\id 1PE - Chachi NT -Ecudaor 2012 (DBL -2013) \h 1 PEDRO \toc1 Pedro' pilla kiika main \toc2 1 Pedro \toc3 1 Pe \mt1 Pedro' \mt2 pilla kiika main \c 1 \s1 Ura' dechusa tindu \p \v 1 Iya, Pedro, Jesucristo' mitya kuinda kenu lara' eramu ruku, entsa kiika piikentsuyu ñulla ñulla' tunu delu' ji' vee vee pruvinsiasha, naa Pontosha bain, Galaciasha bain, Capadociasha bain, Asiasha bain, Bitiniasha bain chudenashu juntsalanu, \v 2 ñullanu lala' Apa Dios kaspelen ya tyee kenu ju'ba tsanguenu mi'ke' kamuwaave, tsejtu ya' Espíritu Santochi ñullanu yachin juu detireve, tsenmalaa yanu meenguemu detiya', Jesucristo' asachi shajara' tyatyu' ñulla' ujcha pitsalanudetsu. Dioschi mika estya' keewara' tiba bulla jutyu ura' chudei. \s1 Livee inbera inu dejuyutenna keenanu \p \v 3 Lala' Bale Ruku Jesucristo' Apa Diosnu mika urave tisai, yaa lalanu mika tenbityanchin Jesucristo peya' tsuñuren mangujteve, tsejtaa lalanu kasa na mangayaiñuu tire', uwain livee inbera inu dejuyu tenna dekeenanu tireve, \v 4 tsejtu Dios selusha tyee yachi naa-uwanuba mushatyu, naa wabi bain vera' tiyaiba ityu, naa ejbiyu' kakebanguityu juu uukare' tana'ba, juntsaa ñullanu kakaanu tsuve. \v 5 Tsenmin ñulla uwain keenguemu deeñu' mityaa, Diosren tiba ikaan jutyu ñullanu la'kantsumu juve, tsejtaa livee inutsumu ñullanu kuwa' kakaanu tanatu, bene de-inu malusha entsangue katakaanu tsuve. \p \v 6 Entsaañu' mitya ñulla mika sunden dejuve, naamika challa tsainuu juñu, ñulla jayu' mitya tituba taaju i' pulla pullaindu bain. \v 7 Tsaju' ñulla' keenguenu pensaya uru juuñu ju', naa urañuba mijanu ñichi ju'ke' keran tsainu tsuve; tsejtu naa uruya mandinbu de-i' pimuñuba, ñullaya tituba taaju de-i' pulla' bain, tiba ityu' ñulla' keranguenu pensa tsaa tsanashu juntsaa balengura' aawa kuranu detsuve Jesucristo katawanmala. \p \v 8 Ñullaya uwain Jesucristonu kata' kerajtu deju' bain estyamu deeve, tsenmin challa naa ñulla yanu katai'mujchi bain keenguendu mika sunden dejuve, tsejtu naati' palaachiya ne tsandenve ti' patinuuba dejutyuve, \v 9 tsejtu ñulla juntsaju' kerangues jindaa livee inuu tiyandetsuve. \v 10 Diosa' mitya pamu rukula kaspee tinbunun entsa livee inu kuinda lengue' naajuñuba aseetangue' ura' mijanu kemuwa deeve; tsejtu Dios mika aa ura ruku jutu tyee ñullanu kuwanuu juñuba juntsa wainmuwa deeve. \p \v 11 Dioschi Mi'ke' Kayamu' Espírituya umanbelen Diosa' mitya pamu rukulanu pu' mijakaakaa kemuwaave naa Dioschi Mi'ke' Kayamu naa-i taaju ke' puinuu juwaañu bain, tsenmin bene naa-i tsamantsaa katawanu juwaañu bain. Tsenñu yala naamaa tsainuu juñu bain, tsenmin naa-itaa tsaa puinuu juñu bain mijanu kiikentsumuwa deeve, yalanu pamu Espíritu tsandi' wandi wanditintsuñu. \v 12 Tsaaren Dios yalanu mijakaave naa juntsa tsandi' wandya kuindaya yaichi jutyu', ñuichee uraanuu juñu bain. Tsaju' naajulaa challa ñullanu Diosa' mika ura kuinda demijakare'ba kaspele Diosa' mitya pamula tyee mijakaamuwa deeñuba juntsaa demijakaave, tsejtu livee inu kuinda mijakares deneve selusha eramu Espíritu Santo tsandikaañu. Entsa mijakara kuindanaa naa anjeela bain keemijanu tya' ajchundyandetsuve. \s1 Dios yachin juu dechusa tyave. \p \v 13 Tsa' mitya tyee kenuu juñuba nara tengaya chutu ñulla' pensasha tsanguenun jutyuu judei. Tsejtu Dios mika aa ura ruku ju' tsanguindyatu, Jesucristo katawanmala tyee kuwanuu juñuba juntsa kanbera kenu dejuyu tenna keenadei. \v 14 Tsaju' ñulla umaa ura' meenguemu kailla juuñu deemiya, kaspele ñulla Diosnu keemijtunu uwanu ñui tene naaken chundyamuwa deju'ba juntsaaya manguen chunu kityudei. \v 15 Tsa jutyu', naaken chutaa Dioschin juu chunuu juñuba juntsaaya ken chudei, matyu ñullanu mikamu Diosya ti ujchaba katandyatyu juñu' mitya, \v 16 matyu Diosa' Kiikanu entsandive: \it Ñulla ti ujchaba tajtu' inchin juudei, i bain ti firuu pensaba tajtuñu' mitya, \it*\f + \fr 1.16 \ft Levítico 11.44-45; 19.2; 20.7\f* tive Dios. \p \v 17 Naa munu bain main main titi ken chumu deeñuba tsa tsangue kavitu kenuu ju', mainnuren ura' tya' keekityu Diosnu ñulla “Apa” timu de' mitya, entsa tusha chungamaya ñulla naa-uwanuba yanu mika jeetya' balenguren chunuuya dejuve. \v 18 Ñullaya nejuu dechuñuren Diosya livee ke' mangave, tsaaren ñulla tsanguen chulaya ñulla' apala tsanguen chumuwa deeñaa tsaawa deeve, tsenmin ñulla mideeve juntsai livee i' mangayalaya de-iimu lushi kenu jeru juuchi bain, naa uru juuchi bain paa-itaa mangayaindetyu', \v 19 Cristo' naraa asachee paa-i' demangaya' bain, matyu Cristaa tiba yujkajtu naraa jumu llupu uvejaaba ju' tuta' keewaran tsaimuwaañu. \v 20 Cristoya naa entsa tuba jutyunu uwanuren yaa entsa-i' puitanuu juwaami, tsejtu ñuichi uraanuu kenaa challa entsa de-inu tinbusha ja' katawave. \v 21 Ñulla Jesucristo' mityaa Diosnu keenguemu deeve. Diosyaa Cristo peyañuren mangujte' balenguranuu tireve. Tsaañu' mitya ñulla Diosnaa dekeengue', ya tyee kenu pa'ba uwain tsanguenu juve tenna keenanu dejuve. \p \v 22 Tsaju' challa ñulla entsa anbuda jutyu kuinda naatiñuba tsangue demeenguitu, ñulla' pensa manbitsalaiñuuya de-ive, tsejtaa keranguemu naatalaatala veta' veta' anbuda keewaatyu', ura' estyamu tiyanu. Tsa deju' ñui tene veta' veta' mika estyan chu', ñulla' tenbukasha tiba firu' pensajtu estyadei. \v 23 Ñullaya kasa na mangayan tsa de-i', challaya ne peya peyaimu cha' apalachi nakayaindetyu', naa-uwanuba chumu de-ityu Diosa' kuindachee na mangayan tsa deive. \v 24 Matyu Diosa' Kiikanuren entsandive: \q1 \it Naaju chachilla bain ishtape juuñu deeve, \it* \q1 \it tsenmala chachilla' aawa kuranu jumuya ne ishta' llullu juuñuuve.\it* \q1 \it Ishtape ejkenmalaya ya' llullu walla' pajtyaimu juve.\it* \q1 \v 25 \it Tsaanuren Bale Ruku' palaaya naa-uwanuba tsanamu juve, \it*\f + \fr 1.25 \ft Isaías 40.6-8\f* tive. \m Tsaju' entsaa, Diosa' mika ura kuinda ñullanu mijakara jumuve. \c 2 \s1 Dioschi kasa chachi majumula \p \v 1 Tsaju' ñullanu tyee firu' kekaamu juñuba juntsa dekepukeñuu kidei: anbukuinda juula bain, tsa jutyuren tsaañungue keewaanu juula bain, kishtyanu pensa juula bain, naa na'baasa veela' kuinda mere' mawainnu juula bain dekepukeñuu kidei. \v 2 Ñullaya challan kayaimu na juuñu deju', livee iwaanu tiremu kuindanaa kayu tsamantsandya' mi'kidei tichiba mushajtu chu'pi juuñuu jumunu, tsejtaa kayu awaiñu i' jintsu' livee inu, \v 3 matyu ñullaya Bale Ruku naaju aa ura rukuñuba dekeemija' mitya. \s1 Cristo chumu shupuka juuñuu. \p \v 4 Cristaa chumu shupuka juuñuuve, tsaanuren ya kemu rukulaya juntsa shupuka dekepuñu bain, Dioschiya mi'ke' kaya shupuka ju', balen meneste-imu juve. Ya' junga kalen jindu \v 5 ñullaa Dioschiya chumu shupuka juuñuu detiya', aamabi aa elesha juuñuu tiranu dejuve, tsenmin ñullaa chachilla' mitya Diosnu kalen jimu detiya' yachin juu tiyanu dejuve, tsejtaa ñulla Jesucristo' mityan tyeeba Diosnu keewaakeñungue' yachi mutya' uutyainuu kenudetsu, kaspele animaa tute' keewaren tsanguiñunguetu. \v 6 Matyu Diosa' Kiikanu bain entsandive: \q1 \it Iya Sión pebulunu ma shupuka tsurentsuyu;\it* \q1 \it entsaa ura deendanamu shupuka juve, \it* \q1 \it tsenmin mi'ke' kaya ju', \it* \q1 \it balen meneste-imu shupuka juve.\it* \q1 \it Mun yanu keenguishu juntsaa\it* \q1 \it nenñu iwa tya' ne yujpeyainu dejutyuve, \it*\f + \fr 2.6 \ft Isaías 28.16\f* tive. \p \v 7 Tsaju' ñulla keranguen mityaa balenguranu dejuve, \f + \fr 2.7 \fk keranguen mityaa balenguranu dejuve, \ft tityumujchi, \fk keranguemulachiya juntsa shukupa mika balenguraa juve, \ft ti' aseetanguikara bain junu juve.\f* tsaaren keenguityulachiya Diosa' Kiikanu naatiñuba juntsaave: \q1 \it Ya kemula' kepu shupukaa\it* \q1 \it kayu deenamishtimu shupuka tiyaive, \it*\f + \fr 2.7 \ft Salmo 118.22\f* tive. \p \v 8 Tsenmin keenguityulachiya juntsa shupuka juuñuu jumunu laapu' patu entsandive Diosa' Kiikanu: \q1 \it Ma shupukaa tyu'lekaanu tsuve, \it* \q1 \it matyu ma lanbakinaa tsujinu detsuve, \it*\f + \fr 2.8 \ft Isaías 8.14\f* tive. \m Yala juntsa-i' tyu'lemiya Diosa' palaanu meedityutaa tsainu detsuve, tsenmin yala juntsainuu juwaataa tsainu detsuve. \p \v 9 Tsaaren ñullaa Dioschi mi'ke' kaya chachilla deeve, \f + \fr 2.9 \ft Isaías 43.20\f* chachilla' mitya Diosnu kalen jimu rukula deju', reichi taawasha kemu juuñu deeve, Dioschin juu jumu aa bulu chachilla deeve, \f + \fr 2.9 \ft Éxodo 19.6\f* tsenmin Dioschi ati'kaya chachilla deeve. Tsejtaa tiba Dioschi tsamantsa uukeraa keñu jumula ñulla veelanu wainnudetsu, \f + \fr 2.9 \ft Isaías 43.21\f* yaa ñulla dishkejtsa chun tsa denañuba mangalare', yachi tsamantsa danjurunainsha mamikan tsanguive. \v 10 Uwain ñulla kaspeleya ma bulu chachilla jutyuwa deeve, tsaaren challaya Diosa' chachilla deeve, tsenmin ñulla kaspeleya Dioschi tenbi keratyuwa deeve, tsaaren challaya Dioschi tenbi keramu deeve.\f + \fr 2.10 \ft Entsa pilla pumu Oseas 1.6, 9; 2.23nu kalarave.\f* \s1 Dioschee taawasha ken chudei. \p \v 11 Estennu keranguemu naatalala, ñulla entsa tusha chutyularen engu ja' nen tsaimulanu pan tsandintsuyu: chachilla tyee firu' kiiken chunu tyamu deeñuba tsanguen chunu tyatyudei, juntsaya lalanu firu' kekaamuñu' mitya. \v 12 Diosnuya keranguityu chachilla' kejtsapala ñulla mika deechu' kiiken chudei, tsenmalaa yala ñullanu naa challaya firu' kiiken chumu chacheeba dejuñu na'baasa pan tsandindu bain, ñulla ura' kiiken chumu deeñuba kataataakemiya, Diosnu yuj urave ti' panu dejuve ya' maanu malunu. \s1 Bale rukulanu meenguidei. \p \v 13 Ñulla Bale Rukunu keenguemu de' mityaren, naaju bale chachillanu bain meenguenuu dejuve: naa romanola' aa uñinu bain, matyu yaa kayu aa bale rukuñu' mitya, \v 14 naa reichi uñi tira' eramulanu bain meenguenuu dejuve, yala firu' ken chumulanuya taaju iwaanuu deju'ba, deechu' ken chumulanuya yuj ura' kiiken chumuve tinuuya dejuve, \v 15 tsaju' ñullanu Dios juntsangue ura' kiiken dechusa tyamuve, tsenmalaa naa tiba aseeta jutyu chachilla bain, naa tiba mijtu chachilla bain ñullanu naati' kundaa pan tsaa junudetsu. \v 16 Ñullaya maali nejuu chumula naaju chumu deeñuba juntsaa chudei, tsejturen ñu maali tyee kendya'ba tsanguen chunu ju' mityaa firu' kiiken chunuya kityude, tsa jutyu' Dioschee taawasha kemu tiyade. \v 17 Tsaju' munu bain meengue' ura' kiiken chudei; keranguemu naatalalanu estyan chudei; Diosnu jeetya' balenguudei, tsenmin romanola' kayu aa uñinu bain balengure' meenguen chudei. \s1 Uudenchi taawasha kemulanaakenuuñuba \p \v 18 Taawasha kemu chachillaya, ñullanu uudenguemu rukulanu balengure' meenguidei, ne ñullanu tenbitya' ura' kemulanun jujutyu, naa firu' kiikemulanu bain tsaren meenguen chudei. \v 19 Tsejtu ti kuipaba jutyuren taaju pullantsushu juntsaa, Dioschi mutya' keranu juve, yanu meenguendaa juntsaintsumiya. \v 20 Tsaaren ñulla firu' kiiken chun mityaa taaju indu paviya jutyuu dejushu juntsaa, ¿ti' mityaa balenu jun juntsaatu? Tsejturen ñulla ura' kiiken chun mityaa tsa-i' taaju kentsuturen tsaa jintsu' nejuuve tyantsumuya, Dioschi ura' katawa' mutyakayanu dejuve. \v 21 Tsaju' entsa deisa tyataa Diosya tsangue' ñullanu mikave, matyu Cristaa ñulla' mitya taaju ke' puimuwaave, tsenmalaa ya naa-imuwaañuba ñulla bain tsainu dejuve ke' keewaatu. \q1 \v 22 Uwain Cristoya \it ti ujchaba kindyuwaave, \it* \q1 \it tsenmin munu bain anbukuinda pa' keranguikarendyuwaave, \it*\f + \fr 2.22 \ft Isaías 53.9\f* tive. \m \v 23 Naa yanu firu' padetiñuba, ya bain vejmi' firu' manbakakityu juwaave; naa yanu taaju de-iwaañuba, ya bain bene yalanu juntsangue mannu tsuyu tityuwaave, tsaju' deechu' kavitu kemu Diosyaa tyee kenu ju'ba tsanguisa tyatyaimuwaave. \v 24 Cristaa ya' bulu kuusasha tu'vi' peyatu kumuinchi lala' ujcha jumula deka' jiive, tsenmalaa lala ujchachiya peyaañuu deju' bain, umaa ura' kiikenaa chunudetsu. Tsejtu Cristoya ñulla' mitya malastemai tapave, tsenmalaa ya juntsai detapanmala ñullaya ura' mandiyanudetsu.\f + \fr 2.24 \ft Entsa pilla pumu Isaías 53.4-5, 11-12nu kalarave.\f* \v 25 Ñulla kaspeleya uvejaaba ju' tupiya' nen tsaintsumuwa deeve, tsaaren challaya uvejaaba dejuñu washken tsanguemunu, tsenmin ñullanu keekeenamu Cristonaa maja' demasuudive. \c 3 \s1 Supu miyala bain, unbee miyala bain \p \v 1 Tsaren ju', ñulla unbee miyala bain ñulla' rukulanu meenguen chunuuya dejuve, tsenmalaa yala mantsala Diosa' palaanu kerajutyu deju'ba, naamika ñullaya yalanu palaachi tsandi paindetyu bain, ñulla naake meenguemu deeñuba juntsanu kataturen uwain tsaave tya' Diosa' palaanu meenguenu dejuve, \v 2 ñulla Diosnu uwain balengure' keeware', chachiitala naaju deechu' chumu deeñuba juntsa dekatatu. \v 3 Naa ñulla uukeraa chachi juu katawanu tenñuba, ne avindala keranchee tsai katawanu kityudei, ne achuwa tituba jungue kikake, ne tiba uruchi keñu juula bain puke, ne balenchi uukeraa jali juula bain panakityumujchi; \v 4 tenbu' pensachee juntsai katawadei, tsejtu mika uukeraa ju', tituba kidandajtuu ju', ne mafirui tiyaba ityu pensachee juntsai uukera' dekatawashu juntsaa Diosa' ajuusha mika ura' katawanu dejuve. \v 5 Matyu yumaa tinbunu Dioschin juu chumu shinbula bain uukeraa junuumiya, Diosyaa ura' deechu' ken chumuve tya', yala' rukulanu bain deechu' meenguentsumuwa deeve. \v 6 Tsejtu Sara juntsaawaataa Abrahamnu meenguetu, “in bale ruku”, timuwaave. Tsaju' naa ñui bain ya naajuwaañuba juntsaa chunu dejuve, tiba ura' kiiken chu', tinuba jela putyu dechushu juntsaa. \p \v 7 Tsenmala ñulla unbee rukulaya ñulla' shinbula naadejuñuba aseetangue', naakeñaa balengura' keewaranuu juñuba tsanguen chudei, tsejtu lejimu basu kayu ta'kemiinu naake ura' talan chunuu juñuba yalanu bain juntsangue balenguren chudei, matyu Dios tsanguendya' ñullanu naake' yaba naa-uwanuba chuwaanu ju'ba yalanu bain tsaren kenu tirave. Tsaju' juntsanguen chudei, tsenmalaa ñulla Diosba kuinda dekenmala tiba daatadiñuu jui'nutsu. \s1 Ura' kiiken mityaataaju in chunu \p \v 8 Mu bain ma pensa juuñuu chudei: veela naatyandetsuñuba ñui bain tsandyan chudei, naa veta' veta' bain estyan chudei, naatala juuñuu chudei, tsenmin aa ura' chachi deju' dajkeewaren chutyumujchi mika tenbityamu judei. \v 9 Naa ñullanu firu' dekiñuba, ñui bain tsaren firu' mantyudei; naa firu' depañuba, ñui bain tsaren firu' palaachi manbakatyudei. Tsa jutyu', Dioschi ura' isa tya' pa'dei, matyu ñulla tsanguenaa mikayamu de' mitya, tsejtaa ñui bain Dioschi ura' inu. \v 10 Matyu Diosa' Kiikanu entsandive: \q1 \it Mun uwain chunu tya', sunden puinu tya' bain\it* \q1 \it ya' ñijkanu firu' pakaanu kityusa, \it* \q1 \it naa ne ya' fi'paki bain anbukuinda kityusa;\it* \q1 \v 11 \it tiba urajtuya kityu ju', \it* \q1 \it tiba uraa tene kemu jude;\it* \q1 \it munu bain tiba bulla jutyu ura' chunu juu tene kiiken chu', \it* \q1 \it juntsaa tene ken chude.\it* \q1 \v 12 \it Matyu Dios naakesa tyañuba\it* \q1 \it tsanguen chumulanuya Bale Ruku washkemuve, \it* \q1 \it tsenmin yaba dekuindake' patu\it* \q1 \it tyee depañuba yalanuya meenguemu juve, \it* \q1 \it tsaaren firu' kiiken chumulanuya meepungui kityuve, \it*\f + \fr 3.12 \ft Salmo 34.12-16\f* ti' pillave. \p \v 13 ¿Tsen maa ñullanu firu' kichudeenga, ñulla naa-uwanuba ura' kiiken chumu deeshu juntsaa? \v 14 Tsaaren ñulla ura' kiiken chun mityaa taaju in dechushu juntsaa, ¡mika ura' indetsuve! Tsejtu yala tyee kenu depañuba jeetyatyudei, tsenmin ne wapanai bain ityudei. \v 15 Tsaju' Cristonaa ñulla' tenbukasha Bale Ruku juu kure' balengure' keewaadei. Tsenmin maa ñullanu juntsa uwain tsaave tenna keenanu pensanu tyeeba aseetanguenu tya' mijanu depake'meeñuba pakanun jutyuu jujuudei. \v 16 Tsaaren naa tsangue' kuinda ke' bain dajkeewarei'mujchi tsangue' nejuu keewaadei. Tsaju' ne ñulla' tenbu' pensasha jatsandyainuuya kityudei, tsenmalaa ñulla Cristonu keenguemu deju', ura' kiikemu deeñuren, yala na'baasa papatimu dejutu, yala' panu palaachiren ma-ika' yujtyanudetsu. \p \v 17 Tsejtu Diosren tsaa mutyañuya ñulla ura' kiiken chun mityaa taaju ken chuñu kayu urave, ne firu' kiiken chun mityaa taaju ken chutyumujchi. \v 18 Matyu uwain Cristoya ma bijeeren lala' ujcha' mitya taaju ke' peyaitun manbeyatintsun jutyuu tiyave. Yaa tiba firu' kityu ju' bain, firu' kiiken chumu chachilla' mitya peyave, ñullanu Diosa' ajuusha tajinu. Tsejtu uwain ya chachi juu chumujchiya peyaturen, espiritu juu chunu mangujve.\f + \fr 3.18 \fk espiritu juu chunu mangujve \ft tityumujchi, \fk Espíritu' mityaya chunu mangujtave \ft ti' aseetanguikara bain junu juve.\f* \v 19 Tsejtu espiritun juu jitaa peesu pumu espiritulanu ya' puiñu kuinda dewainnu jimi. \v 20 Juntsalaa kaspee tinbunu pañu meetyu juwaala, tsejtu Diosya Noé' tinbunu aa baaku dekengama yalanu veta' pensa demannu keenaren tsaawaala, tsaaren mandishpen chachillaren baakusha videi' pichi debuka' peyatyu' livee iila. \fig |src="CN02094b.tif" size="Span" loc="1 Peter 3.20" copy="por cortesía de Cook Communications Ministries International © 1978 David C. Cook Publishing Co." ref="1 Pedro 3.20" \fig* \v 21 Entsanu pensanguenmalaya juntsa piya mungaantsumi pi juuñuu ju', challaya ñullanu livee kemu juve. Tsaaren pichi mungaraya lala' bulunu manbitsaamu jutyu', Diosnu lala' tenbu' pensasha ti kuipaba jutyu ju', uwain ti bain tsanguenbera kenu tsuyu ti' panuren ne juuve pichi mungara jumuya. Pichi mungaraya livee kemu juve Jesucristo peya' mangujpañu' mitya.\f + \fr 3.21 \ft Entsa bersikulu 21 naa entsangue aseetanguikara bain junu juve: \fk Entsanu pensanguenmalaya juntsa piya mungaantsumi pi juuñuu ju' challaya ñullanu livee kemu juve. Tsaaren pichi mungaraya lala' bulunu ti urajtu kemuwa deeñuba juntsa manbitsaamu jutyu', Diosnu lala' pensasha ti kuipaba jutyuu tireka ti' panuren ne juuve mungaraya. Pichi mungaraya livee kemu juve Jesucristo peya' mangujpañu' mitya.\f* \v 22 Tsejtu challa juntsai' mangujtatu kai'sha malu' Diosa' urandyasha chuve, tsenñu naaju anjeela bain, naa vee espiritu pudeetala bain yachi tene uuden juu dechuve. \c 4 \s1 Cristo naaju chumuwaañubajuntsaa junu \p \v 1 Cristo naa-i' ya' bulunu taaju puimuwaañuba ñui bain juntsai taaju inun jutyuu judei. Matyu mun Cristo' mityan ya' bulunu taaju i' pulla' bain, juntsa chachiya ujcha manguiiken chun jutyuu tiyanu tsuve, \v 2 tsejtaa naa-uwanuba ya' chungamaya ne chachilla tyee kiiken chunu tyamu deeñuba tsanguen chutyu', Dios tyee kesa tyamuñuba juntsaaya ken chunu. \v 3 Uwain pure' tinbu' mitya ñui bain Diosnuya keranguityu chachilla juu dechu', yala naaken chumu deeñuba tsanguen chumuwa deju', tiba urajtu kiikenu tsamijaawa deeve, firu' kiikenun tyaimuwa deeve, wa'di' panda fi' viñanun ajchuuwa deeve, naa tiba mika finu, pure' kushnun tyaimu, tsenmin uu tyutyanuu chi dyuslanaa aawa kure' keewaawaa kemuwa deeve. Umaa tsa manguen chutyudei. \v 4 Tsejturen challaya ñulla, yala tyee firu' kiiken dechuñuba tsa manguiveten dechutyuñu, nejtaa tsaatu den tya', ñullanu tituba kentsure' pan dechuve. \v 5 Tsaaren naa chumulanu bain, naa pemulanu bain kavitu kenuu jumu ruku' ajuusha bene yala tyee kiiken chumuwa deju'ba juntsan mitya balela' pakanu dejuve. \p \v 6 Juntsa' mityaa kaspele chuturen peyamulanu bain Diosa' mika ura kuinda mijakarave, tsenmalaa chachi ju' Dioschi kavitu i' ujcha' mityaya peyanuu deju' peyatu, espiritu' mityaya Dios naaju chusa tyamuñuba tsaa chumu tiyanudetsu. \s1 Veelanu ti bain kemishtidei. \p \v 7 Ti bain de-i' piyanu malu yumaa kalenave. Tsa' mitya mika ura' pensa deju' deechu' judei, tsejtaa Diosba kuinda kiikenu. \v 8 Ti' mityaba ñuitala mika estyan chudei, matyu estyan dechushu juntsaa ti urajtu deke' bain veta' veta' ura' mandiyan chunuu tiremuñu' mitya. \v 9 Vee mujtu chumu keranguemu naatalala ñulla' yasha tsunu dejanmalaya ne paviya ki'mujchi ura' tya' mikamu judei. \v 10 Ñullanu Dios tyee kuwa' main main tiba vee vee kenu tireñuba, vejan chachillachi uraanuu tene kiikemu judei, Dios tsanguendya' ñullanu mika aa ura' ke' tsanguenu tireñu. \v 11 Mun Diosa' palaa mijakare' pati' bain Dios naatisa tyañuba tsandimu jusa, tsenmin mun veelanu tyeeba kivetekendu bain, Dios yanu tsanguenu dera kuwañaa tsanguentsuyu tyatyaimu jusa. Tsejtaa ti kike' bain Jesucristo' mityan Diosnu balengurekenuu tene kenu, matyu naa-uwanuba tiba tsamantsaa keewara jumula bain, naa ti kenu tenñuba kikenuu juula bain Dioschi deeñu. Uwain tsaave. \s1 Cristo' mitya taaju intsumiyasunden junu \p \v 12 Estennu keranguemu naatalala, naa ñullanu uwain keranguemu deeñuba mijanu deke' keeñu taaju de-i' ñinbaasha pullaiñu de-i' bain, nenñu in tya' wapanganu kityudei, naa tsa de-i' bain ne tsaityu juuya indetyuve. \v 13 Tsaju' naa llakinguenduba mika sundenga judei, tsejtaa Cristo naake taaju kemuwaañuba ñui bain juntsaiñu indetsumiya, ya naaju tsamantsaa ju'ba juntsai katawanu malu janmala tsaren ñui bain yaba bulu tsamantsai sundyave'nu. \v 14 Ñulla Cristo' mityaren kentsura' pakayandetsumiya, mika ura' indetsuyu tyadei, matyu tsamantsaa jumu Diosa' Espíritu ñullanu chuñu' mitya. \v 15 Tsaju' ñulla ne mallee taaju indetsu' bain, ne cha' tuten mitya juu, ne taanguen mitya juu, ne firu' ken mitya juu, tsenmin ne veela' peletunun paveten mitya juu, juntsa-i' taaju in chunu kityudei. \v 16 Tsaaren mallee ñulla Cristonu keenguen mityaa juntsa-i' taaju indetsushu juntsaa yujtyanu kityudei, tsaju', ñulla Cristonu keranguemu chachi tikayan mityan, Diosnaa mika urave ti' pakadei. \p \v 17 Challa kumuinchi chachillanu Dios kavitu kenu tinbu yumaa jave. Tsejtu ya' chachillanaa kavitu kenu ajke' peepuntsuve. Entsangue' lalanu, ya' chachillanuren, taaju depuiwaashu juntsaa, ¿Diosa' mika ura kuindanu meenguityulanaa kayu naakechunga? \v 18 Diosa' Kiikanu entsandive: \q1 \it Dios naakesa tyañuba\it* \q1 \it tsanguen chumu chachillaren nei'ba ne livee ideiñuba, \it* \q1 \it ¿Diosnu jeetya' balenguren chutyu chachilla, \it* \q1 \it ujcha lan chumu chachillabaa naa-ichudeenga?\it*\f + \fr 4.18 \ft Proverbios 11.31\f* tive. \m \v 19 Tsa' mitya naajulaa Dios tsaisa tyañu taaju in dechu' bain, tiba ura' kiikes jindetsu', ñullanu kemu Diosnaa pakan chudei, yaa tyee kenu pa' bain uwain tsanguenbera kemu juñu. \c 5 \s1 Keranguemula' bale rukulanu ula \p \v 1 Umaa keranguemula' bale rukulanu ule' panu tenve. I bain yala naaju bale ruku dejuñuba tsaren juyu, tsenmin Cristo naa-i' taaju intsumuwaañu bain tsana keenamu juyu, tsenmin ya naaju' tsamantsaa ju'ba juntsai katawanmala i bain junu puve'nu jumu juyu. \v 2 Dioschi uveja juuñuu jumulanu, ñullanaa washkenu detireñu sunden ju' washke' Dios naakesa tyañuba juntsaaya kidei, tsejtu ne tsanguidei ti' uuden dekiñu deranchi kityudei, lushi dekuwañu aa kachi tenñu tsanguenu kityudei; tsa jutyu', ñulla' tenbukachin tsanguenu tenñaa tsanguidei. \v 3 Tsejtu ñuichi washan chumulanu, ne ñuichi uuden imu deeve tya', tituba pan chunu kityudei; tsa jutyu', ñulla yalanu ura' ke' keeware' laa bain juntsangue kiikenun tsa deeyu tyakaanuuya kiikidei. \v 4 Tsejtaa umaa uveja washkemula' aa bale ruku maja' katawanmalaya, tiba tsamantsaa keewara jumu, jaiba tejpityu mishmunderu juuñuu kanu dejuve. \s1 Keranguen chumulanu ula \p \v 5 Ñulla unnala bain tsaren junu dejuve, kayu ñullanu pulla rukulanu balenguremu judei. Mu bain daj pensajtu deju', veta' veta' meenguen chudei, matyu Diosa' Kiikanun entsa pillave: \q1 \it Dajtyamulanuya Dios meepungui kityuve, \it* \q1 \it tsaaren dajtyatyulanuya tiba ura' kivete' jimishtimuve, \it*\f + \fr 5.5 \ft Proverbios 3.34\f* tive. \p \v 6 Diosya tichiba tsamantsaa dera juñu, ya' ajuusha tiba daj pensa jutyu chudei, tsenmalaa yachi naa-uwanaa tsanguenu malu jañuba ñullanu aawa kurenutsu. \v 7 Ñulla tyeeba naa-ichunga tyandetsu', pensaa dechumiya Diosnaa wandi', yaa tyee kenu ju'ba mijasa tya' pakadei, matyu yaa ñulla' mitya tyee kenu juñuba pensa chumuñu' mitya. \p \v 8 Naa-uwanu bain ti kike'ba mika tejan pensangue' kiikemu judei, tsenmin kastyuñuu deju' keeta judei, matyu ñullanu kundaa kemu Dyabuluya firu aa kela juuñu ju' munaaba ka' finu, ñulla' keetala murundita nentsuñu' mitya. \p \v 9 Diosnu dera' keengue' jindu Dyabuluchi benga' tyullaiñuu inu kityudei, naa nuka keranguen chumu naatalala bain ñulla Cristo' mitya naake taaju kiiken dechuñuba yai bain tsanguen dechuñuba ñulla mide' mitya. \v 10 Tsaaren ñulla jayu tinbu' mitya taaju de-i' pullanmalaya, Diosya ñullanu kasa juuñuu detire', pulu' chunañuu detire', deraañuu detire', tiba deechu' kiikemu detirenu tsuve. Entsa Diosya mika estyanchin Jesucristo' mityan ñullanu mika' naa-uwanuba ya' tsamantsaa chuinsha yaba bulu punuu detiremu ruku juve. \v 11 Tsa' mitya yaa naa-uwanuba tsamantsaa kemu jusa. Tsaasa. \s1 De-insha palaa \p \v 12 Inchi ura' keranu keranguemu naatala, ti bain ura' tsanguenuu juve tyanu ruku Silvanonu, iya naatinu tenñuba tsandipa' entsa kiika ka jayu piikikaataa ñullanu eeyu, tsejtaa ñullanu jayu ulenu, tsenmin ñulla entsai' Dioschi tyeeba ura' i' pullantsulaya ñullanu Dios uwain estyamu ju'ba tsangue keewarendaa tsanguentsuñu bain juntsa wainnu. ¡Tsaju' ya ñullanu juntsai estyantsuñu tsaikutya' jintsudei! \p \v 13 Babilonia pebulusha chumu keranguemula bain\f + \fr 5.13 \ft Kiikanu palaameemee pensanguiñuya, ne entsa pillave: \fk Babiloniasha chunashu juntsa. \ft Entsandimiya Roma pebulunu keranguen chumulanu laapu' pataa tsandive. Kaspee tinbunu judío chachilla peesu dekaya' ji', tinbu jumu Babilonia tusha chumuwa deeve Diosa' mitya pamu ruku Jeremías chunu tinbutala.\f* ñullanu ura' chusa tindetsuve, yalanu bain ñullanu tsaaya Diosya mi'ke' kave. In na juuñuu jumu keranguemu Marcos bain ñullanu ura' chusa tintsuve. \v 14 Naa ñui tene bain veta' veta' estya' keewarendu ura' dechusa tiitidei. Ñulla Cristochi jumulaya kumuinchi tiba bulla jutyu ura' chudei.