\id 1PE - Chiquitano NT -Bolivia 2011 (DBL -2013) \h 1 PEDRO \toc1 Arrüna Primer Ñaconomosorrti San Pedro \toc2 1 Pedro \toc3 1 Pe \mt2 ARRÜNA PRIMER ÑACONOMOSORRTI \mt1 SAN PEDRO \c 1 \p \v 1 Arrüñü Pedro apóstol ñü ümoti Jesucristo. Rraconomoca ümo bama tacümanauncunu uiti Tuparrü, bama iñarriomantai au manio provinciarrü Ponto, Galacia, Capadocia, Asia y Bitinia. \v 2 Autacümanauncuca uiti Tuparrü, itopiqui sane nirrancarrti auquiapae. Uiti Espíritu Santo samamecana año ümoti Jesucristo, nauqui apacoconaun ümoti. Ui notorrti carübu napipünate, itopiqui arrti coiñoti autacu. Taiquiana urria nabaca. Tari abaca manrrü au nigraciarrti Tuparrü. \s1 Nubarrüperaca ümo arrüna nomirria ñana \p \v 3 Uiñanaunati Tuparrü, naqui Yaütoti Señor Jesucristo. Arrti champü tacanache nipucürurrti utacu. Uiti torrio oemo nuevurrü osüboriquibo, itopiqui uitito süboricoti tato Jesucristo eanaqui macoiñoca. Sane nauquiche caüma upucünunca aübu nubarrüperaca ümo nomirria ñana au napese. \v 4 Itopiqui ane au napese oñenarribo coñorrtai ahüburu uiti Tuparrü. Arrümanu nenarrirri taha champü uiche apore, ni amamesopü. Ta arrüna nosüboriqui ñana au napese tone arrüna torriobo oemo. \v 5 Arrti Tuparrü bacuirarati autacu, arrtü amoncatü nurria ümoti chepe ñapacümuncuturrti. Auqui caüma torrio aume ausüboriquibo au napese arrüna ahüburu taha aume. \p \v 6-7 Ui arrüna sane amoncoi, tarucu naupucünuncu, abu autaquisürücaiqui baeta auna icu na cürrü. Pero cuantio aume macocotoca, nauqui atusi arrtü ñemanauncurratoe amoncatü ümoti Tuparrü, y apicococati. Nabaca tacana oro, arrüna süro oto pese nauqui atusi arrtü ñemanauncurratoe oro. Sane ito arraño. Tiene que abetü macocotoca aume, nauqui atusi arrtü urria napacoconauncu ümoti Tuparrü. Arrüna napacoconauncu ümoti manrrü valeo pünanaqui oro, itopiqui nicua oro chüruraupü. Sane caüma tarucu nipucünuncurrti Tuparrü aucuata au manu nanenese auche ñana cuati tato Jesucristo. \v 8 Arrti cuasürüti aume, y apicococati, abu chamasacatipü. Ta tarucu naupucünuncu, champü tacanache, \v 9 itopiqui iyebo aboi ñana au napese. Ta ümo te amoncatü ümoti Cristo. \p \v 10 Arrübama profetarrü tücañe turapoimiacaü arrüna ñataesümunucurrti Tuparrü aume. \v 11 Arrti Espíritu Santo anati au nausasürrüma tücañe. Itusiancatati isucarüma nitaquisürücürrti Cristo ñana, arrtü tücuati icu na cürrü, y arrümanu coñorrtai nanentacarrti au napese, arrtü tüsüboricoti tato. Sane nauquiche arrübama profetarrü tarucu nirrancarrüma atusi ümoma isane tiemporrü ñana tiene que apasa arrüna sane y cauta. \v 12 Arrti Tuparrü itusiancatati isucarüma que arrümanu ñanitacarrüma tücañe champürrtü ümomantoe, ta aume. Arraño caüma chauqui tamoncoi arrümanu icütüpüche manitanama bama profetarrü, itopiqui tamoncoi arrüna urria manitacarrü icütüpüti Jesucristo ui bama urapoimia ausucarü. Arrüma urapoimia ausucarü uiti Espíritu Santo, naqui cuati au nausasürrüma auqui napese, yacüpucurrti Cristo. Hasta bama angelerrü rranrrüma atusi ümoma arrüna sane yachücoiti Tuparrü usaübu. \s1 Rranrrti Tuparrü nauqui urria nosüboriqui \p \v 13 Sane nauquiche apapensa nurria iyo arrüna urria napachücoi. Aparrüpera ümo manu ñacumanatarrti Tuparrü aume au manu nanenese ñana, arrtü cuati tato Jesucristo aübu nanaiña nanentacarrti. \v 14 Apacoconaun ümoti Tuparrü, tacanati taman ñaüma ümoti yaütoti. Tapü apiñata isiu naurriancatoe ñome ba chomirriampü tacana tücañe, nauquiche chapisuputacatiquipü Tuparrü. \v 15 Tari urria nausüboriqui, itopiqui arrti Tuparrü, naqui itasuruti año, champü nomünantü esati. \v 16 Ta nantü sane icu Nicororrü: “Nanti Tuparrü: Arrüñü urria nisüboriqui, sane nauquiche arraño ito apiña nurria nausüboriqui”. \v 17 Arraño amucanaño “Uyaü” ümoti Tuparrü. Apaquionsaño que ümoti chepatai nacarrüma macrirrtianuca. Bacurrtarati aübuma isiu arrüna isamutema icu cürrü. Sane nauquiche apavivi aübu napanauncu ümoti, mientras abacaiqui auna icu na cürrü. \v 18 Tusio te aume isane arrüna yapacatarrti Tuparrü abitobo, nauqui autaesübu eanaqui nomünantü, sane tapü apaviviquiaiqui tacana nisüboriquirrimia bama antiburrü abaütaiqui, uiche chüpuerurrüpü aye uimia esati Tuparrü. Arrümanu bapacatarrü abitobo chütüpü plata ni oropü, itopiqui nicua plata y oro chüruraupü. \v 19 Arrümanu yapacarrti Tuparrü abitobo tone notorrti Cristo. Arrti champü isane nipünatenti, urriantai nisüboriquirrti. Itorrimianatiyü tacana nobirrama, arrüna taborio ümoti Tuparrü. \v 20 Arrti Cristo tacümanauncunuti uiti Tuparrü ümo arrüna sane auqui ñemonco, numo churriantequipü na cürrü. Pero chauqui tanancatiatai icu na cürrü, nauqui urria nabaca. \v 21 Uiti Cristo puerurrü amoncatü ümoti Tuparrü, naqui uiche asüboriti tato eanaqui macoiñoca, y torrio anentacaboti au napese. Sane nauquiche puerurrü amoncatü ümoti Tuparrü. Aparrüperaca iyo arrüna omirria uiti. \p \v 22 Arraño apacoconaunca ümo arrüna ñemanauntu manunecatarrü. Itopiqui uirri morrimiacana tato nomünantü aboi, chauqui turria naca nabausüpü. Chauqui tüpuerurrü acuama aume bama ñemanauncurratoe aubaruquitaiqui. Sane nauquiche, tari cuasürüma aume aübu nanaiña nabausasü. \v 23 Arraño tacanarrtü aübo abaca icu cürrü tatito, pero caüma arrti naqui aubaü chütüpü ñoñünrrti, naqui coiño ñana, ta arrti Tuparrü, tonenti caüma Aubaü. Arrti chüpuerurrüpü aconti. Torrio aume nuevurrü ausüboriquibo ui arrüna nurarrti, arrüna valeo ümo para siemprerrü. \v 24 Ane te corobo sane: \q1 Arrübama macrirrtianuca icu na cürrü nacarrüma tacana narrüchopüro. \q1 Y nanaiña arrüna cuasürü ümoma es tacana niyopüsi narrüchopüro, arrüna sübo conto, y nipüsirri paquio. \q1 \v 25 Tapü nurarrti Tuparrü valeo ümo para siemprerrü. Tamoncoi arrüna urria manitacarrü icütüpüti Cristo. Ta tone nurarrti Tuparrü aume. \c 2 \s1 Machepecatarrü: Arrti Cristo tacana canrrü arrüna süborico \p \v 1 Sane nauquiche apiñoco arrüba aruqui nanaiñantai nomünantü, napencañaca, napapantu, nabubatio ümo nenarrirrti quiatarrü, y nanaiña napanitaca churriampü apüti quiatarrü. \v 2 Ichepecacaño tacanati taman ñaüma aübo anati icu cürrü. Tarucu nirrancarrti apaüti. Sane ito arraño tiene que aurrian ümo nurarrti Tuparrü, arrüna ñemanauncurratoe. Sane caüma manrrü iyebo aboi tacanati Tuparrü, y autaesübuca eanaqui nomünantü. \v 3 Itopiqui arraño chauqui tütusio nurria aume nibuenucurrti Señor usaübu. \p \v 4 Ausiapata te esati. Arrti tacana manu taman canrrü arrüna süborico. Arrübama macrirrtianuca ñaquioncorrüma churriampü manu canrrü, abu ümoti Tuparrü urria, tarucu nicuasürücürrü. Baserebio tacana itümobo porrü. \v 5 Machepecatarrü arrüna sane. Itopiqui arrübama icocoromati Cristo tacana taman porrü urriante ümoti Tuparrü. Arraño tacana canca arrüba bosüborico, aübuche urriante arrüna niporrti Tuparrü uiti Espíritu Santo. Apichüsaño ümo arrüna sane. Apichüsaño ito, nauqui aisamunuti año Jesucristo tacana sacerdoterrü, bama baserebioma ümoti y macumananama arrüna urria ümoti. \v 6 Nantü sane icu Nicororrü: \q1 Arrüñü Tuparrü tabüco sobi taman canrrü coñorrtai y sürümanarrü. \q1 Iñata cütu itümobo nipo au na yiriturrü nürirri Sión au Jerusalén. \q1 Arrti naqui oncotitü ümo manu canrrü, chücüsobotipü ñana. \m (Abu manu canrrü coñorrtai, tonenti Cristo.) \p \v 7 Arrüna sane nurarrti Tuparrü corobo valeo aume, itopiqui arraño amoncatü ümoti Cristo. Tapü arrübama maquiataca, bama chirranrrüpüma aicocoromati, ane quiatarrü nicororrü ümoma sane: \q1 Arrübama mañasamuca porrü botabo uimia manu taman canrrü, ñaquioncorrüma churriampü. \q1 Abu arrümanu canrrü manrrü urria, chauqui tüsüro cütu itümobo porrü. \q1 \v 8 Tone arrümanu canrrü uiche popetabarrioma macrirrtianuca, y taübücoma uirri. \m Sane te pasabo uiti Cristo. Arrübama chirranrrüpüma aicocoromati tüboricomantai ümoti. Pasabo sane, itopiqui sane nirrancarrti Tuparrü. \p \v 9 Pero arraño caüma nesarrti genterrü Tuparrü, autacümanauncuca uiti ümotiatoe. Tacana sacerdoterrü año ümoti Tuparrü, naqui yüriaburrü. Samamecana año ümoti. Itacümanauncunuti año nauqui aburaboi tanu arrüba omirria nisamucurrti Tuparrü. Autasuca eanaqui tomiquianene nesa nomünantü. Chauqui tiñanati año eana na coñorrtai nanentacarrti. \v 10 Tücañe champürrtü nesarrti genterrü año, pero caüma pertenecebo año ümoti. Tücañe chamoncoipü nüri nipucürurrti Tuparrü. Pero caüma aupucünunca, itopiqui tusio aume ta arrti pucürusuti autacu. \s1 Apaserebi ümoti Tuparrü \p \v 11 Arraño bama masaruquitaiqui, bama cuasürü iñemo, apaviviquia auna icu na cürrü tacana extranjerorrü, tacana bama amencomantai. Chüpertenecebopü año ümo na cürrü, ta ümoti Tuparrü. Sane nauquiche rranquiquia amopünanaqui: Tapü apichücaño ñome ba naurrianca ñome ba chomirriampü, itopiqui oboi mameso nabausüpü. \v 12 Apiña nurria nausüboriqui eana bama chisuputaramatipü Tuparrü. Arrüma manitanama churriampü aume, tacanarrtü tarucu nomünantü aboi, abu ñapanturrüma. Pero de rrepente ui arrüna arrtü arrtaimia apisamute arrüna urria, iñorronconomacü ñana y iñanaunumati Tuparrü ausiuqui. \p \v 13 Auqui nacarrti Señor, apacoconaun ümo nanaiña nüriacarrü auna icu na cürrü. Apacoconaun ümoti yarusürürrü yüriaburrü César. \v 14 Apacoconaun ito ümo bama maquiataca mayüriabuca, bama aboma iquiana yacüpucurrti César, nauqui achema carrticurrü ümo bama malorrü, y nauqui ane ñanauncurrüma ümo bama isamutema arrüna urria. \v 15 Itopiqui arrti Tuparrü rranrrti nauqui apisamune arrüna urria nauqui uirri etayoimia bama manitanamantai, bama chütusiopü ümoma, y tüboricomantai aume. \v 16 Uiti Cristo chauqui tautaesübuca eanaqi nomünantü, abaca tacanati mosorrü taesüburuti pünanaquiti ipiatronetorrti. Pero caüma, tapü apisamute arrüna churriampü, napaquionco puerurrüpü año itopiqui tautaesübuca. No, mejor apaquionsaño que abaca caüma iquiana nüriacarrti Tuparrü, tacanarrtü mosorrü año ümoti. \v 17 Apavivi aübu napanauncu ümo namanaiña macrirrtianuca, y ümotito yarusürürrü yüriaburrü César. Tari cuasürüma aume bama aubaruquitaiqui au nürirrti Jesús. Apiñanaunrrti Tuparrü. \s1 Apisamuse tacanati Cristo tücañe \p \v 18 Arraño bama mamosoca, apacoconaun ümo bama aupatrone aübu napanauncu ümoma, chümopü bamantaipü buenurrü y bama urria ñapanauncurrüma, sino isiu ito ümo bama malorrü. \v 19 Itopiqui arrti Tuparrü pucünuñati aucuata, arrtü avantabo año ümo nautaquisürücü, abu champü napipünate. Apisamute sane, itopiqui apaquioncaño iyoti. \v 20 Tapü arrtü autaquisürüca itopiqui carrticabo año itobo arrüna churriampü apisamute, auqui caüma champü naucua uiti Tuparrü itobo nautaquisürücü. Tapü arrtü autaquisürüca y carrticabo año, abu urriantai napachücoi, auqui caüma pucünuñati Tuparrü aucuata. \v 21 Ta ümo itasuruti año. \p Ta arrti Cristo taquisürüti tücañe otopiqui, sane nauqui uisamune isiu, nauqui uiña nosüboriqui isiu nisüboriquirrti. \v 22 Arrti chisamutentipü ni tamampü nünantü. Nuncapü apanti. \v 23 Nauquiche unumati, chiñumutatipü aübu nuncurrti ümoma. Nauquiche taquisürüti uimia, chümapaurramacanatipü ümoma. Tapitacuta oncotitü ümoti Tuparrü, naqui bacurrtarati nurria ñana. \v 24 Uiti Cristo aiquiati arrüna nomünantü osoi apü curusürrü aübu cürrü nicütüpürrti. Ui arrüna sane caüma usaca tacanarrtü toconca pünanaqui nomünantü. Auquina caüma puerurrü osübori nauqui uisamune arrüna urria. Ui arrümanu obürio ümoti urrianca oñü tato. \v 25 Ichepecacaño tacana arrobe nobirraca omensoro tücañe. Pero chauqui tautabüca tato, amecatü caüma isiuti naqui bacuirara autacu. Arrti ocümanati autacu. Tonenti Cristo. \c 3 \s1 Macuansomococorrü ümo bama poso \p \v 1 Sane ito arraño paüca, arrüba tüboposo, apacoconaun ümo bama apiquianaño. Rrepente aboma bama chicocotapüma nurarrti Tuparrü. Champü nümoche apanitaca ümoma. \v 2 Arrtü arrtaimia arrüna urriampae nausüboriqui y napapanauncu, uirri caüma rrepente icocotama. \v 3 Tapü tarucapae napacoñococo ümo naucütüpü. Tapü tarucu napatacünauncucu. Tapü tarucu naurrianca ümo oro uiche coñorrtai nabaca. \v 4 Mejor tari ane arrüna ñemanauncurratoe macoñococorrü au nabausasü: Arrtü buenurrü año y arrtü apipiaca apasamunaun aübu quiatarrü, tone arrüna ñemanauncurratoe macoñococorrü arrüna tarucu nicuarrü au narrtarrti Tuparrü. \v 5 Sane ito ñupacoñopoto manio paüca tücañe, arrüba mosamamecana ümoti Tuparrü, arrüba omoncatü ümoti. Itopiqui arrio urria ñupacoconauncu ümo bama opiquianio. \v 6 Sane isamute Sara, nicüpostoti Abraham. Macoconaunrrü ümoti, hasta nantü ümoti “señor”. Arraño paüca caüma puerurrü aye aboi tacana naca Sara, arrtü apisamute isiuqui y arrtü chaupirrucapü y amoncatü ümo Nupu Tuparrü. \p \v 7 Rracuansomocona baeta ümo mañoñünca bama tüposoma. Arraño tiene que apaquionaño que arrüba naucüposü champürrtü tarucapae niyucusüurrü. Sane nauquiche apasamunaun yupu, aübu rrespetorrü ñome. Sane nauqui puerurrü año apean yochepe, itopiqui arrti Tuparrü bacheboti yosüboriquibo arrüna chütacürusupü isiatai tacana aume. \s1 Utaquisürüca auqui naca arrüna urria uisamute \p \v 8 Sucanañü tatito aume namanaiña: Tari tamanacarrtai napapensaca. Aupucüru itacuti quiatarrü. Aucuasürü aumeampatoe tacana ñemanauncurratoe masaruquitaiqui. Tari buenurraño aübuti quiatarrü, apichimiancasaño isucarüti. \v 9 Tapü apatococa tato aübu nomünantü itobo arrüna nomünantü isamutema aume. Arrtü anati unuti año, tapü apatococa tato apunuti. Mejor apean itacu bama tüboricoma aume, itopiqui ümo te itasuruti año Tuparrü. Sane nauqui aucurusü ito uiti Tuparrü. \v 10 Itopiqui sane nantü icu Nicororrü: \q1 Arrti naqui rranrrü apucünuti itacu nisüboriquirrti y rranrrti nauqui urria nacarrti naneneca, tari iñoconoti nanaiña ñanitacarrti churriampü, y tapü mapañatiqui. \q1 \v 11 Tari iñoconoti nanaiña nomünantü. \q1 Tari isamunenati arrüna urria. \q1 Tari yapacherati causane nauqui urria ñaquioncorrti aübuti quiatarrü. \q1 \v 12 Itopiqui arrti Señor asaratitü itacu bama urria nisüboriquirrimia: oncoiti neancarrüma. \q1 Tapü arrübama isamutema nomünantü, bacheboti carrticurrü ümoma. \p \v 13 ¿Ñacutipü naqui masamunu nomünantü aume, arrtü arraño abaca apasamuca arrüna urria? \v 14 Tapürrtü autaquisürüca auqui naca arrüna urria napisamute, tapü ünantü aume, aupucünun. Tapü aupirruca ñünana mañoñüncatai. Tapü ane penarrü aboi. \v 15 Mejor apanaun ümoti Cristo naqui Señor au nabausasü. Apapensa causane nauqui apiñumu ñanquiquirrti quiatarrü, arrtü rranrrti atusi ümoti arrüna manunecatarrü icütüpüti Cristo, arrüna apicocota. \v 16 Pero apiñumu aübu rrespetorrü ümoti quiatarrü, y aübu napaquionco iyoti Tuparrü. Apanita tacana bama tusiatai ümoma que champü nipünatema. Ui arrüna sane caüma etayoimia bama churriampü ñanitacarrüma aume auqui nacarrti Cristo. Cüsoboma caüma. \v 17 Manrrü urria te utaquisürü auqui naca arrüna urria uisamute, arrtü sane nirrancarrti Tuparrü. Pero churriampü utaquisürü itopiqui arrüna nomünantü osoi. \fig Una buena conciencia|src="CN01841B.TIF" size="span" copy="© 1978 David C. Cook Publishing Co." ref="1PE 3.17" \fig* \p \v 18 Apaquionsaño iyoti Cristo. Arrti coiñoti itopiqui arrüba nomünantü aboi. Tamantai tücañe niconcorrti. Arrti champü nipünatenti, pero coiñoti itacu bama ane nipünatema. Ui arrüna sane niyachücoiti puerurrü año aye aboi esati Bae Tuparrü. Coiñoti aübu cürrü nicütüpürrti, \v 19 pero uiti Espíritu Santo sür titü au nicü bama coiño, nauqui uraboiti arrüna omirria isucarü nausüpürrüma bama aboma taha au preso. \v 20 Tonema bama chümacoconaunrrüpüma ümoti Tuparrü tücañe au nitiemporrti Noé. Au manu tiemporrü tücañe masamuñati Tuparrü aübuma, barrüperaratiqui aübu carrticurrü ümoma, numo isamutenti Noé manu barco. Pero au nitacürurrü bacheboti carrticurrü. Ochoatai macrirrtianuca taesüburuma tücañe au manu barco. Sürotü manu barco isu turrü aübuma. (Tapü arrübama maquiataca ubacarama.) \v 21 Arrümanu turrü tücañe ta machepecatarrü ümo maunimiacarrü eana turrü, arrüna uiche tusio que utaesübuca eanaqui nomünantü. Arrüna nosüriqui champürrtü ümo nauqui uiyarrübi nocütüpü, ta arrtü osüriquia manquiquia pünanaquiti Tuparrü, nauqui airrimiacati arrüba nomünantü osoi. Y sane isamutenti, itopiqui arrti Jesucristo chauqui tüsüboricoti tato eanaqui macoiñoca. \v 22 Chauqui tüsüroti tato au napese, y tümonsoti au nepanauncurrti Tuparrü. Taha üriabucati ümo bama angelerrü y namanaiña bama ane nüriacarrüma y ümo bama ito machoboreca. \c 4 \s1 Apaserebi aübu arrüna ane aboi uiti Tuparrü \p \v 1 Tusio aume, ta arrti Cristo taquisürüti aübu na cürrü nicütüpürrti. Arraño ito tiene que arrian autaquisürü aübu na cürrü naucütüpü. Itopiqui arrti naqui taquisürüti aübu nanaiña nicütüpürrti, toncono uiti nomünantü. \v 2 Así que auquina caüma chepe nitacüru nausüboriqui tiene que apisamune isiu nirrancarrti Tuparrü. Tapü apaviviquiaiqui isiu naurrianca ñoma ba chomirriampü. \v 3 Abaeturrü te tücañe nausüboriqui tacana bama chisuputaramatipü Tuparrü. Au manu tiemporrü tücañe apaviviquia isiu naurrianca ñome ba chomirriampü, norisübacarrü y orriminquiatai tacana vacaca y apanaunca ümo bama masantuca chüsüboricopü, churriampü. \v 4 Arrübama maquiataca caüma cütobüsoma, itopiqui chapisamutenquipü arrüba chomirriampü ichepema. Sane nauquiche unuma año. \v 5 Pero arrüma tiene que aitusiancanamacü isucarüti Tuparrü. Chauqui tübarrüperarati nauqui acurrtati aübu namanaiña, bama süborico y bama coiño. \p \v 6 Sane nauquiche arrübama tücoiño antes que ayeti Cristo oncoimia ito arrüna urria manitacarrü icütüpüti, nauqui puerurrü ataesübuma eanaqui nomünantü y aye uimia esati Tuparrü. Yasutiuma carrticurrü itobo arrüna churriampü nisüboriquirrimia tücañe icu na cürrü. Pero arrti Tuparrü rranrrti nauqui ataesübu nausüpürrüma y aye uimia esati. \p \v 7 Tüsaimia ñapacümuncuturrti Tuparrü. Apiña nurria nausüboriqui, aübu urria napapensaca, nauqui puerurrü apean. \v 8 Pero aucuasürü aumeampatoe. Itopiqui arrtü aucuasürüca aumeampatoe, morrimiacana tato aruqui nanaiñantai nomünantü. \v 9 Apasusiusurrti quiatarrü au naupo aübu urria, tapü ünantü aume. \v 10 Torrio uiti Tuparrü aruqui nanaiñantai abüriacabo y apipiacabo ümo cadati taman. Apaserebi aübu manu nüriacarrü torrio uiti Tuparrü, sane nauqui urria nabaca namanaiña año. Sane caüma urria napachücoi aübu arrüba ñacumanatarrti Tuparrü aume. \v 11 Supiarrtü anati naqui ipiacati anitati uiti Tuparrü. Tari ñanitatenti nurarrti Tuparrü, champürrtü nurarrtiatoe. Arrti naqui ipiacati aserebiti ümo maquiataca, tari yaserebirati ui manu nicusüurrti torrio uiti Tuparrü. Sane nauqui apanaun ümoti Tuparrü isiu nanaiña napachücoi. Arrti te ane yarusürürrü nüriacarrti ümo para siemprerrü. Tapü tacürusu numanauncu ümoti Amén. \s1 Nitaquisürücürrti crirrtianurrü \p \v 12 Masaruquitaiqui, bama cuasürü iñemo, tapü aucütobüca ui tarucu macocotoca y taquisürücüca cuantio aume, itopiqui tiene que ayetü oemo nantarrtai. \v 13 Aupucünu, arrtü autaquisürüca tacanati Cristo tücañe. Arrtü iyebo aboi ñana esa nanentacarrti au napese, manrrü tarucu naupucünuncu. \v 14 Urriampae nabaca, arrtü unuma año auqui nacarrti Cristo, itopiqui uirri tusio nurria aume que tanati Espíritu Santo au nabausasü, naqui uiche aye aboi au nanentacarrti Tuparrü. \v 15 Tapü autaquisürüca itopiqui arrüna arrtü apitabaiquiati quiatarrü, o aucusüpüca, o quiatarrü nomünantü aboi. Tapü ane nümoche aboi chürüri uiti quiatarrü, tapü autaquisürüca uirri. \v 16 Tapürrtü autaquisürüca auqui nacarrti Cristo, urria, tapü aucüsoca. Tapitacuta apachampienca ümoti Tuparrü itobo arrüna puerurrü apicococati Cristo. \p \v 17 Chauqui tiñatai tiemporrü nauqui acurrtati Tuparrü. Primero bacurrtarati usaübu, bama icocoromati. Arrtü tarucu yacurrtacarrti usaübu, bama samamecana ümoti, causanempü manu carrticurrü ñana ümo bama chicocotapüma arrüna urria manitacarrü. \v 18 Ane te corobo sane: \q1 Cuestarrü ümoti naqui buenurrü aye uiti esati Tuparrü. \q1 Tapü arrti naqui isamutenti nomünantü, manrrapae chüpuerurrüpü aye uiti esati. \m \v 19 Sane nauquiche arrübama taquisürü isiuqui nirrancarrti Tuparrü tari ñasamunamainqui arrüna urria. Tari oncomatü ümoti Tuparrü, naqui uiche urriancama. Arrti te bayurarati ümoma. \c 5 \s1 Macuansomococorrü ümo bama icocoromati Jesús \p \v 1 Rranitana baeta ümo bama mamayoreca ameana: Arrüñü ito mayore ñü eana bama icocoromati Jesús, y arrüñü yarrtai nitaquisürücürrti Cristo. Tiene que aye sobito esa nanentacarrti, arrtü cuati tato. \v 2 Rranquiquia amopünanaqui: Apacuira nurria itacu bama icocoromati Jesús, itopiqui ümo torrioma aume uiti Tuparrü. Abaca tacana naqui bacuirara yutacu nobirramanca. Arrti Tuparrü rranrrti nauqui apacuira itacuma aübu naupucünuncu, tapü ubata aume. Tapü apisamute isiu naurrianca iyo monirri. Apasarebi ümoti Tuparrü aübu narucurrü aume. \v 3 Tapü bruturrü año aübu bama torrioma aume nauqui apacuira itacuma. Apisamuse arrüna urria, nauqui aisamunema ausiuqui. \v 4 Arrtü cuati ñana naqui yarusürürrü mayore, arrti Cristo torrio aume naucua uiti, arrüna chüpuerurrüpü amameso. Tone nausüboriqui au nanentacarrti Tuparrü. \m \v 5 Umo bama mayaüca suraboira arrüna sane: Apacoconaun ümo bama mamayoreca. Ümo namanaiña año suraboira arrüna sane: Tapü ñentonaunrrü año ümoti quiatarrü. Apaserebi aumeampatoe. Itopiqui nantü sane icu Nicororrü: \q1 Churriampü ümoti Tuparrü bama mañentonaunca. \q1 Pero ümo bama buenurrü bayurarati. \p \v 6 Sane nauquiche apichimiancasaño isucarüti Tuparrü, naqui tarucu nüriacarrti. Sane nauqui acheti abüriacabo caümainqui. \v 7 Tapü ane penarrü aboi, amonsotü ümoti. Apitorrimia nanaiña ümoti, itopiqui arrti bacuirarati autacu. \p \v 8 Amasasai nurria ñünanati choborese, naqui tüboricoti aume. Arrti tacana taman nuitümürrü matatonono yusiu nobirramanca, yapachequirri ñacusane puerurrü aiñe, nauqui aane. Sane uiti choborese aume. \v 9 Pero tapü apichücaño ümoti. Amonsotü ümoti Cristo aübu nurria aboi. Sane caüma chüpuerurrüpü ane causane uiti choborese aume. Tusio te aume que arrübama aubaruquitaiqui au nanaiñantai icu na cürrü taquisürüma ito isiatai tacana arraño. \v 10 Pero arrtü tautaquisürüca, arrti Tuparrü bayurarati aume, nauqui urriampae nausüboriqui, itopiqui arrti bien buenurrti. Bacheboti aucusüubu, nauqui tapü tacürusu napacoconauncu ümoti, tacanarrtü iñanati año onü taman canrrü arrüna chüpocoropü. Segurorrü nabaca acamanu. Ui arrüna apicococati Cristo chauqui tautasuca uiti Tuparrü, nauqui aye aboi ñana au nanentacarrti, arrüna chütacürusupü. \v 11 ¡Tari ane nüriacarrti ümo para siemprerrü! Amén. \s1 Ñaquioncorrti Pedro ümoma \p \v 12 Chabaeturrüpü arrüna nirraconomoso. Iconomota aume aübu yayuracarrti saruqui Silvano. Arrti buenurrti au nirraquionco, puerurrü oñoncatü ümoti. Ui arrüna nirraconomoso irranca nauqui ane naupucünuncu, y nauqui atusi aume arrüna ñemanauncurratoe nigraciarrti Tuparrü. ¡Tapü apiñocota! \v 13 Ñaquioncorrüma tanu aume bama icocoromati Jesús au na pueblurrü Babilonia. Arrüma tacümanauncunuma uiti Tuparrü isiatai tacana arraño. Süro tanu ito aume ñaquioncorrti Marcos, naqui nirranunecasa. Arrti tacana isaüti. \v 14 Apanqui nurria aumeampatoe aübu napatañumequi au nürirrti Jesucristo. \p Taiquiana urria nabaca namanaiña arraño bama icocoromati Cristo.