\id JAS - Cavineña NT -Bolivia 2011 (DBL -2013) \h SANTIAGO \toc1 Santiagora Quirica Huenecuareque \toc2 Santiago \toc3 Stg \mt2 SANTIAGORA QUIRICA HUENECUAREQUE \mt1 SANTIAGO \ip Riyaque quirica ri Santiagora huenecuareque, Jesús tsehuequira. Santiagotu israelita cuana Jesús queja ecatyati cuanaque naruquique jucuare. \ip “Yusura cuatsashaya eque aniyaju ecuana yuneridya Jesús queja ecatyatique cabameretiya”, jadyatu jucuare. Jidamapa chipiruda cuanaque camadya jida bau, nerecada cuanaque bacue jidama. Jadya bae eauque patu dutya tupu iyuhuee bataqui, jadyatu jucuare. Huenecuaretu ecuanara peya cuana ecuanaja quisarati tsehue jidama eauque. \ip Umae versículo cuana dyaque saretanayaque ri: 1.2-8, 12, 25; 2.10; 3.17; 4.7, 17; 5.16. \c 1 \s1 Jesús queja ecatyati cuanaque \s1 Santiagora etsapetana cuanaque isaracuareque \p \v 1 Era rique micuanaja quirica cuadishaya. Ique Santiago. Yusu merequique ique, tumebaedya Ecuana Cuatsashaqui Jesucristo. Micuana Yusuja cuanaque micuana isaraya, micuana Israel eque ejuracana cuanaque dutya queja etsapetana cuanaque. \s1 Yusuja cuanara eje bucha idue jidamaque inime cuana eauque \p \v 2 Jetiama inime jidama cuanaque masada cuanaque baatsu, pureama nejucue, Yusura micuana tura amerecara aya bae amereya cabatitsu, ecue eatsehuequi cuanaque. \v 3 Yusura micuana nime adebaya, Jesús queja nimeedya jutidya juaje ishu. Neadebacue riyaque. Inime jidama cuanaque juetiyaju tume micuana cabahuityatiyadya eje bucha idue canimehuallatitsuque ama. \v 4 Neiducue eje bucha inime masada baatsu, Jesús queja nimee jujacama. Tume micuana Yusura amereya eque cuita camadya juya. Yusuja biji eque cuita micuana aniya. Aniyadya tuque micuanaja dutya ai sareyaque eje buchique inime idu ishuque. \p \v 5 Baecua ni micuana Yusuja biji eque cuita ani ishuque, “Tata, bahue amerecue jidaque, jidamaque jadique”, jadya nebacacue. Bahuedya tura micuana amereya. Arepa ecuanara bacanuca bacanuca aya ama bucha, tuquetu cahuaitiya ama ecuanara jadya bacae ayaju. \v 6 Yusu tsehue quisaratiyaque ai bacatsu, pana ejenedya neacue bacahuaque tura tyayaque. Ejenecara aya ama bucha ejenecarama jadya neaume. Jadya juya cuanaque tuna inime tsape tsehuedya jutidya, cueri cuanaja ecuaqueju enapacu bucha, cuejijira peya queja, peya queja jadya eamereu bucha. \v 7-8 Yusu pureamatura ishuque tuna inime tupuqui aya; jadya juya ama bucha tuna riyaque yahua juque inime tupuqui aya. Iyacua ecana tuyu aniya, peya huecaca piji bacue jidama. Jadya anie juya cuanara inime patupu ama, ai bacahuaque Ecuana Cuatsashaquira tyaya bucha. \s1 Nerecadaque chipirudaque jadya Yusu jaque cabatitsu pureama jutaquique \p \v 9 Yusuja cuanaque tuna pureama jutaqui. Nerecada cuanaque tuna pureama jutaqui, dutya aniya cabatitsu Yusuja tuja cuanaja ishu aniyaque baatsu. Arepa riyaque yahuaju cuanara bijidamaduraya ama bucha, Yusura tuna muiya. \v 10 Chipiruda cuanaque pureama paju Yusu jaque cabatitsu. Anisiribuque ama tuna riyaque yahuaju. Ejeque huecaca tuna riyaque yahua juque aputaterebuque, yachi shasha masadama aputatereya bucha. \v 11 Ijeti uqueratu shasha masadama manunushatsu rarashaya. Pacacaya; aputayadya tujatu jida pijique. Tumebaedyatu chipiruda cuanaque, arepa tuna dyaquedya jutidya ai sareajeya ama bucha, masadama tuna majudadiya. Chacha ecana, peya huecaca bacue emaju jadya. \s1 Yusura ecuana cajuchatishacarama ayaque \p \v 12 Dyaque jida taa ecuana ejuu, jidamaque inime cuanaju nubitsu, Jesús queja nimee jujacatsu ama, abacata idu aatsu. Tume cuanaque iduhua baatsu ecuana Yusura muibuque, emuique ecuana ejaqui picatsu ejutumereu bucha. Majunuca ishu ama tura ecuana tuatsehue iyabuque, tura dutya tuque iyuhueda baqui cuanaque ahua baedya. \v 13 Ai jidamaque ni ecuana acara ayaju cabatiya, paju ama ecuanaja inime: “Yusura ecuana jidama amerecara aya” jadya. Yusuratu ni riya piji buchique jidamaque aya ama. Tura ecuana ni riya piji buchique cajuchatishacara aya ama. \v 14 Cajuchatitsu Yusura cajuchatishahua bucha ecuanaja inime paju ama. Ecuanaja inimedya ecuana cajuchatiya. Ecuanajadyatu cajuchaticaraque inime juetiya. Huicamutya juyara jae tsetatsu eau bucha, jadidya ecuana ecuana tacadya jutidya ijahue catiya jidamaque aatsu. \v 15 Icuene cuita ecuana ecarecani juque cuinanaya; tueque ecuana daneya; majudadi jadya ecuana juya. Tumebaedya tuque ecuana icuene cuita cajuchatibijiseriya; cajuchatidadiyadya ecuana, amena Yusu jaca ishu. Ecuana inime cacuaretiyaque ama juatsu tuque ecuanaja jipenime amadya. \p \v 16 Ijahue necatiume, ecue inime ama cajuchatihua jadya inime tuputsu. \v 17 Yusuratu iyahua, ijeti, badi, purari jadya. Tume cuanaja huecatu cabapetiya. Eje bucha juatsu dyaque huecada, peya uraju bacue eaputsu jadyatu juya. Yusu bacue cacuaretiya ama ni riya piji buchique. Tudyatu dutya ai jida cuanaque cuinanashaquique. Tsujema neri tura ecuana tyaya dutya ai jidaque. Barepaju Aniyara ecuana jida tsehue bajacaya ama. \v 18 Tuja inime taca eque tura ecuana tujaque amereya, tuja quisarati yunerique ejenehuaju. Ecuanadya ecuana icuene eiyacuaneque. Tumebaedyatu eje uma eiyacuane juajeya. Ecuana ecuana icuene tee juque ehuesa buchique. \s1 Yusuja quisarati bacatsu ecuana tura amereya equedya jutaquique \p \v 19 Neadebacue riyaque, micuana ecue eatsehuequi cuanaque. Pana baca neacue peya cuana quisaratiyaju. Pana baca amaquedya jutidya quisarati, cahuaiti jadya nejuume. \v 20 Cahuaitiya ni ecuana, Yusuja biji eque amadya ecuana juya. \v 21 Jutaquiju nejacacue asicada jidamaque eje bucha acaraque. Eje bucha eque bacarama ama jadya neaume Yusuja quisarati tura micuanaja inimeju iyahuaque. Tura nereda bucha cuejae ayaju necahuaitiume. Riyaque quisarati ejenehuaju tura micuana Ijahua quejaque inajacamerehua. \p \v 22 Yusura eje bucha amereyaque neara cuita. Tuja quisarati cuejatayaque bacaqui camadya ama nejura. Quisarati cuejayaju bacahua eque ama ni ecuana juya, ecuana tacadya jutidya ecuana ijahue catiya, Yusu pureamaturaya bucha cabatitsu. \v 23 Ejera Yusuja quisarati cuejayaque ijacabacayaque camadya, cuejaya eque jucarama juyaque: tu ecuita cuetiyaque espejoju capetatiya bucha. \v 24 Pana capetatitu juya. Cabatiyatu ebutsequini bujequique; jadya ama buchatu masadama nime aputaya. Tumebae cuitadyatu umaera Yusuja quisarati bacaya. Masadama tuna nime aputaya cuejayaju bacahuaque. Tume ecana juya amadya bacahua eque. \v 25 Yusura ecuana amereyaquetu dyaque tuyuque. Tura cuatsashaya eque ecuana juya, peyara casada tsehue jadya amereyaju ama, ecuanaja inime taca equedya jutidya. Espejoju pana capetati juya bucha, ecuana juya nime aputaya ama eje bucha capetatihuaque. Cuejaya eque ni ecuana juajeyadya jutidya, nime aputama ecuanara bacahuaque, tume ecuana Yusura dyaque jida ameredadiya dutya ai ecuanara ayaju. \p \v 26 Canarutitaqui ama ni ecuana quisarati cabatiya, quisarati ataquique ama ni ecuana quisarati aya, yanacanadya ecuana Cristo jaque jadya catiya. Ijahue ecuana catiya, “Cristo queja ecatyatique ique” jadya juyaque. \v 27 Yusu tu ecuanaja Etata. Tura ecuana bahuityaya eje bucha anie jutaquique. Quiyuhuebatitaqui ecuana etatamaju cuana tsehue, tunaja ai aijamaque tyau jadya, tumebaedya eahuemaju nerecada cuanaque. Ataqui ama tuque ecuanaja jidamaque Yusuja cuanara ama ayaque, ni apidya. Yusu cuita camadya tuque ecuanaja pureamaturataqui, tuja ecuana tuyu baishu. \c 2 \s1 Nerecada cuanaque ecuanaja bijidamadurataquique ama \p \v 1 Peya micuana cuejaya, ecue eatsehuequi cuanaque. Dutyadya jutidya dutya tupu bau neacue, chipirudaque, nerecadaque jadique. Ecuana Cuatsashaquique tu jida, casada jadya. Tuaquejadya micuana catyatihua. \p \v 2 Ejutiu ejeque micuana Cristo mui ishu ecasitatitaju. Umae cuana bacue chipirudaque ejuu. Ejutuqui jida piji tsehue ecajututique, metara tsuje aridaque jutu jadya. Peya cuana bacue nerecada cuanaque ejuu, ejutuqui siri tsehuedya jutidya ecajututique. \v 3 Chipiruda cuanaque camadya ni micuana jida ebatsau, nerecada cuanaque jida batsayaque ama. Jadya ni tuque micuana chipiruda cuanaque eatsau: “Rehua neanibutecue eaniqui dyaque jidaju”. Nerecada cuanaque ni micuana eau: “Tuhuadya etibene queja neanibutecue”, jadya ama juatsu “Tuhuadya yahuaju neanibutecue” jadya. \v 4 Jadya ayaque juatsu tuque micuana dutya tupu bau ama aya micuana tsehuequi cuanaque. Tuyu ama micuana juya. Micuanaratu inime tupuya peadya ecuita petatsu peya dyaque jida bucha tunaja ejutuquiju petatsudya jutidya. \p \v 5 Pana baca neacue, ecue eatsehuequi iyuhueda cuanaque. Dutya jujeri Yusura tuja ishu ihuarahua cuanaque tuna nerecada. Tura tuna mepehua jetiama tuaqueja catyatisha ishu. Tura tuna mepehua dutya tura jidaque tyayaque inatsa ishu, tuque iyuhueda baqui cuanaque tyaana ahuaque. Tunadya tuna tuaqueja jubuque tuque dutya naruqui juhuaju. \v 6 Arepa nerecada cuanaque Yusuja emepeque baya ama bucha tuque micuana ecana bijidamaduraya. ¿Eje bucha juatsu jatsu tuque micuana ecana jadya bae aya? Chipiruda cuanara, nerecada cuanara ama micuana ijahue ijahue aya. Chipiruda cuanara micuana huaraji cuanaja yacuaju repeajetsu jidama amereya. \v 7 Ecuana ecuana “Cristiano” bacani, “Cristoja cuanaque” jadique. Ecuanaratu tuque muiya. Eje uma chipirudaque bacue tuja ishu jidama quisaratiya. Ijillahuanaya tunara. \p \v 8 Ecuanaja Huaraji Dyaque Aridara cuatsashayaque tuque micuanaja ataqui: “Iyuhueda nebacue peya cuana; micuana iyuhueda cabatiya bucha, iyuhuee ecana nebacue”. Riyaque cacuatsashati dyaque saretanayaquetu ehuene Yusuja quisaratiju. Riyaque cacuatsashati eque ni micuana aniya, jidadya tuque micuana aya. \v 9 Chipiruda baatsu camadya ni micuana umae muiya, peya cuana ni micuana nerecada baatsu bijidamaduraya, tume taa micuana Yusura cuatsashahua eque ama aniya. Cajuchatiya di taa micuana; Yusura micuana jucha metse baya. \v 10 Moisés equetu ecuanaja baba cuana Yusura jetiama cacuatsashati cuana cuejacuare. Peadya ni ecuana Yusuja cacuatsashati aya ama, jucha metse tura ecuana baya, arepa ecuana dutya peya cacuatsashati cuana eque aniya ama bucha. \v 11 Yusuja cacuatsashati: “Jaraquereume micue caquemitiqueremaque”. Tuja cacuatsashati nucadya: “Quiyeti puji juume”. Ejera ni peya iyeya, cajuchatiyadya tuque. Yusuratu juchaqui baya, arepa tuja caquemitiqueremaque jaraquerema ama bucha. \v 12 Ejeque huecaca ecuana Yusura abuque ecuanara Cristora cuatsashaya eque anihuaque, anihuaque ama eje buchique. Jadya tibudya tuque ecuanaja quisarati ataqui tuja biji eque. Tuja biji equeque tuque ecuanaja ataqui. Jadya anie ecuana jutaqui, Yusura ecajuchati ebau tibu. \v 13 Peya cuana tsehue ni ecuanaja canerecabati aijama juya, Yusujatu ecuana tsehue aijamadya canerecabati juya. Peya cuana tsehue ni ecuanaja quiyuhuebati aniya, Yusujatu quiyuhuebati aniyadya ecuana tsehue. Pana ejenedya tuque ecuana ataqui tura nerecaturadadiyaque ama. \s1 Jesús queja catyati neri ejuque tu ejitaju tura cuatsashaya eque aniyaque \p \v 14 Aya ecuana quisarati: “Cristo queja ique ecatyati”. Riyaque tu aishu buchique jidaque ama, tura amereya eque aniyaque ama. Tura amereya eque anitsu camadya ecuana cabameretiya yuneridya ecuana tuaqueja ecatyatique. Jidaque ni ecuana aya ama, tuhuadya ecuana ejitaju tuaqueja catyati nerimaque. Tume ecuana Yusura tuaqueja judirushabuque ama. \v 15-16 Ita taa ecuana peque Cristo queja ecatyatique eaniu, epuna, jadya ama juatsu deca nerecadaque. Ara ishuque tunaja tupu ama eaniu, tumebaedya jutu ishuque. Ecuanajadya tuna tyataqui tunaja ai aijamaque. Ita taa ecuanaja eaniu ejutuqui, earaqui jadya tuna tyaishuque. Jadya camadya ni ecuana ecana eau: “Jidama inime nebaume. Pabacabaca Yusu queja netyacuetu ai ara ishuque, jutu ishuque” jadya, ai tyamaque, tume tuque ecuanaja quisarati aishuque ama. Yusura ecuana tyahuadya amena earaqui, jutu ishuque jadya tuna tyaishu. \v 17 Peya cuana ni ecuana tsahuaya ama, tuhuadya ecuana ejitaju Jesús queja catyati nerimaque. Emajuratu amena peya tsahuaya ama, tumebae cuitadya tuque, yuneri ama ni ecuana Jesús queja catyatihua, tsahuaya amadya tuque ecuana peya. \p \v 18 Ejeque cuana ni tuna juya: “Umaetu Yusu queja judirubuque, Jesús queja catyatihua tibu. Peya cuana bacue, arepa Jesús queja catyatima ama bucha, Yusu queja judirubuque, tunara jida tsehue peya cuana baya tibu”, jadya ni tu umae juya cuji cuita juatsu. Quemitsaya micuana era: “Peya cuana jida tsehue ama bayaque ni ecuana eje bucha cabameretie juma yuneridya Jesús queja catyatihuaque. Peya cuana jida tsehue bau eque cuita camadya ecuana peya cuana queja ecaadebameretiu Jesús queja ecatyatique”, jadya micuana era cuejaya. \v 19 Micuanaratu ejeneya Yusu aniyaque, tuque peadya camadya Yusuque. Micuanaja quejeneti ri jida, tuyuque. Jadya ama bucha peya cuana ni micuana jida tsehue ama baya, ijahua cuana dyaque jida ama micuana. Butsee tunara dyaditu ejeneyadya peadya Yusu aniyaque. Pana ejene tuque aniyaque aatsu ecana dyaque bajida juya tuatsehue. \v 20 Micuana micuana inimema, peya cuana jida tsehue ama bataquique ejeneajeya tibu. Jutaquiju taa micuana yanacanadya Jesús queja catyatihua, ai micuana tura amerecara aya eque juya batudya. \v 21 Adebamereya micuana ecuanaja baba Abraham, micuanaja pana adeba aishu. Tuque eje bucha juhuaque baatsutu Yusura tuyu bahua. Abraham Yusura amerehua eque juhuaju, tura tuja ebacuaque Isaac tumu mesa ea dyaque Yusu tyaishu huanahuajutu Yusura acuare: “Cabameretihuami yuneridya eaqueja catyatihuaque”. \v 22 Tuquetu Yusura amereya eque juhua, tuque tuaqueja catyatihua tibu. Dyaquedya jutidyatu Yusu ejeneajehua, Yusura amereyaque tura dutya acara ahua tibu. \v 23 Yusuja quisarati tu ehuene: “Abrahamtu Yusu queja catyaticuare. Jadya tibudyatu Yusura jucha metse ama bacuare”. Abrahamtu “Yusuja iyuhuedaque” bacani jucuare. \p \v 24 Jesús queja catyatitsu, ayadya tuque ecuana tura cuatsashayaque. Tume tura ecuana jucha metse ama baya. Tura cuatsashaya eque ni ecuana aniya ama, tume ecuana yuneridya tuaqueja catyatima. \v 25 Rahab decadeca aridaquetu cabamereticuare tuque eje bucha juhua equedya Yusu queja catyatihuaque. Yusura tuja quisarati ama ama ayaque ejenetsu tujatu tsahuacuare beta israelita ecatse yahua petara cuahuaque ecatse. Tehuacuaretu ecatse tuja etareju. Tuequedyatu ecatse cuinanashacuare epu ebari tachiqui dyaque eque. Jadya juhuajutu tumeque epuna Yusura jucha metse ama bacuare, tuque eje bucha juya eque tuque tuaqueja nimeeque cabameretiya tibu. \v 26 Yatanana ni ecuanaja aijama, tume tuque ecuanaja ecuita ni aishu buchique jida ama. Emajudya ecuana. Tumebaedya tuque, Yusuja biji eque ama ni ecuana aniya, tume tu aishu buchique jida amadya “Jesús queja ique catyatihua”, jadya ecuana juishu. Yusura ecuana emaju bucha baya. \c 3 \s1 Yusu pureamatura ishu ecuanaja adebatsu quisarati ataquique \p \v 1 Peya micuana cuejaya, ecue eatsehuequi cuanaque. Yusuja quisarati bahuityaqui juishu nebijiseriume. Neadebacue Yusura tuja quisarati jidama, tuyu ama bahuityaya cuanaque dyaque nerecaturadadiyaque. \v 2 Dutya ecuana cuji aqui cama. Jadya ama bucha, cahuaitishaya ama ni ecuana ecuanaja quisarati tsehue, tume ecuana tura amerecara aya baedya juya. Ecuana taca canarutitaqui ni ecuana cabatiya jidama equisaratiuju, tumebaedya ecuana ecanarutiu peya jidama cuanaque aishu ama. \v 3 Ita taa neadebacue. Cahuayu ecuana freno ecarumereu ecuatsaju. Tumetu cahuayu cuaya eje eque ecuanara dujucara aya equedya. Jadya aquerenie tuque ecuana eau tumeque uu isaani ishuque, casadaque shuma ama ebarique ama, freno eje ari tsehue ama. \v 4 Tumebaedyatu cuaba dyaque aridaque; eje ari tsehue amatu tuque tibu inaquira dujuya. Cuejiji casadara itushaya. Jadya ama buchatu tuque tibu inaquira eje ari tsehue ama tibu inaya, tura eju dujucara ayaju duju ishu. \v 5 Tumebaedya tuque ecuanaja yana, ecuanaja ecuitaju eje arique ama. Jadya ama bucha tura ecuana dyaque jidama eau ecuanara jidama quisarati tsumeyaju. Riya piji etiqui tasasayara etijaqui maretsutu yachi aridaque etirutereu. Shumaumaque ama, equiquetu eje ari etiquira ama eyuamaturau. \v 6 Jadya eque tuque ecuana ecuanaja yana eje ari tsehue ama dyaque jidama eyuamaturau ai. Etiqui bucha mudaque tume. Dutya jidamaque tuque ecuana quisarati aya, Yusu dutyaju cahuaitisha ishuque. Tee tuchatsu ecuana dutya acui cuana easicaturau bucha, tumebae cuitadya tuque ecuana asicaturaya dutya ecuanaja educu juque inime, dutya inime tupu cuana jadya jidamaque quisarati aatsu. Ecuanaja nanada equeque, esiri judadiya tupu ecuana ecuanadya jutidya ujeda catiya ecuana jidama quisaratiya tsehue. \v 7 Dutya cuanubi muda cuanaque tuque ecuana euuneu, dutya upati cuana jadya. Dutya mapisi bacua cuana tuque ecuana euuneu. Enaju dutya aniya cuanaque tuque ecuana inatsu euuneu. Dutya riya eiya cuanaquetu ecuitara uuneya. \v 8 Ecuanaja quisarati bacue ecuana eje bucha canarutitaqui ama cabatiya, jidamaque asicadaque quisarati eauju. Asicadaque quisarati ecuana ajacataqui ama baya, arepa ecuana jadya asicada jidama quisarati acarama aya ama bucha. Ecuanaja jidamaque quisarati tu bacuaja cati uje buchique. \v 9 Ecuanaja yana tsehue ecuana pureama aya ecuanaja Etata Yusu. Tumeque yana tsehuedya ecuana jidamaque quisarati aya peya cuanaja ishu. Yusuja ishu jidama quisarati eau bucha cuitadya tuque turadya ecuana tuque bae cuita iyahuaque tibu. \v 10 Ecuanaja ecuatsa equedyatu cuinanaya quisarati sumi ishuque, yuamatura ishuque jadya. Jadyatu jutaqui ama, ecue eatsehuequi cuanaque. \v 11 Peadya ena cani juquetu ena ecuinanau ama ijitaquique, ijitaquimaque jadique. \v 12 Tumebaedyatu narasaju jipamu juya ama, mangoju bacue cashi. Jadidyatu ena ijitaquimaque, ena ijitaqui tsehue cuinanaya ama jadique ena peadya cani juque. Ecuanaja ecuatsa juque quisarati jidamaque pacuinana amadya. Riyaque tu jidama, ecue eatsehuequi cuanaque. \s1 Yusuja biji eque anitsu ecuana ejitaju cabameretiya ecuana Yusu jaque \p \v 13 Jida neanicue, micuana ecue eatsehuequi cuanaque. Yusuja biji eque neanicue. Jida tsehue nebacue peya cuana. Micuana taca casumiti nejuume. Jadya anie juyaju micuana peya cuanara adebaya bahueque dutya inime adebayaque. \v 14 Micuanara inime tupuyaque ni micuana eje buchadya cuejacara ebari aya, peya quisaratiyaju baca jida amaque, cajishati arida ni micuana, peya ni micuana cahuaitishaya, tume taa tuque micuana pana adeba ama aya Yusuja quisarati yunerique. Necasumitiume “Dyaque bahue ique” jadya, ai micuana jadique batu. Dyaque bahue ni micuana cabatiya, pusha pusha micuana juya. \v 15 Dyaque bahue cabatiya cuanaja inime tupu tu Yusu jaque ama; riyaque yahua juquedya jutidya tume. Tuna bahueque tu Yusuja Espíritu jaque ama, Ijahua jaque jutidya. \v 16 Ecuana Yusuja cuanaque ni ecuana cajishati arida, ecuanaja jida ishu camadya ni ecuana aya, tumetu ni ai buchique jida juya ama. Dutya ai jidamaquedya jutidyatu juajeya. \v 17 Yusura bahuityaya eque ni ecuana juya, jidama asicadaque tuque ecuana aya ama. Nime jidama ecuana juya ama. Ecuana Yusu adeba tsahuaqui cuanara cuatsashaya eque ecuana juya. Quiyuhuebati aqui ecuana juya peya cuana tsehue. Jida tsehue ecuana baya peya cuana. Masadama inime cuarequi ecuana juya ama. Riyaque huecaca peadya inime tupu tsehue, peya huecaca bape jadya ecuana juya ama. Jidadya cabaticara ecuana juya, peya cuana ecujishau tibu, yuneri cuitadya ecuana jadya anie jucara juya tibu. Jadya anie ecuana ejuu Yusu equeque cabahuityatiyaque juatsu. \v 18 Ecahuaiti cuanaque jida quisaratishacara aya cuanaque tuna jida tuyu aniya. Jadya eque tunajatu peya cuana tumebaedya inime tsapema anishaya. Huesadadi ishu ecuana ai uhuaya; jadidya ecuana anitaqui ejeque cahuaitisha ishu ama dutya tupu nimee peya cuana tsehue. \c 4 \s1 Yusu pureamatura, riyaque yahuaju cuanaque pureamatura jadya jutaquique ama \p \v 1 Educuju tuque micuanaja aniya micuana cuita camadya capureamaturaticaraque. Jadya tibudya micuana dutya tupu nimee ama aniya, arepa Yusu jaque ama bucha. Catiya, cati cati jadya micuana juya. \v 2 Jetiama tuque micuanaja ai anicara juya. Ai bijida bayaque daditaquima baatsu micuana peya cuana iyecara aya, tunaja ai aniyaque seca ishu. Micuanaratu jishaya peya cuana aiqui baatsu. Datse dadicara aatsu tuque micuana peya cuana catiquereya. Aijama tuque micuanaja ai micuanara bijida bayaque, Yusu bacaya ama tibu. \v 3 Yusura micuana ai bacayaju tyaya ama, jida inime tsehue ama bacaya tibu. Micuana cuita camadya capureamaturati ishu tuque micuana bijida baya. \v 4 Riyaque yahuaju cuanaque camadya ni ecuana pureamaturacara aya, tume tuque ecuana Yusu cahuaitishaya. Yusu pureamaturaya ama bucha riyaque yahuaju cuanaque pureamatura jadyatu jutaqui ama ni riya piji buchique. Riyaque yahua juque ai ni ecuana iyuhueda baya, tume tuque ecuana yuneridya Yusu iyuhuedama baya. \v 5 Yanacana amari riyaque Yusuja quisarati huenetanahua: “Yusuratu tuja Espíritu ecuana tsehue anishahua. Tuquetu ecuana queja iyuhueda cabamereticara juya, ni peya ai ecuana iyuhueda baya bucha ama. \v 6 Yusu tu dyaque jida ecuana tsehue; jida tura ecuana naruya. Ehuene tu Yusuja quisarati: “Yusu tu ecahuaiti dyaque inimequi cabatiya cuana tsehue. Yusuja tsahuataquique caadebatiya cuanaque bacuetu ecana jida tsehue baya”. \p \v 7 Jutaquijudya Yusura amereya eque nejucue. Ijahuara cajuchatishacara ayaju, nebacaume ni riya piji buchique. Micuanara bacacarama ayajutu tuque huanaya. \v 8 Yusu tsehue quisarati, tuque inime tupuqui jadya nejujacaume. Jadya ni micuana juya, tumetu tuque micuana tsehuedya. Jucha arida cuanaque, jidamaque neajacacue, Yusuja biji eque cuita ani ishu. Jidamaque inime tupuqui neajacacue. Yusu iyuhueda baya ama bucha, riyaque yahua juque dyadi iyuhueda bau jadya nejuume. \v 9 Yusu cahuaitishatsu, necapeya inimeticue. Pau, aishu piji cajuchatihua jadya nejucue cajuchatitsu. Etsauque, nepacue jutidya micuana jidama juhuaque caadebatitsu. \v 10 Necuejacue Ecuana Cuatsashaquique tuja biji eque juishuque casadamaque. Tura micuana tsahuaya. \s1 Jesúsja cuanaque peya cuanaja ishu jidama quisaratitaquique ama \p \v 11 Necatacuaritiume, micuana ecue eatsehuequi cuanaque. Yusura ecuana “Peyaja ishu jidama nequisaratiume” jadya cuatsashahua. Jutaquiju peyaja ishu ni micuana jidama quisaratiya, tume taa tu “Yusuja cacuatsashati jida ama. Ni aishu buchique tu jida ama”, jadidya micuana juya. Jadya ni micuana juya, tume taa micuana Yusuja cacuatsashati eque ama aniya. Tume micuana jidama jutidya tumeque cacuatsashatija ishu quisaratiya. \v 12 Yusura peadya camadya ecuana cuejaya eje bucha anie jutaquique. Tuja cuita camadyatu casa aniya ecuana tuaqueja judirusha ishuque. Tura peadyatu cuejataquima cuanaque ijahuaja etiquiju ecuadishau. Jutaquiju yurameta catacuariti nejuume. Yusu peadya camadyatu bahue ejeque jucha metseque, ejeque bacue jucha metse ama jadique. Micuanajatu aijama ni ejeque buchique jucha metse jadya aishu. \s1 Ni ejequetu bahue metajudya eje bucha juyaque \p \v 13 Pana baca neacue. Umaeja tuque micuanaja inime juya pana bahue eje bucha judadiyaque bucha. “Iyacua, jadya ama juatsu metajudya necuara epuju. Peadya mara neanidirura. Catyati, quemi quemi jadya nejudirura, jetiama chipiru ina ishu” jadya. \v 14 Ecuana ecuana baecua metajudya eje bucha ejuuque, jida, jadya ama juatsu jidama. Baecua ecuana eje tupu majuyaque. Sise huani masadama aputaya bucha, jadidya ecuana masadama majudadibuque. \v 15 Jadya tibudya tuque ecuanaja quisarati jutaqui: “Ecuana Cuatsashaquija jadya inime juyaque juatsu camadya metajudya chacha juya. Tuja jadya inime juyaque juatsu camadya ecuanara inime pirehua eque paju”, jadya ecuanaja quisarati paju. \v 16 Jadya ama buchatu micuanaja inime juya, dutya micuanara inime pirehua eque eje bucha judadiyaque. Casumitiya micuana ai ayaque. Jadique tu Yusuja bijidama. \p \v 17 Aya ama ni ecuana Yusuja inime eque jutaquique bahueque, tume ecuana cajuchatiya. \c 5 \s1 Chipiruda cuanaque cueja ishuque \p \v 1 Pana baca neacue riyaque quisarati, chipiruda cuanaque. Micuana nerecada cuanaque nerecaturaqui cuanaque, pana baca neacue. Paya, peya inime jadya nejucue, dyaque canerecatidadiyaque caadebatitsu. \v 2 Jetiama micuanaja ishu cuita camadya pana iya eaquetu ririya. Ai bia cuanara tuque micuanaja ejutuqui jida piji cuanaque yuamaturaya. \v 3 Dutya chipiru tuque micuanaja ejitsutere, oro amena murutaajeya. Chipiru ejitsuque baatsutu peya cuanara adebaya micuanaja ishu cuita camadya chipiru quiyatihuaque, nerecada cuanaque tsahua ishu etsumeuque. Etiquiju rihuitsu ecayuamatiu bucha, jadidya micuana cayuamatibuque. Radanityaajeyadya jutidya micuana chipiru micuanaja ishu cuita camadya. Jadya ama bucha amena huecaca japadama juetibeya micuanaja aniya tsehue pureama juishuque masadama tereyaque. \v 4 Micuanaratu micuanaja teeju earaqui huesa juya cuanaque ijahue ahua. Jidama tuque micuana ecana mere huecaca tsujetyahua. Yusuratu adebaya micuanara tuna etsujetyauque micuanaja ishu cuita camadya iyahuaque. Turatu bacaya micuana queja catsahuamereticara juatsu tunara quisarati ayaque. Yusu Dutya Casa Tsehueratu bacaya tunaja quisarati micuana queja tuna catsahuamereti ishu bacayaque. \v 5 Rehua riyaque yahuaju tuque micuanaja aniya dutya capureamaturati ishuque. Pureama micuana, dutya pureama juishuque micuanaja aniya tibu. Earaqui dyaque jida uuda cuana tsehue micuana pana jeque juya. Uu iye ishuque tsericuinashaya buchique micuana. Ejeque huecaca micuana Yusura dyaque nerecaturabuque. \v 6 Micuanaratu huaraji cuana queja jidama cuejahua eje bucha juma cuanaque. Iyemerehua tuque micuana ecana. Tunaratu iduhua dutya micuanara jidama aya cuanaque cacuarehuanatitsu ama. \s1 Jesús junanucaya tupu tuaqueja nimee jujacataquique ama \p \v 7 Necanimehuallatiume, Ecuana Cuatsashaquique junanucayaque ihuayaque, micuana ecue eatsehuequi cuanaque. Tee mere juyara tee uhuatsu eihuau bucha ihuae neacue. Trigo uhuatsu tujatu inime tsapema ihuaya nei jumetse juyaque, judadiyaque jadya. Canimehuallatitsu ama tujatu ihuaya, ejeque huecaca trigo jahuaneyaque adebaya tibu. \v 8 Tumebaedya inime tsapema neihuacue Ecuana Cuatsashaquique. Necanimehuallatiume. Masadamatu junanucaya. \p \v 9 Nequisaratiume jidama peya cuana Jesús queja ecatyati cuanaja ishu, ecue eatsehuequi cuanaque. Tunaja ishu ni micuana quisaratiyadya jutidya, Yusura micuana jucha metse baya. Amenatu junahuie ecuana jucha metse, jucha metse ama jadya aquique. \v 10 Canimehuallatima neiducue canerecatiyaque, ecue eatsehuequi cuanaque. Beru yuequedya Yusuja quisarati cuejaqui cuanara iducuare bucha idue neacue. Arepa ecana Yusuja quisarati cuejayaju dyaque jidama atahua ama bucha, Yusu queja nimee tuna jujacahua ama. \v 11 Ecuana ecuana bahue Yusura dyaque jida adadibuque abacata tsehue canerecatiyaque iduqui juya cuanaque. Neadebacue Job jucuareque. Turatu dyaque canerecatiyaque abacata idu acuare Yusu queja nimee jujacatsu ama. Jadya juhuajutu Yusura dyaque jida tsehue bacuare. Arepa Jobja tuja ai aniyaque dutya aputaterejerihua ama bucha, Yusuratu tyanucahua tuja anihuaque dyaque jetiama. Ecuana Cuatsashaquiquetu dyaque canerecabati aqui ecuana tsehue. Jida tsehue tura ecuana tsahuaya iyuhueda tsehue. \p \v 12 Peya micuana cuejaya, ecue eatsehuequi cuanaque. Pana ijacabaca neacue. Pusha pusha ni micuana juya ama, tume tuque micuanaja quisarati ataqui ama “Yusu bahue” jadya, micuana quejenemereti ishu. Yunerique quisarati camadya ni micuana aya “Barepaju Aniyaque tu bahue”, jadya ama juatsu “Riyaque Yahua Iyaquique tu bahue”, jadya quisarati neaume quejenemereti ishu. Ataqui ama cuitadyatu quisarati jadya. Paju micuanaja quisarati “Jejee” jadya ama juatsu “Aijama”, micuanaja quisarati quejenemereticara juatsu. Yunerique quisarati ni micuana ajacaya ama, tumetu Yusu micuana tsehue cahuaitiya ama. \s1 Eje bucha inimeju paju ama bucha Yusu tsehue quisaratijacataquique ama \p \v 13 Jidama inimeju ni ecuana, Yusu tsehue nequisaratijacara ama tuja tsahua ishu. Pureama ni ecuana, nejerura Yusu jeru eque sumiyaque. \v 14 Ujejeda cabatitsu tuque ecuanaja ihuarataqui Jesús queja ecatyati cuanaja huaraji cuana, ecuanaja etareju bati ishu. Etareju jutitsu ecana ujejedaja ishu Yusu queja pabacabaca. Etseri tsehue tuna patedi. “Ecuana Cuatsashaquija ebacaniju mique ecuana tediya”, jadya tuna ujejedaque paa. \v 15 Jadya bacae ni tuna Yusu aya, tura chachaneyaque ejeneyaque, jadidyatu juya. Ecuana Cuatsashaquiratu ujejedaque chachaneya. Ujejedaque ni cajuchatihua, Yusura tujatu jucha cuana apupashadadiya. \v 16 Cajuchatitsu ecuana peya cuana queja necacuejatira, tuna ecuanaja ishu Yusu queja bacabaca ishu. Peya cuana cajuchatitsu cacuejatiyaju ecuana tunaja ishu Yusu queja bacabacataqui, tunaja jucha cuana apupasha ishu. Yurameta cabacati ecuana Yusu queja jutaqui, ujeje cachachanemereti ishu. Jida cuanaque ni Yusu queja bacabacaya, bacayadya tujatu ecana. Yusuratu ayadya tunara eje bucha bacahua eque. \v 17 Neadebacue Elías béru yuequedya Yusuja quisarati cuejaqui juhuaque. Tuquetu ecuana bucha cuitadya jucuare. Yusu tsehue quisaratiyaque tujatu bacacuare: “Nei jujacashacue”, jadya tujatu Yusu acuare. Yusura tujatu quisarati bacacuare. Tsunuda eje uma maratu nei jucuare ama ni riya piji buchique. Quimisha mara shucuta badi tuputu nei jucuare ama. \v 18 Jadya juatsutu Eliasra Yusu bacanucacuare: “Nei amerenucacue”, jadya tujatu bacanucacuare. Yusuratu nei amerenucacuare. Euhua cuanaque huijanucacuare. Aninucacuare ara ishu cuanaque. Eliasra ihuacuare bae, neihuacue yuneri cuitadya micuanara Yusu bacahuaque tyayaque ejeneya tibu. \p \v 19 Ejeque cuana ni micuana yuneri eque anijacahua, Ecuana Cuatsashaquira bahuityahua eque. Necuejacue ecana riyaque quisarati eque aninuca ishu. \v 20 Micuanara ni ecana Yusu cahuaitishajaca tsahuaya, Yusura micuana jida baya. Turatu apupashaya tuna jidama juhua cuanaque. Majutsu ijahuaja etiquiju ejudiruuque, Yusuja yacuaju tuna judirubuque tuque ni eje tupu jacanuca ishu ama. Jadya apupashatanae tunajatu jucha cuana juya, Ecuana Cuatsashaquira cuatsashaya eque junucaya tibu. \p Riya tupu camadya. \cls Santiago