\id TIT - Chipaya NT -Bolivia 2009 (DBL -2013) \ide UTF-8 \h TITO \toc1 Carta a Tito \toc2 Tito \toc3 Tit \mt2 LA CARTA DEL APOSTOL SAN PABLO A \mt1 TITO \c 1 \p \v 1 Wejrtc̈ha Pablutqui, Yooz mantitacama okiñ z̈oñtc̈ha, niz̈aza Jesucristuz̈ cuchanz̈quita apostoltc̈ha. Jesucristuqui wejr apóstol puestuquiz utchic̈ha criichi z̈oñinacz̈quiz Yoozquin juc'ant kuzziz cjiskatzjapa, niz̈aza Yooz kamañ puntu ultim werara zizkatajo, \v 2 niz̈aza arajpachquin Yooztan wiñaya kamz tjewzkatajo. Yoozqui ana toscara chiyasac̈ha. Jalla niiqui arajpachquin wiñaya kamzjapa taku tjaachic̈ha tuqui timpuquiztanpacha. \v 3 Nekztan niiz̈ pinsita timpuquiz Yoozqui nii kamz puntuquiztan kjanapacha kjanzt'ichic̈ha paljayta liwriiñi Yooz tawkquiztan. Nii liwriiñi taku paljayajo, uc̈hum Liwriiñi Yoozqui wejtquiz mantichic̈ha. Jalla niz̈tiquiztan wejrtc̈ha liwriiñi taku paljayñi kamañchizqui. \v 4 Tito jila, jaziqui wejrqui amquin tii cartal cjijrz̈cuc̈ha. Wejt maati cuntamc̈ha. Amqui Yoozquin kuz lijituma tjaachamc̈ha. Jaziqui pucultan uc̈humqui Yoozquin kuzzizc̈humc̈ha. Yooz Ejpz̈tan niz̈aza Jesucristo uc̈hum Liwriiñiz̈tan, amquiz yanapla, niz̈aza amquiz okzla, niz̈aza walikaj kamkatla. \s1 ICLIZ JILIRINACAQUI ZUMA KAMZPANC̈HA \p \v 5 Creta yokquin wejrqui am ecchinc̈ha, criichi z̈oñinacz̈quiz juc'ant zuma kamañanacchiz cjiskatajo, niz̈aza weriz̈ mantitacama zapa wajtquiz icliz jilirinaca uchajo. \v 6 Icliz jilirinacaqui zuma kamzpanc̈ha: Zuma kamañchizlaj niiqui, ana jakziltami c̈hjul ujmi tjeeznasac̈ha. Icliz jilirinacaqui tsjaa tjunatanpanikaz cjispanc̈ha. Niz̈aza niiz̈ maatinacaqui Yoozquin criiñi cjispanc̈ha. Niz̈aza niiz̈ maatinacaqui zuma kamañchiz cjispanc̈ha, ana malcreado. Niz̈aza maa ejp cazñi kuzziz cjispanc̈ha. \v 7 Jakzilta icliz jilirit Yooz icliz cwitiñi puestuquiz uchta cjec̈haja, jalla niiqui zuma kamañchizkaz cjispanc̈ha, jalla niz̈tiquiztan ana jakziltami niiz̈quiz c̈hjul ujmi tjeeznasac̈ha. Niz̈aza ana persun kuzcamakaz pecñi cjispanc̈ha. Niz̈aza ana oralla z̈awjñi kuzziz cjispanc̈ha. Niz̈aza ana licñi kuzziz cjispanc̈ha. Niz̈aza ana kichjasñi kuzziz cjispanc̈ha. Niz̈aza ana ancha paaz pecñi kuzziz cjispanc̈ha. \v 8 Niz̈aza c̈hjul tjonzñinacz̈quizimi zuma kjawzñi kuzziz cjispanc̈ha. Niz̈aza zumanacapan pecñi kuzziz cjispanc̈ha. Niz̈aza zuma pinsamintuchiz cjispanc̈ha. Niz̈aza Yooz kuzcamapankaz kamñi kuzziz cjispanc̈ha. Niz̈aza Yoozquin tjapa kuz sirwiñi cjispanc̈ha. Niz̈aza persun kuz zuma ewjazñi cjispanc̈ha, c̈hjul uj paaz cjenami. \v 9 Niz̈aza apostoluz̈ tjaajinta jaru ultim werar Yooz tawkquiz tjurt'ichi kuzziz cjispanc̈ha. Niz̈aza werar Yooz taku zuma tjaajincan, criichi z̈oñinacz̈quiz p'ekinchayasac̈ha, niz̈aza Yooz tawk quintra chiiñinacz̈quiz ninacz̈ ana zuma pinsamintunaca tjeeznasac̈ha. \p \v 10 Creta yokquin walja ana zuma z̈oñinaca z̈ejlc̈ha, ana jiliri cazñi. Niz̈aza ina razunanacaz̈ chiiñic̈ha. Niz̈aza criichinacz̈quiz incallc̈ha. Niz̈aza ninacaqui judío cuzturumpinac jaruzakaz kamz pecñic̈ha. Ninacaqui juc'anti niz̈ta ana waliz̈ kamc̈ha. \v 11 Nii ana zum z̈oñinacaqui ana wali tjaajinc̈ha, paaz gansjapakaz. Jalla ninacz̈ ana zuma chiiñi ataqui chawjcsinsa, ana niz̈ta tjaajnajo. Ninacaqui ana wali tjaajincan, kjuychiz familianaca intiru quejpskatc̈ha. Jalla niz̈ta ana wali tjaajinz ana waquizic̈ha. \p \v 12 Tsjii Cret wajtchiz z̈oñiqui ariwiñitac̈ha. Nii Cret z̈oñipacha cjichic̈ha: “Cret wajtchiz z̈oñinacaqui toscar z̈oñinacapanc̈ha, niz̈aza malcreado z̈oñinacac̈ha, niz̈aza walja lujlñi z̈oñinacac̈ha, niz̈aza jayranacac̈ha”. Jalla nuz̈ cjichic̈ha nii Cret z̈oñiqui. \v 13 Jalla nii z̈oñiqui razuna chiichic̈ha. Jalla niz̈tiquiztan Cret wajtchiz anawal criichinacz̈quiz zumpacha ujznaquic̈ha, Yoozquin tjapa kuzziz werar Yooz tawkquiz tjurt'ajo. \v 14 Niz̈aza chiiz̈inaquic̈ha judío quintunaca ana juyzu paajo. Yekjap z̈oñinacaqui werar Yooz taku anaz̈ catokz pecc̈ha. Jaziqui Cret z̈oñinacz̈quiz chiiz̈inaquic̈ha nii Yooz tawk quintra z̈oñinacz̈ mantitanaca ana juyzu paajo. \p \v 15 Jakziltat Yooz kuzcama zuma kamc̈haja, jalla niiqui c̈hjulu paacanami Yoozquin kuzzizpanc̈ha. Pero ana zuma kamañchiz ana criichinacaqui c̈hjulu paacanami ana Yoozquin kuzzizza, persun pecta kamzquinkaz kuzzizza. Ninacac̈ha ana zuma pinsamintuchizkazqui. Niz̈aza persun uj paaz̈cumi ana naazñic̈ha. \v 16 Ninacaqui cjiñic̈ha, “Yooz pajuc̈ha” cjican. Ultimquiziqui ana zuma kamñiz̈ cjen Yooz quintrapanikaz kamc̈ha. Yoozqui ninacaz̈ ana zuma kamtiquiztan anaz̈ juztazza. Ninacaqui Yooz kuzcama ana cazñipanc̈ha. Niz̈aza ninacaqui ana c̈hjul zuma paazmi atasac̈ha. \c 2 \s1 ZUMA TJAAJINTA PUNTU \p \v 1 Tito jila, amqui zuma tjaajinta jaru tjaajnaquic̈ha, jalla tuz̈u: \v 2 Chawc z̈oñinacaqui zuma ewjazñi kuzziz cjispanc̈ha. Niz̈aza rispitta kamañchiz cjispanc̈ha. Niz̈aza zuma pinsamintuchiz cjispanc̈ha. Niz̈aza Yoozquin tjapa kuzziz cjispanc̈ha. Niz̈aza zuma munaziñi kuzziz cjispanc̈ha. Niz̈aza tjurt'iñi kuzziz cjispanc̈ha. \v 3 Jalla niz̈ta irata zakaz cjispanc̈ha chawc maatakanacami. Zuma kamañchiz cjispanc̈ha, jaknuz̈t Yooz yujcquiz zuma kamz waquizic̈haja, jalla niz̈ta. Niz̈aza ana c̈hjul ana wal quintumi joojooñi cjispanc̈ha. Niz̈aza ana licñi kuzziz cjispanc̈ha. Niz̈aza parti maatakanacz̈quiz zumanaca tjaajiñipan cjispanc̈ha. \v 4 Niz̈aza parti maatakanacz̈quiz chiiz̈inasac̈ha, persun luctakz̈tanami maatinacz̈tanami zuma munaziñi cjisjapa. \v 5 Tur maatakanacaqui zuma pinsamintuchiz cjispanc̈ha. Niz̈aza anapanz̈ yekja luctaka pinsispanc̈ha. Niz̈aza kjuya zuma cwitiñi cjispanc̈ha. Niz̈aza okzñi kuzziz cjispanc̈ha. Niz̈aza luctakz̈ jaru cjispanc̈ha. Jalla niz̈ta zuma kamtiquiztan anaz̈ jecmi Yooz tjaajinta tawk quintra chiyasac̈ha. Jalla niz̈ta tjaajnaquic̈ha chawc maatakanacaqui. \p \v 6 Niz̈aza tjowa luctakanacz̈quiz zakaz chiiz̈inaquic̈ha niz̈ta zuma kamañchiz kamajo. Nii tjowa luctakanacaqui ewjazñi kuzziz cjispanc̈ha, ana c̈hjul uj paazjapa. \v 7 Ampacha zumapankaz kamz waquizic̈ha. Jalla niz̈tiquiztan tjowa luctakanacaqui am zuma kamñi cherz̈cu, niz̈ta iratazakaz zuma kamasac̈ha. Niz̈aza amqui tjaajincanaqui zumapan tjaajnaquic̈ha zuma kuztan, niz̈aza humilde kuztan. \v 8 Jalla nuz̈ amiz̈ zuma tjaajintiquiztan anaz̈ jecmi amquiziqui uj tjojtnasac̈ha, “Ana wali tjaajinchamz̈ amqui” cjicanaqui. Niz̈aza amiz̈ zuma tjaajintiquiztan quintra z̈oñinacaqui azkataquic̈ha. Ana c̈hjulumi am quintra uj tjeezñi atasac̈ha. \p \v 9 Amqui criichi piyunanacz̈quiz chiiz̈inaquic̈ha, ninacz̈ patrunz̈ mantita jaru cjeyajo. Niz̈aza c̈hjulu paacanami patrunz̈quiz cuntintu cjiskatasac̈ha, anapanz̈ chayñi kuzziz cjispanc̈ha. \v 10 Niz̈aza anac̈ha tjañi cjispanqui, antiz lijitumapanz̈ cjispanc̈ha, zuma cumpliñi. Jalla niz̈ta piyunanacaz̈ kamtiquiztan, z̈oñinacaqui uc̈hum Liwriiñi Yooz tjaajinta puntuquiztan “Walipanc̈ha” cjican chiyasac̈ha. \p \v 11 Yoozqui tjapa z̈oñinacalta Jesucristo cuchanz̈quichic̈ha. Jaziqui jakziltat Jesucristuz̈quiz kuzziz cjec̈haja liwriita cjesac̈ha. Jalla nuz̈ cuchanz̈quitaz̈ cjen Yoozqui niiz̈ okzñi kuzziz tjeezic̈ha. \v 12 Nii okzñi kuzziz Yoozqui uc̈humnacaquiz tjaajz̈a, Yooz tawk quintra paatanaca ecajo, niz̈aza ana wal kuzquiztan pectanaca ecjo. Niz̈aza Yoozqui tjaajz̈a, tii muntuquiz z̈ejlcan persun kuz ewjazpanc̈ha c̈hjulu uj paaz cjenami, niz̈aza c̈hjulu ana wal chiiz cjenami. Niz̈aza Yooz kuzcama kamspanc̈ha. Niz̈aza Yoozquin tjapa kuz sirwispanc̈ha. Jalla nuz̈ tjaajz̈a Yoozqui. \v 13 Uc̈hum Liwriiñi Jesucristuc̈ha pajk Yoozqui. Jalla niiqui zuma pajk obra tjeez̈can tii muntuquiz wilta tjonaquic̈ha. Jalla niiz̈ tjonz tjuñquiziqui cuntintuz̈ cjequic̈ha tjapa criichinacaqui. Jalla niz̈tiquiztan zuma kamcan niiz̈ tjonz tjewznaquic̈ha. Jalla niz̈ta tjewz waquizic̈ha, jalla nii tjaajz̈a Yoozqui. \v 14 Nii tjonzñi Jesucristuqui uc̈hum laycu ticzic̈ha, tjapa ana walinacquiztan liwriizjapa. Ana walinacquiztan uc̈hum liwriichic̈ha, niiz̈ partir z̈oñi cjiskatzjapa, niz̈aza uc̈humnacaquiz tjapaman zumanaca paaz ancha pecñi kuzziz cjiskatzjapa. \p \v 15 Jalla nii tjaajintanaca amqui zakaz tjaajinstanc̈ha, zumpacha chiiz̈incan, niz̈aza p'ekinchaycan. Niz̈aza nii tjaajintanaca panz̈ mantaquic̈ha z̈oñinacaz̈ nii tjaajinta jaru kamajo. Jilir puestuchiz cjen niz̈ta mantaquic̈ha. Nekztan amiz̈ tjaajintiquiztanaqui anaj jecmi am iñarla. \c 3 \s1 PABLUZ̈ CHIIZ̈INTA TAKUNACA \p \v 1 Criichi z̈oñinacz̈quiz cjuñskataquic̈ha jalla tuz̈upan: Ninacz̈laqui gobierno mantiñi z̈oñinacz̈quizimi jilirinacz̈quizimi jalla ninacz̈ mantuquiz zuma kamz waquizic̈ha. Niz̈aza ninacaz̈ mantitanaca caz waquizic̈ha. Niz̈aza listupan cjispanc̈ha zuma obranaca langzjapa. \v 2 Niz̈aza anaz̈ jakziltiz̈quizimi chjaawjkatasac̈ha. Niz̈aza ana ch'aasñi kuzziz cjispanc̈ha. Niz̈aza llan kuzziz cjispanc̈ha. Niz̈aza tjapa z̈oñinacz̈tan humilde kuzziz cjispanc̈ha. \p \v 3 Tuquiqui uc̈humqui ana criichi z̈oñinacazakaztac̈ha. Yooz puntuquiztan zumzu ana zizñi kuzziztac̈ha. Niz̈aza ana Yoozquin cazñi kuzziztac̈ha. Niz̈aza tsjii kjutñi cjicjiñc̈humtac̈ha. Niz̈aza uc̈humqui persun kuzcama ojklayiñc̈humtac̈ha, jaknuz̈t uc̈hum ana wal kuz pectc̈haja, jalla nuz̈. Niz̈aza ana wal kuzziz kamiñc̈humtac̈ha. Niz̈aza tsjii z̈elinchiz z̈oñiz̈takaz cjis pequiñc̈humtac̈ha ana wali zmazñi. Niz̈aza uc̈hum ana wali kamtiquiztan z̈oñinacaqui uc̈hum quintra z̈awjñitac̈ha. Niz̈aza z̈oñinacz̈tan porapat chjaawjkatñi kuztan ch'aasiñc̈humtac̈ha. \v 4 Jalla nuz̈ uc̈humnacaz̈ ana zuma kaman uc̈hum Liwriiñi Yoozqui niiz̈ zuma kuzmi niz̈aza niiz̈ okzñi kuzmi tjeezic̈ha. \v 5 Jalla niz̈ta okzñi kuzziz tjeez̈cu Yoozqui uc̈hum liwriichic̈ha. Uc̈humnacaqui tsjii lii jaru kamtiquiztan ana liwriitatac̈ha. Pero uc̈hum ana zum kuz awjz̈intaz̈ cjen, niz̈aza Yooz Espíritu Santuqui uc̈humnac kuznacquiz luzziz̈ cjen, Yoozqui uc̈hum liwriichic̈ha. Nekztan ew zuma kamaña tjaachic̈ha. \v 6 Uc̈hum Liwriiñi Jesucristuz̈ cjen Yoozqui tjapa uc̈humnacaquiz niiz̈ Espíritu Santo ancha zuma kuztan tjaachic̈ha. \v 7 Yooz Ejpqui niiz̈ okzñi kuzziz tjeez̈cu uc̈humnacaquiz nii favora paachic̈ha, niiz̈ yujcquiz zumapan cjisjapa. Niz̈aza Yoozqui uc̈humnacaquiz arajpach irinsa tanzñinaca cjiskatchic̈ha. Niz̈ta irinsa tanzñinacaz̈ cjen uc̈humnacaqui tjewznac̈ha Yooztan chica wiñaya kamzjapa. \p \v 8 Ultim werarac̈ha Yoozquiztan tjaajintaqui. Niz̈aza zumpacha tjurt'iñi kuztan nii tjaajintanacquiz panz̈ tjurt'aquic̈ha, Yoozquin criichinacaz̈ zuma kamzquin kuz tjaajo. Jalla nii tjaajintaqui ancha zumapanc̈ha, tjappach z̈oñinacz̈ta. Niz̈aza zumapanz̈ yanapc̈ha Yooz kamañquiz juc'ant zuma kamzjapa. \v 9 Zumzu ch'aazñinacz̈quiz ana mitisa, niz̈aza zarakaquic̈ha nii zumzu ch'aazñinacz̈quiztan. Niz̈aza tuquita atchi ejpnacz̈ puntu parlita nonzquiztan zarakaquic̈ha. Niz̈aza Moisés lii puntuquiztan ch'aasnan jalla niz̈tanaca nonzquiztan zarakaquic̈ha. Tjapa nii ana wali parlitanacaqui inakazza. Zuma kamañchiz kami anapanz̈ yanapc̈ha. \p \v 10 Jakzilta icliz criichinacat pjali t'akac̈haja, jalla nii z̈oñi kjawznaquic̈ha. Nekztan chiiz̈inaquic̈ha tsjii wiltami pizc wiltami. Amiz̈ chiiz̈inta anaz̈ nonznaquiz̈ niiqui, iclizquiztan chjatkattaz̈ cjequic̈ha. \v 11 Niiz̈ ana nonz̈tiquiztan amqui zizzaquic̈ha, nii z̈oñiqui ana zuma kuzzizpanc̈ha, niz̈aza tsjii kjutñi chjichta kuzzizpanc̈ha, jalla nii. Persunpacha niiz̈ uj paata naaznasac̈ha. Ancha ujnaca paaz pecñi kuzziz cjen castictaz̈ cjequic̈ha. \p \v 12 Wejrqui amquin Artemas uz̈ Tíquico cuchanz̈cac̈ha. Jalla niiz̈ irantiz̈quitan, amqui wejtquin uri tjonz pecalla. Wejrqui Nicópolis wajtquin z̈elac̈ha. Jalla nicju awti timpu watz tantiichinc̈ha. \v 13 Nii tjurt'iz̈iñi Zenas awjatu, niz̈aza Apolos, jalla nii pucultan z̈oñinaca zumpacha despachaquic̈ha amqui, ninaca ana c̈hjulumi pjaltizjapa. Niz̈aza zumpacha z̈aka cjiiz̈inaquic̈ha ninaca ojkzjapa. \v 14 Niz̈aza uc̈hum criichinacaqui zuma kamznacquiz kuz tjaaz waquizic̈ha. Nekztan t'akjir criichi z̈oñinacz̈quiz yanapaquic̈ha. Niz̈aza wacchi zuma obranaca tjeeznaquic̈ha. \p \v 15 Tjapa wejttan chica kamñi z̈oñinacaqui amquin tsaanz̈quic̈ha. Niz̈aza wejrmi amquin tsaanz̈cuc̈ha. Niz̈aza amqui wejtnaca k'ayi criichinacz̈quiz tsaanz̈inaquic̈ha. Yoozqui amquiz niz̈aza tjapa nekz z̈ejlñi criichi z̈oñinacz̈tan zumapaj yanapla. Jalla nuz̈oj cjila. Amén.