\id MRK - Chipaya NT -Bolivia 2009 (DBL -2013) \ide UTF-8 \h SAN MARCOS \toc1 San Marcos \toc2 Marcos \toc3 Mr \mt2 EL SANTO EVANGELIO SEGUN \mt1 SAN MARCOS \c 1 \p \v 1 Liwriiñi takuqui Jesucristo Yooz Majch puntuquiztan jalla tuz̈uc̈ha. Jesucristuc̈ha Yooz Majchqui. \s1 JUAN BAUTISTAZ̈ PUNTU \p \v 2 Tuqui timpuqui tsjii Yooz cuntiquiztan chiiñi profeta z̈elatc̈ha, Isaías cjita. Nii profetaqui cjijrchic̈ha tii takunaca: \q1 “Nonz̈na. Yoozqui Jesucristuz̈ tuqui tsjii z̈oñi cuchanz̈caquic̈ha, tjappacha tjacznajo. \v 3 Jaziqui ch'ekti yokquin nii z̈oñz̈ joraqui altu tawkz̈tan paljayaquic̈ha, tuz̈ cjican: ‘Tsjii chawc jiliriqui tjonaquic̈ha. Jaknuz̈t jicz zuma tjacznac̈haja, jalla niz̈ta anc̈huca kuznaca zuma tjaczna. Anc̈huca kamañanacaqui zuma lijitumapanz̈ cjee’ ”. \m Nuz̈ cjijrchic̈ha Isaías cjita z̈oñiqui. \p \v 4 Jalla niz̈tapan Juan Bautistaqui ch'ekti yokquin parizizquichic̈ha. Niz̈aza z̈oñinaca bautissic̈ha. Niz̈aza paljaychic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Kuznacaz̈ campiya, ujnaca pertunta cjisjapa. Nekztan anc̈huc bautisasac̈ha. \p \v 5 Tama z̈oñinaca Juanz̈quin ojkchic̈ha, Judea cjita yokquiztan, niz̈aza Jerusalén cjita wajtquiztan. Jakzilta z̈oñit persun ujnacquiztan “ujchizpanc̈ha” cjican kuzquiz zint'ic̈haja, jalla niiqui bautistatac̈ha Jordán cjita puj kjazquiz. \p \v 6 Juanz̈ zquitiqui camello chomquiztan watstatac̈ha. Niz̈aza Juanqui zkiz tsjaychiztac̈ha. Niiz̈ c̈hjeriqui tiz̈tatac̈ha: langosto cjita kolta animalanaca, niz̈aza misq'ui. Jalla nii lujlñitac̈ha. \v 7 Juanqui ojklaycan z̈oñinacz̈quiz paljaychic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Tsjiiqui wejt wirquin tjonc̈ha. Jalla niic̈ha wejtquiztan tsjan juc'anti poderchizqui. Niiz̈quiz atintisjapa anal waquisuc̈ha, niiz̈ c̈hjata jerz̈cu chjojkzinimi. Inakaztc̈ha wejrqui. \v 8 Kjaztankal bautisuc̈ha. Nii tjonñi jilirizti Espíritu Santuz̈tan bautisaquic̈ha. \s1 JESUSAQUI BAUTISTATAC̈HA \p \v 9 Nekztanaqui Jesusaqui Nazaret cjita wajtquiztan ojkchic̈ha. Nazaaret watjaqui Galilea cjita provinciquintac̈ha. Jesusaqui Juanz̈quin ojkchic̈ha, Jordán cjita pujquin. Nekz Juanqui Jesusa bautissic̈ha. \v 10 Jesusaqui kjazquiztan ulancan arajpacha cjetzi cherchic̈ha, nii orapacha. Yooz Espíritu Santo palomaz̈takaz chjijwz̈quiñi cherzic̈ha. Niiz̈ juntuñpacha irantiz̈quichic̈ha. \v 11 Nekztan arajpachquiztan tsjii jora paljayz̈quiñi nonzic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Amc̈ha wejt k'ayi Maatimqui. Amiz̈ cjen ancha cuntintutc̈ha wejrtqui. \s1 JESUSIZ̈TAN DIABLUZ̈TAN \p \v 12 Nekztanaqui Espíritu Santuqui ch'ekti yokquin Jesusa ojklayskatchic̈ha. \v 13 Jalla nicjuz̈ pusi tunc tjuñi kamchic̈ha Jesusaqui. Nekziqui q'uit animalanaca zakaz z̈elatc̈ha. Jaziqui Satanás cjita diabluqui Jesusiz̈quiz tjonzic̈ha; ujquiz tjojtskatz pecatc̈ha. Pusi tunc tjuñi ujquiz tjojtskatz yanznatc̈ha. Nekztan Yooz anjilanacaqui tjontjonz̈quiñitac̈ha Jesusa atintizjapa. \s1 JESUSAQUI TJAAJINCHIC̈HA \p \v 14 Wiruñaqui Juanqui carsilquiz chawjctatac̈ha. Nekztan Jesusaqui Galilea cjita yokquin ojkchic̈ha. Nii yokquin Yooz liwriiñi taku paljaychic̈ha, jaknuz̈t z̈oñinaca Yooz wajtchiz z̈oñi cjissaja, nii. \v 15 Tuz̈ cjican, paljaychic̈ha: \p —Tii timpumiz̈ otc̈ha. Anzpacha z̈oñinacaqui Yooz wajtchiz z̈oñi cjesac̈ha. Kuznaca campiya, “ujchizpanc̈ha”, cjican. Nekztan tii liwriiñi takuz̈ tjapa kuztan catoka. Tii takuz̈ criya. \s1 CH'IZ TANÑI ZOÑI KJAWZ̈TA \p \v 16 Tsjii pajk kota z̈elatc̈ha, Galilea cjita. Jesusaqui kot ataran ojklaycan pucultan jilazullca cherchic̈ha; Simón, niz̈aza Andrés cjitatac̈ha. Ninacatac̈ha ch'iz tanñinacaqui. Nii ora ch'iz tanz kjazquiz tjojtznatc̈ha. \v 17 Nekztan Jesusaqui ninacz̈quiz cjichic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Anc̈hucqui, wejttan chicaz̈ ojklayñiz̈ cjee. Anziqui ch'iz tanz langzzizza. Pero wejrqui anc̈hucaquiz yekja langzquin utznac̈ha, Yooztajapa z̈oñinaca kjawzqui, nii. \p \v 18 Nekztanaqui nii orapacha ninacaqui ch'iz tanz eccu, Jesusiz̈tan chica ojklayñi cjissic̈ha. \p \v 19 Jesusaqui tsjii koloculla nawjcjapa ojkz̈cu, tsjii pucultan z̈oñinaca cherchizakazza; Jacobo, niz̈aza Juan cjitatac̈ha. Ninacz̈ ejpqui Zebedeo cjitatac̈ha. Nii pucultan z̈oñinaca warcuquiz z̈elatc̈ha, ch'iz tanz azquichcan. \v 20 Jaziqui Jesusaqui ninaca kjawzic̈ha, niiz̈tan chica ojklayñi cjisjapa. Ninacz̈ ejp warcuquiz z̈elatc̈ha, piyunanacz̈tan. Pero Jacobz̈tan Juanz̈tan ejp ecchic̈ha, Jesusiz̈tan ojklayzjapa. \s1 ZAJRAZ̈ TANTA Z̈OÑI \p \v 21 Nekztanaqui jeejz tjuñi Capernaum cjita watja luzzic̈ha Jesusiz̈tan ninacz̈tan. Nekziqui judío z̈oñinacz̈ ajcz kjuyquiz luzzic̈ha. Nekztan Jesusaqui tjaajinchic̈ha. \v 22 Chawc jiliri irata tjaajnatc̈ha, zuma zizñi. Judiuz̈ lii tjaajiñinacaz̈takaz ana nuz̈ tjaajnatc̈ha. Jesusiz̈ tjaajintiquiztan z̈oñinacaqui ispantichic̈ha: \p —¡Ancha cuzala! —cjican. \p \v 23 Nii ajcz kjuyquizpacha tsjii zajraz̈ tanta z̈oñi z̈elatc̈ha. Nii z̈oñiqui kjawchic̈ha, tuz̈ cjican: \p \v 24 —Jesusa, Nazaret wajtchiz z̈oñimla. ¿Kjaz̈tiquiztan am wejtnacaquiz mitizi? Wejrnaca aki tjonchamz̈lani. Jaziqui am pajuc̈ha. Zuma Yooz Z̈oñimla. —Nuz̈ cjican, kjawchic̈ha. \p \v 25 Nekztan Jesusaqui zajriz̈quiz ujzic̈ha, tuz̈ cjican: \p —¡Ch'uj z̈ela! Tii z̈oñz̈quiztan ulna. \p \v 26 Nekztan zajraqui nii tanta z̈oñi chekjinskatz̈cu, niz̈aza altu tawkz̈tan kjawz̈cu, ulanchic̈ha. \v 27 Niz̈ta cherz̈cu, z̈oñinacaqui ancha tsucchic̈ha. Ninacpora parlassic̈ha, tuz̈ cjican: \p —¿C̈hjulut niz̈ta teejo? Tsjemataz̈ tjaajinla. Walja azziz tawkchizla. Tii z̈oñiqui zajramiz̈ mantila. Niz̈aza zajrami tiiz̈ taku cazla. —Nuz̈ ispantichi parlassic̈ha. \p \v 28 Oralla Jesusiz̈ paataqui mazmaztatac̈ha tjapa nii yokaran. \s1 SIMON PEDRUZ̈ AJMUZ MAA \p \v 29 Nekztanaqui ajcz kjuyquiztan ulanz̈cu, Jesusaqui Simón, niz̈aza Andrés, jalla ninacz̈ kjuyquiz luzzic̈ha, Jacobz̈tan Juanz̈tan, nuz̈. \v 30 Simónz̈ ajmuz maaqui ajpsquiz ch'ujlñi conchiz laaquichi z̈elatc̈ha. Tjapa curpu walja kjakatc̈ha. Jaziqui Jesusiz̈quiz mazzic̈ha. \v 31 Jesusaqui macjatz̈cu, naaz̈a kjara tanz̈cu, tsijtskatchic̈ha. Nekztanaqui naaz̈a kjakñi cona zarakchic̈ha. Nekztan naa z̈onqui ninaca atintichinc̈ha. \s1 ANCHA Z̈OÑINACA C̈HJETINTA \p \v 32 Nekztanaqui nii zez tjuñiz̈ kattan Jesusiz̈quiz tjapa laaquichi z̈oñinacami, niz̈aza zajraz̈ tanta z̈oñinacami zjijctatac̈ha. \v 33 Niz̈aza Jesusaz̈ alujta kjuy zanaran tjapa nii wajtchiz z̈oñinacaqui ajczic̈ha. \v 34 Nekztanaqui Jesusaqui tjapaman laa z̈oñi c̈hjetinchic̈ha. Z̈oñinacz̈quiztan muzpa zajranaca chjatkatchic̈ha. Zajranacaqui Jesusa pajchic̈ha; pero Jesusaqui ana chiikatchic̈ha. \s1 YOOZ TAKU PARLITA \p \v 35 Jakawenz taz̈uqui ima kjanz̈can Jesusaqui z̈aazic̈ha, iya zumchi zumchi cjican. Wajtquiztan ulanz̈cu, ana z̈oñz̈ z̈ejlz yokquin ojkchic̈ha, Yooz Ejpz̈tan parli. \v 36 Wiruñaqui Simonaqui niiz̈ mazinacz̈tan Jesusa kjuri ojkchic̈ha. \v 37 Jesusiz̈quiz zalz̈cu cjichic̈ha: \p —Tjapa z̈oñinacaqui am pewc pewcz̈a. \p \v 38 Nekztan Jesusaqui cjichic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Nacjuñz̈ ojkla, visin watjanacquin. Nicju zakaz Yooz taku paljayzquiztanc̈ha wejrqui. Jalla niijapa tii muntuquiz tjonchinc̈ha. \p \v 39 Nekztanaqui Galilea yokaran ojklaychic̈ha, ajcz kjuyanacquin Yooz taku paljaycan, niz̈aza zajranaca chjatkatcan. \s1 MOJKCHI JANCHICHIZ Z̈OÑI \p \v 40 Tsjii mojkchi janchichiz z̈oñi z̈elatc̈ha. Niiqui Jesusiz̈quiz tjonchic̈ha. Quillz̈cu, rocchic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Wejr c̈hjetinzim pecc̈haj niiqui, wejr c̈hjetinzim atc̈ha amqui. \p \v 41 Nekztan Jesusaqui nii z̈oñi okz̈cu, niiz̈quiz lanzic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Wejr am c̈hjetnasachiya. Jaziqui c̈hjetintam cjissa. \p \v 42 Jalla nuz̈ chiitiquiztanaqui nii orapacha nii z̈oñiqui z̈ejtchi cjissic̈ha, mojkchi janchi laa cjitiquiztan. \v 43-44 Nekztanaqui Jesusaqui nii z̈oñz̈quiz iwjt'ichic̈ha, tuz̈ cjican: \p —¡Jaziqui tii c̈hjul am chiichiijay! Anac̈ha jecz̈quizimi chiichiizqui. Timpluquin oka amqui. Nekztan timplu jilirz̈quin persuna tjeez̈ca. Niz̈aza c̈hjetintiquiztan Moisés mantitacama paa. Jaknuz̈t Moisesqui ofrenda uchajo mantic̈haja, jalla nuz̈ ofrenda uchaquic̈ha. Jalla niz̈tiquiztan z̈oñinaca am z̈ejtchi zizaquic̈ha. Jazic oka amqui. —Nuz̈ mantichic̈ha Jesusaqui. \p \v 45 Nekztan nii z̈ejtchi z̈oñiqui tjapa kjutñi ojklaychic̈ha, nii z̈ejtta quintu parlican. Tjapa z̈oñinacz̈quin nii quint'ichic̈ha. Jalla nekztanaqui tjapa z̈oñinacaqui Jesusiz̈tan zalz pecatc̈ha. Jalla niz̈tiquiztan Jesusaqui anaz̈ jakzi wajtquizimi luzi atchic̈ha, z̈oñiz̈ zizan. Ana z̈oñz̈ z̈ejlz yokuñ ojklaychic̈ha. Niz̈tami tjapa kjuttan z̈oñinacaqui niiz̈quin tjonñitac̈ha. \c 2 \s1 ZUCH Z̈OÑI C̈HJETINTA \p \v 1-2 Tsjii kjaz̈ majquiztan Jesusaqui Capernaum wajta quejpchic̈ha, persun kjuyquiz. Nii zizcuqui, tama z̈oñinacaqui ajczic̈ha, kjuya chjijpscama. Niz̈aza anatac̈ha campo kjuy zanaran. Nekztan ajczi z̈oñinacz̈quiz Jesusaqui Yooz taku tjaajinchic̈ha. \v 3 Nuz̈ tjaajnan, pakpaltan z̈oñinaca tjonchic̈ha, tsjii zuch z̈oñi kuzi. \v 4 Muzpa z̈oñi ajcziz̈ cjen, Jesusiz̈quin ana macjati atchic̈ha. Nekztanaqui tsewctan kjuya pjetz̈cu, pjetquiztan zuch z̈oñi kjuylchuc chjijunz̈quichic̈ha, niiz̈ tjajz zquitquiziqui. \v 5 Ninacaqui Jesucristuz̈quin tjapa kuztan tjonchic̈ha. Nii nayz̈cu, Jesusaqui zuch z̈oñz̈quiz paljaychic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Jilala. Jaziqui am ujnaca pertuntac̈ha. \p \v 6-7 Kjuyquiz julzi yekjap z̈oñinaca z̈elatc̈ha, judiuz̈ lii tjaajiñi z̈oñinaca. Ninacaqui kuzquiz pinsatc̈ha, tuz̈ cjican: \p —¿Kjaz̈tiquiztan tiiqui niz̈ta chiijo? Anawalipanc̈ha tiiz̈ takuqui. ¿Ject ujnaca pertunasajo? Yoozpanikazla ujnaca pertunñiqui. —Jalla nuz̈ pinsichic̈ha lii tjaajiñi z̈oñinacaqui. \p \v 8 Jesusaqui persun kuzquiz ninacz̈ pinsita zizzic̈ha. Nekztan ninacz̈quiz paljaychic̈ha, tuz̈ cjican: \p —¿Kjaz̈tiquiztan anc̈huca kuz niz̈ta pinsejo? \v 9 ¿Jakzilta takut pjasila chiiz cjesajo? Tii zuch z̈oñz̈quiz chiiz̈insjo, “Am ujnacami pertunta”, ¿cjis pjasila cjesaya? uz̈ “Tsijtsna. Am tjajz zquiti aptiz̈cu oka”, ¿nuz̈ chiiz pjasila cjesaj? \v 10 Tsewctan cuchanz̈quita Yooz Z̈oñtc̈ha wejrqui. Tii muntuquiz jiliritc̈ha, ujnaca pertunzjapami. Jalla nii zizjapa, anc̈hucqui tiiz̈ chera. \p Nekztanaqui zuch z̈oñz̈quiz cjichic̈ha: \p \v 11 —Amquiz cjiwc̈ha, tsijtsna. Am tjajz zquitinaca aptaza. Oka am kjuya. —Nuz̈ cjican chiichic̈ha Jesusaqui. \p \v 12 Nekztanaqui nii zuch z̈oñiqui tsijtsic̈ha. Tjajz zquiti aptichic̈ha. Liwj tjappachaz̈ cheran, ulanchic̈ha. Jalla niz̈ta cherz̈cu tjapa z̈oñinacaqui walja ispantichi quirchic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Tiz̈ta wira ana cheriñc̈ha. \p Nekztanaqui Yoozquin honora waytichic̈ha. \s1 LEVI CJITA Z̈OÑI \p \v 13 Nekztanaqui Jesusaqui wajtquiztan ulanz̈cu, pajk kot ataran wilta ojklayatc̈ha. Nuz̈ ojklayan, z̈oñinacaqui niiz̈quin macjatz̈quichic̈ha. Nekztan Jesusaqui ninacz̈quiz tjaajinchic̈ha. \v 14 Wiruñaqui nawjcjapa ojkchic̈ha. Jiczquiz ojkcan, Leví cjita z̈oñi cherchic̈ha, aduanz̈ kjuyquiz julznan. Levíz̈ ejpqui Alfeo cjitatac̈ha. Jesusaqui niiz̈quiz paljaychic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Wejttan chica ojklayñim cjequic̈ha. \p Nekztan tsijtscu, Jesusiz̈tan ojkchic̈ha Leviqui. \v 15 Niz̈aza Leviz̈ kjuya luli ojkchic̈ha. Nicju Jesusiz̈tan niiz̈ tjaajintanacz̈tan nuz̈ lulan, aduanerunacz̈tan niz̈aza ujchiz z̈oñinacz̈tan nekzizakaz lulatc̈ha. Muzpa z̈oñinacaqui Jesusiz̈quin apzitac̈ha. \v 16 Tsjii kjaz̈t judiuz̈ lii tjaajiñi z̈oñinaca zakaz z̈elatc̈ha, fariseoz̈ partinacami. Jaziqui Jesusiz̈tan anazum z̈oñinacz̈tan juntu lulan, naychic̈ha. Nekztan pewczic̈ha niiz̈ tjaajinta z̈oñinacz̈quiz, tuz̈ cjican: \p —¿Kjaz̈tiquiztan tii Jesusa aduanerunacz̈tan niz̈aza ujchiz z̈oñinacz̈tan lujljo? \p \v 17 Ninacz̈ chiita nonz̈cu, Jesusaqui kjaazic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Zuma z̈ejtchinacaqui anaz̈ kullñi pecasac̈ha. Laa z̈oñinacaz̈ kullñic pecc̈ha. Wejrqui “Zumal kamuc̈ha” cjiñi z̈oñinacz̈quiziqui ana kjawzñi tjonchinc̈ha. Antiz “ujchizpanc̈ha” cjiñi z̈oñinacz̈quiz kjawzñi tjonchinc̈ha. \s1 AYUNAS PUNTU \p \v 18 Juanz̈ tjaajintanacz̈tan fariseoz̈ parti z̈oñinacz̈tan, jalla ninacaqui ayunasñipantac̈ha. Jaziqui z̈oñinacaqui Jesusiz̈quiz pewczñi tjonchic̈ha, tuz̈ cjican: \p —¿Kjaz̈tiquiztan Juanz̈ tjaajintanacz̈tan niz̈aza fariseoz̈ tjaajintanacz̈tan ayunasñejo? Amiz̈ tjaajintanacazti ana ayunasñipanla. \p \v 19 Nekztan Jesusaqui ninacz̈quiz tuz̈ cjichic̈ha: \p —Zalz pjijstiquiz impittaz̈ cjenaqui, ¿kjaz̈t ayunasasajo? Zalsñi z̈oñz̈tan pjijstaz̈ paac̈ha. Zalsñi z̈oñi z̈elanpacha, anaz̈ ayunasasac̈ha. \v 20 Tii jarquin nii zalsñi z̈oñiz̈ kjantaz̈ cjequic̈ha. Nekztanz̈ ayunasasac̈ha. \p \v 21 Jesusaqui tii takuzakaz chiichic̈ha: \p —Anaz̈ jakziltami zijzi zquitquiziqui ew rimintiz̈tan rimintasac̈ha. Niz̈ta rimintasaz̈ niiqui, zijzi zquiti juc'anti wjajrskatasac̈ha. Ewqui zijziquiztan jaljiznasac̈ha. Nekztan juc'antiz̈ tsjelanznasac̈ha. \v 22 Niz̈aza anaz̈ jakziltami zijzi zkiz luusquiz ew vino alznasac̈ha. Niz̈ta alznasaz̈ niiqui, zkiz luus wjajrskatasac̈ha ew vinuqui. Nekztanaqui zkiz luusmi vinumi pizcpacha pertisnasac̈ha. Ew vinuqui ew zkiz luusquizpanz̈ alznasac̈ha. —Nuz̈ cjichic̈ha Jesusaqui. \s1 JEEJZ TJUÑI QUINTU \p \v 23 Nekztanaqui tsjii jeejz tjuñi Jesusaqui tiric zkal taypiran okatc̈ha tjaajintanacz̈tan. Zkal taypiran ojkcan tjaajinta z̈oñinacaqui tiric oza kjajpchic̈ha. \v 24 Nii cherz̈cu, yekjap fariseonacaqui Jesusiz̈quiz paljaychic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Cherzna. ¿Kjaz̈tiquiztan niz̈ta paajo? Jeejz tjuñquiziqui niz̈ta anapanc̈ha paazqui. Uc̈hum lii quintrala, ¿ana jaa? \p \v 25 Nekztan Jesusaqui kjaazic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Anc̈hucqui Yooz taku liichinc̈hucc̈ha, ¿ana jaa? Cjijrta Yooz takuqui tuz̈ cjic̈ha: uc̈hum tuquita atchi ejp, Davíd cjitaqui, niiz̈ mazinacz̈tan c̈hjeri eecskatchic̈ha. Ana c̈hjul c̈hjerchiz cjen, \v 26 Yooz timpluquiz luzzic̈ha. Nii ora timplu chawc jiliritac̈ha Abiatar cjitaqui. Timpluquin Yooz yujcquiz nonz̈ta t'antanaca z̈elatc̈ha. Jalla nii t'anta aptiz̈cu, lujlchic̈ha David cjitaqui. Niz̈aza niiz̈ mazinacz̈quiz tojunchic̈ha. Anapantac̈ha permitta nii t'anta lujlzqui ina z̈oñz̈laqui. Niz̈ta lujlz̈cuqui lii quintrala niiqui. Timplu jilirinacaz̈tapankaz nii t'anta lulaj cjitaqui. \p \v 27 Nekztanaqui Jesusaqui ninacz̈quiz chiiz̈inchizakazza: \p —Z̈oñz̈ laycu jeejz tjuñiqui uchtatac̈ha. Nii jeejz tjuñquiztanaqui z̈oñic̈ha juc'ant chekanaqui. \v 28 Wejrqui tsewctan cuchanz̈quita Yooz Z̈oñtc̈ha. Jeejz tjuñquizimi c̈hjulu paaz cjenami weril mantasac̈ha. —Nuz̈ cjichic̈ha Jesusaqui. \c 3 \s1 KJARA KJOÑCHI Z̈OÑI \p \v 1 Nekztanaqui Jesusaqui wilta tsjii judionacz̈ ajcz kjuyquiz luzzic̈ha. Nekz tsjii kjara kjoñchi z̈oñi z̈elatc̈ha. \v 2 Ujchiz jwesjapa quintri z̈oñinacaqui Jesusa awayt'atc̈ha, jeejz tjuñquiz c̈hjetnaquiya, uz̈ anaz̈ c̈hjetnasaj. \p \v 3 Nekztanaqui Jesusaqui kjara kjoñchi z̈oñz̈quiz paljaychic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Tsijtsna. Tii taypiquin cjisna. \p \v 4 Nekztan parti z̈oñinacz̈quiz paljaychizakazza, tuz̈ cjican: \p —¿Jeejz tjuñquiziqui uc̈hum liiqui kjaz̈t cjeejo? ¿Z̈oñz̈quiz zuma paasaya uz z̈oñz̈quiz ana zuma paasaja; z̈oñz̈ wira liwriyasaya uz z̈oñz̈ wira ticskatasaja? —Nuz̈ pewczic̈ha Jesusaqui. \p Ninacazti ch'ujukaz z̈elatc̈ha. \v 5 Nekztan Jesusaqui niiz̈ muytata z̈ejlñi z̈oñinacz̈ kjutñi chercherzic̈ha. Ninacz̈japa z̈awjchic̈ha; niz̈aza ninacz̈ chojru kuzziz cjen, llaquitatac̈ha. Nekztan laa z̈oñz̈quiz paljaychic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Am kjara chjinzna. \p Nuz̈ kjara chjinz̈cu, z̈ejtchi quirchic̈ha. \v 6 Nekztanaqui fariseo z̈oñinacaqui ulanchic̈ha. Ulanz̈cu Herodes partinacz̈tan Jesusiz̈ quintra parlichic̈ha: \p —¿Jaknuz̈t Jesusa conas? —cjican. \s1 JESUSAQUI TJAAJINCHIC̈HA \p \v 7 Nekztanaqui Jesusaqui niiz̈ tjaajintanacz̈tan ojklaychic̈ha pajk kot ata. Muzpa tama z̈oñinacaqui apzic̈ha. \v 8 Tjapa kjuttan yokquiztan tjonchic̈ha, Galilea yokquiztan, Judea yokquiztan, Jerusalén wajtquiztan, Idumea yokquiztan, Jordán pujz̈ najwctan yokquiztan, Tiro Sidón wajtanac kjuttan, tjapa tii yokanacquiztan Jesusiz̈quin tjonchic̈ha, niiz̈ ancha wali paatanaca cheri. \v 9 Nekztanaqui Jesusaqui niiz̈ tjaajintanacz̈quiz chiiz̈inchic̈ha: \p —Wejtta warcuz̈ tjacz̈ina, tii tama z̈oñinaca ana wejtquiz ts'acjasajo. \p \v 10 Muzpa z̈oñinacaz̈ c̈hjetintaz̈ cjen, tjapa laa z̈oñinacaqui Jesusiz̈quin tjonchic̈ha. Niiz̈quiz lanzjapa, ancha ts'acjassic̈ha. \p \v 11 Niz̈aza c̈hjulorami zajranacaqui nii cherc̈haja, niiz̈ yujcquiz quillzic̈ha. Kjawcan, chiichic̈ha: \p —Yooz Matimc̈ha amqui, —cjican. \p \v 12 Jalla nekztanaqui Jesusac ninacz̈quiz walja iwjt'ichic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Wejtquiztanac anac̈ha anc̈hucqui chiizqui, “Yooz Maatimc̈ha”, cjican. \s1 TUNCAPAN APOSTOLONACA ILLZTA \p \v 13 Nekztanaqui Jesusaqui tsjii curullquin yawchic̈ha. Niiz̈ kuz pecta z̈oñinaca illz̈cu ninaca kjawzic̈ha. Nekztan niiz̈quin macjatchic̈ha illzta z̈oñinacaqui. \v 14 Tuncapan z̈oñi utchic̈ha niiz̈tan kamajo, niz̈aza Yooz taku parlajo. \v 15 Ninacz̈quiz poderchiz cjiskatchic̈ha, Yooz aztan laa z̈oñinaca c̈hjetnajo, niz̈aza zajrami chjatkatajo. \v 16 Nii illzta z̈oñinacaqui tinacatac̈ha; Simonatac̈ha; niiqui Pedro cjitazakaztac̈ha. \v 17 Jacobotac̈ha; Zebedeoz̈ majchtac̈ha niiqui. Juantac̈ha; Jacoboz̈ lajktac̈ha niiqui. Jacobz̈tan Juanz̈tan altu jorchiz cjen Boanerges cjitazakaztac̈ha. \v 18 Andrestac̈ha. Felipitac̈ha. Bartolomitac̈ha. Mateotac̈ha. Tomastac̈ha. Yekja Jacobotac̈ha; Alfeoz̈ majchtac̈ha niiqui. Tadeotac̈ha. Yekja Simonatac̈ha; tsjii politicutac̈ha niiqui, cananiz̈ partitac̈ha. \v 19 Judas Iscariotitac̈ha; Jesusiz̈ quintra tarazunchic̈ha niiqui. Jalla nuz̈uc̈ha Jesusiz̈ illzta z̈oñinacaqui. \s1 JESUSIZ̈ QUINTRA CHIICHIC̈HA \p Nekztanaqui Jesusaqui kjuyquin ojkchic̈ha niiz̈ illzta tjaajintanacz̈tan. \v 20 Nekziqui muzpa z̈oñinacaqui ajcsizakaztac̈ha. Jesusaqui niiz̈ tjaajintanacz̈tanaqui ana c̈hjeri luli atchic̈ha, z̈oñinacaz̈ muzpa ajcziz̈ cjen. \v 21 Nekztanac yekjap z̈oñinacaqui cjichic̈ha: \p —Lucurataz̈ niiqui, —cjican. \p Jaziqui z̈oñiz̈ lucurata cjiñiz̈ cjen Jesusiz̈ parintinacaqui tjonchic̈ha Jesusa chjichi. \p \v 22 Niz̈aza Jerusalenquiztan judiuz̈ lii tjaajiñinacaqui tjonchic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Jesusaqui Beelzebú cjita zajraz̈ tantac̈ha. Nii zajriz̈ jilirz̈ aztan yekja zajranaca chjatkatñic̈ha tiiqui. —Nuz̈ cjichic̈ha. \p Beelzebú cjitaqui zajriz̈ jiliritac̈ha. \p \v 23 Nekztanaqui niz̈ta chiiñi z̈oñi kjawz̈cuqui, Jesusaqui paljaychic̈ha, tuz̈ cjican: \p —¿Jaknuz̈t Satanás cjita zajraqui persunpacha chjatkatasajo? \v 24 Tsjii wajtchiz z̈oñinacaqui pizcquiz t'aksnasaz̈ niiqui, tsjiimi tsjiimi quintrasasaz̈ niiqui, nii wajtaqui tjatantaz̈ cjequic̈ha. \v 25 Niz̈aza tsjii kjuychiz z̈oñinacaqui pizcquiz t'aksnasaz̈ niiqui, tsjiimi tsjiimi quintrasasaz̈ niiqui, nii kjuychiz z̈oñinaca wichansnasac̈ha. \v 26 Satanasaqui persuna t'aksnasaz̈ niiqui, ezasac̈ha. Niiz̈ aziqui miransnasac̈ha. Anaz̈ azziz cjesac̈ha. \p \v 27 ‛Jaziqui anaz̈ jecmi tsjii azziz z̈oñz̈ kjuyquiziqui luzi atasac̈ha, ima azziz z̈oñi c̈hejlcanaqui. Anaz̈ niiz̈ kinakunacami jwesi atasac̈ha. C̈hejlz̈cu, nekztan kinakunaca jwesi luzasac̈ha. \p \v 28 Cheka ultimu werara chiyuc̈ha, tjapa ujnacami tjapa anazum takunacami pertuntaz̈ cjesac̈ha. \v 29 Pero jakzilta z̈oñit Yooz Espirituz̈ quintra chiic̈haj niiqui, anaz̈ pertunta cjesac̈ha. Nii z̈oñiqui wiñaya ujchiz cjequic̈ha. \p \v 30 Z̈oñiz̈ “Zajraz̈ tantamc̈ha amqui,” cjiñiz̈ cjen, nuz̈ paljaychic̈ha Jesusaqui. \s1 JESUSIZ̈ MAATAN LAJKNACZ̈TAN \p \v 31 Nekztanaqui Jesusiz̈ maatan lajknacz̈tan tjonchic̈ha. Kjuy zanquiztan tsijtscu, Jesusa kjawskatchic̈ha. \v 32 Kjuyltan z̈oñinacaqui Jesuiz̈quiz muytata julzi z̈elatc̈ha. Ninacaqui Jesusiz̈quiz mazzic̈ha: \p —Tekz am maa tjonchinc̈ha am lajknacz̈tan. Am kjawz̈a, —cjican. \p \v 33 Nekztanaqui Jesusaqui kjaazic̈ha: \p —¿Ject wejt maajo, wejt jilanacajo? \p \v 34 Nii muytata julzi z̈oñinacz̈ kjutñi cherz̈cu, Jesusaqui cjichic̈ha: \p —Tinacac̈ha wejt maaqui, wejt jilanacaqui. \v 35 Jakziltat Yooz mantitacama ojkc̈haja, niic̈ha wejt jilaqui, wejt cullaqui, wejt maaqui. \c 4 \s1 ZKALA C̈HJACZ QUINTU \p \v 1 Wilta Jesusaqui kot atquiz tjaajinchic̈ha. Nekztanac muzpa z̈oñinacaqui niiz̈quiz macjatz̈quichic̈ha. Jalla nekztan Jesusaqui walsiquiz luzzic̈ha kot kjutñi. Z̈oñinacazti kot atquiz z̈ejlchic̈ha. \v 2 Nekztan nii walsiquiztan z̈oñinacz̈quiz muzpa tjaajinchic̈ha, tuz̈ cjican: \p \v 3 —Nonz̈na anc̈hucqui. Tsjii z̈oñiqui zkal c̈hjaqui tewcchic̈ha. Nekztan zkal semilla wichcan wichcanka c̈hjacchic̈ha. \v 4 Nuz̈ c̈hjacan, parti semillanacaqui jicz latuquiz tjojtsic̈ha. Nekzi wez̈lanacaqui tjonchic̈ha nii semilla luli. \v 5 Parti semillanacaqui maz yokaran tjojtsic̈ha. Maz juntuñaqui ljawallatac̈ha yokaqui. Nekztan ratulla jeczic̈ha nii c̈hjactaqui. \v 6 Pero sii kjakiqui nii c̈hjactaqui ujsic̈ha. Ana kozi zep'i atz̈cu, ratulla kjoñchic̈ha. \v 7 Parti semillanacaqui ch'ap yokaran tjojtsic̈ha. Nekztan ch'apinacakaz pajkchi, nii c̈hjactaqui tjatanchic̈ha. Ana pookchic̈ha. \v 8 Parti semillanacazti zuma yokquiz tjojtsic̈ha. Nekztan cuza jeczic̈ha, pajkchic̈ha, c̈hjerchic̈ha. Jaziqui nii semillanacaqui quinsatunca sojtatunca, patac c̈hjerchiz zapa zkal ozquiz, nuz̈ pookchic̈ha. \p \v 9 Jalla nekztanaqui Jesusaqui chiiz̈inchic̈ha: \p —Jakziltaz̈laja nonzñi cjuñchiz niiqui, nonz̈la. \s1 C̈HJACZ QUINTU INTINTISKATTA \p \v 10 Wiruñaqui Jesusa zinalla z̈elan, niiz̈ tuncapan tjaajinta z̈oñinacz̈tan nekz z̈ejlñinacz̈tan, ninacaqui Jesusa pecunchic̈ha c̈hjacz quintu. \v 11 Nekztanaqui Jesusaqui kjaazic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Anc̈hucaquiz Yooz tjaajnaquic̈ha anc̈huca kuzquiz, niiz̈ mantita kamaña puntuquiztan zizjapa. Yekjap z̈oñinacz̈quizzti quintunacz̈tankaz nii puntuquiztan chiyuc̈ha, ana criichi kuzziz cjen. \v 12 Jalla niz̈ta chiyuc̈ha, chercanpacha ana zizajo, nonzcanpacha ana intintajo, ana kuz campiizkatajo, ujquiztan ana pertunta cjisjapa. \p \v 13 Nekztanaqui Jesusaqui tjaajinta z̈oñinacz̈quiz pewczic̈ha, tuz̈ cjican: \p —¿Anac̈ha tii zkala c̈hjacz quintu ziz, anc̈hucjo? ¿Jaknuz̈t parti weriz̈ chiita quintunaca zizasajo? \v 14 Anc̈hucaquiz tjaajnuc̈ha. Zkala c̈hjacz quintuqui jalla tuz̈ cjic̈ha: Jakziltat Yooz taku paljayc̈haja, jalla niic̈ha nii zkala c̈hjacñi z̈oñiqui. \v 15 Tsjii semillanacaqui jicz latuquiz tjojtsic̈ha. C̈hjulorat tsjii z̈oñinacaqui Yooz taku nonz̈aja, oralla Satanasaqui tjonc̈ha, kuzquiztan nonz̈ta taku kjañzjapa. Jalla niz̈tac̈ha nii jicz latuquiz yokaz̈takaz z̈oñinacaqui. \p \v 16 Niz̈aza tsjii semillanacaqui maz yokaran tjojtsic̈ha. Nii maz yokaz̈takaz z̈oñinacaqui Yooz taku nonz̈cu, orallaz̈ catokc̈ha. Pero tsjii upacamakaz Yooz tawk jaru kamc̈ha. \v 17 Ana koz zep'ichiz zkalaz̈takazza ninacaqui. Yooz taku catoktiquiztan yekjap z̈oñinacaqui quintrassa, ninaca chjaawjc̈ha. Niz̈aza pruebanacac tjonc̈ha. Nekztan ratulla Yooz taku tjatz̈a, quejpsa. \p \v 18 Niz̈aza tsjii semillanacaqui ch'ap yokaran tjojtsic̈ha. Nii ch'ap yokaz̈takaz z̈oñinacaqui Yooz taku nonz̈a. \v 19 Nekztanaqui c̈hjulquinami pinsic̈ha. Wali jiru cjis pecc̈ha; c̈hjultakimiz̈ pecc̈ha. Nekztan kuzqui turwaysa. Niz̈ta kuzziz cjen, Yooz taku tjatanñic̈ha. Ch'ap yokaran c̈hjacta semillanaca ch'apiz̈ atipta, anaz̈ pakji atc̈ha. Jalla niz̈taz̈ nii ch'ap yokaz̈takaz z̈oñinacaqui. Nuz̈quiz nii z̈oñz̈ kuzquiz Yooz takuqui anaz̈ pookc̈ha. \p \v 20 Tsjii semillanacaqui zuma yokquiz tjojtsic̈ha. Nii zuma yokaz̈takaz z̈oñinacaqui Yooz taku nonz̈cu, tjapa kuztan catokc̈ha. Nekztanaqui ninacz̈ kuzquiz Yooz takuqui cusaz̈ pookc̈ha. Nii zum yokquiz c̈hjactaqui cusaz̈ c̈hjerc̈ha —quinsatunca, sojtatunca, patac c̈hjerchiz zapa zkal ozquiz. Jalla niz̈ta Yooz takuqui pookc̈ha zuma z̈oñinacz̈ kuzquiziqui. \s1 MICHA TJEEZ QUINTU \p Jesusaqui tsjiiz̈tan quint'ichic̈ha, tuz̈ cjican: \p \v 21 —Micha ana tjeeznasac̈ha cajun kjuyltan nonzjapa, niz̈aza tjajz zquit koztan nonzjapa. ¿Jalla niz̈ta cjesajo? Anaz̈ cjesac̈ha. Micha tjeezqui iztacz̈ juntuñ nonznasac̈ha, zuma kajajo. \v 22 C̈hjulu c̈hjojz̈tami waz̈tapanikaz cjequic̈ha. Niz̈aza Yooz puntu ana ziztanacami kjanapacha ziztapanikaz cjequic̈ha. \v 23 Jakziltaz̈laj nonzñi cjuñchiz niiqui, nonz̈la. \p \v 24 Jesusaqui cjichizakazza: \p —Weriz̈ chiita taku zuma nonz̈nalla anc̈hucqui. Jaknuz̈t anc̈huc tjaac̈haja, jalla niz̈tazakaz Yoozqui anc̈hucaquiz tjaasac̈ha; iya zakaz yapznasac̈ha Yoozqui. \v 25 Jakziltaz̈laj catokñi kuzziz niiqui, juc'anti zuma kuz tjaataz̈ cjequic̈ha, Yooz taku intintajo. Jakziltaz̈laj ana catokñi kuzziz niiqui, juc'anti turwayskattaz̈ cjequic̈ha. Jalla niz̈tiquiztan Yooz takuqui anapan intintiñiz̈ cjequic̈ha. —Nuz̈ tjaajinchic̈ha Jesusaqui. \s1 ZKAL QUINTU \p \v 26 Niz̈aza Jesusaqui iya tjaajinchic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Yooz wajtchiz z̈oñinacaqui jalla tuz̈uc̈ha. Tsjii z̈oñiqui zkala c̈hjacc̈ha. \v 27 Nekztan ween tjajc̈ha, majiñ z̈aaz̈a. Jaknuz̈t zkalaqui jecz̈aja, pajkc̈haja, nii ana zizza z̈oñiqui. \v 28 Zkal yokaqui juyz̈tokaz pookc̈ha. Primiruqui zkalaqui jecz̈a, nekztan pjajkjallc̈ha, nekztan ozziz cjissa, nekztan c̈hjerchizza. Nuz̈ pookc̈ha. \v 29 Nekztan zkala wejlziz̈ cjen pajk cuchillz̈tan zkala ajza. Zkala ricujz timpuc̈ha. \s1 MOSTAZA CJITA SEMILLA PUNTU \p \v 30 Jesusaqui tsjii quintuz̈tan tjaajinchic̈ha. \p —Yooz wajtchiz z̈oñinaca, ¿jalla nii puntu irata c̈hjulut cjesajo? Anc̈hucaquiz cjiwc̈ha, tii quintu irata cjesac̈ha, mostaz quintu. \v 31 Tsjii semillaqui mostaza cjitac̈ha. Tjapa semillquiztan juc'ant zkoltallac̈ha. \v 32 Pero c̈hjacta mostaz semillaqui walja pakji pajkc̈ha, c̈hjul zkalquiztanami juc'anti. Pajk itzzizza. Layñi wez̈lanacami itzquiz julz̈cu, ziwz̈quiz jeejznasac̈ha. —Nuz̈ tjaajinchic̈ha Jesusaqui. \p \v 33 Jalla niz̈ta quintunacz̈tan z̈oñinacz̈quiz tjaajinchic̈ha, quintu nonz̈ñi otchañcama. \v 34 Quintunacz̈tankaz tjaajinchic̈ha. Nekztan niiz̈ persun tjaajinta z̈oñinacz̈quiz zapa quintumi intintiskatchic̈ha, parti z̈oñinacaz̈ ana z̈elan. \s1 JESUSAQUI TJAMIMI KJAZ LJOJKIMI MANTIC̈HA \p \v 35 Tsjii nooj tjuñiz̈ kattan, Jesusaqui niiz̈ tjaajinta z̈oñinacz̈quiz paljaychic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Tii kotz̈ najwktuñtanz̈ ojklay, —cjican. \p \v 36 Nekztan parti z̈oñinaca eccu, Jesusaqui tsjii walsiquiz ojkchic̈ha niiz̈ tjaajintanacz̈tan. Niz̈aza yekja walsanacaqui ninacz̈tan chica ojkchic̈ha. \v 37 Nekztanaqui tsjii wali pjursanti tjami zalchic̈ha. Jaziqui juc'anti tjamiz̈ cjen walsiquiz ancha kjaz luzzic̈ha. Walsaqui jozipan kjaz chjijpsic̈ha. \v 38 Jesusaqui walsa kjuyltan tsjii azquiz tjajatc̈ha, wirquin. Tjaajinta z̈oñinacaqui Jesusa z̈iñzic̈ha, tuz̈ cjican: \p —¡Tjaajiñi Maestro! ¡Ticzmayala uc̈humqui! ¿Anam llaquisya? \p \v 39 Wajtz̈cuqui Jesusaqui tjami mantichic̈ha, apaltajo. Kjaz ljojki mantichizakazza: \p —¡Ch'uj z̈ela! —cjican. \p Nekztanac tjamimi niz̈aza kjaz ljojkinacami apaltichic̈ha. \v 40 Nekztan Jesusaqui ninacz̈quiz cjichic̈ha: \p —¿Kjaz̈tiquiztan ancha tsucchinc̈huctajo? ¿Ana wejtquiz kuzzizc̈huckaya? \p \v 41 Tjaajinta z̈oñinacaqui ancha ispantichi cjissic̈ha. Ninacpora parlassic̈ha, tuz̈ cjican: \p —¿C̈hjul z̈oñit teejo? Tiiz̈ takucama tjamimi niz̈aza kjaz ljojkimi cazla. \c 5 \s1 ZAJRAZ̈ TANTA Z̈OÑI \p \v 1 Nekztanaqui kotz̈ najwctuñtan irantichic̈ha Gadara cjita yokquin. \v 2-3 Jesusaqui walsiquiztan ulantan, tsjii zajraz̈ tanta z̈oñiqui campu santuquiztan tjonchic̈ha. Campu santuquin kamñitac̈ha. Niz̈aza anaz̈ jecmi nii zajraz̈ tanta z̈oñi c̈heli atatc̈ha, jir carinz̈tanami. \v 4 Kjaz̈ wilta kjojchami kjarami carinz̈tan c̈hejlz̈inzpantac̈ha. C̈hejlz̈tiquiztan carinaqui kjoksñipankaztac̈ha; t'una kjolzñipankaztac̈ha. Anaz̈ jecmi nii z̈oñz̈ azquiziqui alcansatc̈ha, nii atipzjapaqui. \v 5 Ween majiñ campu santuran cururan ojklayñitac̈ha kjawcan. Maztan persun janchi chjojritsñitac̈ha. \v 6 Az̈quiztan nii z̈oñiqui Jesusa cherz̈cu, zajtz̈quichic̈ha, Jesusiz̈ yujcquiz quillzlaki. \v 7 Nekztan altu jorz̈tan chiichic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Jesusa, Arajpach Yooz Maati, ¿kjaz̈tiquiztan am wejtquiz mitisi? Am roct'uc̈ha, anaz̈ wejr tjatnalla, anaz̈ wejr sufriskatalla. \p \v 8 Tuquiqui Jesusaqui mantichic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Zajra, tii z̈oñz̈quiztan ulna. \p Nuz̈ mantitiquiztan zajraqui chiichic̈ha. \v 9 Niz̈aza Jesusaqui pewczic̈ha: \p —¿C̈hjul tjuuchizamta? —cjican. \p Nii zajraqui kjaazic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Tama cjitaz̈ wejt tjuuqui. Tamac̈ha wejrnacqui. \p \v 10 Nekztan nii zajranacaqui Jesusiz̈quiz ancha rocchic̈ha, ana najwcuñ ojklayskatajo. \v 11 Nekziqui tsjii lumquiz tama cuchinacaqui lulatc̈ha. \v 12 Niz̈taqui Jesusiz̈quiz rocchic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Cuchinacz̈quin wejrnac cuchnalla. Cuchinacz̈quizkaz luzkatalla. \p \v 13 Nekztanac Jesusac cjichic̈ha: \p —Oka niz̈taqui. \p Ulanz̈cu zajranacami cuchinacz̈quiz luzzic̈ha. Tsjii pizc waranka cuchinaca z̈elatc̈ha. Zajranacaz̈ luztan cuchinacaqui ispantichic̈ha. Kot kjutñi jira pariju chjujcuntichic̈ha. Kjazquiz luzcu, ticzic̈ha. \p \v 14 Nekztanaqui nii cuchi itzñi z̈oñinacaqui tsucaña zajtchic̈ha. Wajtquinami jochquinami cwint'ichic̈ha cuchi kjazquiz katta quintu. Nekztan z̈oñinacaqui ojkchic̈ha, nii paatanaca cherzñi. \p \v 15-16 Jesusiz̈quin irantiz̈cu, zajraz̈ tanta z̈oñi z̈ejtchi cherchic̈ha. Julzi, zquitimi cujtzi, z̈ejtchi, niz̈ta cherchic̈ha. Jalla nuz̈ cherz̈cu nii z̈oñinacaqui ancha tsucchic̈ha. Ispantichic̈ha. Nekztan nii cherzñi z̈oñinacaqui yekja z̈oñinacz̈quiz mazzic̈ha. Jaknuz̈t nii zajraz̈ tanta z̈oñi watc̈haja, jaknuz̈t nii cuchinacami watc̈haja, nii mazmazzic̈ha. \v 17 Nekztanaqui z̈oñinacaqui Jesusiz̈quiz rocatc̈ha: \p —Tii yokquiztan okalla amqui, —cjican. \p \v 18 Nekztan Jesusa walsiquiz luznan nii z̈ejtchi z̈oñiqui Jesusiz̈quiz rocatc̈ha: \p —Amtanpan tira z̈ejlz pecuc̈ha, —cjican. \p \v 19 Jesusaqui ana munchic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Am kjuya oka amqui, am jamillanacz̈quin. Ninacz̈quiz mazca, “Wejr okzic̈ha Yoozqui. Yooz c̈hjetintitc̈ha wejrqui”, cjican. \p \v 20 Nekztanaqui Tunca Wajtanaca cjita yokaran ojklaychic̈ha nii z̈ejtchi z̈oñiqui. Nicjuñ jaknuz̈ Jesusaqui nii c̈hjetinchiz̈laja, jalla nii mazmazquichic̈ha. Jalla nekztanaqui nii maztiquiztan tjapa z̈oñinacaqui tsucchic̈ha. \s1 JESUCRISTUC̈HA LAA Z̈OÑI C̈HJETINÑIQUI \p \v 21 Nekztanaqui Jesusaqui kot najwctuñtan quejpz̈quichic̈ha walsiquiz. Kot ataran z̈elan, nekziqui muzpa tama z̈oñinacaqui niiz̈ muytata ajczic̈ha. \v 22 Jalla nekztan tsjii Jairo cjita z̈oñiqui tjonchic̈ha. Judionacz̈ ajcz kjuy jiliritac̈ha niiqui. Jesusa cherz̈cu niiz̈ yujcquiz ezlaki quillzic̈ha. \v 23 Nekztan Jesusiz̈quiz ancha rocchic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Ticzmayaz̈ wejt kolta uzqui. Tjonz̈calla amqui. Wejt uzaquiz am persun kjarz̈tan lanz̈inalla, wejt uz z̈etajo, ana ticznajo. \p \v 24 Nekztanac Jesusaqui niiz̈tan chica nii z̈oñz̈ kjuya ojkchic̈ha. Okan tama z̈oñinacaqui Jesusiz̈ wirquiz apzic̈ha, ts'acjascan tejwc tejwcwarascan. \v 25 Z̈oñinacz̈ taypiquiz tsjaa laa z̈on z̈elatc̈ha. Tuncapan wata ljoc okiñtac̈ha. \v 26 Tsjii kjaz̈ kullñi z̈oñinacz̈quin ojkchinc̈ha. Juc'anti sufriskatchic̈ha ninacaqui. Nuz̈quiz inapankaz tjappacha naaz̈a cusasa castassinc̈ha. Naa z̈onqui juc'anti laa cjisnatc̈ha; ana wira z̈eti atatc̈ha. \v 27-28 Jesusiz̈ paata quintunaca nonchinc̈ha. Nekztan Jesusiz̈ wirquiztan macjatchinc̈ha. Tama z̈oñinacz̈ taypiquiz z̈elan, tuz̈ cjican pinsichinc̈ha: \p —Niiz̈ zquitikaj lanznuc̈haj niiqui, z̈etaka. \p Nekztan niiz̈ zquiti lanzinc̈ha. \v 29 Lanz̈cu nii orapacha tsijtsic̈ha naaz̈a ljoc ojkñiqui. Z̈ejtchinc̈ha. Persun janchiquiz naychinc̈ha, nii laaquiztan z̈ejtchi. \v 30 Jesusaqui persun kuzquiz naychic̈ha, niiz̈ aztan naa z̈on c̈hjetinchic̈ha, nii. Nayz̈cu wir kjutñi cherzic̈ha. Nekztan pewczic̈ha, tuz̈ cjican: \p —¿Ject wejt zquiti lanzejo? \p \v 31 Nekztanac niiz̈ tjaajinta z̈oñinacaqui cjichic̈ha: \p —Cherzna. Tama z̈oñinaca ancha amquiz ts'acjassa. ¿Kjaz̈tiquiztan am nuz̈ pewczjo, “Ject wejr lanzejo?” cjicanajo. \p \v 32 Nekztan Jesusac z̈oñinacz̈ kjutñi chercherzic̈ha, jectc̈halaj nii lanzi, nii pajzjapa. \v 33 Nekztan naa z̈onqui persun curpu z̈ejtchi nayz̈cuqui, ekekscan cjarcatcan macjatchinc̈ha, Jesusiz̈ yujcquiz quillzinc̈ha. Nekztan naaqui tjapa werara mazzinc̈ha. \v 34 Nekztan Jesusaqui cjichic̈ha: \p —Cullacalla. Tjapa kuztan criichiz̈ cjen, c̈hjetinta cjissamc̈ha. Jaziqui z̈ejtchipanim cjequic̈ha. Cuntintum okaquic̈ha. \p \v 35 Nekztanaqui Jesusiz̈ naa z̈onaquiz chiyan, tsjii z̈oñinacaqui tjonchic̈ha; Jairo cjita judio jilirz̈ kjuyquiztan tjonchic̈ha. Nii jilirz̈quiz cjichic̈ha: \p —Am uzqui ticzinc̈ha. Anam iya tii maestruz̈quiz molistis waquizic̈ha. \p \v 36 Jesusazti nii z̈oñinacz̈ chiita taku ana catokchic̈ha. Nekztan nii jilirz̈quiz cjichic̈ha: \p —Ana am niic kuz turwayskata. Yoozquin tjapa kuztanpan cjeella. \p \v 37 Nekztan Jesusaqui Pedruz̈tan Santiaguz̈tan Juanz̈tan (Santiaguz̈ lajk) ninacakaz apskatchic̈ha. Partinaca ana apskatchic̈ha Jesusaqui. \v 38 Nekztan judío jilirz̈ kjuyquin irantiz̈quichic̈ha. Nekzi z̈oñinacaqui ancha kjawcanz̈ kaatkalc̈ha. Niz̈ta cherchic̈ha Jesusaqui. Ancha arnatc̈ha nii kaañi z̈oñinacaqui. \v 39 Kjuyquin luzcu, Jesusaqui cjichic̈ha: \p —¿Kjaz̈tiquiztan ancha aranjo, niz̈aza kaajo? Taa uzqui anac̈ha ticzin, tjajc̈ha. \p \v 40 Nekztan nii z̈ejlñi z̈oñinacaqui tjassic̈ha, nii nonz̈cu. Jesusazti zancuñ nii z̈oñinaca ulanskatchic̈ha. Nekztanaqui Jesusaqui maa ejpz̈tan niiz̈ mazinacz̈tan luzzic̈ha, jakziquin naa uz z̈elatc̈haja, nicju. \p \v 41 Nekztan Jesusaqui naa uza kjara tanzic̈ha. Niz̈aza altu tawkz̈tan chiichic̈ha: \p —Talita cumi, —cjican. \p Nii takuqui cjic̈ha, “Usalli, z̈aazna”. \p \v 42 Nekztanac nii orapacha naa uzqui z̈aaziñc̈ha. Ojklaychiñc̈ha. Tuncapan watchiztac̈ha naa uzqui. Nekztanaqui nii z̈oñinacaqui kuz kata tsucchic̈ha. Ancha ispantichic̈ha. \v 43 Nekztan Jesusaqui zuma iwjt'ichic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Ana jecz̈quizimi tii c̈hjetinta quintu chii chiyaquic̈ha. \p Nuz̈ mantiz̈cu, ninacz̈quiz mantichizakazza, naa uzaquiz c̈hjeri tjaajo, nii. \c 6 \s1 NAZARET CJITA WAJTQUIN OJKCHIC̈HA \p \v 1 Nekztanaqui Jesusaqui najwctan persun wajtquin ojkchic̈ha niiz̈ tjaajintanacz̈tan. \v 2 Jeejz tjuñquiziqui judionacz̈ ajcs kjuyquiz tjaajinchic̈ha. Nii nonz̈cuqui z̈oñinacaqui ispantichic̈ha, tuz̈ cjican: \p —¿Jakziquin zizzit tii z̈oñi tii tjaajinznacaya? ¿Jaknuz̈ zizzit tii tjaajinznacaya? ¿Jaknuz̈ paachit tii milajrunacaya? ¿Jaknuz̈upan teejo? \v 3 Tiiqui carpintirukazla, María majchc̈ha tiic, ¿ana jaa? Tiiz̈ lajknacaqui Jacobo, José, Judas, Simón cjitac̈ha. Ninacz̈tan tiiz̈ cullaquinacz̈tan tii wajtquiz uc̈humnacz̈tan kamc̈ha. —Nuz̈ cjichic̈ha. \p Nekztanaqui nii wajtchiz z̈oñinacaqui Jesusiz̈ quintra muzpa z̈awjzic̈ha. \v 4 Nekztan Jesusac chiichic̈ha: \p —Tjapa z̈oñinacaqui Yooziz̈ uchta profetz̈quiz rispitla. Pero persun wajtchiz z̈oñinacami persun parintinacami persun familianacami profetz̈quiz anaz̈ rispitz pecñic̈ha. \p \v 5 Nekziqui nii wajtquiz tsjii kjaz̈ultan z̈oñi c̈hjetinchic̈ha, kjarz̈tan lanz̈cu. Ana iya milajru paayi atchic̈ha. \v 6 Ana criiñiz̈ cjen Jesusaqui cjichic̈ha: \p —¿Kjaz̈tiquiztan tii z̈oñinacaqui ana criijo? ¿Kjaz̈t cjisnaquejo? \p Nekztanaqui nii wajtquiztan ulanz̈cu, visinunacz̈ wajtquiztan wajta tjaajinñi ojklaychic̈ha Jesusaqui. \s1 TJAAJINTA Z̈OÑINACA CUCHANTA \p \v 7 Jesusaqui niiz̈ tuncapan tjaajinta z̈oñinaca kjawz̈cu, pucultan pucultan cuchanchic̈ha: \p —Anc̈hucqui Yooz aztan zajranaca chjatkataquic̈ha, —cjican. \p \v 8 Jalla nekztanac mantichic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Anc̈hucqui anaz̈ c̈hjulumi chjichaquic̈ha jiczjapaqui, anaz̈a z̈ak quelzmi anaza c̈hjerimi anaza paazmi. Tsjii atskaz chjichaquic̈ha. \v 9 C̈hjata c̈hjatz̈cuc̈ha okaquic̈ha. Niz̈aza tsjii zquitillchizkaz okaquic̈ha, ana pizc zquitchiz. \v 10 Anc̈hucqui jakziquinz̈ alujasac̈haja, nekziz̈ kamaquic̈ha, c̈hjulorat nii wajtquiztan ulnac̈haja, niicama. \v 11 Jakzilta watjat anc̈huc ana cherz pecc̈haja, niz̈aza anc̈huca takumi ana nonz pecc̈haja, jalla nii wajtquiztan ulnaquic̈ha. Nekztan nii yok pulpu anc̈huca kjojchquiztan tsajt tsajtsnaquic̈ha, ninacz̈ uj tjeezjapa. Ultim weraral cjiwc̈ha, juyzu tjuñquiziqui Sodomo niz̈aza Gomorra cjita watjanacchiz z̈oñinacaqui castictaz̈ cjequic̈ha. Pero nii ana anc̈huc pecñi z̈oñinacazti juc'anti castictaz̈ cjequic̈ha. —Nuz̈ cjichic̈ha Jesusaqui. \p \v 12 Jalla nekztanaqui niiz̈ tuncapan tjaajinta z̈oñinacaqui Yooz taku paljayi ulanchic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Anc̈hucqui tjappacha kuz campiya. Anc̈huca uj paaznacaqui eca. \p \v 13 Nekztanaqui zmali zajranaca chjatkatchic̈ha. Niz̈aza asiitiz̈tan achquiz tjawkz̈cu, muzpa laanaca c̈hjetinchic̈ha. \s1 JUAN BAUTISTA CONTA \p \v 14 Tjapa kjutñi nii yokaran z̈oñinacaqui Jesusiz̈ ancha wali paata milajrunaca zizzic̈ha. Herodes cjita nacionz̈ chajwc jilirimi zizzizakaztac̈ha. Nii Jesusiz̈ paata milajrunacz̈ puntu nonz̈cuqui, Herodesaqui cjichic̈ha: \p —Juan Bautistala tiiqui. Ticziquiztan jacatatchiz̈lani. Jalla niz̈tiquiztan walja milajrunaca paazjapa poderchizlani. \p \v 15 Yekjap z̈oñinacaqui cjichic̈ha: \p —Elías cjita profetila tiiqui. \p Yekjapaqui cjichic̈ha: \p —Tuquitan Yooz taku parliñi profetaz̈takazla tiiqui. \p \v 16 Jesusiz̈ quintu nonz̈cu Herodes cjita nacionz̈ chawc jiliriqui cjichic̈ha: \p —Juan Bautistala tiiqui. Wejrqui tiiz̈ acha pootkatchinc̈ha. Anziqui jacatatchila tiiqui. —Nuz̈ cjichic̈ha Herodesaqui. \p \v 17 Tuquiqui tuz̈u watchic̈ha. Herodiy cjita z̈onqui Felipiz̈ tjuntac̈ha. Felipitac̈ha Herodes jilaqui. Nekztan Herodesaqui Felipiz̈ tjunatan zalsic̈ha. Nekztan Herodiy cjita tjunqui Herodiz̈quiz paljaychic̈ha: \p —Nii Juan tankata. Carsilquiz chawjczna. —Nuz̈ cjichinc̈ha naaqui. \p \v 18 Tuquitan Juanqui Herodes cjita jilirz̈quiz chiiz̈inchic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Am persun jilz̈ tjunatan zalsamc̈ha amqui. Nuz̈ ana waquisic̈ha. Jaziqui liy quintram kamc̈ha amqui. \p \v 19 Nekztanaqui naa Herodiiqui Juanz̈ quintra ancha z̈awjchinc̈ha. Conkatzpan pecatc̈ha. Pero ana atchinc̈ha. \v 20 Juanqui zuma kuzziztac̈ha, ana ujchiz z̈oñi. Nekztan Herodesaqui Juanz̈quiz eksic̈ha. Nekztan Herodiyqui ana conkati atchinc̈ha. Herodesaqui Juanz̈ taku nonz̈cu, walja paysnakchic̈ha. Jalla nuz̈ cjenami Juanz̈ taku juztazñipankaztac̈ha. \p \v 21 Wiruñaqui niiz̈ cumpliaños pjijztiquiz Herodesaqui cusa c̈hjerinaca luli kjawzic̈ha. Wajt jilirinaca, sultatz̈ jilirinaca, Galiliquiztan ricach z̈oñinaca, ninaca kjawzic̈ha. Nii tjuñquiz naa Herodiyqui ancha kuz tjutzinc̈ha, Juan conkatzjapaqui. \v 22 Nii nooj jakziquin c̈hjeri lujlc̈haja, nicju Herodiyz̈ turqui tsati luzzinc̈ha. Nekztanaqui naa turaz̈ ancha tsajtchinc̈ha. Nii cherz̈cu, juztazzic̈ha Herodiz̈tan niiz̈ invitta z̈oñinacz̈tanaqui. Nekztan nii Herodes jiliriqui naa turaquiz paljaychic̈ha, tuz̈ cjican: \p —C̈hjulum pecc̈haj niiqui, wejtquiztan mayaquic̈ha. Amquiz tjaac̈ha. \p \v 23 Jaziqui Herodesac turaquiz juramentuz̈tan chiichic̈ha, tuz̈ cjican: \p —C̈hjulu pecanami amiz̈ maytacama chicat wejt nacionami amquiz tjaasac̈ha. \p \v 24 Nekztan ulanz̈cu naa turqui maa pewczinc̈ha: \p —¿C̈hjulut wejr mayas, mama? —cjican. Maaqui kjaazinc̈ha: \p —Juan Buatistiz̈ acha maya. \p \v 25 Nekztan apura jilirz̈quiz luzquichinc̈ha naa turqui. Maychinc̈ha maaz̈ mantitacama, tuz̈ cjican: \p —Anzpacha tsjii chuwquiz Juan Bautistiz̈ achal pecuc̈ha. \p \v 26 Nekztanaqui nii jiliriqui ancha llactazzic̈ha. Juramentuz̈tan chiichiz̈ cjen, niz̈aza niiz̈ mazinacaz̈ nonziz̈ cjen, ana kjaz̈ cjiyi atchic̈ha. \v 27 Nekztan sultatu cuchanchic̈ha Juanz̈ acha zjijcajo. \v 28 Carsila ojkchic̈ha mantita sultatuqui. Nekztanaqui Juanz̈ acha pootz̈cu chuwquiz zjijcchic̈ha. Naa turaquiz acha tjaatatac̈ha. Nekztan naaqui maaquin acha tjaaz̈quichinc̈ha. \p \v 29 Jalla nekztanaqui Juanz̈ acha poota nonz̈cuqui, Juanz̈ tjaajintanacaqui niiz̈ curpu mayi tjonchic̈ha, chjitzjapa, yokquiz tjatzjapa. \s1 LUJLZ C̈HJERI TJAATA \p \v 30 Wiruñaqui Jesusiz̈ cuchanta z̈oñinacaqui quejpz̈quichic̈ha. Jesusiz̈quiz cwint'ichic̈ha tjapa ojklaytanacami tjapa tjaajintanacami. Nekztan Jesusaqui ninacz̈quiz paljaychic̈ha, tuz̈ cjican: \p \v 31 —Jakziquint ana z̈oñinaca z̈ejlc̈haja, nicju tjappachaz̈ ojklalla. Nicju jeejz̈caquic̈ha. Ancha z̈oñinacaz̈ tjontjonz̈tiquiztan wira ana c̈hjerimi lujlzucatac̈ha. \p \v 32 Nekztanaqui Jesusiz̈tan niiz̈ tjaajinta z̈oñinacz̈tan, jalla ninacakaz ojkchic̈ha; ana z̈ejlz yokquin walsiquiz ojkchic̈ha. \v 33 Pero eclichi z̈oñinacaqui ninaca ojkñi cherchic̈ha. Z̈oñinacaqui ninaca pajz̈cu tjapa wajtquiztan kjojchuñ zajtchic̈ha. Jaziqui nii z̈oñinacaqui Jesusiz̈ tuqui irantichic̈ha. \v 34 Jesusaqui nii yokquin irjatz̈cuqui walsiquiztan ulanchic̈ha. Nekztan tama z̈oñinaca cherzic̈ha. Nii z̈oñinaca okzic̈ha. Ana awatirchiz uuzanacaz̈takaz nii z̈oñinaca z̈elatc̈ha. Nekztanac Jesusac walja tjaajinchic̈ha. \v 35 Ima tjuñ katalla Jesusiz̈ tjaajintanacaqui tjonchic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Ana z̈ejlz yokquizla uc̈humqui. Tjuñiqui wajillaz̈ kataquic̈ha. \v 36 Jaziqui tii z̈oñinacaqui joch kjutñimi wajt kjutñimi cuchnalla, nicju c̈hjerimi kjayz̈cajo. Ninacz̈ta c̈hjeri ana z̈ejlc̈ha. \p \v 37 Jesusaqui kjaazic̈ha: \p —Anc̈hucc̈ha tinacz̈quiz c̈hjeri tjaa. \p Ninacaqui cjichic̈ha: \p —¿Tinacz̈quiz c̈hjeri tjaazjapa, paa patac paaztan t'anta kjayi okas? \p \v 38 Nekztan Jesusac kjaazic̈ha: \p —¿Kjaz̈ t'antat anc̈hucalta z̈ejljo? Cherz̈ca anc̈hucqui. \p Nekztan cherz̈cu quejpz̈quichic̈ha ninacaqui. Nekztan chiichic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Pjijska t'anta pizc ch'iz z̈ejlc̈ha. \p \v 39 Jalla nekztanaqui Jesusaqui ninacz̈quiz cjichic̈ha: \p —Jaziqui pastu yokaran t'aka t'aka tii z̈oñinaca tjulz̈na, \v 40 patacquiztan pataca, pjijska tuncquiztan pjijska tunca. \p Nekztan nuz̈upan julzic̈ha z̈oñinacaqui. \v 41 Nekztanaqui Jesusaqui nii pjijska t'anta pizc ch'iz niiz̈ kjarquiz tanzcuqui, tsewcchuc cherzic̈ha. Nekztan Yooz Ejpz̈quin gracias cjican chiichic̈ha. Nekztan t'anta kjolzic̈ha. T'una t'una kjolz̈cu, tjaajintanacz̈quiz tojzic̈ha, parti z̈oñinacz̈quiz onajo. Niz̈aza nii pizc ch'iz tojzizakazza z̈oñinaca lulajo. \v 42 Nekztan tjapa z̈oñinacaqui chjeki cjissic̈ha. \v 43 Nekztanaqui z̈ejtchi t'anti t'unanacami ch'iz t'unanacami tuncapan canasta chjijpi ricujchic̈ha. \v 44 Nii t'anta lujlñi luctak z̈oñinacaqui pjijska warankatac̈ha. \s1 JESUSAQUI KJAZ JUNTUÑ OJKCHIC̈HA \p \v 45 Nekztanaqui Jesusaqui niiz̈ tjaajintanaca walsiquiz luzkatchic̈ha, nii kota kakajo, Betsaida cjita wajtquin kotz̈ najwcchaktan. Ninacz̈ ojktan Jesusaqui parti z̈oñinacz̈quiz cjichic̈ha: \p —Anc̈huca kjuyaz̈ okaquic̈ha. \p \v 46 Z̈oñinaca cuchanz̈cuqui Jesusaqui cur kjutñi yawchic̈ha, Yooz Ejpz̈tan parlisjapa. \v 47 Nii oraqui zumchitac̈ha. Curquin Jesusaqui zinallatac̈ha. Pajk kotquiziqui nii tjaajinta z̈oñinaca walsiquiz kjaz kot taypiquintac̈ha. \v 48 Jesusaqui curquiztan walsa cherchic̈ha. Tjamiqui pjursantitac̈ha. Nii tjaajinta z̈oñinacaqui tjapa aztan langznatc̈ha, najwcchaktan walsa tjakzjapa. Ima kjantatiz̈ cjen ninacz̈quin ojkchic̈ha Jesusaqui. Kjaz juntuñ ojkchic̈ha, tsjii latu watzjapa. \v 49 Nii tjaajintanacazti Jesusa kjaz juntuñ ojkñi cherchic̈ha. Nekztanac kjawchic̈ha: \p —Cuntinaz̈ caa, almaz̈ caa, —cjican. \p \v 50 Ancha tsucchic̈ha. Nekztanaqui Jesusaqui paljaychic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Anac̈ha tsuca anc̈hucqui. Wejrtc̈ha. Tjup kuzziz cjee. \p \v 51 Nekztanaqui walsiquiz luzzic̈ha Jesusaqui. Nii oraqui tjamiqui zekzic̈ha. Jalla nekztanaqui tjaajintanacaqui ispantichic̈ha. Inakaz cjissic̈ha. \v 52 Ninacatac̈ha ana nii t'anta milajru intintazñinacaqui. Imazi ninacz̈ kuznacatac̈ha zizñi. \s1 JESUSAQUI LAA Z̈OÑINACA C̈HJETINCHIC̈HA \p \v 53 Nekztanaqui pajk kota kajkz̈cuqui Genesaret cjita yokquiz irantichic̈ha. Nekztan walsa kjaz kot atquiz mokz̈cu ecchic̈ha. \v 54 Walsiquiztan ulnan z̈oñinacaqui Jesusa pajchic̈ha. \v 55 Jalla nekztanac nii z̈oñinacaqui tjapa kjutñi ojkchic̈ha, laanaca zjijczjapa. Jakziquint Jesusa z̈elatc̈haja, nicju laa z̈oñinaca zjijcchic̈ha zquitquiz callz̈cu. \v 56 Jochiran kolta watjaran pajk watjaran ojklayatc̈ha Jesusaqui. Jakziquint ojklayatc̈haja, nekzi laa z̈oñinaca zjijcñipankaztac̈ha. Niz̈aza z̈oñinacaqui Jesusa rocchic̈ha, laa z̈oñinaca Jesusiz̈ zquiti lanznajo. Jesusiz̈ zquiti lanzñinacaqui z̈ejtchic̈ha. \c 7 \s1 ¿C̈HJULUT UJ CJES Z̈OÑZ̈QUIZIQUI? \p \v 1 Nekztanaqui fariseo z̈oñinacaqui Jesusiz̈quiz macjatchic̈ha, tsjii kjaz̈t judiuz̈ lii tjaajiñinacz̈tan Jerusalenquiztan tjonchi. Jakziquin Jesusa z̈elatc̈haja, jalla nicju ajcsic̈ha. \v 2 Niz̈aza nekzi Jesusiz̈ tjaajinta z̈oñinacaqui c̈hjeri lulatc̈ha, kjara awjz costumbre ana paaz̈cu. Nuz̈ ana kjara awjz̈cu lulan, cherchic̈ha parti z̈oñinacaqui. Nekztan quintra chiichic̈ha. \v 3 Nii fariseo z̈oñinacaqui ana kjara awjz̈cu, wira ana lujlñitac̈ha. Parti judio z̈oñinacaqui niz̈tazakaztac̈ha. Jaziqui tuquita z̈oñinacz̈ costumbre nuz̈upan chjojñitac̈ha. \v 4 Niz̈aza c̈hjeri kjayz̈cu ana kjara awjz costumbre paaz̈cu, ana wira lujlñipantac̈ha. Nuz̈upan ancha costumbre cumpliñinacatac̈ha. Wazunacami mazcanacami jir mazcanacami catrinacami niz̈tanaca ajunñipankaztac̈ha. \v 5 Nuz̈ cjen nii fariseo z̈oñinacaqui judiuz̈ lii tjaajiñinacz̈tan Jesusiz̈quiz pewczic̈ha, tuz̈ cjican: \p —¿Kjaz̈tiquiztan am tjaajintanacaqui tuquita costumbre ana cumplejo? Ana kjara ajwz̈cu lujl-la. \p \v 6 Jesusaqui ninacz̈quiz kjaazic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Anazum kuzziz z̈oñinacc̈hucc̈ha anc̈hucqui. Ultim werara anc̈huca puntuquiztan chiichic̈ha tuquita Isaías cjita z̈oñiqui. Tuz̈ cjican cjijrtkalc̈ha: \q1 “Tii z̈oñinacaqui tawkz̈tankaz Yooz rispitc̈ha; juntuñkazza. Ultimu kuzquiz ana Yooz rispitc̈ha. \v 7 Inapankaz Yooz sirwic̈ha tii z̈oñinacaqui. Tinacaqui z̈oñz̈ taku tjaajiñic̈ha, ‘Tiic̈ha Yooz takuqui’, cjican”. \m —Nuz̈ cjijrtkalc̈ha Isaías cjita z̈oñiqui. \p \v 8 Jesusaqui cjichizakazza: \p —Niz̈tapan anc̈hucqui Yooziz̈ mantita ana cumpliñc̈hucc̈ha. Z̈oñz̈ cuzturumpi cumpliñc̈hucpankazza. Mazcanacami wazunacami ajunz niz̈ta costumbrenaca cumpliñc̈hucpankazza. \v 9 Anc̈hucqui Yooziz̈ mantita tjatanc̈ha. Anc̈huca costumbrekaz tucquin utc̈ha. \v 10 Tuquita Moisés cjita z̈oñiqui chiiz̈inchic̈ha: \p “Am maa ejp rispita. Niz̈aza jakziltami niiz̈ maa ejpz̈ quintra chjaawjkatac̈haja, jalla niiqui, contaj cjila”. Nuz̈ mantichic̈ha Moisesaqui. \v 11 Anc̈huczti tuz̈ cjiñc̈hucc̈ha: “Jakzilta z̈oñit niiz̈ maa ejpz̈quiz chiyasac̈ha, tuz̈ cjican, ‘Wejrqui amquiz anal yanapi atasac̈ha. Tjapa wejt cusasanaca, Yoozquiz tjaatac̈ha’. \v 12 Nuz̈ chiyac̈haj niiqui, maa ejp yanapz anaz̈ waquisic̈ha”. Nuz̈ cjiñc̈hucc̈ha anc̈hucqui. \v 13 Niz̈tiquiztan anc̈huca costumbre ana tjatzñiz̈ cjen, Yooz mantitaqui tjatz̈a. Jalla niz̈ta paayiñc̈hucpankazza anc̈hucqui. —Nuz̈ chiiz̈inchic̈ha Jesusaqui. \p \v 14 Nekztanaqui Jesusaqui wilta z̈oñinaca kjawzic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Anc̈hucqui, tjappacha nonz̈na. Wejt taku intintazñi cjee. \v 15 Anaz̈ zawnctan kjuylchuc luzñiqui uj cjesac̈ha z̈oñz̈quiziqui. Z̈oñz̈ kuzquiztan ulanñi niiz̈ uj cjesac̈ha z̈oñz̈quiziqui. \v 16 Jakziltaz̈laj nonzñi cjuñchiz niiqui, nonz̈la. \p \v 17 Nekztanac Jesusac z̈oñinaca eccu kjuya ojkchic̈ha. Kjuya luzcu niiz̈ tjaajintanacaqui Jesusiz̈quiz nii ana intintazta takunaca pewczic̈ha. \v 18 Jalla nekztan Jesusaqui kjaazic̈ha, tuz̈ cjican: \p —¿Anc̈hucqui niz̈tazakaz anaz̈ naazya? ¿Anapanz̈ intintiya? Tuz̈uc̈ha niiqui. Anac̈ha zawnctan kjuylchuc luzñiqui uj cjesac̈ha z̈oñz̈quiziqui. \v 19 Nii lujltaqui kuzquiz ana luzasac̈ha; pjuchquizpanz̈ luzza. Nekztan pjuchquiztan wir kjutñi ulanc̈ha zawncchuc. Jalla niz̈tiquiztan c̈hjul c̈hjeripankaz lulasac̈ha z̈oñinacaqui. \p \v 20 Nekztan cjichizakazza: \p —Kuzquiztan ulanñi niiz̈ uj cjesac̈ha z̈oñz̈quiziqui. \v 21 Z̈oñz̈ kuzquiztan tiz̈ta ana walinaca ulanc̈ha: anawali pinsiz, adulteriuquiz ojklayz, yekja maatakz̈tan z̈ejlz, z̈oñi conz, \v 22 tjañi cjis, wali jiru cjis pecz, uj paaz, incallz, anawali kamañchiz cjis, c̈hjultaki zmaz, anazum takunaca joojooz, mita cjis, anazum kuzziz cjis. \v 23 Niz̈tanaca kuzquiztan ulanc̈ha. Jalla niz̈tanaca uj cjesac̈ha z̈oñz̈quiziqui. \s1 JESUSIZ̈QUIN KUZZIZ MAATAKA \p \v 24 Nekztanaqui Jesusaqui tsijtsic̈ha. Jakziquin Tiro Sidón cjita watjanaca z̈ejlc̈haja, nijcchuc ojkchic̈ha. Nicju tsjii kjuyquiz alujassic̈ha. Ana z̈oñiz̈ pajta kamz pecatc̈ha. Pero ana pajta kamzqui anapantaz̈ atchuca. \v 25 Jesusiz̈ tjonta zizcu nii orapacha tsjaa z̈onqui Jesusiz̈ yujcquiz quillzlaki macjatz̈quichinc̈ha. Naaz̈a uzqui zajraz̈ tantatac̈ha. \v 26 Sirofenicia cjita yokchiz z̈ontac̈ha naaqui. Grecia cjita taku chiyiñtac̈ha. Jaziqui naa z̈onqui Jesusa rocchinc̈ha: \p —Wejt uzaquiztan zajra chjatkatz̈inalla, —cjican. \p \v 27 Nekztan Jesusaqui kjaazic̈ha: \p —Primiru maatinaca c̈hjeri chjeki lujlsa. Maatinacz̈ c̈hjeriqui kjañz̈cu pawcz̈quin tjojtanz anaz̈ waquizic̈ha. \p \v 28 Naaqui kjaazinc̈ha, tuz̈ cjican: \p —Nuz̈upanzac̈ha. Weraram chiic̈ha. Pero pacunacami mis koztan ocjalz̈ tajwkta c̈hjerinaca lujlc̈ha. \p \v 29 Nekztanac Jesusac chiichic̈ha: \p —Amiz̈ zuma chiitiquiztan zajraqui ulanskatchinc̈ha am uzaquiztanaqui. Jaziqui am kjuya quepa. \p \v 30 Nekztanaqui kjuya quejpchinc̈ha naa z̈onqui. Nii kjuyquin naaz̈a uz ajpsquiz z̈elanami, zajraqui chekapanz̈ ulantkalc̈ha. \s1 OÑ Z̈OÑI C̈HJETINTA \p \v 31 Nekztan Jesusaqui Tiro cjita yokquiztan quejpz̈quichic̈ha. Sidón cjita watja, Decápolis cjita yoka watz̈cu Galilea cjita kot ataran ojklaychic̈ha. \v 32 Nicju tsjii oñ z̈oñi Jesusiz̈quiz zjijctatac̈ha. Cjacja chiiñizakaztac̈ha. Nekztan z̈oñinacaqui Jesusiz̈quiz rocatc̈ha: \p —Am kjarz̈tan tii z̈oñi lanz̈inalla, —cjican. \p \v 33 Nekztanaqui Jesusaqui nii z̈oñi chjitchic̈ha tsjii latu. Nekztan nii oñ z̈oñz̈ cjuñquiz loc'anz̈tan c̈hjapzic̈ha. Nekztan llawsiz̈tan tjujtz̈cu nii z̈oñz̈ las lanzic̈ha. \v 34 Niz̈aza Jesusaqui tsewcchuc cherz̈cu: \p —Aayj, —cjican llactazzic̈ha. \p Nekztan chiichic̈ha, \p —Efata, —cjican. \p Nii tsjemat taku cjic̈ha, “Cjetzi cjee”, nii. \p \v 35 Nekztanac nii z̈oñz̈ cjuñinacaqui cjetzi cjissic̈ha. Niiz̈ lasqui z̈ejtchizakazza. Cusa chiiñi cjissic̈ha. \v 36 Nekztanaqui Jesusaqui mantichic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Tii anam jecz̈quizimi maznaquic̈ha. \p Nekztanaqui z̈oñinacaqui nii taku ana cassic̈ha. Nekztan Jesusaqui juc'anti ana chiychiyajo mantichic̈ha. Nekztan nii z̈oñinacazti juc'anti mazmazzic̈ha tjapa kjutñi. \v 37 Jaziqui walja ispantichic̈ha nonzñi z̈oñinacaqui, tuz̈ cjican: \p —Tjapa niiz̈ paatanacaqui ancha zumac̈ha. oñ z̈oñimi nonskatñic̈ha. Up z̈oñimi chiikatñic̈ha. Ancha cusac̈ha. \c 8 \s1 JESUSAQUI C̈HJERI TJAACHIC̈HA \p \v 1 Tsjii nooj muzpa z̈oñinacaqui wilta ajcsic̈ha. C̈hjeri miranzcama z̈ejlchic̈ha. Nekztan Jesusaqui niiz̈ tjaajintanaca kjawz̈cu, ninacz̈quiz paljaychic̈ha, tuz̈ cjican: \p \v 2 —C̈hjep maj tii z̈oñinacaqui wejttan kamchic̈ha. Jaziqui tinacaqui ana c̈hjerchizza. Tinacz̈quiz okz̈nuc̈ha. \v 3 Ana c̈hjeri tjaaz̈cu kjuya cuchnasaz̈ niiqui, jiczquiz c̈hjerz̈ kjara tismayasac̈ha. Yekjap z̈oñinacaqui az̈quiztan tjonchic̈ha. \p \v 4 Jesusiz̈ tjaajintanacaqui kjaazic̈ha: \p —Wazquizza uc̈humqui; anaz̈ c̈hjulumi z̈ejlc̈ha tekziqui. ¿C̈hjul c̈hjeri tii z̈oñinacz̈quiz tjaasajo, wejrnacjo? \p \v 5 Nekztan Jesusaqui ninacz̈quiz cjichic̈ha: \p —¿Kjaz̈ t'antat anc̈hucalta z̈ejlya? \p Tjaajintanacaqui kjaazic̈ha: \p —Pakallaku. \p \v 6 Jaziqui Jesusaqui nii z̈oñinacz̈quiz chiichic̈ha: \p —Anc̈hucqui, yokquiz julzna. \p Nekztanaqui t'anta tanz̈cu Yooz Ejpz̈quin gracias cjican chiichic̈ha. Nekztan t'anta kjolkjolz̈cu, niiz̈ tjaajintanacz̈quiz tjaachic̈ha, z̈oñinacz̈quiz tojznajo. Nekztan partir paychic̈ha tjaajinta z̈oñinacaqui. \v 7 Nii tjaajintanacaqui tsjii kjaz̈ chi'iznacchiztac̈ha. Nii tanz̈cu Jesusaqui wilta Yooz Ejpz̈quin gracias cjican chiichic̈ha. Nekztan tjaajintanacz̈quiz chiichic̈ha: \p —Tii z̈oñinacz̈quiz tii ch'iznaca tojzna, anc̈hucqui. \p \v 8 Nii z̈oñinacaqui lujlchic̈ha, chjekañcama. Nekztan z̈ejtchi c̈hjerinaca tjappacha juntiz̈cu, pakallaku canasta chjijpsic̈ha. \v 9 Nii lujlñi z̈oñinacaqui tsjii pusi warankatac̈ha. Nekztan Jesusaqui z̈oñinaca cuchanchic̈ha, kjuya okajo. \v 10 Jesusaqui tjaajintanacz̈tan walsiquiz luzcu, Dalmanuta cjita yokquin ojkchic̈ha. \s1 JESUSIZ̈ QUINTRA Z̈OÑINACA \p \v 11 Fariseo z̈oñinacaqui tjonz̈cu, Jesusiz̈quiz ch'ayi kallantichic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Amqui Yooztamc̈halaj niiqui, milajru tekz paalla niz̈taqui. \p \v 12 Nekztan Jesusaqui walja llactazcan ujrsic̈ha. Nekztan chiichic̈ha, tuz̈ cjican: \p —¿Kjaz̈tiquiztan milajrukaz pecjo? ¿Tii z̈oñinacajo? Weraral cjiwc̈ha, milajru ana paasac̈ha. \p \v 13 Nii z̈oñinaca eccu, walsiquiz luzcu, ojkchic̈ha, wilta kot nawjktuñtan kajkzjapa. \p \v 14 Jesusiz̈ tjaajintanacaqui t'anta chjitz tjatsic̈ha. Tsjii t'antakaz z̈elatc̈ha walsiquiz. \v 15 Nekztan Jesusaqui ninacz̈quiz chiiz̈inchic̈ha: \p —Cwitazaquic̈ha fariseoz̈ liwaturz̈quiztan niz̈aza Herodiz̈ liwaturz̈quiztan. \p \v 16 Nekztan nii tjaajinta z̈oñinacaqui Jesusiz̈ chiiz̈intiquiztan palt'ichic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Uc̈humqui ana t'anta zjijctala. ¿Kjaz̈ cjeequejo? \p \v 17 Nekztan ninacaz̈ nuz̈ parlan, Jesusaqui pewczic̈ha: \p —¿Kjaz̈tiquiztan t'antiquiztan parli anc̈hucjo? ¿Anapanz̈ intintiy? ¿Kjaz̈tat anc̈hucjo? ¿Anc̈huca kuzqui ana naazñipan, kjaz̈tatajo? \v 18 ¿Anc̈huca c̈hjujquiqui anaj cherchiya? ¿Anc̈huca cjuñimi anaj nonziya? ¿Tii anapanz̈ cjuñkaya? \v 19 Wejrqui pjijska t'antiz̈tan pjijska warank luctak z̈oñinaca lulunchinc̈ha. ¿Nekztan kjaz̈ canastat nii z̈ejtchi t'anta ricujtatajo? \p Ninacaqui kjaazic̈ha: \p —Tuncapani. \p \v 20 Nekztan Jesusaqui pewczizakazza: \p —Wejrqui pakallaku t'antiz̈tan pusi warank z̈oñi lulunchinc̈ha. ¿Nekztan kjaz̈ canastat nii z̈ejtchi t'anta ricujtatajo? \p Ninacaqui kjaazic̈ha: \p —Pakallaku. \p \v 21 Nekztan Jesusaqui pewczizakazza: \p —¿Anapanz̈ zuma intintas, anc̈hucjo? \s1 ZUR Z̈OÑI C̈HJETINTA \p \v 22 Nekztan Betsaida cjita yokquin irantichic̈ha. Nekzi tsjii kjaz̈u z̈oñinacaqui Jesusiz̈quiz tsjii zur z̈oñi zjijcchic̈ha. Zjijcz̈cu rocchic̈ha: \p —Tii lanz̈inalla, —cjican. \p \v 23 Nekztan Jesusaqui nii zur z̈oñz̈ kjarcu tanz̈cu, wajtz̈ tjiya chjitchic̈ha. Nekztan niiz̈ c̈hjujcquiz llawsiz̈tan t'awzic̈ha. Kjarz̈tan lanz̈cu pewczic̈ha: \p —¿Jaziqui c̈hjultakinacam cherya? \p \v 24 Zur z̈oñiqui acha waytiz̈cu chercherzic̈ha. Nekztan kjaazic̈ha: \p —Z̈oñi cherchucac̈ha, ojklayñi. Pero ana cusal cheruc̈ha; muntinacaz̈takaz nii z̈oñinaca cheruc̈ha. \p \v 25 Jesusaqui nii z̈oñz̈ c̈hjujcquiz wilta kjarz̈tan lanzic̈ha, zuma cherajo. Nekztan niiz̈ c̈hjujqui zuma z̈ejtchic̈ha. Nii z̈oñiqui zuma calaru cherchic̈ha az̈kquin. \v 26 Jesusaqui c̈hjetinz̈cu niiz̈ kjuya cuchanchic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Anam wajtquiz luzaquic̈ha. Anaz̈ jecz̈quizimi tii c̈hjetinta chiyaquic̈ha. \s1 ¿JECT JESUSAQUI? \p \v 27 Nekztan Jesusaqui tjaajintanacz̈tan ojkchic̈ha, Cesarea de Filipo cjita yok kjutñi. Ojkcan Jesusaqui pewczic̈ha: \p —¿Ject wejrjo? ¿Kjaz̈t cjii z̈oñinaca wejt puntuquiztanajo? \p \v 28 Niiz̈ tjaajinta z̈oñinacaqui kjaazic̈ha: \p —Yekjap z̈oñinaca, “Juan Bautistala”, cjic̈ha. Yekjapac, “Eliasla”, cjic̈ha. Yekjapac, “Tsjii Yooz taku parliñi profetala”, cjic̈ha. \p \v 29 Nekztan Jesusaqui pewczic̈ha: \p —¿Anc̈huczti, jaknuz̈ cjii wejt puntuquiztanajo? \p Pedruqui kjaazic̈ha: \p —Yooziz̈ cuchanz̈quita Cristumc̈ha amqui, —cjican. \p \v 30 Nekztan Jesusaqui mantichic̈ha: \p —Anaz̈ jecz̈quizimi nii maznaquic̈ha. \s1 JESUSAQUI MAZINCHIC̈HA NIIZ̈ TICZ \p \v 31 Nekztan niiz̈ tjaajinta z̈oñinacz̈quiz wilta tjaajñi kallantichic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Wejrqui tsewctan cuchanz̈quita Yooz Z̈oñtc̈ha. Jaziqui ancha t'akjisac̈ha. Wajt jilirinacami timlu jilirinacami judio tjaajiñinacami, ninacaqui wejtquiz chjaawjkataquic̈ha. Wejrqui contal cjeec̈ha. Nekztan c̈hjep majquiztan jacatatac̈ha. \p \v 32 Jesusaqui nuz̈ kjanacama niiz̈ ticz mazinchic̈ha. Tii mazintiquiztan Pedruqui tsjii latu Jesusa chjitchic̈ha. Nekztan paljaychic̈ha, tuz̈ cjican: \p —¿Kjaz̈tiquiztan niz̈ta chiijo? Anapan niz̈ta chiyalla amqui. \p \v 33 Jesusaqui wir kjutñi parti tjaajinta z̈oñinacz̈quin cherzic̈ha. Nekztan Jesusaqui Pedro ujzic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Satanás, zaraka wejt yujcquiztan. Amiz̈ pinsita anac̈ha Yooziz̈ pinsita, z̈oñiz̈ pinsitakazza. \p \v 34 Nekztan Jesusaqui nekz z̈ejlñi z̈oñinaca kjawz̈cu, chiiz̈inchic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Jequit wejttan chica ojklayz pecc̈haj niiqui, primiraqui persun kamañ wiraqui tjatz̈la. Sufrisjapaqui listoj cjila, ticzcama. Nekztan wejttan chicaz̈ kamaquic̈ha. \v 35 Jakziltat persun kamañ wira ana tjatz pecc̈haj niiqui, arajpach kamañaqui ana tjaataz̈ cjequic̈ha. Jakziltat tii muntuquiz Yooz tawk laycu niz̈aza wejt laycu persun kamañ wira tjatznac̈haja, jalla niiqui arajpachquin wiñaya kamaquic̈ha. \v 36 Tsjii z̈oñiqui tjapa tii muntuquiz z̈ejlñi cusasanaca canasac̈ha. Pero nekztan infiernuquin okaquiz̈ niiqui, tjapa nii canta cusasanaca, ¿c̈hjuljapat sirwasajo? Inakaz cjequic̈ha. \v 37 Arajpachquin Yooztan kamzqui persun liwriizqui anaz̈ paaztanac kjayasac̈ha. \v 38 Wejrqui cjiwc̈ha, tii muntuquiz z̈oñinaca z̈ejlc̈ha, ana Yooz kuzcama ojklayñi, persun kuzcama ojklayñi, ujchizza. Nii z̈oñinacz̈tan z̈elan, jakziltat wejtquiztan niz̈aza wejt tawkquiztan asac̈haja, niz̈aza ana pajñi chiyac̈haj niiqui, jalla niiz̈quiztan wejrzal ana pajñi chiyac̈ha. Tsjii nooj wejrqui wejt Ejpz̈ aztan tjonac̈ha zuma arajpach Yooz anjilanacz̈tan. Nii ora wejtquiztan asñi ana pajñi z̈oñinacz̈quiztanaqui wejrzal ana pajñi chiyac̈ha. Wejrqui tsewctan cuchanz̈quita Yooz Z̈oñtc̈ha. —Nuz̈ cjichic̈ha Jesusaqui. \c 9 \p \v 1 Jesusaqui cjichizakazza: \p —Ultimu werara wejr cjiwc̈ha, tsjii nooj Yoozqui aztan mantaquic̈ha. Ima nii tjuñi tjonan yekjap tekzta z̈oñinacaqui anaz̈ ticznaquic̈ha. \s1 JESUSAQUI TSJEMATA CJISSIC̈HA \p \v 2 Sojta tjuñquiztan Jesusaqui c̈hjepultan tjaajinta z̈oñinaca chjitchic̈ha, Pedro, Jacobo, Juan, jalla ninacz̈tan. Pakpaltan tsjii curu yawchic̈ha. Nicju nii c̈hjepultanz̈ yujcquiz Jesusaqui tsjemat chercherchiz̈ cjissic̈ha. \v 3 Niiz̈ zquitiqui ancha llijatc̈ha. Ancha chiw kjatñiz̈takaztac̈ha. Anaz̈ jec z̈oñimi niz̈ta chiwi zquiti cjiskati atc̈ha. \v 4 Nekztan pucultan z̈oñinaca jecz̈quichic̈ha; Elías niz̈aza Moisés cjitatac̈ha ninacaqui. Jesusiz̈tan parlichic̈ha. \v 5 Nekztan Pedruqui Jesusiz̈quiz paljaychic̈ha: \p —Wejt Tjaajiñi. Walikazza tekz z̈ejlzqui. C̈hjep chjujlli kjuya kjuyznasac̈ha, tsjiiqui amta tsjiiqui Moisesta, tsjiiqui Eliasta. \v 6 Nekztan nii tjaajinta z̈oñinacaqui ancha tsucchic̈ha. Pedruqui c̈hjulut chiyi ana zuma tantiichucatac̈ha. \p \v 7-8 Nekztan ninacz̈quiz tsjiriqui urpuntichic̈ha. tsewctan tsjirquiztan tsjii joraqui chiiz̈quichic̈ha: \p —Wejt k'ay Majchc̈ha tiiqui. Tiiz̈quiz nonz̈na. \p Nekztan tjaajinta z̈oñinacaqui tjapa kjutñi chercherzic̈ha. Anazaka c̈hjulumi tjenchic̈ha. Jesusapankaz z̈elatc̈ha nii chjepultan z̈oñinacz̈tan. \p \v 9 Jesusaqui nii curquiztan chjijwz̈quican ninacz̈quiz paljaychic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Anc̈hucaz̈ cherta ana jecz̈quizimi chiichiyaquic̈ha. Weriz̈ jacatattan, nekztan chiichiyaquic̈ha anc̈hucqui. Wejrqui tsewctan cuchanz̈quita Yooz Z̈oñtc̈ha. \p \v 10 Ninacpora pewcsarassic̈ha: \p —¿C̈hjulut tii jacatatz puntu cjeejo? \p Niz̈tami Jesusiz̈ chiitacama ojkchic̈ha. \v 11 Nekztan Jesusiz̈quiz pewczic̈ha: \p —Judiuz̈ lii tjaajiñinacaqui cjiñic̈ha, “Primiruqui Elías profetaqui tjonstanc̈ha”, nii. ¿Kjaz̈tiquiztan niz̈ta chiiya? \p \v 12 Jesusaqui kjaazic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Ultimupan Elías profetaqui primiru tjonchic̈ha, tjappacha tjaczjapa. Niz̈aza cjijrta Yooz takuqui tuz̈ cjic̈ha, wejr tsewctan cuchanz̈quita Yooz Z̈oñz̈ puntuquiztan. Tekziqui ancha sufrac̈ha wejrqui. C̈hjaawjtaza iñartaza cjeec̈ha. \v 13 Jaziqui wejr cjiwc̈ha, Eliasaqui tjonchila. Nekztan z̈oñinacaqui Elías ninacz̈ munañparu paachic̈ha. Nuz̈upan cjijrta Yooz takuqui cjic̈ha Elías puntuquiztan. —Nuz̈ cjichic̈ha Jesusaqui. \s1 ZAJRAZ̈ TANTA UZA C̈HJETINTA \p \v 14 Nekztan parti tjaajinta z̈oñinacz̈quiz irantichic̈ha. Nekzi muzpa z̈oñinacaqui z̈elatkalc̈ha. Parti tjaajintanacz̈tan judiuz̈ lii tjaajiñinacz̈tan ch'aazatkalc̈ha. \v 15 Tjappacha Jesusa cherz̈cu ispanti ch'uj cjichic̈ha. Nekztan tsaani zajtchic̈ha. \v 16 Jesusaqui pewczic̈ha, tuz̈ cjican: \p ¿Ninacz̈tan c̈hjulut chiyas? \p \v 17 Tsjii z̈oñiqui kjaazic̈ha: \p —Tjaajiñi Maestro, wejrqui wejt uza amquiz zjijcchinc̈ha. Zajraz̈ luztan, upa cjissic̈ha. \v 18 Jakziquinami zajraqui wejt uzquiz pankaz luzza. Nekztan t'uckatc̈ha. Nekztan yokquiz tjojtsa. Atquiztan c̈h'utukaz̈ jup'okic̈ha. Iz̈kekaz̈ jojc̈ha. Ljajtikaz̈ cjissa. Jaziqui amiz̈ tjaajintanacz̈quiz rocchinc̈ha, zajra chjatkatajo. Ninacaqui ana chjatkati atchic̈ha. \p \v 19 Jaziqui Jesusaqui kjaazic̈ha: \p —Anc̈hucqui, ana criiñi z̈oñinacc̈hucpanc̈ha. ¿C̈hjuloracamat anc̈hucatan kamac wejrjo? ¿C̈juloracamat anc̈hucatan awantac wejrjo? Niz̈tac nii uza zjijcz̈ca. \p \v 20 Nekztan nii uzac zjijctatac̈ha. Nii zajraqui Jesusa cherz̈cu uza t'uckatchic̈ha. Nekztan nii uzaqui yokquiz tjojtsic̈ha. Yokquizpacha zunt'ichic̈ha, atquiztan c̈h'utu jup'okcan. \v 21 Jesusaqui ejpz̈quiz pewczic̈ha: \p —¿C̈hjuloratanpacha am uza laacjichitajo? \p Niiz̈ ejpqui kjaazic̈ha: \p —Koltallquiztanpacha. \v 22 Tii zajrapan wilta wilta tjojt tjojtskatc̈hani ujquizimi kjazquizimi ticskatzjapaqui. Am cunam atc̈hani. Tii kullz̈inalla. Okz̈nalla wejrnacqui. \p \v 23 Nekztan Jesusaqui nii ejpz̈quiz chiichic̈ha: \p —¿Kjaz̈tiquiztan am nuz̈ cjeejo, “Am cunam atc̈han”, cjicanajo? Yoozquin tjapa kuzziz z̈oñiqui c̈hjulumipankaz atasac̈ha. \p \v 24 Nii uz ejpqui altu jorz̈tan chiichic̈ha: \p —¡Tjapa kuzziz wejrqui! ¡Juc'anti Yoozquin kuzziz cjis yanapt'alla! \p \v 25 Jesusaqui naychic̈ha, muzpa z̈oñinaca ajcsquiñi. Nekztan zajra ujzic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Zajra, amqui tii uza upa oñi cjiskatchamc̈ha. Wejrqui am mantuc̈ha. Tiiz̈quiztan ulna. Anam iya tii uza tanaquic̈ha. \p \v 26 Nii zajraqui uza wilta t'uckatchic̈ha. Nekztan ancha kjawcan, ulanchic̈ha. Nii uza ticziz̈takaz cjissic̈ha. Nekztan jila parti z̈oñinacaqui chiichic̈ha: \p —¡Ticzila tii uzaqui! \p \v 27 Nekztan Jesusac kjarallcu tanz̈cu z̈inzic̈ha. Nekztan nii uzaqui tsijtsic̈ha. \v 28 Nekztanac tjaajinta z̈oñinacaqui kjuy luzcu jamazit Jesusiz̈quiz pewczic̈ha, tuz̈ cjican: \p —¿Kjaz̈tiquiztan wejrnacqui ana nii zajra chjatkati atojo? \p \v 29 Jesusaqui kjaazic̈ha: \p —Ana Yooztan parliscu ana ayunascu, anaz̈ tii zajranacaqui chjatkati atasac̈ha. \s1 JESUSAQUI NIIZ̈ TICZ MAZINCHIC̈HA \p \v 30 Nekztanaqui Jesusaqui niiz̈ tjaajintanacz̈tan ojkchic̈ha Galilea yoka nuz̈. Ana z̈oñiz̈ zizan nekz z̈ejlz pecatc̈ha, niiz̈ tjaajinta z̈oñinacz̈quiz iya tjaajinzjapa. \v 31 Tuz̈ cjican tjaajinchic̈ha: \p —Wejrqui tsewctan cuchanz̈quita Yooz Z̈oñtc̈ha. Tsjii z̈oñiqui wejr tarazunaz̈ paaquic̈ha, wejr tankatzjapa. Nekztan tantapal cjeec̈ha. Contal cjeec̈ha. Nekztan c̈hjep majquiztan jacatatac̈ha. \p \v 32 Tjaajintanacaqui Jesusiz̈ takunaca ana cusa intintazi atchic̈ha. Niz̈aza Jesusa iya pewcz eksic̈ha: \p —¿Kjaz̈t cjiy, nii am takunacajo? —Nuz̈ cjican, pewcz pecatc̈ha, pero. \s1 ¿JEC Z̈OÑIT TUCQUINAQUI? \p \v 33 Nekztan Capernaum cjita wajta irantichic̈ha. Kjuyquiz luzcu Jesusaqui niiz̈ tjaajintanaca pewczic̈ha: \p —¿Ojkcan anc̈huc c̈hjuluc̈ha parliya? \p \v 34 Nekztan anaz̈ c̈hjulumi kjaazic̈ha. Ojkcan tii puntu parlatc̈ha, “¿Ject tucquinaqui cjes?” cjican. \p \v 35 Nekztan Jesusaqui julzic̈ha. Niiz̈ tuncapan tjaajinta z̈oñinaca kjawz̈cu, paljaychic̈ha: \p —Jakziltat tucquinac cjis pecc̈haj niiqui, wirquinpankaz cjis waquizic̈ha. Mantapaazpankaz waquizic̈ha. \p \v 36 Jesusac tsjii uza kjawz̈cu, taypiquiz tsijtskatchic̈ha. Nii uza z̈cojrzic̈ha, tuz̈ cjican: \p \v 37 —Jakzilta z̈oñit wejt laycu tsjii ocjala sirwic̈haja, jalla niiqui wejr sirwic̈ha. Niz̈aza anaz̈ wejr alaja sirwic̈ha; wejrz̈ cuchanz̈quiñi nii zakaz sirwic̈ha. \s1 CRISTUZ̈ FAVORA PAAÑI Z̈OÑI \p \v 38 Nekztan Juanqui cjichic̈ha: \p —Tjaajiñi, am tjuuz̈tan tsjii z̈oñiqui zajranaca chjatkatatc̈ha. Niiqui ana uc̈humtan chica ojklayñic̈ha. Nekztan wejrnacqui ujzinc̈ha, “Niz̈ta anac̈ha paazqui”, cjican. \p \v 39 Jesusaqui cjichic̈ha: \p —Ana niz̈ta chiya. Jakzilta z̈oñit wejt tjuuz̈tan tsjii milajru paac̈haj niiqui, wejt quintra ana pjazila chiyaquic̈ha. \v 40 Jakzilta z̈oñiz̈laja ana uc̈hum quintra niiqui, uc̈humnaca partizakazza. \v 41 Weraral chiyuc̈ha, anc̈hucqui Cristuz̈ illzta z̈oñinacpanc̈hucc̈ha. Jakzilta z̈oñit weriz̈ cjen anc̈hucaquiz tsjii kjazllami onanc̈haja, jalla niiqui nekztan ultimu juc'ant zumanaca tanznaquic̈ha arajpachquin. \s1 UJQUIZTAN CWITASA \p \v 42 Nekztan Jesusaqui tjaajinchic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Wejtquiz criichi z̈oñinaca z̈ejlc̈ha, humilde kuzziz cjiñi. Jakzilta z̈oñit niz̈ta criichi z̈oñinaca ujquiz tjojtskatac̈haja, jalla niiqui ana wali paac̈ha. Nii paañi z̈oñz̈ jorquiz pajk tjaaj mokz̈cu, koz kotquiz jacuntiz waquizic̈ha. Jalla niz̈ta tsjan cusaz̈ cjesac̈ha nii z̈oñz̈taqui. \v 43 Am kjarat ujquiz tjojtskatz pecc̈haj niiqui, pootzna. Infiernuquin pizc kjarchiz ojkzqui, nii ana waliz̈ cjesac̈ha. Juc'anti cusaz̈ cjesac̈ha tsjii kjarchizkaz arajpachquin luzqui. Infiernuquin ujqui wira ana tjesnasac̈ha. \v 44 Infiernuquiziqui z̈oñi lujlñi lak'unacami anaz̈ ticznaquic̈ha. Nii asñi ujqui anaz̈ wira tjesnaquic̈ha. \v 45 Niz̈aza am kjojchat ujquiz tjojtskatz pecc̈haj niquii, pootzna. Infiernuquin pizc kjojchchiz Yooz cuchnasaz̈ niiqui, ana waliz̈ cjesac̈ha. Juc'anti cusaz̈ cjesac̈ha tsjii kjojchchizkaz arajpachquin ojkzqui. Infiernuquin ujqui wira ana tjesnasac̈ha. \v 46 Infiernuquiziqui z̈oñi lujlñi lak'unacami anaz̈ ticznaquic̈ha. Nii asñi ujqui ana wira tjesnaquic̈ha. \v 47 Am c̈hjujquit ujquiz tjojtskatz pecc̈haj niiqui, leczna. Infiernuquin pizc c̈hjujcchiz Yooz cuchnasaz̈ niiqui, ana waliz̈ cjesac̈ha. Juc'anti cusaz̈ cjesac̈ha tsjii c̈hjujcchizkaz arajpachquin ojkzqui. \v 48 Infiernuquiziqui z̈oñi lujlñi lak'unacami anaz̈ ticznaquic̈ha. Nii asñi ujqui ana wira tjesnaquic̈ha. \p \v 49 ‛Tjapa z̈oñinacaqui ujz̈tan tjacz̈taz̈ cjequic̈ha. Zapa wilananacaqui yawcz̈tan tjacz̈tapanc̈ha, jalla niz̈ta. \v 50 Yacuqui zumac̈ha. ¿Yacuz̈ lak'anznasaz̈ niiqui, kjaz̈t wilta ch'uyi cjisnasa? Yawcchizpanz̈ anc̈huc z̈elaquic̈ha. Porapat zumaz̈ kamaquic̈ha. \c 10 \s1 JALJTIZ PUNTU \p \v 1 Nekztan Jesusaqui Capernaum wajtquiztan ulanz̈cu, Judea yokquin ojkchic̈ha; niz̈aza Jordán cjita pujz̈ najwctuñtan ojkchic̈ha. Nicju muzpa z̈oñinacaqui wilta ajcsic̈ha. Nekztan Jesusaqui wilta tjaajinchic̈ha, jaknuz̈t tjaajiñitaz̈laj, nii. \v 2 Fariseo z̈oñinacaqui tjonchic̈ha, Jesusa ujquiz tjojtskatzjapa. Nekztan pewczic̈ha, tuz̈ cjican: \p —¿Uc̈hum liiqui kjaz̈t cjeejo? ¿Tsjii luctakaqui persun tjunatan jaljtiz waquizasaya? Tjaajnalla. \p \v 3 Jesusaqui ninacz̈quiz pewczic̈ha: \p —¿Moisés cjita z̈oñiqui, jaknuz̈t anc̈hucaquiz mantichiya? \p \v 4 Nekztan ninacaqui kjaazic̈ha: \p —Moisesaqui tuz̈ mantichic̈ha, “Tsjii luctakaqui certificado de divorcio tjaasac̈ha tjunatan jaljtizjapa. Nekztan jaljtasac̈ha.” \p \v 5 Nekztanaqui Jesusaqui chiiz̈inchic̈ha: \p —Anc̈huca chojru kuzziz cjen nuz̈ mantitatac̈ha. \v 6 Niiz̈ tuquiqui ana niz̈ta mantitatac̈ha. Tuqui timpuqui Yoozqui tjappacha paacan, z̈oñi paachic̈ha luctaka maataka. \v 7 “Niz̈tiquiztan z̈oñiqui maa ejpz̈quiztan zarakaquic̈ha, tjunatan kamzjapa. \v 8 Nekztan nii lucutiñi z̈oñiqui tsjiikaz cjissa”. Anaz̈ iya pucultan z̈oñi, pero tsjiikazza. \v 9 Yoozqui tsjii lucutiñi cjiskatchic̈ha. Nekztan lucutiñi z̈oñiqui anapan jaljtiz waquizic̈ha. \p \v 10 Wiruñaqui niiz̈ tjaajinta z̈oñinacaqui kjuyquiz Jesusa jamazit pewczic̈ha nii jaljtiz puntuquiztan. \p \v 11 Jesusaqui kjaazic̈ha: \p —Jakzilta z̈oñit tjunatan jaljtiz̈cu yekja maatakatan zalz̈aj niiqui, ujz̈ paac̈ha, tuquita tjuna quintra. \v 12 Niz̈aza jakzilta z̈ont persun luctakz̈tan jaljtiz̈cu, yejka luctakz̈tan zalz̈aj niiqui, ujzakaz paac̈ha, tuquita lucz̈ quintra. \s1 JESUSAQUI OCJALANACA K'AACHIC̈HA \p \v 13 Tsjii nooj z̈oñinacaqui Jesusiz̈quin ocjalanaca zjijcchic̈ha, kjarz̈tan lanznajo. Nuz̈ zjijcan Jesusiz̈ tjaajintanacaqui nii ocjala chjaawjchic̈ha. \v 14 Niz̈ta chjaawjñi nayz̈cu Jesusaqui z̈awjchic̈ha. Nekztan tjaajinta z̈oñinacz̈quiz chiiz̈inchic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Tii ocjalanacaqui wejtquiz tjonaj cjee. Anaz̈ chjaajwa. Tii ocjalanacz̈ kuzziz irata, jalla niz̈ta z̈oñinacac̈ha Yooz wajtchiz z̈oñinacaqui. \v 15 Ultim weraral chiyuc̈ha, ocjalanacaqui maa ejpz̈ mantitanaca cazza. Jalla niz̈ta irata z̈oñinacaqui Yooz mantitanaca caz waquizic̈ha. Ana cazaquiz̈ niiqui, wira ana Yooz wajtchiz z̈oñinaca cjequic̈ha. \p \v 16 Nekztan Jesusaqui ocjalanaca z̈cojrz̈cu k'aachichic̈ha. Zapa mayniz̈quiz kjarz̈tan lanz̈cu: \p —Yooz am wintijla, —cjichic̈ha. \s1 RICACH Z̈OÑIZ̈ QUINTU \p \v 17 Nekztanaqui z̈oñinacz̈quiztan Jesusaz̈ zaraktan tsjii z̈oñiqui zati pariju tjonchic̈ha, niiz̈ yujcquiz quillslaki. Nii z̈oñiqui cjichic̈ha: \p —Tjaajiñi Maestro, zumamz̈ amqui. Yooztan wiñaya kamzjapaqui, ¿c̈hjul zumanacat wejr paasaya? \p \v 18 Jesusaqui kjaazic̈ha: \p —¿Kjaz̈tiquiztan, “Zumamz̈ amqui”, cjeejo? Anaz̈ jec z̈oñimi zumaqui, Yoozpankazza zumaqui. \v 19 Amqui Yooz mantitanaca zizñamc̈ha: “Anac̈ha adulteriuquiz ojklayzqui. Anac̈ha conzqui. Anac̈ha tjañi cjisqui. Anac̈ha toscara chiizqui. Anac̈ha incallzqui. Am maa ejpc̈ha rispitzqui”. \p \v 20 Nii z̈oñiqui kjaazic̈ha: \p —Tjaajiñi Maestro, koltallquiztanpacha tjapa tinaca caziñc̈ha. \p \v 21 Jesusaqui nii z̈oñz̈ kjutñi cherzic̈ha, k'aachtican. Nekztan cjichic̈ha: \p —Tsjii cusasa pjaltic̈ha amtaqui. Tjappacha am c̈hjultaki z̈ejlñinaca tuyzna. Poris z̈oñinacz̈quiz nii paaz ona. Oka jaziqui. Nekztan am arajpachquin juc'anti ricachum cjequic̈ha. Nuz̈ paaz̈cu wejtquin tjona. Sufrisjapa listu cjee. Nekztan wejttan chica ojklayñi cjequic̈ha. \p \v 22 Walja ricachutac̈ha nii z̈oñiqui. Nekztan nii chiitiquiztan ancha upa kuz cjissic̈ha. Llaquita ojkchic̈ha. \p \v 23 Nekztan Jesusaqui tjapa kjutñi chercherzic̈ha. Nekztan tjaajintanacz̈quiz paljaychic̈ha, tuz̈ cjican: \p —¡Ricachunacz̈taqui walja ch'amac̈ha Yooz wajtchiz z̈oñinaca cjisqui! \p \v 24 Niiz̈ tjaajintanacaqui Jesusaz̈ chiitiquiztan ancha tsucchic̈ha. Nekztanaqui Jesusaqui wilta paljaychic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Jilanaca. ¡Jakzilta z̈oñit tii wir cusasanacquiz kuz tjaac̈haja, jalla ninacz̈taqui walja ch'amac̈ha Yooz wajtchiz z̈oñinaca cjisqui! \v 25 Tsjii camello cjita animala z̈ejlc̈ha. Nii camelluqui ch'aman acuj cjuñquiz luzasac̈ha. Ricachunacazti tsjan ch'aman Yooz wajtquiz luzasac̈ha, Yooz mantita z̈oñinaca cjisjapa. \p \v 26 Nii chiitiquiztan tjaajinta z̈oñinacaqui juc'anti tsucchic̈ha. \p —¿Jequit liwriita cjesajo? —cjican, pewcsassic̈ha. \p \v 27 Jesusaqui ninacz̈quiz cherzic̈ha. Nekztanac cjichic̈ha: \p —Z̈oñiqui anaz̈ persunpacha liwrii atasac̈ha. Yoozpankazza liwriiñiqui. Yoozqui jecmi liwrii atasac̈ha. \p \v 28 Nekztan Pedruqui Jesusiz̈quiz paljaychic̈ha: \p —Nonz̈na. Wejrnacqui tjappacha ecchinc̈ha, amtan chica ojklayzjapaqui. \p \v 29 Nekztan Jesusaqui cjichic̈ha: \p —Weraral anc̈hucaquiz cjiwc̈ha. Jakzilta z̈oñit Yooz tawk laycu wejt laycu kjuya, jilanaca, cullacanaca, maa, ejp, maatinaca, zkalanaca, jalla ninaca ecac̈haj niiqui, \v 30 tii muntuquiz kjuyanaca, jilanaca, cullacanaca, maanaca, maatinaca, zkalanaca, niz̈tanaca patac wiltaz̈ ninacz̈tajapa z̈elaquic̈ha. Pero chjaawjta iñartazaz̈ cjequic̈ha. Jalla nuz̈ cjenami, arajpachquin wiñaya Yooztan zuma kamaquic̈ha. \v 31 Walja anzic tucquin z̈oñinacaqui wirquin cjisnaquic̈ha ultimquiziqui. Niz̈aza walja anzic wirquin z̈oñinacaqui tucquin cjisnaquic̈ha ultimquiziqui. \s1 JESUSAQUI NIIZ̈ TICZ MAZINCHIC̈HA \p \v 32 Nekztan Jesusaqui Jerusalén cjita wajtquin okatc̈ha tjaajintanacz̈tan. Jesusac̈ha ninacz̈ tuqui ojkchiqui. Nii tjaajinta z̈oñinacaqui tsucchi okatc̈ha. Nii parti apzñinacaqui ekscan okatc̈ha. Nekztanac Jesusac niiz̈ tuncapan tjaajintanaca kjawz̈cu, tsjii kjutñi chjitchic̈ha. Nekztan jaknuz̈t niiz̈quiz watac̈haja jalla nii mazinchic̈ha. \v 33 Jesusac cjichic̈ha: \p —Nonz̈na. Wejrqui tsewctan cuchanz̈quita Yooz Z̈oñtc̈ha. Jerusalén watjaz̈ ojkc̈ha uc̈humqui. Jalla nii wajtquin tarazuna paatal cjeec̈ha. Timlu jilirinacz̈quiz niz̈aza judío tjaajiñinacz̈quiz tantal cjeec̈ha. Nekztan ninacaqui, “Ticz̈la tiiqui”, cjequic̈ha. Nekztan yekja wajtchiz z̈oñinacz̈quiz intirjital cjeec̈ha. \v 34 Nekztan wejr munu paatal cjeec̈ha. Llawsiz̈tan tjujttal cjeec̈ha. Wjajttal cjeec̈ha. Ultimquiziqui contal cjeec̈ha. Nekztan ticz̈cuqui c̈hjep majquiztanac jacatatac̈ha. \s1 JACOBZ̈TAN JUANZ̈TAN \p \v 35 Nekztanaqui Zebedeoz̈ majchnacaqui Jacobz̈tan Juanz̈tan Jesusiz̈quin macjatchic̈ha tuz̈ cjican: \p —Tjaajiñi Maestro, c̈hjulut amquiztan pecuc̈haj niiqui, tjaalla. \p \v 36 Jesusaqui pewczic̈ha: \p —¿C̈hjuluz̈ pecya? \p \v 37 Nii pucultan z̈oñiqui kjaazic̈ha: \p C̈hjuloram am tjappacha mantac̈haj niiqui, wejrnac julskatalla, tsjiiqui z̈ew kjuttan, tsjiiqui zkar kjuttan. \p \v 38 Nekztan Jesusaqui cjichic̈ha: \p —Anc̈hucqui tii mayta ana intintichiñc̈hucc̈ha. Wejrqui tsjii wasu licznac̈ha. Niz̈aza tsjii bautismo bautista cjeec̈ha. ¿Jalla niz̈tapacha anc̈huc sufri atasajo? \p \v 39 Ninacaqui kjaazic̈ha: \p —Atasac̈hay. \p Nekztan Jesusaqui cjichic̈ha: \p —Wejr irata anc̈hucqui tsjii wasu licznaquic̈ha. Niz̈aza tsjii bautismo bautista cjequic̈ha. \v 40 Pero z̈ewquiztan niz̈aza zkarquiztan julznaj cjic̈haj niiqui, wejr ana nii atasac̈ha. Jakziltiz̈taz̈laj nii julz tjacz̈ta niiqui, ninacz̈taz̈ cjequic̈ha. \p \v 41 Nekztan nii parti tunca tjaajintanacaqui nuz̈ nonz̈cu, z̈awjchic̈ha Jacobuz̈ niz̈aza Juanz̈ kjutñi. \v 42 Nekztan Jesusaqui tjaajinta z̈oñinaca kjawzic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Anc̈hucqui zizza. Tsjii nacionz̈ chawjc jiliriqui nacion nuz̈pachaz̈ cazkatc̈ha. Tsjii c'ari patrunaz̈takaz cjissa jilirinacaqui. Jilirinacaqui tjapa z̈oñinaca rispitskatc̈ha. \v 43 Anc̈huczti anac̈ha niz̈ta cjisqui. Jakziltat anc̈hucaquiztan juc'ant chekan z̈oñi cjis pecc̈haj niiqui, partinacz̈ piyuna cjis waquizic̈ha. \v 44 Jakziltat anc̈hucaquiztan ancha tucquin cjis pecc̈haj niiqui, tjapa z̈oñinacz̈ mantuquizpanz̈ cjis waquizic̈ha. \v 45 Jalla niz̈tijapa wejr tjonchinc̈ha. Tsewctan cuchanz̈quita Yooz Z̈oñtc̈ha. Pero ana z̈oñiz̈ sirwita cjisjapa tjonchinc̈ha. Antiz z̈oñinaca sirwisjapa tjonchinc̈ha. Z̈oñinacz̈ cuntiquiztan ticzjapami, z̈oñinaca liwriizjapami, niijapa tjonchinc̈ha wejrqui. \s1 ZUR Z̈OÑI C̈HJETINTA \p \v 46 Nekztan Jesusaqui Jericoquiztan ulanz̈quichic̈ha tjaajinta z̈oñinacz̈tanami tama z̈oñinacz̈tanami. Jicz latuquiz tsjii zur z̈oñi julzi z̈elatc̈ha, tomangz̈can. Bartimeo cjitatac̈ha, Timeoz̈ majch. \v 47 Nii Nazaret wajtchiz Jesusa macjatz̈quiñi nayz̈cu, nii zur z̈oñiqui kjawchic̈ha, tuz̈ cjican: \p —¡Jesusa, Davidz̈ Majchimc̈ha! ¡Wejr okz̈nalla! \p \v 48 Nekztan z̈oñinacaqui nii zur z̈oñi ujsic̈ha: \p —¡Ch'uj z̈ela! —cjican. \p Nekztan nii zur z̈oñiqui juc'anti kjawchic̈ha: \p —¡Davidz̈ Majch, wejrpanz̈ okz̈nalla! \p \v 49 Nekztan Jesusaqui tsijtsic̈ha. \p —Nii z̈oñi kjawz̈ca, —cjichic̈ha. Z̈oñinacaqui nii zur z̈oñi kjawzic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Tsijtsna. Zuti cjee. Jesusaz̈ am kjawz̈a. \p \v 50 Nekztan niiz̈ zquiti cujtz̈cu, tjojktichic̈ha. Jesusiz̈quin macjatchic̈ha. \v 51 Nekztan Jesusaqui nii z̈oñi pewczic̈ha: \p —¿C̈hjulum pecya? ¿Kjaz̈um wejr paljay-ya? \p Nii zur z̈oñiqui kjaazic̈ha: \p —Tjaajiñi Maestro, ancha zurtc̈ha wejrqui. Cherz pecuc̈ha. \p \v 52 Jesusaqui cjichic̈ha: \p —Am tjapa kuztan cjen z̈ejtchamc̈ha. Jazic oka. \p Nii orapacha nii z̈oñz̈ c̈hjujquiqui cjetsic̈ha. Cherñi cjissic̈ha. Nekztan Jesusaz̈ okan nii z̈oñiqui apzic̈ha. \c 11 \s1 JESUSAQUI JERUSALEN WATJA LUZZIC̈HA \p \v 1 Nekztanaqui pizc wajtquin irantichic̈ha Tsjiiqui Betfagé cjitac̈ha, tsjiiqui Betania cjita. Jerusalén wajtz̈ z̈catillatac̈ha, Olivos cjita cur zanquiz. Jesusaqui tsjii pucultan tjaajinta z̈oñinaca tuqui cuchanchic̈ha, \v 2 tuz̈ cjican: \p —Jerusalén watja oka. Irantiz̈cu tsjii mokz̈ta aznu cheraquic̈ha. Nii aznuqui ana zinta z̈oñiz̈ yawztac̈ha. Jalla nii aznu jwerz̈cu wejtquin zjijcaquic̈ha. \v 3 Yekjap z̈oñiz̈ pewcznanaqui, “¿Kjaz̈tiquiztan niz̈ta paa?” cjenaqui, anc̈hucqui tuz̈ kjaaznaquic̈ha, “Chawjc jiliriz̈ pecc̈ha”, cjican. “Upaquiztan tii aznuc tjepuntaz̈ cjequic̈ha”. \p \v 4 Nekztan nii pucultanaqui ojkchic̈ha. Tsjii aznu cherchic̈ha, kjuy zanquiz mokz̈ta; callquiztac̈ha. Nekztan ninacaqui aznu jwersic̈ha. \v 5 Yekjap nekz z̈ejlñi z̈oñinacaqui pewczic̈ha: \p —¿Kjaz̈tiquiztan anc̈huc nii aznu jwerjo? \p \v 6 Jesusiz̈ chiitacama kjaazic̈ha. Nuz̈quiz nii z̈oñinacaqui cutzic̈ha. \v 7 Jesusiz̈quin nii aznu zjijcchic̈ha. Nekztan zquitinaca carunsic̈ha, Jesusiz̈ yawzjapa. \v 8 Yekjap z̈oñinacaqui ch'ojña ramuzanaca pootz̈cu, nii jiczquiz chjinchic̈ha. Zquitinaca chjinchizakazza. Nuz̈ paachic̈ha rispitsjapa. \p \v 9 Jesusiz̈ tucquin ojkñi z̈oñinacami Jesusiz̈ wirquin apzñi z̈oñinacami tjappacha wiwchic̈ha, tuz̈ cjican: \p —¡Viva tii Yooz tjuuquiz tjonchi z̈oñi! ¡Yooz wintijla! \v 10 ¡Tiiz̈ mantaquic̈ha, uc̈hum tuquita z̈oñic̈ha David cjita, jalla niz̈ta! ¡Yooz wintijla! ¡Viva uc̈hum Yooz! \p \v 11 Jalla nuz̈u Jesusaqui Jerusalén watja luzzic̈ha. Niz̈aza timpluquiz luzzic̈ha. Tjapa kjutñi chercherchic̈ha. Nekztan tjuñiz̈ zeziz̈ cjen Betania cjita wajtquin ojkchic̈ha niiz̈ tuncapan tjaajinta z̈oñinacz̈tan. \s1 ANA FRUTCHIZ MUNTI \p \v 12 Jakataz̈uqui Jesusaqui Betania wajtquiztan ulanz̈can, c̈hjeri eecskatchic̈ha. \v 13 Az̈quiztan higuer munti cherchic̈ha, ch'ojña chjañchiz. Nii munti cherzñi ojkchic̈ha, “Frutaj z̈ejlz̈”, cjican. Nii munti irantan, chjañikaz z̈elatc̈ha. Anatac̈ha frut timpu. \v 14 Nekztan Jesusaqui nii muntiz̈ quintra chiichic̈ha: \p —Tii muntiquiztan anaz̈ jecmi iya fruta lulaquic̈ha. \p Niiz̈ tjaajintanacaqui nii chiita nonzic̈ha. \s1 JESUSAQUI TIMPLU PEWZIC̈HA \p \v 15 Nekztan Jesusaqui niiz̈ tjaajinta z̈oñinacz̈tan Jerusalén watja irantiz̈cu timpluquiz luzzic̈ha. Nekztan timpluquiztan zawncchuc liwj tuyñi z̈oñinacami kjayñi z̈oñinacami tjirkatchic̈ha. Paaz campiiñi z̈oñinacz̈ mizami paloma tuyñiz̈ zillami k'ala pjokz̈inchic̈ha. \v 16 Jesusaqui nii timplu patiuran kuz̈ñi z̈oñinaca k'ala jarq'uichic̈ha. \v 17 Nekztanac chiiz̈inchic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Cjijrta Yooz takuqui tuz̈ cjic̈ha: “Wejt kjuyac̈ha Yooztan parlis kjuyaqui. Jakzilta z̈oñimi Yooztan parlasac̈ha tekziqui.” Anc̈hucqui tii timplu tjangz kjuyaz̈takaz paachinc̈hucc̈ha. \p \v 18 Nekztan timplu chawjc jilirinacaqui judio lii tjaajiñinacaqui nii quintu zizcu parlichic̈ha: \p —¿Jaknuz̈t tii Jesusa conas? —cjican. \p Tjapa z̈oñinacazti Jesusiz̈ tjaajintiquiztan ispantichic̈ha: \p —Ancha cusala, —cjican. \p Niz̈tiquiztan nii quintri z̈oñinacaqui Jesusiz̈quiztan eksñitac̈ha. \v 19 Tjuñiz̈ kattan Jesusaqui wajtquiztan ulanchic̈ha niiz̈ tjaajinta z̈oñinacz̈tan. \s1 ANA FRUTCHIZ MUNTIQUI KJOÑCHIC̈HA \p \v 20 Jakawenztaz̈uqui nii higuer cjita munti wilta watchic̈ha. Waaa, kjoñchi cherchic̈ha, z̈ep'anacz̈quiztanpacha. \v 21 Pedruqui Jesusiz̈ tuquita chiita taku cjuñz̈cu cjichic̈ha: \p —Tjaajiñi Maestro, cherz̈ca. Amqui tii muntiz̈ quintra chiichamc̈ha. Jaziqui kjoñchic̈ha. \p \v 22 Jesusaqui kjaazic̈ha: \p —Yoozquiz tjapa kuztan cjee. \v 23 Weraral cjiwc̈ha, jakzilta z̈oñit nii najwc curquiz, “Curu, tekztan zaraka. Pajk kotquiz luzca”, nuz̈ cjican chiyasaz̈ niiqui, niz̈tapachaz̈ curu okasac̈ha, ana paysnakasaz̈ niiqui, tjapa kuztan cjesaz̈ niiqui. \v 24 Jaziqui anc̈hucaquiz chiyuc̈ha, c̈hjulumi Yoozquiztan mayizaquiz̈ niiqui, tjaataz̈ cjequic̈ha, Yoozquin tjapa kuztanz̈ cjee. \v 25 Niz̈aza anc̈hucqui c̈hjulorat Yoozquiztan mayisaja, nii orac anc̈huca quintra z̈oñinacz̈ uj pertunaquic̈ha. Nekztan anc̈huca Yooz Ejpqui anc̈huca ujmi zakaz pertunaquic̈ha. \v 26 Anc̈hucqui ana z̈oñz̈ uj pertunasaz̈ niiqui, niz̈aza arajpach Yooz Ejpqui anc̈huca ujnaca anazakaz pertunasac̈ha. \s1 ¿JECT JESUSIZ̈QUIZ MANTICHI? \p \v 27 Nekztanaqui Jesusaqui Jerusalén watja wilta quejpchic̈ha niiz̈ tjaajinta z̈oñinacz̈tan. Jesusaz̈ timpluran ojklayan timplu jilirinacz̈tanami lii tjaajiñinacz̈tanami wajt jilirinacz̈tanami jalla ninacaqui Jesusiz̈quin tjonchic̈ha. \v 28 Nekztan pewczic̈ha: \p —¿Ject jilirit am mantichi, tii paazjapajo? ¿Jec jilirit am utchi jiliriz̈takaz paazjapajo? \p \v 29 Jesusac nekztan kjaazic̈ha: \p —Wejrmi jazic anc̈hucaquiz zakal pewcznac̈ha. Anc̈hucaz̈ kjaaztan, wejr zakal anc̈hucaz̈ pewcz̈tac kjaaznac̈ha, jec jilirit wejr utchi, nii. \v 30 Tiil pewcznac̈ha anc̈hucaquiz. ¿Ject Juan mantichi, bautisjapajo? Yoozkaya uz̈ z̈oñej. Jazicz̈ kjaazna. \p \v 31 Nekztanac ninacpora ancha ch'aasi kallantichic̈ha, tuz̈ cjican: \p —¿Kjaz̈um kjaaznaquejo? “Yooz mantitac̈ha”, cjequiz̈ niiqui, nekztan “¿Kjaz̈tiquiztan anc̈huc nii Juan ana criichinc̈huctajo?” nuz̈ cjec̈han tiicni. \v 32 Uc̈humqui anapanc̈ha chiyi atasac̈ha, “Z̈oñiz̈ mantitacha”, cjican. \p Z̈oñinacaqui walja nii Juanz̈quin rispittiquiztan, cjichic̈ha: \p —Werara Yooz taku parliñi profetac̈ha Juanqui. \p Niz̈tiquiztan nii jilirinacaqui z̈oñinaca ekscu, \v 33 ana kjaazñi atchic̈ha. Ninacaqui chiichic̈ha: \p —¿Jaknuz̈ukazlan? Nekztanac Jesusac cjichic̈ha: \p —Niz̈aza wejr ana zakal maznasac̈ha, jec jilirit wejr utchi, nii. \c 12 \s1 ANA ZUM PIYUNANACZ̈ QUINTU \p \v 1 Nekztan Jesusaqui tsjii quintu paljaychic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Tsjii z̈oñi z̈elatc̈ha, patruna. Nii z̈oñiqui uwas zkala c̈hjacchic̈ha. Nekztan pajk uyu pirkichic̈ha nii zkal muytata. Niz̈aza maz ojt paachic̈ha, uwas kjaz spjijtzjapa. Nekztan campanturi cherchi torre pirkichic̈ha, zkala itzjapa. \p ‛Nekztan nii patrunaqui zkala partira tjaachic̈ha piyunanacz̈quiz. Nekztan az̈kquin ojkchic̈ha. \v 2 Nekztanaqui zkala ricujz timpuz̈ tjontan nii patrunaqui tsjii piyuna cuchanz̈quichic̈ha, niiz̈ partir zkala ricujzjapa. \v 3 Nii partira tanzñi z̈oñinacaqui patrunaz̈ cuchanz̈quita piyuna tanz̈cu kijtchic̈ha. Wjajtchic̈ha. Ana c̈hjulchiz cuchanchic̈ha patrunz̈quin. \v 4 Nekztan nii patrunaqui tsjiiz̈tan wilta cuchanz̈quichic̈ha. Nii partira tanzñi z̈oñinacaqui nii patrunz̈ piyuna maztan c̈hajcchic̈ha. Achquiz chjojritchic̈ha. Chjaawjkatchic̈ha. \v 5 Nekztan nii patrunaqui wilta tsjii piyuna cuchanz̈quichic̈ha. C̈hjep wiltiquiziqui piyuna conchic̈ha. Niz̈ta anawali paachic̈ha tsjii kjaz̈ cuchanta piyunanacz̈quiz. Partiqui wjajttatac̈ha. Partiqui contatac̈ha. \p \v 6 ‛Iya tsjii z̈elatc̈ha nii patrunz̈ k'ay majch. Ultimquiziqui nii patrunaqui k'ay majch cuchanz̈quichic̈ha, “Wejt majch rispitta cjequic̈ha”, cjican. \v 7 Nii partira tanzñi z̈oñinacazti ninacpora parlassic̈ha tuz̈ cjican, “Tsjii nooj tii majchqui ejpz̈ irinsa tanznasac̈ha. Tii zkal yokanaca k'alaz̈ ricujasac̈ha. Ojklay tiiz̈ conla. Nekztan tsjii nooj uc̈humnacaltaz̈ tjappacha tii zkal yokanaca cjequiz̈, jalla”. \v 8 Nekztanaqui nii majch tanz̈cu conchic̈ha. Nekztan nii yokquiztan niiz̈ ticzi curpu jwescu, tjojtchic̈ha. \p \v 9 Nekztan Jesusaqui pewczic̈ha: \p —¿Nii uwas zkalchiz patrunaqui, c̈hjulut paac̈haja? Wejr cjiwcha, nii patrunaqui tjonaquic̈ha. Nekztan nii partira tanzñi z̈oñinaca conaquic̈ha. Nekztan niiz̈ uwas zkal yokanaca yekjanacz̈quiz tjaaquic̈ha. \p \v 10 ‛Anc̈hucqui Yooz taku liichinc̈hucc̈ha, ¿ana jaa? Tsjii Yooz takuqui tuz̈ cjic̈ha: \q1 “Kjuy pirkiñinacaqui tsjii maz tjojtchic̈ha. Nii tjojta mazqui isquinquiz cjissic̈ha. Ultimquiziqui tucquin cjissic̈ha. \v 11 Yoozqui nuz̈ cjiskatchic̈ha. Nii cherz̈cu ancha ispantichinc̈humc̈ha”. \m Nuz̈ cjic̈ha cjijrta Yooz takuqui. \p \v 12 Nekztanaqui nii quintri z̈oñinacaqui Jesusa tanz pecatc̈ha: \p —Tii quintu wejtnaca quintraz̈, —cjican. \p Nekztan nii z̈ejlñi z̈oñinaca ekscu, quintri z̈oñinacaqui Jesusa ecchic̈ha, ana kjaz̈ cjiscu. Nuz̈quiz ojkchic̈ha. \s1 TASA TJAAZ PUNTU \p \v 13 Yekjap fariseo z̈oñinacaqui Herodes z̈oñinacz̈tan cuchanz̈quitatac̈ha, Jesusa pewczñi. Niiz̈ chiitiquiztan tsjii anazum taku jwes pecatc̈ha. \v 14 Jaziqui cjichic̈ha: \p —Tjaajiñi Maestro, zizuz̈ wejrnacqui, am werarapan chiiñamc̈ha, z̈oñinacaz̈ am quintra chiichiz̈ cjenami. Niz̈aza am taku anaj tsjii tsjii chiichila z̈oñinacz̈ laycu. Yooztan kamz puntuquiztan werarapan tjaajiñamc̈ha. Jazic tjaajz̈nalla tii puntu. Wejrnacqui César cjita jilirz̈quiz tas paaz tjaayiñc̈ha. ¿Nuz̈ walikazkay uz̈ anaz̈ wali cjesaj? ¿Nii tas paaz tjaaz waquizasaya, uz̈ anaz̈ waquizasaj, jaa? \p \v 15 Jesusaqui ninaca pizc kuzziz zizatc̈ha. Nekztan kjaazic̈ha: \p —¿Kjaz̈tiquiztan anc̈hucqui wejr ujchiz jwes pecjo? Tsjii paaz zjijca, cherzjapa. \p \v 16 Tsjii paaz zjijcchic̈ha. Nekztan Jesusac pewczic̈ha: \p —¿Tii paazquiz, jecz̈ yujctaya? ¿Jecz̈ tjuu cjijrtataya? \p Ninacaqui kjaazic̈ha: \p —César cjita jilirz̈ tjuuc̈ha. Niiz̈ yujcc̈ha niiqui. \p \v 17 Nekztan Jesusaqui chiichic̈ha. \p —C̈hjulumi jilirz̈ta cjenaqui jilirz̈quiz tjaa. Niz̈aza c̈hjulumi Yoozta cjenaqui Yoozquiz tjaa. \p Nuz̈ chiitiquiztan ninacaqui ancha ispantichic̈ha. \s1 JACATATZ PUNTU \p \v 18 Nekztan yekjap saduceo z̈oñinacaqui Jesusa cherzñi ojkchic̈ha. Jacatatz puntu ana criiñipantac̈ha. Jesusiz̈quin macjatz̈cu pewczic̈ha: \p \v 19 —Tjaajiñi Maestro, Moisesaqui uc̈humnacalta cjijrtkalc̈ha, tuz̈ cjican: “Tsjii z̈oñi ticznasaz̈ niiqui, niiz̈ tjun ana ocjalchiz cjesaz̈ niiqui, nekztan nii ticzi z̈oñz̈ jilaqui naa z̈ewatan zals waquizic̈ha, nii ticzi jilz̈ cuntiquiztan ocjala paazjapa”. \v 20 Jaziqui pakallak jilazullca z̈elatc̈ha. Nii jilir jilaqui zalsic̈ha. Nekztan ticzic̈ha ana ocjalchiz. \v 21 Nekztan tsjii taypir jilaqui naa z̈ewatan zalsizakazza. Nekztan ana ocjalchiz ticzizakazza. Nekztan yekja taypir jilaqui naa z̈ewatan zalsizakazza. Nekztan ana ocjalchiz ticzizakazza. \v 22 Tjappach nii pakallak jilazullcanacaqui naa z̈onatan zalsic̈ha. Nekztan tjappacha ana ocjalchiz ticzic̈ha. Ultimquiziqui naa z̈onqui ticzinc̈ha. \v 23 Jaziqui z̈oñinaca jacatattanaqui wilta z̈eti tantanaqui ¿jakzilta jilz̈ tjun naa z̈on cjequejo? Pakallakuqui naa z̈onatan zalsic̈ha. \p \v 24 Jesusaqui kjaazic̈ha: \p —Anc̈huca takuqui tsjii kjutñi chiyiñc̈hucpanc̈ha. Anc̈hucqui Yooz takumi Yooz azimi anapan zizza. \v 25 Ticzi z̈oñinacaz̈ jacatattanaqui anaz̈ zals z̈elaquic̈ha. Anaz̈ tjotjowami turtakanacami zalznaquic̈ha. Arajpach anjilanaca irataz̈ kamaquic̈ha. \v 26 Jacatatz puntuquiztan Moisesaqui liwruquiz cjijrtkalc̈ha. Liichinc̈hucc̈ha, ¿ana jaa? Tsjii ujsñi kalquiztan Yoozqui Moisesquiz paljaychic̈ha, tuz̈ cjican: “Abrahamz̈ Yooztc̈ha wejrtc̈ha. Niz̈aza Isaacz̈ Yooztc̈ha, niz̈aza Jacobz̈ Yooztc̈ha”. \v 27 Yooz Ejpqui anac̈ha ticzi z̈oñz̈ Yoozqui, z̈ejtñi z̈oñz̈ Yoozqui. Niz̈tiquiztan anc̈huca takuqui ancha tsjii kjutñipankazza. \s1 ¿JAKZILTA YOOZ MANTITAT CHEKANAQUI? \p \v 28 Nekztanaqui z̈oñinacz̈tan Jesusiz̈tan ch'aasñi nonz̈cu tsjii judiuz̈ lii tjaajiñi z̈oñiqui macjatz̈quichic̈ha. Jesusaz̈ zuma kjaaztiquiztan nii z̈oñiqui pewczizakazza, tuz̈ cjican: \p —¿Jakzilta Yooz mantitat chekanaqui? \p \v 29 Jesusaqui kjaazic̈ha: \p —Tii Yooz mantitac̈ha chekanaqui: “Nonz̈na anc̈hucqui, Israeli wajtchiz z̈oñinaca. Tsjan chawjc jiliric̈ha uc̈hum Yoozqui. Ana iya yekja Yooz z̈ejlc̈ha. Yoozqui Jiliripanc̈ha. \v 30 Anc̈hucqui tii anc̈huca Yoozquiz tjapa kuztan sirwaquic̈ha, niz̈aza tjapa animuz̈tanami, niz̈aza tjapa pinsamintuz̈tanami, niz̈aza tjapa aztanami”. Jalla nii Yooz mantitac̈ha chekanaqui. \v 31 Niz̈tazakaz nii jaru tii Yooz mantitac z̈ejlc̈ha. Tuz̈ cjic̈ha: “Jaknuz̈um persunpachquiz okzñamz̈laja, jalla niz̈ta okzñi kuzziz cjistanc̈ha z̈oñinacz̈quizimi, lijitum maziz̈takaz”. Tii pizc mantitanacac̈ha juc'ant chekanaqui c̈hjul mantitanacquiztanami. \p \v 32 Nekztan nii judío tjaajiñiqui cjichic̈ha: \p —Tjaajiñi Maestro, werara chiichamc̈ha. Am chiitaqui cusac̈ha. Tsjii Yoozpankaz z̈ejlc̈ha; ana iya z̈elasac̈ha. \v 33 Tii Yoozquiz sirwispanz̈ waquizila, tjapa kuztan, niz̈aza tjapa animuz̈tan, niz̈aza tjapa pinsamintuz̈tan niz̈aza tjapa aztan. Nii jaruqui jaknuz̈um persunpachquiz okzñamz̈laja, jalla niz̈ta okzñi kuzziz cjistanc̈ha z̈oñinacz̈quizimi, lijitum maziz̈takaz. Yoozquin ujta wilana puntu mantitami niz̈aza ofrenda tjaaz mantitami jalla nii mantitanacz̈quiztan tii pizc Yooz mantitanacac̈ha juc'ant chekanaqui. \p \v 34 Nii judío tjaajiñi z̈oñiqui zuma intintazzi razunchiz chiichic̈ha. Niz̈ta nayz̈cu Jesusaqui chiichic̈ha: \p —Amqui Yooztan kamz jicz cjez̈ullac̈ha, Yooz mantita z̈oñi cjisjapa. \p Nekztan z̈oñinacaqui iya pecunchi Jesusiz̈quiz pewczñi anaz̈ atatc̈ha. \s1 ¿CRISTUQUI JECZ̈ MAJCHTATA? \p \v 35 Jaziqui Jesusaqui timpluquiz tjaajincan, cjichic̈ha: \p —Nii judío tjaajiñinacaqui tuz̈ cjic̈ha: “Davidz̈ majchkazza Cristuqui”. ¿Kjaz̈tiquiztan nuz̈ cjeejo? \v 36 Arajpach Yooz Espirituqui David chiikatchic̈ha, tuz̈ cjican: \q1 “Yooz Ejpqui wejt chawjc jilirz̈quiz cjichic̈ha: ‘Tsjii ora wejrqui am kjojch koztan am quintri z̈oñinaca t'okskatac̈ha. Nii oracama wejt z̈ew latu julzna’ ”. \m \v 37 Jaziqui Davidaqui persunpacha cjichic̈ha: “Chawjc jiliric̈ha tiiqui”. ¿Niz̈tiquiztan jaknuz̈t niiz̈ chawjc jiliri niiz̈ majchqui cjesajo? —Nuz̈ cjichic̈ha Jesusaqui. \p Nii tama z̈ejlñi z̈oñinacaqui Jesusiz̈ taku nonz juztazzic̈ha. \s1 JUDIO LII TJAAJIÑINACA \p \v 38 Niz̈aza tjaajincan Jesusaqui cjichic̈ha: \p —Judío lii tjaajiñinacz̈quiztan cwitazaquic̈ha. Ninacac tol zquitchiz ojklayz juztazñic̈ha. Ninacaqui palazquiz tsaanskatzmi rispitskatzmi jalla niika pecñic̈ha. \v 39 Ninacaqui ajcz kjuyquiz tucquin julz pecñic̈ha. Niz̈aza pjijstiquiz lujlcan ancha tucquin cjicjis pecñic̈ha. \v 40 Ninacpacha z̈ewz̈ewanaca t'akjiri cjiskatñic̈ha. Niz̈aza z̈oñinaca incallzjapa az̈ka Yooztan parlitaz̈oka cjiñic̈ha. Jaziqui ninacaz̈ juc'anti casticta cjequic̈ha. \s1 OFRENDA PUNTU \p \v 41 Nekztan Jesusaqui ofrenda tjaaz cajun yujcquin julzic̈ha. Nekzi z̈oñinaca paaz uchan cherchic̈ha. Yekjap ricachunacaqui muzpa paaz utchic̈ha. \v 42 Nekztan tsjaa poris z̈ewqui tjonchinc̈ha. Pizc paazalla utchinc̈ha, koluculla. \v 43 Jalla nekztanaqui Jesusaqui niiz̈ tjaajinta z̈oñinacz̈quiz kjawzic̈ha. Nekztan intintiskatchic̈ha: \p —Weraral chiyuc̈ha, naa poris z̈ewqui nii cajunquiz juc'anti utchinc̈ha, tjapa nii parti z̈oñinacz̈quiztan cjen. \v 44 Nii parti z̈oñinacaqui c̈hjetinta paaz utchic̈ha. Naa poris z̈ewzti tjappacha naatan kamñi paaz utchiñc̈ha. \c 13 \s1 JUDIO TIMPLUZ̈ PUNTU \p \v 1 Nekztan timpluquiztan ulnan tsjii tjaajinta z̈oñiqui Jesusiz̈quiz paljaychic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Tjaajiñi Maestro, cherz̈ca. Tii pajk maznacami tii pajk kjuyanacami ancha cusac̈ha. \p \v 2 Jaziqui Jesusaqui niiz̈quiz chiichic̈ha: \p —Tii pajk kjuyanaca cherc̈ha amqui. Wejrqui cjiwc̈ha, tsjii nooj ana zinta tii maznacaqui pirkita z̈elaquic̈ha. Tjappacha pajlz̈taz̈ cjequic̈ha. \s1 TII MUNTU TUCUZINZ PUNTU \p \v 3 Nekztan Olivos cjita curu ojkchic̈ha, timpluz̈ zanquiz. Nekzi Jesusac julzi z̈elatc̈ha; ana iya z̈oñi z̈elatc̈ha. Nekztan Pedruz̈tan, Jacoboz̈tan, Juanz̈tan, Andrestan, ninacaqui Jesusiz̈quiz pewczic̈ha, tuz̈ cjican: \p \v 4 —Maznalla wejtnacaquiz. ¿C̈hjulorat nii amiz̈ chiita wataquejo? ¿Ima amiz̈ chiita watan, c̈hjulunacat wataquejo? \p \v 5 Nekztan Jesusaqui kjaazic̈ha: \p —Anc̈hucqui persunpachquiz cwitaza, anac̈ha jecz̈quizimi incallskata. \v 6 Z̈oñinacaqui wejt tjuu aynakcanz̈ tjonaquic̈ha, tuz̈ cjican: “Wejrtc̈ha Cristutqui”, Jalla nekztanaqui muzpa z̈oñinacaqui incallskataquic̈ha. \p \v 7 ‛Anc̈hucqui quintunaca nonznaquic̈ha, quira z̈ejlz quintunaca, ch'ajwa quintunaca. Nekztan anac̈ha tsucaquic̈ha anc̈hucqui. Niz̈tapanz̈ wataquic̈ha. Tii muntu tucuzinzqui imaz̈ irjatz̈quic̈ha. \v 8 Nacionporaz̈ kichjasaquic̈ha. Wajtporaz̈ kichjasaquic̈ha. Tjapa kjutñi yokac chjeknaquic̈ha. Mach'anaca z̈elaquic̈ha. Z̈oñipora kichjasaquic̈ha. Ancha z̈oñinaca t'akjisaquic̈ha tjapa kjutñi. Sufrisnaca uzcakaz̈ kallza. Wiruñac juc'ant sufrisnaca z̈elaquic̈ha. \p \v 9 ‛Anc̈hucqui persuna waljaz̈ cwitazaquic̈ha. Z̈oñinacaqui anc̈huc tanz̈cu jilirinacz̈quin chjichaquic̈ha. Nekztan ajcz kjuyquiz wjajtazakaz cjequic̈ha anc̈hucqui. Weriz̈ cjen chawjc jilirz̈ yujcquizimi wajt jilirz̈ yujcquizimi apantitaz̈ cjequic̈ha. Nekztan wejt puntuquiztan ninacz̈quiz maznaquic̈ha anc̈hucqui. \v 10 Ima tii muntuz̈ tucuzan, Yooz takuqui tjapa nacionquin maz maztaz̈ cjequic̈ha. \v 11 C̈hjulorat anc̈hucqui jilirz̈quiz apantita cjec̈haja, jalla nii ora anac̈ha eksnaquic̈ha, ¿kjaz̈t wejr cjeequejo? —cjicanaqui. Niz̈aza anac̈ha ancha c̈hjulu chiismi pinsaquic̈ha anc̈hucqui. Nii oraqui Yooz anc̈hucaquiz tjaajznaquic̈ha, c̈hjul takut chiyac̈haja, nii. Anc̈huca persun pinsita inapankazza. Nii oraqui Yooz Espirituqui anc̈hucaquiz chiikataquic̈ha. \v 12 Tsjii jilaqui persun jila tarasunaquic̈ha conkatzjapa. Ejpnacaqui persun maati tarasunaquic̈ha conkatzjapa. Maatinacami maa ejpz̈ quintra tsijtsnaquic̈ha conkatzjapa. \v 13 Anc̈huc weriz̈ cjen tjapa z̈oñinacaz̈ chjaawjtaz̈ cjequic̈ha. Jakzilta z̈oñit ticzcama wejtquiz tjurt'ac̈haja jalla niiqui liwriitaz̈ cjequic̈ha. \p \v 14 ‛Daniel cjita Yooz taku parliñi profetaqui cjijrtkalc̈ha, tuz̈ cjican: “Tsjii nooj tsjii juc'ant anawal akñi z̈oñi z̈elaquic̈ha”. Jakziquin niiqui ana z̈ejlsalaja, nicjuñ z̈elaquic̈ha tii anawaliqui. C̈hjulorat anc̈hucqui niz̈ta cherac̈haja, nii ora curunacquin atipas waquizic̈ha tjapa Judea yokquin z̈ejlñinacaqui. Liiñi z̈oñiqui intintazla. \v 15 Nii kjuy juntuñ z̈ejlñi z̈oñinacaqui chjijwz̈cu ana kjuya luzla, c̈hjulumi chjichi jwesjapa. \v 16 Nii zkalquin z̈ejlñi z̈oñinacaqui ana kjuya quejpla, zquiti apti. \v 17 Nii timpuquiziqui ic maatakanacami k'azllu wawchiz maatakanacami ancha t'akjiri cjequic̈ha. \v 18 Yoozquinc̈ha mayiza anc̈hucqui, anaj zak timpuquin tiz̈tanacac tjonla, nii. \v 19 Tii sufris timpu yekja sufrisnacquiztan juc'anti sufris cjequic̈ha. Tuqui timpuqui Yoozqui tii muntu paachic̈ha. Nekztan jecchuc anapanz̈ tiz̈ta sufrisnacac watchiqui. Tekztan najwcchuc anaz̈ iya juc'anti sufrisqui cjequic̈ha. \v 20 Yoozqui anaz̈ tii sufrisnaca tucuskataquiz̈ niiqui, tjapa z̈oñinacaz̈ ticznaquic̈ha. Yoozqui niiz̈ illzta z̈oñinacz̈ cjen tii sufrisnaca tucuskataquic̈ha. \p \v 21 ‛Niz̈aza yekjap z̈oñinacaqui anc̈hucaquiz chiyaquic̈ha: “Chera. Ticjuc̈ha Cristuqui”. Yekjapac chiyaquic̈ha: “Nacjuc̈ha Cristuqui” cjican. Nuz̈ chiichiz̈ cjenami, anapanc̈ha nii taku criyaquic̈ha anc̈hucqui. \v 22 Incallñi z̈oñinacaz̈ tjonaquic̈ha. Tsjii incallñinacaqui: “Cristutc̈ha wejrqui”, cjequic̈ha. Yekjapazti: “Yooz taku parliñtc̈ha wejrqui”, cjequic̈ha. Ninacaqui walja ispantichuca milajrunacaz̈ paaquic̈ha, incallzjapa. Tjapa z̈oñinacaz̈ incallz pecaquic̈ha, Yooz illzta z̈oñinacami. \v 23 Ima tiz̈tanacaz̈ tjonan wejrqui anc̈hucaquiz mazinchiñc̈ha. Niz̈tiquiztan walja cwitazaquic̈ha anc̈hucqui. Niz̈ta kuzziz cjee. \s1 ¿JAKNUZ̈T CRISTUQUI TJONAQUI? \p \v 24 ‛Nekztanaqui tii sufris timpu wattan, tjuñiqui zumaquic̈ha. Niz̈aza jiizmi anaz̈ iya kjanaquic̈ha. \v 25 Warawaranacami tsewctan tjojtsnaquic̈ha. Tseecu azziz z̈ejlñinacaqui chjekinskattaz̈ cjequic̈ha. \v 26 Jalla nekztanaqui z̈oñinacaqui tii tsewctan cuchanz̈quita Yooz Z̈oñiz̈ cheraquic̈ha. Wejrqui tsjir taypiquiz tjonac̈ha, walja aztan, ancha ispantichuca. \v 27 Nekztanaqui tjapa kjutñi nii arajpach Yooz anjilanacaqui cuchanta cjequic̈ha, weriz̈ illztanaca juntjapz̈cajo. Tjapa yok tjiyquiztanpacha tjapa arajpach tjiyquiztanpacha juntjapz̈taz̈ cjequic̈ha. \p \v 28 ‛Anc̈hucqui tii puntu zizaquic̈ha higuera cjita muntiquiztan. C̈hjulorat nii muntiqui ch'ojñantis cjissaja, jalla nii ora waj kutunz timpu z̈catic̈ha. Nuz̈upanz̈ zizza anc̈hucqui. \v 29 Jalla niz̈tapacha tii weriz̈ chiita watan, anc̈hucqui tuz̈ zizaquic̈ha; tii tsewctan cuchanz̈quita Yooz Z̈oñiqui wajillaz̈ tjonaquic̈ha, nii. Niz̈aza tii muntu tucuzinzqui z̈catillac̈ha. \v 30 Weraral cjiwc̈ha, tjapa tii timpuquiz z̈ejlñi z̈oñinacaqui ana ticznaquic̈ha, ima tii weriz̈ chiita watan. \v 31 Arajpachami yokami tucuzaquic̈ha. Wejt takunacazti wiraz̈ ana tucuzaquic̈ha. Nuz̈upanz̈ cumplisnaquic̈ha. \p \v 32 ‛Wejt tjonz tjuñimi wejt tjonz orami anaz̈ jecmi zizasac̈ha, anaz̈ nii arajpach Yooz anjilanacami, anaz̈ Yooz majchmi. Yooz Ejp alajakaz zizza. \p \v 33 ‛Anc̈hucqui, persuna naazna, cwitaza, Yoozquin mayiza. C̈hjulorat nii tjuñi tjonac̈haja, nii ora ana zizza anc̈hucqui. \v 34 Jalla tii quintuz̈ iratac̈ha wejt tjonz tjuñi. Tsjii z̈oñiqui az̈kquin ojkz tantiichic̈ha. Ima niiz̈ kjuyquiztan zarakcan zapa mayni niiz̈ piyunanacz̈quiz langz tjaac̈ha. Kjuy cwitiñi z̈oñz̈quiz zuma cwitajo mantic̈ha. \v 35 Nekztan ojkz̈cu, c̈hjulorat nii kjuychiz z̈oñiqui quepac̈haja, jalla nii ora, piyunanacaqui ana zizza, niit uz̈ zeztan tjonac̈haja, niit uz̈ chica arama tjonac̈haja, niit uz̈ kjantat ora tjonac̈haja niit uz̈ wentan tjonac̈haja. C̈hjulorat tjonac̈haja, ninacaqui anaz̈ zizza. Niz̈tiquiztan piyunanacaqui listuz̈ cjila. \v 36 Jalla nii irata anc̈hucqui listuz̈ cjee. Tiripintit anc̈hucaz̈ tjajan tjonasac̈ha. \v 37 Wejrqui anc̈hucquizimi tjapa z̈oñinacz̈quizimi chiyuc̈ha, listupanc̈ha cjee. \c 14 \s1 ¿JAKNUZ̈UM JESUSA TANAS? \p \v 1 Puc majkaz pjaltic̈ha pascu pjijztiquinaqui. Nii orazakaz yekja pjijztaqui kalltiznatc̈ha, ana liwaturchiz t'anta lujlz pjijzta. Jalla nii ora timplu jilirinacz̈tan judio tjaajiñinacz̈tan palt'ichic̈ha, tuz̈ cjican: \p —¿Jaknuz̈um Jesusa incallz̈cu tanas? \p Niz̈aza nuz̈ tanz̈cu, Jesusa conzjapa kazzic̈ha. \p \v 2 Ninacaqui tantiiz̈cu, cjichic̈ha: \p —Pjijztiquiz anaz̈ tanz waquizasac̈ha. Z̈oñinacaqui uc̈hum quintraz̈ cjisnasac̈ha. \s1 JESUSIZ̈ ACHQUIZ ASIITI ALZ̈TA \p \v 3 Jesusaqui Betania cjita wajtquiz z̈elatc̈ha, Simonz̈ kjuyquiz. Nii Simonaqui tuquitan mojkchi janchichiz z̈ejlñitac̈ha. Nekzi lulan tsjaa maatak z̈onqui tsjii putillz̈tan tjonzinc̈ha. Nii putillquiz cusa mazk'a ulurchiz asiiti z̈elatc̈ha, nardo cjita, ancha jila walurchiz. Nii putillaqui zuma alabastro cjita maztan paatatac̈ha. Nekztan naa maatak z̈onqui putilla kjolz̈cu Jesusiz̈ achquiz asiiti alsinc̈ha. \v 4 Yekjap nekz z̈ejlñi z̈oñinacaqui z̈awjzic̈ha. Ninacpora palt'ichic̈ha, tuz̈ cjican: \p —¿Kjaz̈tiquiztan nii mazk'a ulurchiz asiiti pertejo? \v 5 Naalaqui asiiti tuysalani quinsa patac denario cjita paazuñ. Nekztan nii paazqui poris z̈oñinacz̈quiz onansalani. \p Naaz̈a quintra chutchic̈ha. \v 6 Nekztan Jesusaqui chiichic̈ha: \p —¿Kjaz̈tiquiztan taa z̈onatan chjijcjisejo? Anac̈ha taa z̈on kjaz̈ cjisqui. Wejtquiziqui walika paachinc̈ha. \v 7 Poris z̈oñinacami panz̈ z̈ejlc̈ha. C̈hjulorami ninacz̈quiziqui yanapasac̈ha. Wejrqui anal anc̈hucatan tira z̈elac̈ha. \v 8 Taa z̈onqui jaknuz̈t payi atc̈haja, nii paachinc̈ha. Ima wejt curpu tjatan asiitiz̈tan alsinc̈ha. \v 9 Chekpacha weraral cjiwc̈ha, jaksiquinami tjapa kjutñimi Yooz taku parlita cjec̈haja, jalla nicju taaz̈a paata parlita cjequic̈ha, taa maatak z̈on cjuñznajo. \s1 JUDASQUI JESUSA TANKATZ PINSICHIC̈HA \p \v 10 Nekztanaqui Judas Iscariotiqui timplu jilirinacz̈quin palt'i ojkchic̈ha. Jesusiz̈ tuncapan tjaajinta z̈oñinacz̈quiztantac̈ha Judasqui. \v 11 Judas taku nonz̈cu jilirinacaqui ancha chipchic̈ha: \p —Paaz tjaasac̈ha, —cjican. \p Nekztanaqui Judasqui tantiichic̈ha, c̈hjulorat wali cjec̈haja, Jesusa tankatzjapa, nii. \s1 PASCU C̈HJERI LUJLCHIC̈HA \p \v 12 Pjijzta kallñi tjuñi, ana liwaturz̈tan t'anta lujlz pjijzta, nii tjuñi judio wajtchiz z̈oñinacaqui pascu uuza conñic̈ha. Nii noojpacha tjaajinta z̈oñinacaqui Jesusiz̈quiz pewczic̈ha: \p —¿Jakziquin wejrnacqui ojkz waquiziya, pascu c̈hjeri luli tjaczjapaya? \p \v 13 Nekztan Jesusaqui pucultan tjaajintanaca cuchanchic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Wajtquin oka. Nekzi tsjii z̈oñz̈tan zalaquic̈ha kjaz luuz kuz̈z̈i. Nii z̈oñz̈ wirquiz apznaquic̈ha. \v 14 Jakziquin nii z̈oñiqui luzac̈haja, jalla nicju nii kjuychiz z̈oñz̈quiz paljayaquic̈ha, tuz̈ cjican: “Tjaajiñiqui cjichic̈ha: ¿Jakziquin wejt tjaajintanacz̈tan pascu c̈hjeri lulasaya? ¿Jaknit nii kjuyajo?” \v 15 Nekztan nii kjuychiz z̈oñiqui tsewcta pisuquin tsjii pajk kjuya tjeeznaquic̈ha anc̈hucaquiz. Nii kjuya listu tjacz̈ta cjequic̈ha. Jalla nicju uc̈humqui c̈hjeri kisnaquic̈ha. —Nuz̈ mantichic̈ha Jesusaqui. \p \v 16 Nuz̈quis nii pucultan tjaajintanacaqui zarakchic̈ha. Watja ojkchic̈ha. Jesusiz̈ chiitacama niz̈tapacha watchic̈ha. Nekztanaqui pascu c̈hjeri kissic̈ha. \p \v 17 Tjuñiz̈ kattan Jesusaqui tjonchic̈ha tuncapan tjaajintanacz̈tan. \v 18 C̈hjeri lujlcan Jesusaqui chiichic̈ha: \p —Weraral cjiwc̈ha, anc̈hucaquiztan tsjii wejttan lujlñiqui wejr tarazunaquic̈ha. \p \v 19 Ninacaqui nuz̈quiz llaquita cjissic̈ha. Nekztan ninacaqui Jesusiz̈quiz pewczic̈ha. Tsjiiqui: \p —¿Wejrkay? —cjichic̈ha. \p Tsjiic: \p —¿Wejrkay? —cjichizakazza. \p \v 20 Nekztanac Jesusac kjaazic̈ha: \p —Tuncapaniz̈ anc̈hucqui tsjiiqui wejr tarazunaquic̈ha. Anziqui niic̈ha wejttan chica c̈hjeri lujlchi. \v 21 Wejrqui tsewctan cuchanz̈quita Yooz Z̈oñtc̈ha. Wejr okac̈ha, Yooz taku cjijrtacama. Jakziltat wejr tarazunac̈haja, jalla niiqui juc'anti castictaz̈ cjequic̈ha. Nii tarazuñi z̈oñiqui anaj maa pjuchquiztan nastc̈haj niiqui, juc'ant cusaz̈ cjitasac̈ha. \p \v 22 Nekztanaqui c̈hjeri lujlcan, Jesusaqui t'anta tanz̈cu Yoozquin gracias cjican chiichic̈ha. Nekztan t'anta kjolz̈cu, tjaajintanacz̈quiz tojzic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Tanzna. Tii t'antac̈ha wejt curpu cuntaqui. \p \v 23 Nekztan tsjii wazu tanzic̈ha. Yoozquin gracias cjican chiichizakazza. Nekztan ninacz̈quiz tjaatan, tjappacha ninacaqui nii wazquiztan liczic̈ha. \v 24 Jesusaqui chiichic̈ha: \p —Wejt ljocquiztan cjic̈ha tiiqui. Wejt ljocz̈tan tsjii ew acta tjulz̈ta cjequic̈ha. Wejt ljocqui tjapa z̈oñinacz̈ cuntiquiztan tjawktaz̈ cjequic̈ha. \v 25 Weraral cjiwc̈ha, uwas kjaz ana iya licac̈ha, c̈hjulorat Yooz tjapa mantac̈haja, jalla nii oracama. \s1 PEDRUQUI JESUSA ANA PAJÑI TUCAQUIC̈HA \p \v 26 Tsjii Yooz wirsu itscu ojkchic̈ha Olivos cjita curullquin. \v 27 Nekziqui Jesusaqui chiichic̈ha: \p —Tii weenaqui tjapa anc̈hucqui ana wejtquin kuzziz tucaquic̈ha. Niz̈tapan cjijrta Yooz takuqui cjic̈ha: \q1 “Wejr arajpach Yoozqui awatiri conac̈ha. Nekztan uuzanacaqui wichansnaquic̈ha”. \p \v 28 Jesusaqui cjichizakazza: \p —Nekztan jacatatz̈cuqui anc̈huca tuqui okjayac̈ha Galilea cjita yokquin \p \v 29 Nekztan Pedruqui chiichic̈ha: \p —Tjappacha ana amquin kuzziz cjec̈hani. Wejrqui ana wira niz̈ta cjesac̈ha. \p \v 30 Jesusaqui kjaazic̈ha: \p —Weraral cjiwc̈ha, tii weenpacha amqui ana wejr pajñi tucaquic̈ha, Ima wallpaz̈ pizc wiltaz̈ kjawan, amqui c̈hjep wilta wejr ana pajñim chiyaquic̈ha. \p \v 31 Pedruqui juc'anti tjurt'ichic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Wejrqui amtan chicami waztal ticznasac̈ha. Anapan amquiztanac zarakasac̈ha. \p Tjapa nii tjaajintanacaqui niz̈tapacha tjurt'ichic̈ha. \s1 JESUSAQUI YOOZTAN PARLICHIC̈HA \p \v 32 Nekztan Getsemaní cjita yokquin ojkchic̈ha. Nicju Jesusaqui niiz̈ tjaajinta z̈oñinacz̈quiz chiichic̈ha: \p —Tekzi julzna. Wejrqui Yooztan parli okac̈ha. \p \v 33 Nekztan Pedruz̈tan Jacobz̈tan Juanz̈tan chjitchic̈ha. Jesusaqui walja llaquita kuzziz turwaysic̈ha. \v 34 Niiz̈ tjaajintanacz̈quiz paljaychic̈ha: \p —Wejt kuzqui ancha llaquita, ticzucac̈ha. Anc̈hucqui tekzi z̈ela. Wilazaquic̈ha; anac̈ha tjajaquic̈ha. \p \v 35 Nekztan tsjii koluc tuquinalla ojkchic̈ha Jesusaqui. Yokquizkaz tuzi t'okzic̈ha. Yoozquiztan mayizichic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Tii juc'ant sufris timpu anal wats pecuc̈ha. Tii sufrisquiztan liwriychucaz̈laj niiqui, amquiz̈ liwriyalla. \p \v 36 Tira maycan cjichic̈ha: \p —Yooz Ejp, amqui c̈hjulumipankam atasac̈ha. Tii sufrisnacquiztan liwriyalla. Pero anal wejt kuzcama paaz pecuc̈ha. Jaknuz̈t am kuz amtic̈haj niiqui, jalla nuz̈ am munañpaj cjila. \p \v 37 Nekztanaqui tjaajintanacz̈quin quejpz̈quichic̈ha. Tjajchi zalchic̈ha. Nekztanaqui Jesusaqui Pedruz̈quiz cjichic̈ha: \p —¿Simona, amquim tjajya? \v 38 ¿Anam tsjii orami wilazi atya? Wilaza. Yoozquiztan mayiza, ana ujquiz tjojtzjapa. Anc̈hucqui ancha kuztanc̈ha. Pero anc̈huca curpuzti anaz̈ awantasac̈ha. \p \v 39 Nekztan Jesusaqui wilta Yooztan parli ojkchic̈ha. Tuquiqui jaknuz̈t parlic̈haja, niz̈tazaka parlichic̈ha. \v 40 Wilta tjaajintanacz̈quin quejpz̈quichic̈ha. Wilta tjajchi zalchic̈ha. Ancha tjaji atipskatchic̈ha. Ninacaqui Jesusiz̈quiz ana kjaazñi atchic̈ha. \v 41 Jalla nekztan Jesusac c̈hjep wilta ojkz̈cu quejpz̈quichic̈ha. Nekztan chiichic̈ha: \p —Jaziqui tjajchinc̈hucc̈ha, anc̈hucqui, niz̈aza jeejzinc̈hucc̈ha. Nuz̈ukaz. Wejrqui tsewctan cuchanz̈quita Yooz Z̈oñtc̈ha. Wejrqui ujchiz z̈oñinacz̈ kjarquiz tankattal cjeec̈ha. Nii ora anziqui irjatz̈quichic̈ha. \v 42 Z̈aazna. Ojkla. Cherz̈na. Wejr tarazuñi z̈oñiqui nii nacjuz̈ tjonc̈ha. \s1 JESUSAQUI TANTATAC̈HA \p \v 43 Nii ora Jesusaz̈ nuz̈ chiyan, tsjiiqui tuncapan tjaajinta z̈oñinacz̈quiztan tjonchic̈ha, Judas cjita. Tama z̈oñinacaqui Judastan tjonchic̈ha pajk cuchillunacchiz, niz̈aza wjajtz carotinacchiz. Timplu chawjc jilirinacz̈tan judío lii tjaajiñinacz̈tan wajt jilirinacz̈tan ninacaz̈ cuchanz̈quita tjonchic̈ha. \v 44 Tuquitan nii tankatñi Judasqui kazzic̈ha Jesusa tankatzjapa. Nuz̈ kazcu, cjichic̈ha: \p —Tsjii z̈oñil chjulznac̈ha. Niiz̈ niic cjequic̈ha. Nekztan zuma tanz̈cu chjichaquic̈ha. \p \v 45 Nii ora Judasqui Jesusiz̈quiz macjatchic̈ha: \p —Tjaajiñi Maestro, —cjican. \p Nekztan nii chjulzic̈ha. \v 46 Nekztan z̈oñinacaqui Jesusa tanchic̈ha, preso chjitzjapa. \v 47 Tsjii nekz tsijtchi z̈oñiqui pajk cuchillu jwessic̈ha. Jalla nekztan tsjan chawjc jilirz̈ piyuna chjojritchic̈ha. Tsjii cjuñi pootz̈cu apakchic̈ha. \v 48 Nekztan Jesusac chiichic̈ha: \p —Anc̈hucqui cuchillunacz̈tan carotinacz̈tan wejr tani tjonchinc̈hucc̈ha, tsjii tjañi cjes, niz̈taz̈takaz. \v 49 Zapuru anc̈hucaltan z̈ejlchinc̈ha, timpluquiz tjaajincan. Wira ana wejr tanchinc̈hucc̈ha. Pero anziqui jaknuz̈t Yooz taku chiic̈haja, nuz̈upanz̈ cumplita cjila. \p \v 50 Nekztanaqui tjapa niiz̈ tjaajinta z̈oñinacaqui tsucaña wichanzic̈ha. Jesusa zinalla eclichic̈ha. \p \v 51 Tsjii tjowaqui Jesusa apzic̈ha, tsjii zquiti irzi. Nii tjowac tantazakaztac̈ha. \v 52 Nekztan nii zquiti cutz̈cu, k'alapacha tsucaña atipchic̈ha. \s1 JESUSA CHAWJC JILIRINACZ̈QUIN CHJICHTA \p \v 53 Nekztanaqui Jesusaqui chjichtatac̈ha timplu tsjan chawjc jilirz̈ kjuya. Nekziqui timplu chawjc jilirinacz̈tan wajt jilirinacz̈tan judío lii tjaajiñinacz̈tan ajczitac̈ha. \v 54 Pedruqui az̈quiztan apzic̈ha, chawjc jilirz̈ kjuy patio luzcama. Nii patiuquiz zultatunacz̈tan julzi z̈elatc̈ha, uj latuquiz kutuncan. \p \v 55 Kjuyquiziqui timplu jilirinacaqui tjapa jiliri mazinacz̈tan Jesusiz̈ quintra chiiñi z̈oñi kjuratc̈ha, Jesusa conta cjisjapa. Ana zinta uj wajtchic̈ha. \v 56 Muzpa tama z̈oñinacaqui Jesusiz̈ quintra toscara chiichic̈ha. Pero ninacz̈ toscar takuqui anaz̈ wira casatc̈ha. \v 57 Yekjap z̈oñinacaqui tsijtscu toscara chiichic̈ha, tuz̈ cjican: \p \v 58 —Wejr nonziñc̈ha, tii z̈oñi tuz̈ chiiñi, “Tii z̈oñiz̈ kjuyta timplu pajlznac̈ha. Nekztan c̈hjep majquiztan yekja timplu kjuyac̈ha, ana z̈oñiz̈ kjuyta”. Nuz̈ chiiñi nonzinc̈ha wejrqui. \p \v 59 Anaz̈ niz̈tami z̈oñinacz̈ takuc casatc̈ha. \v 60 Ultimquiziqui nii timplu chawjc jiliriqui tsijtsic̈ha z̈oñinacz̈ taypiquiz. Jesusiz̈quiz pewczic̈ha: \p —¿Anam kjaazñi at, kjaz̈tatajo? ¿Kjaz̈ cjican am quintra chii tii z̈oñinacajo? \p \v 61 Jesusaqui ana c̈hjulu tawkz̈cu, z̈elatc̈ha, ana kjaazic̈ha. Nekztan nii tsjan chawjc jiliriqui wilta pewczic̈ha: \p —¿Amqui Cristumkaya? ¿Arajpach Yooz Machimkaya? \p \v 62 Jesusaqui kjaazic̈ha: \p —Jesalla. Wejrtc̈ha Cristutqui. Wejrqui tsewctan cuchanz̈quita Yooz Z̈oñtc̈ha. Tsjii nooj anc̈hucqui wejr cheraquic̈ha, juc'anti azziz Yooz latuquiz julzi. Nekztan arajpachquiztan tsjirquiz tjonac̈ha. \p \v 63 Niz̈ta chiitiquiztan nii timplu chawjc jiliriqui niiz̈ zquiti wjajrzinchic̈ha, z̈awjchi tjeezjapa. Nekztan cjichic̈ha: \p —¿Kjaz̈tiquiztan iya quintra chiiñi z̈oñi pecasajo? \v 64 Anc̈hucqui nonzinc̈hucc̈ha. Tiiz̈ takuqui Yooz quintrac̈ha. Ana walipanc̈ha. ¿C̈hjuluc̈hum paaqui, kjaz̈um cjeequi? ¿Tantiyalla? \p Nekztan tjappacha quintra chiichic̈ha: \p —Tii z̈oñi contaj cjila, —cjican. \p \v 65 Nekztan yekjapaqui Jesusiz̈quiz llawsiz̈tan tjujtchic̈ha, wjajtchizakazza. Nekztan niiz̈ yujc pañz̈tan tjotz̈inz̈cu, cjichic̈ha: \p —¡Pajalla, jaziqui! ¿Ject am wjajtchejo? \p Niz̈aza zultatunacaqui Jesusiz̈ yujcquiz c̈hajczic̈ha. \s1 PEDRUQUI JESUSA ANA PAJÑI TUCCHIC̈HA \p \v 66 Nii ora Pedruqui kjuy patiuquiz z̈elatc̈ha. Nekzi tsjaa z̈onqui tjonchinc̈ha. Naa z̈onqui timplu tsjan chawjc jilirz̈ piyunitac̈ha. \v 67 Pedruz̈ uj latuquiz kutnan, cherchinc̈ha. Nekztan paljaychinc̈ha: \p —Amqui nii Nazaret wajtchiz z̈oñz̈tan chica ojklayñamla, nii Jesusiz̈tan. \p \v 68 Pedruqui Jesusa ana pajñi chiichic̈ha: \p —Nii z̈oñi anal pajuc̈ha. Am takumi anal intintuc̈ha. \p Nuz̈ chiiz̈cu, zancu ulanchic̈ha. \v 69 Nicju naa z̈onqui wilta cherchinzakazza. Nii z̈ejlñi z̈oñinacz̈quiz maazinc̈ha, tuz̈ cjican: \p —Tii z̈oñicha ninacz̈tan chica ojklayñi. \p \v 70 Pedruqui wilta Jesusa ana pajñi chiichic̈ha. Nekztan tsjii upaquiz̈tan nii z̈ejlñi z̈oñinacaqui Pedruz̈quiz cjichizakazza: \p —Chekapan amqui ninacz̈tan chica ojklayñi z̈oñimla. Amqui Galilea wajtchiz z̈oñimla. Nii z̈oñinacz̈ irataz̈ chiiñamla. \p \v 71 Nekztan Pedruqui juramintuz̈tan chiichic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Wejr toscara chiichinz̈laj niiqui, Yooziz̈ castictal cjila. Tii amiz̈ chiita z̈oñi ana wira pajuc̈ha. \p \v 72 Pizcquizic nii orapacha tsjii wallpaqui kjawchic̈ha. Nekztanaqui Pedruqui Jesusiz̈ chiita taku cjuñzic̈ha. Tuz̈ mazinchitac̈ha, “Ima wallpaz̈ pizc wiltaz̈ kjawan, amqui c̈hjep wilta wejr ana pajñim tucaquic̈ha”. Nekztanaqui Pedruqui nii cjuñz̈cu, ancha llaquita cjissic̈ha. Nekztan ancha kaachic̈ha. \c 15 \s1 JESUSA PILATUZ̈QUIN CHJICHTA \p \v 1 Kjantati timplu chawjc jilirinacz̈tan wajt jilirinacz̈tan judío lii tjaajiñinacz̈tan tjappacha jilirinacz̈tan ajczitac̈ha. Nekztan Jesusa c̈hejlz̈cu Pilato jilirz̈quin chjitchic̈ha. Nekztan niiz̈quiz intirjichic̈ha. \v 2 Nekztan Pilatuqui pewczic̈ha: \p —¿Am judionacz̈ chawjc jilirimya? \p Jesusaqui kjaazic̈ha: \p —Nuz̈upanzac̈ha, amiz̈ chiitacama. \p \v 3 Nekztan nii timplu jilirinacaqui Jesusiz̈ quintra c̈hjultaki tjojtunchic̈ha. \v 4 Pilatuqui pewczizakazza: \p —¿Kjaz̈tiquiztan am ana kjaazñi atjo? Tjapamanaz̈ am quintra chiila, pero. \p \v 5 Jesusaqui ana c̈hjulu tawkz̈cu z̈elatc̈ha. Nuz̈quiz Pilatuqui ana iya c̈hjulumi chiiz̈iñi atchic̈ha. \s1 Z̈OÑINACAQUI JESUSIZ̈ QUINTRA CHIICHIC̈HA \p \v 6 Pilatuqui pascu pjijztiquiz tsjii piriz z̈oñi cutzñipantac̈ha z̈oñinacaz̈ chiitacama. \v 7 Carsilquiz tsjii kjaz̈ultan gobierno quintri z̈oñinacaz̈ chawjcta z̈elatc̈ha. Barrabás cjita ujchiz z̈oñi carsilquiz chawjctazakaztac̈ha. Revolucionquiz z̈oñi conchic̈ha Barrabás cjita z̈oñiqui. \v 8 Jaziqui z̈oñinacaqui Pilatu pewczñi tjonchic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Wejtnacalta tsjii z̈oñi cutz̈inalla. Tuquitanpacha nuz̈ cutzñampanla amqui. \p \v 9 Pilatuqui kjaazic̈ha: \p —¿Anc̈hucqui pecya, tii judionacz̈ chawjc jiliri cutzta cjisjapajo? \p \v 10 Jesusa c̈hjaawjcu, nii timplu jilirinacaqui Pilatuz̈quiz intirjichic̈ha; nii zizzic̈ha Pilatuqui. \v 11 Nekztan nii timplu jilirinacaqui Jesusiz̈ quintra z̈oñinaca aptjapchic̈ha. Nekztan z̈oñinacaqui maychic̈ha, Barrabaspankaz cutzta cjisjapa. \v 12 Pilatuqui wilta pewczic̈ha: \p —¿Tiizti? ¿Jaknuz̈t wejr paaj cjii anc̈hucjo? Anc̈hucqui tii judionacz̈ jiliric̈ha cjinc̈hucla. \p \v 13 Nii z̈oñinacaqui kjawchic̈ha: \p —¡Tii z̈oñi conzna! ¡Cruzquiz ch'awczna! \p \v 14 Nekztan Pilatuqui chiichic̈ha: \p —¿Kjaz̈tiquiztan, c̈hjul uj paachit teejo? \p Nii z̈oñinacazti juc'anti kjawchic̈ha: \p —¡Cruzquiz ch'awczna! \p \v 15 Pilatuqui nuz̈quiz z̈oñinacz̈ kuz wali cjisjapa Barrabás cutzic̈ha. Jesusa cusa wjajtkatz̈cuqui, Pilatuqui zultatunacz̈quiz intirjichic̈ha, cruzquiz ch'awcta cjisjapa. \p \v 16 Nekztan nii zultatunacaqui jilirz̈ kjuy patiuquin Jesusa chjitchic̈ha. Nekzi parti zultatunaca ajcznajo kjawzic̈ha. \v 17 Nekztan Jesusiz̈quiz tsjii morat zquiti tjutzic̈ha. Niz̈aza tsjii ch'apirar pillu irata niz̈tiz̈tan Jesusiz̈ achquiz scarzinchic̈ha. \v 18 Nekztan ararcan kjawchic̈ha: \p —¡Viva tii judío nacionz̈ chawjc jiliri! —cjican. \p \v 19 Nekztan tsjii parz̈tan Jesusiz̈ achquiz t'etkatchic̈ha; llawsiz̈tan tjujtchic̈ha; rispittaz̈oka quillsic̈ha. \v 20 Nekztan burla paaz̈cuqui Jesusiz̈quiztan nii morat zquiti chjojkz̈inchic̈ha. Niiz̈ persun zquiti tjutzic̈ha. Nekztanaqui Jesusa chjitchic̈ha cruzquiz ch'awczjapa. \s1 JESUSAQUI CRUZQUIZ CH'AWCTATAC̈HA \p \v 21 Tsjii Cirene wajtchiz z̈oñi z̈elatc̈ha, Simón cjita. Pucultan z̈oñz̈ ejptac̈ha niiqui, Rufo, niz̈aza Alejandruz̈ ejp. Jochquiztan kajkz̈catc̈ha. Nekz watan mantichic̈ha, Jesusiz̈ cruza kuz̈ajo. Nuz̈quiz uytissic̈ha. \p \v 22 Nekztan Jesusaqui Golgota yokquin chjichtatac̈ha. Golgota cjitaqui tuz̈ cjic̈ha: “Ach Tsjij Yokac̈ha”. \v 23 Nekztan Jesusiz̈quiz vinu mirrz̈tan t'ajz̈ta tirinchic̈ha. Jesusazti ana licz pecchic̈ha. \v 24 Jalla nekztanaqui cruzquiz ch'awcz̈cu, sultatunacaqui zurtiychic̈ha niiz̈ zquitinaca tanzjapa, jakzilta sultatut nii zquiti tanznac̈haja, nii zizjapa. \p \v 25 Wenzlaka Jesusaqui cruzquiz ch'awctatac̈ha. \v 26 Kjaz̈tiquiztan tii z̈oñi cruzquiz ch'awctataz̈laja, niiqui cjijrchic̈ha tsjii tawliquiz, tuz̈ cjican: “Tiiqui judionacz̈ chawjc jiliric̈ha”. \p \v 27 Jesusiz̈tan chicapacha tsjii pucultan tjañinaca yekja cruzanacquiz ch'awctazakaztac̈ha, tsjiic z̈ew kjuttan tsjiic zkar kjuttan. \v 28 Nuz̈upan tuquitan cjijrta Yooz taku cjic̈ha. Nii Yooz taku tuz̈ cjic̈ha: “Ujchiz z̈oñinacz̈tan chica uchtac̈ha”. Nuz̈quiz nii Yooz takuqui cumplissic̈ha. \p \v 29 Z̈oñinacaqui nekz watcan acha wewcz̈inchic̈ha; ancha z̈awjchi, tuz̈ cjican: \p —¡Aaj! Amqui timplu pajltasac̈ha. Nekztan c̈hjep majquiziqui wilta kjuytasac̈ha, jalla nuz̈ cjichamc̈ha, ¿ana jaa? \v 30 Jaziqui persunpacha am cruzquiztan zarakalla. Persunpacha liwriyalla amqui. \p \v 31 Niz̈aza nii timplu chawjc jilirinacz̈tan judío tjaajiñinacz̈tan parlassic̈ha, Jesusa iñarcan, tuz̈ cjican: \p —Yekjapanacz̈quiz liwriichic̈ha tiiqui. Persunpachazti anaz̈ liwrii atc̈ha. \v 32 Cristuz̈laj niiqui, Israel nacionz̈ chawjc jiliriz̈laj niiqui, persunpachaj cruzquiztan apakscu, chjijwz̈quila. Nekz criyaquiz̈ uc̈humqui. \p Z̈oñinacaqui Jesusa iñarchic̈ha. Niiz̈tan chica ch'awcta z̈oñimi iñarchizakazza. \s1 JESUSAQUI TICZIC̈HA \p \v 33 Taypurquiztan tjapa nii yokac zumchi cjissic̈ha, majñakak oracama. \v 34 Nii ora Jesusaqui tjapa aztan kjawchic̈ha: \p —Eloi, Eloi ¿lama sabactani? —Tii takuqui cjic̈ha: “Wejt Yooz, wejt Yooz ¿kjaz̈tiquiztan wejr ecchamtajo?” \p \v 35 Yekjap nekz z̈ejlñinacaqui nii taku nonz̈cu cjichic̈ha: \p —Nonz̈na. Elías kjawz̈a tiiqui, nii tuquitan Yooz taku parliñi profetaqui. \p \v 36 Tsjiiqui ninacz̈quiztan zajtchic̈ha. Nekztan tsjii esponja cjita kjaz licñiquiz jar vinu licskatchic̈ha. Nekztan quejpz̈cu tsjii parquiz tsjijpchi Jesusiz̈quiz macjatskatchic̈ha nii jar vinu ch'umznajo. Nekztan nii z̈oñiqui parti z̈oñinacz̈quiz chiichic̈ha: \p —Tjewz̈la uc̈humqui. Jaknuz̈ukat Eliasac cruzquiztan apaki tjonac̈hani, niiz̈ chekz̈la. \p \v 37 Jesusaqui juc'anti kjawchic̈ha. Nuz̈quiz ticzic̈ha. \v 38 Nii oraqui pajk timplu pañu juystokaz chicatquiz wjajrsic̈ha, tsewctan kozzuc. \v 39 Nii romanz̈ sultatunacz̈ jiliriqui Jesusiz̈ yujc kjuttan z̈elatc̈ha. Tjappacha niiz̈ wattanaca cherz̈cu cjichic̈ha: \p —Chekapan Yooz Majchtakalc̈ha tii z̈oñiqui. \p \v 40 Niz̈aza tsjii kjaz̈ultan maatakanacaqui az̈quiztan chekzic̈ha. Nii maatakanacaqui tinacatac̈ha: María cjititac̈ha, Magdalena wajtchiz z̈onqui. Nekztan María cjitizakaztac̈ha, Josez̈ maa, niz̈aza Jacobz̈ maa (lajktac̈ha Jacoboqui). Nekztan Salomé cjititac̈ha. \v 41 Nii maatakanacaqui Jesusa apzitac̈ha, niz̈aza yanapchitac̈ha, Jesusa Galilea yokaran ojklayan nii ora. Nekztan ninacaqui Jesusiz̈tan chica Jerusalenquin tjonchic̈ha. Nii cruzaz̈ nekziqui muzpa maatakanaca z̈elatc̈ha. \s1 JESUSAQUI TJATZ̈TATAC̈HA \p \v 42 Nii noojiqui pjijzta tjacz tjuñitac̈ha. Jeejz tjuñi ispirazakaztac̈ha. \v 43 Niz̈tiquiztan tjuñiz̈ kattan tsjii José cjita Arimatea wajtchiz z̈oñiqui walja tjup kuzziz Pilatuz̈quin ojkchic̈ha. Nekztan Jesusiz̈ curpu maychic̈ha. Walja rispitta jiliritac̈ha nii Josiqui. Yooz tjapa mantiz timpu tjewznatc̈ha. \v 44 Niiz̈ tjontiquiztan, Pilatuqui ispantichic̈ha, tuz̈ cjican: \p —¿Kjaz̈t waj ticzi cjesajo? \p Nekztan zultatz̈ jiliri kjawzic̈ha, nii pewczjapa. \v 45 Nii zultatz̈ jiliriqui kjaazic̈ha: \p —Jesalla, ticzic̈ha, —cjican. \p Nekztan Pilatuqui Jesusiz̈ curpu chjitzjapa permiso tjaachic̈ha José cjita z̈oñz̈quiz: \p —Niz̈taqui niiz̈ curpu chjichalla, —cjican. \p \v 46 Nekztan Josiqui zuma chiw pañu kjaychic̈ha. Jesusiz̈ curpu chjijunz̈cu nii pañquiz tejlzic̈ha. Nekztan tsjii sipulturquiz majkzic̈ha. Nii sipulturaqui pajk mazquiz pjettatac̈ha. Nii sipulturz̈ zana tsjii pajk maztan pjuczic̈ha. \v 47 Pucultan maatakanacaqui Jesusiz̈ curpu tjatñi cherchic̈ha. Tsjaaqui María Magdalena cjititac̈ha. Tsjaac María cjitizakaztac̈ha, yekja Josiz̈ maa. \c 16 \s1 JESUSAQUI JACATATCHIC̈HA \p \v 1 Judionacz̈ jeejz tjuñi jakataz̈u María Magdalenatan Jacobz̈ maa Mariatan Salomatan, nii c̈hjepultan maatakanacaqui cusa ulurchiz asiiti kjaychic̈ha, Jesusiz̈ ticzi curpu tjajlinzjapa. \v 2 Ancha wentan ninacaqui sipultura cherzñi ojkchic̈ha tjuñiz̈ tewctanalla. \v 3 Sipultura ojkcan ninacpora parlassic̈ha tuz̈ cjican: \p —¿Jequit uc̈humtaqui cjetz̈inaquejo? ¿Nii pjucz̈ta pajk mazjo? \p \v 4 Nekztan irantiz̈cu, nii pajk pjucz̈ta mazqui cjetz̈ta cherzic̈ha. \v 5 Sipultura luzcu, z̈ew latu kjuyltan tsjii tol chiw zquitchiz tjowa julzi cherchic̈ha. Nuz̈quiz nii maatakanacaqui ancha tsucchic̈ha. \v 6 Nii tjowaqui paljaychic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Anaz̈ tsuca maataka. Anc̈hucqui Jesusaz̈ kjurc̈ha, nii cruzquiz ch'awcta z̈oñi. Niiqui jacatatchic̈ha jaziqui. Anac̈ha tekzi. Cherznalla. Tii sipulturquiz ana z̈ejlc̈ha. \v 7 Jazic anc̈hucqui oka. Niiz̈ tjaajinta z̈oñinacz̈quin mazca. Pedruz̈quizimi zaka mazna. Tuz̈ cjican anc̈huc maznaquic̈ha: “Jesusaqui anc̈hucaz̈ tuqui okjayaquic̈ha Galilea cjita yokquin. Nekzi Jesusiz̈tan zalaquic̈ha anc̈hucqui. Jaknuz̈t tuquitan chiiz̈inchipanc̈haja, jalla nuz̈uc̈ha”. \p \v 8 Nekztanaqui nii maatakanacaqui sipulturz̈quiztan ulanz̈cu, zati pariju quejpchic̈ha, tsucaña chjekincan. Tsucaña ana c̈hjulumi chiyi atchic̈ha jecz̈quizimi. \s1 JESUSAQUI MARIA MAGDALENAQUIZ PARIZICHIC̈HA \p \v 9 Jesusaqui kjantatilla jacatatz̈cuqui primiraqui María Magdalenaquiz parizichic̈ha. Tuquitan Jesusaqui naaquiztan pakallaku zajranaca chjatkatchitac̈ha. \v 10 Naa z̈onqui Jesusiz̈ mazinacz̈quin mazñi ojkchinc̈ha. Ninacaqui llaquita z̈elatc̈ha, kaacan. \v 11 Nekztan mazzinc̈ha: \p —Jesusaqui jacatatchic̈ha. Wejrqui nii cherchinc̈ha, —cjican. \p Nii nonz̈cu nii tjaajinta z̈oñinacaqui ana criichic̈ha. Inapanka chiitaz̈oka naychic̈ha. \p \v 12 Wiruñaqui pucultan tjaajinta z̈oñinacaz̈ wajtquiztan okan, Jesusaqui parizichizakazza, tsjemata cjissi. \v 13 Nekztan quejpz̈cu, nii pucultanaqui parti tjaajintanacz̈quiz mazzic̈ha. Nii mazta ana zakaz criichic̈ha. \s1 JESUSAQUI WILTA PARIZICHIC̈HA \p \v 14 Wiruñaqui Jesusaqui nii tuncamani tjaajinta z̈oñinacz̈quiz parizichic̈ha, c̈hjeri lulan. Ninacaqui jacatatta maztaqui ana criichic̈ha. Nekztan ninacz̈ ana criiñi kuzziz cjen ninacz̈quiz iwjt'ichic̈ha Jesusaqui. \v 15 Niz̈aza Jesusaqui mantichic̈ha, tuz̈ cjican: \p —Jazic anc̈hucqui okaquic̈ha tjapa kjutñi tii muntu intiru. Tjapa z̈oñinacz̈quizimi liwriiñi taku paljayaquic̈ha. \v 16 Jakziltat tii taku criic̈haja, jalla niiqui liwriitaz̈ cjequic̈ha; niz̈aza bautista cjequic̈ha. Jakziltat tii taku ana criic̈haj niiqui, ancha castictaz̈ cjequic̈ha. \v 17 Yooz taku criichinacaqui tii milajrunaca paaquic̈ha. Wejt tjuuquiz zajranaca chjatkataquic̈ha. Yekja takunaca chiyaquic̈ha. \v 18 Zkora tanz̈cu zkorz̈quiz ana chjojrichtaz̈ cjequic̈ha. Tsjii veneno licz̈cu, ana ticznaquic̈ha. Kjarz̈tan lanz̈cu, laa z̈oñinaca c̈hjetnaquic̈ha. Niz̈ta paaquic̈ha Yooz taku criichi z̈oñinacaqui. \s1 JESUSAQUI ARAJPACHA OJKCHIC̈HA \p \v 19 Nii taku chiiz̈cu chawjc jilir Jesusaqui arajpacha ojkchic̈ha. Nekzi Yooz z̈ew latuquiz julzic̈ha. \v 20 Nekztanaqui nii tjaajinta z̈oñinacaqui ulanz̈cu, tjapa kjutñi Yooz liwriiñi taku paljaychic̈ha. Chawjc jiliripanc̈ha Jesucristuqui. Jalla niic̈ha ninacz̈quiz yanapñiqui. Nii Yooz aztan paata milajrunacaqui tuz̈ cjic̈ha: “Tii Yooz takuqui werarapanc̈ha”. Nuz̈upanz̈ cjila. Amén.