\id 1CO - Chipaya NT -Bolivia 2009 (DBL -2013) \ide UTF-8 \h 1 CORINTIOS \toc1 1 Corintios \toc3 1Co \mt2 PRIMERA CARTA DEL APOSTOL SAN PABLO A LOS \mt1 CORINTIOS \c 1 \p \v 1 Wejrqui Pablutc̈ha. Jesucristuz̈ cuchanz̈quita apostoltc̈ha. Jalla nuz̈ Yoozqui munchic̈ha, wejr apóstol puestuquiz uchi. Wejrqui Sóstenes cjita jilz̈tan tii cartal cjijrz̈cuc̈ha anc̈huc criichi z̈oñinacz̈quin. \v 2 Anc̈hucqui Corinto wajtchiz criichi jilanacc̈hucc̈ha. Werar Yooz iclizziz z̈oñinacc̈hucc̈ha. Jesucristuz̈ cjen Yoozqui anc̈huc t'akzic̈ha niiz̈ zuma kamañchiz cjisjapa. Jalla niijapaqui Yoozqui anc̈huc kjawzic̈ha. Niz̈aza Yoozqui tjapa criichi z̈oñinaca kjawzic̈ha niiz̈ zuma kamañchiz cjisjapa. Anc̈hucatan parti criichi z̈oñinacz̈tan Jesucristo Jilirz̈quin sirwic̈ha. Jesucristo Jilirz̈ mantuquizza ninacami, niz̈aza uc̈hummi. \v 3 Uc̈hum Yooz Ejpz̈tan Jesucristo Jilirz̈tan, anc̈hucaquiz zumaj yanapla. Niz̈aza anc̈hucz̈tajapa walikaj kamkatla. \s1 YOOZQUI Z̈OÑINACZ̈QUIZ YANAPCHIC̈HA \p \v 4 Jesucristuz̈ cjen Yoozqui anc̈hucaquiz ancha okzic̈ha. Anc̈hucaz̈ okz̈taz̈ cjen tirapan Yoozquin gracias cjican chiyuc̈ha. \v 5 Jesucristuz̈ cjen Yoozqui anc̈hucaquiz zumpacha yanapchic̈ha, Yooz puntu zuma zizajo, niz̈aza Yooz taku zuma paljayajo. \v 6 Wejrnacaz̈ Jesucristuz̈ puntuquiztan paljaytan anc̈hucqui persun kuzquiz zumpacha catokchinc̈hucc̈ha. \v 7 Jalla niz̈tiquiztan anc̈hucqui tjapaman Yooziz̈ tjaata kamañchizza. Jalla nuz̈ kamcan, Jesucristo Jiliriz̈ tjonz tjuñi tjewz̈a anc̈hucqui. \v 8 Jesucristo Jiliripacha anc̈hucaquiz tjurt'iñi kuzziz cjiskataquic̈ha niiz̈ tjonz tjuñicama. Tjurt'iñi kuzziz tjewznan, Jesucristo Jiliriz̈ tjonz tjuñquiziqui anc̈huca quintra anaz̈ jecmi kjaz̈ cjesac̈ha. Yoozqui anc̈huca ujnaca pertunchic̈ha Jesucristuz̈ cjen. \v 9 Niz̈aza anc̈huc kjawzic̈ha niiz̈ Majch Jesucristo Jilirz̈tan tsjii kuzziz cjeyajo. Niz̈aza Yoozza niiz̈ kjawz̈ta taku cumpliñiqui. Niiz̈ tawkcama anc̈hucaquiz cwitaquic̈ha Jesucristuz̈ tjonz tjuñicama. \s1 T'AKA T'AKA CH'AASSIC̈HA \p \v 10 Jilanaca cullaquinaca, uc̈hum Jesucristo Jilirz̈ tjuuquiz anc̈hucaquiz rocuc̈ha, porapat tsjii kuzziz cjeyajo, niz̈aza ana pjali cjeyajo. Tsjii kuzziz cjen tsjii pinsamintuchiz cjis waquizic̈ha. \v 11 Wejt jilanaca cullaquinaca, tsjii kjaz̈ z̈oñinacaqui Cloé famill z̈oñinacz̈quiztan wejtquiz quint'ichic̈ha, anc̈hucpora ch'aasiñc̈hucquic̈ha, jalla nii. \v 12 Ch'aascan, t'aka t'aka chiichiiñc̈hucquic̈ha, tuz̈ cjican: “Wejrtc̈ha Pabluz̈ t'akquiztanqui”. Tsjiizti cjiñizakazquic̈ha: “Wejrtc̈ha Apolos t'akquiztanqui”. Tsjiizti cjiñizakazquic̈ha: “Wejrtc̈ha Pedruz̈ t'akquiztanqui”. Yekjapanacazti cjiñizakazquic̈ha: “Wejrtc̈ha Cristuz̈ t'akquiztanqui”. Jalla nuz̈upan anc̈hucqui ch'aasiñc̈hucquic̈ha. \p \v 13 Nonz̈na anc̈hucqui. Cristuqui anac̈ha t'aka t'aka. Anc̈huca laycu wejrqui anac̈ha cruzquiz ch'awctaqui. Niz̈aza wejt tjuuquiz anac̈ha bautistaqui, wejt t'akquiz cjisjapa. \v 14 Crispo, niz̈aza Gayo, jalla ninaca bautissinc̈ha. Walizat ana iya bautistuc̈haja. Jalla niz̈tiquiztan Yoozquin gracias cjican chiyuc̈ha. \v 15 Niz̈aza wejt tjuu ana waytasac̈ha, “Pabluqui wejr bautissic̈ha”, cjicanaqui. \v 16 Aaa, tsjiilla wejr tjatzinc̈ha; Estéfanas familia zakaz bautissinc̈ha. Anal iya jec bautistac cjuñuc̈ha. \v 17 Cristuqui anac̈ha wejr bautisajo mantiz̈quichi. Antis liwriiñi Yooz taku paljayajo mantiz̈quichic̈ha. Jalla nuz̈ Yooz taku paljaycan wejrqui anac̈ha chawjc takunaca chiichintqui. Chawjc takunaca chiitasaz̈ niiqui, wejtquiz kuz tjaatasac̈ha. Jalla niz̈tiquiztan anc̈hucqui anaz̈ uc̈hum laycu conta Jesucristuz̈quiz tjapa kuztan cjitasac̈ha. Niz̈aza Jesucristuz̈quin tjapa kuz ana criitasac̈ha. \s1 JESUCRISTO CRUZQUIZ CH'AWCTA PUNTU \p \v 18 Jesucristuqui cruzquiz ch'awctatac̈ha. Jalla nii puntu paljaytiquiztan infiernuquin ojkñi z̈oñinacaqui zumzu takunacaz̈takaz nayc̈ha. Liwriita, arajpachquin ojkñi z̈oñinacazti Yooz takupanz̈ nayc̈ha. Nii Yooz taku paljaytaz̈ cjen, Yoozqui niiz̈ azi tjeez̈a. \v 19 Cjijrta Yooz takuqui tuz̈ cjic̈ha: \q1 “Yoozqui tjeeznaquic̈ha, ana criichi z̈oñinacaz̈ ziztaqui inakazza, jalla nii. Niz̈aza Yoozqui tjeeznaquic̈ha, ana criichi z̈oñinacaz̈ intintitaqui tsjii kjutñic̈ha, jalla nii”. \p \v 20 Nonz̈na. Chawjc taku chiiñi z̈oñinacami, judío cuzturumpinac puntu tjaajiñi z̈oñinacami, niz̈aza partir puntu parliñi z̈oñinacami, jalla ninacaqui inakazza; Yooz puntuquiztan ana zizñinacac̈ha. Jalla nuz̈ tjeezic̈ha Yoozqui; ninacz̈ takunacami pinsitanacami zumzukazza. \v 21 Tii muntuquiz z̈ejlñi z̈oñinacaqui persun kuzquiz pinsican anapan Yooz pajasac̈ha. Jalla nuz̈ Yoozqui munchic̈ha. ¿Jaknuz̈t z̈oñinacaqui Yooz pajasajo? Jalla tiz̈tac̈ha. Wejrnacqui Jesucristuz̈ puntuquiztan paljayuc̈ha. Nii paljayta taku catokz̈cu z̈oñinacaqui werar Yooz pajasac̈ha. Niz̈aza liwriita cjesac̈ha. Ana criichi z̈oñinacaqui nii liwriiñi taku zumzu takuz̈takaz nayc̈ha. Jalla nuz̈ ninacaz̈ zumzu taku nayanami, Yoozqui munc̈ha, paljayta Yooz taku criiz̈cu, z̈oñinacaqui liwriita cjequic̈ha, nii. \p \v 22 Judío wajtchiz ana criichi z̈oñinacaqui milajrunacakaz pecc̈ha. Griego wajtchiz ana criichi z̈oñinacazti ninacaz̈ pinsita jarukaz liwriita cjis pecc̈ha. \v 23 Ana walipanc̈ha niz̈ta kuzziz z̈oñinacaqui. Jesucristuqui ticzic̈ha, z̈oñinaca ujquiztan liwriizjapa. Jalla nii Jesucristuz̈ puntuquiztan wejrnacqui paljayuc̈ha, z̈oñinaca liwriita cjeyajo. Pero wejrnacaz̈ Jesucristuz̈ ticz̈ta puntu paljaytiquiztan, Judío wajtchiz z̈oñinacaqui ana criiz pecc̈ha, “¿Kjaz̈t niic̈ha liwriiñi cjesajo?” cjicanaqui. Parti z̈oñinacazti wejrnacaz̈ paljayta takunaca nonz̈cu zumzu takuz̈takaz nayc̈ha. Pero lijitum liwriiñi takupanc̈ha. \v 24 Jakzilta Judío wajtchiz z̈oñinacami yekja wajtchiz z̈oñinacami Yooziz̈ kjawz̈ta nonz̈aja, jalla ninacaqui Jesucristuz̈ puntu takunaca zumaz̈ nayc̈ha. Niz̈aza Yooz taku nayc̈ha, walja zizñiz̈ taku, nii. Niz̈aza Jesucristuz̈ cjen liwriiñi Yooz aziz̈ pajcha nii Yooziz̈ kjawz̈ta nonzñi z̈oñinacaqui. \v 25 Ana criichi z̈oñinacazti Yooz taku zumzu takuz̈takaz nayc̈ha. Pero Yooz takuqui tsjan zumac̈ha tjapa zizñi z̈oñinacz̈ tawkquiztanami. Niz̈aza Yoozqui z̈oñinaca ujquiztan liwriizjapa juc'ant azzizza c̈hjul z̈oñinacz̈quiztanami. Cruzquiz ch'awctaz̈ cjen Cristo ana azziztakaz nayc̈ha ana criichi z̈oñinacaqui. Pero cruzquiz ch'awctiquiztan Cristuqui z̈oñinaca ujquiztan liwriyasac̈ha. Ana criichi z̈oñinacaqui persun aztan anaz̈ liwriyasac̈ha. Cristupankazza liwriiñi azzizza. \s1 YOOZIZ̈ KJAWZ̈TA Z̈OÑINACA \p \v 26 Jilanaca, cullaquinaca, anc̈hucz̈ cjuñzna. Yoozqui anc̈huc kjawzic̈ha. Jalla nii kjawz̈ta oraqui jila parti anc̈hucaquiztan ana zizñi z̈oñinacatac̈ha tii muntuquiz z̈ejlñi z̈oñinacz̈ yujcquiziqui. Niz̈aza ana mantiñi z̈oñinacatac̈ha. Niz̈aza zuma rispitta familianacquiztan anatac̈ha jila parti anc̈hucqui. \v 27 Yoozqui anc̈huc illzic̈ha ana zizñi z̈oñinaca cjenami. Nuz̈ munc̈ha ana criichi zizñi z̈oñinaca azkatsjapa ultimquiziqui. Niz̈aza Yoozqui anc̈huc illzic̈ha ana mantiñi z̈oñinaca cjenami. Nuz̈ munc̈ha ana criichi mantiñi z̈oñinaca azkatsjapa. \v 28 Niz̈aza Yoozqui ana rispitta niz̈aza iñarta z̈oñinaca illzic̈ha, liwriizjapa. Nii z̈oñinacz̈ puntuquiztan tii muntuquiz ana criichi z̈oñinacaqui cjiñic̈ha, “Ana c̈hjuljapa sirwic̈ha”, cjican cjiñic̈ha. Pero ultimquiziqui iñarta z̈oñinacaz̈ liwriitiquiztan ana criichi rispitta z̈oñinacaqui inakaz cjiskattaz̈ cjequic̈ha. \v 29 Jalla nuz̈ Yoozqui z̈oñinaca illz munchic̈ha, niiz̈ yujcquiz anaz̈ jecmi mitarasi kuzziz cjeyajo. \v 30 Yoozqui Jesucristuz̈ cjen anc̈hucaquiz tsjii ew kamañchiz cjiskatchic̈ha. Niz̈aza Jesucristuqui uc̈humnacaquiz Yooz zuma pinsitanaca tjeezic̈ha. Jesucristuz̈ cjen uc̈humqui zuma cjissic̈ha Yooz yujcquiziqui. Niz̈aza Jesucristuz̈ cjen uc̈humqui Yooz kuzcama kamc̈ha. Niz̈aza ultimquiziqui tjapa ana walinacquiztanami liwriitaz̈ cjequic̈ha uc̈humqui. Jalla nuz̈uc̈ha Yooz zuma pinsitanacaqui uc̈humnacaltajapaqui. \v 31 Jalla niz̈tiquiztan cjijrta Yooz takuqui tuz̈ cjic̈ha: “Jakziltat honora waytiz pecc̈haja, persunpachquiziqui honora anaj waytila, antis mañtiñi Yoozquizkaz honoraj waytila”. \c 2 \s1 YOOZ TAKU PALJAYZ PUNTU \p \v 1 Jilanaca, cullaquinaca, wejrqui anc̈hucaquiz liwriiñi Yooz taku paljayi tjonchinc̈ha. Jalla nuz̈ paljaycan ana chawjc tawkz̈tan paljaychinc̈ha, tsjii walja zizñi z̈oñiz̈takazzi. \v 2 Anc̈hucatan z̈elan, Jesucristuz̈ puntuquiztan niz̈aza Jesucristuz̈ ticz̈ta puntuquiztan jalla niipanikazza weriz̈ paljaytaqui. Jalla nuz̈ wejrqui persun kuzquiz tantiichinc̈ha, ima anc̈hucaquiz tjoncan. \v 3 Anc̈hucatan z̈ejlcan, wejrqui humilde kuzziztac̈ha, niz̈aza Yooz eksñi kuzziztac̈ha. \v 4 Anc̈hucaquiz Yooz taku paljaycan ana chawjc tawkz̈tan atips pequiñtac̈ha, tsjii walja zizñi z̈oñiz̈takaz. Pero paljayan, Espíritu Santuc̈ha niiz̈ aztan anc̈huca kuznaca atipchiqui, Jesucristuz̈quin criyajo. \v 5 Yooz aziz̈ tjeez̈tiquiztan anc̈hucaquiz criiskatz pecatuc̈ha. Ana chawjc taku paljaytiquiztan anc̈hucaquiz criiskatz pecatuc̈ha. \s1 YOOZ PUNTUQUIZTAN INTINTAZ PUNTU \p \v 6 Pero tsjii tsjii Yooz puntunacaqui ch'amac̈ha intintazqui. Jalla nii puntunacazakaz tjaajinz pecuc̈ha. Pero walja Yooz kuzcama kamñi criichi z̈oñinacakaz nii puntunaca intintazasac̈ha. Jalla nii Yooz puntunacaqui anaz̈ tii muntuquiz kamñi z̈oñinacz̈ kuzquiz pinsitiquiztan tjonc̈ha. Niz̈aza anaz̈ tii muntuquiz mantiñi jilirnacz̈quiztan tjonc̈ha. Jalla ninacaqui kataquic̈ha, ninacaz̈ pinsitanacz̈tanpacha. \v 7 Ima tii muntu paacan Yoozqui persun kuzquiz pinsichic̈ha, jaknuz̈t z̈oñinaca liwriyac̈haja, jalla nii. Az̈k watanaca Yoozqui nii liwriiñi puntu ana kjanapacha intintazkatchic̈ha z̈oñinacz̈quiz. Jaziqui tii timpuquizkaz Yoozqui intintazkatc̈ha, uc̈hum niiz̈tan wiñaya kamzjapa. Yoozpachac̈ha liwriiñi puntuquiztan tjaajinchiqui wejtquiziqui. Jalla nii tjaajinta kjanzt'uc̈ha. \v 8 Tii timpuquiz mantiñi z̈oñinacz̈quiztan anaz̈ jecmi liwriiñi Yooz pinsita intintazzic̈ha. Intintaztasaz̈ niiqui zuma honorchiz Jesucristo Jiliri anaz̈ cruzquiz ch'awctasac̈ha ninacaqui. \v 9 Cjijrta Yooz takuqui tuz̈ cjic̈ha: \q1 “Yoozqui zumanaca tjaczinchic̈ha niiz̈quin sirwiñi z̈oñinacz̈tajapa. Nii Yooz tjaczinta zumanacac̈ha anaz̈ jecmi cherchi, niz̈aza anaz̈ jecmi nonzi, niz̈aza anaz̈ jecmi persun kuzquiz tantiyi atchiqui”. \p \v 10 Anzimi Yoozqui niiz̈ zumanaca Espíritu Santuz̈ cjen uc̈humnacaquiz intintazkatchic̈ha. Espíritu Santuqui Yooz puntuquiztan zumpacha intintazza, tjapa Yooz puntumi. Jalla niz̈tiquiztan uc̈humnacaquiz intintazkatasac̈ha. \p \v 11 Z̈oñinacaqui persun kuzquiz persun pinsitanacami zizza. Yekja z̈oñiqui ultimu ana zizza. Jalla niz̈ta irata Yooz Espíritu Santuqui Yooz Ejpz̈ pinsitanacami zizza. Ana c̈hjul z̈oñimi Yooz pinsitanaca zizi atasac̈ha, \v 12 Yoozqui uc̈hum kuznacquiz niiz̈ persun Espíritu Santo luzkatchic̈ha, niiz̈ persun pinsita intintazkatajo. Ana criichi z̈oñz̈ kuzqui Yooz pinsitanaca anapan intintazkati atasac̈ha. Jalla niz̈ta kuz uc̈humnacaltaqui ana z̈ejlc̈ha. \v 13 Wejrnacqui Yooz puntu intintazcu, anc̈hucaquiz Yooz pinsitanaca tjaajinchinc̈ha. Z̈oñiz̈ tjaajinta jaru niz̈aza zizñi z̈oñz̈ chawjc tawk jaru anal tjaajnuc̈ha. Pero Yooz Espíritu Santuz̈ tjaajinta jaru, jalla niil tjaajnuc̈ha. Jaziqui Yooz pinsitanaca tjaajnuc̈ha Espíritu Santuz̈ irpita criichinacz̈quin. \p \v 14 Jakzilta z̈oñit ana Yooz Espíritu Santuz̈ irpitaz̈laj niiqui, Espíritu Santuz̈ tjaajintanaca anaz̈ catokc̈ha. Zumzu tjaajintanacaz̈takaz nayc̈ha. Jalla niz̈tiquiztan ana Espíritu Santuchiz z̈oñinacaqui anapanz̈ Yooz tjaajintanaca intintazasac̈ha. Yooz Espíritu Santuz̈ irpita z̈oñinacapankaz Yooz puntu tjaajintanaca intintazasac̈ha. \v 15 Espíritu Santuz̈ irpita z̈oñinacaqui tjapa tjaajintanaca tantiyasac̈ha, Yoozquiztan tjonñi taku cjicu, uz̈ z̈oñz̈quiztan tjonñi taku cjicu, jalla nii. ¿Pero ana Espíritu Santuz̈ irpita z̈oñinacaqui Espíritu Santuz̈ irpita z̈oñz̈ taku ana tantiyasac̈ha, niz̈aza criichi z̈oñinacz̈quiz Yooz puntu ana tjaajnasac̈ha? ¿Kjaz̈tiquiztan niz̈ta cjesajo? \v 16 Yoozqui niiz̈ Espíritu Santuz̈ cjen uc̈humnacaquiz Cristuz̈ pinsitanaca tjaajz̈a. Jaziqui zizza. Cjijrta Yooz takuqui, tuz̈ cjic̈ha: “Anaz̈ jecmi persun kuzquiztan Yooz pinsitanaca zizasac̈ha. Jaziqui anaz̈ jecmi Yoozquiz tjaajnasac̈ha”. \c 3 \s1 ANA CRIICHI Z̈OÑINACAZ̈TAKAZ ANAC̈HA KAMZQUI \p \v 1 Jilanaca, cullaquinaca, wejrqui anc̈hucaquiz tjapa Yooz puntu imazil tjaajzñi atuc̈ha. Anc̈hucqui imazi zuma intintazasac̈ha. Cristuz̈quiz criichi cjenami Yooz Espíritu Santuz̈ tjaajinta jaru ana zuma kamiñc̈hucc̈ha. Persun kuzcama kamiñc̈hucc̈ha, kolta ocjalanacaz̈takaz. \v 2 Jalla niz̈tiquiztan wejrqui Cristuz̈ puntuquiztan tsjii kjaz̈ tjaajintanacakaz anc̈hucaquiz tjaajinchinc̈ha. Jaknuz̈t tsjii wawaqui lichi licc̈ha, niz̈aza anaz̈ c̈hjeriqui luli atc̈ha, jalla niz̈ta irataz̈ anc̈hucqui. Imazi Yooz tawk c̈hjeri intintazasac̈ha. Imazic̈ha Yooz tawk c̈hjeri lujlzquinaqui anc̈hucqui. \v 3 ¿Kjaz̈tiquiztan niz̈tajo? Anc̈hucc̈ha ana criichi z̈oñinacaz̈takazqui. Anc̈hucpora quintras pequiñc̈hucc̈ha, niz̈aza ch'aas pequiñc̈hucc̈ha, niz̈aza pjali cjicjiz pequiñc̈hucc̈ha. Jalla nuz̈ anawali kamcan iyazic̈ha Yoozquin zuma sirwiñinacc̈hucqui. Nuz̈ anawali kamcan, ana criichi z̈oñinacaz̈takazza. \v 4 Yekjapanacaqui anc̈hucaquiztan cjic̈ha, “Wejrqui Pabluz̈ t'akquiztanc̈ha”. Yekjapanacazti cjic̈ha, “Wejrqui Apolos t'akquiztancha”. Jalla nuz̈ chiichiican ana criichi z̈oñinacaz̈takaz kamc̈ha. \s1 YOOZ TAKU TJAAJIÑINACZ̈ PUNTU \p \v 5 ¿Ject Apolosjo? ¿Ject Pablojo? Wejrnacaz̈ Yooz taku paljaychiz̈ cjen anc̈hucqui Jesucristuz̈quin criichinc̈hucc̈ha. Wejrnacqui Yoozquin sirwiñkaztc̈ha. Yoozqui zapa mayniz̈ wejtnacaquiz sirwiz langz tjaachic̈ha. \v 6 Jalla niz̈tiquiztan Yooz taku paljaychinc̈ha, tsjii zkal c̈hjaqui kalltaz̈okazzi. Wiruñaqui Apolosqui anc̈hucaquiz iya Yooz taku paljaychizakazza, jaknuz̈t zkalquiz kjaztan jawiyaz, jalla niz̈ta. Ultimquiziqui Yoozpachac̈ha zuma kamañchiz anc̈hucaquiz cjiskatchiqui, tsjii zuma zkalaz̈takaz. \v 7 Jalla niz̈tiquiztan nii c̈hjacñimi nii jawiiñimi anaz̈ c̈hjulumi. Yoozpanc̈ha chekanaqui. Yoozqui z̈oñinacz̈ kuzquiz langz̈a, tsjii c̈hjacta z̈kalaz̈takaz zuma pakzjapa. \v 8 C̈hjacñimi jawiiñimi tsjiikazza ninacaqui. Yoozqui zapa mayñiz̈quiz pacaquic̈ha niiz̈ langztiquiztan jama. \v 9 Wejrnacqui Yooztajapa langzñi mazinactc̈ha. Anc̈hucqui Yooz langz̈ta yok cuntic̈hucc̈ha. Niz̈aza anc̈hucqui Yooz kjuyta kjuya cuntic̈hucc̈ha. \s1 YOOZTAJAPA LANGZ PUNTU \p \v 10 Yoozqui niiz̈ kuzcama wejr apóstol puestuquiz utchic̈ha. Jalla nekztan Yooz taku paljaychinc̈ha, z̈oñinaca Jesucristuz̈quin criyajo. Wejrqui kjuya kjuyñi maestruz̈takaztc̈ha. Yooz kjuy simintu langzinc̈ha. Nekztan Yooziz̈ tjaata langzquiztan jama yekjapaqui Yooz kjuya pirkichic̈ha. Weriz̈ kalltita kjuy simint juntuñ jakziltat pirkac̈haja, zumpachaz̈ pirkiz waquizic̈ha. \v 11 Wejrqui Jesucristuz̈ puntuquiztanpankaz tjaajinchinc̈ha. Jalla nii tjaajintaqui Yooz kjuy simintuz̈takazza. Tsjemat simintuqui anac̈ha Yooz kjuyjapaqui. \v 12 Nii Yooz kjuy simint juntuñ punta punta pirkitamiz̈ cjesac̈ha. Korz̈tan, paaztan, zuma maznacz̈tan, jalla ninacz̈tan pirkitaz̈ cjesac̈ha. Niz̈aza pirkitaz̈ zakaz cjesac̈ha tabliz̈tan, cañztan, pjitz̈tan jalla ninacz̈tan. \v 13 Pero zapa mayniz̈ langz̈taqui kjanapacha tjeez̈taz̈ cjequic̈ha Yooz pjalz tjuñquiziqui. Yoozqui ujz̈tanz̈takaz tankataquic̈ha. Nii ujz̈tan zapa mayniz̈ langz̈ta yatizinskataquic̈ha, zuma langz̈ta, ana zuma langz̈ta, jalla nii. \v 14 Jakziltiz̈ langz̈tat ujz̈tan tankattiquiztan tjurac̈haja, jalla niiqui zuma pactaz̈ cjequic̈ha. \v 15 Jakziltiz̈ langz̈tat ujsnac̈haja, jalla niiqui ana pactaz̈ cjequic̈ha. Pero nii z̈oñz̈ wirakaz infiernuquiztan liwriita cjequic̈ha, niiz̈ langz̈ta pertissi cjenami. \s1 CRIICHI Z̈OÑINACAQUI YOOZ TIMPLU CUNTAC̈HA \p \v 16 Anc̈hucqui Yooz timplu cuntac̈ha. Yooz Espíritu Santuqui anc̈huca kuznacquiz kamc̈ha. ¿Jalla nii ana ziz anc̈hucjo? \v 17 Yooz timpluqui Yooztajapapanc̈ha. Anc̈hucpachac̈ha Yooz timpluc̈hucqui. Jalla niz̈tiquiztan jakziltat anc̈huc akac̈haja, nii anc̈huc akñi z̈oñiqui zakaz akta cjequic̈ha; Yooziz̈ castictaz̈ cjequic̈ha. \s1 ANA CRIICHI Z̈OÑINACZ̈ ZIZTAQUI \p \v 18 Anc̈hucqui anaz̈ jecz̈quizmi incallskata. Jakziltat anc̈hucaquiztan z̈oñinacz̈ tjaajintanaca zuma zizñiz̈laja, jalla niiqui nii tjaajintanacz̈quiz anac̈ha kuz tjaazqui. Pero Yooz puntuquiztan tjaajintanacz̈quizkaz kuz tjaaz waquizic̈ha, nekztan lijitum zizñi z̈oñi cjequic̈ha. \v 19 Z̈oñz̈ kuzquiztan ziztaqui zumzu ziztaz̈takazza Yooz yujcquiziqui. Cjijrta Yooz takuqui tuz̈ cjic̈ha: “Jakzilta z̈oñit z̈oñiz̈ pinsita jarukaz kamc̈haj niiqui, jalla niz̈ta kamtiquiztan Yooziz̈ tantaz̈ cjequic̈ha, casticta cjisjapa”. \v 20 Niz̈aza cjijrta Yooz takuqui, tuz̈ cjic̈ha: “Tjapa ana criichi z̈oñinacz̈ pinsitanaca inakazza. Jalla nii zizza Yooz Jiliriqui”. \v 21 Jaziqui anac̈ha z̈oñz̈ kuzquiztan tjaajintaqui kuzquiz sint'izqui, “Jalla nii z̈oñiqui zumaz̈ tjaajinc̈ha”, cjicanaqui. Yoozqui tjapa anc̈hucaquiz tjapa zumanaca tjaac̈ha. \v 22 Tjappachac̈ha anc̈hucaltaqui, Pablumi, Apolosmi, Pedrumi, tii muntuquiz z̈ejlñimi, z̈etimi, ticzmi, tii anzta z̈ejlñimi, tii jazta z̈ejlñimi, tjappacha anc̈hucaltac̈ha, Yoozquin sirwiz yanapzjapa. \v 23 Niz̈aza anc̈hucc̈ha Cristuz̈tajapaqui. Niz̈aza Cristuc̈ha Yooz Ejpz̈tajapaqui. \c 4 \s1 YOOZ SIRWIZ PUNTU \p \v 1 Wejrnacqui Yooz sirwiñi z̈oñinacakaztc̈ha. Wejrnacaz̈ Yooz sirwan, Yoozqui wejtnacaquiz niiz̈ tuquita chjojzaka pinsitanaca tjaajinchic̈ha, parti z̈oñinacz̈quiz tjaajnajo. Jalla nuz̈ anc̈hucqui wejtnaca puntuquiztan pinsiz waquizic̈ha. \v 2 Jakziltiz̈quiz Yoozqui tjaajinc̈haja, jalla nii tjaajintacama parti z̈oñinacz̈quiz tjaajinstanc̈ha nii z̈oñiqui. Jalla nuz̈upan waquizic̈ha. \v 3 Weriz̈ tjaajintaqui yatisinz̈taz̈ cjequic̈ha. Pero anc̈hucqui weriz̈ tjaajinta yatisinznaquiz̈ niiqui, c̈hjul z̈oñimi weriz̈ tjaajinta yatisinznaquiz̈ niiqui, wejtquiz anaz̈ importic̈ha. Werjpachami ultimu ana yatisinznasac̈ha. Yoozkazza ultimu yatisinskatñiqui. \v 4 Wejrqui persun kuzquiz ana c̈hjul uj wachuc̈haj niimi, Yooz yujcquiziqui cunamiz̈lani wejr ujchiztni. Ultimquiziqui Yooz Jiliriqui wejr yatisinskataquic̈ha. \v 5 Jalla niz̈tiquiztan anc̈hucqui Yooztakaz anaz̈ yekjapanacz̈quiz tantiiz waquizic̈ha, ima pjalz tjuñi tjonanaqui, niz̈aza ima Jesucristo Jiliriz̈ tjonanaqui. Ultimquiziqui Jesucristo Jiliriqui chjojta anawalinaca kjanapacha tjeeznaquic̈ha. Niz̈aza tjapa z̈oñinacz̈ kuzquiz pinsitanaca tjeeznaquic̈ha, zumpacha pjalzjapa. Jakziltami zuma lijituma ulnac̈haja, jalla niiqui honorchiz cjequic̈ha; Yooziz̈ tjaata honorz̈tan. \s1 MITARAZI KUZZIZ Z̈OÑINACA \p \v 6 Jilanaca, cullaquinaca, Apoluz̈tan wejttan jalla nii wejtnaca puntuquiztan chiyuc̈ha, anc̈hucaquiz tjaajznajo. Wejtnacaz̈ tjaajintami niz̈aza kamtami Yooz tawk jaruc̈ha. Jalla nuz̈ nayz̈cu, anc̈hucmi Yooz tawk jaru kamñi kuzziz cjee. Anac̈ha mitarazi kuzziz cjiicjiisqui, “Wejt Yooz taku tjaajiñiqui juc'ant zumac̈ha; am Yooz taku tjaajiñiqui anal pecuc̈ha”, cjicanaqui. \v 7 ¿Ject anc̈huca t'aka parti z̈oñinacz̈quiztan tucquin uchjo? Anc̈huca t'akaz̈ juc'ant waliz̈laj niiqui, Yoozpankaz juc'ant wali cjiskatchic̈ha. Anc̈hucqui anac̈ha persunpacha wali cjisnasac̈ha. Jalla niz̈tiquiztan anac̈ha atinaru kuzziz chiichiizqui, “Juc'ant walic̈ha wejt t'akaqui”, cjicanaqui. \p \v 8 ¿Anc̈hucqui wejrnac wirquin ecchinc̈hucjo? ¿Anc̈hucqui tjapa Yooz puntunaca zizjo? ¿Wali chawjc jilirinacaz̈takaz anc̈hucqui kuzquiz sint'ejo? ¿Wejrnac wirquin ecchinc̈hucjo? Ultimquiziqui anc̈hucqui anac̈ha niz̈ta. Jalla niz̈ta cjenaqui walipanz̈ cjesac̈ha. Neesaj wejrnacmi anc̈huca partiquiz cjiwc̈hani, anc̈hucatan chica jilirinaca cjisjapa. \v 9 Anc̈hucqui nayc̈ha, Yoozqui wejrnac apostolonaca wirquin ectac̈ha, conta cjisjapa utz̈ta z̈oñiz̈takaz, jalla nii. Z̈oñinacami anjilanacami niz̈aza tjapa tii muntuquiz z̈ejlñinacami wejtnacaquiz chekz̈a. Ana wali z̈oñinacaz̈takaz wejtnacaquiz chekz̈a. \v 10 Wejrnacaz̈ Jesucristuz̈ puntuquiztan paljayan ana criichi z̈oñinacaqui cjiñic̈ha, “Zumzu z̈oñinacc̈hucc̈ha”. Nuz̈ cjicanz̈ wejtnacaquiz iñarc̈ha. Anc̈huczti persun puntuquiztan pinsiñc̈hucc̈ha, “Cristuz̈ cjen zuma zizñi z̈oñinactc̈ha wejrnacqui”, cjicanaqui. Wejrnac apostolanacaqui humilde kuzziztc̈ha. Anc̈huczti persun puntuquiztan pinsiñc̈hucc̈ha, “Tjup kuzziztc̈ha”, cjicanaqui. Wejrnacqui iñartac̈ha. Anc̈huczti rispitta z̈oñiz̈takazza. Ultimquiziqui anc̈hucqui anac̈ha niz̈ta. \v 11 Anzcama wejrnac apostolanacaqui ancha sufruc̈ha c̈hjerquiztanami kjazquiztanami, niz̈aza zquitquiztanami. Niz̈aza wejrnacqui kichtac̈ha. Niz̈aza anac̈ha wejrnacqui z̈ejlz̈ kjuychiztqui. \v 12 Niz̈aza persun kjarz̈tan ochañcama langznuc̈ha. Z̈oñinacaz̈ wejtnacaquiz iñaranami zuma tawkz̈tan kjaaznuc̈ha. Niz̈aza z̈oñinacaz̈ wejtnacaquiz ana wali paanami, zuma tjurt'iñi kuzziz awantuc̈ha. \v 13 Z̈oñinacaqui wejtnaca puntuquiztan quintra chiic̈ha. Jalla nuz̈ quintra chiyanami, wejrnacqui zuma pazinziz kuzziz chiiz̈inuc̈ha. Niz̈aza z̈oñinacaqui wejtnacaquiz tsjii cjujchi irataz̈ cherc̈ha, niz̈aza wirquinpanz̈ tewjcz̈a tsjii juc'ant ana zuma kamñi z̈oñiz̈takaz. Jalla nuz̈ wejtnacaquiz watc̈ha. \p \v 14 Jalla nuz̈ cjijrz̈cuc̈ha ana anc̈huc azkatzjapa, antiz anc̈hucaquiz chiiz̈inz̈cuc̈ha wejt k'ayi maatinacaz̈ cjen. \v 15 Weriz̈ Jesucristuz̈ puntuquiztan paljaytiquiztan, anc̈hucqui Jesucristuz̈quin criichinc̈hucc̈ha. Jaziqui wejrqui anc̈huca ejp cuntitc̈ha. Kjaz̈tamit anc̈hucaquiz wacchi tjaajiñinaca, niz̈aza irpiñinaca z̈elac̈hani, tsjii ejpchizc̈huckazza. \v 16 Jalla niz̈tiquiztan jaknuz̈t wejr zuma kamuc̈haja, jalla niz̈ta anc̈hucqui zuma kamz waquizic̈ha. \p \v 17 Jalla niz̈tiquiztan wejt k'ayi Timoteo cuchanz̈cuc̈ha, anc̈hucaquiz cjuñkatzjapa, jaknuz̈t wejrqui Jesucristo sirwican kamtuc̈haja, jalla nii. Niz̈aza tjapa kjutñi tjapa iclizziz z̈oñinacz̈quizimi tjaajnuc̈ha, jaknuz̈t z̈oñinacz̈laqui Cristuz̈ kamañchiz kamzlaja, jalla nii. Jalla nuz̈ Timoteoqui anc̈hucaquiz cjuñkataquic̈ha. Timoteoqui zuma cumpliñi z̈oñic̈ha. Timoteoqui weriz̈ cjen Jesucristuz̈quin criichic̈ha. \v 18 Yekjapanacaqui anc̈hucaquiztan mitarazi kuzziz cjissinc̈hucc̈ha. Tuz pinsichinc̈hucc̈ha, “Pabluqui anapanz̈ tjonzñi tjonasaka”, cjican. \v 19 Yooz munan, wejrqui wajillaz̈ tjonac̈ha. Nekztan wejrqui nii mitarazi kuzziz z̈oñinacaz̈ langz̈ta obra pajac̈ha, niz̈aza jakniz̈ta kamañchizlaja, jalla nii. Nii z̈oñinacaz̈ chiitami wejtquiz anaz̈ importic̈ha. \v 20 Yooz mantuquiz kamcan, Yooz aztan zuma kamstanc̈ha. Jalla niic̈ha chekanaqui; chiita takunacakazza anaz̈ chekanaqui. \v 21 ¿Jaknuz̈t anc̈huc pecjo? ¿Anc̈huc casticzjapa, wejrqui tjonz waquiziya? ¿Uz̈ humilde kuzziz k'ayachtican tjonz waquiza ja'? ¿Weriz̈ tjontanaqui kjaz̈ cjiñiz̈ pec anc̈hucjo? \c 5 \s1 ANA WALI KAMTA QUINTU \p \v 1 Jilanaca, cullaquinaca, wejtquin tsjii ana wal quintu tjonchic̈ha, anc̈hucaquiztan tsjiiqui niiz̈ wiri maa persun tjun tjacsiquic̈ha. Jalla niiqui juc'ant anawalic̈ha. Ana criichi z̈oñinacami ana nuz̈ paac̈ha. \v 2 Jalla nuz̈ cjenami anc̈hucqui tirapan mitarazi kuzzizc̈hucc̈ha. Pero anc̈hucalaqui llaquit kuzziz cjis waquizic̈ha. Jalla niz̈ta ana wali paañi z̈oñiqui anc̈hucaquiztan jaytitaj cjila. \v 3 Wejrqui anc̈hucatan ana chica z̈eluc̈ha. Jalla nuz̈ cjenami, kuzquiz llaquita sint'iz̈cuc̈ha. Nuz̈ sint'iz̈cu wejrqui nii uj paañi z̈oñz̈ puntuquiztan tantiichinc̈ha, ana wali paac̈ha, jalla niiqui. \v 4 Anc̈huczti wejt llaquita kuz cjuñz̈can, Jesucristo Jilirz̈ tjuuquiz ajcznaquic̈ha nii uj paañi z̈oñz̈ puntu tantiizjapa. Jalla nuz̈ ajcz̈cu, Jesucristo Jiliriqui niiz̈ aztan anc̈hucatan chicaz̈ cjequic̈ha. \v 5 Nekztanaqui anc̈hucqui nii uj paañiqui Satanasquiz intirjaquic̈ha, niiz̈ curpu t'akjisajo. Niiz̈ curpu t'akjistiquiztan cunamit niiz̈ kuzqui azquichta cjec̈hani. Jalla nekztanaqui Jesucristuz̈ tjontanaqui niiz̈ animuqui liwriita cjec̈hani. \p \v 6 Anc̈huca mita kuzziz cjisqui anawalic̈ha. Jalla tii chiita taku cjuñzna, “Koloculla liwraturaqui tjapa t'anti maza t'amcha”. Jalla niz̈ta iratac̈ha nii anawal z̈oñiqui anc̈hucatan chica kamcan parti z̈oñinacz̈quiz anawali cjiskatasacha. \v 7 Tjapa anc̈huca anawali kamañanaca eca, zuma kamañchizpan cjisjapa. Jesucristuqui uc̈hum cuntiquiztan tsjii wilanaz̈takaz ticzic̈ha, uc̈hum ujquiztan ana casticta cjeyajo. Jalla niz̈tiquiztan anc̈hucqui ana ujchizza Yooz yujcquiziqui. Tsjii zuma t'anti maza cuntic̈hucc̈ha. \v 8 Jaknuz̈t pascua pjijsta paañinaca zuma kamañchiz cjis pecc̈haja, jalla niz̈ta irata uc̈humqui zuma kuzziz cjis waquizic̈ha, niz̈aza Yooz kuzcama lijituma kamz waquizic̈ha. Anazuma kuzziz, niz̈aza anazuma kamañchiz, jalla niz̈ta kamz ana waquizic̈ha. \p \v 9 Tuquiqui cartiquiz cjijrz̈quichinc̈ha tuz̈ cjican: “Adulterio paañinacz̈quiztan jaytaquic̈ha, niz̈aza niz̈ta paañinacz̈tan anaz̈ cumpant'iz waquizic̈ha”. \v 10 Jalla nuz̈ cjijrz̈cu wejrqui ultimupan anal cjiwc̈ha, tjapa ana criichi adulterio paañinacz̈tan ana z̈elajo. Ana criichi z̈oñinacaqui anawaliz̈ paac̈ha, adulteriuquiz ojklayc̈ha, niz̈aza cusanacz̈quiz kuz tjaac̈ha, niz̈aza tjañi zaac̈ha, niz̈aza z̈oñiz̈ paata yooznaca sirwic̈ha. Tii muntuquiz niz̈ta anawali paañi z̈oñinaca panz̈ z̈ejlc̈ha. \v 11 Yekjapanacazti “Yoozquin criyuc̈ha” cjican, anawali paac̈ha; adulteriuquiz ojklayc̈ha, niz̈aza cusasanacz̈quiz kuz tjaac̈ha, niz̈aza z̈oñiz̈ paata yooznaca sirwic̈ha, niz̈aza anawal takunaca joojooc̈ha, niz̈aza licc̈ha, niz̈aza tjañi zaac̈ha. Jalla niz̈ta anawali paacan jakziltat Yoozquin criyuc̈ha” cjec̈haj niiqui, jalla niz̈ta z̈oñinacz̈tan ana ojklayaquic̈ha. Niz̈aza anac̈ha niz̈ta paañinacz̈tanaqui c̈hjerimi lujlsqui. Panz̈ ana cumpant'aquic̈ha. \p \v 12 Wejrqui ana criichi z̈oñinaca anac̈ha wejtlaqui tantiistanqui. Antiz uc̈humqui icliz z̈oñinaca tantiistanc̈ha, ujchiz ana ujchiz, jalla nii. \v 13 Nii uj paañi z̈oñi jaytitaj cjila. Pero Yoozqui nii ana criichi z̈oñinaca tantiyaquic̈ha, casticzjapa. \c 6 \s1 QUIJZ PUNTU \p \v 1 Jakziltat tsjii jilz̈ quintra quijac̈haja, jalla niiqui ana criichi juez yujcquiziqui anaz̈ quijz waquizic̈ha. Pero criichi jilanacz̈quin quijspanc̈ha. \v 2 Jesucristuz̈ tjontan criichi jilanacaqui tjapa ana criichi z̈oñinacz̈ puntu jusjisaquic̈ha. ¿Nii ana ziz anc̈hucjo? ¿Tjapa ana criichi z̈oñinacz̈ puntu jusjisaquiz̈ niiqui, kjaz̈t tsjii quija ana azquichi atasajo? \v 3 Criichi z̈oñinacaqui anjilanacz̈ puntu zakaz jusjisaquic̈ha. ¿Nii ana ziz anc̈hucjo? Jaziqui anjilanacz̈ puntu jusjisaquiz̈ niiqui, ¿kjaz̈t tii muntuquiz z̈ejlñi quija ana azquichi atasajo? \v 4 Anc̈hucaquiz quijanaca z̈elaquiz̈ niiqui, ¿kjaz̈t anc̈hucqui ana criichi z̈oñz̈quin quijjo? Criichinacz̈quiztanaqui anaz̈ c̈hjulumi ninacaqui. \v 5 Jalla nuz̈ tii puntuquiztan chiiz̈inuc̈ha anc̈huc azajo. Anc̈hucaquiz quijanacac̈ha anaz̈ cjichuca. ¿Tsjii quija z̈elan, anc̈hucaquiztan anaj azquichi atñi z̈oñi z̈ejl, kjaz̈tatajo? \v 6 Ana criichi jilirz̈ yujcquiz quijas, ¿kjaz̈tatajo? \p \v 7 Quija z̈elanaqui, kjanapacha tjeez̈a, anc̈hucaquiz ana walic̈ha, jalla nii. Nii criichi jilaz̈ uj paatiquiztanaqui nuz̈ pasinza paachucakazza. Niz̈aza awantichucakazza. \v 8 Pero anc̈hucpachac̈ha persun criichi jilanacz̈ quintra payiñc̈hucqui, ana walinaca paacan niz̈aza tjañi zaacan, jalla nuz̈. \s1 ARAJPACHQUIN KAMZ PUNTU \p \v 9 Ana wali kamañchiz z̈oñinacaqui anaz̈ arajpach wajtquin Yooztan chica kamasac̈ha. ¿Jalla nii ana ziz anc̈hucjo? Jaziqui anc̈hucqui anac̈ha incallta cjisqui. Arajpachquin anaz̈ okaquic̈ha tii z̈oñinacaqui: adulteriuquiz ojklayñinaca, niz̈aza z̈oñiz̈ paata yooz sirwiñinaca, niz̈aza pampa cjicjiñi zultirunaca, niz̈aza luctakpora tsjii luctakz̈tan tsjii maatakz̈tantakaz cjeyasñinaca. \v 10 Niz̈aza tjañinaca, niz̈aza cusasanacquin kuz tjaañinaca, niz̈aza licchinaca, niz̈aza quintra chiichiiñinaca, niz̈aza z̈oñinacz̈quiztan kjañz pecñinaca. Jalla tjapa niz̈ta z̈oñinacaqui arajpachquin anapan okasac̈ha Yooztan wiñaya kamzjapa. \v 11 Ima Yoozquin criicanaqui yekjap anc̈hucqui niz̈tatac̈ha. Anziqui Jesucristo Jiliriz̈ cjen, niz̈aza Yooz Espíritu Santuz̈ cjen anc̈huca ujnacaqui pertuntac̈ha. Jalla niz̈tiquiztan anc̈hucqui Yooz partiquiz cjissic̈ha, niz̈aza Yooz yujcquiziqui walikaz ana ujchiz cjissic̈ha anc̈huca ujquiztan liwriita. \s1 YOOZTAJAPAC̈HA UC̈HUMQUI \p \v 12 Jilanaca, cullaquinaca, tsjiilla cjesac̈ha. Yekjapa anc̈hucqui chiic̈hani, criichi z̈oñiqui liwriitaz̈ cjen c̈hjulu paazmi paasac̈ha. Pero c̈hjulu paazmi zuma kamañchiz kamzjapa anaz̈ yanapc̈ha. C̈hjulu paazmi paasac̈ha, pero c̈hjul paazami ana wejt kuz atipskatz pecuc̈ha. \v 13 Tuz̈uc̈ha razunaqui. C̈hjeriqui pjuchjapac̈ha. Niz̈aza pjuchqui c̈hjerijapac̈ha. Ultimquiziqui Yoozqui piscpacha liwj tucuz̈inzkataquic̈ha. Tuz̈uzakazza razunaqui, uc̈hum persun curpuqui anac̈ha adulterio paazjapaqui. Antiz uc̈hum curpuqui Jesucristo Jilirz̈quiz sirwiñijapac̈ha. Niz̈aza Jesucristo Jiliric̈ha uc̈hum curpuz̈ mantiñiqui. \v 14 Yooz Ejpqui Jesucristo Jiliri jacatatskatchic̈ha. Niz̈aza Yoozqui niiz̈ persun aztan uc̈hum curpunaca jacatatskataquic̈ha. \p \v 15 Uc̈hum curpunacaqui Jesucristuz̈tajapac̈ha. ¿Jalla nii ana ziz anc̈hucjo? Jalla niztiquiztan ¿kjaz̈t criichi z̈oñz̈ curpuqui putirii maatakz̈quin tjaata cjesajo? Anapanz̈ cjichuca. \v 16 Jakzilta z̈oñit putirii maatakz̈tan adulterio paac̈haj niiqui, nuz̈ pucultan tsjii curpuchiztakaz cjissa. Cjijrta Yooz takuqui tuz̈ cjic̈ha: “Luctakz̈tan maatakz̈tan lucutiñi cjequiz̈ niiqui, tsjii curpuchiztakaz cjisnaquic̈ha”. ¿Jalla nii Yooz taku ana ziz anc̈hucjo? \v 17 Niz̈aza jakzilta z̈oñit persun kuz Jesucristo Jilirz̈quin tjaaquiz̈ niiqui, nuz̈ pucultan tsjii kuzziz cjissa. \p \v 18 Adulterio cjicjisqui anapanz̈ pecalla. Jalla niz̈ta paaquiz̈ niiqui, persunaz̈tajapa quintraz̈ paac̈ha. Parti paata ujnacaqui, anaz̈ nii adulterio ujz̈tapachaqui. \v 19 Anc̈huca curpuqui Yooziz̈ tjaata Espíritu Santuz̈ kjuya timpluc̈ha. Jalla niz̈tiquiztan Espíritu Santuqui anc̈hucaquizpacha z̈ejlc̈ha. ¿Jalla nii ana ziz anc̈hucjo? Anc̈hucqui patrunchizpanc̈ha. \v 20 Yoozqui anc̈huc kjaychic̈ha, wali preciuz̈tan, Jesucristuz̈ ljocz̈tan. Jalla niz̈tiquiztan anc̈huca curpuquiztanami kuzquiztanami Yooztajapa honora waytiz waquizic̈ha. Jalla nuz̈ pizcpacha Yooztajapapanc̈ha. Jilanaca, anac̈ha uj paazqui. \c 7 \s1 ZALZ PUNTU \p \v 1 Jaziqui amiz̈ cjijrta pewcz̈tanacquiz kjaaznasac̈ha. Jaziqui tii chiiz̈inuc̈ha. Ana zalzqui walikazza. \v 2 Jalla nuz̈ cjenami tii timpuquiz zalz waquizic̈ha, ana adulterio ujquiz tjojtsjapa. Jalla niz̈tiquiztan zapa luctaka tsjaa maatakz̈tan zalz waquizic̈ha. Niz̈aza zapa maataka tsjii luctakz̈tan zalz waquizic̈ha. \v 3 Tsjii lucuqui zuma lucuz̈ta cjispanc̈ha persun maatakz̈tanaqui. Niz̈aza tsjaa tjunqui zuma tjunaz̈ta cjispanc̈ha persun luctakz̈tanaqui. \v 4 Tjuna curpuqui persun lucz̈tajapapanc̈ha. Niz̈aza lucz̈ curpuqui persun tjunaltajapapanc̈ha. \v 5 Niz̈aza porapat lucutiñi curpu tjaa-asaquic̈ha. Porapat tsjii acuerduquiz luzasaquiz̈ niiqui, tsjii kjaz̈tallaz̈ nicasasac̈ha, Yoozquin mayizizquin kuz tjaazjapa. Nii acuerduquiz luzta timpu wattan, nii lucutiñiqui ana iya nicz waquizic̈ha. Tira nicaquiz̈ niiqui persun curpu ana ewjazñi atac̈hani, nekztan Satanás diabluqui nii ana ewjazñi attiquiztan niz̈aza nictiquiztan adulteriuquiz tjojtskatasac̈ha. \p \v 6 Nekztan jalla tuz̈ chiiz̈inuc̈ha, pero anal ultimu mantuc̈ha. \v 7 Wejrqui ana zalzniñc̈ha. Jalla niz̈ta kamñiz̈ cjic̈haj tjapa anc̈hucqui, jalla niz̈tal pecuc̈ha wejrqui. Pero Yoozqui zalz kamaña, niz̈aza ana zalz kamaña tjaac̈ha. Jalla niz̈tiquiztan zapa mayni niiz̈ persun Yooziz̈ tjaata kamañ jaru kamstanc̈ha. Jalla niiqui walikazza. \p \v 8 Zultirz̈quizimi, z̈ew luctakz̈quizimi z̈ew maatakz̈quizimi tuz̈ chiiz̈inuc̈ha anc̈hucaquiz. Wejr irataz̈ cjic̈haj anc̈hucqui, ana zalzñi. Jalla niiqui waliz̈ cjesacha. \v 9 Anchapanz̈ zalz pecc̈haj niiqui, zalzna cjichucac̈ha. Ana zalzcanpacha niz̈aza ancha maataka peccan z̈elasaz̈ niiqui, ujquiz tjojtznasac̈ha. Jalla nuz̈ cjenaqui zalzla cjichucapanikazza. \s1 JALJTIZ PUNTU \p \v 10-11 Zalzi z̈oñinaca, anc̈hucaquiz wejr mantuc̈ha, jalla tuz̈. Tsjaa tjunqui naaz̈a persun luctakz̈tan ana jaljtiz waquizic̈ha. Niz̈aza tsjii lucuqui niiz̈ persun tjunatan ana jaljtiz waquizic̈ha. Jaljtaquiz̈ niiqui, ana iya yejkz̈tan zalznasac̈ha. Pero nii lucutiñ z̈oñiqui porapat pertunas waquizic̈ha. Jalla tii mantitaqui anac̈ha weriz̈ mantitakazzi, Yooz Jiliriz̈ mantitapanc̈ha. \p \v 12 Parti z̈oñinacz̈quiz chiiz̈inuc̈ha, tii chiiz̈intaqui ana Yooziz̈ mantitac̈ha. Tsjii criichi z̈oñiqui ana Yoozquin criichiñ tjunchizlaj niiqui, niz̈aza naa tjunqui lucutiñipan kamz pecc̈haj niiqui, nii criichi lucuqui ana jaljtiz waquizic̈ha. \v 13 Niz̈aza tsjii criichi maatakaqui ana criichi lucchizlaj niiqui, niz̈aza naaz̈a lucuqui lucutiñipan kamz pecc̈haj niiqui, naa criichiñ tjunqui ana jaljtiz waquizic̈ha. \v 14 Naaz̈a cjen Yoozqui naaz̈a ana criichi lucu cwitic̈ha. Niz̈aza Yoozqui ana criichiñ tjun cwitic̈ha naaz̈a Yoozquin criichi lucchiz cjen. Ana niz̈ta cjequiz̈ niiqui, nii lucutiñ maatinacaqui ana criichi z̈oñinacz̈ maatinacaz̈takaz cjesac̈ha. Pero Yoozqui nii lucutiñ maatinaca cwitic̈ha. \v 15 Pero tsjii ana Yoozquin criichi lucumi uz̈ tjunmi jaljtizpanz̈ pecc̈haj niiqui, tsjiikaj jaljtila cjichucac̈ha. Jalla niz̈ta wataquiz̈ niiqui nii Yoozquin criichi lucu cjicu uz̈ tjun cjicu jaljtasac̈ha, porapat zuma kamasajo, ana wali kamchuca cjenaqui. Yoozqui uc̈hum criichinaca kjawzicha, zuma kamajo. \v 16 ¿Criichi lucuqui niiz̈ ana criichiñ tjun ultimu Yoozquin criiskatasajo? Ana zizzucac̈ha. ¿Niz̈aza criichiñ tjunqui naaz̈a ana criichi lucu ultimu Yoozquin criiskatasajo? Ana zizzucac̈ha. \s1 YOOZIZ̈ TJAATA KAMAÑ JARU KAMZ WAQUIZIC̈HA \p \v 17 Zapa mayniqui Yooziz̈ tjaata kamañ jaru kjaz̈tachichimi kamz waquizic̈ha. Yooziz̈ kjawz̈taz̈ cjen tsjii wira kamchinc̈hucc̈ha. Jalla nii wira ana Yooz quintraz̈laj niiqui, niz̈ta kamzquiz cjesac̈ha. Jalla nuz̈upan mantuc̈ha tjapa iclizziz z̈oñinacz̈quin. \v 18 Criiz oraqui jakziltat judío z̈oñz̈ chimputaz̈laj niiqui, chimputa z̈ela. Niz̈aza criiz oraqui jakziltat ana chimputaz̈laj niiqui, ana chimpuskata. \v 19 Chimputami ana chimputami anaz̈ importic̈ha. Yooz mantitacama kamzqui, jalla niic̈ha importaqui. \v 20 Yoozquin criiz̈cuqui c̈hjul z̈oñimi c̈hjul kamañchizlaja, jalla nii kamañquiz cuntintu z̈ejlzkazza. \v 21 Criiz oraqui z̈oñz̈ mantuquiz z̈ejlcanami, amqui ana kuz turwayskataquic̈ha. Nekztan, jalla nii z̈oñz̈ mantuquiztan liwriita cjesaz̈ niiqui, pan ulnaquic̈ha, liwrii cjisjapa. \v 22 Jakzilta criichi z̈oñit z̈oñz̈ mantuquizlaj niiqui, nii z̈oñz̈ mantuquiz tira z̈ejlcanami, cjuñzna, Jesucristo Jiliriz̈ liwriitac̈ha, nii. Niz̈aza jakzilta criichi z̈oñit z̈oñz̈ mantuquiz ana z̈ejlc̈haja, tii cjuñzna, Jesucristuz̈ mantuquiz z̈ejlc̈ha, nii. \v 23 Yoozqui anc̈huc kjaychic̈ha wali jila preciuz̈tan. Cristuz̈ ljokc̈ha nii preciuqui. Jalla niz̈tiquiztan z̈oñz̈ mantuquiz anac̈ha cjiskatsqui. \v 24 Yoozquin criiz̈cuqui c̈hjul z̈oñimi c̈hjul kamañchizlaja, jalla nii kamañquiz z̈ejlz waquizic̈ha. Kjaz̈tachichimi cuntintu cjequic̈ha Yooztan chica kamchiz̈ cjen. \s1 ZALZ PUNTU \p \v 25 Yoozqui wejtquiz ana taku tjaachic̈ha zultirunacz̈ puntuquiztan. Pero, wejrqui tuz̈ chiiz̈inuc̈ha. Niz̈aza cjuñzna, Yoozqui wejtquiz apóstol kamaña cumpjiichic̈ha. Niz̈aza nii apóstol kamañ jaru panz̈ kamuc̈ha. Wejrqui Yooziz̈ illztitc̈ha niiz̈quin sirwizjapa. Jalla niz̈tiquiz̈tan weriz̈ chiiz̈inta tawkquiz kuz tjaaz waquizic̈ha. \v 26 Tuz̈ chiiz̈inuc̈ha. Tii timpuquiz kamzqui ch'amac̈ha criichi z̈oñinacz̈tajapaqui. Jalla niz̈tiquiztan c̈hjul kamañchizlaja, jalla nii kamañquiz z̈ejlz waquizic̈ha. Zalziz̈laja, zalzi z̈ela; ana zalziz̈laja, ana zalz waquizic̈ha. \v 27 Jakziltat tjunchiz cjec̈haja, anaz̈ persun maatakz̈tan jaljtiz waquizic̈ha. Niz̈aza ana zalzi z̈oñiqui maataka kjurz ana waquizic̈ha. \v 28 Pero jakziltat zalznac̈haja, jalla nii zalz̈taqui anac̈ha ujqui. Niz̈aza jakzilta turt zalznac̈haja, jalla nii zalz̈taqui anac̈ha ujqui. Tii ch'ama kamz timpuquiz zalzñinacz̈quiz juc'ant llaquinaca cjequic̈ha. Wejrqui anaj niz̈ta llaquita kamjaa anc̈huc cjiwc̈hiya. \p \v 29 Jilanaca, cullaquinaca, tii walja ch'ama kamz timpuqui ana az̈ka tjuraquic̈ha. Jalla niz̈tiquiztan tekztan nawjcchuc tjunchiz z̈oñinacaqui anaz̈ tjunaquiz juc'anti kuz tjaaquic̈ha. Antiz Yoozquin juc'anti kuz tjaaquic̈ha. \v 30 Niz̈aza llaquita z̈ejlñi z̈oñinacaqui anaz̈ ancha llaquisaquic̈ha. Yooztan kamchiz̈ cjen cuntintu cjequic̈ha. Niz̈aza c̈hjulquiztan chipsñi z̈oñinacaqui anaz̈ juc'anti kuz tjaaquic̈ha chipchipsquiziqui. Yoozquin juc'anti kuz tjaaquic̈ha. Niz̈aza cusasanaca kjayñi z̈oñinacaqui anaz̈ juc'anti kuz tjaaquic̈ha kjayta cusasanacquiz. \v 31 Tii muntumi niz̈aza tii muntuquiz z̈ejlñimi tucuz̈inznaquic̈ha. Jalla niz̈tiquiztan jakziltat tii muntuquiz z̈elinchiz cjec̈haja, anaz̈ nii z̈elinchizquiz kuz tjaaquic̈ha. Antiz Yoozquin juc'anti kuz tjaaquic̈ha. \p \v 32 Anc̈hucqui tii muntu kamcan kuz turwayzquiztanaqui liwriitakaj cjeejal cjiwc̈hiya. Ana zalzñi z̈oñinacaqui Yooz kamañquizkaz kuz tjaaspanc̈ha; Yooz kuz cuntintu cjiskatz pecc̈ha. \v 33 Zalzñi z̈oñinacazti Yoozquin sirwicanami tii muntu kamañquiz kuz tjaac̈ha, persun tjun cuntintu cjisjapa. \v 34 Niz̈aza zalzi maatakz̈ kamañz̈tan zultir maatakz̈ kamañz̈tan anac̈ha tsjiikaz. Ana zalzi maatakqui Yooz kamañquizkaz kuz tjaac̈ha. Curpumi kuzmi Yoozquin sirwizquin tjapa kuz tjaac̈ha. Pero zalzi maatakazti Yoozquin sirwicanami tii muntu kamañquiz kuz tjaac̈ha, persun lucu cuntintu cjisjapa. \p \v 35 Tii weriz̈ chiiz̈intaqui anc̈hucalta wali cjisjapac̈ha, anaz̈ anc̈huca atajzjapa. Niz̈aza tii weriz̈ chiiz̈intaqui anc̈hucaquiz zuma kami yanapzjapac̈ha, niz̈aza Yoozquinpankaz tjapa kuz tjayi yanapzjapa. \p \v 36 Tsjiilla cjesac̈ha, zalz puntuquiztan zakaz. Jakzilta z̈oñz̈tat tsjaa majt z̈elac̈haja, zalz irarquiz tjonchiñ, niz̈aza ancha zalz pecchiñ. Ana chajalztiquiztan niiz̈ kuz turwayskatc̈haj niiqui, tuz̈ chiiz̈inuc̈ha. Niiz̈ tur chjalz wali tantiiz̈cu, chjalznasac̈ha. Nii chjalzqui anac̈ha ujqui. \v 37 Tii puntu iyal chiiz̈inuc̈ha. Naa tura ejpqui ana chjalz pecc̈haj niiqui, ana chjalzucac̈ha. Walikaz cjesac̈ha. Naa turaz̈ cjen, ana jarita cjesaz̈ niiqui, niz̈aza niiz̈ persun kuzquiz ana chjalz pinsitacamaz̈laj niiqui, ana chjalzucaz̈ cjesac̈ha. Jalla nii ana chjalzqui waliz̈ cjesac̈ha. \v 38 Jaziqui nii chjalzñi z̈oñiqui walikaz paac̈ha. Pero nii ana chjalzñi z̈oñizti juc'ant walikaz paac̈ha. \p \v 39 Zalzñi maatakaqui persun lucz̈tan kamaquic̈ha, c̈hjulorat ticznac̈haja, jalla niicama. Jalla niiqui liy jaruc̈ha. Jalla nuz̈ lucu ticzi cjenaqui naa z̈ew z̈onqui yekja lucz̈tan zalznasac̈ha, pero Yoozquin criichi z̈oñizakaz cjesac̈ha. \v 40 Pero naa z̈ew z̈on ana zalznaquiz̈ niiqui, juc'ant cuntintu cjequic̈ha. Jalla nuz̈ pinsuc̈ha wejrqui. Niz̈aza Yooz Espíritu Santuc̈ha wejt kuzquiziqui, weriz̈ pinsita zuma cjisjapa. \c 8 \s1 Z̈OÑIZ̈ PAATA YOOZNACQUIN TJAATA C̈HJERI PUNTU \p \v 1 Tsjiilla cjesac̈ha, z̈oñiz̈ paata yooznacquin tjaata c̈hjeri puntuquiztan. Anc̈hucqui cjic̈ha: “Tjapa wejrnacqui nii puntuquiztan zizuc̈ha”. Pero wejr cjiwc̈ha, jakziltat “Wejrtc̈ha ziziñtqui”, cjec̈haj niiqui, mit kuzziz cjec̈hani. Niz̈aza jakziltat zuma munaziñi kuzziz cjec̈haj niiqui, parti criichi z̈oñinacaz̈quiz yanapstanc̈ha zuma kamañchiz cjeyajo. \v 2 Jakziltat persun kuzquiz pinsican: “Ultim weraral zizuc̈ha”, cjican cjec̈haja, jalla niiqui ana zuma zizza. Anapanz̈ ultim werara zizasac̈ha. \v 3 Jakziltat Yoozquin tjapa kuz tjaac̈haja, Yoozqui nii z̈oñi pajc̈ha niiz̈ maati cunta. \p \v 4 Jaziqui nii z̈oñiz̈ paata yooznacquin tjaata c̈hjeri puntuquiztan, tuz̈ cjiwc̈ha. Z̈oñiz̈ paata yooznacaqui anapanc̈ha ultim Yoozqui. Niz̈tiquiztan anac̈ha c̈hjulumi. Werar Yoozqui zintallapanikaz z̈ejlc̈ha. \v 5 Tii muntuquiz z̈ejlñi z̈oñinacz̈ yooznacaqui wacchic̈ha. Ana criichi z̈oñinacaqui tii yokquiz z̈ejlñimi niz̈aza tsewc arajpachquin z̈ejlñimi cjic̈ha, “Niic̈ha Yoozkaz”, niz̈aza “Niic̈ha uc̈hum Jiliriqui”, panz̈ cjic̈ha. \v 6 Uc̈humnacalta tsjii werar Yoozkaz z̈ejlc̈ha. Tsjii Yooz Ejp z̈ejlc̈ha. Niiqui tjapa z̈ejlñinaca paachic̈ha. Niz̈aza uc̈humnacaqui niiz̈tajapac̈ha. Niz̈aza tsjii Jesucristo Jilirikaz z̈ejlc̈ha. Niiz̈ cjen tjapa z̈ejlñinaca z̈ejlc̈ha, niz̈aza niiz̈ cjen uc̈humnacaltaqui ew z̈ejtz kamaña z̈ejlc̈ha. \p \v 7 Z̈oñiz̈ paata yooznac puntuquiztan yekjap criichi z̈oñinacaqui ana zuma intintic̈ha. Tuquita yekjapanacaqui anc̈hucaquiztan z̈oñiz̈ paata yooznaca sirwiñitac̈ha. Jalla niz̈tiquiztan anziqui yooznacquiz tjaata c̈hjeri lujlcan, nii paata yooznacquin pinsic̈ha, niz̈aza persun kuzquiz sint'ic̈ha. Jalla niz̈tiquiztan nii c̈hjeri lujlchiz̈ cjen ultim Yooz quintra uj paac̈ha. \v 8 Yooz yujcquiziqui c̈hjeri lujlchi cjenami ana c̈hjeri lujlchi cjenami anaz̈ importic̈ha. Jakziltat c̈hjul c̈hjerimi lujlc̈haj niiqui, nii c̈hjerquiztan anaz̈ tsjan Yoozquin kuzziz cjesac̈ha. Niz̈aza jakziltat ana tjapaman c̈hjeri lujlc̈haj niiqui, nii ana tjapaman c̈hjeri lujltiquiztan ana upa Yoozquin kuzziz cjesac̈ha. \v 9 Pero z̈oñiz̈ paata yooznacquin tjaata c̈hjeri lujlzquiztan cwitazaquic̈ha, ana tsjii ana zuma intintiñi criichi jila ujquiz tjojtskatzjapa. \v 10 Anc̈hucqui zizza, z̈oñiz̈ paata yoozqui anac̈ha c̈hjulmi, jalla nii. Niz̈aza anc̈hucqui z̈oñiz̈ paata yooznacquin ana sint'ic̈ha. Pero yekjap jilanacazti tirapan z̈oñiz̈ paata yoozquin kuzquiz sint'iskatc̈ha, ultimu Yoozquin criichi cjicanami. Jaziqui yekjap anc̈hucaquiztan z̈oñiz̈ paata yooz timpluquiz c̈hjeri lulasac̈ha. Pero tsjii jilaqui anc̈huc cherz̈cu lujlz zakaz pecasac̈ha, aunquimi nii z̈oñiz̈ paata yoozquin sint'icanami. Jalla niz̈tiquiztan nii z̈oñiz̈ paata yoozquin sint'iñi jilaqui ultim Yooz quintra uj paasac̈ha, nii z̈oñiz̈ paata yoozquin tjaata c̈hjeri lujlz̈cu. \v 11 Jaziqui anc̈hucaz̈ lujltiquiztan nii criichi jilaqui werar Yoozquiztan zarakskatc̈ha. Jesucristuqui nii jilz̈ laycu ticzic̈ha, jalla. \v 12 Pero anc̈hucqui nii jilz̈ kuz ana wali cjiskatc̈ha. Jaziqui nii jilz̈ quintrami uj paac̈ha, niz̈aza Cristuz̈ quintrami uj paac̈ha. \v 13 Jalla niz̈tiquiztan z̈oñiz̈ paata yoozquin tjaata c̈hjeri lujlchiz̈ cjen wejt jila ujquiz tjojtskatasaz̈ niiqui, anapan nii c̈hjeri lujlz pecuc̈ha. Wejrqui anapan yekja jila ujquiz tjojtskatz pecuc̈ha. \c 9 \s1 PABLUZ̈ KAMAÑA PUNTU \p \v 1 Wejrqui liwriitc̈ha. Jalla niz̈tiquiztan c̈hjulu paazmi paasac̈ha. Wejrqui Jesucristuz̈ cuchanz̈quita apostoltc̈ha. Niz̈aza wejrqui persun c̈hjujcz̈tan uc̈hum Jesucristo Jiliri cherchinc̈ha. Niz̈aza weriz̈ Yooz taku paljaytiquiztan, anc̈hucqui Jesucristo Jilirz̈quin criichinc̈hucc̈ha. Jaziqui anc̈hucqui wejt obra cuntac̈ha Yooztajapaqui. \v 2 Cunamit yekjapanaca wejr ana apóstol pajc̈hani. Anc̈huczti wejr apóstol pajstanc̈ha. Anc̈hucaz̈ Jesucristuz̈quin criichiz̈ cjen, wejrqui kjanapacha tjeeztitc̈ha, ultim werara apóstol, jalla nii. \p \v 3 Wejt quintra chiiñinacz̈quiz kjaaznuc̈ha, tuz̈ cjican: Wejrtc̈ha lijitum apostoltqui. \v 4 Jalla niz̈tiquiztan criichi z̈oñinacaz̈ tjaata c̈hjerimi niz̈aza c̈hjul tjaatami tanznasac̈ha. \v 5 Niz̈aza apóstol kamañquiz ojklaycan criichiñ tjun chjichasac̈ha. Jalla niz̈ta chjichñic̈ha parti apostolanacaqui, niz̈aza Jesucristo Jilirz̈ persun lajknacami, niz̈aza Pedrumi. \v 6 Wejttan Bernabez̈tan Yooz taku paljaycan tirapan langznuc̈ha, persuna mantinzjapa. Jalla nuz̈ cjenami, tii mantinzjapa langzqui jaytasac̈ha, anc̈hucqui wejr mantinz̈inajo. \s1 YOOZ TAKU PALJAYÑI Z̈OÑZ̈ PUNTU \p \v 7 Tsjiilla cjesac̈ha nii puntuquiztan. Zultatunacaqui anaz̈ sirwic̈ha, persuna mantincan. Niz̈aza zkala langzñi z̈oñiqui zkal c̈hjerquiztan lulasac̈ha. Niz̈aza uuza ichñi z̈oñiqui uuzi lichiz̈ licasac̈ha. Jalla nuz̈upanc̈ha tii muntuquiziqui. \v 8 Anac̈ha wejt kuzquiztankaz tii chiitaqui. Jalla nuzupanz̈ chiic̈ha Moisés cjijrta Yooz takuqui. \v 9 Nii Moisés cjijrta liiquiziqui tuz̈ cjic̈ha: “Tsjii zkala jojñi wacaqui anaz̈ ñujcz waquizic̈ha”. Yoozqui jalla nuz̈ cjican chiichic̈ha anac̈ha wacz̈tajapa, \v 10 antiz wejrnacaltajapac̈ha. Niijapa nii Yooz taku cjijrtac̈ha. Zkal yoka kjullñi z̈oñimi, niz̈aza zkala jojñi z̈oñimi tjewznac̈ha zkalquiztan tsjiiz̈tan tanzjapa. \v 11 Jaziqui wejrnacqui anc̈hucaquiz Yooz taku paljaychinc̈ha, zkala c̈hjacchiz̈takaz. Jalla niz̈tiquiztan wejtnacalaqui anc̈hucaquiztan mantinzjapa tanzñi cjichuca, zkala langzñi z̈oñiz̈takaz. \p \v 12 Yekja Yooz taku tjaajiñi z̈oñinacaqui anc̈hucaquiztan mantinzjapa tanchipanc̈ha. Wejtnacalaqui anc̈hucaquiztan juc'anti tanzuca. Wejrnaczti anapan wira mantinz exijcan kamiñc̈ha. Wejrnacqui persuna langztiquiztan mantincan kamiñc̈ha. C̈hjulumi awantuc̈ha liwriiñi Cristuz̈ taku catokz ana atajta cjeyajo. \v 13 Timpluquiz langzñi z̈oñinacaqui timpluquiztan mantiñic̈ha. Niz̈aza timplu altarquiz wilana jawkñi z̈oñinacaqui wilana jawkta chjizwiquiztan mantiñitacha. Jalla nii anc̈hucqui zizza. \v 14 Jalla niz̈tapacha Jesucristo Jiliriqui mantichic̈ha, jakziltat liwriiñi Yooz taku paljayac̈haja, jalla niiqui nii Yooz taku paljayz langzquiztan mantinasac̈ha. \s1 PABLUQUI YOOZ TAKU PALJAYC̈HA, PERSUNA MANTINCAN \p \v 15 Wejrqui anapan mantinz exijcan kamiñc̈ha. Niz̈aza anziqui anal anc̈hucaquin cjijrz̈cuc̈ha wejr mantinskatzjapa. Ana jakziltiz̈quizimi mantinskatz pecuc̈ha. Wejrqui ima z̈oñz̈quiz mantinskatzcan ticzkal pecasac̈ha. Tii persuna mantinz honora ana wejtquiztan kjañkatz pecuc̈ha. \p \v 16 Yooz taku paljaycan wejrqui anal mit kuzziz cjesac̈ha. Yoozqui wejtquiz nii kamaña tjaachic̈ha. Jalla niz̈tiquiztan Yooz taku paljaystanc̈ha. Liwriiñi Yooz taku ana paljayasaz̈ niiqui, wejrqui castictal cjesac̈ha. \v 17 Niz̈aza wejrqui persun kuzcamakaz Yooz taku paljaytasaz̈ niiqui tsjii pacz tjewztasac̈ha, weriz̈ Yoozquiz yanaptiquiztan. Pero anac̈ha wejt kuzcama tii puestuquin kamuc̈ha. Yoozqui tii Yooz taku paljayz kamaña wejtquiz tjaachic̈ha. Jalla niz̈tiquiztan Yooz taku paljaystanpanc̈ha wejrqui. \v 18 Niz̈aza liwriiñi Cristuz̈ taku paljaycan ana jecz̈quiztanami cobriñc̈ha, wejr mantinz̈inajo. Antiz persunpacha mantinuc̈ha. Jalla niz̈ta ojklayz̈cu ancha cuntintutc̈ha. Jalla niic̈ha wejt kuzquiz pactaz̈takazqui. \p \v 19 Cristuz̈ cjen wejrqui liwriitac̈ha. Jaziqui z̈oñz̈ kuzquiz pinsita jaru ana kamuc̈ha. Jalla nuz̈ liwriitaz̈ cjenami, wejrqui tjapa z̈oñz̈ kuz jaru paasac̈ha, walja z̈oñinaca Cristuz̈quin kuzziz cjiskatzjapa. \v 20 Judío z̈oñinacz̈tan kamcan, judío z̈oñinacz̈ cuzturumpi paa-uc̈ha, ninaca Cristuz̈quin kuzziz cjiskatzjapa. Niz̈aza, Moisés liy jaru kamñi z̈oñinacz̈tan kamcan, Moisés liy paa-uc̈ha, ninaca Cristuz̈quin kuzziz cjiskatzjapa. Ultimquiziqui anal nii Moisés liy mantuquiz kamuc̈ha. \v 21 Niz̈aza ana Moisés liy jaru kamñi z̈oñinacz̈tan kamcan, wejrqui zakal Moisés liy jaru ana kamuc̈ha, nii z̈oñinaca Cristuz̈quin kuzziz cjiskatzjapa. Ultimquiziqui wejrqui werar Yooz liy jaru kamuc̈ha, niz̈aza Cristuz̈ liy jaru kamuc̈ha. \v 22 Niz̈aza c̈hjulquizimi kuz sint'iskatñi z̈oñinacz̈tan kamcan, wejrqui niz̈tazakaz kuz sin'tiskattaz̈okaz cjiñc̈ha, nii z̈oñinaca Cristuz̈quin kuzziz cjiskatzjapa. Jalla niz̈ta punta punta kamuc̈ha, jaknuz̈umi z̈oñinaca liwriita cjeyajo. \v 23 Jalla niz̈ta punta punta kamucha, z̈oñinacz̈quiz liwriiñi Yooz taku criiskatzjapa. Niz̈aza jalla niz̈ta kamucha, persunpacha Yoozquiztan zumanaca tanzjapazakaz. \p \v 24 Tsjiilla cjesac̈ha. Anc̈hucqui tuz̈ zizza. Tsjii zajtñiquiz tjapa zajtñi z̈oñinacz̈quiztan tsjiillapankaz ganc̈ha. Jalla nuz̈ cjuñz̈cu anc̈hucqui Yooz jiczquiz tjapa kuztan zajtz waquizic̈ha, premio ganzjapa. \v 25 Tjapa piluta uziñinacaqui walja istutiic̈ha ima canchiquiz luzcan. Niz̈aza ana walinacquiztan jaytissa tsjan cusa uzinzjapa. Jalla niz̈ta paac̈ha, tsjii chjañquiztan paata royti pillu ganzjapa. Nii premiuqui tsjii upacamakaz tjurc̈ha. Anc̈huczti Yooz jiczquiz zajtc̈ha, tsjii wiñaya tjurñi premio ganzjapa. Jalla nii premiuqui cjic̈ha, Yooztan wiñaya kamz, jalla nii. \v 26 Wejrqui anal inapampa Yooz jiczquiz zajt zajtcan kamuc̈ha. Tsjii pucultan boxsiyasñi z̈oñinacaqui anaz̈ tsjii kjutñi c̈hajcz pecc̈ha. Antiz panz̈ c̈hajcza tsjiizuñz̈ yujcquin. Wejrqui jalla niz̈tazakaz anal inapampa kamuc̈ha. Antiz liwriiñi Yooz takucama kamuc̈ha. \v 27 Wejrqui persun kuzquizpacha ewjasuc̈ha c̈hjul anawalinacami paazquiztan. Wejrqui jalla nuz̈ paa-uc̈ha, Yooz wejr ana wirquin tjewcznajo. Yekjapanacz̈quiz zuma tjaajinz̈cu wejrqui anal wirquin tjewcz̈ta cjis pecuc̈ha, wejr ana zuma kamchinz̈ cjen. \c 10 \s1 TUQUITA EJPNACZ̈ KAMTA PUNTU \p \v 1 Tsjiilla cjesac̈ha. Wejrqui anc̈hucaquiz tuz̈ zizkatz pecuc̈ha. Egipto yokquiztan ulanz̈quichi tuquita ejpnacaqui tsjir koztan kamatc̈ha. Moisés irpita kamatc̈ha. Niz̈aza Moisesqui tjapa ninaca Ljoc Kota tjakchic̈ha. \v 2 Jalla nuz̈ irpitaz̈ cjen, niz̈aza Ljoc Kota tjaktaz̈ cjen, nii z̈oñinacaqui Moisestan tsjii kuzziztac̈ha. Jalla niz̈tiquiztan tjapa ninacaqui Moisés irpiñi bautistaz̈takaztac̈ha. \v 3 Niz̈aza tjapa ninacaqui Yooz tjaata c̈hjeri lujlchic̈ha. \v 4 Niz̈aza tjapa ninacaqui tsjii pajk maz ajkquiztan Yooz tjaata kjaz licchic̈ha, curpu mantinzjapa, niz̈aza ninacz̈ kuz wali mantinzjapa. Niz̈aza ninacz̈ kuz wali mantinzjapa Cristutac̈ha mazquiztan ulanñi kjaztakaz. Jalla nii Cristuqui chicapacha cumpañt'atc̈ha ninacaz̈ jiczquiz okan. \v 5 Jalla nuz̈ Cristuz̈ cumpañt'ita cjenami, jila parti nii z̈oñinacaqui anapan Yoozquin kuzziztac̈ha. Jalla niz̈tiquiztan Yoozqui anatac̈ha cuntintu; ninacz̈ quintra z̈awjchic̈ha. Jalla niz̈tiquiztan nii z̈oñinacaqui ch'ekti yokquin ticzic̈ha. \p \v 6 Jalla nii tuquita kamtaqui cjijrtatac̈ha uc̈humnaca cjuñajo, niz̈aza niz̈ta ana walinaca tuquitaz̈tapacha ana paajo. \v 7 Jaknuz̈t yekjapa tuquita ejpnaca z̈oñiz̈ paata yooznacquin sirwitc̈haja, jalla niz̈tapachaqui anapanz̈ kamz waquizic̈ha anc̈hucqui. Nii tuquita ejpnacz̈ puntuquiztan cjijrta Yooz takuqui, tuz cjic̈ha: “Nii z̈oñinacaqui c̈hjeri lujlz̈cu licz̈cu tsajts pjijsta payi waquintichic̈ha.” Jalla niz̈ta irata kamz anaz̈ waquizic̈ha. \v 8 Niz̈aza yekjap tuquita ejpnacaqui adulterio paachic̈ha. Jalla niz̈tiquiztan ticzic̈ha 23,000 z̈oñinacaqui tsjii noojikaz. Jalla nii cjuñzna. Adulterio anac̈ha paazqui. \v 9 Niz̈aza yekjap tuquita ejpnacaqui: “Yoozza pazinziz kuzzizqui”, cjichic̈ha. Jalla nekztan juc'anti anawalinaca paapaatc̈ha. Ultimquiziqui Yooz Ejpqui ninaca casticchic̈ha. Jalla nii castictiquiztan walja z̈oñinacaqui ticzic̈ha, zkoranacaz̈ c̈h'atta. Jalla nii cjuñzna. Anac̈ha uj paazqui: “Yoozza pazinziz kuzzizqui”, cjicanaqui. \v 10 Niz̈aza yekjap tuquita ejpnacaqui Yooz quintra chutchic̈ha. Jalla niz̈tiquiztan Yoozqui anjila cuchanz̈quichic̈ha ninaca conzjapa. Jalla nii cjuñz̈cu, anc̈hucqui Yooz quintra chuch anaz̈ waquizic̈ha. \p \v 11 Tjapa tuquita ejpnacaz̈ kamtaqui Yooz tawk libruquiz cjijrtatac̈ha uc̈humnacaquiz chiiz̈inzjapa ana niz̈ta paajo. Tii muntu tucuzinz z̈catz̈inz̈quic̈ha. Jalla niz̈tiquiztan tuquita ejpnacaz̈ kamta quintunaca zumpacha cjuñz waquizic̈ha, ana niz̈ta kamzjapa. \v 12 Jalla tuz̈ cjiwc̈ha. Jakziltat persun kuzquiz “walikaztc̈ha wejrqui” cjican pinsic̈haja, jalla niiqui panz̈ cwitazaquic̈ha, ana ujquiz tjojtsjapa. \v 13 C̈hjul pruebanacquizimi anc̈huc sufric̈haja, jalla niz̈ta pruebanacquiz zakaz tsjii tsjii criichi z̈oñinacaqui sufric̈ha. C̈hjul pruebanacaz̈ sufriskatta cjenami Yoozqui anchucaquiztan nii pruebanaca ana atipskataquic̈ha. Antiz ultimquiziqui Yoozqui c̈hjul pruebanacquiztan anchucaquiz atipskataquic̈ha, anc̈huc ana c̈hjul ujquiz tjojtsjapa, niz̈aza tjurt'iñi kuzziz awantizjapa. Uc̈hum Yoozza zuma yanapñiqui, uc̈humnacaz̈ tjapa pruebanaca tjurt'iñi kuzziz watajo. \s1 Z̈OÑIZ̈ PAATA YOOZNACQUIZTAN ZARAKA \p \v 14 Weriz̈ pecta jilanaca, cullaquinaca, z̈oñiz̈ paata yooznacquiztan zaraka. Anapanz̈ ninacz̈quiz sirwa. \v 15 Anc̈hucc̈ha zizñi z̈oñinacaqui. Anc̈hucpacha tii weriz̈ chiita taku yatisinznasac̈ha, werara ana werara, jalla nii. \v 16 Cristuqui uc̈hum laycu ticzic̈ha. Jalla nii cjuñznajo Cristuqui cuzturumpi mantichic̈ha, uwas kjaz liczmi, niz̈aza t'anta lujlzmi. Nii uwas kjazza Cristuz̈ ljoc cuntaqui. Niz̈aza nii t'antac̈ha Cristuz̈ curpu cuntaqui. Nii Cristuz̈ mantita cuzturumpi paacan Yoozquin gracias cjican chiic̈ha. Nii uwas kjaz liccan Cristuz̈tan tsjii kuzziz cjican tjeez̈a. Niz̈aza nii tojz̈ta t'anta lujlcan Cristuz̈tan tsjii kuzziz cjican tjeez̈a. \v 17 Tsjii t'anta z̈ejlc̈ha, aunquimi t'unapacha kjolz̈tami. Niz̈tazakazza uc̈hummi. Walja tama criichinaca z̈elanami, tsjii curpuchiztakazza. Tsjii t'antiquiztan tjappacha lujlc̈ha, jalla nuz̈ tjeez̈a, tsjii kuzzizza tjappacha, cjicanaqui. \p \v 18 Israel z̈oñinacz̈quiztan tii puntu cjuñzna. Jakziltat Yooz altarquin wilana jawkc̈haja, jalla niiqui wilanquiztan lujlcan nii altarz̈ Yooztan tsjii kuzziz cjican tjeez̈a. \v 19 Nonz̈na, z̈oñiz̈ paata yoozqui anaz̈ c̈hjulumi. Niz̈aza z̈oñiz̈ paata yoozquin tjaata chjizwimi anaz̈ c̈hjulumi, chjizwikazza. \v 20 Pero jakzilta ana Yoozquin criichi z̈oñit wilana jawkc̈haja, jalla niiqui zajranacz̈quin wilana onanc̈ha, anapanz̈ werar Yoozquin onanc̈ha. Jalla niz̈tiquiztan anc̈hucqui anaz̈ ninacz̈tan cumpañt'iz waquizic̈ha. Cumpañt'aquiz̈ niiqui zajranacz̈quiz kuzziz cjican tjeez̈a. \v 21 Anaz̈ jakziltami Cristo Jilirz̈ wasumi niz̈aza zajranacz̈ wasumi tanznasac̈ha. Niz̈aza anaz̈ jakziltami Cristo Jilirz̈ t'antami niz̈aza zajranacz̈ c̈hjerimi tanznasac̈ha. Anac̈ha niz̈ta kuzziz cjichuca. Antiz tsjii Yoozquizpanikaz kuzziz cjesac̈ha. \v 22 Jakziltat zajranacz̈ cuzturumpiquiz mitisaquiz̈ niiqui, jalla nii z̈oñz̈ quintra werar Yoozqui z̈awjwaquic̈ha. Jalla niz̈tiquiztan anc̈hucqui nuz̈ paaquiz̈ niiqui, castictaz̈ cjequic̈ha. Anc̈hucqui anac̈ha Yoozquiztan juc'anti azziz jalla. \s1 Z̈OÑIZ̈ PAATA YOOZNACZ̈QUIZ ANA MITISA \p \v 23 Jalla tuz̈ werarac̈ha. Tsjii criichi z̈oñiqui liwriitac̈ha. Jalla niz̈tiquiztan c̈hjulumi paasac̈ha. Pero tjapa paataqui juc'ant Yoozquin kuzziz cjisjapa anaz̈ yanapc̈ha. Niz̈aza c̈hjulu paatami anaz̈ parti criichinacz̈quinami yanapc̈ha zuma kamañchiz kamajo. \v 24 Parti criichinacaz̈ zuma kamañchiz cjisjapac̈ha kuz tjaazqui. Anac̈ha persun kamañjapakaz kuz tjaazqui. \p \v 25-26 Cjijrta Yooz takuqui tuz̈ cjic̈ha: “Tjapa tii muntuqui Yooz Jilirz̈tacamac̈ha, niz̈aza tjapa tii muntuquiz z̈ejlñinacaqui Yooz Jilirz̈tacamac̈ha”. Jalla niz̈tiquiztan mercatquiz kjayta c̈hjerimi lulasac̈ha. Anaz̈ persun kuz turwayskataquic̈ha tuz̈ pinsican, tii c̈hjeriz̈lan z̈oñiz̈ paata yoozquiz tjaata c̈hjeri, uz̈ z̈oñiz̈ paata yoozquiz ana tjaata c̈hjeriz̈laj, jalla nii. \p \v 27 Niz̈aza ana werar Yoozquin criichi z̈oñiqui c̈hjeri lujlzjapa am impitasaz̈ niiqui, okasac̈ha, ojkz pecasaz̈ niiqui. Jalla nuz̈ okaquiz̈ niiqui, c̈hjul onanta c̈hjerimi lujlznaquic̈ha anaz̈ persun kuz turwayskatcan. \v 28-29 Pero tsjiiqui amquiz maznac̈hani, tuz̈ cjican: “Tii c̈hjeriqui z̈oñiz̈ paata yoozquiz tjaata c̈hjeric̈ha. Jalla nii c̈hjeri ana lujlz waquizic̈ha”. Jalla nuz cjenaqui amlaqui anac̈ha nii c̈hjeriqui lujlsinsqui, nii mazñi z̈oñz̈ sint'iñi kuz anawali cjiskatzjapa, niz̈aza niiz̈ kuz ana turwayskatzjapa. Am persun kuzqui walikaz cjec̈hani, ana turwayta. Jalla nuz̈ cjenami amqui nii c̈hjeri lulasaz̈ niiqui, am jilz̈ kuz turwayskatasac̈ha. \p Jalla nii weriz̈ chiiz̈intiquiztan yekjap anc̈hucaquiztan wejtquiz pewcznac̈hani, tuz̈ cjican: “¿Kjaz̈tiquiztan amqui niz̈ta chiiz̈injo? Tsjii z̈oñiz̈ sint'iñi kuzziz cjenami, c̈hjulumi paaz atuc̈ha, Cristuqui wejr liwriichic̈ha. \v 30 Ima c̈hjul c̈hjerimi lujlcan Yoozquin gracias cjican chiyuc̈ha. Jaziqui, ¿kjaz̈tiquiztan weriz̈ lujltiquiztan z̈oñej wejtquin uj tjojtunjo?” Nuz̈ cjican, wejtquiz chiyac̈hani. \v 31 Anc̈hucaquiz tuz̈ kjaaznuc̈ha. C̈hjeri lujlzmi, c̈hjulumi paazmi Yooztajapa honora waytiz waquizic̈ha. \v 32 Anc̈hucqui anaz̈ jec z̈oñimi ujquiz tjojtskata, judío z̈oñinacami, ana judío z̈oñinacami, niz̈aza Yooz iclizziz z̈oñinacami. \v 33 Wejrzti kjaz̈llami tjapa z̈oñinacz̈quiz yanapuc̈ha zuma kamañchiz kamajo. Anal wejttajapakaz ojklayuc̈ha. Antiz parti z̈oñinacz̈tajapa ojklayuc̈ha, ninaca ujquiztan liwriita cjeyajo. \c 11 \p \v 1 Wejrqui jaknuz̈t Jesucristuqui kamtc̈haja, jalla niz̈tazakal kamuc̈ha. Niz̈aza jaknuz̈t wejr kamuc̈haja, jalla niz̈tazakaz kama anc̈hucqui. \s1 ACHA CH'OKCHI CUZTURUMPI PUNTU \p \v 2 Jilanaca cullaquinaca, anc̈hucqui tjapa weriz̈ tjaajintanaca cjuñc̈ha, niz̈aza weriz̈ tjaajintacama kamiñc̈hucc̈ha. Jalla niz̈tiquiztan anc̈hucaquin felicituc̈ha. Ultimu anac̈ha wejt kuzquiztan nii tjaajintaqui, antiz, wejtquiz tjaajintatac̈ha. \p \v 3 Jilanaca, cullaquinaca, persun luctakz̈ mantuquiz z̈ejlc̈ha maatakanacaqui. Niz̈aza zapa luctak z̈oñiqui Cristuz̈ mantuquiz z̈ejlc̈ha. Niz̈aza Cristuqui Yooz Ejpz̈ mantuquiz z̈ejlc̈ha. Jalla nii puntuquiztan anc̈hucaquiz intintiskatz pecuc̈ha. \v 4 Iclizquiz ajcz̈cu luctak z̈oñinacaqui pañz̈tan acha ch'okchi anapanz̈ cjesac̈ha, Yoozquin mayizicanami, niz̈aza Yooziz̈ tjaata taku tjaajincanami. Acha ch'okchiz̈laj niiqui, persunjapa omobrawillaz̈ cjesac̈ha. \v 5 Niz̈aza iclizquiz ajcz̈cu, criichi maatakanacaqui panz̈tan acha ch'okchi panz̈ cjesac̈ha, Yoozquin mayizicanami, niz̈aza Yooziz̈ tjaata taku tjaajincanami. Acha ana ch'okchinz̈laj niiqui, persunjapa ombrawillaz̈ cjesac̈ha. Acha ana ch'okchinz̈laj niiqui ach chara k'ala murtaz̈ cjes, niz̈taz̈takaz cjesac̈ha. \v 6 Iclizquiz ajcz̈cu, jakzilta maatakat ana acha ch'okchinz̈laj niiqui, naaz̈a persun ach chara k'ala murtaj cjila. Nekztan naaqui acha ch'okznasac̈ha. Naaz̈a ach chara k'ala murtaz̈ cjen ombrawillaz̈ cjesac̈ha. Jalla niz̈tiquiztan maatakaqui acha ch'okchinpanz̈ cjis waquizic̈ha. \v 7 Yoozqui niiz̈ kuzcama luctak z̈oñi paachic̈ha niiz̈ irata cjeyajo. Jalla niz̈tiquiztan luctak z̈oñiz̈ cjen Yooztajapa honoraqui tjeeztac̈ha. Niz̈aza maatakaz̈ cjen luctakz̈ honoraqui tjeeztac̈ha, jalla niz̈tiquiztan criichi luctakaqui iclizquiz ajcz̈cu anapan acha ch'okchi cjis waquizic̈ha. \v 8 Tuquita timpuqui Yoozqui luctaka paachic̈ha, nekztan luctakz̈quiztan maataka paachic̈ha. Luctakaqui ana maatakz̈quiztan paatatac̈ha. \v 9 Niz̈aza maatakaqui luctakz̈tajapa paatac̈ha. Luctakaqui anac̈ha maatakz̈tajapa paataqui. \v 10 Jalla niz̈tiquiztan maatakanacaqui acha ch'okz waquizic̈ha, luctakz̈ mantuquiz cjican tjeezjapa, anjilanacaz̈ cjen. \v 11-12 Pero tii tantiya. Cristian kamañchiz cjen luctakanacami niz̈aza maatakanacami tsjiikazza. Yoozqui luctakz̈quiztan maataka paachic̈ha. Niz̈aza luctakaqui maatakaz̈ majtñiz̈ cjen z̈ejlc̈ha. Pero tjappachaqui Yooziz̈ cjen z̈ejlc̈ha. Jalla niz̈tiquiztan ana maataka z̈ejltc̈haja luctakaqui ana z̈ejltasac̈ha. Niz̈aza ana luctaka z̈ejltc̈haja maatakaqui ana z̈ejltasac̈ha. Niz̈aza anaj Yooz muntc̈haja, anapanz̈ c̈hjulumi z̈ejltasac̈ha. \p \v 13 Anc̈hucpacha tantiya. Yoozquin mayizican maatakaqui acha ch'okchinz̈laj niiqui, ¿wali cjesaya? uz̈ ¿anawali cjesaj? Acha ch'okchi walipankazza maatakz̈taqui. \v 14 Niz̈aza luctakaqui lajch charchizlaj niiqui persunjapa ombrawillaz̈ cjesac̈ha. Jalla nuz̈uc̈ha tii wirquiz kamañaqui. Tjapa z̈oñinacaqui persun kuzquiztan nuz̈ zizza. \v 15 Niz̈aza maatakanacaqui pajk charchizlaj niiqui ninacz̈quizpacha honoraz̈ cjesac̈ha. Pajk charchizqui acha ch'okchi cuntac̈ha. Jalla niz̈tiquiztan pajk charchiz cjisqui walikazza maatakz̈taqui. \v 16 Jakziltat nii puntu ch'aas pecc̈haja, jalla niiqui ziz waquizic̈ha tuz̈u. Wejrnacqui nii cuzturumpi pajzpanc̈ha. Niz̈aza tjapa Yooz iclizziz z̈oñinacaqui nii cuzturumpi jaru paaspanc̈ha. \s1 SANTA CENA PAAZ PUNTU \p \v 17 Tsjiiz̈tan zakal chiiz̈inuc̈ha. Wejrqui anc̈hucaquiz zumpacha ewjtis waquizic̈ha. Santa Cena paaz̈cu anc̈hucqui koluculla akz̈ta kamañchiz ulanc̈ha tsjan zuma kamañchiz cjenpacha. \v 18 Iclizquiz ajczcan, anc̈hucqui t'aka t'aka cjiicjiiñc̈hucquic̈ha. Nii quintu wejtquiz irantiz̈quichic̈ha. Cunamit niz̈tapan cjiicjiic̈hani. \v 19 Pero jalla niz̈ta t'aka t'aka cjitiquiztan, kjanapacha tjeez̈a, jecnacat lijitum cristian kamañchiz criichinaca, nii. Jalla niz̈tiquiztan t'aka t'aka cjichuca cjec̈hani. \v 20-21 Anc̈hucqui Santa Cena cuzturumpi paazjapa chjeri luli ajczinc̈hucquic̈ha. Nekztan chjeri lujlcan zapa mayni anc̈hucaquiztan persun c̈hjeri lujlskaz cjissinc̈hucquic̈ha, ana tojunz̈cu. Jalla niz̈tiquiztan koloculla c̈hjerchiz z̈oñinacazti c̈hjeri eecznan z̈ejlchiquic̈ha. Partizti chjeki c̈hjeri lujlchi z̈ejlchiquic̈ha, niz̈aza yekjapazti mallzilla z̈ejlchiquic̈ha. Ana wali paachinc̈hucc̈ha. Jalla niz̈tiquiztan anac̈ha Jesucristo Jiliriz̈ mantita Santa Cena cjichuca cjequic̈ha. \v 22 ¿Anc̈huczti lujlzjapa liczjapa, ana kjuychizc̈huc, kjaz̈tatajo? Niz̈ta ana wali paacan, anc̈huqui tjeez̈a, anc̈hucaquiz Yooz iclizziz z̈oñinaca anaz̈ importic̈ha, nii. Niz̈aza pori criichinacaqui azkatc̈ha ana z̈elinchiz cjenaqui. ¿Wejr anc̈hucaquiz kjaz̈t cjes? ¿Wejr anc̈hucaquiz “Walikaz” chiyasaya? Anapan niz̈ta chiyasac̈ha. \p \v 23 Jesucristo Jiliripachac̈ha wejtquiz mantichiqui Santa Cena cuzturumpi paajo. Jalla nii tjaajintacama anc̈hucaquiz zakal tjaajinchinc̈ha. Ima Jesucristo Jiliriz̈ intirjita cjen, jalla nii weenpacha tsjii t'anta tanzic̈ha niiz̈ persun kjarz̈tan. \v 24 Jalla nekztanaqui Yooz Ejpz̈quin gracias cjican cjichic̈ha. Nekztanaqui t'anta kjolz̈cu, tojunchic̈ha, tuz̈ cjican: “Tii t'antaqui wejt curpu cuntac̈ha. Wejrqui z̈oñz̈ curpuchiz cjen anc̈huc laycul ticznac̈ha. Weriz̈ ticz̈ta cjuñzjapa tii cuzturumpi wilta wilta paaquic̈ha”. \v 25 Nekztan c̈hjeri lujlz̈cu niz̈tapacha Jesucristuqui niiz̈ persun kjarz̈tan tsjii wasu tanzic̈ha, tuz̈ cjican: “Tii wasquiz uwas kjazqui wejt ljoc cuntac̈ha. Wejt ljoc cjen ew acta tjulz̈taz̈ cjequic̈ha. C̈hjulorat tii cuzturumpi paac̈haj niiqui, wejtquiz cjuñz waquizic̈ha”. Nuz̈ mantichic̈ha Jesucristuqui. \v 26 C̈hjulorat tii Santa Cena cuzturumpi paachaj niiqui, anc̈hucqui tjeez̈a Jesucristo ticzic̈ha anc̈huca laycu, jalla nii. Jalla nii cuzturumpi paaz waquizic̈ha, Jesucristo Jiliriz̈ tjonzcama. \p \v 27 Jalla niz̈tiquiztan jakziltat nii Santa Cena cuzturumpi ana zuma paaquiz̈ niiqui, Jesucristo Jiliriz̈ ombrawillaz̈ cjequic̈ha. Niz̈aza Jesucristo Jiliriz̈ quintra uj paaquic̈ha; niiz̈ curpuquizimi niiz̈ ljocquizimi iñartaz̈okaz̈ cjequic̈ha. \v 28 Ima Santa Cena paacan, zapa mayni persun kuzquiz amayt'asaquic̈ha, kjaz̈tiquiztan Santa Cena cuzturumpi paa, jalla nii. Nekztan Santa Cena cuzturumpi paasac̈ha. \v 29 Niz̈aza Santa Cena paacan, Jesucristuz̈ uc̈hum laycu ticz̈ta, jalla niic̈ha zapa mayni persun kuzquiz waljapanz̈ cjuñz waquizic̈ha. Santa Cena paacan Jesucristo ana cjuñziz̈ cjequiz̈ niiqui, persun casticujapa cjequic̈ha. \v 30 Santa Cena cuzturumpi ana wali paatiquiztan, walja anc̈hucaquiztan laa z̈ejlc̈ha, niz̈aza ana wali z̈ejlc̈ha, niz̈aza yekjapanacaqui ticzic̈ha. \v 31 Ima Santa Cena cuzturumpi paacan uc̈humnacapacha zapa mayni persun kuzquiz zuma amayt'as waquizic̈ha. Nekztan pertuna mayiziz waquizic̈ha. Nekztan Jesucristo Jiliriz̈ anaz̈ casticta cjequic̈ha. \v 32 Jesucristo Jiliriqui uc̈hum casticaquiz̈ niiqui, azquichjapa panz̈ casticc̈ha, zuma kamañquin cjisnajo. Nekztan ana criichi z̈oñinacz̈tan chica ana wiñaya casticta cjequic̈ha. \p \v 33 Wejt jilanaca, cullaquinaca, c̈hjeri lujlzjapami niz̈aza Santa Cena paazjapami ajcz̈cu, zapa mayni tjewz waquizic̈ha parti criichi z̈oñinacaz̈ zumpacha ajczquiscama. \v 34 Jakziltat c̈hjeri eecskatc̈haja, persun kjuyquin zumpacha lujlznaquic̈ha, ima iclizquin ojkcan. Nekztan lujlz̈cu ajczquin okaquic̈ha, Santa Cena zuma paazjapa. Jakziltat Santa Cena ana zuma paaquiz̈ niiqui, Yoozqui nii z̈oñi casticaquic̈ha. Nuz̈ulkazza nii puntuqui. Yekja puntunacaqui wejr azquichac̈ha, anc̈hucaquin cherzñi quejpz̈cu. \c 12 \s1 ESPIRITU SANTUZ̈ TJAATA KAMAÑANACA PUNTU \p \v 1 Tsjii zakaz chiiz̈inuc̈ha, Espíritu Santuz̈ tjaata kamañanaca puntuquiztan. Jalla nii anc̈hucaquiz zuma intintiskatz pecuc̈ha. \p \v 2 Tuquiqui ima anc̈hucaz̈ Yoozquin criican anc̈hucqui ana criiñi z̈oñiz̈ paata yooznacz̈quiz tsjii kjutñi irpitatac̈ha, jalla niz̈ta irpiskatchinc̈hucc̈ha anc̈hucqui. Jalla nii anc̈hucqui zuma zizza. \v 3 Jakziltat Yooz Espíritu Santuz̈ irpitaz̈laja, jalla niiqui ana chiyasac̈ha: “Jesusaqui laykjita cjila”, cjicanaqui. Niz̈aza jakziltat: “Jesusaqui Yooz Jiliric̈ha”, cjican chiyachaja, jalla niiqui Espíritu Santuz̈ irpitaz̈ chiyaquic̈ha. Jalla nuz̈ intintiskatz pecuc̈ha. \p \v 4 Jilanaca, cullaquinaca, criichi z̈oñinacaqui yekja yekja Espíritu Santuz̈ tjaata kamañanacchizza, niz̈aza poderanacchizza. Pero tsjii Espíritu Santukaz tjapa nii kamañanacami niz̈aza poderanacami tjaac̈ha. \v 5 Niz̈aza criichi z̈oñinacaqui yekja yekja Yoozquin sirwic̈ha. Pero tsjii Yooz Jilirz̈quinkaz sirwic̈ha. \v 6 Niz̈aza criichinacaqui yekja yekja wali obranaca paac̈ha. Pero tsjii Yooz Ejpkaz criichinacz̈quiz nii obranaca paakatc̈ha. \v 7 Jaziqui tjapa criichinacaqui Yooz Espíritu Santuz̈ tjaata kamañchizza, parti criichinacz̈quiz juc'ant zuma kami yanapzjapa. \v 8 Tiz̈ta kamañanacaqui tjaatac̈ha: Espíritu Santuqui yekjap criichinacz̈quiz zuma pinsita razunanacchiz chiikatc̈ha. Niz̈aza Yooz Espíritu Santuqui yekjap criichinacz̈quiz zizñi zizñi chiikatc̈ha. \v 9 Niz̈aza Espíritu Santuqui yekjap criichinacz̈quiz Yoozquin juc'ant tjapa kuzziz cjiskatc̈ha, zuma obranaca paazjapa. Niz̈aza Espíritu Santuqui yekjap criichinacz̈quiz poder tjaac̈ha laanaca c̈hjetnajo. Pero Espíritu Santuqui tsjiikazza. \v 10 Niz̈aza Espíritu Santuqui yekjap criichinacz̈quiz poder tjaac̈ha wali milajrunaca paazjapa. Niz̈aza Espíritu Santuqui yekjap criichinacz̈quiz poder tjaac̈ha, Yooziz̈ tjaata takunaca zuma kjanzt'izjapa. Niz̈aza Espíritu Santuqui yekjap criichinacz̈quiz zizñi kuz tjaac̈ha, z̈oñinacaz̈ chiita takunaca zumpacha tantiizjapa, Yoozquiztan tjonchiz̈lan uz̈ zajriz̈quiztan tjonchiz̈laj, jalla nii. Niz̈aza Espíritu Santuqui yekjap criichinacz̈quiz ana pajta taku chiikatc̈ha. Niz̈aza nii Espíritu Santupacha yekjap criichinacz̈quiz zizñi kuz tjaac̈ha, nii ana pajta chiita taku parti criichinacz̈quiz intintiskatajo. \v 11 Tsjii Espíritu Santukaz tjapa nii yekja yekja poderanaca tjaac̈ha. Jaknuz̈t nii Espíritu Santuqui tjaaz munc̈haja, jalla niicama tjapa criichinacz̈quiz tjaac̈ha. \s1 CRIICHI Z̈OÑINACAQUI TSJIIKAZZA \p \v 12 Cristuz̈tan niiz̈quin criichi z̈oñinacz̈tan tsjii curpuchiz z̈oñiz̈takazza. Tsjii z̈oñz̈ta z̈ejlc̈ha, kjarami, lismi, c̈hjujcquimi, cjuñimi, jalla niz̈tanaca z̈ejlc̈ha, pero tsjii z̈oñikazza. Wacchi cjenami tsjii curpukazza. Jalla niz̈ta iratac̈ha Cristuz̈tan criichinacz̈tan. \v 13 Criichinacaqui yekja yekja z̈ejlc̈ha, judionacami, yekja wajtchiz z̈oñinacami, piyunanacami, ana piyunanacami, jalla niz̈tanaca z̈ejlc̈ha. Pero bautistaz̈ cjistanaqui Espíritu Santuz̈ cjen tjapa niz̈ta criichinaca tsjii z̈oñz̈ curpu cunta cjissic̈ha. Niz̈aza Yooz Ejpqui tjapa criichinacz̈ kuzquizimi Espíritu Santo luzkatchic̈ha. \p \v 14 Tsjii z̈oñz̈taqui kjarami lismi achami c̈hjujcquimi cjuñimi jalla niz̈tanaca z̈ejlc̈ha. Punta punta z̈ejlc̈ha tsjii z̈oñz̈ curpuquiziqui. \v 15 Jalla niz̈ta iratac̈ha Cristuz̈tan niiz̈quin criichinacz̈tan. Jalla niz̈tiquiztan tjapa Cristuz̈quin criichinacaqui tsjiikazza. Jilanaca, cullaquinaca, nonz̈na. Tsjii z̈oñz̈ kjojchaqui ana chiiz waquizic̈ha, tuz̈ cjican: “Wejrqui kjojchakazza, anac̈ha wejr kjaraqui; jalla niz̈tiquiztan anaz̈ tii z̈oñz̈ curpuquiz z̈elasac̈ha”. Jalla niz̈ta chiiz̈cumi, nii kjojchaqui tirapanc̈ha nii z̈oñz̈ curpu partiquizqui. \v 16 Niz̈aza tsjii z̈oñz̈ cjuñiqui ana chiiz waquizic̈ha, tuz̈ cjican: “Wejrqui cjuñikazza, anac̈ha wejr c̈hjujquiqui. Jalla niz̈tiquiztan anaz̈ tii z̈oñz̈ curpuquiz z̈elasac̈ha”. Jalla niz̈ta chiiz̈cumi, nii cjuñiqui tirapanc̈ha nii z̈oñz̈ curpu partiquizqui. \v 17 ¿Tjapa z̈oñz̈ curpuqui c̈hjujquicamaz̈laj niiqui, kjaz̈t nonz̈nasajo? ¿Niz̈aza tjapa z̈oñz̈ curpuqui cjuñicamaz̈laj niiqui, kjaz̈t mucz̈nasajo? \v 18 Yoozqui z̈oñz̈ curpuquiz punta punta utchic̈ha, jaknuz̈t munc̈haja, jalla nuz̈. Jalla niz̈ta irata Yoozqui punta punta Espíritu Santuz̈ kamañanacami niz̈aza poderanacami tjaachic̈ha criichinacz̈quiz. \v 19 Z̈oñz̈ curpuquiz anaj punta punta z̈ejlc̈haja, anaz̈ ultim z̈oñz̈ curpu cjitasac̈ha. \v 20 Punta punta z̈elanami, tsjii curpukazza. Jalla niz̈ta irata criichinacaqui punta punta poderanacchizza, niz̈aza kamañanacchizza, pero tjapa criichinacac̈ha Yooz partiquiz, niz̈aza tsjiikazza. \p \v 21 Jalla niz̈tiquiztan c̈hjujquiqui kjarz̈quiz ana chiiz waquizic̈ha, “Amqui anal pecuc̈ha”, cjicanaqui. Niz̈aza achaqui kjojchquiz ana chiiz waquizic̈ha, “Amqui anal pecuc̈ha”, cjicanaqui. Niz̈aza tsjii criichi z̈oñiqui yekja criichi z̈oñz̈quiz ana chiyasac̈ha: “Amqui anal pecuc̈ha”, cjicanaqui. \v 22 Z̈oñz̈ curpuqui punta puntaz̈ pecc̈ha. Jaziqui z̈oñz̈ curpuquiz jallc'a partiqui zaka z̈ejlc̈ha. Nii jallc'a partiqui juc'antiz̈ pecc̈ha. \v 23 Niz̈aza z̈oñz̈ curpuquiz ana zuma chercherchiznaca z̈ejlc̈ha. Ninacaqui zquitz̈tan tjutz̈tac̈ha zuma chercherchiz cjisjapa. Niz̈aza z̈oñz̈ curpuquiz chjojz̈ta partinaca z̈ejlc̈ha. Ninacaqui zquitz̈tan tjutz̈tac̈ha, uc̈hum ana azjapa. \v 24 Zuma chercherchiznaca tsjii zquiti tjutzqui anaz̈ pecc̈ha. Yoozqui z̈oñz̈ curpu niz̈ta paachic̈ha. Niz̈aza Yoozqui z̈oñz̈ kuz peckatchic̈ha, ana zuma chercherchiznaca tsjii zquitz̈tan zuma tjutzjapa. Jalla niz̈ta iratac̈ha iclizziz z̈oñinacaqui. \v 25 Jalla niz̈ta munchic̈ha Yoozqui, criichi z̈oñinacaz̈ ana t'aka t'aka cjisjapa. Niz̈aza Yoozqui niz̈ta munchic̈ha, porapat zuma munaziñi kuzziz yanapasjapa. \v 26 Tsjii criichi z̈oñiz̈ sufran, tjapa criichinacaqui kuzquiz sint'ic̈ha. Niz̈aza tsjii criichi z̈oñiz̈ honorchiz cjen, tjapa criichinacaqui niiz̈tan chica chipc̈ha. \s1 CRIICHI Z̈OÑINACZ̈ KAMAÑ PUNTU \p \v 27 Jilanaca, cullaquinaca, tjapa Yoozquin criichinacz̈tan Cristuz̈tanpacha tsjii kuzzizza. Zapa mayni anc̈hucqui Jesucristuz̈ partiquiz z̈ejlc̈ha. \v 28 Niz̈tiquiztan Yooz Ejpqui criichinacz̈quiz yekja yekja kamañanaca tjaac̈ha, iclizziz z̈oñinacz̈quiz yanapzjapa. Primiraqui Yoozqui yekjap criichinacz̈quiz apóstol kamaña tjaachic̈ha. Niiz̈ jaru Yooziz̈ tjaata taku paljayz kamaña tjaachic̈ha yekjap criichinacz̈quiz. Niiz̈ jaru Yoozqui niiz̈ taku tjaajinz kamaña tjaachic̈ha yekjap criichinacz̈quiz. Niz̈aza Yoozqui milajru paaz poder tjaachic̈ha. Niz̈aza Yoozqui poder tjaachic̈ha laanaca c̈hjetnajo. Niz̈aza Yoozqui icliz langzquiz yanapz kamaña tjaachic̈ha. Niz̈aza Yoozqui kamaña tjaachic̈ha iclizziz z̈oñinacz̈quiz irpiñijapa. Niz̈aza Yoozqui poder tjaachic̈ha, ana pajta takunaca chiichiyajo. \v 29 Anac̈ha tjapa anc̈hucqui apóstol kamañchizqui. Niz̈aza anac̈ha tjapa anc̈hucqui Yooziz̈ tjaata taku paljayz kamañchizqui. Niz̈aza anac̈ha tjapa anc̈hucqui Yooz taku tjaajinz kamañchizqui. Niz̈aza anac̈ha tjapa anc̈hucqui milajru paaz poderchizqui. \v 30 Niz̈aza anac̈ha tjapa anc̈hucqui laanaca c̈hjetinz poderchizqui. Niz̈aza anac̈ha tjapa anc̈hucqui ana pajta takunaca chiiz poderchizqui. Niz̈aza anac̈ha tjapa anc̈hucqui nii ana pajta chiita takunaca intintiskatz poderchizqui. \v 31 Ultim zuma kamañquiz kuz tjaa anc̈hucqui. Niz̈aza wejrqui anc̈hucaquiz nii juc'ant zuma kamañal tjaajnuc̈ha. \c 13 \s1 ZUMA MUNAZIZ KAMAÑAQUI JUC'ANT ZUMAC̈HA \p \v 1 Jalla tuz̈uc̈ha juc'ant zuma kamañaqui. Zuma munaziz kamañaqui juc'ant zumac̈ha tjapa kamañanacquiztanaqui. Tsjii z̈oñiqui ana pajta z̈oñz̈ takunacami niz̈aza anjilz̈ takunacami chiyasac̈ha. Jalla niz̈ta chiichiz̈ cjenami ana zuma munaziñi kuzziz cjec̈haj niiqui, jalla nii z̈oñiqui inapachaz̈ chiyaquic̈ha. Ina takukazza nii z̈oñz̈ takuqui. Tsjii ina wjajtta cajaz̈takaz cjesac̈ha. \v 2 Niz̈aza tsjii z̈oñiqui Yooziz̈ tjaata takunaca paljayasac̈ha; niz̈aza tjapa Yooz pinsitanaca zizasac̈ha; niz̈aza tjapa Yooz puntu zizasac̈ha. Pero ana zuma munaziñi kuzziz cjec̈haj niiqui, anaz̈ c̈hjulumi cjequic̈ha Yooz yujcquiziqui. Niz̈aza tsjii Yoozquin tjapa kuzziz z̈oñiqui Yoozquiztan mayizichiz̈ cjen, tsjii curumi kiskatasac̈ha. Pero jakziltat ana zuma munaziñi kuzziz cjec̈haja, jalla niiqui c̈hjulu parlizcumi zizcumi paazcumi anaz̈ c̈hjulumi cjequic̈ha Yooz yujcquiziqui. \v 3 Niz̈aza tsjii z̈oñiqui tjapa niiz̈ z̈elinchiznaca tojnasaz̈ niiqui, niz̈aza Cristuz̈ cjen persun curpumiz̈ ujta cjisjapa intirjasaz̈ niiqui, pero ana zuma munaziñi kuzziz cjec̈haja, jalla niiqui c̈hjulu paazcumi inakaz cjesac̈ha nii persunaltajapa. \p \v 4 Zuma munaziñi kuzziz z̈oñiqui tiz̈ta kuzzizza. Pazinziz kuzzizza, niz̈aza okzñi kuzzizza, niz̈aza ana iñiziñi kuzzizza, niz̈aza ana persun kamaña alawasñi kuzzizza, niz̈aza ana mit kuzzizza. \v 5 Niz̈aza ana atinar kuzzizza, niz̈aza zuma munaziñi kuzziz z̈oñiqui ana malcriat kuzzizza. Niz̈aza persun kuzcamakaz anaz̈ kamz pecc̈ha. Niz̈aza ana z̈awjñi kuzzizza. Niz̈aza ana anawal ayñi tjepuns kuzzizza. \v 6 Niz̈aza tsjii jilaz̈ ujquiz tjojtsi cjenaqui, anaz̈ chipasac̈ha zuma munaziñi kuzziz z̈oñiqui. Antiz tsjii jilaz̈ zuma paachi cjenaqui, nekztan chipsnasac̈ha. \v 7 C̈hjul pruebanaca tjonanami zuma munaziñi kuzziz z̈oñiqui awantic̈ha. Niz̈aza zuma munaziñi kuzziz z̈oñiqui parti criichinacz̈ puntuquiztan persun kuzquiz cjic̈ha; “Zuma kuzzizlan”, cjican. Niz̈aza zuma munaziñi kuzziz z̈oñiqui parti criichinacz̈ puntuquiztan persun kuzquiz: “Zuma kamac̈han”, cjic̈ha. Niz̈aza c̈hjul pruebanacaz̈ tjonanami Yoozquin tjurt'iñi kuzziz cjequic̈ha zuma munaziñi kuzziz z̈oñiqui. \p \v 8 Nii zuma munaziz kamañaqui anawira tucuzinznaquic̈ha. Nii Yooziz̈ tjaata taku paljayz kamañaqui tucuzinznaquic̈ha; niz̈aza nii ana pajta taku chiiz kamañaqui zakaz tucuzinznaquic̈ha. Niz̈aza nii Yooz puntu zumpacha zizta paljayz kamañaqui panz̈ tucuzinznaquic̈ha. \v 9 Tii muntuquiz z̈ejlcanaqui Yooz puntuquiztan anapanz̈ tjappacha zizi atasac̈ha. Niz̈aza Yooz puntuquiztan anapanz̈ tjappacha intintiskati atasac̈ha. \v 10 Wiruñaqui Yooztan kamcanaqui Yooz puntu tjappacha zizaquic̈ha. Jalla nii timpuqui Yooz puntu tjaajinz kamañanacaqui kataquic̈ha. \p \v 11 Jalla tiz̈ta iratac̈ha Yooz puntu zizqui. Z̈oñiqui kolta uza cjicanaqui, ocjal chiichiiz chiiñic̈ha, niz̈aza ocjal pinsi pinsiñicha, niz̈aza ocjalz̈ pinsamintuchiz tantiiñic̈ha. Jalla niz̈ta z̈ejltac̈ha ocjala cjicanaqui. Jazizti pajk z̈oñi cjiscuqui, ocjalaz̈takaz chiichiiznacami, pinsiznacami jaytitac̈ha. Jalla niz̈ta irataz̈ Yooz puntunaca zizqui. \v 12 Zur ispijquiz persun yujcqui ana zuma kjanaz̈ tjenc̈ha. Jalla niz̈ta iratac̈ha anziqui Yooz puntunaca zizqui, ana kjana. Wiruñaqui Yooztan kamcan zuma kjanaz̈ zizaquic̈ha Yooz puntuqui. Anziqui anaz̈ tjappacha zizzuca Yooz puntuqui. Wiruñaqui Yooztan kamcan tjapa Yooz puntunaca zizaquic̈ha, jaknuz̈t Yoozqui uc̈hum puntuquiztan zumpacha zizzaja, jalla niz̈ta. \v 13 Ultimquiziqui criichi z̈oñinacaqui Yoozquin tjapa kuzziz wiñaya cjequic̈ha. Niz̈aza criichinacaqui Yoozquiztan zumanaca niiz̈ jaru niiz̈ jaru tjewznaquic̈ha. Niz̈aza criichinacaqui zuma munaziñi kuzziz wiñaya cjequic̈ha. Pero tsjiic̈ha chekan waliqui, zuma munaziñi kuz, jalla nii. \c 14 \s1 YOOZ TAKU PALJAYZ KAMAÑA PUNTU \p \v 1 Jalla niz̈tiquiztan zuma munaziz kamañquiz kuz tjaa. Jalla nii kamañac̈ha juc'ant chekanaqui. Niz̈aza Yooz Espíritu Santuz̈ tjaata kamañanacquiz kuz tjaa. Yooz taku paljayz kamañquiz juc'anti kuz tjaa. \v 2 Nii anaz̈ pajta taku chiiz kamañaqui anac̈ha chekanaqui. Nii kamañchiz z̈oñiqui Yoozquizkaz chiic̈ha. Anaz̈ z̈oñz̈quiziqui chiic̈ha. Jalla nuz̈ ana pajta taku chiyan parti z̈oñinacaqui anaz̈ intintazi atc̈ha. Espíritu Santuqui ana zizta chjojz̈ta taku paljayzkatc̈ha nii ana pajta taku chiiñi z̈oñz̈quiz. \v 3 Pero nii Yooz taku paljayñi z̈oñiqui parti criichinacz̈quiz paljayc̈ha, juc'ant zuma kamajo, niz̈aza Yoozquin tjurt'iñi kuzziz cjeyajo, niz̈aza kuzta cjeyajo. \v 4 Nii ana pajta taku chiiñi z̈oñiqui persunjapakaz yanapc̈ha Yoozquin juc'anti kuzziz cjisjapa. Nii Yooz taku paljayñi z̈oñizti parti criichinacz̈quiz yanapc̈ha Yoozquin juc'anti kuzziz cjeyajo. \p \v 5 Wejrqui anc̈hucaquiz cjiwc̈ha, tjapa anc̈hucqui ana pajta taku chiichiiñi cjic̈haja. Pero juc'ant chekanaqui, Yooz takunaca paljayñiz̈ cjic̈haja, jalla niz̈ta anchal pecuc̈ha. Nii Yooz takunaca paljayz kamañchiz z̈oñic̈ha juc'ant chekanaqui nii ana pajta taku chiichiiz kamañchiz z̈oñz̈quiztanaqui. Jalla niz̈tiquiztan ana pajta taku chiichiiz̈cu, parti criichinacz̈quiz intintiskatz waquizic̈ha Yoozquin juc'anti kuzziz cjeyajo. \s1 ANA PAJTA TAWKZ̈TAN PALJAYZ KAMAÑA PUNTU \p \v 6 Jilanaca, cullaquinaca, anc̈hucaquiz tjonz̈cu ana pajta tawkz̈tan paljayaz̈ niiqui, nii paljaytaqui inakaz cjequic̈ha anc̈hucaquiz. Ana yanapasac̈ha tsjan zuma kamañchiz cjeyajo. Anc̈hucaquiz yanapzjapa, wejtlaqui kjanapacha paljaystanc̈ha, tsjii Yooziz̈ tjaata ew takumi, tsjii Yooz puntu zizta takumi, tsjii Yooziz̈ intintiskatta takumi, tsjii Yooz puntu catokta takumi, jalla nii. Nekztan anc̈hucqui yanaptaz̈ cjequic̈ha, Yoozquin juc'anti kuzziz cjisjapa. \p \v 7 Tsjii pincallu pjujñi z̈oñiqui c̈hjakc̈hjakaquiz̈ niiqui, nii pjujta wirsu ana pajta cjequic̈ha. Niz̈aza pincallu pjujñinacami quitara icñinacami c̈hjul musicunacami tsjii wirsu ana kjanapacha tejlznaquiz̈ niiqui, parti z̈oñinacazti c̈hjul wirsut pjujc̈haja, icc̈haja, anaz̈ tantiyi ataquic̈ha. Jalla niz̈ta iratac̈ha ana pajta tawkz̈tan chiizqui. \v 8 Tsjii quira zalzjapa trompetaz̈ ana zuma claro tjawunaquiz̈ niiqui, jalla nuz̈ ana zuma tjawuntiquiztan zultatunacaqui anaz̈ listu tjaczi cjequic̈ha nii quirajapaqui. \v 9 Jalla niz̈ta irata zakaz anc̈hucaquiz watc̈ha. Tsjii criichi z̈oñiqui ana intintazuc takuz̈ paljayaquiz̈ niiqui, anc̈hucqui ana intintichiz̈ cjequic̈ha, c̈hjulut chiitc̈haja, jalla nii. Jakziltat ana intintazuc takuz̈ chiic̈haj niiqui, inakaz chiic̈ha. \v 10 Tii muntuquiz tjapaman takunacapanz̈ z̈ejlz̈, jaz. Niz̈aza zapa takuqui intintitaz̈ cjesac̈ha jakziltiz̈quizimi. \v 11 Pero wejrqui tsjii chiita taku anal intintasaz̈ niiqui, niwjctanaqui yekja wajtchiz z̈oñiz̈takaztc̈ha nii chiiñi z̈oñz̈quiztanaqui. Niz̈aza nii yekja taku chiiñi z̈oñiqui wejtquiztan yekja wajtchiz z̈oñiz̈tazakazza. \v 12 Anc̈hucaquiz niz̈tazakazza. Anc̈hucqui Espíritu Santuz̈ tjaata kamañanacami ancha tanz pequiñc̈hucc̈ha. Jalla niz̈tiquiztan anc̈hucqui tsjan chekan kamañanacquiz kuz tjaaz waquizic̈ha, parti criichinacaz̈ Yoozquin juc'anti kuzziz cjeyajo. \p \v 13 Jalla niz̈tiquiztan jakziltat ana pajta taku chiyac̈haja, Yoozquin mayiziz waquizic̈ha, niiz̈ chiita taku zuma intintiskatzjapa parti criichinacz̈quiz. \v 14 Niz̈aza wejrqui ana pajta tawkz̈tan Yoozquin mayizaz̈ niiqui, wejt animukaz mayaquic̈ha. Wejt kuzpacha anaz̈ intintic̈ha. Jalla niz̈tiquiztan inakazza wejt kuzqui. Ana c̈hjul provechumi jwesasac̈ha. \v 15 ¿Jalla nuz̈ cjenaqui kjaz̈t cjes wejrqui? Kuztanami animuz̈tanami Yoozquin mayiziz waquizic̈ha. Niz̈aza kuztanami animuz̈tanami Yooz wirsu its waquizic̈ha. \v 16 Animukaz ana pajta tawkz̈tan Yoozquin gracias cjican chiyasac̈ha. Pero jalla nuz̈ chiyan parti nonzñi z̈oñinacaqui anaz̈ intintazi atasac̈ha. Jaziqui: “Amén. Jalla nuz̈oj cjila”, cjican ana kjaazñi atasac̈ha. \v 17 Ana pajta chiita orasunaqui walikaz cjesac̈ha, Yoozquin gracias cjicanaqui. Pero nii orasunaqui parti criichinacz̈quiziqui anaz̈ yanapc̈ha, Yoozquin juc'anti kuzziz cjeyajo. \v 18 Wejrqui ana pajta tawkz̈tan juc'anti chiyuc̈ha tjapa anc̈hucaquiztan. Jalla niz̈tiquiztan Yoozquin gracias cjican chiyuc̈ha. \v 19 Jalla nuz̈ cjenami parti criichinacz̈tan ajcz̈cu, wejrqui nii parti criichinacz̈quiz tjaajinz pecuc̈ha. Jaziqui ana pajta tawkz̈tan anal chiiz pecuc̈ha. Jalla nuz̈ chiyan parti criichinacaqui anaz̈ tantiyi atasac̈ha. Jalla niz̈tiquiztan iclizziz z̈oñinacz̈tan ajcz̈cu pjijska intintita takunaca chiiz pecuc̈ha, tunca waranka ana pajta takunacquiztan. \p \v 20 Jilanaca, cullaquinaca, pruebaz̈ tjonan, anapan uj paa. Antiz zuma pinsiñiz̈ cjee. \v 21 Cjijrta Yooz takuqui, tuz̈ cjic̈ha: “Wejrqui yekja wajtchiz z̈oñinacz̈quiz paljayskatac̈ha. Ninacaqui ana intintazzuc tawkz̈tan tii wajtchiz z̈oñinacz̈quiz paljayaquic̈ha. Niz̈ta ana pajta taku nonz̈canami tii wajtchiz z̈oñinacaqui anaz̈ wejtquin kuzziz cjequic̈ha. Jalla nuz̈ cjic̈ha Yooz Jiliriqui”. \v 22 Ana pajta takunaca paljayanaqui jalla nii chiita takuqui ziñalaz̈takaz cjequic̈ha, ana criichi z̈oñinacz̈quiziqui. Nii ana intintazzuc takunacaqui anac̈ha criichi z̈oñinacz̈tajapa. Yooziz̈ tjaata takuz̈ jalla niic̈ha criichi z̈oñinacz̈tajapaqui. Nii takuqui anac̈ha ana Yoozquin criichi z̈oñinacz̈tajapaqui. \v 23 Tjapa criichi z̈oñinacz̈tan ajcziz̈ cjen tsjii ana criichinacaqui luzasac̈ha. Nekztan, ana pajta takunacakaz chiiñi nonznaquiz̈ niiqui, ninacaqui criichi z̈oñinacz̈quiz chersnaquic̈ha lucurat z̈oñinacaz̈takaz. \v 24 Pero criichinacaqui Yooziz̈ tjaata takunacakaz paljayaquiz̈ niiqui, nekztan nii ana criichi z̈oñinacaqui persun kuzquiz sint'aquic̈ha. Yooz taku paljaytaz̈ cjen, nii ana criichi z̈oñinacz̈ ujnaca tjeez̈taz̈ cjequic̈ha. Nii criichinacz̈ chiita takunaca nonz̈cu persun kuzquiz amayt'asaquic̈ha, nekztan persun ana zuma kamtaz̈ pajaquic̈ha. \v 25 Jalla nuz̈ ninacaz̈ chjojzaca uj paatanacaqui tjeez̈taz̈ cjequic̈ha. Jalla niz̈tiquiztan quillz̈cu, werar Yoozquin macjatasac̈ha, niiz̈quin sirwizjapa. Nekztan chiyaquic̈ha; “Yoozqui anc̈hucatankalc̈ha”, cjicanaqui. \s1 CULTO PAAZ PUNTU \p \v 26 Jilanaca, cullaquinaca, iclizziz z̈oñinacz̈tan ajczcan, jalla tuz̈ waquizic̈ha. Yekjapanacaqui Yooz wirsu tjaajnasac̈ha. Yekjapanacazti tsjii zuma taku tjaajnasac̈ha. Yekjapanacazti tsjii Yooziz̈ tjaata taku intintiskatasac̈ha. Yekjapanacazti ana pajta taku paljayasac̈ha. Yekjapancazti nii ana pajta chiita taku zumpacha intintiskatasac̈ha. Jalla niiqui walikazza. Pero tjapa chiita takunacaqui criichinacz̈quiz yanapz waquizic̈ha, Yoozquin juc'anti kuzziz cjeyajo. \v 27 Nii ana pajta taku paljayñi z̈oñiqui tsjii pucultan c̈hjepultanz̈ nuz̈ cjesac̈ha. Niz̈aza niiz̈ jaru niiz̈ jaru turnasasac̈ha. Niz̈aza ninacz̈ chiita taku intintiskatta cjis waquizic̈ha. \v 28 Intintiskatñi z̈oñi ana z̈elaquiz̈ niiqui, nekztan ana pajta takunaca ana chiiz waquizic̈ha. Pero nii ana pajta taku chiiñi z̈oñinacaqui persun kuzquiz paljayasac̈ha, Yoozquinami. \v 29 Niz̈aza nii Yooz takunaca paljayñi z̈oñinacaqui tsjii pucultan c̈hjepultanz̈ nuz̈ cjesac̈ha. Parti criichinacaqui ninacz̈ chiita taku zumpacha tantiyaquic̈ha, werara ana werara paljayñi, jalla nii. \v 30 Yoozqui tsjii julzi z̈oñz̈quiz taku tjaaquiz̈ niiqui, nekztan nii ora chiiñiqui nuz̈quiz apatatasac̈ha, niiz̈ chiizquiztan. \v 31 Jilanaca, cullaquinaca, paljayñi z̈oñinacaqui niiz̈ jaru niiz̈ jaru paljayz waquizic̈ha, parti criichinacaz̈ Yooz taku zumpacha zizajo, niz̈aza juc'anti Yoozquin kuzziz pek'inchayta cjeyajo. \v 32 Nii Yooz taku paljayñi z̈oñinacaqui persun kuzquiz zuma ewjas waquizic̈ha, niiz̈ jaru niiz̈ jaru paljayzjapa. \v 33 Iclizquiziqui Yoozqui anaz̈ tsjiiza tsjiiza arañi pecc̈ha. Iclizziz z̈oñinacz̈tan ajcz̈cu zuma lijituma Yoozquin rispita. Zuma walikaz ajcz waquizic̈ha. Jalla nuz̈ pecc̈ha Yoozqui. \p Jalla tuz̈ criichi z̈oñinacaqui ajczñipanc̈ha tjapa wajtquiziqui. \v 34 Niz̈aza iclizquiziqui maatak criichinacaqui ch'ujupanz̈ z̈elasac̈ha, anaz̈ chiiz waquizic̈ha. Niz̈aza maatak criichinacaqui luctakz̈ mantuquiz cjistanc̈ha. Jalla nuz̈ cjic̈ha cjijrta Yooz takuqui. \v 35 Maatakaqui tsjii puntu ana zuma intintic̈haj niiqui, kjuyquin persun luctakz̈quiz pewcznaquic̈ha zuma intintizjapa. Nii ajcztiquizpacha ana pewcznaquic̈ha, criichinacz̈tajapa ana ombrawillta cjeyajo. \p \v 36 Anc̈hucqui nii tjaajinta jaru kamz waquizic̈ha. Yooz takuqui anc̈hucaquiztan anaz̈ kalltic̈ha. Niz̈aza anac̈ha anc̈huc alajquizkaz Yoozqui taku tjaachiqui. Weriz̈ tjaajintacama kamc̈ha tjapa iclizziz z̈oñinacaqui. \v 37 Jakziltat Yooz taku paljayz kamañchiz cjec̈haja, niz̈aza jakziltat Espíritu Santuz̈ tjaata kamañchiz cjec̈haja, jalla ninacz̈laqui tii weriz̈ cjijrta taku pajstanc̈ha. Jalla tii takuc̈ha Yooz Jilirz̈ mantitaqui. \v 38 Jakziltat tii weriz̈ cjijrta taku ana pajz pecc̈haj niiqui, parti criichinacaqui nii z̈oñz̈quiz anaz̈ pajaquic̈ha. Nii z̈oñiqui anapanz̈ Espíritu Santuz̈ tjaata kamañchizqui. \p \v 39 Wejt jilanaca, cullaquinaca, tuz̈uc̈ha chekanaqui. Yooz takunaca paljayz kamañquiz kuz tjaa. Pero tsjii z̈oñiqui ana pajta tawkz̈tan chiyaquiz̈ niiqui, jalla nii chiiñi z̈oñz̈quiz anaz̈ atajz waquizic̈ha. \v 40 Jilanaca, cullaquinaca, iclizquiziqui zuma jurmali cultu paaz waquizic̈ha, niz̈aza ajcztiquiz paljayñinacaqui niiz̈ jaru niiz̈ jaru chiiz waquizic̈ha. \c 15 \s1 JESUCRISTUZ̈ JACATATTA PUNTU \p \v 1 Jilanaca, cullaquinaca, weriz̈ tjaajinta takunaca cjuñskatz pecuc̈ha. Wejrqui werar liwriiñi Yooz taku tjaajinchinc̈ha. Niz̈aza weriz̈ tjaajintanaca nonz̈cu anc̈hucqui catokchinc̈hucc̈ha; niz̈aza nii tjaajintacama kamzjapa tjup kuzzizc̈hucc̈ha. \v 2 Niz̈aza liwriiñi Yooz taku tiraz̈ catokaquiz̈ niiqui, nii liwriiñi Yooz takuz̈ cjen anc̈hucqui tsjan tsjan ujnacquiztan liwriita cjequic̈ha, tsjan zuma kamzjapa. Juñta kuzquizkaz catokchiz̈laj niiqui, nii juntuñallakaz catoktiquiztan ultimu ana liwriitaz̈ cjequic̈ha. \p \v 3 Wejrqui anc̈hucaquiz juc'ant chekan takunaca tjaajinchinc̈ha. Tuquiqui wejtquiz zakaz nii zuma takunacaqui tjaajintatac̈ha. Jalla tuz̈uc̈ha nii tjaajinta takunacaqui. Jesucristuqui uc̈hum uj laycu ticzic̈ha. Jaknuz̈t Yooz tawk liwruquiz cjijrtataz̈laja, jalla nii cjijrta jaru cumplissic̈ha. \v 4 Nekztanaqui Jesusiz̈ curpuqui tjatz̈tatac̈ha. Nekztanaqui nuz̈ tjatz̈tiquiztan c̈hjep majquiztan ticziquiztan jacatatchic̈ha. Jaknuz̈t Yooz tawk liwruquiz tuquitan cjijrtataz̈laja, jalla nii jaru cumplissic̈ha. \v 5 Jacatatz̈cu Jesucristuqui Pedruz̈quiz parizichic̈ha. Nekztanaqui niiz̈ illzta apostolanacz̈quiz parizichizakazza. \v 6 Nekztanaqui niiz̈ wiruñ pjijska patac jilanac ajcziquiz parizichizakazza. Jila parti ninacaqui tira z̈ejtc̈ha, tsjii kjaz̈ta z̈oñinacakaz ticziqui. \v 7 Niiz̈ wiruñ Jacobz̈quiz parizichizakazza. Nekztanaqui tjapa niiz̈ illzta apostolanacz̈quiz parizichizakazza. \p \v 8 Ultimquiziqui wejtquiz zakaz parizichic̈ha. Wejrqui parti apostolanacz̈quiztan wirwirilla Yooz partiqui luzzinc̈ha. \v 9 Wejrqui parti apostolanacz̈quiztan ana ancha waquizuc̈ha. Tuquiqui wejrqui Yoozquin criichinacz̈ quintra ojklayiñtac̈ha. Jalla niz̈tiquiztan anatac̈ha Cristuz̈ apóstol cjita cjichuca. \v 10 Yooz wejtquiz okzñiz̈ cjen, wejrqui apóstol kamañquiz uchtitc̈ha. Pero ana ina Yoozqui wejr utchic̈ha. Wejrqui apóstol kamañquiz juc'anti jilacami langzinc̈ha nii parti apostolanacz̈quiztan. Nii langztiquiztan wejrqui ana honorchiz cjichucac̈ha, Yoozza honorchizqui. Yoozqui wejtquiz wali yanapchic̈ha, apóstol kamañquiz zuma cumplisjapa. \v 11 Nuz̈ulkazza nii puntuqui. Chekpachac̈ha wejrnacqui anc̈hucaquiz liwriiñi Yooz taku paljaychintqui. Jaziqui anc̈hucqui nii liwriiñi taku tjapa kuztan catokchinc̈hucc̈ha. \s1 Z̈OÑINACAQUI JACATATAQUIC̈HA \p \v 12 Jaziqui wejrnacqui tjaajinchinc̈ha, Jesucristuqui ticziquiztan jacatatchi, jalla nii. Yekjap anc̈huczti chiiñic̈ha: “Z̈oñinacaqui ticz̈cu ana jacatatasac̈ha”. ¿Kjaz̈ta niz̈ta cjesajo? \v 13 Ticziquiztan ana jacatattasaz̈ niiqui, Jesucristuqui anapaj jacatatchi cjec̈hani. \v 14 Niz̈aza Jesucristo ana jacatatchiz̈laj niiqui, jalla niz̈tiquiztan wejrnacaz̈ paljayta liwriiñi taku nuz̈ cjenaqui inapankat cjec̈hani. Niz̈aza anc̈huca Cristuz̈quin criichi kamañaqui inapanzakat cjec̈hani. \v 15 Wejrnacqui “Yoozqui Cristo jacatatskatchic̈ha” jalla nuz̈ cjiwchiya. Ana jacatatchiz̈laj niiqui, wejrnacqui toscar tisticuz̈takazlani Yooz puntuquiztanani. Ticzi z̈oñinacaqui ana jacatattasaz̈ niiqui, Yoozqui Jesucristo anapaj jacatatskatchi cjec̈hani. \v 16 Ticzi z̈oñinacaqui ana jacatattasaz̈ niiqui, Jesucristupacha anapaj jacatatchi cjec̈hani. \v 17 Niz̈aza Jesucristuqui anapan jacatatchiz̈laj niiqui, anc̈hucaz̈ niiz̈quin tjapa kuztan criitaqui inapankat cjec̈hani. Anc̈huca ujquiztan anapan liwriita cjec̈hani. \v 18 Niz̈aza Jesucristuz̈quin criichi ticzi z̈oñinacaqui ninacz̈ ujchiz cjen casticta cjec̈hani. \v 19 Jesucristuz̈quin criichinacaqui ultim liwriiz ora tjewz̈a. Nii tjewzqui inakazlaj niiqui, uc̈humqui ana criichi z̈oñinacz̈quiztan juc'anti incalltaz̈ cjec̈hani. \p \v 20 Pero ultim werara Jesucristuqui ticziquiztan jacatatchipanc̈ha. Jalla niic̈ha primir ticziquiztan jacatatchi z̈oñiqui, primira pookchi zkala ricujtaz̈takazza. \v 21 Primirquiztanpacha tsjii z̈oñiz̈ uj paachiz̈ cjen, tjapa z̈oñinacaqui ticstanc̈ha. Jalla niz̈takaz tsjii z̈oñiz̈ cjen tjapa Jesucristuz̈quin criichi z̈oñinacaqui jacatataquic̈ha, Yooztan wiñaya kamzjapa. \v 22 Adán cjita z̈oñiz̈ cjen tjappachaz̈ ticz̈a, jalla niz̈takaz Jesucristo cjita z̈oñiz̈ cjen tjapa niiz̈quin criichi z̈oñinacaqui jacatatskatta cjequic̈ha. \v 23 Niz̈aza tjapa criichinacaqui jaknuz̈t Yooz munc̈haja, jalla niicama jacatatskatta cjequic̈ha. Jesucristo, niic̈ha primiraqui. Nekztan Jesucristuz̈ tjonz tjuñquiziqui niiz̈ parti z̈oñinacaqui jacatataquic̈ha. \v 24 Jalla niiz̈ wiruñ niiz̈ parti z̈oñinacaz̈ jacatattiquiztan, tii muntuquiz tucuzinznaquic̈ha. Nekztan tjapa Jesucristuz̈ quintra jilirinacami, niz̈aza niiz̈ quintra mantiñinacami, niz̈aza niiz̈ quintra azziznacami, jalla tjappacha liwj tjatantaz̈ cjequic̈ha. Jalla nekztanaqui tjapa mantizqui Yooz Ejpz̈quin intirjitaz̈ cjequic̈ha. \v 25 Pero anziqui Cristuqui tira mantistanc̈ha niiz̈ quintrarionaca liwj atipscama. Niiz̈ quintranaca tjewcz̈taz̈okaz cjequic̈ha. \v 26 Ultimquiziqui ticzqui atiptaz̈ zakaz cjequic̈ha. Ticzqui ana iya z̈elaquic̈ha. \v 27 Yoozqui Cristo utchic̈ha tjappacha mantizjapa. Yooz Ejpkazza ana Cristuz̈ mantuquiz z̈ejlc̈ha. Jalla nii puntu kjanac̈ha. Tjapa nekztanaqui Cristuz̈ mantuquiz z̈ejlc̈ha. \v 28 Yoozqui Jesucristo utchic̈ha, tjappacha mantizjapa. Ultimquiziqui Jesucristo Yooz Majchqui tjapa tii muntuquiz z̈ejlñinacami atipz̈cu, niipachaz̈ Yooz Ejpz̈ mantuquiz cjequic̈ha. Yooz Ejpc̈ha wiñaya juc'ant chekanaqui cjequic̈ha, tjappachquiztanaqui. \p \v 29 Tsjiilla cjesac̈ha, jacatatz puntuzakaz. Anc̈hucaltaz̈ tsjii cuzturumpi z̈ejlc̈ha, criichi z̈oñiqui ima bautistan, ticziz̈ cjen, z̈ejtñi criichi z̈oñiqui nii ticzi criichiz̈ cuntiquiztan bautismo tanzñic̈ha. Ticziquiztan ana jacatatchi cjec̈haja, ¿Kjaz̈tiquiztan niz̈ta paa anc̈hucjo? ¿C̈hjuljapa bautismo tanz̈jo? ¿Ticzi z̈oñz̈ cuntiquiztanajo? \p \v 30 Niz̈aza ticziquiztan ana jacatatchi cjec̈haj niiqui, ¿Kjaz̈tiquiztan wejrnacqui zapuru sufrican Yooz taku paljayz kamañquiz tira ojklayojo? \v 31 Apóstol kamañquiz ojklayan anchucqui Jesucristo Jilirz̈quin criichinc̈hucc̈ha. Jalla nuz̈ cjen cuntintuz̈ wejrqui. Jalla nuz̈ chiican werar razunal chiyuc̈ha. Niz̈aza zapuru wejrqui ticz llaquizican z̈eluc̈ha, apóstol kamañquiz ojklaycan. Jilanaca, jalla nuz̈ chiican, werar razunal chiyuc̈ha. \v 32 Wejrqui Efeso cjita wajtquin preso cjicanaqui anawal q'uit animalanacz̈tan kichjaskattatac̈ha. Ticziquiztan anaz̈laja jacatatñi niiqui, weriz̈ nuz̈ sufritaqui inakat cjec̈hani. Ana criichi z̈oñz̈ pinsita jaru inapankazza weriz̈ sufritaqui. Ninacaqui tuz̈ cjiñic̈ha: “Lujlz̈la, licz̈la, jaka kat uc̈humqui ticznac̈han”, jalla nuz̈ cjiñic̈ha ana criichi z̈oñinacaqui. Ticziquiztan ana jacatattasaz̈ niiqui, nuz̈ cjiñi z̈oñinacaqui zuma razunchiztakat chiic̈hani. Pero ultimu z̈oñinacaqui jacatataquic̈ha. \p \v 33 Jaziqui anc̈hucqui anaz̈ incallskata. Ana zuma kamañchiz mazinacchizc̈hucc̈halaj niiqui, anc̈hucqui zuma kamañquiztan tsjii kjutñi chjichtaz̈ cjesac̈ha. \v 34 Anc̈hucqui zuma lijitum razunanacchiz cjisna; niz̈aza lijituma cjee; anaz̈ uj paa. Yekjap anc̈hucqui Yooz puntunaca ana zuma zizza. Jalla nii anc̈hucaquiz chiiz̈inuc̈ha, anc̈huc azajo. \s1 JACATATCHI Z̈OÑINACZ̈ CURPU PUNTU \p \v 35 Cunamit tsjii z̈oñiqui pewcznac̈han, tuz̈ cjican: “¿Jaknuz̈t ticzi z̈oñinaca jacatataquejo? ¿C̈hjuluz̈ cherchi curpuchiz cjequejo?” \v 36 Zumzu pewczñi pewczic̈ha. Semilla c̈hjacz̈cu, nii c̈hjacta semillaqui ana katchi cjequiz̈ niiqui, ew zkala ana jecznasac̈ha. \v 37 Nii c̈hjacta semillaqui anaz̈ ew zkalapacha cjesac̈ha. Nii c̈hjacta semillaqui semillakazza, trigo cjenami, yekja cjenami, semillakazza, anaz̈ ew zkalapacha cjesac̈ha. \v 38 Semilla c̈hjactiquiztan jaknuz̈t Yoozqui munc̈haja, jalla niz̈ta ew zkala ulanskatc̈ha. C̈hjacta semillquiztan jama, punta puntaz̈ ew zkala ulanc̈ha. Tjapa zkalanacaqui anac̈ha tsjiikaz. Punta punta z̈ejlc̈ha. \v 39 Jalla niz̈ta iratac̈ha tii muntuquiz z̈ejlñi curpuqui. Z̈oñinacz̈ curpuqui yekjac̈ha. Ch'iznacz̈ curpuqui yekjac̈ha. \v 40 Niz̈aza arajpachquin z̈ejlñinacz̈ curpuqui yekjac̈ha. Niz̈aza yokquiz z̈ejlñinacz̈ curpuqui yekjac̈ha. Arajpach curpuqui tsjemata cheechi tjeez̈a yokquiz z̈ejlñi curpuquiztan. \v 41 Tjuñ kjanaqui tsjematac̈ha jiiz kjanquiztan. Niz̈aza tsjematazakazza warawarz̈ kjanquiztan. Niz̈aza tsjii warawarz̈ kjanaqui tsjematazakazza yekja warawarz̈ kjanquiztanaqui. \v 42 Jalla niz̈ta iratac̈ha jacatatzqui. Ticzi curpuqui tsjematac̈ha jacatatchi curpuquiztan. Nii ticzi curpuqui tjatz̈a, niz̈azaz̈ mojkc̈ha. Nii jacatatchi curpuzti ana ticznasac̈ha, niz̈aza ana mokasac̈ha. \v 43 Nii ticzi curpuqui ana honorchizza. Nii jacatatchi curpuzti zuma honorchizza. Nii ticzi curpuqui ana azzizza. Jacatatchi curpuzti walja azzizza. \v 44 Niz̈aza ticzzuca curpuqui tii muntuquiz kamzjapa curpukazza. Jacatatchi curpuqui tsjematac̈ha, wiñaya kamzjapa. Tii muntuquiz kamcan, z̈oñinacaqui curpuchizza. Niz̈ta zakaz jacatatz̈cu curpuchiz zakaz cjequic̈ha, wiñaya kamzjapa. \p \v 45 Cjijrta Yooz takuqui tuz̈ cjic̈ha: “Tuquita z̈oñiqui Adán cjitatac̈ha, niz̈aza z̈ejtñi curpuchiztac̈ha, tjapa niiz̈ majch maatinacz̈tajapaqui”. Cristuqui Adanz̈tapachazakazza. Jalla niiqui wiñaya z̈etiz̈ tjaac̈ha, tjapa niiz̈quin criichi z̈oñinacz̈tajapaqui. Yooztan kamz, jalla niic̈ha wiñaya z̈etiqui. \v 46 Tii muntuquiz z̈oñinacaqui kamc̈ha z̈ejtñi curpuchiz. Wiruñaqui jacatatz̈cuqui z̈oñinacaqui wiñaya z̈ejtñi curpuchiz cjequic̈ha. \v 47 Tuquita z̈oñiqui yok pjilquiztan paatac̈ha. Wiruñta z̈oñiqui, Jesucristo Jiliriqui, arajpachquiztan tjonchic̈ha. \v 48 Tii yokquiz kamñi z̈oñinacz̈ curpuqui Adanz̈ curpu iratac̈ha. Niz̈aza Yooztan arajpachquin kamñi criichinacz̈ curpuqui Jesucristuz̈ jacatatchi curpu iratac̈ha. \v 49 Uc̈humnacaqui Adán irata curpuchizza. Pero jacatatz̈cu Jesucristo irata kamaquic̈ha, ew curpuchiz. \p \v 50 Jilanaca, cullaquinaca, jalla tii puntu tjaajnuc̈ha, anc̈hucaquiz zizkatzjapa. Janchichiz niz̈aza ljokchiz curpuqui arajpach wajtquin ana luzasac̈ha. Niz̈aza tii mojkñi curpuqui anaz̈ wiñaya z̈etasac̈ha arajpachquin. \v 51 Tsjii zakaz anc̈hucaquiz zizkatz pecuc̈ha. Tjapa criichinacaqui anaz̈ ticznaquic̈ha. Pero tsjii ratullakaz curpunacaqui campiiz̈intaz̈ cjequic̈ha. \v 52 Tsjii c̈hjujqui jaknuz̈t ch'ipquiñiz̈laja, jalla nuz̈ tsjii ratulla curpu campiiz̈intaz̈ cjequic̈ha. Arajpach anjilaz̈ trompeta tjawz̈tan, curpunacaqui campiiz̈intaz̈ cjequic̈ha. Nii trompeta tjawz̈tan, ticzi z̈oñinacaqui jacatatskattaz̈ cjequic̈ha, ana iya ticzjapa. Niz̈aza z̈ejtñi z̈oñinacz̈ curpunacazakaz campiiz̈intaz̈ cjequic̈ha. \v 53 Tii yokquiz z̈ejlñi curpuqui anaz̈ wiñaya tjurñi cjesac̈ha. Jalla niz̈tiquiztan uc̈humqui ew curpuz̈ tanstanc̈ha wiñaya z̈ejtzjapa. Niz̈aza uc̈hum ticzñi curpuqui anaz̈ wiñaya tjurñi cjesac̈ha. Jalla niz̈tiquiztan uc̈humqui ana ticzñi curpu tanstanc̈ha. \v 54 Uc̈humnacaqui ew wiñaya zejtñi curpuchiz cjequic̈ha, niz̈aza ana ticzñi curpuchiz. Jalla nuz̈ wattan Yooz takuqui cumplissi cjequic̈ha. Yooz takuqui tuz̈ cjic̈ha: “Ticzqui atipz̈taz̈ cjequic̈ha. Jalla niz̈tiquiztan ana iya ticz z̈elaquic̈ha. \v 55 Niz̈aza ticzqui anapanz̈ iya atipaquic̈ha”. Ticzqui anaz̈ iya z̈oñinacz̈quiz llaquita cjiskataquic̈ha. \v 56 Ujchiz cjen ticz z̈ejlc̈ha. Niz̈aza ticzqui z̈oñinacz̈quiz llaquita cjiskatc̈ha. Niz̈aza tuquita cjijrta liiqui z̈oñinacz̈quin persun ujnaca tjeez̈a. \v 57 Wejrqui Yoozquin ancha gracias cjican tjaa-uc̈ha. Jesucristo Jilirz̈ cjen uc̈humqui ticzquiztan atipaquic̈ha. \p \v 58 Jalla niz̈tiquiztan, weriz̈ pecta jilanaca, Yoozquin tjurt'iñi kuzziz cjee, niz̈aza Yoozquin tjup kuzziz cjee, niz̈aza Jesucristo Jilirz̈ tjaata kamañquin juc'anti juc'anti kuz tjaa. Anc̈hucqui zizza, Jesucristo Jilirz̈tajapa langzqui anac̈ha inaqui. \c 16 \s1 CRIICHINACZ̈TAJAPA PAAZ JUNTIZ PUNTU \p \v 1 Tsjii zakal chiiz̈inuc̈ha, criichinacz̈tajapa paaz juntiz puntuquiztan. Jaknuz̈t Galacia provinciquin wejrqui tjapa iclizziz z̈oñinacz̈quiz chiiz̈inchinc̈halaja, jalla niz̈ta irata anc̈hucaquiz chiiz̈inuc̈ha, paaz juntantiz waquizic̈ha, pori criichinacz̈quiz yanapzjapa, jalla nii. \v 2 Zapa siman tumincuqui anc̈hucqui anc̈hucaz̈ cantiquiztan jama t'akz waquizic̈ha. Jalla nuz̈ t'akz̈cu chjojwaquic̈ha wejt tjonzcama. Nekztan weriz̈ tjontan, ana z̈oñ z̈oñz̈quiztan apura ojklaycan paaz juntantichuca. Anc̈hucaz̈ t'akzta paazqui listupachakaz cjequic̈ha. \v 3 Niz̈aza anc̈hucqui tsjii kjaz̈ jilanaca illz waquizic̈ha, nii juntantita paaz chjichñijapa Jerusalén wajtchiz criichinacz̈quiz. Niz̈aza anc̈hucqui nii illzta jilanacz̈quiz tsjii carta credencialz̈ tjaaquic̈ha. Nekztanaqui wejr tjonz̈cu, wejrpachal ninaca cuchanz̈cac̈ha Jerusalén watja. \v 4 Wejr ojkchuca cjequiz̈ niiqui wejttan chicaz̈ okaquic̈ha ninacaqui. \s1 TSJII KJAZ̈T PUNTUNACA \p \v 5 Ima tjoncan, wejrqui Macedonia yokaran ojklayasaj cjiwc̈ha. Wiruñaqui Corinto irantasaj cjiwc̈ha, anc̈hucaquiz tjonzjapa. \v 6 Irantiz̈cu tsjii kjaz̈ maj kamac̈han, uz cunamit nicju sac timpu watac̈hani. Nekztanaqui anc̈hucqui wejt ojklayzjapa yanapasac̈ha, jakzi ojkz cjenami, jalla nii. \v 7 Wejrqui tsjii upacama watcankaz ana tjonz pecuc̈ha. Antiz tsjii kjaz̈ maj anc̈hucatan kamz pecuc̈ha, Yooz Jiliriz̈ munan. \v 8 Pero Efes wajtquin kamac̈ha Pentecostes tjuñicama. \v 9 Tii Efes wajtquiz ancha Yooztajapa langz z̈ejlc̈ha. Niz̈aza zumpachapan langznan, walja z̈oñinacaqui criyac̈hani. Niz̈aza walja Yooztajapa langzñi quintra z̈oñinaca z̈ejlc̈ha. \p \v 10 Timoteoz̈ irantiz̈quitan, anc̈hucqui Timoteoz̈ kuz cuntintupanz̈ cjiskataquic̈ha. Niiqui Yooz Jilirz̈tajapa langz̈a, wejr irata. \v 11 Jalla niz̈tiquiztan anaz̈ jecmi anc̈hucaquiztan nii Timoteo iñarasac̈ha. Antiz anc̈hucqui juc'antiz̈ yanapaquic̈ha, nii zuma cuntintu tira ojklayajo. Niz̈aza nii yanapaquic̈ha, wejr cherzñi quejpz̈cajo. Tekzi wejrqui Timoteo tjewznuc̈ha parti criichi jilanacz̈tan. \p \v 12 Apolos jilz̈ puntuquiztan tiil maznuc̈ha. Wejrqui ancha niiz̈quiz rocchinc̈ha, yekjap jilanacz̈quiz cumpañt'ajo, anc̈hucaquin cherzñi. Parti jilanacz̈tan ojkz cjen Apoluqui ana okawk cjichic̈ha. Wiruñ niiqui anc̈huc cherzñi okac̈hani, atchucaz̈ cjen. \p \v 13 Anc̈hucqui persun kamaña cwitaza. Yoozquin tjurt'iñi kuzziz cjee. Yooz aztan tjup kuzziz cjee. \v 14 C̈hjulu paacanami zuma munaziñi kuzziz cjee. \p \v 15 Jilanaca, cullaquinaca, anc̈hucqui zizza. Acaya yokquiz Estefanasqui niiz̈ jamillanacz̈tanpacha primira Yoozquin criichic̈ha. Nekztanaqui ninacaqui parti criichi jilanacz̈quiz yanapzjapa kuz tjaachic̈ha. \v 16 Jalla niz̈ta kuzziz z̈oñinacz̈ tawk jaru kama. Niz̈aza tjapa niz̈ta criichinacz̈quiz yanapñinacami, niz̈aza Yooztajapa langzñinacami rispitaquic̈ha. Niz̈aza ninacz̈ tawk jaru kama. \v 17 Estefanastan Fortunatz̈tan Acaicuz̈tan jalla ninacaz̈ tjontan, walja cuntintutac̈ha wejrqui. Anc̈hucaz̈ ana wejttanz̈ z̈ejlchucaz̈ cjen, ninacac̈ha anc̈huc cuntiquiztan wejr yanapchiqui. \v 18 Wejttan kamcan ninacaqui wejt kuzquiz amtaychic̈ha, jaknuz̈t anc̈huca kuzquiz amtayc̈haja, jalla niz̈ta. Niz̈ta z̈oñinacaqui, rispittaj cjila. \p \v 19 Asia provinciquin z̈ejlñi jilanacaqui anc̈hucaquin tsaanz̈quic̈ha. Aquilz̈tan Priscilatan, niz̈aza ninacz̈ kjuyquiz ajczñi jilanacz̈tan, jalla tjapa ninacaqui anc̈huc criichinacz̈quin tsaanz̈quic̈ha, Jesucristo Jilirz̈ tjuuquiz. \v 20 Niz̈aza tjapa criichi jilanacaqui anc̈hucaquin tsaanz̈quic̈ha. Niz̈aza anc̈hucaquiz porapat zuma kuztan tsaanassnaquic̈ha. \p \v 21 Wejrqui Pablutc̈ha. Persun kjarz̈tan tii weriz̈ tsaanta litraqui cjijruc̈ha. \p \v 22 Jakziltat Jesucristo Jilirz̈quin ana kuzziz cjec̈haja, niz̈aza quintra cjec̈haja, jalla niiqui anawalquiz uchtaz̈ cjequic̈ha. ¡Uc̈hum Jesucristo Jiliri urej tjonla! \p \v 23-24 Niz̈aza Jesucristo Jiliriqui anc̈hucaquiz zuma yanapt'ila. Niz̈aza wejrqui tjapa anc̈hucaquin k'ayichuc̈ha Jesucristuz̈ cjen. Jalla nuz̈oj cjila. Amén.