\id JAS - Chácobo NT -Bolivia 2010 (DBL -2013) \h Santiago \toc1 La Carta De Santiago \toc2 Santiago \toc3 Stg \mt2 La Carta De \mt1 Santiago \c 1 \p \v 1 Santiago tsi xo naa mato joihuahaina. Dios, Ibo Jesucristo, tihi caba yonati ca ëa xo naa. Jabi nëama ca pacanamahacanish ca jodiobo, naa chahahuacanaibo qui naa carta raaquia. \s1 Dios quima ca tiisi \p \v 2 Ranicana, ëbë xatë bá, ma tanamahacaquë no. Huëstima tsi xo toa jamëri ca tanamahacahaina iquia. \v 3 Ma chitimihai ca tanamahacano tsi oquënaxëhi quiha mato tënëti chama iquia. \v 4 Mato tënëti chama ani-aniriano ra. Toca tsi jiaxëni ca jabi-jabiria jayaxëqui mato. Toca tsi rohahuariahacaxëqui mato, Dios yonoco ati. \p \v 5 Tiisi pi naris-hi tsi Dios qui bëhoxcana. Jatiroha cabo qui tiisi axëqui Dios, huashiyamahai ca ja nori quëshpi na. Mato raahayamaxëhi quiha, ma bënaquë no. \v 6 Jama, bëhoxhi tsi ja qui chitimiyoicana, mato qui ja ati ca ó pasohi na. Jaha pasoyamahai ca tsi xo toa yoshiní tsi nia-niahacahai ca ianë́ ca choca jascaria. \v 7-8 Toca ca joni tsi xo rabë ca shina jaya cato. Jahuë quinia cahëtimaxëni ca tsi xo naa pë. Ibo Dios quima jahuëcara biti ó pasoyamati xo toca ca joni iquia. \p \v 9 Jabi ranixëti xo toa noitiria ca chahahuahai cato, Dios bësojo ax ja oquëhuahacani quëshpi na. \v 10 ¿Jënahuariahax raca rico ca ranina, Dios bësojo ax tsi mahitsa ca ja nori ca ja jismahacani iqui na? Huinocaxëhi quiha rico cato, nihi joa jascaria. \v 11 Matoroco bari no tsi anomaria tsi xo bari huao. Joa mëshahi quiha. Jatsi mai qui paquëhi quiha joa. Yama tsi xo. Jabi toca tsi quëyohacaxëhi quiha rico ca ri, yonocohi na. \p \v 12 Shoma tsi xo toa tënëhai ca joni, ja tanamahacaquë no. Ja tanamahacaquë tsi toa joni oquëhuaxëhi quiha Dios. Premio, naa corona jasca ca bëboxëhi quiha. Noicanaibo bësomaxëhi quiha Dios, ja yoani jascaria. \v 13 Jabi jochati pi tanamahacahi tsi “Ea tanamahi quiha Dios rë” iyamacana. Yoi ca ati ninihacatimaxëni tsi xo Dios ra. Jascaria, nohiria tanamayamahi quiha jochati. \v 14 Jama, jochati tanamahacahi quiha nohiria, yoi ca ó ja quëëquë no. Toca tsi ninihacahi quiha yoi ca ati. Jatsi ja qui jianahi quiha toa yoi ca ja acaina rë. Ja tsi xo toa noqui jochamahaina. \v 15 Jatsi anihi quiha toa yoi ca ja acatsaina rë. Jatsi jochamahi quiha rë. Anixo tsi namëxëhi quiha. Toca tsi Dios quima aquëquëhi quiha rë. \p \v 16 Ma parahacayamano, ë noihai ca xatë bá. \v 17 Mana quima ax johi quiha jatiroha ca noqui acacani ca jahuë jia cabo. Naa shoma bo noqui aqui Dios ra, naa naipá ca huishti bo, oxë, bari, tihi cabo nëhohuanish cato. Rarinatimaxëni tsi xo Dios; jahuë jabi quiha. Bari, oxë, tihi cabo tsi xo rarina-rarinahaina, baquish-huahaina. Jama xo Dios. Rarinayamahi quiha. Mëstë xo. \v 18 Jabi jahuë shinaná tsi jahuë xocobo Diós noqui manëmaniquë ra, jahuë jabija ca Chaní no. Toca tsi jahuë xocobo paxaria cabo manëqui noa, jahuë́-na bo ixëna. Ja nëhohuani ca jahuë bo tëquë oquë xo noa, Dios qui no acacani iqui na. \s1 Jabija ca chahahuacanaibo \p \v 19 E yoahai ca ma cahëno, ëbë xatë bá. Mëri tsi Dios Chani nicati xo jatiroha cabo iquia. Shinahaxma pari tsi chaniyamacana. Caxatapiyamacana. \v 20 Caxapiquí tsi ¿jënahuariaxo raca Dios jabi jia ca ma jayana? \v 21 Japi jatiroha ca jabi yoi cato, jatiroha ca jocha, tihi cabo niacana. Niaxo tsi Dios Chani ma bino, naa mato shina ó banahacanish cato. Ishimaxo tsi toa Chani ma biti xo. Mato shina xabahamati Chani tsi xo naa ra. \p \v 22 Dios Chani nicaxo tsi ja yoahai ca acahuë. Mamë paraqui mato pë, jahuë yoba ma ayamaquë no, nicaxo na. \v 23 Mahitsa bëisiti tsayahai ca jascaria tsi xo toa toca ca nicahai cato. Jahuë bëmana tsayahi quiha. \v 24 Tsayaxo tsi jahuë jaria yoi ca shina-bënotapihi quiha pë. \v 25 Jama, rani-ranixëhi quiha toa Dios Chani tsayahai cato, naa jahuë yoba acai cato. Jocha quima paquëmahai ca tsi xo Dios Chani ra. Toa yoba no nicati xo. Nicaxo tsi no shina-bënoyamano. \p \v 26 Jabi “Chahahuariaquia” i nohiria mitsa. Jama, yoi ca pi chaniquí tsi jamë parahi quiha. Mahitsa tsi xo ja chahahuahaina iquia. \v 27 Jia pi chahahuahi tsi bënë imanish cabo, yoma bo, tihi cabo ó bësoxëqui noa tia, ja biniacaquë no. Jia pi chahahuahi tsi quiniaxëqui noa, jochahuaxëni cabá noqui yoshihuayamano iquish na. \c 2 \s1 Oquë tsi rico cabo ó bësoyamacana \p \v 1 Nohiria bo pi mëbiquí tsi jato oquëxhuayamacana, nohiria huëtsa oquë ja nori quëscahuaquí na. ¿Jënahuariahax raca ma tocana, Jesucristo, naa noba Ibo-iboria chahahuahi na. Anoma quiha. \v 2 Jabi mato arati xobo qui rico ca jicomitsa. Oro ca mëquëraati, sahuëti jiaria cato, tihi cabo sahuë johi quiha. Jasca, ja bëta noitiria ca joni jicomitsa jaa ri, naa raiti chëquë jaya cato. \v 3 Ja jicocaquë tsi sahuëtiria jaya ca ma otocasmitsa, oquë ja nori quëscahuaquí na. Jaha tsi “Naa oquë ca tsahoti tsi tsahotsina” iqui mato pë. Jama, “Toá tsi tsahohuë ra. Napatá tsi tsahohuë” iqui mato rë noitiria ca qui. \v 4 Tocapiquí tsi ¿rabë ca maxo bo, naa huësti ca oquë cato, huësti ca iriama cato, ayamayamacanai? ¿Anoma ni toca ca ma acatsaina? Anoma quiha. \p \v 5 Ea nicaparicahuë, ëbë xatë bá. ¿Noitiria cabo Diós biyamayamani, oquëhuaxëna? Dios qui copixëni tsi xo toa ja chahahuacanaina iquia. Diós jato biniquë ra. Ja otohai cató ca jahuë bo jato qui acatsi quiha ibohuati, “Tocaxëquia ëa noicanaibo bax na” i ja ni quëshpi na. \v 6 Jama, naa noitiria ca joni bërabihuaqui mato pë. Mato nicaquia. ¿Tsohuë ni toa mato qui yosicanaibo ra? ¿Chama bo qui mato boyamayamacahi ni toa rico cabo? ¿Mato qui quësoyamayamacahi ni? \v 7 Jasca, jato tsi xo toa Cristo janë, naa ma banahuahai ca janë pasomaha chanicanaibo iquia. \p \v 8 Jaha bësopa. Quënëhacanish cabo ó ca yoba oquëria ca ma ati xo iquia. Toa yoba pi ma nicano tsi anomariaxëhi quiha ma acaina. Jabi “Mabë xatë bo noicana, mamë ma noihai jascaria” ii quiha toa yoba ra. \v 9 Jama, oquë tsi huësti ca nohiria pi otohi tsi jochaqui mato. Tocapimano tsi mato qui quësohi quiha Dios Chani. “Jocha tsi xo toa” ii quiha. \v 10 Tsayacahuë. Jatiroha ca Dios yoba pasomaha jochahi quiha toa Dios huësti roha ca yoba nicayamahai cato. \v 11 ¿Jasca, yoba Ibo pasomaha jochayamayamahi ni? “Joni ayamahuë” inish ca tsi xo toa “Joni huëtsa ahui biyamahuë” inish ca jasca cato. Jabi joni huëtsa ahui ma biyamamitsa. Jama, joni pi aqui tsi Dios pasomaha jari jochahi quiha. \v 12 Jatsi quiniacaxëcahuë. Jia ca chanicana iquia. Jia ca acana, Dios yobá tsi ma copihacaxëhai quëshpi na. Jocha quima noqui paquëmahai ca yoba tsi xo naa. \v 13 Jabi ma noipiyamano tsi mato noiyamariaxëhi quiha Dios ri, nohiria bo ja copixëquë no. Jama, ma noipino tsi mato shinaxëhi quiha Dios. Dios copi qui raquëyamaxëqui mato ra. \s1 Jabi jia ca jayahaina \p \v 14 Jatsi quiniacaxëcahuë. Jia ca pi ma ayamano tsi mahitsa tsi xo ma chahahuahaina iquia, ëbë xatë bá. Mahitsa tsi xo “Chahahuaquia” i ma aina. ¿Jënahuariaxo raca Diós mato xabahamana, toca tsi ma chahahuaquë no? \v 15-16 Jabi noitiria ca xatë ma bëchamitsa, naa raiti yama cato, paxnahai cato. Toa nohiria pi ma mëbiyamano tsi ¿mahitsa ma ni mato chani, naa “Jia tsi catá. Mimë yohohuë. Mimë sëyahuë” i ja qui ma quë no? \v 17 Jascaria, mahitsa tsi xo Dios qui ma chitimihaina, nohiria ma mëbiyamaquë no. Toca ca chitimihai ca tsi xo bësoyama, mahitsa quiha. \p \v 18 Jabi ¿jënixëhi ni maí ca nohiria bo toca ca chahahuahai ca tsayahax na. “Mia tsi xo toa chahahuarohahaina pë. Ea ti tsi xo toa nohiria bo mëbihaina ra” iyamayamacaxëcahi ni? “Chahahuahai ca ë nori ca mato jismaxëquia, nohiria bo ë mëbihai cató no. ¿Mato tsa ni? ¿Jënahuariaxo raca chahahuahai ca ma nori ca ma jismana, nohiria bo mëbiyamapiquí na” icaxëcani quiha. Jabi tocacaxëcani quiha pë, mëbiyamahai ca chahahuahai ca yoati na ra. \v 19 “Huësti ca Dios yoi chahahuaqui noa ra” ¿ii ni mato sa? Jabi jënima tsi xo toa ma yoahaina. Raquëhi tsi tocacani quiha yoshi bo ri iquia, mahitsa ja yoacanai ca nori. \v 20 Jisa yoyoxëni ca cahëtimaxëni cabá. Mahitsa tsi xo toa Dios qui ma chitimihaina ra, jia ca ma ayamaquë no. Anoma quiha. \v 21 Noba naborëquëbo Abraham no tsayano ra. Altar ó tsi jahuë baquë Isaac ja janani quiha, acacati, naa Diós bënani jascaria. Jabi toca tsi Abraham mëstëhuahacani quiha, ja ani cató no. Dios qui jia ini quiha ja anina iquia. \v 22 ¿Tsayayamacanai? Altar ó tsi jahuë baquë ati janapama tsi jia tsi Dios qui ja chitiminiquë. Toca tsi yonoconabëquiniquë ja chitimihaina, ja acaina, tihi cabo. Ja ani cató tsi jatihuahacani quiha Dios qui ja chitimihaina. \v 23 Ja tsi xo toa “Dios qui Abraham chitiminiquë. Ja chitimihai ca iqui tsi mëstë ja tocahacaniquë” i Quënëhacanish cabo niquë. “Dios rabëti” ja quënahacani quiha. \p \v 24 Jisi. Ja acai cató tsi mëstë tocahacahi quiha nohiria, ja chitimihai ca roha ja nomari. \v 25 ¿Japa Rahab yamabo, naa joni mëtsaxëniria cato? ¿Ja ani cató tsi mëstë ja tocahaca-yamani? Dios qui jia ini quiha toa ja anina ra, naa Josué yamabá raani ca jotamiscanaibo ja jonëmanina. Jonëmaxo tsi quiha quinia huëtsa tsi jahari jato ja raaniquë, ja acacayamacano iquish na. \v 26 Japi jia ca ma ayamano tsi bësoyama ca mahitsa tsi xo toa ma chitimihaina iquia. Shina yama ca yora jaharisi tsi xo toca ca chitimihaina; chamayama. \c 3 \s1 Noba jana bo \p \v 1 Ichariama ixëti xo mato ó ca tiisimacanaibo iquia, ëbë xatë bá, nohiria bo oquë tsi noqui rëquëninicanaibo Diós copixëhai quëshpi na. \v 2 Noba janá tsi jochaqui noa rë, noqui tëquëta. Huëstima tsi xo toa noba jana jochahaina rë. Jahuë janá pi yoi ca yoayamahi tsi jochayamahai ca mëstëxëniria ca nohiria tsi xo toa iquia. Jahuë yora xatë bo tëquë chitiati mëtsa xo, jochayamati. \v 3 Jabi caballo jana xara freno, naa rëboohati janaqui noa. Toca tsi jahuë yora rëboohabonaqui noa, naa no cacatsai ca quiniá no. \v 4 Jasca, barco ri. Pistiama tsi xo toa jahuë yora. Chamaxëni ca yoshiní tsi raahacahi quiha. Jama, chiboohati pistiá tsi rëboohaqui quiha ibo, ja cacatsai ca quiniá no. \v 5 Jasca, pistiaria tsi xo toa noba jana ri, chama jaya ca racana ra. \v 6 ¿Japa chihi jana? Anomaria ca xabaca ca chihi tsamiti mëtsa tsi xo toa chihi jana pistia iquia. Toca xo noba jana yoi ri. Anoma quiha. Noba jabi tëquë yoshihuati mëtsa xo ra. Noba yora xatë bo oquë tsi xo toa ja yoi ca acaina, tënëtiya quima jahuë chama ja bichi iqui na. \v 7 Jabi yohina raëhuati mëtsa xo joni bo. Jasca, isa bo, rono bo, sanino, tihi cabo raëhuati mëtsa ca xo. Ja raëhuahacayocani quiha. \v 8 Jama, yama tsi xo toa jahuë jana raëhuati mëtsa cato iquia. Yoixëni tsi xo toa noba jana ra. Pasimahacatimaxëni quiha. Pahëxëni ca rono jana jascaria tsi xo toa ja acaina. \v 9 Noba janá tsi Dios oquëhuaqui noa. Jasca, noba janá tsi noba xatë, naa Dios jariá tsi nëhohuahacanish ca ocahuaqui noa pë. \v 10 Jasca ca janá tsi yoi cato, jia cato, tihi cabo chaniqui noa pë. Anoma quiha. No tocayamano, ëbë xatë bá. \v 11 ¿Paó tsi huahuabëquinahi ni jënë jia, jënë yoi cato? Iyamahi quiha. \v 12 ¿Jënahuariaxo raca dos ca bimi jamëri ca jihuí saihuana, ëbë xatë bá? Jahuë noma bimi roha saihuahi quiha. Jasca, jihui bimi saihuatimaxëni tsi xo uva nishi ri. Jascaria, paó tsi huahuabëquinayamahi quiha jënë jia cato, jënë yoi cato ra. Japi noba janá tsi yoi ca chanihi tsi ¿jënahuariahax jia tsi no chanina? \s1 Jabija ca tiisi \p \v 13 ¿Toá tsi mato xërëquë ma ni tiisi-tiisiria cato? Jatsi jahuë jabi jia ca ja jismano, jia ca ja acai cató no. Jahuë tiisí tsi ishima tsi nohiria bo ja mëbixëti xo iquia. \v 14 Jama, caxahax pi mato xatë bo qui yosanahi tsi “Tiisi xo noa” iyamacana ra. “Oquë xo noa” iipiquí tsi jabija ca tiisi jayama xo mato ra. Quiahai ca tsi xo toa. \v 15 Dios quima joyamahi quiha toca ca tiisi ra. Nohiria ba tiisi roha xo toa. Mato noma jabi quima johi quiha. Yoshi tsi xo toca ca tiisi ibo iquia. \v 16 Anoma tsi xo mabë xatë bo qui yosanahaina. Jasca, anoma tsi xo mamë ma oquëhuahaina. Tocapimano tsi anomariaxëhi quiha toa mato xërëquë ca iquinahaina, jatiroha ca yoi ca acai ri. \v 17 Jama, Dios mana ca tiisi tsi xo yoi yama. Jayapihi tsi iquinayamaxëqui mato. Ishima ixëqui mato. Toa tiisi pi jayaquí tsi Dios yoba nicaxëqui mato. Nohiria noixëqui mato. Huëtsa bo mëbixëqui mato. Shina rarinamahai ca iyamaxëqui mato. Paraxoma tsi Dios Chani yoayoixëqui mato. \v 18 Jasca, jia tsi xo toa nohiria rabënamacanaibo. Jato iqui tsi jia tsi racanabëquiti mëtsa xo nohiria bo ra. Jatsi oquë tsi xo toa nohiriá jia ca acaina jabë xatë bo bax na. \c 4 \s1 Mai ca jabi ya rabënahaina \p \v 1 ¿Jënihax tsi iquinabëquicanai rë? ¿Jënixo tsi joi mëracanai rë? Mato noma jabi tahëhax tsi huëstima tsi xo toa jaha ma quëëhaina iquia. \v 2 Binoma ca jahuë bo ó quëëqui mato pë. Jatsi jahuë ibo acasqui mato pë bixëna. Nohiria huëtsa ba jahuë bo ó quëëmisxëni xo mato. Biyamapiquí tsi joi mëratsaqui mato rë, bicasquí na. Jama, jaha ma quëëhai ca biyamaqui mato, ma bëhoxyamahai iqui na. \v 3 Jasca, Dios ma nicano tsi mato qui ayamahi quiha, anoma ca ó ma quëëhai iqui na. Mato noma jabi quëshpi roha tsi bicasqui mato pë; mamë ranihuahacati roha nori. \v 4 Maí ca jabí-naxëni xo mato pë, naa joni huëtsa ya jobonacatsai ca ahui jascaria. Maí ca jabi pi noihi tsi Dios pasomaha xo mato. Maí ca jahuë bo, maí ca jabi bo, tihi cabo pi noihi tsi ¿jënahuariahax raca Dios rabëti bo imana? \v 5 Quiniacaxëcahuë. “Ranoxëni tsi xo toa no nohó ca bësohai ca Espíritu Santo” ii quiha Quënëhacanish cabo. Yoi ca pi ma ano tsi cahëhi quiha. \v 6 Jasca, yoi ca ó pi no quëëno tsi jahuë chamá tsi noqui mëbihi quiha Dios no jochayamano iquish na. “Jamë oquëhuaxëni cabo pasomaha xo Dios; jama, noitiria cabo mëbiti nori” ii quiha Quënëhacanish cabo. \v 7 Jatsi Dios qui mamë mëacana. Yoshi pasomahacana. Tocapimano tsi mato quima jabaxëhi quiha. \v 8 Dios qui basimacana. Ja qui pi ma basimano tsi mato qui basimaxëhi quiha jaa ri. Mato jabi yoi ca bahuëcana, dos ca shina jaya cabá. Jia ca ó roha quëëcana. \v 9 Cohuëcana, yoi ca ma ani quëshpi na. Aracahuë. Huinicahuë. Jasca, aracanaibo manëxëti xo toa tsiricanaibo. Cohuëxëni cabo manëxëti xo toa ranicanaibo iquia. \v 10 Ibo Dios bësojó tsi mahitsa ca ma manëno tsi mato oquëhuaxëhi quiha Dios. Mato mëbixëhi quiha. \s1 Mabë xatë bo ocahuahaina \p \v 11 Mabë xatë bo ocahuayamacana, ëbë xatë bá. Jabi Dios yoba pasomaha chaniqui mato rë, mabë xatë bo ma ocahuaquë no. Dios yoba ocahuahi quiha jabë xatë ocahuahai cato iquia, “Noinacana” i jahuë yoba ai iqui na. “E qui yoi tsi xo toa yoba” iipiquí tsi Dios yoba ocahuaqui mato ra. Tocapiquí tsi nicayamaqui mato. Toca tsi “Dios yoba oquë xo noa” iqui mato pë. \v 12 Huësti ca roha tsi xo toa nohiria bo qui yoba anish cato ra. Jasca, huësti ca roha tsi xo toa nohiria bo Copiti Ibo-iboria, naa noqui xabahamati mëtsa cato. Jahuësti tsi xo toa nohiria quëyoti mëtsa cato. Jatsi quiniacaxëcahuë. ¿Jënahuariaxo raca mabë xatë bo ma ocahuana? \s1 Jaboqui — huëaquë — bari huëtsa \p \v 13 “Jaboqui, huëaquë ma ni, naa yaca qui caqui noa ra, yonocohi na” ¿ii ni mato pa? “Toa xo tsi huësti año raaxëqui noa parata bixëna” ¿icanai sa? Ea nicaparicahuë, tocacanaibá. \v 14 ¿Jënahuariaxo ma ashariti ca ma cahëna? Cohi jascaria xo noa ra. Jisiquihax tsi yamatapihi quiha. Toca xo no bësohai ri. \v 15 Jama, Ibo Dios qui pi jiano tsi “Tocaxëquia, nëcaxëquia, bësopihi na” i no ti xo. Jënima tsi xo toa no yoahaina. \v 16 Jama, mamë oquëhuaqui mato pë, “Nëca tsi axëquia ra” i ma quë no Dios shinahaxma. Toca ca chanihai ca tsi xo anoma iquia. \v 17 Jabi jia ca pi ati cahëhi tsi jochaqui mato ma ayamaquë no. \c 5 \s1 Noitixëhi quiha rico cabo \p \v 1 Ea nicaparicahuë, mato rico ca nohiria bá. Aracahuë iquia. Huini-huinicahuë iquia. Tsëquëti basima tsi xo toa ma tënëhaina ra. Noitiria xo mato. \v 2 Jaboqui mahitsanahi quiha mato parata. Mahitsa tsi xo toa mato sahuëti copixëni cabo, naa jotoró pini ca sahuëti jascaria. \v 3 Pohinahi quiha mato plata, mato oro ri. Toa pohí tsi jismahacaxëhi quiha mato huashicoxëni ca jabi iquia. Parata jascaria quëyohacaxëqui mato ra. Jasca, ma catiahai ca copixëni ca jahuë bo tahëhax tsi copihacaxëqui mato ra. Jaroha ca barí tsi anomariaxëhi quiha toa mato pasomaha catiaha ca copi iquia. \v 4 Mato yonati ba saldo bo chitiaqui mato pë. Mahitsa mato bimi bëro tësacani quiha ra. Jato joi nicacahuë. Mato qui quësocani quiha ra. Jabi jato joi nicahi quiha Ibo-iboria ca Dios ra. \v 5 Rani tsi huëstima ca año bo raaqui mato nëa mai xo na. Jaboqui narisyamaqui mato. Huëstima tsi xo toa mato ranihuati jahuë bo. Xoaxëni ca chancho jascaria xo mato. Mamë roha shinaqui mato pë. Jaha bësopa. Chancho jascaria tsi xoaqui mato, tëpasti bari quëshpi na. \v 6 Mato ti tsi xo toa shinajiaxëni ca acascanaibo. Mato ti tsi xo toa jato ati ibo bo iquia. Chamayamaca xo rë, mato jënëmaxëna. \s1 Yosanayamahaina — Bëhoxhaina \p \v 7 Yosanayamacana, ëbë xatë bá. Basima tsi xo noba Ibo johaina iquia. Huai ibo tsayacahuë. Yosanayamaquí tsi tësatiya manahi quiha. Jasca, oi ó pasohi quiha banahax na. \v 8 Yosanayamacana. Chamacana, basima tsi Ibo johai ca nori quëshpi na. \v 9 Jasca, quësonabëquiyamacana, ëbë xatë bá, Diós mato copiyamano. Tsëquëti basima xo toa ja copihaina ra. \v 10 Jabi Dios Chani yoanish caba jabi tsayacahuë. Tënëpama tsi ja yosanayamacani quiha. \v 11 Ma shina-bënoyamano. Shomahuahacahax cabo tsi xo toa tënë-tënëhax cabo iqui noa. Jabi tënëniquë Job yamabo. Tënëhi tsi ja yosanayamani quiha. Jarohari tsi Diós toa joni shomahuaniquë. Tihi ca jahuë bo cahëqui mato iquia. Ja iqui tsi shinajiaxëni ca xo Dios iqui noa. Noiquí tsi Job yamabo ja shomahuariani quiha. \p \v 12 Jasca, mahitsa tsi Dios janë iyamacana, ëbë xatë bá. Chanihi tsi “Dios bësojo xo tsi mia parayamaquia ra” iyamacana. Naipa, mai, jahuëcara ca huëtsa cato, tihi cabá tsi jurar-ayamacana chaniquí na. “Aquia” iquí tsi mato joi ma jatihuati xo. “Ayamaquia” iquí tsi mato joi ma jatihuati xo. Tocapihi tsi quësohacayamaxëqui mato. \p \v 13 ¿Tsohuë ni toa tënëhai cato? Dios qui ja bëhoxti xo. ¿Tsohuë ni toa ranihai cato? Ja quëquëno. Dios ja oquëhuano. \v 14 ¿Toá ma ni mato iquicanaibo? Tsohuëcara pi iquiyoino tsi yosibo ja bax quënacana, ja bax bëhoxti. Bëhoxquí tsi ja qui xëni japacana Ibobá janë́ no. \v 15 Ma chitimipino tsi jënimahuahacaxëhi quiha toa iquihai cato, naa ma bëhoxhai cato. Jasca, masahacaxëhi quiha toa ja ani ca jocha bo ri. \v 16 Jatsi mato jocha bërohuanacana. Bëhoxcana jënimahuahacati. Chamaxëni tsi xo toa mëstëxëni ca joni bëhoxhaina. \v 17 Jabi noqui jascaria Elías yamabo iniquë. Dios qui ja bëhoxrianiquë oi iyamano. Jatsi tres año y medio no tsi yama oi ini quiha. \v 18 Jatsi ja bëhoxtëquëniquë. Jatsi anomaria oi ini quiha. Saitëquëtsi bimi ni quiha. \p \v 19-20 Jabija ca quima pi mato ó ca huësti ca casono tsi toa nohiria mëbiriaxëti xo toa jahuë jocha quima casomapihai cato. Jahuë yoi ca quinia bo quima pi jochahai ca bësomaquí tsi toa nohiria xabahamahi quiha. Tënëtiya qui cayamaxëhi quiha ra. Toca tsi masahacaxëhi quiha jahuë huëstima ca jocha.