\id EPH - Chácobo NT -Bolivia 2010 (DBL -2013) \h Efesios \toc1 La Carta Del Apostol San Pablo a Los Efesios \toc2 Efesios \toc3 Ef \mt2 La Carta Del Apostol San Pablo a Los \mt1 Efesios \c 1 \p \v 1 Efesó ca chahahuacanaibo, Jesucristo chahahuacanaibo huëtsa bo, tihi cabo qui naa carta raaquia. Jabi Pablo tsi xo naa carta quënëhai cato. Ea Diós biniquë ra, jahuë Chani bohai ca iti. \v 2 Noho Jahëpa Dios, noba Ibo Jesucristo, tihi cabá mato shomahuano. Mato ja ranihuacano ra. \s1 No bax Diós ani ca jahuë bo \p \v 3 Dios, naa noba Ibo Jesucristo Jahëpa no oquëhuano ra. Mana xo tsi noqui shomahuariaqui ra. Jahuë baquë Jesu ya no rabënabëquihai ca iqui tsi jia tsi xo toa no bax ja acaina Espíritu Santó no. \v 4 Mai nëhohuanox pari tsi quiha noqui pari Diós biniquë ra, jahuë́-na bo iti. Jahuë baquë Cristo iqui tsi noqui ja bini quiha noqui mëstëhuaxëna, ja bësojó tsi jochayama cabo inono iquish na. \v 5 Toca tsi no bax Diós aniquë no noino iquish na. Siri tsi jahuë baquë bo noqui ja manëmacasni quiha. Ja tsi xo toa jahuë baquë Jesu ja raani quiha no bax nati. Jahuë shina ja ini quiha. Jaha quëëquí tsi ja tocaniquë. \v 6 Jaha tsi oquëhuahacaxëti xo Dios, noqui ja shomahuariani nori quëshpi na. “Anomaria tsi xo noqui ja noihaina”, i no no, ja noihai ca baquë yoi noqui ja raani nori quëshpi na. \p \v 7 Jabi jahuë baquë yoi Diós aniquë no bax nati. Jahuë baquë jimí tsi jocha quima noqui ja paquëmani quiha. Jasca, masahacaniquë noba jocha ra. ¿Tsayacanai? Anomaria tsi xo toa noqui Diós noihaina ra. \v 8 Ja noihai ca noqui ja japaniquë. Huashiyamahi quiha. Jasca, tiisi xo. Jatiroha ca cahëhi quiha. \v 9 Ja tsi xo toa ja tocanina no bax na, jamë xo shinaquí na. Shinaxo tsi ja acatsai ca Diós noqui cahëmani quiha. Siri tsi jahuë planes, naa ja acasni ca no cahëyamani quiha. Toatiyá tsi noqui jonë ini quiha jahuë planes, naa jahuë shinana. Jama, jaboqui jahuë planes cahëqui noa ra. Jasca, toa planes, naa ja acatsai ca jatihuaxëhi quiha jahuë Cristo. \v 10 Toa planes tsi jatihuaxëhi quiha jia ca xaba tsëquëquë no. Jatsi maí ca nohiria bo tëquë, naipá ca bësocanaibo, tihi cabo catiaxëhi quiha Dios, Cristo chama nama janaxëna. Jatsi jatiroha cabo yonaxëhi quiha Cristo ra. Toatiyá tsi Ibo-iboria ixëhi quiha. \p \v 11 Jabi Dios shinaná tsi acacahi quiha jahuë bo tëquë. Toa jahuë planes ini quiha. Shinaquí tsi quiha Diós noqui biniquë ra jahuë nohiria yoi bo iti. Ja tocani quiha, jahuë baquë iqui na. Rëquë rohari tsi toca tsi Diós shinani quiha axëna. \v 12 Noqui ja biniquë ra jahuë oquë noqui jismaxëna. Jaha tsi quiha noqui jariapari ca Cristo qui chitiminish cabá Dios ocahuano, naa noqui jodiobo. \p \v 13 Jasca, Cristo qui chitiminiquë mato carayanabo ri, jabija ca xabahamati Chani nicahax na. Espíritu Santó tsi ma jiisahacani quiha Cristó-na bo ma nori ca jismati. Jabi mato carayanabo qui ri Espíritu Santo acacati ini quiha, siri tsi toa Diós yoani iqui na. \v 14 Jaboqui Espíritu Santo jaya xo noa, noqui tëquëta. Ja iqui tsi Diós noqui xabahamaxëhai ca cahëyoiqui noa ra. Parayamaqui Dios. Jahuë́-na bo Diós xabahamaxëti ó noqui pasomahi quiha. Jatsi Dios no oquëhuano ra. \s1 Efesó cabo bax Pablo bëhoxhaina \p \v 15-16 Jabi Diós acatsai iqui tsi mato bax bëhox-bëhoxquia. Siri tsi mato bax bëhoxti ë chitahëhuani quiha, naa Ibo Jesu ma chahahuayoihaina, Dios nohiria bo ma noiyoihaina, tihi cabo ë yoahacaquë no. \v 17 Bëhoxquí tsi quiha noba Ibo Jesucristo Dios, naa noba oquëria ca Jahëpa nicaquia ra, mana ca tiisi mato qui ja ano. Jatsi oquëxëhi quiha toa Dios ma cahëhaina iquia. \v 18 Jasca, bëhoxquí tsi Dios nicaquia, mato shina ja huëahuano, jabija ca ma cahëno iquish na. Tsayacahuë. Anomaria tsi xo toa mato bax Diós acaina ra. ¿Mato ja quënayamayamani ja bëta ma iti? Toa xabacá tsi anomariaxëhi quiha toa jahuë nohiria bo bax Diós axëhaina ra. Toa ma cahëyoini quiha iquia ra. \v 19 Jasca, anomaria tsi xo toa Dios chama ra. Toa chamá tsi noqui mëbiriahi quiha. \v 20 Toa jasca ca chamá tsi quiha jahuë Cristo ja bësotëquëmaniquë. Bësotëquëmaxo tsi quiha jahuë baquë ja oquëhuaniquë. Jatsi naipá tsi jahuë mënëcayá tsi quiha jahuë baquë ja tsahomaniquë ja yonano. \v 21 Toa xo tsi yonahi quiha Cristo jaboqui ra. Gobierno bo tëquë, chama bo tëquë, yonacanaibo tëquë, jatiroha ca nohiria bo tëquë, jaboqui noqui bësocanaibo, johai ca xaba paxá tsi bësocanaibo, tihi cabo tëquë yonahi quiha noba Cristo ra. \v 22 Jasca, Cristo chama namá jatiroha cabo Diós jananiquë yonahacati. Jasca, jahuë iglesia, naa noqui chahahuacanaibo qui Cristo acacani quiha noba chama iti. Noqui Rëquëniniti Ibo-iboria tsi xo naa ra. \v 23 Noqui chahahuacanaibo, naa iglesia cabo tsi xo toa Cristo banahuacanaibo. Rëquëniniti Ibo-iboria qui no riihai cató tsi huësti ca maxo manëqui noa, naa Rëquëniniti Ibo, noqui chahahuacanaibo, tihi cabo. Yora jascaria xo noa. Jasca, no nohó tsi bësoyoihi quiha Cristo, naa jatiroha cato ó ca rëamëhai cato ra. \c 2 \s1 Dios noihai cató tsi ma xabahamahacaniquë \p \v 1 Jabi Dios mato xabahamanox pari no tsi bësoyama jascaria bo ma i-ipaoniquë mato jocha iqui na. Nicamisxëni cabo ma i-ipaoniquë ra. \v 2 Toatiyá tsi jochahuaxëni caba quinia ma banahuani quiha. Satanás, naa naipá ca yoshi ba ibo-iboria ma nicapaoni quiha. Jaboqui Dios nicamisxëni cabo chamahuahi quiha pë jahuë yonoco ati. \v 3 Jabi toa jochahuaxëni ca carayanabo jascaria noqui jodiobo i-ipaoniquë noqui ri. Noba noma jabi no banahuapaoni quiha. Noba yora, noba shina yoi, tihi cabo jaha quëëhai ca no a-apaoniquë. Anoma quiha. Ja iqui tsi quiha noqui caxaxëniria Dios iniquë, carayanabo qui ja caxani jascaria. \p \v 4 Jama, shinajiaxëni xo Dios. Anomaria tsi xo toa noqui ja noihaina ra. \v 5 Jochahuaxëni ca nicamisxëniria cabo inono tsi noqui Diós bësotëquëmaniquë jahuë Cristo ya noqui rabënamaxëna. Ja noihai cató tsi ma xabahamahacani quiha. \v 6 Noqui bësotëquëmaxo tsi quiha jahuë mana ca chama, jahuë oquë, tihi cabo noqui ja aniquë jahuë Cristo yaxo tsi no yonabëquinano, no bax Cristo ini iqui na. \v 7 Ja tocani quiha jatiroha ca xabacá tsi ja noihai ca jismaxëna, naa Jesucristó tsi noqui ja shomahuarianina. Toa ja noihai ca jatiroha cabo cahëmacatsi quiha ra. \v 8 Tsayacahuë. Dios noihai cató tsi ma xabahamahacani quiha, ja qui ma chitimihai cató no. Mamë xabahamati mëtsama xo mato ra; mato bax Diós acai ca ja nori. \v 9 Jasca, mamë oquëhuati mëtsama xo mato ra, ma acai ca ja nomari. \v 10 Jabi Dios tsi xo toa noqui Nëhohuati Ibo-iboria. Jahuë Jesucristo ó tsi noqui ja nëhohuaniquë jia ca no ano iquish na. Siri tsi quiha jia ca ati noqui ja rohahuaniquë, jahuë shina ja ini quëshpi na. \s1 Jodiobo, carayanabo, tihi cabo rabënabëquihaina \p \v 11 Jabi ma i-ipaoni ca shina-bënoyamacana, carayanabá. Toatiyá tsi Dios ma cahëyamaniquë ra. Dios cahëtimaxëniria ca yoixëni cabo ma quënahacani quiha. Jabi toca tsi quiha jodiobo chaniniquë mato yoati na. Chanihax, “Noqui tsi xo toa Dios cahëcanaibo, no jibirishahacani nori iqui na” i jaca ni quiha. \v 12 Jatsi shina-bënoyamacana iquia. Toatiyá tsi quiha Cristo ma cahëyamaniquë ra. Carayanabo, naa jahuë quinia cahëtimaxëni cabo ma i-ipaoni quiha. Diós bini ca nohiria bo ya, naa Israel cabo ya ma rabënabëquiyamapaoni quiha. Jasca, jato qui jismahacanish ca rabënati quinia ma cahëyamaniquë. Toatiyá tsi mato carayanabo qui Dios chaniyamapaoni quiha. Jasca, yama ini quiha jaha ma pasohaina. Dios yama ma i-ipaoni quiha. Toca tsi ma i-ipaoniquë ra. \p \v 13 Jama, jaboqui basima tsi mato basi cabo Diós bëniquë, jahuë baquë Jesu ya ma rabënano iquish na. Jaha tsi jaboqui Cristo rësoni iqui tsi jodiobo yoi bo ya, naa Dios cahëyoicanaibo ya rabënabëquiqui mato ra. \v 14 Jabi Cristo tsi xo toa noqui tëquë rabënabëquimati Ibo-iboria. Ja iqui tsi noqui jodiobo, mato carayanabo, tihi cabo bichi quiha Dios, huësti ca nohiria paxa cabo axëna. Jaboqui yama pi xo dos ca maxo bo. Noqui bëquëxhuahai ca naxërëquë ca panë, naa noba jodioba yoba bo Cristó quëyoniquë ja ini cató no. Toa yoba iqui tsi no caxa-caxapaoni quiha rë. \v 15 Jama, toa jodioba yoba ja quëyoniquë ra. Quëyoxo tsi quiha dos ca nohiria bo, naa noqui jodiobo, mato carayanabo, tihi cabá tsi quiha huësti ca maxo paxa ca ja nëhohuaniquë ja bëta rabënabëquiti. \v 16 Jabi ja rësonox pari no tsi quiha no caxana-caxanapaoniquë. Jama, ja nahai cató tsi no caxanahai ca ja quëyoni quiha. Cruzó tsi huësti ca nohiria paxa cabo ja ani quiha, jahari Dios qui noqui bëxëna. \v 17 Jabi mai qui Jesu joniquë. Joxo tsi quiha mato carayanabo, naa Dios basi cabo, mato jodiobo, naa Dios basima cabo, tihi cabo qui Dios Chani jia ca ja yoaniquë. Dios ya rabënamati Chani ja yoani quiha. \v 18 Ja iqui tsi jaboqui Espíritu Santó mëbihai cató tsi Dios qui joti mëtsa xo noa noqui tëquëta. Huësti ca Jahëpa jaya xo noa no bax Jesucristo ini iqui na. \p \v 19 Japi jaboqui Dios cahëqui mato, mato carayanabá. Carayana yoi bo ma xo mato, Dios nohiria yoi bo ma nori. Jaboqui jahuë xocobo ya rabënabëquipiqui mato ra. Jatsi Diós-na bo xo mato jaboqui. \v 20 Tsayacahuë. Xobo jascaria xo noqui tëquëta. Jariapari tsi xo toa Dios Chani chitahëhuati ibo bo, Dios Chani yoati ibo bo. Tihi cabá noqui Dios Chani ani quiha. Xobo chinichiti jascaria ca xo. Jasca, tobi Cristo. Xobo naniti jascaria xo, oquë jahuë yonoco nori iqui na. \v 21 Cristo ó tsi rohahuahacaqui noa xobo jia ca manëti. Toca tsi Ibo ya tsi aniqui noa, naa noqui chahahuacanaibo tëquë. \v 22 Jasca, Cristo ya ma rabënabëquihai ca iqui tsi jahuë xobo iti rohahuahacahi quiha mato ri, chahahuacanaibo huëtsa ya. Huësti ca xobo jiaria ca xo noa, naa noqui jodiobo carayanabo tëquë. Jahá tsi bësohi quiha Dios ra, Espíritu Santó no. \c 3 \s1 Carayanabo Diós xabahamacasnina \p \v 1 Jabi mato carayanabo iqui tsi preso qui ë nanëhacaniquë. Cristo yonati nëxahaca ca ëa xo naa ra mato mëbicatsi na. \v 2 Jabi mato carayanabo qui Dios Chani yoati yonoco ë qui acacani quiha mato mëbiti. ¿Tonia ë qui Diós ani ca yonoco yoati tsi ma nicayamayamani? \v 3 Ea pari quiha ja acatsai ca planes Diós jismaniquë. Jahuë jonë ca shina ja ini quiha. Jismaxo tsi quiha ëa jahuë planes ja cahëmaniquë. Ja tsi xo naa pistia ca ë quënëhaina. \v 4 Jabi ë quënëhai ca tsayacana. Tsayaquí tsi jahuë Cristó tsi carayanabo ri Diós xabahamacatsai ca cahëxëni ca ë nori ca jisxëqui mato ri. \v 5 Jabi naarima tsi quiha carayanabo ri Diós xabahamacasni ca noba naborëquëbá cahëyamaniquë. Jama, jaboqui tsi quiha noqui Chani chitahëhuati ibo bo, Dios Chani yoati ibo bo, tihi cabo qui Dios shina jismahacaniquë Espíritu Santó no. \v 6 Jabi Dios cahëhama ca shina tsi xo toa jahuë Cristó tsi carayanabo ja xabahamahaina ra. Jaboqui Dios xocobo manëhi quiha carayanabo ri jodiobo ya. Jasca ca Dios maxo xatë xo jato ri. Jaboqui Espíritu Santo bicani quiha jato ri naa Diós yoani jascaria. \p \v 7 Jabi mato carayanabo qui ëa pari Diós raaniquë ra, jahuë Chani ë yoano. Ea noiquí tsi ëa ja chamahuani quiha jahuë yonoco ë ano. \v 8 Ea pi, naa Dios nohiria tënëmapaonish ca Diós bini quiha, carayanabo qui jahuë Chani yoati. Jaha tsi “Cristo tsi xo toa carayanabo Xabahamati Ibo-iboria” i jato qui ë ti xo. \v 9 Jasca, naa quinia jatiroha ca nohiria bo, naa jodiobo, carayanabo, tihi cabo qui ë bërohuaxëti xo. Jabi carayanabo Diós, naa noqui Nëhohuati Ibobá xabahamacasni ca noba naborëquëbá cahëyamaniquë rë. Naarima, naa huëstima ca año no tsi jato qui jonë Dios shina ini quiha. \v 10 Jama, jaboqui tsi Dios qui aranabëquicani quiha nohiria bo tëquë, naa “iglesiá” i no aina. Tihi tsi Diós aniquë mana ca ángel bo, mana ca chama bo, tihi cabá jahuë tiisi-tiisiria cahëno iquish na. Jabi carayanabo, jodiobo, tihi cabo aranabëquicanai cató tsi jato qui tsi Dios planes jismahacani quiha. \v 11 Toca tsi Diós acasni quiha. Jaboqui tsi quiha jahuë shinana, naa jahuë planes ja jatihuaniquë noba Ibo Jesucristó no. \v 12 Ja iqui tsi raquëhaxma tsi Dios qui chaniti mëtsa xo noa, jahuë Baquë qui no chitimini iqui na. \v 13 Jatsi ëa tahëhax shina-huëjënayamacana, naa mato carayanabo qui Dios Chani ë yoahai ca iqui tsi presó tsi ë nori ca iqui na. Ocapijaquë mato bax na ra. \s1 Pablo bëhoxnina \p \v 14 Nëca tsi chanipama tsi Jahëpa yoi bësojó mënihax bëhoxquia ra. \v 15 Noqui nohiria bo, mana ca ángel bo, tihi caba jahëpa-jahëparia ca Dios tsi xo naa noba Jahëpa ra. \v 16 Anomaria tsi xo Dios oquë ra. Ja quëshpi tsi Jahëpa Dios nicaquia, mato shina ja chamahuano Espíritu Santó no. \v 17 Chamahuaxo tsi mato shina ó tsi Cristo bësono ra, ja qui ma chitimihai cató no. Jasca, mato bax bëhoxquia, noiti ma cahëriano iquish na. \v 18 Jasca, mato Efesó cabo, Dios nohiria bo tëquë, tihi cabo Diós mëbino, Cristó noihai ca ma cahëyoino iquish na. Anomaria tsi xo toa noqui ja noihaina ra. Yoanoma quiha. \v 19 Jabi ja noihai ca pi cahëhi tsi Dios jabi tëquë rëahacaxëhi quiha noa ra. Jabi, ¿jënahuariaxo raca ja noihai ca no cahëyoina rë? Noqui huino quiha. Tihi ca tsi mato bax nicaquia, bëhoxquí na ra. \v 20 Jatsi oquëhuahacaxëti xo Dios iquia. Anomaria tsi xo toa ja ati mëtsa ca chama ra. No nohó ca yonocohai ca chama tsi xo toa, jia ca ati. \v 21 Japi jahuë Jesucristo ini iqui tsi Dios no oquëhua-oquëhuapaoti xo ra jahuë rëso qui. No tocaxëti xo iglesiá no ra. Amén. \c 4 \s1 Huësti ca yora xo chahahuacanaibo \p \v 1 ¿Diós mato quënayamayamani? Jatsi mëstëxëni ca jabi jayacana iquia, naa Ibo tahëhax tsi presó ë nori cato. \v 2 Noihi tsi shinapënicana. Shinapënihi tsi yosanayamacana. Yosanayamaquí tsi noicana. Noiquí tsi mëbinabëquicana. \v 3 Jasca, noihi tsi rabënabëquiti ó quëëriacana. Jabi Espíritu Santo tsi xo toa noqui rabënabëquimahaina ra. \v 4 Jabi tobi xo huësti roha ca iglesia ra; naa Cristo banahuacanaibo. Tobi xo huësti ca Espíritu Santo ri. Jasca, huësti roha tsi xo toa xabahamati quinia ra. Jabi Diós mato quënani quiha, ja bëta ixëti ó ma pasono. \v 5 Jasca, huësti ca Ibo roha xo. Huësti roha tsi xo toa no chitimihaina. Jasca, huësti roha tsi xo toa no ashimahacahaina. \v 6 Tobi huësti roha ca Dios; naa noba Jahëpa-jahëparia. Ja tsi xo toa noqui chahahuacanaibo tëquë otohai cato. No nohó tsi yonocohi quiha ra, jahuë shina no ano iquish na. \p \v 7 Nicaparicana. Noqui tëquë qui tiisi bo acacani quiha Dios yonoco ati. Jamëri jamëri tsi xo toa noqui Cristó acaina. \v 8 Jabi tocaxëti ja ini quiha ii quiha Quënëhacanish cabo. \q1 “Mana nai qui ja tërononiquë bëbohax na. \q1 Tëronoxo tsi quiha tiisi bo ja aniquë joni bo qui” \m i jaca ni quiha Cristó acai ca yoati na. \v 9 Japi tsayacana. “Mana nai qui ja tërononiquë” ii quiha. Jabi mana tërononox pari tsi quiha ¿mai yoi qui ja botëyamayamani? \v 10 Jabi naa botënish ca tsi xo Cristo ra; naa mana tëronish ca jasca cato. Toa tsi ja cani quiha jatiroha ca yonaxëna. \v 11 Tëronoxo tsi quiha jahuë nohiria bo qui tiisi bo ja aniquë chahahuacanaibo mëbixëna. Jatsi Dios Chani chitahëhuati ibo bo, Dios Chani yoati ibo bo, Dios qui nohiria bo mëpiti ibo bo, pastor bo, naa chahahuacanaibo obëso cabo, Dios Chani tiisimacanaibo, tihi cabo Cristó iglesia qui ani quiha. \v 12 Tihi ca tiisi jaya ca joni bo acacani quiha noqui chahahuacanaibo rohahuaxëna, Dios yonoco ati. Toca tsi chamahuahacahi quiha iglesia, naa noqui Cristo banahuacanaibo. \v 13 Tocapihi tsi jia tsi catixëqui noa, jia tsi aranabëquihi na. Jatsi quiha jaharisixëhi quiha no chitimihaina ra. Jasca, jaharisixëhi quiha Dios Baquë no cahëhaina. Tocapihi tsi shinacoshi bo manëxëhi quiha noa, toa Cristo jabi-jabiria jayahi na. \v 14 Jaha tsi xocobo jascaria iyamaxëqui noa ra. Jama, coshixëhi quiha no cahëhaina. Rarinamahacatimaxëni-xëhi quiha no chitimihaina ra. Jabi huëstima tsi xo toa mahitsa ca chani yoahacahaina rë. Tobi xo quiahaina, parahaina. Jama, shinahaxo tsi jato mahitsa ca chani chahahuayamaxëqui noa. \v 15 Noipihi tsi Cristo jascaria tsi manëxëqui noa ra, jabija ca Chani nicahi na. Jabi Cristo tsi xo toa noqui rëquëninihaina ra. Noba mapo quiha. \v 16 Ja tsi xo toa noqui chahahuacanaibo yonoco-bëquinamati Ibo-iboria. Cristo yora xatë bo xo noa. Jabi yonoco jaya xo jatiroha ca xatë ati. Jabi jia pi jatiroha ca xatë́ jahuë yonoco ano tsi anixëhi quiha Cristo yora; naa iglesia cato. Jasca, oquëxëhi quiha no noinabëquihai ri. \s1 Quinia siri quima casocana \p \v 17 Iboba janë́ tsi Dios cahëyamacanaibo jascaria tsi bësoyamacana iquia. Anoma tsi xo toa jato jabi ra. Jasca, mahitsa tsi xo toa ja shinacanaina. \v 18 Tsëmo rëamë tsi xo toa ja shinacanaina pë. Jasca, jabija ca cahëyamaquí tsi Dios cahëyoiyamacani quiha. Jabija ca nicacasyamacani quiha rë. \v 19 Bërabitimaxëni ca nohiria bo tsi xo naa ra. Anoma ca acascani quiha pë. Jasca, jato qui jia tsi xo toa ja acanaina ra. Jatiroha ca jocha yoixëni ca jabicascani quiha pë. \v 20 Jama, jamëri tsi xo toa ma jabirianina, Cristo Chani nicahax na. \v 21 Jabija tsi xo toa Jesu Chani ra. Toa Chani ma yoahacaquë tsi quiha ¿jia tsi ma nicayamayamani? \v 22 Jatsi mato jochahuaxëni ca jabi ma tsoboxëti xo ra. Toa ma tiisimahacani quiha. Jatsi quiniacaxëcahuë. Mato jabi jia ca yoshihuahacayamano, yoi ca ó ma quëëhai cató no. \v 23 Jaboqui paxahuahacaxëti xo mato shinana ra. \v 24 Jatsi Dios jabi paxa ca sahuëcana. Jabi Dios jascariati no nëhohuahacani quiha, mëstë, jochayama, tihi cabo iti. \p \v 25 Jatsi jaboqui quiayamacana jaa ri. Jabija ca noba xatë bo qui no chanixëti xo, jasca ca yora xatë bo no nori iqui na. \v 26 Jasca, caxapihi tsi jochayamacana. Caxahi tsi mëri tsi rabënacana, naa bari canox pari no. \v 27 Mëri tsi rabënayamapiquí tsi Satanás qui xaba axëqui mato pë, mato yonati. \v 28 Jasca, yomayamatëquëxëti xo yoma-yomapaonish cato. Yonocoti ja chitahëhuano iquia. Yonocopihi tsi noitiria cabo qui parata mëati mëtsaxëhi quiha ra. \v 29 Jasca, quiniacaxëcahuë. Anoma tsi xo toa yoi ca chanihaina. Jia tsi nohiria bo qui chanicana jato chamahuaxëna, jato mëbixëna. Jatsi mato chani jia ca ja nicahai cató tsi mëbihacaxëti xo nohiria bo ra. \v 30 Jama, yoi ca pi chanimano tsi cohuëxëhi quiha Espíritu Santo ra. Espíritu Santo cohuëhuayamacana. Mato qui acacanish ca tsi xo naa ra, Diós-nabo ma nori ca jismati. Ja iqui tsi mato xabahamaxëqui Dios, jaroha ca barí no ra. \v 31 Jasca, huëtsa bo qui joi mërayamacana caxaquí na. Itsisnayamacana; anoma quiha. Mato joi choshayamacana. Anoma tsi xo ocahuahaina. Tihi ca jocha quima bësocana iquia. \v 32 Jama, rabënabëquicana noihi na. Mato pasomaha pi mabë xatë bá jahuëcara ca ano tsi shina-bënocana, naa Cristo iqui tsi yoi ca ma acai ca Diós shina-bënoni jascaria. \c 5 \s1 Dios xocoba jabi \p \v 1 Dios xocobo yoi xo mato ra. Jaha tsi Dios jascacana. \v 2 Jasca, noinacana, naa Cristó mato noini jascaria. ¿No bax nati jamë ja ayamayamani? Jabi Dios qui acacapaoni ca oveja jascaria tsi Dios qui je acacani quiha. Perojome jascaria ja ini quiha Dios qui. \p \v 3 Jatsi Dios xocobo ma nori iqui tsi anoma ca chotahaina, yoi ca acaina, jahuëmishni bo ó quëëmis-haina, tihi cabo iyamacana, mato qui nohiria bo quësoyamano ra. \v 4 Jasca, rabixëniria ca yoyoxëniria ca jahuë bo, anoma ca shirahaina, tihi ca yoati tsi pasicana. Anoma tsi xo toca ca jahuë bo chanihaina. Jama, Dios qui “Gracias” i ma ti xo. \v 5 Nicaparicana. Jabija tsi xo naa ë yoaxëhaina: Cristo, Dios, tihi cabá otohai ca qui jicopistiayamariaxëhi quiha mëtsaxëniria cabo. Jicoyamacaxëcani quiha shina yoixëniria ca jaya cabo, jahuëmishni bo ó quëëmisxëniria cabo ri. Toca tsi mahitsa ca dios qui aracanaibo jascaria ca xo toa nohiria bo ra. \v 6 Tobi quiha huëstima ca mahitsa ca chani rë. Jatsi ma parahacayamano. Anoma ca ó ja bësocanai ca quëshpi tsi toa nicamisxëniria cabo qui caxaxëniria tsi xo Dios ra. Jato copixëhi quiha ra. \v 7 Toca ca nohiria bo ya rabënabëquiyamacana iquia. \p \v 8 Siri tsi tsëmo ó tsi quiha ma i-ipaoniquë. Jama, jaboqui Dios huëa ó tsi bohoqui mato ra, Ibo ya rabënahi na. Jaha tsi jabi jiaxëni ca jayacana, Huëa ó ca nohiria bo jascaria. \v 9 Huëaná tsi no jabitihuahacani quiha. Ja tsi xo toa caxayama xo noa jaboqui. Jahá tsi no mëstëhuahacani quiha. Jahá tsi noqui jia tsi xo jabija ca no banahuahaina. \v 10 Jatsi mato bax Ibo jaha quëëhai ca ma jabixëti xo ra. \v 11 Tsayacahuë. Anoma tsi xo toa tsëmo ó cabá acaina ra. Jatsi jato bëta rabënayamacana. Jama, oquë tsi xo toa ja acanai ca yoi ca ma bërohuahaina. \v 12 Bërabixëniria tsi xo toa jonë xo tsi ja acanaina ra. Ja acanai ca yoati tsi chaniyamaqui noa. Bërabiria ca xo. \v 13 Jabi huëa ó pi jahuëcara ca jochahuaxëni ca jahuë bo janahacano tsi noqui bërohuahacahi quiha toa yoi ca tëquëta. Toca tsi jato jabi yoi ca cahëxëqui noa. \v 14 Jabi toca tsi noqui yoahi quiha noba quëquëti ra, naa jochahuaxëni ca jahuë bo yoati na. \q1 “Bësohuë, oxahai cató. \q1 Bësoyama cabo, naa jochahuaxëni cabo quima tsëquëhuë. \q1 Jatsi mato qui huahuaxëhi quiha Cristo ra” ii quiha. \p \v 15 Japi bësoti quiniacaxëcahuë. Jasca, jabi jia ca jayacana. Cahëtimaxëniria ca joni bo jascaria tsi bësoyamacana, tiisi ca joni jascati nori. \v 16 Jasca, bamayamacana. Anomaria tsi xo toa jaboqui jochacanaina ra. \v 17 Japi yoyoyamacana. Jama, mato bax Ibo jaha quëëhai ca ma jabixëti xo iquia. \v 18 Jasca, pahëyamacana. Ja tsi xo toa nohiria yoshihuahaina ra. Jama, Espíritu Santó tsi rëamëcana. \v 19 Jasca, rabënapama tsi salmos, himnos, Dios quëquëti bo, tihi cabo i-icana. Jiaria tsi xo toa quëquëbëquinahaina. Jiaria tsi xo toa Ibo qui música jia ca ma acaina mato shina ó no. \v 20 Jasca, noba Ibo Jesucristo janë́ tsi noba Jahëpa Dios qui “Gracias” iroha-irohacana jatiroha ca jahuë bo quëshpi na. \s1 Bënë bo — Ahui bo \p \v 21 Jabi Cristo noihi tsi jia tsi racanabëquicana. \v 22 Jasca, mato bënë bo nicacana, ahui bá, naa Ibo ma nicahai jascaria. \v 23 Jabi jahuë ahui ototi chama jaya xo bënë, naa chahahuacanaibo ototi chama Cristó jaya ca jascaria. Bënë tsi xo toa ahuini mapo; naa jahuë rëquëniniti Ibo. Jascaria tsi noqui chahahuacanaiba mapo tsi xo Cristo, naa noqui Xabahamati Ibo-iboria. Jasca, noqui tsi xo toa jahuë yora, naa noqui Cristo banahuacanaibo. \v 24 Cristo nica-nicaqui noa, naa noqui chahahuacanaibo. Jascaria tsi jato bënë bo nicayoixëti xo ahui bo ri. \p \v 25 Jasca, mato ahui bo noicana, bënë bá, jahuë iglesia, naa noqui chahahuacanaibo Cristó noini jascaria. Noixo tsi ¿jamë ja ayamayamani no bax nati? \v 26 Cristó tocani quiha, noqui, naa jahuë iglesia mëstëhuacatsi na. Jahuë Chaní tsi noqui ja bahuëni quiha, jënë́ tsi no ashimahacahai jascaria. \v 27 Toca tsi quiha jahuë iglesia oquëhuahacaniquë ja bax biti. Jatsi quiha iglesia jiaria ca mëstëxëniria ca biti mëtsa ixëqui Cristo ra. Jochayama ca quësohacatimaxëniria ca iglesia ixëhi quiha. \v 28 ¿Jabi iglesia, naa jahuë yora oto-otoyamahi ni Cristo ra? Toa jascaria tsi jato ahui bo otoxëti xo bënë bo ri, naa jato yora yoi bo ja otocanai jascaria. Jabi jahuë yora noihai ca tsi xo toa jahuë ahui otoyoihai cato iquia. ¿Jahuë yora jascaria ma ni? \v 29 Jabi yama tsi xo toa jahuë yora yoi otoyamahai cato iquia. Jahuë yora pimahi quiha jatiroha cabo. Jato yora bo otocani quiha, naa Cristó jahuë iglesia otohai jascaria, jato yora bo jaca nori iqui na. \v 30 Jabi noqui ri otohi quiha Cristo ra, jahuë yora xatë bo no nori iqui na. \v 31 Jabi ja tsi xo toa jahuë jahëpa, jahuë jahëhua, tihi cabo jisbayaxëti xo baquë jahuë ahui ya racaxëna. (Jasca, jahuë nabo jisbayati xo toa jahuë jahi ri bënë ya racaxëna.) Jatsi huësti ca xobo paxa ca manëcani quiha naa dos cabo, huësti ca yora paxa ca iquiina. \v 32 Anomaria tsi xo naa chani ra. Diós noqui jismani quiha, jahuë Chaní no. Jascaria tsi huësti ca yora paxa ca manëhi quiha Cristo, jahuë iglesia, tihi cabo ri. \v 33 Jarohari tsi mato ahui bo ma noixëti xo ra, mamë ma noihai ca jascaria. Jasca, jato bënë bo nicayoixëti xo ahui bo ri. \c 6 \s1 Xocobo — Jato nabo \p \v 1 Mato nabo nicacana, xocobá. Chahahuacanaiba jabi tsi xo toa. Jiaria tsi xo toa mato nabo nicahaina ra. \v 2 “Mi ipa, mi ihua, tihi cabo noicahuë” ii quiha Dios yoba-yobaria. \v 3 Jabi tocapimano tsi mato shomahuaxëhi quiha Dios. Jasca, “Naama tsi bësoyoicaxëcani quiha tocacanaibo maí no” i Dios ni quiha. \p \v 4 Jasca, mato xocobo yosanamayamacana, jahëpa bá. Jama, jia tsi Iboba quinia ó tsi jato shinahamacana, jato qui Iboba yoba amahai cató no. \s1 Yonati bo — Chama bo \p \v 5 Jia tsi mato chama bo nicacana, yonati bá. Noixo tsi jato yonoco acana, naa Cristo yonoco ma aquë ana jascaria. \v 6 Jabi tobi quiha toa chiquixëniria ca yonati bo ra. Yonocoriacani quiha jato ó tsi jato chama bo bësoquë no. Jama, jato ó pi chama bësoyamano tsi bama-bamacani quiha pë. Tocayamacana. Anoma quiha. Jama, Cristo yonati ma nori iqui tsi noixo tsi Dios shina ma ariati xo ra. \v 7 Jatsi mato Ibo ma ranihuaxëti xo yonocoquí na, mato Ibo-iboria ja nori quëshpi na. Jascaria tsi ranihax yonocoriacana mato maí ca chama bax na. \v 8 Jabi jatiroha ca nohiria bo copixëhi quiha Dios, jia ca ja acanai ca quëshpi na. Chama jaya cabo, chama yama cabo, tihi cabo tëquë copixëhi quiha. \p \v 9 Jasca, mato yonati bo ri mëbicana, chama bá. Jato roayamacana. Anoma quiha. ¿Jasca ca naipá ca Chama-chamaria jayamayamani mato ra? Yama tsi xo toa Dios qui oquëria cato ra. \s1 Dios armadura sahuëti xo chahahuacanaibo \p \v 10 Jarohari tsi Ibo ya ma rabënahai cató tsi coshinacana, ëbë xatë bá. Mato ó tsi jahuë chama ino ra. \v 11 Jasca, Dios armadura tëquë sahuëcana, jia tsi yoshiní parahai ca quinia bo pasomaha niixëna. \v 12 Jabi nohiria bo pasomahama xo toa no iquinayoihaina iquia, jama, yoixëniria ca yoshi bo pasomaha ja nori. Yonamisxëniria ca chama bo, mana ca chama yoixëniria cabo, tsëmo ó ca Dios pasomaha ca yoshi bo, tihi cabo pasomaha xo noa ra. \v 13 Naa Dios pasomaha cabo iqui tsi Dios armadura tëquë ma sahuëxëti xo. Sahuëhax tsi bëbohacayamaxëqui mato ra, toa bari yoixëni ca tsëquëxëquë no. Nianahax jari coshixëqui mato iquia toa barí no. \fig Shomahuahaca ca soldado|src="cn02070b.tif" size="span" copy="©1978 David C. Cook Publishing Company" ref="EPH 6.14" \fig* \v 14 Jatsi ma shomahuahacano ra. Jabi niananox pari tsi jahuë armadura sahuëhi quiha soldado. Jahuë cinturón, jahuë shipati quiniamati manë, tihi cabo sahuëhi quiha shomahuahacaxëna. Jabi armadura jaya xo mato chahahuacanaibo ri. Jariapari tsi quiayamahai ca jabi sahuëcana, mato cinturón ja nori quëshpi na. Jatsi mëstëxëniria ca jabi sahuëcana. Mato shipati quiniamati manë tsi xo toa. \v 15 Mamë shomahuacana, rabënamahai ca Chani jia ca yoaxëna, naa zapató tsi jahuë tahë soldadó shomahuahai jascaria. \v 16 Jasca, Dios qui chitimihai ca jabi sahuëcana, naa mato escudo ja nori quëshpi na. Jatsi toa escudó tsi yoshini mëshohai ca pia bo tëquë nocahuapixëhi quiha mato ra. \v 17 Jasca, Dios casco bicana mato mapo quiniamaxëna, mato xabahamati ca ja nori quëshpi na. Jasca, Espíritu Santo saipi, naa Dios Chani bicana. \v 18 Tihi cabo bichí tsi bëhoxcana. Armadura narisxo tsi Dios nicacana ra. Jasca, Espíritu Santó tsi bëhoxcana jatiroha ca xabacá no. Bësohax tsi bamahaxma tsi Dios nohiria bo tëquë bax bëhoxcana. \v 19 Jasca, ë bax ri ma bëhoxno ra. Raquëxoma tsi nohiria huëtsa bá Dios nicahama ca Chani yoacasquia ra. \v 20 Jabi naa Chani tahëhax tsi preso xara xo ëa jaboqui. Jama, toa Chani yoatí ë quënahacani quiha. Jatsi ë bax bëhoxcana, raquëxoma tsi toa Chani ë yoano. \s1 Joihuanina \p \v 21 Jabi ëa yoati tsi, naa ë acai ca ë shinahai ca, tihi cabo mato yoaxëhi quiha Tíquico, naa ë bëta ax Ibo bax yonocobëquihai cato. Nobë xatë jiaxëni ca quiha. \v 22 Ja tsi xo toa mato qui naa joni raaquia, nëá ca chani ëa yoati mato qui boti. Jahuë chaní tsi ma ranihuahacano. \p \v 23 Jasca, noba Jahëpa Dios, noba Ibo Jesucristo, tihi cabá toá ca xatë bo tëquë ranihuano. Mato ja noimacano. Oquë tsi mato ja chahahuamacano. \v 24 Noba Ibo Jesucristo noi-noicanaibo tëquë Diós shomahuano ra. Iquë.