\id 2TI - Kakchiqel, Western [ckw] NT (Guatemala) -2011 bd. \h 2 TIMOTEO \toc1 Ri ruca'n wuj ri xutz'ibaj ri apóstol San Pablo chare ri Timoteo \toc2 2 Timoteo \toc3 2 Ti \mt1 Ri ruca'n wuj ri xutz'ibaj ri apóstol San Pablo chare ri Timoteo \ip Yare' ri ruca'n wuj ri xutek ri apóstol San Pablo chare ri Timoteo. Ri Pablo nubij chare ri Timoteo chi ma tisach ta ruc'u'x chupan ri tijoj pokonal ri ye oconek pa ruc'aslen. Nubij c'a chare chi tutija' ruk'ij chi nuben ri nrajo' ri Dios y queri' riya' can ntoc c'a jun utzilaj rusamajel ri Dios. Y nimatioxin chuka' chare ri Dios ruma ri Timoteo can jabel ruchajin ruc'aslen, can jun utzilaj samajel y cukul chuka' ruc'u'x riq'ui ri Dios. \io1 Chupan ri tanaj 1 y napon c'a pa mocaj 13 chare ri tanaj 2, ri Pablo nubij chare ri Timoteo chi tucukuba' ruc'u'x y ma tuxibij ta ri' chuwech ri tijoj pokonal ri xquepe pa ruc'aslen, xa jabel tuchojmirisaj ri' riche (rixin) chi ntoc jun utzilaj rusoldado ri Cristo Jesús. \io1 Chupan ri tanaj 2 mocaj 14 y napon c'a pa mocaj 5 chare ri tanaj 4, ri Pablo nubij chare ri Timoteo chi ma chak tunim ta ri' chupan tzij ri xa majun quejkalen, ruma wi queri' xtuben, xa c'o oyowal ri xtuc'om pe chiquicojol. Y nubij chuka' chare chi tuchajij ri' y can tutzekelbej ri utzilaj tijonic can achi'el ri rac'axan pe tek c'a co'ol na. \io1 Y chupan ri tanaj 4 mocaj 6 y napon c'a pa mocaj 22, ri Pablo nutzijoj chare ri Timoteo ronojel ri achique ruc'ulwachin ruma ri rusamaj ri Dios. Ri Pablo nubij chuka' chi nibison juba' ruma nik'at tzij pa ruwi' cuma ri aj k'atbel tak tzij, pero niquicot chuka' ruma retaman chi xa nakaj chic c'o wi chi nberutz'eta' ruwech ri Dios. \c 1 \s1 Ri San Pablo nutek el rutzil ruwech ri Timoteo \p \v 1 Riyin ri Pablo, yin ru'apóstol ri Jesucristo ruma queri' ri xrajo' ri Dios riche (rixin) chi ntzijoj ri nutzuj (nusuj) chique ri winek. Y ri' ya ri c'aslen\f + \fr 1:1 \ft Jn. 5.24, 39, 40; 6.40, 54; 10.28; 17.2; Ro. 5.21; Tit. 1.2.\f* ri nuya' chique ri winek ri xa jun chic quibanon riq'ui ri Cristo Jesús. \v 2 Y ntz'ibaj c'a el re wuj re' chawe riyit Timoteo, ri can yit achi'el nuc'ajol\f + \fr 1:2 \ft 1 Co. 4.17; 1 Ti. 1.2.\f* y sibilaj yatinwajo'. Y ri utzil, ri joyowanic y ri uxlanibel c'u'x ri nuya' ri Katata' Dios y ri Kajaf Jesucristo xtic'oje' ta c'a pan awánima. \s1 Can nic'atzin chi nak'alajsaj ri Cristo \p \v 3 Riyin ri Pablo, nmatioxij c'a chare ri Dios awuma riyit Timoteo, chare ri Dios ri nben ri rusamaj riq'ui jun ch'ajch'ojlaj wánima\f + \fr 1:3 \ft Hch. 23.1.\f* achi'el xquiben ri kati't kamama' ri ojer ca. Y can yanatej c'a chuwe y rumari' ma yitane' ta chi nben orar pan awi' chi pak'ij chi chak'a'. \v 4 Y nbij chuka' chawe riyit Timoteo chi más yatoka chinuc'u'x chi xinawok'ej tek xinel pe awuq'ui. Y can nwajo' yinapon chic jun bey awuq'ui riche (rixin) chi queri' xtinoj ri wánima riq'ui quicoten. \v 5 Y chuka' yatoka chinuc'u'x chi can kitzij acukuban ac'u'x riq'ui ri Dios, achi'el ri xquiben ri awati't Loida y ri ate'\f + \fr 1:5 \ft Hch. 16.1.\f* Eunice. Riye' ri nabey ri xquicukuba' quic'u'x riq'ui ri Dios. Y riyin wetaman chi riyit chuka' can kitzij chi acukuban ac'u'x riq'ui ri Dios. \p \v 6 Y rumari' nbij chawe chi ri uchuk'a' ri xyatej\f + \fr 1:6 \ft 1 Ti. 4.14.\f* chawe ruma ri Dios tek xinya' ri nuk'a' pan awi', ma taya' ta k'ij chi nichuptej ka; xa can tacusaj c'a ri uchuk'a' ri' chubanic ri rusamaj ri Dios. \v 7 Ruma ri Espíritu ri ruya'on ri Dios chake riyoj ri kaniman chic Riya', ma riche (rixin) ta chi nikaxibij ki'.\f + \fr 1:7 \ft Ro. 8.15.\f* Ri Espíritu ri' can nuya' wi kachuk'a',\f + \fr 1:7 \ft Lc. 24.49.\f* y nuben chake chi yekajo' quinojel y nuben chuka' chake chi yojcowin nikak'il ka ki' riche (rixin) chi ma nikaben ta ri mac. \p \v 8 Rumac'ari' ma caq'uix ta chi nak'alajsaj ri ruch'abel ri Kajaf.\f + \fr 1:8 \ft Mr. 8.38; Ro. 1.16.\f* Ni ma caq'uix ta chuka' nabij chi awetaman nuwech riyin, astape' riyin yin ya'on pa cárcel ruma ri rubi' Riya'. Y ma tapokonaj ta nak'axaj tijoj pokonal ruma natzijoj ri lok'olaj ch'abel ri niya'o colotajic. Xa can tacoch'o' c'a ronojel riq'ui ri uchuk'a' ri niya'ox (nya') chawe ruma ri Dios. \v 9 Ri Dios xojrucol chupan ri kamac, y xojrusiq'uij (xojroyoj) riche (rixin) chi nikac'uaj jun lok'olaj c'aslen.\f + \fr 1:9 \ft Ef. 1.4; 1 Ts. 4.7.\f* Y ronojel re' xuben, ma ruma ta chi c'o utz ri kabanon riyoj,\f + \fr 1:9 \ft Tit. 3.5.\f* xa can ruma ri rutzil Riya' y ruma chuka' can queri' ruch'obon pe chikij.\f + \fr 1:9 \ft Ro. 8.28.\f* Ojer ca tek c'a ma jane c'o ta re ruwach'ulef,\f + \fr 1:9 \ft 1 P. 1.20.\f* ri Dios xuch'ob yan chi nuya' ri rutzil chake riyoj ri xa jun chic kabanon riq'ui ri Cristo. \v 10 Y wacami ri utzil ri' k'alajsan chic chkawech. Ruma xpe ri kacolonel Jesucristo riche (rixin) chi xorelesaj ruchuk'a' ri camic\f + \fr 1:10 \ft 1 Co. 15.54, 55; He. 2.14.\f* y xutzijoj ri lok'olaj ch'abel ri niya'o colotajic riche (rixin) chi xuk'alajsaj chkawech achique rubanic ri c'aslen riche (rixin) xtibe k'ij xtibe sek. \p \v 11 Ri Dios xirucha' riche (rixin) chi ntzijoj ri lok'olaj ch'abel ri', y xuben chuka' chuwe chi xinoc apóstol y jun tijonel quiche (quixin) ri winek ri ma ye israelitas ta.\f + \fr 1:11 \ft 1 Ti. 2.7.\f* \v 12 Y rumari' ntij re pokonal re'.\f + \fr 1:12 \ft 2 Ti. 2.9.\f* Pero ma yiq'uix ta. Ruma can wetaman wi achique ri nuniman y can cukul wi nuc'u'x riq'ui Riya' chi nuchajij ri wánima ri njachon pa ruk'a'. Y wetaman chuka' chi can xtuchajij wi apo, y can c'a que na ri' rubanon chare tek xtapon ri k'ij tek xtipe chic jun bey Riya'. \p \v 13 Y riyit Timoteo, nbij c'a chawe chi ma taya' ta ca ri utzilaj tak ch'abel achi'el ri awac'axan wuq'ui.\f + \fr 1:13 \ft Tit. 1.9.\f* Can tik'alajin c'a chi can acukuban wi ac'u'x y ye'awajo' quinojel ruma xa jun chic abanon riq'ui ri Jesucristo. \v 14 Can tachajij c'a ronojel ri yatajnek chawe ruma ri Dios. Y ya ri Lok'olaj Espíritu ri c'o pa tak kánima\f + \fr 1:14 \ft 1 Co. 3.16.\f* ri xtito'o awuche (awixin). \p \v 15 Riyit awetaman chi quinojel ri kach'alal ri yec'o pa tak tinamit riche (rixin) ri Asia yin quiya'on chic ca. Can achi'el xquiben ri kach'alal Figelo y ri Hermógenes, can queri' chuka' xquiben riye'. \v 16 Pero ri kach'alal Onesíforo ma que ta ri' xuben. Ri Ajaf xtujoyowaj ta c'a quiwech ri yec'o pa rachoch, ruma riya' ma xq'uix ta xinorutz'eta' wawe' pa cárcel. Xa q'uiy mul xorucukuba' nuc'u'x. \v 17 Pero tek ri kach'alal Onesíforo xoka wawe' pa tinamit Roma, sibilaj c'a xirucanoj y c'arunaj xiril. \v 18 Y riyit jabel awetaman chuka' chi riya' sibilaj xojruto' tek xojc'oje' pa tinamit Efeso. Ri Ajaf xtujoyowaj ta c'a ruwech\f + \fr 1:18 \ft Mt. 5.7.\f* chupan ri ruq'uisbel k'ij. \c 2 \s1 Jun utzilaj rusamajel ri Cristo \p \v 1 Nbij c'a chawe riyit Timoteo ri can yit achi'el nuc'ajol: Can tic'oje' c'a awuchuk'a'\f + \fr 2:1 \ft Ef. 6.10.\f* riq'ui ri utzil ri nac'ul riq'ui ri Cristo Jesús. \v 2 Y ri xinbij chawe chiquiwech ye q'uiy kach'alal, can ya c'a chuka' ri' tac'utu' chiquiwech ri nic'aj chic kach'alal achi'a' ri can cukul wi ac'u'x quiq'ui chi yecowin yequitijoj jabel ri nic'aj chic. \p \v 3 Y ma tapokonaj ta natij pokon ruma naben ri samaj ri nrajo' ri Jesucristo. Xa tacoch'o' ronojel,\f + \fr 2:3 \ft 2 Ti. 4.5.\f* achi'el nuben jun utzilaj soldado.\f + \fr 2:3 \ft 1 Ti. 1.18.\f* \v 4 Jun soldado tek c'o pa cuartel, riya' ma ntel ta el riche (rixin) chi nberubana' jun chic rusamaj, ruma nic'atzin chi nic'oje' chiri' riche (rixin) chi nuben ri bin chare, y can c'o chi nunimaj rutzij ri uc'uayon quiche (quixin). \v 5 Y que chuka' ri' jun ri oconek pa jun etz'anen.\f + \fr 2:5 \ft 1 Co. 9.25.\f* Wi xa ma nutij ta ruk'ij chi pa ruchojmilal nuben ri etz'anen, ma nich'acon ta. \v 6 Achi'el chuka' nuben jun samajel pa juyu'. Riya' riche (rixin) chi nril jun utzilaj cosecha c'o chi nisamej nabey. \v 7 Tach'obo' c'a jabel ronojel re', y ri Ajaf xtuben ta c'a chawe chi xtik'ax chawech jabel. \p \v 8 Toka chac'u'x chi ri Jesucristo xc'astej pe chiquicojol ri caminaki', Riya' jun chique ri ye riy rumam ca ri rey David.\f + \fr 2:8 \ft Ro. 1.3, 4.\f* Y yari' ri nbij tek ntzijoj ri lok'olaj ch'abel ri niya'o colotajic. \v 9 Y ruma ntzijoj ri lok'olaj ch'abel ri',\f + \fr 2:9 \ft 2 Ti. 4.17.\f* ntij pokon, y hasta xixim re pa tak cárcel. Y xban chuwe achi'el jun itzel achi. Yac'a ri ruch'abel ri Dios ma ximil ta. \v 10 Y ruma can yenwajo' ri ye cha'on chic ruma ri Dios chi yecolotej, rumari' tek riyin ncoch' ronojel tijoj pokonal.\f + \fr 2:10 \ft 2 Co. 1.6.\f* Riche (rixin) chi queri' can niquil wi ri colotajic ri nuya' ri Cristo Jesús. Y riye' xquebe chila' chicaj y can xtic'oje' quik'ij quic'ojlen riche (rixin) xtibe k'ij xtibe sek. \p \v 11 Kas kitzij wi c'a ri nibix: \q1 Wi riyoj ri kaniman chic ri Jesucristo can xojcom yan riq'ui Riya' tek xcom chuwech cruz, \q1 can xkojbec'ase' chuka' riq'ui Riya',\f + \fr 2:11 \ft Ro. 6.5-8; 2 Co. 4.10.\f* ruma Riya' can q'ues wi. \q1 \v 12 Wi xtikacoch' ri tijoj pokonal ruma kaniman Riya', napon na jun k'ij tek junan xkojk'ato tzij riq'ui. \q1 Y wi xa xtikapokonaj nikabij chi yoj riche (rixin) chic Riya', chuka' Riya' xtubij chi ma yoj riche (rixin) ta.\f + \fr 2:12 \ft Mt. 10.33; Lc. 12.9.\f* \q1 \v 13 Astape' riyoj ma yoj choj ta riq'ui Riya', Riya' can choj wi kiq'ui riyoj. \q1 Ruma Riya' can ma nujel ta ri ruch'abel.\f + \fr 2:13 \ft Nm. 23.19.\f* \s1 Tatija' c'a ak'ij riche (rixin) chi yatoc jun utzilaj samajel chuwech ri Dios \p \v 14 Tanataj ronojel re' chique ri kach'alal, y tabij chuka' chique pa rubi' ri Ajaf Dios chi ma tiquiben ta oyowal chrij ch'abel ri xa ma yec'atzin ta, ruma xa majun utz nuc'om pe chique.\f + \fr 2:14 \ft 1 Ti. 1.4.\f* Xa nuyoj quic'u'x ri ye'ac'axan. \v 15 Can tatija' c'a ak'ij riche (rixin) chi yatoc jun utzilaj samajel chuwech ri Dios, y majun achique ruma chi yaq'uix, ruma can pa ruchojmil natzijoj ri kas kitzij ruch'abel ri Dios. \v 16 Y man c'a que'ac'ul ta ch'abel ri ma riq'ui ta ri Dios ye petenak wi, ri xa ye riche (rixin) re ruwach'ulef y majun utz niquic'om pe.\f + \fr 2:16 \ft 1 Ti. 6.20.\f* Ruma ri winek ri jabel yequic'ul ch'abel ri achi'el ri', xa yebe más chupan ri itzel c'aslen. \v 17 Ri tijonic ri' can nuben achi'el nuben ri itzel yabil chi nik'ey ri ch'aculaj ruma. Y jojun chique ri yeya'o ri tijonic ri' ye ri Himeneo y ri Fileto. \v 18 Riye' can ye elenak chic el chupan ri kitzij, ruma niquibij chi xec'astej yan el ri caminaki', y xa ma que ta ri'. Y rumari' xquiben chique nic'aj chic chi xa xuben ca'i' quic'u'x chupan ri ruch'abel ri Dios. \v 19 Yac'a ri Dios rubanon c'a chake riyoj ri kacukuban kac'u'x riq'ui ri Jesucristo achi'el jun cimiento ri cof c'o, y tz'ibatajnek jun tzij chuwech ri nubij: Ri Ajaf retaman quiwech\f + \fr 2:19 \ft Nah. 1.7.\f* ri ye riche (rixin) chic Riya'. Y chuka' nubij chi que'el pe chupan ri etzelal quinojel ri yeya'o ruk'ij ri rubi' ri Ajaf. \p \v 20 Chupan c'a jun nimalaj jay q'uiy ruwech lek y bojo'y yec'o. Yec'o ri ye banon riq'ui k'anapuek, yec'o ri ye banon riq'ui sakapuek, yec'o ri ye banon riq'ui che', y yec'o ri ye banon riq'ui ulef. Yec'o ri ye'ucusex chare ri cosas nima'k quejkalen, y yec'o chuka' ri ye'ucusex chare ri ma can ta c'o quejkalen. \v 21 Y wi riyoj yoj-el pe chupan ronojel ri etzelal, can yoj achi'el ri cosas ri ye'ucusex chare ri nima'k quejkalen, yoj ch'ajch'ojsan chic ruma ri Ajaf, y yojc'atzin chare riche (rixin) chi nikaben ronojel ruwech utzilaj tak samaj. \v 22 Rumari' riyit catanmej chuwech ri itzel tak raynic ri nipe pa quic'aslen ri c'a ye c'ajola' na. Riyit xa can tatija' ak'ij chi nac'uaj ri c'aslen choj. Can tacukuba' ac'u'x riq'ui ri Dios. Que'awajo'\f + \fr 2:22 \ft 1 Ti. 6.11.\f* quinojel. Y can tic'oje' uxlanibel c'u'x chicojol quiq'ui ri nic'aj chic ri can riq'ui jun ch'ajch'ojlaj cánima niquiya' ruk'ij ri Ajaf. \v 23 Man c'a que'ac'ul ta ch'abel ri majun quejkalen y xa majun utz niquic'om pe chawe,\f + \fr 2:23 \ft 1 Ti. 1.4.\f* ruma ya tzij ri achi'el ri' ri yec'amo pe oyowal. \v 24 Ruma jun rusamajel ri Ajaf Dios,\f + \fr 2:24 \ft 1 Ti. 3.2, 3; Tit. 1.7.\f* ma utz ta chi nuben oyowal. Can nic'atzin chi utz runa'oj quiq'ui quinojel. Y nic'atzin chuka' chi nicowin yerutijoj jabel ri kach'alal, y nicoch'on. \v 25 Y nic'atzin chi riq'ui ch'uch'ujil tubij chique ri winek ri xa itzel yech'o chrij ri ruch'abel ri Dios chi tiquijala' ri quina'oj. Riq'ui c'a juba' ri Dios xa xtuben na chique ri winek ri' chi xtitzolin pe quic'u'x y xtiquetamaj ri kitzij. \v 26 Riche (rixin) chi xquecolotej pe pa ruk'a' ri itzel winek. Ruma xa can yec'o wi chic pa ruk'a', y riya' can nuben chique chi niquiben xabachique ri nrajo'. \c 3 \s1 Ri xquebanalox cuma ri winek chupan ri ruq'uisbel tak k'ij chare re ruwach'ulef \p \v 1 Nic'atzin c'a chi ma tamestaj ta, chi chupan ri ruq'uisbel tak k'ij chare re ruwach'ulef xtipe q'uiy ruc'ayewal.\f + \fr 3:1 \ft Jud. 18.\f* \v 2 Ruma chupan ri ruq'uisbel tak k'ij ri' ye q'uiy chique ri winek ri xaxu (xaxe) wi riye' xticajo' ka qui' y ma xque'oka ta chiquic'u'x ri nic'aj chic. Can xtibe cánima chrij ri puek. Sibilaj xtiquinimirisaj qui'. Xtiquiben chi c'o quik'ij. Can xqueyok'on. Ma xtiquinimaj ta quitzij ri quite' quitata'.\f + \fr 3:2 \ft Ro. 1.30.\f* Ma xtiquimatioxij ta ri utzil ri niban chique. Q'uiy etzelal ri xtic'oje' ri pa tak quic'aslen. \v 3 Riye' ma xtiquijoyowaj ta quiwech ri nic'aj chic winek, ni ma xquecuyun ta. Xa xtiquik'abaj tzij chiquij ri nic'aj chic. Ma niquik'il ta qui' chubanic ri mac, nik'ax ruwi' ri etzelal xtiquiben chique xabachique winek. Can xtiquetzelaj wi ri utz. \v 4 Riye' xquequitzujuj (xquequisujuj) ri cachibil. Ma xtiquich'ob ta juba' achique ri niquiben. Sibilaj nima'k niquina' ka qui'. Más xticajo' ri quicoten riche (rixin) re ruwach'ulef, que chuwech chi xticajo' ta ri Dios. \v 5 Riye' xtiquiben achi'el chi quiniman chic ri Dios;\f + \fr 3:5 \ft Is. 29.13; Ez. 33.30-32.\f* pero xa ma que ta ri', ruma ma quiya'on ta k'ij chare ri Dios chi rujalon ta ri quic'aslen. Man c'a tayuj ta awi' quiq'ui ri winek ri yebano queri'. \v 6 Ruma chiquicojol c'a riye' yepe wi ri ye'apon pa tak jay y niquitzijoj ch'abel ri xa ma ye kitzij ta. Y ya ri ixoki' ye nacanek ri yeka pa quik'a', ixoki' ri can quijachon qui' chupan ri mac y ye uc'uan ruma ri itzel tak quiraybel. \v 7 Ri ixoki' ri' can ma yetane' ta chiretamaxic c'ac'ac' tak na'oj, pero ri kas kitzij xa majun bey xtiquetamaj ta.\f + \fr 3:7 \ft 1 Ti. 2.4.\f* \v 8 Y can achi'el xquiben ri Janes y ri Jambres ri ojer ca,\f + \fr 3:8 \ft Ex. 7.11.\f* chi xquetzelaj ri xubij ri Moisés, can que wi chuka' ri' niquiben ri achi'a' ri', niquetzelaj ri kas kitzij. Yojtajnek ri quina'oj ruma ri etzelal.\f + \fr 3:8 \ft Ro. 1.28.\f* Can k'alaj chi ma cukul ta quic'u'x riq'ui ri Dios. \v 9 Pero chuka' ma can ta xquenimex, ruma chanin xtibek'alajin pe chiquiwech quinojel, chi riye' xa ye nacanek riq'ui ri quich'obonic, can achi'el xbanatej quiq'ui ri Janes y ri Jambres ri ojer ca, chi xk'alajin pe chi riye' xa ye nacanek.\f + \fr 3:9 \ft Ex. 8.18.\f* \p \v 10 Yac'a riyit Timoteo, animan ri utzilaj ch'abel ri nc'ut riyin.\f + \fr 3:10 \ft 1 Ti. 4.13.\f* Awetaman chuka' chi xinc'uaj jun utzilaj c'aslen y can nwajo' nben ronojel ri chilaben chuwe ruma ri Dios. Awetaman chi can nucukuban wi nuc'u'x riq'ui ri Dios, yicoch'on,\f + \fr 3:10 \ft Hch. 11.23; Tit. 2.2.\f* y yenwajo' quinojel. \v 11 Nk'axan pe tijoj pokonal\f + \fr 3:11 \ft Hch. 13.45; 14.2.\f* pa quik'a' ri winek, y c'a yitajin na chuk'axaxic c'a wacami. Y chuka' riyit awetaman ronojel ri xban chuwe chupan ri oxi' tinamit, ri Antioquía, ri Iconio y ri Listra. Ronojel c'a ri' ncoch'on pe. Y chupan ronojel ri' ri Ajaf can yin rucolon wi pe.\f + \fr 3:11 \ft Sal. 34.19.\f* \v 12 Y kas kitzij na wi, quinojel c'a ri ye'ajowan niquic'uaj jun utzilaj c'aslen ri nika chuwech ri Cristo Jesús, can xtiquik'axaj q'uiy tijoj pokonal\f + \fr 3:12 \ft Hch. 14.22.\f* pa quik'a' ri winek. \v 13 Yac'a ri winek ri quic'uan jun itzel c'aslen, xa ma ya ta ri kas kitzij ri niquitzijoj, y xa más c'a ye'oc itzel tak winek. Riye' yequik'ol ri winek y xa queri' chuka' niban chique riye'. \p \v 14 Yac'a riyit Timoteo, ma taya' ta ca\f + \fr 3:14 \ft 2 Ti. 1.13; 2.2.\f* ronojel ri utz ri awetaman y acukuban ac'u'x riq'ui. Ruma riyit jabel awetaman ri achoj riq'ui xawetamaj wi re'. \v 15 Y awetaman chuka' chi can c'a yit co'ol na tek xawetamaj pe ri tz'ibatal ca chupan ri lok'olaj ruch'abel ri Dios. Y ri ch'abel ri' xuc'ut chawech chi c'o chi xanimaj\f + \fr 3:15 \ft Jn. 20.31; Ro. 10.17.\f* ri Cristo Jesús riche (rixin) chi xacolotej chupan ri amac. \v 16 Ronojel c'a ri tz'ibatal ca chupan ri ruch'abel ri Dios, can ya wi c'a ri Dios\f + \fr 3:16 \ft He. 3.7; 2 P. 1.20.\f* ri xucusan quiche (quixin) ri winek chutz'ibaxic. Y rumari' nic'atzin riche (rixin) chi yetijox ri quiniman chic y ri ma jane quiniman ta ri Dios. Nic'atzin nucusex riche (rixin) chi yek'il ri winek chi ma tiquiben ta ri xa ma utz ta. Nic'atzin riche (rixin) chi nibix chique ri winek achique rubanic niquichojmirisaj ri quic'aslen, y utz chuka' nucusex riche (rixin) chi nic'ut achique ruc'uaxic jun c'aslen choj chuwech ri Dios. \v 17 Rumari' ri tz'ibatal ca nic'atzin chi netamex cuma quinojel ri ye rusamajel\f + \fr 3:17 \ft 1 Ti. 6.11.\f* ri Dios riche (rixin) chi queri' nic'oje' jun na'oj tz'aket quiq'ui riche (rixin) chi yecowin niquiben ronojel ruwech utzil.\f + \fr 3:17 \ft 2 Ti. 2.21.\f* \c 4 \s1 Ri Pablo nubij chare ri Timoteo chi tutzijoj ri ruch'abel ri Dios \p \v 1 Y chuwech ri Dios\f + \fr 4:1 \ft 1 Ti. 5.21.\f* y ri Ajaf Jesucristo ri xtipe chic jun bey, ri xtik'alajin chi can c'o wi rajawaren, y xtoruk'ata' ka tzij pa quiwi' ri ye q'ues, y pa quiwi' chuka' ri ye caminek chic el, nbij c'a chawe riyit Timoteo: \v 2 Can ma catane' ta riche (rixin) chi natzijoj ri ruch'abel ri Dios, chique ri ye'ajowan niquic'axaj y chique ri ma nicajo' ta chuka'. Tabij chique\f + \fr 4:2 \ft 1 Ti. 4.13; Tit. 1.13.\f* ri winek chi tiquik'ila' qui' chi ma tiquiben ta chic achique ri xa ma utz ta. Tabij chique ri quic'uan jun itzel c'aslen, chi tiquijala' quic'aslen. Y que'apixabaj quinojel riq'ui jun coch'onic y riq'ui ri utzilaj tijonic. \v 3 Ruma xtapon na wi jun k'ij tek ri winek xa ma xticajo' ta chic chi yetijox riq'ui ri utzilaj tak ch'abel.\f + \fr 4:3 \ft 1 Ti. 1.10.\f* Xa can xtibe cánima chrij ri xa ma ye kitzij ta ri yec'ut chiquiwech, y xquequicanoj c'a ye q'uiy ri yetijon quiche (quixin) riq'ui ri achi'el ri nicajo' ka riye' chi niquic'axaj. \v 4 Xa ma xticajo' ta chic xtiquic'axaj ri kitzij chi ruch'abel ri Dios, ruma xa nibe cánima chrij ch'abel ri yetzijox ri xa majun quejkalen.\f + \fr 4:4 \ft 1 Ti. 1.6.\f* \v 5 Yac'a riyit tach'obo' jabel ronojel ri naben. Tacoch'o' ri tijoj pokonal ri nipe chawij. Ma catane' ta chutzijoxic ri lok'olaj ch'abel ri niya'o colotajic. Tabana' c'a ronojel ri samaj ri ya'on chawe ruma ri Dios. \p \v 6 Ruma riyin xa can xu (xe wi) chic c'a woyoben ri k'ij chi yicamisex.\f + \fr 4:6 \ft Fil. 2.17.\f* Ri k'ij riche (rixin) chi yibe\f + \fr 4:6 \ft Fil. 1.23.\f* y nya' ca re ruwach'ulef, xa nakaj chic c'o wi. \v 7 Sibilaj ntijon nuk'ij\f + \fr 4:7 \ft 1 Ti. 6.12.\f* chubanic ri nrajo' ri Dios, y nbanon ronojel ri samaj ri ya'on chuwe ruma ri Dios.\f + \fr 4:7 \ft Hch. 20.24.\f* Y can ma nya'on ta ca ri cukbel c'u'x. \v 8 Rumari', ri más chkawech apo can c'o jun lok'olaj sipanic\f + \fr 4:8 \ft Ap. 2.10.\f* ri xtinc'ul ruma xinc'uaj jun c'aslen choj, y ya ri Ajaf, ri utzilaj aj k'atbel tzij, ri xtiya'o ri sipanic ri' chuwe chupan ri k'ij tek xtipe chic jun bey. Y ma xu (xe) ta wi chuwe riyin xtuya' wi ri lok'olaj sipanic ri', xa can xtuya' chuka' chique quinojel ri ye'ajowan y coyoben\f + \fr 4:8 \ft Sal. 31.19.\f* chi nipe chic jun bey. \s1 Ri pixa' ri xubij ca ri Pablo chare ri Timoteo \p \v 9 Riyit Timoteo, can tatija' ak'ij chi yape wuq'ui chanin, riche (rixin) chi yino'atz'eta' juba'. \v 10 Ruma chi ri Demas\f + \fr 4:10 \ft Col. 4.14; Flm. 24.\f* xa xbe pa tinamit Tesalónica. Xiruya' ca, ruma xa xbe ránima\f + \fr 4:10 \ft 1 Jn. 2.15.\f* chrij ri nutzuj (nusuj) re ruwach'ulef. Ri kach'alal Crescente benak ri pa tak tinamit ri yec'o pa rucuenta ri Galacia. Y ri kach'alal Tito chuka' benak pa tak tinamit ri yec'o pa rucuenta ri Dalmacia. \v 11 Re wacami xa can xu (xe) wi chic ri kach'alal Lucas ri c'o ca wuq'ui. Tac'ama' c'a pe ri kach'alal Marcos\f + \fr 4:11 \ft Hch. 12.25; 15.37; Col. 4.10.\f* tek xcape, ruma riya' nic'atzin chuwe riche (rixin) chi yiruto' chupan ri samaj. \v 12 Ri kach'alal Tíquico\f + \fr 4:12 \ft Hch. 20.4.\f* xintek el pa tinamit Efeso. \v 13 Tek xcape, tac'ama' pe ri nuchaqueta ri xinya' ca riq'ui ri kach'alal Carpo pa tinamit Troas. Y que'ac'ama' pe chuka' ri nuwuj. Pero ri más nic'atzin chuwe chi nac'om pe ye ri tz'um ri ye tz'iban ruwech. \p \v 14 Ri Alejandro\f + \fr 4:14 \ft Hch. 19.33; 1 Ti. 1.20.\f* ri aj ch'ayol ch'ich', q'uiy c'a etzelal ri rubanon chuwe. Y ya c'a ri Ajaf ri xtiya'o ri rutojbalil\f + \fr 4:14 \ft 2 S. 3.39; Sal. 28.4.\f* chare, can achi'el ri yerubanala'. \v 15 Rumari' riyit, can tachajij c'a awi' jabel chuwech, ruma riya' sibilaj nretzelaj ri ruch'abel ri Dios ri nikatzijoj riyoj. \p \v 16 Ri nabey mul tek xinto' pe wi' chuwech ri aj k'atbel tzij, can majun chic jun ri xch'o ta pa nucuenta, xa xinquiya' ca nuyonil. Yac'a riyin nwajo' chi ri Dios man ta xtuya' ruq'uexel\f + \fr 4:16 \ft Hch. 7.60.\f* chique ri xa ma xinquito' ta. \v 17 Pero ri Ajaf can xiruto' wi.\f + \fr 4:17 \ft Sal. 22.21; 109.31; Mt. 10.19; 2 P. 2.9.\f* Xuya' wuchuk'a'. Y rumari' xicowin xinq'uis ruk'alajsaxic ri ruch'abel ri Dios chique quinojel ri winek ri ma ye israelitas ta y ruma chi xiruto' ri Ajaf, rumari' tek xicolotej pe ri pa ruchi' ri jun achi'el coj. \v 18 Y riyin wetaman chi ri Ajaf xticolo wuche (wixin) chuwech ronojel etzelal ri nipe chuwij. Wetaman chi xquiruchajij\f + \fr 4:18 \ft Sal. 121.7.\f* riche (rixin) chi queri' xquinoc pa rajawaren chila' chicaj. Ri Ajaf can xtiya'ox (xtya') ta c'a ruk'ij ruc'ojlen riche (rixin) xtibe k'ij xtibe sek. Amén. \s1 Ri ruq'uisbel tak ch'abel chare re wuj re' \p \v 19 Taya' rutzil quiwech ri kach'alal Prisca y Aquila,\f + \fr 4:19 \ft Hch. 18.2.\f* y chuka' quinojel ri yec'o pa rachoch ri kach'alal Onesíforo.\f + \fr 4:19 \ft 2 Ti. 1.16.\f* \v 20 Ri kach'alal Erasto\f + \fr 4:20 \ft Hch. 19.22.\f* xc'oje' ca pa tinamit Corinto, y ri kach'alal Trófimo\f + \fr 4:20 \ft Hch. 20.4.\f* xinya' ca pa tinamit Mileto ruma yawa'. \v 21 Y riyit Timoteo, tatija' c'a ak'ij chi yape wuq'ui\f + \fr 4:21 \ft 2 Ti. 4.9.\f* tek c'a ma jane ruk'ijul ta ri job.\f + \fr 4:21 \ft Quela' pa Roma, ri acuchi (achique) xc'oje' wi ri Pablo pa cárcel, ri “invierno” ma ruk'ijul ta ri job, xa ruk'ijul ri tef.\f* Ri kach'alal Eubulo nutek el rutzil awech. Y chuka' ri kach'alal Pudente, ri Lino, ri Claudia, y quinojel ri kach'alal wawe' niquitek el rutzil awech. \p \v 22 Ri Ajaf Jesucristo xtic'oje'\f + \fr 4:22 \ft Ga. 6.18.\f* ta c'a pan awánima riyit. Y chi'iwonojel ri yixc'o chiri' xtic'oje' ta c'a ri rutzil ri Dios iwuq'ui. Amén.