\id 2CO - Southern Carrier -Canada 2012 (DBL -2013) \h 2 Corinth Whut'en \toc1 Paul, Corinth Whut'en Whulh Nat Hubuts'un Yuk'e'ánguz \toc2 2 Corinthians \toc3 2 Co \mt1 Paul, Corinth Whut'en Whulh Nat Hubuts'un Yuk'e'ánguz \c 1 \s1 Yak'usda ba 'ilhunahuwúdulh, keyah Corinth 'et, 'en Paul dahooja hubulhni \p \v 1 Si, Paul, Yak'usda bugha nts'ena'a hukwa' ninzun, 'i be Sizi Gri ba whel'a 'ust'ah. 'Ink'ez ndun nelhutsin Timothy hiyúlhni, 'en chah sulh 'ut'en. 'Et ndunnah keyah Corinth 'et Yak'usda ba 'ilhunahuwúdulh hinli, 'ink'ez ndulhcho hoh yun k'ut Achaia húdelhts'i, ndunnah nohwhulh dune Yak'usda bube'ildzun hinli, 'en nuhwheni ts'iyawh ndi dustl'us k'ut nuhts'o k'e'usges. \v 2 Ne'aBá Yak'usda 'ink'ez Sizi Gri neMoodihti ts'un nuhwhuba tenadusdli 'i ye unzoo, 'ink'ez nuhdzi dóoghel nohwhulh óot'e. \s1 Yak'usda 'en zeh 'int'ah nuwheni ts'iyai, 'i be k'enanwhunoo'ah \p \v 3 Yak'usda, Sizi Gri neMoodihti bu'aBá 'int'ah, 'en zeh ts'udélhti. Ne'aBá 'en bugha be négha té'nedze, whuz na'a neghawhults'ut. Yak'usda 'en zeh 'int'ah nuwheni ts'iyai, 'i be negha whuna'ah. \v 4 Ndet hoontsi' negha ooninkat 'et whuch'a k'enánenoo'ah. 'Et huwa whuz na'a 'uyoon hoontsi' hubugha oonínkat t'eh, 'et t'eh nuwheni chah Yak'usda ye nek'enana'ah, 'i bugha k'enábuznoo'ah huba' hoont'ah. \v 5 'Et nts'e na'a Christ dzuh nusúzut, 'et nuwheni chah 'en bugha dzuh nuts'uzde. 'Et whuz na'a nuwheni chah Christ ye nek'enana'ah, 'et negha whultsuk k'enánena'ah. \v 6 'Et whunts'ih ndet hoontsi' nets'u whélts'ulh t'eh, 'et 'i bugha k'enabuts'unoo'ah. Ndi hoontsi' nuhts'u whélts'ulh hoh dzuh nahde 'et whunts'ih ndi k'enánut'ah, 'i be nuwheni 'ink'ez nuhwheni chah ts'iyawh whechats'ítsaz. 'Et whuz na'a 'uwhút'en. 'Ink'ez ndet k'enáneni'ah t'eh, 'et nuhwheni zeh nuhwhuba 'uhoont'ah. 'Et 'i be k'enánohuznu'ah. \v 7 'Ink'ez t'ets'onínzun nts'e na'a nuhwheni dzuh nuts'udeh hoh nets'un nidehdel, 'et 'uwhultus 'i be zeh ndi ye nek'enana'ah, 'i be nets'un nidehdel. \s1 Ndi tube hoontsi' daztétsah, Yak'usda whuch'a neúlhyis \p \v 8 Sulhutsinkah 'et whunulh'en, nyan, 'i Asia yun k'ut ndi hoontsi' negha óoninkat, 'et nelh dahooja t'ewhunoohzeh hukwa' nuszun. Whuz ts'ih nelh dahooja tube hoontsi' k'et 'aw uzdooni ghait'ah. 'O nus neba hoondaz k'et 'aw whúlh nuzdoolya ghait'ah neba li'hoont'ah. Neba hoontsi' k'et yaztádla 'uznanzin neba li'hooja. \v 9 'Ahoolhyez daztétsah hukwa tsi ts'úhoolih. 'Et whuz na'a nelh ndúhooja t'eh, 'et huwa 'aw whenich'oh whut'aníznootan huba cha'hóot'ah. Yak'usda zeh whut'aníznootan, 'en zeh yahadla dinabudutélelh 'et huwa. \v 10 'Ink'ez ndi tube hoontsi' daztétsah, 'et whuch'a neúlhyih. 'Et 'ahoolhyez 'et zeh ndutét'ilh. 'Ink'ez lha'un teh nendutelilh zeh tet'ilh, 'et whuz na'a zeh 'ahoolhyez hukwa tsi ts'uholi. \v 11 Nuhwheni chah tenadudli be 'ilho nela 'ooht'en hoh nela tenadoohdli. Lhanah neba tenadudli 'et hoh hoonliyaz neghá whunkat. 'Et huwa nelh dáhooja lhanah Yak'usda ts'un chanailya neba hutni. \s1 Ndet neyuh ts'ih bugha nt'ets'onínzun, 'i ndi whunénulhtun, 'et zeh ts'uhóont'i \p \v 12 'Et ndet neyuh ts'ih bugha t'ets'oninzun, 'i ndi whunénulhtun, 'et zeh ts'uhóont'i hoh 'i bugha yats'oolhtuk. 'Et hoh whunénilhtan ndi yun k'ut uzdelhts'i. Yak'usda bubé 'alha' nudzun, 'i, 'ink'ez 'aw nankoh khunek be yachats'ulhtuk, 'et whuz na'a zeh degha nus nuhtah uzdélhts'i. Ndi yun k'ut whut'en be whútnih, 'i be cha'ts'ilil. Yak'usda ye unzoo, 'i bugha 'uts'út'en. 'Et whuz na'a neni tah whudez'ai, 'i be newhúnelhtan. \v 13 'Et ndi buk'eyalhtuk, 'i, 'ink'ez ndet t'eoonehzin, 'et whuz na'a zeh nuhts'o k'e'usges. 'Et whulatah whuts'un 'i t'ewhuntehzeh nuhwhuba hukwa' nuszun. \v 14 'Et whuz na'a hoonliyaz dats'int'ah, 'et negha t'ewhunehszin. 'Et huwa Sizi Gri neMoodihti budzin whusawhélts'ut t'eh, 'et t'eh nuhwheni neba hoónaht'i, 'ink'ez nuwheni chah nuhba ts'uhootet'i. \s1 'Aw nuwhundóolhdah hukwa cha'nuszun \p \v 15 'Et dune ts'iyawh t'enwhunúszun daht'ah dune ahli. 'Et huwa soo 'alha' nuszun hoh nuhts'u t'ésyalh inle. 'Et whulh nat hoonzoo nuhgha whúlts'ut. \v 16 'Ink'ez Macedonia yun k'ut ts'ih 'et nuhwhegha nuhts'ún tesyalh inle. 'Et Macedonia ts'ih hanásja t'eh, doo chah nuhk'unatesdalh inle. 'Et whuz k'ah násdalh hoh Judea yun k'ut ndai be ndunusdzit, 'i be sula tehnilh inle. \v 17 'Ants'i hoh ne'dusni nuhzun ih? K'us nts'e na'a neyust'e ts'ih nínt'uk, 'et whuz na'a seni be lhaóodusdla nuhzún ih? 'Et whuz na'a ndust'ah t'eh, 'et t'eh si khun teh, “A” doosni, 'ink'ez khun teh, “Awundooh” doosni t'ah. \v 18 'Et whunts'ih Yak'usda 'aw nela dootnih ghait'ah. 'Et whuz na'a be nóhts'u yats'ulhtuk 'aw, “A” 'ink'ez, “Awundooh” chailah! 'Aw nawh yachats'ulhtuk. \v 19 'Et Sizi Gri Yak'usda buYe' 'int'ah. 'Et hoh da Sylvanus, Timothy, 'ink'ez si chah 'en bugha 'i be nohwhulh yáts'ulhtuk da, 'aw, “A” 'ink'ez, “Awundooh” chats'udínil inle, 'en be, “A” zeh 'int'ah 'et huwa. \v 20 'Et Yak'usda yé nets'u nahezya, 'i ts'iyawh, “A” ni, 'ink'ez 'en be, “Ndoh honeh” ts'utni. 'Et nuwheni negha Yak'usda uzdóolhti. \v 21 'Ink'ez ndun Christ bulh soo cho 'ilhuz nohwhulh nuzdelhúya nesulhtsi, 'en Yak'usda 'int'ah. 'Ink'ez Yak'usda 'en zeh ne'inla, Ndoni ye ulhtus, 'et negha ooní'ai ho' 'int'ah. \v 22 'Ink'ez chah be hóodel'en, 'i be nuwheni chah neye hóodel'en nesulhtsi. 'Ink'ez Ndoni nedzi yida'ai. 'I be bulah neba 'uk'elha whulhtsi. \v 23 'Ink'ez 'o 'un cha Yak'usda bunalh hoh suzul buch'a sut'ak teyin huba, njan nuhwhúndoolhdah hukwa cha'núszun. 'Et huwa 'awhuz Corinth ts'ih nachatúsdal. \v 24 'Aw nuhwhuba 'alha 'uhoont'ah whumoodih uzteleh hukwa cha'ts'ust'en. 'Et k'us ndet hoonáht'i hukw'u na'a 'un whuts'oolhzin. Bé 'alha 'uhoont'ah, 'i be Yak'usda ba nudelhúya 'et huwa. \c 2 \p \v 1 'Ink'ez si chah seni lhadúsdla 'aw tso bulh nuhts'u t'ésyalh hukwa cha'núszun. \v 2 'Et si sugha nuhdzi tso suli t'eh, ndan simba hoonust'i hoh sughá ho'alh? Nts'e na'a simba nuhwheni tso ahli t'eh, hoonúst'i sughá hoh'alh? 'Aw 'uhót'e ghait'ah! \s1 Ndun tinta' 'ant'en, 'en buba whunats'odoolnah huba' hoont'ah \p \v 3 'Ink'ez njan k'an 'et nuhwhudúsni 'i bugha zeh 'uda nuhts'ó tl'a'aguz inle. 'Et nuhghuníya t'eh, doo ka nuhwheni nuhgha tso wusdle. 'Et whunts'ih nuhwheni nuhgha hoonúst'i sughá holts'it, 'et zeh hukwa' nuszun. 'Et huwa 'awhuz nuhts'úchatuzesyal. Be hóonust'i, 'i ts'iyawh nuhwheni chah be whúnoolhnik hukwa' nuszun. 'Et whuz na'a 'et ndaht'ah t'eh, 'et suba 'alha 'uhoont'ah. \v 4 'Et sudzi tso be dzuh nuzut inle, 'et whuz na'a ndust'ah hoh 'i be sunatsul too hoonli hoh nuhts'ó tl'a'aguz. 'Aw nuhdzi tso wulhsilh huba ilah nuhts'ó tl'a'aguz. 'Et nts'e na'a be nek'ets'intsi', 'i ncha, 'i nuhwhuba ust'i, 'et t'ewhuntehzeh hukwa' nuhzun, 'et huwa nuhts'ó tl'a'aguz. \v 5 'Et whunts'ih 'aw si zeh tso chásdlah, nuhwheni chah ts'iyawh 'et hubugha 'en daja 'et huwa tso ahli. 'Et huwa k'an 'et nuhwhudúsni, doo ka 'aw tube cho nuhwhuba dzuh 'udoosni gunih. \v 6 Nuhwheni 'ankw'us ts'iyawh ndun nuhwhudúsni, 'en 'aw 'et soo hoolcho whe dzuh nus sulhdzut, 'aw 'et soo' hoont'ah. \v 7 'Et k'an nuhwheni ts'iyawh buba whunats'odoolnah, 'ink'ez k'enáznoo'ah, doo ka 'o nus budzi tso unli t'eh, 'et hoh 'i be buch'a'oodeh. \v 8 'Et huwa khunek ulhtus, 'i be nuhwhudúsni, ndunnah dune buba whunaoodelnah, 'en whunaoobunteltun ts'ah'un na'a buk'ehtetsi'. \v 9 'Et ndez un'a nuhts'un tl'a'aguz, ts'iyawh tulih hukw'u ne'zaht'en. 'Et 'i be t'ewhunteszeh danáht'ah dune ahli. \v 10 'Ink'ez ndun hoonli buba whunaoodélnah t'eh, si chah buba whunaoodutelhúnah. Hoonli buba whunaoodélnah, ndun buba whunaoodélnah, 'en Christ bunalh nuhwheni chah nuhwhuba whunaoodutelnah 'et huwa. \v 11 'Et whuz na'a 'uts'ut'en t'eh, 'et t'eh Satan 'aw nech'a' oolhdeh ghait'ah. Ndet whe nech'a' telhdoh hukwa' 'ut'en, 'et ts'iyawh t'ets'onínzun. \s1 'Et neMoodihti dáti suba da'duteztan li'uja \p \v 12 'Aw 'et keyah Troas, 'et nusya, ndi Christ bughunek unzoo, 'i be hubulh yatelhtuk, 'et wheni whuz lhughadiya. 'Et Moodihti dáti suba da'duteztan li'uja. \v 13 'Et whunts'ih sulhutsin Titus 'en buka ités'en, 'et whunts'ih 'aw nachálhtel. 'Et hoh suyéghah be suba ts'ah'un cha'hóot'ah li'ust'ah. 'Et huwa hubugho whenásja, 'et Macedonia yun k'ut ts'ih lhughadíya. \v 14 'Et whunts'ih Yak'usda ts'un chanailya dusni. 'En bugha Christ 'en be 'ahoolhyez whuch'a' ts'úlhdeh. 'Ink'ez ndi 'en bugha be t'ets'oninzun, sooltsun, 'i k'una'a nuwheni negha 'un 'ílcho whedándi li'ínt'ah. \v 15 'Ink'ez ndan hudujih 'ink'ez ndan kwuncho yuh ts'ih hutedulh, 'en hubutah Christ 'en ba Yak'usda ts'un buba sooltsun li'ts'int'ah. \v 16 Bulunah dahútetsah whuzahiltsun, 'i be kwun cho yuh hutedulh. 'Et 'onghun chah be ts'ukhuna, 'i zahiltsun, 'i be 'ilhuz wheni hukhutenalh, 'et whuz na'a zeh buba li'ts'int'ah. 'Ink'ez dune ndan 'int'ah ndi 'ut'en 'et huba soo 'úldzoo? 'Aw huhoolah! \v 17 'Et whunulh'en, lhanah Yak'usda bughunek 'uts'un na'a ne'hiyulh'en. 'Et hoh sooneya 'uhulh'en. 'Et whunts'i 'aw hubulh ndúchats'it'ah. Yak'usda nehailh'a. 'Et ts'ah'un na'a hoh 'ants'i Yak'usda ba yats'ulhtuk ho' ts'utni, 'et whuz na'a Yak'usda bunalh hoh Christ 'en be yats'ulhtuk. \c 3 \s1 Nuhwheni Christ nuhwhuts'un yuk'e'ánguz 'i lí'aht'ah \p \v 1 Doo chah zeh 'uztet'ilh ts'ah'un dune ts'inli nuhwhuts'u duténilh ih? 'Awundooh! 'Et bulunah ndez na'a njan nduhut'en, nuhwheni nuhwhuba dustl'us k'ut nuhwhuba na'dudóosdzi. Whuz na'a nets'u hukwa' nuhzun. 'Ink'ez nuhwheni nuhts'un dustl'us k'ut, 'i chah huba na'dutésdzi. 'Et whunts'ih nuwheni 'aw nduchá'ts'ust'en. \v 2 Nedzi k'ut 'uk'e'éduguz hoh ts'iyanah hukw'u yahalhtuk. 'Et whuz na'a ts'iyanah dune t'enohonánzin. \v 3 Nts'e na'a nuhwhuba ne'úzninla hoh nuhla ts'út'en, 'et huwa Christ nuhwhuts'un yuk'e'ánguz, 'i lí'aht'ah. Ts'iyanah t'éoonínzun 'et hubugha. Ndai 'uk'e'éduguz, 'i 'aw bé 'uk'une'usduguz be lí'inil, ndun Yak'usda khuna, 'en buyégha, 'en be 'uk'e'éduguz ho' 'int'ah. 'Aw tse k'ut 'uk'echa'ídugus, dune budzi k'ut 'uk'e'éduguz ho' 'int'ah. \s1 'Uda khunek 'uk'e'éduguz, 'i bugha dune yahadlah, 'et whunts'ih Yak'usda buyégha be dune hukhuna \p \v 4 Christ 'en bugha Yak'usda 'en zeh but'aníznentan, 'et huwa whuz na'a yats'ulhtuk. \v 5 'Et whunts'ih ndi 'ut'en huba whenich'oh duba sóo uzdutneh hoh ndi 'ut'en 'uts'ulh'ih, 'et 'aw whuz na'a chats'unízun. 'Et k'us Yak'usda 'en bugha zeh neghalts'ut hoh ndi 'ut'en huba sóo uzdutneh 'et huwa. \v 6 'En bugha neghalts'ut hoh nuwheni chah huba soo uzdúja. Ndi k'andit khunek nuwhuba lhadúsdla neba neóoni'ai, 'et huba Yak'usda ba nets'út'en ts'inli. 'Et whuz na'a Yak'usda negha óoni'ai. Njan ndi k'an 'et nets'ú yoozi, dich'oh buyégha gha 'útni. 'Aw 'uda khunek 'uk'e'éduguz, 'i 'aw 'i bugha ilah. 'Et ndi 'uda khunek 'uk'e'éduguz, 'i bugha dune yahadlah, 'et whunts'ih Yak'usda buyégha be dune hukhuna nasdli 'et huwa. \v 7 'Et ndi 'uda khunek yuk'e'ánguz, 'i tse k'ut buk'e'éduguz. Ndi khunek 'i bugha yahadlah suli. 'Et ndi ye dézti, 'i be 'uyinla. 'Et huwa Moses bunen k'ut buts'un hayánduz suli. 'Et buts'uh hanáwheoondunide, 'et whunts'ih Israel buzkehkah 'o nus huba hoolhtus, 'aw hinoolh'en ghait'ah. \v 8 'Et whunts'ih Yak'usda buyégha, nts'e na'a nela 'ut'en, 'et 'o nus neba ye dézti, 'i 'int'ah. \v 9 'Et ndi 'uda khunek yuk'e'ánguz, 'i bugha yahadlah suli, 'i dézti t'eh, 'et t'eh ndi k'an 'et 'i be nela 'uwhudut'en, 'i ts'ah'un dune ts'inli, 'i 'o nus dézti ho' 'int'ah. \v 10 'Et 'uda ndi ye dezti, 'i 'aw 'o nus degha nus ye dézti, chaílah. 'Et ndi 'uda ye dezti, 'i k'an ye dezti, 'i 'on nus ye dézti 'int'ah 'et huwa. \v 11 'Et ndi 'uda 'int'ah, 'i dézti whunts'i, 'i hoolah wheninle t'eh, 'et ndi k'an dezti, 'i 'ilhuz wheni 'int'ah. 'Et huwa 'i degha nus dézti hó' 'int'ah. \v 12 'Et huwa ndai Yak'usda ts'un hukwa tsi ts'uhooli, 'et hooncha. 'Et huwa tube cho hoh nohwhulh yáts'oolhtuk. \v 13 'Aw Moses k'una'a cha'ts'ust'en. Ndi ndai buts'un hayánduz, 'i hoolah whénininle, 'et whuch'a dunen yegha' welhnik. 'Et whuz na'a whulatah wule whuch'a, Israel buzkehkah 'aw 'ahoolhyez honoolh'en ghait'ah. \v 14 'Et whunts'ih hubeni duts'o suli. 'Et k'an 'et dzin whuts'un ndi ndai 'uda khunek huba lhadúsdla hik'eyalhtuk, 'i buts'oh gha' weznik, 'i, 'ahoolhyez 'et zeh ndunt'ah. Christ 'en zeh yuts'ú hanaitelhchos 'et huwa. \v 15 'Et whunts'ih k'an 'et dzin whuts'un ndai Moses yuk'une'úzguz, 'i huk'eyalhtuk t'eh, budzi 'awhuz bugha' weznik li'hint'ah. \v 16 'Et whunts'ih 'ilhunuh neMoodihti ts'un nalhú'a t'eh, 'et t'eh ndi bugha' weznik 'i hubuts'a hanaitelhchos. \v 17 'Et neMoodihti 'en Yak'usda buyégha 'int'ah. 'Ink'ez neMoodihti buyégha nts'e dez'ai, 'et huwa ndi neba yuladetnik. \v 18 'Et nuwheni chah nenen yuts'á hana'alhchooz hoh nts'e na'a be na'uzdunul'en 'i be ts'onilh'en, 'et whuz na'a neMoodihti ye dézti, 'i, 'ahoolhyez uznilh'en. 'Ink'ez ndi 'uk'e'éduguz, 'i uznilh'en, 'et 'i k'una'a 'uts'uja. NeMoodihti ye dézti, 'i 'o nus ye dézti, 'i k'una'a 'uts'int'ah. Dzin totsuk nusyaz zeh 'uts'et'ilh. 'Ink'ez neMoodihti buyégha, 'en bugha whuz na'a 'uhóoja. \c 4 \s1 Christ bughunek unzoo, 'i neba be whét'en, 'i unli \p \v 1 'Et huwa ndi Yak'usda ba be ne'ts'út'en, 'et whuz na'a Yak'usda ye te'ninzun. Nts'e na'a neghalts'ut, 'et hoh 'aw 'ustl'e' 'uts'ooneh ghait'ah. \v 2 'Et whunts'ih dune nunúl'i tube hukwaya hoonli tune'hut'en, 'et huwa nuwheni ts'iyawh 'et whuch'a dah ts'utni. Dune ts'una'ah, 'et nuwheni 'aw nduchá'ts'ust'en. 'Ink'ez Yak'usda bughunek 'aw whuts'it bulh chats'úsdloh. 'Et whunts'ih khunek 'alha 'int'ah, hubúznulhtun. 'Et whuz na'a Yak'usda nalh ts'iyanah hubuyuh ts'ih bugha t'ets'oninzun, 'i ts'un huba nats'oodútedzi. \v 3 'Et ndi khunek unzoo, 'i be yats'ulhtuk, 'i bugha' weznik t'eh, ndunnah kwuncho yuh ts'ih hutédulh, 'en bugha' weznik ho' 'int'ah. \v 4 Ndunnah 'en ndi yun k'ut whuyak'usda dudeni be chawhes'en ubulhtsi. 'Et huwa Christ bughunek unzoo ye dézti, Christ, 'en Yak'usda yunduwhut'en, ndai buts'un háyanduz, 'i ndunnah dudeni be chahuwhés'en 'aw hube yudoodi ghaít'ah. \v 5 'Aw nuwhenich'oh khuyanats'ultuk ilah. 'Et k'us Christ, 'en Sizi neMoodihti, 'en bugha 'un whuts'útni. 'Ink'ez nuwheni, Sizi 'en ba 'ulhna ts'inli. \v 6 'Et Yak'usda tsahólhgus hoh be whét'en, 'i yuka' dani ibulh 'aho whét'en suli, 'et whuz na'a 'uhóoja. 'En zeh 'int'ah 'et huwa nedzi bé dendi li'uja. Ndi Yak'usda ye dézti, 'i bugha t'ezninzun, 'i neba be whét'en, 'i ho' 'int'ah. 'Et 'i nedzi be dendi. 'Ink'ez ndi ye dézti, 'i Sizi Gri bunen buts'un hayánduz ho' 'int'ah. \s1 Ts'iyaintsuk hoonli hoontsi' nets'ó tukat, 'et whunts'ih 'aw nech'a 'oodeh ghait'ah \p \v 7 Neyust'e 'i whutl'us be 'ulya, 'i li'tsint'ah. 'Ink'ez ndi ye soode'a be' 'uts'intah, 'i Yak'usda negha ininla. 'Et huwa ts'iyanah t'ehonóozin ndi degha nus ye úlhtus, 'i Yak'usda buts'un haíyankat, 'aw nuwheni nets'u haínkat ilah. \v 8 Ts'iyaintsuk hoonli whe yuk neznílht'uk, 'et whunts'ih 'aw nech'a 'oodeh ghait'ah. Tube whets'íntsaz 'et whunts'ih 'awhuz uznint'uk ze' ts'int'ah. \v 9 Whulah teh nech'a ne'whut'en 'et whunts'ih Yak'usda 'en 'aw nela dootnih ghait'ah. Khunek be nena'hulhdeh t'eh, 'et whunts'ih 'aw nech'a 'oodeh ghait'ah. \v 10 Nts'e na'a Sizi neMoodihti neba dazsai, 'et 'ilhuz neyuh whudez'ai. 'Et 'i be ts'iyanah t'ewhuntezeh Sizi ye khuna, 'i neyust'e hubutah 'uyint'ah. \v 11 Nuwheni ndi 'ilhuz be ts'ukhuna 'i ts'it'i, nuwheni ts'iyawh Sizi 'en buba daztétsah, 'et wheni butl'a'úzdudelya 'et huwa. 'Et ndi yun k'ut neyust'e, 'i be Sizi ye khúna, 'i ts'iyanah t'ehontezeh. \v 12 'Et njan nuwheni be daztétsah, 'i neyust'e ghu hoonli. 'Et whunts'i nuhwheni njan 'ilhuz be ts'ukhuna, 'i nuhwheni nuhghu hoonli. \v 13 'Ink'ez nuhwheni nts'e na'a be nuhwhuba 'alha 'uhoont'ah 'ink'ez nuwheni chah nts'e na'a be neba 'alha 'uhoont'ah 'i bulh lhulhugha zeh 'int'ah. 'Et huwa nts'e na'a 'uda 'uk'e'éduguz, 'i ndet 'uwhulhni, 'et ndez na'a njan ndutni hoh ndutni, “Et suba 'alha 'int'ah 'et huwa 'i khunek be yalhtuk.” 'Et nuwheni chah 'i ts'iyawh neba 'alha 'int'ah, 'et huwa 'i khunek be yats'ulhtuk. \v 14 'Et huwa njan t'ets'oninzun, ndun Sizi neMoodihti dinaidilhti, 'en zeh nuwheni chah Sizi 'en bulh dinánedutélelh. 'Et whuz na'a nuwheni 'ink'ez nuhwheni chah ts'iyawh 'ilhunaneoowezdla hoh dubut neninatelelh. \v 15 Nduhoolcho nelh ne'whut'en nuhwhuba whútezoo 'et huwa. 'Et whuz na'a ndi degha nus ye únzoo, 'i, nuhtah hoonli, 'et nuhwheni nuhgha 'o nus Yak'usda ts'un chanailya ts'utni wule. 'Et huwa hiba whudelhti. \s1 Ndai chats'es'en, 'i whunts'i be 'alha 'uhoont'ah 'i be uznilh'en \p \v 16 'Ants'i doo ka 'uts'ut'en ts'unoozin gunih. Neyust'e whénilhjut 'et whunts'ih ndai neyéghah unli, 'i dzin totsuk ts'iyawh k'andit nadleh. \v 17 'Et ndet hóontsi' neghá honkat, 'et 'astl'iyaz zeh neba 'uwhut'ih 'et huwa. 'Et neba 'ants'i li'uhoont'ah. 'Et k'us njan be hóontsi' neghá honkat, 'i be 'o nus neba be whudezti, 'i neba yulhtsi. 'Ink'ez ndi be whudezti, 'i, 'ilhuz nuwheni 'uyínla. 'Et neba hooncha k'et 'aw uzdooni ghait'ah. \v 18 Ndai ts'a'en, 'i neba 'ants'i unli. Ndai 'aw chats'és'en, 'i zeh neba ts'ah'un 'int'ah. Ndai ts'a'en, 'i, 'et 'astl'iyaz neba whutét'ilh 'et huwa. 'Et whunts'ih ndai chast'en, 'i 'ilhuz wheni 'int'ah. \c 5 \s1 'Aw ts'a'en, 'i bé ilah hoh ndi yun k'ut uzdelhts'i, be 'alha 'uhoont'ah 'et 'i be zeh ndi yun k'ut uzdelhts'i \p \v 1 'Et t'ets'oninzun neyust'e unli, 'i bun k'una'a hoh ndi yun k'ut uzdelhts'i. 'Et whenílhjut t'eh, 'et ch'a Yak'usda 'en 'udun koo neba whulh'ai. 'Aw dune dula be 'uhóonla ilah, 'et 'ilhuz nduk yak'uz 'et 'úhoont'ah. \v 2 'Et huwa 'alha ndi bun be ts'uwhut'i hoh khudutso li'ts'utni. 'Ink'ez nekoo nduk yak'uz whuz'ai 'et buk'éznentai. 'Et huwa nek'eyútelhbilh buts'un tube hukwa' uzninzun. \v 3 Nek'éyilhbun 'i be soo nenadinla li'ne'ínla, 'et whuz na'a nduts'úja t'eh, 'et zeh 'aw 'ust'et chats'ílah li'ts'int'ah. \v 4 'Alha nuwheni ndunnah ndi bun be huwhut'i, nuwheni lhat hoontsi' nek'ut whuz'ai, 'et huwa khuts'udutso. 'Aw nenaih be'et hukwa cha'uznízun. 'Et k'us 'o nus 'uyoo lhai be' 'uts'oot'e hukwa' uzninzun. 'Et whuz na'a be ts'ukhuna, 'i ndi be daztétsah, 'ants'i whélno li'tet'ilh. \v 5 'Et ndun nuwheni njan huba lhanédinla, Yak'usda 'en 'int'ah. 'Uda Ndoni be lhanédinla, 'et 'i be bulah neba 'uk'elha whulhtsi. \v 6 'Et huwa 'awhoolyez whéchats'uniljut. T'ets'onínzun neyust'e be nduts'int'ah t'eh, 'aw neMoodihti bulh cha'ts'it'ah. \v 7 'Aw ts'onilh'en, 'i be ílah hoh ndi yun k'ut uzdelhts'i, be 'alha 'uhoont'ah 'et 'i be zeh ndi yun k'ut uzdelhts'i. \v 8 'Et whunts'i 'o nus nedzi ulhtus hoh neyust'e koo chats'uhoot'ih t'eh, 'ink'ez neMoodihti bulh uzdelhts'i, 'et hoh 'o nus soo ts'uhootét'i. \s1 Dune Yak'usda bube'ildzun, Christ neba naheyelh, 'en bubut nízteyalh \p \v 9 'Et huwa ndi yun k'ut uzdelhts'i k'us yak'uz uzdelhts'i, ndet Yak'usda nets'o hukwa' ninzun, 'et 'ahoolhyez buba 'uts'uwhulh'en whuz uznint'uk. \v 10 'Et 'ilhunah ts'inli hoh Christ 'en neba naheyelh bukw'usuda bubut nízteyalh. 'Et huwa nts'e na'a ndi yun k'ut dats'últsi', k'us dats'úldzoo, 'et whuz na'a neba k'elha whutele. \v 11 'Ink'ez neMoodihti, 'en bé whunutjut, 'et hubugha 'et t'ets'onínzun. 'Et huwa ts'iyanah dune whúz ubuznilht'uk. 'Et Yak'usda 'ilhunah ts'inli hoh nuwheni net'enínzun. 'Ink'ez 'et uncha nuwheni chah nuhyuh ts'ih bugha t'ets'oninzun, 'et hoh net'enahzun. \s1 Yak'usda, Christ yudinda hoh yinkak dune ts'iyawh ts'un ninábudelya \p \v 12 Nuwheni doo chah nuhwhuba nats'ududoodzi ghait'ah. 'Et k'us nuhwheni negha 'uwhudelhti, 'et nuhts'u hukwa' ts'uninzun. 'Et huwa 'onghoh dune duna be hinilh'en zeh huhoont'i 'et whunts'i dahínt'ah hubudzi be 'aw howu nuni chaoonusde, 'et ndunnah dats'ínt'ah soo ts'ah'un na'a ubudutéhnilh ho' hoont'ah. \v 13 'Et ne-eni hoolah li'ts'int'ah t'eh, 'et Yak'usda buba' hoont'ah. 'Et ts'ah'un nuníznudeh ts'inli t'eh, 'et nuhwheni nuhwhuba 'uhoont'ah. \v 14 'Et huwa Christ ye nek'entsi', 'i be 'o nus 'uzdunult'uk. Whunulh'en, 'ilhunuh dune ts'iyanah ba dazsai t'eh, 'et t'eh ts'iyanah yahadlah. \v 15 'Ink'ez ts'iyanah ba dazsai 'et huwa nuwheni ndan ts'ukhuna, 'aw whenich'oh neba zeh ilah hoh ndi yun k'ut uzdelhts'i. 'Et k'us ndun neba dazsai 'ink'ez dinadija, 'en ba zeh ndi yun k'ut uzdóolts'i. \v 16 'Et huwa k'an 'et njan whuts'un ndi yun k'ut dune nena be uznilh'en dahínt'ah, 'et 'aw whuz na'a ilah hoh dune t'ebuznínzun. 'Et 'alha whutsuh da 'et whuz na'a Christ 'en bugha t'ezninzun. 'Et whunts'ih k'an 'et 'aw whuz na'a zeh 'en bugha t'ets'onínzun. \v 17 'Et huwa ndan Christ yudínda, 'en buyégha nduhóolcho k'ahoondit nawhúsdli. 'Et whutsuh da 'int'ah hukw'u na'a, 'et ts'iyawh buba hoolah whuzdli. 'Et k'us ts'iyaintsuk buba k'andit nawhúsdli. \v 18 Ndi Yak'usda ts'un 'int'ah. Yak'usda dich'oh Sizi Gri 'en bugha ts'un dune nawhulh soo ninawhunt'ai. 'Ink'ez ndi Yak'usda ts'un dune nuwhulh soo ninawhunt'ai, 'et hubugha dune bulh yáztelhtuk, 'et k'an 'et Yak'usda negha ooní'ai. \v 19 'Et whuz na'a, Yak'usda Christ yudinda hoh yinkak dune ts'iyawh ts'un nuwhulh soo ninawhunt'ai. Ts'iyaintsuk hoh hich'a ne'ust'en, 'et 'aw 'o 'un hubuk'echahoo'al. 'Ink'ez ndi khunek Yak'usda ts'un dune nuwhulh soo ninawhunt'ai, 'i negha iní'ai. \v 20 'Et huwa Christ 'en ba khunek na'a ts'inli. Yak'usda nuwheni nebe nohwhulh yálhtuk li'utni. 'Et hoh nuhts'un tézdudli, k'an 'et whuts'un soo Yak'usda ts'un naoolhúyeh! \v 21 Christ, ndun lubeshi bughu hoolah, 'en Yak'usda nuwheni neba lubeshi suli 'et huwa. 'En bugha Yak'usda ye ts'ah'un na'a 'int'ah k'una'a 'uts'int'ah ka. \c 6 \s1 Yak'usda ba ne'ts'ut'en \p \v 1 'Et 'ink'ez nuwheni Yak'usda 'en bugha ndi lhulh 'uts'ut'en ts'inli hoh khunek ulhtus, 'i be ndun whuts'útni, Yak'usda ye unzoo, 'i 'ants'i 'et wulhchoot gunih. \v 2 'Et njan ndutni, \q1 “Soo 'et neóoninzut, 'et nyoozálhts'a. \q2 Ndet dzin dinjih, hoh wheghah whezulh 'et nla 'usja,” ni. \m Njan whunulh'en, 'ilhudzin 'aw 'et nela 'ewhuduténilh, 'aw 'et neóoninzut. Njan whunulh'en, hoh teh uzdutejih neóoninzut, 'aw 'et nduhooja. \v 3 'Aw nuhwhuba dzuh nuhghá ts'uho'alh hukwa cha'ts'unízun. 'Et huwa nts'e na'a Yak'usda ba ne'ts'ut'en ts'inli, 'aw hoh hukw'éholts'it hoolah. \v 4 'Et whunts'ih ndúhoolcho hoh ts'ah'un na'a Yak'usda ba ne'ut'en 'uts'int'ah. 'Et ndez na'a njan ndúts'int'ah, 'uts'oot'e ghait'ah, 'et whunts'ih whulh ts'ooyin. Nek'éhoot'ah nets'u whélts'ulh, hoonliyaz ka 'ezdunidzut, whulutah neba howa whúlna, \v 5 'ink'ez nehoolhtsas, tsak'ezdi'ai, dzuh nenahulhdzut, 'ut'en howa whúlna, chats'itez, 'ink'ez sahá'ts'udelya 'et chah. \v 6 Lubeshi ch'a khuts'udli, be t'eoonudzun, tacha'ts'udinik, 'uyoon ts'un ts'inzoo, 'ink'ez Ndoni be ts'ukhuna, 'ink'ez ts'ah'un na'a be nék'ets'intsi', 'et chah. \v 7 Khunek be 'alha 'int'ah, be yats'ulhtuk, Yak'usda ye ulhtus, 'i be 'uts'ut'en, be lhts'udúghan, 'i ts'it'i hoh ts'ah'un na'a 'et nuwheni lhelhch'a ts'ih nela be nuts'úle. Whuz na'a Yak'usda ba ne'ts'ut'en ts'inli. \v 8 Ndet huba uzdézti k'us huba chats'udíti, 'ink'ez ndet hoontsi' k'una'a neghu yahalhtuk, k'us hoonzoo k'una'a neghu yahalhtuk, 'ink'ez dune uzna'ah nehutni, ts'ah'un na'a khunek be 'uts'utni 'et whunts'ih. \v 9 Dahoont'ah huwa dune t'enehunínzun huninzun, 'et whunts'ih ts'iyanah net'ehunínzun. Nts'e na'a hukw'é daztétsah li'ts'int'ah 'et whunts'ih dáhooja, 'et whulh ts'úkhuna. Nehutuzelhghelh hukw'u na'a nehoolhtsas t'eh, 'et whunts'ih whulh ts'úkhuna. \v 10 Dats'ínt'ah huwa tso ts'inli, 'et whunts'ih nedzi be ts'uhóont'i. Dats'ínt'ah huwa tets'ul'en 'et whunts'ih ndai be soo 'uts'oot'e, 'i lhanah hubugha ts'íyu'aih. Dáhoont'ah hoh ndai hoonli be téts'ul'en 'ink'ez chats'ít'i, 'et whunts'ih ts'iyaintsuk ts'ít'i. \s1 'i but'aghóohnalh gunih \p \v 11 Nuhwheni Corinth whut'en ts'et whucho nuhwhuzdáni. Nedzi ndulhcho 'i be nuhk'ets'intsi' ts'ulhtsi. \v 12 'Aw nuwheni neghá ilah k'ah náht'uk. Nts'e na'a nets'un daht'ah, 'et whuz na'a 'aht'ah. \v 13 'Uzkehka ahli hukw'u na'a nohwhulh yálhtuk. Nts'e na'a nuhts'un 'úts'int'ah, nuhwheni chah 'et whuz na'a nets'un 'óoht'e. \v 14 Ndunnah huba 'alha cha'hoot'ah, 'en hubuts'ú nidoohdelh gunih. Nts'e na'a simba ts'ah'un na'a ne'ut'en 'ink'ez ts'ah'un na'a nucha'ust'en, 'en 'aw lhulh 'uhoot'en ghait'ah. 'Aw whuz na'a 'uhót'e ghait'ah! Nts'e na'a simba whét'en 'et usda 'ink'ez tsahólhgus yuh usda bulh, lhuzih hooduke? \v 15 Nts'e na'a simba Christ, 'en Beliar 'en bulh 'ilho 'uhoot'e? 'Et nts'e na'a simba buba 'alha 'uhoont'ah 'ink'ez buba 'alha cha'hóot'ah, bube 'ut'en k'ah lhgha 'uwhútet'ilh? \v 16 Nts'e na'a simba Yak'usda hubuluglez whucho 'ink'ez 'ants'i 'uk'edéltsi bulh lhgha' tet'ilh? Soo cho whunulh'en Yak'usda khúna, 'en hubuluglez whucho ahli. 'Et whuz na'a Yak'usda ndutni, \q1 “Hubudzi yuh 'ust'ah 'ink'ez hubutunusya. \q2 HubuYak'usda tesdle 'ink'ez 'en sudune hutele.” \p \v 17 'Et huwa neMoodihti nets'u náhezya hoh ndutni, \q1 “Nuhwheni 'en hubutah ts'ih hanáhdelh \q2 'ink'ez hubuch'a 'aht'ah. \q1 Ndai dutsun unli, 'i but'aghóohnalh gunih, \q2 'et sih nanhoolhúchoot. \q1 \v 18 'Et Si nuhwhe'aBá whúsdle, \q2 'et nuhwheni suye'kah 'ink'ez sutse'kah tehle. \q2 NeMoodihti ts'iyaintsuk hoh ulhtus, 'en 'utni.” \c 7 \p \v 1 'Et huwa nuhwhuk'esi' soo zélhts'ai, ndi yé nets'u nahezya, 'i neghun hoonli. 'Et huwa neyust'e 'ink'ez neyéghah 'i ndai lubeshi be dutsun suli, 'i ts'iyawh buna'ts'oolhdeh. Yak'usda 'en bé uznuljut. Ndi bé uznuljut huwa 'et 'i be ndi lubeshi bughu hoolah, soo ts'ah'un na'a lhats'ódooleh. \s1 'Aw 'ilhunah whunts'i buch'a núcha'ts'ust'en \p \v 2 Nuhwheni nuhdzi neba da'dútahtih. 'Aw 'ilhunah whunts'i buch'a núcha'ts'ust'en. 'Aw 'ilhunah whunts'i tinta cha'ts'ust'ih. 'Aw 'ilhunuh whunts'i bugha hacha'ts'undunest'a. \v 3 'Aw nuhk'ehos'alh hukwa ilah 'udusnih. Hoh da nuhwhudáni nedzi yuh ahli hoh nohwhulh yáts'utadlah k'us nohwhulh ts'ukhutena. \v 4 Tube cho 'aw whechasaz hoh 'et hubugha nohwhulh yátelhtuk. Tube cho nuhwhudélhti hoh nuhghu yalhtuk. Bé k'enaznut'a, sudzi dezbun. Hoontsi', 'i sk'uz nínt'uk, 'et whunts'ih tube cho be ts'úhoont'i, 'i sudzi dezbun. \v 5 Soo ts'ah'un na'a whunulh'en, Macedonia yun k'ut néznindel, ts'iyaintsuk be nech'a dzuh né'whut'en. 'Et bulunah neghu lhena 'uhudutni. Ts'iyaintsuk hoh wheznuljut, 'et huwa 'aw nats'oolyis ghait'ah. \v 6 'Et whunts'ih ndan hubudzi nduda, 'en ts'iyawh Yak'usda k'ena'bune'a. 'Et Titus neghu ninya, 'et hoh nuwheni chah nek'enane'a. \v 7 'Aw 'et zeh ilah, nuhwheni ts'iyawh sk'eni sahli. 'Et huwa ahtso ahli nióonah'ai. 'Et whuz na'a tube ncha, 'i be si ba hukw'úne' teht'en hukwa' nahzun. Titus ts'iyawh 'et hukw'a nelh nawhelnuk, 'et huwa 'o nus whunélhnik suli. \v 8 Soo cho nulh'en, ndi dustl'us nuhts'o tl'ai'ai 'et hubugha tso ahli ínle. 'Aw sba dachahóot'ah dusni, 'et whunts'ih sudzi únduda hoh 'uk'úne'zíguz. 'Et whunts'ih 'aw sudzi chándidah. T'éoonúszun ndi dustl'us be nuhdzi dúnteda, 'et whunts'ih 'astl'iyaz huba zeh nuhdzi ndúnteda. \v 9 'Et k'an 'aw 'et whunélhnik. Tso ahli 'aw 'et huwa ilah. Ndi tso bugha lubeshi whuch'a nuhbeni nahadunehla. Yak'usda hukwa' ninzun k'una'a tso ahli inle 'et huwa. 'Et hubugha tso ahli hoonliyaz hubugha nuwheni negha tinta chawháh'al. \v 10 Yak'usda hukwa' ninzun k'una'a tso ts'inli t'eh, 'et 'i gha lubeshi whuch'a ne-eni lht'anaznoolelh uzdoojih ka, whuz na'a 'aw nedzi úndooda ghait'ah 'et huwa. 'Et whunts'ih ndi yun k'ut hiye tso hinli, 'i be yaztádlah. \v 11 Howu nuní nuhzut, Yak'usda hukwa' ninzun k'una'a tso ahli inle. 'Et dahooja ts'iyawh 'a tsih ndutéhnilh hukwa' nahzun. Yak'usda 'en bulh dunekah dutehnilh hukwa' nahzun. 'Et nuhwhuba dzuh whuzdli. 'Et hubugha whenulhujut lí'aht'ah, 'et hoh sk'enehtai. Tube cho ts'ah'un nenaóoteh'alh hukwa' nahzun. Nuhwhuba dzuh 'uhoont'ah, 'et chah ts'iyawh nenaóoteh'alh hukwa' nahzun. 'Et huwa ndúhoolcho hoh lubeshi nuhghu hoolah suli. \v 12 Ndi dustl'us nuhts'ó k'e'aguz, 'i be, ndun tinta' ant'en 'ink'ez ndun bulh tinta' ant'en 'aw 'en bugha ilah nuhts'ó tl'a'aguz. 'Et whunts'ih Yak'usda nalh ts'ah'un na'a nuhwhuts'unulhtun, 'et huwa nuhts'ó tl'a'aguz. \s1 Titus da nedani, 'i bugha tube hoonúst'i \p \v 13 'I bula gha ts'ih k'enáneht'a. 'Et 'i be zeh nuwheni chah k'enáznet'a. 'Et 'o 'un chah, Titus buyégha nuhwheni nuhgha 'et k'andit nasdli lí'uja. 'Et huwa 'o nus tube cho ts'onélhnik. \v 14 'Et nts'oh tulih Titus ts'un nuhoonust'i hoh zeh nuhghu yalhtuk, 'aw 'et hukwayá chasdlah. 'Et k'us ndi khunek be 'alha 'int'ah be yats'ulhtuk, 'i be zeh nuhwhubúlh yats'ulhtuk. 'Ink'ez 'et whuz na'a nts'oh Titus ts'un nuhoonúst'i zeh nuhghu yalhtuk, 'et chah 'alha 'uhoont'ah Titus nehoni'ai. \v 15 'Et whunalnih nts'e na'a khunek k'une' aht'en. 'Et whuz na'a nuhyust'e dulduz 'ink'ez nuhwhuba wheóonujut hoh n'az de nuhts'un úyalh nulh'en. 'Et huwa 'o nus nuhk'esi' suli. \v 16 'Et ts'iyaintsuk ne'aht'en ts'ah'un na'a ne'aht'en, 'et huwa 'i be tube cho whunélhnik. \c 8 \s1 Ts'iyaintsuk ndai ilh'en, 'i degha nus hoonzoo k'una'a 'uhóonla \p \v 1 Sulhutsinkah, 'aw 'et Macedonia yun k'ut Yak'usda ba 'ilhunahuwúdulh, nts'e na'a Yak'usda ye unzoo, 'i 'et butl'a whélts'ut, 'et hubugha ts'iyawh 'et t'ewhuntehzeh hukwa' uzninzun. \v 2 Tube te'hul'en hubutah 'et hoont'i tube cho huhóont'i. Tehel'en 'et whunts'ih hubula hoonli hoh 'onghoh bula' huja. \v 3 'Ink'ez chah dahínt'ah hoh daooneltsuk hubugha húnle, 'et whunts'ih 'et 'o nus 'uwhuneltsuk, 'et zeh hubugha hutelelh, whuz na'a hukwa' huninzun 'ink'ez 'et whuz na'a nduhuja. 'Et t'ewhunészin 'et ts'ah'un na'a 'uhoont'ah. \v 4 Ndi ye unzoo, 'i, 'et Macedonia whut'en butl'a hó'ai, 'et huwa dune Yak'usda bube'ildzun, 'en lhulh 'uhint'ah hukw'u na'a hoh bula hutenilh. 'Et hukwa soo cho nehoodulhkut 'et ts'iyawh dune Yak'usda bube'ildzun 'en huba ts'óolhchoot. \v 5 'Et ndahúja, 'aw hukwa tsi chats'uhoolih k'una'a ne'hinla. 'Udechoo dich'oh neMoodihti gha' hududulya. 'Ink'ez Yak'usda hukwa' ninzun k'una'a, 'i gha negha' hududulya. \v 6 'Et huwa Titus khunek ulhtus, 'i be uzdáni, ndi ye unzoo, 'i nuhwheni 'udechoo nohwhulh whe 'idilh'en, 'et ts'iyawh lhaóodooleh huba' hoont'ah. \v 7 'Et whunts'i ts'iyaintsuk ndai ilh'en, 'i degha nus hoonzoo k'una'a 'uhóonla. Be 'alha 'uhoont'ah 'i be, nuhghunek, be t'éoonudzun, 'a tsih ndutehnilh, 'ink'ez be nek'ehtsi', 'i chah. 'I ts'iyawh degha nus hoonzoo hukw'u na'a 'uhóonla. 'Et whuz na'a ndi ye unzoo, 'i be hoonzoo whuzúlhtsi. \s1 Christ 'en k'una'a 'uts'oot'en \p \v 8 'Aw 'et ndahneh nuhwhudusni ilah. 'Et whunts'ih nts'e na'a 'uyoon 'en 'a tsih 'uhudutenilh, 'ink'ez be nék'ehtsi', 'i whunéuntelhtun, 'et whuz na'a 'un whudusni. \v 9 NeMoodihti Sizi Gri, 'en ye unzoo, 'i bughu t'eoonáhzun 'et huwa. Nts'e na'a dalcho 'i be soode'a 'int'ah, 'et whunts'ih nuhwheni nuhwhuba tel'en suli. 'Et ndai ye tel'en, 'i nuhwheni be soo deh'a wahle. \v 10 Ndi daja nuszun 'et ts'ah'un nuhwhudutesnilh, 'et degha nus nuhwhuba whutézoo. 'Ugha da nuhwheni hukwa' nahzun 'ink'ez hoonáht'i hoh ndaht'en, 'et 'awhuz tulih 'et ndaht'en. \v 11 K'an 'et lhaóodoohleh huba' hoont'ah. 'Et nts'e na'a nuhwhubeni lhadáhla, whuz na'a lhaóodoohleh. \v 12 'Et whunulh'en, dune dudeni lhaídinla hoh sooneya daltsuk huwa yúte'alh, 'i 'aw 'et soo 'úneltsuk ho' 'int'ah. Ndai huwa yúte'alh, 'o 'unyaz huwa yúte'alh hukwa' ninzun whunts'i, 'aw 'ooneh ghait'ah, 'et soo' hoont'ah. \v 13 Njan nuhwheni nuhwhuba howa whulna 'ink'ez 'onghun 'aw hoonliyaz cha'hust'en, 'aw 'et 'uwhudúsni ilah. \v 14 'Et k'us ts'iyanah ba lhugha 'ahot'e. 'Et whuz na'a nuhwheni lhai aht'i t'eh, ndunnah cha'ít'ih, 'en be bulah bughah'aih. 'Et whuz na'a lhula' ts'oodut'en huba' hoont'ah. \v 15 'Et whuz na'a whutsuh da 'uk'e'anguz hoh ndutni, “Et ndan k'us lhai hílhchoot, 'en 'aw ditézkat, 'i whunts'i 'aw chaít'i, 'ink'ez ndan dune hukw'elh'ih ilhchoot, 'aw hoonliyaz ye ndunidzit, 'i whutélah.” \s1 Yun k'ut Judea 'et Christ bube'ildzun, 'en huba sooneya 'ilhunats'un tuwé'alh \p \v 16 Yak'usda ts'un chanailya ts'utni. 'En 'uja Titus ba hoolhtus whulhtsi, 'en soo cho nuhla tet'ilh 'et whuz na'a hukwa' ninzun. \v 17 Neghunek ulhtus, 'i ilhchoot, 'aw 'et zeh ilah, dich'oh hukwa' ninzun hukwa nuhts'u whénya. \v 18 'Ink'ez 'uyoon nelhutsin, ndunnah khunek unzoo, 'i be yalhtuk, 'et huwa Yak'usda ba 'ilhunahuwúdulh, 'en ts'iyawh hiba budélhti. 'En chah Titus bulh whuz nuhts'ún whe buts'alh'a. \v 19 'Et zeh ilah, ndunnah 'en Yak'usda ba 'ilhunahuwúdulh neba 'utahahúyalhti nelh té'us 'ink'ez nela tet'ilh whuba. 'Et whuz na'a ndi 'ut'en unzoo, 'i 'onghoh huba ne'hut'enah ts'inli. 'I be neMoodihti dich'oh ye dézti, 'i t'ehinoozeh. 'Ink'ez 'i be nuhwhubeni lhadínt'ah t'ets'onózin. \v 20 Ndi huwant'ai, 'i hubutaztelelh, 'aw hukwa nek'éholts'it gunih. 'Et whuch'a ne'ts'ut'en. \v 21 'Et neMoodihti nalh 'ink'ez ts'iyanah chah nalh soo ts'ah'un na'a 'uts'otelilh. \v 22 'Ink'ez nelhutsin, 'en chah, bulh whets'alh'a. Ndun lhat ts'óolhdzai 'et huwa t'ets'onínzun, 'ahoolhyez huba ilh'i tube cho 'et nduténilh huba. 'En zeh nohwhulh budzi hoonli hoh nuhwheni 'a tsih nuhts'utéyalh hukwa' ninzun. \v 23 'Et k'us ndan Titus hika' 'oodulhkut t'eh, 'en sulh 'ut'en nuhwheni nuhwhuba sulh 'ut'en 'int'ah, budóohni. 'Et ndunnah nelhutsinkah ká' 'oodulhkut, 'en Yak'usda ba 'ilhunahuwúdulh khunek huba na'a 'ink'ez Christ ye dezti 'uhint'ah, budóohni. \v 24 'Et huwa Yak'usda ba 'ilhunahuwúdulh hubunalh, ndunnah nuhts'u hunindel, nts'e na'a be nek'ets'intsi', 'i aht'i, 'ink'ez nts'e na'a nuhwhuba ts'odelhti, 'et ts'iyawh bunalhts'et haootehlelh. \c 9 \s1 Lhadóoht'e ndi sooneya huwa teh'alh \p \v 1 'Aw 'et dune Yak'usda bube'ildzun, 'en hubula' tehnilh, 'aw 'uyoo khunek nuhts'o k'e'óosges huba cha'hoot'ah. \v 2 'Et ndutéhnilh hukwa' nahzun t'eoonuszun. 'Et huwa ndunnah Macedonia whut'en ts'un nuhwhudélhti hoh nuhghu yalhtuk. Achaia yun k'ut nuhwhenghah whut'en ndet lhahóduteleh, 'et 'ugha da lhahódinla hubudáni 'et huwa. 'A tsih 'uwhuténilh hukwa' nahzun, 'et t'éoonúszun. 'Et huwa nuhwheni nuhgha ndunnah Macedonia whut'en k'us lhanah sooneya howa híte'alh 'et huhóost'et. \v 3 'Ink'ez nts'e na'a njan be nuhódelhti, 'aw t'eduzoosnih ghait'ah, 'et huwa nelhutsinkah nuhts'un whebalh'a. 'Et whutsuh da nuhwhudáni, 'et huwa nuhzooneya be lhadóoht'e. \v 4 'Et bulunah Macedonia whut'en, khun teh sulh hútooya, 'et nuhwheni 'aw lhachadaht'ah t'eh, nts'e na'a be nóhwhudélhti, 'i nuwheni bukahooyasli uzteleh. 'Ink'ez nuhwheni, 'et do, nuhwhuba dáhoont'ah? \v 5 'Et ndunúszun huwa nelhutsinkah 'uda sutsuh nuhts'ó toodelh hubudúsni. 'Et hoonáht'i hoh howa téh'alh, 'et t'eh k'udada huwa teh'alh lhaoodóoleh. 'Et whuz na'a ndi huwa tét'alh, hoonáht'i hoh huwa téh'alh, 'et t'eh 'aw soo 'a tsih ndahneh nuhts'udóoni ghait'ah. \s1 Hoonáht'i hoh ndi sooneya huwa óoh'alh. Whuz na'a Yak'usda nuhts'u húkwa' ninzun \p \v 6 'Et ndez na'a njan dúhoont'ah, ndan hoontsol, 'i 'ainule, 'en hoontsol, 'i haíntelelh. 'Ink'ez ndan lhai 'ainanla, 'en k'at li lhai haíntelelh. \v 7 'Ilhunah hinli hoh ndai dudzi be hukwa' huninzun huwa híte'alh, 'et 'uneltsuk, 'i huwa hóo'alh. 'Aw 'et hukw'edutsi' ilah k'us whuz hinilht'uk huwa ilah. 'Et huwa ndan hoont'i hoh huwa 'á'aih, 'en Yak'usda hubuk'entsi'. \v 8 Yak'usda soo 'últus hoh ndai ye unzoo, 'i 'o nus 'uneltsuk, 'i negha natedukulh. 'Et hoh ndai be ndunahdzit, 'i 'o 'un lhai teht'i. 'Et 'ut'en unzoo, 'i 'ulh'en, 'i, ts'iyaintsuk nuhghanus 'uneltsuk, 'i nuhtl'anatedukulh. \v 9 'Et khunek 'uk'e'éduguz, 'et ndutni, \q1 “Nduhóolhcho whe dune tehul'en, 'en chah hubula 'uja. \q2 Ye ts'ah'un na'a 'int'ah, 'ilhuz wheni 'int'ah.” \p \v 10 'Et ndun nuhgha íyunle, 'en 'o nus úncha lhai nuhghanle. 'Et hoh nuhwhe'ut'en ts'ah'un na'a 'int'ah, 'i 'o nus lhai tele. \v 11 'Et nduhóolcho hoh soo deh'a 'et ndet lhts'un nahzoo, 'i be 'onghoh hubuts'un nuhla hoonli. 'Et huwa Yak'usda chanailya ts'utni. \v 12 'Et dahoont'ah huwa nuhsooneya bugha nuh'e'ut'en be ne'hut'en ahli, 'et hoh dune Yak'usda bube'ildzun hinli, 'en hiye ndunidzit, 'i huba soo 'uneltsuk. 'I bugha lhanah Yak'usda ts'un tube cho chanailya hutni. \v 13 'Ink'ez ndet 'uyoon nuh'e'ut'en k'ah whebuntelhtun, 'i be, 'et ndúwhulcho 'onghoh Yak'usda 'o nus huba whudélhti. Christ bughunek unzoo, 'i daja dahni, 'et zeh hukw'úne' aht'en. 'Et huwa nuhla hoonli hoh Jerusalem whut'en, 'en bula 'aht'en, 'ink'ez 'un whut'en, 'en chah hubula 'ahja. \v 14 Yak'usda ye unzoo, 'i, hóont'i hoh nuhyé yuda'ai, 'et huwa nuhk'e ni hinli 'ink'ez nuhwhuba tenahududli. \v 15 Yak'usda ndi 'aw buk'elha chats'uhoolhtsil hoh negha ín'ai, 'i unzoo k'et, 'aw uzdooni ghait'ah. 'Et huwa tube cho chanailya ts'utni. \c 10 \s1 Ndai be lhts'udughan, 'i, 'aw ndi yun k'ut whuts'u haínzut, 'i ilah 'int'ah \p \v 1 Si, Paul, nuhghu tédusdlih. Christ ye yuh 'ududaldzin, 'ink'ez yé soo nilyaz ne'bulh'en, 'i be' dusni. Nts'e na'a dast'ah hoh nuhtah sída da, 'aw whe chaníljut hoh naheyelh chásdlah. 'Et whunts'ih lhe'hutni, nuhwhuch'a 'ust'ah t'eh, 'et chaníljut hoh naheyelh 'i be nuhwhuts'un 'ust'ah. \v 2 'Et nts'e na'a neyust'e whuts'u nínt'uk hukw'u na'a, 'et whuz na'a zeh 'uts'ut'en huninzun. 'Et nuhtah ndunt'ah, wheóonujut hoh hububut ninátesdalh. 'Et huwa nuhts'u te'dusdli ndet nohwhulh 'ust'ah t'eh, 'aw nuhts'un chaníljut hoh naheyelh hukwa cha'núszun. \v 3 'Et ndi yun k'ut uzdelhts'i, neyust'e whuts'u nint'uk, whuz na'a ilah nuts'íya. \v 4 Whunulh'en ndai be lhts'udughan, 'i, 'aw ndi yun k'ut whuts'u haínzut, 'i ilah 'int'ah. 'Et Yak'usda be ts'ílhtus, 'i be lhts'udughan, 'i 'int'ah. 'Et ndai be néch'a whudetni, 'i ts'iyawh náninezyuz. \v 5 Ndet lhutah 'ilho howa yahalhtuk, 'i chah ts'iyawh hoolah whé nilhtsi. Ndai Yak'usda ye whunih, 'i chah higha ndoh 'oot'e hukwa' hut'en, 'i chah ts'iyawh hoolah yutelhtsilh. 'Ink'ez dune daja huninzun, 'et chah nahuhootélchulh, 'et hoh Christ hik'ah ts'ih ne'hoot'en. \v 6 'Aw 'et ndai ts'iyaintsuk hukw'u ne'zaht'en t'eh, 'et ndunnah hukw'ú nucha'hit'il, nuwheni 'en ts'iyaintsuk dzuh notedeh hubugha ts'óte'alh. \s1 Nuwheni chah Christ bube'ildzun 'uts'int'ah \p \v 7 'Aw 'et njan nuhwhuba dáhoont'ah? Ndet hóh'en, 'et zeh ih whunulh'en? Ndunnah Christ bube'ildzun na'hudunúdzun, dáhoont'ah Christ bube'ildzun 'uhint'ah, 'et whuz na'a zeh, nuwheni chah Christ bube'ildzun 'uts'int'ah. 'Et chah soo cho howu nuní noohzut! \v 8 'Et neMoodihti dune gha ndoh 'uts'int'ah negha óoni'ai. 'i bugha 'o nus ulhtus nuhwhuts'utelhtsilh, 'aw hoolah tehleh k'una'a ilah 'un whuts'uleh. Ndet negha óoni'ai, hóont'i be howu yalhtuk, 'et 'aw hukwa yáchasdlah. \v 9 Njan ndun whudusni, 'aw nuhwhe'oonulhjoot ilah ho' dusni. \v 10 'Et huwa njan ndun whudúsni, bulunah 'uhútni, “Ndi Paul dustl'us yuk'une'úzguz, 'i tube be óonujut 'ink'ez ulhtus. 'Et whunts'ih netah usda t'eh, buyust'e lait'ah 'ink'ez ndai ye yalhtuk, 'i 'ants'i 'int'ah,” hutni. \v 11 'Et whunts'ih ndan 'et ndez na'a howu yahalhtuk, soo cho howu nihoole, ndi ne'e'dustl'us, 'i be nts'e na'a neghunek daja ni, 'et nket'ah nuwheni nuhtah 'uts'int'ah t'eh, whuz na'a zeh uztet'ilh. \s1 Ndai 'ut'en negha íni'ai, 'i zeh 'uts'oolh'en huba' hoont'ah \p \v 12 'Et bulunah dich'oh ts'ah'un dune na'hududútni, 'aw nuwheni ndúchats'oost'en. Hedich'oh hubutah dahínt'ah, 'et 'en hubuk'una'a nducháts'oost'en. 'Et whunts'ih ndunnah hedich'oh hubutah duba nahududzoo, 'et ndunt'ah 'aw huwhunih ilah ho' hint'ah. \v 13 'Et whunts'i ndai 'ut'en, 'i Yak'usda neba yoozi, 'aw 'i zeh ts'uhóont'i howu yats'ulhtuk. 'Ink'ez ndi 'ut'en neba yoozi, nuhwheni chah soo nohwhulh 'utni. 'Et 'uyoo 'ut'en bughu yats'oolhtuk huba cha'hóot'ah. \v 14 'Et ndet 'ut'en 'uts'oolh'en neba hoozi, 'et 'o 'un ka' ts'oot'en ghait'ah. 'Et huwa nuhwheni chah Christ bughunek unzoo, 'i bulh nuhghuznindel. \v 15 'Ink'ez 'uyoon dune Yak'usda 'ut'en hububa yoozi, 'i 'aw ts'uhóont'i hoh bughu yats'oolhtuk ghait'ah. 'Et nket'ah 'uwhuténilh hoh nuhwhuba 'alha 'int'ah 'o nus 'uhoolcho nuhwhuba tele, 'et nuwheni chah nuhtah 'o nus nuhwhuba ts'incha tele. Ndai 'ut'en neba yoozi, 'et nuhwheni nuhwhuba ts'incha tele. \v 16 'Et 'o 'un yun k'ut ndi khunek unzoo, 'i be yats'oolhtuk. 'Ink'ez 'uyoon 'ut'en buba yoozi, 'i 'aw ts'uhóont'i be yats'oolhtuk ghait'ah. \v 17 'Et whunts'ih ndunnah 'ududálti, 'en neMoodihti, 'en be 'ududóolti huba' hoont'ah. \v 18 'Et ndan dich'oh duba na'hoodudzi, 'en ndunt'ah, 'et 'aw soo hiyulh nechahoo'al hinle. Ndan neMoodihti yoozi, 'en zeh ts'ózi huba' hoont'ah. \c 11 \s1 Paul, Corinth whut'en, 'en hubughu ni unli \p \v 1 Ndi khunek 'ants'ih be nuhwhulh yalhtuk nuhzun, 'et whunts'i 'astl'iyaz nduchah 'o 'un lih sugha óonah'aih. 'Ink'ez 'alha 'i be whuz na'a soo zélhts'ai. \v 2 'Et Yak'usda be 'oolnih, 'i be si chah nuhwhuba 'oolhunih. Nuhwhuba nahuzíya 'ilhunuh dune bughu tehdalh, Christ 'en 'int'ah. Nuhwheni 'aw dune yut'achaghesnak nuhtsun hoolah li'aht'ah hoh Christ bughanwhunila. \v 3 'Et whunts'ih hoh da ndi tl'ughus ye 'uts'un 'uninzun, 'i be nts'e na'a Eve naina'a, 'et whenlhújut nuhwheni chah 'et whuz na'a nuhwhubeni tinta itelh'ilh. 'Et ndúhooja t'eh, 'et t'eh nuhwhubeni Christ ts'un 'aw 'ilho wule ghait'ah. \v 4 'Ink'ez lhe'ahja whunulh'en, 'ilhunuh dune nuhghu ninya hoh 'uyoon Sizi bugha nohwhulh yalhtuk, 'aw 'en whuz na'a Sizi nuhyulh yachats'ilhdih. K'us 'uyoo yéghah úlhchoot t'eh, 'aw nuwheni neghá ilah úlhchoot. K'us 'uyoo khunek unzoo, 'i úlhchoot t'eh, 'aw nuwheni neghá ilah úlhchoot. 'Et 'alha 'uhoont'ah nahzún ih? \s1 Bulunah Christ ba whel'a na'hududil'i \p \v 5 'Ink'ez ndunnah whel'a hincha, 'en 'aw hubugha ndoh nacha'udunuzúszun. \v 6 'Et yalhtuk soo t'echanuzúszun, 'et whunts'ih lhat nt'éoonuszun hoh 'ust'ah. 'Ink'ez ts'iyaintsuk t'éoonáhzun nuhwhuzílhsi. \v 7 Yak'usda bughunek unzoo, 'i 'aw 'uk'elha ilah bé nohwhulh yalhtuk. Te'dudulhú'en 'et hoh 'i be ncha tehle. 'I be lubeshi 'ulhchoot nahzun ih? \v 8 'Uyoon Yak'usda ba 'ilhuhowezdel 'en buzooneya suba 'uk'elha huhoolh'i. 'Et whunts'ih bughi ndunust'ih li'ust'en, 'et nuhwheni nuhwhuba ne'úst'en whutah. \v 9 Hoh da nuhtah sída hoh hoonliyaz be whendunidzit, 'et whunts'ih 'aw nuhts'un de' chaduzusnih. 'Et sulhutsinkah Macedonia ts'ih hahándel hoh ts'iyaintsuk be sula' het'en. 'Et huwa nuhts'un de' dusni whuch'a' dudulhúdzun. 'Et whuz na'a zeh ndutest'ilh nduhoolyez hoh. \v 10 Christ khunek yé 'alha 'int'ah 'i be désbun. 'Et huwa njan Achaia yun k'ut ndulhcho hoh ndai bé 'oonust'i, 'i, 'aw 'ustl'e' dóosnih ghait'ah. \v 11 Di ka njan dudúsni? 'Aw nuhk'echási' nahzún tulih? 'Et whunts'ih Yak'usda t'éoonínzun. \v 12 Ndai 'ut'en 'ulh'en, 'i k'elha nuhts'un dé' doosni ghait'ah, whuz na'a zeh 'et ndutést'ilh. 'Et ndunnah nuwheni nek'una'a huhóolhdzih hukwa' hut'en 'ink'ez huhóont'i be howu yahulhtuk t'eh, 'et soo 'ustl'e' 'ahuduténilh ubutelhsilh. \v 13 'En nduhint'ah 'aw ts'ah'un whel'a 'en ilah 'uhint'ah. Dich'oh dude 'ut'en k'ah hukw'u na'a 'uyoon nahuna'ah. Christ whel'a 'en buk'una'a na'hududil'i. \v 14 Khun teh nuhwhuba hooncha wule gunih! Satan 'en lizas be whét'en na'dudil'i 'et huwa. \v 15 'Et huwa ndunnah hila 'uhut'en, 'en dich'oh ndunnah ts'ah'un na'a ne'hút'en na'hududil'i. 'Et whunts'ih 'aw chahóocha 'uhoont'ah. 'Et nduhut'en hedich'oh hube 'ut'en k'ah hukw'u na'a huba k'elha whutéle! \s1 Si whuzusnik usdli noohzin gunih \p \v 16 'Et doo chah zeh ndun whudusni, 'aw dune whusnik 'int'ah sunóohzin gunih. 'Et whunts'ih whuz na'a zeh 'unahzun t'eh, whute, whuzusnik k'una'a nisunulhti, 'et hoh hoontsolyaz hoonúst'i be yatelhtuk. \v 17 Daja nuhwhudúsni, 'aw neMoodihti yalhtuk hukw'u na'a ilah, si yalhtuk. 'Ants'i whuzusnik k'una'a 'unohdusni. Sudzi hooni hoh ye hóont'i sughu dez'ai. \v 18 Lhanah buyust'e ts'ih nínt'uk hukw'u na'a hóont'i be yahalhtuk. 'Et si chah whuz na'a hoonúst'i be 'et yatelhtuk. \v 19 Nuhwhubeni hoonli 'et whunts'ih ndunnah dune 'aw cha'hoot'ah k'una'a dune hinli nuhtah húdelhts'i, 'et whunts'ih 'aw nuhwhuba dacháhoot'ah. \v 20 Lhe'aht'en, 'ilhunuh nuhtah usda hoh buba 'ustl'enah nuhwhulhtsi, k'us 'ilhunuh nuhwhúlhgooh, k'us 'ilhunuh ndai aht'i, 'i nuhghu yílhchoot, k'us 'ilhunuh nuhtah ncha na'dudulhtsi, k'us 'ilhunuh nuhóonúkat, 'et ndúwhulcho nuhwhuba dachahoot'ah. \v 21 Hooya usdli hoh nohwhulh yatelhtuk. Hoh da nuhtah 'uzdélhts'i da, 'ants'i lats'ít'ah lí'ts'int'ah. 'Et whunts'ih ndan njan hubugha lhoojah, 'en buk'una'a, whuz na'a si chah lhóosjah hoh yatelhtuk. 'Ants'i whuzúsnik k'una'a 'udusni. \s1 Christ 'en ba dzuh nusízut \p \v 22 Ndunnah Hebrew bughunek yahalhtuk na'hududútni, 'et si chah 'ilhunuh 'ust'ah. Israel whudune na'hududutni, 'et si chah 'ilhunuh 'ust'ah. Abraham hits'u haínde ih, 'et si chah 'ilhunuh 'ust'ah. \v 23 Ndunnah Christ ba ne'hut'en ih 'uhint'ah? 'Ants'i seni hoolah hukw'u na'a yalhtuk, 'et whunts'ih si 'o nus 'ust'ah. Si 'o nus 'ut'en huba nus 'ultus 'i be 'ust'en. 'O nus lhat suhólhtsus k'et 'aw uzdooni ghait'ah. 'O nus lhat hoh tsak'esá'ai, 'ink'ez k'us lhat hoh 'ankw'us dásaih. \v 24 Ndunnah Lizwif skwunlat suholhtsus. 'Ilhuh suhoolhtsas totsuk, tat lanezi 'o 'at lhuk'i hoolah (39) suts'e 'uhulhtsus. \v 25 Tat tuz be suholht'o. 'Ilhuh tse be suzoolhghelh hukwa' suhalh'en. Tat hoh ts'i sulh nádezghuz. 'Ilhuh ya too k'ut lhulcho 'et nusdlat, 'ilhuh 'úlh'ek 'ink'ez 'ilhudzin whuts'un. \v 26 'Ahoolhyez lhelh ts'un kédeszulh. 'Et took'oh chah tube suba wheoonujut. 'Undunut'ih 'en chah buts'un suba howa 'óodli. Sulh hudedowh, 'en whunts'i, buts'u tsi hoosli. 'Udun yun k'ut whut'en, 'en chah buts'u tsi hoosdli. Keyah sída, 'et whunts'ih suba howa 'óodli. Dune hoolah sída t'eh, 'et whunts'ih suba howa 'óodli. Ya too k'ut 'et chah suba howa 'óodli. 'Ink'ez ndunnah sulh dedowh na'hududil'i, 'en hubutah chah suba howa 'óodli. \v 27 'Ut'en ulhtus, 'i be 'ust'en. 'Et huwa whulutah tube nenúsih. Lhat 'aw chástah. Lhat hoh suye'últs'ilh 'ink'ez ta'óosde. Lhat hoh sahá'delhúya k'us lhat hukw'uz yuh nusíya dzuh 'et dune usdli hoh. \v 28 'Aw 'et zeh ilah, nts'e na'a Yak'usda ba 'ilhunahuwúdulh bughusdli, 'et chah 'ants'i nisunílhts'ut li'ust'ah. \v 29 'Aw t'eoonuzáhzun ih 'ilhunuh budzi lait'ah suli t'eh, si chah sudzi lait'ah 'ulhih. 'Ink'ez ndan nelh dune 'onghoh lubeshi be nalts'uk li'ut'ih 'et hubugha whuske 'ink'ez 'ants'i desk'un li'ust'ah. \v 30 Hoonli hubugha hootest'i t'eh, 'et ndet dast'ah hoh lait'ah 'et whé 'oost'e. \v 31 Yak'usda, Sizi Gri 'en neMoodihti be'aBá, 'en zeh 'ilhuz wheni uzdélhti, 'en t'eoonínzun 'aw chaoozústs'it. \v 32 'Et hubudayi cho Aretas hiyulhni, 'en bukeyah Damascus huwhútni, 'et humoodih dune, 'en sutélhcholh hukwa' ninzun. \v 33 'Et whunts'ih, ndi be 'uzdla cho, 'i be súhalhti 'ink'ez windah k'et, 'et nasuhálhbalh hoh hubula k'éhanasja. \c 12 \s1 Yak'usda dune yunalhts'et haho'ai \p \v 1 'Alha ndi 'udelhúti khunek be yalhtuk, 'aw suba chahóozooh ho' dusnih. Ndet neMoodihti benghun newhúkat 'ink'ez ba be wheóodiltsih, 'i bugha nohwhulh yátelhtuk hukwa' nuszun. \v 2 'Ilhunuh Christ yunéyalh, 'en t'enuszun. 'Et ndun hoh da lanezi 'o 'at dit naooduzuk inle hoh 'en whulh tat yak'uz 'et 'ants'i khun be' dúzgooh li'uja. Buyust'e bulh k'us be'et, si 'aw t'éoonuzúszun, Yak'usda 'en t'éoonínzun. \v 3 'Et ndun 'en t'enuszun. Buyust'e bulh k'us be'et, si 'aw t'éoonuzúszun, Yak'usda 'en t'éoonínzun. \s1 Yak'usda 'int'ah hoh nuwheni ts'iyai, 'i be k'enána'ah \p \v 4 K'us hoonzoo ni'dudulti lí'uja, 'et 'ants'i khun be' dúzgooh hukw'u na'a 'int'ah. 'Et whuts'un ndai khunek 'aw ye yátoolhtih ghait'ah, 'et hubuduzts'ai. 'Aw ye yátelhtuk yutl'acháwhus'ai 'et huwa. \v 5 'Et ndunt'ah dune, 'en bé hoonust'i hoh bughu yatelhtuk. 'Et whunts'ih 'aw se' 'ut'en k'ah huwa ho' hoonust'i k'una'a howu yaoolhtuk ghait'ah. Ndet dast'ah last'ah, 'et zeh hóonust'i hoh howu yalhtuk. \v 6 'Et be hoonúst'i k'una'a yatelhtuk hukwa' nuszun t'eh, 'et whunts'ih 'aw whuzusnik tesdle hukwa cha'núszun. 'Et huwa ndai khunek 'alha 'int'ah, 'i bugha zeh yatelhtuk. Ndi be hóotest'i whuch'a whuz na'a 'utest'ilh. Doo ka n'awh dune suhunilh'en 'ink'ez chasadits'o t'eh, 'et whuz na'a zeh dune unli suhúntezin. \s1 Ntsi' nududeh, 'i Satan bugha 'ust'en dzuh nuszut \p \v 7 'Et njan ndet senghuh niooninkat, 'et whula gha ndi 'uzdudelhúti whuch'a 'ink'ez ncha na'duteltsilh 'et whuch'a, 'et huwa whus cho soo dunat li'ust'en. Satan, bugha ndi ntsi' nududeh, 'en bugha 'ust'en dzuh nuszut. 'Et whuz na'a 'aw 'ududoolhúti ghait'ah. \v 8 Tat neMoodihti buts'un tédesdlih, khun teh whus cho suts'ahanadoodúkat. \v 9 'Ink'ez 'usúlhni, “Be úszoo, 'i 'aw 'et 'i mba soo 'int'ah. Be úlhtus, 'i be lait'ah, 'i ts'iyawh lhaóodija 'et huwa.” 'Et huwa hoonúst'i hoh ndi be last'ah, 'i bugha 'et hoonust'i. 'Et Christ ye 'ulhtus, 'i sulh 'óot'e. \v 10 'Et huwa ndet suba last'ah, sghu hudloh, hoonli suba howa whúlna, ndet dzuh nusahalhdzut, 'ink'ez hoontsi' sughá honinla, 'i ndi ts'iyawh 'ilho, Christ 'en bugha suba 'uhóoja t'eh, 'et hoonúst'i. 'Et whuz na'a be last'ah 'i be úlhtus nasdleh. \s1 Whel'a 'en hube 'ut'en k'ah \p \v 11 Njan hoonust'i, 'et 'i be whuzusnik li'ust'ah. Nuhwheni whuz sunulht'uk 'et dóosni ka. 'Et nuhwheni nuhgha huba na'óodudoosdzi huba' hoont'ah. Ndunnah whél'a hincha, 'aw hoonliyaz hubuk'elh'ih cha'úst'ah, 'ants'i 'ust'ah 'et whunts'ih. \v 12 'Et 'alha ndai whél'a be hoh hóodel'en, 'i ts'iyawh si sugha lhawhúdint'ah nuhwhuba whuzílhsi. Dzuh nuszut whulh síyin, huwa ét'en, 'ink'ez hooncha túne' zust'en chah, hoolhtus chah túne' 'ust'en, 'et ts'iyawh nuhtah 'awhúsdla. \v 13 'Onghoh Yak'usda ba 'ilhunahuwésdel, nuhwheni nts'e na'a hukw'elh'ih 'uteht'ilh? 'Et 'aw hoonli nuhts'un húkwa cha'duzusnih. 'Et huwa ih tinta' ust'ih nahzún ih? Ndi ndai 'uts'un na'a be ne'zust'en, 'i ts'iyawh suba whunawhudoolnah! \s1 Dahoont'ah huwa hubuk'entsi' \p \v 14 'Aw 'et lháduja hoh whulh tat nuhts'un nátesdalh. 'Aw ndai aht'i buka' cha'núszun, nuhwheni zeh nuhka' nuszun. 'Et huwa nuhts'un dáteso ka ílah. Whunulh'en, 'uskehyaz 'aw dudusnekah hubonoolhyeh huba cha'hóot'ah. K'us budusnekah buzkeh 'en hubonoolhyeh huba' hoont'ah. \v 15 'Ink'ez degha nus be nuhk'esi', nuhwheni hukw'elh'ih sk'ehtsi', 'et whunts'ih suba 'uts'un na'a cha'hóot'ah. Nuhzul 'i ba hoonúst'i hoh buk'elha whutelhsilh. Be khusna, 'i whunts'i k'elha yutelhtsilh. \v 16 Nts'oh dája nahzun 'et whunts'ih hoonliyaz nuhch'a nuchá'zust'en, nuhwhenich'oh t'éoonúhzun. 'Et whunts'ih lhe'usja, nunúl'i hukw'u na'a whuts'it bulh nuwhílhchoot lí'usja. \v 17 Ndan nuhts'ú haho'ai, 'en bugha 'et hoh nuhgha há' dunest'ah nahzun tulih? \v 18 'Et Titus khunek ulhtus, 'i be dáni hoh ndun nelhutsin 'en bulh nuhts'ó whebalh'a. 'En chah ih nuhgha há' dunent'ah? 'Awundooh! Ts'uhóoont'i hoh lhgha hoh nuhtah 'uts'ut'en? Lhk'una'a zeh ih uzdet'us? A! \v 19 'Et doo chah nuhoodutelhkut, nuwheni nuhts'un k'úzdutetnilh nahzun ih? 'Awundooh! Yak'usda nalh Christ 'en bugha njan duts'útni, buk'entsi' ndai hoonliyaz nuhtah 'uts'alh'en, 'et ndúwhulcho hoh nuhwheni zeh nuhba 'uts'ut'en. 'Et nus zeh lhé'teltus hoh nuhwhuba 'uts'ut'en. \v 20 'Et tube whesaz hoh doo chah nuhts'un nátesdalh. Khun 'et ndusja t'eh, 'et sih ndez na'a tulih nahós'alh. 'Et ndet nuhts'o húkwa' nuszun, 'et 'aw whuz na'a tulih chahzooh. 'Ink'ez 'et whuz na'a nuhwheni chah sts'o hukwa' nahzun, 'aw whuz na'a cha'ust'ah tulih nahóh'alh. Nuhghu niya t'eh, 'et ndez na'a tulih 'ooht'e, ts'iyawh lhédahdulh 'ink'ez lhughe' 'oolhunih. 'Et khun lhulh húnulhúch'oh 'ink'ez lhch'a nidahdulh. Lahoot'ah hoh lhch'á dehni. Ts'iyawh lhch'a ne'dahni. Ncha na'dudulhú'i 'ink'ez ts'iyaintsuk hoontsi' nuhwhuba lht'a'whúnt'en. \v 21 'Et huwa whesaz hoh doo chah nuhts'un nátesdalh. K'us lhanah nuhtah lubeshi 'uhalh'en 'ink'ez 'aw lubeshi whuch'a hubeni lht'anachahundunusle. 'Awhuz tulih chahóozooh tune' hut'en. Dune ts'eke bulh tinta' hunt'en. 'Ink'ez lubeshi dutsun, 'i 'uhulh'en. 'Et whuz na'a 'et ndúhoont'ah t'eh, 'et howa sudzi yuk 'utenilh 'ink'ez howu ni tesdle. 'En hubugha Yak'usda 'et yuh 'usutelilh. \c 13 \s1 Paul bugha ndoh 'int'ah, 'i Yak'usda yutl'ahó'ai, 'et whuz na'a hubuts'un teyalh \p \v 1 'Et njan 'aw 'et whulh tat nuhts'un natésdalh. Nanah k'us tanah 'en hubunalh ne'whut'en, ts'iyaintsuk nuhwheni nuhtah, ndai be 'uk'ehoot'aih 'en hubughunek bugha ts'iyaintsuk lhaóodutenilh. \v 2 Whutsuh da njan nuhwhudani whusdlah 'et whunts'ih nuhzih sída hukw'u na'a whulh nat nuhts'o k'e'aguz 'ink'ez ndun whudúsni, ndunnah lubeshi 'alh'en 'ink'ez 'onghoh tubulh ndun whudúsni hoh dzuh nutehzut, 'aw hukw'ut dihudóoya ghait'ah ho' hoont'ah. \v 3 Si sugha Christ yalhtuk t'ewhuntéhzin, 'et huwa nuhwheni si soo zélhts'ai. 'Et huwa whuz na'a nuhwhudáni. 'Ink'ez 'alha 'en 'int'ah nuhwhuts'un lait'ah chaílah, 'ink'ez nuhtah degha nus úlhtus 'int'ah. \v 4 Christ 'en ye lait'ah, 'i be lhdulalhgus k'ehíyilhti, 'et whunts'ih Yak'usda yé ulhtus, 'i bugha khuna. 'Ink'ez nuwheni chah, s'et whuz na'a zeh buyuzdúlts'i whunts'i lats'ít'ah. 'Et whunts'ih ndi Yak'usda yé ulhtus nohwhulh 'uhoont'ah, 'i be ts'ukhuna. 'Et huwa Christ 'en bulh ts'ukhutena. \v 5 Na'oodulhúdzih! Ndi bé 'alha 'uhoont'ah, 'i bulh áht'ah k'us bu'et áht'ah, 'et 'i be nuhwhenich'oh whuná'dunulhútun. Sizi Gri nuhyuh 'int'ah, 'aw t'éoonuzáhzun ih? 'Aw soo cho nt'éoonuzáhzun t'eh, 'et tulih n'ún hutezkat ahli. \v 6 'Et whunts'ih 'aw n'ún hutezkat 'aw 'en ilah 'uts'int'ah. Soo cho nduchah t'éoonáhzun. \s1 Nuhwheni soo ts'ah'un na'a lhadínt'ah tehle, 'et whuz na'a nuhwhuba tenazdudli \p \v 7 'Et whunts'i hoontsi' 'uteht'ilh, 'et whuch'a, Yak'usda ts'un nuhwhuba tenadusdli. 'Aw nuwhenich'oh nats'oodududzi hukw'u na'a ilah. 'Et whunts'ih nuhwheni hoonzoo k'ah ts'ih 'uteht'ilh, 'et whuz na'a nuhwhuba tenadusdli, 'et whunts'ih 'ants'i 'ún hutezkat hukw'u na'a nuhwhuba 'uts'int'ah tulih. \v 8 'Et ndai 'alha' be 'uhoont'ah 'i 'aw buch'a' 'uts'oot'e ghait'ah. 'Et k'us ndai 'alha' be 'uhoont'ah 'aw 'i zeh howu yats'ulhtuk. \v 9 'Et nuwheni lats'ít'ah 'ink'ez nuhwheni ulhtus ahli t'eh, nuwheni 'o nus ts'uhóont'i. 'Ink'ez soo ts'ah'un na'a lhadínt'ah tehle, 'et whuz na'a nuhwhuba tenazdudli. \v 10 'Et huwa nuhch'a 'úst'ah hoh whuz na'a nuhts'ó k'e'usges. 'Et whuz na'a nohwhulh 'úst'ah t'eh, ndet hoh dune hubugha ndoh 'ust'ah 'et neMoodihti stl'ahó'ai, 'i be 'aw nuhdách'e ne'doosni ghait'ah. Ndi be degha ndoh 'ust'ah, 'i be 'o nus Yak'usda ba ulhtus tehle. 'I 'aw be nuhwhundóolhdah ghait'ah. \s1 Nohwhulh 'úhot'e \p \v 11 Sulhutsinkah soo degha nus 'ún whudusni. Whunoolhnik! Soo ts'ah'un na'a lhadulya tehleh. Yak'usda k'enaíne'a tehleh. 'Ilho zeh nuhwhubeni tehle. Whudezghel, 'i be ndi yun k'ut delhúts'i. 'Ink'ez Yak'usda, ndun nek'entsi' 'ink'ez nedzi bé dezghel, 'i negha íni'ai, 'en nohwhulh 'óot'e. \v 12 'Et lubeshi bughu hoolah be nalhadunoohts'oos. \v 13 Dune Yak'usda bube'ildzun nezih húdelhts'i, 'en chah ts'iyawh dahooja nuhowhútni. \v 14 Sizi Gri neMoodihti ye unzoo, 'ink'ez Yak'usda ye nek'entsi', 'ink'ez Ndoni bulh 'ilho ts'indli chah, 'et 'i ts'iyawh nohwhulh 'úhot'e. 'Et ndoh honeh.