\id 1CO - Southern Carrier -Canada 2012 (DBL -2013) \h 1 Corinth Whut'en \toc1 Paul, Corinth Whut'en 'Udechoo Hubuts'un Yuk'e'ánguz \toc2 1 Corinthians \toc3 1 Co \mt1 Paul, Corinth Whut'en 'Udechoo Hubuts'un Yuk'e'ánguz \c 1 \s1 Yak'usda ba 'ilhunahuwúdulh keyah Corinth ts'ih, 'en Paul dahooja hubulhni \p \v 1 Si, Paul ndet Yak'usda hukwa' ninzun k'una'a, 'i be Sizi Gri 'en ba whél'a suhútni, 'ink'ez ndun nelhutsin Sosthenes hiyulhni, 'en chah, \v 2 ndunnah keyah Corinth ts'ih Yak'usda ba 'ilhunahuwésdel hinli, nuhwheni ndi dustl'us k'ut nuhts'o k'e'usges. Christ, Sizi ts'utni, 'en bube'ildzun ahli 'et huwa 'et Yak'usda ba 'udun ninwhuninla. Dune Yak'usda bube'ildzun nuhowhútni. Nuhwheni 'ink'ez ndunnah neMoodihti Sizi Gri yoozi be yuts'u tedudlih, 'en chah dune Yak'usda bube'ildzun 'uhint'ah. 'En hubuMoodihti unli 'ink'ez nuwheni chah neMoodihti unli. \v 3 Ne'aBá Yak'usda 'ink'ez Sizi Gri neMoodihti ts'un nuhwhuba tenadusdli, 'et hoh nuhdzi dooghel 'ink'ez ye unzoo, 'i nohwhulh 'oot'e. \s1 Yak'usda 'en bugha ts'iyaintsuk nuhghalts'ut \p \v 4 Sizi Gri bube'ildzun ahli 'et huwa Yak'usda ye unzoo, 'i nuhghalts'ut. 'Et huwa suYak'usda ts'un 'ahoolhyez schanailya dusni. \v 5 Yak'usda ye unzoo, 'i nuhghalts'ut. 'Et huwa nts'e na'a 'en bugha nt'eoonehzin 'ink'ez nts'e na'a bughi yalhtuk, 'et whuz na'a 'en bugha ts'iyaintsuk hoh 'o nus unzoo sahli. \v 6 Nts'e na'a Christ bugha nuhwhudáni, 'i ts'ah'un na'a nuhdzi yudelts'ut. \v 7 'Et huwa ndi nuhgha unt'ai, 'i 'aw nuhwhuba ndukw chailah ho' hoont'ah, 'ink'ez neMoodihti Sizi Gri netah be hooduteltsilh, 'et huba ilh'i. \v 8 'Et dek'elh'az dzin whuts'un, 'et 'en bugha be ts'ilhtus, 'i be nidutéhyalh 'et whuts'un. 'Ink'ez neMoodihti Sizi Gri budzin t'eh, 'et dzin 'aw be nuhk'eholts'it, 'i whutélah. \v 9 Yak'usda 'aw nuhla dootnih ghait'ah. 'Et huwa buYe' bulh 'ilho wahle ka nuhka'dani. NeMoodihti Sizi Gri 'en 'int'ah. \s1 Lhch'a uzdetni 'et Christ neba hukwa' ninzun ih? \p \v 10 Sulhutsinkah, neMoodihti Sizi Gri 'en boozi bugha nuhts'un tédusdlih, 'et nuhwhenich'oh nuhtah lhch'a natehdulh whuch'a, 'et huwa nuhwheni 'ilhuh k'una'a zeh nuni untehzut nuhts'un hukwa' nuszun. 'Et hoh 'ilhunah ahli hukw'u na'a utehnilh 'ink'ez ts'iyaintsuk lhgha nuni untehdeh 'ink'ez lhk'una'a zeh 'uteht'ilh. \v 11 Sulhutsinkah ndun Chloe bukoo húdelhts'i, bulunah, 'en bugha nuhwheni lhedahdulh, 'et whulh 'óozalhts'a. \v 12 Njan 'et 'un whudusni, bulunah nuhtah njan duhutni, “Paul nésyalh 'ust'ah,” k'us “Apollos nésyalh 'ust'ah,” k'us “Cephas nésyalh 'ust'ah,” k'us “Christ nésyalh 'ust'ah,” 'et hukwa lhedahdulh. \v 13 'Et daja nuhzun ih? Christ lhch'a ts'unult'uk ih? 'Awundooh! K'us Paul 'en ih lhdulalhgus k'ut nuhwhuba dazsai? 'Awundooh! K'us Paul boozi, 'en bugha ih nuhwheni too be' lhúya? 'Awundooh! \v 14 Yak'usda chanailya dusni hoh nuhwheni nuhtah 'aw 'ilhunuh whunts'i too be cha'usdlil ho' hoont'ah. Crispus 'ink'ez Gaius 'en zeh too be' busdla, \v 15 doo ka bulunah 'uhudooni, sich'oh soozi bugha dune too be' úlh'en hudooni tulih. \v 16 'Ink'ez Stephanas bukoo húdelhts'i, 'en chah too be' busdla. 'Uyoon 'en chah tulih too be' usdla 'et 'aw whunachasulhúnik. \v 17 'Aw dune too be' oolh'en huba ilah hoh Christ whuz de ha salh'a. Khunek unzoo, 'i be hubulh yatelhtuk huba 'usinla. 'Aw dune khunek whunih be ilah njan nohwhulh yalhtuk, doo ka Christ bulhdulalhgus 'ants'i 'et 'int'ah wule. \s1 Yak'usda ye ulhtus, 'i 'ink'ez ye whunih Christ 'en 'int'ah \p \v 18 Ndunnah tinta' hunesdel, 'en ndi khunek lhdulalhgus bugha, 'en 'ants'ih khunek zeh huba yinli. 'Et whunts'ih nuwheni k'us ndan 'i be uzdujih, ndi khunek 'i Yak'usda ye ulhtus, 'i neba' hoont'ah. \v 19 'Et whuz na'a Yak'usda bughunek 'uk'e'edúguz hoh ndutni, \q1 “Ndan whunih na'hududil'i, \q2 'en hiye whunih, hoolah telhsilh, \q1 'ink'ez ndan ts'iyaintsuk t'eooninzun, \q2 'en hiye t'eooninzun, 'i hoolah telhsilh.” \p \v 20 Nts'e 'uhoont'ah huwhunih hoonli? 'Aw huhoolah. 'Ink'ez nts'e 'uhoont'ah Moses be' dustl'us 'uk'ununa'úsduguz hoonih? Huhoolah! 'Ink'ez nts'e 'uhoont'ah ndan ndi yun k'ut degha nus whunih na'hudunudzun 'uhint'ah? Huhoolah ho' hoont'ah! 'Et 'alha' hoont'ah ndai ndi yun k'ut whut'en ye whunih, 'i Yak'usda ts'iyawh be ts'uwhusnik yulhtsi? \v 21 'Et Yak'usda ye whúnih njan nduhoont'ah, ndi yun k'ut whut'en, ndai hiye whunih 'i be 'en 'aw Yak'usda t'ehinízun. 'Et k'us ndi khunek unzoo, 'en huba 'ants'ih k'una'a be yats'ulhtuk li'hoont'ah, 'et whunts'ih 'i be Yak'usda hoont'i hoh ndun huba 'alha' hoont'ah, 'en hubulhyih. \v 22 Soo cho whunulh'en, ndunnah Lizwif huwa 'et'en zeh hukwanuta 'ink'ez ndunnah Greek, 'en hiye whunih 'i zeh hikunuta. \v 23 'Et whunts'ih nuwheni Christ lhdulalhgus k'ut dazsai, 'et zeh howu yats'ulhtuk. 'Et 'alha 'i be ndunnah Lizwif 'ankw'us huba dzuh suli, 'ink'ez ndunnah Greek, 'en ndi khunek 'ants'ih huba yuzdli. \v 24 'Et whunts'ih ndunnah hudutejih ka buka' dani, Lizwif hinli 'ink'ez Greek hinli chah, Christ 'en Yak'usda ye ulhtus, 'i huba unli, 'ink'ez ye whunih chah, huba unli. \v 25 Ndai Yak'usda ye whusnik, 'i dune ye whunih, 'i degha nus 'ultus, 'ink'ez ndai Yak'usda ye laít'ah, 'i dune ye ulhtus, 'i degha nus 'ultus 'et huwa. \s1 NeMoodihti 'aw 'en zeh ts'udóolhti huba' hoont'ah \p \v 26 Sulhutsinkah nuhwheni hoh da dutehjih ka nuhka' dani inle, 'et dant'ah ahli t'eoonahzun. Nts'e na'a ndi yun k'ut whut'en whuz na'a 'uhuninzun ts'iyawh, 'aw lhanah ilah nuhtah duba nahuwhútnih hinli, 'ink'ez 'aw lhanah ilah nuhtah dune be hoolhtus hinli, 'ink'ez 'aw lhanah ilah nuhtah dune ncha hinli. \v 27 'Et whunts'ih ndez na'a Yak'usda hukwa' ninzun, ndi yun k'ut ndan hiye whusnik, 'i be ndunnah duba nawhutnih, 'en yooya ubutelhtsilh. 'Ink'ez ndi yun k'ut ndai hiye lait'ah huninzun, 'i be duba nahultus, 'en yooya ubutelhtsilh. \v 28 'Et ndunnah tel'en hoh whuzdli, 'ink'ez ndan yuch'a yuk ninelya, 'en Yak'usda 'utahaoobanla. 'Ink'ez doo chah ndai 'ants'i unli whunts'i, 'i chah 'utahayanla, 'i be ndai ndi yun k'ut 'int'ah unli, 'i be hoolah yutelhtsilh. 'Et whuz na'a Yak'usda hukwa' ninzun. \v 29 'Et whuz na'a 'aw 'ilhunuh whunts'i Yak'usda nalh ncha na'dudool'i ghait'ah. \v 30 'Et huwa Yak'usda bugha Christ, Sizi ts'utni, 'en buyudáhda. 'En 'int'ah Yak'usda bugha be ts'uwhunih neba yulhtsi, 'ink'ez be ts'ah'un na'a 'uhoont'ah chah neba yulhtsi, 'en bugha 'udun neníninla, 'ink'ez nenaonket chah 'uja. \v 31 'Et huwa 'et ndez na'a 'uk'e'ánguz hoh ndutni, \q1 “Ndan hidutélhti, NeMoodihti 'aw 'en bugha zeh uzdóolhti huba' hoont'ah.” \c 2 \s1 Sizi Gri lhdulalhgus k'ut neba dazsai, 'aw 'et zeh nohwhulh yatelhtuk \p \v 1 Sulhutsinkah ndet nuhwhuts'un whusáya hoh Yak'usda bugha nohwhulh yalhtuk, khunek dezti 'i be 'ink'ez ndi yun k'ut hiye whunih be chah 'aw nohwhulh yachalhtih. \v 2 Seni lhadusdla 'et huwa 'udechoo nuhtaníya hoh 'aw 'udun seni tah whudoo'a hukwa cha'nuszun. Sizi Gri bugha 'ink'ez 'en lhdulalhgus k'ut neba dazsai, 'et zeh seni tah whudoo'a hukwa' nuszun inle. \v 3 'Et whunts'ih nuhtaníya da, 'et whenlhújut 'ink'ez suyust'e dulduz 'et hubugha chah 'ink'ez hooyasli. \v 4 'Ink'ez sughunek be nohwhulh yalhtuk, 'aw ndi yun k'ut dune ye whunih khunek ulhtus, 'i be nohwhulh yachalhtih. 'Et whunts'i sughunek Ndoni ts'un hadelts'ut 'ink'ez dílhtus 'int'ah. \v 5 'Et hoh Yak'usda nuhwhuba 'alha 'int'ah, Yak'usda ye ulhtus, 'i be, 'aw dune ye whunih, 'i be ilah. \s1 Yak'usda ye whunih, 'i be yats'ulhtuk \p \v 6 'Et whunts'ih k'us ndan dune suli, 'en ndi khunek whunih 'i be hubulh yats'ulhtuk. 'Et whunts'ih ndai yun k'ut be whutni, k'us ndi yun k'ut whumoodih, 'en hiye whunih, 'aw 'i be ilah be hubulh yats'ulhtuk. Ndunnah 'ants'i hoolah huteleh. \v 7 'Et k'us Yak'usda ye whunih, 'i be yats'ulhtuk. Ndi khunek huba whe' hoont'ah hooyah 'ink'ez nunut'i bulh 'int'ah. Yak'usda ndi yun itelilh whutsuh 'et whuz na'a lhaoodinla. 'I neba dézti ho' 'int'ah. \v 8 Ndi khunek neba whe' hoont'ah hooyah, 'i ndi yun whumoodih 'aw 'ilhunuh daja ni t'eininzun huhoolah. 'Et ndi khunek neba whe' hoont'ah hooyah t'ehininzun t'eh, 'et t'eh neMoodihti, ndun dezti, 'en 'aw da lhdulalhgus k'echahiyilhtil wule. \v 9 'Et whunts'ih ndez na'a Yak'usda neba lhaoodinla. Nts'e na'a 'uk'e'éduguz, 'et huwa 'uhooja hoh ndutni, \q1 “Ndunnah Yak'usda k'entsi', ndet Yak'usda huba lhaoodinla, \q2 'i ts'iyawh duna be chahuhós'en, \q1 'ink'ez dudzo be 'aw chahodíts'il, \q2 whuz huba hooncha k'et 'aw howu nuni hunoozut ghait'ah.” \p \v 10 'Et whunts'ih Yak'usda buyégha 'i be whunénelhtan. 'Et Yak'usda bugha Ndoni neba nahoole ts'iyawh newhuneílhtan, ndai ye yuk 'int'ah, 'i whunts'i, 'i chah yunenulhtan. \v 11 'Et nuhtah nts'e na'a dune dahint'ah 'aw dune ts'ah'un t'ebuninzun huhoolah. Buyégha buyudin'ai, 'i bugha zeh t'eoonínzun. 'Et whuz na'a Yak'usda dant'ah 'aw t'eininzun hoolah, Ndoni 'en zeh t'einínzun. \v 12 'Aw ndi yun k'ut ne'whut'en huwa ilah Yak'usda bugha t'ets'oninzun, Yak'usda buyégha negha idé'ai. 'Et ndai Yak'usda 'aw buk'elhachats'uhoolhtsil negha íyanlih, 'i ts'iyawh t'ets'unoozeh ka. \v 13 'Ink'ez ndi bughu yats'ulhtuk, 'i 'aw dune ye whunih ilah 'int'ah hoh whuneodulh'eh. Ndoni 'en bugha whuts'odul'eh. 'I zeh bughu yats'ulhtuk. 'Et whuz na'a nts'e na'a be 'alha' nudzun, 'i Ndoni ts'un hadúlts'it, 'i 'ink'ez nts'e na'a Ndoni ye yalhtuk, 'i ts'iyawh lhuzih niztelelh. 'Et whuz na'a Ndoni whuneodulh'eh. \v 14 'Et whunts'ih ndan Ndoni chait'ih, ndai Yak'usda buyégha buts'un haidults'it, 'i 'aw chayulhchoot, whusnik be hoonli k'una'a ba' yint'ah 'et huwa. Soo Ndoni 'en bugha zeh t'ehontezeh, 'et huwa Ndoni daja ni 'aw t'eoonoozeh ghait'ah. \v 15 'Ink'ez ndan Ndoni ye dinda unli, 'en ts'iyawh nt'eooninzun. 'Aw 'uyoon dune yuba nahuhooyeh hoolah. \v 16 'Et whuz na'a 'uk'e'eduguz hoh ndutni, \q1 “Ndan t'eooninzun neMoodihti daja ninzun, \q2 k'us ndan whuyodulh'eh hoh hoonli t'ewhuntezeh?” \m 'Et whunts'ih nuwheni Christ beni neghu dez'ai, 'et huwa nuwheni t'ets'oninzun. \c 3 \s1 Ndoni buk'unucha'zaht'en ahli \p \v 1 'Ink'ez sulhutsinkah nuhwheni Ndoni k'une' 'uhet'en k'una'a, 'et 'aw whuz na'a nohwhulh yaoolhtuk ghait'ah. 'Et whunts'ih nuhyust'e lubeshi buts'un hunint'uk k'una'a, 'et whuz na'a nohwhulh yalhtuk. Christ bube'ildzun ahli 'et whunts'ih 'ants'i 'awhuz 'uskeh ahli hukw'u na'a aht'ah. 'Et whuz na'a nohwhulh yaoolhtuk huba' hoont'ah. \v 2 'Uts'oo nuhgha lhdzoh. 'Ink'ez 'aw duts'un, 'i ilah nuhghas'aih, 'aw teh'ulh huba soo cha'ilcho 'et huwa. 'Ink'ez 'awhuz teh'alh huba soo cha'aht'ah. \v 3 'Awhuz nuhyust'e lubeshi ts'un nint'uk. Nuhtah 'oolnih, 'i nuhtah hooni, 'ink'ez lhedádulh, 'ink'ez lhelhdowh ninahdel hukw'u na'a ahja. 'Et whuz na'a ndaht'en t'eh, 'et 'alha 'awhuz nuhyust'e lubeshi ts'un nint'uk hoh aht'ah. Ndi yun k'ut whut'en k'una'a ne'áht'en. \v 4 'Ilhunuh 'utni, “Si Paul nésyalh 'ust'ah,” 'ink'ez 'uyoon chah 'et ndutni, “Apollos nésyalh 'ust'ah.” 'Et whuz na'a ndudahni t'eh, 'et 'alha ih 'awhuz nuhyust'e lubeshi ts'un nint'uk? \s1 Yak'usda 'en bugha zeh ts'unteyeh. Soo cho khahdli, ndet dzin whusawhélts'ut t'eh, 'et ts'iyawh 'ilho 'ut'en kwun be t'entedzeh \p \v 5 'Et huwa sudutehnilh hukwa' nuszun, Paul ndan unli, k'us Apollos 'en chah ndan 'int'ah? 'Ants'i Yak'usda ba ne'hut'en zeh 'uhint'ah. 'En bugha nuhwheni huba 'alha' hoont'ah sahli. Nts'e na'a neMoodihti Yak'usda ba ne'ut'en 'ilho hubugha ooni'ai, 'et whuz na'a 'uja. \v 6 'A'nusdle, Apollos too be nainulhtsul, Yak'usda hainulhyeh. \v 7 'Et huwa ndan 'a'nanla, k'us ndan too be nainulhtsul, 'en 'ants'i 'uhint'ah. Yak'usda 'en bugha zeh hanteyeh. \v 8 'Aw 'et 'a'nanla 'ink'ez too be nainelhtsul, 'en 'ilhunah zeh 'uhint'ah. 'Et whunts'ih nts'e na'a 'ilhunah hinli hoh dahét'en huwa, 'et whuz na'a huba 'uk'elha whutele. \v 9 'Et huwa nuwheni Yak'usda bube'ildzun 'ink'ez 'en ba lhulh 'uts'ut'en ts'inli. 'Ink'ez nuhwheni Yak'usda buha'niyeh k'et ahli 'ink'ez Yak'usda bukoo chah ahli. \v 10 Yak'usda ye unzoo, 'i nts'e na'a sugha ini'ai, 'et 'i bugha si, koo 'uwhulh'en be whunih k'una'a li'ust'ah, 'ink'ez ndi koo buk'oh whuz'ai, 'i lhadusdla. 'Ink'ez ndan nts'e na'a 'uwhutelilh, soo cho huwolhle nts'e na'a koo 'uwhulh'en hukw'u na'a. \v 11 'Aw dune, 'udun koo buk'ehoolts'uk, 'i ooleh ghait'ah. 'I 'ilho 'uda 'uhooja, 'ink'ez ndi koo buk'oh whuz'ai, 'i Sizi Gri, ndun nets'u yoozi, 'i 'en 'int'ah. \v 12 'Et ndi koo buk'oh whuz'ai, 'i ndan nde na'a 'uwhutelh'ilh hoh gold, silver, tse dézti, 'i k'us duchun, tl'o, tl'o zukw, 'et 'i be 'uhoolya t'eh, \v 13 'et ndet dzin whusawhélts'ut t'eh, 'et ts'iyawh 'ilho 'ut'en kwun be t'entedzeh. Nts'e na'a be 'uhoolya, 'i kwun be t'enedzin hukw'u na'a. \v 14 Ndan ndi be 'uhoolya, 'i kwun be chadik'il t'eh, 'aw 'en zeh whuba k'elha whutele. \v 15 'Et ndan ndi be 'uhoolya, 'i dank'un t'eh, 'et t'eh 'en ts'iyawh tinta hotelelh. 'Et whunts'ih koo 'uhoonla kwun tah hanabanla hukw'u na'a ubutelhyih. \v 16 'Aw t'eoonuzuhzun nuhwheni Yak'usda hubuluglez whucho ahli 'ink'ez Ndoni nuhyudínda? \v 17 Ndan Yak'usda bukoo tinta' whunilh'en, 'en chah Yak'usda tinta' yutelh'ilh, Yak'usda hubuluglez whucho lubeshi huwu hoolah 'et huwa. 'Ink'ez nuhwheni ndi luglez whucho ahli. \s1 Ndi yun k'ut be whutnih 'aw buk'unucha'ts'oost'en \p \v 18 Khun nuhwhenich'oh na'dunont'ah gunih. 'Et nuhtah 'ilhunuh usda hoh ndi yun k'ut ye whunih be dune whunih na'dunúdzun t'eh, 'et t'eh dich'oh ndi yun k'ut whusnik hininzun, 'i whuz na'a na'dudooltsilh huba' hoont'ah. 'Et hoh ts'ah'un na'a whunih dune hutele. \v 19 Ndi yun k'ut ye whunih, 'i Yak'usda ba whusnik k'una'a 'int'ah. 'Et whuz na'a 'uk'e'éduguz, “Ndunnah whunih dich'oh hiye whúsnik, 'i be Yak'usda uboolhgooh.” \v 20 'Ink'ez njan 'uk'e'éduguz hoh ndutni, “Ndunnah whunih nts'e na'a nuni hunuzut, neMoodihti t'eooninzun, 'i 'ants'i gaih unli.” \v 21 Ts'iyawh nuhwhe'ildzun 'uhoont'ah. 'Et huwa 'aw 'ilhunuh dune 'o nus unzoo uzdooni ghait'ah. \v 22 Paul, k'us Apollos, k'us Cephas, k'us ndi yun k'ut, k'us be ts'ukhuna, 'i k'us be yats'adlah, k'us k'an 'et ndai ts'ít'i, 'i k'us ndet whusawhútelts'ulh, 'i ts'iyawh nuhwhe'ildzun 'uhoont'ah. 'Et huwa 'aw 'ilhunuh dune 'o nus unzoo uzdooni ghait'ah. \v 23 Nuhwheni Christ bube'ildzun ahli, 'ink'ez Christ, 'en Yak'usda bube'ildzun unli. \c 4 \s1 Yak'usda bugha neba whe' hoont'ah hooyah, 'et netl'ahó'ai \p \v 1 'Aw 'et dune 'et ndez na'a neghu nuni hunoozut, nuwheni Christ be 'ut'en 'uts'int'ah, 'ink'ez ndai Yak'usda bugha huba whe' hoont'ah hooyah, 'et whe nuwhuts'untelhtun ka netl'ahó'ai. \v 2 'Aw 'et zeh ilah, ndan yutl'aho'ai, 'et ndan dune hit'anínootan huba' hoont'ah. \v 3 'Et nuhwheni suba nahuzúhya t'eh k'us 'uyoon chah but niníya, 'ink'ez suba nahuhezya t'eh, 'et whunts'ih ts'iyawh 'ants'i suba 'uhoont'ah. 'Aw sich'oh whunts'i duba nahoosdeh ghait'ah. \v 4 'Aw dahóont'ah suts'un ilah, 'aw t'eoonuzúszun, 'et whunts'ih 'aw 'et huwa ilah ts'ah'un dune usdli. NeMoodihti 'en 'int'ah suba nahéyelh 'et huwa. \v 5 'Et huwa ndet dzin whusawhútelts'ulh whuts'un, 'aw hoonliyaz huba nahoohyeh hoolah. NeMoodihti whusateyalh whuts'un whuba lh'i. 'En 'int'ah ndi tsahólhgus yuh ts'ih nunúl'i, 'i ts'iyawh ts'et hanaítelelh. 'Ink'ez nts'e na'a dune budzi yuh ts'ih 'uhuninzun, 'i ts'iyanah ndi ts'iyawh bunalhts'et haóotelelh. 'Et hukw'elh'az Yak'usda 'ilhunah hinli hoh hoonzoo hoh hubulh huba whudutelhti. \s1 Lhanah dóolhti, k'us lhanah nuhwhuba 'ants'i wule gunih \p \v 6 Sulhutsinkah nuwheni si 'ink'ez Apollos bulh ndai bugha 'uts'ut'en, 'i k'una'a nuhwheni nuhwhuba. 'Et hoh nuwheni negha 'o nus hodoolh'eh. Ndi 'uk'e'éduguz, 'i 'o 'un khunek butanaóodooh'alh gunih. 'Et hoh 'ilhunuh délhti, k'us 'ilhunuh nuhwhuba 'ants'i wule gunih. \v 7 Ndan 'un whinla 'uyoon ndulhút'ah nuhwhulhtsi? Hoolah! Di zeh 'int'i ndai nghá chaíkulh? Hoolah! 'Et hoonli ngha ninkat t'eh, 'et di ka howindloh hoh 'aw hoonli sgha chaíkulh dutenilh? \v 8 'Aw 'et lhai aht'i. 'Aw 'et soo deh'a aht'ah. Nuwheni nuhwhu'et whunts'i, hubudayi cho k'una'a aht'ah. 'Et 'alha uncha 'et whuz na'a aht'ah. 'Et huwa nuwheni chah nohwhulh hubudayi cho ts'oole. \v 9 'Ink'ez ndunuszun nuwheni whel'a 'en 'udék'elh'az 'uts'int'ah 'et whuz na'a Yak'usda ne'inla. 'Ants'i ts'iyanah nalh dahutetsah hukw'u na'a ne'inla. Ts'iyanah ndi yun k'ut whuniz nenininla hukw'u na'a hoh nehunilh'en, lizas 'ink'ez dune chah 'en ts'iyawh. \v 10 Nuwheni Christ ba ts'uwhusnik ts'inli, 'et nuhwheni Christ bulh whunih ahli. Nuwheni lats'ít'ah 'ink'ez nuhwheni nulhtus. Nuhwheni dune ncha ahli, 'et nuwheni 'aw chats'udíti ts'inli. \v 11 K'an 'et dzin whuts'un neye'ults'ilh 'ink'ez t'a'ts'óosde. Nenaih chah chaizooh 'ink'ez 'ants'i hoh nuts'iya koo chah chats'uhoot'ih, 'ink'ez dune ne'huzula. \v 12 Nuwhenich'oh nela be 'uts'ut'en. Hoontsi', 'i khunek be neghu yahalhtuk 'et whunts'ih nuwheni khunek unzoo, 'i be hubulh yáts'ulhtuk. Dzuh nenúhulhdzut 'et whunts'ih soo whulh ts'uzyin. \v 13 Nech'a yahalhtuk 'et whunts'ih nuwheni nelh dunekah k'una'a be hubulh yats'ulhtuk. Ndi yun k'ut 'untulkat li'ts'uja. K'an 'et whuts'un ndi yun k'ut ntsi'yaz k'una'a 'uts'ínt'ah suli. \s1 Suzkeh k'una'a nuhk'esi', 'et huwa khunek ulhtus, 'i be nuhwhulh yalhtuk \p \v 14 Ndi 'uk'une'zíguz, 'i 'aw be yooya nuhtelhsilh huba ilah usdla. Suzkeh k'una'a nuhk'esi', 'et huwa khunek ulhtus, 'i be nuhwhulh yalhtuk. \v 15 Ndi yun k'ut soo degha nus dune lhanah hoh Christ bugha whenohodulh'eh hoonli t'eh, 'et whunts'ih 'aw lhanah ilah nuhwhe'abá k'una'a chanohonílh'en. Christ, Sizi ts'utni, 'en bughunek unzoo, 'i be si sugha be ts'ukhuna, 'i ahti 'et huwa nuhwhuba síli. \v 16 'Et huwa nuhts'u tedusdli si sk'una'a 'ooht'e. \v 17 'Et huwa ndun Timothy nuhts'u whelh'a. 'En neMoodihti bugha suye' buk'esi', 'en 'unint'ah. 'Ink'ez Christ bugha 'i ts'iyawh 'aw yula dootnih ghait'ah. 'Et sk'una'a neMoodihti bulh be 'ut'en k'ah, 'et nuhwhuba nuwhunatelnih. 'Ink'ez ndulhcho hoh ndet Yak'usda ba 'ilhunahuwúdulh, nts'e na'a whubodulh'eh sih, 'i ts'iyawh nuhwhuba whunatelnih. \v 18 'Et nuhtah bulunah 'awhuz 'uhududelhúti, Paul 'aw whusachatesyal huninzun 'et huwa. \v 19 'Et whunts'ih neMoodihti hukwa' ninzun t'eh, 'et sih 'aho nuhts'u tóosya. 'Et nuhghu níya t'eh, 'et ndunnah 'uhududelhúti, 'aw bughunek ilah k'us hiye ulhtus, 'i dant'ah, 'et naootes'alh. \v 20 Yak'usda huba ne'duni nuhtah, 'i 'aw khunek be ilah, 'et k'us ye ulhtus, 'i be 'int'ah 'et huwa. \v 21 K'us ndet hukwa' nahzun hoh nuhts'u tésyalh? Tutsus tulih k'us be nék'ets'intsi', 'i 'ink'ez nagoostl'íyaz ne'nohwhutelh'ilh? \c 5 \s1 'Ilhunahuwúdulh hubutah lubeshi tinta' 'obulh'ih \p \v 1 'Et ts'iyanah whulh 'uhudits'o, nuhtah dune ts'eke bulh lubeshi 'uhulh'en. 'Et duhut'en, hukwaya hoonli k'et 'onghun 'udun yun k'ut whut'en 'aw howu yahutoolhtih ghait'ah. Ts'iyanah whulh 'udits'o dune be'abá bu'at 'en yuzih usda. \v 2 'Ink'ez nuhwheni 'ududelhúti 'et whunts'ih soo cho huwu ni wahle huba' hoont'ah, 'et ndun nduja, 'en nuhtahanaóolh'alh huba' hoont'ah. \v 3 Suyust'e be nuhtah cha'ust'ah 'et whunts'ih sich'oh suyégha be nuhtah 'ust'ah 'ink'ez 'ants'i nuhzih sída li'ust'ah. 'Et huwa si ndun dune lubeshi 'ulh'en, 'en 'uda ba nahesda. \v 4 'Et huwa ndet 'o 'at Sizi Gri neMoodihti boozi bugha 'ilhunawéhdel t'eh, 'ink'ez sich'oh suyégha chah, 'ink'ez Sizi Gri ye ulhtus, 'i be, \v 5 'et ndet 'ilhunahuwúdulh, 'et ndun nduja, 'en Satan butl'aitelhtelh buyust'e tinta' yutelh'ilh 'et wheni. 'Et Sizi Gri neMoodihti budzin t'eh, 'et ndun dune buyégha yutelhyih ho' hoont'ah. \v 6 Huwahdloh 'aw chahoozooh. 'Aw t'eoonuzuhzun ih 'ants'i ndi lhes ilhjut, 'i nelhútlus t'eh, li'tenilh unteldoh.\f + \fr 5:6 \ft Whuz na'a ndun dune bulubeshi butaidudoh ni ho' 'utni.\f* \v 7 'Et ndi lhes ilhjut, 'i ts'iyawh 'ún telhdulh. 'I be'et 'et nuhwheni k'an lhes únteldoh k'una'a 'ooht'e. Nuhwheni k'an lhes unteldoh k'una'a 'aht'ah 'et huwa. Christ, 'en Netus Lhusíya whunats'ulnih neba unli, 'et wheni neba hizelhghi 'et huwa. \v 8 'Et huwa ndi netus lhusíya whunats'ulnih 'aw lhes ilhjut, 'i bulh ilah hoh whunats'oolnih. Ndi lhes ilhjut, 'i hoontsi' 'ink'ez lubeshi 'uts'ulh'en 'i k'una'a 'uhoont'ah. 'Et whunts'ih ndi k'an 'et lhes chantéldoh 'i 'int'ah be ts'ah'un 'uhoont'ah 'ink'ez khunek 'alha 'int'ah k'una'a 'uhoont'ah. \s1 Ndunnah nelh 'int'ah, 'en zeh huba nats'oohooyeh huba' hoont'ah \p \v 9 'Et 'uda dustl'us be ndun whudusni, ndun dune ts'eke bulh lubeshi 'uhulh'en 'en khun 'ilhuz wule bugha' dudoohdli. \v 10 'Et whunts'ih ndunnah huba 'alha cha'hoot'ah, 'aw 'en ilah bugha' dudoohdli hoh dune ts'eke bulh lubeshi 'ulh'en, k'us 'uyoon be'ildzun ka' huninzun, k'us 'undunut'ih, k'us 'uk'edéltsi huba 'alha 'int'ah chah, 'aw 'en ilah bugha' dudoohdli ilah hoh nuhwhudúsni. 'Et whuz na'a ndaht'en t'eh, 'ants'i ndi yun buch'a tehyalh hukw'u na'a 'uteht'ilh li'hoont'ah, ts'iyanah ndi yun k'ut 'et nduhút'en 'et huwa. \v 11 'Aw 'et nuhts'un k'e'aguz ndun Sizi Gri bugha nelhutsinkah buts'útni, 'ink'ez dune ts'eke bulh lubeshi 'uhulh'en, k'us 'uyoon be'ildzun ka' ninzun chah, k'us 'uk'edéltsi huba 'alha 'int'ah, k'us 'uyoon dzuh ne'duni chah, k'us tanutnai, 'i chah, k'us 'undunut'ih chah, 'et ndun Sizi Gri bugha nelhutsinkah buts'útni, ndunt'ah dune, 'en 'et nduhút'en t'eh, 'aw 'en ubulh cha'zooht'en, 'aw hubulh 'uteh'alh 'et whunts'ih 'aw 'uhot'e ghait'ah. \v 12 'Ink'ez ndunnah nelh cha'it'ah, 'en si suba cha'hoot'ah buba nahutesyeh huba. 'Et ndunnah nelh 'int'ah, 'en zeh huba nats'ateyeh huba' hoont'ah. \v 13 'Et whunts'ih ndunnah ndune nelh cha'it'ah, 'en Yak'usda huba nahuteyeh. 'Et huwa nelhutsin tink'us ne'út'en, 'en nuhwhenich'oh nuhtahanaóolh'alh. \c 6 \s1 Khun teh Yak'usda ba nelhutsin unli, 'en ndi yun k'ut naheyelh but nióolhtelh gunih \p \v 1 'Et k'us ndan nuhtah huba 'alha' hoont'ah, 'en 'uyoon bulh lhena 'uhutni t'eh, 'et nts'e na'a 'uwhutet'ilh hoh huba 'alha cha'hoot'ah, 'en hububut nibutelhtelh huba nahoodeh ka? 'Aw nduhóot'en huba cha'hóot'ah! Nts'e na'a 'uwhutet'ilh hoh dune Yak'usda bube'ildzun, 'en 'aw hububut niyóolhtelh ghait'ah? \v 2 'Aw t'eoonuzáhzun ih dune Yak'usda bube'ildzun, 'en ndi yun k'ut whut'en huba 'alha cha'hoot'ah, 'en huba nahutedeh? 'Ink'ez nuhwheni ndi yun k'ut huba 'alha cha'hoot'ah, 'en huba nahutehyeh t'eh, 'et nts'e na'a ndi hoonliyaz lhena 'uhutni 'int'ah, nuhwheni ba nahutehyeh huba soo cha'aht'ah? \v 3 'Aw ih t'eoonuzáhzun, Lizas, 'en whunts'i huba nats'ahuteyeh? 'Et 'alha 'uhoont'ah. 'Et huwa 'aw howa chahóolnah hoh njan ndi yun k'ut lhena 'uts'utni hoontsol whunts'i hubugha nats'ateyeh. \v 4 'Et njan hoontsol ndi yun k'ut 'ut'en lhena 'uts'utni 'int'ah hubugha huba nats'ateyeh t'eh, 'et sih nuhwheni Yak'usda ba 'ilhunahuwésdel tah, k'us ndan nuhwhuba soo cha'ildzooh huba 'alha 'uhoont'ah whunts'i, 'aw 'en zeh nuhwhuba nahuteyeh ubuzílhtsi. \v 5 Hooya wahle 'et huwa 'ún whudusni. 'Et 'alha 'un whudúsni, nuhwheni nuhtah 'aw ih 'ilhunuh whunts'i dune whunih nuhwhuba nahuteyeh hoolah? \v 6 'Et whunts'ih lhe'ahja! 'Ilhunuh dune dulhutsin ba nahutedeh ts'un wheyalhti. Ndunnah naheyelh huba 'alha cha'hoot'ah, 'et whunts'ih hububut ninilhti. \v 7 'Ink'ez njan dune ba nahutedeh ts'un ninilhti, 'et 'uda nuhwhenich'oh ch'a'nulhde whuzdli. Dune 'ats'un na'a ne'nohulh'en t'eh, di ka whulachaduzahnik? K'us dune tink'us 'uhut'en t'eh, 'et chah whute 'uhoont'ah. \v 8 'Et whunts'ih nts'e na'a ndaht'en, 'et hoh tinta' 'aht'i 'ink'ez nuhulhutsinkah 'e'whulhts'it. \v 9 'Aw t'eoonuzahzun ih, k'us ndan 'aw ts'ah'un cha'it'ah, 'en nts'e Yak'usda hubudayi cho unli, 'aw hubutl'achaóotes'al? Khun nuhwhenich'oh na'dunooht'ah gunih! K'us ndan dune ts'eke bulh lubeshi 'ulh'en, k'us 'uk'edéltsi huba 'alha 'int'ah, k'us ndunnah lhghu húdelhts'i 'en lubeshi ts'un hunint'uk hinli, k'us dudulh dune hoontsi' k'una'a bulh tinta' ut'ih 'ink'ez ts'ekoo dudulh ts'ekoo bulh tinta' ut'ih, \v 10 'undunut'ih chah, k'us 'uyoon be'ildzun ka' ninzun, k'us tanutnai, k'us 'uyoon dzuh ne'duni, k'us 'o nus dáhatni chah, 'en ts'iyawh ndunt'ah nts'e Yak'usda hubudayi cho unli, ndai Yak'usda bube'ildzun unli, 'i 'aw hiyóolhchoot ghait'ah. \v 11 'Ink'ez nuhwheni bulunah nuhtah 'et ndaht'en inle. 'Et whunts'ih whuz na'a toonanwhuzguz li'aht'ah. Yak'usda ba 'udun ninwhuninla chah, 'ink'ez ts'ah'un dune nuwhulhtsi. 'Et ndi ts'iyawh Sizi neMoodihti boozi bugha 'ink'ez neYak'usda buyégha bugha chah, 'et whuz na'a 'un whínla. \s1 Neyust'e 'ink'ez neyégha chah, 'i be Yak'usda uzdóolhti \p \v 12 'Et 'aw hoonliyaz be such'a' noojoot hoolah, 'et whunts'ih bulah suba chahóozooh. Hoonliyaz such'a' noojoot hoolah, 'et whunts'ih 'aw hoonli k'une' sool'en, 'i hoolah. \v 13 Ts'uyi nebut ba 'int'ah 'ink'ez nebut 'i ts'uyi ba 'int'ah, 'et whunts'ih 'et ndi 'awhunelhts'et 'i Yak'usda hoolah yutelhtsilh. 'Et whuz na'a nduhoont'ah, neyust'e 'aw dune k'us ts'eke bulh lubeshi 'uhulh'en hukw'u na'a be ts'oot'en huba cha'yilel. 'Et neyust'e neMoodihti ba 'ulya 'ink'ez neMoodihti neyust'e ba 'int'ah. \v 14 'Et Yak'usda ye ulhtus, 'i be neMoodihti dinaidilhti, 'ink'ez nuwheni chah ye ulhtus, 'i be dinanedutelelh. \v 15 'Aw ih t'eoonuzáhzun, nuhyust'e Christ buyust'e bulah unli? Nts'e na'a 'uwhutet'ilh hoh Christ buyust'e bulah unli, 'i 'ul'en ts'eke buyust'e bulah tes'ilh? 'Aw whuz na'a cha'hoot'ah! \v 16 'Aw ih t'eoonuzáhzun, dune ts'eke 'ul'en bulh 'et 'ínt'ah t'eh, 'et buyust'e 'ilho suli hukw'u na'a 'uhint'ah? 'Et whuz na'a 'uk'e'eduguz hoh ndutni, “Nanah, 'en 'ilho yust'e suli?” \v 17 'Et ndan Sizi Gri ts'un na'ja, buyégha chah 'en bulh 'ilho suli ho' 'uhoont'ah. \v 18 'Et huwa dune k'us ts'eke bulh lubeshi 'uhulh'en 'et nduhoont'ah whuch'a ne'ooht'en. 'Et 'uyoo lubeshi 'aw neyust'e bugha 'uchaghesnak, 'et whunts'ih ndunnah dune k'us ts'eke bulh tinta' 'ant'en t'eh, 'et t'eh dich'oh buyust'e lubeshi be tinta' yulh'ih. \v 19 Nuhyust'e 'i Ndoni hubuluglez whucho 'uhoont'ah 'ink'ez nuhyudínda, 'aw t'eoonuzáhzun ih? 'En 'int'ah Yak'usda nuhgha ini'ai 'et huwa 'aw nuhwhenich'oh be'ilhdzun chahlah. \v 20 Lhe'hoolcho hoh 'un whinla! 'Et Yak'usda nenaonket, 'et huwa nuhyust'e 'i be 'ink'ez nuhwhenich'oh nuhyégha, 'i be chah Yak'usda ba whudóolhti, bube'ildzun sahli 'et huwa. \c 7 \s1 Lhgho delhts'i 'i hubugha \p \v 1 'Aw 'et ndai sts'o k'e'éhguz, 'i bugha 'et ndun whudutesnilh, dune ts'eke bulh tinta cha'hust'ih 'et hoonzoo. \v 2 'Et whunts'ih dune k'us ts'eke bulh lubeshi 'uhulh'en 'et nduhoont'ah whuch'a 'et huwa dune 'ilhunah hinli hoh dich'oh bu'at hóle 'ink'ez ts'ekoo chah dich'oh buki hóle huba' hoont'ah. \v 3 'Et dune du'at ts'ah'un na'a yuk'eootsi' yughusda huwa 'ink'ez ts'eke duki chah 'et whuz na'a zeh yuk'eootsi' huba' hoont'ah. \v 4 Ndun ts'eke buki hoonli, 'en 'aw buyust'e duba yumoodih chailah, buki 'en zeh yumoodih unli. 'Ink'ez whuz na'a zeh ndun dune bu'at hoonli, 'en cha 'aw buyust'e duba yumoodih chailah, bu'at 'en zeh yumoodih unli. \v 5 'Aw lhch'a óoht'as huba cha'hoot'ah. 'Et whunts'ih 'astl'iyaz hoh sahá'delhuya 'ink'ez tenadutehdli hukwa' nuhzun t'eh, 'et 'anelhút'et hoh soo lhgha huhoont'i t'eh, 'et soo 'uwhutet'ilh. 'Et hukw'elh'az doo chah lhk'eoohdutsi' 'ink'ez lhuzih ninaooht'as, doo ka 'aw nuhyust'e bughu tehle huba soo cha'aht'ah t'eh, 'et Satan nuhootelhdzih, 'et whuch'a. \v 6 'Aw nuhwuba ne'dusni ilah, njan et ndóht'en hukwa' nuhzun t'eh, 'et huwa 'udusni. \v 7 'Et ts'iyanah dune si sk'una'a zeh nduchah 'uhint'ah, 'et whuz na'a hukwa' nuszun. 'Et whunts'ih Yak'usda ts'iyanah 'ilhunah hinli hoh ndai huwa yu'aih, 'i bugha iní'ai. Ts'iyawh 'ilhunah hinli lhulhyoo dedowh, 'i hubugha ini'ai. \v 8 'Aw 'et ndunnah suh nuhudelh, 'ink'ez tsandelh chah, 'en ndez na'a 'ubudúsni, si sk'una'a zeh 'uhint'ah t'eh, 'et huba whutezoo. \v 9 'Et whunts'ih 'aw 'uhúdudodutun ghait'ah t'eh, lhghu hudóolts'i. 'Ants'i kwun k'una'a lhts'un hunint'uk t'eh, 'et lhghu hudélhts'i t'eh, 'et sih 'o nus soo' hoont'ah. \s1 Lhghu húdelhts'i 'aw lhch'a nahoodelh ghait'ah \p \v 10 'Aw 'et ndunnah lhghuhusduke, 'aw si ilah dusni, neMoodihti ndi khunek yutulhúhezya 'i 'int'ah, 'aw ts'eke duki ch'a naooja gunih. \v 11 'Et whunts'ih duki ch'a nasja t'eh, 'et t'eh 'aw 'uyoon ghu naooda gunih. 'Et whunts'ih hukwa' huninzun t'eh, huhoont'i hoh lhuzih ninahoot'as huba' hoont'ah. 'Ink'ez dune du'at 'en 'ún yutooneh gunih. \v 12 'Aw 'et bulunah nuhtah, si ndun whudutesnilh, 'aw neMoodihti ilah 'utni. Ndan nelhutsin 'en bu'at buba 'alha 'uhoont'ah chailah t'eh, 'et whunts'ih duki 'ilhuz wule yuzih wuda hukwa' ninzun t'eh, 'et du'at 'ún yutooneh huba cha'hoot'ah. \v 13 'Ink'ez ts'eke 'en duki buba 'alha 'uhoont'ah chailah t'eh, 'et whunts'ih 'ilhuz wheni yuzih tedalh hukwa' ninzun t'eh, 'et t'eh duki 'ún yutooneh gunih. \v 14 'Et buki buba 'alha 'uhoont'ah chailah, 'et whunts'ih 'en bu'at 'en bugha Yak'usda ba 'udun nilti ho' 'int'ah. 'Et whuz na'a bu'at buba 'alha 'uhoont'ah chailah, 'et whunts'ih buki 'en bugha Yak'usda ba 'udun nilti ho' 'int'ah. 'Et whuz na'a nduchá'hoot'ah t'eh, 'et t'eh buzkehkah Yak'usda ba 'ats'un na'a 'uhutet'ilh ho' 'uhoont'ah. 'Et whunts'ih 'en Yak'usda ba 'udun nilti nahúsdli. \v 15 'Et whunts'ih ndun buba 'alha 'uhoont'ah chailah whenája t'eh, whute natooja. 'Et whuz na'a nduhooja t'eh, 'et sih ndun nelhutsin k'us neulhtus hinli, 'aw 'ulhts'un nuwhunoolht'uk wule huba' hoont'ah. 'Et whunts'ih nedzi dooghel, 'i be ndi yun k'ut uzdoolts'i, 'et huba Yak'usda neka' dani. \v 16 'Et whunulh'en, nuhwheni nuhgha tulih nuhkikah hudoojih. 'Ink'ez nuhwheni nuhgha tulih nuh'atkah hudoojih, 'et huwa 'udusni. \s1 Daht'ah ahli hoh Sizi Gri ts'un nasulhúya sahli, 'et whuz na'a zeh 'ooht'e \p \v 17 'Aw 'et nts'e na'a ndulhcho hoh Yak'usda ba 'ilhunahuwésdel hube' 'ut'en k'ah huba 'uwhusla, 'et nuhwheni chah 'et whuz na'a nuhwhuba whutet'ilh. 'Et nts'oh da Yak'usda nuhka' dani ndi yun k'ut doolhúts'i ka, whute 'et whuz na'a ndi yun k'ut delhúts'i. \v 18 Ndan 'uda yuk'e dune unli, 'i k'ut hiyúzt'us 'ink'ez 'utahayalhti t'eh, 'et t'eh chait'us hukw'u na'a 'oot'e gunih. K'us ndan chait'us unli da, 'ink'ez 'utahayalhti t'eh, 'et t'eh yuk'e dune unli, 'i k'ut hiyúzt'us hukw'u na'a 'oot'e gunih. \v 19 'Et yuk'e dune unli k'ut hiyúzt'us k'us chahiyít'us, 'i 'ants'i 'uhoont'ah. Yak'usda bughunek netl'aída'ai buk'une' ts'ut'en t'eh, 'et zeh neba hooncha ho' hoont'ah. \v 20 Nts'e na'a 'ilhunah hinli dahint'ah hoh 'utahabalhti, 'et whuz na'a 'uhoot'e huba' hoont'ah. \v 21 Nyun 'ulhna inli hoh 'utahanyalhtih t'eh, 'et huwuni onle gunih. 'Et whunts'ih nyumoodih nladutetnih t'eh, 'et t'eh ndineh. \v 22 'Et ndunnah neMoodihti 'utahainyalhti 'ulhna unli whunts'i, 'en neMoodihti yula nadetnik k'una'a 'int'ah 'et huwa. 'Et whuz na'a ndunnah neMoodihti dutejih ka yuka' dani, 'ulhna chailah whunts'i, Sizi Gri ye 'ulhna unli. \v 23 Dahoolcho hoh nanohonket, 'et huwa 'aw dune be 'ulhna wahle gunih. \v 24 Sulhutsinkah nts'e na'a daht'ah dune ahli hoh Yak'usda 'utahanhonla, 'et whuz na'a zeh 'ooht'e huba' hoont'ah. \s1 Ndan 'aw dune k'us ts'eke t'echahunízun, 'en bugha yatelhtuk \p \v 25 'Aw 'et ndun dune k'us ts'eke t'echahunízun, 'en bugha nohwhulh yatelhtuk. 'En bugha neMoodihti 'aw khunek stl'achadi'al, 'et whunts'ih neMoodihti sugha te'ninzun hoh st'aninentan buba tesdleh, 'et huwa ndez na'a nohwhulh yálhtuk. \v 26 Ndai k'an 'et be dzuh nahdeh 'et huwa bugha ts'ih dune nts'e na'a 'uhint'ah, 'et whuz na'a zeh 'uhoot'e huba' hoont'ah nuszun. \v 27 Ts'eke ghu sinda t'eh, buch'a natandalh hukwa 'ont'en gunih. 'Et suh ninya t'eh, 'et 'uyoon ka' nonzin gunih. \v 28 'Et whunts'ih lhghu sahke t'eh, 'aw lubeshi chahoolah. 'Ink'ez ts'eke 'aw dune t'echanusze ki yit'i t'eh, 'aw buba lubeshi chahoolah. 'Et whunts'ih ndunnah lhghu húdelhts'i, 'en ndi yun k'ut dzuh nahutedeh, 'ink'ez 'et whuch'a whuz na'a nuhwhuba hukwa' nuszun. \v 29 Sulhutsinkah k'an 'et ts'ah'un na'a 'un whudutesnilh, ndet nuhts'u whelts'ulh, 'aw 'et nilhdukw ho' 'uhoont'ah. 'Et huwa njan whuts'un ndez na'a dune uzteleh ho' 'uhoont'ah. Ndan bu'at hooni, 'en whunts'i bu'at hoolah k'una'a 'uhint'ah. \v 30 Ndunnah 'uk'enudleh, 'aw 'uk'echanusdle k'una'a 'uhint'ah. 'Et ndunnah huhoont'i, 'aw chahuhoot'i k'una'a 'uhint'ah. 'Et ndunnah hoonli 'uhooket, 'aw bube'ildzun chailah li'hint'ah. \v 31 'Ink'ez ndunnah ndi yun k'ut hube'ílhdzun, 'i hiyit'i t'eh, 'aw hube'ílhdzun chailah k'una'a 'uhint'ah. Nts'e na'a ndi yun k'ut uzdelhts'i hukw'u na'a, 'i hoolah whutele 'et huwa. \v 32 Howuni ahli, 'et whuch'a nuhts'u hukwa' nuszun. Whunulh'en, ndan suh nuya, 'en neMoodihti be 'ut'en k'ah 'ink'ez nts'e na'a ba whutezoo, 'et zeh howu naninahzut. \v 33 'Et whunts'ih ndan bu'at hoonli 'en nts'e na'a ndi yun k'ut uzdelhts'i hukw'u na'a, 'ink'ez bu'at nts'e na'a buba whutézoo ninzun, 'et zeh howu naninahzut. \v 34 'Et ndunnah buki hoonli 'ink'ez 'aw dune t'echanízun bulh lhelhts'un na'a 'uhint'ah. Ndan 'aw dune t'echanízun neMoodihti 'en zeh bugha nuninuzut. 'Et hoh 'en buyust'e 'ink'ez dich'oh buyégha bulh 'i chah lubeshi bughu hoolah unli. 'Et ndan buki hoonli, 'en ndi yun k'ut uzdelhts'i hukw'u na'a, 'ink'ez nts'e na'a buki ba whutezoo, 'et zeh howu nuninuzut. \v 35 'Ink'ez 'o 'un nuhwhuba whutezoo, 'et huwa ndi khunek ndun whudusni. 'Aw k'ah nawhunulht'uk ilah ho' dusni. 'Et whunts'ih ndai nuhwhenich'oh be tehzoo, 'ink'ez nts'e na'a 'aw whechahtsaz hoh nuhdzi ndulhcho 'i be neMoodihti bugha dunulhyeh. \v 36 'Et 'aw dune t'echanízun ndun dune yulh tinta' tet'ilh ninzun t'eh, 'ink'ez 'aw 'et k'éninyi hoh 'uda teninya ho' 'int'ah, 'et t'eh whute lhghu hooduke huba' hoont'ah, 'aw chahóotsi'. \v 37 'Et whunts'ih ndun dune dudzi ndulhcho 'i be dant'ah hoh dune tele, 'et t'eooninzun t'eh, 'ink'ez 'et huwa 'aw 'at tet'ilh hukwa cha'ust'en hoh dich'oh hukwa' ninzun hukw'u na'a 'int'ah t'eh, 'et ndez na'a dudzi be nahezya 'et hoh soo' tet'ilh. \v 38 'Et hoh ndan 'at tet'ilh 'et dúja t'eh, 'et hoonzoo ho' hoont'ah. 'Ink'ez ndan 'at chaít'il t'eh, 'et 'o nus whutézoo. \v 39 'Et Moses be' dustl'us ndutni, “Ndan buki hoonli, 'et buki 'awhuz khuna t'eh, 'et 'ilhuz wule lhulh uhoot'e huba' hoont'ah. 'Et buki dazsai t'eh, ndan yuka' ninzun yughu natedalh, 'et whuz na'a 'oot'e, hukwa' ninzun t'eh.” 'Et whunts'ih Yak'usda buba 'alha' yint'ah, 'en zeh yughu naooda huba' hoont'ah. \v 40 'Et whunts'ih nts'e na'a hoont'i hoh dant'ah t'eh, whuz na'a zeh 'oot'e. 'Et whuz na'a nahuzíya. 'Ink'ez si chah Yak'usda buyégha ust'i nuszun. \c 8 \s1 Nuhulhutsinkah hubugha te'noohzin \p \v 1 'Aw 'et ndi ndai ts'uyi, 'i 'uk'edéltsi bugha yút'aih, 'et hubugha nohwhulh yátelhtuk. Soo t'ets'onínzun be t'eoonudzun, 'i ts'it'i, 'ink'ez ndi be t'eoonudzun, 'i 'et bulah chah 'uzdudelhúti neilh'i. 'Et whunts'ih be nek'edutsi', 'i be 'o nus Yak'usda ba ts'ilhtus neílh'i. \v 2 Ndan ts'iyaintsuk duba t'enaoonúdzun, 'en ndet t'eóonózin huba' hoont'ah, 'et 'aw t'eoonízun. \v 3 'Et whunts'ih ndunnah Yak'usda k'entsi', 'en Yak'usda t'eoobunínzun. \v 4 'Aw 'et ndi ts'uyi 'uk'edéltsi bugha yút'aih uzte'alh, 'i bugha nohwhulh yatelhtuk. 'Et ndi yun k'ut nts'e 'uk'edéltsi 'int'ah 'et whunts'ih 'ants'i unli 'et t'ets'onínzun. 'Ink'ez 'uyoo Yak'usda chailah, 'ilhunuh zeh Yak'usda unli. \v 5 Lhanah 'et whuz na'a nduhútni, yak'uz ts'ih yak'usda hulai. 'Ink'ez 'alha 'uhoont'ah ndunnah nduhutni yak'usda hulai 'ink'ez moodihti chah hulai hutni. \v 6 'Et whunts'ih, nuwheni neba Yak'usda 'ilhunuh zeh unli, ne'aBá 'en 'int'ah. 'En ts'iyaintsuk buts'un hayúkat ho' hoont'ah. 'Ink'ez neMoodihti 'ilhunuh zeh unli, 'en Sizi Gri 'int'ah. 'En bugha ts'iyaintsuk 'ulya, 'ink'ez nuwheni chah 'en bugha zeh ts'ukhuna. \v 7 'Et whunts'ih 'aw ts'iyanah ndi be t'eoonudzun, 'i chahít'i. 'Ink'ez k'an 'et whuts'un ndi ts'uyi, 'uk'edéltsi bugha yút'aih 'i hiya'alh hoh nyoo 'uk'edéltsi bube'ildzun huninzun 'ink'ez 'awhuz huba 'alha 'uhoont'ah. 'Et huwa 'et ndi hiya'alh 'et buyuh ts'ih bugha t'ets'oninzun\f + \fr 8:7 \ft Ndi khunek “Neyuh ts'ih huwa t'ets'oninzun”, 'i hoonli ts'ih'un na'a k'us tink'us 'uhoont'ah, 'i gha t'ets'oninzun, ts'utni ho' ts'utni.\f* lait'ah 'i be ntsi' yulhtsi. \v 8 'Et whunts'ih 'ants'i ts'uyi, 'aw 'i be Yak'usda nalh ts'inzoo chats'ílah. Ts'an'al t'eh, 'et sih 'aw 'o nus soo ts'inzoo ts'oole ghait'ah. 'Et 'aw chats'i'ulh t'eh, 'et sih 'aw 'o nus neba whutét'ilh le cha'ts'it'ah. \v 9 Nuhwhenich'oh khahdli, doo ka ndai khunek nuhtl'aida'ai, 'i bugha ndunnah lahít'ah tink'us hunoot'uk. \v 10 Soo cho whunilh'en, nyun be t'eoonudzun, 'i 'int'i, 'ink'ez nyulhutsin chah buyuh ts'ih bugha t'ets'oninzun, 'i lait'ah t'eh, 'en 'uk'edéltsi luglez 'et higha hiya'ai, 'et sinda hoh nyunilh'en ndi ts'uyi, 'uk'edéltsi bugha yút'aih, 'i in'alh t'eh, 'et 'alha 'en chah whuz nilht'uk ndi ts'uyi, 'uk'edéltsi bugha yút'aih, 'ute'ulh ih? A, 'alha 'en chah whuz ntalht'uk yute'alh wheni. \v 11 'Et huwa nyulhutsin 'uk'edéltsi bugha beni tah dez'ai, 'i lait'ah unli, 'en 'et njan be t'eoonudzun, 'i int'i, 'i be tinta' whutélh'ilh, Christ yuba dazsai whunts'i. \v 12 'Et nuhwhulhutsinkah nuhwheni nuhgha lubeshi 'uhulh'en t'eh, buyah ts'ih bugha t'ets'oninzun, 'i chah undólhdah. 'Et whuz na'a zeh nduteht'ilh t'eh, 'et sih Christ 'en chah buch'a lubeshi itélhcholh. \v 13 'Et huwa ndi ts'uyi huwa t'aih, 'i bugha sulhutsin tink'us 'ut'iht'eh 'aw 'o 'at 'uyat wús'alh ghait'ah, si sugha sulhutsin tink'us 'óoneh 'et whuch'a. \c 9 \s1 Paul dich'oh khunayaltuk nts'e na'a Sizi Gri ba whel'a unli \p \v 1 'Alha ih si whel'a usdli? 'Alha ih ndai Yak'usda ba 'utes'ilh, 'i ts'iyawh stl'aho'ai? 'Alha ih neMoodihti Sizi Gri nalh'en? 'Ink'ez 'alha ih ndai 'ut'en neMoodihti 'en ba 'ust'en, 'i be buba 'alha 'uhoont'ah sahli? 'Et 'alha 'uhoont'ah. \v 2 'Et 'onghoh huba whel'a chausdlah t'eh, 'et whunts'ih 'alha nuhwheni nuhwhuba whel'a usdli. 'Ink'ez nts'e na'a ts'iyanah t'ehinozin si whel'a 'ust'ah, 'et neMoodihti nuhyudínda 'et huwa suba be hóodel'en k'ah ts'ih aht'ah. \v 3 'Et ndunnah such'a detni, 'en 'et ndez na'a 'ubudutesnilh, \v 4 'et 'alha ih hukwa' uzninzun totsuk 'uzte'ulh 'ink'ez 'uztetnilh? \v 5 Nuwheni zeh ih netl'achahoo'al hoh ndunnah Sizi Gri bugha neulhtuskah buts'utni, 'en hukwa' uzninzun t'eh, 'en bughu ts'ooda huba' hoont'ah? 'Et 'onghun whel'a, neMoodihti bulhutsin, 'ink'ez Cephas, 'en chah ts'iyawh bu'at hoonli. 'Et 'alha 'uhoont'ah, 'en buk'una'a 'uts'oot'e ka netl'ahó'ai. \v 6 'Et si 'ink'ez Barnabas, 'aw nuwheni zeh ih nela be uztet'ilh uzte'alh huba? 'Awundooh! \v 7 'Et ndan lhudughan unli hoh ndai ye ndunidzit, 'i dich'oh yuk'elha chahoolh'ih ih? K'us ndan soo ha' nulhyeh, 'en ndai hainulhyeh, 'i yulah te'alh ih? K'us ndan musdus yughundli unli hoh buts'oo yulai tetnai ih? \v 8 'Et njan nohwhulh yalhtuk dune k'una'a ilah 'un whudusni. Moses be' dustl'us 'i k'una'a chah 'un whudusni. \v 9 'Et ndutni, “Ndet musdus dune tl'o mai 'uzte'alh wheni 'uyulh'en, 'aw 'ute'alh whuch'a 'uts'oolhdzin ghait'ah,” ni. \v 10 Yak'usda musdus dune yughu ni unli k'us nuwheni neba 'et ndi ts'iyawh utni ih? 'Et 'alha nuwheni neba ndi 'uk'une'uzguz. 'Et ndan haniyeh k'et 'et whulh ch'ul, 'ink'ez ndan tl'o mai nalhdzooh 'en bulah buts'un natoodúkat huninzun. \v 11 'Ink'ez nuwheni nuhtah Yak'usda bughunek nuhnat ha'nule li'ts'uja t'eh, 'et t'eh nuhwhuba hooncha ih hoh nuhts'un ndai be uzdunidzit, 'i bulah be neghaóohlelh huba' hoont'ah? \v 12 'Et 'onghun nuhghunli, 'en hoonli bughahle, di ka nuwheni negha cha'zahlah? 'Et whunts'ih ndai Yak'usda negha ooninla 'aw 'et whuz na'a nducha'ts'it'il inle. 'Et k'us ts'iyawh soo whulh ts'uzyin khunek unzoo, 'i Christ bugha doo ka tinta' ts'uholh'en 'et whuch'a. \v 13 'Aw t'eoonuzáhzun ndunnah Lizwif hubuluglez whucho tuz ts'ih 'uhut'en, 'en ndi luglez whucho huwa t'aih buluh oo'alh huba' hoont'ah. 'Ink'ez ndunnah Yak'usda bukw'uzdai nat 'uhut'en, 'en ndi Yak'usda bukw'uzdai k'ut huwa t'aih 'en chah 'et whuz na'a zeh. \v 14 'Et whuz na'a ndunnah khunek unzoo, 'i be yalhtuk hinli, ndai hiye ndunidzit, khunek unzoo bugha, 'i bughá yunkat. 'Et whuz na'a neMoodihti nets'u hukwa' dani. \v 15 'Et whunts'ih neMoodihti nets'u hukwa' dani, 'et 'i be whunts'ih 'aw hoonli nducha'ust'en. 'Ink'ez 'aw 'et whuz na'a ilah nuhts'o k'echa'usgus. Whunulh'en, soo hoonust'i njan nduhoont'ah, 'et howu yalhtuk teh, 'i 'ants'i hóle hukwa cha'nuzúszun. 'Et whunts'ih 'et ndudútesnilh t'eh, 'et whutsuh unducha datésah choo, 'et t'eh sich'oh 'o nus suba whutezoo. \v 16 'Aw 'ududelhúti ilah hoh ndi khunek unzoo, 'i be nuwhulh yalhtuk. Ndi khunek stl'adélts'ut, 'i 'ants'i 'ustl'e' 'oostl'eh ghait'ah. 'Et ndi khunek unzoo, 'i be yachasulhtuk t'eh, dawhultsi' 'et whuch'a ootelhdoh! \v 17 Ndi 'ulh'en, 'i sudzi ndulhcho 'i be 'ulh'en t'eh, 'et t'eh suba 'uk'elha whutele. 'Et whunts'ih ndi 'ulh'en wúsdleh huba' hoont'ah 'ink'ez 'et huwa 'ulh'en t'eh, 'et sih 'ants'i 'ut'en stl'alts'ut, 'i k'una'a 'ulh'en hukw'u na'a 'uwhutet'ilh. \v 18 'Et daja nuhzun? Di zeh suba k'elha tele? Nuhwhudutésnilh. Nts'oh tula ndi khunek unzoo, 'i Christ bugha, 'i be nuwhulh yatelhtuk, 'aw 'uk'elha ilah be nuwhulh yatelhtuk. Whel'a 'ust'ah 'et huwa stl'awhélts'ut hoh ndi 'ut'en 'ulh'en, 'i ka nuhwheni suba k'elha hoolhtsilh huba' hoont'ah. 'Et whunts'ih 'aw nducha'ust'ah. 'Aw 'et sughunek ulhchoot t'eh, 'aw 'et 'i zeh suba k'elha whuzdli ho' 'uhoont'ah. \s1 Ts'iyanah ba 'ulhna na'duzulhúsi, ni Paul \p \v 19 'Et 'aw 'ulhna chasdlah 'et whunts'ih ts'iyanah ba 'ulhna na'duzulhúsi, 'et sih 'o nus 'ahuneltsuk huboolhyih. \v 20 Lizwif bulh 'ust'ah t'eh, 'et Lizwif k'una'a na'duzulhúsi, 'et tulih Lizwif 'o nus lhanah huboolhyih. 'Ink'ez ndai Moses be' dustl'us yuk'une' 'uhut'en, 'en buk'una'a 'ust'ah na'duzulhúsi, 'et tulih ndunnah 'o nus lhanah huboolhyih. \v 21 'Et ndunnah Moses be' dustl'us be'et 'uhint'ah, 'en buk'una'a 'ust'ah na'duzulhúsi. 'Et tulih ndunnah Moses be' dustl'us be'et 'int'ah, 'en chah huboolhyih. 'Et whunts'ih ndet Yak'usda neba lhuhezya 'et 'aw whu'et cha'duzusni, et Christ ndet neba 'utni hukw'u na'a 'ust'ah 'et huwa. \v 22 'Ink'ez ndan lahit'ah 'en chah hubuk'una'a si chah last'ah na'duzulhúsi, 'et huwa tulih huboolhyih. 'I be whuch'a whunoolhyeh. 'Et huwa njan 'et ndust'en, niz de haoodanzut ndai 'ulh'en, 'i 'et bulunah tulih huboolhyih. \v 23 'Et huwa ndi khunek unzoo, 'i bugha 'ust'en. 'Et t'eh ndai unzoo, 'i negha íninla, 'i 'inla ts'óolhchoot. \s1 Whuch'a' telhdoh hukwa' nuszun, ni Paul \p \v 24 'Aw nt'eoonuzáhzun ndan lhghu natulwus hubutah, 'en 'ilhunuh zeh whuch'a 'alhdoh. Nuhwheni chah 'et whuz na'a whuch'a nilhde k'una'a 'utehnilh. \v 25 Ndan soo hoolhdzih dich'oh khudli. 'Et lhghu nahutelwus, ndi whuch'a itelhdoh, 'i 'untsi' tele. 'Et whunts'ih nuwheni be whuch'a ts'otelhdoh, 'aw 'untsi' wule ghait'ah. \v 26 'Et huwa si chah whuz na'a ndoh 'ulhúgih. 'Ants'i hoh nduhoolcho nulhúgaih ilah hoh 'ust'en. 'Ink'ez ndai be 'ukatusnih 'aw 'ants'i hoh nudulhúchus ilah ho' 'ust'en. \v 27 Sich'oh suyust'e be suyah 'et hoh suk'une' tet'en. 'Et 'aw ndez na'a nduchasust'en t'eh, lhenyoo khunek unzoo, 'i be hubulh yalhtuk whunts'i, sich'oh suba dah nahódle. \c 10 \s1 Netsuhda, 'en bugha whuts'odul'eh \p \v 1 'Aw 'et sulhutsinkah njan netsuhda, 'en hubunats'odoolnah hukwa cha'ts'unízun. Soo kw'us yuh ts'ih 'uhint'ah, yatoo tah lhuhúzdel. \v 2 'Et netsuhda kw'us 'ink'ez yatoo 'i bulh ts'iyawh Moses ts'un too be' yinla. \v 3 Ts'iyawh ndai ts'uyi, yak'uz hainkat, 'i ndunnah ts'iyawh hiya'al. \v 4 'Ink'ez ts'iyawh ndai huyetnai yak'uz ts'ih hahiyanla, 'i 'ilho hiyetnai. Ndi yak'uz whutse 'i buwhusaínelts'ut, 'et huwa 'i buts'u hayejul, 'i ts'iyawh 'ilho hiyetnai. 'Ink'ez ndi tse 'i Christ unli 'int'ah. \v 5 'Et whunts'ih k'us lhanah Yak'usda ba 'aw chahízoo. 'Et huwa dune chahoot'ih ts'ih hubuyust'e ndulhcho hoh nudelhúti suli. \v 6 'Et ndi ts'iyawh bugha t'ets'oninzun, 'i neba suli hukw'u na'a 'uhooja. 'Et huwa 'aw 'en hubuk'una'a lubeshi uztelh'ilh hukwa 'uznoozin ghait'ah. \v 7 'Ink'ez bulunah, 'en hubuk'una'a 'uk'edéltsi nuhwhuba 'alha 'oot'e gunih. 'Et whuz na'a 'uk'une'úsduguz hoh ndutni, “Dune húdelhts'i, na'het'al 'ink'ez 'uhetnai cha 'uhuja. 'Aw 'et di hudindel 'ink'ez degha nus hoontsi' k'una'a nohowhulhúya.” \v 8 'En hubuk'una'a ts'ekoo bulh lubeshi wulhchoot gunih! Bulunah 'et whuz na'a lubeshi 'uhinla. 'Et huwa 'ilhudzin 23,000 'et 'uneltsuk yahadla. \v 9 'En hubuk'una'a Christ ts'oolhdzih li'ts'oot'en gunih. Bulunah hiyóolhdzai 'et huwa tl'ughus be hedughan. \v 10 'Ink'ez 'en hubuk'una'a yuh yaooltuk gunih! Bulunah 'et whuz na'a nduhuja, 'et huwa ndan hoolah 'ulhtsih ndunnah hiyahultuk, 'en ts'iyawh hoolah hubulhtsi. \v 11 'Et ndi 'i ts'iyawh huba 'et 'úhooja 'i ts'iyawh bughá t'ets'onozin ka ndúhooja, 'ink'ez neba 'uk'e'anguz hoh neundulhni. Nuwheni 'uts'int'ah nts'e na'a ndi yun k'ut 'uzdelhts'i hukw'u na'a, nuwheni neba 'aw 'et whula tah suli. \v 12 'Et huwa ndan soo siyin unli na'dunúdzun, 'en soo cho howole naoolts'it 'et whuch'a. \v 13 'Et ndet hoh netsudule dune 'ubóolhdzih, whuz na'a zeh nuhwheni chah nehóolhdzih. 'Et whunts'ih Yak'usda 'aw nela dootnih ghait'ah. Ndet hoh netsudule neóolhdzih, 'et dáwhultus hoh Yak'usda nuhtl'ahó'ai hoh whulh sáhyin. 'Ink'ez nuhóolhdzih t'eh, 'et sih whuch'a natehdulh, whuz na'a Yak'usda nuhba 'uwhutelilh, 'ink'ez soo whulh téhyin. \s1 'Uk'edéltsi ts'un teni' noolhdzin gunih \p \v 14 'Et huwa nuhwhuk'esi', ndi 'uk'edéltsi nuhwhuba 'alha 'int'ah, 'i buch'a ne'ooht'en huba' hoont'ah. \v 15 Whunih k'una'a ahli 'et huwa ndez na'a nuhwhulh yalhtuk. 'Et huwa njan hubugha nuhwhulh yalhtuk nuhwhenihch'oh soo cho ts'ah'un nióonah'aih. \v 16 Et ndi lubot 'i be chanailya ts'utni, 'et 'alha Christ buzkai bulh 'úts'int'ah nuhzún ih? A! 'Ink'ez ndi lhes lhts'ezdalhkut, 'et 'alha Christ buyust'e bulh 'uts'int'ah nuhzun ih? A! \v 17 'Et huwa dazneltsuk ts'inli whunts'ih, ndi lhes 'ilho zeh 'uts'int'ah 'ink'ez ndi yust'e 'ilho zeh unli. Ndi lhes 'ilho nuwheni ts'iyawh bulh 'uts'int'ah 'et huwa. \v 18 Israel budune k'ah ts'ih t'eóonúhzun ih? Whunulh'en, ndan Yak'usda bukw'uzdai bugha t'aih hiya'al, 'en ndi Yak'usda bukw'uzdai bulh 'úhint'ah. \v 19 Njan ndez na'a whunwhunulhtun, 'uk'edéltsi hoonli 'int'ah ih? K'us 'uk'edéltsi bugha t'aih, 'i chah ih hoonli unli? 'Awundooh! \v 20 'Et 'udun yun k'ut whut'en ndai 'uk'edéltsi bugha hiya'aih, 'i ntsi' nududeh, 'en buts'u hitoolhdelh, 'aw Yak'usda ts'un ilah. 'Ink'ez nuhwheni ntsi' nududeh bulh 'uteht'ilh nuhwhuba hukwa cha'nuzúszun 'et huwa. \v 21 NeMoodihti bulubot 'ink'ez ntsi' nududeh bulubot bulh 'aw lhtahts'ootnai huba cha'hóot'ah. 'Et neMoodihti bukw'uzdai 'ink'ez ntsi' nududeh bukw'uzdai chah 'aw 'anelht'et buk'ut 'uts'oo'alh huba cha'hóot'ah. 'Aw whuz na'a 'uhóneh ghaít'ah! \v 22 'Et neMoodihti 'ootelnih uztelhtsilh ih? 'Aw 'et nduts'óot'en huba cha'hóot'ah. 'En buch'a 'o nus 'uts'iltus nahzun ih? 'Awundooh! \s1 Nts'e na'a Yak'usda délhti, 'et whuz na'a dune wahle huba' hoont'ah \p \v 23 'Et 'aw hoonliyaz whuch'a nelhjoot hoolah, 'et whunts'ih whulutah suba chahóozoo. Hoonliyaz whuch'a noosjoot hoolah, 'et whunts'ih whulutah ndutest'ilh t'eh, 'aw dune la' whudóneh ghait'ah. \v 24 'Et huwa ndet nuwheni zeh neba unzoo, 'i ka' ts'oot'en ghaít'ah. 'Uyoon ba unzoo, 'i zeh ka' ts'oot'en. \v 25 'Et ndai 'ilhunahuwúdulh hiye 'óoket, 'i ts'iyawh ah'alh ho' 'int'ah. 'Ink'ez nuhyuh ts'ih bugha t'ets'oninzun, 'i whunts'i, buka' oodolhkut gunih. \v 26 Ndi yun k'ut 'ink'ez ndai hoonli, 'i ts'iyawh neMoodihti 'en bube'ildzun 'et huwa. \v 27 'Et huba 'alha cha'hoot'ah, 'en ndet nuhghu nuhúzya 'ink'ez whuz tanyalh t'eh, ndai nuhbut nihíninla, 'i ooh'alh 'ink'ez nuhyuh ts'ih bugha t'ets'oninzun, 'i whunts'i buka' oodolhkut gunih. \v 28 'Et whunts'ih dune njan ndun whudutenilh, “Ndi 'uk'edéltsi bugha it'aih, 'int'ah,” 'et t'eh 'aw cha'zooh'al. Ndun nuhwhudutenilh 'ink'ez buyuh ts'ih bugha t'ets'oninzun, 'i 'et huwa 'et 'aw cha'zooh'al. 'Et whunts'ih ndi yun k'ut 'ink'ez ndai hoonli, 'i ts'iyawh neMoodihti 'en bube'ildzun 'int'ah. \v 29 Ndi neyuh ts'ih bugha t'ets'oninzun, 'i bughu yalhtuk, 'aw nuhwheni nuhyuh ts'ih bugha t'ets'oninzun, 'i 'et ilah howu yalhtuk. Ndun buyuh ts'ih bugha t'ets'oninzun, 'i yughi yalhtuk ho' dusni. 'Et di ka 'uyoon buyuh ts'ih bugha t'ets'oninzun, 'i be 'aw hoonli hoh whuch'a nelhjoot, nts'e na'a 'uyoon beni taoodez'ai 'i suba nahuteyelh? \v 30 'Et ts'uyi ka chanailya dusni hoh us'alh, 'et whunts'ih sughu yahalhtuk. 'Et di ka sughu yahalhtuk chanailya dusni 'et whunts'ih? \v 31 'Et huwa ndet ah'alh, 'ink'ez ahtnai totsuk, k'us nts'oh daht'en chah, 'et ts'iyawh 'i be 'et nts'e na'a Yak'usda whé delhti, 'et whuz na'a zeh dune wahle huba' hoont'ah. \v 32 'Et huwa Lizwif, 'ink'ez 'udun yun k'ut whut'en, 'ink'ez Yak'usda ba 'ilhunahuwúdulh, 'en chah, ndan hinli whunts'i, 'et 'aw hoonliyaz huba dzuh 'oohneh gunih. \v 33 Si chah whuz na'a 'et ts'iyanah ts'un wuszoo hukwa 'ust'en. Sich'oh hootést'i hukwa cha'zust'en. K'us ndet ts'iyanah ba hoonzoo túne' 'ust'en, 'et huwa 'en sih hudoojih. \c 11 \nb \v 1 Nts'e na'a Christ k'una'a 'ust'ah, 'et nuhwheni chah si sk'una'a 'ooht'e. \s1 Netsi gha'weznik 'i hoh tenazdudli hubugha \p \v 2 'Aw 'et sulhutsinkah njan dudusni soo 'aht'en. Ts'iyaintsuk bugha sunalhúnih, 'ink'ez whunohodalh'ih, 'i ts'iyawh hoohtun. \v 3 'Et njan t'eoonóhzin hukwa' nuszun, Christ 'en zeh dune ts'iyawh gha ndoh 'int'ah. Dune, 'en zeh ts'ekoo gha ndoh 'úhint'ah. 'Ink'ez Yak'usda 'en zeh Christ yugha ndoh 'int'ah. \v 4 K'us ndan dune butsi gha'weznik hoh tenadudli k'us nus whunóolh'en t'eh, 'et t'eh ndun dune yugha ndoh 'int'ah, 'en hooya yutelhtsilh. \v 5 K'us ndan ts'eke butsi ghacha'winik hoh tenadudli k'us nus whunilh'en t'eh, 'et t'eh ndun ts'eke yugha ndoh 'int'ah, 'en hooya yutelhtsilh. 'Ants'i butsigha hoolah li'tet'ilh 'et huwa. \v 6 'Aw butsi gha'weznik hukwa cha'nizun t'eh, 'et t'eh butsi dulhcho nahinoozo. 'Et whunts'ih hukwaya unli butsigha dune k'una'a hananedut'az, k'us nanedzo t'eh, 'et t'eh butsi gha'woonik huba' hoont'ah. \v 7 'Et 'alha dune, 'en Yak'usda k'una'a dant'ah 'int'ah, whuz k'una'a 'uhint'ah, 'ink'ez ye dézti, 'i k'una'a 'uhint'ah. 'Et huwa butsi ghacha'winik huba cha'hóot'ah. 'Et ts'ekoo 'en dune hiye dezti 'uhint'ah. \v 8 Dune, 'en 'aw ts'eke ts'un hachaizulh, 'ink'ez ts'eke 'en dune ts'un hainzut 'et huwa. \v 9 'Ink'ez Yak'usda dune 'aw ts'eke ba cha'yilil, 'ink'ez ts'eke 'en dune ba 'uyinla. \v 10 'Et huwa ndunnah Lizas, 'en bula sih ts'ih ndet ts'ekoo hubugha óoni'ai, 'i butsi gha'woonik huba' hoont'ah. \v 11 'Ink'ez neMoodihti bube'ildzun 'uts'int'ah. 'Et huwa dune, 'en ts'ekoo hubu'et 'uhoot'e ghait'ah, 'ink'ez ts'ekoo 'en dune hubu'et 'uhoot'e ghait'ah. \v 12 'Et ts'eke dune ts'un hainzut 'ink'ez dune ts'eke bugha whuzdli, 'ink'ez ts'iyawh Yak'usda ts'un hainde, ho' 'uhoont'ah. \v 13 Nuhwhenich'oh ts'ah'un na'a hoh duba nahutehdeh. K'us ndan ts'ekoo 'en tenahududli 'ink'ez 'aw dutsi gha cha'winik t'eh, 'et nuhwhuba ts'ah'un 'uhoont'ah ih? 'Et nuhwhuba dahoont'ah? \v 14 Njan ndet zeh whuts'odul'eh ndi yun k'ut? Soo cho whunulh'en, dune butsigha dinyez t'eh, 'et buba hukwaya hoonli ho' hoont'ah. \v 15 'Et whunts'ih ts'eke butsigha dinyez t'eh, 'en ba hoonzoo, 'et butsigha dinyez, 'et bughá whunt'ai butsi gha'weznik li'oot'e ka. \v 16 K'us ndan njan lhenah 'uhudutenilh hukwa' huninzun t'eh, 'et ndez na'a zeh njan dudusni, 'et ndez na'a zeh neba' hoont'ah ho' hoont'ah. Nuwheni chah 'ink'ez yun k'ut dune ts'iyawh ndunnah Yak'usda hunedulh 'ilhunahuwudulh totsuk. \s1 NeMoodihti hulhgha na'ut'alh huba \p \v 17 'Aw 'et ndi be nahodulh'eh, ulhtus hoh be nohwhulh yalhtuk. Ts'iyawh 'ilhunawuzéhdel t'eh, 'aw soo 'áht'en chaduzusnih. 'Et k'us 'ats'un na'a aht'en nuhwhudúsni. \v 18 'Udechoo khunek dusts'o, 'i ndet Yak'usda ba 'ilhunawáhdulh totsuk, ndet 'ilhunawuzehdel t'eh, 'et whunts'ih bulunah nuhtah lhenah 'udahni, 'et whulh 'údusts'o. 'Ink'ez suba 'alha 'uhoont'ah. \v 19 'Et nuhtah lhelhts'un hudédowh hinli, 'et whuz na'a ndótenilh. 'Et ndunnah nuhtah Yak'usda ba hinzoo, 'en ts'iyanah t'ebuntezeh ho' hoont'ah. \v 20 'Et huwa ndet 'ilhunawuzéhdel hoh 'et hulhgha neMoodihti na'ut'alh huba, 'aw 'et huba ilah whusahdel. \v 21 Lhe'ahja nuhwhenich'oh ahli hoh 'onghoh hubutsuh da ts'uyi ah'al. 'Et huwa bulunah buye'élts'ul 'ink'ez bulunah tahanésnai. \v 22 'Aw koo chawhaht'i 'uteh'alh k'us tatehtnilh whuba hoh aht'en? K'us ndi Yak'usda ba 'ilhunawuzehdel t'eh 'ants'i nuhwhuba hoonli ih? 'Ink'ez ndan hoonliyaz chait'ih be yooya ubutelhtsilh. Daja chah nuhwhudoosni? Soo 'aht'en nuhwhudoosni ih? 'Awundooh! 'Aw soo 'aht'en nuhwhudoosni ghait'ah! \s1 NeMoodihti whusanatedalh whuts'un, ndi lhes ts'oo'alh 'ink'ez ndi lubot be ts'ootnai, 'et whuz na'a neba dazsai bunaztelnih \p \v 23 'Et neMoodihti khunek stl'aida'ai 'ink'ez 'i 'int'ah nuhtl'ada'ai 'et ndutni, neMoodihti Sizi Gri 'ulh'ek da ndet da butl'a ihitelhtelh whutsuh, 'et lhes yilhchoot. \v 24 'Udechoo chanailya ni 'ink'ez lhts'eyalhkut. 'Et ndó bulhni, “Ndi lhes ulhchoot 'ink'ez ah'alh. Ndi suyust'e 'int'ah. 'I nuhwheni nuhwhuba lhts'edalhkut. 'Et ndulh'en hoh sunaoolhunih.” \v 25 'Ink'ez ndi lubot 'et whuz na'a zeh 'uja. 'Uha'al hukw'elh'az ndó budani, “Ndi lubot 'i k'andit khunek nuhwhuba lhadúsdla, 'i 'int'ah. Suzkai be nuhwhuba usdla. 'Et ahnai totsuk, 'et ndaht'en hoh sunaoolhúnih.” \v 26 'Et huwa ndi lhes teh'alh 'ink'ez ndi lubot tehnilh t'eh, 'et 'ahoolhyez 'et ndutelh'ilh totsuk, neMoodihti whusanatedalh whuts'un, 'et ndólh'en. 'Et 'i be neba dazsai whebuznoolhtun. \s1 Sizi neba dazsai bunaztelnih whutsuh, na'uzdunool'en, 'awhuz tulih lubeshi bulh 'uts'int'ah \p \v 27 'Et huwa k'us ndan ndi lhes yute'alh 'ink'ez neMoodihti bulubot yutetnelh hoh hiba soo cha'hildzoo hoh hiyilhchoot t'eh, 'en nduja t'eh, neMoodihti buyust'e 'ink'ez buzkai bulh 'i bugha lubeshi yilhchoot. \v 28 'Et dune dich'oh na'dunul'en 'et hukw'elh'az ndi lhes hiyoo'alh 'ink'ez ndi lubot hiyootnai. \v 29 'Et ndan soo cha'hildzoo hoh ndi yu'alh 'ink'ez yutnai t'eh, 'et Yak'usda yuba nahuteyeh, 'et dich'oh khanáwhunt'ai. Dich'oh 'aw ts'ah'un na'a hoh neMoodihti buyust'e 'i bugha t'ewhunúszun 'et huwa. \v 30 'Et huwa lhanah nuhtah laihít'ah suli, bulunah hunduda chah suli, 'ink'ez lhanah 'ilhuz nahunestez.\f + \fr 11:30 \ft Ndi khunek nahunestez ni, 'et yahadlah ni ho 'utni.\f* \v 31 'Et huwa t'ena'ts'udunudzun hoh nuwhenich'oh na'ts'udunul'en t'eh, 'et sih neMoodihti 'aw neba nahooyeh ghait'ah. \v 32 'Ink'ez neMoodihti neba naheyeh t'eh, 'et neoolhtsas. 'Et hoh 'aw ndi yun k'ut whudune bulh neba nahoodeh ghait'ah. \v 33 'Et huwa sulhutsinkah, nket'ah 'uteh'alh huba 'ilhunawuzehdel t'eh, lhba lhu'i. \v 34 Ndunnah buye'élts'ul, koo ts'ih hubélh'alh. 'Et hoh nket'ah 'ilhunawuzehdel t'eh, 'aw nuhwhuba nahoodeh ghait'ah. 'Ink'ez 'udun chah whenhodutelh'eh, ndet nuhghu niya t'eh, 'et ts'iyawh ts'ah'un na'a nuhwhuba neootes'alh. \c 12 \s1 Lhelhyoo Yak'usda be ts'odólhti neghá whunkat, 'et whunts'ih 'ilhunuh zeh Ndoni 'en zeh ts'iyawh negha yúnle \p \v 1 'Aw 'et sulhutsinkah dant'i Ndoni negha yú'aih, 'i neghalts'uk, 'i bugha 'et chah t'eóonóhzin nuhwhuba hukwa' nuszun. \v 2 T'eóonúhzun nuhwheni 'udun yun k'ut whut'en hoh da 'aw nuhwhuba 'alha 'uhoont'ah cháhlah inle. 'Et huwa ndi 'uk'edéltsi yachálhtuk, 'i buk'úne' aht'en ínle. \v 3 'Et huwa nuhwheni taóodutelts'ulh hukwa' nuszun. Soo cho whunulh'en, 'aw 'ilhunuh dune Yak'usda buyégha bugha, ‘Sizi Gri 'en untsi'’, dooni ghait'ah. 'Ink'ez 'aw 'ilhunuh dune ndutni t'eh, ‘Sizi Gri 'en neMoodihti 'int'ah’, Ndoni 'en bugha zeh ndudutenilh ho' hoont'ah. \v 4 'Aw 'et lhelhyoo neghá nkat, 'et whunts'ih 'ilhunuh zeh Ndoni 'en ts'iyawh negha yúnle. \v 5 'Ink'ez lhat lhelhts'un Yak'usda huba ne'ts'ut'en, 'et whunts'i 'ilhunuh neMoodihti zeh 'int'ah. \v 6 Lhat hoh Yak'usda ba' ts'oot'en huba' hoont'ah 'et whunts'i 'ilhunuh Yak'usda unli hoh ts'iyawh ye 'út'en lhaídulh'ih. \v 7 'Et 'ilhunuh ts'inli hoh Ndoni be wheóodiltsih ho' hoont'ah nuwheni ts'iyawh neba hoonzoo tele 'et huwa. \v 8 'Et 'ilhunuh dune, 'en Ndoni bugha khunek be ts'uwhunih, 'i yugha iní'ai. 'Et 'uyoon dune, 'en chah, Ndoni, 'en zeh, khunek be t'eoonudzun, 'i yugha íni'ai. \v 9 'Et 'uyoon chah Ndoni, 'en zeh, be 'alha 'uhoont'ah yugha inínla 'ink'ez 'uyoon, 'en Ndoni, 'en zeh, ndi ye úlhtus, 'i dune soo na'bulh'en, 'et yugha ooní'ai. \v 10 'Et 'uyoon 'en ndi huwa 'ét'en tuné' tet'en 'et yutl'ahó'ai. 'Et 'uyoon buba nus whunilh'en, 'et yugha óoni'ai. 'Et 'uyoon 'et nahooté'alh nts'e na'a buyégha lhelhts'un na'a 'int'ah, 'et yugha óoni'ai. 'Et 'uyoon lhelhts'un na'a yahútelhtuk yutl'ahó'ai. 'Et 'uyoon chah lhelhts'un na'a yahulhtuk, 'et t'ewhuntézin 'et yutl'ahó'ai. \v 11 'Ink'ez ndi ndunt'i, 'i ts'iyawh 'i Ndoni zeh nts'e na'a hukwa' ninzun k'una'a, 'et whuz na'a huba lhk'ehónla. 'Ink'ez k'an 'et ndet hubutaoonínla, 'i Ndoni dich'oh 'en be zeh 'uwhut'en. \s1 Christ buyust'e lhawh 'ulya, 'et whunts'ih buyust'e 'ilhunuh zeh 'int'ah \p \v 12 Ndez na'a njan dúhoont'ah, dune yust'e 'ilho zeh unli. Neyust'e lhat lhelhts'un na'a neoodinla wheni ho' 'int'ah, 'et whunts'ih 'ilho zeh unli. Christ, 'en chah 'et whuz na'a ndunt'ah. \v 13 'Ink'ez 'ilho Ndoni 'en bugha nuwheni ts'iyawh too be' ts'ulya hoh 'ilho yust'e ts'uzdli. 'Et Lizwif ts'inli, k'us 'udun yun k'ut whut'en ts'inli, k'us 'ulhna ts'inli, k'us 'ulhna whuch'a hubula nadutetnih ts'inli, nts'oh dats'ínt'ah ts'inli whunts'i, 'ilho Ndoni 'en ts'un 'ilho ts'etnai nesulhtsi. \v 14 Nulh'en neyust'e 'ilho zeh unli, 'et whunts'ih lhat neoodinla ho' 'int'ah. \v 15 'Et dune ke 'i utni, “Aw 'ula chasdlah, 'et huwa yust'e bube'ildzun cha'ust'ah.” 'Et whuz na'a yalhtuk t'eh, 'et ndi yust'e bube'ildzun chailah ih? 'Awundooh! \v 16 'Ink'ez dune dzo 'i 'utni, “Aw 'una chasdlah, 'et huwa yust'e bube'ildzun cha'ust'ah.” 'Et whuz na'a yalhtuk t'eh, 'et ndi yust'e bube'ildzun chailah ih? 'Awundooh! \v 17 'Et dune yust'e ts'iyawh 'una unli t'eh, 'et t'eh nts'e na'a simba hoonliyaz whudóots'o? K'us yust'e ts'iyawh 'udzo unli t'eh, 'et t'eh nts'e na'a simba hoonliyaz whuza hólhtsun? 'Aw 'uhót'e ghait'ah! \v 18 'Et huwa Yak'usda neyust'e lhat neoodinla yulhtsi, 'et whuz na'a hukwa' ninzun 'et huwa 'et ndúyinla. \v 19 Nts'e na'a simba 'ilho zeh wule? 'Et 'úja t'eh, 'et nts'e na'a simba yust'e wule? 'Aw 'uhót'e ghait'ah! \v 20 'Et hoh yust'e lhat neoodinla unli 'et whunts'ih 'ilho zeh unli. \v 21 'Ink'ez 'una, 'ula, “Aw nka' nooszin ghaít'ah,” dooní ghait'ah. 'Ink'ez chah 'utsi, 'uke, “Aw nka' nooszin ghaít'ah,” dooni ghait'ah. \v 22 'Et k'us ndi yust'e whulutah tube lait'ah unli uzninzun, 'et whunts'ih 'i be'et 'aw 'uts'oot'e ghaít'ah. \v 23 'Ink'ez ndi yust'e bulah ndai 'aw chadíti uzninzun, 'i 'int'ah 'o nus unzoo 'ink'ez sóo ne'ts'oolh'en huba' hoont'ah. 'Ink'ez ndi yust'e whulutah ndet 'aw dune nalhts'et huba cha'hóozooh, 'i 'int'ah degha nus sóo ne'ool'en huba' hoont'ah. \v 24 Ndet buyust'e soo 'oonent'en t'eh, 'aw 'et soo 'int'ah. 'Et whunts'ih Yak'usda ts'iyawh lhkanaídanla. 'Et huwa ndai buyust'e bulah hubutah hoolah, 'i ba 'o nus buba idézti k'una'a 'uyínla. \v 25 'Et ndez na'a buyust'e 'aw lhk'eookat ghaít'ah. 'Et whunts'ih ndai buyust'e bulah ts'iyawh lhgha hudli. \v 26 'Et buyust'e bulah 'ilho whunts'i dzuh nuzut t'eh, ts'iyawh dzuh nuhudeh. 'Et 'ilho buyust'e bulah hidélhti t'eh, ts'iyawh lhba huhóont'i. \v 27 'Et whuz na'a zeh nuhwheni chah Christ buyust'e 'aht'ah. 'Ilhunah ahli hoh 'i buyust'e bulah 'aht'ah. \v 28 'Et huwa 'ilhunahuwúdulh hubutah, Yak'usda dich'oh 'utahábanla hoh whél'a, 'en 'udechoo nébuninla. 'Et nus whunilh'en, 'en whulh nat nébuninla. 'Et dune hoodulh'eh whulh tat nébuninla. 'Et 'o 'at huwa 'ét'en túne' 'ut'en nébuninla. 'Et 'o 'at hubutl'a hó'ai hoh dune soo na'bulh'en, 'en nébuninla. 'Et 'o 'at 'uyoon la'ut'en nébuninla. 'Et 'o 'at dune moodih nébuninla, 'ink'ez bulunah lhelh ts'un na'a yahulhtuk nébuninla. \v 29 'Et nuwheni ts'iyawh ih whél'a ts'inli? Nuwheni ts'iyawh ih nus whunilh'en ts'inli? 'Et nuwheni ts'iyawh ih dune hoodulh'eh ts'inli? Nuwheni ts'iyawh ih huwa 'ét'en túne' uztet'ilh? \v 30 'Et nuwheni ts'iyawh ih netl'awhélts'ut dune soo ná'ts'ulh'en? Nuwheni ts'iyawh ih lhelh ts'un na'a yats'utelhtuk? Nuwheni ts'iyawh ih lhelh yoo khunek t'ets'unuzih netl'awhélts'ut? 'Awundooh! \v 31 'Et ndi degha nus unzoo, 'i neghant'ai, 'i soo cho hukwa' nuhzun, 'et whunts'i 'o nus hoonzoo, 'et whewhuntelhtun. \c 13 \s1 Be nék'ets'intsi', 'i degha nus dézti ho' hoont'ah \p \v 1 'Et dune bughunek hiye yalhtuk, 'i 'ink'ez lizas hiye yalhtuk, 'i chah, 'et whuz na'a ts'iyawh be yalhtuk, 'et whunts'ih be nék'ets'intsi' chást'ih t'eh, 'et t'eh lhendunuts'o cho 'ink'ez lhendunuts'oyaz 'ants'i 'ilho lhendunuts'o li'dutesnilh. \v 2 'Et dune huba nus whunilh'en t'eh, 'ink'ez huba whé' hoont'ah hooyah ts'iyawh t'eóonúszun t'eh, 'ink'ez khunek be t'eóonudzun, 'i 'et chah t'eooniszin t'eh, 'ink'ez ts'iyawh be 'alha 'uhoont'ah 'ust'i t'eh hoh dzulh whunts'i 'udun nités'alh t'eh, whuz na'a 'et ndust'ah hoh be nék'ets'intsi', 'i chást'ih t'eh, 'et t'eh 'aw hoonli chaslah. \v 3 Ndai buk'e dune ts'inli ts'iyawh howa níla t'eh, 'ink'ez suyust'e chah duték'un whuba nech'ahudetni hubutl'a yálhti t'eh, 'ink'ez be nék'ets'intsi', 'i bu'et 'ust'ah t'eh, 'et t'eh 'aw suba k'elha hole ghaít'ah. \v 4 Ndi be nék'ets'intsi', 'i bugha hoonli tacha'dinik. 'I bugha nedzi unzoo hukw'u na'a 'uts'int'ah. 'I bugha 'aw howu cha'ts'oolhúnih, 'ink'ez 'aw dune 'uzdudil'i howu yachats'ulhtuk chah, 'ink'ez 'aw ts'incha nacha'uzdudíl'i. \v 5 Ndi be nék'ets'intsi', 'i bugha 'aw 'uyoon hoontsi' k'una'a hubulh 'úts'oot'e ghait'ah. 'Aw nuwhenich'oh hukwa' 'uts'uninzun tuné'ts'oot'en ghaít'ah. 'I bugha 'aw khun ts'uhunóolch'e ghaít'ah 'ink'ez 'aw hoontsi' hubugha nuní uznoozut ghaít'ah. \v 6 'I bugha ndai 'aw ts'ah'un na'a cha'ít'ah t'eh, 'aw ts'uhót'i ghaít'ah. 'Et whunts'ih ndai khunek 'alha 'int'ah, 'i be ts'uhóont'i. \v 7 Ndi be nék'ets'intsi', 'i bugha 'aw 'ustl'e 'uts'ooneh ghaít'ah. Ts'iyaintsuk neba 'alha 'uhoont'ah. Nts'oh dáhoont'ah hoh hukwa ts'ih ts'úhooli, 'ink'ez 'et ts'iyaintsuk whechats'ítsaz. \v 8 Ndi be nék'ets'intsi', 'i 'aw bulatah hoolah. 'Et whunts'ih ndi be nus t'eoonudzun, 'i 'et 'ustl'e 'uwhuténilh. 'Et lhelhts'un na'a yatuk, 'et chah hoolah whutele. 'Ink'ez ndi be t'eóonudzun, 'i chah 'ustl'e 'udutenilh. \v 9 K'an 'et ndi be t'eóonudzun, 'i bulah zeh ts'it'i 'ink'ez ndi be nus t'eoonudzun, 'i chah bulah zeh ts'it'i 'et huwa. \v 10 'Et whunts'ih ndet whulatah suli, 'et whusawhélts'ut t'eh, 'et ndet bulah zeh unli, 'i ts'iyawh 'ustl'e' 'uwhuténilh. \v 11 'Et 'uski usdli da, 'et 'uski k'una'a yalhtuk, 'uski k'una'a nuní nuszut, 'ink'ez 'uski k'una'a lhtahawhúsdle. 'Aw 'et dune sidúdli, 'et ndai be 'uski k'úne' zust'en, ts'iyawh 'udun niooníla. \v 12 Soo cho whunulh'en, ndai be ná'uzdunul'en, 'i be 'aw soo nacha'ts'udunil'en. 'Et ndet whusawhélts'ut t'eh, 'et soo ts'ah'un nts'e na'a ts'unul'en, 'et whuz na'a zeh ts'uwhe'en suli. K'an 'et bulah zeh t'eóonúszun, 'et whunts'ih ndet whusawhélts'ut t'eh, 'et t'eh nts'e na'a Yak'usda t'esunínzun, 'et si chah whuz na'a ts'iyaintsuk t'ewhunteszeh. \v 13 'Aw 'et ndi tawh dedowh, be 'alha 'uhoont'ah, be hukwa' tsi hóodli, 'ink'ez be nék'ets'intsi', 'i 'et njan whuzdla. 'Ink'ez degha nus dézti, 'i bé lhk'ets'udutsi', 'i 'int'ah. \c 14 \s1 Bé nus whét'en, 'i degha nus buka' noohzin huba' hoont'ah \p \v 1 'Aw 'et ndi be nék'ets'intsi', 'i zeh soo cho ts'un naht'uk. 'Ink'ez ndai Ndoni negha íninla, 'i soo cho buka' noohzin. 'Et ndi be nus whét'en, 'i degha nus buka' noohzin huba' hoont'ah. \v 2 'Et ndan lhelhyoo khunek be yahulhtuk, 'en Yak'usda ts'un yálhtuk, 'aw dune ts'un yalhtuk ilah hoh 'utni, daja ni 'aw dune t'ehonízun 'et huwa. 'Ants'i huba whe' hoont'ah hooyah, buyégha bugha yálhtuk 'et huwa. \v 3 'Et whunts'ih ndan nus whúnilh'en, 'en dune ts'un yalhtuk. 'Et 'o nus Yak'usda ba hilhtus wule, hubudziyuh hoolhtus 'ulheh, 'ink'ez hubudzi nduk óot'e ka. \v 4 'Et lhelhts'un na'a khunek be yalhtuk, dich'oh 'o nus Yak'usda ba ulhtus na'dudulhtsi. 'Et whunts'ih ndan nus whunilh'en, 'en ndunnah 'ilhunahuwúdulh 'o nus Yak'usda ba hilhtus wule hubulhtsi. \v 5 Ts'iyawh unducha lhelhts'un na'a khunek be yalhtuk 'et whunts'ih nus whunilh'en wahle, 'et 'o nus nuhwhuba hukwa' nuszun. Ndan nus whunóolh'en, 'en nuhwheni nuhwhuba lhelhts'un na'a yalhtuk 'o nus ncha ho' 'int'ah. Ndan lhelhts'un na'a khunek be yalhtuk, ndet 'uwhúlhni, 'aw t'ets'onízun. 'Et nts'e na'a daja ni t'eooniszin t'eh, 'et t'eh zeh ts'ah'un na'a daja ni t'ets'ontezeh. 'Et sih 'ilhunahuwúdulh Yak'usda ba hilhtus hútele. \s1 Ndan lhelhts'un na'a khunek be yalhtuk, 'et 'uyoo khunek ye yátelhtuk, 'i daja ni hoh 'utni t'einoozeh 'et huba soo cho tenadoodli \p \v 6 'Aw 'et sulhutsinkah nuhghu nusya t'eh lhelhts'un na'a be yatuk, 'i be nohwhulh yálhtuk t'eh, 'et nts'e na'a simba nuhwhuba hózoo? 'Et whunts'ih ndai nuhwhuba whé 'utni hooyah, k'us be t'eóonudzun, k'us bé nus whét'en, k'us be whúnhots'odulh'eh, 'et whuz na'a nohwhulh yalhtuk t'eh, 'aw 'et zeh nuhwhuba whútezoo. \v 7 Ndai 'i 'aw chakhínah, 'i 'ants'i ndai bulaz dunul'ai hoh be ts'ujun, 'i k'us 'ult'o, 'i be duzíts'ai 'ink'ez 'ilhuh k'una'a zeh dusts'o t'eh, 'et nts'e na'a simba shun t'ets'unoozeh? \v 8 'Ink'ez be ts'ujun hiye jih 'uts'un na'a be duzíts'ai t'eh, 'et t'eh nts'e na'a simba lhuhutedughan lhahádootneh ih? \v 9 Nuhwheni chah 'et whuz na'a zeh lhelhts'un na'a yalhtuk t'eh, 'et nts'e na'a simba daja dahni t'ets'onoozeh? 'Ants'ih yaz ts'un yalhtuk li'dutehnilh. \v 10 'Et lhat ndi yun k'ut lhelhts'un na'a khunek be yats'ulhtuk. 'I ts'iyawh 'ilho hoh hoonliyaz 'uwhúlhni. \v 11 'Et huwa daja ni 'aw t'eóonuzúszun t'eh, 'et sih ndan lhelhts'un na'a khunek be yalhtuk, 'en lhelhyoo dedowh suba li'hoont'ah 'ink'ez si chah lhelhts'un dedowh huba lí'ust'ah. \v 12 'Ink'ez ndai Ndoni negha ooní'ai nuhwheni chah tube buka' nahzun 'ilhunahuwúdulh hilhtus huboolhtsilh ka. 'Et huwa 'et zeh buka' nahzun, 'o nus hoolhtus wahle. \v 13 Njan howa ndan lhelhts'un na'a khunek be yalhtuk, 'et 'uyoo khunek ye yátelhtuk, 'i daja ni hoh 'utni t'einoozeh 'et huba soo cho tenadoodli. 'Et sih daja ni t'ehonoozeh. \v 14 'Et ndi lhelhts'un na'a khunek be tenadusdli t'eh, 'et t'eh sich'oh suyéghah 'i be tenadutesdli 'et huwa. 'Et whunts'ih sich'oh seni ba 'et 'ants'i whutéle. \v 15 Nts'e na'a degha nus neba whutézoo? Daja nuhzun? Ndez na'a 'o nus soo 'uhoont'ah, 'et sich'oh suyégha chah 'ink'ez sich'oh seni be chah tenadutesdli. 'Et sich'oh suyégha chah 'ink'ez sich'oh seni shun be chah tesjun. \v 16 'Et whunts'ih nyunch'oh nyégha 'i be zeh khunek be yailhtuk, 'et Yak'usda délhti hoh yailhtuk t'eh, 'et 'ilhunuh t'eoonuszun hubutah usda, ndi khunek dézti, 'i be yailhtuk, 'ink'ez nyudits'o t'eh, 'et sih nts'e na'a ndoh honeh dooni, daja ni 'aw t'ewhunuszun 'et huwa. \v 17 'Et 'alha nghunek dézti, 'i tube únzoo. 'Et whunts'ih ndan t'echanusze, 'et huwa Yak'usda ba 'aw ulhtus wule ghaít'ah. \v 18 Yak'usda suchanailya dusni ndi lhelhts'un na'a khunek be yalhtuk, si nuhghanus lhat hoh lhents'un na'a yalhtuk. \v 19 'Et whunts'ih 'ilhunahuwésdel hubutah, skwunlai khunek be whunts'i nohwhulh yátelhtuk t'eh, 'et lhai cho lhelhyoo khunek be nohwhulh yátelhtuk, 'et 'o nus hoonzoo. 'Et hukwa' nuszun. \s1 Lhelhyoo khunek be yatuk, 'i huba 'alha cha'hóot'ah, 'en zeh hubugha 'utni ho' hoont'ah \p \v 20 Sulhutsinkah 'uskeh k'una'a 'ooht'e gunih nuhwhubeni be. 'Et 'uskehyaz dahínt'ah 'aw hoontsi' t'ehonízun, 'et whuz na'a 'ooht'e. 'Et whunts'ih dune suli k'una'a nuní noohzut. \v 21 'Et Yak'usda bughunek k'ut 'uk'une'úzguz 'et ndutni, \q1 “Lhanah lhelhyoo khunek be yalhtuk, \q2 'ink'ez dune 'ats'un keyah whut'en, \q1 'en hubugha ndunnah Lizwif 'i be hubulh yátelhtuk, \q2 'et whunts'ih 'aw sodóots'o hukwa cha'hunízun.” \p \v 22 'Et sih ndi lhelhyoo khunek 'i be Lizwif, 'en hubugha 'útni ho' hoont'ah. Ndunnah huba 'alha 'uhoont'ah ba cha'ít'ah. Huba 'alha cha'hóot'ah, 'aw 'en zeh buba 'int'ah. 'Et whunts'ih nts'e na'a dune Yak'usda huba nus whunilh'en, ndunnah huba 'alha 'uhoont'ah 'en huba 'uhoont'ah, huba 'alha cha'hóot'ah, 'en huba cha'hóot'ah. \v 23 'Et huwa Yak'usda ba 'ilhunahuwúdulh, 'en ts'iyawh 'ilho 'ilhunahuwutédulh, 'ink'ez ts'iyawh 'ilhunah lhelhyoo khunek be yahutelhtuk t'eh, 'et whuz na'a nduhóoja whulhuhodul'eh k'us ndunnah huba 'alha cha'hóot'ah, 'en nuhgha nindel 'ink'ez nuhzih húdelhts'i t'eh, 'et 'alha tulih nuhwheni whusnik ahli nuhóduténilh ih? A, 'alha 'uhoont'ah! \v 24 'Et whunts'ih ts'iyawh Yak'usda ba nus huhó'en t'eh, 'ink'ez 'ilhunuh 'aw soo cho whechaoodulhú'e k'us 'aw buba 'alha cha'hóot'ah, 'en nuhghu ninya 'ink'ez nuhzih usda t'eh, 'et ndunnah nus ho'en, 'en hubugha ndet hoh tinta' 'ut'ih unli, 'et nahooté'alh. 'Et huboozélhts'ai huwa ts'iyanah hiba nahezya. \v 25 'Et sih dudzi yuh untelh'i, 'i ts'iyanah nalhts'et hawhútelts'ulh ho' hoont'ah. 'Et huwa nachánitno, Yak'usda ts'un teni' untelhdzilh, 'ink'ez 'alha Yak'usda nuhwhutah 'int'ah hidutenilh. \s1 Yak'usda ba 'ilhunahowesdel t'eh, ndez na'a ndadutenilh \p \v 26 'Et sulhutsinkah, daja dutehnilh? Ndet 'ilhunawahdulh teh, 'ilhunah ahli hoh 'o nus ntehyeh 'ink'ez lhat lhula'daht'en. 'Et sih nus lhúnlhut'uk lí'aht'ah. 'Ilhunuh ahli hoh Ndoni nuhgha ooni'ai, whuz na'a 'ooht'en. 'Et 'ilhunuh Yak'usda bushun aht'i, k'us 'ilhunuh whebodutelh'eh aht'i, k'us 'ilhunuh 'uyoo khunek bé nuhtah yatelhtuk aht'i, k'us 'ilhunuh ndai Yak'usda ts'un be hóoduteltsih aht'i, k'us 'ilhunuh bughunek daja dutenelh aht'i. \v 27 Ndan nuhtah 'uyoo khunek bé yatelhtuk t'eh, 'et nanah k'us tanah k'us degha nus tahult'oh, 'en 'ilhunah zeh huba yaooltuk. 'Ink'ez 'ilhunah daja hutni, 'et ndun whudóoni. \v 28 'Et whunts'ih nuhk'una'a yuba yatelhtuk hoolah t'eh, 'et t'eh 'ilhunahuwésdel hubutah 'ants'i t'edoosnih. Dich'oh dudzi yuh hoh 'ink'ez Yak'usda ts'un chah yaoolhtuk. \v 29 'Et ndan nus hó'en nanah k'us tanah, 'en zeh Yak'usda bughunek be yahoolhtuk. 'Et ndai hiye yaílhtuk, 'i 'et 'onghoh, 'en daja hutni, 'uyoon ba ts'ah'un na'a 'int'ah tulih k'us 'ats'un na'a tulih 'int'ah. \v 30 'Ink'ez hubutah 'ilhunuh hoonliyaz benghuh níwhults'ut, 'et howu yatelhtuk t'eh, 'et 'udechoo yatelhtuk, 'en t'edoosnih. \v 31 'Et whuz na'a 'ilho ahli hoh nus hóh'en t'eh, 'et sih ts'iyawh 'o nus soo t'ewhunoohzeh, 'ink'ez ts'iyawh huba nus whúnulht'uk hoh bula 'ooht'en. \v 32 'Ink'ez dich'oh buyégha 'i be ndet nus whunóolh'en, dich'oh zeh k'úne' whul'en. \v 33 Yak'usda 'en ndai be nédzi dezghel, 'en buts'un hayúkat. 'Et whunts'ih dune ye lhanah 'uhudutni, 'i 'aw 'en buts'un hachayuskat. 'Et whuz na'a nts'oh tulih dune Yak'usda bube'ildzun 'ilhunahuwudulh, 'en ndi be nedzi dezghel, 'i 'et dez'ai. \v 34 'Et nuhwheni 'ilhunawuzehdel t'eh, 'et nuhts'ekoo 'en t'ehudoosnih huba' hoont'ah. 'En yahutelhtuk huba cha'hóot'ah, dune ghanyo 'uhint'ah 'et huwa. Moses be' dustl'us 'i chah 'et whuz na'a zeh 'et ndutni. \v 35 'Et ts'ekoo hoonliyaz hodutel'eh hukwa' huninzun t'eh, bukoo ts'ih dukikah 'en hubuhoodolhkut. Yak'usda ba 'ilhunahuwúdulh hubutah, ts'eke yatelhtuk t'eh, nuhwhuba hukwaya hoonli ho' hoont'ah. \v 36 Daja nuhzun, Yak'usda bughunek nuhwheni ih nuhts'u hadélts'ut? 'Ink'ez nuhwheni zeh ih nuhts'u hadúkat? 'Awundooh! \v 37 'Et ndunnah nus whunílh'en na'dunúdzun, k'us Ndoni hoonliyaz 'en hubugha íni'ai, 'et whuz na'a ndonínzun t'eh, 'et ndez na'a chah ndunóozin, ndai bugha nuhts'o k'e'águz, 'i Yak'usda khunek netl'aída'ai, 'i zeh 'int'ah. \v 38 'Et whunts'ih ndunnah hoonli t'eóonínzun na'dunúdzun, 'en chah whute whuz na'a 'uhoot'e. \v 39 'Et sulhutsinkah 'o 'un chah nus ho'en tehle, soo cho hukwa' nuhzun, 'ink'ez ndunnah lhelhyoo khunek be yáhulhtuk, 'en chah whuch'a hubunóohyoot gunih. \v 40 'Et huwa ts'iyawh hoonzoo hukw'u na'a 'ink'ez ts'ah'un na'a 'uhót'e. \c 15 \s1 Christ dinadíja 'alha 'uhoont'ah \p \v 1 'Aw 'et sulhutsinkah ndi khunek unzoo, 'i be nohwhulh yálhtuk. Soo cho t'entehzeh hukwa' nuszun. 'Uda úlhchoot 'ink'ez 'et huwa 'i be ndi yun k'ut delhúts'i. \v 2 'Ink'ez ndi khunek be nohwhulh yalhtuk, 'i soo cho oohtun t'eh, 'et 'i be dahjih. 'Et whunts'ih 'ants'i nuhwhuba 'alha 'uhoont'ah t'eh, 'aw buk'e dóohjih ghaít'ah. \v 3 'Et 'udechoo da nuhwheni nuhtl'aho'ai ndet stl'awhélts'ut, nts'e na'a Christ nelubeshi k'elha dazsai. 'Et whuz na'a Yak'usda bughunek 'et ndutni. \v 4 'Ink'ez nts'e na'a wheyihiyalhti. 'Et whulh tat dzin dinadija. 'Et whuz na'a Yak'usda bughunek 'et chah ndutni. \v 5 'Ink'ez nts'e na'a Cephas yunalh ts'et hainya, 'et hukw'elh'az ndunnah lanezi 'o 'at nanah, 'en hubunalh ts'et hainya. \v 6 'Et hukw'elh'az 500 neyulhutsinkah 'en ts'iyawh 'ilho hubunalh ts'et hainya. 'Ink'ez lhanah 'awhuz hukhuna, 'et whunts'i bulunah 'ilhuz nahunestez. \v 7 'Et James 'en chah yunalh ts'et hainya, 'ink'ez whél'a, 'en ts'iyawh hubunalh ts'et hainya. \v 8 'Ink'ez degha nus, si chah, 'aw soo whughah whudezulh hoh whuzíli ilah, 'et whunts'ih sunalh ts'et hainya. \v 9 Whel'a 'en hubutah si degha nus hubuk'elh'ih 'ust'ah na'dunúsdzun. 'Et Yak'usda ba 'ilhunahuwúdulh, 'en dzuh nobulhdeh inle, 'et huwa 'aw whél'a saduténilh 'et huba soo cha'lhúdzooh. \v 10 'Et whunts'ih Yak'usda ye unzoo, 'i bugha nts'e na'a dast'ah, 'et whuz na'a zeh 'ust'ah. 'Ink'ez Yak'usda suts'un únzoo, 'et 'aw 'ants'i cha'hóot'ah. 'Et k'us whel'a 'en hubutah huba nus 'ultus, 'i be 'ést'en. 'Aw si ilah, Yak'usda ye unzoo, 'i sulh 'int'ah, 'i be 'úst'en. \v 11 'Et huwa si sgha k'us 'onghoh hubugha, nts'e na'a Yak'usda bughunek be nohwhulh yáts'ulhtuk, 'et whuz na'a zeh neghunek nuhwhuba 'alha 'int'ah. \s1 T'ets'oninzun Christ yahadla tah dinadija \p \v 12 T'eóonúhzun Christ yahadla tah dinadija. 'Et whuz na'a nuwheni nelatah ts'ih whudáhts'o. 'Ink'ez nts'e na'a bulunah nuhwheni yahadla 'aw dinahudóodelh ghaít'ah dahni? \v 13 Ndez na'a njan ndúhoont'ah, ndunnah yahadla 'aw dinahudóodelh ghaít'ah t'eh, 'et sih Christ 'en chah 'aw dinachadídal. \v 14 'Ink'ez Christ 'en chah 'aw dinachadidal t'eh, 'et sih 'en bugha neghunek 'aw hoonliyaz chailah ho' 'int'ah, 'ink'ez be nuhwhuba 'alha 'uwhutét'ilh, 'i chah 'ants'i 'et 'uwhutét'ilh. \v 15 'Et whunts'ih yahadla dinachahúdidulh t'eh, Christ 'en chah 'aw dinachadidal. 'Et whuz na'a nduhooja t'eh, nuwheni chah Yak'usda bugha whuts'it be yats'ulhtuk li'hoont'ah. Njan lhe'ts'utni, Yak'usda 'en bugha Christ nakhítna hoh dinadija 'et huwa. \v 16 'Et yahadla dinachahúdidulh t'eh, Christ 'en chah 'aw dinachadídal ho' hoont'ah. \v 17 'Ink'ez Christ 'aw dinachadídal t'eh, 'et sih be nuhwhuba 'alha 'uhoont'ah 'aw hoonliyaz chailah ho' 'int'ah 'ink'ez 'awhuz nuhwhulubeshi bulh 'áht'ah. \v 18 'Ink'ez ndunnah Christ bube'ildzun hinli hoh yahadla, 'en ts'iyawh 'ilhuz wheni tinta' huninkat hinli. \v 19 'Et ndai Christ ts'un buka tsi ts'úhooli, 'et ndi yun k'ut uzdelhts'i huba zeh 'int'ah t'eh, 'et sih ts'iyanah tah nuwheni degha nus tets'ul'en wule. \s1 Ndi be yats'adla, 'i soo degha nus buch'a detni unli, 'i hoolah tele \p \v 20 'Et whunts'ih 'alha yahadla tah, Christ 'en 'uja dinadija. 'Ilhuz nanestez tah 'en 'udechoo dinadija whuzdli. \v 21 Dune, 'en bugha dune yahadlah 'ink'ez dune, 'en bugha nahakhítnah 'et huwa. \v 22 'Et nts'e na'a Adam 'en bugha ts'iyanah yaídla, 'et whuz na'a Christ, 'en zeh nahukhutetnah. \v 23 'Et whunts'ih 'ilhunah hinli hoh nts'oh huwa buba whezulh hubugha óoni'ai, 'et whuz na'a 'uhutet'ilh. Christ 'en choo nakhitnah suli. 'Et hukw'elh'az ndunnah Christ bube'ildzun hinli hoh huba whusanátedalh, 'et t'eh 'en chah. \v 24 'Et whulatah suli t'eh, ndoh ts'iyawh 'uda 'uhooja tele. 'Et hoh t'eh bula tah whutéle t'eh, nek'úne' whul'en, ndi yun k'ut neba ye úlhtus chah, ndi nududeh 'i be butl'awhelts'ut chah, 'i ts'iyawh 'ilho hoolah yutelhtsilh. 'Et hukw'elh'az ndai Sizi Gri dich'oh zeh yugha hubudayi cho unli, 'i ts'iyawh Yak'usda ne'aBá, 'en yutl'aítelelh. 'Et whuz na'a degha nus dzin whutéle ho' hoont'ah. \v 25 'Et whuts'un buYe' hich'a ne'ut'en, 'en be'aBá duke tl'ah nibutelelh 'ink'ez hubuk'edit'ez t'eh, 'et whuts'un ts'iyaintsuk k'une'butelilh huba' hoont'ah. \v 26 'Ink'ez ndi be yats'adla, 'i soo degha nus buch'a detni unli, 'i hoolah tele. \v 27 'Et huwa njan ndutni, “Ts'iyaintsuk degha nyoh 'int'ah yulhtsi.” 'Et whunts'ih hoh da 'uk'e'ánguz hoh ndutni, “Ts'iyaintsuk degha nyoh 'int'ah yulhtsi,” 'et whunts'ih 'aw Yak'usda buYe' Sizi Gri degha nyoh ni'dudooltelh ghait'ah ni hoh 'utni. \v 28 'Et nket'ah ts'iyaintsuk degha nyoh 'int'ah yutelhtsilh t'eh, 'et sih buYe', 'en chah, be'aBá degha nyoh 'int'ah 'uduteltsilh. 'En 'int'ah ts'iyaintsuk degha nyoh 'int'ah yulhtsi. 'Et sih Yak'usda dich'oh ts'iyaintsuk gha ndoh tele. \s1 Bulunah Sizi Gri dinadija 'awhuz huba 'alha cha'hoot'ah \p \v 29 'Et 'alha yahadla dinachahúdidulh t'eh, 'ink'ez ndunnah yahadla 'uyoon, 'en huba too be' hubuhulh'en, 'ink'ez 'et t'eh dahútenilh? 'Et di ka ndunnah yahadla 'uyoon, 'en huba too be' hubuhulh'en? Hoolah 'ants'i 'et 'uhut'en. \v 30 'Ink'ez di ka nuwheni chah dzin totsuk 'ahoolhyez neba wheóonujut? Nuhwheni daja nuhzun? \v 31 'Ink'ez nts'e na'a hooteht'i, si chah 'et whuz na'a Christ neMoodihti, Sizi ts'utni, 'en bugha hootést'i. 'Ink'ez soo ts'ih'un 'un whudusni, ndi khunek be yalhtuk, 'i bugha dzin totsuk dásah. \v 32 'Et keyah Ephesus ts'ih nts'e na'a ndi yun k'ut dune howu nuninuzut hoh, 'et si chah khunaiti be núsya t'eh, nts'e na'a 'uhoont'ah suba whutézoo? 'Et yahadla dinachahúdidulh t'eh, whute 'uts'oo'alh, tats'ootnai, bundada yaztádlah 'et huwa. \v 33 Nanooht'ah gunih! Ntsi' hubulh 'áht'en t'eh, 'et sih nuhwhe'ut'en k'ah hoonzoo ts'iyawh tinta' tet'ilh. \v 34 Ndai ts'ah'un 'int'ah, 'i doo chah zeh nuwheni tánadeh'ai hukwa 'ulh'en. Lubeshi 'ulh'en 'ustl'e 'ahneh! Bulunah 'awhuz Yak'usda bugha ts'ah'un t'ehonízun. Yooya wahle ka 'un whudúsni. \s1 Yahadla dinahudutédulh t'eh, hubuyust'e dant'ah be whusanáhutedulh? \p \v 35 'Et bulunah nduhútni, “Nts'e na'a yahadla dinahudutédulh? Dahínt'ah hoh hubuyust'e be whusanáhutedulh?” \v 36 Tube whuzahnik! Soo cho whunulh'en, ndai whuyínanla, 'i dazsai t'eh zeh, 'et whuz na'a zeh nakhutétnalh. \v 37 'Ink'ez ndai 'ílh'en whuyínanla, 'et ndai tele hanányi t'eh, 'et whuyínanla, 'i ilah 'int'ah 'ants'i bumai 'i zeh 'int'ah. \v 38 'Et whunts'ih Yak'usda nts'e na'a hukwa' ninzun, 'et whuz na'a 'uyulh'ih. 'Ink'ez ndi bumai ts'iyawh lhelhts'un dedowh 'i 'int'ah. \v 39 'Ink'ez ndai khunai buyat ts'iyawh 'aw lhk'una'a cha'ít'ah. Dune buyat 'i uyoo 'int'ah. Khunai buyat 'i chah 'uyoo 'int'ah. 'Et lhook buyat 'i chah 'uyoo 'int'ah. 'Et dut'ai buyat 'i chah 'uyoo 'int'ah. \v 40 'Et yak'uz whut'en hubuyust'e hoonli 'ink'ez ndi yun k'ut whut'en, 'en chah hubuyust'e hoonli. 'Et whunts'ih yak'uz whut'en hubuyust'e hiyé dézti, 'i 'ink'ez ndi yun k'ut whut'en hubuyust'e hiyé dézti, 'i bulh lhelhyoo 'int'ah. \v 41 'Et sa, 'i chah be yedezti, 'i hoonli. 'Ulh'ek ooza' 'i chah be yedezti, 'i hoonli. Sum 'i chah be yedezti, 'i hoonli. 'Et ndi sum ts'iyawh be yedezti, 'i lhelhyoo unli. \v 42 'Et yahadla dinahudutédulh t'eh, 'et chah lhelhts'un na'a 'uhint'ah. Nts'e na'a buyust'e whuyínanla, 'i k'una'a, 'i telhjut ho' 'int'ah. 'Et dinahududidel t'eh, 'aw hubuyust'e oolhjut ghait'ah. \v 43 'Et buyust'e chadíti hoh whuyíhiyalhti. 'Et whunts'ih dézti hoh dinádutédalh. Lait'ah hoh whuyíhiyalhti, 'et whunts'ih ulhtus hoh dinadutédalh. \v 44 Yinkak dune buyust'e k'una'a unli hoh whuyíhiyalhti. 'Et dinahudutédulh t'eh, 'et chah yak'uz huba 'uyoo buyust'e natedle. 'Et ndi yun k'ut uzdelhts'i huba, neyust'e ts'it'i. 'Et nduk yak'uz whuba 'uyoo neyust'e natédle. \v 45 'Et whuz na'a 'uk'e'edúguz hoh 'et ndutni, “Et 'udechoo dune 'en Adam yúlhni 'et buzul khuna suli.” 'Et degha nus Adam 'en bugha neyéghah khuna, 'et whuz na'a ne'ínla. \v 46 'Et whunts'ih neyust'e 'aw yak'uz huba cha'ít'ah. Neyust'e ndi yun k'ut be'ilhdzun 'int'ah. 'Et dats'uzsai hukw'elh'az yak'uz huba 'uyoo neyust'e natédleh. \v 47 'Et Yak'usda 'udechoo dune 'en ndi yun k'ut whutl'us 'i be dune yulhtsi. 'Et whulh nat dune, 'en neMoodihti, 'en yak'uz ts'ih hainzut 'int'ah. \v 48 'Et ndun dune whutl'us be 'ulya, dant'ah hoh dune unli, 'et ndunnah whutl'us be 'uhulya, 'en k'una'a 'uhint'ah. 'Et whuz na'a ndun yak'uz ts'ih haínzut, dant'ah unli, 'et ndunnah yak'uz huba 'int'ah, 'en k'una'a 'uhint'ah. \v 49 'Et ndun whutl'us be 'ulya dant'ah dune unli inle, 'et nuwheni chah 'en bundúts'últ'ah. 'Et whuz na'a ndun yak'uz ts'ih hainzut, 'en dant'ah dune unli 'et whuz na'a nuwheni chah 'en bunduts'últ'ah uztele. \s1 Bé dats'utsah 'i chah hoolah tele \p \v 50 'Et sulhutsinkah njan ndun whudusni, ndet Yak'usda hubudayi cho unli, 'et ndi yun k'ut neyust'e 'i be ilah. Yak'usda ndai yit'i, 'i 'aw ts'óolhchoot ghait'ah. Ndi yun k'ut neyust'e telhjut, ndai chatelhjut, 'i be ilah ts'otélhchulh 'et huwa. \v 51 'Aw 'et soo zélhts'ai. Ba whé' hoont'ah hooyah, 'i bugha nohwhulh yatélhtuk. Bulunah 'aw 'ilhuz nachats'untestus, 'et whunts'ih ts'iyawh lhents'un na'a na'uztetnilh. \v 52 Tube khun 'uwhuténilh, 'ants'i ts'unilts'ilh hukw'u na'a ba 'uwhuténilh. Hoh t'eh degha nus be ts'újun hiye jih be' dests'ai t'eh, 'et whuz na'a 'uwhutenilh. 'Et hoh whuya whudezulh yahadla, hubuyust'e 'aw chailhjut hoh dinahudutédulh, 'ink'ez nuwheni ts'iyawh lhelhts'un na'a na'uztetnilh. \v 53 'Et ilhjut, 'i 'aw chaílhjut natedle huba 'uhoont'ah. 'Ink'ez ndi bé daztétsah, 'i 'aw be dachaztesa, 'i naootedle. \v 54 'Et nket'ah ilhjut, 'i, 'aw chailhjut nasdli t'eh, 'ink'ez bé dats'utsah, 'i chah hoolah suli t'eh, 'et hoh whuya whudezulh t'eh, 'uk'e'éduguz ts'iyawh 'aw 'et lhaóodutenilh. 'Et huwa whuz na'a ndutni, “Bé dats'utsah, buch'a' ninde ho' 'int'ah.” \q1 \v 55 'Et huwa 'uts'utni, bé dats'utsah 'aw 'o 'at be dats'ootsah ghaít'ah. \q2 'Ink'ez ndet yahadla húdelhts'i, 'aw nehotun ghait'ah. \p \v 56 'Alha ndi bé dats'utsah, 'i lubeshi 'i gha 'uhooja. 'Ink'ez Moses bughunek k'uzninyuz, 'i be t'ets'onanzin lubeshi dáltus ho' 'int'ah. \v 57 'Et whunts'ih neMoodihti Sizi Gri, 'en bugha Yak'usda whuch'a ts'ulhdeh nets'ulhtsi. 'Et huwa tube cho nechanailya uzninzun. \v 58 'Et huwa sulhutsinkah, ulhtus wahle. Khun nawh hunoozin gunih! 'Ahoolhyez neMoodihti be 'ut'en k'ah soo cho 'uwhulh'en. T'eóonúhzun k'an 'et nts'e na'a neMoodihti ba 'aht'en, 'et huwa 'aw 'ants'i ilah 'aht'en ho' hoont'ah. \c 16 \s1 Yak'usda bube'ildzun sooneya huba 'ilhunanuts'owéz'ai \p \v 1 'Aw 'et dune Yak'usda bube'ildzun, 'en ndi sooneya huba 'ilhunanuts'owéz'ai, 'i bughu yatelhtuk. 'Et ndet yun k'ut Galatia 'ilhunahuwudulh, nts'e na'a hubutah budáni da, 'et nuhwheni chah 'et whuz na'a ndóht'en. \v 2 'Et 'ilhunah ahli hoh daltsuk bat'en be hoonzoo 'ahja, 'et whuz na'a k'enilhghel 'udechoo dzin, 'i bulah lhadáhle. 'Et t'eh nuhghuniya t'eh, 'et hoh whuya whudezulh 'ilhuna'naghóoh'alh huba cha'hóot'ah. \v 3 Ndet nuhts'uniya, 'et t'eh naootés'alh ndi nuwhe'dustl'us 'i be ndunnah nuhwhuba unzoo hinli, 'en ndi sooneya dune Yak'usda bube'ildzun, 'en huba hubugha íneh'ai, 'i bulh Jerusalem ts'ih hubutelh'alh. \v 4 'Et si chah whuz tesyalh huba hootézoo t'eh, 'et sih 'en cha sulh útedulh. \s1 Paul datenilh \p \v 5 'Et yun k'ut Macedonia 'et whegha lhutesyalh. 'Et whegha lhusíya t'eh, 'aw 'et nuhts'u t'ésyalh. \v 6 'Astl'iyaz whuba tulih 'et nuhzih wusda k'us khi nduwhulyez tulih nuhwhuzih wusda. 'Et hoh nts'e tesyalh ts'un, nuhwheni sula 'ooht'en ka. \v 7 Hoh whegha usyalh t'eh, 'aw nuhghah lhutesyalh. 'Et huwa 'aw k'an 'et nuhwhunoolh'en ghait'ah. 'Et whunts'ih sMoodihti 'usunínzun t'eh, 'et huwa 'astl'iyaz nduchah nuhzih wusda. \v 8 'Et whunts'ih ndet dzin 'uhoont'ah, Penticost huwhútni, 'et whuts'un keyah Ephesus 'et tesdalh. \v 9 'Et 'ants'i ndati k'us úncha, 'i suba da'duteztan li'hooja, 'ink'ez lhanah such'a detni unli. \v 10 'Et Timothy nuhghu ninya t'eh, 'aw hoonli whe chaníljut hoh nuhzih wuda. 'Et ts'iyawh nuhwheni nuhwhuba 'uhoont'ah. Si sk'una'a neMoodihti be 'ut'en k'ah ne'ut'en 'et huwa. \v 11 'Et huwa nuhwheni nuhtah 'en 'ants'i nuhwhuba wule gunih. 'Et whunts'ih budzi dezghel hoh suts'un nátoolh'a. Si 'ink'ez lhulhutsinkah nuwheni ts'iyawh huba ts'ilh'i. \v 12 'Et nelhutsin Apollos 'en bugha 'unohdutésnilh. k'an 'et nelhutsinkah bulh nuhts'u tóoya 'et huba hukwa' nuszun, 'et whunts'ih 'aw hukwa cha'nizun. 'Et huwa sa howu bulh yálhtuk. 'Et whunts'ih nts'oh whugha whudezulh 'et buba hoonzoo t'eh, 'et sih nuhwhuts'u tóoya. \s1 Soo cho huwahli \p \v 13 'Et soo cho huwahli. Be 'alha 'uhoont'ah, 'i be whuduts'o hoh sahyin. Nuhwheni nuhdzi hóoni hoh 'et nudoolhúya. Ulhtus wahle. \v 14 Ndai be ne'aht'en, 'i ts'iyawh be nék'ets'intsi', 'i be 'oolh'en. \v 15 'Et sulhutsinkah khunek ulhtus, 'i be nuhdutésnilh. Nt'eóonáhzun Stephanas 'ink'ez bukoo húdelhts'i, 'en yun k'ut Achaia 'et 'udechoo buba 'alha 'uhoont'ah huzdli. 'Ink'ez t'eóonáhzun nts'e na'a dune Yak'usda bube'ildzun, 'en huba né'hutet'en huwa' hududúlya. \v 16 'Et huwa ndun whudutésnilh, ndunt'ah 'ink'ez ndunnah soo cho hoolhtus hoh nelh 'út'en, 'en nuhwhenich'oh butl'á' dudulye. \v 17 Nkeda Stephanas, Fortunatus, 'ink'ez Achaicus, 'en sugha hunindel da, 'et huwa hoonúst'i. Ndai sughá chaikulh, 'en bugha sgha nínkat. \v 18 'Et huwa sich'oh suyégha 'ink'ez nuhwhenich'oh nuhyégha chah 'en bugha nduk na'uja. 'Et huwa ndunt'ah, 'en ts'ah'un na'a ne'boolh'en. \s1 Yak'usda yé unzoo, 'i nohwhulh óot'e \p \v 19 'Et yun k'ut Asia nts'e 'ilhunahuwudulh, 'en chah ts'iyawh dahooja nuhuwhútni. Aquila, Priscilla, 'ink'ez hubukoo Yak'usda ba 'ilhunahuwúdulh, 'en chah soo cho dahooja nuhuwhútni. \v 20 Ts'iyawh nelhutsinkah, 'en chah dahooja nuhuwhútni. Lubeshi bu'et nalhudunahts'oos. 'I be dahooja lhudahtni. \v 21 Si Paul sich'oh sula be 'uk'une'zíguz. 'I be dahooja nuhwhudúsni. \v 22 NeMoodihti Sizi Gri ndunnah 'en yuk'echaítsi', 'en Yak'usda ye whúske, 'i be hubuk'eóotelts'ulh. O sMoodihti 'a cho nets'ínyalh! \v 23 NeMoodihti Sizi Gri ye unzoo, 'i nohwhulh 'óot'e 'et zeh nuhwhuba hukwa' nuszun. \v 24 Be nuwhuk'esi', 'i Christ, Sizi 'en bugha, 'i ts'iyawh nohwhulh 'óot'e hukwa' nuszun. 'Et ndoh honeh.