\id JHN Jhnmat chj 17/08/06 Pascual Gaspar, Ovidio Domingo, Ambrocio Domingo, Elena de Ekstrom Chuj San Mateo Ixtatán 
\h SAN JUAN 
\toc1 A Vach' Ab'ix Ix Stz'ib'ejcan  SAN JUAN 
\toc2 SAN JUAN 
\mt2 A Vach' Ab'ix Ix Stz'ib'ejcan  
\mt1 SAN JUAN  
\ip San Juan sb'i jun libro tic, yujto a d'ay tz'ib'alb'ican yab'ixal Jesucristo yuj vin̈aj apóstol Juan. Tzac'anto tz'ib'ab'il jun libro tic, syalcoti to a Jesús aton Slolonel Dios sb'i, Yuninal ton Dios, yac'nacoch sb'a animail. Ulnaquec' cajan jun tiempoal d'a yolyib'an̈q'uinal tic.  
\ip A jun libro tic syala' to yovalil scac'och Jesús d'a co c'ool, yujto Yuninal Dios, a tz'ac'an co q'uinal d'a juneln̈ej. A Jesús chi', icha yopisio noc' calnel yic silab', icha chi' yopisio yuj Dios. Man̈ jantacoc juntzan̈ tas satub'tac sch'oxnac, stelaj sb'a yed' eb' anima, yalannacxi tas syalelc'och junjun macan̈ milagro chi'. Syalanpaxcot jun libro tic yuj eb' anima ac'annacoch Jesús d'a sc'ool yed' pax eb' ochnac ajc'olal d'ay.  
\ip A capítulo 13 masanto d'a 17, ata' syalcot tastac sc'ulejnac Jesús yed' eb' sc'ayb'um d'a slajvub'xo. A d'a jun tiempoal chi', yac'can snivanil sc'ol eb' sc'ayb'um, yujto yojtac to van sjavi chamel d'a yib'an̈. Axo d'a slajvub'xo jun libro tic, ata' syalcani tas ajnac syamchaj Jesús, tas ajnac sc'och d'a yichan̈ eb' ay yopisio, tas ajnac sculusajq'uei, schamel yed' tas ajnac smucchaji. Palta pitzvinacxi d'a scal eb' chamnac, sch'oxannacxi sb'a d'a eb' sc'ayb'um.  
\ip An̈ej jun libro tic tzijtum el tz'alancot yuj silab' Dios scha junoc mach tz'ac'anoch Jesús d'a sc'ool, aton q'uinal ay d'a juneln̈ej.  
\c 1  
\s1 A Slolonel Dios yac'nacoch sb'a animail  
\p
\v 1 Ayic mantalaj jun yolyib'an̈q'uinal tic, aytaxon ec' jun Slolonel Dios sb'i. A jun chi' aytaxon ec' yed' Dios, Dios ton val.  
\v 2 Ayic manto sb'o jun yolyib'an̈q'uinal tic Dios, aytaxon ec' yed'oc.  
\v 3 A' yac'lab'ejnac Dios chi' ayic sb'oannac masanil tastac. Malaj junoc tas b'onac tato man̈ yujoc.  
\v 4 A Slolonel Dios chi', aj q'uinal. Yuj jun q'uinal chi' ay saquilq'uinal d'ayon̈ anima on̈ tic.  
\v 5 A jun saquilq'uinal chi' tz'ac'an saquilq'uinal b'aj ay q'uic'alq'uinal. Axo jun q'uic'alq'uinal chi', max yal-laj yac'an tup jun saquilq'uinal chi'.   
\p
\v 6 Ay jun vin̈ checb'ilcot yuj Dios scuchan Juan.  
\v 7 Ulnaquec' vin̈ yac' testigoal sb'a yuj jun saquilq'uinal chi', yic vach' masanil mach tz'ac'anoch jun saquilq'uinal chi' d'a sc'ool.  
\v 8 Man̈oclaj vin̈aj Juan chi' aj saquilq'uinal, ton̈ej ul yac'nac testigoal sb'a vin̈ yuuj.  
\v 9 A jun yel saquilq'uinal chi', van sjavi d'a yolyib'an̈q'uinal tic. A' tz'ac'an saquilq'uinal d'a masanil eb' anima.   
\p
\v 10 A jun Slolonel Dios sb'i chi', ulnaquec' d'a tic. A b'ojinac yolyib'an̈q'uinal tic. Palta ayic ix uleq'ui, maj nachajel-laj yuj eb' anima tato a'.  
\v 11 A d'a juntzan̈ eb' yico', ata' ulnac eq'ui, palta maj chajoclaj yuj eb' yic chi'.  
\v 12 Palta a jantacn̈ej eb' schaani, jantacn̈ej eb' tz'ac'anoch d'a sc'ool, a tz'alani to ay yalan yic eb' yoch yuninaloc Dios.  
\v 13 Ayic tz'och eb' yuninaloc Dios, ichato tz'aljixi eb'. Palta man̈ lajanoc icha tz'aj yalji eb' anima. Man̈ animaoc ay sgana tz'alji eb'. Man̈ yujoc sgana junoc vinac, palta a Dios tz'ac'anoch eb' yuninaloc.   
\p
\v 14 A jun Slolonel Dios sb'i chi', ochnac snivanil icha quico'. Ulnaquec' cajan d'a co cal. A jun chi' te yel. Nivan svach'c'olal Dios ul sch'oxnac d'ayon̈. Quilnac val snivanil yelc'ochi, yujto an̈ej val jun chi' Yuninal Dios, cotnac d'a Smam.  
\v 15 A vin̈aj Juan aljinaccan yab'ixal jun chi' icha tic:  
\p —Ay jun tzac'an sja vuuj, palta ec'alto val yelc'och yopisio d'a vichan̈, yujto ayic manto in alji, aytaxon eq'ui. Valnacxo yab'ixal d'ayex, xchi vin̈.   
\p
\v 16 A jun chi', tz'acan yaj svach'c'olal, yuj chi' tz'acan sch'ox svach'c'olal chi' d'ayon̈.  
\v 17 A vin̈aj Moisés ac'jinaccan sley Dios d'ayon̈. Axo Jesucristo sch'oxan svach'c'olal Dios d'ayon̈, syac'an jun sc'ayb'ub'al te yel.  
\v 18 Malaj junoc mach ix ilan Dios juneloc. Palta a jun pitan̈ Yuninal, Dios ton paxi, a ul ch'oxjinaqueli. A jun Yuninal tic junn̈ejtaxon yaj yed' Smam chi'.   
\s1 Yalnac yab'ixal Jesucristo vin̈aj Juan tz'ac'an bautizar  
\r (Mt 3.11-12; Mr 1.7-8; Lc 3.15-17)  
\p
\v 19 A junel, ay juntzan̈ eb' israel aj Jerusalén, ix schecb'at jayvan̈ eb' sacerdote eb' yed' jayvan̈ eb' yin̈tilal Leví. A d'a vin̈aj Juan ix c'och eb'. Ix sc'anb'an eb' d'a vin̈:  
\p —¿Mach ach? xchi eb'.   
\p
\v 20 Ix yalan sjichanil vin̈aj Juan chi' d'a eb':  
\p —A in tic, man̈oc in Cristo in, xchi vin̈ d'a eb'.   
\p
\v 21 Ix sc'anb'an pax eb' d'a vin̈:  
\p —¿Mach ach jun? ¿Mato a ach Elías ach? xchi eb'.  
\p —Man̈oc in laj, xchi vin̈.  
\p —¿Mato a ach tic schecab' ach Dios tan̈vab'il cuuj? xchi eb'.  
\p —Maay, xchi vin̈.   
\p
\v 22 Ix sc'anb'anxi eb' d'a vin̈:  
\p —¿Mach ach pax jun? Al d'ayon̈ mach ach, yujto yovalil ol b'at calxi yab' eb' on̈ checancoti. Al d'ayon̈ tas aji, xchi eb'.   
\p
\v 23 Yuj chi', ix yalan vin̈ d'a eb':  
\p —A in tic tzin avaj d'a tz'inan luum, svalan icha tic: Icha tz'aj sb'o b'e ayic sjavi junoc yajal, icha chi' tzeyutej e b'oan e b'eyb'al, yujto ol ja vin̈ Cajal, xin chi. Yujto icha chi' yajcan stz'ib'aj vab'ixal yuj vin̈aj Isaías schecab' Dios d'a peca', xchi vin̈ d'a eb'.   
\p
\v 24 A juntzan̈ eb' xid'nac ec' d'a vin̈aj Juan chi', aton eb' vin̈ fariseo checannacb'at eb'.  
\v 25 Ix sc'anb'an pax eb' d'a vin̈:  
\p —¿Tas yuj tzac' bautizar eb' anima tato man̈ ach Cristooc, tato man̈ ach Elíasoc, tato man̈oc ach schecab' Dios tan̈vab'il cuuj? xchi eb' d'a vin̈.   
\p
\v 26 —A in tic svac' bautizar eb' anima d'a a a'. Palta ay jun ayxoec' d'a co cal tic manto eyojtacoc.  
\v 27 A jun chi', tzac'an sja vuuj, ec'al yopisio d'a vichan̈. Man̈ in mojoc vac'an servil, vach'chom ton̈ej tzin tijel sch'an̈al xan̈ab' d'a yoc, xchi vin̈aj Juan chi' d'a eb'.   
\p
\v 28 A d'a sc'axepal a' Jordán, d'a jun lugar scuch Betania, ata' ix ac'ji bautizar eb' anima yuj vin̈aj Juan chi'. Ata' pax ix b'at sc'anb'ej juntzan̈ tic eb' d'a vin̈.   
\s1 A Jesús icha noc' calnel, icha chi' yopisio yuj Dios  
\p
\v 29 Axo d'a junxo c'u, ix yilanb'at vin̈aj Juan to van sc'och Jesús, ix yalan vin̈:  
\p —Inai, a yopisio jun van sja tic, icha yopisio noc' calnel,\f 1.29 \fr 1:29 \ft Syac' noc' calnel eb' israel silab'oc d'a Dios, yic sc'anan nivanc'olal sb'a eb' yuj smul.\f* icha chi' yaj yopisio yuj Dios, yujto a' ix javi yic'canel co mul co masanil d'a yolyib'an̈q'uinal tic.  
\v 30 Aton jun tic valnac: Ay jun tzac'an sja vuuj, palta ec'al yopisio d'ayin, yujto ayic manto in alji, aytaxon eq'ui, xin chi.  
\v 31 Max nachajel vuuj mach jun chi', palta in ja vac' bautizar eb' anima d'a a a', yic vach' ol nachajel yuj eb' quetisraelal mach jun chi', xchi vin̈aj Juan chi'.   
\p
\v 32 Ix yalanpax vin̈:  
\p —Ix vil yemul Yespíritu Dios d'a satchaan̈ d'a yib'an̈ icha junoc noc' paramuch, ix em d'a yib'an̈, ix ochcan d'ay.  
\v 33 Max nachajel vuuj, mach jun chi'. Palta a jun checjinac in cot vac' bautizar eb' anima d'a a a', a' ix alan d'ayin: Ol il yemul Vespíritu d'a yib'an̈ junoc mach, ol ochcan d'ay. A jun chi' ol ac'anoch Espíritu Santo d'a eb' anima, ichato ol ac'joc bautizar eb' yuuj, xchi Dios d'ayin.  
\v 34 A in tic ix vil jun chi'. Yuj chi' svac' testigoal in b'a yuuj to a Jesús tic, Yuninal ton Dios, xchi vin̈.   
\s1 Eb' sb'ab'el c'ayb'um Jesús  
\p
\v 35 Axo d'a junxo c'u, ayec' vin̈aj Juan yed' chavan̈ eb' vin̈ sc'ayb'um.  
\v 36 Axo ix yilanb'at vin̈, van yec' Jesús ta'. Yuj chi' ix yal vin̈:  
\p —Inai, a jun tz'ec' chi', icha yopisio junoc noc' calnel, icha chi' yopisio yuj Dios, xchi vin̈.   
\p
\v 37 Ayic ix yab'an jun chi' eb' vin̈ sc'ayb'um vin̈aj Juan chi', ix och tzac'an eb' vin̈ yuj Jesús.  
\v 38 Axo ix meltzajb'at q'uelan Jesús chi' d'a spatic. Ix yilani, tzac'anoch eb' vin̈ yuuj.  
\p —¿Tas tze saya'? xchi d'a eb' vin̈.  
\p —Ach co C'ayb'umal ¿b'ajtil ay a posado? xchi eb' vin̈ d'ay.   
\p
\v 39 —Cotan̈ec, b'at quilecnab'i b'aj ay in posado chi', xchi d'a eb' vin̈.  
\p Ix b'at eb' vin̈ yed'oc, ix b'at yilan eb' vin̈ b'aj ayeq'ui. Vanxo yem c'u ix b'at eb' vin̈, yuj chi' q'uic'b'alxo ix jax eb' vin̈.   
\p
\v 40 Ix yab' chavan̈ eb' vin̈ chi' tas ix yal vin̈aj Juan chi', yuj chi' ix och tzac'an eb' vin̈ yuj Jesús. Ay jun vin̈ scuch Andrés, yuc'tac sb'a vin̈ yed' vin̈aj Simón Pedro.  
\v 41 Ix lajvi slolon vin̈aj Andrés chi' yed' Jesús chi', ix b'at sayan vin̈ yuc'tac vin̈ chi'. Axo ix chax vin̈ yuj vin̈, ix yalan vin̈:  
\p —Ix ilchaj vin̈ Mesías cuuj, xchi vin̈. (Mesías syalelc'ochi, Cristo, Ac'b'il Yopisio).   
\p
\v 42 Junanto rato chi', ix yic'anb'at vin̈ yuc'tac vin̈ chi' d'a Jesús. Ix och q'uelan Jesús d'a vin̈aj Simón, ix yalan d'a vin̈:  
\p —Simón, yuninal ach vin̈aj Juan. Cefas ol a b'iejcani, xchi d'a vin̈. (Cefas syalelc'ochi, Pedro, ma a q'uen q'ueen.)   
\s1 Avtab'il vin̈aj Felipe yed' vin̈aj Natanael  
\p
\v 43 Axo d'a junxo c'u, ix snaan Jesús sb'at d'a yol yic Galilea. Ix ilchaj vin̈aj Felipe yuuj.  
\p —Ochan̈ in c'ayb'umoc, xchi d'a vin̈.   
\p
\v 44 A vin̈aj Felipe chi', aj chon̈ab' Betsaida vin̈, aton schon̈ab' vin̈aj Andrés yed' vin̈aj Pedro.  
\v 45 Axo vin̈aj Felipe chi' xid' sayancot vin̈aj Natanael. Axo ix ilchaj vin̈ yuj vin̈, ix yalan vin̈:  
\p —Ay jun ix ilchaj cuuj. Aton jun chi' tz'ib'ab'ilcan yab'ixal yuj vin̈aj Moisés d'a ley, tz'ib'ab'ilpaxcan yuj eb' schecab' Dios d'a peca', aton Jesús, yuninal vin̈aj José aj chon̈ab' Nazaret, xchi vin̈.   
\p
\v 46 Ix yalan vin̈aj Natanael chi':  
\p —¿Tom ay junoc tas vach' syal scot d'a Nazaret chi'? xchi vin̈.  
\p —Cotan̈, b'at quilnab'i, xchi vin̈aj Felipe chi'.   
\p
\v 47 Axo ix yilan Jesús to van sc'och vin̈aj Natanael chi', ix yalani:  
\p —A jun vin̈ sjavi tic, yel ton val israel vin̈ d'a yichan̈ Dios, malaj b'aj chab' sat syutej sb'a vin̈, xchi Jesús.   
\p
\v 48 Yuj chi' ix sc'anb'an vin̈aj Natanael chi' d'ay:  
\p —¿Tas ix utej in ojtacaneli? xchi vin̈.  
\p —Ayic manto ach yavtejcot vin̈aj Felipe tic, toxo ix ach vila'. Ayach ec' d'a yich jun te' higo, xchi Jesús d'a vin̈.   
\p
\v 49 —Ach in C'ayb'umal, yel Yuninal ach Dios. Co Reyal ach a on̈ israel on̈ tic, xchi vin̈ d'ay.   
\p
\v 50 —¿Yujn̈ejto ix vala': Ix ach vil d'a yich jun te' higo, yuj chi' tzin ac'och d'a a c'ool? Palta ayto juntzan̈xo ch'oxnab'il satub'tac ol ila', te nivan yelc'ochi, xchi d'a vin̈.   
\p
\v 51 Ix yalanxi Jesús d'a eb' ayec' chi' yed'oc:  
\p —Val yel sval d'ayex, ol eyila' to jacan spuertail satchaan̈. Axo eb' yángel Dios ol eyil sq'ue eb' yed' yemxul eb' d'ayin\f 1.51 \fr 1:51 \ft A jun pasaje tic tz'ac'an najicot svayich vin̈aj Jacob sb'inaj d'a Génesis 28.12.\f* a in Ac'b'il in cot yuj Dios voch animail tic, xchi Jesús.   
\c 2  
\s1 A jun nupnajel d'a chon̈ab' Caná  
\p
\v 1 Chab'jitax chi', ix och jun nupnajel d'a chon̈ab' Caná d'a yol yic Galilea. A ix snun Jesús, ayec' ix ta'.  
\v 2 Ix c'och pax Jesús yed' eb' sc'ayb'um, yujto avtab'il eb'.  
\v 3 Axo vino, maj yab'laj, yuj chi' ix yal ix snun Jesús chi' d'ay:  
\p —Ix lajvi vino, xchi ix.   
\p
\v 4 Palta ix yalan Jesús d'a ix:  
\p —Nunin, ¿tas yuj a d'ayin tzala'? Manto c'ochlaj yorail in ch'oxanel in poder, xchi.   
\p
\v 5 Axo ix yalan ix snun chi' d'a eb' vin̈ van yac'an servil chi':  
\p —Jantacn̈ej tas ol yal Jesús d'ayex, tze c'anab'ajejn̈ej, xchi ix d'a eb' vin̈.   
\p
\v 6 Ata' ayec' vaque' q'uen q'ueen yed'tal a a'. Ay am otac ch'ub'oc a a' tz'em d'a yol junjun q'ueen. A yed' a' sb'iquel juntzan̈ tastac eb', ichataxon smodo eb' israel chi'.  
\v 7 Ix yalan Jesús d'a eb' vin̈ tz'ac'an servil chi':  
\p —B'ud'ec juntzan̈ q'uen yed'tal a' tic, xchi d'a eb' vin̈.  
\p Axo ix lajvi sb'ud'an q'uen eb' vin̈,  
\v 8 ix yalanxi d'a eb' vin̈:  
\p —A ticnaic, iq'uec q'ueta jab'oc a', aq'uec d'a vin̈ stan̈van jun nupnajel tic, xchi d'a eb' vin̈. Yuj chi' ix yac'an eb' vin̈ d'a vin̈ chi'.   
\p
\v 9 Axo ix yab'lan jab' vin̈, toxo ix och a' vinoal. Man̈ yojtacoc vin̈ b'ajtil ix cot jun vino chi'. Axo eb' van yac'an servil chi', yojtacxo eb', yujto a eb' ix ic'anq'ueta jun a' chi'. Axo vin̈ ix avtancot vin̈ van snupnaj chi'.  
\v 10 Ix yalan vin̈ d'a vin̈:  
\p —A smodo eb' anima, a vino vach', a syac' b'ab'laj uc'nax eb'. Axo yic nivanxo ix laj yuq'uej eb' avtab'il chi', tz'ac'jipax jun vino ayxo val syala'. Palta a ach tic, ix a sic'b'at jun vino vach'. Ato ticnaic van ac'anelta uc'naxoc, xchi vin̈ d'a vin̈.   
\p
\v 11 Ix sch'ox jun milagro chi' Jesús d'a chon̈ab' Caná d'a yol yic Galilea. B'ab'el ch'oxnab'il satub'tac jun ix sch'ox chi'. Icha chi' ix yutej sch'oxani to nivan spoder. Axo eb' sc'ayb'um, ix yac' val och Jesús chi' eb' d'a sc'ool.   
\p
\v 12 Ix lajvi chi', ix em Jesús d'a chon̈ab' Capernaum. Ajun pax ix snun yed'oc, eb' yuc'tac yed' pax eb' sc'ayb'um. Ata' ix ec' jaye' c'ual eb'.   
\s1 Eb' pechb'ilelta d'a yamaq'uil stemplo Dios  
\r (Mt 21.12-13; Mr 11.15-18; Lc 19.45-46)  
\p
\v 13 Vanxo sja sq'uin̈ eb' israel yic snachajcot tas aj yelnaccot eb' d'a Egipto. Yuj chi' ix q'uex Jesús d'a chon̈ab' Jerusalén.  
\v 14 Ata' ix och d'a yol yamaq'uil stemplo Dios. Ix yilani, ay eb' chon̈um vacax, ay eb' chon̈um calnel. Ay pax eb' chon̈um paramuch.\f 2.14 \fr 2:14 \ft Il nota d'a Mateo 21.12.\f* Ay pax juntzan̈xo eb' q'uexum tumin c'ojjab'eq'ui.  
\v 15 Axo ix yilan icha chi', ix sb'oan jun ch'an̈ ch'an̈ smac'lab'oc. Ix spechanelta eb' smasanil d'a yol yamaq'uil templo chi' yed' noc' scalnel eb' yed' noc' svacax eb'. Ix laj tob'b'at juntzan̈ stumin eb' q'uexum tumin chi' d'a sat luum, ix laj locji pac'laj juntzan̈ smexa eb' yuuj.  
\v 16 Ix yalan d'a eb' chon̈um paramuch chi':  
\p —Iq'uequel juntzan̈ noc' tic. A stemplo in Mam tic, man̈ eyac'och mercadoal, xchi d'a eb'.   
\p
\v 17 Ix snaancot eb' sc'ayb'um tas syal Slolonel Dios Tz'ib'ab'ilcan icha tic: Te pitz'anoch in c'ool d'a jun a templo tic, xchi.   
\p
\v 18 Axo eb' vin̈ aj Judea ix alan d'ay:  
\p —¿Tas junoc satub'tac tza ch'ox d'ayon̈, yic snachajel cuuj to ay alan ic a c'ulan juntzan̈ tic? xchi eb' vin̈ d'ay.   
\p
\v 19 Yuj chi' ix yalan d'a eb' vin̈:  
\p —Pojequel jun stemplo Dios tic, axo d'a schab'jial ol in b'oanxiq'uei, xchi d'a eb' vin̈.   
\p
\v 20 Yuj chi', ix yalanxi eb' vin̈ aj Judea chi' d'ay:  
\p —A jun stemplo Dios tic, 46 ab'ilxo scajvi sb'oi. A achxo tic, ¿tom ol b'o uuj d'a oxe' c'ual chi'? xchi eb' vin̈ d'ay.   
\p
\v 21 A stemplo Dios chi' ix yal snaan eb' vin̈, palta a snivanil ix yala'.  
\v 22 Yuj chi', ato yic ix pitzvixi d'a scal eb' chamnac, ix snaancot eb' sc'ayb'um tas ix yala'. Ix yac'anoch eb' d'a sc'ool tas tz'ib'yajcan d'a Slolonel Dios yed' tas yalnaccan Jesús chi' d'a eb'.   
\s1 A Jesús yojtac spensar eb' anima  
\p
\v 23 Ayic ayec' Jesús d'a Jerusalén yuj sq'uin̈ eb' israel yic snachajcot tas aj yelnaccot eb' d'a Egipto, tzijtum eb' ix ac'anoch Jesús d'a sc'ool, yujto ix yil juntzan̈ satub'tac eb' ix sch'oxo'.  
\v 24 A Jesús maj yac'ochlaj eb' yipoc sc'ool, yujto yojtac spensar masanil eb' anima.  
\v 25 Man̈ yovaliloc tz'alji d'ay tas co pensar junjun on̈, toxonton yojtac tas sco na'a.   
\c 3  
\s1 Ix lolon Jesús yed' vin̈aj Nicodemo  
\p
\v 1 Ay jun vin̈ fariseo scuch Nicodemo, yajal yaj vin̈ d'a scal eb' yetyajalil d'a Judea.  
\v 2 Ix c'och vin̈ d'a Jesús d'ac'valil, ix yalan vin̈ d'ay icha tic:  
\p —Ach co C'ayb'umal, cojtac to a Dios checjinac ach cot on̈ a c'ayb'ej, yujto ay juntzan̈ satub'tac tza ch'oxo'. Malaj junoc mach syal sc'ulan juntzan̈ chi', tato man̈ ayoc och Dios yed'oc, xchi vin̈ d'ay.   
\p
\v 3 Ix yalan Jesús d'a vin̈:  
\p —Val yel sval d'ayach, a mach max aljixi d'a schaelal,\f 3.3 \fr 3:3 \ft A jun lolonel tic d'a griego chab' syalelc'ochi. Tz'alji d'a schaelal, ma tz'alji d'a sq'uinal scot d'a satchaan̈.\f* man̈ ol yal-laj yoch d'a yol sc'ab' Dios, xchi d'a vin̈.   
\p
\v 4 Yuj chi' ix sc'anb'an vin̈aj Nicodemo chi':  
\p —A junoc icham animaxo, ¿tasto ol yutoc yaljixi d'a schaelal? ¿Tom tzato yal yoch d'a yol sc'ol snun yic tz'aljixi? xchi vin̈.   
\p
\v 5 Ix yalanxi Jesús chi' d'a vin̈ icha tic:  
\p —Val yel sval d'ayach, a mach max alji d'a a a' yed' pax yuj Yespíritu Dios, man̈ ol yal-laj yoch d'a yol sc'ab' Dios.  
\v 6 A eb' tz'alji d'a snun, animan̈ej eb'. Palta axo eb' tz'alji pax yuj Yespíritu Dios, espíritu ton eb'.  
\v 7 Man̈ ac' sat a c'ool yuj tas sval tic, yovalil tzex aljixi d'a schaelal.  
\v 8 A ic' yalxon̈ej b'aj sb'ati. Scab' sc'an̈i, palta malaj mach ojtannac b'aj scoti yed' b'aj sc'ochi. Icha jun ic' chi',\f 3.8 \fr 3:8 \ft A juntzan̈ ti' ix yal Jesús, aton griego yed' hebreo. A d'a chab' ti'al chi', junn̈ej lolonel syalelc'ochi “espíritu,” syalpaxelc'ochi “ic'”.\f* icha chi' yaj eb' tz'alji yuj Yespíritu Dios, xchi Jesús d'a vin̈.   
\p
\v 9 Ix sc'anb'anxi vin̈:  
\p —¿Tas syalelc'och jun tic? xchi vin̈.   
\p
\v 10 Yuj chi' ix yalanxi Jesús:  
\p —¿Tom max nachajel juntzan̈ sval tic uuj? Ina te c'ayb'um ach d'a scal eb' quetisraelal.  
\v 11 Val yel sval d'ayach, a tas cojtac, a scala'. A tas squila', a scala'. Palta max e cha eyab' tas sval d'ayex.  
\v 12 Tato max e cha eyab' tas sval d'ayex yuj tastac ay d'a yolyib'an̈q'uinal tic, ¿tom ato tas ay d'a satchaan̈ ol e cha eyab'i?   
\p
\v 13 Malaj junoc mach ix xid'q'ue d'a satchaan̈. Palta a in tic, ata' cotnac in, yujto Ac'b'il in cot yuj Dios voch animail, aj satchaan̈ in.  
\v 14 Icha yutejnac vin̈aj Moisés sd'un̈b'anq'ue jun q'uen yechel chan d'a taquin̈ luum,\f 3.14 \fr 3:14 \ft A d'a Números 21.6-9 tz'ilchaj yab'ixal jun q'ueen chan.\f* icha chi' ol in ajq'ue d'un̈an.  
\v 15 Icha chi' ol in ajoc, yic vach' a jantacn̈ej eb' tzin ac'anoch d'a sc'ool, man̈ ol satel eb', palta to ol scha sq'uinal eb' d'a juneln̈ej.   
\s1 Xajan eb' anima smasanil yuj Dios  
\p
\v 16 Yujto te xajan eb' anima d'a yolyib'an̈q'uinal tic yuj Dios, yuj chi' vach'chom a inn̈ej Yuninal in, palta in yac'coti yic vach' a eb' tzin ac'anoch d'a sc'ool, man̈ ol satel-laj eb', palta ay sq'uinal eb' d'a juneln̈ej.  
\v 17 A in tic, Yuninal in ton Dios. Man̈ yujoc vac'an syaelal eb' anima in ac'jicot d'a yolyib'an̈q'uinal tic, palta yuj ul in colancanel eb'.   
\p
\v 18 A eb' tzin ac'anoch d'a sc'ool, man̈ ol b'atcan eb' d'a syaelal. Axo eb' max in ac'anoch d'a sc'ool jun, ayxocot syaelal eb' d'a yib'an̈, yujto a inn̈ej Yuninal in Dios, palta max in yac'och eb' d'a sc'ool.  
\v 19 A in tic in emul d'a yolyib'an̈q'uinal tic yic svac' saquilq'uinal d'a eb' anima. Palta ay pax eb' malaj sgana d'a jun saquilq'uinal tic. Yuj chi', ol cann̈ej syaelal eb' d'a yib'an̈. An̈ej val yic q'uic'alq'uinal sgana eb', yujto an̈ej chucal sc'ulej eb'.  
\v 20 Jantacn̈ej eb' sc'ulan chucal, malaj tz'och jun saquilq'uinal tic d'a eb'. Malaj sgana eb' schaani, yujto xiv eb' scheclajelta juntzan̈ chucal sc'ulej chi'.  
\v 21 Palta a eb' sc'anab'ajan jun c'ayb'ub'al te yel, scha jun saquilq'uinal tic eb', yic vach' scheclajeli to ayoch Dios yed' eb' d'a tas sc'ulej, xchi Jesús d'a vin̈aj Nicodemo chi'.   
\s1 Yalnac el yab'ixal Jesús vin̈aj Juan junelxo  
\p
\v 22 Ix lajvi chi', ix b'at Jesús yed' eb' sc'ayb'um d'a yol yic Judea. Ata' ix ec' jaye' c'ual yed' eb'. Ix yac'an bautizar eb' anima ta'.  
\v 23 An̈ejtona' ix yac'pax bautizar eb' anima vin̈aj Juan d'a jun lugar scuch Enón, d'a slac'anil Salim, yujto man̈ jantacoc a a' ta'. Ix laj c'och eb' anima, ix yac'an bautizar sb'a eb' d'a vin̈.  
\v 24 Ayic manto ac'jioch vin̈aj Juan chi' d'a preso, ix sc'ulan juntzan̈ chi' vin̈.   
\p
\v 25 Ay jayvan̈ eb' sc'ayb'um vin̈aj Juan chi' ix stelaj sb'a yed' jun vin̈ aj Judea yuj tas syutej sb'oan sb'a eb' anima icha yalan ley.  
\v 26 Yuj chi', xid' yalan eb' d'a vin̈aj Juan chi':  
\p —Ach co c'ayb'umal, a jun ec'nac ed'oc d'a sc'axepal a' Jordán, jun alnaccan d'ayon̈, a jun chi' van yac'an bautizar eb' anima ticnaic. Ix laj och eb' sc'ayb'umoc, xchi eb' d'a vin̈.   
\p
\v 27 Yuj chi' ix yalan vin̈ d'a eb':  
\p —Malaj junoc mach syal scomon och yopisio tato man̈oc Dios tz'ac'an d'ay.  
\v 28 A ex tic, eyab'nac valani to man̈ in Cristooc. A in ton tic b'ab'laj checb'il in cot d'a yichan̈ Cristo chi'.  
\v 29 Q'uinaloc ay junoc nupnajel\f 3.29 \fr 3:29 \ft Ay b'aj syal ch'an̈ Biblia yuj nupnajel to yechel Dios yed' israel, ma Cristo yed' iglesia. A d'a jun pasaje tic, a vin̈ snupnaji, aton Cristo, a pax jun yamigo vin̈ snupnaj chi' sch'oxcot yechel vin̈aj Juan, vin̈ tz'ac'an bautizar.\f* tz'och ticnaic, a vin̈ van snupnaj chi', a vin̈ tz'ic'an ix ix chi'. A jun yamigo vin̈ snupnaj chi', ayic syab'an yavaj vin̈ snupnaj chi', ste tzalaji. Icha chi' in tzalaj ticnaic, yujto van yoch eb' anima sc'ayb'umoc Jesús.  
\v 30 A Cristo chi', yovalil ol te q'uib'n̈ej yopisio chi'. A inxo tic, yovalil c'ojanc'olal ol satxiem vopisio tic, xchi vin̈ d'a eb'.   
\s1 A jun ix emul d'a satchaan̈  
\p
\v 31 —A jun emnaccot d'a satchaan̈ chi', ec'to yopisio d'a smasanil anima. A on̈xo ayon̈ d'a yolyib'an̈q'uinal tic, anima on̈n̈ej co masanil. An̈ej val yic yolyib'an̈q'uinal tic scala'. Palta axo jun emnaccot d'a satchaan̈ chi', ec'to yopisio d'ayon̈ co masanil.  
\v 32 A tas yab'nac yed' tas yilnac, a syala', palta malaj mach schaan yab' d'ay.  
\v 33 Tato ay eb' schaan yab' d'ay, sch'oxel eb' to yel syal Dios.  
\v 34 Yujto a jun chi', a Dios ix checancoti. Yuj chi' a slolonel Dios syala'. Tz'acan yajoch Yespíritu Dios d'ay.  
\v 35 A Yuninal co Mam Dios, te xajan yuuj. Yuj chi', a Smam chi' ix ac'anoch masanil tastac d'a yol sc'ab'.  
\v 36 A eb' tz'ac'anoch Yuninal Dios d'a sc'ool, ayxo sq'uinal eb' d'a juneln̈ej. Axo eb' malaj sgana yac'anoch d'a sc'ool jun, man̈ ol schalaj sq'uinal eb' d'a juneln̈ej, palta aycot yoval sc'ol Dios d'a yib'an̈ eb'.   
\c 4  
\s1 Ix lolon Jesús yed' jun ix ix aj Samaria  
\p
\v 1 Axo ix yab'an eb' fariseo to a eb' sc'ayb'um Jesús ix te ec' sb'isul eb' d'a yichan̈ eb' sc'ayb'um vin̈aj Juan, ec'to pax eb' tz'ac'ji bautizar yuuj.  
\v 2 Palta man̈oclaj Jesús chi' tz'ac'an bautizar eb', a eb' sc'ayb'um.  
\v 3 Ayic ix yab'an Jesús to yojtac jun chi' eb' fariseo chi', ix el d'a yol yic Judea, ix b'atxi d'a Galilea.   
\p
\v 4 Yovalil a d'a yol yic Samaria tz'eq'ui ayic smeltzaji.  
\v 5 Yuj chi' ayic van yec' d'a yol yic Samaria chi', ix c'och d'a chon̈ab' Sicar. A jun chon̈ab' chi', a d'a slac'anil jun lum luum yac'naccan vin̈aj Jacob d'a jun yuninal scuch José, ata' ay.  
\v 6 Ata' ay jun sjaj a a' joyb'ilcan yuj vin̈aj Jacob chi'. Axo Jesús chi', chimc'ualil ix c'och ta'. Yujto ix c'unb'i sb'eyi, yuj chi' ix c'ojnaj d'a sti' jun a' chi'.  
\v 7-8 Axo eb' sc'ayb'um, ix b'at eb' sman yic schimc'ualil d'a jun chon̈ab' ay d'a slac'anil a' chi'. Ayic toxo ix b'at eb', ix c'och jun ix ti'avum aj Samaria. Ix yalan Jesús d'a ix:  
\p —Ac' jab'oc a' tic vuq'uej, xchi d'a ix.   
\p
\v 9 Ix yalan ix:  
\p —A ach tic, israel ach. ¿Tas yuj tza c'an a' uc' d'ayin? ¿Tom man̈ ojtacoc to aj Samaria in? xchi ix d'ay.  
\p Icha chi' ix yutej ix yalani, yujto a eb' israel yed' eb' aj Samaria chi', max sc'umejlaj sb'a eb'.  
\v 10 Ix lajvi chi', ix yalanxi Jesús d'a ix:  
\p —Tzin c'an vuc' jab'oc a' d'ayach, palta man̈ ojtacoc mach in. Man̈ ojtacoc paxi tas sgana Dios syac' d'ayach. Octom val ojtac, a ach am tza c'an d'ayin, a inxo svac' jun a a' tz'ac'an a q'uinal, xchi Jesús d'a ix.   
\p
\v 11 —Mamin, ina malaj junoc a lechlab' b'aj syal ic'anq'ueta a'. Te jul yajem a'. ¿B'ajtil ol ic' jun a a' ol ac'an in q'uinal chi'?  
\v 12 Joyb'ilcan sjaj a a' tic yuj vin̈ co mam quicham aj Jacob. A vin̈ uc'jinac a' yed' eb' yuninal d'a tic yed' masanil noc' smolb'etzal noc'. Chamnac vin̈, scannac jun a' tic d'ayon̈. A achxo tic ¿tom ec'al opisio d'a vin̈aj Jacob chi'? xchi ix d'ay.   
\p
\v 13 Yuj chi' ix yalan d'a ix:  
\p —A mach tz'uc'an jun a a' tic, stacjixi sti' eb'.  
\v 14 Palta axo eb' tz'uc'an jun a' svac'a', man̈xa b'aq'uin̈ ol tacjocxi sti' eb', yujto a jun a' svac' chi', ol aj sjaj a' d'a spixan eb', axo a' ol ac'an sq'uinal eb' d'a juneln̈ej, xchi Jesús d'a ix.   
\p
\v 15 Ix yalanxi ix:  
\p —Mamin, ac' jun a a' chi' d'ayin, yic man̈xo ol tacjoc in ti', yic pax man̈xo yovaliloc ol ul vic'q'ueta jun a' tic, xchi ix.   
\p
\v 16 Ix yalanxi d'a ix:  
\p —Ixic, ix ic'cot vin̈ etb'eyum, tzex ja d'a tic, xchi Jesús d'a ix.   
\p
\v 17 —Malaj vin̈ vetb'eyum, xchi ix.  
\p —Telan, yel ton tzala' malaj vin̈ etb'eyum ticnaic.  
\v 18 Palta ovan̈xo eb' vin̈ b'aj xid'nac ach. Axo vin̈ b'aj ay ach ec' ticnaic, man̈ etb'eyumoc ton vin̈. Yuj chi' yelton tzala': Malaj vin̈ vetb'eyum xa chi, xchi Jesús d'a ix.   
\p
\v 19 Ayic ix lajvi yab'an juntzan̈ chi' ix, ix yalanxi ix:  
\p —Mamin, a svutej vab'ani to schecab' ach Dios.  
\v 20 A eb' co mam quicham a on̈ aj Samaria on̈ tic, a d'a jun vitz tic yalnac sb'a eb' d'a Dios. Palta a exxo israel ex tic, tzeyala': A d'a Jerusalén, ata' yovalil b'at cal co b'a d'a Dios, xe chi, xchi ix.   
\p
\v 21 Ix yalanxi Jesús d'a ix:  
\p —Ach ix, ac'och d'a a c'ool tas svala'. Ay jun tiempoal ol javoc, man̈xooclaj d'a jun vitz tic ol ul eyal e b'a d'a co Mam Dios. An̈ejtona' d'a Jerusalén, man̈xo yovaliloc ol ex c'och eyal e b'a ta'.  
\v 22 A ex aj Samaria ex tic, nivanoc tzeyal e b'a d'a Dios, palta man̈ eyojtacoclaj. Xal on̈ israel on̈ tic, cojtac co Diosal b'aj scal co b'a. A d'a co cal ol elta jun Colvajum.  
\v 23 Ay eb' to d'a co Mam Dios syal sb'a icha val d'a smojal. Axo ticnaic, toxo ix ja stiempoal, ol yal sb'a eb' d'a Dios cuchb'ab'il eb' yuj Espíritu icha val d'a smojal, yujto a co Mam Dios, sgana icha chi' tz'aj yalan sb'a eb' d'ay.  
\v 24 A Dios, Espíritu. Yuj chi', tato ay eb' syal sb'a d'ay, yovalil a Espíritu scuchb'an eb' icha val d'a smojal, xchi Jesús d'a ix.   
\p
\v 25 Ix yalanxi ix d'ay:  
\p —A in tic, vojtac to ol ja jun Mesías. Ayic ol javoc ol yalan masanil tastac d'ayon̈, xchi ix d'ay. (Mesías syalelc'ochi Cristo, Ac'b'il Yopisio.)   
\p
\v 26 —A in ton van valan tic d'ayach, xchi Jesús d'a ix.   
\p
\v 27 A val slajvi yalan juntzan̈ chi' Jesús ix jax eb' sc'ayb'um. Ix sat sc'ool eb' yilani to van slolon Jesús yed' jun ix ix. Palta malaj junoc eb' ix c'anb'an d'ay tas sc'anb'ej d'a ix, ma tas yuj slolon yed' ix.  
\v 28 Ix yactejcan sch'ub' ix d'a sti' a a' chi'. Ix b'at yalan ix d'a eb' anima ay d'a schon̈ab'. Ix yalan ix d'a eb':   
\p
\v 29 —Ay jun vin̈ masanil tas ojtannac yictax in cotoch uninal. Ix yal vin̈ d'ayin smasanil. Coyec ved'oc, b'at quilecnab'i. ¿Tope alaj vin̈ Cristo? xchi ix d'a eb'.   
\p
\v 30 Yuj chi' ix elta eb' d'a yol schon̈ab' chi'. Ix javi eb' b'aj ayec' Jesús.  
\v 31 Ayic manto c'och eb', ix yalan eb' sc'ayb'um Jesús chi' d'ay:  
\p —Ach co C'ayb'umal, va'an̈ jab'oc, xchi eb'.   
\p
\v 32 Palta ix yalan d'a eb':  
\p —Ay jun in vael man̈ eyojtacoc a ex tic, xchi d'a eb'.   
\p
\v 33 Yuj chi' ix laj sc'anb'an eb' d'ay junjun:  
\p —¿Tom ay mach ix ul ac'an vaoc? xchi eb'.   
\p
\v 34 Palta ix yalanxi d'a eb':  
\p —Ayic tzin c'ulan tas sgana jun in checancoti, yic syic'an sb'a smunlajel, ichato tzin va svab'i.  
\v 35 A ex tic tzeyala': Chan̈eto ujal sja stiempoal sjochchaj ixim trigo, xe chi. Palta a in sval d'ayex: Q'uean̈ec q'uelan, ilecnab'i, toxo ix c'och sc'ual smolchajcot eb' anima d'ayin icha tz'aj sjochchaj ixim trigo.  
\v 36 Ay mach van schaan stojol yuj smolb'ancot eb' anima d'ayin yic schaan sq'uinal eb' d'a juneln̈ej icha yaj eb' jochum trigo. Yuj chi' a mach tz'alanel Slolonel Dios icha tz'aj stzicjib'at ixim trigo yed' eb' smolb'ancot eb' anima icha tz'aj sjochchaj ixim, junn̈ej ol tzalaj eb'.  
\v 37 Yujto yel syal jun ab'ix tic: Jun stzicanb'ati, ch'ocxo mach sjochani, xchi.  
\v 38 A in tic, ix ex in checb'at munlajel d'a scal eb' anima icha eb' sjochvi trigo, maj eyab' syail e tzicanb'ati. Ch'oc eb' b'ab'laj munlajnac d'a scal eb' icha eb' tzicumb'at trigo chi'. A exxo tic, toxon̈ej tze jochq'ue vaan ixim trigo chi', xchi Jesús d'a eb' sc'ayb'um chi'.   
\p
\v 39 A d'a jun chon̈ab' d'a yol yic Samaria chi', tzijtum eb' ix ac'anoch Jesús d'a sc'ool, yujto a jun ix ix chi' ix alan d'a scal eb': Yojtacn̈ej tastac tzin c'ulej yictax in cotoch uninal, xchi ix.  
\v 40 Ix javi eb', ix tevioch eb' d'a Jesús to scan yed' eb'. Yuj chi' chab' c'ual ix ec' yed' eb'.  
\v 41 Tzijtumto eb' ix ac'anoch d'a sc'ool ayic ix yab'an eb' tas ix yala'.  
\v 42 Yuj chi' ix yal eb' d'a ix ix chi':  
\p —A ticnaic scac'och d'a co c'ool, man̈ocn̈ej yuj tas ix al chi' d'ayon̈, yujto scab' val yed' co chiquin. Scojtacan val el sic'lab'il to d'a val yel a jun tic co Columal yaj d'a yolyib'an̈q'uinal tic, xchi eb' d'a ix.   
\s1 B'oxinac sc'ol jun yuninal jun vin̈ yajal  
\p
\v 43 Ayic ix ec' chab' c'ual chi', ix elxi Jesús d'a Samaria, ix b'atxi d'a yol yic Galilea,  
\v 44 yujto yalnac Jesús to malaj yelc'och junoc schecab' Dios d'a eb' anima b'aj cajan.  
\v 45 Ayic ix c'ochxi d'a Galilea, ix te tzalaj eb' anima schaan sc'ochi, yujto ayic ix xid'ec' eb' d'a Jerusalén d'a jun sq'uin̈ eb' israel yic snaancot eb' tas aj yelnaccot eb' d'a Egipto, ix yil eb' juntzan̈ tastac xid' sc'ulej Jesús chi' ta'.   
\p
\v 46 Ix lajvi chi', ix c'ochxi Jesús chi' d'a chon̈ab' Caná d'a yol yic Galilea, aton b'aj ochnac a a' vinoal yuuj. Axo d'a chon̈ab' Capernaum ay jun vin̈ yajal yaj d'a vin̈ rey, ay jun yuninal vin̈ te penaay.  
\v 47 Ayic ix yab'an vin̈ to ix cotxi Jesús d'a Judea, ix jaxxi d'a Galilea, ix b'at vin̈ yil Jesús. Ix tevi vin̈ d'ay yic sb'at yed' vin̈ d'a spat, yic sb'at yac'an b'oxoc sc'ool jun yuninal vin̈ chi', yujto vanxo schami.   
\p
\v 48 Ix yalan Jesús d'a vin̈:  
\p —Tato max eyil juntzan̈ satub'tac tzin ch'oxo', juntzan̈ sch'oxanel in poder, tecan malaj junoc ex tzin eyac'och d'a e c'ool, xchi.   
\p
\v 49 Palta ix yalanxi vin̈ yajal chi':  
\p —Mamin, con̈ ved' elan̈chamel, yacb'an manto cham jun vuninal chi', xchi vin̈ d'ay.   
\p
\v 50 Ix yalanxi Jesús icha tic:  
\p —Paxan̈. Man̈ ol chamlaj jun uninal chi', xchi d'a vin̈.  
\p Ix yac'anoch vin̈ d'a sc'ool tas ix yal Jesús chi', yuj chi' ix pax vin̈.  
\v 51 Vanto sc'ochxi vin̈ d'a spat, axo eb' schecab' vin̈ ix elta scha'a. Ix yalan eb':  
\p —Pitzan vin̈ uninal chi', xchi eb' d'a vin̈.  
\v 52 Ix sc'anb'an vin̈ d'a eb':  
\p —¿Janic' ix b'oxi sc'ool vin̈ jun? xchi vin̈.  
\p —Atax d'a evi d'a tz'eymaj c'ual sicb'i jun c'ac' chi' d'a vin̈, xchi eb'.   
\p
\v 53 Yuj chi' ix snaancot vin̈ to icha chi' yorail yal Jesús chi' d'a vin̈ icha tic: Man̈ ol chamlaj jun uninal chi', xchi. Yuj chi', ix yac'och Jesús vin̈ d'a sc'ool yed' jantac eb' ay d'a yol spat.   
\p
\v 54 Aton jun schab'il yechel satub'tac sch'ox Jesús tic. Ayic spetoj d'a Judea ix c'ochxi d'a Galilea, ata' ix sb'o junxo tic.   
\c 5  
\s1 B'oxinac sc'ol jun vin̈ penaay  
\p
\v 1 Ix lajvi chi' ix q'uexxi Jesús d'a Jerusalén, ix b'at yilan jun sq'uin̈ eb' yetisraelal.  
\v 2 A d'a yol chon̈ab' Jerusalén chi', d'a slac'anil jun puerta b'aj tz'och noc' calnel, ata' ay jun tanque scuch Betesda d'a sti' eb' israel chi'. Oye' val stentail.  
\v 3-4 Tzijtum eb' penaay ayec' ta. Ay eb' max yal yilani, ay eb' max yal sb'eyi, ay eb' sicb'inaqueli.  
\v 5 Ay jun vin̈ 38 ab'ilxo penaay.  
\v 6 Axo ix yilan Jesús jichanec' vin̈. Yojtac to pecatax icha chi' yaj vin̈. Yuj chi' ix sc'anb'an d'a vin̈:  
\p —¿Tzam a nib'ej tzach b'oxicani? xchi d'a vin̈.   
\p
\v 7 Ix yalan vin̈ penaay chi':  
\p —Mamin, malaj mach tzin ac'anem d'a yol a' tic ayic tz'ib'xi a' d'a juntac el. Ayic tzin nib'ej tzin emi, ch'ocxo eb' sb'ab'laj em d'a vichan̈, xchi vin̈ d'a Jesús.   
\p
\v 8 Yuj chi' ix yalan Jesús d'a vin̈:  
\p —Q'uean̈ vaan, ic'chaan̈ a vaynub' tic, b'eyan̈, xchi d'a vin̈.   
\p
\v 9 D'a jun rato chi', ix b'oxi sc'ool vin̈. Ix yic'anchaan̈ svaynub' vin̈ chi', ix syamanoch vin̈ sb'eyi. Palta sc'ual ic'oj ip.  
\v 10 Yuj chi' ay jayvan̈ eb' aj Judea ix alan d'a vin̈:  
\p —A ticnaic, sc'ual ic'oj ip. Man̈ sleyaloc tzic'chaan̈ a vaynub' tic, xchi eb' d'a vin̈.   
\p
\v 11 Ix tac'vi vin̈ d'a eb' icha tic:  
\p —A jun vin̈ in ac'an b'oxoc, a vin̈ ix alan d'ayin: Ic'chan̈ a vaynub' tic, tzach b'eyi, xchi vin̈, xchi vin̈.   
\p
\v 12 Ix sc'anb'an eb' d'a vin̈:  
\p —¿Mach jun vin̈ ix alan chi' d'ayach to tzic'chaan̈ a vaynub' tic, tzach b'eyi? xchi eb'.   
\p
\v 13 Palta man̈ yojtacoc vin̈ tas sb'i jun ix ac'an b'oxoc sc'ool vin̈ chi', yujto ix satb'at Jesús chi' d'a scal jantac anima ayec' chi' ta'.  
\v 14 Axo d'a junelxo ix ilchaj vin̈ yuj Jesús d'a yamaq'uil stemplo Dios, ix yalan d'a vin̈:  
\p —Inai ach b'oxi. Man̈xo a c'ulej chucal, yic man̈xo ol ja junocxo yaelal más te nivan d'a ib'an̈, xchi d'a vin̈.   
\p
\v 15 Yuj chi' ix b'at vin̈ yal d'a eb' vin̈ aj Judea chi' to a Jesús chi' ix ac'an b'oxoc sc'ool vin̈.   
\p
\v 16 Yuj chi' ix te och eb' vin̈ ajc'olal d'a Jesús chi', yujto a d'a sc'ual ic'oj ip ix sc'ulej juntzan̈ chi'.  
\v 17 Palta ix yalan Jesús d'a eb':  
\p —A in Mam smunlajn̈ej. Yuj chi' an̈eja' tzin munlajn̈ejpaxi, xchi d'a eb'.   
\p
\v 18 Yujto ix yal juntzan̈ chi' Jesús, ijanxo val sgana eb' smilchamoc. Man̈ocn̈ej yuj b'aj max sc'anab'ajej sc'ual ic'oj ip chi', palta yujto slajb'ej sb'a yed' Dios ayic syalanoch Dios chi' Smamoc.   
\s1 A yopisio Yuninal Dios  
\p
\v 19 Ix yalanxi Jesús d'a eb':  
\p —Val yel sval d'ayex, a in tic Yuninal in Dios, max yal in c'ulan junoc tas d'a yol vico', an̈ej tas svil sc'ulan in Mam tzin c'ulej. A jantacn̈ej tas sc'ulej in Mam chi', a tzin c'ulejpaxi.  
\v 20 A in Mam chi', te xajan in yuuj a in Yuninal in tic. A jantacn̈ej tas sc'ulej, sch'oxpax d'ayin. Ayto val juntzan̈xo tas te nivan ol sch'oxo', ol te sat e c'ool eyilani.  
\v 21 Yujto a in Mam chi' tz'ac'an pax pitzvoc eb' chamnac, syac'an sq'uinal eb'. Ichinpaxta' a in Yuninal in tic svac' sq'uinal eb' in gana svac' sq'uinal.  
\v 22 A in Mam chi', max sch'olb'itej junoc anima. Palta a in Yuninal in tic, ix ac'ji vopisio in ch'olb'itan yaj eb' anima smasanil,  
\v 23 yic vach' lajan tz'aj vic'jichaan̈ icha tz'aj yic'jichaan̈ in Mam chi' yuj masanil anima. Tato ay eb' malaj tzin och d'ay, an̈ejtona' malaj tz'ochpax in Mam d'a eb', yujto a checjinac in coti.   
\p
\v 24 Val yel sval d'ayex, a eb' tz'ab'an in lolonel, syac'anpaxoch jun in checancot eb' d'a sc'ool, ay sq'uinal eb' d'a juneln̈ej. Man̈xo ol b'atcan eb' d'a syaelal, yujto toxo ix colchajel eb' d'a yol sc'ab' chamel, ix schaan sq'uinal eb'.  
\v 25 Val yel sval d'ayex, a ticnaic toxo ix ja stiempoal yab'an in jaj eb' chamnac a in Yuninal in Dios tic. A eb' tz'ab'ani, ol scha sq'uinal eb' d'a juneln̈ej.  
\v 26 Yujto a in Mam aj q'uinaltaxon d'a yol yico'. Yac'annaccan jun chi' d'ayin to aj q'uinal in paxi.  
\v 27 Yac'annacpaxcan vopisio in ch'olb'itan masanil eb' anima, yujto Ac'b'il in cot yuj Dios voch animail.  
\v 28 Man̈ eyac' sat e c'ol yuj juntzan̈ sval tic, yujto ay jun tiempoal ol javoc, a val eb' mucanxo ol yab' in jaj eb'.  
\v 29 Ol laj q'uex vaan eb' b'aj mucan chi'. A eb' vach' syutej sb'a d'a yolyib'an̈q'uinal tic, ol pitzvocxi eb', ol schaan sq'uinal eb' d'a juneln̈ej. Axo eb' sc'ulan chucal, ol pitzvocxi eb', palta ol b'atcan eb' d'a syaelal d'a juneln̈ej.  
\v 30 A in tic, malaj jab'oc tas syal in b'oan d'a yol vico', tzin ch'olb'itej icha tas schec in Mam chi' in c'ulej. Tzin ch'olb'itej d'a stojolal, yujto man̈oc tas icha in gana tzin c'ulej, palta icha sgana jun checjinac in coti, aton in Mam.   
\s1 A eb' sch'oxanel yopisio Jesús  
\p
\v 31 Tato munil svala' to ay vopisio, malaj yelc'och jun vic sval chi'.  
\v 32 Palta ay junxo tz'alani tas vopisio. A jun chi', vojtac to te yel syala'.  
\v 33 A ex tic xid' e chec c'anb'aj d'a vin̈aj Juan tas yopisio vin̈. A tas yalnac vin̈ vuuj, te yel.  
\v 34 Palta a in tic, max vac'ochlaj yipoc in c'ool tas syal junoc anima vuuj. Ton̈ej svec e nacoti tas yalnaccan vin̈aj Juan chi' d'ayex, yic tzex colchaji.  
\v 35 A tas ix yal vin̈aj Juan chi', lajan icha junoc tas tz'ac'an saquilq'uinal ayel yoc. Yuj chi', ix ex te tzalaj jayeoc c'ual eyab'ani.  
\v 36 Palta ay junxo ec'al yelc'och d'a vin̈aj Juan chi'. A sch'oxaneli tas vopisio, yujto a juntzan̈ tas syac' in Mam in c'ulej, a tzin c'ulej. Icha chi' tz'aj scheclajeli to a in Mam chi' checjinac in coti.  
\v 37 A in Mam chi', a checjinac in coti, a syac' testigoal sb'a vuuj. A ex tic, malaj b'aj ix eyab' sjaj sloloni. Malaj b'aj ix eyil juneloc.  
\v 38 Max eyac'och slolonel d'a e c'ool, yujto max in eyac'och d'a e c'ool a in checb'il in cot yuuj tic.  
\v 39 A ex tic scham val e sayan eyil d'a Slolonel Dios Tz'ib'ab'ilcani, yujto a e naani to icha chi' ol aj yilchaj e q'uinal d'a juneln̈ej. Palta vach'chom syal vab'ixal Slolonel Dios chi',  
\v 40 malaj e gana tzex ja d'ayin yic tze cha e q'uinal.   
\p
\v 41 Malaj yelc'och d'ayin tato syal vach' lolonel eb' anima vuuj.  
\v 42 Vojtac tas yaj e pensar, man̈ xajanoc Dios eyuuj.  
\v 43 A in tic, ac'b'il in cot yuj in Mam, palta max in e cha'a. Tato ay junocxo munil ol javoc d'a yol yico', a jun chi' ol e cha'a.  
\v 44 ¿Tas ol aj in eyac'anoch d'a e c'ool, yujto an̈ej d'a eyichan̈ junjun ex e gana ay eyelc'ochi, malaj pax e gana ay eyelc'och d'a yichan̈ Dios te yel?  
\v 45 Xe natalaj to a in ol val d'a in Mam chi' tas e chucal. Palta a vin̈aj Moisés ol alanoc, aton vin̈ tze tz'ac eyac'och d'a e c'ool.  
\v 46 Tato tzeyac'och d'a e c'ool tas stz'ib'ejnaccan vin̈aj Moisés chi', tzam in eyac'ochlaj d'a e c'ool, yujto a vin̈aj Moisés chi' tz'ib'annaccan vab'ixal.  
\v 47 Palta tato max eyac'och tas stz'ib'ejnaccan vin̈ chi' d'a e c'ool, ¿tas ol aj eyac'anoch d'a e c'ool tas sval tic d'ayex? xchi Jesús d'a eb' vin̈ aj Judea chi'.   
\c 6  
\s1 Yac'nac va oye' mil vinac Jesús  
\r (Mt 14.13-21; Mr 6.30-44; Lc 9.10-17)  
\p
\v 1 Ix lajvi chi' ix b'atxi Jesús, ix c'ochxi d'a junxo sc'axepalec' a' n̈ajab' yic Galilea, scuchan pax a' Tiberias.  
\v 2 Tzijtum eb' anima ix och tzac'an yuuj, yujto ix yil juntzan̈ satub'tac sch'ox yil eb' ayic syac'an b'oxoc sc'ol eb' penaay.  
\v 3 Axo Jesús chi', ix b'at yed' eb' sc'ayb'um d'a jun tzalan. Ata' ix em c'ojan yed' eb'.  
\v 4 Vanxo sja stiempoal sq'uin̈ eb' israel yic snajicot tas aj yelnaccot eb' smam yicham eb' d'a Egipto.  
\v 5 Axo ix yilan Jesús, tzijtum eb' anima van sc'och d'ay. Yuj chi' ix yalan d'a vin̈aj Felipe:  
\p —¿B'ajtil ol co man tas sva eb' anima tic? xchi d'a vin̈.  
\v 6 Palta ton̈ej ix yal icha chi', yic syab'i tas ol yal vin̈aj Felipe chi', yujto yojtacxo tas ol yutoc.  
\v 7 Ix yalan vin̈aj Felipe chi' d'ay:  
\p —Vach'chom qued'nac chab'oc ciento denario pan, palta max yab'laj yic tz'ac'chaj jab' jab'oc d'a junjun eb', xchi vin̈.   
\p
\v 8 Ay pax junxo sc'ayb'um Jesús, scuch Andrés, yuc'tac sb'a vin̈ yed' vin̈aj Simón Pedro. Ix yalan vin̈ d'a Jesús chi':   
\p
\v 9 —Ay jun vin̈ unin ayec' qued' d'a tic, yed'nac oye' ixim pan cebada vin̈ yed' cha pitan̈ noc' chay. Palta ¿tom ol yab' jab' tic d'a scal eb' smasanil? Ina te tzijtum eb', xchi vin̈.   
\p
\v 10 Yuj chi', ix yalan Jesús d'a eb' sc'ayb'um chi':  
\p —Alec d'a eb' anima tic to tz'em c'ojan eb' smasanil, xchi d'a eb'. A jun lugar b'aj ayec' eb' chi', nivan ac'lic. Ix em c'ojan eb' smasanil, ay am oyeoc mil eb' vin̈ vinac.  
\v 11 Axo Jesús ix ic'anchaan̈ ixim pan chi', ix yac'an yuj diosal d'a Dios yuj ixim. Ix schecan pucjocb'at ixim d'a eb' c'ojanem chi'. Icha pax chi' ix yutej noc' chay chi'. Ix yab'lej eb', ato syala' jantac snib'ej eb'.  
\v 12 Axo yic ix lajvi sva eb' sic'lab'il, ix yalan Jesús d'a eb' sc'ayb'um chi':  
\p —Molec jantacto ix can chi', yic malaj tas tz'ixtaxi, xchi d'a eb'.   
\p
\v 13 Axo ix lajvi smolan eb' chi', lajchaveto xuuc ix b'ud'ji yuj ixim pan ix yac' sobre d'a ixim oye' pan cebada chi'.  
\v 14 A eb' anima chi', ix yil eb' jun tas satub'tac ix sch'ox Jesús chi'. Yuj chi' ix yal eb':  
\p —Aton jun tic, schecab' Dios tan̈vab'iltaxon sja d'a yolyib'an̈q'uinal tic, xchi eb'.   
\p
\v 15 Palta yojtacxo Jesús to sgana eb' yac'an pural yoch sreyaloc. Yuj chi' ix sb'esel sb'a d'a scal eb', ix b'atcan d'a scal lum tzalquixtac chi' sch'ocoj.   
\s1 Ix b'ey Jesús d'a sat a' n̈ajab'  
\r (Mt 14.22-27; Mr 6.45-52)  
\p
\v 16 Ayic vanxo sq'uic'b'i, ix emc'och eb' sc'ayb'um Jesús d'a sti' a' n̈ajab'.  
\v 17 Ix och eb' d'a yol te' barco, ix b'atxi eb'. Sgana eb' sc'axpajec' d'a chon̈ab' Capernaum ay d'a sti' a' n̈ajab' chi'. Te q'uic'b'alxo ix b'at eb'. Manto jaxlaj Jesús ix b'at eb'.  
\v 18 Axo yic van sb'ey eb', ix ovajchaan̈ jun ic' te ov d'a sat a' n̈ajab' chi'. Ix te q'ue chulan a' yuj jun ic' chi'.  
\v 19 Ayxom junoc nan̈al schab'il legua sb'at eb' d'a sat a', axo ix yilan eb' van sc'och Jesús d'a eb'. Ton̈ej sb'eyb'at d'a sat a'. Yuj chi' ix te xivq'ue eb'.  
\v 20 Palta ix yalan d'a eb':  
\p —Man̈ ex xivoc, A in, xchi d'a eb'.   
\p
\v 21 Ichato chi' junc'olalxo ix chajioch yuj eb' d'a yol te' barco chi'. Elan̈chamel ix ec'c'och eb' d'a sc'axepal a' b'aj van sc'och eb' chi'.   
\s1 A eb' anima sayan ec' Jesús  
\p
\v 22 Axo d'a junxo c'u, an̈eja' yajcan eb' anima chi' d'a sc'axepal a' chi'. Axo ix snaancot eb' to junn̈ej te' barco chi' ix b'ati, an̈ej pax eb' sc'ayb'um Jesús ix och d'a yol te', maj ochlaj Jesús chi' yed' eb'.  
\v 23 Yacb'an chi' ay juntzan̈xo barco ix cot d'a chon̈ab' Tiberias, ix c'och d'a slac'anil jun lugar b'aj ix sva ixim pan chi' eb', aton b'aj ix yac' yuj diosal Cajalil yuj ixim.  
\v 24 Axo ix yilan eb' anima chi', man̈xo ayoc ec' Jesús chi' yed' eb' yed' pax eb' sc'ayb'um. Yuj chi' ix laj och eb' d'a yol juntzan̈ barco chi'. Ix b'at sayanec' Jesús chi' eb' d'a chon̈ab' Capernaum.   
\s1 A Jesús tz'ac'an vael yic q'uinal  
\p
\v 25 Axo ix c'och eb' anima chi' d'a sc'axepalec' a' n̈ajab' chi', ata' ix ilchaj Jesús yuj eb'. Ix sc'anb'an eb' d'ay:  
\p —Ach co C'ayb'umal, ¿tom d'a tic ayach eq'ui? ¿Janic' ach javi? xchi eb' d'ay.   
\p
\v 26 Ix yalan d'a eb':  
\p —Val yel sval d'ayex, yujn̈ej to ex b'ud'ji e vaan ixim pan, yuj chi' tzin e saya', man̈ yujoc to ix nachajel eyuuj tas syalelc'och juntzan̈ satub'tac ix in ch'ox chi'.  
\v 27 Man̈ eyac' eyip e sayan ec' tas svaji, yujto elan̈chamel slajvieli. Palta sayequec' jun vael max lajviel-laj, yujto a' ol ac'an e q'uinal d'a juneln̈ej. Ol vac' jun chi' d'ayex, yujto Ac'b'il in cot yuj Dios voch animail, a co Mam Dios sch'oxaneli to chab'il in yuuj, xchi Jesús d'a eb'.   
\p
\v 28 Yuj chi' ix sc'anb'an eb' d'ay:  
\p —¿Tas ol cutoc co c'ulan tas snib'ej Dios sco c'ulej chi'? xchi eb' d'ay.   
\p
\v 29 Ix yalanxi Jesús chi' d'a eb':  
\p —Aton jun tic snib'ej Dios tze c'ulej, to tzin eyac' val och d'a e c'ool, yujto a checjinac in coti, xchi d'a eb'.   
\p
\v 30 Ix sc'anb'anxi eb' d'ay:  
\p —¿Tas val junoc satub'tac tza ch'ox quila' yic ol ach cac'och d'a co c'ool? ¿Tas tza c'ulej?  
\v 31 A eb' co mam quicham ec'nac d'a peca', yilnac jun tas satub'tac eb', svanac jun maná eb' d'a taquin̈ luum\f 6.31 \fr 6:31 \ft A yab'ixal maná, tz'ilchaj d'a Éxodo 16.\f* icha syal d'a Slolonel Dios Tz'ib'ab'ilcani. Aton jun tz'alan icha tic: A Dios ac'jinaccot tas sva eb' d'a satchaan̈, xchi, xchi eb' d'a Jesús chi'.   
\p
\v 32 Yuj chi' ix yalanxi Jesús chi' d'a eb':  
\p —Val yel sval d'ayex, man̈oclaj vin̈aj Moisés tz'ac'an jun vael yic satchaan̈ chi'. Palta a in Mam tz'ac'an jun vael te yel scot d'a satchaan̈.  
\v 33 Yujto a jun vael syac' Dios tic, a d'a satchaan̈ emnaccoti. Ay eb' ay d'a yolyib'an̈q'uinal tic ol scha sq'uinal d'a juneln̈ej yuuj, xchi Jesús.   
\p
\v 34 Ix yalanxi eb':  
\p —Mamin, ac' jun vael chi' d'ayon̈ d'a masanil tiempo, xchi eb' d'ay.   
\p
\v 35 Ix yalanxi d'a eb':  
\p —A in ton tic icha vael vaji, Ac'um in q'uinal. A eb' sja d'ayin, man̈xa b'aq'uin̈ ol och svejel eb'. A eb' tzin ac'anoch d'a sc'ool, man̈xa b'aq'uin̈ ol tacjoc sti' eb'.  
\v 36 Palta toxo ix val d'ayex, vach'chom tzin eyila', max in eyac'och d'a e c'ool.  
\v 37 Masanil eb' tz'ac'ji d'ayin yuj in Mam, ol ja eb' d'ayin. A eb' sjavi d'ayin, man̈ ol in pechel eb'.  
\v 38 A in tic, cotnac in d'a satchaan̈ yic tzul in b'o icha snib'ej Dios checjinac in coti. Man̈ yujoc ul in b'oan icha tas tzin nib'ej cotnac in.  
\v 39 A tas snib'ej in Mam checjinac in coti, to man̈ ol satel junoc mach d'a scal eb' syac' d'ayin. Sgana to a in ol vac' pitzvocxi eb' d'a slajvub' c'ual.  
\v 40 A in tic, Yuninal in Dios. Yuj chi' jantacn̈ej eb' tzin ilani, tato tzin yac'och eb' d'a sc'ool, snib'ej in Mam chi' to scha sq'uinal eb' d'a juneln̈ej. Yuj chi' a in ol vac' pitzvocxi eb' d'a slajvub' c'ual, xchi Jesús d'a eb'.   
\p
\v 41 Ayic ix yab'an juntzan̈ chi' eb' aj Judea, chuc tas ix yalub'tan̈ej eb' d'a spatic Jesús chi', yujto ix yala': A in ton tic icha vael vaji, cotnac in d'a satchaan̈, xchi d'a eb'.   
\p
\v 42 Yuj chi' ix yalan eb':  
\p —A Jesús tic, yuninal vin̈aj José. Cojtac smam snun vin̈, palta syala' to d'a satchaan̈ cotnac, xchi eb' aj Judea chi'.   
\p
\v 43 Palta ix yalanxi Jesús d'a eb':  
\p —Man̈ in eyalub'tan̈ej.  
\v 44 A in Mam checjinac in coti. Malaj junoc mach syal scomon ja d'ayin, schaan sq'uinal tato man̈oc in Mam tz'ac'ancot d'ayin. A eb' sja d'ayin, ol vac' pitzvocxi eb' d'a slajvub' c'ual.  
\v 45 Tz'ib'ab'ilcan yuj eb' schecab' Dios icha tic: Ol c'ayb'aj masanil anima yuj Dios, xchi eb'. Yuj chi', a jantacn̈ej eb' syac'och schiquin d'a tas syal co Mam Dios, tato snachajel yuj eb' tas syala', ol ja eb' d'ayin.   
\p
\v 46 Man̈ vanoc valani to ay mach ix ilan co Mam Dios. Palta a in tic, a d'ay cotnac in, a inn̈ej vilnac.  
\v 47 Val yel sval d'ayex, a mach tzin ac'anoch d'a sc'ool, ay sq'uinal d'a juneln̈ej.  
\v 48 A in tic, icha vael vaji, Ac'um in q'uinal.  
\v 49 A eb' co mam quicham, svanac jun maná eb' d'a taquin̈ luum, palta an̈ejtona' chamnac eb' smasanil.  
\v 50 Palta a eb' svaan jun vael cotnac d'a satchaan̈, malaj b'aq'uin̈ ol cham eb'.  
\v 51 A in cotnac in d'a satchaan̈ tic, icha vael vaji, yujto Ac'um in q'uinal. Yuj chi', a eb' svaan jun vael tic, ay sq'uinal eb' d'a juneln̈ej. A jun vael svac' vajoc tic, aton in nivanil, xchi Jesús d'a eb'.   
\p
\v 52 Axo eb' aj Judea chi', ix stelaj sb'a eb' yuj tas ix yal chi', ix laj yalan eb':  
\p —A jun vin̈ tic, ¿tas ol yutoc vin̈ yac'an snivanil co chi snaani? xchi eb'.   
\p
\v 53 Yuj chi' ix yalxi d'a eb':  
\p —Val yel sval d'ayex, tato man̈ ol e chi in nivanil a in Ac'b'il in cot yuj Dios voch animail tic, man̈ ol eyuc'anpaxlaj in chiq'uil, man̈ ol e chalaj e q'uinal.  
\v 54 Yuj chi', yaln̈ej mach tz'ab'lan in nivanil tic, syuc'anpax in chiq'uil, ay sq'uinal d'a juneln̈ej. A in ol vac' pitzvocxi d'a slajvub' c'ual.  
\v 55 Yujto a jun in nivanil tic, yel lajan yopisio yed' tas svaji. A in chiq'uil lajan yopisio yed' tas tz'uc'ji.  
\v 56 Yaln̈ej mach schi'an in nivanil tic, syuc'an pax in chiq'uil, junxon̈ej tz'ajcan ved'oc. Ayin pax och d'ay.  
\v 57 A co Mam Dios pitzan d'a masanil tiempo, a checjinac in coti. Yuuj pitzan in. Yuj chi', a mach schi'an in nivanil tic, ol vac' sq'uinal.  
\v 58 A ticnaic, van valan yuj jun icha vael cotnac d'a satchaan̈. A jun tic, man̈ lajanoc yed' jun maná svanac eb' co mam quicham d'a peca'. Nivanoc svanac eb', palta chamnac pax eb'. Palta a mach ol vaan jun icha vael tic, ol scha sq'uinal eb' d'a juneln̈ej, xchi Jesús d'a eb'.   
\p
\v 59 A d'a yol spatil culto d'a chon̈ab' Capernaum, ata' ix yal juntzan̈ c'ayb'ub'al tic Jesús.   
\s1 Yalnac Jesús yuj q'uinal d'a juneln̈ej  
\p
\v 60 Ayic ix yab'an juntzan̈ chi' jantac eb' anima tzac'anoch yuj Jesús chi', ix yalan eb':  
\p —Te ya juntzan̈ slolonel syal tic. ¿Tom ay mach syal schaan yab'i? xchi eb'.   
\p
\v 61 Axo Jesús chi', yojtacxo tas jun syal eb' chi', yuj chi' ix yalanxi d'a eb':  
\p —¿Tom a jun tic tz'ic'an somchajel e c'ool?  
\v 62 A in Ac'b'il in cot yuj Dios voch animail tic, tato ol eyil in q'uex b'aj cotnac in, ¿tas ol eyutoc eyalani?  
\v 63 A Espíritu tz'ac'an q'uinal. Axo co nivanil tic malaj yopisio. A juntzan̈ lolonel ix val tic d'ayex, te yel, yic pax Espíritu, a tz'ac'an q'uinal d'a juneln̈ej.  
\v 64 Palta ayex max in eyac'och d'a e c'ool, xchi d'a eb'.  
\p Icha chi' ix yutej yalan d'a eb', yujto atax d'a yichb'anil yojtactaxoni mach eb' max ac'anoch d'a sc'ool. Yojtac paxi mach jun ol ac'anoch d'a yol sc'ab' chamel.  
\v 65 Ix yalanxi:  
\p —Yujto ayex maj in eyac'och d'a e c'ool, yuj chi' valnac d'ayex, malaj junoc mach syal scomon ja d'ayin tato man̈oc in Mam tz'ac'ancot eb' d'ayin, xin chi, xchi Jesús d'a eb'.   
\p
\v 66 Atax ta', tzijtum eb' tzac'anoch yuuj ix meltzajxi d'a spatic. Man̈xa sgana eb' tz'och tzac'an yuuj.  
\v 67 Yuj chi' ix sc'anb'an Jesús d'a eb' lajchavaan̈:  
\p —Xal ex tic, ¿ay am pax e gana tzex meltzajxi d'a e patic? xchi d'a eb'.   
\p
\v 68 Axo vin̈aj Simón Pedro ix tac'vi d'ay:  
\p —Mamin, ¿mach b'aj ol on̈ och tzac'an jun? Malaj junxo mach icha tic sloloni yic sco cha co q'uinal d'a juneln̈ej.  
\v 69 A on̈ tic, toxo ix ach cac'och d'a co c'ool. Cojtac, a ach tic Sic'b'il ach el yuj Dios, xchi vin̈aj Pedro chi'.   
\p
\v 70 Ix yalanxi Jesús d'a eb':  
\p —A ex e lajchavan̈il, a in ex in sic'caneli. Palta ay jun d'a e cal, schecab' vin̈ diablo yaji, xchi d'a eb'.   
\p
\v 71 A jun ix yal chi', aton vin̈aj Judas yuninal vin̈aj Simón aj Queriot. Yujto a vin̈aj Judas chi' ol ac'anoch Jesús d'a yol sc'ab' chamel. Palta yetc'ayb'umal sb'a vin̈ yed' eb' uxluchvan̈ chi'.   
\c 7  
\s1 Eb' yuc'tac Jesús  
\p
\v 1 Ix lajvi chi', ix och ijan Jesús yec' d'a yol yic Galilea. Axo d'a yol yic Judea, malaj sgana ix ec' ta', yujto a eb' vin̈ aj Judea chi', sgana eb' vin̈ smilanchamoc.  
\v 2 Van sja stiempoal sq'uin̈ eb' israel scuch q'uin̈ chinama.  
\v 3 Yuj chi' ix yal eb' yuc'tac Jesús chi' d'ay:  
\p —Man̈ ach can d'a tic. Ixic d'a Judea, yic vach' a eb' a c'ayb'um ayec' ta', ol yil pax eb' tastac satub'tac tza ch'oxo'.  
\v 4 Tato ay junoc mach sgana scheclajel d'a yichan̈ eb' anima, max yal-laj elc'altac tz'eq'ui. Yuj chi', tato yel ay juntzan̈ satub'tac tza ch'oxo', yovalil tza ch'oxel a b'a d'a yichan̈ eb' anima, xchi eb' d'ay.   
\p
\v 5 Ix stz'ac yal eb' yuc'tac d'ay icha chi', yujto max yac'och Jesús chi' eb' d'a sc'ool.  
\v 6 Yuj chi' ix yal d'a eb':  
\p —Manto stiempoaloc in ch'oxanel in b'a. A exxo tic, yaln̈ej tas tiempoal syal e naani.  
\v 7 A eb' ay d'a yolyib'an̈q'uinal tic eyed'oc, max ex schaquel-laj eb'. A inxo tic, tzin schaquel eb', yujto tzin ch'oxeli to malaj svach'il sb'eyb'al eb'.  
\v 8 Ixiquec e ch'ocoj d'a jun q'uin̈ chi'. Yujto a in tic, manto ol in q'uec'ochlaj, yujto manto stiempoaloc in ch'oxanel in b'a, xchi Jesús d'a eb'.   
\p
\v 9 Ix lajvi yalan juntzan̈ chi', ix can yuj eb' d'a Galilea chi'.   
\s1 Ix b'at Jesús d'a jun q'uin̈ chinama  
\p
\v 10 Palta axo yic toxo ix q'ue eb' yuc'tac Jesús chi', ix q'ue paxi, palta elc'altacn̈ej ix aj sq'uei.  
\v 11 A eb' aj Judea, ix smaclej eb' sc'och Jesús chi' d'a jun q'uin̈ chi'.  
\p —¿B'ajtil ayec' jun vinac chi'? xchi eb'.   
\p
\v 12 Man̈ jantacoc yalub'tan̈an eb' anima. Ay eb' tz'alani: Te vach' vin̈, xchi eb'. Ay pax eb' tz'alanxi: Maay, syac' eb' anima vin̈ musansatil, xchi eb'.   
\p
\v 13 Palta elc'altac syalub'tan̈ej eb', yujto xiv eb' yab'an eb' vin̈ aj Judea chi'.   
\p
\v 14 Vanxo snan̈alb'i jun q'uin̈ chi', ix q'uec'och Jesús d'a yamaq'uil templo. Ix och ijan sc'ayb'an eb' anima ta'.  
\v 15 Axo eb' ay yopisio d'a scal eb' aj Judea chi', ix te sat sc'ol eb' yab'ani. Ix laj yalan eb':  
\p —¿Tas val syutej yojtacanel juntzan̈ syal tic? Ina man̈ c'ayb'ab'iloc, xchi eb'.   
\p
\v 16 Yuj chi' ix yalan Jesús chi' d'a eb':  
\p —A juntzan̈ c'ayb'ub'al sval d'ayex tic, man̈ vicoc. Yic Dios checjinac in coti.  
\v 17 Tato ay eb' syal sc'ol sc'ulej icha sgana Dios, ol nachajel yuj eb' tato yic Dios juntzan̈ c'ayb'ub'al tic, mato munil sval d'a yol vico'.  
\v 18 A mach slolon d'a yol yico', ton̈ej syic'chaan̈ sb'a, yic ay yelc'och d'a yichan̈ eb' anima snaani. Palta a in tic, in gana a Dios checjinac in cot ay yelc'och d'a eyichan̈. Yuj chi', te yel svala'. Malaj jab'oc es svala'.   
\p
\v 19 Aton val vin̈aj Moisés ac'jinaccan sley Dios d'ayex. Palta ina malaj junoc ex tze c'anab'ajej tas syal jun ley chi'. ¿Tas yuj e gana tzin e milchamoc? xchi Jesús d'a eb'.   
\p
\v 20 Axo eb' anima ayec' chi' ta', ix yal eb' d'ay:  
\p —A ach tic, tecan ayoch junoc enemigo d'ayach. ¿Mach junoc sgana ach smilancham tzila'? xchi eb' d'ay.   
\p
\v 21 Yuj chi' ix yalanxi d'a eb':  
\p —Ay jun tas ix in c'ulej d'a sc'ual ic'oj ip. E masanil ix sat e c'ool yuuj.  
\v 22 Yuj eb' co mam quicham d'a peca', elnaccan yich jun b'eyb'al scuch circuncisión. Axo vin̈aj Moisés aljinaccani to yovalil sco b'eyb'alej jun chi'. Yuj chi' vach'chom sc'ual ic'oj ip, slaj eyac' circuncidar eb' unin tzato alji.  
\v 23 A ex tic tzeyac' circuncidar eb' unin d'a sc'ual ic'oj ip, yic max ex ec' d'a yib'an̈ jun ley Moisés chi'. Tato icha chi', ¿tas yuj scot eyoval d'ayin yujto ix vac' b'oxoc sc'ol jun vin̈ penaay d'a sc'ual ic'oj ip chi'?  
\v 24 Man̈ e comon ch'olb'itej junoc mach d'a ichn̈ejta'. Tato ay mach tze ch'olb'itej, d'a stojolal tzeyutej e ch'olb'itani, xchi Jesús d'a eb'.   
\s1 Yalnac Jesús b'aj cotnac  
\p
\v 25 Yuj chi' ay jayvan̈ eb' aj Jerusalén ix alani:  
\p —A jun vin̈ tic, ¿tom man̈oc vin̈ sgana eb' smilchamoc?  
\v 26 Palta ina yajec' vin̈ tic, van slolon vin̈ d'a co cal. Ina malaj jab'oc tas syal eb' d'a vin̈. Tecan toxo ix snael eb' yajal chi' to a Cristo.  
\v 27 Ayic ol ja Cristo chi', malaj mach ojtannac b'aj ol cotoc. Palta a jun vin̈ tic, cojtac b'aj cotnac vin̈, xchi eb'.   
\p
\v 28 Yacb'an van sc'ayb'an eb' anima chi' Jesús d'a yamaq'uil templo chi', te chaan̈ ix yalelta d'a scal eb':  
\p —Ina eyojtac in. Eyojtacpax b'aj cotnac in. Palta man̈ muniloc in ja d'a yol vico'. A Dios te yel checjinac in coti. Palta a Dios chi' man̈ eyojtacoc.  
\v 29 A inxo tic vojtac, yujto ata' cotnac in. A' checjinac in coti, xchi d'a eb'.   
\p
\v 30 Yuj chi' ay eb' ix alani to tz'ac'jioch d'a preso. Palta malaj mach ix yamani, yujto manto c'och stiempoal schami.  
\v 31 Tzijtum eb' anima ix ac'anoch Jesús d'a sc'ool, ix yalan eb':  
\p —Ayic ol javoc Cristo, ¿tom más ec'to tas satub'tac ol sch'ox d'a yichan̈ jun vin̈ tic? xchi eb'.   
\s1 Checb'ilb'at eb' polencía syam Jesús  
\p
\v 32 Ix yab' eb' vin̈ fariseo tas syal eb' anima yuj Jesús. Yuj chi', a eb' vin̈ yed' eb' vin̈ sat sacerdote ix checanb'at juntzan̈ eb' stan̈vumal stemplo Dios, yic b'at yic'cot Jesús eb', yic syac'anoch eb' d'a preso snaani.  
\v 33 Axo Jesús ix alan d'a eb' anima:  
\p —Jayexon̈ej c'ual ayinec' eyed'oc, ol lajvoc chi' ol in meltzaj d'a mach checjinac in coti.  
\v 34 A exxo tic, ol in e sayeq'ui, palta man̈xo ol in ilchaj eyuuj, yujto max yal e c'och b'aj ol in c'och chi', xchi d'a eb'.   
\p
\v 35 Axo eb' aj Judea chi', ix laj yal eb':  
\p —¿B'ajtil ol c'och vin̈ snaani, yuj chi' syal vin̈ to man̈xo ol ilchaj vin̈ cuuj? Ina ay eb' quetchon̈ab' ayb'at d'a scal eb' griego. ¿Tom sgana vin̈ ata' ol c'och d'a scal eb', sb'at sc'ayb'an masanil eb' griego chi' vin̈ snaani?  
\v 36 Ina ix yal vin̈ d'ayon̈: A ex tic, ol in e sayeq'ui, palta man̈xo ol in ilchaj eyuuj, yujto max yal e c'och b'aj ol in c'ochoc, xchi vin̈ d'ayon̈. ¿Tas val syalelc'och jun ix yal vin̈ tic d'ayon̈? xchi eb'.   
\s1 A jun icha a a' spac' d'a co pixan  
\p
\v 37 A d'a slajvub' c'ual q'uin̈ chi', aton jun c'u te nivan yelc'ochi, ata' ix elta lin̈an Jesús d'a yichan̈ eb' anima. Te chaan̈ ix yalelta d'a scal eb':  
\p —Tato ayex tze nib'ej tze cha e q'uinal d'a juneln̈ej, cotan̈ec d'ayin. Icha tz'aj eyuc'an a a', ayic stacji e ti', icha chi' ol aj e chaan e q'uinal d'ayin.  
\v 38 Tato ayex tzin eyac'och d'a e c'ool, icha to ay jun a a' tz'el yoc ol pac' d'ayex. Aton jun chi' tz'ac'an e q'uinal d'a juneln̈ej. Yujto icha chi' syalcan d'a Slolonel Dios Tz'ib'ab'ilcani, xchi Jesús d'a eb' anima chi'.   
\p
\v 39 Icha chi' ix yutej yalani to a eb' tz'ac'anoch d'a sc'ool, ol ac'jococh Yespíritu Dios d'a eb'. A d'a jun tiempoal chi', manto ac'ji Yespíritu Dios d'a eb' anima, yujto manto q'uex Jesús d'a satchaan̈.   
\s1 Ix stelaj sb'a eb' anima yuj Jesús  
\p
\v 40 Ix lajvi yab'an eb' anima tas ix yal Jesús chi', ay eb' ix laj alani:  
\p —Val yel, aton jun tic schecab' Dios tan̈vab'iltaxon sja cuuj, xchi eb'.   
\p
\v 41 Ay pax eb' ix laj alani:  
\p —A jun tic aton Cristo, xchi eb'.  
\p Palta ay eb' ix alanxi:  
\p —A Cristo chi', ¿tom aj Galilea icha jun vin̈ tic tze na'a?  
\v 42 A Slolonel Dios Tz'ib'ab'ilcan tz'alani to a Cristo yovalil ol aljoc d'a chon̈ab' Belén b'aj ec'nac vin̈aj David d'a peca', yujto yin̈tilalcan vin̈aj David chi', xchi eb'.   
\p
\v 43 Yuj chi' ix och ijan eb' anima stelan sb'a yuj Jesús chi'.  
\v 44 Ay eb' sgana syac'och d'a preso, palta malaj mach syamani.   
\s1 Maj yac'ochlaj Jesús eb' vin̈ yajal d'a sc'ool  
\p
\v 45 Axo eb' stan̈vumal stemplo Dios, an̈eja' sch'ocoj eb' ix c'ochxi b'aj aycan eb' vin̈ ix checanb'at eb' chi', aton eb' vin̈ fariseo yed' eb' vin̈ sat sacerdote. Yuj chi' ix yalan eb' vin̈ d'a eb':  
\p —¿Tas yuj maj eyic'cot Jesús chi'? xchi eb' vin̈.   
\p
\v 46 —Malaj junoc mach stzac'van slolon icha slolon chi', xchi eb'.   
\p
\v 47 Yuj chi' ix yalanpax eb' vin̈ fariseo chi' d'a eb':  
\p —¿Tom ix ex ac'jipax musansatil a ex tic?  
\v 48 ¿Tom ay junoc co yajalil ix ac'anoch vin̈ d'a sc'ool? An̈ejtona' a on̈ fariseo on̈ tic, ¿toc ay junoc on̈ ix cac'och vin̈ d'a co c'ool?  
\v 49 An̈ej eb' comon anima ix ac'anoch vin̈ d'a sc'ool. Palta a eb' chi', man̈ yojtacoc jab'oc ley Moisés eb'. Yuj chi' aycot yoval sc'ol Dios d'a yib'an̈ eb', xchi eb' vin̈ fariseo chi'.   
\p
\v 50 Palta ay jun vin̈ fariseo chi' scuch Nicodemo. Aton jun vin̈ xid'naquec' lolonel yed' Jesús d'ac'valil. Ix yalan vin̈ d'a eb':   
\p
\v 51 —A jun ley aycan d'ayon̈, syala' to man̈ sleyaloc scac'b'at d'a yib'an̈ junoc anima, tato manto cab'i tas smul, xchi vin̈ d'a eb'.   
\p
\v 52 Yuj chi' ix yalanxi eb' d'a vin̈:  
\p —¿Tom aj Galilea ach yed' vin̈? C'ayb'ej Slolonel Dios Tz'ib'ab'ilcani. Ata' ol ila' to man̈oclaj d'a Galilea ol cot vin̈ schecab' Dios tan̈vab'il cuuj, xchi eb' d'a vin̈.  
\v 53 [Ix laj pax junjun eb' d'a spat.   
\c 8  
\s1 A yab'ixal jun ix ajmul ix  
\p
\v 1 Axo Jesús ix b'at d'a tzalan Olivo.  
\v 2 Vanxo sacb'i, ix c'ochxi d'a yol yamaq'uil templo chi'. Ayic ix c'och ta', masanil eb' anima ix c'och yed'oc. Ix em c'ojan, ix sc'ayb'an eb'.  
\v 3 Axo eb' vin̈ c'ayb'um d'a ley Moisés yed' eb' vin̈ fariseo ix ic'ancot jun ix ix d'a Jesús, ix yamchaj ix yuj eb' vin̈ ayic van smulan ix. Ix ac'jioch ix yuj eb' vin̈ d'a yichan̈ Jesús yed' eb' ayec' yed'oc.  
\v 4 Ix yalan eb' vin̈ d'ay:  
\p —Ach co c'ayb'umal, a jun ix ix tic, van smulan ix ayic ix yamchaj ix cuuj.  
\v 5 A ley Moisés tz'alani, tato ay junoc ix ix sc'ulan icha tic, yovalil sjulq'uenajcham ix. Xal ach, ¿tas xa chi? xchi eb' vin̈ d'ay.   
\p
\v 6 Palta ton̈ej stz'ac sc'anb'ej eb' vin̈, yic syil eb' vin̈ tas syal Jesús chi', yujto sgana eb' vin̈ yac'anoch d'a yib'an̈. Palta ton̈ej ix em n̈ojan, van stz'ib'an yed' yiximal sc'ab' d'a sat luum.  
\v 7 Ix sc'anb'anxi eb' vin̈ d'ay:  
\p —¿Tas xa chi yuj jun tic jun? xchi eb' vin̈ d'ay.  
\p Yuj chi' ix q'ue q'uelan, ix yalan d'a eb' vin̈:  
\p —Tato ay junoc ex malaj jab'oc e mul, b'ab'laj julejecoch q'uen d'a ix, xchi d'a eb' vin̈.   
\p
\v 8 Ix lajvi yalan juntzan̈ chi', ix emxi n̈ojan, ix stz'ib'anxiem juntzan̈xo tas d'a sat luum chi'.  
\v 9 Ayic ix yab'an jun tic eb' vin̈, ix laj snaan sb'a junjun eb' vin̈, ayn̈ej smul eb' vin̈. Yuj chi' junjunal ix laj b'at eb' vin̈. A eb' vin̈ ichamtac vinac ix b'ab'laj b'ati, axo eb' vin̈ quelemtac, tzac'anto ix laj b'at eb' vin̈. Axon̈ej Jesús ix can sch'ocoj b'aj lin̈anec' jun ix ix chi'.  
\v 10 Ix lajvi chi', ix q'ue q'uelan Jesús chi', ix yilani sch'ocojxon̈ej ix ayeq'ui. Yuj chi' ix yalan d'a ix:  
\p —Ach ix, ¿b'aj ay eb' vin̈ van yac'anoch chi' d'a ib'an̈? ¿Tom malaj junoc eb' vin̈ tz'ac'anoch d'a ib'an̈? xchi d'a ix.   
\p
\v 11 —Maay Mamin, man̈xalaj eb' vin̈, xchi ix.  
\p —An̈ejtona' in, malaj tas svac'och d'a ib'an̈. Yuj chi' ixic. Man̈xo ach mulan junelxo, xchi Jesús chi' d'a ix.]   
\s1 A Jesús tz'ac'an saquilq'uinal d'a eb' anima  
\p
\v 12 Ix yalanxi Jesús d'a eb' anima:  
\p —A in tic, icha saquilq'uinal vaj d'a eb' anima d'a yolyib'an̈q'uinal tic. A mach tz'och tzac'an vuuj, ol vac' saquilq'uinal d'ay. Yuj jun saquilq'uinal chi', ol scha sq'uinal d'a juneln̈ej. Man̈xo ol b'eyec' d'a q'uic'alq'uinal, xchi Jesús.   
\p
\v 13 Axo eb' vin̈ fariseo ix alan d'ay:  
\p —A ach tic, yoln̈ej ic tzala' to ay opisio. Yuj chi' malaj yelc'och jab' ic tzal chi', xchi eb' vin̈ d'ay.   
\p
\v 14 Ix yalanxi d'a eb' vin̈:  
\p —Vach'chom munil svala' to ay vopisio, palta toton yel svala', yujto a in tic vojtac b'aj cotnac in. An̈ejtona', vojtac b'ajtil ol in c'ochxoc. A exxo tic, man̈ eyojtacoc b'aj cotnac in, an̈ejtona' man̈ eyojtacoc b'aj ol in c'ochpaxoc.  
\v 15 A ex tic, ton̈ej tze comon ch'olb'itej yaj junoc anima d'a elan̈chamel. Xal in, malaj mach tzin ch'olb'itej yaji.  
\v 16 Palta q'uinaloc tato a in tzin ch'olb'itej yaj junoc anima, tojoln̈ej svutej in ch'olb'itan yaji. Yujto man̈oc inn̈ej tzin ch'olb'itej yaji, yujto a in Mam checjinac in coti, a sch'olb'itan pax ved'oc.  
\v 17 A jun ley aycan d'ayon̈, a tz'alani: Tato ay chavan̈oc testigo lajan syutej yalani, yovalil sco cha cab' tas syal eb'.  
\v 18 Palta ina ay chavan̈ testigo tz'alan vuuj. A in ton tic testigo in. Testigo pax in Mam ved'oc, aton checjinac in coti, xchi d'a eb' vin̈.   
\p
\v 19 —Palta ¿b'ajtil ay a Mam chi'? xchi eb' vin̈ d'ay.  
\p Yuj chi' ix yalanpax d'a eb' vin̈:  
\p —A ex tic, man̈ eyojtacoc mach in. Man̈ eyojtacoc pax in Mam chi'. Octom tzin eyojtaquejeli mach in, yic ol eyojtaquej pax in Mam chi', xchi d'a eb' vin̈.   
\p
\v 20 A d'a yol yamaq'uil templo d'a slac'anil jun chalab' ofrenda, ata' ix yal juntzan̈ chi' Jesús. Ata' ix c'ayb'aj eb' anima yuuj. Malaj junoc mach ix yamani, yujto manto c'och stiempoal schami.   
\p
\v 21 Ix yalan Jesús d'a eb' vin̈:  
\p —A in tic ol in b'atoc. A exxo tic ol in e sayeq'ui, palta a d'a scal e mul ol ex chamoc. Man̈ ol yal e comon c'och b'aj ol in c'och chi', xchi d'a eb' vin̈.   
\p
\v 22 Yuj chi', ix laj yal eb' vin̈ aj Judea chi':  
\p —Tecan ol smilcham sb'a vin̈, yuj chi' ix yal vin̈ to max yal co c'och b'aj ol c'och vin̈ chi', xchi eb' vin̈.   
\p
\v 23 Ix yalanxi d'a eb' vin̈:  
\p —A ex tic, aj sat luum ex, yujto yic ex yolyib'an̈q'uinal tic. Xal in tic, man̈ in yicoc yolyib'an̈q'uinal tic, yujto aj satchaan̈ in.  
\v 24 Yuj chi' sval d'ayex, d'a scal e mul ol ex chamoc. Tato max eyac'och d'a e c'ool to A In Ton Tic,\f 8.24 \fr 8:24 \ft A Jesús syala' to “A In Ton Tic” sb'i, syalelc'ochi to Dios paxi, yujto a jun b'i tic tz'alji d'a Dios d'a Antiguo Testamento.\f* a d'a scal e mul ol ex chamoc, xchi.   
\p
\v 25 —¿Mach ach jun? xchi eb' vin̈ d'ay.  
\p Palta ina valnacxo d'ayex d'a yalan̈taxo, mach in.  
\v 26 Tzijtumto tas ol val eyuuj yed' ex in ch'olb'itani. A jun checjinac in coti, te yel syala'. A tas yalnaccan d'ayin, an̈ej chi' sval d'ayex a ex ayex d'a yolyib'an̈q'uinal tic, xchi d'a eb' vin̈.   
\p
\v 27 Palta max nachajel yuj eb' vin̈ tato a co Mam Dios van yalani.  
\v 28 Yuj chi' ix yalanxi d'a eb' vin̈:  
\p —Ato yic ol in e d'un̈b'anq'ue a in Ac'b'il in cot yuj Dios voch animail tic, ato ta' ol nachajel eyuuj to A In Toni. Ata' ol nachajel eyuuj to malaj tas munil tzin c'ulej in ch'ocoj. An̈ej juntzan̈ c'ayb'ub'al yalnac in Mam d'ayin, an̈ej svala'.  
\v 29 A Dios in checancoti, ay paxoch ved'oc. Max in yactejcan in ch'ocoj, yujto an̈ej tas snib'ej tzin c'ulej d'a masanil tiempo, xchi d'a eb' vin̈.   
\p
\v 30 Ayic ix yalan juntzan̈ chi' Jesús, tzijtum eb' ix ac'anoch sc'ool d'ay.   
\s1 Ol ex el d'a libre yuj jun lolonel yel  
\p
\v 31 Axo ix yalan Jesús d'a eb' israel ix ac'anoch d'a sc'ool:  
\p —Tato masanil tiempo tzeyac'och e pensar d'a in lolonel, yelton val in c'ayb'um ex.  
\v 32 Tato icha chi', ol eyojtaquejel slolonel Dios te yel. Yuj jun lolonel yel chi', ol ex el d'a libre, xchi Jesús d'a eb'. \fig Yuj Jesús tzon̈ elcan d'a libre|src="HK019B.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©The British & Foreign Bible Society, 1954, 1967, 1972, 1995." ref="Jn 8.32" \fig*   
\p
\v 33 Palta ix yalanxi eb' d'ay:  
\p —A on̈ tic yin̈til on̈ pax Abraham ed'oc. Malaj juneloc ix on̈ och schecab'oc junoc anima. ¿Tas yuj tzala' to ol on̈ el d'a libre? xchi eb'.   
\p
\v 34 Val yel sval d'ayex, a mach an̈eja' sc'ulan chucal, checab' yaj d'a chucal chi'.  
\v 35 Q'uinaloc ay junoc schecab' junoc anima ticnaic, max yal scajnaj yed' jun anima chi' d'a juneln̈ej. Palta a junoc yuninal jun anima chi', val yel yuninal yaj d'a juneln̈ej.  
\v 36 Yuj chi' tato a in tzex vaq'uel d'a libre, val yel libre tzex ajcani, yujto yuninal in Dios.  
\v 37 A in tic, vojtacxo to yin̈til ex can vin̈aj Abraham chi' ved'oc. Palta ina e gana tzin e milchamoc yujto a tas svala' malaj tz'och d'ayex.  
\v 38 A tas vilnac d'a in Mam, a sval d'ayex. A exxo tic, ch'oc jun e mam van e c'anab'ajan tas syal d'ayex, xchi Jesús d'a eb'.   
\p
\v 39 Palta a vin̈aj Abraham chi' co mam yaj vin̈, xchi eb' d'ay.  
\p —Octom val yel yin̈til ex vin̈, tato icha chi', tzam e c'anab'ajej icha sc'ulejnac vin̈.  
\v 40 A juntzan̈ tas yel yalnaccan Dios d'ayin, an̈ej sval d'ayex. Palta ina e gana tzin e milchamoc. Man̈ ichocta' ix yutej sb'a vin̈aj Abraham chi'.  
\v 41 A ex tic, a tas sc'ulej jun e mam tze c'anab'ajej, xchi Jesús d'a eb'.  
\p —Palta a on̈ tic, man̈ on̈ mitz'uninoclaj. Junn̈ej co Mam, aton Dios, xchi eb' d'ay.   
\p
\v 42 —Octom yel to yuninal ex Dios chi'. Tato icha chi' tzam in e xajanej, yujto a in tic d'a Dios cotnac in, in ja d'a tic. Man̈ yoloc vic in javi, yujto a Dios checjinac in coti.  
\v 43 ¿Tas yuj max nachajel eyuuj tas sval d'ayex? Tecan malaj e gana tze cha eyab' tas sval tic.  
\v 44 A ex tic, a jun e mam, aton vin̈ diablo. Yuj chi', an̈ej d'a vin̈ tzeyac'och e pensar. An̈ej tas snib'ej vin̈ tze c'ulej. Yictax ix b'oji yolyib'an̈q'uinal tic, milumcham anima vin̈. Malaj yelc'och jab'oc tas yel d'a vin̈, yujto an̈ej es sgana vin̈. Ayic syesan vin̈, d'a spensar vin̈ scoti, yujto esalvum vin̈. A d'a vin̈ pitzvinaccot es chi'.  
\v 45 A inxo tic, yujto a juntzan̈ tas te yel sval d'ayex, yuj chi' max e cha eyab'i.  
\v 46 ¿Mach junoc ex syal e ch'oxanel jab'oc in mul? Te yel juntzan̈ tas sval d'ayex tic. Yuj chi', ¿tas yuj max e cha eyab'i?  
\v 47 A eb' yic Dios, syac'och schiquin eb' d'a slolonel. Palta a exxo tic, man̈ ex yicoc Dios, yuj chi' max yal e c'ol tzeyac'och e chiquin d'ay, xchi Jesús d'a eb' vin̈.   
\s1 Ayic manto alji vin̈aj Abraham, aytaxon ec' Jesús  
\p
\v 48 Ix yalanpax eb' vin̈ aj Judea chi' d'ay:  
\p —Tecan yel scala' to aj Samaria ach, tecan to ayoch junoc enemigo d'ayach, xchi eb' d'ay.   
\p
\v 49 —Maay, malaj junoc enemigo ayoch d'ayin. Van in c'anab'ajan tas syal in Mam. Palta a ex tic, ton̈ej tzex b'uchvaj d'ayin.  
\v 50 A in tic, malaj in gana ay velc'ochi. Palta ay junxo tz'alani to ay velc'och d'a sat. A jun chi sch'olb'itani mach yel syala'.  
\v 51 Val yel sval d'ayex, a eb' sc'anab'ajan tas svala', malaj b'aq'uin̈ ol cham eb', xchi d'a eb' vin̈.   
\p
\v 52 —A ticnaic scojtaquejeli to ayoch enemigo d'ayach. A vin̈aj Abraham yed' jantacn̈ej eb' schecab' Dios d'a peca', chamnacxo eb' smasanil. A achxo tic tzala': Tato ay mach sc'anab'ajan tas svala', malaj b'aq'uin̈ ol chamoc, nivanoc xa chi.  
\v 53 ¿Tom ec'to elc'och d'a yichan̈ vin̈ co mam quicham aj Abraham chi'? Ina chamnac vin̈, chamnacxo pax eb' schecab' Dios chi', ¿mach ach a naan ticnaic? xchi eb' vin̈ d'ay.   
\p
\v 54 Yuj chi' ix yalxi d'a eb' vin̈:  
\p —Tato munil svic'chaan̈ in b'a, malaj velc'ochi. Palta a in Mam tz'alani to ay velc'ochi. A in Mam chi' tzeyaloch e Diosaloc,  
\v 55 palta nivanoc tzeyal icha chi', yujto man̈ eyojtacoc Dios chi'. A in tic, vojtac sic'lab'il. Q'uinaloc svala' to man̈ vojtacoc, svesej icha ex tic. Palta yel vojtac, yujto a tas syala', a tzin c'anab'ajejn̈ej.  
\v 56 A vin̈ co mam quicham aj Abraham chi', tzalajnac vin̈ yujto aljinac d'a vin̈ to ol yil vin̈ in javi. Ix yilan vin̈, yuj chi' ix te tzalaj vin̈, xchi d'a eb' vin̈.   
\p
\v 57 —¿Tom ilnacto vin̈aj Abraham chi'?\f 8.57 \fr 8:57 \ft Toxo slajvi chab' mil ab'il scham vin̈aj Abraham, ichato chi' ix alji Jesús.\f* Ina manto ach c'och d'a 50 ab'il, xchi eb' vin̈ d'ay.   
\p
\v 58 —Val yel sval d'ayex, ayic manto alji vin̈aj Abraham chi', ayintaxoneq'ui, xchi Jesús chi' d'a eb' vin̈.   
\p
\v 59 Ix laj sic'anq'ue q'uen q'ueen eb' vin̈ yic sjulanoch q'uen eb' vin̈ d'ay. Ix sc'ub'anel sb'a d'a eb' vin̈, ix elta d'a yamaq'uil templo chi'. Ix ec'b'at d'a scal eb' vin̈, ix b'ati.   
\c 9  
\s1 Jacvinac sat jun vin̈ max uji yilani  
\p
\v 1 Ayic van yec' Jesús, ix yilanb'at jun vin̈ max ujitaxon yilani.  
\v 2 Axo eb' sc'ayb'um ix c'anb'an d'ay:  
\p —Ach co c'ayb'umal, ¿tas am yuj max yal yilan jun vin̈ tic yictax yaljub'al? ¿tom yuj smul smam snun vin̈, mato yuj smul vin̈? xchi eb' d'a Jesús.   
\p
\v 3 Ix yalan Jesús chi' d'a eb':  
\p —A jun vin̈ tic, man̈ yujoc smul smam snun vin̈, man̈ yujoc pax smul vin̈ icha chi' yajcani. Yujto snib'ej Dios sch'ox tas satub'tac yuj vin̈, yuj chi' icha tic yaj vin̈.  
\v 4 Yovalil tzin b'o smunlajel Dios, aton checjinac in coti, yacb'an ayto c'u, yujto ayic toxo ix b'at c'u, man̈xalaj mach syal smunlaji.  
\v 5 Ayic ayin to ec' d'a yolyib'an̈q'uinal tic, icha saquilq'uinal vaj d'a eb' anima, xchi Jesús chi'.   
\p
\v 6 Ix lajvi yalan juntzan̈ chi', ix tzub'anem d'a sat luum. Ix och jab' lum soc'omal yuj stzub' chi'. Ix sucanoch lum d'a yol sat vin̈ max yal yilan chi'.  
\v 7 Ix lajvi chi', ix yalan d'a vin̈:  
\p —Ixic, b'at b'iquel d'a jun b'aj molb'ab'il a a' scuch Siloé, xchi d'a vin̈. (Siloé syalelc'ochi, Ac'b'ilcoti.)  
\p Ix b'at sb'icanel vin̈, axo ix meltzaj vin̈, tzaxo yal yilan vin̈.  
\v 8 Axo ix yilan eb' ay d'a spatic schiquin spat vin̈ yed' juntzan̈xo eb' tz'ilantaxon sc'anan stumin vin̈, ix laj yalan eb':  
\p —¿Tom man̈oc jun vin̈ tic tz'em c'ojan c'anoj tumin? xchi eb'.   
\p
\v 9 —A vin̈ jun, xchi juntzan̈ eb'.  
\p Palta ay juntzan̈xo eb' ix alani:  
\p —Maay. A jun vin̈ tic, ton̈ej lajan yilji vin̈ yed' jun vin̈ max yal yilan chi', xchi eb'.  
\p Palta axo vin̈ ix alani:  
\p —A in toni, xchi vin̈.   
\p
\v 10 —¿Tas ix aj sb'o ilan jun? xchi eb' d'a vin̈.   
\p
\v 11 —A jun vin̈ scuchan Jesús ix b'oan jab' lum soc'om, ix sucanoch vin̈ d'a yol in sat tic. Ix lajvi chi' ix yalan vin̈ d'ayin: Ixic, b'iquel a sat d'a a a' scuch Siloé, xchi vin̈ d'ayin. Ix b'at in b'icaneli. Icha chi' ix aj sb'o vilani, xchi vin̈.   
\p
\v 12 —¿B'ajtil ayec' vin̈ ticnaic? xchi eb' vin̈.  
\p —Ma chequel, xchi vin̈.   
\s1 Ix sc'anb'ej eb' fariseo tas ix aj sb'o yilan vin̈  
\p
\v 13 Ix lajvi chi', ix ic'jib'at vin̈ d'a yichan̈ eb' vin̈ fariseo.  
\v 14 A d'a sc'ual ic'oj ip, ata' ix b'o yilan vin̈ yuj Jesús yed' lum soc'om ix sb'o chi'.  
\v 15 Yuj chi' ix sc'anb'an eb' vin̈ fariseo chi' d'a vin̈:  
\p —¿Tas val ix aj sb'o ilani? xchi eb' vin̈.  
\p —A Jesús ix b'oani. Ix sucoch jab' lum soc'om d'a yol in sat tic. Ix lajvi chi', ix in schecanb'at in b'iqueli. Yuj chi' vach'xo vilan ticnaic, xchi vin̈.   
\p
\v 16 Yuj chi' ay jayvan̈ eb' vin̈ ix alan d'a vin̈:  
\p —A jun vin̈ chi', man̈ yicoclaj Dios yaj vin̈, yujto max sc'anab'ajej sc'ual ic'oj ip vin̈, xchi eb' vin̈.  
\p Palta ix laj yalan juntzan̈xo eb' vin̈:  
\p —Tato chuc vin̈, ¿tom syal sch'oxan juntzan̈ satub'tac vin̈? xchi eb' vin̈.  
\p Yuj chi' chapoj ix aj eb' vin̈.  
\v 17 Yuj chi' ix sc'anb'an eb' vin̈ d'a jun vin̈ ix b'o yilan chi':  
\p —A achxo tic, ¿tas tzutej a naan yuj vin̈ ix b'oan a sat tic? xchi eb' d'a vin̈.  
\p —A in tic tzin na'a to schecab' Dios yaj vin̈, xchi vin̈.   
\p
\v 18 Palta axo eb' vin̈ aj Judea chi', max schalaj yab' eb' vin̈, tato toto ix b'o yilan vin̈. A snaan eb' vin̈ to toxonton vach' yilan vin̈. Yuj chi' ix avtaj smam snun vin̈.  
\v 19 Ix c'anb'aj d'a eb':  
\p —¿Eyune' am jun vin̈ tic? Palta to tzeyala' to max yaltaxon yilan vin̈. Tato icha chi', ¿tas val ix aj sb'o yilan vin̈? xchi eb' d'a smam snun vin̈ chi'.   
\p
\v 20 —A jun vin̈ tic, quic vin̈. Toxonton max yal yilan vin̈.  
\v 21 Palta man̈ cojtacoc, tas am ix aj sb'o yilan vin̈. Man̈ cojtacoc, mach am ix b'oan sat vin̈ tic. Ina ayxo sq'uinal vin̈. ¿Tas yuj man̈oc d'a vin̈ tze c'anb'ej eyab'i? A vin̈ syal yalan d'ayex, tas ix aj sb'o sat vin̈ chi', xchi eb'.   
\p
\v 22 Icha chi' ix yutej eb' yalani, yujto xiv eb' yalan yuj eb' vin̈ yajal d'a scal eb' aj Judea chi'. Yujto toxo ix yal eb' vin̈ yajal chi': Tato ay eb' ol alanoc to a Jesús aton Cristo, ol co pechel eb' d'a yoltac spatil culto, xchi eb' vin̈.  
\v 23 Yuj chi', an̈ej jab' tic ix yal smam snun vin̈: Ina ayxo sq'uinal vin̈. ¿Tas yuj man̈oc d'a vin̈ tze c'anb'ej eyab'i? xchin̈ej eb'.   
\p
\v 24 Ix lajvi chi', ix avtajxicot vin̈, ix yalan eb' d'a vin̈:  
\p —Val yel tzach lolon d'a yichan̈ Dios. Yujto cojtac a on̈ tic to te chuc jun vin̈ ix b'oan a sat tzal chi', xchi eb' vin̈.   
\p
\v 25 —A in tic, man̈ vojtacoc tato chuc vin̈, mato maay. Max yal-laj valani. An̈ej tas vojtac: A d'a yalan̈taxo, max yal vilani, palta a ticnaic tzaxo vila', xchi vin̈.   
\p
\v 26 —Palta ¿tas val ix ach yutej vin̈? ¿Chajvaltil ix yutej vin̈ sb'oan a sat tic? xchi eb' vin̈ d'a vin̈.   
\p
\v 27 —Toxo ix vala', palta max e cha eyab' d'ayin. ¿Tas yuj e gana tze c'anb'ej eyab' d'ayin junelxo? ¿Tom e gana tzex och pax sc'ayb'umoc vin̈? xchi vin̈ d'a eb' vin̈ aj Judea chi'.   
\p
\v 28 Ayic ix yab'an juntzan̈ chi' eb' vin̈, ix te b'uchji vin̈ yuj eb' vin̈. Ix yalan eb' vin̈:  
\p —A ach tic, sc'ayb'um ach ton jun vin̈ chi'. Xal on̈ tic, sc'ayb'um on̈ Moisés.  
\v 29 Cojtac to yalnaccan slolonel Dios d'a vin̈aj Moisés chi'. Palta a jun vin̈ chi', man̈ cojtacoc mach ac'jinac yopisio vin̈, xchi eb' vin̈.   
\p
\v 30 —E... ¿jantac am b'ian? A ex tic tzeyala' to man̈ eyojtacoc mach ac'jinac yopisio vin̈, palta ina ix b'o vilan yuj vin̈.  
\v 31 Cojtac to a Dios max ab'an slesal eb' chuc sc'ulej. An̈ej eb' syal sb'a d'ay, eb' sc'anab'ajan tas syala', an̈ej yic eb' syab'i.  
\v 32 Manta b'aj scab' sb'o sat junoc max yaltaxon yilani.  
\v 33 Q'uinaloc man̈oc Dios ix checancot Jesús chi', tecan malaj jab'oc tas syal yuuj, xchi vin̈.   
\p
\v 34 —A ach tic, te chuc ach yictax ach alji. ¿A achxo ijan tzon̈ a c'ayb'ej? xchi eb' vin̈.  
\p Yuj chi' ix spechelta vin̈ eb' vin̈ d'a spatil culto chi'.   
\s1 A eb' ix nachajel yic Dios yuuj  
\p
\v 35 Axo ix yab'an Jesús to ix pechjiel vin̈ ix b'oxi sat chi', yuj chi' ix sayjiec' vin̈ yuuj. Axo yic ix ilchaj vin̈ yuuj, ix yalan d'a vin̈:  
\p —¿Tzam ac'och jun Ac'b'ilcot yuj Dios yoch Animail d'a a c'ool? xchi d'a vin̈.   
\p
\v 36 —Mamin, al d'ayin mach jun chi', yic ol vac'och d'a in c'ool, xchi vin̈.   
\p
\v 37 —Toxo ix ila'. A in ton van valan d'ayach, xchi d'a vin̈.   
\p
\v 38 Ix lajvi yalan jun chi' Jesús, ix em cumnaj vin̈ d'a yichan̈. Ix yalan vin̈ d'ay:  
\p —Mamin, tzach vac'och d'a in c'ool, xchi vin̈.   
\p
\v 39 Ix yalanxi Jesús d'a vin̈:  
\p —Yuj sb'o eb' anima vuuj in ja d'a yolyib'an̈q'uinal tic, yujto ay eb' max yal-laj yilan yic Dios ticnaic, palta vuuj ichato ol jacvoc sat eb'. Ay pax nan̈alxo eb' ichato syal yilan yic Dios snaani, palta a eb' chi', vuuj ichato ol juvocb'at sat eb', xchi Jesús.   
\p
\v 40 Ay jayvan̈ eb' vin̈ fariseo ayec' ta'. Ayic ix yab'an jun chi' eb' vin̈, ix yalan eb' vin̈ d'a Jesús:  
\p —¿Tom tza na to max uji quilan yic Dios? xchi eb' vin̈.   
\p
\v 41 —Octom snachajel eyuuj to max yal eyilan yic Dios chi'. Tato icha chi', max am can e mul d'a eyib'an̈. Palta ina tzeyala' to syal eyilan yic Dios chi', yuj chi' ol cann̈ej e mul chi' d'a eyib'an̈.   
\c 10  
\s1 Yab'ixal jun te' macte' calnel  
\p
\v 1 Q'uinaloc ay junoc te' macte' calnel ticnaic, ta ay junoc vin̈ tz'och d'a yol te', palta tato man̈oc d'a sti' te' tz'och vin̈, val yel elc'um vin̈ syal chi'.  
\v 2 Axo vin̈ tz'och d'a sti' te' smacte' noc' calnel chi', aton vin̈ chi' stan̈vumal noc'.  
\v 3 Axo vin̈ svaymitan noc' calnel chi', a vin̈ sjacan te' macte' chi' d'a vin̈ stan̈vumal noc' chi'. Axo noc' calnel chi', c'aynac noc' yed' vin̈ stan̈vumal chi'. Yojtac sb'i junjun noc' vin̈. A vin̈ sjacanelta noc'.\f 10.3 \fr 10:3 \ft A sb'eyb'al eb' ay noc' scalnel d'a scal eb' israel to junn̈ej macte' b'aj tz'och noc' scalnel eb' chi' smasanil. Junn̈ej mach stan̈van noc' d'ac'valil. Junjun eb' aj calnel tzul yiq'uelta noc' eb' d'a yol macte' chi' d'a c'ualil.\f*  
\v 4 Slajvi sjacanelta noc' scalnel vin̈ chi', sb'ab'laj vin̈ yuj noc', tz'och tzac'an noc' yuj vin̈, yujto c'aynac noc' yed' vin̈.  
\v 5 Palta q'uinaloc ay junoc vin̈ man̈ c'aynacoc noc' yed'oc, ton̈ej tz'el lemnaj noc' d'a vin̈, yujto man̈ ojtacab'iloc sjaj vin̈ yuj noc', xchi Jesús d'a eb' vin̈ fariseo chi'.   
\p
\v 6 A jun ch'oxnab'il ix yal Jesús chi', maj nachajel-laj yuj eb' vin̈ tas syalelc'ochi.   
\s1 Lajan Jesús yed' junoc tan̈vum calnel te vach'  
\p
\v 7 Ix yalanxi Jesús d'a eb' vin̈:  
\p —Val yel sval d'ayex, icha yaj sti' te' smacte' noc' calnel, icha chi' vaji.  
\v 8 Ay eb' ix b'ab'laj ja d'ayex ayic manto in javoc, nivanoc yalnacoch sb'a eb' colvajumal. Icha junoc elc'um tz'och d'a te' macte', icha chi' yaj eb' smasanil. Palta axo eb' yic Dios, max yac'och spensar eb' d'a eb'.  
\v 9 A in tic, lajan in yed' sti' te' macte' chi'. A eb' tz'och d'ayin, ol colchaj eb'. Icha noc' calnel tz'och d'a yol smacte', tz'elxita noc', sb'at va noc', icha chi' yaj eb'.   
\p
\v 10 Ay eb' icha junoc elc'um sjavi, syelc'al milan noc' calnel chi' eb'. Palta a in tic, ix in ja vac' sq'uinal eb' d'a juneln̈ej, yic vach' te nivan svach'c'olal Dios ol scha eb'.  
\v 11 A in tic, lajan in yed' junoc tan̈vum calnel te vach'. A junoc tan̈vum calnel vach' chi', sb'ec sb'a scham yuj noc' scalnel chi'.  
\v 12 Ay b'aj ton̈ej stupji junoc vin̈ stan̈van noc' calnel, man̈ toxonoc tan̈vum calnel vin̈, man̈ yicoc noc' vin̈. Tato sc'och noc' oques d'a noc', syactejcan noc' calnel chi' vin̈ sch'ocoj, sb'at vin̈ elelal, yujto man̈ yicoc noc' vin̈. Axo noc' oques chi' sja jucnajoc, schianb'at noc' calnel chi', saclemcanb'at noc'.  
\v 13 Tz'el lemnaj vin̈, yujto majan yaj vin̈, yujto man̈ yicoc noc' vin̈, malaj tz'och noc' d'a vin̈.   
\p
\v 14-15 A in tic, lajan in yed' junoc tan̈vum calnel te vach'. A eb' vico', ichato in calnel yaj eb'. A in Mam yojtac in. An̈ejtona' in, vojtac pax in Mam chi'. Icha vojtac in b'a yed' in Mam chi', icha pax chi' vojtac in b'a yed' eb' vic chi'. B'ecan in vac'an cham in b'a yuj eb'.  
\v 16 Ay pax juntzan̈xo eb' ol in ac'anoch d'a sc'ool, palta man̈ quetisraeloclaj eb'. Yovalil ol in molb'ejcot eb'. A eb' chi', ol in sc'anab'ajej eb'. Junn̈ej ol aj eb' smasanil, a in ol in tan̈vej eb'.   
\p
\v 17 Xajan in yuj in Mam, yujto b'ecan in c'ool in chami yic ol in pitzvocxi.  
\v 18 A in tic, b'ecan in c'ol in chami, yujto icha chi' in gana. Malaj mach tz'ic'anec' in q'uinal tic. A in svala' to tzin chami, an̈ejtona' in svala' to tzin pitzvixi, yujto icha chi' yaj yalancan jun schecnab'il in Mam d'ayin, xchi Jesús d'a eb' vin̈.   
\p
\v 19 Ayic ix yalan juntzan̈ tic, ix laj spojan sb'a eb' aj Judea chi' junelxo yuj tas ix yal chi'.  
\v 20 Ay nan̈al eb' ix alani:  
\p —¿Tas yuj tzeyac'och e chiquin d'a tas syal jun vin̈ tic? Ina ayoch jun enemigo d'a vin̈, yuj chi' aycot d'a sjolom vin̈, xchi eb'.   
\p
\v 21 Palta ay nan̈alxo eb' ix alani:  
\p —Tato ayoch junoc enemigo d'a vin̈, ¿tom syal yalan vin̈ icha chi'? A junoc enemigo, ¿tom syal sb'oan sat junoc mach max yaltaxon yilani? xchi eb'.   
\s1 Eb' aj Judea ix paticanel Jesús  
\p
\v 22 A d'a jun tiempoal ix uji jun tic, aton d'a stiempoal siic, stiempoal pax yoch sq'uin̈al stemplo Dios d'a Jerusalén.  
\v 23 Axo Jesús van sb'eyec' d'a jun stentail sti' yamaq'uil templo chi' scuch yic Salomón.  
\v 24 Axo eb' aj Judea ayec' ta', ix och oyan eb' d'a spatic Jesús. Ix yalan eb':  
\p —¿B'aq'uin̈to ol al sjichanil d'ayon̈? Tato yel Cristo ach, al d'ayon̈ ticnaic, xchi eb' d'ay.   
\p
\v 25 Yuj chi' ix tac'vi d'a eb':  
\p —Ina toxo ix val d'ayex, palta max in eyac'och d'a e c'ool. A juntzan̈ satub'tac tzin ch'oxo', yujn̈ej spoder in Mam tzin ch'oxo'. Yujn̈ej juntzan̈ chi' scheclaji mach in.  
\v 26 Palta a ex tic, max in eyac'och d'a e c'ool, yujto man̈ ex vicoc icha valnac d'ayex junel.  
\v 27 A eb' vico', syac'och schiquin eb' d'ayin. A inxo tic, vojtac eb'. Icha noc' calnel tz'och tzac'an yuj stan̈vumal, icha chi' tz'ajoch tzac'an eb' vuuj.  
\v 28 A in svac' sq'uinal eb' d'a juneln̈ej. Yuj chi', man̈xa b'aq'uin̈ ol satel eb'. Malaj mach syal yic'anel eb' d'a yol in c'ab'.  
\v 29 A in Mam, te nivan yelc'och d'a yichan̈ smasanil. A ix ac'an eb' d'ayin. Malaj mach syal yic'anel eb' d'a yol sc'ab' in Mam chi'.  
\v 30 A in tic, lajan in yed' co Mam Dios, yujto junn̈ej vaj yed'oc, xchi Jesús d'a eb'.   
\p
\v 31 Ix laj sic'anchaan̈ q'uen q'ueen eb' yic sjulancham eb' yalani.  
\v 32 Palta ix yalanxi Jesús d'a eb':  
\p —Tzijtum tas vach' ix in c'ulej d'a e cal yuj spoder in Mam. ¿Tas yuj junoc ijan tzin e julchamoc? xchi d'a eb'.   
\p
\v 33 —Man̈ yujoc junoc vach' ix a c'ulej tzach co julchamoc, palta yujn̈ej to tzach b'uchvaj d'a Dios. A ach tic anima achn̈ej, palta ina tzaloch a b'a Diosal, xchi eb'.   
\p
\v 34 Yuj chi' ix yalanxi d'a eb':  
\p —A d'a ch'an̈ ley aycan d'ayon̈ tz'ib'ab'ilcani to a Dios alannac: Junjun ex, dios ex,\f 10.34 \fr 10:34 \ft A Dios ix alani: “Ix val a in tic to dios ex,” a d'a eb' juez tz'alji, yujto sq'uexul Dios yajoch eb' d'a eb' anima.\f* xchi d'a ley chi'.  
\v 35 Cojtac to a tas tz'ib'ab'ilcan d'a Slolonel Dios chi', max yal sco maq'ueq'ui. A eb' ab'annac slolonel chi', alchajnac eb' diosal.  
\v 36 Ocxom in tic, a Dios sic'jinac in eli, ix in schecancot d'a yolyib'an̈q'uinal tic. Yuj chi', ¿tas yuj tzeyala' to tzin b'uchvaj d'a Dios, ayic ix valani to Yuninal in Dios?  
\v 37 Tato max in c'ulej icha tas sc'ulej in Mam chi', man̈ in eyac'och d'a e c'ool.  
\v 38 Palta a in tic, yel van in c'ulan icha sc'ulej in Mam chi'. Yuj chi', vach'chom max eyac'och d'a e c'ool tas svala', palta aq'uec in och d'a e c'ool yuj juntzan̈ tzin c'ulej tic, yic ol nachajel eyuuj to ayoch co Mam Dios d'ayin, ayin pax och d'ay, xchi Jesús chi' d'a eb'.   
\p
\v 39 Yuj chi' ix yac'lej eb' syaman junelxo, palta ix scol sb'a d'a eb'.   
\p
\v 40 Ix lajvi chi', ix c'axpajxican ec' d'a sc'axepal a' Jordán. Axo b'aj yac'nac bautizar eb' anima vin̈aj Juan ix aji.  
\v 41 Tzijtum anima ix c'och ta'. Ix laj yalan eb':  
\p —A vin̈aj Juan, malaj b'aj ix sch'ox junoc tas satub'tac vin̈, palta jantacn̈ej tas ix yal vin̈ yuj Jesús tic, te yel, xchi eb'.  
\v 42 A d'a jun lugar chi', tzijtum eb' ix ac'anoch Jesús d'a sc'ool.   
\c 11  
\s1 A schamel vin̈aj Lázaro  
\p
\v 1 Ay jun vin̈ d'a chon̈ab' Betania scuchan Lázaro, te penaay vin̈. Ata' pax cajan chavan̈ eb' ix yanab' vin̈, jun ix scuch María, axo junxo ix, Marta sb'i ix.  
\v 2 A ix María chi' sucjinaquec' jun yal suc'uq'ui sjab' d'a yoc Jesús Cajal, axo yed' xil sjolom ix sucnac tacjoc. Ix penaayax vin̈aj Lázaro chi'.  
\v 3 Yuj chi', ix yac'cot sti' eb' ix d'a Jesús, ix yalancot eb' ix icha tic:  
\p —Mamin, a vin̈ te xajan uuj, penaay vin̈, xchicot eb' ix.   
\p
\v 4 Ayic ix yab'an Jesús tas ix yalcot eb' ix chi', ix yalan icha tic:  
\p —A jun ilya chi', man̈ ol chamlaj vin̈ yuuj d'a juneln̈ej. Ix yamchaj vin̈ yuj jun yab'il chi' yic ol sch'ox Dios to te nivan yelc'ochi, yic scheclajpaxeli to te nivan velc'och a in Yuninal in Dios tic, xchi Jesús.   
\p
\v 5 Te xajan vin̈aj Lázaro chi', ix María yed' ix Marta yuj Jesús chi'.  
\v 6 Ayic ix yab'an Jesús chi' to te penaay vin̈, maj b'atlaj d'a elan̈chamel. Chab'to c'ual ix can b'aj ayec' chi'.  
\v 7 Axo yic ix c'och sc'ual sb'at chi' jun, ix yalan d'a eb' sc'ayb'um:  
\p —Coyec d'a yol yic Judea junelxo, xchi d'a eb'.   
\p
\v 8 Ix yalan eb' d'ay:  
\p —Ach co C'ayb'umal, ina ijan sjulnac ach cham eb' aj Judea chi' jun, ¿tom tzach b'atxi? xchi eb'.   
\p
\v 9 Ix yalanxi d'a eb':  
\p —Cojtac to lajchave' hora tz'ec' d'a junjun c'u. Tato tzon̈ b'eyec' d'a c'ualil, man̈ comonoc tzon̈ telvi, yujto sacq'uinal.  
\v 10 Palta a eb' sb'eyec' d'ac'valil, scomon telvi eb', yujto malaj saquilq'uinal d'a eb', xchi Jesús.   
\p
\v 11 Ix lajvi yalan jun chi', ix yalanpax yuj vin̈aj Lázaro:  
\p —A vin̈ co vach' c'ool chi', ton̈ej svay vin̈. Palta ol b'at in pitzel svayan̈ vin̈, xchi d'a eb'.   
\p
\v 12 —Mamin, tato ton̈ej svay vin̈, tecan ol b'oxoc sc'ol vin̈, xchi eb' sc'ayb'um chi' d'ay.   
\p
\v 13 Ayic ix yalan Jesús to svay vin̈aj Lázaro chi', syalelc'ochi to chamnacxo vin̈. Palta a snaan eb' ton̈ej svay vin̈.  
\v 14 Yuj chi', tojol ix yutej yalan d'a eb':  
\p —Toxo ix cham vin̈.  
\v 15 A ticnaic tzin tzalaji, yujto man̈ in ayoquec' ta' ix cham vin̈, yic ol in eyac'och d'a e c'ool. Yuj chi' coyec b'at quilec, xchi d'a eb'.   
\p
\v 16 Axo vin̈aj Tomás, jun vin̈ tz'alji Tioxal, ix yal vin̈ d'a eb' yetc'ayb'umal chi':  
\p —Coyec, b'at caq'ueccham co b'a yed'oc, xchi vin̈.   
\s1 A Jesús tz'ac'an q'uinal d'a juneln̈ej  
\p
\v 17 Axo yic ix c'och eb', ix yab'an eb' to oxjitax ix mucchaj vin̈aj Lázaro chi'.  
\v 18 A chon̈ab' Betania b'aj ay vin̈ chi', d'a slac'anil Jerusalén ay. Ay am nan̈aloc legua scal.  
\v 19 Yuj chi', tzijtum eb' israel aj Jerusalén chi' xid' nivanan sc'ool ix María yed' ix Marta yuj vin̈ snulej eb' ix, ix cham chi'.   
\p
\v 20 Ayic ix yab'an ix Marta to van sc'och Jesús, ix ja ix scha'a. Axo ix María aycan ix d'a yol pat.  
\v 21 Ix yalan ix Marta chi' d'a Jesús icha tic:  
\p —Mamin, ayocach ec'laj d'a tic ayic ix cham vin̈ in nulej chi', tecan maj chamlaj vin̈.  
\v 22 Palta a ticnaic, vojtac yaln̈ej tas ol a c'an d'a Dios, A' ol ac'an d'ayach, xchi ix d'ay.   
\p
\v 23 —A vin̈ a nulej chi' ol pitzvocxi vin̈, xchi Jesús chi' d'a ix.   
\p
\v 24 —Yel toni, vojtac to ol pitzvocxi vin̈, palta ato d'a slajvub' c'ual ayic ol pitzvocxi eb' chamnac, xchi ix d'ay.   
\p
\v 25 —A in tic, svac' pitzvocxi eb' chamnac, aj q'uinal in. A mach tzin ac'anoch d'a sc'ool, vach'chom ol chamoc, palta ol pitzvocxi.  
\v 26 A mach pitzanto tzin yac'anoch d'a sc'ool, man̈xa b'aq'uin̈ ol chamoc. ¿Tzam ac'och jun tic d'a a c'ool? xchi Jesús d'a ix.   
\p
\v 27 —I'... Mamin, svac'och d'a in c'ool to Cristo ach, Yuninal ach Dios. A ach tic tan̈vab'il a ja d'a yolyib'an̈q'uinal tic, xchi ix d'ay.   
\s1 Ix oc' Jesús yuj vin̈aj Lázaro  
\p
\v 28 Ix lajvi yalan jun chi' ix Marta chi', ix pax ix. Ix b'at ix yavtejcot ix María ix snulej chi'. Ix sajanoch ix d'a schiquin ix d'a elc'altac:  
\p —Ix ja co C'ayb'umal, tzach yavtej, xchi ix.   
\p
\v 29 Ayic ix yab'an jun chi' ix María chi', ix q'ue jucnaj ix. Ix b'at ix b'aj ayec' Jesús chi',  
\v 30 yujto manto och d'a yol jun chon̈ab' chi'. An̈eja' ayec' b'aj xid' scha ix Marta chi'.  
\v 31 Palta ay eb' aj Judea ayec' yed' ix d'a yol spat chi'. Ayec' eb' snivanej sc'ol ix. Axo ix yilan eb', ix q'ue jucnaj ix, ix b'at lemnaj ix, tzac'anxon̈ej ix b'at eb' yuj ix, yujto a snaan eb' to sb'at oc' ix b'aj mucan vin̈ snulej chi'.   
\p
\v 32 Ayic ix c'och ix b'aj aycan Jesús chi', ix em cumnaj ix d'a yichan̈, ix yalan ix d'ay:  
\p —Mamin, ayocach ec'laj d'a tic a ix cham vin̈ in nulej chi', tecan maj chamlaj vin̈, xchi ix.   
\p
\v 33 Ayic ix yilan Jesús to tz'oc' ix, tz'oc' pax eb' aj Judea ix c'och yed' ix, ix te cusq'ue yed' eb'.  
\v 34 Ix sc'anb'an d'a eb' ix:  
\p —¿B'ajtil ix e muquem vin̈? xchi d'a eb' ix.  
\p —Mamin, coyec b'at quilecnab'i, xchi eb' ix.   
\p
\v 35 Ix oc' Jesús.  
\v 36 Axo eb' aj Judea ayec' chi' ta', ix laj yalan eb':  
\p —Te xajan vin̈ yuuj, xchi eb'.   
\p
\v 37 Ay pax eb' ix laj alani:  
\p —A Jesús tic, a' b'ojinacxi sat jun vin̈ max yaltaxon yilani. ¿Tom maj yal ix colvaj d'a vin̈aj Lázaro tic, yic vach' maj chamlaj vin̈? xchi eb'.   
\s1 Pitzvinacxi vin̈aj Lázaro  
\p
\v 38 Te cusnac Jesús ayic ix c'och b'aj mucan vin̈aj Lázaro chi'. A d'a yol jun q'uen q'ueen joyb'ilel yool, ata' ayoch snivanil vin̈. Aypaxoch jun q'uen q'ueen smaculoc sti' q'ueen.   
\p
\v 39 —Iq'uequel q'uen smacul tic, xchi Jesús.  
\p Axo ix Marta ix alan d'ay:  
\p —Mamin, oxjitax cham vin̈, ayxomlaj sjab' vin̈ ticnaic, xchi ix.   
\p
\v 40 Toxo ix val d'ayach, tato tzin ac'och d'a a c'ool, ol il spoder Dios, xchi d'a ix.   
\p
\v 41 Ichato chi' ix yic'anel q'uen smacul chi' eb' b'aj ayoch snivanil vin̈ chi'. Ix q'ue q'uelan Jesús d'a satchaan̈, ix yalani:  
\p —Mamin, svac' yuj diosal d'ayach yujto ix ab' tas svala'.  
\v 42 Vojtactaxoni, masanil tiempo tzab' tas svala'. Palta yuj eb' anima tic sval juntzan̈ tic d'ayach, yic vach' ol yac'och eb' d'a sc'ool to a ach a checnac in coti, xchi Jesús.   
\p
\v 43 Ix lajvi yalan juntzan̈ chi', te chaan̈ ix yala':  
\p —Lázaro, elan̈coti, xchi.   
\p
\v 44 Axo vin̈ chamnac chi', ix elta vin̈, b'ac'b'il yoc vin̈ yed' sc'ab' d'a jun c'apac, b'ac'b'il pax snan̈al sat vin̈ yed' junxo c'apac. Ix yalanxi Jesús:  
\p —Xuyequel juntzan̈ c'apac ayoch tic d'a vin̈,\f 11.44 \fr 11:44 \ft A sb'eyb'al eb' israel, tato ay mach schami, sb'ac'och juntzan̈ c'apac eb' d'ay. Yuj chi' ix yal Jesús to xuyjiel c'apac c'apac b'ac'anoch d'a vin̈aj Lázaro chi'.\f* tzeyactanel vin̈, xchi.   
\s1 Saynac modo eb' vin̈ yajal tas tz'aj scham Jesús  
\r (Mt 26.1-5; Mr 14.1-2; Lc 22.1-2)  
\p
\v 45 Axo eb' aj Judea ajun yed' ix María chi', ayic ix yilan eb' tas ix sc'ulej Jesús chi', tzijtum eb' ix ac'anoch d'a sc'ool.  
\v 46 Palta ay juntzan̈xo eb' ix b'at alan yab' eb' vin̈ fariseo tas ix yutej sb'a Jesús chi'.  
\v 47 Axo eb' vin̈ fariseo chi' yed' eb' vin̈ sat sacerdote, ix slajtiej sb'a eb' vin̈ yed' eb' vin̈ sat yajal. Ix laj yalan eb' vin̈ icha tic:  
\p —¿Tas scutejec vin̈ tze na'a? Yujto tzijtum val juntzan̈ satub'tac sch'ox vin̈.  
\v 48 Tato ton̈ej squiloch vin̈ ticnaic, masanil eb' quetchon̈ab' ol ac'anoch vin̈ d'a sc'ool. Axo eb' vin̈ yajal d'a Roma ol ul smac'poj jun stemplo Dios tic eb' vin̈, ol ul on̈ satanel eb' vin̈ co masanil, xchi eb' vin̈.   
\p
\v 49 Palta ay jun vin̈ scuchan Caifás, aton vin̈ sat sacerdote d'a jun ab'il chi'. A vin̈ ix alan d'a eb' vin̈:  
\p —A ex tic, malaj jab'oc e pensar.  
\v 50 Max nachajel jab'oc eyuuj, más vach' d'ayon̈ tato scham jun vin̈ chi' sq'uexuloc eb' anima smasanil. Tato icha chi', man̈ ol on̈ satel co masanil, xchi vin̈.   
\p
\v 51 A vin̈aj Caifás chi', man̈oc d'a yol yic vin̈ ix yal jun chi', palta yujto sat sacerdote yaj vin̈ d'a jun ab'il chi', yuj chi' a Dios ix ac'an yal vin̈ to ol cham Jesús sq'uexuloc eb' israel smasanil.  
\v 52 A schamel chi', man̈ yujocn̈ej eb' israel chi', palta yuj pax smolb'anxi eb' yuninal Dios sacleminac yajcanb'ati, yic junxon̈ej tz'aj eb'.  
\v 53 Yuj chi', atax d'a jun c'u chi' ix och ijan eb' vin̈ snaan tas ol yutoc smilancham Jesús.   
\p
\v 54 Yuj chi' maxtzac ec' Jesús d'a scal eb' aj Judea chi'. Ix el d'a jun lugar chi'. Ix b'at d'a jun chon̈ab' scuchan Efraín ay d'a sti' jun lum taquin̈ luum. Ata' ix can yed' eb' sc'ayb'um.   
\p
\v 55 Ayic van sja stiempoal jun q'uin̈ tz'ochi yic snaancot eb' israel tas aj yelnaccot eb' smam yicham eb' d'a Egipto, tzijtum val eb' najat ix laj coti, ix laj c'och eb' d'a Jerusalén. Ayic manto yamchajoch jun q'uin̈ chi', ix c'och eb' ta' yic sb'o sb'a eb' icha yalan ley.  
\v 56 Ayic ayec' eb' ta', tzijtum val eb' ix ec' sayanec' Jesús, axo d'a yamaq'uil templo ix laj yal eb':  
\p —¿Tas tze na'a? ¿Ol am ja Jesús d'a q'uin̈ tic, mato maay? xchi eb'.   
\p
\v 57 Axo eb' vin̈ fariseo yed' eb' vin̈ sat sacerdote ix ac'anelta jun ab'ix tz'alan icha tic: Tato ay b'aj tzeyil Jesús, tzul eyal d'ayon̈, xchi eb' vin̈. Icha chi' ix yutej eb' vin̈ yalani, yujto snib'ej eb' vin̈ syac'och Jesús d'a preso.   
\c 12  
\s1 Ochnac jun suc'uq'ui sjab' d'a Jesús  
\r (Mt 26.6-13; Mr 14.3-9)  
\p
\v 1 Ob'ixxon̈ej yoch q'uin̈ d'a Jerusalén yic snaancot eb' israel tas aj yelnaccot eb' smam yicham eb' d'a Egipto, ix c'ochxi Jesús d'a Betania, b'aj cajan vin̈aj Lázaro, aton vin̈ ix pitzvixi yuuj.  
\v 2 Ayic ix c'och Jesús chi' ta', ix ac'jioch jun nivan vael yuj eb' yuj Jesús. Ix va vin̈aj Lázaro yed' eb'. A ix Marta ix c'atc'ancot eb'.  
\v 3 Axo ix María, yed'nac nan̈al litro yal suc'uq'ui sjab' ix, scuch nardo. A jun chi' te caro stojol. Axo ix c'och ix, ix stob'anoch ix d'a yoc Jesús. Ix lajvi chi' ix sucan tacjoc ix d'a xil sjolom. Ix el numan sjab' d'a yol pat chi'.  
\v 4 Ay jun vin̈ sc'ayb'um Jesús scuchan Judas aj Queriot yuninal vin̈aj Simón, aton vin̈ ol ac'anoch Jesús d'a yol sc'ab' chamel. Ix yal vin̈ icha tic:   
\p
\v 5 —A jun suc'uq'ui sjab' tic, ay am junoc 300 denario stojol. Octom ix co chon̈o', axo stojol chi' scac' d'a eb' meb'a', nivanoc xchi vin̈.  
\v 6 Palta yes vin̈. Max snalaj jab'oc eb' meb'a' chi' vin̈. Yujto sic'um tumin yaj vin̈, yuj chi' snib'ej vin̈ sic' stojol chi', yic vach' syic'canel jab'oc yic vin̈, yujto elc'um vin̈.  
\v 7 Axo ix yalan Jesús d'a vin̈:  
\p —Man̈ a tzuntzej ix, yujto a jun suc'uq'ui sjab' tic, sic'b'ilb'at yuj ix yic vach' listaxo yaj in muquiloc.  
\v 8 Axo eb' meb'a' tzal chi', ayn̈ejec' eb' eyed'oc. A inxo tic, man̈ masaniloc tiempo ayinec' eyed'oc, xchi d'a vin̈.   
\s1 A eb' sgana smilan vin̈aj Lázaro  
\p
\v 9 Tzijtum eb' israel ix ab'ani to ayec' Jesús d'a Betania. Yuj chi' ix b'at eb' yila'. Man̈ocn̈ej Jesús snib'ej eb' syila'. Snib'ej pax eb' syil vin̈aj Lázaro, yujto ix pitzvixi vin̈ d'a scal eb' chamnac yuj Jesús.  
\v 10-11 Yuj vin̈aj Lázaro chi', tzijtum eb' ix ac'anoch Jesús d'a sc'ool. Maxtzac yac'och spensar eb' d'a eb' vin̈ sacerdote. Yuj chi' ix slajtiej sb'a eb' vin̈ sat sacerdote chi' tas syutej eb' vin̈ smilanpaxcham vin̈aj Lázaro chi'.   
\s1 C'ochnac Jesús d'a Jerusalén  
\r (Mt 21.1-11; Mr 11.1-11; Lc 19.28-40)  
\p
\v 12 Tzijtum anima ix c'och d'a Jerusalén yuj sq'uin̈ eb' israel yic snajicoti tas aj yelnaccot eb' smam yicham eb' d'a Egipto. Axo d'a junxo c'u ix yab'an eb' to van sc'och Jesús ta'.  
\v 13 Yuj chi', tzijtum eb' ix laj tzepan el xil an̈ q'uib'. Ix yic'anb'at eb', ix b'at schaan Jesús eb'. Ix avaj chaan̈ eb' icha tic:  
\q1 Yuj val Dios. Calec vach' lolonel d'a jun checb'ilcot yuj Dios Cajal. Calec vach' lolonel d'a co reyal a on̈ israel on̈ tic, xchi eb'.   
\p
\v 14 Axo Jesús ix ilchaj jun noc' yune' b'uru yuuj. Ix q'ue d'a yib'an̈ noc' icha yaj stz'ib'chajcan d'a Slolonel Dios icha tic:   
\q1
\v 15 Ex aj Sion, man̈ ex xivoc. Ilecnab' sjavi e reyal. Ayq'ue d'a yib'an̈ jun noc' b'uru, xchi.   
\p
\v 16 A juntzan̈ tic, maj nachajel-laj yuj eb' sc'ayb'um Jesús d'a jun c'u chi'. Ato yic ix ic'jiq'ue d'a satchaan̈, ato ta' ix snacot eb' to a yab'ixal tz'ib'ab'ilcan d'a Slolonel Dios, ix elc'och icha yajcani.   
\p
\v 17 A juntzan̈ eb' ayec' yed' Jesús ayic ix yavtanelta vin̈aj Lázaro b'aj mucb'il yic ix pitzvixi vin̈, ix laj yalel eb' tas ix yil eb' chi'.  
\v 18 Yuj chi' ix b'at eb' anima scha Jesús, yujto ix laj yab' yab'ixal jun satub'tac ix sc'ulej chi' eb'.  
\v 19 Ix laj yalan eb' vin̈ fariseo icha tic:  
\p —Man̈xa tas vach' cutanec ticnaic. Ilecnab' eb' anima, ix laj och eb' masanil yed' vin̈, xchi eb' vin̈.   
\s1 Eb' griego sgana yilan Jesús  
\p
\v 20 Ay juntzan̈ eb' griego ix c'och d'a Jerusalén d'a jun q'uin̈ chi', yic b'at yac'anem sb'a eb' d'a Dios.  
\v 21 Ix c'och eb' d'a vin̈aj Felipe aj Betsaida d'a yol yic Galilea. Ix yalan eb' d'a vin̈:  
\p —Mamin, co gana squil Jesús, xchi eb'.   
\p
\v 22 Ix b'at vin̈aj Felipe chi' yal d'a vin̈aj Andrés, junn̈ej ix b'at eb' vin̈ schavan̈il, ix b'at yalan eb' vin̈ d'a Jesús chi'.  
\v 23 Ix yalan d'a eb' vin̈:  
\p —A in Ac'b'il in cot yuj Dios voch animail tic, a ticnaic van sc'och yorail scheclajeli to te nivan velc'ochi.  
\v 24 Val yel sval d'ayex, q'uinaloc ay junoc in̈at trigo scan pitan d'a sat luum, scann̈ej icha chi'. Palta tato smucji, ichato schami, axo yic sjavi, nivan sat syac'a'.  
\v 25 A mach an̈ej sq'uinal ay yelc'och d'a sat, ol satel sq'uinal chi'. Axo mach malaj yelc'och sq'uinal d'a yolyib'an̈q'uinal tic d'a sat, aton jun chi' ol scha sq'uinal d'a juneln̈ej.  
\v 26 Tato ay eb' snib'ej tz'och in checab'oc, ochocab' tzac'an eb' vuuj. A eb' in checab' chi', ol aj eb' ved' b'aj ayin eq'ui. Tato ay eb' tz'och in checab'oc, axo in Mam ol ch'oxanoc to nivan yelc'och eb' d'a sat, xchi Jesús.   
\s1 Yalnac Jesús chajtil ol aj schami  
\p
\v 27 A ticnaic, te pitz'anoch cusc'olal d'a in pixan. ¿Tas ol vutoc valani? ¿Tom ol val icha tic d'a Dios: Mamin, colinelta d'a yol sc'ab' jun yaelal sja d'a vib'an̈ tic, tom xin chi? Palta yujn̈ej val jun tic yac'nac in coti.  
\v 28 Mamin, checlajocab'eli to nivan elc'ochi, xchi Jesús.  
\p Ix lajvi chi', ix lolonemta jun d'a satchaan̈, ix yalan icha tic:  
\p —Toxo ix in ch'oxeli to nivan velc'ochi, axo ticnaic ol in ch'oxel junelxo, xchi.   
\p
\v 29 Axo eb' anima ayec' ta', ayic ix yab'an jun chi' eb', ix yalan eb' to ix c'an̈ c'u. Ay juntzan̈xo eb' ix alani:  
\p —Tecan a junoc ángel ix lolonemta d'a Jesús tic, xchi eb'.   
\p
\v 30 Yuj chi' ix yal Jesús d'a eb':  
\p —Man̈ vujoc ix aljiemta juntzan̈ tic, palta eyuuj.  
\v 31 A ticnaic, ol ch'olb'itaj tas yaj eb' ay d'a yolyib'an̈q'uinal tic. Axo vin̈ tz'ac'an mandar jun yolyib'an̈q'uinal tic, ol pechjoquel vin̈.  
\v 32 A in tic, ayic ol in ic'jocq'ue d'a chaan̈, ol vic'cot masanil eb' anima d'ayin, xchi Jesús.   
\p
\v 33 Icha chi' ix yutej yalani chajtil ol aj schami.  
\v 34 Axo ix yalan eb' anima d'ay:  
\p —A d'a ley aycan d'ayon̈, ata' ix cab'i to a Cristo ayn̈ejec' d'a masanil tiempo. Yuj chi', ¿tas yuj tzala' to a jun Ac'b'ilcot yuj Dios yoch animail, yovalil ol ic'jocq'ue d'a chaan̈? ¿Mach jun Ac'b'ilcot tzal chi'? xchi eb' d'ay.   
\p
\v 35 Yuj chi' ix yal d'a eb':  
\p —A in svac' saquilq'uinal d'ayex, ayinec' d'a e cal ticnaic, palta quenxon̈ej tiempo ayin eq'ui. Tojolb'itejec e b'a yacb'an ayin to ec' jab'ocxo eyed'oc. Tato maay, ol somchajel e pensar. Icha junoc mach sb'eyec' d'a q'uic'alq'uinal, max uji yilan b'aj sb'ati, icha chi' ol ex ajoc.   
\p
\v 36 A in tic, aj saquilq'uinal in. Yuj chi', aq'uec in och d'a e c'ool yacb'an ayin to ec' eyed'oc, yic ol vac' saquilq'uinal d'ayex d'a juneln̈ej, xchi Jesús d'a eb'.  
\p Ix lajvi yalan juntzan̈ chi', ix sb'esanel sb'a, ix sc'ub'anel sb'a d'a eb'.   
\s1 Maj yac'och Jesús eb' israel d'a sc'ool  
\p
\v 37 Vach'chom tzijtum tas satub'tac ix sch'ox Jesús yil eb', palta malaj val eb' ix ac'anoch d'a sc'ool.  
\v 38 Icha chi' ix aj yelc'och tas yalnaccan vin̈aj Isaías schecab' Dios. Aton jun tz'alan icha tic:  
\q1 Mamin Cajal, ¿tom ay mach tz'ac'anoch d'a sc'ol tas scaleli? ¿Tom ay mach snachajel yuuj to a a poder scheclaj d'a jun ab'ix tic? xchi vin̈ d'a Slolonel Dios Tz'ib'ab'ilcan chi'.   
\p
\v 39 Yuj chi' max yal-laj yac'anoch eb' d'a sc'ool. An̈eja' vin̈aj Isaías chi' aljinacxican icha tic:   
\q1
\v 40 A Dios tz'ac'an eb' musansatil, svach' ac'an pitb'oc spensar eb',  
\q1 yic vach' max yil eb', max nachajel yuj eb', yic max q'uexmaj spensar eb'.  
\q1 Yuj chi' a Dios max colan eb', xchi vin̈aj Isaías chi'.   
\p
\v 41 Yalnac juntzan̈ tic vin̈aj Isaías chi', yujto ayocto yilannac stziquiquial Jesús vin̈, yuj chi' aton yab'ixal yalnaccan vin̈.   
\p
\v 42 Vach'chom yalnaccan vin̈ icha chi', palta ay eb' israel ix ac'anoch Jesús d'a sc'ool. Tzijtum pax eb' yajal ix ac'anoch d'a sc'ool. Palta max sch'oxel-laj sb'a eb', yujto xiv eb' d'a eb' vin̈ fariseo, talaj spechjielta eb' d'a yol spatil culto.  
\v 43 Icha chi' ix yutej sb'a eb', yujto an̈ej d'a yichan̈ eb' anima sgana eb' ay yelc'ochi. Malaj tz'och d'a eb' tato ay yelc'och eb' d'a yichan̈ Dios.   
\s1 Ix ulec' Jesús yuj yac'an co colnab'il  
\p
\v 44 Ayic manto sb'esel-laj sb'a Jesús d'a scal eb' anima chi', te chaan̈ ix yal d'a scal eb':  
\p —Ab'ec jun sval tic d'ayex: A eb' tzin ac'anoch d'a sc'ool, man̈oc inn̈ej tzin yac'och eb' d'a sc'ool. A in Mam checjinac in cot syac'paxoch eb' d'a sc'ool.  
\v 45 A eb' tzin ilani, syil pax jun checjinac in cot chi' eb'.  
\v 46 A in tic, ac'um in saquilq'uinal. In javi d'a yolyib'an̈q'uinal tic yic vach' a eb' tzin ac'anoch d'a sc'ool, man̈xo ayoquec' eb' d'a q'uic'alq'uinal.  
\v 47 A eb' tz'ab'an in lolonel, palta max sc'anab'ajejlaj eb', man̈oc in laj ol vac'och d'a yib'an̈ eb', yujto man̈ yujoc vac'anoch d'a eyib'an̈, in ja d'a yolyib'an̈q'uinal tic, palta yuj vac'an e colnab'il in javi.  
\v 48 A eb' tzin paticaneli, eb' max chaan pax yab' in lolonel, toxonton ayec' jun ol ac'anoch d'a yib'an̈ eb' chi', aton in lolonel svalcan tic. Yuj in lolonel tic, ol ac'jococh d'a yib'an̈ eb' d'a slajvub' c'ual.  
\v 49 Yujto a in tic, max in lolonlaj d'a yol vico'. A in Mam checjinac in coti, a alannac tas yovalil svala' yed' tas svutej valani.  
\v 50 Vojtac to yuj schecnab'il chi', syal e chaan e q'uinal d'a juneln̈ej. Yuj chi', icha yaj yalan in Mam d'ayin, icha chi' svutej valan d'ayex, xchi Jesús.   
\c 13  
\s1 A Jesús ix b'icanel yoc eb' sc'ayb'um  
\p
\v 1 Q'uic'anocxo tz'och sq'uin̈ eb' israel yic snajicoti tas aj yelnaccot eb' smam yicham eb' d'a Egipto, yojtacxo pax Jesús to toxo sja stiempoal yactancan jun yolyib'an̈q'uinal tic, axo sq'uex chi' d'a co Mam Dios. A eb' yicxo ay d'a yolyib'an̈q'uinal tic, ix xajanejn̈ej eb'. Ix xajanejn̈ej pax eb' masanto d'a slajvub'.   
\p
\v 2-4 Axo vin̈aj Judas yuninal vin̈aj Simón aj Queriot, toxo ix och vin̈ diablo d'a vin̈, yic vach' a vin̈ tz'ac'anoch Jesús d'a yol sc'ab' eb' ayoch ajc'olal d'ay. Palta yojtac Jesús to a d'a Dios cotnac, ata' ol c'ochxoc. Yojtac to a co Mam Dios ac'jinacoch masanil tas d'a yol sc'ab'. Ayic van sva yed' eb' sc'ayb'um, ix q'ue lin̈an, ix squichanel jun col spichul, ix stzec'anoch jun c'apac toalla d'a snan̈al.  
\v 5 Ix lajvi chi' ix secanem a a' d'a yol jun palangana, ix och ijan sb'icanel yoc eb' sc'ayb'um chi'.\f 13.5 \fr 13:5 \ft A junoc checab' malaj jab'oc yelc'ochi, a' ayoch d'a yib'an̈ sb'ican oc.\f* Axo yed' c'apac toalla chi' ix suc tacjoc yoc eb' chi'.   
\p
\v 6 Axo ijan ix sb'icanel yoc vin̈aj Simón Pedro, ix yalan vin̈ d'ay:  
\p —Mamin, ¿tom ijan tza b'iquel voc tic a naani? xchi vin̈.   
\p
\v 7 —A ticnaic, maxto nachajel uuj tas van in c'ulan tic. C'ojanc'olalto ol nachajel uuj, xchi Jesús chi' d'a vin̈.   
\p
\v 8 —Maay, man̈ val jab'oc ol vac' voc tic a b'iqueli, xchi vin̈aj Pedro chi'.  
\p —Tato max ac' in b'iquel jun, malaj alan ic ved'oc, xchi Jesús d'a vin̈.   
\p
\v 9 —Tato icha chi' an Mamin, man̈ocn̈ej voc tic tza b'iqueli. B'iquel in c'ab', tza b'acanpaxel in jolom, xchi vin̈aj Pedro chi'.   
\p
\v 10 Palta ix yalanxi Jesús:  
\p —Q'uinaloc ay junoc mach toto sb'iquel sb'a, man̈ yovaliloc sb'icchaj snivanil smasanil. An̈ej yoc sb'icchaji, yujto sacto snivanil. A ex tic icha junoc mach b'icb'ilxo, icha chi' eyaji, yujto toxo ix tojolb'i e pensar. Palta man̈ e masaniloc ix tojolb'i e pensar, xchi Jesús.   
\p
\v 11 Yojtacxo mach jun ol ac'anoch d'a yol sc'ab' chamel, yuj chi' ix yala': Man̈ e masaniloc ix tojolb'i e pensar, xchi.   
\p
\v 12 Ix lajvi sb'ican yoc eb' chi', ix yac'anxioch sc'apac. Ix emxi c'ojan yed' eb'. Ix yalanxi:  
\p —¿Tzam nachajel eyuuj tas yuj icha tic tzex vutej?  
\v 13 A ex tic, tzin eyal e c'ayb'umoc, eyajaloc. Yel ton tzeyala'.  
\v 14 C'ayb'um in d'ayex. Yajal vaj d'ayex. Palta ina ix in b'iquel eyoc tic. Yuj chi' smoj icha chi' tzeyutej e b'a junjun ex.  
\v 15 Ix in ch'ox jun tic d'ayex, yic vach' icha tzex vutej tic, icha chi' ol eyutoc e b'a junjun ex.  
\v 16 Val yel sval d'ayex, malaj junoc checab' ec'al d'a yichan̈ spatrón. Icha pax chi' eb' checab', malaj junoc eb' ec'al d'a yichan̈ jun schecan chi'.  
\v 17 Tato snachajel juntzan̈ tic eyuuj, tze c'anab'ajani, te vach' eyico'.  
\v 18 Man̈ eyujoc e masanil sval jun tic, yujto vojtacxo tas eyaj a ex sic'b'il exxo el vuuj. Palta yovalil ol elc'och tas tz'ib'ab'ilcan d'a Slolonel Dios b'aj syalcan icha tic: A vin̈ sva ved'oc, a vin̈ smeltzajoch ajc'olal d'ayin, xchi.  
\v 19 Ayocto svalancan juntzan̈ tic d'ayex, yic vach' ayic ol ja d'a vib'an̈ chi', ol eyac'och d'a e c'ool to a in ton Cristo in.  
\v 20 Val yel sval d'ayex, a mach schaan eb' in checab', syalelc'ochi a in tzin scha eb'. A eb' tzin chaan chi', scha pax jun checjinac in cot eb', xchi Jesús.   
\s1 Yalnac Jesús mach ol ac'anoch d'a yol sc'ab' chamel  
\r (Mt 26.20-25; Mr 14.17-21; Lc 22.21-23)  
\p
\v 21 Ix lajvi yalan juntzan̈ chi' Jesús, ix te och ilc'olal, ix yalani:  
\p —Val yel sval d'ayex, a d'a e cal tic ay jun vin̈ ol in ac'anoch d'a yol sc'ab' chamel, xchi d'a eb' vin̈.   
\p
\v 22 Axo eb' vin̈ sc'ayb'um chi', ix och q'ueljab' eb' vin̈ d'ay junjun, yujto man̈ yojtacoc eb' vin̈ mach jun syal chi'.  
\v 23 Ayic van sva eb', a vin̈ sc'ayb'um Jesús te xajanab'il yuuj, a d'a stz'ey ayec' vin̈.  
\v 24 Axo vin̈aj Simón Pedro ix ac'an yechel d'a vin̈, yuj chi' tope sc'anb'ej vin̈ d'a Jesús machtaxlaj jun syal chi'.  
\v 25 Yuj chi' ix svach' nitzanoch sb'a vin̈ d'a stz'ey Jesús. Ix sc'anb'an vin̈ d'ay:  
\p —Mamin, ¿mach jun tzal chi'? xchi vin̈.   
\p
\v 26 —Ol in lab'ejem jab' ixim pan tic d'a scal yal vinagre, axo jun vin̈ b'aj ol vac'a', aton jun vin̈ chi', xchi Jesús d'a vin̈.  
\p Ix lajvin̈ej yalan jun chi', ix slab'anem jab' ixim pan chi' d'a scal vinagre chi', ix yac'an d'a vin̈aj Judas yuninal vin̈aj Simón aj Queriot.   
\p
\v 27 Ix lajvi schaan jab' ixim pan chi' vin̈, ix vach' och vin̈ Satanás d'a vin̈, ix yalan Jesús d'a vin̈:  
\p —A tas nab'il uuj, c'ulej d'a elan̈chamel, xchi d'a vin̈.   
\p
\v 28 Axo eb' vin̈ ayoch yed' d'a te' mexa chi', malaj junoc eb' vin̈ ix nachajel yuuj tas yuj icha chi' ix yal d'a vin̈.  
\v 29 A vin̈aj Judas chi', sic'um tumin yaj vin̈, yuj chi' ay eb' ix naani to syal Jesús chi' d'a vin̈ yuj tas sman vin̈ yuj q'uin̈ chi', mato a jab'oc tumin chi' b'at yac' vin̈ d'a eb' meb'a'.  
\v 30 Axo vin̈aj Judas chi', ix lajvin̈ej svaanb'at jun pan chi' vin̈, ix elta vin̈ d'a scal eb'. Toxo ix q'uic'b'i.   
\s1 Jun ac' checnab'il  
\p
\v 31 Ix lajvi yelta vin̈aj Judas chi', ix yalan Jesús:  
\p —A ticnaic, ol checlajel snivanil velc'och a in Ac'b'il in cot yuj Dios voch animail tic. Ol in ch'oxpaxel snivanil yelc'och Dios.  
\v 32 Tato ol in ch'oxel snivanil yelc'ochi, axo ol ch'oxanpaxel snivanil velc'och d'a elan̈chamel.  
\v 33 Ex xajanab'il vuuj, quenxon̈ej tiempo ayinec' eyed'oc. Ol in e sayeq'ui, palta manto ol yal-laj e c'och b'aj ol in c'och chi', icha vutejnac valancan d'a eb' aj Judea.  
\v 34 Ay junxo ac' checnab'il ol valcan d'ayex ticnaic, to slaj e xajanej e b'a junjun ex. Icha tzex vutej ex in xajanan tic, icha chi' tzeyutej e xajanan e b'a.  
\v 35 Tato tze xajanej e b'a junjun ex, ol yojtaquejel eb' anima smasanil to yel in c'ayb'um ex, xchi Jesús d'a eb'.   
\s1 Yalnac Jesús to ol yiq'uel vin̈aj Pedro d'a yib'an̈  
\r (Mt 26.31-35; Mr 14.27-31; Lc 22.31-34)  
\p
\v 36 Axo vin̈aj Simón Pedro ix c'anb'an d'ay:  
\p —Mamin, ¿b'ajvaltil ol ach c'och jun? xchi vin̈.  
\p —A b'aj ol in c'och chi', man̈ ol yal-laj a c'och ved' ticnaic. C'ojanc'olalto ol ach c'och ved' ta', xchi Jesús d'a vin̈.   
\p
\v 37 —Palta Mamin, ¿tas yuj max yal in b'at ed' ticnaic jun? In b'ecnacxo cham in b'a uuj, xchi vin̈aj Pedro chi' d'ay.   
\p
\v 38 —A... ¿tom yel tza b'ec a b'a a cham vuuj? Val yel sval d'ayach, ayic manto oc' noc' caxlan̈ d'a jun ac'val tic, oxel ol iq'uel d'a ib'an̈ to man̈ in ojtacoc, xchi Jesús d'a vin̈.   
\c 14  
\s1 Yujn̈ej Jesús tzon̈ c'och b'aj ay Dios  
\p
\v 1 Ix yalanxi Jesús d'a eb' sc'ayb'um:  
\p —Man̈ eyac' somchaj e c'ool. Tzeyac'och Dios d'a e c'ool, tzin eyac'anpaxoch d'a e c'ool.  
\v 2 A b'aj ay in Mam, man̈ jantacoc cajnub' ay. Q'uinaloc tato malaj, tas am gana sval d'ayex to tzin b'at in b'o eyed'tal b'aj ol ex c'ochoc.  
\v 3 Ol lajvoc in b'oan eyed'tal chi' ta', ol in jax junelxo. Axo ul ex vic'an chi' ved'oc, yic vach' a b'aj ayinec' chi', ata' ol ex aj ved'oc.  
\v 4 A ex tic eyojtacxo b'aj ol in c'ochoc. Eyojtac pax jun b'e b'aj ol in b'atoc, xchi d'a eb'.   
\p
\v 5 Axo vin̈aj Tomás ix alan d'ay:  
\p —Palta Mamin, man̈ cojtacoc b'ajtil tzach b'at chi'. Yuj chi', ¿tas ol cutoc cojtacanel jun b'e chi'? xchi vin̈.   
\p
\v 6 Ix yalan Jesús d'a vin̈:  
\p —A jun b'e sval tic, a in toni. A inn̈ej syal ex vic'anb'at b'aj ay co Mam Dios. Yeln̈ej svala'. Ac'um in q'uinal.  
\v 7 Yujto a ex tic eyojtac inxo, yuj chi' ol eyojtaquejpaxel in Mam. A ticnaic, eyojtacxo in Mam chi', yujto toxo ix eyila', xchi d'a eb'.  
\v 8 Axo vin̈aj Felipe ix alan d'ay:  
\p —Mamin, ch'ox a Mam chi' quila'. C'ocb'iln̈ej chi', xchi vin̈.   
\p
\v 9 Yuj chi' ix yalanxi Jesús d'a vin̈:  
\p —Felipe, ina pecatax ayinec' eyed'oc, ¿tom manto in ojtacoc? A eb' tzin ilani, syalelc'ochi van yilan in Mam eb'. Yuj chi', ¿tas yuj tzato al d'ayin: Ch'ox a Mam chi' quila', xa chi?  
\v 10 ¿Tom max ac'och d'a a c'ool to ayin och d'a in Mam, ay pax och d'ayin? A tas sval d'ayex, man̈ yoloc vic svala', palta a' ayoch d'ayin, a van smunlaj ved'oc.  
\v 11 Aq'uecoch d'a e c'ool to junn̈ej vaj yed' in Mam chi', junn̈ej pax yaj ved'oc. Tato max in eyac'och d'a e c'ool yuj tas sval tic, aq'uec in och d'a e c'ool yuj juntzan̈ satub'tac tzin ch'oxo'.  
\v 12 Val yel sval d'ayex, a mach tzin ac'anoch d'a sc'ool, ol sb'o juntzan̈ munlajel tzin b'o tic. Ayto juntzan̈xo ec'alto ol sb'o d'a yichan̈ juntzan̈ tzin b'o tic, yujto ol in paxq'ue b'aj ay in Mam chi'.  
\v 13 Yaln̈ej tas ol e c'an d'a Dios d'a in b'i, ol ac'joc d'ayex. Icha pax chi' ol vutej a in Yuninal in Dios tic, yic vach' ol checlajelta to te nivan yelc'och co Mam Dios.  
\v 14 Yaln̈ej tas ol e c'an d'a Dios d'a in b'i, ol ac'joc d'ayex.   
\s1 Yalnaccan Jesús to ol scheccot Espíritu Santo  
\p
\v 15 Tato tzin e xajanej, c'anab'ajejec in checnab'il.  
\v 16 A in tic, ol in c'an d'a co Mam, axo ol ac'ancot junxo ol colvaj eyed'oc, aton Yespíritu te yel syala'. A ol can eyed' d'a masanil tiempo.  
\v 17 A eb' yic yolyib'an̈q'uinal tic, max yal-laj schaan eb', yujto max yil-laj eb', man̈ ojtacab'iloc yuj eb'. A exxo tic, eyojtacxo Yespíritu chi', yujto aytaxon ec' eyed'oc. A ol ochcan cajan d'ayex d'a juneln̈ej.  
\v 18 A in tic, man̈ ol ex vactejcanlaj e ch'ocoj, ol in jax d'ayex junelxo.  
\v 19 Quenxon̈ej tiempoal, man̈xo ol in yil-laj eb' man̈ vicoc d'a yolyib'an̈q'uinal tic. A exxo pax tic, ol in eyila'. Yujto pitzan inn̈ej, pitzan ex pax d'a juneln̈ej.  
\v 20 A d'a jun c'ual yic ol ochcan Espíritu d'ayex, ato ta' ol nachajel eyuuj to ayin och d'a in Mam. Axo snachajel chi' eyuuj to ayex och d'ayin, ayin pax och d'ayex.  
\v 21 A eb' syac'och spensar d'a in checnab'il, sc'anab'ajan eb', aton eb' chi' xajan in yuuj. A eb' tzin xajanani, xajan pax eb' yuj in Mam. A in ol in xajanej eb', ol in ch'ox in b'a d'a eb', xchi Jesús.   
\p
\v 22 Ay junxo sc'ayb'um vin̈ scuch Judas, man̈oclaj vin̈ aj Queriot, a vin̈ ix alani:  
\p —Mamin, ¿tas yuj axon̈ej d'ayon̈ ol a ch'ox a b'a? ¿Tas yuj man̈xo ol a ch'ox a b'a d'a eb' yic yolyib'an̈q'uinal tic? xchi vin̈ d'a Jesús.   
\p
\v 23 Yuj chi' ix yalxi Jesús chi':  
\p —A eb' xajan in yuuj, sc'anab'ajej pax in lolonel eb'. Yuj chi' axo in Mam ol xajanan eb'. A in yed' in Mam chi' ol on̈ ochcan cajan d'a eb'.  
\v 24 Axo eb' max in xajanani, max sc'anab'ajej paxlaj eb' tas svala'. A juntzan̈ lolonel sval tic d'ayex, man̈ vicoc, yic in Mam checjinac in coti.   
\p
\v 25 Svalcan juntzan̈ tic d'ayex yacb'an ayinto ec' eyed'oc.  
\v 26 A co Mam Dios ol checancot Yespíritu d'ayex in q'uexuloc. A' ol colvaj eyed'oc, ol ex sc'ayb'an d'a masanil tastac. Ol yec e nacot jantacn̈ej tas valnacxocan d'ayex.   
\p
\v 27 A ticnaic, svac'can in junc'olal d'ayex. A in junc'olal svac'can d'ayex tic, man̈ lajanoc icha junc'olal syac' eb' yic yolyib'an̈q'uinal tic. Man̈ eyac' somchajel e c'ool, man̈ ex xivoc.  
\v 28 Toxo ix val eyab'i to ol in paxoc, palta ol in jax d'ayex. Tato yel tzin e xajanej, tzex tzalaji, yujto ol in pax d'a co Mam, yujto ec'alto d'a vichan̈.  
\v 29 Ayocto svalancan juntzan̈ tic d'ayex, yic vach' ayic ol ujoc jun sval tic, ol in e vach' aq'uejoch d'a e c'ool.   
\p
\v 30 Man̈xo nivanoc tas sval d'ayex, yujto vanxo sja vin̈ yajal yolyib'an̈q'uinal tic. A vin̈ chi', malaj yalan yic vin̈ d'ayin.  
\v 31 Palta tzin c'anab'ajej checnab'il ix yac' co Mam Dios d'ayin, yic vach' ol nachajel yuj eb' yic yolyib'an̈q'uinal tic to xajan vuuj. Axo ticnaic, q'uean̈ec vaan, coyec, xchi Jesús.   
\c 15  
\s1 A yab'ixal te' uva yed' te' sc'ab'  
\p
\v 1 Ix yalanpax Jesús d'a eb' sc'ayb'um:  
\p —A in tzin sch'ox jun te' nunal uva vach'.\f 15.1 \fr 15:1 \ft A d'a Antiguo Testamento icha d'a Isaías 5, syalcoti to a eb' israel lajan eb' icha junoc ib' te' uva yic Dios, palta chuclaj sat te' syac'a'. A d'a jun pasaje tic, syal Jesús to a d'ay ol elc'och tas sgana Dios d'a spatic israel chi'.\f* Axo jun tz'aq'uenan te', a in Mam sch'oxo'. \fig A te' uva|src="HK071B.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©The British & Foreign Bible Society, 1954, 1967, 1972, 1995." ref="Jn 15.1" \fig*  
\v 2 Tato ay te' sc'ab' max satani, axo ol tzepanel te'. Tato ay te' sc'ab' vach' satani, axo ol aq'uenan te' yic tzijtum sat te' syac'a'. Icha syutej yaq'uenan te' chi', icha chi' ol yutoc in Mam eb' syac'och spensar d'ayin.  
\v 3 A exxo tic, toxo ix b'o e pensar yuj juntzan̈ in c'ayb'ub'al ix val d'ayex.  
\v 4 Ochan̈ec cajan d'ayin, a inxo ol in ochpax cajan d'ayex. Icha junoc te' sc'ab' tz'elta jecnaj d'a snunal maxtzac satanlaj, icha chi' ol ex ajoc tato man̈ ex ayococh d'ayin.   
\p
\v 5 A in tic, icha snunal te' uva vaji. A exxo tic, icha te' sc'ab' eyaji. Tato junn̈ej eyaj ved'oc, junn̈ej pax vaj eyed'oc, icha junoc te' sc'ab' tzijtum sat syac'a', icha chi' ol ex ajoc. Palta malaj jab'oc tas syal eyuj e ch'ocoj.  
\v 6 Q'uinaloc ay eb' man̈ ayococh d'ayin, lajan ol aj eb' icha junoc te' sc'ab' stzepjiel d'a snunal, stacji. Slajvi chi', smolb'aji, sn̈usjitz'aoc.   
\p
\v 7 Tato junn̈ej eyaj ved'oc, tato tzeyac'n̈ejoch e pensar d'a in lolonel, c'anec tas tze nib'ej ol ac'joc d'ayex.  
\v 8 Tato nivan tas vach' scheclajel d'a e b'eyb'al, ol aljoc in Mam vach'il eyuuj. Ichaton chi' ol eyutoc e ch'oxaneli to in c'ayb'um ex.  
\v 9 Icha ix yutej in Mam in xajanani, icha pax chi' tzex vutej ex in xajanani. Yuj chi' tzin e c'anab'ajejn̈ej, yic vach' ol eyab'i to xajanexn̈ej vuuj.  
\v 10 Tato tze c'anab'ajej juntzan̈ in checnab'il, ol eyab'i to xajanexn̈ej vuuj, yujto icha chi' vaj yed' in Mam. A in tic tzin c'anab'ajej juntzan̈ schecnab'il in Mam chi', yuj chi' svab'i to xajan inn̈ej yuuj.   
\p
\v 11 Svalcan juntzan̈ tic d'ayex yic vach' icha tzin tzalaji, icha pax chi' ol ex tzalajoc, yuj chi' tz'acan ol aj e tzalajc'olal.  
\v 12 A ticnaic ay jun in checnab'il ol valcan d'ayex to tze xajanej e b'a junjun ex icha svutej ex in xajanani.  
\v 13 Tato ay junoc mach syac'cham sb'a yuj eb' yamigo, syalelc'ochi to tz'ec' val d'a yib'an̈ xajanan eb' yamigo chi'.  
\v 14 A ex tic, tato tze c'anab'ajej juntzan̈ in checnab'il tic, val yel vamigo ex toni.  
\v 15 A ticnaic sval d'ayex, man̈ ton̈ejoc in checab' eyaji, yujto a junoc checab', man̈ yojtacoc tas sna spatrón. Palta a ticnaic vamigo ex, yujto a jantacn̈ej tas yalnaccan in Mam d'ayin, ix valxican d'ayex.  
\v 16 Man̈oquexlaj ix in e sayeq'ui, palta a in ix ex in siq'uelta, yic vach' tze c'ulej tas tzin nib'ej. A tas tze c'ulej chi', ol cann̈ej d'a juneln̈ej. Yuj chi' a jantacn̈ej tas tze c'an d'a co Mam Dios d'a in b'i, ol yac'n̈ej d'ayex.  
\v 17 Aton jun in checnab'il tic svalcan d'ayex, to slaj e xajanej e b'a junjun ex.   
\s1 A schichonc'olal eb' yic yolyib'an̈q'uinal  
\p
\v 18 Tato ay eb' yic yolyib'an̈q'uinal tic tz'och ajc'olal d'ayex, naeccoti to a d'ayin sb'ab'lajoch eb' ajc'olal.  
\v 19 Q'uinaloc yic ex yolyib'an̈q'uinal tic yed' eb', tecan xajanex yuj eb'. Palta man̈xo ex yicoc yolyib'an̈q'uinal tic, yujto toxo ex in sic'canelta d'a scal eb'. Yuj chi' tz'och eb' ajc'olal d'ayex, yujto man̈xo eyetb'eyumoc e b'a yed' eb'.  
\v 20 Tze na val cot jun lolonel ix val tic d'ayex: Malaj junoc checab' ec'al yelc'och d'a yichan̈ spatrón, xin chi d'ayex. Icha yutejnac eb' yac'anoch in yaelal, icha pax chi' ol yutoc eb' yac'anoch eyaelal. Tato ix sc'anab'ajej in c'ayb'ub'al eb', ol sc'anab'ajej pax eyic eb'.  
\v 21 Ol laj yac'och yaelal eb' d'a eyib'an̈ vuuj, yujto man̈ yojtacoclaj eb' mach checjinac in coti.   
\p
\v 22 Q'uinaloc max ul val d'a eb', malaj am smul eb'. Palta a ticnaic, man̈xa b'aj vach' scolan sb'a eb' yuj smul.  
\v 23 A eb' tz'och ajc'olal d'ayin, tz'ochpax eb' ajc'olal d'a in Mam.  
\v 24 A juntzan̈ satub'tac ix laj in ch'ox d'a scal eb', malaj junocxo mach syal yuuj icha chi'. Q'uinaloc malaj juntzan̈ satub'tac chi' ix in ch'oxo', malaj am smul eb'. Axo ticnaic, vach'chom ix yil juntzan̈ chi' eb', palta an̈eja' ayoch eb' ajc'olal d'ayin, ajc'ool pax eb' d'a in Mam.  
\v 25 Palta icha tic ix aj yelc'och juntzan̈ tic, yic tz'elc'och tas tz'ib'yajcan d'a ley b'aj nivanoc syac'och spensar eb'. Aton jun tz'alan icha tic: Nab'an̈ej scomon och eb' ajc'olal d'ayin, xchi d'a Slolonel Dios Tz'ib'ab'ilcani.   
\p
\v 26 Palta ay junxo Colvajum ol cot d'a co Mam Dios, aton Yespíritu yel syala'. Ol b'at in checcoti. A' ol yac' testigoal sb'a vuuj.  
\v 27 An̈ejtona', ich ex ta', ol eyac' testigoal e b'a, yujto junn̈ej ec'nac ex ved'oc yictax ix el yich in munlajel tic.   
\c 16  
\p
\v 1 Svalcan juntzan̈ tic d'ayex, yic man̈ ol ex somchajeloc.  
\v 2 Yujto ol laj ex pechjielta yuj eb' quetisraelal d'a yol spatil culto. Ay jun tiempoal ol javoc, yalxon̈ej mach ol ex milanoc, a snaan eb' to pavor syac' eb' d'a Dios.  
\v 3 Icha chi' ol yutoc sb'a eb', yujto man̈ yojtacoc in Mam eb', man̈ in yojtacoc pax eb'.  
\v 4 Svalcan juntzan̈ tic d'ayex, yic vach' ayic ol ja jun tiempoal chi', ol e nacoti to valnacxocan d'ayex. Maj val-laj juntzan̈ tic d'ayex d'a yic yalan̈, yujto ayinto ec' eyed' ta'.   
\s1 A yopisio Yespíritu Dios  
\p
\v 5 Axo ticnaic, ol in pax d'a jun checjinac in coti. Palta malaj junoc ex tze c'anb'ej d'ayin b'ajtil ol in c'ochoc.  
\v 6 Ton̈ej tzex te och ilc'olal yuj juntzan̈ svalcan tic d'ayex.  
\v 7 Val yel sval d'ayex, te vach' eyico' yujto ol in paxoc. Tato man̈ ol in paxoc, man̈ ol javoclaj jun d'in̈an scolvaj chi' eyed'oc. Palta ayic ol in paxoc, ol in checancot d'ayex.  
\v 8 Axo ol javoc, a' ol ac'an yojtaquejel eb' yic yolyib'an̈q'uinal tic to ay smul eb'. An̈eja' ol ac'an yojtaquejel eb' to vach'n̈ej ix vutej in b'a. Ol yac'an yojtaquejel eb' to ol ch'olb'itaj tas yaj eb' yuj Dios.  
\v 9 Ol sch'oxan d'a eb' to ay smul eb', yujto max in yac'och eb' d'a sc'ool.  
\v 10 A' ol ac'an yojtaquejel eb' to vach'n̈ej ix vutej in b'a, yujto ol in pax b'aj ay co Mam Dios, b'aj man̈xo ol yal-laj in eyilani.  
\v 11 Ol sch'oxan d'a eb' to ol ch'olb'itaj yaj eb' yuj Dios, yujto toxo ix ch'olb'itaj yaj vin̈ yajal yolyib'an̈q'uinal tic.   
\p
\v 12 Tzijtumto tas in gana sval d'ayex, palta maxto techaj eyab'an ticnaic.  
\v 13 Ato val ol ja Espíritu yel syala', ato ta' ol ac'joc nachajel eyuuj masanil tas yel. Man̈ ol lolonlaj d'a yol yico', a jantacn̈ej tas ol aljoc d'ay, an̈ej ol yala'. Ol laj yalan juntzan̈ tastac toto ol ujoc.  
\v 14 Yuuj ol checlajeloc to nivan velc'ochi. Jantacn̈ej tas ol val d'ay, a' ol alan pax d'ayex.  
\v 15 Jantacn̈ej tas ay d'a co Mam Dios, vicn̈ej yaji. Yuj chi' ix vala' to a tas ol val d'a Espíritu chi', a' ol yal d'ayex.   
\s1 Stzalajc'olal eb' sc'ayb'um Jesús  
\p
\v 16 Junxon̈ej rato ol in eyila', slajvi chi', man̈xo ol in eyil-laj. Ol ec' junocxo rato, ol in eyilanxi, yujto ol in paxq'ue b'aj ay in Mam, xchi Jesús d'a eb'.   
\p
\v 17 Ix lajvi yalan jun chi', ay jayvan̈ eb' sc'ayb'um ix laj alani:  
\p —¿Tas syalelc'och jun syal tic d'ayon̈? To ix yala': Junxon̈ej rato ol in eyila', slajvi chi', man̈xo ol in eyil-laj. Ol ec' junocxo rato, ol in eyilanxi, xchi. Ix yalanpaxi: Yujto ol in paxq'ue b'aj ay in Mam, xchi d'ayon̈.  
\v 18 A jun “junxon̈ej rato” syal tic, ¿tastaxlaj syalelc'ochi? Man̈ jab'oc snachajel cuuj tas syala', xchi eb'.   
\p
\v 19 Axo Jesús, yojtacxo to sgana eb' sc'anb'ej d'ay tas syalelc'och jun ix yal chi', yuj chi' ix yalanxi d'a eb':  
\p —Toxo ix val d'ayex: Junxon̈ej rato ol in eyila', slajvi chi', man̈xo ol in eyil-laj. Palta ol ec' junocxo rato, ol in eyilanxi, xin chi d'ayex. ¿Tom yuj juntzan̈ sval tic tze c'anb'an eyab' d'ayex junjun ex?  
\v 20 Val yel sval d'ayex, ol ex cusoc, ol ex oc'oc. Axo eb' yic yolyib'an̈q'uinal tic, ol laj q'ue chan̈ eb'. A ex tic, ol ex cusoc, palta ol meltzajxoc och e cusc'olal chi' d'a tzalajc'olal.  
\v 21 Q'uinaloc ay junoc ix ix van yalji yune', scus ix, yujto ayoch ix d'a syaelal, palta ayic toxo ix aj yune' ix chi', maxtzac snacotlaj syaelal ix chi', toxon̈ej ste tzalaj ix, yujto ix aj jun unin chi' d'a yolyib'an̈q'uinal tic.  
\v 22 Icha jun ix chi', icha chi' ol ex ajoc. Ol ex cus ton ticnaic, palta ato yic ol in eyilanxi ol ex tzalajoc. Axo jun e tzalajc'olal chi', malaj junoc mach ol yal yic'anec' d'ayex.   
\p
\v 23 A d'a jun c'ual chi' man̈xa tas ol e c'anb'ej d'ayin. Val yel sval d'ayex, masanil tas ol e c'an d'a co Mam Dios d'a in b'i, ol yac' d'ayex.  
\v 24 A ticnaic, mantalaj tas tze c'an d'a Dios d'a in b'i. C'anec, ol e chaa, ol ac'joc d'ayex yic ol tz'acvoc e tzalajc'olal.   
\s1 Cannac yolyib'an̈q'uinal tic d'a yalan̈ yuj Jesús  
\p
\v 25 Q'uexan̈ ix vutej valan juntzan̈ lolonel tic d'ayex. Palta ay jun tiempoal ol javoc, man̈xo ichoc ta' ol aj valan d'ayex, yujto tojolxon̈ej ol vutoc valan yab'ixal in Mam d'ayex.  
\v 26 Ayic ol ja jun c'ual chi', ato ta' ol e c'an tas tze nib'ej d'a in b'i. Max val-laj d'ayex tato a in ol in c'an tas d'a in Mam eyuuj.  
\v 27 Xajan ex yuj in Mam chi', yujto xajan in eyuuj, ix eyac'och d'a e c'ool to a d'ay cotnac in.  
\v 28 Yel toni a d'ay cotnac in, in javi d'a yolyib'an̈q'uinal tic. A ticnaic, ol vactejcani, axo in paxq'ue d'a in Mam chi', xchi d'a eb'.   
\p
\v 29 Axo eb' sc'ayb'um chi' ix alan d'ay:  
\p —A ticnaic te tojolxo tzutej alan d'ayon̈. Man̈xo q'uexan̈oc tzutej alan icha d'a junel.  
\v 30 A ticnaic, snachajel cuuj to ojtacn̈ej masanil tasi. Man̈ yovaliloc tzato co c'anb'ej d'ayach ayic tzalan d'ayon̈. Yuj chi' scac'och d'a co c'ool to a d'a Dios cotnac ach, xchi eb' d'ay.   
\p
\v 31 Yuj chi' ix yalxi d'a eb':  
\p —¿Tzam in eyac'och d'a e c'ool ticnaic?  
\v 32 Palta vanxo sja stiempoal ol ex saclemcanb'atoc. Ol laj ex b'at elelal junjun ex. Ol in eyactejcan in ch'ocoj, palta man̈ in ch'ocojoc ol in canoc, ayec' in Mam ved'oc.  
\v 33 Ix val masanil juntzan̈ tic d'ayex, yic vach' junc'olalxo ol ex aj vuuj. A d'a yolyib'an̈q'uinal tic, ol eyab' ton syail. Palta tec'an tzeyutej e b'a, yujto a eb' yic yolyib'an̈q'uinal tic, toxo ix can eb' d'a yalan̈ vuuj, xchi Jesús d'a eb'.   
\c 17  
\s1 Ix lesalvi Jesús yuj eb' sc'ayb'um  
\p
\v 1 Ix lajvi yalan juntzan̈ chi' Jesús, ix q'ue q'uelan d'a satchaan̈, ix yalani:  
\p —Mamin, toxo ix ja stiempoal a ch'oxaneli to nivan velc'och a in Uninal in tic, yic ol in ch'oxpaxel snivanil elc'ochi.  
\v 2 Yujto a ach ac'nac vopisio d'a yib'an̈ masanil eb' anima yic vach' svac' sq'uinal jantacn̈ej eb' ix ac' d'ayin.  
\v 3 A jun q'uinal d'a juneln̈ej tic, syalelc'ochi to tzach yojtaquejel eb' anima to a achn̈ejton Dios ach d'a val yel yed' pax in yojtacanel eb' a in Jesucristo checb'il in cot uuj tic.   
\p
\v 4 Ayic ayinec' d'a yolyib'an̈q'uinal tic, ix in ch'oxo' to te nivan elc'ochi. A jun munlajel ac'b'ilcan tic d'ayin uuj, toxo ix yic' sb'a.  
\v 5 Ayic manto b'o jun yolyib'an̈q'uinal tic, ayinec' ed' b'aj ay co vach'il. Axo ticnaic Mamin, cha in paxq'ue ed' b'aj ay co vach'il chi' ichataxon vaj ed'oc.   
\p
\v 6 A eb' ix a siq'uelta d'a yolyib'an̈q'uinal tic, ix ac' eb' d'ayin, ix in ch'ox d'a eb' tas nab'il uuj. A eb' ix ac' d'ayin, toxonton ic eb'. Ix laj sc'anab'ajej a lolonel eb'.  
\v 7 A ticnaic, a jantacn̈ej tas ac'nac d'ayin, yojtac eb' to a d'ayach cotnac.  
\v 8 A a lolonel ac'nac d'ayin, ix laj val d'a eb'. Ix schaan yab' eb', yuj chi' yojtac eb' to yel d'ayach cotnac in. Syac'och eb' d'a sc'ool to a ach a checnac in coti.   
\p
\v 9 Tzin lesalvi yuj eb' ix ac' d'ayin, yujto icxo eb'. Axo eb' yic yolyib'an̈q'uinal tic, max in lesalvilaj yuj eb'.  
\v 10 Jantacn̈ej eb' vico', icxo pax yaj eb'. An̈ejtona' eb' ico', vicxo pax eb' ed'oc. Aton eb' tic sch'oxaneli to te nivan velc'ochi.   
\p
\v 11 Jab'xon̈ej tiempo ayinec' d'a yolyib'an̈q'uinal tic, axo in paxq'ue chi' ed'oc. Axo pax eb' tic jun, ol to can eb' d'a yolyib'an̈q'uinal tic. Mamin, te tojol achn̈ej. A eb' ix ac' d'ayin, tza tan̈vej eb' yed' a poder, aton jun ix ac' d'ayin, yic junxon̈ej tz'aj eb' icha vaj ed'oc.  
\v 12 Ayic ayinec' yed' eb' d'a yolyib'an̈q'uinal tic, ix in tan̈vej eb' yed' a poder chi'. A eb' ix ac' d'ayin, ix in tan̈vej eb' yic malaj tz'ic'an eb', malaj junoc eb' ix sateli, an̈ej jun d'in̈antaxon sateli yic tz'elc'och tas tz'ib'ab'ilcan d'a a lolonel.   
\p
\v 13 A ticnaic jun, ol in paxixq'ue d'ayach. Yacb'an ayinto ec' jab'ocxo d'a yolyib'an̈q'uinal tic, svalancan juntzan̈ tic yic vach' ol tzalaj eb' icha in tzalaj tic.  
\v 14 Toxo ix laj valcanel a lolonel d'a eb'. Palta a eb' yic yolyib'an̈q'uinal tic tz'och eb' ajc'olal d'a eb', yujto man̈xo yicoc yolyib'an̈q'uinal eb' yed' eb'. Icha in tic, man̈ in yicoc yolyib'an̈q'uinal tic.  
\v 15 Mantoc svala' to elan̈chamel tziq'uel eb' d'a tic. Palta tzin c'an d'ayach to tza tan̈vej eb', yic malaj eb' tz'ixtaxel yuj vin̈ chuc chi'.  
\v 16 A in tic, man̈ in yicoc yolyib'an̈q'uinal tic. An̈ejtona' icha chi' eb', man̈ yicoc yolyib'an̈q'uinal tic eb'.  
\v 17 A ach tza tojolb'itej spensar eb' yed' a lolonel te yel.  
\v 18 Icha ix utej in a checancot d'a scal eb' anima tic, icha chi' svutej in checanpaxb'at eb' d'a scal eb' anima chi'.  
\v 19 Yuj svach'iloc eb' yuj chi' svac' in b'a d'ayach, yic vach' tz'och eb' icoc d'a val yel.   
\p
\v 20 Man̈ yujocn̈ej eb' tzin lesalvi. Tzin lesalvi pax yuj eb' toto ol in ac'anoch d'a sc'ool yuj tastac ol yal eb' in checab' tic.  
\v 21 Tzin c'an d'ayach yic junxon̈ej ol aj spensar eb' smasanil. Mamin, junn̈ej vaj ed'oc, junn̈ej pax aj ved'oc. Ichoc val caji, ichocab' ta tz'aj pax eb', junn̈ejocab' tz'aj eb' qued'oc. Tato icha chi', axo eb' anima d'a yolyib'an̈q'uinal tic, ol yac'och eb' d'a sc'ool to a ach a checnac in coti.  
\v 22 A snivanil velc'och ix ac'a', a ix vac'pax d'a eb', yic junxon̈ej tz'aj spensar eb' icha vaj ed'oc.  
\v 23 A in ayin och d'a eb', a achxo ayach och d'ayin, yic vach' junxon̈ej ol aj spensar eb'. Yuj chi' ol nachajel yuj eb' yic yolyib'an̈q'uinal tic to a ach a checnac in coti. Ol nachajel yuj eb' to icha tzutej in a xajanani, icha pax chi' tzutej a xajanan eb' quicxo.   
\p
\v 24 Mamin, a eb' tzac' d'ayin, in gana ol aj eb' ved' b'aj ol in c'ochoc, yic ol yil in vach'il eb' ac'b'il d'ayin uuj, yujto xajanintaxon uuj atax yic mantzac b'o jun yolyib'an̈q'uinal tic.  
\v 25 Mamin, tojol a pensar, a eb' yic yolyib'an̈q'uinal tic, man̈ ach yojtacoc eb'. Xal in tic, vojtac ach. Axo eb' tic, yojtacxo eb' to a ach a checnac in coti.  
\v 26 A in ix vac' yojtaquejel eb' tas aji. An̈ejtona' ol in vach' aq'uej yojtaquejxiel eb', yic vach' icha tzutej in a xajanani, icha pax chi' tzutej a xajanan eb'. A inxo ol in och cajan d'a eb' d'a juneln̈ej, xchi Jesús d'a co Mam Dios.   
\c 18  
\s1 Ix yamchaj Jesús  
\r (Mt 26.47-56; Mr 14.43-50; Lc 22.47-53)  
\p
\v 1 Ix lajvi yalan juntzan̈ chi' Jesús, ix b'at yed' eb' sc'ayb'um. Ix c'axpajec' eb' d'a sch'olanil a' Cedrón b'aj ay juntzan̈ te' avb'en te'. Ix c'och eb' d'a scal te'.  
\v 2 Axo vin̈aj Judas, vin̈ ol ac'anoch Jesús d'a yol sc'ab' chamel, yojtac pax jun lugar chi' vin̈, yujto tzijtum el ix smolb'ej sb'a Jesús chi' yed' eb' sc'ayb'um ta'.  
\v 3 Yuj chi' ix c'och vin̈ ta', ajun jun uman̈ eb' soldado yed' vin̈ yed' pax eb' stan̈vumal stemplo Dios ix checjicot yuj eb' vin̈ sat sacerdote yed' eb' vin̈ fariseo. Tz'icb'il sc'ac' eb', ma scandil eb' yuuj. Yed'nac pax syamc'ab' eb' yic oval ix c'och eb'.  
\v 4 Axo Jesús yojtacxo jantac tas ol javoc d'a yib'an̈. Yuj chi' ix sch'oxan sb'a, ix sc'anb'an d'a eb' vin̈ ix c'och chi':  
\p —¿Mach tzec' e saya'? xchi d'a eb' vin̈.   
\p
\v 5 —A Jesús aj Nazaret, a sco sayeq'ui, xchi eb' vin̈ d'ay.  
\p —A in ton tic, xchi d'a eb' vin̈.  
\p A vin̈aj Judas, vin̈ van yac'anoch Jesús d'a yol sc'ab' eb' ajc'ool chi', ajun vin̈ yed' eb' vin̈.  
\v 6 Ix lajvin̈ej yalan Jesús d'a eb' vin̈, ix b'at pac'aljoc eb' vin̈ d'a spatic, ix laj telvi eb' vin̈ d'a sat luum.  
\v 7 Ix sc'anb'anxi Jesús d'a eb' vin̈:  
\p —¿Mach tzec' e saya'? xchi.  
\p —A Jesús aj Nazaret, a tzec' co saya', xchixi eb' vin̈.   
\p
\v 8 —Palta toxo ix val d'ayex to a in ton tic. Tato a in tzin e saya', axo eb' vin̈ ved'nac tic, actejec el eb' vin̈, xchi d'a eb' vin̈.   
\p
\v 9 Icha chi' ix aj yelc'och tas ix yal Jesús yuj eb' sc'ayb'um, ayic ix yalan icha tic: A eb' ix ac' d'ayin malaj junoc eb' ix sat vuuj, xchi d'a Dios.  
\v 10 Axo vin̈aj Simón Pedro, ix yic'anq'ueta q'uen yespada vin̈ d'a yol yatut, ix b'at jucnaj vin̈ d'a jun vin̈ scuch Malco, schecab' vin̈ sat sacerdote. Ix slesanel schiquin vin̈ vin̈ d'a svach'.  
\v 11 Axo ix yalan Jesús d'a vin̈aj Pedro chi':  
\p —Aq'uem q'uen espada chi' d'a yol yatut. ¿Tom man̈ ol vac' in b'a d'a jun yaelal syac'cot in Mam d'a vib'an̈ tic a naani? xchi d'a vin̈.   
\s1 Ix ic'jib'at Jesús d'a yichan̈ vin̈aj Anás  
\r (Mt 26.57-58; Mr 14.53-54; Lc 22.54)  
\p
\v 12 Ix syaman Jesús chi' eb' vin̈ soldado yed' vin̈ syajalil eb' yed' eb' vin̈ aj Judea stan̈vumal templo.  
\v 13 Ichato chi' ix ic'jib'at d'a spat vin̈aj Anás, sn̈i' vin̈aj Caifás. A vin̈aj Caifás chi' sat sacerdote yaj d'a jun ab'il chi'.  
\v 14 Aton vin̈ alannac d'a eb' aj Judea chi' to yovalil scham junoc mach sq'uexuloc eb' anima smasanil.   
\s1 Yic'naquel vin̈aj Pedro d'a yib'an̈  
\r (Mt 26.69-70; Mr 14.66-68; Lc 22.55-57)  
\p
\v 15 Ayic ix ic'jib'at Jesús, tzac'anoch vin̈aj Simón Pedro yuuj yed' junxo vin̈ sc'ayb'um Jesús chi'. A junxo vin̈ sc'ayb'um chi', ojtacab'il vin̈ yuj vin̈aj Anás chi'. Ix ochc'och vin̈ yed' Jesús d'a yamaq'uil spat vin̈aj Anás chi'.  
\v 16 Axo vin̈aj Pedro chi', ix can vin̈ d'a ti' pat chi'. Yuj chi' ix elixta junxo vin̈ sc'ayb'um Jesús chi', ix yalan vin̈ d'a ix stan̈vumal ti' pat chi' to tz'och vin̈aj Pedro chi' yed' eb'.  
\v 17 Axo ix stan̈vumal ti' pat chi' ix alan d'a vin̈aj Pedro chi':  
\p —A ach tic, tecan sc'ayb'um ach jun vin̈ ix yamchaj tic, xchi ix d'a vin̈.  
\p —Maay, man̈ in sc'ayb'umoclaj vin̈, xchi vin̈ d'a ix.   
\p
\v 18 A d'a jun tiempoal chi' te ay siic, yuj chi' axo eb' vin̈ ayoch checab'oc yed' eb' vin̈ stan̈vumal templo, ix yac'och sc'ac' eb' vin̈ d'a te' ac'al. Lin̈jab'och eb' vin̈ c'axnel. Axo vin̈aj Pedro chi', ix c'och vin̈ yed' eb' vin̈ d'a sti' te' c'ac' chi', ix c'axni vin̈ yed' eb' vin̈.   
\s1 C'ochnac Jesús d'a yichan̈ vin̈ sat sacerdote  
\r (Mt 26.59-66; Mr 14.55-64; Lc 22.66-71)  
\p
\v 19 Axo vin̈ sat sacerdote ix c'anb'an d'a Jesús:  
\p —¿Mach eb' a c'ayb'um? ¿Tas juntzan̈ a c'ayb'ub'al b'aj tza c'ayb'ej eb'? xchi vin̈ d'ay.   
\p
\v 20 Ix yalan Jesús chi' d'a vin̈:  
\p —A juntzan̈ in c'ayb'ub'al chi', ix valel d'a scal eb' anima smasanil. Masanil tiempo ix valel d'a yoltac spatil culto yed' d'a yamaq'uil stemplo Dios yed' b'aj smolb'ej sb'a eb' anima. Malaj junoc tas c'ub'eltac ix vala'.  
\v 21 ¿Tas yuj a d'ayin tza c'anb'ej? C'anb'ej d'a eb' ix ab'an valani. Yalocab' eb' d'ayach tas juntzan̈ in c'ayb'ub'al chi'. Ina yojtacxo eb' tas ix vala', xchi d'a vin̈.   
\p
\v 22 Ix lajvin̈ej yalan juntzan̈ chi', axo jun vin̈ stan̈vumal templo ayec' ta' ix tz'itanb'at sat. Ix yalan vin̈ d'ay:  
\p —Tas yuj icha chi' tz'aj a pacan sti' vin̈ sat sacerdote tic, xchi vin̈ d'a Jesús.   
\p
\v 23 —Tato chuc ix vala', al d'ayin tas chucal ix val chi'. Palta tato a tas vach' ix vala', ¿tas yuj tzin a comon maq'uej? xchi Jesús chi' d'a vin̈.   
\p
\v 24 Ix lajvi chi', axo vin̈aj Anás chi' ix checan ic'jocb'at Jesús d'a vin̈aj Caifás, vin̈ sat sacerdote. An̈eja' tzec'b'il yuj eb' vin̈ ix b'ati.   
\s1 Yalnacxi vin̈aj Pedro to man̈ yojtacoc Jesús  
\r (Mt 26.71-75; Mr 14.69-72; Lc 22.58-62)  
\p
\v 25 Axo vin̈aj Pedro an̈eja' van sc'axni vin̈ yed' eb' vin̈ stan̈vumal templo chi'. Yuj chi' ix yalan eb' vin̈ d'a vin̈:  
\p —A ach tic, tecan sc'ayb'um ach Jesús, xchi eb' vin̈.  
\p Ix yic'anxiel vin̈ d'a yib'an̈, ix yalan vin̈:  
\p —Maay, man̈ in sc'ayb'umoclaj, xchi vin̈.   
\p
\v 26 Ix lajvi chi', ay jun schecab' vin̈ sat sacerdote, sc'ab' yoc sb'a yed' vin̈ ix el schiquin yuj vin̈aj Pedro chi' ix alan d'a vin̈:  
\p —¿Tom man̈oc ach ix vil ec' yed' Jesús b'aj ay te' avb'en te' jun? xchi d'a vin̈.   
\p
\v 27 Ix yic'anxiel vin̈aj Pedro chi' d'a yib'an̈ junelxo. A val slajvi yic'anxiel vin̈ chi' d'a yib'an̈, ix oc' noc' caxlan̈.   
\s1 Ix ic'jib'at Jesús d'a yichan̈ vin̈aj Pilato  
\r (Mt 27.1-2,11-14; Mr 15.1-5; Lc 23.1-5)  
\p
\v 28 Axo yic van sacb'i, ix ic'jiel Jesús d'a yol spat vin̈aj Caifás chi' yuj eb' yajal d'a scal eb' israel, ix ic'jib'at d'a sdespacho vin̈aj Pilato, vin̈ yajal. A sley eb' aj Judea chi', max yal yoch eb' d'a yol sdespacho vin̈ chi'. A snaan eb', talaj tz'och smul eb' d'a yichan̈ Dios, talaj man̈ smojoc svaan jun vael eb' yic q'uin̈ van sjavi, yic snaancot eb' tas aj yelnaccot eb' smam yicham eb' d'a Egipto.  
\v 29 Yuj chi' ix elta vin̈aj Pilato chi' d'a sti' sdespacho. Ix sc'anb'an vin̈ d'a eb':  
\p —¿Tas smul jun vin̈ tzul eyac' tic d'ayin? xchi vin̈.   
\p
\v 30 —Tato man̈ chucoc vin̈, ¿tom ol ul cac' vin̈ d'a yol a c'ab'? xchi eb' vin̈.   
\p
\v 31 Yuj chi' ix yalan vin̈aj Pilato chi':  
\p —Iq'uecb'at vin̈ a ex tic, tzeyac'anoch d'a yib'an̈ vin̈ icha syal e ley, xchi vin̈.  
\p —Palta a on̈ israel on̈ tic, max yal-laj co comon ac'anoch chamel d'a yib'an̈ junoc anima, xchi eb' vin̈.   
\p
\v 32 Icha chi' ix aj yelc'och tas ix yal Jesús chajtil ol aj schami.  
\v 33 Axo vin̈aj Pilato chi', ix ochxican vin̈ d'a yol sdespacho. Ix yac'an avtajcot Jesús vin̈, ix sc'anb'an vin̈ d'ay:  
\p —¿Tom a ach tic sreyal ach eb' israel? xchi vin̈.   
\p
\v 34 —¿Tom a ach tza nael jun chi', mato ch'oc mach ix alan d'ayach vuuj? xchi Jesús chi' d'a vin̈.   
\p
\v 35 —¿Tom israel in tzila'? A eb' etchon̈ab' yed' eb' sat sacerdote, a eb' ix ul ach ac'anoch d'a yol in c'ab'. Palta ¿tas ix a mulej? xchi vin̈ d'ay.   
\p
\v 36 —A in tic, man̈oc d'a yolyib'an̈q'uinal tic rey in. Q'uinaloc tato icha chi', a eb' tzin ac'an servil, tzam yac' yovalil eb', yic max in ac'jioch d'a yol sc'ab' eb' aj Judea. Palta man̈oc d'a tic rey in, xchi Jesús chi' d'a vin̈.   
\p
\v 37 —¿Tom yel val jun to rey ach? xchi vin̈aj Pilato chi' d'ay.  
\p —Yel toni, rey in, ichaton tzal chi'. A in tic, in javi d'a yolyib'an̈q'uinal tic yic tzul valel jun tas te yel. Yuj val chi' in alji. Jantacn̈ej eb' yictaxon jun yel tic, syac'och schiquin eb' d'a tas svala', xchi Jesús chi'.   
\p
\v 38 Axo ix yalan vin̈aj Pilato chi' d'ay:  
\p —¿Tas jun yel tzal chi'? xchi vin̈ d'ay.  
\s1 Ochnac chamel d'a yib'an̈ Jesús  
\r (Mt 27.15-31; Mr 15.6-20; Lc 23.13-25)  
\p Ix lajvi yalan jun chi' vin̈aj Pilato chi', ix elixta vin̈ d'a sti' b'aj aycan eb' aj Judea chi'. Ix yalanelta vin̈ d'a scal eb':  
\p —A jun vin̈ tic, malaj jab'oc smul vin̈ svila'.  
\v 39 Palta ay jun e ley d'a junjun q'uin̈ tic to tze c'anelta junoc mach d'a preso. Yuj chi', ¿mama e gana svaq'uel jun vin̈ e reyal a ex israel ex tic d'a libre ticnaic? xchi vin̈ d'a eb'.   
\p
\v 40 Yuj chi' ix avaj chaan̈ eb' smasanil, ix yalan eb':  
\p —A jun vin̈ tic, malaj co gana d'a vin̈. A vin̈aj Barrabás tzaq'uel d'a libre, xchi eb' d'a vin̈.  
\p Palta a vin̈aj Barrabás chi', milumcham anima vin̈.   
\c 19  
\p
\v 1 Axo vin̈aj Pilato ix checan ic'jocb'at Jesús yic' b'at mac'joc.  
\v 2 Ix lajvi chi', ix sjalan setan jun q'uiix eb' vin̈ soldado, ix yac'anq'ue eb' vin̈ scoronaoc Jesús chi'. Ix yac'anoch jun c'apac eb' vin̈ d'ay, q'uic' mutz'inac icha yic eb' rey.  
\v 3 Ix laj c'och eb' vin̈ d'a stz'ey, ix stz'acan yal eb' vin̈ d'ay:  
\p —Tzalajan̈ ach sreyal eb' israel, xchi eb' vin̈ d'ay.  
\p Ix tz'itjib'at sat yuj eb' vin̈.   
\p
\v 4 Ix lajvi chi', ix elta vin̈aj Pilato d'a sti' b'aj aycan eb' aj Judea chi'. Ix yalanelta vin̈ d'a scal eb':  
\p —Ilecnab'i, tic tzin ch'oxelta vin̈ d'ayex, yic vach' tzeyojtaquejeli to malaj jab'oc smul vin̈ ix ilchaj vuuj, xchi vin̈ d'a eb'.   
\p
\v 5 Ichato chi' ix elta Jesús d'a sti'. An̈eja' ayq'ue jun q'uiix chi' d'a sjolom, an̈eja' aypaxoch jun q'uic' mutz'inac c'apac chi' yuuj. Ix yalanxielta vin̈aj Pilato chi' d'a eb':  
\p —Ina vin̈ tic, xchi vin̈.   
\p
\v 6 Ayic ix yilan eb' vin̈ sat sacerdote yed' eb' vin̈ stan̈vumal templo yelc'och Jesús d'a sti' chi', ix q'ue umnaj eb' vin̈ yalani:  
\p —Culusejq'ue vin̈. Culusejq'ue vin̈, xchi eb' vin̈.  
\p Ix yalanpax vin̈aj Pilato chi' d'a eb':  
\p —Iq'uecb'at vin̈ a ex tic, tze culusanq'ue vin̈ e ch'ocoj. Xal in tic, malaj jab'oc smul vin̈ tz'ilchaj vuuj, xchi vin̈.   
\p
\v 7 Ix yalanpax eb' aj Judea chi' d'a vin̈:  
\p —Palta ay jun ley aycan d'ayon̈. Yuj jun ley chi' yovalil ol miljoccham jun vin̈ tic, yujto ix yaloch sb'a vin̈ Yuninaloc Dios, xchi eb'.   
\p
\v 8 Axo ix yab'an jun chi' vin̈aj Pilato chi', ix te xivb'at vin̈.  
\v 9 Yuj chi' ix ochxic'och vin̈ d'a yol sdespacho, ix sc'anb'an vin̈ d'a Jesús:  
\p —¿B'ajtil cotnac ach jun? xchi vin̈ d'ay.  
\p Palta maj tac'voclaj Jesús chi' d'a vin̈.   
\p
\v 10 Yuj chi' ix yalanxi vin̈ d'ay:  
\p —¿Tas yuj max ach tac'vi d'ayin? ¿Tom man̈ ojtacoc to ay vopisio ach vac'anel d'a libre, ay pax vopisio ach in culusanq'uei? xchi vin̈ d'ay.   
\p
\v 11 Ix yalan Jesús d'a vin̈:  
\p —Palta aton Dios ac'jinac opisio chi'. Tato maay, malaj alan jab'oc ic d'ayin. Yuj chi' a vin̈ ix in ac'anoch d'a yol a c'ab', te ec'alto smul vin̈ d'a ichan̈, xchi d'a vin̈.   
\p
\v 12 Ix lajvi yab'an juntzan̈ chi' vin̈, ix snaan vin̈ tas syutej yac'anel Jesús chi' d'a libre. Axo eb' aj Judea chi', ix q'ue umnaj eb' yalani:  
\p —Tato tzaq'uel vin̈ d'a libre, ajc'ool ach d'a vin̈ yajal d'a Roma syal chi'. A vin̈ tic ix yaloch sb'a vin̈ reyal. Palta a mach tz'alan icha chi', ajc'ool d'a vin̈ yajal d'a Roma chi', xchi eb' d'a vin̈.   
\p
\v 13 Ix lajvi yab'an jun chi' vin̈, ix yalan vin̈ to tz'ic'jicot Jesús chi' b'aj ayec' vin̈ chi'. Ix lajvi chi', ix em c'ojan vin̈ d'a sc'ojnub' b'aj sb'o yaj oval. A jun lugar chi', Gabata sb'i d'a hebreo. Syalelc'ochi, b'aj latz'b'ilem q'uen q'ueen.  
\v 14 Ayic ix em c'ojan vin̈ chi', vanxo yoch chimc'ualil. Q'uic'anocxo sq'uin̈ eb' israel yic snaancot eb' tas aj yelnaccot eb' smam yicham eb' d'a Egipto. Axo ix yalanpaxelta vin̈ d'a scal eb' aj Judea chi':  
\p —Ina vin̈ e reyal tic, xchielta vin̈ d'a eb'.   
\p
\v 15 Palta ix laj avaj chaan̈ eb' junelxo:  
\p —Chamocab' vin̈. Chamocab' vin̈. Culusejq'ue vin̈, xchi eb'.  
\p —¿Tom svac' culusejq'ue vin̈ e reyal tic? xchi vin̈ d'a eb'.  
\p Axo eb' vin̈ sat sacerdote ix tac'vi:  
\p —A on̈ tic, an̈ej vin̈ yajal d'a Roma co reyal. Malaj junocxo, xchi eb' vin̈.   
\p
\v 16 Ichato chi' ix ac'jioch Jesús d'a yol sc'ab' eb' yic sculusajq'uei. Yuj chi' ix yic'b'at Jesús chi' eb'.   
\s1 Ix culusajq'ue Jesús  
\r (Mt 27.32-44; Mr 15.21-32; Lc 23.26-43)  
\p
\v 17 Axo Jesús ix cuchan sculusal, ix ic'jib'at d'a jun lugar scuchan Gólgota d'a hebreo. Syalelc'ochi: B'aj Ay Sb'aquil Jolom.  
\v 18 Ata' ix culusajq'ue Jesús yuj eb'. Ay chavan̈xo eb' vin̈ ix culusajq'ue yed'oc, jun vin̈ d'a svach', junxo vin̈ d'a sq'uexan̈, axo d'a snan̈al sculusal eb' vin̈ chi' ix culusajq'ue Jesús chi'.  
\v 19 Axo vin̈aj Pilato chi' ix ac'an tz'ib'chajoch juntzan̈ lolonel d'a jun yune' chem te'. Ix yac'an ac'jococh vin̈ d'a sjolom sculusal Jesús chi'. Icha tic syal jun chi': A Jesús aj Nazaret, Sreyal eb' israel, xchi.  
\v 20 A jun lugar b'aj ix culusajq'ue Jesús chi', a d'a ti' chon̈ab' ay. Yuj chi' tzijtum eb' israel ix ilan juntzan̈ lolonel chi'. A d'a hebreo, d'a griego yed' pax d'a latín, aton sti' eb' aj Roma, ata' ix tz'ib'chajochi.  
\v 21 Yuj chi' ix yal eb' vin̈ sat sacerdote d'a vin̈aj Pilato chi':  
\p —Octom man̈oc Sreyal eb' israel ix ac' tz'ib'chajochoc. Octom tzac' tz'ib'chaj icha tic: A vin̈ tic, ix yaloch sb'a vin̈ Sreyaloc eb' israel, xchi eb' vin̈ d'a vin̈.   
\p
\v 22 —A tas ix vac' tz'ib'chajoc, scann̈ej icha chi', xchi vin̈aj Pilato chi' d'a eb' vin̈.   
\p
\v 23 Axo eb' vin̈ soldado, ayic manto sculusejq'ue Jesús eb' vin̈, ix quichjiel spichul yuj eb' vin̈. Ix spucanec' eb' vin̈ d'a spatic. Chan̈ poj ix aji. Junjun yic junjun eb' vin̈. Palta axo jun colxo spichul, jalb'ilcot d'a sjolom masanto d'a yoctac, malaj stz'isul.  
\v 24 Yuj chi' ix yal eb' vin̈ icha tic:  
\p —Tecan a jun tic man̈ ol co n̈ic'chitejb'ati. Vach' ama to scaq'uec co suerte d'a yib'an̈, yaln̈ej mach on̈ ol quic'a', xchi eb' vin̈.  
\p Icha chi' ix aj yelc'och tas tz'ib'ab'ilcan d'a Slolonel Dios, ayic yalannaccani: Ol spuquec' in pichul eb' d'a spatic, ol yac'an suerte eb' d'a yib'an̈ junxo, xchi. Yuj chi' icha chi' ix yutej eb' vin̈ soldado chi'.   
\p
\v 25 Lin̈anoch ix snun Jesús d'a stz'ey te' culus chi', ajun ix snulej ix yed'oc yed' ix María ix yetb'eyum vin̈aj Cleofas yed' ix María aj Magdala.   
\p
\v 26 Ay pax ec' jun vin̈ sc'ayb'um Jesús d'a stz'ey ix snun chi', aton jun vin̈ te xajan yuuj. Ayic ix iljicot eb' yuj Jesús, ix yalan d'a ix snun chi':  
\p —Nunin, a jun ayec' ed' tic, icha une' tzutej, xchi d'a ix.   
\p
\v 27 Ix lajvin̈ej chi', ix yalan d'a jun vin̈ sc'ayb'um chi':  
\p —A ix in nun tic, icha a nun tzutej ix, xchi.  
\p Yuj chi', a jun vin̈ sc'ayb'um chi' ix ic'ancanoch ix snun Jesús chi' d'a yol spat. Atax ta' cannac ix yed'oc.   
\s1 A schamel Jesús  
\r (Mt 27.45-56; Mr 15.33-41; Lc 23.44-49)  
\p
\v 28 Ix lajvi chi', yojtacxo Jesús to ix elc'och masanil tas tz'ib'ab'ilcan d'a yib'an̈. Yuj chi' ix yal icha tic:  
\p —Stacji val in ti', xchi.  
\p Icha chi' ix yutej yalani yic tz'elc'och tas tz'ib'ab'ilcan d'a Slolonel Dios.   
\p
\v 29 Ayec' jun chen vinagre ta'. Ix yac'anoch jun tz'ub'lab' eb' d'a sjolom jun te' hisopo, ix slab'anem eb' d'a scal jun vinagre chi', ix yac'anoch eb' d'a sti' Jesús chi'.  
\v 30 Ix stz'ub'an jun vinagre chi', ix lajvi chi' ix yalani:  
\p —Toxo ix yic' sb'a smasanil, xchi.  
\p Ix lajvi chi', ix em n̈ojnaj schami.   
\s1 Tipjinacoch q'uen lanza d'a scostil Jesús  
\p
\v 31 A d'a jun c'u chi', q'uic'anocxo tz'och sq'uin̈ eb' israel yic snaancot eb' tas aj yelnaccot eb' smam yicham eb' d'a Egipto, sc'ual ic'oj ip yaj d'a eb'. A eb' vin̈ aj Judea malaj sgana eb' vin̈ scan snivanil eb' culusab'il d'a te' culus chi', yujto a jun q'uin̈ sja chi', te nivan q'uin̈ syutej eb'. Yuj chi' ix b'at eb' sc'an d'a vin̈aj Pilato to syac' mac'joc poj sb'aquil sat spenec\f 19.31 \fr 19:31 \ft A sgana eb' to smac'poj sat penec eb' ayq'ue d'a te' culus chi' eb', yic vach' elan̈chamel scham eb', tz'ic'jiemta eb'. A sb'eyb'al eb' romano to scan d'un̈an snivanil eb' masanto syal sc'ab'at d'a te' culus chi'.\f* eb' vin̈, yic tz'ic'jiemta eb' d'a te' culus chi'.  
\v 32 Yuj chi' ix c'och eb' vin̈ soldado b'aj ix culusajq'ue eb' chi'. A eb' vin̈ culusalb'ilq'ue yed' Jesús chi', ix mac'jipoj sb'aquil sat spenec eb' vin̈.  
\v 33 Palta axo yic ix c'och eb' vin̈ d'a stz'ey Jesús chi', ix yilan eb' vin̈ to chamnacxo, majxo smac'pojlaj sb'aquil sat spenec chi' eb' vin̈.   
\p
\v 34 Palta ay jun vin̈ soldado ix tipanoch q'uen slanza d'a scostil Jesús chi'. Yuj chi' ix elta usnaj chic' yed' a a'.  
\v 35 A in tic, ix vil val juntzan̈ tic. Yuj chi' svac' testigoal in b'a yuuj, yic ol eyac'och d'a e c'ool. A juntzan̈ tzin tz'ib'ejcan tic, te yel. A in tic vojtac to te yel svala'.  
\v 36 Ix uji juntzan̈ tic, yic tz'elc'och tas tz'ib'ab'ilcan d'a Slolonel Dios ayic syalan icha tic: Malaj junoc sb'aquil ol smac' poj eb', xchi.  
\v 37 Syalanpax junxo tic d'a Slolonel chi': Ol yil jun mach b'aj stipnacoch q'uen lanza eb', xchi.   
\s1 Ix mucchaj Jesús  
\r (Mt 27.57-61; Mr 15.42-47; Lc 23.50-56)  
\p
\v 38 Ay jun vin̈ scuchan José aj chon̈ab' Arimatea. Sc'ayb'um vin̈ Jesús d'a c'ub'eltac, yujto xiv vin̈ d'a eb' vin̈ aj Judea. Xid' sc'anan spermiso vin̈ d'a vin̈aj Pilato yic syiq'uemta snivanil Jesús chi' vin̈ d'a te' culus, b'at smucan vin̈. Axo vin̈aj Pilato chi' ix ac'an spermiso vin̈ yic'anemta. Yuj chi' ix yic'anb'at vin̈.  
\v 39 Ajun pax vin̈aj Nicodemo vin̈ xid'naquec' sc'umej Jesús d'ac'valil yed'nac vin̈. Ay am oxeoc arroba juntzan̈ suc'uq'ui sjab' scuchan mirra calan yaj yed' junxo scuchan áloes yed'nac vin̈aj Nicodemo chi'.  
\v 40 Ix yic'anb'at snivanil Jesús chi' eb' vin̈. Ix spichan eb' vin̈ d'a jun c'apac. Ix yac'anoch jun suc'uq'ui sjab' chi' eb' vin̈ d'ay, yujto icha chi' sley eb' israel chi' ayic smucan eb' chamnac eb'.  
\v 41 Axo d'a slac'anil b'aj ix culusajq'ue Jesús chi' ay jun avb'en te'. Ata' ay jun q'uen q'ueen joyb'ilel yool. A jun q'ueen chi', manta junoc chamnac tz'ac'jioch d'a yol q'ueen.  
\v 42 Axo jun sc'ual ic'oj ip, toxo syamchajochi. Yuj chi' a d'a yol jun q'ueen chi' ix ac'jioch snivanil Jesús chi', yujto lac'an ay q'ueen b'aj ix cham chi'.   
\c 20  
\s1 Ix pitzvixi Jesús  
\r (Mt 28.1-10; Mr 16.1-8; Lc 24.1-12)  
\p
\v 1 A d'a domingoal, ayto sacb'i, ix b'at ix María Magdalena b'aj ix mucchajcanoch snivanil Jesús chi'. Ix yilan ix to toxo ix ic'jiel smacul b'aj mucan chi'.  
\v 2 Yuj chi' elan̈chamel ix b'at lemnaj ix, axo ix c'och ix d'a vin̈aj Simón Pedro yed' d'a junxo vin̈ sc'ayb'um Jesús, aton vin̈ te xajan yuj Jesús chi'. Ix yalan ix d'a eb' vin̈:  
\p —Toxo ix ic'jib'at snivanil Cajal Jesús b'aj mucan, ¿b'aj am ix yac' eb'? xchi ix d'a eb' vin̈.  
\v 3 Ix lajvi yab'an jun chi' vin̈aj Pedro yed' junxo vin̈ sc'ayb'um Jesús chi', ix b'at eb' vin̈, ix b'at yilan eb' vin̈ b'aj ay q'uen q'ueen chi'.  
\v 4 Elan̈chamel ix b'at eb' vin̈ schavan̈il. Palta ix tzac'lajcan vin̈aj Pedro chi'. Yuj chi' a junxo vin̈ c'ayb'um chi' ix b'ab'lajc'ochi.  
\v 5 Ix och d'an̈an vin̈ d'a sti' q'ueen. Ix yilanoch jun c'apac vin̈ lan̈aneq'ui. Palta maj ochlaj vin̈ d'a yol q'ueen. \fig Ix jacvi q'uen b'aj mucb'il Jesús|src="LB00329B.TIF" size="col" copy="Louise Bass ©The British & Foreign Bible Society, 1994." ref="Jn 20.5" \fig*  
\v 6 Axo vin̈aj Simón Pedro chi' tzac'anto ix c'och vin̈. B'en̈ej ix ochb'at vin̈ d'a yol q'ueen. Ix yilan vin̈, lan̈anec' juntzan̈ c'apac chi'.  
\v 7 A junxo c'apac sb'ac'ul sjolom Jesús chi', pacb'ilcan c'apac, ch'oc aycancot c'apac.  
\v 8 Ichato chi' ix ochc'och junxo vin̈ c'ayb'um ix b'ab'laj c'och chi'. Ayic ix yilan jun chi' vin̈, ix yac'och vin̈ d'a sc'ool to ix pitzvixi Jesús.  
\v 9 Maxto nachajel yuj eb' vin̈ tas tz'ib'ab'ilcan d'a Slolonel Dios to yovalil ol pitzvocxi Jesús d'a scal eb' chamnac.  
\v 10 Ix lajvi chi', ix paxcan eb' vin̈ d'a spat junjun.   
\s1 Sch'oxnac sb'a Jesús d'a ix María aj Magdala  
\r (Mr 16.9-11)  
\p
\v 11 Axo ix María aj Magdala, ix can ix d'a stz'ey jun q'ueen chi'. Maj ochlaj ix d'a yol q'ueen. Van yoc' ix, ix och d'an̈an ix d'a sti' q'ueen.  
\v 12 Axo ix yilan ix, ayelta chavan̈ ángel d'a yol q'ueen. Te sac spichul eb'. C'ojjab'em eb' b'aj ix em snivanil Jesús chi', jun d'a sjolomtac, jun d'a yoctac.  
\v 13 Ix sc'anb'anelta eb' d'a ix:  
\p —Ach ix, ¿tas yuj tzach oq'ui? xchielta eb'.  
\p —Tzin oq'ui yujto ix ic'jib'at snivanil vin̈ Vajal d'a tic. ¿B'aj am ix yac' eb'? xchi ix d'a eb'.   
\p
\v 14 Vanto yalan jun chi' ix, ix b'at q'uelan ix d'a spatic. Axo ix yilan ix ayec' Jesús chi', palta maj yilochlaj ix tato a'.  
\v 15 Yuj chi' ix sc'anb'an d'a ix:  
\p —Ach ix, ¿tas yuj tzach oq'ui? ¿Mach tza sayeq'ui? xchi d'a ix.  
\p Palta a snaan ix to a vin̈ yilumal te' avb'en te' chi' lin̈anec' ta'. Yuj chi' ix yalan ix:  
\p —Ach vetanimail, tato a ach ix ul iq'uel snivanil Jesús chi', al val d'ayin b'ajtil ix b'at ac'cani yic ol vic'b'ati, xchi ix d'ay.   
\p
\v 16 —María, xchi Jesús chi' d'a ix.  
\p Yuj chi' ix meltzajb'at q'uelan ix d'ay. Ix yalan ix d'a sti' hebreo:  
\p —Raboni, xchi ix. Syalelc'ochi, Ach in C'ayb'umal.   
\p
\v 17 Ix yalan d'a ix:  
\p —Man̈ in a yama', yujto manto in paxq'ue b'aj ay in Mam. Ixic al d'a eb' vuc'tac yed' d'a eb' vanab' smasanil to ol in paxq'ue b'aj ay in Mam. A in Mam chi', e Mam pax ved'oc. A in Diosal, e Diosal pax ved'oc, xchi Jesús chi' d'a ix.   
\p
\v 18 Yuj chi' ix b'at ix yal d'a eb' sc'ayb'um Jesús chi':  
\p —Ix vil Cajal Jesús, xchi ix d'a eb'. Ix laj yalan ix d'a eb' tastac ix yal d'a ix.   
\s1 Sch'oxnac sb'a Jesús d'a eb' sc'ayb'um  
\r (Mt 28.16-20; Mr 16.14-18; Lc 24.36-49)  
\p
\v 19 An̈eja' d'a jun domingo chi' d'a q'uic'b'alil, ix smolb'ej sb'a eb' sc'ayb'um Jesús chi'. N̈ab'ab'i ix aj spuertail jun pat chi', yujto xiv eb' d'a eb' vin̈ aj Judea. Axo ix yilan eb' ayxoec' Jesús d'a scal eb', ix yalan d'a eb':  
\p —Junc'olalocab' eyaji, xchi d'a eb'.   
\p
\v 20 Ix lajvi chi', ix sch'oxan yol sc'ab' yed' scostil d'a eb'. Axo eb' sc'ayb'um chi', ix te tzalaj eb' yilan Cajal Jesús chi'.  
\v 21 Ix yalanpax junelxo:  
\p —Junc'olalocab' eyaji. Icha ix yutej co Mam Dios in schecancoti, icha chi' svutej ex in checanb'ati, xchi d'a eb'.   
\p
\v 22 Ix lajvi yalan juntzan̈ chi', ix spu'anec' yic' d'a yib'an̈ eb', ix yalani:  
\p —Chaec Yespíritu Dios.  
\v 23 Tato ay eb' tzeyac' nivanc'olal smul, an̈ejtona' ol ac'jocpax lajvoc smul eb' yuj Dios. Tato ay eb' max eyac' nivanc'olal smul chi', ol cann̈ej smul eb' chi' d'a yib'an̈, xchi d'a eb'.   
\s1 Yilnac Jesús vin̈aj Tomás  
\p
\v 24 Palta ay jun vin̈ yetb'eyum eb' sc'ayb'um Jesús chi' scuchan Tomás, tz'alji Tioxal. Man̈ ayoquec'laj vin̈ yed' eb' ayic ix ec' Jesús chi' ta'.  
\v 25 Yuj chi' ix yal eb' yetc'ayb'umal vin̈ chi' d'ay:  
\p —Ix quil Cajal Jesús, xchi eb' vin̈.  
\p —Oc in val svil b'aj ix ec' q'uen lavux d'a yol sc'ab', svecanoch yiximal in c'ab' d'a yolanil b'aj ix ec' q'uen chi', svac'anpaxoch in c'ab' d'a scostil, ichato chi', ol vac'anoch d'a in c'ool tato a val Jesús chi', xchi vin̈aj Tomás chi'.   
\p
\v 26 Ucub'ixitax chi', ix smolb'anxi sb'a eb' d'a yol jun pat chi'. Ayxo pax ec' vin̈aj Tomás chi' yed' eb'. N̈ab'ab'i yaj jun pat chi' sch'apan eb', palta ix yilan eb', ayxoec' Jesús chi' d'a scal eb'. Ix yalan d'a eb':  
\p —Junc'olalocab' eyaji, xchi.   
\p
\v 27 Ix lajvin̈ej chi', ix yalan d'a vin̈aj Tomás chi':  
\p —Ilnab' in c'ab' tic. Ecoch yiximal a c'ab' d'a yolanil tic. Tzac'anpaxoch a c'ab' d'a yolanil in costil tic. Man̈ ac' chab'c'olal. Ac' in val och d'a a c'ool, xchi d'a vin̈.   
\p
\v 28 Ix lajvi chi', ix yalan vin̈aj Tomás chi' d'ay:  
\p —Ach Vajalil, ach in Diosal, xchi vin̈.   
\p
\v 29 Ix yalanxi Jesús chi' d'a vin̈:  
\p —In ac'och d'a a c'ool yujto in ila'. A eb' max in ilani, tato tzin yac'och eb' d'a sc'ool, te' vach' yic eb', xchi d'a vin̈.   
\s1 Tas yuj tz'ib'ab'ilcan jun libro tic  
\p
\v 30 Tzijtumto juntzan̈xo tas satub'tac ix sch'ox Jesús d'a yichan̈ eb' sc'ayb'um, palta man̈ tz'ib'ab'iloclajcan d'a jun uum tic.  
\v 31 Palta a juntzan̈ tic tz'ib'ab'ilcani yic tzeyac'och d'a e c'ool to a Jesús aton Cristo, Yuninal Dios. Tato icha chi' ol eyutoc eyac'anoch d'a e c'ool, ol e cha e q'uinal d'a juneln̈ej yuuj.   
\c 21  
\s1 Sch'oxnac sb'a Jesús d'a ucvaan̈ eb' sc'ayb'um  
\p
\v 1 Axo junelxo, ix sch'oxxi sb'a Jesús d'a eb' vin̈ sc'ayb'um ayic ayec' eb' vin̈ d'a sti' a' n̈ajab' Tiberias. Icha tic ix aj sch'oxan sb'a d'a eb' vin̈.  
\v 2 Ayec' vin̈aj Simón Pedro yed' vin̈aj Tomás tz'alji Tioxal. Ajun pax vin̈aj Natanael aj Caná d'a yol yic Galilea. An̈ejtona', ayec' pax eb' vin̈ yuninal vin̈aj Zebedeo yed' chavan̈xo eb' vin̈ yetc'ayb'umal eb' vin̈.  
\v 3 Axo vin̈aj Simón Pedro ix alan d'a eb' vin̈:  
\p —Ol in b'at yamoj chay, xchi vin̈ d'a eb' vin̈.  
\p —Ol on̈ b'at ed'oc, xchi eb' vin̈ d'a vin̈.  
\p Yuj chi' ix b'at eb' vin̈. Ix och eb' vin̈ d'a yol jun te' barco. Palta a d'a jun ac'val chi', malaj junoc noc' ix yamchaj yuj eb' vin̈.  
\v 4 Axo yic vanxo sacb'i, ayec' Jesús d'a sti' a' chi'. A eb' vin̈ sc'ayb'um chi' maj snalaj eb' vin̈ tato a'.  
\v 5 Ix yalancot d'a eb' vin̈:  
\p —Ex vetanimail, ¿ay am noc' ix eyic'a'? xchi d'a eb' vin̈.  
\p —Maay. Malaj noc', xchi eb' vin̈ d'ay.   
\p
\v 6 —Aq'uequem ch'an̈ e chimpa chi' d'a svach' te' barco chi', ata' ol yamchaj noc' eyuuj, xchi d'a eb' vin̈.  
\p Ix yac'anem ch'an̈ eb' vin̈. Ix yac'lan eb' vin̈ stoc'anq'ueta ch'an̈, majxo yal-laj sq'ueta ch'an̈ yuj yalil noc', yujto te tzijtum noc'.   
\p
\v 7 Axo jun vin̈ sc'ayb'um Jesús te xajan yuuj, a vin̈ ix alan d'a vin̈aj Pedro chi':  
\p —Inai, a Cajal Jesús ayec' chi', xchi vin̈.  
\p Ix lajvin̈ej yab'an chi' vin̈aj Simón Pedro chi', ix yac'anoch spichul vin̈, yujto an̈ej yol spichul vin̈ ayochi. Ix syumanelta sb'a vin̈ d'a yol te' barco chi', ix elc'och vin̈ d'a sti' a'.  
\v 8 Ay am chan̈eoc ch'an̈il ayb'at eb' vin̈ d'a sat a'. Axo juntzan̈xo eb' vin̈ yetc'ayb'umal eb' vin̈, tzac'anto ix c'och eb' vin̈ yed' jun yune' barco, n̈erb'il ch'an̈ chimpa b'ud'an yuj noc' chay chi' yuj eb' vin̈.  
\v 9 Axo ix elta eb' vin̈, ix yilan eb' vin̈, ayoch jun c'ac' toxo ix el ichan. Van sb'olan jun noc' chay Jesús chi'. Ay pax ec' juntzan̈ ixim pan d'a stz'ey.  
\v 10 Axo ix yalan d'a eb' vin̈:  
\p —Iq'ueccot jayvan̈oc noc' e chay ix e yam chi', xchi.   
\p
\v 11 Yuj chi' ix ochxi vin̈aj Simón Pedro d'a yol te' barco chi'. Ix stoc'anelta ch'an̈ chimpa chi' vin̈ d'a staquin̈al sti' a'. Ix yilan eb' vin̈ to b'ud'an ch'an̈ yuj juntzan̈ noc' nivac chay chi'. 153 sb'isul noc' smasanil. Palta vach'chom te al noc', maj d'in̈chajlaj ch'an̈.  
\v 12 Ix lajvi chi', ix yalan Jesús d'a eb' vin̈:  
\p —Cotan̈ec, vaan̈ec, xchi.  
\p Malaj junoc eb' sc'ayb'um chi' ix c'anb'ani: ¿Mach ach? man xchioc eb' vin̈, yujto yojtacxo eb' vin̈ to a Cajalil.  
\v 13 Ix snitzanoch sb'a Jesús d'a stz'ey eb' vin̈. Ix yic'anq'ue ixim pan chi', ix spucanec' ixim d'a eb' vin̈. An̈ejtona' icha chi' ix yutej spucanec' noc' chay chi'.   
\p
\v 14 Yoxelalxo sch'oxan sb'a Jesús d'a eb' sc'ayb'um chi' yictax ix pitzvixi d'a scal eb' chamnac.   
\s1 Lolonnac Jesús yed' vin̈aj Pedro  
\p
\v 15 Ix lajvi sva eb', ix yalan Jesús d'a vin̈aj Simón Pedro:  
\p —Ach Simón yuninal vin̈aj Jonás, tzin c'anb'ej d'ayach, ¿más am tzin a xajanej d'a yichan̈ eb' vin̈ tic? xchi d'a vin̈.  
\p —Yel ton Mamin. Ojtacxo to xajan ach vuuj, xchi vin̈aj Pedro chi' d'ay.  
\p —Tato icha chi', icha junoc tan̈vum calnel syac' va noc' yunetac scalnel, icha chi' tzutej a c'ayb'an eb' vico', xchi Jesús d'a vin̈.   
\p
\v 16 Ix lajvin̈ej yalan juntzan̈ chi', ix yalanxi:  
\p —Ach Simón yuninal vin̈aj Jonás, ¿tzam in a xajanej? xchi d'a vin̈.  
\p —Yel ton Mamin. Ojtacxo to tzach in xajanej, xchixi vin̈.  
\p —Tato icha chi', icha junoc tan̈vum calnel stan̈van noc' scalnel, icha chi' tzutej a tan̈van eb' vicxo, xchi Jesús chi' d'a vin̈.   
\p
\v 17 Ix yalanxi d'a yoxelal:  
\p —Ach Simón yuninal vin̈aj Jonás, ¿tzam in a xajanej? xchi d'a vin̈.  
\p Yuj chi' ix te cusq'ue vin̈aj Pedro chi', yujto yoxelalxo sc'anb'an Jesús chi' d'a vin̈ tato xajan yuj vin̈. Yuj chi' ix yalanxi vin̈:  
\p —Mamin, ojtacxo smasanil, ojtac to xajan ach vuuj, xchi vin̈ d'ay.  
\p —Tato icha chi', icha junoc tan̈vum calnel syac' va noc' scalnel, icha chi' tzutej a c'ayb'an eb' vicxo.   
\p
\v 18 Val yel sval d'ayach, a d'a yic quelem achto, munil tza pich a b'a. Tzach b'eyec' b'aj ay a gana. Palta ayic ol ach ichamaxoc, ton̈ej ol aq'uel lian a c'ab', ch'oc mach ol tzec'an a nan̈al, ol ach ic'jocb'at b'aj max yal a c'ool, xchi Jesús d'a vin̈aj Pedro chi'.   
\p
\v 19 Icha chi' yutejnac yalan yuj tas ol aj scham vin̈aj Pedro chi', yic ol sch'oxel vin̈ to nivan yelc'och Dios. Ix lajvi chi', ix yalanxi d'a vin̈:  
\p —Ochan̈ tzac'an vuuj, xchi d'a vin̈.   
\s1 A jun sc'ayb'um Jesús xajan yuuj  
\p
\v 20 Axo ix meltzajb'at q'uelan vin̈aj Pedro chi' d'a spatic, ix yilan vin̈, a vin̈ sc'ayb'um Jesús xajan yuuj, tzac'anxooch vin̈ yuj eb'. Aton jun vin̈ chi' ix em c'ojan d'a stz'ey Jesús ayic ix va eb' junel, ayic ix sc'anb'an vin̈ d'a Jesús chi': Mamin, ¿mach ol ach ac'anoch d'a yol sc'ab' chamel chi'? xchi vin̈ d'ay.  
\v 21 Ayic ix yilan jun vin̈ chi' vin̈aj Pedro, ix sc'anb'an vin̈ d'a Jesús:  
\p —Mamin, xal jun vin̈ sja tic, ¿tas ol ic'an scham vin̈? xchi vin̈ d'ay.   
\p
\v 22 Yuj chi' ix yalan Jesús chi' d'a vin̈:  
\p —Taxon̈ej in gana pitzanto vin̈ ayic ol in jaxoc, malaj ochi. A ach tic, ochan̈ tzac'an vuuj, xchi d'a vin̈.   
\p
\v 23 Yuj chi' ix el specal d'a scal eb' yicxo Dios to man̈ ol cham jun vin̈ sc'ayb'um Jesús chi'. Palta maj yal-laj Jesús tato man̈ ol cham vin̈, an̈ej ix yala': Taxon̈ej in gana pitzanto vin̈ ayic ol in jaxoc, malaj ochi, xchi.   
\p
\v 24 Aton jun vin̈ c'ayb'um tic syac' testigoal sb'a d'a juntzan̈ tic, ix stz'ib'ejcan vin̈. Cojtac to te yel juntzan̈ ix stz'ib'ejcan vin̈ tic.   
\p
\v 25 Tzijtumto juntzan̈xo tas ix sc'ulej Jesús. Q'uinaloc tato ix tz'ib'chajcan d'a junjunal, tzin na'a to max yab'laj jun yolyib'an̈q'uinal tic yic smolchajcan juntzan̈ uum b'aj tz'ib'ab'ilcan chi'. Amén