\id JDG Jdgmat chj 05/11/05 Ambrocio, O. Domingo y D. Ekstrom \h JUECES \toc1 A Yab'ixal Eb' JUEZ \toc2 JUECES \mt2 A Yab'ixal Eb' \mt1 JUEZ \ip Jueces sb'i jun libro tic, yujto a d'ay syalcot yab'ixal eb' cuchb'annac eb' yetisraelal ayic ayxo scham vin̈aj Josué. A d'a jun tiempoal chi' junn̈ej yaj eb'. Slajvinac chi', sjavinac jun tiempoal to man̈xo junn̈ejoc yaj eb', man̈xa pax yelc'och eb' yajalil eb' d'a sat. Cotac scal sc'och juntzan̈ nación ay d'a slac'anil eb', syac'an oval yed' eb'. Ay pax b'aj munil a eb' syac' oval. A d'a yol smacb'en eb' israel chi', ay juntzan̈ eb' cananeo cannac cajan, yujto man̈ yac'nacoc ganar eb' spechanel eb', ayn̈ej oval d'a scal eb' yuj eb'. B'elb'on yec' yajalil eb'. Axon̈ej eb' tz'ac'an ganar yuj tas sc'ulej yalani. A eb' yajalil eb' chi', aton eb' Juez sb'inaj d'a jun libro tic, a eb' scuchb'an eb'. A eb' sb'inaj val can d'a jun libro tic, aton eb' tic: Ix Débora, vin̈aj Barac, vin̈aj Gedeón yed' vin̈aj Sansón. A Dios maj yactejcan eb' schon̈ab' d'a juneln̈ej. Cotac scal syac'anoch eb' yajal chi' d'a scal eb'. A yuj tas tz'aj schaan svach'c'olal Dios eb', aton yuj svach' sb'eyb'al eb' d'a Dios. Axo pax yuj schucal b'eyb'al eb' jun, a tz'ic'an sjavi yaelal d'a yib'an̈ eb'. Vach'chom icha chi' sb'eyb'al eb', palta a Dios ayn̈ejoch d'a sc'ool scolan schon̈ab' chi', an̈ej tato sna sb'a eb', smeltzajpax eb' d'ay. \c 1 \s1 Ix ac'ji ganar vin̈ sreyal Bezec \p \v 1 Ayic toxo ix cham vin̈aj Josué, masanil eb' yetisraelal vin̈ ix c'anb'an d'a Jehová icha tic: ¿Mach junoc macan̈ in̈tilal d'a co cal tic ol b'ab'laj och yac' oval yed' eb' cananeo? xchi eb'. \v 2 Ix tac'vi Jehová icha tic: A eb' yin̈tilal Judá sb'ab'lajochi, yujto a d'a eb' ol ac'chaj luum, xchi. \v 3 Yuj chi' a eb' yin̈tilal Judá ix avtan eb' yin̈tilal Simeón, ix yalan eb' d'a eb' icha tic: Coyec qued' d'a lum luum ix ac'ji quiquej, ol cac'an oval yed' eb' cananeo cajan ta'. Ol lajvoc chi', ol on̈ ochpax eyed'oc ayic ol eyac'an oval yuj lum ol eyiquejpax chi', xchi eb'. Yuj chi' ix b'at eb' yin̈tilal Simeón chi' yed' eb'. \v 4-5 Icha chi' ix aj yac'an oval eb' yed' eb' cananeo yed' pax eb' ferezeo, axo Jehová ix ac'anoch eb' d'a yol sc'ab' eb'. A d'a Bezec ix ac'ji ganar 10 mil eb' cananeo yuj eb'. Ajun pax vin̈ sreyal Bezec chi' d'a scal eb'. \v 6 Vach'chom ix el lemnaj vin̈, palta ix b'atn̈ej tzac'an eb' d'a spatic vin̈, masanto ix yamchaj vin̈ yuj eb', ix spolel yiximal smam sc'ab' vin̈ eb' yed' yiximal smam yoc vin̈. \v 7 Yuj chi' ix yalan vin̈: A d'a yalan̈taxo, ix viq'uel yiximal smam sc'ab' yed' yiximal smam yoc 70 eb' vin̈ rey, ix vac'an sic'q'ue sc'ajiltac vael eb' vin̈ d'a yalan̈ in mexa. Palta axo ticnaic jun, lajan val tzin yutej Dios icha vutejnac eb' vin̈ chi', xchi vin̈. Ix yic'anb'at vin̈ eb' israel chi' d'a Jerusalén, axo ta' ix cham vin̈. \s1 Ix ac'ji ganar Jerusalén yed' Hebrón \p \v 8 A eb' yin̈tilal Judá ix och eb' yac' oval d'a chon̈ab' Jerusalén, ix yac'an ganar eb'. Ix xicancham masanil anima eb', ix sn̈usantz'a jun chon̈ab' chi' eb'. \v 9 Ix lajvi chi', ix laj empax eb' yac' oval yed' eb' cananeo, eb' cajan d'a tzalquixtac, d'a yol smacb'en Neguev yed' d'a ac'lictac. \v 10 Ix yac'anpax oval eb' yed' eb' cananeo d'a chon̈ab' Hebrón, aton Quiriat-arba d'a peca', ix miljicancham vin̈aj Sesai, vin̈aj Ahimán yed' vin̈aj Talmai yuj eb'. \s1 Ix ac'ji ganar chon̈ab' Debir \r (Jos 15.15-19) \p \v 11 Elan̈chamel ix och eb' yac' oval d'a chon̈ab' Debir, aton Quiriat-sefer d'a peca'. \v 12 Ay jun vin̈ yajal yaj d'a scal eb' yin̈tilal Judá scuchan Caleb. Ix yal vin̈ icha tic: A junoc mach ol b'at yac' oval yed' eb' cajan d'a Quiriat-sefer, tato ol yac' ganar yic'an jun chon̈ab' chi', ol vac' ix Acsa ix visil yetb'eyumoc, xchi vin̈. \v 13 Axo vin̈aj Otoniel yuninal vin̈aj Cenaz slajvub' yuc'tac vin̈aj Caleb chi' ix ac'an ganar jun chon̈ab' chi', yuj chi' ix yac' ix yisil vin̈aj Caleb chi' yetb'eyumoc vin̈. \v 14 Axo yic ix lajvi yic'lan sb'a eb' chi', ix yalan vin̈aj Otoniel chi' d'a ix Acsa chi' to sc'an sluum ix d'a vin̈ smam chi'. Yuj chi' ix emta ix d'a yib'an̈ noc' b'uru, ix sc'anb'an vin̈ smam ix chi' d'ay icha tic: \p —¿Tas tza nib'ej? xchi vin̈ d'a ix. \p \v 15 Ix yalan ix: \p —Ina to ix ac' lum taquin̈ luum d'ayin d'a Neguev, yuj chi' eloc val d'a a c'ool tzac' lum yax sat d'ayin, lum b'aj ay sjaj a a', xchi ix. \p Yuj chi' ix yac' junocxo lum vin̈ d'a ix, ay sjaj a a' d'a luum d'a sjolomtac yed' junocxo a' d'a syoptac luum. \s1 A sluum eb' yin̈tilal Judá yed' eb' yic Benjamín \p \v 16 A eb' yin̈tilal vin̈aj Hobab vin̈ quenita, aton vin̈ sn̈i' vin̈aj Moisés, ix el eb' d'a schon̈ab'il te' Palma, ix b'at eb' yed' eb' yin̈tilal Judá, ix b'at cajnaj eb' d'a scal eb' anima cajan d'a tz'inan lum d'a yol smacb'en Judá d'a Neguev, d'a slac'anil chon̈ab' Arad. \v 17 Axo eb' yin̈tilal Judá yed' eb' yic Simeón, ix yac' oval eb' yed' eb' cananeo cajan d'a Sefat. Ix satel jun chon̈ab' chi' eb' d'a juneln̈ej, yuj chi' Horma ix sb'iejcan yuj eb'.\f 1.17 \fr 1:17 \ft Il nota d'a Números 21.3.\f* \v 18 Ix yic'anpax chon̈ab' Gaza eb', Ascalón yed' Ecrón yed' slumal d'a spatictac. \v 19 Yujto ayoch Jehová yed' eb' yin̈tilal Judá chi', yuj chi' ix yac' ganar eb' cajan d'a tzalquixtac eb', palta maj yal-laj spechanel eb' anima cajan d'a ac'lictac eb', yujto a eb' chi', ay sq'ueen carruaje eb' yic oval. \v 20 Ix ac'ji lum Hebrón d'a vin̈aj Caleb icha ajnac yalancan vin̈aj Moisés. A vin̈aj Caleb chi' ix ac'an ganar yic'anel oxvan̈ eb' yuninal vin̈aj Anac. \v 21 Axo pax eb' yin̈tilal Benjamín jun, maj yal-laj yic'anel eb' jebuseo eb' d'a Jerusalén, yuj chi' junn̈ej ix can cajan eb' yed' eb' d'a Jerusalén chi'. \s1 Ix yac' ganar chon̈ab' Betel eb' yin̈tilal José \p \v 22-23 A eb' yin̈tilal José, ix yac' lista sb'a eb' sb'at yac' oval d'a chon̈ab' Betel, aton Luz d'a peca'. Ayic ix schecanb'at eb' ilum lum eb' ta', a Jehová ix colvaj yed' eb'. \v 24 A eb' ilum luum chi', ix yil eb' yelta jun vin̈ vinac d'a chon̈ab' chi', ix yalan eb' d'a vin̈: Tato ol on̈ a ch'ox d'a tas ol aj coch d'a yol chon̈ab' tic, malaj tas ol ach cutej, xchi eb' d'a vin̈. \v 25 Axo jun vin̈ chi' ix ch'oxani tas tz'aj yoch eb' d'a jun chon̈ab' chi'. Yuj chi' ix cot eb' soldado yin̈tilal José, ix xicancham masanil eb' anima eb' ayec' cajan ta', palta a jun vin̈ ix ch'oxan eb' chi', maj miljichamlaj vin̈ yuj eb' yed' masanil eb' cajan yed' vin̈ d'a yol spat. \v 26 A jun vin̈ chi', ix b'atcan vin̈ d'a slum eb' hitita, ix sb'oanq'ue jun chon̈ab' vin̈ ta', Luz ix yac' vin̈ sb'iej. Ix ochn̈ejcan jun b'i chi' d'a jun chon̈ab' chi'. \s1 Juntzan̈ chon̈ab' maj ac'ji ganar yuj eb' israel \p \v 27 A eb' yin̈tilal Manasés, maj yal-laj spechanel juntzan̈ anima tic eb': Eb' aj Bet-seán, eb' aj Taanac, eb' aj Dor, eb' aj Ibleam yed' eb' aj Meguido yed' pax yaldeail juntzan̈ chon̈ab' chi'. Yuj chi' ix cann̈ej cajan eb' cananeo chi' ta'. \v 28 Palta axo yic ix yic'an yip eb' israel chi', ix yac'an pural eb' cananeo chi' eb' yochcan smunlajvumoc. Maj pechjiel-laj eb' d'a juneln̈ej yuj eb'. \p \v 29 An̈eja' pax eb' yin̈tilal Efraín, maj spechel-laj eb' cananeo eb' cajan d'a Gezer, yuj chi' a eb' cananeo chi', ix cann̈ej cajan eb' d'a scal eb'. \p \v 30 An̈eja' eb' yin̈tilal Zabulón, maj spechel-laj eb' cananeo eb' cajan d'a Quitrón yed' d'a Nahalal. Yuj chi' ix cann̈ej cajan eb' cananeo chi' d'a scal eb', palta ix ac'ji pural eb' yochcan smunlajvumoc eb' yin̈tilal Zabulón chi'. \p \v 31-32 An̈eja' eb' yin̈tilal Aser, maj spechel-laj eb' cananeo eb' cajan d'a Aco, d'a Sidón, d'a Ahlab, d'a Aczib, d'a Helba, d'a Afec yed' d'a Rehob. Yuj chi' ix cann̈ej cajan eb' yin̈tilal Aser chi' d'a scal eb' cananeo chi'. \p \v 33 An̈eja' pax eb' yin̈tilal Neftalí, maj spechel-laj eb' cananeo eb' cajan d'a Bet-semes yed' d'a Bet-anat, yuj chi' ix cann̈ej cajan eb' d'a scal eb' cananeo chi', palta ix ac'ji pural eb' cananeo chi' yochcan smunlajvumoc eb'. \p \v 34 A eb' amorreo cajan d'a lum ac'lictac, maj chajiochlaj eb' yin̈tilal Dan yuj eb', yuj chi' ix cann̈ej eb' yin̈tilal Dan chi' d'a lum tzalquixtac. \v 35 Icha chi' ix aj scann̈ej cajan eb' amorreo chi' d'a yich vitz Heres, d'a Ajalón yed' d'a Saalbim, palta axo yic ix yic'an yip eb' yin̈tilal José, ix yac' pural eb' amorreo chi' eb' yochcan smunlajvumoc. \p \v 36 A smojonal slum eb' amorreo chi', sb'atn̈ej d'a spac'anil yic Acrabim, masanto sc'och d'a Sela, sb'atn̈ej d'a yib'an̈q'ue chi'. \c 2 \s1 Ix sch'ox sb'a Yángel Jehová d'a Boquim \p \v 1 A d'a Boquim ix sch'ox sb'a Yángel Jehová, ix cot d'a Gilgal, ix yalan d'a eb' chon̈ab' israel icha tic: A in ex viq'uelta d'a Egipto, ex vic'ancot d'a sat lum luum vac'nac in ti' vac'an d'a eb' e mam eyicham. Valannac to malaj b'aq'uin̈ ol satel jun in trato vac' eyed' tic, \v 2 an̈ej to malajocab' e trato tze b'o yed' eb' anima cajan d'a sat lum luum b'aj cajan ex ec' tic, tze satanel yaltar eb' b'aj slesalvi, xin chi, palta a ex tic, maj e c'anab'ajej tas valnac chi'. ¿Tas yuj pit ix eyutej e b'a? \v 3 Yuj chi' svalcan d'ayex to man̈ ol viq'uel-laj juntzan̈ chon̈ab' tic d'a e cal. Ol ochn̈ejcan eb' ajc'olal d'ayex, axo sdiosal eb' ol ex juaneloc, ichato ol ex can d'a junoc yaal, xchi Yángel Jehová chi'. \p \v 4 Ayic ix lajvi slolon Yángel Jehová chi', masanil eb' chon̈ab', te chaan̈ ix el yav eb' yoq'ui, \v 5 yuj chi' Boquim ix sb'iejcan jun lugar chi'. Axo ta' ix yac' silab' eb' d'a Jehová.\f 2.5 \fr 2:5 \ft Boquim syalelc'ochi “eb' tz'oq'ui”.\f* \s1 A schamel vin̈aj Josué \r (Jos 24.29-31) \p \v 6 Atax yic stac'lannaccan sb'a vin̈aj Josué yed' eb' chon̈ab' israel chi', ata' b'atnaccan junjun eb' d'a smacb'en chab'ilxo yuuj. \v 7 A eb' israel chi', ix sc'anab'ajej eb' tas ix yal Jehová yacb'an aytoec' vin̈aj Josué chi' yed' eb' yichamtac vinaquil chon̈ab' tzac'anto chamnac yuj vin̈, aton eb' ix ilan tastac satub'tac ix sb'o Jehová yuj svach'iloc eb' israel chi'. \v 8 Ayxo 110 ab'il sq'uinal vin̈aj Josué schecab' Jehová, ayic ix cham vin̈. \v 9 A d'a sluum vin̈ d'a Timnat-sera d'a snorteal svitzal Gaas d'a tzalquixtac d'a yol yic Efraín, ata' ix mucji vin̈. \s1 Ix spatiquejel Jehová eb' israel \p \v 10 Ix champax eb' israel ix ec' yed' vin̈aj Josué chi', axo eb' toto ix alji, man̈xo yojtacoc Jehová eb', maj yil-laj eb' tastac satub'tac sb'onac Jehová yuj svach'iloc eb'. \v 11 Yuj chi' axon̈ej chucal ix sc'ulej eb' d'a yichan̈ Jehová. Ix och eb' ejmelal d'a comon dios scuchan Baal. \v 12 Ix spatiquejcanel Jehová eb', aton sDiosal smam yicham eb', jun ic'annaquelta eb' d'a Egipto. Ix och eb' ejmelal d'a sdiosal eb' anima cajan d'a slac'anil eb' chi'. Ix ste tzuntzejcot yoval sc'ol Jehová chi' eb', \v 13 yujto ix paticajcanel yuj eb', axo d'a juntzan̈ comon dios Baal yed' Astarot ix yaq'uem sb'a eb'. \v 14 Yuj chi' ix te cot yoval sc'ol Jehová d'a eb', ix ac'jioch eb' d'a yol sc'ab' eb' ajc'ool, ix elc'ajb'at tastac ay d'a eb', majxo yal-laj scolan sb'a eb' d'a eb' ajc'ol ay d'a slac'anil eb' chi'. \v 15 Ayic sb'at eb' israel chi' yac' oval yed' eb' ajc'ol chi', axo Jehová tz'ac'anoch eb' d'a yol sc'ab' eb' yajc'ol chi', icha ajnac yalani. Yuj chi' te ilb'ajc'ol tz'utaj eb'. \p \v 16 Juntaquel scan eb' israel d'a yol sc'ab' eb' yajc'ol chi', ste ixtaj val eb' yuj eb', yuj chi' axo Jehová tz'ac'anoch juntzan̈ eb' scolumal eb' yic scoljiel eb' d'a eb' ajc'ol chi'. \v 17 Vach'chom icha chi', palta man̈ val jab'oc sc'anab'ajej eb' scolumal eb' chi', maxtzac sc'anab'ajej Jehová eb'. An̈ej d'a comon dios tz'och eb' ejmelal. A eb' smam yicham eb', sc'anab'ajejnac schecnab'il Jehová eb', axo pax eb', ix yactejcan sb'eyb'al eb' smam yicham eb' chi'. \v 18 Juntaquel tz'el yav eb' yuj yab'an syail yuj eb' yajc'ool chi', axo Jehová tz'oc' sc'ol d'a eb', syac'anoch juntzan̈ eb' scolvaj yed' eb'. Ayic pitzanto eb' scolumal eb' chi', ayoch Jehová yed' eb', scoljiel eb' d'a yol sc'ab' eb' yajc'ool chi'. \v 19 Ayic scham junjun eb' scolumal eb' chi', sc'ulanxi chucal eb', ec'b'alxo te chuc sc'ulej eb' chi' d'a yichan̈ sb'eyb'al eb' smam yicham, tz'ochpax eb' ejmelal d'a comon dios. Max yactejcan chucal b'eyb'al chi' eb', pit syutej sb'a eb' d'a Jehová. \v 20 Yuj chi' ste cot yoval sc'ol Jehová chi' d'a eb', snaan icha tic: A juntzan̈ anima tic, man̈ val jab'oc sc'anab'ajej in trato eb', aton vac'nac yed' smam yicham eb'. \v 21 A yuj chi' jun, man̈xo ol viq'uel juntzan̈xo eb' anima d'a scal eb', aton eb' ixto can yuj vin̈aj Josué ayic ix cham vin̈. \v 22 Ol cann̈ej eb' yuj vac'an proval spensar eb' israel tic, tato tz'och tzac'an eb' vuuj, icha sc'ulejnac eb' smam yicham eb', mato maay, xchi. \v 23 Yuj chi', a jantac eb' anima ayec' d'a scal eb' israel chi', aton eb' majxo yac'och Jehová d'a yol sc'ab' vin̈aj Josué, majxo ic'jiel-laj eb' yuj Jehová chi'. \c 3 \s1 Juntzan̈xo chon̈ab' ix can d'a lum Canaán \p \v 1 Ay juntzan̈xo chon̈ab' ixto can yuj Jehová d'a lum Canaán, yic vach' tz'ac'ji proval eb' israel, aton eb' manto alji ayic ix och oval ayic ix ac'ji ganar lum Canaán chi'. \v 2 Ix can juntzan̈ chon̈ab' chi' yuj Jehová yic vach' sc'ayb'ej sb'a eb' d'a oval, aton eb' manto ac'anlaj juneloc oval chi'. \v 3 Oye' chon̈ab'il eb' filisteo ixto cani yed' masanil eb' cananeo, eb' sidonio yed' eb' heveo, aton eb' ec'nac cajan d'a tzalquixtac d'a Líbano, sb'atn̈ej d'a jolom vitz Baal-hermón, masanto sc'och d'a Hamat. \v 4 A yuj juntzan̈ eb' chi', ix ac'ji proval eb' israel yuj Jehová, yic vach' syila' tato sc'anab'ajej masanil checnab'il eb' schecnac yal vin̈aj Moisés d'a eb' smam yicham eb'. \v 5 Icha chi' ix aj yec' cajan eb' israel d'a scal eb' cananeo, eb' hitita, eb' amorreo, eb' ferezeo, eb' heveo yed' d'a scal eb' jebuseo. \v 6 Axo yuninal yed' yisil eb' israel chi', ix yic'lajq'ue sb'a eb' yed' yuninal yed' yisil eb' anima chi'. Ix och eb' ejmelal d'a sdiosal eb' chi'. \s1 Ix colji eb' israel yuj vin̈aj Otoniel \p \v 7 Te chuc tas sc'ulej eb' israel d'a yichan̈ Jehová Dios, ix b'atcan satc'olal yuj eb', axon̈ej d'a yechel Baal yed' d'a yechel Asera tz'och eb' ejmelal. \v 8 Yuj chi' ix cot yoval sc'ol Jehová chi' d'a eb', ix ac'jioch eb' d'a yol sc'ab' vin̈aj Cusan-risataim, sreyal Mesopotamia. Vajxaque' ab'il ix can eb' d'a yalan̈ smandar vin̈. \v 9 Ichato chi' ix avaj eb' d'a Jehová. Axo Jehová chi' ix och yed' vin̈aj Otoniel, yuj chi' a vin̈ ix och yajalil yic scolanel eb'. A vin̈aj Otoniel chi' yuninal vin̈aj Cenaz, slajvub'alxo yuc'tac vin̈aj Caleb. \v 10 A Yespíritu Jehová ix och yed' vin̈, yuj chi' a vin̈ ix och yajaloc eb' israel chi'. Ix b'at vin̈ d'a oval, axo Jehová ix och yed' vin̈, yuj chi' ix yac' ganar vin̈aj Cusan-risataim chi' vin̈. \v 11 Ichato chi' ix can eb' israel d'a junc'olal d'a 40 ab'il, masanto ix cham vin̈aj Otoniel chi'. \s1 Ix colji eb' israel yuj vin̈aj Aod \p \v 12 Ix lajvi chi', ix ochxi ijan eb' israel sc'ulan chucal d'a yichan̈ Jehová, yuj chi' axo Jehová chi' ix ic'anchaan̈ vin̈aj Eglón sreyal Moab d'a yib'an̈ eb'. \v 13 Junn̈ej ix yutej spensar vin̈aj Eglón chi' yed' eb' amonita yed' pax eb' amalecita, ix och eb' yac' oval yed' eb' israel chi', ix yic'anec' schon̈ab'il te' Palma eb', aton Jericó. \v 14 A eb' israel chi', 18 ab'il ix can eb' d'a yalan̈ smandar vin̈aj Eglón chi', \v 15 masanto ix avaj eb' d'a Jehová. Ichato chi' ix ac'jioch junxo scolumal eb' yuj Jehová chi', aton vin̈aj Aod yuninal vin̈aj Gera, d'a yin̈tilal Benjamín, a sq'uexan̈c'ab' vin̈ smunlaji. \p Ix schecb'at vin̈aj Aod chi' eb' israel chi' b'at yac'can q'uen tumin d'a vin̈aj Eglón, aton q'uen yovalil syac' eb' d'a vin̈. \v 16 Ix sb'oan jun q'uen scuchilub' vin̈, ayq'ue ye q'uen d'a schab'il pac'an̈, nan̈al am metro steel q'ueen. Ix stzec'anoch q'uen vin̈ d'a snan̈al d'a svach' d'a yol spichul. \v 17 Ix lajvi chi' ix yic'anb'at q'uen tumin chi' vin̈ d'a vin̈aj Eglón chi'. A jun vin̈ rey chi' te b'aq'uech yaj nayan vin̈. \v 18 Ayic toxo ix lajvi yac'ancan q'uen tumin chi' vin̈, ix elta vin̈ yed' eb' ajun yed'oc. \v 19 Palta ayic ix c'och vin̈ b'aj ay juntzan̈ yechel comon dios d'a slac'anil Gilgal, ix b'atxi vin̈ d'a vin̈aj Eglón chi', ix yalan vin̈ d'a vin̈ icha tic: \p —Mamin rey, ay val jun lolonel ol val d'ayach, palta d'a c'ub'eltac ol vala', xchi vin̈. \p Ix yalan vin̈ rey chi' d'a smasanil eb' ayoch d'a yopisio yed'oc to sb'esel sb'a eb' yic scan eb' sch'ocoj. \v 20 Yuj chi' axon̈ej eb' vin̈ schavan̈il ix cani, c'ojanem vin̈ rey d'a yol jun cuarto siclab'inac yool d'a chaan̈. Ix c'och vin̈aj Aod chi' d'a slac'anil vin̈, ix yalan vin̈ d'a vin̈: \p —A tas ved'nac ol val chi' d'ayach, a Dios schecan vala', xchi vin̈. \p Ayic ix yab'an vin̈aj Eglón icha chi', ix q'ue lin̈an vin̈, \v 21-22 ix yac'anb'at sq'uexan̈c'ab' vin̈aj Aod chi', yic syic'anq'ueta q'uen scuchilub' vin̈ d'a stojolal svach' c'ab'. Ix stipanc'axpaj q'uen vin̈ yed' yoc q'uen d'a sc'ol vin̈aj Eglón chi'. Yuj sb'aq'uechal vin̈aj Eglón chi', ix can ch'apnaj q'uen b'aj ix och chi', yuj chi' majxo yiq'ueltalaj q'uen vin̈aj Aod chi', ix elta usnaj yol sch'an̈tza' vin̈. \v 23 Ix lajvi chi', ix smacancan te' puerta chi' vin̈, ix yac'ancanoch sc'ab' te' vin̈, ix paxta vin̈. \v 24 Ayic toxo ix paxta vin̈, ix javi eb' vin̈ stan̈van vin̈ rey chi', ix yilan eb' vin̈ to macan te' puerta chi'. A snaan eb' vin̈ to van stzaji vin̈ yuj chi' ix smac te' puerta chi' vin̈. \v 25 Junip ix stan̈vej eb' vin̈, yujto max eltalaj vin̈ rey chi', yuj chi' ix somchajq'ue sc'ol eb' vin̈. Ix yic'ancot sllaveal puerta chi' eb' vin̈, ix sjacan eb' vin̈, axo ix yilan eb' vin̈ pac'jab'xo ec' vin̈ scham d'a sat luum. \p \v 26 Yacb'an tz'ec' tiempo d'a eb' vin̈ icha chi', axo vin̈aj Aod toxo ix el lemnaj vin̈. Toxo ix ec'ta vin̈ b'aj ay juntzan̈ yechel comon dios d'a Gilgal, ix cot vin̈ elelal d'a yol yic Seirat. \v 27 Axo ix javi vin̈ d'a tzalquixtac d'a yol yic Efraín, ix spu'an noc' ch'aac vin̈ yic smolb'an eb' yetisraelal. Junxon̈ej ix aj yem eb' d'a jolom vitz chi', b'ab'el vin̈aj Aod chi' yuj eb'. \v 28 Ix yalan vin̈ d'a eb': Ochan̈ec tzac'an vuuj, yujto a eb' moabita ajc'ol d'ayon̈, toxo ix ac'jioch eb' d'a yol co c'ab' yuj Jehová, xchi vin̈. Yuj chi' ix b'at eb' yed' vin̈, ix c'och eb' smac d'a sjayil sti' a' Jordán b'aj tz'ec' eb' aj Moab chi', yuj chi' man̈xa junoc mach ix scha c'axpaj eb'. \v 29 A d'a jun tiempoal chi', 10 mil eb' moabita chi' ix smilcham eb', aton juntzan̈ eb' soldado te tec'an, man̈xo junoc eb' ix eli. \v 30 Icha chi' ix aj yac'ji ganar eb' aj Moab yuj eb' israel chi'. Ix lajvi chi', 80 ab'il ix can eb' israel chi' d'a junc'olal. \s1 Ix colji eb' israel yuj vin̈aj Samgar \p \v 31 Axo ix lajvi yec' vin̈aj Aod chi', axo vin̈aj Samgar yuninal vin̈aj Anat ix colvaji. Ix smilcham 600 eb' filisteo vin̈ yed' jun te te' stecjioch d'a noc' vacax, yuj chi' ix coljipax eb' israel chi' yuj vin̈. \c 4 \s1 Ix ac'ji ganar vin̈aj Sísara \p \v 1 Ayic ayxo scham vin̈aj Aod, ix meltzajxib'at eb' israel d'a chucal, yuj chi' ix stzuntzejxicot yoval sc'ol Jehová eb'. \v 2 Ix ac'jioch eb' d'a yol sc'ab' vin̈aj Jabín, sreyal eb' cananeo cajan d'a chon̈ab' Hazor yuj Jehová chi'. A vin̈ yajalil eb' soldado vin̈ rey chi', aton vin̈aj Sísara, cajan d'a Haroset-goim. \v 3 Ay 900 scarruaje vin̈aj Jabín chi', ayoch q'uen hierro d'a spatictac. 20 ab'il ix can eb' israel d'a yalan̈ smandar vin̈, ix te ixtaj eb' yuj vin̈. Yuj val chi' ix tevi eb' d'a Jehová, yic scolvaj d'a eb'. \p \v 4 A d'a jun tiempoal chi', ay jun ix ix schecab' Jehová scuchan Débora, yetb'eyum ix vin̈aj Lapidot, a ix sb'oan yaj yoval eb' yetisraelal. \v 5 Tz'emn̈ej c'ojan ix d'a yich jun te' palma d'a tzalquixtac d'a yol yic Efraín, d'a snan̈al Ramá yed' Betel. Ata' xid'ec' eb' chon̈ab' chi' sb'o yaj yoval d'a ix. Yuj chi' ix ac'jican scuch te' palma chi', Spalma ix Débora. \p \v 6 A d'a jun tiempoal chi', ay jun vin̈ vinac scuchan Barac yuninal vin̈aj Abinoam cajan d'a Cedes, d'a yol yic eb' yin̈tilal Neftalí. Ix avtaj vin̈ yuj ix Débora chi', ix yalan ix d'a vin̈: \p —A Jehová co Diosal tz'alan d'ayach icha tic: Molb'ej 10 miloc eb' soldado d'a scal eb' yin̈tilal Neftalí yed' d'a scal eb' yin̈tilal Zabulón, tzic'anb'at eb' d'a lum svitzal Tabor. \v 7 A in ol in montejcot vin̈aj Sísara, yajalil eb' soldado vin̈aj Jabín d'a sti' a Cisón, yic syac'an oval vin̈ ed'oc. Ol yic'cot scarruaje vin̈ yed' eb' soldado. A inxo ol vac'och eb' d'a yol a c'ab', xchi Jehová d'ayach, xchi ix Débora chi'. \p \v 8 Ix yalan vin̈aj Barac chi' icha tic: Ol in b'atoc, tato tzach b'at ved'oc. Tato max ach b'at ved' jun, man̈ ol in b'atlaj, xchi vin̈ d'a ix. \p \v 9 Ix tac'vi ix: Ol in b'atoc, palta jun, man̈oc ach ol ach b'inaj yuj ac'an ganar jun oval chi', yujto d'a yol sc'ab' jun ix ix ol yac'och vin̈aj Sísara chi' Jehová, xchi ix. \p Ix lajvi chi', ix b'at ix yed' vin̈aj Barac chi' d'a Cedes. \v 10 Ata' ix smolb'ej 10 mil eb' soldado vin̈aj Barac chi' d'a scal eb' yin̈tilal Zabulón yed' d'a scal eb' yin̈tilal Neftalí. Ix q'ue eb' d'a svitzal Tabor chi', ajun pax ix Débora chi' yed' eb'. \p \v 11 A d'a Cedes d'a slac'anil jun te' mach' d'a Zaanaim, ata' ay scampamento jun vin̈ quenita scuchan Heber, yic'naquel sb'a vin̈ d'a scal eb' yetchon̈ab', aton eb' yin̈tilal vin̈aj Hobab sn̈i' vin̈aj Moisés d'a peca'. \v 12 Ayic ix yab'an vin̈aj Sísara to toxo ix q'uec'och vin̈aj Barac d'a svitzal Tabor, \v 13 ix smolb'an 900 scarruaje vin̈, ayoch hierro d'ay. Ix smolb'anpax masanil eb' soldado vin̈. Ix el vin̈ yed' eb' soldado chi' d'a Haroset-goim, ix c'och eb' d'a sti' a' Cisón. \v 14 Ix yalan ix Débora d'a vin̈aj Barac chi' yed' eb' soldado icha tic: \p —Eman̈ec, b'ab'elxo Jehová eyuuj, a' ol ac'anoch vin̈aj Sísara d'a yol e c'ab' ticnaic, xchi ix. \p Ix emta vin̈aj Barac yed' 10 mil eb' soldado d'a svitzal Tabor chi'. \v 15 Ayic ix syamanoch oval vin̈aj Barac chi', a Jehová ix ac'an somchajb'at eb' soldado vin̈aj Sísara yed' eb' ed'jinac masanil scarruaje chi' yuj jun nivan xivelal. Yuj chi' ix laj smilcham eb' vin̈aj Barac yed' eb' soldado chi'. Axo vin̈aj Sísara chi', ix emta vin̈ d'a yol scarruaje, ix el lemnaj vin̈. \p \v 16 Ix och vin̈aj Barac yed' eb' soldado d'a spatic eb' soldado vin̈aj Sísara chi' yed' scarruaje eb', masanto ix c'och eb' d'a Haroset-goim. A d'a jun c'u chi', man̈xo junoc soldado vin̈aj Sísara ixto cani, ix cham eb' smasanil. \p \v 17 A vin̈aj Heber yed' eb' sc'ab' yoc, vach' yac'an eb' yed' vin̈aj Jabín sreyal Hazor chi'. Yuj chi' ata' ix b'at vin̈aj Sísara chi' scol sb'a. Ix c'och vin̈ d'a smantiado ix Jael yetb'eyum vin̈aj Heber chi'. \v 18 Ix elta ix scha vin̈, ix yalan ix d'a vin̈ icha tic: \p —Ochan̈ mamin, man̈ ach xivoc, xchi ix. \p Ix och vin̈aj Sísara chi' d'a yol smantiado ix chi', ix yic'anelta jun sábana ix, ix slich'anb'at ix d'a yib'an̈ vin̈ yic sc'ub'anel vin̈ ix. \v 19 Ix lajvi chi', ix sc'anan a' vin̈ yuc' d'a ix, yujto van stacji sti' vin̈. Elan̈chamel ix yiq'uel smacul jun tz'uum ix b'aj sic'an lech, ix yac'an ix yuq'uej vin̈. Ix musajxi vin̈ yuj ix. \v 20 Ix yalan vin̈ d'a ix icha tic: \p —Canan̈ d'a sti' mantiado tic. Tato ay mach sjavi sc'anb'ej yab' d'ayach: ¿Malaj junoc mach ix javi scol sb'a d'ayach? ta xchi, tzalani to malaj mach, xchi vin̈ d'a ix. \p \v 21 Ix sat c'ol vin̈aj Sísara chi' svayi, yujto ix te c'unb'i vin̈ sb'eyi. Axo ix Jael chi' ix ic'ancot jun te' yestacail mantiado yed' jun te' mac'lab'. Te chamnac el vin̈ svayi, c'ojanc'olal ix c'och ix d'a stz'ey vin̈, ix smac'anb'at te' estaca chi' ix d'a yib'schiquin vin̈, ix c'axpaj em te', ix emc'och te' d'a yol luum. Icha chi' ix aj scham vin̈aj Sísara chi' yuj ix. \v 22 Ayic ix c'och vin̈aj Barac say vin̈aj Sísara chi', elan̈chamel ix elta lemnaj ix scha vin̈, ix yalan ix: \p —Ochan̈, ul ila' mach van a sayan chi', xchi ix d'a vin̈. \p Axo ix ochc'och vin̈aj Barac d'a yol smantiado ix chi', ix yilan vin̈ to chamnacxo vin̈aj Sísara chi', mac'b'ilb'at te' estaca chi' d'a sjolom vin̈. \p \v 23 Icha chi' ix aj yac'jioch vin̈aj Jabín sreyal eb' cananeo d'a yol sc'ab' eb' israel yuj Dios. \v 24 Ix ochn̈ej ijan eb' israel yac'an oval yed' vin̈aj Jabín yed' soldado, masanto ix satel eb' smasanil. \c 5 \s1 A sb'it ix Débora yed' vin̈aj Barac \q1 \v 1 A d'a jun c'u chi', ix sb'itej jun b'it ix Débora yed' vin̈aj Barac yuninal vin̈aj Abinoam, ix yalan eb' icha tic: \q1 \v 2 Con̈ b'itanec co masanil d'a Jehová, yujto d'a val yel ay eb' yajalil israel stec'b'ej sb'a d'a oval, ay pax soldado d'a co chon̈ab' tic b'ecan sc'ol sb'at d'a oval chi'. \q1 \v 3 Ex rey, ab'ec tas ol cal d'ayex. Ex yajal, ab'ec co b'itan d'a Jehová. To sco b'itej co Diosal a on̈ israel on̈ tic. \q1 \v 4 Mamin Jehová, ayic ach el d'a Seir, yic ach cot ac' oval d'a Edom, ix te ib'xi val lum luum, ix ac'anpaxcot n̈ab'. \q1 \v 5 Mamin Jehová co Diosal, ix te ib'xiq'ue lum vitz d'a ichan̈, ix ib'xipaxq'ue lum vitzal Sinaí. \q1 \v 6 A d'a stiempoal vin̈aj Samgar yuninal vin̈aj Anat yed' d'a stiempoal ix Jael, man̈xalaj mach sb'eyec' d'a nivac b'e, axon̈ej d'a q'uex b'e c'ub'eltac yeq'ui, ata' tz'ec' eb'. \q1 \v 7 Masanil munlajel najat ayeli, ix can tz'inan. Ato yic ix in q'ue vaan a in Débora in tic, ix in och nunab'ilal d'a chon̈ab'. \q1 \v 8 A val ta' ix sayec' juntzan̈ comon dios eb' quetchon̈ab', yic syaq'uem sb'a eb' d'ay. Yuj chi' ix javi eb' tz'ac'an oval d'a spuertailtac co chon̈ab'. Malaj smaclab'il jul-lab', malaj pax lanza ix ilchaj d'a scal 40 mil soldado quetisraelal. \q1 \v 9 A in pensar, icha val to ajun yed' eb' yajalil in chon̈ab' yed' eb' chon̈ab' b'ecan sc'ol sb'at d'a oval chi'. Calec vach' lolonel d'a Jehová. \q1 \v 10 Ex nivac vinac tzex q'ue d'a yib'an̈ noc' sacsac b'uru te vach' stz'aam ayq'uei, alec tas ix sc'ulej Jehová. Alecpax a ex tzex b'eyi. \q1 \v 11 A ex ayex ec' b'ajtac ay a uc'b'ila', najatocab' sb'at sjaj e son yed' e platillo yuj eyic'anchaan̈ Jehová, yujto toxo ix satjiel eb' cajc'ool yuuj, yujto ix colvajpax d'a eb' munlajvum ayic ix yac'an oval eb', ix yac'an ganar eb'. \q1 Ichato chi' ix yal co meltzaj emta a on̈ schon̈ab' on̈ Jehová d'a co chon̈ab'. \q1 \v 12 Ach Débora, cuchb'ej eb' anima d'a b'it. A achxo pax ach Barac yuninal vin̈aj Abinoam, ixic, a eb' ix yamchaj uuj d'a oval, ic'b'at eb'. \q1 \v 13 Ix emul eb' yajalil chon̈ab' yac' oval. Ix emul eb' soldado Jehová yac' oval yed' eb' soldado te tec'an. \q1 \v 14 Ix empaxul eb' yin̈tilal Efraín, ix cot eb' b'aj ec'nac eb' amalecita. B'ab'el ix emul eb' yin̈tilal Benjamín yuj eb'. Ix empaxul eb' yajalil eb' soldado d'a yin̈tilal Maquir yed' eb' yajal pax yaj d'a scal eb' yin̈tilal Zabulón. \q1 \v 15 Yed' pax eb' yajal yaj d'a scal eb' yin̈tilal Isacar ix colvaj eb' yed' ix Débora. Ix colvajpax eb' yed' vin̈aj Barac. Yelc'olal te tzac'anoch eb' yuj vin̈ ayic ix emc'och eb' d'a ch'olan. \q1 Palta ay chab'c'olal d'a scal eb' yin̈tilal Rubén. \q1 \v 16 ¿Tas yuj ix can eb' b'aj macan noc' calnel d'a yol smacte', syab'an eb' yavtaj noc' calnel chi' yuj eb' stan̈vumal? Val yel a d'a scal eb' yin̈tilal Rubén ay chab'c'olal. \q1 \v 17 Axo pax eb' aj Galaad, ix can eb' d'a sc'axepalec' a' Jordán. Axo eb' yin̈tilal Dan, ix can eb' d'a stz'ey b'aj ay te' barco, an̈eja' pax eb' yin̈tilal Aser, ix can eb' d'a sti' a' mar, majxo el jab'oc eb' b'aj sjavi te' barco. \q1 \v 18 Axo eb' yin̈tilal Zabulón yed' eb' yin̈tilal Neftalí, ix sb'ecxon̈ej sb'a eb' scham d'a oval. \q1 \v 19 Ix javi eb' vin̈ sreyal eb' cananeo d'a Taanac, d'a slac'anil sti' a' Meguido, ix javi eb' yic syac'an oval eb' yalani, palta malaj q'uen plata yed' b'eyumal ix yic' eb'. \q1 \v 20 Ato d'a satchaan̈ b'aj sb'ey q'uen c'anal, ato ta' ix cot tas ix ac'an oval yed' vin̈aj Sísara. \q1 \v 21 A a' Cisón aytaxon d'a peca', ac'um oval a', a a' ix cuchanb'at eb'. \q1 Caq'uec quip co b'atec d'a quichan̈. \q1 \v 22 Ix c'an̈ val yem yoc noc' chej ayic ix b'at lemnaj noc' d'a oval. \q1 \v 23 Ix yalan Yángel Jehová: Cotocab' yoval sc'ol Jehová d'a yib'an̈ chon̈ab' Meroz yed' d'a yib'an̈ eb' cajan ta'. Cotocab'can d'a yib'an̈ eb' yujto maj colvaj eb' yed' Jehová, maj colvaj eb' yac'an oval yed' eb' soldado te tec'an, xchi. \q1 \v 24 Te vach' yic ix Jael yetb'eyum vin̈aj Heber ceneo d'a yichan̈ masanil eb' ix ix. Vach' yic ix d'a yichan̈ masanil eb' ix ix cajan d'a yoltac mantiado. \q1 \v 25 Ayic ix sc'anan a' vin̈aj Sísara yuq'uej d'a ix, axo lech te vach' ix yac' ix yuq'uej vin̈. A lech ix yac' ix yuq'uej vin̈ d'a yol jun yed'tal te vach' yilji. \q1 \v 26 Ix yic'anq'ue jun te' estaca ix d'a sq'uexan̈c'ab', ix yic'anpaxq'ue jun te' mac'lab' ix d'a svach'c'ab'. Ix poj sb'aquil sjolom vin̈, ix smac'an c'axpaj te' ix d'a yib'schiquin vin̈. \q1 \v 27 Toxon̈ej ix ec' b'alb'on vin̈ d'a yichan̈ ix yuj syail. An̈eja' ta' ix chamcan vin̈. \q1 \v 28 A ix snun vin̈aj Sísara chi', ayic ix elta d'an̈an ix d'a sventenail spat, te cusnac sc'ol ix. \q1 Ix yalan ix: ¿Tas yuj tz'ec' tiempo sjavi vin̈ vune' yed' scarruaje? ¿Tas yuj maxto cab' sc'an̈ yoc noc' schej vin̈ stoc'an scarruaje chi'? xchi ix. \q1 \v 29 A tas van snaan ix snun vin̈ chi', an̈eja' chi' ix yalpax juntzan̈ eb' ix ix te ay spensar ayec' yed' ix. Ix yalan eb' ix icha tic: \q1 \v 30 Tecan van spucanec' eb' vin̈ jantac tas ix yic'canec' d'a oval chi'. Van am sic'lan junjunoc eb' ix ix eb' vin̈ yic syic'a', ma chatacvan̈oc eb' ix. Axo vin̈aj Sísara chi' yed' eb' soldado, van am sic'lan c'apac pichul eb' te vach', c'apac te vach' yajoch yelvanub' d'a junjun pac'an̈, yic vach' ol yac'och eb' d'a sjaj, yujto ix yac' ganar oval chi' eb', xchi eb' ix. \q1 \v 31 Mamin Jehová, ichocab' chi' tz'aj satel eb' ayoch ajc'olal d'ayach. Axo eb' tzach xajanani, lajanocab' eb' icha scopopial yoc c'u, xchi ix Débora yed' vin̈aj Barac d'a sb'it chi'. \p Ayic ix lajvican jun oval chi', 40 ab'il man̈xalaj oval. \c 6 \s1 Ix avtaj vin̈aj Gedeón yuj Dios \p \v 1 Ix lajvi chi', ix scha c'ulanxi chucal eb' israel chi' d'a yichan̈ Jehová. Yuj chi' uque' ab'il ix ac'jioch eb' d'a yol sc'ab' eb' madianita yuuj. \v 2 Ix och val eb' d'a syaelal yuj eb' madianita chi'. Ix laj say eb' b'ajtac sc'ub'ejel sb'a d'a lum vitz, d'a yoltac q'uen n̈aq'ueen yed' b'aj max yal sc'och anima. Ata' ix laj cajnaj eb'. \v 3 Ayic q'uin̈xo sat yavb'en eb' israel chi', axo eb' madianita chi', eb' amalecita yed' juntzan̈xo eb' scot yed' eb' d'a stojolal b'aj sjavi c'u, sjavi eb' yac' oval yed' eb'. \v 4 Sb'at sb'oanq'ue scampamento eb' d'a sat slum eb' israel chi', satanel eb' masanil tas avab'il yuj eb' israel chi', masanto d'a smojonal chon̈ab' Gaza. Man̈xa jab'oc tas sva eb' scan yuj eb' ajc'ol chi', syic'anpaxb'at noc' calnel eb', noc' vacax yed' noc' b'uru. \v 5 Yujto yed'nac smolb'etzal noc' eb' sc'och eb' d'a sat sluum eb' israel chi', yuj chi', masanil tas ay d'a sat luum, pilan slajvieli. Man̈ b'ischajb'enoc eb' yed' noc' scamello chi', icha val noc' c'ulub'. Slajvicanel tastac ay d'a sat luum b'ajtac tz'ec' eb' chi'. \v 6-7 Icha val chi' ix aj scan eb' israel meb'ail yuj tas tz'utaj yuj eb' madianita chi'. Yuj chi' ix tevi eb' d'a Jehová yic scolvaj d'a eb'. \p \v 8 Yuj chi' axo Jehová ix ac'ancot jun schecab' d'a eb' israel chi', ix yalan icha tic: A Jehová co Diosal tz'alan icha tic: A in vic'nac ex elta d'a Egipto b'aj ayex och checab'il. \v 9 Man̈ocn̈ej d'a yol sc'ab' eb' aj Egipto in colnac ex elta, palta ex in colpax d'a eb' ix ex ixtani, ix viq'uel eb' d'a eyichan̈, ix vac'ancan lum sluum eb' d'ayex. \v 10 Ix val d'ayex to a inton Jehová e Diosal in. Ix valanpaxi to max yal-laj eyac'anem e b'a d'a juntzan̈ sdiosal eb' amorreo ay d'a lum luum b'aj ayex ec' tic, palta maj e c'anab'ajej tas ix vala', xchi Jehová, xchi jun schecab' chi'. \p \v 11 D'a jun tiempoal chi' ix emul Yángel Jehová, ix em c'ojan d'a yich jun te' mach' d'a Ofra, d'a yol yic vin̈aj Joás yin̈tilal Abiezer. Ay jun vin̈ yuninal vin̈aj Joás chi' scuchan Gedeón. A vin̈aj Gedeón chi', van stec'anel ixim strigo vin̈ d'a yol jun b'aj stec'chajel yal te' uva, yic sc'ub'ejel ixim vin̈ d'a eb' madianita chi'. \p \v 12 Ata' ix sch'ox sb'a Yángel Jehová d'a vin̈, ix yalan d'a vin̈ icha tic: \p —Ach vinac tec'an. A Jehová ayoch ed'oc, xchi d'a vin̈. \p \v 13 Ix tac'vi vin̈aj Gedeón chi': \p —Mamin, ac' in nivanc'olal yuj tas ol vala'. Tato ayoch Jehová qued'oc, ¿tas yuj sjavi juntzan̈ tic d'a quib'an̈? ¿B'ajtil ay juntzan̈ tas satub'tac yilji yalnaccan eb' co mam quicham d'ayon̈, ayic yalannac eb' to a Jehová ic'annaquelta eb' d'a Egipto? Palta axo ticnaic, on̈ yactejcan co ch'ocoj, on̈ yac'ancanoch d'a yol sc'ab' eb' madianita, xchi vin̈ d'ay. \p \v 14 Ix och q'uelan Jehová chi' d'a vin̈, ix yalani: \p —A in tzach in checb'ati, ol vac'n̈ej ip yic tza colanel eb' etchon̈ab' d'a yol sc'ab' eb' madianita chi', xchi d'a vin̈. \p \v 15 Ix tac'vi vin̈ icha tic: \p —Ay Mamin, ac' val nivanc'olal d'ayin junelxo. ¿Tas val ol aj in colan eb' vetchon̈ab' tic? Yujto a in tic yed' eb' ayto vuj in b'a yed'oc te meb'a' on̈ d'a scal eb' yin̈tilal Manasés. Slajvub' unin in d'a scal eb' vuc'tac, xchi vin̈. \p \v 16 Ix yalanxi Jehová d'a vin̈ icha tic: \p —Ayinoch ed'oc, yuj chi' ol ac' ganar eb' madianita chi'. Icha val tz'aj yac'ji ganar junoc anima sch'ocoj, icha chi' ol aj ac'an ganar eb', xchi d'a vin̈. \p \v 17 Ix yalanxi vin̈ d'ay: \p —Mamin, tato vach' in d'a yol a sat, ch'ox junoc yechel vila' yic vach' snachajel vuuj to schecab' ach Dios. \v 18 Tzin tevi d'ayach to max ach el d'a tic, ol vic'cot junoc in silab' d'ayach, xchi vin̈. \p Ix tac'vi Jehová chi': \p —Ayinn̈ej ec' d'a tic masanto ol ach jaxoc, xchi. \p \v 19 Ix lajvi chi' ix b'at vin̈aj Gedeón sb'o jun noc' yune' chiva, ix sb'oanpax ixim pan vin̈ d'a jun echlab' ixim harina, malaj yich pan ix yac'b'at vin̈ d'a scal. Ix lajvi chi' ix yac'anem noc' chib'ej chi' vin̈ d'a yol jun te' mooch, axo d'a yol jun lum chen ix yaq'uem yalil noc' vin̈. Ix yic'ancot masanil juntzan̈ chi' vin̈ d'a yichan̈ Ángel chi' d'a yich jun te' mach' chi'. \v 20 Ix yalan Yángel Jehová chi' icha tic: Aq'uem noc' chib'ej yed' ixim pan chi' d'a yib'an̈ jun q'uen q'ueen tic, tza tob'anem yal noc' chi' d'a yib'an̈, xchi. Ix sc'anab'ajan vin̈ masanil tas ix yal chi'. \v 21 Axo Yángel Jehová chi', ix stenoch sn̈i' sc'ococh d'a juntzan̈ chi', ix q'ueul c'ac' d'a yol q'uen nivan q'ueen chi', ix tz'ab'at noc' chib'ej yed' ixim pan chi'. Val d'a yichan̈ vin̈ ix satem Yángel Jehová chi'. \v 22 Ayic ix yilan jun chi' vin̈, ix nachajel yuj vin̈ to Yángel Jehová jun ix lolon chi' yed' vin̈. Yuj chi' ix yalan vin̈ icha tic: \p —Mamin Jehová, q'uelc'umb'a val ix aj in lolon yed' Ángel ix a checcoti, xchi vin̈. \p \v 23 Ix yalan Jehová d'a vin̈ icha tic: \p —Man̈ ach xivoc, man̈ ol ach chamlaj, xchi d'a vin̈. \p \v 24 Ix lajvi chi', ix sb'oanq'ue jun altar vin̈ ta' yic syic'anchaan̈ Jehová vin̈. Ix yac'ancan vin̈ sb'iej: A Jehová ac'um junc'olal. A jun altar chi' ix cann̈ej d'a Ofra d'a yol smacb'en eb' yin̈tilal Abiezer. \p \v 25 A d'a jun ac'val chi', ix yal Jehová d'a vin̈aj Gedeón chi': \p —Iq'uelta noc' schab'il mam vacax d'a scal noc' svacax vin̈ a mam, noc' uque' ab'il sq'uinal. Tza mac'an vecchaj yaltaril comon dios Baal b'ob'ilq'ue yuj vin̈ a mam chi', tza ch'acanpaxel jun te te' yechel comon dios Asera d'a stz'ey altar chi'. \v 26 A d'a sjolom q'uen nivan q'uen chaan̈ ayq'uei, ata' tza b'oq'ue junoc altar d'ayin Jehová a Diosal in tic. Vach' tzutej a latz'anq'ue q'ueen. Axo te te' ix a ch'aquel chi', a te' tzac'och sc'atzitzaloc. Slajvi chi' tza milancham noc' vacax chi', tza n̈usantz'a noc' silab'il d'a yib'an̈, xchi d'a vin̈. \p \v 27 Yuj chi' ix b'at vin̈, ix yic'anb'at lajun̈van̈ schecab' vin̈, ix sc'anab'ajan vin̈ icha ix aj yalan Jehová chi'. Palta ix xiv vin̈ sb'oan d'a c'ualil yuj eb' sc'ab' yoc vin̈ smam. Ix xivpax vin̈ d'a eb' anima cajan d'a chon̈ab' chi', yuj chi' d'ac'valil ix laj sb'o juntzan̈ chi' vin̈. \v 28 Axo ix q'uin̈ib'i d'a junxo c'u, ayic ix q'ue vaan eb' anima d'a jun chon̈ab' chi', ix yilan eb' to toxo ix mac'ji vecchaj altar yic Baal chi', ix yilanpax eb' to toxo ix ch'acjiel te' yechel Asera d'a stz'ey altar chi'. Ix yab'anpax eb' to ay jun noc' vacax ix n̈usjitz'a silab'il d'a yib'an̈ jun altar toto ix b'o chi'. \v 29 Ix sc'anb'anec' eb': \p —¿Mach ix b'oan juntzan̈ tic? xchi eb'. \p Ix laj sc'anb'anec' yab' eb', axo ix yab'an eb' to a vin̈aj Gedeón yuninal vin̈aj Joás ix b'oani. Yuj chi' ix yal eb' d'a vin̈aj Joás chi' icha tic: \p \v 30 —Iq'uelta vin̈ uninal chi', ol co milcham vin̈. ¿Tas yuj ix smac'vecchaj altar yic Baal vin̈, ix sch'acanpaxel te' yechel Asera vin̈ d'a stz'ey chi'? xchi eb' anima chi'. \p \v 31 Ix tac'vi vin̈aj Joás d'a masanil eb' anima oyanoch d'a spatic chi' icha tic: \p —¿Tom tze col jun comon dios scuchan Baal chi', tzeyac'an yovalil? Tato icha chi', chamocab' jun mach scolan Baal chi' d'a q'uin̈ib'alil tic. Tato yel Dios jun Baal chi', yac'ocab' yovalil d'a mach ix mac'an vecchaj jun yaltar chi', xchi vin̈. \p \v 32 A d'a jun c'u chi', Jerobaal ix sb'iejcan vin̈aj Gedeón chi', yujto ix yal eb' anima chi' icha tic: Yac'ocab' oval jun Baal chi' yed' vin̈, yujto ix smac' vecchaj yaltar vin̈, xchi eb'.\f 6.32 \fr 6:32 \ft Jerobaal syalelc'ochi “Yac'ocab' oval Baal chi”.\f* \p \v 33 A d'a jun tiempoal chi', ix smolb'ej sb'a eb' madianita, eb' amalecita yed' eb' cajan d'a stojolal b'aj sjavi c'u, ix c'axpajec'ta eb' d'a yol a' Jordán, ix sb'oanq'ue scampamento eb' d'a yac'lical Jezreel. \v 34 Axo Yespíritu Jehová ix och d'a vin̈aj Gedeón chi'. Ayic ix spu'an jun noc' sch'aac vin̈, ix smolb'an sb'a eb' yin̈tilal Abiezer, aton eb' sc'ab' yoc vin̈. \v 35 Ix yac'anpaxb'at schecab' vin̈ yavtejcot eb' yin̈tilal Manasés, eb' yin̈tilal Aser, eb' yin̈tilal Zabulón yed' eb' yic Neftalí, yuj chi' ix smolb'ej sb'a eb' yed' vin̈. \p \v 36 Ix yalan vin̈ d'a Dios icha tic: Tato d'a val yel a in tzin ac'lab'ej a colan eb' vetisraelal tic, icha val ix aj alani, ch'ox junoc yechel d'ayin. \v 37 A ticnaic ol vac'canem junoc noc' tz'umal calnel d'a sat tec'lab' trigo. Axo d'a q'uin̈ib'alil q'uic'an, tato te' ch'ayan noc' tz'um chi' yuj yal ac'val, axo pax d'a sat lum d'a spatic yichan̈ noc', taquin̈, ol vojtaquejeli to yel a in ol in ac'lab'ej a colanel eb' vetchon̈ab' tic, icha ix aj alani, xchi vin̈. \p \v 38 Icha val ix aj yalan vin̈ chi', icha chi' ix aji. Ayic ix q'ue vaan vin̈ d'a q'uin̈ib'alil, ix spitz'anel noc' tz'uum chi' vin̈, jun uc'ab' a' ix el d'a noc'. \v 39 Ix yalanxi vin̈ d'a Dios: Mamin, mocab' cot yoval a c'ol d'ayin, ol in c'an junxo ch'oxnab'il d'ayach. A d'a junelxo tic, a sat lum sch'ayxi yuj yal ac'val chi', axo pax noc' tz'uum chi', mocab' ch'ayxoc noc', xchi vin̈. \p \v 40 Icha val ix aj yalan vin̈ chi', icha chi' ix yutej Dios d'a junxo ac'val chi'. Ayic ix sacb'i, te taquin̈ noc' tz'uum chi', axo pax sat luum, te ch'ayan yuj yal ac'val. \c 7 \s1 Ix ac'ji ganar eb' madianita \p \v 1 A vin̈aj Jerobaal, aton vin̈aj Gedeón, te ac'valto ix q'ue vaan vin̈ yed' jantac eb' vin̈ vinac ayxo och yed'oc. A d'a sjaj a' melem scuch Harod ix b'at sb'oq'ue scampamento eb' vin̈. Axo pax eb' madianita, a d'a stojolal norte d'a yac'lical yich lum vitz More, ata' ayec' scampamento eb'. \p \v 2 Ix yalan Jehová d'a vin̈aj Gedeón chi' icha tic: Te tzijtum eb' vin̈ vinac tic ed'nac. Tato svac'och eb' madianita d'a yol e c'ab' ticnaic, axom ol eyalani to yuj e jelanil ix eyac' ganar eb'. \v 3 Yuj chi' al d'a eb' vin̈ soldado smasanil, tato ay mach xiv sb'at d'a oval chi', meltzajocab' d'a svitzal Galaad tic, spax d'a spat, xchi d'a vin̈. \p Yuj chi' 22 mil eb' vin̈ ix paxta, 10 milxon̈ej eb' vin̈ ix cani. \v 4 Ix yalanxi Jehová: An̈eja' tzijtumto eb' vin̈ soldado tic. Ic'b'at eb' vin̈ yuq'uej a' d'a sti' a' melem. Ata' ol vil eb' vin̈, a in xo ol vala' machtac ol can ed'oc, xchi d'a vin̈. \p \v 5 Ix yic'anb'at eb' vin̈ ixto can chi' vin̈aj Gedeón yuq'uej a' d'a sti' a' melem chi'. Ix yalan Jehová: Masanil mach sb'echanq'ueta a' d'a yol sc'ab' yuq'uej, ch'oc tzic'canel d'a scal eb' vin̈ tz'em cuman syuc'an a', xchi d'a vin̈. \p \v 6 A eb' vin̈ ix b'echanq'ueta a' d'a yol sc'ab', ix yuc'ani, 300 eb' vin̈, axo jantacxo eb' vin̈ jun, ix em cuman eb' vin̈ ix yuc'an a' eb' vin̈. \v 7 Ix lajvi chi', ix yalan Jehová d'a vin̈aj Gedeón chi': C'ocb'il eb' vin̈ 300 chi' ol in c'ana' yic ol eyac'an ganar eb' madianita chi'. Axo pax eb' vin̈ ix em cuman yuc'an a a' chi' jun, paxocab' eb' vin̈ d'a spat, xchi d'a vin̈. \p \v 8 Yuj chi' ix yal vin̈aj Gedeón chi' to smeltzaj eb' vin̈ d'a spat. Axo vin̈ ix ic'ancanec' svael eb' vin̈ yed' noc' sch'aac eb' vin̈ spu'u. Axon̈ej eb' vin̈ 300 ix sic'jicanel chi' ix can yed' vin̈. A scampamento eb' vin̈, ayec' d'a jolom vitz d'a yib'an̈ b'aj ay scampamento eb' madianita chi'. \p \v 9 A d'a jun ac'val chi', ix yal Jehová d'a vin̈aj Gedeón chi': Q'uean̈ vaan, ixic, eman̈ ac' oval yed' eb' madianita chi', yujto ol vac'och eb' d'a yol a c'ab'. \v 10 Tato tzach xiv a b'ati, emocab' vin̈ a checab' aj Fura ed'oc d'a scampamento eb' chi', \v 11 ol e maclan eyab'i tas van yalan eb', yuj chi' man̈ ol ach xiv och d'a oval chi', xchi d'a vin̈. \p Yuj chi' ix emc'och vin̈ yed' vin̈ schecab' chi' d'ac'valil b'aj ayel eb' stan̈van scampamento eb' madianita chi', yic smaclan yab' eb' vin̈ tas syal eb'. \v 12 A eb' madianita chi' yed' eb' amalecita yed' eb' ix cot d'a stojolal b'aj sjavi c'u, ix majel sat lum ac'lic chi' yuj eb', ichoc noc' c'ulub'. Man̈xo b'ischajb'enoc jantac noc' camello yed'nac eb', icha val yarenail d'a sti' a' mar. \p \v 13 Ayic ix c'och vin̈aj Gedeón chi' b'aj ayec' eb' van stan̈van scampamento eb' chi', ix yab'an vin̈ yalan svayich jun vin̈ soldado d'a junxo vin̈ icha tic. \p —Ix in vayichej to ay jun ixim pan cebada ix cot b'alb'on d'a sat vitz tic. Ix emul ixim d'a yol co campamento tic, ix och poc'naj ixim d'a jun mantiado, ix em lan̈naj yuj ixim, xchi vin̈. \p \v 14 Ix tac'vi junxo vin̈ chi' icha tic: \p —A jun ixim pan chi' syalelc'ochi to a vin̈aj Gedeón yuninal vin̈aj Joás yed' eb' soldado israel ol on̈ ac'an ganar. Yujto a Dios ol on̈ ac'anoch co masanil d'a yol sc'ab' eb', xchi vin̈. \p \v 15 Ayic ix yab'an vin̈aj Gedeón tas ix yutej yalan jun vayich chi' eb' vin̈, ix em cuman vin̈ d'a yichan̈ Jehová, ix yac'an yuj diosal vin̈ d'ay. Ix lajvi chi', ix q'uexta vin̈ d'a scampamento, ix yalan vin̈: \p —Coyec, yujto toxo ix yac'och eb' madianita Jehová d'a yol co c'ab', xchi vin̈. \p \v 16 Ox macan̈ ix yutej 300 eb' vin̈ soldado chi' vin̈. Junjun noc' ch'aac ix yac' vin̈ d'a junjun eb' vin̈ soldado chi' yic spu noc' eb' vin̈, ix yac'anpax junjun chen vin̈ d'a eb' vin̈, ayem staj eb' vin̈ ayoch sc'ac'al d'a yol chen chi'. \v 17 Ix yalan vin̈ d'a eb' vin̈ icha tic: \p —Ayic ol in c'och d'a junxo stib'at scampamento eb' cajc'ol chi', tzeyil val tas ol in c'ulej, icha pax chi' ol e c'ulejpax a ex tic. \v 18 A ol eyab'an in pu'an noc' ch'aac tic yed' eb' tzac'anoch vuuj, ol e pu'anpax noc' eyic e masanil d'a spatictac campamento chi', ol ex avajoc. Ol eyalan icha tic: Caq'uec oval yuj Jehová yed' vin̈aj Gedeón, xe chi, xchi vin̈. \p \v 19 Ayic ix c'och vin̈aj Gedeón chi' yed' 100 eb' vin̈ soldado ajun yed'oc d'a junxo stib'at scampamento eb' madianita chi' d'a chimilac'val, ato val sq'uexlan sb'a eb' b'ab'el ayel stan̈vej campamento chi'. A val ta' ix spu sch'aac eb' vin̈ yic vin̈aj Gedeón chi', ix smac'anpaxpoj schen eb' vin̈ yed'nac. \v 20 Junn̈ej ix aj spu'an sch'ac eb' vin̈ yed'nac d'a svach' c'ab' yox macan̈il, junn̈ej pax ix aj smac'anpoj schen eb' vin̈, axo sc'ab' eb' vin̈ d'a sq'uexan̈ ix tz'icanchaan̈ staj, chaan̈ ix avaj eb' vin̈: Caq'uec oval yuj Jehová yed' vin̈aj Gedeón, xchi eb' vin̈. \v 21 Ix cann̈ej tec'tec' eb' vin̈ d'a spatic campamento chi'. Axo eb' ajc'ol chi', yelc'olalxon̈ej ix b'at eb' elelal, ix el yav eb' yuj xivelal. \v 22 Ayic ix spu'an noc' sch'aac 300 eb' vin̈ israel chi', axo Jehová ix ac'an somchajb'at spensar eb' ajc'ol chi'. Munil a eb' ix laj smil-lajcham sb'a. Ay pax eb' ix el lemnajoc, ix b'at eb' d'a Bet-sita d'a stojolal Zerera, masanto ix c'och eb' d'a smojonal Abel-mehola d'a slac'anil Tabat. \p \v 23 Ix lajvi chi', ix smolb'an sb'a eb' yin̈tilal Neftalí yed' eb' yin̈tilal Aser yed' masanil eb' yic Manasés, ix b'at eb' d'a spatic eb' madianita chi'. \v 24 Axo vin̈aj Gedeón chi', ix schecb'at yalumal vin̈ d'a eb' yin̈tilal Efraín cajan d'a tzalquixtac, to sb'at eb' smac d'a elan̈chamel d'a sjayil sti' a' Jordán d'a Bet-bara, yacb'an manto c'och eb' ajc'ol chi'. Ix sc'anab'ajej eb' sb'ati. \p \v 25 Ix yamchaj chavan̈ eb' vin̈ sat yajal yaj d'a eb' madianita chi' yuj eb', jun vin̈ scuch Oreb, junxo vin̈ scuchan Zeeb. A vin̈aj Oreb chi', ix miljicham vin̈ b'aj ay jun q'uen tenam, aton q'uen ix scuchcan Oreb. Axo vin̈aj Zeeb chi', ix cham vin̈ b'aj ay jun tec'lab'el yal uva, yuj chi' Zeeb ix sb'iejcan jun chi'. Ix b'atn̈ej eb' yin̈tilal Efraín chi' d'a spatic eb' madianita chi', ix yic'ancot sjolom vin̈aj Oreb chi' eb' yed' yic vin̈aj Zeeb chi' d'a vin̈aj Gedeón chi' d'a sti' a' Jordán chi'. \c 8 \s1 Ix yamchaj chavan̈ sreyal eb' madianita \p \v 1 Masanil eb' yin̈tilal Efraín ix cot yoval d'a vin̈aj Gedeón chi', ix yalan eb' icha tic: ¿Tas yuj maj on̈ avtej yic tzon̈ b'at ed' d'a oval yed' eb' madianita chi'? xchi eb'. Te ya ix yal eb' d'a vin̈. \v 2 Palta ix tac'vi vin̈ d'a eb' icha tic: \p —¿Tom tze na' to ec'b'al yelc'och tas ix co c'ulej d'a sb'ab'elal a on̈ yin̈til on̈ vin̈aj Abiezer tic d'a yichan̈ tas ix e c'ulej d'a slajvub'alxo a ex yin̈tilal Efraín ex tic? \v 3 A Dios ix ac'anoch eb' yajalil eb' madianita d'a yol e c'ab' a ex tic, aton vin̈aj Oreb yed' vin̈aj Zeeb. Malaj yelc'och tas ix in c'ulej a in tic d'a yichan̈ tas nivan yelc'och ix e c'ulej chi' a ex tic, xchi vin̈. \p Ayic ix yab'an eb' tas ix yal vin̈ chi', ix sicb'iem yoval sc'ol eb' chi'. \p \v 4 Ix emc'och vin̈aj Gedeón yed' 300 eb' vin̈ soldado d'a sti' a' Jordán, vach'chom te c'unb'inacxo eb' vin̈, palta ixto b'atn̈ej tzac'an eb' vin̈ d'a spatic eb' ajc'ol chi', masanto ix c'axpajec' eb' vin̈ d'a a'. \v 5 Ayic ix c'och eb' vin̈ d'a Sucot, ix yalan vin̈aj Gedeón chi' d'a eb' cajan ta' icha tic: \p —Comonoc tz'el d'a e c'ool, tzeyac' jab'oc tas sva eb' vin̈ ajun ved' tic, yujto tz'el yip eb' vin̈ yuj vejel, yujto ayon̈ och d'a spatic vin̈aj Zeba yed' vin̈aj Zalmuna, aton eb' vin̈ sreyal eb' madianita, xchi vin̈. \p \v 6 Ix tac'vi eb' yajalil chon̈ab' chi' d'a vin̈ icha tic: \p —¿Tom toxo ix yamchaj vin̈aj Zeba yed' vin̈aj Zalmuna chi' eyuuj, yuj chi' scac' va eb' vin̈ a soldado tic? xchi eb'. \p \v 7 Ix tac'vi vin̈aj Gedeón chi': \p —Ayic ol ac'jococh vin̈aj Zeba yed' vin̈aj Zalmuna chi' d'a yol co c'ab' yuj Jehová, ayic ol on̈ jax d'a tic, ol co maq'uel tzililjoc e chib'ejal d'a e patic d'a te' q'uiix ol quic'cot d'a taquin̈ luum, xchi vin̈. \p \v 8 Ix el eb' vin̈ d'a jun chon̈ab' chi', ix c'och eb' vin̈ d'a Peniel, ix sc'ananpax svael eb' vin̈ soldado vin̈aj Gedeón chi' ta', palta icha ix aj yalan eb' aj Sucot, icha pax chi' ix aj yalan eb' aj Peniel chi' d'a vin̈. \v 9 Ix yalanxi vin̈ icha tic: \p —Ayic ol on̈ meltzaj d'a junc'olal, ol co maq'uem vecnaj jun cuartel b'aj tze col e b'a tic, xchi vin̈. \p \v 10 Axo d'a Carcor ayec' vin̈aj Zeba yed' vin̈aj Zalmuna chi', 15 milto eb' soldado madianita ayec' yed' eb' vin̈. Axon̈ej eb' chi', yujto 120 mil eb' toxo ix chami. \v 11 Ix c'och vin̈aj Gedeón yed' eb' soldado d'a spatic eb' ajc'ol chi' d'a stitac tz'inan lum d'a yichan̈b'at Noba yed' d'a Jogbeha. Satc'olal yaj eb' soldado madianita chi' ix c'och eb'. \p \v 12 Axo pax vin̈aj Zeba yed' vin̈aj Zalmuna chi', ix b'at eb' vin̈ elelal, palta ix och vin̈aj Gedeón chi' d'a spatic eb' vin̈, masanto ix yamchaj eb' vin̈ yuj vin̈, axo eb' soldado eb' vin̈, ix saclemcanb'at eb' yuj xivelal. \p \v 13 Axo yic ix paxta vin̈aj Gedeón yed' eb' soldado chi' d'a oval, ix ec' eb' d'a xachanil lum svitzal Heres. \v 14 Ata' ix yamchaj jun vin̈ quelem aj Sucot yuj eb', ix sc'anb'an eb' d'a vin̈ tastac sb'i eb' yajal yaj d'a Sucot chi'. Axo vin̈ quelem chi' ix tz'ib'an sb'i junjun eb', 77 eb' d'a smasanil. \v 15 Ix lajvi chi' ix b'at vin̈aj Gedeón d'a Sucot chi', ix yalan vin̈ d'a eb' anima ta' icha tic: \p —¿Tzam e nacot tas aj in e b'uchani? Eyalani: ¿Tom toxo ix yamchaj vin̈aj Zeba yed' vin̈aj Zalmuna chi' eyuuj, yuj chi' scac' va eb' vin̈ a soldado c'unb'inac ay svejel tic? xe chi. A ticnaic jun, ina eb' vin̈ tic, xchi vin̈. \p \v 16 Ix lajvi chi', ix yic'ancot te' q'uiix vin̈, te' ix yic'cot eb' d'a taquin̈ luum, ix smac'an eb' yajalil chon̈ab' Sucot chi' vin̈ d'a te'. \v 17 Ix lajvi chi', ix b'atpax eb' vin̈ d'a Peniel, ix smac'anem vecnaj jun cuartel eb' vin̈, aton b'aj scol sb'a eb' soldado, ix smilancham masanil eb' vin̈ vinac eb'. \v 18 Ix lajvi chi', ix sc'anb'an vin̈aj Gedeón d'a vin̈aj Zeba yed' d'a vin̈aj Zalmuna chi' icha tic: \p —¿Chajtil yilji eb' vin̈ ix e milcham d'a Tabor? xchi vin̈ d'a eb' vin̈. \p Ix tac'vi eb' vin̈: \p —Icha val ilji tic, icha chi' yilji eb' vin̈. Icha yilji eb' vin̈ yajal, icha chi' yilji eb' vin̈, xchi eb' vin̈. \p \v 19 Ayic ix yab'an vin̈aj Gedeón chi' icha chi', ix yalan vin̈: \p —A eb' vin̈ chi', vuc'tac eb' vin̈, junn̈ej in nun yed' eb' vin̈. Yuj chi' sval d'a yichan̈ Jehová, tato maj e milcham e vin̈ vuc'tac chi', max am ex in milpaxcham ticnaic, xchi vin̈. \p \v 20 Ix lajvi chi', ix yalan vin̈ d'a vin̈aj Jeter b'ab'el yunin icha tic: \p —Lemach, milcham eb' vin̈ tic, xchi vin̈. \p Yune' quelemto vin̈aj Jeter chi', yuj chi' ix xiv vin̈ yic'anq'ueta q'uen yespada yic smilancham eb' vin̈. \v 21 Ix yalan vin̈aj Zeba yed' vin̈aj Zalmuna d'a vin̈aj Gedeón chi' icha tic: \p —Cotan̈ ach tic, a ach lac'an tzon̈ a milchamoc, yujto ojtacab'ilxo to max ach xivi, ac'um oval ach paxi, xchi eb' vin̈. \p Ix q'ue jucnaj vin̈aj Gedeón chi', ix smilancham chavan̈ eb' vin̈ rey chi' vin̈. Axo juntzan̈ q'uen q'ueen ayoch yelvanub'oc sjaj noc' scamello eb' vin̈, ix yiq'uel q'ueen vin̈. \v 22 Ix lajvi chi', ix yalan eb' yetisraelal vin̈ chi' d'ay: \p —A ach ix on̈ a colel d'a yol sc'ab' eb' madianita, yuj chi' a ach yed' eb' in̈tilal ol ex ochcan cajaliloc, xchi eb'. \p \v 23 Ix tac'vi vin̈ d'a eb' icha tic: \p —Man̈ ol in ochlaj eyajaliloc, man̈ ol ochpaxlaj eb' vuninal, palta a Jehová Cajal yaji. \v 24 An̈ej jun tzin c'an d'ayex to tzeyac' q'uen uchiquin d'ayin, aton q'uen ix eyiq'uec' d'a eb' madianita, xchi vin̈. \p Yed'nac juntzan̈ q'uen uchiquin nab'a oro eb' ajc'ol chi', yujto icha chi' sb'eyb'al eb' cajan d'a tz'inan luum. \v 25 Yuj chi' ix slich'anem jun c'apac c'apac eb', ix yac'anem q'uen uchiquin chi' eb' d'a yib'an̈ c'apac. Ix yalan eb' d'a vin̈ icha tic: \p —Ina q'ueen tic, d'a val smasanil co c'ool scac' q'uen d'ayach, xchi eb'. \p \v 26 A jantac q'uen oro ayoch d'a q'uen uchiquin chi', ay am 40 libraoc yalil q'ueen. Ch'oc pax yaj juntzan̈xo q'uen q'ueen vach' yilji yed' yelvanub' yed' c'apac spichul eb' vin̈ sreyal madianita yed' pax q'uen q'ueen ayoch yelvanub'oc sjaj noc' scamello eb' vin̈. \v 27 A yed' juntzan̈ q'ueen chi' ix sb'o jun yechel vin̈aj Gedeón chi', ix yac'ancan vin̈ d'a schon̈ab' scuch Ofra. Ix spatiquejel Jehová eb' israel, axo d'a jun yechel chi' sc'anb'ej sb'a eb'. Yuj chi' ix cotcan d'a yib'an̈ vin̈aj Gedeón chi' yed' yin̈tilal. \p \v 28 Ix can eb' madianita d'a yalan̈ smandar eb' israel chi', majxo yal-laj scolan sb'a eb'. 40 ab'il man̈xalaj oval, junc'olal ix aj eb' israel chi' ayic ayec' vin̈aj Gedeón chi' yed' eb'. \p \v 29 Ayic ix lajvi oval chi', ix pax vin̈aj Jerobaal, aton vin̈aj Gedeón yuninal vin̈aj Joás chi' d'a spat. \v 30 Tzijtum eb' vin̈ yuninal vin̈, 70 eb' vin̈ d'a smasanil, yujto tzijtum eb' ix ix, ix yic' vin̈. \v 31 Ay pax junxo ix aj Siquem ix yic' vin̈, ay jun yune' ix ix alji yed' vin̈. Abimelec ix yac' vin̈ sb'iej jun yunin chi'. \p \v 32 Ayic ix cham vin̈aj Gedeón yuninal vin̈aj Joás chi', te icham vinacxo vin̈. Ix mucji vin̈ b'aj mucancan vin̈ smam vin̈ d'a Ofra, b'aj ay eb' yin̈tilal Abiezer. \p \v 33 Ayic ayxo scham vin̈aj Gedeón chi', a eb' israel chi', ix spatiquejxiel Jehová eb', ix ochxi eb' ejmelal d'a comon dios scuchan Baal-berit.\f 8.33 \fr 8:33 \ft Baal-berit, syalelc'ochi “yajal trato”.\f* \v 34 Ix b'atcan Jehová sDiosal eb' satc'olal yuuj, vach'chom a ix colan eb' d'a eb' d'a juntzan̈ nación ajc'ol oyanoch d'a spatic yichan̈ eb'. \v 35 Malaj jab'oc tas vach' ix yac' eb' spacoc d'a eb' yin̈tilal vin̈aj Gedeón chi' yuj tas ix sc'ulej vin̈ yuj svach'iloc eb'. \c 9 \s1 Ix och vin̈aj Abimelec yajalil \p \v 1 A vin̈aj Abimelec yuninal vin̈aj Jerobaal, ix b'at vin̈ d'a Siquem lolonel yed' eb' sc'ab' yoc ix snun, ix yalan vin̈ d'a eb': \p \v 2 —A ticnaic sval d'ayex to vach' tze montej eb' eyetchon̈ab' d'a Siquem tic, tze c'anb'an d'a eb' icha tic: ¿Vach'am tzeyab'i to a 70 eb' yuninal vin̈aj Jerobaal syac' yajalil d'a quib'an̈, mato vach' to junn̈ej vin̈ tz'och cajaliloc? xe chi d'a eb'. Naeccoti to a inn̈ej ay vuj in b'a eyed'oc, xchi vin̈. \p \v 3 A eb' ayto yuj sb'a chi' yed' vin̈, ix syamoch eb' yalan d'a eb' yetchon̈ab' d'a Siquem chi' to a vin̈aj Abimelec chi' tz'och yajalil d'a scal eb'. Ix scha sc'ol eb' chon̈ab' chi' icha chi', yujto ayto yuj sb'a eb' yed' vin̈. \v 4 Yuj chi' ix yiq'uelta 70 siclo q'uen plata eb' d'a yol stemplo comon dios scuchan Baal-berit, ix yac'an q'uen eb' d'a vin̈aj Abimelec chi'. A yed' q'uen ix stup juntzan̈ eb' vin̈ jaragana vinac vin̈ yic tz'och eb' vin̈ yed' vin̈. Te chuc juntzan̈ eb' vin̈ vinac chi'. \v 5 Yuj chi' ix b'at eb' vin̈ yed' vin̈ d'a Ofra, b'aj ec'nac vin̈ smam vin̈. Ata' ix smilcham 70 eb' yuc'tac vin̈ d'a yib'an̈ jun q'uen q'ueen. Axon̈ej vin̈aj Jotam ix colchajcani, yujto ix sc'ub'ejcanel sb'a vin̈, aton vin̈ slajvub' yuninal vin̈aj Jerobaal chi'. \v 6 Ix lajvi chi', ix smolb'an sb'a eb' aj Siquem yed' eb' aj Bet-milo d'a yich jun te' mach' d'a Siquem chi', b'aj ay jun q'uen q'ueen nivan yelc'och d'a eb'. Ata' ix yac'och vin̈aj Abimelec eb' yajalil. \p \v 7 Ayic ix alchaj jun chi' d'a vin̈aj Jotam chi', ix q'ue vin̈ d'a jun tzalan d'a spac'ul lum vitzal Gerizim, te chaan̈ ix avajemta vin̈ yic vach' masanil mach tz'ab'ani, ix yalan vin̈ icha tic: \p —Ex aj Siquem, maclejec eyab' jun ab'ix ol val tic yic vach' ol yab' Dios tas ol eyala'. \p \v 8 A junel, masanil ab' te te' ix snib'ej yac'och junoc yajalil. Yuj chi' ix ab' yal te' d'a te' olivo to tz'och te' yajaliloc te' smasanil. \v 9 Ix ab' tac'vi te' olivo chi', ix yalan te': Maay, tato tzin och eyajaliloc e masanil, maxtzac am vac'laj aceite sc'anchaj yuj yic'jichaan̈ Dios, ma yic sc'anpax eb' anima, xchab' te'. \p \v 10 Ix lajvi chi', ab' yalanpax te' smasanil d'a te' higo yic tz'och te' yajalil. \v 11 Ix ab' yalanpax te' higo chi': Maay, tato tzin och eyajaliloc e masanil, maxtzac am vac' in sat te chi' sloji, xchab' te'. \p \v 12 Ix ab' yalanpax te' d'a te' uva to tz'och te' yajalil. \v 13 Ix ab' yalanpax te' uva chi': Maay, tato tzin och eyajaliloc e masanil, tzam vactej vac'an vino tz'ac'an tzalajb'oc sc'ol Dios yed' eb' anima, xchab' te'. \p \v 14 Slajvub'alxo ix ab' yalan te' d'a te' q'uiix to tz'och te' yajalil. \v 15 Ix ab' yalan te' q'uiix chi' to syal yoch te' yajaliloc te te' chi' smasanil. Ix ab' yalan te': Tato yel d'a smasanil e c'ol tzin eyac'och eyajaliloc, ochan̈ec d'a yalan̈ ven̈ul tic e masanil. Tato max yal e c'ol tzin och eyajaliloc jun, elocab'cot jun nivan c'ac' d'ayin yic stz'acanb'at te' c'ute' d'a Líbano, xchab' te' q'uiix chi'. \p \v 16 A ticnaic jun, tzin c'anb'ej d'ayex: ¿Tom yel val vach' ix e c'ulej, yuj chi' ix eyac'och vin̈aj Abimelec chi' eyajaliloc? ¿Tom smoj val icha chi' tzeyutej yin̈tilal vin̈aj Jerobaal chi' ticnaic? \v 17 Ix sb'ec sb'a vin̈ in mam chi' scham eyuuj ayic ex scolanelta vin̈ d'a yol sc'ab' eb' madianita. \v 18 A exxo tic, tas xom val eyaji, yuj chi' tzex meltzajoch ajc'olal d'a yin̈tilal vin̈ in mam chi'. Ix e milcham 70 yuninal vin̈ d'a jun q'uen q'ueen, axo vin̈aj Abimelec yune' jun ix schecab' vin̈ in mam chi' ix eyac'och eyajaliloc, an̈ej am yujto ayto eyuj e b'a yed' vin̈ yuj snun. \v 19 Svalan d'ayex ticnaic: Tato vach' tze c'ulej d'a xilb'a in mam yed' d'a eb' yin̈tilal, tzalajc'olalocab' eyaj yed' vin̈aj Abimelec chi', vach'n̈ejocab' ol aj yelc'och vin̈ d'a e cal. \v 20 Tato man̈ vach'oc jun, elocab'cot junoc nivan c'ac' d'a vin̈aj Abimelec chi', yic tzex tz'ab'at ex aj Siquem yed' ex aj Bet-milo. Axo d'ayex tz'elpaxcot junoc c'ac', yic stz'apaxb'at vin̈aj Abimelec chi', xchi vin̈aj Jotam chi'. \p \v 21 Ix lajvi yalan juntzan̈ chi' vin̈aj Jotam chi', el lemnaj vin̈, ix b'at cajnajcan vin̈ d'a Beer, yujto xiv vin̈ d'a vin̈aj Abimelec vin̈ yuc'tac chi'. \p \v 22 Oxe' ab'il ix yac' yajalil vin̈aj Abimelec d'a yib'an̈ chon̈ab' Israel chi'. \v 23 Axo Dios ix ac'anoch jun ajc'olal d'a scal vin̈ yed' eb' aj Siquem chi', ix meltzajoch eb' ajc'olal d'a vin̈. \v 24 Icha chi' ix aj yac'ji spac d'a vin̈ yuj schamel 70 eb' vin̈ yuc'tac smilnacchamoc. Ix ac'jipax spac d'a eb' aj Siquem chi', yujto ix yac'och sb'a eb' yed' vin̈aj Abimelec chi' d'a schucal chi'. \v 25 A eb' aj Siquem chi', ay eb' sb'at sc'ub'ejel sb'a d'a titac b'e d'a spac'ultac lum vitz, tz'elta eb' d'a eb' anima tz'ec' d'a yol b'e tz'ec' d'a slac'anil chon̈ab' chi' yic tz'elc'an eb'. Ix alji yab' vin̈aj Abimelec to icha chi' sc'ulej eb'. \p \v 26 A d'a jun tiempoal chi', ix c'och jun vin̈ scuchan Gaal yuninal vin̈aj Ebed yed' eb' sc'ab' yoc d'a Siquem chi', vach' ix can vin̈ d'a yol sat eb' anima ta'. \v 27 Ayic q'uin̈xo te' uva, tz'el eb' d'a spatiquel chon̈ab', yic smolan te' eb', sb'oan vino eb'. Ix yac'anoch jun q'uin̈ eb', ix och ijan eb' sva'i yed' yuc'vi an̈ eb' d'a yol stemplo sdiosal. A val ta' te chuc ix yal eb' d'a spatic vin̈aj Abimelec chi'. \v 28 Ix och ijan vin̈aj Gaal chi' yalani: ¿Mach jun vin̈aj Abimelec chi' yalani, yuj chi' tzon̈ yac' mandar vin̈? A vin̈ chi', yuninal vin̈ vin̈aj Jerobaal, axo pax vin̈aj Zebul schecab' vin̈. A eb' vin̈ chi' malaj yelc'och eb' vin̈. A on̈ pax aj Siquem on̈ tic, ¿tas yuj ton̈ej scac' co b'a d'a vin̈? ¿Tom ol on̈ ochn̈ej schecab'oc eb' vin̈? Co naeccot ticnaic to a vin̈ co mam quicham, aton vin̈aj Hamor, vin̈ b'oannacq'ue chon̈ab' Siquem tic, yuj chi' quiq'uequel co b'a d'a yol sc'ab' vin̈aj Abimelec chi'. \v 29 A... tato a in eyajalil in, toxom ix in satel vin̈aj Abimelec chi', tzam val d'a vin̈: Molb'ej eb' a soldado scac'an oval, xin chama, xchi vin̈. \p \v 30 Ayic ix yab'an vin̈aj Zebul, yajal d'a Siquem chi' tas ix yal vin̈aj Gaal chi', ix te cot yoval vin̈. \v 31 Elan̈chamel ix yalb'at vin̈ d'a vin̈aj Abimelec d'a elc'altac icha tic: Ix javi vin̈aj Gaal yuninal vin̈aj Ebed yed' eb' yuc'tac d'a tic, van yac'an sc'ol eb' anima eb' vin̈ d'a a patic. \v 32 Yuj chi' cotan̈ yed' eb' a soldado d'ac'valil, tze c'ub'anel e b'a d'a titac chon̈ab' tic. \v 33 Axo yic toxo sacb'i, tzex och eyac' oval d'a chon̈ab' tic, axo yic tz'elta vin̈aj Gaal chi' yac' oval ed'oc yed' eb' soldado, ol xo ila' tas ol utej vin̈, xchib'at vin̈aj Zebul chi'. \p \v 34 Yuj chi' ix b'at vin̈aj Abimelec d'ac'valil yed' eb' soldado. Chan̈ macan̈ ix aj sc'ub'anel sb'a eb' d'a spatictac chon̈ab' Siquem chi'. \v 35 Ayic van yelta vin̈aj Gaal d'a spuertail chon̈ab' chi', ix eltapax vin̈aj Abimelec yed' eb' soldado b'aj c'ub'anel chi'. \v 36 Ayic ix yilan vin̈aj Gaal chi', ix yalan vin̈ d'a vin̈aj Zebul icha tic: \p —Iltonab'i, masanil d'a sattac vitz tz'emul eb' soldado, xchi vin̈. \p —Maay, a yen̈ul lum vitz tzal animail chi' a ach tic, xchi vin̈aj Zebul chi'. \p \v 37 Ix yalanxi vin̈aj Gaal chi': \p —An̈ejtona' ay eb' van yemta d'a tzalan scuchan Smuxuc Lum Luum. Van yempaxul eb' soldado d'a sb'eal b'aj nab'a ji yic eb' naumel lolonel, xchi vin̈. \p \v 38 Ix yalanxi vin̈aj Zebul chi' d'a vin̈ icha tic: \p —B'ajtil ay a lolonel ix laj al chi' ticnaic. Ix ala' to malaj yelc'och vin̈aj Abimelec yic tzon̈ och schecab'oc vin̈. A ticnaic chi' sjavi eb' soldado ix a b'uch chi', ixic chinaic, yic tzac' oval yed' eb', xchi vin̈. \p \v 39 Ix lajvi chi', ix och vin̈aj Gaal scuchb'an eb' anima d'a Siquem, ix b'at yac'an oval eb' yed' vin̈aj Abimelec yed' eb' soldado. \v 40 Axo vin̈aj Abimelec chi' ix och d'a spatic vin̈aj Gaal yed' eb' ayoch yed'oc. Maj techajlaj scolan sb'a vin̈aj Gaal chi', ix och lemnaj vin̈ scol sb'a d'a yol chon̈ab' chi'. Tzijtum mach ix cham d'a stiel chon̈ab' chi'. \v 41 Ix lajvi chi', ix meltzaj vin̈aj Abimelec chi' d'a chon̈ab' Aruma. Axo vin̈aj Zebul chi' ix pechanel vin̈aj Gaal yed' eb' sc'ab' yoc d'a Siquem chi' d'a juneln̈ej. \p \v 42 Axo d'a junxo c'u, ix b'at eb' aj Siquem chi' munlajel, ix yab'an vin̈aj Abimelec chi', \v 43 yuj chi' ox macan̈ ix yutej eb' soldado vin̈, ix sc'ub'anel sb'a eb' d'a caltac te'. Ayic ix yilan eb' soldado chi' yelul eb' anima d'a spuertail chon̈ab', ix elta eb' b'aj c'ub'an chi', ix yac'an oval eb' yed' eb'. \v 44 D'a jun rato chi', ix b'at vin̈aj Abimelec yed' jun macan̈ eb' soldado smaccan spuertail chon̈ab' chi'. Palta axo cha macan̈xo eb' jun, ix yac' oval eb' yed' eb' anima ix elta munlajel d'a spatictac chon̈ab' Siquem chi'. \v 45 Pilan c'u ix yac' oval vin̈aj Abimelec chi', masanto ix yac' ganar vin̈ satanel jun chon̈ab' chi'. Ix smilcham masanil anima vin̈, ix smaq'uem vecnaj jun chon̈ab' chi' vin̈, ix secancanem atz'am atz'am vin̈ d'a yib'an̈. \p \v 46 Ayic ix yab'an eb' anima d'a cuartel b'aj scol sb'a eb' d'a Siquem tas ix ajcan Siquem chi' yuj vin̈aj Abimelec chi', ix b'at eb' sc'ub'ejel sb'a d'a yol stemplo comon dios scuch El-berit. \v 47 Ayic ix yab'an vin̈aj Abimelec to ata' c'ub'anel eb' anima chi', \v 48 ix b'at vin̈ yed' masanil eb' soldado d'a jun vitz scuchan Salmón. Ix yic'anb'at jun q'uen ch'acab' vin̈, ix sch'acanel jun sc'ab' jun te te' vin̈, ix yac'anq'ue te' vin̈ d'a sjolom sjen̈jab'. Ix yalan vin̈ d'a masanil eb' anima to icha pax chi' syutej eb' d'a elan̈chamel. \v 49 Yuj chi' masanil anima ix ch'acanel junjun sc'ab' te te'. Ix och tzac'an eb' yuj vin̈ masanto ix c'och eb' d'a templo chi'. Ix smolb'ancanoch sc'ab'tac te te' chi' eb' d'a spatic b'aj c'ub'anel eb' anima chi'. Ix yac'anoch sc'ac'al te' eb', yuj chi' ix cham masanil eb' anima ayec' chi' ta'. Ay am miloc eb' vin̈ vinac yed' eb' ix ix, ix chami. \p \v 50 Ix lajvi chi', ix b'at vin̈aj Abimelec chi' yed' eb' vin̈ soldado yac' oval d'a chon̈ab' Tebes. Elan̈chamel ix yoy sb'a eb' d'a spatic chon̈ab' chi', ix yac'an ganar eb'. \v 51 A d'a snan̈al yol jun chon̈ab' chi', ata' ay jun cuartel b'aj scol sb'a eb' anima ayic ay oval. Ata' ix b'at eb' anima sc'ub'ejel sb'a. Te vach' ix yutej eb' smacan spuertail, ix q'ue eb' d'a yib'an̈. \v 52 Ix c'och lemnaj vin̈aj Abimelec chi' d'a spuertail chi' yic syac'anoch sc'ac'al vin̈ yalani. \v 53 Axo jun ix ix ayq'ue d'a yib'an̈ cuartel chi' ix actanemta jun q'uen q'ueen yic molino. C'ocb'il val d'a sjolom vin̈aj Abimelec chi' ix em q'ueen, ix apchaj vin̈ yuj q'ueen. \v 54 Elan̈chamel ix yal vin̈ d'a jun vin̈ scuchumal syamc'ab' yic oval: Ic'cot q'uen espada, milinchamoc, malaj in gana ol alchajoc to a junoc ix ix, ix in milani, xchi vin̈. Yuj chi' ix yic'cot q'uen yespada vin̈ chi', ix stecanoch q'uen vin̈ d'a vin̈aj Abimelec chi', ix cham vin̈. \v 55 Ayic ix yilan eb' soldado to toxo ix cham vin̈, ix meltzaj eb' d'a spat junjun. \p \v 56 Icha chi' ix yutej Dios yac'an spac d'a vin̈aj Abimelec chi' yuj chucal sc'ulejnac d'a vin̈ smam, ayic smilannaccham 70 eb' vin̈ yuc'tac vin̈. \v 57 An̈eja' icha chi' ix ajpax yac'ji spac d'a eb' anima d'a Siquem chi' yuj schucal, ix elc'och scatab' vin̈aj Jotam yuninal vin̈aj Jerobaal d'a yib'an̈ eb'. \c 10 \s1 Ix yac' yajalil vin̈aj Tola yed' vin̈aj Jair \p \v 1 Ayic toxo ix cham vin̈aj Abimelec, ay jun vin̈ d'a yin̈tilal Isacar scuchan Tola yuninal vin̈aj Fúa, yixchiquin vin̈aj Dodo. A vin̈aj Tola chi' ix colvaj vin̈ d'a eb' yetisraelal. A d'a chon̈ab' Samir d'a tzalquixtac d'a yol yic Efraín cajan vin̈. \v 2 A vin̈aj Tola chi', 23 ab'il ix yac' yajalil vin̈ d'a scal eb' yetisraelal, masanto ayic ix cham vin̈. A d'a Samir chi' ix mucji vin̈. \p \v 3 Ix lajvi chi', axo vin̈aj Jair aj Galaad, ix ac'an yajalil, 22 ab'il ix yac' yajalil chi' vin̈ d'a scal eb' yetisraelal. \v 4 A vin̈aj Jair chi', 30 eb' vin̈ yuninal vin̈, yib'an̈n̈ej noc' b'uru tz'ec' junjun eb' vin̈ yuninal vin̈ chi'. Ay junjun schon̈ab' eb' vin̈ d'a yol smacb'en Galaad chi'. A yuj 30 schon̈ab' eb' vin̈ chi', ix b'inajcan icha tic: A juntzan̈ schon̈ab' vin̈aj Jair, xchi. \p \v 5 Ayic ix cham vin̈aj Jair chi', a d'a chon̈ab' Camón ix mucji vin̈. \s1 Tz'ixtax eb' israel yuj eb' amonita \p \v 6 Ix cha ochxi ijan eb' israel sc'ulan chucal d'a yichan̈ Jehová. Ix laj yaq'uem sb'a eb' d'a juntzan̈ yechel Baal yed' Astarot. Ix yac'paxem sb'a eb' d'a sdiosal eb' aj Siria, eb' aj Sidón, eb' aj Moab, eb' aj Amón yed' d'a sdiosal eb' filisteo. Icha val chi' ix aj yactancan Jehová Dios eb', majxo ochlaj eb' ejmelal d'ay. \v 7 Yuj chi' ix cot yoval sc'ol Jehová chi' d'a eb', ix ac'jioch eb' d'a yol sc'ab' eb' filisteo yed' d'a yol sc'ab' eb' amonita. A d'a jun ab'il chi', ix ac'ji ganar eb' yuj eb' ajc'ol chi'. \v 8 Ay 18 ab'il ix can eb' d'a yol sc'ab' eb' ajc'ol chi'. Ix ste aq'uej val chucal eb' ajc'ol chi' d'a eb' israel cajan d'a Galaad d'a sc'axepalec' a' Jordán d'a sluumcan eb' amorreo. \v 9 Ix c'axpajpaxec' eb' amonita chi' d'a a' Jordán yac' oval yed' eb' yin̈tilal Judá yed' eb' yin̈tilal Benjamín yed' pax eb' yin̈tilal Efraín. Ix yilan eb' israel to yelc'olal val tz'ixtaj eb'. \v 10 Ichato chi' ix sc'anan scolval Jehová eb' yed'oc, ix yalan eb' icha tic: Ach co Diosal, ix och val co mul d'ayach, ix ach cactejcani, axon̈ej d'a Baal ix caq'uem co b'a, xchi eb'. \p \v 11 Ix yalan Jehová d'a eb' icha tic: Yixtejnac ex eb' aj Egipto, eb' amorreo, eb' amonita, eb' filisteo, \v 12 eb' sidonio, eb' amalecita yed' pax eb' madianita, axo yic ex avaj d'ayin, ex in colani. \v 13 Vach'chom ix ex in colo', palta ix in eyactejcani, axo d'a juntzan̈ comon dios ix eyaq'uem e b'a, yuj chi' a ticnaic, man̈xo ol in colvajlaj d'ayex. \v 14 Ixiquec c'anec scolval juntzan̈ dios ix e nib'ej chi'. Aocab' scolvaj eyed'oc ayic tzex c'och ijan d'a schucal icha tic, xchi d'a eb'. \p \v 15 Yuj chi' ix tac'vi eb' d'a Jehová chi' icha tic: D'a val yel ix och co mul d'ayach, palta a ticnaic syal tza b'o tas a gana d'a co patic, palta an̈ej to tzon̈ a colo', xchi eb'. \v 16 Ix smac'anpoj jantac sdiosal eb' ch'oc chon̈ab'il eb', axo d'a Jehová ix ochxi eb' ejmelal. Yuj chi' maj techaj yuj Jehová chi', ix te cus yilanoch syaelal eb' chi'. \p \v 17 Ix smolb'an sb'a eb' amonita d'a Galaad, axo pax eb' israel jun, ix smolb'ejpax sb'a eb' d'a Mizpa. \v 18 A eb' yajal d'a scal masanil eb' israel cajan d'a Galaad chi' ix alani: A junoc mach tzon̈ cuchb'an d'a oval d'a eb' amonita, a' ol ochcan cajaliloc d'a Galaad tic, xchi eb'. \c 11 \s1 A vin̈aj Jefté \p \v 1 A d'a jun tiempoal chi', ay jun vin̈ scuchan Jefté cajan d'a yol yic Galaad. Te jelan vin̈ d'a oval. A vin̈aj Jefté chi' yune' vin̈ jun ix ajmul ix yed' jun vin̈ scuchan Galaad. \v 2 Axo pax ix yetb'eyum vin̈aj Galaad chi' jun, ay pax eb' vin̈ yune' ix. Ayic ix q'uib'q'ue eb' vin̈ chi', ix pechjiel vin̈aj Jefté chi' yuj eb' vin̈ d'a te' pat chi'. Ix yalan eb' vin̈ to malaj yalan yic vin̈ ta' yujto ch'oc snun vin̈. \v 3 Icha chi' ix aj yel vin̈aj Jefté d'a eb' yuc'tac chi', ix b'atcan vin̈ d'a yol yic Tob. Ata' ix smolb'ej jun n̈ilan̈ eb' vin̈ vinac vin̈. Ton̈ej ayec' juntzan̈ eb' vin̈ chi', max munlajlaj jab'oc eb' vin̈. A eb' vin̈ chi' ix och yed' vin̈aj Jefté chi', axo elc'al ix yac' eb' vin̈. \p \v 4 Ix ec' jun tiempoal, ix c'och eb' amonita yac' oval yed' eb' israel chi'. \v 5 Yuj chi', a eb' yajal d'a Galaad chi' ix schec eb' to b'at cot vin̈aj Jefté d'a yol yic Tob. \v 6 Ix yalanb'at eb' icha tic: \p —Cotan̈ d'a tic, co gana to a ach tzach och cajaliloc yic tzac'an oval yed' eb' amonita, xchi eb'. \p \v 7 Ix tac'vi vin̈aj Jefté chi' icha tic: \p —A ex tic ix eyac' chucal d'ayin, ix eyac' pural in e pechanel d'a spat vin̈ in mam, yuj chi' ¿tas yuj tzex javi in e sayec' ticnaic ayic ayex och d'a syaelal? xchi vin̈. \p \v 8 —Toton yujto tzon̈ c'och val d'a syaelal chi', yuj chi' tzon̈ javi ach quila'. Co gana val to tzach b'at qued'oc, a ach ol ac' oval yed' eb' amonita chi', a ach ol ach och cajaliloc d'a co masanil cajan on̈ d'a Galaad tic, xchi eb' d'a vin̈. \p \v 9 —Tato e gana tzin meltzaji yic svac' oval yed' eb' amonita chi', an̈ejtona' tato ol och Jehová ved'oc ayic ol vac'an ganar eb', ¿yel am val ol in och eyajaliloc chi'? xchi vin̈ d'a eb'. \p \v 10 Axo eb' vin̈ yajal chi' ix alanxi icha tic: \p —A Jehová scac'och co testigooc to ol co c'ulej icha tzal chi', xchi eb'. \p \v 11 Ichato chi' ix b'at vin̈aj Jefté chi' yed' eb', ix yac'anoch vin̈ eb' yajaliloc. A d'a Mizpa ix yalxi vin̈aj Jefté d'a yichan̈ Jehová tas ix yal d'a eb' checab' chi'. \v 12 Ix lajvi chi', ix schecanb'at juntzan̈ eb' schecab' vin̈ sc'anb'ej d'a vin̈ sreyal Amón icha tic: ¿Tas yuj aycot eyoval d'ayon̈, yuj chi' tzex javi eyac' oval qued'oc? xchib'at vin̈. \v 13 Ix spacan vin̈ sreyal eb' amonita chi' icha tic: Ayic e cotnac a ex israel ex tic d'a Egipto, e javinac d'a tic, e toq'uec' lum co luum, sb'atn̈ej d'a a' Arnón masanto sc'och d'a a' Jaboc yed' d'a a' Jordán. A ticnaic jun, aq'uecxi luum d'ayon̈ d'a ac'anc'olal, xchi vin̈. \p \v 14 Ix lajvi chi' ix schecanb'at juntzan̈xo eb' schecab' vin̈aj Jefté chi' d'a vin̈ sreyal eb' amonita chi', \v 15 yic b'at yalanxi eb' icha tic: Icha val tic ix aj spacan vin̈aj Jefté: A on̈ israel on̈ tic, malaj lum e luum chi' quic'nac eq'ui, malaj pax lum yic eb' moabita quic'nac eq'ui. \v 16 Ayic yelnaccot eb' co mam quicham d'a Egipto chi', a d'a tz'inan lum cotnac eb', masanto javi eb' d'a a' Chacchac Mar, sjavipax eb' d'a Cades. \v 17 Schecannaccot juntzan̈ eb' schecab' eb' d'a vin̈ sreyal Edom to schaec' eb' vin̈ d'a yol smacb'en, palta maj chajiec'talaj eb' yuj vin̈. An̈eja' yalanpax eb' d'a vin̈ sreyal Moab to schaec' eb' vin̈ d'a yol smacb'en, palta an̈eja' maj yalpax sc'ol vin̈ schaec'ta eb'. Yuj chi' cann̈ej eb' d'a Cades chi'. \v 18 Slajvi chi' yec'n̈ej eb' d'a taquin̈ luum, yoyancot sb'a eb' d'a spatictac smacb'en eb' Edom yed' d'a spatictac yic eb' Moab chi', masanto javi eb' d'a stojolal b'aj sjavi c'u d'a Moab chi'. Axo ta' och vaan eb', can eb' d'a junxo sc'axepalb'at a' Arnón. Palta maj c'axpajec'talaj eb', yujto ata' tz'el yich lum yic eb' Moab chi'. \v 19 Yuj chi' yac'b'at schecab' eb' d'a vin̈aj Sehón sreyal eb' amorreo, cajan d'a Hesbón. Yalcot eb' d'a vin̈ to schaec' eb' vin̈ d'a yol smacb'en, yic sc'och eb' d'a lum sluum. \v 20 Palta maj schalaj yab' vin̈, maj chajiec'talaj eb' yuj vin̈ d'a yol smacb'en chi'. An̈ej to smolb'ej masanil eb' soldado vin̈, sb'oanq'ue scampamento eb' d'a Jahaza, yac'annac oval vin̈ yed' eb' co mam quicham chi'. \v 21 Palta axo Jehová co Diosal a on̈ israel on̈ tic, a ac'anoch vin̈aj Sehón yed' masanil eb' anima d'a schon̈ab' chi' d'a yol sc'ab' eb', yuj chi' ac'ji ganar vin̈ yuj eb'. Icha chi' aj yic'annaccan slum eb' amorreo chi' eb' d'a jun chon̈ab' chi'. \v 22 Yic'annaccan masanil lum sluum eb' amorreo chi' eb', scotn̈ej d'a a' Arnón masanto sjavi d'a a' Jaboc. Scotpax d'a taquin̈ luum masanto d'a a' Jordán. \v 23 A lum sluum eb' amorreo yic'naquec' Jehová yac'annaccan d'a eb' co mam quicham chi', ¿tom e gana tze toc'xiec' lum d'ayon̈ ticnaic? \v 24 Q'uinaloc a Quemos e diosal tz'ac'an jab'oc tas d'ayex e macb'enoc, ¿tom max e cha eyicoc jun? Icha pax chi' caj a on̈ tic, a tas syac' Jehová co Diosal d'ayon̈, a chi' co macb'en yaji. \v 25 ¿Tom tza na' to te ec'alto alan ic d'a jun luum tic d'a yichan̈ vin̈aj Balac yuninal vin̈aj Zipor, sreyal Moab? A vin̈ chi' man̈ yac'nacoclaj oval vin̈ yed' eb' co mam quicham chi' yuj jun luum tic. \v 26 Ayxo 300 ab'il co cajnaj d'a Hesbón, d'a Aroer yed' d'a juntzan̈ chon̈ab' d'a slac'anil yed' d'a smasanil juntzan̈ chon̈ab' ay d'a stitac a' Arnón. ¿Tas yuj ato ticnaic tzeyac' yovalil d'ayon̈ yuj jun luum tic? \v 27 A in tic, malaj junoc tas chuc tzin c'ulej d'ayach. Palta a ach tic, chuc tas tza c'ulej, tzach javi ac' oval qued'oc. Palta jun, a Jehová van on̈ yilani, a' ol ch'olb'itan tas caj eyed'oc, xchib'at vin̈aj Jefté chi'. \p \v 28 Vach'chom icha chi' ix yalb'at vin̈aj Jefté chi', palta maj schalaj yab' vin̈ rey chi'. \s1 Ix yac' sti' vin̈aj Jefté \p \v 29 Ix och Yespíritu Jehová d'a vin̈aj Jefté chi', ix ec' vin̈ d'a yol yic Galaad yed' d'a yol yic Manasés, masanto ix c'och vin̈ d'a Mizpa d'a yol yic Galaad chi', yic smolb'an eb' soldado vin̈ yic sb'at yac'an oval eb' yed' eb' amonita chi'. \v 30 A vin̈aj Jefté chi', ix yac' sti' vin̈ d'a Jehová icha tic: Tato ol ac'och eb' amonita d'a yol in c'ab', \v 31 a mach ol b'ab'laj elta in scha d'a sti' in pat, ayic ol in jax d'a oval tic, ol in n̈us silab'il d'ayach, xchi vin̈. \p \v 32 Ix b'at vin̈aj Jefté chi' yed' eb' soldado yac' oval yed' eb' amonita chi'. Yuj scolval Jehová ix yac' ganar vin̈aj Jefté chi'. \v 33 Tzijtum eb' ajc'ol chi' ix cham yuj eb', 20 chon̈ab' ix yac' ganar eb' d'a scal Aroer, d'a Minit yed' d'a Abel-queramim. Icha val chi' ix aj yac'ji ganar eb' amonita yuj eb' israel chi'. \p \v 34 Axo yic ix jax vin̈aj Jefté d'a spat d'a Mizpa, a jun pitan̈ ix yisil vin̈ ix elta ul scha'a, van schan̈alvi ix, van stzin̈an pandereta ix ayic ix elta ix chi'. An̈ej ix, malaj junoc yuninal vin̈. \v 35 A val yic ix elta ix chi', ix sn̈ic'chitanb'at spichul vin̈ yuj scusc'olal, ix yalan vin̈: \p —Ay... ach visil. Svab' val syail uuj. Ix ic' val cot jun yaelal tic d'a vib'an̈, yujto ix vac' in ti' d'a Jehová, yuj chi' a ticnaic, yovalil ol in c'anab'ajej tas ix val chi', xchi vin̈. \p \v 36 Ix tac'vi ix d'a vin̈: \p —Mamin, tato ix ac' a ti' ac'an junoc tas d'a Jehová chi', c'ulej d'ayin icha ix aj ac'an a ti' chi', yujto toxo ix ac'jioch eb' ajc'ol chi' d'a yol a c'ab' yuj Jehová chi'. \v 37 An̈ej jun tzin c'an d'ayach to tzac' chab'ocxo ujal d'ayin yic b'at in b'eyec' yed' eb' ix vetcob'estaquil d'a jolomtac vitz, yic tzin oc' yed' eb' ix ta', yujto man̈ ol ochlaj vetb'eyum, xchi ix. \p \v 38 Ix yac' chab'xo ujal chi' vin̈aj Jefté chi' d'a ix. A d'a jun tiempoal chi', ix b'at ix d'a jolomtac vitz yed' eb' ix chi', ix oc' ix, yujto juneln̈ej man̈ ol ochlaj yetb'eyum ix. \v 39 Ix lajvi chab' ujal chi', ix paxta ix b'aj ay vin̈ smam chi'. Ix yac'anelc'och vin̈aj Jefté b'aj ix yac' sti' d'a Jehová chi'. Maj ochlaj yetb'eyum ix yisil vin̈ chi' masanto ix cham ix. \v 40 Ix ochcan jun chi' sb'eyb'aloc eb' israel chi', junjun ab'il smolb'an sb'a eb' ix cob'estac, chan̈e' c'ual tz'oc' eb' ix, yuj snajicot ix yisil vin̈aj Jefté chi'. \c 12 \s1 A vin̈aj Jefté yed' eb' yin̈tilal Efraín \p \v 1 Ix smolb'an sb'a masanil eb' vin̈ vinac d'a yin̈tilal Efraín, ix sc'axpitan a' Jordán eb' vin̈ d'a stojolalb'at chon̈ab' Zafón. Ix yalan eb' vin̈ d'a vin̈aj Jefté chi' icha tic: \p —¿Tas yuj maj al d'ayon̈ ayic ach b'at d'a oval yed' eb' amonita? Tato ix al d'ayon̈, ix am on̈ b'at ed'oc. A ticnaic ol ach co n̈ustz'a d'a yol a pat tic, xchi eb' vin̈ d'a vin̈. \p \v 2 Ix tac'vi vin̈aj Jefté chi' d'a eb' vin̈: \p —A in tic yed' eb' vetchon̈ab', ay jun nivan oval d'a co cal yed' eb' amonita chi'. Ix ex vavtej, palta maj ex javoclaj on̈ e colo'. \v 3 Yujto ix vila' to maj ex javoclaj on̈ e colo', yuj chi' ix in b'ec in b'a in cham d'a oval chi'. Ix vac'an oval yed' eb' amonita chi'. Ix cac' ganar eb' yujto a Jehová ix ac'anoch eb' d'a yol co c'ab'. Yuj chi' ¿tas yuj tzex javi eyac' oval d'ayin ticnaic? xchi vin̈. \p \v 4 Ix b'uchji eb' aj Galaad yuj eb' aj Efraín chi', ix yalan eb' icha tic: A ex tic, d'a co cal elnac ex yed' d'a scal eb' yin̈tilal Manasés, xchi eb'. Yuj chi' masanil eb' anima cajan d'a Galaad chi', ix smolb'ej eb' vin̈aj Jefté chi', ix yac'an oval eb' yed' eb' yin̈tilal Efraín chi', ix ac'ji ganar eb' yuj vin̈. \v 5 A eb' aj Galaad chi', ix och eb' smac d'a sjayil sti' a' Jordán, yuj chi' a eb' yin̈tilal Efraín chi' tz'el lemnajoc yic sc'axpaj eb' d'a a' Jordán chi', sc'anb'an eb' aj Galaad chi' d'a eb' tato yin̈tilal Efraín eb'. Maay, tato xchi eb', \v 6 syalan eb' aj Galaad chi' d'a eb' icha tic: “Xibolet”, xe chi an̈, xchi eb'. Tato “Sibolet” xchi eb', syalelc'ochi to yin̈tilal Efraín eb', yujto man̈ vach'oc tz'aj yalan eb'. Icha chi' tz'aj syamchajelta eb', smiljicham eb' d'a sti' a' Jordán chi' yuj eb' aj Galaad chi'. 42 mil val eb' vinac d'a yin̈tilal Efraín ix cham ta'. \v 7 Vaque' ab'il ix och vin̈aj Jefté yajalil d'a scal eb' yetisraelal. Axo ix cham vin̈, ix mucji vin̈ d'a schon̈ab' d'a yol yic Galaad. \s1 A oxvan̈ eb' yajalil israel \p \v 8 Ayic ayxo scham vin̈aj Jefté chi', ix och vin̈aj Ibzán aj Belén yajaliloc eb' yetisraelal chi'. \v 9 A vin̈ chi', 30 eb' yuninal vin̈ yed' 30 eb' ix yisil vin̈. Ix och yetb'eyum eb' ix yisil vin̈ chi' d'a scal eb' man̈xalaj yuj sb'a yed'oc. An̈eja' pax eb' yuninal vin̈ chi', a eb' ix man̈xalaj yuj sb'a eb' vin̈ yed'oc ix yic'a'. A vin̈aj Ibzán chi', uque' ab'il ix yac' yajalil vin̈ d'a scal eb' yetisraelal chi'. \v 10 Ayic ix cham vin̈, a d'a Belén ix mucji vin̈. \p \v 11 Ix lajvi chi', axo vin̈aj Elón d'a yin̈tilal Zabulón ix ac'an yajalil d'a scal eb' yetisraelal chi'. Lajun̈e' ab'il ix yac' yajalil chi' vin̈. \v 12 Ayic ix cham vin̈, ix mucji vin̈ d'a Ajalón d'a smacb'en eb' yin̈tilal Zabulón chi'. \p \v 13 Ix lajvi chi', axo vin̈aj Abdón yuninal vin̈aj Hilel aj Piratón ix ac'an yajalil d'a scal eb' yetisraelal chi'. \v 14 Vajxaque' ab'il ix yac' yajalil chi' vin̈. 40 yuninal vin̈ yed' 30 yixchiquin vin̈. Junjun eb' vin̈ chi', sq'ue eb' vin̈ d'a yib'an̈ noc' b'uru. \v 15 Ayic ix cham vin̈, ix mucji vin̈ d'a Piratón, d'a yol smacb'en eb' yin̈tilal Efraín d'a tzalquixtac d'a yol yic eb' Amalec. \c 13 \s1 A yaljub'al vin̈aj Sansón \p \v 1 Ix ochxi smul eb' israel d'a yichan̈ Jehová, yuj chi' 40 ab'il ix ac'jioch eb' d'a yol sc'ab' eb' filisteo yuuj. \p \v 2 A d'a chon̈ab' Zora, d'a yol smacb'en eb' yin̈tilal Dan, ay jun vin̈ scuchan Manoa. A ix yetb'eyum vin̈, malaj yune' ix, yujto max unevilaj ix. \v 3 Ix sch'ox sb'a Yángel Jehová d'a ix, ix yalani: \p —A ach tic val yel malajtaxon junoc une' ix il sat. Palta a ticnaic, ol a cuchcanoch une', ol aljoc jun a vinac unin. \v 4 Ayic ol b'eyb'at tic, man̈xo uc'laj vino, man̈xo uc'paxlaj junoc tas pajb'inac. Man̈xo a chipaxlaj tas ay yovalil d'a yichan̈ ley. \v 5 Ayic ol aljoc jun une' chi', man̈ ol joxjiel-laj xil sjolom, yujto nazareo ol ajoc, yujto yic Dios yaji ayic manto aljoc. A' ol chaanel yich ex scolanel d'a yol sc'ab' eb' filisteo, xchi d'a ix. \p \v 6 Ix b'at ix b'aj ayec' vin̈ yetb'eyum, ix yalan ix d'a vin̈: Ay jun schecab' Dios ix ulec' b'aj ayin eq'ui. Ix te sat in c'ool yuuj, icha val to Yángel Dios ix vila'. Maj in c'anb'ejlaj d'ay b'ajtil ix coti, maj yalpaxlaj sb'i d'ayin. \v 7 An̈ej to ix yal d'ayin, tob' ol aljoc junoc vune'. Ix yalani to man̈xo ol vuc'laj vino yed' junocxo tas pajb'inac yed' junoc tas to ay yovalil co chi'an d'a yichan̈ ley. Axob' jun unin chi', tob' yic Dios yaji ayic ol aljoc chi', masanto ol chamoc, xchi ix. \p \v 8 Yuj chi' ix lesalvi vin̈aj Manoa chi' d'a Jehová icha tic: Mamin, eloc val d'a a c'ool to tza checxicot a checab' chi' d'ayon̈, yic vach' ol yal d'ayon̈ tas val ol co c'ulej yed' jun unin ol aljoc chi', xchi vin̈. \p \v 9 Ix yab' Dios tas ix sc'an vin̈ chi', ix sch'oxanxi sb'a Yángel Jehová chi' d'a ix yetb'eyum vin̈ chi' ayic van yic'an yip ix d'a cal munlajel, palta man̈ ayoquec'laj vin̈aj Manoa chi' ta' yed' ix. \v 10 Elan̈chamel ix b'at lemnaj ix yal d'a vin̈: \p —Lemach, yujto ix sch'oxxi sb'a jun checab' d'ayin, jun ul lolon d'ayin d'a junel, xchi ix. \p \v 11 Ix cot lemnaj vin̈aj Manoa chi', ix b'at vin̈ yed' ix yetb'eyum chi', ix c'och vin̈ b'aj ayec' Yángel Jehová chi', ix sc'anb'an vin̈ d'ay: \p —¿Tom a ach tic ul ach ec' lolonel d'a ix vetb'eyum tic d'a junel? xchi vin̈ d'ay. \p —I', a in toni, xchi d'a vin̈. \p \v 12 Ix sc'anb'anxi vin̈ d'ay: \p —Ayic ol elc'och tas ix al chi', ¿tas val ol cutej quilan q'uib' vin̈ unin chi' yed' tas yopisio vin̈? xchi vin̈ d'ay. \p \v 13 Ix tac'vi Yángel Jehová chi': \p —Yovalil sc'anab'ajej ix etb'eyum tic tas ix vala': \v 14 Jantacn̈ej tas scot d'a sat te' uva, man̈xo ol slolaj ix. Mocab' yuc' vino ix yed' junocxo tas pajb'inac, ma tas ay yovalil schiji d'a yichan̈ ley. A tas ix val chi' d'a ix, yovalil sc'anab'ajej ix, xchi d'a vin̈. \p \v 15-16 A vin̈aj Manoa chi', man̈ yojtacoc vin̈ tato Yángel Jehová jun chi', yuj chi' ix yal vin̈: \p —Sval d'ayach, comonoc tz'el d'a a c'ool tzon̈ a tan̈vej, tic b'at co b'o junoc noc' yune' chiva a chi'a, xchi vin̈ d'ay. \p Ix tac'vi jun Ángel chi': \p —Vach'chom tzin can eyed'oc, palta man̈ ol in valaj. Syal eyac'an noc' chi' silab'il d'a Jehová, xchi. \p \v 17 Ix lajvi chi', ix yalan vin̈aj Manoa chi' d'ay icha tic: \p —Alcan a b'i d'ayon̈ yic vach' ayic tz'elc'och tas ix ul alcan tic d'ayon̈, ol cac' yuj diosal d'ayach, xchi vin̈ d'ay. \p \v 18 Ix tac'vi Ángel chi' d'a vin̈: \p —¿Tas yuj tze c'anb'ej in b'i chi'? A jun chi' te satub'tac yochi, xchi. \p \v 19 Ix yic'ancot noc' chiva vin̈aj Manoa chi' yed' juntzan̈ ixim sat trigo d'a ofrendail. Ix sn̈usantz'a silab' vin̈ d'a Jehová d'a yib'an̈ jun q'uen q'ueen. Ix lajvi chi', ix sch'oxan jun milagro Jehová d'a yichan̈ vin̈ yed' ix yetb'eyum chi'. \v 20 Ayic ix q'ue n̈ilnaj c'ac' d'a yib'an̈ altar chi', ix och Yángel Jehová chi' d'a scal c'ac' chi', ix paxq'uei. Ayic ix yilan eb' icha chi', ix em cumnaj eb', ix em n̈ojan eb' d'a sat luum. \v 21 Ichato chi' ix nachajel yuj vin̈aj Manoa chi' to Yángel Jehová jun chi'. Majxo sch'oxlaj sb'a junelxo d'a vin̈ yed' d'a ix yetb'eyum vin̈ chi'. \v 22 Ix yalan vin̈ d'a ix yetb'eyum chi' icha tic: \p —A ticnaic d'a val yel ol on̈ chamoc, yujto ix quil val och Dios, xchi vin̈ d'a ix. \p \v 23 Ix tac'vi ix d'a vin̈ icha tic: \p —Tato sgana Jehová to tzon̈ chami, maj am scha co silab' ix cac' d'ay yed' cofrenda, maj am sch'ox juntzan̈ tic quila', maj am yal juntzan̈ tic d'ayon̈, xchi ix. \p \v 24 Ayic ix alji yune' ix chi', Sansón ix yac' ix sb'iej. Ix q'uib' vin̈ unin chi', ix yac' svach'c'olal Jehová d'a yib'an̈ vin̈. \v 25 Ix schaanel yich sch'oxan sb'a Yespíritu Jehová d'a vin̈ ayic ayec' vin̈ d'a scampamento eb' yin̈tilal Dan, d'a scal chon̈ab' Zora yed' Estaol. \c 14 \s1 Ix och yetb'eyum vin̈aj Sansón \p \v 1 A d'a junel, ix em vin̈aj Sansón d'a yol jun schon̈ab' eb' filisteo scuchan Timnat, ix can sgana vin̈ d'a jun ix cob'es ta'. \v 2 Axo yic ix jax vin̈ d'a spat, ix yalan vin̈ d'a vin̈ smam yed' d'a ix snun icha tic: \p —Ay jun ix cob'es ix vil d'a Timnat d'a scal eb' ix filistea, ix can in gana d'a ix, yuj chi' sval d'ayex to b'at e c'an ix vic'a', xchi vin̈. \p \v 3 Ix tac'vi smam snun vin̈ chi', ix yalan eb' icha tic: \p —¿Tas yuj a d'a scal eb' ch'oc chon̈ab'il ol b'at a say ix etb'eyum? ¿Tom man̈xa junoc ix ix vach' ic'an d'a scal eb' ayto cuj co b'a yed'oc, mato d'a scal eb' quetchon̈ab' tic? xchi eb' d'a vin̈. \p Ix tac'vi vin̈ icha tic: \p —A val jun ix chi' in gana. A ix b'at e c'an vic'a', xchi vin̈. \p \v 4 Te man̈ yojtacoc eb' smam snun vin̈ chi' tas spensar Jehová, to van snaan tas ol aj yel yich junoc oval yed' eb' filisteo chi', yujto ayoch eb' israel d'a yalan̈ smandar eb' d'a jun tiempoal chi'. \v 5 Yuj chi' ix b'at vin̈aj Sansón yed' eb' smam snun d'a chon̈ab' Timnat chi'. Ayic ix ec' eb' d'a jun macan̈ te' uva avab'il yuj eb' aj Timnat chi', ix elta jun noc' quelem choj d'a vin̈aj Sansón chi', tz'el yav noc' scot noc' d'a vin̈. \v 6 D'a val jun rato chi', ix och Yespíritu Jehová d'a vin̈, ix te och yip vin̈, malaj val jab'oc tas yed'nac vin̈ yed' val sc'ab' vin̈ ix sjecchitanb'at jun noc' choj chi', icha tz'aj sjecchitajb'at junoc yune' chiva. Maj yal-laj vin̈ d'a smam snun tas ix sc'ulej chi'. \v 7 Ix lajvi chi', ix c'och eb' d'a chon̈ab' Timnat chi', ix lolon vin̈ yed' ix cob'es chi', ix cann̈ej sgana vin̈ d'a ix. \p \v 8 Axo yic ix ec'b'at jaye' c'ual, ayic van sb'at vin̈aj Sansón yic ol nupnaj yed' ix filistea chi', ix ec' vin̈ b'aj ix smilcham noc' choj chi'. Axo ix c'och vin̈, ix yilan vin̈, ayxo och jun noc' chab' d'a yol sjoyumteal sb'aquil noc', te b'ud'an yool chi' yuj yal noc' chab' chi'. \v 9 Ix yic'anelta noc' vin̈, ix sloan vin̈, ix b'at vin̈. Axo ix c'och vin̈ d'a spatic smam snun chi', ix yac'an noc' yalchab' chi' vin̈ slo eb'. Maj yal-laj vin̈ d'a eb' tato a d'a yol sjoyumteal sb'aquil noc' choj ix yiq'uelta noc' yalchab' chi' vin̈. \p \v 10 Ix emc'och smam snun vin̈ chi' d'a spat ix cob'es chi', ix yac'anoch jun q'uin̈ yic nupnajel vin̈aj Sansón chi', ichataxon sb'eyb'al eb' vin̈ quelemtac d'a jun chon̈ab' chi'. \v 11 Ayic ix yilan vin̈aj Sansón eb' vin̈ filisteo chi', ix yavtancot 30 eb' vin̈ quelemtac eb' vin̈ yic syil q'uin̈ nupnajel chi' eb' vin̈. \v 12 Ix yalan vin̈aj Sansón d'a eb' vin̈ quelemtac chi' icha tic: \p —Ay jun lolonel ol val d'ayex, a exxo ol e na'a tas syalelc'ochi: Tato a d'a uque' c'ual q'uin̈ tic ol eyal tas syalelc'ochi, ol vac' junjunoc e pichul nab'a lino yed' junjunoc e pichul yic q'uin̈. \v 13 Tato man̈ ol nachajel eyuj jun, a ex ol eyac' junjunoc c'apac nab'a lino chi' d'ayin yed' junjunoc mojan̈ in pichul yic q'uin̈, xchi vin̈. \p Ix tac'vi eb' vin̈ d'a vin̈ icha tic: \p —Al naic cab' an, ol cab'i tas jun lolonel chi', xchi eb' vin̈. \p \v 14 Ix yalan vin̈ icha tic: \q1 A d'a junoc chivajum, ata' ix elta tas tz'uc'chaji. \q1 A d'a jun te ay yip, ata' ix elta tas te chi', xchi vin̈. \p Axo d'a yoxil c'ual q'uin̈ chi', maj yal-laj spacan jun lolonel chi' eb' vin̈ quelemtac chi'. \v 15 Yuj chi' axo d'a schan̈il c'ual, ix yalan eb' vin̈ d'a ix yetb'eyum vin̈aj Sansón chi' icha tic: \p —Montej ab' d'a vin̈ etb'eyum chi' tas syalelc'och jun lolonel ix yal vin̈ d'ayon̈, slajvi chi' tzalan d'ayon̈. Tato maay, ol ach co n̈ustz'a yed' a mam a nun yed' masanil mach ayec' d'a yol a pat tic. Ichato ton̈ej tzon̈ eyavtejcot d'a tic, yic tze c'ananec' tas ay d'ayon̈, xchi eb' vin̈ d'a ix. \p \v 16 Ix lajvi chi', van yoc' ix, ix b'at yalan ix d'a vin̈aj Sansón chi': \p —Tzin a chac a ach tic. Max in a xajanejlaj. Ix al jun a lolonel yic snael eb' vin̈ vetchon̈ab', palta man̈ val jab'oc tzal d'ayin tas syalelc'ochi, xchi ix d'a vin̈. \p Ix tac'vi vin̈ d'a ix icha tic: \p —Max valtax d'a in mam in nun, atob' val d'ayach ol vala', xchi vin̈. \p \v 17 Ix och val ijan ix yoc' d'a vin̈ d'a uque' c'ual chi', yuj chi' axo d'a yuquil c'ual chi', ix yalan vin̈ d'a ix tas syalelc'ochi. Ixn̈ej lajvi yab'an ix, ix b'at yalan ix d'a eb' yetchon̈ab' chi'. \v 18 Axo d'a q'uic'b'alil d'a yuquil c'ual chi', ix b'at yalan eb' vin̈ d'a vin̈aj Sansón chi' icha tic: \q1 Malaj junocxo tas te chi' d'a yichan̈ noc' yalchab'. \q1 Malaj pax junocxo te ay yip d'a yichan̈ noc' choj, xchi eb' vin̈. \p Ix tac'vi vin̈ icha tic: \p Yujn̈ej to ix e montej eyab' d'a ix vetb'eyum tic, yuj chi' ix nachaj eyalan tas syalelc'ochi, xchi vin̈. \p \v 19 Ix lajvi chi' ix ochxi Yespíritu Jehová d'a vin̈, ix te och yip vin̈. Ix b'at vin̈ d'a chon̈ab' Ascalón, ix b'at smac'ancham 30 eb' vin̈ filisteo vin̈ ta'. A spichul eb' vin̈ ayochi, a ix yiq'uelta vin̈, ix yac'an vin̈ stojoloc tas ix yal chi'. Ix lajvi chi', van ste chichon sc'ol vin̈ ix meltzaj vin̈ d'a spat vin̈ smam. \v 20 Axo ix yetb'eyum vin̈ chi', a d'a jun vin̈ ajun yed' vin̈ d'a jun q'uin̈ chi', a d'a vin̈ ix ac'ji ix. \c 15 \p \v 1 Ix ec' jab'xo tiempo, ix b'atxi vin̈aj Sansón chi' yil ix yetb'eyum chi' yalani, yed'nac jun noc' yune' chiva vin̈. A d'a jun tiempoal chi' vanxo syamchajoch sjochchaj ixim trigo. Axo ix c'och vin̈, ix yalan vin̈ d'a vin̈ sn̈i' icha tic: \p —Tzin nib'ej tzin och vil ix vetb'eyum d'a yol scuarto, xchi vin̈. \p Majxo chajiochlaj vin̈ yuj vin̈ sn̈i' chi'. \v 2 An̈ej to ix yal vin̈ d'a vin̈ icha tic: \p —A in naani to man̈xalaj a gana d'a ix, yuj chi' ix vac' ix d'a jun vin̈ ajun ed'oc d'a q'uin̈ chi'. Palta ay val junxo ix snulej ix tzac'anto d'ay, te ec'b'alto svach'il yilji ix d'a yichan̈ ix etb'eyum chi', syal a ix tzic'b'ati, xchi vin̈ sn̈i' vin̈ chi'. \p \v 3 Ix tac'vi vin̈ d'a vin̈ sn̈i' chi' icha tic: \p —A ticnaic jun, max yal-laj scotcan d'a vib'an̈ yuj tas ol vutoc eb' etchon̈ab' tic yuj in pacan in b'a, xchi vin̈. \p \v 4 Ix b'at vin̈ b'ian, ix b'at syamancot 300 noc' vaax vin̈, ix stzec'anoch junjun tob'an te taj vin̈ d'a sn̈e chatacvan̈ noc'. \v 5 Ix lajvi chi', ix yac'anoch sc'ac'al te' vin̈, ix yactanb'at noc' vin̈ d'a scal ixim strigo eb' vin̈ filisteo chi'. Masanil ixim cun̈cun̈b'axo yaj sjochchaji yed' ixim aytooch d'a yoc ix tz'ab'ati. Ix tz'apaxb'at te' uva yed' te' olivo. \v 6 Ix och ijan eb' filisteo sc'anb'aneq'ui mach ix c'ulan jun chi'. Ix alchaj d'a eb' to a vin̈aj Sansón, yujto ix chichon sc'ol vin̈ yuj tas ix utaj yuj vin̈ sn̈i', vin̈ aj Timnat, to ix ic'jiec' ix yetb'eyum vin̈, ix ac'ji ix d'a jun vin̈ ajun yed' vin̈ d'a q'uin̈ yic snupnajel. Yuj chi' ix javi eb' filisteo sn̈usantz'a ix ix chi' yed' smam. \v 7 Ix lajvi chi', ix yalan vin̈aj Sansón chi' icha tic: \p —Yujto icha tic ix e c'ulej, yuj chi' man̈ ol in och vaan ex vixtani, masanto ol vac'canec' in pac d'ayex, xchi vin̈. \p \v 8 Ix cot val yoval vin̈ sic'lab'il, yuj chi' tzijtum anima ix smac'cham vin̈. Ix lajvi chi' ix b'at cajnaj vin̈ d'a q'uen n̈aq'ueen d'a Etam. \s1 A sb'aquil yalan̈ sti' noc' b'uru \p \v 9 Ix javi eb' vin̈ filisteo sb'oq'ue scampamento d'a yol yic Judá d'a slac'anil Lehi. \v 10 Ix sc'anb'an eb' vin̈ aj Judá chi' d'a eb' vin̈: \p —¿Tas yuj tzex javi eyac' oval qued'oc? xchi eb' vin̈. \p Ix tac'vi eb' vin̈ filisteo chi': \p —A vin̈aj Sansón tzul co yama', ol cac'anoch syaelal vin̈, yujto nivan chucal ix yac' vin̈ d'ayon̈, xchi eb' vin̈. \p \v 11 Ayic ix yab'an jun chi' eb' vin̈ aj Judá chi', oxe' mil eb' vin̈ ix b'at ilan vin̈aj Sansón d'a q'uen n̈aq'ueen d'a Etam chi', ix yalan eb' vin̈ d'a vin̈: \p —¿Tom man̈ ojtacoc to ayon̈ och d'a yol sc'ab' eb' vin̈ filisteo tic? ¿Tas yuj tzac'och chucal d'a co cal yed' eb' vin̈? xchi eb' vin̈ d'a vin̈. \p Ix tac'vi vin̈ d'a eb' vin̈: \p —Icha in yutej eb' vin̈, icha pax ix vutej eb' vin̈, xchi vin̈. \p \v 12 Ix yalan eb' vin̈ d'a vin̈ icha tic: \p —Yuj chi' to tzul ach co tzec'b'at ticnaic yic b'at ach cac'an d'a eb' vin̈ chi', xchi eb' vin̈. \p Ix tac'vi vin̈ d'a eb' vin̈: \p —Aq'uec e ti' d'ayin an, tato yel man̈ ol in e milchamlaj, xchi vin̈. \p \v 13 Ix tac'vi eb' vin̈ d'a vin̈ icha tic: \p —Maay, man̈ ol ach co milchamlaj, an̈ej to ol ach co tzec'b'ati, b'at ach cac'an d'a eb' vin̈ filisteo chi', xchi eb' vin̈. \p Ix lajvi chi', ix stzec'an vin̈ eb' vin̈ d'a chab' ch'an̈ lasu te ac'to, ix yic'anelta vin̈ eb' vin̈ d'a yol q'uen n̈aq'ueen chi'. \p \v 14 Axo ix c'och eb' vin̈ d'a Lehi chi', ix cot eb' vin̈ filisteo scha eb' vin̈, toxon̈ej tz'avaj eb' vin̈ yuj tzalajc'olal. Elan̈chamel ix ochxi Yespíritu Jehová d'a vin̈aj Sansón chi', ix te och yip vin̈, ix sd'in̈chitanb'at chab' lasu chi' vin̈, icha tz'aj sn̈ic'chajb'at junoc c'apac c'apac tz'anac, ix em lan̈naj ch'an̈ d'a sc'ab' vin̈. \v 15 Elan̈chamel ix yic'q'ue jun sb'aquil yalan̈ sti' noc' b'uru vin̈, yaxtacto val jun b'ac chi'. A yed' jun b'ac chi', mil eb' vin̈ filisteo chi' ix smac'cham vin̈. \v 16 Ix lajvi chi' ix yalan vin̈: \q1 An̈ej jun sb'aquil yalan̈ sti' noc' b'uru ix vac'lab'ej, \q1 cun̈cun̈b'a ix ajcan eb' chamnac vuuj. \q1 Yujn̈ej jun sb'aquil yalan̈ sti' noc' b'uru, \q1 mil val vinac ix in mac'chamoc, xchi vin̈. \p \v 17 Ix lajvi yalan jun chi' vin̈, ix sjulancanel jun sb'aquil yalan̈ sti' noc' b'uru chi' vin̈. Yuj chi' a jun lugar chi', Ramat-lehi ix sb'iejcani, syalelc'ochi, “tzalan b'aquil yalan̈ sti' noc' noc'”. \v 18 Ix te tacji sti' vin̈aj Sansón chi', yuj chi' ix yavtej Jehová vin̈, ix yalan vin̈: \p —A ach ix ac' vip, yuj chi' ix vac' ganar eb' vin̈ filisteo tic, palta ¿tom ol in a cha cham a in a checab' in tic yuj taquin̈tial d'a yol sc'ab' juntzan̈ ch'oc chon̈ab'il tic? xchi vin̈. \p \v 19 Ix lajvi chi', ix pac'q'ueta jun a a' d'a Lehi chi' yuj Jehová. Ix yuc'an a' vin̈, ix jax stzalajc'olal vin̈, ix te ochxi yip vin̈ ix yab'i. Yuj chi', a jun a yune' a' chi', En-hacore ix sb'iejcan a', syalelc'ochi “yuc'b'ila' mach tz'avajq'uei”. A jun a' chi', ix cann̈ej a' d'a Lehi chi'. \p \v 20 A vin̈aj Sansón chi', 20 ab'il ix och vin̈ yajaliloc eb' israel chi', yacb'an ayoch eb' d'a yol sc'ab' eb' filisteo. \c 16 \s1 Ix xid'ec' vin̈aj Sansón d'a Gaza \p \v 1 Ay jun c'ual, ix xid'ec' vin̈aj Sansón d'a Gaza. Ata' ix yil jun ix ajmul ix vin̈, ix och vin̈ d'a yol spat ix, ix vaycan vin̈ yed' ix d'a jun ac'val chi'. \v 2 Ayic ix yab'an eb' aj Gaza chi' to ata' ayec' vin̈, ix yoyan sb'a eb' d'a spatictac pat chi', ix stan̈van spuertail chon̈ab' eb' d'a jun ac'val chi'. Numan yaj eb', ix smaclan eb' yec' ac'val chi'. Ix snaan eb' to a d'a q'uin̈ib'alil d'a junxo c'u ol smilcham vin̈ eb'. \v 3 Palta axo vin̈aj Sansón chi', ix stan̈vej vin̈ yoch chimilac'val, ix q'ue vaan vin̈. Ix b'at vin̈ d'a spuertail chon̈ab' chi', ix schocanelta jun nivan puerta chi' vin̈ yed' smarcoal. Ix sjolom jen̈jab'an vin̈, ix b'at yac'ancan vin̈ d'a jolom vitz d'a yichan̈ Hebrón. \s1 A vin̈aj Sansón yed' ix Dalila \p \v 4 Ix lajvi chi', ix ochpax spensar vin̈ d'a jun ix scuchan Dalila cajan d'a jun ch'olan scuch Sorec. \v 5 Yuj chi', ix b'at lolon eb' vin̈ yajalil eb' filisteo yed' ix Dalila chi', ix yalan eb' vin̈ d'a ix icha tic: \p —Tza montej val vin̈aj Sansón chi', tza c'anb'an d'a vin̈ b'ajtil scot jantac yip vin̈ chi', tas val scutej cac'an ganar vin̈ co tzec'ani, yic vach' maxtzac yal-laj scolan sb'a vin̈. Junjun on̈ ol cac' mil 100 siclo q'uen plata d'ayach a tojoloc, xchi eb' vin̈ d'a ix. \p \v 6 Ix yalan ix d'a vin̈aj Sansón chi' icha tic: \p —Tzin tevi d'ayach, to tzal d'ayin b'ajtil scot jantac ip tic, ¿ay am val tas tz'aj a tzec'ji yic maxtzac yal-laj a colan a b'a? xchi ix d'a vin̈. \p \v 7 Ix tac'vi vin̈ d'a ix icha tic: \p —Tato tzin tzec'chaj d'a uqueoc ch'an̈ ch'an̈ manto juneloc sc'anchaji, tz'el vip tic, icha yip junoc comon anima tzin ajcani, xchi vin̈ d'a ix. \p \v 8 Yuj chi', a eb' yajalil eb' filisteo chi' ix ic'anb'at uque' ch'an̈ ch'an̈ chi' d'a ix Dalila chi', ix stzec'an vin̈aj Sansón chi' ix. \v 9 Ay juntzan̈ eb' vin̈ toxo ix sc'ub'ejel sb'a d'a yol spat ix chi', yuj chi' te chaan̈ ix el yav ix: \p —Sansón, sjavi eb' vin̈ filisteo ach smilchamoc, xchi ix. \p D'a val jun rato chi', ix sd'in̈chitanb'at juntzan̈ ch'an̈ ch'an̈ chi' vin̈. Icha sc'unal sd'in̈chaj junoc an̈ ch'al tz'aeltac, icha chi' ix yutej ch'an̈ vin̈. Axo eb' filisteo chi' maj nachajel-laj yuj eb' b'ajtil scot yip vin̈ chi'. \v 10 Ix yalanxi ix d'a vin̈: \p —Te chuc ach, ix a musej val in sat. Ix esej d'ayin. A ticnaic tzin tevi d'ayach to tzal d'ayin tas val tz'aj a tzec'chaji, xchi ix. \p \v 11 Ix tac'vi vin̈ icha tic: \p —Tato tzatz tzin utej a tzec'an yed' ch'an̈ lasu manta b'aj sc'anchaji, tz'el vip, icha yip junoc comon anima tzin ajcani, xchi vin̈ d'a ix. \p \v 12 Yuj chi', ix say juntzan̈ ch'an̈ lasu chi' ix, ix stzec'an vin̈ ix d'a ch'an̈. Ix elxi yav ix: \p —Sansón, sjavi eb' vin̈ filisteo ach smilchamoc, xchi ix. \p An̈eja' d'a junelxo chi' ayxo eb' vin̈ ix sc'ub'ejel sb'a d'a yol scuarto ix. Icha val tz'aj sd'in̈chaj an̈ ch'al, icha chi' ix yutej ch'an̈ lasu chi' vin̈. \v 13 Ix yalanxi ix d'a vin̈ icha tic: \p —Ichan̈ej tic in ixtani. Tzesejn̈ej d'ayin. Al val d'ayin tas val tz'aj ach co tzec'ani, xchi ix. \p Ix tac'vi vin̈ d'a ix: \p —Tato uque' tzutej a pach'uch'an xil in jolom jucan tic yed' an̈ ch'al, tzatz tzutejcanoch d'a te' jal-lab', tato icha chi', tz'elcan vip, icha val yip junoc comon anima tzin ajcani, xchi vin̈ d'a ix. \p Ix b'oji vay vin̈ yuj ix. Ayic toxo ix vay vin̈ chi', ix sjalancanoch xil sjolom vin̈ chi' ix yed' an̈ ch'al d'a te' jal-lab' chi'. \v 14 Ix stzatzb'itanem te' jal-lab' chi' ix, ix avaj ix: \p —Sansón, sjavi eb' vin̈ filisteo ach smilchamoc, xchi ix. Ix q'ue jucnaj vin̈, ix stoc'anq'ueta te jal-lab' chi' vin̈ yed' an̈ ch'al chi'. \v 15 Yuj chi' ix yalan ix d'a vin̈ icha tic: \p —A ach tic, te esalvum ach. ¿Tas yuj tzala' to tzin a xajanej? Yoxelalxo in ixtan tic. Man̈ jab'oc tzal d'ayin b'ajtil scot jantac ip tic, xchi ix. \p \v 16 Junjun c'u ayn̈ejoch ijan ix sc'anb'an d'a vin̈ b'ajtil scot yip vin̈ chi', yuj chi' ix tzactzajq'ue vin̈ yed' ix. \v 17 Yuj chi' ix yalelta vin̈, b'ajtil scot yip vin̈ chi', ix yalan vin̈: \p —Manto juneloc sjoxjiel xil in jolom yictax in alji, yujto ayic manto in alji chi', ix in sic'jicanel yuj Dios yic tzin och nazareoal, syalelc'ochi to yictaxon Dios vaji. Yuj chi' tato ay mach sjoxanel xil in jolom tic, tz'elcan vip chi', icha junoc comon anima tzin ajcani, xchi vin̈. \p \v 18 Ix nachajel yuj ix to a ticnaic yel syal vin̈. Ix yalanb'at ix d'a eb' vin̈ yajalil eb' filisteo chi' icha tic: \p —A ticnaic, cotan̈ec d'a val junelxo tic, toxo ix yalelta vin̈ tas yuj te ay yip vin̈ chi', xchi ix. \p Yuj chi' ix c'och eb' vin̈ yil ix, yed'nac q'uen tumin eb' vin̈. \p \v 19 Ix yac'an vay vin̈aj Sansón chi' ix d'a sat xub', ix yavtan jun vin̈ joxvajum ix. Axo jun vin̈ chi' ix joxanel uque' macan̈ xil sjolom vin̈ pach'uch'ab'il chi'. Icha chi' ix aj yel yip vin̈ yuj ix, majxo yal scolan sb'a vin̈. \v 20 Ix avaj ix icha tic: \p —Sansón, sjavi eb' vin̈ filisteo ach smilchamoc, xchi ix. \p Ix el svayan̈ vin̈, am snaan vin̈ to olto yal scolan sb'a vin̈ ichataxon d'a juntac el. Man̈ yojtacoc vin̈ tato toxo ix actajcan vin̈ yuj Jehová. \v 21 Ix lajvi chi', ix ja eb' vin̈ filisteo, ix stzec'an vin̈ eb' vin̈, ix yic'anq'ueta yol sat vin̈ eb' vin̈, ix yic'anb'at vin̈ eb' vin̈ d'a chon̈ab' Gaza. Ata' ix yac'och q'uen cadena nab'a bronce eb' vin̈ d'a vin̈. Ix yac'anoch vin̈ eb' vin̈ d'a preso. Ix yac'anoch vin̈ eb' vin̈ munlajel d'a q'uen jaxum trigo d'a yol preso chi'. \v 22 Palta axo xil sjolom vin̈, ix syamxioch sq'uib'i. \s1 A schamel vin̈aj Sansón \p \v 23 Ix smolb'an sb'a eb' yajalil eb' filisteo d'a tzalajc'olal, yujto ix yamchaj vin̈aj Sansón yuj eb', ix yac'an silab' eb' d'a scomon diosal scuch Dagón, ix och ijan eb' sb'itan icha tic: \q1 A co diosal tic ix ac'anoch vin̈aj Sansón d'a yol co c'ab'. Aton jun vin̈ cajc'ool, xchi eb'. \p \v 24 An̈eja' pax eb' anima, ayic ix yilanoch vin̈aj Sansón chi' eb', ix sb'itan sdiosal eb' icha tic: \q1 A co diosal ix ac'anoch jun vin̈ cajc'ol d'a yol co c'ab', \q1 a vin̈ n̈usannactz'a cavb'en. \q1 Tzijtum eb' quetchon̈ab' smac'naccham vin̈, xchi eb'. \p \v 25 Ix te tzalaj eb' anima chi', ix sc'anancot vin̈aj Sansón chi' eb' yic smatz'an vin̈ eb'. Ix yic'anelta vin̈ eb' d'a yol preso, ix yac'anoch vin̈ eb' d'a scal snan̈al yoyal stemplo eb', yic syixtan vin̈ eb'. \v 26 Ix yalan vin̈ d'a jun vin̈ quelem unin ed'jinac: \p —Iq'uinb'at d'a yoyal snan̈al yol templo tic, d'a juntzan̈ yipumal yaji yic tzin och ijan jab'oc d'ay, xchi vin̈. \p \v 27 Masanil eb' yajalil chon̈ab', molanec' eb' d'a yol templo chi', te b'ud'an yuj anima, eb' vin̈ vinac yed' eb' ix ix. Ay am oxe' miloc anima ayq'ue d'a schab'il piso, van smatz'an eb' tas tz'utaj vin̈aj Sansón chi'. \v 28 Ix lajvi chi', ix yalan vin̈ d'a Jehová: Ach in Dios Vajalil, tzin c'an d'ayach to tzin a nacot d'a junelxo tic, tzac'an vip yic tzin pacan in b'a d'a eb' vin̈ filisteo tic, yujto ix yic'q'ueta yol in sat eb' vin̈, xchi vin̈. \v 29 Ix och vetz'vetz' vin̈ d'a chab' nivac yoyal templo chi' d'a snan̈al yool, aton juntzan̈ cuchjinac yalil jun templo chi'. \v 30 Ix el yav vin̈ ix yalan vin̈: Junn̈ejocab' tz'aj in cham yed' eb' vin̈ filisteo tic, xchi vin̈. \p Ix lajvi chi' ix yac'an yip vin̈ yecan lan̈chaj chab' nivac yoyal templo chi'. Ix cot lan̈naj templo chi' d'a yib'an̈ masanil eb' yajalil chon̈ab' chi' yed' d'a yib'an̈ masanil anima ayec' ta'. Ec'alto sb'isul anima ix cham yuj vin̈ ayic ix cham vin̈ chi' d'a yichan̈ eb' ix smac'cham vin̈ ayic pitzanto. \p \v 31 Ix lajvi chi', ix c'och eb' yuc'tac vin̈ yed' sc'ab' yoc vin̈, ix b'at yic'ancot snivanil vin̈ chi' eb'. Ix smucan eb' d'a snan̈al Zora yed' Estaol b'aj mucan vin̈ smam vin̈, aton vin̈aj Manoa. A vin̈aj Sansón chi', 20 ab'il ix yac' yajalil vin̈ d'a Israel. \c 17 \s1 Jun stemplo vin̈aj Micaía \p \v 1 A d'a tzalquixtac d'a yol yic eb' yin̈tilal Efraín, ata' ec'nac cajan jun vin̈ scuchan Micaía. \v 2 A jun vin̈ chi', ix yal vin̈ d'a ix snun icha tic: \p —Ayic ix elc'ajel q'uen mil cien siclo plata d'ayach, ix a catab'ej jun elc'um chi'. Ix vab' alan juntzan̈ chi'. Palta a d'ayin ayec' q'ueen, a in ix velq'uej q'uen d'ayach, xchi vin̈ d'a ix snun chi'. \p Ix yalan ix snun vin̈ chi' d'ay: \p —Yac'ocab' svach'c'olal Jehová d'a ib'an̈ ach vune', xchi ix. \p \v 3 Ayic ix yac'anxi q'uen vin̈ d'a ix snun chi', ix yalan ix: \p —Ach vune', a ticnaic a q'uen tumin tic, svac' q'uen d'a Jehová, yic sb'oji junoc comon dios tzeyb'il yed' junoc sb'oji d'a yol molde, yuj chi' a in svac'xi q'uen d'ayach, xchi ix. \p \v 4 Palta ix yac'anxi q'uen plata chi' vin̈ d'a ix snun chi'. Ix yac'an 200 siclo q'uen ix d'a jun vin̈ b'oum plata chi', yic sb'oji juntzan̈ ix yal ix chi'. Ix lajvi chi', ix yac'anoch ix d'a yol spat vin̈aj Micaía chi'. \p \v 5 A spat vin̈aj Micaía chi', spatiltaxon comon dios. B'ob'ilxo jun chaleca yic sacerdote yed' juntzan̈xo yechel yuj vin̈. Axo jun vin̈ yuninal vin̈ yac'nacxooch sacerdoteal. \v 6 A d'a jun tiempoal chi', malaj sreyal eb' israel, yuj chi' junjun eb' sb'oan icha tas snib'ej. \p \v 7 A d'a chon̈ab' Belén d'a yol yic Judá, cajan jun vin̈ quelem levita. \v 8 Ix el vin̈ d'a yol yic Belén chi', ix b'at vin̈ say b'aj b'at cajnajoc. Ix ec'n̈ej vin̈ d'a tzalquixtac d'a yol yic Efraín, ix c'och vin̈ d'a spat vin̈aj Micaía chi'. \p \v 9 —¿B'ajtil cajan ach? xchi vin̈aj Micaía chi' d'a vin̈. Ix yalan vin̈: \p —A d'a Belén d'a yol yic Judá ix in coti. A in tic levita in, van in sayanec' b'aj ol in cajnajoc, xchi vin̈. \p \v 10 —Tato icha chi', canan̈ ved' d'a in pat tic, yic vach' tzach och in sacerdoteoc, icha val in mam ol ach ajoc. Ol vac' lajun̈eoc siclo plata a tojoloc d'a junjun ab'il. Ol vac'anpax a pichul yed' a vael, xchi vin̈aj Micaía chi' d'a vin̈. \p \v 11 Ix schaan sc'ol vin̈ scan cajan yed' vin̈aj Micaía chi', icha val yuninal vin̈ ix yutej vin̈. \v 12 Ix yac'anoch jun vin̈ levita chi' vin̈ sacerdoteoc, icha chi' ix aj scajnajcan vin̈ yed' vin̈. \v 13 Ix snaan vin̈aj Micaía chi' to ol scha' svach'c'olal Jehová vin̈, yujto a jun vin̈ levita ayoch sacerdoteoc vin̈. \c 18 \s1 A vin̈aj Micaía yed' eb' yin̈tilal Dan \p \v 1 A d'a jun tiempoal chi', malaj sreyal eb' israel ayochi. A eb' yin̈tilal Dan, mantalaj smacb'en eb' d'a scal eb' yetisraelal, yujto maj yiq'uec'laj slum eb' ac'b'il d'ay, yuj chi' van yec' eb' say b'aj scajnaji. \v 2 Yuj chi' ix schecb'at ovan̈ eb' soldado eb' te tec'an, yic sb'at eb' sayoj lum b'aj scajnaji. Ix el eb' ovan̈ chi' d'a chon̈ab' Zora yed' d'a Estaol, ix ec' eb' d'a tzalquixtac d'a yol yic Efraín, ix c'och eb' d'a spat vin̈aj Micaía chi'. Ata' ix can eb' d'a jun ac'val chi'. \v 3 Ayic vanxo sc'och eb' d'a slac'anil spat vin̈aj Micaía chi', ix yab'an eb' slolon vin̈ quelem chi', ix yojtaquejel eb' to ch'oc chon̈ab'il vin̈, ix b'at sc'anb'an eb' d'a vin̈ icha tic: \p —¿Mach ach ic'ancot d'a tic? ¿Tas yuj ayachec' d'a tic? ¿Tas tzul a c'ulej? xchi eb' d'a vin̈. \p \v 4 Ix yalan vin̈ d'a eb' yuj strato ix sb'o yed' vin̈aj Micaía chi', yic tz'och vin̈ sacerdoteoc vin̈. \v 5 Ix lajvi chi', ix yalan eb' d'a vin̈: \p —C'anb'ej d'a Dios cuuj, tato vach' ol aj yelc'och jun b'aj van co b'at tic, xchi eb' d'a vin̈. \p \v 6 Ix yalan vin̈ d'a eb': \p —Junc'olal tzex b'ati, yujto scha sc'ol Jehová tas van e c'ulan tic, xchi vin̈ d'a eb'. \p \v 7 Yuj chi' ix b'atxi eb' ovan̈ ilum luum chi', ix c'och eb' d'a chon̈ab' Lais. A eb' anima d'a jun chon̈ab' chi' te malaj tas sna eb', icha sb'eyb'al eb' sidonio. A eb' chi', ayec' eb' d'a tzalajc'olal yed' d'a junc'olal, malaj jab'oc tas syac' palta d'a eb', te najat scan chon̈ab' Sidón d'a eb', malaj mach ay yalan yic d'a eb', yic sb'a eb' sch'ocoj. \v 8 Ix lajvi chi', ix meltzaj eb' ilum lum chi' d'a Zora yed' d'a Estaol, b'aj aycan juntzan̈xo yetb'eyum eb'. Ix sc'anb'an eb' aycan chi' d'a eb' icha tic: \p —¿Tas ix aj b'aj ix ex co checb'at chi'? xchi eb'. \p Ix tac'vi eb' ilum lum chi': \p \v 9 —Ix ec' quil jun macan̈ lum luum chi' smasanil, ix quila' to te vach' luum. Coyec, b'at caq'uec oval yed' eb' cajan ta'. Malaj mach ton̈ej scan c'ojan d'a tic tato malaj jab'oc tas sc'ulej. Coyec quiq'uec' jun luum chi'. \v 10 A eb' anima cajan ta', junc'olal yaj eb', te levan luum, malaj tas syac' palta ta'. A Dios ol ac'an lum d'ayon̈, xchi eb'. \p \v 11 Ay 600 eb' vin̈ vinac d'a yin̈tilal Dan ix el d'a Zora yed' d'a Estaol chi', yed'nac yalyuninal junjun eb'. Te ay syamc'ab' eb' yic oval smasanil. \v 12 Ix c'och eb' d'a Quiriat-jearim d'a yol yic Judá. Ix sb'oanq'ue scampamento eb' d'a stojolal b'aj tz'em c'u d'a Quiriat-jearim chi', aton jun lugar chi' scampamento vin̈aj Dan ix sb'iejcani. \v 13 Ix elxi eb' ta', ix ec' eb' d'a tzalquixtac d'a yol yic Efraín. Ix c'och eb' d'a slac'anil spat vin̈aj Micaía. \v 14 A eb' ovan̈ xid'naquec' iloj lum d'a Lais chi', ix yal eb' d'a eb' yetb'eyum chi': \p —Ab'ec, a d'a yol juntzan̈ pat tic ay jun chaleca yed' jun yechel tzeyb'il ayoch plata d'ay yed' jun comon dios b'ob'il d'a yol molde. Ay pax juntzan̈xo comon dios. ¿Tas val ol co c'uloc yed'oc tze na'a? xchi eb'. \p \v 15 Ix b'at eb' ovan̈ xid'naquec' iloj lum chi' b'aj cajan jun vin̈ quelem levita chi' d'a spat vin̈aj Micaía chi'. Ix c'och eb', ix sc'anb'an eb' janic' sc'ool vin̈. \v 16 Axo eb' 600 soldado yin̈tilal Dan chi', van stan̈vancan eb' d'a sti' puerta, yed'nac syamc'ab' eb' yic oval. \v 17 Axo eb' ovan̈ chi', ix q'ue eb' d'a yol pat yic syic'anelta juntzan̈ tic eb': Jun yechel tzeyb'il, jun yechel b'ob'il d'a yol molde, jun chaleca yed' juntzan̈xo cotac comon dios. Ix yic'anelta juntzan̈ chi' eb' yacb'an ayec' vin̈ sacerdote chi' yed' eb' 600 soldado chi' d'a ti' pat chi'. \p \v 18 Ayic ix yilan vin̈ sacerdote chi' to ix och eb' chi' d'a yol spat vin̈aj Micaía chi' yic syic'anelta juntzan̈ tastac chi' eb', ix yalan vin̈: \p —¿Tas tze c'ulej chi'? xchi vin̈ d'a eb'. \p \v 19 Ix yalan eb' d'a vin̈: \p —Tz'in xa chi, an̈ej to tzach b'at qued'oc. Sco nib'ej tzach och co sacerdoteoc, icha co mam ol ach ajoc. ¿Tom man̈ vach'oc tzab'i to tzach och sacerdoteal d'a junoc macan̈ yin̈tilal Israel, d'a yichan̈ to an̈ej d'a junoc patil anima? xchi eb'. \p \v 20 Ix scha sc'ol vin̈ sacerdote tas ix yal eb' chi'. Ix yic'anec' juntzan̈ chi' vin̈ d'a eb'. Ix och vin̈ d'a scal eb', ix b'at vin̈ yed' eb'. \v 21 Ix lajvi chi', ix b'atxi eb', b'ab'el eb' ix ix yed' eb' unin, noc' smolb'etzal noc' eb' yed' sc'ael eb'. Tzac'anxo ix b'at eb' soldado. \v 22 Najattacxo ix b'at eb', ichato chi' ix smolb'an sb'a vin̈aj Micaía yed' eb' yetchon̈ab', ix b'at eb' syam eb' yalani. \v 23 Axo yic ix c'och eb' d'a spatic eb' ix avaj eb'. Axo eb' yin̈tilal Dan chi', ix meltzajcot q'uelan eb', ix sc'anb'an eb' d'a vin̈aj Micaía chi': \p —¿Tas tzach ic'ani yuj chi' ed'nac juntzan̈ anima tic? xchi eb'. \p \v 24 Ix tac'vi vin̈ d'a eb': \p —A ex tic ix eyic'cot in diosal ix in b'o'o, ix eyic'anpaxcot vin̈ in sacerdote, man̈xo jab'oc tas ix eyactejcan d'ayin, tze tec'b'an e b'a e c'anb'an d'ayin tas tzin ic'ani, xchi vin̈ d'a eb'. \p \v 25 Ix yalan eb' d'a vin̈: \p —Malaj co gana to sq'ue a jaj avaj d'ayon̈, yujto a d'a co cal tic ay eb' vin̈ utzin sc'ool, axo ta tz'aji tzach satel eb' vin̈ yed' eb' ajun tic ed'oc, xchi eb'. \p \v 26 Ayic ix yilan vin̈aj Micaía chi' to te nivan eb' d'a yichan̈ vin̈, ix meltzaj vin̈ d'a spat. Axo eb' yin̈tilal Dan chi' ix b'atn̈ejcan eb' b'aj van sb'at chi'. \v 27 Ix yic'anb'at juntzan̈ tastac sb'onac vin̈aj Micaía chi' eb' yed' vin̈ sacerdote masanto ix c'och eb' d'a chon̈ab' Lais. A masanil eb' anima cajan d'a Lais chi', junc'olal yajec' eb', malaj tas sna' eb', yuj chi' te secojtac ix aj satel eb', ix n̈usjipaxtz'a schon̈ab' eb' chi' yuj eb' yin̈tilal Dan chi'. \v 28 A chon̈ab' Lais chi', a d'a yol yic Bet-rehob scani, te najatto ay d'a Sidón, malaj junoc mach ay yalan yic d'a eb', yuj chi' malaj mach ix colan eb'. A eb' yin̈tilal Dan chi', ix sb'oxiq'ue jun chon̈ab' chi' eb', ix cajnaj eb' ta'. \v 29 A d'a yalan̈taxo, Lais sb'i jun chon̈ab' chi', axo eb' ix ac'an sb'iej Dan, yic syac' b'inaj sb'i vin̈ smam yicham eb', aton vin̈aj Dan yuninal vin̈aj Israel. \v 30 Ata' ix sb'oq'ue jun yechel yed'nac eb' chi' yic tz'och eb' ejmelal d'ay. Axo sacerdote eb', aton vin̈aj Jonatán yin̈tilal Gersón yuninal vin̈aj Moisés. A eb' yin̈tilal vin̈aj Jonatán chi', ix ochn̈ej eb' sacerdoteal d'a eb' yin̈tilal Dan chi' masanto ayic ix ic'jib'at eb' israel d'a ch'oc chon̈ab'il. \v 31 A jun yechel ix sb'o vin̈aj Micaía chi', a ix och sdiosaloc eb' yin̈tilal Dan d'a masanil tiempo yacb'an ayec' scajnub' Dios d'a Silo. \c 19 \s1 A jun vin̈ levita yed' ix yetb'eyum \p \v 1 Ayic mantalaj sreyal eb' israel, ay jun vin̈ levita najattac yajcanb'at d'a tzalquixtac d'a yol yic Efraín. Ton̈ej scomon b'eyec' vin̈. Ay jun ix aj Belén d'a yol yic Judá ix yic' vin̈. \v 2 Palta ix mulan ix d'a yol sc'ab' vin̈, yuj chi' ix pax ix d'a spat vin̈ smam d'a Belén chi'. Ayic toxo ix el schan̈il ujal yajec' ix ta', \v 3 ix c'ochxi vin̈ levita chi' smontejxi ix, talaj scotxi ix yed' vin̈. Yed'nac jun vin̈ schecab' vin̈ yed' chavan̈ noc' b'uru. Ix chaji vin̈ yuj ix d'a spat vin̈ smam chi'. \v 4 An̈ejtona' ix chajipax vin̈ d'a tzalajc'olal yuj vin̈ smam ix chi'. Ix yalan vin̈ smam ix chi' to scan vin̈ yed' eb'. Yuj chi' oxe' c'ual ix can vin̈ yed' vin̈ schecab' chi' d'a spat vin̈ smam ix chi'. Ix va eb', ix yuc'an a' eb', ix vaypax eb' ta'. \v 5 Axo d'a schan̈il c'ual jun, ix q'ue vaan vin̈ d'a q'uin̈ib'alil yic smeltzaj eb' vin̈ yalani. Ayic vanxo smeltzaj eb' chi', ix yalan vin̈ sn̈i' vin̈ chi' d'ay: \p —Vaec junoc eyooch ichato chi' tzex b'ati yic vach' ay eyip ol ex b'eyoc, xchi vin̈. \p \v 6 Yuj chi' ix em c'ojan eb' sva'i, ix yuc'an a' eb', ix och tean vin̈ sn̈i' vin̈ chi' d'ay to scan junocxo ac'val vin̈ d'a tzalajc'olal. \v 7 Vach'chom ix q'ue lin̈an vin̈ yic smeltzaj vin̈ snaani, palta ix ochxi tean vin̈ sn̈i' vin̈ chi' d'ay, yuj chi' ix canxi vin̈. \p \v 8 Axo d'a yoil c'ual jun, ix q'ue vaan vin̈ d'a q'uin̈ib'alil yic smeltzaji, palta ix ochxi tean vin̈ sn̈i' vin̈ chi' d'ay yic sva'i, ichato chi' smeltzaj vin̈ yic vach' ay yip vin̈ sb'at d'a yoltac b'e. Ix va eb' yacb'an van sq'ue c'u. \v 9 Axo ix q'ue vaan vin̈ yic smeltzaj eb' yalani. Ix yalanxi vin̈ sn̈i' vin̈ chi' d'ay to toxo ix q'ue c'u, ix ochxi tean vin̈ d'a vin̈ yic scanxi vin̈ d'a junxo ac'val chi' d'a tzalajc'olal, axo d'a junxo c'u, sacb'i sb'at eb'. \v 10 Palta axo pax vin̈ levita chi', majxo yal-laj sc'ol vin̈ ix can d'a junxo ac'val chi', palta ix meltzajxon̈ej vin̈ yed' ix ix chi' yed' vin̈ schecab' vin̈ chi' yed' chavan̈ noc' sb'uru vin̈ ayoch stz'uum. Ayic ix c'och eb' d'a yichan̈ Jebús, aton chon̈ab' Jerusalén, vanxo yem c'u. \v 11 Ix yalan vin̈ checab' chi' d'a vin̈ levita chi': \p —¿Tas am xa chi, tato tzon̈ can d'a chon̈ab' Jebús tic d'a jun ac'val tic? xchi vin̈. \p \v 12 Ix yalan vin̈ levita chi' icha tic: \p —Maay, max on̈ canlaj vayan̈ d'a junoc chon̈ab' to man̈oc eb' quetisraelal cajan d'ay. Ol on̈ b'atn̈ej masanto ol on̈ c'och d'a chon̈ab' Gabaa. \v 13 A d'a Gabaa chi' ol on̈ vayoc, ma d'a Ramá, xchi vin̈. \p \v 14 Ix b'atn̈ej eb'. Vanxo sq'uic'b'i ix c'och eb' d'a Gabaa chi', d'a yol yic Benjamín. \v 15 Ix elcan eb' d'a yol b'e, ix b'atcan eb' d'a Gabaa. Ata' ol vay eb' snaani. Ix b'at em c'ojan eb' d'a mercado d'a jun chon̈ab' chi', yujto malaj mach ix ac'an sposado eb'. \p \v 16 Axo yic vanxo sq'ue ac'val ix ec' jun vin̈ icham vinac spetoj d'a smunlajel. A d'a tzalquixtac d'a yol yic Efraín ay schon̈ab' vin̈, palta cajan vin̈ d'a Gabaa d'a scal eb' yin̈tilal Benjamín d'a jun tiempoal chi'. \v 17 Ayic ix yilanoch jun vin̈ levita chi' vin̈ icham vinac chi', ix sc'anb'an vin̈ icha tic: \p —¿B'ajtil ex coti, b'ajpax tzex b'ati? xchi vin̈ d'a vin̈. \p \v 18 Ix tac'vi vin̈ levita chi' icha tic: \p —Ton̈ej tzon̈ ec' d'a tic. Co petoj d'a Belén. Van co pax d'a co chon̈ab' najat d'a tzalquixtac d'a yol yic Efraín. Ix on̈ ec' jaye' c'ual d'a Belén chi', axo ticnaic jun, van co b'at d'a scajnub' Jehová, palta malaj junoc mach tz'ac'an co posado d'a tic. \v 19 Ay yan̈ noc' in b'uru tic, ay pax co vael yed' ix vetb'eyum tic yed' vin̈ in checab' tic. Malaj tas syac' palta d'ayon̈, xchi vin̈. \p \v 20 Ix tac'vi vin̈ icham vinac chi' d'a vin̈: \p —Malaj tas tza na', a in ol vac' masanil tas ol och eyuj, max yal in c'ol tzex can d'a mercado tic d'a d'ac'valil tic, xchi vin̈. \p \v 21 Yuj chi' ix yic'b'at eb' vin̈ icham chi' d'a spat, ix yac'an svael noc' sb'uru vin̈ chi' vin̈. Ix lajvi chi', ix sb'ican yoc eb', ix va eb', ix yuc'an a eb'. \v 22 Yacb'an van stzalaj eb', ix ja n̈ilnaj juntzan̈ eb' vin̈ puch vinac aj chon̈ab' chi' d'a spatictac te' pat chi'. Ix och ijan eb' spon̈ub'tan̈an och te' puerta chi', ix yalan eb' d'a vin̈ icham vinac chi': \p —Aq'uelta jun vin̈ ix vaycan chi' d'ayach. Co gana squixtej vin̈, xchi eb' vin̈. \p \v 23 Ix elta vin̈ aj pat chi', ix yalan vin̈ d'a eb': \p —Maay ex vetanimail. Man̈ e na eyac' chucal chi' d'a jun vin̈ anima ayec' posado tic d'ayin. \v 24 Ina jun ix visil cob'esto yed' pax jun ix ix yed'nac jun vin̈ vinac tic. A eb' ix tic, syal vac'anel eb' ix d'ayex yic tze c'ulan tas e gana chi' d'a eb' ix, palta man̈ e c'ulej chucal chi' d'a jun vin̈ tic, xchi vin̈. \p \v 25 Palta maj schalaj yab' eb' vin̈ tas ix yal vin̈ icham vinac chi'. Ix spechanelta ix yetb'eyum vin̈ levita chi' d'a yol calle. Ix yixtan ix eb' vin̈ ix ec' ac'val, masanto ix sacb'i, ichato chi' ix yactancan ix eb' vin̈. \v 26 Vanxo sacb'i, ix b'at ix d'a spat vin̈ icham vinac b'aj ayec' vin̈ yetb'eyum chi', axo yic c'och ix d'a ti' pat chi', ix telvi ix, ix cham ix. \v 27 Ayic ix q'ue vaan vin̈ levita chi' d'a q'uin̈ib'alil, ix sjacan spuertail te' pat chi' vin̈ yic smeltzaji. Ix yilan vin̈, pac'jab'ec' ix yetb'eyum vin̈ chi' d'a ti' pat chi', jichancanb'at sc'ab' ix d'a yib'an̈ smarcoal sti' te' pat chi'. \v 28 Ix yalan vin̈ d'a ix: \p —Q'uean̈ vaan, con̈, xchi vin̈ d'a ix. \p Palta majxo tac'voclaj ix. Ix yic'anq'ue van snivanil ix chi' vin̈, ix yac'anq'ue vin̈ d'a yib'an̈ noc' b'uru, ix yic'anb'at vin̈ d'a spat. \v 29 Ayic ix c'och vin̈ d'a spat chi', ix xicanb'at snivanil ix yetb'eyum vin̈ chi'. Lajchave' ix yutej vin̈ xicanb'ati. Ix laj yac'anb'at vin̈ d'a masanil yol smacb'en eb' yetisraelal. \v 30 A masanil eb' ix ilan jun chi', ix yalan eb': \p —Yictax quelnaccot d'a Egipto, mantalaj b'aj ix quil junoc icha jun tic. Yovalil scham val co naanec tas ol co c'ulejec yed'oc, xchi eb'. \c 20 \s1 Ix och oval yed' eb' yin̈tilal Benjamín \p \v 1 Yuj chi' ix smolb'an sb'a masanil eb' israel d'a yichan̈ Jehová d'a Mizpa, junxon̈ej ix yutej spensar eb'. Ix cot eb' ay d'a yol smacb'en eb' yin̈tilal Dan d'a norte, eb' ay d'a Beerseba d'a sur yed' eb' ay d'a Galaad d'a stojolal b'aj sjavi c'u. \v 2 Masanil eb' yajal yaj d'a junjun yin̈tilal eb' israel schon̈ab' Dios, ayec' molan eb' ta'. Ay am 400 mil eb' soldado yed'nacxo syamc'ab' yic oval. \v 3 (Ix yab' specal eb' yin̈tilal Benjamín to ix smolb'ej sb'a eb' yetisraelal eb' d'a Mizpa.) Axo eb' yajalil eb' israel chi' ix alani, tato ay eb' ojtannac tas ix aj yuji jun chucal chi', syal yalan eb'. \v 4 Axo vin̈ yetb'eyum ix chamnac chi' ix alani: \p —Ix in javi yed' ix vetb'eyum chi' d'a chon̈ab' Gabaa d'a yol yic Benjamín yic tzin vaycan ta'. \v 5 Axo d'a jun ac'val chi', ix smolb'ej sb'a eb' vin̈ vinac ay d'a jun chon̈ab' chi' d'a spatictac te' pat b'aj ay in ec' chi', yic tzin smilancham eb' vin̈ yalani. Ix och ijan eb' vin̈ yixtan ix vetb'eyum chi', masanto ix cham ix yuj eb' vin̈. \v 6 Yuj chi' ix vic'cot snivanil ix chi', ix in xicanb'ati. Ix vac'anb'at d'a masanil yol co macb'en, yic vach' tzeyil e masanil tas ix aj yoch jun nivan mul te chucxo pax tic. \v 7 Axo ticnaic yujto vetisraelal ex, a ex ol e na'a, ol eyala' tas ol aj jun tic, xchi vin̈. \p \v 8 Junxon̈ej ix yutej spensar eb' smasanil, ix yalan eb' icha tic: \p —Malaj junoc on̈ tzon̈ pax d'a co pat masanto ol yal sb'a tas ol aj jun tic. \v 9 A ticnaic a tas sco c'ulej to tz'och suerte d'a co cal yic vach' ol quila' mach on̈ ol on̈ b'at cac' oval d'a chon̈ab' Gabaa chi'. \v 10 Junjun vinac d'a scal lajlajun̈van̈ vinac d'a junjun in̈tilal scan d'a yib'an̈ sayan co vael a on̈ soldado on̈ tic. A on̈xo co masanil, ol on̈ b'at caq'uec' spac d'a eb' aj Gabaa yuj jun chucal ix sc'ulej eb' chi', xchi eb'. \p \v 11 Junxon̈ej ix yutej sb'a eb' israel chi' yic ix b'at eb' yac' oval d'a jun chon̈ab' chi'. \v 12 Ix yac'anb'at schecab' eb' d'a masanil yol yic Benjamín. Ix ec' yalan eb' icha tic: Yelxo val te chuc tas ix sc'ulej jayvan̈ eb' vinac aj Gabaa. \v 13 Yuj chi' a ticnaic, a juntzan̈ vinac ix c'ulan chucal d'a e cal chi', iq'uequelta eb', tzeyac'anoch eb' d'a yol co c'ab' yic sco milancham eb', icha chi' ol aj satel jun chucal chi' d'a co cal a on̈ israel on̈ tic, xchi eb'. \p Maj schalaj yab' eb' yin̈tilal Benjamín chi'. \v 14 Palta to ix smolb'ej sb'a eb' soldado eb' d'a Gabaa chi' yic syac'an oval eb' yed' juntzan̈xo eb' yetisraelal chi'. \v 15 Ay am 26 mil eb' soldado ix cot d'a juntzan̈ chon̈ab' d'a yol yic Benjamín chi', yed'nac syamc'ab' eb' yic oval. Ch'oc pax yaj 700 eb' soldado te jelan, aj Gabaa chi' eb'. \v 16 A d'a scal masanil eb' soldado chi', 700 eb' to a d'a sq'uexan̈ sjulvaj yed' ch'an̈ mejmeech. Te tojol sjulvaj eb', vach'chom a junoc tas te xi' sjul eb', palta syamchaj yuj eb'. \v 17 Axo pax juntzan̈xo eb' israel chi', ay am 400 mil eb' soldado te c'ajan d'a oval, malaj eb' aj Benjamín chi' d'a scal eb'. \p \v 18 Ix b'at eb' israel chi' b'aj ayec' scajnub' Dios yic sc'anb'an eb' mach in̈tilal eb' sb'ab'laj och yac' oval yed' eb' yin̈tilal Benjamín chi'. Ix yalan Jehová to a eb' yin̈tilal Judá sb'ab'laj ochi. \v 19 Ix q'ue vaan eb' israel chi' d'a q'uin̈ib'alil, ix b'at sb'oanq'ue scampamento eb' d'a yichan̈ chon̈ab' Gabaa chi'. \v 20 Ix sb'oanoch sb'a eb' d'a yichan̈ chon̈ab' chi' yic syac'an oval eb'. \v 21 Axo eb' yin̈tilal Benjamín chi', ix elta eb' d'a yol chon̈ab' chi'. A d'a jun c'u chi', 22 mil eb' yetisraelal eb' chi' ix smilchamoc. \v 22-24 Yuj chi' ix b'at eb' israel chi' d'a yichan̈ Jehová, cusc'olal yaj eb' ix ec' c'u, masanto ix q'uic'b'iemi. Ix lajvi chi' ix sc'anb'an eb' d'a Jehová: ¿Tzam on̈ b'atxi cac' oval yed' eb' quetisraelal yin̈tilal Benjamín? xchi eb'. Ix yalan Jehová: Ixiquec, xchi d'a eb'. Yuj chi' ix yic'anxi yip eb', axo d'a junxo c'u ix b'at eb' yac'xi oval yed' eb' yin̈tilal Benjamín chi'. An̈eja' b'aj ix och eb' d'a sb'ab'elal, ata' ix ochxi eb'. \v 25 An̈eja' d'a junelxo chi', ix elixta eb' yin̈tilal Benjamín chi' yac' oval yed' eb'. 18 mil soldado yetisraelal eb' chi' ix smilchamoc. \v 26 Yuj chi', ix b'atxi eb' soldado smasanil yed' masanil eb' chon̈ab' d'a scajnub' Dios. Ix ochxi eb' d'a cusc'olal d'a yichan̈ Jehová. Pilan c'u maj va jab'oc eb'. Ix sn̈usan silab' eb', ix yac'anpax silab' eb' yic junc'olal. \p \v 27-28 A d'a jun tiempoal chi', a te' scaxail strato Jehová, ayec' te' d'a scajnub' Dios chi'. A vin̈aj Finees yuninal vin̈aj Eleazar, yixchiquin vin̈aj Aarón ayoch sacerdoteal. Ix sc'anb'an eb' israel chi' d'a Jehová tato syal yac'anxi oval chi' eb' yed' eb' yin̈tilal Benjamín chi', mato man̈xo. Ix yalan Jehová d'a eb': Aq'uec oval yed' eb', a q'uic'an svac'och eb' d'a yol e c'ab', xchi d'a eb'. \p \v 29 Yuj chi' ix b'at juntzan̈ eb' soldado yic Israel sc'ub'ejel sb'a d'a spatictac chon̈ab' Gabaa chi'. \v 30 Axo juntzan̈xo eb', ix b'at eb' yac' oval yed' eb' soldado yic Benjamín chi'. Ix sb'oanoch sb'a eb' yic syac'an oval eb' yed' eb' aj Gabaa chi', icha ix yutej sb'a eb' d'a sb'ab'elal yed' d'a schaelal. \v 31 Ix elixta eb' yic Benjamín chi' d'a yol chon̈ab' chi' yac' oval yed' eb'. Najat ix cot eb' yac' oval yed' eb' yetisraelal chi'. Ix to val yac' ganar eb' smilancham 30-xo eb' israel d'a yol sb'eal Betel yed' d'a yol sb'eal Gabaa yed' b'aj man̈xa mach cajan. \v 32 A val snaan eb' to van yel eb' yetisraelal eb' chi' d'ay, van yac'an ganar eb' snaani, icha ix yac' eb' d'a sb'ab'elal yed' d'a schaelal, palta ton̈ej ix stz'aquel sb'a eb' soldado israel chi', yacb'an van scot eb' d'a yoltac b'e najat d'a stiel chon̈ab'. \v 33 Ayic ix c'och eb' israel chi' d'a slac'anil Baal-tamar, elan̈chamel ix sb'oxioch sb'a eb' yac' oval chi'. Ix elpaxcot eb' ix sc'ub'ejel sb'a d'a spatictac chon̈ab' Gabaa chi'. \v 34 Lajun̈e' mil eb' sic'b'ilel d'a scal masanil soldado yic Israel ix och d'a chon̈ab' chi' yac' oval, yelc'olal ix te och yip oval chi'. A eb' yic Benjamín najat ix b'at chi', max snalaj eb' tato van satel eb'. \v 35 Yuj Jehová ix yac' ganar eb' israel chi' d'a eb' yic Benjamín chi'. A d'a jun c'u chi', 25 mil yed' 100-xo eb' yin̈tilal Benjamín chi' ix chami. Ichato chi' ix yilanelta sb'a eb' to van yac'ji ganar eb'. \p \v 36 Icha tic ix aj yoch oval chi'. A d'a sb'ab'elal, a eb' soldado israel chi' najat ix el eb' d'a yichan̈ eb' yic Benjamín chi', yujto yipc'olal yaj eb' vin̈ ix sc'ub'ejel sb'a d'a spatictac chon̈ab' Gabaa chi', yic satel jun chon̈ab' chi' eb'. \v 37 Axo eb' soldado ix sc'ub'ejel sb'a chi', elan̈chamel ix och eb' d'a yol chon̈ab' chi', ix smilancham masanil eb' anima chi' eb'. \v 38 A eb' ix sc'ub'ejcanel sb'a chi', lajti' yaj eb' yed' eb' soldado yetb'eyum eb' to ayic ol och eb' d'a yol chon̈ab' chi', ol yac' checlaj q'ue stab'il eb', yic vach' snachajel yuj eb' chi' to toxo ix yac' ganar jun chon̈ab' chi' eb'. \v 39 A val yic van yel eb' israel d'a eb' yin̈tilal Benjamín chi', ix yilan jun nivan tab' chi' eb', yuj chi' ix meltzaj eb', ix stec'b'an sb'a eb' d'a yichan̈ eb' yin̈tilal Benjamín chi'. \p Toxo ix cham 30 eb' yuj eb' yic Benjamín chi', yuj chi' ix sna' eb' yic Benjamín chi' to van yac'an ganar eb', icha ix yac' eb' d'a sb'ab'elal. \v 40 A val d'a jun rato chi' ix q'ue juyuyoc tab' d'a chon̈ab' chi'. Ayic ix yilanb'at eb' yic Benjamín chi' d'a spatic, juyuyi sq'ue stab'il schon̈ab' eb' chi' d'a chaan̈. \v 41 Icha val chi' ix aj stec'b'an sb'a eb' israel d'a yichan̈ eb' yic Benjamín chi', ix te xivq'ue eb' yic Benjamín chi', ix nachajel yuj eb' to van yac'ji ganar eb'. \v 42 Yuj chi' ix el lemnaj eb' d'a yichan̈ eb' israel chi', ix b'atcan eb' b'aj sb'atcan sb'eal tz'inan luum, palta maxtzac yal-laj yel eb' yujto ix yamji eb'. Ix miljicham eb' yuj eb' israel tz'elta d'a yol schon̈ab' eb' chi'. \v 43 Ix oymaj eb' israel chi' d'a spatictac eb'. Icha val chi' ix aj yac'ji ganar eb' smasanil, ix pechji eb' yuj eb' b'aj syic' yip eb' anima masanto d'a stojolal b'aj sjavi c'u d'a Gabaa chi' \p \v 44 Ata' ix cham 18 mil eb' yin̈tilal Benjamín chi'. \v 45 Axo juntzan̈xo eb', ix b'at eb' elelal d'a tz'inan luum d'a stojolal q'uen tenam scuch Rimón, palta oye' mil eb' chi' ix cham d'a yoltac b'e. Ix ochn̈ej eb' israel chi' d'a spatic eb' ixto can chi', masanto d'a Gidom. Ix ac'ji ganar eb' yuj eb' israel chi'. Chab'to mil eb' soldado chi' ix cham yuj eb' israel chi'. \v 46 Yuj chi' a d'a jun c'u chi', 25 mil eb' soldado yic Benjamín chi' ix chami, aton eb' soldado te jelan d'a oval. \v 47 Palta 600 to eb' vin̈ ix b'atcan elelal d'a tz'inan luum. Chan̈e' ujal ix aj eb' vin̈ d'a q'uen tenam scuchan Rimón chi'. \v 48 Axo eb' israel ix b'at eb' d'a masanil chon̈ab' d'a yol yic Benjamín chi', ix xicancham masanil anima eb' yed' masanil noc' molb'etzal noc'. Ix sn̈usanpaxtz'a junjun chon̈ab' eb' yed' masanil tastac ay d'ay. \c 21 \s1 A eb' ix ix ix och yetb'eyumoc‘R’eb' yin̈tilal Benjamín \p \v 1 A masanil eb' israel chi', ix yac' sti' eb' d'a yichan̈ Jehová d'a Mizpa to malaj junoc eb' ol yac' yisil yetb'eyumoc eb' yin̈tilal Benjamín. \v 2 Ayic ix lajvi oval chi', ix smolan sb'a eb' israel chi' d'a yichan̈ Dios d'a scajnub', masanto ix q'uic'b'i, ix oc' val eb' sic'lab'il, ix yalan eb': \v 3 Mamin Jehová co Diosal ach, ¿tas val yuj ix javi jun tic d'a quib'an̈? ¿Tas val yuj van satel jun quin̈tilal a on̈ israel on̈ tic? xchi eb'. \p \v 4 Axo d'a junxo c'u, ix q'ue vaan eb', ix sb'oanq'ue jun altar eb', ix sn̈usantz'a silab' eb' d'a yichan̈ Jehová, ix yac'anpax silab' eb' yic junc'olal. \v 5 Ix och ijan eb' sc'anb'an yab'i: ¿Mach eb' quetchon̈ab' maj xid'ec' qued'oc d'a molchajel d'a yichan̈ Jehová d'a Mizpa? xchi eb'. Yujto yac'nac sti' eb', tato ay mach max b'at d'a jun molchajel chi', smiljichamoc. \p \v 6 Te cusc'olal yaj eb' yuj tas ix sc'ulej eb' yed' eb' yetisraelal yin̈tilal Benjamín chi'. Ix och ijan eb' yalani: A val d'a jun c'u tic ix satel jun in̈tilal d'a co cal. \v 7 ¿Tas vach' sco c'ulej yic tz'ochxi yetb'eyum eb' vin̈ ixto can chi'? A on̈ tic ix cac' co ti' d'a yichan̈ Jehová to malaj junoc on̈ ol cac' eb' ix quisil yetb'eyumoc eb' vin̈. \v 8 ¿Ay am eb' quetisraelal maj xid'ec' qued'oc d'a Mizpa molchajel d'a yichan̈ Jehová? xchi eb'. \p Axo ix snaancot eb' to a eb' cajan d'a Jabes d'a yol yic Galaad, malaj junoc eb' ix xid'ec' d'a molchajel chi'. \v 9 Ayic ix avtaj lista, malaj junoc eb' aj Jabes chi' ix tac'vi. \v 10-11 Ayic ix yab'an jun chi' eb' chon̈ab' smasanil, ix schecanb'at 12 mil soldado eb', yic b'at miljicham masanil eb' aj Jabes chi', masanil eb' vinac, eb' unin yed' masanil eb' ix ix ayxo vinac sc'umej. \v 12 A d'a scal masanil eb' aj Jabes chi', ix ilchaj 400 eb' ix cob'estac mantalaj vinac tz'ec' d'a spatic, ix ic'jicot eb' ix d'a campamento d'a Silo d'a yol yic Canaán. \v 13 Ix lajvi chi', masanil eb' chon̈ab' chi', ix schecb'at yalumal eb' d'a eb' vin̈ yin̈tilal Benjamín aycanb'at sc'ub'ejel sb'a d'a q'uen tenam scuchan Rimón, ix b'at ic'chajcot eb' vin̈ d'a junc'olal. \v 14 Yuj chi' ix meltzajcot eb' vin̈ aj Benjamín chi'. Axo eb' israel ix ac'an eb' ix cob'estac ix yic'cot eb' d'a Jabes chi' yetb'eyumoc eb'. Palta ayto maj tz'acvoc yic'an yetb'eyum eb' smasanil. \p \v 15 A masanil eb' israel chi' ix oc' sc'ol eb' yuj eb' yin̈tilal Benjamín chi', yujto ix satjiel jun in̈tilal chi' yuj Jehová. \v 16 Axo eb' yajal yaj d'a cal chon̈ab' chi' ix sc'anb'ej eb' icha tic: ¿Tas val ol aj yilchajpax eb' ix yetb'eyum juntzan̈xo eb' vin̈ ix can tic, yujto masanil eb' ix yetb'eyum eb' vin̈, ix cham eb' ix smasanil? \v 17 A yuj juntzan̈ eb' vin̈ ixto can chi', yuj chi' olto pitzvocchaan̈ jun in̈tilal tic, yic max satel d'a co cal a on̈ israel on̈ tic. \v 18 Palta a on̈ tic, max yal-laj cac'an eb' ix quisil yic tz'och yetb'eyumoc eb' vin̈, yujto co masanil ix cac' co ti' d'a yichan̈ Dios to max cac'laj eb' ix quisil d'a eb' vin̈, yuj chi' a mach syac' yisil, scotcan catab' d'a yib'an̈. \v 19 Palta junjun ab'il ay jun nivan q'uin̈ tz'och d'a yichan̈ Jehová d'a Silo, aton jun ay d'a snorteal Betel, d'a stojolal b'aj tz'em c'u d'a b'e sb'at d'a Betel chi' sc'och d'a Siquem, d'a stojolal sur yic Lebona, xchi eb'. \p \v 20 A eb' yajal yaj d'a scal eb' israel chi', ix yalb'at jun lolonel tic eb' d'a eb' yin̈tilal Benjamín chi': Tzex b'at e c'ub'ejel e b'a d'a scaltac te' uva d'a slac'anil Silo. \v 21 Vach' tzeyutej e c'ub'anel e b'a ta', lista eyaji. Ayic ol eyilan yelta n̈ililoc eb' ix cob'estac aj Silo chan̈al ta', tzex elta b'aj c'ub'an ex chi', tzeyic'ancot junjunoc eb' ix eyetb'eyumoc. Slajvi chi' tzex paxcan d'a e chon̈ab'. \v 22 Tato ol javoc eb' vin̈ smam, ma eb' vin̈ snulej eb' ix cob'estac chi' yal d'ayon̈, ol calan d'a eb': Sco c'an nivanc'olal d'ayex d'a spatic eb' vin̈, yujto maj ilchaj yetb'eyum eb' vin̈ smasanil cuuj, ayic ix och oval d'a Jabes. An̈ejtona', tic val man̈oc ex ix eyac' eb' ix d'a eb' vin̈, yuj chi' max ochlaj e mul b'aj ix eyac' e ti', xco cham d'a eb', xchi eb' yajalil Israel chi'. \p \v 23 Ix schaan sc'ol eb' vin̈ yic Benjamín chi' sc'ulan icha ix alchaj chi'. Yuj chi' junjun eb' vin̈ ix yic'b'at junjun eb' ix cob'estac chi' ayic van schan̈alvi eb' ix. Ix yic'anb'at eb' ix eb' vin̈ d'a elan̈chamel d'a schon̈ab', ix sb'oanxiq'ue schon̈ab' eb' vin̈ chi' yic scajnajxi eb' vin̈ ta'. \p \v 24 An̈eja' juntzan̈xo eb' vin̈ yetisraelal eb' vin̈ chi', ix meltzajpax junjun eb' vin̈ d'a sluum yed' d'a spat. \p \v 25 A d'a jun tiempoal chi' mantalaj sreyal eb' israel, junjun eb' sc'ulej icha tas snib'ej.