\id DAN Danmat chj 08/09/06 Ekstrom Pascual Alonzo, Ovidio, Ambrocio, Elena y David Ekstrom, Chuj S. Mateo 
\h DANIEL 
\toc1 A Slolonel Dios D'a Vin̈aj  DANIEL 
\toc2 DANIEL 
\mt2 A Slolonel Dios D'a Vin̈aj  
\mt1 DANIEL  
\ip Daniel sb'i jun libro tic, yujto a yab'ixal vin̈aj Daniel chi' aycan d'ay. A jun tic, tz'ib'chajnaccani ayic ayoch eb' aj Judá d'a syaelal yuj vin̈ sreyal Babilonia. A jun libro tic ox macan̈ yaji: A b'ab'el macan̈, aton capítulo 1. A d'ay syal yuj yichb'anil jun libro tic. Axo schab'il macan̈, schael d'a capítulo 2 masanto d'a 7. Aton d'a tic stz'ilchaj vaque' ab'ix b'aj syala' to a sDiosal vin̈aj Daniel chi' ec'alto yelc'och d'a yib'an̈ nación, d'a yib'an̈ juntzan̈ comon dios yed' d'a yib'an̈ eb' vin̈ rey. Axo pax yoxil macan̈, schael d'a capítulo 8 masanto d'a 12. A d'a tic syal yuj oxe' tas syilnac vin̈aj Daniel chi' d'a svayich, yuj eb' ayoch ajc'olal d'a Dios yed' d'a schon̈ab', yed' pax tas ol aj scan eb' d'a yalan̈ smandar Dios chi'. Tzijtum tas tz'ib'ab'ilcan d'a jun libro tic, sb'inajpaxcan d'a Ch'an̈ Nuevo Testamento to yovalil ol ujoc.  
\c 1  
\s1 A yichb'anil yab'ixal vin̈aj Daniel  
\p
\v 1 Ayic yoxilxo ab'il yoch vin̈aj Joacim reyal d'a Judá, ix c'och vin̈aj Nabucodonosor sreyal Babilonia yed' eb' soldado, yic syac'an oval eb' d'a Jerusalén. Yuj chi' ix och oyan eb' d'a spatic chon̈ab' chi'.  
\v 2 A Dios Cajalil ix ac'anoch vin̈aj rey Joacim chi' d'a yol sc'ab' vin̈aj Nabucodonosor chi' yed' juntzan̈xo eb' anima aj Judá yed' jantac yamc'ab' sc'anchaj d'a stemplo Dios. A juntzan̈ yamc'ab' chi', ix yic'cot vin̈, ix javi d'a Babilonia tic, ix schecan vin̈ ac'chajoch d'a spatil sdiosal b'aj sic'chaj tas tz'ac'ji d'a sdiosal vin̈ chi'.  
\v 3 Ayic ix javi eb', ix yalan vin̈ rey chi' d'a vin̈aj Aspenaz, aton vin̈ yajal yaj d'a eb' yilumal sdespacho vin̈ rey chi' to sic'chajel jayvan̈oc eb' vin̈ quelemtac d'a scal eb' yin̈tilal eb' vin̈ rey aj Judá chi' yed' d'a scal eb' yin̈tilal eb' nivac yopisio ix ic'chajcot chi'.  
\v 4 Ix yalan vin̈ rey chi' icha tic: A eb' vin̈ quelemtac chi', yovalil te vach' yilji eb' vin̈, malaj jab'oc spaltail snivanil eb' vin̈, jelan eb' vin̈, ay spensar eb' vin̈, snachajel tas yuj eb' vin̈, eb' vin̈ smoj val yac'an servil d'a palacio. Yovalil sc'ayb'ej sti' eb' caldeo eb' vin̈ yed' tas tz'ib'ab'il yuj eb'.  
\v 5 Ix yalanpax vin̈ rey d'a vin̈aj Aspenaz chi' to a svael vin̈ yed' svino vin̈ syab'lej eb' vin̈ quelemtac chi', sc'ayb'ajpax oxeoc ab'il eb' vin̈. Slajvi chi', tz'och eb' vin̈ yac' servil vin̈ rey chi'.   
\s1 A vin̈aj Daniel yed' oxvan̈ eb' vin̈ yetquelemal  
\p
\v 6 A d'a scal juntzan̈ eb' vin̈ quelemtac ix sic'chajel yuj vin̈aj Aspenaz chi', ata' ayoch vin̈aj Daniel, vin̈aj Ananías, vin̈aj Misael yed' vin̈aj Azarías. Aton eb' vin̈ tic ix cot d'a scal eb' yin̈tilal Judá.  
\v 7 Ix q'uexchaj sb'i eb' vin̈ yuj vin̈aj Aspenaz chi'. A vin̈aj Daniel chi', Beltsasar ix sb'iej vin̈, axo vin̈aj Ananías, Sadrac ix sb'iej vin̈, axo pax vin̈aj Misael, Mesac ix sb'iej vin̈, axo vin̈aj Azarías jun, Abed-nego ix sb'iej vin̈.  
\v 8 A vin̈aj Daniel chi', ix sna vin̈ to man̈ ol svalaj juntzan̈ tas ay yovalil yuj sley Dios, yuj chi' ix tevi vin̈ d'a vin̈aj Aspenaz chi' to max ac'ji pural vin̈ svaan svael vin̈ rey yed' tas syuq'uej vin̈.  
\v 9 Ix och Dios yed' vin̈aj Daniel chi', yuj chi' te vach' vin̈ d'a yol sat vin̈aj Aspenaz chi'. Vach'chom icha chi',  
\v 10 palta ix yal vin̈aj Aspenaz chi' icha tic:  
\p —Tzin xiv d'a vin̈ vajalil, yujto a vin̈ ix alani tas ol e va'a yed' tas ol eyuq'uej. Q'uinaloc axo ol yilan vin̈ to b'actac ex d'a scal juntzan̈xo eb' vin̈ quelemtac tic, ol am in schec miljoccham vin̈ rey chi' eyuuj, xchi vin̈.   
\p
\v 11 Axo vin̈aj Aspenaz chi', ix yac'och jun yilumal vin̈aj Daniel chi' vin̈ yed' eb' vin̈ oxvan̈ quelemtac chi'. Yuj chi' ix yal vin̈aj Daniel chi' d'a vin̈ yilumal chi' icha tic:   
\p
\v 12 —Tzin tevi d'ayach to tzon̈ ac' proval d'a lajun̈eoc c'ual. An̈ej comon vael tzac' d'ayon̈, mocab' ac' noc' chib'ej co chi'a, an̈ej pax a a' tzac' cuq'uej.  
\v 13 Ayic stz'acvi lajun̈e' c'ual chi', tzon̈ a lajb'an yed' juntzan̈xo eb' vin̈ quelemtac svaan svael vin̈ rey chi'. Ichato chi' syalxo ac'an d'ayon̈ tas ol co va chi', ato syal chajtil quiljiochi, xchi vin̈.   
\p
\v 14 Ix schaan sc'ol vin̈ tas ix sc'an eb' vin̈ chi'. Lajun̈e' c'ual ix ac'ji proval eb' vin̈.  
\v 15 Axo yic ix tz'acvi lajun̈e' c'ual chi', ix iljiochi to te vach' yilji eb' vin̈, te tec'an eb' vin̈ d'a yichan̈ juntzan̈xo eb' vin̈ ix vaan svael vin̈ rey chi'.  
\v 16 Yuj chi', majxo ac'jilaj vael yed' vino yic vin̈ rey chi' d'a eb' vin̈ yuj vin̈ yilumal eb' vin̈ chi', axon̈ej comon vael ix yac' vin̈ d'a eb' vin̈.   
\p
\v 17 A eb' vin̈ quelemtac chi' schan̈van̈il, ix ac'ji sjelanil eb' vin̈ yuj Dios yic snachajel jantac sc'ayb'ub'al eb' aj Babilonia chi' yuj eb' vin̈ yed' tas tz'ib'ab'il. Axo vin̈aj Daniel chi', ay pax sjelanil vin̈ snaanel tas syalelc'och juntzan̈ vayich yed' juntzan̈ tas tz'ac'ji yila'.  
\v 18 Axo yic ix c'och stiempoal icha yalnaccan vin̈ rey, ix molb'aj masanil eb' vin̈ quelemtac ix c'ay chi' yuj vin̈aj Aspenaz, ix yic'anb'at eb' vin̈ vin̈ d'a yichan̈ vin̈aj rey Nabucodonosor chi'.  
\v 19 Ayic ix c'och eb' vin̈ d'a yichan̈ vin̈ rey chi', ix lolon vin̈ yed' eb' vin̈, palta a d'a scal eb' vin̈ quelemtac chi' smasanil, malaj junoc eb' vin̈ syal slajb'an sb'a yed' eb' vin̈ chan̈van̈ chi', aton vin̈aj Daniel, vin̈aj Ananías, vin̈aj Misael yed' vin̈aj Azarías. Yuj chi' ix ac'jicanoch eb' vin̈ yac' servil vin̈ rey chi'.  
\v 20 Juntaquel sc'anb'ej razón vin̈ rey chi' d'a eb' vin̈ yuj juntzan̈ jelanil yed' tastac ajaltac snachajeli, ix nachajel yuj eb' vin̈, lajun̈el val ec'to sjelanil spensar eb' vin̈ chan̈van̈ chi' d'a yichan̈ masanil eb' ajchum yed' eb' naumel lolonel ay d'a yol masanil smacb'en vin̈.  
\v 21 Axo vin̈aj Daniel chi' ix cann̈ej vin̈ d'a yopisio chi', masanto d'a b'ab'el ab'il yoch vin̈aj Ciro reyal.   
\c 2  
\s1 A svayich vin̈aj Nabucodonosor  
\p
\v 1 Ayic schab'ilxo ab'il yoch vin̈aj Nabucodonosor reyal, ay jun tas ix ac'ji svayichej vin̈. Ix te och vin̈ ilc'olal yuj jun svayich chi', yuj chi' majxo ochlaj svayan̈ vin̈.  
\v 2 Axo masanil eb' vin̈ syal yuj yalani, eb' vin̈ ajb'aal, eb' vin̈ jelan yed' eb' vin̈ schuman yed' q'uen c'anal, ix checji avtajcot eb' vin̈ yuj vin̈ rey chi', yic tzul yal eb' vin̈ tas syalelc'och jun svayich vin̈ chi'. Axo yic ix javi eb' vin̈ d'a yichan̈ vin̈,  
\v 3 ix yalan vin̈ d'a eb' vin̈ icha tic:  
\p —Ay val jun tas ix in vayichej, te ilc'olal vaj yuuj. Tzin nib'ej svojtaquejeli tas syalelc'ochi, xchi vin̈.   
\p
\v 4 Ix yalan eb' vin̈ d'a vin̈ d'a ti' arameo icha tic:  
\p —Mamin rey, ayocab'n̈ej opisio tic d'a juneln̈ej. Al d'ayon̈ a on̈ a checab' on̈ tic tas ix a vayichej chi', ol calan d'ayach tas syalelc'ochi, xchi eb' vin̈.   
\p
\v 5 Ix tac'vi vin̈ rey chi' d'a eb' vin̈ icha tic:  
\p —Toxo ix in na'a, tato man̈ ol eyal d'ayin tas ix in vayichej chi' yed' tas syalelc'ochi, choc' ol ex aj e xicjichamoc, axo e pat, ol pojchajcanemoc.  
\v 6 Palta tato ol eyal d'ayin tas ix in vayichej chi' yed' tas syalelc'ochi, nivan silab' ol vac' spacoc d'ayex, te nivan pax ol aj eyelc'ochi. Yuj chi', alec d'ayin tas ix in vayichej chi' yed' tas syalelc'ochi, xchi vin̈ d'a eb' vin̈.   
\p
\v 7 Ix tac'vi eb' vin̈ jelan chi' d'a schaelal icha tic:  
\p —Mamin rey, al a vayich chi' d'ayon̈ a on̈ a checab' on̈ tic yic ol cal d'ayach tas syalelc'ochi, xchi eb' vin̈.   
\p
\v 8 Ix tac'vi vin̈ rey chi' d'a eb' vin̈ icha tic:  
\p —Vojtacxo to ton̈ej tze say modo tas tz'aj e colan e b'a, yuj chi' tzeyiq'uec' tiempo, yujto eyojtac to a tas ix val d'a e patic man̈ ol ec'laj.  
\v 9 Tato man̈ ol eyala' tas ix in vayichej chi', a tas nab'il vuj d'a eyib'an̈, ol ujoc, yujto ix e mol alej tas tzeyutej e pacan d'ayin d'a esal, yacb'an van e tan̈van in q'uexan tas nab'il vuj d'a e patic. Alec tas ix in vayichej chi', yic snachajel vuuj to ol yal eyalani tas syalelc'ochi, xchi vin̈.   
\p
\v 10 Ix tac'vixi eb' vin̈ icha tic:  
\p —Mamin rey, malaj junoc anima d'a yolyib'an̈q'uinal tic syal snachajel yuuj tas tza c'anb'ej tic. An̈ejtona', malaj junoc rey vach'chom te b'inajnac sc'anb'an icha jun tic d'a eb' vin̈ jelan.  
\v 11 Yujto a jun tic, te ajaltac snachajeli. Malaj junoc mach syal yalani, an̈ej am eb' dios snachaj yuuj, palta a eb' chi', man̈oc d'a co cal ay eb' a on̈ anima on̈ tic, xchi eb' vin̈.   
\p
\v 12 Ayic ix yab'an vin̈ rey icha chi', ix cot val yoval vin̈ sic'lab'il. Ix yalan vin̈ to xicjicham eb' vin̈ jelan chi' d'a masanil yol yic Babilonia.  
\v 13 Ayic ix elta jun ley chi', ix saychajec' vin̈aj Daniel yed' eb' vin̈ oxvan̈ yetb'eyum vin̈, yic schampax eb' vin̈.   
\s1 Yalnac vin̈aj Daniel tas ix svayichej vin̈ rey  
\p
\v 14 A vin̈aj Arioc, yajal yaj vin̈ d'a eb' stan̈vumal vin̈ rey. Ix ac'jioch yopisio vin̈ yic smilancham masanil eb' vin̈ jelan chi'. Van smolb'aj eb' vin̈ yuj vin̈, axo vin̈aj Daniel chi' ix lolon yed' vin̈ d'a jelanil yed' d'a emnaquilal.  
\v 15 Ix sc'anb'an yab' vin̈ icha tic:  
\p —¿Tas yuj elan̈chamel ix yaq'uelta jun ley te ov tic vin̈ rey chi'? xchi vin̈.  
\p Ix yalan vin̈aj Arioc tas yaji.  
\v 16 Ix lajvi chi' ix b'at vin̈aj Daniel yic stevi vin̈ d'a vin̈ rey yic tz'ac'ji jab'ocxo stiempo vin̈, yic syalan vin̈ tas syalelc'och jun vayich chi'. Ix scha sc'ol vin̈ rey tas ix yal vin̈ chi'.  
\v 17 Yuj chi' ix b'atxi vin̈aj Daniel chi' d'a spat. Ix yalan vin̈ d'a eb' vin̈ yetb'eyum, aton vin̈aj Ananías, vin̈aj Misael yed' vin̈aj Azarías, chajtil yaj jun lolonel chi'.  
\v 18 Ix yalan vin̈ d'a eb' vin̈ to sc'an scolval sDiosal satchan̈ eb' vin̈ yic snachajel jun lolonel satub'tac chi' yuj eb' vin̈, yic max miljicham eb' vin̈ yed' juntzan̈xo eb' vin̈ jelan d'a yol yic Babilonia chi'.  
\v 19 Axo d'a jun ac'val chi', ix yac' Dios svayichej vin̈aj Daniel tas jun svayich vin̈ rey chi' yed' tas syalelc'ochi. Yuj chi', ix yal vach' lolonel vin̈ d'a sDiosal satchaan̈.  
\v 20 Ix yalan vin̈ icha tic:  
\q1 Ach co Diosal, alchajocab' vach' lolonel d'ayach d'a masanil tiempo, yujto ic yaj masanil jelanil yed' poder.   
\q1
\v 21 A ach ojtac jantac tiempo syac' yajalil junjun mach, yujto a ach tzac'och eb' d'a yopisio. An̈eja' a ach syal ic'anxiel eb'. Uuj ay spensar eb' ay spensar. Uuj ay sjelanil eb' jelan.   
\q1
\v 22 A ach tzac' ojtacajel tas satub'tac yed' tas c'ub'eltac yaji. Ojtac masanil tastac ay d'a cal q'uic'alq'uinal, yujto aj saquilq'uinal ach.   
\q1
\v 23 Ach co Diosal, sDiosal ach pax eb' co mam quicham, scac' yuj diosal d'ayach. Scalanpax vach' lolonel, yujto ix ac' in jelanil yed' in tec'anil. A ticnaic, ix ac' vojtaquejeli tas ix co c'an d'ayach. Ix ac' cojtaquejeli tas yaj svayich vin̈ rey, xchi vin̈ d'a Dios.   
\p
\v 24 Ayic ix lajvi slesalvi vin̈aj Daniel chi', ix b'at vin̈ d'a vin̈aj Arioc, aton vin̈ ix ac'ji yopisio yic smilancham masanil eb' vin̈ jelan d'a Babilonia chi'. Ix yalan vin̈ d'a vin̈ icha tic:  
\p —Man̈ a milcham eb' vin̈ jelan chi'. Ic' in b'at d'a yichan̈ vin̈ rey. Ol vala' tas syalelc'och svayich vin̈ chi', xchi vin̈.   
\p
\v 25 Yuj chi' d'a elan̈chamel ix ic'chajb'at vin̈ yuj vin̈aj Arioc chi' d'a yichan̈ vin̈aj rey Nabucodonosor chi'. Ix yalan vin̈aj Arioc chi' d'a vin̈ rey chi' icha tic:  
\p —Mamin rey, a d'a scal juntzan̈ eb' ic'b'ilcot d'a Judá, ix ilchaj jun vin̈ vinac vuuj. A vin̈ ol alanoc tas syalelc'och a vayich chi', xchi vin̈.   
\p
\v 26 Ix yalan vin̈ rey chi' d'a vin̈aj Daniel chi', scuchanpax Beltsasar, icha tic:  
\p —¿Ol am yal alani tas ix in vayichej chi', tas pax syalelc'ochi? xchi vin̈.   
\p
\v 27 Ix tac'vi vin̈ icha tic:  
\p —Mamin rey, a jun tas satub'tac tza nib'ej tzojtaquejel chi', vach'chom a eb' vin̈ jelan, eb' vin̈ schuman yed' q'uen c'anal yed' eb' vin̈ ajb'aal, malaj junoc eb' vin̈ snachajel yuuj.  
\v 28 Palta ay jun Dios ay d'a satchaan̈, a' syal yac'an cojtaquejel tas satub'tac. A ix ac'an ojtaquejeli tas ol ujoc d'a b'aq'uin̈. A ticnaic ol val d'ayach tas ix a vayichej chi'.  
\v 29 Ach Mamin rey, ayic jichan ach ec' d'a sat ch'at, van a naani tastac ol ujoc d'a b'aq'uin̈, axo Dios, aton tz'ac'an ojtacajel tas satub'tac, a' ix ch'oxan d'ayach.  
\v 30 An̈eja' pax ix ch'oxan jun tic d'ayin, man̈ yujoc to te jelan in d'a yichan̈ masanil eb' anima, maay, palta yuj vac'an ojtaquejeli tas syalelc'och a vayich chi', yic ol nachajel uuj tas tza na'a.   
\p
\v 31 Mamin rey, a tas ix il d'a a vayich chi' to ay jun yechel anima te nivan, lin̈anec' d'a ichan̈. Veei yilji, te ay smay yilji.  
\v 32 A sjolom, nab'a oro. Axo sn̈i' sc'ool yed' sc'ab', nab'a plata. Axo sc'ool yed' yib'tac xub', nab'a bronce.  
\v 33 Axo xub' yed' spenec, nab'a hierro, axo samil yoc yed' yiximal yoc, a q'uen hierro calan yaj yed' lum luum mucb'il d'a cal c'ac'.  
\v 34 Mamin rey, yacb'an van ilan jun chi', ay jun q'uen q'ueen munil ix cot d'a sat vitz, malaj mach ix ecancot q'ueen. A val d'a yoc jun yechel chi' b'aj calan yaj q'uen hierro yed' lum luum, ata' ix och tan̈naj q'ueen.  
\v 35 N̈ej val chi' ix pojb'at q'uen hierro yed' lum luum chi', q'uen bronce, q'uen plata yed' q'uen oro chi', pococxon̈ej ix ajcanb'ati. Icha val smatz'il ixim trigo b'aj stec'chaj d'a varesma tz'ic'jib'at yuj ic', man̈xa jab'oc scani, icha chi' ix ajcanb'at jun yechel chi'. Axo q'uen q'ueen ix mac'anpoj jun yechel chi', ix q'uib'chaan̈ q'ueen. Icha lum nivac vitz ix aj q'ueen, ix macchajel yolyib'an̈q'uinal tic yuj q'ueen.   
\p
\v 36 Mamin rey, aton jun tic ix a vayichej. A ticnaic ol val d'ayach tas syalelc'ochi.  
\v 37 A ach tic, sat aj d'a masanil eb' rey, yujto a Dios aj satchaan̈, a' ix ach ac'anoch reyal. Ix yac'anpax a jelanil yed' a b'inajnaquil yed' snivanil elc'ochi.  
\v 38 Ix ach yac'och yajalil d'a yib'an̈ masanil lum luum b'aj cajan eb' anima, noc' noc' yed' noc' much. A Dios chi' ix ac'anoch masanil juntzan̈ chi' d'a yol a c'ab', yuj chi' a ach ton tzach sch'ox sjolom jun yechel to nab'a oro ix il chi'.  
\v 39 Ayic ol lajvoquec' opisio tic, ol q'ue vaan junxo nación, palta man̈ lajanoclaj yed' jun ic tic. Slajvi chi', ol q'ue vaan junxo yoxil, aton jun sch'ox q'uen bronce chi'. Aton jun chi' ol ac'an yajalil d'a yib'an̈ masanil yolyib'an̈q'uinal tic.  
\v 40 Ol lajvoc chi', ol q'ue vaan junxo schan̈il te ay yip, icha q'uen hierro. A q'uen hierro chi' smac'an poj masanil tastac, pococ tz'aj yuj q'ueen. Icha chi' ol aj junxo ol q'ue vaan chi', ol satjoquel juntzan̈xo nación yuuj.   
\p
\v 41 Ix ilanpax yoc yed' yiximal yoc jun yechel chi', calan yaj q'uen hierro chi' yed' lum luum mucb'il d'a scal c'ac'. A jun chi' syalelc'ochi to a jun nación chi' cha macan̈ yaji: Jun macan̈ ay jab'oc yip icha q'uen hierro, icha ix aj ilan q'uen hierro calan yaj yed' lum luum chi'.  
\v 42 A yiximal yoc calan yaj yed' q'uen hierro yed' lum luum chi', a jun chi', syalelc'ochi to a jun nación chi' ay jab'oc yip, axo nan̈alxo malaj val yip.  
\v 43 Icha val ix aj ilan q'uen hierro calan yed' lum luum chi', icha chi' ol yutej sb'a eb' yajal d'a juntzan̈ nación chi'. Ol laj yic'laj sb'a yal yuninal eb' yic junn̈ej ol yutoc sb'a eb' yalani, palta man̈ ol elc'ochlaj tas sna eb' chi', icha q'uen hierro max scalej sb'a yed' lum luum.  
\v 44 A d'a stiempoal juntzan̈ eb' yajal chi', ata' ol q'ue vaan junxo nación yuj Dios aj satchaan̈, man̈xa b'aq'uin̈ ol sateloc, man̈xo ol can d'a yalan̈ junocxo. Ol satjoquel juntzan̈xo nación chi' yuuj, ol cann̈ej d'a juneln̈ej.  
\v 45 Aton chi' syalelc'och q'uen q'ueen ix il scot d'a sat vitz to malaj junoc mach ix ecancoti. Aton yuj q'ueen pococxon̈ej ix ajcanb'at q'uen hierro, q'uen bronce, lum luum, q'uen plata yed' q'uen oro. Mamin rey, a Dios te Nivan Yelc'ochi, a' ix ch'oxan d'ayach tas ol ujoc d'a b'aq'uin̈ chi'. A jun a vayich chi' te yel, icha val tz'aj valan tic, icha chi' ol aj yelc'ochi, xchi vin̈aj Daniel d'a vin̈ rey chi'.   
\p
\v 46 Ayic ix yab'an jun chi' vin̈aj rey Nabucodonosor chi', ix em cumnaj vin̈ d'a yichan̈ vin̈aj Daniel chi', ichato chi' ix schecan vin̈ ac'chaj silab' yed' incienso d'a vin̈.  
\v 47 Ix yalanpax vin̈ d'a vin̈aj Daniel chi' icha tic:  
\p —Val yel a e Diosal a ex tic, an̈ej yelxo nivan d'a yichan̈ juntzan̈xo dios. Aton val yajalil eb' rey, a sch'oxanpax tas satub'tac yaji. Tic val a achn̈ej ix nachajel jun lolonel tic uuj, xchi vin̈.   
\p
\v 48 Axo vin̈ rey chi' ix ac'anoch vin̈aj Daniel chi' d'a jun opisio te nivan yelc'ochi. Ix ac'chajpax silab' te vach' d'a vin̈, yuj chi' ix ac'chajoch vin̈ yajalil d'a yol yic Babilonia chi'. Ix ochpax vin̈ yajalil d'a masanil eb' vin̈ jelan d'a smacb'en chi'.   
\p
\v 49 Ix sc'an yopisio juntzan̈xo eb' vin̈ yetb'eyum vin̈aj Daniel d'a vin̈ rey chi'. Ix schaan sc'ol vin̈ rey chi', ix och eb' vin̈ yajalil d'a yol yic Babilonia chi', aton vin̈aj Sadrac, vin̈aj Mesac yed' vin̈aj Abed-nego. Axo vin̈aj Daniel chi', a d'a sdespacho vin̈ rey chi' ayoch vin̈ d'a yopisio.   
\c 3  
\s1 Ejmelal d'a jun yechel nab'a oro  
\p
\v 1 Ix schec vin̈aj rey Nabucodonosor b'ochaj jun yechel ayoch oro d'ay, 30 metro steel, axo sat, oxe' metro. Ix yalan vin̈ to tz'ac'jiem d'a jun ac'lic scuchan Dura d'a yol yic Babilonia chi'.  
\v 2-3 Ayic toxo ix b'oel jun yechel chi', ix yavtancot eb' vin̈ ayoch yajalil vin̈ d'a masanil yol smacb'en, aton eb' vin̈ yajalil soldado, eb' vin̈ gobernador, eb' vin̈ ac'um razón d'a yoltac chon̈ab', eb' vin̈ molum tumin, eb' vin̈ juez yed' juntzan̈xo eb' vin̈ ayoch yajalil. Yuj chi' ix smolb'ej sb'a juntzan̈ eb' vin̈ nivac yajal chi' d'a yichan̈ jun yechel chi', yic tz'och sq'uin̈ yuj eb' vin̈.  
\v 4 A jun mach ayoch d'a yib'an̈ sloloni, te chaan̈ ix aj yalani: Ab'ec e masanil ex anima ix ex cot d'a masanil chon̈ab' yed' d'a junjun nación yed' d'a junjun ti'al.  
\v 5 Ayic ol eyab'an sq'ue sjaj masanil son tic, aton flauta, tan̈b'il, arpa, salterio, zamponia yed' masanil juntzan̈xo son, ol ex em cumnaj e masanil d'a yichan̈ jun nivan yechel ix schec b'ojoc vin̈aj rey Nabucodonosor tic.  
\v 6 Masanil mach man̈ ol em cumnaj ejmelal d'a jun yechel tic, elan̈chamel ol yumchajb'at d'a yol jun horno n̈iln̈on sq'ue sc'ac'al, xchi.   
\p
\v 7 Yuj chi', masanil anima ayec' molan chi', ayic ix yab'an eb' sq'ue n̈ilnaj son chi', ix em cumnaj eb', ix yac'anem sb'a eb' d'a jun yechel chi'.   
\p
\v 8 A d'a yic chi', ay juntzan̈ eb' vin̈ aj Caldea ix ul ac'an queja eb' vin̈ aj Judá d'a vin̈aj rey Nabucodonosor chi'.  
\v 9 Ix yalan eb' vin̈ icha tic:  
\p —Mamin rey, ayocab' opisio d'a masanil tiempo.  
\v 10 A ach ix ala' to ayic sq'ue sjaj masanil son tic, tz'em cumnaj masanil anima ejmelal d'a yichan̈ jun nivan yechel tic,  
\v 11 axo mach max c'anab'ajani, syumchajb'at d'a yol horno sq'ue n̈iln̈on sc'ac'al, xa chi.  
\v 12 Palta ay juntzan̈ eb' vin̈ aj Judá, aton vin̈aj Sadrac, vin̈aj Mesac yed' vin̈aj Abed-nego, eb' vin̈ ix ac'och yopisio d'a yol smacb'en Babilonia tic, maj sc'anab'ajej eb' vin̈ tas ix ala'. Max och eb' vin̈ ejmelal d'a juntzan̈ a diosal, max empax cuman eb' vin̈ d'a jun yechel a diosal ix a chec b'ochajq'ue tic, xchi eb' vin̈.   
\p
\v 13 Ayic ix yab'an jun chi' vin̈aj rey Nabucodonosor chi', ix cot val yoval vin̈ sic'lab'il, ix schecan vin̈ ic'chajcot eb' vin̈ oxvan̈ chi'. Axo yic ix c'och eb' vin̈ d'a yichan̈ vin̈,  
\v 14 ix sc'anb'an vin̈ d'a eb' vin̈ icha tic:  
\p —¿Tom yel a ex tic Sadrac, Mesac yed' Abed-nego maj ex och ejmelal d'a juntzan̈ in diosal yed' d'a yechel in diosal ix in chec b'ochajq'ue tic?  
\v 15 A ticnaic jun, tato b'ecan e c'ool, ayic ol eyab'an sq'ue sjaj son chi' junelxo, ol ex och ejmelal d'a yichan̈ jun yechel ix in chec b'ochajq'ue tic, malaj tas ol ex ic'anoc. Tato max e c'anab'ajej eyem cuman ejmelal jun, a val d'a jun rato chi', ol ex yumchajb'at d'a yol jun horno n̈iln̈on sq'ue sc'ac'al. Tato icha chi' ol ex utajoc, ¿machto junoc dios ol yal ex scolanel d'a yol in c'ab'? xchi vin̈.   
\p
\v 16 Ix tac'vi eb' vin̈ d'a vin̈ rey chi', ix yalan eb' vin̈ icha tic:  
\p —Mamin rey, malaj tas vach' calan yuj jun tic.  
\v 17 A co Diosal b'aj tzon̈ och ejmelal a on̈ tic, syal on̈ scolanel d'a scal c'ac' d'a horno chi'. A' ol on̈ colanel d'a yol a c'ab'.  
\v 18 Vach'chom man̈ ol on̈ coljoc yuj jun, palta mamin rey scac' ojtaquejeli to man̈ ol on̈ em cuman d'a juntzan̈ a diosal chi' yed' d'a jun yechel a diosal ix a chec b'ojoc tic, xchi eb' vin̈.   
\s1 Ix colchaj eb' oxvan̈ quelemtac d'a scal c'ac'  
\p
\v 19 Ayic ix yab'an juntzan̈ slolonel eb' vin̈ quelemtac vin̈aj rey Nabucodonosor chi', ix chacb'i val sat vin̈ scot yoval. Ix schecan ecchajq'ue sc'ac'al jun horno chi' vin̈, masanto jantac stechaj schacb'i sic'lab'il.  
\v 20 Ix schecan juntzan̈ eb' vin̈ soldado vin̈ te ay yip, yic stzec'chaj eb' vin̈ oxvan̈ chi', syumchajb'at eb' vin̈ d'a scal c'ac' d'a yol horno chi'.  
\v 21 A eb' vin̈ oxvan̈ chi' ayto och spichul eb' vin̈ sc'an d'a yopisio b'aj ayochi, ix tzec'chaj eb' vin̈ yic syumchajb'at eb' vin̈ d'a scal c'ac' d'a yol horno chi'.  
\v 22 Snib'ej vin̈ rey chi' to elan̈chamel syumjiem eb' vin̈ d'a yol horno chi', yuj chi' ayic ix yumjiem eb' vin̈ yuj eb' vin̈ soldado chi', ix q'ueul copnaj te' c'ac' chi' d'a eb' vin̈ soldado chi', ix cham eb' vin̈ yujto te ov sc'ac'al.  
\v 23 Axo pax eb' vin̈ oxvan̈ chi', tzec'b'il eb' vin̈ ix emc'och eb' vin̈ d'a yol horno chi'.   
\p
\v 24 D'a elan̈chamel ix q'ue jucnaj vin̈aj rey Nabucodonosor chi', ix xivq'ue vin̈, ix yalan vin̈ d'a eb' vin̈ yajal ayec' ta':  
\p —¿Tom man̈ oxvan̈ocn̈ej eb' vin̈ quelemtac tzec'b'il ix yumjicanem d'a scal c'ac' chi'? xchi vin̈.  
\p —Ichaton chi' mamin rey, xchi eb' vin̈.   
\p
\v 25 —Palta chan̈van̈ eb' vin̈ svila', tijanel eb' vin̈, sb'eyec' eb' vin̈ d'a scal c'ac' chi', malaj val jab'oc tas tz'ic'an eb' vin̈. Axo jun schan̈il chi', lajan val yilji icha junoc dios, xchi vin̈.   
\p
\v 26 Ix lajvi yalan jun chi' vin̈aj Nabucodonosor chi', ix snitzanb'at sb'a vin̈ d'a slac'anil sti' horno chi', ix yalan vin̈ icha tic:  
\p —Sadrac, Mesac yed' ach Abed-nego, schecab' ex Dios Jun Te Nivan Yelc'ochi, elan̈eccoti, tzex cot d'a tic, xchi vin̈.  
\p Ix elta eb' vin̈ yoxvan̈il d'a cal c'ac' chi'.  
\v 27 Ix lajvi chi' ix c'och umnaj masanil eb' vin̈ yajal d'a yol jun nación chi' yed' eb' vin̈ tz'ac'an srazón vin̈ rey yil eb' vin̈ oxvan̈ quelemtac chi', malaj val jab'oc snivanil eb' vin̈ ix tz'a yuj c'ac' chi'. Ix chamval yilan eb' vin̈ to malaj jab'oc xil sjolom eb' vin̈ ix tz'ai, malaj pax jab'oc spichul eb' vin̈ ix tz'ai, malaj val jab'oc sjab' te' c'ac' chi' d'a eb' vin̈.   
\p
\v 28 A d'a jun rato chi', ix yalan vin̈aj rey Nabucodonosor chi' icha tic: Alchajocab' vach' lolonel d'a sDiosal vin̈aj Sadrac, vin̈aj Mesac yed' vin̈aj Abed-nego to a ix checancot yángel yic scoljiel eb' schecab' syac' val och sc'ool d'ay. Maj sc'anab'ajej in checnab'il a in rey in tic eb' vin̈, b'ecan sc'ol eb' vin̈ scham d'a yichan̈pax yem cuman d'a yaln̈ej tas diosal to man̈ sDiosaloc eb' vin̈.  
\v 29 A ticnaic a in svala' to yaln̈ej mach anima sb'uchvaj d'a sDiosal vin̈aj Sadrac, vin̈aj Mesac yed' vin̈aj Abed-nego tic, choc' tz'aj eb' schami. Axo spat eb' sjuchajem smasanil, vach'chom tas chon̈ab'il, tas nacional, ma tas ti'al syala', yujto malaj junocxo dios syal scolvaj icha sDiosal eb' vin̈ tic, xchi vin̈.   
\p
\v 30 Ix lajvi chi' ix yac'anoch eb' vin̈ oxvan̈ quelemtac chi' vin̈ rey d'a nivac opisio d'a smacb'en Babilonia chi'.   
\c 4  
\s1 Ochnac vin̈aj rey Nabucodonosor icha noc'al  
\p
\v 1 Ix yac'anb'at jun ab'ix vin̈ rey d'a yol masanil smacb'en icha tic: A in rey Nabucodonosor in tic, svac' stzatzil e c'ool e masanil ex chon̈ab', ma ex nación yalxon̈ej tas ti'al tzeyala', a ex masanil ex cajan ex d'a yolyib'an̈q'uinal tic.  
\v 2 In gana tzeyojtaquejel e masanil tastac satub'tac ix sc'ulej Dios Nivan Yelc'och d'ayin.  
\v 3 Te satub'tacxon̈ej tas sc'ulej, man̈ jantacoc spoder, Yajal ton d'a masanil tiempo, a yopisio malaj slajvub'.   
\p
\v 4 A in Nabucodonosor in tic, tzalajc'olal vajec' d'a in palacio.  
\v 5 Palta a d'a jun ac'val, ay jun tas ix in vayichej. A yuj tas ix vil chi' yed' tas ix in na'a, ix in te xivi.  
\v 6 Yuj chi' ix in chec avtajcot masanil eb' jelan d'a Babilonia tic, yic syalan eb' tas syalelc'och in vayich chi'.  
\v 7 Ix javi eb' smasanil: Aton eb' ajb'aal, eb' naumel lolonel, eb' schuman yed' q'uen c'anal yed' eb' ajchum. Ix valan in vayich chi' d'a eb', palta maj yal-laj eb' d'ayin tas syalelc'ochi.  
\v 8 Stzac'anilxo ix javi vin̈aj Daniel, scuchan pax Beltsasar, icha sb'i in diosal, ayoch sjelanil juntzan̈ dios d'a vin̈. Ix valan in vayich chi' d'a vin̈ icha tic:  
\v 9 Ach Beltsasar, yajal aj d'a scal eb' jelan spensar, vojtac to ayoch sjelanil juntzan̈ dios d'ayach, ojtacpax masanil tas satub'tac. Scham val ab'ani tas ix vil d'a in vayich, ol alan d'ayin tas syalelc'ochi.  
\v 10 Aton val in vayich ix vil tic ayic jichan in ec' in vayi:  
\q1 A d'a snan̈al lum luum tic ix vil jun te te' te chaan̈ steel.   
\q1
\v 11 Ix q'uib'chaan̈ te', te nivan ix aj spatic te'. A schon te', ix q'uec'och d'a satchaan̈, chequel te' masanto b'aj slajvic'och lum luum.   
\q1
\v 12 Te vach' yilji xil te', man̈ jantacoc sat te', c'ocb'il val syab' sat te' chi' sloan masanil anima. Axo masanil noc' noc', tz'och noc' sc'ub'ej sb'a d'a yen̈ul yich te'. Axo d'a sc'ab'tac te' sb'o so' noc' much, axo masanil tas pitzan d'a yolyib'an̈q'uinal tic, c'ocb'il svatzitaj eb' yuj sat te'.   
\p
\v 13 Axo ix aj jun, ix vilan jun ángel d'a in vayich chi', to stan̈vej yolyib'an̈q'uinal tic, van yemta d'a satchaan̈.  
\v 14 Te chaan̈ ix el yav, ix yalan icha tic:  
\q1 Ch'aquequel te te' chi', xiquequel sc'ab' te', tzeyic'anel xil te', tze saclemanb'at sat te' chi' smasanil. Saclemocab'canb'at masanil noc' noc' ayoch d'a yalan̈ yen̈ul te' yed' masanil noc' much ayoch d'a sc'ab'tac te'.   
\q1
\v 15 Axon̈ej yib' te' tzeyactejcani, tze tzec'ancan te' yib' chi' yed' q'uen cadena to hierro yed' bronce. Scan jun chi' d'a scal an̈ an̈c'ultac chi', axo yal ac'val ol em d'a yib'an̈, axo an̈ an̈c'ultac ol sc'ux icha noc' caltacte'al noc'.   
\q1
\v 16 Ol ixtaxel spensar. Lajanxo ol aj spensar icha spensar noc' noc'. A jun macan̈ yaelal chi', uque' ab'il ol yac'a'.   
\q1
\v 17 A on̈ ángel on̈ sco tan̈vej yolyib'an̈q'uinal tic, a on̈ scala' to ol javoc jun yaelal tic d'a yib'an̈, yic vach' syojtaquejel eb' anima smasanil to a Dios Nivan Yelc'ochi, ay yopisio d'a yib'an̈tac nación. A tz'ac'an opisio d'a mach sgana syac'ochi, syalpax yac'anoch junoc mach emnaquil yajaliloc junoc nación, xchi jun ángel chi'.   
\p
\v 18 Aton in vayich ix vil tic. A ticnaic ach Beltsasar, al d'ayin tas syalelc'ochi, yujto malaj val junocxo eb' ay tas syal yuuj d'a yol in macb'en tic snachajel yuuj. Palta a ach tic ol yal snachajel uuj, yujto ayoch sjelanil juntzan̈ dios d'ayach, xin chi.   
\p
\v 19 Axo vin̈aj Daniel chi', aton vin̈ scuchpax Beltsasar, quen am man̈ junoc hora ix can numan vin̈. Ix somchajq'ue spensar vin̈, palta ix valan d'a vin̈: Beltsasar, man̈ ac' pensar yuj jun in vayich chi' yed' tas syalelc'ochi, xin chi. Ix yalan vin̈ d'ayin: Ay mamin rey, comonoc val d'a yib'an̈ eb' ayoch ajc'olal d'ayach ol em tas syalelc'och jun a vayich tic.  
\v 20 Mamin rey, a jun te te' te chaan̈ steel ix il chi', aton jun te' ix q'uec'och d'a satchaan̈, te' ix checlaj d'a najat,  
\v 21 te' vach' yilji xiil, te' tzijtum sat, te' c'ocb'iln̈ej syab' sat sloan masanil tas pitzan, te' b'aj tz'och masanil noc' noc' sc'ub'ej sb'a d'a yalan̈ yen̈ul sc'ab', te' b'aj sb'o so' noc' much d'a scaltac sc'ab',  
\v 22 a ach ton tic mamin rey. To ix ach q'uen̈ejchaan̈ yuj snivanil elc'och chi'. Ix q'uec'och a b'inajnaquil d'a satchaan̈. Yajal ach d'a masanil yolyib'an̈q'uinal tic.  
\v 23 Ix ilanpax yemta jun ángel stan̈vumal yolyib'an̈q'uinal tic d'a satchaan̈, ix yalani: Ch'aquec telvoc te nivan te' chi', yic slajviem te'. Axon̈ej yib' te' yed' sch'an̈al yib' tzeyac'cani. Stzec'chajcan yib' te' yed' q'uen cadena to hierro yed' bronce, scan d'a caltac an̈c'ultac. Emocab' yal ac'val d'a yib'an̈ ta', ol cajnaj yed' noc' noc' uqueoc ab'il.  
\v 24 A syalelc'och jun tic mamin rey, a jun Dios Nivan Yelc'ochi, a' tz'alan jun tic d'a ib'an̈.  
\v 25 Ol ach pechchajel d'a scal eb' anima tic. Ol ach b'atcan d'a scal noc' noc', axo an̈ an̈c'ultac ol a c'ux icha noc' vacax. Ol em yal ac'val d'a ib'an̈. Mamin rey, icha chi' ol ach ajec' uqueoc ab'il, masanto ol nachajel uuj to a jun Dios Nivan Yelc'ochi, a' yajal yaj d'a yib'an̈ eb' anima. A tz'ac'anpaxoch eb' yajal icha sgana mach syac'ochi.  
\v 26 A jun lolonel ix alchaji to scan yib' te' yed' sch'an̈al yib' chi', syalelc'ochi to ol ach c'ochxoc d'a opisio chi' ayic toxo ix nachajel uuj to a Dios yajal yaj d'a yolyib'an̈q'uinal tic.  
\v 27 Yuj chi' mamin rey, cha ab' masanil juntzan̈ lolonel sval tic d'ayach. Yuj chi' tojoln̈ej tzutej a b'a, man̈xo ac'och a mul. Comonoc val tzactejcan a c'ulan chucal, tzach colvaj d'a eb' tz'ixtaji. Tato icha chi', tecan ol ach can d'a junc'olal yed' a q'uechaan̈ d'a masanil tasi, xchi vin̈aj Daniel chi' d'ayin, xchi vin̈ rey Nabucodonosor chi'.   
\p
\v 28 Masanil juntzan̈ lolonel ix alchaj d'a vin̈aj rey Nabucodonosor chi', ix elc'ochi.  
\v 29 Yab'ilal yalchaj juntzan̈ chi' d'a vin̈ rey chi', ayic van sb'eyec' vin̈ d'a span̈anil yib'an̈ spalacio d'a Babilonia,  
\v 30 ix yalan vin̈ icha tic: Ina val yilji nivan chon̈ab' Babilonia tic. A in yed' val in poder ix in b'oq'uei yic scheclajeli to nivan velc'ochi, xchi vin̈.   
\p
\v 31 Vanto val yalan juntzan̈ lolonel chi' vin̈, ix yab'an vin̈ yoch jun lolonel d'a satchaan̈, ix yalani: Scham ab'an juntzan̈ lolonel tic ach rey Nabucodonosor, a opisio chi', toxo ix ic'chajec' d'ayach.  
\v 32 Ol ach pechchajel d'a scal eb' anima, ol ach b'atcan d'a scal noc' noc'. A an̈ an̈c'ultac ol a c'ux ichoc noc' noc' d'a uqueoc ab'il, masanto ol yal snachajel uuj to a Dios Nivan Yelc'ochi, a' tz'ac'an yajalil d'a yib'an̈ masanil anima yed' d'a yib'an̈ masanil nación d'a yolyib'an̈q'uinal tic. A' tz'ac'anoch d'a yajalil mach sgana syac'ochi, xchi jun lolonel chi'.   
\p
\v 33 A d'a jun rato chi', ix elc'och tas alb'ilcan d'a yib'an̈ vin̈aj rey Nabucodonosor chi', ix pechchajcanel vin̈ d'a scal eb' anima. A an̈ an̈c'ultac ix sc'ux vin̈ icha noc' vacax, axo yal ac'val ix em d'a yib'an̈ snivanil vin̈. Ix q'uib' xiil vin̈ icha noc' ch'acb'a, an̈eja' icha yech noc' ix aj q'uen yech vin̈.   
\s1 Ix b'oxi spensar vin̈ rey  
\p
\v 34 Ix yalanpaxb'at vin̈ rey chi' icha tic: Ayic ix lajvi stiempoal yaelal ayoch d'a vib'an̈ a in Nabucodonosor in tic, ix in q'ue q'uelan d'a satchaan̈, ix b'o in pensar d'a in locoal. Ix valan vach' lolonel d'a Dios Te Nivan Yelc'ochi, ix vic'anchaan̈ sb'i Jun ayn̈ejec' d'a juneln̈ej:  
\q1 Yujto Yajal ton d'a juneln̈ej, a yopisio malaj slajvub'.   
\q1
\v 35 A d'a yichan̈, malaj val jab'oc tas syal yuj eb' cajan d'a sat luum tic. Sc'ulejn̈ej tas snib'ej d'a scal eb' ayec' d'a satchaan̈ yed' d'a scal eb' cajan d'a sat luum tic. Malaj mach syal syamanoch vaan sc'ab' syalan d'ay, ¿tas yuj icha chi' tza c'ulej? man̈ xchioc.   
\p
\v 36 A d'a jun rato chi', ix meltzaj in pensar ix vab'i yed' vic'anxi vopisio nivan yelc'ochi yed' in poder. Axo eb' in checab' yed' eb' nivac yopisio d'a in despacho, ix javi eb' ul in sayeq'ui. Ix in ochxi yajalil d'a in nación, ix yic'anxi yip vopisio. Te nivan ix ajxi d'a yichan̈ icha yaj d'a yalan̈taxo.   
\p
\v 37 A ticnaic, a in val svic'chaan̈ Jun sReyal satchaan̈. Svalanpax vach' lolonel d'ay, yujto a masanil tas sc'ulej, vach'n̈ej, tojoln̈ej d'a smasanil. Syalpax yic'anemta eb' syaloch sb'a to nivan yelc'ochi, xchib'at vin̈aj Nabucodonosor chi'.   
\c 5  
\s1 Juntzan̈ tas ix tz'ib'chajoch d'a sat pat  
\p
\v 1 A vin̈aj Belsasar sreyal Babilonia, ix yavtej mil eb' nivac yopisio vin̈ d'a yol snación d'a jun nivan vael. A d'a jun vael chi', ix yuc' an̈ eb', ix yuc'an an̈ vin̈ yed' eb'.  
\v 2-3 Vanxo sq'ue an̈ d'a sjolom vin̈ rey chi', ix schecan vin̈ ic'chajcot copa yed' uc'ab' nab'a oro, aton juntzan̈ yic'naccot vin̈aj Nabucodonosor smam icham vin̈ d'a templo d'a Jerusalén. A d'a yol juntzan̈ copa yed' juntzan̈ uc'ab' ix b'at ic'chajcot chi', ata' ix yuc' an̈ vin̈ yed' eb' ix yetb'eyum yed' juntzan̈xo eb' ix schab'il yetb'eyum yed' pax masanil eb' ayoch yed' vin̈ d'a vael chi'.  
\v 4 Masanil eb' ix cham yuj an̈, ix yic'anchaan̈ sdiosal eb' nab'a oro, plata, bronce, hierro, te te' yed' q'uen q'ueen.   
\p
\v 5 A d'a jun rato chi', ix checlaj jun c'ab' anima b'aj sacq'uinal yuj candil, ix och ijan stz'ib'anoch d'a sat pat chi'. Ayic ix yilan jun c'ab' stz'ib'an chi' vin̈ rey,  
\v 6 sac ix aj sat vin̈ yuj xivelal. Ix luclonq'ue yoc vin̈, ix el val yip vin̈. \fig A tz'ib' d'a sat pat|src="HK034E.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©The British & Foreign Bible Society, 1954, 1967, 1972, 1995." ref="Dn 5.6" \fig*  
\v 7 Elan̈chamel ix el yav vin̈, ix yavtancot eb' naumel lolonel vin̈, eb' schuman yed' q'uen c'anal yed' eb' ajchum. Ix yalan vin̈ d'a eb':  
\p —A mach syal yilan juntzan̈ tz'ib'ab'iloch chi', syalan d'ayin tas syalelc'ochi, tz'ac'chajoch junoc pichul púrpura d'ay, tz'ac'chajoch junoc cadena oro d'a sjaj, tz'och d'a yoxil yajalil d'a in macb'en tic, xchi vin̈.   
\p
\v 8 Masanil eb' jelan ayoch yopisio yac'an srazón vin̈ rey chi', ix och eb' d'a yol jun cuarto, palta malaj val junoc eb' ix nachajel yuuj tas syalelc'ochi.  
\v 9 Ix te xiv vin̈aj rey Belsasar chi', sac ix aj yilji sat vin̈. Axo masanil eb' vin̈ vinac ayec' yed' vin̈ ta', ix somchajpax sc'ool eb' vin̈.  
\v 10 Ayic ix yab'an ix reina, snun vin̈ rey chi' yel yav vin̈ yed' pax eb' avtab'il, ix och ix d'a yol scuartoal b'aj ayoch q'uin̈ chi', ix yalan ix icha tic:  
\p —Ayocab'n̈ej opisio d'a juneln̈ej. Mocab' ac' pensar, mocab' ach sacb'ielpax yuj xivelal,  
\v 11 yujto a d'a yol a macb'en tic, ay jun vin̈ syal snachajel yuuj, ayoch sjelanil juntzan̈ dios d'a vin̈. A d'a yol stiempoal vin̈ a mam icham, a jun vin̈ vinac chi', ix sch'ox val vin̈ to ay spensar vin̈ te vach', ay spensar vin̈ sic'lab'il icha yic eb' dios. Yuj chi', a vin̈aj rey Nabucodonosor a mam icham, a vin̈ ix ac'anoch jun vin̈ chi' yajaliloc eb' ay spensar, eb' naumel lolonel, eb' schuman yed' q'uen c'anal yed' eb' ajchum.  
\v 12 Daniel sb'i jun vin̈ chi', axo vin̈ a mam icham chi' ix ac'an scuch vin̈ Beltsasar. Te ay sjelanil vin̈ yed' tas yojtac, yic snachajel vayich yuj vin̈, syal snachajpaxel yuj vin̈ tas syalelc'och junoc lolonel to ajaltac snachajeli yed' sb'oan yaj junoc tas to nivan yaji. Avtejcot vin̈ an. A vin̈ ol ac'an ojtaquejel tas syalelc'och juntzan̈ tz'ib' d'a sat pat tic, xchi ix d'a vin̈ rey chi'.   
\p
\v 13 Ix avtaj vin̈aj Daniel chi', ix ic'chajb'at vin̈ d'a yichan̈ vin̈ rey chi', ix sc'anb'an vin̈ d'a vin̈:  
\p —¿A ach am tic tza cuch Daniel, aj Judá ic'b'ilcot preso yuj vin̈aj Nabucodonosor vin̈ in mam icham?  
\v 14 Ix alchaj d'ayin tob' ayoch sjelanil juntzan̈ dios d'ayach, tob' ay a pensar, jelan ach.  
\v 15 Yuj chi' ix ach vavtej. Ix vavtej masanil eb' vin̈ jelan yed' eb' naumel lolonel, yic syavtej juntzan̈ lolonel eb' tz'ib'ab'iloch tic yed' yalan eb' d'ayin tas syalelc'ochi, palta malaj val junoc eb' snachajel yuuj tas syalelc'ochi.  
\v 16 Ix alchaj d'ayin tob' syal ac'an checlajel lolonel ajaltac snachajeli. Yuj chi' ta syal avtan juntzan̈ lolonel tic, tzalan d'ayin tas syalelc'ochi, ol ac'chajoch pichul púrpura d'ayach, ol ac'chajpaxoch junoc cadena oro d'a a jaj, ol ach och d'a yoxil yajalil d'a yol in macb'en tic, xchi vin̈ rey chi'.   
\p
\v 17 Ix yalan vin̈aj Daniel chi' icha tic:  
\p —Canocab' a silab' chi' d'ayach mamin rey. Syal ac'an jun opisio chi' d'a junocxo, palta ol vavtej jun tz'ib' tic, ol valan d'ayach tas val syalelc'och juntzan̈ lolonel tz'ib'ab'iloch d'a sat pat tic.   
\p
\v 18 Mamin rey, a Dios Te Nivan Yelc'ochi, a' ix ac'an yopisio vin̈aj Nabucodonosor a mam icham yed' snivanil yelc'ochi, sb'inajnaquil yed' stziquiquial.  
\v 19 Yuj opisio ix ac'chaj chi' d'a vin̈, ix xiv masanil anima d'a junjun nación yed' d'a junjun ti'al, yujto nivan yelc'och vin̈ rey chi' d'a yol sat eb'. A mach sgana vin̈ schami, schamn̈ej, axo mach malaj sgana vin̈ schami, max miljichamoc. Ay pax mach ix ic'jiel d'a yopisio yuj vin̈, ay pax mach ix ac'jioch d'a yopisio, ato a' tas snib'ej sc'ool vin̈.  
\v 20 Palta a val yic ix yic'anchaan̈ sb'a vin̈, ix ixtaxel sb'eyb'al vin̈. Ix ic'chajel vin̈ d'a yopisio d'a reyal chi' yed' snivanil yelc'ochi.  
\v 21 Ix pechchajel vin̈ d'a scal eb' yetanimail, ix ochcan spensar vin̈ icha spensar noc' noc'. Junn̈ej ix aj vin̈ yed' noc' caltacte'al b'uru. Ix sc'ux an̈ an̈c'ultac vin̈ icha noc' vacax. Ix empax yal ac'val d'a snivanil vin̈, masanto ix yal snachajel yuj vin̈ chajtil val yaj Dios, Jun Te Nivan Yelc'ochi, yajal pax yaj d'a yolyib'an̈q'uinal tic. A tz'ac'anoch eb' yajal to sgana syac'ochi.  
\v 22 A achxo pax tic, mamin rey Belsasar, yixchiquin ach vin̈, vach'chom ojtac tas ix uji chi', palta man̈ val jab'oc tziq'uem a b'a.  
\v 23 Palta yelxo ix ic'chaan̈ a b'a d'a yichan̈ Jun Yajalil satchaan̈. Ix ac'an ic'chajcot juntzan̈ copa d'a a mexa yed' juntzan̈ uc'ab' yic stemplo Jun Yajal satchaan̈ chi'. A d'a yol juntzan̈ chi' ix uc' vino yed' masanil eb' avtab'il uuj. Ix eyic'chaan̈ juntzan̈ dios to max yal yilani, max yal yab'ani, malaj pax jab'oc tas yojtac. Man̈oc pax d'a Dios ix al vach' lolonel, ina a pax d'a yol sc'ab' ay a q'uinal, a pax snaan tas tza c'ulej.  
\v 24 Yuj chi' ix yac'cot Dios jun c'ab' ix tz'ib'an juntzan̈ lolonel tic,  
\v 25 MENE, MENE, TEKEL, UPARSIN.  
\v 26 A juntzan̈ tic icha tic syalelc'ochi: MENE: Toxo ix sb'is Dios jaye' c'u ayachto och d'a opisio, toxo ix sch'ox slajvub'.  
\v 27 TEKEL: Toxo ix ach echtaj d'a yol echlab', man̈ tz'acanoc alil.  
\v 28 PERES: A a macb'en, van spojchajb'ati, ix ac'chajoch d'a yol sc'ab' eb' Medo yed' eb' Persa, xchi vin̈aj Daniel chi'.\f 5.28 \fr 5:28 \ft A d'a lolonel arameo lajan sjajil jun lolonel “Pojlajb'ail” yed' jun lolonel “persas.”\f*   
\p
\v 29 Ix lajvi chi', ix schecan vin̈aj rey Belsasar chi' ac'chajoch pichul púrpura d'a vin̈aj Daniel chi'. Ix ac'chajoch jun cadena nab'a oro d'a sjaj vin̈. Ix yalan vin̈ rey chi' d'a masanil anima to a d'a jun rato chi', ix ochcan vin̈aj Daniel chi' d'a yoxil yajalil d'a yol smacb'en.   
\p
\v 30 A d'a jun ac'val chi' ix miljicham vin̈aj Belsasar sreyal eb' caldeo chi'.  
\v 31 Axo vin̈aj Darío aj Media ix yac'och sb'a yajalil sq'uexuloc vin̈. 62 ab'il sq'uinal vin̈aj Darío chi'.   
\c 6  
\s1 Ix yumchajem vin̈aj Daniel d'a scal noc' choj  
\p
\v 1 Ix yac'anoch 120 eb' vin̈ gobernador vin̈aj Darío chi', yic syil junjun macan̈ chon̈ab' eb' vin̈ d'a yol smacb'en.  
\v 2 Ix yac'anoch oxvan̈xo sat yajal vin̈ d'a eb' vin̈ gobernador chi', yic syilan eb' vin̈ yed' stan̈van masanil tastac, yic vach' tz'acan tz'aj yac'chaj q'uen tumin syac' eb' vin̈ d'a vin̈ rey chi'. D'a scal eb' vin̈ sat yaj chi' ayoch vin̈aj Daniel chi'.  
\v 3 Ix checlajel vin̈aj Daniel chi' d'a scal eb' vin̈ yetyajalil chi', yujto vach'n̈ej syutej sb'a vin̈. Yuj chi' ix sna vin̈ rey chi' to tz'och vin̈ sat yajalil d'a yol smacb'en chi'.  
\v 4 Axo juntzan̈ eb' vin̈ yetyajalil vin̈ chi', ix say modo eb' vin̈ tas tz'aj yemta vin̈ d'a yopisio chi'. Palta te c'anab'ajum vin̈, max elc'an vin̈ d'a tas sc'ulej, ayoch spensar vin̈ d'a yopisio chi'. Yuj chi' malaj junoc tas syal yalanq'ue eb' vin̈ d'a spatic vin̈.  
\v 5 Yuj chi' ix ochn̈ej ijan eb' vin̈ snaani, ix yalan eb' vin̈: Malaj val junoc tas syal calanq'ue d'a spatic vin̈, an̈ej yuj sc'anab'ajan sDiosal vin̈, xchi eb' vin̈.   
\p
\v 6 Yuj chi' ix slajtiej sb'a eb' vin̈ yajal chi', yic b'at yalan eb' vin̈ d'a vin̈aj Darío chi'. Ayic ix c'och eb' vin̈ d'a yichan̈ vin̈, ix yalan eb' vin̈ icha tic:  
\p —Mamin rey Darío, ayocab'n̈ej opisio d'a juneln̈ej.  
\v 7 Ix co mol lajtiej co b'a co masanil a on̈ yajal on̈ tic d'a yol a macb'en tic. Ix co naani to tzaq'uelta junoc ley yic tz'alchajel d'a scal masanil anima d'a masanil yol a macb'en tic to malaj junoc mach sc'anan scolval sdiosal, ma d'a junocxo yetanimail d'a junoc ujal, palta an̈ej d'ayach syal sb'a mamin rey. A mach max c'anab'ajan jun ley chi', tojoln̈ej syumjicanem b'aj macb'il noc' choj.  
\v 8 Yuj chi', mamin rey, ac' tz'ib'chaj jun ley chi', tzac'anoch a sello d'ay yic vach' malaj mach syal sq'uexani. A' co ley a on̈ medos yed' persas on̈ tic, max yal-laj yec'b'ati, xchi eb' vin̈.   
\p
\v 9 Yuj chi' ix schec vin̈aj rey Darío chi' tz'ib'chaj jun ley chi', ix yac'anoch vin̈ d'a yopisio.  
\v 10 Axo ix yab'an vin̈aj Daniel to toxo ix alchajel jun ley chi', ix q'uen̈ej vin̈ d'a yol spat d'a chaan̈, ix sjacanxi sventena vin̈ q'uelanb'at d'a stojolal Jerusalén. Ix em cuman vin̈, ix lesalvi vin̈ d'a Dios, ix yac'an yuj diosal vin̈ d'ay. Oxel slesalvi vin̈ d'a junjun c'u, ichataxon sc'ulej vin̈.  
\v 11 Axo juntzan̈ eb' vin̈ chi', ix smolb'ej sb'a eb' vin̈, ix yilan eb' vin̈ to van slesalvi vin̈ yed' stevi vin̈ d'a Dios.  
\v 12 Yuj chi' ix b'at eb' vin̈ d'a vin̈ rey chi'. Ix b'at yalan eb' vin̈ yuj jun ley toxo ix alchajel chi', ix yalan eb' vin̈ icha tic:  
\p —Toton ix a chec alchajel jun ley tz'alan icha tic: Yaln̈ej mach syal sb'a d'a sdiosal, ma d'a junocxo ch'oc animail d'a junoc ujal, tato man̈oc d'a vin̈ rey syal tas snib'ej, yovalil syumchajem b'aj macb'il noc' choj, xchi. ¿Man̈ am yeloc icha chi'? xchi eb' vin̈.  
\p —Ichaton chi' ix aji. A jun ley chi' yovalil sc'anab'ajaji, a co leyal a on̈ medos yed' persas on̈ tic, max yal-laj yec'b'at tas syala', xchi vin̈ rey chi'.   
\p
\v 13 Yuj chi' ix ochn̈ej ijan eb' vin̈ yalan icha tic:  
\p —A vin̈aj Daniel, vin̈ ic'chajnaccot d'a Judá, max sc'anab'ajejlaj vin̈. Mamin rey, man̈ jab'oc xiv vin̈ d'ayach, malaj pax jab'oc yelc'och jun ley chi' d'a vin̈. Toxo ix quila' to oxel slesalvi vin̈ d'a sDiosal d'a junjun c'u, xchi eb' vin̈.   
\p
\v 14 Ayic ix yab'an vin̈ rey chi' icha chi', ix och vin̈ d'a cusc'olal. Masanil jun c'ual chi', ix sayec' vin̈ tas tz'aj scolchajel vin̈aj Daniel chi'.  
\v 15 Axo yic vanxo sb'at c'u, ix smolb'anxi sb'a juntzan̈ eb' vin̈ vinac chi' d'a yichan̈ vin̈ rey chi', ix yalan eb' vin̈:  
\p —Mamin rey, ojtac val to a co ley a on̈ medos yed' persas on̈ tic, ta ay junoc lolonel, ma junoc ley toxo ix yalel vin̈ rey, maxtzac yal-laj yec'b'ati, xchi eb' vin̈.   
\p
\v 16 Ix lajvi chi', ix schecan vin̈ rey chi' ic'chajcot vin̈aj Daniel chi' yic syumchajem vin̈ b'aj macb'il noc' choj chi'. Ayic manto yumchajem vin̈, ix yalan vin̈ rey chi' d'a vin̈:  
\p —Comonoc val ol ach coljoc yuj a Diosal to ayachn̈ejoch ac'an servil, xchi vin̈.   
\p
\v 17 Ayic toxo ix yumjicanem vin̈ d'a scal noc' choj chi', ix ac'jicanem jun q'uen q'ueen smaculoc. Ix ac'jicanoch sello yic yopisio vin̈ rey chi' d'a q'ueen yed' sello eb' vin̈ nivac yajal yaj yed' vin̈, yic vach' max tenjiec' tas ix alchaj d'a spatic vin̈aj Daniel chi'. \fig A scolc'ab' eb' rey sello yaji|src="HK034D.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©The British & Foreign Bible Society, 1954, 1967, 1972, 1995." ref="Dn 6.17" \fig*  
\v 18 Ix lajvi chi', ix b'at vin̈ rey chi' d'a spalacio, palta majxo valaj vin̈, majxo schec vin̈ ic'chajcot eb' tz'ac'an tzalajb'oc sc'ool. Ix b'at vay vin̈, palta juneln̈ej maj ochlaj svayan̈ vin̈ d'a jun ac'val chi'.  
\v 19 Ix pet q'ue vaan vin̈, ix b'at lemnaj vin̈ d'a sti' b'aj macb'il noc' choj chi'.  
\v 20 Ayic ix c'och vin̈ d'a slac'anil chi', ix avaj vin̈ d'a vin̈aj Daniel chi'. Cuseltac ix yutej avaj sb'a vin̈, ix yalan vin̈:  
\p —Daniel, ach schecab' jun Dios pitzan, aton jun Dios tzac'n̈ej servil ¿ix am yal ach scolanel a Diosal d'a noc' choj chi'? xchi vin̈.   
\p
\v 21 Ix tac'vi vin̈aj Daniel chi' icha tic:  
\p —Mamin rey, ayocab' opisio d'a juneln̈ej.  
\v 22 Ix scheccot jun yángel in Diosal yic smacan sti' noc' choj tic. Yuj chi' malaj val jab'oc tas ix in yutej noc', yujto yojtac to malaj jab'oc in mul d'a yichan̈. Malaj pax tas chuc ix in c'ulej d'ayach, xchi vin̈.   
\p
\v 23 Yuj chi' ix te tzalajq'ue vin̈ rey chi', ix schecan vin̈ ic'chajq'ueta vin̈aj Daniel b'aj ay noc' choj chi'. Axo yic ix q'ueul vin̈, ix yilan eb' to malaj jab'oc b'aj ix lajvi vin̈, yujto a sDiosal vin̈ ayoch yipoc sc'ool.  
\v 24 Ix lajvi chi', ix yalan vin̈ rey chi' to sb'at ic'jicot eb' vin̈ ix alanq'ue jun lolonel d'a spatic vin̈aj Daniel chi'. Ix yumjicanem eb' vin̈ d'a scal noc' choj chi' yed' yetb'eyum yed' yalyuninal junjun eb' vin̈. Manto emc'ochlaj eb' d'a scal noc', ix q'ueta tzacaljoc noc' d'a eb', choc' ix aj eb' yuj noc'.   
\p
\v 25 Ix lajvi chi', ix yac'an tz'ib'chaj vin̈aj rey Darío jun tic d'a masanil anima yaln̈ej tas ti'al ay d'a yol smacb'en chi'. Ix yalanb'at vin̈ icha tic: Junc'olalocab' eyaji.  
\v 26 Svalan d'ayex e masanil d'a yol in macb'en, nivanocab' yelc'och sDiosal vin̈aj Daniel d'a yol e sat.  
\q1 Yujto a sDiosal vin̈ chi', pitzan toni, ayn̈ejec' d'a juneln̈ej. A yopisio, malaj b'aq'uin̈ ol sateloc, malaj slajvub'.   
\q1
\v 27 A Jun Colvajum chi', a scolan eb' yic yed' spoder. Sch'oxan tas satub'tac d'a satchaan̈ yed' d'a sat luum tic. A ix colanel vin̈aj Daniel d'a noc' choj, xchib'at vin̈ rey chi'.   
\p
\v 28 Ayn̈ejoch vin̈aj Daniel chi' d'a yopisio ayic ayoch vin̈aj Darío d'a reyal yed' pax yic ayoch vin̈aj Ciro aj Persia reyal.   
\c 7  
\s1 Tas ix yil vin̈aj Daniel d'a svayich  
\p
\v 1 A d'a yic b'ab'el ab'il yoch vin̈aj Belsasar reyal d'a Babilonia, ay jun ac'val, ay juntzan̈ tas ix ac'ji vil a in Daniel tic d'a in vayich. Axo ix in q'ue vaan, ix in tz'ib'an tastac nivan yelc'och d'a in vayich chi'. Aton juntzan̈ tic ix in tz'ib'ejcani:   
\p
\v 2 Ix vil d'a in vayich to a d'a schan̈ pac'an̈il yolyib'an̈q'uinal, ix cot pon̈naj ic' d'a yib'an̈ a a', ix ib'xiq'ue a' nivan mar chi' yuuj.  
\v 3 Axo ix aji, ix checlajq'ue chan̈van̈ noc' nivac noc' d'a yol a' mar chi', ch'occh'oc yilji junjun noc'.  
\v 4 A jun noc' ix b'ab'laj q'ueuli, lajan yilji noc' icha noc' choj, palta ay sc'axil noc' icha yic noc' d'iv. Ayic van vilan noc' chi', ix jecchitajel sc'axil noc' chi'. Ix ac'chajq'ue lin̈an d'a sat luum, icha tz'ajq'ue lin̈an anima ix ajq'uei. Ix q'uexvi spensar, icha spensar anima ix aji.   
\p
\v 5 Axo noc' schab'il, lajan yilji noc' icha noc' oso, tz'eyanq'ue jun pac'an̈ snivanil noc' d'a yichan̈ junxo pac'an̈. A d'a yol sti' noc', ay oxe' b'aquil costil. Ix vab'an yalchaj d'a noc': Ixic, tza chi'an jantac chib'ej snib'ej a c'ool, xchi d'a noc'.   
\p
\v 6 Axo noc' yoxil, lajan yilji noc' icha noc' tz'ib'choj. Ay chan̈e' sc'axil noc' d'a snan̈al yich spatic. Ix vilanpaxi to ay chan̈e' sjolom noc', ix ac'chaj spoder noc' yac'an yajalil.   
\p
\v 7 Axo noc' schan̈il ix vil d'a in vayich chi', te chuclaj yilji noc'. Te ay smay quilan noc', te ay yip noc'. Te nivac q'uen ye noc', nab'a hierro. Choc' tz'aj masanil tas yuj noc', sb'uc'anem noc', axo jantacto scan yuj noc', stec'canem noc'. Yelxo te ch'oc yilji jun noc' chi' d'a yichan̈ juntzan̈xo noc' ix vil d'a sb'ab'elal. Ay lajun̈e' sch'aac noc'.   
\p
\v 8 Yacb'an q'uelan in och d'a juntzan̈ sch'aac noc' chi', ix vilani, ix q'ueul junxo syune' ch'aac noc' d'a scal juntzan̈xo chi'. Ayic ix q'ueul junxo sch'aac noc' chi', ix stenancanel oxe' ch'aac aytaxon chi'. Axon̈ej jun chi' ix can sq'uexuloc juntzan̈ chi'. A jun ch'aac chi', ay yol sat yed' sti' icha yic anima, ix yic'chaan̈ sb'a yed' tas ix yala'.   
\s1 A sb'eyc'olal Dios  
\q1
\v 9 Ix vilann̈ej, masanto ix ac'chajem juntzan̈ c'ojnub' yic eb' yajal, axo Dios, Jun Aytaxoneq'ui, ix em c'ojan d'a sc'ojnub'. Te sac yilji spichul icha yilji q'uen sacb'acom. Axo xil sjolom, te sac yilji icha noc' sacsac lana. A sc'ojnub' chi' yed' sruedail, ichato sq'ue n̈iln̈on sc'ac'al.   
\q1
\v 10 Ay jun c'ac' tz'elta d'a yichan̈ icha sb'ey a a'. A eb' tz'ac'an servil, lin̈anoch eb' d'a yichan̈, millonalxo sb'isul eb'. Ix lajvi chi' ix el yich sch'olb'itaj juntzan̈ nación, ix jacvi juntzan̈ ch'an̈ libro.   
\p
\v 11 Q'uelan inn̈ejoch yuj juntzan̈ b'uchval lolonel van yalan jun yune' ch'aac chi'. Yacb'an van vilan chi', ix mac'jicham jun noc' chi'. Choc'xon̈ej ix aj noc', ix yumjib'at noc' d'a scal c'ac', ix tz'ab'at noc'.  
\v 12 Axo juntzan̈xo noc' chi', ix ic'chajec' yopisio noc', palta ixto chajiec' noc' jab'ocxo.   
\p
\v 13 Ix vilann̈ej d'a in vayich chi':  
\q1 Ix vilani to ay jun mach ix cot d'a scal asun, lajan yilji icha anima. Ix c'och b'aj ayec' Dios Jun Aytaxonec' chi', ix och d'a yichan̈.\f 7.13 \fr 7:13 \ft A d'a tic syala' “jun mach lajan yilji icha anima”, vach'chom ec'to d'a yichan̈ anima. An̈eja' syalpaxcot jun tic d'a Cristo. Tzijtum b'aj ix yac' b'inaj jun b'i chi' Jesús d'ay.\f*   
\q1
\v 14 Ix ac'chaj yopisio, spoder yed' snivanil yelc'ochi. Masanil anima, yaln̈ej tas ti'al tz'ac'an servil. A spoder ayn̈ejec' d'a juneln̈ej, malaj b'aq'uin̈ ol lajvoc yopisio chi'.   
\p
\v 15 Ix in xivcanq'uei ayic ix vilan juntzan̈ tic, ix somchaj in pensar yuuj.  
\v 16 Ix in och d'a stz'ey junoc lin̈anoch ta', ix in c'anb'an d'ay tas syalelc'och juntzan̈ chi'. Ix tac'vi d'ayin icha tic:  
\v 17 A chan̈van̈ noc' noc' ix il chi', aton chan̈e' nación ol checlajq'ue d'a yolyib'an̈q'uinal tic.  
\v 18 Ayic ol lajvoquec' juntzan̈ nación chi', a eb' yicxo Dios, Jun Te Nivan Yelc'ochi, ol ac'joccanoch eb' yajalil d'a juneln̈ej, man̈xalaj b'aq'uin̈ ol ic'joquec' yopisio eb' chi', xchi.   
\p
\v 19 Ix in c'anb'ejxi d'ay, tas yaj noc' schan̈il noc' chi', te ch'oc yilji noc' d'a yichan̈ juntzan̈xo noc' chi'. Nab'a hierro q'uen ye noc', nab'a bronce yech noc'. Masanil tas choc' tz'aj yuj noc', sturanb'at noc', axo jantacto scani, stec'canem noc'.  
\v 20 An̈ejtona', ix in c'anb'ejpaxi tas syalelc'och lajun̈e' sch'aac noc' chi' yed' junxo sch'aac noc' tzac'anto ix q'ueul chi', jun ix tenanel oxexo ayic ix q'ueuli. Te nivan pax yelc'och d'a yichan̈ juntzan̈xo ch'aac chi'. A jun toto ix q'ueul chi', ay yol sat, ay pax sti', syalan b'uchval lolonel.  
\v 21 Ix vilani to a jun ch'aac chi', syac' oval yed' eb' yicxo Dios. Ix ac'ji ganar eb' yuuj,  
\v 22 masanto ix c'och Dios, Jun Aytaxoneq'ui. Ix sb'oan yaj d'a eb', yujto ix c'och sc'ual schaan yopisio eb'.  
\v 23 Ix yalan d'ayin icha tic:  
\q1 A noc' schan̈il chi', aton jun schan̈il nación ol checlajq'ue d'a yolyib'an̈q'uinal tic. Ch'oc yel d'a yichan̈ juntzan̈xo nación ol ec'oc. Ol smaquec' masanil yolyib'an̈q'uinal tic, ol yac'an yajalil d'a malaj yoq'uelc'olal.   
\q1
\v 24 A lajun̈e' sch'aac chi', aton lajun̈van̈ eb' vin̈ yajal. A eb' vin̈ ol ac'an yajalil d'a lajun̈ macan̈ yaj jun nación chi'. A d'a scal juntzan̈ eb' vin̈ chi', ol q'ue vaan junxo rey te ch'oc yel d'a yichan̈ juntzan̈xo eb' vin̈ d'a sb'ab'elal chi', ol ic'joquel oxvan̈oc eb' vin̈ rey chi' d'a yopisio yuuj.   
\q1
\v 25 Ol te b'uchvaj d'a Dios Te Nivan Yelc'ochi, ol yixtejn̈ej eb' yicxo Dios chi'. Ol yac'lan sq'uexan juntzan̈ ley yed' juntzan̈ q'uin̈ alb'ilcan yuj Dios. Ol ac'chajcan eb' yicxo Dios chi' d'a yol sc'ab' d'a nan̈al schan̈il ab'il.   
\q1
\v 26 Palta ayic ol javoc sc'ual, ol ch'olb'itajoc, ol ic'chajel spoder chi', ol satel d'a juneln̈ej.   
\q1
\v 27 Axo yajalil yed' spoder yed' snivanil yelc'och juntzan̈ nación d'a yolyib'an̈q'uinal tic, ol ac'chaj d'a eb' yicxo Dios chi', aton Jun Te Nivan Yelc'ochi. A Dios ol ac'an yajalil d'a juneln̈ej. Masanil eb' ayoch yajalil d'a yolyib'an̈q'uinal tic ol ac'an servil, ol sc'anab'ajan eb' d'ay, xchi d'ayin.   
\p
\v 28 Aton slajvub'al juntzan̈ tas ix alchajcan d'ayin a in Daniel in tic. Ix te somchaj in c'ool. Ix tup in chiq'uil yuj xivelal, palta malaj junoc mach b'aj ix val juntzan̈ lolonel tic.   
\c 8  
\s1 Jun noc' ch'ac calnel yed' jun noc' mam chiva  
\p
\v 1 A d'a yoxil ab'il yoch vin̈aj Belsasar reyal, ay juntzan̈xo tas ix ac'ji vila', ayic toxo ix ac'ji vil juntzan̈ d'a sb'ab'elal.  
\v 2 A ix aj vilani, ichato ayinec' d'a chon̈ab' Susa, d'a yol yic Elam, d'a sti' a' Ulai.  
\v 3 Axo ix vilani, ay jun noc' ch'ac calnel ayec' d'a sti' a' chi'. Ay chab' sch'aac noc' nivac steel, palta ay jun sch'ac noc' chi' tzac'anto ix q'ueuli, te nivan steel d'a yichan̈ junxo chi'.  
\v 4 Axo ix vilani, a yed' sch'ac jun noc' calnel chi', ix yac' lajvoc tastac ay d'a stojolal b'aj tz'em c'u yed' d'a norte yed' pax d'a sur. Malaj junocxo noc' syal stec'b'an sb'a d'a yichan̈, malaj mach syal scolanelta sb'a d'a yol sc'ab'. Sc'ulejn̈ej tas snib'ej. Ix yic' val chaan̈ sb'a.   
\p
\v 5 Vanto in naan yuj tas ix vil chi', axo ix vilani, ay jun noc' mam chiva van sjavi d'a stojolal b'aj tz'em c'u. Yelc'olal scot noc', icha val to max em jab'oc yoc noc' d'a sat luum. A jun noc' chiva chi', ay val jun sch'aac noc' te chequel. A d'a scal yol sat noc' ayq'ueta.  
\v 6 Ayic ix c'och noc' d'a slac'anil noc' calnel chab' sch'aac chi', noc' ix vil d'a sti' a a', ix b'at jucnaj noc' d'a noc' yed' jantac yoval sc'ool.  
\v 7 Ix smac'an can̈chaj sch'aac noc' calnel chi' noc' schab'il. Man̈xalaj yip noc' calnel chi' yic stec'b'ej sb'a d'a yichan̈ noc' chiva chi'. Ix lajvi chi', ix telvi noc' yuj noc' chiva chi' d'a sat luum, ix tec'jiem etzan noc' yuj noc'. Malaj mach ix yal scolan noc'.   
\p
\v 8 Axo noc' mam chiva chi', ix ste vach' iq'uejchaan̈ sb'a noc'. Axo ix aji, ayic te tec'an noc' chi', ix can̈chajb'at jun sch'aac noc' te nivan chi', axo chan̈exo sch'aac noc' ix q'ueul sq'uexuloc jun chi'. Ayic ix q'ueul sch'aac noc' chi', ix b'atcan q'uelan junjun ch'aac chi' d'a stojolal schan̈il pac'an̈ yolyib'an̈q'uinal tic.  
\v 9 A d'a junoc juntzan̈ ch'aac chi', ix paq'uelta junxo yune' ch'aac. A jun chi', te nivan ix aji yed' yipalil ix smac juntzan̈ lugar d'a sur yed' d'a stojolal b'aj sjavi c'u. Ix smacpax lum luum te nib'ab'il.  
\v 10 Yelxo te chaan̈ ix aj sq'uib'i, masanto ix q'uec'och b'aj ay q'uen c'anal. Ix syumanemta jayeoc q'uen c'anal chi', ix stec'anem q'uen d'a sat luum.  
\v 11 Ix stec'b'an sb'a d'a yichan̈ vin̈ yajalil eb' ay d'a satchaan̈ chi'. Ix scachanoch vaan yac'chaj silab' tz'ac'ji d'a Dios d'a junjun c'u. Ix yixtanb'at b'aj tz'ochtaxon ejmelal d'a Dios chi'.  
\v 12 A yuj schuc pensaril jun yajal chi', ix yac'och soldado b'aj tz'ac'jitaxon silab' d'a junjun c'u yed' scachjioch vaan yac'ji silab' chi'. Ix satanel jun ejmelal vach' alb'ilcan yuj Dios. Ichato chi' b'ian ix sc'ulan tas snib'ej.   
\p
\v 13 Ix lajvi chi', ix vab'ani to ay jun ángel sc'anb'an d'a junxo ángel icha tic: ¿Jantacto tiempo yic ol lajvoc juntzan̈ squil tic? ¿Jantacto tiempo ol yac' jun yajb'il yuj Dios tic sq'uexan silab' tz'ac'jitaxon d'a junjun c'u? ¿B'aq'uin̈ ol och vaan stec'jiem eb' soldado yic satchaan̈ yed' jun Lugar Yicn̈ej Dios Yaji? xchi.  
\v 14 Ix tac'vi junxo ángel chi' icha tic: Ato yic ol lajvoquec' 2,300 el man̈ ol ac'chaj silab' d'a yemc'ualil yed' d'a q'uin̈ib'alil. Ato ta' ol lajvoc juntzan̈ chi'. Ichato chi', ol ic'joquel jun tas man̈ vach'oc ayoch d'a Lugar Yicn̈ej Dios Yaji, xchi jun ángel chi'.   
\p
\v 15 A in Daniel in tic, vanto in naan tas ix vil chi', yic snachajel vuuj tas syalelc'ochi. Axo ix vilani, ay jun icha yilji anima ix sch'oxq'ue sb'a d'a vichan̈.  
\v 16 Ix vab'an yoch jun av scot d'a sti' a' Ulai, icha val sjaj anima, ix yalan icha tic: Gabriel, vach' alej d'a jun vin̈ vinac tic yic snachajel yuj vin̈ tas ix yil chi', xchi.   
\p
\v 17 Axo ix javi ángel Gabriel chi' d'a in tz'ey. Ix in em cumnajoc, ix emc'och snan̈al in sat d'a sat luum yuj xivelal. Ix yalan d'ayin: Ach anima, ojtaquejeli to a tas ix il chi', ato d'a slajvub' tiempoal ol ujoc, xchi.   
\p
\v 18 Ayic vanto slolon chi' d'ayin, ix in ec' lian d'a sat luum. Ix satel in c'ool, yuj chi' ix och yub'naj d'ayin, ix in squetzanq'ue lin̈an.  
\v 19 Ix yalan d'ayin:  
\p Ol val d'ayach tas ol ujoc ayic toxo ol lajvoc yoval sc'ol Dios. A jun tas ix il chi', a lajvub' c'ual sch'oxcoti.   
\p
\v 20 A noc' calnel chab' sch'ac ix il chi', aton eb' vin̈ sreyal Media yed' Persia sch'ox noc'.  
\v 21 Axo pax noc' mam chiva ix il chi', aton vin̈ sreyal Grecia sch'ox noc'. A jun sch'aac noc' nivaquil ayq'ueta d'a scal yol sat, a jun vin̈ b'ab'el rey sch'oxo'.  
\v 22 A chan̈e' ch'aac ix q'ueul sq'uexuloc jun ix can̈chajb'at chi', syalelc'ochi to ol spoj snan̈al jun nación chi'. Chan̈e' nacional ol ajelc'ochoc, palta man̈ lajanoc yip yed' jun b'ab'el.   
\q1
\v 23 Ayic toxo ol lajvoquec' yopisio juntzan̈ nación chi', ayic ol tz'acvoc chucalil d'a yichan̈ Dios, ay jun rey ol ac'an yajalil, malaj tz'och tas d'ay, te jelan yac'an musansatil.   
\q1
\v 24 Ol yic' val yip sic'lab'il, palta man̈oc yed' yip d'a yol yico'. Satub'tac ol yutej satanel tastac. Vach' ol elc'och d'a tas ol sc'ulej. Ol ac'joc ganar eb' soldado te ay yip yuuj yed' eb' yicxo Dios.   
\q1
\v 25 Yuj sjelanil, ol yal yixtan eb' anima, ol ste iq'uejchaan̈ sb'a. Tzijtum anima ol sateli ayic malaj jab'oc tas sna eb'. Ol stec'b'ej sb'a d'a yichan̈ Dios, Jun Yajalil eb' yajal. Vach'chom icha chi' ol yutoc sb'a, palta ol satjoqueloc, man̈ yujoc spoder anima.   
\p
\v 26 A tas ix il d'a silab' tz'ac'ji d'a yemc'ualil yed' d'a q'uin̈ib'alil, tic val ix vach' alchajel d'ayach. A jun chi' yovalil ol elc'ochoc. Canocab'n̈ej d'a a pensar, malajocab' b'aj tzala', yujto a juntzan̈ chi', ol elc'ochoc ayic te nivanxo tiempo ol ec'oc, xchi ángel Gabriel chi'.   
\p
\v 27 A inxo Daniel in tic, ix te el vip ix vab'i. Ix in penaayax jaye' c'ual. Ix lajvi chi', ix in q'ue vaan, ix b'at vilanxi vopisio ayoch yuj vin̈ rey. Palta te ilc'olal vaj yuj jun ix ch'oxchaj vil chi', yujto max nachajel vuj tas val syalelc'ochi.   
\c 9  
\s1 Ix lesalvi vin̈aj Daniel yuj schon̈ab'  
\p
\v 1-2 A vin̈aj Darío yuninal vin̈aj Asuero yin̈tilal eb' medo, ix och vin̈ reyal d'a smacb'en eb' caldeo. A d'a b'ab'el ab'il yoch vin̈ d'a yajalil chi', a in Daniel in tic, van in c'ayb'an juntzan̈ ch'an̈ libro b'aj lolonnac Jehová d'a vin̈aj Jeremías, aton vin̈ schecab'. Yuj chi' ix nachajel vuuj to a Jerusalén, 70 ab'il ol can tz'inan.  
\v 3 Yuj chi' ix in lesalvi, ix in tevi d'a Dios Cajal. Ix in ochpax d'a tzec'ojc'olal. Ix vac'anoch pichul yic tzec'ojc'olal chi', ix in em c'ojan d'a scal q'uen tic'aq'uil taan̈.  
\v 4 Ix in lesalvi d'a Jehová in Diosal, ix valan in b'a d'ay icha tic:  
\p Mamin, Vajal ach, te nivan elc'ochi, te satub'tac yilji a poder. Tzaq'uelc'och a trato yic tzac'an a vach'c'olal d'a eb' tzach xajanani, aton eb' sc'anab'ajan a checnab'il.  
\v 5 Ix och co chucal yed' co pital d'ayach. Axon̈ej chucal ix co c'ulej. Ix co patiquejcanel a checnab'il yed' a c'ayb'ub'al.  
\v 6 Maj co maclej cab' tas ix yal eb' a checab'. Yalnac a lolonel eb' d'a eb' co reyal, d'a eb' yajal yaj d'a co cal, d'a eb' co mam quicham yed' d'a masanil eb' quetchon̈ab'.  
\v 7 Ach Mamin Cajal, te tojol a pensar, xal on̈ israel on̈ tic, q'uixvelaltac cajec' scab'i. A eb' cotnac d'a Judá yed' d'a Jerusalén yed' juntzan̈xo eb' quetisraelal cajan d'a najat yed' d'a lac'an, ix on̈ a saclemejcanb'ati, yujto man̈ c'anab'ajumoc ix cutej co b'a d'ayach.  
\v 8 A on̈ tic Mamin Jehová, q'uixavtac co c'ool d'a ichan̈, yujto ix och co mul d'ayach yed' pax eb' co reyal, eb' yajal yaj d'a co cal yed' pax eb' co mam quicham.  
\v 9 Palta a ach tic Mamin, co Diosal ach, te ay oq'uelc'olal yed' a nivanc'olal, vach'chom a on̈ tic axon̈ej pitalil sco c'ulej d'a ichan̈.  
\v 10 Mamin Jehová co Diosal, maj ach co c'anab'ajej icha ix aj a checan yal eb' a checab' d'ayon̈.  
\v 11 A on̈ tic, co masanil ix co tenec' a checnab'il, ix ach co patiquejeli, man̈xalaj co gana ix cab' tas ix ala'. Yuj co mul chi', ix javi masanil juntzan̈ yaelal d'a quib'an̈, aton tas tz'ib'ab'ilcan d'a yol ch'an̈ libro stz'ib'ejnaccan vin̈ a checab' aj Moisés.  
\v 12 Toxo ix elc'och tas ix ala' to ol javoc d'a quib'an̈ a on̈ tic yed' d'a eb' cajalil. Te nivan ix aj ac'an syaelal Jerusalén d'a yichan̈ juntzan̈xo chon̈ab'.  
\v 13 Masanil juntzan̈ yaelal tz'ib' yajcan d'a ch'an̈ libro yuj vin̈aj Moisés, ix javi d'a quib'an̈ ticnaic. Palta an̈ej d'a spatic chucal ix on̈ b'atcani, majxo co c'anab'ajej a lolonel yic tzac' a vach'c'olal d'ayon̈.  
\v 14 Yuj val chi' Mamin Jehová co Diosal, ix a na' ac'cot jun nivan yaelal tic d'a quib'an̈. A ach tic, tojol ach d'a masanil tas tza c'ulej, a on̈xo tic, maj co b'alaj chaej cab' d'ayach.   
\p
\v 15 Ach co Diosal Cajal ach, a ch'oxnac val a nivan poder ayic ic'annaquelta eb' co mam quicham d'a Egipto. Yuj chi' te b'inajnac ach masanto ticnaic, palta a on̈ tic jun, ix och co mul, an̈ej chucal sco c'ulej.  
\v 16 Mamin Cajal, cojtac to tza c'ulejn̈ej tas tzala'. Yuj chi' eloc val d'a a c'ol ic'anel yaelal yed' yoval a c'ol ayoch d'a yib'an̈ chon̈ab' Jerusalén, yujto a chon̈ab' yaji, icpax yaj tzalan Sion. Masanil nación ay d'a slac'anil sb'uchvaj eb' d'a a chon̈ab' chi', yujn̈ej co chucal yed' yuj schucal eb' co mam quicham.  
\v 17 Ach co Diosal, ab' val in lesal yed' b'aj tzin tevi a in a checab' in tic. Yuj val a b'inaji, ch'ox a vach'c'olal d'a yib'an̈ a templo tz'inan yajcani.  
\v 18 Cha ab' Mamin, ilnab' val tas yaji, tz'inan yajcan jun a chon̈ab' sb'inaj to ic yaji. Man̈ yujoc co vach'il d'a yol quico' tzon̈ tevi d'ayach, palta a val yuj a nivan vach'c'olal.  
\v 19 Mamin Cajalil, tac'vej on̈, ac' lajvoc co chucal. Cotan̈, colvajan̈ qued'oc. Yuj val a b'inajnaquil, mocab' ec' tiempo on̈ a colani, yujto ojtacab'il to ic on̈ yed' a chon̈ab' Jerusalén, xin chi d'a in lesal chi'.   
\s1 Ayocto ix alchajel yuj 70 semana  
\p
\v 20 Yacb'an vann̈ej in lesalvi, van valanq'ueta in mul yed' smul eb' vetchon̈ab' israel, tzin tevioch d'a Jehová in Diosal yuj tzalan Sion yicn̈ej yaji.  
\v 21 Yacb'an van in lesalvi chi', axo ángel Gabriel, jun sch'oxnac sb'a d'ayin d'a yalan̈taxo, ix javi jen̈en̈oc b'aj ayinec' chi', ichaval yorail yic tz'ac'ji silab' d'a Jehová d'a yemc'ualil.  
\v 22 Ix yalan d'ayin icha tic:  
\p Daniel, tzin javi d'ayach yic tzul vac'an a jelanil yic snachajel uuj tas ol javoc d'a yib'an̈ eb' etchon̈ab'.  
\v 23 Ayic ix a yamanoch a lesalvi, a Dios ix pacan a lesal chi', yuj chi' tzin javi ul val d'ayach, yujto te xajan ach yuj Dios. A ticnaic, maclej ab' tas ol val d'ayach yic ol nachajel uuj tas ol ac'joc il tic.   
\q1
\v 24 Ol ec' 70 semana\f 9.24 \fr 9:24 \ft A jun lolonel semana d'a tic, a d'a hebreo syala' “Uque'”. Max yal-laj tato uque' c'ual mato uque' ab'il.\f* d'a yib'an̈ eb' etisraelal yed' d'a yib'an̈ a chon̈ab' to yicn̈ej Dios yaji, masanto yic ol lajvoquec' pitalil yed' chucal, axo yac'ji tup masanil mul, ata', tojoln̈ej ol aj d'a smasanil tiempo. Ol elc'och masanil tas ix ch'oxji yil eb' schecab' Dios yed' tas alb'ilcan yuj eb'. Ol ac'chajoch jun lugar yicn̈ej Dios yaj d'a yopisio.   
\q1
\v 25 Yovalil ol nachajel jun tic uuj: Ayic ol alchajoc to ol b'ochajxiq'ue chon̈ab' Jerusalén, ol ec' uque' semana b'ab'el, slajvi chi' ol ec' pax 62 semana. Ichato chi' ol ja jun Yajal to sic'b'ileli. A d'a jun tiempoal chi', ol b'ochajxiq'ue scalleal yed' smuroal Jerusalén chi' d'a scal jantac yaelal.   
\q1
\v 26 Ayic toxo ix lajviec' 62 semana chi', ol miljoccham jun Yajal sic'b'ilel chi', ichato malaj tas syic'a'. Slajvi chi' ol juchajem templo yed' chon̈ab' Jerusalén yuj eb' anima ayoch yed' jun yajal ol javoc. Icha val yel a' eluma', icha chi' ol aj slajviel Jerusalén chi'. A tas nab'il yuj Dios, ol ochn̈ej oval yed' somchajb'ail masanto d'a slajvub' c'ual.   
\q1
\v 27 A jun yajal ol javoc chi', tzijtum eb' anima ol yac' pural yic sb'oan strato yed'oc d'a junoc semana, palta d'a val snan̈alb'i jun semana chi', axo scachanoch vaan yac'chaj silab' yed' ofrenda d'a Dios. Axo jun yajal chuc chi', ol yac'och tas to yajb'il yuj Dios d'a yol templo. Ayn̈ejec' ta', masanto ol yac'cot Dios tas nab'il yuuj d'a yib'an̈ jun yajal chuc chi', xchi ángel Gabriel chi' d'ayin.   
\c 10  
\s1 A tas ix yil vin̈aj Daniel d'a sti' a' Tigris  
\p
\v 1 A d'a yoxil ab'il yoch vin̈aj Ciro reyal d'a Persia, ix alchajxi slolonel Dios d'ayin Daniel in tic, Beltsasar pax in b'i. Icha vayich ix aj yalji d'ayin. A jun tas ix vab' chi', te yel, syal yuj jun nivan oval, palta ix nachajel vuuj tas syalelc'ochi.   
\p
\v 2 A d'a juntzan̈ c'ual chi', oxe' semana ix in och d'a cusc'olal.  
\v 3 Malaj vael vach' ix in va'a, maj in nib'ej jab'oc chib'ej, maj vuc' pax vino, malaj val jab'oc perfume ix vac'och d'ayin, masanto ix ec' oxe' semana chi'.  
\v 4 Ayic 24 yoch b'ab'el uj d'a yic ab'il chi', ayinec' d'a sti' a' nivan Tigris.  
\v 5 Ix in b'at q'uelan, ix vilan jun vin̈ vinac ayoch spichul nab'a lino yed' jun stzec'ul nab'a oro te vach'.  
\v 6 Toxon̈ej scopopi snivanil icha q'uen topacio, toxon̈ej copopi yilji sat icha leb'lon. A yol sat, sq'ue n̈iln̈on yoc icha te' c'ac'. A sc'ab' yed' yoc, copopi yilji icha q'uen bronce vach' yaj sn̈icchaji, axo sjaj, ichaval yoch sjaj junoc nivan n̈ilan̈ anima.   
\p
\v 7 A inn̈ej ix yal vilan jun chi', axo masanil eb' anima ayec' ved'oc, maj yil-laj eb', yujto ix javi xivelal d'a eb', ix b'at eb' sc'ub'ejel sb'a.  
\v 8 A inxon̈ej ayinec' in ch'ocoj ayic ix vilan jun chi', ix tup in chiq'uil, man̈xa vip ix vab'i.  
\v 9 Ayic ix vab'an slolonq'ue jun chi', ix te pax vip, ix satel in c'ool, ix in em n̈ojnaj d'a sat luum.  
\v 10 Axo ix aji, ix och yub'yub' jun c'ab' d'ayin, ix in squetzanq'ue vaan, masanto ix yal in q'ue cuman yed' sjolom in penec yed' in c'ab'.  
\v 11 Ix yalan d'ayin icha tic: Daniel, ach xajanab'il yuj Dios, schamval ab'an tas ol vala'. Q'uean̈ vaan, yujto in checjicot d'ayach, xchi.  
\p A val yic ix lajvi yalan juntzan̈ lolonel chi', toxon̈ej tzin lucloni, ix in q'ue lin̈an.  
\v 12 Ichato chi' ix yalan d'ayin: Daniel, man̈ ach xivoc. Yictax ix a chaanel yich och ejmelal, yic tza c'anan a jelanil, yic snachajel tas ajaltac uuj, a Dios ix ab'an a lesal. Yuj chi' in checjicot d'ayach.  
\v 13 A jun ángel yajal yaj d'a yol yic Persia, a' ix in yamanoch vaan d'a 21 c'ual. Axo pax Miguel, aton jun sat ángel yaji, a' ix javi yic scolvaj ved'oc, ix can yac' oval yed' jun yajalil Persia chi'.  
\v 14 Yuj chi' a ticnaic, tzul vac' nachajel uuj tas ol ec' d'a yib'an̈ a chon̈ab' tic d'a slajvub' tiempoal. A jun ol ch'oxchaj ila', a yuj tas ol ujoc d'a slajvub' tiempoal syala', xchi.  
\v 15 Ayic van yalan juntzan̈ lolonel chi' d'ayin, majxo yal-laj in loloni, toxon̈ej ix in em q'uelan d'a sat luum.  
\v 16 Axo ix aji, ay jun lajan yilji icha anima, elan̈chamel ix syam in ti'. Axo ix valan d'a jun lin̈anoch d'a vichan̈ chi': Mamin, a yuj jun tas ix vil tic, ix och val pitz'an d'a in c'ool, man̈xalaj vip svab'i.  
\v 17 Mamin, ¿tas val ol aj in lolon ed'oc a in a checab' in tic, yujto man̈xalaj vip, maxtzac yal-laj vic'an vic' svab'i? xin chi.   
\p
\v 18 Axo jun lajan yilji icha anima chi', ix ochxi yamyam d'ayin, ix vic'anxi vip.  
\v 19 Ix yalan d'ayin icha tic: Man̈ ach xivoc, man̈ ac' pensar. Te xajan ach yuj Dios. An̈ej to tza tec'b'ej a b'a, xchi.  
\p Yacb'an vanto slolon chi' d'ayin, ix vic'an val vip ix vab'i, ix valani: Mamin, lolonan̈ d'ayin, yujto ix ochxi vip junelxo uuj, xin chi d'ay.  
\v 20-21 Ix yalan d'ayin: ¿Ojtac ama tas yuj tzin javi d'ayach? Ol val d'ayach tas tz'ib'ab'ilem d'a yol ch'an̈ libro to yel. A ticnaic ol vac'pax oval yed' jun ángel yajal yaj d'a Persia. Ayic ol lajvoc vac'an oval chi' yed'oc, ol ja jun ángel yajal yaj d'a Grecia. A d'a jun oval chi', an̈ej val Miguel scolvaj ved'oc, aton jun ángel yajal yaj d'a a chon̈ab' Israel.   
\c 11  
\p
\v 1 A in ix in ochpax yed' vin̈aj Darío sreyal Media d'a b'ab'el ab'il yoch vin̈ reyal chi', xchi.  
\v 2 Ix yalanxi d'ayin: A ticnaic, ol vac' ojtaquejel tas d'in̈an ol ujoc.  
\s1 A eb' vin̈ rey yic norte yed' yic sur  
\p Ayto och oxvan̈ eb' vin̈ rey d'a Persia, slajvi chi' ol och junxo vin̈ schan̈il rey. A jun vin̈ chi', más te b'eyum vin̈ d'a yichan̈ eb' oxvan̈ chi'. A yuj sb'eyumal vin̈ chi', ol yic' yip vin̈, ol yac'an val oval vin̈ yed' vin̈ sreyal Grecia.  
\v 3 Slajvi chi', ol och jun vin̈ sreyal Grecia chi', te ac'um oval. Ol te levanb'oc smacb'en chi', ol sc'ulan masanil tas snib'ej.  
\v 4 Palta ayic toxo ix yic' yip yopisio vin̈ chi', chan̈poj ol ajcanb'atoc. A yopisio jun vin̈ rey chi', man̈ ol b'eyn̈ejb'at d'a eb' yin̈tilal. Ol el yip yopisio vin̈ chi', man̈xo lajanoc ol aj yip icha d'a sb'ab'elal, yujto chan̈poj ol ajoc, ch'ocxo pax mach ol ochcan reyal sq'uexuloc vin̈.   
\p
\v 5 A jun vin̈ ol ochcan sreyaloc sur, ol ste iq'uej yip vin̈, palta a junocxo vin̈ yajal soldado te nivan ol aj yopisio d'a yichan̈ jun vin̈ sreyal sur chi', ol yac'an yajalil vin̈ d'a jun macb'en te levan chi'.  
\v 6 Axo yic ol ec' jayeoc ab'il, a eb' vin̈ chavan̈ rey chi', ol sb'o junoc strato eb' vin̈. A jun vin̈ sreyal sur chi', ol yac'b'at junoc yisil vin̈ d'a vin̈ sreyal norte, yic vach' ay junc'olal d'a scal chab' macb'en chi'. Palta man̈ ol yal yuj ix yic'an b'ey jun trato yed' vin̈ yetb'eyum chi'. Yuj chi' ol miljoccham ix yed' vin̈ yed' yune' ix yed' pax eb' schecab' ix.  
\v 7 Palta ay junoc sc'ab' yoc ix ol och reyal, ol yac'an oval yed' eb' soldado yic norte. Ol ac'joc ganar eb' yuuj yed' chon̈ab' b'aj cajan jun vin̈ sreyal norte chi'.  
\v 8 Ol yic'b'at sdiosal eb' ay d'a norte chi' d'a Egipto, aton juntzan̈ b'ob'il d'a q'uen q'ueen yed' juntzan̈ syamc'ab' eb' nab'a oro yed' plata. Ol ec'b'at jayeoc ab'il, malaj oval ol och d'a scal eb'.  
\v 9 Ol lajvoc chi', a jun vin̈ sreyal norte chi', ol yac' oval vin̈ yed' jun vin̈ sreyal sur chi', palta man̈ ol yal-laj yuj vin̈, ol meltzaj vin̈ d'a schon̈ab'.   
\p
\v 10 Palta axo eb' yuninal vin̈ sreyal norte chi', ol q'ue vaan eb' yac' oval. Man̈ jantacoc sb'isul soldado eb' ol smolb'ej. A junoc eb' yuninal vin̈ chi' ol b'at yed' eb' soldado yac' oval yed' vin̈ sreyal sur chi' yic syac'an ganar yalani. Ol ec'b'at eb' icha junoc eluma', masanto ol c'och eb' d'a schon̈ab' vin̈ sreyal sur chi'.  
\v 11 Yuj chi' ol te cot yoval vin̈ sreyal sur chi'. Ol elta vin̈ yac' oval d'a jun n̈ilan̈ soldado ajc'ol chi', ol satjoquel eb' smasanil yuj vin̈.  
\v 12 Yujto ol satel jun n̈ilan̈ eb' ajc'ol chi' yuj vin̈, ol yic'anchaan̈ sb'a vin̈, tzijtumto juntzan̈xo eb' ajc'ool ol smilcham vin̈, palta man̈ nivanoc tiempo ol yac' yopisio vin̈ chi'.  
\v 13 Ayic ol ec'b'at jayeoc ab'il, a vin̈ sreyal norte chi', te ec'b'al nivan eb' soldado ol smolb'ej vin̈ d'a yichan̈ eb' ix smolb'ej d'a sb'ab'elal, ol b'atxoc vin̈ yac' oval yed' vin̈ sreyal sur chi', yed'nac syamc'ab' eb' yic oval smasanil.   
\p
\v 14 A d'a jun tiempoal chi', tzijtum eb' ol och ajc'olal d'a vin̈ sreyal sur chi'. A d'a scal eb' chi', ay juntzan̈ eb' etisraelal te chuc spensar, ol spac sb'a eb' yic tz'elc'och tas ac'b'il yil eb' snaani, palta man̈ ol yac'laj ganar eb'.  
\v 15 Ol javoc vin̈ sreyal norte chi', ol och oyan soldado d'a spatictac jun chon̈ab' te tec'an, ol ac'joc ganar jun chon̈ab' chi' yuj eb'. A eb' soldado te jelan yic sur, man̈ ol yal-laj stec'b'an sb'a eb' d'a yichan̈ vin̈ ajc'ol chi'.  
\v 16 A vin̈ ol ac'an ganar chi', ol sc'ulejn̈ej vin̈ tas snib'ej d'a jun vin̈ ol ac'joc ganar chi'. Man̈xalaj mach ol yal stec'b'an sb'a d'a yichan̈ vin̈. Ol can vin̈ d'a sat lum luum te vach', aton Israel, ol satanel vin̈ jantacn̈ej tas sgana.  
\v 17 Ol yac' yip vin̈ yed' eb' soldado yic'anec' slum vin̈ sreyal sur chi'. Ol yac'an jun strato vin̈ yed' vin̈ rey chi', ol yac'anb'at junoc yisil vin̈ yetb'eyumoc jun vin̈ rey chi', yic syac'an ganar vin̈ yalani, palta man̈ ol elc'ochlaj icha tas sna vin̈ chi'.  
\v 18 Ol lajvoc chi', ol yac'an oval vin̈ yed' juntzan̈ chon̈ab' ay d'a stitac a' mar. Tzijtum eb' ol ac'joc ganar yuj vin̈, palta ay jun yajal soldado ol cachan vanaj vin̈, icha chi' ol aj yel sq'uixvelal vin̈ sreyal norte chi'.  
\v 19 Ol lajvoc chi', ol meltzaj vin̈ d'a smacb'en b'aj ay juntzan̈ schon̈ab', te ay yip, palta ol ac'joc ganar, ol sateloc.   
\p
\v 20 Ch'ocxo junxo vin̈ rey ol ochcan sq'uexuloc vin̈, a jun vin̈ chi', ol schecb'at junoc mach vin̈, b'at sc'ananel tumin syac' eb' d'a vin̈, yic sq'uec'och vin̈ yed' yopisio chi' snaani. Palta jayeanto c'ual yoch vin̈ d'a yopisio chi', ol miljoccham vin̈, man̈oc d'a scal oval ol cham vin̈.   
\p
\v 21 Ol lajvoc chi', ay jun vin̈ te malaj yelc'och ol och reyal sq'uexuloc vin̈. A jun vin̈ chi', man̈ smojoc yoch vin̈ d'a yopisio. Man̈ naanoc yuj eb' anima ayic ol och vin̈ reyal chi' yuj yac'an musansatil eb' anima chi'.  
\v 22 Masanil eb' ajc'ol yajoch d'a vin̈, ol satel eb' yuj vin̈, ol satpaxel vin̈ sat sacerdote yic Dios.  
\v 23 Ol ac'jocpax musansatil eb' yuj vin̈, aton eb' ol yac'lej sb'oan strato yed' vin̈ d'a vach'ilal. Vach'chom quenn̈ej anima ayoch yed' vin̈, palta ol yac'n̈ej ganar vin̈.  
\v 24 Ayic man̈ naanoc yuj eb' anima chi', ol och vin̈ d'a sat sluum eb', aton lum te vach'. Ol sc'ulejn̈ej vin̈ tastac to maj sc'ulej eb' smam yicham. Masanil tas ol yic' vin̈ d'a oval chi', ol spojec' vin̈ d'a scal eb' ajun yed'oc. Ol snib'ej vin̈ yac' oval yed' juntzan̈ chon̈ab' to tec'an, palta man̈ nivanoc tiempo ol yal yuj vin̈.   
\p
\v 25 Ol yac'och sjelanil vin̈ chi' yipoc sc'ool, ol yac'an oval vin̈ yed' vin̈ sreyal sur. Nivan sb'isul soldado ol och yed' vin̈, palta a vin̈ sreyal sur chi' yed' val yip yed' pax soldado te jelan ol yac'an oval yed' vin̈. Palta man̈ ol yal-laj stec'b'an sb'a eb' soldado chi', yujto ton̈ej ol ac'joc musansatil vin̈ sreyal sur chi'.  
\v 26 A eb' yetyajalil vin̈ sreyal sur chi' avtab'il vael yuuj d'a smexa, ipan eb' ol meltzajoch ajc'olal d'ay. Ol lajvoquel eb' soldado chi', tzijtum eb' ol chamoc.  
\v 27 A tas nab'il yuj chavan̈ eb' vin̈ rey chi', an̈ej yac'an chucal eb' d'ay junjun. Ol mol em c'ojan eb' vael d'a smexa. Ol yac'an es eb' d'ay junjun, palta malaj junoc eb' ol elc'och tas snib'ej, yujto manto c'och sc'ual alb'ilcan yuj Dios.  
\v 28 Axo vin̈ sreyal norte chi', ol meltzajxoc vin̈ d'a schon̈ab' yed' masanil tas ol yic' vin̈ d'a oval chi'. Ol lajvoc chi', ol och vin̈ ajc'olal d'a ejmelal syac' eb' israel, aton jun strato Dios sb'onac yed' eb', axo sc'ulan vin̈ masanil tas nab'il yuuj chi'. Ol lajvoc chi', ol meltzaj vin̈ d'a smacb'en.  
\v 29 Ayic ol c'och stiempoal nab'il yuj Dios, ol b'atxoc vin̈ yed' eb' soldado yac' oval d'a sur. Palta a d'a junelxo chi', man̈xo ol yac'laj ganar vin̈ icha d'a sb'ab'elal.  
\v 30 Yujto a eb' soldado d'a stojolal b'aj tz'em c'u, ol javoc eb' d'a yol barco. A eb' chi' ol cachanoch vaan vin̈. Icha chi' ol aj xiv vin̈ sreyal norte chi', axo smeltzaj vin̈ chi' d'a spatic. Yuj chi', axo d'a yib'an̈ strato Dios yed' eb' israel ol smaq'uel yoval sc'ol vin̈. Ol schaan vin̈ yab' tas ol yal eb' actannaccan jun trato chi'.   
\p
\v 31 Axo eb' soldado chi', ol yixtejb'at stemplo Dios eb' yed' cuartel junn̈ej yaj yed'oc. Ol syamoch vaan eb' yac'chaj silab' d'a junjun c'u. Axo tas yajb'ilel yuj Dios, a ol yac'och eb' d'a yol templo chi' yic syixtanel eb'.  
\v 32 Ol smontej eb' etisraelal jun vin̈ rey chi', aton eb' toxo ix actancan strato Dios. Axo pax eb' chon̈ab' xajanan sDiosal, ol stec'b'ej sb'a eb' d'a yichan̈ tas ol ujoc chi'.  
\v 33 Ay eb' jelan d'a scal eb' etchon̈ab' ol c'ayb'an tzijtumoc eb' etchon̈ab' chi', palta ay eb' ol miljocchamoc, ay eb' ol n̈usjoctz'aoc, ay eb' ol elc'ajb'at tastac ay d'ay, ay pax eb' ol ic'jocb'at checab'il.  
\v 34 Ayic ol c'och stiempoal spechchaj b'eyec' eb', malaj val mach ol colvaj d'a eb'. Tzijtum mach junn̈ej ol yutej sb'a yed' eb', palta chab'sat juntzan̈ eb' chi'.  
\v 35 Ol miljoccham jayvan̈oc eb' c'ayb'um jelan d'a scal a chon̈ab' chi', yic vach' ol ac'chaj proval juntzan̈xo eb' olto canoc, yic vach' tz'ic'chajel eb' chab'sat chi' d'a scal eb', axo stojolb'i spensar eb' chi', masanto ol c'och slajvub' tiempoal nab'il yuj Dios.   
\p
\v 36 A vin̈ sreyal norte chi', ol sc'ulej vin̈ icha tas snib'ej, ichaton chi' ol aj yic'anchaan̈ sb'a vin̈, ol yalan vin̈ to nivan yelc'och vin̈ d'a yichan̈ comon dios. Ol yal b'uchval lolonel vin̈ d'a Dios te yel. Ol sc'ulejn̈ej masanil tas ol snib'ej vin̈ masanto ol javoc yoval sc'ol Dios d'a yib'an̈ vin̈, yujto a tas nab'il yuj Dios chi', ol elc'ochoc.  
\v 37 A jun vin̈ rey chi', malaj yelc'och sdiosal eb' smam yicham vin̈ d'ay. Malaj pax yelc'och tas nib'ab'il yuj eb' ix ix d'a yol sat vin̈ yed' pax comon dios, yujto a jun vin̈ chi', ol yal vin̈ to ec'b'al nivan yelc'och vin̈ d'a yichan̈ masanil juntzan̈ chi'.  
\v 38 Palta ch'oc jun dios b'aj ol och vin̈ ejmelal, aton d'a jun dios b'aj man̈ yac'nacoquem sb'a eb' smam yicham vin̈, aton jun dios stan̈van chon̈ab' to tec'an. Ol yac'an silab' vin̈ d'ay, aton q'uen oro, q'uen plata, q'uen q'ueen te vach' yilji yed' juntzan̈xo tastac to te caro stojol.  
\v 39 A yuj scolval jun ch'oc diosal chi', ol yac' ganar juntzan̈ chon̈ab' te ay yip vin̈. A eb' ol yac'och sb'a d'a yol sc'ab' jun vin̈ rey chi', ol ac'jococh eb' d'a juntzan̈ nivac opisio yuj vin̈, ol ac'chaj lum luum stojoloc eb'.   
\p
\v 40 Ayic ol c'och slajvub' tiempoal chi', a vin̈ sreyal sur, ol yac' oval vin̈ yed' jun vin̈ sreyal norte chi'. Palta ol elta vin̈ sreyal norte chi' yac' oval yed' vin̈ yed' val smasanil yipal. Ol elta vin̈ yed' scarruaje yic oval yed' eb' soldado ayq'ue d'a yib'an̈ chej. Tzijtum pax barco ol cot yed' vin̈. Tzijtum nación ol yac' ganar vin̈, yujto icha sb'ey a' eluma' sb'ey eb' soldado vin̈.  
\v 41 Ol ochpax vin̈ d'a lum luum te vach'. Tzijtum nación ol yac' ganar vin̈. Axo pax eb' cajan d'a Edom yed' d'a Moab ol colchajcanel eb', ec'b'alto pax nan̈al eb' aj Amón ol colchajoc.  
\v 42 Ol yic'paxec' juntzan̈xo nación vin̈, man̈xo ol techajpax scolan sb'a Egipto d'a vin̈.  
\v 43 Ol ic'chajb'at masanil sb'eyumal Egipto chi', icha q'uen oro, q'uen plata yed' juntzan̈xo tas vach'. Ol canpax eb' aj Libia yed' eb' aj Etiopía d'a yol sc'ab' vin̈.  
\v 44 Palta ol javoc yab'ixal eb' cajan d'a stojolal b'aj sjavi c'u yed' d'a norte d'a vin̈, ol och vin̈ d'a xivc'olal yuuj. Yuj chi' ol elta vin̈ yed' yoval sc'ool, te nivan anima ol sna' vin̈ smilchamoc.  
\v 45 Ol sb'oanq'ue scampamento vin̈ d'a scal a' mar yed' jun tzalan b'aj ay stemplo Dios, aton ta' ol c'och stiempoal satel vin̈, man̈xa junoc mach ol colan vin̈.   
\c 12  
\s1 A slajvub'al  
\p
\v 1 A d'a jun tiempoal chi', a ángel Miguel, sat ángel yaji, stan̈vumal eb' etchon̈ab' israel, ol och vaan.  
\q1 A d'a jun tiempoal chi' te ay val nivan yaelal. Manta juneloc ix uji jun chi' yictax ix el yich spitzviq'ue vaan juntzan̈ nación. A d'a jun tiempoal chi', ay eb' etchon̈ab' ol colchajoc, syalelc'ochi, aton eb' tz'ib'ab'il sb'i d'a yol ch'an̈ libro yic Dios.   
\q1
\v 2 Tzijtum eb' chamnacxo ol pitzvocpaxi. Ay juntzan̈ eb' ol chaan sq'uinal d'a juneln̈ej. Ay pax juntzan̈xo eb' ol b'atcan d'a scal q'uixvelal, ol yajchajcanel eb' d'a juneln̈ej.   
\q1
\v 3 A eb' jelan, eb' ix cuchb'an tzijtum anima d'a vach' b'eyb'al, ol checlaj eb' d'a masanil tiempo icha scopopial yilji q'uen c'anal ay d'a satchaan̈.   
\p
\v 4 Palta a ach tic Daniel, maccan jun libro tic. Tza sic'ancani masanto ol javoc slajvub'al tiempo chi', tzac'ancanoch sello d'ay. Tzijtum anima ol b'at tic, ol b'at tic yuj snib'an yojtaquejeli tas van yuji, xchi jun ángel chi' d'ayin.   
\p
\v 5 Ix vilan chavan̈xo eb' vinac lin̈anec' d'a sti' a' nivan Tigris, junjun eb' d'a junjun stitac a'.  
\v 6 A junoc eb' chi' ix c'anb'an d'a jun vinac ayoch pichul lino yuuj, lin̈anec' d'a yib'an̈q'ue eb', ix yalan icha tic: ¿B'aq'uin̈ val ol lajvoc juntzan̈ tas ayxo smay yilji tic? xchi d'ay.  
\v 7 Axo jun vinac ayoch pichul lino yuuj chi', ix yic'chaan̈ sc'ab', ix yac'an sti' d'a yichan̈ Dios ayn̈ejeq'ui, ix yalani: Ayic ol lajvoc nan̈al schan̈il ab'il, ayic man̈xalaj yip eb' schon̈ab' Dios ol can yuj eb' ajc'ol chi', ichato chi' ol lajvoquec' masanil juntzan̈ tic, xchi.   
\p
\v 8 Ix vab' val tas ix yala', palta maj nachajel-laj vuuj. Yuj chi' ix in c'anb'ej d'ay icha tic: Mamin, ¿tas val ol aj slajviec' masanil juntzan̈ tic? xin chi.  
\v 9 Ix yalan d'ayin icha tic: Manto a na yuj juntzan̈ tic Daniel, yujto masanil juntzan̈ tic, ton̈ej ol sic'chajcanoc masanto ol javoc slajvub'.  
\v 10 Yuj juntzan̈ yaelal chi' tzijtum eb' anima ol ic'joccanel smul, ol tojolb'occan spensar, axo eb' chuc jun, ol q'uen̈ejchaan̈ eb' sc'ulan chucal. Man̈ ol nachajel yuj eb' tas van yuji chi'. Axo eb' anima jelan chi', ol nachajel yuj eb'.  
\v 11 Ayic ol yamchajoch vaan yac'chaj silab' d'a junjun c'u yed' yic ol ac'chajoch tas yajb'il yuj Dios d'a yol stemplo yic tz'ixtaxeli, ichato chi' b'ian, ol el yich jun mil 290 c'ual.  
\v 12 Te tzalajc'olal yic eb' tec'an ol yutej sb'a masanto ol tz'acvoc mil 335 c'ual.  
\v 13 Palta a ach tic, tec'ann̈ej tzutej a b'a masanto d'a slajvub'al, ichato chi' ol ic'an ip. Ato d'a slajvub' c'ual, ol ach pitzvocxi, axo a chaan spac chi', xchi d'ayin.