\id 2CH 2Chmat chj 14/09/06, Ovidio, Ambrocio, Elena de Ekstrom Chuj S. Mateo 
\h 2 CRÓNICAS 
\toc1 A Ch'an̈ Schab'il Libro  CRÓNICAS 
\toc2 2 CRÓNICAS 
\mt2 A Ch'an̈ Schab'il Libro  
\mt1 CRÓNICAS  
\ip Schab'il Crónicas sb'i jun libro tic, aton stz'acub' b'ab'el libro Crónicas. A d'a capítulo 1 masanto d'a 9, syalcot tastac ajnac yac'an reyal vin̈aj Salomón. A d'a capítulo 10, syalcot tastac ajnac spojanel sb'a lajun̈e' in̈tilal eb' israel cajan d'a stojolal norte d'a yalan̈ smandar eb' yin̈tilal vin̈aj rey David. Axo d'a capítulo 11 masanto d'a 36, syal yuj eb' vin̈ sreyal Judá, masanto ix ac'ji ganar Jerusalén yuj eb' aj Babilonia. Syalancot yab'ixal tastac ajnac sb'atnaccan eb' icha presoal. Axo d'a slajvub' jun libro tic, ata' syal yuj sley vin̈aj Ciro sreyal Persia yac'naquelta, b'aj syala' to smeltzaj eb' aj Judá d'a schon̈ab'.  
\c 1  
\s1 Ix sc'an sjelanil vin̈aj Salomón d'a Dios  
\r (1R 3.3-15)  
\p
\v 1 A vin̈aj Salomón yuninal vin̈aj David, ix tec'c'aj val yopisio vin̈, yujto a Jehová sDiosal vin̈ ayoch yed'oc, ix te q'uechaan̈ vin̈ d'a yopisio chi'.  
\v 2 Ix yavtan masanil eb' yetisraelal vin̈: Aton eb' nivac yajalil eb' soldado, eb' juez, eb' yichamtac vinaquil chon̈ab' yed' eb' yajal yaj d'a scal eb' sc'ab' yoc.  
\v 3 Ix b'at vin̈ yed' masanil eb' ix smolb'ej sb'a chi' d'a jun lugar chaan̈ d'a Gabaón, yujto ata' aycan cajnub' b'aj sch'ox sb'a Jehová, aton jun sb'onaccan vin̈aj Moisés schecab' Dios d'a tz'inan luum.  
\v 4 Palta a vin̈aj rey David ic'jinaccot te' scaxail strato Jehová d'a Quiriat-jearim, yac'annacoch vin̈ d'a yol jun mantiado b'ob'il yuj d'a Jerusalén.  
\v 5 Axo pax jun altar nab'a bronce b'ob'il yuj vin̈aj Bezaleel yuninal vin̈aj Uri, yixchiquin vin̈aj Hur, a d'a Gabaón chi' aycani, d'a yichan̈ scajnub' Jehová. Ix b'at vin̈aj rey Salomón chi' yed' masanil eb' anima chi' ta', yic b'at sc'anb'ej sb'a eb' d'a Dios.   
\p
\v 6 Ix q'uec'och vin̈ d'a yichan̈ Jehová, b'aj ay jun altar bronce chi', aton d'a yichan̈ mantiado b'aj sch'ox sb'a Jehová. Ix schecan vin̈ n̈usjoctz'a mil noc' silab' d'a Jehová d'a yib'an̈ jun altar chi'.   
\p
\v 7 A d'a jun ac'val chi', ix sch'ox sb'a Jehová d'a vin̈, ix yalan icha tic: C'an d'ayin tas tza nib'ej, ol vac' d'ayach, xchi d'a vin̈.  
\v 8 Ix yalan vin̈ d'a Dios chi' icha tic: A ach tic Mamin, ix ac' val a vach'c'olal d'a vin̈aj David in mam. A inxo ix in ac'och reyal sq'uexuloc vin̈.  
\v 9 A ticnaic ach Jehová Dios, elocab'c'och tas ix al d'a vin̈ in mam chi', yujto ix in ac'och reyal d'a jun a chon̈ab' man̈ jantacoc sb'isul tic, icha spococal lum luum.  
\v 10 Yuj chi', ac' in jelanil, tzac'an vojtaquej tas svutej in cuchb'an jun chon̈ab' tic. Yujto malaj junoc mach syal yac'an yajalil d'a jun a chon̈ab' tic d'a yol yico', xchi vin̈.   
\p
\v 11 Ix yalanxi Dios d'a vin̈ icha tic: Yujto a jun tic ix javi d'a a pensar a c'anani, man̈oc a b'eyumal, ma snivanil elc'ochi, ma schamel eb' ajc'ool, mato snajatb'i a q'uinal, man̈oc chi' ix a c'ana', palta a' a jelanil ix a c'ana' yed' aj pensaril yic ol yal ac'an reyal d'a in chon̈ab' b'aj ach vac'och reyal tic,  
\v 12 yuj chi', ol vac' a jelanil yed' aj pensaril chi'. Ol vac'anpax a b'eyumal yed' snivanil elc'ochi. Malaj junoc rey jelan ec'nacxo icha ach tic, man̈xa pax junocxo icha ach tic olto ochoc, xchi d'a vin̈.   
\p
\v 13 Ix lajvi chi' ix emixta vin̈ d'a Gabaón b'aj ay scajnub' Dios chi', ix jax vin̈ d'a Jerusalén, ix yac'an reyal vin̈ d'a Israel chi'.   
\s1 Ix smolb'ej noc' chej vin̈aj rey Salomón‘R’yed' juntzan̈ carruaje  
\r (1R 10.26-29; 2Cr 9.25-28)  
\p
\v 14 Ix smolb'an mil 400 carruaje yic oval vin̈aj rey Salomón chi' yed' 12 mil noc' chej scuchan eb' soldado. Ix yac'ancan juntzan̈ chi' vin̈ d'a Jerusalén yed' d'a juntzan̈xo chon̈ab'.  
\v 15 Man̈xo jantacoc q'uen plata yed' q'uen oro ix smolb'ej vin̈ d'a Jerusalén chi', ichaxon̈ej q'uen comon q'ueen ix aj q'ueen. A te' c'ute', toxon̈ej icha te' caltacte'al higo d'a span̈anil yichtac lum vitz ix aj te'.  
\v 16 A noc' schej vin̈ rey chi', ix manchajcot noc' d'a Muzri yed' d'a Cilicia. A eb' vin̈ smanvajum vin̈ rey chi' smanancot noc' ta'.  
\v 17 A junjun carruaje cotnac d'a Egipto chi', 600 siclo plata stojol, axo junjun noc' chej chi', 150 siclo plata stojol noc'. Axo masanil eb' vin̈ sreyal eb' heteo yed' eb' sirio, a eb' vin̈ smananxi d'a eb' schon̈vajum vin̈aj Salomón chi'.   
\c 2  
\s1 Strato vin̈aj Salomón yed' vin̈aj Hiram  
\r (1R 5.1-18; 7.13-14)  
\p
\v 1 Ix snaan vin̈aj Salomón sb'oq'ue spalacio yed' pax cajnub' b'aj tz'och ejmelal d'a Jehová.  
\v 2 Yuj chi', ix siq'uel 70 mil eb' cuchum icatz vin̈ yed' 80 mil eb' tzeyum q'ueen d'a jolomtac vitz yed' 3 mil 600 eb' tz'ilan munlajel chi'.   
\p
\v 3 Ix lajvi chi' ix yalanb'at vin̈ d'a vin̈aj Hiram sreyal Tiro icha tic: ¿Tzam ac'cot te' c'ute' d'ayin icha ix a c'ulej yed' vin̈ in mam ayic ix sb'oanq'ue spalacio vin̈ b'aj cajnajnac?  
\v 4 A ticnaic ol in b'oq'ue jun templo b'aj ol on̈ och ejmelal d'a Jehová co Diosal a on̈ israel on̈ tic, yicn̈ej ol ajoc. Ata' ol n̈uschajtz'a incienso suc'uq'ui sjab' yuj quic'anchaan̈ Jehová chi'. Ol empax tzolan ixim pan d'a yichan̈. Ol n̈usjoc pax tz'a silab' d'a q'uin̈ib'alil, d'a yemc'ualil yed' pax d'a sc'ual ic'oj ip, d'a yic tz'alji q'uen uj yed' d'a juntzan̈xo q'uin̈ tz'och yuj quic'anchaan̈ Jehová co Diosal icha syal schecnab'il ac'b'ilcan d'ayon̈ israel on̈ tic, yic sco c'anab'ajej d'a masanil tiempo.  
\v 5 A jun templo ol in b'o chi', te nivan ol ajoc, yujto a co Diosal chi', yelxo ec'al snivanil yelc'och d'a yichan̈ masanil juntzan̈ comon dios.  
\v 6 Palta jun, ¿tom ay junoc mach ol yal sb'oanq'ue jun templo chi'? Inatax satchaan̈ nivan, palta max yab'laj b'aj tz'aj Dios chi'. ¿Tas vaj a in tic, yuj chi' ol in b'oq'ue jun templo b'aj syal scajnaj Jehová chi'? An̈ej am junoc lugar b'aj sn̈uschajtz'a incienso d'a yichan̈ syal in b'oani.  
\v 7 Yuj chi' ac'cot junoc vin̈ vinac yojtac val smunlaj d'a q'uen oro, d'a q'uen plata, d'a q'uen bronce yed' d'a q'uen hierro yed' d'a an̈ ch'al q'uic'mutz'inac, yaxmaquinac yed' chacchac, to syalpax sb'oanoch yechel yaln̈ej tastac vin̈. A vin̈ ol colvaj yed' eb' c'ayb'ab'il d'a juntzan̈ chi' ay d'a Judá yed' d'a Jerusalén tic, aton eb' ix sic'chajcanoch yuj vin̈ in mam.  
\v 8 An̈ejtona' tzac'anpaxcot te te' ay d'a Líbano d'ayin, aton te' c'ute', te' tzicap yed' te' sándalo, yujto vojtac to a eb' a munlajvum, te jelan eb' d'a ch'acoj te' d'a Líbano chi'. Axo eb' in munlajvum tic, ol colvaj eb' yed' eb' ic chi',  
\v 9 yic nivan te' syaq'uel eb', yujto a jun templo ol in b'oq'ue chi' te nivan ol ajoc, satub'tac pax ol aj yilji.  
\v 10 Ol vac'b'at svael eb' a munlajvum chi'. Ol vac'b'at 60 mil quintaloc ixim trigo, an̈eja' icha chi' pax ixim cebada. Ol vac'paxb'at 110 mil galónoc vino, icha pax chi' aceite, xchib'at vin̈aj Salomón chi'.   
\p
\v 11 Ix lajvi chi' ix yac'ancot jun ch'an̈ carta vin̈aj Hiram sreyal Tiro chi' d'a vin̈aj rey Salomón chi' b'aj syal vin̈ icha tic: Ach rey Salomón, a Jehová ix ach ac'anoch reyal d'a Israel chi', yujto te xajan schon̈ab' chi' yuuj.  
\v 12 Yuj chi', alchajocab' vach' lolonel d'a Jehová e Diosal, aton b'oannac satchaan̈ yed' sat luum tic, yujto ach yac'och reyal sq'uexuloc vin̈aj rey David a mam. Te n̈ican ach, te c'ayb'ab'il ach d'a jelanil, a ach ol a b'oq'ue jun stemplo Jehová chi' yed' a palacio b'aj ol ach ajoc.  
\v 13 A ticnaic svac'b'at jun vin̈ vinac te jelan spensar, te yojtac pax vin̈, aton vin̈aj Hiram-abi.  
\v 14 A jun vin̈ tic, yune' vin̈ jun ix ix yin̈tilal Dan, axo vin̈ smam vin̈, aj chon̈ab' Tiro vin̈. A jun vin̈ tic, yojtac val vin̈ smunlaj d'a q'uen oro, d'a q'uen plata, d'a q'uen bronce, d'a q'uen hierro yed' d'a q'uen q'ueen. Syal pax smunlaj vin̈ d'a te te', d'a an̈ ch'al q'uic'mutz'inac, yaxmaquinac yed' d'a an̈ chacchac ch'al yed' d'a an̈ lino. Te jelan vin̈ sb'oanoch yechel yaln̈ej tastac. Syal snaanel vin̈ tas tz'aj junoc munlajel, yaln̈ej tas sc'anchaj d'ay. Ol munlaj vin̈ yed' eb' a munlajvum jelan, aton eb' smunlajtaxon yed' vin̈ a mam, vin̈ te xajan vuuj.  
\v 15 Yuj chi' svala': Ac'cot ixim trigo chi' d'ayon̈, ixim cebada, aceite yed' vino ix ala' to ol ac' chi'.  
\v 16 Yacb'an chi', a on̈ tic ol caq'uel te te' d'a Líbano tic. Jantac te' ol a c'ana', junn̈ej ol cutej te', ol quic'anb'at te' d'a yib'an̈ a' mar, masanto ol c'och te' d'a Jope. Axo eb' a munlajvum ol ic'anb'at te' d'a Jerusalén, xchicot vin̈aj Hiram sreyal Tiro chi'.   
\p
\v 17 Ix lajvi chi', ix yic'anchaan̈ sb'isul masanil eb' ch'oc chon̈ab'il cajan d'a chon̈ab' Israel vin̈aj Salomón chi', ch'oc pax b'ischajnac eb' yuj vin̈aj rey David. A sb'isul eb', 153 mil 600 d'a smasanil.  
\v 18 Ix ac'jioch 70 mil eb' cuchoj icatz, 80 mil pax eb' ix och tzeyoj q'ueen d'a tzalquixtac, axo 3 mil 600 xo eb' ix och yil eb' smunlaj chi'.   
\c 3  
\s1 Ix b'ochaj templo yuj vin̈aj Salomón  
\r (1R 6.1-38)  
\p
\v 1 Ix schael yich vin̈aj Salomón sb'oanq'ue stemplo Jehová d'a Jerusalén, aton d'a span̈anil sjolom lum tzalan Moriah, b'aj ix sch'ox sb'a Jehová d'a vin̈aj David smam vin̈aj Salomón chi'. A jun luum chi' stec'lab' trigo vin̈aj Ornán aj Jebús, manb'ilcan lum yuj vin̈aj David chi' yicoc stemplo Dios.  
\v 2 Ix schael yich munlajel chi' d'a schab'il c'ual yoch schab'il uj, ayic schan̈il ab'il yoch vin̈aj Salomón chi' reyal.   
\p
\v 3 A yechel yich templo ix schec vin̈aj Salomón ac'chajemoc, aton tic: 27 metro sc'atul, 9 metro yol schiquin.  
\v 4 Axo pax scorredoral, 9 metro paxi, lajan yed' yol schiquin chi'. Axo schaan̈il, 9 metro paxi. Ix ac'jioch q'uen oro d'a sattac scorredoral chi'.  
\v 5 Ix ac'jioch te chemte' d'a sattac yol templo chi', aton te' tzicap. Ix lajvi chi' ix ac'jioch q'uen oro te vach' d'a sattac te' yed' d'a yechel yoch'b'iloch d'a te', aton yechel te' palma yed' yechel q'uen cadena.  
\v 6 Ix och q'uen q'ueen te vach' yilji yelvanub'oc templo chi'. A q'uen oro ix sc'an eb' chi', aton q'uen scot d'a Parvaim.  
\v 7 Ix ac'jioch q'uen oro d'a sattac te' chemte' d'a yool chi' smasanil yed' d'a spatzab'il yed' d'a smarcoal puerta yed' d'a spuertail chi'. Ix och pax yechel querubín d'a sattac te' chemte' chi'.   
\p
\v 8 Ix schecan vin̈ macchaj jun cuarto d'a yol templo chi', aton jun cuarto Yicn̈ej Jehová Yaji. 9 metro ix ajcan chab' spac'ultac jun cuarto chi'. Lajan yed' yol schiquin templo chi', 9 metro pax ix aj chab'xo spac'ultac. Ix ac'jipaxoch oro te vach' d'a sattac yool chi'. 500 quintal q'uen oro ix och d'a sattac yool chi'.  
\v 9 A q'uen lavux ix och d'a yool chi', 20 onza q'uen oro ix och d'a q'ueen. Ix och pax q'uen oro d'a sattac yol juntzan̈ cuarto ay d'a chaan̈.   
\p
\v 10 A d'a yol jun cuarto Yicn̈ej Dios yaj chi', ix schec b'ojoc chab' te' yechel querubín vin̈aj Salomón chi', ix ac'jioch q'uen oro d'a spatictac.  
\v 11-13 A slevanil yajel sc'axil chab' yechel querubín chi', 9 metro, jen̈anel sc'axil junjun. Chab' metro yed' 25 centímetro junjun sc'axil chi'. Sc'och jen̈an jun sc'axil junjun yechel chi' d'a spac'ultac yol cuarto chi', axo junjunxo sc'axil, schalaj sb'a d'a snan̈al. A juntzan̈ yechel querubín chi', lin̈jab' elta, q'ueljab' elta d'a snan̈al yol templo chi'.  
\v 14 Ix schecpax b'ochaj jun c'apac cortina nab'a lino vin̈, ix och yechel querubín d'ay yed' an̈ ch'al q'uic'mutz'inac, yaxmaquinac yed' an̈ chacchac ch'al.   
\s1 A chab' nivac oy  
\r (1R 7.15-22)  
\p
\v 15 Ix schecanpax vin̈aj Salomón chi' b'ojoc chab' nivac oy nab'a bronce, 16 metro ix aj steel junjun, ix och d'a sat templo chi'. Axo jun ayq'ue d'a schon junjun oy chi', 2 metro yed' 25 centímetro spimal.  
\v 16 Ix b'o pax q'uen cadena, icha chimpa ix aji, ix och q'uen d'a spatictac schon oy chi'. Ix b'o pax 100 yechel te' granada, ix och d'a q'uen cadena chi'.  
\v 17 Ix ac'jioch juntzan̈ nivac oy chi' d'a sat templo chi', jun d'a stojolal sur, junxo d'a stojolal norte. A jun d'a sur chi', Jaquín ix sb'iej, axo jun d'a norte chi', Boaz ix sb'iej.   
\c 4  
\s1 Juntzan̈ yamc'ab' yic templo  
\r (1R 7.23-51)  
\p
\v 1 Ix schecpax vin̈aj Salomón chi' b'ojoc jun altar nab'a bronce, 9 metro ix aj sc'atul, 9 metro ix aj sat, nan̈al yoil metro ix ajq'ue schaan̈il.  
\v 2 Ix b'ochaj pax jun nivan pila yed'tal a a' nab'a bronce, setansetan ix aji, nan̈al yoil metro ix aj slevanil sat, 2 metro yed' 25 centímetro ix ajq'ue steel stitac, axo jantac ix aj setan chi', 13 metro yed' nan̈alxo.  
\v 3 A d'a yalan̈ sti' d'a spatictac jun pila chi', ayec' cha tzol yechel noc' toro yelvanub'oc. Lajun̈e' ayoch d'a junjun 45 centímetro, yaman yaj yed' jun pila chi'.  
\v 4 Ay pax lajchave' yechel nivac toro nab'a bronce ayoch sb'achnub'oc yalan̈ jun pila chi'. A juntzan̈ chi', oxe' q'uelanb'at d'a stojolal norte, oxe' pax d'a sur, oxe' pax d'a stojolal b'aj sjavi c'u yed' oxe' d'a stojolal b'aj tz'em c'u. A yoc juntzan̈ yechel vacax chi' d'a spatic, a' ayoch d'a yalan̈ jun pila chi'. Axo d'a yib'an̈ b'achanemi.  
\v 5 A jun pila chi', 8 centímetro spimal. Pech'anel sti' icha xumaquil an̈ chochol. 15 mil galón a a' sb'at d'a yool.   
\p
\v 6 Ix b'o pax lajun̈e' yunetac pila nab'a bronce b'aj sjuc'chaj masanil tas sc'anchaji ayic sn̈uschaj silab'. Oye' ix can d'a stojolal sur, oyexo d'a stojolal norte. Axo d'a jun nivan pila chi' sb'ic sb'a eb' vin̈ sacerdote.   
\p
\v 7 Ix b'o pax lajun̈e' b'achnub' candil nab'a oro, icha ix aj yalan Dios. Ix ac'chajoch d'a yol templo chi', oye' d'a stojolal sur, oye' d'a stojolal norte.  
\v 8 Ix b'o pax lajun̈e' mexa, ix ac'chajoch d'a yol templo chi', oye' d'a stojolal sur, oye' pax d'a stojolal norte. Ix b'o pax 100 nivac uc'ab' nab'a oro.   
\p
\v 9 Ix b'o pax jun amac' yic eb' sacerdote yed' junxo amac' nivaquil yic masanil anima. Ix och q'uen bronce d'a spatictac jun puerta ay d'a scal chab' amac' chi'.  
\v 10 A jun nivan pila ix b'o chi', a d'a stojolal sur d'a schiquin templo chi' ix cani, d'a stojolal b'aj sjavi c'u.   
\p
\v 11 Ix sb'opax juntzan̈ q'uen chen vin̈aj Hiram chi', q'uen pala yed' q'uen nivac uc'ab', icha chi' ix aj sb'oelc'och munlajel d'a stemplo Dios ix schec b'ojoc vin̈aj Salomón chi'.  
\v 12 A juntzan̈ munlajel ix laj b'o chi': Aton chab' nivac oy, chab' sjolom oy chi' ayq'uei, setansetan yaji, ayoch q'uen cadena d'a spatictac.  
\v 13 Ix och 400 yechel te' granada d'a q'uen cadena chi', cha tzol ix ajoch d'a junjun q'ueen.  
\v 14 Ay pax lajun̈e' yunetac pila, lajun̈e' sb'achnub' yich ayoch d'a yalan̈,  
\v 15 jun nivan pila yic a a', 12 yechel toro ayoch d'a yalan̈,  
\v 16 q'uen q'ueen chen, q'uen pala yed' q'uen tenedor.  
\p Masanil juntzan̈ yamc'ab' ix sb'o vin̈aj Hiram chi' yuj vin̈aj Salomón, yic stemplo Jehová yaji, a q'uen bronce te copopi ix och d'ay.  
\v 17 A juntzan̈ yamc'ab' nab'a bronce ix b'o chi', a d'a yol lum b'aq'uech luum d'a sti' a' Jordán ix b'oi, d'a snan̈al Sucot yed' Saretán.  
\v 18 Yujto te nivan juntzan̈ yamc'ab' nab'a bronce ix schec vin̈aj Salomón chi' b'ojoc, maxtzac echtaj jantac q'uen bronce ix och d'ay.   
\p
\v 19 Ix schecanpax vin̈aj Salomón chi' b'ojoc juntzan̈xo yamc'ab' yic stemplo Dios chi', nab'a oro ix aji: Aton jun altar yed' juntzan̈ mexa b'aj tz'ac'chajem ixim pan d'a yichan̈ Jehová,  
\v 20 yed' juntzan̈ sb'achnub' candil yed' candil tz'och sc'ac'al d'a yichan̈ jun lugar Yicn̈ej Jehová Yaji, icha yaj yalan Jehová chi'.  
\v 21 Ix b'o pax juntzan̈ yechel xumac ayoch d'a sb'achnub' candil chi' yed' q'uen tenaza,  
\v 22 q'uen tz'ic'anel stan̈il b'aj tz'och sc'ac'al candil, q'uen nivac uc'ab', q'uen nivac cuchara yed' q'uen yed'tal tzac'ac'. Masanil juntzan̈ q'ueen chi', an̈ej d'a q'uen oro te vach' b'aj ix b'oi. Ix och pax q'uen oro d'a spatictac puerta b'aj tzon̈ och d'a yol templo chi'. Ix och pax q'ueen d'a spuertail jun lugar Yicn̈ej Dios Yaji.   
\c 5  
\p
\v 1 Axo yic ix lajvi masanil munlajel ix schec b'ojoc vin̈aj Salomón d'a stemplo Jehová chi', ix ic'jib'at masanil juntzan̈ yamc'ab' chi' b'aj sic'chaj tas tz'ac'ji yicoc Jehová d'a yol templo chi', aton juntzan̈ yamc'ab' nab'a oro, nab'a plata yed' juntzan̈xo tastac yic Jehová yajcan yuj vin̈aj rey David smam vin̈aj Salomón chi'.   
\s1 Ix ic'chajb'at te' scaxail trato d'a templo  
\r (1R 8.1-11)  
\p
\v 2-4 Ix lajvi chi' axo d'a sc'ual q'uin̈ te nivan yelc'och d'a yuquil uj d'a yol ab'il chi', ix schecan vin̈aj Salomón chi' smolb'ej sb'a masanil eb' yichamtac vinaquil chon̈ab' Israel chi' d'a Jerusalén yed' masanil eb' yajal yaj d'a junjun in̈tilal yed' eb' nivac yelc'och d'a scal eb' sc'ab' yoc. Ix smolb'ej sb'a eb', yic tz'ic'chajcot te' scaxail strato Jehová yuj eb' levita d'a Sion, aton schon̈ab' vin̈aj David.  
\v 5 Ix yic'ancot jun mantiado eb' sacerdote yed' eb' levita, aton jun b'aj sch'ox sb'a Jehová. Ix javi eb' yed'oc d'a templo chi' yed' masanil syamc'ab'il.  
\v 6 A vin̈aj rey Salomón yed' masanil eb' yetisraelal molanec' chi', b'ab'el scot eb' d'a yichan̈ te' scaxail strato Dios chi', sn̈usan noc' silab' eb', aton noc' calnel yed' noc' vacax. Man̈ jantacoc noc' ix yac' eb', man̈xo b'ischajb'enoc noc'.  
\v 7 Ix lajvi chi', ix b'at yac'anoch te' scaxail strato Jehová chi' eb' sacerdote d'a yol templo chi' d'a yichochc'ochi, aton d'a jun lugar Yicn̈ej Jehová Yaji, d'a yalan̈ sc'axil juntzan̈ yechel querubín.  
\v 8 A juntzan̈ yechel querubín chi', jen̈anb'at sc'axil d'a yib'an̈ b'aj ix can te' caxa chi' yed' d'a yib'an̈ te' sb'achnub'al.  
\v 9 A te' sb'achlab'il te' caxa chi', najat steel te', chequel te' d'a jun lugar ay d'a snan̈al yol templo chi', jun ay d'a sat elta jun lugar Yicn̈ej Dios Yaji, palta man̈ chequeloc te' d'a sti'. A d'a jun lugar chi' ix cann̈ej te' caxa chi'.  
\v 10 A tas ayem d'a yol te', an̈ej chab' pachan̈ q'uen q'ueen yac'naccanem vin̈aj Moisés d'a Horeb. A d'a q'uen tz'ib'ab'ilcanoch strato Jehová sb'onac yed' chon̈ab' Israel ayic van scot eb' d'a yol b'e ayic yelnaccot eb' d'a Egipto.   
\p
\v 11 Ix elta eb' sacerdote d'a jun lugar ay d'a snan̈al yol templo chi'. Toxo ix sacb'itej sb'a eb' smasanil, vach'chom manto c'och stzolal yoch eb' d'a yopisio.  
\v 12 Axo masanil eb' levita ac'b'iloch yic sb'itani, aton vin̈aj Asaf, vin̈aj Hemán, vin̈aj Jedutún, eb' yuninal eb' vin̈ yed' eb' sc'ab' yoc eb' vin̈, lin̈jab'och eb' vin̈ d'a stojolal b'aj sjavi c'u d'a stz'ey altar d'a yamaq'uil templo chi'. Nab'a lino spichul eb' vin̈ ayochi, yed'nac platillo eb' vin̈, salterio yed' arpa. Ay pax 120 eb' vin̈ sacerdote spu'an q'uen trompeta.   
\p
\v 13 Junn̈ej ix aj spu'an q'uen trompeta chi' eb' vin̈ smasanil. Junn̈ej ix aj sjaj eb' vin̈ sb'itani, yic syalan vach' lolonel eb' vin̈ yuj yac'an yuj diosal eb' vin̈ d'a Jehová. Yacb'an van sb'itan eb' vin̈ chi', ix puchaj q'uen trompeta, ix tzin̈ji platillo yed' juntzan̈xo yamc'ab' yic b'it chi'. Sb'itan eb' vin̈ icha tic: Calec vach' lolonel d'a Jehová, yujto te vach'n̈ej, tzon̈ xajanej d'a masanil tiempo, xchi eb'. A d'a jun rato chi' ix b'ud'jiel yol templo chi' yuj jun asun.  
\v 14 Majxo yal-laj yoch eb' vin̈ sacerdote yil yopisio, yujto ix b'ud'jiel yol templo chi' yuj stziquiquial Jehová.   
\c 6  
\s1 Ix och sq'uin̈al templo  
\r (1R 8.12-66)  
\p
\v 1 Ix yalan vin̈aj rey Salomón icha tic:  
\q1 Mamin Jehová, ix ala' to d'a scal q'uic'alq'uinal ayach eq'ui.\f 6.1 \fr 6:1 \ft A jun q'uic'alq'uinal syal d'a tic sch'oxcot q'uic' asun ochnac d'a sjolom lum vitz Sinaí, ayic yemul Jehová lolonel d'a eb' chon̈ab' israel.\f*   
\q1
\v 2 Palta a in tic, ix in b'oq'ue jun a templo vach' yilji tic yic tzach cajnaj d'a yool.  
\q1 Aton d'a tic ol ach aj d'a masanil tiempo, xchi vin̈ rey chi' d'a Dios.   
\p
\v 3 Ix lajvi chi' ix meltzajb'at q'uelan vin̈ rey chi' b'aj ayec' masanil eb' yetisraelal chi', lin̈jab' q'ue eb' smasanil, ix yalan vach' lolonel vin̈ d'a yib'an̈ eb'.  
\v 4 Ix yalan vin̈ icha tic: Calec vach' lolonel d'a Jehová co Diosal a on̈ israel on̈ tic, yujto ix elc'och b'aj yac'naccan sti' d'a vin̈aj David in mam, ayic yalannac icha tic:  
\v 5 Atax yic vic'annaquelta in chon̈ab' d'a Egipto, malaj junocxo chon̈ab' ix in siq'uel d'a scal yin̈tilal Israel b'aj sb'o junoc templo b'aj tzin aji, yic tz'ic'jichaan̈ in b'i. Malaj pax junoc vinac ix in siq'ueli yic scuchb'an in chon̈ab' Israel tic.  
\v 6 Palta a ticnaic jun, ix in siq'uel chon̈ab' Jerusalén, yic vach' ata' ol b'inaj in b'i. Ix ach in sic'paxeli yic tzach och reyal d'a in chon̈ab' Israel tic, xchi Jehová d'a vin̈ in mam chi'.  
\v 7 A vin̈aj David in mam chi', snib'ejnac vin̈ sb'oq'ue junoc templo yic syic'anchaan̈ Jehová co Diosal vin̈.  
\v 8 Palta yalnac Jehová d'a vin̈: Te vach' tas tza na chi', yujto tza na a b'oq'ue junoc in templo.  
\v 9 Man̈oc ach ol a b'oq'uei, palta a junoc uninal ol b'oanq'ueoc, xchi d'a vin̈.   
\p
\v 10 Axo ticnaic jun, toxo ix elc'och b'aj yac'nac sti' Jehová chi'. Icha val yutejnac yalan chi', icha chi' ix aj voch reyal d'a co chon̈ab' tic sq'uexuloc vin̈ in mam chi'. Toxo ix in b'oq'ue jun stemplo Jehová co Diosal.  
\v 11 Toxo pax ix vac'och te' scaxail strato Jehová sb'onac qued'oc d'a yool, xchi vin̈.   
\p
\v 12-13 Ay jun tec'nub' nab'a bronce ix schec vin̈aj Salomón chi' b'ojoc, a d'a snan̈al yamaq'uil templo chi' ay, chab' metro yed' 25 centímetro ix aj schan̈il pac'an̈. Axo schaan̈il ix ajq'uei, jun metro yed' 35 centímetro. Ix q'ue vin̈ d'a yib'an̈ jun tec'nub' chi' d'a yichan̈ altar yic Jehová, q'uelanoch masanil eb' chon̈ab' israel chi' ix em cuman vin̈, ix yic'anchaan̈ sc'ab' vin̈, ix lesalvi vin̈.  
\v 14 Ix yalan vin̈ icha tic: Mamin Jehová co Diosal a on̈ israel on̈ tic, malaj junocxo Dios d'a satchaan̈ yed' d'a sat luum tic lajan ed'oc, yujto tzaq'uelc'och a trato, tza ch'oxan a vach'c'olal d'a mach tzach c'anab'ajan d'a smasanil sc'ool.  
\v 15 Toxo ix aq'uelc'och b'aj ac'nac a ti' d'a vin̈aj David in mam. A val ticnaic van yelc'ochi.  
\v 16 Yuj chi', Mamin Jehová co Diosal, elocab'paxc'och b'aj ac'nac a ti' d'a vin̈ a checab' aj David chi' to ol ochn̈ej yin̈tilal vin̈ reyal d'a chon̈ab' Israel tic tato tzach sc'anab'ajej eb' icha ajnac ach sc'anab'ajan vin̈ in mam chi'.  
\v 17 Yuj chi', Mamin Jehová co Diosal, elocab'c'och b'aj ac'nac a ti' d'a vin̈ in mam a checab' chi'.   
\p
\v 18 Palta jun, ¿tom syal a cajnaj d'a sat lum tic yed' eb' anima? Inatax satchaan̈, yelxo te nivan, palta max yab'laj b'aj tzach aji, ocxom jab' templo ix in b'oq'ue tic.  
\v 19 Palta jun Mamin, cha ab' in lesal ayic tzin tevi d'ayach a in a checab' in tic, ayic tzin c'anan a vach'c'olal.  
\v 20 Man̈ iq'uel a sat d'a jun templo tic d'a c'ual yed' d'ac'valil, aton d'a jun lugar to ix ala' to ol ach b'inajn̈ej. Yuj chi' ab'val tas svala'.  
\v 21 Ayic tzin lesalvi d'ayach yed' pax eb' a chon̈ab' Israel tic d'a jun lugar tic, cha ab' co lesal tic. Ato d'a satchaan̈ b'aj cajan ach, tza maclej ab' co lesal chi', tzac'val nivanc'olal co mul.   
\p
\v 22 Q'uinaloc ay junoc mach tz'ac'jioch d'a yib'an̈ to ix och smul d'a junoc yetanimail, tz'ic'chajcoti, tzul yac'an sti' d'a yichan̈ altar d'a jun a templo tic,  
\v 23 ato d'a satchaan̈ chi', tzab' tas syala', tza b'eyc'olej d'a stojolal, tzac'och syaelal mach tz'och smul chi' icha syal smul tz'ochi, tza b'o pax yaj mach malaj smul.   
\p
\v 24 Q'uinaloc tzon̈ ac'ji ganar a on̈ a chon̈ab' on̈ tic yuj eb' cajc'ool, yujto tz'och co mul d'ayach, tato sna sb'a co c'ool, scalan co b'a d'ayach, tzon̈ tevi d'ayach d'a jun templo tic,  
\v 25 tzab'val co lesal d'a satchaan̈ chi', tzac'val nivanc'olal co mul, tzon̈ ac' meltzaj d'a lum co luum ac'nac d'a eb' co mam quicham tic.   
\p
\v 26 Q'uinaloc man̈xo ol yac' n̈ab' d'a chon̈ab' tic yuj co mul tz'och d'ayach, tzac'anoch co yaelal. Palta tato tzon̈ javi ul ach cac' b'inaj d'a lesal, q'uelan on̈ cot d'a jun lugar tic snaan sb'a co c'ool d'a co chucal yuj jun yaelal chi',  
\v 27 tzab'val d'a satchaan̈ chi' ayic tzon̈ tevi d'ayach. Tzac'val nivanc'olal co chucal, tza ch'ox jun a b'eyb'al vach' yic sco b'eyb'alej. Slajvi chi' tzac'ancot n̈ab' d'a yib'an̈ lum luum ac'nac tic d'ayon̈.   
\p
\v 28 Q'uinaloc tz'em vejel, ma ilya d'a co chon̈ab' tic, ma stacji cavb'en yuj c'ac', ma sjavi junoc syab'il cavb'en chi', ma sjavi noc' c'ulub' d'ay, ma junocxo macan̈ noc' cotac noc' slajanel cavb'en chi', ma jun, sjavi oyan eb' ajc'ol yac'an oval d'a junoc chon̈ab' d'a yol co macb'en tic, ma yaln̈ej tas yaelal tzon̈ ic'ani,  
\v 29-30 tzab'val co lesal ayic tzon̈ tevi d'ayach. Yaln̈ej mach sna sb'a sc'ool ayic syilani to ayoch d'a syaelal, tato smojb'ejcot sc'ab' d'ayach d'a stojolal jun templo tic, tzab'val tas syal chi' d'a satchaan̈, tzac'val spac d'a junjun icha sb'eyb'al, yujto a ach tic ojtac val tas ay d'a co pensar yed' tas sco na junjun on̈.  
\v 31 Tato icha chi', ol yal sb'a masanil a chon̈ab' d'ayach, ol ach co c'anab'ajani yacb'an pitzan on̈ d'a sat jun luum ac'nac tic d'a eb' co mam quicham.   
\p
\v 32 Q'uinaloc ay junoc anima ch'oc chon̈ab'il scot d'a junoc lugar najat yic scajnaj d'a co cal a on̈ a chon̈ab' on̈ tic yujto te nivan a b'inaji, te nivan a poder, tato slesalvi d'ayach d'a stojolal jun a templo tic,  
\v 33 tzab'val tas syal chi' d'a satchaan̈ b'aj ayach, tzac' masanil tas sc'an chi' d'ayach, yic vach' tzach yojtaquejel masanil nación d'a yolyib'an̈q'uinal tic, yic vach' tzach sc'anab'ajej eb' icha tzach co c'anab'ajej a on̈ a chon̈ab' Israel on̈ tic. Icha chi' ol aj yojtacanel eb' to a jun templo ix in b'oq'ue tic, ic yaji.   
\p
\v 34 Q'uinaloc yaln̈ej b'aj tzon̈ a checb'at a on̈ a chon̈ab' on̈ tic cac' oval yed' eb' ajc'ool, tato tzon̈ lesalvi d'ayach d'a stojolal jun chon̈ab' ix a sic'canel tic, b'aj ay jun templo ix in b'oq'ue tic,  
\v 35 tzab'val d'a satchaan̈ chi' ayic tzon̈ tevi d'ayach, tzach och qued'oc yic scac' ganar.   
\p
\v 36 Q'uinaloc tz'och co mul d'ayach, (yujto malaj junoc anima max och smul) scot yoval a c'ol d'ayon̈, yuj chi' tzon̈ ac'och d'a yol sc'ab' eb' ajc'ool, tzon̈ yic'anb'at eb' d'a ch'oc chon̈ab'il najat, ma lac'an.  
\v 37 Tato sna sb'a co c'ool d'a jun chon̈ab' b'aj ayon̈ec' chi', tzach co naanxicoti, tzon̈ tevi d'ayach, sco chaan co mulej d'ayach, tzab'val co lesal.  
\v 38 Tato yed' smasanil co c'ool yed' smasanil co pensar tzach co naxicoti, ayic ayon̈ ec' d'a jun chon̈ab' b'aj ic'b'ilon̈b'at chi', tzon̈ lesalvicot d'a stojolal jun lum ac'nac tic d'a eb' co mam quicham yed' jun chon̈ab' sic'b'ilel uuj tic yed' d'a stojolal jun templo ix in b'o tic,  
\v 39 tato icha chi', ato d'a satchaan̈ b'aj ayach eq'ui, tzab'val co lesal, tzach och qued'oc yic tzon̈ meltzajxi, tzac'val nivanc'olal co mul tz'och chi' d'ayach.   
\p
\v 40 Ach in Diosal, tza maclej val ab' lesal tz'ochn̈ej d'ayach d'a jun lugar tic.   
\p
\v 41 Ach Jehová co Diosal, canan̈n̈ej cajan d'a jun lugar tic yed' scaxail sch'oxanel a poder. Mamin, coln̈ej eb' sacerdote tzach ac'an servil, axo eb' ico', tzalajocab' eb' yuj a vach'c'olal.  
\v 42 Man̈ in a patiquejel a in rey in ix in a sic'canel tic. Nacot b'aj a xajanejnac vin̈aj David a checab', xchi vin̈aj rey Salomón chi' d'a Jehová.   
\c 7  
\p
\v 1 Ayic ix lajvi slesalvi vin̈aj rey Salomón chi', ix cot c'ac' d'a satchaan̈, ix tz'ab'at jun silab' sn̈usjitz'a smasanil yed' juntzan̈xo silab', ix b'ud'jiel yol templo chi' yuj stziquiquial Jehová.  
\v 2 Yuj chi' majxo yal-laj yoch eb' sacerdote d'a yool chi'.  
\v 3 Ayic ix yilan jun c'ac' chi' masanil eb' israel yed' stziquiquial Jehová ix emul d'a yib'an̈ jun templo chi', ix em cumnaj eb' masanto ix emc'och snan̈al sat eb' d'a sat luum, ix lesalvi eb', ix yac'an yuj diosal eb' d'a Jehová. Ix yalan eb' icha tic: Yelxo te vach' Dios, yujto tzon̈ xajanej d'a masanil tiempo, xchi eb'.   
\p
\v 4 Ayic ix lajvi juntzan̈ chi', ix yac'an silab' vin̈aj rey Salomón yed' eb' chon̈ab' chi' d'a Jehová.  
\v 5 Ix yac' 22 mil noc' vacax eb' yed' 120 mil noc' calnel silab'il.  
\p Icha chi' ix aj yac'ancanoch jun templo chi' eb' d'a yol sc'ab' Dios.   
\p
\v 6 Lin̈anq'ue masanil eb' israel chi', axo eb' sacerdote ayec' eb' d'a yed'tal b'aj ix cani, spu'an q'uen strompeta eb'. Axo eb' levita q'uelc'umb'a yaj eb' yed' eb' sacerdote chi', van sb'itan eb' yed' juntzan̈ yamc'ab' b'ob'ilcan yuj vin̈aj rey David yic tz'och ejmelal d'a Jehová. Van sb'itan eb' icha tic: A Jehová, ayn̈ej svach'c'olal d'a masanil tiempo, xchi eb'.   
\p
\v 7 Ix yac'anpaxoch yopisio snan̈al amac' vin̈aj Salomón chi', aton jun ay d'a yichan̈ stemplo Jehová chi', yic ata' sn̈usjitz'a silab' yed' xepual noc' silab' yic junc'olal yed' Dios, yujto a jun altar nab'a bronce ix schec vin̈ b'ojoc, max yab'laj yic sq'ue noc' silab' chi' d'a yib'an̈ yed' ofrenda d'a tas svaji yed' xepual noc' noc' chi'.   
\p
\v 8 A d'a jun tiempoal chi', a vin̈aj Salomón yed' eb' yetisraelal ix yac'och q'uin̈ chinama eb' d'a uque' c'ual. Te nivan sb'isul eb', ix cotn̈ej eb' b'aj tz'ochc'och b'e d'a Hamat d'a norte, masanto d'a a' eluma' yic Egipto d'a sur.  
\v 9 Uque' c'ual ix yac'och sq'uin̈al jun altar chi' eb', axo d'a junxo uque' c'ual, ix yac'anoch q'uin̈ chinama chi' eb'. Axo d'a jun slajvub' c'ual chi' ix yac'anoch jun nivan q'uin̈ eb'.  
\v 10 A d'a 23 yoch yuquil uj chi', ix spuclan sb'a vin̈aj rey Salomón chi' yed' masanil anima ayec' chi'. Ix lajvi chi' ix paxcan eb' d'a spat d'a tzalajc'olal. Ix te tzalaj eb' yuj jantac tas vach' ac'b'il yuj Jehová d'a vin̈aj David, d'a vin̈aj Salomón chi' yed' d'a masanil chon̈ab' Israel.   
\s1 Ix sb'o strato Dios yed' vin̈aj Salomón  
\r (1R 9.1-9)  
\p
\v 11 Ayic toxo ix b'oel stemplo Jehová yuj vin̈aj rey Salomón chi' yed' spalacio vin̈ yed' masanil tastac ix sna' vin̈ to sb'ochaji,  
\v 12 ix sch'oxan sb'a Jehová d'a vin̈ d'ac'valil, ix yalan d'a vin̈ icha tic: Ix vab' val a lesal, ix in sic'anpaxel jun lugar tic vicoc yic tz'och in cajnub'oc b'aj stz'a silab' d'ayin.  
\v 13 Yuj chi', q'uinaloc svac'cot c'ac', maxtzac yac' n̈ab', ma svac'cot noc' c'ulub' sc'uxanb'at avb'en, ma svac'cot junoc ilya d'a eyib'an̈ a ex in chon̈ab' ex tic,  
\v 14 tato a ex ojtacab'il to vic ex, tzex lesalvi d'ayin, slajvi chi' tzeyactancan e chuc b'eyb'al chi', tato icha chi', svab' e lesal chi' d'a satchaan̈, svac'an nivanc'olal e mul, svac'anxi tastac ay d'a e chon̈ab' chi'.  
\v 15 A ticnaic yed' yic ol b'eyn̈ejb'atoc, ol vab'n̈ej lesal ol och d'ayin d'a jun templo tic,  
\v 16 yujto toxo ix in sic'caneli yic tz'ochcan vicoc. Ol in ajn̈ej cajan d'ay, ol in tan̈vej.  
\v 17 A ticnaic jun, tato vach'n̈ej ol utej a b'a d'ayin icha val yutejnac sb'a vin̈ a mam, tato ol a c'anab'ajej in checnab'il yed' masanil tas ix val d'ayach,  
\v 18 ol vac'n̈ejelc'och opisio tic, icha val in trato in b'onac yed' vin̈ a mam chi', ayic valannac to ol ochn̈ej yin̈tilal vin̈ reyal d'a chon̈ab' Israel tic.  
\v 19 Palta tato a ex tic ol eyiq'uel e b'a d'ayin, man̈ ol e c'anab'ajej in c'ayb'ub'al yed' in checnab'il ix vac' d'ayex, axo d'a juntzan̈ comon dios b'aj ol eyaq'uem e b'a, ol ex och pax ejmelal d'ay,  
\v 20 ol ex viq'uel d'a sat lum luum vac'nac tic d'ayex. A jun templo ix ochcan vicoc tic, ol vic'canel d'a vichan̈, ol vac'an b'uchjoc yuj masanil nación.  
\v 21 A jun templo man̈xo jantacoc svach'il yilji tic, toxon̈ej ol q'uecan b'ulan spojelal. Masanil mach ol ec' d'a stz'ey, ol te sat sc'ol eb' yilani, ol sc'anb'an eb', ¿tas yuj icha tic ix yutej jun chon̈ab' tic Jehová yed' jun templo tic? xcham eb'.  
\v 22 Axo ol aj yalji d'a eb': Icha tic ix aji yujto ix yactejcan Jehová sDiosal smam yicham eb', aton Dios ic'jinaquelta eb' d'a Egipto, axo juntzan̈ comon dios b'aj ix yaq'uem sb'a eb'. Yuj val chi' ix yac'cot jun nivan yaelal tic d'a yib'an̈ eb', xcham eb', xchi Jehová d'a vin̈aj Salomón chi'.   
\c 8  
\s1 Juntzan̈xo tastac ix sb'o vin̈aj rey Salomón  
\r (1R 9.10-28)  
\p
\v 1 A vin̈aj rey Salomón chi', 20 ab'il ix yac' vin̈ sb'oanq'ue spalacio yed' stemplo Jehová.  
\v 2 Ix lajvi chi' ix sb'oanxiq'ue juntzan̈ chon̈ab' vin̈, aton juntzan̈ ix yac'xican vin̈aj rey Hiram d'a vin̈, ix yac'an cajnaj eb' israel vin̈ d'ay.   
\p
\v 3 Ix lajvi chi, ix b'at vin̈aj Salomón chi' yac' oval d'a chon̈ab' Hamat d'a yol yic Soba, ix yac'an ganar vin̈.  
\v 4 Ix sb'oanxiq'ue chon̈ab' Tadmor vin̈, jun ay d'a taquin̈ luum yed' juntzan̈ chon̈ab' d'a yol yic Hamat b'aj smolchaj masanil tas svaji.  
\v 5 An̈ejtona' ix sb'oxiq'ue chon̈ab' Bet-horón vin̈, jun ay d'a yib'an̈q'uei yed' Bet-horón ay d'a yalan̈emta. A juntzan̈ chon̈ab' chi', ayoch smuroal yed' spuertail. Aypaxoch c'atan q'uen q'ueen syamnub'aloc spuertail chi'.  
\v 6 Ix sb'oanxiq'ue chon̈ab' Baalat vin̈ yed' juntzan̈xo chon̈ab' b'aj smolchaj masanil tas svaji. Ix sb'oanpax juntzan̈ yed'tal carruaje vin̈ yic oval yed' b'aj tz'aj noc' chej yic oval yed' masanil tas snib'ej vin̈ ix sb'o d'a Jerusalén chi', d'a Líbano yed' d'a masanil yol smacb'en.  
\v 7-8 Ay pax juntzan̈ yin̈tilal eb' anima man̈ satb'iloquel yuj eb' israel aycan cajan d'a scal eb', aton eb' heteo, eb' amorreo, eb' heveo, eb' ferezeo yed' eb' jebuseo. A eb' chi' man̈ israeloc eb'. Ix ac'jicanoch eb' d'a munlajel yuj vin̈aj Salomón chi'.  
\v 9 Palta malaj junoc eb' yetisraelal vin̈ ix yac' pural yac'anoch d'a munlajel chi'. Ix yac'och eb' vin̈ d'a soldadoal, d'a sat yajalil eb' vin̈ soldado, d'a yajalil d'a eb' ayoch d'a carruaje yic oval yed' d'a eb' vin̈ soldado sq'ue d'a yib'an̈ chej. Ata' ix yac'och eb' yetisraelal vin̈ chi'.  
\v 10 Axo eb' sat yajal tz'ilan eb' smunlaj chi', 250 eb'.   
\p
\v 11 A vin̈aj Salomón chi', ix yiq'uel ix yisil vin̈ sreyal Egipto vin̈ b'aj cajan d'a schon̈ab' vin̈aj David, ix yic'anb'at ix vin̈ d'a junxo palacio ix sb'o vin̈ yicoc ix, yujto ix sna' vin̈ to man̈ smojoc scajnaj ix b'aj ec'nac sdespacho vin̈aj rey David, yujto ata' ec'nac te' scaxail strato Jehová, te nivan yelc'och jun lugar chi'.  
\v 12 Ix yac' n̈usjoctz'a silab' vin̈aj rey Salomón d'a Jehová d'a yib'an̈ altar ix sb'oq'ue d'a yichan̈ templo chi'.  
\v 13 Aton d'a juntzan̈ c'ual alb'ilcan yuj vin̈aj Moisés d'a ley to tz'ac'ji silab' chi', ata' ix yac' n̈usjoctz'a juntzan̈ silab' chi' vin̈: Aton d'a sc'ual ic'oj ip, d'a q'uin̈ yic tz'alji q'uen uj yed' pax d'a oxe' nivac q'uin̈ tz'och d'a yol ab'il: Aton q'uin̈ yic ixim pan malaj yich, q'uin̈ ayic slajvi smolji sat avb'en yed' q'uin̈ yic chinama.   
\p
\v 14 Ix yac'anpaxoch eb' sacerdote vin̈ yed' eb' levita d'a munlajel d'a templo d'a stzolal. Ix ac'jioch eb' d'a yopisio chi', icha yajcan yalan vin̈aj David smam vin̈. Ay juntzan̈ eb' levita yopisio sb'itan d'a Jehová, scolvaj eb' yed' eb' sacerdote d'a junjun c'u. Ay pax juntzan̈xo eb' stan̈van spuertail templo chi'  
\v 15 yed' b'aj smolb'aj tastac yic templo. Yuj chi' malaj val jab'oc ix sq'uex vin̈ tastac tz'aj smunlaj eb' sacerdote yed' eb' levita icha yajcan yuj vin̈aj David chi'.  
\v 16 Masanil munlajel nab'il yuj vin̈aj rey Salomón chi', yictax ix em yich stemplo Jehová masanto ix b'oeli, vach' ix aj yic'an sb'a smasanil.   
\p
\v 17 Ix lajvi chi', ix b'at vin̈aj Salomón chi' d'a Ezión-geber yed' d'a Elat, d'a stitac a' Chacchac Mar, d'a yol yic Edom.  
\v 18 Ix yac'cot juntzan̈ te' barco vin̈aj Hiram yed' eb' smunlajtaxon d'a te' barco chi'. A eb' vin̈ chi', yojtac eb' vin̈ yec' d'a yib'an̈ a' mar. Ix xid'ec' eb' vin̈ yed' eb' schecab' vin̈aj Salomón chi' d'a Ofir. Quenxon̈ej man̈ 320 quintaloc q'uen oro ix javi yuj eb' d'a vin̈aj Salomón chi'.   
\c 9  
\s1 Ix ulec' ix sreinail Sabá yil vin̈aj Salomón  
\r (1R 10.1-13)  
\p
\v 1 A ix sreinail Sabá, ix yab' specal ix to a vin̈aj rey Salomón, te nivan yelc'och vin̈, yuj chi' ix javi ix d'a Jerusalén yic tzul sc'anb'an juntzan̈ lolonel ix te ajaltac snachajeli, yic syil ix tato yel te jelan vin̈aj Salomón chi'. Nivan eb' schecab' ix yed'nac, nivan noc' camello cuchjinac perfume, nivan q'uen oro yed' q'uen q'ueen te vach' yilji yed'nac ix. Ayic ix javi ix yil vin̈aj rey Salomón chi', ix sc'anb'an ix d'a vin̈ masanil tas nab'il yuuj.  
\v 2 Axo ix spacan masanil tas ix sc'anb'ej ix chi' vin̈, malaj junoc tas ix sc'anb'ej ix chi' maj yal spacan vin̈.  
\v 3 Ayic ix yilan ix reina chi' jantac sjelanil vin̈aj Salomón chi' yed' spalacio vin̈ b'ob'il yuuj,  
\v 4 yed' tastac sva vin̈ d'a sat smexa yed' b'aj ay eb' ay yopisio yed' vin̈ yed' juntzan̈xo eb' schecab' vin̈ yed' spichul eb', te ch'ocxo pax yilji spichul eb' tz'ac'an svino vin̈ rey chi' yed' juntzan̈ silab' sn̈usjitz'a d'a stemplo Jehová, ix te sat sc'ool ix yilan masanil juntzan̈ chi'.  
\v 5 Ix yalan ix d'a vin̈ rey chi' icha tic: A tas ix vab' d'a in chon̈ab' yuj jantac tas ix a b'o'o yed' jantac a jelanil sb'inaji, yel ton val.  
\v 6 Ayic ix vab'an chi', maj vac'ochlaj d'a in c'ol tastac tz'alchaj chi', palta axo ticnaic jun, svil val yed' yol in sat. Max q'uec'ochlaj nan̈al juntzan̈ svil tic ix alji vab'i, yujto a a jelanil tic, yelxo val ec'to d'a yichan̈ tas ix vab' chi'.  
\v 7 Te vach' yic eb' tzach ac'an servil, te vach' yic eb' ayn̈ejec' ed'oc, syab'an a jelanil eb'.  
\v 8 Alchajocab' vach' lolonel d'a Jehová a Diosal, ste tzalaj ed'oc, yuj chi' ix ach yac'och reyal yic tza ch'oxan yajalil. Te xajan chon̈ab' Israel tic yuj a Diosal chi', yujto snib'ej to ayn̈ej ec' jun chon̈ab' tic d'a masanil tiempo, yuj chi' ach yac'och sreyaloc, yic tzac'an reyal d'a svach'ilal yed' d'a stojolal, xchi ix reina chi'.   
\p
\v 9 Ix lajvi chi' ix yac'an 100 quintal q'uen oro ix d'a vin̈ yed' jantac perfume yed' q'uen q'ueen te vach' yilji. Malaj juneloc nivan perfume chi' ix javi d'a Israel icha ix siej ix sreinail Sabá chi' d'a vin̈aj rey Salomón chi'.   
\p
\v 10 An̈eja' pax eb' vin̈ vinac smunlaj d'a vin̈aj Hiram yed' eb' vin̈ smunlaj d'a vin̈aj Salomón chi', ix xid'ec' eb' vin̈ yic'cot q'uen oro d'a Ofir, ix yic'anpaxcot te' sándalo eb' vin̈ yed' q'uen q'ueen te vach' yilji.  
\v 11 A yed' te' sándalo chi' ix schec vin̈ rey chi' b'ojoc sb'eal stemplo Jehová yed' spalacio vin̈ b'achquiltac sq'uei yed' stitac. A yed' te' chi' ix sb'opax te' arpa vin̈ yed' salterio yic sc'an eb' tz'ac'an juntzan̈ yamc'ab' chi'. Malaj b'aj tz'ilchaj te' lajan yed' te' chi' d'a yol smacb'en Judá.  
\v 12 Ix el d'a sc'ol vin̈ rey chi' yac'an masanil tas ix sc'an ix sreinail Sabá chi'. Ch'oc pax yaj tas toxo ix yac' vin̈ sq'uexuloc tastac ix yic'cot ix. Ix lajvi chi', ix pax ix d'a schon̈ab' chi' yed' masanil eb' ajun yed' ix.   
\s1 A sb'eyumal vin̈aj Salomón‘R’yed' snivanil yelc'ochi  
\r (1R 10.14-29; 2Cr 1.14-17)  
\p
\v 13 A q'uen oro scha' vin̈aj Salomón d'a junjun ab'il, 500 quintal q'ueen.  
\v 14 Ch'oc pax yaj q'uen syac' eb' chon̈vajum yed' pax q'uen oro, q'uen plata syac' eb' sreyal Arabia yed' eb' ayoch d'a yopisio d'a junjun macan̈ smacb'en Israel.  
\v 15 Ix schec vin̈ b'ochaj 200 nivac maclab' jul-lab', ayoch q'uen oro d'ay, ay am lajchaveoc libra q'uen oro ayoch d'a junjun.  
\v 16 Ix lajvi chi', ix schecanpax vin̈ b'ojoc 300 xo yunetac maclab' jul-lab' chi'. Ay am vaqueoc libra q'uen oro ix och d'a junjun. Axo d'a jun nivan pat scuchan Te te' yic Líbano ix yac'can vin̈.  
\v 17 Ix schecanpax vin̈ b'ojoc jun sc'ojnub' d'a sdespacho, ix ac'jioch q'uen oro te vach' d'ay, ix ac'jipaxoch marfil yelvanub'oc.  
\v 18 A jun c'ojnub' chi', vac tzol sq'ue sb'achquiltaquil sc'oochal. Aypaxem q'uen oro b'aj tz'em b'achan yoc vin̈ rey chi', yaman yaj yed' jun c'ojnub' chi'. Ayq'ue sc'ab' jun c'ojnub' chi' d'a junjun stz'eytac. B'ob'ilpaxoch yechel junjun noc' choj d'a junjun sc'ab' chi'.  
\v 19 Ay pax lajchavexo yechel noc' choj chi', junjun aycan d'a sn̈itac junjun sb'achquiltaquil chi'. Malaj junocxo rey b'oannac yic icha yic vin̈ chi'.  
\v 20 Masanil scopa vin̈ rey chi', nab'a oro yed' masanil yamc'ab' ay d'a jun nivan pat scuch Te te' yic Líbano. Malaj junoc yamc'ab' chi' plata, yujto a d'a stiempoal vin̈ rey chi', a q'uen plata chi' malaj yelc'och q'ueen.  
\v 21 A eb' schecab' vin̈ rey chi', sb'at eb' yed' eb' schecab' vin̈aj Hiram yed' juntzan̈ nivac barco icha te' sb'at d'a Tarsis. Oxe' ab'il sb'atcan eb' yic sb'at yic'ancot q'uen oro eb', q'uen plata, marfil, noc' chab'in yed' noc' pavo real.   
\p
\v 22 A vin̈aj rey Salomón chi', ec'b'al sb'eyumal vin̈ yed' pax sjelanil vin̈ d'a yichan̈ masanil eb' rey d'a yolyib'an̈q'uinal tic.  
\v 23 Masanil eb' vin̈ rey chi', ix javi eb' vin̈ d'a vin̈ yic tzul yilan eb' vin̈, ma tzul yab'an eb' vin̈ jantac sjelanil vin̈ ix ac'ji yuj Dios.  
\v 24 Masanil eb' chi' ix yic'cot silab' eb' d'a vin̈ d'a junjun ab'il: Aton q'uen plata, q'uen oro, pichul, yamc'ab' yic oval, perfume, noc' chej yed' noc' mula.   
\s1 Ix sman carruaje vin̈aj Salomón yed' noc' chej  
\r (1R 10.26-29; 2Cr 1.14-17)  
\p
\v 25 Ay 4 mil spatil noc' chej yed' carruaje yic vin̈aj rey Salomón chi' yed' 12 mil noc' chej scuchan eb' soldado. Ay carruaje yed' noc' chej ayec' yed' eb' stan̈vumal vin̈ rey d'a Jerusalén, ay pax ayec' d'a juntzan̈xo chon̈ab'.  
\v 26 Ix yac' reyal vin̈ d'a yib'an̈ juntzan̈xo eb' vin̈ rey scotn̈ej d'a a' Éufrates, masanto sc'och d'a yol yic eb' filisteo, sc'och d'a smojonal Egipto.  
\v 27 A d'a Jerusalén chi', a q'uen plata icha comon q'ueen ix aj q'ueen yuj vin̈ rey chi'. Axo te' c'ute', lajan ix aj te' icha te' caltacte'al higo d'a yichtac vitz.  
\v 28 A noc' schej vin̈ rey chi', a d'a Egipto scot noc' yed' d'a juntzan̈xo nación.   
\s1 A schamel vin̈aj rey Salomón  
\r (1R 11.41-43)  
\p
\v 29 A jantacto yab'ixal vin̈aj rey Salomón chi', ayic ix el yich masanto slajvub', tz'ib'ab'ilcan d'a ch'an̈ yuum vin̈aj Natán schecab' Dios yed' d'a ch'an̈ yic vin̈aj Ahías schecab' Dios aj Silo yed' d'a ch'an̈ b'aj tz'ib'ab'ilcan tas ix ch'oxji yil vin̈ schecab' Dios scuch Iddo yic tz'alji yuj vin̈aj Jeroboam yuninal vin̈aj Nabat.  
\v 30 A vin̈aj Salomón chi', 40 ab'il ix yac' reyal vin̈ d'a Jerusalén d'a yib'an̈ chon̈ab' Israel,  
\v 31 axo yic ix cham vin̈, ix mucchaj vin̈ d'a schon̈ab' vin̈aj David smam vin̈. Ix lajvi chi' axo vin̈aj Roboam yuninal vin̈ ix ochcan reyal sq'uexuloc.   
\c 10  
\s1 Spojnac sb'a chon̈ab' Israel  
\r (1R 12.1-24)  
\p
\v 1 Ix b'at vin̈aj Roboam d'a chon̈ab' Siquem, yujto ata' ix smolb'ej sb'a eb' yetisraelal vin̈, yic tz'ac'jicanoch vin̈ reyal yuj eb'.  
\v 2 Ix c'och specal jun tic d'a vin̈aj Jeroboam yuninal vin̈aj Nabat d'a Egipto, yuj chi' ix paxta vin̈, yujto ata' c'ochnaccan vin̈ ayic yelnac vin̈ elelal d'a vin̈aj Salomón.  
\v 3 Ix avtajcot vin̈aj Jeroboam chi' yuj eb' yetisraelal. Ayic ix javi vin̈, ix b'at vin̈ yed' eb' yic sb'at lolon eb' yed' vin̈aj Roboam chi'. Ix yalan eb' d'a vin̈ icha tic:   
\p
\v 4 —A vin̈ a mam, yelxo te ya munlajel ayoch yuj vin̈ d'a quib'an̈. Axo ticnaic jun, iq'uel jab'oc munlajel ya ayoch d'a quib'an̈ tic, ol cac'n̈ejoch co b'a d'a yalan̈ a mandar, xchi eb'.   
\p
\v 5 Ix tac'vi vin̈aj Roboam chi' d'a eb':  
\p —Ato chab'ej tzul in eyilxi, sval d'ayex tas tz'aji, xchi vin̈ d'a eb'.  
\p Yuj chi' ix pax eb' anima chi' smasanil.  
\v 6 Ix lajvi chi' ix sc'anb'an vin̈aj rey Roboam chi' d'a eb' vin̈ yichamtac vinaquil chon̈ab', aton eb' vin̈ munlajnac yed' vin̈aj Salomón smam vin̈ icha tic:  
\p —¿Tas junoc pensar tzeyac' d'ayin? ¿Tas svutej tac'voc in b'a d'a juntzan̈ anima tic? xchi vin̈.   
\p
\v 7 Ix yalan eb' vin̈ d'a vin̈ icha tic:  
\p —Tato vach'n̈ej ol utej a b'a d'a eb' anima tic, ol a c'anab'ajan a b'oan tas snib'ej eb' chi', tato vach' pax ol utoc a tac'vi d'a eb', ol yac'n̈ejoch sb'a eb' d'a yalan̈ a mandar d'a masanil tiempo, xchi eb' vin̈.   
\p
\v 8 Palta maj schalaj yab' vin̈ tas ix yal eb' vin̈ ichamtac vinac chi'. Axo d'a juntzan̈ eb' vin̈ quelemtac junn̈ej q'uib'nac vin̈ yed'oc, ata' ix sc'anb'ej pax spensar vin̈ chi', aton eb' vin̈ ayoch d'a opisio yed' vin̈.  
\v 9 Ix sc'anb'an vin̈ d'a eb' vin̈ icha tic:  
\p —¿Tas junoc pensar tzeyac' d'ayin a ex tic? ¿Tas svutej tac'voc in b'a d'a juntzan̈ anima tic? Snib'ej eb' sviq'uel jab'oc munlajel aycanoch d'a yib'an̈ eb' yuj vin̈ in mam, xchi vin̈.   
\p
\v 10 Ix tac'vi juntzan̈ eb' vin̈ quelemtac vinac chi' icha tic:  
\p —A eb' tz'alan chi' to tziq'uel jab'oc munlajel aycanoch d'a yib'an̈ eb' yuj vin̈ a mam chi', al d'a eb' icha tic: Tato ya munlajel b'aj ayex och yuj vin̈ in mam chi', a inxo pax tic, ec'alto syail b'aj ol ex vac'ochi.  
\v 11 Tato al ix yutej eyicatz vin̈ in mam chi', a inxo pax tic, ec'alto yalil ol vutej eyicatz chi'. Tato an̈ej noc' tz'uum ix yac'lab'ej vin̈ in mam chi' ex smac'ani, a inxo tic, a noc' tz'um ayoch q'ueen d'a sn̈i' ol vac'lab'ej d'ayex, xa chi d'a eb', xchi eb' vin̈.   
\p
\v 12 Axo d'a schab'jial chi', ix jax vin̈aj Jeroboam yed' masanil eb' anima chi' d'a vin̈aj rey Roboam chi', icha ix aj yalan vin̈ d'a eb'.  
\v 13 Palta te chuc ix yutej vin̈ spacan d'a eb'. Maj sc'anab'ajej vin̈ tas ix yal eb' vin̈ yichamtac vinaquil chon̈ab' chi'.  
\v 14 A tas ix yal eb' vin̈ quelemtac vinac chi', a ix yal vin̈ d'a eb' icha tic: Tato al ix yutej eyicatz vin̈ in mam chi', a inxo tic, ec'alto ol vutej yalil eyicatz chi'. Tato an̈ej noc' tz'um ix yac'lab'ej vin̈ ex smac'ani, a inxo pax tic, a noc' tz'uum ayoch q'ueen d'a sn̈i' ol vac'lab'ej d'ayex, xchi vin̈.  
\v 15 Maj schalaj yab' vin̈ rey chi' tas ix yal eb' anima chi', yujto a Jehová ix ac'an sc'ulej vin̈ yic vach' tz'elc'och tas ix schec yal vin̈aj Ahías aj Silo d'a vin̈aj Jeroboam yuninal vin̈aj Nabat.  
\v 16 Ayic ix yilan masanil eb' anima chi' to maj scha yab' vin̈ rey chi', ix yalan eb' icha tic:  
\q1 Man̈xalaj calan quic d'a yin̈tilal vin̈aj David yuninal vin̈aj Isaí.  
\q1 Ch'oc yin̈til eb', ch'oc pax quin̈tilal.  
\q1 Ex quetisraelal, con̈ paxec d'a co pat junjun on̈. Olxo yil sb'a eb' yin̈tilal vin̈aj David tic, xchi eb'.  
\p A d'a jun rato chi' ix laj pax eb' d'a spat.  
\v 17-19 Ix lajvi chi', ix checjib'at vin̈aj Adoram yuj vin̈aj Roboam d'a eb' israel ix paxcan chi'. A vin̈aj Adoram chi' ay yopisio yilan eb' ac'b'il pural smunlaji. Ayic ix c'och vin̈ d'a eb' ix paxcan chi', ix julq'uenajcham vin̈ yuj eb'. Yuj chi' ix q'ue vin̈aj Roboam chi' d'a yol scarruaje, ix cot vin̈ elelal, ix javi vin̈ d'a Jerusalén. Icha chi' ix aj yelcan eb' israel chi' d'a yol sc'ab' eb' yin̈tilal vin̈aj David. Axon̈ej juntzan̈xo eb' cajan d'a juntzan̈ chon̈ab' d'a yol yic Judá b'aj ix yac' reyal vin̈.   
\c 11  
\p
\v 1 Ayic ix javi vin̈aj Roboam chi' d'a Jerusalén, ix smolb'an 180 mil soldado vin̈, eb' sic'b'ilel d'a scal eb' yin̈tilal Judá yed' d'a scal eb' yin̈tilal Benjamín, yic sb'at eb' yac' oval d'a juntzan̈xo eb' yetisraelal chi', yic tz'ochxican eb' d'a yol sc'ab' vin̈ junelxo.  
\v 2 Palta ix yal Jehová d'a vin̈aj Semaías schecab' icha tic:  
\v 3 Al d'a vin̈aj Roboam yuninal vin̈aj Salomón sreyal Judá chi', yed' d'a masanil eb' israel cajan d'a yol yic Judá chi' yed' d'a eb' yic Benjamín  
\v 4 to a in sval icha tic: Man̈ eyac' oval yed' eb' eyetisraelal chi'. Meltzajan̈ec d'a e pat e masanil, yujto a in ix vaq'uelc'och jun tic, xchi Jehová, xa chi d'a eb'.  
\p Ayic ix yab'an eb' tas ix yal Jehová chi', ix pax eb' d'a spat junjun, majxo b'atlaj eb' yac' oval yed' vin̈aj Jeroboam, vin̈ ix och sreyaloc eb' ix pax chi'.   
\p
\v 5-10 Ix cann̈ej vin̈aj Roboam chi' d'a Jerusalén, ix svach' b'oan smuroal juntzan̈ chon̈ab' vin̈, juntzan̈ ay d'a yol smacb'en Judá yed' Benjamín: Aton Belén, Etam, Tecoa, Bet-sur, Soco, Adulam, Gat, Maresa, Zif, Adoraim, Laquis, Azeca, Zora, Ajalón yed' Hebrón.  
\v 11 Vach' ix aj sb'ochajoch smuroal juntzan̈ chon̈ab' chi', ix yac'anoch eb' yajalil soldado vin̈ stan̈vej. Nivan ixim trigo, aceite yed' vino ix molchaj d'a juntzan̈ chon̈ab' chi'.  
\v 12 Ix yac'anpaxcan smaclab' jul-lab' vin̈ yed' q'uen lanza d'a juntzan̈ chon̈ab' chi', yic syal scolan sb'a d'a oval. Icha chi' ix aj yochcan yopisio vin̈aj Roboam chi' d'a yol yic Judá yed' d'a yol yic Benjamín.   
\p
\v 13 A eb' sacerdote yed' eb' levita, ix cot eb' d'a yol smacb'en Israel, yic syac'anoch sb'a eb' yed' vin̈aj Roboam chi'.  
\v 14 A eb' levita chi', ix yactejcan schon̈ab' eb' yed' lum b'aj sva noc' smolb'etzal noc' eb', ix javi eb' d'a Jerusalén yed' d'a juntzan̈xo chon̈ab' d'a yol yic Judá yic scajnaj eb' ta', yujto a vin̈aj Jeroboam yed' eb' tzac'anto ochnac reyal yuj vin̈ ix pechanel eb' d'a yopisio yac'an servil Jehová.  
\v 15 A vin̈aj Jeroboam chi', ix yac'och eb' comon anima vin̈ sacerdoteal yac'an servil comon dios, yic tz'och eb' ejmelal d'a juntzan̈ lugar chaan̈, d'a eb' enemigo yed' d'a juntzan̈ yechel vacax ix schec vin̈ b'ojoc.  
\v 16 Axo eb' ay d'a junjun yin̈tilal eb' israel to ayoch spensar yoch ejmelal d'a Jehová Dios, ix cot tzac'an eb' yed' eb' sacerdote yic Jehová chi' yed' eb' levita pax chi'. Ix javi eb' d'a Jerusalén chi', yic vach' syal yac'an silab' eb' d'a Jehová sDiosal eb' yed' smam yicham.  
\v 17 Yuj chi' ix tec'c'aj yopisio vin̈aj Roboam chi' d'a smacb'en Judá d'a oxe' ab'il, yujto an̈ej oxe' ab'il chi' ix sb'eyb'alej sb'eyb'al vin̈aj David yed' vin̈aj Salomón vin̈.   
\p
\v 18 A vin̈aj Roboam chi', ix yic' ix Mahalat vin̈ yisil vin̈aj Jerimot yuninal vin̈aj David, a ix snun ix, aton ix Abihail yisil vin̈aj Eliab, yixchiquin vin̈aj Isaí.  
\v 19 A eb' yuninal vin̈aj Roboam yed' ix Mahalat chi', aton vin̈aj Jeús, vin̈aj Semarías yed' vin̈aj Zaham.  
\v 20 Ix yic'anpax ix Maaca vin̈, ix yisil vin̈aj Absalón. A eb' yuninal vin̈ yed' ix, aton vin̈aj Abías, vin̈aj Atai, vin̈aj Ziza yed' vin̈aj Selomit.  
\v 21 A vin̈aj Roboam chi', 18 eb' ix yetb'eyum vin̈ yed' 60 eb' ix schab'il yetb'eyum vin̈. 28 yuninal vin̈ yed' 60 eb' ix yisil. A ix Maaca chi', te xajan ix yuj vin̈ d'a yichan̈ juntzan̈xo eb' ix chi'.   
\p
\v 22 Ix snib'ej vin̈ to a vin̈aj Abiam yune' ix Maaca chi' ix ochcan reyal sq'uexuloc, yuj chi' ix yac'och vin̈ vin̈ yajalil d'a scal juntzan̈xo eb' yuninal.  
\v 23 Vach' ix yutej vin̈ snaani, yuj chi' ix spucb'at eb' yuninal vin̈ chi' d'a juntzan̈ chon̈ab' ayoch smuroal d'a yol yic Judá chi' yed' d'a yol yic Benjamín. Tzijtum tas ix yac' vin̈ sva eb', tzijtum pax eb' ix yetb'eyum eb' vin̈ ix yac'och vin̈.   
\c 12  
\s1 Ix ac'ji ganar Judá yuj vin̈aj Sisac  
\r (1R 14.21-31)  
\p
\v 1 Ayic toxo ix tec'c'aj yopisio vin̈aj Roboam chi' snaani, ix yactancan vin̈ sc'anab'ajan sc'ayb'ub'al Jehová yed' masanil eb' yetchon̈ab'.  
\v 2 Yujto pit ix yutej sb'a eb' d'a Jehová chi', yuj chi' ayic oye' ab'ilxo yoch vin̈aj Roboam chi' reyal, ix javi vin̈aj Sisac sreyal Egipto yac' oval d'a Jerusalén.  
\v 3 Ix javi vin̈ yed' mil 200 carruaje yic oval yed' pax 60 mil soldado ayq'ue d'a yib'an̈ chej yed' pax jantac eb' vin̈ soldado, man̈xo b'ischajb'enoc eb' vin̈. A eb' aj Libia, eb' aj Suca yed' eb' aj Etiopía ix cot yed' eb' aj Egipto chi'.  
\v 4 Ix ac'ji ganar juntzan̈ chon̈ab' ayoch smuroal d'a Judá yuj eb' masanto ix javi eb' d'a Jerusalén.   
\p
\v 5 Yuj chi' ix c'och vin̈ schecab' Dios scuchan Semaías d'a yichan̈ vin̈aj Roboam chi' yed' d'a eb' ayoch yajalil d'a smacb'en Judá. Molanec' eb' d'a Jerusalén chi' yuj xivelal d'a vin̈aj Sisac chi'. Ix yalan vin̈ d'a eb' icha tic:  
\p —Icha tic ix aj yalan Jehová: Yujto ix in eyactejcani, yuj chi' toxo ix ex vactejcan d'a yol sc'ab' vin̈aj Sisac chi', xchi, xchi vin̈.   
\p
\v 6 A eb' yajal yaj yed' vin̈ rey chi', emnaquilxon̈ej ix aj yojtacanel spitalil eb', ix yalan eb' icha tic:  
\p —Smojton val icha chi' tzon̈ yutej Jehová chi', xchi eb'.   
\p
\v 7 Ayic ix yilan Jehová to emnaquil ix yutej sb'a eb', ix yalanxi d'a vin̈aj Semaías chi' icha tic: Yujto emnaquil ix yutej sb'a eb', yuj chi' man̈ ol in satel eb', palta toxo val ol in col eb', man̈xo ol vac'lab'ej vin̈aj Sisac chi' yic svac'anb'at jantac yoval in c'ol d'a chon̈ab' Jerusalén chi'.  
\v 8 An̈ej b'ian to ol can eb' d'a yol sc'ab' vin̈aj Sisac chi', yic vach' ol nachajel yuj eb' to secojtac vac'ji servil d'a yichan̈ pax yac'ji servil eb' vin̈ sreyal juntzan̈xo ch'oc nacional, xchi Jehová.   
\p
\v 9 Ix javi vin̈aj Sisac sreyal Egipto chi' yac' oval d'a Jerusalén chi'. Ix yic'anb'at jantac b'eyumal vin̈ sic'an d'a stemplo Jehová yed' d'a spalacio vin̈ rey chi'. Ix yic'anpaxb'at juntzan̈ maclab' jul-lab' vin̈, aton juntzan̈ nab'a oro b'ob'ilcan yuj vin̈aj rey Salomón.  
\v 10 Axo yed' q'uen bronce ix sb'o juntzan̈xo smaclab' jul-lab' vin̈aj Roboam chi' sq'uexuloc juntzan̈ nab'a oro chi', ix yac'ancan vin̈ d'a eb' stan̈van sti' spalacio vin̈ chi'.  
\v 11 Ayic sb'at vin̈ rey chi' juntac el d'a stemplo Jehová, syic'anb'at maclab' jul-lab' chi' eb'. Axo spaxta eb', syic'anxicanoch eb' d'a yed'tal b'aj stan̈vej chi'.  
\v 12 Yujto ix yac'xioch sb'a vin̈aj Roboam chi' d'a yol sc'ab' Jehová, yuj chi' ix och vaan yoval sc'ol Jehová chi' d'a yib'an̈ vin̈, maj satjiel-laj masanil chon̈ab' yuuj, yuj chi' vach' ix ajxican eb' aj Judá.   
\p
\v 13 Ix yic'xi yip yopisio vin̈aj Roboam chi' d'a Jerusalén chi'. 41 ab'il sq'uinal vin̈ ayic ix schaanel yich vin̈ yac'an reyal. 17 ab'il ix yac' reyal vin̈ d'a Jerusalén, aton jun chon̈ab' chi' sic'b'ilel yuj Jehová d'a yol smacb'en eb' israel yic scajnaj ta'. Naama sb'i ix snun vin̈, aj Amón ix.  
\v 14 A tas ix sc'ulej vin̈, te chuc, yujto maj yac'och vin̈ d'a sc'ol sc'anab'ajan tas ix yal Jehová.   
\p
\v 15 A jantacto yab'ixal vin̈aj Roboam chi', ayic ix el yich masanto d'a slajvub', tz'ib'ab'ilcan d'a yumal yuj vin̈aj Semaías yed' d'a yumal yic vin̈aj Iddo, aton eb' vin̈ schecab' Dios.   
\p
\v 16 Ix yac'n̈ej oval vin̈aj Roboam yed' vin̈aj Jeroboam. Axo yic ix cham vin̈aj Roboam chi', ix mucji vin̈ d'a schon̈ab' vin̈aj David. Axo vin̈aj Abías yuninal vin̈ ix ochcan reyal sq'uexuloc.   
\c 13  
\s1 Ochnac vin̈aj Abías sreyaloc Judá  
\r (1R 15.1-7)  
\p
\v 1 Ayic 18 ab'ilxo yoch vin̈aj Jeroboam reyal d'a Israel, ix schaanel yich vin̈aj Abías yac'an reyal d'a Judá.  
\v 2 Oxe' ab'il ix yac' reyal vin̈ d'a Jerusalén. Micaías sb'i ix snun vin̈, yisil ix vin̈aj Uriel aj Gabaa.  
\p Ix yac' oval vin̈aj Abías chi' yed' vin̈aj Jeroboam.  
\v 3 A vin̈aj Abías chi', ix b'at vin̈ yed' 400 mil eb' vin̈ soldado te tec'an, te jelan pax eb' vin̈ d'a oval, aton eb' vin̈ sic'b'ilel yuj vin̈. Axo vin̈aj Jeroboam chi', ix cot pax vin̈ yed' 800 mil eb' soldado sic'b'il pax el yuj vin̈.  
\v 4 Ix b'at vin̈aj Abías chi' d'a lum jolom vitz Zemaraim d'a yol yic Efraín, ix yalan vin̈ icha tic: Ach Jeroboam yed' masanil israel ayec' ed'oc, ab'ec:  
\v 5 ¿Tom man̈ eyojtacoc to a Jehová co Diosal a on̈ israel on̈ tic ix ac'ancan jun opisio tic d'a vin̈aj David yed' d'a eb' yin̈tilal d'a juneln̈ej, yic syac'an reyal, jun trato max yal-laj sq'uexchaji?  
\v 6 Axo vin̈aj Jeroboam chi', vin̈ yuninal vin̈aj Nabat, schecab' vin̈aj Salomón, ix och vin̈ ajc'olal d'a vin̈ yajalil chi'.  
\v 7 Ix yac'anoch sb'a juntzan̈ jaragana vinac chuc spensar yed' vin̈, ix yac'an oval vin̈ yed' vin̈aj Roboam yuninal vin̈aj Salomón. Yujto unin vinacto vin̈aj Roboam chi', manta val spensar vin̈, yuj chi' maj yal stec'b'an sb'a vin̈ d'a yichan̈ eb'.  
\v 8 A ticnaic jun, a e naani to ol yal eyac'an oval qued' a on̈ yin̈til on̈ vin̈aj David tic, ac'b'il jun opisio tic d'ayon̈ yuj Jehová. An̈ej yujto nivan e b'isul, eyed'nac pax juntzan̈ yechel vacax nab'a oro ix schec b'ojoc vin̈aj Jeroboam chi', yic tz'och e diosaloc, yuj juntzan̈ chi' ol eyac' ganar e naani.  
\v 9 Ix e pechpaxel eb' sacerdote yic Jehová, eb' yin̈tilal vin̈aj Aarón yed' eb' levita. Ix e comon sic'anoch eb' sacerdote icha sb'eyb'al juntzan̈xo ch'oc nacional. Yaln̈ej mach sjavi yed' junoc noc' quelem vacax yed' ucvan̈oc noc' ch'ac calnel, a jun chi' tz'ochcan sacerdoteal d'a juntzan̈ e diosal man̈ diosoc chi'.  
\v 10 Palta a on̈xo tic, malaj b'aj ix cactejcan Jehová co Diosal. A eb' sacerdote ayoch yac' servil Jehová d'a co cal, aton eb' yin̈tilal vin̈aj Aarón yed' juntzan̈xo eb' levita scolvaj yed' eb'.  
\v 11 Aton eb' chi' sn̈usantz'a silab' yed' incienso d'a Jehová d'a junjun q'uin̈ib'alil yed' d'a junjun yemc'ualil. Syac'anpaxem ixim pan eb' te vach' d'a sat mexa ayoch oro d'ay d'a yichan̈ Jehová, syac'anpaxoch sc'ac'al candil eb' nab'a oro d'a junjun yemc'ualil. A on̈ tic sco c'anab'ajej val icha tas syal Jehová co Diosal, palta a exxo tic, ix eyiq'uel e b'a d'ay.  
\v 12 A Dios ayoch qued'oc, a eb' sacerdote, listaxo yaj eb' spu'an q'uen strompeta yic scac'an oval eyed'oc. Ex vetisraelal, man̈ eyac' oval yed' Jehová co Diosal yed' eb' co mam quicham, yujto man̈ ol eyac'laj ganar, xchi vin̈aj Abías chi' d'a eb'.   
\p
\v 13 Palta axo vin̈aj Jeroboam, toxo ix yal vin̈ d'a nan̈al eb' soldado to a d'a spatic eb' soldado yic Judá scot eb', axo nan̈alxo eb' scan d'a yichan̈ eb' yic Judá chi'.  
\v 14 Axo ix yilanb'at eb' yic Judá chi' to vanxo sjavi eb' soldado d'a spatic eb' yed' d'a yichan̈ eb', yuj chi' ix tevi eb' d'a Jehová, ix spu'an q'uen strompeta eb' sacerdote.  
\v 15 Ayic ix el yav eb' yic Judá chi' yic oval, axo Dios ix ac'an och vin̈aj Jeroboam chi' yed' masanil eb' yetisraelal d'a yol sc'ab' vin̈aj Abías sreyal Judá chi'.  
\v 16 Icha chi' ix aj yel lemnaj eb' israel d'a eb' yic Judá chi'.  
\v 17 A vin̈aj Abías chi' yed' eb' soldado, te nivan anima ix smilcham eb'. 500 mil soldado yic Israel sic'b'il yajel ix chami.  
\v 18 Yuj chi' emnaquilxon̈ej ix yutej sb'a eb' israel d'a jun tiempoal chi'. Axo eb' yic Judá chi', ix yac' ganar eb' d'a yib'an̈ eb', yujto ix yac'och Jehová eb' yipoc sc'ool, aton sDiosal eb' yed' eb' smam yicham.  
\v 19 Ix b'at eb' soldado vin̈aj Abías chi' d'a spatic eb' yic vin̈aj Jeroboam chi', ix yic'ancanec' juntzan̈ schon̈ab' vin̈aj Jeroboam chi' eb', aton Betel, Jesana yed' Efraín yed' yaldeail junjun.  
\v 20 A vin̈aj Jeroboam chi', majxo yic'laj yip yopisio vin̈ chi' yacb'an pitzan vin̈aj Abías chi'. Axo Jehová ix ic'anel sq'uinal vin̈aj Jeroboam chi', ix cham vin̈.  
\v 21 Ix yic' val yip yopisio vin̈aj Abías chi'. 14 eb' ix yetb'eyum vin̈, 22 eb' yuninal vin̈ yed' 16 eb' ix yisil.  
\v 22 A jantacto yab'ixal vin̈aj Abías chi' yed' tastac sc'ulejnac vin̈, aycan d'a yumal ix stz'ib'ejcan vin̈aj Iddo schecab' Dios.   
\c 14  
\s1 Ochnac vin̈aj Asa reyal d'a Judá  
\r (1R 15.8-12)  
\p
\v 1 Ayic ix cham vin̈aj Abías chi', ix mucji vin̈ d'a schon̈ab' vin̈aj David. Axo vin̈ yuninal vin̈ scuch Asa ix ochcan reyal sq'uexuloc d'a Judá. Ayic ayoch vin̈aj Asa chi' reyal, lajun̈e' ab'il man̈xa oval ix yac'a'.   
\p
\v 2 Masanil tas ix sc'ulej vin̈aj Asa chi', vach'n̈ej, te tojol d'a yichan̈ Jehová Dios.  
\v 3 Yujto ix schec vin̈ ic'chajel masanil altar yic scomon diosal eb' ch'oc nacional yed' juntzan̈ lugar yic ejmelal b'ajtac chaan̈. Ix schecan vin̈ mac'chajpoj juntzan̈ q'uen q'ueen ay yelc'och d'a eb', ix schecan vin̈ mac'chajpoj te' yechel Asera.  
\v 4 Ix yalanpax vin̈ d'a eb' ay d'a yol smacb'en to syac' val och sb'a eb' d'a yol sc'ab' Jehová sDiosal eb' yed' eb' smam yicham. Yovalil sc'anab'ajej sc'ayb'ub'al yed' schecnab'il Jehová chi' eb'.  
\v 5 An̈ejtona' ix schecan vin̈ ic'chajel juntzan̈ lugar yic ejmelal b'ajtac chaan̈ d'a yol yic Judá chi'. Ayic ayoch vin̈aj Asa chi' reyal, malajn̈ej oval.   
\p
\v 6 A Jehová ix ac'an junc'olal d'a scal eb', malaj b'aj ix yac' oval eb', yuj chi' ix schec vin̈aj Asa chi' b'ochajq'ue juntzan̈ chon̈ab' d'a yol yic Judá chi', ix laj och smuroal.  
\v 7 Ix yalan vin̈ d'a masanil eb' anima icha tic: Co b'oecq'ue juntzan̈ chon̈ab' tic, tz'ochpax smuroal d'a spatictac. Sco b'oanpax b'aj stan̈vej eb' soldado d'a yib'an̈ smuroal chi' yed' spuertail tz'ec' c'atan q'uen hierro syamnub'oc, yujto ayec' co chon̈ab' tic d'a yol co c'ab'. Icha chi' yaji yujto sco c'anab'ajej Jehová co Diosal. A' ix ac'an junc'olal d'a co cal yed' masanil eb' ay d'a co lac'anil tic, xchi vin̈. Yuj chi' te vach' ix aj sb'oelc'och munlajel chi'.   
\p
\v 8 A vin̈aj Asa chi', ay 300 mil soldado vin̈, yed'nac smaclab' jul-lab' eb' vin̈ yed' pax slanza eb' vin̈. Ay pax 280 mil eb' vin̈ yin̈tilal Benjamín, yed'nac pax smaclab' jul-lab' eb' vin̈ yed' sjul-lab'. Masanil eb' vin̈ soldado chi', te jelan eb' vin̈.  
\v 9 Ix cot vin̈aj Zera sreyal Etiopía yed' jun millón soldado yed' 300 carruaje yic oval, ix javi eb' d'a Maresa.  
\v 10 Ix b'at vin̈aj rey Asa chi', ix schalan sb'a vin̈ yed' eb' d'a lum pan̈an yic Sefata d'a slac'anil Maresa chi'. Ata' ix c'och vin̈ yac' oval yed' vin̈aj Zera chi'.  
\v 11 Ix tevi vin̈aj Asa chi' d'a Jehová Dios icha tic: Mamin Jehová, a ach tic lajann̈ej tz'aj a colvaj d'a eb' nivan sb'isul yed' d'a eb' jayvan̈n̈ej. Yuj chi' Mamin, colvajan̈ qued'oc yujto tzach cac'och yipoc co c'ool. Yuj chi' val d'a a b'i tzon̈ javi cac' oval yed' juntzan̈ soldado tic. A ach tic, co Diosal ach, ch'oxeli to malaj mach syal stec'b'an sb'a d'a ichan̈, xchi vin̈.   
\p
\v 12 Yuj chi' ix colvaj Jehová chi' yed' vin̈ yed' eb' aj Judá. Ix ac'ji ganar eb' etíope chi' yuj eb', ix el lemnaj eb' d'a eb'.  
\v 13 Ix b'at vin̈aj Asa chi' yed' eb' soldado d'a spatic eb', masanto ix c'och eb' d'a Gerar. Ix ac'ji ganar masanil eb' etíope chi', man̈xa junoc eb' ix cani, majxo yal-laj stec'b'an sb'a eb' d'a yichan̈ Jehová yed' d'a eb' soldado. Pilan ix yiq'uec' masanil tastac yed'nac eb' ajc'ol eb' soldado vin̈aj Asa chi'.  
\v 14 Ix yac'anpax oval vin̈ yed' juntzan̈ chon̈ab' ay d'a slac'anil Gerar chi'. Ix yac' ganar juntzan̈ chon̈ab' chi' vin̈, yujto ix och jun xivc'olal d'a eb' yuj Jehová. Ix yac' ganar masanil juntzan̈ chon̈ab' chi' eb' aj Judá chi'. Jantac b'eyumal ay d'a juntzan̈ chon̈ab' chi' ix yic'n̈ejcot eb'.  
\v 15 Ix och pax eb' b'aj molan noc' molb'etzal noc', jantac noc' calnel yed' noc' camello ix yic'cot eb' ayic ix meltzaj eb' d'a Jerusalén.   
\c 15  
\s1 Ix sq'uex sb'eyb'al eb' anima yuj vin̈aj Asa  
\r (1R 15.13-15)  
\p
\v 1 A jun vin̈ scuchan Azarías yuninal vin̈aj Obed, ix och Yespíritu Dios d'a vin̈,  
\v 2 ix elta vin̈ scha' vin̈aj Asa chi', ix yalan vin̈ icha tic d'a vin̈: Mamin Asa, ab' tas ol val d'ayach yed' d'a e masanil ex vetchon̈ab' aj Judá yed' ex yin̈tilal Benjamín: A Jehová ayoch qued'oc tato ayon̈ och tzac'an yuuj. Tato an̈ej d'ay tzon̈ tevi, ol tac'vocn̈ej d'ayon̈, palta tato ol cactejcan jun, ol on̈ yactejpaxcani.  
\v 3 Nivanxo tiempo to man̈xooc Dios te yel ayoch qued'oc, man̈xa eb' sacerdote tz'ac'an c'ayb'ub'al, man̈xa ley.  
\v 4 Axo ix javi yaelal d'a quib'an̈, ix cac'anxioch co b'a d'a yol sc'ab' Jehová co Diosal, ix on̈ scolanxi.  
\v 5 Ayic mantzac cac'och co b'a d'a yol sc'ab' chi', man̈xalaj junoc mach junc'olal sb'eyeq'ui, yujto te nivan yaelal ayoch d'a yib'an̈ masanil anima d'a yolyib'an̈q'uinal tic.  
\v 6 Ay eb' anima ix laj satlajel sb'a, ay pax juntzan̈ chon̈ab' ix satanel juntzan̈xo chon̈ab', yujto a Dios ix ac'an somchaj eb' yuj juntzan̈ nivac yaelal chi'.  
\v 7 Palta a ex tic, tec'an tzeyutej e b'a, man̈ eyac' chab'ax e c'ool, yujto a Jehová ol pactzitan e munlajel tic, xchi vin̈ d'a eb'.   
\p
\v 8 Ayic ix yab'an vin̈aj Asa tas ix yal vin̈ schecab' Dios chi', ix stec'b'an val sb'a vin̈. Ix schecan vin̈ ic'chajel masanil juntzan̈ comon dios yajb'entac d'a yichan̈ Jehová ay d'a yol smacb'en Judá, d'a yol yic Benjamín yed' d'a yoltac juntzan̈ chon̈ab' ix yiq'uec' vin̈ d'a tzalquixtac d'a yol yic Efraín. Ix schecan vin̈ b'ochajxi jun altar ay d'a yamaq'uil stemplo Jehová.  
\v 9 Ix lajvi chi', ix smolb'an masanil anima vin̈, eb' ay d'a yol yic Judá chi', d'a yol yic Benjamín yed' juntzan̈xo eb' cotnac d'a yol yic Efraín, d'a yol yic Manasés yed' d'a yol yic Simeón, aton eb' javinac cajan d'a scal eb', yujto tzijtum eb' cajan d'a yol smacb'en vin̈aj Jeroboam ix javi cajan d'a yol smacb'en Judá yujto ix yil eb' to ayoch Jehová Dios yed' vin̈aj Asa chi'.   
\p
\v 10 Axo d'a yoxil ujal yic 15 ab'ilxo yoch vin̈aj Asa chi' reyal, ix smolb'an sb'a masanil eb' d'a Jerusalén.  
\v 11 A d'a jun c'u chi', ix yac' silab' eb' d'a Jehová. 700 noc' vacax yed' 7 mil noc' calnel ix yac' eb'. Aton noc' chi' ix yic'canec' eb' d'a eb' ajc'ool d'a oval.  
\v 12 Ata' ix yac' sti' eb' to an̈ej Jehová sDiosal eb' yed' eb' smam yicham, ol yac' servil eb' yed' smasanil sc'ool.  
\v 13 Ix yac' pax sti' eb', tato ay mach to man̈oc Jehová Dios syac' servil, vach'chom icham anima, ma unin, vinac, ma ix, yovalil schami.  
\v 14 Ix el yav eb' yuj tzalajc'olal ayic ix yac'an sti' eb' d'a Jehová, ix spu'an q'uen strompeta eb' yed' noc' ch'aac.  
\v 15 Masanil eb' ay d'a smacb'en Judá chi' ix tzalaj val eb' yuj b'aj ix yac' sti' chi' d'a smasanil sc'ool, ix el val d'a sc'ol eb' yac'an servil Jehová. Yuj chi' ix colvaj Jehová chi' yed' eb', junc'olal ix aj eb' yed' masanil chon̈ab' ay d'a slac'anil.   
\p
\v 16 An̈ejtona', ix yic'anel yopisio ix Maaca vin̈aj Asa chi', aton ix snun chichim vin̈, yujto ix schec ix b'ojoc jun yechel Asera te yajb'entac d'a yichan̈ Jehová. A vin̈aj Asa chi' ix checan mac'jipoj jun yechel chi', choc' ix aji. Ix schecan vin̈ n̈usjitz'a d'a sti' a' Cedrón.  
\v 17 Vach'chom maj yiq'uel juntzan̈ lugar vin̈ yic ejmelal b'ajtac chaan̈ d'a Israel, palta c'anab'ajumn̈ej ix yutej sb'a vin̈ d'a Jehová.  
\v 18 Ix yac'anoch masanil q'uen oro yed' q'uen plata vin̈ d'a yol templo, aton q'uen ac'b'il d'a Jehová yuj vin̈ yed' smam.  
\v 19 Malajn̈ej oval ix ochi, masanto yic 35 ab'ilxo yoch vin̈ reyal.   
\c 16  
\s1 A strato vin̈aj Asa yed' vin̈aj Ben-adad  
\r (1R 15.16-22)  
\p
\v 1 Ayic 36 ab'ilxo yoch vin̈aj Asa reyal, ix cot vin̈aj Baasa sreyal Israel yac' oval d'a Judá. Ix schaanel yich vin̈aj Baasa chi' sb'oanoch smuroal chon̈ab' Ramá yic smacan b'e vin̈ yic man̈xa mach sc'och d'a yol yic Judá chi'.  
\v 2 Yuj chi' ix yiq'uelta masanil q'uen oro yed' q'uen plata vin̈aj rey Asa chi' d'a stemplo Jehová yed' q'uen ay d'a spalacio vin̈, ix yac'anb'at q'uen vin̈ d'a vin̈aj Ben-adad sreyal Siria cajan d'a Damasco. Ix yalanb'at vin̈ icha tic:  
\v 3 Co b'o junoc co trato, icha yutejnac sb'a eb' vin̈ co mam. Tic svac'b'at q'uen oro yed' q'uen plata d'ayach. Ac' lajvoc a trato yed' vin̈aj Baasa sreyal Israel, yic vach' tz'och vaan vin̈ yac'an oval d'ayin, xchib'at vin̈aj Asa chi'.   
\p
\v 4 Ix scha sc'ol vin̈aj Ben-adad tas ix yal vin̈aj rey Asa chi', yuj chi' ix schecancot juntzan̈ eb' soldado vin̈ yed' eb' yajalil yic scot eb' yac' oval d'a juntzan̈ chon̈ab' yic Israel. Ix yac'an ganar chon̈ab' Ijón eb', chon̈ab' Dan, chon̈ab' Abel-naim yed' juntzan̈ chon̈ab' b'aj sic'chajcan ixim trigo d'a yol yic Neftalí.  
\v 5 Ayic ix yab'an jun chi' vin̈aj Baasa chi', ix yactan vin̈ sb'oanq'ue Ramá chi' yuj scolan schon̈ab'.  
\v 6 Ix yic'anb'at masanil anima vin̈aj rey Asa chi', aton eb' ay d'a yol yic Judá, ix b'at yic'ancot q'uen q'ueen eb' yed' te te' toxo ix smolb'ej vin̈aj Baasa b'aj van sb'oanq'ue Ramá chi'. Axo yed' juntzan̈ chi' ix sb'oq'ue smuroal chon̈ab' Geba yed' chon̈ab' Mizpa eb'.   
\p
\v 7 A d'a jun tiempoal chi', ix javi jun vin̈ schecab' Dios scuchan Hanani d'a vin̈aj rey Asa chi', ix yalan vin̈ icha tic: A eb' soldado yic Siria ix ac'och yipoc a c'ool, man̈oc Jehová, yuj chi' toxo ix el eb' d'a yol a c'ab'.  
\v 8 ¿Tom maxtzac a nacoti ayic yac'annac oval eb' aj Etiopía yed' eb' aj Libia ed'oc? Man̈xo jantacoc eb' soldado, noc' chej yed' jantac carruaje yic oval yed'nac eb', palta ac'nac ganar eb' yuj Jehová, yujto a ac'nacoch yipoc a c'ool.  
\v 9 Yujto a Jehová syiln̈ej masanil tas tzuji d'a yolyib'an̈q'uinal tic, sch'oxan spoder d'a eb' tojol syutej spensar d'ay, tato syac'och eb' yipoc sc'ool sic'lab'il. Axo ticnaic, a jun tas ix a c'ulej tic, lajan val icha sc'ulej junoc anima malaj spensar. Yuj chi', a ticnaic yed' ol b'eyn̈ej tiempo, ayn̈ej eb' ol ac'an oval ed'oc, xchi vin̈ schecab' Dios chi' d'a vin̈.   
\p
\v 10 Ix cot yoval vin̈aj rey Asa chi' sic'lab'il d'a vin̈ schecab' Dios chi', ix schecan vin̈ ac'chajoch vin̈ d'a preso. An̈eja' d'a jun tiempoal chi', tzijtum eb' d'a yol chon̈ab' chi' ix ac'jioch syaelal yuj vin̈.   
\s1 A schamel vin̈aj rey Asa  
\r (1R 15.23-24)  
\p
\v 11 A jantacto yab'ixal vin̈aj rey Asa, ayic ix el yich masanto ix lajvi, aycan b'aj tz'ib'ab'ilcan yab'ixal eb' sreyal Judá yed' eb' sreyal Israel.  
\v 12 Ayic 39 ab'ilxo yoch vin̈ reyal, ix och jun ilya te ov d'a yoc vin̈, palta maj sna sb'a sc'ol vin̈ yuj jun yaelal chi', man̈oc d'a Jehová ix yal sb'a vin̈, palta to a d'a eb' an̈tum b'aj ix b'at vin̈.  
\v 13 Ayic ix tz'acvi 41 ab'il yoch vin̈ reyal, ix cham vin̈.  
\v 14 Ix mucji vin̈ b'aj ix schec b'ojoc yed'tal d'a schon̈ab' vin̈aj David. Nivan perfume ix yac'och eb' d'a yib'an̈ b'aj ix b'achchaj snivanil vin̈, ix och pax masanil macan̈il tas suc'uq'ui sjab' d'a vin̈, aton tas te vach' yaj sb'oi. Ix yac'anoch jun nivan c'ac' eb' yic sch'oxanel eb' to nivan yelc'och vin̈ d'a sat eb'.   
\c 17  
\s1 Ochnac vin̈aj Josafat reyal  
\p
\v 1 Axo vin̈aj Josafat yuninal vin̈aj Asa chi' ix och reyal. Ix stec'b'ej sb'a vin̈ d'a yichan̈ Israel.  
\v 2 Ix yac'och eb' soldado vin̈ d'a juntzan̈ chon̈ab' ayoch smuroal d'a yol yic Judá. Ix aj eb' soldado d'a masanil yol smacb'en Judá chi' yed' d'a juntzan̈ chon̈ab' ay d'a yol yic Efraín, aton juntzan̈ yic'naccanec' vin̈aj Asa smam vin̈.   
\p
\v 3 Ix och val Jehová yed' vin̈aj Josafat chi', yujto a tas sb'eyb'alejnac vin̈aj David smam yicham vin̈ d'a sb'ab'elal, a chi' ix sb'eyb'alej vin̈. Maj yac'laj servil juntzan̈ yechel Baal vin̈,  
\v 4 palta to a Jehová sDiosal smam yicham vin̈ ix yac' servil, ix sc'anab'ajej val schecnab'il Dios chi' vin̈. Man̈oc sb'eyb'al eb' ay d'a chon̈ab' Israel ix sb'eyb'alej vin̈.  
\v 5 Yuj chi' a Jehová ix ac'an val tec'c'aj vin̈ d'a yopisio chi'. Masanil eb' aj Judá chi', ix siej tastac eb' d'a vin̈, yuj chi' ix te q'uechaan̈ sb'eyumal vin̈, te nivan ix aj yelc'och vin̈.  
\v 6 Ix yac' val och vin̈ d'a sc'ol sb'eyb'alan sc'ayb'ub'al Jehová, ix schecan vin̈ ic'chajel juntzan̈ yic ejmelal b'ajtac chaan̈ yed' masanil juntzan̈ yechel Asera d'a yol smacb'en Judá chi'.   
\p
\v 7 Ayic yoxil ab'ilxo yoch vin̈ reyal chi', ix schecanb'at juntzan̈ eb' vin̈ sat yajal vin̈: Aton vin̈aj Ben-hail, vin̈aj Abdías, vin̈aj Zacarías, vin̈aj Natanael yed' vin̈aj Micaías yic sc'ayb'aj masanil eb' anima yuj eb' vin̈ d'a sc'ayb'ub'al Jehová d'a yol smacb'en Judá chi'.  
\v 8 Ix b'atpax juntzan̈ eb' vin̈ levita tic yed' eb' vin̈: Aton vin̈aj Semaías, vin̈aj Netanías, vin̈aj Zebadías, vin̈aj Asael, vin̈aj Semiramot, vin̈aj Jonatán, vin̈aj Adonías, vin̈aj Tobías yed' vin̈aj Tobadonías, yed' pax eb' vin̈ sacerdote, aton vin̈aj Elisama yed' vin̈aj Joram.  
\v 9 Ix checjib'at eb' vin̈ yed' ch'an̈ yumal sc'ayb'ub'al Jehová, yic sb'at c'ayb'aj eb' anima d'a masanil chon̈ab' d'a yol yic Judá chi' yuj eb' vin̈.   
\p
\v 10 Yuj chi', masanil anima d'a juntzan̈ nación d'a slac'anil Judá chi', ix xiv eb' d'a Jehová, majxo stec'b'ej sb'a eb' yac'an oval yed' vin̈aj Josafat chi'.  
\v 11 Axo ix aji, ay eb' filisteo ix ic'ancot tas yic siej eb' d'a vin̈aj Josafat chi', ix yic'paxcot q'uen plata eb', icha q'uen tumin tz'ac'jioch d'a yib'an̈ eb' yac'ani. Yed' pax eb' árabe, ix yic'cot 7 mil 700 noc' ch'ac calnel eb', icha pax chi' sb'isul noc' chiva ix yic'cot eb'.   
\p
\v 12 Icha val chi' ix aj yic'an yip yopisio vin̈aj Josafat chi'. Ix schecan vin̈ b'ochajq'ue juntzan̈ chon̈ab' tz'och smuroal d'a yol smacb'en Judá chi' yed' juntzan̈ chon̈ab' b'aj sic'chajcan tastac svaji.  
\v 13 Man̈ jantacoc tas svaji sic'an yuj vin̈ d'a masanil yol smacb'en Judá chi', ay pax eb' soldado te jelan ayec' d'a Jerusalén.  
\v 14 Aton sb'i eb' vin̈ yajal yaj d'a eb' soldado tic icha syal yin̈tilal eb' vin̈:  
\p A vin̈aj Adnas yajal yaj d'a 300 mil soldado te jelan d'a yin̈tilal Judá.  
\v 15 Axo vin̈aj Johanán yajal yaj d'a 280 mil soldado.  
\v 16 Axo vin̈aj Amasías yuninal vin̈aj Zicri, ix el val d'a sc'ol vin̈ yac'anoch sb'a yac'an servil Jehová, a vin̈ yajal yaj d'a 200 mil soldado te jelan.   
\p
\v 17 Axo vin̈aj Eliada yajal yaj d'a eb' soldado yin̈tilal Benjamín, aton eb' te jelan d'a oval, 200 mil sb'isul eb', yed'nac sjul-lab' eb' yed' maclab' jul-lab' chi'.  
\v 18 Axo vin̈aj Jozabad yajal yaj d'a 180 mil soldado lista yaj yed' syamc'ab' yic oval.  
\v 19 Masanil eb' tic ayoch eb' d'a yalan̈ smandar vin̈ rey chi'. Man̈ ayoc ochlaj eb' ay d'a juntzan̈ chon̈ab' ayoch smuroal d'a yol yic Judá stz'acub'oc eb' tic.   
\c 18  
\s1 A slolonel vin̈aj Micaías d'a yib'an̈‘R’vin̈aj Acab  
\r (1R 22.1-40)  
\p
\v 1 A vin̈aj Josafat chi', ix te aj sb'eyumal vin̈, ix te b'inaj vin̈. Axo ix yisil vin̈aj Acab sreyal Israel ix och yalib'oc vin̈.   
\p
\v 2 Ix ec' jaye' ab'il, ix b'at vin̈ d'a Samaria yil vin̈aj Acab chi'. Tzijtum noc' calnel yed' noc' vacax ix schec vin̈aj Acab chi' miljocchamoc yic tz'och q'uin̈ yujto ix c'och vin̈aj Josafat yed' eb' ajun yed'oc. Ix yalan vin̈aj Acab chi' d'a vin̈ to tz'och vin̈ yed' vin̈ yic syac'an oval vin̈ yed' chon̈ab' Ramot d'a yol yic Galaad.  
\v 3 Ix yalan vin̈aj Acab chi' d'a vin̈aj Josafat chi' icha tic:  
\p —¿Mamax yal a c'ol tzach och ved'oc yic scac'an oval d'a chon̈ab' Ramot d'a yol yic Galaad? xchi vin̈.  
\p Ix tac'vi vin̈aj Josafat chi':  
\p —A in tic ol in b'at ed'oc yed' masanil eb' vin̈ in soldado d'a oval chi'.  
\v 4 Palta ayic manto on̈ b'ati, co c'anb'ej tas xchi Jehová, xchi vin̈.   
\p
\v 5 Yuj chi' ix schec vin̈ sreyal Israel chi' molb'aj masanil eb' vin̈ syaloch sb'a schecab'oc Dios, 400 sb'isul eb' vin̈ smasanil. Ix sc'anb'an vin̈ d'a eb' vin̈ icha tic:  
\p —¿Tzam cac' oval d'a Ramot d'a yol yic Galaad, ma to maay? xchi vin̈.  
\p Ix tac'vi eb' vin̈ d'a vin̈ icha tic:  
\p —Ac' oval chi', yujto a Dios ol ac'anoch d'a yol a c'ab', xchi eb' vin̈.   
\p
\v 6 Palta ix yalan vin̈aj Josafat chi' icha tic:  
\p —¿Mama junoc vin̈ schecab' Jehová d'a tic yic sco c'anb'ej pax d'a vin̈? xchi vin̈.   
\p
\v 7 Ix tac'vi vin̈ sreyal Israel chi' d'a vin̈ icha tic:  
\p —Ay jun vin̈ d'a tic, syal sc'anb'an vin̈ d'a Jehová cuuj, aton vin̈aj Micaías yuninal vin̈aj Imla. Palta tzin chac val jun vinac chi', yujto malaj juneloc ay jab'oc tas vach' syal vin̈ d'ayin, chucn̈ej tas syal vin̈, xchi vin̈. Palta ix yalanxi vin̈aj Josafat chi':  
\p —Man̈ al jun chi', xchi vin̈.   
\p
\v 8 Ix lajvi chi', ix yavtancot jun vin̈ schecab' vin̈ sreyal Israel chi', ix yalan vin̈ d'a vin̈:  
\p —B'at avtejcot vin̈aj Micaías yuninal vin̈aj Imla d'a elan̈chamel, xchi vin̈.   
\p
\v 9 A eb' vin̈ rey chi' schavan̈il, ayoch spichul eb' vin̈ yic sreyal yuuj, c'ojanem eb' vin̈ d'a sc'ojnub' b'aj tz'ochc'och anima d'a yol chon̈ab' Samaria. Ayec' masanil eb' vin̈ syaloch sb'a schecab'oc Dios chi' d'a yichan̈ eb' vin̈.  
\v 10 A vin̈aj Sedequías yuninal vin̈aj Quenaana, ay juntzan̈ q'ueen icha noc' ch'aac ix sb'o vin̈, te chaan̈ ix yal vin̈ icha tic: A Jehová tz'alan icha tic: A yed' juntzan̈ ch'aac tic ol ac' oval yed' eb' sirio, masanto ol lajvoquel eb' smasanil, xchi vin̈ d'a vin̈aj Acab chi'.   
\p
\v 11 Ix yalanpax masanil eb' vin̈ syaloch sb'a checab'oc Dios chi' d'a vin̈ rey chi' icha tic: Ochan̈ ac' oval yed' Ramot d'a yol yic Galaad chi', ol ac' ganar, yujto a Jehová ol ac'anoch d'a yol a c'ab', xchi eb' vin̈.   
\p
\v 12 A vin̈ checab' ix b'at avtancot vin̈aj Micaías chi', ix yal vin̈ d'a vin̈aj Micaías chi' icha tic:  
\p —Masanil eb' vin̈ schecab' Dios, vach'n̈ej ix yutej eb' vin̈ yalan d'a vin̈ rey chi'. Yuj chi' sval d'ayach, icha ix yutej eb' vin̈ yalan chi', icha pax chi' tzutej alani, vach'n̈ej ol utej alani, xchi vin̈.   
\p
\v 13 Ix tac'vi vin̈aj Micaías chi' icha tic:  
\p —Svac' in ti' d'a Jehová to an̈ej tas ol yal d'ayin, a' ol vala', xchi vin̈.   
\p
\v 14 Ix c'och vin̈aj Micaías chi' d'a yichan̈ vin̈ rey chi', ix sc'anb'an vin̈ rey chi' d'a vin̈ icha tic:  
\p —Micaías ¿tzam yal cac'an oval yed' chon̈ab' Ramot d'a yol yic Galaad, mato maay? xchi vin̈.  
\p Ix stz'acan yal vin̈aj Micaías chi' icha tic:  
\p —Ixic ac' oval chi', ol ac' ganar, yujto ol ac'chajoch jun chon̈ab' chi' d'a yol a c'ab', xchi vin̈.   
\p
\v 15 Palta ix yalan vin̈ rey chi' icha tic:  
\p —Tzijtum elxo ix val d'ayach to tzac' a ti' to an̈ej tas yel tzal d'ayin d'a sb'i Jehová, xchi vin̈.   
\p
\v 16 Ix yalan vin̈aj Micaías chi' icha tic:  
\q1 Ix vil masanil eb' soldado israel, toxon̈ej sacleminac ix ajcanb'at eb' d'a jolomtac vitz icha noc' calnel man̈xalaj stan̈vumal. Yuj chi' ix yal Jehová d'ayin icha tic:  
\q1 A juntzan̈ anima tic, man̈xalaj yajalil eb', junc'olalocab' smeltzaj junjun eb' d'a spat, xchi Jehová, xchi vin̈.   
\p
\v 17 Yuj chi' ix yal vin̈ sreyal Israel chi' d'a vin̈aj Josafat chi' icha tic:  
\p —Inaton val sval d'ayach, to a jun vinac tic malaj b'aj syal jab'oc tas vach' vin̈ d'ayin, te chucn̈ej tas syal vin̈, xchi vin̈.   
\p
\v 18 Ix yalanxi vin̈aj Micaías chi' icha tic:  
\p —Ab' val tas syal Jehová d'ayach: Ix vila' c'ojanem Jehová d'a sdespacho, masanil eb' ángel d'a satchaan̈ lin̈jab'och d'a spatic yichan̈.  
\v 19 Ix sc'anb'an Jehová chi' icha tic: ¿Mach sb'at iptzitan vin̈aj Acab sreyal Israel, yic sb'at yac'an oval vin̈ yed' chon̈ab' Ramot d'a yol yic Galaad, yic schamcan vin̈ ta'? xchi Jehová chi'. Ch'oc tas syal juntzan̈ eb', ch'oc pax tas syal juntzan̈xo eb'.  
\v 20 Palta ay jun espíritu ix och d'a yichan̈ Jehová, ix yalan icha tic: Ol in b'at vac' sc'ulej vin̈ rey chi', xchi. Ix sc'anb'an Jehová chi' d'ay tas ol yutej.  
\v 21 Ix yalan icha tic: Masanil eb' vin̈ syaloch sb'a a checab'oc, ol vac' yac' es eb' vin̈ d'a vin̈ rey chi', xchi. Ix yalan Jehová chi' d'ay icha tic: Ol yal uj icha chi', ixic, b'at c'ulej icha tzal chi', xchi d'ay.  
\v 22 A ticnaic jun, ojtaquejeli to a Jehová ix chaan sc'ulej eb' vin̈ syaloch sb'a schecab'oc tic yic junn̈ej syutej eb' vin̈ yac'an es d'ayach, icha chi' ol aj scotcan chamel d'a ib'an̈, xchi vin̈aj Micaías chi'.   
\p
\v 23 Yuj chi' ix snitzancot sb'a vin̈aj Sedequías chi' ix stz'itanb'at sat vin̈aj Micaías chi' vin̈, ix yalan vin̈:  
\p —A jun espíritu tz'esan ix cot d'a Jehová chi', ¿tas ix aj yel d'ayin, axo d'ayach sloloni? xchi vin̈.   
\p
\v 24 Ix tac'vi vin̈aj Micaías chi' d'a vin̈ icha tic:  
\p —Ol a nacot jun tic d'a jun c'u chi', aton yic toxon̈ej ol ach ec' tic ol ach ec' tic a say b'aj ol a c'ub'ejel a b'a, xchi vin̈.   
\p
\v 25 Ix yalan vin̈ sreyal Israel chi' icha tic:  
\p —Yamec vin̈aj Micaías tic, tzeyic'anb'at vin̈ d'a vin̈aj Amón yajal d'a chon̈ab' tic yed' d'a vin̈ vuninal aj Joás.  
\v 26 Tzeyalani to a in svala' to tz'och vin̈ d'a preso, jab'n̈ej tas tzeyac' sva vin̈ yed' tas syuq'uej vin̈, masanto ayic ol in meltzaj d'a tzalajc'olal, xchi vin̈.   
\p
\v 27 Ixto yal jay b'elan̈xo vin̈aj Micaías chi' icha tic:  
\q1 Tato vach' tz'aj a meltzaji, syalelc'ochi to man̈oc Jehová tz'alan d'ayin syal chi', xchi vin̈. Ix yalanxi vin̈: E masanil ex chon̈ab', naan̈ejocab' eyuuj tas ix val tic, xchi vin̈.   
\p
\v 28 Ix b'at vin̈ sreyal Israel chi' yed' eb' soldado yed' vin̈aj Josafat sreyal Judá yed' eb' soldado yac' oval yed' chon̈ab' Ramot d'a yol yic Galaad chi'.  
\v 29 Ix yalan vin̈ sreyal Israel chi' d'a vin̈aj Josafat chi' icha tic:  
\p —Ayic ol co yamanoch oval chi', ol in q'uexel in pichul yic in reyal tic, a achxo tic, ol ac'n̈ejcanoch a pichul yic a reyal chi', xchi vin̈.  
\p Yuj chi' ix sq'uexel spichul vin̈ sreyal Israel chi', ix och eb' vin̈ yac' oval chi' schavan̈il.  
\v 30 Palta a vin̈ sreyal Siria, toxo ix yal vin̈ d'a eb' vin̈ sat yajal yaj d'a carruaje yic oval to max yac' oval eb' vin̈ yed' junocxo mach, palta an̈ej d'a vin̈ sreyal Israel b'aj tz'och eb' vin̈.  
\v 31 Ayic ix ilji vin̈aj Josafat yuj eb' vin̈ sat yajal yaj chi', a snaan eb' vin̈ to a vin̈ sreyal Israel chi', yuj chi' ix oymaj eb' vin̈ d'a spatic vin̈, yic syac'an oval eb' vin̈ yed' vin̈ yalani. Yuj chi', ix el yav vin̈, ix colji vin̈ yuj Jehová, ix ic'jiel eb' vin̈ yajal chi' yuj Jehová d'a vin̈.  
\v 32 Axo ix yilan eb' vin̈ to man̈oclaj vin̈ sreyal Israel chi', ix yactan eb' vin̈ syaman vin̈.  
\v 33 Palta ay jun vin̈ soldado comonn̈ej ix julvajb'ati, a val d'a vin̈ sreyal Israel chi' ix och sirnaj jun yol jul-lab' chi'. A val b'aj schalaj sb'a sq'ueen pichul vin̈ rey chi' ayochi, ata' ix och ch'apnaj jun yol jul-lab' chi'. Yuj chi' ix yal vin̈ d'a vin̈ ed'jinac carruaje chi' icha tic:  
\p —Ic' meltzaj carruaje tic, tzin ic'anel d'a scal oval tic, yujto te nivan ix in aj in lajvi, xchi vin̈.   
\p
\v 34 Te ov ix aj yoch oval d'a jun c'u chi', ixto stec'b'ej sb'a vin̈ sreyal Israel chi' scan tec'tec' d'a yol scarruaje ayic ayoch vin̈ d'a yichan̈ eb' sirio chi', masanto yic ix em c'u. Palta axo yic van sb'at pilnaj c'u, ix cham vin̈.   
\c 19  
\s1 Ix cachji vin̈aj Josafat yuj vin̈aj Jehú  
\p
\v 1 Ix lajvi chi', ix meltzajxi vin̈aj Josafat chi' d'a spalacio d'a Jerusalén.  
\v 2 Ix elta vin̈aj Jehú schecab' Dios yuninal vin̈aj Hanani scha vin̈ rey chi', ix yalan vin̈ icha tic: ¿Tas yuj ix ach colvaj yed' jun vin̈ chuc spensar chi'? ¿Tas yuj vach' ac'an yed' jun vin̈ ayoch ajc'olal d'a Jehová? Yuj chi' toxo ix cot yoval Jehová d'ayach.  
\v 3 Palta jun, ayto val juntzan̈xo tas vach' yoch a vach'iloc, yujto ix a satel yechel Asera d'a yol a macb'en tic, ix ac'anpaxoch d'a a c'ol ac'an servil Dios, xchi vin̈aj Jehú chi' d'a vin̈.   
\s1 Ix ac'chajoch eb' vin̈ juez yuj vin̈aj Josafat  
\p
\v 4 A d'a Jerusalén cajan vin̈aj Josafat chi', palta ay jun smodo vin̈, to sb'at vin̈ yil juntzan̈xo schon̈ab', schacot vin̈ d'a Beerseba, masanto sq'uec'och vin̈ d'a lum tzalquixtac d'a yol yic Efraín. Tz'ec' vin̈ yic syac'xioch sb'a eb' anima d'a Jehová sDiosal eb' yed' eb' smam yicham.  
\v 5 Ix ac'jioch eb' vin̈ juez yuj vin̈ d'a junjun chon̈ab' ayoch smuroal ay d'a yol yic Judá chi'.  
\v 6 Ix yalan vin̈ d'a eb' vin̈ juez chi' icha tic: Scham val eyilan tas ol e c'ulej, yujto man̈oc tas snib'ej eb' anima ol e c'ulej, palta to a val tas snib'ej Jehová. Ol ochn̈ej Jehová chi' eyed'oc yic tze b'oan yaj yoval eb' anima.  
\v 7 Yuj chi', nivanocab' yelc'och Jehová d'a e sat, scham val eyilan tas ol e c'ulej, yujto a Jehová co Diosal, man̈ ol techaj yuuj tato ay tas man̈ vach'oc ol e c'ulej, tato ay sq'uexan̈il anima d'a yol e sat, mato ol e cha q'uen tumin d'a elc'altac, xchi vin̈.   
\p
\v 8 An̈ejtona' ix sic'anpaxelta juntzan̈ eb' vin̈ levita vin̈, eb' vin̈ sacerdote yed' juntzan̈ eb' vin̈ yajal yaj d'a junjun macan̈ eb' cajan d'a Jerusalén chi', yic tz'och eb' vin̈ juezal yic sc'ayb'aj eb' anima chi' yuj eb' vin̈ d'a sley Jehová yed' yic sb'oan yaj yoval eb' anima chi' eb' vin̈ d'a Jerusalén chi'.  
\v 9 Ix yac'ancan juntzan̈ checnab'il tic vin̈ d'a eb' vin̈ icha tic: A ex tic, ol eyil eyopisio tic, ayocab' yelc'och Jehová d'a e sat, tze c'anab'ajani, vach'n̈ej tzeyutej e b'a.  
\v 10 Yaln̈ej tas yaj yoval eb' quetchon̈ab' tic, ol javoc eb' d'ayex, ma yuj eb' ay d'a juntzan̈xo chon̈ab', tato a' yuj junoc lolonel, ma yuj mac'ojcham anima, ma juntzan̈xo tas tz'el sc'ulan eb' to man̈ ichaoc yalan sley Jehová, tze b'o yaj d'a eb'. Scham val e cachan eb' yic max och smul eb' d'a Jehová, yic max cot yoval d'a eyib'an̈ yed' d'a yib'an̈ eb'. Vach'n̈ej tzeyutej e b'a, yic man̈ ol och e mul.  
\v 11 A vin̈aj Amarías sat sacerdote yaji, an̈ej vin̈ syal yalani tas ol aj sb'o tastac yic Jehová. Axo vin̈aj Zebadías yuninal vin̈aj Ismael, yajal yaj vin̈ d'a scal eb' yin̈tilal Judá, an̈ej vin̈ syal yalan tas ol aj pax yic vin̈ rey yaji. Ol colvaj pax eb' vin̈ levita eyed'oc. Tec'an tzeyutej e b'a, aq'uec eyip d'a eyopisio tic. A mach vach'n̈ej tas ol sc'ulej, ol ochn̈ej Jehová yed'oc, xchi vin̈.   
\c 20  
\s1 Ix ac'ji ganar chon̈ab' Moab‘R’yed' chon̈ab' Amón  
\p
\v 1 Ix ec' jun tiempoal, a eb' moabita yed' eb' amonita, junn̈ej ix yutej sb'a eb' yed' eb' meunita yic syac'an oval eb' yed' Judá.  
\v 2 Yuj chi' ix javi jayvan̈ vinac yal d'a vin̈aj Josafat sreyal Judá icha tic: A d'a Edom yed' d'a junxo sc'axepal a' mar Muerto, van scot jantac soldado d'ayach. Ayxoec' eb' d'a chon̈ab' Hazezon-tamar, xchi eb' vin̈. (A jun chon̈ab' chi' scuchan pax En-gadi.)   
\p
\v 3 Ix te xiv vin̈aj Josafat chi', ix snaan vin̈ to syac'och sb'a vin̈ d'a yol sc'ab' Jehová, yuj chi' ix yal vin̈ to masanil anima d'a yol yic Judá tz'och d'a tzec'ojc'olal.  
\v 4 Ix cot masanil anima d'a junjun chon̈ab' d'a yol yic Judá chi' yic sc'anan scolval Jehová eb' yed' vin̈.  
\v 5 Ix lajvi chi', ix q'ue lin̈an vin̈aj Josafat chi' d'a scal masanil eb' anima molanec' d'a Jerusalén chi', d'a yichan̈ jun ac' yamaq'uil stemplo Jehová.  
\v 6 Ix yalan vin̈ icha tic: Ach Jehová, co Diosal ach yed' eb' co mam quicham, a ach tic sDiosal ach satchaan̈, Yajal ach pax d'a yib'an̈ masanil chon̈ab'. Te nivan a poder, malaj junoc mach syal stec'b'an sb'a d'a ichan̈.  
\v 7 Ach co Diosal, a ach ic'naquel juntzan̈ anima cajan d'a sat luum tic, aton b'aj ayon̈ ec' a on̈ a chon̈ab' Israel on̈ tic. Ac'annaccan lum d'a juneln̈ej d'ayon̈ a on̈ yin̈til on̈ can vin̈aj Abraham tic, aton vin̈ a vach'c'ool.  
\v 8 Ayic cajnajnacxo eb' co mam quicham d'a tic, sb'oannacq'ue jun templo eb' to ic yaji, yalannac eb' icha tic:  
\v 9 Tato sjavi junoc yaelal d'a quib'an̈ ma junoc oval sjavi yuj co chucal, ma ilya, ma vejel, ol on̈ javoc d'a ichan̈ d'a a templo tic, yujto ayach ec' d'ay. A d'a scal co yaelal chi' ol co c'an a colval, ol ab'an tas ol co c'ana', ol on̈ a colani, xchi eb'.  
\v 10 A ticnaic jun, ina yajec' eb' amonita, eb' moabita yed' eb' cajan d'a tzalquixtac yic Seir, aton lum sluum eb' b'aj maj yal a c'ol ec'naccot eb' co mam quicham a on̈ israel on̈ tic ayic yelnaccot eb' d'a Egipto, to sq'uexb'eejnac sb'a eb', maj satjiel-laj eb' anima chi' yuj eb'.  
\v 11 Axo ticnaic jun, a tas tz'aj spacan jun chi' eb' d'ayon̈, to snib'ej eb' syac' oval qued'oc yic tzon̈ yiq'uel eb' d'a lum luum ac'nac co macb'enej tic.  
\v 12 Ach co Diosal, eloc val d'a a c'ool to tzac'och syaelal eb', yujto a on̈ tic malaj quip yic sco tec'b'an co b'a d'a yichan̈ jantac eb' soldado van sjavi yac' oval d'a tic. Man̈ cojtacoc tas val sco c'ulej, yuj chi' a d'ayach scac'och co pensar, xchi vin̈ rey chi' d'a Jehová.   
\p
\v 13 Masanil eb' aj Judá, lin̈anq'ue eb' d'a yichan̈ Jehová yed' masanil yetb'eyum yed' yal yuninal eb', vach'chom eb' te cotacto.  
\v 14 Ay jun vin̈ levita yin̈tilal vin̈aj Asaf scuchan Jahaziel yuninal vin̈aj Zacarías, yixchiquin vin̈aj Benaías yuninal vin̈aj Jeiel, yixchiquin vin̈aj Matanías. Ix och Yespíritu Jehová d'a vin̈,  
\v 15 yuj chi' ix yal vin̈ icha tic: Ab'ec val ex aj Judá, ex aj Jerusalén yed' ach rey Josafat. Xchi val Jehová icha tic: Man̈ ex xivoc, man̈ eyec xiv e b'a d'a yichan̈ jantac soldado chi', yujto a jun oval chi', man̈ eyicoc, palta vic a in Dios in tic.  
\v 16 A q'uic'an tzex emc'och eyac' oval yed' eb'. Sq'ueul eb' d'a lum svitzal yic Sis, yic tze chalan e b'a yed' eb' d'a stitac a a' tz'ec' d'a tz'inan lum yic Jeruel.  
\v 17 Man̈oc ex ol eyac' oval chi', palta ton̈ej ol ex aj ta', malaj tas ol e c'ulej, ton̈ej ol eyila' tas ol aj ex in colani, xchi Jehová. Yuj chi' e masanil ex cajan ex d'a Jerusalén yed' d'a Judá, man̈ ex xivoc, man̈ eyec xiv e b'a. Tzex b'at q'uic'an chi', yujto a Jehová ayoch qued'oc, xchi vin̈.   
\p
\v 18 Yuj chi', ix em cumnaj vin̈aj Josafat chi', ix emc'och snan̈al sat vin̈ d'a sat luum, ix empax cumnaj masanil eb' aj Judá yed' eb' aj Jerusalén chi', ix yac'anem sb'a eb' d'a yichan̈ Jehová.  
\v 19 Ay juntzan̈ eb' levita yin̈tilal vin̈aj Coat yed' eb' yin̈tilal vin̈aj Coré, ix syamanoch eb' sb'itan d'a chaan̈, syalan vach' lolonel eb' d'a Jehová sDiosal Israel.   
\p
\v 20 Axo d'a q'uin̈ib'alil d'a junxo c'u chi', ac'valto ix q'ue van eb' smasanil, ix b'at eb' d'a sb'eal tz'inan luum yic Tecoa. Ayic van sb'at eb' chi', ix och tec'tec' vin̈aj Josafat, ix yalan vin̈ d'a eb' icha tic: Ab'ec tas ol val ex aj Jerusalén yed' ex aj Judá: Caq'uecoch Jehová co Diosal yipoc co c'ool, malaj tas ol on̈ ic'anoc, scac'anpaxoch eb' schecab' Dios tic yipoc co c'ool yic vach'n̈ej ol aj quelc'ochi, xchi vin̈ d'a eb'.   
\p
\v 21 Ayic toxo ix lajvi slolon vin̈ yed' eb' chon̈ab' chi', ix sic'anel juntzan̈ eb' sb'itan vin̈. Ix yac'anoch spichul eb' yic yopisio yic b'it. Ix b'ab'laj eb' yuj eb' soldado. Syalan vach' lolonel eb' d'a Jehová d'a b'ital icha tic: Caq'uec yuj diosal d'a Jehová, yujto tzon̈ xajanej d'a masanil tiempo, xchi eb'.   
\p
\v 22 Ayic ix schaanel yich eb' sb'itan vach' lolonel chi' d'a tzalajc'olal chi', axo Jehová ix ac'anoch somc'olal d'a scal eb' van scot yac' oval yed' eb' aj Judá chi', aton eb' amonita, eb' moabita yed' eb' ix cot d'a tzalquixtac yic Seir chi'. Yuj chi' ix ac'ji ganar eb'.  
\v 23 Yujto a eb' amonita yed' eb' moabita chi', ix och eb' yac' oval yed' eb' ix cot d'a Seir chi', ix lajviel eb' smasanil yuj eb'. Ix lajvi chi', axon̈ej eb' ix yutej sb'a, ix satlanel sb'a eb'.  
\v 24 Axo yic ix c'och eb' vin̈ vinac yic Judá b'aj chequel lum tz'inan luum, ix yilanb'at eb' vin̈ to a eb' ajc'ol chi' latz'anem eb' d'a sat lum schami, man̈xa junoc eb' ixto elcani.  
\v 25 Yuj chi' ix b'at vin̈aj Josafat yed' eb' soldado ajun yed'oc chi', yic sb'at sic'anchaan̈ eb' masanil tas ix can yuj eb' ajc'ol ix cham chi'. Ix ilchaj yamc'ab' yuj eb', pichul yed' juntzan̈xo tas te caro stojol. Yuj chi' tzijtum tas ix yic' eb', palta ayto tas majxo tzac'van eb' yic'ancoti. A jantac tas ix yic'cot eb' chi', oxe' c'ual ix yac' eb' smolanq'uei.   
\p
\v 26 Axo d'a schan̈il c'ual, ix smolb'an sb'a eb' d'a jun ac'lic scuchan Beraca. Ata' ix yal vach' lolonel eb' d'a Jehová. Yuj chi' span̈anil Beraca ix sb'iejcan jun lugar chi' yuj eb'. (Beraca syalelc'ochi aloj vach' lolonel.)  
\v 27 Ix lajvi chi', d'a tzalajc'olal ix b'ab'laj vin̈aj Josafat yuj eb' aj Judá yed' eb' aj Jerusalén, yujto a Jehová ix ac'an jun tzalajc'olal chi' d'a eb' yujto ix ac'ji ganar eb' ajc'ol chi'.  
\v 28 Axo ix javi eb' d'a Jerusalén, ix b'at eb' d'a stemplo Jehová yed' sonal salterio, te' cítara yed' q'uen trompeta.   
\p
\v 29 Ayic ix ab'chaji to a Jehová ix ac'an oval yed' eb' ayoch ajc'olal d'a eb' israel chi', ix te xiv masanil juntzan̈xo nación d'a Dios chi'.  
\v 30 Junc'olal ix yac' reyal vin̈aj Josafat chi', yujto a Dios ix ac'an junc'olal d'a scal vin̈ yed' juntzan̈xo chon̈ab' d'a slac'anil chi'.   
\s1 Yab'ixal tas sc'ulejnac vin̈aj Josafat  
\r (1R 22.41-50)  
\p
\v 31 Ayic 35 ab'il sq'uinal vin̈aj Josafat chi' ix schaanel yich vin̈ yac'an reyal d'a Judá, 25 ab'il ix yac' reyal vin̈ d'a chon̈ab' Jerusalén. Azuba sb'i ix snun vin̈, yisil ix vin̈aj Silhi.   
\p
\v 32 A vin̈aj Josafat chi', vach'n̈ej ix yutej sb'a vin̈ icha ix yutej sb'a vin̈aj Asa smam vin̈. Masanil tas ix sc'ulej vin̈, tojoln̈ej d'a yichan̈ Jehová.  
\v 33 Palta a juntzan̈ lugar yic ejmelal b'ajtac chaan̈, maj yiq'uel-laj vin̈, yujto man̈ masaniloc eb' anima tec'anxo spensar yoch tzac'an yuj sDiosal eb' yed' smam yicham.   
\p
\v 34 A jantacto yab'ixal vin̈aj Josafat chi' ayic ix el yich, masanto ix lajvi, tz'ib'ab'ilcan d'a yumal yic vin̈aj Jehú yuninal vin̈aj Hanani, junn̈ej yajcan yed' yumal yab'ixal eb' vin̈ sreyal Israel.   
\p
\v 35 Axo d'a slajvub'al sreyal vin̈aj Josafat chi', ix sb'oan strato vin̈ yed' vin̈aj Ocozías sreyal Israel. A jun vin̈ rey chi', te chuc spensar vin̈.  
\v 36 Ix sb'o juntzan̈ te' barco eb' vin̈ yic sb'at d'a chon̈ab' Tarsis. A d'a chon̈ab' Ezión-geber ix sb'o te' eb' vin̈.  
\v 37 Yuj chi', a vin̈aj Eliezer aj Maresa yuninal vin̈aj Dodava ix alan jun lolonel tic d'a vin̈aj Josafat chi': Yujto junn̈ej ix utej a b'a yed' vin̈aj Ocozías, yuj chi' a Jehová choc' ol utanb'at masanil tas ix a b'o tic, xchi vin̈. Yuj chi', choc' ix aj juntzan̈ te' barco ix sb'o eb' vin̈ chi', majxo yal-laj sb'at te' d'a Tarsis chi'.   
\c 21  
\s1 Ochnac vin̈aj Joram reyal  
\r (2R 8.16-24)  
\p
\v 1 Ayic ix cham vin̈aj Josafat chi', ix mucchaj vin̈ yed' eb' smam yicham d'a schon̈ab' vin̈aj David. Axo vin̈aj Joram yuninal vin̈ ix ochcan reyal sq'uexuloc.  
\v 2-3 Ix ac'ji opisio yic reyal d'a vin̈aj Joram chi' yuj vin̈ smam, yujto b'ab'el unin vin̈. Axo eb' vin̈ yuc'tac vin̈, aton vin̈aj Azarías, vin̈aj Jehiel, vin̈aj Zacarías, vin̈aj Azarías, vin̈aj Micael yed' vin̈aj Sefatías. Masanil eb' vin̈ tic, yuninal eb' vin̈ vin̈aj Josafat chi'. Man̈ jantacoc q'uen oro yed' q'uen plata ix siaj d'a eb' vin̈ yuj vin̈ smam chi' yed' juntzan̈xo tas te caro stojol. Ix ac'chajpax chon̈ab' te vach' yajoch smuroal d'a eb' vin̈, aton juntzan̈ ay d'a yol yic Judá.  
\v 4 Palta a vin̈aj Joram chi', ayic ix tec'c'aj vin̈ yed' yopisio chi', ix smilancham masanil eb' vin̈ yuc'tac vin̈ chi', ix smilpaxcham juntzan̈xo eb' vin̈ yajal vin̈ d'a smacb'en chi'.  
\v 5 Ayic ix och vin̈ reyal chi', 32 ab'il sq'uinal vin̈, vajxaque' ab'il ix yac' reyal vin̈ d'a Jerusalén.  
\v 6 An̈ej sb'eyb'al eb' vin̈ sreyal Israel ix sb'eyb'alej vin̈ yed' sb'eyb'al eb' yin̈tilal vin̈aj Acab, yujto a ix yetb'eyum vin̈, yisil ix vin̈aj Acab chi'. Te chuc tas ix sc'ulej vin̈ d'a yichan̈ Jehová.  
\v 7 Palta yuj sti' Jehová yac'nac d'a vin̈aj rey David to ol ochn̈ej yin̈tilal vin̈ reyal d'a masanil tiempo, yuj chi' maj yal-laj sc'ol Jehová ix satel eb' yin̈tilal vin̈aj David chi'.   
\p
\v 8 Ayic ayoch vin̈aj Joram chi' reyal, a eb' aj Edom, ix yiq'uel sb'a eb' d'a yalan̈ smandar Judá, ix yac'anoch sreyal eb' sch'ocoj.  
\v 9 Yuj chi' ix b'at vin̈aj Joram chi' yed' eb' vin̈ yajalil eb' soldado yed' pax carruaje yic oval yic scanxi eb' aj Edom chi' d'a yol sc'ab' eb'. Palta a eb' aj Edom chi', ix yoy sb'a eb' d'a spatic eb'. Axo d'ac'valil ix q'ue vaan vin̈aj Joram chi' yed' eb' vin̈ yajal yic carruaje yic syac'an oval eb'. Icha chi' ix aj sjacvi b'aj ix el eb'.  
\v 10 A eb' aj Edom chi', ix yac' ganar eb' yic'anel sb'a d'a yalan̈ smandar eb' aj Judá chi', ix eln̈ejcan eb'. Aton d'a jun tiempoal chi' ix yic'paxel sb'a chon̈ab' Libna, yujto ix yactejcan Jehová vin̈aj Joram chi', aton sDiosal eb' smam yicham vin̈.  
\v 11 Ix sb'oanxiq'ue juntzan̈ lugar yic ejmelal vin̈, aton b'ajtac chaan̈ d'a yol yic Judá chi'. Yuj chi' masanil eb' cajan d'a Jerusalén pit ix yutej sb'a d'a Jehová. Icha chi' ix aj sjuviel spensar eb' aj Judá chi' yuj vin̈.   
\p
\v 12 Yuj chi' ata' ix scha jun scarta vin̈aj Elías schecab' Dios vin̈aj Joram chi', b'aj syal icha tic: A Jehová sDiosal vin̈ a mam icham aj David, a' tz'alan d'ayach: Man̈ vanoc a b'eyb'alan sb'eyb'al vin̈aj rey Josafat vin̈ a mam yed' sb'eyb'al vin̈aj Asa vin̈ a mam icham,  
\v 13 palta to a sb'eyb'al eb' vin̈ sreyal Israel van a b'eyb'alani. Yuj chi' masanil eb' aj Judá yed' eb' aj Jerusalén, uuj pit syutej sb'a eb' d'ayin icha val sb'eyb'al eb' yin̈tilal vin̈aj Acab chi'. An̈ejtona' ix a milpaxcham eb' vin̈ uc'tac, a eb' vin̈ chi' vach' sb'eyb'al eb' vin̈ d'a ichan̈.  
\v 14 Yuj chi' ol vaq'uem jun yaelal d'a yib'an̈ a chon̈ab' tic, d'a yib'an̈ eb' uninal, d'a yib'an̈ eb' ix etb'eyum yed' d'a yib'an̈ masanil tas ay d'ayach.  
\v 15 A achxo tic, ay jun ilya ol javoc d'a ib'an̈. Ol och jun ya c'ool d'ayach, junjun c'u ol te nivtajoc, masanto ol yal yelta a ch'an̈ tza' yuj jun ilya chi', xchi Jehová, xchi jun scarta vin̈aj Elías chi'.   
\p
\v 16 Yuj chi', a Jehová ix ac'an sc'ulej eb' filisteo yed' eb' árabe cajan d'a slac'anil Cus, ix cot eb' yac' yoval yed' vin̈aj rey Joram chi'.  
\v 17 Ix javi eb' d'a Judá, ix yac' ganar eb'. Ix yic'b'at masanil b'eyumal eb', aton ay d'a spalacio vin̈ rey chi', ix ic'chajb'at masanil yuninal vin̈ yed' eb' ix yetb'eyum vin̈. Axon̈ej vin̈aj Joacaz slajvub' yuninal vin̈ ix cani.  
\v 18 Ayic ix lajvi yec' masanil juntzan̈ chi', ix yac'anoch jun ilya Jehová d'a sc'ool vin̈aj Joram chi', man̈xa yan̈al.  
\v 19 Ix ec' tiempo, ayic schab'il ab'il yoch jun ilya chi' d'a vin̈, ix elta sch'an̈tza' vin̈ yuuj. Te ya ix aj scham vin̈. Ayic ix cham vin̈ chi', malaj junoc nivan c'ac' ix yac'och eb' anima, yujto malaj yelc'och vin̈ d'a yol sat eb', palta ayic schamnac eb' smam yicham vin̈, ochnac nivac c'ac' chi'.  
\v 20 Ayic ix schaanel yich yac'an reyal vin̈aj Joram chi', 32 ab'il sq'uinal vin̈. Vajxaque' ab'il ix yac' reyal vin̈ d'a Jerusalén. Malaj mach ix naan vin̈ ayic ix cham vin̈. Ix mucji vin̈ d'a schon̈ab' vin̈aj David, palta man̈oc b'aj smucchaj eb' rey.   
\c 22  
\s1 Ochnac vin̈aj Ocozías reyal  
\r (2R 8.25-29)  
\p
\v 1 Masanil eb' cajan d'a Jerusalén chi', ix yac'och vin̈aj Ocozías eb' reyal sq'uexuloc vin̈ smam chi', aton vin̈ slajvub' yuninal vin̈aj Joram chi. A vin̈ ix och reyal chi', yujto a eb' árabe yac'nac oval eb' d'a Judá, milb'ilcham eb' vin̈ b'ab'el yuninal vin̈aj Joram chi' yuj eb'.  
\v 2 Ayic ix schaanel yich vin̈aj Ocozías chi' yac'an reyal, 22 ab'il sq'uinal vin̈, junn̈ej ab'il ix yac' reyal vin̈ d'a Jerusalén. Atalía sb'i ix snun vin̈, yixchiquin ix vin̈aj Omri.  
\v 3-4 A vin̈aj rey Ocozías chi', a sb'eyb'al vin̈aj Acab yed' yin̈tilal ix sb'eyb'alej vin̈. A ix snun vin̈ chi' ix cuchb'an d'a chucal b'eyb'al chi', yujto yisil ix vin̈aj Acab chi', yuj chi' te chuc tas ix sc'ulej vin̈ d'a yichan̈ Jehová. Ayic toxo ix cham vin̈ smam vin̈ chi', a eb' sc'ab' yoc vin̈ chi' ix cuchb'an d'a chucal, yuj chi' ix juviel spensar vin̈ d'a juneln̈ej.   
\p
\v 5 Yujto ix sc'anab'ajej juntzan̈ pensar chi' vin̈, yuj chi' junn̈ej ix aj spensar vin̈ yed' vin̈aj Joram sreyal Israel, aton vin̈ yuninal vin̈aj Acab. Yuj chi' ix yac' oval eb' vin̈ yed' vin̈aj Hazael sreyal Siria d'a chon̈ab' Ramot d'a yol yic Galaad. Palta ix lajvi vin̈aj Joram chi' yuj eb' sirio chi'.  
\v 6 Yuj chi' ix meltzajcot vin̈ d'a Jezreel yic tzul yan̈tan sb'a vin̈ ta'. Te ya yaj vin̈, yuj chi' ix b'at vin̈aj Ocozías yil vin̈ d'a Jezreel chi'.   
\s1 A schamel vin̈aj Ocozías  
\r (2R 9.27-29)  
\p
\v 7 A Dios toxo ix sna'a to ayic ol c'och vin̈aj Ocozías chi' yil vin̈aj Joram chi', ata' ol cham vin̈. Ayic ayec' vin̈ ta', ix elta vin̈ yed' vin̈aj Joram chi', yic syac'an oval eb' vin̈ yed' vin̈aj Jehú yuninal vin̈aj Nimsi, aton vin̈ ix sic'jiel yuj Jehová yic satanel masanil macan̈il eb' yin̈tilal vin̈aj Acab chi'.  
\v 8 Ayic van smilancham eb' yin̈tilal vin̈aj Acab vin̈aj Jehú chi', ix ilchajelta eb' vin̈ yajal yaj d'a Judá yed' eb' sc'ab'yoc vin̈aj Ocozías chi' yuj vin̈, ix smilancham eb' vin̈. A eb' vin̈ chi' ayoch yopisio eb' vin̈ yed' vin̈aj Ocozías chi'.  
\v 9 Ix schecan vin̈ saychaj ec' vin̈aj Ocozías chi', yujto a d'a Samaria ix sc'ub'ejel sb'a vin̈, palta ix yamchaj vin̈ yuj eb', ix yic'anb'at vin̈ eb' d'a vin̈aj Jehú chi', axo ta' ix miljicham vin̈ yuj vin̈. Ix yalan eb' icha tic: Co muquec vin̈, yujto yin̈tilal vin̈ vin̈aj Josafat, vin̈ ac'jinac servil Jehová d'a smasanil sc'ool, xchi eb'. A d'a scal eb' sc'ab' yoc vin̈aj Ocozías chi', man̈xa junoc mach ix stec'b'ej sb'a yochcan reyal.   
\s1 Ochnac ix Atalía reinail d'a Judá  
\r (2R 11.1-21)  
\p
\v 10 Ayic ix yab'an ix Atalía to toxo ix cham vin̈aj Ocozías yune' ix chi', ix schecan ix miljoccham masanil eb' yin̈tilal eb' vin̈ sreyal Judá chi'.  
\v 11 Palta axo ix Joseba, elc'altac ix aj yic'ancanel vin̈aj Joás ix d'a scal juntzan̈xo eb' vin̈ yuninal vin̈aj Ocozías van smiljicham chi'. Ix sc'ub'anel vin̈ ix d'a ix Atalía chi'. Ix b'at ix sc'ub'ejel vin̈ d'a jun cuarto yic templo b'aj svay anima, axo jun ix ix, ix ilan q'uib' vin̈ ta'. Yuj chi' maj chamlaj vin̈. A ix Joseba chi' yisil ix vin̈aj Joram, yanab' ix vin̈aj Ocozías chi', yetb'eyum ix vin̈aj sacerdote Joiada.  
\v 12 A vin̈aj Joás chi', vaque' ab'il ix c'ub'ajel vin̈ d'a stemplo Jehová yed' jun ix ix, ix ilan q'uib'oc. Yacb'an chi' axo ix Atalía chi', ayoch ix yajalil d'a jun chon̈ab' chi'.   
\c 23  
\p
\v 1 Ayic yuquil ab'ilxo vin̈aj Joás chi', axo vin̈aj sacerdote Joiada ix stec'b'ej sb'a, ix schecan vin̈ avtaj masanil eb' vin̈ yajal soldado, aton eb' vin̈ yajal yaj d'a junjun ciento eb'. Aton vin̈aj Azarías yuninal vin̈aj Jeroham, vin̈aj Ismael yuninal vin̈aj Johanán, vin̈aj Azarías yuninal vin̈aj Obed, vin̈aj Maasías yuninal vin̈aj Adaías yed' vin̈aj Elisafat yuninal vin̈aj Zicri. Ix yalan vin̈ to junxon̈ej tz'aj spensar eb' vin̈ yed' vin̈.  
\v 2 Aton eb' vin̈ tic ix b'at d'a masanil yol yic Judá, yic b'at smolb'an masanil eb' vin̈ levita eb' vin̈ yed' eb' vin̈ yajal yaj d'a junjun macan̈ yin̈tilal Israel, yic scot eb' vin̈ smasanil d'a Jerusalén.  
\v 3 Masanil eb' vin̈ ix smolb'ej sb'a chi', ix sb'o jun strato eb' vin̈ yed' vin̈ rey d'a stemplo Dios.  
\p Ix yalan vin̈aj Joiada chi' d'a eb' vin̈ icha tic: Ina vin̈ yuninalcan vin̈ rey chamnac. Aton vin̈ yovalil tz'och reyal, icha ajnac yac'ancan sti' Jehová yuj eb' yin̈tilal vin̈aj David.  
\v 4 A ticnaic jun icha tic ol e c'ulej: A ex sacerdote ex tic yed' ex levita ex tic, a ex ton tzeyil munlajel d'a sc'ual ic'oj ip, ox macan̈ ol ex ajoc. Jun macan̈ ex ol e tan̈vej sti' stemplo Jehová.  
\v 5 Junxo macan̈ ex ol e tan̈vej sti' spalacio vin̈ rey. A exxo junxo macan̈ ex, ol ex can e tan̈vej d'a spuertail cimiento. Axo masanil anima, vach' scann̈ej eb' d'a yol yamaq'uil stemplo Jehová tic.  
\v 6 Palta malaj junoc mach syal yoch d'a yol templo chi', an̈ej eb' vin̈ sacerdote yed' eb' vin̈ levita ayoch d'a yopisio syal yochi, yujto sic'b'ilel eb' vin̈. Axo masanil anima, scan eb' d'a yamaq'uil templo chi', icha yalan schecnab'il Jehová.  
\v 7 A exxo levita ex tic, ol ex och oyan d'a spatic vin̈ rey, junjun ex eyed'nacocab' eyamc'ab' yic oval. A mach syac' pural yecanoch sb'a d'a yol templo chi', b'en̈ej schami. A exxo tic, ajun exn̈ej yed' vin̈ rey chi' yaln̈ej b'aj sb'at vin̈, xchi vin̈aj Joiada chi'.   
\p
\v 8 A eb' vin̈ levita chi' yed' masanil eb' anima aj Judá chi', ix sc'anab'ajej eb' masanil tas ix yal vin̈aj sacerdote Joiada chi'. Junjun eb' vin̈ yajal soldado chi', ayec' eb' vin̈ yed' eb' ayoch d'a yalan̈ smandar eb' vin̈, aton eb' smunlaj d'a yopisio d'a sc'ual ic'oj ip yed' eb' tz'elcani, yujto maj chajiel-laj eb' yuj vin̈aj Joiada chi' ayic sc'och yorail yel eb'.  
\v 9 Ix yac'anpax q'uen lanza vin̈aj Joiada chi' yed' maclab' jul-lab' d'a eb' vin̈ yajal yaj d'a junjun ciento eb' soldado chi', aton juntzan̈ syamc'ab' vin̈aj rey David aycan d'a stemplo Dios.  
\v 10 Ix ac'chajoch masanil eb' vin̈ vinac chi' yuj vin̈ d'a stzolal, junjun eb' vin̈ yed'nac syamc'ab' yic oval, yic stan̈van vin̈ rey chi' eb' vin̈. Ix och oyan eb' vin̈ d'a schan̈ pac'an̈il yamaq'uil stemplo Jehová chi' yed' b'aj ay jun altar yed' d'a spuertail templo chi'.  
\v 11 Ix lajvi chi', a vin̈aj sacerdote Joiada chi' yed' eb' yuninal ix ic'anelta vin̈ yuninalcan vin̈ rey chi'. Ix yac'anq'ue scorona vin̈ eb', ix yac'an jun yumal strato Dios eb' d'a vin̈. Ix lajvi chi', ix yac'anq'ue aceite eb' d'a sjolom vin̈, ix yalan eb' to reyxo vin̈. Ix q'ue n̈ilnaj masanil anima yalani: Nivanocab' yelc'och vin̈ co rey, xchi eb'.   
\p
\v 12 Ayic ix yab'an ix Atalía chi' yel yav eb' anima chi' yeq'ui, syac'an b'inaj vin̈ rey chi' eb', ix b'at ix d'a stemplo Jehová chi'.  
\v 13 Axo ix yilan ix, a vin̈ rey chi' lin̈anoch vin̈ d'a jun nivan yoyal sti' stemplo Jehová chi', axo d'a stz'ey vin̈ ayec' eb' vin̈ yajal yaji yed' eb' vin̈ spu'an q'uen trompeta. Masanil eb' anima chi' stzalaj eb'. Ay eb' spu'an q'uen strompeta, ay pax eb' sb'itan yed' syamc'ab', aton eb' scuchb'an b'it chi' yic syalan vach' lolonel eb' d'a Dios. Yuj chi', ix stzilchitanb'at spichul ix, ix yalan ix icha tic:  
\p —Pechum ex el yajal a ex tic. Pechum ex el yajal, xchi ix.   
\p
\v 14 Palta a vin̈aj Joiada chi' ix checan elta eb' vin̈ yajal yaj d'a junjun ciento eb' soldado, ix yalan vin̈ d'a eb' vin̈ icha tic:  
\p —Iq'uequel ix b'aj tzolan ex och chi'. Yaln̈ej mach syac'och sb'a yed' ix, tze xicchamoc, xchi vin̈.  
\p Toxo ix yal vin̈aj Joiada chi' to man̈oc d'a stemplo Jehová smiljicham ix.  
\v 15 Ix syaman ix eb' vin̈, ix yic'anel ix eb' vin̈ d'a spuertail yic noc' schej vin̈ rey, ata' ix miljicham ix yuj eb' vin̈.   
\p
\v 16 Ix lajvi chi' ix sb'oan jun trato vin̈aj sacerdote Joiada chi' yed' masanil eb' anima chi' yed' vin̈ rey chi', ix yalan eb' to ol ochcan eb' schon̈ab'oc Jehová.  
\v 17 Elan̈chamel ix b'at eb' d'a stemplo Baal, ix b'at spojanem eb', ix smac'anpaxpoj altar eb' yed' juntzan̈ yechel comon dios. Axo vin̈aj Matán sacerdote yic Baal chi', a d'a yichan̈ altar chi' ix smilcham vin̈ eb'.  
\v 18 Ix yac'ancan juntzan̈ munlajel d'a stemplo Jehová chi' vin̈aj Joiada chi' d'a yol sc'ab' eb' vin̈ sacerdote yed' eb' vin̈ levita, yic vach' sc'anab'ajej eb' vin̈ sb'oan munlajel ac'b'ilcan d'a yol sc'ab' eb' vin̈ yuj vin̈aj rey David. Aton yic sn̈usji silab' tz'ac'ji d'a Jehová icha yalan ley tz'ib'ab'ilcan yuj vin̈aj Moisés. Ay pax eb' sb'itan d'a tzalajc'olal icha yutejnaccan vin̈aj rey David chi'.  
\v 19 Ix yac'anpaxoch eb' stan̈van sti' stemplo Jehová chi' vin̈, yic vach' max och eb' anima man̈ vach'oc yaj icha yalan ley.  
\v 20 Ix yavtancot masanil eb' vin̈ yajalil eb' soldado vin̈aj Joiada chi' yed' eb' vin̈ nivac yelc'ochi yed' eb' vin̈ yajal yaj d'a junjun chon̈ab' yed' pax masanil anima chi'. Ix yic'anelta vin̈ rey chi' eb' d'a stemplo Jehová, ix yic'anb'at vin̈ eb' d'a spalacio eb' rey. Ix och eb' d'a jun puerta d'a yib'an̈. Ix yac'ancanem c'ojan vin̈ eb' d'a sc'ojnub' eb' vin̈ rey chi'.  
\v 21 Masanil eb' anima, ix te tzalajq'ue eb', yujto toxo ix xicjicham ix Atalía. Yuj chi' junc'olal ix ajcan jun chon̈ab' chi'.   
\c 24  
\s1 Ochnac vin̈aj Joás reyal  
\r (2R 12.1-21)  
\p
\v 1 A vin̈aj Joás chi', uque' ab'il sq'uinal vin̈ ayic ix schaanel yich vin̈ yac'an reyal. 40 ab'il ix yac' reyal vin̈ d'a Jerusalén. Sibia sb'i ix snun vin̈, aj Beerseba ix.  
\v 2 Masanil tas ix sc'ulej vin̈aj Joás chi', yacb'an pitzanto vin̈aj sacerdote Joiada chi', te vach'n̈ej d'a yichan̈ Jehová.  
\v 3 A vin̈aj Joiada chi' ix sayan chavan̈ eb' ix yetb'eyum vin̈aj Joás chi', ay yalyuninal vin̈ yed' eb' ix.   
\p
\v 4 Ix ec' jab'oc tiempo, ix snaan vin̈aj rey Joás chi' to sb'ochajxi stemplo Jehová.  
\v 5 Yuj chi' ix smolb'ej eb' vin̈ sacerdote vin̈ yed' eb' vin̈ levita, ix yalan vin̈ d'a eb' vin̈ icha tic: Ixiquec d'a masanil chon̈ab' d'a yol yic Judá tic, sb'at e molb'an q'uen tumin, aton q'uen syac'taxon eb' quetchon̈ab' tic d'a junjun ab'il yic sb'ochajxi stemplo Dios tic. Aq'uec val eyip e b'ati, xchi vin̈. Palta maj yac'och val eb' vin̈ d'a sc'ool sb'ati.  
\v 6 Yuj chi' ix avtaj vin̈aj sat sacerdote Joiada yuj vin̈aj rey Joás chi', ix yalan vin̈ icha tic:  
\p —¿Tas yuj max ac'och d'a a c'ol iptzitan eb' vin̈ levita yic sb'at yic'cot q'uen ofrenda eb' vin̈ d'a yol yic Judá yed' d'a Jerusalén tic, icha yalnaccan vin̈aj Moisés schecab' Jehová to masanil eb' quetisraelal smolan q'uen tumin yic sb'ochaj scajnub' scaxail strato Jehová? xchi vin̈ rey chi'.   
\p
\v 7 Yujto a ix Atalía yed' eb' ochnac tzac'an yuj ix, ix ixtanb'at stemplo Jehová chi'. A juntzan̈ yamc'ab' nivac yelc'och yic templo chi', a ix sc'an eb' yic tz'och eb' ejmelal d'a jun comon dios Baal.  
\v 8 Yuj chi' ix schec vin̈aj rey Joás chi' b'ochaj jun te' caxa, axo d'a stielta stemplo Jehová ix schec vin̈ ac'chajcan te'.  
\v 9 Ix schecan vin̈ alchajel d'a masanil yol yic Judá yed' d'a Jerusalén chi' to tz'ic'chajcot q'uen ofrenda alb'ilcan yuj vin̈aj Moisés schecab' Jehová d'a tz'inan luum.  
\v 10 Masanil eb' vin̈ yajal yaji yed' masanil anima, d'a val smasanil sc'ol eb' ix yaq'uem yofrenda d'a yol jun caxa chi', masanto ix b'ud'ji te' yuj eb'.  
\v 11 Axo eb' vin̈ levita tz'ic'anb'at te' caxa chi' d'a vin̈ rey chi', axo yic syilan vin̈ to b'ud'anxo te', tz'avtaj vin̈ stz'ib'um vin̈ yed' jun vin̈ ayoch yopisio yuj vin̈ sat sacerdote. Secanelta q'uen tumin chi' eb' vin̈ d'a yol te' caxa chi', sb'at yac'anxican te' eb' vin̈ b'aj aycan chi'. Icha chi' syutej eb' vin̈ d'a junjun c'u, yuj chi' nivan q'uen tumin chi' ix molchaji.  
\v 12 A vin̈ rey chi' yed' vin̈aj sacerdote Joiada chi' ix yac' q'uen tumin chi' eb' vin̈ d'a eb' vin̈ ayoch yilan munlajel sb'o d'a stemplo Jehová chi', yic saychaj eb' vin̈ mac'umpoj q'ueen, eb' vin̈ n̈icum te', eb' vin̈ smunlaj d'a q'uen hierro yed' d'a q'uen bronce, yic vach' sb'ochajxi templo chi'.  
\v 13 Yuj chi' a eb' vin̈ tz'ilan munlajel chi', a eb' vin̈ scuchb'an eb' vin̈ svach' b'oanxi templo chi'. Ix sb'o eb' vin̈ icha val yajtaxon d'a yichb'anil, te vach' ix ajxican sb'o yuj eb' vin̈.  
\v 14 Axo yic ix lajvi sb'oel yuj eb' vin̈, ix yic'anb'at q'uen tumin eb' vin̈ ixto cani, ix yac'an q'uen eb' vin̈ d'a vin̈ rey yed' d'a vin̈aj sacerdote Joiada chi'. Axo yed' q'ueen ix schec vin̈ rey chi' b'ochaj yamc'ab' yic templo chi', aton juntzan̈ sc'anchaji ayic tz'och ejmelal yed' juntzan̈ sc'anchaj d'a altar yuj silab' sn̈usjitz'aoc, icha q'uen nivac cuchara yed' juntzan̈xo yamc'ab' nab'a oro, ma plata. Yacb'an pitzanto vin̈aj sacerdote Joiada chi', sn̈usjitz'an̈ej silab' d'a stemplo Jehová.   
\p
\v 15 Palta ix ichamvinacax vin̈aj Joiada chi', 130 ab'il sq'uinal vin̈ ayic ix cham vin̈.  
\v 16 A d'a schon̈ab' vin̈aj David ix mucji vin̈, aton b'aj smucchaj eb' vin̈ rey. A tas ix sc'ulej vin̈ te vach'n̈ej yuj svach'iloc eb' yetisraelal, vach' ix yutej vin̈ yac'an servil Dios yed' d'a stemplo.   
\s1 Ix ixtax spensar vin̈aj Joás  
\p
\v 17 Ayic toxo ix cham vin̈aj Joiada chi', ix javi eb' vin̈ yajal yaj d'a Judá, ix em n̈ojan eb' vin̈ d'a vin̈aj rey Joás chi' yic smontan vin̈ eb' vin̈. Axo ix aji, ix och d'a spensar vin̈ tas ix yal eb' vin̈ chi'.  
\v 18 Yuj chi' ix yactejcan stemplo Jehová eb', aton sDiosal smam yicham eb'. Axo d'a yechel comon dios Asera ix och eb' ejmelal yed' d'a juntzan̈xo comon dios. Yuj chi' ix cot yoval sc'ol Jehová d'a eb' aj Judá chi' yed' d'a eb' aj Jerusalén chi'.  
\v 19 Ix scheccot eb' schecab' Jehová yic tzul yalan eb' to smeltzajxi eb' d'a Jehová chi', palta majxo schalaj yab' eb' tas ix yal eb' checab' chi'.   
\p
\v 20 Yuj chi', ix och Yespíritu Dios d'a vin̈aj Zacarías yuninalcan vin̈aj Joiada chi'. Ix q'ue lin̈an vin̈ d'a jun lugar chaan̈, ix yalan vin̈ d'a masanil anima chi' icha tic: A Jehová Dios tz'alan icha tic: ¿Tas yuj max e c'anab'ajej in checnab'il? ¿Tas yuj tze saycot eyaelal d'a eyib'an̈? Yujto ix in eyactajcani, yuj chi' ol ex vactejpaxcani, xchi Jehová, xchi vin̈.   
\p
\v 21 Palta ix och eb' ajc'olal smasanil d'a vin̈, ix snaan eb' tas tz'aj smilancham vin̈ eb'. Ix yalan vin̈aj rey Joás chi' to sjulq'uenajcham vin̈ d'a yamaq'uil stemplo Jehová. Icha chi' ix aj scham vin̈.  
\v 22 A vin̈aj Joás chi', majxo snacotlaj jantac svach'c'olal vin̈aj Joiada chi' ix yac' d'a vin̈, palta to ix schec miljoccham vin̈aj Zacarías vin̈, aton vin̈ yuninal vin̈aj Joiada chi'. Ayic van scham vin̈aj Zacarías chi', ix yalan vin̈ icha tic: Aocab' Jehová tz'ilan jun tic, a' ol ac'an yovalil, xchi vin̈.   
\p
\v 23 Ayic ix el yab'ilal scham vin̈, ix javi eb' soldado sirio yac' oval yed' vin̈aj Joás chi'. Ix javi eb' d'a Judá yed' d'a Jerusalén. Tzijtum eb' yajal yaj d'a Judá chi' ix smilcham eb'. Ix yic'anec' masanil tas ay stojol eb', ix yac'anb'at eb' d'a vin̈ sreyal Damasco.  
\v 24 Jayvan̈n̈ej eb' soldado sirio ix javi yac' oval chi', axo Jehová ix ac'anoch jantac eb' soldado yic Judá chi' d'a yol sc'ab' eb', yujto ix actajcan Jehová chi' yuj eb', aton sDiosal eb' yed' eb' smam yicham. Icha val chi' ix aj yab'an syail vin̈aj Joás chi' yuj chucal ix sc'ulej.   
\p
\v 25 Ayic ix el eb' sirio d'a yol yic Judá chi', te nivan ix ajcan vin̈aj Joás chi' slajvi yuj eb'. Axo eb' vin̈ ayoch yajalil yed' vin̈, ix sna' eb' vin̈ tas syutej eb' vin̈ svach' milancham vin̈, yic syac'anec' spac schamel vin̈ yuninal vin̈aj sacerdote Joiada chi' eb' vin̈. Yuj chi' ix svach' milejcham vin̈ eb' vin̈ d'a sat sch'at. Ix lajvi chi', ix mucji vin̈ d'a schon̈ab' vin̈aj David, palta man̈oc b'aj smucchaj eb' vin̈ rey.  
\v 26 A eb' vin̈ ix vach' milancham vin̈aj Joás chi', aton vin̈aj Zadad yune' ix Simat aj Amón yed' vin̈aj Jozabad yune' ix Simrit aj Moab.   
\p
\v 27 A jantacto yab'ixal vin̈aj Joás chi' yed' eb' yuninal vin̈ yed' lolonel ix yal eb' schecab' Dios d'a vin̈ yed' yab'ixal b'aj svach' b'oejxi stemplo Jehová vin̈, aycan b'aj tz'ib'ab'ilcan yab'ixal eb' vin̈ rey. Axo vin̈aj Amasías yuninal vin̈ ix ochcan reyal sq'uexuloc.   
\c 25  
\s1 Ochnac vin̈aj Amasías reyal d'a Judá  
\r (2R 14.1-22)  
\p
\v 1 Ayic 25 ab'il sq'uinal vin̈aj Amasías ix och vin̈ reyal, 29 ab'il ix yac' reyal vin̈ d'a Jerusalén. Joadán sb'i ix snun vin̈, aj Jerusalén ix.  
\v 2 A tas ix sc'ulej vin̈, vach' d'a yichan̈ Jehová, an̈ej to maj sc'ulej val vin̈ d'a smasanil sc'ool.   
\p
\v 3 Ayic ix tec'c'aj yopisio vin̈ chi', a eb' vin̈ ayoch yajalil yed' vin̈, ix smilcham eb' vin̈, aton eb' vin̈ miljinaccham vin̈ smam vin̈.  
\v 4 Palta maj miljicham eb' vin̈ yuninal eb' yuj vin̈, yujto tz'ib'yajcan d'a ley Moisés, b'aj syal Jehová: A eb' mamab'il, max yal scham eb' yuj smul yuninal, max yal pax scham eb' uninab'il yuj smul smam, yujto junjun mach scham yuj smul, xchicani.   
\p
\v 5 Ix schecan vin̈ to smolb'ej sb'a masanil eb' vin̈ aj Judá yed' eb' vin̈ yic Benjamín. Macquiltaquil ix aj eb' vin̈ d'a junjun yin̈tilal. Icha chi' ix aj yoch eb' vin̈ yajalil d'a junjun mil yed' d'a junjun cien anima. Ix yic'anchaan̈ sb'isul anima vin̈, schael yich d'a eb' 20 ab'il sb'eyn̈ejb'ati. A sb'isul eb' ix q'ue vaan chi', 300 mil, aton eb' stiempoalxo sb'at d'a oval, lista yaj eb' yed' slanza yed' smaclab' jul-lab'.  
\v 6 Ix smajnan 100 mil eb' soldado yic Israel vin̈, 75 quintal q'uen plata ix yac' vin̈ stojoloc eb'.   
\p
\v 7 Palta ay jun vin̈ schecab' Dios ix c'och d'a vin̈, ix yalan vin̈ d'a vin̈ icha tic:  
\p —Ach rey, man̈ ic'och eb' soldado yic Israel yed' eb' yic Efraín ed'oc, yujto man̈ ayococh Jehová yed' eb',  
\v 8 vach'chom tza na'a to yuj eb' ay yip eb' a soldado d'a oval, palta a Dios ol ach ac'an ac'joc ganar yuj eb' ajc'ol chi', yujto ay spoder scolvaji, ay pax spoder satanel masanil, xchi vin̈ schecab' Dios chi'.   
\p
\v 9 Ix sc'anb'an vin̈aj Amasías chi' d'a vin̈ schecab' Dios chi' icha tic:  
\p —Palta, ¿tas ol aj pax 75 quintal q'uen plata ix vac' d'a eb' soldado israel chi' jun? xchi vin̈.  
\p Ix tac'vi vin̈ schecab' Dios chi' d'a vin̈ icha tic:  
\p —A Jehová syal yac'an ec'alocxo icha q'uen chi' d'ayach, xchi vin̈.   
\p
\v 10 Yuj chi' ix checji pax eb' soldado ix cot d'a yol yic Efraín chi' yuj vin̈aj Amasías chi', palta ix te cot yoval eb' d'a eb' yic Judá chi', yuj chi' te yoval eb' ayic ix pax eb' chi'.   
\p
\v 11 Ix stec'b'an sb'a vin̈aj rey Amasías chi', ix b'at vin̈ yed' eb' soldado d'a span̈anil yic Atz'am Atz'am. Ata' ix smilcham 10 mil soldado aj Seir eb'.  
\v 12 An̈eja' ix syam pax 10 mil eb' aj Seir chi' eb', ix ic'jib'at eb' yuj eb' d'a sjolom jun lum vitz sattac q'uen yeq'ui. Ata' ix laj yumjicanb'at eb' yuj eb', choc' ix laj ajcan eb'.   
\p
\v 13 Axo eb' soldado yic Israel maj chajocb'atlaj yuj vin̈aj Amasías d'a oval chi', aton eb' ix checjican meltzaj d'a spat, ix satel jaye' chon̈ab' eb' d'a yol smacb'en Judá, schab'at d'a Samaria masanto d'a Bet-horón. Ix smilancham 3 mil anima eb', tzijtum tastac ix yelq'uejb'at eb'.   
\p
\v 14 Ayic ix meltzaj vin̈aj Amasías chi', ayic toxo ix satel eb' aj Edom yuj vin̈, aton eb' aj Seir, ix yic'ancot juntzan̈ scomon diosal eb' aj Seir chi' vin̈, ix yac'anoch vin̈ sdiosaloc. Ix yalan sb'a vin̈ d'ay, ix sn̈usan pax incienso vin̈ d'ay.  
\v 15 Yuj jun chi' ix cot val yoval Jehová d'a vin̈, ix scheccot jun vin̈ schecab' yal d'a vin̈ rey chi' icha tic:  
\p —¿Tas yuj tzach och ejmelal d'a juntzan̈ comon dios maj yal scolanel schon̈ab' d'a yol a c'ab'? xchi vin̈ schecab' Dios chi'.   
\p
\v 16 Ayic vanto yalan juntzan̈ chi' vin̈ schecab' Dios chi', ix tac'vi vin̈ rey chi' icha tic:  
\p —¿Tom ix val d'ayach to a ach ol ac' in razón a in rey in tic? Actej alan juntzan̈ chi'. ¿Mato tza nib'ej tzach miljichamoc? xchi vin̈.  
\p Axo vin̈ schecab' Dios chi' man̈xa tas ix yal vin̈, axon̈ej ix yal vin̈ d'a vin̈ rey chi' icha tic:  
\p —Vojtac a in tic to nab'ilxo yuj Dios to ol ach sateloc, yujto ix a c'ulej jun tic, maj a c'anab'ajej tas ix val d'ayach, xchi vin̈.   
\p
\v 17 A vin̈aj Amasías sreyal Judá chi', ix sc'anb'ej yab' vin̈ d'a juntzan̈ eb' ac'um razón. Yuj chi' ix schecan vin̈ b'at alchaj d'a vin̈aj Joás yuninal vin̈aj Joacaz, yixchiquin vin̈aj Jehú, sreyal Israel, ix yalan vin̈ icha tic: Cotan̈, cac' oval, xchib'at vin̈.  
\v 18 Ix spacanpaxcot vin̈aj Joás chi' d'a vin̈ icha tic: Ayab' jun te' sac q'uiix d'a Líbano, ix yalb'at te' d'a jun te' c'ute' ay pax ta' icha tic: Ac' ix isil yetb'eyumoc vin̈ vuninal, xchib'at te'. Palta ay jun noc' chium noc' ix ec' ta', axo noc' ix tec'anem jun te' q'uiix chi'.  
\v 19 A ach tic tzala' to ix ac' ganar eb' aj Edom, yuj chi' tzic' val chaan̈ a b'a, tza say tas tz'aj ic'jichaan̈. Palta te vach' tato tzach cann̈ej d'a a pat. ¿Tas yuj tza nib'ej tzic'cot junoc yaelal d'a ib'an̈ yed' d'a yib'an̈ chon̈ab' Judá? xchicot vin̈aj Joás chi' d'a vin̈.   
\p
\v 20 Palta axo vin̈aj Amasías chi', maj schalaj yab' vin̈, yujto toxo ix sna Dios to ol ac'jococh vin̈ d'a yol sc'ab' vin̈aj Joás chi' yuuj, yujto a d'a juntzan̈ sdiosal eb' aj Edom chi' tz'och vin̈ ejmelal.  
\v 21 Ix lajvi chi' ix cot vin̈aj Joás chi' yac' oval yed' vin̈aj Amasías chi', ix schalaj sb'a eb' vin̈ d'a Bet-semes, d'a yol smacb'en Judá chi'.  
\v 22 Ix ac'ji ganar Judá chi' yuj eb' aj Israel, yuj chi' a eb' soldado aj Judá chi' toxon̈ej ix el lemeljoc eb', ix paxcan eb' d'a spat.  
\v 23 Ix yamchaj vin̈aj Amasías sreyal Judá d'a Bet-semes chi' yuj vin̈aj Joás vin̈ sreyal Israel chi'. Ix lajvi chi' ix ic'chajcot vin̈ d'a Jerusalén. Ix smac'ancanem lan̈naj smuroal jun chon̈ab' chi' eb' israel chi'. Ay am 180 metrooc ix spojem eb', ix b'atn̈ej d'a puerta yic Efraín, masanto ix c'och d'a spuertail schiquin jun smuroal chi'.  
\v 24 Ix yic'anpaxb'at q'uen oro eb', q'uen plata yed' juntzan̈xo tas ay d'a yol stemplo Dios, aton juntzan̈ stan̈vej eb' yin̈tilal vin̈aj Obed-edom. Ix yic'paxb'at jantacn̈ej b'eyumal ay d'a spalacio vin̈ rey chi' eb'. Ix yic'anpaxb'at juntzan̈ anima eb' icha presoal ayic ix pax eb' d'a Samaria. Ix ac'ji pural vin̈aj Amasías chi' yuj vin̈aj Joás yochcan vach'c'olal yed'oc.   
\p
\v 25 A vin̈aj Amasías yuninal vin̈aj Joás sreyal Judá chi', 15 ab'ilto ix yac' reyal vin̈ d'a Judá ayic toxo ix cham vin̈aj Joás yuninal vin̈aj Joacaz sreyal Israel.  
\v 26 A jantacto yab'ixal vin̈aj Amasías chi', ayic ix el yich masanto ix lajvi, aycan b'aj tz'ib'ab'ilcan yab'ixal eb' vin̈ sreyal Judá yed' eb' vin̈ sreyal Israel.  
\v 27 Atax val yic ix yic'anel sb'a vin̈aj Amasías d'a Jehová, ay juntzan̈ eb' aj Jerusalén chi' ix naan smilcham vin̈. Yuj chi' ix b'atcan vin̈ elelal d'a chon̈ab' Laquis, palta ix b'atn̈ej eb' d'a spatic vin̈ d'a jun chon̈ab' chi', ata' ix cham vin̈ yuj eb'.  
\v 28 Ix lajvi chi' ix yic'anb'at snivanil vin̈ eb' d'a yib'an̈ jun noc' chej, axo b'aj mucan eb' smam yicham vin̈ ix mucchaji, aton d'a schon̈ab' vin̈aj David.   
\c 26  
\s1 Ochnac vin̈aj Uzías reyal  
\r (2R 14.21-22; 15.1-7)  
\p
\v 1-3 Ayic toxo ix cham vin̈aj Amasías chi', axo vin̈aj Uzías ix yac'och eb' aj Judá reyal sq'uexuloc vin̈ smam chi'. Ayic ix schaanel yich vin̈ yac'an reyal, 16 ab'il sq'uinal vin̈. 52 ab'il ix yac' reyal vin̈ d'a Jerusalén. Jecolías sb'i ix snun vin̈, aj Jerusalén ix. Ayic ayoch vin̈ reyal ix sb'oanxiq'ue chon̈ab' Elat vin̈, ix canxi yicoc Judá.   
\p
\v 4 Masanil tas ix sc'ulej vin̈aj Uzías chi', vach'n̈ej d'a yichan̈ Jehová, icha sc'ulejnac vin̈aj Amasías smam vin̈.  
\v 5 Ix yac' val och spensar vin̈ d'a Dios yacb'an pitzanto vin̈aj Zacarías. A vin̈aj Zacarías chi' ix c'ayb'an vin̈ d'a tas syutej sc'anab'ajan Jehová. Yacb'an ix sc'anab'ajej vin̈, vach'n̈ej ix ajelc'och vin̈ yuj Jehová.   
\p
\v 6 A vin̈aj Uzías chi', ix b'at vin̈ yed' eb' vin̈ soldado yac' oval yed' eb' filisteo, ix smac'anem lan̈naj smuroal chon̈ab' Gat eb' vin̈, Jabnia yed' Asdod. Ix sb'oanq'ue juntzan̈ chon̈ab' eb' d'a yol yic Asdod chi' yed' juntzan̈xo chon̈ab' yic eb' filisteo chi'.  
\v 7 Ix och val Dios yed' vin̈ ayic ix yac'an oval vin̈ yed' eb' filisteo chi' yed' eb' árabe cajan d'a Gur-baal yed' eb' amonita.  
\v 8 Ix yac'an q'uen tumin eb' amonita d'a vin̈, aton q'uen ix ac'jioch d'a yib'an̈ eb' yac'ani. Ix yac'n̈ej yajalil vin̈ masanto d'a smojonal Egipto, yujto ix yic' val yip yopisio vin̈ chi'.   
\p
\v 9 Ix sb'oxiq'ue juntzan̈ b'aj tz'aj eb' soldado vin̈ d'a yib'an̈ smuroal Jerusalén chi' yed' d'a yib'an̈ spuertail d'a schiquin yed' d'a yib'an̈ puerta d'a ch'olan yed' d'a juntzan̈xo schiquintac. Te vach' ix aj sb'oanxiq'ue vin̈.  
\v 10 Ix sb'oanpax juntzan̈ yed'tal eb' vin̈ soldado vin̈ d'a tz'inan luum yed' pax b'aj tz'aj eb' soldado chi' d'a chaan̈. Ix schecanpax vin̈ joychaj jantac a uc'b'ila', yujto te nivan noc' smolb'etzal noc' vin̈ d'a ac'lictac yed' d'a yichtac vitz. Ay pax eb' smunlajvum vin̈ smunlaj d'a avoj uva yed' d'a juntzan̈xo avb'en ay d'a tzalquixtac yed' d'a lum ac'lictac. Te ay val och d'a sc'ol vin̈ smunlaj d'a tas tz'avchaji.   
\p
\v 11 Ay pax jun nivan n̈ilan̈ eb' soldado vin̈, ayic sb'at eb' d'a oval, pojquiltac yaj eb', icha tas macan̈il yajec' sb'i eb' d'a yol sc'ab' vin̈aj Jeiel vin̈ tz'ib'um yed' vin̈aj Maasías yajal. A vin̈aj Hananías sat yajal yaj d'a eb', ayoch yopisio vin̈ yed' vin̈aj rey Uzías chi'.  
\v 12 Axo masanil eb' yajal yaj d'a junjun macan̈ eb' vin̈ soldado chi' icha tas yin̈tilal eb', ay 2 mil 600 eb'.  
\v 13 Axo eb' soldado ayoch d'a yalan̈ smandar eb', ay 307 mil 500 eb', listaxo yaj eb' sb'at d'a oval, te tec'an eb' scolvaj d'a vin̈ rey chi' yic syac'an oval vin̈ yed' eb' ajc'ool.  
\v 14 Ix schecan vin̈aj rey Uzías chi' b'ojoc juntzan̈ syamc'ab' eb' soldado chi': Aton maclab' jul-lab', q'uen lanza, q'uen xumpil, maclab' n̈ic'ool, yol jul-lab' yed' mejmeech.  
\v 15 Ix sayan juntzan̈ eb' vin̈ vinac vin̈ te jelan yic sb'oan juntzan̈ q'uen nivac máquina yic oval. Ix b'ochaj q'ueen b'ajtac ayq'ue eb' soldado d'a chaan̈ d'a yib'an̈tac muro. A juntzan̈ q'uen máquina chi', a q'ueen sjulanb'at q'uen nivac q'ueen. Ix te pucaxb'at yab'ixal vin̈ d'a najat. Ix och val Dios yed' vin̈, yuj chi' te ay smay ix aj sb'inaj vin̈.   
\p
\v 16 Palta ayic ix tec'c'aj val yopisio vin̈ chi', ix yic'anchaan̈ sb'a vin̈. Yuj chi' ix yic'cot vin̈ d'a yib'an̈. Ix spitej sb'a vin̈ d'a Jehová Dios, aton sDiosal eb' smam yicham vin̈. Ix och vin̈ d'a yol stemplo Jehová, ix sn̈usan incienso vin̈ d'a altar.  
\v 17 Tzac'an yoch vin̈aj sacerdote Azarías yuj vin̈ yed' pax 80 eb' vin̈ sacerdote yic Jehová. Man̈ jab'oc ix xiv eb' vin̈ yochi.  
\v 18 Axo yic ix c'och eb' vin̈ d'a vin̈ rey chi', ix yalan eb' vin̈ icha tic d'a vin̈: Mamin rey Uzías, a ach tic man̈ opisiooc a n̈usan incienso d'a Jehová, palta a on̈ sacerdote on̈ yin̈tilal on̈ vin̈aj Aarón tic, a on̈ sic'b'ilon̈canoch d'a jun opisio tic. Yuj chi' mamin rey, vach' tzach el d'a jun lugar tic, yujto toxo ix och a chucal d'a Jehová, yuj chi' man̈xo ol ach ic'jocchaan̈ yuuj, xchi eb' vin̈ d'a vin̈.   
\p
\v 19 A vin̈aj rey Uzías chi', ayic lin̈an och vin̈ d'a stz'ey jun altar yic incienso d'a yol templo chi' yed'nac jun chaynub' yic incienso vin̈. Ix cot val yoval vin̈ d'a eb' vin̈ sacerdote chi', axo val d'a jun rato chi' ix elta yab'il lepra d'a snan̈al sat vin̈.  
\v 20 Ayic ix yilan vin̈aj sat sacerdote Azarías yed' eb' vin̈ ajun yed' vin̈ chi' to toxo ix elta yab'il lepra d'a snan̈al sat vin̈ rey chi', ix yic'anelta vin̈ eb' vin̈ d'a elan̈chamel. Ix snib'ej pax vin̈ rey chi' tz'elta d'a elan̈chamel, yujto toxo ix javi yaelal d'a yib'an̈ vin̈ yuj Jehová.   
\p
\v 21 Ix cann̈ej jun lepra chi' d'a vin̈aj rey Uzías chi' masanto ix cham vin̈, yuj chi' sch'ocoj vin̈ ix aj d'a jun pat, majxo chajocochlaj vin̈ d'a yol stemplo Jehová. Axo vin̈aj Jotam yuninal vin̈ ix ochcan sq'uexuloc, yic scan vin̈ d'a spalacio yic syac'anpax yajalil vin̈ d'a jun chon̈ab' chi'.   
\p
\v 22 A jantacto yab'ixal vin̈aj rey Uzías chi', ayic ix el yich masanto ix lajvi, tz'ib'ab'ilcan yuj vin̈aj Isaías schecab' Dios, vin̈ yuninal vin̈aj Amoz.  
\v 23 Ayic ix cham vin̈ Uzías chi', ix mucji vin̈ d'a smacb'en b'aj smucchaj eb' vin̈ rey. Yujto ay lepra d'a vin̈, yuj chi' maj yal smucchaj vin̈ d'a yed'tal eb' vin̈ rey chi'. Ix lajvi chi' axo vin̈aj Jotam yuninal vin̈ ix ochcan reyal sq'uexuloc.   
\c 27  
\s1 Ochnac vin̈aj Jotam reyal  
\r (2R 15.32-38)  
\p
\v 1 A vin̈aj Jotam chi', 25 ab'il sq'uinal vin̈ ayic ix och vin̈ reyal. 16 ab'il ix yac' reyal vin̈ d'a Jerusalén. Jerusa sb'i ix snun vin̈, yisil ix vin̈aj Sadoc.   
\p
\v 2 A tas ix sc'ulej vin̈aj Jotam chi', vach' d'a yichan̈ Jehová icha ix sc'ulej vin̈aj Uzías smam vin̈. Palta maj ochlaj vin̈ d'a yol stemplo Jehová icha ix yutej sb'a vin̈ smam vin̈ chi'. Axo masanil anima, te chuc tas ix sb'eyb'alej eb'.  
\v 3 A vin̈aj Jotam chi' ix checan b'ojoc jun spuertail templo d'a yib'an̈. Tzijtum tas ix schec vin̈ b'ojoc d'a yib'an̈ smuroal chon̈ab' b'aj mucb'il jun ch'olan.  
\v 4 Ix schecan vin̈ b'ochajxiq'ue juntzan̈ nivac chon̈ab' d'a tzalquixtac d'a yol yic Judá yed' yed'tal eb' vin̈ soldado chaan̈ yajq'ue b'aj stan̈vej eb' vin̈ d'a caltac te'.  
\v 5 Ix yac' oval vin̈ yed' eb' amonita, ix ac'ji ganar eb' yuj vin̈. A d'a jun ab'il chi', ix yac' q'uen tumin eb' ix ac'jioch d'a yib'an̈ yac'an d'a vin̈. Ix yac' 75 quintal q'uen plata eb' yed' 37 mil quintal ixim trigo. An̈eja' icha pax chi' ixim cebada ix yac' eb'. Icha chi' ix sc'ulej eb' d'a oxe' ab'il.   
\p
\v 6 Te tec'an ix aj vin̈ d'a sreyal chi', yujto te vach' sb'eyb'al vin̈ d'a yichan̈ Jehová.  
\v 7 A jantacto yab'ixal vin̈aj rey Jotam chi' yed' tastac sc'ulejnac vin̈ yed' jantac oval yac'nac vin̈, aycan b'aj tz'ib'ab'ilcan yab'ixal eb' vin̈ sreyal Israel yed' Judá.   
\p
\v 8 Ayic ix och vin̈ d'a reyal, 25 ab'il sq'uinal vin̈. 16 ab'il ix yac' reyal vin̈ d'a Jerusalén.  
\v 9 Axo yic ix cham vin̈, ix mucji vin̈ yed' eb' smam yicham d'a schon̈ab' vin̈aj David. Ix lajvi chi', axo vin̈aj Acaz yuninal vin̈ ix ochcan reyal sq'uexuloc.   
\c 28  
\s1 Ochnac vin̈aj Acaz reyal d'a Judá  
\r (2R 16.1-20)  
\p
\v 1 Ayic ix och vin̈aj Acaz chi' reyal, 20 ab'il sq'uinal vin̈. 16 ab'il ix yac' reyal vin̈ d'a Jerusalén, palta man̈ vach'oc tas ix sc'ulej vin̈ d'a yichan̈ Jehová, maj sc'ulej vin̈ icha tas sc'ulejnac vin̈aj David smam yicham vin̈.  
\v 2 A sb'eyb'al eb' vin̈ sreyal Israel ix sb'eyb'alej vin̈. Ix schecan vin̈ b'ochaj q'uen q'ueen yechel comon dios Baal.  
\v 3 Ix sn̈usan incienso vin̈ d'a sch'olanil yic Ben-hinom, ix sn̈usanpaxtz'a yuninal vin̈ silab'il icha val schuc b'eyb'al juntzan̈ chon̈ab' ix ic'jiel yuj Jehová d'a yichan̈ eb' israel d'a lum chi'.  
\v 4 An̈ejtona', ix sn̈us pax silab' vin̈ yed' incienso d'a juntzan̈ lugar b'ajtac chaan̈ yed' d'a yichtac te te' c'ayum xiil.   
\p
\v 5-6 Yuj chi' ix ac'jioch vin̈ yuj Jehová sDiosal d'a yol sc'ab' vin̈ sreyal Siria. Te nivan anima ix ic'jib'at d'a Damasco yuj eb' sirio chi'. An̈eja' ix ac'jipaxoch vin̈ yuj Jehová d'a yol sc'ab' vin̈aj Peka yuninal vin̈aj Remalías sreyal Israel. A d'a jun c'u, 120 mil eb' soldado te tec'an yic Judá ix smilcham eb', yujto ix yactejcan Jehová sDiosal eb', aton sDiosal smam yicham eb'.  
\v 7 Ay jun vin̈ soldado te tec'an d'a yin̈tilal Efraín scuchan Zicri, a vin̈ ix milancham vin̈aj Maasías yuninal vin̈ rey chi' yed' vin̈aj Azricam yajal d'a spalacio vin̈ rey chi' yed' vin̈aj Elcana sat yajal yuj vin̈ rey chi'.  
\v 8 Vach'chom yetchon̈ab' sb'a eb' yed' eb' israel chi', palta ix ic'jib'at 200 mil eb' yuj eb', aton eb' ix ix, eb' vinac unin yed' eb' ix unin, ix ic'jib'at eb' d'a Samaria. Man̈xo jantacoc pax tas ix yic'b'at eb' israel chi'.   
\p
\v 9 A d'a Samaria chi', ay jun vin̈ schecab' Dios scuchan Obed. Ix elta vin̈ scha eb' soldado van sc'ochxi d'a Samaria chi'. Ix yalan vin̈ d'a eb' icha tic:  
\p —A Jehová co Diosal, sDiosal pax eb' co mam quicham, ix cot yoval sc'ol d'a Judá, yuj chi' ix yac'och eb' d'a yol e c'ab'. Palta a exxo tic ix e milcham eb' yed' val yoval e c'ool to ix q'ue val c'och d'a satchaan̈.  
\v 10 Axo ticnaic, tze na'a to tzeyac'och eb' aj Judá tic yed' eb' aj Jerusalén tic eyac'umaloc servil. Palta ¿tom malaj pax e mul a ex tic d'a yichan̈ Jehová?  
\v 11 A ticnaic, ab'ec tas ol vala': Aq'uec meltzaj masanil eb' quetisraelal ix eyic'cot chi' d'a tic, yujto ay val cot yoval Jehová d'ayex, xchi vin̈aj Obed chi'.   
\p
\v 12 Ix lajvi chi' ay jayvan̈ eb' vin̈ yajal yaj d'a scal eb' yin̈tilal Efraín, aton vin̈aj Azarías yuninal vin̈aj Johanán, vin̈aj Berequías yuninal vin̈aj Mesilemot, vin̈aj Ezequías yuninal vin̈aj Salum yed' vin̈aj Amasa yuninal vin̈aj Hadlai, ix och eb' vin̈ d'a sat eb' vin̈ van sjax d'a oval chi'.  
\v 13 Ix yalan eb' vin̈ icha tic:  
\p —Man̈ eyic'cot eb' chi' d'a tic, yujto a jun tic tz'och co muloc d'a Jehová. ¿Tom tze say tas tz'aj svach' och co mul d'ay? Te nivanxo co mul tz'ochi, yuj chi' scot val yoval Jehová chi' d'ayon̈, xchi eb' vin̈.   
\p
\v 14 Yuj chi', ix actajel masanil eb' ix ic'jicot yuj eb' soldado chi' yed' pax masanil tastac ix yic'cot eb', ix yac'ancan eb' d'a yichan̈ eb' yajalil chon̈ab' yed' d'a yichan̈ masanil anima.  
\v 15 Axo eb' vin̈ ix b'inaj sb'i tic, a eb' vin̈ ix tan̈van eb' ix ic'jicot chi'. A d'a scal masanil tastac ix yiq'uec' eb' soldado chi', ata' ix q'ueta pichul ix ac'jioch d'a eb' b'eraneli. Ix ac'jioch xan̈ab' eb', ix ac'ji va eb', ix yuc'an pax a' eb'. Ix ac'jioch aceite d'a eb' echen yaji. Axo eb' maxtzac yal-laj sb'eyi, ix ac'jiq'ue eb' d'a yib'an̈ noc' b'uru yuj eb'. Ix cot eb' vin̈ yajal chon̈ab' Samaria chi' yac'xican eb' d'a eb' yetchon̈ab' d'a Jericó, aton b'aj te ay te' palma. Ix lajvi chi' ix meltzajxi eb' vin̈ d'a Samaria chi'.   
\p
\v 16 A d'a jun tiempoal chi', ix schecb'at eb' schecab' vin̈aj rey Acaz d'a vin̈ sreyal Asiria, yic sc'anan colval vin̈ d'a vin̈.  
\v 17 Yujto a eb' aj Edom ix javi eb' junelxo yac' oval d'a eb' aj Judá, ay eb' anima ix yic'b'at eb'.  
\v 18 Yacb'an chi' axo eb' filisteo, ix ic'anpaxb'at tastac ay d'a juntzan̈ chon̈ab' d'a yichtac vitz yed' d'a Neguev d'a yol yic Judá chi'. Ix yic'anec' chon̈ab' Bet-semes eb', Ajalón, Gederot, Soco, Timna yed' Gimzo yed' yaldeail junjun juntzan̈ chon̈ab' chi'. Ix lajvi chi' axo eb' filisteo chi' ix cajnaj ta'.  
\v 19 Emnaquil ix ajcan eb' aj Judá chi' yuj Jehová, yujto a vin̈aj Acaz sreyal eb', a vin̈ ix cuchb'anb'at eb' d'a chucal, ix spitej val sb'a vin̈ d'a Jehová.   
\p
\v 20 Ayic ix javi vin̈aj Tiglat-pileser sreyal Asiria chi' d'a Judá, maj colvajlaj vin̈, palta to ix vach' lajviel yuj vin̈.  
\v 21 Vach'chom ixto smolb'ejelta juntzan̈ tastac caro stojol ay d'a stemplo Jehová vin̈aj Acaz chi' yed' tastac ay d'a spalacio vin̈ yed' tastac ay d'a spat eb' vin̈ yajal yaji, ix yac'an vin̈ d'a vin̈ sreyal Asiria chi', palta nab'an̈ej, majxo colvaj jab'oc vin̈ yed' vin̈.  
\v 22 Vach'chom nivan yaelal ix javi d'a yib'an̈ vin̈aj Acaz chi', palta an̈eja' ix ochn̈ej smul vin̈ d'a Jehová.  
\v 23 Ix yac'an silab' vin̈ d'a juntzan̈ scomon diosal eb' aj Damasco. Yujto toxo ix ac'ji ganar vin̈ yuj eb', ix yalan vin̈ icha tic: A juntzan̈ sdiosal eb' sirio tic scolvaji, yuj chi' ol vac' in silab' d'ay yic vach' ol colvaj ved'oc, xchi vin̈. Icha chi' ix aj scot val d'a yib'an̈ vin̈ yed' eb' yetchon̈ab' chi'.  
\v 24 Ix lajvi chi', ix smolb'an juntzan̈ yamc'ab' yic stemplo Dios vin̈, ix smac'anpoj vin̈. Ix smacancan templo chi' vin̈, ix schecan vin̈ b'ojocq'ue juntzan̈ altar d'a schiquintac scalleal Jerusalén chi'.  
\v 25 Ix schecanpax vin̈ b'ojocq'ue juntzan̈ altar b'ajtac chaan̈ d'a yoltac chon̈ab' d'a yol yic Judá chi'. Ata' sn̈us incienso vin̈ d'a comon dios. Icha chi' ix yutej vin̈ stzuntzancot yoval sc'ol Jehová sDiosal smam yicham.   
\p
\v 26 A jantacto tas ix sc'ulej vin̈, ayic ix el yich masanto ix lajvi, aycan b'aj tz'ib'ab'ilcan yab'ixal eb' sreyal Judá yed' Israel.  
\v 27 Axo yic ix cham vin̈, ix mucji vin̈ d'a chon̈ab' Jerusalén, palta man̈oc d'a yed'tal eb' vin̈ rey ix mucji vin̈. Axo vin̈aj Ezequías yuninal vin̈ ix ochcan reyal sq'uexuloc.   
\c 29  
\s1 Ochnac vin̈aj Ezequías reyal  
\r (2R 18.1-3)  
\p
\v 1 Ayic ix schaanel yich vin̈aj Ezequías yac'an reyal, 25 ab'il sq'uinal vin̈. 29 ab'il ix yac' reyal vin̈ d'a Jerusalén. Abías sb'i ix snun vin̈, yisil ix vin̈aj Zacarías.  
\v 2 A tas ix sc'ulej vin̈, vach'n̈ej d'a yichan̈ Jehová, icha val sb'eyb'al vin̈aj David smam yicham vin̈.   
\s1 Ix ochxi ejmelal d'a templo yuj vin̈aj Ezequías  
\p
\v 3 A d'a b'ab'el uj yic b'ab'el ab'il yoch vin̈aj Ezequías reyal, ix schecan vin̈ jacchajxi stemplo Jehová, ix schecan vin̈ vach' b'ochajxi spuertail.  
\v 4 Ix schecan vin̈ avtajcot eb' vin̈ sacerdote yed' eb' vin̈ levita, ix molb'aj eb' vin̈ d'a yamaq'uil templo chi' d'a stojolal b'aj sjavi c'u.  
\v 5 Ix yalan vin̈ icha tic: Ex levita, ab'ec tas ol vala': Sacb'itejec e b'a, tze sacb'itan pax stemplo Jehová, aton co Diosal yed' eb' co mam quicham. Iq'uequelta masanil tas man̈ vach'oc ayoch d'a yool.  
\v 6 Yujto a eb' co mam quicham, te pit yutejnac sb'a eb' d'a Jehová co Diosal, te chuc tas c'ulejnac eb' d'a yichan̈. Actab'ilcan yuj eb', yic'naquel spensar eb' d'a scajnub'.  
\v 7 Smacannaccan spuertail eb', spu'annac tup sc'ac'al candil eb', maxtzac sn̈us incienso eb', maxtzac yac' silab' eb' to sn̈usjitz'a masanil d'a stemplo co Diosal a on̈ israel on̈ tic.  
\v 8 Yuj chi', ix cot val yoval sc'ol Jehová d'a Judá yed' d'a Jerusalén tic, cuseltac ix on̈ ajcan yuuj, te q'uixvelal pax ix on̈ ajcani, ix on̈ ochpaxcan sb'uchlab'ejoc juntzan̈ chon̈ab', icha val tz'aj eyilan ticnaic.  
\v 9 Yuj chi', ay eb' co mam quicham chamnac d'a oval. Man̈ jantacoc eb' ix quetb'eyum yed' eb' calcuninal ic'chajnacb'at d'a ch'oc chon̈ab'il.  
\v 10 A ticnaic ix in na'a to ol in b'o jun trato yed' Jehová co Diosal a on̈ israel on̈ tic, yic vach' syiq'uel yoval sc'ol d'a quib'an̈.  
\v 11 Yuj chi', ex vetchon̈ab', man̈ eyiq'uec' tiempo e b'oan stemplo Jehová, yujto a' ex sic'aneli, yic tzeyac'an servil, tze n̈usanpaxtz'a incienso d'a yichan̈, xchi vin̈.   
\p
\v 12 Aton sb'i eb' levita ix och d'a munlajel tic: A d'a scal eb' yin̈tilal vin̈aj Coat: Vin̈aj Mahat yuninal vin̈aj Amasai yed' vin̈aj Joel yuninal vin̈aj Azarías. Axo d'a scal eb' yin̈tilal vin̈aj Merari: Vin̈aj Cis yuninal vin̈aj Abdi yed' vin̈aj Azarías yuninal vin̈aj Jehalelel. Axo d'a scal eb' yin̈tilal vin̈aj Gersón: Vin̈aj Joa yuninal vin̈aj Zima yed' vin̈aj Edén yuninal vin̈aj Joa.  
\v 13 Axo d'a scal eb' yin̈tilal vin̈aj Elizafán: Vin̈aj Simri yed' vin̈aj Jeiel. A d'a scal eb' yin̈tilal vin̈aj Asaf: Vin̈aj Zacarías yed' vin̈aj Matanías.  
\v 14 Axo d'a scal yin̈tilal vin̈aj Hemán: A vin̈aj Jehiel yed' vin̈aj Simei. Axo d'a scal eb' yin̈tilal vin̈aj Jedutún: A vin̈aj Semaías yed' vin̈aj Uziel.  
\v 15 B'ab'el, ix smolb'ej eb' sc'ab' yoc eb' vin̈, ix sacb'itan sb'a eb' vin̈ smasanil icha yalan ley. Ix lajvi chi' ix och eb' vin̈ d'a yol templo chi', ix sacb'itanpax templo chi' eb' vin̈ icha yalan ley, icha ix yutej vin̈ rey yalani, icha syal schecnab'il Jehová.   
\p
\v 16 Ix lajvi chi', ix och eb' vin̈ sacerdote chi' d'a yol templo yic sacb'itan eb' vin̈. Masanil tas man̈ vach'oc ix ilchaj yuj eb' vin̈, ix laj yiq'uelta eb' vin̈, ix yic'anel eb' vin̈ d'a yamaq'uil templo chi'. Axo juntzan̈ eb' vin̈ levita ix b'at julancanb'at d'a sch'olanil stitac a' Cedrón.  
\v 17 A d'a b'ab'el c'u yic b'ab'el uj chi' ix syamoch eb' vin̈ sacb'itan juntzan̈ yamaq'uil templo chi'. Axo d'a svajxaquil c'ual ix elc'och eb' vin̈ sacb'itan d'a sti' templo chi'. Vajxaqueto c'ual ix yac' pax eb' vin̈ sacb'itan yol templo chi', yuj chi' 16 c'ual ix yac' eb' vin̈ sacb'itani, ix lajvielc'och smasanil.  
\v 18 Ix lajvi chi', ix c'och eb' vin̈ d'a spalacio vin̈aj rey Ezequías chi', ix yalan eb' vin̈ icha tic: Toxo ix co sacb'itej stemplo Jehová yed' altar b'aj stz'a silab', smexail ixim pan tz'em d'a yichan̈ Jehová yed' syamc'ab'il junjun.  
\v 19 An̈ejtona' ix co sacb'itej juntzan̈ yamc'ab' elnaccan d'a yopisio yuj vin̈aj rey Acaz, ayic yochnac spitalil vin̈. Axo ticnaic, toxo ix co b'oxicanoch d'a yed'tal d'a yichan̈ yaltar Jehová, xchi eb' vin̈.   
\p
\v 20 Axo d'a junxo c'u, ix pet q'ue van vin̈aj rey Ezequías chi', ix smolb'an masanil eb' yajal chon̈ab' chi' vin̈, ix b'at eb' d'a stemplo Jehová.  
\v 21 Ix yic'anb'at ucvan̈ noc' quelem vacax eb', ucvan̈ noc' ch'ac calnel yed' ucvan̈ noc' quelemtac calnel yed' ucvan̈ noc' quelemtac chiva. A juntzan̈ noc' chi' ix yac' noc' eb' silab'il yic tz'ac'jican lajvoc smul eb' yajal yaj d'a chon̈ab' chi' yed' masanil eb' aj Judá chi', yic sacb'ican pax stemplo Jehová chi'. Ix yalan vin̈ rey chi' d'a eb' vin̈ sacerdote yin̈tilal vin̈aj Aarón to sn̈ustz'a silab' chi' eb' d'a yib'an̈ altar yic Jehová.  
\v 22 Ix smilancham noc' vacax chi' eb' vin̈ sacerdote chi', ix schaan schiq'uil noc' eb' vin̈, ix stzicanem eb' vin̈ d'a yib'an̈ altar chi'. An̈eja' icha chi' ix yutejpax noc' ch'ac calnel chi' eb' vin̈ yed' pax noc' quelemtac calnel chi'.   
\p
\v 23 Ix yic'anb'at noc' chiva chi' eb' vin̈ d'a yichan̈ vin̈ rey yed' d'a yichan̈ eb' anima smasanil. Ix yac'anq'ue sc'ab' eb' d'a sjolom noc' yic tz'ac'jican lajvoc smul eb'.  
\v 24 Ix lajvi chi', ix smilancham noc' eb' vin̈ sacerdote chi', ix secanem schiq'uil noc' eb' vin̈ d'a yib'an̈ altar. A jun chi' ofrenda yuj yac'ji tup smul eb' israel chi', icha ix aj yalan vin̈ rey chi'.   
\p
\v 25 Ix ac'jipaxoch eb' vin̈ levita yuj vin̈aj rey Ezequías chi' d'a stemplo Jehová yed' syamc'ab' eb' vin̈ yic b'it: Aton q'uen platillo, salterio, cítara, icha yajcan stzolal yuj vin̈aj rey David yed' vin̈aj Gad, aton vin̈ ac'um razón d'a vin̈aj rey David chi', icha pax yaj yalancan vin̈aj Natán schecab' Dios. A juntzan̈ checnab'il chi' alb'ilcan yuj Jehová yuj eb' schecab'.   
\p
\v 26 Lin̈anoch eb' vin̈ levita yed' yamc'ab' yic b'it ac'b'ilcan yuj vin̈aj rey David. Lin̈anpaxoch eb' vin̈ sacerdote spu'an strompeta.  
\v 27 Yuj chi', ix yalan vin̈aj rey Ezequías chi' to sn̈usjitz'a silab' d'a yib'an̈ altar chi'. Axo yic ix el yich sn̈usantz'a noc' silab' chi' eb' vin̈, ix el pax yich sb'itan eb' vin̈ sb'itan chi', yic syic'anchaan̈ Jehová eb' vin̈, ix spu'an strompeta eb' vin̈. Ix c'anjipax juntzan̈ yamc'ab' yic b'it ac'b'ilcan yuj vin̈aj rey David chi'.  
\v 28 Axo masanil anima, n̈ojanem eb' ejmelal yacb'an van sb'itan eb' vin̈ sb'itan chi', van spu'an pax strompeta eb' vin̈ sacerdote. Masanto yic ix lajvi stz'ab'at silab' chi' ix och vaan eb' vin̈ sb'itani.  
\v 29 Ayic ix lajvi yac'ji silab' chi', ix em n̈ojan vin̈ rey yed' masanil eb' ajun yed' chi' ejmelal.  
\v 30 Ix yalan vin̈ yed' eb' vin̈ yajal chon̈ab' chi' d'a eb' vin̈ levita to syal vach' lolonel eb' vin̈ d'a Jehová yed' juntzan̈ b'it sb'onaccan vin̈aj rey David yed' pax juntzan̈ yic vin̈aj Asaf schecab' Dios. Ix sc'anab'ajan eb' vin̈ yed' val stzalajc'olal, ix empax n̈ojan eb' vin̈ ejmelal.   
\p
\v 31 Ix lajvi chi', ix yalan vin̈ rey chi' d'a eb' anima: Yacb'an toxo ix e sacb'itej e b'a d'a yichan̈ Jehová icha yalan ley, cotan̈ec, iq'ueccot e silab' yed' eyofrenda yuj eyac'an yuj diosal d'a stemplo Jehová, xchi vin̈. Yuj chi' masanil eb' anima chi', ix yic'cot silab' eb' yed' yofrenda yuj yac'an yuj diosal eb'. Axo eb' ix el val d'a sc'ol yac'ani, ix yac' silab' eb' sn̈usjitz'a smasanil.  
\v 32 Masanil noc' noc' ix yic'cot eb' anima chi' silab'il sn̈usjitz'a smasanil chi', 70 noc' mam vacax, 100 noc' ch'ac calnel yed' 200 noc' quelemtac calnel. Ix n̈usjitz'a noc' silab'il d'a Jehová.  
\v 33 A sb'isul masanil noc' ix yac' eb' silab'il chi', 600 noc' mam vacax yed' 3 mil noc' calnel yed' noc' chiva.   
\p
\v 34 Yujto quenn̈ej sb'isul eb' vin̈ sacerdote, maj tzac'vanlaj eb' vin̈ spatz'anel masanil noc' silab' sn̈usjitz'a smasanil chi', yuj chi' ix colvaj eb' vin̈ yetlevitail eb' vin̈, yacb'an sacb'itej pax sb'a juntzan̈xo eb' vin̈ sacerdote, yujto a eb' vin̈ levita elan̈chamel ix yac'och eb' vin̈ d'a sc'ol sacb'itan sb'a d'a yichan̈ juntzan̈ eb' vin̈ sacerdote chi'.  
\v 35 Ayto nan̈alxo noc' silab' chi' ix ac'chaji yed' pax xepual noc' silab' yic junc'olal yed' vino ix ac'chaj ofrendail yed' pax noc' silab' sn̈usjitz'a smasanil.  
\p Ichaton chi' ix aj yelxi yich yochxi ejmelal d'a stemplo Jehová.  
\v 36 Ix te tzalaj vin̈aj Ezequías chi' yed' masanil eb' anima yuj tas ix sc'ulej Dios yed' eb', yujto elan̈chamel ix yic' sb'a masanil tas ix uji chi'.   
\c 30  
\s1 Ix och q'uin̈ yic snachajcoti‘R’ayic yelnaccot eb' israel d'a Egipto  
\p
\v 1 Ix lajvi chi', ix schecan vin̈aj rey Ezequías chi' alchajel d'a yol yic Israel yed' d'a yol yic Judá, ix yac'anpaxb'at yumal vin̈ d'a eb' ay d'a yol yic Efraín yed' d'a yol yic Manasés, yic scot eb' d'a stemplo Jehová d'a Jerusalén, yic tz'och q'uin̈ yic snaancot eb' ayic yelnac eb' smam yicham eb' libre yuj Jehová sDiosal Israel d'a Egipto.  
\v 2 Ayic ix lajvi slolon vin̈ rey chi' yed' eb' ayoch yajalil yed' vin̈ yed' masanil eb' anima d'a Jerusalén chi', ix snaan eb' to a d'a schab'il uj ol och q'uin̈ chi',  
\v 3 yujto maj yal-laj yoch q'uin̈ chi' d'a sc'ual aycani, yujto quenn̈ej eb' vin̈ sacerdote ix sacb'itej sb'a icha yalan ley, manta pax eb' anima smolb'ej sb'a d'a Jerusalén chi'.  
\v 4 Yujto ix scha sc'ol vin̈ rey yed' masanil anima tas ix nachaj chi',  
\v 5 yuj chi' ix sna eb' to spucchaj yumal d'a masanil yol yic Israel. Schacot d'a Dan, masanto sc'och d'a Beerseba. Ix avtajcot eb' yic sjavi eb' d'a Jerusalén yic tz'och q'uin̈ chi', yujto a d'a yalan̈taxo, man̈ nivanoc eb' smolb'ej sb'a yic syac'anoch jun q'uin̈ chi' eb', icha yaj stz'ib'chajcani.   
\p
\v 6 Yuj chi' ix b'at eb' schecab' vin̈ rey chi' d'a masanil yol yic Israel yed' d'a yol yic Judá, ix yic'anb'at yumal eb', aton ix schec b'ojoc vin̈ rey chi' yed' eb' ayoch yajalil yed'oc, b'aj syal vin̈ icha tic: Ex quetisraelal, meltzajan̈ecxi d'a Jehová sDiosal vin̈ co mam quicham aj Abraham, vin̈aj Isaac yed' vin̈aj Israel, yic ol ochxoc eyed'oc a ex man̈ ex cannacoc d'a yol sc'ab' eb' vin̈ sreyal Asiria.  
\v 7 Mocab' lajanoc tzeyutej e b'a icha eb' e mam eyicham, icha pax eb' quetisraelal, ix spitej val sb'a eb' d'a Jehová co Diosal yed' eb' co mam quicham chi'. A val co Diosal chi' ix satanel eb' icha val tz'aj quilan ticnaic.  
\v 8 Yuj chi' man̈ eyac' pitb'oc e b'a, icha yutejnac sb'a eb' co mam quicham chi'. Aq'uecxioch e b'a d'a yol sc'ab' Jehová co Diosal, cotan̈ec d'a stemplo sic'b'ilel yuj d'a masanil tiempo, tzeyac'an servil yic maxtzac cot yoval sc'ol d'ayex.  
\v 9 Tato ol eyac'xioch Jehová d'a e c'ool, axo eb' ajc'ol ic'jinacb'at eb' quetisraelal yed' eb' eyuninal d'a preso chi', ol oc' sc'ol eb' d'a eb', ol ac'joc meltzaj eb' d'a co chon̈ab' tic. Yujto a Jehová co Diosal, te ay snivanc'olal, ay pax yoq'uelc'olal, man̈ ol ex spatiquejcaneli tato ol eyac'xioch e b'a d'a yol sc'ab', xchib'at vin̈ rey chi' d'a eb'.   
\p
\v 10 Ix b'at eb' checab' chi' d'a masanil yol yic Efraín yed' d'a yol yic Manasés, ix b'atn̈ej eb' d'a junjun chon̈ab', masanto ix c'och eb' d'a yol yic Zabulón. Palta a eb' anima chi', ton̈ej ix tzevaj eb', ix b'uchvaj pax eb' d'a eb' checab' chi'.  
\v 11 Palta ay jayvan̈ eb' vin̈ vinac d'a yin̈tilal Aser, d'a yic Manasés yed' d'a yic Zabulón ix och eb' ejmelal d'a Dios chi', ix javi eb' d'a Jerusalén chi'.  
\v 12 A Dios ix ac'an sna' masanil eb' anima d'a Judá chi', yic sc'anab'ajan eb' jun checnab'il ix yal vin̈ rey chi' yed' eb' ayoch yajalil yed'oc, icha ix aj yalan Jehová.   
\p
\v 13 Yuj chi' a val d'a schab'il uj, ix smolb'an sb'a jantac anima d'a Jerusalén chi', ix yac'anoch q'uin̈ eb' yic ixim pan malaj yich.  
\v 14 Ix syamanoch eb' yic'anel masanil juntzan̈ altar yed' juntzan̈ lugar b'ajtac sn̈uschaj incienso d'a Jerusalén chi'. Ix syumancanem eb' d'a sch'olanil a' Cedrón.  
\v 15 Ayic 14 yoch schab'il uj chi', ix smilancham noc' quelem calnel eb' yic q'uin̈ chi'.  
\p Axo eb' vin̈ sacerdote yed' eb' vin̈ levita, ix te q'uixviq'ue eb' vin̈, yuj chi' ix sacb'itej sb'a eb' vin̈ icha yalan ley. Ix yic'anb'at noc' silab' eb' vin̈ sn̈usjitz'a smasanil d'a stemplo Jehová.  
\v 16 Icha chi' ix aj yochxi eb' vin̈ d'a yopisio, icha yalan ley Moisés vin̈ schecab' Dios. A eb' vin̈ sacerdote ix tzicanem schiq'uil noc' silab' ix yac' eb' vin̈ levita.  
\v 17 Yujto tzijtumto eb' d'a scal masanil anima chi' manto sacb'itejlaj sb'a, yuj chi' a eb' vin̈ levita chi' ix milancham noc' silab'il yic q'uin̈ chi' yuj eb' anima chi', yic tz'och yopisio noc' d'a q'uin̈ chi'.  
\v 18-19 Te nivan eb' d'a yin̈tilal Efraín, d'a yic Manasés, d'a yic Isacar yed' d'a yic Zabulón ix comon chi'an noc' silab' yic q'uin̈ chi', man̈ ichaoc yaj stz'ib'chajcani, yujto maj sacb'itej sb'a eb' icha yalan ley. Palta a vin̈aj rey Ezequías chi' ix lesalvi yuj eb', ix yalan vin̈ icha tic: Mamin Jehová, co Diosal ach yed' eb' co mam quicham, te vach' a pensar. Ac' nivanc'olal eb' syac'och d'a sc'ol yalan sb'a d'ayach, vach'chom maj sacb'itej sb'a eb' icha yalan sleyal a templo, xchi vin̈.   
\p
\v 20 Ix yab' Jehová slesalvi vin̈aj rey Ezequías chi', yuj chi' ix yac' nivanc'olal d'a yib'an̈ masanil anima chi'.  
\v 21 Uque' c'ual ix ec' eb' israel chi' d'a Jerusalén, te tzalajc'olal ix ec' q'uin̈ yic ixim pan malaj yich chi'. Axo eb' vin̈ sacerdote yed' eb' vin̈ levita, junjun c'u sb'itan eb' vin̈, syalan vach' lolonel eb' vin̈ d'a Jehová yed' masanil yamc'ab' yic b'it te vach' yic Jehová yaji.  
\v 22 A vin̈aj Ezequías chi', ix yac' yuj diosal vin̈ d'a eb' vin̈ levita, yujto ix sch'oxel sb'ecanc'olal eb' vin̈ yac'an servil Jehová.  
\p Uque' c'ual ix schi noc' silab' yic q'uin̈ chi' eb', ix yac'anpax noc' silab' eb' yic junc'olal, ix yalan vach' lolonel eb' d'a Jehová sDiosal smam yicham.  
\v 23 Ix lajvi chi', ix yalan eb' smasanil to syac' uqueocxo c'ual q'uin̈ chi'. Te tzalajc'olal ix aj yoch q'uin̈ chi' yuj eb'.  
\v 24 A vin̈aj Ezequías sreyal Judá chi', mil noc' mam vacax yed' 7 mil noc' calnel ix siej vin̈ d'a eb' anima chi'. Yed' eb' vin̈ yajal d'a junjun chon̈ab' ix siejpax mil noc' vacax chi' eb' vin̈ yed' 10 mil noc' calnel. Nivan eb' vin̈ sacerdote ix sacb'itej sb'a icha yalan ley.  
\v 25 Masanil eb' aj Judá chi' yed' eb' vin̈ sacerdote yed' eb' vin̈ levita yed' masanil eb' ix laj cot d'a yol yic Israel yed' masanil eb' ch'oc chon̈ab'il ix ja cajan d'a yol yic Israel chi', ma d'a yol yic Judá, ix te tzalaj eb'.  
\v 26 Jantac tzalajc'olal ix uji d'a Jerusalén chi', yujto atax yic yac'annac reyal vin̈aj Salomón yuninal vin̈aj David, manta b'aj tzuji icha jun ix uji d'a Jerusalén chi'.  
\v 27 Ix lajvi chi', ix q'ue lin̈an eb' vin̈ sacerdote yed' eb' vin̈ levita yic sc'anan svach'c'olal Jehová eb' vin̈ d'a yib'an̈ masanil eb' anima. Ix ab'chaj slesal eb' vin̈ chi' d'a satchaan̈ b'aj cajan Dios.   
\c 31  
\p
\v 1 Ayic toxo ix lajvi jun q'uin̈ chi', masanil eb' israel ix smolb'ej sb'a, ix b'at eb' d'a masanil chon̈ab' d'a yol yic Judá. Ix smac'anpoj juntzan̈ q'uen q'ueen eb' nivan yelc'och b'aj syal sb'a eb' anima chi' yed' pax juntzan̈ yechel comon dios Asera. Ix laj spojanem juntzan̈ yic ejmelal eb' b'ajtac chaan̈ yed' pax juntzan̈ altar ay d'a yol yic Judá chi' yed' d'a yol yic Benjamín, d'a yol yic Efraín yed' d'a yol yic Manasés. Ix lajvi chi' ix meltzaj eb' smasanil d'a schon̈ab', ix laj b'atcan eb' d'a slugar junjun.   
\p
\v 2 Ix lajvi chi' ix spojanec' eb' vin̈ sacerdote yed' eb' vin̈ levita vin̈aj Ezequías d'a stzolal, junjun macan̈ eb' vin̈ yed' yopisio: A eb' vin̈ sacerdote, a eb' vin̈ tz'ac'an silab' sn̈usjitz'a smasanil yed' silab' yic sch'oxan sjunc'olal eb' yed' Jehová. Axo eb' vin̈ levita tz'ac'an yuj diosal d'a Jehová chi', syalanpax vach' lolonel eb' vin̈ d'ay d'a b'ital, ay pax eb' vin̈ stan̈van spuertail templo.  
\v 3 A vin̈ rey chi', a noc' smolb'etzal noc' vin̈ ix yac' silab'il: Aton noc' silab' sn̈usjitz'a smasanil tz'ac'ji d'a q'uin̈ib'alil yed' d'a yemc'ualil yed' pax silab' sn̈usjitz'a d'a sc'ual ic'oj ip yed' pax silab' tz'ac'ji yic tz'och q'uin̈ ayic tz'alji q'uen uj yed' silab' tz'ac'ji d'a juntzan̈xo q'uin̈ nivac yelc'ochi, icha yaj stz'ib'chajcan d'a sley Jehová.  
\v 4 Ix yalanpax vin̈ rey chi' d'a masanil eb' anima cajan d'a Jerusalén chi' to syac' scolval eb' syac'taxon d'a eb' vin̈ sacerdote yed' d'a eb' vin̈ levita, yic vach' an̈ej Jehová syac' servil eb' vin̈ icha yalan ley.  
\v 5 Ayic ix alchajel jun checnab'il chi', ix yac' eb' israel jantac val ix el d'a sc'ool yac'ani: Aton ixim trigo vach', vino, aceite, noc' yal chab' yed' masanil sat avb'en te vach' slaj smol eb'. Ix yic'anpaxcot sdiezmoal masanil tas syavej eb'. Te nivan ix yac' eb'.   
\p
\v 6 An̈ejtona' pax eb' aj Israel chi' yed' eb' cajan d'a juntzan̈xo chon̈ab' d'a yol yic Judá chi', ix yic'cot sdiezmoal noc' smolb'etzal noc' eb': Aton noc' vacax, noc' calnel, noc' chiva yed' pax sdiezmoal masanil tastac ay d'a eb' to yicxo Jehová Dios yaji. Juyjumb'a ix laj yutej eb' yac'ancani.  
\v 7 Ayic yoxil uj yoch jun ab'il chi', ix och ijan eb' smolb'an masanil juntzan̈ chi'. Ato d'a yuquil uj ix och vaan eb' yac'ani.  
\v 8 Ayic ix b'at yilan masanil juntzan̈ ix molchaj chi' vin̈aj Ezequías yed' eb' ayoch yajalil yed' vin̈, ix yalan vach' lolonel eb' d'a Jehová yed' d'a chon̈ab' Israel.  
\v 9 Ix lajvi chi' ix sc'anb'an vin̈aj Ezequías chi' d'a eb' vin̈ sacerdote yed' d'a eb' vin̈ levita yuj masanil juntzan̈ tas ix javi chi'.  
\v 10 Ix tac'vi vin̈aj sat sacerdote Azarías yin̈tilal vin̈aj Sadoc icha tic: Yictax ix schaanel yich eb' yic'ancot scolval d'a stemplo Jehová tic, ayn̈ej tas sco va'a, ayto pax scani. Masanil juntzan̈ tic toxo ix cani, yujto ix yac' val svach'c'olal Jehová d'a yib'an̈ eb' quetchon̈ab' tic, xchi vin̈.   
\p
\v 11 Yuj chi', ix schec vin̈aj Ezequías b'ochaj yed'tal b'aj smolchaj juntzan̈ chi' d'a templo chi'. Axo yic toxo ix b'o jun yed'tal chi',  
\v 12 vach' ix yutej eb' smolb'an juntzan̈ colval chi' d'a yool yed' diezmo ix yic'cot eb' anima chi' yed' masanil tas to yic Jehová yaji. Axo jun vin̈ levita scuchan Conanías sat ix ajcan yilani, axo jun vin̈ yuc'tac vin̈ scuchan Simei ix och schab'iloc yilan juntzan̈ chi'.  
\v 13 A vin̈aj rey Ezequías yed' vin̈aj Azarías chi' sat yaj d'a eb' vin̈ tz'ilan templo chi'. A eb' vin̈ ix ac'anoch juntzan̈xo eb' vin̈ levita d'a yalan̈ smandar vin̈aj Conanías yed' vin̈aj Simei chi', aton eb' vin̈ tic: Vin̈aj Jehiel, vin̈aj Azazías, vin̈aj Nahat, vin̈aj Asael, vin̈aj Jerimot, vin̈aj Jozabad, vin̈aj Eliel, vin̈aj Ismaquías, vin̈aj Mahat yed' vin̈aj Benaía.  
\v 14 Axo vin̈aj Coré yuninal vin̈aj Imna yin̈tilal Leví, yajal yaj vin̈ d'a eb' vin̈ stan̈van spuertail templo d'a stojolal b'aj sjavi c'u. Aypaxoch d'a yib'an̈ vin̈ schaan ofrenda to tz'el val sc'ol eb' yac'an d'a Jehová, spucanpaxec' vin̈ tastac to yic Jehová yaj chi' tz'ac'chaj d'a eb' vin̈ sacerdote yed' d'a eb' vin̈ levita.  
\v 15 A juntzan̈ eb' vin̈ levita: Aton vin̈aj Edén, vin̈aj Miniamín, vin̈aj Jesúa, vin̈aj Semaías, vin̈aj Amarías yed' vin̈aj Secanías. A eb' vin̈ ix colvaj yed' vin̈aj Coré chi' spucanec' ofrenda d'a schon̈ab' eb' vin̈ sacerdote, icha syal macquiltac yaj eb', eb' icham anima yed' eb' unin.  
\v 16 Syac'an eb' vin̈ d'a eb' vin̈ tz'ib'ab'il sb'i b'aj ay sb'i eb' yin̈tilal Leví, aton eb' vin̈ ayoch d'a yib'an̈ yilan yopisio d'a stzolal d'a templo d'a junjun c'u, eb' oxe' ab'il sq'uinal sb'eyn̈ejb'ati.  
\v 17 A eb' vin̈ sacerdote chi', b'ob'il slistail eb' vin̈, icha syal stzolal smam yicham eb' vin̈. Axo eb' vin̈ levita 20 ab'il sq'uinal sb'eyn̈ejb'ati, ay pax sb'i eb' vin̈ icha yajoch eb' vin̈ d'a yopisio d'a stzolal.  
\v 18 A yed' sb'i eb' vin̈ chi', tz'ib'ab'il pax sb'i eb' ix yetb'eyum eb' vin̈, eb' nenetac unin yed' juntzan̈xo yuninal eb' vin̈ yed' yisil eb' vin̈, aton masanil mach ay yalan yic eb' vin̈ yilani. Val d'a stojolal ix aj spojanec' eb' vin̈ juntzan̈ tas ac'b'il d'a Dios.  
\v 19 Ay pax eb' vin̈ vinac ayoch d'a yib'an̈ spojanec' tas sva eb' vin̈ sacerdote yin̈tilal Aarón yed' eb' vin̈ levita, aton eb' vin̈ tz'ib'ab'il sb'i b'aj ay sb'i eb' smam yicham eb' vin̈, aton eb' vin̈ cajan d'a spatictaquel schon̈ab' eb' vin̈ sacerdote yed' d'a juntzan̈xo chon̈ab'.   
\p
\v 20 Icha chi' ix yutej vin̈aj Ezequías chi' sb'oan juntzan̈ tic d'a masanil yol yic Judá. A masanil tas ix sc'ulej vin̈, te vach', te tojol d'a yichan̈ Jehová Dios.  
\v 21 Masanil tas ix sc'ulej vin̈ yic ix yac'an servil vin̈ d'a stemplo Dios, ix sc'ulej val vin̈ d'a smasanil sc'ool, icha yalan sc'ayb'ub'al Dios yed' schecnab'il. Yuj chi' te vach'n̈ej ix elc'och vin̈.   
\c 32  
\s1 Yac'nac oval vin̈aj Senaquerib d'a Judá  
\r (2R 18.13—19.37; Is 36—37)  
\p
\v 1 Ayic toxo ix sc'ulej masanil juntzan̈ chi' vin̈aj Ezequías, yic sc'anab'ajan Jehová vin̈, ix javi vin̈aj Senaquerib sreyal Asiria yed' eb' soldado. Ix laj och oyan eb' d'a spatictac juntzan̈ chon̈ab' ayoch smuroal d'a yol yic Judá, yic syic'anec' eb' yalani.   
\p
\v 2 Ayic ix yilan vin̈aj Ezequías chi' to toxo ix javi vin̈aj Senaquerib chi' yac' oval d'a Jerusalén,  
\v 3 ix smol alan vin̈ yed' eb' vin̈ yajal yed' eb' vin̈ yajalil eb' soldado to smuc sjajtac a a' eb' vin̈ ay d'a spatictac chon̈ab' chi'. Ix cha sc'ol eb' vin̈ sc'ulan tas ix alchaj chi'.  
\v 4 Yuj chi' te nivan eb' anima chi' ix smolb'ej sb'a, ix laj smucan sjajtac a a' chi' eb' yed' a a' sb'ey d'a slac'anil chi', yic vach' ayic sjavi eb' asirio chi', man̈xalaj a' tz'ilchaj yuj eb'.   
\p
\v 5 Ix yac' val yip vin̈aj rey Ezequías chi' sb'oanxiq'ue smuroal chon̈ab' chi' b'aj mac'b'ilem lan̈najoc. Ix b'ochajxiq'ue juntzan̈ b'aj stan̈vej eb' soldado d'a yib'an̈tac muro yed' junxo muro d'a spatiqueli. Te vach' ix ajoch muro b'aj mucb'il jun ch'olan d'a schon̈ab' vin̈aj David. Tzijtum q'uen lanza yed' maclab' jul-lab' ix schec vin̈ rey chi' b'ojoc.  
\v 6 Ix yac'anoch yopisio juntzan̈ eb' vin̈ vinac vin̈ yic tz'och eb' vin̈ yajalil d'a masanil chon̈ab'. Ix smolb'an sb'a eb' vin̈ b'aj smolb'ej sb'a eb' anima d'a stiel spuertail chon̈ab' chi', ix yalan vin̈ rey chi' to stec'b'ej sb'a eb', ix yalan vin̈ icha tic:  
\v 7 Tec'an tzeyutej e b'a, man̈ ex xivoc, mocab' chab'axq'ue e c'ool d'a yichan̈ vin̈ sreyal Asiria chi' yed' d'a jun nivan n̈ilan̈ eb' vin̈ soldado yed'nac vin̈ chi', yujto ec'b'al quip d'a yichan̈ eb' chi'.  
\v 8 A vin̈ chi', a eb' soldado ayoch yipoc sc'ol vin̈, palta a on̈xo tic, a Jehová co Diosal ayoch qued'oc, a' ol colvaj qued'oc ayic ol cac'an oval chi', xchi vin̈. Ayic ix yab'an eb' anima chi' tas ix yal vin̈ rey chi', ix stec'b'an val sb'a eb'.   
\p
\v 9 Yacb'an van yac'an oval vin̈aj Senaquerib sreyal Asiria yed' eb' soldado d'a chon̈ab' Laquis, ix schecancot juntzan̈ eb' schecab' vin̈ d'a Jerusalén, yic tzul yal eb' d'a vin̈aj Ezequías sreyal Judá yed' d'a masanil eb' aj Judá cajan ta' icha tic:   
\p
\v 10 Icha tic ix yutej vin̈aj Senaquerib sreyal Asiria yalancoti: ¿Mach ayoch yipoc e c'ol a ex tic, yuj chi' ayex can d'a Jerusalén tic, ina to oyb'il exxo q'uei?  
\v 11 Tato syal vin̈aj Ezequías d'ayex to a Jehová e Diosal ol ex colanel d'a yol in c'ab', ton̈ej tzex yixtej vin̈, ol ex cham yuj vejel yed' taquin̈tial.  
\v 12 ¿Tom man̈oc vin̈aj Ezequías chi' ix ic'anel juntzan̈ lugar yic ejmelal b'ajtac chaan̈ yed' altar yic jun Dios chi'? Ix yalan vin̈ d'a masanil anima d'a Judá yed' d'a Jerusalén to junn̈ej jun altar b'aj sn̈usji incienso d'a jun Dios chi'.  
\v 13 ¿Tom man̈ eyojtacoc tas in c'ulejnac yed' eb' in mam vicham d'a juntzan̈xo chon̈ab'? ¿Tocval ix yal yuj sdiosal juntzan̈ chon̈ab' chi' scolanel eb' d'a yol in c'ab'?  
\v 14 ¿Tom ay junoc d'a juntzan̈ sdiosal juntzan̈ chon̈ab' ix satel eb' in mam vicham chi' ix yal scolanel schon̈ab' d'a yol sc'ab' eb'? ¿Tas yuj tze na' to a e Diosal chi' ol ex colan d'a yol in c'ab'?  
\v 15 Yuj chi', man̈ eyac' e b'a musansatil yuj vin̈aj Ezequías chi'. Man̈ e cha eyab' tas syal vin̈. Yujto malaj junoc sdiosal juntzan̈ chon̈ab' chi' ix yal scolan schon̈ab' d'a yol in c'ab'. An̈ejtona' malaj pax juntzan̈ dios chi' ix yal scolan sb'a d'a yol sc'ab' eb' in mam vicham. Ocxo jun e Diosal chi'. ¿Tom ato val ol yal ex scolan d'a yol in c'ab'? xchicot vin̈, xchi eb'.   
\p
\v 16 Ay juntzan̈xo tas ix yal eb' schecab' vin̈ sreyal Asiria chi' yic sb'uchvaj eb' d'a Jehová Dios yed' d'a vin̈aj Ezequías aton schecab'.  
\v 17 Ix stz'ib'anpaxcot jun yumal vin̈aj Senaquerib chi' yic sb'uchvajcot vin̈ d'a Jehová sDiosal Israel. A d'a jun yuum vin̈ chi', ix yalcot vin̈ icha tic: A juntzan̈ sdiosal juntzan̈xo chon̈ab', maj yal-laj scolan schon̈ab' eb' chi' d'a yol in c'ab', icha pax chi' sDiosal vin̈aj Ezequías, man̈ ol yal-laj scolan schon̈ab' d'a yol in c'ab', xchicot vin̈ d'a yuum chi'.   
\p
\v 18 A eb' schecab' vin̈aj Senaquerib chi', te chaan̈ ix yal eb' d'a eb' anima ay d'a Jerusalén chi', aton eb' lin̈jab'q'ue d'a yib'an̈ muro, te chaan̈ ix yal eb' d'a hebreo, yic xib'taj eb' anima chi' yuj eb', yic syac'an ganar Jerusalén chi' eb' yalani.  
\v 19 Ix slajb'ej val sDiosal Jerusalén eb' yed' juntzan̈ comon dios b'ob'il yuj anima, sdiosal juntzan̈xo chon̈ab'.   
\p
\v 20 Yuj val jun lolonel chi', ix lesalvi vin̈aj rey Ezequías yed' vin̈aj Isaías schecab' Dios yuninal vin̈aj Amoz. Ix sc'anan scolval Jehová eb' vin̈.  
\v 21 Yuj chi' a Jehová ix checancot jun ángel yic tzul satanel eb' soldado te tec'an, eb' yajalil eb' yed' eb' sat yaj d'a scampamento vin̈ sreyal Asiria chi'. Yuj chi' te q'uixvelalxon̈ej ix aj smeltzajxi vin̈ rey chi' d'a schon̈ab'. Axo yic ix och vin̈ d'a yol stemplo sdiosal, a eb' yuninal vin̈ ix milanchamoc.   
\p
\v 22 Icha chi' ix yutej Jehová scolan vin̈aj Ezequías chi' yed' masanil eb' cajan d'a Jerusalén chi' d'a yol sc'ab' vin̈aj Senaquerib sreyal Asiria chi', yed' pax d'a yol sc'ab' juntzan̈xo chon̈ab'. Junc'olal ix laj aj eb' yed' juntzan̈xo chon̈ab' ay d'a slac'anil chi'.  
\v 23 Yuj chi', tzijtum eb' ix yic'cot yofrenda d'a Jerusalén, ix yac'an eb' d'a Jehová, ix yac'anpax silab' eb' te caro stojol d'a vin̈aj Ezequías chi'. A d'a jun tiempoal chi' nivan ix aj yelc'och vin̈ d'a juntzan̈xo chon̈ab'.   
\s1 Ix penaayax vin̈aj Ezequías  
\r (2R 20.1-11; Is 38.1-22)  
\p
\v 24 A d'a jun tiempoal chi', te ov yac'an syaelal vin̈aj Ezequías chi', ijan ix cham vin̈. Yuj chi' ix lesalvi vin̈ d'a Jehová. Ix tac'vi Jehová chi', ix sch'oxan jun yechel d'a vin̈ te satub'tac yilji, yic sch'oxani to ol b'oxoc sc'ool vin̈.  
\v 25 Vach'chom jantac vach'il ix scha vin̈aj Ezequías chi', palta maj yac' yuj diosal vin̈ d'a Jehová, to ix yic'chaan̈ sb'a vin̈. Yuj chi' ix cot yoval sc'ol Jehová d'a vin̈ yed' d'a Judá yed' d'a Jerusalén.   
\p
\v 26 Yuj chi' ix yic'xiem sb'a vin̈ yed' eb' cajan d'a Jerusalén chi' d'a yichan̈ Dios. Yuj chi' majxo yac'cot yoval sc'ol Jehová chi' d'a yib'an̈ eb' yacb'an pitzanto vin̈.   
\s1 Ix ic'jixichaan̈ vin̈aj Ezequías  
\p
\v 27 A vin̈aj Ezequías chi', ix te aj sb'eyumal vin̈, nivan ix aj yelc'och vin̈. Te nivan q'uen plata, q'uen oro, q'uen q'ueen te vach' yilji, perfume, maclab' jul-lab' yed' pax masanil tas to ay stojol ix smolb'ej vin̈.  
\v 28 Ix schecanpax vin̈ b'ojoc spatil b'aj sic'chaj ixim trigo, vino yed' aceite. Ix b'ochaj pax smacte' noc' vacax, noc' calnel yed' noc' chiva.  
\v 29 Ix schecanpax vin̈ b'ojoc juntzan̈ chon̈ab', yujto man̈ jantacoc noc' svacax vin̈ yed' noc' scalnel. Te nivan sb'eyumal vin̈ ix yac' Dios.   
\p
\v 30 Aton vin̈ ix checan macchaj sjaj a' Gihón d'a yib'an̈, yic vach' axo d'a yalan̈ luum sb'ey a'. A d'a stojolal b'aj tz'em c'u d'a schon̈ab' vin̈aj David, ata' ix c'och a'. Masanil tas ix sc'ulej vin̈, vach'n̈ej ix elc'ochi.   
\s1 Ix chaji eb' aj Babilonia yuj vin̈aj Ezequías  
\r (2R 20.12-19; Is 39.1-8)  
\p
\v 31 A eb' vin̈ yajal d'a Babilonia, ix scheccot eb' vin̈ schecab' eb' vin̈ yic tzul sc'anb'an eb' vin̈ yuj jun tas satub'tac ix uji d'a Judá. Ix actajcan vin̈aj Ezequías chi' yuj Dios sch'ocoj yic tz'ac'ji proval vin̈ yuuj, yic syila' tas yaj spensar vin̈.   
\s1 A schamel vin̈aj Ezequías  
\r (2R 20.20-21)  
\p
\v 32 A jantacto yab'ixal vin̈aj Ezequías yed' tastac ix sc'ulej vin̈ yed' b'aj ix sc'anab'ajej Dios vin̈, aycan b'aj tz'ib'ab'ilcan tas yilnac vin̈aj Isaías yuninal vin̈aj Amoz yed' d'a yumal yab'ixal eb' vin̈ sreyal Judá yed' Israel.  
\v 33 Axo yic ix cham vin̈, ix mucji vin̈ d'a yib'an̈q'ue b'aj mucb'il eb' yin̈tilal vin̈aj David. Masanil eb' aj Judá yed' eb' cajan d'a Jerusalén, ix sch'oxel eb' to nivan yelc'och vin̈ ayic ix smucan vin̈ chi eb', axo vin̈aj Manasés yuninal vin̈ ix ochcan reyal sq'uexuloc.   
\c 33  
\s1 Ochnac vin̈aj Manasés reyal  
\r (2R 21.1-18)  
\p
\v 1 A vin̈aj Manasés chi', lajchave' ab'il sq'uinal vin̈ ayic ix och vin̈ reyal. 55 ab'il ix yac' reyal vin̈ d'a Jerusalén.  
\v 2 Te chuc tas ix sc'ulej vin̈ d'a yichan̈ Jehová, yujto a juntzan̈ tastac yajb'entac sb'eyb'alej juntzan̈ chon̈ab' yic'naquel Jehová d'a yichan̈ eb' israel d'a sat sluum tic, a chi' ix sb'eyb'alej vin̈.  
\v 3 Ix schec vin̈ b'ochajxiq'ue juntzan̈ lugar yic ejmelal b'ajtac chaan̈, aton juntzan̈ yic'naquel vin̈ smam vin̈. Ix schecan vin̈ b'ochajxiq'ue altar yic comon dios Baal yed' yechel comon dios Asera. Ix yalan sb'a vin̈ d'a masanil tas syac' sc'ac'al d'a satchaan̈, ix yac'anpaxem sb'a vin̈ d'ay.  
\v 4 Ix schecan vin̈ b'ochajq'ue juntzan̈ altar d'a stemplo Jehová d'a Jerusalén, aton jun templo chi' b'aj yalnac Jehová to ol b'inajn̈ej sb'i d'a masanil tiempo.  
\v 5 Ix schecanpax vin̈ b'ochajq'ue juntzan̈xo altar d'a chab'xo yamaq'uil stemplo Jehová chi', yic syal sb'a vin̈ d'a masanil tas syac' sc'ac'al d'a satchaan̈.   
\p
\v 6 Ix sn̈usantz'a eb' yuninal vin̈ silab'il d'a sch'olanil yic Ben-hinom. Ix sc'anb'an sb'a vin̈ d'a eb' ajb'aal, d'a eb' ajchum, d'a eb' naumel lolonel. Ix scuchb'an eb' anima vin̈ yic sc'uman spixan chamnac. Te chuc tas ix sc'ulej vin̈, yuj chi' ix stzuntzejcot yoval sc'ol Jehová vin̈ d'a yib'an̈.  
\v 7 Ix schecan vin̈ ac'chajoch yechel comon dios d'a yol scajnub' Jehová Dios. Aton yuj jun cajnub' chi' yalnac Jehová d'a vin̈aj David yed' d'a vin̈aj Salomón icha tic: A jun pat d'a Jerusalén tic, ix in sic'canel d'a yol smacb'en eb' yin̈tilal Israel, in cajnub' tz'ajcan d'a juneln̈ej.  
\v 8 Man̈xo ol ex viq'uel a ex israel ex tic d'a jun lum luum vac'nac d'a eb' e mam eyicham, tato tze c'anab'ajej masanil in c'ayb'ub'al, in checnab'il yed' in cachnab'il in chec yac'naccan vin̈aj Moisés d'ayex, xchi Jehová.   
\p
\v 9 Palta axo vin̈aj Manasés chi' ix cuchb'an val eb' aj Jerusalén d'a chucal yed' juntzan̈xo eb' ay d'a yol yic Judá chi'. Yelxo val te chuc ix aj sb'eyb'al eb' d'a yichan̈ schuc b'eyb'al juntzan̈ chon̈ab' satb'ilel yuj Jehová d'a yichan̈ eb' smam yicham eb' d'a peca'.  
\v 10 Ix cachji vin̈aj Manasés yed' masanil eb' anima chi' yuj Jehová, palta maj sc'anab'ajej eb'.  
\v 11 Yuj chi' a Jehová ix ac'ancot eb' yajalil eb' soldado vin̈ sreyal Asiria d'a eb', ix yamchaj vin̈aj Manasés chi' yuj eb'. Ix yac'anoch gancho eb' d'a sn̈i' vin̈, ix tzec'chaj vin̈ d'a q'uen cadena nab'a bronce, ix yic'anb'at vin̈ eb' d'a Babilonia.   
\p
\v 12 Ayic ix yab'an val syail vin̈ chi', ix lesalvi vin̈ d'a Jehová Dios. Yelc'olal val ix yiq'uem sb'a vin̈ d'a yichan̈ sDiosal smam yicham.  
\v 13 Ayic ix lesalvi vin̈ chi', ix yab'an Dios tas ix sc'an vin̈ chi', yuj chi' ix meltzajxi vin̈ yuj Jehová d'a Jerusalén chi' yic tz'ochxi vin̈ d'a yopisio. Icha chi' ix aj snachajel yuj vin̈ to an̈ej Jehová Dios toni.   
\p
\v 14 Ix lajvi chi', ix schecan vin̈ b'ochajxiq'ue smuroal schon̈ab' vin̈aj David d'a stojolal b'aj tz'em c'u d'a a' Gihón d'a pan̈an b'aj ay sjaj a a' chi', masanto sc'och d'a spuertail yic noc' chay. Ix vach' b'oji pax b'aj scumlaj muro chi'. Chaan̈ ix ajq'ue muro chi'. Ix yac'anpaxoch eb' yajalil eb' soldado vin̈ d'a masanil chon̈ab' ayoch smuroal d'a yol yic Judá chi'.  
\v 15 Ix schecan vin̈ ic'chajel sdiosal eb' ch'oc chon̈ab'il yed' juntzan̈ yechel ix yac'och vin̈ d'a yol scajnub' Jehová yed' juntzan̈ altar ix schec vin̈ b'ojoc d'a jun tzalan yic templo chi' yed' juntzan̈xo d'a Jerusalén chi'. A juntzan̈ chi' ix schec vin̈ julchajcanel d'a stitaquel chon̈ab' chi'.  
\v 16 Ix lajvi chi' ix schecan vin̈ vach' b'ochajxi altar d'a Jehová, ix yac'an silab' vin̈ yic sch'oxan sjunc'olal yed' Dios yed' silab' yic ac'oj yuj diosal. Ix yalan vin̈ d'a masanil eb' aj Judá to tz'och eb' ejmelal d'a Jehová Dios.  
\v 17 Palta a eb' anima chi', an̈eja' ix yac'n̈ej silab' eb' d'a juntzan̈ lugar yic ejmelal b'ajtac chaan̈, vach'chom a d'a Jehová sDiosal eb' syac' yalani.   
\p
\v 18 A jantacto yab'ixal vin̈aj Manasés chi' yed' slesal vin̈ d'a Dios yed' tas ix schec Jehová yal eb' schecab', aycan b'aj tz'ib'ab'ilcan yab'ixal eb' vin̈ sreyal Israel.  
\v 19 Tz'ib'ab'il pax slesal vin̈ yed' tas ix aj spacan Dios. An̈ejtona' pax tas ix aj yoch spitalil vin̈ yed' yic ejmelal ix sb'oq'ue vin̈ b'ajtac chaan̈ yed' b'ajtac ix b'ochaj yechel Asera yed' juntzan̈xo yechel comon dios ayic manto sna sb'a vin̈ d'a yichan̈ Jehová, aycan d'a yumal ix stz'ib'ejcan eb' schecab' Dios.  
\v 20 Ayic ix cham vin̈, ix mucji vin̈ b'aj ay juntzan̈ tas avab'il d'a spalacio. Axo vin̈aj Amón yuninal vin̈ ix ochcan reyal sq'uexuloc.   
\s1 Ochnac vin̈aj Amón reyal  
\r (2R 21.19-26)  
\p
\v 21 A vin̈aj Amón chi', 22 ab'il sq'uinal vin̈ ayic ix schaanel yich vin̈ yac'an reyal, chab' ab'il ix yac' reyal vin̈ d'a Jerusalén.  
\v 22 Ix stzuntzejcot yoval sc'ol Jehová vin̈ d'a yib'an̈ icha ix sc'ulej vin̈ smam vin̈. Ix sn̈us silab' vin̈ d'a juntzan̈ comon dios b'ob'ilcan yuj vin̈ smam vin̈ chi', ix ochpax vin̈ ejmelal d'ay.  
\v 23 Maj yiq'uemlaj sb'a vin̈ d'a Jehová icha sc'ulejnac vin̈ smam vin̈ chi', palta a val chucal ix ste c'ulej vin̈.   
\p
\v 24 A eb' vin̈ ayoch yajalil yed' vin̈, a eb' vin̈ ix milancham vin̈ d'a spalacio.  
\v 25 Axo eb' anima d'a yol chon̈ab' chi' ix milanpaxcham eb' vin̈ ix milancham vin̈. Axo vin̈aj Josías yuninal vin̈ ix yac'canoch eb' reyal sq'uexuloc vin̈.   
\c 34  
\s1 Ochnac vin̈aj Josías reyal  
\r (2R 22.1-2)  
\p
\v 1 A vin̈aj Josías chi', vajxaque' ab'il sq'uinal vin̈ ayic ix schaanel yich vin̈ yac'an reyal. 31 ab'il ix yac' reyal vin̈ d'a Jerusalén.  
\v 2 A tas ix sc'ulej vin̈ te vach' d'a yichan̈ Jehová, tz'acan ix sb'eyb'alej vin̈ icha sb'eyb'alejnac vin̈aj David smam yicham vin̈.   
\s1 A tas ix sc'ulej vin̈aj Josías  
\p
\v 3 Ayic 16 ab'ilxo sq'uinal vin̈aj Josías chi', ayic quelem unin val vin̈, ix yac'an val och vin̈ d'a sc'ool sc'anab'ajan Jehová sDiosal vin̈aj David smam yicham vin̈. Axo yic 20 ab'il vin̈, ix syamanoch vin̈ yic'anel tas man̈ vach'oc d'a Judá yed' d'a Jerusalén chi'. Ix schecan vin̈ satjiel masanil juntzan̈ b'aj tz'och ejmelal b'ajtac chaan̈, yechel comon dios Asera yed' juntzan̈xo yechel comon dios tzeyb'il yed' masanil yechel b'ob'il d'a q'uen q'ueen.  
\v 4 A val d'a yichan̈ vin̈ ix mac'jipoj juntzan̈ altar yic masanil yechel Baal. Ix schecanpax vin̈ mac'jipoj altar b'aj sn̈uschajtz'a incienso b'ajtac chaan̈. Ix schecanpax vin̈ mac'jipoj yechel comon dios Asera yed' masanil juntzan̈xo yechel comon dios. Choc' ix ajcan smasanil. Ix lajvi chi' ix stzicanb'at vin̈ d'a yib'an̈ b'ajtac mucan eb' ix ac'an silab' d'a juntzan̈ yechel chi'.  
\v 5 Ix schecanpax vin̈ n̈usjoctz'a sb'aquil eb' sacerdote d'a juntzan̈ comon dios chi' d'a yib'an̈ juntzan̈ altar chi'. Ichaton chi' ix aj sacb'itan Judá yed' Jerusalén chi' vin̈.  
\v 6 Icha pax chi' ix sc'ulej vin̈ d'a juntzan̈ chon̈ab' mac'b'ilem lan̈naj d'a yol yic Manasés, d'a yol yic Efraín yed' d'a yol yic Simeón, masanto ix c'och d'a yol yic Neftalí.  
\v 7 Ayic ix lajvi smac'jicanpoj masanil juntzan̈ altar, juntzan̈ yechel comon dios Asera yed' juntzan̈xo yechel comon dios, choc' ix ajcani, ix mac'jipaxcanpoj masanil altar b'aj stz'a incienso d'a masanil yol yic Israel chi'. Ichato chi' ix meltzajxi vin̈ d'a Jerusalén.   
\s1 Ilchajnac yumal ley  
\r (2R 22.3—23.3)  
\p
\v 8 Ayic 26 ab'ilxo sq'uinal vin̈aj Josías chi', ayic toxo ix sacb'itej masanil jun nación chi' vin̈ yed' scajnub' Jehová Dios, ix schecan vin̈ vach' b'ochaj scajnub' Dios chi'. Ix ochcan jun munlajel chi' d'a yib'an̈ vin̈aj Safán yuninal vin̈aj Azalías yed' vin̈aj Amasías yajal d'a chon̈ab' Jerusalén yed' vin̈ tz'ib'um, aton vin̈aj Joa yuninal vin̈aj Joacaz.  
\v 9 Ix lajvi chi' ix b'at eb' vin̈ tic yil vin̈aj Hilcías sat sacerdote. Ix b'at yac'an q'uen tumin eb' vin̈ d'a vin̈, aton q'uen ix scha eb' vin̈ levita stan̈van spuertail stemplo Dios d'a eb' yin̈tilal Manasés yed' eb' yin̈tilal Efraín, aton masanil eb' cannac d'a yol yic Israel. Ay pax q'uen ix yac' eb' yin̈tilal Judá, eb' yin̈tilal Benjamín yed' eb' cajan d'a Jerusalén chi'.  
\v 10 Ix lajvi chi' ix yac'ancan q'uen tumin chi' eb' vin̈ d'a eb' vin̈ ayoch yilan munlajel d'a stemplo Jehová chi', axo eb' vin̈ stupan eb' vin̈ smunlaj d'a templo chi'.  
\v 11 Ix yac'anpax q'uen tumin chi' eb' vin̈ d'a eb' vin̈ n̈icum te' yed' d'a eb' vin̈ scuchb'an munlajel chi', yic smanchaj q'uen q'ueen tzeyb'il yed' pax masanil te te' tz'och syamnub'aloc yed' pax spatzab'il juntzan̈ pat emnaccan lan̈naj yuj eb' vin̈ sreyal Judá.   
\p
\v 12-13 A juntzan̈ eb' vin̈ vinac chi', te vach' ix yutej eb' vin̈ yilan munlajel chi'. A eb' vin̈ scuchb'an munlajel chi', a eb' vin̈ levita, aton sb'i eb' vin̈ tic: Vin̈aj Jahat yed' vin̈aj Abdías yin̈tilal vin̈aj Merari, vin̈aj Zacarías, vin̈aj Mesulam yin̈tilal vin̈aj Coat. A eb' vin̈ tic yajal yaj eb' vin̈. Ay juntzan̈xo eb' vin̈ levita cuchb'um d'a b'it yed' pax d'a yamc'ab' yic b'it chi', a eb' vin̈ tz'ilan eb' cuchum icatz, ay pax eb' vin̈ tz'ilan eb' smunlaji. Ay pax eb' vin̈ tz'ib'um, ay pax eb' vin̈ stan̈van spuertail scajnub' Dios chi'.   
\p
\v 14 Ayic van yic'chajelta q'uen tumin ix b'at ac'chajcan d'a scajnub' Jehová chi', axo vin̈aj sacerdote Hilcías ix ilanelta yumal b'aj aycan sley Jehová yuj vin̈aj Moisés.  
\v 15 Ix yalan vin̈ d'a vin̈aj Safán vin̈ tz'ib'um to ix ilchaj yumal ley d'a scajnub' Jehová. Ix yac'ancan vin̈ d'a vin̈aj Safán chi'.  
\v 16 Axo vin̈aj Safán chi' ix ic'anb'at d'a vin̈ rey chi', ix yalan vin̈ icha tic:  
\p —Mamin rey, a on̈ a checab' on̈ tic van co b'oan masanil munlajel aycan och d'a quib'an̈.  
\v 17 Ix molb'aj q'uen tumin ix ul ac'chajcan d'a scajnub' Jehová, ix ac'chaj q'uen d'a eb' vin̈ tz'ilan munlajel chi' yed' pax d'a eb' vin̈ smunlaji, xchi vin̈.   
\p
\v 18 Ix yalanpax vin̈ d'a vin̈ rey chi' icha tic: A vin̈aj Hilcías ix yac' jun uum vin̈ d'ayin, xchi vin̈. Ix lajvi chi' ix yavtan jun uum chi' vin̈ d'a yichan̈ vin̈ rey chi'.  
\v 19 A val yic ix yab'an vin̈ rey tas syal jun uum chi', ix sn̈ic'chitanb'at spichul vin̈.  
\v 20 Ix yavtancot vin̈aj Hilcías vin̈, vin̈aj Ahicam yuninal vin̈aj Safán, vin̈aj Abdón yuninal vin̈aj Micaía, vin̈aj Safán vin̈ tz'ib'um yed' vin̈aj Asaías ay yopisio scolvaj yed' vin̈. Ix yalan vin̈ d'a eb' vin̈ icha tic:   
\p
\v 21 —Ixiquec, b'at c'anb'ejec d'a Jehová vuuj, yuj pax masanil anima cannac d'a Israel tic yed' d'a Judá yuj tas syal jun uum ix ilchaj tic. Tecan aycot yoval sc'ol Jehová d'a quib'an̈ ticnaic, yujto a eb' co mam quicham maj sc'anab'ajej eb' tas syal Jehová, maj sb'eyb'alej pax eb' tastac aycan d'a jun uum tic, xchi vin̈ rey chi'.   
\p
\v 22 Yuj chi' ix b'at vin̈aj Hilcías yed' juntzan̈xo eb' vin̈ ix checjib'at yuj vin̈ rey chi', ix b'at eb' vin̈ yil ix Hulda ix schecab' Dios, ix yetb'eyum vin̈aj Salum yuninal vin̈aj Ticva, yixchiquin vin̈aj Harhas. A vin̈aj Salum chi' sic'an masanil pichul d'a scajnub' Dios. Cajan ix Hulda chi' d'a jun scha macan̈il chon̈ab' d'a Jerusalén. Ayic ix yalan eb' vin̈ d'a ix,  
\v 23 ix tac'vi ix d'a eb' vin̈ icha tic:  
\p —A Jehová co Diosal tz'alan icha tic: Alec d'a vin̈ ix ex checancot e c'anb'ej chi' d'ayin  
\v 24 to a in Jehová in tic svala': Ol vac'cot junoc yaelal d'a yib'an̈ jun chon̈ab' tic yed' d'a yib'an̈ masanil anima cajan d'ay, icha val yaj stz'ib'chajcan d'a jun uum ix avtaj d'a ichan̈ chi'.  
\v 25 Yujto ix in eyactejcani, axo d'a juntzan̈ comon dios tze n̈us incienso. Tze tzuntzancot yoval in c'ol yuj masanil tas ix e c'ulej chi'. Yuj chi' toxo ix cot yoval in c'ool d'a yib'an̈ jun chon̈ab' tic, maxtzac tuplaj.  
\v 26 Yuj chi' alec d'a vin̈ sreyal Judá, vin̈ ix ex checancot ul e c'anb'ej d'ayin Jehová sDiosal in Israel tic to a in sval icha tic: Yujto ix a cha ab' tas syal jun uum chi',  
\v 27 ix ac'an val och d'a a c'ool, ix ac'anoch a b'a d'a yol in c'ab' ayic ix ab'ani to ay yoval in c'ol d'a yib'an̈ jun chon̈ab' tic yed' d'a yib'an̈ eb' cajan d'ay, yujto ix iq'uem a b'a d'a vichan̈, ix a n̈ic'chitanb'at a pichul, ix ach oq'ui, an̈ejtona' in ix vab' pax tas ix ala'. Yuj chi' a in val Jehová in sval d'ayach:  
\v 28 A in ol vaq'uelc'ochi to junc'olal ol ach chamoc, ol ach mucchaj b'aj mucan eb' a mam icham. Ichato chi' ol javoc juntzan̈ yaelal ol vac'cot d'a yib'an̈ jun chon̈ab' tic yed' d'a yib'an̈ masanil eb' cajan d'ay, xchi Jehová, xchi ix Hulda chi'.  
\p Yuj chi' ix meltzaj eb' vin̈ schecab' vin̈ rey chi', ix ul yalan spac tas ix b'at sc'anb'ej eb' vin̈ chi'.  
\v 29 Ix lajvi chi' ix schecan vin̈ rey chi' avtajcot masanil eb' vin̈ yichamtac vinaquil Judá yed' eb' yic Jerusalén chi' to smolb'ej sb'a eb' vin̈ smasanil.  
\v 30 Ix lajvi chi', ix q'ue vin̈ rey chi' d'a scajnub' Jehová yed' masanil eb' ix smolb'ej sb'a chi' yed' pax eb' vin̈ sacerdote, eb' vin̈ levita yed' masanil anima ay d'a yol smacb'en chi' yed' pax masanil eb' unin yed' masanil eb' ichamtac anima. Ata' ix schec vin̈ rey chi' avtaj jun uum chi' yab' masanil anima chi', aton tastac aycan d'a yumal strato Jehová ix ilchajelta yuj eb' d'a yol templo chi'.  
\v 31 Ix och lin̈an vin̈ rey chi' d'a stz'ey jun nivan oy. Ata' ix yac' sti' vin̈ d'a yichan̈ Jehová to d'a val smasanil sc'ool vin̈ ol sc'anab'ajej sb'eyb'alan masanil checnab'il yed' c'ayb'ub'al chi', icha val yaj stz'ib'chajcan d'a yumal strato Jehová chi'.  
\v 32 Ix lajvi chi' ix yalan vin̈ d'a masanil anima molanec' chi', eb' aj Jerusalén yed' eb' yic Benjamín to syac' sti' eb' sc'anab'ajani. Masanil eb' cajan d'a Jerusalén chi', ix sc'anab'ajej eb' icha val yajcan d'a yumal strato sDiosal eb' yed' eb' smam yicham.  
\v 33 Ix schecan vin̈aj Josías chi' ic'joquel masanil yechel yajb'entac ay d'a yol smacb'en Israel chi'. Ix yalan vin̈ to tz'och masanil eb' ayec' d'a Israel chi' ejmelal d'a Jehová Dios. Yacb'an pitzanto vin̈, maj yiq'uel sb'a eb' d'a Jehová sDiosal eb' smam yicham eb'.   
\c 35  
\s1 Ix och q'uin̈ yuj vin̈aj Josías  
\r (2R 23.21-33)  
\p
\v 1 Ix och q'uin̈ yuj vin̈aj Josías chi' yic syic'anchaan̈ Jehová vin̈ d'a Jerusalén chi', aton yic snaancot eb' ayic yelnaccot eb' smam yicham eb' d'a Egipto. Ayic 14 yoch b'ab'el uj ix smilcham noc' calnel eb' silab'il yuj q'uin̈ chi'.  
\v 2 Ix yac'anoch eb' vin̈ sacerdote vin̈ d'a yopisio, ix iptzitaj eb' vin̈ yuj vin̈ yic syilan yopisio eb' vin̈ chi' d'a scajnub' Jehová.  
\v 3 Ix schecan vin̈ smolb'ej sb'a eb' vin̈ levita tz'ac'an servil Jehová, aton eb' vin̈ sc'ayb'an eb' yetisraelal. Ix yalan vin̈ d'a eb' vin̈ icha tic: Naeccoti to a te' scaxail strato Jehová, aycan te' d'a yol scajnub' Jehová sb'onac vin̈aj Salomón yuninal vin̈aj David sreyal Israel. Yuj chi' a ex tic maxtzac e b'achlaj b'eyec' te' d'a sjolom e jen̈jab'. A ticnaic aq'uec servil Jehová co Diosal yed' pax eb' quetisraelal schon̈ab' co Diosal chi'.  
\v 4 B'oecoch e b'a d'a stzolal, icha syal stzolal smacan̈il eb' e mam eyicham, icha yaj stz'ib'chajcan yuj vin̈aj David yed' vin̈aj Salomón chi'.  
\v 5 Tzex can nan̈aloc ex levita ex tic d'a scajnub' Jehová chi', icha syal smacan̈il eyaji, yic vach' tzex colvaj d'a junjun macan̈ eb' quetisraelal sc'ab'yoc sb'a,  
\v 6 yic tze milancham noc' quelemtac calnel silab'il yic q'uin̈ tic. Yuj chi' sacb'itejec e b'a icha yalan ley yed' pax tas yovalil sacb'itaji, yic vach' syal sc'anab'ajan eb' quetisraelal tic masanil tas yalnaccan vin̈aj Moisés yuj Jehová, xchi vin̈ rey chi'.   
\p
\v 7 Ix lajvi chi', axo d'a scal noc' smolb'etzal noc' vin̈aj Josías chi' ix yiq'uelta juntzan̈ noc' ix yac' vin̈ d'a eb' anima molanec' chi', yic vach' ay noc' syal yac'an eb' silab'il d'a q'uin̈ chi'. Aton sb'isul noc' tic: 30 mil noc' calnel yed' noc' chiva yed' 3 mil noc' quelemtac vacax.  
\v 8 An̈ejtona' eb' vin̈ ayoch yajalil yed' vin̈ rey chi', ix el val d'a sc'ool eb' vin̈ yac'an silab' d'a eb' chon̈ab' chi', d'a eb' vin̈ sacerdote yed' d'a eb' vin̈ levita. Axo pax vin̈aj Hilcías, vin̈aj Zacarías yed' vin̈aj Jehiel, aton eb' vin̈ tz'ilan scajnub' Jehová, 2 mil 600 noc' calnel yed' 300 noc' quelemtac vacax ix yac' eb' vin̈ yic tz'och q'uin̈ chi'.  
\v 9 A vin̈aj Conanías yed' eb' vin̈ yuc'tac, aton vin̈aj Semaías, vin̈aj Natanael, vin̈aj Hasabías, vin̈aj Jeiel yed' vin̈aj Josabad, aton eb' vin̈ yajalil eb' vin̈ levita, 5 mil noc' calnel yed' noc' chiva ix yac' eb' vin̈ yic tz'och q'uin̈ chi'. Ix yac'anpax 500 noc' quelemtac vacax eb' vin̈ yic syac' noc' eb' vin̈ levita silab'il.   
\p
\v 10 Ayic vach'xo yaj masanil yic tz'och q'uin̈ chi', ix sb'oanoch sb'a eb' vin̈ sacerdote d'a stzolal yed' pax eb' vin̈ levita, icha ix aj yalan vin̈ rey.  
\v 11 Ix smilancham noc' noc' chi' eb' vin̈ silab'il yic q'uin̈ chi'. Ix yac'an schiq'uil noc' eb' vin̈ levita chi' d'a eb' vin̈ sacerdote. Axo eb' vin̈ ix tzicanoch schiq'uil noc' chi' d'a altar. Ix lajvi chi' ix spatz'anel noc' eb' vin̈ levita chi'.  
\v 12 Ix spojanec' xepual noc' silab' sn̈usjitz'a smasanil eb' vin̈ sacerdote chi', ix yac'an eb' vin̈ d'a junjun macan̈ eb' ayto yuj sb'a, yic syac'an eb' d'a Jehová, icha yaj stz'ib'chajcan d'a yumal yuj vin̈aj Moisés. An̈eja' icha chi' ix yutej pax noc' vacax eb' vin̈.  
\v 13 Ix sb'olan noc' silab' yic q'uin̈ chi' eb' vin̈, icha val yaj stz'ib'chajcani. Axo juntzan̈xo noc' silab' chi', ix stz'an̈ noc' eb' vin̈ d'a yol chen yed' d'a yoltac xalten. Elan̈chamel ix spuquec' noc' eb' vin̈ d'a eb' anima.  
\v 14 Ix lajvi chi', ix sb'oan yic eb' vin̈ levita chi' yed' pax tas yic eb' vin̈ sacerdote, yujto a eb' vin̈ sacerdote yin̈tilal Aarón te ay tas sc'ulej eb' vin̈ sq'ue ac'val yic sn̈usan noc' silab' eb' vin̈ stz'a smasanil yed' pax xepual noc'. Yuj chi' munil ix sb'o yic eb' vin̈ levita chi', ix sb'oanpax yic eb' vin̈ sacerdote chi' eb' vin̈.   
\p
\v 15 Axo pax eb' vin̈ sb'itani, aton eb' vin̈ yin̈tilal vin̈aj Asaf, ayoch eb' vin̈ d'a yopisio chi', icha yajcan yuj vin̈aj rey David, vin̈aj Asaf, vin̈aj Hemán yed' vin̈aj Jedutún, schecab' eb' tic vin̈aj rey David chi'. Axo eb' vin̈ stan̈van puerta, aypaxoch eb' vin̈ yilan yopisio chi'. Malaj junoc eb' vin̈ syactejcan yilan yopisio, yujto a eb' vin̈ yetlevitail eb' vin̈ sb'oan noc' silab' eb' vin̈.   
\p
\v 16 Icha chi' ix aj yac'ji servil Jehová d'a sc'ual q'uin̈ chi', yic tz'ac'jipax silab' d'ay d'a altar, aton silab' sn̈usjitz'a smasanil, icha ix aj yalan vin̈aj rey Josías chi'.  
\v 17 Masanil eb' israel van sb'oan q'uin̈ chi', uque' c'ual pax ix sva ixim pan eb' malaj yich.  
\v 18 Malaj b'aj ix och junoc q'uin̈ icha jun chi' yictax d'a stiempoal vin̈aj Samuel schecab' Dios. Malaj val junocxo sreyal Israel ix ac'anoch jun q'uin̈ chi' icha ix aj yoch yuj vin̈aj rey Josías yed' eb' vin̈ sacerdote, eb' vin̈ levita yed' masanil eb' aj Judá yed' eb' aj Israel ayec' chi' yed' pax eb' cajan d'a Jerusalén chi'.  
\v 19 Ayic 18 ab'ilxo yoch vin̈aj Josías chi' reyal ix och jun q'uin̈ chi'.   
\s1 A schamel vin̈aj rey Josías  
\r (2R 23.28-30)  
\p
\v 20 Ayic toxo ix laj uji juntzan̈ chi', ayic toxo ix b'ochajxi scajnub' Jehová yuj vin̈aj rey Josías chi', axo vin̈aj Necao sreyal Egipto, van sb'at vin̈ d'a a' Éufrates yic syac' oval vin̈ yed' chon̈ab' Carquemis. Axo vin̈aj rey Josías chi' ix b'at smac sat vin̈.  
\v 21 A vin̈aj Necao chi', ix scheccot eb' schecab' vin̈ yic tzul alchaj d'a vin̈aj Josías chi' icha tic: Ach sreyal Judá, man̈ ac' oval ved'oc, yujto man̈oc ed'oc tzin javi vac' oval, palta a yed' junxo nación aytaxon voval yed'oc, yujto a Dios ix alan d'ayin to tzin pil vip vac'an oval tic. Actej a telan a b'a yed' Dios yic vach' max ach satel yuuj, yujto a' ayoch ved'oc, xchicot vin̈.   
\p
\v 22 Palta axo vin̈aj Josías chi' maj meltzajlaj vin̈, to ix sq'uexel sb'a vin̈ yic syac'an oval vin̈. Maj schalaj yab' vin̈ tas ix yal vin̈aj Necao chi', vach'chom a Dios ix alani. Yuj chi' ix yac' oval vin̈ yed' vin̈aj Necao chi' d'a jun pan̈an yic Meguido.  
\v 23 A eb' sjulvajum vin̈aj Necao chi', ix sjulb'at sjul-lab' eb' d'a vin̈aj Josías chi'. Ix yamchaj vin̈ sjulan eb', yuj chi' ix yal vin̈ d'a eb' ed'jinac scarruaje: Iq'uec in el d'a tic, yujto te nivan ix in aj in lajvi, xchi vin̈.  
\v 24 Ix yic'anelta vin̈ eb', ix yac'anoch vin̈ eb' d'a yol junxo schab'il carruaje, ix yic'ancot vin̈ eb' d'a Jerusalén, ata' ix cham vin̈. Ix smucan vin̈ eb' b'aj mucb'il eb' smam yicham. Masanil eb' aj Judá yed' eb' aj Jerusalén ix oc' eb' yuj vin̈.  
\v 25 Axo vin̈aj Jeremías ix b'oan jun sb'ital yic snachajcot schamel vin̈. Ix cann̈ej jun b'it chi', masanil eb' vin̈ vinac yed' eb' ix ix sb'itani, ayic sb'itan jun b'it chi' eb' yuj schamel junoc anima, snacot vin̈aj Josías chi' eb'. A jun b'it chi' ix ochcan d'a stzolal sb'itan eb' israel yuj junoc chamel, aycan d'a yumal sb'ital cusc'olal.   
\p
\v 26 A jantacto yab'ixal vin̈aj Josías chi' yed' tastac ix sc'ulej vin̈, te vach' icha yaj stz'ib'chajcan d'a yumal sley Jehová  
\v 27 yed' masanil tastac ix sc'ulej vin̈ ayic ix el yich yed' slajvub', aycan b'aj tz'ib'ab'ilcan yab'ixal eb' vin̈ sreyal Israel yed' Judá.   
\c 36  
\s1 Ochnac vin̈aj Joacaz reyal  
\r (2R 23.31-35)  
\p
\v 1 Ix lajvi chi' axo masanil eb' anima ix ac'anoch vin̈aj Joacaz yuninal vin̈aj Josías chi' reyal d'a Jerusalén sq'uexuloc vin̈ smam chi'.  
\v 2 Ayic ix schaanel yich vin̈ yac'an reyal, 23 ab'il sq'uinal vin̈, oxen̈ej ujal ix yac' reyal vin̈.  
\v 3 A vin̈ sreyal Egipto ix ic'anel vin̈ d'a reyal chi'. Ix yac'anoch q'uen tumin vin̈ sreyal Egipto chi' d'a yib'an̈ eb' aj Judá chi' yic syac'an 75 quintal q'uen plata eb' yed' oxe' arroba q'uen oro.  
\v 4 Axo vin̈aj Eliaquim yuc'tac vin̈aj Joacaz chi' ix ochcan reyal d'a Judá chi' yuj vin̈ sreyal Egipto chi'. Ix q'uexchaj sb'i vin̈aj Eliaquim chi' yuj vin̈, Joacim ix sb'iejcan vin̈, axo vin̈aj Joacaz chi', ix ic'jib'at vin̈ yuj vin̈ sreyal Egipto chi'.   
\s1 Ochnac vin̈aj Joacim reyal  
\r (2R 23.36—24.7)  
\p
\v 5 Ayic ix och vin̈aj Joacim chi' reyal, 25 ab'il sq'uinal vin̈, 11 ab'il ix yac' reyal vin̈ d'a Jerusalén. Palta te chuc tas ix sc'ulej vin̈ d'a yichan̈ Jehová Dios.  
\v 6 Axo vin̈aj Nabucodonosor sreyal Babilonia ix javi yac' oval yed' vin̈, ix tzec'ji vin̈ d'a q'uen cadena, ix ic'jib'at vin̈ d'a Babilonia chi'.  
\v 7 An̈ejtona' ix yic'b'at juntzan̈ yamc'ab' yic scajnub' Jehová vin̈aj Nabucodonosor chi', ix yac'anoch vin̈ d'a yol stemplo sdiosal d'a Babilonia chi'.   
\p
\v 8 A jantacto yab'ixal vin̈aj Joacim chi' yed' tastac te yajb'entac ix sc'ulej vin̈ yed' juntzan̈xo chucal ix sc'ulej vin̈, aycan b'aj tz'ib'ab'ilcan yab'ixal eb' sreyal Israel yed' eb' yic Judá. Axo vin̈aj Joaquín yuninal vin̈ ix ochcan reyal sq'uexuloc.   
\s1 Ic'b'ilb'at vin̈aj Joaquín d'a Babilonia  
\r (2R 24.8-17)  
\p
\v 9 Ayic ix schaanel yich vin̈aj Joaquín yac'an reyal, 18 ab'il sq'uinal vin̈. Oxe' ujal yed' lajun̈exo c'ual ix yac' reyal vin̈ d'a Jerusalén, te chuc tas ix sc'ulej vin̈ d'a yichan̈ Jehová.   
\p
\v 10 A d'a b'ab'el uj yic jun ab'il chi', ix yal vin̈aj Nabucodonosor to tz'ic'jib'at vin̈aj Joaquín chi' d'a Babilonia yed' juntzan̈ yamc'ab' te caro stojol ay d'a scajnub' Jehová. Axo vin̈aj Sedequías ix ac'jioch reyal d'a Judá yed' d'a Jerusalén sq'uexuloc vin̈aj Joaquín chi'. A vin̈aj Sedequías chi', sc'ab' yoc sb'a vin̈ yed' vin̈aj Joaquín chi'.   
\s1 Ochnac vin̈aj Sedequías reyal  
\p
\v 11 A vin̈aj Sedequías chi', 21 ab'il sq'uinal vin̈ ayic ix schaanel yich vin̈ yac'an reyal, 11 ab'il ix yac' reyal vin̈ d'a Jerusalén.  
\v 12 Te chuc tas ix sc'ulej vin̈ d'a yichan̈ Jehová. Maj sna sb'a sc'ool vin̈ yuj scachnab'il ix schec Jehová yal vin̈ schecab' aj Jeremías.  
\v 13 Ijan ix yiq'uel sb'a vin̈ d'a vin̈aj Nabucodonosor yalani, aton b'aj ix yac' sti' vin̈ d'a yichan̈ Dios to junn̈ej ix yutej spensar vin̈ yed' vin̈. Juneln̈ej ix yac' pitb'oquel spensar vin̈, majxo yal sc'ool vin̈ ix meltzaj d'a Jehová sDiosal Israel.   
\p
\v 14 An̈ejtona' masanil eb' vin̈ yajal d'a Judá chi', eb' vin̈ sacerdote yed' masanil eb' anima, ix te q'ue val chaan̈ eb' sc'ulan chucal te yajb'entac. A val sb'eyb'al juntzan̈xo ch'oc chon̈ab'il ix sb'eyb'alej eb', ix yixtanel scajnub' Jehová eb', aton jun sic'b'ilel yuuj d'a Jerusalén chi'.  
\v 15 A Jehová sDiosal eb' yed' smam yicham eb', ix schecn̈ejcot eb' schecab' yic tzul cachji eb', yujto tz'oc' sc'ol d'a schon̈ab' yed' d'a scajnub' chi'.  
\v 16 Palta ton̈ej ix stzetzej eb' schecab' Dios chi' eb', malaj yelc'och tas ix yal eb' d'a sat eb'. Ix b'uchvaj eb' d'a eb' schecab' Dios chi', masanto ix em val yoval sc'ol Jehová d'a yib'an̈ schon̈ab' chi', majxo yal-laj yoch vaan.   
\s1 Ix mac'jiem lan̈naj scajnub' Jehová  
\r (2R 25.8-21; Jer 39.8-10; 52.12-30)  
\p
\v 17 Ix lajvi chi', ix checjicot vin̈ sreyal eb' aj Babilonia chi' yuj Jehová, ix javi vin̈ yac' oval yed' eb' aj Judá chi'. Ix miljicham eb' quelemtac d'a q'uen espada d'a yamaq'uil scajnub' Dios. Man̈xa jab'oc snivanc'olal eb' d'a eb' quelemtac chi' yed' d'a eb' ix cob'estac, d'a eb' icham anima man̈xa yip. Ix ac'jioch eb' smasanil d'a yol sc'ab' vin̈ rey chi' yuj Jehová.  
\v 18 Masanil yamc'ab' yic scajnub' Dios, nivac yed' cotac, jantacn̈ej tas ay d'a scajnub' chi' yed' masanil sb'eyumal vin̈ rey yed' yic eb' vin̈ ayoch yajalil yed' vin̈ rey chi', pilan ix yic'b'at vin̈aj Nabucodonosor chi' d'a Babilonia.  
\v 19 Ix sn̈usancantz'a scajnub' Dios chi' eb', ix smac'ancanem lan̈naj smuroal Jerusalén chi' eb'. Ix sn̈usantz'a spalacio vin̈ rey eb', ix smac'anpoj masanil tas caro stojol eb'.   
\p
\v 20 Axo eb' maj miljoccham d'a oval chi', ix ic'jib'at eb' d'a Babilonia chi'. Ix ochcan eb' checab'oc d'a vin̈aj rey Nabucodonosor chi' yed' d'a eb' yin̈tilal vin̈, masanto ayic ix ac'ji ganar Babilonia chi' yuj eb' aj Persia.  
\v 21 Icha val chi' ix aj yelc'och tas ix schec Dios yal vin̈aj Jeremías schecab'. Icha chi' ix aj yic'an yip lum luum, yujto 70 ab'il man̈xalaj mach ix munlaj d'a sat luum.   
\s1 A jun checnab'il yac'naquelta vin̈aj Ciro  
\r (Esd 1.1-14)  
\p
\v 22 Ayic b'ab'el ab'il yoch vin̈aj Ciro reyal d'a Persia, ix elc'och slolonel Jehová alb'ilcanel yuj vin̈aj Jeremías schecab'. A Jehová ix ac'an sna vin̈aj rey Ciro chi', yuj chi' ix yaq'uelta jun checnab'il vin̈. Ix schecan vin̈ alchajel d'a masanil yol smacb'en, ix schecanpax vin̈ pucchaj uum, syalan icha tic:  
\v 23 A in Ciro in tic sreyal in Persia, a in sval icha tic: A Jehová sDiosal satchaan̈, a' ix ac'anoch masanil nación d'a sat luum tic d'a yol in c'ab'. A' ix alan d'ayin to tzin b'oq'ue scajnub' d'a Jerusalén d'a yol yic Judá. Yuj chi', yaln̈ej mach ex schon̈ab' ex Jehová, colvajocab' Jehová e Diosal chi' eyed'oc. A ticnaic meltzajan̈ec d'a Jerusalén chi', xchi vin̈.