\id HEB - Garifuna NT -Honduras 2012 (DBL -2013) 
\h HEBREOS 
\toc1 Gárada joun ja Adímurejabalin Hebréo 
\toc2 Hebreos 
\toc3 Heb 
\mt1 GÁRADA JOUN JA ADÍMUREJABALIN HEBRÉO 
\c 1  
\s1 Adímurejaali Búngiu lídaangiñe Liraǘ 
\p  
\v 1 Lídan meja dan le sügǘjalibei, adímurejati meja Búngiu joun binádu wagǘbürigu sarágu weíyaasu lúma lídan sarágu luwúyeri, jádaangiñe profétagu,  
\v 2 guetó, lídoun buri lagúmujoún dan le, adímurejaali woun lídaangiñe Liraǘ. Lídaangiñe Liraǘ le, ladǘgei uboú, áni rúlaali sun cátei lun.  
\v 3 Arúfuda lumúti Liraǘ Búngiu luweírigun Lúguchi luoúgua, ligía méme Búngiubei, ligía ágüdajabalin sun cátei láu lerérun le gabáfubei. Lárigiñe lachíbuni wafígoun, ába lañúurun lueígiñe loúnwenren lála Búngiu, le Súnti Gabáfu, siélu. 
\s1 Weíriguti Liraǘ Búngiu sügǘ jáu ánjeligu 
\p  
\v 4 Ñǘbinjali Liraǘ Búngiu lun weírigubei lan jaweí ánjeligu, resíbijali ában ubáraü íñugutimaati jaweí queísi lalágaante queísi Liraǘ Búngiu.  
\v 5 Maríñagunti Búngiu ni ában weíyaasu lun ni ában ánjeli. 
\q1 Niraǘ amǘrü, 
\q1 rúnaali ubáraü le bun ugúñe, 
\m maríñagun ligía luágu ni ában ánjeli. 
\q1 Áuba Búguchi, 
\q1 amǘrüme nisáani. 
\m  
\v 6 Ánjeinti dán meja le loúnajaabalin Liraǘ le ábanrügüti uboúagun, aríñagati. 
\q1 Judúgua jamá sun náni ánjeligu lun. 
\m  
\v 7 Laríñaga jawágu ánjeligu. 
\q1 Adǘgatina lun ítara jamá náni ánjeligu camá garábali, 
\q1 adǘga áu lun ítara jamá camá wátu geméti, 
\q1 oúnagüleigu jagía ja esériwidubadina. 
\m  
\v 8 Ánjeinti lun Liraǘ aríñagati Búngiu ítara. 
\q1 Búngiu, lúntibei súnwandan bañúurun luágu bála lun barúeijan, 
\q1 láu ában úaraguni bagúmadija. 
\q1  
\v 9 Jínsiñeti le richáguabei bun, iyéreeguti le wuríbabei bun, 
\q1 ligía níchugunbei, áu le Bubúngiute, gíbetima ugúndani bídoun sügǘ jáu bíbirigu. 
\m  
\v 10 Áriñagati gíñe. 
\q1 Amǘrü le Abúremein, lídan lagúmeseja, adǘga bumúti uboú, 
\q1 láu bújabu badǘgei siélu. 
\q1  
\v 11 Lagúmuchuba siélu lúma uboú, ánjein amǘrü, beréderuba lun sun dan. 
\q1 Liábiba siélu lúma uboú lun laweíyadun quei anáanguni, 
\q1  
\v 12 babáruchagubaña quei ában daǘguaü, 
\q1 jasáansirúaba quei anáanguni. 
\q1 Ánjein amǘrü, ában mémebadibu, magúmuchunbei bibágari. 
\m  
\v 13 Maríñagunti Búngiu ni ában weíyaasu lun ni ában ánjeli. 
\q1 Ñurúba lueígiñe noúnwenren darí lun nagáñeiragüdünibu jawágu báganiñu, 
\q1 ru náñame bújaburugun. 
\m  
\v 14 Sun ánjeligu, espíritugu esériwidutiña lun Búngiu jagía, oúnajoútiña lun jíderaguniña ja lúnbaña jerésibiruni asálbaruni lídaangiñe jafígoun. 
\c 2  
\s1 Lúnti woúnigiruni wasálbarun 
\p  
\v 1 Queí ítara líña lubeí luweírigun Liraǘ Búngiu, lúnti lubeí weténiruntima lun ugánu le agáamba wamáalibei luágu, lun madíreirun wamá lueí ǘma.  
\v 2 Chourúati lilúrudun Búngiu lé meja íchugúbei joun gürígia jádaangiñe ánjeligu lídan meja ámu dan, áni ja adǘraagubalin, madǘgün jagía gásu láu, áburujati ligáñi Búngiu jawágun láu iríchaü.  
\v 3 Gúbuméti wafáyeija luágu wafígoun ánjein moúnigirun wamá oúnwenbun asálbaruni le resíbi wamáalibei lúmagiñe Jesucrístu le Wasálbaragüle. Wabúreme Jesucrístu guánarügü adímurejabei luágu asálbaruni le furúmiñe, lárigiñe, ja agáambubalin, ában jásügüragüdüni woun láu ában achoúruruni luágu inárüni lan.  
\v 4 Ñurúgüda láali gíñe Búngiu ugánu ligía woun láu buri seíni lúma sarágu buri miláguru lúma láu Sífiri Sándu le líchugubei woun láu amúñegueinarügü luwúyeri ubáfu queísi labúseeruni. 
\s1 Jesucrístu quei libíriña 
\p  
\v 5 Míchugun lumúti Búngiu uboú líte le uágubei wadímureja lábun jagúmadijan ánjeligu,  
\v 6 lubáragiñe líra, laríñajare tídan Lerérun. 
\q1 Búngiu, ¿cáteiñeinsan wügǘri lun barítaguba lan luágu? 
\q1 ¿Cáteiñein wügǘri goúwedaditi badíjeridunbei láu? 
\q1  
\v 7 Rúbumuti ǘnabu jaweí ánjeligu luágu murúsun dan, 
\q1 daǘguagüda bumúti láu uweíriguni lúma inébesei, 
\q1 ru amǘrü ubáfu lun luágu sun cátei le badǘgübei, 
\q1  
\v 8 rúbumuti sun cátei lábugiñoun lagúmadijan. 
\m Dan lubeíti le líchuguni Búngiu sun cátei lábugiñoun lagúmadijan gürígia, mígirunti ni cáta lun mámabei lan lábugiñe. Láu sun líra, aríja wamúti luágu mámagili lan sun cátei ñǘdünti láu le lubeíbei wügǘri.  
\v 9 Ánjeinti lídan Jesucrístu, aríja wamúti lagúnfulirun sun dimúrei le, ligía meja ában gürígia le líchugubei Búngiu ǘnabu jaweí ánjeligu luágu murúsun dan. Láu luweírin línsiñejabu Búngiu woun, ánjati lun loúnwen Crístu jawágu sun gürígia, áni guetóti, daǘgu líña láu uweíriguni luágu oúweni le lasúfurirubei. 
\p  
\v 10 Sun cátei níjein lun Búngiu, áni lídaangiñeti gíñe, áni busénti Búngiu lun gafánran jamá sun lirájüñü lídan luweírigun. Ligía lúnti lubeí buga lasúfurirun Liraǘ Búngiu, le Jesucrístu, queísi ában gürígia lun ligíaba lan ában asálbaragülei gumúti láu asúfuriruni.  
\v 11 Ja edéregerúabaña jarúma lun Búngiu lúma Liraǘ le edéregerubaliña ítara, sun jagía ában meme Úguchili—Búngiu.  
\v 12 Ligía úa lubeí nibúsigari lan Liraǘ Búngiu lun lagúaruniña lamúlenu jáma lítunu dan le laríñagun lun Búngiu, queísi bürǘwañu lan tídan Lerérun Búngiu. 
\q1 Nadímurejaba buágu joun namúlenu jáma nítunu, 
\q1 nerémujaba luágu buweírigun lagánagua adámurini. 
\m  
\v 13 Aríñagati gíñe. 
\q1 Neménigiduba luágu Búngiu. 
\m Aríñagati gíñe. 
\q1 Anája, jáma isáanigu ja líchugubaña Búngiu nun. 
\p  
\v 14 Ja jasáanigu ában família, ában meme jítaü jagía, ítara gíñe, wügǘri meja gíñe garaǘwarügüti Jesúsu, lun meja gayáraabei lan loúnwen, gayára lámuga lagǘnrinchaguni lubáfu Máfia le ídaangiñebei liábin oúweni joun gürígia.  
\v 15 Ítara líña gidá lumuti Jesucrístu janúfude gürígia, já meja aganoúbaña quei idámuni lun anúfudei lueí oúweni.  
\v 16 Masáliragunti Crístu queísi ánjeli lun líderaguniña ánjeligu, salíti queísi wügǘri garaǘwarügüti lun líderaguniña gürígia líledi, ja linébaanfaangu Abrahám, ja lúnbaña jafíñerun luágu.  
\v 17 Lúnti líra, gásu meja ítara lúba lan queísi libíriña, lun liábinba lan lun ábanbei lan fádiri íñutimaati, le úaraguati, láu gudémejabu joun gürígia, lun gíñe lachíbuni jafígoun gürígia láu ledéregeragun lúngua luágu gurúwa.  
\v 18 Áni queíti súfuri lan, áni oúchagualeí Máfia, guetó gayáraati gíñe líderaguníwa lídan le woúchawagún. 
\s1 Weírigutimaati Jesúsu lueí Moisés 
\c 3  
\p  
\v 1 Ítara líña lubeíti, nidújeñu derégeguatiña joúngua lun Búngiu, quei jádaangiñetün lan ja únbaña wájali lan Búngiu lun jaganoún lúma siélu, téni jumá buídu lun Crístu le loúnajabei Búngiu, le gíñe fádiri íñutimaati le lánina afíñeni le wawágubei.  
\v 2 Úaraguati Jesúsu lúma Búngiu lídan sun wadágimanu le únbei lanúadirei, queísi meja gíñe úaragua lan Moisés lídan sun lesériwidun jádan lufámilian Búngiu.  
\v 3 Gadǘnatimaati Jesúsu uweíriguni sügǘ láu Moisés ítara quei resíbitima lan le adǘgübei ában múna uweíriguni sügǘ táu múna to ladǘgüboun.  
\v 4 Sun múna adǘgarügü lumútu som gürígia, áni Búngiu adǘgübalin sun cátei le níjeinbei.  
\v 5 Ítara liñáti, úaraguati meja Moisés lídan lesériwidun jádan lufámilian Búngiu queísi ában esériwiduti lun Búngiu, wadágimanu lé meja ladǘgübei, ában liyáwa inárüni le lúnbei lasúbudiragüdǘniwa lídan dan le lúnbei liábin.  
\v 6 Ánjeinti Crístu, úaraguati queísi isáani jádan lufámilian Búngiu, áni jádaangiñetiwa família jagía ánjawa derégüdagu méme, ánjawa gíñe afíñe darí lúmoun woúnwen, gúndaañu lídan eménigini le wawágubei. 
\s1 Eméraaguni joun lumútuniña Búngiu 
\p  
\v 7 Ligía lubeíti, lúnti wagáambuni le laríñagubei Sífiri Sándu tídan Lerérun Búngiu. 
\q1 Ánjein jagáamba le laríñagubei Búngiu ugúñe, 
\q1  
\v 8 medéreratá janígi queí meja tedérerun janígi 
\q1 magáambaditiña ja oúchagubalin Búngiu lídan fulásu mageírawati. 
\q1  
\v 9 Lídan bián-wein irúmu le jáubei ñi, 
\q1 joúchagua jamútina binádu jagǘbürigu lídan fulásu ligía, líña Búngiu, 
\q1 láu sun aríja jamáni buri cátei le nadǘgübei. 
\q1  
\v 10 Ligía nagáñidunbei jáma gürígia jagía, 
\q1 ába naríñagun. “Súnwandan charárañu jamá tídan janígi, 
\q1 májatiña jafálaruni ǘma le narúfudubei joun.”  
\v 11 Ligía nagáñidunbei jáma, 
\q1 ába náfiñurun luágu mebélubaña lan lídoun fulásu lé yebe aráanse náalibei jabá lun jeméraagun ñi. 
\p  
\v 12 Nidújeñu, toúnigi jumá lueí tedérerun janígi lun jadísedun lueí Búngiu le wínwanbei láu mafíñerun jumá luágu.  
\v 13 Lubáragiñe líra, rújuma gurásu júniwagua ságü wéyu, sun níjangua lan dan. Toúnigi jumá lueí leyéedagunün figoú, edéreragüdounme janígi,  
\v 14 lugúndun ánjawa ítara méme derégüdagu darí woúnwen lídan afíñeni le wawágubei lúmagiñe furúmiñeti, gafánraanbadiwa lúma Crístu. 
\p  
\v 15 Níjangua dimúrei le, le gíñe woúnbei, wagía le wínwanbei lídoun buri dan le. 
\q1 Ánjein jagáamba le laríñagubei Búngiu guetó, 
\q1 medéreratá janígi quei jagǘra ja magáambadibaña lun Búngiu. 
\m  
\v 16 ¿Cátañati agáambubalin lumálali Búngiu, lárigiñe, ába jagáñidagüdüni láu luríban jagáburi? Sun ja laságarubaña Moisés Ejíptogiñe.  
\v 17 ¿Cáti úma lagáñida Búngiu bián-wein irúmu? Jáma ja afígounjabaña, ja oúwegubaña lídan fulásu mageírawati, ába ligirúniwa jábu ñi.  
\v 18 ¿Cáti un láfiñura Búngiu luágu mebélubaña lan lídoun fulásu lé yebe aráanse láalibei joun lun jeméraagun ñi? Joun ja adǘraagubalin le lubeíbei.  
\v 19 Ítara líña lubeíti, goúnigi jumá lun jafíñerun meme darí lúmoun joúnwen, lugúndun ladǘga mafíñeni le jawágubei binádu wagǘbürigu, siñá lubeí meja jebélurun lídoun fulásu le aráanse láalibei yebe Búngiu jabá. 
\c 4  
\p  
\v 1 Guetó lubeíti níjeingua béna júnren woun lun gayára lan webélurun lídoun eméraaguni le aráanse láalibei Búngiu woun siélu, lúnti goúnigi wamá, siñádügü liñeín lebélurun ában wádaangiñe, dánme lachǘlürün óra lun woúnwen.  
\v 2 Lugúndun apúrichijoúali gíñe ugánu luáguti asálbaruni woun queísigubeirügü joun binádu wagǘbürigu, mesériwinti lun ni cáta joun jagáambuni ugánu ligía lugúndun agáamba jamúti, mafíñerunga luágu.  
\v 3 Ánjeinti wagía le afíñeelibei, wagíaba ebélura lídoun eméraaguni le, le uágubei laríñaga Búngiu. 
\q1 Ligía nagáñidunbei jáma, 
\q1 ába náfiñurun joun luágu mebélubaña lan lídoun fulásu le aráanse náalibei yebe jabá lun jeméraagun. 
\m Ítara líña lerérun Búngiu jawágu binádu wagǘbürigu. Aráanserúati fulásu lánina eméraaguni joun lúmagiñe wéyu le lagúmuchuni Búngiu ladǘgüni uboú,  
\v 4 queísi labǘrüdǘniwa tídan Lerérun Búngiu luágu lisédün wéyu. 
\q1 Ába leméraagun Búngiu lídaangiñe sun luwádigimari luágu lisédün wéyu. 
\m  
\v 5 Aríñawagúaya ligía tídan Lerérun tugúya ítara. 
\q1 Mebélubaña lídoun fulásu le aráanse náalibei yebe jabá lun jeméraagun. 
\m  
\v 6 Láu dimúrei buri le, subúdi wamúti luágu aráanserúañu lan fulásu lánina eméraaguni jabá gürígia, ja binádu wagǘbürigu, ja furúmiñebaña agáambei ugánu lánina asálbaruni, mebélutiña ladǘga mafíñeni le jawágubei lun Búngiu.  
\v 7 Ligía laráanserunbei Búngiu ámu dan lun gayáraabei lan jebélurun iséri gürígia lídoun jeméraagun, lugúndun adímurejati Búngiu lídaangiñe lé meja laríñagubei Davíd sarágu dan lárigiñe, tídan Lerérun Búngiu. 
\q1 Ugúñe, láu jagáambuni le laríñagubei Búngiu, 
\q1 medéreratá janígi lun. 
\m  
\v 8 Lun jamúga fulásu lan lé meja ñíjin lubeí lanǘgaña Josué Israelítagu fulásubei lánina eméraaguni le uágubei ladímureja Búngiu, madímurejaanyati jamúga Búngiu sarágu irúmu lárigiñe jebélurun Israelítagu lídoun jageíra luágu “ugúñe lan dan” lun jagáambuni Búngiu, gayára lámuga jebélurun lídoun jeméraagun.  
\v 9 Ítara líña lubeíti, níjeingua ában eméraaguni le gumúti joun lánigu Búngiu,  
\v 10 lugúndun le ebéluruti eméraagua lúma Búngiu siélu, eméraaguati lueí luwádigimari ítara quei leméraagun meja Búngiu lueí luwádigimari lárigiñe ladǘgüni uboú.  
\v 11 Lúnti lubeíti wafíñerun le tímatimaati luágu Jesucrístu lun gayára lan webélurun lídoun eméraaguni siélu, faládügü liñálin ában wádaangiñe jáni já meja mafíñerunbaña jémpulu, ábame leféridirun. 
\p  
\v 12 Lugúndun mítaraantu Lerérun Búngiu queísi ában cátei le jiláalibei, lubáragiñe líra, gabáfuti lun lasáansiraguni wagáburi. Belútu tídoun wanígi queísi ában efeín to biángua tamána, belú tugúya chülǘ túmoun wawáni lúma wáni espíritu. Furáangugüda tumúti sun warítagun lúma sun wayúmajan, arúfuda tugúya cátañañadiwa lan.  
\v 13 Úati ni ában gürígia le ladǘgübei Búngiu lun gayára lan larámudagun lueí laríjin Búngiu, furáanguti sun cátei lun, le únbei lúmaba lan wagúsera. 
\s1 Jesúsu wafádiriñebei le tímatimaati 
\p  
\v 14 Jesúsu le Liraǘ Búngiu, ligía wafádiriñebei le tímatimaati, le belújalibei siélun lun laráramun ligíbugiñe Búngiu abúyeija luágu wafúleisein. Ligía lunti lubeí derégüdagu méme wamá lídan ligáburi wafíñen.  
\v 15 Gayáraati gudémejabu lan Jesucrístu le wafádiriñebei woun luágu wadébilin, lugúndun ligía guánarügü súfuriti sun luwúyeri oúchawaguni quei wagía, mafígounjaanti.  
\v 16 Ligía lúnti lubeí wayárafadun lun Búngiu le jínsiñejabúbei woun, láu afíñeni, lun gudémejabu lan woun, íderagua láwame láu lareíni lídan wemégeirun. 
\c 5  
\p  
\v 1 Según wagáburi, wagía juríu, ságü ában fádiri le íñutimáabei anúadajoúati wádaangiñe lun ligíaba lan wachǘgüdina ligíbugiñe Búngiu, lun gíñe líchuguni edéweejani lun Búngiu lueígiñe joúbadina gürígia, lúma adágaragüdüni luágu lifígoun lúma luágu jafígoun jíbiri gürígia.  
\v 2 Quei débili lan fádiri guánarügü quei furúmieguarügü gürígia, gayáraati gudémejabu lan joun gafígountiña jáma acháragadutiña,  
\v 3 áni ladǘga lidébilin guánarügü queísi furúmieguarügü gürígia, gásu gíñe ladágaragüdün luágu lifígoun guánarügü queígubeirügü luágu jafígoun jíbiri gürígia. 
\p  
\v 4 Siñáti ladáagun ában gürígia lúngua fádirime le íñutimaabei láu láni lúngua, Búngiu anúadirubalin, rúleí ubáraü le lun queísi meja lasúseredun lun Aarón lé meja furúmiñeti fádiri le íñutimaabei.  
\v 5 Ítara líña lasúseredun lúma Crístu, máma ligía íchaagubei lúngua fádirime íñutimaati láu láni lúngua, Búngiu íchugubalin ubáraü weíriguti le lun queí buga laríñaguni lun. 
\q1 Niraǘ amǘrü, 
\q1 rúnaali ubáraü le bun ugúñe. 
\m  
\v 6 Aríñagati gíñe tídan méme líburu to Lerérun Búngiu. 
\q1 Fádiri amǘrü lun sun dan, 
\q1 le líbe Melquisedéc. 
\m  
\v 7 Dán meja le laganoúnbei Crístu ya uboúagu, ayúmuraguati meja láu umálali jéreti lúma sarágu águiraü lun Búngiu le gabáfubei lun leséfuruni lídaangiñe oúweni le lúnbei lasúfurirun. Ába lagáambuni Búngiu ladǘga derégeguñu líña lan Crístu lúngua lun lugúndan Búngiu.  
\v 8 Láu sun Liraǘ lan Búngiu Crístu, chülǘti dan lun larúfuduni lagáambadi láu lawánduni asúfuriruni.  
\v 9 Ñǘbinti lun ábanbei lan asálbaragülei le gumúti láu lasúfurirun, lun gíñe ligíaba lan íchigei asálbaruni le magúmuchaditi joun sun ja ñǘdüntiña láu le lubeíbei.  
\v 10 Ába lanǘgüni Búngiu Crístu quei fádiri íñutimaati líbe Melquisedéc. 
\s1 Wuríbani le líchugubei lígirúniwa afíñeni 
\p  
\v 11 Gíbeti lúnti waríñaguni jun luágu Crístu lúma Melquisedéc, jénreenguti laríñawagún furáangu, lugúndun siñá lan gunfaráanda jumáni.  
\v 12 Sügǘjali sarágu dan lúmagiñe jasálbarun, lúnti jamúga gayáraajali lan jarúfudajani Lerérun Búngiu joun ámu, áni busén mémegidün narúfudajaniya buri cátei létima ménreengúnbei lídaangiñe Lerérun Búngiu jun. Irájüñügidün lídan jafíñen, queísi irájüñü ja gásubaña játun míligi lubáragiñe jamúga jeígin eígini le dǘgüdati.  
\v 13 Afíñetiña ja buséngiñabaña larúfudajoúniwa cátei létima ménreengúnbei tídaangiñe Lerérun Búngiu joun, ítara jáña quei irájüñü ja gurágiña—úagili gunfaráanda jamáni Lerérun Búngiu buídu.  
\v 14 Ja weínamujañábaña lídan jafíñen, subúditi Lerérun Búngiu joun buídu, subúdi jameí arúfudajani le buídubei lúmoun le mabuídunbei. 
\c 6  
\p  
\v 1 Queímoun méme lubeíti wabáruaguoún lídan wasúbudin luágu Lerérun Búngiu, ígira wamámugei arúfudajani le ménreengúnbei libǘgürü Crístu lun watúriajani lujúlilin-ágei. Marítagua wamá luágurügü lébu wafíñen, queí buri ligirún binádu igáburi le málati, lúma buri afíñeni luágu Búngiu,  
\v 2 arúfudajani luágu badísei, líchugúniwa újabu jábulugu afíñetiña, jásaarun jiláaña lídaangiñe oúweni, lúma lagúmujoún lagúseragüdüniña Búngiu gürígia,  
\v 3 queímoun wabáruaguoún lídan wasúbudiruni lujúlilin-ágei Lerérun Búngiu, láu lubáfu wawágu. 
\p  
\v 4 Gürígia ja resíbi jamáalibei larúgounga ában weíyaasu, resíbi jameí Crístu queísi jasálbaragüle, resíbi jameí gíñe Sífiri Sándu,  
\v 5 geféentiña luágu ugúndani le jasándirubei láu jalíijanun Lerérun Búngiu, lúma lubáfu Búngiu le siélubei jawágu ya uboúagu—  
\v 6 ánjein jíchiga janágan luágun Crístu lárigiñe sun cátei líra, ába jagíribudun járigoún lídoun binádu jagáburi, siñáalime jaságürijan, siñáalime gíñe lánigu jamá Crístu. Lun jamúga jíchuguni janágan luágun Liraǘ Búngiu lárigiñe jafíñerun luágu, queísigubeirügü jamúga jádaraguñeinya lan luágu gurúwa, jéjerajaña gíñe láu jagíbugiñe gürígia.  
\v 7 Gürígia ja eíbugubaña buídu lúma Crístu, ítara jáña quei múa le achúurubalin júya le áburujabei luágun, ában líchugun múa ligía ában alúbajani buíti joun ja ñadágimeinbalin, ladǘga binílaali lán buga Búngiu múa ligía.  
\v 8 Gürígia ja íchugubaña janágan luágun Crístu, ítara jáña quei múa le ñí lumuti lájücha jíyu lúma lagǘbüri jíduru, úati ju lan lun ni cáta. Láburujaba lábun líñaragun Búngiu, ábame lagudún. 
\s1 Eménigini le adǘgübei lun derégüdagu wamá 
\p  
\v 9 Láu sun wadímurejan ítara, nidújeñu jínsiñetiña nun, afíñetiwa luágu ítara júba lan queí múa le íchugubei inádiri buíti, áni jibíjubei sun abíniruni le ñǘbinbei woun luágu wasálbarun.  
\v 10 Lugúndun úaraguati Búngiu, áni mabúlieidun lubeí le adǘga jumáalibei, lúma ínsiñejabuni le arúfuda jumáalibei lun láu jíderaguniña jidújeñu luágu afíñeni, cátei le anjǘnjaguabei adǘgei.  
\v 11 Buséntiwa lun ítara méme lan cáda ában jídaangiñe, arúfudei afíñeni le darí lúmoun joúnwen, lun gayáraabei lan jibíjini le jagúrabubei—lun jebélurun siélun.  
\v 12 Mabúseerúntiwa lun jamágualigudun lídan cátei le láni Búngiu, busénrügütiwa lun jáyeijani jagáburi já meja afíñebaña buídu buídu luágu Búngiu, awánda jameí sun asúfuriruni luágu, ába jerésibiruni le uágubei laríñaga Búngiu luágu líchugubei lan jun. 
\p  
\v 13 Dán meja le laríñagubei Búngiu lun Abrahám luágu labínirubei lan, fiñúti luágu guánarügü líri ladǘga úa lan ámu weírigutimáati lueí lun láfiñurun luágu,  
\v 14 ába laríñagun. “Nabínirubadibu sarágu, níchuguba gíñe sarágu adǘgawaguni bun.”  
\v 15 Agúrabajati Abrahám láu gurásu, ába lerésibiruni le uágubei laríñaga Búngiu lun.  
\v 16 Dan le jáfiñurun gürígia, luágu ában le weírigutimáati jaweí jáfiñura, áni choúrujaña ligíati ában cátei láu fiñún, úaali ámu cátei lun laríñawagún.  
\v 17 Ligía lachoúrurunbalin Búngiu lerérun láu fiñún, lugúndun busén lan larúfuduni furáangu woun, wagía le lúnbei werésibiruni lalágaante Abrahám, luágu lagúnfulirubei lan lerérun luágu wasálbarun, masáansirunga ni cáta lídaangiñe.  
\v 18 Rúlaali Búngiu lerérun woun, rúleí láfiñurun luágu, bián cátei ligía, gayáraati weménigidun luágu, ladǘga siñá lan leyéejan Búngiu. Áni láu cátei ligía, sun ja ñǘbinbaña lun Búngiu lun jasálbarun, gayáraati janǘgün gurásu, gayáraati jasúbudiruni le tímatimaati luágu jasálbaruba lan áni jebéluruba siélun.  
\v 19 Ágüdaja lumútu eménigini le wawáni derégüdagu, choúruñu, queísi lágüdajanun oúnguru ugúnein derégüdagu. Choúruwañu líña eménigiruni le wabíjibei buídu buídu, ragǘñu líña luágu Búngiu lídan fulásu sándutimáati siélu,  
\v 20 le ñíjin lubeí lebélura Jesúsu ában weíyaasu wawágu lun ladáraruni ǘma wabá. Níjein ñi guetó afádirija wawágu ligíbugiñe Búngiu queísi ában fádiri iñutimáati le líbe Melquisedéc. 
\c 7  
\s1 Jesúsu fádiri líbe Melquisedéc 
\p  
\v 1 Melquisedéc le, urúei lídan meja fulásu le gíribei Sálem, lufádiriñein gíñe Búngiu le íñutimáabei. Dan le lagíribudunbei Abrahám wuríburugugiñe lárigiñe lagáñeiruni wuríbu jawágu urúeigu, ába láfuridun Melquisedéc lubároun, ába labíniruni,  
\v 2 ába líchuguni Abrahám ában lídaangiñe cáda díisi lídaangiñe le lagáñeirubei lídan wuríbu lun. Míni lan íri Melquisedéc lídan furúmiñeti cátei, “urúei richáguati” queí mejati lurúeite lubeí Sálem, áni “darángilaü” míni lan Sálem, ítara líña lubeíti “lurúeite darángilaü” Melquisedécbei.  
\v 3 Ibídiñewati ca lan lagǘbürigubaña, ibídiñeti gíñe ca lan linébaanfaangubaña, ibídiñewati ni cáta libǘgürü lagǘriajoún ni libǘgürü loúnwen, liyáwa Liraǘ Búngiu ligía, ában fádiri lun sun dan. 
\p  
\v 4 Aríja jumeíti luágu weírigu lán meja Melquisedéc. Abrahám guánarügü lé meja binádu wadúje, rúlumuti ában lídaangiñe cáda díisi lun lídaangiñe le lagídarubei jaweí urúeigu lídan wuríbu.  
\v 5 Según lilúrudun Moisés, fádirigu ja linébaanfaangu Leví lúnti jagúburajani ában lídaangiñe cáda díisi jámagiñe gürígia lídaangiñe sun cátei, láu sun jadújeñu jamá, linébaanfaangu Abrahám jáledi.  
\v 6 Ánjeinti Melquisedéc, láu sun máma lan linébaanfan Leví, agúburaja lumúti ában lidíisin cátei lueí Abrahám, lé buga erésibirubalin dimúrei lúmagiñe Búngiu. Ítara líña labíniruni Melquisedéc Abrahám,  
\v 7 áni siñáti lasígeneruni ni ában luágu weírigutima lan le abínijabei sügǘ láu le abínirúabei.  
\v 8 Ya wádan, fádirigu ja erésibirubalin cáda lidíisin cátei, wügǘriña goúwedaditiña, ánjeinti luágu Melquisedéc, tadímurejan Lerérun Búngiu luágu quei luágu ában le wínwangili.  
\v 9 Áni gayáraati laríñawagún luágu Leví jáu sun fádirigu ja linébaanfaangu ja agúburajabalin cáda lidíisin cátei guetó, luágu fáyei jamáni gíñe lun Melquisedéc lídan óra le lafáyeirunbalin Abrahám lun,  
\v 10 lugúndun lídan ában oúbaü, barǘ lumutiña buga Abrahám linébaanfaangu ja magǘriajoúngiñabaña lídan lúgubu dan le láfuridunbei Melquisedéc lubároun. 
\p  
\v 11 Jádaangiñe fádirigu ja linébaanfaangu Leví jerésibirei Israelítagu lilúrudun Moisés, áni Aarón furúmiñetibei jafádirin. Gürígia ja afálarubalin lúrudu ligía, lun jamúga gayára lan jasálbarun le tímatimaati lueígiñe, memégeirunwali jamúga lachǘlaagun ámuya fádiri, máma líbe Aarón, líbe Melquisedéc.  
\v 12 Lugúndun dan le liábin fádiri lídaangiñe ámu adǘgawaguni, sáansiwati gíñe lúrudu lé buga lábugiñebei lafádirija.  
\v 13 Wabúreme Jesucrístu, queísi fádiri lídaangiñe ámu adǘgawaguni queísi Melquisedéc, sáansiguati gíñe lúrudu le lábugiñebei lafádirija. Taríñajare Lerérun Búngiu luágu lídaangiñeti lan ámu liraǘ Israél lueí Leví liábin Crístu—ában adǘgawaguni le úagilibei ni ában jádaangiñe afádirijati.  
\v 14 Lugúndun subúdiwati buídu luágu jádaangiñe lan linébaanfaangu Judá liábin Wabúreme Jesucrístu, áni maríñagunti Moisés ni cáta jawágu adǘgawaguni ja dan le ladímurejaanbei jawágu fádirigu. 
\p  
\v 15 Áni furáangutimáati le dan le liábin Jesucrístu lun lafádirijan queísi Melquisedéc,  
\v 16 máma láu ában lúrudu le aríñagubei cába lan ídaangiñe adǘgawaguni liábin, liábin lun fádiribei lan lugúndun gabáfu lan lun labágaridun lun sun dan.  
\v 17 Niján le laríñagubei Búngiu luágu Jesucrístu. 
\q1 Ában fádiri amǘrü lun súnwandan, 
\q1 le líbe Melquisedéc. 
\m  
\v 18 Gumúguati lubeíti binádu gumádi le lilúrudunbei Moisés, le lábugiñebei jafádirijan Levítagu, lugúndun nírein lan mégeiti luágu,  
\v 19 mabáfuti lúrudu ligía lun lasálbaruniña gürígia lídaangiñe jafígoun. Lewéñeguati, níjein ában iséri aráanseruni le buítimaati, le ídaangiñebei gayára lan wayárafadun lun Búngiu. 
\p  
\v 20 Áni láu ában fiñún ladǘgei Búngiu aráanseruni le lun Jesúsuba lan wafádiriñe.  
\v 21 Ja jíbiri fádirigu, máfiñurunwati dan le líchugunbei jafúlasun joun, ánjeinti luágu Jesúsu, le láubei fiñún líchugúa lufúlasun lun, laríñajare tídan Lerérun Búngiu. 
\q1 Áu Búngiu le Abúremeinbei, fiñújadina bun, 
\q1 masáansiragun nubeí narítagun. 
\q1 “Ában fádiri amǘrü lun súnwandan, 
\q1 le líbe Melquisedéc.” 
\m  
\v 22 Ligía Jesúsu lubeí achoúrurubei ában darádu buítimaati lueí le furúmiñeti.  
\v 23 Já meja jíbiri fádirigu, chülǘtiña agíbedagua lugúndun quei ába lán buri joúnwen, siñáti jasígirun,  
\v 24 ánjeinti Jesúsu, quei moúnwen lan, másügürünbei lifísiute queísi fádiri lúmoun ámu.  
\v 25 Ligía gayára lubeí lasálbaruniña ja ayárafadubaña lun Búngiu lídaangiñe le tímatimaati lun súnwandan, lugúndun gabágariti súnwandan lun layúmuragun lun Búngiu jawágu. 
\p  
\v 26 Jesúsu lubeíti fádiribei íñutimáati le wabúseerúbei. Jarúma ligía, úati wuríbani lídan, ni figoú, máma ligía ában jáma gafígountiña, iñurúa ligía íñutima lueí sun cátei siélu lun lañúurun lúma Búngiu.  
\v 27 Mítaraanti quei jíbiri fádirigu íñutimaatiña ja gásubei jáfarun anímaalu lun jadágaragüdüniña quei sacrifísiu ságü wéyu, furúmiñe luágu jafígoun guánarügü, lárigiñe luágu jafígoun jíbiri gürígia. Lubáragiñe líra, adǘga lumúti Jesúsu sacrifísiu ábanrügü weíyaasu dan le líchaagunbei lúngua lun loúnwen luágu jafígoun gürígia.  
\v 28 Wügǘriña ja débilibaña, jagía líchugubaña lilúrudun Moisés queísi fádirigu, ánjeinti lárigiñe lidáani lúrudu, ába láfiñurun Búngiu luágu Liraǘ lun ladǘgüni fádirime, le buídubei adǘgün le gumúti lun súnwandan. 
\s1 Jesúsu búyei lun ában iséri darádu 
\c 8  
\p  
\v 1 Le buítimaabei lídaangiñe sun le waríñagubei, luágu ítara líña lan wafádirin le íñutimaabei, áni ñurújali lueígiñe loúnwenren Búngiu siélu,  
\v 2 áni lesériwiduña queísi fádiri lídan fulásu le sándutimáabei le ladǘgübei Wabúreme Búngiu yágüta siélu, máma fulásu le sándutimáabei le jadǘgübei gürígia ya uboúagu.  
\v 3 Sun fádiri íñutimaati líchugúniwa lun líchugun edéweejani lúma adágaragüdüni lun Búngiu, ligía gásu lubeí gíñe níjein lan som cátei lúnti ladágaragüdüni Jesucrístu lun Búngiu.  
\v 4 Lun jamúga yáñein lan Jesucrístu uboúagu, mámañein jamúga fádiri, lugúndun añájeingua fádirigu adágaragüdütiña le uágubei laríñaga lilúrudun Moisés.  
\v 5 Fádirigu ja, jadǘgüni jawádigimari láu buri cátei le liyáwarügüti lé buri siélubei. Subúdi wamúti luágu iyáwaü lan, lugúndun le lubábei ladǘgünun Moisés lúban Búngiu, ába laríñagun Búngiu lun. “Adǘgabeítia sun cátei queísi iyáwaü to narúfuduboun bun luágu wǘbü.”  
\v 6 Weíriguti lafádirijan Jesucrístu sügǘ láu jafádirijan fádirigu uboúagu, queísigubeirügü buítima lan darádu le uágubei labúyeija lúma Búngiu luágu jáni gürígia fuleísei uboúagu, áni buítimaati cátei le líchugubei iséri darádu ligía. 
\p  
\v 7 Lugúndun lun jamúga meja buídu lan furúmiñeti darádu le gumúti, le ladǘgübei Búngiu jáma binádu wagǘbürigu lídaangiñe Moisés, memégeirúnwati jamúga ábanya libíaman darádu.  
\v 8 Magúndaatí buga Búngiu laú furúmiñeti darádu ladǘga mabáfu jamá binádu wagǘbürigu lun jagúnfulirun lúma darádu ligía. Ába laríñagun tídan Lerérun. 
\q1 Laríñajare Jabúreme Búngiu. Lachǘlürüba wéyu 
\q1 lun nadǘgün iséri darádu jáma buri linásiñun Judá lúma Israél. 
\q1  
\v 9 Mítaraanbei quei darádu le nadǘgübei jáma binádu jagǘbürigu 
\q1 le wéyu le nárügüdünbalin jájabu lun naságaruniña Ejíptogiñe, 
\q1 magúnfulirun jamúti meja nidáradun ligía, 
\q1 ligíati nígirunbáliña joúngua, líña laríñagun Búngiu. 
\q1  
\v 10 Niján darádu le lúnbei nadǘgüni jáma linásiñun Israél lárigiñeme buri wéyu ligía, líña laríñagun Jabúreme. 
\q1 Níchugubei nugúmadin lídoun jarítagun, 
\q1 ábame nabǘrüjani tídan janígi. 
\q1 Áubati Jabúngiute, jagíame nánigu. 
\q1  
\v 11 Memégeirúnwabei lun larúfudajoúniwa nuágu, 
\q1 maríñagunbei wügǘri ni lun lidúje ni lun libíri lun jasúbudiruni Búngiu le Jabúremebei, 
\q1 lugúndun jasúbudirubadina súngubei, 
\q1 lúmagiñe le ñǘraütimaabei darí lúmoun le weíritimaabei jádaangiñe. 
\q1  
\v 12 Ferúduna nubeí wuríbani le jadǘgübei, 
\q1 nabúlieidubei jafígoun lun sun dan. 
\m  
\v 13 Adímurejaali ligía Búngiu luágu ában iséri darádu, rúlaalírügü líña le furúmiñeti quei binádu, áni cátei le binádujalibei, mayúsurunwadügüyaali. 
\c 9  
\s1 Lúban Búngiu to uboúaguna túma Lúban Búngiu to siéluna 
\p  
\v 1 Lídan meja le furúmiñeti darádu le ladǘgübei Búngiu jáma binádu wagǘbürigu, rúlumuti meja gumádi joun ída lúba lan jájuduragun lun, ñíñoun gíñe ában múna to sánduboun ya uboúagu to lúbanboun Búngiu.  
\v 2 Ítara líña ligáburi taráanserún múna tugúya. Múnada, ñíñein bián rúmu, lídan furúmiñeti rúmu le gíribei Fulásu Sándu, ñíñein lébu sanúdelu lúma dábula le ñí tubei fein to biníwaboun.  
\v 3 Ñíñoun ában bélu labádinagua bián rúmu ligía, Fulásu le Sándutimáabei líribei libíaman rúmu.  
\v 4 Lídan rúmu ligía, ñíñein ában latárü gólu lun lágudajoún cupáli ñi, túma bágüsi to lánina darádu, gólu sun toúba. Turágeirugu bágüsi tugúya, ñíñein ában ágeidinaǘ gólu le gádaanbalin eígini le gíribei maná, ñíñein gíñe luwénwen Aarón le ájüchagubei, lúma dǘbü le uágubei labǘrüjoúa díisi gumádi le líchugubei Búngiu lun Moisés.  
\v 5 Toúgiñe bágüsi tugúya, ñíñoun jayáwa querubínes, ja queísigubeirügübaña ánjeligu, arúfuda jamúti querubínes jagía luágu ñíñein lan Búngiu lídan fulásu ligía. Darúguatiña táu bágüsi tugúya, le ñí lubei ferúdunawa lan figoú, láu jarǘna. Mabúseerúntiwa wadímurejan sarágu luágu buri cátei le guetó. 
\p  
\v 6 Aráanseñu líña buri cátei ítara, belútiña fádirigu lídoun Fulásu le Sándubei ságü wéyu lun jafádirijan.  
\v 7 Ánjeinti lídoun Fulásu le Sándutimáabei, fádiri rügǘñein íñutimáati ebélura ñíjin ában weíyaasu lídan irúmu, áni dan le lebélurun, gásu lanǘgün játa anímaalu lun ladágaragüdün luágu lifígoun guánarügÜ lúma luágu jafígoun gürígia.  
\v 8 Láu cátei le, larúfudajaña Sífiri Sándu woun luágu sun lan seríwigili lan Fulásu le Sándubei lúma buri sun igáburi le adügǘbei ñi, madárarúngili ǘma lídoun Fulásu Sándutimáati.  
\v 9 Sun igáburi lé meja adügǘwabei lábugiñe binádu lidáradun Búngiu, liyáwa iséri lidáradun Búngiu wáma le seríwigilibei lídan dan le. Cátei lé buri meja íchugúbei lun Búngiu, lúma cátei le adágarawagüdǘwabei lun lábugiñe binádu darádu, siñáti meja larúmadagüdünun jawáni ja agúnfulirubaña lúma Búngiu ítara.  
\v 10 Lúrudu buri lánina binádu darádu luágu jagúnfulirun lúma Búngiu, luáguti eígini le lúnbei jeígin gürígia, uníñein le lúnbei játuni, lúma buri igáburi lánina arúmaduni, mabuíduragüdün lumútu buri cátei líra uwáni, lúntirügü lesériwidun darí lasáansiruni Búngiu sun cátei láu liábin Crístu. 
\p  
\v 11 Láu liábin Crístu, guetó ligía fádiri íñutimáabei luágu iséri darádu le íchugubei ubuíduni woun sügǘ láu le binádubei. Lúban Búngiu le ñí lubei lafádirija, buítimaatu sügǘ táu tó meja uboúaguboun. úati mégeiti tuágu, ladǘga máma jadǘga gürígia múna to siéluboun, to uáguboun nadímureja.  
\v 12 Belújali Crístu lídoun Fulásu Sándutimáati siélu le ñí lubei Búngiu, máma lun ladágaragüdün játa gábara jáma bágasu ñǘbürigiña luágu jafígoun gürígia, dagágüda lumúti líta guánarügü. Láu ábanrügü lebélurun, ligía ibíjaali asálbaruni magúmuchaditi woun.  
\v 13 Inárüni luágu lábugiñe lan binádu darádu, gabáfuti meja játa bágasu jáma gábara, lúma jabáligin bágasu ñǘbürigiña, lé buri áturawagúbei jawágun ja marúmanbaña, lun ledéregeruniña lúma lun larúmadagüdüniña boúgudigiñe jabíti ligíbugiñe Búngiu.  
\v 14 Áni ánjein ítara líña lubeí, ¡gúbumégia gabáfutima lan líta Crístu! Lídaangiñe Sífiri Sándu le magúmuchadibei, rúguati Crístu lúngua lun Búngiu quei ában adágaragüdüni luágu wafígoun le úati dáseiti luágu, áni jarúmagüda lumútu líta wawáni, gidá lumútiwa lídaangiñe lidíjeri arítaguni luágu wagúnfulirun lúma binádu darádu, adǘga lumútiwa lun wabúseerun wesériwidun lun Búngiu le wínwanbei. 
\p  
\v 15 Ligía Jesucrístu lubeí búyeibei lun ában iséri darádu le adǘga láalibei Búngiu wáma. Loúnwenbei Crístu lun ferúdunawa lan figoú le adügǘbei lábugiñe binádu darádu, lun gíñe ja lan únbaña wájali lan Búngiu lun lánigu jamá, gayára lámuga jerésibiruni labínirun Búngiu le laríñagubei luágu líchugubei lan queísi alágan.  
\v 16 Lugúndun dan le líchugun ában gürígia lújabu árigi tuágu ában gárada luágu alágan, mabáfutu gárada tugúya darí lun lasúbudirúniwa luágu jiláali lan gürígia ligía.  
\v 17 Mebégitu gárada tugúya dan le wínwangili gürígia ligía, darí dan le jiláali.  
\v 18 Ligía gíñe láu lubeí léserun jítaü ladügǘwa furúmiñeti lidáradun Búngiu jáma lumútuniña.  
\v 19 Subúdigüda lumúti Moisés sun lugúmadina lúrudu joun sun gürígia, lárigiñe, ába lanǘgün gamísa funátu lúma lilímun isópo, ába ladǘdüragüdüni lídan dúna lúma játa bágasu ñǘbürigiña jáma gábara, ába labájichagunun lilíburuna lúrudu jáma gíñe sun gürígia.  
\v 20 Ábati laríñagun joun. “Niján jítaü le achoúrurubalin lidáradun Búngiu júma.”  
\v 21 Bajígua lumútu gíñe Moisés Lúban Búngiu lúma sún buri cátei le ayúsurubei lídan jájuduragun lun.  
\v 22 Según lúrudu ligía, jarúmagüdǘwati sun líbe-ágei cátei láu jítaü, áni úati ferúdunawa lan figoú ánjein úa láwiyurun jítaü. 
\s1 Lachíbuni loúnwen Crístu wafígoun 
\p  
\v 23 Busénwati lubeí mejati ladágaragüdǘniwa játa anímaalu lun larúmadawagüdün buri cátei le, sun líra, iyáwaü rügǘñein lun cátei le inárüniti le siélubei, le ñí tubei Lúban Búngiu tímatimaatu, áni busénwati ladágaragüdǘniwa jítaü le buídutimaati sügǘ láu játa anímaalu luágu cátei lánina siélu.  
\v 24 Mebéluti Crístu tídoun Lúban Búngiu tugúra to jadǘga wügǘriña ya uboúagu, to meja tiyáwarügüboun Lúban Búngiu to tímatimaatu siélu, siélun méme lebélura, le ñí lubei larúfudagua lúngua guetó ligíbugiñe Búngiu lun lafádirijan luágu wafúleisein.  
\v 25 Belúti fádiri íñutimaati le juríu lídoun Fulásu Sándutimaati ában weíyaasu lídan irúmu lun ladágaragüdün jítaü le máma líta, ánjeinti Crístu, míchaagunti lúngua quei adágaragüdüni sarágu weíyaasu lun lachíbuni figoú.  
\v 26 Lun jamúga ítara líña lan, gásu jamúga loúnwen sarágu weíyaasu lúmagiñe ladügǘn uboú. Masúseredunti ítara, lubáragiñe líra, dan le lagúnfuliruña lán buri dan, chülǘguaali Crístu ábanrügü weíyaasu, íchaagueina lúngua lun lagídaruni figoú.  
\v 27 Ítara quei sun lan gürígia lúnti lan joúnwen ábanrügü weíyaasu, lárigiñeme ábame jagúserawagüdǘn,  
\v 28 Ítara líña gíñe líchaagun Crístu lúngua ábanrügü weíyaasu lun lagídaruni jafígoun gürígia. Lachǘlürüba wéyu lun lagíribudun Crístu uboúagun, mámaalime lun lagídaruni figoú liábin, liábinba lun lanǘgüniña sun ja agúrabubalin liábin siélun lun jabíjini sun cátei lánina jasálbarun. 
\c 10  
\p  
\v 1 Lilúrudun Moisés liyáwa rügǘñein méja buri cátei buíti lé meja lúnbei lanǘgüni Crístu joun gürígia, le lásiñerubei lúrudu íchiga joun. Ja lubeíti ayárafadubaña lun Búngiu lídaangiñe játa anímaalu le adágaragüdǘwabei lun Búngiu según lilúrudun Moisés, lé buri adágaragüdǘwabei ságü irúmu, siñáti meja jadáriruni jabuídurun le gumúti ítara.  
\v 2 Lun jamúga gayára lan labuíduragüdüniña lúrudu le gumúti ligíbugiñe Búngiu, ába jamúga madügǘnjali lan adágaragüdüni buri le, lugúndun ja adǘgübalin, láu jamúga jarúmadun ában weíyaasu lídaangiñe jafígoun lun súnwandan, masándiragunjaña jamúga joúngua láu dúru luágu figoú.  
\v 3 Seríwiti adágaragüdüni buri le lun larítaguagüdüniña luágun jafígoun ságü irúmu,  
\v 4 quei siñá lubei lagídaruni játa bágasu lúma játa gábara figoú. 
\p  
\v 5 Ligía laríñagunbei Crístu lun Búngiu dan le lebélurunbei uboúagun. 
\q1 Mabúseerúntibu adágaragüdüni ni anímaalu íchugúti bun, 
\q1 aráanserügütibu ában úgubu nun lun nedéregeruni bun. 
\q1  
\v 6 Magúndaantibu láu buri jagudún anímaalu luágu latárü bun, 
\q1 ní buri láu adágaragüdüni lun ladáuragun figoú. 
\q1  
\v 7 Ábati naríñagun. “Ñǘbinjadina uboúagun lun nadǘgüni bugúndan, Nubúngiute, 
\q1 ítara queísi bürǘwañu líña lan nuágu tídan Berérun.” 
\m  
\v 8 Furúmiñe, laríñaga luágu mabúseerun lan Búngiu, magúndan ligía, láu adágaragüdüni, ni jáu anímaalu íchugúti lun, ni anímaalu gudáwati luágu latárü, ni adágaragüdüni lun ladáuruni figoú, láu sun lán buri cátei le uágubei laríñaga Búngiu lídaangiñe Moisés joun gürígia lun jadǘgüni.  
\v 9 Laríñaga Crístu lárigiñe. “Ñǘbinjadina lun nadǘgüni bugúndan, Búngiu.” Laníchigu líra, ñǘbinjali Crístu uboúagun lun lagúmuchaguagüdüni igáburi le ladágaragüdǘniwa anímaalu, lun líchaagun lúngua lewéñegua.  
\v 10 Ligía lugúndanbei Búngiu, lun larúmadagüdüníwa ligíbugiñe láu loúnwen Jesucrístu ában weíyaasu lun sun dan luágu wafígoun. 
\p  
\v 11 Sun fádirigu juríu, ságü wéyu jadǘgüni buri ában méme adágaragüdüni, láu sun siñá lan lagídaruni adágaragüdüni ligía figoú.  
\v 12 Ánjeinti Jesucrístu, ában rügǘñein weíyaasu líchaagun lúngua luágu figoú lun sun dan, ábati lagíribudun siélun, ába lañúurun lueígiñe loúnwenren Búngiu.  
\v 13 Níjein ñi guetó agúrabaja líchuguniña Búngiu láganiñu lábugiñoun lubáfu.  
\v 14 Láu loúnwen ábanrügü weíyaasu, ába labuíduragüdüniña lánigu Búngiu, le gumúti, lun sun dan.  
\v 15 Choúru lumúti gíñe Sífiri Sándu cátei méme ligía woun, lugúndun laríñaga le laríñagunbei Búngiu. 
\q1  
\v 16 Darádu le lúnbei nadǘgüni jáma lárigiñeme buri wéyu ligía, ítara lúba, líña laríñagun Búngiu. 
\q1 Níchugubei nugúmadin tídoun janígi, 
\q1 ábame nabǘrüdüni jarítagunrugu. 
\m  
\v 17 Lárigiñe laríñaga. 
\q1 Marítagundügǘyaadináme luágu jafígoun ni luágu wuríbati buri le jadǘgübei. 
\m  
\v 18 Dan lubeíti le ferúdunawaali figoú lun sun dan, memégeirunwali ámu adágaragüdüni luágu figoú. 
\s1 Lúnti wayárafadun lun Búngiu 
\p  
\v 19-20 Ligía lubeíti nidújeñu, láu loúnwen Crístu luágu wafígoun, gayáraajali wayábin ligíbugiñe Búngiu manúfudeiga. Úaaru bélu lun teréderuníwa lueí webélurun lídoun Fulásu le Sándutimáabei, le ñí lubei Búngiu, gidá lumutu Crístu bélu tugúya láu loúnwen. Junrénti ában iséri ǘma woun lúmoun Búngiu, ában ǘma le anǘgübalíwa lídoun ibágari magúmuchaditi.  
\v 21 Jesúsu wafádiriñebei íñutimaati tídan Lúban Búngiu siélu,  
\v 22 ligía lúnti lubeí wayárafadun lun Búngiu láu tarúma wanígi, lúma láu sun wafíñen derégüdagu luágu. Jarúmagüda láaru wanígi lun masándiragun wamá woúngua láu dúru luágu figoú lárigiñe lachibúniwa, badíseijadiwa láu dúna jarúmati.  
\v 23 Ítara méme wamá derégüdagu lídan wafíñen, masáansiragúnga, lugúndun gayára lan weménigidun luágu Búngiu lun lagúnfuliruni lerérun lun líchuguni ibágari magúmuchaditi woun.  
\v 24 Lúnti gíñe wáfaagun wíderaguniña wíbirigu lun jínsiñejabu jamá, lúma lun jadǘgüni le buídubei.  
\v 25 Moún lumuti wafálaruni jémpulu jáni ja jéchubaña lun mídin jamá lídan wadámuridagun, wagía afíñetiña, le lúnbei wadǘgüni, lun wíchugun gurásu joun wíbirigu, guetótima láu aríja wamáni luágu yaráfaali lan luwéyuri Wabúreme Jesucrístu lun lagíribudun uboúagun. 
\p  
\v 26 Lugúndun ánjawa afígounja láu wíchuguni wanágan luágu Crístu lárigiñe wasúbudiruni luágu ligía rügǘñein lan agídarei figoú, úaali ámu luwúyeri lun wasálbarun lídaangiñe wafígoun.  
\v 27 Ában rügáali cátei lun wagúrabajani, lun lagúseragüdüníwa Búngiu láu ában lanárime igáñi, ábame wagǘnrichawagún jáu sun jíbiri láganiñu Búngiu lídan wátu geméti.  
\v 28 Dan le ladǘraaguni ában gürígia lilúrudun Moisés, áni añájein biáma o ǘrüwa geféentiña luágu, ába laríñagun lilúrudun Moisés luágu lúnti lan loúnwen gürígia ligía, magúdemejabuti lúrudu lun.  
\v 29 Weíritimaati súfuri le jadǘnabei ja mebéresenbaña láu Liraǘ Búngiu, mebéresen jagía láu líta, anába jameí Sífiri Sándu le jínsiñejabubei joun. Líta Jesucrístu, ligía achoúrurubalin lidáradun Búngiu wáma, le adǘgübaliwa jarúma ligíbugiñe.  
\v 30 Subúdi wamúti ligáburi Wabúreme Búngiu le aríñagubei. “Áu le lúnbei labeíchaguniña gürígia, áu le lúnbei lafáyeigüdüniña luágu jafígoun.” Aríñagati gíñe. “Nagúseragüdübaña numútuniña.”  
\v 31 ¡Fugiábu gürígia le uágunti láburuja ligáñi Búngiu le wínwanbei lun sun dan! 
\p  
\v 32 Jarítagua jumá luágu buri wéyu le sügǘjalibei dán meja le jerésibirubalin larúgounga luágu Jesucrístu. Weíriti meja jasúfurirun lídoun meja dan ligía, áni awánda jumúti sun cátei láu gurásu.  
\v 33 Añájein jídaangiñe, anabúatiña, ouserúa jagía wuríba ligíbugiñe guríriguaü ladǘga jeíbugun lúma Crístu, jíbiri, súfuritiña ladǘga gamádagua jamá jáma ja wuríbabaña ouserúniwa.  
\v 34 Gudémejabutün meja joun ja furísunrugubaña, ásta láu ugúndani ígiraguagüdatün júngua lun lagídarún le júmabei jueí, subúdiñu jumeín luágu níjein lan cátei júma siélu le buítimaati, le siñábei lagidarún jueí.  
\v 35 Guetóti, meféridira jumeín lubeíti jeménigi luágu Búngiu, lugúndun jerésibiruba lan ában oúnwenbun afáyeiragülei siélu.  
\v 36 Gagúraasun jumá, lun lárigiñeme lan jawánduni asúfuriruni queísi labúseerun Búngiu, gayára lámuga jerésibiruni le lúnbei líchuguni Búngiu jun, siélu.  
\v 37 Taríñajare Lerérun Búngiu luágu lagíribudun Crístu uboúagun. 
\q1 Málüjali ánjein ñǘbin le lúnbei liábin, 
\q1 madárasarunbei sarágu dan. 
\q1  
\v 38 Le nerésibirubei queísi richáguati nigíbugiñe, labágariduba láu lafíñerun nuágu, líña laríñagun Búngiu. 
\q1 Ánjein leféridira lafíñen, magúndaanbadina lúma. 
\m  
\v 39 Wagía, mítaraanbádiwa queí gürígia ja eféridirubalin jafíñen luágu Búngiu, ába jeféridirun, wasígiruba láu sun wafíñen luágu daríme woúnwen, belú támuga wawáni siélun. 
\s1 Luáguti afíñeni 
\c 11  
\p  
\v 1 ¿Cáteigi afíñenibei? Afíñeni, achoúrurúni le gumúti luágu wabíjibei lan le wagúrabubei, lúma wachoúruruni le gumúti luágu nírein lán buri cátei láu sun maríjin wamáni.  
\v 2 Niján luwúyeribei meja jafíñen jádaangiñe binádu wagǘbürigu luágu Búngiu, ába lagúndaarun jáma. 
\p  
\v 3 Láu wafíñen, wasúbudirei luágu Búngiu lan adǘgübalin uboú láurügü lerérun, le lubeíti uboú le waríjubei guetó, máma lídaangiñe cátei lé meja arijúabei ladügǘwa. 
\p  
\v 4 Láu lafíñen Abél, dagágüda lumúti le labúseerúbei Búngiu sügǘ láu le ladágaragüdübei Caín, ligía lerésibirunbalin Búngiu queísi richáguati, ába lerésibiruni ladágaragüdün lun. Láu sun lubeíti jilá lan Abél, nijángua luwúyeri lafíñen queísi jémpulu woun. 
\p  
\v 5 Láu lafíñen Enóc, lanügǘwa siélun moúnwenga, áni madárirúnwati lúgubu lugúndun barǘ lani meja Búngiu. Áni taríñajare Lerérun Búngiu luágu, luágu lubáragiñebei lán meja lanügǘn Enóc, gúndan lan Búngiu láu ya uboúagu.  
\v 6 Ánjeinti wagía, siñáti gúndan lan Búngiu wáu ánjein mafíñen wabeí luágu, lugúndun lun wayárafadun lun, gásu wafíñerun luágu níjein lan áni líchuguba jafáyeiruája ja áluajabalin. 
\p  
\v 7 Láu lafíñen Noé, dan le lawísarunbalin Búngiu luágu ladágaruba lan ában oúnwenbun gúnran, láu sun maríjiñajagili lan gúnran, ába ladǘgüni le lubeíbei Búngiu, ába ládaragun ában oúnwenbun ugúnein lun lasálbarun jáu lufámilian. Arúfuda lumúti lafíñen Noé oúnwenbun mafíñeni le jawágubei jíbiri gürígia uboúagu. Ába lanǘgüni Búngiu Noé queísi ában wügǘri richáguati lúma, luágu lafíñen. 
\p  
\v 8 Láu lafíñen Abrahám, dan le lagúarunbei Búngiu lun lun lígiruni lageíra lun lídin lídoun ámu fulásu le lúnbei láni lan, ába ladǘgüni le lubeíbei Búngiu, ába láfuridun lageíragiñe, ibídiñounga lun jalíñounbei lan.  
\v 9 Ába laganoún lídan iséri fulásu ligía, láu sun teréncha lan ñi, ladǘga lafíñen luágu lerérun Búngiu lun luágu líchugubei lan fulásu ligía lun. Laganoúa tídan múna adügǘtu láu jára anímaalu, ligía méme gíñe jadǘgübei Isáac, le liraǘ, lúma Jacób, le libári, ladǘga jalágaante lan fulásu ligía lúmagiñe Búngiu.  
\v 10 Adǘga lumúti Abrahám sun líra ladǘga agúrabaja lan lebélurun lídoun lubuídun ubúrugu siélu le ladǘgübei Búngiu, le adúrarubei lun sun dan. 
\p  
\v 11 Láu gíñe tafíñen Sára, láu sun meja weíyaaru tan lun tagáraüdün, resíbi tumúti ubáfu lúmagiñe Búngiu lun tagáraüdün, garaǘtu ában irájü ladǘga tafíñerun luágu lagúnfulirubei lan Búngiu le laríñagubei.  
\v 12 Láu sun lubeíti weíyaali lan Abrahám lun garaǘ lan, ñǘbinti lun ganébaanfaangubei lan sarágu, quei warúguma ja siélubaña, quei gíñe lágu buri ságoun le lárubei béya le siñábei labájüdǘn. 
\p  
\v 13 Jiláguatiña Abrahám jáma lirájüñü láu jafíñen luágu Búngiu, merésibirunga jameí sun le uágubei laríñaga Búngiu luágu líchugubei lan joun, subúdi jamúti luágu lídaanme lan dan le lúnbei liábin, lagúnfuliruba lan Búngiu láu lerérun, ába jagúndaaragun luágu. Subúdi jamúti luágu máma lan jageíra uboú le, jayábin rügǘña ebéluja queísi teréncha ya.  
\v 14 Gürígia ja arítagubaña ítara, arúfuda jamúti luágu jáluaja mémeña lan ában ageíraü lun jageírame.  
\v 15 Lun jamúga fulásu lan le ñígiñe lubeí jáfurida ageíraübei le jáluajabei, gayáraayati jamúga jagíribudun járigoún ñíjin.  
\v 16 Ában buga ageíraü buítimaati jabúseerúbei, ageíraü le siélubei. Ladǘga níjein lan jarítagun luágu cátei le lánina siélu, ligía úa lubeí nibúsigari lan Búngiu lun Jabúngiutebei lan, ába laráanserun ában fulásu joun siélu. 
\p  
\v 17 Dán meja le loúchagunbalin Búngiu Abrahám láu laríñagun lun lun láfaruni liraǘ le Isáac jilágubei lun ladágaragüdüni lun, afíñe mémeti luágu Búngiu, rúguatí yebe lúngua lun ledéregeruni liraǘ le ábanrügüti,  
\v 18 láu sun aríñagaali lán buga Búngiu lun luágu sarágubaña lan linébaanfaangu lídaangiñe Isáac.  
\v 19 Subúdirügü liñáali Abrahám luágu gabáfu lan Búngiu ásta lun lásaaragüdüni Isáac lídaangiñe oúweni, áni ítagaraǘyebe ladǘgüni Búngiu láu líchuguni Isáac lárigoún lun Abrahám lubáragiñe yebe láfaruni. 
\p  
\v 20 Afíñeti Isáac luágu ladǘgübei lán Búngiu le laríñagubei, ába laríñagun joun lirájüñü ja Jacób lúma Esaú luágu labínirubaña lan Búngiu lídan dan le lúnbei liábin.  
\v 21 Laú lafíñen Jacób, dán meja le loúwe lan, biní lumuti cáda ában jádaangiñe lirájüñü José, ába ladímurejan luágu luweírigun Búngiu, ragǘñu luágu lígiri lubádun.  
\v 22 Láu lafíñen José, lubáragiñe loúnwen, aríñagati luágu jáfuriduba lan Israelítagu Ejíptogiñe, aríñaga ligía lun janǘgüni lábu jáma dánme le jígiruni fulásu ligía. 
\p  
\v 23 Láu jafíñen lagǘbürigu Moisés, dan le lagǘriajoúnbei, ába jarámuduni luágu ǘrüwa játi, ladǘga jaríjin luágu buídumeraü lan, janúfudetiña lueí lúrudu le líchugubei urúei lun jañáradawagüdǘniwa wügǘriña irájüñü.  
\v 24 Láu lafíñen Moisés, dan le wügǘrijali, májati lun lanügǘniwa queísi tiraǘ liraǘ lurúeite Ejípto,  
\v 25 jímein lumúti lasúfurirun jáma lánigu Búngiu lubáragiñe laganoún buídu tídan lúban urúei, to lánina figoú. Subúdi lumúti luágu madúra lan luwúyeri ugúndani ligía sarágu dan.  
\v 26 Rísitimaati lasándiragun lúngua láu lasúfurirun ǘnabuni lueígiñe Crístu le lúnbei liábin, sügǘ láu laganoún lídan sun lirísin Ejípto, lugúndun luágu afáyeiruajaü le lúnbei líchuguni Búngiu lun, líchigei larítagun.  
\v 27 Láu lafíñen Moisés luágu Búngiu, ába lígiruni Ejípto, manúfudeiga lueí ligáñi urúei, reídeiti derégüdagu lídan larítagun camá jamuga aríagu líña lun Búngiu le marijínbei. 
\p  
\v 28 Láu lafíñen Moisés ladǘgei fédu le gíribei páscua, ába loúnajan abájichaguei tubéneri jában Israelítagu láu jítaü lun dánme lan le lásügürün ánjeli le lánina oúweni, máfarun lámuga ni ában jaraǘ Israelítagu le íbugañaü.  
\v 29 Ladǘga jafíñen Israelítagu luágu Búngiu, ába ladǘgün Búngiu ǘma joun lídaangiñe dúna le gíribei Barána Funáti, lun gayára lan jásügürün eíbugeina camá jamuga múa le mábeiti. Dánti le jabúseerúnbei Ejíptona lun gíñe jásügürün quei jagía, ába ladáuragun dúna jáu, ába jañáradagun. 
\p  
\v 30 Láu jafíñen Israelítagu luágu Búngiu, ába jamácharun geyégua láu lubárierun ubúrugu Jericó ságü bináafin luágu sédü wéyu, ába leíguadun loúba lubárierun ubúrugu ligía.  
\v 31 Afíñetu Raháb, tó meja jóru, luágu Búngiu, ába tarámuduniña Israelítagu aríaajatiña túbiñe. Ladǘga cátei le, máfarúnwatu lídan le jáfarawagún magáambaditiña lun Búngiu lídan fulásu ligía. 
\p  
\v 32 ¿Cába ámu cátei naríñaga? Loúguabei dan nun lun nabǘrüjan luágu Gedeón, Bárac, Sansón, Jefté, Davíd, Samuél luma jawágu profétagu.  
\v 33 Láu jafíñen, siríguatiña buri fulásu, agúmadija jagía buídu, íderagua lumútiña Búngiu queísi laríñaguni joun. Darú lumuti Búngiu jayúma liñún jaweí,  
\v 34 ñegútiña wátu geméti janárimeti, séfutiña lueí jáfarawagún jilágubei táu efeín. Ába jéredun ja mérebaña, ñǘbintiña lun gabáfubaña lan wuríburugu, ába jásiiragúniña jáganiñu.  
\v 35 Ñíñanu würíña ásaaragüdǘwatiña jadújeñu lídaangiñe oúweni joun. 
\p Añájein gíñe jíbiri, jiláguatiña lídan luweírin asúfuriruni ladǘga jamájan jíchuguni janágan luágun Búngiu lun jamúga gayáraabei lan jígirawagüdǘniwa. Jímein jamúti jáfarawagún jilágubei luágu líri Búngiu lun gayáraabei lan jásügürün lídaangiñe oúweni lídoun ában ibágari le buídutimaati siélu.  
\v 36 Jíbiri, áfagatiña léjerajoún jáu, abeichúni, agǘrawagúni láu güríngüri, lúma adaürǘni furísunrugu.  
\v 37 Áfarawagúatiña láu dǘbü, asíarajoúatiña jamídan jámagua, oúchawagúatiña lun jígiruni Búngiu, áfarawagúatiña táu efeín, anúrajatiña jábiñegiñe, ába jeréderun eíbugañajádügü, darúgu joúgua láurügü jára mudún lúma jára gábara, fugiábugu, láu idíjeri, oúserúa wuríba.  
\v 38 Gürígia buri jagía ja ní lubei uboú madǘna lumútiña, eíbugañajádügü jáña buga lídan buri fulásu mageírawati, áraabu, lídan buri lilúlun dǘbü weínamuti lúma lídan buri júyu le múaruguti.  
\v 39 Sun jagía, láu sun buídu lan afíñeni le jawágubei ligíbugiñe Búngiu, merésibirun jamúti lé buga uágubei laríñaga Búngiu luágu líchugubei lan joun lumútuniña, ladǘga machǘlü lan Wasálbaragüle uboúagun lídan jadáani,  
\v 40 labúseerun Búngiu lun lídaanrügüba lan ában wáma jayábin lun jerésibiruni abíniruni le líchugubei Crístu joun lánigu. 
\c 12  
\s1 Rúwamei waríjin luágun Jesúsu 
\p  
\v 1 Ítara líña meja jagáburidun sun jíbe gürígia jagía lídan dan le sügǘjalibei, láu jafíñen luágu Búngiu. Ában jémpulu jagía woun lun ítara méme lan wagáburi. Ibágari le, queísigubeirügü ában eíbaaguni, gidáwamei sun le erédejabaliwa wawáriua, lúma figoú le agǘragubalíwa, adǘga wameí eíbaaguni le wabáragiñebei láu gurásu, láu sun wafíñen luágu Jesucrístu.  
\v 2 Rúwamei waríjin luágun Jesúsu, le ídaangiñebei liábin wafíñen, le gíñe abuíduragüdübalin wafíñen le gumúti. Súfuriti Jesúsu luágu gurúwa, mebéresenga ligía láu nibúsigarídüna lan luwúyeri oúweni ligía, lugúndun subúdi láni luágu lásun lánme lasúfurirun, lagúndaaruba lan, ába lañúurun lueígiñe loúnwenren Búngiu. 
\p  
\v 3 Lídan le joúchawagúniwa, samína jumá lubeíti luágu láni Jesúsu jémpulu, luágu lawánduni sarágu súfuri jámagiñe gafígountiña, ligía mabúchadalá lubeí juágu, máburujan ligíame jarǘna.  
\v 4 Machǘlügidün lúmoun oúweni lídan jageíndagun lúma figoú queí ligía.  
\v 5 ¿Bulíei jumásan dimúrei le líchugubei Búngiu jun queísi lirájüñü? Láriñajare tídan Lerérun. 
\q1 Niraü, míchigabá mabájüdüni luágu abeichúni le líchugubei Babúreme Búngiu buágu lídan le wuríba lan bigáburi, 
\q1 máburujan ligíame barǘna dan le ladeínjan bun. 
\q1  
\v 6 Lugúndun arúfudajati Búngiu joun ja jínsiñebaña lun, 
\q1 beílumutiña gíñe ja lerésibirubaña queísi lirájüñü. 
\m  
\v 7 Áfaga jumeí abeichúni lúmagiñe Búngiu, lugúndun loúseruñadün queísi lirájüñü. ¿Níjein funági isáani mabeíchun lumúti lúguchi?  
\v 8 Ánjaün mabeíchun lan Búngiu, queísi labeíchuniña sun lisáanigu, mámarügü jíña lisáanigu ja tímatimaatiña, bástadi jugúya.  
\v 9 Dán meja le ñǘbürigidiwa, beíjamutíwa meja wagǘbürigu, áni inébetiña meja woun. Lúntimaati wagáambuni Wáguchi le siélubei, lun gabágaribadiwa lan.  
\v 10 Jabeíchuniwa meja wagǘbürigu ya uboúagu lúnrügü murúsun ibágari le, lun jagǘriajaníwa buídu según jabáfu, ánjeinti Búngiu, lun waságarun buíti lídaangiñe labeichúniwa, labeíchawa lun ladǘgüníwa lun buídu wamá ítara quei buídu lan.  
\v 11 Inárüni luágu úa lan abeichúni áuti wagúndaara lídan le werésibiruni, gárirügüti woun, ánjeinti ja afúrendeirubaña lídaangiñe abeichúni, ibíjatiña ában ibágari lánina ísuruni lúma darángilaü lídaangiñe abeichúni ligía, lárigiñe. 
\s1 Mamájara wamá lun Búngiu 
\p  
\v 12 Rújuma lubeíti iséri érei lun jarǘna le bucháalibei uágu lárigi asúfuriruni, lúma lún buri jigáchürügü le débilijalibei,  
\v 13 áluaja jumeí ǘma le surúbei. Mígira jumá lébuna chugéguaü lídan ǘma lueí jeíguadun ja débiligiñabaña lídan jafíñen, íderaguarügü jumáña lun joúdin jabáruaguoún lídan jafíñen. 
\p  
\v 14 Joúcha jumá lun lídan jumá darángilaü jáma sun gürígia, abágarideina ában ibágari le jarúmati, lugúndun le wíyebei igáburi, siñábei lachǘlürün lúmoun Búngiu.  
\v 15 Toúnigi jumá lueí níjein lan ában jídaangiñe meíbugunti buídu lúma Búngiu, ábame leféridiragüdüni jafíñen jíbiri queísi ladǘgüni jíduru gífiti le abíñaragubalin sun le agúurubei luágu.  
\v 16 Úa la ni ában jídaangiñe agámariduti mamárieidunga, míchugun ligíame mebéreseni luágu cátei le lánina Búngiu. Ligía cátei le meja ladǘgübei Esaú, ába lalúguruni lirícha queísi íbugañaü luágu ában asíedu eígini.  
\v 17 Subúsiti jun luágu lárigiñe lán buga ladǘgüni, buséngili yebe lerésibiruni labínirun lúguchi queísi íbugañaü, mabíjin láali, siñáali lasáansiraguni lúguchi le adǘga láalibei láu sun layájuajan Esaú láu igárigu. 
\p  
\v 18 Jugúya, mayárafaduntün lun cátei le gayáraabei jasándiruni queísi lasúseredun joun Israelítagu dán meja le jerésibiruni binádu lidáradun Búngiu jáma. Yaráfatiña meja lun wǘbü le Sión, le durúngubei láu wátu geméti, le ñí lubei níjein lán meja lubúriga lúma luríbouga,  
\v 19 magáambun jumúti gíñe lamúri fídu lúma lumálali Búngiu le adímurejabei joun. Ja agáambubalin umálali ligía, ayúmuraguatiña lun jebé lan ladímurejan joun.  
\v 20 Jadǘgünbalin líra lugúndun luweírin janúfude lueí lagúmadijan Búngiu, ladǘga laríñajare. “Le íchuguti lugúdi luágu wǘbü, afarúalá jilágubei láu dǘbü o táu lan ában efeín, íbini ában lan anímaalu”, ladǘga fulásu ligía, níjein Búngiu ñi.  
\v 21 Weíriti lanúfunejabu cátei le jaríjubei, darí lun laríñagun Moisés guánarügü. “Nadádagaruña láu anúfudei.” 
\p  
\v 22 Ánjein jugúya, lábugiñe iséri darádu, ñǘbinjadün lun cátei weíriti sügǘ láu le únbei jayábin já buga lábugiñebaña binádu darádu. Yaráfaadün lun wǘbü Sión le siélubei, lílanaadün lubúrugute Búngiu le wínwanbei, le ában Jerusalén le siélubei, le ñí lubei jagánawa sun ánjeligu, ja ájuduragubaña lun jíchugun uweíriguni lun Búngiu.  
\v 23 Lídaañadün jadámurin lirájüñü Búngiu ja bürǘwañubaña íri siélu. Lun Búngiu le agúseragüdübaliña sun gürígia jayárafada, lídaañadün ában jáma ja oúwegubaña ja buídubaña igáburi uboúagu, áni buíngüda lumúti Búngiu lubuídun jagáburi siélu.  
\v 24 Ñǘbinjadün lun Jesúsu, le búyei lun iséri darádu, bajíwaguaadün láu líta Jesúsu lun lachibúniwa jifígoun, le ábanbei cátei weíritimaati sügǘ láu le labúseerúbei líta Abél—lun lagúseragüdǘniwa Caín luágu láfaruni Abél jilágubei. 
\p  
\v 25 Ligía mamájara jumá lubeí jagáambuni Búngiu. Meséfujaña ligía meja Israelítagu ja mebéresenbaña láu Búngiu, dán buri meja lerérunbei joun lídaangiñe Moisés, le ábanbei lílana uboú, gúbume siñá lan weséfurun ánjein wíchiga wanágan luágun Búngiu lídan le ladímurejan woun lídaangiñe Liraǘ, le lílana siélu.  
\v 26 Jingígüda lumúti meja lumálali Búngiu uboú lídan dan ligíra, ánjeinti guetó laríñajare. “Nánjingichagüdübeiya mámarügü uboú, ásta gíñe siélu.”  
\v 27 Dan le laríñagun “nánjingichagüdübeiya”, míni lan luágu lagídarúba lán buri cátei le márügüdünbei luágu ébuu derébuguti, ábame leréderun le siñábei lánjingichúniwa.  
\v 28 Arúeijani le líchugubei Búngiu woun siñáti lánjingichún. Rúwama lubeíti eteíngiruni lun Búngiu luágu líra, judúgua wamá lun láu inébesei lúma gúnfuli queísi labúseerun,  
\v 29 lugúndun lagúmuchaguagüdübei Wabúngiute sun cátei le mabuídunti queísi lagúmuchaguagüdün wátu geméti cátei. 
\c 13  
\s1 Ída lúba lan wagúndaaragǘdüni Búngiu 
\p  
\v 1 Jínsiñegua méme jumá júmagua queísi idújeñu lueígiñe Jesucrístu.  
\v 2 Mabúlieida jumeí lun jebélaagüdüniña achǘlürütiña júbiñoun láu ugúndani. Sarágu jáña gürígia, rújaña ubáraü joun ánjeligu láu jadǘgüni cátei le, ibídiñoun joun. 
\p  
\v 3 Jarítagua jumá jawágu adaürǘtiña, queísigubeirügü jamúga gíñe jadaürǘña lan jáma. Jarítagua jumá jawágu ja oúserúabaña wuríba, quei níjein lan gíñe ában úgubu juágu le gayáraati lasúfurirun. 
\p  
\v 4 Buíti cátei lun jagámaridun, áni lúnti júmagua jumá darí lun joúnwen. Ja asáansijatiña jámari lagúseragüdübaña Búngiu, lagúseragüdübaña gíñe ja adǘgübaña salúfuri. 
\p  
\v 5 Míchiga jumeí jínsiñejabu luágun seínsu, gúnda jumá láu le júmati, lugúndun líchugubei Búngiu le jemégeirubei jun. Aríñagaali. “Natoúnigirubadibu, mígirun nábume.”  
\v 6 Gayáraati lubeíti waríñagun láu afíñeni. 
\q1 Nabúreme Búngiu íderagubalina, manúfudebadina. 
\q1 Siñáti jadǘgün gürígia ni cáta náu ánjeingubeírügü busén Búngiu. 
\p  
\v 7 Jarítagua jumá jawágun ja arúfudajañabaña jun, ja apúrichijabalin ugánu láni Búngiu jun, samína jumá luágu buíti le ñǘbinjalibei lídaangiñe jabágari, falájumei jémpulu le láni jafíñen. 
\p  
\v 8 Masáansiragunti ligáburi Jesucrístu, ligía meme gúñaarü, ugúñe, lúma súnwandan.  
\v 9 Mafálara jumá arúfudajani le ámuñegueinarügüti lueí le larúfudajabei Jesúsu. Resíbitá wawáni érei lúmagiñe línsiñejabu Búngiu, siñáti terésibirun wawáni ni cáta lúmagiñe lúrudu buri luáguti eígini. Igáburi ligía, miábinti lun ladǘgüba lan buíti joun ja afálarubalin. 
\p  
\v 10 Wagía afíñetiña luágu Crístu, ibíjatiwa gíñe ában latárü, le gurúwabei le uágubei loúwe Crístu luágu wafígoun. Ja asígirubaña láu binádu jagáburi juríu, siñáti gafánran jamá lídan le líchugubei loúnwen Crístu.  
\v 11 Jafádirin juríu le íñutimaabei belúgüda lumúti játa anímaalu lídoun Fulásu Sándutimaati quei adágaragüdüni luágu figoú, jágubu anímaalugu jagía, boúgudi lueí ubúrugu lágudúa.  
\v 12 Ítara líña gíñe jiláti Jesúsu boúgudi lueí ubúrugu lun lachíbuni wafígoun láu líta guánarügü.  
\v 13 Queímoun lubeíti lun Jesúsu, boúgudin lueí fulásu, boúgudin lueí binádu igáburi, asúfurireína ǘnabuni luágu líri queísi lasúfurirun wawágu.  
\v 14 Lídan uboú le, úati ni ában fulásu wáma le adúraruti lun sun dan, wáluajañein ubúrugu le lúnbei ñíjinbadiwa lan lárigiñe ibágari le.  
\v 15 Ligía lúnti lubeí wíchugun eteíngiruni lun Búngiu súnwandan lídaangiñe Jesucrístu le wafádiriñebei. Eteíngiruni ligía, ligía luwúyeribei adágaragüdüni le labúseerúbei Búngiu wámagiñe. ¡Rúwama lubeíti uweíriguni lun láu wayúma!  
\v 16 Mabúlieida jumá jadǘgüni le buídubei, lúma lun jafánreinruni júmati jádan ja mabíjinbaña, lugúndun niján buri cátei le áubei lagúndaara Búngiu. 
\p  
\v 17 Gagáambadi jumá joun ja arúfudajabaña jun, derégegua jumá júngua joun, lugúndun jagía oúnigirubarun juwáni, áni quei jasúbudiruni, gásu jagúserun ligíbugiñe Búngiu luágu jatoúnigirunün. Joúcha jumá lun medéreragüdün jumáni jawádigimari, lugúndun mabuídunbei jamúga giñe líra jun. 
\p  
\v 18 Ayúmuragua jumá lun Búngiu wawágu, choúru wamúti luágu darángilañu líña lan warítagun quei busén wabeí buídu lan woúserun lídan sun cátei.  
\v 19 Amúriajatina júma lun jayúmuragun lun Búngiu lúnya gayáraabei lan nídin aríjaün madíse. 
\s1 Abíniruni buri lúma lagúmujoún buri mábugaü 
\p  
\v 20 Ayúmuraguatina lun Búngiu, le íchugubalin darángilaü, le gíñe ásaraagüdübalin Wabúreme Jesucrístu lídaangiñe oúweni, lun líchuguni sun ubáfu le busénwabei jun, lun jadǘgüni lugúndan. Wabúreme Jesucrístu ában le atoúnigiruti lumútuniña buídu queísi ában atoúnigiruti mudún. Ítara líña ladǘga líta, le achoúrurubalin lidáradun Búngiu, le adúrarubei lun sun dan, wáma.  
\v 21 Ayúmuraguatina gíñe lun Búngiu lun luwádigimaridun jídan, lídaangiñe Jesucrístu, lun gayáraabei lan jíchugun ugúndani lun. ¡Uweíriguni lun Crístu lun sun dan! Ítaralá. 
\p  
\v 22 Nidújeñu, ayúmuraguatina jun lun jerésibiruni dimúrei le abǘrüja náalibei jun tídan murúsun gárada to.  
\v 23 Niján ában ugánu jun— ¡furíjali wadúje Timotéo furísunrugugiñe! Ánjein ñǘbin yájoun, nanǘgübei númagua dánme le nídin aríjaün. 
\p  
\v 24 Mábuga níña joun sun tábutigu ligílisi lúma joun sun jíbiri wadújeñu lídan wafíñen. Mábuga jáña wadújeñu ja Itálianu jun. 
\p  
\v 25 Binílaün Búngiu sun jugúya, ítaralá.