\id 2PE - Central Buang NT [big] -Papua New Guinea 2003 (web version -2012 bd) \h 2 PITA \toc1 Ḳapiya Sën Pita Kevu Netu Luu Vu Kerisi-yi-alam \toc2 2 Pita \toc3 2 Pt \mt1 Ḳapiya Sën Pita Kevu Netu Luu Vu Kerisi-yi-alam \c 1 \p \v 1 Yesu Kerisi yi hur los yi sinarë sa Simon Pita. Sa neḳevu ḳapiya sënë yök vu ham sën ham ayomin neya timu vu yi nebë he behil nehevonġ ving ggëp ti lo. Yesu Kerisi tu hil Anutu, getu hil mehö sën neḳo hil yom vu yi lo. Yi mehö yohvu om sën vonġ behil ayod neya timu vu yi. \v 2 Gwëbeng ham raḳ Anutu luho hil Mehöböp Yesu nij venuh, om luho degevonġ semusemu nyëmasën nök böpata jaḳ vu ham, gedegevonġ beham ayomin gëp revuh rot. \s1 Anutu Ggooin Hil Raḳ Tu Yö Yi Nġaa \p \v 3 Hil araḳ Anutu ni in ggooin hil raḳ in bë hil ġaḳo niwëëk los vuneḳ vuneḳ yaġek-yi natu hil nġaa behil sepa doḳ yi aggata nivesa. Lob vonġ nġaa pin sën hil naraḳ vu in lo vu hil in yi mehö niwëëk degwa, om sën hil ayoh vu bë medo nivesa besepa doḳ aggata niröp mu. \v 4 Yönon, nġaa pin sën nedo dob agi og rëḳ petar na bemala nama na, in mehönon malaj nesepa nġaa nipaya paya mu. Gaḳ hameḳ su rëḳ malamin nama na veröḳ yi nabë saga rë. In Anutu rëḳ geḳo ham vër gegevonġ yi semusemu böp los nivesa anon sagi vu ham in ham natu yi alam benimin nabë yi. \v 5 Ham kwamin bo nġaa saga beham gwevonġ huk niwëëk rot geving. Ham ayomin neya timu vu Yesu om ham gweġin ham begwevonġ nġaa nivesa vesa geving. Ham gwevonġ nġaa nivesa, log ham gwevonġ huk in ġaġek pin in ham natöḳ jaḳ degwa mejaḳ ni geving. \v 6 Ham natöḳ jaḳ kwamin mejaḳ ġaġek degwa ni nabë saga, log ham gweġin ayomin nivesa geving. Ham gweġin ayomin nivesa, log ham najom ham ahon bebare niwëëk geving. Ham najom ham ahon mebare niwëëk, log ham sepa doḳ Anutu yi aggata niröp geving. \v 7 Ham sepa doḳ Anutu yi aggata niröp, log ham gwelë Kerisi-yi-alam nivesa geving. Ham gwelë Kerisi-yi-alam nivesa, log ham ahëmin geving mehönon pin geving. \v 8 In nabë ham sepa doḳ nġaa pin sënë begwevonġ panġsën, og ham su rëḳ medo meris geham huk anon nama rë. Gaḳ nġaa sënë rëḳ gevonġ beham jaḳ hil Mehöböp Yesu Kerisi yi nġaa pin ni los dahis. \v 9 Gaḳ mehö sën su hen huk nebë agi neggëp rë lo, og yi nebë mehö mala ḳenod. Genebë mehö mala raru sën su yoh vu bë gelë nġaa gëp adingnë rë lo. In ggërin demi yom vu ġaġek sën Anutu ripek yi nġaa nipaya wirek hen ya lo. \v 10 Om arig lo, Anutu ggooin ham raḳ ggovek betato ham bë ham natu yi alam, om ham nġo pasanġ gwevonġ huk niwëëk in anon jaḳ vu ham. Nabë ham sepa doḳ nġaa pin sënë, og ham su yoh vu bë rëḳ bës rë. \v 11 Yönon, nabë ham gwevonġ nabë sënë, og rëḳ tateḳin aggata vu ham, beham doḳ na hil Mehöböp Yesu Kerisi sën neḳo hil vër in hil nġaa nipaya nyëvewen lo yi nyëġ. Sën rëḳ gëp degwata los degwata lo. \v 12 Sënëḳ yönon, ham raḳ nġaa pin sënë ni vorot. Lob ham ḳo ġaġek anon sënë raḳ ggovek ya, lob ham nare niwëëk in. Rëḳ sa bë nanër vu ham gök gökin, in sebër ham kwamin beham kwamin bo gökin. \v 13 In sa kwaġ nevo bë nġaa sënëḳ nivesa, om noh vu buk sën sëḳ nahën nemedo vesaġ lo, og sëḳ nanër vu ham gök gökin in sebër ham kwamin. \v 14 In hil Mehöböp Yesu Kerisi nër ranġah vu sa wirek beseraḳ ni bë yiḳ sa hevonġin ġetur sa vër in naviġ nyë dus teka. \v 15 Om sën sa nehevonġ huk niwëëk rot meneḳevu ġaġek yök vu ham, in bë nabë sa nadiiḳ, og ham yoh vu bë rëḳ kwamin bo ġaġek sënë gökin noh vu buk pin. \s1 He Halë Kerisi Niḳapiik Ggovek Ya \p \v 16 Ġaġek sën he nanër agi og he su nanër ḳeriing tetuhinsën nebë sën mehönon los kwaj yö kwaj nevo medenenër lo rë. Gaḳ he halë raḳ malamin bë Mehöböp los bengö yönon. Om sën he nër vu ham ggovek ya beham raḳ hil Mehöböp Yesu Kerisi niwëëk ni, geham raḳ ni bë rëḳ nom gökin. \v 17 Yönon, Ama Anutu tato niwëëk los arë böp ranġah loḳ buk sën ġaġek yam vu niḳapiik degwa beḳo yi raḳ lo bë, “Sa naluġ sënë, sahëġ ving yi panġsën gesa ahëġ nivesa rot vu yi.” \v 18 Alöö nado ving yi ggëp ḳedu vabuung wirek behanġo aye sënë yam vu yaġek. \p \v 19 Nebë saga, lob he halë bë alam-denenër-ġaġek-ranġahsën hir ġaġek anon raḳ. Om bë ham najom hir ġaġek ahon, og saga mëm nivesa rot. In alam-denenër-ġaġek-ranġahsën hir ġaġek og nebë ram sën netum loḳ nyëġ malaḳenu, benedo rot benyëġ neheng raḳ lob Betuheng Majelëë kedi netum loḳ ham ayomin lo. \v 20-21 Rëḳ mu ham jaḳ sënë ni namuġin rë nabë wirek og Anutu yi ġaġek su verup mehöti avi yoh vu yö kwa rë. Gaḳ Anon Vabuung yö neggee vu sir bedenenër Anutu yi ġaġek yam ranġah. Nebë sënë om hil su ayoh vu bë tateḳin ġaġek sën neggëp loḳ Anutu-yi-ḳapiya lo ti degwa jeggin jeggin noh vu hil nġo kwad rë, gaḳ Anon Vabuung doḳ vu hil og mëm. \c 2 \s1 Alam-ġaġek-kuungsën Hir Nġaa Nipaya \p \v 1 Wirek og alam-ġaġek-kuungsën deverup loḳ alam Israel, om yiḳ tatovaha-ġaġek-kuungsën-yi rëḳ deberup doḳ ham geving nabë saga. Rëḳ debun sir gedenanër ġaġek kuungsën aggagga in debasap alam, geyö rëḳ degeruu demij vu Mehöböp sën baġo sir yom lo geving. Rëḳ degevonġ nabë sënë, rëḳ mu rëḳ malaj nama pevis avuti. \v 2 Nebë saga rëḳ mu alam nġahiseḳë rëḳ desepa doḳ alam saga hir nġaa nipaya aggagga, lob tum rëḳ degevonġ balam jeggin jeggin la denanër ġaġek nipaya jaḳ aggata-ġaġek-anon-yi. \v 3 Alam sagi malaj anöö veröḳ yi, om rëḳ denanër ġaġek kuungsën nġahiseḳë in degeḳo ham hömin monë lu nġaa nah vu sir. Rëḳ mu Anutu yö ro buk sën genġo hir ġaġek lo wirek meneggëp vorot bë rëḳ malaj nama. Lob nġaa sën basap sir lo, og su ggëp yiing rë, gaḳ yö medo neġin. \p \v 4 Log yiḳ angër la devonġ nġaa nipaya wirek, rëḳ Anutu su nelë sir mu rë. Gaḳ duu sir loḳ ya ḳarabus ggëp Nyëġ Nipaya loḳ waaḳ malaḳenu. Lob nahën denedo loḳ rot medeneġin buk-nyëvewen-yi. \p \v 5 Log yiḳ alam sën denedo wirek lo, og yiḳ nebë saga ving. Su kwa pesivin sir rë. gaḳ vonġ mebël vuuḳ böpata merehöö sir vahi sën deruu demij vu Anutu lo bemalaj maya. Gaḳ yiḳ Noa timu sën nenër ġaġek yohvu yam ranġah lo, om Anutu ġin yi, geġin yi alam nemadvahi-bevidek-luu medenedo nivesa ving. \p \v 6 Log vo nyëvewen vu alam Sodom los Gomora ving nebë saga. Anutu vesi begganġ bu böp luu sënë raḳ nengwah megga sir bemalaj maya veröḳ yi. Gevewev meris mu nedo. Nebë saga in bë nabë alam degeruu demij vu Anutu, og kwaj bo nah ġaġek wirek hen sagi, lob dejaḳ ni nabë rëḳ denatöḳ vu nyëvewen nabë sënë. \v 7 Gaḳ Lot og yi mehö yohvu, om Anutu ḳo yi vër in Sodom los Gomora, benedo nivesa gesu mala ma rë. In Lot ayo maggin böpata in alam nij paya hir baggëb lu nġaa sën denevonġ lo. \v 8 Yönon, mehö niröp sënë nedo ving sir beyö nelë hir nġaa nipaya los nenġo hir ġaġek nipaya yoh vu buk pin. Yi og ayo yö neggëp niröp, om ayo maggin rot in hir nġaa nipaya sën denevonġ medenekeyëh horek lo. \v 9 Yönon, Mehöböp neḳo alam sën denesepa loḳ yi lo vër in nġaa nipaya sën neseggi sir lo, genetunġ alam nij paya medenedo rot in na berup doḳ buk sën genġo hir ġaġek gebo nyëvewen doḳ nah vu sir lo. \p \v 10 Lob alam-ġaġek-kuungsën lo saga vahi rëḳ degeḳo nipaya nyëvewen böpata rot kesuu. Sir sën ahëj neving nġaa-ningöhek-baggëb-yi mu medenesepa loḳ, gekwaj nevo Mehöböp aye bë nġaa meris lo. Alam nebë sënë deneḳo sir raḳ bedenesepa loḳ yö kwaj mu. Om sën su deneggöneng rë, gedenenër pelë raḳ angër yaġek yi. \v 11 Angër lo dekesuu alam ġaġek kuungsën sënë, genij wëëk böpata rot kesuu sir ving. Rëḳ mu su denenër pelë raḳ sir rë, gesu denenër sir ranġah vu Mehöböp rë. \v 12 Gaḳ alam ġaġek kuungsën sënë, og denenër pelë raḳ nġaa sën su deraḳ ni rë lo. Sir nebë reggu sën kwaj masën lo, om sën kwaj neya vu navij medenesepa loḳ nġaa-navij-yi mu. In ataj ḳo sir in bë mehönon denajom sir ahon bedengis sir medenadiiḳ. Om yiḳ nġaa nipaya sën denesepa loḳ lo rëḳ gevonġ bemalaj nama na veröḳ yi. \v 13 Rëḳ degeḳo nyëvewen nipaya doḳ nah hir nġaa nipaya. In su ahëj neving rot bë dega nos böp los denanum bël niwëëk panġsën buk mu rë, gaḳ denevonġ ranġah atov ving. Log deneloḳ ya ving ham beham los newa nos-ahëvingsën-yi loḳ ti. Rëḳ mu denetetuhin ham gekwaj vesa in nġaa nipaya sën denevonġ vu ham agi, om sir nebë nġaa ningöhek genġaa nipaya loḳ len. \v 14 Malaj anon medenelë avëh yoh vu buk in bë degodeḳ sir. Lob malaj su yoh vu bë rëḳ gevuu nġaa nipaya rë, gaḳ ma veröḳ yi. Alam sënë denepelëpin alam sën su ayoj niwëëk rë lo, bedenedadii sir ya in bë degevonġ nġaa nipaya geving sir. Ayoj yö tahu sir loḳ aggata sën ayoj nevu nevu in mehö ngwë hir nġaa lo, om Anutu rëḳ kevoh alam sënë na veröḳ yi. \v 15 Alam-ġaġek-kuungsën lo sënë deruu demij vu aggata nivesa, om sën deneketul loḳ medeneya jeggin jeggin, beya denesepa loḳ Beyor nalu Balaam sën ahë neving monë panġsën rot beneḳo raḳ terotsën lo vaha. \v 16 Dogi su denevengwënġ rë, rëḳ mehö-nenër-ġaġek-ranġahsën Balaam yi dogi vengwënġ nebë mehönon benër Balaam yi nġaa nipaya sën nevonġ agi ranġah. Lob ggërin nġaa kwamasën sën bë gevonġ lo. \p \v 17 Log alam-ġaġek-kuungsën nebë sënë, og sir nebë bël veyë sën netewii ya lo. Gesir nebë beggob sën sanġ neḳo meneya jeggin jeggin lo. Om Anutu ggooin nyëġ mala vahis veröḳ yi raḳ vu sir in bë demedo doḳ. \v 18 Sir sënë denevengwënġ avij böp medeneḳo sir raḳ in ġaġek meris meris sën anon ma lo. Lob denevo bël loḳ alam sën nahën denevuu nġaa-alam dahis-yi ya lo, lob tum newaj neraḳ in baggëb los navij yi nġaa nipaya aggagga beyah denesepa loḳ sir. \v 19 Alam ġaġek kuungsën sënë denenër vu sir bë rëḳ degeḳo sir vër in horek pin besu deġinengin sir rë. Rëḳ mu sir yö nahën denedo los nġaa nipaya sën neduu sir lo. In degwa nebë sënë bë nġaa sën kesuu mehöti lo, og mehö saga neggurek babu benesepa loḳ rot. \v 20 Yönon, deraḳ hil Mehöböp Yesu Kerisi sën ḳo hil yom lo ni, lob deveya in nġaa ningöhek nipaya sën neggëp dob agi bedeyom. Rëḳ mu nabë degërin sir nah bedega jaḳ nġaa nipaya sënë gökin menaduu sir ahon, og rëḳ demedo paya na veröḳ yi kesuu muġinsën. \v 21 In deraḳ aggata sagi ni bedeḳo horek vabuung sënë ggovek ya, loḳ yom deruu demij vu. Gaḳ bë yö demedo duġ in nġaa niröp sënë yi aggata, og sagaḳ nivesa vu sir. \v 22 In devonġ balam hib wirek hir ġaġek los kwa ti sënë anon raḳ raḳ sir nebë, “Anöö yah negga nyë muteḳsën ggökin.” Log ġaġek ngwë neggëp ving bë, “Bööḳ ripek loḳ bël ggovek, loḳ tum yah sis madöp ggökin.” \c 3 \s1 Mehöböp Rëḳ Nom Yönon Rot \p \v 1 Sa mehö lo-e! Sa ḳevu ḳapiya ngwë sënë netu luu vu ham. Loḳ ḳapiya luu sënë og sa ḳevu ġaġek in bë bër ham kwamin in ġaġek vahi gökin beham jaḳ ni nivesa. \v 2 Log ham kwamin bo nah ġaġek sën Anutu-yi-alam-vabuung denenër ranġah wirek bë rëḳ anon jaḳ lo. Geham kwamin bo Mehöböp sën ḳo hil yom lo yi horek sën ham sinarë lo denër vu ham lo geving. \p \v 3 Ham jaḳ sënë ni namuġin nabë Buk-tamusën dus jaḳ, og alam sën denenër pelësën lo rëḳ deberup bedegevonġ noh vu kwaj nipaya medenanër pelë nabë, \v 4 “Nër bë rëḳ nom gökin-a? Lob maḳ yom benedo tena? Su yom rë! Alam hib wirek dediiḳ ya, geyam beyam verup gwëbeng sënë, rëḳ mu nġaa pin yö neggëp loḳ ben nebë sën wirek Anutu tunġ lo.” \v 5 Alam pelësën sënë nij nelël bë su kwaj sero medejaḳ nġaa sënë ni nabë: Vu muġinsën og Anutu nër, lob yaġek anon raḳ. Log nër, lob dob ggooin yi raḳ in loo benedo loḳ loo vuheng atov. \v 6 Lob dob nedo rot, loḳ mëm Anutu nër, lom mëm bël vuuḳ meggërin dob bekevoh nġaa pin ya. \p \v 7 Lob Anutu nër ving bë yaġek los dob sën denedo gwëbeng agi, og nengwah rëḳ ga. Rëḳ mu gëp degeġin buk sën Anutu nom mebo nyëvewen doḳ nah vu alam sën deneruu demij vu yi lo bemalaj nama rë. \v 8 Rëḳ mu sa mehö lo-e, ham su kwamin birek in nġaa timu sënë: Mehöböp su nelë buk timu nebë dus genġebek 1,000 nebë ading rot rë, gaḳ nelë luho bë luho neggëp ti. \v 9 Mehöböp su nesis buk raḳ raḳ in nġaa sën nenër menevenuh ya vorot lo nebë mehönon vahi sën kwaj nevo bë denanër ġaġek medengis jaḳ jaḳ lo rë. Gaḳ ahë neving bë alam pin degërin sir in mehöti su mala nama, om sën nahën nejom yi ahon geneġin ham. \s1 Dob Los Yaġek Sënë Rëḳ Malaj Nama Na \p \v 10 Rëḳ mu buk sën Mehöböp nom lo, og rëḳ nam nabë sën alam hodeḳ deneyam. Doḳ buk sagi, og yaġek rëḳ tetap böpata log mala nama na. Log nġaa mahen mahen pin sën nedo loḳ lo, og rëḳ niḳerus jaḳ bedëtek, log nengwah ga megovek na. Log nengwah rëḳ ga dob los nġaa pin sën mehönon desemu menedo loḳ lo geving. \v 11 Nġaa pin sënë rëḳ nama na nabë sënë. Om ham pasanġ gwevonġ nġaa niröp mu, begweġin ham gesepa doḳ Anutu yi aggata noh vu buk pin. \v 12 Geham medo gweġin Anutu yi buk sën yaġek rëḳ natum doḳ benama na, log nġaa mahen mahen pin nijḳerus jaḳ bedëtek benengwah ga begovek na lo. Lob ham gwetunġ malamin geham bo kwamin in buk sënë in lob natöḳ nam pevis. \v 13 In hil neheġin yaġek los dob mewis sën Anutu nër bë rëḳ getunġ benġaa niröp mu yö gëp doḳ lo. \s1 Hil Malad Sepa Megeġin Mehöböp \p \v 14 Sa mehö lo-e, yiḳ ham neġin nġaa sënë, om ham nimin wëëk begweġin ham nivesa in vu tamusën og nġaa nipaya ti, ma ġaġek ti, su gëp vu ham. Gaḳ ham los Anutu medo los ġaġek ahë yes. \v 15 Rëḳ ham kwamin bo sën Mehöböp nejom yi ahon benahubin hil lo nabë: Sënë tateḳin aggata in bë hil aġërin hil nah vu yi. Lob Mehöböp vo kwa nivesa vu hil arid Paulus sën hil ahëd neving yi lo, bekevu ġaġek yiḳ nebë sënë yök vu ham ving. \v 16 Kë’! Log loḳ yi ḳapiya pin sën lo, og kevu ġaġek raḳ nġaa sënë ving. Rëḳ mu ġaġek sën neggëp loḳ yi ḳapiya agi lo la, og su degwaj neggëp ranġah rë, om hil nehevonġ huk böp in bë natöḳ vu degwa. Lob alam duġ duġ los alam sën nij wëëk ma lo vahi, og deneyoh paya medeneḳo degwa yööhu verup raḳ yi ġaġek sënë, geraḳ ġaġek sën neggëp loḳ Anutu-yi-ḳapiya vahi lo ving. Om sënë rëḳ gevonġ bemalaj nama. \p \v 17 Sa mehö lo-e, ham raḳ ni muġin bë alam nebë sënë rëḳ deberup, om ham nġo gweġin ham nivesa rot. In alam sën su denebë nengaj vu horek rë lo rëḳ detetuhin ham mededadii ham nah, lob ham su rëḳ bare nimin wëëk rë geham rëḳ bës. \v 18 Gaḳ ham raḳ hil Mehöböp Yesu Kerisi sën neḳo hil yom lo ni beham ḳo yi semusemu nyëmasën. Nebë saga, om ham pasanġ gweḳo semusemu vu yi los gweḳo kwamin vu yi noh vu buk, in ham jaḳ ni rot. Hil ġaḳo arë jaḳ na vavunë rot gwëbeng sënë gerëḳ gëp degwata los degwata nabë saga. Yönon!