\id 1TH - Central Buang NT [big] -Papua New Guinea 2003 (web version -2012 bd) \h 1 TESALONIKA \toc1 Ḳapiya Sën Paulus Kevu Muġinsën Vu Kerisi-yi-alam Vu Tesalonika \toc2 1 Tesalonika \toc3 1 Ts \mt1 Ḳapiya Sën Paulus Kevu Muġinsën Vu Kerisi-yi-alam Vu Tesalonika \c 1 \p \v 1 Sa Paulus, geSilvanus* lu Timoti, alöö ḳevu ḳapiya sënë yök vu ham sën Kerisi-yi-alam lo vu Tesalonika. Vu ham sën ham ayomin neya timu vu hil Amad Anutu luho Mehöböp Yesu Kerisi lo. Alöö hevonġin bë Mehöböp luho nalu sagi degevonġ semusën vu ham, log degevonġ beham medo revuh. \s1 Alam Tesalonika Devonġ Ving Niwëëk Medenedo Nivesa \p \v 2 Alöö najom raḳ in ham yoh vu buk gehe ahëmin nivesa vu Anutu in ham. \v 3 Gehe nër ham tato vu hil Amad Anutu yoh vu buk bë ham nevonġ huk nivesa beneggëp ranġah bë ham ayomin neya timu vu hil Mehöböp Yesu Kerisi menehurek babu. Ham nevonġ huk böpata sagi in degwa nebë ham ahëmin ving yi, log ham nevo kwamin in yi bë rëḳ duḳ nom dob. \p \v 4 Arig lo! He araḳ ni ggovek bë Anutu ahë neving ham lob ggooin ham raḳ. \v 5 He naraḳ ni nebë saga in he haḳo Bengö Nivesa yök vu ham, lob ham su kwamin vo bë sanġ meris rë, gaḳ Anon Vabuung vo niwëëk loḳ beham raḳ ni venuh bë ġaġek anon. Log he nado ving ham, lob ham nelë nġaa pin sën he nehevonġ in bë doḳ vu ham lo. \v 6 Ham nelë bekwamin nevo, lom mëm ham nesepa loḳ nġaa sën he nehevonġ lo, geham nesepa loḳ Mehöböp ving. Alam pin sën denedo dus vu ham lo dedeġinengin maggin raḳ ham, rëḳ ham jom Bengö Nivesa ahon gemëm Anon Vabuung vonġ beham kwamin vesa. \v 7 Lom mëm ham vo niwëëk vu Kerisi-yi-alam pin vu distrik Masedonia los Akaya raḳ saga, lom kwaj nevo bedenesepa loḳ ham. \v 8 In ham vonġ Anutu yi ġaġek ya meyoh vu dob pin. Su ya vu distrik Masedonia los Akaya mu rë, gaḳ ham bengömin sën ham ayomin neya timu vu Anutu lo, ya meyoh vu dob pin. He su ayoh vu bë rëḳ nanër ham vu mehöti rë, in deraḳ ni ggovek ya. \v 9 Alam vu nyëġ pin denenër yom vu he bë he haḳo Anutu yi ġaġek mayök vu ham, lob ham vuu yeseḳ los seriveng wirek hen ya, geham wërin ham yom vu Anutu beham tu Anutu anon sën mala-tumsën degwa lo yi hur. \v 10 Gedenenër vu he bë, ham nevo kwamin in Nalu Yesu sën Ama Anutu nër bekedi raḳ in alam-diiḳsën lo bë: Rëḳ nom vu yaġek gökin begeḳo hil vër in nipaya nyëvewen sën rëḳ nam natöḳ vu mehönon pin lo. \c 2 \s1 Huk Sën Paulus Nevonġ Vu Tesalonika \p \v 1 Arig lo! Ham raḳ ni bë he su ayök vu ham mehe huk ya meris rë. \v 2 Geham raḳ ni bë deveek he vu Pilipi gedenër ġaġek nipaya raḳ he, log ham sis beġö vu he ving. Rëḳ he Anutu vo niwëëk vu he behe nër Bengö Nivesa ranġah vu ham gehe su ahönengin ham rë. \v 3 He haḳo ġaġek anon raḳ menanër niwëëk vu ham raḳ degwa nebë sënë: He su nehekuung raḳ menanër rë, log he su ayomin ningöhek genanër rë, gehe su nanër in bë tetuhin ham rë. \v 4 Gaḳ Anutu nelë he nivesa bekwa vo he bë he nanër yi Bengö Nivesa ranġah. Lob su he nanër ġaġek in bë mehönon ahëj nivesa vu he rë, gaḳ he bë Anutu sën neraḳ he kwamin ni venuh lo ahë nivesa vu he. \v 5 Ham raḳ ni ggovek, gehe nanër nebë sagi los nanër yönon neggëp Anutu mala nebë: He nado ving ham wirek, og he su anër ġaġek in bë abo bël doḳ ham rë gema rot, gehe su alam ayomin luu manër in bë ġaḳo ham monë rë. \v 6 Gehe su nehevonġ in bë mehönon degeḳo he arëmin jaḳ rë. Ham ma alam vahi. \v 7 Gaḳ Kerisi yi sinarë he los arëmin, om he yoh vu bë nanër vu ham nabë ham doḳ vu he in nġaa sën doḳ vu he rëḳ ma. He su ayoh vu bë nanër ġaġek nabë saga medeġinengin ham rë. Gaḳ he nebë ata sën neġin nalu nivesa menevet sir lo. \v 8 Nebë saga, gehe kwamin nevo ham beneheġin ham in he ahëmin neving ham rot, om sën he pasanġ nanër Anutu yi Bengö Nivesa vu ham. Yönon, gehe yoh vu bë nadiiḳ in ham geving. \p \v 9 Arig lo, ham kwamin bo nabë he nehevonġ huk rot. He su nesewah buk ma ranġah rë, in bë he su ḳetaġ nġaa nġaa vu ham mabo maggin vu ham doḳ buk sën he nanër Anutu yi Bengö Nivesa vu ham lo. \v 10 Lob ham lë beham raḳ ni, log Anutu raḳ ni ving bë he nehevonġ nġaa nivesa vesa los yohvu vu ham sën Kerisi-yi-alam ham lo, geham ti su yoh vu bë nanër ġaġek nipaya jaḳ he rë. \v 11 Ham raḳ ni bë he neheġin ham pin nebë sën ama neġin nalu lo. \v 12 He vo horek vu ham in bë ham sepa doḳ aggata niröp. Gehe ġadu ham, gehe nër niwëëk vu ham bë ham gwevonġ nġaa pin noh vu Anutu kwa. In Mehö los niwëëk sagi ggooin ham raḳ in bë ham medo geving yi doḳ yi nyëġ niḳapiik. \s1 Devonġ Ving Anon Medenare Niwëëk Bë Degeḳo Maggin \p \v 13 Log he ahëmin nivesa vu Anutu raḳ buk pin ving in ham, in he nër ġaġek sënë vu ham bë Anutu yi ġaġek, lob ham pevis beḳo raḳ menër bë Anutu yi ġaġek anon gaḳ mehönon su denër yoh vu yö kwaj rë. Lob yiḳ Anutu yi ġaġek yönon, begwëbeng nahën nevonġ huk loḳ ham sën ham nevonġ ving lo ayomin. \p \v 14 In arig lo, ham nebë alam distrik Yudea sën denesepa loḳ Yesu Kerisi bedetu Anutu-yi-alam lo, in ham alam dedeġinengin ham raḳ maggin nebë sën hir alam denedeġinengin sir lo. \v 15 Alam Yuda desis Mehöböp Yesu losho alam-denenër-ġaġek-ranġahsën bedediiḳ, log denede-ġinengin nġaa maggin raḳ he nebë saga ving gedenesepa loḳ aggata nipaya sën Anutu nilëlin lo. Om denesis beġö vu mehönon pin \v 16 medeneggërin he in bë he su nanër ġaġek ranġah vu alam dahis meġaḳo sir nah vu Anutu. Medo denevonġ nġaa nipaya rot gesu denevuu ya rë, rëḳ mu Anutu ahë sengën vu sir rot bevonġin malaj nama. \s1 Paulus Ahë Ving Rot Bë Gelë Sir Gökin \p \v 17 Arig lo, he hevuu ham ya. Senër he navimin mu, gaḳ he kwamin nevo ham yoh vu buk behe ahëmin ving panġsën bë he ġalë ham malamin gökin, \v 18 lob he sero aggata rot in bë anök vu ham rëḳ ma. Sa Paulus, sa hevonġin bë senök vu ham beron nġahi rëḳ Satan ggërin he. \v 19 Ham kwamin nevo bë he kwamin vesa los he napisek in va? Gaḳ yiḳ ham! Ham netu he madub nivesa, om doḳ buk sën Mehöböp duḳ nom lo, og he rëḳ napisek in ham kesuu nġaa vahi pin. \v 20 He napisek los he kwamin vesa rot in ham. \c 3 \s1 Paulus Vonġ Timoti Ya In Bë Ġadu Sir \p \v 1 He su ayoh vu bë anök rë in aggata ma, om sën he ayomin maggin rot gehe kwamin nevo bë su yoh vu bë he medo rë, om sa kwaġ vo bë maam senġo ti medo Atens beyiḳ ggovek. \v 2 Om he hevonġ he arimin Timoti sën neloḳ vu Anutu benevonġ Kerisi yi Bengö Nivesa yoh vu nyëġ pin lo yök vu ham in bë ġadu ham in ham ayomin na timu vu Kerisi niwëëk. \v 3 In nġaa maggin sën töḳ vu ham gwëbeng lo su kepë ham. Anutu yi horek nër vorot nebë nġaa maggin vahi rëḳ natöḳ vu hil yönon. \v 4 He nahën nado ving ham, log he nër ranġah vu ham bë hil rëḳ natöḳ jaḳ nġaa maggin medeġinengin hil, loḳ mëm gwëbeng sënë ham töḳ raḳ. \v 5 Om sën sa su yoh vu bë naköpeḳ bemedo meris rë, om sën sa hevonġ Timoti yök in bë sa ġanġo nabë ham ayomin neya timu vu Kerisi ma ma. Sa hekuung bë Mehö Pelëpinsën maḳ jij ham niwëëk rot bekepë ham gehe vasap he huk böpata raḳ ham ganon ma. \s1 Timoti Ḳo Ġaġek Bengö Yom Lom Paulus Kwa Vesa \p \v 6 Loḳ mëm Timoti yök beyom verup vu he ggovek, lob nër ġaġek nivesa raḳ ham bë ham ayomin neya timu vu Yesu, geham ahëmin neving mehönon. Genër ving bë ham kwamin nevo he panġsën geham nevonġin bë ham gwelë he malamin nabë sën he nehevonġin bë ġalë ham lo. \p \v 7 Arig lo! Nebë saga lob nġaa maggin deġinengin he bevonġ he ayomin maggin raḳ, rëḳ mu mëm he kwamin vo bë ham ayomin neya timu vu Yesu lom mëm he ayomin sepëp raḳ. \v 8 Gemëm he ayomin to revuh ggökin, in ham nahën kwamin nevo Mehöböp beham nejom yi ġaġek ahon. \v 9 Om he rëḳ ġaḳo Anutu arë jaḳ in ham bena berup tena? He su ayoh vu rë, in he kwamin vesa panġsën rot vu Anutu in ham. \v 10 He medo najom raḳ vu Anutu buk geranġah nebë gevonġ behe ġalë ham malamin gökin nah, loḳ mëm nabë ham su ayomin neya timu vu Yesu niwëëk rë, og he rëḳ adoḳ vu ham babo niwëëk vu ham. \s1 Paulus Jom Raḳ Bë Anutu Geḳo Yi Na Vu Sir \p \v 11 Ko nabë hil Amad Anutu luho hil Mehöböp Yesu Kerisi detateḳin aggata in he nök vu hameḳ-a! \v 12 Lob Anutu gevonġ niwëëk vu ham rot, in ham ahëmin geving ham los mehönon pin panġsën nabë sën he ahëmin neving ham lo. \v 13 Lob Anutu doḳ vu ham megevonġ ham ayomin niröp jaḳ in ġaġek ti su gëp vu ham gëp hil Amad Anutu mala doḳ buk sën hil Mehöböp Yesu Kerisi losho yi alam vabuung pin denam lo. \c 4 \s1 Anutu Ahë Ving Bë Hil Ġevonġ Nabë Sënë \p \v 1 Lob arig lo, ġaġek ti nahën! He ḳetaġ los avo horek vu ham in Mehöböp yi alam hil, gehe nanër nebë ham gwevonġ nġaa pin niröp geham su gwevuu na, gaḳ ham pasanġ gwevonġ niwëëk ata. Senër nġaa pin sën Anutu ahë neving bë hil ġevonġ lo. Sën he nër ranġah vu ham wirek beham nesepa loḳ lo. \v 2 Ham raḳ ġaġek sën seloḳ yah Mehöböp Yesu mala behaḳo yök vu ham lo ni. \v 3 Nġaa sën Anutu ahë neving bë ham gwevonġ lo nebë: Ham natu mehönon niröpsën. Log ahë neving bë ham noh nenga in baggëb. \v 4 Log ahë neving bë ham gweḳo avëh ti ti beham gwevonġ niröp los noh vu sën ham los venëmin ḳo ham. \v 5 Gaḳ ham su malamin anonin ham jeggin jeggin nabë alam dahis sën su deraḳ Anutu ni rë lo. \v 6 Log Anutu vonġin bë mehöti su gevonġ nġaa nipaya vu mehö ngwë begodeḳ venë rë, ma rot. In rëḳ bo nyëvewen doḳ nah nġaa nipaya nebë saga pin nabë sën he nër vu ham vorot lo. \v 7 In Anutu ggërin hil yah vu yi in bë hil ġevonġ nġaa niröp gehil su ġevonġ nġaa sën su yoh vu rë lo. \v 8 Om nabë mehöti nidëlin ġaġek sënë, og su nilëlin mehönon hir ġaġek rë, gaḳ nilëlin Anutu sën vonġ yi Anon Vabuung yök vu ham lo yi ġaġek. \p \v 9 Log ġaġek ngwë neggëp nebë hil ahëd geving hil arid lo sën denesepa loḳ Yesu lo. Rëḳ mehöti su yoh vu bë kevu ġaġek jaḳ nġaa sënë vu ham rë, in Anutu tato vu ham ggovek nebë saga beham ahëmin neving ham vorot. \v 10 Ham nġo nevonġ nebë sënë vu hil arid lo pin sën denedo distrik Masedonia lo. Rëḳ arig lo, he vo ġadu loḳ ham bë ham pasanġ ahëmin geving sir panġsën, \v 11 beham medo revuh bemalamin sepa. Ham nġo gwevonġ ham huk, geham gwevonġ huk bisnis teka in ham medo nivesa nabë sën he nër vu ham wirek lo. \v 12 Ham gwevonġ nabë sënë in ham su jaḳ vu in nġaa ti rë, lob mëm alam sën su denesepa loḳ Yesu rë lo degelë ham medejaḳ ni nabë ham alam nimin vesa. \s1 Mehöböp Rëḳ Gevonġ Behil Ḳedi Jaḳ Nah \p \v 13 Arig lo, he hevonġin bë ham jaḳ nġaa sën rëḳ natöḳ vu alam-diiḳsën lo ni venuh in lob ham su ngu bengis ham in sir nabë alam sën su ayoj neya timu vu Anutu medenevo kwaj in yi rë lo. \v 14 Hil nehevonġ ving bë Yesu diiḳ bekedi raḳ ggökin, lob hil nehevonġ ving bë alam sën denesepa loḳ Yesu rëḳ denediiḳ lo, rëḳ nabë saga. Rëḳ malaj natum nah, lom Anutu geḳo sir nom geving Yesu. \v 15 He nanër sënë vu ham in Mehöböp yö nër ranġah vu he vorot. Bë hil vahi rëḳ nahën nemedo vesad mena berup doḳ buk sën Mehöböp duḳ nom lo, og hil su nid vesa kesuu hil sën Kerisi-yi-alam lo vahi sën dediiḳ ggovek lo rë. \v 16 Gaḳ Anutu yi avuuḳ rëḳ ngu log angër hir ggev aye jaḳ menanër, lob Mehöböp rëḳ duḳ vu yaġek menom. Lob alam sën denesepa loḳ Yesu rëḳ denediiḳ lo, rëḳ dekedi jaḳ namuġin. \v 17 Lob mëm rëḳ degeḳo hil vahi sën hil nahën nado vesad lo jaḳ na beggob ayo vavunë geving sir in hil ġebuu Mehöböp vu yaġek babu, lob mëm hil medo geving Mehöböp degwata los degwata. \v 18 Om ham kwamin bo ġaġek nabë sagi beham ġadu ham jaḳ. \c 5 \s1 Hil Semu Hil Bemedo In Mehöböp Rëḳ Nom \p \v 1 Arig lo, ham su gwekuung nabë he rëḳ ḳevu ġaġek jaḳ Yesu yi nġebek los buk vu ham. \v 2 Gaḳ ham raḳ ni venuh nebë Mehöböp yi buk rëḳ nam natöḳ vu hil nabë mehö hodeḳ ti yam loḳ buk vuheng. \v 3 Yiḳ rëḳ nabë sënë: Alam rëḳ denanër nabë, “Buk nivesa behil medo revuh!” log doḳ buk saga nġaa maggin rëḳ nam vu sir avuti, nabë sën avëh nalu loḳ lob nivanë töḳ vu yi pevis geyi duġin. Yiḳ rëḳ nabë saga, lob mehöti su yoh vu bë beya doḳ buk saga rë. \p \v 4 Rëḳ arig lo, buk sagi su rëḳ natöḳ vu ham nabë sën mehö hodeḳ ti yam loḳ buk geham duġin yi lo rë, in ham su nedo loḳ malaḳenu rë. \v 5 Gaḳ ham alam ranġah los hes tumsën yi. Su alam buk los mala-vahis-yi hil rë. \v 6 Om hil su aġëp nabë alam vahi pin, gaḳ hil medo malad natum gehil su ḳetul doḳ bekwad birek nabë alam sën denenum bël menġëës lo. \v 7 Alam deneggëp og deneggëp buk, log alam denenum medenekeyevin, og denenum buk. \v 8 Rëḳ mu hil alam-ranġah-yi om hil su nanum meḳeyevin, gaḳ hil medo los kwad bo nġaa niröp. Hil ayod na timu vu Yesu behil ahëd geving hil, og mëm saga natu ḳelenavi megërin hil newad in beġö. Log hil kwad bo nabë Yesu yam in bë geḳo hil nah vu Anutu, og mëm saga natu bun sën gërin hil yud in beġö. \v 9 Anutu su ggooin hil raḳ in bë hil natöḳ jaḳ hil nġaa nipaya nyëvewen rë, gaḳ ggooin hil raḳ in bë hil Mehöböp Yesu Kerisi geḳo hil behil anah vu yi. \v 10 Hil Mehöböp Yesu Kerisi sënë diiḳ loḳ yah hil bed in bë nabë hil medo vesad ma hil nadiiḳ, og hil rëḳ medo malad-tumsën geving yi. \v 11 Om mëm ham ġadu ham los doḳ vu ham in ham nimin wëëk jaḳ, nabë sën ham nevonġ lo. \s1 Paulus Semu Ġaġek Hus \p \v 12 Arig lo, he nanër vu ham nabë ham jaḳ Mehöböp yi alam sën detu ggev medenevonġ huk medenedo vu ham lo nij. \v 13 Ham gweḳo sir jaḳ, geham ahëmin geving sir in denevonġ huk sagi, geham medo jevuh ti. \p \v 14 Log arig lo, he nanër vu ham nabë ham gwevonġ nabë sënë: Ham bo horek vu alam sehëb, geham ġadu alam sën deneggöneng lo. Geham doḳ vu alam sën su denevonġ ving niwëëk rë lo, log ham nahubin alam pin beham nanër ġaġek ahë yes vu sir. \v 15 Ham su bo doḳ nah nġaa nipaya nyëvewen vu mehöti sën vonġ vu ham lo, gaḳ ham nimin wëëk megwevonġ nġaa nivesa mu vu ham gevu mehönon pin. \v 16 Ham medo los kwamin vesa noh vu buk pin, \v 17 geham najom jaḳ pehi geneheng, buk los ranġah. \v 18 Ham tu Yesu Kerisi yi alam, om ham ahëmin nivesa vu Anutu in nġaa pin sën netöḳ vu ham lo, in Anutu vonġin bë ham gweḳo yi jaḳ nabë saga. \v 19 Ham su napuv Anon Vabuung yi nengwah, \v 20 geham su nanër pelësën jaḳ ġaġek sën Anutu vo vu yi alam medenenër ranġah lo. \v 21 Gaḳ ham seggi nġaa pin beham najom nġaa nivesa ahon, \v 22 log nġaa nipaya pin og ham najulin. \v 23 Log Anutu sën nevonġ behil nado revuh lo gevonġ beham natu mehönon nimin röp anon. Log geġin ham ḳenumin los anomin genavimin nivesa, in ham medo nivesa geġaġek su gëp vu ham doḳ buk sën hil Mehöböp Yesu Kerisi duḳ nom lo. \v 24 Anutu sën ggooin ham raḳ lo su rëḳ gevuu ham na rë, gaḳ yö rëḳ medo medoḳ vu ham. \v 25 Arig lo, ham najom jaḳ in he. \v 26 Ham najom* arimin lo pin nemaj noh vu sën ham nevonġ lo. \v 27 Sa Mehöböp yi mehö sa, om sa nanër vu ham nabë ham natevin ḳapiya sënë barimin lo pin degenġo. \v 28 Hil Mehöböp Yesu Kerisi yi semusën gëp geving ham.