\id TIT - Bribri NT + OT portions (Gen, Ex(portions) Jona) -Costa Rica 2009 (DBL -2013) \h Tito \toc1 Yëkkuö kit Pablo tö Tito a̱ \toc2 Tito \toc3 Tit \mt1 Yëkkuö kit Pablo tö Tito a̱ \mt2 Tito \ip Mik Pablo bak klöulewa̱ Roma e' yënettsa̱, eta̱ yëkkuö i' kititö Tito a̱ duas dabom teryök ki̱ mañal ena teryök ki̱ ske̱l Jesús kune'bak e' ukuöki̱ (63-65 DC) e' ulatök. S'wa̱ ijche̱r tö Tito e̱rblë' Jesús mik Pablo ttö̀ wa. E' ukuöki̱ ta̱ ie' kaneblé Pablo ena Timoteo e'pa ta̱ ñita̱. Mik Pablo tsá̱ bak klöulewa̱ e' yënettsa̱ eta̱ ie' kaneblé Tito ta̱ ká̱nane blubluë tso' dayë kiè Mediterráneo e' a̱ e' et kiè Creta ee̱. E' ukuöki̱ ta̱ Pablo minea̱ bánet ta̱ ie' tö Tito méa̱t e̱' skéie. Pablo ena Tito bak se̱nuk e' ké̱wö ska' ta̱ Creta wakpa bak se̱nuk suluë. E' kue̱ki̱ Pablo tö yëkkuö i' kit Tito a̱ ipattoie tö se' wé̱se ka̱wöta̱ shu̱shtè Jesús mik e̱rblökwakpa wökirpaie ena iki̱mukwakpaie. \ip Ñies Pablo tö ie' patté tö we̱s ie' tö wé̱pa kë̀ ki̱ Jesús tté buaë kiane, esepa wöklö'wè̱mi. E' kí̱ie ta̱ Pablo tö ie' a̱ ichè tö s'wöbla'u̱kwakpa ka̱che tté wa esepa döraë s'ki̱tö'u̱k. \c 1 \s1 Shke̱'wè̱ \p \v 1 Ye' dör Pablo. Ye' dör Skëköl kanè méso. Ñies ye' dör Jesucristo ttekölpa tsá̱ e'pa eköl. Ie' tö ye' patkë' wé̱pa shu̱kitbakitö, esepa ki̱muk a̱s ikí̱ e̱rblö̀rak bua'ie ie' mik ena siwa̱' moki̱ e' kí̱ wà a̱r buaë ie'pa é̱na. \v 2 Es ie'pa se̱r michoë aishkuö ta̱ Skëköl ta̱, e' wà paneke ie'pa tö kröröë. Skëköl kë̀ ka̱chö̀ ta̱'. Ka̱m ká̱ i' yör e' yöki̱ ie' kablë' se̱ne michoë muk se' a̱. \v 3 Mik ké̱wö me'bakitö e' de, eta̱ ie' tö Jesucristo tté buaë e' wà kkaché sulitane a̱. Ttè e' wà pakök ye' ka' Skëköl dör S'tsa̱tkökwak e' tö. \v 4 A Tito, ye' tso' yëkkuö i' shtök be' a̱. Ttè mik se' böl e̱rblöke e' wa be' dör we̱s ye' alà chö́k es. Skëköl dör S'yë́ ena Jesucristo dör S'tsa̱tkökwak, a̱s e'pa e̱r buaë chö̀ ena se̱ne bë̀rë mù be' a̱. \s1 We̱s Skëkëpa Jesús ichapa wökirpa ké se̱nuk \p \v 5 Ye' tö be' méa̱t Creta, kanè kianeia̱ wè̱, e' e̱u̱kwa. Ñies ye' tö be' méa̱t ee̱ a̱s be' tö wëpa tkö̀ka̱ Skëkëpa icha wökirpaie wé̱ itso'rak erule erule ee̱ Creta ko̱s a̱ we̱s ye' tö be' a̱ iyë' es. \v 6 Wëpa se̱rke yësyësë, kë̀ yi tö ì sulu kue̱pa ie'pa ki̱ ikkatoie, esepa yulö́. Esepa ké alaköl tsu̱kwa̱ eköl ë̀, e' dalöiök tai̱ë. Esepa ala'r ko̱s ké e̱rblök Jesús mik buaë, kë̀ kkatënuk ì ki̱. Esepa ala'r ké ie'pa ttö̀ dalöiök buaë. Wëpa esepa tkö́ka̱ be' tö Skëkëpa Jesús icha erule erule wökirpaie. \v 7 Skëkëpa icha erule erule e'pa wökirpa dör we̱s Skëköl kanè kue̱blupa es. E' kue̱ki̱ esepa ké se̱nuk yësyësë, kë̀ yi tö ì sulu kue̱pa ie'pa ki̱ ikkatoie. Esepa kë̀ e̱' ttsö̀ tö ie'pa ë̀ wa̱ íyi jche̱r tai̱ë sulitane tsa̱ta̱. Esepa kë̀ dör kësikie, kë̀ e̱' ttöta̱'ka̱ blo' wa. Esepa kë̀ kàne ñippök yi ta̱. Esepa kë̀ kàne inuköl klö'u̱k ka̱che wa s'ki̱tö'wè̱ wa. \v 8 E' skéie ie'pa ké s'yamipa datse̱ ie'pa pakök, esepa kiökwa̱ e̱r bua' wa. Esepa ttsë'r buaë ì buaë ko̱s e' u̱k. Esepa ké e̱rbikök buaë, se̱nuk yësyësë ena batse'r ena e̱' kkö'nuk. \v 9 Jesús ttè yësyësë wa ie'pa wöblao̱ule, e' a̱ ie'pa ké e̱' tkökwa̱ darërë, kë̀ kàne ilo'yök. Es esepa tö s'male̱pa ki̱mèmi Jesús ttè moki̱ wa. Ñies wé̱pa tö ttè moki̱ cheke suluë, esepa a̱ ikkayërmi tö we̱s ie'pa tö ibikeitseke, e' dör suluë. \s1 S'wöbla'u̱kwakpa ka̱che tté wa \p \v 10 Jesús mik e̱rblökwakpa se̱rke Creta e'pa shu̱a̱ tai̱ë s'tso' kë̀ é̱na Jesús ttè moki̱ e' iu̱tak. Ie'pa esepa kibiiepa dör judiowak tö s'wöbla'we̱ke tö Jesús mik e̱rblökwakpa ka̱wöta̱ se̱nuk we̱s judiowak se̱r es. Ttè pakeke ie'pa tö, e' kë̀ wà ta̱'. Ie'pa tö s'ki̱tö'we̱ke. \v 11 Ie'pa mir u ët u ët s'wöbla'u̱k ka̱che tté wa, es ie'pa tö u wákpa we̱lepa tso', e' ko̱s wöa̱ ka̱chöwe̱kewa ka̱che tté wa. Ie'pa tö s'wöbla'we̱ke es inuköl ë̀ klö'wo̱ie. E' kue̱ki̱ ie'pa esepa ka̱wöta̱ wöklö'wè̱. \p \v 12 Ká̱ ia̱ia̱ë wëm bak eköl Creta e' wa̱ íyi jche̱r tai̱ë, ie' tö iwakpa yë' i' es: “Creta wakpa ka̱chö̀ tai̱ë ke̱kraë. Ie'pa dör we̱s iyiwak kañiru es, ie'pa bikër tai̱ë, chkö̀ tai̱ë.” \v 13 Ì yë' ie' tö, e' yëne, e' kue̱ki̱ ie'pa uñú darërëë a̱s ie'pa tö ttè mik se' e̱rblöke e' iu̱tö̀ yësyësë. \v 14 Es ie'pa tö judiowak tö ka̱che ttè pakeke kë̀ wà ta̱', ese kë̀ iu̱tepaia̱. Es ñies wé̱pa tö ttè moki̱ë e' watéttsa̱, esepa ttè dalöiëno kë̀ dalöiepaia̱ ie'pa tö. \v 15 Wé̱pa e̱r maneneë, esepa a̱ ì ko̱s dör maneneë. Erë wé̱pa e̱r suluë, kë̀ e̱rblö̀ Jesús mik, esepa a̱ kë̀ ì dör maneneë. Ie'pa e̱r ena ie'pa e̱rbikè dör suluë. \v 16 Ie'pa e̱' chö̀ tö ie'pa bàtse̱ buaë Skëköl mik, erë we̱s ise̱rdak sulu, e' wa iwënewa̱ tö e' dör ka̱che. Ie'pa dör suluë ichö́k, kë̀ tö Skëköl ttö̀ dalöierak, kë̀ ia̱rak ì buaë o̱r yës. \c 2 \s1 We̱s se' ka̱wöta̱ se̱nuk Skëköl a̱ \p \v 1 Erë be' ké s'wöbla'u̱k ke̱kraë Jesucristo ttè moki̱ wa. \v 2 Wëpa këkëpatke, esepa wöbla'ú̱ tö ie'pa ké e̱' kkö'nuk se̱ne sulu yöki̱. Ie'pa ké se̱nuk buaë yësyësë a̱s sulitane tö idalöiö̀. Ie'pa ké e̱rbikök buaë yësyësë. Ie'pa ké e̱' tkökwa̱ darërëë ttè mik se' e̱rblöke e' a̱. Ie'pa ké s'dalëritsök moki̱ë ena ì ko̱s dalë'ttsök e̱r bua' wa. \v 3 Es ñies tayëpa këkëpatke, esepa wöbla'ú̱ se̱nuk Skëköl dalöiè a̱. Ie'pa kë̀ kàne blo' kukueblökwa̱. Ie'pa kë̀ kàne biyöblök. E' skéie ie'pa ké s'wöbla'u̱k se̱nuk buaë. \v 4 Ie'pa ké tayëpa wöbla'u̱k tö ika̱wöta̱ imaso ena ila'rla e'pa dalëritsök buaë. \v 5 Ie'pa ké e̱rbikök yësyësë. Ie'pa ké se̱nuk kë̀ trërta̱'. Ie'pa ké iu kanéu̱k buaë. Ñies ie'pa ké iwëm dalöiök buaë a̱s kë̀ yi tö Skëköl ttè chö̀ suluë. \p \v 6 Ñies duladulapa pattö́ tö ie'pa ké e̱' kkö'nuk se̱ne suluë ko̱s yöki̱. \v 7-8 Be' se̱nú yësyësë ie'pa wörki̱ a̱s ie'pa se̱r we̱s be' se̱r es. Mik be' tso' ie'pa wöbla'u̱k, eta̱ iwöbla'ú̱ yësyësë e̱r moki̱ wa Skëköl dalöioie, es kë̀ yi a̱ ì sulu yërpa be' ki̱. Es be' bolökpa kë̀ a̱ ì sulu ku̱nuk be' ki̱, e' kue̱ki̱ ie'pa jaërdaka̱ se' ki̱. \p \v 9 S'tso' klöulewa̱ kanè mésoie, esepa pattö́ tö ie'pa ké iwökirpa ttö̀ ko̱s e' iu̱tök e̱r bua' wa a̱s iwërdak buaë iwökirpa wa. Ie'pa kë̀ kàne iwökirpa iu̱tök kësik wa. \v 10 Ie'pa kë̀ kàne iwökirpa íyi ekiblök, e' skéie ie'pa ké ì ko̱s we̱kerakitö e' u̱k buaë yësyësë iwà kkachoie ì ko̱s wa tö Skëköl dör S'tsa̱tkökwak, e' tté dör buaë. \p \v 11 Skëköl tö s'tsa̱tkè, e' watkekeitö sulitane a̱. Es ie' tö se' a̱ iwà kkacheke tö ie' e̱r buaë ché se' a̱. \v 12 Mik se' é̱na ia̱ne tö ko̱s Skëköl e̱r buaë ché se' a̱, eta̱ kë̀ se' é̱na ì sulu wamblakia̱ we̱s wé̱pa kë̀ tö ie' dalöiè esepa es. Ie'pa e̱r me'rie ì suluë ë̀ ki̱. E' skéie se' e̱rbikak buaë. Se' se̱nak yësyësë ena batse'r ie' a̱ we̱s ie' ki̱ ikiane es, se' se̱rkeia̱ ká̱ i' ki̱ e' dalewa. \v 13 Se' tso'ia̱ ká̱ i' ki̱ eta̱ se' tso' Jesucristo datskene olo ta̱' tai̱ë, e' panuk, e' tö se' ttsë'we̱ke buaë. Ie' dör S'tsa̱tkökwak, ie' dör Se' Këköl tai̱ë e'. \v 14 Ie' e̱' me'ttsa̱ ttèwa̱ se' skéie se' yottsa̱ie ì sulu ko̱s e' ulà a̱, ñies se' e̱r paikloie manene. Es se' de ie' wák a̱, es se' e̱r de ì buaë u̱k ke̱kraë. \p \v 15 A Tito, ttè e' chö́ ie'pa a̱, ie'pa pattö́, ie'pa uñú diché wa. Es kë̀ yi tö be' watepattsa̱. \c 3 \s1 We̱s Jesús mik e̱rblökwakpa ulitane ka̱wöta̱ se̱nuk \p \v 1 A Tito, iskà chö́ne ie'pa a̱ tö ká̱ wökirpa ena s'shkëkipa, e'pa dalöiö́, ie'pa ttè iu̱tö́. Ichö́ ie'pa a̱ tö a' tso' e̱rki̱ ì buaë ko̱s e' wo̱ie. \v 2 Ie'pa kë̀ kàne yi chök suluë; ie'pa ké se̱nuk bë̀rë, sulitane a̱ e̱r buaë chök. Ie'pa ké sulitane sa̱u̱k e̱r bua' wa. \p \v 3 Se' bak se̱nuk suluë, kë̀ ka̱bikeitsöta̱' buaë, kë̀ Skëköl ttè iu̱teta̱'. Se' bak se̱nuk ki̱töo̱ule; se' bak klöulewa̱ ì sulu ulà a̱. Ì sulu kiane se' ki̱ wamblè, ese ë̀ wamblök se' bak. Ì sulu tö se' ttsë'we̱ke buaë, ese ë̀ wamblök se' bak. Se' bak se̱nuk ì sulu ë̀ a̱. Se' bak ukyënuk ñì ki̱. Se' sa̱u̱k suluë s'male̱pa bak, ñies ie'pa sa̱u̱k suluë se' bak. \v 4 Erë Skëköl dör S'tsa̱tkökwak, e' e̱r buaë ché sulitane a̱, ie' é̱na se' dalër tai̱ë, e' kkachéitö se' a̱ Jesucristo wa. \v 5 Ie' tö se' tsa̱tké ie' wák e̱r wa, kë̀ dör tö se' se̱rke yësyësë e' kue̱ki̱. Ie' se' sué̱ e̱r sia̱rë wa, e' ë̀ kue̱ki̱ ie' tö se' tsa̱tké. Skëköl tö Wiköl Batse'r mé se̱nuk se' a̱, e' tö se' e̱r paiklé mane'wé̱ yué pa̱'a̱li̱. Se̱ne pa̱'a̱li̱ méitö se' a̱. \v 6 Skëköl tö iWiköl mé se' a̱ tai̱ë Jesucristo dör S'tsa̱tkökwak, e' batamik. \v 7 Skëköl tö se' klö'wé̱ we̱s pë' buaë yësyësë es ie' wöa̱, ie' e̱r buaë ché se' a̱, e' kue̱ki̱. Ie' tö iwé̱ es a̱s se' se̱r michoë ie' ta̱. E' wà paneke se' tö kröröë, ttsë'ne buaë wa. E' ko̱s kue̱ki̱ ie'pa ké se̱nuk buaë yësyësë Skëköl a̱. \p \v 8 Ttè ikkë dör yësyësë. Ye' ki̱ ikiane tö be' tö ttè ikkë wa s'kí̱ wöbla'wè̱ tai̱ë buaë a̱s wé̱pa e̱rblöke Skëköl mik, esepa tso'ie ì buaë u̱k. Íyi ikkë dör buaë sulitane a̱ s'ki̱moie buaë. \v 9 Erë be' e̱' skö́ttsa̱ ttè tö suluë s'blabatsélor ñì yöki̱ ese ko̱s yöki̱. Pë' we̱lepa é̱na s'bak ká̱ ia̱ia̱ë, esepa ditséwö ese tté pakak ke̱kraë, esepa yöki̱ be' e̱' skö́. Ñies pë' we̱lepa ñì uñuke kësik wa ke̱kraë ttè dalöiëno mène Moisés a̱ e' ki̱, esepa yöki̱ be' e̱' skö́ ñies. Ñì uñè esepa ko̱s kë̀ wà ta̱', kë̀ dör ìie bua', kë̀ a̱ s'ki̱mer ì wa. \v 10 Yi tö Jesús mik e̱rblökwakpa blabatsélor, ese wöuñú darërëë etökicha bötökicha. Kë̀ itö iiu̱tè, eta̱ ie' u̱yö́ttsa̱ a' shu̱a̱. \v 11 Be' wa̱ ijche̱r buaë tö pë' ese e̱r sulu'wé̱wa̱ ì sulu tö. Ì sulu wambléitö, ese tö ikichatéttsa̱tke. \s1 Ttè bata yëne Tito a̱ \p \v 12 Artemas ö Tíquico, e' eköl patkekeyö be' ska'. Mik ie' de, eta̱ be' ka̱wö yö́ttsa̱ ta̱ be' shkö́ kröröë Nicópolis wé̱ ye' tso' ee̱. Ee̱ ye' tö ibikeitsétke tskiridiö tkö'u̱k. \v 13 Zenas dör s'shu̱lökwak ena Apolo, e'pa ki̱mú buaë ì kiane ie'pa ki̱ ko̱s e' wa, a̱s imi'rak buaë. \v 14 Se' icha wöbla'ú̱ buaë ì ko̱s buaë e' u̱k. Ñies ie'pa wöbla'ú̱ s'sia̱rëpa ki̱muk. Es ie'pa se̱rmi buaë Skëköl wörki̱. \s1 Pablo e̱' chéa̱t \p \v 15 Ie'pa ko̱s tso' ye' ska', e'pa tö be' shke̱'wé̱mi. Wé̱pa é̱na sa' dalër ttè mik se' e̱rblöke e' dalërmik, e'pa shke̱'ú̱ ña. A̱s Skëköl e̱r buaë chö̀ a' ulitane a̱.