\id PHP - Bribri NT + OT portions (Gen, Ex(portions) Jona) -Costa Rica 2009 (DBL -2013) \h Filipenses \toc1 Yëkkuö kit Pablo tö Filipos wakpa a̱ \toc2 Filipenses \toc3 Fil \mt1 Yëkkuö kit Pablo tö Filipos wakpa a̱ \mt2 Filipenses \ip Mik Pablo tö yëkkuö i' kit, eta̱ ie' tso' Roma wötëulewa̱ s'wöto wé a̱ Jesús tté buaë pakè kue̱ki̱. E' tso' kitule Hechos 28.14-31 e' ki̱. E' yöki̱ mik Pablo dë'rö Filipos Silas ena Timoteo e'pa ta̱ Jesús tté buaë pakök, eta̱ tai̱ë pë' e̱rblë' Jesús mik (Hechos 16.11-40). Mik Jesús mik e̱rblökwakpa wa̱ ijche̱newa̱ tö Pablo tso' wötëulewa̱, eta̱ ie'pa tö inuköl ena ilè skà patkë'mi Epafrodito ulà a̱ iki̱moie. E' ki̱ wëstela ché Pablo tö yëkkuö i' ki̱. \ip Filipos wakpa weirke Jesús mik e̱rblè e' kue̱ki̱. E' kue̱ki̱ Pablo tö ie'pa a̱ ikkaché tö erë́ ie' weirke, erë ie' ttsë'rke buaë. Ie' tö ie'pa a̱ iché tö ie'pa ké se̱nuk we̱s Jesús se̱né es. Ie' e̱' wöawa diöshe̱t s'male̱pa ki̱moie. Es se' ka̱wöta̱ se̱nuk ñì ki̱moie. \ip E' kí̱ie ta̱ ie' tö ie'pa a̱ ibiyö́ ché tö Israel aleripa we̱lepa tso' s'wöbla'u̱k suluë. E' yöki̱ ie'pa ka̱wöta̱ e̱' kkö'nuk. Ie'pa ñekkëpa s'wöbla'we̱ke tö kë̀ se' tsa̱tkërpa e̱rblè Jesús mik e' ë̀ wa. Erë Pablo tö iché tö e' kë̀ idör es. \c 1 \s1 Shke̱'wè̱ \p \v 1 Ye' dör Pablo. Ñies Timoteo tso' ye' ta̱ í̱e̱. Sa' dör Cristo Jesús kanè mésopa. Ye' tso' yëkkuö i' shtök a' dör batse'r batsulewa̱ Cristo Jesús mik se̱rke Filipos e'pa a̱, ñies a' wökirpa ena ie'pa ki̱mukwakpa e'pa ko̱s a̱. \v 2 Skëköl dör S'yë́ ena Skëkëpa Jesucristo a̱s e'pa e̱r buaë chö̀ a' a̱ ena se̱ne bë̀rë mù a' a̱. \s1 Pablo tö wëstela ché Skëköl a̱ Filipos wakpa dalërmik \p \v 3 Bitökicha ye' e̱r a̱ne a' ska', eta̱ ye' tö wëstela cheke Skëköl a̱ a' dalërmik. \v 4 Ke̱kraë mik ye' tö ikieke Skëköl a̱ a' ki̱, eta̱ ye' ttsë'ne buaë. \v 5 Kuaë dö̀ ikkë ta̱, buaë a' tö ye' ki̱meke Jesús tté buaë pakè e' kané wa. E' kue̱ki̱ ye' ttsë'ne buaë a' dalërmik. \v 6 Ye' wa̱ ijche̱r buaë tö ì buaë tsá̱ tkéwa̱mitke Skëköl tö a' e̱r a̱, e' wà kí̱ we̱raëitö buaë dö̀ mik Jesucristo döne eta̱. \v 7 A' dalër tai̱ë ye' é̱na, e' kue̱ki̱ e' dör buaë tö ye' tö a' bikeitsè es. Ke̱kraë a' e̱r tso' ye' ska'. Erë́ ye' tso' wötëule s'wöto wé a̱ Jesús tté buaë kue̱ki̱, erë a' e̱r tso' ye' ska'. Ñies mik ye' kë̀ ku̱' wötëule tso' Jesús tté buaë tsa̱tkök ena ichök tö e' dör moki̱, eta̱ a' e̱r tso' ye' ska'. Skëköl e̱r buaë ché ye' a̱ e' kue̱ki̱ kanè méitö ye' a̱ Jesús tté buaë pakök. Kanè e' a̱ a' ulitane tso' ye' ta̱ ñita̱. E' kue̱ki̱ buaë idir tö ye' tö a' bikeitsè es. \v 8 Skëköl wa̱ ijche̱r buaë tö ko̱s ye' é̱na a' dalër we̱s Cristo Jesús é̱na a' dalër es. \v 9 Ye' tö Skëköl a̱ ikieke tö a' kí̱ ñì dalëritsö̀ tai̱ë. Ñies ye' tö ie' a̱ ikieke tö a̱s a' kí̱ e̱rbikö̀ yësyësë ena a' kí̱ é̱na ká̱ a̱r buaë \v 10 a̱s ì dör ibua'ie ese shu̱shtö̀ a' tö wè̱ ke̱kraë. Es a' se̱rmi batse'r, kë̀ ki̱ ì nuí̱ ta̱' dö̀ mik Cristo döne eta̱. \v 11 Es Jesucristo batamik a' se̱rmi yësyësë, e' wërdaë buaë we̱s kal bua'bua wör buaë ese wër es. E' dör es, eta̱ Skëköl dalöiërdaë buaë iki̱kardaka̱ tai̱ë a' batamik. \s1 Pablo tso' wötëule erë Jesús tté buaë kí̱ pakarke \p \v 12 A yamipa, ye' ki̱ ikiane tö a' wa̱ ijche̱r tö ì sulu tköke ye' ta̱, moki̱ e' kë̀ wa̱ Jesús tté buaë wöklöne. E' skéie ikí̱ pakarke tai̱ë. \v 13 Shkëkipa ko̱s tso' í̱e̱ ká̱ i' wökir kibi u a̱, ñies imale̱pa ko̱s tso' í̱e̱, e'pa wa̱ ijche̱r tö ye' tso' wötëule Cristo tté kue̱ki̱. \fig |src="1 CNT6371 b.tif" size="col" ref="Fil 1.13" \fig* \v 14 Ñies ye' tso' wötëulewa̱ moulewa̱, e' tö tai̱ë s'yamipa tso' ká̱ i' a̱, e'pa kí̱ e̱rkiöwé̱ ttè pakök kë̀ suarta̱'ia̱, ie'pa kí̱ e̱rblöke Skëkëpa mik e' wa. \p \v 15 Moki̱ s'yamipa we̱lepa ukyërke ye' ki̱, ie'pa wötköke ye' ki̱, e' kue̱ki̱ ie'pa tö Cristo tté pakeke. Erë we̱lepa tö ipakeke e̱r moki̱ wa. \v 16 Ie'pa é̱na ye' dalër tai̱ë, ñies ie'pa wa̱ ijche̱r buaë tö ye' tso' wötëulewa̱ í̱e̱, e' dör Jesús tté buaë tsa̱tkoie. E' kue̱ki̱ ie'pa tö Cristo tté pakeke. \v 17 Erë we̱lepa skà tso' e̱' ë̀ bikeitsök, esepa tö ipakeke, erë e' kë̀ dör e̱r moki̱ wa. Ie'pa é̱na ye' kí̱ we'ikak ye' tso' s'wöto wé a̱ e' dalewa. \v 18 Erë ipakarke e̱r sulu wa ö e̱r moki̱ wa, e' kë̀ dë' we̱s ye' a̱. Ibua'ie dör tö Cristo tté buaë e' pakarke, e' tö ye' ttsë'we̱ke buaë. \p Eta̱ ye' kí̱ ttsë'rdaë buaë. \v 19 E' wà dör tö ye' wa̱ ijche̱r tö ye' yërdattsa̱ne e' kieke a' tö Skëköl a̱ e' batamik, ñies Jesucristo Wiköl tso' ye' ki̱muk e' batamik. \v 20 Moki̱ yö iklö'wé̱ tö ye' kë̀ jaënukka̱ Cristo ki̱ s'shu̱lökwakpa wörki̱. Ye' wa̱ ijche̱r tö mik ye' e̱' tsa̱tköke ie'pa wörki̱, eta̱ ye' ttöraë ie'pa ta̱ kë̀ suane we̱s ke̱kraë ye' tö Cristo tté pakeke es a̱s ie' ki̱karka̱ tai̱ë ye' wa. Ye' se̱rkeia̱ ö ye' ttèwa̱ e' wa Cristo ki̱karkeka̱. \v 21 Ye' a̱ ta̱, ye' se̱rkeia̱, e' dör Cristo ki̱kökka̱. Erë ye' blënewa̱, e' ta̱ ye' e̱' alé. \v 22 Ye' se̱rkeia̱ ká̱ i' a̱, eta̱ es ye' kaneblömiia̱ Cristo a̱ ta̱ e' wà kí̱ dörattsa̱ buaë. Ye' wák kë̀ wa̱ ijche̱r tö wé̱ne dör ibua'ie. \v 23 Darërë ishu̱kit ye' a̱. Sulu ye' shkakmitke Cristo ska', e' dör ibua'ie ichökle. \v 24 Erë a' a̱ buaë idir tö ye' se̱rkeia̱ a' ki̱moie. \v 25 Ye' wa̱ ijche̱r buaë tö e' dör moki̱, e' kue̱ki̱ ye' wa̱ ijche̱r tö ye' se̱rkeia̱ ká̱ i' a̱ a' ki̱moie a̱s a' kí̱ ttsë'r buaë ttè mik se' e̱rblöke e' a̱. \v 26 Ñies ye' se̱rkeia̱ ká̱ i' a̱ e' dör a̱s a' tö Cristo Jesús ki̱kö̀ka̱ tai̱ë mik a' tö isué̱ tö ie' wa̱ ye' dene a' ska' eta̱. \s1 Se̱ne we̱s Cristo ki̱ ikiane es \p \v 27 Ibua'ie dör tö a' se̱nú yësyësë we̱s Cristo tté buaë tö ichè es. Ye' de a' ska' ö ye' kë̀ dë' a' ska', erë ye' ki̱ ikiane tö a' se̱r es a̱s ye' tö a' tté ttsö̀ tö a' e̱r méwa̱ ñita̱ ñikkëë. Ñies a̱s ye' tö ittsö̀ tö a' e̱' tkéwa̱ darërëë ñita̱ Jesús tté buaë mik se' e̱rblöke e' tsa̱tkök. \v 28-29 Skëköl e̱r buaë ché se' a̱, e' kue̱ki̱ ie' tö ka̱wö mé se' a̱ e̱rblök Cristo mik ñies weinuk idalërmik. E' kue̱ki̱ kë̀ a' suanuk se' bolökpa yöki̱. Ie'pa tö se' we'ikeke, e' dalë'ttsésö e̱r bua' wa, e' ta̱ e' tö ikkacheke ie'pa a̱ tö ie'pa weirdaë sia̱rë aishkuö ta̱, erë se' tsa̱tkërdaë. E' ko̱s dör Skëköl kanè. \v 30 I̱'ñe ta̱ a' weirke we̱s a' tö isu̱' tö ye' weine mik a' ta̱ ye' bak eta̱ es. Ñies i̱'ñe ta̱ a' tö ittsé tö ye' tso'ia̱ weinuk. \c 2 \s1 Se' ké e̱' wöökwa diöshe̱t we̱s Cristo e̱' wöawa es \p \v 1 Cristo tö a' e̱r kuwe̱ke. Ie' é̱na a' dalër tai̱ë e' tö a' e̱r pableke. A' batsulewa̱ ñì mik Skëköl Wiköl wa. Ñies a' ñì sa̱ù̱ e̱r bua' wa, e̱r sia̱rë wa. \v 2 E' kue̱ki̱ ye' tö a' a̱ ikiè tai̱ë tö a' e̱r múwa̱ ñita̱ ñikkëë. A' ñì dalëritsö́ ñikkëë. A' e̱rbikö́ ñikkëë Skëköl a̱. A' se̱nú buaë ñita̱ ñikkëë, e' wa a' tö ye' ttsë'ú̱ buaë. \v 3 Kë̀ ì wa̱r wötkoie ñita̱. Kë̀ ì wa̱r e̱' ttsoka̱ ñì ki̱. E' skéie a' e̱' wöö́wa bë̀rë. Ibikeitsö́ tö s'male̱pa dör buaë a' tsa̱ta̱. \v 4 Kë̀ a' e̱' tkiu̱k a' wákpa íyi ë̀ ki̱. A' ké s'male̱pa ki̱ tkinuk iki̱mè wa isuè̱ wa. \p \v 5 Se' e̱rbikö̀ we̱s Cristo Jesús e̱rbikö̀ es, e' dör i' es: \b \q1 \v 6 Ie' wák dör Skëköl je', \q1 erë ie' kë̀ tkine e̱' ki̱ tö iwák dör Skëköl. \q1 \v 7 E' ko̱s méa̱titö iwák e̱r wa, \q1 ie' de ká̱ i' a̱ yöne s'ditsöie we̱s kanè méso es. \q1 Ie' ku̱ne' s'ditsöie. \q1 \v 8 Mik ie' bak ká̱ i' a̱, eta̱ ì ko̱s kiane Skëköl ki̱ e' iu̱të'itö se̱raa̱ \q1 dö̀ ie' e̱' me'ttsa̱ ttèwa̱ wötëulewa̱ krus mik we̱s pë' sulusi es. \q1 Ekkë ie' e̱' wöa'wa. \b \q1 \v 9-11 E' kue̱ki̱ Skëköl tö ie' tkéka̱ íyi ulitane tsa̱ta̱. \q1 Ñies ikiè méka̱itö Këköl íyi ulitane tsa̱ta̱. \q1 Ie' tö iwé̱ es a̱s ì ko̱s tso' ká̱ jaì a̱, ena ká̱ i' a̱ ena ká̱ diöshe̱t e'pa ko̱s e̱' tulö̀wa̱ kuchë ki̱ Jesús wörki̱ idalöioie, \q1 ñies a̱s sulitane tö ichö̀ka̱ tö Jesucristo dör Skëköl, \q1 Skëköl dör S'yë́ e' ki̱koka̱ tai̱ë. \s1 Se̱ne yësyësë pë' sulusipa shu̱a̱ \p \v 12 A ye' yamipa dalër tai̱ë ye' é̱na, Cristo tö Skëköl ttè iu̱té buaë, e' kue̱ki̱ ye' tö a' a̱ ichè tö a' tsa̱tkëne e' wà ú̱ suane wa painè wa. Mik ye' bak a' ska' eta̱ ke̱kraë a' tö Skëköl ttè iu̱té buaë, erë i̱'ñe ta̱ ye' kë̀ ku̱' a' ta̱, eta̱ ikí̱ iu̱tö́ bua'iewa̱. \v 13 Skëköl wák tö a' e̱rkiöwé̱ ì kiane ie' ki̱ wè̱ ese wo̱ie. Ñies ie' tö idiché mé a' a̱ iwakanéwo̱ie. E' kue̱ki̱ a' tö iwakanewè̱mi buaë. \p \v 14 Ì ko̱s we̱ke a' tö, e' ú̱ bë̀rë, kë̀ dör kabene wa, kë̀ dör ukyëne wa. \v 15 Iú̱ es a̱s kë̀ ì sulu tté ku̱r a' ki̱. Es a' se̱rmi pë' sulusipa shu̱a̱ yësyësë kë̀ ki̱ ì nuí̱ ta̱' we̱s Skëköl ala'r es. Ie'pa shu̱a̱ a' dör we̱s bëkwö wöñar ká̱ ttsettse a̱ es. \v 16 Jesús tö se̱ne michoë mè se' a̱, e' tté wà pakö́ ie'pa a̱. A' tö iwakanewé̱ es, e' ta̱ ye' ttsë'rdaë buaë mik Cristo dene eta̱. Es ye' tö isue̱raë tö ye' kaneblé darërë e' kë̀ weine ë́. \v 17 A' e̱rblöke Jesús mik, a' tö Skëköl ttè iu̱teke buaë. Ñies a' e̱' mettsa̱ weinuk ie' ttè kue̱ki̱. E' dör we̱s iyiwak jchè sacerdote tö mè Skëköl a̱ es. Isalema ie'pa tö ye' ttèwa̱mi Jesús ttè kue̱ki̱. E' wà tka ye' ta̱, e' ta̱ ye' döraë we̱s vino tekettsa̱ iyiwak jchëne mè Skëköl a̱ e' ki̱ es. Ie'pa tö ye' ttèwa̱mi, erë ye' ttsë'r buaë a' ta̱ ñita̱. \v 18 Es ñies a' ttsë'nú buaë ye' ta̱ ñita̱. \s1 Timoteo \p \v 19 Skëkëpa Jesús ttö̀ wa ye' mú tö Timoteo patkémi bet a' ska'. Ie' tö a' a̱ ye' biyö́ meraë buaë, e' tö a' ttsë'we̱raë buaë. Ñies ie' wa̱ a' biyö́ döraë ye' a̱ a̱s ye' ttsë'r buaë. \v 20 Kë̀ yi skà ku̱' ye' ta̱ tkirke a' ki̱ moki̱ we̱s ie' es. \v 21 Imale̱pa tkirke ì kiane ie'pa wákpa ki̱, ese ë̀ ki̱, kë̀ tkirta̱' ì kiane Jesucristo ki̱ ese ki̱. \v 22 Erë a' wa̱ ijche̱r tö Timoteo tö ikkayë'bak tö ie' dör Jesús kanè méso buaë. Ie' kaneblëule buaë ye' ta̱ Jesús tté buaë pakök we̱s ye' wák alà es. \v 23 E' kue̱ki̱ mik ye' wa̱ ijche̱rtke tö we̱s ye' dö̀mi í̱e̱, eta̱ ye' mú tö Timoteo patkémi a' ska'. \v 24 Ñies ye' e̱rblöke Skëkëpa mik tö ye' dömine a' ska' kukuie. \s1 Epafrodito \p \v 25 Ñies ye' tö ibikeitsè tö ye' ka̱wöta̱ s'yami Epafrodito patkökmine a' ska'. Ie' dör we̱s ye' ël es. Ie' kaneblöke buaë ye' ta̱. Ie' tö Jesús tté tsa̱tkeke buaë ye' ta̱. A' tö ie' patkë'bitu̱ ye' ki̱muk a' skéie. \p \v 26 Ie' ki̱ a' kiane suè̱ kröröë. Mik ie' wa̱ ijche̱newa̱ tö a' tö ibiyö́ ttsë' tö ie' duöke, eta̱ e' tö ie' e̱riawé̱ka̱ tai̱ë. \v 27 Moki̱ ie' kirinebak. Tsir eta̱ ie' blënewa̱, erë Skëköl tö isué̱ e̱r sia̱rë wa, e' kue̱ki̱ ie' buanene. Es Skëköl tö ye' sué̱ e̱r sia̱rë wa ñies. Epafrodito duö́pawa̱, e̱'ma ye' kí̱ e̱riane tai̱ë. \v 28 E' kue̱ki̱ sulu ye' é̱na ipatkakmi bet a' ska' a̱s a' ttsë'rne buaë isa̱u̱kne, ñies a̱s ye' kë̀ kí̱ e̱riaria̱. \v 29-30 A' tö ie' kiö́wa̱ ttsë'ne bua' wa we̱s Jesús mik e̱rblökwakpa ñì kiö̀wa̱ es. Tsir eta̱ ie' blënewa̱ Cristo kanè wè̱ kue̱ki̱. We̱s a' kë̀ a̱ ye' ki̱mer, e' kue̱ki̱ ie' tö ye' ki̱mé a' skéie. Ee̱ iekkë ta̱ ie' blënewa̱. E' kue̱ki̱ se' esepa dalöiö́. \c 3 \s1 Cristo dör buaë ichökle ì ulitane tsa̱ta̱ \p \v 1 A yamipa, e' kí̱ie ta̱ ye' tö ichè a' a̱ tö a' ttsë'nú buaë Skëkëpa Jesús batamik. Ì kitbak ye' tö yëkkuö ki̱ a' a̱, e' skà shtekeneyö a' a̱ i' ta̱. Ye' kë̀ shtrine iskà chökne a' a̱. E' dör buaë a' a̱ a' tsa̱tkoie wé̱pa é̱na a' ki̱tö'wa̱k esepa yöki̱. \v 2 A' e̱' kkö'nú pë' sulusipa datse̱ we̱s chichi sulusipa es esepa yöki̱. Ie'pa e̱' wamblörak suluë. Ie'pa icheke tö wëpa tottola kkuölit tëule tsir we̱s Moisés tö ikita̱t es, esepa ë̀ dör Skëköl ala'r chökle. Ie'pa é̱na a' e̱r sulu'wa̱kwa̱ ttè ese wa. E' kue̱ki̱ a' e̱' kkö'nú esepa yöki̱. \v 3 E' kë̀ dör we̱s ie'pa tö ichè es. Se' tö Skëköl dalöieke iWiköl batamik, esepa je' dör Skëköl ala'r chökle. Kë̀ se' e̱rblöku̱' se' wákpa mik e̱' tsa̱tkoie. E' skéie se' e̱rblöke ì o̱' Cristo Jesús tö e' mik, e' wa se' e̱' tsökeka̱ tai̱ë. \v 4 Yile e̱' ttsö̀ka̱ tö itsa̱tkërmi iwák batamik, e' ta̱ ye' e̱' ttsö̀ka̱mi tai̱ë e' tsa̱ta̱. \v 5 Mik ye' ki̱ ká̱ deka̱ pàköl (8) eta̱ ye' tottola kkuölit tëne tsir we̱s Moisés tö ime'a̱t es. Ye' dör Israel aleripa e' eköl. Ye' dör Benjamín ditséwö. Ye' dör hebreo ditséwö chökle. Ye' bak fariseowakie e' kue̱ki̱ Moisés ttè kitule dalöiëno e' dalöiök ye' bak buaë we̱s fariseowakpa es. \v 6 E' ké̱wö ska' ta̱ ye' bak ttè e' tsa̱tkök darërë dö̀ Skëkëpa Jesús icha esepa we'ikök sia̱rë. Se̱ne yësyësë kieke ttè ñe' tö se' a̱ e' wà iu̱tëule ye' wa̱ se̱raa̱, kë̀ ki̱ ì sulu tté ta̱' yës. \v 7 Ye' bak ibikeitsök tö íyi ekkëpa ko̱s e' dör buaë ye' a̱ e̱' tsa̱tkoie, erë i̱'ñe ta̱ ye' é̱na ia̱ne tö e' ko̱s kë̀ dör ìie bua' ye' a̱. E' kue̱ki̱ e' ko̱s kë̀ wà ta̱'ia̱ ye' a̱ Cristo dalërmik. \v 8 E' kí̱ie ta̱, Cristo Jesús dör ye' Këköl, e' mik ye' bàtse̱ buaë, moki̱ e' dör buaë ye' a̱ íyi ulitane tsa̱ta̱. Ie' dalërmik íyi malè̱ ko̱s watéttsa̱yö, e' dör ushñaie ye' a̱ a̱s ye' ulà dö̀ ie' ska' \v 9 ena ye' bátswa̱ ie' mik da'a̱ie. Es Skëköl tö ye' klö'wé̱ we̱s pë' buaë yësyësë es ie' wörki̱, e' kë̀ dör Moisés ttè dalöiëno e' dalöiéyö buaë e' kue̱ki̱. E' skéie ie' tö ye' klö'wé̱ we̱s pë' buaë yësyësë es ye' e̱rblé Cristo mik e' kue̱ki̱. E' wà dör tö mik ye' e̱rblé Cristo mik eta̱, e' kue̱ki̱ Skëköl tö iché tö ye' dör pë' buaë yësyësë ie' a̱. Ñies ie' tö ye' ki̱mé se̱nuk yësyësë ie' a̱. \v 10 Ye' kí̱ e̱' batsak Cristo mik bua'iewa̱. Ie' kötwa̱ pë' tö e' shke̱o̱'ka̱ne Skëköl tö ie' diché tai̱ë wa, e' diché kiane ye' ki̱ ye' e̱r a̱. Ye' e̱' chak weinuk ie' dalërmik we̱s ie' weine ye' dalërmik es. Ye' e̱' chak ttèwa̱ ie' dalërmik we̱s ie' köte̱wa̱ ye' dalërmik es. \v 11 Ye' se̱nak es a̱s Skëköl tö ye' shke̱'ù̱ka̱ne aishkuö ta̱. \s1 Ka̱m se' se̱r yësyësë we̱s Cristo es \p \v 12 Ye' kë̀ tö icheku̱' tö e' ko̱s wé̱tkeyö. Ye' kë̀ tö icheku̱' tö ye' deka̱tke se̱r yësyësë we̱s Cristo Jesús se̱r es. Erë ie' tö ye' klöo̱'bak a̱s ye' dö̀ we̱s ie' es. E' kue̱ki̱ ye' e̱' tkéwa̱ darërëë a̱s ye' dö̀ we̱s ie' es. \v 13 A yamipa, ye' kë̀ ibikeitsè tö íyi ekkë ko̱s detke ye' ulà a̱. Ì o̱' ye' tö, ese kë̀ bikeitseku̱'ia̱yö. E' skéie ì tso' Skëköl wa̱ ye' a̱ aishkuö ta̱, ese ë̀ yuleke ye' tö darërëë. \v 14 Ye' e̱' tkéwa̱ darërëë ke̱kraë dö̀ mik ye' demi ká̱ jaì a̱ eta̱ a̱s iské dö̀ ye' ulà a̱. E' dör se̱ne michoë Skëköl ta̱. E' tso' ie' wa̱ bil yi klöule ie' wa̱ Cristo Jesús batamik esepa a̱. \v 15 Se' ulitane e̱rblö̀ buaë Cristo mik, esepa ka̱wöta̱ ibikeitsök ñe' es. A' we̱lepa tö ilè bikeitseke kua̱'ki̱ eta̱ Skëköl tö a' e̱r ñi'we̱rane. \v 16 Erë ibua'ie dör tö se' ulitane ké se̱nuk yësyësë ko̱s se' a̱ ikkayëne eköl eköl ekkë. \s1 Se' dör ká̱ jaì wakpa \p \v 17 A yamipa, a' se̱nú we̱s ye' se̱rke es. Ñies wé̱pa se̱rke we̱s sa' se̱rke es esepa weblö́ ta̱ a' se̱nú es. \v 18 Ye' tö a' a̱ iyë' tai̱ë tö pë' tso' e̱' chö̀ tö ie'pa e̱rblöke Jesús mik, erë ie'pa se̱rke we̱s Cristo köte̱wa̱ krus mik e' bolökpa es. E' skà chèneyö a' a̱ i' ta̱ i̱è̱ wa. \v 19 Ie'pa ekkëpa michoë e̱wè̱wa. Ì kiane ie'pa ki̱ ese dör ie'pa këköl. Warma ì tö ie'pa ké jaënuk tai̱ë, ese wa ie'pa e̱' ttsökeka̱. Ie'pa e̱r me'rie ì tso' ká̱ i' a̱ ese ë̀ ki̱. \v 20 Erë se' dör ká̱ jaì wakpa. Skëkëpa Jesucristo dör S'tsa̱tkökwak tso' ká̱ jaì a̱, e' datskene, e' paneke se' tö kröröë. \v 21 Ie' wa̱ diché tso' tai̱ë e̱' aloka̱ íyi ulitane ki̱. Idiché wa ie' tö se' chkà nurta̱'wa̱ e' mane'we̱rattsa̱ a̱s idö̀ we̱s ie' wák chkà olo ta̱' tai̱ë es. \c 4 \nb \v 1 A yamipa, a' e̱' tkö́wa̱ darërë Skëkëpa Jesús a̱ ke̱kraë. Suluë ye' é̱na a' sua̱kne, a' dalër tai̱ë ye' é̱na. A' tö ye' ttsë'we̱ke buaë. A' dör we̱s ye' kaneblöke Skëköl a̱ e' ské es. \s1 Evodia ena Síntique \p \v 2 A Evodia ena Síntique, a' böl dör Skëkëpa Jesús icha, e' kue̱ki̱ ye' kköchö̀ a' a̱ tö a' e̱rbikö́ ñikkëë. \v 3 Eköl tso' a' shu̱a̱, e' dör ye' ki̱mukwak buaë, e' a̱ ye' ikiè tö alakölpa e'pa ki̱mú e̱r buanukne ñì ki̱. Ie'pa bak kaneblök buaë ye' ta̱ Jesús tté buaë pakè wa. Ie'pa ena Clemente ena imale̱pa bak kaneblök darërëë ye' ta̱, e'pa kiè ko̱s tso'tke kitule se̱ne michoë yëkkuö ki̱. \s1 A' ttsë'nú buaë ke̱kraë \p \v 4 A' ttsë'nú buaë ke̱kraë a' dör Skëkëpa Jesús icha e' kue̱ki̱. Ye' tö iskà chène a' a̱ tö a' ttsë'nú buaë. \v 5 Sulitane sa̱ú̱ e̱r bua' wa ke̱kraë. Skëkëpa Jesús datskene bet. \p \v 6 Kë̀ ì tö a' e̱riau̱k, e' skéie ì kiane a' ki̱, ese ko̱s mú Skëköl ulà a̱, ie' a̱ ikiè wa ena kköchè wa. Ñies wëstela chö́ ia̱. \v 7 A' tö iwé̱ es, e' ta̱ se̱ne bë̀rë meke ie' tö e' meraëitö a' a̱. E' dör tai̱ë i̱ski̱ë kë̀ se' é̱na iwà a̱r ekkë. E' tö a' e̱r ena a' e̱rbikè kkö'neraë Cristo Jesús batamik. \p \v 8 A yamipa, ibataie ta̱ ye' tö a' a̱ icheke tö ì ko̱s dör moki̱ë, ì ko̱s dalöiërta̱', ì ko̱s dör yësyësë, ì ko̱s dör batse'r, ì ko̱s dör buaala, ì ko̱s ki̱kauleka̱ buaë, íyi ese ko̱s ki̱ a' e̱r múwa̱ ke̱kraë. Ì ko̱s dör buaë ena ì ko̱s ki̱karka̱ta̱', ese bikeitsö́ ke̱kraë. \p \v 9 Ì ko̱s wa ye' tö a' wöblao̱', ttè ko̱s yë' ye' tö a' a̱, e' ttsë' a' tö. We̱s ye' se̱rke, e' su̱' a' tö. A' se̱nú es, e' ta̱ Skëköl dör se̱ne bë̀rë mukwak, e' tso' a' ta̱' ke̱kraë. \s1 Pablo tö ie'pa a̱ wëstela ché \p \v 10 Ye' ttsë'ne buaë tö bata ekkë ta̱ a' e̱r dene ye' ska'. Ì patké a' tö ye' a̱, e' wà de ye' ulà a̱, e' tö ye' ké wëstela chök Skëkëpa Jesús a̱. Ye' é̱na ia̱ne tö moki̱ a' kë̀ e̱r chë'wa ye' ska', erë a' kë̀ ulà dë' we̱s ipatkoie ye' a̱. \v 11 Ye' kë̀ ku̱' e' chök a' a̱ ilè kí̱ kianeia̱ ye' ki̱ e' kue̱ki̱. Ye' wöblanewa̱tke ttsë'nuk buaë ì ko̱s tköke ye' ta̱ e' a̱. \v 12 Ye' wöblanewa̱tke se̱nuk mik ye' wa̱ íyi tso' tai̱ë eta̱, ñies mik ye' kë̀ wa̱ íyi ta̱' yës eta̱. Ye' wöblanewa̱tke ì ko̱s tköke ye' ta̱ e' dalë'ttsök. Íyi tso' ye' wa̱ ñè ö íyi kë̀ ta̱' ye' wa̱ ñè, erë ye' ttsë'rke buaë. Ì tso' ye' wa̱ tai̱ë ö ì kë̀ ta̱' ye' wa̱ yës, erë ye' ttsë'rke buaë. \v 13 Íyi ko̱s dalë'ttsërmi ye' a̱ buaë Cristo batamik, e' tö ye' a̱ diché meke e' kue̱ki̱. \v 14 Erë buaë idir tö a' tö ye' ki̱mé ye' weirke tai̱ë e' shu̱a̱. \p \v 15 A yamipa, a' wa̱ ijche̱r buaë tö mik a' tö Jesús tté buaë e' tsá̱ ttsë', e' ké̱wö ska' ta̱ ye' e̱' yë'ttsa̱ Macedonia ta̱ a' erule se̱rke Filipos e'pa ë̀ tö ye' ki̱mé inuköl wa. Kë̀ imale̱pa skà wa̱ ye' ki̱mène we̱s a' es. \v 16 E' kí̱ie ta̱ mik ye' bak Tesalónica, eta̱ a' tö íyi patkë' ye' a̱ e̱' ki̱moie bötökichakkë. \v 17 Ye' kë̀ ku̱' ì kakmeke a' tö ye' a̱ e' ë̀ bikeitsök. Ì buaë kí̱ merke a' a̱ ká̱ jaì a̱ ì kakmé a' tö ye' a̱ e' skéie, ese bikeitsök ye' tso' bua'ie. \v 18 A' wa̱ ijche̱nú tö ì ko̱s patkë' a' tö ye' a̱, e' dë' ye' ulà a̱, e' kue̱ki̱ tai̱ë ye' wa̱ itso'. E' kí̱ie ta̱ ì ipatkë' a' tö Epafrodito ulà a̱, e' ko̱s ta̱ ye' wa̱ itso' tai̱ë shu̱te̱. Ì wé̱ a' tö e' wër buaë Skëköl wa we̱s íyi meule ie' a̱ ala'r buaë masmas es. Ese kiar ie' ki̱. \v 19 E' kue̱ki̱ ye' Këköl tö ì ko̱s kiane a' ki̱ se̱noie ie' a̱ ese meraë a' a̱ ì tso' ie' wa̱ buaë tai̱ë shu̱te̱ë e' wa Cristo Jesús batamik. \v 20 ¡Skëköl dör S'yë́, e' ki̱köka̱sö tai̱ë ke̱kraë! Es e' idir. \s1 Pablo e̱' chéa̱t \p \v 21 Jesucristo icha batse'r e'pa ko̱s shke̱'ú̱ ye' a̱. Ñies s'yamipa tso' ye' ta̱, e'pa tö a' shke̱'wé̱mi. \v 22 Ñies s'batse'rpa se̱rke í̱e̱, e'pa ko̱s tö a' shke̱'wé̱mi. Sa' shu̱a̱ wé̱pa kaneblöke Roma wökir kibi a̱, e'pa tö a' shke̱'wé̱mi bua'iewa̱. \p \v 23 A̱s Skëkëpa Jesucristo e̱r buaë chö̀ a' a̱.