\id 1TH - Qaqet (Baining) NT [byx] -Papua New Guinea 1996 (web version -2013 bd) \h 1 Tisalonikka \toc1 Ma Paulus Ka Iil Sagel Ama Tisalanikka Qena \toc2 1 Tisalonikka \toc3 1Tis \mt1 MA PAULUS KA IIL SAGEL AMA TISALANIKKA QENA \c 1 \p \v 1 Ngua ma Paulus i ngua iil, de ma Sailas de ma Timoti, i uut taqen ne ama atlu sagel ngen i ma Kristus aa liinka vet ma Tisalanikka. I maikka qurli ngen men ama Ngemumaqa i auut Mam de men ama Slurlka ma Iesus Kristus. I uure raring iv ama Slurlka qe tekmet de maget na ngen iv aa uupka dai qurli qa de a ngen a rlan, de maikka mager ip buup ngen ne aa ngimsevetki. \s1 Ma Paulus Dai Ama Arlias Per A Qa Never Araa Tuaqevep \p \v 2 De maikka ai de vet uut taqen ne ama atlu malai sagel ama Ngemumaqa never a ngen i lua i aiv uure raring sagel ka. \v 3 De uure raring bareq a ngen i raquarli ngen dru a ngen a qevep marevan de ngenet matna madlek. De uure raring i uuret lu a ngen a ngimsevetki be quasik leklek pe a ngen a ngerik dap ngen deraarl malkuil. De uur raring i uuret lu ngen i ngene dlek be quasiq ngene raat dap kurli ngen naa ne ama Slurlka ma Iesus Kristus i diip ka ren tem uut. I maikka ai de qurl uut mai dama Ngemumaqa aa saqang, i auut Mam. \v 4 I uut drlem ai ama Ngemumaqa dai qa mel se ngen de maikka qe rarlik ngen. \v 5 I raquarli i lua i uut men se ama Lengi ama Atlunget se veleqes na ngen dai ngen ngim sagel auur a gamansena be ngen drlem se uut. I maikka quasiq ai uut men se ama lengi naik, dav ama Ngemumaqa aa Qevepka ama Glasingaqa dai qa men se aa dlek, be maikka qe teqerl auut ne ama a revan iirang. \v 6 Taqurla be ngen druaqen uut de ngen ama Slurlka aa gamansena, i ngen dru a ngen a qevep i quaatta i ama Slurlka aa qumespik te lenges na ngen maden. Dav ama Qevepka ama Glasingaqa dai ai de qe tekmet ne a ngen a rut iv ama arlias per a ngen malai. \v 7 I maikka ai de ngen maarl malkuil be ama qaqet nevet ma Masidonia Provins de ma Akkaia Provins i lura i rerlas tem ta mene ma Kristus, dai maikka ra tuaqen a ngen a gamansena. \p \v 8 De ngen dru a ngen a qevep sever ama Ngemumaqa. Be nevet liina be verikperik se aa lengi ver ama qerleng-iirang mirlek na ngen, pet ma Masidonia Provins de ma Akkaia Provins de imanau. I sa lura i re narli ama lengi i ngen taqal sil ba ra, dai be sa quasiq mager iv uure su ra. \v 9 I qatikka ra dai maikka ra sil sever auur aatmitki i lua i baing se uut gel ngen. De ra sil sevet liina i lua i ngen guirltik per a ngen a rut sagel ama Ngemumaqa ip kurli ngen per aa arlim. I luqa dai ama Revanka i qe iames masmas. De ngenem ngim temanau ne lungera i ai de mekai qurli ngen per angera arlim, i lunger aa dai ama iaus de ngen ne iarang. \v 10 De qurli ngen ne ama atlu, i ngen, ngenem ngim na ne ama Ngemumaqa aa Uimka i diip ka ren manarevuk. I ma Iesus, i murl ka maarl na qa never ama aapngipki, dai saqikka qa reviktem se uut never ama a Serlinki i diip kia ren sever auur a viirang arle ves. \c 2 \s1 Puktik Pet Ma Paulus Ne Aa Mugunes I Murl Kurli Qa Gel Ta \p \v 1 Dap gua rluavik, ngen drlem ai medu i nge rarles i uut men nauirl sagel ngen dai maikka auur aatmires ne ama atlu malai. I quasiq ai uus nge mit naik. \v 2 I quaatta i medu uut men sagel ngen dav ama qaqet pet ma Pilipai dai ra mu ama merlen iirang per auut de re sem kelev uut ip te lenges nauut. Dap katikka ama arlias per auut iv uut dan se veleqes na ngen iv uurel sil ba ngen ne ama Lengi ama Atlunget nagel ama Ngemumaqa be quaatta i iari dai re dlek ip tel kel uut. \v 3 I maikka ngen drlem ai quasiq ai uure su ngen i uure kaak, de quasiq ai uure teqestem ngen iv a ngen a gamansena dai ip ngene tekmet ne ama vu, dap kuarl ip ngene ngelanges. \v 4 Dav ai de vet de uurel sil ip taquarl ama Ngemumaqa aa aam na auut de uure su ne ama Lengi ama Atlunget i ama revan nget. I ariq uure su, dai uure narliiv uuret dadem ama Ngemumaqa aa narliip. I quasiq ai uuret dade lura i araa narliip dai nget muqas. Dap mager iv uure tekmet kur auut Mam aa narliip, i luqa i qet taqat lu de auur a rlan. \v 5 Taqurla be quasiq ai uut taqen ne ama lengi ama treska vem nget iv uure kiat met ngen iv aiv aa de ngenerl kurl auut te ama qelaing de ngen iarang aa. De qerlka ama Ngemumaqa, dai qat drlem liina veleqes na uut. \v 6 I ai de quasiq ai uure siquat iv uure barlnas iv ama qaqet ta tis uut ai ama atlu uut, dap kua re barl auur a rlen. \p De saqikka quasiq ai uure paikmet sagel iari ip te barl auur a rlen. I ngen drlem ai ma Kristus dai murl i qe mel se uut iv aa Aposel na uut be mager ip ngenen ban auut pet luqia ama rletki. Dap kuasik uut tu ama merlen se liina. \v 7 Dap maikka muqas i ai de uure palu gel ngen i lua i qurl uut gel ngen. I qatikka uure uas tem ngen ip taquarl ama ngerlnanki i ai de qi taqa uas te are uis. \v 8 I maikka vem uut se ngen, be ai de uure kurl a ngen te ama Lengi ama Atlunget de saqikka maikka ama arlias per auut iv uure kuarl te auur qetdingki mai i quaatta i re lenges na uut. I qatikka raquarli uure rarlik ngen malai. \v 9 I auur a rluavik, ngen drlem, ai lua i qurl uut gel ngen, dai de masmas uuret matna ne ama rleriirang ip te ama qelaing. Be ne liina uure tal ama getget. I uuret matna gel ama nirlaqa, de saqikka ver ama arlen. I vet luus aa dai quasiq uure narliiv uut tu ama merlen per a ngen be a qek. I ai de uurel sil ba ngen taqurla ne ama Lengi ama Atlunget nagel ama Ngemumaqa. \p \v 10 Be mager ip ngene sil ai ama revan sevet liina i ai de ngul sil. \p De ama Ngemumaqa dai qet lu auur a mugunes peleqes na ngen. I qatikka mekai i qurl uut gel ngen ma seserl, de maikka auur a gamansena dai ama glasing a nget, de quasiq a nge ama viirang iv iari ta taqen se uut. I murl auur a gamansena raqurla veleqes na ngen i ngen dru a ngen a qevep sever ama Slurlka. \v 11 I ngen drlem ai uure uas tem ngen ip taquarl ama ngerlmamka i qe uas te aa uis. \v 12 De ngu dlek i ngu sem madlek na ngen ip ngen diit kur ama Ngemumaqa aa lengi, de ngenet dade aa gamansena ne ama atlu. I maikka luqa i qa nes tem ngen ip kurli ngen masmas per aa qerlingki revuk de diiv aa ansinki dai qurli qi mirlek na qi. \p \v 13 De iani i ama barliini, i ai de masmas de uut taqen ne ama atlu sagel ama Ngemumaqa, i raquarli ngen daneng merep lungera ama lengi i uut men se nget. Dap kuasiq ai ngen dru a ngen a qevep ai ama lengi nagel ama qaqet naik, dap ngen mer a nget i ama lengi nagel ama Ngemumaqa i nget dai ama revan. De qerlka lungera ama lengi dai ai de ngeret matna de a ngen a rlan, be ngen dru a ngen a qevep sever a qa. \v 14 Be gua rluavik, per a ngen a mugunes dai sa ngen taquarl lura ama Kristenkena vet ma Judia ver araa Lautuqi. I ver araa qerlingki dai lura i ra tit kut ma Iesus Kristus, be maikka lenges lenges na ra nagel araa lengiqi metta, i ama Judaqena. De qerlka ngen a ngen, dai ngen drlem se liina gel a ngen a lengiqi metta. \v 15 De murl vet ma Judia, dai ra veleng ama Slurlka ma Iesus, de ngen ama Slurlka aa Aamki-na-ra, de maikka ra ingarl se uut. I lura raqurla dai re tekmet be quasiq ama arlias per ama Ngemumaqa, dap maikka re tekmer iv aa qaqet mai dai araa qumespik na ra. \v 16 I quasik te narliiv uure sil ne lungera ama lengi sagel ama qaqet i quasiq ai ama Judaqena na ra. I quasiq te narliiv ama qaqet per ama qerleng mai re iames. I re tekmet ne ama vu raqurla be maikka de araa rlan dai buup ta ne ama viirang. Be ama Ngemumaqa aa serlinki dai qia aat per a ra. Be sa quasik mager ip te virliit a qeni. \p \v 17 Dap gua rluavik, lura i auur a qumes-ta ta verik se uut nemen a ngen se ama veluus, dai be maikka arlem uut. I qurl uut sangis i ne auur a qetdeng dap de auur a rlan dai maikka auur arlem i uut narliip kur uut pembes, uut na ngen. \v 18 I maikka ai de uure dlek iv uut den sagel ngen. I ngua ma Paulus dai qatikka ai de ngu dlek ip ngua tit, dap ma Satan dai qe pesdet mene gua aiska. \v 19 I laiv, i aip pet luus aa i auur a Slurlka ma Iesus Kristus kerl guirl, de diiv uuren bandem ne ama gi iv ama arlias per a qa? I qatikka diip uure kuarl tem ngen ip bareq a qa, be diiv auur arlias malai never a ngen. I qatikka diiv uut den se ngen. I diiv uut taarl ne aa rlenki never a ngen. \v 20 A revan, i diiv ama uilas de auur a rlan, de iari dai diip ta taqen ne ama atlu sagel uut i raquarli ngene iames. \c 3 \p \v 1 I qatikka ama uilas de auur a rlan never a ngen, de maikka auur a arlem slep, be raqurla be medu uut drlem ai mager iv as kurl uut pet ma Atens, \v 2 dap masna uun nem ma Timoti, auur a rluaqa, ip ka iit sagel ngen, dav as kurl uun naiq aa iara. I luqa dai qe taqat drlem saatmit maden maden se ma Kristus aa Lengi ama Atlunget. Be mager ip ke sem madlek ne a ngen a tuaqevep i lua i aiv iari ra tu ama merlen per a ngen. \v 3 I quasik ngu narliiv iari re nging nep lungera ama merlen. I qatikka ngen drlem ai diiv ama merlen nget den, i ama Slurlka qat drlem lungera ve auut kames. \v 4 I qatikka, mekai i qurl uut gel ngen de sa ngua sil ba ngen ai diiv uure tal ama merlen. Be sa ngen drlem i lunger iara ama merlen nget den per a uut mai. \v 5 Dai nguat drlem ai baing se lungera gel ngen be maikka gua arlem malai de ngu tal ama merlenka ngu na ngen. Taqurla be ngua nem ma Timoti sagel ngen ip maikka qet lu ngen aip ngen deraarl nanaa, i arik ma’, ma Satan ka vin me ngen manep, dap kua gua rleriirang nge tit naik gelem ngen. \p \v 6 De ma Timoti dai qa mit de sa qa guirl nagel ngen be maikka qa sil i ama atlu de aa rlan never a ngen. I ngen deraarl malkuil ne a ngen a tuaqevep. De maikka vem ngen se uut de a ngen arlem peviit. De ai de vet ngene raring bareq auut, i qatikka ngene narliip ngenet lu uut. I saqikka uut, dai uut narliiv uut tit iv uuret lu ngen. \v 7 Dai be gua rluavik, i ne lungera ama merlen i uure tal nget, de ra tu ama getget per a uut, dap ma Timoti ka men be qa sem madlek nauut, i qel sil ba uut ne lungera ama lengi ai ngen deraarl malkuil i ngen dru a ngen a qevep. \v 8 I qatikka arik ngen deraarl malkuil taqurla, dai be saqikka uut, dai diiv uut taarl i uut drlem ai auur a tuaqevep dai nge tat never a na. \v 9 I qatikka ama Ngemumaqa dai qa rekmet na uut iv ama arlias per auut never a ngen. Dai be ngu lu diiv uure virliit nanaa i qatias lungera ama arlias dai nget peviit? \v 10 Ai de vet uure raring madlek per ama niirl de ngen ama arlen. I de auur a rlan dai uut narliiv uuret lu a ngen a saqang. I ngu narliip ngu seserl ver a ngen a tuaqevep se liirang aa i as kuasik ngene taqat drlem iirang. \p \v 11 I qatikka mager iv auut Mam ama Ngemumaqa de ngen auur a Slurlka ma Iesus Kristus dai mager iv iane uirl se uut sagel ngen. \v 12 De mager iv a ngen arlem naver a na dai ngere riirl. De mager iv a ngen arlem peviit sagel ama qaqet mai, ip taquarl ai de auur a arlem sagel ngen. \v 13 Dai be mager ip ke tekmet taqurla be diip ngen deraarl malkuil, de mager ip ke tekmer iv ama mening ngen marevan i lua i diiv uuret lu ma Iesus Kristus auur a Slurlka aa nirlaqa. Taqurla de diip ke iing demna ne aa liinka mai i ama mening ta, be diip kurl uut dama Ngemumaqa aa saqang. \c 4 \s1 Mager Iv Ama Mening Ngen \p \v 1-2 Dai be qatikka raqurla de ngu narliip ngu tekgel ngen ip ngen diit kut lungera ama Lengi i murl auur a Slurlka ma Iesus Kristus ka reqerl a ngen na nget. I maikka lungera ama Lengi dai ngere teqerl auut ip per auur a mugunes, dai uure tekmet ne ama atlu sagel ama Ngemumaqa iv ama arlias per a qa. I nguat drlem ai ngenet dade lungera gua lengi, dav as maikka ngu narliip ngene taqa tekmet iv ama atlu ngen malai, ip ngene narligel ma Iesus auur a Slurlka aa Lengi. \p \v 3 I maikka ama Ngemumaqa dai qatikka aa narliip be qa mel se ngen ip bareq a nas iv ama mening ngen. Dai be qula ngene tekmet ne ama vu i ngene ngangses. \v 4-5 De mager ip ngene taqa uas te a ngen a qetdingki ara narliip, i arik ma’, a ngen a rut nge taarl ip ngene tekmet ne ama vu ip ngene ne iari maden maden. I lura i quasik te Lautu de quasik tat drlem se ama Ngemumaqa dai ra mugelnas ne ama qetdingki ara dlek. Dap kurli! I maikka mager iv ama mening ngen i a ngen a qetdingki dai qi bareq a ngen a Mam naik. \p \v 6 Dai liina i ama rangangses, dai qurla ngi lenges ne gia rluaqa. I maikka ama Slurlka aa tuvetki dai diip sagel lura i ai de re tekmet taqurla. I sa mekai ngua men sagel ngen be sa ngua maarl na ngen sevet liirang aa arle ves ne ama lengi ama dlek pem nget. \v 7 I maikka ama Ngemumaqa dai qa mel se uut iv ama mening uut. I quasiq ai qa mel se uut iv uure ngelanges maden maden. \v 8 Dap nemta veleqes na ngen i re nging lungera ama lengi i ai de ngu su ngen, dai maikka quasiq ai re nging ama qaqeraqa aa lengi, dap maikka re nging ama Ngemumaqa aa lengi, i luqa i qerl kuarl te aa Qevepka ama Glasingaqa ip ke mening uut. \p \v 9 De iani i quasik mager ip ngu su ngen te liina i a ngen a arlem never a na. I raquarli ama Ngemumaqa naik dai ai de vetpet ke su ngen te liina. \v 10 I raquarli uut drlem ai i ai de a ngen a arlem sagel ama Slurlka aa liinka mai ver a ngen a qerlingki ma Masidonia. Dap maikka mager ip ngenet tekmet taqurla vaapiit papiit. \p \v 11 De qatikka mager ip ngene dlek ip ngene palu gel a ngen a rluavik, de qula ngen deraqenses. Dap mager iv iak de iak dai qe taqa uas te a lat, de qet matna ne aa ngerik te ama qelaing, ip taquarl ai de mekai i uure su ngen nauirl. \v 12 Be lura i quasiq ai ama Kristen na ra, dai diip tat drlem se a ngen a gamansena, de diip te palu gel ngen. De diip kuasiq ai ama ruus per a ngen te a qeni. \s1 Ama Slurlka Aa Lengi Sever Ama Ngipta \p \v 13 Gua rluavik, diip ngul sil sevet lura i ai de rep ngip. I maikka ngu narliip ngu teqerl a ngen ip ngenet taqat drlem. I quasik ngu narliip ngene lenges na nas ne ama arlemigl nevet lura i ra verleset. I quasik ngene tekmet ip taquarl lura i quasik ta tu araa qevep sever ama Ngemumaqa. Kurli! \v 14 I maikka uut drlem ai ma Iesus dai ra veleng ka be qa ngip. Baiv aa de qa maarlviit never ama aapngipki. Taqurla be uut drlem ai lura i rlas tem ta mene ma Iesus, dai aip ta verleset nanari, dap nasat i lua i diip ma Iesus kerl guirl, de diiv ama Ngemumaqa qa at lura i aa liinka i murl ta ngip. \p \v 15 I qatikka ama Slurlka dai murl ka mu lunger iara ama lengi ver a ngua ip ngul sil na nget. I liina ma’: \p Aip lua i baing baing se ma Iesus gel lura i re iames, dai diip kuasiq ai re uirl sagel ka. Dav aa qaqet i murl ta ngip dai diip te uirl sagel ma Iesus. \v 16 Be lua i diip kat den manarevuk, dai diiv ama asneski ama slurlki qia ren sevet liina i baing baing se qa. Dai diiv ama Angeluqena araa Barlka dai diip kes nes slep, de diiv a qek ke iis ama rlaunka manarevuk nagel ama Ngemumaqa. Taqurla de ma Iesus dai diip baing se qa i qat den manarevuk de diip masna ama Kristenkena i murl ta ngip per ama aivetki mai, dai diip ta raarlviit de ra iit na uirl sagel ka. \v 17 Be aip lua i ra tit iviit mer ama serliqis pe ama aavul, de saqikka uut i uurem ngim, dai diiv uut tit naser a ra be diiv uut maqas uure ne ma Iesus uur atmetna mer ama serliqis pevanau. Be diip kurl uut na qa masmas be quasik perlverleset. \v 18 Dai be mager ip ngen dru a ngen a qevep sevet liirang aa, de ngen derat nevet lura i ama arlemigl na ra never araa rluavik i rep ngip. \c 5 \s1 Diip Kesnada De Ma Iesus Ka Ren? \p \v 1 Ngu lu, diip kesnada de ma Iesus qe guirl? Maikka gua rluavik, kula ngene snanpet taqurla. \v 2 I raquarli ngene taqat drlem sa su sever ama Slurlka aa nirlaqa i diip ka ren. I diip ka ren ip taquarl ama suamka aa giqi, i quasik mager ip ke sil sever a qi. \v 3 Dap diip ka ren pet liina ama qeleq iini, i aip ngen dru a ngen a qevep ai quasik mager ip ka ren. I vet luqia giqi i diip buup ne ama qaqet ta taqen ma’, \m “Auur a mugunes dai ne ama atlu de maikka qurl uut ne ama arlias.” \m Dai diip liina nge ren ne ama sermenes. Be diip masna lenges ne ama qaqet, i qatikka ip taquarl ama nanki i qi rarles ip kil sal are uimini be qi narli ama getget. I luqia dai quasik mager ip ki iing tik liina. De saqikka ama qaqet pet liina ama qeleq iini dai quasik mager ip te iing tik luqa ama nirlaqa. \v 4 Dap maikka ngen, i gua rluavik, dai qatikka quasiq ai ama dul men a ngen a ning, be qurli ngen men ama arlenki be diip ngene aakmen se liina i aa nirlaqa kat den. I quasik mager ip ngen aakmenses ip taquarl iaq i qa aakmen se ama suamka i qa men. \v 5 Katikka quasik! I ngen mai dai ngen nemene ma Iesus aa liinka i qurli ngen men ama nirlaqa. De quasiq ai uut nemen ama liinka i ai de qurli ra ve ama bengaingki. I quasiq ai uut nemen ne lura i ama rlenta de ama bengaingki qia uung per a ra. \v 6 Taqurla dai maikka qurla ama neng na uut. Dap slep slep per auut de mager iv uurem ngim naa na qa dap kula uure brlaing. \v 7 I lura i re brlaing, dai ai de re brlaing per ama arlenki, de lura i ai de rep suuv ama qerlav ama dlek pem nget, dai saqikka ai de re srluup men ama arlen. \v 8 Dav uut i ama Slurlka aa nirlaqa gel auut dai mager iv uuret lu gelnas. Taqurla dai be mager ip ngen det liirang aa mai i iirang ip sever ama arasmesna, i liirang aa i ai de ama Ngemumaqa qe kuarl tem iirang. Be mager iv uure taneng aa ngimsevetki ip taquarl ama kavarl i ai de aarl iv aar ngere pesdet ser a ngen a lemeng. De ama tuaqevep dai maikka mager ip ngen dru nget ip taquarl ama ningaqa i ama kaap per a qa. I qa ip ke ngung per a ngen a ning. \v 9 I raquarli ama Ngemumaqa dai quasiq ai qa mel se uut ip ke lenges na uut ne aa tuvetki, dap sa qa mel se uut iv uure iames mene ma Iesus Kristus auur a Slurlka. \v 10 I qatikka luqa dai qa ngip bareq auut ip ke iames na uut. Dai be quasiq a qeni i aiv uut ngip dap kuarl uure iames. Dav aip lua i qat den dai diip ka raa uut mai. \v 11 Dai qatikka mager ip ngen derat never a na ne lungera ama lengi. I nguat drlem ai i ai de vet ngene tekmet taqurla. \s1 Liina Ip Te Tekmet Ne Ama Atlu Sagel Araa Barlta \p \v 12 Dai gua rluavik, katikka raqurla be ngu narliip ngu tekgel ngen ip ngene palu gel lura i a ngen a ngerlmamta, i lura i ama Slurlka qa mu ra ip te uas tem ngen. Be ai de ret matna bareq a ngen, i re su ngen te ama Slurlka aa rletki. \v 13 I qatikka araa rletki dai ama slurlki, taqurla be mager ip ngene narligel araa lengi, de a ngen a arlem malai never a ra. De qula ngen deraarl metna dap mager iv ama uupka de a ngen a rlan never a na. \p \v 14 Dai gua rluavik, uut tu lungera ama lengi ver a ngen ip ngene kel lura i ama mingiasta. De ngene sem madlek ne lura i ama angning-met-ta. De lura i quasiq araa a nge ama dlek, dai ngen deraarl na ra. De maikka mager ip ngene taqa palu gel ama qaqet mai ip ngen derat never a ra. \p \v 15 De qula a ngen a ding se lura i ai de re narliip te piirlit ne ama vu sagel araa qumes-ta i ai de re tekmet ne ama vu sagelem ta. Dap mager ip ngene tekmet ne ama atliirang sademna varlen me ngen de sagel ama qaqet mai. \p \v 16 De mager iv ama Slurlka aa arlias de a ngen a rlan sademna. \v 17 De mager ip ngene raring petpet. \p \v 18 De mager ip ngen deraqen ne ama atlu sagel ama Ngemumaqa ver ama niirl mai, i quaatta i ama atliirang nget den dap kua muqas i ama merlen nget den per a ngen. I maikka ama Ngemumaqa dai qe narliip ngene tekmet ne liirang ne ma Iesus Kristus aa dlek. \s1 Ama Lengi De Dengdeng \p \v 19 De qurla ngen dereng per ama Qevepka ama Glasingaqa aa dlek. \v 20 De qula ngen deraqen se aa dlek i qerl kuarl te ama Ngemumaqa aa lengi mer iari i aa aamki-na-ra be ra taqen per ama Lautu. (JP14) \v 21 De saqikka mager ip ngene taqa siquat ne lungera ama lengi i lura rel sil na nget, aip kuarl ama revan nget dap kua quasik. Be aip ngene narli ai ama lengi ama merl nget, dai maikka ngene taneng a nget. \v 22 Dap mager ip ngenem ngim temanau ne ama viirang mai, i liirang aa iirang nget den maden maden. \p \v 23 De ngu nen ama Ngemumaqa i luqa i ama rarlimini na qa se ama uupka ip ke mening ngen, de qe tekmet na ngen ip ngen dai maikka bareq a qa naik. De mager ip ke tekmet na ngen iv ama merlta na ngen. I mager ip ke uas te a ngen a qevep, de ngen a ngen a qetdeng, de a ngen a rut. I aip lua i ma Iesus Kristus auur a Slurlka qat den tem uut dai diip kurli ngen ne ama atlu. \v 24 I luqa ama Ngemumaqa dai qatikka ama revanka, be quasik mager ip ke guirltik per a nas, dai luqa qes nes tem ngen, be mager ip ke tekmet sagel ngen ip saqikka taquarl ka taqen. \p \v 25 Gua rluavik, mager ip ngene raring bareq auut. \p \v 26 De mager ip ngene tekmet ne ama atlu sagelna i ngene sarl a ngen a ngerik kana ip liina ngere teqerl ai auur a arlem never a na. \p \v 27 Be maikka ngu tekgel ngen ne ama Slurlka aa dlek, ip ngen dris pe luqa iara ama langinka bareq ama Slurlka aa liinka mai i qurli ra veleqes na ngen. \v 28 De mager iv ama Slurlka ma Iesus Kristus dai aa ngimsevetki sagel ngen. \s1 Katikka verleser aa.