\id TIT - Yipma[Baruya] [byr] -Papua New guinea 1992 (web version -2012 bd) \h Taaitazai \toc1 Taaitazarɨna Polɨ Pɨkarɨyɨkwiaꞌ Yɨdavakesɨ \toc2 Taaitazai \toc3 Tt \mt1 Taaitazai \mt2 Taaitazarɨna Polɨ Pɨkarɨyɨkwiaꞌ Yɨdavakesɨ. \cl Bɨrita \c 1 \m \v 1 Taaitazai, \p Polɨnyɨ pɨkarya daꞌ yɨdaꞌmanɨgeinyɨ. Gotɨyare yaasɨwaꞌwawɨnyainyɨ, Jizaazai Kɨraazɨtɨyai Nyɨdaasadeinyɨ Apozelɨyainyɨ mwaaihe. Gotɨyai yune gamɨnne dahɨlakake aꞌmwera kwalaalyara Kɨraazɨtɨyarɨ lɨmwagyaꞌneraavɨna nyɨmaryaasadeinyɨ. Nabaai Gotɨyarebwi mɨdɨbɨꞌdevɨna yagaala nebulyaꞌ yawɨramaaryaꞌnevɨnajɨ gaimwanga yaꞌneinyɨ nyɨmaryaasadeinyɨ. \v 2 Yuyagaaꞌ yuyagaaꞌne gaalyabwina sahwara yɨlaaya yadɨvɨꞌ yemwaaibɨꞌdeꞌna wɨgaimwadɨnyainyɨ. Sɨnnawɨ kɨgaakuna Gotɨyai Kwaakevaꞌ mwakyaakegaaꞌ gaala dazaꞌ nemɨnyɨ wɨjaayaꞌna yune naanga nebulyaꞌna mena wɨjaakelyɨ. Sai kwaasɨya dadei mɨꞌ. Saꞌ yanga nejaavadelyɨ. \v 3 Nabaai dɨvi, dazagaaꞌ gamɨ sai dahɨlakajahaaꞌ gaala dazavɨne yagaalyaꞌ kuꞌmaayaba yɨmaꞌnaabakesɨ. Yɨ yagaala saꞌ aꞌmwera wɨjɨwaakyaꞌneraavɨ wɨdakesɨ. Sahwai nemɨnyɨne padaihasamaasai Gotɨyai kɨwɨnya dakaka yagaala saꞌ lɨmwagarawɨjɨwaakyaꞌneinyɨna nyɨjaavadelyɨ. \v 4 Taaitazaigɨ, gɨmɨnyɨ kagɨzɨwaake nɨmɨ Naangerɨ lɨmwagarebaaibɨꞌ gɨmɨ lɨmwagaragɨ. Sareꞌ nɨmɨre kaimɨraaya tewaanyaigɨ yɨmaꞌnagɨ. Yɨ sasareigɨnyɨ Gotɨyai Nenɨmaangelyɨ Kɨraazɨtɨyai Jizaazai nemɨre nevadaihasamaaꞌdelyɨ yanga gaimwangeꞌna gyakɨlyɨ gɨmɨnyɨ kwaamuꞌnanyabwi tewaanya gwakika! \s1 Ahuꞌmanna Kɨritɨ Taaitazare wawɨnyavɨnesɨ. \p \v 5 Ahuꞌmanna Kɨritɨ kuna mwaaidɨnyaigɨnyɨ gyahalyaꞌmaveigɨnyɨ “Wawɨnya pɨnɨ nɨmɨ myengɨ ja! Nabaai anga gazabazaba Naangerɨ lɨmwadɨvɨsaraavɨ maremwaalaꞌne aꞌmwe naanga pwaraavɨ dakya!” dena sɨnnawɨ gɨthevaaibɨꞌ jɨtheigɨnyɨ. \v 6 Dara gɨthe. Aꞌmwe pwai aꞌmweraavɨre tɨnnyarɨ yɨwetawakya pɨnɨ myaderɨ wanganaꞌgɨzɨ sai aꞌmwe yune gave pɨrɨꞌnanyarɨ nabaai gamɨre kaimɨraaya kɨmɨlɨkajɨ Kɨraazɨtɨyarɨ lɨmwagaꞌdɨvɨsamɨlɨkaavɨ, kayaaꞌnanya sabwi yaꞌna yagaala pɨnɨ maayamɨlɨkaavɨ, kuvɨnɨmaangeyuraavɨ galazekɨvala myadɨvɨsamɨlɨkaavɨ, yɨ aꞌmwe sasare dazarɨ maremwaalaꞌnerɨ dɨthahɨlakɨdeigɨnyɨ. \v 7 Sareꞌ darevɨnyɨ. Gotɨyare wawɨnyavɨ maremwaala yaꞌne mwaalɨkabaaibɨꞌ Naangereraavɨ maremwaaidei nayaa yɨdaꞌna yamaryadelyɨ. Sara yadaawori aꞌmwera yɨwetawakya pɨrɨꞌ kɨrɨvɨ mabɨramaari yɨpɨꞌdelyɨ. Sarei mwaalana! Sai pihadɨka mi yadelyɨ. Sai sɨnna tɨka yarai mudayɨ yadelyɨ. Sai biyaaya nada yɨmaka widei mɨꞌ. Sarei mwaalana! Sai aꞌmweraavɨ mala yaasɨwaꞌna maramamaryadelyɨ. Sai nɨgwia gɨlyɨvɨta kwalaalyanna tɨganaarya myadelyɨ. \v 8 Aawa. Sai aꞌmwe anga pɨbadaaꞌnyɨ angyɨrɨꞌmaakaanya bɨpɨjaraavɨ maaꞌda nayaa maremwaaidelyɨ. Sai yuya tewaanya nawɨꞌnya sabwina yada sɨmunya yune nawɨꞌnyaburɨna mɨdɨnadelyɨ. Sai nayaa yɨdaꞌna nebwina mwaaida Gotɨyare yuya sabwi mɨdɨnadelyɨ. Gɨrɨka maayalyɨ. Sai nabaai gannya sabwina nayaa maremwaainadelyɨ. \v 9 Sai yagaala nebula tewaanyaꞌ gamɨnyɨ wɨjɨwaakɨnɨkeꞌ nayaa dɨragɨnna lɨmwagaꞌdelyɨ. Gotɨyai “Sai aꞌmweraavɨ wɨjɨwaakya yagaala maamɨdaryavɨna yɨvaimwagannei mwaalana! Sara yada aꞌmwe yagaalya galazekɨvaidɨvɨsaraavɨ dɨragɨnna yɨnɨga wɨdannei mwaalana!” kadaꞌ yagaala saꞌ lɨmwagaꞌdelyɨ. \s1 Kɨritɨ saba aꞌmwe kwaasɨya kwalaalyara mwaaihasaraavɨnesɨ. \p \v 10 Sareꞌ darevɨnyɨ. Aꞌmwe kwalaalyara yagaala tewaamaraange galazekɨvaidɨvɨsara mwaaihaꞌ. Sahwara yagaala yaasɨwaꞌna dadɨvɨꞌ aꞌmweraavɨre sɨmunyangɨna kwaasɨ wɨdadɨvɨsare. Aꞌmwe kwalaalya sasarera “Kɨlaaka gurya dɨthaꞌnyɨla!” dadɨvɨsare Juyara. \v 11 Aꞌmwe sasarera “Aꞌmweraavɨre nɨgwia mwagiꞌnyaꞌneina sasarebura wɨjɨwɨryaana!” yawɨꞌdɨvɨsara nemɨ myaanne sabwina nɨgwia wagɨla wɨjaayaꞌnenna wɨjɨwɨryadɨvɨsare. Sasare sabwi pwaraavɨre sɨmunyangɨ mwagiꞌnadaapi jɨlɨkaimɨraaya yuyangɨre kwaamuꞌnanyabwi yɨwɨna yɨvanɨkere. Aꞌmwe sasare saraavɨre maangengɨ bɨpaibɨka! \v 12 Ahuꞌmanna Kɨritɨ mwaaidaꞌgɨzɨyaba mwaalyai dazahɨbadaaꞌnyai sɨduꞌnaka akwai sɨnnawɨ kɨgaaꞌ gamɨreraavɨna dara dɨna “Aꞌmwe Ahuꞌmanna Kɨritɨ mwaalyara yuyagaaꞌ kwaasɨyabwina dadɨvɨsarera. Malakayaawarya kayaaꞌnanyare. Sahwara tɨka kwalaalya nadɨvɨꞌ wana maaꞌna widere.” \v 13 Jalɨkurakya dazaꞌ nebulyasɨ. Sarevɨdaaꞌnyɨ “Kumɨre dɨragɨnna lɨmwangeburɨ maamɨdaryara mwaaibɨka!” daꞌgɨzɨ sahwaraavɨ maanga dɨragɨnna duthana! \v 14 Nabaai sahwara Juyaraavɨre wajɨngyagaalyajɨ aꞌmwe yagaala nebulyaꞌ buleꞌna wɨjaavadɨvɨsaraavɨre yagaaikɨwɨnya dala pɨnɨnna pɨnɨnnanyajɨ kadɨkiꞌ wakamaremwaala nyɨpɨka! \v 15 Aꞌmwe Gotɨyai sɨmunyavɨ nawɨꞌnyabwi yavadaꞌgalawakakera nawɨꞌnyabwi kɨnɨnnakeraavɨna yuya sa tewaanya gɨrɨka maayangɨ. Kɨrɨꞌ nabaai aꞌmweraavɨre sɨmunyangɨ sɨmunya gɨrɨkitaꞌnanyabwi kɨnɨnnakera “Kɨraazɨtɨyai yuya sa kɨmaakɨya dakɨnɨkebwi wasɨꞌnakebulyɨ,” myawɨralɨmwagyadɨvɨsaraavɨna tewaanya aane pɨnɨ kɨnɨ mi. Aawa. Kumɨre sɨmunyasɨ sɨmunya padaihɨrakyalyɨ yuyawaai yuna gɨrɨkitaꞌnanyawaalyɨ. \v 16 Kumɨre maangengɨdaaꞌnyɨ kuꞌmaayaba dara dadɨvɨsare “Nɨmɨ Gotɨyarɨna yawɨꞌdɨnyainyɨra.” Kɨrɨꞌ kumɨre yamaryabwina Gotɨyarɨna buleꞌna wɨjaavadɨvɨsare. Sare sabwina Gotɨyarɨ yuna maaꞌna wimaꞌnadelyɨ. Aꞌmwe yagaala nawɨꞌnyaꞌ galazekɨvaidɨvɨsare. Nabaai wawɨnya tewaanya ya yuya yaꞌnera yɨnɨga wiꞌna yɨpɨnera mɨꞌ. Gotɨyai sahwaraavɨ yawɨramaaradera mɨꞌ. \c 2 \s1 Ge geraavɨne wɨjɨwɨrya nawɨꞌnyaburɨnesɨ. \p \v 1 Kɨrɨꞌ gɨmɨ saigɨ gɨmɨre wɨjɨwaakya maamɨdarya sasɨ yɨnɨga wiꞌna yadevwina aꞌmweraavɨ nayaa duthana! \v 2 Yɨ neraavɨ nayaa dara duthana! “Aꞌmwe neihi waainɨya nadɨvɨꞌ yɨmaka muibɨnera!” Sahwara tewaanya yɨdaꞌmaraangebwina sɨmunya nayaa yawɨꞌdɨvɨꞌ kumɨre sɨmunya nayaa maremwaaibɨka! Kɨraazɨtɨyarɨ dɨragɨnna lɨmwangeburɨ maamɨdaryara padaꞌgalemwaaibɨka! Pwaraavɨna tewaanya wɨvuꞌnyaburɨjɨ taanginya yuyangɨneꞌna dɨragɨnna daayaburɨjɨ tewaanya padaꞌgalemwaaibɨka! \v 3 Sabaaibɨꞌ aꞌmwe ne kɨmɨlɨkajɨ tewaanna nawɨꞌnya padaꞌgainyɨna yamaripɨka! Bulayagaalyajɨ nadɨpɨdɨka! Kumɨre sɨmunyangɨ aalya waainɨya dɨragɨnyaꞌ numaremwaaladɨka! Tewaanyabura wɨjɨwɨripɨka! \v 4 “Aꞌmwe mɨgɨnyɨkɨbawemɨlɨkaavɨ tewaanyabwina yɨbwarɨdaakupɨka!” dena gɨthɨwa. Dare yabwina nayaa wɨjɨwɨripɨꞌdemɨlɨke. Kunnya aꞌmweraavɨna kunnya kaimɨraaya kɨnɨngɨnajɨ tewaanya wɨvuꞌnyɨna wiadeꞌna. \v 5 Nabaai kunnya sɨmunyarɨjɨ nayaa maremwaainyɨna yadɨvɨꞌ gɨrɨka maaya nebwina mwaaibɨꞌdemɨlɨke. Sara yadɨvɨꞌ nabaai kunnya angengɨjɨ tewaanna maremwaaina yɨpɨꞌdemɨlɨke. Sara yapi aꞌmweraavɨjɨ kunnya kaimɨraayangɨjɨ nayaa padaꞌgalagaimwanna yɨpɨꞌdemɨlɨke. Saremɨlɨka kunnya aꞌmweraavɨ dalaangewɨ mwaaibɨꞌdemɨlɨke. “Nemɨrebwina aꞌmwera Gotɨyare yagaalyaꞌna bɨraiyagaala nadɨpɨdɨka!” dadɨvɨꞌ aꞌmwe tewaanyamɨlɨka sara mwaaibɨꞌdemɨlɨke. \p \v 6 Sasareꞌbɨꞌ aꞌmwe mɨgɨnyɨkɨbaweraavɨ dɨhaaꞌbwata jɨtheigɨnyɨ. Nabaai sare kwarajɨ kumɨre sɨmunya nayaa maremwaainɨpɨꞌdere. \v 7 Gɨmɨ tewaanya yɨja yuya sabwi gɨmɨ saigɨ keꞌbaꞌnanyaigɨ dɨmwaaideigɨnyɨ. Aꞌmwera gɨmɨ tewaanya yɨjaigɨnyɨ gɨmɨdɨdɨvɨꞌ dala pɨbwinanya tewaanyabwina yɨpɨꞌdere. Aꞌmweraavɨ wɨjɨwɨrya sabwina nɨgwia mwagiꞌnyaꞌna myawɨꞌdɨnna! Nawɨꞌnyabwi yawɨꞌdɨ nayaa ja! Yuyagaaꞌ nayaa padaꞌgalayawɨꞌdɨ nebulyabwina jɨwɨrya! \v 8 Yagaala maamɨdarya yavadaꞌgalyaꞌneꞌ aꞌmwera yɨwetawakya majɨdayaꞌneꞌ nayaa duthatheigɨnyɨ. “Nemɨre yɨkamaangera nemɨnyɨ kayaakyagaala aane pɨrɨꞌ kɨrɨꞌ nedɨpɨnevɨna ‘O, yɨwetawakya aane pɨrɨꞌ kɨrɨꞌ mwariꞌ. Weꞌ! Sɨmunyaꞌ neyekɨꞌmwaka!’ yawɨpɨka!” dadɨ sara duthatheigɨnyɨ. \p \v 9 Kɨraazɨtɨyarera yaasɨwaꞌwawɨnyaraavɨ wɨdaayadɨvɨsaraavɨ gɨmɨ nayaa dara duthana! Yuyangɨneꞌna kunnya maremwaalyaraavɨ dalaangewɨ mwaaibɨka! Sahwara kunnya maremwaalyaraavɨna tewaanya wɨvuꞌnɨvanɨke wawɨnya dala pɨnɨnnanya tewaanya nayaa yɨpɨka! Yagaala kayaaꞌnanya kunnya maremwaalyaraavɨ ayɨna najaꞌnawɨdɨpɨka! \v 10 Sahwaraavɨre gɨlyɨvɨta pɨmɨlɨꞌ kɨmɨlɨꞌ yuina numaapɨka! Aawa. Kumɨre yagaalya lɨmwagaꞌdɨvɨꞌ kunnya yɨdaꞌnanyabwi wibwarɨdaakupɨka! “Aꞌmwera yɨwaala yɨwannadɨvɨtabaaibɨꞌ nemɨre wawɨnyavɨna Gotɨyai nevadaihasamaaꞌderɨne yagaala wɨjɨwɨrinɨkeꞌ savɨne yaya naangeꞌ aꞌmwera munyaba makibɨka!” dapɨri nayaa sara yɨpɨka! \p \v 11 Sareꞌ dareꞌnesɨ. Gotɨyare yanga gaimwangeꞌ aꞌmwe yuyaraavɨ yɨnɨga wiꞌna padaihasamaaranneꞌ kuꞌmaayabanna mena neyɨmaꞌnaabakesɨ. Yɨ Kɨraazɨtɨyai baka nawɨꞌnyɨna yakesɨ. \v 12 Gotɨyare yanga dazaꞌ Gotɨyarɨna buleꞌna wɨjaaya saburɨjɨ Kwaakevakɨya yuya sɨmunya kayaaꞌnanya saburɨjɨ makwasakaadeꞌna wɨjɨwɨrya neyɨvanɨꞌ. “Dahaasavɨ nemɨ sɨmunya nayaa yawɨꞌna yadaa yɨdaꞌmaraangeburɨ nayaa yamaryadaa Gotɨyarɨna nayaa yavadaꞌgalayawɨꞌna yadaa mwalaana!” dawaajɨ wɨjɨwɨrya saꞌ mɨdɨnaadeꞌnanyɨ. \v 13 Nemɨ sara mwaidaa yɨlaaya yadaa tewaanaanga yɨnɨkeꞌ dɨragɨnna lɨmwadaa yemwaaimanɨgo. Yɨ, Gotɨya Naangei nemɨre nevadaihasamaaꞌdei Kɨraazɨtɨyai Jizaazarɨna yemwaidaa “Sahwai Sɨgunyavɨya byaanna dɨragɨnyasɨ kuꞌmaayabanna yɨmaꞌnaabathelyɨ,” yawɨꞌdaa yemwaaiholyɨra. \v 14 Sahwai nemɨnyɨ gamɨre gaalyabwi yagalyaꞌmavakelyɨ. Nemɨnyɨna “Ayahi mubya yamaaryaꞌneinyɨ kɨwɨnya dɨnɨka galazekɨvala yuya sangɨna wɨvadaihasamaarɨma! Aalya yaꞌmujɨ gɨrɨka duimwagasɨꞌnaꞌmujɨ nɨmɨnyɨneꞌna nɨmɨre tewaanyara wɨmwaaihɨwɨjara nɨmɨre yunera mwaaibɨka!” daka gamɨre gaalyabwi yagalyaꞌmaꞌna. Sareꞌ wawɨnya dɨragɨnna yadɨvɨꞌ yuya tewaanyabwina yɨpɨka! \p \v 15 Yuyagaaꞌ yagaala daza aꞌmweraavɨ duzɨwaakya! Yagaala daza mɨdɨbɨꞌdeꞌna gɨmɨ dɨhaaꞌbwata ja! Sara yadɨ gɨmɨ maanga dɨragɨnna wɨdadɨ Naangere dɨragɨnyaꞌ maaraꞌgɨzɨ mamɨdɨnyadɨvɨsaraavɨrebwi dɨrɨvɨpalasɨka! Aꞌmwe aane pwai kwai gɨmɨnyɨna “Aꞌmwe yaasɨwakelyɨra,” nagyawɨradɨka! Aawa. Naangere dɨragɨnyavɨ kuna ja! \c 3 \s1 Tewaanyabwina nemɨ dɨragɨnna daayaꞌnebwinesɨ. \p \v 1 Gɨmɨ aꞌmweraavɨre sɨmunyai kuna dɨhaꞌbwarɨmwaaihya jɨtheigɨnyɨ. Yɨ gaꞌmaanɨyarajɨ aꞌmwe maremwaaidɨvɨsarajɨ saraavɨ dalaangewɨ mwaaibɨka! Sahwaraavɨre yagaalya nayaa mɨdɨbɨꞌderera. Wawɨnya yuya sa tewaanya yaꞌna tavaravana mwaaibɨꞌderera. \v 2 Aꞌmwe aane pwai kwarɨ bɨraiyagaala nudɨpɨdɨka! Mala narannɨpɨka! Pwara kumɨnyɨ kayaaꞌna kyapɨjɨ bwiwanga yabwi yɨpɨꞌdere. Yuyaraavɨ kwaamuꞌnanya yuyabwi wipɨka! \v 3 Sareꞌ yuyainaavɨne darevɨnyɨ. Sɨnnawɨ nabaai nemɨ kwainajɨ sɨmunya nawɨꞌnya kɨnɨnnaka maayaine. Nemɨ yagaalya galazekɨvaina yadaanyaina, Saataanɨ Kayaaꞌnanyai kwaasɨyabwina nedadaaꞌnyɨ yɨraataate yamaryagoine. Nemɨ yaasɨwaꞌwawɨnya yadaa munyɨꞌ dɨkaata yaꞌne dala pɨnɨnnanyangɨjɨ wabahɨlaaka yaꞌne dala pɨnɨnnanyangɨjɨ mwaaloine. Kayaaꞌnanyaburɨjɨ tɨganaaryaburɨjɨ yamaryoina. Aꞌmwera nemɨnyɨna sɨmɨlɨka wimwaalakeina, nabaai nemɨ kwainaavɨnajɨ sɨmɨlɨka wimwaalakeine. \v 4 Kɨrɨꞌ Gotɨyai nemɨre nevadaihasamaaꞌdei aꞌmweinaavɨ tewaanya nayaa bwiwanna neyaka yanga naangeꞌna neyɨvanɨkelyɨ. Sahwarɨ aꞌmweinaavɨna tewaanya wɨvuꞌnadelyɨ. Yɨ sasare sabwi kuꞌmaayabanna yɨmaꞌnaabakebulyɨ. \v 5 Sahwai nevadaihasamaarakelyɨ. Dareꞌna mɨꞌ. Nemɨ yuna yɨdaꞌmaraanga yadaanya sabwina yawɨꞌdana mɨꞌ. Aawa. Gamɨre nemɨnyɨna kale gaimwangeꞌna saꞌna nevadaihasamaarakelyɨ. Kurya Tewaanyai nemɨnyɨ aalya neyakeine. Yɨ aalya ya sabwi neyakeꞌ nawɨꞌnya mudɨkeinaavɨ nemwaaihada nemɨre sɨmunyavɨjɨ kuryarɨjɨ mudɨkewaarɨ wɨmwaaihakelyɨ. Kurya Tewaanyai gaala mudɨkebwi nejaavakelyɨ. Sarevɨ Gotɨyai nevadaihasamaarakelyɨ. \v 6 Jizaazai Kɨraazɨtɨyai nemɨre nevadaihasamaaꞌdei yakevɨ Gotɨyai Kurya Tewaanyarɨ yanga naangeꞌna naanna newakakelyɨ. \v 7 Sai gamɨre yanga gaimwangevɨna nemɨnyɨna “Aꞌmwe yɨdaꞌmaraangere. Nɨmɨrerera,” nedakevɨ “Gaala yuyagaaꞌ yuyagaaꞌ mwaalyaꞌne dazaꞌ yemwaaibɨꞌdera Kuvɨnɨmaangeinyɨre yuyaꞌna maaryaꞌnera yɨmaꞌnɨpɨka!” daka sara nemwaaihakelyɨ. Sareꞌna naanna nejaavakelyɨ. \v 8 Yagaala dazaꞌ lɨmwagasaꞌneꞌ naanga nebulyasɨ. \p Nɨmɨre sɨmunyavɨ gɨmɨnyɨna dara yawɨꞌmanɨge. Dazahɨnɨngɨna gɨmɨ dɨragɨnna duthana! Sarevɨ nabaai aꞌmwe Gotɨyarɨ mena wɨꞌnalɨmwagesaraavɨna “Kumɨre sɨmunyangɨ wawɨnya tewaanya dɨragɨnna yaꞌnengɨ wakɨnɨpɨka! Tewaanya saburɨna dɨragɨnna daapɨka!” daꞌgɨzɨ sara duthana! Dazahɨnɨ nawɨꞌnya yaka aꞌmweraavɨ gaimwadengɨ. \v 9 Kɨrɨꞌ dala pɨnɨnnanya yagaala sɨmumaaya pinabɨsa yaasɨwaꞌ yɨdaanganyajɨ Ne sɨnnawɨnyaraavɨne yayajɨ maanga dɨnyajɨ Mozɨzare Kɨwɨnya dɨnɨkenna maihurɨꞌnyɨyagaala bathɨwiajɨ sasare dazangɨ davɨlaꞌdeigɨnyɨra. Sareꞌ darevɨnyɨ. Daza waryaanyangɨra. Daza kune nemɨnyɨ yɨnɨga wiꞌna negaimwagathe mɨꞌ. \v 10 Gotɨyare yɨꞌbwaꞌnawɨꞌnadɨvɨsaraavɨ jaapalawɨmwaaihyaꞌnere sɨmunyai nayaa javadaꞌgala! Gave pɨgaaꞌna “Gɨmɨrebwina mala nayaa jɨwanna!” wɨdaꞌgɨzɨ ayɨna sara yajaꞌ pɨgasaai “Mala nayaa jɨwanna!” duthatheigɨnyɨra. Nabaai sai kadɨka muꞌnyɨ kyojɨ sarɨna buleꞌna duzaadelyɨ. \v 11 Gɨmɨ dara jawɨka! Aꞌmwe sasarei tuta nawɨꞌnyaꞌ mena yagalyaꞌmavaka gannya kayaaꞌnanya yadevwi gamɨ sarɨ jɨdaꞌnyaꞌnelyɨ. \s1 Yagaala aayannesɨ. \p \v 12 Dɨvi nabaai nɨmɨ Aatemazai pwarɨ Tɨkikaazai kwarɨ gɨmɨnyawɨnna kadamaryaasaꞌmujɨ gɨmɨ Nikopolɨzɨna nɨmɨnyawɨnna yɨmeꞌnyaꞌbɨꞌ dɨvadeigɨnyɨ. Sareꞌ darevɨnyɨ. Nɨmɨ mena dɨweinyɨ. Aalyavɨ yɨhuta naangegaaꞌna anga Nikopolɨzɨ mwaalɨdeinyɨra. \v 13 Sinaazai kɨwɨnyangɨna sɨduꞌnakelyɨ Aapolɨzalyɨ saraarɨ tusavɨne gaimwangeꞌna yɨmeꞌnyaꞌbɨꞌna nayaa dumakwodeigɨnyɨ. “Yɨ saraarɨ gɨlyɨvɨta kaanya yamarikade aane pɨrɨꞌ kɨrɨꞌ numudaasadɨka!” daꞌgɨzɨ dɨhaimwadeigɨnyɨ. \v 14 Nabaai nemɨre aꞌmwera dɨragɨnna daayaꞌna aꞌmwe gɨlyɨvɨsanna dɨragɨnna wɨmudaasɨvanɨkeraavɨ tewaanya gaimwangeꞌna sɨmunya nayaa yawɨramaapɨka! “Sahwara yaasɨwaꞌna mwaaibɨzaꞌ Gotɨyare saburɨne nawɨꞌnya mimaꞌnaabi naneyadɨka!” dapɨjɨ sara yawɨramaapɨka! \p \v 15 Nɨmɨjɨ nyeꞌmwannemwaaihata aꞌmwe yuyara gɨmɨnyɨna “Neyaꞌmweigɨ!” gɨthasɨwaabaaꞌ. Kɨraazɨtɨyarɨ lɨmwangeburɨ nemɨnyɨna tewaanya wɨvuꞌnaderaavɨ “Neyaꞌmweihi!” duthana! \p Yanga gaimwangeꞌ sarɨmɨ yuyaihɨrɨjɨ kuna yɨhyeꞌmwannamwaalana! \pmr \sig Polɨ \sig*