\id 2TH - Yipma[Baruya] [byr] -Papua New guinea 1992 (web version -2012 bd) \h 2 Tezalonaaika \toc1 Tezalonaaika mwaalyaraavɨna Polɨ yɨkwia aayaꞌ yavɨkaryakesɨ \toc2 2 Tezalonaaika \toc3 2 Tz \mt1 2 Tezalonaaika \mt2 Tezalonaaika mwaalyaraavɨna Polɨ yɨkwia aayaꞌ yavɨkaryakesɨ \cl Bɨrita \c 1 \m Anga Tezalonaaika mwaalyaihi, \p \v 1 Polɨnyɨ, Saailaazai, Timoti saina sarɨmɨnyɨ pɨkarɨyɨkwia daꞌ yavɨkariwo. Kɨraazɨtɨyare kusɨlaanyavɨyaihɨrɨna yavɨkariwo. Gotɨyai nemɨre Nɨmwarɨ wɨlamwaaidɨvɨꞌ Naanga Jizaazai Kɨraazɨtɨyarɨ wɨlamwaaidɨvɨsaihɨrɨna yavɨkariwo. \p \v 2 Gotɨyai Nɨmwalyɨ Naanga Jizaazai Kɨraazɨtɨyalyɨ sarɨmɨnyɨ yangeꞌna yɨhɨgaimwagika! Gotɨyare kwaamuꞌnanyabwi yɨhwakika! \s1 Anga Tezalonaaika mwaalyaraavɨna yɨlaaya yesaꞌnesɨ. \p \v 3 Neyaꞌmweihi, Gotɨyarɨ wɨdaazaꞌ “Yuyagaaꞌ Tezalonaaika mwaalyara Kɨraazɨtɨyareraavɨna ‘Su! Su!’ gɨthaana!” Nemɨre wɨdaazabwi sabwi tewaanyabulyɨ. Sarɨmɨ Naangerɨ yawɨralɨmwangebwi naanna kuna yadɨvɨsaꞌnajɨ gazaigɨzaigɨ sarɨmɨnyɨdaaꞌnyarɨ kale naanga kuna gyadeꞌnajɨ nemɨre wɨdaazabwi tewaanyabulyɨ. \v 4 Sareihɨrɨna nemɨ yɨlaaya yadaa Gotɨyare kusɨlaanya anga geva gevanyaraavɨ yarai wɨdɨna “Pwara kayaaꞌna yadaapɨjɨ Tezalonaaika mwaalyara Naangerɨna dɨragɨnna mwaaihasare. Sahwaraavɨ taanga wiadaaꞌnyɨ Naangerɨ nayaa lɨmwamanɨgasare.” Sara wɨdadaa yɨlaaya yɨvanɨgoihɨlyɨ. \p \v 5 Sarɨmɨjɨ nayaa dara dɨmanɨgo. Ya, Gotɨyai nemɨnyɨna yɨdaꞌmaraangebwina tewaanna yadelyɨ. Sarɨmɨ yawɨꞌna “Gotɨyai nayaa nemaremwaalana!” yawɨꞌna yadɨvɨꞌ pwara kayaaꞌna yɨhyɨvanɨgasaihɨlyɨ. Sareꞌna Gotɨyai yawɨꞌna “Ya, nebulyasɨ. Sahwara nɨmɨre maremwaaidɨnyaba maapɨnera tewaanyaraavɨ wɨmwaaihere.” \v 6 Pwara kayaaꞌna yɨhyɨvanɨgasara sahwaraavɨ Gotɨyai mɨnya maaꞌda kayaaꞌna wiadelyɨ. Sara yadeꞌna sahwai yawɨꞌna “Yɨdaꞌnanyasɨ.” \v 7 Gotɨyai mɨnya maaradehaaꞌ nemɨnyɨjɨ kayaaꞌna yɨhyɨvanɨgasaihɨrɨjɨ gannya kwazaakevɨ nemwaaihadelyɨ. Sɨgunyavɨdaaꞌnyɨ Naanga Jizaazai gannya ejelɨya dɨragɨnyarajɨ yɨmaꞌnaabɨna yadehaaꞌ gannya kwazaakevɨ nemwaaihadelyɨ. Yɨmaꞌnaabɨna yadehaaꞌ dɨtaalɨta naangengɨ walaabɨna yojɨ \v 8 pwara Gotɨyarɨna “Naangelyɨ,” majaraavɨ nabaai, nemɨre Naanga Jizaazare yagaala tewaanyaꞌ malɨmwagaryaraavɨ yuna mɨnya maaꞌda kayaaꞌna wiadelyɨ. \v 9 Sahwaraavɨ yuyagaaꞌna Gotɨyai marajawɨbwaꞌna kyojɨ sahwara tɨvɨkɨta maaꞌdɨvɨꞌ Naangeryaba mamwaalyɨ yɨpɨꞌdere. Naangei dɨragɨnna mwaaladevɨ byaannyavɨ tɨnna mwanganyɨ yɨpɨꞌdere. (Yuyagaaꞌ maavewɨ mwaaidɨvɨꞌ daanga naangevɨ mwaaibɨꞌdere.) \v 10 Yɨrɨka savɨ walaabathehaaꞌ gannya tewaanyara yɨlaayaꞌna wɨdɨna “Naangeigɨnyɨra. Byaannakeigɨnyɨ.” Sagaaꞌ gamɨre dɨragɨnyaꞌ tɨnna wanganapɨjɨ gamɨre yagaala tewaanyaꞌ lɨmwagaꞌdɨvɨsara atɨka maruꞌnapɨꞌdere. Sahwara yɨlaaya yadaapɨjɨ nabaai sarɨmɨ yɨlaaya jideihɨlyɨ. Nemɨre jalɨkurakyaꞌ Kɨraazɨtɨyarɨna lɨmwagesaꞌna saba yɨlaaya jideihɨlyɨ. \p \v 11 Sareꞌ yawɨꞌdaa yuyagaaꞌ sarɨmɨnyɨna Gotɨyarɨ wɨdadaanyaꞌnesɨ. Nemɨre Gotɨyai sarɨmɨnyɨna dara yawɨrana! “Sahwara nɨmɨre wɨjɨvwaramaaryaꞌne tewaanyara mwaaibɨka! Nabaai tewaanyabwi yɨlaaya nyɨgaide gazabwizabulyɨ Kɨraazɨtɨyarɨ lɨmwagasaburɨne wawɨnya gazasasɨ nɨmɨre dɨragɨnyavɨ yuneꞌna yɨpɨka!” daꞌmujɨ sareraavɨ wɨmwaaihɨma! “Sara yawɨrana!” dona wɨdadaanyɨ. Sara wɨdadaanyasɨ sarɨmɨnyɨna. \v 12 Gamɨre dɨragɨnyasɨ sarɨmɨ nayaa yapɨjɨyaꞌna pwara dara wangabɨꞌdeꞌ “O, Jizaazai Naangei daaka! Byaannakei daaka! Gannyara naangera daaka! Byaannakera daaka!” Nemɨre Gotɨyalyɨ Naanga Jizaazai Kɨraazɨtɨyalyɨ yangeꞌna yɨhɨgaimwadiꞌ tewaanna yɨhyadisaꞌna sara yawɨpɨꞌdevɨnyɨra. \c 2 \s1 Kayaaꞌnanaangerɨnesɨ. \p \v 1 Neyaꞌmweihi, nemɨre Naanga Jizaazai Kɨraazɨtɨyai walaabazagaaꞌ Naangelyɨ yuyaina yɨꞌbwaꞌnawaajɨ yɨrakuraadeꞌna nayaa yɨhɨthaana! \v 2 Pwai kwaasɨ yɨhɨthɨvanɨꞌ “Naangere yɨrɨkeꞌ marajawɨbwaryaꞌneꞌ mena yɨmaꞌnɨwakegaakɨ.” Sara kwaasɨ yɨhɨthɨvanɨkere yagaalyaꞌna sarɨmɨ yarai lɨka myɨpɨna! Sɨmunya kwalaalya yarai myawɨpɨna! Sai wɨdɨna “Kuryai sara kanyɨdɨwakɨra,” yɨhɨthɨvanɨka. Sai yawɨraka yɨhɨthɨvanɨka. Sai wɨdɨna “Pɨkarɨyɨkwiavɨ Polɨ sara kanedɨwakɨra,” yɨhɨthɨvanɨka yuya sa kadɨka mwɨꞌnɨpɨna! \v 3 Sasarebwi kwaasɨyabwi myɨhɨzɨwaakanna! Arɨkewɨ. Naangei walaabyaꞌnegaaꞌ yarai yɨmaꞌnadehaaꞌ mɨꞌ. Aawa. Sɨnnawɨ sagaaꞌ aꞌmwera Gotɨyarɨna maaꞌna wiada Gotɨyare yawɨsabwi marasɨꞌnɨpɨꞌdehaaꞌna yɨmaꞌnadesɨ. Nabaai, kayaaꞌnanaangei aꞌmweraayaba yɨmaꞌnaabɨna yadesɨ. Dɨvidaaꞌnyɨ Naangei walaabyahaakɨ. Kayaaꞌnanaangei kɨwɨnya kayaaka yɨgaidelyɨ. Dɨvi sai Dɨkevɨ Kayaaꞌnanyaba yuyagaaꞌ mwaaladelyɨ. \v 4 Sai dozɨ “Gaveinyɨ naangeinyɨ,” dozɨ dɨna “Nyɨlyarɨ yɨsaraavɨ sɨlyaraavɨ yɨlaaya yadɨvɨsabwi kayaaka yɨgalɨma! Marasɨꞌnɨdevulyɨ. Kwaiyɨmaꞌnyajɨ sɨvuyajɨ kulaꞌgɨlyajɨ saza marasɨꞌnɨdengɨra. Aꞌmwera naangeinyɨ yɨlaaya nyɨpɨka!” Dɨna yojɨ sara yojɨ nabaai Gotɨyare Angevɨ wɨlɨna yojɨ wɨlamwaaina yojɨ “Nɨmɨ Gotɨyainyɨ,” wɨdathelyɨ. \v 5 Sarɨmɨnyaba kuna mwaaidɨ sareꞌ wɨdɨwɨja yɨhyeꞌna myawɨrijɨwaava! \v 6 Kayaaꞌnanaangerɨ timwaaimanɨkeꞌ yawɨꞌmanɨgasaihɨlyɨ. Dahaaꞌ nyɨmaꞌnaabathɨka! Gotɨyai yawɨꞌna “Sagaaꞌ yɨmaꞌnaabathehaakɨ,” kyawɨrojɨ sagaaꞌ yɨmaꞌnaabathelyɨ. \v 7 Sareꞌ dareꞌnesɨ. Dahaasagaaꞌ kayaaꞌnanaangebwi kave lɨka yulyasaꞌna yɨvanɨkebulyɨ. Pwai timwaaimanɨkei dɨvi kaanna kwawojɨ \v 8 kayaaꞌnanaangei aꞌmweraayaba yɨmaꞌnaabathelyɨ. Sai mwaaidozɨ Naanga Jizaazai kayaaꞌnanaangerɨ maamudɨnyaꞌ tamakadelyɨ. Naangei dɨragɨnna kyɨmaꞌnaabozɨ kayaaꞌnanaangei dara wanganajaꞌ “Aka, dɨragɨnaangei daaka!” Sara kadozɨ Naangei kayaaka yuna yɨgaladelyɨra. \v 9 Kayaaꞌnanaangei gaai yɨmaꞌnaabyahaaꞌ sai Saataanɨmɨre dɨragɨnyaꞌ maaradei kwaasɨ dɨragɨnya yuya yadengɨra. Aꞌmwera sɨmunya yawɨsaꞌne yadengɨra. Aꞌmwera atɨka maruꞌnaryaꞌne kwaasɨ kyojɨ aꞌmwera “Naangelyɨ,” yawɨpɨꞌdengɨra. \v 10 Sarei “Nɨmɨ kayaaꞌna yɨma!” dozɨ kwaasɨ yagaala naanga naanga kudozɨ aꞌmweraavɨ kayaaka yɨgalade sahwara “Nebulyasɨ,” dɨbɨꞌdeꞌnanyɨ. Sahwara “Gotɨyare nebulyaꞌ nemɨre sɨmunyangɨ mwarannera! Gotɨyai baaꞌna nevadaihasamaaradeinaavaka!” yawɨpɨꞌderera. \v 11 Sahwara kayaaꞌna yawɨrapɨjɨyavɨna Gotɨyai yawɨꞌna “Nɨmɨnyɨna aꞌmwe sara ‘Aala,’ dɨdɨvɨꞌ kwaasɨyabwi dɨragɨnyabwi lɨmwabɨka!” kyawɨrojɨ kayaaꞌnanaangere kwaasɨ yagaala wɨꞌnɨpɨꞌdesɨ. \v 12 Sara yɨna yapɨjɨ Gotɨyai “Sahwaraavɨ kotɨyaꞌ maryawɨbwarɨma!” dozɨ “Kwaasɨyabwi lɨmwabɨka!” yawɨradere. Yɨ sahwara nebulyabwina malɨmwagaryadɨvɨsare. Aawa. Yɨdaꞌmaraanga maayabwi yɨlaaya yadɨvɨsare. \s1 Gotɨyai Tezalonaaika mwaalyaraavɨ padaihasamaasaꞌna dahɨlakakeꞌnesɨ. \p \v 13 Neyaꞌmweihi, yuyagaaꞌ sarɨmɨnyɨna Gotɨyarɨ yɨlaaya yɨvanɨgoihɨlyɨ. Tewaanyasɨ. Naangerɨ sarɨmɨnyɨna kale wiadeihɨlyɨ. Aayawɨdaaꞌnyɨ Gotɨyai dahɨlakyaaꞌ “Tezalonaaika mwaalya sahwaraavɨ yɨsɨla mudɨꞌnanyaraavɨ padaihasamaarɨdeinyɨ. Kuryai nɨmɨrera tewaanyaraavɨ wɨmwaaihadeꞌnanyɨ. Sahwara nɨmɨre nebulyaꞌ lɨmwagapɨjɨ tewaanna mwaaibɨꞌdeꞌnanyɨ.” Sara dahɨlakyaakeꞌna yɨlaaya yɨvanɨgoinera. “Su! Su!” wɨdɨvanɨgo. \v 14 Nemɨ yagaala tewaanyaꞌ kyɨhɨtho Gotɨyai yɨhɨvadaihasamaaryaꞌnei jaka yɨhɨzɨvwaramaaraꞌ. Nemɨre Naanga Jizaazai Kɨraazɨtɨyare byaannyaꞌ dɨragɨnyaꞌ yɨhɨzaavadeꞌna jaka yɨhɨzɨvwaramaarakelyɨ. \v 15 Neyaꞌmweihi, sarevɨdaaꞌnyɨ dɨragɨnna dɨthaayɨla! Dɨragɨnna mwaaidɨvɨꞌ nemɨre yagaala yuya nayaa dɨlɨmwagyɨla! Yagaala sa pɨnɨ yɨhɨzɨwaako, pɨnɨ pɨkarɨyɨkwiavɨ yɨhɨzɨwaakɨwaꞌdo nayaa dɨlɨmwagyɨla! \p \v 16 Nenɨmaanga Gotɨyarɨ nemɨnyɨna kale wiada yangeꞌna tewaanna neyakeꞌnanyɨ. Sarei yuyagaaꞌ yuyagaaꞌne dɨragɨnyainaavɨ nemwaaihada yanga negaimwada sara yakeꞌna nemɨ dara yemwaaimanɨgoꞌ “O, Gotɨyai tewaanaanga nejaavadeina daaka!” Gotɨya sarelyɨ nemɨre Naanga Jizaazai Kɨraazɨtɨyai sahwalyɨ \v 17 sarɨmɨre sɨmunya dɨragɨnya wakyɨka! Yuyagaaꞌ wawɨnya tewaanya gazaza jideꞌnajɨ yagaala tewaanya gazaza duzideꞌnajɨ dɨragɨnyaihɨrɨ yɨhɨmwaaihyɨka! \c 3 \s1 Tezalonaaika mwaalyara Apozelɨyaraavɨna Gotɨyarɨ wɨjaꞌnesɨ. \p \v 1 Neyaꞌmweihi, yagaala pɨnɨ yavɨkaryaana! Nemɨnyɨna Gotɨyarɨ duzɨla! “Apozelɨyaraavɨ wɨgaimwagana! Tezalonaaika nemɨnyaba Naangere yagaalyaꞌ kanedeꞌ ‘Nebulyasɨ. Byaannakesɨ,’ dɨnona yarai maarobaaibɨꞌ gazabazaba pwara yarai lɨmwabɨka!” dapɨjɨ duzɨla! \v 2 Nabaai “Aꞌmwe kayaaꞌnanyara, aꞌmwe sɨmɨlɨkasɨyara Apozelɨyaraavɨ kayaaꞌna nyɨpɨdɨka! Apozelɨyaraavɨ padaihasamaarana!” dapɨjɨ sara duzɨla! Sareꞌ dareꞌnesɨ. Aꞌmwe yuyara Naangerɨ malɨmwagyɨvanɨgasare. \p \v 3 Pwara Naangerɨ malɨmwagyɨvanɨgata kɨrɨꞌ Naangei dɨna “Sasara yɨdeinyɨ,” dada sasara yadelyɨra. Lɨmwannɨkelyɨ. Sarei “Kayaaꞌnanyai (Saataanɨ) Tezalonaaika mwaalyaraavɨ kayaaka nyadɨka!” dozɨ dɨragɨnyaihɨrɨ yɨhɨmwaaihadeꞌ, dame mareyɨhɨdaavadeihɨlyɨ. \v 4 Sarɨmɨnyɨna Naangerɨ wɨlamwaaihoꞌna nemɨ dɨragɨnna yawɨꞌmanɨgo. Ya, Tezalonaaika mwaalyara nemɨre yagaalyaꞌ mɨdɨmwaasarera. Nemɨ wɨdaazaꞌ mɨdɨbɨꞌderera. \p \v 5 Naangei sarɨmɨre sɨmunya kyɨhɨbwarɨdaakwojɨ sarɨmɨ dara jawɨryide “Ya, Gotɨyarɨ nemɨnyɨna kale wiadelyɨ. Sareꞌna Kɨraazɨtɨyai dɨragɨnna mwaalakabaaibɨꞌ nemɨ dɨragɨnna mwalaadeinera.” Naangei sara yɨhibwarɨdaakwana! \s1 Aꞌmwera wawɨnya yaꞌnesɨ. \p \v 6 Neyaꞌmweihi, Naanga Jizaazai Kɨraazɨtɨyai gannya dɨragɨnyaꞌ miꞌna kanejaavaꞌ gamɨre yayavɨ dɨragɨnna yɨhɨthaana! Jaꞌmwei Kɨraazɨtɨyarei nemɨre kɨwɨnya wɨdoꞌ mamɨdɨnyɨvanɨkeryawɨ myeꞌmwannamwaaidɨnna! Sai wawɨnya myai yaasɨwaꞌna mwaalɨkeryawɨnna mwɨnnera! \v 7 Sareꞌ dareꞌnesɨ. Sarɨmɨnyaba nemɨ yobaaibɨꞌ sahwaihi yɨpɨjaꞌna nayaa yawɨꞌmwaaꞌ. Nemɨ yaasɨwaꞌna mwaalya myo. \v 8 Aane pwai kwai wɨgaimwangeꞌna wapaaya saza yanga nejaavake tɨka manyo. Yaasɨwaꞌmaarya myo. Aawa. “Pwara nemɨnyɨneꞌna bɨrɨrya nyɨdaꞌgwaihɨnapɨdɨka!” dona nɨgwia wɨjaavo. Sareina wawɨnya naanga yona. Yɨrɨkevɨ yɨna, sawɨsavɨ yɨna. \v 9 Nemɨ “Tezalonaaika mwaalyara negaimwabɨka!” yawɨraajɨ kwajɨ Naangei sareꞌna “Wikɨra,” kadathɨka. Kɨrɨꞌ nemɨ yawɨꞌna “Tezalonaaika mwaalyara nemɨ yɨvanɨgovaaibɨꞌ mɨdɨbɨka!” dona sara yoinera. \v 10 Sareꞌ dareꞌnesɨ. Sarɨmɨnyaba mwaalonegaaꞌ kɨwɨnya daꞌ yɨhɨzɨwaako. Pwai dɨna “Wawɨnya myɨwɨneinyɨ. Aala,” dɨna yajaꞌ wapaaya mujaavɨnnera! \v 11 Sareꞌ dareꞌnesɨ. Sarɨmɨnyɨna kadɨka dara wɨꞌnɨwoꞌ “O, Tezalonaaika mwaalyara pwara wawɨnya myadɨvɨꞌ yaasɨwaꞌna mwaaihasara daaꞌ! ‘Pwaraavɨre wawɨnya maremwaalɨma!’ dadɨvɨꞌ kumɨre wawɨnya myɨvanɨgasara daaka!” Sara dona yɨhɨthɨwo. \v 12 Sareraavɨ dɨragɨnna wɨdaana! Naanga Jizaazai Kɨraazɨtɨyai gannya dɨragɨnyaꞌ kanejaavaꞌ kɨwɨnya wɨjɨwakaana! “Sahwara kunnya wawɨnyaꞌ kave yɨpɨka! Kunnya wapaaya saza maranɨpɨka!” dona wawɨnyaꞌna gɨthɨvanɨgoigɨnyɨ. \v 13 Neyaꞌmweihi, tewaanya yaꞌnebwina maaꞌna myɨhyɨnanna! \v 14 Nemɨ pɨkarɨyɨkwia davɨ yavɨkaryɨwoꞌna pwai kwai yawɨꞌna “Sabwi myɨwɨnera!” yawɨꞌna yojɨ sareꞌ myɨ kyojɨ nayaa tɨnna wanganapɨjɨ gamɨnyaba mamwaaibɨnera! “Sahwai wagɨla maarana!” dapɨjɨ mamwaaibɨna! \v 15 Sareihi dara myawɨri jɨla! “Ai, sahwai yɨkamaangelyɨ.” Aawa, dara jawɨrila! “Sahwai nyaꞌmwei mwaalɨkeꞌna kave yavadaꞌgalɨdeinyɨ.” \s1 Yagaala aayaꞌnesɨ. \p \v 16 Naangei gamɨ sai kwaamuꞌnanyaburɨne aaya kaavɨlyai yuyagaaꞌ yuyabwina sarɨmɨnyɨ gamɨre kwaamuꞌnanyabwi yɨhɨzaavana! Naangei sarɨmɨjɨ kuna mwaalana! \v 17 Polɨnyɨ nɨnnya asɨlyɨ pɨkarya yɨdaꞌmanɨgesɨ “Neyaꞌmweihi! Neyaꞌmwengihi!” Pɨkarɨyɨkwiaꞌ yavɨkaryadɨ yuyagaaꞌ yagaala aaya gaveꞌ nɨnnya asɨlyɨ yavɨkaryadɨnyainyɨ. Sareinyɨre pɨkarya tɨnna wanganapɨjɨ dara jawɨryide “Ya, Polɨmɨre paazɨyasɨra.” \v 18 Nemɨre Naanga Jizaazai Kɨraazɨtɨyai sarɨmɨnyɨ yangeꞌna tewaanna yɨhɨgaimwagana! \pmr \sig Polɨ \sig*