\id RUT Ruth in Busa, Ross Jones
\ide UTF-8
\h RUTU
\toc1 RUTU
\toc2 RUTU
\mt1 RUTU
\c 1
\s1 Naomi kũ Rutuo
\p
\v 1 Gↄrↄ kũ yãgↄ̃gↄ̃rinↄ tɛn kí ble Isarailanↄ bùsun, nàa gɛ̃̀, akũ gↄ̃gbɛ̃ ke bò Bɛtilihamu, Yudanↄ bùsun, à gɛ̀ɛ à gↄrↄ pla kɛ̀ Mↄabunↄ bùsun kũ a nanↄo kũ a nɛ́gↄ̃gbɛ̃ gbɛ̃nↄn planↄ. 
\v 2 Gↄ̃gbɛ̃ pì tↄ́n Ɛlimɛlɛki. A nanↄ tↄ́n Naomi. A nɛ́nↄ tↄ́n Malonu kũ Kiliↄ̃o. Ɛflata bùsu gbɛ̃nↄmɛ. Ò gɛ̀ɛ Mↄabunↄ bùsun, akũ ò kú gwe. 
\v 3 Gwen Naomi zã Ɛlimɛlɛki gàn, akũ à gↄ̃̀ gwe kũ a nɛ́ gbɛ̃nↄn pla pìnↄo. 
\v 4 Ò Mↄabu nↄgbɛ̃nↄ sɛ̀ nↄnↄ ũ, a do tↄ́n Opa, a do sↄ̃ Rutu. Ò kú gwe lán wɛ̃̀ kuri taka bà, a gbɛran 
\v 5 Malonu kũ Kiliↄ̃o gà ń pla ń pínki, akũ Naomi gↄ̃̀ gↄ̃ sari nɛ́nↄ sari.
\p
\v 6 Kũ à kú Mↄabunↄ bùsun gwe, à mà kũ Dikiri a gbɛ̃nↄ wɛ̃nda gwà à ń gbá pↄ́ble, akũ à soru kɛ̀ à ta kũ a nɛ́ nanↄ pìnↄo. 
\v 7 Akũ à fùtɛ gu kũ à kunwa à dà zɛ́n kũ a nɛ́ nanↄ pìnↄo, òtɛn tá Yudanↄ bùsun. 
\v 8 Akũ à pì a nɛ́ nanↄ pìnↄnɛ: À ɛra à tá á danↄ kĩnaa. Dikiri gbɛ̃kɛ kɛárɛ lákũ a kɛ̀ á gↄ̃ kũ ò gànↄnɛ nà kũ makũo. 
\v 9 Dikiri tó á baadi ɛra à zã kɛ à vutɛki le. Kũ à lɛ́ zàḿma, akũ ò ↄ́ↄ dↄ̀ manamana. 
\v 10 Ò pìnɛ: Óni gɛ́ kũnwo n gbɛ̃nↄ kĩnaamɛ. 
\v 11 Akũ à pì a nɛ́ gyaanↄ pìnↄnɛ: À ɛra! Bↄ́yãi áni gɛ́ kũmaoo? Mani ɛra mà nɛ́gↄ̃gbɛ̃nↄ i de à le à zã kɛḿma dↄn yá? 
\v 12 À ɛra à tá! Ma zĩ kũ̀, mani le mà zã kɛ doro. Bee tó ma pì mani wɛ́ dↄ zãkɛnaai, akũ ma lè ↄkↄsiala ma nɛ́gↄ̃gbɛ̃nↄ ì kãao, 
\v 13 áni fↄ̃ à ń dã ari ò kɛ zↄ̃kↄ̃ yá? Áni fↄ̃ àgↄ̃ kun pose ń yãi yá? Oi, ma nɛ́nↄ! Dikiri kpɛ lìmɛnɛmɛ. Yã kũ à á lé pì dí kɛmɛnɛ nnaro fá!
\p
\v 14 Ò ɛ̀ra ò nà ↄ́ↄ dↄa, akũ Opa lɛ́ zà a zã daa, ama Rutu gì à nàa. 
\v 15 Akũ Naomi pìnɛ: Ǹ gwa, n gbɛ̃ndo tɛn tá a gbɛ̃nↄ kũ a tãnanↄi. Ǹ ɛra ǹ tá kãao. 
\v 16 Akũ Rutu pìnɛ: Ǹsun nakarama mà n tó mà táro. Gu kũ n gɛ̀sɛɛ pɛ̀tɛn, ónigↄ̃ lɛɛlɛmɛ. Gu kũ n kipan, gwen mani kipan. N gbɛ̃nↄ ni gↄ̃ ma gbɛ̃nↄ ũ, n Luda ni gↄ̃ ma Luda ũ. 
\v 17 Gu kũ n gan, gwen mani gan ò ma vĩ gwe. Ga baasiro pↄ́ke ni ó kɛ̃kↄ̃aro. Tó ma kɛ̃mma, Dikiri yã kɛmɛnɛ pãsĩpãsĩ. 
\v 18 Kũ Naomi è à zɛ̀o kũ à tá kãáomɛ, adi yãke onɛ doro.
\p
\v 19 Akũ ń pla ń pínki ò gɛ̀ɛ arɛ ari ò kà Bɛtilihamu. Kũ ò kà gwe, wɛ̃tɛ wã̀ ń yã musu. Gbɛ̃nↄ pì: Naomin gwe sↄ̃ yá? 
\v 20 Akũ à pìńnɛ: Àsungↄ̃ ma sísi Naomi doro, séde Mara, zaakũ Gbãnasĩndapinkide pↄsirayã kɛ̀mɛnɛ. 
\v 21 Ma gɛ wɛ̃tɛa kũ pↄ́nↄ, akũ Dikiri sù kũmao ↄkori. Bↄ́ yã mɛ́ à tò áni ma sísi Naomii? Dikiri bò ma kpɛmɛ, Gbãnasĩndapinkide pì yã'ũmmanaa kpàmai. 
\v 22 Lákũ Naomi sù kũ Mↄabunↄ bùsuuo nàn gwe kũ a nɛ́ nanↄ Rutu, Mↄabu burio. Ò kà Bɛtilihamu gↄrↄ kũ ò nà nagãkɛ̃naaamɛ.
\c 2
\s1 Rutu dakarɛna kũ Bↄazao
\p
\v 1 Naomi zã Ɛlimɛlɛki bɛ gↄ̃gbɛ̃ ke kun, gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ aruzɛkɛdemɛ, a tↄ́n Bↄaza. 
\v 2 Mↄabu nↄgbɛ̃ Rutu pì Naominɛ: Ǹ tó mà gɛ́ bura nagã kↄ̃nↄ wɛ màgↄ̃ tɛ́ gbɛ̃ kũ à ma wɛ̃nda gwà kpɛ. Akũ à pì a nɛ́ gyaanↄ pìinɛ: Ǹ gɛ́! 
\v 3 Akũ à fùtɛ à gɛ̀ɛ nagã kↄ̃nↄ wɛ bura, àdigↄ̃ tɛ́ pↄ́kɛ̃rinↄ kpɛ. Akũsↄ̃ bura kũ à gɛ̀ɛn pì bi Ɛlimɛlɛki danɛ Bↄaza buramɛ. 
\v 4 Akũ Bↄaza bò Bɛtilihamu. Kũ à kà gwe, à fↄ kpà pↄ́kɛ̃rinↄa à pì: Dikiri gↄ̃ kú kãáo! Akũ ò pìnɛ: Dikiri arubarika dangu! 
\v 5 Bↄaza pì a zĩkɛri kũ à de a pↄ́kɛ̃rinↄ gwàri ũnɛ: Dí mɛ́ à nↄkpare direkũ vĩi? 
\v 6 Akũ à wèa à pì: Nↄkpare pì bi Mↄabu nↄgbɛ̃ kũ Naomi bò kãao Mↄabunↄ bùsun à sù kãaomɛ. 
\v 7 À pì mà tó à nagã kↄ̃nↄ wɛ pↄ́kɛ̃rinↄ kpɛ, akũ àtɛn zĩ kɛ zaa kↄnkↄ. Teran à sù kámma bo fíti kuta gũn.
\p
\v 8 Akũ Bↄaza gɛ̀ɛ à pì Rutunɛ: Ǹ ma yã ma. Ǹsun gɛ́ nagã kↄ̃nↄ wɛ bura pãnden doro. Ǹsun gɛ̃tɛwálaro. Ǹ gↄ̃ la kũ ma nↄgbɛ̃ zĩkɛrinↄo. 
\v 9 Ǹ wɛ́ dↄ zĩ kũ òtɛn kɛa ǹgↄ̃ tɛ́ ń kpɛ. Ma ò ma kɛfɛnnanↄnɛ ò su wari dↄmmaro. Tó ími tɛni n dɛ, ǹ gɛ́ ǹ í kũ ò kà orozãnↄn mi. 
\v 10 À kùtɛnɛ à mìi nàtɛ à pì: À kɛ̀ dera makũ kũ buri pãnde nↄgbɛ̃n ma ũ, n laakarii dↄ̀ma, akũ n yã mana kɛ̀mɛnɛɛ? 
\v 11 Akũ Bↄaza wèa à pì: Ò yã kũ n kɛ̀ n zã danɛ n zã ga gbɛra òmɛnɛ pínki, lákũ n n de kũ n dao tò nà kũ n bùsuuo, akũ n su n vutɛ gbɛ̃ kũ ń ń dↄ̃ yãronↄ tɛ́. 
\v 12 Dikiri fĩna bonnɛ yã kũ n kɛ̀ɛ musu. Lákũ n su n sↄtↄ Dikiri Isarailanↄ Luda oruu gũn nà, à a fĩna bonnɛ manamana. 
\v 13 Rutu pì: Baa, n yã mana kɛ̀mɛnɛ fá! N ma laakarii kpàtɛmɛnɛ, n yã nna ò makũ n zĩkɛriinɛ, bee kũ n zĩkɛrinↄ doken ma ũro.
\p
\v 14 Pↄ́blegↄrↄ Bↄaza pìnɛ: Ǹ mↄ́ ǹ pↄ́ ble la ǹgↄ̃ burodi zↄ̃ dòoa. Akũ à vùtɛ pↄ́kɛ̃rinↄ sarɛ. Bↄaza pↄ́blewɛ kpatanaa kpàa, akũ à pↄ́ blè à kã̀ ari a kpara gↄ̃̀. 
\v 15 Kũ à fùtɛ àtɛn gɛ́ pↄ́ kↄ̃nↄ wɛ, akũ Bↄaza ò kɛfɛnnanↄnɛ à pì: Bee tó àtɛn pↄ́ kↄ̃nↄ wɛ nagã kũ à katɛna tɛ́, àsun wé'i daaro. 
\v 16 À a sà kenↄ bobonɛ nagã gũn à tó à a kↄ̃nↄ wɛ. Àsun pataaro.
\p
\v 17 Akũ à pↄ́ kↄ̃nↄ wɛ̀ ari ↄkↄsi. Kũ à zↄ̃̀ à a wɛ́ bò, à kà toko lɛ́ do taka bà. 
\v 18 Kũ à sɛ̀ à tào bɛ, akũ à pↄ́ kũ à a kↄ̃nↄ wɛ̀ pìi mↄ̀ a zã danɛ. À pↄ́ble kpara kũ à gↄ̃̀ pìi kpàa dↄ. 
\v 19 Akũ a zã da a là à pì: Mákpan n pↄ́ kↄ̃nↄ wɛ̀n gbãraa? N zĩ kɛ̀ máa? Luda arubarika da gbɛ̃ kũ à laakarii dↄ̀mman. Akũ à gbɛ̃ kũ à zĩ kɛ̀ a bura yã ònɛ à pì: Gbɛ̃ kũ ma zĩ kɛ̀ a bura gbãra tↄ́n Bↄaza. 
\v 20 Akũ Naomi pì: Ma Dikiri sáabu kɛ̀! À kpɛ́ àtɛn gbɛ̃kɛ kɛ ókↄ̃nↄ kũ ó bɛ̃nɛnↄnɛ kũ ó gbɛ̃ kũ ò gànↄ. Akũ à ɛ̀ra à pì: Gbɛ̃ pì bi ó danɛ kãni buri mɛ̀n domɛ. 
\v 21 Akũ Mↄabu nↄgbɛ̃ Rutu pì: À pìmɛnɛ mà na a zĩkɛrinↄa ari ò gɛ́ pↄ́ kɛ̃ ò lákao. 
\v 22 Akũ Naomi pì a nɛ́ gyaanↄ pìinɛ: À mana ǹ gɛ́ kũ a nↄgbɛ̃ zĩkɛrinↄ de òsun wari dↄmma bura pãnde gũnlo yãi. 
\v 23 Akũ à nà Bↄaza nↄgbɛ̃ zĩkɛrinↄa. Àdigↄ̃ pↄ́ kↄ̃nↄ wɛ ń kpɛ ari ò gɛ̀ɛ ò nagã kũ gbadoo kɛ̃̀ ò làka. À kú a zã da bɛamɛ.
\c 3
\s1 Rutu kũ Bↄazao zaa pↄ́wɛgbɛ̃kia
\p
\v 1 Naomi pì a nɛ́ gyaanↄ pìinɛ: À mana mà bɛ wɛtɛnnɛ, gu kũ ĩni le ǹgↄ̃ kunwa aafia. 
\v 2 Bↄaza kũ ń kú kũ a zĩkɛrinↄ bi ó danɛnloo? Àkũ mɛ́ àtɛn pↄ́wɛ gbɛ̃ ↄkↄsiala. 
\v 3 Ǹ zú o ǹ nísi dↄkↄ. Ǹ n aso mana da ǹ gɛ́ pↄ́wɛgbɛ̃kia. Ǹsun tó à dↄ̃ ń kú gwero ari à pↄ́ blè à í mì à làkao. 
\v 4 Tó à wùtɛ, ǹ gu kũ à wùtɛn gwa, ǹ gɛ́ ǹ a biza lɛ́ sɛ́ ǹ wútɛ a gbá sarɛ. Ani yã kũ ĩni kɛ onnɛ. 
\v 5 Akũ à pìnɛ: Yã kũ n ò pínki, mani kɛmɛ. 
\v 6 Akũ à gɛ̀ɛ pↄ́wɛgbɛ̃kia à yã kũ a zã da ònɛɛ pìi kɛ̀ pínki.
\p
\v 7 Bↄaza pↄ́ blè à í mì, a pↄ kɛ̀ nna. À gɛ̀ɛ à wùtɛ pↄ́wɛ tuku sarɛ dire kpa, akũ Rutu lↄↄtɛ̀i tɛɛnɛ, à biza gò a gbáa à wùtɛ gwe. 
\v 8 Lizãndo kũ Bↄaza kɛ̀ gìri, à vù kũ io à lìtɛ, akũ à lè nↄgbɛ̃ mɛ́ à wutɛna a gbá sarɛ. 
\v 9 Kũ à pì, dímɛɛ, akũ Rutu wèa à pì: N zĩkɛri Rutumɛ. Ǹ n biza lɛ́ kúmala, zaakũ ma danɛ kãni kũ ani ma bomɛ n ũ. 
\v 10 À pìnɛ: Dikiri arubarika dangu! Gbɛ̃kɛ kũ n kɛ̀ kpɛkpɛ díkĩna de a káakupↄla. Ńdi gɛ́ kɛfɛnna wɛtɛro, takaside kesↄ̃ aruzɛkɛde. 
\v 11 Ǹsun tó vĩna n kũro. Pↄ́ kũ n wɛ́ kɛ̀ pínki, mani kɛnnɛ, zaakũ wɛ̃tɛdenↄn dↄ̃ kũ nↄ manamɛ n ũ ń pínki. 
\v 12 Yãpuramɛ! N danɛn ma ũ, ama danɛ kãni pãnde kun à kãni demala. 
\v 13 Ǹ i la gwãaniala, zia kↄnkↄ tó à ye à n bomɛ, à mana, à n bo. Ama tó adi wero, ma sì kũ Dikirio mani n bo. Ǹ i la ari gu dↄ.
\p
\v 14 À wutɛna a gbá sarɛ gwe ari gudↄo, akũ à fùtɛ ari gu gↄ̃ gɛ́ kɛ̃, zaakũ Bↄaza pìnɛ àsun tó gbɛ̃ke dↄ̃ kũ à sù pↄ́wɛgbɛ̃kiaro. 
\v 15 À pìnɛ dↄ: Ǹ n pↄ́dangãa poro ǹgↄ̃ kũna. Kũ à kũna, akũ Bↄaza nagã kànɛ zaka lɛ́ suddo à dìnɛ, akũ à tào bɛ. 
\v 16 Kũ à kà bɛ, à zã da a là à pì: Yã kɛ̀ deraa? Akũ à yã kũ gↄ̃gbɛ̃ pìi kɛ̀nɛɛ ònɛ pínki, 
\v 17 à pì: À ma gba nagã zaka lɛ́ suddo díkĩnamɛ. À pì à mana mà tá ma zã da kia ↄkoriro. 
\v 18 Akũ Naomi pì: Ǹ vutɛ tɛɛnɛ ari ǹ yã pì lakana dↄ̃, zaakũ gↄ̃gbɛ̃ pì ni kámma bo gbãra yã pì lakanaa sariro.
\c 4
\s1 Rutu zãkɛna kũ Bↄazao
\p
\v 1 Bↄaza gɛ̀ɛ à vùtɛ wɛ̃tɛ bĩnilɛa, akũ à è danɛ kãni bòri kũ à a yã òo pì tɛn su. Akũ à pì: Ma gbɛ̃, ǹ mↄ́ ǹ vutɛ. 
\v 2 Akũ à wɛ̃tɛ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ sìsi gbɛ̃nↄn kuri à pì ò vutɛ. 
\v 3 Akũ à pì danɛ kãni kũ ani a sura ba pìinɛ: Naomi kũ à sù kũ Mↄabunↄ bùsuuo tɛni ó vĩ̀ni Ɛlimɛlɛki bura kpado yía. 
\v 4 Akũ ma è à mana mà a yã onnɛ, de ǹ lú ó gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ kũ ò vutɛna lanↄ wára. Tó ń ye ǹ lúmɛ, ǹ lú. Tó ń ye ǹ lú sↄ̃ro, ǹ omɛnɛ mà ma, zaakũ mↄkↄ̃n mɛ́ ń a luna zɛ́ vĩ. Tó n bakanlo, séde makũ mà lú. Akũ gↄ̃gbɛ̃ pìi pì: Mani lú. 
\v 5 Akũ Bↄaza pì: Tó n bura pìi lù Naomi kũ Mↄabu nↄgbɛ̃ Rutuoa, ĩni gbɛ̃ kũ à gà gyaanↄ le dↄ, de a tↄ́ le à gↄ̃ a túbia. 
\v 6 Akũ danɛ kãni bòrii pìi pì: Tó lɛn à de lɛ, mani lúro, de màsun ma zĩda túbi yakaro yãi. Ǹ n pↄ́ lú, zaakũ mani fↄ̃ mà lúro. 
\v 7 Isarailanↄ bùsun yã tó gbɛ̃ tɛn bura lú ke tó àtɛni a lilin kɛ, tó àtɛn yã mì láka, àdi a kyate gbá do bo à kpá gbɛ̃amɛ yã pì lakana sèeda ũ Isarailanↄnɛ. 
\v 8 Kũ danɛ kãni bòrii pìi pì Bↄazanɛ à lú, akũ à a kyate bò à kpà Bↄazaa. 
\v 9 Akũ Bↄaza pì gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pìnↄnɛ kũ gbɛ̃ kparanↄ ń pínki: Ákↄ̃nↄmɛ sèedadenↄ ũ gbãra, kũ ma Ɛlimɛlɛki kũ Malonuo kũ Kiliↄ̃o pↄ́nↄ lù Naomia pínki. 
\v 10 Akũ ma Malonu gyaanↄ Rutu, Mↄabu nↄgbɛ̃ lè nↄ ũ dↄ, de gbɛ̃ kũ à gàa pì tↄ́ le àgↄ̃ kú a túbia, de a tↄ́ sún ga a gbɛ̃nↄ tɛ́ ke a wɛ̃tɛ díkĩna gũnlo. Ákↄ̃nↄmɛ yã pìi sèedadenↄ ũ gbãra.
\p
\v 11 Akũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pìnↄ kũ gbɛ̃ kũ ò kú gãnu gũnnↄ pì ń pínki: Ókↄ̃nↄmɛ sèedadenↄ ũ. Dikiri tó nↄgbɛ̃ kũ àtɛn gɛ̃ n ↄnn pì gↄ̃ lán Rahila kũ Leao bà, kũ ò Isarailanↄ buri kɛ̀. Ani tó ǹ gbãna kũ Ɛflata bùsun ǹ tↄ́ bo Bɛtilihamu. 
\v 12 Dikiri tó buri kũ ani kpámma kũ nↄgbɛ̃ pìionↄ gↄ̃ lán Pɛrɛzi kũ Tama ì Yudanɛɛ burinↄ bà.
\s1 Dauda buri bozirɛ
\p
\v 13 Akũ Bↄaza Rutu sɛ̀ nↄ ũ. À wùtɛ kãao, akũ Dikiri tò à nↄ̀ↄ sì, akũ à nɛ́ ì gↄ̃gbɛ̃ ũ. 
\v 14 Akũ nↄgbɛ̃nↄ pì Naominɛ: O Dikiri sáabu kɛ̀, adi n tó buri sari gbãraro. Luda tó nɛ́ pì tↄ́ bo Isarailanↄ tɛ́. 
\v 15 Ani n laakari kpátɛnnɛ, ani n gwa n zĩkũnaa gũn, zaakũ n nɛ́ gyaanↄ kũ à yenyĩ mɛ́ à a ìnnɛ, akũsↄ̃ à manannɛ de nɛ́gↄ̃gbɛ̃ gbɛ̃nↄn supplanↄla. 
\v 16 Akũ Naomi nɛ́ pìi sɛ̀ à kpà a kùla à gↄ̃̀ a gwàri ũ. 
\v 17 Akũ nↄgbɛ̃ kũ ò kú gwenↄ pì: Ò nɛ́gↄ̃gbɛ̃ ì Naominɛ. Akũ ò tↄ́ kpànɛ Ɔbɛdi. Àkũmɛ Yɛsɛ de, Dauda dizi ũ.
\p
\v 18 Pɛrɛzi burinↄ tↄ́n dí:
\q1 Pɛrɛzi mɛ́ à Ɛzɛrↄnu ì,
\q1
\v 19 Ɛzɛrↄnu Ramu ì, Ramu Aminadabu ì,
\q1
\v 20 Aminadabu Nasↄ̃ ì, Nasↄ̃ Salamↄ ì,
\q1
\v 21 Salamↄ Bↄaza ì, Bↄaza Ɔbɛdi ì,
\q1
\v 22 Ɔbɛdi Yɛsɛ ì, akũ Yɛsɛ Dauda ì.