\id JON \ide UTF-8 \h Yonɑsi \toc1 YONASI \toc2 Yonɑsi \mt1 YONASI \ip Tɔn dɑbirɑ tɑ Yonɑsin gɑri yɛ̃. Yonɑsi u ǹ kɑ Gusunɔn sɔmɔ goo weenɛ. Domi Gusunɔ u nùn sɔ̃ɔsi mɑ hɑnduniɑgibu kpurowɑ u kĩ, n ǹ mɔ Isirelibɑ tɔnɑ. Yen sɔ̃nɑ u nùn gɔrɑ u dɑ u Ninifugibu wɑɑsu kuɑ bu kɑ gɔ̃ru gɔsiɑ. Adɑmɑ Yonɑsi u yinɑ. Domi Ninifugii be, bɑ sɑ̃ɑwɑ Isirelibɑn yibɛrɛ kpokobɑ. Adɑmɑ Gusunɔ u nùn tilɑsi kuɑ u kɑ dɑ. \ip Tire ten gɑri yi sun gɔ̃ru gɔsiɑbun ɑrufɑɑni sɔ̃ɔmɔ. Yesu u Yonɑsin gɑri yi suɑ u kɑ win seebu gɔrin din gɑri tubusiɑ, Mɑteu 12:38-42. \is1 Tire ten kpunɑɑ \iq1 1. Yonɑsin mɛm nɔɔbu sɑriru, wiru 1. \iq1 2. Yonɑsin kɑnɑru, wiru 2. \iq1 3. Yonɑsin wɑɑsu Ninifuɔ, wiru 3. \iq1 4. Gusunɔn durom Ninifugibun sɔ̃, wiru 4. \ie \c 1 \s1 Yonɑsi u kookɑri kuɑ \s2 u kɑ Gusunɔ dukɑ suuri \p \v 1 Sɔ̃ɔ teeru, Yinni Gusunɔ u Yonɑsi, Amitɑin bii sɔ̃ɔwɑ u nɛɛ, \v 2 Yonɑsi, ɑ seewo ɑ dɑ Ninifu wuu mɑro bɔkɔ gen mi. Kpɑ ɑ nɔɔgiru suɑ ɑ bu gerusi. Domi ben nuku kɔ̃suru tɑ bɑndɑ sere tɑ mɑn girɑri. \p \v 3 Adɑmɑ Yonɑsi u seewɑ u dukɑ suɑ u Tɑɑsisin swɑɑ wɔri, u wɑ u kɑ Yinni Gusunɔ tondɑ. Mɑ u dɑ Yɑfoɔ u goo nimkuu duɑ. Mɑ u yen dɑɑbun gobi kɔsiɑ. Nge mɛyɑ u kɑ Tɑɑsisin swɑɑ wɔri wi kɑ tɔn be bɑ dɔɔ Tɑɑsisi mi sɑnnu u wɑ u kɑ Yinni Gusunɔ tondɑ. \p \v 4 Adɑmɑ Yinni Gusunɔ u derɑ woo bɔkɔ gɑ seewɑ nim wɔ̃ku gen mi. Mɑ n sɑ̃ɑre goo ge, gɑ koo nim diirɑ. \v 5 Be bɑ goo ge tɛmɑmɔ, bɑ bɛrum soorɑ. Mɑ ben bɑɑwure u win bũu soku. Mɑ bɑ goo gen sɔmunu kɑwɑ bɑ sure nim wɔ̃kuɔ gen bunum mu kɑ kɑɑrɑ. Adɑmɑ Yonɑsi u dɑ u kpĩ u dò mɑm mɑm sere goo gen sɔɔwɔ. \v 6 Mɑ goo gen tɛmɔ tɔnwero u susi u Yonɑsi yɑmiɑ u nùn bikiɑ u nɛɛ, mbɑn sɔ̃nɑ ɑ dò. A seewo ɑ wunɛn bũu soku. Sɔrɔkudo u koo sun yɑɑyɑ kpɑ sɑ kun kɑm kue. \p \v 7 Mɑ bɑ gerunɑ bɑ nɛɛ, i nɑ su tubu tubu ko kpɑ su kɑ giɑ wìn sɔ̃ kɔ̃sɑ yeni yɑ sun deemɑ. \p Yerɑ bɑ tubu tubu ye kuɑ. Mɑ yɑ Yonɑsi di. \v 8 Yerɑ bɑ nùn bikiɑ bɑ nɛɛ, ɑ sun sɔ̃ɔwɔ wi u sun kɔ̃sɑ yeni kpɑremɔ. Mɑn diyɑ ɑ wee. Amɔnɑ wunɛn yĩsiru. Bwese terɑ̀ ɑ sɑ̃ɑ. Sɔmbu teren sɔ̃nɑ ɑ wɑ̃ɑ mini. \p \v 9 Mɑ Yonɑsi u bu wisɑ u nɛɛ, nɑ sɑ̃ɑwɑ Heberu. Yinni Gusunɔwɑ nɑ rɑ sɑ̃ wi u wɔllu kɑ tem kɑ nim wɔ̃ku tɑkɑ kuɑ. \p \v 10-11 Yerɑ tɔn be, bɑ nɑndɑ ye bɑ giɑ mɑ Yonɑsi u Yinni Gusunɔ dukɑ suurimɔwɑ domi win tii u bu sɔ̃ɔwɑ mɛ. Mɑ bɑ nùn bikiɑ bɑ nɛɛ, mbɑn sɔ̃nɑ ɑ kuɑ mɛ. Amɔnɑ sɑ ko nun kuɑ nim mɛ, mu kɑ kpunɑ. \p N deemɑ nim mɛ, mu seemɔ mu dɔɔwɑ. \v 12 Mɑ u bu wisɑ u nɛɛ, i mɑn suo i kpɛ̃ɛ nim wɔ̃ku ge sɔɔ. Sɑɑ yerɑ nim mɛ, mu koo mɑri. Domi nɑ yɛ̃ mɑ nɛn sɔ̃nɑ woo bɔkɔ geni gɑ seewɑ. \p \v 13 Kɑ mɛ, goo tɛmɔ be, bɑ seewɑ bɑ hɑniɑ mɔ̀ bu kɑ turi nim mɛn goorɔ. Adɑmɑ bɑ kpɑnɑ. Domi nim mɛ, mu seewɑwɑ. \v 14 Yerɑ bɑ Yinni Gusunɔ sokɑ bɑ nɛɛ, Yinni Gusunɔ, ɑ ku sun kpeerɑsiɑ tɔnu winin wɑ̃ɑrun sɔ̃. A ku sun wi u kun sun gɑ̃ɑnu kuen yɛm sɔbi. Domi ɑ rɑ kowɑ ye ɑ kĩ. \p \v 15 Yerɑ bɑ Yonɑsi suɑ bɑ kpɛ̃ɛ nim wɔ̃ku ge sɔɔ. Sɑɑ yerɑ gɑ kpunɑ sɛ̃ɛ. \v 16 Yerɑ tɔn be, bɑ Yinni Gusunɔ nɑsiɑ, bɑ nùn yɑ̃kuru kuɑ. Mɑ bɑ nɔɔ mwɛɛru kuɑ mɑ wiyɑ bɑ koo sɑ̃. \s1 Yonɑsin kɑnɑru \s2 swɑ̃ɑn nukurɔ \p \v 17 Yinni Gusunɔ u derɑ swɑ̃ɑ bɑkɑ yɑ Yonɑsi mwɛ. Mɑ u kuɑ wɔ̃kuru itɑ kɑ sɔ̃ɔ sɔɔ itɑ swɑ̃ɑ yen nukurɔ. \c 2 \p \v 1 Swɑ̃ɑ yen nukurun diyɑ Yonɑsi u Gusunɔ win Yinni kɑnɑ. \v 2 U nɛɛ, \q1 Yinni Gusunɔ, sɑnɑm mɛ nɑ wɑ̃ɑ nuku sɑnkirɑru sɔɔ, \q1 nɑ nun nɔɔgiru sue, mɑ ɑ mɑn wisɑ. \q1 Sɑɑ gɔribun wɑ̃ɑ yerun di nɑ nun sokɑ. \q1 Mɑ ɑ nɛn nɔɔ nuɑ. \q1 \v 3 Wee ɑ mɑn kpɛ̃ɛ sere nim wɔ̃kun sɔɔwɔ. \q1 Mɑ nim mɑn mwɛ. \q1 Nim kurenu kpuro mɑn tɑɑre. \q1 \v 4 Nɑ rɑɑ tii sɔ̃ɔmɔ nɑ mɔ̀, wee ɑ mɑn girɑ wunɛn wuswɑɑn di, \q1 nɑ dɑ sere mi n tomɑ. \q1 Adɑmɑ wee tɛ̃, kon mɑɑ wunɛn sɑ̃ɑ yee dɛɛrɑru wɑ. \q1 \v 5 Nim mɑn mwɛ sere nɑ kĩ n gbi. \q1 Mu mɑn wukiri, mɑ yɑkɑ si su wɑ̃ɑ mɛn sɔɔwɔ \q1 su mɑn tɛ̃kusi sere wirɔ. \q1 \v 6 Nɑ numɑ nɑ dɑ sere guunun kpɛɛkpɛɛkuɔ, \q1 mɑ tem sɔɔwɔn gɑmbobɑ bɑ mɑn kɛnusi dim dim. \q1 Adɑmɑ Gusunɔ nɛn Yinni, ɑ mɑn yɑrɑ min di wɑsiru. \q1 \v 7 Sɑnɑm mɛ nɑ kom yɑɑ biɑ \q1 nɑ wunɛ Yinni Gusunɔ yɑɑyɑ, \q1 mɑ ɑ nɛn kɑnɑru nuɑ wunɛn sɑ̃ɑ yee dɛɛrɑrun mi. \q1 \v 8 Be bɑ bũnu sɑ̃ɑmɔ, bɑ ǹ mɑɑ wunɛn durom wɑsi. \q1 \v 9 Adɑmɑ nɛ, kon nun yɑ̃kuru kuɑ. \q1 Kon nun siɑrɑ, \q1 kpɑ n nɛn nɔɔ mwɛɛru yibiɑ. \q1 Yinni Gusunɔ, wunɑ ɑ rɑ mɑn fɑɑbɑ ko. \p \v 10 Sɑɑ yerɑ Yinni Gusunɔ u swɑ̃ɑ ye sɔ̃ɔwɑ u nɛɛ, yu doo yu Yonɑsi siɑ kɑsɑɔ. Mɑ swɑ̃ɑ ye, yɑ dɑ kɑsɑɔ yɑ Yonɑsi siɑ. \c 3 \s1 Yonɑsi u wɑɑsu mɔ̀ Ninifuɔ \p \v 1 Yinni Gusunɔ u kpɑm Yonɑsi sɔ̃ɔwɑ u nɛɛ, \v 2 Yonɑsi, ɑ seewo ɑ dɑ Ninifu wuu mɑro gen mi. Kpɑ ɑ gɑri yi gere yi kon nun sɔ̃. \p \v 3 Mɑ Yonɑsi u seewɑ u dɑ Ninifuɔ nge mɛ Yinni Gusunɔ u geruɑ. N deemɑ Ninifu sɑ̃ɑwɑ wuu bɔkɔ gè sɔɔ bɑ koo sĩ sɔ̃ɔ itɑ bu sere gen gooru wɑ. \v 4 Ye Yonɑsi u turɑ mi, u sĩɑ tɔ̃ɔ giriru, u nɔɔgiru sue u gerumɔ u mɔ̀, sɔ̃ɔ weerun biru, Ninifu yɑ koo kpe. \v 5 Mɑ Ninifugibu bɑ Gusunɔ nɑɑnɛ kuɑ. Bɑ nɔɔ bɔkuru kpɑrɑ, bɑ sɑɑkibɑ sebuɑ nuku sɑnkirɑnun sɔ̃ sɑɑ dɑmgibun di n kɑ dɑ bwɛ̃ɛbwɛ̃ɛbɔ. \v 6 Ye Ninifun sinɑ boko u gɑri yi nuɑ mɑ u seewɑ sɑɑ win sinɑ kitɑrun di u win yɑberu potɑ. Mɑ u sɑɑki sebuɑ, u tii torom wisi wirɔ nuku sɑnkirɑnun sɔ̃. \v 7 Mɑ u kpɑrɑ Ninifuɔ u nɛɛ, sinɑ boko kɑ win sinɑ ɑsɑkpɔbu bɑ woodɑ yɑrɑ bɑ nɛɛ, sɑɑ tɔnu sere kɑ yɑɑ sɑbenɔ, bu ku gɑ̃ɑnu di, bu ku mɑɑ nim nɔ. \v 8 Kpɑ tɔmbu kpuro kɑ yɑɑ sɑbenɔ, bu sɑɑkibɑ sebe nuku sɑnkirɑnun sɔ̃. Kpɑ bu Gusunɔ nɔɔgiru sue kɑ dɑm bu nùn kɑnɑ, kpɑ bu ben kom kɔ̃sum deri kɑ ben dɑɑ bɔɔbɔyɑ ye bɑ rɑ rɑɑ ko. \v 9 Sɔrɔkudo Gusunɔ u koo gɔ̃ru gɔsiɑ kpɑ win mɔru yu sure u kun mɑɑ sun kɑm koosie. \p \v 10 Ye Gusunɔ u wɑ mɑ Ninifugibu bɑ gɔ̃ru gɔsiɑ, bɑ ben dɑɑ kɔ̃sɑ deri, yerɑ u win himbɑ gɔsiɑ. Mɑ u ǹ mɑɑ bu kɔ̃sɑ ye kue ye u rɑɑ gɔ̃ru doke u bu kuɑ. \c 4 \s1 Yonɑsin mɔru \s2 Gusunɔn durom sɔ̃ \p \v 1 Yerɑ Yonɑsin mɔru seewɑ gɑ̃ɑ ni Gusunɔ u Ninifugibu kuɑn sɔ̃. \v 2 Mɑ u Yinni Gusunɔ sɔ̃ɔwɑ u nɛɛ, Yinni Gusunɔ, yenibɑn bɛrumɑ nɑ mɔ̀ sɑnɑm mɛ nɑ wɑ̃ɑ nɛn temɔ. Yen sɔ̃nɑ nɑ dukɑ yɑkurɑ fuuku nɑ dɔɔ Tɑɑsisiɔ. Nɑ yɛ̃ mɑ ɑ sɑ̃ɑwɑ wɔnwɔndugii, ɑ mɑɑ suuru mɔ. Wunɛn kĩru tɑ kpɑ̃. A rɑ tɔnu kɔ̃sɑ wĩɑri ye ɑ rɑɑ gɔ̃ru doke ɑ nùn kuɑ. \v 3 Tɛ̃, ɑ de n gbi, domi n burɑm bo n gbi ye ko nɑ n kɑ wɑ̃ɑ. \p \v 4 Yinni Gusunɔ u nɛɛ, ɑ ǹ gem mɔ Yonɑsi, ɑ kɑ mɔru yenin bweseru ko. \p \v 5 Yerɑ Yonɑsi u yɑrimɑ Ninifu yen min di u dɑ u wɑ̃ɑ yen sɔ̃ɔ yɑri yeru giɑ, u kuru girɑ mi. Miyɑ u mɑrɑ u wɑ ye yɑ koo wuu ge deemɑ. \v 6 Mɑ Yinni Gusunɔ u dɑ̃ɑ kiku gɑgu kpiisiɑ gɑ Yonɑsi gunum kere, gu kɑ nùn sɑɑru kuɑ, kpɑ win bwɛ̃rɑ yu kpunɑ. Yerɑ n Yonɑsi dore too too. \v 7 Adɑmɑ sisiru bururu, Gusunɔ u mɑɑ derɑ kɔkɔru gɑrɑ nɑ tɑ dɑ̃ɑ te di. Mɑ tɑ gberɑ. \v 8 Sɑnɑm mɛ sɔ̃ɔ yɑrɑ, u derɑ woo sum gɑ nɑ sɑɑ sɔ̃ɔ yɑri yerun di. Mɑ sɔ̃ɔ wi, u Yonɑsi so wirɔ sere u wɑsikirɑ. Mɑ u nɛɛ, n burɑm bo u gbi ye u ko n kɑ mɑɑ wɑ̃ɑ. \p \v 9 Yerɑ Gusunɔ u nùn sɔ̃ɔwɑ u nɛɛ, ɑ ǹ gem mɔ ɑ kɑ mɔru ko dɑ̃ɑ kiku gen sɔ̃. \p Mɑ Yonɑsi u nɛɛ, nɑ gem mɔ n kɑ mɔru ko too too sere n gɔɔ kɑnɑ. \p \v 10 Mɑ Yinni Gusunɔ u wisɑ u nɛɛ, ɑ ǹ sɔmburu gɑru kue dɑ̃ɑ ten sɔ̃. N ǹ wunɛ ɑ tu kpiisiɑ. Wee tɑ kpɛ̃ɑ wɔ̃ku teeru, mɑ tɑ gu wɔ̃ku kpɑɑru. Kɑ mɛ, wee ɑ tu wɔnwɔndu kuɑmmɛ. \v 11 Ninifu wuu bɔkɔ gen tɔmbu bɑ sɑ̃ɑwɑ tɔmbu nɔrɔbun subɑ wunɑɑ teeru (120.000), bɑ ǹ mɑɑ geɑ kɑ kɔ̃sɑn wunɑnɔ yɛ̃. Yerɑ ɑ ǹ kĩ n be kɑ ben yɑɑ sɑbe dɑbinu wɔnwɔndu kuɑ?