\id ECC Ecclesiastes in Boko, Ross Jones 2/08 \ide UTF-8 \h Làasoode \toc1 Làasoode \toc2 Làasoode \toc3 Laa \mt1 LÀASOODE \imt1 Yã́ pↄ́ kú láɛ bee guuↄ \ip Sɛa za lápi dↄ̀ↄ sɛ̃́iawa lápi kɛ̃na lɛ́ azĩa yã́ bↄↄlɛkɛwɛ̃ɛ lá á ↄ̃nↄ, ãma lápi ↄ̃nↄ yã́ↄ doũ ń Yáasi lá pↄ́oo. Aà ↄ̃nↄ doũ ń fɛlɛkaa pↄ́oo. Aà kua dṹnia guu à yã́ pↄ́ á kɛ̀ↄ ń yã́ pↄ́ a leↄ gwà, ↄ̃ a è nama dɛ lán suawaɛ, mɛ́ gbɛ̃nazĩna ì dɛ̃ɛka, kɛ́ à e namable yã́iɛ, ↄ̃ ìↄ bↄ pã mↄ̀ↄmↄↄ. À làasookɛ̀ azĩawa tó kua dṹniau dↄ̀ↄ vĩ, ge tó a bɛɛɛ vĩ. Ì to gbɛ̃́ pↄ́ lɛ́ lápi kyokɛↄ yã́ doũpiↄ wàaipa. Lá a ku Yobu lá guuwa, yãwea àao. Làasoode ń a ↄ̃nↄkɛo à bílikɛ̀ gbɛ̃nazĩna kuana yã́wa. Ɔ̃ à lɛdàwá wà zĩkɛ maamaa wà pↄnakɛ ń pↄ́ pↄ́ Lua wá gbáↄ e wá wɛ̃ni lɛ́u. \ip Làasoode yã́ dasiↄ bↄ̀ yã́ↄ kpɛɛ, ì gbɛ̃́ kãdɛ. À zɛ̀ò kɛ́ dɛ̃ɛ pↄ́ wì ká ń pↄna pↄ́ wì e dṹnia guuoá yãpãɛ. Ɛ̀waasokɛ, ↄdekɛ, àizɛɛdekɛ, zĩkɛa, ↄ̃nↄkũa, yãkɛa a zɛ́wa, a dìlɛ yã́piiá pãɛ mɛ́ gugiiyaaɛ. Lá gbɛ̃nazĩnaↄ ìↄ ku ga lɛ́zĩ mɛ́ yã́zɛsai ku, bee tò nama líↄ kuo. Wìliↄ yã́ pↄ́ Lua lɛ́ yá ń dṹniao dↄ̃o, ↄ̃ bee tò wá gbɛ̃nazĩna zia gbá dↄ̃o. Yã́piↄ ì to wà làasookɛ zɛ́ pↄ́ maa wà sɛↄwa. \ip Bibeli láↄ ì wá wɛ̃ni mi ↄlↄwɛ̃ɛ. A maa wà lápiↄ kyokɛ, wí e dↄ̃, wí bↄ seakɛa ń pↄyaao guu. A maa wà làasookɛ wá kua dṹniauwaɛ, wí zĩkɛ yã́ pↄ́ wa kɛ̃̀ Bibeliuwa, wí e Lua náaikɛ a zɛ́wa. Wɛdↄa Luazi mɛ́ a tó wá kua dṹniau àↄ dɛ gugiiyaa ũo. \c 1 \s1 Yã́pii pãɛ \p \v 1 Làasoode Davidi nɛ́, Yelusalɛũ kía yã́n kɛ: \q1 \v 2 Mámɛmaa Làasoode ma mɛ̀: \q1 Yãpã búubuu, \q1 yãpã búubuu, yã́pii pãɛ. \q1 \v 3 Bↄ́ ài gbɛ̃nazĩna ì e dṹniau \q1 taasi pↄ́ àlɛ kɛ a zĩ píi guuwai? \q1 \v 4 Kpàiↄ ì gɛ̃, Wueↄ ì su, \q1 ń beeo dṹnia ìↄ ku gↄↄpiiɛ. \q1 \v 5 Ĩatɛ̃ ì bilɛ ì gɛ̃ kpɛ́u, \q1 ì wã à ɛa gɛ́ gu pↄ́ a bↄu. \q1 \v 6 Ĩana ì na gɛↄmidↄkĩi oi, \q1 ì liaa su gugbãntoo oi, \q1 ìↄ liaaliaa à gɛ́ le à su la. \q1 \v 7 Swa píi í ìↄ ka ísiauɛ, \q1 kási ísia lí pao, \q1 ípiↄ i ɛa su swapiↄ miwa. \q1 \v 8 Pↄ́pii ì ń kpasa, \q1 kpasapi yã́ gɛ̃̀ oaa. \q1 Gugwaa lí mↄ́ wɛ́wao, \q1 yãmaa lí swã́ pao. \q1 \v 9 Yã́ pↄ́ kú yãa mɛ́ a ɛa àↄ ku lↄ, \q1 yã́ pↄ́ wa kɛ̀ yãa ↄ̃ wa ɛa kɛ lↄ. \q1 A dafue ku dṹniauo. \q1 \v 10 Pↄe ku kɛ́ wà mɛ: \q1 Pↄ́ dafue gwaa? \q1 Aawo! À dↄ̀aa kú wá ãa za zi kↄ̀. \q1 \v 11 Gbɛ̃́ káauↄ yã́ líↄ dↄ gbɛ̃egu lↄo. \q1 Baa gbɛ̃́ pↄ́ aaↄ ku ziaↄ, \q1 an yã́ a dↄ gbɛ̃egu gbɛzão. \m \v 12 Ma làasoode ma kɛ Isailiↄ kía ũ Yelusalɛũ. \v 13 Ma mɛkpà yã́ pↄ́ wàlɛ kɛ dṹniau píi tàasikaawa, má yↄ̀ɛ ↄ̃nↄ'ↄ̃nↄ, má è Lua zĩ pãsĩ dà gbɛ̃nazĩnaↄnɛ aa kɛ. \v 14 Ma yã́ pↄ́ wàlɛ kɛ dṹniau è píi, a píiá pãɛ mɛ́ gugiiyaaɛ. \q1 \v 15 Pↄ́ fĩaa pooa vĩo, \q1 wìli e pↄ́ pↄ́ kɛ̃̀sã nào ń a kĩniↄo. \m \v 16 Ɔ̃ má ò ma nↄ̀sɛu ma mɛ̀: Gwa! Ma ↄ̃nↄ zↄ̃ↄ dɛ gbɛ̃́ pↄ́ kpalablè Yelusalɛũ ma ãaↄla píi, ma ↄ̃nↄ ń ma dↄ̃ao wɛbↄ̀ maamaaɛ.\f + \fr 1.16 \fr*\ft 1Kia 5.9-11, 10.23-24\ft*\f* \v 17 Ɔ̃ ma mɛkpà ↄ̃nↄ asii dↄ̃awa mà sↄũkɛ ń mìsaiyão asii dↄ̃, ↄ̃ má è beeá gugiiyaaɛ lↄ. \q1 \v 18 Asa ↄ̃nↄ zↄ̃ↄ ì mↄ́ ń pↄyaa zↄ̃ↄoɛ, \q1 mɛ́ wì yã'ↄ̃ma e ń dↄ̃a lɛ́uɛ. \c 2 \s1 Pↄnakɛaá pãɛ \p \v 1 Má ò mazĩawa mà fɛlɛ mà pↄnakɛa lɛ́ gwa, mí namablea dↄ̃, ↄ̃ má è beeá pãɛ lↄ. \v 2 Má è yaalↄá sↄũkɛɛ. Pↄnakɛa sↄ̃, bↄ́ ì inɛ́i? \v 3 Ma pↄna wɛ̀ɛlɛ vɛ̃ɛmia guu, ma ↄlìa mìsaiyãi, ãma ma làasoo lɛ́ tamanↄ ↄ̃nↄwa, kɛ́ mà yã́ pↄ́ maa gbɛ̃nazĩna lí kɛ dṹnia guu a wɛ̃ni kpòona lɛ́u dↄ̃. \p \v 4 Ma ↄkpà zĩ zↄ̃ↄↄwa, ma kpɛdↄ̀dↄ mazĩaɛ, ma vɛ̃ɛliↄ pɛ̀pɛ kpɛ́lɛkpɛlɛ. \v 5 Ma kaaↄ dàda, ma swa saɛↄ kɛ̀kɛ, ma lí pↄ́ wì a bɛ ble bui píi bàbau. \v 6 Ma íkalɛkĩiↄ kɛ̀kɛ aaↄ mↄ̀sɛpisi líkpɛpiↄwa. \v 7 Ma zↄↄ lùlu gↄ̃ɛↄ ń nↄɛↄ, mɛ́ wà ń keeↄ ì ma bɛɛ. Má zuↄ ń pↄtuo keleↄ vĩ dasidasi dɛ gbɛ̃́ pↄ́ kú Yelusalɛũ ma ãaↄla píi.\f + \fr 2.7 \fr*\ft 1Kia 5.2-3\ft*\f* \v 8 Ma ã́nusu ń vuao kã̀aamazi ń kíaↄ àizɛɛↄ ń ń bùsu pↄ́ↄ.\f + \fr 2.8 \fr*\ft 1Kia 10.14-27\ft*\f* Ma lɛ̀sinaↄ sɛ̀ gↄ̃ɛↄ ń nↄɛↄ, ma nↄ pↄ́ gↄ̃ɛ ì luaiↄ sɛ̀ dasi. \v 9 Ma tↄbↄ̀, ma zↄ̃ↄ dɛ gbɛ̃́ pↄ́ kú Yelusalɛũ ma ãaↄla píi, mɛ́ ma gi má ↄ̃nↄ apii guu. \q1 \v 10 Mi gi mazĩaɛ ń pↄ́ pↄ́ ma wɛ́ blèoo. \q1 Mi pↄ́ pↄ́ ma pↄ gbàe to weo. \q1 Ma pↄ kɛ̀na ma zĩkɛa píiwa, \q1 ↄ̃mɛ ma isimagakpaa píi asea ũ. \q1 \v 11 Kɛ́ ma wɛtɛ̀ yã́ pↄ́ má kɛ̀ↄzi píi \q1 ń isima pↄ́ má gà má kpà a musuo, \q1 má è apii pãɛ mɛ́ gugiiyaaɛ, \q1 a ài vĩ dṹniauo. \q1 \v 12 Ɔ̃ ma làasoo tà ↄ̃nↄ ń sↄũkɛo ń mìsaikɛowa. \q1 Yã́ pↄ́ wa kɛ̀ za zi bàasio, \q1 a kpele kí gɛ̃ɛ a kɛ lↄi? \q1 \v 13 Má è ↄ̃nↄ ài vĩ dɛ mìsaikɛa \q1 lá gupua ìↄ ài vĩ dɛ gusiaawa. \q1 \v 14 Ɔ̃nↄna wɛ́ ìↄ ku aà aɛ, \q1 sↄũ ìↄ bɛ gusiau. \q1 Ɔ̃ má è gó doũ mɛ́ a ń bua ḿpii. \q1 \v 15 Ɔ̃ ma làasookɛ̀ ma sↄ̃u ma mɛ̀: \q1 Lá gó doũ mɛ́ a wá bua ń sↄũↄ, \q1 bↄ́ ài má e ma ↄ̃nↄwai? \q1 Ɔ̃ ma mɛ̀: Beeá yãpãɛ lↄ. \q1 \v 16 Ɔ̃nↄna yã́ a dↄ gbɛ̃egu dɛ sↄũao, \q1 ampii an yã́ a sã gbɛ̃́ↄgu zia. \q1 Ɔ̃nↄna ì ga lán sↄũwaɛ. \s1 Isimagakpaaá pãɛ \p \v 17 Ɔ̃ ma sakà ma kuau, asa yã́ pↄ́ wàlɛ kɛ dṹniau píi ì kɛmɛɛ yã'ↄ̃ma ũɛ. Apii pãɛ mɛ́ gugiiyaaɛ. \v 18 Ɔ̃ ma sakà zĩ pↄ́ má kɛ̀ dṹniauↄgu píi, kɛ́ má tó ma gɛ̃ɛɛ yã́i. \v 19 Démɛ dↄ̃ tó ↄ̃nↄna ge sↄũn aà ũi? Kásile zĩ pↄ́ má kɛ̀ dṹniau ń ↄ̃nↄo a gↄ̃ɛ̀ɛ. Beeá pãɛ lↄ. \v 20 Ɔ̃ ma pↄ yà isima pↄ́ má gà má kpà dṹniau píi yã́ musu. \v 21 Asa gbɛ̃́ ì zĩkɛ ń ↄ̃nↄo ń dↄ̃ao ń gↄ̃io, ↄ̃ ì to gbɛ̃́ pↄ́ i a kee kɛoɛ a pↄ́ ũ. Beeá pãɛ lↄ, yãvãiɛ maamaa. \v 22 Bↄ́ gbɛ̃́ ì e isima pↄ́ a ga kpà dṹniau ń dɛ̃ɛ pↄ́ a kào píi yã́ musui? \v 23 Aà kua dṹniau gↄↄpii aà zĩ ì mↄɛ̀ ń yã'ↄ̃mao ń pↄyaaoɛ.\f + \fr 2.23 \fr*\ft Yob 14.1\ft*\f* Baa gwã́ aà nↄ̀sɛ lí dadoũo. Beeá pãɛ lↄ. \p \v 24 Yã́ pↄ́ maa ń gbɛ̃nazĩnao mɛ́ dɛ aà pↄble, aà imi, aà a zĩ sáaukpa.\f + \fr 2.24 \fr*\ft Isa 56.12, Luk 12.19, 1Kln 15.32\ft*\f* Má è bee bↄ̀ Lua ↄzĩɛ lↄ. \v 25 Lua dↄnlɛ sai démɛ a fↄ̃ pↄble à pↄnakɛi? \v 26 Lua ì gbɛ̃́ pↄ́ kàagu gba ↄ̃nↄ ń dↄ̃ao ń pↄnao,\f + \fr 2.26 \fr*\ft Yob 32.8, Yaa 2.6\ft*\f* ãma Lua ì àizɛɛsɛlɛkãaaa zĩda duunkɛnaɛ, kɛ́ à kpa gbɛ̃́ pↄ́ kàaguwa. Beeá pãɛ lↄ mɛ́ gugiiyaaɛ. \c 3 \s1 Yã́pii ń a gↄↄoɛ \q1 \v 1 Yã́pii ń a gↄↄoɛ, \q1 bↄↄlɛ píi ń a kɛgↄↄo. \q1 \v 2 Nɛ'igↄↄ ku, gagↄↄ ku, \q1 pↄ́tↄ̃gↄↄ ku, a wolɛgↄↄ ku. \q1 \v 3 Dɛgↄↄ ku, gbã́gbãgↄↄ ku, \q1 gboogↄↄ ku, a dↄgↄↄ ku. \q1 \v 4 Ɔↄlↄgↄↄ ku, yaalↄgↄↄ ku, \q1 wɛ̃nakɛgↄↄ ku, kↄ̃̀ↄ'ogↄↄ ku. \q1 \v 5 Gbɛkↄlɛgↄↄ ku, gbɛkãaagↄↄ ku, \q1 bↄ̃̀nↄblegↄↄ ku, a zɛgↄↄ ku. \q1 \v 6 Pↄwɛɛlɛgↄↄ ku, a ↄkpaigↄↄ ku, \q1 ↄdidia pↄ́wa gↄↄ ku, a gbaɛa gↄↄ ku. \q1 \v 7 Pↄ́gakɛ̃gↄↄ ku, a namigↄↄ ku, \q1 lɛkpaaũgↄↄ ku, yã'ogↄↄ ku. \q1 \v 8 Yenzigↄↄ ku, zangugↄↄ ku, \q1 zĩkagↄↄ ku, kálɛa aafia gↄↄ ku. \m \v 9 Bↄ́ ài zĩkɛna ì e taasi pↄ́ a kɛ̀wai? \v 10 Ma zĩ pↄ́ Lua dà gbɛ̃nazĩnaↄnɛ aa kɛ è. \v 11 Lua tò pↄ́pii maa a gↄↄwa. À kua gↄↄpii làasoo dà gbɛ̃nazĩna sↄ̃u lↄ, kási a fↄ̃ yã́ pↄ́ Lua lɛ́ kɛ za dṹnia daalɛa e a midɛawa gbadↄ̃o. \v 12 Má dↄ̃ kɛ́ pↄe maa ń gbɛ̃nazĩnao dɛ aà kua pↄna guu ń maakɛao aà wɛ̃ni lɛ́ulao. \v 13 Tó gbɛ̃́ lɛ́ pↄble, àlɛ imi, àlɛ a zĩ píi sáaukpa, Lua mɛ́ aà gbà. \v 14 Má dↄ̃ kɛ́ yã́ pↄ́ Lua lɛ́ kɛ aↄ ku gↄↄpiiɛ. Wa fↄ̃ pↄe kã́fĩuo, mɛ́ wa fↄ̃ pↄe laouo. Lua kɛ̀ màa, kɛ́ wàↄ a vĩa vĩ yã́iɛ. \v 15 Pↄ́ pↄ́ kú tia ku za zi kↄ̀, mɛ́ pↄ́ pↄ́ aↄ ku zia ku yãa lↄ. Lua ì yã́ pↄ́ kɛ̀ yãaↄ gbɛsisi. \p \v 16 Ma yã́ è dṹniau lↄ: \q1 Gu pↄ́ dɛ yã́zɛde àↄ kuu, \q1 yã́zɛsai mɛ́ kú we, \q1 mɛ́ gu pↄ́ dɛ yãmaa àↄ kuu, \q1 yãvãi mɛ́ kú we. \q1 \v 17 Má ò mazĩawa: \q1 Lua a yã́kpalɛkɛ ń gbɛ̃maaↄ ń gbɛ̃vãiↄ píi, \q1 asa yã́pii ń a gↄↄoɛ, \q1 bↄↄlɛ píi ń a kɛgↄↄo. \p \v 18 Má ò ma sↄ̃ guu lↄ: Gbɛ̃nazĩnaↄ ì kɛ màa, Lua a ń yã́wɛ wɛ̃nɛ́, aai dↄ̃ ńzĩawa wa dɛ lán nↄ̀bↄↄwaɛ. \v 19 Sĩanaɛ, gbɛ̃nazĩnaↄ ń nↄ̀bↄↄ, gó doũ mɛ́ a ń bua. Lá nↄ̀bↄ ì ga, màa gbɛ̃nazĩna ì ga lↄ, an wea doũɛ. Gbɛ̃nazĩna dɛ nↄ̀bↄlao, asa yã́pii pãɛ. \v 20 Ampii aaì gɛ́ gudoũ, asa ampii aa bↄ̀ bùsutiuɛ, mɛ́ ampii aa ɛa gↄ̃ bùsutipi ũɛ. \v 21 Tó gbɛ̃nazĩna nisĩna ì ta musu, nↄ̀bↄ pↄ́ ì ta zĩ́lɛn lò, démɛ dↄ̃i? \v 22 A yã́i tò má è yãe maa ń gbɛ̃nazĩnao dɛ aà a zĩ sáaukpalao, asa aà luakpaman we. Démɛ a to aà dↄ̃ yã́ pↄ́ a mↄ aà kpɛi? \c 4 \s1 Kua ń kↄ̃o \p \v 1 Ɔ̃ ma gbãa pↄ́ wàlɛ mↄ gbɛ̃́ↄnɛ dṹniau yã́ gwà lↄ píi. Ma gbɛ̃́ pↄ́ wàlɛ ń wɛtãↄ wɛ́'i è, aa nↄ̀sɛninina vĩo. Aa nↄ̀sɛninina vĩo, asa an wɛtãnapiↄ mɛ́ gbãa vĩ. \v 2 Ɔ̃ ma mɛ̀, gbɛ̃́ pↄ́ gà yãaↄ Lua sáaukɛ̀ dɛ gbɛ̃́ pↄ́ kúↄla, \v 3 ãma gbɛ̃́ pↄ́ wi i yãao, i wɛsi vãi pↄ́ wì kɛ dṹniaulɛo sã̀ↄmá ḿpii. \v 4 Má è pↄ́ pↄ́ tò gbɛ̃́ ì zĩkɛ à mɛkpawà, kɛ́ à e àↄ dɛ a gbɛ̃́deela yã́iɛ. Beeá pãɛ lↄ mɛ́ gugiiyaaɛ. \q1 \v 5 Sↄũ ì a ↄ kpaaũ à ibaba. \q1 \v 6 Kua ń pↄ́ ↄkũ doo ń sↄ̃daadoũo \q1 maa dɛ kua ń pↄ́ ↄkũ plao \q1 ń isimagakpaao ń gugiiyaaola. \m \v 7 Ɔ̃ ma ɛa yãpã pãle è dṹnia guu lↄ. \v 8 Zĩ̀loe ku, a nɛ́ vĩo, a vĩ̀i ge dãuna vĩo. Aà isima lí bao, kási aà àizɛɛ lí mↄ́wào. Dé yã́i àlɛ zĩkɛii? Bↄ́yãi à pↄnakɛa tɛ̃̀ azĩaɛi? Beeá pãɛ lↄ, bↄↄlɛ pãsĩɛ. \q1 \v 9 Plaa dɛ doũa, \q1 asa an taasi ài aↄ maa. \q1 \v 10 Tó gbɛ̃do lɛ̀lɛ, aà gbɛ̃do a aà sɛ́. \q1 Waiyoo gbɛ̃doũna! \q1 Tó à lɛ̀lɛ, aↄ sɛna vĩo. \q1 \v 11 Tó gbɛ̃ↄn plaↄ wúlɛa gudoũ, \q1 aa kↄ̃ pusu ma. \q1 Kpelewa gbɛ̃doũna a bↄ ĩ́ana yã́ui? \q1 \v 12 Wì gbãamↄ gbɛ̃doũnaɛɛ, \q1 gbɛ̃ↄn plaↄ sↄ̃ aaì zɛ wà giɛ. \q1 Bà nian àaↄ̃ lí kɛ̃́ kpaao. \m \v 13 Ɛ̀waaso ↄ̃nↄna taaside maa dɛ kía zi sↄũ pↄ́ lí lɛdama ma lↄola, \v 14 baa tó ɛ̀waasopi bↄ̀ dakpɛunakɛ guu ↄ̃ à gↄ̃̀ kía ũ, ge wà aà ì bùsupiu táaa ũn lò. \v 15 Má è dṹnia a tɛ kí gɛ̃ɛ ɛ̀waasopizi, \v 16 gↄↄ bee aà gbɛ̃́ↄ aaↄ lɛ́ vĩo, gbɛ̃́ pↄ́ a dɛ ń dↄaana ũↄ. Ń beeo gbɛ̃́ pↄ́ aa mↄ gbɛzãↄ aa aà sáaukpao. Beeá pãɛ lↄ mɛ́ gugiiyaaɛ. \c 5 \s1 Vĩakɛa Luaɛ \p \v 1 Tó n gɛ Lua kpɛ́u, ǹyↄ̃ kú ń laaio. Sↄ̃aaàzi ǹ aà yãma maa dɛ sↄũↄ sa'oa wea, asa an yãdↄ̃sai mɛ́ ì to aa yãvãikɛ. \p \v 2 N lɛ́ su àↄ wãao, ńsu nↄnwãakɛ ǹ yã'o Lua aɛo. Lá a ku musu mɛ́ ń kú zĩ́lɛ, ńsu yã'o dasio. \v 3 Lá bↄↄlɛ dasi ì mↄ́ ń nana'oao, màa yã́ dasi bↄlɛa ì mↄ́ ń sↄũyã'oo. \v 4 Tó n lɛkɛ̀ Luawa,\f + \fr 5.3 \fr*\ft Soũ 66.13-14\ft*\f* ńsu ǹ a fĩaboa gágao. Ǹ a fĩabo, asa sↄũↄ yã́ lí kaaàguo. \v 5 Lɛkɛa Luawa sai maa dɛ a kɛawà fĩabosaia. \v 6 Ńsu to n lɛ́ n dayãuo. Ńsu o sa'onaɛ n zã lɛkɛawaɛo. Ń ye Lua pↄ panzi n yã́pi yã́i, i zĩ pↄ́ ńlɛ kɛ bãdɛ yã̀? \v 7 Nana dasi oa ń yã́ dasi bↄlɛao ì mↄ́ ń yãpão. A yã́i tò ǹyↄ̃ Lua vĩa vĩ. \s1 Àizɛɛá pãɛ \p \v 8 Tó ń è wàlɛ gbãamↄ taasideↄnɛ guei, wàlɛ gínɛ́ ń yã́zɛdeo, wàlɛ yã́gↄ̃gↄ̃nɛ́ a zɛ́wao, ńsu to yã́pi dimao, asa bùsupi gbãadeↄ lɛ́ wɛ́tɛkↄ̃iɛ, mɛ́ an gbɛ̃zↄ̃ↄↄ lɛ́ wɛ́tɛńzi lↄ. \v 9 Ampii aaì bùsupi baa bleɛ, asa kía mɛ́ buaↄ vĩ. \q1 \v 10 Gbɛ̃́ pↄ́ ye ↄ̃ai lí kã́òo, \q1 gbɛ̃́ pↄ́ ye àizɛɛi ài lí mↄ́wào. \q1 Beeá pãɛ lↄ. \q1 \v 11 Tó àizɛɛ lɛ́ kã́fĩ, \q1 a blenaↄ ìↄ kã́fĩɛ. \q1 Bↄ́ ài a vĩ a diiɛi? \q1 Aà wɛbiiwà bàasio. \q1 \v 12 Zĩgbãakɛna ì i na ma, \q1 à pↄblè yↄↄ ge maamaan nò. \q1 Ɔde sↄ̃, aà kãa lí tó à i'oo. \q1 \v 13 Ma yãvãi pãsĩ è dṹniau, \q1 gbɛ̃e zɛtà a ↄdalɛ, \q1 à azĩa kpà ĩai, \q1 \v 14 ↄ̃ à bↄↄlɛ vãi kɛ̀ò, \q1 aà àizɛɛ mìdɛ píi. \q1 Kɛ́ à nɛgↄ̃ɛ ì, a pↄe vĩ à toɛ̀ lↄo. \q1 \v 15 Gbɛ̃nazĩna ì bↄ a da gbɛɛu puiziɛ. \q1 Lá à mↄ̀, màa ì ɛa ta lↄ, \q1 ìli a zĩ àie e sɛ nà a ↄzĩ à tàòo.\f + \fr 5.14 \fr*\ft Yob 1.21, Soũ 49.17-18, 1Tim 6.7\ft*\f* \q1 \v 16 Yã́ɛ beeá yãvãi pãsĩɛ lↄ. \q1 Lá gbɛ̃́ mↄ̀, màa ì ɛa ta lↄ. \q1 À isima ga kpà, à gugiiyàɛ, \q1 bↄ́mɛ gↄ̃̀ɛ̀i? \q1 \v 17 Bee gbɛa à a gↄↄ mↄaokɛ̀ gusiau \q1 ń pↄyaa zↄ̃ↄo ń gyão ń pↄfɛ̃o. \p \v 18 Ɔ̃ má è a maa ń gbɛ̃nazĩnao aà pↄble, aà imi, aà zĩ pↄ́ a kɛ̀ ń taasio dṹniau a wɛ̃ni kpòona pↄ́ Lua aà gbà lɛ́u sáaukpa, asa aà luakpaman we. \v 19 Bee gbɛa tó Lua gbɛ̃́ kà ↄdawa ń àizɛɛo, mɛ́ à aà gbà zɛ́ aà pↄnakɛò, aà zɛ ń a luakpamao, aà a zĩ sáaukpa. Lua mɛ́ aà gbà. \v 20 Ìliↄ làasookɛ a wɛ̃ni gesenawa mↄ̀ↄmↄↄ lↄo, asa Lua mɛ́ yãmàwà ń pↄnao. \c 6 \p \v 1 Ma vãi è dṹnia guu lↄ, à tↄ̃̀ gbɛ̃nazĩnaↄwa. \v 2 Lua gbɛ̃́ kà ↄdawa, à aà gbà àizɛɛ ń bɛɛɛo, a pↄ́ pↄ́ dɛ àↄ a ni vĩ píi vĩ, ↄ̃ Lua i to à pↄnakɛ̀òo, gbɛ̃pãle mɛ́ gↄ̃̀ vĩ. Beeá pãɛ, yãvãi pãsĩɛ. \p \v 3 Tó gbɛ̃́ nɛ'ì mɛ̀n basↄo mɛ́ à zikũ̀ táotao, baa ń aà gɛ̃gɛ̃akɛo, tó i e pↄnakɛ̀ a guuo, tó à gà mɛ́ aà vĩa kpɛlaao, nɛ́ pↄ́ wa ì gɛ̀ sã̀ↄwà. \v 4 Asa nɛ́pi mↄ̀ pãɛ, ↄ̃ à tà gusiau, aà tↄ́ gↄ̃̀ balau. \v 5 Baa kɛ́ i ĩatɛ̃ eo mɛ́ a yãe dↄ̃o, à niɛ è dɛ ↄdepia. \v 6 A dɛ gbɛ̃́ pↄ́ kú wɛ̃̀ ↄ̀aa kwi pↄnakɛsaila. Aali gɛ́ gudoũ ḿpiio lé? \q1 \v 7 Gbɛ̃nazĩna isima pↄ́ a gà lɛ́ kpá, \q1 à pↄ́ e da lɛ́ɛ yã́ɛ, \q1 kási aà gbɛɛ lí kã́o. \q1 \v 8 Bↄ́ ↄ̃nↄna dɛò sↄũai? \q1 Bↄ́ ài yãkɛa a zɛ́wa ì i taasideɛi? \q1 \v 9 Pↄnakɛa ń pↄ́ pↄ́ ń vĩo \q1 maa dɛ a pãle nidɛaa. \q1 Beeá pãɛ lↄ mɛ́ gugiiyaaɛ. \q1 \v 10 Pↄ́ pↄ́ kɛ̀ yãa tↄ́ vĩ kↄ̀, \q1 mɛ́ wa dↄ̃ lá gbɛ̃nazĩna dɛ. \q1 Gbɛ̃nazĩna a fↄ̃ lɛkpaakɛ \q1 ń gbɛ̃́ pↄ́ a gbãa dɛalaoo. \q1 \v 11 Yãbↄlɛ dasi ì yãpã kↄ̃́. \q1 Bↄ́ ài bee vĩ gbɛ̃́ɛi? \m \v 12 Démɛ dↄ̃ pↄ́ pↄ́ maa ń gbɛ̃nazĩnao aà wɛ̃ni gii kpòona pↄ́ ì gɛ̃ lán uenawa guui? Démɛ a fↄ̃ yã́ pↄ́ a kɛ aà kpɛ dṹnia guu oɛ̀i? \c 7 \s1 Ɔ̃nↄdaanɛ́ \q1 \v 1 Tↄ́ na maa dɛ tulale bɛɛɛdea,\f + \fr 7.1 \fr*\ft Yaa 22.1\ft*\f* \q1 mɛ́ gagↄↄ maa dɛ igↄↄa. \q1 \v 2 Gɛ̃a ua pↄ́ wàlɛ gɛwiipɛu maa \q1 dɛ gɛ̃a ua pↄ́ wàlɛ dikpɛkɛula, \q1 asa gbɛ̃́pii midɛan we, \q1 mɛ́ a maa gbɛ̃́ pↄ́ kúↄ yã́pi da. \q1 \v 3 Wɛ̃nakɛa maa dɛ yáalↄaa, \q1 oosisia gbɛa nↄ̀sɛ ì wee. \q1 \v 4 Ɔ̃nↄna laai ìↄ ku ua pↄ́ wàlɛ ↄ́ↄlↄuwa. \q1 Sↄũ laai ìↄ ku ua pↄ́ wàlɛ pↄnakɛuwaɛ. \q1 \v 5 Ɔ̃nↄna n lelea yãdaa maa dɛ \q1 swã́sɛa sↄũ n táasilɛaia, \q1 \v 6 asa sↄũↄ yaalↄ dɛ \q1 lán kù tɛ́ pũnaa kĩnauwaɛ. \q1 Beeá pãɛ lↄ. \q1 \v 7 Gbãa mↄa gbɛ̃́ↄnɛ ì to ↄ̃nↄna sↄũkũɛ, \q1 mɛ́ gbagusaɛ ì gbɛ̃́ ↄ̃̀ↄkpaɛ. \q1 \v 8 Yã́ midɛa maa dɛ a fɛlɛaa, \q1 sùuu maa dɛ kàamaia. \q1 \v 9 Ńsu to n pↄ lí pa àao,\f + \fr 7.9 \fr*\ft Zaa 1.19\ft*\f* \q1 asa sↄũ mɛ́ ìↄ pↄfɛ̃ vĩ. \q1 \v 10 Ńsu yãgbɛa ǹ mɛ \q1 bↄ́yãi yãagↄↄ maa dɛ tiaaio, \q1 asa yãlaa bee taaá ↄ̃nↄyã no. \q1 \v 11 Ɔ̃nↄá pↄmaaɛ lán túbiwa, \q1 a ài vĩ gbɛ̃́ pↄ́ lɛ́ ĩatɛ̃ eↄnɛ píi. \q1 \v 12 Ɔ̃nↄá kpanziɛɛ, \q1 lá ↄ̃a dɛ kpanziɛ ũwa, \q1 mɛ́ dↄ̃a àin kɛ: \q1 Ɔ̃nↄnaↄ ↄ̃nↄ ì ń misi. \q1 \v 13 Làasookɛ Lua yãkɛaↄwa. \q1 Démɛ a fↄ̃ pↄ́ pↄ́ a kɛ̀ kolea pooi? \q1 \v 14 Tó gↄↄ na mↄ̀ma, pↄnakɛò. \q1 Tó gↄↄ vãiɛ sↄ̃, làasookɛ, \q1 Lua mɛ́ kɛ̀ píi, kɛ́ gbɛ̃e su àↄ a zia dↄ̃o yã́i. \q1 \v 15 Ma wɛ̃ni giiɛ bee guu ma yã́ɛ beeↄ è píi. \q1 Ma gbɛ̃maa è à gà a maakɛa guu, \q1 mɛ́ ma gbɛ̃vãi è àlɛ gɛ̃gɛ̃ a yãvãikɛa guu. \q1 \v 16 Ńsu to n maakɛa gɛ̃agɛ̃o, \q1 ńsu to n ↄ̃nↄ gɛ̃agɛ̃o. \q1 Bↄ́yãi ńyↄ̃ yã́yia nzĩawai? \q1 \v 17 N vãi su gɛ̃agɛ̃o, \q1 ńsu ǹyↄ̃ sↄũo. \q1 Bↄ́yãi ńyↄ̃ ga kpóoi? \q1 \v 18 A maa ǹyↄ̃ yã́ mɛ̀n plapiↄ kũaɛ, \q1 ńsu ↄkpaio, \q1 asa gbɛ̃́ pↄ́ Lua vĩa vĩ ì yã́piↄ zɛ́ e píiɛ. \q1 \v 19 Ɔ̃nↄ ì to ↄ̃nↄna gbãa àↄ dɛ \q1 wɛ̃́lɛ gbãade gbɛ̃ↄn kwiↄla. \q1 \v 20 Gbɛ̃maa pↄ́ ìↄ yãmaakɛ \q1 mɛ́ ìli duunakɛo ku dṹniauo. \q1 \v 21 Ńsu swã́sɛ yã́ pↄ́ wàlɛ ozi píio, \q1 kɛ́ tó n zĩkɛna lɛ́ n ká, ńsu mao yã́i. \q1 \v 22 Asa ń dↄ̃ nzĩawa, \q1 kɛ́ mpi sↄ̃ n gbɛ̃́ↄ kà dasi. \q1 \v 23 Ma wɛtɛ̀ yã́ beeↄi ↄ̃nↄ'ↄ̃nↄ píi, \q1 ma mɛ̀ má ↄ̃nↄkũ, ↄ̃ à zã̀kũmanↄ. \q1 \v 24 Ɔ̃nↄ kúkĩi zã̀, \q1 a asii zↄ̃ↄ maamaaɛ, \q1 démɛ a fↄ̃ bↄwài? \q1 \v 25 Ma ↄ̃nↄ ń yã́pii mio tàasikà, \q1 má yↄ̀ɛ kɛ́ mà e dↄ̃, \q1 mí yãvãikɛa dↄ̃ sↄũkɛ ũ, \q1 mí sↄũkɛ dↄ̃ mìsaikɛ ũ. \q1 \v 26 Má è nↄɛ pↄ́ dɛ bai ũ, \q1 aà sↄ̃á mↄmusunaɛ, \q1 mɛ́ aà ↄↄá mↄdaonaɛ, \q1 aà yã́ ì ma pↄ ya dɛ gaa. \q1 Gbɛ̃́ pↄ́ a yã́ kà Luagu ì pili nↄɛpiwa, \q1 ãma nↄɛpi ì duunkɛna kũɛ. \q1 \v 27 Mámɛmaa Làasoode ma mɛ̀: \q1 Yã́ pↄ́ ma bↄwà gwa. \q1 Kɛ́ málɛ yã́ gwa zɛ́zɛ mà e a midↄ̃, \q1 \v 28 gↄↄ pↄ́ málɛ wɛɛlɛ málɛ eo, \q1 ma gↄ̃ɛ bɛɛɛde è mɛ̀ndo gbɛ̃ↄn ↄ̀aa sↄoↄ guu, \q1 ãma baa mɛ̀ndo mi nↄɛ bɛɛɛde e ń guuo. \q1 \v 29 Yã́ pↄ́ ma bↄwàn kɛ: \q1 Lua gbɛ̃nazĩnaↄ kɛ̀ nↄ̀sɛpuadeↄ ũɛ, \q1 ↄ̃ aa pɛ̀lɛpɛlɛ kↄ̃ni zɛ́u. \c 8 \q1 \v 1 Démɛ dɛ lán ↄ̃nↄnawai? \q1 Démɛ yã́ↄ bↄↄlɛ dↄ̃i? \q1 Ɔ̃nↄ ì gbɛ̃nazĩna oa weeɛ̀, \q1 ì oa pãsĩ lilɛ. \q1 \v 2 Misiilɛ kía yã́ɛ, \q1 asa n lɛkɛ̀wà ń Lua tↄ́oɛ. \q1 \v 3 Ńsu wã ǹ go aà aɛo, \q1 ńsu ǹyↄ̃ yã́ pↄ́ lɛ́ kɛɛ̀ ĩ́i kṹkũao, \q1 asa a yã́ pↄ́ kàagu kɛ píiɛ. \q1 \v 4 Lá kía yã́ mɛ́ zɛvĩ, \q1 démɛ a fↄ̃ oɛ̀, bↄ́ ńlɛ kɛ weii? \q1 \v 5 Gbɛ̃́ pↄ́ misìilɛɛ̀ a ĩa eo, \q1 gbɛ̃́ pↄ́ ↄ̃nↄ a a gↄↄ ń a kɛkɛáo dↄ̃. \q1 \v 6 Yã́pii a gↄↄ ń a kɛkɛáo vĩɛ, \q1 baa tó taasi lɛ́ tↄ̃́ gbɛ̃́wa gbã́ugbãu. \q1 \v 7 Lá gbɛ̃e zia dↄ̃o, \q1 démɛ a fↄ̃ yã́ pↄ́ a mↄ oɛ̀i? \q1 \v 8 Gbɛ̃e a wɛ̃ni kũa gbãa vĩo, \q1 màa gbɛ̃e a fↄ̃ à a gagↄↄ sɛ sↄ̃òo. \q1 Wìli e bↄ̀ sosau zĩgↄↄo, \q1 màa vãi lí a kɛnaↄ gbaɛo. \m \v 9 Kɛ́ ma yã́ pↄ́ wàlɛ kɛ dṹniau wàaipà píi, má è gbɛ̃nazĩna ì gbãablemá à ĩakpańzi. \v 10 Ɔ̃ ma vãikɛna pↄ́ wàlɛ ń vĩↄ è. Gbɛ̃́ↄ bↄ̀ Lua kpɛ́u, aa mↄ̀ ń tↄnasì wɛ̃́lɛ pↄ́ aa ń yãkɛaↄ kɛ̀u guu. Beeá pãɛ lↄ. \v 11 Tó wi ĩada dàakɛnawa kpakpao, a yã́ ì to gbɛ̃nazĩna zɛò a sↄ̃u à vãikɛ sↄ̃ɛ. \v 12 Baa tó duunkɛna dàakɛ̀ gɛ̃n basↄo mɛ́ à gɛ̃̀gɛ̃, má dↄ̃ kɛ́ gbɛ̃́ pↄ́ Lua vĩa vĩ aalɛ misiilɛɛ̀ↄ dáama dɛaàla. \v 13 Vãikɛnaↄ aaↄ dáamavĩo, kɛ́ aa Lua vĩa vĩo yã́i, an gↄↄ a gbã̀akũ lán uenawao. \p \v 14 Yãpã pãle lɛ́ kɛ dṹniau. Yã́ ì gbɛ̃maa le lán vãikɛnan aà ũwa, yã́ ì vãikɛna le lán gbɛ̃maan aà ũwa. Ma mɛ̀ beeá pãɛ lↄ. \v 15 Mi pↄnakɛa sáaukpa, asa a maa ń gbɛ̃nazĩnao dṹniau aà pↄble, aà imi, aà pↄnakɛ, pↄnapi i dↄaaɛ̀ aà zĩkɛa guu lá Lua aà gbà aà wɛ̃ni lɛ́u dṹnia guuɛ. \p \v 16 Ma mɛkpà ↄ̃nↄkũawa, ↄ̃ ma bↄↄlɛ pↄ́ wàlɛ kɛ dṹniau, kɛ́ i lí na ń wɛ́uo fãanɛ ń gwãasĩnao wàaipà. \v 17 Má è Lua tò gbɛ̃e a fↄ̃ yã́ pↄ́ lɛ́ kɛ dṹniau dↄ̃o. Baa tó gbɛ̃́ kpálɛkɛ̀i maamaa, a a midↄ̃o. Baa tó ↄ̃nↄna mɛ̀ á dↄ̃, a fↄ̃ bↄwào. \c 9 \s1 Wɛ̃ni kulunkɛ \p \v 1 Ma beeↄ wàaipà píi, ↄ̃ ma zɛò kɛ́ gbɛ̃maaↄ ń ↄ̃nↄnaↄ ń ń yãkɛaↄ ku Lua ↄzĩɛ. Gbɛ̃e líↄ dↄ̃ tó wàↄ yeazi ge wàↄ zaagu gbɛzão. \v 2 Yã doũ mɛ́ lɛ́ gbɛ̃́pii dã́, gbɛ̃́ dↄ̀ↄdeↄ ń gbɛ̃́ dↄ̀ↄsaiↄ, gbɛ̃maaↄ ń gbɛ̃vãiↄ, gbɛ̃́ pↄ́ aa gbãlɛaↄ ń gbãlɛnsaiↄ, sa'onaↄ ń sa'onsaiↄ. Lá a dɛ ń gbɛ̃maao, màa a dɛ ń duunkɛnaↄ. Lá a dɛ ń gbɛ̃́ pↄ́ aaì mɛ wa sì ń Luaoↄ, màa a dɛ ń gbɛ̃́ pↄ́ aa a oa vĩa vĩↄ. \v 3 Yãvãi pↄ́ ì kɛ dṹniau píin kɛ: Yã doũ ì gbɛ̃́pii le. Vãi kↄ̃̀ gbɛ̃nazĩnaↄ sↄ̃u, mìsaiyã mɛ́ ì dↄaanɛ́, a gbɛa aaì ta gɛↄ guu. \v 4 Gↄↄ pↄ́ gbɛ̃́ bɛ̃́ɛ, ìↄ tãmaa vĩɛ. Baa se gbɛ̃ bɛ̃́ɛ sã̀ↄ nↄ̀ↄmusu gɛwa. \v 5 Gbɛ̃́ bɛ̃́ɛↄ dↄ̃ kɛ́ wa ga, gɛↄ sↄ̃ aa pↄe dↄ̃o. Aa àie vĩ lↄo, an yã́ a dↄ gbɛ̃egu lↄo. \v 6 An yea gbɛ̃́zi ń ń zaa gbɛ̃́guo ń ń dɛnlawɛɛlɛao gɛ̃̀zɛan we kↄ̀. An bàa aↄ kú ń yã́ pↄ́ lɛ́ kɛ dṹniauo bau lↄo. \v 7 Gɛ ǹ pↄble ń pↄnao, vɛ̃ɛmi ń yaalↄo, asa Lua n yãkɛapiↄ sáaukpà kↄ̀. \v 8 Ǹyↄ̃ ula pua daa gↄↄpii. Ńsu líↄ ku nísidↄↄa n miwa saio. \v 9 Dṹnia ble ń n na yenzideo n wɛ̃ni gii pↄ́ Lua kpàma dṹniau lɛ́u, asa n luakpaman we gↄↄ pↄ́ n isima gà ńlɛ kpá dṹniau. \v 10 Zĩ pↄ́ ń è n ↄkpàwà, mɛkpawà n gbãa lɛ́u, asa zĩ ge làasoo ge dↄ̃a ge ↄ̃nↄ ku bɛdau, gu pↄ́ ńlɛ táuo. \p \v 11 Má è dṹnia guu lↄ kɛ́ \q1 bakpaaĩbleaá kàsakasa yã́ɛ adoo, \q1 zĩbleaá nɛgↄ̃nkɛyãɛ adoo, \q1 pↄbleaá ↄ̃nↄyãɛ adoo, \q1 àizɛɛ'eaá wɛzɛ̃yãɛ adoo, \q1 na ń gbɛ̃́ↄá ladↄ̃yãɛ adoo, \q1 asa gↄↄ vãi ń kìsiao ì gbɛ̃́pii leɛ, \q1 \v 12 mɛ́ gbɛ̃e gↄↄ pↄ́ vãi a a le dↄ̃o. \q1 Lán kpↄ pↄ́ sì táalu guuwa, \q1 lán bã pↄ́ fíi aà kũ̀wa, \q1 màa gu ì dↄ gbɛ̃́ɛ vãivãi, \q1 ì aà kũ kã́ndo. \s1 Ɔ̃nↄ dɛ gbãaa \p \v 13 Ma ↄ̃nↄe taa è dṹniau, a yã́ ma kũ gbãa. \v 14 Wɛ̃́lɛ kú yãa a gbɛ̃́ↄ dasio, ↄ̃ kía gbãadee mↄ̀ lɛ́lɛiwa, à koezↄ̃̀i. \v 15 Gↄ̃ɛ taaside ↄ̃nↄnae ku wɛ̃́lɛpi guu, a fↄ̃ wɛ̃́lɛ bↄ ń a ↄ̃nↄo, ãma gbɛ̃e i aà yãdao. \v 16 Ɔ̃ ma mɛ̀ ↄ̃nↄ dɛ gbãaa, ãma wì saka taaside ↄ̃nↄuɛ, wìli aà yãdao. \q1 \v 17 Ɔ̃nↄna yã́ pↄ́ wà swãdↄ̀i niɛniɛ \q1 maa dɛ sↄũↄ dↄaana zↄakaala. \q1 \v 18 Ɔ̃nↄ ì mↄ́ ń maao dɛ gↄ̃kɛbↄↄla, \q1 ãma duunkɛna mɛ̀ndo ì yãmaa zↄ̃ↄ ↄ̃̀ↄkpaɛ. \c 10 \s1 Sↄũkɛ kai \q1 \v 1 Ũsĩn gɛↄ ì to tulalekɛna nísi gĩ ĩ́ikũ, \q1 sↄũkɛ yↄↄna ì gbɛ̃́ pↄ́ ↄ̃nↄ ń bɛɛɛo vĩ tↄ́ ↄ̃̀ↄkpa. \q1 \v 2 Ɔ̃nↄna làasoo ì ta ↄplaai, \q1 sↄũ pↄ́ ì ta ↄzɛɛi. \q1 \v 3 Baa tó sↄũ bɛ zɛ́u, \q1 aà ↄ̃nↄ ìↄ kɛ̃́sãwàɛ, \q1 ì to gbɛ̃́pii a mìsaikɛ dↄ̃. \q1 \v 4 Tó gbãade pↄ pànzi, \q1 ńsu go n tíao. \q1 Kua n laaiwa ì láka tàae zↄ̃ↄa. \q1 \v 5 Ma yãvãie è dṹniau, \q1 a dɛ gbãade zãa yã́wa ũɛ. \q1 \v 6 Wì sↄũↄ kpa kpala gbiau dasi, \q1 mɛ́ ↄdeↄ ìↄ ku kpala yãfũnau. \q1 \v 7 Ma zↄↄ è di sↄ̃́ kpɛ, \q1 mɛ́ wɛ̃́ɛↄ bɛ kɛ̀sɛ lán zↄↄwa. \q1 \v 8 Gbɛ̃́ pↄ́ lɛ́ ɛyↄ̃ a zu a guu,\f + \fr 10.8 \fr*\ft Soũ 7.16, Yaa 26.27\ft*\f* \q1 gbɛ̃́ pↄ́ lɛ́ gĩ gboo, mlɛ̃ a aà só. \q1 \v 9 Gbɛ̃́ pↄ́ lɛ́ gbɛwi, gbɛ a aà kɛ'ĩa, \q1 gbɛ̃́ pↄ́ lɛ́ lipaa, lí a aà kaikɛ. \q1 \v 10 Tó mↄo lɛnao, mɛ́ wi a lɛkɛo, \q1 sema ǹ gã̀sĩwa bↄbↄwà ń gbãao, \q1 ãma ↄ̃nↄ ì to wà zɛ'eɛ. \q1 \v 11 Tó mlɛ̃ bↄn'ãa kɛ̀ a kↄ̃̀ↄ'onaɛ à aà sò, \q1 a ài vĩ a guu lↄo. \q1 \v 12 Ɔ̃nↄna lɛgbɛ'i na, \q1 ãma sↄũ lɛ́ ì aà kaalɛɛ. \q1 \v 13 Ì na yã'owa sↄũsↄũ, \q1 ì a midɛ ń mìsaiyãvãio, \q1 \v 14 asa sↄũ ì da yãaɛ. \q1 Lá gbɛ̃e yã́ pↄ́ a mↄ dↄ̃o, \q1 démɛ a fↄ̃ yã́ pↄ́ a kɛ aà kpɛ oɛ̀i? \q1 \v 15 Sↄũ zĩ ì aà kpasa, \q1 ↄ̃ ìliↄ wɛ̃́lɛ zɛ́ dↄ̃o. \q1 \v 16 Waiyoo bùsu pↄ́ a kía dɛ ɛ̀waasona ũ, \q1 mɛ́ aà ìwaↄ ìↄ blɛ gbɛ̃ kↄↄ. \q1 \v 17 Násaa bùsu pↄ́ a kíaá kíabuiɛ, \q1 mɛ́ aà ìwaↄ ì pↄble a gↄↄwa \q1 gbãakãfĩa yã́i, i kɛ idɛkɛa yã́i no. \q1 \v 18 Tó gbɛ̃́ màa vĩ, \q1 aà kpɛ́ zaↄ ìↄ wozuzuaɛ, \q1 tó à ↄkpà a sì, aà kpɛ́ ì ibↄ. \q1 \v 19 Wì blɛ zↄ̃ↄ kɛ pↄnakɛa yã́iɛ, \q1 vɛ̃ɛmia ì mↄ́ ń yaalↄo, \q1 ãma ↄ̃a mɛ́ ì mↄ́ ń a píio. \q1 \v 20 Ńsu kía sↄ̃́sↄ̃o, baa n nↄ̀sɛu, \q1 ńsu ↄde kao, baa n kpɛa, \q1 asa bã a yã́pi sɛ́lɛ gɛ́ siuinɛ́ɛ. \c 11 \q1 \v 1 Ɔzↄ̃ gbɛ̃́ↄnɛ blɛi, \q1 gↄↄewa ńyↄ̃ e lↄ. \q1 \v 2 Biilɛ gbɛ̃ↄn soplaↄnɛ ge swaaↄ̃, \q1 asa ń músi pↄ́ a bùsu le dↄ̃o. \q1 \v 3 Tó luabɛsiana pà ń ío, ì ma tↄↄlɛ lou ũɛ, \q1 tó lí lɛ̀lɛ gukpɛ ge bɛ'aɛn nò, \q1 gu pↄ́ à lɛ̀lɛu, we ìↄ wúlɛu. \q1 \v 4 Gbɛ̃́ pↄ́ a wɛ́ dↄ ĩ́anai lí pↄ́tↄ̃o, \q1 gbɛ̃́ pↄ́ lɛ́ luabɛsia gwa lí pↄkɛkɛo. \q1 \v 5 Lá ń wɛ̃nibↄkĩi ge nɛ́ daalɛa nɛasakpɛu dↄ̃o, \q1 ńyↄ̃ fↄ̃ ǹ Lua Pↄ́piikɛna yãkɛa dↄ̃o. \q1 \v 6 Pↄ́tↄ̃ kↄↄ, ńsu ↄkpa n kùɛ oosio, \q1 asa ń dↄ̃ a kpele mɛ́ a kɛ báaa vĩo. \q1 Kɛ́ bee yã̀, ge kee yã̀, \q1 ge aaↄ maa ḿpii yã̀, ń dↄ̃o. \q1 \v 7 Gupua na, \q1 mɛ́ wɛsia ĩatɛ̃lɛ ì káńgu. \q1 \v 8 Lá gbɛ̃́ wɛ̃ni lɛ́ gɛ́ lɛ́u, \q1 aà pↄnakɛu píi. \q1 Ń beeo aà làasookɛ gusia gↄↄↄwa, \q1 asa aaↄ dasiɛ. \q1 Yã́ pↄ́ lɛ́ mↄ́ píi pãɛ. \s1 Lɛdaa ɛ̀waasoↄwa \q1 \v 9 Ɛ̀waaso, pↄnakɛ n ɛ̀waasogↄↄ, \q1 to n pↄ kɛ n ɛ̀waasogↄↄwa na. \q1 Yã́ pↄ́ n pↄ gbà kɛ, \q1 tɛ yã́ pↄ́ kàngui, \q1 ãma apii guu ǹyↄ̃ dↄ̃ \q1 kɛ́ Lua a yã́kpalɛkɛnnↄ. \q1 \v 10 Ńsu to n pↄ yao, \q1 ǹ n gu'ĩaↄ bↄnla, \q1 asa ɛ̀waasokɛ ń mikã siao ì gɛ̃zɛaɛ. \c 12 \q1 \v 1 To n Kɛna yã́ dↄngu n ɛ̀waasogↄↄ \q1 e gu àↄ gɛ́ dↄinɛ vãi, \q1 e wɛ̃ pↄ́ ńyↄ̃ mɛ n pↄ nawào aↄ gɛ́ kái. \q1 \v 2 To aà yã́ dↄngu \q1 e ĩatɛ̃ ń gupuao àↄ lao, \q1 e mↄvua ń saanaↄ aaↄ siakũ, \q1 e loumaa gbɛa gu weesai àↄ gɛ́ mↄ́i. \q1 \v 3 Gↄↄ bee n ↄↄ lualua, \q1 n gbáↄ koo, \q1 n pↄ́sobↄↄ kã́mabo kɛ́ aa dasi lↄo, \q1 n gugwabↄↄ gu'e ń tↄ́ↄnau dã̀adãa. \q1 \v 4 N lɛ́ aↄ kpaaũa gãaɛ, \q1 wísilↄgbɛ kↄ̃fĩ a busɛkũnɛ. \q1 Bãↄ wii a n vu iu, \q1 mɛ́ nɛnↄɛnaↄ lɛ a kɛnɛ busɛ. \q1 \v 5 Ńyↄ̃ vĩakɛ gulɛsĩɛ ń bɛa zɛ́ guuo, \q1 n mikã a pu lán gyavuwa. \q1 Ńyↄ̃ nzĩa gálɛ lán kwa táa'oawa, \q1 pↄe a n mɛ fɛlɛ lↄo, \q1 asa gbɛ̃nazĩna ì gɛ́ a gɛ́kĩiɛ, \q1 ↄ̃ ↄↄlↄnaↄ ìↄ bɛ gãaɛ. \q1 \v 6 To n Kɛna yã́ dↄngu \q1 e n ã́nusu ba àↄ gɛ́ kɛ̃́i, \q1 e n vua ta àↄ gɛ́ kpàolokũi, \q1 e n nibↄna lo àↄ gɛ́ wíwii, \q1 e n lↄ̀ↄ wuluu àↄ gɛ́ ɛ́i, \q1 \v 7 e n bùsuti à ɛa àↄ gɛ́ gɛ̃i tɛ̃́ɛnau, \q1 gu pↄ́ à bↄ̀u, \q1 e n nisĩna àↄ gɛ́ tái \q1 Lua pↄ́ kpàma kĩ́i. \q1 \v 8 Mapi ma Làasoode ma mɛ̀: \q1 Yãpã búubuu, yã́pii pãɛ. \s1 Yã́pi midɛa \p \v 9 Bee gbɛa lá Làasoodepi ↄ̃nↄ, à dↄ̃a dàdanɛ́. À làasookɛ̀ à kpálɛkɛ̀ yã́ↄi, ↄ̃ à yáasiↄ kɛ̀kɛ dasi. \v 10 À kpálɛkɛ̀ yãmaai, ↄ̃ à yã́piↄ kɛ̃̀ a zɛ́wa, mɛ́ sĩanaɛ. \q1 \v 11 Ɔ̃nↄnaↄ yã́ↄ dɛ lán gése pↄ́ wì lɛ́ sↄ̃́uwaɛ, \q1 an yã'onɛↄ dɛ lán kusa pↄ́ wa pà gíũgiũↄwaɛ. \q1 Sãdãn mɛ̀ndona mɛ́ dànɛ́. \m \v 12 Ma nɛ́, laaika, ńsu yãe kã́fĩuo. Wì taalaↄ bↄ dasidasi a lɛ́ vĩo, mɛ́ kyokɛa zↄ̃ↄ ì mɛ kpasaɛ. \v 13 Wà apii mà, a midɛan kɛ: \q1 Vĩakɛ Luaɛ, \q1 níↄ aà yãdilɛaↄ kũa, \q1 asa gbɛ̃́pii yã́n we. \q1 \v 14 Lua a yã́kpalɛkɛwanↄ wá yã́ píiwa, \q1 baa asiiyã, a maa ge a vãin nò.