\id 1TI 1 Timothy in Boko, Ross Jones 2/08 \ide UTF-8 \h 1 Timↄtee \toc1 Timↄtee lá sɛ̃́ia \toc2 1 Timↄtee \toc3 1Tim \mt1 TIMƆTEE LÁ SƐ̃IA \imt1 Yã́ pↄ́ kú láɛ bee guuↄ \ip Timↄtee daá Yudaɛ, aà maeá Gɛlɛkiɛ. Aa kↄ̃'è ń Pↄluo Lisita pↄ́ kú bùsu pↄ́ wì mɛ tia Tuukii guu, Pↄlupi wɛ̃́lɛgɛa plaade guu (Zĩn 16.1-3). Timↄtee gↄ̃̀ Pↄlu ìwa pↄ́ ìↄ kãiaànↄ ũɛ. A tɛaàzi aà wɛ̃́lɛ dasiↄ gɛa guu, ↄ̃ Pↄlu ì aà zĩ gãli pↄ́ an yã́ↄ lɛ́ gɛ́ súsuoↄ guu. Ayãmɛto aà tↄ́ kú zĩnaↄ lá guu (17.14-15, 18.5, 19.22) ń lá pↄ́ Pↄlu kɛ̃̀ↄ guu (1Kln 4.17, 16.10-11, Flp 2.19-24, 1Tɛs 3.2-6) ń lá pãleↄ. Lá mɛ̀n pla pↄ́ a kɛ̃̀ Timↄteeɛ ń pↄ́ a kɛ̃̀ Tituɛo wì mɛ pàsitɛɛ láↄ, yã́zɛ pↄ́ a kàlɛkalɛ dↄaanaↄ ń pàsitɛɛↄnɛo yã́i. \ip Timↄtee lá sɛ̃́ia lɛ́ yã́ dↄ̀ↄ àaↄ̃ ↄlↄwɛ̃ɛ: \imq Sɛ̃́ia gĩa à lɛzà Yesudeↄwa zɛ́ kaaliↄ yã́i ń làasoo kpaanlaↄ ń Yudaↄ yã́ pↄ́ yãalɛa ń luadↄ̃sai yã́ pↄ́ gbɛ̃eↄ lɛ́ dadanɛ́o. Zɛ́ kaalipiↄ mɛ̀ dṹniaɛ bee pↄ́ↄ maao, wìli fↄ̃ Lua lèo, sema wa asiiyã dↄ̃ bàasio. Aa gbãakpà blɛeↄ tɛ̃boao ń gia nↄsɛi yã́o. \imq Bee gbɛa lápi lousisiyã bↄↄlɛkɛ̀wɛ̃ɛ, kↄ̃kãaa yã́ↄ ń yã́ pↄ́ a maa Yesude dↄaanaↄ aaↄ kũaↄ. \imq A láakĩi lápi lɛdà Timↄteewa lá à kũ̀ aà a zĩ pↄ́ Lua dàɛ kɛ, lá à kũ̀ à laaidↄ luanaaikɛnaↄwa, iↄ dɛ Lua zĩkɛn maa ũ (4.6). \ip Wa fↄ̃ lápi kpaalɛ lɛɛ pla: Yãdanɛ pↄ́ dɛ Yesudeↄ ń ń dↄaanaↄ pↄ́ ũ (1-3) ń Timↄtee zĩa yã́ↄ (4-6). \c 1 \s1 Yãdanɛdeↄ gbaa laai \p \v 1 Mámɛmaa Pↄlu, Kilisi Yesu zĩna, lá Lua wá Suabana ń Kilisi Yesu pↄ́ wá wɛ́ dↄaàzipio dìlɛmɛɛwa, \v 2 ma láɛ bee kɛ̃̀nɛ Timↄtee,\f + \fr 1.2 \fr*\ft Zĩn 16.1\ft*\f* ma nɛ'ia Yesu zɛ́ guu. Mae Lua ń wá Dii Kilisi Yesuo gbɛ̃kɛkɛnɛ ń sùuuo, aai n gba aafia. \p \v 3 Lá ma naɛma gↄↄ pↄ́ málɛ gɛ́ Masedoni bùsuu, gↄ̃ Ɛfɛsɛ, ní onɛ́ aasu yã́ pↄ́ i kpaaĩ ń Lua yã́oo danɛ́ lↄo. \v 4 Aasu laaidↄ fĩ ń deziↄ tↄ́ kↄ̃nwɛa pↄ́ lɛ́ vĩoowa lↄo, bee ì mↄ́ ń lɛkpaaoɛ. Ìli mↄ́ ń yã́ pↄ́ Lua lɛ́ yáwanↄoo, aà náaikɛa mɛ́ ì mↄò. \v 5 Ma yã́pi dìlɛ kɛ́ aaↄ yekↄ̃i yã́iɛ, yeakↄ̃i pↄ́ ì bↄ nↄ̀sɛpua ń làasoodaadoũo ń luanaaikɛa mↄafilisaio guu. \v 6 Gbɛ̃eↄ pã̀alɛ yã́piↄnɛ aa pɛ̀lɛ yã́ àisai bↄlɛau. \v 7 Aa ye wàↄ dɛ Mↄizi ikoyãdanɛdeↄ ũ, ãma aa yã́ pↄ́ wàlɛ o dↄ̃o ge yã́ pↄ́ wà zɛ̀wàↄ. \p \v 8 Wá dↄ̃ ikoyãpi maa, tó gbɛ̃́ lɛ́ zĩkɛwà a zɛ́u, \v 9 asa wá dↄ̃ kɛ́ Lua i ikoyã dilɛ gbɛ̃maa yã́io, sema yãdansaiↄ ń swã́gbãadeↄ ń lousisinsaiↄ ń duunkɛnaↄ ń luayãdansaiↄ ń dṹnia gbɛ̃́ↄ ń de ń dao dɛnaↄ ń gbɛ̃dɛnaↄ \v 10 ń gbãsĩkɛnaↄ ń gↄ̃ɛ pↄ́ aaì gbãsĩkɛ ń ń gↄ̃ɛ deeoↄ ń gbɛ̃nazĩnyianaↄ ń ɛɛdeↄ ń yãdↄmadeↄ ń gbɛ̃́ pↄ́ aaì bↄ yã́zɛde kpɛↄ píi. \v 11 Yã́zɛdepi mɛ́ baona gawide pↄ́ Lua Báaade gↄ̃̀mɛɛ zĩ́ ũ. \s1 Lá Lua gbɛ̃kɛkɛ̀ Pↄluɛ \p \v 12 Ma Kilisi Yesu wá Dii pↄ́ ma gba gbãa sáaukɛ̀, asa à ma náaikɛ̀ à zĩdàmɛɛ. \v 13 Ma aà tↄbɛ̃ɛsì yãa, ma ĩadà aà gbɛ̃́ↄwa,\f + \fr 1.13 \fr*\ft Zĩn 8.3, 9.4-5\ft*\f* ma gbãablèmá. Ń beeo à wɛ̃nadↄ̃̀mɛɛ, asa má kɛ̀ wɛ́siakɛ ń aà náaikɛsaio guuɛ. \v 14 Ɔ̃ wá Dii Kilisi Yesu gbɛ̃kɛkɛ̀mɛɛ zↄ̃ↄ, a tò ma a náaikɛ̀, míↄ ye gbɛ̃́i naawa guu. \v 15 Yã́ɛ bee sĩana vĩ wà sí. Kilisi Yesu mↄ̀ dṹnia guu duunkɛnaↄ suabaa yã́iɛ. Mapi, ma pↄ́ mɛ́ dɛ dãↄla, \v 16 ↄ̃ Lua ma wɛ̃nagwà, kɛ́ mɛna zↄ̃ↄ pↄ́ Kilisi Yesu kɛ̀ ń ma gbɛ̃́ pↄ́ ma duuna dɛńlao bↄ gupuau seela ũ gbɛ̃́ pↄ́ aa aà náaikɛ aa wɛ̃ni láasai eↄnɛ. \v 17 Lua mɛ̀ndona, gↄↄpii Kía pↄ́ lí gao mɛ́ wìli e ń wɛ́oo mɛ́ aↄ bɛɛɛ vĩ ń gawio gↄↄpii, ãmi. \p \v 18 Ma nɛ́ Timↄtee, lá wà dↄ̀aa ãnabikɛkɛ̀ n yã́ musu, málɛ yã́pi danɛ kɛ́ ǹyↄ̃ kũa, ní zĩ̀ maa kaò \v 19 luanaaikɛa guu ń làasoodaadoũo. Làasoodaadoũ lí kɛ gbɛ̃eↄnɛ yãe ũo, ↄ̃ an luanaaikɛa ì ↄ̃̀ↄkpa. \v 20 Imɛnɛ ń Alɛsãndao kú ń guu. Ma ń kpá Setãuwa\f + \fr 1.20 \fr*\ft 1Kln 5.5\ft*\f* kɛ́ aaↄ dↄ̃ wìli dↄ́ɛ ń Luaoo. \c 2 \s1 Lousisia \p \v 1 Too, gĩa sɛ̃́ia málɛ lɛdama à wabikɛ gbɛ̃́piiɛ, à zɛ́ gbɛanɛ́, à kulɛkɛnɛ́ Luaɛ ń sáaukpaao. \v 2 À wabikɛ kíaↄnɛ ń gbãadeↄ píi, kɛ́ wà e wàↄ ku aafia yãkelesai luayãmanaↄ ũ, wá kua iↄ gbia. \v 3 Bee mɛ́ maa, ì ka Lua wá Suabanagu. \v 4 A ye gbɛ̃́pii suaba, aai sĩana dↄ̃. \v 5 Asa Lua mɛ̀ndoɛ, mɛ́ kↄ́ↄ kú mɛ̀ndo Lua ń gbɛ̃nazĩnaↄ zãnguo, ↄ̃n gbɛ̃nazĩna Kilisi Yesu ũ.\f + \fr 2.5 \fr*\ft Zĩn 4.12\ft*\f* \v 6 À azĩa kpà gbɛ̃́pii fĩabobↄ ũ a gↄↄwa, Lua pↄeãpi seela ũ. \v 7 Ayãmɛto Lua ma dilɛ a kpàwakɛna ũ, a zĩna ũ, mà a zɛ́ sĩande da buipãleↄnɛ.\f + \fr 2.7 \fr*\ft 2Tim 1.11\ft*\f* Sĩana málɛ o, i kɛ ɛɛ no. \p \v 8 Má ye gↄ̃ɛↄ lousisi gu ń guo píi, aa ↄsɛ musu\f + \fr 2.8 \fr*\ft Bↄa 9.29\ft*\f* gbãsĩsai, pↄkũma ń lɛkpaao sai. \v 9 Má ye lↄ nↄɛↄ ńzĩa kɛkɛ a zɛ́wa yↄ̃̀ↄsai zĩamↄnɛ sai. I kɛ ń mì yↄ̃̀ↄde tãao ge vua ń òso nↄamblebↄↄ ge zwã̀a ↄdeↄ no.\f + \fr 2.9 \fr*\ft 1Piɛ 3.3\ft*\f* \v 10 Aa ńzĩa kɛkɛ ń maakɛao, lá a maa nↄɛ lousisinaↄ kɛwa. \v 11 Nↄɛↄ yãdada kílikili, aa misiilɛ yã́pii musu. \v 12 Mili we nↄɛↄ yãdàda gↄ̃ɛↄnɛ ge aaↄ iko vĩmáo, sema aaↄ ku kílikili. \v 13 Asa Adamu ↄ̃ Lua kɛ̀ sɛ̃́ia, a gbɛa Ɛva.\f + \fr 2.13 \fr*\ft Daa 2.7, 21-22\ft*\f* \v 14 I kɛ Adamu wa sã̀são, nↄɛ wa sã̀sã, à sì duunau.\f + \fr 2.14 \fr*\ft Daa 3.1-6\ft*\f* \v 15 Tó nↄɛ wɛtã̀ ń luanaaikɛao ń yea gbɛ̃́ↄzio ń kuaadoakɛo zĩamↄnɛ sai, ali nɛ'i aafia. \c 3 \s1 Gbɛ̃zↄ̃ↄↄ ń dↄnlɛdeↄ \p \v 1 Yã́ɛ bee sĩana vĩ: Tó gbɛ̃́ ye kɛ gbɛ̃zↄ̃ↄ ũ, àlɛ zĩ maa nidɛ. \v 2 Gbɛ̃zↄ̃ↄ líↄ ku tàaesai nↄmɛndode ũ, laaide ũ, ìↄ azĩa kũa dↄ̃ gbɛ̃́ dↄ̀ↄde ũ, nibↄfↄ̃na ũ, gbɛ̃́ pↄ́ a fↄ̃ yãdanɛ́ ũ. \v 3 Asu àↄ dɛ igbɛ̃na ge gbɛ̃́ pãsĩ ũo. Aàↄ dɛ nↄ̀sɛdoũde yãkelesaide ũ. Ɔ̃a su dↄaaɛ̀o. \v 4 Aàↄ a ua kũa dↄ̃, aà nɛ́ↄ lí misiilɛɛ̀ aaliↄ aà ↄtondↄkĩi gwa.\f + \fr 3.4 \fr*\ft Tit 1.6-8\ft*\f* \v 5 Asa tó gbɛ̃́ a ua kũa dↄ̃o, kpelewa a fↄ̃ ↄlia Lua gãlideↄzii? \v 6 Asu àↄ dɛ gbɛ̃́ dafuna ũo, kɛ́ asu ĩ́anadã, i azĩa dayãu lán Ibiisiwao yã́i. \v 7 Aà tↄ́ àↄ na Yesusaideↄ kĩ́i lↄ, kɛ́ wasu aà tↄ́'ĩisi, i zu Ibiisi bauo yã́i. \p \v 8 Màa lↄ dↄnlɛdeↄ aaↄ dɛ gbɛ̃́ gbiaↄ ũ. Aasu wàↄ dɛ lɛplaadeↄ ũo. Wɛ̃ yã́ su dↄaanɛ́o. Aasu wàↄ dɛ ↄwɛɛlɛmbɛ̃ɛↄ ũo. \v 9 Aaↄ Yesu yã́ kũa ń làasoodaadoũo. \v 10 Wà ń yã́ gwa gĩa, tó wi yãe emáo, wi gbasa ń dilɛ dↄnlɛdeↄ ũ. \v 11 Màaɛ ń nↄɛↄ. Aaↄ dɛ nↄɛ gbiaↄ ũ, laaideↄ ũ, aaìↄ náai vĩ yã́pii guu. Aasu wàↄ dɛ gudɛnaↄ ũo. \v 12 Dↄnlɛde àↄ dɛ nↄmɛndode ũɛ, aàↄ a ua ń a nɛ́ↄ kũa dↄ̃. \v 13 Gbɛ̃́ pↄ́ zĩkɛ̀ a zɛ́wa, ì zɛkĩi maa e, aà sↄ̃ iↄ dilɛa a Kilisi Yesu náaikɛa guu maamaa. \p \v 14 Baa kɛ́ málɛ yã́piↄ onɛ, má dìlɛ má mↄ́ n gwai tia. \v 15 Tó ma mↄa su lɛ́ gɛ̃gɛ̃ɛ, má ye ǹyↄ̃ dↄ̃ lá a maa wàↄ ku Lua uadeↄ ũɛ. Wámɛ wá Lua bɛ̃́ɛ gãlideↄ ũ, sĩana zĩ́mpɛlɛ ń a gbãa'ekĩio ũ. \v 16 Lua asiiyã pↄ́ bↄ̀ gupuau zↄ̃ↄ sĩanaɛ: \q1 À mↄ̀ gbɛ̃nazĩna ũ, \q1 Lua Nisĩna aà sĩandekɛ ↄ̀lↄnɛ́, \q1 malaikaↄ aà è. \q1 Wà aà yã́ waasokɛ̀ buiↄ guu, \q1 wà aà náaikɛ̀ dṹnia guu, \q1 Lua aà sɛ̀ tàò a kĩ́i gawi guu. \c 4 \s1 Tɛ̃ yã́ \p \v 1 Lua Nisĩna ò wásawasa, gↄↄgbɛzãzĩ gbɛ̃eↄ pãkpa Yesu zɛ́i, aai tɛ sã́sãyã pↄ́ tã́a ì ɛɛdeↄ da a oauzi. \v 2 Ɛɛde mↄafilide pↄ́ vãi lí kã̀adańlaoↄ mɛ́ aa ń sãsã. \v 3 Aaì gí gbɛ̃́ↄnɛ aa nↄsɛ aa zãkɛ, mɛ́ aaì blɛ tɛ̃́nɛ́, blɛ pↄ́ Lua kɛ̀ a náaikɛna pↄ́ aa sĩana dↄ̃ↄnɛ aa ble ń a sáaukpaao. \v 4 Pↄ́ pↄ́ Lua kɛ̀ píi maaɛ.\f + \fr 4.4 \fr*\ft Daa 1.31\ft*\f* Wásu a kee tɛ̃boo,\f + \fr 4.4 \fr*\ft Maa 7.19\ft*\f* wà ble ń aà sáaukpaao, \v 5 asa Lua yã́ ń wá wabikɛao gbãbↄ̀ɛ̀. \s1 Kilisi Yesu zĩkɛn maa \p \v 6 Tó n yã́piↄ dà n gbɛ̃́ↄnɛ, ńyↄ̃ↄ dɛ Kilisi Yesu zĩkɛn maa ũ, asa ńlɛ nzĩa gwa ń Yesu yã́o, ń tɛ́ yãmaa pↄ́ wa dànɛi. \v 7 Mikɛ̃ fɛlɛkaa fĩ pↄ́ lí kpaaĩ ń Lua yã́oowa. Ǹ nzĩa toto, kɛ́ ǹyↄ̃ dɛ luayãmana ũ. \v 8 Mɛtotoa ài vĩ yↄↄ, ãma dɛa luayãmana ũ ài vĩ yã́pii guuɛ, asa bee ì mↄ́ ń wɛ̃nio gbã ń ziao. \v 9 Yã́pi sĩana vĩ, à kà wà si ↄplapla, \v 10 wí zĩkɛ wà dɛ̃ɛka a musu. Wá wɛ́ dↄ Lua bɛ̃́ɛzi. Ɔ̃mɛ gbɛ̃́pii Suabana ũ, azaiasa aà náaikɛnaↄ. \p \v 11 Yã́piↄ dilɛnɛ́, ní dadanɛ́. \v 12 Ńsu to wà saka n ɛ̀waasokɛguo. To n kua zɛ'ↄlↄ Yesudeↄnɛ yã'oa ń yãkɛao ń yeakↄ̃io ń luanaaikɛao ń kua gbãsĩsaio guu. \v 13 E màↄ mↄ́, wɛtã ń Lua yã́ kyokɛao, ní danɛ́, ní lɛdaomá. \v 14 Gba pↄ́ Lua dànɛ gↄↄ pↄ́ wà ãnabikɛkɛ̀ n yã́ musu, mɛ́ gbɛ̃zↄ̃ↄↄ ↄnàma, ńsu niazĩkpaio. \v 15 Laaidↄ yã́piↄwa, ní mɛkpawà, gbɛ̃́pii i n gɛa'aɛ e. \v 16 Ǹ nzĩa yã́ ń n yãdanɛo tàasika. Zɛ súsu ń yã́piↄ. Tó ń kɛ̀ màa, ńyↄ̃ nzĩa suaba ń gbɛ̃́ pↄ́ aalɛ swã́sɛ n yã́iↄ. \c 5 \s1 Gyaaↄ ń dↄaanaↄ \p \v 1 Ńsu maezↄ̃ↄ leleo.\f + \fr 5.1 \fr*\ft Lev 19.32\ft*\f* Lɛdawà n mae ũ, ní da ɛ̀waasoↄwa n vĩ̀i ń n dãunaↄ ũ. \v 2 Lɛda nↄɛzↄ̃ↄwa n da ũ, ní da nↄgbãa ge wɛ̃́ndiawa n dãe ũ làasooplasai. \p \v 3 Gyaa gbɛ̃andoↄ kpɛla. \v 4 Tó gyaa nɛ́ↄ ge tↄũnaↄ vĩ, aa ń daɛↄ gwaa dada gĩa, aai fĩabo ń maeↄ ń ń daↄnɛ, asa bee ì ka Luagu. \v 5 Gyaa gbɛ̃ando wɛ́ ìↄ dↄ Luazi, ì wɛtã lousisia ń wabikɛaowa gwãasĩna ń fãanɛo. \v 6 Gyaa pãpãkɛnaá gɛɛ, baa tó a bɛ̃́ɛ. \v 7 Yã́piↄ danɛ́, kɛ́ wasu ń tàae eo. \v 8 Tó gbɛ̃́ lɛ́ a daɛↄ gwao, atɛ̃sa aà uadeↄ, à bↄ̀ Lua yã́ kpɛɛ, Yesusaide dɛaàla. \v 9 Nↄɛ pↄ́ dɛ wà da gyaaↄ guun kɛ: Nↄɛ pↄ́ kà wɛ̃̀ bàaↄ̃ mɛ́ à zãkɛ̀ gɛ̃n do, \v 10 wìↄ aà dↄ̃ maakɛna ũ, nɛgwan maa ũ, nibↄfↄ̃na pↄ́ Lua gbɛ̃́ↄ gbá pìpi ũ, taasideↄ dↄnlɛde ũ, nↄɛ pↄ́ mɛkpà maakɛa píiwa ũ. \v 11 Ńsu gyaa nↄgbãaↄ dauo, asa tó an gↄ̃ nidɛa fɛ̀lɛ, an naa Kilisiwa a busaɛ, aaiↄ ye zãkɛ, \v 12 aai ńzĩa dayãu, kɛ́ aa lɛ́ pↄ́ aa gbɛ̃̀ɛ̀ yãa gbòo yã́i. \v 13 Bee gbɛa aaì pãkɛ dada, aaìↄ bɛbɛ wàↄ ualɛkɛ. I kɛ màaden ń ũ adoo, aaì gↄ̃ gbɛ̃pen gudɛnaↄ ũɛ, aaì yã́ pↄ́ dɛ wà oo o. \v 14 Ayãmɛto má ye gyaa nↄgbãaↄ zãkɛ, aai nɛ'i, aai laaidↄ bɛwa, kɛ́ aasu wá ibɛɛↄ gba zɛ́ aa wá tↄbɛ̃ɛsio yã́i. \v 15 An gbɛ̃eↄ bↄ̀ tɛ Setãuzi kↄ̀. \v 16 Tó Yesudee gyaaↄ vĩ a bɛ, aàli dↄńlɛ. Asu to aa gↄ̃ gãlideↄnɛ aso ũo, kɛ́ aa e dↄ gyaa gbɛ̃andoↄlɛ yã́i. \p \v 17 Gbɛ̃zↄ̃ↄ pↄ́ ì dↄaa a zɛ́wa kà wà fĩaboɛ̀ lɛɛ pla, atɛ̃sa gbɛ̃́ pↄ́ waasokɛa ń yãdaanɛ́o ãia vĩ. \v 18 Wà yã́ɛ bee kɛ̃̀ láu wà mɛ̀: Ásuli lɛsↄkpa zu pↄ́ lɛ́ pↄgbɛ̃ɛo.\f + \fr 5.18 \fr*\ft Iko 25.4, 1Kln 9.9\ft*\f* Wà mɛ̀ lↄ: Zĩkɛna kà à a asea e.\f + \fr 5.18 \fr*\ft Luk 10.7\ft*\f* \v 19 Ńsu gbɛ̃́ pↄ́ mↄ̀ ń gbɛ̃zↄ̃ↄ káalao yã́ sio, sema seeladeↄ kà gbɛ̃ↄn pla ge àaↄ̃ bàasio.\f + \fr 5.19 \fr*\ft Iko 19.15\ft*\f* \v 20 Gbɛ̃́ pↄ́ duunakɛ̀ↄ gba laai gbɛ̃́pii wáa, kɛ́ vĩa e gbɛ̃́ kĩniↄ kṹ. \v 21 Ma nanɛ Lua ń Kilisi Yesuozi ń malaika pↄ́ à ń sɛ́ↄ, ǹyↄ̃ yã́piↄ kũa gbɛ̃e tɛ̃bosai. Ńsu yãe kɛ gbɛ̃eɛ ublembɛkɛa yã́io. \v 22 Ńsu wã ↄna gbɛ̃́wa ǹ aà dazĩuo. Ńsu to n lɛ́ àↄ ku gbɛ̃e duunauo. Ǹyↄ̃ nzĩa kũa gbãsĩsai. \v 23 Ńsu í pã mi ado lↄo. Nìli vɛ̃ɛ ga yↄↄ n nↄ̀sɛ ń n gyãkɛa mↄ̀ↄmↄↄo yã́i. \p \v 24 Gbɛ̃eↄ duuna ì bↄ gupuau e wàↄ gɛ́ a yãkɛkɛińnↄ, gbɛ̃eↄ pↄ́ sↄ̃, ìli bↄ kpaao. \v 25 Màa lↄ maakɛa ì bↄ gupuau, baa a pↄ́ wi eo a e gↄ̃ ulɛao. \c 6 \p \v 1 Gbɛ̃́ pↄ́ dɛ zↄ ũↄ ń diiↄ dilɛ gbia, aai misiilɛnɛ́ yã́pii guu, kɛ́ wasu Lua tↄ́ ń yã́ pↄ́ wi danɛ́o bɛ̃̀ɛboo yã́i. \v 2 Gbɛ̃́ pↄ́ an diiↄ dɛ Yesude ũↄ su dↄ́ɛmá kɛ́ aa dɛ kↄ̃gbɛ̃ↄ ũ yã́io. Aa zↄblenɛ́ maamaa, asa gbɛ̃́ pↄ́ aalɛ ń zĩ baa bleↄ dɛ Yesudeↄ ũɛ, an gbɛ̃́ yenzideↄ ũ. Yã́piↄ danɛ́, ní lɛdaomá. \s1 Yea ↄ̃ai \p \v 3 Tó gbɛ̃e lɛ́ yãpãle danɛ́ mɛ́ i zɛ ń wá Dii Yesu Kilisi yã́ sĩandeo ń wá zɛ́ yãdanɛoo, \v 4 yↄ̃̀ↄdeɛ, a yãe dↄ̃o, lɛkpaa gii ń yãgwaa láasaio aà kũ̀ gyã ũ. Yã́ beeↄ ì to gbɛ̃́ↄ wɛdↄkↄ̃ɛ, aaì sòlekɛ, aaì kↄ̃ sↄ̃́sↄ̃, aaì làasoo vãi sɛ́ ń kↄ̃o, \v 5 aaìↄ kĩ́iwãi vĩ. Gbɛ̃́piↄ làasoo kolea, sĩana pìlimá, aaìↄ e lousisiaá ↄwɛɛlɛzɛɛ. \v 6 Lousisia ài zↄ̃ↄ sĩana, tó gbɛ̃́ zɛ̀ ń pↄ́ pↄ́ á vĩo. \v 7 Wi mↄ́ ń pↄeo dṹnia guu lao, mɛ́ wá e tá ń pↄeoo. \v 8 Tó wá pↄblea ń pↄkasaↄ vĩ, bee mↄ̀. \v 9 Gbɛ̃́ pↄ́ ye gↄ̃ ↄde ũↄ ì ńzĩa da yↄ̃a bau. Pↄ́ nidɛa mìsai kaide ì gɛ̃ńgu, i ń kpálɛ músi ń kaalɛo guu. \v 10 Yea ↄ̃ai mɛ́ yãvãi píi zĩ́na ũ. Gbɛ̃eↄ lɛ́ a kↄ̃dɛ e aa gɛ̀ zã̀ò Yesu zɛ́wa, aa wãwã zↄ̃ↄ kpà ńzĩai. \s1 Dɛ̃ɛ maa ká \p \v 11 Lá Lua gbɛ̃́n n ũ, bàalɛ yã́piↄnɛ, ní tó yãmaa líↄ dↄaanɛ ń yã́ pↄ́ zɛvĩ Luaɛo ń aà náaikɛao ń yea gbɛ̃́ↄzio ń mɛnao ń nↄ̀sɛniɛo. \v 12 Dɛ̃ɛ maa ká n Yesu náaikɛa guu, ní wɛ̃ni láasai e, asa ↄ̃ Lua n sisiwà gↄↄ pↄ́ n lɛ́ maa gbɛ̃̀ɛ̀ bíla wáa. \v 13 Ma nanɛ Lua pↄ́ ì wɛ̃ni kpa pↄ́piiwazi ń Kilisi Yesu pↄ́ yãmaa ò Pↄ̃nsi Pilatiɛo,\f + \fr 6.13 \fr*\ft Zãa 18.36-37\ft*\f* \v 14 ǹyↄ̃ yã́ pↄ́ wa dìlɛnɛ kũa sãasai tàaesai e wá Dii Yesu Kilisi mↄ́zĩ. \v 15 Gbãade mɛ̀ndona Báaade, kíaↄ Kía, diiↄ Dii mɛ́ a Kilisipi bↄ a gↄↄwa.\f + \fr 6.15 \fr*\ft Zia 19.16\ft*\f* \v 16 Ɔ̃mɛ lí gao ado, ìↄ ku gupua pↄ́ wìli fↄ̃ sↄ̃̀io guu.\f + \fr 6.16 \fr*\ft Soũ 104.2\ft*\f* Gbɛ̃e i wɛsiaàlɛo, wa fↄ̃ seo.\f + \fr 6.16 \fr*\ft Bↄa 33.20\ft*\f* Ɔ̃mɛ gawi ń gbãao vĩ gↄↄpii, ãmi. \p \v 17 O dṹnia tiaɛ bee ↄdeↄnɛ aasu ĩ́anadão. Aasu gbãa'e ↄda náaisaiwao, aa gbãa'e Lua pↄ́ ì pↄ́pii kpáwá zↄ̃ↄ wà pↄnakɛòwa. \v 18 Onɛ́ aa maakɛ, maakɛa i tↄ̃́má. Aaↄ dɛ gbadanaↄ ũ, aaiↄ gbɛ̃kɛ vĩ. \v 19 Beewa aa kũ̀sũa maa di ńzĩaɛ àizãna pↄ́ ũ,\f + \fr 6.19 \fr*\ft Mat 6.20\ft*\f* aai wɛ̃ni pↄ́ dɛ wɛ̃ni ũ sĩana e. \p \v 20 Timↄtee, kàeda yã́ pↄ́ Lua nànɛ n ↄzĩi. Ɛ̃ dṹnia yã́ giiↄnɛ ń yãwaaipaa pↄ́ wì mɛ dↄ̃aɛo. \v 21 Gbɛ̃eↄ zɛ̀ò, ↄ̃ aa pã̀alɛ Yesu zɛ́ɛ. \p Lua gbɛ̃kɛkɛɛ́.