\id 2CO 2011-04-02 SIL-BFB Buamu-Ouarkoye \h Korɛntesa ɲun níi \toc1 Ho ɲun níi vũahṹ na ó o Poole túara nɔn ho Korɛnte kèrètĩ́ɛwa kuure yi \toc2 Korɛntesa ɲun níi \toc3 2CO \mt2 Ho ɲun níi vũahṹ na ó o Poole túara nɔn ho \mt1 Korɛnte \mt2 kèrètĩ́ɛwa kuure yi \is1 Vũahṹ túaró ɲúhṹ \ip O Poole lé yìa wíokaa túara ho vũahṹ na kà nɔn ho Korɛnte kèrètĩ́ɛwa kuure yi. Sã́ni ò o túa ho, à bṹn ɓa ɓúi ɓa tĩ́ahṹ lá pã́ a Poole mu bìo le o yínɔń o Yeesu *Krista tonkaro. \ip Ká a Poole màhã́ túara ɓa yi, á zéenía mí bìo yahó làa ba. O le mí wa ɓa ɓúenɓúen, á wi à ɓa bĩní wé sĩ. \ip O nín-yání zéenía bìo ó o lò bonnáa, làa bìo le Dónbeenì séeníanáa wo (1.1-11). Hã bín-zàwa na wi orɛ́n làa ba pã̀ahṹ ó o bía dã́ní yi, á zéenía le lé o Yeesu nɔn le ɲii mí yi à mí ɲì ɓa zeǹ wán. O Poole vũahṹ ɓúi yi ó o zá làa ba, ɛ̀ɛ ká ho vũahṹ na kà yi ó o le mí sĩi wan làa sòobɛ́ɛ bìo ɓa tà yèrèmáa mi yilera lè mi wárá bìo yi (1.12–7.16). \ip O Poole le ho Korɛnte kèrètĩ́ɛwa wé hɛ́n mí níní à wéráa mu hãmu séení ho Zeruzalɛɛmu kèrètĩ́ɛwa na lé ɓa nì-khenia (8–9). \ip Ho vũahṹ mu lii véeníi, ó o Poole zá làa bìa le o yínɔń le Dónbeenì tonkaro, á zéenía le ɓa bìo yí bon (10–13). \c 1 \s1 Le tɛ̀ɛníi \p \v 1 Mu lé ĩnɛ́n Poole na le Dónbeenì lè mí sĩi bìo á wó là a Yeesu Krista tonkaro, lè wàn za Timɔtee á wee tɛ̀ɛní ɓa kèrètĩ́ɛwa kuure na wi ho Korɛnte lóhó yi ho Akayii kɔ̃hṹ yi. Wa mún wee tɛ̀ɛní bìa bìo sã̀ le Dónbeenì yi na wi ho kɔ̃hṹ mu ɓúenɓúen yi \v 2 Le wàn Maá Dónbeenì lè wa Ɲúhṹso Yeesu Krista wé mu sãamu làa mia, à na ho hɛ́ɛrà mia. \s1 O Poole wee dé le Dónbeenì bárákà \p \v 3 Le le khòoníi à bìo sĩ̀ wa Ɲúhṹso Yeesu *Krista ɓàn Maá yi. Wón na lé o maá na zũ le màkárí, á wee hení wa sĩa fɛ́ɛɛ. \v 4 O wee hení wa sĩa le lònbee na wee yí wɛn ɓúenɓúen yi, bèra a na à warɛ́n ɓɛ̀n dàń dĩ̀n bṹn wán à henínáa bìa lò wee be sĩa, à ɓa yí le sĩ-heɓúee na warɛ́n wa bɛɛre yú le Dónbeenì cɔ̃́n. \v 5 Mu bon, làa bìo síi á le lònbee wee yíráa wɛn dà khĩí o Krista bìo yi, lé làa bṹn síi á le sĩ-heɓúee na wa wee yí le Dónbeenì cɔ̃́n o Krista pànká yi á wa wee yí puuní. \v 6 Hen ká wa lò wee be, se lée bèra a na à mi yí le sĩ-heɓúee, à mún kã̀ní. Ɛ̀ɛ ká wa yú le sĩ-heɓúee, se lée bèra a na à minɛ́n mún yí le à bè yi dàń láráa le lònbee dà-kéní kéní na warɛ́n wee lá. \v 7 Mi sĩadéró le Dónbeenì yi á wa láa yi binbirì. Bìo mi páanía le lònbee yi làa wɛn, á wa ɓɛ̀n mún zũ le mi mún páanía le sĩ-heɓúee na wa yú yi làa wɛn. \v 8 Mu bon, wàn zàwa lè wàn hĩ́nni kèrètĩ́ɛwa, wa ko wa zéení bìo sá wɛn ho Azii kɔ̃hṹ yi làa mia. Wa lá le lònbee bĩ́n làa sòobɛ́ɛ. Le lònbee mu ɓɛ̀ntĩ́n wó herera wa wán fúaa wa yàá lá máa dàń le. Wa yàá lá wee leéka le le máa ká wɛn. \v 9 Wa ɓɛ̀ntĩ́n lá wee leéka le ɓa à ɓúe wɛn. Lé bṹn nɔn á wa yí dó wa sĩa waten yi à wa dó hã le Dónbeenì na wee vèení ɓa nì-hía yi. \v 10 Le Dónbeenì lé dìo kã̀nía wɛn bṹn húmú so síi yi, á le pá à bĩní ì kã̀ní wɛn. Mu bon, wa láa mu yi le le pá wé è kã̀ní wɛn. \v 11 Minɛ́n mún séení wɛn lè mí fìoró. Lé bṹn á à na ká mu sãamu na wa à yí ɓa cɛ̀rɛ̀ɛ fìoró pànká yi, á ɓa nùpua cɛ̀rɛ̀ɛ á à bè yi á à déráa le Dónbeenì bárákà wa bìo yi. \s1 O Poole khínía mí vɛɛnì yi \p \v 12 Bìo wa sĩa wee zéení làa wɛn lé bṹn wa sĩa wee wa bìo yi, mu lé bìo wa wee ɓua lè waten ho dĩ́míɲá yi lè mu húaaràmu, lè le yi na wee ce, dìo wee lé le Dónbeenì cɔ̃́n, sɔ̃̀nkú bìo wa ɓuan lè waten minɛ́n dã́ní yi. Mu yí wó lè hã sãnía bè-zũńminì pànká, ká mu wó le Dónbeenì sãamu pànká yi. \v 13 Mu bon, wa vɔ̃nna na wa wee túa na mia á wa yí máa túa bè-vio ɓúi yi ká mu yínɔń bìo mi wee kàrán làa bìo mi wee ɲí hã yi. Ĩ láa mu yi le mi ì ɲí bìo wa túara wéréwéré. \v 14 Mi dĩǹ yí ɲá bìo kà ɓúenɓúen: Mi dà à zã̀maka wa bìo yi, làa bìo á warɛ́n mún ǹ zã̀makaráa mi bìo yi nɔ̀nzoǹ na wa Ɲúhṹso Yeesu ù ɓuen yi. \p \v 15 Ĩ láa bṹn yi. Lé bṹn nɔn á ĩ lá wi à ĩ ɓuee lé mi cɔ̃́n vé, bèra a na à mi séení mi hã cúa-ɲun. \v 16 Mu bon, ĩ lá wi à ĩ ɓuee dĩ̀n mi cɔ̃́n vé à ɓuennáa hen ho Maseduana yi. Ká ĩ bĩnía, á ĩ tĩ́n ɓueé dĩ̀n mi cɔ̃́n à mi séení mi à ĩ dàń varáa ho *Zudee kɔ̃hṹ. \v 17 Bìo á ĩ bía le ĩ wé kà à mu yí wó so wee zéení le ĩ láa yi mía le? Hen ká ĩ le ĩ wé bìo, à ĩ so wé mu là a ɲiní ɲun ɓànso bìo síi le, yìa wee tà ho ũuu ho zuia ká ho yìró ò o le ɓùeé lòn nùpue na yí zũ Dónbeenì le? \v 18 Le Dónbeenì na máa wé yèrèmá mí ɲii lé ĩ sɛɛ́ràso. Hã ɲi-cúa na wa wee fɛɛ na mia yínɔń ũuu làa ɓùeé. \v 19 Le Dónbeenì Za, o Yeesu Krista, yìa á ĩnɛ́n là a Silivɛ̃n là a Timɔtee bía bìo nɔn mia ɲi-cúa yínɔń ũuu làa ɓùeé. Mu bon, o ɲi-cúa lée ũuu mí dòn. \v 20 Orɛ́n lé yìa lé ho ũuu na wee zéení le bìo ɓúenɓúen na le Dónbeenì dó mí ɲii le mí ì wé lé ho tũ̀iá. Lé bṹn nɔn á lé orɛ́n Yeesu *Krista mu á wa wee bè yi à tàráa wa amiina à déráa ho cùkú le Dónbeenì yi. \v 21 Lé lerɛ́n nɔn á warɛ́n làa mia wee dàń fárá dĩ̀n wa páaníló là a Krista yi. Lé lerɛ́n mí bɛɛre hueekaa wɛn, \v 22 á bò mí fĩ̀iminì wán. Le dó mí Hácírí wa sĩa yi, à zéení le bìo le dó mí ɲii le mí ì na wɛn á le è wé máa khí. \p \v 23 Ĩ wee báa mu ɲii wán le Dónbeenì yahó á à dé ĩ mukãnì ì na mu bìo yi, le bìo nɔn á ĩ yí bĩnía yí ɓuararáa mi cɔ̃́n ho Korɛnte yi, lé bìo á ĩ yí wi à ĩ ɓóoní mia. \v 24 Wa yí wi à wa kĩ̀kã́ mia à mi dé mi sĩa, lé bìo wa zũ le mi sĩadéró o Krista yi fárá tĩna, á wa wi à wa séení mia bèra a na à mi sĩa wa. \c 2 \p \v 1 Àwa! Á ĩ wã́a le ĩ máa ɓuen mi cɔ̃́n lé bìo á ĩ yí wi à ĩ tĩ́n vɛ́ɛní mi yiwa. \v 2 Ká ĩ vɛ́ɛnía mi yiwa, á lé ɓa yɛ́n wã́a dà à wɛɛ́ ĩ sĩi, bìo á bìa dà à wɛɛ́ ĩ sĩi lé bán á ĩ vɛ́ɛnía yiwa. \v 3 Lé bṹn nɔn á ĩ túararáa ho vũahṹ mu. Ĩ lá ɓuara mi cɔ̃́n ho pã̀ahṹ mu yi, á mi bìo lá à vɛ́ɛní ĩ yi, ká minɛ́n lé bìa ɲɔǹ lá ko mi wɛɛ́ ĩ sĩi. Mu bon, ĩ ɓɛ̀ntĩ́n láa mu yi le ká ĩnɛ́n sĩi wan, á minɛ́n ɓúenɓúen sĩa mún ǹ wa. \v 4 Pã̀ahṹ na á ĩ wee túa ho vũahṹ mu, ká ĩ hácírí yáara fúaa ĩ yàá wá hã yèn-ca-poa. Bìo á ĩ túara ho yi yínɔń à vɛ́ɛní mi yiwa, ká ĩ wi à mi zũń le ĩ wa mia làa sòobɛ́ɛ. \s1 O Poole sɛ́ra día nɔn bìa wó khon làa wo yi \p \v 5 Yìa wó khon làa mi mi tĩ́ahṹ á yí vɛ́ɛnía ĩnɛ́n ĩ dòn yi, mu lé mi ɓúenɓúen á ɓànso vɛ́ɛnía yiwa. Ɓùeé yàá, ĩ bía dà ĩ níi wán, mu lé ɓa ɓúi mi tĩ́ahṹ á ɓànso vɛ́ɛnía yiwa. \v 6 Wón nùpue so á nùpua cɛ̀rɛ̀ɛ mi tĩ́ahṹ á záráa, á bṹn wã́a à yí o. \v 7 Hã laà na kà wán á mi sɛ́n mu día na a yi à hení a sĩi, bṹn mía ó o yi ì vá dàkhĩína, á yilera à yáa. \v 8 Bṹn bìo yi á ĩ wee fìo mu mi cɔ̃́n le mi zéení mu na a yi wéréwéré le mi wa a. \v 9 Mu bon, ĩ túara ho vũahṹ mu à lońnáa le mi wee bè bìo á ĩ bía nɔn mia yi le. \v 10 Àwa! Á ĩ wã́a à bío bìo kà à na mia: Hen ká mi wé sɛ́ra nùpue bè-kora día nɔn wo yi, á ĩnɛ́n mún ǹ sɛ́n mu ù día á à na ɓànso yi. Ká ĩ lá ko à ĩ sɛ́n bìo ɓúi día na a ɓúi yi, á ĩ ì sɛ́n mu ù día á à na a yi minɛ́n bìo yi o *Krista yahó. \v 11 Ĩ wé è wé mu bèra a na ò o *Satãni yí yí sée mi wán, lé bìo á bìo ó o wi ò o wé á wa zũ. \s1 O Poole khon o Tiite yi ho Torowaasi yi \p \v 12 Bìo á ĩ vaá dɔ̃n ho Torowaasi lóhó o Krista bín-tente bueró bìo yi, á ĩ mɔn ò o Ɲúhṹso hɛ́ra ĩ tonló sáró wɔ̃hṹ. \v 13 Ká ĩ yi pá wee dè, lé bìo á ĩ yí yú wàn za Tiite bĩ́n, á bṹn lé bìo nɔn á ĩ dóráa ho Torowaasisa mu cãa wé se, à ĩ wà ɓuara ho Maseduana kɔ̃hṹ wà ɓueé loń le ĩ yí o hen le. \s1 Wa wee fáa hã fũna o Krista pànká yi \p \v 14 Ɛ̀ɛ ká mi le wa khòoní le Dónbeenì, lé bìo á le wee dí wa yahó à fáaráa hã fũna fɛ́ɛɛ wa páaníló là a *Krista bìo yi. Le Dónbeenì wee dĩ̀n wa wán à zéenínáa o Krista à ɓa nùpua zũń wo hã lùa ɓúenɓúen yi. O zũńló mu ka lòn sãmu na sĩ á wee bɛ̀nbɛ́n fè hã lùa ɓúenɓúen. \v 15 Mu bon, wa ka lòn bìo na sãmu sĩ na ó o Krista wee na le Dónbeenì yi, bìa kã̀nía làa bìa wee vĩ́iní míten tĩ́ahṹ. \v 16 Bìa wee vĩ́iní míten cɔ̃́n á mu ka lòn sãmu na wee na mu húmú, ká bìa kã̀nía cɔ̃́n á mu ɓɛ̀n ka lòn sãmu na wee na le mukãnì binbirì. Yìa yàá dà à sá hón tonló so lée wée. \v 17 Ɓa nùpua cɛ̀rɛ̀ɛ wee bue le Dónbeenì bíonì à càráa mu bìo, ká warɛ́n yí máa wé làa bán bìo síi. Le Dónbeenì tonkaa wɛn, á wa wee hɛ́n wa yiwa à sáráa hã tonkaa mu tonló le yahó wa páaníló là a Krista bìo yi. \c 3 \s1 Le páaníi fĩnle ton-sáwá bìo \p \v 1 Wa so wi à wa tĩ́n zéení waten làa mia le? Tàá wa so màkóo wi à wa ɓua vũahṹ na wee zéení làa mia le ɓa tonkaa wɛn mi cɔ̃́n làa bìo ɓa ɓúi wee wéráa mu le? Tàá wa bío le mi túa ho ɓúi na wɛn à wa ɓua vaa zéenínáa waten lòn-veere yi le? \v 2 Minɛ́n mi bɛɛre ka lè mi lé ho vũahṹ na túara wa sĩa yi á ɓa nùpua ɓúenɓúen wee kàrán à zũń. \v 3 Mu bon. Minɛ́n mi bɛɛre lé ho vũahṹ na ó o *Krista túara á kàràfáa wɛn. Ho yí túara lè le dɛ̀ɛ na ɓa wee túaráa ho vũahṹ wán, ká ho túara lè le Dónbeenì na wi fɛ́ɛɛ Hácírí. Ho yí túara huee wán, ká ho túara ɓa nùpua sĩa yi. \v 4 Wa wee bío kà, lé bìo wa láa le Dónbeenì yi o Yeesu Krista pànká yi. \p \v 5 Wa yí máa leéka le ho tonló mu wa dà à sá lè wa kùrú pànká. Lé Le Dónbeenì wee na à wa dàń wéráa mu. \v 6 Lé lerɛ́n nɔn á wa dàńna wóráa le páaníi fĩnle ton-sáwá. Dén páaníi fĩnle so yí yú mí pànká ho làndá na túara yi. Le yú ho le Dónbeenì Hácírí pànká yi. Ho làndá na túara wee wé à ɓa nùpua hí mu húmú binbirì, ká le Dónbeenì Hácírí ɓɛ̀n wee wé à ɓa nùpua yí le mukãnì binbirì. \p \v 7 O *Mɔyiize làndá hĩ́a túara hã hue-pɛnlɛnwà wán.\f + \fr 3:7 \ft Mi loń Léró vũahṹ (Exode) 34.27-35\f* Ho pã̀ahṹ mu yi á le Dónbeenì cùkú ɲuiíkaa làa sòobɛ́ɛ, fúaa o Mɔyiize yahó wee ɲuiíka ho cùkú mu bìo yi. Bìo ó o Mɔyiize yahó ɲuiíkaró yí máa mía mí cúee, ká a *Isirayɛɛle zàwa yí dàńna yí lora ho yi lé bìo ho wee ɲuiíka dàkhĩína. Ká hón làndá so na wee na ò o nùpue hí á zéenía le Dónbeenì cùkú beenì kà síi, \v 8 á le Dónbeenì cùkú beenì mu bìo so khíi máa poń bṹn ká mu lé le Dónbeenì Hácírí wee sá mí tonló le? \v 9 Wa zũ le ho làndá tonló na vaa véeníi á dà à síiní a nùpue ɲúhṹ á cùkú wi. Ká mu ka kà, á ho tonló na wee na ò o nùpue térén so cùkú máa kɛń máa poń bṹn le? \v 10 Wa yàá dà à bío le ho cùkú na yánkaa wi wã́a yí máa mi, lé bìo á hìa hã laà na kà wán á ɓɛ̀n po po horɛ́n. \v 11 Mu bon, ká mu bìo na hĩ́a khĩí á cùkú wi, se bìo wee kɛń bĩ́n fɛ́ɛɛ cùkú ɓɛ̀n ǹ poń bṹn cùkú. \p \v 12 Á bìo wa dó wa sĩa wee lòoní ho cùkú mu, lé bṹn nɔn wa poní sɛ́nkaa kúaará wee bíoráa. \v 13 Warɛ́n yí máa wé là a Mɔyiize bìo, wón yánkaa pon mí yahó yi lè le nín-kéní, bèra a na ò o Isirayɛɛle nìpomu yí mi ho cùkú na máa mía véró o yahó mu wán.\f + \fr 3:13 \ft Mi loń Léró vũahṹ (Exode) 34.33-35\f* \v 14 O Isirayɛɛle nìpomu hácírí fù yí dà máa ɲí le páaníi kĩ́nle vɔ̃nna bíoní na wee kàrán na ɓa yi. Hàrí ho zuia á mu pá ka lè ɓa pon mí yara yi lè le nín-kéní mu. O nùpue páaníló là a *Krista lé bṹn mí dòn wee wé à le nín-kéní mu hɛ́n lén hã yara yi. \v 15 Mu bon, hàrí ho zuia ká a Isirayɛɛle nìpomu wee kàrán o Mɔyiize vɔ̃nna à ɓa máa zũń hã ɓàn kúará. Mu ka lòn nín-kéní na pon ɓa sĩa yi. \v 16 Ká yìa tà a Ɲúhṹso bìo à le nín-kéní mu hɛ́n lén o yahó yi. \v 17 O Ɲúhṹso na bìo bía lé le Dónbeenì Hácírí. O Ɲúhṹso Hácírí hĩ́a wi lahó na yi à hón lahó so nùpua kɛń míten. \v 18 Warɛ́n ɓúenɓúen na á nín-kéní yí pon yara yi á wee loń mi a Ɲúhṹso cùkú làa bìo ó o nùpue wé mináa mí yahó ho zùɓàlén yi bìo síi. O cùkú mu wee ɲuiíka wa wán. O Ɲúhṹso na lé le Dónbeenì Hácírí á wee wé à wa wé yèrèmá ká wa wà, à kɛń là a bìo síi, à cùkú wé dé wán fɛ́ɛɛ. \c 4 \s1 O Poole yí tèéra mí bàra le Dónbeenì tonló sáró yi \p \v 1 Le Dónbeenì lè mí tentemu á kàràfáa ho tonló mu wɛn. Lé bṹn nɔn wa yí máa tèé wa bàra ho sáró yi. \v 2 Wa yí máa sà waten wéráa bìo, á pã́ hã nìyi-wárá día. Wa yínɔń nì-khàwa, á wa mún yí máa dé yèrèmáló le Dónbeenì bíonì yi. Ká wa wee zéení ho tũ̀iá poni bìo wéréwéré. Wa wee wé kà síi le Dónbeenì yahó bèra a na à ɓa nùpua ɓúenɓúen zũń le wa lé ɓa húaaràwa. \v 3 Ká le bín-tente na wa wee bue á kúará sà yi, se lé bìa wee vĩ́ á le kúará sà yi cɔ̃́n. \v 4 Bán nùpua so yí zũ le bín-tente kúará lé bìo ó o *Satãni na wee dí mí bɛ́ɛnì ho dĩ́míɲá yi, á wee wé à ɓa hácíira máa dàń mu kúará zũń à dé mí sĩa le Dónbeenì yi. Ɓa yí máa mi le bín-tente mu khoomu ɲuiíkaró. Bṹn na wee zéení a *Krista cùkú. \v 5 Mu bon, wa yí máa bío waten bìo ká a Yeesu Krista na lé o Ɲúhṹso lé yìa á wa wee bue bìo. Warɛ́n wa bɛɛre lé mi ton-sáwá o Yeesu bìo yi. \v 6 Le Dónbeenì yánkaa bía: «Le mu khoomu kɛń le tíbírí lahó yi». Lerɛ́n lé dìo mún wó á mu khoomu wi wa sĩa yi, à wa zũńnáa le cùkú bìo na wee mi a Yeesu Krista yahó yi. \p \v 7 Bṹn bè-beenì so wi warɛ́n na ka lòn sĩ̀a na má lè ho córó yi, bèra à na à ɓa nùpua zũń le ho dàńló na ɓàn síi mía wee lé le Dónbeenì cɔ̃́n, ká ho yí máa lé warɛ́n cɔ̃́n. \v 8 Le lònbee lè mí sìíwà wee yí wɛn, ɛ̀ɛ ká le màhã́ yí yú sée wa wán. Wa yiwa wee dè, ɛ̀ɛ ká wa hácíira màhã́ pá yí yáara. \v 9 Ɓa nùpua wee ɲíiní wa sãnía, ɛ̀ɛ ká le Dónbeenì yí pã́ wɛn yí día. Ɓa wee lùiorá wɛn, ɛ̀ɛ ká mu yí máa yáa wɛn. \v 10 Pɔ̃̀nna ɓúenɓúen ká ɓa wee cà wa ɓúeró yahó làa bìo ɓa wó wó ɓóráa o Yeesu, bèra a na à le mukãnì binbirì na ló a Yeesu cɔ̃́n à mi wɛn wéréwéré. \v 11 Mu bon, wa wi le mukãnì yi. Ɛ̀ɛ ká ɓa wee cà ɓa ɓúe wɛn pɔ̃̀nna ɓúenɓúen yi o Yeesu bìo yi. Bṹn wee wé bèra a na à le mukãnì binbirì na ló a Yeesu cɔ̃́n à mi wa sãnía na dà à hí yi. \v 12 Lé kà síi á warɛ́n wee zàanínáa wa mukãní pɔ̃̀nna ɓúenɓúen yi, bèra a na à le mukãnì binbirì na ho pànká mia. \p \v 13 Wa páanía le sĩidéró dà-kéní yi. Mu ka làa bìo mu túararáa le Dónbeenì bíonì vũahṹ yi le: «Ĩ bía lé bìo á ĩ dó ĩ sĩi.»\f + \fr 4:13 \ft Mi loń Lení vũahṹ (Psaumes) 116.10\f* Àwa, á warɛ́n mún dó wa sĩa làa bṹn síi, lé bṹn nɔn á wa mún wee bíoráa. \v 14 Wa zũ le yìa vèenía o Ɲúhṹso Yeesu lé wón mún ǹ vèení wɛn, lé bìo wa páanía là a Yeesu. O ò páaní ì fé wɛn làa mia yòó bàrá mí cɔ̃́n. \v 15 Bìo wee wé kà ɓúenɓúen lé minɛ́n bìo yi, bèra a na à ɓa nùpua cɛ̀rɛ̀ɛ wé yí le Dónbeenì sãamu ká ɓa wà. Ká mu wó kà, á ɓa nùpua na à dé le Dónbeenì bárákà á à dé ho cùkú le yi, á wé è dé wán. \s1 Wa khíi yí hã sãnía bè-fĩa \p \v 16 Lé bṹn nɔn á wa yí máa tèéráa wa bàra. Hàrí ká wa sãnía pànká wee tĩ̀ yi ká ho wà, á wa hácírí fĩamu bṹn wee dé wán ká mu wà lè hã wizooní. \v 17 Le lònbee na wee yí wɛn hã laà na kà wán na khíi vé á máa tèé lè ho cùkú beenì na wa khíi yí, hón na máa vé máa mi. \v 18 Warɛ́n yí máa cà mu bìo na wee mi. Bìo yí máa mi lé bìo wa wee cà. Lé bìo á bìo wee mi yí máa mía, ká mu bìo na yí máa mi bṹn wi bĩ́n fɛ́ɛɛ. \c 5 \p \v 1 Wa zũ le ká le wizonle na wa sãnía na lé wa mànákã̀wa zĩní yáara, á le Dónbeenì ì na hã sãnía wa nì-kéní kéníwà yi ho wáayi. Hɔ̃́n mànákã̀wa zĩní so na á nùpue níi yí wó á à kɛń bĩ́n fɛ́ɛɛ. \v 2 Bìo kà wán á wa yiwa wee vá lé bìo wa wee cà mu lè wa sòobɛ́ɛ à le Dónbeenì na hã sãnía bè-fĩa mu wɛn ho wáayi. \v 3 Ká wa yú hɔ̃́n sãnía bè-fĩa so, á wa mànákã̀wa máa wé bìo na wee hɛ́ɛka mí bírí á yí yú sãnía. \v 4 Mu bon, Bìo wa wi hã sãnía na ka lòn zĩní yi á wa yiwa wee vá, á lò wee be. Wa yí le le Dónbeenì fé wa sãnía mí dòn, ká wa wi à le wé hã làa bè-fĩa, bèra a na à hã sãnía na à kɛń bĩ́n fɛ́ɛɛ à zo hã bè-kĩ́a na à hí lahó. \v 5 Le Dónbeenì mí bɛɛre lé dìo wíokaa wɛn bṹn bìo yi. Le nɔn mí Hácírí wɛn à zéení le bìo le dó mí ɲii le mí ì na, á le è na máa khí. \v 6 Lé bṹn bìo yi á wa yí máa tèé wa bàra, ká wa ɲɔǹ zũ le bìo wa wi ho tá wán, á wa dã́ní nàyi là a Ɲúhṹso. \p \v 7 Mu bon, bìo wa wee ɓua lè waten á wa wee wé héha làa bìo wa dóráa wa sĩa le Dónbeenì yi, ká mu yínɔń bìo wa wee mi lè wa yìo bìo yi. \v 8 Wa sĩa hereka, á mu mún lá à wé sĩ wɛn à wa lé ho dĩ́míɲá na kà yi à vaa kɛɛní a Ɲúhṹso nìsã́ní. \v 9 Hàrí à wa kɛń ho dĩ́míɲá yi, tàá à wa lɛ́n vaa kɛɛní a nìsã́ní, se bìo wa màkóo wi yi lé ho wé bìo sĩ a yi. \v 10 Lé bìo wa ɓúenɓúen ko à wa khíi vaa dĩ̀n o *Krista yahó ò o cítí. Ká wa wó mu bè-tente tàá ká wa wó mu bè-kora, ó ò sàání wɛn á à héha làa bìo wa nì-kéní kéní wó ho dĩ́míɲá yi. \s1 Wa lè le Dónbeenì bĩnía sĩ o Yeesu pànká yi \p \v 11 Bìo wa zũ a Ɲúhṹso kɔ̃̀nbii ɲúhṹ, á wa wee bánbá à ɓa nùpua tà ho tũ̀iá poni. Le Dónbeenì zũ wɛn binbirì, á ĩ wee leéka le minɛ́n mún zũ mi mi sĩa yi. \v 12 Wa yí máa cà à wa zéení làa mia le mi ko mi tà wa bìo. Bìo mí sĩa á à waráa wa bìo yi lé bṹn wa wee cà, bèra a na à mi dàń bío sĩ́ bìa wee yòoní míten bìo ɓa karáa dã́ní yi, ká bìo ɓa sĩa yi á ɓa yí máa loń. \v 13 Ká lé bìo wa wee wé lòn khéerowà, lé le Dónbeenì yahó á wa wee wéráa mu. Ká lé bìo wa wee wé lòn nùpua na ɲúná wi bĩ́n, bṹn lé minɛ́n bìo yi. \v 14 O *Krista waminì pànká ɓùaa wa wán. Wa láa mu yi le orɛ́n lé o nùpue nì-kéní na húrun ɓa nùpua ɓúenɓúen bìo yi, á le Dónbeenì cɔ̃́n á wa ɓúenɓúen páanía húrun làa wo. \v 15 O húrun ɓa ɓúenɓúen bìo yi bèra a na à bìa yìo wi lua wé yí wé bìo sĩ ɓa yi, ká ɓa wé wé bìo sĩ yìa húrun ɓa bìo yi, á vèera. \p \v 16 Lé bṹn bìo yi, á wa wã́a yí máa loń ɓa nùpua làa bìo wa wee mi làa ba à héha lè mu nìpomu. Hàrí ká wa yánkaa wee loń o Yeesu yi làa bṹn bìo, á hã laà na kà wán á wa wã́a yí máa loń wo yi làa bṹn. \p \v 17 Hen ká a nùpue páanía là a *Krista, se wón ɓànso lée nì-fĩnle. Mu bè-kĩ́a wã́a khĩína, mu bìo ɓúenɓúen wã́a wó bè-fĩa. \v 18 Bṹn ɓúenɓúen lé le Dónbeenì wó mu. O Krista pànká yi, á le wó á warɛ́n làa de bĩnía sĩ, á ho tonló na á le le wa sá, lé ho wé à bìa ká mún wé sĩ làa de. \v 19 Mu bon, o Krista pànká yi, á le Dónbeenì nɔn le níi à ho dĩ́míɲása làa de bĩní wé sĩ. Le wã́a yí máa loń ɓa nùpua ɓúenɓúen bè-kora yi. Le le wa bío na ɓa nùpua na ká yi le ɓa bĩní wé sĩ làa mín. \p \v 20 Àwa, á wa lé o Krista tonkarowà, á wee lá le bíonì o Krista yèni yi. Á mu ka lè mu lé le Dónbeenì mí bɛɛre dĩ̀n wa wán á wee bíoráa làa mia. Wa wee ɓónɓóní mia o Krista yèni yi le mi día le le Dónbeenì làa mia bĩní wé sĩ. \v 21 O Krista yí wó mu bè-kohó yí mɔn, à le Dónbeenì síinía a ɲúhṹ lòn bè-kora wéro bìo síi warɛ́n bìo yi, bèra a na à wa wé ɓa nùpua na térénna le Dónbeenì yahó wa páaníló làa wo bìo yi. \c 6 \p \v 1 Lé kà síi á warɛ́n na lè le Dónbeenì páanía wee sá, á pá wíokaa wee hení mu na mia, le mi yí día le le Dónbeenì sãamu na le wó làa mia bìo wé kã́amáa. \v 2 Lerɛ́n lé dìo bía mu kà síi: \q1 «Ho pã̀ahṹ na mu ko yi, \q2 á ĩ ɲí ũ fìoró. \q1 Ho kã̀níló wizonle zoǹ, \q2 á ĩ ɓueé séení fo.»\f + \fr 6:2 \ft Mi loń Ezayii vũahṹ 49.8\f* \m Àwa, ho pã̀ahṹ na wa wi yi lé ho pɔ̃̀n-tente, ho zuia lé ho kã̀níló wizonle. \p \v 3 Wa yí wi à wa wé bìo ɓúi na hĩ́a na ká wa à wé è khe lè ɓa nùpua, lé bìo wa yí wi à nùpue woon yáa wa tonló yèni. \v 4 Bìo wa wee sá ɓúenɓúen yi, á wa wee zéení le wa lé le Dónbeenì ton-sáwá. Wa wee hĩ̀ wa sĩa le lònbee lè mí sìíwà, lè le yi vɛ́ɛ yi, \v 5 ho haró yi, ho kàsó yi, le lònbee na wee yí wɛn ɓa zã̀amáa níi yi, hã ton-heɓúaa sáró yi, mu dãmu fòoró lè le hĩni yi. \v 6 Wa ɓuan waten lè le yi na wee ce, á zũ le Dónbeenì, á wee ɲì wa yiwa, á wayika. Le Dónbeenì Hácírí wi làa wɛn, wa wa ɓa nùpua lè wa sĩa ɓúenɓúen. \v 7 Wa wee wé mu lè ho tũ̀iá poni bíonì na wa wee bue le Dónbeenì pànká yi. Wa wee wé bìo térénna, bṹn ka lòn fio sĩ̀a na wa wee firáa lè wa zúkúso, á mún wee paráa waten yi. \v 8 Ɓa nùpua ɓúi wee dé ho cùkú wɛn ká ɓa ɓúi bán wee yáa wa yèni. Ɓa ɓúi wee khòoní wɛn, ká ɓa ɓúi wee là wɛn. Ɓa wee bío le wa lé ɓa sabín-fũ̀aalowa, ká wa ɲɔǹ wee mì ho tũ̀iá poni. \v 9 Ɓa wee bío le nùpue woon yí zũ wɛn, à ɓa nùpua ɲɔǹ zũ wɛn. Ɓa nùpua yèn-dã́ní yi, á wa ka lè wa húrun, à wa ɲɔǹ yìo wi lua. Ɓa wee beé wa lò, ká ɓa màhã́ máa ɓúe wɛn. \v 10 Hàrí bìo ɓa wee vɛ́ɛní wa yiwa, ká wa sĩa pá wee wa fɛ́ɛɛ. Wa lé ɓa nì-khenia, ká wa ɲɔǹ wee wé à ɓa nùpua cɛ̀rɛ̀ɛ wé ho nàfòró ɓànsowà. Wa ka lòn nùpua na dɛ̀ɛ ɓúi mía, à mu bìo ɓúenɓúen ɲɔǹ bìo sã̀ wɛn. \p \v 11 Minɛ́n Korɛnte lóhó kèrètĩ́ɛwa kuure, wa hɛ́ra wa yiwa á bía wéréwéré nɔn mia. \v 12 Wa yí pã́ le wa máa wań mia, minɛ́n lé bìa yí tà yí wa wɛn. \v 13 Ĩ wee bío làa mia ka lè mi lé ĩ zàwa: Mi mún wań wɛn làa bìo wa waráa mia. \s1 Le tíbírí lè mu khoomu yí dà máa páaní \p \v 14 Bìa yí dó mí sĩa o Yeesu yi bè-wénia mi yí páaní yi làa ba. Mu bon, mu bìo na térénna lè mu bìo na yí térénna dà à wé kaka à páanínáa? Á mu khoomu lè le tíbírí so dà à páaní le? \v 15 O Yeesu *Krista là a *Satãni so dà à páaní bìo dà-kéní yi le? Yìa dó mí sĩi o Yeesu yi làa yìa dó mí sĩi o Satãni yi yilera so dà à wé dà-kéní le? \v 16 Lé le páaníi yɛ́n yàá wi le *Dónbeenì zĩ-beenì lè hã wɔ̃̀nna pã̀ahṹ? Mu bon, mi so yí zũ le warɛ́n lé bìa lé le Dónbeenì na wi fɛ́ɛɛ zĩ-beenì le? Mu ka làa bìo á le bíaráa mu kà síi: \q1 «Ĩ ì kɛń ɓa tĩ́ahṹ, \q2 ĩ ì vará làa ba, \q1 ĩ ì wé ɓàn Dónbeenì, \q2 á ɓa à wé ĩ nìpomu». \m \v 17 Lé bṹn bìo yi ó o Ɲúhṹso bíaráa bìo kà: \q1 «Mi lé ɓa tĩ́ahṹ, \q2 mi yí páaní làa ba. \q1 Mi yí dã bìo na tun hùúu, \q2 á ĩnɛ́n á à tà mi bìo. \q1 \v 18 Ĩ ì wé mìn maá, \q2 á minɛ́n á à wé ĩnɛ́n zà-hĩ́nni lè ĩ zà-báawa. \m O Ɲúhṹso na dà mu bìo ɓúenɓúen lé wón te mí ɲi-cúa.»\f + \fr 6:18 \ft Mi loń Levii nùwã vũahṹ (Lévitique) 26.12; Ezekiyɛɛle vũahṹ 27.37; Ezayii vũahṹ 52.11; Ezekiyɛɛle vũahṹ 20.34; Samuwɛɛle ɲun níi vũahṹ 7.14; Ezayii vũahṹ 43.6\f* \c 7 \p \v 1 Wàn zàwa na á ĩ wa làa sòobɛ́ɛ, bṹn bìowa so ɓúenɓúen á le Dónbeenì dó mi ɲii le mí ì wé. Á bìo mu ka kà, á mi le wa ceé wa sãnía lè wa yiwa. Mi wa ɓua waten, à bìo sĩ̀ le Dónbeenì yi, à wé kɔ̃̀nbi le. \s1 O Poole yi vɛ́ɛ yèrèmáa wó le sĩ-wɛɛ \p \v 2 Mi wań wɛn! Wa yí wó yí khon làa nìi woon, wa yí yáara a ɓúi bìo, wa mún yí tò a ɓúi wán. \v 3 Ĩ yí bía bṹn à síinínáa mi ɲúná. Ĩ yàá lá bía mu le wa ɓɛ̀ntĩ́n wa mia làa sòobɛ́ɛ. À wa yìo wé lua, tàá à wa hí, se wa pá wa mia. \v 4 Ĩ ɓɛ̀ntĩ́n láa mia, ĩ sĩi wan mi bìo yi làa sòobɛ́ɛ. Le lònbee na wee yí mi ɓúenɓúen á ĩ sĩi here yi, á wee zã̀maka. \p \v 5 Mu bon, bìo wa ɓueé dɔ̃n ho Maseduana, á wa yí yú vũńnà, le lònbee lè mí sìíwà yú wɛn hen. Ɓa nùpua wee pĩ́ wa bìo à kán wɛn, wa yilera hɔ̃́n yí kará lòn-kéní \v 6 Hen ká a nùpue bàra tò, à le Dónbeenì bĩní hení a sĩi. O Tiite ɓuenló wa cɔ̃́n lé bṹn á le dĩ̀n wán heníanáa warɛ́n sĩa. \v 7 Mu yàá yínɔń bṹn mí dòn. Bìo ó o Tiite ɓueé bía á mún henía wa sĩa. O bía nɔn wɛn le mi henía mí sĩi, o le mi sĩa vá làa sòobɛ́ɛ à mi bĩní mi mi, le bìo mi wó làa mi khĩína á bĩnía yí sĩ mia, le mi henía ĩ bìo. Bìo á ĩ ɲá bṹn, á ĩ sĩi wíokaa wan. \p \v 8 Hàrí ká ho vũahṹ na á ĩ túara nɔn mia á vɛ́ɛnía mi yiwa, á ĩnɛ́n mu yí máa vá yi. Mu lá dà à vá miì lé bìo á ĩ zũ le ĩ vɛ́ɛnía mi yiwa ho pɔ̃̀n-za dɛ̀ɛ yi, \v 9 ɛ̀ɛ ká ĩ màhã́ sĩi wan hã laà na kà wán. Ĩ sĩi yí wan bìo á ĩ vɛ́ɛnía mi yiwa bìo yi. Ĩ wee zã̀maka lé bìo mi yiwa vá hã wén-kora na mi wó bìo yi, á pã́ hã día. Le yi-vɛ́ɛ na yú mia kà, lé le Dónbeenì wi à mu wé làa bṹn, bèra a na à mi sĩa cĩ̀ mi wén-kora mu bìo yi à pĩ́ hã. Ká mu wó kà, se wa vũahṹ mu túaró yínɔń bìo na wa wó khon làa mia. \v 10 Ká a nùpue yi wee vá lé bìo mu lé le Dónbeenì sĩi bìo, à dén yi-vɛ́ɛ so wé ò o yèrèmá mí yilera lè mí wárá, lé bṹn wee na à le Dónbeenì kã̀ní ɓànso. Dén yi-vɛ́ɛ so síi bìo máa vá wɛn. Ɛ̀ɛ ká le yi-vɛ́ɛ na màhã́ ka làa bìa yí zũ le Dónbeenì yi-vɛ́ɛ bìo síi, á wee ɓua a nùpue varáa mu húmú yi. \v 11 Mu bon, mi yiwa na wee vá lé bìo mu lé le Dónbeenì sĩi bìo, á mi wã́a loń bìo wó mia bìo kà wán. Mi loń bìo mi nɔnnáa miten, á yilera ɓúenɓúen yèrèmáa. Mi wee bío sĩ̀ miten yi làa sòobɛ́ɛ. Mi wee zéení bìo kà wán le mi yí wa mu bè-kora. Mi wee cĩ̀í mi sĩa mu bìo yi. Bìo lá dà à yí mia mu bìo yi á mi yàá zã́na. Mi sĩa vá à mi bĩní mi mi, á mi wi à mi bĩní wé le Dónbeenì sĩi bìo, ká mi bé yìa wó mu bè-kohó. Mi zéenía mu bìo cɛ̀rɛ̀ɛ yi le mi níní mía bṹn bìowa so wéeníi. \p \v 12 Ká ĩ túara ho vũahṹ nɔn mia, se mu yínɔń yìa wó khon bìo yi, á mu mún yínɔń yìa ɓa wó khonnáa bìo yi. Ĩ túara ho bèra a na à bìo mi nɔnnáa miten wa bìo yi à bìo zũń wéréwéré le Dónbeenì yahó. \v 13 Lé bṹn bìo yi á wa yúráa le sĩ-heɓúee. \p Mu bon, mu yàá yínɔń bṹn mí dòn á wa sĩa hã̀ bìo yi. Wa mún wee zã̀maka bìo ó o Tiite sĩi wan bìo yi, lé bìo mi ɓúenɓúen hĩ̀ína a sĩi. \v 14 Ĩ khòonía mia o Tiite yìo yi, á bìo ó o van mi cɔ̃́n bĩnía, á mi ɓɛ̀n yí dó nìyio miì. Bìo á bìo wa wee bío ɓúenɓúen lé ho tũ̀iá ponináa, lé làa bṹn á bìo wa khòonía làa mia o Tiite yìo yi mún wóráa ho tũ̀iá. \v 15 Bìo ó o ɓuara mi cɔ̃́n á mi ɓuan wo se. Mi bò a bíoní yi lè le sòobɛ́ɛ lè le kɔ̃̀nbii. Hen ká a leékaa mu, ò o wíoka wań mia. \v 16 Ĩ wee zã̀maka lé bìo á ĩ láa mia mu bìo ɓúenɓúen yi. \c 8 \s1 Mu hãmu cãló bìo \p \v 1 Wàn zàwa lè wàn hĩ́nni, wa wi mi zũń bìo nɔn le Dónbeenì wóráa mu sãamu lè ho Maseduana kèrètĩ́ɛwa kuio. \v 2 Ɓa lò bon làa sòobɛ́ɛ, ká ɓa sĩa ɓɛ̀ntĩ́n pá wan làa sòobɛ́ɛ. Ɓa khon binbirì, ɛ̀ɛ ká ɓa màhã́ wó mu hãmu cɛ̀rɛ̀ɛ le Dónbeenì tonló sáró bìo yi. \v 3 Ĩ lé mu ɓàn sɛɛ́ràso, ɓa wó bìo ɓa dà wee wé, ɓa wó mu miten á yòó puunía lé bìo mu sĩ ɓa yi. \v 4 Ɓa fìora mu wa cɔ̃́n á henía, le wa día le mí dé mí níní à séenínáa ho Zeruzalɛɛmu kèrètĩ́ɛwa kuure. \v 5 Ɓa wó mu á dà bìo wa lá wee leéka wán. Ɓarɛ́n nɔn miten le Dónbeenì yi, á ɓa día miten nɔn wɛn làa bìo mu sĩnáa le Dónbeenì yi. \p \v 6 Lé bṹn bìo yi á wa le ho cãló tonló mu na ó o Tiite lá ɓúakáa mi cɔ̃́n ò o wíoka sá à tií ɲii. \v 7 Mi sĩadéró lè mí bíoní yi, mi bìo zũńló lè miten naló yi, lè le waminì na mi yú wa cɔ̃́n, bṹn ɓúenɓúen á mi dó mi sòobɛ́ɛ yi, á wó mu sese. Lé kà síi á mi sòobáaráa miten sáráa ho cãló tonló na kà. \p \v 8 Ĩ yí máa kĩ̀kã́ mia. Ĩ wi à ĩ zéení bìo ɓa kèrètĩ́ɛwa kuio na ká wóráa làa mia, bèra a na à mi dàń zéení le mi wa bìa ká bìo bon. \v 9 Lé bìo mi zũ wa Ɲúhṹso Yeesu *Krista sãamu na ó o wó nɔn wɛn bìo. Orɛ́n na mu bìo ɓúenɓúen wi níi yi, á día bṹn ɓúenɓúen ò o tà mu khemu yi mi bìo yi. O wó kà síi bèra a na ò o khemu mu wé mia lè ho nàfòró ɓànsowà mi sĩa yi. \p \v 10 Ĩ wi à ĩ bío bìo á ĩ wee leéka ho cãló mu dã́ní yi: Bìo mi wó á se, minɛ́n lé bìa zenìn lé ɓa nín-yání nùpua na tà ho bìo, á lé minɛ́n mún nín-yání wó ho. \v 11 Hã laà na kà wán á mi tií ho tonló mu ɲii. Bìo mi fù sòobáa miten á tà mu, lé làa bṹn à mi pá wé sòobáráa miten à sá ho tonló mu vaa tií ɲii. Mi wé mu làa bìo mi dàráa mu. \v 12 Lé bìo ká mi sòobáa miten á nɔn bìo le Dónbeenì yi, á le è tà à fé bìo wi mi cɔ̃́n, ká le máa loń bìo mía mi cɔ̃́n. \v 13 Mi yí leéka le ĩ wee sèení bìa ká lònbee làa mia bèra a na à ɓarɛ́n vũń ká minɛ́n lò be. Ɓùeé, ĩ wi à mi màní. \p \v 14 Hã laà na kà wán á mi bìo wi cɛ̀rɛ̀ɛ á mu sṹaaní à mi wé hã bìa khon. Ká nɔ̀nzoǹ na minɛ́n ɓɛ̀n khon à ɓarɛ́n bìo wi boo, á ɓa à hã mia. Ká mu wee wé kà, bṹn ká mi màa. \v 15 Mu ù wé làa bìo mu túararáa le Dónbeenì bíonì vũahṹ yi: «Yìa yú ho dĩ́nló cɛ̀rɛ̀ɛ á yí yú yí puunía, á yìa yí yú bìo na boo á bìo ɓúi mún yí fòora yi.»\f + \fr 8:15 \ft Mi loń Léró vũahṹ (Exode) 16.18\f* \s1 O Tiite lè ɓa ɓúi varó ho Korɛnte yi bìo \p \v 16 Wa wee dé le Dónbeenì bárákà, dén na wó ó o Tiite sòobáa miten mi bìo yi làa bìo warɛ́n wó làa bũ. \v 17 Lé bìo á bìo wa le o Tiite va mi cɔ̃́n ó o tà. Mí lahó yi ó orɛ́n miten lé yìa yàá henía mí bĩní varó mi cɔ̃́n bìo. \v 18 Wa wã́a à tonka a Tiite mu lè wàn za na ɓa kèrètĩ́ɛwa kuio ɓúenɓúen wee wíoka yèni le Dónbeenì bín-tente bueró bìo yi. \v 19 Mu yínɔń bṹn mí dòn, ɓa kèrètĩ́ɛwa kuio lé bìa léra wàn za mu ò o wé bè làa wɛn wa varáa yi. O wee bè làa wɛn à sáráa ho cãló mu tonló na wee dé ho cùkú o Ɲúhṹso mí bɛɛre yi, á mu wee zéení le wa wi wa wé bìo se. \v 20 Le minka wárí mu á wa wé è pa bìo bèra a na à nùpue yí bío khe na wɛn le ɓuaró dã́ní yi. \v 21 Lé bìo wa wi à wa wé bìo se o Ɲúhṹso yahó lè ɓa nùpua yahó. \v 22 Wa mún ǹ páaní ì tonka wàn za ɓúi làa ba. Pɔ̃̀nna cɛ̀rɛ̀ɛ wa lora a, á mɔn ò o wee sòobá miten le Dónbeenì tonló sáró yi. Hã laà na kà wán ó o yàá wíokaa wee na miten ho tonló mu yi á po bìo lè ho yahó lé bìo ó o láa mia. \v 23 O Tiite wón làa mi lɛɛ́ra ho tonló yi, wa páanía wee sá à séenínáa mia. Ká bìa á à bè mín làa wo bán lé ɓa kèrètĩ́ɛwa kuio tonkaa ɓa mi cɔ̃́n. Ɓa tonló wee dé ho cùkú o *Krista yi. \v 24 Ká ɓa ɓueé dɔ̃n mi cɔ̃́n, à mi zéení làa ba le mi wa ɓa, à ɓa kèrètĩ́ɛwa kuio na tonkaa ɓa à zũń le bìo wa wee khòoní mia bìo yi á ɓɛ̀ntĩ́n lée tũ̀iá poni. \c 9 \s1 Le Dónbeenì wa yìa wee hã mu bìo lè le sĩ-wɛɛ \p \v 1 Mu yàá ka lè mu ɲúhṹ mía à ĩ túa ho vũahṹ na kà na mia ɓa kèrètĩ́ɛwa kuure séeníi mu dã́ní yi. \v 2 Lé bìo á ĩ zũ bìo mi sòobáaráa miten ɓa séeníló bìo yi. Ĩ sĩi wan mi bìo yi á wee bío na ho Maseduana kèrètĩ́ɛwa yi hen le «Ho Akayii kèrètĩ́ɛwa wi ɓa séení ɓa kèrètĩ́ɛwa kuure na wi ho *Zudee yi. Ɓa yàá ɓúakáa wee wíoka miten mu bìo yi hàrí zenìn». Ká ho Maseduana kèrètĩ́ɛwa mún ɲá mu, á ɓa cɛ̀rɛ̀ɛ wíokaa nɔn miten le séeníi mu bìo yi. \v 3 Ɛ̀ɛ ká ĩ màhã́ à tonka wàn zàwa mu mi cɔ̃́n bèra a na à bìo nɔn wa khòoníanáa mia à yí wé kã́amáa. Á ĩ wi à mi wíoka miten làa bìo á ĩ bíaráa mu. \v 4 Bṹn mía ká ĩnɛ́n lè ho Maseduana kèrètĩ́ɛwa ɓueé dɔ̃n mia ká mi dĩǹ yí wíokaa miten ho cãló mu bìo yi, á warɛ́n lé bìa hã nìyio ò dí ɓa yìo yi, lé bìo wa láa mia. Ĩ zũ le minɛ́n á hã nìyio mún ǹ dí. \v 5 Lé bṹn nɔn á ĩ leékaa le mu sṹaaní à ĩ fìo wàn zàwa mu à ɓa dí ĩ yahó ɓuen mi cɔ̃́n, à ɓuee loń le séeníi mu bìo, dén na mi dó mi ɲiní nɔn bìo yi. Ká ĩ ɓueé dɔ̃n ká mu yìo ló, á bṹn ǹ zéení le mi hɛ́ra mi yiwa wóráa mu ká kĩ̀kã́a yí kɛra mu yi. \p \v 6 Mi zũń mu! Nùpue yí dù bìo na boo, ó o máa lá bìo na boo. Nùpue na dù mu bìo na boo, wón ǹ lá mu bìo na boo. \v 7 Mi na, à héha làa bìo wi mi nì-kéní kéníwà sĩa yi. Mi yí wé mu làa yi vɛ́ɛ, à kɛń lè mu lée kĩ̀kã́a mi wán. Lé bìo á yìa wee na mu bìo lè le sĩ-wɛɛ wón bìo sĩ le Dónbeenì yi. \v 8 Le Dónbeenì dà à na bìo cɛ̀rɛ̀ɛ mia á yòó puuní bìo mi màkóo wi yi, bèra a na ká mi yú hã pɔ̃̀nna ɓúenɓúen yi á yòó puunía, á mi ì dàń ǹ wé bìo na se cɛ̀rɛ̀ɛ làa bũ. \v 9 Mu ù kɛń làa bìo mu túararáa le Dónbeenì bíonì vũahṹ yi: «O wee hɛ́n mí yi à hãnáa ɓa nì-khenia, o wee wé mu tentemu fɛ́ɛɛ.»\f + \fr 9:9 \ft Mi loń Lení vũahṹ (Psaumes) 112.9\f* \v 10 Yìa wee na mu bè-dà ɓa nùpua yi á wee hã ɓa làa bìo ɓa à dí, á mún ǹ na mu bè-dà minɛ́n yi. Ò o ò wé á mu ù ɲin á mí tentemu cũ̀nú wé è dé wán. \v 11 Ò o ò na bìo cɛ̀rɛ̀ɛ mia bèra a na à minɛ́n ɓɛ̀n hɛ́n mi yiwa à hãnáa ɓa nùpua. Mu ù wé á ɓa nùpua cɛ̀rɛ̀ɛ á à dé le Dónbeenì bárákà bìo mi nɔn wɛn á wa nɔn ɓa yi bìo yi. \v 12 Le séeníi na mi wee wé yínɔń dɛ̀ɛ na wee séení ho Zeruzalɛɛmu kèrètĩ́ɛwa kuure ɓa màkóo bìo yi mí dòn, le mún wee wé à ɓa wíoka wé dé le Dónbeenì bárákà cɛ̀rɛ̀ɛ. \v 13 Le séeníi na mi wee wé kà á à zéení le mi hɛ́ra mi yiwa. Mu bon, mi wee bío o *Krista bín-tente bìo, á bò le yi, á ɓa nùpua cɛ̀rɛ̀ɛ wee dé ho cùkú le Dónbeenì yi mu bìo yi. Ɓa mún wé è dé ho cùkú le yi bìo mi hɛ́raráa mi yiwa á nɔn mi níi bìo ɓarɛ́n lè ɓa nùpua ɓúenɓúen yi bìo yi. \v 14 Á ɓa wé è fìo ò na mia à zéení le mí wa mia, lé bìo le Dónbeenì wó mí sãamu làa mia yòó puunía. \v 15 Mi wa dé le Dónbeenì bárákà mu bè-tente na ɓàn síi mía, na le wó nɔn wɛn bìo yi. \c 10 \s1 O Poole wee bío mí tonkaró tonló bìo \p \v 1 Ĩnɛ́n Poole ĩ bɛɛre á wee fìo mia, o *Krista wayiró là a sĩi na se pànká yi. Ɓa le ká ĩ wi làa mia à ĩ wé hézɔ̃́n, ká ĩ khɛ̀ra làa mia à ĩ sĩi wé here. \v 2 Ká ĩ màhã́ wee fìo mia le mi yí día le ká ĩ khíi bĩnía ɓuara mi cɔ̃́n à ĩ yí mia záráa. Ɓa nùpua ɓúi wi mi tĩ́ahṹ á wee bío le ĩ wee ɓua ĩten lòn nùpue na yí zũ Dónbeenì. Bán sowaso á ĩ ɓueé mì lè sòobɛ́ɛ á à na yi. \v 3 Mu bon, wa wi ho dĩ́míɲá yi, ká hã fìo na wa wi yi á wa yí máa fi lè ho dĩ́míɲá fio bìo síi. \v 4 Hã fio sĩ̀a na wa wee firáa yínɔń ho dĩ́míɲá fio sĩ̀a. Ɓùeé! Warɛ́n fio sĩ̀a lé le Dónbeenì na pànká wi fio sĩ̀a. Hã pànká wi à fìráa hã lùa na ɓa zúkúsa wee sà míten yi. Wa wee bío ɓúe ɓa sabín-fũ̀aalowa ɲúná. \v 5 Hã yile-kora ɓúenɓúen na á bìa wee yòoní míten wee lá à dĩ̀n sánsáráa le Dónbeenì bìo zũńló á wa wee kánká kúia. Wa wee yèrèmá ɓa nùpua hácírí à ɓa bè o Krista bíonì yi. \v 6 Ká pã̀ahṹ na mi cɛ̀rɛ̀ɛ khíi zéenía le mi bò a Krista bíonì mu yi bìo bon, á warɛ́n ǹ bé bìa ká na yí bò le yi. \p \v 7 Minɛ́n wee loń bìo wee mi mí dòn. Hen ká a ɓúi bía le mí bìo sã̀ a *Krista yi, ó o ko ò o zũń le ĩnɛ́n mún bìo sã̀ a Krista mu yi. \v 8 Hàrí ká ĩ ka lè ĩ dá khòonía ĩten ho pànká na ó o Ɲúhṹso nɔn wɛn bìo yi, á nìyio máa dí mi. Hón pànká so na ó o Ɲúhṹso nɔn wɛn, lé à wa séenínáa mí kuure, ká mu yínɔń mi yáaró bìo yi. \v 9 Ĩ yí wi à ĩ kɛń lè ĩ wi à ĩ zã́ní mia lè ĩ vɔ̃nna na á ĩ wee túa, \v 10 lé bìo ɓa ɓúi le: «O Poole vɔ̃nna bíoní lée bíoní na hereka làa bíoní na wee vá. Ɛ̀ɛ ká a màhã́ wi làa wɛn ò o pànká máa kɛń, à bíoní pànká máa kɛń.» \v 11 Bìa wee bío hɔ̃́n bíoní so zũń le bìo wa wee túa hã vɔ̃nna yi à toní na ɓa yi lé bṹn mí bɛɛre wa à wéráa ká wa khíi ɓueé dɔ̃n ɓa. \v 12 Ɓa ɓúi sòobáa wee wíoka mí yènnáa dàkhĩína. Bán á warɛ́n so yàá à tà á à màní lè waten le? Ɓa wee wé míten lòn mɔ̀nzã́níi sĩ̀a à mɔ̀nzã́ lè míten mí dòn. Ɓa hácírí so wi le? \p \v 13 Ká warɛ́n bán máa khòoní waten máa dà máa khĩí. Ho tonló na le Dónbeenì dó wɛn lé hón wa wee kã́ɲa yi. Lé bṹn bìo yi wa ɓuararáa mi cɔ̃́n. \v 14 Wa yí dà bìo le Dónbeenì le wa wé wán. Mu bon, warɛ́n lé bìa nín-yání ɓuara mi cɔ̃́n ɓueé buera le bín-tente na bìo ciran o Krista. \v 15 Wa yí máa khòoní waten ho tonló na á ɓa ɓúi sá bìo yi. Wa láa mu yi le mi sĩadéró le Dónbeenì yi wee dé wán ká mu wà, á warɛ́n tonló mún ǹ va lè mí yahó làa sòobɛ́ɛ mi cɔ̃́n, ká wa máa dà bìo le Dónbeenì le wa wé wán. \v 16 Ká mu wó làa bṹn, á wa à dàń ǹ va lè wa yahó á vaá bue le Dónbeenì bín-tente hã kãna na dà minɛ́n wán yi. Wa yí wi wa sá ho lahó na ɓa ɓúi ɓúakáa wee sá yi à khòoní waten ho tonló na ɓa sá bìo yi. \p \v 17 «Yìa le mí ì khòn, à wón khòn bìo ó o Ɲúhṹso wó bìo yi.»\f + \fr 10:17 \ft Mi loń Zeremii vũahṹ 9.23\f* \v 18 Yìa wee khòoní míten yínɔń yìa ó o Ɲúhṹso tà bìo, mu lé yìa ó o Ɲúhṹso mí bɛɛre wee khòoní. \c 11 \s1 O Poole lè ɓa tonkarowà na bìo yí bon bìo \p \v 1 Ĩ wi à mi tà à ĩ bío làa mia lòn khéero cùeée. Ũuu! Mi tà mu yi. \v 2 Mi bìo sĩ miì làa sòobɛ́ɛ fúaa ĩ yí wi ò o ɓúi tṹii mia làa bìo le Dónbeenì yí wi ò o ɓúi tṹiináa mia bìo síi. Mu bon, ĩ bò mi fũaamu nɔn báa nì-kéní yi. Wón báa so lé o *Krista. Ĩ wee zéení mia làa wo lòn hĩ́nzo-sínii na yí zũ báa. \v 3 Ɛ̀ɛ ká bìo ó o háa khàráa o Ɛɛve vĩ́inía, á ĩ zã́na à minɛ́n mún yilera hĩ́a lùnka à vĩ́ làa bṹn síi, à yí día miten naló lè mí cemu mi páaníló là a Krista bìo yi.\f + \fr 11:3 \ft Mi loń Bìo ɲúhṹ ɓúɛɛníi vũahṹ (Genèse) 3.1-6, 13\f* \v 4 Mu bon, ká a ɓúi ɓueé wee bío Yeesu veere na warɛ́n yí bía bìo làa mia, tàá ká a ɓúi ɓueé nɔn hácín-veere na wi mí dòn lè le Dónbeenì Hácírí mia, tàá ká a ɓúi ɓueé wee bue bín-tente veere na wi mí dòn làa dìo warɛ́n buera nɔn mia, à bṹn mi dɛ̀ɛní tà fùafùa. \p \v 5 À ĩnɛ́n cɔ̃́n, á ɓa nùpua mu na mi wee ɲàkã́ bìo le ɓa lé o Yeesu tonkarowà binbirí, á yí po ĩnɛ́n. \v 6 Ɲúhṹ sĩ á ĩ yí dàń bío lè ɓarɛ́n bìo, ká mu bìo zũńló á ĩ po ɓa. Wa zéenía mu làa mia wéréwéré hã pɔ̃̀nna ɓúenɓúen lè mu bìo ɓúenɓúen yi. \p \v 7 Tàá bìo á ĩ buera le Dónbeenì bín-tente nɔn mia hã kã́amáa yi, á liinía ĩten nɔn mia bèra a na à minɛ́n ɲúná hóoní, á ĩ so wó khon le? \v 8 Ĩ tà á fó ɓa kèrètĩ́ɛwa kuio ɓúi níi bìo á sáráa ho tonló nɔn mia. \v 9 Bìo á ĩ fù wi mi cɔ̃́n á màkóo wi le séeníi yi á ĩ bìo yí wó Ɲún-sèró o ɓúi wán. Wàn zàwa kèrètĩ́ɛwa na ló ho Maseduana yi lé bán ɓuan bìo á ĩ màkóo wi yi ɓueé nɔn miì. Ho pã̀ahṹ mu yi á ĩ bìo yí wó Ɲún-sèró minɛ́n ɓúi wán, á ĩ mún yí wi à ĩ bìo wé sèró o ɓúi wán mi tĩ́ahṹ. \v 10 Ĩ dà à khòoní ĩten bṹn bìo yi, á nùpue na à hè mi ho Akayii kɔ̃hṹ yi mu wéró yi wón mía. O *Krista na wi miì yèni yi á bìo á ĩ wee bío kà lé ho tũ̀iá poni. \v 11 Bìo á ĩ bía kà so wee zéení le ĩ yí wa mia le? Ɓùeé! Le Dónbeenì zũ le ĩ wa mia. \p \v 12 Bìo á ĩ bìo lá yínɔń ɲún-sèró o ɓúi wán, lé bṹn mu pá karáa, bèra à na à bìa le mí lé o Yeesu tonkarowà ká mu yí bon à yí bè bṹn yi khòonínáa miten le mi wee sá làa bìo á warɛ́n wee sáráa. \v 13 Ɓa nùpua mu yínɔń Krista tonkarowà, ɓa lé ɓa nì-khàwa, á wee wé míten lòn Krista tonkarowà. \v 14 Mi yí le mu wé mia coon, lé bìo á pã̀ahṹ ɓúi ò o *Satãni mún yèrèmá míten wé lòn Dónbeenì tonkaro na ló ho wáayi, à wé ɲuiíka lòn khoomu. \v 15 Á mi yí le bìo ó o Satãni ton-sáwá bìo na ɓa wee yèrèmá míten wé lòn ton-sáwá na térénna wé mia coon. Mu vaa véeníi á bìo ɓa wó sàáníi á ɓa so máa yí le? \s1 Le lònbee na yú a Poole bìo \p \v 16 Le ĩ wíoka bío mu na mia: O ɓúi yí leéka le ĩ wee khée. Ɛ̀ɛ ká mi wee leéka le ĩ wee khée, à mi na le níi miì le ĩ khòoní ĩten làa bìo mi lá à nanáa le o khéero yi. \v 17 Bìo á ĩ bío hã laà na kà wán yínɔń bìo ó o Ɲúhṹso wi à ĩ bíoráa, ɓùeé! Bìo á ĩ wã́a lan wee khòoní ĩten kà, á ĩ wee bío lòn khéero. \v 18 Yínɔń ɓa nùpua cɛ̀rɛ̀ɛ wã́a wee khòoní míten ho dĩ́míɲá bìo dã́ní yi le? Àwa, á ĩnɛ́n mún wã́a à khòoní ĩten. \v 19 Minɛ́n na lé mu bè-zũńminì ɓànsowà á wee tà bìo ɓa khéerowà wee wé yi. \v 20 Ɓa nùpua wee wé mia lè mí wobáaní, à wé hũn mia, à wé ɲuaa mi bìo, à wé ɲin mia, à wé fío mi sáarà, á mi wee día à bṹn ɓúenɓúen kúu mia. \v 21 Mu ɓàn bíoró nìyio wi. Mi sábéré, warɛ́n sĩa yí wó herera yí vaá ɓó bṹn yi. Ɛ̀ɛ ká ĩ pá à bío lòn khéero ò lɛ́n. Bìo á bìa ká wee khòoní míten bìo yi, bṹn á ĩnɛ́n mún dà à khòoní ĩten bìo yi. \v 22 Ɓa lé ɓa *Heberewa le? Àwa, á ĩnɛ́n mún lé o hebere nìi. Ɓa ló a *Isirayɛɛle nìpomu yi lée? À ĩnɛ́n mún ló a nìpomu yi. Ɓa ló a *Abarahaamu nɔnkãni yi lée? Á ĩnɛ́n mún lé o mɔ̀nmàníi. \v 23 Ɓa lé o *Krista ton-sáwá lée? Ĩ yàá à bío lè ĩ ɲúhṹ mía bĩ́n, ĩnɛ́n lé o Krista ton-sá po ɓa. Ĩ sá lò bon po ɓa, ɓa dó mi ho kàsó yi á po ɓarɛ́n, ɓa han mi po po ɓarɛ́n. Ĩ zàanía ĩ mukãnì cúa cɛ̀rɛ̀ɛ po ɓa. \v 24 Ɓa *Zúifùwa han mi lè le làbàanì yimù cúa-ɓúará-ɲun dà-kéní mía á dɔ̃n hã zen cúa-hònú. \v 25 Ɓa nùpua vṹaana mi lè le bũ̀ini, á dɔ̃n hã zen cúa-tĩn. Cúekúee ɓúi á ɓa lèekaa mi lè hã huaa le mí ì ɓúe. Ho won-beenì lú mu ɲumu yi làa mi dɔ̃n hã zen cúa-tĩn. Cúekúee ɓúi á ĩ wó le wizon-kùure lè mí tĩ́nàahṹ mu ɲun-beenì yi. \v 26 Pɔ̃̀nna cɛ̀rɛ̀ɛ ká ĩ wi le vɛɛnì yi á ĩ lò bon bìo cɛ̀rɛ̀ɛ bìo yi: Hã muna ɓúi na sú cáa á ĩ lò bon kã́aló yi. Ɓa kɔ̃̀nlowà, lè wàn sìí nùpua, làa bìa yínɔń wàn sìí nùpua, bán ɓúenɓúen beéra ĩ lò ĩ vɛɛní yi. Ĩ lò bon hã ló-beera yi, hã mana yi, mu ɲun-beenì yi. Wàn zàwa na le mí lé ɓa kèrètĩ́ɛwa à mu ɲɔǹ yí bon bán mún beéra ĩ lò. \v 27 Ĩ sá lò bon dàkhĩína. Hã pɔ̃̀nna ɓúi á ĩ cãana yí dũma, le hĩni lè le ɲu-hãní beéra ĩ lò. Pɔ̃̀nna cɛ̀rɛ̀ɛ à ĩ máa yí bìo dí. Le tɛ̀ɛnì lè ho pɛ́ɛrú mún beéra ĩ lò. \v 28 Mu yàá pá yínɔń bṹn mí dòn. Bìo á ĩ wee leéka bìo hã wizooní ɓúenɓúen mún wi bĩ́n: Ɓa kèrètĩ́ɛwa kuio ɓúenɓúen á ĩ yi wee dè bìo yi. \v 29 Hen ká a ɓúi lée yídà, à ĩ lò wé be mu bìo yi. Ká a ɓúi wó bè-kohó à mu vá miì làa sòobɛ́ɛ. \p \v 30 Ká ĩ ko à ĩ khòoní ĩten, à ĩ wé mu ĩ yídàmu bìo yi. \v 31 Le Dónbeenì na lé wa Ɲúhṹso Yeesu ɓàn Maá, dén na ko lè le ɓùaaníi fɛ́ɛɛ, á zũ le ĩ yí máa fĩ̀ sabéré. \v 32 Pã̀ahṹ na á ĩ ɓueé wi ho Damaasi lóhó yi, ó o Kuvɛɛnɛɛre na wee sá a bɛ́ɛ Aretaasi yèni yi le ɓa pe ho lóhó zũaɲiní ɓúenɓúen, à ɓa wìi mi. \v 33 Ká ɓa màhã́ can ho lío-beenì lè hã hũni á ĩ zon yi á ɓa lée liinía lè ho soró mɔ́n, lé bṹn fenía mi.\f + \fr 11:33 \ft Mi loń Bè-wénia vũahṹ 9.25\f* \c 12 \s1 Bìo ó o Ɲúhṹso zéenía là a Poole \p \v 1 Ĩ ko à ĩ khòoní ĩten à mu ɲɔǹ ɲúhṹ mía. Ɛ̀ɛ ká ĩ màhã́ à bío mu bè-sànkania na ó o Ɲúhṹso zéenía làa mi dã́ní yi. \v 2 Ĩ zũ a kèrètĩ́ɛ ɓúi. Le Dónbeenì ɓuan wo yòoraráa ho wáayi ɲún-tĩ́ahṹ mu wã́a à yí lúlúio pírú náa. O lá van ho wáayi binbirì lée, tàá hã lée kònkórá ɲà a yi lée, bṹn á ĩ yí zũ. Le Dónbeenì lé dìo zũ mu. \v 3 Mu bon! Ĩ zũ le le Dónbeenì ɓuan wo yòoraráa ho wáayi. Ká a lá van ho wáayi binbirì lée tàá hã lée kònkórá ɲà a yi lée, bṹn á ĩ yí zũ. Le Dónbeenì lé dìo zũ mu. \v 4 Bìo ó o vaá ɲá le Dónbeenì cɔ̃́n ho wáayi mu yi á yí dà máa bío, á mu níi mún yí nɔn nùpue yi ò o bío mu. \v 5 Ĩ ì khòoní ĩten bìo wó a nìi mu yi bìo yi. Ká ĩnɛ́n ĩ bɛɛre dã́ní yi, á ĩ khòoní ĩten ĩ yídàmu bìo yi. \v 6 Ká ĩ yàá pá lá wi à ĩ khòoní ĩten, se ĩ pá yínɔń khéero, lé bìo á ĩ ì mì ho tũ̀iá poni. Ɛ̀ɛ ká ĩ màhã́ máa bío, ĩ yí wi à ɓa nùpua càtí mi à dà bìo á ĩ wee wé làa bìo á ĩ wee bío wán. \p \v 7 Mi yí mɔn le, ĩ lá dà à yòoní ĩten bṹn bè-beera so na le Dónbeenì zéenía làa mi bĩ́n bìo yi. Ɛ̀ɛ lé bṹn nɔn á le dó bìo ɓúi miì na wee vá ĩ sãnía yi. Le día ó o *Satãni tonkaro wó mu làa mi, bèra a na à ĩ yí yòoní ĩten. \v 8 Ĩ fìora a Ɲúhṹso dɔ̃n hã zen cúa-tĩn le o véení ĩ lònbee mu. \v 9 Ó o bía nɔn miì: «Ĩ sãamu ù kã́ɲa fo, lé bìo á ho pã̀ahṹ na fo wee mi ũ yídàmu yi lé hón pã̀ahṹ so yi á ĩ pànká ɓɛ̀n wíokaa wee mi yi». Àwa, á mu sṹaaní à ĩ wé khòn bìo á ĩ lé o yídà bìo yi, bèra a na ò o *Krista pànká kɛń miì binbirì. \v 10 Lé bṹn bìo yi, á ĩ sĩi wan bìo á ĩ lé o yídà bìo yi. O Krista bìo yi hàrí ɓa wé là mi, à le lònbee yí mi, hàrí à ɓa wé ɲíiní ĩ sãnía, à ĩ hácírí yáa, á ĩ sĩi pá à wa. Lé bìo ká ĩ lé o yídà pã̀ahṹ na yi, à ĩ yí ho pànká hón pã̀ahṹ so yi. \s1 O Poole yilera lùnkaa ho Korɛnte kèrètĩ́ɛwa bìo yi \p \v 11 Ĩ bía lè ĩ ɲúhṹ mía bĩ́n, ɛ̀ɛ ká lé minɛ́n nɔn á ĩ bíaráa kà. Mu bon, minɛ́n lé bìa lá ko à mi mì ho tũ̀iá ĩ ɲii ɓa nùpua yahó. Hàrí ká ĩ yínɔń dɛ̀ɛ á bìa mí wee ɲàkã́ bìo le ɓa lé ɓa tonkarowà binbirí á yí sṹaaní mi bìo woon yi. \v 12 Bìo á ĩnɛ́n lé o Yeesu tonkaro, á ĩ ɲà ĩ yi làa sòobɛ́ɛ, á le Dónbeenì dĩ̀n ĩ wán á wóráa mu yéréké bìowa lè mí sìíwà. \v 13 Lé mu yɛ́n á ĩ wó nɔn ɓa kèrètĩ́ɛwa kuio na ká yi ká ĩ yí wó mu yí nɔn mia, ká mu yínɔń bìo á ĩ yí día á mi lá ĩ ɲún-sèró. Mi wã́a sɛ́n día na miì bṹn bìo yi. \p \v 14 Hen làa cĩ́inú ká ĩ ɓuen mi cɔ̃́n á bṹn wã́a à wé mu cúa-tĩn níi. Bṹn á ĩ mún máa bío le mi na bìo ɓúi miì. Minɛ́n mi bɛɛre lé bìa á ĩ wee cà, ĩ màkóo mía mi níi bìo yi. Mu yínɔń ɓa zàwa wee bàrá mí níi bìo ká lè mìn nùwã, ká ɓa zàwa ɓàn nùwã lé bìa wee bàrá mu ká làa ba. \v 15 Ĩnɛ́n cɔ̃́n á ĩ níi bìo ɓúenɓúen lá déró ho tonló yi mi bìo yi á à wé sĩ miì. Ĩ yàá dà à na ĩ mukãnì ɓúenɓúen mi bìo yi. Bìo á ĩnɛ́n wa mia lè ĩ sòobɛ́ɛ ɲún-sĩ lé bṹn wee lén mu ɓúi bìo mi wa làa mi yi. \p \v 16 Mi tà à zũń le ĩ bìo yí wó ɲún-sèró mi wán. Ɓa ɓúi wee bío le o Poole ɓɛ̀ntĩ́n héra, o wee khà wɛn à fé níi bìo. \v 17 Bìa ɓúenɓúen na á ĩ tonkaa mi cɔ̃́n ó o ɓúi á ĩ so dĩ̀n wán á tò mi wán le? \v 18 Ĩ hĩ́a fìora a Tiite, ó o ɓuara mi cɔ̃́n, á wàn za nì-kéní ɓúi na mi zũ á bò làa wo. O Tiite mu so ɓueé khà mia fó bìo ɓúi le? Ĩnɛ́n làa wo so yí wó yilera dà-kéní á yí sáráa le? Le dã́ní na wa lá so yínɔń dà-kéní le? \p \v 19 Bìo wa bía ho vũahṹ yi ɓueé ɓó hen, ɲún-sĩ mi wee leéka le wa wee bío sĩ̀ waten yi. Ɛ̀ɛ ká ɓùeé. Wa bía mu le Dónbeenì yahó wa páaníló là a *Krista bìo yi. Wàn zàwa lè wàn hĩ́nni na á ĩ wa làa sòobɛ́ɛ, wa wee bío bṹn ɓúenɓúen bèra a na mi ɲàa va lè mí yahó le Dónbeenì wɔ̃hṹ wán. \v 20 Ĩ zã́na à ĩ ɓuee yí mia ká mi yí ka làa bìo á ĩ wee leéka, ká ĩnɛ́n ɓɛ̀n yí ka làa bìo á minɛ́n wee leéka. Ĩ zã́na le ɲún-sĩ á ĩ ɓueé yí mia ká mi wi hã fio yi, á wee dí le yandee làa mín, á sĩa wee cĩ̀ mín yi, á wee penka làa mín ká mi ì là mín, á wee ɲùu mín ká mi ì yòoní miten, á yú bìo na à mi wé. \v 21 Ĩ zã́na le ká ĩ ɓuara mi cɔ̃́n, à wàn Dónbeenì día à hã nìyio dí mi mi bìo yi. Ĩ zã́na à ĩ ɓuee mi mia à wá mi bìo yi, lé bìo á bìa fù wi mu bè-kora wéró yi á yí yèrèmáa mí yilera lè mí wárá, á pá wi ho hã́-fénló lè ho bá-fénló lè mí sìíwà wéró yi. Ĩ zã́na à ĩ ɓuee yí ɓa ká ɓa pá wee wé mu bìo na yí se lè mí sìíwà ɓúenɓúen. \c 13 \s1 O Poole mɔ́ndɛ́n zéeníi là a tɛ̀ɛníi bìo \p \v 1 Bìo á ĩ ɓuen mi cɔ̃́n kà á wã́a à wé ĩ ɓuenló cúa-tĩn níi. Mu túara kà síi: «Mu bìo ɓúenɓúen á wa à lén yìo ɓa sɛɛ́ràsa nùwã ɲun tàá nùwã tĩn bè-bíonii wán.»\f + \fr 13:1 \ft Mi loń Làndá zéeníló vũahṹ (Deutéronome) 19.15\f* \v 2 Mu cúa-ɲun níi na á ĩ ɓuara mi cɔ̃́n, á ĩ ɲà bìa wee wé mu bè-kora làa bìa ká ɓúenɓúen zeǹ wán. Bìo á ĩ wã́a khɛ̀ra làa mia bìo kà wán, á ĩ wíokaa wee ɲì mi zeǹ wán le ká ĩ khíi bĩnía ɓuara á nìi woon níi máa lé ho béró yi. \v 3 Mi wi à mi zũń wéréwéré le o *Krista wee dĩ̀n ĩnɛ́n wán à bíoráa. Àwa! Á mi zũń mu le o Krista yínɔń yí dà mi tĩ́ahṹ. Ĩ wee ɲì mi zeǹ wán, o ò zéení mí pànká làa mia. \v 4 O ɓúɛɛró ho *kùrùwá wán ó o zéenía le mí lé o yídà bṹn bon, ká hã laà na kà wán ó o yìo wi lua le Dónbeenì pànká yi. Warɛ́n páaníló làa wo bìo yi á wa mún lé ɓa yídàwa bṹn bon. Ɛ̀ɛ ká wa màhã́ wee ɲì mi zeǹ wán: Le Dónbeenì pànká yi á warɛ́n làa wo yìo á à wé lua mi tĩ́ahṹ! \p \v 5 Mi loń miten à dándá miten miten, à zũń le mi dó mi sĩa o Yeesu Krista yi. Mi so yí zũ le o wi mia le? Ɲún-sĩ á mi lońna miten mɔn à mi yí ka làa bṹn! \v 6 Ɛ̀ɛ ká ĩ láa mu yi le mi zũ le warɛ́n bán zéenía le wa dó wa sĩa wo yi. \v 7 Wa wee fìo le Dónbeenì yi bèra a na à mi wé yí wé mu bè-kora. Ɛ̀ɛ ká wa màhã́ yí máa wé mu à zéenínáa le warɛ́n á sée wi yi. Wa wee wé mu bèra a na à mi wé wé ho tũ̀iá poni bìo mí dòn, hàrí ká wa bìo ɓúenɓúen ka lè mu ɲii yí sú. \v 8 Wa yí dà máa kán ho tũ̀iá poni, bìo bon bṹn mí dòn lé bìo wa dà wee wé. \v 9 Mu bon, wa wee zã̀maka bìo á warɛ́n lé ɓa yídàwa, à minɛ́n pànká wi bìo yi. Bìo wa wee cà wa fìoró yi lé à mi wé ɓa nùpua na á wékheró bìo yí máa mì lɛɛ́ yi. \v 10 Bìo nɔn á ĩ fèra wee túaráa ho vũahṹ mu ù na mia lée bèra a na ká ĩ khíi ɓueé dɔ̃n mia à ĩ yí dĩ̀n ho pànká na ó o Ɲúhṹso nɔn miì wán à záráa làa mia. Mu bon, le Dónbeenì yí nɔn ho miì à ĩ yáa mia, ká lée bèra a na à ĩ séení mia à mi sĩadéró le yi va làa yahó. \p \v 11 Wàn zàwa lè wàn hĩ́nni, mi le mi sĩa wa, à sĩadéró le Dónbeenì yi va làa yahó. Mi wé hení mín sĩa à ɲi-cúa wé dà-kéní à kɛń mín wán làa hɛ́ɛrà. Á le Dónbeenì na wa wɛn á wee na ho hɛ́ɛrà ɓa nùpua yi á à kɛń làa mia. \p \v 12 Mi tɛ̀ɛní mín yi sese lòn nu zàwa. Bìa bìo sã̀ le Dónbeenì yi hen ɓúenɓúen wee tɛ̀ɛní mia. \v 13 Le wa Ɲúhṹso Yeesu *Krista sãamu, lè le Dónbeenì waminì, lè le Dónbeenì Hácírí páaníló làa wɛn, à kɛń lè mi ɓúenɓúen.