\id GAL - Bora NT -Peru 2008 (DBL -2013) 
\h Gáárata 
\toc1 Garáátsiárí íjcyáme éllevu Páávoro cáátúnuháámɨ 
\toc2 Gáárata 
\toc3 Ga 
\mt1 GÁÁRATA 
\mt2 Garáátsiárí íjcyáme éllevu Páávoro cáátúnuháámɨ 
\c 1  
\s1 Duurúvaju 
\p  
\v 1 Oo Páávoro o íjcyáábekée Píívyéébe oke picyóó uwáábóóbedívú Jetsocríjtoke ibóhɨ́ɨ́tsóóbej tééveri. Tsáháa mɨ́amúnaa oke pícyootú téénevu.  
\v 2 Aabe íñe íílle óóma íjcyámema íhyaamɨ ó caatúnú elle Garáátsiá iiñújɨri ámuha cahcújtso múnaa meíjcyáme éllevu.  
\v 3 Áámeke óvíi ámúhakye Méécááni Píívyéébe pɨ́aabó Máavyéjuube Jetsocríjtoj tééveri ɨ́búwajɨ́ɨ́ ámuha meíjcyaki.  
\v 4 Muuráhjáa dibye ímillédújuco mewájyuri Jetsocríjtó dsɨ́jɨvéné ɨ́jɨ́ imítyú meke mújtatsójúcóórónetu meke ipájtyetétsoki.  
\v 5 Áánéllii metsu dííbyeke maávyéjújtso múijyú nɨ́jkéváityúne. Ehdu teéne. 
\s1 Tsá tsiiñe íjcyatú meke pájtyetétsóíyóné uwááboju 
\p  
\v 6 Árónáa múhdurá oke pajtyéné Píívyéébeke ámuha mecáhcújtsónetu tsíhdyuréjuco meɨ́jtsámeíñe. Ááneráhjáa tsúúca ámuha ímí mécáhcujtsó mekée iwájyúne Críjtoj tééveri mééma dibye méénune. Ááné mutsííenéréjuco ámuha tsɨ́jɨjtójɨríyé meúwáábócatsíhijcyáne.  
\v 7 Áánerá tsá tsiiñe íjcyatú meke pájtyetétsóíyóné uwááboju. Íllure ámúhakye tsaate iállíñe tsɨ́jɨjtójɨríyé iúwáábóneri máváríchohíjcyá Críjtodítyú íjcyáné uwáábójutu ámúhakye imújtátsóroki.  
\v 8 Ehdu úwáábohíjcyámé hallúrí apíchó teéne. Muurá o íjcyároobe tsɨ́jɨjtóríyé o úwááboca téhdure Píívyéébe óhdi ɨ́cúbáhráiyáhi. Áhdure níjkyéjɨ múnáajpi íjcyáróóbedi ɨ́cúbáhráíyoobe tehdu dibye méénuca.  
\v 9 Aanée tsúúca éíjyu ámúhakye o úúbálleróné íñe tsiiñe ó úúballé tsaate Críjtodítyú íjcyáné uwááboju tsɨ́jɨjtóríyé úwáábóhajchíí Píívyéébe diityédí ɨ́cúbáhraíñe. 
\p  
\v 10 Ehdu íñe ámúhakye o nééne méɨjtsúcunúdí mɨ́amúnaa ímí oke ɨɨ́jtsúcunúrokíyé o íhjyúvahíjcyáne. Píívyéébere ihdyu óhdivu tújkevéélléneríjyuco o tsúúrámeíhijcyáne. Muurá mɨ́amúnáamáyé tsaímíyé o íjcyane o ímílleca tsá Críjtó ɨɨcúve múnáajpi o íjcyáítyuróne. 
\s1 Páávoro uwááboobe íjcyane 
\p  
\v 11 Aane ihdyu ó imíllé ámuha táñahbémú mewáájacúné íñe dííbyé uwááboju mɨ́amúnáá ɨ́jtsaméí íjcyatúné o úwáábohíjcyáne.  
\v 12 Tsáháa múha oke úwáábotú teéne. Dííbyerée ihdyu páñetu Jetsocríjtó óhdivu bóhówajtsóné íñe ó úwáábohíjcyáhi. 
\p  
\v 13-14 Muurá ámuha méwaajácú muhdúhjáa tujkénú o dárɨ́ɨ́vémeíhijcyáné tamúnaa múhdurá Píívyéébeke úráávyehíjcyajɨ́jtó o úráávyéijyu. Téjɨjtóo ávyéta ímí ó waajácú tsijtye tátyujkévéejte íjcyárómé ehnííñevu. Aabée téijyu ɨ́mɨáánéhacáa Críjtó cahcújtso múnaa íjcyámedi ó ɨ́cúbáhrahíjcyá dityéváa téénetu ɨɨ́hvetéroki.  
\v 15 Árónáacáhjáa ihdyu pámeeke iwájyudu íjcyaabe Píívyéébe tsúúcajátújuco ói o tsɨ́ɨ́mávámeítyúné ɨhdéjuco oke iújcuíñé wábyujtsóne.  
\v 16 Aabée oke waajácutsó Ílli Jetsocríjtodívú dííbyedítyú íjcyáné uwáábojúvú ámúhakye jodíómú íjcyátúrómeke o wáájácútsoki. Ááneríi tsá múúmá o íhjyúvatúne.  
\v 17 Muuráhjáa Jerotsaréeri dííbyé uwáábo múnaa táɨhdéjuco íjcyaróme éllevu tsá o péétu diityémá tééneri o íhjyúvaki. Aráábiá iiñújɨvúrée o péébe téhulle ɨ́ɨ́néubárá píívyétútsihyi o ícyahíjcyátsihdyu tsiiñe ó oomí Damájcovu. 
\p  
\v 18 Átsihdyúu botsíi Jerotsaréevu tsiiñe pápihchúú pijcyábatu o wájtsɨɨbe o péé Péédoró éllevu dííbyema o íhjyúvaki. Áábemáa técoomíyí ó ijcyá 15 coojɨ́va.  
\v 19 Áijyúu tsá tsijtye Jetsóó uwáábó méénuhíjcyámeke o ájtyúmɨtúne. Apáábyekérée ó ájtyumɨ́ íñahbe Jacóóboke. 
\p  
\v 20-21 Átsihdyúu o péé Tsííriámá Tsiríítsiá iñújɨɨcúvu. Ehdu íñe ámúha éllevu o cáátúnúné pañe o nééne Píívyéébe waajácú ɨ́mɨáánéjuco íjcyane ámúhakye o úúballéne.  
\v 22 Áábekée oke tsúúca téhullé múnaa waajácúhi. Áánetúikyée tsá Jodéá iiñújɨri íjcyáné cahcújtso múnaa oke wáájácutúne.  
\v 23 Apááñéreváa lléébohíjcyámé tsaate óhdityu néhijcyáne: “Éhnée éíjyu Críjtoke mecáhcújtsóné hallútú ávyétá ɨ́cubáhrá méhdi méénuhíjcyaabévá muhdú ícyooca teene úwááboobéré pehíjcyáhi.”  
\v 24 Ehdúváa tsaate óhdityu néhijcyáné illéébóne mítyane Píívyéébeke duurúvahíjcyáme. 
\c 2  
\s1 Páávoróké uwáábojte wáájacúne 
\p  
\v 1 Átsihdyúu tsúúca 14 píjcyá pájtyéné boone tsiiñe Jerotsaréevu o péébema Benabéemútsí Tíítóma pééhií.  
\v 2 Áámútsimáa o péé téhullévú Píívyéébere oke túkévéjtsóneri. Áijyúu tsamééré técoomí cahcújtso múnáá túkevéjtsojte píhcyáávémeke ó úúballé íñe ámuha jodíómú íjcyátúrómeke o úwáábohíjcyánetu muhdú oke ditye iñéékií.  
\v 3 Árónáacáa oke nééme tehdújuco o úwáábohíjcyáne. Aamée tsá ɨɨná néétu Tííto óóma íjcyaabe kíhdyahɨ́rótsámeítyúnetu. Tsáháa dibye kíhdyahɨ́rótsámeítyú jodíómuube iíjcyátúnélliíhye.  
\v 4 Árónáacáa ijcyámé tsaate íllure iállíñe ɨ́mɨáámédú múúhakye náhbévahíjcyáme. Aamée imíllé Críjtoéjté muha meíjcyame tééné taúhbaju meméénújúcóótúmeke tsiiñe múúhakye téénevu ɨɨ́búwajtsóne.  
\v 5 Áróneríi tsá muha meɨ́ɨ́cúvetú Críjtodítyú íjcyáné uwááboju mecáhcújtsóneríyé mepájtyeténetu ámúhakye muha memújtátsótuki. 
\p  
\v 6 Aamée táehnííñevu íjcyarómé túkevéjtsojte tsá oke béhné uwáábó téénetu méénutúne. Árónáa tsá o íjyácunútú ditye táehnííñevu íjcyáneri. Muurá Píívyéébe tsahdúré meke ɨ́jtsúcunúhi.  
\v 7-8 Aamée ímí ɨjtsúcunú Péédorókée tamúnaa jodíómú uwáábóóbedívú ipícyohdu téhdure oke Píívyéébe pícyoone ámuha jodíómú íjcyátúrómé uwááboobe o íjcyaki. 
\p  
\v 9 Aanée páñétúejte Péédoroo, Jóóaá, Jacóóboo, íjcyame ímí ɨɨ́jtsúcunúne múhtsikye Benabéema mítyane dúúrúvaméré néé muhtsi tééné wákimyéí meméénu jodíómú íjcyátúmé pañe téhdure tamúnáá pañe tééné wákimyéí ditye méénúné tujkéveri.  
\v 10 Áánemáa múhtsikye nééme muhtsi mepɨ́áábohíjcya ɨ́dáátsóméhjɨke. Aanée ímí ó ɨjtsúcunúhi. 
\s1 Péédoróké Páávoro úhbane 
\p  
\v 11 Árónáacáa Péédoróké Ajtiokííavu ó tsɨjpájúú dibye múhdurá íjcyáné hallútu.  
\v 12 Muuráhjáa ámúha múnaa jodíómú íjcyátúmema dibye májchórónáa tsaate múúha múnaa Jacóóbo hájkímú ɨ́hdééné taúhbaju úráávyehíjcyámé técoomívú wájtsɨ́medítyú waabe diityédí iíllityénema.  
\v 13 Áábedítyúu ɨɨ́ɨ́váne tsijtye tamúnaa tsúúca cahcújtso múnaa íjcyarómé téhdure wááhií. Áhdurée táñahbéébé Benabéé diityédítyú ɨɨ́ɨ́váne wááhií.  
\v 14 Ehdúu tsúúca cahcújtso múnaa íjcyarómé dárɨ́ɨ́vémeíñé hallútú Péédoróké pámeere pihcyááve múnááj pɨɨnévú o nééhií: “Muúbej, uu muurá jodíómuube u íjcyároobée tsúúca ú ɨ́hvejtsó ɨ́hdééné taúhbaju u úráávyehíjcyáne. Aabe ¿ɨ́veekí téénevu ú táúhbahíjcyá memúnaa íjcyátúmeke teene u úráávyécóóbejɨ́ɨ́vari?” Ehdúu o néé Péédoróke. 
\s1 Mecáhcújtsóneríyé mepájtyeténe 
\p  
\v 15-16 Muurá muha jodíómú páñétúejte Píívyéébeéjté meíjcyame tsúúca méwaajácú Moitséeúvuj tééveríi múúhá ɨhdé múnáaúvuke dibye ájcúné taúhbaju muha meúráávyeróné múúhakye pájtyetétsóítyuróne. Apááñéré ihdyu Jetsocríjtóo mewájyuri dsɨ́jɨvéné paméváré mecáhcújtsómeke ɨ́mɨáámedi dílloóbe. 
\p  
\v 17 Aane dííbyej tééveri Píívyéébema meímíbáávyéíyóneri metsúúrámeíhijcyámé méwaajácú ɨ́mɨááné ímityúmé meíjcyane. ¿Áánélliihyéhaca Críjto nééjuríyé ímityúmé méicyahíjcyáhi? Tsáhaá. Tsá tehdu tene néétune.  
\v 18-19 Muurá teene taúhbaju o úráávyéroobe tsá Píívyéébema ímí o íjcyáítyuróne. Áánéllii ténejcútú ó ijcyá dsɨ́jɨ́veebédú teene o úraavyéjúcóótúnélliíhye. Aabe ihdyu ícyooca ó tsúúrámeíhijcyá muhdú Críjtoj tééveri tsaímíyé Píívyéébema o íjcyáíyóneri. Muurá o ɨ́hvejtsójúcooróné tsiiñe o úráávyéhajchíí oore ó tútávájtsáméiíhi.  
\v 20 Áánéllii tsá o ímillédú o íjcyájúcootúne. Ícyooca ó ijcyá Píívyéébé Hajchíi tawájyuri dsɨ́jɨ́véébeke o cáhcújtsoobe oke túkévéjtsóné pañe.  
\v 21 Aane tsá múijyú o ɨ́hvéjtsóítyuró mekée ɨɨ́daatsólléne mééma dibye méénune. Muuráhjáa teene taúhbaju néhdu meíjcyánej tééveríyé ɨ́mɨáámedi meke dibye dílloca Críjto dsɨ́jɨvéné tsá ɨ́ɨ́netú meke pɨ́áábóítyuróne. 
\c 3  
\s1 Críjtore meke pájtyetétsóne 
\p  
\v 1 ¡Áyu ámuúha Gááratá cahcújtso múnaaj! ¿Múamíi ámúhakye tútávajtsómé tsáhájuco ímí ámuha meúráávyetú Jetsocríjtóo mewájyuri páwachékevu dsɨ́jɨvéné mecáhcújtsóneríyé mepájtyeténé ámúhakye o úwaabóne? Ááneráhjáa tsúúca ámuha ímí méúraavyé tééné uwááboju.  
\v 2 ¿Acáa tsá Píívyéébé Apííchó ámúhá pañévú úcáávetú teene ámuha mecáhcújtsóijyu? ¿Mityá ítyaúhbajúrée ámuha meúráávyénéllii ámúhá pañévú úcaavéne? Áyu cána oke menej.  
\v 3 ¿Ɨ́veekí ayájú allíúrá ámuha menééme múhdurá médárɨ́ɨ́vémeí tsúúcajáa Píívyéébé Apííchó túkevéjtsó pañe ámuha meíjcyame? ¿Aca ámuha méɨjtsúcunú ámúhá ɨhnáhooríyé tsaímíyé dííbyema ámuha meíjcyáiyóne?  
\v 4 ¿Muhdú bañúháñé ámuha tééné hallútú meɨ́cúbáhrámeíhijcyáné ɨ́veekí méɨ́hvejtsóhi?  
\v 5 ¿Mityá ámuha méɨjtsúcunú Píívyéébé taúhbaju néhdu meíjcyánéllii dibye mééma méénúráítyúronéhjɨ́ méénuhíjcyáne? Muurá ihdyu Críjtoke mecáhcújtsómé pañévú Íapííchó ipícyóónej tééveríyé mééma méénuhíjcyaabe ténehjɨ. 
\p  
\v 6 Muuráhjáa Aavaráaúvú ímí dííbyeke cáhcújtsónéllii ɨ́mɨáábedi dílloobe dííbyeke.  
\v 7 Áánéllii ímí Píívyéébeke mecáhcujtsómé dííbyeúvúj tsɨɨménémúhaabe méijcyáhi.  
\v 8 Tsúúcajátújucóhjáa muurá mee pámeere ámuha jodíómú meíjcyátúrómema tsaímíyé dííbyema meíjcyaíñé Aavaráaúvuke dibye íllu nééneé: “Ímí oke u cáhcújtsónéllii dijtyééveri pámeere ííñújɨri íjcyámeke ó pɨ́ááboóhi.” Ehdúhjáa neebe Aavaráaúvuke.  
\v 9 Aane muurá téhdure Jetsocríjtoke mecáhcújtsómeke pɨ́ááboobe dííbyekée ɨpɨ́aabódu. 
\p  
\v 10 Áánetu eene taúhbaju iúráávyéneríyé ipájtyetéiyóné ɨ́tsúcunúhíjcyámé hallúrí ápíchó teéne. Muurá Píívyéébé waajácúháámɨtu nééneé: “Píívyéébé taúhbaju múhdurá úráávyehíjcyámé hallúrí ápíchó teéne.”  
\v 11 Aane muurá méwaajácú teene taúhbaju néhdu iíjcyáíyóneri tsúúrámeíyómé tehdu íjcyátúmeke Píívyéébe ɨ́mɨáámedi díllóityúne. Íllu tsiiñe nééne dííbyé waajácúháámɨtu: “Píívyéébeke ímí cáhcújtsómeke ɨ́mɨáámedi dibye díllome pájtyéteéhi.”  
\v 12 Árónáa teene taúhbájutu Píívyéébée Moitséeúvuj tééveri meke iájcúnetu neeráhi: “Páneere taúhbajúúné néhdu tsaímíyé íjcyame ihdyu pájtyetéiyáhi.” 
\p  
\v 13 Árónáacáa tehdu meíjcyátúné déjúcotu méhdi dibye ɨ́cúbáhráíyóné ɨhdétú tsúúca Críjto meke iwájyúne pájtyetétsóhi. Muurá dííbyé waajácúháámɨtu nééneé: “Ímityúmé átéréejtéké cáámetu úmáhájcutu picyóóme.”  
\v 14 Ahdújucóhjáa muurá Píívyéébe Críjtoj tééveri pámeekéré pɨ́aabóné jodíómú íjcyátúróméhjɨma Aavaráaúvukée iñéhdújuco. Áhdure Críjto pámeere dííbyeke cáhcújtsómeke ájcuú Íapííchotu ípyée iñéhdújuco. 
\s1 Píívyéébe Aavaráaúvuke pítyajcóne 
\p  
\v 15 Aane cáhawáá ámuha táñahbémuke o néé muhdú maállítyu meméénune. Muurá tsaatémá tsáné wákimyéí meméénu tééné waajácúháámɨtu memémé mecáátúnúné boone tsáhájuco múha tsíhdyuréjuco meɨ́jtsaméí cápáyoácóítyuróne.  
\v 16 Ahdúhjáa muurá Píívyéébe Aavaráaúvuke néé dííbyéj tsɨɨménémúháábedítyú tsáápiikye ipícyooíñé mɨ́amúnáake pájtyetétsóííbyeke. Tsáháhjáa dibye íwaajácúháámɨtu néétu pívámeváké ipícyooíñe. Neebéhjáa tsáápiikyéré ipícyooíñé Jetsocríjtoke.  
\v 17 Muuráhjáa dííbyeúvuke Píívyéébe ipítyájcóné boone 430 pijcyábatu ítyaúhbajúvú jodíómuke ajcú Moitséeúvuj tééveri. Árónáacáa tsá tééné hallúhcuri dibyée Aavaráaúvuke pítyajcóné wáájácúratúné íjcyatúne.  
\v 18 Muuráhjáa teene taúhbaju meúráávyéneríyé mepájtyetécá álliúreíyó teene dííbyeúvukée Píívyéébe pítyajcóne. Árónáacáa muurá dííbyeke iñéhdújuco dibye méénune. 
\p  
\v 19 ¿Aanée ɨ́veenévúrá ájcuube teene taúhbajúvú meke tene ipájtyetétsokíjɨ́ɨ́vari? Muuráhjáa ihdyu teene níjkyéjɨ múnáaj tééveri pícyoobe mewáájácu múhdurá meícyahíjcyáné Jetsocríjtói bóhówáávétúné hajchóta.  
\v 20 Árónáacáa tsá tehdu Píívyéébe Aavaráaúvuke tsíjtyej tééveri pítyájcotúne. Muuráhjáa ihdyu ávyeta dííbyere dííbyeúvuma ihjyúváhi. 
\s1 Píívyéébé taúhbaju 
\p  
\v 21 ¿Áánélliihyéhaca Moitséeúvuj tééveríi dibye meke ítyaúhbajúvú ájcune tútávajtsó dibyée mééma imyéénuíñé nééneé? Tsáhaá. Muuráhjáa tene néhdu meíjcyáneríyé mepájtyetécá ɨ́mɨáámedi meke díllóíyoobe teene meúráávyémeke. Aacáa tsá mepájtyetéiñe tsɨ́jɨjtóriyéjuco dibye méénúítyuróne.  
\v 22 Árónáa muurá dííbyé waajácúháámɨtu nééne ímítyúné pañe meíjcyame Jetsocríjtoke mecáhcújtsómeke dibye pájtyetétsoíñe. 
\p  
\v 23-24 Muuráhjáa ɨ́mɨááné éhne múúne tsɨɨméké metúkévejtsódú taúhbaju meke túkévéjtsóné pañe méícyahíjcyá Jetsocríjtói méhdivu bóhówáávétúné ɨhde. Aabée méhdivu bóhówáávéébeke mecáhcújtsómeke bótsíi Píívyéébe ɨ́mɨáámedi dillóhi.  
\v 25 Aame ícyooca tsáhájuco taúhbájú túkevéjtsó pañe meíjcyájúcootúne.  
\v 26 Ícyooca méijcyá Píívyéébej tsɨ́ɨ́meréjuco pámeere Críjtoke mecáhcujtsóme.  
\v 27 Muuráhjáa ɨ́mɨááné dííbyeéjté meíjcyáné uubállé metsójtsótsámeímyé méijcyá dííbyedúréjuco.  
\v 28 Áánéllii tsá menééítyuró tsíjtyere jodíómú íjcyane. Téhdure tsá menééítyuró tsíjtyere gríéégómú íjcyane. Áhdure tsá menééityú tsaate ímí íjcyánáa tsaate tsíjtyé hójtsɨ́ pañe íjcyane. Muurá ihdyu pámeere tsííñé mɨ́amúnaa íjcyáróméhjɨma wajpíímuma waalléémú méijcyá tsamééré Críjtoéjte.  
\v 29 Ehdu paméváré dííbyeéjté meíjcyame méijcyá Aavaráaúvúj tsɨɨménémúhaábe. Áánélli téhdure méwáábyuta teene dííbyekée Píívyéébe iájcuíñé nééneé. 
\c 4  
\p  
\v 1 Cáhawáá méɨjtsúcunuj, muurá tsaapi tsɨ́ɨ́mene cááni dsɨ́jɨ́véné boone dííbyé tsíeméné aabájaabe íjcyáiibye iáyáné hajchótá ihdícyaabédú ijcyá tsaaté hójtsɨ́ pañe.  
\v 2 Aabe ɨ́búwajɨ́ɨ́ ícyahíjcyá cááníuvúu diityéké téénevu níwaavémé dibye kéémécooca dííbyeke ájcúiíbye.  
\v 3 Ahdúu muurá éíjyu méícyahíjcyá taúhbaju meke túkévéjtsóné pañe Críjtói méhdivu bóhówáávétúné hajchóta. Aamée méɨtsúcunúhijcyá teene meúráávyéneríyé mepájtyetéiyóne.  
\v 4 Árónáacáa Píívyéébe Íllíkye meéllevu wállóóíñe éévé úújeténéllii bóhówááveebe wállé ɨ́ɨ́búwá déjucóvú iípívyéévénema. Áábekée dille tsɨ́ɨ́mávaabe keemévé téénere Moitséeúvuj tééveríi dibye ájcúné taúhbájú pañe.  
\v 5 Ehdúu Jetsocríjtó méhdivu ibóhówáávéne meke ímíjpyetétsó taúhbajúu meúráávyerómé ímityúmé meíjcyámeke botsíi Píívyéébe ɨ́ɨ́tsɨ́ɨ́medi idílloki.  
\v 6 Aane ɨ́mɨááné dííbyej tsɨ́ɨ́mé meíjcyane méhdityu ibóhówaúcunú mépañévú pícyoobe Íapííchó Íllij tééveri. Áánere muurá meke túkévéjtsóneri dííbyeke mecáánivámé ménehíjcyáhi: “Llihíyo múúháj Caánij.”  
\v 7 Aane ícyooca dííbyej tsɨ́ɨ́mé meíjcyámé hallúrí tsáhájuco ɨɨná íjcyatúne. Áánéllii meke ájcúiibye íavyéjuvu Jetsocríjtoke mecáhcújtsónej tééveri. 
\s1 Cahcújtso múnáadi Páávoro íjyácunúne 
\p  
\v 8 Muuráhjáa ihdyu éíjyu ámuha Píívyéébeke mewáájácútúnéllii ihdícyanéhjɨ́ mecáániváné méɨ́ɨ́cúvehíjcyáhi.  
\v 9 Áánetu ícyooca tsúúca ámúhakye dibye wáájacúmé ámuha méijcyá dííbyeéjte. Árónáa ¿ɨ́veekí ámuha méimíllé tsiiñe ɨ́hdééné taúhbaju meúraavyéne? ¿Mityá ámuha méimíllé tsiiñe tééné pañe meíjcyane?  
\v 10 Muurá ámuhái méɨjtsúcunúpí eene ténevá pijcyábádú, ténuhbávadú, kéjcoojɨ́jɨ́ ámuha Píívyéébeke medúúrúvahíjcyánetu ámúhakye dibye ɨ́mɨáámedi díllóiyóne.  
\v 11 Ehdu ámuha múhdurá medárɨ́ɨ́vémeíñetu ámúhadítyú o néé bañúháñéubáhjáa ámúhakye o úwáábohíjcyáne. 
\p  
\v 12 Árónáa ihdyu ámuha táñahbémuke o néé ɨ́hdée ámuha meícyahíjcyáné meúraavyéjúcóótuki. O íjcyadúréjuco meíjcya. Muuráhjáa tujkénú ámúhakye o úwáábócooca tsá oke ámuha metsárílletú tsɨ́jɨjtóréjuco o úwáábórónáaáca.  
\v 13 Muuráhjáa téijyu ámúhakye ɨ́mɨáájú ó úwáábohíjcyá táhálluúúneri o chéméroóbe.  
\v 14 Áróóbekée muurá ámuha oke éhdɨɨválletúméré tsaímíyé mewáátsúcúpéjtsóóbeke méɨ́ɨ́cúvehíjcyá muhdú Jetsocríjtomútsikye níjkyéjɨ múnáájpiima ámuha meɨ́ɨ́cúvéiyódu.  
\v 15 Muuráhjáubáhjáa ámuha mepíívyetécá táhálluúúcú oke mecápáyoácóiyá ámúhá hálluúúnetúréjuco. Áámeke ¿ɨɨná ámúhakye pájtyeme ɨ́veekí tsáhájuco óhdi ámuha meɨ́ɨ́cúvetúne?  
\v 16 ¿Ámuháubá méɨjtsúcunú ámúhakye o tsárílléne ehdu o néhijcyáne? Muurá ihdyu ɨ́mɨááné tehdújuco ámúhakye o néhijcyáne. 
\p  
\v 17 Muurá eene ámúhakye ɨ́ɨ́né imíjyaú úwáábohíjcyámé tsá ɨ́mɨá uwáábó méénuhíjcyatúne. Íllure muurá ámúhakye óhdityu imújtátsóro úwáábohíjcyámé diityé uwááboréjuco ámuha meúráávyeki.  
\v 18 Árónáa ihdyu tehdújúcooíyó ɨ́mɨá uwáábó ámúhakye imyéénu ámúhadi ditye tsúúrámeíñe. Tsá idyé ámúhama o íjcyánélliihyéré ámúhadi ditye tsúúrámeíhíjcyáítyuróne.  
\v 19 Aane ámuha áátsɨɨmédú menééme tsiiñe múhdurá medárɨ́ɨ́vémeíñé ɨ́dátsó oke pajtyé éhne múúne walle ɨtsɨ́ɨ́máváne ávyeri ɨ́cúbáhrámeídyu. Aabe ámúhadi ó ijyácunúhijcyá Críjtokéréjuco ámuha mecáhcújtsóne dibye íjcyadu meíjcyáíyóneri.  
\v 20 Múhduúvúrá ó ɨjtsúcunú ehdu ámuha meícyahíjcyáne. Áánéllii ihdyu múhdutúiyó ícyoocáré ámúhama o íjcyane ímíñeúvú ámúhakye o úwááboki. 
\s1 Agáama Tsáárámúpɨdítyú íjcyáné uwááboju 
\p  
\v 21 Muurá ámuha méɨjtsúcunú Moitséeúvuj tééveríi Píívyéébe meke ájcúné taúhbaju néhdu meíjcyáneri mepájtyeténe. ¿Aca tsá ámuha mewáájácutú muhdú dííbyé waajácúháámɨtu tene cáátuváne?  
\v 22 Muurá téhaamɨ́tú nééne Aavaráaúvúhjáa míítyétsikye tsɨ́ɨ́maváne. Páñétúelle méwadívúhjáa tsɨ́ɨ́mávaabe tsáápiíkye. Áánetúhjáa tsíjpiikye tsɨ́ɨ́mávaabe íúníu múnáálledívu.  
\v 23 Aanéhjáa íúníu múnáálle Agáadívú dibye tsɨ́ɨ́mávaabe ihdícyaabéré íñe meíjcyadu. Áánetúhjáa páñétúélledívú dibye tsɨ́ɨ́mávaabe diibyéjuco Píívyéébéhjáa diityétsikye iájcuíñé néhíjcyaábe.  
\v 24 Ehdúhjáa tsɨ́ɨ́mávamúpɨ́ Píívyéébe mɨ́amúnáake mɨ́jɨjtócuri túkévéjtsoíñe. Diilléhjáa muurá Agááj tsɨɨménémúhaabe tsíjtyé hójtsɨ́ pañe ícyahíjcyádújuco Moitséeúvukée Tsinaíí caméhbaúvú Píívyéébe ítyaúhbajúvú ájcúné pañe íjcyame ícyahíjcyáne.  
\v 25 Áánéllii muurá téhbau Aráábiá iiñújɨri íjcyahbáú memévá díílleúvu déjutu. Muurá Jerotsaréeri íjcyame taúhbájú pañe ícyahíjcyá díílleúvúj tsɨɨménémúhaabée tsíjtyé hójtsɨ́ pañe ícyahíjcyádújuco.  
\v 26 Áánetu ihdyu níjkyéjɨri íjcyáné Jerotsarée múnaa meíjcyame tsáhájuco tééné pañe meíjcyatúne.  
\v 27 Muurá Píívyéébé waajácúháámɨtu nééne Tsáárádityu: 
\q1 Ajchíbá u íjcyárolle kímóóvétulléré ímíjyuuri diícya. Muurá úi ú tsɨ́ɨ́mávaáhi. Aame dɨ́ɨ́tsɨɨme ávyétá mityámé llíyááteé díúníu múnáállej tsɨ́ɨ́mé llíyaaténé éhnííñevu. 
\m Ehdu nééne Píívyéébé waajácúháámɨtu. 
\p  
\v 28 Ámuúha táñahbémuj, Píívyéébéhjáa néhdújuco Itsáake cáánímutsi tsɨ́ɨ́maváne. Áhduréhjáa dibye néhdújuco íñe tsúúca dííbyej tsɨ́ɨ́mé meíjcyane.  
\v 29 Árómeke íñe tsaate meke muhdú dárɨ́ɨ́vehíjcyá ɨ́hdééné taúhbaju iúráávyéneri éhnéhjáa Píívyéébere pɨ́áábóneri Aavaráá páñétúélledívú tsɨ́ɨ́máváábeke íúníu múnáálledívú dibye tsɨ́ɨ́mávaabe tsáríllehíjcyádu.  
\v 30 Téénetu muurá Píívyéébé waajácúháámɨtu nééneé: “Díúníu múnáálleke dijchívyetso dihjyátú íllímájuco. Tsá páñétúelle dítyáábadívú u tsɨ́ɨ́máváábé wáábyuta íjcyane dííbye éhné íjcyatúne.” Ehdu nééne Píívyéébé waajácúháámɨtu.  
\v 31 Ahdícyane, ámuúha táñahbémuj, tsá meíjcyatú íúníu múnáálledívúu Aavaráaúvú tsɨ́ɨ́máváábéj tsɨɨménémúhaabe íjcyadu. Muurá ihdyu méijcyá páñétúellée Tsáárádivu dibye tsɨ́ɨ́máváábéj tsɨɨménémúhaabe íjcyadu tsúúca páñétúejpi Píívyéébé Hájchikye mecáhcújtsónélliíhye. 
\c 5  
\s1 Jetsocríjtokéré meúraavyéne 
\p  
\v 1 Muuráhjáa Jetsocríjtó tsúúca meke ijchívyetsó taúhbaju meke túkévéjtsóné pañe meícyahíjcyánetu. Áánéllii metsu dííbyekéréjuco meúráávye ímíñeúvu. Óvíjyacóóné ámuha tééneri metsúúrámeíhijcyáné meke pájtyetétsóíyóneríjɨ́ɨ́vari. 
\p  
\v 2 Aane cáhawáá ímíñeúvú melléébó ámúhakye o nééneé. Muurá ámuha mekíhdyahɨ́rótsámeíñetu ɨ́mɨáámedi Píívyéébe ámúhakye díllóiyóné ámuha meɨ́jtsúcunúne tehdu meméénúmeíhajchíí tsá Críjto ámúhakye pájtyetétsóityúne.  
\v 3 Árónáa ihdyu o néé tehdu imyéénúmeíñe ímí Píívyéébema iíjcyáíyóneri tsúúrámeíhijcyámé óvíi ávyeta muhdú teene taúhbaju néhdu íjcyáhi.  
\v 4 Árónáa íllure ámuha tééneri mémújtátsámeí Píívyéébée meke iwájyúne Críjtoj tééveri mepájtyetéiñe méénúnetu.  
\v 5 Muurá ihdyu ɨ́mɨáámedi meke dílloobe Íapííchó meke túkévéjtsóneri Jetsocríjtoke mecáhcújtsómeke.  
\v 6 Áánéllii mekíhdyahɨ́rótsámeítyúné tsá muhdú néétune. Áhdure mekíhdyahɨ́rótsámeíyóné tsá meke pɨ́áábotúne. Apááñéré ihdyu ɨ́mɨááné Jetsocríjtoke mewájyúne mecáhcujtsóné meke pɨ́aabóhi. 
\p  
\v 7 Aanée muurá tsúúca tehdújuco ámuha meúraavyéne. ¿Ááné mutsíhdyúhjáa ɨ́veekí tsáhájuco ámuha tééné uwááboju ímí mecáhcújtsotú múha nééjuri?  
\v 8 Ááneráhjáa tsúúca Píívyéébe ámúhakye ijchívyetsó ténejcútú Jetsocríjtoj tééveri. Aane tsá dííbyedítyú tene íjcyatú eene piéénéré ámuha meúraavyéne.  
\v 9 Muuráhjáubá ihdyu ámúhadítyú tsáápihdítyúré íjcyane ehdu ámúhakye dárɨɨvé éhne múúne haríínallíjyú metátsajcóné pañévu íooríchotu áyánéwu mepícyooróné páneeríyéjuco mújtadu.  
\v 10 Árónáa ó waajácú Píívyéébe tsiiñe ámúhakye pɨááboíñé ámuha meɨ́hveté taúhbaju néhdu ámuha meíjcyáneri mepájtyetéiyóné ámuha meɨ́jtsámeíhíjcyánetu. Áánetu ihdyu ɨ́hnáhooíñé dibye ɨ́cúbahráné ámúhakye mútátsohíjcyámedi. 
\p  
\v 11 Muurá téhdure óhdityu nehíjcyámé oova mekíhdyahɨ́rótsámeíñeríyé ímí Píívyéébema meíjcyane o úwáábohíjcyáne. Árónáa teene o úwááboca tsá oke ditye tsárílléítyuróne. Muurá ihdyu Críjtoj tééveríyé mepájtyeténé o úwáábohíjcyánéllii oke tsaríllehíjcyáme.  
\v 12 Aame ihdyu óvíi ílluréjuco ámúhadítyú dówaavéné tééneri ámúhakye pátsárícyohíjcyáme. 
\p  
\v 13 Muuráhjáa tsúúca Píívyéébe ámúhakye ijchívyetsó téénetu. Aame ámuha tsaímiyéjuco meíjcyame tsá ímityúné meméénújúcóóityúne. Ímíñeúvú pamévamáyé mewájyújcatsíñe mépɨ́áábojcátsi.  
\v 14 Muurá tsane dííbyé taúhbaju nééhií: “Pamévakéré múu wajyú muhdú u wájyúmeídyu.” Ehdu muurá pamévakéré mewájyúhajchíí tsúúca mémeenú páneere dííbyé taúhbajúúné muhdú meíjcyáiyóné meke néhijcyáne.  
\v 15 Áánetu tehdu ámuha mewájyújcatsíñe mepɨ́áábójcatsííyótsihvu íllure ámuha meɨ́cúbáhrájcatsíhajchíí muurá íllure ámuha métútávátsójcátsiíhi. 
\s1 Píívyéébé Apíícho meke túkévejtsóne 
\p  
\v 16 Áánéllii ámúhakye o néé Píívyéébé Apííchó túkevéjtsó pañéréjuco ámuha meíjcya ímítyunéhjɨ́ ámuha meméénújúcóótuki.  
\v 17 Tsá dííbyé Apííchó ímílletú meímillédú meíjcyane. Téhdure ténehjɨ méhdivu cátuhtsó teene meke túkévéjtsóné pañe meíjcyáiyóne. Ehdu panéjcuvávú téneecu cátúhtsójcatsíñéllii éhnííñevu métsúúraméí Píívyéébé Apííchó túkevéjtsó pañe ámuha meíjcyáíyóneri. Óvíjyacóóné ámuha meímillédú meíjcyane.  
\v 18 Aane ɨ́mɨááné ámuha dííbyé Apííchó túkevéjtsó pañe meíjcyáhajchíí tsáhájuco ámuha ɨ́hdééné taúhbájú túkevéjtsó pañe meíjcyájúcootúne. 
\p  
\v 19 Muurá iímillédúré ícyahíjcyámé tsá téévetúne. Panéváré muurá ímítyunéhjɨ́ méénume ihdícyáméhjɨma dómácócatsíhijcyáhi.  
\v 20 Aame níjcyotájtekéré duurúvahíjcyáhi. Nomíuuváwu nééme tsané úhbajcátsiyíyé íjcyame itsárílléjcatsíñe waabyénúcatsíhijcyáhi. Iiye ímí iíjcyáiyóné imílléme. Ehdu idyárɨ́ɨ́véjcatsíñe ílluréjuco ditye dóhwábahíjcyáné íhdyúeháhjɨréjuco.  
\v 21 Aame nomíutááváwu nééme dsɨ́jɨvétso múnaa, llíyiicyáve múnaa, íjcyame majchó ávyétá mityáne. Áhdure tsíñehjɨ panéváré ímityúné méénuhíjcyáme. Aane éíjyúu ámúhakye o néhdu tsá múu tehdɨ́ɨ́vanéhjɨ́ méénutúne. Muurá tehdu nénehjɨ méénume tsá Píívyéébé avyéjúejte íjcyatúne. 
\p  
\v 22-23 Áánetu ihdyu Píívyéébé Apííchó meke túkévéjtsóné pañe meíjcyame méwajyújcatsíhi, méimíjyúúhií, tsíñehjɨ meke pájtyeróné máaabúcúhi, tsaímíyé pamévamáyé méijcyáhi, tsíjtyeke mépɨ́aabóhi, panéváré óóchevélletúmé mémeenúhi, ɨ́daatsómé méijcyáhi, tsá ímítyúnehjɨ́vú metáhjátsámeítyúne. Ehdu Píívyéébé Apííchó meke túkévéjtsóné pañe meíjcyame tsá ɨ́hdééné taúhbaju nééné tsɨjɨ́jtoríyé meíjcyatúne.  
\v 24 Muurá Críjtoke mecáhcujtsómé ímítyúné icyánéjcutu méijcyá dsɨ́jɨ́vemédú ténéhjɨ éllevu meíjcyájúcóótúnélliíhye.  
\v 25 Aame méijcyá Píívyéébé Apííchó meke túkévéjtsóné pañe. Áánéllii metsu meɨ́hvéjtsámeí tééneréjuco meke túkévéjtsóné pañe meíjcyaki. 
\p  
\v 26 Tsáhájuco ávyéjuuháñé mellííñéítyuróne. Tsá ɨ́ɨ́nerí menómíutááváítyuróne. Tsá ímityúné medárɨ́ɨ́véjcatsíítyuróne. 
\c 6  
\s1 Mepɨ́áábójcatsíñe 
\p  
\v 1 Aane tsaate ámúhadítyú ímítyúné pañévú mújtáhajchíí mépɨáábó ditye tsiiñe iímíjpyetéki. Árónáa ihdyu ímíñeúvú chooco méuwáábó diityéke. Ááne téɨɨbúwá meíjcyá ámuháyéjuco tehdu meíjcyátuki.  
\v 2 Ehdu mépɨ́áábojcátsí múhdurá ámuha meícyahíjcyánéhjɨtu Críjto ímillédú ámuha meíjcyaki. 
\p  
\v 3 Muurá iiye ɨ́htsutúmé iíjcyane ɨ́jtsúcunúmeímyé tsíjtyeke ɨpɨ́áábóíyónéhjɨ éllevu íjcyatúmé állímyeíhi.  
\v 4 Cáhawáá ihdyu ámuha tsáápiitsa métsúúraméí Críjtoke ámuha meúraavyémé tsaímíyé meíjcyáíyóneri. Árónáa ihdyu tsá múu ɨ́jtsúcunúmeítyú tsíjtyé ehnííñevu ímí iíjcyane.  
\v 5 Muurá ijcyánéi pámeere ímityúné meméénuhíjcyáné meméénújúcóóítyuróne. 
\p  
\v 6 Áhdure ámúhakye o néé íñe Píívyéébé ihjyu ámúhakye úwáábohíjcyámeke ámuha mepɨ́áábo panévatúré ɨ́ɨ́ne tájpí ditye íjcyáíñetu. 
\p  
\v 7 Aame tsá múu állímyeítyúne. Méɨ́jtsámeídí Píívyéébe wáájácúityúné ímityúné ámuha meméénuhíjcyáne. Muurá ímityúné méénuhíjcyámeke tééne áhdovu ájcúiíbye.  
\v 8 Aame ílluréjuco wágóóóveíñé iímillédú ícyahíjcyáme. Áánetu Píívyéébé Apííchó meke túkévéjtsóné pañe meícyahíjcyámé méújcuú múijyú medsɨ́jɨvéjúcóóítyúne bóhɨ.  
\v 9 Áánéllii metsu óóchevélletúmé ɨ́mɨáánéré meméénuhíjcyaki. Ehdu muurá ɨ́mɨáámé meíjcyáhajchíí tééne áhdó tsaímiyéjuco meíjcyaíñe.  
\v 10 Áánéllii metsu pamévamáyé ɨ́mɨááméré meíjcyaki. Tsá Críjtoke mecáhcujtsómé tsané nahbémú meíjcyame ímityúné medárɨ́ɨ́véjcatsíítyuróne. 
\s1 Páávaro pítyajcóne 
\p  
\v 11 Aane íñe ámúhakye o pítyajcóné ooréjuco páñetu o cáátunúne.  
\v 12 Muurá eene tsaate Críjtoke úraavyémé tééné hallútú diityéké tsijtye ímítyú ɨ́jtsúcunúíyónélliihyéré ámúhakye táúhbahíjcyá ámuha mekíhdyahɨ́rótsámeíki.  
\v 13 Árome muurá tsá panéváré teene taúhbaju nénehjɨ méénuhíjcyatúne. Muurá íllure imítyájkímyeí ámúhakye téénevu táúhbahíjcyáme.  
\v 14 Áánetu ihdyu tsá o ímílletú ɨ́ɨ́nerí o mítyájkímyeíiyóne. Apááñéré ihdyu ímí ó ɨjtsúcunú mewájyuríi Críjto páwachékevu dsɨ́jɨ́véébeke o cáhcújtsónéllii táimítyú táhallúrí íjcyájúcootúne. Aabe tééné pañe o íjcyájúcóótúnéllii ténejcútú ó ijcyá dsɨ́jɨ́veebédu.  
\v 15 Ahdícyane tsá muhdú tene néétu mekíhdyahɨ́rótsámeítyúne. Áhdure mekíhdyahɨ́rótsámeíyóné tsá ɨ́ɨ́netú meke pɨ́áábotúne. Áánetu ihdyu Críjtoke mecáhcujtsómé tsíhdyuréjuco mecápáyoovéné meke pɨ́aabóhi.  
\v 16 Aane óvíi Píívyéébe meke ɨɨ́daatsóllédú íjcyaabe pámeere pahúlleváré ihñéjté íjcyámema ámúhakye pɨ́aabó ɨ́búwajɨ́ɨ́ ámuha meíjcya muhdú ámúhakye o úwáábohíjcyádu. 
\p  
\v 17 Óvíjyacóóné ámuha oke múhdurá medárɨ́ɨ́vehíjcyáne. Muurá íñe Máavyéjuube Jetsocríjtoke o cáhcújtsóné hallútú oke ditye méénuhíjcyáné matyáwááné tájpííyi íjcyánetu méwaajácú dííbyé wákimyéi múnáajpi o íjcyaabe ɨ́mɨááné ámúhakye o néhijcyáne. 
\p  
\v 18 Ahdícyane óvíi dííbyeréjuco ámúhakye pámeekéré panévatu pɨ́aabóne. Áyu tehdújuco.