\id 1CO - Muinane NT -Colombia 2009 (DBL -2013) \h 1 CORINTIOS \toc1 1 Corintios \toc2 1 Corintios \toc3 1 Co \mt1 1 CORINTIOS \c 1 \s1 Pablo Caatɨnɨuhi Corintomɨnaadi. \p \v 1 Uujoho Pablo Jesucristo minɨsumɨnaafitɨ icahi, Moocaani onoobadɨ, bu nahabo Sostene onoobo icano \v 2 Moocaani iija Corintori iicajamɨnaadi caatɨnɨhi. Jaamo Cristo Jesufeenedɨ Moocaanita iicacuumo diibediro iicaqui ucuuhuvamo, bu paryɨ fahɨgova jiinɨjevɨ Mohaivojɨɨbo Jesucristo, bu diito Aivojɨɨbo icaabo momoco mihiimaahicamo icano. \v 3 Jaamo imino sajeebɨɨma mihica Moocaani Diosfañodɨ, bu Aivojɨɨbo Jesucristofeenedɨ icano. \s1 Cristofeenedɨ Moocaani Imino Omoonɨno. \p \v 4 Fahiijɨvaro amɨɨhaihallɨvɨ Moocaanico imehicahi; Cristo Jesufeenedɨ Moocaani amɨɨhaico imino omoonɨnohallɨvɨ. \v 5 Mɨɨro Cristofañodɨ mihicamaño Moocaani amɨɨhaico acɨuhi mojeebɨɨ gaijadi fanoova busumijebadɨ fanoohiijɨco, bu fanoogaajaco icano. \v 6 Oono amɨɨhaivɨ Cristotɨ jɨɨbogo miyaano iicano imino agaajacafotobadɨ. \v 7 Jaamaño amɨɨhaiditɨ jinehejeba cuujɨvaachutɨhi Moocaani aacɨnehejeonotɨ Mohaivojɨɨbo Jesucristo asaajinoco motoomonohachuta. \v 8 Jaabo amɨɨhaico imino teemejiibo niinofucuvɨ. Jaamo imino mɨhɨnivatɨmo mihicahi Mohaivojɨɨbo Jesucristo agasejifucu. \v 9 Bañɨtatɨɨbo Moocaani. Jaabo amɨɨhaico cuuhuvahinɨhi Illi Jesucristo Mohaivojɨɨbojaagodɨ miicaqui. \s1 Moocaani Iijamɨnaa Udugaacamaaiuno. \p \v 10 Jaanegui jino amɨɨhaico neehi; Tañahabomɨ, Mohaivojɨɨbo Jesucristo momofeenedɨ, famooro sabadɨro sayomonocoro mihiimaa, bu amɨɨhaifeenevɨ dugaavocasineheje icadino. Jillɨ iminoro sahɨgovɨro miminifoto sano eesamaajejaagovɨro sabadɨro miminifoto. \v 11 Tañahabomɨ, mɨɨro amɨɨhaiditɨ uco jɨɨbogomo Cloe onoobo yoto, amɨɨhaifeenevɨva ɨɨbacasi iicanoco. \v 12 Toonotɨ jillɨ amɨɨhaico neejirahi: Amɨɨhaiva jillɨ meneehicahi: Saatohova uujoho Pabloobo, meneehicahi. Jaanotɨvaha bu saatoho uujoho Apoloobo, bu saatoho uujoho Pedroobo, bu jaanotɨ saatoho uujoho Cristoobo, meneehicahivaha. \v 13 ¿Nacu Cristo dugaacɨnɨhi? ¿Nacu uujoho Pablo amɨɨhaihallɨvɨ tetecucafutuuhi? ¿Nacu amɨɨhai uujoho Pablo memeri minitɨcafutuuhi? \v 14 Mɨɨro uujoho, amɨɨhaitɨ mɨɨhaiñoobaco nitɨhinɨtɨhi, ɨvɨ ɨdɨɨmɨsiicoro nitɨuhi, Crispo onooboco, Gayo onooboco icanoro. Jaaneguiiha toonohallɨvɨ uujoho Moocaanico imehi. \v 15 Jaamo mɨɨhaiñooba: Uujoho Pablo memeri nitɨcafetehinɨhi, nootɨmo mihicahi, \v 16 bu tollɨro nitɨuhi Estefanoco iijamɨnaama. Jaanotɨ saatohobaco gaajacuutɨhi tahɨ fɨne cajaatyocohacho nitɨuhi. \v 17 Mɨɨro uco Cristo nitɨfiiri galluutɨhi, iimino jɨɨbogocoro jɨɨbeguequi uco galluubo. Jaaruno bu sihidɨ gaaja iijɨri jɨɨbeguequi icatɨno jillɨ Cristo ɨmoholliigavɨ iguijeveuno sɨcamañovɨ minifototɨno iicaqui. \s1 Cristo Moocaani Mitya, Gaaja Icano. \p \v 18 Jaamaño mɨɨro Cristo ɨmohohallɨvɨ iguijeveuno jɨɨbogo jillɨ jihovonobadɨ jeevahi cɨɨjɨgaifaño efeejimedi. Jaanotɨ ataajajimedi, jino mɨɨhaidi, Moocaani mitya icahi. \v 19 Mɨɨro Caatɨnɨhaamefaño noono: \q1 Finɨsuji gaajamɨnaa gaajaco, bu tɨhɨɨsuji gaajacɨmɨnaa esɨcɨnɨco, noono. \m \v 20 ¿Nacu cuuca icaabo gaajamɨnaafi? ¿Cuuca icaabo jɨɨbogomɨnaafi? ¿Cuuca nacu icaabo jisumio jenaaumɨnaafi? Mɨɨro Moocaani jeegavusucuhi jiinɨjemɨnaa gaajaco. \v 21 Imoonɨqui jiinɨjemɨnaa, Moocaani gaajafeenedɨ, Moocaanico gaajacɨhinɨtɨhi. Jaabo Moocaani igaajafeenedɨ diibedi imineguiiha taajasuubo miyaavogomɨnaaco iimino jɨɨbogofeenedɨ saatehedi tobogo jihovonobadɨ iicarunofañodɨ. \p \v 22 Mɨɨro judiomɨ dilluhicahi sihidɨ ejeevano gaajataco. Bu tollɨro griegomɨ jiije gaajacoro guiinehicahi. \v 23 Jaarunaaca mɨɨhai mɨjɨɨbeguehicahi Cristo etetecucɨnɨɨboco. Jaanoco judiomɨ unucufeguemere tɨɨmejetasuhicamo. Tollɨro judiomɨ iicatɨmedi jillɨ jihovono. \v 24 Jaanotɨ naha ucuuhuvacɨnɨmedi, judiomɨtɨ, bu judiomɨ iicatɨmedi icano, Cristo Moocaani mitya iicaabo, bu Moocaani gaaja iicaabo icano. \v 25 Mɨɨro Moocaani gaajatɨ iicarunovaha miyamɨnaa gaajahallɨnohocɨvɨ sihidɨ jeevahi, bu Moocaani niinova iicaruno miyamɨnaa sefa janaanɨcɨ sihidɨ jeevahi. \v 26 Eneecau magaaja, tañahabomɨ, Moocaani amɨɨhaico ucuuhuvaumotɨ bu mɨɨdɨmo jijeogaajamɨnaaotou. Jaabadɨro bu mɨɨdɨmo aivojɨma iicamootou miyaamo iyaachimɨhaiototɨ. \v 27 Jaanotɨ naha Moocaani ɨcɨuhi jiinɨjemɨnaadi mɨhɨɨfomo iicamoco agaajafiimoco inucufevesuqui, tollɨro bu Moocaani jiinɨjemɨnaadi iniinovafimoco ɨcɨuhi esefafiimoco inucufevesuqui, \v 28 tollɨro bu ɨcɨubo jiinɨjehallɨvɨ jihovono iicanoco, mɨhɨɨfomo iicamoco icano jiijehallɨvɨ miyaamo iicamoco inucufevesuqui. \v 29 Jillɨtɨ diibo ɨmefeenevɨ mɨɨhaiñooba: Uujoho aivo sihidɨ jeevahi, nootɨmo iicaqui. \v 30 Mɨɨro Moocaani amɨɨhaico Cristo Jesujaagovɨ miniiyuhi, tollɨro bu moonɨubo Cristo mɨɨhai gaaja iicaaboco. Diibofañodɨ Moocaanima sajeebɨɨ miicaqui, mataajacuumoro diibediro miicaqui. \v 31 Jaanegui Caatɨnɨhaamefaño onoobadɨ: Difiico iidiimuuruubo; Aivojɨɨbocoro diimo. \c 2 \s1 Cristo Etetecucɨnɨɨboco Mɨjɨɨbogono. \p \v 1 Tañahabomɨ, mɨɨro Moocaanitɨ jɨɨbeguequi amɨɨhaijaago eeguejeusumi iimino ihiimaajinoma, bu gaaja iimaama icano fuutɨhi. \v 2 Jillɨro amɨɨhaifeenevɨ jinejebaco gaajatɨɨbobadɨ minifutuuhi ɨdɨɨbocoro Jesucristoco jaanɨ etetecucɨnɨɨboco gaajauhi. \v 3 Jaabo uujoho amɨɨhaifeenevɨ niinovano icauhi. ¿Mɨllɨ fɨne diitoco jɨɨbegueji? nooboro sihidɨ iguiiboro veveveve. \v 4 Jaabadɨro bu tahiimaa, tojɨɨbogo icano miyamɨnaa gaajasuri icautɨno. Jillɨro Moocaani Gaijari, mityari icano ɨfusuhinɨhi. \v 5 Jillɨtɨ amɨɨhai miyaavogo miyamɨnaa gaajafañodɨro icatɨno Moocaani mityafañodɨro iicaqui. \s1 Moocaani Gaijafeenedɨ Magaajacɨno. \p \v 6 Jaarunofaño mihiimaahi gaajaco miyaavogofaño ujusicuumofeenevɨ. Jaaruno jijeo gaajari icatɨno, bu jidɨhijeo aivojɨto iimitɨmo gaaja goovano ifinɨfineri icatɨno. \v 7 Jillɨ Moocaani gaajaco mihiimaahi agaajaratɨno ɨtɨhɨɨnoco toovonono iicano gaajaco. Jaanoco Moocaani sɨɨcɨjetɨro ficucuuhi mɨɨhai taajasuco. \v 8 Jaanoco cajaatyoba saatohotɨ jijeo aivojɨto gaajacɨutɨhi. Mɨɨro igaajacɨuruva tetecujitɨrumo niquejeo imi Aivojɨɨboco. \v 9 Jillɨro jillɨ, Caatɨnɨhaamefaño onoobadɨ: \q1 Miyamɨnaa aatyɨmeutɨnehejeque, bu uguubutɨnehejeque, bu miyamɨnaa jeebɨɨfaño ɨjɨcafetehinɨtɨnoco icano, Moocaani imibachucuuhi diiboco agaijɨmeguiiha, noonoro. \m \v 10 Jaarunoco Moocaani mɨɨhaico gaajasuhi Igaijafeenedɨ. Mɨɨro Igaija paryɨ fanoocoro gaajahi, bu Moocaani jeebɨɨ faicuvahɨ iicarunoco. \p \v 11 ¿Nacu, cajaanɨ gaajahi sifi esamaajeque? Ɨdɨɨboro igaija diibofaño iicaabo gaajahi. Jaabadɨro buunajɨ mɨɨjoho gaajatɨhi Moocaani esamaajeque, ɨdɨɨboro diibo Gaija gaajahi. \v 12 Jaabadɨ mɨɨhai magaayɨcɨhinɨtɨhi jiinɨjeo gaijaco, ɨdɨɨboro Moocaanitɨ asaano Gaijaco magaayɨcɨhinɨhi, toonotɨ magaajaqui Moocaani mɨɨhaico iimihuseri aacɨhinɨnoco. \v 13 Jaanehejeque mɨɨhai mihiimaahi Moocaani Gaija mɨɨhaico ɨjɨɨbogobadɨ. Jaano mɨɨhai gaajariro magaajanoco icatɨno. Jillɨ mɨjɨɨbeguehi Moocaani jɨɨbogoco miyaavogomɨnaaco. \p \v 14 Jaanotɨ Moocaani Gaijama achahaabo gaayɨcɨtɨhi Moocaani Gaijaonehejeque, diibedi jillɨ jihovonobadɨ icano, agaajatɨmaño. Jaanoco Moocaani Gaijariro magaajacɨtahi miyaano iicanoco. \v 15 Jaanotɨ naha Moocaani Gaijama iicaabo paryɨ fanoovaaco agaajaaboro dugaacuhi. Jaabo imitɨco, mɨɨjoho neejitɨrahi. \v 16 Mɨɨro Caatɨnɨhaamefaño noono: ¿Nacu, mɨɨjoho gaajacɨuhi Moocaani esamaajeque? ¿Nacu, Moocaanico mɨɨjoho conooco jɨɨbeguejirahi? Jaanotɨ naha mɨɨhai Cristo esamaajema mihicahi. \c 3 \s1 Moocaani Amusumɨnaa. \p \v 1 Jaamaño tañahabomɨ, uujoho amɨɨhaima Moocaani Gaijama iicamoma mihicanɨcɨbadɨ iimaatɨhi, jillɨ Moocaani Gaijama achahamoma mihicanɨcɨbadɨ iimaahi, Cristojaagodɨ seemehiica iicamoma mihicanɨcɨbadɨ iimaahi. \v 2 Amɨɨhaico ɨtɨhɨɨtɨnocoro jɨɨbeguehinɨhi oono seemeneque machuco acɨtɨmoro mɨfañocoro ihiisunɨcɨbadɨ. Ɨtɨhɨɨtɨnocoro jɨɨbeguehinɨhi magaayɨcɨujitɨruneguiiha, bu jisumihiica magaayɨcɨtɨhiica icano. \v 3 Jillɨ amɨɨhaihiica tɨcovomiyamɨnaarehiica. Mɨɨro amɨɨhaifeeneri icanehejehiica siinohallɨtɨ sitaaco mɨjɨɨheveneheje, ɨɨbacasineheje, dugaacamaajeneheje icano. Jillɨ tɨcovomiyamɨnaarehiica mihicahi. Jaamaño paryɨ miyamɨnaa omoonɨnɨcɨbadɨro momoonɨhicahi. \v 4 Mɨɨro saafi: Uujoho naha miyaano Pabloobo, meneehicahi. Jaanotɨ bu saafi: Uujoho naha Apoloobo, meneehicahi. Jillɨ meneehicamaño tɨcovomiyamɨnaarehiica mihicahi. \p \v 5 ¿Nacu mɨɨjoho Pablo? ¿Nacu mɨɨjoho Apolo? Jillɨ mɨɨhai Moocaani amusumɨnaa toonofeenedɨ amɨɨhai mimiyaaveguehinɨno. Jaano toonoco meheetavehi motɨcovohocɨvɨ mɨɨhaico Aivojɨɨbo aacɨdɨneheje. \v 6 Mɨɨro uujoho basuuhi. Jaanoco Apolo maaisuuhi. Jaanoco Moocaani jusisuhi. \v 7 Jaamaño abasuubo sihidɨ ejeevano icatɨno, bu amaaisuubo sihidɨ ejeevano icatɨno. Jaanotɨ naha Moocaani fanooco omoonɨɨbo toohoco ujusisuubo. \v 8 Mɨɨro jaamaño abasuubo, amaaisuubo icano sabadɨro jeevahi. Jaarunaaca ijeevadɨsahaje idudɨcamaajedɨno ijaadaco Moocaanitɨ gaayɨcɨji. \v 9 Mɨɨro mɨɨhai Moocaani nahabonɨmɨnaa. Jaanotɨ amɨɨhai Moocaani dudɨcamaaje faguibadɨ mihicahi. Jaanotɨ bu tollɨro Moocaani iijaco eheetavojabadɨ mihicahi. \p \v 10 Jaamaño Moocaani imihusetɨ uco aacɨdɨno, uujoho aivo iijano eetavoco agaajaabobadɨ ihɨmahacɨnoco cuhufono basuhi. Jaanohallɨvɨ sita ifajaaco majaanɨjihachiijɨ imino esɨcɨnɨmoro majaanɨ. \v 11 Mɨɨro siino sita ihɨmahacɨtɨ ficuucuujitɨrahi ihɨmahacɨ Jesucristo iicacuumaño. \v 12 Jaanotɨ diibo iicacuunohallɨvɨ saatoho orori, nɨhɨbajeneri, sihidɨ ijaadama icano guiisiyɨneri icano iijaco eetavoobo. Jaanotɨ saatoho ɨmohoneri, jaaɨneri, jɨɨhuneri icano ajaanɨhachiijɨ \v 13 eheetavodɨɨbo dudɨcamaaje gaajacafeteji foovono, ufucu dugaacufucusumi; mɨɨro cɨɨjɨgairi nɨsucafetejino. Jaadɨ gaajacafetejino naa cajaanɨ miyaanoco eheetavuunoco. \v 14 Jaanotɨ cajaanɨ dudɨcamaajehacho Moocaani nɨsufañodɨ afatyoobo ijaadaco gaayɨcɨji. \v 15 Jaanotɨ cajaanɨnocohacho finɨsujino diibo dudɨcamaaje gañɨɨcafeteji. Jaarunofaño diiboro taajaji oono cɨɨjɨgai iijaco ɨjɨgasunotɨ ataajanɨcɨbadɨ. \p \v 16 ¿Nacu magaajatɨhi amɨɨhai Moocaani iija mihicanoco? ¿Bu Moocaani Gaija amɨɨhaifaño iicanoco? \v 17 Jaanotɨ bu cajaanɨhacho Moocaani iijaco ifinɨsuuboco, bu Moocaani diiboco finɨsuji. Mɨɨro amɨɨhai Moocaani iija. Jaaja mɨhɨnivatɨja. \p \v 18 Jaanegui cajaanɨ amɨɨhai ifiico jillɨ mabañɨsudino. Cajaanɨhacho amɨɨhaifañotɨ: Jidɨhivɨ uujoho gaajamɨnaafi, monoobo gaajatɨɨbobadɨ miminifoto. Jaabo miya gaajamɨnaafitɨ minifetehi. \v 19 Mɨɨro jijeo gaaja Moocaanidi jillɨ jihovono. Mɨɨro Caatɨnɨhaamefaño noocɨnɨno: Moocaani gañɨɨsuhi agaajamoco abañɨficamañovɨ, noonoro. \v 20 Tollɨro bu noono: Aivojɨɨbo gaajahi gaajamɨnaa esamaaje jillɨ sɨcamaño iicanoco, onoono. \v 21 Jaanegui mɨɨhaiñooba miyamɨnaafi jɨɨbegueri amɨɨhai ifiico mitya mitya momoonɨdino. Mɨɨro paryɨ sabadɨro amɨɨhaiñeheje. \v 22 Mɨɨro uujoho Pablo icaruubo, Apolo icaruubo, Pedro icaruubo icano amɨɨhaico mɨjɨɨbeguequi fanooro Moocaani amɨɨhaico aacɨno jiinɨjehallɨvɨ mihicanohachuta, jisumi iicaneheje, bu ufucu iicajineheje icano paryɨ amɨɨhaiguiiha. Tollɨro guijevefeenedɨ Moocaanijaago mɨhɨfetejineguiiha icano. \v 23 Jaanotɨ amɨɨhai Cristota, bu Cristo Moocaanitahe icano. \c 4 \s1 Minɨsumɨnaa Dudɨcamaaje. \p \v 1 Jaaneguiiha amɨɨhai mɨɨhaico Cristo jeecɨvomɨnaatɨ mehesɨcɨnɨ, bu Moocaani jɨɨbeguejɨ ɨtɨhɨɨno jɨɨbogomɨnaatɨ icano. \v 2 Jaamo paryɨ diito toono tajɨɨbama iicamo imino omoonɨfimotɨ mihica. \v 3 Jaanotɨ naha uudi mɨllɨ icatɨno miyamɨnaa tahimitɨ unuuruno, bu miyamɨnaa aivojɨ icagavɨ tahimitɨco unuuruno icano, bu uuro tahimitɨco neejitɨrahi. \v 4 Jinejetɨ uujoho tahesamaaje imitɨno icatɨrahi. Jaaruno toonotɨ uujoho imitusucafototɨhi. Jaanotɨ naha ɨdɨɨboro Aivojɨɨbo Moocaani uco tahimitɨco neejirahi. \v 5 Jaanegui amɨɨhaico neehi: Ɨmegavɨro sifi imitɨco, meneedino Aivojɨɨbo Jesu asaatɨnohachuta. Jaabo diibo jari foovoɨɨcaruji, bu tollɨro cɨvoguiino toovono iicarunehejeque. Bu tollɨro jaabo jɨɨbeguejiibo miyamɨnaa jeebɨɨno eesamaaiñehejeque. Jaadɨ naha jari itɨcovoocɨvɨ Moocaanitɨ gaayɨcɨjimo diitoco acahacɨsunoco. \p \v 6 Tañahabomɨ, jillɨ amɨɨhaico neehi amɨɨhai imiguiiha Apolotɨ, uutɨ icano, jaamo magaajahi. Jaanoco mɨsitɨ magaaja. Jaamoro oono Caatɨnɨhaamefaño onoono janaanɨcɨvɨ esamaaicuutɨmo mihicahi. Jaamo saafiiditɨ mitya mitya mihicamoro sifiico tɨhɨɨsutɨmo mihica. \v 7 ¿Nacu mɨɨjoho ɨco miyaabotɨ ficuuhi? ¿Nacu cono ɨɨma chahahi agaayɨcɨtɨno? Jaano bu agaayɨcɨcunoco, ¿collɨhi sifiitɨ agaayɨcɨtɨɨbobadɨ: Aivo uujoho mityahi, neehi? \p \v 8 Mɨɨro paryɨɨcɨno toonoma mihicacuuhi. Mɨɨro sihidɨ mubusumijevacuuhi. Mɨɨhai aivo aivojɨtorucu, monoomoro mɨɨhaico uufocovɨ miminiiyuhi. Jaanova miyaano mahaivojɨɨvejirahi, mɨɨhai amɨɨhaima bu sano mahaivojɨɨvequi. \v 9 Mɨɨro jillɨ tahesɨcɨnɨ neehi: Moocaani mɨɨhai minɨsumɨnaaco famooguiinovɨro ficuuhi iguijenɨguucuumoco iicanɨcɨbadɨ. Mɨɨro mɨɨhaico miyamɨnaa iimogotɨmoro ajabafiinovɨ mɨhɨfutucuuhi, Moocaani toomomɨnaa ihatyɨmequi, miyamɨnaa ihatyɨmequi icano. \v 10 Mɨɨhaico naha jihovotobadɨ esɨcɨnɨumo Cristohallɨtɨ. Jaanotɨ naha amɨɨhaico Cristotɨ: Aivo gaajafiimo, neehicamo. Mɨɨhai miniinovafihi. Jaanotɨ amɨɨhai mequehecufihi. Amɨɨhaico: Miyaamo, noomo. Jaanotɨ mɨɨhaico jillɨ: Mɨhɨɨfomo, noomo. \v 11 Jisumihachuta ajebanoco jaabɨcɨmoro mihicahi, adufirari mihicahi, gaachehuma machahahi, maganɨɨcɨcafetehi, moojanoma machahahi, \v 12 miniinovatehicahi, muhuseneri mududɨcamaaimo. Mɨɨhaico iminootɨno noomo. Jaarumoco imineeriro meneehi. Mɨɨhaico ɨdaasuno omoonɨnehejeque majaabɨcɨhicahi. \v 13 Mɨɨhaitɨ aivonoono neehicamo. Jaarumoco sɨɨcuno mihiimusuhicahi. Jiinɨje beevabadɨ mɨɨhaico moonɨhicamo beemeubadɨ jisumihachuta mihicahi. \p \v 14 Jino amɨɨhaico nucufevesuqui jillɨ caatɨnɨtɨhi. Jillɨ amɨɨhaico fajɨɨnɨqui agaijɨmo taseemeque icabadɨ. \v 15 Mɨɨro diez mildɨmo amɨɨhai jɨɨbogomɨnaa Cristotɨ amɨɨhaico ɨjɨɨbogomo icarunaaca, diito amɨɨhai caanimɨbadɨ icatɨhi. Mɨɨro uuro amɨɨhaico seemevahinɨhi Cristo Jesufañodɨ iimino jɨɨbogofeenedɨ. \v 16 Jaanegui amɨɨhaico neehi: Uujoho jino iicabadɨro mihica. \p \v 17 Tooneguiiharo bu amɨɨhaijaago Timoteoco galluuhi taseemenebadɨ agaijɨɨbo Aivojɨɨbofañodɨ imino iicaabo. Jaabo diibo amɨɨhaico imino esaayuji Cristofañodɨ uujoho omoonɨnoco, fahɨgova iicajahaje Moocaani iijanofaño jɨɨbogooboro efeehicabadɨ. \v 18 Saatohovaha amɨɨhaitɨ mitya mitya icahicahi uujoho amɨɨhaijaago ufucuro ufuucujitɨɨvɨbadɨ. \v 19 Jaanegui amɨɨhaijaago goovajino ofoono Aivojɨɨbo iimogohachiijɨ. Jaadɨ jari gaajaji diito mitya mitya iicahicamo ihiimaarunoco, omoonɨtɨnoco icano. \v 20 Mɨɨro Moocaani aivojɨ jillɨ tɨcovo iimaa icatɨno, mityaono. \v 21 Jaanegui ¿jinejeque mihimeguehi? ¿Amɨɨhaijaa feeji ɨmeima, nacu gaijɨma, sɨɨcu ifi gaijama? \c 5 \s1 Ajevatɨ Onoono. \p \v 1 Miyaano amɨɨhaifeenevɨva ajeva iicano guubuvusuhicahi. Jaano toono ajevaco ajashuno muguubusudino Moocaanico agaajatɨmofeenevɨ. Mɨɨro saafivaha caanimɨ taabamɨma icahi. \v 2 Jaamo amɨɨhai mitya mitya mihicahicahi. Jillɨ toonotɨ munucufevemere ɨdaasuno mihicatano. Tollɨ omoonɨɨboco amɨɨhaifeenetɨ buhɨgovɨ magañɨɨ. \v 3 Mɨɨro uujoho, tafi sihɨgo icarunaaca tajeebɨɨ amɨɨhaifeeneri icahi. Jaamaño: Tollɨ iicaabo imitɨco, nuucuuhi amɨɨhaifeeneri iicaabobadɨ. \v 4 Mohaivojɨɨbo Jesucristo momofañodɨ amɨɨhai mihigaicɨnɨmoma sano tajeebɨɨ icahi, bu tollɨro Mohaivojɨɨbo Jesucristo imityama amɨɨhaima icaji icano. \v 5 Jaabo diibo iimitɨɨboco Satanasco mahacɨ ifi iimogonoco ifinɨsuqui oomoonɨruubo, ɨdaasuno iicaneguiiha dojɨcuvɨro Moocaanijaago asaaboro ufucu Mohaivojɨɨbo Jesu asaajifucu iicasumi ijeebɨɨ itaajaqui. \p \v 6 Aivo imitɨno toono momoonɨnotɨ mitya mitya mihicano. ¿Nacu magaajatɨhi ajashuruno levaduraguiijɨ paryɨ ifaasɨhifaño acaɨsecafetefinoco. \v 7 Jaanegui toono eedeelevaduraguiijɨco magañɨɨnɨcɨbadɨ toonoco amɨɨhaifeenetɨ magañɨɨ. Jaamo boosɨhi toguiijɨma achahasɨɨhibadɨ mihicahi, toono amɨɨhai mihicabadɨ. Mɨɨro sɨɨcɨjemɨnaa oveja seemeneque gaicaaujibuumo Pascua jɨɨbaimo iicajisumi. Jaanotɨ jisumi Cristo Jesuco guijenɨumo safooro mɨɨhai imitɨhallɨvɨ. \v 8 Jaanegui masɨɨ Pascua jɨɨbaimoco meheetavequi tohimitɨco magañɨɨmoro, oono eedeelevaduraguiijɨ iimitɨguiijɨco mihicanɨcɨbadɨ. Jaamoro ɨvɨ toguiijɨma achahano maahuneriro meheetavequi abañɨtɨno jeebɨɨri, miyaaneri icano. \p \v 9 Mɨɨro amɨɨhaico juufaijɨ acaatɨnɨuhaamefañodɨ nuucuuhi: Aajevafiimoma magataavedino, nooboro. \v 10 Jaaruno tollɨ onoobo paryɨ jiinɨjehallɨri iicamo aajevafiimotɨ, ifiguiiharo fanoovaaco imeguefimotɨ, bu ananivafifimotɨ, oono bu tollɨro ɨjɨnɨtaco ejeecɨvefimotɨ icano nootɨhi. Mɨɨro tollɨ diitoma iimaatɨmo mihicaruva toojiinɨjetɨ siijiinɨjevɨ mefeejirahi. \v 11 Jaanotɨ cajaanɨhacho: Miyaavogomɨnaafi uujoho, unuuruubo ajevaco imoyɨɨcɨɨbo, ifiguiiharo fanoovaaco imeguififiibo, ɨjɨnɨtaco ejeecɨvefifiibo, sɨcamañooco ɨjɨɨbocasififiibo, bu iguiriicavefifiibo, bu ananigaififiibo icano, icaaboma magataavedino eneejirunoco, jillɨ neehi. Tollɨ iicaaboma ajashuno safooba mamachudino. \v 12-13 ¿Mɨllɨtɨ bu uujoho imiyaavogotɨmo: Iimitɨco, neejirahi? Ɨdɨɨboro Moocaani diito: Imitɨco, neeji. Jaanotɨ naha amɨɨhai miyaavogomɨnaa mihicacuumo: Imitɨco, meneejirahi. Jaaneguiiha diibo iimitɨɨboco amɨɨhaifeenetɨ buhɨ magañɨɨ. \c 6 \s1 Dugaacumɨnaa Ɨmefeenevɨ Dinahaboco Satyedino. \p \v 1 Amɨɨhaitɨ saatoho amɨɨhai nahaboma imitɨno mihicasumi toonoco mihimibachuqui miyaavogomɨnaajaagovɨ footɨmoro, ¿collɨhi miyaavogomɨnaa iicatɨmo dugaacumɨnaajaagovɨ mofoonɨcɨhi? \v 2 ¿Nacu amɨɨhai magaajatɨhi miyaavogomɨnaa jiinɨjemɨnaaco udugaacujinoco? Jaano bu jiinɨje amɨɨhairi udugaacucafetejino icanaaca, ¿collɨhi toono sihidɨ ejeevatɨnoco amɨɨhaifeenevɨro mihimibachutɨhi? \v 3 ¿Nacu magaajatɨhi Moocaani toomomɨnaaco mɨɨhai mudugaacujinoco? Jaano bu icanaaca? ¿Mɨllɨtɨ jijeonoco dugaacutɨmo mihicajirahi? \v 4 Jaamo bu amɨɨhai jijeonehejehallɨtɨ mɨhɨɨbacasinoma mihicamo bu, ¿collɨhi jaamo miyaavogomɨnaa iicatɨmojaagovɨ tonehejeque mihimibachuqui mefeehicahi? \v 5 Jino amɨɨhaico nucufevesuqui neehi: ¿Nacu amɨɨhaifeenevɨ gaajamɨnaafi saafiiba chahahi inahabomɨfeenevɨ udugaacujiruubo? \v 6 Jaano icanaaca, ¿collɨhi masatyehicahi amɨɨhai nahabomɨco miyaavogomɨnaa iicatɨmo dugaacumɨnaa ɨmefeenevɨ? \p \v 7 Amɨɨhaifeenevɨ ɨɨbacasima mihicamaño aivo imitɨno mihicacuuhi. ¿Collɨhi jillɨ tollɨ icarunoco majaabɨcɨtɨhi? Jaafa jillɨ amɨɨhaico nanimo. \v 8 Jaarunaa amɨɨhai sahɨgotɨro imitɨno momoonɨhicahi, mananihicahi amɨɨhai nahabomɨcoro. \p \v 9 ¿Nacu amɨɨhai magaajatɨhi iimifiitɨmo Moocaani aivojɨco agaayɨcɨjitɨnoco? Amɨɨhai ifiico mabañɨsudino, ajevamɨnaa, jihovo caanimɨco ejeecɨvefimo, sifigoma iicafifimo, bu sano gaifiimɨmaryo iicafimo, \v 10 ananivafifimo, fanoovaaco iiguiiharo iimoyɨɨcɨfifimo, bu iguiriicavefifimo, bu sitaaco imitɨno eneefifimo, bu sitaaco imitɨno omoonɨfifimo icano Moocaani aivojɨfaño feejitɨhi. \v 11 Jillɨ icauno amɨɨhaitɨ itɨconɨ saatoho. Jaarumo jisumi imibachucafutucuhi, Moocaanidiro iicacuqui diiboma sajeebɨɨ icacuumo Aivojɨɨbo Jesu momofeenedɨ, bu Moocaani Gaijafeenedɨ icano. \s1 Mofiico Moocaanidiro Mificuno. \p \v 12 Paryɨ fanoovaaco uujoho moonɨjirahi. Jaarunaa paryɨ fanoovaro tamiyaavogoco uco amusutɨno. Uujoho paryɨ fanoovaaco moonɨjirahi. Jaarunotɨ conooba uco guiinonɨjitɨhi. \v 13 Miyaanoco noonɨcɨmo: Machuta mɨɨno jeebɨɨguiiha, mojeebɨɨ machutaguiiha icano. Jaarunohocɨco sabadɨro Moocaani finɨsuji. Jaanotɨ mofi ajevaguiiha icatɨhi Aivojɨɨbo Cristoguiiharo icano. Jaabadɨro bu diibo mofiguiiha iicaabo. \v 14 Jaabo Moocaani Cristoco siino ubuheetesubadɨro bu mɨɨhaico imityari tollɨro buheetesujiibo. \p \v 15 ¿Nacu amɨɨhai magaajatɨhi amɨɨhai ifiino Cristo ifiioneheje iicanoco? ¿Nacu Cristo ifiitɨ ɨɨcɨɨboro ajevamɨnaago ifiivɨ ficuji? Cha, tollɨ icatɨno. \v 16 ¿Nacu bu amɨɨhai magaajatɨhi ajevamɨnaagoma ɨɨcɨcasiibo diigoma saafi ifibadɨro iminifetefinoco? Jaano toono imitɨ ifi. Mɨɨro Caatɨnɨhaame neehi: Famɨsicɨro sahucurucuuji, noonoro. \v 17 Jaabadɨro Aivojɨɨbojaa iminifotoobo sagaijarucuji diiboma. \p \v 18 Jaanegui ajevatɨ magaa. Paryɨ oono cohimitɨhacho iicanoco miyamɨnaafi moonɨfihi mofifañodɨ iicatɨnoco. Jaanotɨ ajevaco omoonɨɨbo ifiicoro imitɨno moonɨhi. \v 19 ¿Nacu magaajatɨhi amɨɨhai ifiino Moocaani Gaija iijano iicanoco? Jaabo amɨɨhaifaño iicaabo, Moocaani amɨɨhaico aacɨɨbo. Jaamo amɨɨhai, amɨɨhai ifi abajatoro mihicatɨhi. \v 20 Mɨɨro amɨɨhaico ajashutɨno jaadari Cristo guijeveri Moocaani jaaducuuhi. Jaanegui Moocaanico amɨɨhai ifiiri macahacɨsu.\f + \fr 6:20 \ft Sahaamefaño janaanɨcɨ jillɨ ficuumo: Moocaanico amɨɨhai ifiiri, amɨɨhai gaijari icano macahacɨsu. Jaano toonocɨ fanoocɨro Moocaaninohocɨ, onoonoco. \f* \c 7 \s1 Taabavaditɨ Onoono. \p \v 1 Jaanotɨ oono uco aamefaño meneehinɨneditɨ amɨɨhaico neehi: Aivo imijiruno gaifi gaigooco dudɨɨcɨtɨɨbo iicano. \v 2 Jaarunofaño ajevahaño iicamaño amɨɨhai tɨcovohocɨvɨ amɨɨhai taabamɨma mihica. Jaabadɨro bu gaigoomɨ amɨɨhai tɨcovohocɨvɨ amɨɨhai tajemɨma mihica. \v 3 Amɨɨhai tajemɨ amɨɨhaico iimugusumi imino: Jii, monoo. Jaabadɨro bu amɨɨhai taabamɨ amɨɨhaico iimugusumi imino: Jii, monoo. \v 4 Mɨɨro mogai ifi abajagoro icatɨhi, ɨdɨɨboro aijɨ abajaabo. Jaabadɨro bu aijɨ ifi abajaaboro icatɨhi, ɨdɨɨgoro mogai abajago. \v 5 Jaanegui: Chahano, meneedino mihimogocasisumi ɨvɨ ɨdɨsumiro famɨsicɨro sabadɨro mihiimaacasimɨsiro: Jillɨ tɨcovono miicaqui Moocaanima mihiimaanohachuta, munuusumi ɨvɨ tɨcovono mihicaji. Jaanobuunatɨ siino dojɨcuvɨro mihicacasi ɨjɨ Satanas onoobo amɨɨhaico abañɨneri sitama imitɨco momoonɨdino. \p \v 6 Jillɨ, jillɨ amɨɨhaico uujoho neehi, tajɨɨba icatɨno. \v 7 Aivo imeguejirahi famooro gaifiimɨ jino uujoho iicabadɨ iicanoco. Jaarunofaño itɨcovoocɨvɨ Moocaani aacɨhinɨbadɨ icamo. Saatohoco siibadɨ, bu saatohoco siibadɨ icano. \p \v 8 Jaanegui neehi: Ataabavatɨmehejeque, fibaijɨgomɨhaico icano imicanijiru aivo jino uujoho uuro iicabadɨro mihicano. \v 9 Jaanotɨ saatoho tɨcovono mihicajitɨruumo siino matajeva. Jillɨ imicanijiru siino atajevacuuno mihicano, majaabɨcɨjitɨruneri ɨdaasuno mihicatɨqui. \p \v 10 Jaanotɨ bu mogaimɨma iicacuumoco tajɨɨbahi. Jaaruno uujoho icatɨno Aivojɨɨbo tajɨɨbahi, mogai aijɨco jeevesutɨgo iicaqui. \v 11 Jaanotɨ mejeevesuhachiijɨ siino tajevacuutɨno mihica. Jaanotɨ jillɨro siino ditajema dojɨcuvɨro dimijɨɨvo. Jaabadɨro aijɨmɨ mogaimɨco mejeevesudino. \p \v 12 Jaanotɨ bu jino uujoho onoono, Aivojɨɨbo onoono icatɨno: Miyaavogomɨnaatɨ saafi taaba miyaavogomɨnaago icatɨrugo diiboma imino iicagogoco mejeevesudino. \v 13 Jaabadɨro bu saafigo miyaavogomɨnaago taje miyaavogomɨnaafi icatɨruubo diigoma imino iicagohachiijɨ mejeevesudino. \v 14 Mɨɨro aijɨ imiyaavogotɨruubo mogaifañodɨ Moocaanidi imicuubobadɨ icahi. Jaabadɨro bu imiyaavogotɨgo gaigo aijɨfañodɨ Moocaanidi imicugobadɨ icahi. Jaanotɨ tollɨ mihicaova amɨɨhai seeme imifijitɨrahi imiyaavogotɨmo seemebadɨ icajirahi. Jaanotɨ saafi imiyaavogomaño toseeheje Moocaanidiro icacuuhi. \v 15 Jaanotɨ oono imiyaaveguehicatɨmo ejeevesugohachiijɨ, jaafa jeevesumo. Jillɨtɨ tollɨ iicaabo ejeevesugo, bu tollɨ iicago ejeevesuubo icano sajeebɨɨ icacuuhi. Mɨɨro Moocaani mɨɨhaico sajeebɨɨguiiharo cuuhuvauhi. \v 16 ¿Nacu fɨne ɨɨjoho gaigo ditajeque miyaavugusujirahi itaajaqui? Jaabadɨro bu, ¿ɨɨjoho gaifi diitaabaco fɨne miyaavugusujirahi itaajaqui? \p \v 17 Oono amɨɨhai tɨcovohocɨvɨ amɨɨhaico Aivojɨɨbo aacɨuno iicabadɨ, bu Moocaani amɨɨhaico ucuuhuvausumi mihicaubadɨro icano mihica. Jillɨ tajɨɨbahi paryɨɨcɨno Moocaani iijanofaño. \v 18 Saatoho mucuuhuvacafutuuhi amɨɨhai meehe quitɨcɨnɨmo mihicamo, tobadɨro quitɨcɨcɨnɨmo mihica. Jaabadɨro bu saatoho quitɨcɨratɨmo mihicamo mucuuhuvacafutuuhi tobadɨro quitɨcɨratɨmo mihica. \v 19 Miquitɨcɨnɨno sihidɨ jeevatɨhi. Jaabadɨro bu miquitɨcɨratɨno sihidɨ jeevatɨhi. Ɨdɨɨnoro Moocaani tajɨɨbaco meheetavano naha sihidɨ jeevahi. \v 20 Jaanegui famoovaro mucuuhuvacafutusumi mihicaubadɨro mihica. \v 21 ¿Sifi jɨjovono diicaabo cuuhuvacafutuuhi? Jaarunoco deesɨcɨnɨdino. Jaanotɨ bu toonotɨ ataajajino iicahachiijɨ, tollɨ moonɨ. \v 22 Mɨɨro sifi jɨjovono iicauboco ucuuhuvaubo jisumi Aivojɨɨbo ataajasucuuborucu. Jaabo jillɨ sajeebɨɨ diiboco jeecɨvucuji. Jaabadɨro bu sajeebɨɨ iicauboco ucuuhuvaubo jisumi Cristo jɨjovonurucu. \v 23 Mɨɨro ajashutɨno jaadari Cristo guijeveri majaaducafutuuhi. Jaanegui miyamɨnaa jɨjovototɨ amɨɨhai ifiico meheetavedino. \v 24 Jaanegui tañahabomɨ, oono amɨɨhai mucuuhuvacafutusumi mihicaubadɨro, bu jisumi Moocaanima mihica. \p \v 25 Jaanotɨ ɨvɨ bagocajamɨhallɨvɨ Aivojɨɨbo tajɨɨbama chahahi. Jaarunaa jino eesɨcɨnɨnoco neehi, uco Aivojɨɨbo ɨdaasugonofeenedɨ imihuseebe iicamaño, jillɨ amɨɨhaico neehi: \v 26 Uudi imino gaifi oono iicabadɨro iicano jisumihije jino ɨdaasuno mihicaneheje iicamaño. \v 27 Gaigooma idiicacuubo, diigotɨ dugaavedino. Gaigooma achahaabo, ataabavanoco diimeguedino. \v 28 Jaaruubo bu ataabavahachiijɨ, imitɨco dɨɨcɨjitɨhi. Jaabadɨro bu bagocaja atajevago imitɨco ɨcɨtɨhi. Jaarumo ɨdaasuno icaji. Jaanoco jeedɨ uujoho amɨɨhaitɨ buhɨgovɨ miniiyujirahi. \p \v 29 Tañahabomɨ, jillɨ uujoho eneejiruno: Jiijehallɨvɨ gueenene mihicajitɨhi. Jaanegui amɨɨhai taabamɨma mihicamo mataabavatɨmobadɨ mihica. \v 30 Jaanotɨ bu mataamo mataatɨmobadɨ mihica, bu imono mihicamo imono mihicatɨmobadɨ mihica. Jaanotɨ bu manaajeme siinoma mihicatɨmobadɨ mihica. \v 31 Jaanotɨ bu jijeonehejeque anaajeme tooneri mutuvavotɨmobadɨ mihica. Mɨɨro jijeononeheje jillɨ ihɨfuvusuro icaruno finɨfihi. \p \v 32 Uujoho imogotɨhi sineheje esamaajeri mihicanoco. Ataabavatɨɨbo Aivojɨɨbo Cristo nehejeque imino teemehi, Aivojɨɨboco imo imo imoonɨqui. \v 33 Jaanotɨ ataabavacuubo jiinɨjeonehejejaagovɨro icahi mogaico imo imo imoonɨqui. \v 34 Jaabadɨro bu atajevacuugotɨ atajevatɨmo siibadɨro diitotɨ icahi. Atajevatɨgo Aivojɨɨbo nehejeque imino moonɨhi; ijeebɨɨ, ifi icano imino Moocaanidiro iicaqui. Jaanotɨ bu atajevacuugo jiinɨjeonocoro imino moonɨfihi aijɨco imo imo imoonɨqui. \p \v 35 Jaanoco jillɨ neehi amɨɨhaidi iimiqui, amɨɨhai ɨmega jegaiteereque ficuuqui icatɨno, jillɨ iminoro miicaqui neehi. Jaamo Aivojɨɨboco miyaano fanoovari jeecɨvomoro mihicahi. \p \v 36 Ɨvɨ jaanotɨ saatehedi ille bagocaja ujusicugo, tajevatɨgo iicano imitɨhachiijɨ, matajenɨ. Matajenɨno imitɨ icatɨno. \v 37 Jaanotɨ ijeebɨɨfañodɨ quehecuno eesɨcɨnɨɨbo: Jinejetɨ ucuujɨvaachutɨɨbo ifi, onoobadɨro iicaabo ijeebɨɨfañodɨ ille bagocajaco imino ificugoobo aivo imino moonɨhi. \v 38 Jaanotɨ bu atajenɨɨbo imino moonɨhi. Jaanotɨ bu atajenɨtɨɨbo aivo sihimi moonɨhi. \p \v 39 Gaigo atajevacuugo tajɨɨbari aijɨmaryo icaji diibo iicanohachuta. Jaanotɨ aijɨ iguijevehachiijɨ, toonotɨ taajacuugo. Jaadɨ iimogooboco tajevajirugo ɨvɨ miyaavogomɨnaafi iicaabocoro. \v 40 Jaanotɨ ɨvɨ uudi, aivo imijiruno iinoro iicano. Mɨɨro uujoho tafiico esɨcɨnɨhi, tollɨro bu fɨne Moocaani Gaijama iicanoco. \c 8 \s1 Jihovocaanimɨco Ejeecɨvono. \r (Rm 14.1-23) \p \v 1 Jaanotɨ ɨvɨ jisumi jihovo caanimɨco ejeecɨvehicanotɨ amɨɨhaico neehi: Miyaano famoovaro aivo toonoco magaajacuuhi. Jaaruno togaaja mɨɨhaico mofiicoro mitya mitya momoonɨnovɨro jusisuhi. Jaanotɨ naha saatohoco magaijɨmo diito miyaavogoco mujusisuhi. \v 2 Jaanotɨ bu saatoho: Uujoho aivo gaajahi, unuurumo miya gaajaquehiica gaajatɨmo. \v 3 Jaanotɨ saatoho Moocaanico agaijɨɨboco, bu Moocaani diiboco gaayɨcɨhi. \p \v 4 Jaabadɨ ɨjɨnɨtaco machutari ejeecɨvucuunoco mamachunotɨ neehi: Miyaano ɨjɨnɨta jiinɨjehallɨvɨ sihidɨ jeevatɨhi ɨvɨ ɨdɨɨboro saafiiro Moocaani. \v 5 Jaarunaa niquejefaño, bu jiinɨjehallɨvɨ icano bu sihidɨ jaatyo diosmɨ onoomo icahi, tollɨ eneehicamedi icamo sihidɨ diosmɨ onoomo, bu sihidɨ aivojɨto onoomo icano. \v 6 Jaanotɨ naha mɨɨhaidi icaabo saafiiro Dios Moocaani. Jaabo Moocaani paryɨ fanoovaaco eetavuuhi. Jaabeguiiha mɨɨhai mihicahi. Tollɨro bu icaabo saafiiro Aivojɨɨbo, Jesucristo, diibofeenedɨ paryɨ fanoova icahi, bu mɨɨhai mihicahi icano. \p \v 7 Jaaruno jinooco paryɨ famoovaro gaajatɨhi. Jaanotɨ saatoho ɨjɨnɨtaco ejeecɨvejibuumaño, ɨjɨnɨtaco ejeecɨvucuunoco amachusumi, ihesamaaje iniinovamaño, toonotɨ ijeebɨɨco mɨmɨhɨninɨbadɨ esɨcɨnɨmo. \v 8 Mɨɨro mamachunotɨ Moocaani mɨɨnoco gaayɨcɨtɨhi. Mɨɨro mamachunotɨ mojeebɨɨ imitejitɨhi, bu mɨhɨnivatejitɨhi icano. \v 9 Jaarunoco mehesɨcɨnɨ, amɨɨhai siibadɨ esɨcɨnɨtɨmo mamachunofañodɨ, sifi imiyaavogo iniinovaaboco imitɨfaño magañɨɨsudino. \v 10 Eneecau bu amɨɨhaico neequi: Ɨɨjoho tonehejeque agaajacuubo ɨjɨnɨtaco ejeecɨvehicamañovɨ acasɨɨvooboro amachuuboco, saafi miyaavogomɨnaafi miyaadɨ imiyaavogo equehecutɨɨbo aatyɨmeebere, bu machujiruubo ɨjɨnɨtaco ejeecɨvucuunoco. \v 11 Jaamaño jillɨtɨ ɨɨjoho agaajacuubo saafi dinahabo imiyaavogo equehecutɨɨboco mɨtasujirahi diibohallɨvɨ, bu tollɨro Cristo iguijevecuuboco. \v 12 Jaamaño jillɨtɨ amɨɨhai nahabomɨ miyaavogo iniinovamo jeebɨɨco mɨmɨtasumaño amɨɨhairyo Cristoco imitɨno momoonɨhicahi. \v 13 Jaaneguiiha uduunofañodɨ tañahaboco imitɨfaño igañɨɨsujiruva uujoho ufucuro asimɨco duujitɨhi. \c 9 \s1 Minɨsumɨnaafi Dudɨcamaaje. \r (Ga 1.11–2.10) \p \v 1 Mɨɨro uujoho sifi jɨjovono icatɨhi, uujoho minɨsumɨnaafi. Uujoho Aivojɨɨbo Jesuco atyɨmehinɨcuuhi. Jaamo amɨɨhai Aivojɨɨbedi ududɨcamaaiñofañotɨ mihicamo. \v 2 Saatehedi uujoho minɨsumɨnaafi icatɨhi. Jaanotɨ naha amɨɨhaidi uujoho minɨsumɨnaafi. Amɨɨhai Aivojɨɨboco magaayɨcɨmaño uujoho miyaano minɨsumɨnaafi iicanoco magaajasuhi. \p \v 3 Jillɨ uujoho neehi imitɨno uuditɨ eneehicamoco: \v 4 Mɨɨro famoovadiro imino. Jaanoco mɨsi paryɨ magaayɨcɨhi machuqui aacɨnoco, aduqui aacɨnoco icano. \v 5 Tollɨro bu imuguruva imijiruno miyaavogomɨnaagoco ataabavano uuma ihɨguequi. Tollɨro bu Bernabe ihɨcɨruva diiboma ihɨguequi, oono saatoho minɨsumɨnaa iicabadɨ, oono bu Aivojɨɨbo Jesu nahabomɨ iicabadɨ, bu oono Pedro iicabadɨ icano. \v 6 Jaanegui fɨne amɨɨhai mehesɨcɨnɨhi ɨdɨɨmɨsiro mɨsi Bernabe, uujoho icano dudɨcamaajeque jeevesutɨmɨsiro, bu jɨɨbegueriro mihicanoco. \v 7 ¿Nacu cajaanɨ amocasimɨnaafitɨ iicaabo iinoro inehejeque naajenɨcɨhi? Jaabadɨro bu, ¿cajaanɨ nacu baacuco abasuubo inoovatɨ gueenetɨɨbo icanɨcɨhi? Jaabadɨro bu, ¿cajaanɨ nacu ihovejamɨco imɨfañoco amaamɨɨbo toonotɨ adutɨɨbo icanɨcɨhi? \v 8 Jillɨ onoonoco miyamɨnaaro onoono noomoro mehesɨcɨnɨdino. Mɨɨro bu tajɨɨbafaño tollɨro noono. \v 9 Moise tajɨɨbahaame jillɨ neehi: Buey itrigohallɨdɨ ɨɨgoneri jehetɨɨbo. Jaabo iijɨco siyaacudino. Jaafa machuubo ududɨcamaaimaño, noonoro. Jaaruno jillɨ bueymɨcoro agaijɨumaño nuutɨɨbo. \v 10 Mɨɨhaiditɨ unuunoco jillɨ nuubo. Mɨɨhai imiguiiha totajɨɨbaco eetavuubo. Mɨɨro jiinɨjeque acaajaabo, bu itoogaiñoco ejehetɨɨbo icano ufucu inoovataco ɨɨcɨjinoco esɨcɨnɨɨboro moonɨfihi. \v 11 Jaaneguiiha amɨɨhaifeenevɨ Moocaani dudɨcamaajeque meheetavomo. ¿Mɨllɨ bu jaamo busumijeque gaayɨcɨtɨmo mihicajirahi? \v 12 Buhɨcaga sita icarumo amɨɨhaitɨ ijaadaco gaayɨcɨhicahi. Jaanegui imi mɨɨhai. \p Jaarumo mɨɨhai toonoco midillutɨhi. Jillɨro paryɨ jaabɨcɨmoro mihicahicahi Cristo iijɨ jɨɨbogoco jeevesutɨmo miicaqui. \v 13 Mɨɨro amɨɨhairyo magaajahi temploja jeecɨvomɨnaa tooja jeecɨvo sefari iicafinoco. Jillɨ eneejirunoco jillɨ neehi: Tooja jeecɨvo asimɨco agaicaaumoro ejeecɨvefimo toonotɨ duufihi. \v 14 Jaabadɨro bu Aivojɨɨbo nuuhi: Cristo jɨɨbogoco ɨjɨɨbogomo Moocaanico ajaaduno sefari iicaqui. \v 15 Jaarunoco uujoho safooba dillutɨhi, bu jillɨ nooboro caatɨnɨtɨhi uco siinotɨ mahacɨqui. Imeguehi aivo mɨɨhaiñooba uutɨ: Mɨɨhaico dilluhicaabo, nootɨmaacaro iguijeveneque. \p \v 16 Uujoho Cristo jɨɨbogoco ɨjɨɨbogonotɨ tafiico sihidɨ mityano esɨcɨnɨtɨhi. Mɨɨro toono dudɨcamaajeque Moocaani uco tajɨɨbauhi. Jaamaño ɨdaasucanijiru uudi toonoco jɨɨbogotɨɨbo icaruva. \v 17 Jaamaño jillɨ uuro iimogooboro toonoco moonɨruva ijaadaco gaayɨcɨjirahi. Jaanotɨ tajɨɨbari omoonɨmaño jino toono tadyudɨcamaaje Moocaani uco atajɨɨbauno. \v 18 ¿Cono nacu ijaadaco uujoho agaayɨcɨno? Ijaada uudi Cristo jɨɨbogoco ɨjɨɨbogono sitaaco toono jaada busumijeque dillutɨɨbo iicano. \p \v 19 Mɨɨro uujoho sifi jɨjovono icatɨruubo famoojɨjovonotɨ minifetehi Cristodi sihidɨ miyamɨnaaco ɨcɨqui. \v 20 Judiomɨfaño iicasumi judiomɨbadɨ minifetefihi diitoco Cristodi ɨcɨqui. Oono judiomɨ Moise tajɨɨba onoobadɨ iicamo iicabadɨ icafihi, diitoco ɨcɨqui; miyaano totajɨɨbaguiino icatɨruubo. \v 21 Jaabadɨro bu Moise tajɨɨbaguiino iicatɨmofaño iicasumi diitobadɨro minifetefihi miyaano Moocaani tajɨɨbaguiino icaruubo, Cristo tajɨɨbaguiinodɨ iicamaño. \v 22 Jaanotɨ bu iimiyaavogo iniinovamofaño iicasumi diitobadɨ minifetefihi diitoco Cristodi ɨcɨqui. Jillɨ oono famoova iicabadɨro minifetehicahi tollɨtɨ diitotɨ saatohobaco taajasuqui. \v 23 Paryɨ jillɨ moonɨhicahi taajasujɨɨbogoguiiha, tobogo iminoco ɨsɨvanofañodɨ icaqui. \p \v 24 Amɨɨhairyo magaajacuuhi jinafatyofaño iicamo paryɨ famooro jineefihi. Jaarumotɨ saafiiro ijaadaco gaayɨcɨfihi. Jaaneguiiha tollɨro amɨɨhai Cristo iimogobadɨ imino momoonɨ. Jaamo ijaadaco magaayɨcɨhi. \v 25 Mɨɨro paryɨ bañamaajefaño iicamo diitoco iniinovatusujirunoco moonɨtatɨhi. Jaamo tollɨ moonɨfihi ijaada minɨhaico igaayɨcɨqui, jillɨ gueenene iicajitɨrunoco. Jaanotɨ naha mɨɨhai momoonɨhi ufucuro ifinɨjitɨno jaadaco magaayɨcɨqui. \v 26 Jaanotɨ naha uujoho mihicɨcɨnɨɨboro ijiinoobobadɨ icatɨhi. Jaabadɨro bu sɨcamañehejeque aganɨhɨcɨɨbobadɨ amocasitɨhi. \v 27 Jillɨro ɨvɨ tafiico uuro tajɨɨbafihi uujoho imogobadɨ iicaqui, uujoho saatohoco ɨjɨɨbogonobuunatɨ uujoho imitɨno ihiinejiruneguiiha. \c 10 \s1 Ɨjɨnɨtaditɨ Afajɨɨnɨno. \p \v 1 Tañahabomɨ imeguehi amɨɨhai magaajanoco moheedete paryɨ famooro Moocaani aimuufaihacɨguiinodɨ efeehicaunoco. Jaamaño famooro Tɨfai Muuai oono muuaico fatyuuhi. \v 2 Moise dojɨcutɨ Moocaani aimuufaihacɨguiinodɨ, Tɨfai Muuaifeenedɨ icano ufuunofeenedɨ Moise nitɨmɨnaabadɨ minifutuuhi. \v 3 Jaabadɨro bu famooro sabadɨro machuumo Moocaani aacɨuno machutaaco, \v 4 bu paryɨ famooro aduumo Moocaanitɨ asaanonɨfaihuco. Mɨɨro diito Cristotɨ sefaco agaayɨcɨnotɨ quehecutehicaumo, nɨfaihutɨ, mahadunotɨ mequehecutonɨcɨbadɨ. Jaabehicau Cristo diitoma ofoobo. \v 5 Jaarumotɨ ajashutɨno sanoodɨmo Moocaani ɨmefeenevɨ imitɨno icauhi. Jaamaño jɨɨhaifeenevɨro sɨcaisituvɨ finɨumo ofoohɨgovɨ ɨɨfototɨmoro ijiinɨjevɨ. \p \v 6 Jillɨ icauno toonotɨ mɨɨhai magaajaqui. Jaamoro iimitɨnoco mihimogomoro moonɨtɨmo miicaqui diito omoonɨubadɨ. \v 7 Jaaneguiiha amɨɨhai ɨjɨnɨtaco mejeecɨvedino diitotɨ saatoho ejeecɨvuubadɨ. Mɨɨro Caatɨnɨhaame neehi: Jaamoro machuumo, aduumo icano. Jaadɨ jɨɨbaimɨnɨcuumo, noonoro. \v 8 Ajevaco momoonɨdino, diitotɨ saatoho ajevaco omoonɨubadɨ. Jaamoco safucuro finɨsuubo sano ajashutɨno veintitres mildɨmoco. \v 9 Bu Moocaanico mɨnɨsudino, diitotɨ saatoho ɨnɨsuubadɨ. Jaamoco jiinimomɨri eheedusuneri finɨumo. \v 10 Bu imitɨno Moocaaniditɨ mihiimaadino, diitotɨ saatoho iimaaubadɨ. Jaamoco guijeve abajaabo, Moocaani toomomɨnaafi, finɨsuuhi. \p \v 11 Jillɨ icauno moheedetemɨhaima. Jaanoco Caatɨnɨhaamefaño ficuumo toonotɨ mɨɨhai mihiguicɨvomoro magaajaqui. Jino niinosituvɨ mihicamo. \v 12 Jaaneguiiha: Uujoho imino aivo sefano icahi onoobo, deesɨcɨnɨ daaquetedino. \v 13 Amɨɨhaico ɨjɨ ɨnɨsunɨcɨbadɨro bu paryɨ famoovaaco nɨsufiibo. Jaasumi Moocaanicoro mehesɨcɨnɨ, diibo amɨɨhaico teemeji ɨjɨ janaanɨcɨ amɨɨhaico ɨnɨsunofaño gañɨɨsutɨɨbo iicaqui. Jaano toono nɨsu amɨɨhaivɨ agasesumi toonotɨ mataajajino icahi. Jinooco Moocaani amɨɨhaico acɨji. Jaamo majaabɨcɨhi. \p \v 14 Tañahabomɨ, jaaneguiiha ɨjɨnɨtanoco mejeecɨvedino. \v 15 Jillɨ amɨɨhaico neehi, gaajamɨnaa mihicacuuneguiiha. Jaanoco jino amɨɨhaico afajɨɨnɨnoco amɨɨhairyo mehesamaaje. Jaamoro magaajacɨ. \v 16 Jesu guijeveque mehesafotomoro imi adutahilluco mahadumoro Moocaanico mihimonɨcɨhi, Cristo itɨɨjohoco etetecucafutusumi agañɨɨunofañodɨ, famooro sahɨgovɨro saafiibadɨro mihicanoco eneejirunoco. Jaamoro bu imaahuco miquisicarunɨcɨhi Cristo ifiico itetecucafetequi aacɨunofañodɨ saafiibadɨro mihicahi eneejirunoco. \v 17 Mɨɨro mɨɨhai Mohaivojɨɨbo Jesucristo Machuta onoonoco meheetavusumi mahajashutɨrumo tomaahutɨ famooro mamachuhi. Jaahɨca tohɨca ɨdɨɨhɨcaro sahɨcaro. Jaamaño saafiibadɨro mɨɨhai Jesucristoco mimiyaavogonɨcɨhi. \p \v 18 Eneecau oono Israel cuumimɨnaatɨ magaaja, oono jeecɨvo asimɨtɨ uduumo imitɨno gaijamɨma saafiibadɨro icamo toonoco uduunofañodɨ. \v 19 Jillɨ onoobo: Ɨjɨnɨta miyaamo iicanoco, nootɨhi. Jaabadɨro bu: Diitoco ejeecɨvonɨcɨmaño asimɨco ificunɨcɨmaño sihidɨ jeevano, nootɨhi. \v 20 Jaanotɨ naha jillɨ neehi: Saatoho Moocaanico agaajatɨmo jeecɨvoco eheetavomo jihovo gaijamɨcoro jeecɨvefihi Moocaanico jeecɨvotɨmoro. Jaaneguiiha uujoho imogotɨhi amɨɨhai imitɨno gaijamɨfañodɨ mihicanoco. \v 21 Jaamaño imijitɨruno Moocaani imi adutahillutɨ mahadumoro, bu ɨjɨmɨ adutahillutɨ mahaduno. Jaabadɨro bu imijitɨruno Aivojɨɨbo imi machutatɨ mamachumoro, bu ɨjɨmɨ machutatɨ mamachuno. \v 22 Mohaivojɨɨboco mɨsɨfiiratusudino. Mɨɨhai diibo janaanɨcɨvɨ sihidɨ mejeevatɨhi. \s1 Jillɨ Cristotaco Magaijɨneri Imino Mihicano. \r (Rm 11.1-23) \p \v 23 Miyaanoco noonɨcɨmo: Jillɨ mihimogonoco paryɨ fanoovaaco momoonɨjirahi, onoomo. Jaaruno paryɨ fanoovaro mɨɨnedi imitatɨhi. Jɨɨhɨ, miyaano fanoovaaco momoonɨjirahi. Jaaruno momiyaavogoco ujusisunoco amusutɨhi. \v 24 Ɨvɨnaaca naha mofiicoro imino moonɨtɨmoro sitaacoro imino momoonɨjirahi. \p \v 25 Jaabadɨro bu paryɨ fanoovano machuta naajehasivɨ anaajenehejeque mamachujirahi. Jaarumo dillutɨmo: ¿Naha tohasimɨ jihovocaanidi ejeecɨvugucuuno asimɨ iicanoco? magaajaruva amɨɨhai esamaajedi iimijitɨruneguiiha. \v 26 Mɨɨro paryɨ jiinɨjehallɨri iicano Aivojɨɨbo Moocaanino. \p \v 27 Jaanotɨ bu saafi miyaavogomɨnaafi iicatɨɨbo amɨɨhaico diiboma mamachuqui ucuuhuvasumi, mamachu paryɨ fanoovaaco amɨɨhaico aacɨnehejeque dillutɨmo, amɨɨhai esamaajedi imijitɨruneguiiha. \v 28 Jaanotɨ saatoho amɨɨhaico: Jino asimɨ ɨjɨnɨta jeecɨvo, noomoro ɨjɨɨbogohachiijɨ muduudino, diibo amɨɨhaico ɨjɨɨbegueebedi imijitɨruneguiiha, bu ihesamaajedi imijitɨruneguiiha. \p \v 29 Jaanoco saatoho dillujirahi: ¿Collɨhi sifi esamaajedi imitɨrunoco, uudi iminoco uujoho moonɨtɨɨbo icajirahi? \v 30 Uujoho bu amachunohallɨvɨ Moocaanico graciaco aacɨcunoco, bu ¿collɨhi sita uujoho amachunotɨ: Imitɨno, neejirahi? noomoro. \v 31 Jɨɨ, mamachusumi, mahadusumi, bu fanoovaaco momoonɨsumi icano paryɨ Moocaani imiguiiharo momoonɨ. \v 32 Mɨɨhaiñoobaco toonofañodɨ imitɨfañovɨ magañɨɨsudino judiomɨco, bu judiomɨ iicatɨmoco, bu Moocaani iijanomɨnaaco icano. \v 33 Jaanotɨ naha uujoho paryɨ famoovaaco fanoovavɨ imino moonɨɨboro icaji. Tafiiguiiharo imino omoonɨnoco imogotɨhi, sitaaco imino omoonɨnoco imeguehi, Moocaani diitoco itaajasuqui. \c 11 \p \v 1 Jaaneguiiha jino uujoho iicabadɨro mihica, jino bu uujoho Cristo iicabadɨ iicanotɨ. \s1 Jillɨ Gaigoomɨ Cultofaño Mihica. \p \v 2 Tañahabomɨ, amɨɨhaico sihidɨ imehi, fahiijɨvaro uutɨ mehesafotomoro, amɨɨhaico ɨjɨɨbeguehinɨbadɨ mihicahicaneguiiha. \v 3 Jinooco bu imeguehi magaajanoco Cristo gaifiimɨ abajaabo. Jaabadɨro bu mogai abajaabo gaifi. Jaabadɨro bu Cristo abajaabo Moocaani. \v 4 Jaamaño gaifi iinigaɨco afabaacuuboro Moocaanima cultofaño ihiimaajisumi, bu diibo iimaaco ɨjɨɨbeguejisumi icano imoonɨruva Cristo ihabajaabo iicaabedi nucufesujiruno. \v 5 Jaabadɨro bu gaigo iinigaɨco fabaacutɨgo Moocaanima cultofaño ihiimaasumi, bu diibo iimaaco ɨjɨɨbugusumi icano imoonɨruva ihabajaabo iicaabo aijɨdi nucufesujiruno diibo omoonɨbadɨro iicano. Oono iinigaɨco icɨɨdaruva iicajirubadɨ. \v 6 Jaamaño gaigo iinigaɨco afabaacugotɨhachiijɨ jillɨro paryɨ iinigaɨco icɨɨdacuqui. Jaanotɨ gaiguedi iinigaɨco iquitɨcɨno, bu icɨɨdano icano unucufesuhachiijɨ, jillɨro ifoboocɨqui. \v 7 Jaanotɨ gaifi foboocɨjitɨrahi, diiboco Moocaani ifibadɨro ifiivusumaño, bu diibo iminehejequere omoonɨnofañodɨ Moocaani imi ɨɨfuvusucafotomaño icano. Jaanotɨ naha gaigo iminehejequere omoonɨnofañodɨ gaifi imi ɨfuvusucafetehi. \v 8 Mɨɨro Moocaani gaifiico eheetavusumi gaigo bacɨtɨ diiboco eetavutɨɨbo. Jaanotɨ naha gaigooco gaifi bacɨtɨ eetavuubo. \v 9 Jaago gaigo gaifiiguiiha eetavocafutuuhi. Jaanotɨ gaifi gaigooguiiha eetavocafututɨhi. \v 10 Jaamaño jillɨtɨ gaigo iinigaɨco fabaacunɨcɨhi aijɨ mityaguiino iicanoco Moocaani toomomɨnaaco ihɨfusuqui. \v 11 Jaarunaaca Cristofañodɨ mihicamaño magaajahi gaigo ichaharuva gaifi chahajirahi, bu gaifi ichaharuva gaigo chahajirahi icano iicanoco. \v 12 Jaamaño miyaano gaigo gaifiitɨ eetavocafutuhi. Jaabadɨro bu gaifi gaigootɨ fiivehi. Jaaruno paryɨ Moocaanitɨ saahi. \p \v 13 Eneecata amɨɨhairyo monoo: ¿Naa imino gaigo iinigaɨco fabaacutɨgo Moocaanima iimaano? \v 14 Mifiivucubadɨro mihicanotɨ magaajahi gaifi imeebaiguima iicano unucufesunoco. \v 15 Jaanotɨ naha gaiguedi imino imeebaiguima iicano iinigaɨco tooneri ifabaacuqui aacɨumaño. \v 16 Jaanotɨ saatoho toonotɨ ejenaauhachiijɨ igaajaqui mɨɨhai, bu Moocaani iijanomɨnaa iicamo magaajatɨhi uufocovɨ siinoco. \s1 Aivojɨɨbo Imi Machu Onoonovɨ Miyamɨnaa Imitɨno Omoonɨno. \p \v 17 Jaanotɨ naha jinooco amɨɨhaico onoonovɨ amɨɨhaico imotɨhi. Mɨɨro amɨɨhaivaha mihigaivusumi imino moonɨtɨmoro imitɨno momoonɨhicahi. \v 18 Mɨɨro uco jɨɨbogomo cultocovaha meheetavequi mihigaivusumi sabadɨro icatɨmo mefeehicahi. Jaano fɨne miyaano. \v 19 Jaano miya tollɨ iicahachiijɨ ijeevadɨ diitotɨ mudugaavo miya miyaavogomɨnaa iicamo igaajacafetequi. \v 20 Jaamaño tollɨ mudugaacɨnɨmaño Aivojɨɨbo Imi Machuco meheetavono miyaano Aivojɨɨbo Imi Machu icacutɨno. \v 21 Mɨɨro mamachucujisumi saatohova ijeevadɨsahaje ɨmegavɨro mamachuhicahi. Jaamaño saatoho ajebama icanaaca saatoho mutuvamoro miguiriicavocɨnɨhicahi. \v 22 ¿Nacu amɨɨhai iijano chahahi mahadujiruhɨgo, mamachujiruhɨgo icano? Jaamaño jillɨtɨ Moocaani iijaco jihovonobadɨ momoonɨhicahi, bu imachutama achahamoco munucufevesuhicahi icano. Jaanoco ¿mɨllɨ fɨne uujoho amɨɨhaico neeji? ¿Nacu toonotɨ amɨɨhaico imeji? Chaha, imotɨhi. \s1 Aivojɨɨbo Imi Machu. \r (Mt 26.26-29; Mr 14.22-25; Lc 22.14-20) \p \v 23 Jillɨ uco Aivojɨɨbo ɨjɨɨbugunoco amɨɨhaico jɨɨbuguhi: Mɨɨro Aivojɨɨbo Jesuco aacɨjifucu ihusefaño maahuco gaayɨcɨubo. \v 24 Jaaboro Moocaanico toonohallɨvɨ iimuudɨ iquisicuuboro nuuhi: Ɨfaaji, mamachu. Jino taahucu amɨɨhaihallɨvɨ iquisicucafotono. Jillɨ momoonɨhica. Jaamo uco mehesafetehicahi, nooboro. \v 25 Jaabadɨro bu toonoco amachunobuunatɨ ihusefaño ihadutahilluco agaayɨcɨuboro nuubo: Jihillu bohono iimaaco miyanotɨro eheetavono tatyɨɨjohofañodɨ. Jaanoco fahiijɨvaro mahaduno tɨcovovɨ uco mehesafetehica, nooboro. \v 26 Jaaneguiiha amɨɨhai fahiijɨvaro tohɨcaco mamachusumi, tohilluco mahadusumi icano toonofañodɨ magaajasuhicahi Aivojɨɨbo Jesucristo iguijeveunoco, diibo siino asaajinohachuta. \s1 Jillɨ Mamachu Aivojɨɨbo Imi Machuco. \p \v 27 Jaamaño Aivojɨɨbo Jesucristo Imi Machu onoonoco meheetavusumi cajaatyohacho Aivojɨɨbo maahuco imitɨno amachumo, bu ihaduhillutɨ imitɨno aadumo icano imitɨno moonɨhi Aivojɨɨbo ifiico, itɨɨjohoco icano. \v 28 Jaaneguiiha itɨconɨ paryɨ amɨɨhai imitɨco mehesamaaimoro Moocaanico mɨjɨɨbogo. Jaadɨ jari tohɨcatɨ mamachu, bu tohillutɨ mahadu icano. \v 29 Jaanegui toono Aivojɨɨbo ifi eneejirunoco gaajatɨmo toonoco amachumo, aadumo icano ifihallɨvɨro imitɨno iicajinoco ɨcɨhi. \v 30 Jaamaño amɨɨhaitɨ ajashutɨmo saatoho guihuvahi, bu saatoho niinovahi, bu saatoho guijevecɨnɨcuhi icano. \v 31 Jaaneguiiha imino mɨɨhai mofiico mehesamaaimoro Moocaanico mɨjɨɨbogomoro momoonɨruva Moocaani mɨɨhaico tollɨ moonɨtɨɨbo iicaqui. \v 32 Jaamaño Moocaani mɨɨhaico mohimitɨhallɨtɨ jillɨ moonɨfihi mɨɨhaico ahaamɨɨbo sano Moocaanico imiyaavogotɨmoma mɨɨhaico cɨɨjɨgaifaño igañɨɨjiruneguiiha. \p \v 33 Jaaneguiiha tañahabomɨ, Aivojɨɨbo Imi Machuco mamachuqui mihigaivusumi motoomocasimoro sano mamachu. \v 34 Jaanotɨ saatoho sihidɨ mahajebavahachiijɨ itɨconɨ amɨɨhai iijafañerehiica mamachu, amɨɨhaico Moocaani imitɨno mihigaivomoro momoonɨnohallɨtɨ aamɨdiibo. Jaanotɨ sanehejeque ufucu amɨɨhaico uujoho Pablo abaatodɨ imibachuji. \c 12 \s1 Moocaani Gaija Aacɨno. \p \v 1 Tañahabomɨ, imeguehi jinooco magaajanoco Moocaani Gaija mɨɨhaico aacɨfinehejeque. \p \v 2 Amɨɨhairyo magaajacuhi Moocaanico mimiyaavugutɨsumi jillɨ jihovoto ɨjɨnɨta ihiimaatɨmoco mejeecɨvehicaunoco. \v 3 Jaaneguiiha imeguehi jisumi magaajanoco: Cajaatyohacho Jesuco afaijamo Moocaani Gaijari toono ihiimaano icatɨno. Jaanotɨ naha saatoho: Jesu Aivojɨɨbo, onoomo naha jino Moocaani Gaija mityariro ihiimaamo. \p \v 4 Mɨɨro icano siibadɨhɨje Moocaani Gaija aacɨnoco miyamɨnaafi agaayɨcɨno. Jaaruubo saafiiro Moocaani Gaija toonoco aacɨɨbo. \v 5 Jaamaño siibadɨhɨje omoonɨno dudɨcamaajeri Aivojɨɨboco jeecɨvefimo. Jaaruno saafiiro iicaaboco Aivojɨɨboco mejeecɨvehi. \v 6 Jaabadɨro bu Moocaani dudɨcamaajeque momoonɨmo fanoovaaco siibadɨhɨje momoonɨnɨcɨhi. Jaarunoco saafiiro Moocaani famoovafeenedɨ tollɨ moonɨhi. \v 7 Moocaani famoovaaco siibadɨhɨje aacɨnoco momoonɨhi Igaija diitoma iicanoco igaajasuqui famoova imiguiiharo. \v 8 Moocaani Igaijafañodɨro saatohoco acɨɨbo gaaja iimaaco. Jaabofeenedɨro bu saatohoco acɨɨbo sihidɨ gaajari ihiimaanoco. \v 9 Jaabofeenedɨro bu saatoho gaayɨcɨhi miyaavogoco. Jaabofeenedɨro bu saatoho gaayɨcɨhi iguihuvamoco ubuheesuno mityaco. \v 10 Jaanotɨ bu saatoho gaayɨcɨhi sihidɨ ejeevano mityaco omoonɨjinoco. Jaanotɨ bu saatoho gaayɨcɨhi Moocaani iimaaco ɨjɨɨbogonoco. Jaanotɨ bu saatohoco Moocaani acɨhi agaajacɨjino mityaco jihovo gaijaco, miya Gaijaco icano, cono miya Gaija iicanoco. Jaanotɨ saatoho gaayɨcɨhi agaajaratɨjɨri ihiimaano mityaco. Jaanotɨ bu saatoho gaayɨcɨhi toojɨri ihiimaanoco agaajacɨɨboro ɨjɨɨbogono mityaco. \v 11 Jaano paryɨ jinehejeque omoonɨnoco ɨdɨɨboro Moocaani Gaija acɨhi. Diibo famoovaaco ijeevadɨsahaje omoonɨno mityaco acɨhi diibo imogobadɨ.\f + \fr 12:11 \ft Meecɨ Col 4.7-16.\f* \s1 Saafi Ifiihotoro Mɨɨhai. \p \v 12 Mɨɨro mofi sanooro icaruno fiivaano mɨɨno ifiitɨ sihidɨ dugaacacɨnɨneheje iicanobadɨ, bu Cristota famañova jeecɨvomañehejeque meheetavorahi. Jaarumo saafiitaro mihicahi. \v 13 Jaabadɨro mɨɨhai judiomɨ mihicarumo, griegomɨ mihicarumo, sifi jɨjovoto mihicarumo, bu sifi jɨjovoto mihicatɨrumo icano, sagaijariro minitɨcafotonofeenedɨ saafi ifibadɨro miminifutucuuhi bu sagaijacoro paryɨ mɨɨhai magaayɨcɨcuumaño. \p \v 14 Mɨɨro mofiitɨ fiivaano inonohocɨnɨhi sanooro icatɨno. \v 15 Jaamaño tɨhai: Uujoho use iicatɨmaño ifiiono icatɨhi, neejiruno. Jaaruno bu toofiionoro. \v 16 Jaabadɨro bu nohojɨ: Uujoho aallɨɨ iicatɨmaño ifiiono icatɨhi, neejiruno. Jaaruno bu toofiionoro. \v 17 Jaamaño paryɨ mofi sano aallɨɨro iicaruva, ¿mɨllɨ bu muguubujirahi? Jaabadɨro bu mofi paryɨ sano nohojɨro iicaruva, ¿mɨllɨ mɨnɨnɨhɨcɨjirahi? \v 18 Jaamaño Moocaani mofiionehejeque iimogomañehejevɨ ficuubo. \v 19 Jaanotɨ sanooro muhusere iicaruva, ¿cuuca mofi icajirahi? \v 20 Mɨɨro mofiioneheje fiivaahi. Jaaruno mofi sanooro. \p \v 21 Jaamaño mohaallɨɨ muhuseque: Ɨco imogotɨhi, neejitɨrahi. Jaabadɨro bu monigaɨ motɨhaico: Ɨco imogotɨhi, neejitɨrahi. \v 22 Tollɨ icatɨno. Mofiiono ajaaparyanehejeque janaanɨcɨ magaijɨhi. \v 23 Jaabadɨro bu mofiitɨ mɨɨvɨro magaijɨnehejeque imino gaachehuri mɨjɨcunɨcɨhi. Jaabadɨro bu oovosɨɨtɨmañehejeque imino mofoboocɨhi gaachehuri. \v 24 Jaanotɨ naha oovosɨɨmañehejeque mofoboocɨtɨhi oovosɨɨmaño. Jillɨ Moocaani mofiico eetavuuhi, mofi oovosɨɨtɨmañehejeque janaanɨcɨ magaijɨqui. \v 25 Toonotɨ mofiioneheje ijeevadɨ dugaacamaaitɨno iicaqui. Jillɨro fanoovaro sabadɨro igaijɨcasiqui. \v 26 Jaaneguiiha samaño aaivuvusumi, bu paryɨ faabohoro aivevehi. Jaabadɨro bu samañooco imino momoonɨsumi paryɨ faabohoro imo imo icahi. \p \v 27 Jaamaño jaabadɨ amɨɨhai Cristo ifi mihicamo. Jaamo famooro diibo ifiioneheje mihicamo. \v 28 Jaamaño Moocaani famooco saafiisari itɨcovoocɨvɨ acɨhi Moocaani iijafaño dudɨcamaajeque: Itɨconɨ minɨsumɨnaaco, jaanohallɨvɨ Moocaani iimaaco agaayɨcɨnoco ɨjɨɨbeguefimoco, jaanohallɨvɨ jɨɨbogomɨnaaco, jaanohallɨvɨ sihidɨ ejeevanehejeque omoonɨfimoco, jaanohallɨvɨ iguihuvamoco ubuheetesufimoco, bu aamusumɨnaaco, bu aivojɨtoco, bu agaajaratɨno iijɨneri ihiimaafimoco icano. \v 29 ¿Nacu jaamo famooro minɨsumɨnaa? ¿Nacu famooro Moocaani iimaamɨnaa? ¿Nacu bu famooro jɨɨbogomɨnaa? ¿Nacu famooro sihidɨ ejeevano eetavomɨnaa? \v 30 ¿Nacu bu famooro iguihuvamoco ubuheesuno mityama icahi? ¿Nacu famooro iimaafihi agaajaratɨno iijɨneri? ¿Nacu bu famooro jɨɨbeguefihi toojɨri ihiimaanoco? Chaa, tollɨ icatɨno. \v 31 Jaaneguiiha janaanɨcɨ iiminoco Moocaanitɨ magaayɨcɨjinoco miguiino. Jaarunaaca uujoho amɨɨhaico jɨɨbegueji aivo janaanɨcɨ jino imino esamaajeque. \c 13 \s1 Gaijɨma Mihica. \p \v 1 Mɨɨro uujoho miyamɨnaa iijɨneri, bu Moocaani toomomɨnaa iijɨneri icano iimaaruubo, gaijɨma chaharuva, jillɨ cɨɨmɨbaco ahaamɨno tɨcovono ojɨbadɨ jeevajirahi, bu jɨgaiño meehuco mohojɨsuno ɨdicuno iicabadɨ jeevajirahi. \v 2 Jaabadɨro bu Moocaani iijɨco jɨɨbuguruubo, bu fanoova ɨtɨhɨɨnehejeque gaajaruubo, bu fanoova gaajama icaruubo, bu sihidɨ miyaavogoma iicanofeenedɨ ifabaɨnoco sihɨgovɨ afatyusunoma icaruubo, gaijɨma chaharuva, jillɨ uujoho mɨhɨfoobejiru. \v 3 Jaabadɨro bu paryɨ tabusumijeque sitaaco ɨɨfehicaruubo, bu tollɨro tafiico gaijɨtɨɨbo acɨjirahi Moocaanico imogobadɨ ijɨgasuhachiijɨ, jaarunaa gaijɨma chaharuva, ¿jillɨ tollɨ omoonɨruno uudi jinehejeguiiha imijitɨrahi? \p \v 4 Jaanotɨ naha gaijɨma iicaabo, bu fanoova jaabɨcɨma icahi. Jaabo bu imihusehi, sitaaco inohallɨtɨro jɨɨhevetatɨɨbo, uujoho sihidɨ jeevahi nootatɨɨbo, tafiico mitya mitya moonɨtatɨɨbo icano. \v 5 Bu tollɨro ɨdicunoono moonɨtatɨɨbo, gaijɨfifitatɨɨbo icano. Tollɨro bu sɨfiiratotatɨɨbo, bu imitɨno omoonɨmoco gueenene jɨɨhevetatɨɨbo. \v 6 Bu tollɨro sita imitɨco omoonɨneri imo imo icatatɨɨbo miyaaneriro imo imo iicafiibo, \v 7 fanoovaaco miyaavogooboro jaabɨcɨfiibo toomooboro sɨɨcujeebɨɨri. \p \v 8 Gaijɨ ufucuro finɨjitɨhi. Jaanotɨ naha ufucu iicajinoco jɨɨbogoneheje finɨji. Jaabadɨro bu agaajaratɨno iijɨneri ihiimaa llɨɨveji. Jaabadɨro bu gaajahaño finɨji. \v 9 Mɨɨro Moocaani iijɨtɨ sasitusacohoro magaajahi. Jaasitusacoro mɨjɨɨbeguehicahi. \v 10 Jaanotɨ fanoocoro imino magaajacuudɨ toono mɨɨdɨmañehejequere magaajahicano finɨji. \p \v 11 Uujoho seemene iicausumi seemene iicanɨcɨbadɨ iimaahicauhi, esamaaihicauhi, esɨcɨnɨhicauhi icano. Jaaruubo amiyaabo iicacuudɨ seemenebadɨ iicahicaunoco jeevesucuhi. \v 12 Jaabadɨro jisumi mɨɨhai jaabaɨba mahatyɨmehi oono meecɨmefaño jaabaɨba mahatyɨmenɨcɨbadɨ. Jaarumo ufucu imino foovono mahatyɨmeji. Jaabadɨ jisumi uujoho paryɨɨcɨno gaajatɨhi. Jaaruubo ufucu paryɨɨcɨno gaajaji, uco Moocaani imino agaajabadɨ. \v 13 Jaamaño ɨdɨɨnoro Moocaani miyaavogo, bu diibo onoono miyaavogo, bu gaijɨ icano ufucuro finɨjitɨhi. Jaarunehejetɨ aivo gaijɨ janaanɨcɨ jeevahi. \c 14 \s1 Agaajaratɨno Iijɨneri Iimaanoco Onoono. \p \v 1 Jaaneguiiha gaijɨma miicaqui imino miguiino. Tollɨro bu Moocaani Gaija aacɨnoco miguiino. Jaano janaanɨcɨ miguiino Moocaani iijɨco mɨjɨɨbeguejinoco amɨɨhaico ihacɨqui. \v 2 Jaanotɨ agaajaratɨno iijɨri ihiimaabo Moocaanidiro iimaahi miyamɨnaaguiiha iimaatɨɨbo, mɨɨhaiñooba toonoco uguubutɨmaño. Jillɨ Moocaani Gaijariro iimaabo toovono iicaruno iiminuru iicanoco. \v 3 Jaanotɨ naha Moocaani iijɨco ɨjɨɨbogoobo sitaaco jɨɨbeguehi. Jaanofeenedɨ diito miyaavogoco jusisuubo, bu quehecutusuubo, jacusuubo icano. \v 4 Jaanotɨ agaajaratɨno iijɨri ihiimaabo ifiguiiharo iimaahi. Jaaneri diibo miyaavogoro jusihi. Jaanotɨ Moocaani iijɨco ɨjɨɨbogoobo paryɨ Moocaani iijamɨnaa miyaavogoco jusisuhi. \p \v 5 Uujoho imogorahi paryɨɨcɨno amɨɨhai agaajaratɨno iijɨri mihiimaanoco. Jaano janaanɨcɨvɨ imeguehi Moocaani iijɨco mɨjɨɨbogonoco. Mɨɨro Moocaani iijɨ jɨɨbogo aivo janaanɨcɨvɨ imihi. Jaanotɨ agaajaratɨno iijɨri iimaano miyaadɨ jeevatɨhi. Toojɨri onoonoco saatoho ɨjɨɨbogotɨruva aivo sihidɨ jeevajitɨruno. ¿Mɨllɨ bu Moocaani iijamɨnaa uguubuneri imiyaavogo jusijirahi? \v 6 Jaabadɨ tañahabomɨ amɨɨhaico abaatoobo agaajaratɨno iijɨri amɨɨhaima iimaaruva, ¿jinejeque toonotɨ magaayɨcɨjirahi? Jaanotɨ naha mɨɨhaico Moocaani agaajasunotɨ, bu amɨɨhaico miyaanotɨ jɨɨbuguruva, Moocaani iijɨco jɨɨbuguruva icano naha amɨɨhaidi imijirahi. \p \v 7 Eneecau bu masɨɨ oono ifiima achahano siruubavɨ, arpavɨ icano mohoovɨcɨqui. Jaanoco jillɨ tɨcovono mohojɨsuruva, ¿mɨllɨ bu magaajajirahi imasijɨco?, ¿cojɨɨco ojɨsunoco? \v 8 Jaabadɨro bu corneta jillɨ tɨcovono ihojɨruva, ¿mɨɨjoho bu imibaivejira imoonɨcasiqui? \v 9 Jaabadɨro bu amɨɨhaidi magaajatɨjɨri onoonoco, ¿mɨllɨ bu muguubujirahi? Jillɨ sɨcamañoma ihiimaamobadɨ jeevajiruno. \v 10 Fɨne jiinɨjehallɨvɨ ajashutɨno iijɨno icahi. Jaaruno paryɨ fanooro gaajaveechuhi. \v 11 Jaanotɨ uujoho agaajatɨno iijɨri saatoho uuma ihiimaamedi diitedi uujoho siijiinɨjeoobobadɨ jeevajirahi, uutɨ bu diibo siijiinɨjeoobobadɨ jeevajirahi. \v 12 Jaamaño amɨɨhai Moocaani Gaija aacɨnoco mihimogomaño, miguiinomoro magaayɨcɨ oono Moocaani iijamɨnaa miyaavogoco ujusisunoco. \p \v 13 Jaanotɨ bu agaajaratɨno iijɨri ihiimaabo toono iimaahallɨvɨ Moocaanico idilluqui. Jaanoco agaajaaboro ɨjɨɨbeguejino mityaco Moocaani diiboco ihacɨqui. \v 14 Jaanotɨ uujoho agaajaratɨno iijɨri Moocaanima iimaaruva miyaano tagaijafañodɨro iimaahi. Jaaruno imino eesɨcɨnɨno icatɨno. \v 15 Jaaneguiiha fɨne, ¿mɨllɨ moonɨjirahi? Jillɨ fɨne Moocaanima ihiimaasumi tagaijari, bu tahesɨcɨnɨma icano sano iimaajirahi. Jaabadɨro bu Moocaani masinoco amasivasumi tagaijari, bu tagaajama icano sano masivajirahi. \v 16 Jaamaño ɨɨjoho Moocaanico digaijariro diimuruva, saafi jillɨ tɨcovono iicaabo, ¿mɨllɨ bu ɨco nahabonɨjirahi? Mɨɨro ɨɨjoho onoonoco gaajatɨɨbo. \v 17 Jaano toono ɨɨjoho Moocaanico idiimono aivo imijirahi. Jaarunofeenedɨ diibo miyaavogo jusijitɨrahi. \v 18 Jaaneguiiha Moocaanico uujoho imehi, paryɨ amɨɨhai janaanɨcɨvɨ agaajaratɨno iijɨri iimaanohallɨvɨ. \v 19 Jaaruubo Moocaani iijafaño imeguehi ajashunogayɨ ihiimaarunoco imino muguubunoco, toonotɨ sitaaco gaajasuqui. Aivo jino sihidɨ imihi, agaajaratɨno iijɨri diez mildɨno munuuruno janaanɨcɨvɨ. \p \v 20 Jaaneguiiha tañahabomɨ, fɨne seemebadɨ mehesamaaiño. Jaanotɨ iimitɨnojaagodɨro seeme agaajatɨsejebadɨ mihica. Jaarumo amiyatobadɨro mehesamaaje iiminojaagodɨro. \v 21 Mɨɨro Moise tajɨɨba Caatɨnɨhaamefaño jillɨ neehi: Jiicuumimɨnaaco siicuumimɨnaa iijɨri neeji siicuumiotofeenedɨ. Jaarunaaca uco: Miyaano neejitɨmo, noobo Moocaani, noonoro. \v 22 Jaamaño agaajaratɨno iijɨri iimaano imiyaavogotɨmocoro igaajasuqui iicano; imiyaavugucumoco igaajasuqui iicatɨno. Jaanotɨ bu Moocaani iijɨ jɨɨbogo mitya imiyaavugucumoco agaajasuno. Jaanotɨ imiyaavogotɨmoco agaajasuno icatɨno. \v 23 Jaabadɨro bu paryɨ Moocaani iijamɨnaa sahɨgovɨro iigaivomoro sabadɨro agaajaratɨno iijɨneri ihiimaamofeenevɨ saafi agaajatɨɨbo, bu imiyaavogotɨɨbo icano ijɨcafuturuva: Jillɨ fɨne jito jeegavehi, neejiruubo. \v 24 Jaanotɨ famooro Moocaani iijɨco mɨjɨɨbogomofeenevɨ imiyaavogotɨɨbo, bu agaajatɨɨbo icano ijɨcafuturuva, diibo imitɨno iicahicanoco gaajacujiruubo, toono paryɨ amɨɨhai monoonoco uguubunofeenedɨ. \v 25 Jillɨtɨ jari diibo jeebɨɨfaño iicano agaajarahicatɨno foovoɨɨveji. Jaadɨ jari ememuɨɨvooboro Moocaanico imeji: Miyaano jahi amɨɨhaifeenevɨ Moocaani icahi, nooboro. \s1 Moocaani Iijafaño Mufuusumi Imino Meheetavo. \p \v 26 Jaaneguiiha tañahabomɨ, jillɨ amɨɨhaico neejirahi: Mihigaivusumi amɨɨhaitɨ saatoho masima iicahachiijɨ, bu ɨjɨɨbeguejinoma iicahachiijɨ, bu Moocaani agaajasunoco ɨjɨɨbeguejinoma iicahachiijɨ, bu agaajaratɨno iijɨri ihiimaanoma iicahachiijɨ, bu toojɨri ihiimaanoco ɨjɨɨbeguejinoma iicahachiijɨ icano, imino momoonɨ Moocaani iijamɨnaa miyaavogoco ujusisujino iicahachiijɨ. \v 27 Jaamo bu agaajaratɨno iijɨneri ihiimaajisumi miimɨsiicɨro mihiimaa; sihidɨ iicasumi miimɨsiicɨ, saafi ɨdɨɨnoro mihiimaa. Jaarumo sano icatɨno, saafiisariro mihiimaa. Jaanoco bu saatoho ijɨɨbequi diito onoonoco. \v 28 Jaanotɨ toonoco ɨjɨɨbeguejirumo achahahachiijɨ sijɨɨjeri mihiimaadino mihigaivusumi. Jillɨro amɨɨhaifañodɨro mihiimaa Moocaanimaryo. \v 29 Jaabadɨro bu Moocaani iijɨco mɨjɨɨbeguejino iicahachiijɨ miimɨsiicɨro mihiimaa. Jaanotɨ iguiraasumi miimɨsiicɨ, saafi ɨdɨɨnoro mihiimaa. Jaanoco saatoho muguubunɨcɨmoro mehesamaaje: ¿Naa miyaanoco? noomo, noomoro. \v 30 Jaanotɨ bu ɨgɨcɨnɨɨboco sabogoco Moocaani igaajasuruva ɨmegavɨ ihiimaabo illɨɨvequi. \v 31 Jillɨtɨ paryɨ amɨɨhai Moocaani iijɨco magaayɨcɨhicamo saafiisari mɨjɨɨbogo, famooro imino uguubumoro iquehecucafetequi. \v 32 Jaaneguiiha Moocaani iijɨco ɨjɨɨbogomo ihesamaajeque iguiinonɨqui saafi ihiimaanohachutahiica. \v 33 Mɨɨro Moocaani sajeebɨɨ icaco aacɨɨbo ɨmɨtasuubo icatɨno. \p Oono fahɨgova iicamo miyaavogomɨnaa Moocaani iijanofaño iicanɨcɨbadɨ. \v 34 Jaabadɨro bu gaigoomɨ cultofaño llɨɨvɨ iimaatɨmo iicaqui, Moise tajɨɨbafaño onoobadɨ iicaqui. \v 35 Jaanotɨ agaajanoco iimogohachiijɨ jari iijafaño ofoodɨ aijɨco idilluqui. Imijitɨruno gaigo cultofaño ihiimaano. \p \v 36 Jaabadɨro bu magaaja Moocaani iijɨ amɨɨhaitɨ tɨcovahinɨtɨhi, bu ɨdɨɨmoro amɨɨhai toonoco magaayɨcɨhinɨmo mihicatɨhi. \v 37 Amɨɨhaitɨ saatoho: Moocaani iijɨco ɨjɨɨbogonoco aivo gaajahi, monoomo, bu Moocaani Gaijafeenedɨ gaajahi, noomoro mehesɨcɨnɨmo iicano. Jinooco magaaja jihaamefañodɨ jillɨ amɨɨhaico onoono jino Aivojɨɨbo Moocaani tajɨɨba iicanoco. \v 38 Jaanotɨ jinooco imiyaavogotɨɨbo onoonoco: Miyaano, meneedino. \p \v 39 Jaaneguiiha tañahabomɨ, Moocaani iijɨco mɨjɨɨbeguejinocoro aivo miguiino. Jaamoro bu agaajaratɨno iijɨneri iimaaco mafaguedino. \v 40 Jaanoco ɨvɨ iminoro meheetavo mɨtasutɨmo. \c 15 \s1 Cristo Siino Ubuheeteunotɨ Ɨjɨɨbogono. \r (Mt 26.1-10; Mr 16.1-8; Lc 24.1-12; Jn 20.1-10) \p \v 1 Jaaneguiiha tañahabomɨ, imeguehi taajasujɨɨbogoco amɨɨhaico uujoho ɨjɨɨbeguehinɨnoco mehesafotonoco. Tobogoco amɨɨhai magaayɨcɨhinɨbogofaño quehecuno mihicabogo. \v 2 Jaabogofeenedɨro bu amɨɨhai mataajacuhi amɨɨhaico ɨjɨɨbeguehinɨbadɨro mihicahachiijɨ miyaano mimiyaaveguehinɨhachiijɨ. \p \v 3 Mɨɨro amɨɨhaico itɨconɨ jɨɨbeguehinɨhi Moocaanitɨ agaayɨcɨhinɨbogoco: Cristo mohimitɨhallɨvɨ iguijeveunoco, oono Caatɨnɨhaamefaño unuubadɨ. \v 4 Jaaboco ɨcɨɨcuruubo siino mifucucɨ, safucu icanotɨ buheeteubo, oono bu Caatɨnɨhaamefaño unuubadɨ. \v 5 Jaabo Pedrovɨ jafeveuhi. Jaadɨ bu tollɨro saatoho paryɨ famooro iminɨsumɨnaavɨ icano. \v 6 Jaabadɨro bu tollɨro safoono saatoho miyaavogomɨnaavɨ jafeveubo ajashutɨmo quinientodɨmo janaanɨcɨvɨ icaumovɨ. Jaamehiica icacɨnɨhi, Pablo unuusumi. Jaanotɨ saatoho diitotɨ choomocɨnɨcuhi. \v 7 Jaanobuunatɨ bu Jacoobovɨ jafeveubo. Jaadɨ bu paryɨ iminɨsumɨnaavɨ icano. \p \v 8 Jaanobuunatɨ bu niinoonoro uuvɨ jafeveubo. Jaabo uco sisituvɨro minɨsumɨnaafitɨ ɨcɨuhi, oono oovago iseemeneque sisituvɨro agañɨɨnɨcɨbadɨ iicauboco. \v 9 Mɨɨro uujoho minɨsumɨnaatɨ sihidɨ ejeevatɨɨbo uco minɨsumɨnaafi monootatɨruubo Moocaani iijamɨnaaco imitɨno omoonɨhinɨmaño. \v 10 Jaaruubo jino uujoho diibotɨ icahi Moocaani uco agaijɨmaño. Jaamaño diibo uco imino omoonɨuno sɨcamañovɨ footɨhi. Mɨɨro paryɨ diito janaanɨcɨvɨ dudɨcamaaihi. Jaaruno uujoho omoonɨno icatɨno, jillɨ Moocaani iimihuseri tafañodɨ omoonɨno. \v 11 Jaanoco uujoho, diito icano sabogocoro mɨjɨɨbeguehi. Jaabogoco amɨɨhai mimiyaavuguuhi. \s1 Uchuumucuumo Siino Ubuheetejino. \p \v 12 Jaano bu mojɨɨbogo Cristo uchuumucumofeenetɨ siino buheeteuhi onoono bu iicanaaca, bu ¿mɨllɨ amɨɨhaitɨ saatoho siino mubuheetejino chahahi, neehicahi? \v 13 Jaano bu tollɨ iicaruva, ¿jaana mɨllɨtɨ bu Cristo siino buheeteuhi? \v 14 Jaanotɨ miyaano Cristo siino ubuheeteutɨhachiijɨ jino mojɨɨbogo jillɨ sɨcamañovɨ, bu oono amɨɨhai miyaavogo jillɨ sɨcamañovɨ icano. \v 15 Jaaneguiiha jahi bu mɨɨhai Moocaanitɨ sɨcamañooco mɨjɨɨbeguehicahi, Moocaani Cristoco guijevefañotɨ buheetesuuhi, monoomo. Jaanotɨ miyaano uchuumucuumo siino buheetesuracutɨmo iicajiruva, jaanaa ¿mɨllɨtɨ bu siino Cristo buheeteuhi? \v 16 Jaaneguiiha uchuumucuumo siino buheetesuracutɨmo iicajiruva, Cristo siino buheetesurautɨhi. \v 17 Jaanotɨ bu Cristo siino ubuheetesurautɨhachiijɨ, amɨɨhai miyaavogo jillɨ sɨcamaño. Jaaneguiiha jahi amɨɨhai imitɨfañerehiica mihicahi. \v 18 Jaaneguiiha jahi bu Cristoco imiyaavogomo iguijevecumo taajacujitɨhi. \v 19 Jaaneguiihacu Cristoco mehesɨcɨnɨno jillɨ jiijehallɨvɨro mihicaquiguiiharo iicahachiijɨ mɨɨhai famoo janaanɨcɨvɨ ɨdaasuno mihicahi. \p \v 20 Chaha, tollɨ icatɨno miyaano aivo Cristo uchuumucuuboco siino Moocaani ubuheetesuuno. Jaamaño Cristo ɨmegaoobo ufucu siino ubuheetejimotɨ ubuheetecuubo. \v 21 Mɨɨro oono saafi Adan onoobofañodɨro guijeve asaaubadɨro, bu saafi Cristofañodɨro iguijevecumo siino ubuheetejino saahi. \v 22 Oono paryɨ Adanoto iicamaño iguijevenɨcɨbadɨro, bu oono paryɨ Cristooto iicamaño fiivoma icaji. \v 23 Jaarumo sano diiboma icajitɨno; itɨconɨ diibo buheetehinɨcuuhi. Jaadɨ jari diito, diibota iicamo, buheeteji diibo asaadɨ. \v 24 Jaadɨ jari jiinɨje ifinɨjino icaji. Jaasumi Cristo finɨsuji paryɨ jihovo tajɨɨbaco, bu fanooro paryɨ aivojɨco, bu paryɨ mityaco icano. Jaadɨ Moocaanico ihaivojɨco acɨjiibo. \v 25 Mɨɨro Cristo aivojɨɨveji jari paryɨɨcɨno Moocaani imɨnaaco iguiinomɨcudɨ. \v 26 Jaadɨ bu guijeveque niinoono finɨsujiibo. \v 27 Mɨɨro Moocaani paryɨɨcɨno Cristoguiinovɨ ficucuuhi. Jaaruno Caatɨnɨhaamefaño paryɨ diiboguiino ficucafotono nuurunaaca ɨdɨɨboro Moocaani diiboguiino ficucafototɨhi. Mɨɨro diibo paryɨ fanoovaaco Cristoguiinovɨ ficuuhi. \v 28 Jaadɨ paryɨɨcɨno Cristoguiinovɨ ificuucafutucuudɨ, Cristo Illi iicaabo Moocaaniguiinovɨ ficuucafeteji; mɨɨro diibo Cristoguiinovɨ fanoovaaco ificuubo. Jaamaño jillɨtɨ Moocaani fanoovahallɨvɨ icaji. \p \v 29 Jaanotɨ bu saatoho ochoomocɨnɨhicaumeguiiha ifiinoco nitɨhicahi. ¿Collɨhi bu jaamo tollɨ moonɨhicahi? Mɨɨro diito siino ubuheetejinoco imiyaavogotɨruva tollɨ moonɨhicajitɨrumo. \p \v 30 ¿Nacu mɨllɨtɨ mɨɨhai fahiijɨvaro ñɨhicunofaño mihicahicahi? \v 31 Mɨɨro uujoho fahiijɨvaro guijevefaño icahicahi. Jaano aivo miyaano, tañahabomɨ, oono amɨɨhai Cristoco mimiyaavogomaño uujoho imo imo icahicano miyaano iicabadɨ. \v 32 Uujoho jillɨ onoomaño Efeso cuumivɨ jɨcumɨbadɨ iicahinɨmo miyamɨnaama moonɨcasihinɨhi. Jaaneguiiha, ¿toonotɨ jinejeque ɨcɨjirahi, miyaano uchuumucuumo siino buheetecuutɨmo icajiruva? Jaaneguiiha saatoho eneehicabadɨ imijiruno mihicano: Mamachuqui, bu mahaduqui icano cɨvohogo miguijevecujimaño, noomoro. \p \v 33 Amɨɨhaico sita bañɨdino. Mɨɨro noonɨcɨmo: Imitɨno gataavomɨnaa imino iicafiruuboco imitɨno jeevamaaisufihi, noomoro. \v 34 Jaaneguiiha amɨɨhai iminoro mihica ɨtɨcovono ifiima. Jaamoro imitɨco momoonɨdino. Mɨɨro oono amɨɨhaitɨ saatehehiica Moocaanico gaajatɨhi. Jillɨ amɨɨhaico neehi, jaanotɨ jaamo munucufevehi. \s1 Jillɨ Uchuumucuumo Siino Buheeteji. \r (1 Ts 4.14-17) \p \v 35 Fɨne saatoho dillujirahi: ¿Mɨllɨ fɨne uchuumucuumo siino buheeteji? ¿Mɨllɨ jeevano ifiinoma fɨne icajimo? noomoro. \v 36 Jeedɨ fɨne aivo agaajatɨmo. Mɨɨro siino toogaico mabasuno ochoomonobuunatɨ ifaho iinefihi. \v 37 Mɨɨro trigoco, bu tobadɨ iicanoco mabasujisumi, ifahooco mabasuno ihiinotatɨhi itoogaico mabasuno iinefihi. \v 38 Jaano mabasunoco Moocaani iimogobadɨ fiivusufihi siyomono toogaico siibadɨ, bu siyomono toogaico siibadɨ icano. \v 39 Mɨɨro sabadɨro ifiino icatɨhi: Siibadɨro miyamɨnaa ifi, bu siibadɨro asimɨ ifi, bu siibadɨro joomɨ ifi, bu siibadɨro taava ifi icano. \v 40 Jaabadɨro bu icano niquejemɨnaa ifi, bu jiinɨjemɨnaa ifi icano. Jaarunaa niquejemɨnaa ifi ovosɨɨ siibadɨro, bu jiinɨjemɨnaa ifi ovosɨɨ siibadɨro icano. \v 41 Jaabadɨro bu cuujeo nɨhɨba sesee siibadɨro, bu fucuo nɨhɨba sesee siibadɨro icano. Jaabo sesee bu meecɨrɨ seseetɨ siibadɨro. Jaabadɨro bu meecɨrɨ sesee saafi sesee siibadɨ, bu sifi sesee siibadɨ icano. \v 42 Jaabadɨ bu jeevano uchuumucuumo siino ubuheetejimo. Jaamo utuucɨfino ifiico mɨcɨɨnɨcɨhi. Jaanobuunatɨ siino mubuheeteedɨ utuucɨcujitɨno ifiima mihicaji. \v 43 Ɨɨdicunoco mɨcɨɨnɨcɨhi. Jaaruno siino ubuheetecudɨ ovosɨɨcɨnɨcuhi. Bu niinovanoco mɨcɨɨnɨcɨhi. Jaaruno siino ubuheetecudɨ sefacuno. \v 44 Miyamɨnaafi ifiico mɨcɨɨnɨcɨhi. Jaaruno siino ubuheetecudɨ gaija ifiirucu iicano. Jaamaño miyamɨnaa ifi iicabadɨro, bu gaija ifi icahi. \p \v 45 Mɨɨro jillɨ Caatɨnɨhaamefaño noono: Itɨconɨo miyamɨnaafi Adan onoobo fiivo ifiima eetavocafutuhi. Jaanobuunatɨ Cristoco: Niinoo Adan, neehicaumo jillɨ Gaijafeenedɨ fiivoco aacɨneguiiha. \v 46 Jaaruno Gaija ifi itɨconɨ mihicatɨhi. Jillɨ miyamɨnaa ifiitɨ itɨconɨ mihicahi. Jaadɨ jari Gaija ifiitɨ mihicatahi. \v 47 Itɨconɨo miyamɨnaafico jiinɨjetɨ eheetavuubo jiinɨjemɨnaafiu. Jaano allɨvɨoobo iicaabo Aivojɨɨbo Jesucristo niquejeoobo. \v 48 Jaamaño jiinɨjemɨnaa ifiino johono jiinɨjetɨ eheetavuubo ifibadɨ jeevahi. Jaanotɨ niquejeoto igaijano johono niquejeoobo igaijabadɨ jeevahi. \v 49 Jaabadɨro mɨɨhai oono jiinɨjetɨ eheetavuubo ifibadɨ mejeevamaño, bu ufucu oono niquejeoobo ifibadɨ mejeevaji. \p \v 50 Tañahabomɨ, jillɨ amɨɨhaico eneejirunoco neehi: Oono ihuucuma, itɨɨjohoma icano iicamo Moocaani aivojɨfaño feejitɨhi. Mɨɨro oono gueenene iicatɨno ufucuro ifinɨjitɨnofaño icajitɨhi, eneejiruno. \v 51 Imeguehi bu jino agaajaratɨnoco magaajanoco: Famooro miguijevejitɨhi. Sano famooro siibadɨ mifiiveteji. \v 52 Jillɨ goovanogayɨ oono mɨɨno aallɨɨco mimichɨhɨyaacuno iicanɨcɨbadɨ, niinoono trompetaco ojɨsucudɨ. Jaasumi toono trompeta ojɨdɨ uchuumucuumo siino buheeteji ufucuro chuumucuutɨmo iicaqui. Jaanotɨ mɨɨhai sifiitɨ miminifeteji. \v 53 Oono mofi gueenene icatɨno ifi, ufucuro mɨllɨ iicajitɨno ifiitɨ fiiveteji. Jaabadɨro bu mofi iguijevefino ifi iguijevefitɨno ifiitɨ fiiveteji. \v 54 Jaano oono mofi gueenene iicatɨno ifi, ufucuro mɨllɨ iicajitɨno ifiitɨ ifiivutucuudɨ, bu oono mofi iguijevefino ifi iguijevefitɨno ifiitɨ ifiivutucuudɨ icano, Caatɨnɨhaamefaño onoono miyaaveji: \q1 Guijeveque Moocaani mitya guiinonɨji. \v 55 Guijeve, ¿cuuca icano dimitya mɨɨhaico iguijenɨhicano? Guijeve, ¿cuuca icano dimitya guiinonɨji eneehicano? Caatɨnɨhaamefaño onoono. \p \v 56 Mɨɨro imitɨ, guijeveque mityaco acɨhicahi, mɨɨhaico iguijenɨqui. Jaabadɨro bu Moise sɨɨcɨjeo tajɨɨba imitɨco mityaco acɨhicahi. \v 57 Jaanotɨ naha jisumi mɨɨhai Moocaanico mihimehi, Mohaivojɨɨbo Jesucristofeenedɨ mɨɨhai guijevecuutɨmo mihicajino mityaco aacɨnohallɨvɨ. \p \v 58 Jaaneguiiha agaijɨmo tañahabomɨ, quehecuno sefano mihica, fahiijɨvaro janaanɨcɨvɨro Mohaivojɨɨbo dudɨcamaajeque eetavomoro mihica. Mɨɨro amɨɨhairyo magaajacuuhi Mohaivojɨɨbedi mududɨcamaaiño sɨcamañovɨ iicatɨnoco. \c 16 \s1 Cristofañodɨ Monahabomɨ Iicamedi Nɨhɨbamɨco Mahallacaruno. \p \v 1 Jaanotɨ bu amɨɨhaico neehi Cristofañodɨ monahabomɨ iicamedi nɨhɨbamɨco mahallacarunotɨ: Johono Galacia jiinɨjeri iicajano Moocaani iijanomɨnaaco ɨjɨɨbuguubo unuubadɨ momoonɨ. \v 2 Fajaguisɨvavɨro famooro amɨɨhai magaayɨcɨnotɨ ijeevadɨ mudugaacumoro mificuhica magaayɨcɨdɨnotɨ gaajacɨmoro. Jaamo uujoho ɨɨfotodɨ toonoco eheetavotɨmo mihicahi. \v 3 Jaabo uujoho ɨɨfotodɨ amɨɨhai monoomoco galluji Jerusalevɨ aamenema, diito isatyequi monahabomɨ tahɨgo iicamedi amɨɨhai mahallacaruno nɨhɨbamɨco. \v 4 Jaanotɨ bu uuro ofoono uudi iimihachiijɨ, uuma feejimo. \s1 Pablo Efeejinoco Ifitacamaaño. \p \v 5 Jaabo amɨɨhaijaago ofoodɨ, itɨconɨ fatyeji Macedonia jiinɨjefañodɨ. Jaadɨ jari amɨɨhaivɨ Corinto cuumivɨ ɨfeteji. \v 6 Jaabo amɨɨhaima gueenejɨsuno iicahachiijɨ. Jaanotɨ bu paryɨɨcɨno jɨɨnijaco toonovɨro afatyohachiijɨ. Jaachiijɨ uco mahamusu efeejihɨgovɨ ofooboco. \v 7 Imogotɨhi amɨɨhaijaago ofoobo jillɨ ifatyodɨ ofoonoco. Imeguehi amɨɨhaima gueenene iicanoco Mohaivojɨɨbo Jesucristo iimogohachiijɨ. \v 8 Jaaruubo jino Efeso cuumivɨ icajihiica Pentecoste jɨɨbaimo afatyonohachuta. \v 9 Jisumi jimañovɨ aivo imino Moocaani dudɨcamaaje eetavo, aivo imino ofoomaño, bu sihidɨ saatoho imogotɨmo uco ɨjɨɨhegueme iicamaño icano. \p \v 10 Jaanotɨ Timoteo amɨɨhaivɨ ɨɨfotohachiijɨ imino diiboco magaayɨcɨ sajeebɨɨ iicaqui. Diibo bu uubadɨro Mohaivojɨɨbedi ududɨcamaaibo. \v 11 Jaaneguiiha amɨɨhaitɨ saatohoba diiboco mɨtɨhɨmejetasudino. Jillɨro diiboco mahamusu sajeebɨɨ ofooboro uco imeecɨvaqui. Jinotɨ diiboco teemehi, bu saatoho monahabomɨ asaajimoco icano. \p \v 12 Jaanotɨ Apolo onoobotɨ amɨɨhaico jɨɨbeguehi: Monahabomɨma diiboco galluucuurahi amɨɨhaico ibaatequi. Jaaruubo foogotɨhi. Jaaruubo iimugusumi feejiibo. \s1 Niinoono Afajɨɨnɨno. \p \v 13 Jaaneguiiha allɨvano mihica, bu quehecuno mihica miyaavogofaño, gaifiimɨ mihica, sefano mihica. \v 14 Paryɨ fanoovaaco meheetavonoco sitaaco magaijɨnofañodɨro meheetavo. \p \v 15 Tañahabomɨ, amɨɨhairyo magaajacuuhi Estefano iijamɨnaama itɨconɨ Acaya jiinɨjevɨ Jesu jɨɨbogoco agaayɨcɨmoco, bu tollɨro miyaavogomɨnaaco ejeecɨvehicamoco icano. \v 16 Jaaneguiiha uujoho imeguehi diito onoobadɨ momoonɨnoco, bu saatoho diitobadɨ iicamo onoobadɨ, bu jaamoco aamusumo ududɨcamaaimo onoobadɨ icano momoonɨnoco. \v 17 Aivo imo imo icahi diibo Estefano onoobo, bu Fortunato onoobo, bu Acaico onoobo icamo tajaago asaaneri. Jaamo uco amusuhi amɨɨhai uco mahamusutɨnoco, juuga machahamaño. \v 18 Jaaneri uujoho aivo imo imo icahi, oono amɨɨhaico abaahinɨsumi amɨɨhai mihicahinɨbadɨro. Jaaneguiiha diitobadɨ iicamoco mobocɨgo. \p \v 19 Moocaani iijano Asia jiinɨjeri iicajahajemɨnaa amɨɨhaijaa iijɨco galluuhi. Jaabadɨro bu Aquila onoobo, bu mogai Pricila onoogo iicamɨsi, bu diitɨsi iijafaño iigaivehicamo icano, amɨɨhaijaago Aivojɨɨbo momofañodɨ iijɨco galluuhi. \v 20 Bu paryɨ monahabomɨ jino uuma iicamo iijɨco agalluunoco magaayɨcɨ fahɨgovavɨ midillucasi ihiibɨcɨcasimoro. \p \v 21 Jaanoco uujoho Pablo onoonoco saafi caatɨnɨhicauhi. Jaanotɨ jari jinootɨ uujoho caatɨnɨhi tahuseri. Amɨɨhaijaago taajɨco galluhi. \p \v 22 Jaanotɨ cajaatyohacho Mohaivojɨɨbo Jesucristoco agaijɨtɨmo imitɨno iicaqui. \p Jaanotɨ Mohaivojɨɨbo, mojaa disaa. \p \v 23 Jaafa amɨɨhaico Mohaivojɨɨbo Jesucristo imino moonɨhi. \v 24 Paryɨ amɨɨhaijaago galluuhi Cristo Jesufañodɨ tagaijɨ iicanoco. Fɨne.