\id HEB - Kein NT [bmh] -Papua New Guinea 2005 (DBL -2014) \h Hibru \toc1 Hibru \toc2 Hibru \toc3 Hib \mt1 Hibru \imt1 Agau e nugau zebigeg \ip Yesus go koli Mesgai wag simai darena, wai 60 betei, 70 sul ula ebu mazicina, du tub agau go sikut weun. Du inug sikut go weun go ig i abiu. Zuda duailel sikut wai mareun. Duailel ag go Yesus en oiagab petak emenin, bo, ag uhu asiu oimai, agal getalan igul koli sesamorabun dabilemenin. Guzenina, agau gonug guzenai awareun, “Muz abu ebuan kasai ze go sesamoraimai, Uwait nug waugab alabun abu abai mareun. Bo, Uwait nug abu awau kalai meun dareu. Yesus go Uwait nugau nag pet, go noumina, gonugau eseu nug abu awau kalai meun. Abu go eiman ig petak, Uwait nug waugab siabun iboin. Abu awau go muz abu sul tam.” Zuda duailel abu awau go abiu mabun agau e sikut wai mareun dareu. \iot Agau e sesamorabun en ze \io1 1:1-3 Du in nug agau e sikut weun gonug Zuda duailel ‘Amban’ awareun. \io1 1:4–2:18 Uwait nugau tibur go wanimag banou tam. Kristus go wanib banou pet. \io1 3:1–4:13 Moses zaug Zosua dual ag han dudu wanimag banou tam. Kristus go tutak du wanib banou pet. \io1 4:14–7:28 Kristus go tutak Uwait ula dareu du banou pet wag dacaneu. Uwait ula dacanemen dudu ipal ag gonugau piu dacanem. \io1 8:1–9:28 Uwait waugab siabun abu Yesus du gonug kalai meun go petak pet. Abu awau go muz abu sul tam. \io1 10:1-39 Kristus nugau eseu go ziwas tutak sag Uwait moroun go petak naliupet pet. Dudu go agen ece ipal umkoskos oimai, ag Uwait gonugau ameg ebu naliu dabun Uwait muranem go abu tamacag. \io1 11:1–12:29 Getalan duailel asiu ag Uwait en agal oiagab petak emen sul, ig han guzental igual oigeb petak ai dab. \io1 13:1-25 Ig igul naliupet pet mai damun damun, aiu ses Yesus nug koli alamau. \c 1 \s1 Uwait nugau Ze go gonugau Nag nug aiganeu. \p \v 1 Getal Uwait nug gonugau ze doimai, awaranemen dudu awarina, go agen han igual ataniger awaranemen. Gonug igual ataniger igul beu beu eiman gonugau ze koli koli palauteun. \v 2 Bo, Yesus noumeun ziwas alai, ulis ig darem ebu, Uwait nugau Ze gonugau Nag nug aigai dareu. Ece unum e darem, go gonugau nag nugau ebeg ebu meun. Ece unum Uwait nugau ogusau nug ze mina, usaleun go Yesus nug ece unum usalareun. \v 3 Go Nag nug Uwait naliupet pet abai migei dareu. Ig nag go uligaimai, ig han Uwait uligem. Go Uwait sul. Uwait nugau ece unum zoi darem, go gonugau Nag nug gusig ze mina, suban dacanem. Uwait nugau Nag nug duailel unum isanareun, gonun, Uwait nug duailel go agal igul eg ebuan imarena, ag koli gonugau ameg ebu naliu usalemen. Guzenina, go Nag go Mesgai wag Uwait gusig al banou mui, gonugau ebeg naliu eiman hoboi daimai, ece unum gumaneu. Yesus nugau gusig go ulis Uwait nugau gusig sul dareu. \s1 Uwait nugau Nag nug tibur unum zilareu. \p \v 4 Uwait nugau Nag go du sul zoun ziwas ebu, go wanib banou tamacag, Uwait nugau tibur agal piu dacaneun. Bo, ulis go Uwait dual em unum gumaneu. Em ebu, du tub nugau ug sul, du gonugau nag go wanib banou mui, gonugau salau dudu go wanimag banou tamacag. Guzenai igul sul, Uwait nugau Nag go wanib banou mui. Bo, tibur ag wanimag banou tam. \p \v 5 Go gonugau igul enai, Uwait nug gonugau tibur tub “Na izal nagwai, ulis iz nait memen usalem” guzenai i aureun. Ulis, Uwait nug gonugau nag aureun, \q1 “Iz nait Memen. Iz duailel agal ameagab ebu guzenai ze mai, ‘Na izal duailel em ebu unum agal du banou damam.’” \rq Buk Song 2:7\rq* \p Uwait nug gonugau tibur tub guzenai i auraneu, \q1 “Iz nait memen dai, na izal nagwai damam.” \rq 2 Samuel 7:14\rq* \p Bo, gonug ze go gonugau nag aureun. \v 6 Uwait nug gonugau nag kaman em e ebu palautaimai, ze tub koli guzenai aneun, \q1 “Izal tibur unum agen gonugau wanib wag muramam.” \rq Lo 32:43\rq* \p \v 7 Uwait nug gonugau tibur en, ze meun, “Ag wol ab al mui sul usalaimai, izal salau mai bitamamen, koli alamamen, ag guzenai guzenai damamen.” \rq Buk Song 104:4\rq* \v 8 Bo, gonug gonugau nag guzenai aureun. \q1 “O, Uwait, na, du banou sul, na em umkoskos gumanem. Na duailel suban gumaremen, ag igul naliu ipal maimai, tuguiai damam. \v 9 Na igul naliu en ounab nug siksikanem, na goagal igul eg en gasag maranem. Nait Uwait, go nait memen, gonug na ece unum gumarabun tapai mizeimai, na du banou pet ounab siksikai mui tapai mizeun. Na gusig banou mui, gonun, tibur mui duailel agal oiagab Uwait en petak emen go Mesgai wag ereg daremen go nait pinsal damam. Uwait nug nait wanim wag maimai, gonug nait ounab siksikanem go banou pet dabun tapai mamau, nait ounab siksikanem go sil nait zaunar agal oiagab siksikanemen go zilacaranem.” \rq Buk Song 45:6-7\rq* \p \v 10 Koli Uwait nug gonugau nag guzenai aureun, \q1 “O, Dubanou Ban, getal ece usaleun ziwas ebu, nagtal em e emes e mui nait eben siltal usalai memen. \v 11 Emes go, em mui unum eg waimai, mazicamam, bo, na i mazicamam. Na muzmuz awau damam. Emes go em mui tibur galau muzinan sul usalamamen. \v 12 Na ece go ninanemun biz sul egugwanem. Na muz tibur galau oi heimai, awau macanemen sul, na emes em mui awau usalai mamam. Bo, na muzmuz damam. Na ureg i usalamam, na muzmuz awau damam.” \rq Buk Song 102:25-27\rq* \p \v 13 Uwait nug gonugau tibur tub guzenai i aureun, \q1 “Na izal ebe naliu eiman hoboi damen, izan nait iwai zaunar zilacaraimai, nait aramab mizemina, nait pinsal damam.” \rq Buk Song 110:1\rq* \p \v 14 Tam! Go gonugau tibur guzenai i awaraneun. Gonugau tibur go eru neneg? Go wes, Uwait nugau salau macanemen. Uwait nug go palautarena, goagen duailel go Uwait nug go dual musmus awau dabun tapai mareun isanaramamen. \c 2 \s1 Uwait nug ig koli imaigamau, igul go banou pet. \p \v 1 Ze go petak, Nag go banou pet, gonug Uwait nugau tibur unum zilarai dacaneu. Go igul en, gonugau nag nug Uwait nug ig ein erunigabun dabeleun ze aigeun ze go ig suban isanigabun en i utab. Ig ze go suban sesamorab. Gonug ein igul aiu ses Uwait nugau duailel guzenarabun dabilaneun go igul go guzenamau. Bo, ig gonugau ze i sesamoremun, ze go domun unum dabuig sikamau. \v 2 Ulis, ig go abiu mem, Uwait nugau tibur agen Moses kasai ze auremen, kasai ze go petak pet. Uwait nug aneun sultal, duair in go ze go i sesamoraneu, go uhu banou oun. \v 3 Duailel Uwait nugau kasai ze i sesamoranem, go uhu omen. Gonun, ig han erunigamau? Uwait nug ig koli imaigabun abu kaleun. Abu go naliupet pet. Igul go guzeneun suban i dabilab, gonug petak ig uhu banou pet migamau. Ig abiu Uwait nug ig ein erunigabun dabeleun, ze go amegai Yesus Dubanou Ban nug aigeun, go ig isanigabun abu. Duailel ipal agen gonugau ze domenin ze go petak pet ig aigemen. \v 4 Gonugau ze petak pet abai migeimai, Uwait nugtal gonugau gusig marena, duailel ag gugeg beu beu macanemen. Gonug duailel ipal dabeleu naliu Ah Wes eiman mareun. \s1 Yesus go igua du sul usalaimai, igual igul eg ebuan imaigeun. \p \v 5 Ulis, ag ze naliu go dabilamamen. Uwait nugau dabeleu, aiu ses gonugau tibur agen duailel em e ebu i gumaramam. Ig em tub aiu ses wabun marai darem. \v 6 Uwait nugau ze tub nug in em e gumamau en aigeun. Ze go nug guzenai aneun, \q1 “Uwait, ig duailel eruneneg? Na einen duailel ag banban aimai dabilanem? Igual dabeleu duailel agal anaiagar agen soliag wemen ebu agal wanimag banou tam. Na einen duailel go suban gumaranem.” \v 7 Duailel go en na anemen, “Izan duailel go ziwas huia izal tibur agal piu i marai. Kolital ag duailel banban usalai maremin, agal wanimag al banou mui usalamam. \v 8 Iz ag gumarabun duailel banban tapai maremin, agen ece unum gumaramamen.” \rq Buk Song 8:4-6\rq* \p Gonun, em e ebu, ece unum go duailel agal piu damam. Bo, ulis ece unum du gonugau piu darem, ig piab tam. \v 9 Bo, ig Yesus tutak pemun. Ziwas getal pet tam, Uwait nugau tibur agal piu dacaneun. Bo, ulis go gusig mui, gonug ece unum gumaneu. Uwait nugau ze nug du tub nug igul go guzenamau en aneun. Du go Yesus. Getal go du banou i dareun, guzenina, Uwait nug go isanorona, gonug duailel unum go en bisomag piaraimai, agal igul eg ebuan imarabun noumeun. Ulis go gusig mui, Uwait nug go du banou tapai mina, duailel unum gonugau wanib ulagwag murabun aigeun. Einen, go uhu banou ig isanigabun oimai, noumeun. \p \v 10 Uwait nugtal ece unum usalareun. Ece go unum gonugau tuguiai damam. Guzenaimai, nugtal ig en Yesus uhu moroun. Go a gegeulanau ebu noumeun, gonun, gonug duailel unum goagal igul eg ebuan naliu dabun isanaramau. Yesus go uhu banou oimai, noumeun, gonun, go du tuguianau pet usalaimai, Uwait nugau Ze unum sesamoreun. Go amegai Mesgai wag simai, gonug Uwait nugau duailel ag Mesgai wag siabun im oitai mareun. \v 11 Gonug duailel go igul eg ebuan isanarena, ag Uwait nugau ameg ebu naliu usalemen, gonun, nug mui go duailel abai, agal Memeag tutak. Go igul en, Yesus nug duailel go agal oiagab petak emen, ag izal magite awarabun en aiu i nuaneu. \v 12 Gonug guzenai ze macaneu, \q1 “Uwait, izan na en izal magite awarai. Iz igual gotulanem ziwas tutak tutak ebu nait wanim ulapwag mai.” \rq Buk Song 22:22\rq* \p \v 13 Ziwas tub ebu, go koli aneu, \q1 “Iz go en izal oiab petak eu.” \rq Aisaia 8:17\rq* \p Go kolital aneu, \q1 “Iz e ebu darem. Uwait nug gonugau duailel gumarabun mileun, ag iz ibail daremen.” \rq Aisaia 8:18\rq* \p \v 14 Go duailel go izal magite aneun, go em ebuan duailel. Yesus go han ag sul daimai, noumeun. Satan nug go gusig mui, gonun, gonug duailel unum eg marabun iboin. Bo, Yesus nug noumaimai, gonug Satan nugau gusig unum waiceun. \v 15 Duailel ag noumabun uminanemen, einen, aiu ses Uwait nug unum uhu eg maramau en, dabilanemen, gonun, ag noumabun uminanemen. Ag em ebu Satan nug gumarina, ag gonugau igul sesamoranemen. Bo, ulis ag Yesus nug en agal oiagab petak anemen, gonug ag Satan nugau gusig ebuan imareun. \v 16 Gonun, ulis ig abiu go em e ebu Uwait nugau tibur isanarabun i alau. Bo, go duailel Abraham sul go en oiagab petak emen isanarabun aleun. \v 17 Igul go petak pet, gonun, Yesus go duailel agal oiagab petak emen gonugau amagul sul usalemen. Ein igul ag ebalagab zuaneu, go ebu han guzental zoun. Go ag sul usalaimai, ag en bisomag piaraneu. Go Uwait ula dareu du banou pet daimai, ag abiu go ag en bisomag peimai, Uwait nugau salau subantal macaneu. Guzenaimai, gonug duailel agal igul eg ebuan imaraba, ag Uwait nugau ameg ebu naliu damamen. \v 18 Satan nug Yesus bimag pina, go uhu asiu oun. Igul go en, duailel ag Satan nug bimaiag piba, Yesus nug isanarabun go iboin. \c 3 \s1 Yesus nugau wanib banou nug Moses nugau wanib banou zilacuraneu. \p \v 1 Igul go petak pet, gonun, Uwait nug ag gonugau duailel pet ag Mesgai wag awau muzmuz dabun tapai mareun, ag unum Yesus en dabilamamen. Go Uwait nug ig waigeb palautina, aleun. Go Uwait ula dareu du banou pet, ig go en igual oigeb petak anem. Uwait nug gonugau ze oi alai, ig aigabun palautorona, ig waigeb aleun. \v 2 Uwait nug gonugau salau murabun Yesus tapai mina, go gue salau en ougab noumaimai, ig isanigabun salau go unum subantal meun. Moses nug Uwait nugau salau moroimai, gonugau duailel suban gumareun sul, Yesus nug han guzental guzeneun. \v 3 Igul go en, iz ag Uwait ulagwag murabun awarem. Du tub go zau macaneu, duailel ag zau go en wanib i wag macanemen. Bo, ag du go zau macaneu gonugau wanib wag macanemen. Igul go sul, Yesus zau macaneu du sul, go duailel ag Uwait en oiagab petak emen gonugau zau sul tularai meun. Gonun, gonugau wanib ulagwag banou mui. Moses go Uwait en ougab petak eun du, gonun, go wanib banou tamacag. \v 4 Dudu ag unum geleagar aleagar a. Bo, go geleagar aleagar Uwait nugtal usalai macaneu. \v 5 Moses go Uwait nugau salau du dareun. Go du tub Uwait nugau ug ebuan. Gonug duailel go gumarai dareun ebu, go duailel Uwait nug wanib wag murabun igul abai mareun. Guzenaimai, gonug ein igul Uwait nug aiu ses guzenabun abai mareun. \v 6 Bo, Kristus go Uwait nugau nag. Go zuba, Uwait nugau duailel ag gonugau pigsal dabi, gonug ag suban gumaraneu, gonun, ig dabeleu asiu i wab. Ig amegai Yesus en igual oigeb petak emun, i utab, go gusig patai dab. Einen, ig Uwait nugau ug. Ig ein ece naliu aiu ses wabun aipig i numau, go gumei darem. \s1 Duailel Uwait nugau Ze i sesamorem, ag go dual naliu i mai i damamen. \q1 \v 7-8 Gonun, ulis ag Uwait nugau duailel agal oiagab go en petak emen umkoskos damamen, gonun, ag Yesus i semuran. Igual embigeg agen Uwait semoromenin sul, agen i guzenan. Igual embigeg agen igul go guzenina, Uwait nugau Ah Wes nug aigeun, “Ulis, Uwait nug gonugau ze meu doimai, ag han igual embigeg agen guzenemen sul i guzenan. Go du tamacag uzan em ula ebu agal oiagab gusig maimai, Uwait semoroimai, gonug eg marabun polumoromen sul, igul go i sesamoran.” \v 9 Ulis, Uwait nugau Ah Wes nug agal embigeg agen Uwait semoromenin, ze go aneun ag don. Uwait nug ulis guzenai aneu, “Wai houhou iwanarai (40) sag iz gugeg beu beu maraimai, agal embigeg agal oiagab petak abun en isanaremin, bo, go izal ze i sesamoranem. Iz ag eg marabun bimaiag pemen. \v 10 Guzenina, iz duailel go en banban aisisileun. Iz guzenai ze memin, ‘Duailel goagal dabeleu umkoskos egonou pet dacanem. Duailel go ag izal igul i sesamoranem.’ \v 11 Gonun, iz duailel go en banban acisilina, ze gusig mui awaremin, ‘Ag i mabun em go wabun awaremin, iz petak pet awarem, ag em go i betei umamen.’” \rq Buk Song 95:7-11\rq* \p \v 12 O zaiar, ag ula du tub dabeleu eg mui i damau. Du gonug Uwait awau muzmuz dacaneu en ougab petak eun uteimai, Uwait nugau igul i sesamorina, Uwait nug du go uhu banou muramau. \v 13 Bo, agal oiagab petak emen, go guzental ulis mai daremen, agen han duailel ipal agal oiagab Uwait en petak emen go i utamam en awaramamen. Ag igul go guzenebi, duailel ag Uwait nugau igul unum sesamoraimai, ag Kristus i semoromam. \v 14 Iz ag gusig ze awarem. Ig getal igual oigeb Kristus en petak emun, i utab. Igual oigeb petak emun guzental ulis gusig mai damun, Uwait nug ig Yesus nugau duailel ein ece migabun aigeun aiu ses go ece go migamau. \v 15 Uwait nugau ze nug guzenai aneu, \q1 ‘Ulis, Uwait nug gonugau ze meu doimai, ag han igual embigeg agen guzenemen sul i guzenan. Ag agal oiagab gusig maimai, Uwait semoromenin sul, igul go i sesamoran.’ \rq Buk Song 95:7-8\rq* \p \v 16 Igual embigeg go Uwait nugau Ze sesamorab tam, go duailel inen? Moses go agal gumaraneun du banou gonug duailel go Izip emgasag ebuan imarai aleun. Uwait nugau ogusau nugtal duailel go ze awaraneun. Bo, go gonugau ze i sesamoranemen. \v 17 Go igul eg maimai, wai 40 sag, go Uwait nugau Ze sesamorab tam. Guzenina, Uwait go ag en banban aigsisileun. Go Uwait nug em wabun baib mareun ag betei i omen. Goagal igul go en, go du tamacag uzan em ula ebu noumemen. \v 18 Guzenaimai, Uwait nug ze gusig mui awareun, “Duailel go ag izal ze suban sesamorab tam, gonun, iz imabun em go marabun awaremin, ag i betei umamen.” \v 19 Ulis ig abiu, agal oiagab Uwait en petak emen, ag koli utemenin, gonun, ag imabun em go betei, i umamen. \c 4 \s1 Aiu ses Uwait nugau duailel imabun empip umamen. \p \v 1 Gonun, Uwait nug imabun em go betei wabun baib igual embigeg abai meun sul, ulis ig ibaig han baib go meun dareu. Gonugau imabun em betei oimai, suban dabun baib go meun dareu, gonun, ig, Uwait nugau duailel, baib go en suban dabeleimai, sesamorab. Inen duair baib go i sesamoramam, go imabun empip i betei umau. \v 2 Iz Uwait nugau Ze naliu e awarem, go getal igual embigeg ag domenin. Ig ulis Uwait nugau Ze dudu ipal agen aigina, duanem. Bo, igual embigeg ag ze go agal dabuiag nug doun, ze go nug isanarab tam, einen, agal oiagab Uwait en petak ab tam. \v 3 Ig igual oigeb Uwait en petak aimai, gonugau baib meun sesamoraimai, ig gonugau imabun empip betei oimai, naliu damam. Uwait nug guzenai ze macaneu, \q1 “Iz duailel go en banban acisilina, ze gusig mui awaremin, ‘Ag imabun em go wabun awaremin, iz petak pet awarem, ag em go i betei umamen.’” \rq Buk Song 95:11\rq* \p Getal go em usaleun ziwas ebu, go imabun empip migabun dabeleun. \p \v 4 Uwait nugau ze nug guzenai aneun, “Uwait go ece unum usalai maimai, ziwas kwali ebu go i meun.” \rq Stat 2:2\rq* \p Gonun ig abiu imabun empip dareu. \v 5 Go koli guzental aneun, “Ag imabun em go wabun awaremin ag em go i betei umamen.” \rq Buk Song 95:11\rq* \p \v 6 Guzenaimai, ulis duailel ipal ag agal oiagab Uwait en petak anem, gonug aneun, “Ag tutak tutak izan imabun empip tapai maremin umam.” \p Agal embigeg go Uwait nugau Ze naliu doimai, gonugau ze i sesamoranem, gonun, ag em go betei wab tam. \v 7 Gonun, Uwait nug ziwas tub tapai meun. Ziwas go ‘Ulis’ eu. Getal Uwait nug ze go igual embigeg awareun, dai dai, Devit nug ze go gonugau agau ebu sikut weun. “Ulis, Uwait nug gonugau ze meu doimai, igual embigeg agal oiagab gusig maimai, Uwait semuranem sul ag han goagal igul i sesamoran.” \rq Buk Song 95:7-8\rq* \p \v 8 Zosua nug Uwait nugau duailel Kenan emgasag imarai beteimai, imemenin. Uwait nug awareun sultal ag guzenemenin. Bo, agal imacanemenin igul go Uwait nugau imabun igul sul tam. Zosua nugau ziwas ebu, ag petak i memenin zob, Uwait nug imabun ziwas tub i tapai meu zob. \v 9 Gonun, Uwait nug gonugau duailel agal imabun empip wabun awareun ze go ulis guzental dareu. Uwait nug ece unum usalai maimai, ziwas ianai kwali ebu, imeun sul, duailel han, ag go empip betei oimai, suban imai damamen. \v 10 Duair in go gonugau salau mai dareun maziaimai, Uwait nugau imabun empip oimai, go koli salau i mamau, go naliu imai damau. Uwait nug gonugau salau unum maziaimai, imai dareu sul duailel ag han guzenamamen. \v 11 Guzenaimai, ig unum Uwait nug em go tapai meun wabun salau gusig mab. Inen duair Uwait nugau Ze i sesamorem, go imabun em go i betei umam. Igual embigeg go imabun em go i omen sul, go han i umam. \p \v 12 Uwait nug gonugau ze sesamorabun aigamau ig i semurab, sesamorab. Uwait nugau Ze go awau dacaneu gusig mui, gonun, Uwait nug ig ein erunigabun dabeleu go igul go guzenamau. Gonugau ze gusig banou mui salau mai dareu. Go maulzag huia aig tubaim tubaim mui eiman egun dirim paiu mui kuatanemen sul, Uwait nugau ze nug igual doropig wes mui tutak gotulai darem ebu simau. Guzenina, ig ein igul guzenabun dabilanem go abiu. Gonugau ze nug igual dabeleu eg ta, naliu ta, abai miganeu. \v 13 Uwait nugau ameg ebu ig ece tub wagemabun iborain tam. Gonugtal ece unum usalareun, gonun, ig ece tub wagemanem, go pianeu. Du tub nug gonugau ameg ebu ece wagemabun iborain tam. Gonugau ameg ebu ece go wagememen go araog dareu. Gonun, ig ein igul mabun go en dabilab. Einen, aiu ses gonugau ameg ebu ig ein igul guzenanemun go igul auramam. \s1 Yesus go igual Uwait ula dareu du banou pet. \p \v 14 Igual Uwait ula dareu du banou pet go Mesgai wag simai, Uwait dual dareu. Ig ein ze go auremun, gonug Uwait auraneu. Du go gue Yesus, Uwait nugau nag. Gonun, ig amegai Uwait nugau Ze domun igual oigeb petak emun, go i utab, ig subantal gusig patai dab. \v 15 Go Uwait ula dareu du banou pet igual dabeleu beu beu wanem go abiu ig gusig tamacag, gonun, go ig en bisomig pianeu. Ig ulis Satan nug umkoskos bimaig pianeu sul, go han Satan nug umkoskos bimag peun. Bo, Satan nug go bimag peun bo, go igul eg tub mab tam. \v 16 Yesus nug gonugau ougab naliu eiman ig isaniganeu, gonun, ig Uwait waugab siabun i uminab. Gonug ece unum gumaneu, gonun, ig go waugab siemun, gonug ig isanigamau. Guzenaimai, uhu ipal ig ebiligeb zuba, go auremun, gonug ig en bisomig peimai, gonugau ougab naliu eiman isanigamau. \c 5 \p \v 1 Yesus Kristus go Uwait nugau nag, go duailel mui Uwait mui ula dacaneu du. Ag go i abiu aba, ulis ze go iz awaramoroi, ag suban dabilan. Du in go Uwait ula dareu du banou pet usalaneu go igua du sul dareu. Du go gue Uwait nugtal gonugau salau murabun aimai tapai macaneu. Go Uwait ulagwag murabun ecesab oimai, Uwait muraneu. Gonug egun agaimai, ecesab ipal oimai, Uwait morona, Uwait nug duailel agal igul eg macanemen zilagai marabun guzenaneu. \v 2 Du go nug han go gusig tamacag, gonun, go igul eg macaneu. Gonun, duailel ipal ag Uwait nugau Ze suban abiu tam, ag igul eg macanemen, gonug ag iau iau isanaramau. \v 3 Go duailel agal egun aganemen Uwait waugab oi sianeu. Bo, nug han igul eg macaneu. Gonun, Uwait nug gonugau igul eg zilagai murabun gonugau egun beu agaimai, Uwait muraneu. \p \v 4 Iz kolital awarai, du tub go nugtal Uwait ula dabun du banou pet i usalamau. Bo, Uwait nugtal du tapai mamau. Igul go sul, Uwait ula dacaneu du banou pet Aron go Uwait nugtal tapai meun. \v 5 Ulis, ig abiu mem Uwait ula dacaneu du banou pet Kristus, go nugtal gonugau wanib ulagwag maimai, Uwait ula dabun du banou pet usalab tam. Uwait nugtal gonugau wanib ulagwag banou moroun. Ig abiu igul go petak, einen, Uwait nug go guzenai aureun, \q1 ‘Na izal nagwai, ulis iz nait memen usalem.’ \rq Buk Song 2:7\rq* \p Iz duailel agal ameagab ebu guzenai anem, ‘Na izal duailel em ebu unum goagal du banou damam.’ \v 6 Uwait nugau ze nug eneu, ‘Uwait nug guzenai aneun, \q1 “Na nagtal Uwait ula dacaneu du, Melkisedek sul, ataga muzmuz damam.” ’ \rq Buk Song 110:4\rq* \p \v 7 Yesus go em e ebu dareun ziwas ebu, go Uwait patai wein aimai, aureun, “Na iz isanilen.” Go Uwait auraimai, banban weineun, einen, go abiu Uwait nug go isanoraba, gonugau iwai zaugul agen i webi, noumamau. Bo, go Uwait nugau Ze sesamorabun gonugau ougab gusig meun, gonun, go noumaimai, igual igul eg ebuan imaigabun Uwait nug abu kalai moroun sesamoreun. Guzenina, Uwait gonugau aureun ze doun, bo, duailel agen go webi, noumabun abu ze kuatai awarab tam. Go gusig morona, gonug abu go Uwait nug kalai moroun, go sesamoreun. \v 8 Yesus go petak Uwait nugau nag, bo, go uhu banou oun. Uhu gonug gusig morona, go Uwait nugau Ze unum suban sesamoreun. \v 9 Guzenaimai, go du tuguianau pet usalaimai, go Uwait nugau Ze unum sesamoreun. Uwait nug go tapai mina, gonug duailel ipal ag gonugau ze sesamoremen imarena, ag go dual gonugau empip simai, awau muzmuz damam. \v 10 Go Uwait nugau Ze unum sesamoreun, gonun, Uwait nug gonugau ula dabun du banou pet, Melkisedek sul, usalai meun. \s1 Ig mogoi ginaginam sul i dab. \p \v 11 Kristus go Uwait ula dacaneu du banou pet nugau ze asiu dareu iz awaramoroi. Bo, agal dabeleu naliu tam, gonun, iz ze go awaremin, ag ze go doimai, gonugau bigeg suban i abiu mamamen. \v 12 Iz agal igul pemin, gonun, iz ze e awaramoroi. Ag getal agal oiagab petak emen, gonun, agen Uwait nugau Ze duailel ipal abai marabun iboin. Bo, ag han ag Uwait nugau Ze amegain bigeg go gue suban abe mab tam, gonun, dudu ipal agen alaimai, ag Uwait nugau Ze bigeg abai marebi, ag suban abe mamamen. Ag mogoi ginaginam sul. Ag ee gusig i zanemen, ap sag zanemen. \v 13 Duailel inen Uwait nugau Ze suban abe mab tam, duailel go ag mogoi ginaginam ap zanemen sul. Gonun, ag Uwait nugau tuguiai dabun ze suban i sesamorai dacanemen. Duailel ag mogoi ginaginam sul ag ein igul naliu Uwait nugau ougab siksikabun i dabilanemen. Abu go ag i abiu. \v 14 Bo, duailel ag Uwait nugau Ze suban abe memenin, ag dudu banban sul, ee gusig zanemenin. Duailel ag salau gusig maimai, Uwait nugau Ze bigeg abe macanemen. Ein igul naliu, ein igul eg, ag abe macanemen. \c 6 \p \v 1-2 Gonun, ig Kristus nugau ze amegai domun, go tutak en i dabilab. Gonugau ze dudu banban ipal agen abe maimai, suban sesamoranem sul ig han ereg sesamorab. Ig Kristus nugau ze amegai ducanemun sag dabilanem, gonugau igul enai; zau macanemen dudu agen zau sanag heimai, koli silacaraimai, koli zau sanag heicanemen sul guzenai guzenai damam. Ag koli koli gaul guzenai guzenai daimai, ag zau mab tam. Ig Kristus nugau ze amegai domun go en tutak koli koli ze mabun iborain tam. Go amegai ducanemun ze enai: \qm1 Duailel ag igul eg ebuan i kekulebi, ag igul eg mebi, Uwait nug sisiaraimai, wagaraba, noumamamen. \qm1 Duailel agal oiagab Uwait en petak ebi, Yesus nug agal igul eg ebuan imaraba, ag muzmuz awau damamen. \qm1 Ag Yesus dual pezai dabi, duailel agal ameagab ebu ze tabaiag patamam. \qm1 Guzenebi, agal gumaranemen dudu, \it pastor\it* inain agen agal tabaiag patebi, Uwait nug gonugau Ah Wes naliu maramau. \qm1 Agal oiagab petak aimai, noumamamen, aiu ses Uwait nug ag koli asaraba, ag muzmuz awau damamen. \qm1 Uwait nug duailel unum sisiaraimai, duailel agal oiagab go en petak ab tam, gonug ag unum oi hiacaramau. \p Ig ze go en koli koli mogoi ginaginam sul i dabelab. Ig Yesus nugau igul tutak sesamoremun, go Uwait nugau ougab siksikamau. Kristus nug gusig migeun, ig duailel banban, gonugau ze ipal han suban sesamorabun iboin. \v 3 Ig amegai Uwait nugau Ze doimai, igual oigeb petak emun ze go ubag memun, daba, Uwait nugau naliu dabun ze tutak sesamorab. Ig Yesus i semoromunag, Uwait nug gonugau ze sesamorabun ig isanigamau. \p \v 4 Duailel ipal ag agal oiagab Yesus en petak emen uteimai, koli igul eg ebu wanemen. Ag koli kekulaimai, oiagab petak abun iborain tam. Getal ag Uwait nugau al ebu daremen. Einen Uwait nug Yesus palautoroun ag abe memenin. Ag awau muzmuz Mesgai wag dabun gusig omenin. Uwait nugau Ah Wes omenin. \v 5 Uwait nug duailel ze naliu awaraimai, ein ze mareun, ag abe memen go petak zumau. Gonug igul naliu guzeneun, igul ipal gonugau gusig sil abai mareun ag pemenin. Gonugau gusig gonugtal aiu ses duailel ipal eg maraimai, duailel ipal ece naliu maramau. \v 6 Guzenaimai, duailel ag agal oiagab petak emen unum utemenin, ag agal igul eg ebuan koli kekulaimai, awau muzmuz dabun gusig wabun iborain tam. Einen, agal igul go guzenai, goagen Uwait nugau Nag a gegeulanau ebu koli asai mai darem. Guzenina, duailel ipal agen alaimai, go ze biabial kuai auraimai, welorom. \p \v 7 Duailel agal igul go enai, ze noimai, em peseu usalina, duair ag em go ebu wai maimai, ee ug banemen. Em go ebu ee ug suban zoimai, ee useg naliu usalina, ig ze manem go Uwait nugtal em go suban meun. \v 8 Bo, em go ebu eb geleu eg ata atai gaul usalina, ig enanem em go eg. Ig guzenai dabeleu wab ‘Uwait nugtal em go eg usalabun sinocoroun, gonun, em go ebu ee useg suban i macaneu’. Gonun, ig em eg go utemun, damau. \p \v 9 O zaiger, ig ze e ag awarem. Bo, ig abiu ag igul eg go i memenin. Ag em naliu sul, ag igul naliu macanemen uligarem. Ag igul naliu memenin, gonun, Uwait nug ag koli agal igul eg ebuan imarena, ag gonugau duailel damamen. \v 10 Ig abiu Uwait go ag i eg maramau, go agal igul eg en sag i dabilamau. Ag gonugau wanib ulagwag maimai, gonugau salau mamamen en ereg dabilamau. Ag go en agal oiagab nug noumaimai, gonugau duailel isanaremen go gue dabilamau. Ulis han, ag gonugau duailel isanaranemen en ereg dabilamau. \v 11 Ig gusig ze awarem, ag tutak tutak agal salau mai daremen go guzental umkoskos mai dan. Gonun, ag petak abe mamamen agal salau go mai daremen aiu ses em e unum tamamau ziwas ebu, Uwait nug agal ece marabun tapai mareun dareu ag umamen. \v 12 Ag Yesus nugau igul sesamorabun wasig i macan. Ag agal embigeg goagal oiagab petak emen, agal igul sesamoran. Uwait nug ein ece wabun baib mareun, ag ece go omenin sul ag han guzental umamen. Go embigeg agal oiagab petak aimai, ag umkoskos dabeleu gusig mui dacanemen, gonun, Uwait gonugau ece mareun. \s1 Uwait go petak pet baib macaneu. \p \v 13 Ag igual embigeg Abraham nugau igul sesamoran. Uwait nug Abraham gonugau ug abai igul naliu ipal ag ebalagab marabun baib mareun. Uwait nug Abraham go dabeleu aliag i wabun aimai aureun. Du banou tub, Uwait nug sul i dareu, gonun, Uwait nugtal gonugau wanib pataimai, gonugau baib gusig meun. Guzenaimai, go enegun, Uwait gonugau baib meun go i utamau. \v 14 Gonug Abraham baib moroimai, aureun, \q1 “Petak pet izan aizem, iz na suban isanizemin, aiu ses nait ug asiu pet usalamam.” \rq Stat 22:17\rq* \p \v 15 Guzenina, Abraham go iau daimai, gonugau ougab petak aimai, Uwait nug ein ece muramau go gumei dareun. Uwait nug ein igul guzenabun aneun go igul go petak guzeneun. \p \v 16 Abraham gonugau ougab Uwait en petak eun sul, ig han guzental igual oigeb go en petak emun, gonug ein ece migabun baib mamau, go migamau. Duailel agal ze gusig mabun ag du banou tub gonugau wanib patanemen. Guzenina, ag duailel ipal abai ze kililina, duailel go ag abe mamam duailel go agal ze petak anem. \v 17 Go guzenanemen sul, Uwait nug ig ece migabun aneun go migamau. Ig dabeleu asiu i wab, ‘go migamau ta, tam ta’, guzenai i dabilab. Gonugau ze aigeun i utamau. Bo, gonug ein ece migabun baib migeimai, gonugau wanib pataimai, gonugau ze gusig maimai, ece go petak migamau. \v 18 Uwait go duailel ein ece marabun, go abu aliag sesamoreun. Go amegai ze petak macaneun. Abu tub, go gonugau ze maimai, gonugau baib gusig mabun nugtal gonugau wanib pataneun. Guzenina, ig abiu go i polu macaneu, gonugau abu aliag go eim baib meun i utamau, go gonugau baib sesamoramau. Uwait go guzenaneu go ig igul eg macanemun utemun, Uwait nug igual igul eg ebuan imaigena, ig go waugab beteimai, gonugau duailel usalamam. Gonug aiu ses ece migabun baib meun go petak migamau, gonun, go wabun igual oigeb gusig mai darem. Ig dabeleu aliag i wab. Go ece go migabun ulis tapai meun dareu. \v 19-20 Ulis ig gusig tapai dab. Ig abiu Uwait nug ein ece migabun baib migeun ece go gue migamau. Gonun, igual oigeb go en gusig memun koli i utab. Ig Yesus alamau aimai iau gumei dab. Go igul enai: us gusig nug igual doropig Yesus dual gusig patigai dareu sul. Yesus nugtal go amegai Mesgai wag simai, Uwait dual dareu. Go Uwait ula dacaneu du banou pet, go muzmuz ig isanigamaun du. Go Melkisedek sul, go Uwait ula dacaneu du banou pet muzmuz dareu. \c 7 \s1 Uwait ula dacaneu du Melkisedek gonugau wanib ulagwag banou pet. \p \v 1 Ig getal ag awaremun, Yesus Kristus go Uwait ula dacaneu du banou pet, go umkoskos daneu, go Melkisedek salau macaneu sul. Ulis, ig Melkisedek nugau igul awarai. Melkisedek go Salem ban uzan gumaneun du banou. Gonugau salau tub go gue Uwait ula dacaneu du daimai, Uwait wag dareu nugau salau muraneu. Igual embigeg Abraham go betei dudu banban iwanarai abai malai maimai, koli gonugau uzan alaimai, abu ebu Melkisedek tuloroimai, Melkisedek nug Abraham suban dabun Uwait aureun. \v 2 Guzenina, Abraham nug malai betei maimai, ecesab ipal oi aleun houhou doun maimai, houhou tutak sag Melkisedek moroun. Melkisedek nugau wanib bigeg enai: ‘duailel gumaraneun du banou go muzmuz igul naliu macaneu’. Go Salem ban uzan gumaraneun du. Salem go gonugau wanib bigeg ‘iau dacanemen’ uzan. Gonun, gonug gonugau duailel iau dabun isanareun. \v 3 Melkisedek nugau memeg, anag, goagal embigeg eru eiman alemen ig go agal wanimag Uwait nugau agau ebu piab tam. Go ein wai ebu usaleun, ein wai ebu noumeun, sikut wai mina, ig piab tam. Go muzmuz Uwait ula dacaneu du dareu. Gonun, go Uwait nugau Nag sul, Uwait nugau Nag han go sul. \p \v 4 Ag Melkisedek en dabilan, go du banou pet. Abraham du banou wanib banou mui go igual embigeg go bitei malai maimai, ecesab ipal oi aleun. Ecesab naliu houhou doun maimai, Melkisedek houhou ebuan tutak sag moroun. \v 5 Ig ulis abiu mem, du in go dudu ipal agen ecesab doun maimai, morona, ig enanem, ‘go du banou, gonun, ecesab morom’. Abu tub enai, kasai ze nug guzenai aneu. ‘Liwai nugau ug ebuan dudu ag Uwait ula dacanemen dudu. Agen Israel duailel unum agal ecesab houhou doun maimai, ag houhou ebuan tutak sag umamen.’ Uwait ula dacanemen dudu mui duailel mui ag unum Abraham nugau ug. \v 6 Melkisedek go Liwai nugau ug tam. Abraham nugtal gonugau ecesab Melkisedek moroun. Abraham go igual embigeg Uwait nug go dual baib meun. Go eiman em ebuan duailel unum ece naliu omen. Bo, Melkisedek nug Abraham suban dabun ze aureun. \v 7 Ig ulis abiu mem, du wanib banou mui nug, du wanib ginampet mui, suban dabun ze aureun. Gonun, ziwas go ebu, Melkisedek go du banou pet, Abraham go du banou tam. \v 8 Uwait ula dacanemen dudu ag ecesab houhou ebuan tutak tutak oi oi daimai, noumamamen. Bo, Melkisedek go Abraham ebeg ebuan ecesab oun, go noumab tam muzmuz awau dareun. Uwait nugau ze nug go noumeun ab tam. \v 9 Israel duailel agen kasai ze sesamoraimai, Liwai dudu agal ecesab houhou ebuan tutak tutak oi maremen. Guzenaimai, Abraham nug Melkisedek ecesab morona, Liwai nugau ug go ereg goagal ecesab go moremenin. Go igul nug ig abai migeun Melkisedek go du banou pet, ag dudu banban tam. \v 10 Einen, Liwai agal embigeg go Abraham. Liwai go i usalau ebu Abraham nug Melkisedek abu ebu tuloroimai, gonugau ecesab moroun. \s1 Yesus go Melkisedek sul, muzmuz dacaneu. \p \v 11 Getal kasai ze nug guzenai aneun, Liwai nugau ug ebuan sag agen Uwait ula dabun dudu usalamam eun. Bo, go dudu agal salau eim duailel Uwait nugau ameg ebu naliu usalemen zob, Uwait ula dabun du tub i usaleu zob. Iz du tub go Aron sul en ze mab tam, go Melkisedek sul. \v 12 Uwait nug gonugau ula dabun du awau tapai moroun. Du gonugau salau eim duailel Uwait nugau ameg ebu naliu usalabun iboin. Go igul nug Uwait nug muzin ulagwag muranemen kasai ze oi haimai, awau meun. \v 13 Ig Yesus en ze mem, go Liwai nugau ug ebuan du tam, gonugau ug atai. Gonugau ug ebuan du tub Uwait ula dacaneu du i dareu. Gonugau ug ebuan du tub nug egun agaimai, Uwait murab tam. \v 14 Duailel unum ag abiu igual Dubanou Ban go Zuda nugau ug ebuan. Moses nug ug go ebuan du tub Uwait ula dabun du zoi dareu guzenai ze mina, i ducanemun. \p \v 15 Ulis iz ze go awaremin, abe mamamen. Uwait nug gonugau ula dacanemen dudu ata atai tapai marena, go gonugau salau macanem. Gonugtal gonugau ula dacaneu du tub gonugau igul atai tapai maimai, go ig nug ulagwag murabun kasai ze awau meun. Du go gue Melkisedek sul. \v 16 Getalan kasai ze nug aneun, Uwait ula dabun dudu go Liwai nugau ug eiman usalemen. Du go gue Liwai nugau ug tam. Go awau dabun gusig mui, gonun, go Uwait ula dacaneu du usaleun. \v 17 Ig abiu go Uwait ula dabun du gonugau salau i utamau, einen Uwait nugau ze nug guzenai aneun, \q1 “Na nagtal Uwait ula dabun du, Melkisedek sul, ataga muzmuz damam.” \rq Buk Song 110:4\rq* \p \v 18 Guzenaimai, Uwait nug getal duailel kasai ze mareun go unum oi dilai meun, einen, gonug duailel isanarab tam. \v 19 Moses nugau kasai ze nug duair tub Uwait nugau ameg ebu naliu usalab tam, gonun, ulis, ig Uwait nug simai aurabun gonug abu tub naliupet pet kalai migeun. Iguanag nug ulagwag murabun abu go awau kalai migeun, gonun, ig gonugau salau murab. Guzenaimai, ig gonugau igul naliu sesamorabun go aurab. \p \v 20 Uwait nug Yesus go gonugau ula dabun du gaul tapai mab tam. Gonug go tapai mabun aimai, go baib gusig maimai, tapai moroun. Gonug Liwai zaug Aron dual abai gusig ze enai i meun. Go gaul kasai ze sesamoraimai, go gonugau ula dabun dudu aliag tapai mareun. \v 21 Bo, Uwait nug Yesus Kristus gonugau ula dabun du tapai maimai, baib gusig meun. Ze ipal maimai, baib go gusig meun. Gonun, gonug ze meun, \q1 “Banou nug baib gusig maimai, ze ipal baib go ebu gusig maimai, guzenai aneun, gonun, gonugau dabeleu koli i kekulamau. Gonug aneun, ‘Na nagtal Uwait ula dabun du ataga muzmuz damam.’” \rq Buk Song 110:4\rq* \p \v 22 Guzenaimai, ig abiu baib awau go Yesus nug unum sesamoreun, go naliupet pet. Baib awau gonug getalan baib unum zilacuraneu. \p \v 23 Baib awau go naliu, gonug getalan baib zilacuraneu, einen, getalan baib go Uwait ula dacanemen dudu asiu dacanemen. Go noumina, goagal salau du tub nug macaneu. \v 24 Bo, Yesus go i noumaneu, go muzmuz awau dacaneu. Gonugau salau Uwait ula dacaneu du, go gue i utaneu. \v 25 Gonun, Yesus nug gonugau duailel Uwait waugab bitabun ebi, gonug imarai bitaba, ag muzmuz awau damamen. Nug han muzmuz awau daimai, duailel go isanarabun Uwait auraneu. \p \v 26 Yesus go Uwait ula dabun du banou pet, go ig suban isaniganeu. Go tuguianau pet, go igul eg tub i macaneu. Go dudu ipal igul eg macanemen sul tam, go du atai. Go igul naliupet pet sesamoraneu. Gonun, Uwait nug go Mesgai wag imai sieun dareu. \v 27 Go Uwait ula dacanemen dudu banban ipal sul tam. Ziwas umkoskos ag amegai agal igul eg zilagai marabun agal egun agaimai, Uwait muranemen. Kolital duailel goagal igul eg zilagai marabun egun agaimai, Uwait muranemen. Bo, Kristus go igul go guzenab tam. Go ziwas tutak sag nugtal gonugau enib Uwait moroimai, a gegeulanau ebu noumaimai, duailel agal igul eg unum zilagai mareun. Du tub nug igul go guzenabun iborain tam. \v 28 Moses nugau kasai ze nug Uwait ula dacanemen dudu banban tapai maranemen, bo, dudu go ag duailel sul, go igul eg macanemen. Uwait nugau igul suban i sesamoranemen. Uwait nug Moses kasai ze go moroun. Bo, ses ginam dai dai, Uwait nug baib gusig maimai, koli gonugau Nag go ula dabun du banou pet tapai moroun. Go igul go guzeneun, einen, gonugau Nag Yesus go du tuguianau pet, gonugau igul tub i utaneu. Go gonugau igul unum umkoskos sesamoraneu. Uhu gusig pet ipal go ebu zuaneu, go gonugau ze unum sesamoraimai, i utaneu. \c 8 \s1 Yesus go igual ula dabun du banou pet. \p \v 1 Ze e gonugau igul enai, Uwait nug Yesus ig isanigabun go igual ula dabun du banou pet tapai moroun. Go Mesgai wag daimai, Uwait nugau ebeg naliu eiman hoboimai, ece unum gumarai dareu. Gonugau gusig go Uwait nugau gusig sul. \v 2 Go Uwait ulagwag murabun zaueim petak Uwait nugau salau mai dareu. Zau go dudu agen tapai mab tam, go Uwait Banou nugtal meun. Ulis, Yesus ig isanigabun, go ebu salau mai dareu. \p \v 3 Uwait ula dacanemen dudu banban Uwait nug tapai mareun, go ubag agal salau enai, egun agaimai, Uwait muranem. Go igul en, Yesus han go e tub oimai, Uwait moroun. E go moroun, go nugtal, gonugau enib Uwait moroimai, igual igul eg ebuan gau migeun. \v 4 Ulis, Yesus em e ebu dareu zob, go Uwait ula dabun du i dareu zob. Iz ze go awarem, einen, Uwait ula dacanemen dudu ag iboin aimai, ag Moses nugau kasai ze sesamoraimai, egun agaimai, Uwait muranemen. Ag Liwai nugau ug. Go igul en, Yesus go Uwait nugau salau Mesgai wag mai dareu, go em ebu salau mab tam. \v 5 Em ebu, Uwait ula dacanemen dudu ag zaueim salau muranemen, zau go Mesgai wagan salau mai darem zau nugau dorog. Moses go Uwait ece murabun zau mamoroi ina, Uwait nug aureun, “Na zau go gaul i men. Na zau go mabun aiba, iz amegai ein ecesab Sainai em tabag ebu abai mizemin, ece go unum tapai mamam.” \rq Kisim Bek 25:40\rq* \v 6 Bo, ulis, Uwait nug igual ula dabun du Yesus Kristus tapai moroun, gonugau salau banou pet. Uwait ula dacanemen dudu em e ebu daimai, agal salau macanemen goagal salau banou tam, go ginampet. Go igul sul, Yesus nug baib awau Uwait ebuan oi aleun go banou pet. Muz baib go banou tam. Baib awau ig ece naliupet pet migabun aneun, gonug muz baib nugau ece zilacuraneu. \p \v 7 Amegai Uwait nug baib meun duailel agen gonugau kasai ze sesamoraimai, gonugau ameg ebu naliu usalemen zob, go baib tub awau ulis i meu zob. Ag naliu usalabun iborain tam, gonun, go baib awau meun. \v 8 Bo, Uwait go gonugau duailel uligareun, ag gonugau ze i sesamoranemen, ag igul eg pet macanemen. Gonun, Ban nug aneun, \q1 “Aiu ses iz baib tub awau mai. Iz baib go Zuda Israel duailel ag abai ereg marai. \v 9 Iz agal embigeg abai amegai baib memin sul i sesamorai. Duailel go izanag Izip emgasag ebuan imarai alemin. Bo, ag izal kasai ze sesamorab tam, gonun, iz ag semaremin. Iz, Ban izanag, ze go awarem. \v 10 Bo, iz koli guzenai anem, baib e iz aiu ses Israel duailel abai marai, izanag agal dabeleu kekulaimai, izal kasai ze agal dabeleu ebu mai. Iz sag agal oiagab oug izal ze sikut wai memin, ag iz sag ulapwag milamam. Iz agal Uwait pet dai, ag izal duailel pet damamen. \v 11 Duailel agen agal ug ta, agal zaiagar ta, Uwait Ban abiu mabun ze i abai maramamen. Einen, ziwas go ebu, duailel wanimag banou a mui, duailel wanimag banou tamacag mui, ag unum iz abiu milamamen. \v 12 Iz ag en bisomag pianem, agen igul eg agal zaiagar ebalagab macanemen unum zilagai marai. Iz koli agal igul eg en i dabilai.” \rq Jeremaia 32:31-34\rq* \p \v 13 Uwait nug ulisan baib ‘go awau’ eun. Amegain baib ‘go muzinan’ eun. Guzenaimai, ein ece muzinan dareu, go unum wagemamam. \c 9 \s1 Getal Uwait ula dacanemen dudu agen egun eseu oimai, Uwait ulagwag muranemen. \p \v 1 Iz ulis ze tub awarai. Uwait nug baib awau mina, Yesus Kristus go ig en Uwait nugau salau Mesgai wag mai dareu. Uwait go muzinan baib gonugau duailel abai maimai, ag kasai ze go ulagwag murabun mareun. Ag em ebuan Nou Zau maimai, go ulagwag muranemen. \v 2 Nou zau gonugau bigeg iz ag awarai. Zau go oug empip aliag, empip tub amegai dareun, empip tub ses dareun. Amegai empip dareun go empip nou. Go oug al mui, nou \it bret\it* Uwait murabun biz ebu memen dareun. \v 3 Tub empip ses dareun, go empip nou pet anem. Go empip nou pet oug Uwait dacaneu. Zau empip aliag go ula ebu, \it laplap\it* gusig asai mina, zau empip nou pet abu tapelai memen dareun. \v 4 \it Laplap\it* go dareun waugab Uwait ece muranemen biz \it gol\it* eiman patai memen dareun. Go ebu Uwait ula dacanemen dudu agen Uwait auraimai, a ilau ipal sous naliu mui agena, sous zuaneun. Empip nou pet oug baib \it bogis\it* tutak \it gol\it* sil patai memen dareun. Bogis go Uwait nug baib gonugau duailel abai meun abai mareun. \it Bogis\it* go oug, \it bret\it* wanib mana go tebil \it gol\it* oug memen mui, Aron nugau taru walu zoun mui, aiwag aliag Uwait nug kasai ze houhou mui sikut weun mui ereg daremen. \v 5 \it Bogis\it* go wag ebu tibur dorog aliag daremen. Agen Uwait e ebu dareu aimai abai marai daremen. Goagal sanag nug bogis go apeg kuloroi daremen. Bogis go nugau apeg gonugau wanib ‘Uwait nug duailel en bisomag peimai, agal igul eg zilagai maraneu.’ Bo, iz go en ze bigeg ban i awarai. \v 6 Nou zau go oug, ece guzenai memen dareun. \p Uwait ula dacanemen dudu ag gil tutak tutak duailel isanarabun go zau empip amegai dareu oug simai, Uwait nugau salau macanem. \v 7 Bo, Uwait ula dacaneun du banou pet gonug tutak wai tutak tutak gil tutak ebu, zau empip nou pet oug sianeu. Go gaul i sianeu, egun eseu oimai, petak sianeu. Go egun eseu go oimai, nug nugau igul eg mui, duailel suban i dabeleimai, igul eg ipal gaul macanemen mui zilagabun en Uwait muraneu. \v 8 Nou zau go em ebu darena, agal kasai ze sesamoraimai, Uwait dacaneu zau empip nou pet oug umkoskos i sianem. Nou zau go em ebu dareun ziwas, Uwait nugau Ah Wes nug ag zau empip amegai dareun tutak Uwait ulagwag murabun siabun ig abai miganeu. Ziwas go ebu, ag go ebutal Uwait ulagwag muranem. Zau empip nou pet im gebei dareun. Go oug duailel Uwait waugab siabun iborain tam. \v 9 Go ag agal igul eg zilagabun aimai egun waimai, agaimai, Uwait morona, gonug agal igul eg zilaganeu. Go igul nug duailel go Uwait ulagwag muranem gonug agal oiagab naliu i usalaneu. Getalan igul go ulisan igul nugau dorog. \v 10 Duailel ag kasai ze sesamoraimai, agal ece ta, egun waimai, agaimai, Uwait muranemen, gonug ag Uwait nugau ameg ebu naliu usalabun iborain tam, einen, agal kasai ze nug ag ee zabun, ze zabun, ze ziwabun igul erunai abai maraneun. Ag enimag en kasai ze sesamorai betena betena, Uwait nug gonugau wanib ulagwag murabun igul awau abai mareun. \s1 Kristus nugtal gonugau eseu oimai, Uwait waugab sieun. \p \v 11 Bo, ziwas go ebu, Kristus go Uwait ula dacaneu du banou pet aleun. Gonug ece naliu Uwait nug ig migabun aneun unum oi miganeu. Gonug Nou Zau naliu Mesgai wag dareu ebu, ig en salau macaneu. Nou Zau go du tub nug tapai mab tam. Go em e ebu i dareu. Nou Zau gonug em ebuan Nou Zau zilacuraneu. \v 12 Em e ebu, Uwait ula dacaneu du banou pet gonug bulumakau ta, meme ta. Goagal esepag oimai, Uwait murabun zau empip nou pet oug sianeu. Bo, Kristus go igul gue guzenab tam, go Uwait waugab Mesgai wag ziwas tutak sag simai, gonugau eseu oimai, Uwait moroun. Einen, igul go eiman gonugau eseu sil igual igul eg gau migeun. Guzenina, Uwait nug igual igul eg ebuan koli imaigena, ig muzmuz go dual damam. \v 13 Yesus go noumaimai, igual igul eg unum ziwas tutak sag gau migeun. Getal duailel ag amegain kasai ze sesamoraimai, ag igul ipal beu beu macanemen. Igul go enai; duailel noumebi, eb paiu ta macanemen empip, gonug ag Uwait nugau ameg ebu unu maraneu. Ag igul go guzenina, Uwait ula dacaneu du go bulumakau nag waimai, agaimai, gonugau waibul oimai, egun eseu mui ipulaimai, dudu go ebalagab kueicaraneu. Guzenina, dudu go ag Uwait nugau ameg ebu go dudu agal enimag koli naliu usalanem. \v 14 Ulis, Kristus nugau eseu sil igul go unum zilacoroimai, ig isanigeun. Uwait nugau Ah Wes muzmuz dacaneu. Gonug Yesus dual daimai, gusig moroun. Guzenina, Yesus go nugtal gonugau enib Uwait moroun. Go igul eg tub mab tam, go du tuguianau naliupet pet daimai, noumeun. Gonug igual igul eg ebuan unum gau migeun, gonun, ig Uwait nugau ameg ebu koli naliu usalai darem. Ig enimig ebuan kasai ze sesamoremun, gonug ig i isanigamau, ig noumamam. Ulis, ig igul eg mamam Uwait nug ig eg migamau aimai i uminab. Yesus go igul go ig en guzeneun, gonun, ig gonugau wanib ulagwag moroimai, Uwait muzmuz awau dacaneu nugau salau murab. \p \v 15 Einen, Kristus nug gonugau eseu sil baib awau maimai, Uwait nug ig koli nug dual naliu dabun imaigeun. Baib amegai dareun ebu duailel igul eg macanemen. Uwait nug Kristus palautina, go alai agal igul eg ebuan imarabun noumeun. Gonun, ein ece Uwait nug ig wabun tapai migeun ipal getalan baib mareun duailel nugtal tapai mareun go han ereg ece go umamen. Einen, Kristus nug gonugau eseu sil agal igul eg ebuan han gau mareun. Go igul go guzenina, ag Uwait nug tapai mareun go dual muzmuz awau damamen. \p \v 16 Kristus go noumaimai, baib awau meun ze go gonugau igul enai; du tub go noumamoroi aimai, gonugau ece gonugau nag nug umau aimai ananeu. Go nag nug go pigai ece go i umau. Gonugau memeg noumaba, petak ece unum umau. \v 17 Du tub nug gonugau nag dual baib macaneu. Go awau daba, baib go gusig tamacag. Bo, baib go meun du noumaba, go petak nag nug ece unum umau. \v 18 Go igul sul, Uwait nug amegai gonugau duailel abai baib meun. Egun tub noumina, Uwait nugau baib meun go petak pet usaleun. \v 19 Amegai Moses nug duailel unum Uwait nugau kasai ze mui baib ze mui awareun. Gonun, go bulumakau nag mui meme ebuan eseu mui oimai, ze mui ipulaimai, tau tub sipsip ulig go sil tau waimai, seu epeua ebu memen oimai, go a tub ebeg ebu kiai meun. A ebeg go ze eseu ebu maimai, a ebeg go tau epeu mui kasai ze agau mui duailel ebalagab mui unum ebalagab kueiceun. \v 20 Guzenaimai, Moses nug awareun, \q1 “Egun eseu e nug baib naliu meu. Baib go Uwait nug ag suban sesamorabun gusig ze awareun.” \rq Kisim Bek 24:8\rq* \p \v 21 Tutak igul go Moses nug egun eseu oimai, salap nou zau ebu mui kueiceun. Go koli egun eseu go oimai, Uwait wanib wag murabun ece salap zaueim dareu, go oug han kueiceun. \v 22 Uwait nugau kasai ze eim guzenai aneun, egun eseu sil ece unum koli naliu usalamam. Uwait nug igual igul eg gaul i zilagai migamau. Eseu sil go petak igual igul eg zilagai migamau. \s1 Kristus nugtal noumaimai, igual igul eg zilagai migeun. \p \v 23 Uwait nugau ameg ebu ece naliu usalabun ag egun eseu sil kueicanemen, go Mesgai wagan dorog. Bo, egun eseu sil ece em ebu naliu usalabun iboin, ece Mesgai wag dareu egun eseu sil naliu usalabun iborain tam. Eseu naliu tub sil petak Mesgai wagan ece naliu usaleun. \v 24 Kristus go Nou Zaueim sieun. Bo, go Nou Zau dudu agen tapai memen zaueim siab tam. Nou Zau go em ebu dareu, go Mesgai wagan Nou Zau nugau dorog. Kristus go Mesgai wag sieun. Ulis go Mesgai wag Uwait dual daimai, ig isanigabun en Uwait ze moroi dareu. \p \v 25 Uwait ula dacaneu du banou pet wai tutak tutak ebu zau empip nou pet ebu sianeu. Go go ebu siamoroi aimai, egun eseu Uwait wanib wag murabun oimai sianeu. Bo, go Kristus guzeneun sul gonugau eseu oimai, simai, Uwait murab tam. Kristus go Mesgai wag siabun go Uwait ula dacanemen dudu banban agen guzenanemen sul guzenab tam, gonugau eseu ziwas tutak sag Uwait moroimai, sieun. \v 26 Kristus go koli koli em e usalai meun ziwas, alai ulis, gonugau enib Uwait moroun zob, go mu asiu pet oi dareu zob. Bo, gonugau enib ziwas tutak sag Uwait moroun. Em e tamamaun ziwas waugab, Kristus go zoimai, ziwas tutak sag noumeun, gonun, Uwait nug igual igul eg unum zilagai migeun. \v 27 Go guzeneun sul duailel han ziwas tutak sag noumamam. Ag noumebi, aiu ses Uwait nug ag sisiaramau. \v 28 Kristus go ziwas tutak sag noumaimai, gonugau eseu sil duailel agal igul eg ebuan imareun. Go koli alamau, duailel agal igul eg zilagai marabun i alamau. Bo, duailel inen go en agal oiagab petak aimai, go gumei darem, gonug ag imarabun alamau. \c 10 \s1 Kristus ziwas tutak sag noumaimai, gonugau eseu sil duailel igul eg ebuan unum imareun. \p \v 1 Zuda agal kasai ze nug ig igul eg ebuan i imaigamau. Kasai ze go ece naliu aiu ses zumau gonugau dorog. Kasai ze eiman duailel ag wai tutak tutak ebu egun agaimai, Uwait wanib wag murabun aimai awareun. Duailel ag kasai ze go sesamoranemen. Bo, gonug duailel agal igul eg ebuan imarab tam, gonun, ag Uwait nugau ameg ebu naliu usalab tam. \v 2-3 Kasai ze nug duailel naliu usalemen zob, ag egun agaimai, koli koli Uwait i muranem zob. Igul go unum uteimai, agal dabeleu ag Uwait nugau ameg ebu ze tamacag daimai, naliu usalabun iboin. Bo, kasai ze nug ag isanarab tam, gonun, ag wai tutak tutak ebu, agal igul eg en dabeleimai, egun agaimai, Uwait muranemen. \v 4 Einen, bulumakau meme mui agal esepag sil duailel agal igul eg i zilagai maraneu. \p \v 5 Go enegun, Kristus go em e ebu alamoroi, go Uwait guzenai aureun, \q1 “‘Na egun eseu mui ecesab ipal mui go mizanem go utanem. Bo, na izal enim tabug na mizabun tapai milemen wai.’ \v 6 Duailel agen nait wanim wag mizabun egun waimai, nait biz ebu maimai, unum aganemen na go utanem. Ag egun agaimai, agal igul eg zilagai marabun, na igul go han utem. \v 7 Guzenaimai, izan na aizemin, ‘O Uwait, iz e darem. Nagen iz erunabun ailemen, iz e darem. Getal ag iz guzenai salau mabun nait agau ebu sikut wemen.’” \rq Buk Song 40:6-8\rq* \p \v 8 Amegai Kristus nug guzenai aneun, “Uwait na egun eseu mui ecesab ipal mui go na mizanem go utanem. Duailel agen egun waimai, unum agaimai, nait biz ebu maraimai, agal igul eg zilagai marabun na igul go han utem. Nait kasai ze nugtal igul go guzenabun awareun duailel ag igul go guzenanemen.” \v 9 Gonun, Kristus nug Uwait aureun, “Iz e darem. Na iz erunabun ailemen, iz e darem.” Gonun, duailel agen egun waimai, aganemen, Uwait go igul go unum uteimai, igul tub awau usalai meun. \v 10 Uwait nug ig unum naliu usalabun en dabeleun. Gonun, Yesus Kristus go ig en noumaimai, gonugau enib tabug igual igul eg ebuan imaigeun. Go ziwas tutak sag noumaimai, Uwait nugau ameg ebu duailel naliu usalabun guzeneun. \p \v 11 Uwait ula dacanemen dudu go ziwas umkoskos Uwait nugau biz waugab tapai daimai, egun ta, ece ta Uwait muranemen. Ag ecesab ipal i muranemen. Muranemen ecesab guzental muranemen. Bo, egun agaimai, Uwait muranemen gonug agal igul eg i zilagai maraneu. \v 12 Bo, Kristus go noumaimai, gonugau enib tabug ziwas tutak sag Uwait moroun, gonug duair unum agal igul eg zilagai mareun. Guzenaimai, go Uwait nugau ebeg naliu eiman hoboi dareu. \v 13 Ulis Uwait nug gonugau iwai zaugul zilacarena, gonug dudu go unum gonugau ebeg ebu mina, ag gonugau piu dabun, go gumei dareu. \v 14 Gonugau enib ziwas tutak sag Uwait moroun gonug gonugau duailel Uwait nugau ameg ebu naliu usalaimai, muzmuz dabun isanareun. \v 15 Uwait nugau Ah Wes nug han ze go aigeun. Amegai go guzenai aneun, \q1 \v 16 “E baib iz aiu ses izal duailel abai mai, go enai, iz agal oiagab oug izal kasai ze mai. Iz agal dabeleu ebu izal kasai ze sikut wai mai. Iz, Uwait Ban, iza ze go guzenai anem.” \rq Jeremaia 31:33\rq* \p \v 17 Uwait nug koli aneun, \q1 “Iz duailel agal igul eg zilagai maremin, gonun, ag getal kasai ze i sesamoranemen mui, ag igul eg macanemen mui, iz go en koli i dabilai.” \rq Jeremaia 32:34\rq* \p \v 18 Uwait nug duailel agal igul eg unum zilagai mareun, gonun, duailel ag agal igul eg zilagabun koli egun agaimai, Uwait i muramamen. \s1 Igual oigeb Uwait en petak aimai, go en tutak dabelab. \p \v 19 Yesus a gegeulanau ebu noumaimai, gonugau eseu nug igual igul eg unum zilagai eun. Gonun, go igual ula dacaneu du banou pet dareu, gonun, ig ulis Uwait auraimai, go waugab ig abu awau ebuan iau siabun i uminab. \v 20 \it Laplap\it* go Nou Zaueim dareun, go Yesus nugau enib tabug nugau dorog. Yesus noumina, \it laplap\it* go wagan bigagai noi beteun. Go Uwait waugab siabun abu, go awau. Ig abu go eiman sesamoraimai, awau muzmuz damam. \v 21 Igual ula dacaneu du banou pet, go Uwait nugau duailel gumarai dareu. \v 22 Gonun, ig Uwait waugab siab. Igual oigeb Uwait en petak emun, gonun, ig abiu gonugau ameg ebu ig naliu darem. Dabeleu aliag i wab. Ig igual igul eg ebuan oigeb kekulina, Yesus nug gonugau eseu sil ig ebiligeb kueicigeimai, igual oigeb oug igul eg dareun, koli naliu usalai meun. Igul go ig ze naliu ebu ze ziwanem sul. \v 23 Ig igual oigeb Uwait en petak emun, go gusig patai dab. Uwait nug ein ece migabun aigeun, ig iau gumei damun, go migamau. \s1 Ig igual zaiger isanarab. \p \v 24 Ig igual zaiger en oigeb nug noumaimai, igua igua isa isanarabun en igul abai maimai, salau naliu mab. Igual zaiger agen igual igul uligaimai, ag han guzental guzenamam. \p \v 25 Ig Uwait nugau duailel igua igua gotulabun igul go i utab. Duailel ipal ag i gotulanemen sul ig agal igul i sesamorab. Igual oigeb Uwait en petak emun gusig patabun isa isanigab. Einen, ig abiu igul go guzenemun guzenemun, Dubanou Ban nugau duailel sisiarabun ziwas alamau. \s1 Ig Kristus i semurab. \p \v 26 Ig Uwait nugau petak ze abiu maimai, go en oigeb petak emun, koli kekulaimai, igul eg asiu maimai, ig koli ece tub oimai, igual igul eg zilagabun Uwait murabun iborain tam. \v 27 Ig igul eg go koli guzenab, ig Uwait en banban uminab. Gonug ig unum sisicigaba, ig ab banou elei dareu ebu heigabun gumei damam. Go ab nug Uwait nugau iwai zaugul unum elaramau. \v 28 Getal Moses nug duailel Uwait nugau kasai ze suban sesamorabun en awareun. Du in go kasai ze go sesamorab tam, go igul eg maba, du aliag ta, ainarai ta, agen go igul eg meun uligaimai, ag ze sisiaraneu du aurebi, gonug du go sisioroimai, gonugau igul eg meun usalaba, duailel ag go en i bisomag pianem. Agen go wina, noumaneu. \v 29 Ulis du in go Uwait nugau Nag eg pet aimai, semuramau, agal dabeleu go han ag erunamamen? Petak pet, du go Uwait nug go uhu banou pet muramau. Io, go uhu banou umau, einen, go baib en suban dabilab tam. Go “Yesus go iz en noumina, iz Uwait nugau ameg ebu koli naliu usalai,” go guzenai dabilab tam. Go Yesus nugau eseu ece gaul darem aneu. Uwait nugau Ah Wes nug ig isanigeimai, gonugau ece naliu gaul miganeu. Bo, du gonug Ah Wes ze biabial kuai auraneu. \v 30 Ig abiu getal Uwait nug guzenai, ze macaneu, \q1 “Iz sag go dudu agal igul eg memen, koli eg marai. Du tub nug ag ebalagab igul eg maramau, izanag koli go igul eg murai.” \rq Lo 32:35\rq* \p Uwait nug kolital aneun, \q1 “Iz Uwait Ban, izanag izal duailel sisiarai.” \rq Lo 32:36\rq* \p \v 31 Uwait awau dacaneu, gonug du go igul eg meun gusig patena, go banban uminamau. \s1 Ag agal oiagab Uwait en petak emen go i utan. \p \v 32 Ag Uwait nugau Ze amegai doimai, sesamoremen koli go dabilan. Ag dudu ipal agen uhu asiu maraimai, eg maranemen. Bo, ag uhu go oimai, agal oiagab Uwait en petak emen, go i utemen, ag gusig mai daremen. \v 33 Ziwas ipal ebu, dudu goagen duailel asiu ameagab ebu ze biabial kuai awaraimai, eg maranemen. Ziwas ipal ebu, duailel ipal agal uhu wanemen sul una, agen duailel go isanaremen. \v 34 Agal oiagab petak emen zaiagar hiacaranemen zau oug darena, agen duailel go agal uhu gamacaimai, isanaremen. Ag Uwait nugau duailel daimai, dudu ipal agen agal ecesab unum zob una, ag ecesab go en oiagab eg i wanemen. Agal oiagab selai mui dacanemen. Agal oiagab siksikaimai dacanemen, einen, ag abiu aiu ses agal ece naliupet pet muzmuz dareu go umamen. \p \v 35 Guzenaimai, ag getal agal oiagab Uwait en petak emen go i utan. Agal oiagab Uwait en petak emen guzental mai dabi, Uwait nug aiu ses gonugau ece naliu maramau. \v 36 Ag oiagab Uwait en petak mai daremen, go i utan, gusig mai dan. Guzenaital, ag Uwait nugau dabeleu sesamoramamen. Ag igul go guzenebi, Uwait nug ein ece marabun awareun, go ece go unum maramau. \v 37 Uwait nugau ze nug guzenai aneun. \q1 “Ziwas huia tam ebutal, go du go getal alamau aneun, go pigai alamau, go ban i damau. \v 38 Duair in go izal ameab naliu dacaneu, izan go isanurai en gonugau ougab petak eu, muzmuz awau damau. Bo, duair in go koli kekulaimai, gonugau ougab petak eun go utamau, iz duair go en izal oiab i siksikamau.” \rq Habakuk 2:3-4\rq* \p \v 39 Duailel go agal oiagab petak emen utemen, gonun, ag Uwait waugab i damamen. Bo, ig ag sul tam, ig agal igul i sesamoranem. Tam! Ig, Uwait nugau duailel, igual oigeb petak emun, gonun, ig go dual muzmuz awau damam. \c 11 \s1 Oigeb petak abun igul. \p \v 1 Oigeb petak abun igul go enai. Uwait nug ein ece wabun aigeun ig ece go wabun gumei darem go petak ig aiu ses umam. Ig ece go igual ameig nug piab tam, bo, ig abiu ece go petak umam. \v 2 Muz duailel go agal oiagab petak emen, gonun, Uwait nugau ougab ag en siksikaimai, duailel go naliu eun. \p \v 3 Ig abiu Uwait nugtal Mesgai mui, em mui, gonugau ze eimantal usalareun. Ig go en igual oigeb petak emun. Gonun, ig abiu, ecesab unum ig ulis pianem, ecesab go Uwait nug ece duailel agen piabun iborain tam oimai, usalareun. \s1 Abel, Enok, Noa ag Uwait en oiagab petak emen. \p \v 4 Abel go Uwait en gonugau ougab petak eun, gonun, go egun agaimai, Uwait moroun. Uwait nug igul go uligaimai, go en ougab siksikeun. Kain go han ecesab Uwait moroun, bo, go en ougab siksikab tam. Abel gonugau ougab petak eun, gonun, gonug gonugau ecesab morona, Uwait nug go du naliu aureun. Abel go noumeun, bo, gonugau ougab petak eun ze ulis aigai dareu. \p \v 5 Enok han gonugau ougab petak eun, gonun, Uwait nug go noumab tam ebu, awau enib tabug mui imaiceun. Duailel ag itanemen, itanemen, bo, go piab tam, einen, Uwait nug imai, sieun. Uwait nugau ze nug guzenai aneun, “Enok go Uwait nug imab tam ebu, go Uwait nugau igul unum sesamorina, Uwait go gonugau igul uligaimai, go en gonugau ougab siksikeun.” \rq Stat 5:24\rq* \v 6 Du tub go gonugau ougab Uwait en petak ab tam, go Uwait nugau dabeleu sesamorabun iborain tam. Uwait go en ougab i siksikamau. Du in go Uwait waugab siabun, go Uwait dareu en gonugau ougab petak amau. Du Uwait piabun salau gusig macaneu, Uwait nug du go suban isanuraba, ougab petak amau. \p \v 7 Noa han gonugau ougab petak eun, gonun, Uwait nug Noa aureun, “Iz ze banou em e ebu palautemin, alaimai, duailel igul eg macanemen unum ze nug egarai zamau. Duailel igul go getal piab tam.” Noa go Uwait nugau ze doimai, gonugau ougab petak eun, gonun, go Uwait nugau Ze sesamoraimai, gonugau ug abai naliu dabun tebil patai meun. Go guzenaimai, duailel ipal agal igul eg araog abai mareun. Noa gonugau ougab petak eun, gonun, Uwait nug go du naliu eun. \s1 Abraham Uwait en ougab petak eun. \p \v 8 Abraham han gonugau ougab petak eun, gonun, Uwait nug Abraham aureun, “Na nait uzan uteiba, em tub mizai wabun beten.” Go em wabun Uwait nug abai moroun. Go gonugau ougab petak eun, gonun, go Uwait nugau ze sesamoraimai, gonugau uzan utei beteun. Go uzan go i abiu, go gaul sag beteun. \v 9 Gonugau ougab petak eun, gonun, go Uwait nug em go wabun aureun go betei em go oimai, uzan tuban du sul dareun. Go ninabun salap zau tapai maimai, dareun. Aisak, gonugau nag Zekop dual ag han salap zau tapai maimai, daremen. Getal Uwait nug ag han em marabun aneun. \v 10 Abraham go ougab siksikaimai, salap zaueim dareun, einen, Uwait nug ban uzan tub zau asiu mui tapai mina, go uzan go ebu muzmuz naliu dabun gumei dareun. Uwait nug gonugau dabeleu eiman go ban uzan muzmuz gusig dabun tapai meun. \p \v 11 Abraham, go ureg pet, go mogoi wabun iborain tam. Sara han go ureg air, go mogoi wabun iborain tam. Abraham gonugau ougab petak eun, gonun, Uwait nug gusig morona, go mogoi oun. Go abiu getal Uwait nug baib moroun, go petak zumau. \v 12 Du go Abraham go ureg pet, go noumam ereun, bo, go eiman duailel asiu, Mesgai wagan ureb sul usalemen. Duailel go asiu asiu pet zimagan us sul usalemen. Du tub nug nanalabun iborain tam. \p \v 13 Dudu goagal oiagab petak aimai, noumemen. Uwait nug ein ece wabun baib mareun ag ece go wab tam. Ag gaul sag noumemen. Go abiu, ece go aiu ses zumau go umam, gonun, goagal oiagab naliu usaleun. Ag duailel guzenai awaremen, “Em e go igual tam, ig uzan tuban dudu sul gaul alai darem. Igual em pet Uwait nug migabun baib meun go dareu.” \v 14 Duailel ag guzenai ze mina, ig abiu duailel go ag petak uzan tub wabun daremen, en dabilei dacanemen, ag aiu ses go umamen. \v 15 Duailel go ag agal uzan utei alemen en dabilemen zob, koli bitabun iboin. \v 16 Bo, dudu go ag uzan naliu wabun dabilanemen, uzan go Mesgai wag dareu. Guzenaimai, ag Uwait “Na igual Uwait.” aurebi, Uwait nug go en aiu i numau. Gonug go dudu agal ban uzan naliu muzmuz dabun tapai mareun dareu. \p \v 17-18 Uwait nug Abraham aureun, “Iz na ibaiz baib guzenai mem, nait ug asiu pet zumam. Go ug Aisak eiman zumam.” \rq Stat 21:12\rq* \p Abraham gonugau ougab petak eun. Guzenina, Uwait nug Abraham nugau ougab petak eun piabun aimai aureun, “Na nait nan Aisak waiba, iz milamam.” Guzenai aurina, Abraham nug Aisak gonugau nag tutakpaiu Uwait murabun wamoroi eun. Abraham gonugau ougab petak eun, gonun, go igul go guzeneun. \v 19 Abraham nug Aisak waba, noumamaun, gonugau dabeleu Uwait nug duailel noumanem koli asarabun iboin. Gonun, Aisak noumaba, Uwait nug go asai maimai, koli Abraham moroun sul. \s1 Aisak, Zekop, Zosep go Uwait en oiagab petak emen. \p \v 20 Aisak han gonugau ougab petak eun, gonun, gonug Zekop, apag Iso dual go aiu ses suban dabun en Uwait aureun. \p \v 21 Zekop han gonugau ougab petak eun, gonun, gonug noumabun ziwas ebu, gonugau taru ebu pezai daimai, Zosep nugau gelegul aliag go suban dabun en Uwait auraimai, go ulagwag moroimai, noumeun. \p \v 22 Zosep han gonugau ougab petak eun, gonun, go noumamoroi aimai, go abiu aiu ses Uwait nug Israel duailel Izip emgasag eiman imarai alamau, gonun, Israel duailel awareun, “Ag Izip emgasag utei unamamen ebu, izal paicil oimai, koli eru ebu em oimai, go ebu ob heilamamen.” \s1 Moses Uwait en ougab petak eun. \p \v 23 Moses gonugau memeg anag dual han agal oiagab petak emen, gonun, gonugau anag nug soligwina, ag geil ainarai go wageimai mina, dareun. Ag go pemenin go mogoi naliupet pet. Pero nug Israel duailel guzenai awareun, “Agal ailel mogoi soliagwebi, mogoi go wagarebi, noumamam.” Ag gonugau ze uminab tam. \p \v 24 Moses han gonugau ougab petak eun, gonun, go ban maimai, du banou usaleun. Duailel agen go Pero nugau aleg gonugau nag ina, go ze go duabun utaneun. \v 25 Go em ebuan igul sesamoraimai, gonugau ougab siksikabun igul eg maimai, dabilab tam. Go em ebuan igul sesamoramau, pigai tamamau. Guzenaimai, Moses go Uwait nugau duailel abai uhu wabun dabeleun. \v 26 Moses go guzenai dabeleun, “Iz Izip emgasag ebuan aiwag mui ecesab asiu oimai, suban dabun utem. Iz Uwait nug go Kristus aiu ses alamau aneun, nugau wanib eiman uhu wai, go iboi, aiu ses gonug ece naliu milamau.” \p \v 27 Moses gonugau ougab petak eun, gonun, go Izip emgasag utei beteun ebu, Izip emgasag gumaraneu du Pero aigsisilaneu go uminab tam. Duailel ag Uwait piabun iborain tam. Bo, Moses go Uwait uligeun sul, gonugau ougab petak eun gusig pateun. \v 28 Moses gonugau ougab petak eun, gonun, go Israel duailel awarina, go sipsip nag waimai, gonugau eseu oimai, a ebeg go eseu oug maimai, agal zau og ebu ziorai betemen. Go igul go guzenina, Uwait nugau tibur alaimai, agal zau og ebu egun eseu go uligaimai, Israel duailel agal kaman mogoi i wagebi noumamam. \s1 Israel duailel asiu agal oiagab petak emen. \p \v 29 Israel duailel agal oiagab petak emen, gonun, go Ibut Ze Epeu matelemen. Go ebu ze tamacag, em sagau gusig dareun sul tapai tapai betemen. Izip agal malai dudu go ze go matelaimai, ula betena, go ze nug koli suai zoimai, unum egarai zeun. \p \v 30 Israel duailel agal oiagab petak emen, gonun, ag gil kwali ebu, gil tutak tutak ebu, Zeriko ban uzan gilan kaia kaia aidarena, Uwait nug gilan go ulagai amaceun. \p \v 31 Zeriko uzanan wal air Rahap go gonugau ougab petak eun, gonun, go Israel agal bai abarabun dudu gonugau zaugul sul gonugau zaueim imarai simai, ee maraimai, suban gumareun. Zeriko duailel ipal ag Uwait nugau ze sesamorab tam, go unum noumemen, air go noumab tam. \p \v 32 Iz ze tub awaramoroi, bo, Gideon, Barak, Samson, Zepta, Devit, Samuel mui Uwait nugau ze doimai, awaranemen dudu agal ze i awarai. Einen, iz agal ze awarabun, ziwas asiu i dareu. \v 33 Dudu go agal oiagab petak emen, gonun, go emgasag unum betei, alalaimai, agtal go ebuan malai dudu unum zilacaremen. Dudu ipal agen duailel suban gumarina, duailel go ag agal zaiagar abai igul eg i maranem. Uwait nugtal ein igul ag isanarabun awareun sultal, go igul go dudu go ebalagab guzeneun. Duailel ipal agen egun laion agal oiagsau tapelai maremen. \v 34 Ipal agal iwai zaiagar agen ab banou zorona, goagen ab go elaneu wausanem. Dudu ipal agal iwai zaiagar agen ag maulzag uiaban sil wagarabun igaranem. Duailel ag gusig tamacag agal oiagab petak emen, gonun, Uwait nug gusig mareun. Guzenina, ag malai dudu gusig pet usalaimai, agal iwai zaiagar emgasag tub ebuan unum zilacaremen. \v 35 Ailel ipal agal oiagab petak emen, gonun, agal dudu go noumemen, Uwait nug koli asarai meun. Dudu go ag koli agal ailel waiagab bitanemen. \p Duailel ipal ag Uwait nugau igul sesamorina, agal iwai zaiagar agen hiacaranem zau oug bitei hiacaraimai, awaranemen, “Ag Uwait nugau igul koli i sesamorebi, ig i wagaremun, noumamamen.” Ag ze go duab tam, einen agal dabeleu enai, ag Uwait nugau igul sesamorebi, agal iwai zaiagar agen wagarebi, noumamamen, ag aiu ses koli asaimai, awau muzmuz naliu damamen. \v 36 Duailel ipal ag busil esalausul wagaranem, ipal ag ze biabial kuai awaranem, ipal agal ebeag us sil kiaraimai, hiacaranem zau oug maranem. \v 37 Ipal ag hiacaranem zau oug maraimai, aiwag sil wagaranem. Ipal so sil enimag ula ebutal kuatai hianem. Ipal ag siag sil wagarina, noumanem. Duailel ipal ag tibur galau tamacag, gonun, ag sipsip, meme galau oimai, tuganem. Ag duailel esab tamacag sul bitanem. Dudu ipal agen duailel go oiagab petak emen uhu maraimai, igul eg pet maranem. \p \v 38 Go Uwait nugau duailel agal igul naliupet, gonun, ag em ebuan duailel abai ereg dabun iborain tam. Guzenina, ag em ula ebu, em tabag ebu, aizau ob oug, em ob oug bitei dacanem. \p \v 39 Duailel go agal oiagab petak pet emen. Uwait ag en gonugau ougab siksikaimai, ece ipal wabun awareun. Bo, ag ece go wab tam. \v 40 Einen, Uwait nug ag ig ibaig aiu ses ece naliu migabun tapai mai dareu. Ig han igual oigeb petak amam, gonug dudu go abai aiu ses ece naliu migabun tapai migeun dareu go migamau. \c 12 \s1 Ig han Yesus nugau igul sesamorab. \p \v 1 Gonun, muz duailel asiu agal oiagab Uwait en petak emen agen Mesgai wag eiman ig ulig igei darem. Getal agal dacanemen igul nug agal oiagab petak emen igul eru neneg go ig abai migei darem. Ig han ag sul dab. Ig Uwait nug ece tapai migeun, wabun dudu gurguranemen sul, salau gusig guzenai mab. Abu ula ig i imab. tibur galau uhu igual enimig ebu damau oi aimai, gurgurab. Gonug uhu migena, ig gurgurabun iborain tam. Ig ein igul eg umkoskos guzenanem igul go nug gusig patigai dacaneu oi heimai, igual dabeleu Yesus en tutak maimai, i wasig mabun, gusig gurgurab. \v 2 Ig umkoskos Yesus en dabilab. Gonug gonugau ougab Uwait en petak eun sul, ig han igual oigeb guzenai petak ab. Gonug igual oigeb petak abun abu abai migeun, gonun, ig go sesamorab. Gonug ig isanigena, igual oigeb petak emun gusig usalamau. Gonugau ougab petak eun go gue utab tam, einen, go abiu Uwait nug aiu ses gonugau ougab naliu usalai muramau. Guzenaimai, go uhu banou oimai, a gegeulanau ebu noumeun. Duailel agen guzenai dabilanem, a gegeulanau ebu noumabun go igul egonou pet, bo, go igul go en dabeleu wab tam go gaul noumeun. Ulis go Mesgai wag Uwait nugau ebeg naliu eiman biz ebu hoboi dareu. \p \v 3 Petak pet, ag Yesus en suban dabilan. Igul eg macanemen dudu agen go igul eg pet muranem. Go gusig tapai daimai, gonugau ougab petak eun go utab tam. Ag go en dabeleimai, gonugau igul sesamoramamen. Guzenaimai, agal oiagab petak emen i utamamen, go gusig damau. \v 4 Yesus go igul eg macanemen dudu agen wina, noumeun sul, ag ugarina, noumab tam. Agal oiagab petak emen utabun aimai, dudu go agen uhu maraimai, ugaremenin, bo, ag gusig tapai daremenin. Goagen ag ugarina, unum noumab tam. \v 5 Uwait nug agal oiagab gusig mabun ze awareun, ag ze go dabuiag sikeu aimai, iz koli awaramoroi. Uwait nug ag gonugau gelegul eun. Gonug guzenai aneun, \q1 “Izal gelear, Uwait Ban nug ag uhu marena, ag go gaul igul migeu aimai i dabilan. Ag igul eg mina, gonug ag koli naliu dabun guzenareu. Ag igul go en oiagab eg i umau. \v 6 Einen, go du tub en ougab noumaneu, du go igul eg maba aimai, go uhu muramau. Gonug du go waimai, uhu muramau, ‘go izal nagwai pet’ amau.” \rq Sindaun 3:11-12\rq* \p \v 7 Du tub nug gonugau mogoi ainagul igul eg mina, uhu maraneu sul, Uwait nug guzenaneu. Mogoi ainagul unum ag igul eg mina, agal memeagar agen uhu maranem. Gonun, Uwait nug ag uhu marena, ag gusig tapai daiban, go en oiagab eg i umau. Einen, ag gonugau mogoi ainagul. \v 8 Uwait nug gonugau gelegul alegul igul eg mina, ag naliu dabun uhu maraneu. Go igul go mogoi ainagul ipal ebalagab i macaneu. Mogoi ainagul go ag Uwait nugau gelegul alegul pet tam, go mogoi ainagul ag gaian mogoi ainagul sul. Gonun, Uwait gonug ag uhu i maraneu zob, ag gonugau gelegul alegul tam. \v 9 Ig igul eg mina, igual memeniger agen ig naliu dabun uhu migena, ig goagal ze sesamoranem. Uwait nug go igual doropig gumaneu du, gonug ig naliu dabun uhu migena, ig gonugau ze petak sesamoranem. Gonun, ig go dual muzmuz damam. \v 10 Ig mogoi ginaginam daimai, ig ein igul eg mina, igual memeniger agen igul go koli i guzenan, naliu dabun aimai uhu miganem. Bo, Uwait nug uhu migena, ig nug sul naliu usalabun guzenaneu. \v 11 Uwait nug uhu migena, ig igual oigeb eg waneu. Go uhu wanem, go mu banou pet, gonun, ig uhu go en igual oigeb i siksikaneu. Bo, uhu oimai, aiu ses dai dai, ig koli igul eg ipal i mamam, igual oigeb koli naliu usalaneu, ig oigeb siksikamam. \s1 Ag subantal gusig tapai dan. \p \v 12 Iz ze awaremin go petak, gonun, ag subantal gusig tapai dan. Duailel ipal ag gurguraimai, agal ebeag, aramag noumina, go suban i gurguranemen sul i guzenan. Ag dudu ipal guzenanem sul, agal ebeag aramag noumamau, bo, gaul gusig maimai, gurguramamen. Ag guzenebi, Uwait nug ein ece wabun awareun go ece go maramau. \v 13 Ag subantal gusig tapai dan, agal oiagab Yesus en petak emen go i utan. Guzenebi, du tub gonugau ougab petak eun utabun dabeleu, go agal igul naliu uligaimai, koli gonugau ougab Yesus en petak abun gusig mamau. \p \v 14 Ag duailel abai iau daimai, ag igul naliupet Uwait nugau igul sul macan. Du tub go igul naliu go mab tam, go du go aiu ses igual Dubanou Ban i pimau. \v 15 Ag suban gusig tapai dan, Uwait nug ag isanaraimai, gonugau ougab ag en siksikeun, ag koli go i semuran. Ag suban uligan, igul eg tub macaneu du ag ula ebu, go gig kulam sul i damau. Gig kulam nug agal wai ebu zoimai, ee ipal waugab dacanemen eg maraneu sul du gonug ag duailel unum eg maramau. \v 16 Ag koli suban uligan, ag ula duair tub go wal igul i mamau. Du tub go Iso sul i usalamau. Iso go Uwait en dabilab tam. Go kaman mogoi, gonun, go gonugau memeg nugau ece unum wabun iboin. Bo, go umtabag we wina, gonugau kaman mogoi nugau gusig unum gonugau amag moroun. \v 17 Ag abiu Iso gue igul go guzenaimai, dai dai, go gonugau memeg ebuan suban dabun ze wabun beteun. Go suban dabun ze wabun banban weineun. Bo, gonugau memeg nug suban dabun ze aurab tam. Einen, Iso go gonugau kaman mogoi nugau gusig unum gonugau amag moroun, gonun, go abu tub eiman koli ze go wabun iborain tam. \p \v 18 Ag duailel Yesus en oiagab petak emen, ag agal uzan awau simamen. Ag ulis uzan go gagurabun iborain tam. Ag Israel duailel sul tam, Israel duair ag Sainai em tabag waugab siemen. Ag em tabag go gagurabun iboin. Ab banou em tabag go ebu elei dareun. Em tabag go umutgitai daimai, wol banou go ebu zoi dareun. \v 19 Em tabag go ebu pulel ul zeu mui Uwait nugau zeu mui ag domen. Ag Uwait nugau ze doimai, banban uminaimai, ag Moses guzenai auremen, “Moses, nagen Uwait auren, ig gonugau ze ubag duabun utem.” \v 20 Uwait nug Israel duailel gusig ze guzenai awareun, “Duair in go em tabag go gaguramau, ag go aiwag sil webi, noumamau. Bulumakau ta, sipsip ta, ag go em tabag gaguramam, go han aiwag sil ugarebi, noumamam.” \rq Kisim Bek 19:12-13\rq* \v 21 Duailel agal ameag nug ece go em tabag ebu daremen uligaimai, uminemen. Guzenina, Moses nug han guzenai aneun, \q1 “Iz banban pet uminem.” \rq Lo 9:19\rq* \p \v 22 Bo, ag oiagab petak emen duailel, ag uzan go siab tam. Ag uzan awau Saion em tabag ebu siemenin. Uwait nug muzmuz awau dacaneu ag gonugau uzan siemenin. Uzan tub, Zerusalem awau, Mesgai wag dareu. Ag Uwait nugau tibur asiu pet ag tutak gotulai daimai, oiagab siksikai mui, daremen ebu siemenin. \v 23 Ag Uwait nugau gelegul alegul gotulai daremen ebu siemen. Go gelegul alegul unum ag gonugau nag kaman sul daremen, agal wanimag Mesgai wag sikut wemen dareu. Ag duailel, ag Uwait waugab siemenin. Gonug duailel unum sisiaraneu. Ag muz duailel noumaimai, Mesgai wag daremen waiagab siemenin. Duailel ag go Uwait nugau ameg ebu duailel naliupet. \v 24 Ag han Yesus waugab siemenin. Yesus go duailel mui Uwait mui ula dareu du. Gonug baib awau Uwait nug ebuan duailel waiagab oi aleun. Gonugau eseu sil duailel naliu dabun baib maimai, eseu kueiceun. Gonugau eseu nug Abel nugau eseu zilacoroun. Abel nugau eseu nug Kain nugau igul eg koli ameg wabun aneun, bo, Yesus nugau eseu nug igual igul eg zilagabun aneu. \p \v 25 Ag go don! Uwait nug gonugau ze awaraba, ag i utan, suban don. Uwait nug igual embigeg ag em e ebu daremen gonugau gusig ze awareun, ag duab tam. Guzenina, gonug ag ugaraba, ag uminai bitabun abu tamacag. Ulis, Uwait Mesgai wageim ze mai dareu. Guzenaimai, ulis duair in go gonugau ze doimai, i sesamoramau, duair go gue erunai uminai unamau? Tam, go uhu banou pet umau. \v 26 Uwait nug getal gonugau ogusau nug ze maimai, mim palautina, em e unum iloieun. Bo, ulis go baib guzenai meun, \q1 “Umtabag go ebu, iz koli mim palautemin, em unum iloiamau. Em sag i iloiamau, emes mui ereg iloiamau.” \rq Hagai 2:6\rq* \p \v 27 Uwait nug ‘Umtabag, iz igul guzenai’, ze mina, ig petak abe mem, ecesab usalareun gonug mim palautaba, unum iloiamau. Gonug ecesab unum oi unamau. Ecesab tub i damau. Ece ipal muzmuz dabun usalareun, go sag i eg maramau. \p \v 28 Guzenaimai, Uwait nug ig gonugau duailel pet awau muzmuz dabun tapai migeun, go gonugau ban uzan umam. Go uzan go i eg wamau, gonun, ig i eg migamau. Gonun, ig gonugau wanib ulagwag mab. Ig gonugau ze sesamoraimai, gonugau ougab siksikabun go ulagwag murab. Gonun, ig go en uminaimai, gonugau piu dab. \v 29 Einen, igual Uwait go ab sul dareu. Ab nug ece unum elaneu sul, gonug duailel gonugau ze i sesamorem unum eg maramau. \c 13 \s1 Ig Uwait nugau igul naliu unum sesamoremun, go ig en ougab siksikamau. \p \v 1 O Zaiar, ag agzozou umkoskos agal oiagab petak emen, zaiagar en agal oiagab nug noumamau. \v 2 Tub uzanan dudu agen agal uzan alebi, agal zaueim imarai simamen. Getal dudu ipal agen tub uzanan dudu agal zaueim imarai alemen. Ag i abiu, agen go gaul dudu anemen, bo, dudu go ag Uwait nugau tibur. \p \v 3 Dudu oiagab petak emen hiacaranem zau oug darem, ag dudu go en i dabuiag sikamau. Ag hiacaranem zau oug darena, duailel ipal agenag isanarabun guzenanemen sul agen han dudu go guzental isanaran. Agal zaiagar Yesus nugau salau maimai, uhu banou wanemen en i dabuiag sikamau. Ag dudu go abai ereg uhu wabun iboin, gonun, agen go isanaramamen. \p \v 4 Dudu ag air omen agal walagar abai suban damamen. Ag ailel ipal abai i wal igul macan. Duair in go wal igul mamau, aiu ses Uwait nug gonugau igul eg sisiai moroimai, go eg muramau. \p \v 5 Ag aiwag en ban i dabilan. Ag ecesab ginampet mui, go iboi. Uwait nug guzenai aneun, \q1 “Iz ag i utarai. Iz ag i semarai.” \rq Lo 31:6\rq* \p \v 6 Gonun, ig gusig tapai daimai, ig tutak tutak guzenai ze mab, \q1 “Banou go izal isanilaneu du. Iz i uminai. Dudu ipal agen iz unum i eg milamam.” \rq Buk Song 118:6-7\rq* \p \v 7 Agal getalan gumaraneu dudu en koli dabilan. Dudu go agen Uwait nugau ze abai maremen. Dudu go goagal oiagab petak emen sul, ag han goagal igul sesamoramamen. \p \v 8 Ag goagal igul sesamorabun iboin, einen, Yesus Kristus nugau igul tutak. Go igul tub i ailaneu. Um, ulis, aiu ses, muzmuz go gonugau duailel isanarabun abu tutak sesamoraneu. \p \v 9 Ag ze awau ipal beu beu agal getalan abai maranemen dudu agen awarab tam, go i sesamoran. Ze awau gonug igul eg agal abu ebu maramau. Abai maranemen dudu awau go ag ee zabun kasai ze beu beu maranem. Gonug agal oiagab petak emen i isanaramau. Uwait nugau ougab naliu eiman agal oiagab petak emen isanaramau. \p \v 10 Igual igul eg zilagabun empip dareu. Go Yesus nugau a gegeulanau. Go Uwait ula dacanemen dudu agen Uwait ece muranemen biz sul. Duailel ag muz kasai ze sesamorabun umkoskos dabilanemen, a gegeulanau nug go isanarabun iborain tam. \v 11 Ig abiu Uwait ula dacaneu du banou pet go egun eseu oimai, duailel agal igul eg zilagabun Uwait dacaneu zau empip nou pet oug oi sianeu. Bo, naliu egun oimai, bitei ban uzan gasageim unum agaranem. \v 12 Go igul sul, Yesus han go ban uzan gasageim wina, noumeun. Gonugau eseu sil duailel agal igul eg zilagina, duailel ag Uwait nugau ameg ebu naliu usalemen. \v 13 A gegeulanau go ebu asai mina, noumabun ducug kuai noun. Gonun, ig muz kasai ze uteimai, Yesus waugab uzan gasageim beteimai, ig go sul aipig nuabun iboin. Ig gonugau igul sesamoraimai, igual muz igul utab. \v 14 Einen, em e ebu igual uzan pet tam. Em go muzmuz i damau. Igual uzan pet go Uwait dareu wag dareu, ig aiu ses simam. Uzan go muzmuz damau. \p \v 15 Gonun, Yesus nug igual igul eg ziwas tutak sag gau migeun, gonun, ig gonugau wanib pataimai, Uwait nugau wanib umkoskos ulagwag murab. Igul go egun agaimai, Uwait muranem sul, go Uwait nugau ougab siksikamau. \v 16 Ag duailel ipal isanarabun dabeleu go i utan. Ag ecesab mui, ag duailel ecesab tamacag ipal maran. Igul go egun agaimai, Uwait muranemen sul, go Uwait nugau ougab siksikamau. \p \v 17 Ag agal gumaranemen dudu banban agal ze doiban, suban sesamoran. Dudu go ag gusig mui goagen ag gumaranem. Goagen agal doropag suban dabun aimai gumaraimai, aiu ses Uwait nugau ameg ebu agal salau erunai memen auramamen. Gonun, ag go dudu agal ze suban sesamorebi, agal oiagab siksikaimai, salau mamam, goagal oiagab eg i wamau. Bo, dudu gumaranemen agal oiagab siksikai mui, i salau mebi, ziwas go ebu, goagen duailel suban i gumaramam. \p \v 18 Ag ig en umkoskos Uwait auran. Igual dabeleu enai ig Uwait nugau ameg ebu ze tamacag, einen, ig umkoskos igul naliu sag mamam. \v 19 Iz ag gusig awarem, ag iz en Uwait aurebi, gonug iz palautilaba, ag waiagab pigai koli alai. \s1 Izal ze pocabun en Uwait aurem. \p \v 20-21 Iz Uwait aurem, gonug ag isanaraba, agal oiagab iau damau. Ein igul naliu gonug mabun eun, ag igul go guzenamamen. Igual Dubanou Ban, Yesus go sipsip gumaraneu du banou. Yesus go noumina, Uwait nug koli asai meun. Gonugau eseu sil muzmuz awau dabun baib meun. Iz Uwait aurem, gonug ag isanaraba, ag gonugau salau suban mebi, gonugau ougab siksikamau. Gonugun, ig Yesus Kristus nugau wanib umkoskos ulagwag moroi dab. Petak! \s1 Iz ze ipal awaramoroi. \p \v 22 O, Zaiar, iz ze go awaremin, ag subantal don. Agal oiagab gusig dabun iz sikut e wai maremin. Go huia tam. \v 23 Ag abiu, igual zaicig, Timoti go hiacaranem zau oug dareun go utena, noun. Bo, go iz waiab alaba, iz go dual ereg ag uligarabun alamam. \p \v 24 Agal gumaranemen dudu banban mui, Uwait nugau duailel ag abai darem, iguan ag ‘Kero’ awarem. Agal zaiagar Itali emgasag ebuan agen han ‘Kero’ awarem. \p \v 25 Uwait gonugau ougab naliu eiman ag umkoskos isanarai damau.