\id 1PE Balangao 1PE (merged 2/01) \h 1 Pedro \toc1 Hen pés-éy sorat Pedro \toc2 1 Pedro \toc3 1Ped. \mt2 Hen pés-éy sorat \mt1 Pedro \im \it Ah aposel Pedro hen nensorat an natto hen tawén way 64 ono 58 ménat. Yag senoratana hen anchichay cha omafurot way ommawid way namfunag hen safasafaliy fabréy gapon napaligatancha. Wat tinugutugunna chicha ta epapatecha hen afurotcha, tàén heno way maligatancha te ammag chakar hen ifùnagna ah pegwana.\it* \c 1 \p \v 1 Haén ah Pedro way aposel Jesu Cristu, wat antoyan hen sorat-o an chàyu way napepele way tatagun Apudyus way i namfunag ah kafabréfabréy hen anchichay provinsiyan hen Ponto yad Galacia, ad Capadocia, ad Asia yad Bitinia. \v 2 Penepelen Amay Apudyus chitaaw ah tomot-owaan hen hehemmàna chillu. Yag namfalinén hen Espirituna chitaaw ah na-apudyusan way tatagu ah oma-abfurotantaaw an Jesu Cristu ta macharosantaaw gapon nifùfuan hen charana. \p Wat ta totollongan chitaaw amin an Apudyus ya ta papannohona agé hen hamhamàtaaw. \s1 Sigurachu hen namnamataaw ya kaman agé hen mapaligatantaaw \r 2 Tes. 2:13-17; Jai. 1:2-8; 1 Ped. 4:12-13 \p \v 3 Antaaw yanggay ammag manyayaman an Apudyus way Aman Apotaaw way Jesu Cristu te gapon anchi pararo way ség-angna, niyanàtaaw an hiya ah kafalewan hen ataguwantaaw way hen kafalinan nadchiyat gapo hen nan-uchiyan Jesu Cristu hen natéyana. Wat yachi hen manigurachuwantaaw hen anchi chataaw namnaméén \v 4 way mìyawa hen amin anchichay enhahàfan Apudyus ad uchu way para an chitaaw way tataguna. Ya hen nangenhàfana ad uchu, ta maid manachael ya ta achi agé lomawraweng ya achi amin mamfab-alew ah ing-inggana. \v 5 Man-awataaw amin chachi, chitaaw way chan chinar hen mannakafalin Apudyus way manahallimun an chitaaw inggana hen mangempàil-ana hen halenonot hen kahara-antaaw hen anchi anongoh hen ag-agaw. \p \v 6 Wat hiyachi, kapeletan way antaaw ammag lomaylayad chillu, tàén chataaw mapap-aligatan way térén ad uwan ah chuar way ligat. \v 7 Te hen anchi chuar way ligat way cha mepachah an chitaaw, wat yachi hen kail-an hen kenatot-owan hen afurottaaw. Te ilanyu ngén, uray hen faletò way an yanggay para hen antoy lotaat ma-apoyan ah kail-an hen kenafaletòna. Wat kaskasen hen kenapateg hen afurottaaw no hen faletò, yag hen mapaligatan agé ah ligat, wat yachi hen kail-an hen kenatot-owana. Yag gapon anchi tot-oway afurottaawat machayawtaaw ya pangatowén chitaaw agé hen anchi mamfangchan Jesu Cristu. \v 8 Yag ah Jesu Cristu, tàén no cha-anyu ilan hen acharna paatat laylaychényu chillu hiya, yag tàén maid maila an hiya ad uwanat chayu chillu manokchun hiya. Wat an-ayug laylayad way térén way ammag maid mepaniyan hen laylayadyu. \v 9 Te hen halenonot hen anchi afurottaawat hen kahara-antaaw ah achitaaw melak-aman hen manusaan Apudyus hen katagutagu. \p \v 10 Hen anchichay profetan Apudyus ad namenghanat tàén no chicha paat hen nangimfaga mepanggép hen anchi kahara-antaaw, chachaat chillu ana-anapén no heno hen laychénay aryén te anchag iggay chillu ma-awatan hen antoy ség-ang Apudyus an chitaaw ad uwan. \v 11 Wat anchag cha ana-anapén no nokay hen tempon hen ka-ammaan nadchi ya heno agé hen kelasinana. Te hen Espiritun Cristu way wachan chicha, empaka-ammuna hen mapap-aligatan hen anchi hénagén Apudyus way Cristu ya anat agé hen mepachayawana. \v 12 Yachi yag nepaka-ammu agé an chicha way faén peet hen tempocha hen ka-ammaan nadchi te ingganan antoy tempotaaw. Wat na-ammaan tot-owa ad uwan an chitaaw, te yachi paat hen fégah hen anchi ammayay chamag way chengngaryu hen nangintudtuchuwan hen anchichay tatagu way tenorongan hen Espiritun Apudyus way hiya hen anchi nepale hen antoy lota way narpod uchu. Yag non an mafalin, uray hen anchichay anghel way fafà-arén Apudyusén laychéncha paat way mangachar mepanggép an cha nadchi. \s1 Hen ammayén Apudyus way a-amma \r Rom. 12; 1 Cor. 3:16-17 \p \v 13 Wat hiyachi, antaaw ammag haham-én way mangafurot paat an Apudyus ya antaaw agég man-a-annad. Yag é-égnanantaaw agé hen anchi chataaw namnaméén way idchat Apudyus an chitaaw hen mamfangchan Jesu Cristu. \v 14 A-anà chitaaw an Apudyus, wat masapor a-abfurotontaaw paat hiya way achitaaw epap-arufus hen ma-awisan hen hamhamàtaaw way kasen mangamma hen anchichay laweng way chataaw enammaan hen cha-antaaw nangammuwan hen anchi katot-owaan. \v 15 Ta hen ekamantaaw komaat antaaw yanggay ammag ammaan hen anchi nacharos te nachachallos chillu ah Apudyus way namele an chitaaw. \v 16 Te nesosorat chillu hen anchi alena way ekatnéén, “Nachachallosà wat masapor nacharos-ayu agé.” \p \v 17 Chataaw awagan ah Apudyus ah Amataaw hen chataaw manluwaruwan wat hiyachi, masapor iyafiintaaw paat hiya hen antoy atatagguwantaaw hen antoy lota te maid wahigéna hen manguwisana hen katagutagu, te ichatna hen ihaiha hen assong hen enammaana. \v 18 Yag innilataaw agé hen kenapateg hen fayad hen anchi nehara-antaaw hen anchichay gagangay way tenawidtaaw hen anap-otaaw way cha nadchiy gagangayat poros paat chi etorongna an chitaaw. Yag hen ensobfot Apudyus an chitaawat faén ammag faletò ono pelak way mafab-alewan hen kenapategna, \v 19 te hen ensobfotnaat, hen anchi kapapattigan way Cristu way nifùfù hen charana hen natéyana way kaman hen anchi karnero way chacha epapchit ah michaton an Apudyus way maid poros paat kachumsekana. \v 20 Nanepod chillu hen cha-an ma-ammaan hen antoy lotaat hehemmà Apudyus way yachin ma-ammaan, ngém ammag inggana ad uwan way tempotaaw ya annaat tot-owa epachah ah katorongantaaw amin. \v 21 Wat gapon enammaan Jesu Cristu, chataaw manokchun ah Apudyus way nempauchi an hiya hen natéyana ya nangempachayaw agé an hiya. Wat chinumgat hen afurottaaw an Apudyus ya hen chataaw namnaméén an hiya. \p \v 22 Yag chitaaw agé, gapo hen nangafurotantaaw hen katot-owaan wat nacharosan hen hamhamàtaaw way yachi hen karpowan hen manlaychantaaw hen ifataaw. Wat hen ifagà, masapor man-ahelennayadtaaw ah katot-owana way faén yanggay ah tapà, \v 23 te hen anchi ommafurotantaaw hen anchi alen Apudyusat kasentaaw niyanà way faén agé kaman hen niyana-an hen tatagu way matéy chillu, te niyanàtaaw an Apudyus way ammag achi matmatéy ah ing-inggana ya an agég mawawà-acha hen anchi enalena ah ing-inggana. \v 24 Kaman hen anchi nesosorat way alena way ekatnéén, \q1 “Hen aminay tatagu, anchag kaman yanggay hen anchi charoh way narakah màrong yag natéy, yag hen kaenammaycha agé, kaman yanggay hen fùfùyag hen anchi charoh way no màrong anchi charoh, ammag maya-ayà agé hen fùfùyagna yag namaid. \v 25 Waman hen enalen Apudyusat yachi hen ammag mawawà-acha ah ing-inggana.” \m Yag hen yachiy alen Apudyus, yachi hen anchi ammayay chamag way nepapagngar an chàyu. \c 2 \s1 Hen niyaligan Jesu Cristu ah fato \r Mat. 21:42; Rom. 9:33; 10:11; 1 Cor. 3:10-17 \p \v 1 Wat hiyachi, gapo ta niyanàtaaw an Apudyusat masapor etagayyu hen aminay laweng. Wat achi koma mafalin way wacha hen kétém ya lokop an chàyu ya umat agé hen apés ya hen usot. \v 2 Ta hen ekamanyu koma, kaman hen manlaychan hen anchi utteng way chan sosososo, wat kaman agéhchi koma hen manlaychanyu way mangacha-achar hen alen Apudyus ah homèheénan hen afurotyu inggana hen ketapyanyu an hiya, \v 3 te loohyu chillu henemheman hen kaenammay Apudyus. \p \v 4 Wat antaaw ammag iyu-uya hen achartaaw an Apo Jesu Cristu way karpowan hen mannanayun way ataguwan. Yag hen miyaligana, wat kaman hen anchi fato way enachin hen anchichay chan topeng yag hiyaat agé hen kapapattigan way penelen Apudyus ah pégnad. \v 5 Wat gapo ta tenagun Apudyus chitaaw, antaaw ammag iyuya hen antoy achartaaw an hiya ah kaman fato way mausar ah mangammaana hen faréyna ah machayawana. Ya namfalinén agé Apudyus chitaaw ah kaman pachi way mansérfi an hiya way hen ichatontaaw an hiyaat hen yaman ya chayaw. Yag akseptarén agé Apudyus hen hiyachiy chataaw ammaan gapon Jesu Cristu. \v 6 Ya hen anchi nesosorat mepanggép an Jesu Cristu, ekatnéén, \q1 “Wacha hen penepelè way epafùnag-o ad Sion way fabréyyu way hiya hen kaman anchi kapapattigan way fato te hiyachi hen mepégnad paat. Wat heno way mangufurot an hiya, ammag maid man-a-amuyuwana ah ing-inggana.” \m \v 7 An chitaaw way cha omafurot, napateg tot-owa hen anchi na-awagan ah fato. Waman hen anchichay achi omafurot, safali, te chicha hen tommot-owaan hen anchi nesosorat way ekatnéén, \q1 “Hen anchi fato way ammag enachin hen anchichay chan sà-ad ah faréy way ekatchéén maid sérfina, ammag yachiyat agé peet hen kapapattigan way mepégnad.” \m \v 8 Ya hen ihay nesosorat agé, ekatnéén, \q1 “Wat hen hiyachiy fato agé hen cha mechongchongtoran hen tatagu ah mag-ahancha.” \m Ngém hen nichongtorancha, te anchag achi afuroton hen enalen Apudyus way yachi chillu hen nepaparad an chicha. \p \v 9 Waman chitaaw, chitaaw hen penepelen Arey Apudyus ah mampachina way mansérfi an hiya. Yag chinarosana agé chitaaw ah tém-énantaaw hen anchichay tapena ah mantataguna. Wat chitaaw way ininggaw hen anchi helang hen pés-éyna, enatonna chitaaw hen anchi paway ah kahelawantaaw ta chitaaw hen manginwarawag hen kena-ammay hen enammaana. \v 10 Hen anchi pés-éyna, faén tatagun Apudyus chitaaw, yag maid agé innilataaw hen ség-angna. Waman ad uwan way nantataguna chitaaw, wat cha chitaaw agé ség-angan an hiya. \s1 Hen ekaman way mansérfi an Apudyus \r Rom. 13:1-7; Tit. 3:1-11 \p \v 11 Sosnod, chitaaw hen ammag kaman fisita way antaaw chan chagchag-oh hen antoy lota te ad uchu hen ustoy fumabréyantaaw. Wat hiyachi, masapor antaaw paat ammag achi am-ammaan hen anchichay laweng way laylaychén hen achar te chichachi hen manachael hen afurottaaw. \v 12 Ya antaaw agég emamad hen ekamantaaw hen anchichay achi omafurot ta uray chacha epafasor hen laweng an chitaaw, mamàila chillu hen anchichay ammay way chataaw ammaan, wat yachi hen mapeletancha way manayaw an Apudyus hen umaliyana way manguwis hen katagutagu. \p \v 13 Ah machayawan paat Apo Jesusat antaaw agég afuroton hen aminay okom. Wat masapor afurotontaaw hen anchi kangatowanay toray, \v 14 ya umat agé hen anchichay gugubérnador way piniyarna way manusa hen anchichay cha mangamma hen laweng ya cha manayaw agé hen anchichay cha mangamma hen usto. \v 15 Te hen laychén Apudyusat antaaw yanggay ammag ammaan hen ammay ah fumiinan hen anchichay ammag chan alealeh laweng way maid innilana an Apudyus. \v 16 Yag chitaaw, gapo ta emparufus Apudyus chitaaw hen kena-alepantaaw hen fasor wat maid nangen-alepan an chitaaw. Ngém achitaaw agég manlasonchi ah mangammaantaaw hen heno way laylaychén hen achar, tàén laweng, ta antaaw chillug iyalig hen achartaaw ah alepan Apudyus ah mangammaantaaw hen laychéna. \v 17 Masapor rispituwéntaaw hen aminay tatagu, ya laylaychéntaaw paat hen aminay ifataaw way cha omafurot. Ya masapor iyafiintaaw paat ah Apudyus ya émégyattaaw way mangamma hen achina laychén ya rispituwéntaaw agé hen anchi chan toray. \s1 Torachéntaaw hen anoh Jesu Cristu \r Efes. 6:5-8; Col. 3:22-25; 1 Juan 3:13-18 \p \v 18 Chàyu way a-alepan, masapor afurotonyu hen ifagan hen apoyu ya rispituwényu agé chicha way faén yanggay hen anchichay na-anoh way ap-apo te uray agé hen anchichay nan-auyong. \v 19 Te ammayén Apudyus hen anchi tagu way gapon layadna an Apudyus yag annag anohan hen chana mapaligatan way maid gapona. \v 20 Ngém maid tagu ah machayaw way gapon nanganohana hen napaligatana no tot-oway enammaana hen laweng. Ngém no ammaantaaw hen usto yag cha chitaaw chillu pap-aligatén yag a-annohantaawchi, wat yachi hen mangammayan tot-owa Apudyus an chitaaw. \v 21 Te yachi chillu hen laychén Apudyus an chitaaw way cha omafurot way antaaw ammag anohan hen ligat. Te uray ah Jesu Cristu wat ena-annohana way napap-aligatan gapon chitaaw. Wat antaaw ammag torachén koma hen enkamanna way nanganoh. \v 22 Te ah Jesu Cristu, maid poros fasfasorna, ya maid amin enar-alena ah faén tot-owa. \v 23 Ya hen anchi agé nangin-insortowancha an hiyaat maid agé ensongsongfatna ah laweng. Yag hen namap-aligatancha agén hiyaat iggay agé man-ed-echot te anna yanggay ammag nanokchun ah Apudyus way nalilimpiyu way uwis. \v 24 Yag ah Jesu Cristu, enagamidna hen aminay fasortaaw hen natéyana hen koros ta wachay én-énnéntaaw way maméppég hen chataaw fumasoran ya ta maka-ammataaw agé hen anchi ammayéna. Te hen anchi nafigachana, yachi hen nangammayan Apudyus an chitaaw. \v 25 Te hen anchi pés-éyna, antaaw ammag kaman natarà way karnero. Ngém ad uwan, finangad chitaaw an Jesu Cristu way hiya hen kaman pastor way cha manalimun an chitaaw. \c 3 \s1 Hen tugun Pedro hen hen-ahawa \r Efes. 5:21-33; Col. 3:12-19; 1 Tim. 2:8-15 \p \v 1 An chàyu agé way na-ahaw-an way finufae, masapor epafafayu hen acharyu hen ah-ahaw-anyu ta no mag-ay wachay iha an chicha way cha-an mangafurot hen alen Apudyus, oma-annig hen anchi ammay way chayu ekamkaman wat omafurotcha. Wat achi masapor anyug cha tugutugunun chicha \v 2 te i-illancha hen kenanongnong hen chayu ammaan ya hen rispituyu, wat yachin ma-awisancha. \v 3 Ya faén agé hen mangiggaanyu hen ang-anggayu hen mangempàila hen kena-ammayyu way finufae, ya umat agé hen chayu mamisngafisngayan hen fuùyu. \v 4 Te hen mangempàila hen tot-oway kena-ammayyu wat hen anchi mangemmamachanyu hen a-ammayu way kaman hen anohyu ya annadyu. Te yachi hen mannanayun way kena-ammay way patigén Apudyus. \v 5 Yag yachi agé hen enkaman hen anchichay ommafurot way finufae ad namenghan hen nangempàil-ancha hen kena-ammaycha, te anchag nanokchun ah Apudyus yag empafafacha hen acharcha hen ah-ahaw-ancha. \v 6 Te kaman an Sara way annag ena-abfurot ah ahawana way Abraham yag inyaligna hiyah ap-apona. Wat uray agé chàyu ad uwanat miyalig-ayu ah ganà Sara no ammaanyu hen usto ya achiayu ammag nangégyat. \p \v 7 Ya pachongna agé an chàyu way na-ahaw-an way lenarae. Te masapor agé hahallimunanyu hen ah-ahaw-anyu ya man-anoh-ayu ya ma-awatanyu koma hen gagangay hen fufae, te an-anorheayu tot-owa no chicha. Ya masapor agé ririspituwényu chicha te mèawacha agé hen anchi mannanayun way ataguwan. Yahan ekamanyu ta achi mahaliwa hen luwaruyu an Apudyus. \s1 Ammaan chillu hen usto, tàén chata mapap-aligatan \r 1 Cor. 6:1-11; 1 Ped. 4:12-16 \p \v 8 Hen tapen hen ifagà an chitaaw way cha omafurot, wat masapor mantetempoyuguntaaw hen hamhamàtaaw way kamantaaw maporportoy way masosnod way man-ahelennayad ya man-ahesennég-ang. Ya masapor agé man-ahe-ennanohtaaw way wéhchiyén epafafana hen acharna hen ifana. \v 9 Yag no wachay mangamma ah laweng an chitaaw, achitaaw agég cha ifarés ah laweng. Ya kaman agé no iyaryan chitaaw ah laweng, achitaaw agé cha songfatan ah laweng. Ta hen ekamantaaw, antaawat an sofaletan chicha ah ammay, te yachi chillu hen nameleyan Apudyus an chitaaw, ta ammaantaaw hen ammay ah manawichantaaw agé hen ammay. \v 10 Yag hen anchi chilluy nesosorat way alena, ekatnéén, \q1 “Heno way tagu way manlayad way ammay hen ataguwana ya naragsak, masapor ipparna hen tapàna way mangale ah laweng ya achi agé mankétkétém. \v 11 Ya masapor manchùgana hen laweng ta hen ammay hen hagongona, ya epapatena agé way manganap hen katornosan hen tatagu. \v 12 Te ah Apudyus, halimunana hen anchichay cha mangamma hen ammay ya papannaagéna agé hen luwarucha. Ngém annag kontaréén hen anchichay cha mangamma hen laweng.” \p \v 13 Maid ménat mangan-aancha an chitaaw no antaaw ammag epapate way mangamma hen usto. \v 14 Ngém non an umat yag cha chitaaw chillu pap-aligatén, tàén chataaw ammaan hen ammay, antaaw yanggay ammag lomaylayad. Ya achitaaw agé cha émégyat hen ammaan hen tatagu ya achitaaw amin machanchanagan, \v 15 ta antaaw yanggay ammag é-égnanan hen nangen-ap-apowantaaw an Jesu Cristu ya ta iyafiintaaw hiya. Ya antaaw agég mansasaggana way manongfat hen heno way mananhan mepanggép hen afurottaaw. \v 16 Ngém masapor antaaw chillu an iyam-amma ah mail-an hen rispitutaaw an chicha. Ya ar-arwachantaaw agé ta maid metat-aro ah laweng ah hamhamàtaaw, ta machachallosantaaw koma. Te no yachi, anchag mafiinan hen anchichay cha mangsot hen anchi ammay way chataaw ammaan gapon afurottaaw an Cristu. \v 17 Te un-unnina no an chitaaw pàpàgangén gapon nangammaantaaw hen ammay nonat yachi hen laychén Apudyus, no hen an chitaaw pàpàgangén gapon nangammaantaaw hen laweng. \v 18 Te kaman an Jesu Cristu way poros chi fasfasorna ngém gapon fasortaaw, ammag napap-aligatan ingganah natéy ah nanobfotana an chitaaw way menangfasor. Yag ah ing-inggana, érégnachi ah manginyéyana an chitaaw an Apudyus. Ngém tàén pinchitcha hen acharna, natattagu chillu hen lennawana. \v 19 Yag hen anchi lennawana, émméy way i nanudtuchu hen anchichay nifafarud way lennawan \v 20 hen anchichay nan-atéy ad namenghan way chicha hen anchichay cha-an omafurot an Apudyus hen tempon Noe way hehennéd Apudyus hen omafurotancha hen unig anchi tempon hen cha mangammaan Noe hen anchi papor. Te hen nahara-an yanggay hen hiyachiy tempo way nadlunan hen lotaat ancha yanggay waru. \v 21 Yag hen keyaligan hen anchi nahara-ancha hen chanum wat kaman hen anchi funyag way yachi hen kahara-antaaw. Ngém faén agé anchi kàpatan hen achar way maurahan hen lugit hen chà aryén ah makaharà an chitaaw, te hen chataaw manchawatan an Apudyus ta urahana hen fasortaaw. Te hen tommot-owaan hen kahara-antaaw wat hen nan-uchiyan Jesu Cristu hen natéyana. \v 22 Yag yachi way nan-uchi ah Jesu Cristu, émméy ad uchu way nawawà-acha ad uwan ah pachawanan Apudyus way chana etorayan hen egachay anghel ya hen egachay toray ya amin agé hen anchichay mannakafael. \c 4 \s1 Hen pontos hen ligat \r 2 Cor. 5:14-21 \p \v 1 Ah Jesu Cristuwat napap-aligatan hen anchi natatagguwana hen antoy lota, wat uray chitaaw, masapor papegsééntaaw agé hen hamhamàtaaw te yachi agé hen mekaman an chitaaw. Te hen anchi mapaligatan hen acharna, yachi hen maka-anan hen layadna way fumasor. \v 2 Wat manepod ad uwan ingganah matéyanyu, masapor anyu komag epapate way mangamma hen laychén Apudyus ta faén hen anchi laylaychén hen achar. \v 3 Ta anggay komachi ah manorachanyu hen a-amman hen anchichay maid afurotna way kaman hen enkamanyu hen anchi ar-argaw hen cha-anyu omafurotan. Te hen hiyachi, an-ayug pommasag ya cha i mamfutafutang ya cha i manlokoroko way maid lenawhanyu ah laweng way laylaychén hen achar. Ya afifiin agé hen enkamanyu way nanayaw hen anchichay enap-apudyus. \v 4 Ngém ad uwan, anchag mascha-aw hen anchichay pés-éy ifayu gapon nangentagayanyu way metape an chicha hen chacha mangammaan an cha nadchi. Wat hiyachiyat agé hen chacha mangensortuwan an chàyu. \v 5 Ngém yasa ud-ay te umchah chillu way umchah hen anchi ag-agaw way masapor songfatancha an Apudyus hen egachay chacha amma-ammaan, te ah Apudyus, senasagganana way manguwis hen egachay tatagu way uray hen natéy ya uray hen cha-an. \v 6 Wat yachi agé hen nepagngaran hen anchi ammayay chamag hen anchichay nan-atéy ad namenghan ta uray no natéy hen acharcha way yachi chillu hen netatawid hen aminay tatagu gapon fasor, wat mafalin ma-adchancha ah mannanayun way ataguwan way kaman hen ataguwan Apudyus. \s1 Ammaantaaw hen nipiyar an chitaaw \r Rom. 12:3-13; 1 Cor. 12:4-11; Efes. 4:11-16 \p \v 7 Tég-angay hen kapéppégan hen ag-agaw wat masapor emamadtaaw hen chataaw ekamkaman ya man-a-annadtaaw ta maid kahaliw-an hen manluwaruwantaaw. \v 8 Ya hen kapatigan paat way wachan chitaaw koma, masapor man-ahelennayadtaaw ah katot-owana, te hen manlaychan hen ifa, yachi hen anchi achi mangunongan hen chana fumasoran. \v 9 Ya epaenghataaw koma agé way manmangili hen tatagu way maid manngayutongotan chi hamhamà. \v 10 Yag gapo ta wéhchiyén wacha hen inidchat Apudyus ah kafaelan way maetorongna hen ifana, wat masapor koma matalek way mangusar an cha nadchi ah matorongan hen tapena. \v 11 Wat hen anchi nangchatana hen kafaelan way mantudtuchu, masapor itudtuchuna hen anchi tot-owa way enalen Apudyus. Ya hen anchi nangchatana hen kafaelan way tomorong, masapor agé tomorotorong ah patinggan hen kafaelana way inidchat Apudyus an hiya. Yachi hen mekaman ta hen amin way ma-ammaanat ah Apudyus yanggay hen machachayaw gapon Jesu Cristu te hiya chillu hen anchi mannakafael way nenènong hen machayawana ah ing-inggana. \s1 Mapap-aligatan chillu hen cha omafurot \r Rom. 8:17-30; 1 Cor. 4:10-16; 6:1-11; 2 Tim. 3:12-17 \p \v 12 Inib-à way laylaychê, achiayug cha mascha-aw no pakay pararo hen chayu mapap-aligatan, te yaha chillu hen mekaman hen aminay cha omafurot an Apudyus ah kail-an hen kenatot-owan hen afurottaaw. \v 13 Ta hen ekamantaaw koma, antaaw yanggay ammag lomaylayad gapon chataaw mìligatan hen napap-aligatan Cristu, te ah awni, kaskasen hen mèlagragsakantaaw an hiya hen meparangan hen kachayawana. \v 14 Wat antaaw yanggay ammag lomaylayad no cha chitaaw insortuwén gapon sommorotantaaw an hiya, te yachi hen mangempàila way wachan anchi kachachayaw way Espiritun Apudyus an chitaaw. \v 15 Ngém masapor ar-arwachantaaw ta no mapap-aligatantaaw, faén koma gapon laweng way enammaan way kaman hen pomatéy ya mangakaw ya ammag mìfiyang hen faén fiyangna. \v 16 Ngém non an umat yag pap-aligatén chitaaw gapo chillu hen ommafurotantaaw an Cristu, wat achitaaw cha mafiinan ta antaawat an manyaman an Apudyus gapon nelarammongantaaw an hiya. \p \v 17 Inu-umchah hen manginlugiyan Apudyus way manguwis hen tatagu way hen ekamanna, pangpangowéna hen a-anàna. Wat no ammag uray chitaaw way cha omafurotén uwiséna, ay ammoh achi kaskasen hen mekaman hen anchichay achi mangafurot hen anchi ammayay chamag way narpon hiya. \v 18 Te wacha hen nesosorat way alen Apudyus way ekatnéén, \q1 “No ammag naligat hen kahara-an hen anchichay ammayay tatagu, ay achi kaskasen hen mekaman hen anchichay cha mangamma hen laweng way maid hamhamàna an Apudyus.” \m \v 19 Wat hiyachi, chitaaw way cha mapap-aligatan gapo ta yachi chillu hen laychén Apudyus, wat antaaw an pa-annongan way mangamma hen usto ya antaaw agég eporang hen achartaaw an Apudyus way natatallek te hiya chillu hen nangamma an chitaaw. \c 5 \s1 Hen tugun Pedro hen anchichay cha mangemponponò \r Fili. 2:1-18 \p \v 1 Antoyan agé hen itugun-o an chàyu way cha mangemponponò hen anchichay cha omafurot. Ya karébféngà ménat way manugun an chàyu te haén way ifayu way ihay cha mangemponponò agé, innilà paat hen napap-aligatan Jesu Cristu, yah pegwana, melak-amà agé hen kachayawana hen meparangana. Wat hen itugun-o an chàyu, \v 2 masapor paat hahallimunanyu hen anchichay cha omafurot way chayu eponò way anchag kaman karneron Apudyus. Ya hen mangammaanyu hen fiyangyu, wat faén koma ah an-ayu an cha mapelet ta gapoh layadyu yanggay, ya faén agé gapoh pelak ta gapo ta laychényu paat way mansérfi an Apudyus. \v 3 Ya achitaaw agég pangatowén hen achartaaw way an chan manchamanchar hen anchichay karnero, ta antaawat an ammaan hen achartaaw ah ustoy torachéncha. \v 4 Yachi hen ekamantaaw ta no mamfangad ah Apotaaway Jesu Cristu way kaman kangatowan way pastor, wat idchatna hen ammag napateg way gunggunataaw way kachachayaw ya mannanayun. \p \v 5 Ya hen tugun-o agé an chàyu way ung-ungunga, masapor iyuyayu hen hamhamàyu hen anchichay natnatang no chàyu. Ya masapor chillu way wéhchiyén epafafana hen acharna hen ifana, te hen imfagan hen anchi nesosorat way alen Apudyus, ekatnéén, \q1 “Kokontaréén Apudyus hen anchi mangempangato hen acharna ngém totollongana hen anchi mangempafafa hen acharna.” \m \v 6 Wat antaaw an mampakomfafa an Apudyus way mannakafalin ta egad hiya way mangempangato an chitaaw no umchah hen anchi ustoy tempona. \v 7 Ya antaaw agég eporang hen aminay problemataaw an hiya te hiya chillu hen manahallimun an chitaaw. \p \v 8 Ilanyu ta man-a-annad-ayu ya man-ar-arwad-ayu te hen anchi kafusortaaw way Chumunyu, ammag kaman hen anchi chan toor way layun ya chan hamuy way man-ilah anéna, te annag laychén paat way manachael an chitaaw. \v 9 Wat antaaw an mannunuuchun hen afurottaaw ta antaaw ammag achiyén hen chana iyawis. Te innilataaw chillu way aminay sosnodtaaw way cha omafurot hen karotarotaat chacha amin harémén hen ligat way kaman hen chataaw harémén. \v 10 Ngém no marpas hen anchi hen-aketan way maligatantaawat ah Apudyus way séméség-ang, totollongan chitaaw chillu ya papaknégéna ya papapegsééna hen afurottaaw ah achitaaw ma-afa-an an Chumunyu. Te hiya chillu hen namele an chitaaw way metape hen anchi mannanayun way kachayawana gapon nelarammongantaaw an Cristu. \v 11 Wat hiya hen machachayaw ah ing-inggana te maid péppég hen mannakafalinna. \s1 Hen nampakomostaan Pedro hen tatagu \p \v 12 Hen antoy attè way sorat-on chàyu, empasorat-o an Silas way an-og ifilang ah natalek way sonod paat. Ya hen ganchat-o way manorat paat an chàyu, wat ah mepas-éman hen hamhamàyu ya hen mangistiguwà hen kenatot-owan hen anchi torong Apudyus ya hen ség-angna. Wat anyug é-égnan chachi. \p \v 13 Hen antochay cha omafurot ahtoh fabréy way kaman ad Babilonia way chinuchuttokan agé Apudyus chicha ah mantataguna, wat chacha amin pakomostéén chàyuhna. Ya umat agéh Marcos way kaman anào, wat chana agé pakomostéén chàyu. \v 14 Wat man-ahepennaila-ayu agé ah layad. \p Wat ta papannohon Apudyus hen hamhamàtaaw amin way cha omafurot an Cristu. \sig Haén ah Pedro.\sig*