\id 1TI - Bɛkwyel Bible
\ide UTF-8
\h Timote Mɛken
\toc3 1Tm
\toc2 Timote yii Mɛken
\toc1 Mɛkana ɛ Pɔl yii Mɛkɛn, pɛ daa Timote
\mt2 Mɛkana ɛ Pɔl, yii mɛkɛn pɛ daa
\mt1 Timote
\imt Ɛniel
\ip Sɛɛg ɛ Timote nabɛ ɛ́ mot dhaad mbyak eGhɛlɛk, nyɛɛg nabɛ ɛ́ mot dhaad mbyak eYuda. Nyɛɛg naazɛdum koŋ nɛ Klisto. Ye nabɛ ɛ́ e mɛdjoŋ mɛ ebá ye ɛkɛgoola Mbɛɛ Bhaadal ɛ, ee Pɔl naboma bɛ nɛ Timote e sok mɛkɛn tɔ ghaada Lyst pɛ kyee dik Azi (di edjóoaa mos Tuulki ɛ) tɔ (\xt Mɛs 16.1-3\xt*). Kana tin, Timote nadi ɛ́ nyɛ moo mot ngot tɔ bot ɛ nadi egyee mɛlu djas bɛ nɛ Pɔl mot-lwoma ɔ. Tin, nyɛ nadi ekyeed nyɛ tɔ mbula mɛdjoŋ mɛ ɛkɛgoola Mbɛɛ Bhaadal. Pɔl nadi ekyekyeed nyɛ mbula elwomel nalyeelyel pɛ daa bot ɛ zɛɛga mendjaala nadi tɔ étɛp ɔ. Ye ɛ́ dum nɛ tɛp tak ɛ din ɛ Timote di elaŋaa ɛ tɔ mɛkana mɛ bot ɛ lwoma (tyee geka \xt Mɛs 17.14-15; 18.5; 19.22\xt*) nɛghu tɔ bɛdhiiti mɛkana mɛ Pɔl (tyee geka, \xt 1Kl 4.17; 16.10-11\xt*; \xt Fil 2.19-24\xt*; \xt 1Tɛ 3.2-6\xt*). Mɛkana mɛmbá ee Pɔl nakyeeb nɛ Timote bɛ nɛ yii Tit ɛ, ye djóoaa ɛ «mɛkana mɛ bot ɛ mɛsa ɛ Zɛɛb». Ye nasael deenek ɛ kɔ ɛsu ɛ mɛtiŋ nadjeaa nɛ «bot ɛ mɛsa ɛ Zɛɛb ɛ» nɛghu bot ɛ di edjɛɛd zɛɛga ndjaa mendjaala ɔ.
\ip Mɛkana e mɛkɛn nakyeeda nɛ Timote ɔ, ye ɛ́ nɛ mɛsuk mɛlɛl ee di elyaal ɛ:
\io Ye kan sok ɛ, ɛdul ɛ bot ɛ zɛɛga mendjaala mɛlo kɔ ɛsu ɛ embee mɛdjek. Ye ɛ́ embee mɛlyo mɛ di esɛɛg mɛfulu mɛ bot ɛ mbyak eYuda, nɛ yii bot ɛ mɛl mak, ee bɛdhiiti bot di etetɔ́ nɛ ɛlyo bot ɛ. Embee mɛlyo binek, tel bot ɛ náá, etɛp ee di tɔ sɔ ɛ di nyɔ. Bɛ nabaadi elyo ɛ náá, bot aabela tsik ɛ kɔ ɛsu ɛ esa ee bot di egu tɔ so ɛ. Ye ɛ́ baalyak náá, sa bot ɛ ààdɛ bɛdhiidi membi mɛ edee, nɛ ɛbyen ɛbá mɛba.
\ip Mɛkana ɛpebaadjɛ mɛtiŋ dum nɛ mendjaala, dáa zɛɛga mendjaala di egoka nɛ ɛkɛ, zɛnɔɔ dhatyee bɛdjɛɛdel di egoka nɛ ɛdjɛɛd zɛɛga mendjaala ɛ.
\ip Pɛ mɛsik mɛ mɛkana, ye ɛpedjɛ mɛlyo nɛ Timote étɛp nyɛ neegu dáa nyɛ di egoka nɛ ɛsa mɛsa mɛ Zɛɛb ɛ. Dɔɔ nɛ ɛkwyee membi mɛ mɛdhuu mɛ bot ɛ di tɔ zɛɛga ndjaa mendjaala ɔ, étɛp nyɛ needi «mbɛɛ mot-mɛsa ɛ Yezu Klisto» (\xt 4.6\xt*).
\ip Tin, bot ɛ nɛ ghwyil ɛke náá, mɛkana ɛ nɛ mɛsuk mɛmbá: ɛsuk wat ɛ mɛlyo dum nɛ bot djas e zɛɛga ndjaa mendjaala, nɛ bɛdjɛɛdel bɔɔ (\xt 1—3\xt*), ye kabɛ yak ɛsuk ɔ, ye ɛ́ mɛlyo dum nɛ mɛsa mɛ Timote nyɛ ɛmet (\xt 4—6\xt*).
\ip Ye tok náá, bɛ besal ɛ bot ɛ zɛɛga ndjaa mendjaala nɛghu bɛdjɛɛdel náá, bɛ di nɛ ɛlooba na tela-tela nɛghu yii na lyelyel. Tin, ɛdum ɛ koŋ ɛ lɔɔ goka ɛ́ nɛ ɛdi ɛ pyeta tɔ mendjaala nɛ ɛduwal Yezu Klisto, mɛtsik-bot yenaka (\xt 2.3-6\xt*).
\c 1
\s Mɛswosel
\p
\v 1 Ye ɛ́ mam Pɔl, mot-lwoma ɛ Yezu Klisto tɔ ɛkwosak ɛ Zɛɛb mɛtsik-bot yenaka, nɛ tɔ ɛkwosak ɛ Yezu Klisto ɛbwaalel ɛlenaka. 
\v 2 Mɛ kwyal ɛ́ wɔy Timote tɛtɛ mɔn'am tɔ ɛdum ɛ koŋ nɛ Zɛɛb mɛkana mak. Beta náá, enɛm nɛ embɛɛ nɛ lyem ghoŋ, zɛnɔɔ egwyem di edus pɛ daa Zɛɛb sɛɛg nɛ pɛ daa Yezu Klisto, Ghɛŋ'enaka ɛ di nɛ nɔ.
\s Ɛdul ɛ bot mɛlɔ dum nɛ embee mɛlyo
\p
\v 3 Dáa mɛ nadjɛ wɔ mɛghaaz, e sok mɛ nadi etɔ́ pɛ kyee dik Masedwan ɛ, mɛ ɛpebaabaal náá: dia tɔ ghaada Efɛɛz etɛɛ náá, penek ɛ nɛ bot ɛ di elyo bot embee mɛlyo ɔ. E di'enek, ye goka ɛ́ wɔ bhɛm bɛ, bɛ kat. 
\v 4 Lɛɛa bɛ náá, bɛ bet esesa esuasua nɛ ɛlaŋ ɛ ekɔkɔ mɛbyel e bɛpaa di ààsi ɛ. Etɛɛ náá, ye ɛ́ ɛpewaaz bot nɛ ɛdjóo ɛ mɛwɔ, tin, ɛkaada etɛp binek ààsa náá, mot sa mɛsa mɛ Zɛɛb di enyen tɔ ɛdum ɛ koŋ nɛ Zɛɛb ɛ.
\p
\v 5 Tin, ɛsuk ɛ bɛmɛlyo mak djas ɛ́ étɛp bot neekwyɛla pak'ɔɔ nɛ lyem sɛŋ ɛ, nɛ tɛtɛ esimza, nɛ ɛdum ɛ koŋ nɛ Zɛɛb di ààbɛ nɛ mɛdhyaaz pɛ ɛko bhimis pɛ si ɛ. 
\v 6 Bɛdhiiti embee bɛlyoel binɔk naazekat ɛsa e tɛtɛ etɛp binek. Tin, bɛ lii ɛ etɛp mbɛs di ààbɛ nɛ lo nɛ mɛko ɔ. 
\v 7 Deenek, bɛ ɛpekwyɛl ɛlyaal ɛ bot ɛ náá, bɛ bɛtɛtɛ bɛlyoel etsi e Zɛɛb. Tin, bɔɔ bɛmet ààgu sa bɛ elɛɛ ɛ, nɛ sa bɛ di elyo bot ɛ.
\p
\v 8 Mena nɛ guka náá, etsi e Zɛɛb nɛ nyɔ. Ye nyɔ ɛ, mena dika ekɛ dáa ye di elɛɛ ɛ. 
\v 9 Tin, ye nyɔ ɛ bot ɛ guka náá, etsi nadjɛaa ɛ étɛp bot ɛ di ààbɛ bot ɛ epiki ɔ. Etsi nadjɛaa ɛ étɛp bot ɛ di esa ɛbiyo ɔ, bot ɛ ɛlyel ɛ lo, bot ɛ mbee lyem, bot ɛ di egó bɛsɛɛg bɔɔ ɔ, bot ɛdi gó bɛnyɛɛg bɔɔ ɔ, bot ɛ mesyem, bɛ ɛ́ di ààkaab Zɛɛb ɔ, ààkaab esa e Dɛɛ ɔ, bot ɛ di egó bot ɔ, 
\v 10 bot ɛ mɛzɔ, botom ɛ di sɛɛga goŋ nɛ bɛsɔ bɔɔ botom ɔ, bot ɛ di ebɔmsa ekwom e bot ɔ, bot ɛ etsal, bot ɛ di esu elɛŋ etsal ɔ, ààbɛ-bɛak étɛp bot ɛ di esa bɛdhiiti esa di àànɔŋel nɛ mbɛɛ mɛlyo mɛ Zɛɛb. 
\v 11 Gwaka sa di ɛnyɔɛpe dum nɛ Mbɛɛ Bhaadal ɛ Zɛɛb di nɛ duma ɛ. Tin, ye ɛ́ Bhaadal tak ɛ Zɛɛb naalwom mɛ náá, mɛ goola ɛ.
\s Bhɔɔ nɛ Zɛɛb
\p
\v 12 Mɛ ɛpedjɛ bhɔɔ nɛ mot nadjɛ mɛ ghwyil ɔ, Yezu Klisto Ghɛŋ'enaka. Mɛ ɛpedjɛ nyɛ bhɔɔ etɛɛ náá, nyɛ eetɔ́ mɛ, nɛ ɛwa ɛbwaalel ɛ lɛ tɔ lam, nɛ ɛnɔɔ mɛ mot-mɛsa mɛ. 
\v 13 Eghɛŋ sok, mɛ nadi elee nyɛ, mɛ nadi etiig nyɛ, mɛ nadi ɛ́ tɔ embee. Tin, Klisto eegek mɛ ghoŋ. Mɛ nabɛ ɛ́ ààgu sa mɛ nadi esa ɛ, etɛɛ náá mɛ nabɛ ɛ́ ààdum koŋ nɛ nɛ. 
\v 14 Tin, enɛm nɛ embɛɛ Ghɛŋ'enaka nadyeebabu kɔ lam. Nyɛ eesa náá, mɛ di nɛ ɛdum ɛ koŋ nɛ nɛ, mɛ di nɛ ghwyil ɛkwyɛl ɛ bot kɔ ɛsu ɛ ɛgwakel ɛ lam nɛ Yezu Klisto ɛ.
\p
\v 15 Gwakeka mɛkpa mɛ etsɛɛtsɛ ee bot djas di egoka nɛ ɛwa ɛbwaalel ɛ, ye goka ɛ́ mot djas myaal yɛ:
\q1 Yezu Klisto nazyɛ kɔ bɔs'ak ɛ étɛp ɛtsik bot ɛ mesyem.
\q1 Mɛ ɛ́ mot mɛkɛn tɔ lɔɔ.
\q1
\v 16 Tin, nyɛ naagek mɛ ghoŋ,
\q1 etɛɛ náá, Yezu Klisto neelyaal boo lyem goŋ'ɛ di ààbɛ nɛ ɛsik nɛ mam mot di na ghaa mesyem ɔ.
\q1 Nyɛ nasa deenek ɛ, étɛp bot ɛ aaboodum koŋ nɛ nɛ ɔ, neebela tsik na kɔm-kɔm.
\q1
\v 17 Ye goka ɛ́ náá, bot djas duwal Zɛɛb,
\q1 nɛ djɛ nyɛ duma na kɔm-kɔm.
\q1 Nyɛy ɛ́ mɛkoozi mɛ di ààbɛ nɛ ɛsik ɔ,
\q1 nyɛ ààgwyɛ, mot di ààbeeaa ɔ,
\q1 ye ɛ́ nyɛy ɛ́ di tɛtɛ Zɛɛb na kɔm-kɔm! Amɛn!
\s Ɛduu ɛ tɛtɛ tuub
\p
\v 18 Gwaka sa mɛ di elɛɛ wɔ ɛ, Timote mɔn'am, yenek ɛ mɛlyo mɛ mɛ djɛ wɔ ɛ. Dáa bɛngoolel ɛ mɛkpa ɛ Zɛɛb naloolɛɛ kɔ ɛsu ɛ lɔ ɛ. Wɔ taala mɛkpa menek ɔɔ, wɔ waabela ghwyil, tin ɛ wɔ aakaduu tɛtɛ tuub. 
\v 19 Ye ɛsa deenek, wɔ goka ɛ́ nɛ ɛpyet tɔ ɛdum ɛ koŋ nɛ Zɛɛb nɛ mbɛɛ lyem. Bɛdhiiti bot moo ɛ́ ààkabɛ nɛ mbɛɛ lyem, deenek, bɛ eezekwyital ɛdum ɛ koŋ ɛ lɔɔ nɛ Zɛɛb. 
\v 20 Tɔ lɔag'ɔɔ, ye nabɛ ɛ́ nɛ Yimɛnɛ bɛ nɛ Alɛkzandɛlɛ bot ɛ mɛ naka bɛ e mɛmbɔ mɛ Satan étɛp, bɛ needjek ɛkat ɛlee ɛ Zɛɛb.
\c 2
\s Mɛlyo dum nɛ mendjaala étɛp bot djas
\p
\v 1 Gwakeka sa mɛkɛn mɛ di ebesal bin náá bi sa ɛ: djaalaka elɛɛ etɛp bi di nɛ ye ɛ́, elɛka bin, ɛdjɛ bhɔɔ nɛ Zɛɛb dum nɛ bot djas. 
\v 2 Tin, djaalaka Zɛɛb étɛp bɛmɛkoozi djas, zɛnɔɔ bot djas di edi ekukuma ɔ étɛp bot needi tɔ tɛtɛ tsik di egoka nɛ duu ɛ, nɛ egwyem, tɔ tɛtɛ kwyɛl nɛ duu djas nɛ Zɛɛb. 
\v 3 Beea sa di ɛnyɔɛpe e mis ɛ Zɛɛb, mɛtsik-bot menaka. 
\v 4 E di'enek, Zɛɛb kwyɛl ɛ náá, bot djas bela tsik etɛɛ náá bɛ neegu etsɛɛtsɛ. 
\v 5 Tɛtɛ Zɛɛb ɛ́ ngɔt, nɛ mot ngɔt di eduula pak bot ɛ bɔs nɛ Zɛɛb ɔ, mot tak ɛ Yezu Klisto. 
\v 6 Nyɛy ɛ́ nadjɛ tsik ɛmet, tseŋa étɛp ɛpɛk bot djas. Yenek ɛ mɛkpa mɛ etsɛɛtsɛ kwadjɛaa e ɛwala nalɛɛaa ɛ. 
\v 7 Tsɛɛtsɛ, mɛ ààpakɔɔ bin, Zɛɛb naadjɛ mɛ di ɛdi mot-lwoma nɛ goolel ɛ mɛkpa mɛ. Nyɛ nasa deenek ɛ étɛp mɛ neelyo bot ɛ di ààbɛ bot ɛ mbyak eYuda ɔ, tɔ ɛdum ɛ koŋ nɛ nɛ nɛ etsɛɛtsɛ.
\s Mɛfulu mɛ boa nɛ botom tɔ zɛɛga ndjaa mendjaala
\p
\v 8 Mɛ kwyɛl ɛ náá, botom djas di ekɛ tɔ epiki ɔ, bɛ ghɛɛ mɛmbɔ mɔɔ pɛ ɛko e sok bɛ di edjaala Zɛɛb ɛ. E sok bɛ di sa esonok binek ɛ, sa bɛ ààdi nɛ ɛbuk tɔ lyem, ààdi bot ɛ mɛwɔ. 
\v 9 Tyee wat nɛ boa, mɛ kwyɛl ɛ náá, boa di nɛ tɛtɛ bhet. Bɛ di nɛ tɛtɛ ekaad di egoka ɛ́ náá bot bee ɛ, sa bɛ ààdi nɛ mbee epyeeda lo mbɛs di epyeeda étɛp ɛtela nyel ɛ. Sa bɛ ààkɔmsa mɛnyel nɛ mɛsum mɛ lɔaad, nɛ bɛmɛvunga nɛ mɛsum nɛghu ekaad di nɛ mɛtaŋ ɛlyelɛpe ɛ. 
\v 10 Tin, bɛ goka ɛ́ nɛ ɛlyaal ɛ enɛm bɔɔ ɛ tɔ mbɛɛ mɛsa mɔɔ, dáa bɛtɛtɛ boa di eduwal Zɛɛb ɛ. 
\v 11 E ɛwala mɛlyo di elyoaa ɛ, boa goka ɛ́ nɛ ɛdi ɛ gwyem egwak mɛlyo tɔ mɛsila djas. 
\v 12 Mɛ ààpadjɛ ze náá, moma djɛ mɛlyo nɛghu ɛkɔk kɔ motom. Moma goka ɛ́ nɛ ɛdi «gwyeema», é ghɛŋ nyɛ di egwak mɛlyo ɛ. 
\v 13 Etɛɛ náá, Zɛɛb naleekus ɛ Adam motom, bhii tak Ɛve moma. 
\v 14 Tin, ye tok Adam nakɔɔaa, ye ɛ́ moma. Moma ɛ nakɔɔaa, bhii tak nyɛ naazɛkwyɛ ndjɛ e mis ɛ Zɛɛb. 
\v 15 Tin, moma aazobela tsik ɛ, e sok nyɛ aabya ɛ, moma tak ɛ di ekɛ tɔ ɛdum ɛ koŋ nɛ Zɛɛb ɔɔ, nɛ kwyɛl, tɔ epiki, ààbɛ nɛ ɛghɛɛa nyel ɔ.
\c 3
\s Bot ɛ di ekukuma zɛɛga ndjaa mendjaala ɔ
\p
\v 1 Beeka mɛkpa mɛ etsɛɛtsɛ ee bot djas di egoka nɛ ɛwa ɛbwaalel ɛ. Ye ɛ́ bɛ náá mot ɛpekwyɛl ɛdi paa tɔ zɛɛga ndjaa mendjaala ɔɔ, nyɛ kwyɛl tin ɛ ɛsa mbɛɛ mɛsa. 
\v 2 Ye goka ɛ́ náá, paa zɛɛga ndjaa mendjaala di mot epiki, nyɛ di ngom moma ngɔt, nyɛ di mot ɛdil ɛ nyel, sa nyɛ ààdi mot ɛdheka ɛ lyem, nyɛ di mot mbɛɛ mɛfulu, nyɛ di mot di emyaal náá bɛdjoŋ sulal pɛ yɛ ɔ, nyɛ ɛ́ di mot di edjɛ bɔɔ bɛsɔ mɛlyo ɔ. 
\v 3 Sa nyɛ ààdi mot elangi, naghaa etuub, nyɛ goka ɛ́ nɛ ɛdi mot mɛtela, ààdi mot mɛwɔ nɛghu mot di ekwyɛl epata dhaa tyɛ ɔ. 
\v 4 Tin, nyɛ goka ɛ́ nɛ djɛɛd bot ɛ mɛbyel mɛ ɛnyɔɛpe, bɔɔ bɛ goka ɛ́ nɛ ɛlooba nɛ nɛ ɛbuɛpe. 
\v 5 Bela náá, mot ɛ di ààgu ɛdjɛɛd bil'ɛ met ɛnyɔɛpe ɔ, «haa» nyɛ aakadjɛɛd zɛɛga ndjaa mendjaala ɛ Zɛɛb dáa? 
\v 6 Tin, sa yɛ ààdi mot dinaa, nyɛ aalóo nɛ ɛdum koŋ nɛ Zɛɛb ɔ. Yɛ àànyɔ deenek ekaab náá, nyɛ ɛ́ ɛzɛkɛbela ɛbet, bhii tak, da nyɛ ɛ́ bela baka tyee Dim mot mɛkɔŋ nazebela ɛ. 
\v 7 Deenek, ye goka ɛ́ náá, dɔɔ nɛ bot ɛ di ààdum koŋ nɛ Zɛɛb ɔ djɛ nyɛ duu, étɛp bɛ needi ààwyɛlɛ nyɛ, tin, nyɛ needi ààkwyit tɔ mɛbhowal ɛ Dim mot mɛkɔŋ.
\s Edhyakɛlɛ e ndjaa mendjaala
\p
\v 8 Deenek, ye ɛ́ tyee wat nɛ eDhyakɛlɛ, bɛ goka ɛ́ bɛ di bot ɛ mɛdil. Sa bɛ ààdi bot ɛ mɛdhyaaz pɛ ɛko bhimis pɛ si, ààdi bot ɛ elangi, bɛ ààgoka nɛ ɛdi bot ɛ di ekwyɛl ɛbela epata ààbɛ náá, bɛ eesa mɛsa. 
\v 9 Tin, bɛ goka ɛ́ nɛ ɛbaal etsɛɛtsɛ ɛdum koŋ ɛ lɔɔ nɛ Zɛɛb nɛ lyem sɛŋ. 
\v 10 Bɛ goka ɛ́ nɛ ɛdhaa tɔ mɛbhowal. Yɛ kabɛ náá, bɛ tok nɛ dhiiti tɛp di ekɔala nɛ nɔɔ ɔ, é di'enek, bɛ ɛ́ nɛ ghwyil ɛkasa mɛsa mɛ eDhyakɛlɛ. 
\v 11 Tin, boa bɔɔ\f + \fr 3.11 \fr*\fq boa bɔɔ \fq*\ft ye ɛ́ nɛ ghwyil ɛ di eDyakɛlɛ e boa.\ft*\f* goka ɛ́ nɛ ɛdil ɛ mɛnyel mɔɔ, sa bɛ ààdi bot ɛ ɛbyak ɛ bot, ààdi bot ɛ ebeyak, ye goka ɛ́ bɛ di sosoob e etɛp djas. 
\v 12 Dhyakɛlɛ goka ɛ́ nɛ ɛdi ɛ́ ngom moma ngɔt, da nyɛ di mot di djɛɛd bɔɔ bɛ nɛ bot ɛ mɛbyel mɛ ɛnyɔɛpe ɔ. 
\v 13 Deenek, eDhyakɛlɛ aadi esa mɛsa mɔɔ ɛnyɔɛpe ɔ, bot djas ɛ waadjɛ bɛ duu. Tin, bɛ waadi nɛ ghwyil ɛlii nɛ ɛbwaalel djas kɔ ɛsu ɛ ɛdum ɛ koŋ nɛ Zɛɛb, mot di esɛɛg mena nɛ Yezu Klisto ɔ.
\p
\v 14 Mɛ kwyal wɔ etɛp bak ɛ nɛ ɛbwaalel náá, mɛ moo aazyɛ zɛbee wɔ. 
\v 15 Tin, mɛ bɔya ɔɔ, wɔ aagu dáa wɔ aagoka nɛ ɛsa étɛp ɛdjɛɛd ndjaa Zɛɛb, di zɛɛga ndjaa mendjaala e Zɛɛb di nɛ tsik ɛ. Ye ɛ́ zɛɛga tak ɛ di ɛgwyiŋ ɛ di epyet etsɛɛtsɛ. 
\v 16 Ye tok nɛ mot ààbaabyen náá, sa mena zeguka kɔ ɛsu ɛ ɛdum koŋ nɛ Zɛɛb'ena ɛ nɛ bɔk:
\q1 Klisto nazyɛ kɔ ɛko ɛ bɔs ɛ dáa bot djas di ezyɛ ɛ́,
\q1 ye ɛ́ Sisim na Dɛɛ ɛ nalyaal náá, nyɛ ɛ́ mot epiki\f + \fr 3.16 \fr*\fq mot epiki \fq*\ft Sisim naatel nyɛ mɔɔ Zɛɛb\ft*\xt Mat 3.16-17.\xt*\f*,
\q1 nyɛ naatel efofop nyel,
\q1 bot naagoola Mbɛɛ Bhaadal pɛ daa bot ɛ di ààbɛ bot ɛ mbyak eYuda ɔ kɔ ɛsu ɛ lɛ.
\q1 Bhii tak, bɛtɛ nɛ bot naadum koŋ nɛ nɛ.
\q1 É di'enek, nyɛ naazɛbela duma ɛ Zɛɛb tɔ gwoo.
\c 4
\s Bot ɛ di elyo bot embee mɛlyo ɔ
\p
\v 1 Tin, Sisim na Dɛɛ nalɛɛ popoopwon ɛ náá: bot ɛkum e ɛwala e mɛsik ɔɔ, bɛdhiiti bot ɛ waakat ɛdum koŋ nɛ Zɛɛb, étɛp ɛdu esisim mɛkɔŋ nɛ ɛdu embee mɛlyo ɛ Dim mot mɛkɔŋ. 
\v 2 Deenek, bot ɛ mɛdjhaaz pɛ ɛko, bhimis pɛ si nɛ bot ɛ etsal ɛ waakɔɔ bɛ. Esimza bot binɔk moo ɛ́ engwyɛɛla, dáa bot ɛ dinaa bɛ naazedik elyem bɔɔ ɛ nɛ gwooz nazete tɔɔbelaa nɛ mɛgoo mɛ du ɛ. 
\v 3 Deenek, mɛlyo mɛ bot binɔk ɛ náá, sa mot ààba, sa mot ààdɛ bɛdhiiti membi mɛ edee. Bela náá, Zɛɛb nadjɛ edee binek ɛ etɛɛ náá, bot ɛ zedum koŋ nɛ Zɛɛb ɔ, bot ɛ di egu etsɛɛtsɛ ɔ dɛ yɛ, nɛ ɛghaapɛɛ Zɛɛb. 
\v 4 Tin, esa ee Zɛɛb nakus ɛ djas ye ɛ́ ɛnyɔɛpe, ye tok nɛ sa wat aamwasaa tɔ tak. Ye goka ɛ́ náá, bot djɛ nyɛ bhɔɔ dum nɛ esa binek. 
\v 5 Etɛɛ náá, mɛkpa mɛ Zɛɛb nɛ mendjaala ɛ di esa náá, esa binek djas di dɛɛ e mis ɛ Zɛɛb.
\s Mbɛɛ mot-mɛsa ɛ Yezu Klisto
\p
\v 6 Deenek, wɔ djɛ mɛlyo mak nɛ bɔn nyoog ɔɔ, wɔ aadi ɛ́ mbɛɛ mot-mɛsa ɛ Yezu Klisto. Wɔ waalyaal náá, ye ɛ́ mɛkpa mɛ ɛdum ɛ koŋ nɛ Zɛɛb nɛ tɛtɛ mɛlyo ɛ di edee wɔ. Mɛlyo mak djas, wɔ naabaal ye ɛnyɔɛpe tɔ lo'ɔ 
\v 7 Tin, wɔ goka ɛ́ nɛ ɛmwas esesa ɛ esua-esua di esaab dék ɛdum koŋ nɛ Zɛɛb ɛ. Deenek, saŋa náá, wɔ di sosoob nɛ Zɛɛb. 
\v 8 Guka náá, ɛsa ɛ mɛsɛŋ mɛ di esa náá, mot diyal ɛ, ye ɛ́ ɛnyɔɛpe étɛp nyel. Bela náá, ɛdi ɛ sosoob nɛ Zɛɛb nɛ nyɔ dhaa esonok djas! Etɛɛ náá, mos ye ɛpedjɛ mena ɛbwaalel, nɛ ɛbaakɛk mena tsik na kɔm-kɔm.
\p
\v 9 Ye ɛ́ mbɛɛ mɛ mɛkpa mɛ etsɛɛtsɛ ee bot djas di egoka nɛ ɛwa ɛbwaalel ɛ, ye goka ɛ́ mot djas myaal yɛ. 
\v 10 Yɛ bɛ náá, bot ɛ ɛpezuk nɛ ɛwa zii tɔ mɛsa ɔɔ, ye ɛ́ etɛɛ náá, bot naazewa ɛbwaalel nɛ Zɛɛb di nɛ tsik ɔ. Ye ɛ́ nyɛ di Mɛtsik-bot djas, daŋ-daŋ ɛ, bot zedum koŋ ɔ.
\p
\v 11 Yenek ɛ́ sa wɔ di egoka nɛ ɛlyo, nɛ ɛlyaal ɛ bot ɛ. 
\v 12 Tin, sa mot ààbee wɔ e mis toto, etɛɛ náá, wɔ ɛ́ ngbaaz. Tin, wɔ goka ɛ́ nɛ ɛdi ɛ mot bot djas aadu mɛfulu mɛ ɔ, tɔ mɛkpa, tɔ mɛfulu, tɔ kwyɛl, tɔ ɛdum koŋ nɛ Zɛɛb nɛ tɔ eDɛɛ. 
\v 13 Ɛsok nɛ mɛ nɛ kum, wa lyem tɔ ɛlaa mɛkpa mɛ Zɛɛb e mis mɛ bot djas, djɛ bɛ mɛghaaz, lyoa bɛ. 
\v 14 Tin, sa wɔ ààpel ɛkɛɛ enɛm nɛ embɛɛ ee Zɛɛb nadjɛ wɔ ɛ. Ye ɛ́ ɛkɛɛ Zɛɛb ɛlenek ɛ wɔ nabela é ghɛŋ bɛngoolel ɛ mɛkpa ɛ Zɛɛb nalii ɛ, da bɛpaa ɛkɛl wɔ mɛmbɔ ɛ. 
\v 15 Tin, wa lyem tɔ etɛp binek djas, da wɔ wa zii tɔ mɛsa mɔ. E di'enek, bot djas wabee dáa mɛsa mɔ di etɔ́ sok ɛ. 
\v 16 Wɔ ɛ́ kobaka nɛ nyel'ɔ met, nɛ mɛlyo mɔ. Wa zii nɛ yɛ, wɔ di esa deenek ɔɔ, wɔ aatsik nyel'ɔ ɛ met nɛ ɛbaatsik bot di egwak mɛlyo mɔ ɛ.
\c 5
\s Boo lɔɔg mɛbyel mɛ bot ɛ ndjaa mendjaala
\p
\v 1 Wɔ di edul tɔa-mot mɛlɔ ɔɔ, sa wɔ ààkabiyo-biyoak, wɔ goka ɛ́ nɛ ɛlii nɛ nɛ ɛ ɛkɛɛ wɔ lii ɛ nɛ soog. Yɛ kabɛ mengbaaz ɔ, nɔŋa bɛ dáa bɔn nyoog. 
\v 2 Deenek, da wɔ nɔɔ bɛtɔa-boa ɛ dáa bɛnyoog. Tin, mɛsyes dáa bɛkɛl bɔ, sa wɔ ààdi nɛ egeka ɛsyem nɛ nɔɔ. 
\v 3 E di'enek, da wɔ ɛ́ gheekwyekwyee bɛkus ɛ boa ee wɔ di egu náá, bɛ tok nɛ bot ɛkwyee bɛ ɔ. 
\v 4 Yɛ bɛ náá kus moma ɛ nɛ bɔn nɛghu bɛdha ɔɔ. Ye goka ɛ́ náá bɛ sa mɛsa mɛ di elyaal ɛdum ɛ koŋ ɛ lɔɔ nɛ Zɛɛb ɛ pɛ daa bɛbyael bɔɔ, zɛnɔɔ bɛbhaab bɔɔ. Yɛ deenek ɛ bɛ aabulal enɛm esa ee bɛ nasa bɛ ɛ. Yenek ɛ sa di ɛnyɔɛpe e mis ɛ Zɛɛb ɛ. 
\v 5 Tin, kus moma na tsɛɛtsɛ dinaa nyɛ ɛ́ nyɛy ɛmet ààbɛ nɛ mot ɛkwyee nyɛ ɔ, nyɛ wa ɛbwaalel ɛ lɛ nɛ Zɛɛb. Deenek, nyɛ ààkat ɛdjaala mwos nɛ pum étɛp ɛwaab náá, Zɛɛb kwyee nyɛ. 
\v 6 Yɛ kabɛ kus di egyee nɛ ɛkwosak ɛ lyem'ɛ ɔ, nyɛ moo ɛ́ nyɛ eezegwyɛ, ye nakoozodi náá, nyɛ nɛ tsik. 
\v 7 Beea sa wɔ di egoka nɛ ɛlɛɛ nɛ bɛkus ɛ boa ɛ, étɛp bɛ needi ààbɛ nɛ mbee mɛfulu ɛ. 
\v 8 Yɛ bɛ náá, mot ààsa enɛm esa nɛ bot ɛ mɛbyel mɛ met ɔ, nɛghu bot ɛ́ bɛ nɛ bɛ nɔɔ di tɔ ndjaa wat ɔɔ. Nyɛ eeswonal ɛdum ɛ koŋ ɛ lɛ nɛ Zɛɛb. E di'enek, nyɛ ɛpesa ɛbiyo dhaa dhaŋa bot di ààdum koŋ nɛ Zɛɛb ɔ.
\p
\v 9 Étɛp din ɛ kus moma neekwyalaa tɔ mɛkana mɛ bɛkus, ye goka ɛ́ náá, moma tak di nɛ membu tyee mɛkam-mɛtɛn nɛ wat (60) kɛdhaa. Da nyɛ ɛ́ di náá, nyɛ nazodi ɛ nɛ motom ngɔt. 
\v 10 Nyɛ di moma dinaa bot djas nɛ gu náá, nyɛ ɛ́ nɛ mbɛɛ mɛsa: nyɛ naalyo bɔɔ bɛ ɛnyɔɛpe. Ye ɛ́ moma di emyaal náá bɛdjoŋ sulal pɛ yɛ ɔ, mot di egwyii bot ɛ zedum koŋ nɛ Zɛɛb ɔ mɛko ɔ, mot ɛ di ekwyee bot di tɔ edjel ɔ. Deenek, nyɛ di mot ɛsa membi mɛ enɛm sa djas ɔ.
\p
\v 11 Tin, yɛ kabɛ mɛsyes mɛ boa di bɛkus ɔ, sa wɔ ààkwyal min mɔɔ tɔ mɛkana. Etɛɛ náá, é ghɛŋ gwyes ɛbaaba aasa bɛ ɛ, bɛ waalum koŋ nɛ Klisto. 
\v 12 Bɛ sa deenek ɔɔ, bɛ waabela ndjɛ etɛɛ náá, bɛ nabɛ ɛ́ ààdi sosoob nɛ sa ee bɛ natuwal myoŋ nɛ mɛsoŋ nɛ ɛ ɔ. 
\v 13 E di'enek, dáa bɛ moo ààkabɛ nɛ sa ɛsa ɛ, bɛ kakɛ ɛ mendjaa nɛ mendjaa. Dáa ɛkɛ mendjaa nɛ mendjaa di ààdjaala nɛ nɔɔ ɛ, mɛsa mɔɔ aakadi ɛ́ ɛlii etɛp mbɛs-mbɛs di ààdjoak bɛ. 
\v 14 Dum nɛ tɛp tak ɛ, mam Pɔl di elɛɛ nɛ mɛsyes mɛ boa di bɛkus ɔ náá, bɛ nɛ ghwyil ɛbaaba yɔbɔ. Bɛ bya bɔn, bɛ sa mɛsa tɔ mendjaa mɛ mɛba mɔɔ. Mɛ ke deenek ɛ ekaab náá, mot mɛbhuka mɔɔ ɛzɛkɛlii esonok mbɛs kɔ ɛsu ɛ lɔɔ. 
\v 15 Mɛ ke deenek ɛ etɛɛ náá, bɛdhiiti bɛkus ɛ boa binɔk eezewo ze, tin, bɛ kadu ɛ Satan mot mɛkɔŋ. 
\v 16 Tin, ye ɛ́ bɛ náá, moma zedum koŋ nɛ Zɛɛb ɛ nɛ bɛkus ɛ boa tɔ mɛbyel mɛ ɔɔ, ye goka ɛ́ nyɛy nyɛ ɛmet kwyee bɛ. Yɛ àànyɔ náá, etɛp binek djas zoodi kɔ elo bot ɛ zɛɛga ndjaa mendjaala. Sa deenek, etɛɛ náá, bot ɛ zɛɛga ndjaa mendjaala neekwyee bɛkus ɛ boa di bɔɔ bɛ met ɛ.
\s Bɛpaa zɛɛga ndjaa mendjaala
\p
\v 17 Bɛpaa ɛ di edjɛɛd zɛɛga ndjaa mendjaala ɛnyɔɛpe ɔ, bɛ goka ɛ́ nɛ ɛbela duu edi e sok ebá, daŋ-daŋ ɛ bot ɛ di ewa lyem tɔ mɛsa mɛ mɛlyo, nɛ bot ɛ di egoola mɛkpa mɛ Zɛɛb ɔ. 
\v 18 Etɛɛ náá, ekwyala lɛɛ ɛ náá: «Sa wɔ ààdiyal nuub ngɔmbɛ é ghɛŋ nyɛ di esa mɛsa mɛ ɛ\x - \xo 5.18 \xo*\xt Dɛt 25.4.\xt*\x*.» Nɛ náá: «Mot-mɛsa djas goka ɛ́ nɛ ɛbela efute.»
\p
\v 19 Tin, sa wɔ ààmyaal mɛpita mɛ mot ngɔt aazɛpit paa ngɔt pɛ daa lɔ ɛ. Wɔ myaal ɛ, ye ɛ́ bɛ ɛ́ náá, bot ɛbá nɛghu bot ɛlɛl ɛ zɛpit nyɛ pɛ daa lɔ\x - \xo 5.19 \xo*\xt Dɛt 19.15.\xt*\x*. 
\v 20 Yɛ bɛ bot di esa mesyem ɔɔ, liia nɛ nɔɔ e mis mɛ bot ɛ djas, etɛɛ náá bɛdhiiti bot neegwak bwoo. 
\v 21 E dwoo ɛlak mos, mɛ ɛpedjaala nɛ nɔ e mis ɛ Zɛɛb, nɛ e mis mɛ Yezu Klisto zɛnɔɔ e mis mɛ efofop náá: wɔ looba nɛ esa djas ee mɛ lɛɛ wɔ ɛ, sa wɔ ààwa mbɛk pak bot, ààkwyɛɛg mot ngɔt dhaa sɔ. 
\v 22 Sa wɔ ààleesuu ɛkɛl mot mɛmbɔ étɛp ɛdjɛ nyɛ di mɛsa tɔ zɛɛga ndjaa mendjaala. Sa wɔ ààni tɔ mesyem mɛ bot. Wɔ goka ɛ́ wɔ baal nyel'ɔ dɛɛ.
\p
\v 23 Sa wɔ ààdedɛ mɛdii nɛ mɛdii toto, ye nyɔ ɛ́ wɔ dedɛ ba mɛnyok étɛp mɔ'ɔ, dáa dinaa ɛbɛ ɛ mɔ tak nɛ dhek wɔ ngwyis ɛ.
\p
\v 24 Mesyem mɛ bɛdhiiti bot nyen ɛ popoopwon, ɛsok nɛ bɛ nɛ pɛɛ bɛ. Bela náá, pɛ daa bak bot ye nyen ɛ bhis bɛ aazɛpɛɛ bɛ ɛ. 
\v 25 Tin, tyee wat nɛ enɛm esa bɛdhiiti bot nɛ nyen popoopwon, yɛ kabɛ pɛ daa bak bot ɔ, yɛ ààleenyen.
\c 6
\s Dáa bɛkwom ɛ bot di egoka nɛ ɛdi ɛ
\p
\v 1 Tin, ekwom e bot goka ɛ́ nɛ ɛbee ekukuma bɔɔ dáa bot ɛ di egoka nɛ duu e esonok djas ɛ. Ye goka ɛ́ bɛ sa deenek etɛɛ náá, din ɛ Zɛɛb nɛ mɛlyo mɛ mena di elyo ɛ needi ààbyaselaa. 
\v 2 Tin, yɛ bɛ náá bɛ ɛ́ nɛ ekukuma di edum koŋ nɛ Zɛɛb ɔɔ, sa bɛ ààbyasal bɛ etɛɛ náá, bɛ nɛ bɛ nɔɔ ɛ zɛɛga ndjaa mendjaala mɛ wat. Ye nyɔ ɛ náá, bɛ sa mɛsa mɛ bɛ di esa pɛ daa ekukuma bɔɔ ɛnyɔɛpe. Sa deenek etɛɛ náá, wɔ sa mɛsa ɛ pɛ daa bot ɛ di edum koŋ nɛ Zɛɛb ɔ. Ye ɛ́ bot ɛ Zɛɛb di ekwyɛl ɔ.
\s Embee mɛlyo nɛ mbɛɛ mɛvu
\p Gwaka sa wɔ di egoka nɛ ɛlyo nɛ ɛlɛɛ náá bɛ sa ɛ. 
\v 3 Bɛdhiiti bot ɛpelyo embee mɛlyo mɛ sis, di ààgoka nɛ yii Ghɛŋ'ena Yezu Klisto ɔ. Bɛ ààlyo bot mɛlyo mɛ di ekɛ lɔɔg wat nɛ ɛdum ɛ koŋ ɛ lena nɛ Zɛɛb ɔ. 
\v 4 Binɔk bot ɛ́, bot ɛghɛɛa nyel, bɛ ààgu sonok, kwyɛl mɛwɔ nɛ ɛsuu ɛ mɛso dum nɛ mɛkpa ɛ tɔ lɔɔ ɛ «tɔɔɔ» dáa ɛbɛ́. Mɛwu, mɛwɔ, nɛ mɛlee zɛnɔɔ mbee esimza dum nɛ bɔn nyɛɛg dus ɛ tin. 
\v 5 Bɛ nɛ kwyɛl ɛ ɛsuu ɛ mɛso mɛ di ààbɛ nɛ ɛsik pak'ɔɔ. Ye ɛ́ bot dinaa esimza bɔɔ moo ɛ́ epila dáa endjemet. Egeka bɔɔ ɛ náá, ɛdum ɛ koŋ nɛ Zɛɛb ɛ dhiiti mbi mɛpek mɛ ɛbela ekum.
\p
\v 6 Nɛ tsɛɛtsɛ, ɛdum ɛ koŋ nɛ Zɛɛb ɛ boo mɛvu, wɔ di emyaala nɛ sa wɔ di nɛ yɛ ɔɔ. 
\v 7 Etɛɛ náá, bis nabɛ ɛ́ ààzyɛ nɛ dhiiti sonok kɔ ɛko ɛ bɔs'ak, ye ɛ́ tyee wat nɛ e sok bot aasik ɛ, bot aanàsik nɛ dhiiti sonok. 
\v 8 E di'enek, mena ɛ dika nɛ sa dek nɛ ekaad ɔɔ, edjaala nɛ nena. 
\v 9 Tin, bot ɛ́ di esaa náá bɛ di nɛ mɛvu ɔɔ, bɛ nɛ kwyɛ tɔ mɛbhowal. Bɛ ɛ́ tɔ laab dum nɛ embee mɛkwosak mɛ ewo di esa náá, bot di tɔ mezuk nɛ ɛwo ɛ ze ɛ. 
\v 10 Etɛɛ náá, kwyɛl epata ɛ ɛsuk embee etɛp djas, bɛdhiiti bot ɛ naakwyɛl ɛsa deenek ɔ, bɛ moo mos ɛ bɛ eezewo ze ɛdum ɛ koŋ nɛ Zɛɛb. Tin, bɔɔ bɛmet ɛsaa náá, bɛ zuk.
\s Mɛlyo mɛ mot-lwoma Pɔl pɛ daa Timote
\p
\v 11 Wɔy mot-mɛsa ɛ Zɛɛb, sa wɔ ààsa etɛp binek. Saŋa ɛdi mot epiki, mot ɛgwakel nɛ Zɛɛb, tɔ ɛdum ɛ koŋ nɛ Zɛɛb, nɛ kwyɛl, nɛ ɛmaad ɛ lyem zɛnɔɔ ɛtelaa ɛ lyem. 
\v 12 Duua tɛtɛ tuub ɛdum ɛ koŋ nɛ Zɛɛb, baala tsik na kɔm-kɔm ee Zɛɛb, nadjóo wɔ étɛp tak ɛ. Ye nabɛ ɛ́ é ghɛŋ wɔ natuud mbɛɛ mɛkpa mɛ ɛdum ɛ koŋ ɛ lɔ nɛ Yezu Klisto e mis mɛ bot ɛbuɛpe ɛ. 
\v 13 E mis ɛ Zɛɛb, mot di djɛ tsik nɛ bot djas ɔ, e mis mɛ Yezu Klisto, mot nalɛɛ bot mbɛɛ mɛkpa mɛ tak e mis ɛ Pɔɔs Pilat ɔ\f + \fr 6.13 \fr*\fq mbɛɛ mɛkpa mɛ tak e mis ɛ Pɔɔs Pilat ɔ \fq*\xt Zaŋ 18.36-37; 19.11\xt*\f*, mɛ lɛɛ wɔ ɛ náá: 
\v 14 looba nɛ mɛtiŋ mɛ wɔ bela ɛ, sa yɛ ààpulel, baala ye ɛnyɔɛpe kɛkum dwoo Ghɛŋ'enaka Yezu Klisto aatuula ɛ. 
\v 15 Tin, ɛtuula ɛ Klisto aadi ɛ́ e ɛwala zɛɛb nazekobal ɛ.
\q1 Nyɛy ɛ́ di kɔ elo ekukuma djas,
\q1 nyɛy ɛdi ɛsuk ɛ mɛnyɔ,
\q1 Mɛkoozi mɛ bɛmɛkoozi, Ghɛŋ bɛghɛŋ.
\q1
\v 16 Nyɛ ɛmet ɛ́ tsik na kɔm-kɔm,
\q1 nyɛ ɛ́ tɔ mɛkas mɛ dinaa mot tok nɛ ghwyil ɛtiila pɛ daa lɛ.
\q1 Mot ngɔt kɔ bɔs dinaa ààpaabee nyɛ,
\q1 ye tok nɛ mot ngɔt nakobee nyɛ sok,
\q1 mot tok pe nɛ ghwyil ɛbee nyɛ.
\q1 Duu nɛ mɛbwala di nɛ nɛ kɔm-kɔm sii nɛ kɔm! Amɛn!
\s Mɛlyo dum nɛ bɛkum ɛ bot
\p
\v 17 Deenek, lɛɛa nɛ bot ɛ́ di nɛ mɛvu kɔ ɛko ɛ bɔs'ak ɔ náá, sa bɛ ààdi bot ɛ ɛghɛɛ nyel. Baalɛɛ nɛ nɔɔ náá, sa bɛ ààwa ɛbwaalel ɛ lɔɔ tɔ mɛvu mɛ di ààbɔya ɛ. Tin, bɛ goka ɛ́ nɛ ɛwa ɛbwaalel ɛ lɔɔ ɛ nɛ Zɛɛb mot di edjɛ mena esonok dhaa mɛbu ɔ, étɛp mena needika tɔ mɛmyaala ɛ. 
\v 18 Lɛɛa nɛ nɔɔ ɛ náá, bɛ sa enɛm esa, bɛ goka ɛ́ nɛ ɛdi ɛ bot ɛ mɛvu tɔ enɛm esa, nɛ elyem ɛgek bɔɔ bɛsɔ bɔɔ ghoŋ, bɛ di bot ɛ ɛgwyena. 
\v 19 Bɛ di sa deenek ɔɔ, bɛ waasɛɛg tɛtɛ mɛkwom étɛp mɛlu mɛ di ezyɛ yenek.
\s Mɛlyo mɛ mɛsik
\p
\v 20 Wɔy Timote, baala ɛnyɔɛpe sa nadjɛa wɔ ɛ, kyeea embee melɛŋ di ààkɛ sama nɛ ɛdum koŋ nɛ Zɛɛb ɛ, ààsuu mɛso nɛ elɛŋ etsal bɛ di eke náá, ye ɛ́ etsɛɛtsɛ ɛ. 
\v 21 Deenek, bɛdhiiti bot ɛ naadu embee mɛlyo nɛ elɛŋ etsal binek ɔ, bɛ moo ɛ́ bɛ eezewo ze tɔ ɛdum ɛ koŋ ɛ lɔɔ nɛ Zɛɛb.
\p Tin, beta náá, enɛm nɛ embɛɛ e Zɛɛb di nɛ nɔ.