\id HEB - Bakairi NT [bkq] -Brazil 2011 (DBL 2014)) \h HEBREUS \toc1 Hebreus \toc2 Hebreus \toc3 Hb \mt1 HEBREUS \mt2 Hebreu Domodoram Kata Iweniby \ip Deus myakâwândy âdy xirâ kata wâgâ tywenizeim awyly iweninribyry nhangahu odaji ieni. Ânguy iweninribyry awyly tutuduneba. Deus itaumbyrylâ xirâ iweninribyry nhegatuly. \ip Xirâ kata judeu domodo Jesus einwânni modoram myakâwândy âjigonoholy; Jesus eynynâbaom modoram tânagazezeim myakâwândy akaemo. (“Hebreu” lâpylâ judeu domodo, israelita warâ ezedy.) \ip Xirâ kata wâgâ toenzepa Jesus Cristo wâgâ itainly. Kunwym Deus xutuen-hoim mâkâ Jesus. Jesus kiuntuduo, âdaunlo Kunwym awyly tutuze kurâ, Deus imery mawânkâ Jesus. Saguhoem Deus wâgâ aguewâtyby modo takaze tutuzeim lelâlâ mâkâ. Judeu domodoram tinweniday, iweninri tâgatuze Deus ety oday aini modo, târâ kurâ domodo eynynâ Deus agâ aguewâni modo ewanu wâgâ warâ. \ip Saguhoem Deus einwânni modo tâguy tyânwâsemo mykâinane. Mâkâ âguynro modo xyâypy iunu tientuo mykâinane Deus mâkâ egamewâni modo inakanhe aitobyry nhygakely. Xirâ kata wâgâ tutuze kurâ, âwâlâ Cristo âtuhobyry, inakanhe aguitobyry xygakehoem. Jesus kieinwântuo lelâ mâkâ kâmakely iwerâ, âguynro xyâypy iunu, nhunru warâ kiengamelygue inkâba. \ip Capítulo 11dâ adâkeze Deus einwândyly wâgâ. Saguho modo toenzepa Deus einwânni modo ezedy tâgatuze myakâwândy mâkâ. \c 1 \s1 Jesus Cristo wâgâlâ Deus âdutuoly \p \v 1 Saguhoem toenzepa adâkeze myakâwândy Deus kydamudo tytaumbyry egatuwâni modoram, tytanrugue aguely atay, eâenkymoem aguely atay, âpaunzedomo oday atay, enu oday nhugunehonly atay warâ. Akaemo pylâ myakâwândy Deus aguehobyry kurâ domodoram egatuin-ro warâ. \v 2 Xirâ ume, xypyry iwaguepa idyly iray olâ mâkâ imerylâ Deus kiuntudyze ato agueim. Tymery agâlâ myakâwândy Deus idânârâ nhugudyly. Idânârâ tiungutyby modo sodoem itoem tymeryam aguewânmy. \v 3 Deus eon-honru, iwâkuru, pymâem awyly warâ etolâ imery, Deus agâ âzekiba awylygue. Mâkâ imery itanru ton-honreingue idânârâ âdydo imeom eon-honwanâdybyem awyly. Mâkâlâ mawânkâ igueim, inakanhe aguitobyry xygakehoem, Deus xurâem tywykenryem kitoem. Igueypyem, kurâem itondybyem, Deus ton-honreim kuru eydâ atoam odopâmâ. Eahoru eynynâ ekadybyem awyly pymâ ekadodâ. \s1 Deus imery tynrenseim kuru, ton-honreim warâ, anju domodo takaze kehoem \p \v 4 “Ymery” kewânmy Deus Jesusram. Awylygue kiuntuly Jesus, anju domodo takazeno kuru awyly. Deus imery tynrenseim kuru anju domodo takaze. Deus Imery kelygue tâzekeim imâsedo kuru, “anju” kelygue tâzekeim takaze. \v 5 Deus myakâwândy anju domodo ewyram: \q1 “Ymery âmâ, unwâm urâ warâ; \q2 kurâdoram ymery mawyly kâenehonly warâ” kepa, \m tymeryam adâkehobyry ara, warâ iwenibyem awyly. \p Deus itaumbyry awo wâgâ iwenibyem âdaunlo anjuam wakewâpyra: \q1 “Nhunwym ise urâ; ymery ise mâkâ” kewâpyra; \m tymeryam lelâ myakâwândy arâ aguely. \v 6 Deus, tymery onro anaxi igonoseaji awyly ume, \q1 “Idânârâ anju domodo ymery nhyrendyly ize wato” kewândymy. \p \v 7 Anju domodo wâgâ aguewânmy Deus: \q1 “Urâ Deuslâ anju domodo xuguni. \q1 Sapezenru ara, peto ara warâ kehoem eon-honromoem adyese urâ. \q1 Iemaryem aitomoem urâlâ agueim” \m warâ iwenibyem awyly Deus itaumbyry awo wâgâ. \p \v 8 Kunwym Deus tymeryam aguewânmy: \q1 “ ‘Âdaunloenlâ nadainwâpyra ise pymâem mawyly. \q2 Koendâ lelâ ise âynynonro modo mâendyly. \q1 \v 9 Kurâ domodo koendâ anhekyly tohogueze âmâ; \q2 akaemo inakanhe kulâ anhekyly olâ mâen-hoguebyra âmâ. \q1 Awylygue aunloenlâ pymâem mitoem ajiedâ. \q2 ÂDeusry urâ. \q1 Mohomaendoem ajiedâ, \q2 ataen-hodo duay tynrenseim kehoem âwanu amânhedylygue \q2 ewanumo takaze iwanu imâsedoem awylygue âduakely’ kewândymy” \m warâ iwenibyem awyly. \p \v 10 Warâ lâpylâ myakâwândy iwenibyem awyly Jesus wâgâ aguehobyry: \q2 “Âdy peba awyly ume, amygueduo akâwândy, onro, kau warâ mâungunehonly, Pymâ. \q2 Imaryguelâ mâyngadyly waunlo ara. \q1 \v 11 Kau, onro warâ adainze; \q3 âtâ tâjiwogonro adainly ara ise kau, onro warâ adainly, \q2 Âmâ olâ ise âdaunloenlâ madaimpa. \q1 \v 12 Âtâ tâjiwogonro xugukely ara ise kau, onro warâ mâungukely. \q2 Âmâ olâ ise âdaunloenlâ mâtugugueba” \m warâ iwenibyem awyly Deus itaumbyry awo wâgâ. \p \v 13 Jesus, anju domodo takaze kehoem awyly, tutuze kurâ, Deus mawânkâ, tymeryam adâkehobyry ara, eyanmo aguepa: \q1 “Yahoru eynynâ ikagâ tynrenseim ekadodâ, \q2 âduery modo eon-honru kainly ara, \q2 âdydo ara kulâ âhuru iaxi kânhedylymo ara” \m kewândymy Deus tymeryam; anju domodo ewyampa aguely; warâ iwenibyem awyly Deus itaumbyry awo wâgâ. \p \v 14 Anju domodo-ro? Anju domodoma tâenseim keba, Deus emaryem tâwaneim akaemo. Kurâ Jesusram âzemakeorim modo emawyadâze Deus ingonokyly. \c 2 \s1 Mâsemaguehomoem Deus âgâsedomobyry imedyly wâgâ aguehobyry \p \v 1 Anju domodo takaze tynrenseim lelâlâ Deus imery awylygue, unâ iozeno kindatyby toenzepa kyjiwantaguene, kiuntuhoem, kieinwândyly kinmoba kitoem. \v 2 Deus, anju domodo Moisésram tâzezewenry nhuduhoem aguehobyry tâinwânseim myakâwândy mârâ. Einwântânrybyry modo tânagazenehonze myakâwândy Deus, aitomobyry aralâ. \v 3 Tutuze kurâ, saguhobyry tâzezewenry tâinwânseinhe awyly. Tâinwânsezeim kuru olâ Jesus xunârybyry. \p Mârâ saguhobyry tâzezewenry einwântânrybyry modo âzenagazeowânmy. Iwerâ Jesus einwântânry modo xurâem lakuru ise ton-honre kuru awyly xypyry etay. Kywymâry Jesus waunroem adâkezelâ tâdâsemaguely wâgâ. Idanipyry modo kyam âkealâ kuru awyly nutuen-homo lâpylâ. \v 4 Jesus eon-honrugue lelâ adyeseim anhetomoem, kurâ domodo adawihoem aieni modo anhetomoem, Deus eon-honrugue lelâ kuomazeâni anhetomoem warâ aiemâmy. Tyispiriturylâ Deus eyanmo ingonokyly, anhekylymo wâgâ enomedâzemo ize tato aralâ. Arâ myakâwâm Deus aguehomobyry âkeá lelâlâ awyly nhutuen-honly lâpylâ. \s1 Jesus Cristo lelâ kâmakerim \p \v 5 Kau, onro warâ iweloem aiehoze kely mawânrâ âyanmo kâinwenily, mâuntuhomoem. Anju domodo keba Deus mârâ ume pymâem itoem agueho, tymery Jesuslâ. \v 6 Deus itaumbyry awo wâgâ Davi, Deusram aguehobyry iwenibyem: \q1 “Deus, âdy mâkeba xina, \q2 (‘xina’ uguely, idânârâ kurâ domodo xirâ onro anano modo.) \q1 Âydâ xina itoem nuduwâpyra; inudâba aini kulâma xina. \q1 Âyam tâenseim keba gâlâ tâise xina warâ. \q2 Arâlâ olâ, xina agâlâ mâenanânehomba mawyly, \q3 xina-enlâ mawyly warâ. \q1 \v 7 Âdiempa kulâ myakâwândy xina eon-honru mâunduypy, anju domodo eon-honru mâunduypy iatyay awyly. \q1 Xirâ anaym mâungutyby modo xuturin-em xina itoem amygue olâ, tâdyren-honze, ton-honre warâ, \q2 xina tarâ pymâ-ro waunlo ara. \q1 \v 8 Kurâ domodo ise idânârâ tâlânro modo xuturim” \m warâ iwenibyem awyly kurâ domodo wâgâ. \p “Kurâ domodo ise idânârâ tâlânro modo xuturim” keduo, idânârâ lelâlâ ise kurâ domodo nhutulyem awyly. Kiempyra olâ kurâ idânârâ tâlânro modo xuturin-em kurâ domodo awyly. \v 9 Jesuslâ idânârâ tâlânro modo xuturim. Jesus tarâ onro anaym tawyly ume, anju domodo iatyay kulâ myakâwâm mâkâ. Arâ aidyly myakâwâm, tyiguehoem, idânârâ einwânni modo âsemaguehoem. Deuslâ arâ aienehoim, kurâ domodo agâ koendâ tawyly tienehon-hoem, arâ tâensein-emba awylymo umelâ. Iwerâ olâ Jesus pymâ ton-honreim, tynrenseim warâ, igueypyem, kurâem itondobyry wâgâ. \v 10 Deuslâ idânârâ tâlânro modo aieni, eni warâ. Mâkâ peba-ro watay, âdy lâpeba tâise. Iozeno lelâ Deus anhekyly. Idânârâ tynynonro modo âsemaguely ize mâkâ, tymery agâ pymâ tynrenseinhe, tohoguezeinhe warâ itomoem. Arâ ize awyly, “ymeom” tâkeho modoem. Idânârâ Deus aguehobyry anhetuo, Jesus kâmakerin-em awyly, âsenagazedyly, iguely warâ, tunwynram katoem. \p \v 11 Inakanhe aguitobyry xygakewâm Jesus, Deus xurâem tywykeba kitoem. Awylygue mâkâ inakanhe aguitobyry xygakerimbyry, kurâ inakanhe kydawyly xygakeyby warâ, âjiunwym wâgâ lelâ kydawyly, Deus lelâ Kunwym awyly. Awylygue kakadâ Jesus pymâ tynrenseim awyly, tywypazeba olâ mâkâ “Ukonodo, koudo modo” keze tynynonro modoram. \v 12 Deus itaumbyry awo wâgâ iwenibyem Jesus aguehobyry: \q1 “Deus, âwâgâ agueze urâ ukonodoram, koudo modoram warâ. \q2 Koendâ ise âynynonro modo duay âwâgâ auguely” \m warâ iwenibyem awyly. \p \v 13 Iwenibyem lâpylâ Jesus aguehobyry: “Deus, imaxilâ kâtuly; âmâlâ iegâ, uwahugâ” kely. Isaíasdâ iwenibyem lâpylâ mâkâ aguehobyry: “Tarâ urâ, Deus, ymeombyry ara kâenkyly modo agâ” kely. \p \v 14 Kurâ, Jesus “ymeombyry ara kâenkyly modo” keho, tune, tunre warâ kurâ awylygue mawânkâ karalâ iazely. Arâ tyazeduo mawânkâ kâmakeze iguely, Diabu pymâem awyly, eon-honru warâ tyain-hoem. Diabu mawânkâ kyiguehoem aienehoim. \v 15 Tâwaneim tâbyguepa âsewanihoem sanâtyby, tywymâry “Aiekâ” kehobyry ize, izepa alelâ anhedyly, myara kâinane kurâ, Diabugue kywymâgu ume, ize, izepa alelâ “Aiekâ” kehobyry aguiendyly. Jesus kiuntuly iraynâ, kyiguely tytaze ani kurâ. Jesus olâ kâmakedâ awylygue, kyiguely kiyntabyra kydawyly iwerâ. \v 16 Anju domodo emakezeba myakâwâm Jesus âewyly, Abraão iweompyry kâmayno amaymba emakeze. \v 17 Kâmakezelâ âewyly awyly kiuntuduo, âdaituo Jesus karalâ kurâem idyly awyly tutuze kurâ. Arâ aidyly, Deus aguehobyry ara adâitoem, koendâ kitoem warâ. Jesus ewanu, kurâ domodo xurâem Deus agâ aguely, Deus aguehobyry kurâ domodoram egatuly warâ. Deus ety oday kurâ domodo eynynâ aguewâni modo iwymâry kuru aito ara aidyly. Âwâlâ Jesus âtuly kynynâ tyiguehoem; arâ awylygue mawânkâ Deus idânârâ ekanibyry modo inakanhe aito nhygakely. \p \v 18 Iwerâ Deus kieinwâmpyra kyenehonze kely Diabu-ro watay, Jesuslâ kon-hondâni, Diabu aguely kinwantaguebyra kitoem. Âdynanâowâm lâpylâ mawânkâ Jesus, Diaburam, âsenagazemâ warâ, Deus neinwâmpyra itoem aiese Diabu keday; Diabu aguehobyry aniempyra olâ myakâwâm. \c 3 \s1 Jesus tynrenseim kuru, Moisés takaze \p \v 1 Cristo eynynâ ypemugudo, Deus ingâsedybylâ âmaemo, aunloenlâ eagâ mitomoem. Kynynâ aguenriem Deus Ingonotyby Jesus awyly xutuwâdaungâ, târâ Jerusalémdâ Deus ety oday kurâ domodo eynynâ aguewâni modo iwymâry kuru Deus agâ agueim ara. Awylygue, Jesus wâgâ mâpaunzebyra tâiseba itaungâ. \v 2 Deus aguehobyry idânârâ anhetuo, tynynonro modo eynynâ aguenriem itoem, aguehonwânmy Jesus, Deusram. Saguhoem Moisésram tynynonro modo eniem aguehobyry ara. \v 3 Mâkâ âtâ itâni tuomaenzeim kuru, intâdyby takaze kehoem. Arâ lâpylâ Jesus xyrendyly, Moisés takaze kehoem. \v 4 Ânguylâ âtâ tytâze lelâ; Deus olâ idânârâ tâlânro modo xugunipyry. \v 5 Tâzemary, tywymâry ety odano emyenro myakâwândy Moisés. Deus “Aiekâ” kehobyry adyese lelâ myakâwândy. Kurâ domodo Deus xurâ koendâ lelâ myakâwândy nhedyly, nhurudyly warâ. Wayam waunroem Deus agueho wâgâ aguewâm lâpylâmy. \v 6 Cristo Jesus olâ âtâ sodo imery kuru emyenro, Deus imery lelâlâ awylygue. Cristolâ âtâ oday xutuim kuru, Deus aguehobyry ara kehoem anhedyly. Kurâ Jesus einwânni modo, Kunwym Deus ety kurâ, ton-honre Jesus kieinwântuo, “Xuduze urâ” Deus kehobyry kinwânwânsezeduo warâ.\fig |src="cn02079b.tif" size="col" loc="Hebrews 3:1-6" copy="© 1978 David C. Cook Publishing Co." ref="Hebreus 3.3-4" \fig* \s1 Tâeganepa itaungâ, Deus “Aiekâ” kehobyry aiese \p \v 7 Deus Ispiritury aguehobyry enanâguewâdaungâ, Deus itaumbyry awo wâgâ iwenibyem mawânrâ. \q1 “Iwerâ âyanmo Deus agueho mâindatuomo, \q2 \v 8 âdamudomo ara tâeganepa itaungâ. \q1 Aguelymo myakâwâm: \q2 ‘Deus wâgâ kydâtynanâdaymba kine’ kewânmomy. \q1 Mârâ ume, myarâ myarâ warâ âdy peba ato einkâ tadakobâdaymo, aguelymo: \q2 ‘Kyzene olegue Deus inakanhe aguidyly nhemaenly, kânagazenehombalâ’ kelymo. \q1 \v 9 Deus aguely: \q1 ‘Quarenta anu akâwâm akaemo eseze wawyly, \q2 toenzepa kâinane xurâmoem koendonro modo agânhedyly. \q1 Arâlâ olâ akâwâm udueryem idylymo. \q1 “Kyzene olegue Deus inakanhe aguidyly nhemaenly, kânagazenehombalâ” kelymo. \q1 \v 10 Aituo eagâmo yewiâpadyly, \q2 eyanmo auguehobyry adiendyseba awylymogue. \q1 Tâeganemo akâwâm. \q1 Auguehobyry tutuzelâ akâwâm, \q2 izepa wato anhedylymo. \q1 Mâkâ tani neinwâmpyra tawylymogue, \q2 ânwa oze xuzani emyenro akaemo. \q1 \v 11 Awylygue eagâmo yewiâpadyly; ton-honre kehoem auguely: \q1 “Ynynonro modoram kâunduly” ugueho onroam \q2 âdaunloenlâ naintaymbamo, negawântaymbamo warâ ise; \q2 auguehobyry ara âdaunloenlâ târâ nekobyzeguebamo ise warâ’ ” \m kewândymy Deus kydamudo wâgâ, warâ iwenibyem awyly Deus itaumbyry awo wâgâ. \p \v 12 Cristo eynynâ ypemugudo, tonomeguelâ itaungâ. Tâeganepa itaungâ, Deus agueho mankabyra mitoem, Deusdâ iwague mipyra mitomoem warâ. \v 13 Deus itaumbyry awo wâgâ iwenibyem: “Iwerâ âyanmo Deus agueho mâindatuomo, tâeganepa itaungâ” kely. Saguhoem “iwerâ” kehobyry umelâ lâpylâ kurâ iwerâ. Awylygue agonromo eon-hondâdaungâ, Satanásram nâzenokuoba itomoem, Deus izepa ato aniempyra itomoem, tâeganepa itomoem, Deus einwândyly nimoba itomoem warâ. \v 14 Jesus kieinwândyly adaguhobyry aralâ, kyigueho odaji kehoem kieinwânsezedyly watay, idânârâ iwymâryem awyly ume mâkâ agâlâ ise kurâ. \p \v 15 Xirâ mawânrâ Deus itaumbyry awo wâgâ agueho: \q1 “Iwerâ âyanmo Deus agueho mâindatuomo, \q2 âdamudomo ara tâeganepa itaungâ. \q2 ‘Deus wâgâ kydâtynanâdaymba kine’ kewânmomy.” \p \v 16 Ânguyka myakâwândy Deus neinwâmpyra ini, aguely tindadyly umelâ? Akaemo kydamudo Egitodâba Moisés nhatyby modo. \v 17 Ânguy agâka myakâwândy Deus quarenta anu lelâ iewiâky? Izepa ato aienibyry modo agâ myakâwândy iewiâky. Awylygue myakâwândy mârâ âji âdy peba atodâ iguelymo. \v 18 Ânguy wâgâka myakâwândy Deus ton-honre kehoem aguely: “ ‘Ynynonro modoram kâunduly’ ugueho onroam âdaunloenlâ naintaymbamo, negawântaymbamo warâ ise; auguehobyry ara âdaunloenlâ târâ nekobyzeguebamo ise warâ” kely? “Deus wâgâ kydâtynanâdaymba kine” keypy modo wâgâ myakâwândy mâkâ aguely. \v 19 Aituo tutuzelâ kurâ, “Ynynonro modoram xuduze urâ” Deus kehobyryam akaemo naimpyra atobyry, mâkâ tyeinwândyseba atomobyry wâgâ. \c 4 \p \v 1 Deus kyam adâkezelâ myakâwâm eyam kytâhoem, târâlâ kokobyzeguehoem warâ. Aituo auguely idânârâ âyanmo. Tâmaynelâ itaungâ, Deus “Ikobyzeguehomo xuduze urâ” kehobyry mâenmakehomba mitomoem, kydamudo ewy tonroru kehobyry odaji negawâmpyra atobyry ara. \v 2 Akaemo Deus aguehobyry indatobyry ara lâpylâ unâ koendonro tâdâsemagueho kindadyly. Akaemoem olâ Deus aguehobyry indatybymo âdyem nipyra, tindatyby modo neinwâmpyra awylymogue. Deus aguehobyry idadyly kulâ, agueho tâinwânseba warâ watay, âdyem nitaymba kurâem. \v 3 Kurâ mâkâ einwânni modo olâ, Deus ezaxi idâze kurâ, einwânnipyryem kydawylygue, ekobyzegueze kurâ warâ, Deus aguehobyry ara. Mâkâlâ myakâwândy warâ agueim: \q1 “Awylygue eagâmo yewiâpadyly; ton-honre kehoem auguely: \q1 ‘Ynynonro modoram kâunduly’ ugueho onroam \q3 âdaunloenlâ naintaymbamo, negawântaymbamo warâ ise; \q1 auguehobyry ara âdaunloenlâ târâ nekobyzeguebamo ise warâ” keim. \p Mârâ âji kokobyzegueho nhontybyem awyly myakâwândy, onro, iwogonro modo warâ nhugudyly iraynâlâ. Onro, kau, iwogonro modo warâ xugunipyryem, tâwanu nhewanikelylâ myakâwândy. \v 4 Warâ mawânrâ iwenibyem awyly Deus itaumbyry awo wâgâ tâzekobyzegueho wâgâ. “Sete emedyly itobyry wâgâ myakâwândy Deus ekobyzeguely, idânârâ tâlânro modo xugunipyryem” warâ iwenibyem awyly. \v 5 Unâ tâzekobyzegueho wâgâ agueim Salmosdâ iwenibyem lâpylâ, Deus aguehobyry: “ ‘Ynynonro modoram kâunduly’ ugueho onroam âdaunloenlâ naintaymbamo, negawântaymbamo warâ ise; auguehobyry ara âdaunloenlâ târâ nekobyzeguebamo ise warâ” warâ myakâwândy Deus aguely kydamudo tâinwântânry modo wâgâ. \p \v 6 Akaemo myakâwândy waunroem kuru tâzekobyzeguely wâgâ Deus aguehobyry idani. Âji tâzekobyzeguehoam naimpyramo, negawâmpyramo warâ olâ myakâwândy, Deus neinwâmpyra awylymogue. Tâlâ olâ Deusram saini modo, târâ tokobyzeguehomoem. \v 7 Eagonro umenoem iduakerimbyryem Deus, “Iwerâ” kelygue nhezetâdyby, tâdâsemaguely wâgâ agueim, mâkânra tadaintoem. Iweâpa kydamudo Deus neinwâmpyra atobyry sakadybyem awyly ume, Davi aguehoem aguewânmy Deus: “Iwerâ âyanmo Deus agueho mâindadylymo-ro watay, tâeganepa itaungâ” kely. \p \v 8 Tutuzelâ kurâ, eagonro âji tâzekobyzegueho wâgâ Deus aguely awyly, Canaã anary tynynonro modoram nhegameyby wâgâ lelâba awyly. Âji tâzekobyzegueho kuru keba olâ myakâwândy Canaã, Josué, eagonro modo warâ egawântomobyry. Âji tâzekobyzegueho kuru watay, “Ynynonro modo ekobyzeguehobe ise” kewâpyra tâise Deus, kurâ domodo Canaãram egawâmpygueduo iweâpa itybyem. \v 9 Awylygue tâlâ Deus induakewâdyby modo ekobyzegueho, idânârâ tâlânro modo xugunipyryem sete emedyly itobyry wâgâ Deus ekobyzeguehobyry ara. \v 10 Aituo, kokobyzeguehoem Deus aguehobyry odaji kâgawântuo, xirâ onro anaym idânârâ kâwanu “Aietaungâ” kehobyry ewanikeimbyryem ise kurâ, idânârâ tâwanu aiedyly ewanikeimbyryem Deus ekobyzeguehobyry ara. \v 11 Awylygue toenzepa kydâzeon-hondâne Deus kieinwânsezedoem, eydâ atodâ âji tâzekobyzeguehoram kâgawântoem. Ânguy mâkâ neinwâmpyra kulâ eydâ atoram negawântaymba, kydamudo âdy einwântânry modo, Canaãdâ tâzekobyzeguehoram naimpyra, negawâmpyra warâ atobyry ara. \p \v 12 Ton-honreim lelâlâ Deus itaumbyry adainrim keba warâ, espada tâynâ, tâynâ alelâ iewipy emyenro. Katâduo kuodano modo kehoem tâense kurâ, myara mawânrâ Deus itaumbyry kintainduo, âdaunlo kydawyly nhutuen-honly. Ize kydato wâgâ kyangahu oday kunâgo ânguyram kiengatudânry tutuen-honze. Kunâry koendonro, inakai warâ awyly kyam tutuen-honze. \v 13 Deus xurâem olâ âdy soentyby peba. Idânârâ tâense mâkâ. Aguidyly eni, aguykely idani, kyangahu oday kunâgo, ize kydato warâ xuturim mâkâ. Mâkânra ise idânârâ aguientaymby modo wâgâ, aguykewâdobyry modo wâgâ warâ kydâkaduly. \s1 Jesus kurâem agueim Deus enado \p \v 14 Jesus, Deus imery, kurâem agueim Deus enado, Deus ety oday kurâ domodo eynynâ aguewâni modo iwymâry kuru kurâ domodo eynynâ Deus agâ agueho ara. Cristo xurâem kydawyly aguykeduo, ton-honre lelâ Jesus kieinwândyly kinmoba kine. \v 15 Jesus Deus enado tatay, kytyendâ mâkâ, ton-honremba kydawyly ume, kytynru ume, tugüiguepa kydawyly ume, kyanu ume, kydadahulily ume, kydâsenagazedyly ume warâ. Karalâ mawânkâ Jesus kurâem awyly. Kydâsenagazedo aralâ âsenagazemâ. Jesus, Deus neinwâmpyra itoem aienehonze kewânmy Satanás, Jesus kieinwâmpyra kitoem aienehonze keho ara. Jesus olâ âdaunloenlâ Deus izepa ato aniempyra. \v 16 Awylygue Deus enadoram kainne, eagâ aguykehoem, Kytyendâ Deus, kagâ koendâ lelâ warâ; ohondybyem lelâ mâkâ, kydâzekainly idase, kienkadyze kurâ-ro watay. \c 5 \p \v 1 Kâzewenry Moisés inweniby ara, Deus ety oday kurâ domodo eynynâ aguewâni modo iwymâry kuru Deuslâ iduakeim, eataen-ho modo duay, tâmawyadâdoem typemugudo eynynâ. Mâkâ mawânkâ kurâdo nhatyby Deusram egameim, inakanhe aitomobyry xygakehoem âguynro modo xyârim warâ. \v 2 Kurâdo Deus itaumbyry koendâ nutuba awylymogue aguehobyry nhakaduomo, tytyenzemo mykâinane mâkâ, emyenromolâ tawylygue, iozepaom adyese lâpylâ tawylygue. \v 3 Deus izepa ato adyese lâpylâ tawylygue, âguynro modo tyâze, Deusram tâgameze warâ, inakanhe adâitobyry nhygakehoem lâpylâ, kurâ domodo inakanhe aitobyry lelâba nhygakely itoem. \v 4 Ânguy âwâlâ kulâ nâxiduaguewâbyra, âwanu Deus ety oday kurâ domodo eynynâ aguewâni modo iwymâryem kuru tâitoem. Deus induakeybyem lelâ, âjigâseoly, saguhoem Arão, Moisés iwaigoru, igâsedobyry ara, waunroem kuru Deus ety oday kurâ domodo eynynâ aguewâni modo iwymâry kuruem itoem. \p \v 5 Alâpylâ, Cristo tâwâlâ nâxiduaguewâbyra, Deus eynynonro modo eynynâ aguenriem tâitoem. Deuslâ mâkâ iduakeim, tynynonro modo xurâem aguenriem. Deus aguewânmy eyam: \q1 “Ymery âmâ, unwâm urâ warâ; \q2 kurâdoram ymery mawyly kâenehonly warâ” \m kewândymy. Warâ iwenibyem awyly Deus itaumbyry awo wâgâ. \p \v 6 Tâlâ lâpylâ Deus wakehobyry tymeryam: \q1 “Aunloenlâ ise ynynonro modo eynynâ yagâ aguenriem mawyly. \q1 Saguhoem ynynonro modo eynynâ Melquisedeque\f + \fr 5:6 \ft Gênesis 14.17-24 warâdâ aguely etaungâ, Melquisedeque ânguy awyly mâuntuhomoem.\f* aguehobyry ara ise yagâ amyguely” \m kewândymy Deus tymeryam. \p \v 7 Tarâ onro anaym Jesus awyly ume, kydâsenagazedo aralâ myakâwâm âsenagazedyly. Taenle, tânugure warâ myakâwâm Deusram nhekadyly, tâsenagazedyly nhain-hoem, tyiguely amaym tâmakehoem warâ. Mâkâ aguely idamâ Deus-ro warâ, eon-hondâmâ, mârâ nhemaen-hoem, kruz wâgâ iguehoem. Deus ize atolâ mawânkâ myakâwâm anhekyly, ize tato kulâ keba. \v 8 Toenzepa kruz wâgâ tâsenagazeduo myakâwâm Jesus idânârâ Deus aguehobyry tâinwânseim lelâlâ awyly nhutuly kuru, Deus imery tawyly umelâ. \v 9 Idânârâ Deus ize ato aienibyryem myakâwâm, kâmakerin-em idyly. Jesus mawânkâ aunloenlâ Deus agâ kitoem aienehoim, idânârâ kurâ einwânni modo, Deus agâpa kyenehonwâbyra. \v 10 Deuslâ myakâwâm agueim: “Aunloenlâ ise ynynonro modo eynynâ yagâ aguenriem mawyly. Ynynonro modo eynynâ Melquisedeque aguehobyry ara ise yagâ amyguely” kewânmy Deus. \s1 Jesus einwândyly kinmoba kine \p \v 11 Toenzepalâ auguedyse wato modo, Cristo, Melquisedeque ara tâwaneim awyly wâgâ, xirâ unâ wâgâ idânârâ kâengatuhoem nudupa olâ, ton-honre mawânrâ mâuntuhomoem. \v 12 Iweâpalâ Kywymâry Jesus einwânseze mawylymo. Iwâgâ koendâ xutuimbyryem mawylymo tâise, eagonro modo mâenomedâdomoem. Aypa olâ, âmaemo lakuru tonomedâzeim; iamudo tyze inwanry wâgâ lelâ adakuirim ara kulâ âmaemo, Deus itaumbyry koendâ mâuntuba lelâ mawylymogue. \v 13 Âdy Deus ize ato awyly koendâ mâuntuwâbyra âmaemo. Iamudo tyze inwanry enynri ara kulâ, âdy iozeno, âdy iozepaom warâ mâuntuba mawylymo. \v 14 Xutuwâdyby modo MON alelâ ipynigu, arâ lâpylâ koendâ Deus itaumbyry xutuwâni modo tâwâlâ ton-honreingue kehoem âzenomedâoly; tutuze mawânkâ Deus aguiendyse, aguiendyseba warâ ato. \c 6 \p \v 1 Cristo kieinwândyly adaguly ume kiuntuyby kulelâba kydutunre, Deus itaumbyry wâgâ kiuntuhoem ton-honreim modo wâgâ kydâsenomedâzezedoem, iamudo toku wogonro araba kitoem. Mâkâ âtâ itâni, enu nhepadâdyly, nhepaguely, nhepadâdondyly, nhepagueondyly arâ adâidylygue itâdyly newanikeba mâkâ ara inkâba kine. Xirâ modo mawânrâ Jesus einwânni iwelo nhutudyze tadato: \q2 Tâdâsemaguehoem Jesus einwândyly. \q2 Deus izepa ato aiedyly imoly. \q2 \v 2 Jesus tâinwânse tadawyly enehon-hoem batiza tâjidyly. \q2 Âwanu koendonro aieniem iduakeyby nhangahu onwa tâzemary iedyly xutuly. \q2 Xypyry etay iguewâtyby modo kurâem ietonze Deus awyly xutuly. \q2 Deus xurâ modo aunloenlâ eagâ awyly einwândyly, \q3 mâkâ xurâ keba modo aunloenlâ âji tâdâsenagazedodâ awyly warâ. \p \v 3 Awârâ modo xuturimbyryenlâ kâpagudyly kipyra kine. Waunroem kytâzezene. Deus itaumbyry wogonro âdydo imeom xutuhoem ton-honreim kydutunre lâpylâ. Arâ ise kiuntuzezedyly, Deus kyam nhutuen-honly-ro watay; mâkâ lelâ mawânkâ konomery xuduim. \p \v 4 Tâlâ Jesus tyeinwândyly imowânibyry modo. Nuduwâpyra akaemo nheinwântondoem. Saguhoem koendâ tutuzemolâ myakâwâm Deus itaumbyry; Deus tywâgâ eyanmo nhutuen-honly. Koendonro modo Deus tyam nhuduypy tâmakezemolâ. Deus Ispiritury eagâmolâ warâ myakâwâm. \v 5 Deus itaumbyry idamâmo. Deus itaumbyry koendonro awyly aguewânmo. Deus emary modo adyesenry anhedyly emâmo, âdy waunroem aitaynrim modo awyly emâmo, xutuwânmo warâ. \v 6 Arâlâ olâ, Cristo tyeinwândyly inmolymo. Jesus einwânni modo, Jesus einwândyly inmolymo watay, Deus imery kruz onwa nhakâjiondylymo waunlo ara, kurâdo enanaym âwankuem nhetondylymo waunlo ara warâ. Aunlopyryem, nuduwâpyra Deus eynynonro modo ewyem itondomoem. \p \v 7 Etaungâ âpa ezary. Koendâ kopâ ihuguely-ro watay, onro koendonro tukuize, nady modo ago tâitaynze, sodo xurâem koendonro tuduze-ro warâ. Arâ lâpylâ ise Deus aguehobyry einwânni modo koendonro modo anhedylymo, akaemo agâ koendâ ise mâkâ-ro warâ. \v 8 Mârâ âpa ezay sahubâ, tyguyreim warâ iazely watay olâ sodo xurâem tywyneim keba awylygue tâjiaduân-honze lelâ. Arâ lâpylâ ise Deus, Jesus einwândyly inmoimbyry modo peto nhâtânry onwanji nhamely, tydâpa itomoem aienehonze. \p \v 9 Jesus einwândyly imowâni modo wâgâ arâ augueaki lelâlâ, tutuze olâ urâ, ton-honre lelâ mawylymo, yataen-hodo kâinwyneguyly. Jesus einwândyly mâinmoba mawylymogue, Deus nhemakeyby mawylymo tânehonze âmaemo. \v 10 Agonromo Jesus einwânni modo toenzepa mâenmawyadâdylymo, emawyadâzezelâ âmaemo-ro warâ. Arâ amituomo, Deus tywyneze lelâlâ mawylymo tânehonze âmaemo. Iozeno lelâ Deus anhekyly. Koendonro amânhekylymo nenanânehonwâbyra mâkâ, xurâ mawylymogue. Awylygue ise mâkâ agâmo koendâ lelâ awyly. \v 11 Ize wato kuru olâ âwâlâ, âwâlâ warâ âmaemo ewy xypyryam kehoem Deus einwânseze mawylymo, Deus emaymba koendonro mâenmakelymo mâinwânwândylymo ara. \v 12 Deus ewanuem amitaymo, tynepa mawylymo ize wato. Jesus einwândyly âdykâ imodânry modo ara âizemo wawyly. Aituo ise Deus “Xuduze urâ” kehobyry mâenmakelymo. \s1 “Aiese urâ” tâkehobyry, adyese lelâlâ Deus \p \v 13-14 Enanâguewâdaungâ kydamudo Abraãoram Deus aguehobyry: “Iwâkuru modo lelâ ise âmâem agânhekyly. Toenzepa âweonzeânehonze urâ. Deuslâ urâ agueim, ‘Aiese urâ’ keim. Auguehobyry agânhepyra witaymba urâ” kewândymy Deus Abraãoram, agaityon-em, tymegueba warâ awyly ume. Tâzedy wâgâlâ myakâwândy aguely, ânguy takazeno peba awylygue. \v 15 Abraão tynwânwânse myakâwândy Deus tyam aguehobyry tâlâ tâidyly. Deus aguehobyry ara adâidyly einwândyly warâ nimoba myakâwândy. Iweâpa itybyem lelâlâ myakâwândy, imezely, toenzepa iweonzely warâ. \v 16 Takadâ kehoem ton-honreim ezedy kurâdo agueho, adâkeho âkealâ awyly einwântoem. Arâ agueduomo, idânârâ nhutulymo, aguehobyry adahowanze lelâlâ awyly, âdy nugukebalâ. \v 17 “Koendonro emakeze âmaemo” tâkehobyry modo adâkehobyry adyese lelâlâ awyly, tunâry nugukeba awyly warâ nhutudyzemo myakâwândy Deus. Awylygue myakâwândy Deus Abraãoram aguely. “Urâ Deus agueim; auguehobyry aiese urâ. Iwâkuru modo ise âmâem agânhekyly” kely. \p \v 18 Deus “Auguehobyry aiese urâ” keduo, “Deuslâ urâ agueim; auguehobyry agânhepyra witaymba ise urâ” keduo warâ, tutuze kurâ, âdaunloenlâ tunâry nugukeba awyly. Tâinwânse lelâlâ kurâ. Awylygue kurâ mâkâ einwânni modo ton-honre kydawyly iwâgâ kydâsemaguely kiuntulygue, “Imakezemo urâ” kehobyry wâgâ. Awylygue ton-honre lelâ kinwânwândyly, “Xuduze urâ” kehobyry emakeze lelâlâ kydawylygue. \v 19 Âkeá lelâlâ kieinwândyly Deus kyam nhuduly modo kienmakely, âsemaguenriem kydawyly koendâ kiuntuly warâ, ton-honre kehoem pepi ekâjihobyry wâne âdyam nalehoba myara. Kydâsemaguely kieinwândylygue, iwerâ tâwâlâ ise Deus eydâ atoam kâgawândyly, saguhoem kurâ domodo eynynâ aguewâni modo iwymâry kuru Deus Âepanâgueho iwyantary xuahuho nhakadobyry ara, eyam taintoem. \v 20 Waunroenlâ Jesus idâwâm Deusram, idâze lâpylâ kurâ. Mâkâlâ Deus enado kynynâ agueim, kynynâ adâkely nimoba ise mâkâ-ro warâ. Deus ety oday kurâ domodo eynynâ aguewâni modo iwymâry kuru, kurâ domodo eynynâ Deus agâ aguehobyry ara. Melquisedeque Deus agâ aguely myakâwândy Deus eynynonro modo eynynâ, myara lâpylâ Jesus kynynâ aguely. \c 7 \s1 Melquisedeque pymâ, kurâ domodo eynynâ Deus enado agueim warâ \p \v 1 Xidadâ Salém donro modo iwymâry myakâwândy Melquisedeque. (“Jerusalém” kely ezedy eagonrolâ mawânrâ “Salém” kely.) Deus toenzepa ton-honrein-am kurâ domodo eynynâ agueim lâpylâ myakâwândy mâkâ. Abraão tydykauru Ló tienmakehoem azagâ azagâ warâ pymâdo egakunibyryem odopâdyly ume myakâwândy Melquisedeque, Abraão agâ oxioze idâly. Eagâ oxiodybyem myakâwândy, Melquisedeque, Abraão koendâ nhetoem nhekadyly Deusram. \v 2 Aituo myakâwândy Abraão tuduery isejiguy modo tienmakeyby mârâ ewy, mârâ ewy warâ, dez ieto nhetyly, Melquisedequeram tiunduhoem, tynrense tawyly tienehon-hoem. \p “Pymâ koendonro lelâ aieni” keze awârâ “Melquisedeque” kely. Salém donro modo iwymâry awylygue myakâwândy “koendâ tadato iwymâry” kehonly lâpylâ. (“Koendâ tadato” keze awârâ “Salém” kely.) \v 3 Ânguy Melquisedeque nhunwym, ise, idamudo warâ awyly nutuwâbyra. Âdykâ iazely, âdara iguely warâ awyly ânguy nutuba. Âdara ewanu adaguly, âdypygueândyly warâ awyly nâdutuoba lâpylâ warâ. Arâ awylygue, Jesuslâ waunlo ara mâkâ, Jesus wâneam kynynâ agueim typygueba kehoem myara. \p \v 4 Etaungâ Melquisedeque toenzepa tynrenseinhe awyly. Tynrenseim lâpylâ myakâwândy Abraão, iwerâ xayam tâdyren-honzelâ mâkâ-ro warâ; Abraão wâgâlâ mawânrâ “judeu imeombyry” kykehonly. Takadâ kehoem ton-honreim Melquisedeque awyly, xutuwâm olâmy Abraão. Awylygue myakâwândy tuduery modo tiengakudyby isejiguy tienmakeyby ewy dez ieto nhetyly tiunduhoem, Melquisedeque tynrense tawyly tienehon-hoem. Pymâ kuruam mawânrâ dízimo xuduly. \p \v 5 Moisés kâzewenryem inweniby ara: “Ynynonro modo, âsejiguymo dez ieto ewy ietyram antaungâ urâem. Levi iweompyry, awârâ âwanu aieniem kâinduakeyby modo, emakerin-ro warâ. Dez lelâ tâlâ âmaemo-ro watay, tokalâ etywâdaungâ, xuduwâtaungâ. Dez moedabe âmaemo-ro watay, tokalâ urâem mâundulymo. Cem moedabe âmaemo-ro watay, dez urâem mâundulymo. Arâ mawânrâ tâlâ matomo ewy yam mâundulymo” kewândymy Deus. Arâ mawânkâ Abraão iweompyrylâ, Deus ety oday tâwanuneim modo âjipemugüenlâ âdydo imeom xuduypy emakewâni modo, eyanmo xuduwâni modo alelâ awyly. \v 6 Kâzewenry ara, Deusram xuduypy modo emakerin-em iduakeyby keba myakâwândy Melquisedeque, Levi iwerypyry keba awylygue. Levi iweompyry modo takazeno kehoem mâkâ awyly, tutuze olâ kurâ, Abraão tyam nhuduypy nhemakehobyry wâgâ. Deus kydamu Abraão koendâ nhetoem ekamâ lâpylâmy Melquisedeque, Abraão tienmakeyby ewy tyam nhudupygueduo. Abraãoram saguhoem Deus: “Koendâ ise nhedyly; toenzepa âweonzehoem aiese urâ” kehobyrylâ mâkâ. \p \v 7 Melquisedeque Abraão xurâem Deusram nhekaduo olâ, tutuze kurâ, Abraão takazeno mâkâ awyly. Mâkâ Deusram ekanibyry mawânkâ tynrenseim kuru, xurâem ekadyby keba. \v 8 Akaemo Levi iweompyry modo, kurâdo Deus xurâem tysejiguy ewy nhuduypy emakewâni modo, igueim kulâ akaemo. Melquisedeque wâgâ olâ arâpa, Abraão tysejiguy ewy eyam nhududuo, iguedânryam nhuduly-ro waunlo ara, iguehobyry wâgâ iweniby peba mawânrâ Deus itaumbyry awo wâgâ. \v 9 Tâlâ tato dez ieto ewy tokalâ Melquisedequeram Abraão nhududuo, iwery Levi tuduze lâpylâ myakâwândy. (Levi iweompyry modo mawânkâ Deus etyram satyby modo emakeim.) \v 10 Melquisedeque agâ Abraão oxioday, ipa myakâwândy Levi, tydamu Abraão oday lakuru. Awylygue Levi lâpylâmy tysejiguy ewy Melquisedequeram xuduwâm, kykely. \p \v 11 Levita domodo ewy kurâ domodo eynynâ agueim anhekyly wâgâlâ Deusram kurâdo âzemakeoly watay, âdaituo pylâka Melquisedeque emyenro âewyly emakerimoem, Arão ewy keba âeni awyly. \v 12 Iwerâ Arão iwerypyry keba awârâ âwanu aieniem Deus induakeyby. Awylygue awârâ Moisés tâzezewenry inweniby âdugukeoly lâpylâ, iwerâ Jesuslâ kynynâ Deus agâ agueim itoem. \v 13 Deus itaumbyry awo wâgâ tâjitainhoze, kâmakerin-em ingonokyly wâgâ, Kywymâry Jesus wâgâ. Judá iwery mâkâ, Levi iwery keba. Kâzewenry Moisés inweniby ara, Judá iweompyry ewy kydamudo eynynâ Deus enado aguewâpyramo myakâwândy. Judá domodo ewy âdaunloenlâ ânguydo imeom kurâ domodo nhatyby nemakewâbyramo, nyâmpamo, niaduâmpyramo warâ mârâ mesa tuhugueto Deus ety odano wâgâ. \v 14 Tutuze kurâ, Kywymâry Jesus, Judá iwery awyly. Moisés olâ myakâwândy âdaunloenlâ Judá iweom wâgâ aguepa Deus ety oday kurâ domodo eynynâ aguewâni modo wâgâ, tinweniday. \s1 Jesus kynynâ agueim Deus enado \p \v 15 Iwerâma tâzehoze saguho tâzezewenry xugukerimbyryem Deus awyly, tâlâ mawânkâ kynynâ Deusram agueim Melquisedeque emyenro, Levi, Arão warâ iweompyry emyenro keba. \v 16 Jesus Deus enado kynynâ aguenriem âieholy, kurâ domodo ezewenry wâgâ inkâba. Deus enado kynynâ aguenriem awyly, igueypyem, kurâem itondybyem awylygue, nigueompyra ise-ro warâ. \v 17 Iwenibyem Deus itaumbyry awo wâgâ: \q1 “Aunloenlâ ise ynynonro modo eynynâ yagâ aguenriem mawyly. \q1 Ynynonro modo eynynâ Melquisedeque aguehobyry ara ise yagâ amyguely” \m kewândymy Deus tymeryam. \p \v 18 Warâ myakâwândy Levi iweompyry modo lelâ Deus agâ agueim keim tâzezewenry adainly, âdyempa idyly. \v 19 Deus xurâem tywykeba nitaymba myakâwândy mârâ tâzezewenry saguho einwânni modo. Iwerâ kinwânwânkylyma koendonro lelâlâ, saguhobyry takaze kehoem, Deus eydâ atoam kaintoem tuduze mawânrâ. \p \v 20-21 Tâty oday kurâ domodo eynynâ aguewâni modoram, Jesusram adâkehobyry ara, aguepa myakâwândy Deus. Jesusram lelâ myakâwândy Deus aguely, tânado kynynâ aguenriem ituo: \q1 “Aunloenlâ ise ynynonro modo eynynâ yagâ aguenriem mawyly. \q2 Pymâ Deus urâ agueim. \q1 ‘Aiese urâ’ uguehobyry aieni lelâlâ urâ. \q2 Unâry kâungukewâbyra ise urâ” \m kely myakâwândy, warâ iwenibyem awyly. \p \v 22 Deus enado kynynâ aguenriem ituo, iwelo tâdâseinwândo tâkehobyry aieniem lelâlâ Deus awyly xutuho mâkâ Jesus. Xirâ iwelo Deus âseinwândobyry tynynonro modo agâ koendonro kuru, saguhobyry takaze. \p \v 23 Saguhobyry tâdâseinwândo ume agui Deus ety oday kurâ domodo eynynâ aguewâni modo iwymârydo kuru. Igueim kulâ awylymogue, mawânrâ arâ awyly. Awylygue tokalâ igueduo, eagonro egânâpyaji âxiedyly, warâ itoem. \v 24 Jesus olâ tâtaybyanoneim keba. Igueypyem, kurâem itonmâ, nigueompyra ise-ro warâ. Awylygue aunloenlâ Deus enado kynynâ aguenrienlâ awyly. \v 25 Awylygue mâkâ kâmakeim iwerâ, aunloenlâ Deusram kytâhoem, kâmakeze iguehobyry wâgâ. Tâlâ mawânkâ Jesus iwerâ, aunloenlâ ise tâlâ awyly; Deus ezay mâkâ, tâinwântaynrim modo eynynâ Deus agâ adâkehoem. \p \v 26 Jesus mawânkâ kynynâ agueim Deus enado. Deus agâ koendâ lelâ kitoem adyese mâkâ. Eagonro ize inkâba kurâ. Mâkâ lelâ koendonro Deus xurâem, ewentâdo lâpeba mâkâ. Deus izepa ato kulâ anientaymba mâkâ warâ. Xirâ onro anaym atay, Deus izepa ato aieni modo duay lelâlâ wâne myakâwâm. Deus olâmy akaemo duaypa iemâ, kayam samâmy-ro warâ, tyanlâ. \v 27 Deus ety oday kurâ domodo eynynâ aguewâni modo kopaelâgâembaba mykâinane ânguydo imeom nhâlymo Deusram tiengamehoem, inakanhe tâitomobyry, kurâ domodo inakanhe aitobyry alelâ xygakehoem. Jesus olâ myakâwâm tokalelâ âtuly kruz wâgâ tyiguehoem, inakanhe aguitobyry tyngakehoem warâ. \p \v 28 Tâzezewenry Moisésram iweniehoymby ara, uguondo modo tâjiduakeowâze mykâinane Deus ety oday kurâ domodo eynynâ aguewâni modo iwymâry kuruem, akaemo uguondo modo âdaunloenlâ koendâ aini keba awyly umelâ. Jesus olâ âdaunloenlâ Deus izepa ato kulâ aieni keba. Iweâpalâ myakâwândy Deus, Moisésram tâzezewenry tiengatubygueduo, tymeryam aguely: “Aunloenlâ ise ynynonro modo eynynâ yagâ aguenriem mawyly. Pymâ Deus urâ agueim. ‘Aiese urâ’ uguehobyry aieni lelâlâ urâ. Unâry kâungukewâbyra ise urâ-ro warâ” kely. Arâ adâkehobyry nugukewâbyra Deus. Deus imery idânârâ Deus aiedyse ato aiemâ, aiesezelâ-ro warâ. \c 8 \s1 Iwelo tâdâseinwândo ume Deus enado kynynâ agueim Jesus \p \v 1 Kywâgâ agueim Jesus awyly mâuntudyzemo wato, Deus enado kynynâ adâkeze mâkâ. Târâ kaynâ mâkâ ekadybyem awyly, tynreim ejidydâ, Deus ton-honreim eahoru eynynâ. \v 2 Saguhoem kurâdo eynynâ Deus agâ aguewâni modo iwymâry kuru tâwanu anhedyly mykâinane âtâ tâjitubygue itâdyby sahomery oday Deus Âepanâguehodâ. Iwerâ olâ Jesus Deus enado kynynâ aguely, âji Deus anhetybydâ. \p \v 3 Kurâ domodo eynynâ aguewâni modo iwymâry kuru iduakely, Deus iomazehoem xuduypy modo, ânguydo imeom inakanhe adâjitobyry xygakehoem xyâypy warâ Deusram egamenriem. Âdy eyam nhegamely peba kulâ Deus Âepanâgueho odaji negawântaymba mykâinane. Arâ lâpylâ kynynâ Deus agâ agueim Jesus âdype awyly, Deusram tiengamehoem. Awylygue myakâwâm tâwâlâ âtuly, inakanhe aguitobyry xygakehoem. \v 4 Tarâ onro anaynlâ Jesus watay, Deus ety oday kynynâ aguenriem nitaymba tâise; ânguydo imeom nhunru negameba tâise warâ, Judá iwerypyry awylygue. Levi iweompyry modo lelâ mawânkâ Deus ety oday âsewanirim, Deus xurâem satyby emakerim, kâzewenry ara. \p \v 5 Iwerâ Deus enado Jesus anhekyly emyenro mawânkâ kurâ domodo eynynâ Deus agâ aguewâni modo iwymâry kuru anhekyly, âzekiba kehoemba olâ. Arâ lâpylâ âtâ Deus etyem itâdyby, târâ Deus eydâ ato donro ekudo lâpylâ awyly, eara kehoemba olâ. Warâ myakâwândy Deus, Moisésram aguely târâ iwy wâgâ, âtâ Deus xyrento saunâdyly saguly iraynâ: “Âdaunlo âtâ awyly kâenehon-hombyry ara kehoem iety itânehongâ” kely myakâwândy eyam. \v 6 Deus, Jesus âwanu anhekylyem aguehobyry koendonro kuru, Deus ety oday kurâ domodo eynynâ aguewâni modo iwymâry kuru anhetyby takaze kehoem. Iwelo tâdâseinwândobyry, kydamudo agâ saguhoem âseinwândobyry takaze koendonro kuru keim mâkâ. Takaze koendonro kuru, tâkeze urâ, mârâ saguhobyry einwânnipyry modoram “Koendonro xuduze urâ” kehobyry mawânrâ ise kienmakely. \p \v 7 Saguho tâzezewenry koendâ lelâ einwândyly-ro watay, iwelo tâdâseinwândo Deus anientaymba tâise. \v 8 Saguho tâzezewenry tynynonro modo neinwâmpyra awyly tiuntuduo myakâwândy Deus aguely: \q1 “Sainse Israel donro modo agâ, Judá donro modo agâ warâ iwelo tâdâseinwândo agânheto. \q1 \v 9 Egitodâba idamudomo kâentyday eagâmo kâseinwândobyry ara inkâba ise, \q2 xirâ iwelo tâdâseinwândo eagâmo agânhekyly, \q1 Mârâ ume tâmayne kehoem akâwâm akaemo târâpa kâentylymo, \q2 tâjiunwym tymery emary wâgâ sawâni ara. \q1 Eagâmo kâseinwândobyry araba olâ akâwâm aidylymo. \q1 ‘Amyguehobyry einwânse xina’ keypyem, \q2 kâunrutomobyry araba kulâ akâwâm aidylymo. \q1 Yeinwâmpyra atomobyry wâgâ akâwâm ‘Tâwâlâ pylâ itaungâ’ uguely. \q1 \v 10 Israel domodo agâ tâdâseinwândo iwelo agânheto saintuo warâ ise agânhedyly: \q1 Kâunrutomo koendâ nhutuhomoem aiese urâ, \q2 yeinwântomoem aienehonze urâ-ro warâ; \q1 mârâ tâzezewenry iodaymo, \q2 nhangahumo oday warâ iwenibyem awyly-ro waunlo ara kehoem ise, \q2 âdaunloenlâ nenanânehomba itomoem. \q1 IDeusrymo ise urâ, ynynonro modo ise akaemo-ro warâ. \q1 \v 11 Ânguy ywâgâ nenomedâdondaymba ise; \q3 idânârâ utudâmo lelâ awylygue, \q1 ‘Kywymâry Deus xutuwâdaungâ’ ânguy kewâpyra ise. \q1 Pymâdo, kurâdo âdy modo warâ utuzemo. \q1 Kurâdo âdy keba modo utuzemo lâpylâ warâ. \q2 Ânguy utudânry lâpeba ise. \q1 \v 12 Idânârâ inakanhe aitomobyry xygakeze urâ. \q1 Âdaunloenlâ kâenanâgueondaymba ise urâ izepa wato anhetomobyry” \m kewândymy Deus, warâ itaumbyry iwenibyem awyly. \p \v 13 Iwelo tâdâseinwândo wâgâ Deus agueduo, saguho tâdâseinwândobyry ton-honremba ienipyryem tawylylâ Deus agueho. Mârâ saguhobyry xuzadylylâ ise-ro warâ. \c 9 \s1 Âdara Deus iomazeândyly tarâ onro anaym, târâ kaynâ warâ awyly xutuho \p \v 1 Saguhoem kydamudo agâ Deus âseinwânday, âdara tohoguedyly awyly aguewânmy. Âtâ tâjitubygue itâdyby tohoguedo, tarâ onro anano wâgâ aguewâm lâpylâmy. \v 2 Mârâ âtâ nhehugâdylymo myakâwândy Deus aguehobyry aralâ. Azagâ myakâwândy sahomegu; sahomery imâsedo waunroem; sahomery imeimbyry pylâ xypyrydâ-ro warâ. Tânâmize sahodâdybyem myakâwândy. Waunro sahomery myakâwândy “Tynrenseim” kelygue tâzekeim. Târâ myakâwândy tâdâzesagon-ho modo sawo, mesa pão Deusram egamewâdyby ekanâdo warâ. \v 3 Mârâ sahomery xypyry myakâwândy “Deus Âepanâgueho” kelygue tâzekeim. Tyxieingue mykâinane sahomegu. \v 4 Târâ mawânrâ myakâwândy mesa ourugue xygatyby, edunu tyânrângueim iaduânto, kaixa tynynonro modo agâ âseinwândobyry enanâgueho warâ. Ourugue etydâdyby myakâwândy mârâ kaixa. Ilâ odaylâ myakâwândy maná etary ourugue xygatyby. Egitodâba israelita domodo egasebygueduomo ipynirymoem Deus nhuduypy myakâwândy maná. Kaixa oday tâlâ lâpylâ myakâwândy Arão eamatagorubyry iluseyby. Tâlâ lâpylâ myakâwândy azagâ lelâ tuhu tapalogueim kydamudo ezewenry Deus inwenihobyry. \v 5 Mârâ kaixa wâgâ myakâwândy XYDYK warâ azagâ anju “querubins” kelygue tâzekeim ekudo modo; Deus târâlâ awyly xutuho myakâwândy akaemo. Tawâtarigue myakâwândy mârâ kaixa enahuru wâgâ awylymo. Mârâ kaixa enahuru mykâinane tâjiunugue tukuizeim, Deus, inakanhe adâjitobyry modo nhygakehoem. Xirâ unâ wâgâ imâem adâkeze tâise urâ. Xirâ ume awârâ wâgâ kâengatuombyra olâ ise urâ.\fig |src="cn02092b.tif" size="col" loc="Hebrews 9:1-10" copy="© 1978 David C. Cook Publishing Co." ref="Hebreus 9.1-5" \fig* \p \v 6 Aituo warâ myakâwândy Deus ety oday aieholy. Kopaelâgâembaba mykâinane Deus agâ kurâ domodo eynynâ aguewâni modo Sahomery Tynrenseim odaji egawândylymo, Deus aguehobyry ara adâitomoem. \v 7 Mârâ sahomery xypyry oday Deus Âepanâgueho odaji egawânni olâ mykâinane kurâ domodo eynynâ aguewâni modo iwymâry kuru lelâ. Tokalâ anu wâgâ, tokalelâ mykâinane egawândyly. Kudupi oday ânguydo imeom xyâypy iunugue tâmase lelâ egawândyly. Tâjiunugue mykâinane kaixa inwinkely, Deusram tienkadoem. “Inakanhe awitobyry, kurâ domodo inakanhe aitobyry warâ xygakegâ, tiuntudânryenlâ xina inakanhe kulâ aitobyry” warâ tâkeze mykâinane. \p \v 8 Mârâ tâdâseinwândo saguhobyry ume, Deus Âepanâgueho âji odaji kurâ domodo negawântaymbamo mykâinane. Kurâ domodo eynynâ Deus agâ aguewâni modo iwymâry kuru lelâ egawânni. Warâ myakâwândy Deus ehoguedo âtâbe onro anaym awyly ume adâjidyly. \v 9 Mâkâ ânguydo imeom, âdydo imeom warâ kydamudo Deusram saguhoem nhegameybymo ton-honremba mykâinane, mârâgue Deus iomazeânze kewâni modo tâwentâgueba niepyra awylygue. Awârâ mawânrâ Deus Ispiritury kiuntudyze ato. \v 10 Saguhobyry modo nheinwânkyly mykâinane tâentuneim modo lelâ, tâinzeim, tâinzenry, tânyzeim, tânyzenry, todokoguely wâgâ, Deusram âdydo imeom egamely wâgâ warâ mykâinane aguelymo. Mârâ tâzezewenry kyangahu oday kunâgo wâgâ, ize kydato wâgâ, kuodano Deus wâgâ aguykeho wâgâ warâ aguepa mykâinane. Saguho tâzezewenry einwândyly myakâwâm, iwelo einwândyly adaguly ara kulâ. \p \v 11 Cristo olâ âemâ. Deus enado kynynâ agueim mâkâ, iwelo tâdâseinwândo agueho ara. Tarâ onro anaym Deus ety oday kurâ domodo eynynâ aguewâni modo anhetyby takaze kehoem, mâkâ kurâem anhetyby koendâ awyly. Deus aiedyse ato lelâ mâkâ anhekyly. Âji tynrenseindâ kehoem mâkâ âsewanily iwerâ, mârâ âtâ xirâ anaym Deus ehoguedoem itâdyby takaze kehoem tynrenseindâ. Uguondo kulâ anhetyby mâkeba mâkâ ejidy iwerâ, tarâ onro anano keba-ro warâ. \v 12 Kayam idâypyem, âji Deus Âepanâgueho kuru odaji egawânmâmy Cristo. Inakanhe aguitobyry xygakeze myakâwâm egawândyly. Body iunu keba, bizeru iunu keba warâ myakâwâm nhakyly; tunu lelâlâ myakâwâm nhakyly Deusram, inakanhe aguitobyry xygakehoem. Arâ myakâwâm kydâsemagueho typyguebaombe nhenehonly. Tunugue myakâwâm nhepywadyly. Tokalelâ olâ myakâwâm mâkâ iguely; iguezesedyly nipyra. \p \v 13 Saguhoem, Deus ety oday kurâ domodo eynynâ aguewâni modo body, tapirâ warâ xyâypy iunugue Deus aguehobyry sakanibyry modo tywinkezemo mykâinane. Arâ lâpylâ mykâinane novilha nhâlymo. Eguepybyry nhaduândylymo. Iwelupâry etary odaji nhetadâguylymo. Awylygue, ânguylâ Deus xurâem inakanhe idyly-ro watay, âdiempa mârâ pelupâ ewy nhetylymo, paru agâ intugândylymo, mâkâ inakanhe aityby inwinkelymo warâ, tywykeba itoem. \v 14 Body, tapirâ warâ iunu ton-honre tywykeba kyese watay, Cristo iunu kruz wâgâ apâdyby lakuru ton-honreim kuru, inakanhe aguitobyry xygakehoem! Deus Ispiritury Âdykâ Iguedânry eon-honrugue Cristo tâwâlâ myakâwâm âtuly Deusram, kynynâ tyiguehoem. Mâkâ âdaunloenlâ Deus ize ato sakadânry iunu olâ tywykeba kehoem kyetâ Deus xurâem. Arâ ise Deus iguedânry xurâem kydâsewanily, ânguydo imeom xyâly, iaduândyly awârâ keba ise aguienkyly. \s1 Iwelo tâdâseinwândobe idyly Jesus iguehobyry wâgâ \p \v 15 Deus tynynonro modo agâ iwelo tâdâseinwândo anhedyly myakâwâm Cristo anhetyby wâgâ. Cristo iguely myakâwâm saguho tâzezewenry einwânnipyry modo inakanhe itobyry xygakeze lâpylâ, Deus tynynonroem ingâseguyly modo “Koendonro adaindânry xuduze urâ” kehobyry nhemakehomoem. \p \v 16-17 Ânguylâ pape testamento inwenily, tyigueduo, ânguy xurâem turâ xurâbyry modo awyly xutuho watay, niguepa kulâ mâkâ xurâem ise kehobyry âdy tâmaxi nietaymba. Sodo igueduo lelâ mârâ pape âzeinwân-honly. \v 18 Arâ lâpylâ mykâinane saguho tâdâseinwândo einwântoem, âguynro modo xyâly, mâkâ iunugue myakâwândy âdydo imeom Deus ety odano modo iwinkely-ro warâ. \p \v 19 Deus tâzezewenry nhuduypy emakerimbyryem, kurâ domodo idâtyguywânmy Moisés. Ilâpyryem myakâwândy eyanmo nhegatuly idânârâ Deus aguehobyry. Agueimpyryem, bizeru, body warâ nhâen-honly, iunu etyhoem. Kaneru xuhudu sapabilyby hissopo iwatary onwa tienkâjibygueduo pylâ munru paru agâ itugândyby ikaji inkuily; tâzezewenry sawo pape ituwymby inwinkely. Ilâpygueduo kurâ domodo âtâdyguyby inwinkewâdyly lâpylâ. \v 20 “Xirâ tâjiunu mawânrâ Deus agâ kydâseinwândobyry adaguly xutuho” kewândymy Moisés eyanmo. \v 21 Tâjiunugue mârâ âtâ, Deus ety kehomo, tywinkeze lâpylâ myakâwândy. Deusram tuduzeim modo sawo, âdydo imeom idânârâ awâtârâ Deus ehoguedo modo onwa warâ aiemâ lâpylâmy. \v 22 Deus, Moisésram kâzewenry inwenien-hoymby warâ iwenibyem awyly: “Deus xurâem tywykeba kitoem, idânârâ kysejiguy modo, ânguydo imeom xyâypy iunugue tywinkeze lelâ” kely. Tâjiguely peba kulâ, munru tyapâzeba kulâ warâ, Deus inakanhe tadawyly nygakewâbyra. \s1 Cristo igueduo, inakanhe aguitobyry âdygakeoly \p \v 23 Onro anano Deus ety, âdydo imeom iodano modo warâ tânehonze âdiempa âdara târâ kaynâ Deus eydâ atodâ awyly. Târâ mawânrâ Deus ety kuru. Saguhoem idânârâ Deus ety odano modo ânguydo imeom iunugue lelâ mykâinane tywykeba itoem aieholy. Iwerâ Deusram kaintoem, aunloenlâ eagâ kitoem, ânguydo imeom xyâypy iunu takazeno samâmy Jesus Deus enado tunulâ, tâwentâzeba kitoem. \p \v 24 Igueypyem, Cristo, Deus ezaxi lelâlâ egawânmâmy, âtâ uguondo kulâ intâdyby odaxiba myakâwâm egawândyly. Deus ety kaynonro ekudo kulâ mykâinane mârâ Deus ety kehomo taunlo. Jesus Deus ezaxi egawândyly myakâwâm, kynynâ aguenriem. Iwerâ kynynâ mâkâ aguely târâ. \v 25 Deus ety oday kurâ domodo eynynâ aguewâni modo iwymâry kuru mârâ anu wâgâ lelâba mykâinane Deus Âepanâgueho odaji egawândyly. Myarâ tâgawântay, aunlolâ mykâinane ânguydo imeom iunugue tâmase egawândyly. \p Cristo egawânmâ lâpylâ Deus eydâ atoam, âwâlâ âtuze, inakanhe kydawyly xygakehoem. Tokalelâ olâ myakâwâm mâkâ aidyly, aisezedyly nipyra. \v 26 Aunlolâ âtuzezedyly-ro watay, onro âtugudyly umelâ, tâise âsenagazezedyly, iguezesedyly warâ. Aypa olâ, xypyryam idâze awyly ume, tokalelâ xarâ onro anaxi âemâ, kurâem tyiguehoem Deusram âtuze, inakanhe aguitayn-hobyry modo xygakehoem, âdaunloenlâ nigueompyra tâitoem warâ. \p \v 27 Idânârâ igueze kurâ tokalelâ. Ilâpygueduo ise Deus aguely âdy kagâ aini wâgâ-ro warâ, eagâ kaynâ atoam kytâly atay, âji tâdâsenagazedoam kytâly atay warâ. \v 28 Onro anaxi odopâze mâkâ; inakanhe aguitobyry xygakeonzeba, igueonseba warâ olâ ise mâkâ odopâdyly. Tokalelâ mawânrâ awârâ aimâ. Odopâdyly enuenni modo idânârâ emakeze ise mâkâ odopâdyly.\fig |src="CN01840B.tif" size="col" loc="Hebrews 9:23-28" copy="© 1978 David C. Cook Publishing Co." ref="Hebreus 9.23-28" \fig* \c 10 \p \v 1 Moisés tâzezewenry inweniby kintainduo, âdiempa kulâ kiuntuly âdara Deus inakanhe aguitobyry modo nhygakely awyly wâgâ, âtâ ekudobyry âdaunlo mârâ âtâ awyly âdiempa kulâ nhutuen-hon-ho ara, kurâ âsegudobyry âdaunlo mâkâ awyly âdiempa kulâ nhutuen-hon-ho ara warâ. Aunlolâ mykâinane kurâdo Israel donro modo Deus etyram ânguydo imeom nhadylymo, anu, anu warâ, tyân-homoem, Deusram tiengamehomoem. Arâ aidylymo umelâ, Deus xurâem tywykeba nipyramo olâ myakâwândy. \v 2 Inakanhe aitomobyry xygakeybyem lelâlâ-ro watay, tâwentâguezebamo tâise, ânguydo imeom xyâypy iunu Deusram egamely imoimbyrymoem tâise warâ. \v 3 Arâpa olâ. Aunlolâ tâguy nhadylymo Deus etyram, târâ tâwanuneim modo nhâhoem, iunu pylâ Deusram nhegamelymo itoem. Inakanhe adâitobyry tânanâguezelâ mykâinane akaemo. Aituo pylâ tâwentâguelâ tawyly nhutulymo-ro warâ. \v 4 Tapirâ, body warâ iunu âdaunloenlâ ton-honruneba ânguylâ inakanhe aitobyry xygakeze. \p \v 5 Deus itaumbyry awo wâgâ iweniby enanâguewâdaungâ, Cristo Deusram aguehobyry, xarâ onro anaxi tâewyly iraynâ: \q1 “Deus, ânguydo imeom xyâypy iunu, âdydo imeom warâ kurâ domodo nhuduypy ize inkâba âmâ. \q1 Awylygue wodo mâungudyly. \q1 \v 6 Mâkâ ânguydo imeom itydâ xyâypy, iaduântyby warâ mâen-hoguedaymba âmâ. \q2 Inakanhe adâjitobyry mâyngakehoem âyam egameyby, omazeândaymba. \q1 \v 7 Awylygue auguely: \q2 ‘Talâ urâ, agânhedyse mato aiese on-hondybyem. \q2 Ywâgâ amyguehobyry iweniby ara aidyse wawyly’ ” \m kewândymy Deusram, warâ Salmosdâ iwenibyem awyly. \p \v 8 Waunroem kuru: “Ânguydo imeom xyâypy iunu, âdydo imeom warâ kurâ domodo nhuduypy ize inkâba âmâ. Mâkâ ânguydo imeom itydâ xyâypy, iaduântyby warâ mâen-hoguedaymba âmâ. Inakanhe adâjitobyry mâyngakehoem, âyam egameyby, omazeândaymba” kewânmy Cristo, Deusram. Moisés tâzezewenry inweniby agueho aralâ aidylymo umelâ myakâwândy arâ aguely. \v 9 Mâkâlâ tyâzeim tawyly aguewâm lâpylâmy. “Talâ urâ, agânhedyse mato aiese on-hondybyem” kewânmy Cristo Deusram. Kruz wâgâ tyiguehoem Cristo âtuduo, iwelo tâdâseinwândo nadagu. Saguhoem inakanhe tadawyly xygakehoem ânguydo imeom xyâly âdyempa niedâ Deus. \v 10 Deus ize ato mawânkâ myakâwâm Jesus Cristo anhekyly. Tokalelâ kruz wâgâ tyiguehoem âtuwâm âdaunloenlâ nigueompyra tâitoem. Aituo, Deus xurâem, tywykeba kurâ Jesus einwânni modo. Âdy inakai kâwentâdo lâpeba kurâ. \p \v 11 Kopaelâgâembaba Deus ety oday kurâ domodo eynynâ aguewâni modo ânguydo imeom nhâlymo, iunu, nhunru warâ Deusram nhegamelymo, judeu domodo xurâem ekadoem. Tokalelâba aidylymo, kopaelâgâembaba awârâ âwanu aieseze awylymo. Arâ lelâlâ wâne aidylymo, ânguy inakanhe aito nygakeba olâ awârâ. \v 12 Jesus Cristo olâ âwâlâ âtuwâm, kruz wâgâ tyiguehoem. Tokalelâ myakâwâm iguely, Deus izepa ato aguientyby xygakeze. Aunlolâ mârâ koendonro kurâem anhetyby. Idânârâ inakanhe adâjitobyry xygakehoem tâtuze myakâwâm. Âdaunloenlâ nâtuondaymba ise mâkâ tyigueontoem. Igueypyem, kurâem itondybyem, kau odaxi âkuwâm. Deus eahoru eynynâ mâkâ ekadybyem awyly, pymâem kuru tâitoem. \v 13 Târâ Cristo, Deus tuduery modo tuhuru iaxi nhedyly ara. \v 14 Tokalelâ myakâwâm mâkâ iguely, inakanhe aguitobyry xygakehoem, tywykeba kitoem warâ. Tyigueduo, Deus eynynonro modo aunloenlâ tâwentâguezein-emba ienehonwâm. \p \v 15 Deus Ispiritury mawânkâ kyam adâkeze inakanhe aguitobyry xygakeze Jesus iguehobyry wâgâ: \q1 \v 16 “Israel domodo agâ tâdâseinwândo iwelo agânheto saintuo warâ ise agânhedyly. \q1 Kâunrutomo koendâ nhutuhomoem aiese urâ, \q2 yeinwântomoem aienehonze urâ-ro warâ; \q1 mârâ tâzezewenry iodaymo kehoem nhangahumo oday kehoem warâ iwenibyem awyly-ro waunlo ara ise, \q2 âdaunloenlâ nenanânehomba itomoem” \m kewândymy Deus Ispiritury. \p \v 17 Ilâpyryem aguely: \q1 “ ‘Idânârâ inakanhe aitomobyry xygakeze urâ. \q1 Âdaunloenlâ kâenanâgueondaymba ise urâ izepa wato anhetomobyry’ ” \m kewândymy Deus Ispiritury, warâ iwenibyem awyly Deus itaumbyry awo wâgâ. \p \v 18 Inakanhe aguitobyry xygakeybyem mawânrâ, ânguydo imeom, âdydo imeom warâ tâgameduneba iwerâ. Jesus iguehobyry wâgâ tâwentâguezeba kydawyly Deus xurâem. \s1 Kâkuâdâni peba kurâ, Deus agâ aguykehoem \p \v 19 Awylygue, Cristo eynynâ ypemugudo, Deusram iwaguepa kaintoem, eagâ aguykehoem warâ, âdy kâkuâdâni lâpeba iwerâ kurâem kruz wâgâ tunu tyapâze Cristo iguehobyry wâgâ. \p \v 20 Sahomery xuahuru tyxiem Deus Âepanâgueho xuahuim myakâwâm iotagâ adaugueim, Jesus kruz wâgâ igueduo. Kurâ domodo eynynâ aguewâni modo iwymâry kuru lelâ mykâinane myarâ egawânni. Iwerâma tâwâlâ Deus ezaxi kâgawândyly, eagâ aguykehoem. Âwâlâ myakâwâm Jesus âtuly tyiguehoem; awylygue âdy kâkuâdâbyra awyly, Deusram iwaguepa kaintoem. \v 21 Iwerâ Jesuslâ kynynâ Deus agâ agueim, mâkâlâ Deus xurâ modo eni, saguhoem Deus ety oday kurâ domodo eynynâ aguewâni modo iwymâry kuru, mârâ âtâ nhetobyry ara, Deus xurâ modo eynynâ agueho ara warâ. \p \v 22 Awylygue Deus iopaji kainne, eagâ aguykehoem. Kyzehoguene lelâlâ mâkâ. Tâwentâzeba kâendyly kyzeinwâne lelâlâ warâ, einwânni ara kidyly kulâ warâpa. “Aiese urâ” tâkehobyry aiese awyly kyzeinwâne; kieinwâmpyra kipyra kine. Inakanhe aguitobyry mâkânra kyzegatunre, nhygakehoem eyam kyzekane-ro warâ. Arâ ise xurâem tywykeba kydawyly, paru tywykenrygue igokeyby ara kydawyly. \v 23 Deus “Aiese urâ” tâkehobyry aieni lelâlâ awyly kiuntulygue, tynynonro modoram koendonro Deus nhuduly kienmakely kinwânwândyly kinmoba kine. Tutuzema kurâ, adâkehobyry aiese lelâlâ Deus awyly. \v 24 Âdara kataen-ho keon-hondâdyly wâgâ kydâpaunzene, tagonrodo inwynedomoem lelâlâ, eagonro modo xurâem koendonro lelâ anhetomoem warâ. \v 25 Jesus einwânni modo Deus ety oday tâdâtâdyguyly imoimbyry modo araba kine! Deus ehogueze tâdâtâdyguyly kinmoba kine. Kywymâry Jesus sainto iwaguepa awyly tutuze kydawylygue, âjigue kydâzeon-hondâne. \p \v 26 Unâ iozeno Cristo wâgâ agueim xuturimbyryenlâ, Jesus kieinwâmpyra kidyly. Saguhoem aguientyby modo aguiendyly watay, ânguy igueonni lâpeba ise, inakanhe aguitobyry xygakehoem. \v 27 Deus izepa ato aiese sahozeyby eanu lelâ ise xypyry etay aini modo wâgâ. Deus enado tâepanâgueduo, Deus tyam aguely idase: “Âji tâdâsenagazedoam ise mydâly, peto nhâtânryam, uduery modo iaduhoram” kehonze. \v 28 Saguhoem mykâinane pymâ domodo tâzezewenry Moisés inweniby sakanibyry tyâen-honze, azagâ, azagâ tokalâ warâ kurâdo mâkâ inakanhe aidyly enipyrybe-ro watay. Nityembyra kehoem mykâinane xyâhoem pymâdo aguelymo. \p \v 29 Awârâ takaze kehoem ise Deus imery imenibyry âsenagazedyly. Jesus iunu âwankuem ieni, âdyem nitaymba awârâ keim; inakanhe kehoem ise âsenagazedyly. Kruz wâgâ Jesus Cristo tunu nhapâdobyry wâgâ myakâwâm Deus tynynonro modo agâ tâseinwândo iwelope nhedyly. Ilâ wâgâ mawânkâ Deus kâwentâguedo peba nhedyly. Inakai kuru ise Deus Ispiritury kagâ koendonro iwykeim âsenagazedo. \v 30 Deuslâ myakâwândy warâ agueim: “Kankanehonwâbyra ise urâ. Aitomobyry ara ise nhepywadomoem auguely” keim. Watâkeze lâpylâ: “Urâ iwymârymo ise ynynonro modo âdara awyly agueim; eyanmo augueho nhakadylymo-ro watay enagazenehonzemo urâ” kewândymy Deus. Warâ iwenibyem awyly Deus itaumbyry awo wâgâ. \v 31 Kyanoem lelâlâ Deus Âdaunloenlâ Iguedânry emaym einwântânry modo awyly, itaumbyry sakani nhenagazedo tutuze kydawylygue. \p \v 32 Enanâguewâdaungâ, Jesus mâinwândylymo adaguday aityby modo. Deus itaumbyry imâem mâuntuduomo, angahumo oday Deus nhajimanâdyly-ro waunlo ara mienehomo. Eynynonro keba modo inagazedylymo lelâlâ wâne, einwândyly mâinmoba olâ ani âmaemo, adaimpâni adameodânry ara. \v 33 Âdatay tâzenagazeoze, tâjiwykeoze warâ ani âmaemo kurâ domodo enanaym. Âdatay âpemugumo Cristo eynynonro âzenagazeolymo tâense âmaemo, eagâmolâ mâsenagazedylymo waunlo ara. \v 34 Jesus einwânni modo etadâdyby modo tytyenze ani âmaemo; awylygue eon-hondâzemo eyanmo IU midylymo. Idânârâ tâlâ matomo emakeduo, mâjityembyra ani âmaemo; mohomaendylymo lelâ, mârâ koendonro adaindânry emakerimbyryem mawylymogue, mârâ âdaunloenlâ imaymo âzemakeodânry. \p \v 35 Aituo, Jesus mâinwândylymogue mâzenagazeolymo watay, einwândyly kâjimowâdaundâ. Mâinwânsezedylymo watay, emakeze âmaemo koendonro “Xuduze urâ ynynonro modoram” Deus kehobyry. \v 36 Mâzenagazeolymo Cristo xurâem mawylymogue watay, emaenwâdaungâ, einwândyly mâinmobamolâ, Deus ize ato amânhetomoem. Arâ ise tâlâ mawylymo koendonro “Xuduze urâ ynynonro modoram” kehobyry. \p \v 37 Xirâ enanâguewâdaungâ Messias saindyly wâgâ, Deus itaumbyry awo wâgâ iweniby, mâkâ Deus ingonokyly wâgâ aguehobyry: \q1 “ ‘Iweâpa nitaymba ise auguehobyry âewyly; \q2 Iweâpa nitaymba lelâlâ ise. \q1 \v 38 Urâem tywykenry modo aunloenlâ ise yagâ awylymo, \q2 yeinwândylymogue; \q1 Yeinwânnipyryem yeinwândyly inmolymo watay olâ, \q2 eagâmo tuomareba ise urâ, \q2 enagazenehonzemo urâ-ro warâ’ nyguemy Deus. \q2 Awylygue Deus einwânsezedaungâ” \m warâ iwenibyem awyly Deus itaumbyry awo wâgâ. \p \v 39 Tâsenagazedylygue kulâ Jesus einwândyly imorim modo emyenro mâkeba kurâ. Âji tâdâsenagazedoam ise akaemo idâly. Kurâ olâ emakeybyem, Jesus lelâ kieinwânkyly. Awylygue ise kytâly Deus eydâ atoam. \c 11 \s1 Saguhoem Deus einwânni modo wâgâ kiento \p \v 1 Koendâ kiuntuhoem âdara Jesus einwândyly wâgâ adâjidyly wâgâ ise auguely. Deus kieinwândyly-ro watay, aguehobyry emakeze kydawyly tâinwânse lelâlâ kurâ, mâkâ emaymba kienmakely kinwânwânkyly. Kientânry modo tâlâ lelâlâ awyly kiuntuholâ awârâ. \v 2 Tyeinwândylygue myakâwândy saguho Deus einwânni modo Deusram âzehogueolymo. \p \v 3 Deus tâinwânse kydawylygue, tutuze kurâ, idânârâ tâlânro modo tytanrungue kulâ Deus nhugutyby awyly, âdygue inkâba myakâwândy idânârâ kienkyly modo nhugudyly. Arâ myakâwândy mâkâ tâensenry modo, tâenseim modo warâ nhugudyly. \p \v 4 Deus tâinwânse myakâwândy Abel. Awylygue nhegameyby kordeiru xyâypy Deus nhehogueguyly kuru, iwaigoru Caim typi ezano ewy nhegameyby takaze. “Yeinwândylygue, uguondo koendonro âmâ” kewândymy Deus eyam. Adão, Eva warâ umelâ myakâwândy awârâ aidyly. Arâlâ olâ, Abel wâgâ aguely kindatuo, konomedâdyly Deus einwândyly kiuntuhoem, Abel nheinwântobyry ara. \p \v 5 Deus tâinwânse myakâwândy Enoque. Awylygue myakâwândy xuzadyly. Deuslâ myakâwândy xirâ onro anaymba sani. Ânguy nepyra myakâwândy, Deuslâ tâzaxi sani awylygue. Enoque toenzepa Deus tuomazeânehonze kely iwenibybe Deus itaumbyry awo wâgâ. \v 6 Deus kieinwâmpyra kulâ nuduwâpyra iomazeândoem. Deus agâ aguykedyze kurâ-ro watay, tâlâ mâkâ awyly kyzeinwâne lelâlâ, tyam saini modoram koendonro xuduze awyly kyzeinwâne lâpylâ warâ. \p \v 7 Deus tâinwânse myakâwândy Noé. “Pepi imâsedo âtâ emyenro xygakâ. Toenzepa kopâ igonose urâ, idânârâ onro wogonro modo adain-hoem” Deus kely idamâmy. Âdykâ paru kaynâpa ihuguely nepyra myakâwândy Noé\f + \fr 11:7 \ft Mârâ ume ondaypa kulelâ myakâwândy paru modo iazely.\f*. Alâ olâ myakâwândy pepi imâsedo nhygadyly lelâ, Deus tyeinwândylygue, ihuguewânmy kopâ-ro warâ. Noé, ety odano modolâ warâ olâmy âsemaguewâm mârâ pepi imâsedo oday tawylymogue. Eagonro modo olâ myakâwândy, Deus neinwâmpyra tawylymogue, pepi imâsedo odaji negawâmpyramo. Awylygue myakâwândy parugue tyense iguewâdylymo. Deus xurâem tâwentâguezenry lelâlâ myakâwândy Noé, nheinwântobyry wâgâ. \p \v 8 Deus tâinwânse myakâwândy Abraão. Awylygue myakâwândy Deus tygâsedyly indadyly. “Igasegâ tarâ onro azehobyrydâba. Onro ijidyem uguehobyryam idâ” Deus keduo, idâly lelâ. Tonrorudâpa âxiguely, âdyam tâtâly nutubalâ. \v 9 Deus tyeinwândylygue myakâwândy mârâ âji aguehobyryam taintuo, âkelomo eonroru anano ara kulâ awyly. Abraão, eagâ idâwâtyby modo warâ âtâ ânguydo imeom itubygue itâdyby odaymo mykâinane, âdapa lelâ. Etywâdyly, idâkawynly waunlo mykâinane etymo, myarâ, myarâ warâ âxiguelymo-ro watay. Abraãoram adâkehobyry ara lâpylâ myakâwândy Deus, Isaquenra, Jacóram warâ aguely, eyanmo tiunduly wâgâ. Deus einwândyly âdaunloenlâ nimobamo myakâwândy. \v 10 Warâ myakâwândy Abraão ejiku; târâpa tâjidy kuru awyly, tutuze olâ myakâwândy. Deus eydâ atodâ tâjidype awyly, tynwânwânse tawylygue. Mârâ âji Deus nhontyby, nhygatyby warâ, âdaunloenlâ adakalagueodânryam idârin-em tawylygue warâ. \p \v 11 Abraão einwânmâ lelâlâmy adâkehobyry aieniem lelâlâ Deus awyly. Awylygue myakâwândy tâjiunwyn-em idyly, agaityoem imezein-emba tawyly umelâ. Iwydy Sara lâpylâ aripiem, adamyim keba myakâwândy mâkâ. Deus olâ myakâwândy eyanmo “Imezeze âmaemo” tâkeze; awârâ einwânmâmomy-ro warâ. Awylygue myakâwândy Deus imezehomoem anhenehonly. \v 12 Arâ myakâwândy iguezeseajiombyry Abraão kulelâ toenzepa kurâdo idamumoem idyly. Nuduwâpyra mâkâ iweompyry sapâguehoem, agui awylymogue. (“Iguezeseajiombyry” uguely, agaityon-em kehoem awylygue.) Ximukâ kau wogonro sapâguehoem nuduwâpyra, sagunu parutabâ emelano sapâguehoem nuduwâpyra warâ, myara akaemo sapâguehoem nudupa awyly. \p \v 13 Idânârâmy akaemo iguewâm, Deus einwândyly nimobalâ: Abraão, Isaque, Jacó warâ. Canaãdâ lelâlâmo wâne mykâinane. Onro tâxidâdobyry sodoem nipyralâ olâ myakâwândy iguewâdylymo. Deus eydâ ato tâjidy kuru awyly, tutuzemo myakâwândy. Tuomare kehoem myakâwândy myarâ taindyly inwânwândylymo, Deus “Xuduze urâ” kehobyry tienmakehomoem. Aituo, Canaãdâ tawylymo ume, adakobâze idâypy aramo kulâ myakâwândy, iwague endaylâ tâjidy kuru eni ara. Awylygue myakâwândy aguelymo: “Sakani kulâ kurâ xirâ onro anakâ” kelymo. \v 14 Arâ aguewâni modo tâjidy lelâlâpe tâidyly tynwânwânse awyly tutuen-honze. \v 15 Kydamudo Abraão, Isaque, Jacó warâ tydamudo eonronru anaxi todopâdyly wâgâ nâtynanâbyramo myakâwândy. Izemo-ro watay, tâwâlâ tâise odopâdylymo. \v 16 Akaemo âji ize ato olâ myakâwândy Deus eydâ ato âji koendonro kehoem, eydâ atomo takazeno. “Ynynonro akaemo” keze tywypazeba myakâwândy Deus. Târâ kaynâ eydâ tatodâ âji xurâmoem nhonipyryem myakâwândy mâkâ. \p \v 17-18 Deus “Aiese urâ” tâkehobyry aieniem lelâlâ awyly tyeinwândylygue myakâwândy Abraão, “Âmery xyâgâ, idânârâ auguehobyry aiese lelâlâ mawyly kâinwântoem” Deus keduo, on-hondybyem awyly tymery xyâze, tymery Isaque wâgâ lelâ toenzepa tyweonzely awyly tiuntuly umelâ. \v 19 Tutuze myakâwândy Abraão, Isaque iguely-ro watay, Deus kurâem ietoniem awyly, “Aiese urâ” tâkehobyry adyese lelâ Deus tâkeduo. Tâinwântâ lelâlâ awyly tientuo, tymery nyâmpa itoem aguewâm Deus. Imery niguepa lelâlâ wâne, Abraão xurâem olâ myakâwândy igueypyem imery kurâem itondyly waunlo ara. \p \v 20 Deus tâinwânse myakâwândy Isaque. Awylygue myakâwândy Deusram nhekadyly, tymeombyry Jacó, Esaú warâ agâ Deus koendâ itoem. Tutuze myakâwândy mâkâ, tienkadyby wayam waunroem ainiem awyly. \p \v 21 Deus tâinwânse myakâwândy Jacó. Awylygue myakâwândy tyiguely iraynâ, “Koendâ lelâ ise Deus nhedylymo” kely akaemo azagâ tyweonram, José imeombyry modoram. Arâ adâkebygueduo myakâwândy, tamatagoru wâgâ âzesebydâdyly, Deus nhehoguedyly warâ. \p \v 22 Deus tâinwânse myakâwândy José. Canaãdâ eonronrumo tiunduly Deus aguehobyry awyly, tutuze myakâwândy José. Awylygue myakâwândy tyiguely iraynâ, Israelita domodo Egitodâba egasely wâgâ aguely. “Kypemugudo Canaãram odopâduo, ieguepybyry nhadysemo ise urâ, târâ onro kyam tiundulyem Deus aguehobyrydâ epyâdoem” kewândymy. \p \v 23 Deus tâinwânse myakâwândy Moisés nhunwym, ise warâ. Awylygue myakâwândy tymery iazeduo nhoendylymo ânguy nepyra atodâ, tyâzepa itoem. Azagâ tokalâ warâ nunâ ara myakâwândy nhoendylymo. Tywâkureim awylygue, tâwanu aieniem Deus induakeyby mâkâ iamudo awyly xutuwânmomy. Awylygue myakâwândy egípcios domodo iwymâry aguehobyry sakaze tyanepa awylymo, iamudo uguondo imeombyry modo idânârâ xyâwâdyly kehobyry. \p \v 24 Deus tâinwânse myakâwândy Moisés. Awylygue myakâwândy tutuduo, pymâ Egito donro exiry imery kely izepa awyly, mâkânra enamanâdyby tawyly umelâ. \v 25 Warâ myakâwândy tyangahu oday xunâgu: “Egípcio domodo agâlâ urâ-ro watay, imâemba kulâ ise womaru, eagâmo Deus izepa ato agânhetuo. Ypemugudo Deus xurâ modo agâlâ koendâ wawyly, tâwâlâ lelâlâ wâne eagâmo kâsenagazedyly. \v 26 Âdapa lâgâlâ idânârâ âdype, iwâkuru modobe warâ wawyly, pymâ Egito donro iweryem wawylygue. Womaru kuru olâ ise, Deus ize ato agânhetuo, tâwâlâ lelâlâ wâne ise kâsenagazedyly, Messias, Deus ingonokyly ara” kely tyanlâ. Deus tynynonro modoram nhuduly wâgâ myakâwândy âpaunzedyly, mârâ koendonro tienmakely târâ eagâ kaynâ tatay, tâgaseim taintodâ lelâ eseni ara myani. \p \v 27 Adâkehobyry aieniem lelâlâ Deus awyly tyeinwântuo myakâwândy Moisés Egitodâba egasely Israelita domodo agâ, Faraó nytabyra kehoem. Deuslâ myakâwândy nheinwânsezeguyly, awylygue myakâwândy idâzesedyly lelâ; Deus tâensenry nhedyly-ro waunlo ara myakâwândy. \v 28 Deus tyeinwândylygue myakâwândy Egitodâba tâgasely iraynâ, waunroem kuru âty Páscoa etyguedo anhedyly. “Kordeiru atay, kabra atay warâ xyâwâtaungâ; itymo iwyantary onwa iunu ietaungâ warâ. Deus mawânkâ anju kyârim igonose, âtâ modo odakâ tâjimebyary xyâze. Kymeombyry olâ ise âda tyeseba, kâty iwyantary modo munrube ietybyem awylygue” kewândymy typemugudoam.\fig |src="cn02096b.tif" size="col" loc="Hebrews 11:27-29" copy="© 1978 David C. Cook Publishing Co." ref="Hebreus 11.28" \fig* \p \v 29 Deus tâinwânsemo myakâwândy akaemo israelita domodo Moisés agâ Egitodâba egasewâdyby modo. Awylygue Egitodâba egaseybyem, Parutabâ Tapabilein-am saintuomo, Deus paru iotagâ kehoem nhaweânehonly, âzekuâdomoem. Igueyam, iatubyam warâ myakâwândy paru epagudybyem awyly, israelita domodo sakadoem. Egípcio domodo akaemo nhapygue ekuâze tâkewâzemo lâpylâ myakâwândy. Deus olâ myakâwândy paru ezaxi tyetonze, nakabyra itomoem. Aituo myakâwândy idânârâ kehoem âjienlâholymo, paruam âduonlymo-ro waunlo ara kehoem. Idânârâ israelita domodo olâmy âsemaguewânmo. \p \v 30 Deus tâinwânsemo myakâwândy israelita domodo Canaã anaxi saintyby modo. Awylygue myakâwândy Jericóram saintybyem, mârâ xidadâ sahodâdobyry Deus in-hugueânehonly. Seis emedyly ara lelâ myakâwândy xidadâ sahodâdobyry nhenâmidylymo. Sete emedyly ieto wâgâ nhenâmidylymo ume myakâwândy Deus mârâ sahodâdobyry in-hugueândyly, nheinwândylymogue. \v 31 Deus tâinwânse myakâwândy mâkâ pekodo Raabe, MON warâ adyeseim. Awylygue myakâwândy tâty oday akaemo azagâ uguondo israelita xidadâ enuagaenze Josué ingonotyby modo nhoendyly, Jericó iwymâry modoram nâzehoba itomoem. Sahodâdobyry ihuguebygueduo, xidadâ odaji egawântybyem, idânârâ tonlo modo Deus einwântânry xyâwânmomy; mâkâ pekodo olâ myakâwândy nyâmpamo, Deus nheinwântobyry wâgâ. \p \v 32 Toenzepa lelâlâ Deus einwânnipyry modo; idânârâ wâgâ auguehoem nudupa olâ. Unâ modo tydase olâ âmaemo, Gideão, Baraque, Sansão, Jafté, Davi, Samuel, eagonro Deus itaumbyry aguewâni modo wâgâ warâ. \v 33 Deus tâinwânse tawylymogue myakâwândy tâseguebydaymo, tuduery ton-honreim modo kehoem nhainlymo. Pymâem awylymo ume, koendâ lelâ myakâwândy aguehobyry aralâ. Tâinwânse awylymogue myakâwândy Deusram âzemakeolymo. Leão itahuwânmomy. \v 34 Peto kâmayno kehoem nhâlâmâmomy. Sodadu domodo ispadary amaym âsemaguelymo. Ton-honreba awylymo ume, eon-honrumo âduduoly. Tâseguebydaymo, ton-honremo lelâ mykâinane, toenzepa uguondo modo xyâwânmomy. Sodadu âkelo anano modo agâ tâjitoguyday akaemolâ mykâinane ton-honreim kuru. \v 35 Deus nheinwândylymogue myakâwândy pekodo modo ipemugumo ewy igueypy eagâmo itondoem Deusram kurâem âiehondyly warâ. \p Tâlâ lâpylâ olâ myakâwândy Deus einwânni modo ewy, typygueba kehoem Deus einwântânry modoram tânagazezeim, Deus einwândyly nimoba awylymogue. Tâsemaguehoem kulâ âdakepamo olâ myakâwândy. Tyigueduo eydâ tatoam Deus tadyly tâinwânsemo myakâwândy, târâ kurâem tâitondomoem. Deus eydâ atodâ koendâ kuru tawyly xutuwânmomy. \v 36 Tâlâ myakâwândy akaemo ewy âwankuem tyeseim, tapioguozeim warâ. Tâlâ myakâwândy âjihugâjioly, âzemakâjioly, iweâma pylâ kadeia odaji samely-ro tyeseim. \v 37 Tâlâ lâpylâ tuhugue tamytâze, serrotygue iotagâ tadatyoze, espadague tadatâoze warâ tyâzeim. \p Tâlâ myakâwândy ety odaybalâ tâgaseânzeim modo. Aituo âdy peba tawylygue, tâguymo itubygue kulâ myakâwândy âzetydâdylymo. Toenzepa myakâwândy âdy peba tawylymogue âsenagazedylymo. Deus einwântânry modoram tâzenagazeolygue, nekobyzeguebamo myakâwândy. Toenzepa lelâlâ âsenagazedylymo, inakanhe kulâ adâieholymogue. \v 38 Tâjikebamo myakâwândy myarâ, myarâ warâ kulâ adakobâdylymo, iwy modo wâgâ, âji paru peba ato einkâ, âdy peba ato einkâ warâ. Iwy tâtagueim oday, onday warâ kulâ myakâwândy ejikumo. Xirâ onro anaym Deus einwântânry modoram âdy keba ara kulâ myakâwândy âzeholymo, Deus xurâem olâ akaemo tywyneim. \p \v 39 Idânârâ mâkâ Deus einwânnipyry modo koendonro emakerin-em aguehoymbyem Deusram, nemakebamo wao olâ. \v 40 “Inwânwândylymo wao ise, iwelo kâseinwândo agânhedyly ara” warâ myakâwândy Deus xunâry. Cristo iunugue myakâwâm idânârâ inakanhe tadawyly tyngakedyze awyly, akaemo saguhobyry modo inakanhe aitobyry, iwerâ inakanhe aguitobyry alelâ. Idânârâ tynynonro modo ize tato ara aidylymo tynwânwânse myakâwândy Deus. \c 12 \s1 Kunwym Deus kuruto \p \v 1 Toenzepa mawânkâ aguidyly, aguykely warâ enuagaeni modo. Awylygue Jesus ize ato aguiempyra kyenehorim kyjimonre. Inakanhe aguitobyry kyjimonre. Mydy ânguydo imeom nhawâto ara awârâ inakai modo kawâdyly. Âdaunloenlâ ton-honremba kipyra olâ kine. Kynynâ inakanhe awyly kyzemaenre, Deus kyize ato ara kitoem. Mâkâ tâgaseim ara kine. Toenzepa egaky enuagaeni modo, âgânâyam MYK nipyra olâ egaky, tadaintoam taintoem. \v 2 Jesus lelâ kânanano nidâ, mâkâ tâgaseim, tâzegaky xypyryam taindyly lelâ enanano myara. Jesus wâgâ mawânrâ Deus einwândyly adaguly; Jesuslâ kieinwânsezedoem aienehoin-ro warâ. Kywypado kruz wâgâ tâjiguely awyly umelâ myakâwâm Jesus iguely kâjipyay. Tutuze mawânkâ Deus aguehobyry adiendyly-ro watay, tuomare lelâ tawyly. Awylygue arâ adâieholy nhemaenly lelâ. Iwerâ Deus ekadodâ eahoru eynynâ ekadybyem awyly, Deus eyam aguehobyry ara. \p \v 3 Koendâ mâkâ wâgâ âpaunzedaungâ. Toenzepa âsenagazemâ, Deus ize ato aietânry modo âdalâ kulâ adyedyly emaenwâm warâ. Awylygue Deus ize ato aiedyly nimoba atobyry enanâguewâdaungâ; tuomareba tâiseba lâpylâ itaungâ; einwândyly kâjimowâdaundâ warâ. \v 4 Toenzepa inakanhe aini modo âwankuem âedylymo, inagazedylymo warâ. Tyâzepa olâ âmaemo, Jesus mâinwândylymogue. \v 5 Deus on-honwanâdomoem aguehobyry mâenanâguebaka âmaemo, tâjiunwym tymery eon-hondâze agueho ara aguehobyry? \q1 “Mery, âDeusry agueim, \q2 idakâ wao auguely. \q1 Amânhedyseba wato amânhedyly watay, \q2 ton-honre kehoem ise âyam auguely. \q1 Âurudyly watay, idakâ. \q1 Agâikeduo, tâjityenzeba ikâ, \q2 inakanhe amidylyguema âurudyly. \q1 \v 6 Urâ, Pymâ Deus, idânârâ kâinwyneguyly modo tagâikeze urâ, \q2 idânârâ ‘ymery’ ugueho modo turuse urâ warâ, \q3 izepa wato anhetuomo” \m warâ iwenibyem awyly Deus itaumbyry awo wâgâ. \p \v 7 Deus agâikelymo-ro watay, âdara myguepamolâ emaenwâdaungâ, tâjiunwym tymery tinwyneguyly tymery nhagâikeho ara. Agâikehomo wâgâlâ tymery ara lelâlâ nhedylymo awyly Deus nhenehonly. Âdykâ tâjimery, nhunwynram tagâikezenry, turusenry warâ lâpeba. \v 8 Âurupyramo, agâikebamo warâ mâkâ-ro watay, mâkâ imery keba lelâlâ mawylymolâ nhenehonly. Tâjiunwym tymery nhagâikeho ara, nhuruto ara warâ lâpylâ Deus tynynonro modo nhagâikely, nhurudyly warâ. \p \v 9 Kunwym domodo kurudyly, kagâikely warâ tydase kurâ, tâinwânse-ro warâ, kiynrendylymogue. Kunwym kaynonro kagâikely, kurudyly warâ olâ koendâ kyjidane kuru. Kyigueduo aunloenlâ mawânrâ ise eagâ kydawyly. \v 10 Iamudoem kydawyly ume, kunwym domodo kagâikedâmo, âdara koendâ kydawyly tiuntuhoem, aunloenlâba olâ mârâ. Koendâ kitoem Deus kagâikeho, kuruto warâ olâ aunloenlâ, mâkâ ara kitoem, âdy inakanhe aguiempyra kitoem warâ. \v 11 Inakanhe aguitobyry wâgâ kagâikeduo, tâjityenze kurâ, tuomareba warâ, aguykehonday. Ilâpygueduo olâ âdy Deus konomedâdyze ato awyly xuturimbyryem kurâ, Deus ize ato ara ise kurâ, kurâ domodo agâ koendâ ise kurâ warâ. \s1 Deus wâgâ kuruto \p \v 12 Mâsenagazedylymo ume ton-honremba tâise lelâlâ wâne âmaemo, âzeon-hondâdaungâ olâ, Deus amidysemo ato ara amisezedomoem. Adaimpâni ara itaungâ, tokozelygue tâwâkonubaze lelâlâ wâne, ton-honwandonze olâ tadaimpâdyly nimoba tâitoem. Tâgaseim ara lâpylâ itaungâ, tyxigâmylygue tâzeumpaze lelâlâ wâne, tyxigamadonze olâ tâgaky tienwanikehoem. \v 13 Koendâ lelâ aitaungâ, âpemugumo ton-honremba kulâ Jesus einwânni nheinwândyly eon-honwandoem, ihudune tâwâneim nihugueba itoem, ânwa tywyguneim iwygueim ara, tâtaguneim etamuim ara warâ itaungâ. \p \v 14 Âzeon-hondâdaungâ, ânguy agâ mâtuebabyra, âewiâpabyra warâ mitomoem, Deus ize ato ara lelâ mitomoem, Arâpa-ro watay, ânguy Kywymâry Jesus netaymba ise. \v 15 Tâmaynelâ itaungâ, ânguy Deus koendâ kâenidâba nâxigueba itoem, Deus izepa ato aiedyly imâem mânhenehomba mitomoem. Inakanhe tadawyly imâembaombyry, imâem tâise mawânrâ, idânârâ tawâse warâ, nady kâgueâni iwindy imâem idyly, âzedypâguely, idânârâ nady âpa ezano inakanhe ieni ara. \v 16 Tâmaynelâ itaungâ, ânguy eagâ tohogüin-hobyry keba kulâ nynanâbyra itoem. \p Tonomeguelâ itaungâ. Deus âwankuem kâietaundâ; anhekyly, agueho warâ âwankuem kâietaundâ, Esaú, Isaque imebyary, Deus ezewenry âwankuem nhetobyry ara. “Koendonro ise idânârâ tâjimebyary modo agâ agânhekyly” kewândymy Deus. Esaú olâ myakâwândy tâwindygue kulâ, tâjimebyary nhemakely, tukonoram tuduze ipyniry ebyryem. \v 17 Tutuzelâ âmaemo Esaú agâ aityby. Ilâpygueduo, “Tunwynram urâem Deusram ekagâ, yagâ koendâ itoem” kewândymy. “Nudupa enra, âukono xurâenma sekadai. Âdaunloenlâ tugukezeba awârâ-ro warâ” kewândymy nhunwym. Esaú, tuogunre, tunwynram aguezesemâ lâwânemy; nudupa olâ myakâwândy nhunwym agueontoem, tokalelâ mawânrâ tâjimebyary xurâem ekadyly. \p \v 18 Tyanuneba Deus eydâ atoam aindylymo. Kydamudo olâ myakâwândy iwague Deus âepanâguehodâ. Enanâguewâdaungâ târâ iwy Sinaidâ Deus, Moisés agâ agueze âepanâguehobyry. Toenzepa lelâlâ myakâwândy eanumo. Tâmyguyne myakâwândy eunu iwy wâgâ, toenzepa iamu warâ. PEBYK PEBYK idyly, peto eunu iwy wâgâba egasely emâmomy. Toenzepa myakâwândy adapezeinly. \v 19-20 Trombeta ton-honre kehoem âjidyly. Deus, “Xirâ iwy onwa wopaji taintoem âkuze keim tuhugue tamytâze ise âdyoly, kurâ, ânguydo imeom alelâ” kely tindatuomo, “Tindatondyzeba xina” kewânmomy. Arâ aguelymo myakâwândy, mâkâ agueho nemaemba tawylymogue. \v 21 Kyanedâ lelâlâ myakâwândy mârâ nhekylymo. Kyanoem lelâlâ awylygue myakâwândy Moisés aguely: “Tapâne kehoem urâ ianugue” kely. \p \v 22 Âmaemo olâ tyanepa, Deus agâ amygueduomo. Eagonro iwyram aindylymo waunlo ara, mârâ iwy Sião kaynonroam, Jerusalém kaynonro kelygue tâzekeim, Deus Âdaunloenlâ Iguedânry eydâ ato mârâ. Toenzepa târâ anju domodo awyly, tapâguely eki kehoem. \v 23 Jesus eynynonro modo Deus nhuduly koendonro emakeze âtâdyguyhobyryam aindylymo, saguhoem tâjimebyary tunwym emaymba koendonro nhemakehobyry ara. Jesus einwânni modo ezedy iwenibyem mawânrâ livru wâgâ târâ Deus eydâ atodâ. Deusram saintybyem âmaemo, mâkâ ise tâjigueduo âdy aini, aitânry warâ awyly kagâ agueim. Deus einwânni modo iguewâtyby ejidyram saintybyem âmaemo. \p \v 24 Jesusram saintybyem âmaemo, mâkâ iwelo tâdâseinwândo aienibyryam. Kruz wâgâ tyigueday tunu iapâmâ, inakanhe kydawyly xygakeze, saguho tâzezewenry ume tâjiunugue inakanhe itomobyry xygakehoem iwinkehomobyry ara. Awylygue tyanepa mawylymo, Deus agâ amygueduomo, Jesus târâlâ awylygue. Enanâguewâdaungâ Abel aitobyry. Caim tukono Abel xyâwânmy. Onro onwa myakâwândy iunu apâdyly. “Abel iunu kâentuo, tadaenlu kâindadyly, xyâimpyry kâenagazedoem nhekadyly-ro waunlo ara” kewândymy Deus. Jesus olâ myakâwâm tâweântoem nekabyra, tunu tyapâze kruz wâgâ tyigueday. Aguely myakâwâm: “Pabai, xirâ inakanhe aitomobyry xygakegâ; âdy adienkyly nutuwâbyra asaemo” kely lelâ. \p \v 25 Awylygue tâmaynelâ itaungâ. Deus âyanmo aguely-ro watay, mâindadyseba tâiseba itaungâ. Deus âyanmo agueduo, iwantaguedaungâ. Saguhoem Moisés “Aietaungâ” kehobyry aniempyra ituomo, Deus myakâwândy kydamudo tânagazenehonze. Arâ lâpylâ kurâ iwerâ mâkâ kaynonro “Aietaungâ” kehobyry aguiempyra kurâ-ro watay, âsenagazeze lelâlâ kurâ. Kieinwâmpyra kydatobyry wâgâ nuduwâpyra awârâ tâdâsenagazedyly amaymba kydâsemaguehoem. \v 26 Saguhoem, iwy Sinaidâ adâkeday, onro ekâniwânmy Deus. Wakewândymy: “Aietonze urâ. Onro lelâba olâ ise kâenkânien-honly, kau ekânien-honze lâpylâ urâ” kewândymy. \v 27 “Aietonze urâ” keduo, tutuze kurâ, nhugutyby modo adainze, âdugugueze warâ awyly. Tugukezenry modoma ise tugukezeba, aunlolâ awylygue. \p \v 28 Aituo, Deusram wakykenre: “Koendonro lelâlâ âmâ, âmâlâma ise xina iwymâry” kykenre. Deus aguehobyry âdaunloenlâ tugukezeim mâkeba. Awylygue tuomare lelâ kine Deus agâ, kyzehoguene warâ, mâkâ ize ato ara. Deus âwankuem kiempyra kine, kydynrene warâ. \v 29 Peto kyaduâni emyenro mâkâ. \c 13 \s1 Âdara Deus kionmazeândyly \p \v 1 Âpynedaungâ, Cristo eynynâ âjipemugüem mawylymogue. \v 2 Jesus einwânni modo mâenjitâbyra tâiseba itaungâ, mâuntudânrymo awylygue kulâ. Kiuntudânryenlâ kyam tâepanâgueze mawânkâ anju. \v 3 Jesus einwânni modo etadâdyby edyly kâzenanânehonwâdaundâ; eagâmolâ itagumo waunlo ara lelâ nidâ. Âsenagazeni modo eon-hondâdaungâ, mâsenagazedyly ume on-hondâdyze matomo ara. \p \v 4 Koendâ ohogüimbyem tadawyly, inakai olâ ohogüimby modo âximohoem aiedyly. Uguondo modo tywydy lelâ nynanâdâ, pekodo modo isoram lelâ nâdynanâo warâ. Uguondo, pekodo warâ tohogüin-hobyry keba kulâ xynanâni watay, Deus xurâem inakanhe kulâ. Arâ lâpylâ ohogüindânry modo kywypadoem kulâ aini modo Deus xurâem inakanhe awyly. Awârâ aieni modo enagazenehonze Deus. \p \v 5 Dinheru ize mawylymo kulâ âutubamo nidâ. Tuomare lelâ itaungâ tâlâ matomogue. Wakewâm mawânkâ Deus: “Ipa matomo xuduze urâ. Nhepyramo witaymba ise urâ. Odokebamo ise urâ warâ” kewândy. \v 6 Awylygue tâegane lelâlâ, tâinwânse lelâlâ warâ aguykenre: \q1 “Ywymâry Deus mawânkâ idani, \q2 iemawyadâdoem kâingâsedyly watay. \q1 Awylygue tyanepa wawyly. \q1 Âwâlâ wâne urâem ânguylâ inakai aiese kely, yagâlâ olâ mâkâ Deus, ietâ-ro warâ” \m kykenre, itaumbyry awo wâgâ iwenihobyry ara. \p \v 7 Deus itaumbyry âyanmo egatuwânibyry modo enanâguewâdaungâ. Tyiguepa tawyly ara âdara atomobyry, âdara iguehomobyry warâ angahumo odaji ietaungâ, akaemo ara mâinwântomoem, akaemo anhetobyry ara amânhetomoem warâ. \v 8 Jesus Cristo nâtuguguewâbyra. Saguhoem tatobyry aralâ mâkâ; arâlâ mâkâ iwerâ; arâlâ ise-ro warâ. \v 9 Deus itaumbyry awo wâgâ iwenihobyry araba kulâ, Jesus agueho araba kulâ warâ inomedâdomo kâzeinwântaundâ. Âdalâ kulâ unâ egatuwâni modo tyampygueni ânwa iozepaom oze sani emyenro kulâ mawânkâ. “Kieinly wâgâ, kienyly wâgâ warâ Deus ara kydawyly” tâkezemo. Kieinly, kieindânry warâ wâgâpa mawânrâ kieinwândyly imâem idyly. Kieinwândyly imâem idyly, kagâ Deus koendâ awylygue lelâ. \p \v 10 Kurâ domodo eynynâ Deus agâ aguewâni modo, inakanhe tâjitobyry xygakehoem Deusram ânguydo imeom nhunru egameyby ewy nâtaymbamo myakâwândy, mâkâ nhunru iaduândyly awylygue. Arâ lâpylâ saguho tâzezewenry tyeinwândylygue âsemagueze kewâni modo Deusram kygâtudo ara tygâseba awylymo. Kurâem kruz wâgâ Jesus anhetyby wâgâ mawânrâ kionmaendyly, kien-hoguedyly warâ. \v 11 Deus ety oday kurâdo eynynâ aguewâni modo iwymâry kuru mawânkâ ânguydo imeom xyâypy iunu sani mârâ âji tynrenseim Deus Âepanâgueho odaji, inakanhe adâitobyry, kurâ domodo inakanhe aitobyry warâ xygakehoem ekaze. Ânguydo imeom iunu etyyby, eguepybyry âtâ itâdyby odayba tyesemo mykâinane iaduântoem. \v 12 Alâpylâ myakâwâm xidadâ Jerusalém odayba Jesus iguely, tunu tyapâze, inakanhe aguitobyry xygakehoem, tywykeba Deus ezaxi kâgawântoem. \v 13 Awylygue Jesusram inoro. Eagâ anhetybymo ara kagâ anhetuomo kyzemaenre; tâwâlâ wâne kywypado modo awyly kyzemaenre lelâ olâ xidadâ odayba kruz wâgâ kyiguely waunlo ara. \p \v 14 Xirâ onro anaym âji aunloenlâ kito lâpeba mawânrâ. Târâ kaynâlâ mawânrâ ise kâjidy kuru, Deus eydâ atodâ. \v 15 Awylygue Deus koendâ awyly wâgâ, eon-honru wâgâ warâ aguykely kinmoba kine, kurâem anhetyby wâgâ, Jesus Cristo iguehobyry wâgâ. “Jesus Cristo kâmakerim, kywymâry warâ” tâkeze kurâ. Arâ aguykeduo, Jesus tâinwânse kydawyly tânehonze kurâ. Mâkâem kygâtudo, mâkâ agâ aguykeday kytaumbyry warâ iwerâ eyam kiunduly, ânguydo imeom xyâypy iunu keba. \v 16 Koendonro aiedyly kinmoba kine, kagonro modo kyzemawyadâne warâ. Arâ aguidyly-ro watay, Deusram âdylâ toenzepa kehoem ize ato kiunduly-ro waunlo ara xurâem. \p \v 17 Jesus einwânni modo iwymârydo aguehobyry aietaungâ, einwântaungâ warâ. Aguehomobyry amânhedylymo-ro watay, koendâ ise âmaemoem, tuomare kehoem ise tâwanu anhedylymo-ro warâ. Aguehomobyry mankadylymo watay olâ, âurutomobyry âdyem âepyramo ise, tytynre ise akaemo-ro warâ Deus xurâem tâsewanily ara. Tyigueduomo, Deus enado, onro anaym xurâem tâsewanihobyry wâgâ aguezemo. Jesus imâem mâinwântomoem adientyby wâgâ aguezemo. Awylygue akaemo tarâ atay imâem âsewanily, Jesus wâgâ imâem mâuntuhomoem. \p \v 18 Xina xurâem ekazezedaungâ lelâ Deusram. Aunlolâ Deus “Aietaungâ” kehobyry adiendyse xina awyly. Awylygue mâkâ xurâem tywykeba tawyly tutuze xina. \v 19 Âyanmo kâenkaguyly kuru olâ Deus agâ amyguehomoem, inepa âyanmo ugonotondoem. \s1 Kata xypyryem Deus agâ aguehobyry \p \v 20 Deusram augueday, warâ eyam auguely: “Deus, xina ekobyzegueho, xina koendâ ieni warâ âmâ. Pymâ Jesus igueduo kurâem ietonibyry âmâ. Xina eni mâkâ tâguyeim, tâguy nheto ara. Kruz wâgâ tunu nhapâduo, tâdâseinwândo iwelope xina awyly, âdaunloenlâ adaindânry. Pymâ tâseinwândo selupe tyese myara lâpylâ xirâ iwelo tâdâseinwândo Jesus iunugue âynynonro modo agâ âseinwândybyem awyly. \v 21 Idânârâ koendonro xinaram xudugâ, amânhedyse mato xina anhetoem. Jesus Cristo wâgâ ise ize mato xina agâ amânhedyly. Koendonro Cristo awyly, ton-honreim, tohogueim warâ awyly wâgâ aguykely kinmoba kine. Arâlâ nidâ” uguely. \s1 Âdypygueândo \p \v 22 Xirâ kâjitaumbyguehobyry kâinweniby mâintainduomo, koendâ iwantaguedaungâ, âmaemo Cristo eynynâ ypemugudo modo. Xirâ kâinwenily âurutomoem, Jesus einwândyly mâinmoba mitomoem. Imâsedo keba lâgâlâ xirâ kata kâinweniby. \v 23 Timóteo, Cristo eynynâ kypemugu, kadeia oday awyly keankâ, Jesus wâgâ agueduo. Mâuntudyzemo olâ urâ, etagueybyem awyly. Inepa xarâ saindyly-ro watay, yagâ sase urâ, âyanmo IU ise udâly watay. \p \v 24 Awâtârâ Jesus einwânni modo iwymâry domodo, idânârâ Jesus einwânni modo lâpylâ warâ xina iwynu nawâdâ, Cristo eynynâ âpemugumo Itália donro modo iwynu manwâtomoem aguelymo lâpylâ. \s1 Deus nhesemo \p \v 25 Âynynâmo Kunwym Deusram kâenkadyly, koendâ mâzehohomoem. \p Xirâ kulâ âyanmo auguedyse wato. Alâ kulâ.