\id 1TI - Bakairi NT [bkq] -Brazil 2011 (DBL 2014)) \h 1 TIMÓTEO \toc1 1 Timóteo \toc2 1 Timóteo \toc3 1Tm \mt1 1 TIMÓTEO \mt2 Paulo Saguho Kata Inweniby Timóteoram \ip Xirâ kata wâgâ inwenily Paulo nhangahu odaji iemâmy Deus. Awylygue Deus itaumbyrylâ xirâ Paulo inweniby. Paulo eataen-ho myakâwândy Timóteo. Judéia donro myakâwândy Timóteo ise, Jesus einwânni, nhunwym pylâ gregu-ro warâ. Toenzepa Paulo tâmawyadâze myakâwândy Timóteo, Jesus xunâry âji iwaguenodâ nhegatuday. Efesodâ myakâwândy Timóteo âxiânly, târâ Jesus einwânni modo iwymâryem, iwâgâ imâem nhenomedâdomoem, Jesus wâgâ iozepa kulâ unâ egatuwâni modo agueho niwantaguebyra itomoem aguehoem warâ. \ip Xirâ kata wâgâ kiuntuly âdaunlo Jesus einwânni modo iwymâry (“pastor”) awyly, emawyadâni (“diácono”) warâ. Xirâ kata wâgâ lâpylâ, tytainze kurâ, pypâ modo Jesus einwânni edyly wâgâ. Mârâ ume agaityom modo, aripido modo warâ iduadyly epywado peba myakâwândy. Warâ myakâwândy Paulo aguely: “Pypâ typemugüemba watay, Cristo eynynonro modolâ mâkâ eni, xuani warâ” kely. \c 1 \s1 Aguely adaguho \p \v 1 Urâ Paulo xirâ kata iweninri. Kâmakeim Deus, Cristo Jesus warâ Jesus xunâry egatuze ugonodylymo. Jesus kurâem anhetyby wâgâ mawânrâ Deus, “Xuduze urâ” kehobyry emakeze kydawyly kinwânwândyly. \v 2 Xirâ âyam kâinwenily, Timóteo, Jesus mâinwântobyry wâgâ ymery ara kâenkyly mawylygue. \p Âynynâ Kunwym Deusram, Kywymâry Cristo Jesusram warâ kâenkadyly, koendâ mâzehohoem, âtyendâlâ itoem, akaladâni peba itoem warâ. \s1 Iozepa kulâ enomedâdo kinwantaguebyra kine \p \v 3 “Efesodâlâ âxiângâ” tâkeze ani urâ âyam, Macedônia yan-yam udâday. Awârâ xidadâ oday tâlâ iozepa kulâ Jesus wâgâ enomedâni modo. Awylygue atârâlâ âize wawyly, iozepa kulâ anhekylymo, aguehomo warâ amânhenehomba mitoem. \v 4 “Agaityom modo unâ nhegatuyby wâgâ kulâ tâtynanâzeba itaungâ. ‘Uguondo tynrenseimbyry imeryem, iweryem warâ wawylygue, tynrenseim urâ’ tâkezeba itaungâ” kekâ awârâ modo wâgâ kulâ âtynanâni modoram. Unâ inakai nhaunâdyly kulâ awârâ modo. Deus wâgâ koendâ kiuntuho, kieinwânto warâ nhakaladâdyly kulâ warâ. \v 5 Atârâ Efesodâ Jesus einwânni modo âjigue kulâ nâtuebabyra itomoem amyguedyse wawyly. Âjigue âpynedylymo ize wato. Kyangahu oday kunâry tywykeba, kydâpynedyly lelâ, Jesus kieinwândyly lelâ warâ-ro watay, âdy wâgâ kâwentâdo lâpeba kurâ. \p \v 6 Tâlâ mawânkâ Deus itaumbyry âkealonro einwândyly imoimbyry modo. Jesus wâgâ kewâdyly kulâ nhenomedâguylymo. Ânwa iozeno imyim emyenro akaemo. Tienomedâdomolâ tutuzeim kuru waunlo ara, enanajimo, Deus aguehobyry takaze. Unâ âdyem itânry wâgâ aguely ize atomo kuru. \v 7 Deus itaumbyry iweniby enomedâniem wâne akaemo ize awyly, awârâ koendâ nutubamo olâ, adâkeholâ, enomedâze tâkewâdo warâlâ koendâ nutubamo lâpylâ olâ. \p \v 8 Koendonro lelâlâ awârâ tâzezewenry Moisés inweniby, âdy Deus ize ato, izepa ato warâ awyly kiuntuhoem, awârâ kiuntulygueba olâ ise kydâsemaguely. \v 9 Xirâ kyzenanâguenre, Deus tâzewenry inwenien-honly ioze lelâ aini modo xurutoem inkâba, iozepa aini modo xurutomoem. Deus agueho einwântânry modo, pymâdo agueho einwântânry modo; inakanhe aini modo; Deus xyrentânry modo, Deus itaumbyry einwântânry modo; tunwyndo xyâim modo; kyârim modo; \v 10 eagâ tohogüin-hobyry keba kulâ xynanâni modo; uguondo, uguondo warâ âtynanâni modo, pekodo, pekodo warâ âtynanâni modo; kurâ nhawâdyly, nhoendyly toenzepa dinheru nhekadyly timohoem waunlo modo; konokuni modo; juiz, polícia warâ agâ âkealâba kulâ aguewâni modo, idânârâ Deus aiedyseba ato aieni modo warâ xurutoem myakâwândy tâzezewenry inwenien-honly. \v 11 Âdara kâmakely, âdara aguidyly warâ mawânrâ kâengatuhoem Deus aguehobyry. Xirâ unâ koendonro Deusdâpalâ âewyly. Koendonro, ton-honreim, tohoguezeim warâ Deus. \s1 Deus koendâ lelâ Paulo agâ atobyry \p \v 12 Aunlolâ inanry Kywymâry Cristo Jesusram auguely: “Koendonro lelâlâ âmâ, amyguehobyry agânhetoem won-honru mâunduhobyry wâgâ” uguely. Auguely lâpylâ inanry. “Aiese ugonotobyry aieniem wawyly, tutuze mawylygue myakâwâm, uduakely imaryem witoem” uguely eyam. \p \v 13 Jesus kâinwândyly iraynâ, inakanhe kulâ kâinane Jesus wâgâ auguely. Jesus eynynonro modo tyâwâse kâinane urâ. Toenzepa kâinane eagâmo yewiâky, tâwentâguezemo, tapioguzemo warâ winane; inakanhe iwâgâmo adâkeze warâ. Jesus kâinwâmpyra wawylygue akâwâm âdawidyly awyly kâuntuba wawyly. Deus ize ato aralâ awidyly uguewâdylygue, Jesus xurâ modo kâenagazedyly. Arâlâ olâ Deus ytyendâ, iedâ warâ, saguhoem inakanhe kulâ aitybyem wawyly umelâ. \p \v 14 Koendonro lelâlâ Kywymâry Jesus tytyenzein-emba, tâmakezein-emba warâ wawyly umelâ, kâinwântoem eynynonro modo kâinwynedoem warâ anieneho, Cristo Jesuslâ arâ tâinwânni modo aitoem aienehonrim. \v 15 Deus izepa ato aieni modo emakeze Cristo Jesus xirâ onro anaxi âewyly. Âkealâ xirâ, ton-honre lelâ idânârâ kyzeinwâne. Âkealâ awyly tutuze urâ, iemakewâm mawânkâ, urâ eagonro modo takaze kehoem inakanhe aityby. \v 16 Aunlopyry wawylygue lakuru olâ Deus ienagazebyra awyly; tânagazezeinhe wawyly umelâ iedyly. Inakanhe aguidyly watay, kytyendâ Deus; Cristo Jesus kieinwândyly tynwânwânse. Awârâ tienehon-hoem mawânkâ akâwâm Deus koendâ yagâ awyly. Deus ytyenmâ, iemakewâm warâ, idânârâ Jesus einwânni modo tytyenze tawyly tienehon-hoem. Tâwâlâ wâne ise toenzepa Deus izepa ato aienibyryem awylymo, agânhetobyry ara, kâinwântobyry ara nheinwântuomo olâ âzemakeozemo. \v 17 Tynrenseim, ton-honreim, tywâkureim warâ Deus. Kywymâry kaynonro mawânkâ. Aunlolâ awâkâ tâlâ awyly; adaguho peba, xypyry peba warâ; aunloenlâ pymâem awyly. Igueim mâkeba awâkâ, tâenseim keba warâ. Deus tokaleom lelâlâ awâkâ, ânguy emyenro lâpeba. Arâlâ ise. \p \v 18 Ymery ara kâenkyly âmâ, Timóteo. Awylygue iozepa kulâ unâ egatuwâni modo mâempagunâdoem âyam auguely. Deus itaumbyry egatuwâni modo âyam aguehobyry enanâguegâ: “Deus induakeyby âmâ tâmaryem” kehomobyry. Aguehomobyry mâenanâguely-ro watay, ozohondâze âmâ, iozepa kulâ unâ egatuwâni modo aguely mâempagunâdoem. \v 19 Jesus einwândyly kâjimowâdaundâ. Tywykeba angahumo oday âunârymo nidâ. Tâlâ mawânkâ tuoday tutuzelâ âdy adyeseim, âdy adyesenry warâ awyly xurâem. Alâ olâ adyesenry anhedyly waunlo. Pepi xytyyby wâne paru myenraym tuzase, myara awâkâ aunlo Jesus nheinwândyly xuzadyly. \v 20 Himeneu, Alexandre warâ mawânkâ Jesus einwândyly imowânibyry modo. Satanásram tâgamezemo olâ ani urâ, Deus wâgâ inakanhe kulâ adâkely awyly nhutuhomoem. \c 2 \s1 Deus agâ aguykehoem kurutobyry \p \v 1 Jesus einwânni modo Deus agâ aguely olâ mârâ kuru. Idânârâ kurâ domodo eynynâ Deusram ekadaungâ. Ipa atomo Deus nhuduhoem ekadaungâ. Âzehohoem, âduahuohomoem warâ ekadaungâ. Âdara awylymo umelâ Deus eagâmo itoem ekadaungâ. “Koendonro âmâ” Deus kewâtaungâ, xurâmoem koendâ aitobyry wâgâ, koendonro modo nhuduhobyry wâgâ warâ. \v 2 Idânârâ pymâ domodo eynynâ Deusram ekadaungâ, itymo anaym pymâ xurâem, idânârâ âtâ anary iwymârydo modo eynynâ lâpylâ warâ. Koendâ kywymâryem awylymo-ro watay, tâdâtuebadyly peba, tywaunsezeim peba warâ ise kurâ. Deus ize ato aiese lelâ kurâ, kagonro agâ Deus ize ato ara koendâ lelâ ise kurâ warâ. \v 3 Kâmakerim Deus, eagâ aguykeduo, tuomazeze. \v 4 Mâkâ wâgâ âkealonro idânârâ kiuntudyze Deus; idânârâ Jesus nheinwândyse mâkâ âsemaguehomoem. \p \v 5 Tokalelâ Deus; tokalelâ Deus agâ kyeni kydâsemaguehoem aienehonrim, uguondo Cristo Jesus lelâ. \v 6 Jesus iguely myakâwâm, iwâgâ idânârâ kydâsemaguehoem, kieinwândyly-ro watay. Deus aguehobyry odaylâ tyiguely awyly tienehon-hoem myakâwâm iguely, Deus idânârâ kydâsemaguedyze awyly xutuhoem warâ. \v 7 Deuslâ myakâwâm unâ iwâkuru, judeu keba modoram kâengatuhoem agueim, unâ âkealonrogue kâenomedâdomoem warâ. Âkealâ auguely, uguewâdyly kulâ mâkeba. \p \v 8 Jesus einwânni modo âtâdyguyhodâ, uguondo modo Deus agâ aguely ize wato. XYDYK itybyem, tâmary saunânibyryem warâ, kâzewenry ara, Deus ize ato aieni modo lelâ. Tyewiâtuneim modo, tagonro agâ âjitoguyim warâ olâ tâdâtâdyguyhodâ Deus agâ aguepa nidâmo. \s1 Jesus einwânni pekodo modo xuruto \p \v 9 Warâ Jesus einwânni pekodo modo wâgâ auguely. Âtâ tagaraneim modogue, TÂM waunlo modogue, sodomo enehorim modogue uguondo modo âsewaniho modogue warâgue nâzetydâbyra nidâmo. Tâzekagâinday, koendâ kehoem tâzehohoem kulâ tyangahudu nhakuidaynly nipyra nidâmo. Tâpâgudâdyly-ro watay, toenzepa tâensedoguepa nâpagudâdâmo, ourugueto, tuhu imeimbyry tâwâenseim perolagueto, âtâ tâwâenseinguepa warâ. \v 10 Pekodo Jesus einwânni modo koendonro anhekyly wâgâ mawânkâ ise koendâ âzeholymo, âpâgudâdobyry wâgâpa. \p \v 11 Jesus einwânni pekodo modo tâdâtâdyguyhodâ MYK alelâ nidadâmo, tâsenomedâdomoem. Uguondo tâdâtâdyguyho oday aguenri agueday MYK alelâ nidadâmo. \v 12 Warâ âurutomo. Pekodo modo, uguondo modo nenomedâbyra, nurupyra warâ nidâ tâdâtâdyguyhodâ. Ekadybyenlâ MYK alelâ nidadâmo. \v 13 Pekodo uguondo modo iwymâryem nipyra nidâ, Adão mawânkâ Deus waunroem nhygatyby, ilâpyryem Eva warâ awylygue. \v 14 Adão mâkeba enokudyby; Eva mawânkâ Diaburam âzenokuorim, Deus eyanmo aguehobyry sakanibyry warâ. Awylygue mawânkâ pekodo uguondo modo iwymâryem nipyra awyly. \v 15 Imezezemo, âpyneânzemo warâ, Deus olâ esemo. Jesus nheinwândylymo, tagonrodo agâ âpynedylymo. Deus ize ato ara lelâ aidylymo, toenzepa tâensedo keba anhekylymo warâ watay, Deusram âzemakeozemo. \c 3 \s1 Jesus einwânni modo iwymâry (pastor) âdaunlo awyly xutuho \p \v 1 Âkealâ ise xirâ augueho. Jesus einwânni modo iwymâryem tâidysedo, âwanu koendonro lelâlâ awârâ ize atomo. \v 2 Jesus einwânni modo iwymâry âdalâ kulâ aini keba nidâ, ânguy âdakepa itoem iwâgâ. Tywyein-ro watay, tokalelâ iwydy nidâ. Tâwâlâ idânârâ adienkyly modo imanâni, tâwâlâ âjimanâni, ânguy âwankuem ietânry, âxigodo tâtydâ tâjitâze lelâ waunlo; enomedâdyly xutuim warâ nidâ. \v 3 Toku ikaji ini keba, alâ kulâ iewiâpani keba, tâdâjitoguyly keim keba, tâdâpeândyly keim keba, tydinherugu, âdydo imeompe tawyly kulâ izetonro keba warâ nidâ. \v 4 Tâty odano modo koendâ nhedyly, nhurudyly waunlo nidâ; koendâ tymeombyry xuruni, sagâikerim warâ, âwankuem nâiehoba itomoem. \v 5 Tâty odano modolâ koendâ nepyra, nurupyra warâ watay, Jesus einwânni modo eniem, xuruniem warâ nitaymba lâpylâ. \p \v 6 Iwelo Jesus einwânniem ityby watay, mâkâ keba Jesus einwânni modo iwymâry nidâ. Mâkâ pymâem idyly-ro watay, toenzepa ise mâkâ âtyrendyly, tagonro takaze. Arâ tyangahu oday xunâgu watay, Deusram âzenagazeoze, Deus takazenoem Diabu âdutuduo aietobyry ara. \v 7 Jesus einwânni modo iwymâry anhekyly wâgâ koendâ nâzeho, Jesus xurâ keba modoram, xurâ modoram alelâ. Inakai anhedyly watay, Jesus xurâ keba modo inakanhe iwâgâ aguezemo lâpylâ. Diabu iwyndyry odaji ihuguelylâ ise mârâ. Jesus einwânni modo iwymâry Deus izepa ato anhedyly mawânkâ Diabu ize ato, Deus xurâem ewano âdyem nipyra itoem. \s1 Jesus eynynonro modo iwymâry emawyadâni (diácono) âdaunlo awyly xutuho \p \v 8 Iwerâ âurudyly ise Jesus eynynonro modo iwymâry emawyadâni âdaunlo awyly wâgâ. Ton-honre lelâ âkeá lelâlâ agueim nidâ warâ. Toku ikaji ini keba, tydinherugu, toenzepa âdype tawyly kulâ izetonro keba warâ nidâ. \v 9 Jesus einwânni lelâlâ, Deus itaumbyry xutuim lelâlâ warâ nidâ. Deus izepa ato adientuo, inepa Deusram adâitobyry nhygakehoem ekani nidâ. \v 10 Uguondo Jesus eynynonro modo iwymâry emawyadâniem tâidysedonrobe watay, waunroem âdaunloem awyly edyly wao. Idânârâ âdapa lelâ aidyly watayma tâwâlâ âjiduakeoly, awârâ âwanu anhetoem. \v 11 Jesus eynynonro modo iwymâry emawyadâni iwydy\f + \fr 3:11 \ft Gregüem, tâwâlâ diácono iwydy atay, diaconisa atay warâ.\f*, âwankuem tyeseim keba nidâ. Âdalâ kulâ agueândaynly waunlo keba nidâ; adienkyly wâgâ, adâkeho wâgâ warâ âjimanâni, âkeá lelâlâ agueim warâ nidâ. \v 12 Jesus eynynonro modo iwymâry emawyadâniem iduakeyby tywyein-ro watay, tokalelâ iwydy nidâ. Tâty odano modo koendâ nhedyly, nhurudyly waunlo nidâ, tywydy, tymeom, tâmary modo warâ koendâ eni. \v 13 Jesus eynynonro iwymâry emawyadâni koendâ lelâ tâwanu aieni âwankuem tyetuneba ise Jesus einwânni modoram. Tyanepa ise Jesus tâinwânse tawyly wâgâ aguely. Waunlo mawânkâ Jesus eynynonro modo iwymâry emawyadâniem itoem tuduakezeim. \s1 Unâ Jesus wâgâ agueim âkealonro \p \v 14 Inepa nhese udâdyse wawyly umelâ, âdara udâhoem nhuduly awyly kâuntuba urâ. Awylygue xirâ kata kâinweniby âyam kâingonodyly. \v 15 Tahuleba widyly-ro watay, xirâ kata wâgâlâ ise mâuntuly, âdara Jesus einwânni modo aidyly awyly, Deus adaindânry xurâ modo. Âtâ enu wâneam nihugueba itoem esebydâni, mârâ emyenro kurâ. Jesus einwânni modo kieinwândyly, âkeá lelâlâ Jesus wâgâ aguykely warâ watay, unâ âkealonro kiainhehonwâbyra kurâ. \v 16 Imâem kieinwânkyly Deus nhutuen-hoymby Jesus wâgâ âkealonro awyly. Xirâ mawânkâ nhutuen-honly: \q1 Jesus kurâem idyly; onro anaxi tâetoem. \q1 Deus imerylâ Jesus awyly nhenehonly Deus Ispiritury, \q2 igueypyem awyly ume kurâem nhetondobyry wâgâ. \q1 Anju domodoram eon-honru, ehogu warâ âzeholy. \q1 Mârâ anakâ lelâba eynynonro modo iwâgâ aguelymo. \q1 Mârâ anakâ lelâba iwâgâ aguely idanipyry modoram toenzepa âzeinwân-honly. \q1 Deus ezaxilâ akâwâm adaholy, pymâem kuru itoem. \c 4 \s1 Jesus wâgâ iozepa kulâ unâ egatuwâni modo wâgâ agueho \p \v 1 Tutuzeinhelâ Deus Ispiritury aguely: “Xypyryam saindyly tutuze Jesus wâgâ unâ iozeno einwândyly imoim modope ise. Kadopâ modo konokuni nhenomedâdo kulâ ise nheinwânkylymo” kely. \v 2 “Jesus eynynonro xina” tâkezemo wâne. Nhenomedâdomo âewyly olâ Diabudâ kulâ. Toenzepa tâdâsenogudyly kely tyangahu oday. Nâdutubamo mawânkâ, ferro tâdâpigueingue iaduântybymoen-ro waunlo ara. Awylygue tienomedâdo iozepa kulâ awyly nutuba awylymo. \v 3 “Jesus einwânni modo nohogüimba nidâ” kelymo. “Tâlâ podo tâsenry, pyni tâinzenry warâ” kelymo. Kewâdylymo kulâ olâ. Podo modo, pyni modo warâ Deus nhugudyly myakâwândy kypyniryem, koduem warâ. Aituo, Jesus einwânni kydawylygue, kydâwinduapyra kidyly kitaymba kurâ. “Koendonro âmâ, xina ipyniry mâundylygue” kykebygueduo, tâwâlâ âdaunlolâ podo, pyni warâgue kydâwinduadyly. \p \v 4 Idânârâ Deus nhugutyby modo koendonro lelâ. Awylygue pyni tâinzenry, podo tâsenry warâ peba awyly. Podo, pyni warâgue kydâwinduadyly iray, warâ Deusram aguykenre: “Pabai, koendonro âmâ, xirâ xinaram mâundulygue” kykenre. \v 5 “Idânârâ kâungutyby modo koendonro lelâ” tâkeze Deus. Awylygue, “Koendonro âmâ” eyam kykeduo, tâwâlâ kieinly lelâ. \s1 Timóteo xurutobyry \p \v 6 Xirâ modogue Jesus einwânni modo mâunrudyly-ro watay, Cristo Jesus emary koendonro ise âmâ. Deus tâinwânni modo anhedyse ato aiedyly kâjimo, nhenomedâdo einwândyly kâjimo warâ. Tutuze urâ, tâinwânse mawyly. Awylygue ise on-honru âduduoly Deus ize ato amânhetoem, kohonwandoem wâne kydâwinduadyly myara. \v 7 Agaityom modo unâ nhegatuly inwantagueze kulâ tâiseba ikâ, Deus wâgâpa aguely watay. Unâ iamimeom iomazeândoem tâgatuzeim, kydâsemaguehoem nipyra mawânrâ. Ton-honroem adaimpâni ohoiwadyly wâne myara Deus ize ato lelâ amânhetoem aisezegâ, ton-honre lelâ Jesus mâinwântoem. \p \v 8 Xirâ onro anaym kydawyly ara kodo koendâ itoem, eon-honwadoem warâ kulâ kydohoiwadyly. Ton-honre kehoem Jesus kieinwântoem aguidyly olâ tywyneim kuru. Awârâ tywyneim kuru tarâ onro anaym kydawyly ume, tarâpa kituo alelâ. \v 9 Âkealâ xirâ konomedâdo aguely; kuoday ton-honre tâinwânseim lelâlâ xirâ. \v 10 Awylygue mawânrâ ton-honre kehoem kydâsewanily Jesus wâgâ kiengatuhoem. Aunlolâ mawânkâ Deus Iguedânry kâmakely; aunlolâ lâpylâ eagâ kitoem kadyly kinwânwândyly. Deus lelâ mawânkâ kâmakeim, Jesus einwântaynrim modo olâ tâmakein-ro warâ. \p \v 11 Timóteo, inomedâdobyry ara, Jesus einwânni modo enomedâgâmo, xurukâmo warâ. \v 12 Salokuzenomoem mawylygue kulâ âwankuem tâiehozeba ikâ. Âwâgâlâ enehongâ âdaunloem Jesus einwânni modo awyly. Koendonro wâgâ lelâ aguekâ, aiekâ warâ. Jesus einwânni modo iwynegâ, xurâmoem koendonro lelâ aiekâ warâ. Jesus mâinwâmpyra tâiseba ikâ, iwâgâ iozeno keba kulâ kâzeinwândâ warâ. Ohogüimby keba mawylygue kulâ âdaunlo pekodo mâynanâdyly tâiseba ikâ. Arâ ise einwânni modo koendâ tadawyly nhutulymo. \p \v 13 Yaindyly ara, Jesus einwânni modo âtâdyguyhodâ Deus itaumbyry tytainze ikâ, idânârâ indatomoem, nhutuhomoem warâ. Mâintaimby wâgâ eon-hondâgâmo, Jesus wâgâ tâinwânseingue enomedâgâmo warâ. \v 14 Jesus einwânni modo iwymârydo tâmary angahu onwa niedâ. “Deus inomery nudu, xurâem mitoem” xina nygue warâ. Awylygue iwerâ âyam auguely: “Deus amânhetoem iwanu nhuduypy aiedyly kâjimo” uguely. \p \v 15 Arâ lakuru aisezegâ. Awârâ aiedylylâ iwanu nidâ. Arâ ise idânârâ nhutulymo, Deus xurâem iwanu koendâ lelâ amânhekyly awyly. \v 16 Timóteo, koendâ amânhekyly xutugâ, Deus ize ato ara lelâ amitoem. Ioze lelâ Jesus wâgâ enomedâgâ. Arâ ise xypyry etay mâzemakeoly, amyguely idani modo Jesus einwânni modo âsemaguelymo warâ. \c 5 \s1 Âdara Jesus einwânni modo edyly kiuntuho \p \v 1 Timóteo, agaityom Deus izepa ato anhedyly-ro watay, kâzeudâ; koendâ eyam aguekâ; tyewiâseba, pabai myguehoam amygueho aralâ aguekâ. Salokuzenomo Deus izepa ato anhedyly-ro watay, âukono mâunruto aralâ xurukâ \v 2 Âze aralâ aripido egâ, nhaundudo aralâ âwynsaundo modo egâ warâ; Deus xurâem tywykeim eagâmo akâiedâ. \p \v 3 Jesus einwânni modo xurukâ, pypâ modo typemugüenry nhemawyadâdomoem, pynigue, âtâ iwogonromogue, âdy ipa atomogue warâ. \v 4 Tymegue, tywegue warâ pypâ watay olâ akaemolâ eni nidâ, Jesus einwânni modo keba. Awârâ mawânrâ Deus aguiendyse ato. Kunwyndo agaityoem ituo kiendyly Deus ize ato, iamudoem kydawyly ume kâentomobyry ara. \p \v 5 Tâlâ pylâ olâ pypâ modo mâkâ kulelânro; ânguy eni pebaom. Jesuslâ nheinwânkylymo, Deus tâendylylâ nheinwânkylymo warâ. Deus agâ aguepa nipyramo. Peto oday, kopae alelâ Deus tâentoem nhekadylymo. Pypâ aunlo modo mawânkâ Jesus eynynonro modo nhekyly. \v 6 Tâlâ pylâ olâ pypâ modo Deus ize ato araba kulâ aini. Tohomaendyly kulâ ize atomo, Deus xurâem adâidyly keba. Niguepa wâne, Deus xurâem olâ igueypyem, eagâpa ietybyem awylygue. Aunlo modoma Jesus einwânni modoram tâensebamo. \v 7 Timóteo, amyguehomo âurutobyry arâ Jesus einwânni modo xurukâ, ânguy inakanhe iwâgâmo aguepa itoem. \v 8 Tâty odaylâ typemugu Jesus einwânni koendâ etânry watay, Jesus einwântânry takaze mâkâ inakai anhedyly. Deus ize ato aiedyly inmolylâ mâkâ arâ aituo. \p \v 9 Pypâ sessenta anu takazeom; tokalelâ tusoneimbyry tâenseim, \v 10 koendonroem lelâ âdutuoyby; koendâ lelâ tymeombyry enamanânibyry; Jesus einwânni modo âkelo âji anaymba âetyby modo koendâ lelâ ejitânibyry, ihugoguerimbyry; âsenagazeni modo koendâ enipyry, nhonipyry warâ; koendonro aiedyly imodânrybyry warâ ise pypâ modo Jesus einwânni modoram tâentuneim modo. \p \v 11 Pypâ sessenta anu âgânâyam tydadigueim modo keba tâenseim nidâ, aripi kebamo mawânkâ; ohogüin-onze kezemo. Tohogüin-onduo, Cristo xurâem adâidyly imozemo. \v 12 Pypâ iduakeyby modo, “Cristo xurâem lelâ ise xina aidyly” tâkezemo mawânkâ. Agueypyem, ohogüin-ondylymo-ro olâ watay, awârâ âwanu lelâ aieniem adâkehobyry nhakadylylâ. Awylygue ise ewentâguedyly. \v 13 Pypâ aripi keba âzemawyadâoly watay, toenzepa ise xynu; mâkâ etyam, mâkâ etyam alâ kulâ ise adakobâdyly, âkelomo xunâgueze. Unâ iwyku keduonroem ise, xutudyzeba tadato kehoem ise nhegatuly. \v 14 Awylygue, tâwâlâ pypâ aripi keba watay nohogüin-ondâ, âtâdâlâ tâwanu anhetoem, koendâ tuso, tymeombyry warâ nhetoem. Arâ ise kuduery modo kunâguebyra awyly kurâ Jesus einwânni modo. \v 15 Tâlâ mawânkâ pypâ modo ewy Deus ize ato aiedyly imoimbyry. Satanás ize ato anhekylymo iwerâ. Koendonro mâkeba awârâ. \p \v 16 Warâ aguekâ pekodo modo Jesus eynynonro modoram: “Pypâgue typemugüeim âmaemo-ro watay, âmaemolâ etaungâmo. Pypâ typemugüenry modo lelâ mawânkâ Jesus einwânni modo nhekyly” kekâ. \p \v 17 Iwerâ Jesus einwânni modo iwymârydo wâgâ ise auguely. Koendâ tâwano aieni modo koendâ lâpylâ nâzepywaomo, ipa tato nhanâtomobe itomoem. Jesus wâgâ unâ egatuim, Jesus wâgâ kieinwânkyly enomedâni warâ lakuru, imâem nâzepywaomo. \v 18 Arâ âurudylymo, warâ mawânkâ Moisésram Deus inwenien-hoymby: “Tapirâ kâjitagâjiwâdaundâ, trigu âekyguehoem nhakabely ume” kely. Mateus lâpylâ Jesus aguehobyry tywenize: “Tâwaneim tâzepywaoze lelâ nidâ” kely. \p \v 19 Timóteo, tokalâ kurâam kulâ Jesus einwânni modo iwymâry âzewentâoly watay, mâkâ agueho kulâ kâjiwantaguedâ. Azagâ, azagâ tokalâ warâ ewentâni watayma akaemo agueho koendâ idakâ. \v 20 Mâkâ Jesus einwânni modo iwymâry Deus izepa ato aienibyryen-ro watay, kurâ domodo enanaynlâ eukâmo, eagonro pymâdo adienkyly wâgâ tyanelâ itomoem, “Inakai aguiendyly-ro watay, idânârâ enanaym ise kydâzeuholy” kehomoem. \p \v 21 Timóteo, warâ âyam auguely, kâenkazezedyly warâ. Âzekiba lelâ Jesus eynynonro modo egâ. Âduery tâwentâzeim watay, eukâ, tyewiâseba olâ-ro warâ. Ataen-ho tâwentâzeim watay, eukâ lâpylâ. Xirâ kâzenanâneho, Kunwym Deus, Cristo Jesus, anju domodo Deus xurâem aini warâ, amânhekyly tâensemo, amygueho tydasemo warâ. \v 22 Jesus einwânni modo iwymârydo mâinduakely watay, tadahulizeba ikâ. Waunroem âdaunlo awyly egâ wao. Idânârâ âdapa lelâ aidyly, aguely watayma tâwâlâ imary nhangahumo onwa iekâ, Kywymâry Jesus emaryem awyly xutuhoem. Koendâ iwâgâmo mâuntuba âmâ watay, Deus induakeyby keba kulâ iduakezemo âmâ. Awylygue Deus izepa ato anhedylymo-ro watay, âzewentâoze lâpylâ âmâ, mâinduakehobyry wâgâ. Âdy inakai akâiedâ. Tywykeba ikâ. \p \v 23 Timóteo, âuwe oday tâwâmase mawyly, tutuze urâ. Awylygue, paru lelâba enygâ, uguely. Vinhu âdiempa âenygâ lâpylâ, âuwe ewânu ekadoem. \p \v 24 Xirâ enanâguegâ. Tâlâ Deus izepa ato aieni inakanhe aito tâenseim. Idânârâ tâdutuoze âsenagazeze awyly anhetyby wâgâ. Tâlâ olâ mâkâ inakanhe aito tâensenry, tutuzenry warâ, ânguy nutuba ise-ro warâ, xypyry odaxi idyly ara. \v 25 Tâlâ lâpylâ Deus ize ato aieni koendâ aito tâenseim. Tâlâ lâpylâ mâkâ koendâ aidyly tâensenry, tutuzenry warâ. Âdalâ olâ koendonro awyly âdutuoze. \c 6 \p \v 1 Iwerâ kâinwenily tâbyguepa âsewanirim modo wâgâ. Timóteo, tâwanuneim Jesus einwânni modo, tywymâry âwankuem niepyra itomoem aguekâ, tylahureba tywymâry aguehobyry anhetomoem warâ. Arâ aidylymo watay, kieinwânkyly Deus wâgâ, Jesus wâgâ warâ ânguy inakanhe aguewâpyra ise. \v 2 Tâwanuneim modo Jesus einwânnigue tywymâguneim modoram warâ aguekâ: “Cristo eynynâ âpemugumo mâinwyneguyly xurâem iwanumo; awylygue lâkuru koendâ kuru xurâem âsewaniwâdaungâ, einwântaungâ, âwankuem kâietaundâ warâ” kekâ. \s1 Jesus wâgâ iozepa kulâ unâ egatuwâni modo Deus ewanu takaladâze \p Timóteo, xirâ kâinweniby modogue Jesus einwânni modo enomedâgâmo, xurukâmo warâ, nhutuhomoem. \v 3 Tâlâ mawânkâ iozepa kulâ unâ egatuwâni modo kienomedâdo arapa kulâ agueim. Akaemo agueho olâ Kywymâry Jesus Cristo aguehobyry agâ, Deus itaumbyry egatuwâni modo agueho agâ warâ nâseinwâmbyra. Jesus wâgâ iozeno tonomedâzeim nhakaladâdyly kulâ. \v 4 Tâwâlâ tutuze âdutulymo. Koendâ Deus itaumbyry tiuntuly warâ wâne, enanajimo, âdy iwâgâ adâkeho awyly nutubamo olâ. Deus itaumbyry wâgâ tâdâjitoguyly, tâdâtuebadyly warâ kulâ ize atomo. Tâzewânu tâwinzenry ara awârâ. Âjigue tâsewânizemo, tâtuebazemo, tâpyguezemo, nâseinwâmbyra tâisemo warâ. \v 5 Âjigue tâjihoguly nimopamo, tyangahugoenguenry âpaunzedyly ara kulâ âpaunzedylymo. Âdy iozeno, âdy iozepaom warâ awyly nutubamo. Iozepa kulâ aguelymo: Toenzepa âdype tâjitoem, toenzepa tâjidinherugoem warâ kulâ Jesus einwândyly, enanajimo. \p \v 6 Tâlâ kydato wâgâ tuomare lelâlâ kurâ, imâem, imâemba warâ tâlâ kydawyly umelâ. Kuomaru koendonro kuru olâ Deus ize ato aguiendylygue, tutuzema kurâ idânârâ ize kydato Deus xuduze awyly. \v 7 Âdy lâpeba kurâ kyazepygueduo; kyigueduo âdy kagâ kiampyra lâpylâ ise kurâ warâ. \v 8 Awylygue, typynigue kurâ, tâtyem kurâ kywogonrogue watay, kydadahuliba kine, ipa kydatogue. \v 9 Toenzepa âdype tâidysedo modo, ânguydo imeom wâne inra odaxi ihuguely, iguely warâ myara akaemo toenzepa lelâlâ âdype tâidysedo modo. Inakai kulâ adiendyse atomo. Tâwâlâ kulâ olâ inakanhe idylymo. Tyigueho nhuinlymo paru tâsanigueim ikaji tywârenry ihugueyby wâne tyense myara. \v 10 Nady kyârim iwindy ara awârâ toenzepa âdype tâjidyly idânârâ inakai modo iwindyem awyly. Awylygue akaemo toenzepa âdype tâidysedo modo Jesus einwândyly inmolymo. Tâwâlâ kulâ olâ tâsenagazedo nhuinlymo. \s1 Paulo Timóteo nhurutobyry \p \v 11 Âmâ olâ, uguondo Deus xurâem aini mawylygue, awârâ inakai modo akâiedâ. Âsegamigâ Deus ize ato lelâ amânhetoem; Deus aguehobyry makabyra mitoem; toenzepa Jesus mâinwântoem; Jesus eynynonro modo mâinwynedoem; mâsenagazedyly mâenmaen-hoem, Jesus einwândyly mâinmopalâ; eagonro modo âyam aguelygue tyewiâseba mitoem warâ. \v 12 Tâgaseim ton-honre kehoem tâgatuze, tâbyry tienmakehoem, myara lâpylâ ton-honre ikâ, Jesus mâinwânsezedoem, Deus ize ato amânhetoem warâ. Aunloenlâ eagâ mitoem aenehonze mâkâ. Idânârâ kurâdo enanaym, Jesus einwânniem itybyem mawyly adâkeze ani âmâ. Igâsedyby âmâ xurâem, aunloenlâ eagâ mitoem. \p \v 13 Deus ize ato aralâ Cristo Jesus aitobyry enanâguegâ. Pôncio Pilatos enado tawyly ume, ânguy tawyly wâgâ aguewânmy tyanepa kehoem. “Messias urâ Deus ingonotyby” kewâm, tyiguely iraynâ. Awylygue, Kunwym Deus idânârâ xuguni, imery Jesus Cristo warâ âyam kâinwenily tânuagaenze awyly tutuze mawylygue, Deus aguehobyry aunlolâ aiekâ, Kywymâry Jesus odopâdyly ara. \v 14 Awylygue amânhetoem mâjiduakeohobyry “Aiekâ” uguely âyam. Kywymâry odopâdyly ara awârâ aiedyly kâjimo, ânguy iwentâbyra itoem. \v 15 Odopâdo odaji ituo, Deus, Jesus odopâdoem aienehonze. \q1 Koendonro lelâlâ Deus, ton-honreim, tohoguezeim warâ. \q1 Mâkâ kulelâ Kâeni kuru, \q2 mâkâ takaze ânguy kâeni lâpeba. \q1 Pymâ domodo iwymâry, kuturim modo xutuim warâ mâkâ. \q1 \v 16 Mâkâ kulelâ iguedânry. \q1 Iatygu, tohoreingue mâkâ enâmidybyem awyly. \q2 Awylygue ânguy eyam iwaguepa naimpyra awyly. \q1 Ânguy âdaunloenlâ Deus netaymba; ânguy nepyra ise-ro warâ. \q1 Eyam aguykenre: \q2 “Aunloenlâ Deus nâdyren-ho, nâzehogueo; \q2 aunloenlâ ise pymâ kaynonroem awyly warâ” kykenre. \q1 Arâlâ nidâ. \p \v 17 Warâ aguekâ Cristo einwânni modo âdypeom modoram: “Sawoem tâiseba itaungâ. ‘Âdykâ âdawitaymba ise urâ, âdypeom wawylygue’ tâkezeba itaungâ. Enanâguewâdaungâ, âdinherurumo, âsejiguymo warâ inepa adainrim kulâ awyly; xirâ anano kulâ mawânrâ, aunloenlâ ini keba. Deus einwântaungâ kuru, agâmolâ itoem. Kyam tâwânreim mâkeba Deus; mâkâlâ tâlâ kydato xudunri, kuomazehoem. \v 18 Koendonro lelâ aietaungâ. Âdypeom âmaemo watay, âdypebaom ipa ato mâunduhomoem âdinherurumo ewy nidâ. Tâwânrempa itaungâ; tâlâ matomo eagonro agâ epajigâdaungâ” kekâ âdypeom modoram, Timóteo. \v 19 “Arâ ise koendonro modo amânhedylymo imâem isezedyly, iwâkuru modo âmaemoem aienibyryem mawylymo warâ. Deus koendonro nhuduly emakeze âmaemo, aunloenlâ eagâ mitomoem” kekâ âdypeom modoram. \p \v 20 Timóteo, unâ iozeno Jesus wâgâ egaturin-em, aguehoymbyem âmâ, âdylâ tâwâenseim kehoem âdalâ mânhenehomba mitoem xuduypy ara. Awylygue amygueday âdaunloenlâ kieinwânkyly kâduguke. Tâlâ mawânkâ iozepa kulâ unâ egatuwâni modo. Deus xurâem tawyly, adâkezemo wâne, mâkâ keba olâ aguehomo; xirâ anano kulâ aguehomo. Tienomedâdomo “Deus wâgâ tutuzeim âkealonro xina” kelygue nhezetâdylymo, kewâdylymo kulâ olâ. \v 21 Toenzepa olâ aguehomo einwânni modo. Awylygue Jesus wâgâ unâ iozeno einwândyly inmolymo, mâkâ ânwa iozeno imyim ara. \s1 Deus nhesemo \p Deusram koendâ mâzehohomoem kâenkadyly. \p Paulo