\id JAS BINUKID JAMES 17-JAN-86 
\h Santiago 
\toc1 Sa Sulat Hi Apostol Santiago 
\toc2 Santiago 
\toc3 San 
\mt2 Sa Sulat Hi Apostol 
\mt1 Santiago 
\c 1  
\p  
\v 1 Iyan a si Santiago ha suluguen hu Dios daw hi Jesu Cristo ha Ginuu sa migsulat taini. 
\p Kamusta kaw sinyu sa mga etaw hu Dios ha nakagsusuwayà duun hu bisan hindu. 
\s1 Sa Pagsulay 
\p  
\v 2 Mga suled, ikalipay nuy gayed ku makauma diyan ta inyu sa migkalain-lain ha pagsulay  
\v 3 ta natun-an nuy ha pinaagi hu pagsulay hu pagtuu nuy magmainantusen kaw.  
\v 4 Ku maantus nuy iyan haena makapagulang inyu ta daw mahimpit kaw gayed.  
\v 5 Ba ku amin inyu nakulangan hu kaalam kinahanglan ha manayù duun hu Dios ta iila din haena inyu tumenged ta sa Dios kalalagan gayed daw harì kaw kandin agpagagayhaan.  
\v 6 Ba ku manayù kaw kinahanglan ha harì kaw gayed tagduwa-duwa ha madawat nuy haena, ta sa etaw ha tagduwa-duwa agkailing hu baled ha bisan hindu dà duun ag-uwita hu kalamag.  
\v 7 Sa etaw ha iling taena harì gayed magsalap ha ilahan hu Dios  
\v 8 tumenged ta tagkahalin-halin sa henà-henà din aman harì agkasaligan hu bisan inu. 
\s1 Sa Kalipay Hu Makaluluuy Daw Sapian 
\p  
\v 9 Sa tumutuu ha makaluluuy kinahanglan ha malipayen gayed ta iyan haena matangkaw duun hu atubangan hu Dios.  
\v 10 Daw sa sapian ha tumutuu malipayen daan ha hurà din makapasigalbu, ta matay dà haena iling hu bulak  
\v 11 ha agkadaetan daw agkagangu ku aggulabungen. Iling daan taena sa sapian tigkan agpatay bisan ku kamulu pa ngaay tagpatigayun. 
\s1 Sa Panulay 
\p  
\v 12 Malipayen gayed sa etaw ha makaantus hu alan ha pagsulay, ta ku maiwas haena madawat din sa bales ha iyan sa kinabuhì ha hurà din katapusan ha insaad hu Dios duun hu mga etaw ha tagpalanggà kandin. 
\p  
\v 13 Ku amin etaw ha mauma hu panulay harì din haena henhenaen ha duun napuun hu Dios, ta sa Dios harì agkapanulayan aman harì din gayed sulayan sa etaw ta daw makasalà.  
\v 14 Ba sa panulay hu etaw iyan dà sa henà-henà din ha tungkay agkabayà hu madaet.  
\v 15 Ku harì din lipatan haena sa madaet duun hu henà-henà din agpamatà haena hu salà dayun sa salà agpamatà daan hu kamatayen. 
\p  
\v 16 Minahal ku ha mga suled, harì kaw gayed agpalimbung.  
\v 17 Sa alan ha maayad daw mahimpit duun gayed agkapuun hu Dios ha Amay taw ha iyan migtanghagà hu alan ha tagsiga-siga diyà ta langit ha usahay tagkahalin-halin sa agkaugsakan dan daw sa kasiga dan. Ba sa Dios harì gayed tigbal agkahalin.  
\v 18 Pinaagi hu kandin ha pagbayà nabuhat kuy ha mga batà din tumenged hu pagtuu taw hu kamatuuran ta daw iyan kuy kinatangkawan duun hu alan ha tinanghagà din. 
\s1 Sa Laus Ha Pagpaliliman 
\p  
\v 19 Minahal ku ha mga suled, henhenaa nuy haini ha sa kada sabuwa inyu kinahanglan ha magpanday magpaliliman daw harì maal en mag-ikagiyà daw harì daan madalì mapauk  
\v 20 ta sa agkapayanan-an hu kapauk hu etaw kenà iyan sa pagkamatareng ha agkabayaan hu Dios.  
\v 21 Aman endai sa alan ha mahugaw daw sa mga madaet ha iyan tagpasulabi diyan ta inyu, daw pinaagi hu pagpaubus dawata nuy sa lalang hu Dios ha intudlù inyu ta iyan haena makaluwas inyu. 
\p  
\v 22 Harì kaw tagpalimbung hu kaugalingen nuy pinaagi hu bà dà pagpaliliman hu lalang hu Dios, ba kinahanglan ha tumanen nuy daan haena.  
\v 23 Ta ku amin bà dà magpaliliman hu lalang hu Dios ba harì tagtuman taena, agkailing haini hu nangispihu ngaay  
\v 24 ba bà din dà binay-ani ku agkainu-inu sa weleng din.  
\v 25 Ba ku amin etaw ha magsusi gayed hu himpit ha kasuguan hu Dios ha iyan pakalibri kandin daw timan-an din ha sigi din gayed tumanen haena panalanginan hu Dios sa tagbuhaten din. 
\p  
\v 26 Ku amin taghenà-henà ha masinimbahen duun hu Dios ba harì din agkatigelan sa pag-ikagi hu madaet, saena bà din dà nabidui sa kaugalingen din daw sa pagtuu din hurà din pulus.  
\v 27 Sa etaw ha laus sa pagtuu din tagpadiyù duun hu mga madaet dini ta kalibutan daw tagbuhat haini hu maayad iling hu pagtanul taena ha mga ilu daw mga balu ha tagkalised-lised, ta iyan haini agkabayà-bayaan hu Dios ha Amay taw. 
\c 2  
\s1 Igbaldeng Sa Pagpalabi 
\p  
\v 1 Mga suled ku ha tumutuu ki Jesu Cristo sa gamhanan ha Ginuu taw kinahanglan gayed ha hurà nuy ipalabi duun hu mga etaw.  
\v 2 Pananglitan amin sapian ha amin din mga bulawan ha sising daw madagway daan sa pinaksuy din ha tumampu duun hu tag-amul-amulan nuy, daw nakatampu daan sa makaluluuy ha etaw ha madaet sa pinaksuy din.  
\v 3 Ku saena ha madagway sa pinaksuy din duun nuy ipapinuu hu madagway ha pinun-ayà ba su makaluluuy ha etaw bà nuy dà ipahitindeg diyà ta suyuk daw ku diyà dà ba ipapinuu ta saeg,  
\v 4 kenà ba madaet haena sa binuhat nuy? Ta amin nuy impalabi kandan daw nabuhat kaw ha maghuhukum ha madaet sa henà-henà nuy. 
\p  
\v 5 Minahal ku ha mga suled, palilimani nuy haini. Kenà ba iyan pinilì hu Dios sa mga makaluluuy ha etaw dini ta kalibutan ta daw mabuhat sidan ha sapian duun hu pagtuu dan? Daw iyan daan sidan tagharian hu Dios sumalà hu mga saad din duun hu tagpalanggà kandin.  
\v 6 Ba sinyu tagpaamaniyan nuy gayed sa mga makaluluuy. Kenà ba iyan man sa mga sapian taglupig inyu daw iyan daan tagsumbung inyu?  
\v 7 Kenà ba iyan man sidan tagtameyes hu ngaran hi Jesu Cristo ha Agalen nuy? 
\p  
\v 8 Ku tumanen nuy sa insulat ha lalang hu Dios ha tagyanaen “Palanggaa sa duma nuy iling hu pagpalanggà nuy hu kaugalingen nuy” saena maayad gayed.  
\v 9 Ba ku amin nuy igpalabi makasalà kaw gayed daw hukuman kaw isip ha masinupaken hu Kasuguan.  
\v 10 Ta ku masupak nuy sa bisan sabuwa dà duun hu Kasuguan naamin nuy en nasupak sa Kasuguan.  
\v 11 Sa Kasuguan tagyanaen “Harì kaw manapaw” daw “Harì kaw daan mangimatay.” Bisan ku hurà kaw panapaw ba nangimatay kaw iling din dà ha nabuhat kaw ha masinupaken hu Kasuguan. 
\p  
\v 12 Aman mag-andam kaw hu pag-ikagi nuy daw hu mga buhat nuy ta sa Kasuguan ha iyan pakalibri inyu iyan dà daan ighukum inyu hu Dios.  
\v 13 Sa Dios hurà din en gayed kahid-u hu etaw ha hurà din daan kahid-u hu duma din, ba saena ha agkahid-u hu duma din harì gayed agkahaldek ha mahukuman. 
\s1 Sa Laus Ha Pagtuu 
\p  
\v 14 Mga suled, hurà gayed pulus ku mag-ikagi sa etaw ha amin din pagtuu ba hurà dumahi hu maayad ha mga buhat. Sa pagtuu ha iling taena harì makaluwas kandin.  
\v 15 Ku amin nuy suled ha taglised gayed tumenged ta hurà din en bisti daw hurà din en daan pagkaen  
\v 16 daw bà nuy dà ikagiyi hu “Bà kad ulì en daw ka agkaenà” ba hurà nuy en ilahi hu kinahanglanen din, saena ha pag-ikagi nuy hurà din gayed pulus.  
\v 17 Iling daan ku bà kaw dà tag-ikagi ha amin nuy pagtuu ba hurà dumahi hu maayad ha mga buhat, sa pagtuu nuy kenà laus. 
\p  
\v 18 Ba amin gid umikagi hu “Amin nu pagtuu ba siak maayad sa mga buhat ku.” 
\p Ipaahà nu kanak ku agkainu-inu sa pagtuu ha hurà duun maayad ha mga buhat, ta igpaahà ku daan ikaw sa mga buhat ha maayad ha iyan timaan hu pagtuu ku.  
\v 19 Ku agtuu ka ha sa Dios sabuwa dà laus hayan, ba kenà pa hustu ha pagtuu ta bisan sa mga busaw agtuu daan daw aghugdunan sidan hu kahaldek dan. 
\p  
\v 20 Buang-buang kaw gayed. Hurà nuy ba diay katun-i ha ku hurà maayad ha buhat duma hu pagtuu saena hurà din pulus?  
\v 21 Henhenaa sa gin-apuan taw ha si Abraham. Saena inisip hu Dios ha matareng tumenged hu maayad ha buhat din ta tinuman din sa sugù hu Dios mahitenged hu paghalad taena ha batà din ha si Isaac.  
\v 22 Natun-an taw ha sa pagtuu hi Abraham dinumahan gayed hu maayad ha buhat, ta sa pagtuu agkatuman pinaagi hu maayad ha buhat.  
\v 23 Sa insulat ha lalang hu Dios tagyanaen “Si Abraham tuminuu hu Dios na tumenged taena inisip hu Dios ha matareng” daw pigngaranan daan si Abraham ha Amigu hu Dios.  
\v 24 Iman natun-an taw ha sa etaw isipen gayed ha matareng kenà pinaagi dà hu pagtuu ba pinaagi daan hu maayad ha mga buhat. 
\p  
\v 25 Iling daan ki Rahab sa madaet ha bahi ba inisip haena hu Dios ha matareng tumenged hu maayad ha buhat ta pigtanul din sa mga sinugù hi Josue ha maniid daw binuligan din sidan ha makapulaguy ta tinuenan din sidan hu lain ha dalan ta daw harì madakepan. 
\p  
\v 26 Aman sa pagtuu ha hurà dumahi hu maayad ha buhat agkailing hu etaw ha hurà din en gahinawa. 
\c 3  
\s1 Sa Dilà Hu Etaw 
\p  
\v 1 Mga suled, maayad ku atiyuay dà inyu sa mabuhat ha manunudlù ta natun-an nuy ha sikay sa tagtudlù ayuwà pa gayed mabegat sa igsilut kanay ku masayep sa pagtudlù day.  
\v 2 Alan kuy pa gayed agkasayep, ba saena ha harì en gayed pakasalà pinaagi hu pag-ikagi din hurà taw makasaway kandin tumenged ta pakapugung en hu kaugalingen din. 
\p  
\v 3 Iling hu kabayu ha pigbukaduwan ha bisan hindu duun agwalinga duun en daan agpayanaen.  
\v 4 Daw iling daan hu barko ha bisan ku maumahan hu maseleg tungkay ha kalamag ba pinaagi hu atiyuay ha bansalan saena duun gayed pakapayanaen hu agwalingan duun.  
\v 5 Iling daan sa dilà bisan ku atiyuay gayed tungkay ha bahin hu lawa ba saena tagpagalbu hu bisan inu. Henhenaa nuy ha sa palitu hu posporu pakabigsul hu maluag tungkay ha kalasan.  
\v 6 Sa dilà hu etaw iling gayed hu hapuy ha pakadaet ta duun agkatubù sa mga lalang ha pakadaet hu etaw daw saena iyan tigsunugà hi Satanas hu etaw ku bubuhay pa. 
\p  
\v 7 Maayad pa sa mga mananap daw sa mga tagbis bisan sa mga bunsalagan daw sa mga isdà ta agkatagam pa.  
\v 8 Ba sa dilà hu etaw harì gayed agkamansu ta sigi dà pakabuhat hu madaet iling hu hilu ha pakapatay hu etaw. 
\p  
\v 9 Sa dilà agkagamit taw ku agdayeen taw sa Dios ha Amay taw, ba iyan daan agkagamit taw hu pagpanungayaw taena ha tinanghagà hu Dios ha iling hu dagway din.  
\v 10 Duun hu bàbà aghiwal sa pagdayè daw sa pagpanungayaw. Ba saini, mga suled, kenà gayed maayad.  
\v 11-12 Mahimu ba ha tumugà duun hu sabuwa dà ha tuburan sa maayad daw sa mapait ha wahig? Harì gayed. Daw harì daan mahimu ha sa bugkà mamunga hu libas. 
\s1 Sa Laus Ha Katatau 
\p  
\v 13 Amin ba diyan ta inyu matatau daw masinabuten gayed ha etaw? Kinahanglan ha ipaahà din haena pinaagi hu maayad ha batasan daw maayad ha mga buhat duma hu pagpaubus.  
\v 14 Ba sa etaw ku amin din kasina daw agapan hu pag-uswag kinahanglan ha harì din ipagalbu su katatau din ta supak haena hu kamatuuran.  
\v 15 Saena ha katatau hurà duun kapuun hu Dios ba dini dà ta kalibutan ta impahenà-henà haena kandin hi Satanas.  
\v 16 Ku hindu duun sa kasina daw pagkaagapan hu pag-uswag hurà duun taena kalinaw ta duun sa alan ha mga madaet. 
\p  
\v 17 Ba sa etaw ha sa katatau din napuun duun hu Dios mahimpit gayed sa henà-henà din daw malinawen sa pagdapità din duun hu mga duma din, matinahuren gayed daw malumu ha aglalangen, mahid-uwen daan daw sa buhat din pulus maayad, hurà din igpalabi daw harì bà dà tagpasibù-sibù.  
\v 18 Sa etaw ha tagbuhat hu kalinaw namegas hu kalinaw aman lumegtay daan hu matareng ha mga buhat. 
\c 4  
\s1 Sa Pagkababayaen Hu Kalibutanen 
\p  
\v 1 Inu man sa agkapuunaan hu pagsasabà nuy? Kenà ba iyan man sa adagi ha kabayà nuy?  
\v 2 Amin mga butang ha agkabayaan nuy ngaay ba harì nuy agkatimù aman agpangimatay kaw paman. Amin daan agkaayatan nuy ha mga butang ba harì nuy agkatimù aman pakigsabà kaw. Ba saena harì nuy gayed agkatimù ta harì kaw man agpanayù duun hu Dios.  
\v 3 Bisan daan ku agpanayù kaw ba harì din haena ig-ila inyu ta madaet sa katuyuan nuy ta para dà hu inyu ha kaugalingen. 
\p  
\v 4 Kenà kaw gayed mga matinumanen ha etaw. Hurà nuy ba diay katun-i ha sa pagkababayaen hu kalibutanen iyan pakakuntra hu Dios? Ta bisan sin-u haena sa iyan din igpalabi sa kalibutanen agkabuhat ha kuntra hu Dios.  
\v 5 Henà-henà nuy ba ha hurà pulus hu insulat ha lalang hu Dios ha tagyanaen “Sa Balaan ha Ispiritu ha impatimà hu Dios dini ta kanuy agkabayà ha iyan taw dà gayed palanggaen sa Dios.”  
\v 6 Ba tungkay pa gayed adagi sa grasya kanuy hu Dios ta sa insulat ha lalang din tagyanaen 
\q1 “Agsupaken hu Dios sa tagpalabaw-labaw ba agbuligan din sa tagpaubus.” 
\p  
\v 7 Aman itugyan nuy duun hu Dios sa kaugalingen nuy. Sukuli nuy si Satanas daw mapulaguyan kaw kandin.  
\v 8 Abut kaw duun hu Dios daw umubay daan inyu. Sinyu sa dayun pa tagbuhat hu madaet, endai en haena. Sinyu sa tagduwa-duwa pa, himpiten nuy en sa henà-henà nuy.  
\v 9 Ikaguul nuy gayed sa mga salà nuy. Harì kaw bà dà tagpatawahà mahitenged taena ba basuli nuy gayed.  
\v 10 Ku magpaubus kaw duun hu atubangan hu Dios ipatangkaw kaw kandin. 
\s1 Sa Pagtameyes 
\p  
\v 11 Mga suled, harì kaw magpadaet-daetà hu dengeg ta sa tagtameyes daw sa taghukum hu duma din iling dà ha tagtameyes daw taghukum hu Kasuguan. Ba ku taghukuman nuy sa Kasuguan nasupak nuy haena daw hurà nuy en daan katahuri.  
\v 12 Sa Dios iyan mig-ila hu Kasuguan daw iyan dà daan Maghuhukum ha amin din gahem hu pagluwas daw hu pagsilut. Aman sin-u kaw sa taghukum-hukum hu mga duma duy? 
\s1 Sa Pagpagalbu Hu Mahitabù Asem 
\p  
\v 13 Magpaliliman kaw kanak, sinyu sa tag-ikagi hu “Agduun kay hu sabuwa ha banuwa hu nangkatuig daw magsapian kay diyà.”  
\v 14 Natun-an nuy en ba diay ku inu asem sa mahitabù? Ta sa gahinawa hu etaw agkailing dà hu alisusu ha agkaahà taw ba harì en daan agkalugay-lugay agkahanaw dà.  
\v 15 Sa angayan ha ikagiyen nuy iyan haini “Ku kandin ha pagbayà hu Ginuu ha bubuhay kay pa iyan haini buhaten day.”  
\v 16 Ba sinyu bà kaw dà tagpagalbu ku inu sa buhaten nuy. Sa pag-ikagi ha iling tayana madaet gayed.  
\v 17 Bisan sin-u haena sa nakatuen en hu maayad ha agbuhaten ba harì din haena agbuhaten, saena ha etawa nakasalà. 
\c 5  
\s1 Sa Sapian Ha Mga Etaw 
\p  
\v 1 Sinyu sa sapian ha mga etaw, magpaliliman kaw kanak ta amin asem aldaw ha makag-ulahuay kaw tumenged hu mga alantusen ha makauma diyan ta inyu,  
\v 2 ta sa mga katigayunan nuy maledak dà daw sa pinaksuy nuy maketket dà  
\v 3 daw sa mga salapì nuy tangisen daan. Saena ha tangis iyan timaan ha kimpulen kaw ta bà nuy dà inamul-amul sa katigayunan nuy. Iling daan taena ha tangis sa hapuy ha kumetket hu lawa nuy ku silutan kaw hu Dios.  
\v 4 Ta linimbungan nuy sa mga migtalabahu duun hu uma nuy daw sa agalà hu namanlegtay napaliman daan hu Dios ha gamhanan daw Magbabayà hu alan.  
\v 5 Iman sa pagtimà nuy duun taini ha kalibutan hayahay gayed daw ben tagpateyeng kaw en hu kalipayan, ba iling kaw hu babuy ha bà dà impalambù ta amin aldaw ha ag-iyawen haena.  
\v 6 Hinukuman nuy daw hinimatayan nuy sa matareng ha mga etaw ha hurà gayed sukul inyu. 
\s1 Sa Pagpailub Daw Sa Pag-ampù 
\p  
\v 7 Tumenged taini magpailub kaw hangtud hu paglikù hu Ginuu. Henhenaa nuy sa mag-uuma ha tagpailub hu pag-angat taena ha nauna daw hudiyan ha udan dayun human makalegtay.  
\v 8 Kinahanglan daan ha sinyu magpailub kaw gayed daw lig-ena sa gahinawa nuy ta sa paglikù hu Ginuu ubay en.  
\v 9 Harì kaw magtamudmud hu mga duma nuy ta daw harì kaw mahukuman hu Dios ta sa paghukum din ubay en. 
\p  
\v 10 Mga suled, henhenaa nuy sa mga propita ha iyan migsaysay hu impaikagi hu Dios. Iyan haena buhaten nuy ha sampitan ta migpailub sidan hu mga alantusen.  
\v 11 Natun-an nuy ha malipayen gayed sidan iman tumenged ta migmainantusen sidan. Napaliman nuy sa pagpailub hi Job daw natun-an nuy daan sa mga katuyuan hu Dios pinaagi hu mga bunga taena ha pag-antus din, ta sa Dios maluluy-en gayed. 
\p  
\v 12 Mga suled, kinahanglan ha harì kaw gayed manumpà pinaagi hu langit daw hu kalibutan. Ku mag-ikagi kaw hu “Hee” na “Hee” gayed, ba ku “Harì” na “Harì” daan ta daw harì kaw hukuman hu Dios hu silut. 
\p  
\v 13 Ku amin inyu taglised mag-ampù gayed. Ku amin malipayen ipagkanta taena ha pakadayè hu Dios.  
\v 14 Ku amin inyu agkadaluwan paelegan din sa mga pangulu hu tumutuu. Dayun haplasan dan haena hu lana daw ampuan dan duun hu Ginuu,  
\v 15 ta sa pag-ampù ha dinumahan hu pagsalig makaulì gayed hu agkadaluwan daw ku amin din salà mapasaylu daan.  
\v 16 Aman magpasinugidà kaw hu mga salà nuy daw mag-inampuay kaw daan ta daw maulian kaw, ta sa pag-ampù hu etaw ha matareng amin gayed duun gahem. 
\p  
\v 17 Iling ki Elias sa propita ha iling dà daan kanuy ha etaw. Mig-ampù gayed ha harì umudan aman hurà labi udan seled hu tatulu ha tuig daw tengà.  
\v 18 Su maiwas en haena mig-ampù dà paman ha umudan aman uminudan daan daw namanubù sa mga pamulahen. 
\p  
\v 19 Mga suled, ku amin inyu nakasuway duun hu kamatuuran maayad gayed ku amin inyu makapalikù kandin duun hu pagtuu,  
\v 20 ta timan-i nuy haini ha saena ha makapaawà kandin duun hu madaet ha mga buhat iyan makalibri kandin duun hu silut ta sa mga salà agpasayluwen.