\id 2PE 2 Pita - Tafota Baruga \h 2 Pita \toc3 2 Pi \toc1 2 Pita Iesu Gaabee Ari Kakatodu, Pita Da Ambova Gefiria Gaga Re. \toc2 2 Pita \mt1 2 Pita \mt2 Iesu Gaabee Ari Kakatodu, Pita Da Ambova Gefiria Gaga Re. \ip Pol unda amburari fefera kaifa urota, unda ingiso ambova Timoti du gefiria dabako aghagonu, Pita unda ingiso enanu gefirie. (Iruge vorirota, 1:14 iruge!) Umó ghaeko* 66 Iesu siroruturia-da ambova, ená ingiso gefiria-jogo. \ip Enembo dumeni ambova irugari sembago bua furaita rousua-nu nundubuturota, rourogo enembo irugari sembago mane gaabee egegauve-degea, Pita ená ingiso gefirie. \is1 Pita Ená Buka Gefiria Gagada Mendó Mane, Aná Evere: \io1 1:1-2 Pita unda kokomana ghanena urie. \io1 1:3-21 “Kuristini da irari eghá re,” ririe. \io1 2:1-22 Irugari sembago kotú kuvirari dumeni ambova siroraita rouvia amindu, Pita ená ingiso gefirie. \io1 3:1-16 Jojabee Iesu daiyagha kaverea furaita rouvia-du, Pita na isuri urie. \io1 3:17-18 Pita na númane ea simbugea, tano urie. \c 1 \p \v 1 Ariee, anda ikoko mendi, ariri gharovu! Iesu Keriso da sabua* buro kato, kotú unda aghi kato eini Saimon Pita, amó re. Namonde anda God, kotú Sonemba Kato Iesu Keriso námandava donu uria aghago, nímandava urieta, namonde amó unda gaabee ari jo gurimi utua bari aghago irambi nu bua, umonu gaabee egegeta rosore. Yata bua gigige!\f + \fr 1:1 \ft Saghaideda gaa eini \ft \+tl righteousness\+tl* da bee jo dabako irambi re. Ená tutunova jo namonde amó enembo God da dibeva taubana arida gaga irambi re. Tutuno enava, God da aito fugaridu reirie. Kotú enava God daiyagha namonde amó enembodu aito inono fugita rouvia-nu nundubuturota, \+it “námandava donu uria aghago, nímandava aghá urie …”\+it* ananu rirota kaveruturere. \f* \v 2 Nímane God kotú namonde anda Jojabee, Iesu Keriso, tanana ea vitera-du rere, God nímandava unda sonemba kotú siriri ari nímandava utota, baria jojabe ae! \s1 1:3-15 Pita Na Númandu Neno Erari Gaga Dumeni Riria Re. \p \v 3 God, na unda durogha kotú irari taubana ananu bari-du rea, namonde amó aghi jufirieta, undava igiguturere. Undava arieta, namonde amó ano donu bua, irari kakarada aito fugaita rea, inono egegasua-nu nundubuturota, God undufa unda anonu namonde andava vesa urieta, aghá egeguturota vitere. \v 4 Aghá urota, unda vesa jojabe kotú taubana dogo, seibe be gajiturota utaita riria, ananu ututurie. Bee dodu vesa ututuria, aná evere. Enembo endava irirota, gugua-ghayafa gia muu dirota anami, nendufako bebeta egegeta rousua-nu serigari-du rea, unda vesade kotú anode namonde andava ututurieta bubuguturere. Aghade, umó namonde amó danode takembea, eto-bato umongo ari-du rea, aghá urie. \v 5 God aghá uria-du rere, nímane God gaabee rosora, aná taubana re. Tago, oreki anamigha ea gia, enembo nanjogodava ari taubana egegadi rere. Aghá egeguturota, Keriso da ambo-ambo arida aito gia tanana egegadi rere. \v 6 Aghá egeguturota, tamo firída unonu buregarida aito tanana egegadi rere. Aghá urota, kuvia gari rova jirarida aito tanana egegadi rere. Aghá egeguturota, God da uno nuenembo arida emboro tanana egegadi rere. \v 7 Aghá egeguturota, inda ikoko mendi gaabee ari enembodava mino-mino kauta kavevera egegadi rere, kotú aghá egeguturota mo, enembo nanjogo dano neno bubugarinu tanana egegadi rere! \v 8 Ari-bari retora-nu neno nundubuturota, ivatava itia goghó egegadora mo, nímane namonde anda Jojabee Iesu Keriso tanana ea goghó urota, unda unonu egeguturota, nímanda gaabee ari aná bee siroraita rouvie. \v 9 Tago, avona jo tutuno ea, aghá ambi adua mo, unda nundubari tufoko bee re. God unda ari-bari akokogo seibe seghea fugituria-nu, jo nundubambi vitie. \p \v 10 Avore, anda ikoko mendi, ariri gharovu, unda sasingu ea iririgadi rea, God nímane gategea aghi jufirie. Amindu rea, nímane gategea, aghi jufiria-da bee ininigha ivatava ititigadi. Aghá egegadora mo, nímane jo jurambi egegaita rosoravore. \v 11 Aghá egeguturota-gea, God gangorogha nímane sonembea, nímanda emboro beberota, namonde anda Jojabee kotú Sonemba Kato Iesu Keriso da kambesiva\f + \fr 1:11 \ft Ii, \ft \+it Gaga Isuri Ari Kambesi\+it* anava, gaga dumeni gaga \+it Natofo \+it*da tuva vitia-nu irugea gia, tanana adi!\f* teterugadi-gea, nímane tumanadu kaifa aita rouvie. \p \v 12 Amó rei-gerore, ená eini-eini rei-gefera-nu, nímane seibe tanana ea, gaabee ea jiria goghó egegeta rosoravore. Tago, amó oreki kotú fefera inono gaga dabako aghago rekago nundubea gigigadi rere. \v 13 Amó enda etova dibe reka irirota, ená gaganu nundubadi rirota iradora mo, aná taubana re. \v 14 Anada bee mo, namonde anda Jojabee Iesu Keriso na seibe donu andava iruguturia-nu, rei-gerore, amó jo gaimbo ambi ambua, ená tamo doaita rore. \v 15 Amindu rea, amó serigaita rora-da ambo kena, ená gagada mendó mane dano nundubea, tanana arida emboro nímane kena ifegea irari-du rea, amó ano ininigha urota vitere. \s1 1:16-21 Pita Na Iesu Da Durogha Dibemi Geruria-Du, Namonde Unda Gaga Gaabee Egegore! \p \v 16 Namonde anda Jojabee Iesu Keriso anogha kaverea furari gaa reta rosora, aná gaa bee reta rosore. Ená gaga jo námanda nundubari-mi rambi re. O jo, enembo dumenida nundubarinu ningia rambi re. Námanda dibe mokomi unda durogha gigiguturere-gea, rere. \v 17-18 \x - \xo 1:17-18 \xt Mat 17:1-5; Mak 9:2-7; Luk 9:28-35\x*Námane dano dafaru kakarava irieta, God Afa na Iesu kakara urota, undú durogha ututurie. Aghade, God da unana jojabe uutuvareta janimbea vorefueta anada rova, be fugia eghá ririe, “Ená anda neno bari mendi re. Amó undú gangoro bee urota, ‘aiye’ rere!” Aghá rieta námanda nghaĩmi niningiguturere. \p \v 19 Feroveta maneda seibe, Buka Kakarava God da donu rieta gegembuguturia, ananu dibemi gerurere-gea, gaabee egegeta rosore. Nímane ená gaga niningigea ambo-ambo egegadora, aná taubana re. Anada bee mo, ená gaga aná eto-bato bingoiva aiva janimbeaveta, unana urota iriaveta, rifo ateta rouvia aghago re. Rifoda dogami vitia janimbea kambesi dano unana eta rouvia aghago, Iesu da unanami, nímanda neno rova janimbuturota vitie. \v 20 Tago, anda gagada mendó jojabe eini evere. God gaga rieta, feroveta mane gegembuguturia-da mendó eini, jo embó eini undufa unda anomi o nundubarimi rata sirorambi re. \v 21 Anada bee mo, feroveta mane donu regegeta uria, aná jo nendufako númanda unode nundubaridemi regegambi re. Tago, númane aná Asisi Kakarami irugutuaveta, God da Gaganu númanena regegeta urie. \c 2 \s1 2:1-22 Irugari Kakato Sembago Ambova Furá Enembo Kuvia Gigigaita Rousue. \p \v 1 Seibe Satan da feroveta gavera kakato, námanda natofo Israel enemboda rova sirorea, númane kuvia gigigeta urie. Eto-bato aghagonu, irugari kakato sembago nímanda rova siroraita rousue. Sirorea, Jojabee númanda ari akokogoda mino seghaita rirota ambubuturia-dava goitu fotea, nímandava terua kivumi irugari sembago beenu nímandu irugaita rousue. Kotú, aná irugari sembagonu gaabee egegadua enemboda asisi anami data amburaita rouvie. Aná irugari kakato sembago aghá egeguturadua-du, God na rata, númane tutomi sirivu egegaita rousue. \v 2 Avotago enembo oruaruabe, aná irugari kakato sembago dita faima eta rousua-da ambo-ambo urota, númanda ari-bari akokogo egegeta rousua-du natofo dumeni Iesu ambo-ambo arida emborodu\f + \fr 2:2 \ft Tutuno enava námane kaverari kakatomi gaga tufoko eini \ft \+it Gaa Beeda emboro\+it* tambua, enembo ekaresia* siroruturia feferava, aná gaga niningigea, donu tanana egegeta uria-nu nundubea, aná gagada beenu isuri urota, \+it Iesu ambo-ambo arida emboro\+it* gegembuguturere.\f* gaa akuago regegaita rousue. \v 3 Irugari kakato sembago guri ututugota baita rirota, kiki dumeni dumeni númanda nenomi nundubuturota simbugea rirota niningigaita rosoravore. Avotago númanda Irurari Kato seibe tutuno ea, númanda darada mino rei-simbugutue. Númanda amburari fefera reifia-du tambaita rousue. \p \v 4 Nímane reisi-geroravore: anera mane ari-bari akokogo egeguturia-du, God jo númane taragha ambi re. Unona númane ari-bari akokogoda mino utari kambesiva fugiturieta teterurie. Númane bunditurieta, bingoi rova irirota, Irurarida Feferanu kaifa urota vitie. \v 5 \x - \xo 2:5 \xt Gen 6:1—7:24\x*Eto-bato aghago, mambube maneda fefera enembo seibe ari-bari akokogo urota vitiria-du, God númane jo taragha ambi urie. Tago, umó Noa nu taragha urie. Noa rera mo, umó God da aghi urota, endava enembo ari-bari taubana egegari-du rea, minono reta urie. God na Noa kotú enembo ingo yoveni yoveniva ungagha nuenembo sonembuturieta jejebuguturie. O enembo dumeni ari-bari akokogo eta egeguturia, númandava ghisi jojabe ituturieta bubua, anami enda manduguturieta, sirivu egeguturie. \v 6 \x - \xo 2:6 \xt Gen 19:24\x*God na bogu naa Sodom kotú Gomora enembodava dabako aghagonu urie. Ari akokogo enembo daiyagha sirivu egegadua anada irugarinu, natofo dano gigigari-du rea, God na ririeta, bogu naa unghagha dano ivarimi eviviguturie. \v 7-8 \x - \xo 2:7-8 \xt Gen 19:1-16\x*O Lot nundubea gigige! Lot umó embó taubana re. Tago, umó bogu naa Sodom anava irirota, ari-bari akokogo donu eta egeguturia-nu gerurota, kotú númanda gaga sembago niningurota, neno mema jojabe urie. Aghá ueta, God na sonembuturieta umó sei seriguturieta, ambova ivarimi aná bogu naa evirie. \v 9 Amindu reisi-gerore, Jojabee enembo taubana daiyagha-daiyagha sonembuturota, mema bouvu itatama eta rouvia-vareta rogea bari inono re. Kotú dabako aghagonu, ari akokogo enembo bundota, bouvu mema utota itatama egeguturota, Irurari Fefera kaifa egegari-du rari, umó inono re. \v 10-11 Anda gaga retora, amó gogorego tamo firída unonu urota, God da reta rouvia gaganu injigha ea fugeta rousua enembo akokogodu rere. \p Anera mane jojabe re. Kotú númanda ano jojabe re. Irugari kakato sembago retora, jo númane aghago irambi re. Avotago, anera mane númane, Jojabeeda dibeva jijireguturota, irugari kakato sembagoda tamova gaga akuago jo rambi egegeta rousue. Tago, aná irugari kakato sembago rera-mi, deriva urota, meka jo gambi egeguturota, anera duroghade vitia-du jo oru urota, kakara ambi egegeta rousue. Aghá urota, númane aneranu kuvia gegha reta rousue. \v 12 Aghá egegeta rousua-da bee mo, eto-bato nino oka aghago urota, númane jo neno nundubambi eta rousue. Aghá urota, eini-eini jo tanana ambi-nu tamova gaga rirota, kuvia gegha reta rousue. Avore, númane eto-bato nino oka aghagonu urota vitia-du, nino oka bua deaveta ambubugeta rousua aghago, God númane bua data sirivu egegaita rousue. \v 13 Númane ari-bari akokogo egeguturota, enembo dumenidava mema donu ututugeta rousua-da mino God na númandu mema dabako aghagonu utota, itatama egegaita rousue. Aná irugari kakato sembago númanda unonu urota, númane isaghava onembo rorova tamo firída unonu ambo-ambo egegeta rousue. Númanda uno akokogonu egeguturota, nemonde danode takembea, Jojabee nundubuturota, undari undita rosora feferava anami eaveta meka gari sembago bee siroreta rouvie. \v 14 Irugari kakato sembago rera mo, númane gonene evevetunu gerurota, daiyagha-daiyagha numonde danode kombo undiri egegasua-nu nundubuturota irita rousue. Ari-bari akokogo númane jo itoko doari aghago irambi re. Enembo avoda gaabee ari damé-damé ea vitia-nu, aná irugari kakato sembagomi kuveaveta jua, ari-bari akokogo egegeta rousue. Númane komanada eini-eini muu dirota irita rousue. Aghá egegeta rousua enembo, God na númane seibe simboro urie. \v 15-16 \x - \xo 2:15-16 \xt Num 22:4-35\x*Númane emboro dambunu dotuturota kasoviguturie. Eto-bato Beor da mendi Balam\f + \fr 2:15-16 \ft Ii, gaga \xt Judg 1:11 \ft anada tuva embó \+it Balam\+it*du daiyagha gembari vitia-nu irugadi reisi-rere!\f* da eta uria aghagonu, númanena aghá egegeta rousue. Balam umó feroveta eini re-tago, umó ari akuago urota, daiyagha guri basua-nu gogorego nundubeta urie. Aghá urota vitirieta, God umó dibeva rirota, eghá urie. Umó ririeta, Balam da \tl donki\tl* be fangea, enemboda be aghago ririeta ningia, unda nundubari sembagonu dotuturie. \p \v 17 Avore, aná irugari kakato sembagoda gaga eini evere: númane eto-bato uvu gorugea irita rouvia, o kotú yaurami gooso bua manjeta rouvia, aghago re. Númandava sonemba, kotú jebuga eini jo bambi aita rosoravore. God na kambesi akuago bee númandu rea simbuguturia, tumba bingoi bee anami gajea vitie. \v 18 Anada bee mo, númane nendufako raga regeguturota, be vivi reta rousue. Aghá urota, númane enembo dumeni avona neno kaverea, ari-bari akokogo doa, irari taubana iraita egeguturari-nu, tamo firída uno akokogomi kuviaveta, rekago kaverea, ari-bari akokogoda rova teterugeta rousue. \v 19 Irugari kakato sembago rera, númane enembo kukuvirota, be gagajeguturota, gavera eghá reta rousue, “Námanda ambo-ambo egeguturota, tefo neno iririgaita rosoravore,” aghá reta rousue-tago, númane nendufako, ari-bari akokogomi bunditurieta vitie. Anada bee mo, imó donu ambo-ambo adora, imó anami bundaita rouvie! \v 20-21 Amindu amó eghá rere: enembo avona namonde anda Jojabee, kotú Sonemba Kato Iesu Keriso tanana urota, númanda ari bari akokogo tutunova egeguturota, nendufa bebeta egeguturia-nu doa iririgadua mo, aná taubana re. Tago, ari-bari dabako anami rekago kukuvirota, tutuno ea uta igigadua, aná akuago bee re. Númane tutunova ari-bari akokogo egeguturota vitiria, itoko taubana re. O God da emboro taubana tanana ea, rekago kaverea, unda Agho Dari kakara ututurieta bubuguturia ananu, injigha ea dodogadua mo, akuago bee re. Taubana mo, númane jo sei God da emboro taubananu tanana ambi egegasue. \v 22 \x - \xo 2:22 \xt Prov 26:11\x*Avotago nundubea gigige! Namonde amó gaga eini enembo aghago manedu regegeta rosora, aná evere: \q1 “Nino obero tugadua mo, rekago kaverea undaita rouvie.” \q1 O “Naa oka bua ya, uvu gutadora mo, rekago kaverea ya yofe daita rouvie.” \m Avore, gaa bee re: aná enembo mo, eto-bato aghago egeguturota, númanda irari rekanu dodogea, númanda irari seinu ambo-ambo egegeta rousue. \c 3 \s1 3:1-18 Namonde Amó Jojabeeda Kaverea Furari Feferadu, Mana-Mana Egegauve-Degea Riria Re. \p \v 1 Anda neno bari kokomana, nímane gaga kotú nundubari taubananu nundubadi rea, sei gefirere, kotú oreki rekago ananu nundubadi rei-gefere. \v 2 Feroveta kakara mane númanda gaga kotú namonde anda Jojabee, Sonemba Katoda agho dari unda aghi kakatoda aria, nímandava minono ririeta niningiguturera-nu nundubadi rirere, kotú rere. \p \v 3 \x - \xo 3:3 \xt Jut 1:18\x*Ená gagada mendó jojabenu nundubasiravore! Fefera ambova, enembo kuvia gegha rari kakato dumeni furá, isagha egegaita rousue. Aná enembo tamo firída unonu ambo-ambo urota iririgaita rousue. \v 4 Aná enembomi nímane kuvia gegha rirota, eghá regegaita rousue, “Iesu kaverea furaita be gajituria mo, niavo ro? Enda siroruturieta mambube mane sirivu egeguta reisi-furia-da rova, eini-eini reka jo sirorambi vitie.” \v 5 \x - \xo 3:5 \xt Gen 1:6-9\x*Avotago, God undufako ririeta, uutu enda siroruturia-da, nundubarinu númane ningari injigha egeguturie. Kotú umó daiyagha ririeta, enda sirorea, uvu rova reta vitia jiruturia beago, númane ningari injigha egeguturie. \v 6 \x - \xo 3:6 \xt Gen 7:11\x*Kotú, enda uvuvareta vitia jirituria-da ambova God na ririeta, aná uvumi enembode endade dano ghisimi fafoturieta, sirivu egeguturie. Aná beago, númane nundubambi egeguturota vitie. \v 7 Oreki ená uutu endagha vitia, God na ambova Irurari Feferava unda bemi rata-gea, uutu endagha, ivarimi evia, sirivu egegaita rousue. Ená uutu endagha oreki vitia, kotú enembo ari-bari akokogo eta rousua-de dano, ambova Irurari Feferava ivarimi evota, sirivu aita rouvia-da gaga God na seibe rari vitie. \p \v 8-9 \x - \xo 3:8-9 \xt Ps 90:4\x*Tago, anda neno bari kokomana, nímane ená gaga dabako, mania neno ititigata! Enembo dumeni eghá reisi-nundubutue, “Jojabee umó kaverea furari gaa riria, aná gavera re.” Avotago aná, jo gavera irambi re. Jojabee umó ghaeko 1,000 irugadua mo, undava eto-bato fefera dabako aghago aita rouvie. Kotú, fefera dabako irugadua, undava eto-bato ghaeko 1,000 aghago aita rouvie. Tago, umó kaifa eta rouvia-da bee mo, nímane unda sasingu ea iririgadi rirota, durumugea kaifa eta rouvie. Aná mo, umó jo evetu o embó dabako data amburari-du, jo uno ambi eta rouvie. Unda uno eta rouvia mo, nímandu goroto ututurota, enembo avona neno kaverea, númanda ari-bari akokogo vuregari-du rea, aghá eta rouvie. \p \v 10 \x - \xo 3:10 \xt Mat 24:43; Luk 12:39; 1 Te 5:2; Amb 16:15\x*Avotago, eto-bato bagia kato nenomi furá bubota, naa enembo duduku egegaita rousua aghagonu, Jojabeeda Fefera furá bubota-gea, enembo duduku egegaita rousue. Fefera aghade, uutu yavi-yavi urota, ero jojabe rea sidara ata, fefera, marabe kotú damanade dano ivarimi evia, sidara aita rouvie. Aghá urota, endava eini-eini dano ivarimi evia, sidara ea bosegaita rouvie. \p \v 11 Ená rera eini-eini, aghá ea, sidara aita rouvia-nu nundubuturota, nímane mo daiyagha iririgado? Nímanda neno God dava ututurota, ari taubana kotú kakarago nuenembo urota iririgadi rere! \v 12 Aghá egeguturota, God da Fefera tutumi furari-du rirota, kaifa egeguturota, neno simbugea, buro ea goghó egege! God da Feferada gaga retora, rekago raita rore. Uutu ivarimi evota sidara aita rouvie. Fefera, marabe kotú damana manede ivarida veverami sororo ea, sidara aita rouvie. \v 13 \x - \xo 3:13 \xt Is 65:17; 66:22; Amb 21:1\x*Tago, God namonde andú uutu enda reka utaita be gajiturota riria, ananu kaifa egeguturota vitere. Uutu enda reka rera mo, ari taubana kotú gaga taubanada kambesi bee re. \p \v 14 Amindu rea, anda neno bari kokomana, aná fefera kaifa urota, ea gia, God da dibeva ari taubana nuenembo egeguturota, dara tefo, siriri arimi God de iririgasiravore! \v 15 Nímane eghá nundubasiravore! God namonde andava durumuguturota, kaifa eta rouvia-da bee mo, enembo neno kaverea, unda jebuga tumanadu irarinu tambua bubugari-du rea, goroto ututa rouvie. God sonembuturieta, namonde anda neno bari komana, Pol, neno nundubuturota, gaga dabako aghagonu gefirieta, arieta bubugutureravore. \v 16 Umó amindu gaga gefirota, unda ingiso nanjogoda rova, dabako aghago rirota, gembuta rouvie. Unda ingiso rova, gaga dumeni vitia-da beenu gari itoko fakarago re. Enembo dumeni beforo dinunu egeguturota, jo durumugea jiria goghó ambi urota, Pol da gagada bee kasovigea, unda gaga, kotú God da Gaga dumeni righia kavereaveta, gagada bee aná sembago eta rouvie. Aghá egeguturota, númane nendufako bua amburarida emborova itita rousue. \p \v 17 Anda kokomana, nímane ená gaga sei gia tanana ea viteravore. Amindu, gia goghó urota iririge! Mania enembo ari-bari akokogo eta rousua-da yavi gia, númane ambo-ambo egegata! Rourogo nímanda boraga ea jiria goghó ea vitera kambesi doa jujugareta! \v 18 Avotago, namonde anda Jojabee, kotú Sonemba kato Iesu Kerisoda beforo gari, kotú sonemba nimanda neno rova vitia-nu unduduge, bariroe! \p Unda durogha gari oreki vitia, kotú tumanadu iraita rouvia-du raga regegore! Aĩ gaa bee re. Avore, anda gaga tano evere. \pmc Amó Pita re.