\id 2CO TBAR Tafota Baruga 2 Corinthians JimCindi Farr 15/01/03 \h 2 Korin Enembodu \toc3 2 Ko \toc1 2 Korin Enembodu Pol Unda Ingiso Ambova Korin Enembodu Gefiria, Aná Evere. \toc2 2 Korin \mt1 2 Korin Enembodu \mt2 Pol Unda Ingiso Ambova Korin Enembodu Gefiria, Aná Evere. \ip Tutunova, Pol unda ingiso Bogu Naa Korin enembodu gembua, Efesus reta aria, Masedonia Frovensi avo irirota, marabe nanjogo sidara urie. Aghajora, ghaeko* 55 da rova, Pol ená ingiso gefirie. Unda ingiso tutunova gefiria gagade, kotú benunudenu Korin enembo niningigea aghagonu egegutua-du umó gangoro urota “aiye” ririe. \ip Anada ambova, Pol na Korin enembo daiyagha ea, ekaresia* Jerusalem vitia-nu gurimi sonembasua-da emboro iruguturie. Sidara aita itoko ueta, Korin avo enembo dumenimi Pol da gaga injigha egeguturieta ningia, umó neno mema urie-gea gaa ririe. \is1 Pol Ená Buka Gefiria Gagada Mendó Mane, Aná Evere: \io1 1:1-11 Pol unda gaga tutuno urota, natofo ghanena urie. \io1 1:12-7:16 Pol na ekaresia Korin vitiria-da irarida gorotodu gaga dumeni riria re. \io1 8:1-9:15 Korin enembomi guri danode ititigea, Jerusalem enembo sonembari-du rea, Pol na gefirie. \io1 10:1-13:10 Jojabee Iesu daiyagha ea, Pol aghi uria, kotú Pol du beforo righarida ano ututuria-da gaga re. \io1 13:11-14 Pol unda gaga tano uria re. \c 1 \p \v 1 \x - \xo 1:1 \xt Eka 18:1\x*Ariee, anda ikoko mendi, ariri gharovu! Amó Pol re. Iesu Keriso da ambo nimbi ari-du rea, God na amonu gateguturie. Kotú namonde anda komana Timoti gha, nímane ghanena rosore. God da natofo Korin anava vitera-de, kotú God da natofo Akeia Frovensi rova vitia-de dano, námane ungaghami ghanena rosore. Yata bua gigige! \p \v 2 Namonde anda God Afade Jojabee Iesu Keriso deda sonembade siriride nímandava iroe! \s1 1:3-12 Pol Da God Du “Aiye” Riria Re. \p \v 3 Namonde anda Jojabee Iesu Keriso da Afa God du “aiye” rirota iririgore! Afa rera, unona namonde andú neno mema urota, namonde amó sonembeta rouvie. Amindu, undú “aiye” rirota iririgore! \v 4 Umó namonde anda bouvu kotú mema anada rova, sonembuturota siriri ari ututa rouvie. Aghá eta rouvia-da bee mo, namonde God Afada siriride sonembade rururera, dabako anami enembo dumeni bouvu kotú mema itatama rousua-nu sonembasire. \v 5 Avore, namonde amó Keriso da natofo egegea, memade bouvude Keriso da bua itatama uria aghagonu rururota, itatama egegeta rosora aghade, namonde sonemba jojabe God dava bubugeta rosore! \v 6 Avore, námane bouvu rururota, mema itatama eta rosora mo, nímane sonembota, neno yaura egegadi, kotú jebuga tumanadu irari bubugadi rea, aghá eta rosore. Atá, God námane sonembuturota, neno yaura ututa rouvia mo, umó jo námane nuenembo sonembaita rea, ambi eta rouvie. Umó nímane beago sonemba bubugadi rea, aghá eta rouvie. Aghá urota, námane mema bouvu rova durumugeta rosora aghagonu egegadi rea, God umó sonembade, kotú siriri aride nímandava ututa rouvie. \v 7 Avore, námanda bouvu reisi-rurora dabako aghago, nímane bubugeta rosoravore. Tago, sonemba donu God dava bubugeta rosora aghago, nímane beago dabako aghago bubugeta rosoravore. Amindu námane tanana rosore, nímane ano ea, jo jurambi egegaita rosoravore. \p \v 8 \x - \xo 1:8 \xt 1 Ko 15:32\x*Ená gaga niningigadi rere! Esia Frovensi rova námandava donu siroruturieta tafirera ananu tanana egegadi reisi-rere. Aná dara kotú mema jojabe siroruturia aghade, eghá nundubuturere, “Amburara-jogo, jebugarida goroto eini tefo re.”\fig |src="92 NearlyDead_NTM_C101_gr&cp.jpg" size="col" loc="1:8-10" ref="2 Korin 1:8" \fig* \v 9 Aghá nundubuturere. Tago, aná kaverea, námandu taubana urie. Aghá rera-da bee mo, aná bouvu jo tefo sirorambi re. Námanda ano jo inono irambi tanana ari-du rea, kotú amburari enembo rata jebugarida ano God dava vitia-nu gaabee egegari-du rea, God na ririeta, aná bouvu jojabe memagha námandava siroruturie. \v 10 Aghade, námane nandia dasueta ambubugasire-tago, unona sonembuturieta námane jejebuguturere. Kotú unona ambova beago, námane sonembaita rouvia-nu kaifa gigita urota vitere. \v 11 Kotú umó námane sonembuturota irari-du rea, benunu eghá egegadi rere. Aghá egegadora mo, God nímanda benununu ningia, námane sonembota jebugaita rosora-nu enembo oruabemi niningigea, be fangea, God dava “aiye” regegaita rousue. \v 12 Námane, andufa raga rasira-da bee mo, aná evere. Námanda nenomi rei-nundubutora, námane endava enembo nanjogoda dibeva, kotú gogorego nímanda dibeva, aito taubana fugiturota, gaa bee nuenembo regegeta urere. Aná mo, jo endava enemboda nundubarimi ambi urere. Sonemba God dava reta futa rouvia-mi aghá egegeta urere. \s1 1:13-2:4 Pol Da Nundubari Reka Uria Re. \p \v 13-14 Atá oreki mo, nímanda irugea, tanana aita rosora-da inonova reisi-gefere. Oreki nímanda nundubari ijoijokoko re. Avotago gaabee egeguturota, eghá rei-nundubutore. Ambova námane gia tanana egegaita rosoravore. Oreki mo, námane gari babasa rosoravore. Tago, Jojabee Iesu kaverea furaita rouvia feferava námane nímandu gangoro urota, raga regegaita rosora dabako aghagonu, námandu gangoro urota, raga regegaita rosora-nu reisi-nundubutore. \p \v 15 Aghá nundubuturota, amó sei nímandava yaita nundubutare. Anada bee mo, nímane fefera ungagha námandu gangoro egegasira-nu nundubutare. \v 16 \x - \xo 1:16 \xt Eka 19:21\x*Fefera ungagha rera-da bee mo, evere. Amó Mesadonia Frovensiva irurota ya nímandava terua, kotú kaverea furá, Judia Frovensiva irurota, rekago nímandava terua, sonemba dumeni nímanena utasueta bua, Judia yasire. \v 17 Amó aghá nundubutare. Tago, jo yambi vitere. “Pol umó neno nundubari ungagha urota, fefera einiva, ‘Yaitare,’ rea, ambova ‘Tefo, iraitare,’ reirie.” aghá mania regegata! Endava enemboda uno eta rousua-mi, aghá egegeta rousue. Avotago, amó jo aghago ambi eta rore. \p \v 18 God gaa beeda rurumi gerueta amó gaa bee raita rore. Amó donu aita nundubeta rora gogorego aghá eta rore. Amindu anda dotutara-da bee vitie. \v 19 \x - \xo 1:19 \xt Eka 18:5\x*Avore, God da mendi Iesu Keriso da Gaga taubananu, námane Sailas de Timoti de nímandava arera, minono regeguturera-nu nundubadi rere. Iesu umó jo itoko neno ungagha ambi re. Aghá-gea, umó tumanadu gaa bee nuenembo reta urie. \v 20 Kotú, God be gajari nanjogo namonde andava ututuria-da bee, aná Iesu dava isagha urieta siroruturie. Amindu namonde amó Iesu de dano takembea, God gaabee urota, “Ariee, God! Durogha indava iroe!” rari mo, Iesu da Ragarova, “Ai gaa bee re,” reta rosore. \v 21 God namonde amó undufa aghi ea, unda ano ututurieta, Keriso da natofo ea jiria goghó ea vitere. Unona namonde amó gategea, \v 22 unda tofo rururia, ananu iruguturota, namonde amó saro urie. Saro mo, unda Asisidu rere. Unda ea simbugari kotú jebuga ambova bubugaita rosora ananu gari-du rea, unda Asisi ututurieta, namonde anda neno rova vitie. \p \v 23 Avore, God gaa beeda ruru gerueta, amó eghá rere. Amó Korin avo yambi dotutara-da bee, aná evere. Rourogo, nímanda irari sembago gia, gaa fakara rata, neno mema egegara-degea amindu, nímandava yambi utare. \v 24 Avore, nímane gaabee urota, jiria goghó rosoravore. Aghá-gea, nímane daiyagha gaabee egegasira-du rea, jo gembambi re. Ená ingiso rei-gefera-da bee mo, nímane gangoro egegadi rirota, reisi-gefere. \c 2 \p \v 1 Amindu amó aghá nundubutare-gea, nímandava yari dotutare. Rekago ya nímanda dibeva jiria, gaa rata neno mema egegari, amó jo uno ambi re. \v 2 Anada bee mo, amó ya gaa fakara rata-gea bagha dibe egegea, neno mema urota iririgadora mo, ambova jo tutumi danode asumbea mino-mino ano rururota, namonde uumo gamo egegambi aita rosore. \v 3 Amó gaga dabako ananu nundubuturota, anda ingiso sei gefivutare. Anda nundubariva, amó gangoro adora mo, nímane beago gangoro aita rosoravore! Amindu gaga fakara donu namonde andava vita-nu ingisova rata sidara ata-gea, ambova ya, dibe mino-mino gerurota, neno gangoro egegaita rea, gefivutare. \v 4 Avore, amó neno mema jojabe tafirota, jiigha dano gefivutare. Amó nímane jo neno mema egegadi ingiso gembambi re-tago, amó nímane neno daiyagha buta rora-nu gigigadi rea, gefivutare. \s1 2:5-11 Enembo Einida Ari Akuago Nundubea Gia Doari-du Riria Re. \p \v 5 Atá embó eini dara utata ingisova gefivutara mo, aná dara jo andú ambi re. Unda dara nímandava utata, bouvu nímanda dumenimi, o nímanena bubugutaravore. Avotago, rourogo undú mema jojago utara-degea rere. \v 6 Avore, aná embóda darada mino nímane enembo oruabemi ututugutata, umó mema itatama ea, inono bee uta. Mania rekago undú mema ututugata! \v 7 Rourogo mema jojabe tambua, asisi amburauve-degea, unda sembago nundubea gia doa, neno evuruturota, ano ututugadi, jebugari-du rere. \v 8 Amindu, nímandava benunu eghá rore, nímanda neno bari rekago iruguturadi-gea, umó itatama ari-du rere. \v 9 Anda ingiso gefivutara-da bee eini evere. Amó nímane kuvia gaita utare. Nímane anda gaga ritara, aghagonu egegadora, aĩ, tefo? Ananu gaita uno urota, gefivutare. \v 10 Avore, nímane enembo avoda ari sembago nundubea gia dodogadora, amó beago númanda ari sembago nundubea gia doaitare. Kotú, unda sembago donu uta, o jo ambi ra dano, nundubea gia dotutare. Amó Keriso da dibeva irirota rere, nímane sonembaita rea, aghá utare. \v 11 Rourogo Satan furá, namonde anda neno rova terua, kuvirauve-degea, aná embóda dinunu nundubea gia dotutare. Anada bee mo, Satan goroto niavo furá kuviraita rouvia, namonde amó seibe reisi-gerore. \s1 2:12-13 Pol Bogu Naa Troas Doa Seriguturia-Da Bee Evere. \p \v 12 \x - \xo 2:12 \xt Eka 20:1\x*Amó Keriso da Gaga Taubana minono raita, naa ragaro Troas angera, avo gia tanana utare. Jojabee na sonembutata, minono rarida emboro ifeguta. \v 13 Tago, anda ikoko Taitus avo jo tambambi utare-gea, amó neno mema jojabe urota, Taitus tambasira-nu nundubuturota, Troas enembo ghanena ea doa, Masedonia Frovensiva angere. \s1 2:14-17 Pol Umó Keriso Dava Ano Rururota, God Da Minono Riria Re. \p \v 14 Avotago, amó God du, “aiye” rere. Anada bee mo, mene-mene ari kakatoda beforo righari einimi enembo gitofoda ingova vitia-nu rougea buta rouvia aghago, Keriso unda gitofo dea, ekami fatia jirituria-da anomi námane sei rougea rururieta, unda ambo-ambo rosore. Oreki God na sonembeaveta, námane Iesu da Gaga Taubana minono reaveta, eto-bato yaurami masa o muno bua ivegea ita rouvia aghagonu, ivegea iruaveta, enembo dano ningia fafate egegeta rousue. \v 15-16 Nímane reisi-geroravore, enembo avona God da Gaga injigha rousua, númandava aná masa aghago re. Avona fumbadua mo, amburaita rouvie. Kotú, enembo avona God da Gaga ningia jebuga tumanadu irari baita rouvia-dava, námanda minono númandava muno taubana urota iraita rouvie. Avona fumbadua, umó jebugaita rouvie. Atá, minono rari aná buro jo fẽ irambi, bouvu bee re. \v 17 Amindu, námanda minono reta rosora-da bee mo, God námane Keriso da aghi ari-du rea gateguturie. Ananu nundubuturota, Iesu da ragarova, kotú God da dibeva buro urota, gaga bee nuenembo reta rosore. Kotú, enembo oruabe jo námanda eta rosora aghago egegambi eta rousue. Númane guri baita rea, God da Gaga sara-siosa rirota, buro eta rousue. \c 3 \s1 3:1-18 Jebugada Emboro Asisimi Ifeguturia-Da Durogha Aná Jojabe Bee Re. \p \v 1 Avotago, amó jo námane andufa raga regegaita rea gembambi re. Mania aghá nundubata! Irugari kakato dumeni benunu egegutata, Iesu gaabee egegeta rousua enemboda babarigari dumenimi, aná irugari kakato rera-du raga rirota, ingiso gegembugea ututata bua, nímandava irugutata, númanda gaga gaabee egegutaravore. Avotago, dodu námane aghá egega? Námane ingiso aghago, jo avodava benunu egegota, utota bua ya irugota gigigambi aita rosoravore. Kotú nímandava jo benunu ea rata gembua utadi bua, ekaresia* dumenidava yambi egegaita rosore. Anada bee mo, námane avouvi nímane seibe gigigutaravore. \v 2-3 \x - \xo 3:2-3 \xt Ex 24:12; \xt Jer 31:33; Ezek 11:19; 36:26\x*Námanda ingiso, aná nímane re. Irugari kakato retora mo, númanda ingiso enembomi gefivuta. Kotú nímane mo, jo ingiso enembomi gembua ututa rousua aghago irambi re. Nímane aná Keriso na ea simbuguturieta, ingiso taubana aghago ea viteravore. Umó jo enemboda eta rouvia aghagonu ongomi o singoi tamova gembambi re. Tago, God jebuga vitia-da Asisimi nímanda neno rova gefirie. Aghá urieta, nímane unda natofo egegutureravore. Aghá uria-du, enembo dano gia tanana rousue, námane jo námanda anomi buro egegambi re. Keriso na námane gategea, unda anonu ututurieta bua, unda minono rirera-da bee nímanda neno rova siroruturieta, enembo dano gigigeta rousue. \p \v 4 Námane Keriso de takembea, God da ano gaabee urota, ená gaga rei-gefere. \v 5 Námane jo námanda anomi buro egegota, bee nímanda neno rova sirorambi re. Námane God da anomi minono regeguturieta, niningiguturota, jebuga nímanda neno rova siroruturie. Námandava ano tefo bee tefo re. \v 6 \x - \xo 3:6 \xt Jer 31:31\x*Atá nímane reisi-geroravore, God enembo sonembaita rea, emboro* reka ifegea ririeta, námane undava ano bua, aná emboro rekada aghi kakato ea vitere. Aná God dava yarida emboro, God da Asisimi ifeguturie. O emboro sei Agho Darimi ifeguturia-va, avona yadua, jo God dava bubambi amburaita rouvie. O avona Asisida ifeguturia emborova yadua, umó jebuga tumanadu irari tambua baita rouvie. \p \v 7 \x - \xo 3:7 \xt Ex 34:29\x*God da Agho Dari ututuria aghade, unda gaga singoi tamova gembua, Moses dava ututurieta rururie. Aghá ueta, God da unana Moses dava isagha ea, unda dibe be unana urie. Aná unana, janimbea furia, sidara aita uua, aghade, aná unana unda anogha janimbutueta, Israel enembo dibe fugia geruria, númanda dibe aná uvi bambagi urieta, gerurota irari inono egegambi urie. Aná Agho Dari taubana re-tago, umó jo namonde anda jebuga bua furambi eta rouvie. Avore, Agho Darimi amburari bua futa rouvie-tago, umó unda durogha jojabe retora anamigha siroruturie. \v 8 Atá, Agho Darida durogha mo, ijokoko bee irambi re. Tago, jebugada emboro Asisida ifeguturia-da durogha aná jojago bee re. Agho Darida durogha aná serigea iti beeva re. \v 9 Anada bee mo, emboro ya, God dava bubari Agho Darida ifeguturia-mi namonde anda ari-bari akokodu amburari bua futa rouvie. O jebugada emboro Asisida ifeguturia-mi God namonde anda ari akokogo nundubea gia doa, namonde andú “Taubana” reta rouvie. Amindu, jebuga emboroda durogha aná jojabe re. Anada bee mo, umó jebuga bua futa rouvie. Jo amburari bua furambi eta rouvie. Amindu, unda durogha Agho Darida durogha serigea iti beeva vitie. \v 10 Agho Darida durogha tutunova janimbuturia, aná gotiturie. Jebugada duroghami Agho Darida durogha serigea vitie. \v 11 Gaa bee, Agho Darida durogha jo yafabe irambi re. Avotago, unda feferava durogha jojabe janimbuturie. Tago, jebugada emboro tumanadu iraita rouvie. Aghá-gea, namonde amó tanana rosore, unda durogha aná jojabe re. Anami sei Agho Darida durogha fafoturieta, sidara urie. \p \v 12 Ananu kaifa gigita rosore-gea, námane jo oru egegambi, ivisa jará ea, Iesu da Gaga Taubana minono reta rosore. \v 13 \x - \xo 3:13 \xt Ex 34:33\x*Amindu, námane jo Moses da uria aghagonu egegambi eta rosore. Moses da dibeva aná unana jo sidara ambi-gea, sokuami unda dibe be afureguturie. Anada bee mo, enembomi unda dibe beva durogha gotitua-nu gigigauve-degea, umó uno ambi urie. \v 14-16 \x - \xo 3:14-16 \xt Ex 34:34\x*Aghá urie-tago, Israel enemboda nundubari jo ifegambi re. Kotú oreki beago, númanda dibe jo ifegambi, aghá urota vitie. Númane oreki Moses da Agho Dari\f + \fr 3:14-16 \ft Ii, \ft \+it Gaga Isuri Ari Kambesi\+it* anava, gaga dumeni gaga \+it Emboro God Dava\+it* da tuva vitia-nu irugea gia, tanana adi!\f* gefiria, ananu irugeta rousue. Tago, unda durogha kotú bee jo itatama egegambi eta rousue. Moses da sokua afureguturia aghagonu númanda beforo munju takembea, dibe ifegambi vitia-mi, aná Agho Darida ruru jo gambi eta rousue. Atá beforo munju ifegarida emboro dabako vitie. Umó avona Keriso gha danode takembea iradua mo, unda beforo munju ifegea, dibe ifegota, ená gagada ruru gaita rouvie. Amindu God da Gaga eghá ririe, Moses umó Jojabeedava teteruria aghade, unda sokua ifeguturieta, unda dibe be isagha urie. Gari dabako aghago, avona neno kaverea, Jojabeedava yadua mo, unda beforo munju gajea vitia, aná ifegea, dibe ifegaita rouvie. \v 17 Avore, amó Jojabeeda ragaro retora mo, unda Asisidu retore. Kotú Jojabeeda Asisi enembo avodava vitia, umó jo rekago Agho Darida emborova ya, God tambari nundubambi aita rouvie. \v 18 Aghá-gea, namonde amó dibe be ifegea vitia enembomi Jojabee, aná Asisidu rere, unda unana gerurota, umó aghago uta reisi-fore. Aghá urota, God da unanade duroghade baboruta reifia-mi namonde andava isagha ata, endava enembomi gigigaita rousue! \c 4 \s1 4:1-15 Korin Enembo Jebuga Bubugari-du Rea, Pol Mane Bouvu Mema Itatama Uria Re. \p \v 1 God unona námandu mema ea, unda Gaga Taubananu minono rarida buro ututuria-du, ená buro urota, jo mana-mana urota, dodogambi aita rosore. \v 2 Kotú enembo dano, námanda gaga gaabee egegari-du rea, númane jo kuvirambi egegeta rosore. Rourogo meka gigigara-degea, númane jo ari sembago urota, kivumi kuvirambi eta rosore. Námane God da Gaga nuenembo isaghava irugeta rosore. Jo námanda nundubarimi o unomi, God da Gaga bua, amigha bagega ea irugambi eta rosore. Námane gaa bee rirota, God da dibeva unda Gaga nuenembo durumugea regegeta rosore. \v 3 Gaa bee re, enembo dumeni námanda gagada bee jo gia tanana ari inono irambi re. Avona jebuga kasovigeta rousua enembodu rere. \v 4 Númane gaabee ambi egegeta rousua-da bee mo, endada god Satan na, rourogo unana gauve-degea rea, númanda nundubari dano gajetueta vitie. Unana mo, Gaga Taubanada unana re. Tago, rourogo Gaga Taubananu ningia, Keriso da durogha gauve-degea, Satan umó aghá eta rouvie. Keriso rera, ungá God gha inono re. \v 5 Amindu, námane andufa námanda ragaro jo righota erari-du rea, minono rambi eta rosore. Námane minonova eghá reta rosore: “Iesu Keriso umó Jojabee re, kotú námane, Iesu du rea nímanda sabua* ea vitere.” \v 6 \x - \xo 4:6 \xt Gen 1:3\x*God da Gagava eghá gembari vitie, “Bingoiva unana janimboe!” God dabako anami unda unana ututurieta, namonde anda neno rova janimbuturieta dibede nenode ifeguturieta, namonde amó Iesu da dibe be gerurota, God da durogha tanana egeguturere. \p \v 7 Atá, God da Gaga námanda minono reta rosora, unda duroghagha anode re. Námane aná ano tefo enembo, endami ovu derii-rouvia aghago re. Námanda tamo eto-bato ovu tutomi bejeta rouvia, aghagonu tamoda ano sidara ea ambuta rosore. Avore, námane unda Gaga bua righia vitere-tago, anoda ruru jo námane irambi re, ruru mo, God umó re. \v 8 Dara kotú bouvu oruabe námandava futa rouvie-tago, námanda gaabee ari jo jurambi eta rouvie. Fefera dumeni, námane mana-mana eta rosore-tago, gaabee ari jo doambi egegeta rosore. \v 9 Enembo dumeni, námandava bouvu fakara bee utuaveta, mema itatama eta rosore. Tago, God námane jo doambi eta rouvie. Aghago, gitofomi námane sembago bee deta rousue, tago jo ambubugambi vitere. \v 10 Endava enembomi, Iesu da jebuga námanda tamova isagha ea vitia-nu gigigari-du rea, námane dara kotú bouvu Iesu da itatama ea ambubuturia aghagonu, námanda tamomi itatama egeguturota, deĩ egegeta rosore. \v 11 Amó rekago rere: Iesu da jebuga námanda tamova isagha ata, enembo dano námandava gigigari-du rea, námane Iesu da ragarodu sembagoda rova jiria amburaita itoko egegeta rosore. \v 12 Avore, námane memade bouvude itatama eta rosore-gea, amburaita rosore. Tago, bakua, nímane Iesu da jebuganu bubugea, nímanda neno rova itatama urota viteravore. \p \v 13-14 \x - \xo 4:13-14 \xt Ps 116:10\x*Embó einimi God da ano gaabee ea goghó urota, God da Gaga rova eghá gefirieta vitie, \q1 “Amó God gaabee urere. Amindu, amó God da Gaganu minono reta urere.” \m Kotú námanda gaabee ari aná embódago re. Námanda gaabee ari eghá re. God unona ririeta, Jojabee Iesu amburarivareta jebugea erorurie. Aghagonu, God dabako anami ambova rata, namonde amó erea ya, unda dibe kena jijiregaitare. Ananu gaabee ea, Iesu da Gaganu minono reisi-rere. \v 15 Avore, námane jenjago egegeta rosora, o mema itatama egegeta rosora mo, nímandu rea egegeta rosore. Námanda uno mo, God unda sonemba utota ya, enembo oruabedava bubota bubugea, God du raga regeguturota, unda ragaro duroghade ririkigota erea goghó ari-du uno rosore. \s1 4:16-5:10 Namonde God Gaabee Urota Gangoro Tatambugaita Rosore. \p \v 16 Aghago, námane jo mana-mana egegambi rosore. Námanda tamo isaghava garoro eta rouvie. Avotago fefera yafabe God unda ano ututuaveta, námanda asisida rova bubugeta rosore. Tamoda ano sidara eta rouvie. Tago, neno rova námanda asisi fefera inono ano eta rouvie. \v 17 Oreki ená fefera tufokoda rova, námane ambova durogha jojabe kotú tumanadu irari bubugari-du rea, God na doaveta, mema tambuta rosore. Tago, aná bouvude memade rera, aná ijokoko kotú fẽko re. O tumanadu durogha gari bubugaita rosora, aná jojago bee re. \v 18 Aghá rera-da bee mo, endada eini-eini gerurota, jo muu undambi eta rosore. Námane, utuva eini-einide asisida eini-einide, aná jo dibemi gambi re. Tago, ananu baita nundubuturota irita rosore. Anada bee mo, eini-eini dibemi gita rosora, aná ya, sidara aita rouvie. Atá, dibemi gambi eta rosora eini-eini, aná tumanadu iraita rouvie. \c 5 \p \v 1 Namonde amó gari re, namonde anda tamo mo, eto-bato dobo sarigo re, betaita rouvie. Tago, namonde amó ambua ya, utuva kambo taubana reka dogonu bubugaita rosore. Kambo reka rera mo, namonde anda tamo rekadu rere. God unona ata-gea sirorea tumanadu iraita rouvie. \v 2 Namonde anda tamo eve righia vitera, aná jo gari taubana kotú inono irambi re. Amindu namonde amó, tamo reka asugaita rea, inyonyo rirota vitere. \v 3 Anada bee mo, tamo reka asugadora mo, namonde amó jo tamo taroba irambi aita rosore. \v 4 Anada bee mo, ená endava tamoda bouvu fufirota inyonyo reta rosore. Namonde amó jo tamo kosugea, tamo taroba deĩ ari uno ambi egegeta rosore. Tefo! Namonde amó ená betaita rouvia tamo kosugea doa, tamo reka bubugea, jebuga tumanadu irari tatambugaita uno rosore. \v 5 God na ená endava tamo kosugea, tamo reka bua jebuga tumanadu irari bari-du ririeta, namonde amó siroruturere. Kotú, unda ea simbugari kotú jebuga ambova bubugaita rosora ananu gari-du rea, unda Asisi ututurieta, namonde anda neno rova vitie. \p \v 6-7 Avore, namonde amó ená endava tamo bubugea irirota airo jiria, Jojabee dibemi jo gambi vitere. Tago, ambova tamo reka bua, Jojabee gigigaita rosora-nu gaabee urota, tumo jará egegea, fefera inono jiria goghó egegeta rosore. \v 8 Ananu gaabee urota, tumo jará ea vitera-du eghá rere. Daiyagha ambua, ená tamo kosugea fugea, Jojabeedava yasira-nu uno egegeta rosore. Ená tamogha eve irari mo, jo taubana irambi re. O ya Jojabeedava bubari, aná taubana re. \v 9 Aghá-gea, enda tamogha iririgadora mo, o, ambua, ená tamo kosugea fugea, Jojabeedava yadora mo, námane unda buro egeguturota, umó gangoro ari-du egegeta rosore. \v 10 \x - \xo 5:10 \xt Rom 14:10\x*Anada bee mo, fefera ambova Keriso asumbota, namonde amó ya terua, unda dibe kena jijiregota, umó namonde anda irarinu irurea, uriga aita rouvie. Aghade, namonde amó endava irirota taubana riora, o sembago riora, anada mino unona utota bubugaitare. \s1 5:11-6:13 God Gha Komana Arida Emboro, Aná Keriso Re. \p \v 11 Keriso aghá aita rouvia-du, námane Jojabeedu oru urota, enembo umonu gaabee egegari-du rea, minono regegeta rosore. Námane daiyaghagoro, God umó rei-gerue. Kotú, anda nundubariva nímane beago, námane daiyaghagoro nímanda neno roomi reisi-nundubutoravore. \v 12 Ená gaga reisi-rera mo, jo námane gaabee egegadi regegambi re. Nímane sei aghá egegasiravore. Tago, námane dodu aghá reisi-rera-da bee, aná evere. Anda uno mo, nímane daiyagha ea, námandu gangoro urota, enembo dumenida dibeva námanda ragaro ririkigota erari-du rere. Nímane reisi-geroravore, aná enembo rera, jo kokomanada neno roo daiyaghago nundubambi egegeta rousue. Númane tefo kokomanada iraride tamoda garide nundubuturota, “Umó embó jojabe re,” o “Umó embó ijokoko re,” reta rousue. \p \v 13 Avore, námane aghá reisi-rera-du, enembo dumenimi, Pol beforo dinunu ari gaa regegeta rousue. Aná gaa bee ra, aĩ? God unuka rei-gerue. O námanda gaga niningigea, gangoro ea, “Bakua, Pol mane gaga taubana reisi-rie,” nundubadora mo, tanana egege! Amó gaga donu reta rora, aná nimane sonembaita rirota, reta rore. \v 14-15 Keriso umó dabako re. Tago, umó namonde amó nanjogo neno rururota ambubuturia aghade, namonde amó Keriso de dano takembea ambubuturere. Iesu namonde amó neno buta rouvia-du, namonde amó jo namonde anda irari nuenembo nundubuturota iririgambi egegasire. Namonde andú ambua jebugea eroruria-du, namonde undú buro egeguturota iririgasire! \p \v 16 Sei amó dinunu urota, Keriso da iraride garide gerurota iruruturere. Avotago, oreki umó avouvi, amó tanana ea, jo aghá ambi eta rore. Kotú, námane oreki tutuno ea, enembo beago, jo númanda gari o duroghadu nundubuturota, irurambi aita rosore. \v 17 Aghagonu, enembo eini avona Keriso gha danode takembea iradua mo, umó aghá urota, neno kaverota irari reka bua irirota, unda irari sei dano doa, irari reka tutuno ea iraita rouvie. \v 18-19 God umó Keriso ninenguturieta furia, eve endava ambubuturia-mi, unda siriri ari namonde andava siroruturieta, namonde komana egeguturere. Kotú dabako aghagonu, Keriso da amburarimi God enembo nanjogoda ari sembago mane nundubea gia doa, siriri ari númandava ututurota, komana ea, jo númanda ari-bari akokogo rekago nundubambi aita rouvie. Umó aghá urota, námanena siriri arida gaganu enembo nanjogodava regegari-du ririe. \v 20 Ená gaga retora rekago raita riore. Námane aná Keriso da aghi kakato re. God umó undufa nímandava gaga jojabe eini rari-du riria, aná evere. Nímandu Keriso da ragarova reisi-rereta niningige! God da siriri ari bua nimonde dano komana egege! \v 21 Gigige, Keriso rera, undava ari sembago eini tefo bee tefo re. Avotago, God umó namonde andú “Taubana re,” raita nundubea, Keriso du “Sembago re,” rirota, namonde amó gia serigea, Keriso nu derurie. Aghade, Keriso da irari taubananu bua namonde andava asugea, ananu gerurota, namonde andú “Taubana re,” reirie. \c 6 \p \v 1 Avore, námane God de dano takembea buro egeguturota, rourogo God da sonemba bubuguturera-nu injigha ea dodogare-degea reisi-rere. \v 2 \x - \xo 6:2 \xt Is 49:8\x*Anada bee mo, unda gaga rova, God unda sonemba bubugadi rea, eghá ririe, \q1 “Nímane neno rururota, kavevera aita rea, fefera ititurera anava, inda benunu niningurere. \q1 Kotú amó sonemba utaita rea, fefera ititurera anava, sonembuturieta, jejebugutureravore.” \m Avore, nundubea gigige! Kaveverade neno barideda fefera riria mo, orekidu ririe. Kotú, God unda sonemba utaita riria beago, oreki utaita ririe. Amindu unda sonembade jebugade oreki bubugadi rere. \p \v 3 Kotú rourogo enembomi, námandava dinunu gerurota, jebuga kasovigauve-degea, námane durumugea irirota, námanda aito fugaride, iraride kaifa ea goghó egegeta rosore. \v 4 Aghá urota, gaa bee, námane God da aghi kakato ea vitera-nu gigigea tanana egegari-du rea, dara, mema, kotú eini-eini sembago oruaruabe námandava futa rouvia-du, God da buro jo dodogambi eta rosore. \v 5 \x - \xo 6:5 \xt Eka 16:23\x*Kotú dabako aghago, gitofomi erea, námane dedegea bua, diburava ititigeta rousua, kotú enembomi námandava susughi egegeta rousua-du rea, námane God da buro jo dodogambi egegeta rosore. Fefera dumeni námane, nangu undambi, baimana itatama urota, jo evo ea jebugambi egegeta rore-tago, anadu rea, námane jo God da buro dodogambi eta rosore. \v 6 Aghá urota, námane aito taubana fugiturota, gaga nundubea goghó egegea, durumugea enembo dumenida unonu urota, númandava kavevera egeguturota vitere. Kotú Asisi Kakarada anomi enembo dano neno bua goghó egegeta rosore. Jo tefo eto nenomi egegambi egegeta rosore. \v 7 Kotú, námane gaga bee nuenembo rirota, unda ano enembodu iruguturota, buro egegeta rosore. Aghá uaveta, God námandu “Imó taubana re.” rea, unda jebuga reka kotú taubananu ututa rouvie. Avore, unda jebuga reka retora mo, eto-bato gii bere aghago bua ingo yoveni-yoveni righia jiria, mene-mene egegeta rosore. \v 8 Enembomi námane kakara adua, o dibe beva radua, námane jo aná nundubambi egegaita rosore. Kotú, dabako aghago enembo námanda ragaro righota eradua, o námane kuvia gegha regegari mo, námane aná jo nundubambi irirota, God da buro nuenembo egegeta rosore. Aghade, enembo dumeni unongu rirota, námandu aghagago reta rousue-tago, námane gaa bee nuenembo regegeta rosore. \v 9 Enembo námane jo nundubambi egegeta rousue-tago, God na námane gita rouvie. Námane amburarida utuvako vitere-tago, jebuga irita rosore. Gitofo námane deta rousue-tago, námane jo amburambi, jebuga vitere. \v 10 Námane neno memagha iririgeta rosore. Tago, Jojabee na námane sonembeaveta, neno gangorogha iririgeta rosore. Námane makasi enembo re. Tago, námane God da guguanu bua enembodu vesa eaveta, anava jebuga bubugeta rosore. Námane gugua tefo enembo aghago re. Tago, ambova God da dibeva gugua nanjogo bubugaita rosora, aná oreki námanda tofo ea vitie. \p \v 11 Ariee, anda ikoko mendi, ariri gharovu, avo Korin vitera, námanda nundubarinu isaghava regegetueta niningigetoravore. \v 12 Námanda neno dano nímandava ititigeta rosore-tago, nímanda neno jo námandava ititigambi egegeta rosoravore. \v 13 Avore, nímane anda sasingu aghago ea vitera-du nímandu, isaghava rere. Nímanda neno námandava ututugadi, namonde amó mino-mino neno bubugore! \s1 6:14-7:1 Namonde Jo Gaabee Ambi Eta Rousua Enembode Takembambi Egegaita Rosore. \p \v 14 Mania enembo God gaabee egegambi vitia-de takembata! Ená gaganu nundubea gigige! Unana niavo vitia, anava bingoi tefo re. Gari dabako aghago, ari-bari taubana jo ari sembagogha danode bagega ambi aita rouvie. \v 15 Keriso da irari eini, kotú Satan da irari eini re. Jo itoko bagega ambi aita rouvie. Gari dabako aghagonu, God da mendi sasingu jo God gaabee ambi eta rousua enembode takembambi egegasire! Anada bee mo, namonde amó abua eini re, kotú númane aná abua eini re. \v 16 \x - \xo 6:16 \xt 1 Ko 3:16; 6:19; \xt Lev 26:12; Ezek 37:27\x*Dabako aghago, rourogo, God da kambo bebeta auve-degea rirota, namonde amó jo Satan da ingomi uubu ari god bua, God da kambova terambi aita rosore. God jebuga vitia-da kambo rera mo, namonde anda neno roodu rere. Amindu, God unona ririeta, unda gagava eghá gefirie, “Amó númanda God ea, númanda neno rova terua irirota, númane anda natofo egegota, namonde iririgaitare.” Aghá rea, anada ambova aná gaga dabako ananu kambesi einiva rekago ririe. \q1 \v 17 \x - \xo 6:17 \xt Is 52:11\x*“Amindu aná enembo doa bubua, airo jijiregadi rere! \q1 Aghá egeguturota, bebeta ari eini-einida tamova mania righata! \q1 Aghá egegadora, nímane anona bua kaifa aitare. \v 18 \x - \xo 6:18 \xt 2 Sam 7:14; 1 Chr 17:13; Is 43:6; Jer 31:9\x*Amó nímanda Afa ata-gea, nímane anda mendi sasingu egegaita rosoravore. \q1 Amó, Jojabee ano tofomi ená gaga rere.” \c 7 \p \v 1 Anda neno bari kokomana, God be gajiturota, aghá riria-du, namonde eghá egegore! Umonu kakara urota, namonde anda tamode neno roode domi bebeta eta rouvia-nu doa, neno roode, tamode seghea God da enembo kakara ea iririgore! \s1 7:2-16 Korin Enembo Rekago Pol Da Gaga Niningigea, Ambo-Ambo Egeguturia Re. \p \v 2 Nímanda neno roo námandava ututugadi rea, rosore! Námane ari sembago eini avodu jo egegambi re. Nímanda rorova jo irugari dinunugha regegota, nímanda nundubari bebeta ambi re. O jo nímandava enembo eini kuvia gerurota, eini-eini jo bagia egegambi re. \v 3 Anda eghá rera-du, mania neno mema egegata! Amó jo nímane iruruturota, rambi re. Atá, amó gaga donu sei retora, dabako ananu rekago raita riore. Nímane neno bua goghó egegeta rosore. Amburadora, o jebuga iririgadora, aná nímane nundubuturota iririgaita rosore. \v 4 Kotú, nímanenu gaabee urota, gangorogha nímanda ragaro righieta rei-erorue. Námane mema o bouvu itatama eta rosora anada rova, nímanda gaga ningia, gangoro ea goghó urota vitere. \p \v 5 \x - \xo 7:5 \xt 2 Ko 2:13\x*Anada bee mo, námane futara eve Masedonia Frovensiva tetorara, námane tamo nangu jo undidigambi buro nuenembo egeguturota vitare. Aghade, enembo dumenide besiga egeguturota, nundubea jarea, oru egegutare. \v 6 Tago, God babaghadu neno yaura ututa rouvia-mi, námandu neno yaura ututa. Unona Taitus ninengutata futa buburitata gigigea, ivisa jará egegutare. \v 7 Umó futa buburitata, dibe reka gerara ami, ivisa jará utare. Kotú nímanda umó daiyagha sonembutata siriri uta-nu ritata ningia, amindu beago, ivisa jará utare. Aghá urota, nímane daiyagha neno andava ititurota, amó gaita nundubea, andú jii regegutara, ananu ritata ningia, amó gangorogha vitere. \p \v 8-9 Aghade, nímanda irari sembagodu amó ingiso gefivutara-nu bua irugea gia, neno mema egegutara-du, amó beago nimandu neno mema asire. Tago, nímane fefera tufoko neno mema ueta, God sonembutata, neno kaverutaravore. Kaverutara-du oreki amó neno taubana urota vitere. Jo neno mema tafivutara-du gangoro ambi re. Tago, neno kaverutara-mi bouvu dumeni serigea vitera-du gangoro rore. \v 10 Anada bee mo, God umó avodava eaveta, neno mema eta rouvia mo, aná embó umó neno mema itatama urota, neno kaverea, fefera ambova jebuga tumanadu irari tambaita rouvie. O enembo avona tefo oru urota, meka gerurota, neno memagha neno jo kaverambi egegadua mo, númane fefera ambova ambubugaita rousue. \v 11 Atá, nímane reisi-geroravore, God nímanda neno roo gia irurea goghó uta. Urieta, neno mema egegutara-mi, nímane neno nundubea goghó rosoravore. Anda donu gefivutara-du neno mema ea, oru ea, aná dara doata sidara ari-du ea goghó egegutaravore. Aghá urota, aná embó dara uta-dava fakarago utata, umó itatama uta. Aná mo, taubana bee egegutaravore. Aghá ueta, námane gigigea tanana egegutare: aná darada ruru mo jo nímane irambi re. \p \v 12 Avore, gigige! Aná anda ingiso gefivutara mo, jo gembota-gea, aná embó dara uta-de, kotú avona aná dara itatama uta-dedu jo gembambi re. Anda ingiso gefivutara-da bee mo, daiyagha God da dibeva nímane anda gaga ningaita uno rosora-nu, nendufa tanana egegasiravore. \v 13 Kotú námanda ingiso bua irugea, anda gaga ningia, aghago egegutara-du, námane ivisa jará ea gangoro egegutare. \p Kotú, gangoro rosora-da bee eini mo, evere. Nímanena Taitus tavo ea goghó utata, neno jama urota, ivisa jará ea futa bubua, raga rieta ningia, gangoro egegutare. \v 14 Timoti angá amó dodu sei nímandu raga ritara, aná isagha utata, Taitus gera. Námane tumanadu gaa bee nuenembo nímandu reta rosora-nu nímane tanana ea viteravore. Aghagonu, námane donu nímanda gorotova Taitus du regegutara, anada bee isagha utata, Taitus gera. Aghade, námanda gaga jo jurota meka gigigambi re. \v 15 Fefera aghade, nímane undú daiyagha-daiyagha oru ea, eka ingo dadada ueta, umó kakara urota, undú orokaiva rirota, ghaito teno fugiturota, unda gaga niningara-du nundubea, Taitus da neno bari nímandava baria jojabe uta. \v 16 Oreki amó mana-mana ambi eghá rere, amó donu nímanda egegari-du rari nímane dano egegeta rosoravore. Amindu amó gangoro rore. \c 8 \s1 8:1-15 Iesu Gaabee Ari Enembo Dumenimi Ekaresia* Judia Vitiria-Du Guri Danode Ea Ututuria-da Gaga Re. \p \v 1 \x - \xo 8:1 \xt Rom 15:26\x*Anda ikoko mendi, ariri gharovu, námanda uno mo, Masedonia Frovensi enava Iesu gaabee rouvia enemboda rova God na daiyagha sonembutata, númanda neno erora-nu, nenona gigigea tanana egegasiravore. \v 2 Númane makasi enembo re. Kotú, bouvumi númandava siroreaveta, númane kuvia geruaveta itatama egegeta rousue. Tago, fefera numbobe God da jebugadu gangoro urota, númanda ikoko mendi Judia enembo sonembaita rea, númanda kaveverami guri oruabe ititiguta. \v 3-5 Aghade, númane daiyagha God da natofo Judia vitia ananu sonembaita rea, námandava benunu rea goghó egegutata, námane “Avore,” regegutata, númane donu nundubuta-nu egeguta. Námanda nundubari mo, númane tefo númanda nundubarimi manaka gaegegea guri danode ititigasue. Aghá nundubutare-tago númane jo aná nuenembo egegambi re. Númane sei Jojabeedava neno ututurota, anada ambova God da unonu urota, neno gangorogha námandava ututuguta. Aghá urota, númanda irari daiyaghago ananu nundubuturota, donu ututugasua aná serigea jojago ititiguta. Amó gaa bee rere. \v 6 Ená buro dabako aghago, Taitus na nímanda rova tutuno uta-du, námane eghá benunu egegutare. Umó daiyagha beforo ririkurota, nímanda neno barimi guri danode itaita tutuno utara-nu kaifa urota itia sidara egegadi regegutare. \v 7 Nímandava eini-eini inono re. Gaabee arida gorotova, neno nundubea minono rarida gorotova, kotú beforo garida gorotova, nímane dano inono bee re. Kotú, námane neno rururota, gangorogha sonembaita uno rosoravore. Amindu, dabako aghagonu ená neno barida buro ea goghó egeguturota, guri danode ititigasiravore! \p \v 8 Amó jo agho dari ititurota rambi re. Tago, enembo dumeni daiyagha egeguta, ananu reta iruguturota, nímanda neno barida beenu itia gaita rore! \v 9 Namonde anda Jojabee Iesu Keriso da sonembuturia, nímane gigigea, tanana rosoravore. Uutuva umó gugua-ghayafade re-tago, dano itia doa, makasi embómi furarigo urie. Kotú, unda makasi uria-mi nímane Afada dibeva gugua-ghayafade enembo ea viteravore. \p \v 10 Avore, ená anda nundubarinu raita rore. Oná ghaeko dotutara-va nímane seibe tutuno ea, ekaresia* dumeni kofiri ea, guri danode ititigaita rea, seibe dumeni ititigutaravore. Gaa bee re, nímane aghá egegaita uno egegutaravore-tago, taubana mo, guri danode itia sidara asiravore! \v 11 Aná guri itaita manaka ga goghó egegutaravore. Oreki mo, bee sirorari-du rea, dabako aghagonu ininigha ea goghó egegadi rere. Amindu, guri nanjogo nímane daba-dabadava vitia-nu gerurota, avodava oruabe iradua, jojago iti, ungaghako iradua, ungaghako ititige, ami buro ya sidara ae! \v 12 Anada bee mo, nímane neno roode nímanda guri itaita simbugadora, God umó gangoro aita rouvie. Nanjogo nímandava vitia aghagonu gerurota ititigadora mo, God da dibeva aná inono aita rouvie. Nímane avodava ungaghako iradua mo, nundubea, ungaghako iti! O avodava oruabe iradua, ananu oruabe itoe! \p \v 13-14 Amó enembo dumeni ingo jo utambi eta rousua-da bouvu bubugadi, ená gaga jo rambi re. Tago, amó eghá rere. Oreki nímane inono bee re. Aghá-gea, nímanda gurimi sonembasueta, nímanda ikoko mendi jejebugasue. Kotú, ambova númanena righia kaverea sonembota, nímane míno-mino sonembuturadi-gea, ya inono aita rouvie. \v 15 \x - \xo 8:15 \xt Ex 16:18\x*Namonde amó daiyagha-daiyagha vesa kavevera mino-mino urota sonembasira-nu, God na ririeta unda Gagava eghá gefirie, “Avona umó oruabe rategea buta uria-de, kotú avona orua irambi rategea buta uria-de dano, inonova vesa ea bubugeta urie,” \s1 8:16-24 Enembo Gategota, Taitus Kanona Ea, Guri Bua, Jerusalem Igigari-Du Riria Re. \p \v 16 Avore, námane God du “aiye” reisi-rere. Anada bee mo, God na Taitus da neno evurutata, amó nímane neno buta rora aghagonu, umó beago, nímane neno buta rouvie. \v 17 Námane sei jo umó yari-du benunu egegambi irieta, umó unda unomi ya nímane sonembaita nundubuta. Amindu, nímandava yari-du ritara mo, umó gangorogha dano yaita rita. \v 18 Taitus da kanona ari-du rea, namonde anda ikoko mendi eini ninengota, ungá yaita rouvie! Ená embó rera, nímane reisi-geroravore. Unona God da Gaga Taubana minono reaveta ivegea ita rouvia-du ekaresia* nanjogomi undú raga regegeta rousue. \v 19 Kotú gagada mendó eini evere: Jojabeeda durogha isagha ari-du rea, eve vitia ekaresiami ená embó seibe gategea simbuguta. Númane sonembaita uno rosora-nu tanana egegadi rea, ená embó námanda kanona ea, neno barida vesanu bua, Jerusalem yari-du rea, aghá egeguta. \v 20 Námanda uno mo, evere. Ená ekaresiada danode ititiguta guri kaifa ari mo, aná buro jojabe re. Amindu, daiyagha ená guri kaifa ea goghó urota-gea, enembo jo neno mema ea, mendó gaa regegambi asua-nu nundubuturota vitere. \v 21 \x - \xo 8:21 \xt Prov 3:4\x*Námanda uno mo, God da dibeva, kotú enemboda dibeva beago, námane buro taubana, kotú gaa bee nuenembo egegasire. \p \v 22 Avore, Taitus kotú embó eini retora-de, námanda ikoko mendi eini beago gategea, dano nímandava yari-du ninengaita rosore. Aná embóda iraride burode dano kuvia gerara, umó dano taubana rouvie. Kotú nímane gaabee ea goghó eta rouvie-gea, oreki nímane ininigha sonembaita rei-nundubutue. \v 23 Avore, Taitus umó anda buro komana bee re. Umó angá danode nímane sonembaita rea, buro egegeta rosore. Embobo ungagha irugetora, númane ekaresiada ragarova, kotú Kerisoda durogha isagha ari-du rea, igigaita rousue. \v 24 Amindu rea, númane ya nímandava bububugadua mo, nímanda neno barinu iruge gigigoe! Kotú námane ekaresia dumenida dibeva nímandu raga regegutara-da beenu isuri egegadi, gigigari-du rere. \c 9 \s1 9:1-15 Pol Na, Gaabee Ari Kakato Jerusalem Vitiria-Nu Sonembari-Du Riria Re. \p \v 1 Namonde God da natofo Judia Frovensiva vitia-nu sonembaita rea, guri bua danode itari-du ritara, aná nímane seibe niningara-du jo numbobe rambi aita rore. \v 2 Amó rei-gerore, nímane gangorogha sonembaita uno egegeta rosoravore. Amindu, amó eve Masedonia Frovensiva vitia enemboda dibeva jiria, nímandu raga eghá ritare. “Korin enembo, kotú Akeia Frovensiva enembo dumenide oná ghaeko dotutara-va, tutuno ea, guri ututugaita rea simbuguta reisi-fue.” Aghá ritata, enava enembo niningigea, neno erorata, númane beago sonembaita uno rousue. \v 3 Avore, amó namonde anda ikoko mendi, bakode ninengota, nímandava yaita rousua-da bee, aná evere. Rourogo, nímandu raga ritara-da bee sirorambi auve-degea, númane ninengota yaita rousue. Amindu nímane simbugea kaifa egeguturadi-gea, nímandava ya bubadua, aná taubana aita rouvie. \v 4 O nímane jo simbugambi iririguturota, námane Masedonia enembode ya avo bubua, aghá gigigadora, amó númanda dibeva nímandu raga ritata, gaabee egeguta-nu nundubuturota, námane meka jojabe gigigaita rosore. Kotú, nímane beago, meka gigigaita rosoravore. \v 5 Amindu guri oruabe danode ititigaita regegutara-nu simbugadi rea, amó Taitus mane sei ya nímandava neno evurari-du ritare. Aghá siroradua mo, aná vesa durumugea gangorogha danode ititigaita rosoravore, jo enembomi rea bera-bera ata, ititigambi aita rosoravore. \v 6 Amindu enanu nundubea gigige! Aayova vee oruabe govambi adua, embó jo bee oruabe bambi aita rouvie. Tago, vee oruabe govadua embó, unona bee oruabe baita rouvie. \v 7 Amindu, imó neno roomi vesa donu utaita nundubadora, aghago utaita roravore. Jo injigha urota, utambi aita roravore. Kotú, mania enembo dumenida ututa rouvia-nu nundubuturota utata! Anada bee mo, enembo avona gangorogha ututa rouvia, umonu God na neno bua goghó eta rouvie. \v 8 Avore, nímane reisi-geroravore, God dava gugua-ghayafa inono re. Amindu, nímane neno gangorogha vesa ututugadora mo, nímane eini-eini donu basira-nu, God na utota bubugaita rosoravore. Kotú, kavevera urota, eini-eini donu vesa adora-da etova oruabe utota baita rosoravore. \v 9 \x - \xo 9:9 \xt Ps 112:9\x*Embó avona gangoro urota, kavevera eta rouvia-du, God unda Gagava eghá ririe, \q1 “Embó taubana umó makasi enembodava unda gugua-ghayafa neno righambi vesa eta rouvie. \q1 Amindu, unda kaveverada bee, aná sirorea, tumanadu iraita rouvie.” \m \v 10-11 \x - \xo 9:10-11 \xt Is 55:10\x*God umó kavevera tofo re. Amindu rea, nímane Judia enembodu kavevera uradi-gea, God na nímane ea simbuguturota, nímane donu vesa aita nundubetora, aná nímandava baria oruabe aita rouvie. Nímane nanjigo kavevera egegaita nundubadora, umó aghá aita rouvie. Aghá simbugadora, námane aná gurinu bua ya, Judia enembodava utota bubugea, God du “aiye” rirota iririgaita rousue. \p \v 12 Nímane ikoko mendidu mema ea, kavevera urota, ená vesa ututugaita rosora-mi ikoko mendidava domi jaaki uta-nu utota bubugaita rousue. Bubugea, ikoko mendimi God du “aiye” rirota, unda ragaro righota eraita rouvie. \v 13 Anada bee mo, nímane Keriso da Gaga gaabee egegea ambo-ambo urota, númandu kotú enembo dumenidu kavevera urota, guri vesa egegeta rosora-du enembo oruabemi God da ragaro righota itiva eraita rouvie. \v 14 Avore, aná vesa bubugea, nímane neno rururota, God unda sonemba jojabe nímandava rei-ututua-du, God dava benunu urota, “Aiye” regegaita rousue. \v 15 Avore, unda vesa taubana dogo namonde andú ututuria-du, namonde amó God du “aiye” rirota iririgore! \c 10 \s1 10:1-18 Pol Unda Buroda Gorotova Gangada Gaa Riria Re. \p \v 1 Amó Pol re. Anona nímandu eghá rereta, niningige! Nímandava enembo dumeni eghá regegeta rousue. “Pol umó namonde danode irirota mo, gaga roboghami durumugea reaveta voreta rouvie. O umó iiava airo jirari mo, gaa fakara rirota gembuta rouvie.” Aghá regegeta rousue. Avore, Keriso namonde andava durumugeta rouvia-nu nundubuturota, anda gaga niningigadi rea, nímandava benunu rore. \v 2 Rourogo deriva urota, amó ya nímanda dibeva neno gambari urota, gaa fakara rareta! Enembo dumeni eghá regegeta rousue, “Pol umó donu eta rouvia, aná tamo firída uno ambo-ambo eta rouvie.” Númanda gaga ningia, amó eghá rere. Aná enembodava gaga fakarago rari amó inono bee re. Rourogo aghago sirorauveta, durumugea iririgadi rere! \v 3 Aná gaa bee re, namonde amó dano endava irirota, tamo firída uno itatama egegeta rosore. Avotago, námane jo tamo firída uno urota, Satan de mene-mene egegambi eta rosore. \v 4 Gii-bere námanda jijimu rosora, jo ená endada gii-bere aghago irambi re. God da ano jojabenu, námanda gii-beredu bua, ano ea, gitofoda ambo sosea jirari kambeside nundubari gavera manede deaveta bejeta rouvie. \v 5 Námanda uno mo, nundubari akokogode gaga gaveradeda emboro gajeaveta, enembo God da nundubari jo bambi eta rousua-nu námanena aná enembo aghagoda nundubari righia kaverasueta Keriso da unonu egegasue. \v 6 Avore, nímane nanjogo Keriso de takembea, tutuno ea, unda gaga ambo-ambo adora, aná taubana re. Tago, anada ambova, enembo avona Keriso da gagadu goitu fotadua-dava amó mino utota itatama aita rouvie. \p \v 7 Nímane isagha tamonu gigigeta rosoravore-tago, neno rova jo gigigambi egegeta rosoravore. Avona undufa raga rirota “Amó Keriso da tofo re.” radua mo, eghá nundubasue. Amó anda kokomanade beago, Keriso da tofo re. Aná embó jo námanda itiva irambi re. \v 8 Avore, amó ená ingiso gefirota, anda ragaro jojago righiaveta ereta rouvia-jogo. Avotago, nímane sonembea, kofiri righarida ano Jojabee undufa andava ututurie. (Gaa bee, jo nímane data itatama adi utambi re.) Tago, unona ututuria-du, amó meka jo gambi aitare. \v 9 Atá, anda uno ambi urota, gaa rera-da bee mo, anda ingiso gembera-du, rourogo nímane oru egegara-degea rere. \v 10 Enembo dumeni eghá regegeta rosoravore. “Pol ingiso gefirota, gaga fakarago gembuta rouvie. Tago, umó eve dibeva jirari mo, umó jo gaga bouvu bee ininigha rambi eta rouvie.” \v 11 Avotago, aghá reta rosora enembodu, eghá rereta, niningigea, tanana egegadi rere! Amó ingisova daiyagha gembuta rora, dabako ananu nimanda dibe gerurota raita rore. \p \v 12 Aná enembo anda tamova gaga regegeta rousua, jo itoko angá inono irambi re. Enembo aghago mane tofo-tofo gerurota, “Amó taubana re,” regegeta rousue. Tago, aghá egegeta rousua enembodava neno nundubaride beforo garide, aná tefo re. \v 13 Tago, námane jo aghago irambi re. Andufa raga itoko rasira mo, God na buro donu námandu ututa rouvia, anadu raga itoko rasira-jogo. Jo neno righambi námane andufako raga regegambi eta rosore. Kotú buro eini námandu ututuria mo, aná nímane re. \v 14 Aghá-gea, námane jo tefo-tafo urota ya, nímandava bubambi re. Námane God da unode, kotú unda burode uta arera, nímandava bububuguturere. God da aghi kato eini jo sei nímandava yambi re. Námanena sei arera, Keriso da Gaga Taubananu minono ririeta niningigea, gaabee egegutureravore. Aghá-gea, námanda gaga niningigasiravore. Anada bee mo, nímane aná námanda rari ningari re. \v 15 Amindu, námane jo, roo enda airo-airo anava buro eta rousua enemboda burodu námanda ragaro righota erambi aita rouvie. Aná jo námanda buro kambesi irambi re. Tago, námanda gigita ari mo, nímanda gaabee ari baria, jojabe urota-gea, námanda buroda mendó nanjogo nímanda rorova urieta siroruturia beago, baria jojabe asue! \v 16 Aghá egeguturota, roo enda dumeni nímanda oghá kena vitia-dava ya, Keriso da Gaga Taubananu minono regegaita rosore. Aghá urota, námane jo ya God roo enda eini embó einimi ya minono rari-du riria-va, aná embóda buro adua-du námanda ragaro righota erambi aita rouvie. \v 17 \x - \xo 10:17 \xt Jer 9:24\x*God da Gaga amindu eghá ririe, \q1 “Avona raga raita uno adua mo, umó jo undufa raga rambi aita rouvie. \q1 Tago, umó Jojabeedu raga radua, aná taubana re!” \m \v 18 Anada bee mo, namonde gia tanana rosore, enembo avona undufa gangoro urota, raga raita rouvia, unda raita rouvia gagada bee eini tefo re. Tago, enembo avodu Jojabee na raga radua, aná gaa bee re. \c 11 \s1 11:1-15 Pol Na, Enembo Dumenida Gaga Injigha Ea, Unda Gaganu Niningigari-du Riria Re. \p \v 1-2 God da uno rouvia mo, nímane unuka umonu gaabee egegasiravore. Amó kotú uno dabako aghago rore. Aghá nundubuturota, rourogo irugari kakato sembagoda gaganu gaabee egegara-degea, amó nundubari tufokomi arigo urota, anda ragaro righieta eretue. Kotú rekago andufa righota erari katogo irambi re-tago aitare. Nímane durumugea, anda gaga donu rera-nu, niningige! Anada bee mo, anda uno rora mo, nímane eto-bato ariri moseko, kombo ambi irasueta, bua mendi einidu datu dighia utasueta basua aghagonu, anona nímane unumbea bua, Keriso dava utasire. \v 3 \x - \xo 11:3 \xt Gen 3:1-5, 13\x*Tago, anda oru rora mo, rourogo Satan da ningabumi namonde anda avia Iv kukuvirieta jujururia, aghagonu nímandava sirorauve-degea rere. Enembo dumenimi ya nímanda nundubari bebeta egegota, nímane jo neno dano Keriso dava utambi egegadora, aná akuago re. \v 4 Anda oru rora-da bee mo, avona nímandava iiava bubari mo, nímane ghaito teno fugea, unda gaga gangorogha niningigeta rosoravore. Amindu, Satan da aghi kato einimi minono rirota, unona Iesu da gaga dumeni rarinu gaabee egegadi rirota, gavera radua mo, nímane gaabee egegaita rosoravore. Nímane seibe Asisi Kakara rurureravore. Tago, Satan da aghi kakato ya asisi o taimu einida gaga radua, nímane Asisi Kakara gaa rea, taimu sembago furá asugari-du benunu egegaita rosoravore. Kotú, Iesu da Gaga Taubana minono rirera beago doa, Satan da aghi katoda gaganu gaabee egegaita rosoravore. \v 5 Nundubea gigige! Nímane aná aghi kakato\f + \fr 11:5 \ft Pol jo \fq “aghi kakato sembago” \ft gembambi re. Umó “aghi kakato \fq esiko-esiko” \ft gefirie. Tago jo unda nundubari beenu gembambi re. Korin enembo aná aghi kakato da gaga sembago niningiguturie-gea, númane kuvia gerurota, meka gigigari-du aghá gefirie.\f* sembago retora-nu gangorogha gaabee egegeta rosoravore. Avotago, anda irugari jo itoko númanda irugarida tuva irambi re. \v 6 Aghajora, anda minono reta rora-da aito fugari jo aghá bee taubana irambi re, aghá-gea, nímanda nghaĩ vivi ambi eta rouvia-jogo. Avotago, anda beforo gari, jojabe re. Námane, avo namonde irirota, fefera nanjogo minono ritara, nímane aghá itatama egegutureravore. \p \v 7 Aná aghi kakato dumeni retora, númane benunu eaveta, nímanda guri utuaveta bua, uvude undaride utua bua undidigeta rousue. O amó, nímandu God da Gaga Taubananu minono rirera mo, nímane sonembota, God da jebuga bubugadi rea, amó sabuada* arigo urota, nímanda guri jo bambi urere. Aghá urota, amó ari sembago urera, aĩ, taubana urera, gigige! Amó jo nímandava guri bambi urera-du, amó sabua gaa rirota, anda gaga jo niningigambi egegeta rosoravore. \v 8 Amó nímanda rorova buro urota, ekaresia* dumenida gurinu bua, ami anda uvude undaride utua buta urere. Amó nímane sonembaita rea, eto-bato bagia kato eini aghago ea, ekaresia dumenida gurinu buta urere. \v 9 \x - \xo 11:9 \xt Flp 4:15-18\x*Amó avo Korin bogu naava buro urota, uvude undaride o eini-eini einidu uno urota, jo nímandava guridu benunu ata-gea, ututugambi re. Amó sonemba dodu uno ari mo, namonde anda ikoko mendi, Masedonia Frovensi reta fufuguturia-mi uvude undaride ututueta, amó buro urere. Amó nímandava guri o eini-eini donu jo bambi urere. Kotú, ambova beago, amó jo rata-gea, ututugambi aita rosoravore. \v 10 Keriso da Gaga Bee anda neno rova vitia-du oru urota, gaa bee rere. Amó jo nímanda sonembadu benunu ambi aitare. Rourogo ená anda raga rera-da bee sirorambi auve-degea, amó nímandava jo itoko benunu ambi aitare. Kotú, nímanda frovensi Akaia anava beago, anda gaga fefera yafabe iraita rouvie, jo avona gajambi aita rouvie. \v 11 Amó dodu ená gaga rera, reisi-gerora? Nundubea gigige! Mania, amó nímane injigha urota, rari gaa nundubata! Amó God da dibeva gaa bee rere, nímane neno bua goghó urota, ená gaga rere. \p \v 12 Avotago, amó nímanda guri jo benunu ea bambi eta rora-da bee mo, nímane rourogo aná aghi kakato sembago maneda gaga gaabee egegara-degea rirota, amó andufako aghi urota, anda gagada mendó jo rea doambi, rirota vitere. Aghi kakato rera mo, nímane kukuvirota, númanda gaga gaabee ari-du rea, eghá reta rousue, “Námane Pol de inono re. Unda buro daiyagha eta rouvia, dabako aghagonu, námane buro aghá egegeta rosore. Amindu, námanda gaga aná gaabee egege!” Númane aghá rirota, númane nendufa raga regegeta rousue. \v 13 Tago, númanda aghá rousua, aná gavera re. Númane Keriso da aghi kakato beeda gari aghago eta rousue-tago, jo unda aghi kakato bee irambi re. Númane enembo kuvirari kakato re. \v 14 Satan tofo unda gari kaverea, anerada garigo ea, unana duroghagha nindari, umó inono re. \v 15 Aghá-gea, unda buro kakato gaa beeda aghi kakatoda gari aghago rousueta, rourogo, duduku egegea mana-mana egegareta! Kotú númane enembo kukuvirota vitia-nu nundubuturota, God na mino sembagonu utota, númane itatama egegaita rousue. \s1 11:16-33 Pol Umó God Da Aghi Urota, Mema Kotú Bouvu Itatama Uria Re. \p \v 16 Amó nundubari tufokodeda ari aghago ari gaanu retora, rekago raitare. Amó, aghá ea irari mania nundubata! Tago, aghá nundubuturota, aná aghi kakato sembagoda gaga gaabee ambi egegadora, aná avore. Amindu, rourogo númanda gaganu gaabee egegare-degea, anda ragaro rekago itoko righota erorurota, niningigaita rosoravore. \v 17 Amó andufako raga rari gaa oreki rera-mi, amó rekago nundubari tufoko ea irirota rarigo rore. Tago, ená jo Jojabeeda nundubarinu bua rambi rore. \v 18 Aná aghi kakato retora mo, númane endada irarinu nundubuturota, númanda ragaro nendufa raga reta rousue. Amindu amó oreki ingiso gefirota, gari dabako aghago rere. \v 19 Nímane nendufa neno nundubea, simbugari kakato gaa rirota, aghi kakato sembago maneda gaganu gangorogha niningigeta rosoravore. \v 20 Avona nímane kuveta rouvia-da gaga buta rosoravore. Aghá kukuvirota, rea bera-bera eaveta, númanda rari ningari aghago urota, númanda uvude undaride tefo ututugeta rosoravore. Kotú, avona nímane dibe tuva ea gita rouvia, kotú nímane ofova ingo fetagha ea, deta rousua-du gangoro eta rosoravore. \v 21 Aná aghi kakato aghá egegeta rousua aghagonu nímandava adora mo, nímane gangoro adora, aĩ? Avore, ená amó gaa bee raita rore. Aná aghi kakato rera, númane ari sembago sembago egegutuaveta, nímane mema itatama egegeta rosoravore. O námane jo aghago irambi re. Námane aghá egegari oru egegeta rosore. \p Avore, aghi kakato sembago, númane nendufa raga rirota eta rousue. Kotú amó oreki dabako ananu raita rore. Amó enembo nundubari tufoko embóda gaga rari aghago rere. \v 22 God na Abraham kotú Abraham da mambube mane, Israel enembonu gategea, unda tofo rururia-da dumeni aná númane gaa regegeta rousue. Bakua! Amó beago, Israel enemboda eini re. Númane, kotú númanda evovo mo, Abraham rirota, unda imendi gamendi gaa regegeta rousue. Tago, amó beago Abraham da mambube eini re. \v 23 \x - \xo 11:23 \xt Eka 16:23\x*Númane Keriso da buro kakato gaa regegeta rousue. Amó oreki nundubari tufoko aghago ea, ená gaga rere. Avore, amó Keriso da buro kato taubana re. Númane jo amogo irambi re. Amó Keriso da Gaga ivegea yari-du, buro fakarabe urota vitere. Amó fefera nanjogo bua, diburava gajiturie! Kotú, fefera nanjogo dedeguturia, aná jo irugari inono irambi re. Aghá urota, amó amburaita dibe gerurota, jebugea ereta urere. \v 24 \x - \xo 11:24 \xt Deut 25:3\x*Fefera ingo yoveni, anda natofo Jiusi enembo númanda agho dariva daiyagha reiria aghagonu urota, fefera 39 aghago númanda enembo dari erimi amó fisuruturie. \v 25 \x - \xo 11:25 \xt Eka 16:22; \xt Eka 14:19\x*Kotú fefera bakode Rom enembomi amó mombumi fisuruturie. Fefera eini, enembo dumenimi amó amburari-du singoimi dedeguturie. Fefera bakode amó Keriso da buro uta arera, ghaava* vorea deĩ ueta, aná ghaa bejuturie. Anada rova, amó tumba dabako onembo dabako karaje etova fẽ ueta, rifo atiturie. \v 26 \x - \xo 11:26 \xt Eka 9:23; \xt Eka 14:5\x*Keriso da ragarodu rea, amó iru-furu eta urere. Fefera oruabe uria rova uvu undia amburaita urere, kotú bagia enembomi amó data amburari-du reta ria. Kotú, anda enembo totofo Jiusi enembomi amó daita nundubeta rosa. Kotú, námane Jiusi enemboda gitofo beago, amó daita nundubeta ria. Aghade, taima rovade karajevade amó bouvu mema sembago itatama eta urere. Yaura kotú boruma jojabe tambua itatama eta urere. Kotú enembomi, amó dedegaita rea, gaveradu namonde komana ari jajari egegeta rosa. \v 27 Amó buro fakara urota, bouvu dumeni-dumeni tafirere. Aghá urota, amó ukó musisi kaĩ ueta, baimana itatama urere. Fefera oruabe amó undari tefo, eembo boo tefo yaura urieta, amó jo evia goghó ambi urere. \v 28 Avotago, aná eini-eini oreki irugetora-da itiva anda bouvu jojabe fefera inono itatama eta rora mo, amó ekaresiada* bouvu fufirota, númane daiyagha kaifa asira-nu nundubuturota vitere. \v 29 Anada bee mo, anda ikoko mendi ra, ariri gharovu ra, ano sidara ata, mema uradua mo, amó beago, undú rea, neno rova mema itatama aita rore. O enembo dumenimi erea, anda ikoko mendi ra, ariri gharovu eini ra, kuvirota ya númanda ambo-ambo urota, ari sembago mane egeguturadua mo, amó neno mema urota, aná enembo kuvirari kakatodu neno sembago eta rore. \p \v 30 Atá, anda donu urera-du andufako raga radora mo, jo taubana irambi re. O oreki mo, amó ano tefo irieta, Jojabeeda ano daiyagha andava isagha uria, anadu raga raita rore. \v 31 Jojabee Iesu da God kotú Afa umonu, tumanadu raga rirota iraita rore! Umó gerueta, amó gaa bee rere. \v 32 \x - \xo 11:32 \xt Eka 9:23-25\x*Amó bogu naa Damaskus irieta, Kini Aretas da gavana eini, Damaskus kaifa eta uria-mi, amó nandia bundari-du ririeta, unda mene-mene ari kakato Damaskus bogu naada ghouka bebatova avo gajea jijireguturie. \v 33 Aghá urie-tago, namonde anda ikoko mendi dumenimi amó kararava fendia, tino ea ghouka toova ititurieta vorea, aná gavanada mene-mene ari kakato doa seriguturere. \fig |src="93 PaulBasket_LB00333B_cp.tif" size="col" loc="11:33" ref="2 Korin 11:33" \fig* \c 12 \s1 12:1-10 Pol Unda Dibe Mokomi Geruria Gaga re. \p \v 1 Amó daiyagha retora, dabako ananu raita rore. Amó andufako raga radora, anava sonemba eini jo sirorambi aita rouvie. Tago, tutuno etore-gea, rea sidara aita rore. Jojabee na, gaga kivuva nungariva vitiria-nu barauva ututurieta, anda dibe mokomi gerurera gaganu raita rore. \v 2 Ghaeko 14 dotuturera-da dibe kenava amó Keriso da eini ea irieta, God da sonemba eghago siroruturie. Unona amó toká ea bua aria, unda kambesi iti bee itiva teterurie.\f + \fr 12:2 \ft Námane Pol da ingiso gefiria-nu ambo-ambo asira mo, Pol umó undufa raga rari gaa kivu urota, enembo einida rari aghago rirota kaverasire. Pol Grik enemboda nundubari ambo-ambo urota, undufa kivu urota, embó einida gembari, aghago gefirie.\f* Atá, amó tamomi arera o asisimi arera, aná God unuka rei-gerue. \v 3 Kotú, aná kambesiva irirota, amó gaga dumeni niningurere. Amó rekago rere, tamomi arera o asisimi arera, aná God unuka rei-gerue. \v 4 Anava irirota, gaga niningurera mo, enembo avona rari katogo irambi re. \v 5 God na donu ririeta niningurera-du raga raitare. Tago, andufako raga jo rambi aitare. Avotago, amó fefera nanjogo mema tafirota ano tefo irieta, Jojabeeda ano anda tamova isagha uria, anadu raga raitare. \v 6 Avota, amó andufako raga rasira mo, amó jo enembo nundubari tufoko aghago urota gavera rambi asire. Amó gaa bee nuenembo rasire. Tago, amó jo aghá rambi aitare. Anada bee mo, amó uno rore, amó donu reaveta nghaĩmi niningigeta egeguta, o dibemi gigigeta egeguta nuenembo nundubasiravore. Jo anda gagami be vivi rasira-nu, nundubambi egegasiravore. \p \v 7 Avore, Jojabeena unda gaga nungari vitiria-nu andava ifeguturieta gerurera-da ambova, umó eghá urie. Rourogo, anda dibe mokomi gerurera-du gogore urota, andufako raga rara-degea rea, umó seriguturieta, Satan na andava mema eini ututurieta, itatama uta refere. Aná memami andava bouvu jojago utuaveta itatama eta rore. \v 8 Ananu doa, serigari-du rea, amó fefera bakode Jojabeedava benunu urere. \v 9 Aghá urieta, umó andú eghá ririe. “Pol, amó jo rata, inda mema sidara ambi aita rouvie. Anada bee mo, inda ano vitie. Aghá-gea, anda ano indava ututa rora, jo di ambi aita rouvie. O inda ano sidara urota-gea, anda ano utadora mo, aná indava di aita rouvie.” Avore, amó tamo mema tafirota vitere. Tago, unda ano andava ututa rouvia-du amó undú raga rirota, gangorogha vitere. \v 10 Amindu, amó ano tefo iradora mo, Keriso unda anonu utota bua, unda anomi buro aita rore. Kotú, anda tamoda ano sidara adua mo, enembo tauga kavavana regegaita rousua-du amó jo nundubambi aitare. O enembo andú mema bouvu fakarago utaita rouvia-du, jo nundubambi aitare. Dabako aghagonu, mema kotú dara dumeni andava furota, baita rora-du, jo nundubambi aitare. Anada bee mo, andava ano tefo iradua mo, Jojabeeda anomi, amó ano ea iraitare. \s1 12:11-21 Pol Korin Enemboda Iraridu Mema Uria-Da Mendó Dumeni Iruguturia Re. \p \v 11 Avore, amó nundubari tufoko embó aghago ea, andufako raga retore. Atá, anda aghá etora-da bee mo, nímane re. Nímanena erea, andú raga regegasiravore! Anada bee mo, nímane aná aghi kakato sembago retora-du\f + \fr 12:11 \ft Pol jo \fq aghi kakato sembago \ft gembambi re. Umó \fq “aghi kakato esiko-esiko” \ft gefirie. Tago, jo unda nundubari bee gembambi re. Korin enembo aná aghi kakatoda gaga sembago niningiguturie-gea, númane kuvia gerurota, meka gigigari-du aghá gefirie.\f* raga regegeta rosoravore. Amó ano tefo, beforo gari tefo, bee tefo irasire-tago aná aghi kakato retora númane jo namonde inono irambi re. Aghá-gea, nímane erea andú raga regegasira, aná taubana asue. \v 12 Amó ari-bari anogha, kotú ivata anogha dumeni dumeni nímanda rorova durumugea eaveta, siroreta uria-mi rei-irugutue, Jojabeeda aghi kato bee eini, aná amó re. \v 13 Kotú nímanda dumeni eghá reisi-nundubutue. “Pol námane injigha urota, ekaresia* kambesi dumeninu neno buta rouvie.” Aghá mania nundubata! Aná gavera re! Amó donu uaveta ekaresia kambesi dumeni gigigeta rousua, dabako aghagonu nímanda dibeva uaveta gigigutureravore. Aghajora, dara dabako nímandava urera-jogo! Amó ekaresia kambesi dumeni namonde danode irirota, númanena uvude undaride sonembeaveta undita urere. O namonde danode irirota mo, rourogo nímane bouvu fumbara-degea rea, amó uvude undaride jo benunu ea bua undambi eta urere. Arii rirota, anda sembago nundube gia doadi rere. \p \v 14 Amó nímandava fefera ungagha aghago angere. Oreki yaita rora-mi, anda fefera bako aita rouvie. Anda sei eta urera aghagonu urota, rekago anda uvude undaride andufako utua basire. Sasingumi jo nue numamodu eini-eini utua bua utambi asue. Taubana mo, nue numamomi sasingudu eini-eini utua bua utasue. Aghá-gea, amó nímane sonembaita yaitare, jo nímanda gugua-ghayafadu uno urota ambi asire. \v 15 Amó nímane sonembuturota, anda neno dano nímandava ititurota vitere. Aghá urota, asisida jebuga tambua bubugadi rea, anda gugua-ghayafa dano siosa fugadora o amó amburadora mo, aná avore. Kotú anda neno bari jojabe nímane gigigeta rosoravore. Tago, uriga rore, nímanda neno bari andava aghagonu vitia, aĩ? \v 16-17 Avore, nímane reisi-geroravore, nímanda uvude undaride amó jo undambi eta urere. Avotago, nímanda dumenimi anda tamova eghá regegeta rousue, “Pol umó unuka namonde anda uvude undaride undambi eta rouvie-tago, unda aghi kakato fuava, eve namonde amó kuvia gita rousue.” Anda ikoko mendi ninengutata, nímandava igiguta-mi, nímanda guri bagia egeguta, aĩ? Nundubea gigige! \v 18 Taitus nímandava yari-du anona neno evurutata angia aghade, namonde anda ikoko mendi eini unda kanona ari-du gategea, ungá umó ninengutata igiguta. Atá, aná enembo ungaghada irari nundubea gigige! Amó aito fugari daiyagha eta urera, dabako aghagonu Taitus unda kanonagha aghá urota, donu eini nímandava jo bambi re. \p \v 19 Atá, námane ená gaga reisi-gefera, aná námane totofo gangada urota, rari aghago mania nundubata! Námane God da dibeva irirota, kotú Keriso da unonu urota, ená gaga gembere. Amó nímane neno rururota, nímane sonembaita rea rei-gefere. \v 20 Amó nímandu oru rora-da bee, evere. Amó nímandava bubua, nímane aito sembago fugiturota tambadora, jo gangoro ambi aitare, kotú nímane beago, amó donu adora-du, kotú gaga donu radora-du injigha egegadora, jo gangoro ambi aita rosoravore. Anada bee mo, amó ya nímadava bubua, nímane mino-mino mandudu urota, besiga urota gadora, o neno sembago mino-mino urota gari. O nímane nendufa nímanda unonu urota gari. O jii dimbari kotú unongu rirota gari. O nímane deriva ea órogo-órogo urota gadora, amó gaa rata, meka gigigaita rosoravore. \v 21 Kotú anda oru rora-da bee eini, evere. Nímanda dumeni seibe ari-bari akokogo egeguturia mo, númane jo neno kaverambi irirota, númanda tamoda unonu urota, komanada evetu o embó bagia egeguturia, o viro kombo egeguturia mane jo isagha egegambi rousua-du, God na rata, amó meka gia jii raita rora ananu nundubuturota, amó oru rore. \c 13 \s1 13:1-13 Pol Umó Ená Gaga Fakaranu Rea, Tano Uria Re. \p \v 1 \x - \xo 13:1 \xt Deut 17:6; 19:15\x*Amó sei nímandava fefera ungagha arere. Oreki yadora, aná fefera bakode aita rouvie. Koto arida aitodu rea, God da Gagava eghá reirie. \q1 “Koto eta rosora feferava, enembo ungagha o bakodemi osagho fufirota, \q1 gaga dabako ananu regegadua, númanda gaganu gaabee egege!” \p \v 2 Amó ambova arera, nímandava irirota, ená gaga ritare, kotú oreki ená ingisova rekago rere. Amó ya bubadora, nímanda ari sembago sei utara-de, oreki urota vitera-de, jo serigambi aitare. Aghá egegeta rousua enembodu, kotú nimane nanjogo vitera-du, gaga dabako ananu rere. Nímanda ari sembago jo serigambi, anada mino utaitare. \v 3 Amó nímandava bubota, Keriso da anomi buro rora-nu tutomi itatama ea gaabee egegaita rosoravore. Fefera aghade, Keriso nímanda ari sembago mane gia iruruturota, umó jo roboghomi ambi aita rouvie. Unona ata, unda ano nímandava isagha aita rouvie. \v 4 Aná gaa bee re. Iesu da tamo, aná endava enemboda tamo bee, ano tefo re. Aghá-gea, umó ifatarava deruria mo, ambubuturie. Tago, oreki God da anomi umó jebugea vitie. Dabako aghagonu námane ano tefo vitere. Avotago, Keriso God da ano bua vitia aghagonu, námane Iesu de dano takembea irirota, gaga donu nímandava raita rosora, God da ano námandava vitia-mi regegaita rosore. \p \v 5 Amindu amó nímandu eghá rere. Nímanda irari nendufa irurea gigige! Nímane mo, Keriso gaabee urota vitera, aĩ, tefo? Umó nímanda neno rova vitia mo, itatama rosora, aĩ? Aghajora, nímane, aghá itatama eta rosoravore. O jo itatama egegambi adora mo, nímane God da jebuga jo bubugambi viteravore. \v 6 Amó rei-nundubutore. Nímanda neno roo iruradora mo, Keriso sei nímandava asugea vitia-nu itatama egegaita rosoravore. Nímane aghá itatama egegadora mo, gaa bee re, námanda buro nímandava egeguturera, jo kasovigambi re. Bee sirorea vitie. \v 7 Oreki nímane daiyagha ari sembagoda emboro doa serigea, ari taubana nuenembo egegasira-du benunu urota vitere. Námanda benunu aghá egegeta rosora-da bee mo, jo enembo námanda buro taubanadu raga regegari-du benunu egegambi eta rosore. Enembomi námanda burodu javoga ari gaa regegadua mo, aná avore. Tago, nímane ari taubana nuenembo urota iririgadora, aná taubana bee aita rouvie. \p \v 8 Aghá rera-da bee mo, námane gaa beenu buregari o injigha ari jo inono irambi re. Amindu, nímanda irari daiyaghago vitera-nu gerurota, nímane iruraita rosore. \v 9 Námane bubua, nímanda irari taubananu gerurota, gaga fakara regegasira-da bee jo sirorambi adua, aná taubana re. Nímane gaabee urota irirota tatambugadora, gangoro aita rosore. Kotú gaa bee rere, nímane ea goghó urota, aito fugari taubana egegadi benunu urota vitere. \v 10 Rourogo ya nímandava bubua, gaa fakarago rara-degea, amó airo irirota, ená ingiso rei-gefere. Jojabeena andava nímane sonembari-du avore rarida ano ututuria-mi, gaga fakara nímandu radora, jo taubana irambi re. Yata bua gigige! \p \v 11 Avore, anda ikoko mendi, ariri gharovu, iririge! Ea gia, ená anda gaga niningigea, ari taubana nuenembo urota iririge! Neno dabako urota, durumugea, ikoko mendide siriride dano iririge! Aghá egegutu-gea, God neno bari kato, kotú siriri utari katomi nímanda neno rova iroe! \v 12 Nímanda ikoko mendi, ariri gharovu ghanena urota mo, neno bua goghó urota gangorogha ghanena egege!\f + \fr 13:12 \ft Pol, númane mino-mino ghanena egegari-du riria mo, muno kakara urota ghanena egegari-du ririe. Fefera anava númanda egeguturia-da kiki mo, komana ghanena urota, nandia muno egegeta urie.\f* God da natofo nímanda ikoko mendi, ariri gharovu eve vitia-mi, nímane ghanena rousueta, yata bua gigige! \v 13 Namonde anda Jojabee Iesu Kerisoda sonembade God da neno baride nímandava iroe! Kotú Asisi Kakara nímandava irirota neno dabako ea iririgadi rere! \p \v 14 Avore, anda gaga tano evere. \pmc Amó Pol re.