\id COL - Nangnda 
\h Kolosɨ je 
\toc1 Makɨtɨbɨ kɨ Pol ndangɨ adɨ Kolosɨ je 
\toc2 Kolosɨ je 
\toc3 Kol 
\mt2 Makɨtɨbɨ kɨ Pol ndangɨ adɨ 
\mt1 Kolosɨ je 
\is1 Ta kɨ dɔ makɨtɨbɨ tɨ kɨ Pol ndangɨ adɨ Kolosɨ je 
\ip Kəte mari nu, Kolosɨ e ɓe bo kare kɨ dɔnangɨ Aji tɨ, kɨ a asɨ kulə mətər 200, kaw kɨ lo kɨbɨ kadɨ tɨ lə ɓe kɨ Epəjɨ tɨ be. Ɓasɨne kɨn ɓari-e Turki ngata. Re ə nə o majɨ ɓa, a e ɓe kɨ Pol ɨndə njane tɨ nja kare al. E madɨ-kɨlə Pol kare kɨ tɔe nə Epapɨrasɨ, kɨ e dəw kɨ Kolosɨ tɨ wa no̰o̰ ə e dəw kɨ dɔsa̰y kɨ aw kɨ Poy Ta kɨ Majɨ me tɨ (Kol 1.7; 4.12). 
\ip Dɔkagɨloe tɨ kɨn Pol e dangay tɨ (4.3; 10, 18), dɔmajɨ ə a e Rom tɨ. Ə Epapɨrasɨ re rɔ Pol tɨ ɔr-e poy njé kaw-naa je kɨ Kolosɨ tɨ təkɨ nḛ ndo kɨ go rəbe tɨ al ɨsɨ njɨyə dande tɨ no̰o̰ kɨ tɔgɨne ngay. Əl təkɨ njé ndo nḛe je ka kɨn əli kadɨ dəw gər Luwə ə ɨngə kajɨ ɓa, sɔbɨ kadɨ aw no̰ tɔgɨ je tɨ kɨ go ndɨl tɨ nɨm, kadɨ ɨlə dɔne gɨn nḛ jibəl ɓe je tɨ madɨ tə kɨjə mɔtɨ je, kɨndə kəm go kujɨ kuso nḛ je tɨ kɨ kujɨ ka̰y nḛ je tɨ. NGay al go poy ta tɨ kɨn ɓa, nje kaw kɨlə Pol ndangɨ makɨtɨbɨ adɨ njé kadɨ-me je kɨ Kolosɨ tɨ, ole mede təkɨ kajɨ kɨ Luwə adɨ-je kɨ takul Jəju Kɨrɨsɨ kɨn asɨ nakɨ ngata. Makɨtɨbɨ kɨn, dɔmajɨ ə a ɨlə-n adɨ-de kɨ rəbɨ lə Tɨsɨkɨ əi kɨ Onəjɨm (4.7, 9). J-a j-ɨngə kəy kəm ta joo me tɨ: 
\ip Go ta kuwə ji-naa tɨ, kɨ oyo kɨ ra Luwə (1.1-14) me kəy kəm ta tɨ kɨ dɔsa̰y, Pol tɔjɨ Kɨrɨsɨ tə nje kɨsɨ dɔ nḛ je tɨ pətɨ. Əl təkɨ Kɨrɨsɨ aw kɨ tɔgɨ dɔ tɔgɨ je kɨ go ndɨl tɨ pətɨ, e kɨ karne ba ə e NGar dɔ njé kaw-naa je tɨ (1.15-2.3). Go tɨ ɓa, Pol ndəjɨ Kolosɨ je dɔ nḛ ndo tɨ kɨ loe al kɨ dɨje madɨ ɨsɨ njɨyəi dande tɨ (2.4-25). 
\ip Me kəy kəm ta tɨ kɨ dɔbəy tɨ, Pol ole me Kolosɨ je dɔ nḛ tɨ kɨ e njɨyə me kɨsɨ kɨ dɔ taa kɨ sɨgɨ, naa tɨ kɨ Kɨrɨsɨ, dan njé kun go Kɨrɨsɨ je tɨ wa nɨm, dan dɨje tɨ kɨ me kəy je tɨ ləje ə se dan dɨje tɨ kɨ me ɓe tɨ ba pətɨ (3.1-4.6). NJe kaw kɨlə Pol tɔl ta ta ləne kɨ ta je kɨ dɔne tɨ wa, əl-n ta ndə̰y be dɔ Tɨsɨkɨ tɨ nɨm dɔ Onəjɨm tɨ nɨm, taa ta kuwə ji-naa kɨ e wa ndangɨ kɨ jine kɨn tɔ (4.7-18). 
\ip Nḛ ndo je kɨ go rəbɨ tɨ al, toi dangɨ dangɨ kɨ dɔkagɨloe, dɔkagɨloe, nə nḛ kare kɨ njé ndo nḛe je kɨn pətɨ ɨsɨ sangi, e ta kadɨ njé kun go Kɨrɨsɨ je sɔli me kadɨ mede Kɨrɨsɨ tɨ kɨ e kɨ karne ba par ə aw kɨ tɔgɨ kɨn. E mbata kɨn ə, makɨtɨbɨ kɨ Pol ndangɨ adɨ Kolosɨ je kɨn, re ɨsɨ tɨdə ɓa, a o kadɨ ta kɨ me tɨ sɔbɨ dɔ dɔkagɨlo kɨ je tɨ ɓone wa kɨn tɔ. Makɨtɨbɨ kɨn a dɔ Kɨrɨsɨ tɨ, tɔje kadɨ aw kɨ tɔgɨ dɔ tɔgɨ je kɨ go ndɨl tɨ pətɨ, kadɨ taa-n dɨje kɨ ɨsɨ gɨn tɔgɨde tɨ ɨlə-de taa. 
\c 1  
\s1 Kuwə ji-naa 
\p  
\v 1 Mi Pol kɨ nje kaw kɨlə lə Jəju Kɨrɨsɨ kɨ go ndɨgɨ tɨ lə Luwə, naa tɨ kɨ ngoko̰je Tɨmote ə jɨ ndangɨ makɨtɨbɨ kɨn,  
\v 2 j-adɨ səi dɨje lə Luwə kɨ ɨsɨ me ɓe tɨ kɨ Kolosɨ, səi ngako̰je je kɨ adi mesi Kɨrɨsɨ. Kadɨ Luwə kɨ Bawje ra səsi majɨ ə kadɨ adɨ səsi lapɨya tɔ. 
\s1 Pol ra oyo Luwə mbata lə Kolosɨ je 
\p  
\v 3 Jɨ ra oyo Luwə kɨ Baw Ɓaɓe ləje Jəju Kɨrɨsɨ, dɔkagɨlo je pətɨ kɨ j-ɨsɨ j-əl sie ta kɨ mbata ləsi.  
\v 4 Jɨ ra-e oyo tadɔ j-o poy kadɨ-me ləsi kɨ adi Jəju Kɨrɨsɨ, kɨ ndɨgɨ kɨ ɨndɨgi dɨje pətɨ kɨ əi dɨje lə Luwə.  
\v 5 Kadɨ-me əi kɨ ndɨgɨ-naa kɨn, gɨnde e dɔ nḛ kɨndə me dɔ tɨ ləsi kɨ Luwə ɨsɨ ngəm me dɔra̰ tɨ adɨ səsi. Ɨgəri nḛ kɨndə me dɔ tɨ kɨn kɨ takul kɨlə mbḛ Poy Ta kɨ Majɨ kɨ e ta kɨ rɔjetɨ.  
\v 6 Poy Ta kɨ Majɨ kɨn aw bɨtɨ tḛḛ rɔsi tɨ. Nɨngə asɨ dɔnangɨ ba pətɨ kɨ kandɨne, ə aw kɨ kəte kəte təkɨ to-n dansi tɨ kɨn be tɔ, ɨlə ngɨre me ndɔ tɨ wa kɨ oi poy ta kɨ ɔjɨ dɔ me-majɨ lə Luwə, taa ɨgəri me-majɨ kɨn tə nḛ kɨ rɔjetɨ.  
\v 7 E Epapɨrasɨ, kɨ e madɨje kɨ ngay me kɨlə tɨ ə ndo səsi nḛ je kɨn. E dəw kɨ dana kɨ nje ra kɨlə ɓəə lə Kɨrɨsɨ dansi tɨ.  
\v 8 Nɨngə e ə əl-je ta dɔ ndɨgɨ-naa tɨ kɨ NDɨl Luwə adɨ səsi. 
\s1 Kəl ta kɨ Luwə mbata tɨ lə Kolosɨ je 
\p  
\v 9 Be ə, je ka, ndɔ tɨ wa kɨ j-o-n poy ta ləsi kɨn, j-ɨyə̰ ta kəl ta kɨ Luwə kɨ mbata ləsi al. Jɨ dəje kadɨ adɨ səsi ɨgəri ndɨgɨ lie majɨ kɨ takul gosɨ kɨ nḛ gər kɨ NDɨle adɨ səsi.  
\v 10 Lo kɨn tɨ, pa njɨyəsi a e pa njɨyə dɨje lə Ɓaɓe kɨ nəl-e me nḛ je tɨ pətɨ, a e pa njɨyə kɨ aw kɨ kəte kəte me kɨlə ra kɨ majɨ tɨ, ə a ɨtɔgi me gər Luwə tɨ par par tɔ.  
\v 11 Jɨ dəjɨ Luwə kadɨ adɨ səsi tɔgɨ me nḛ je tɨ pətɨ kɨ takul tɔge kɨ ətɨ ɓəl, mba kadɨ uwəi tɔgɨsi ba me nḛ je tɨ pətɨ, kɨ kɨsɨ dɔ tɨ kɨ kore me tɔ.  
\v 12 Ɨrai oyo Luwə kɨ Bawje kɨ rɔnəl təkɨ adɨ səsi asi kɨngə nḛ nduwə kɨ ɨsɨ ngəm me ɓeko̰ tɨ lie kɨ ndole, mbata dɨje kɨ əi ya̰e je.  
\v 13 E ə, ɔr-je gɨn tɔgɨ tɨ lə tɨl, re səje me ɓeko̰ tɨ lə NGone kɨ nje ndɨgɨ lie.  
\v 14 Kɨ takul NGone kɨn ə, je-n kɨ taa kɨyə̰ taa, nɨngə majal je ləje e kɨ kɨyə̰ go kɔ tɔ.  
\v 15 NGon kɨn, e bana kəm Luwə kɨ dəw asɨ ko-e al. E NGon dər nḛ kɨndə je pətɨ.  
\v 16 Təkɨ rɔjetɨ, e kɨ takule ə Luwə ra-n nḛ je pətɨ kɨ me dɔra̰ tɨ nɨm, kɨ dɔnangɨ tɨ ne nɨm tɔ. Nḛ je kɨ dəw oo-de kɨ kəmne, kɨ nḛ je kɨ dəw oo-de kɨ kəmne al, re ən ko̰ɓe je, kɨ tɔgɨ je, ə se njé ko̰ɓe je ba pətɨ ka, e kɨ takule ə Luwə ra-n nḛ je kɨn pətɨ nɨm, ta e kɨ mbata lie nɨm tɔ.  
\v 17 Kɨrɨsɨ e no̰ nḛ kɨndə je tɨ pətɨ. Nɨngə e kɨ takule ə, nḛ je pətɨ kɨ Luwə rade, ai kɨ dɔde taa tɔ.  
\v 18 Kɨrɨsɨ ə wa e kɨ bo dɔ njé kaw-naa je tɨ, kɨ əi darɔe. E wa ə e kɨlə ngɨrə nḛ, e dəw kɨ dɔ kəte kɨ tḛḛ dan njé koy je tɨ. Be mba kadɨ-me nḛ je tɨ pətɨ, e kɨ dɔ kəte.  
\v 19 Tadɔ Luwə ge kadɨ nḛ je pətɨ kɨ rɔne tɨ asɨ-naa bərəre rɔ Kɨrɨsɨ tɨ.  
\v 20 Nɨngə e kɨ takul Kɨrɨsɨ ə Luwə ndɨgɨ kadɨ dɨje pətɨ kɨ dɔnangɨ tɨ ne ɨləi nojɨ naa tɨ səne. E kɨ takul məsɨ NGone kɨ a̰y dɔ kagɨ-dəsɨ tɨ kɨn ə, Luwə adɨ lapɨya re-n dɔnangɨ tɨ ne ə se dɔra̰ tɨ.  
\v 21 Nɨngə səi je kɨ kəte ɔri kagɨsi kɔ ta kəm Luwə tɨ, səi njé ba̰ je lie kɨ mbata mər ta je ləsi, kɨ nḛ rasi je kɨ majal.  
\v 22 Nə ngɔsɨne Luwə ɨlə nojɨ naa tɨ səsi kɨ takul darɔ Kɨrɨsɨ kɨ go rəbɨ koye, mba kadɨ ra adɨ tḛḛi ta kəm Ɓaɓe tɨ tə dɨje kɨ ayi njay nɨm, kɨ kanjɨ yoro nɨm, taa kɨ kanjɨ ta madɨ dɔsi tɨ nɨm tɔ.  
\v 23 Nɨngə, majɨ kadɨ ai dɔ njasi tɨ me kadɨ-me tɨ. Kadɨ-me kɨn ə e gɨn kəy kɨ nga̰ kɨ ai dɔ tɨ, kɨ kanjɨ kadɨ nḛ madɨ ɔr səsi aw səsi sa̰y kɨ nḛ kɨndə me dɔ tɨ ləsi kɨ Poy Ta kɨ Majɨ adɨ səsi kɨn. Poy Ta kɨ Majɨ kɨ e kɨ kɨlə mbḛ kadɨ dɨje pətɨ kɨ dɔnangɨ tɨ ne kɨn. Nɨngə e ə mi Pol mi nje ra kɨle. 
\s1 Ko̰ lə Pol mba njé kaw-naa je 
\p  
\v 24 NGɔsɨne, rɔm nəl-m mbata ko̰ je kɨ m-ɨsɨ m-ɨngə mbata ləsi. Təkɨ rɔjetɨ, me rɔm tɨ, kɨ mbata majɨ lə njé kaw-naa je kɨ əi darɔ Kɨrɨsɨ, m-tɔl ta ko̰ je kɨ nay kadɨ Kɨrɨsɨ ɨngə.  
\v 25 Kɨ mbata njé kaw-naa je ə m-təl-n nje ra kɨlə ɓəə ləde. E Luwə ə ɨlə kɨlə kɨn jim tɨ mba kadɨ m-ra-n səsi. Kɨlə kɨn e kadɨ m-ɨlə mbḛ Poy Ta kɨ Majɨ lə Luwə kɨn ba pətɨ madɨ səsi.  
\v 26 E nḛ kɨ to lo ɓɔyɔ tɨ kɨ rɔ gɨn dɨje tɨ pətɨ kɨ dɔkagɨlo je pətɨ, nə ngɔsɨne tḛḛ kɨ dɔe adɨ dɨje ləne gəri.  
\v 27 Tadɔ Luwə ndɨgɨ kadɨ gəri nḛ kɨ ɔjɨ kadɨ ra ə e nḛ kɨ majɨ kɨ ətɨ ɓəl kɨn. E nḛ kɨ kɨndə dɔe dana mbata majɨ lə dɨje pətɨ. Nḛ kɨ to lo ɓɔyɔ tɨ kɨ Luwə tḛḛ kɨ dɔe e Kɨrɨsɨ kɨ ɨsɨ mesi tɨ, ə adɨ ɨgəri ay njay təkɨ a səi me tɔɓa tɨ lə Luwə kɨn.  
\v 28 E Kɨrɨsɨ kɨn ə, j-ɨsɨ j-ɨlə mbḛ Poy Ta kɨ Majɨ lie kɨ rəbɨ ndɔr mbi dɨje pətɨ, kɨ rəbɨ ndo-de nḛ kɨ takul kəm-kədɨ kɨ Luwə adɨ-je. MBa kadɨ əi pətɨ təli dɨje kɨ tɔgi gangɨ me Kɨrɨsɨ tɨ.  
\v 29 MBata kɨn ə, m-ɨsɨ m-ra-n kɨlə nɨm, m-ɨsɨ rɔ-n nɨm, kɨ tɔgɨ Kɨrɨsɨ kɨ ɨsɨ ɔdɨ rɔne rɔm tɨ. 
\c 2  
\p  
\v 1 Təkɨ rɔjetɨ m-ndɨgɨ ngay kadɨ ɨgəri rɔ kɨ nga̰ ngay kɨ m-ɨsɨ m-rɔ mbata tɨ ləsi, kɨ mbata lə Lawodɨse je, taa kɨ mbata tɨ lə ndəge je pətɨ kɨ ooi mi kɨ kəmde al kɨn tɔ\x + \xo 2:1 \xt 4.13\x*.  
\v 2 Rɔ kɨn, m-rɔ kadɨ m-ɨlə-n dɨngəm mede tɨ, ə kadɨ ɨndəi rɔde naa tɨ kare ba me ndɨgɨ-naa tɨ, taa kadɨ ɨngəi nḛ gər kɨ a adɨ-de me kɨ tḭ katɨ, kadɨ gəri nḛ lə Luwə kɨ to lo ɓɔyɔ tɨ, kɨ e Kɨrɨsɨ kɨn nɨm tɔ.  
\v 3 E rɔ Kɨrɨsɨ tɨ kɨn ə dəw a ɨngə gosɨ je kɨ nḛ gər je tɨ.  
\v 4 M-əl ta kɨn be mba kadɨ dəw madɨ ədɨ səsi kɨ ɓal ta kɨ tane tɨ al.  
\v 5 E kɨ rɔjetɨ, kadɨ darɔm e sa̰y səsi, nə ndɨlm e naa tɨ səsi. Nɨngə rɔm nəl-m ngay kadɨ m-o səsi, ai dɔ njasi tɨ, taa uwəi tɔgɨsi nga̰ me kadɨ-me Kɨrɨsɨ tɨ tɔ. 
\s1 Nḛ je pətɨ e rɔ Kɨrɨsɨ tɨ 
\p  
\v 6 NGa nɨngə, təkɨ ɨtaai Jəju Kɨrɨsɨ, kɨ Ɓaɓe mesi tɨ, majɨ kadɨ ɨnjɨyəi sie naa tɨ.  
\v 7 Ɨləi ngɨrəsi rɔe tɨ, ə adi kɨsɨ kɨ dɔ taa ləsi e kəy kɨ ɨndəi dɔe tɨ tɔ. Nɨngə kadɨ ai dɔ njasi tɨ me kadɨ-me tɨ kɨ go nḛ ndo tɨ kɨ ɨngəi, ə kadɨ ɨrai oyo Luwə kɨ dɔ-naa tɨ dɔ-naa tɨ tɔ.  
\v 8 Ɨndəi kəm-kədɨ dɔ rɔsi tɨ, kadɨ dəw madɨ ədɨ səsi kɨ nḛ gər kɨ ngom, kɨ ndae goto kɨ e nḛ gər lə dɨje kɨ dɔnangɨ tɨ ne kɨn al. E nḛ gər kɨ ngɨre e dɔ nḛ jibəl ɓe tɨ lə dɨje kɨ dɔ tɔgɨ ndɨl je tɨ kɨ majal kɨ dɔnangɨ tɨ ne, ɓɨ e dɔ Kɨrɨsɨ tɨ al\x + \xo 2:8 \xt Gal 4.3\x*.  
\v 9 Tadɔ nḛ je pətɨ kɨ rɔ Luwə tɨ, tade asɨ-naa bərəre rɔ Kɨrɨsɨ tɨ.  
\v 10 NGa nɨngə səi ɨngəi nḛ je pətɨ asɨ-naa rɔ Kɨrɨsɨ tɨ, nḛ kɨ du səsi goto. Kɨrɨsɨ kɨ e kɨ bo dɔ tɔgɨ je tɨ, kɨ dɔ njé ko̰ɓe je tɨ pətɨ. 
\p  
\v 11 E me kɨndə rɔ naa tɨ kɨ Kɨrɨsɨ kɨn ə ɨtəli dɨje kɨ njé kɨjə mɔtɨde. Nɨngə e kɨjə mɔtɨ kɨ dəw ɓa ɨjə kɨ jine al, nə e kɨjə mɔtɨ kɨ Kɨrɨsɨ wa ə ɨjə, mba kadɨ ɔr-n ngur darɔ kɨ ɨsɨ aw səsi kɨ majal tɨ kɨn kɔ.  
\v 12 Kɨ rəbɨ lə batəm kɨ ɨrai, dɨbi səsi naa tɨ kɨ Kɨrɨsɨ, nɨngə uni səsi naa tɨ sie lo koy tɨ tɔ tadɔ adi mesi dɔ tɔgɨ tɨ lə Luwə kɨ tḛḛ sie dan njé koy je tɨ.  
\v 13 Səi kɨ kəte, səi dɨje kɨ koy mbata majal je ləsi, səi dɨje kɨ səi *Jɨpɨ je al, ɨjəi mɔtɨsi al tɔ, nə ɓasɨne, Luwə təl adɨ ɨsi kəm ba naa tɨ Kɨrɨsɨ. Luwə ɨyə̰ go majal je ləje pətɨ kɔ.  
\v 14 Luwə bujɨ nḛ raje je kɨ to me makɨtɨbɨ, kɨ ɨsɨ səkɨ dɔje, taa ɔsɨ-je ta kɨ go rəbɨ lə ndu-kun je kɨn kɔ; Luwə tujɨ-de kɔ kɨ go rəbɨ ɓə-de dɔ kagɨ-dəsɨ tɨ.  
\v 15 E be ə, Luwə ɔr-n tɔgɨ ndɨl je kɨ majal kɨ tɔgɨ kɨ ɨsɨ o̰i ɓe kɔ\x + \xo 2:15 \xt 1.16\x*, ɨlə rɔsɔl dɔde tɨ ta kəm dɨje tɨ, adɨ me njɨyə tətɨ rɔ tɨ lə NGone, kɨ e Kɨrɨsɨ, əi je njɨyəi tə dangay je.  
\v 16 Lo kɨn tɨ, adi dəw madɨ gangɨ ta dɔsi tɨ mbata nḛ kuso ə se nḛ ka̰y al, taa ɔjɨ dɔ ndɔ kə nay ə se ndɔ taa kə̰ə̰ lə Jɨpɨ je al.  
\v 17 Nḛ je kɨn pətɨ əi ndɨl nḛ je kɨ a rəi, nə nḛ kɨ rɔjetɨ, e darɔ Kɨrɨsɨ.  
\v 18 Otɨ kadɨ adi dəw madɨ təl rɔ kɨ tətɨ ləsi kɨn ya̰ne tɨ. Adɨ e dɨje kɨ njé ra rɔde njé dɔ sɔl tɨ, ɨsɨ ɔsi dɔde nangɨ no̰ malayka je tɨ, əi dɨje kɨ njé koo nḛ kɨ koo me ni tɨ tə nḛ kɨ ngay. Əi dɨje kɨ tagade e taga kɨ a dɔ dəw tɨ wa par, adɨ ɨsɨ ɨndəi gude.  
\v 19 Dɨjee kɨn, mbati kuwə kɨ Kɨrɨsɨ kɨ e ə e dɔ kɨn. Nə təkɨ rɔjetɨ, e kɨ takul Kɨrɨsɨ kɨ e dɔ kɨn ə ngan rɔ je pətɨ ɨngəi nḛ kɨ kadɨ a ra səde. E kɨ takule ə tal je kɨ sɨngə je ɨsii ta naa tɨ ɨsɨ rai kɨlə. Nɨngə e Luwə ə e nje ra kadɨ darɔ kɨn tɔgɨ.  
\v 20 Səi kɨ koy naa tɨ kɨ Kɨrɨsɨ, adɨ səi kɨ taa kɨyə̰ taa ji tɔgɨ ndɨl je tɨ kɨ majal kɨ me dunɨya̰ tɨ. NGa ra ban ə, to təkɨ ji kɨsɨsi kɨ dɔsi taa, ɨsi gɨn tɔgɨ tɨ lə nḛ je kɨn ɓəy be ə? MBa ri ə ɨtəli rɔsi gɨn ndu je tɨ kɨ ə nə:  
\v 21 «Un nḛ kɨn al! Ɔdɨ nḛ kɨn tai tɨ al! adɨ ji ɔdɨ nḛ kɨn al!»  
\v 22 Nḛ je kɨn pətɨ əi nḛ je kɨ a tuji kɔ go kɨlə tɨ kɨ dəw ra-n. Nɨngə əi ndu-kun je kɨ nḛ ndo je kɨ go nḛ gər tɨ lə dɨje.  
\v 23 Təkɨ rɔjetɨ, kun-ndu je kɨn, təkɨ o ɓa, e nḛ kɨ tɔjɨ gosɨ, mbata tɔjɨ rəbɨ ra Luwə lə dəw kɨ ra, rəbɨ sɔl dɔ kɨ rəbɨ kɨndə tɔgɨ dɔ darɔ rɔ tɨ, nə ke ə e ndu-kun je kɨ ndade goto, toi mbata tɔl ngur darɔ par. 
\c 3  
\s1 Kɨsɨ kɨ dɔ taa kɨ sɨgɨ kɨ Kɨrɨsɨ 
\p  
\v 1 Təkɨ uni səsi lo koy tɨ naa tɨ kɨ Kɨrɨsɨ, majɨ kadɨ ɨsangi nḛ je kɨ taa dɔra̰ tɨ, kɨ e lo kɨ Kɨrɨsɨ ɨsɨ tɨ, dɔ ji ko̰ Luwə tɨ kɨn\x + \xo 3:1 \xt Pa je 110.1\x*.  
\v 2 Ɨməri ta dɔ nḛ je tɨ kɨ dɔra̰ tɨ, ɓɨ dɔ nḛ je tɨ kɨ dɔnangɨ tɨ ne al.  
\v 3 Tadɔ səi dɨje kɨ oyi, nɨngə kajɨ ləsi e kɨ ɓɔyɔ naa tɨ kɨ Kɨrɨsɨ rɔ Luwə tɨ.  
\v 4 Dɔkagɨlo kɨ Kɨrɨsɨ kɨ e kɨsɨ kɨ dɔ taa ləsi a tḛḛ nɨngə, səi je ka a tḛḛi sie me tɔɓa tɨ kɨ taa lo. 
\s1 Kɨsɨ kɨ dɔ taa kɨ kəte kɨ e kɨ ɓone 
\p  
\v 5 Majɨ kadɨ ɨdɨbi nḛ je pətɨ kɨ dɔnangɨ tɨ ne, kɨ to rɔsi tɨ: adɨ ə sangɨ-naa kɨ lo kaya tɨ, kɨ nḛ ra kɨ to njḛ, kɨ ngur darɔ kɨ ətɨ ɓəl, kɨ ɓo nḛ je kɨ majal, kɨ ra ta nḛ kɨngə, kɨ e yo kɨ ra.  
\v 6 E nḛ je kɨn ə ɨsɨ re kɨ wongɨ lə Luwə dɔ dɨje tɨ kɨ njé ta̰-e rɔ.  
\v 7 E kɨn ə, e pa njɨyəsi je kɨ kəte, lokɨ ɨsi me majal tɨ ɓəy.  
\v 8 Nə ngɔsɨne, majɨ kadɨ ɨmbati nḛ je kɨn pətɨ, adɨ e wongɨ kɨ ra, kɨ nḛ ra kɨ dɔ gu tɨ, kɨ me ndul, kɨ nḛ tajɨ, kɨ ta je kɨ go rəbe tɨ al kɨ ɨsɨ tḛḛ tasi tɨ.  
\v 9 Oti kadɨ əli-naa ta ngom. Tadɔ səi dɨje kɨ ɔri kɔkɨ dəw rɔsi tɨ kɔ, kɨ kɨlə rae je ngata.  
\v 10 Nɨngə ngɔsɨne ɨləi dəw kɨ sɨgɨ rɔsi tɨ, dəw kɨ Luwə kɨ nje kɨndə nḛ je ɨsɨ təl-e kɨ sɨgɨ tɨ taa taa, kadɨ tɨtɨ-naa sie, kadɨ tḛḛ gər-e tɨ kɨ rɔjetɨ.  
\v 11 Me kɨsɨ kɨ dɔ ta tɨ kɨ sɨgɨ kɨn, kɔr kəm-naa goto, mbo̰ dɨje tɨ kɨ əi *Jɨpɨ je ə se njé je kɨ əi Jɨpɨ je al, mbo̰ njé kɨjə mɔtɨde kɨ njé kɨjə mɔtɨde al. Kəl kə nə mba ə se dəw kɨ kəm tḛḛ al, goto, kəl kə nə ɓəə ə se dəw dɔrɔne, goto. E Kɨrɨsɨ par ə e nḛ je pətɨ me nḛ je tɨ pətɨ. 
\p  
\v 12 Səi dɨje kɨ Luwə mbətɨ səsi, səi dɨje lie kɨ ndɨgɨ səsi. E mbata kɨn ə, majɨ kadɨ awi kɨ koo kəm-to-ndoo lənaa rɔsi tɨ, kadɨ səi njé ra majɨ, njé kɨlə dɔ nangɨ, kadɨ səi dɨje kɨ sɔl lɔm lɔm, dɨje kɨ njé kore me.  
\v 13 Majɨ kadɨ ɨsi dɔ tɨ kɨ naa. A re dəw madɨ aw kɨ ta kɨ to rɔe dɔ ngoko̰e tɨ ə, majɨ kadɨ ɨyə̰i go kɔ yo kɨ ne adi-naa, təkɨ Kɨrɨsɨ ɨyə̰-n go majal je ləsi kɔ kɨn be tɔ.  
\v 14 Nḛ kɨ e dɔ nḛ je tɨ pətɨ, e kadɨ ndɨgɨ-naa e kɨbɨ rɔsi. E ə a ra kadɨ kɨndə rɔ naa tɨ ləsi a e kɨ rɔjetɨ.  
\v 15 Kadɨ lapɨya lə Kɨrɨsɨ o̰ ɓe nga̰mesi tɨ. E kɨ mbata lapɨya kɨn ə Luwə ɓar-n səsi, kadɨ ɨtəli darɔ kɨ kare. Nɨngə kadɨ səi njé ra oyo Luwə.  
\v 16 Majɨ kadɨ ta lə Kɨrɨsɨ rosɨ mesi. Nɨngə kadɨ ɨndoi-naa nḛ je, ɨndəji-naa je kɨ yo kɨ ne kɨ gosɨ kɨ ngay. NGa nɨngə, kadɨ osi pa, ɨləi tɔjɨ dɔ Luwə tɨ kɨ oyo kɨ ra me Pa je tɨ kɨ me makɨtɨbɨ tɨ lə Luwə, kɨ me pa kɨlə dɨngəm me naa tɨ, kɨ me pa je tɨ kɨ NDɨl Luwə adɨ səsi.  
\v 17 Nḛ je pətɨ kɨ ɨsɨ ɨrai, kɨ ta je pətɨ kɨ ɨsɨ əli, majɨ kadɨ e me tɔ Ɓaɓe Jəju tɨ, nga nɨngə kadɨ ɨrai oyo Luwə kɨ takule. 
\s1 Kɨsɨ njé kadɨ-me je me kəy tɨ 
\p  
\v 18 Səi dəne je kɨ njé ngaw, majɨ kadɨ ɨləi dɔsi gɨn tɔgɨ tɨ lə ngawsi je təkɨ sɔbɨ kadɨ ɨrai ta kəm Ɓaɓe tɨ.  
\v 19 Səi ngaw dəne je, majɨ kadɨ ɨndɨgi nesi je. Adi rɔsi atɨ səsi dɔde tɨ al.  
\v 20 Səi ngan je, majɨ kadɨ ɨtəli rɔsi go ta tɨ lə njé kojɨsi je me nḛ je tɨ pətɨ, tadɔ e nḛ kɨ nəl Ɓaɓe.  
\v 21 Nɨngə səi baw ngan je, oti kadɨ ɨrai adɨ wongɨ ra ngansi je, tadɔ re e be ə, mede a tujɨ.  
\v 22 Səi ɓəə je, majɨ kadɨ ɨtəli rɔsi go ta tɨ lə ɓasi je kɨ dɔnangɨ tɨ ne kɨn. Nɨngə, oti kadɨ ɨrai tə kɨlə kədɨ kəm-naa taga nḛ par kadɨ nəl dəw, nə kadɨ ɨrai kɨ me kɨ kare, kɨ ɓəl NDɨl Ɓaɓe.  
\v 23 Kɨlə kɨ to ban kɨ ɨsɨ ɨrai ɓa, kadɨ ɨrai kɨ me kɨ majɨ tə kɨlə lə Ɓaɓe ə ɨsi ɨrai, ɓɨ tə kɨlə lə dəw, al.  
\v 24 Nɨngə kadɨ ɨgəri təkɨ Ɓaɓe a adɨ səsi nḛ majɨ kɨ ngəm mbata lə dɨje ləne kɨn, tə nḛ kɨgə go jisi. Tadɔ Ɓaɓe kɨ rɔjetɨ e Jəju Kɨrɨsɨ.  
\v 25 Kɨ rɔjetɨ, dəw kɨ ra nḛ kɨ go rəbe tɨ al, a tətɨ kandɨ nḛ ra kɨ go tɨ al ləne kɨn, tadɔ kɔr dəw dana goto rɔ Luwə tɨ. 
\c 4  
\p  
\v 1 Səi kɨ awi kɨ ɓəə je, majɨ kadɨ ɨrai-de majɨ, kɨ go rəbɨ kɨ dana. Nɨngə kadɨ səi ka ɨgəri təkɨ, awi kɨ Ɓasi dɔra̰ tɨ no̰o̰ tɔ. 
\s1 Ta kɔjɨ kɨ dɔ kaw kɨlə tɨ 
\p  
\v 2 Majɨ kadɨ uwəi tɔgɨsi ba me kəl ta tɨ kɨ Luwə, kadɨ kəl ta kɨ Luwə ra adɨ ɨsi dɔgɨ tɨ, ɨrai oyo Luwə kɨ dɔ-naa tɨ dɔ-naa tɨ.  
\v 3 NGa nɨngə, əli ta kɨ Luwə kɨ mbata ləje tɔ, kadɨ Luwə tḛḛ ta rəbɨ no̰je tɨ kadɨ j-əl ta lie, kadɨ j-ɨlə-n mbḛ nḛ kɨ to lo ɓɔyɔ tɨ ɔjɨ dɔ Kɨrɨsɨ, kɨ m-to-n dangay tɨ kɨn.  
\v 4 Əli ta kɨ Luwə kadɨ m-əl ta lə Kɨrɨsɨ kɨn ay njay, təkɨ sɔbɨ kadɨ m-əl-n.  
\v 5 Majɨ kadɨ kəmsi ədɨ dɔ pa njɨyəsi tɨ kɨ rɔ dɨje tɨ kɨ adi mede Kɨrɨsɨ, al. Nɨngə kadɨ dɔkagɨlo kɨ Luwə adɨ səsi kɨn, ɨrai kɨlə, ɓɨ adɨ man kɔ kare al.  
\v 6 Majɨ kadɨ ta kəlsi e ta kəl kɨ majɨ kɨ dɔkagɨlo je pətɨ, kɨ kadɨ dəw ɨngə nḛ kɨ to sie sotɨ me tɨ. Kadɨ ɨgəri lo kujɨ tur ta dɨje tɨ kɨ adi mede Kɨrɨsɨ, al. 
\p  
\v 7 NGokom kɨ nje ndɨgɨ ləm, Tɨsɨkɨ a əl səsi ta je pətɨ kɨ dɔm tɨ adɨ oi. Tɨsɨkɨ\x + \xo 4:7 \xt Knjk 20.4; Ep 6.21-22\x* e nje kɨlə ɓəə kɨ a dɔ njane tɨ, taa e madɨ-kɨləm me kɨlə tɨ lə Ɓaɓe nɨm tɔ.  
\v 8 NGa nɨngə, m-ɨlə sie be mba kadɨ adɨ səsi poyje adɨ oi nɨm, taa kɨ mba kadɨ ɨlə dɨngəm mesi tɨ nɨm tɔ.  
\v 9 Onəjɨm\x + \xo 4:9 \xt Plm 10-15\x* kɨ e ngoko̰je kɨ dana, kɨ jɨ ndɨge ngay kɨn, a uwə sie rəbɨ. Onəjɨm e dəw rɔsi. Əi kɨ Tɨsɨkɨ a əli səsi nḛ je pətɨ kɨ ɨsɨ rai nḛ rɔje tɨ ne adɨ oi. 
\s1 Kuwə ji-naa kɨ dɔbəy tɨ 
\p  
\v 10 Madɨ dangay ləm Arɨsɨtarkɨ\x + \xo 4:10 \xt Knjk 19.29; 27.2\x* uwə jisi, taa Markɨ\x + \xo 4:10 \xt Knjk 12.12, 25; 13.13; 15.37-39\x* kɨ ngonan Barnabasɨ\x + \xo 4:10 \xt Knjk 9.27; 11.22, 30\x*, kɨ ɨngəi ta kɔjɨ je kɨ ɔjɨ dɔe kɨn ka uwə jisi tɔ. Re aw tḛḛ rɔsi tɨ ɓa, kadɨ uwəi-e kɨ rɔsi tɨ majɨ.  
\v 11 Jəju, kɨ ɨsɨ ɓari-e Jusɨtusɨ uwə jisi tɔ. MBo̰ *Jɨpɨ je tɨ kɨ adi mede Kɨrɨsɨ kɨn, əi je kɨn par ə ɨsi rai səm kɨlə kɨ ɔjɨ ko̰ɓe lə Luwə ne. Əi je kɨn ə əi tɔgɨm kɨ ngay.  
\v 12 Epapɨrasɨ\x + \xo 4:12 \xt 1.7\x* kɨ e dəw ləsi uwə jisi tɔ. Epapɨrasɨ e ɓəə kɨlə lə Jəju Kɨrɨsɨ, kɨ ɨyə̰ ta rɔ al kɨ mbata ləsi, me kəl ta tɨ kɨ Luwə. Əl ta kɨ Luwə mba kadɨ ai dɔ njasi tɨ, kadɨ səi dɨje kɨ tɔgɨ gangɨ me NDɨl tɨ, taa kadɨ səi ɓasi kadɨ ɨrai ndɨgɨ ra je lə Luwə pətɨ tɔ.  
\v 13 M-ma najɨ lə Epapɨrasɨ təkɨ adɨ rɔne ko̰ ngay mbata tɨ ləsi, kɨ mbata lə njé kaw-naa je kɨ Lawodɨse tɨ nɨm, taa njé kɨ Iyerapolɨsɨ tɨ nɨm tɔ.  
\v 14 Madɨje kɨ ngay, Lukɨ, kɨ e dɔkɨtur əi kɨ Dəmasɨ uwəi jisi tɔ\x + \xo 4:14 \xt 2Tɨm 4.10, 11; Plm 24\x*.  
\v 15 Uwəi ji ngako̰je je kɨ Lawodɨse tɨ, naa tɨ kɨ Nɨmpa əi kɨ njé kaw-naa je me kəy tɨ lie adi-je tɔ.  
\v 16 Lokɨ ɨtɨdəi makɨtɨbɨ kɨn nɨngə, ɨləi adi njé kaw-naa je kɨ Lawodɨse tɨ ka tɨdəi tɔ. NGa nɨngə e kɨ njé kɨ Lawodɨse tɨ a ɨləi adi səsi kɨn, səi ka ɨtɨdəi tɔ.  
\v 17 Nɨngə kadɨ əli Arsɨpɨ\x + \xo 4:17 \xt Plm 2\x* adɨ ɨndə kəmne go kɨlə tɨ lə Ɓaɓe kɨ ɨngə kɨn, kadɨ ra kɨle majɨ.  
\v 18 Ta kuwə ji kɨn e mi Pol ə wa ə m-ndangɨ. Kadɨ mesi oy dɔm tɨ al, təkɨ m-to dangay tɨ ne. Kadɨ me-majɨ lə Luwə e naa tɨ səsi. Amen!