\id 1JN NT0016.1J BINUMARIEN NT OATRIDGE DP TRF 18-JUL-85; 13-April-2016 \h 1 YOOHANEE \toc1 1 YOOHANEE Yoohaneefa indaaruqaa akara rumannimaqoo ufafa. \toc2 1 YOOHANEE \mt1 1 YOOHANEE \mt2 Yoohaneefa indaaruqaa akara rumannimaqoo ufafa. \c 1 \s1 Yoohaneefa Yisuna faqa nidanoo aiquqummaseenoo akara rumaqoo ufafa. \p \v 1 Qinee kaqi marira ufa anoonara Yisunara akara rumasee qimannimidaqa. Mi kaqi marira ufana Yisufa ooqai maa maqa maaqafa sia marunakina marufa maridanoo qinee mi ufanara qimannimidaqa. Maasa mi ufana anoona qifunnai qafeeqa daaqoonnai iriqiafana. Maasa qifu qafamasee qisaukunnai akooqoo kaqi marirana anoona marufaqa auqamasee qafeeqa qimannimidaqa. \p \v 2-3 Yisufa mi kaqi marira anoonafa kooroomafufaqa maasa mina qafeeqaramma inni qimannimidaqa. Mifa naaru naaru marirana anoona narí akoona Anutuna faqa marufa maasaki maa maqanasaa kooroomafunara minara inni qimannimidaqa. Maasa mina qafaafanna ainainara iriafanna ainainnara inni faqa qimannimidaqa. Maasa faqa mina akoona Anutufa faqa amaaku asauku mundirana faqa moodaanaki innisaimbaqa mariraree qimasee inni qimannimidaqa. \v 4 Innee faqa maasa faqa innisaimbaqa naundurai asasirafa qumbiqaanifeera inni maa ufana akara rumannimaqaidaqa. \s1 Anutufa kaaqa qarafa maridanoo. \p \v 5-6 Anutuna amaaku ufa moo maasa qimaqimufaqa maasa mina akooroomasee inni qimannimidaqa. Mi ufana maaqi qinoo Anutufa kaaqa qarafa qoomara foora sia kaqikaa asukuna marifa maridanoo. Mi ufana qimaqiminau. Maasa qeeqara Anutuna faqa aqoondi fee qimasee quandaki asukunaki keeqafidaqa maasa ufa faqa marirana faqa unna qidaqa, sia anoonamau fidaqa. \v 7 Maasa Anutuna aanna reeqa suanisaa rakeeiraqoo nunausa moodaanaki marunausa maridaqa nariara nariara aqoondi kammiqa maridaqa. Maasa Anutuna aanna reeqa kaaqa qara qoo fimarunanoo narí amaaku Yisuna fidika fannoo maasa aaqarana numoo aiqama findaukaidanoo. \p \v 8 Maasa náriara sia mandainaina marifaqee qidaqa narakaru narakaru qidaqa Anutuna anoona ufa sia maasaki maridanoo unna ufa kai maasaki maridanoo. \p \v 9 Maasa nári mandainaina oosana oosana Anutuna akooroomma nisainanoo mifa andeeqee marifa maridanoo andeeqa qimaqaannoo mifa maasa numoo taika qiseenoo maasa mandainaina aiqama anukama qisaannoo narí ufamau andeeqasee fimarifa maridanoo mi mau fuannoo. \v 10 Anutufa maasa aiqamausara aaqee mariasee kai qidanoo. Maasa náriara sia aaqee marunausee qimariana Anutunara unna qimari fee qidaqa miqi qidaqa mina ufa anoona sia maasaki marifaqa miqi qidaqa. \c 2 \s1 Yisufa maasa aaqarana andeeqarufa qimaqoo ufafa. \p \v 1 Qini faiqi namu sia innee aaqaaqeera maa ufana akara ridaqa. Yisufa asauku mundirafa andeeqarafa Anutuna afusaa maasufa dadaaqu fasiqafa maridanoo faiqí faqa anaasee faqa moo fannoo aaqaifanoo Yisufa minara iriseenoo maasa qikoofinnai oonureenoo maasa aaqarana andeeqa taikaannoo. \v 2 Anutuna asauku mundirafa mifa kai aandau tatufirafara foora maridanoo. Minannai maqasaa fasiqa anaasee mandainaina akiaqara taikanniseenoo doo maasa Anutufinnai mafi qisaidanoo. Sia maasaindi kai aiqama anaamurundi minannai kai taikannisaaninafa maridanoo. \p \v 3 Maasa Anutuna ufa iriseeqa mi mau fidaqa kuqaa Anutunara iridee qianaura. \v 4 Faiqí faqa anaasee faqa moo fannoo Anutuna aqoondi fee qimasee sia Anutuna ufamau finafa mifa unna qimarifa sia anoona ufa minaki marifa maridanoo. \v 5 Anutuna ufara eedoo qimasee mi mau finafa kuqaa Anutunara rimarifa mifa anoonaikinoo mariannoo. Maasa maaqi qimaseeqa maridaqa kuqaa Anutunaki maridee qianaura. \v 6 Faiqí faqa anaasee faqa moo fannoo qinee kuqaa Anutunaki maridee qimasee mifa asauku mundirana aanna ranoo marinaqa kuqaa Anutunaki marifa maridanoo, sia asauku mundirana aanna rainafa unna qimarifa maridanoo. \s1 Yoohaneefa fuka naakaparufa qimaqoofa. \p \v 7 Qini qifaaqasaa qiqoondiuqa. Maa ufana sia fuka ufa maridanoo innee oosanaindari iri maria ufafa maridanoo. Ooqeenaa ufa irimariafa maridanoo. \v 8 Maa fuka ufafa ooqeenaanasaa ootupamasee inni qimannimidaqa akara ridaqa. Maa fuka ufana anoona asauku mundiranaki kooroo inoo maridanoo inniki faqa koorooma nimaqaidanoo, doo asukuna afaqaidanoo fuka kaaqa qarafa qoomara foora inni qambaanai qaidanoo. \p \v 9 Mi fukufana maaqimminoo maridanoo. Moo fannoo nariara Yisuna kaaqa qaranaki maridee qidanoo quandafi narí akaqaafasaara fidiaqaa inafa mifa sia kaaqa qaranaki maridanoo asukunaki kaqi maridanoo. \v 10 Moo fannoo narí akaqaafasaara rinafa mifa faasaana miqiranasaa maridanoo, sia minaki aiku amaki aqufirafa mariannoo. \v 11 Narí akaqaafasaara fidiaqaa imaria fasiqa anaaseesa asukunakiara foora maridaqa, asukunaki nidaqa firannai anirannaira randaidaqa mikimakanidaqa asukuna fannoo misa nifusaa ititanoo marifaqa miqidaqa. \p \v 12 Qini faiqi namu, qinee inniara akara ridaqa. Inni mandoosanara Anutufa narí asauku mundiranara iriseenoo doo inni mandoosana akiqaara mininnisoonara qinee inni akara rumannimaqaidaqa. \v 13 Innee faiqí firaasa indaaru Yisuna ufa irusa inni akara rumannimaqaidaqa. Innee Yisunara ooqai oosana arooqooqari marinara irimariasa mariafaqa minara inni akara rumannimaqaidaqa. Qinee inni kumaaraauqa faiqi namuara akara rumannimaqaidaqa. Innee aakaaqaindaraa fasiqa uraaqaramafuanara inni akara rumannimidaqa. \p \v 14 Qinee inni faiqi namu faqa akara rumannimaqaidaqa. Innee inneeqa nikoonara Anutunara irimariafaqara akara rumannimaqaidaqa. Innee faiqí firaasa innee Yisunara oosana arooqooqari marinara irimariasa mariafaqa minara inni akara rumannimaqaidaqa. Qinee inni kumaaraauqa faqa akara rumannimaqaidaqa. Innee nimudaanai qimariasa mariafaqa Anutuna ufa inni mariranaki marifa maridanoo innee aakaaqaindaraa fasiqa uraaqaramafuasa marianara inni akara rumannimaqaidaqa. \p \v 15 Innee sia maa maqa maaqanasaaqaraa mandirirana mariranara ruaqa. Minaki mari ainainnara faqa sia ruaqa. Innee maa maqa maaqanasaaqaraa manda iriranara rimarifanoo Anutunara rirafa sia inniki mariannoo. \v 16 Maa maqanasaaqaraa mandainaina oosana maaqimminoo maridanoo. Maasa manda daundurakiqari oosana oosana ainainara randeemarunnanara faqa maasa oosana oosana ainaina qafamasee marararee qimarunnanara faqa maasa nifaaqa amooqimariana faqa maa ainainausa aiqama sia maasa qikoofinaindari qumu mari ainainafa maridanoo aiqama maa maqanasaaqaraa ainaina kai maridanoo. \v 17 Maa maqa maaqanaki maria mandirirana marina ainainausa faqa faiqí nidimari mandainainausa faqa doo taikanoo qumidanoo kasooqaqee firaaqoo taikaannoo. Faiqí fee anaasee fee moo fannoo Anutuna iriranamau fimarifa sia maa maqa maaqana namufaqa taikaanno, kaqi naaru naaru mariannoo. \s1 Asauku mundirana namuqaara qimaqoo ufafa. \p \v 18 Qini faiqi namu, taikara aukuana adeediranoo maridanoo. Ooqai asauku mundirana namuqaa uriqararafa aniannoo fee qimasee qimannimiafannana doo maqee mina namuqaa moomoo kooroomafi maridaqa. Maasa mina qafeeqa taikara aukuana adeediranoo maridanoo fee qidaqa. \v 19 Mi namuqaasa maasaki mariusa rakeemaki namuqaakiqau. Misa maasaki maridaqa sia maasa irirana amiqimasee maroosa marusa. Misa kuqaa maasaindi maridau maasaki kaqi marini. Anutufa maasa dadaaqianee qimasee misa qumeenni niqiqoofaqa maasakiqari rakeemakufaqa fufanoo Anutufa minannoo misa mandoosana kooroo inau. \p \v 20 Innee sia misa naanna ree mariasa mariafanoo asauku mundirafa kuqaa narí naaquqara andeeqara maraqunna inni naakunnimaqee marifaqa mariafanoo innee Yisuna anoonufara irimariafanoo. \v 21 Innee Yisuna anoona ufa sia irifaqau sia akara rini irimarianara akara rumannimaqaidaqa. Sia unna ufa moo fannoo anoona ufakiqari kambiqaidanoo. Innee minara faqa irimariasa mariafanoo. \p \v 22 Yafee unnufa qimarifa maridanoo Yisunara sia Anutuna asauku mundira fee qimarifa mifa unna ufa qidanoo asauku mundirana namuqaa maridanoo. \v 23 Miqi qimarifa sia mina amaakuara kaifau qaoo qidanoofau mina akoona Anutunara faqa qaoo qimarifa maridanoo. Faiqí fee anaasee fee moo fannoo mina amaaku marainafa mina akoona Anutuna faqa maraannoo. \p \v 24 Ooqai indaaru Yisuna ufa iriusa mifa inni naunduraki marinara amiqimasee rakisiaqa. Yisuna ufa irufa inni naunduraki marinaqa doo innee minannai amaaku faqa narí akoona faqa atukarasee miqandaki marifaranoo. \v 25 Marifanoo asauku mundirafa narí uqanna moo ainaina maa ainainna naaru marirana qimiraree qinau. \p \v 26 Akaqausa inni ueeqasee nikaru qimarifaqa maana minara qimannimidaqa akara rumannimaqaidaqa. \v 27 Qinee inniara iridaqa asauku mundirafa narí ufa inni naakunnimaqoofanoo maridanoo. Mina ufa fannoo inniki maridanoo sia fifau moo fannoo aana inni uqannifiqaannoo. Mina ufa fannoo narí kai aiqama ainaina anoona ainaina faqa unna ainaina faqa rainasee qimannimidanoo sia moo unna qidanoo. Innee Yisuna ufa irisee eedoo kai qiaqa. Miqidaqa asauku mundiranaki kaqi mariaqeera qidaqa. \p \v 28 Oo qini faiqinamu Yisunaki mariafanoo kaqi minaki kai mariaqa. Miqi marifanoo narí innaarunaindari quminaqa sia innee nisaurusee kukeeqaaqa kaqi nifaaqa quqasee qafaaqa. \v 29 Innee asauku mundiranara irimariafanoo mifa andeeqeemarifa maridanoo. Innee maanara faqa doo iriaqa, faiqí fee anaasee fee moo fannoo andeeqara oosana marainafa mifa faqa Anutuna faiqiara foora maridanoo. \c 3 \s1 Yoohaneefa maasa Anutuna faiqi namuara qimaqoo ufafa. \p \v 1 Innee qafaaqa maasa qikoofa Anutufa firaaqoo maasara amuqusifanoo rimarifa maridanoo. Maasara firaaqoo amuqusifanoo maasara narí faiqi namu fee qidanoo. Maa maqa maaqanasaaqaraasa Anutunara sia irunnanara mina faiqi namu maasara faqa sia iridaqa. \v 2 Qini qifaaqasaa qiqoondiuqa, maqee maria aukuana Anutuna faiqi namu maridaqa. Kasooqaqee innaarunai mina faiqi namu maridaqa nana amiqira ainaina fee moo faqa ootupamma qimiannoo fee maasa sia minara iridaqa sia akooqoo maridanoo. Moodaa ainaina kai maasa iridaqa. Asauku mundirafa innaarunaindari koorooinaqa maasa mifara foora marianaura. Maasa mina narí uqanna raquramisee qafamasee minara narí fooqaanaikammianaura. \v 3 Maqee maria kamuqoo asauku mundirana asasammasee afeesara mariasa minara indee indee idaqa nariqa mandoosana findaukaqa fidaqa. \p \v 4 Moo fannoo aaqee marifa Anutuna ufa rukiaidanoo aaqaidanoo. Qaqaqarana oosana oosana fannoo Anutuna ufa rukiarafa maridanoo. \v 5 Asauku mundirafa sia fifau koorooinau, maasa aaqee marunnana mara aquaneera koorooinau, minaki sia aaqarafa maridanoo innee minara irimariafanoo. \v 6 Minara maasa asauku mundiranaki mariasa sia kaqi mandainainaki nidaqa. Yafa yafee kaqi mandainainaki nida fee mifa asauku mundiranara sia irifa sia uqanna minara irimarifa maridanoo. \p \v 7 Qini faiqinamu nikaru qimari fasiqafa anireenoo inni ueeqaandoo qimasee maana inni qimannimidaqa aufariaqee qidaqa andeeqara qoo nimariasa andeeqarausa maridaqa asauku mundirana aanna rarausa andeeqarausa mariaqa. \v 8 Yafa yafee mandaikiraqoo kaqi nimarifa mifa Sadannanaindi maridanoo, Sadannafa nikaruqirafa maridanoo nikaruqiannoo. Ooqai oosana arooqooqari mandainainaki nimarifa Sadannafa maridanoo Anutufa narí amaaku maa ainainnara maa maqanasaa koorooinau, Sadannana mandainainirana arutaikaanifeera maa maqanasaa koorooinau. \p \v 9 Yafa yafee Anutuna faiqi maridanoo fee sia mi fasiqafa mandaikiraqoo nidanoo. Anutuna oosana anoona uqanna minaki maridanoo, Anutufa mina akoofa marinara sia amana mandaikiraqoo fimariannoo. \v 10 Doo qinee maqee Anutuna faiqi namufaqa Sadannana faiqi namufaqa akooroomasee qimannimidaqa. Faiqí anaasee moo fannoo sia andeeqara qoo nimarifa sia Anutuna faiqi maridanoo, narí akaqaafasaara faqa sia uriqarara ainainee qimaseenoo minara sia amuqusimarifa mifa sia Anutuna faiqi maridanoo. \s1 Yoohaneefa maasara nariara nariara nimuqusiaqee qimaqoo ufafa. \p \v 11 Ooqai indaaru maa ufana innee irimarusa mariafanoo mi ufana oosana maaqimminoo maridanoo maasa nariara nariara uriqarara ainainee qimasee nimuqusiani. \v 12 Maasa sia Kaina aanna raa, mifa Sadannana faiqi maridanoo narí akaqa arinau. Kainafa nanaree narí akaqa arinoo fee inau. Narí auqoo ainaina mandaikufanoo, mina marirafa nirafa eendaandinoo marunara narí akaqa nirafa marirafa andeeqanoo marunara minasaara aanoomaseenoo arinau. \p \v 13 Qini qikaqaafasaauqa maa maqa maaqanakinaasa inniara fidiaqaaifaqa siamma innee minara tautiaqa. Kaina oosana maraifaqa misa inniara fidiaqaammifaranoo. \v 14 Maasa kuqirana minniseeqa kaqi mariranaki ani maridaqa. Maasa nariara nariara andeeqasee qimuqusunnanara minara maasa kaqi mariranaki animaridaqee qidaqa. Yafa yafee nariara nariara sia andeeqasee amuqusinafa kaqi kuqiranaki maridanoo sia anikeeqaidanoo. \v 15 Yafee faiqí moo fannoo narí akaqaafasaara fidiaqaa imarinafa mifa doo kuqa nárí marifa maridanoo. Innee maana iridaqa faiqí kuqa nárí mariasa sia naaru marirafa misaki maridanoo. \v 16 Maasa nariara nariara uriqarara ainainee qimasee nimuqusira oosana maaqimminoo maridanoo. Asauku mundirafa maasara amuqusidanoo narí marirana maasara aunirira saqarisaa quqasee kuqinau. Doo maasa faqa miqi kai iqa maasa qeeqa qikaqaafasaa Yisuna ufa irimariasa mina ufasaara kuqiranaki firariafaqa maasa misa rafaaqafunnimaqasee kaqi mariaqee qimasee misa nimaaqa maqasee kuquanaura. \v 17 Moo fannoo ainaina narí amanasaa maqeeifa narí akaqaafasaa sarauqiranaki marina qafamasee qimudaoo qimasee amiraree qimasee narí amuqusirana amuqusinanoo narí amuqusa muqufi rafaaqafuseenoo sia dadaaqinoo, naqimasee miqinna fasiqafa Anutunara qini qimuqusaki maridanoommifoo qiannoo fee. Sia amana maridanoo. \v 18 Qini faiqi namu, maasa nariara nariara uriqarara ainainee qimasee rirana sia afaurunnai kai qia. Asaukunnai anoona ainaina kai narí ami narí ami iranannai kai mina anoona kooroo inoo kambiqaannoo. \s1 Yoohaneefa maasara Anutuna afusaa paasoosiaqee qimaqoo ufafa. \p \v 19 Maasa miqiannanannai kuqaa anoonasaa atooaqa maridee qianaura. Maasa miqiannanara maaqoo nidaqa maridaqa Anutuna afusaa mirinni maridanoo maasa qiqafainaqa paasoosianaura. \v 20 Maasa aaqamasaananoo maasa qimuqusa darinanoo Anutufa qimuqusa uriqararafa maridanoo maasa aiqama ainainara irimarifa maasara amuqusinoo sia daruannoo. \v 21 Maasa qimuqusirafa sia darinaqa Anutuna afusaa paasoosammianaura. \v 22 Paasoosidaqa maasa nana ainainaree sarau ianna ainainnara innaaru qiananoo Anutufa maasa qimiannoo. Maasa mina ufara qimuqusannoo eedoo qimasee Anutuna aidimari oosana maraidaqa iraanna ainainara qiananoo mifa qimiannoo. \v 23 Anutufa maa naakaparufana maasa qimaqiminau. Innee qini qimaaku Yisuna qini qisauku mundiranara inneeqa irirana minasaa rusisee quandaki narí mina ufamau fiqa nariara nariara uriqarara ainainee qimasee nimuqusiaqee qinau. \v 24 Yau yausee Anutuna naakapara ufamau fimarinausa misa Anutunaki marifanoo kafaa Anutufa misaki maridanoo. Anutufa narí maraquna nimiqoona minara Anutufa maasa daunduraki maridanoo fee qidaqa. \c 4 \s1 Unna maraqunara faqa kuqaa maraqunara faqa rainaaninnanara qimaqoo ufafa. \p \v 1 Qini qifaaqasaa qiqoondiuqa. Moomoosa náriara Anutuna maraquna maasaki marisee qimariana sia mina irisee aiqamausara kuqaammifoo qiaqa. Innee misa nimanamasee qafaaqa kuqaa Anutuna maraquna fee moona maraquna fee misaki maridanoo fee. Unna qimaria tamummaqarausa aiqamai daraanammiqa marianara qimannimidaqa. \v 2 Innee maaqimasee nimanamasee qafaaqa, kuqaa fee Anutuna maraquna misaki maridanoo fee. Ooqai maa maqa maaqafa sia maruqoo Anutufa innaarunai Yisunasaa asauku munduseenoo kasooqaqee anee aiqama maqasaaqaraasa asumu mareena fee qimaseenoo mina qimaminau. Doo maqee inniki moo fannoo maa akooqooqaraanara Yisunara mifammifoo qinafa mifa Anutuna maraquna faqaafa mariannoo. \v 3 Moo fannoo aaqara ufa qinafa asauku mundiranara sia miqi marifa maqasaa fasiqa faiqi fee qinafa mi fasiqanaki sia Anutuna maraquna marifa maridanoo. Mi fasiqafa asauku mundirana namuqaa maridanoo. Ooqai maasa mi fasiqanara aniannoo mifoo qiafanaqa iriusa mariafanoo maqee doo kooroo mandee ani maridanoo. \p \v 4 Qini faiqi namu innee Anutuna faiqi namu mariafanoo. Unna qira tamummaqara fasiqauqa innee misa urinaaqaramafi mariasa, inniki mari maraqunafa uriqaranoo maridanoo maa maqa maaqanakinaasa maraquna Sadannanaindi ureeqanoo maridanoo. \v 5 Misa maa maqa maaqanakinaa iriranamau ufa qimariafaqa maa maqa maaqanakinaasa misa ufa iridaqa moodaa maqannaasa maridaqa. \v 6 Maasa Anutunaindi maridaqa Anutunara irimari fasiqafa maasa ufa iridanoo. Yau yausee sia Anutunaindi mariasa misa sia maasa ufa iridaqa. Doo maasa miqimandee anoona maraquna faqa unna qira maraquna faqa rainasee iridaqa. \s1 Maasa nariara nariara nimuqusirana anoona Anutufa maridanoo. \p \v 7 Oo qini qiqoondiuqa, maasa andeeqasee nariara nariara uriqarara ainainee qimasee ruaqa. Nariara nariara nimuqusirafa Anutunasaaqari animari ainainafa maridanoo. Nariara nariara andeeqara amuqusimarifa Anutuna faiqi maridanoo minara irimarifa maridanoo. \v 8 Faiqí moo fannoo sia andeeqasee amuqusinafa sia Anutunara iridanoo. Nimuqusirana anoona uqanna Anutufa maridanoo. \v 9 Anutufa narí amuqusira oosana maasa uqaqifiqeenoo. Mifa narí amaaku moodaa faiqi maa maqa maaqanaki aqiqamasoofanoo maasara kaqi marirana mina Yisunannai maraaqee qimasee aqiqoofanoo quminau. \v 10 Andeeqara amuqusirana anoona maaqimminoo maridanoo. Sia maasa Anutunara uriqarara ainaina fee qimasee rimariqiafana. Anutufa naaree maasara amuqusufanoo narí amaaku aqiqeenoo minannai maasa mandainaina akiaqara dariraree quna mina mara aquanifeera aqiqoofanoo quminau. \p \v 11 Qini qifaaqasaa qiqoondiuqa. Anutufa maasara miqimasee firaaqoo amuqusunara maasa miqi kai iqa quandaki nariara nariara uriqarara ainainee qimasee qimuqusiani. \v 12 Sia moo fannoo Anutuna qafoosa maridaqa maasa nariara nariara riranannai Anutufa maasaki maridanoo mina amuqusirana anoona doo maasaki anoonaikinoo maridanoo. \v 13 Maasa maaqi qimaseeqa Anutunara kuqaa maasaki marifaqa maasa minaki maridee qianauranoo. Mifa narí maraquna maasa qimunara maasa minaramma irianaura. \v 14 Maasa maa ainainna qafeeqa aiqama qimannimidaqa maasa qikoofa narí amaaku aqiqeenoo maa maqa maaqanasaaqaraasa mandainainaki mariasa qumareeqee uqeeraani fee qimasee aqiqanau. \v 15 Ya fasiqa anaasee fee maa maqanasaaqari Yisunara kuqaa Anutuna faiqi fee qinafa Anutufa minaki maridanoo mifa faqa nariki maridanoo. \v 16 Anutufa maasara amuqusirana maasa qeeqa minara iridaqa kuqaa fee qimasee minasaa mundidaqa. Anutufa nimuqusirana anoona marinara yafa yafee nariara nariara andeeqara amuqusiranaki marifa mifa Anutunaki faqa marifa maridanoo, kaifaa Anutufa minaki maridanoo. \v 17 Anutuna amuqusirafa sia fifau maasaki anoonaikidanoo. Anutuna ufa irira faasaana sia narí afusaa rufiaaqeera paasoosiaqeera mina amuqusirafa maasaki anoonaikidanoo. Maaqoo maria kamuqoo maasa marirafa Yisunaindi miqirafa maridanoo nariara nariara andeeqara nimuqusiranaki anoonaikinoo maridanoo. Nariara nariara andeeqara nimuqusira oosana sia maparaairafa minaki maridanoo. \v 18 Moonara rufiarafa sia kaqi kambiqaidanoo maasa manda ainaina akiqara daruandoo qimasaida rufiaidaqa. Maasa maqasaa didimari fasiqanara sia rufiaidaqa maasa didirafa rufiarana afaqasaifanoo didirafa kai maridanoo. Anutufa maasara amuqusimarifanoo maasara ridanoo. Maasa Anutunara rufiaidaqa Anutufa maasara rimarina sia iridaqara miqidaqa, Anutufa maasa dari marifaqara foora minara rufiaidaqa. \p \v 19 Anutufa indaaru maasara amuqusunara maasa minara irisee kuqaa fee qimasee quandaki Anutunara faqa nariara nariara faqa uriqarara ainainee qimasee ridaqa nimuqusidaqa. \v 20 Moo fannoo qinee Anutunara uriqarara ainainara rida fee qimasee quandaki narí akaqaafasaara fidiaqaa inafa unna qirafa mariannoo. Mifa narí afu qafee marina narí akaqaafasaa ririmma sia amuqusidanoo minau Anutuna sia qafee marina naqimandee fifau amuqusiraree sia amana. \v 21 Doo minara qinee qidaqa. Asauku mundirafa maa naakaparufana maasa qimaqimiqoona inni qimannimidaqa. Ya fasiqa anaasee fee Anutunara uriqarara ainainee qimasee rinafa mifa quandakinoo narí akaqaafasaara uriqarara ainainee qimasee faqa ruannoo. \c 5 \s1 Maa maqa maaqanasaaqaraa mandainaina uriqarara ufa. \p \v 1 Yafa yafee Yisunara Anutuna asauku mundira fee qinafa mifa Anutuna faiqi mariannoo. Moo fannoo akoonara rinafa mifa mi fasiqana faiqiara faqa ruannoo. \v 2 Maasa maaqiannanara Anutuna faiqi namuara ridaqee qianaura. Anutunara nimuqusinaqa mina ufamau andeeqasee fuannanara Anutuna faiqi namuara ridaqee qianaura. \v 3 Maasa Anutunara ruannana anoona maaqimminoo maridanoo. Mifa naakapainna ufara eedoo qimasee asaukunnai qumaraannanara doo mifa anoona maridanoo. Anutuna naakapara ufa sia firaa qumaara tia maridanoo aufadaidanoo. \v 4 Maasa Anutuna faiqi namu maa maqa maaqanasaaqaraa mandainaina amana maasa mina uraaqaraanaura. Maa ainainannai maasa maa maqa maaqanasaaqaraa mandainaina uraaqaraidaqa, Yisuna saqarikiranannai uraaqaraidaqa. \v 5 Yafasiqa anaasee fee maa maqa maaqanakinaa mandainaina uraaqaraannoo fee. Akooqooqaraana Yisunara Anutuna amaaku fee qinafa mifa maa maqanasaaqaraa mandainaina uraaqaranoo mariannoo. \s1 Yisunara Anutufa mina amaaku marunara kooroou ufafa. \p \v 6 Maa Yisufa asauku mundirafa narí anoona aranandakiqari fidika nammarisaaqari kambiqanau sia nammari kaifau nammari namufaqa fidika namufaqa apirirafa kambiqanau. \v 7 Anutuna maraquna fannoo kuqaa anoona ufa imarufa maridanoo mina koorooinau. \v 8 Qaaramoo ainaina kooroo imarifa maridanoo. Mi qaaramoo namufa moodaa ainainara kai qidaqa, mi namusa maraquna faqa nammari faqa fidika faqa maridaqa. \v 9 Maaqoo kootaki ufa qimariasa ufa iridaqa kuqaa fee qidaqa. Faiqí ufa marinanoo Anutuna ufa fannoo faiqí ufa uriqaranoo marinara mifa akooqooqaraana Yisunara qini qimaaku uqannee qimaqoofa marinara maasa minara kuqaa anoonee qimasee irianaura. \v 10 Yafa yafee Yisunara Anutuna amaaku fee qinafa narí aundurakinaafa faqa dadaaqinanoo kuqaa anoonee qiannoo. Yafa yafee Yisunara sia Anutuna faiqi fee qinafa mifa Anutunara unna qimari fasiqafee qidanoo Anutufa narí amaakuara qu ufanara unna fee qidanoo miqi qidanoo. \v 11 Anutufa narí amaakuara qu ufafa maaqimminoo maridanoo Anutufa naaru naaru kuqaa marirana maasa qiminau, mi marirafa maasaindi mina amaakuki marifa maridanoo. \v 12 Yafa yafee Anutuna amaaku qumarainafa doo mifa mi marirana namufaqa qumareenoo. Yau yausee sia Anutuna amaaku qumarainausa sia mi marirana faqa qumaraidaqa. \s1 Sarau inna ainaina Anutuna innaaru qinanoo amiannoo. \p \v 13 Innee Anutuna amaakuara irirana rusimariasa innee doo naaru marirana doo maree fee qiaqeera maa ufana akara rumannimaqaidaqa. \v 14 Maasa Anutuna iriranasaa maaqoo moo ainainara innaaru qiananoo kuqaa maasa qimiannoo maasa iridaqa, miqiannanara maasa Anutuna afusaa sia rufiaidaqa paasoosamasee innaaru qidaqa. \v 15 Maasa Anutunara moo ainainara innaaru qiananoo mifa iriannoo. Maasa minara iridaqa iraanna ainainna kuqaa qimiannoo fee qidaqa. \p \v 16 Faiqí moo fannoo moo mandoosana mareemarina sia andeeqasee kuqiranaki fimaria mandoosana marasainanoo mina akaqaafasaa fannoo qafamaseenoo Anutunara innaaru qinanoo mina mandainaina ateeka rukaiseenoo narí marirana amiannoo. Qinee kuqiranaki sia andeeqasee fimaria mandoosannara qidaqa. Andeeqasee kuqiranaki fimaria mandoosana maridanoo moo fannoo mi mandoosanna marainaqa innee sia minara innaaru qiaqa. \v 17 Aiqama aaqarafa mandoosana maridanoo akaqausa moo mandoosana sia kuqiranaki fimariafa maridanoo. \p \v 18 Maasa maana iridaqa sia Anutuna faiqi namu mandoosana maqee maqee maraqa fidaqa. Anutuna amaaku ititasaifanoo manda fasiqa fannoo sia amana mina mandaikamamaqaannoo. \p \v 19 Maasa maana iridaqa maasa Anutuna ainaina maridaqa. Maa maqa maaqanaki mariasa aiqama manda fasiqa aakaaqakinaa fasiqa aramandunnai maridaqa. \v 20 Maasa maanara iridaqa asauku mundirafa Anutuna amaaku uqanna maasa Anutunara iriaqeera mina irirana qiminau. Doo maqee maasa Anutuna amaaku asauku mundirana Yisunaki marianara moodaanaki kuqaa anoona Anutunaki maridee qidaqa. Miqiqa maasa anoona Anutunaki faqa anoona asumu mariranaki faqa maridaqee qidaqa. \p \v 21 Qini faiqi namu unna qira Anutufara fooqaa qira ainainara nianasaa rufiaaqa, kuqaa Anutuna inni nimuqusakinaana mara amaaramaseenoo mina amaaqa maqaandoora minara rufiaaqa.