\id REV - Fanamaket 4 \h Parpar ke Jon \toc3 Parpar \toc2 Parpar \toc1 Parpar ke Jon \mt1 Parpar \mt2 ke Jon \imt1 Orek Famu \ip Buk igii, Jon i siit ta u. I neng lon nenge sangful ini u e kalalik na fafausum ke Iesu. I siit ta buk igii aunbiing i kiis na kamkabet na bit na Patimos. Ri luun u na kamkabet wara le biil ri ier isi in fafas ini Rokap na Fafas ulo Iesu Karisito usuf fanu. \ip I siit ta u na iwon e sangful ini lim e bet namih, aunbiing Iesu ka tatkau ta ubase na kukulii. \ip Na aunbiing ae, foron tom unune ri tafe ta ifuun e tatawin, fanu ri ka famam ta fangungut sing ri ma ri ka siimete ifuun lo ri sabin. Jon i siit buk igii una farakrakai ri na unune kiri lo Iesu. \ip I fas kerer sabin le God i usum na foron tier tikii ae in tapiek ke in fapu Satan. Ma na farfarop na biing, foron tatawin ae kere tafe u aga na piklinbat in rop. God ik faliu fanu ae ri unune ke ik nagogon fanu ae biil ri unune. Ma ka fageges ta nenge rokap na maleh ken fanu ae ri kia. \ip Ifuun e tier na buk igii, i arae foron orek fatoftof, isau male keren usum na Buk na Gogoh tofe, ke in lupes kerer isi keren usum na kamtina. \iot Parpar ke Jon i aragii: \io1 1:1-8 Tanwara na buk igii \io1 1:9—3:22 Foron leta usuf foron uh na tom unune na i fit e maleh \io1 4:1—8:1 Kumguui in sapeng na buk ae ri finris u la \io1 8:2—11:19 I fit e angelo ri kuf i fit e tafih \io1 12:1—13:18 Dregon turan iwu e muruuw aka \io1 14:1—15:8 Foron parpar \io1 16:1-21 I fit e dis na ngaliaf ke God \io1 17:1—20:10 Babilon in luut ke God ik fapu Satan \io1 20:11-15 Biingen nagogon \io1 21:1—22:6 Kukulii fuuh ke piklinbat fuuh \io1 22:7-21 Farfarop na orek \c 1 \p \v 1 Buk igii i e fafapos ke Iesu Karisito, ae God i ta u usuf i una finngas foron fafauun kia ini foron tier ae fatat in tapiek. I famalal u, aunbiing i wuun angelo kia usuf Jon, fafauun kia. \v 2 Ke Jon ka famalal foron tier tikii ae i par ta u. Foron tier ae, i e orek ke God ke fafamalal ke Iesu Karisito. \v 3 Se i wes foron orek profet igii, i kalok ke fanse sabin ae ri ongen u ma ri ka misuut na orek ae ri siit ta u, ri sabin ri kalok, i wara le aunbiing ka fatat mang. \s1 Orek an Fafamalal ke Jon \p \v 4 \x - \xo 1:4 \xt KisimBek 3:14; Parpar 4:5\x*Ia Jon, ia sisiit usuf gam foron uh na tom unune na ifit e maleh na falifu na Eisia. \p Famais ke siaroh usuf gam sing Ier ae i liu pakanini, igii ke namih, ke sing ifit sabin e Tanwa ae na matan nian kiiskiis an king kia, \v 5 \x - \xo 1:5 \xt Aisaia 55:4; BukSong 89:27\x*ke sing Iesu Karisito tekentu na tom fafamalal ke God, ae i kaltu famu ae i apti fis ma ka fapu rakrakai ken minet ma i tom nagogon ken foron king tikii na piklinbat. \p Ususefages usuf ier ae i mais ta kerer ma ka fasengsegeng ta kerer koseng foron sinang laulau kirer ini dawu, \v 6 \x - \xo 1:6 \xt KisimBek 19:6; Parpar 5:10\x*ma ka luun ta kerer isi keren nagogon tura na Matanfuntih kia ke arae foron pris una foim sing God, Tama. Kia tom e foron memeh tikii turan rakrakai, ma biil ti farfarop lo! Amen. \q1 \v 7 \x - \xo 1:7 \xt Daniel 7:13; Metiu 24:30; Mak 13:26; Luk 21:27; 1Tesalonika 4:17; Sekaraia 12:10; Jon 19:34,37 \x*Ongen u! In tapiek na olon laukaf \q2 ma fanu tikii rin par u, \q1 fanu sabin ae ri so ta u. \q2 Ke fanu tikii na piklinbat rin luluen, i wara lo. \q1 Iuu, in tapiek tom! Amen. \p \v 8 \x - \xo 1:8 \xt Parpar 22:13; KisimBek 3:14\x*Kumguui God i tarah, “Iau tom e Alfa ke Omega,\f + \fr 1:8 \ft Alfa e tanwaran matan buk ke Omega e farfarop na matan buk na orek Grik, Alfa i arae A ke Omega i arae Z\f* ae i liu pakanini, igii, ma namih, ae i Rakrakai Kanaka.” \s1 Jon i Par Tikas arae Kalalik ken Kaltu \p \v 9 Ia Jon, tualik gam ke tikiin unune kimi lo Iesu, ae kere kalsakai fangungut turim ke kere kiis turim na matanfuntih kia ma kere ka tifat turim lo. Ia kiis na kamkabet na bit na Patimos, i wara na orek ke God ke na fafamalal ke Iesu. \v 10 Na biing ke Kumguui,\f + \fr 1:10 \ft Biing ke Kumguui, i e Sandii, wara le Kumguui i apti fis na Sandii\f* Tanwa Kalkaluu ka susuef iau ma awii naming, ia ka ongen kinen tikas i ninih arae kinen tafih. \v 11 Ka tarah, “Foron tier ae o par u, siit papte u na buk ae ri finris u la ke ok tule u usuf foron uh na tom unune na ifit e maleh igii: Efeses, Smerna, Pergamum, Taiatira, Sardis, Filadelfia ke Laodisia.” \p \v 12 Ia ka giliim fis isi par tikas ae i orek usuf iau. Ke aunbiing ia ka giliim fis, ia ka par ifit e nian soti ken lam ae ri tel u ini goul. \v 13 \x - \xo 1:13 \xt Daniel 7:13; 10:5\x*Ke na fatpoton foron nian soti ken lam ae, ia ka par tikas arae Kalalik ken Kaltu. I kilkiliis ini nenge dolon kaen ae i dolo sikit una iun keke, ma awii na matan mangia, imel e nenge pus ae ri tel u ini goul. \v 14 \x - \xo 1:14 \xt Daniel 7:9; 10:6\x*Paklu turan olo i pos kanaka arae olon sipsip ke arae laukaf, ma iun kolson mata i arae karfian yiif. \v 15 \x - \xo 1:15 \xt Esekiel 1:24; 43:2\x*Iun keke ka arae baras ae i gar na tara yiif ma kine ka arae kinen dan ae i nor. \v 16 I pose na ifit e keltot awii na mia, ke popok una fapaket ae iun baba turim i yen ka suu tina ngusu. Posong na mata i arae matan pisiih ae i lala popos. \p \v 17 \x - \xo 1:17 \xt Aisaia 44:6; 48:12; Parpar 2:8; 22:13\x*Aunbiing ia par u, ia ka luut una famu na iun keke arae nenge minet. Ka pose lo iau ini mia ma ka tarah, “Gong o sokeh. Iau tom e famu ke iau tom e mih. \v 18 Iau tom e Ier ae i liu, ia met tah, isau le par u, ia liu fitliu! Ia tom ia pose na foron ki una minet ke una Edes, maleh ken foron minet. \p \v 19 “Pesu, on siit papte foron tier igii o par u: Foron tier ae i taptapiek la igii turan foron tier ae in tapiek namih. \v 20 Orek ae i kiis kum ta na ifit e keltot ae o par ta u na miang turan ifit e nian soti ken lam ae ri tel u ini goul, i aragii: Ifit e keltot ri arae foron angelo ken ifit e uh na tom unune na ifit e maleh, ke foron nian sotih ken lam, ri arae ifit e u na tom unune. \c 2 \s1 Orek usuf Uh na Tom Unune na Efeses \p \v 1 “Sisiit usuf angelo ken uh na tom unune na Efeses aragii: \b \pi1 Ier ae i pose na ifit e keltot na mia ma ae i la na fatpoton ifit e nian soti ken lam ae ri tel u ini goul, i use foron orek igii: \v 2 Ia usum na sani ae o tel u la, na rakrakai na foim kiam ke na tifat kiam aunbiing o kalsakai fangungut. Ia usum le biil o somangat pes fanu laulau la ke o ka tof ta fanu ae ri tom ri tara le ri foron aposel, isau le biil. O ka tafe ta u le ri foron tom lemlemet. \v 3 O tifat tom aunbiing o kalsakai fangungut wara na asang ma biil o to angos. \pi1 \v 4 Isau le nenge tier ae biil ia laes isi, i aragii: Biil mang o ier isi iau, arae pakanini o ier ta isi iau. \v 5 Pesu, on wolpes falifu ae o luut ta tinlo. Sokiliis liu kiam ke ok tel foron tier ae o tel u la pakanini. Male biil o sokiliis liu kiam, ke ian la usuf o ma iak tel ufu nian soti ken lam kiam tina sala. \v 6 Isau le tier igii o tel u i rokap: O ememse foron foim ken fanu ae ri mi na fafausum ke Nikolas,\f + \fr 2:6 \ft Foron tom tasum na Buk na Gogoh biil ri to usum le se e Nikolas\f* ae iau sabin ia ememse u. \pi1 \v 7 \x - \xo 2:7 \xt Stat 2:9; Parpar 22:2; Esekiel 28:13; 31:8\x*Se imel e balbalu i rokap le in ongen sani ae Tanwa Kalkaluu i use u usuf foron uh na tom unune. Ma se i tifat una farfarop, ian somangat pes u isi in ien tina au na liu ae i kiis na Paradais ke God. \s1 Orek usuf Uh na tom Unune na Smerna \p \v 8 \x - \xo 2:8 \xt Aisaia 44:6; 48:12; Parpar 1:17; 22:13\x*“Sisiit usuf angelo ken uh na tom unune na Smerna aragii: \b \pi1 Ier ae i famu ke i mih, ae i met tah ke ka liu fis sabin, i use foron orek igii: \v 9 Ia usum na tatawin ae o kalsakai u ke na kiiskiis an lauu kiam, isau le ifuun e minsik kiam. Ia usum na orek laulau ken fale fanu ulo wo. Fanu ae ri use u le ri fan Iudaia, isau le biil. Ri tina palgan lotu ke Satan. \v 10 Gong o soke isi foron fangungut ae fatat in tapiek lo wo. Ongen u, Satan in luun fal lo gam na kamkabet isi tof gam ke fanu rin ta fangungut usuf gam na nenge sangful e biing. Taftawa le ri ier isi siimete wo, on tifat tom na unune kiam ke iak ta bangbang na liu usuf o. \pi1 \v 11 \x - \xo 2:11 \xt Parpar 20:14; 21:8\x*Se imel e balbalu, i rokap le in ongen sani ae Tanwa Kalkaluu i use u usuf foron uh na tom unune. Ma se i tifat una farfarop, biil in fiu na fawu u e minet. \s1 Orek usuf Uh na Tom Unune na Pergamum \p \v 12 “Sisiit usuf angelo ken uh na tom unune na Pergamum aragii: \b \pi1 Ier ae i pose na popok una fapaket ae iun baba turim i yen, i use foron orek igii: \v 13 Ia usum na maleh ae o mel la wah, maleh ae Satan i kiis lo arae king. Isau le o posefat tom na asang ke na aunbiing sabin ae ri siimete Antipas, unune kiam biil i lauf lo iau. Antipas i tom fafamalal tutus kiak ae ri siimete ta u na maleh kiam, na maleh ae Satan i kiis la lo. \pi1 \v 14 \x - \xo 2:14 \xt Namba 22:5,7; 31:16; Lo 23:4; Namba 25:1-3\x*Isau le fale tier ae biil ia laes isi, i aragii: Fale fanu ae naisam ri mi na fafausum ke Balam, ae i fausum ta Balak isi fabal fan Israel isi tel sinang laulau, aunbiing ri ien ta inen ae ri ta ta u arae fafen usuf foron god famfabal ke ri ka tel sinangun puur. \v 15 Fal sabin, ri ka mi ta na fafausum ke Nikolas. \v 16 Pesu, on sokiliis liu kiam. Male biil, ke ian la sape unaisam ma iak fapaket tura ri ini popok una fapaket igii na ngusung. \pi1 \v 17 \x - \xo 2:17 \xt KisimBek 16:14,15; 16:32,33,34; Jon 6:48-50; Aisaia 62:2; 65:15\x*Se imel e balbalu, i rokap le in ongen sani ae Tanwa Kalkaluu i use u usuf foron uh na tom unune. Ma se i tifat una farfarop, ian fen u ini ti fale mana ae i kiis mumun. Ke ian ta nenge fat pos sing i ae nenge as fuuh ri ka siit ta u lo. As ae, biil tikas i usum lo, ier sau ae ia ta fat sing i, i usum lo. \s1 Orek usuf Uh na Tom Unune na Taiatira \p \v 18 “Sisiit usuf angelo ken uh na tom unune na Taiatira aragii: \b \pi1 Kalalik ke God ae iun kolson mata i arae karfian yiif ke iun keke i arae baras ae i gar na tara yiif, i use foron orek igii: \v 19 Ia usum na foron foim ae o tel u la, na famais kiam, na unune kiam, na falupes kiam usuf fal ke na tifat kiam aunbiing o kalsakai fangungut. Ia usum le foron foim kiam igii, i laumet na foron foim ae o tel u la tinpakanini. \pi1 \v 20 \x - \xo 2:20 \xt 1King 16:31; 2King 9:22,30\x*Isau le nenge tier ae biil ia laes isi, i aragii: O somangat pes Jesebel, fifin ae i tara le i nenge profet. I fausum fager foron tom foim kiak isi tel sinangun puur ke isi ien foron inen ae ri ta u la arae foron fafen usuf foron god famfabal. \v 21 Ia ka ta ta aunbiing sing i isi in sokiliis liu kia koseng sinangun puur, isau le biil i wong. \v 22 Pesu, ian ta tara fangungut sing i ma ik borong ini sasem. Ke iak tel fanu ae ri tel sinangun puur la tura rik kalsakai tara fangungut, male biil ri sokiliis liu kiri koseng foron sinangu. \v 23 \x - \xo 2:23 \xt BukSong 7:9; 62:12; Jeremia 17:10 \x*Ke ian siimete berberat ke Jesebel, isi foron uh na tom unune tikii rik usum le iau tom ia usum na balan fanu ke na foron wolwol tikii kiri, ma ian suat temtem tikii lo gam namin foim kia. \v 24 Isau le usuf gam ae na Taiatira, ae biil gam mi na fafausum ke Jesebel ke biil gam mi na foron fafausum ae ri foteng u ini foron orek kum ke Satan, ia fas gam le biil mang ian luun ti tatawin sabin lo gam. \v 25 Pesu, sani gam ka pose ta lo, gamen posefat lo papang na aunbiing ian tapiek. \pi1 \v 26 \x - \xo 2:26 \xt BukSong 2:8,9\x*Se i tifat una farfarop ma ka tel fasuut wolwol kiak papang na farfarop, ian ta rakrakai usuf i una nagogon fanu na foron mat tikii, \q1 \v 27 ‘In nagogon ri ini bis ae ri tel u ini aen, \q2 ke in faburburngi ri arae ri faburburngi sospen ae ri tel u ini pisak.’ \mi Ian ta rakrakai usuf i arae sau ia kep ta rakrakai sing Tata. \v 28 Ke ian ta matal sabin sing ier ae i filau una farfarop. \pi1 \v 29 Se imel e balbalu, i rokap le in ongen orek ae Tanwa Kalkaluu i use u usuf foron uh na tom unune. \c 3 \s1 Orek usuf Uh na Tom Unune na Sardis \p \v 1 “Sisiit usuf angelo ken uh na tom unune na Sardis aragii: \b \pi1 Ier ae i pose na ifit e Tanwa God ke i ifit e keltot, i use foron orek igii: Ia usum na foron tier ae o tel u la. Fanu ri tara le o liu, isau le o ka met tah. \v 2 Mat! Farakrakai fale rokap na sinang ae imel biitom sing o ae fatat in met, wara ia par foron foim kiam biil tom ifasi na mata God kiak. \v 3 \x - \xo 3:3 \xt Metiu 24:43,44; Luk 12:39,40; Parpar 16:15\x*Pesu, on wolpes sani ae o ka kep ta u ke o ka ongen ta u. Misuut lo ke ok sokiliis liu kiam. Isau male biil o mat, ke ian la usuf o arae nenge tom sisii ma biil on usum na aunbiing sa ae ian la usuf o. \pi1 \v 4 Isau le ituul sau lo gam ae na Sardis, biil tom ri fadu ta foron kaen kiri. Rin la turang ma rik kilkiliis ini foron kaen pos, wara le liu kiri i kalkaluu. \v 5 \x - \xo 3:5 \xt KisimBek 32:32,33; BukSong 69:28; Parpar 20:12; Metiu 10:32; Luk 12:8\x*Ma se i tifat una farfarop, in kilkiliis ini kaen pos arae ri. Ma biil ian pa ufu asa tina Buk na Liu, biil. Ian famalal asa na mata Tata ke foron angelo kia. \v 6 Se imel e balbalu, i rokap le in ongen sani ae Tanwa Kalkaluu i use u usuf foron uh na tom unune. \s1 Orek usuf Uh na Tom Unune na Filadelfia \p \v 7 \x - \xo 3:7 \xt Aisaia 22:22; Jop 12:14\x*“Sisiit usuf angelo ken uh na tom unune na Filadelfia aragii: \b \pi1 Ier ae i kalkaluu ma i tekentu ke i pose na ki ke Dewit, i use foron orek igii: Sani i sapeng lo, biil ifasi tikas in babat lo, ke sani i babat lo, biil ifasi tikas in sapeng lo. \v 8 Ia usum na foron foim ae o tel u la. Ongen u, ia ka sapeng ta na nenge matanfel ae na famu lo wo, ae biil ifasi tikas in babat lo. Ia usum le rakrakai kiam biil i to laumet, isau le o posefat na orek kiak ke biil o fakawe ufu asang. \v 9 \x - \xo 3:9 \xt Aisaia 49:23; 60:14; 43:4\x*Ongen u, fanse ae tina lotu ke Satan, ae ri tara le ri fan Iudaia, isau le biil. Ri foron tom lemlemet sau. Ian tel ri isi rik ilepul na famu lo wo ma rik fapos u le ia ier kanaka isi wo. \v 10 I wara le o ka mi ta na nagogon kiak isi tifat na palgan tatawin, ke ian ubiif kale wo koseng aunbiing ae tara fatoftof in tapiek na marmarsan falifu tikii, una tof fanu ae ri liu aga na piklinbat. \pi1 \v 11 Biil in sawin, ke iak tapiek. Posefat na sani ae o ka pose ta lo, isi biil tikas in kep fifiil kiam. \v 12 \x - \xo 3:12 \xt Parpar 21:2; Aisaia 62:2; 65:15\x*Se i tifat una farfarop, ian fiti u arae nenge tuh na Felun Tunmapek ke God kiak ma biil sabin in fin koseng u. Ian siit asa God kiak awii lo ke asan maleh ke God kiak, i e Ierusalem fuuh, ae in pu tinbae na kukulii sing God kiak, ma ian siit asang fuu sabin lo. \v 13 Se imel e balbalu, i rokap le in ongen sani ae Tanwa Kalkaluu i use u usuf foron uh na tom unune. \s1 Orek usuf Uh na Tom Unune na Laodisia \p \v 14 \x - \xo 3:14 \xt Sindaun 8:22\x*“Sisiit usuf angelo ken uh na tom unune na Laodisia aragii: \b \pi1 Foron orek igii ke Ier ae asa e Amen, i tom tel fasuut foim ke God ke i tekentu na tom fafamalal, ma i e waran fakfakiis ke God. \v 15 Ia usum na foron foim ae o tel u la. Biil o mir ke biil sabin o tuntun. Ia ier isi on mir, le on tuntun. \v 16 I wara le o mamlik tuntun sau, biil o lala tuntun ke biil o mir, pesu ian kuek ufu wo tina ngusung. \v 17 O use u la le, ifuun e minsik kiam, o luun turim ifuun e minsik ma biil o dar ti tier. Isau le biil o iliim u le kiis kiam biil i rokap, o bilbiling, o lauu, i kut e matam ma o pongong. \v 18 Ia fanau o isi on fiil goul sing iau ae ri ka fafuu ta u ini yiif, isi ik fuun e minsik kiam. Ke ok fiil kaen pos una kilkiliis, una fun matlawen kiam, wara le o pongong, ke marasiin una luun u na matam, isi ok par. \pi1 \v 19 \x - \xo 3:19 \xt Sindaun 3:12; Ibru 12:6\x*Fanu ae ia ier isi ri, ia fakiing ri la ke ia ka pis ri la. Pesu, on sokiliis liu kiam ini balam tikii. \v 20 Ongen u, ia soti na matanfel ma ia ka pispisih. Male tikas i ongen kineng ma ka sapeng na matanfel, ian kau unaisa ke iak ien tura ma ik ien turang. \pi1 \v 21 Se i tifat una farfarop, ian somangat pes u isi kamak kiis turim na nian kiiskiis an king kiak, arae ia sabin ia ka filau ta una farfarop ke ia ka kiis turim tura Tata na nian kiiskiis an king kia. \v 22 Se imel e balbalu, i rokap le in ongen sani ae Tanwa Kalkaluu i use u usuf foron uh na tom unune.” \c 4 \s1 Nian Kiiskiis ken King na Kukulii \p \v 1 Nami na foron tier igii, ia ka par nenge matanfel i sapeng na kukulii, na famu lo iau. Ma kinen kaltu ae ia ongen ta u na famu, ae i orek usuf iau arae kinen tafih, ka tarah, “Tatkau ugapiek ma iak finngas o ini foron tier ae in tapiek namih.” \v 2 \x - \xo 4:2 \xt Esekiel 1:26-28; 10:1\x*Fanpil Tanwa Kalkaluu ka susuef ulo iau ke ia ka par nenge nian kiiskiis an king na kukulii ma tikas i kiis lo. \v 3 Ma ier ae i kiis lo, parpar ulo i arae iun rokap na fat ae ri foteng u ini jaspa ke karnelian. Ma nenge aunsih i kawil nian kiiskiis ae, i par arae rokap na fat ae ri foteng u ini emeral. \v 4 Ma kawil nian kiiskiis ae, imel iwu e sangful ini fet e nian kiiskiis ken king sabin ma iwu e sangful ini fet e famfamu ri kiis lo. Ri kilkiliis ini foron kaen pos ma ri luun foron bangbang ae ri tel u ini goul na paklu ri. \v 5 \x - \xo 4:5 \xt KisimBek 19:16; Parpar 8:5; 11:19; 16:18; Esekiel 1:13; Parpar 1:4; Sekaraia 4:2\x*Ka famam pil, waran bat ka ninih ke ka pah tina nian kiiskiis ken king. Ma ifit e lam i soksok la na matan nian kiiskiis ken king. Ifit e lam ae, ri ifit e Tanwa God. \v 6 \x - \xo 4:6 \xt Esekiel 1:5-10,22; 10:14\x*Na famu sabin na nian kiiskiis ae, imel e nenge tier ae i par arae palgantes ae ri tel u ini galas ma i kalkaluu kanaka. \p Awii na fatpoto kawil nian kiiskiis ken king ae, ifet e fakfakiis ae ri liu, ri soti tah, ma kolson matri i kuruung tikii pununfo ri, na famu ke na mih sabin. \v 7 Neng famu lon foron fakfakiis ae ri liu i arae laion, fawu u i arae bulmakau, fatuul u posong na mata arae kaltu ke fafet u arae manurai ae i wof. \v 8 \x - \xo 4:8 \xt Esekiel 1:18; 10:12; Aisaia 6:2,3\x*Foron fakfakiis ae ri liu, temtem tikii lo ri, iwon e papawu ma kolson matri i kuruung tikii pununfo ri, awii sabin na piklin papawu ri. Na foron wor ke na foron siat, biil ri mange la na tarah: \qc “I kalkaluu, i kalkaluu, i kalkaluu \qc e Kumguui God ae i Rakrakai Kanaka, \qc i liu pakanini, igii ke namih.” \m \v 9 Aunbiing ifet e fakfakiis ae ri liu ri ta memeh, bulat ke fotrokap la usuf ier ae i kiis na nian kiiskiis ken king, ier ae i liu fitliu ma biil ti farfarop lo, \v 10 ke iwu e sangful ini fet e famfamu ae, rik ilepul na famu lo ier ae i kiis na nian kiiskiis ken king ma rik lotu unaisa ier ae i kiis fitliu ma biil ti farfarop lo. Ri tel ufu foron bangbang la kiri ma ri ka luun u la na famu na nian kiiskiis ken king ke ri ka tarah, \q1 \v 11 “Kumguui kimem ke God kimem, \q1 i tortores kanaka tom le rin ta memeh, bulat ke rakrakai usuf o, \q1 wara le o fakiis ta foron tier tikii. \q2 O fakiis ta ri ma namin wolwol kiam tom, ri ka liu.” \c 5 \s1 Natun Sipsip ke Buk ae ri Finris u la \p \v 1 \x - \xo 5:1 \xt Esekiel 2:9,10; Aisaia 29:11\x*Na mia ier ae i kiis na nian kiiskiis ken king, ia ka par nenge buk ae ri finris u la.\fig Buk ae ri finris u ma ri ka bulut papte u ini ifit e bulut|src="Rev 5.1 GS.tif" size="span" ref="5:1" \fig* Imel e sisiit na iun baba turim ke ri ka bulut papte u ini ifit e bulut ae imel e fakileng\f + \fr 5:1 \ft Aunbiing ri luun matngan fakileng arae, biil ti kaltu foes ifasi in sapeng na buk ae\f* lo. \v 2 Ke ia ka par nenge rakrakai na angelo i perek aragii, “Se i tortores isi ifasi ik tel ufu ifit e bulut ma ik sapeng na buk igii?” \v 3 Isau le biil tikas tina kukulii, le na piklinbat, le na piklin nanal ifasi in sapeng na buk ma ik par sisiit ae na palga. \v 4 Ia ka lala teng, wara le biil tikas i tortores ae ifasi in sapeng na buk ma ik par sisiit ae na palga. \v 5 \x - \xo 5:5 \xt Stat 49:9; Aisaia 11:1,10\x*Ke neng lon foron famfamu ae, ka tara sing iau aragii, “Gong o teng. Par u, Laion tina mat ke Juda, i e bawu king Dewit,\f + \fr 5:5 \ft Fan Iudaia ri unune le Mesaia in la tina mat ke king Dewit, pesu ri foteng u le, “bawu king Dewit”\f* ka fapu ta rakrakai ken foron tuui kia. I sau ifasi in papak ufu ifit e bulut ma ik sapeng na buk ae.” \p \v 6 \x - \xo 5:6 \xt Aisaia 53:7; Sekaraia 4:10\x*Namih, ia ka par nenge Natun Sipsip ae i par aragii le ri siimete ta u. I soti ta na fatpoton nian kiiskiis ken king, ma kawil u, ifet e fakfakiis ae i liu, turan iwu e sangful ini fet e famfamu ae. Natun Sipsip ae ifit e kom lo, ke ifit e kolson mata ae ri ifit e Tanwa God ae i wuun ufu ta ri una foron falifu tikii na piklinbat. \v 7 Natun Sipsip ae ka tapiek ma kep buk ae tina mia ier ae i kiis ta na nian kiiskiis ken king. \v 8 \x - \xo 5:8 \xt BukSong 141:2\x*Aunbiing ka kep ta buk ae, ifet e fakfakiis ae i liu turan iwu e sangful ini fet e famfamu ae, ri ka ilepul na mata Natun Sipsip ae. Temtem tikii lo ri, i pose na gita turan dis ae ri tel u ini goul. Foron dis ae ifuun ini nenge tier ae bau lo i furung rokap, i e foron sising ken fanu kalkaluu ke God. \v 9 \x - \xo 5:9 \xt BukSong 33:3; 98:1; Aisaia 42:10\x*Ke ri ka sek nenge seksek fuuh aragii: \q1 “O tortores tom isi on kep buk ae \q2 ma ok papak ufu foron bulut ae lo, \q1 wara le ri siimete ta wo, \q2 ke o ka fiil fafis ta fanu usuf God ini daum, \q1 fanu tina foron mat tikii, \q2 tina marmarsan orek, \q2 tina foron falifu tikii \q1 ke tina foron funmat tikii. \q1 \v 10 \x - \xo 5:10 \xt KisimBek 19:6; Parpar 1:6\x*O ka luun ta ri isi rin nagogon turam na Matanfuntih kiam, \q2 ke arae foron pris una foim sing God kirer \q1 ma rin nagogon aga na piklinbat.” \p \v 11 \x - \xo 5:11 \xt Daniel 7:10\x*Ia ka par sabin ke ia ka ongen kinen ifuun e angelo, ifuun kanaka e arip lo ri ma biil ifasi tikas in wes ri. Ri ti kawil nian kiiskiis ken king turan ifet e fakfakiis ae i liu ke foron famfamu \v 12 ke ri ka lala seksek aragii: \q1 “I tortores kanaka tom le Natun Sipsip ae ri siimete ta u, \q1 in kep rakrakai una nagogon, minsik, polo na wol, rakrakai, \q1 bulat, memeh ke ususefages.” \p \v 13 Ke ia ka ongen kinen foron fakfakiis tikii buuii na kukulii, na piklinbat, na piklin nanal ke na palgantes, ri tikii ri ka seksek aragii: \q1 “Ususefages, bulat, memeh ke rakrakai, \q2 ae in kiis fitliu ma biil ti farfarop lo, \q1 usuf ier ae i kiis na nian kiiskiis ken king \q2 ke usuf Natun Sipsip.” \m \v 14 Ifet e fakfakiis ae ri liu, ri ka tarah, “Amen,” ke foron famfamu ae ri ka ilepul ma ri ka lotu unaisa. \c 6 \s1 Natun Sipsip i Papak ufu foron Bulut \p \v 1 Aunbiing ia par, Natun Sipsip ka papak ufu bulut famu na ifit e bulut ae na buk. Ke ia ka ongen neng lon ifet e fakfakiis ae ri liu ka tautau, ma kine ka ninih arae pah ke ka tarah, “La ugapiek!” \v 2 \x - \xo 6:2 \xt Sekaraia 1:8; 6:3,6\x*Aunbiing ia ka par sabin, ia ka par nenge os pos awii na famu lo iau. Ma ier ae i kiis lo, i pose na nenge bonora ke ri ka ta nenge bangbang ken king usuf i. I la arae nenge rakrakai na tom fapaket, ae ka fapu ta foron tuui kia ma in fapu in fuun biitom e tuui. \p \v 3 Aunbiing Natun Sipsip ka papak ufu fawu u e bulut na buk ae, ia ka ongen kinen fawu u e fakfakiis ae i liu ka tarah, “La ugapiek!” \v 4 \x - \xo 6:4 \xt Sekaraia 1:8; 6:2\x*Ke nenge os sabin ka filau suuh, ae i melmelek. Ma ier ae i kiis lo, ri ta rakrakai sing i una tel ufu siaroh tinaga na piklinbat, isi fanu rik siimete fafis ri tom. Ke ri ka ta nenge tara popok una fapaket sing i. \p \v 5 \x - \xo 6:5 \xt Sekaraia 6:2,6\x*Aunbiing Natun Sipsip ka papak ufu fatuul u e bulut, ia ka ongen fatuul u e fakfakiis ae i liu ka tarah, “La ugapiek!” Aunbiing ia ka par, ia ka par nenge os pulpulu na famu lo iau. Ma ier ae i kiis lo, i pose na nenge sikel.\fig Nenge sikel|src="Rev 6.5 (1).TIF" size="col" ref="6:5" \fig* \v 6 Ke ia ka ongen nenge tier arae kinen tikas awii na fatpoton ifet e fakfakiis ae ri liu ka tarah, “Rin fiil nenge kilogrem na wit ini itikii e dinaria,\f + \fr 6:6 \ft Nenge dinaria, ifasi ini fifiil ken nenge tom foim na itikii e biing.\f* ke rin fiil ituul e kilogrem na bali\f + \fr 6:6 \ft Iwu e matngan palawa, wit ke bali. Wit i fen e mata na bali.\f* ini itikii e dinaria. Isau le gong o falaulau wel na olif, ke wain.” \p \v 7 Aunbiing Natun Sipsip ka papak ufu fafet u e bulut, ia ka ongen kinen fafet u e fakfakiis ae i liu ka tarah, “La ugapiek!” \v 8 \x - \xo 6:8 \xt Esekiel 14:21\x*Aunbiing ia ka par, ia ka par nenge os pipiyiif awii na famu lo iau. Ma ier ae i kiis lo, asa e Minet. Ma Edes, maleh ken foron minet, ka mi pes u. Ri ka ta rakrakai usuf ruh, isi ruk nagogon in tikii e falifu lon ifet e falifu na piklinbat, isi ruk siimete fanu na foron fapaket, na fitol, na sasem laulau, ke ini foron muruuw aka tinaga na piklinbat. \p \v 9 Aunbiing Natun Sipsip ka papak ufu falim u e bulut, ia ka par tanwan fanu ae ri siimete ta ri wara na unune kiri na orek ke God ke na fafapos kiri ulo. Ia par ri na piklin salan tunmapek. \v 10 Ri ka perek aragii, “Rakrakai na Kumguui, o kalkaluu ma wo tekentu. Nangis mang ok nagogon fanu na piklinbat, kunan dawu kemem?” \v 11 Ke ri ka ta foron dolon kaen pos usuf temtem tikii lo ri ke ri ka fas ri isi rin mamlik nene biitom, papang na aunbiing foron tikiin foim kiri turan foron tualik ri na asa Iesu, rik siimete ta ri bii arae ri, isi wewes lo ri ik bunuut. \p \v 12 \x - \xo 6:12 \xt Parpar 11:13; 16:18; Aisaia 13:10; Joel 2:10,31; 3:15; Metiu 24:29; Mak 13:24,25; Luk 21:25\x*Ia par ta tom aunbiing Natun Sipsip ka papak ufu fawon u e bulut. Ke nenge tara na gih ka tapiek, matan pisiih ka pulpulu arae kaen pulpulu ae ri tel u ini olon meme, ke matan funiil ka melmelek arae dah. \v 13 \x - \xo 6:13 \xt Aisaia 34:4\x*Ke foron keltot buuii na bat ka luut una nanal arae foron kalwan fik ae rakrakai na kif i gule faluut ri tina au. \v 14 \x - \xo 6:14 \xt Parpar 16:20\x*Ke bat ka mangmangal arae mii ae ri finris u, ke foron pungpung tikii turan foron bit ri ka gigin koseng foron salri. \p \v 15 \x - \xo 6:15 \xt Aisaia 2:19,21\x*Ke foron king tikii tina piklinbat, foron laulaumet tikii, foron kabisit ken foron tom fapaket tikii, fanu ae ifuun e minsik kiri, foron rakrakai na fanu, foron fafauun foes tikii turan fanu ae biil ri fafauun, ri tikii ri ka mumun na foron matanfat ke na fatpoton foron bolonfam. \v 16 \x - \xo 6:16 \xt Hosea 10:8; Luk 23:30\x*Ri ka tautau usuf foron pungpung ke pirpiran fat aragii, “Luut ma gamek fun kemem koseng posong na mata ier ae i kiis na nian kiiskiis ken king ke koseng ngaliaf ken Natun Sipsip! \v 17 \x - \xo 6:17 \xt Joel 2:11; Malakai 3:2\x*Wara le tara biingen ngaliaf kiruh ka tapiek tah ma se ifasi in soti na matruh?” \c 7 \s1 Ri Luun Fakileng lon 144,000 e Fan Israel \p \v 1 \x - \xo 7:1 \xt Jeremia 49:36; Daniel 7:2; Sekaraia 6:5\x*Namih, ia ka par ifet e angelo ri ka soti na ifet e matan kif na piklinbat. Ri ka tikale ifet e matan kif isi biil rin kufkufe na nanal, na palgantes ke na olon foron au. \v 2 Namih, ia ka par nenge angelo sabin ka tapiek tina falifu ae pisiih i susupiek la wah, i pose na nenge fakileng ke God ae i liu. Ka tautau usuf ifet e angelo ae ri ta ta rakrakai usuf ri isi rin falaulau nanal turan palgantes. \v 3 \x - \xo 7:3 \xt Esekiel 9:4,6\x*Ka tarah, “Gong gam falaulau nanal, palgantes le foron au, papang na biing keren luun fakileng na posong na matan foron tom foim ke God kirer.” \v 4 Ke ia ka ongen weswes lon fanu ae ka mel ta e fakileng ke God lo ri. Wewes lo ri ifasi aragii, nenge mar ini fet e sangful ini fet e arip e fanu tina foron mat tikii na Israel. \q1 \v 5 Nenge sangful ini u e arip tina mat ke Juda, \q1 nenge sangful ini u e arip tina mat ke Ruben, \q1 nenge sangful ini u e arip tina mat ke Gat, \q1 \v 6 nenge sangful ini u e arip tina mat ke Aser, \q1 nenge sangful ini u e arip tina mat ke Naptali, \q1 nenge sangful ini u e arip tina mat ke Manase, \q1 \v 7 nenge sangful ini u e arip tina mat ke Simion, \q1 nenge sangful ini u e arip tina mat ke Liwai, \q1 nenge sangful ini u e arip tina mat ke Isakar, \q1 \v 8 nenge sangful ini u e arip tina mat ke Sebulun, \q1 nenge sangful ini u e arip tina mat ke Josep, \q1 ke nenge sangful ini u e arip tina mat ke Beniamin. \s1 Tara Gur na Fanu ri Lotu unaisa God \p \v 9 Nami na foron tier igii, ia ka par ke ia ka par nenge tara gur na fanu awii na famu lo iau, ae biil ifasi tikas in wes ri. Ri tina foron funmat tikii, tina foron mat tikii, tina foron falifu tikii ke tina marmarsan orek tikii. Ri kilkiliis ini foron dolon kaen pos ma ri ka pose na foron aun bebeh \v 10 ke ri ka perek aragii, \q1 “Fafaliu i la sing God kirer, \q2 ae i kiis na nian kiiskiis ken king, \q1 ke sing Natun Sipsip.” \m \v 11 Foron angelo tikii ae ri soti ta kawil nian kiiskiis ken king ke kawil foron famfamu ae turan ifet e fakfakiis ae ri liu, ri ka luut uf ini posong na matri una pikli ma ri ka lotu unaisa God \v 12 ke ri ka tarah, \q1 “Amen! \q2 Ususefages, memeh, \q1 polo na wol, fotrokap, \q2 bulat, rakrakai \q1 ke rakrakai una nagogon, \q2 usuf God kirer, \q1 fitliu ma biil ti farfarop lo! \q1 Amen!” \p \v 13 Ke neng lon foron famfamu ae ka diik iau aragii, “Fanu ae ri kilkiliis ini foron dolon kaen pos, ri fanseh ma ri tingah?” \p \v 14 \x - \xo 7:14 \xt Daniel 12:1; Metiu 24:21; Mak 13:19\x*Ia ka kiliis u aragii, “Ier, wo tom o usum.” \p Ke ka tara sing iau aragii, “Fanu igii, ri e fanu ae ri suu ta tina tara tatawin\f + \fr 7:14 \ft Tatawin ae, in laumet kanaka tom na foron tatawin tikii na piklinbat. Par Dan 12:1 ke Metiu 24:21\f* ke ri ka gorse fapos ta foron dolon kaen kiri ini dawu Natun Sipsip. \v 15 I e wara, \q1 ‘ri ka soti na famu na nian kiiskiis ke God \q2 ma ri foim sing i na Felun Tunmapek kia \q1 na foron siat ke na foron wor. \q2 Ma ier ae i kiis na nian kiiskiis ken king \q1 in famalmaluu ri ini palpalbuang kia. \q1 \v 16 \x - \xo 7:16 \xt Aisaia 49:10\x*Biil mang rin fitol sabin, \q2 ke biil mang rin metdan sabin. \q1 Ke biil mang pisiih, le ti tier ae i tuntun \q2 in yeng pununfo ri sabin. \q1 \v 17 \x - \xo 7:17 \xt BukSong 23:1,2; Aisaia 49:10; Esekiel 34:23; Aisaia 25:8\x*Wara le Natun Sipsip ae i kiis na fatpoton nian kiiskiis ken king \q2 in fofonoi lo ri, arae tom fofonoi na sipsip. \q1 In lame ri una foron matan dan na liu. \q2 Ke God in salis ufu danun matri tikii tina matri.’” \c 8 \s1 Natun Sipsip i Papak ufu Fafit u e Bulut \p \v 1 Aunbiing Natun Sipsip ka papak ufu fafit u e bulut, maleh na kukulii ka o na ituul e sangful e minit. \p \v 2 Ke ia ka par ifit e angelo ri soti ta na mata God, ma ri ka ta ifit e tafih usuf ri. \p \v 3 \x - \xo 8:3 \xt Amos 9:1; KisimBek 30:1,3\x*Nenge angelo sabin ka la ini nenge dis ae ri tel u ini goul. Ka la ma ka ti fatat salan tunmapek ae ri tel u ini goul. Ma ri ka ta ifuun e tier ae bau lo i furung rokap la na dis kia, isi in fasok u turan foron sising ken fanu kalkaluu na salan tunmapek ae na famu na nian kiiskiis ken king. \v 4 Bau na foron tier ae turan foron sising ken fanu kalkaluu ka tatkau usuf God, tinawii na lima angelo ae. \v 5 \x - \xo 8:5 \xt WokPris 16:12; Esekiel 10:2; KisimBek 19:16; Parpar 11:19; 16:18\x*Ke angelo ae ka kep yiif tina salan tunmapek, ka siing fafis u sabin na dis ae ke ka lin fapu u una piklinbat, ke ka pah, waran bat ka ninih, ka pil ke ka gih. \s1 Foron Angelo ri Kuf Tafih kiri \p \v 6 Namih, ifit e angelo ae ri pose na ifit e tafih, ri ka geges isi kuf u. \p \v 7 \x - \xo 8:7 \xt KisimBek 9:23-25; Esekiel 38:22\x*Neng famu lon foron angelo ka kuf tafih kia, ke ais turan yiif ae ri ikis u turan dah ka tapiek ma ri ka lin fapu u una piklinbat. Itikii e falifu tina ituul e falifu na piklinbat ka sok, ke itikii e falifu na ituul e falifu na foron au ka sok, ke foron fifih makmakrau tikii ka sok. \p \v 8 Fawu u e angelo ka kuf tafih kia, ke ri ka lin fapu nenge tier arae nenge tara pungpung ae i sok, una palgantes. Ke itikii e falifu tina ituul e falifu na palgantes ka sokiliis una dah. \v 9 Itikii e falifu tina ituul e falifu na palgantes, foron fakfakiis ae ri liu lo ri ka met. Na foron sip tikii, i arae ri tem ri na ituul e uh, ke itikii e uh lo ri, ka laulau. \p \v 10 \x - \xo 8:10 \xt Aisaia 14:12\x*Fatuul u e angelo ka kuf tafih kia ke nenge tara na keltot ae i karef arae yiif ka luut tina bat. Foron dan sel ke foron matan dan tikii, arae ri tem ri na ituul e uh, ma keltot ae ka luut na itikii e uh lo ri. \v 11 \x - \xo 8:11 \xt Jeremia 9:15\x*Keltot ae i luut asa e Mamapek, wara le i falaulau itikii e uh na ituul e uh na foron dan, ma fanu fuun ae ri yin na foron dan ae, ri ka met, wara le foron dan ae ka mamapek tah. \p \v 12 \x - \xo 8:12 \xt Aisaia 13:10; Esekiel 32:7; Joel 2:10,31; 3:15\x*Fafet u e angelo ka kuf tafih kia, ma arae ri tem matan pisiih na ituul e baba ma itikii e baba ka kubunor. Ma funiil sabin, i arae ri tem u na ituul e baba, ke itikii e baba ka kubunor. I arae ri tem foron keltot na ituul e uh, ke itikii e uh lo ri ka kubunor. Itikii e kipti tina ituul e kiptin siat ka kubunor ke wor sabin itikii e kipti tina ituul e kipti ka kubunor. \p \v 13 Aunbiing ia par, ia ka ongen nenge manurai i wof bae na mua ma ka teng aragii, “Kiskam! Kiskam! Kiskam kanaka usuf fanu tikii na piklinbat, i wara le in tuul biitom e tara tatawin in tapiek, aunbiing ituul tala e angelo rituulen kuf tafih kirituul.” \c 9 \p \v 1 Falim u e angelo ka kuf tafih kia ke ia ka par nenge keltot ae i luut ta tinbae na bat una piklinbat. Ke ri ka ta ki usuf i una tara turuung ae biil ti farfarop lo. \v 2 \x - \xo 9:2 \xt Stat 19:28\x*Aunbiing ka sapeng na turuung ae, tara bau ka suu tinawii na palga, arae bau na nenge tara yiif. Matan pisiih turan bat ka kubunor na bau lo. \v 3 \x - \xo 9:3 \xt KisimBek 10:12-15\x*Foron sukuuw ri ka suu tina bau ae una piklinbat ke ri ka ta rakrakai usuf ri una pising fanu arae foron makal tina piklinbat. \v 4 \x - \xo 9:4 \xt Esekiel 9:4\x*Ri ka fas foron sukuuw le gong ri falaulau foron fifih, le foron au, rin falaulau fanu sau ae biil imel e fakileng ke God na posong na matri. \v 5 Biil ri ta rakrakai sing foron sukuuw una siimete fanu, biil, una ta fangungut sau usuf ri na in lim e funiil. Fangungut ae rin kalkalsakai u, in arae makal i fapising. \v 6 \x - \xo 9:6 \xt Jop 3:21; Jeremia 8:3\x*Na foron biing ae, fanu fuun rin im sal isi rin met, isau le biil ifasi rin met. Rin ier le rin met, isau le minet in fin koseng ri. \p \v 7 \x - \xo 9:7 \xt Joel 2:4\x*Foron sukuuw ae, ri par arae foron os ae ri ka fageges ta ri isi fapaket. Na paklu ri, imel e foron tier arae bangbang ken king ae ri tel u ini goul, ma posong na matri i arae posong na matan fanu. \v 8 \x - \xo 9:8 \xt Joel 1:6\x*Olri i arae olon kelefin ke ngisri i arae ngisan laion. \v 9 \x - \xo 9:9 \xt Joel 2:5\x*Ri tel kale matan mangia ri ini nenge tier ae i par arae aen, ma kinen foron papawu ri i arae kinen foron os ke foron kariis ae ri sangsangar na filau isi fapaket. \v 10 Ku ri i fapising la arae foron makal ma imel e rakrakai lo una ta fangungut usuf fanu na in lim e funiil. \v 11 Imel e king kiri, i e angelo tina tara na turuung ae biil ti farfarop lo. Na orek Ibru, ri foteng u ini Abadon ma na orek Grik ri foteng u ini Apolion.\f + \fr 9:11 \ft Kamtinan iun as ae le, tom falaulau.\f* \p \v 12 Tatawin famu ka rop tah ma iwu biitom e tatawin in tapiek. \p \v 13 \x - \xo 9:13 \xt KisimBek 30:1-3\x*Fawon u e angelo ka kuf tafih kia, ke ia ka ongen kinen tikas i suu tina ifet e kom na ifet e songnon salan tunmapek ae ri tel u ini goul, na famu lo God. \v 14 Ka tara sing fawon u e angelo ae i pose na tafih aragii, “Puk ufu ifet e angelo ae ri kabet ta ri na tara dan na Yufretis.” \v 15 Ke ifet e angelo ae ri ka fageges ta ri ulo e aunbiing igii, biing igii, funiil igii ke bet igii. Ri ka puk ufu rifet isi rin siimete itikii e uh tina ituul e uh na fanu tina piklinbat. \v 16 Wewes lon foron tom fapaket tikii ae ri kiis na foron os, ifasi aragii iwu e mar e milion. Ia ongen wewes lo ri arae. \p \v 17 Na parpar kiak, ia par foron os turan fanu ae ri kiis lo, ri par aragii: Foron dangan aen ae i tel kale matan mangia ri, i melmelek arae karfian yiif ke ka bulu ma ka singsingen arae salfa. Paklun foron os ae i arae paklun laion ma karfian yiif, bau turan salfa\f + \fr 9:17 \ft Salfa i e nenge tier singsingen ae sawu i mapuh ma i suu la tina wolkeno.\f* i suusuuh la tina ngusri. \v 18 Itikii e uh tina ituul e uh na fanu na piklinbat ri ka met na ituul e tier laulau ae i suusuuh la tina ngusun foron os ae, arae karfian yiif, bau ke salfa. \v 19 Rakrakai ken foron os ae, i kiis na ngusri ke na ku ri. Wara le ku ri i arae foron sii ae imel e paklu ri ma ifasi rin falaulau fanu ini. \p \v 20 \x - \xo 9:20 \xt BukSong 115:4-7; 135:15-17; Daniel 5:23\x*Ma fanu tikii ae biil ri met ta na ituul e tier ae i suu tina ngusun foron os ae, biil tom ri sokiliis liu kiri koseng foron god famfabal ae ri tel u sau ini limri. Biil tom ri susuaf na lotu unaisan foron tanwa laulau ke foron god famfabal ae ri tel u ini goul, siliwa, baras, fat le au. Foron god famfabal ae, biil ri par la, biil ri wong la ke biil ri la la. \v 21 Ke biil sabin ri kiliis liu kiri koseng sinangun sisiimete, sinangun wef, sinangun puur ke sinangun suksukuum. \c 10 \s1 Angelo ae i Pose na Fabiro Buk \p \v 1 Ia ka par nenge rakrakai na angelo sabin ka pu tinbae na kukulii. I kilkiliis ini laukaf ma nenge aunsih bae na mawe lo. Posong na mata i arae matan pisiih ma iun keke i arae iun tuh na fel ae i karef. \v 2 I pose ta na nenge fabiro buk ae ri finris u la, ae i sapeng ta awii na lima. I fefes ini mia na palgantes ke kaisa na nanal. \v 3 Ka lala kukuk arae kinen nenge laion. Aunbiing ka kukuk tah ke kinen ifit e pah ka orek. \v 4 Aunbiing ifit e pah ae ri ka orek tah, ia ka ier le ian sisiit, isau le ia ka ongen kinen tikas tinbae na kukulii ka tarah, “Gong o siit papte u. In kum sau sing o e orek ken ifit e pah ae.” \p \v 5 \x - \xo 10:5 \xt KisimBek 20:11; Lo 32:40; Daniel 12:7; Amos 3:7\x*Namih, ia ka par angelo ae i fefes ta ini nenge keke na palgantes ke neng na nanal, ka sangal ini mia una kukulii. \v 6 Ke ka falimlim na asa Ier ae i liu fitliu, ae i tel ta bat turan foron tier tikii lo, ae i tel ta piklinbat turan foron tier tikii lo, ke ae i tel ta palgantes turan foron tier tikii lo aragii, “Biil mang ti aunbiing una muduung! \v 7 Wara le aunbiing fafit u e angelo in geges isi kuf tafih kia, ke puput ke God ae pakanini i kum tah, ik suut mang, arae tom i fas ta foron fafauun kia, foron profet.” \p \v 8 \x - \xo 10:8 \xt Esekiel 2:8—3:3\x*Ke kinen tikas ae ia ongen ta u i orek ta tinbae na kukulii, ka orek sabin usuf iau aragii, “La, ma ok kep pes buk ae i sapeng tah, tina liman angelo ae i fefes na palgantes ke na nanal.” \p \v 9 Ke ia ka la usuf angelo ae ke ia ka sising u isi in ta fabiro buk ae usuf iau. Ka fas iau aragii, “Kep u ma ok ien u. In mingin na balam, isau le in namnamin rokap arae mindu na ngusum.” \v 10 Ia ka pose pes fabiro buk ae tina lima ke ia ka ien u. I namnamin rokap arae mindu na ngusung, isau le aunbiing ia ka kiim ta u, ka mingin bin na balang. \v 11 Nami ka fas iau aragii, “On orek profet sabin ulon fanu tina marmarsan falifuh, tina foron funmat, tina marmarsan orek ke ulon foron king.” \c 11 \s1 Iwu e Tom Fafamalal \p \v 1 \x - \xo 11:1 \xt Esekiel 40:3; Sekaraia 2:1,2\x*Ka ta nenge konon au sing iau una ngaf foron tier ke ka fas iau aragii, “La ma ok fatof pes Felun Tunmapek ke God ke salan tunmapek ma ok wes tikii fanu ae ri lotu na Felun Tunmapek. \v 2 \x - \xo 11:2 \xt Daniel 7:25; 12:7; Luk 21:24\x*Isau le gong o ngaf laumet ken falifu ae na maleh kawil Felun Tunmapek, wara le ri ka ta ta u usuf fanu ae biil ri fan Iudaia. Rin fosfose maleh kalkaluu na in fet e sangful ini u e funiil. \v 3 Ma ian ta rakrakai usuf iun tom fafamalal kiak. Run kilkiliis ini kaen na mamais ke ruk orek profet ulo iau na in tikii e arip ini wu e mar ini won e sangful e biing.” \v 4 \x - \xo 11:4 \xt Sekaraia 4:3,11-14\x*Iun tom fafamalal ae, ru e iun au na olif ke iwu e nian soti ken lam, ae ru soti na mata Kumguui ken fanu tikii na piklinbat. \v 5 Male tikas i ier le in falaulau ruh, ke yiif in suu tina ngusruh ma ik fasok foron tuui kiruh. Male tikas i ier le in falaulau ruh ke in met na yiif ae. \v 6 \x - \xo 11:6 \xt 1King 17:1; KisimBek 7:17-19; 1Samuel 4:8\x*Iun kaltu igii, imel e rakrakai kiruh una tikale bat isi gong i luut e us aunbiing ru orek profet. Ke imel sabin e rakrakai kiruh una sokiliis dan una dah ke una ta marmarsan tatawin usuf fanu na piklinbat na foron aunbiing ru ier le in tapiek. \p \v 7 \x - \xo 11:7 \xt Daniel 7:7,21; Parpar 13:5-7; 17:8 \x*Aunbiing ruk farop ta fafamalal kiruh, ke muruuw aka ae i tatkau tina tara turuung ae biil ti farfarop lo, ik fapaket tura ruh, ik paket ruh ke ik siimete ruh. \v 8 \x - \xo 11:8 \xt Aisaia 1:9,10\x*Rin faborong pununfo ru na palgan sal na tara maleh ae ri fakulkulik ta Kumguui kiruh lo. Maleh ae, i arae tintof na maleh na Sodom ke Isip. \v 9 Na in tuul e biing ma tiga, fanu tina marmarsan falifuh, tina marmarsan mat, tina marmarsan orek ke tina marmarsan funmat, rin kanap pununfo ruh ma biil rin somangat isi ile ruh. \v 10 Ke fanu na piklinbat rik lala laes, rin fafen faliu ini ri una finngas laes kiri, wara le iun profet ae, ru ta ta fangungut sing fanu ae ri kiis na piklinbat. \p \v 11 \x - \xo 11:11 \xt Esekiel 37:10\x*Isau le, nami na in tuul e biing ma tiga, God in kuf kif na liu na ngusruh ke ruk liu fis ma ruk sotih. Fanu tikii ae ri par ruh, rik lala sokeh. \v 12 \x - \xo 11:12 \xt 2King 2:11\x*Ke ruk ongen kinen tikas i tautau tinbae na kukulii aragii, “Kamu tatkau uga.” Ke ruk tatkau ubae na kukulii na olon nenge laukaf na matan foron tuui tikii kiruh. \p \v 13 \x - \xo 11:13 \xt Parpar 6:12; 16:18\x*Na aunbiing masau ae, nenge tara gih in tapiek. Arae ri tem ta tara maleh ae una i sangful e baba ma in tikii e baba in bereng sararah. Ma in fit e arip e fanu rin met na gih ae, isau le fanu ae ri liu, rin sokeh ke rik ta memeh usuf God tina kukulii. \p \v 14 Ongen u! Fawu u e tatawin ka rop ke fatuul u e tatawin fatat ik tapiek. \s1 Fafit u e Angelo i Kuf Tafih kia \p \v 15 \x - \xo 11:15 \xt KisimBek 15:18; Daniel 2:44; 7:14,27\x*Fafit u e angelo ka kuf tafih kia, ke ia ka ongen kinen fal bae na kukulii, ri tautau aragii, \q1 “Matanfuntih na piklinbat ka tapiek \q2 matanfuntih ke Kumguui kirer, \q1 ke, ke Mesaia kia \q2 ma in king fitliu \q1 ma biil ti farfarop lo.” \m \v 16 Ma iwu e sangful ini fet e famfamu ae ri kiis na foron nian kiiskiis ken king na mata God buuii na kukulii, ri ka ilepul ini posong na matri una pikli ke ri ka lotu unaisa God. \v 17 Ke ri ka tarah, \q1 “Kumguui God, \q2 o Rakrakai Kanaka, \q1 o liu igii ma o liu pakanini. \q2 Kemem fotrokap usuf o \q1 i wara le o ka kep ta tara rakrakai kiam \q2 ma o ka tipes nagogon ta arae King. \q1 \v 18 \x - \xo 11:18 \xt BukSong 2:5; 110:5; 115:13\x*Foron funmat ri ka ngaliaf tah \q2 ma ngaliaf kiam sabin ka tapiek tah. \q1 Ka aunbiing mang isi on nagogon foron minet, \q1 ke isi ok fiil foron fafauun kiam foron profet, \q2 turan fanu kalkaluu kiam, ae ri bulat la na asam, \q2 fanu foes turan fanu ae imel e asri, \q1 ke isi ok falaulau fanu ae ri falaulau ta piklinbat.” \p \v 19 \x - \xo 11:19 \xt Parpar 8:5; 16:18,21\x*Namih, Felun Tunmapek ke God buuii na kukulii ka sapeng ma ifasi rin par Bokiis na Puput ke God awii na palga. Ka pil, waran bat ka ninih, ka pah, ka gih ke ais ka luut arae tara us. \c 12 \s1 Fifin turan Dregon \p \v 1 Ke nenge tara fakileng ka tapiek bae na kukulii i aragii: Nenge fifin i kilkiliis ini pisiih ma funiil awii na piklin iun keke ma bangbang kia ri tel u ini nenge sangful ini u e keltot. \v 2 Fifin ae i tian ma ka ngange fangungut, wara le fatat in fafang. \v 3 \x - \xo 12:3 \xt Daniel 7:7\x*Namih, nenge fakileng sabin ka tapiek na kukulii, i aragii: Nenge tara dregon melmelek ae ifit e paklu, ka sangful e kom lo ma ka fit e bangbang ken king na ifit e paklu. \v 4 \x - \xo 12:4 \xt Daniel 8:10\x*Ma kun dregon ae ka pis faluut itikii e uh tina ituul e uh na foron keltot tina bat una nanal. Ke dregon ae ka tipiek na matan fifin ae fatat in fafang, isi ik ien kalalik kia aunbiing in pang. \v 5 \x - \xo 12:5 \xt Aisaia 66:7; BukSong 2:9\x*Fifin ae ka fang nenge kalalik tamat ae in nagogon marmarsan falifu ini bis ae ri tel u ini aen. Ke fanpil ri ka sim pes kalalik ken fifin ae ubase usuf God ke una nian kiiskiis kia. \v 6 Fifin ae ka fin una sunbiil, na nenge falifu ae God ka fageges ta u sala, isi rik fofonoi lo aiwa na in tikii e arip ini wu e mar ma won e sangful e biing. \p \v 7 \x - \xo 12:7 \xt Daniel 10:13,21; 12:1; Jut 1:9\x*Ke ka mel e tara fapaket bae na kukulii. Maikel turan foron angelo kia ri fapaket turan dregon, ke dregon turan foron angelo kia ri ka fapaket tura ri. \v 8 Isau le rakrakai ke dregon biil ifasi, pesu ri ka tel ufu turan foron angelo kia tinbae na kukulii. \v 9 \x - \xo 12:9 \xt Stat 3:1; Luk 10:18\x*Ke ri ka lin fapu tara dregon ae. I e sii tinpakanini ae ri foteng u ini kaltu laulau, le Satan ae i lame fager fanu tikii la tina piklinbat. Ri ka lin fapu u turan foron angelo tikii kia tinbae na kukulii una piklinbat. \p \v 10 \x - \xo 12:10 \xt Jop 1:9-11; Sekaraia 3:1\x*Ke ia ka ongen kinen tikas i perek tinbae na kukulii aragii, \q1 “Igii mang ta e fafaliu ke God kirer, \q2 rakrakai kia \q1 ke matanfuntih kia, \q2 ke rakrakai ke Mesaia kia una nagogon. \q1 Wara le ri ka lin fapu ta u e tom fatiu, \q2 ae i tiu foron tualikrer la, \q1 na mata God kirer na siat ke na wor. \q1 \v 11 Foron tualikrer ri ka fapu ta u \q2 ini dawu Natun Sipsip \q2 ke ini foron orek an fafamalal kiri. \q1 Ma biil ri soke ini liu kiri, \q2 isi rin met. \q1 \v 12 Pesu, kukulii ke gam ae gam liu lo, \q2 gamen laes! \q1 Isau le kiskam kanaka \q2 usuf piklinbat ke palgantes, \q1 wara le kaltu laulau ka pu ta unaismi! \q2 I kut laulau e bala, \q1 wara i usum le aunbiing kia \q2 ka tukli mang.” \p \v 13 Ma aunbiing dregon ka usum mang le ri ka lin fapu ta u una piklinbat, ka fes fifin ae i fang ta kalalik tamat. \v 14 \x - \xo 12:14 \xt Daniel 7:25; 12:7\x*Isau le ri ka ta iun papaun nenge tara manurai sing fifin ae, isi ik wof una falifu ae God ka fageges ta u sala na sunbiil, isi rik fofonoi lo aiwa koseng sii ae, na in tuul e bet ma tiga. \v 15 Ke sii ae ka kuek ufu dan arae dan sel tina ngusu, isi ik ringe ufu fifin ae. \v 16 Isau le nanal ka lupes fifin ae, ka pangang ma ka kiim tikii dan ae sii i kuek ufu ta tina ngusu. \v 17 Dregon ae ka kut laulau e bala lon fifin ae ke ka la isi fapaket turan fale berberat ken fifin ae. Ri fanu ae ri misuut la na foron nagogon ke God ma ri ka pose papte fafamalal ke Iesu. \v 18 Dregon ae i ti ta sau awii na kiin. \c 13 \s1 Muruuw Aka tina Palgantes \p \v 1 \x - \xo 13:1 \xt Daniel 7:3; Parpar 17:3,7-12\x*Ke ia ka par nenge muruuw aka i suu tina palgantes, i sangful e kom lo, ifit e paklu, i sangful e bangbang ken king na i sangful e kom lo ma aiwa na temtem tikii na paklu, ri siit ta foron as ae i puris asa God. \p \v 2 \x - \xo 13:2 \xt Daniel 7:4-6\x*Muruuw aka ae ia par ta u, i par arae lepet, foron keke i arae keken be ke ngusu i arae ngusun laion. Dregon ka ta rakrakai, kiiskiis an king kia ke tara rakrakai una nagogon kia sing muruuw aka ae. \v 3 Nenge paklun muruuw aka ae, i par aragii ri tingmete ta u, isau le lot ae ka maf tah. Fanu tikii na piklinbat ri ka lala bitit ke ri ka mi namin muruuw aka ae. \v 4 Fanu ri ka lotu unaisan dregon ae, wara le ka ta ta rakrakai usuf muruuw aka. Ri lotu sabin unaisan muruuw aka ae ke ri ka tarah, “Se i arae muruuw aka igii? Ma se ifasi in fapaket tura?”\fig Muruuw aka ae i par ta u, i par arae lepet ma keke arae keken be ke ngusu arae ngusun laion|src="Rev 13.2-8 GS.tif" size="span" ref="13:4" \fig* \p \v 5 \x - \xo 13:5 \xt Daniel 7:8,25; 11:36\x*God ka somangat ufu muruuw aka ae isi in sik asa tom ma ik use foron orek laulau ulo God, ke ka somangat ufu isi ik nagogon na in fet e sangful ini u e funiil. \v 6 Ka sapeng na ngusu ke ka orek laulau ulo God, una asa, una falifu ae God i kiis lo ke ulo ri tikii buuii na kukulii. \v 7 \x - \xo 13:7 \xt Daniel 7:21\x*Ri ka ta rakrakai usuf i una fapaket turan fanu kalkaluu ke God ke una fapu rakrakai kiri. Ri ta rakrakai sabin usuf i una nagogon foron mat tikii, fanu tina marmarsan falifu tikii, tina marmarsan orek ke tina foron funmat tikii. \v 8 \x - \xo 13:8 \xt BukSong 69:28\x*Fanu tikii ae asri biil i kiis na Buk na Liu, ae ri siit ta u aunbiing God biil biitom i fakiis piklinbat, rin lotu unaisan muruuw aka ae. Buk na liu ae ken Natun Sipsip ae ri siimete ta u. \p \v 9 Se imel e balbalu, in rokap le in wong ini. \q1 \v 10 \x - \xo 13:10 \xt Jeremia 15:2; 43:11\x*Male God in somangat ufu tikas isi in kamkabet, \q2 ke in kamkabet tom. \q1 Male in somangat ufu tikas isi rin siimete u ini popok una fapaket, \q2 ke rin siimete u tom ini popok una fapaket. \m Male i tara arae, ke in rokap le fanu kalkaluu ke God rin tifat tom na foron tatawin ke rik tifat na unune kiri. \s1 Muruuw Aka ae i Suuh tina Nanal \p \v 11 Namih, ia ka par nenge muruuw aka sabin i suu tina nanal. Iun kom lo, i arae kom na natun sipsip, isau le i orek arae nenge dregon. \v 12 I tel foim ini foron rakrakai tikii ken muruuw aka ae i tapiek famu tah, ke ka tel piklinbat turan fanu tikii lo, ri ka lotu unaisan muruuw famu ae ri ting ta nenge paklu ma ka maf tah. \v 13 Ka fatapiek foron rakrakai na fakileng ma nenge fakileng ae i fatapiek u, i tel yiif ka pu tinbae na kukulii una piklinbat na matan fanu tikii. \v 14 I lame fager fanu na piklinbat ini foron fakileng ae i fatapiek ta u ini rakrakai ae i kep ta u una tibel muruuw famu. I fas ri isi rin fiti ti tantanwan muruuw famu, ae ri ting ta u ini popok una fapaket, isau le i liu tom. \v 15 Ri ka ta rakrakai usuf i una ta kif usuf tantanwan muruuw famu, isi ik orek ma ik siimete fanu tikii ae biil ri lotu unaisan tantanwan muruuw ae. \v 16 Fawu u e muruuw aka ae ka fangongos fanu tikii isi rin kep nenge fakileng na mia ri, le na posong ma matri. Taftawa le birbiron berberat, le piran fanu, le fanu ae ifuun e minsik kiri, le foron lauu, le foron fafauun foes, le fanu ae biil ri fafauun, ri tikii rin kep fakileng ae. \v 17 Biil ifasi tikas in fifiil le in sufii ti tier, male biil ti fakileng igii lo. Fakileng ae, i e asan muruuw aka, le wewes na asa. \p \v 18 I rokap le in mel e polo na wol sing kerer. Se imel e rokap na wolwol kia, ifasi in malal na tier igii. In wes turim wewes ken muruuw aka ae, wara le wewes ae i fakileng nenge kaltu. Wewes kia i aragii, iwon e mar ini won e sangful ini won (666). \c 14 \s1 Natun Sipsip ke 144,000 e Fanu \p \v 1 \x - \xo 14:1 \xt Esekiel 9:4; Parpar 7:3\x*Namih, ia ka par ke ia ka par Natun Sipsip i soti bae na pungpung na Saion turan nenge mar ini fet e sangful ini fet e arip e fanu. Ri fanu ae ka mel ta e asa Natun Sipsip ke asa Tama na posong na matri. \v 2 Ke ia ka ongen nenge tier tinbae na kukulii, arae kinen dan i nor ke arae kinen tara pah. Tier ae ia ongen u, i arae kinen foron gita ae ri paket u. \v 3 Ke ri ka sek nenge seksek fuuh na matan nian kiiskiis ken king ke na matan ifet e fakfakiis ae ri liu ke na matan foron famfamu. Biil tikas ifasi in usum na seksek ae, biil. Nenge mar ini fet e sangful ini fet e arip e fanu sau ae God ka fiil pes ta ri tina piklinbat, ri usum lo. \v 4 Fanu igii, ri kalkaluu, biil ri fadu ri tom, wara le biil tom ri borong ta turan kelefin. Ri mi la lo Natun Sipsip na foron falifu tikii ae i la la ulo. God ka fiil pes ta ri tina fatpoton fanu tikii tina piklinbat ma ri ka tapiek arae foron fuan au famu ae ri ta u la arae fafen usuf God ke usuf Natun Sipsip. \v 5 \x - \xo 14:5 \xt Sefanaia 3:13\x*Biil tom ti lem i suu ta tina ngusri ma biil tom ti tuk lo ri. \s1 Fafas ken Ituul e Angelo \p \v 6 Namih, ia ka par nenge angelo i wof bae na mua. I kep Rokap na Fafas ae i kiis fitliu isi ik fafas ini usuf fanu ae ri liu na piklinbat, una foron funmat tikii, foron mat tikii, marmarsan orek tikii ke fanu na foron falifu tikii. \v 7 Angelo ae ka perek aragii, “Gamen soke God ma gamek ta memeh usuf i, wara le aunbiing kia una nagogon ka tapiek tah. Gamen lotu unaisa ier ae i fakiis ta kukulii, piklinbat, palgantes ke foron matan dan.” \p \v 8 \x - \xo 14:8 \xt Aisaia 21:9; Jeremia 51:8; Parpar 18:2\x*Fawu u e angelo ka wof namih ke ka tarah, “Ka luut tah! Ka luut ta e tara maleh na Babilon, ae i faumin ta fanu na foron funmat tikii ini wain rakrakai na foron sinangun puur kia.” \p \v 9 Fatuul u e angelo ka mi lo ruh ke ka perek aragii, “Male tikas i lotu unaisan muruuw aka turan tantanwa ma ka kep fakileng kia na posong na mata le na lima, \v 10 \x - \xo 14:10 \xt Aisaia 51:17; Stat 19:24; Esekiel 38:22\x*i sabin in yin tina rakrakai na wain na ngaliaf ke God, ae i fore ta u una kap na ngaliaf kia. In kalsakai fangungut na salfa ae i sok na matan foron angelo kalkaluu ke na mata Natun Sipsip. \v 11 \x - \xo 14:11 \xt Aisaia 34:10\x*Ma bau tina yiif ae ri kalsakai fangungut lo, i tatkau fitliu ma biil ti farfarop lo. Fanu ae ri lotu la unaisan muruuw aka turan tantanwa, ke fanu ae ka mel ta e fakileng na asa lo ri, biil ti mangeh kiri na siat ke na wor.” \v 12 Pesu, i rokap le fanu kalkaluu ae ri misuut la na foron nagogon ke God ma ri unune lo Iesu, rin tifat aunbiing ri tafe foron tatawin. \p \v 13 Ke ia ka ongen kinen tikas bae na kukulii i tarah, “Siit papte orek igii: Tipes u igii, fanu ae ri met ini unune kiri lo Kumguui, ri kalok.” \p Tanwa Kalkaluu ka kiliis u aragii, “Iuu. Rin mangeh koseng foron foim kiri, wara le fuan foim kiri, in la tura ri.” \s1 Ilfafua na Piklinbat \p \v 14 \x - \xo 14:14 \xt Daniel 7:13\x*Ia ka par sabin ke ia ka par nenge laukaf pos ma tikas arae Kalalik ken Kaltu i kiis ta na olo. Ma na paklu, i luun ta nenge bangbang ae ri tel u ini goul. Na lima, i pose ta na nenge popok una pakat wit ae i ien kanaka. \v 15 \x - \xo 14:15 \xt Joel 3:13\x*Namih, nenge angelo sabin ka suu tina Felun Tunmapek ke ka tautau usuf ier ae i kiis na olon laukaf aragii, “Aunbiing mang una ilfafua igii. Kep popok kiam ma ok lalamok, wara le foron inen tikii na piklinbat ka matuk mang.” \v 16 Ke ier ae i kiis na olon laukaf ka pose na popok kia ke ka pakat turim foron inen na piklinbat. \p \v 17 Ke nenge angelo sabin ka suu tina Felun Tunmapek buuii na kukulii. I sabin i pose na nenge popok una pakat wit ae i ien kanaka. \v 18 Nenge angelo biitom ae i parpar la na yiif, ka la tina salan tunmapek ke ka fakam usuf neng ae i pose na popok ae i ien kanaka aragii, “Kep popok kiam ae i ien kanaka ke ok pakat turim foron teten wain tina au na wain na piklinbat, wara le foron fuan wain ka mar tikii tah.” \v 19 Angelo ae ka pakpakat ini popok kia na piklinbat ke ka kep turim foron fuan wain ma ka lin ri una tara salan bing danun wain na ngaliaf ke God. \v 20 \x - \xo 14:20 \xt Aisaia 63:3; Krai 1:15; Parpar 19:15\x*Foron fuan wain ae, ri fosfose ri na tara salan bing danun wain awii na maleh na baban ubiif kale tara maleh, ke dah ka ring suuh tina salan bing danun wain ae, ifasi aragii ituul e mar e kilomita,\f + \fr 14:20 \ft Na orek Grik ri siit u le, “nenge arip ma iwon e mar e stadia”\f* ma ka maut ifasi pes sun aen ae na ngusun foron os. \c 15 \s1 Ifit e Angelo ae ri Pose na Ifit e Tatawin \p \v 1 Namih, ia ka par nenge tara na fakileng bae na kukulii, ae i neng keskes. Ia par ifit e angelo ri pose na ifit e piran tatawin. I e farfarop na foron tatawin, wara le foron tatawin ae, i e farfarop na ngaliaf ke God. \v 2 Ke ia ka par nenge tier ae i par arae palgantes ri tel u ini galas ae ri ka ikis ta u turan yiif. Ma awii na baban palgantes ae, ia ka par fanu ae ri ka fapu ta rakrakai ken muruuw aka turan tantanwa ke fakileng na asa. Ri pose na foron gita ae God i ta ta u usuf ri. \v 3 \x - \xo 15:3 \xt KisimBek 15:1\x*Ke ri ka sek seksek ke Moses fafauun ke God, ke seksek ken Natun Sipsip aragii: \q1 “Kumguui God, o rakrakai kanaka, \q2 foron foim kiam i laumet kanaka ma i neng keskes. \q1 O king ken foron mat tikii, \q2 sinangum i tortores ma i tekentu. \q1 \v 4 \x - \xo 15:4 \xt BukSong 86:9; Jeremia 10:7\x*Kumguui, o keskes sau o kalkaluu. \q2 Se biil in to bulat lo wo? \q2 Ma se biil in me asam? \q1 Foron mat tikii rin la \q2 ma rik lotu unaisam, \q1 wara le foron tortores na foim kiam, \q2 ka tapiek malal tah.” \p \v 5 \x - \xo 15:5 \xt KisimBek 38:21\x*Namih, ia ka par una kukulii ke ia ka par Felun Tunmapek ae i kalkaluu kanaka ka sapeng, i e fel ae God i kiis lo. \v 6 Ifit e angelo ae ri pose na ifit e tatawin, ri ka suu tina Felun Tunmapek. Ri kilkiliis ini foron rokap na kaen ae i fuuh ma i kilangkilang ke ri ka pus ini goul na matan mangia ri. \v 7 Namih, neng lon ifet e fakfakiis ae ri liu, ka ta ifit e dis ae ri tel u ini goul usuf ifit e angelo ae. Foron dis ae ifuun ini ngaliaf ke God ae i liu fitliu ma biil ti farfarop lo. \v 8 \x - \xo 15:8 \xt KisimBek 40:34; 1King 8:10,11; 2Stori 5:13,14; Aisaia 6:4\x*Ke, Felun Tunmapek ka fuun ini bau tina memeh ke God ke tina rakrakai kia. Ma biil ifasi tikas in kau na Felun Tunmapek papang na aunbiing ifit e tatawin sing ifit e angelo ae in rop. \c 16 \s1 Ifit e Dis na Ngaliaf ke God \p \v 1 Namih, ia ka ongen kinen tikas tina Felun Tunmapek ka perek usuf ifit e angelo ae aragii, “Gam la ma gamek fore ifit e dis na ngaliaf ke God na piklinbat.” \v 2 \x - \xo 16:2 \xt KisimBek 9:10\x*Ke angelo famu ka la ma ka fore dis kia na piklinbat, ke foron lot laulau ae i ngungut la ka tapiek lon fanu ae ka mel ta e fakileng ken muruuw aka lo ri ma ae ri lotu la unaisan tantanwa. \p \v 3 Fawu u e angelo ka fore dis kia na palgantes, ke palgantes ka sokiliis una dah arae daun nenge minet ma foron tier tikii ae ri liu na palgantes ri ka met. \p \v 4 \x - \xo 16:4 \xt KisimBek 7:17-21; BukSong 78:44\x*Fatuul u e angelo ka fore dis kia na foron dan sel ke na foron matan dan, ke ri ka sokiliis una dah. \v 5 Namih, ia ka ongen angelo ae i parpar la na dan ka tarah, \q1 “Tom kalkaluu, \q2 o liu igii ke o liu ta pakanini. \q2 O tom tortores ma foron nagogon kiam igii i tortores. \q1 \v 6 I wara le ri siimete ta fanu kalkaluu kiam, \q2 turan foron profet, \q1 ke dawu ri ka ring, \q2 pesu, o ka faumin ri ini dah, \q1 arae fifiil kiri na sani ri tel ta u.” \m \v 7 Ke ia ka ongen salan tunmapek ka tarah, \q1 “Iuu, Kumguui God ae o rakrakai kanaka, \q2 foron nagogon kiam i tekentu ma i tortores.” \p \v 8 Fafet u e angelo ka fore dis kia na olon pisiih, ke God ka ta rakrakai usuf pisiih isi in tun fanu ini yiif. \v 9 Ma tara tuntun na pisiih ka tun ri ke ri ka orek laulau una asa God ae i ta ta foron tatawin igii ini rakrakai kia ma biil i ges e balri isi sokiliis liu kiri ke isi ta memeh usuf i. \p \v 10 \x - \xo 16:10 \xt KisimBek 10:21\x*Falim u e angelo ka fore dis kia na nian kiiskiis ken muruuw aka ae. Ma matanfuntih kia ka kubunor ke fanu ri ka ngaetngaet kerme ri, wara na fangungut ae. \v 11 Ke ri ka orek laulau ulo God buuii na kukulii, i wara na fangungut ae ri kalsakai u ke na foron lot kiri. Isau le biil tom ri sokiliis liu kiri koseng foron sinang laulau ae ri tel ta u. \p \v 12 \x - \xo 16:12 \xt Aisaia 11:15\x*Fawon u e angelo ka fore dis kia na tara dan na Yufretis, ke dan ae ka mas una fageges sal salan foron king tina falifu ae pisiih i susupiek la wah. \v 13 Namih, ia ka par ituul e tanwa laulau ae i par arae foron rokrok. Neng i suu tina ngusun dregon, neng tina ngusun muruuw aka ke neng tina ngusun profet famfabal. \v 14 Rituul e tuul tanwa laulau ae rituul fatapiek foron fakileng la. Rituul ka la usuf foron king tikii na piklinbat ma rituul ka lame turim ri isi fapaket na tara biing ke God ae i Rakrakai Kanaka. \p \v 15 \x - \xo 16:15 \xt Metiu 24:43,44; Luk 12:39,40; Parpar 3:3\x*“Ongen u! Ian tapiek arae nenge tom sisii. Se i mat ma i geges ini kilkiliis kia, in kalok, wara le biil in pongong, ma biil in matlawen na matan fanu.” \p \v 16 \x - \xo 16:16 \xt 2King 23:29; Sekaraia 12:11\x*Namih, tuul tanwa laulau ae ka lame foron king una nenge falifuh, ae na orek Ibru ri foteng u ini Armagedon.\f + \fr 16:16 \ft Na Israel biil ti maleh ri foteng u ini Armagedon, imel sau e maleh ri foteng u ini Megido. Par Hetman 5:19, 2King 3:29-30, ke 2Stori 35:22\f* \p \v 17 Ke fafit u e angelo ka fore dis kia na mua, ma kinen tikas ka perek suuh tina Felun Tunmapek na nian kiiskiis ken king aragii, “Ka rop mang!” \v 18 \x - \xo 16:18 \xt Parpar 8:5; 11:13,19\x*Ke ka pil, waran bat ka ninih, ka pah ke nenge tara na gih ka tapiek. Gih ae i laumet kanaka, biil biitom ti gih arae i tapiek, tipes u na aunbiing ae God i fakiis ta fanu na piklinbat. \v 19 \x - \xo 16:19 \xt Aisaia 51:17\x*Ma tara maleh na Babilon ka tampaek una ituul ma foron maleh tikii na piklinbat ri ka luut. God i wolpes tara maleh na Babilon ke ka faumin u ini kap ae ifuun ini wain na tara ngaliaf kia. \v 20 \x - \xo 16:20 \xt Parpar 6:14\x*Foron bit tikii ri ka mangmangal, ma biil mang ri par foron pungpung. \v 21 \x - \xo 16:21 \xt KisimBek 9:23; Parpar 11:19\x*Piran dangan ais ae tatawin ken temtem tikii lo ri, ifasi aragii ifet e sangful e kilogrem ka luut arae us tinbae na bat na olon fanu. Ke ri ka orek laulau ulo God isi tatawin ae ri kalsakai u, wara le tatawin ae, i laulau kanaka. \c 17 \s1 Tamfaes ae i Kiis na olon Muruuw aka \p \v 1 \x - \xo 17:1 \xt Jeremia 51:13\x*Neng lon foron angelo ae ri pose na ifit e dis, ka la ma ka tara sing iau aragii, “La ugapiek ma iak finngas o ini fangungut ae in tapiek lon tara tamfaes ae i kiis na olon ifuun e dan. \v 2 \x - \xo 17:2 \xt Aisaia 23:17; Jeremia 51:7\x*Foron king tina piklinbat ri tel ta sinangun puur tura. Ke fanu tina piklinbat sabin ri ka yin ta tina wain na sinangun puur kia ma ri ka talos ini.” \p \v 3 \x - \xo 17:3 \xt Parpar 13:1\x*Ia fuun ini Tanwa Kalkaluu ke angelo ae ka lame iau una nenge falifu foes. Ke ia ka par nenge fifin aiwa i kiis na olon nenge muruuw aka ae i melmelek. Muruuw ae ifit e paklu, i sangful e kom lo, ma pununfo ifuun ini foron as ae i falaulau asa God. \v 4 \x - \xo 17:4 \xt Jeremia 51:7\x*Fifin ae i kilkiliis ini rokap na kaen ae i par aragii sian gaih ma i melmelek. Ma i ges ini goul ke ini foron kutkute ae ri tel u ini foron fat ae i fen kanaka e matri turan foron rokap na kolson matanwah. I pose ta na nenge kap ae ri tel u ini goul. Kap ae ifuun ini foron tier ae i laulau kanaka turan foron tier duh tina foron sinangun puur kia. \v 5 Ri siit ta nenge as ae kamtina i kum na posong na matan fifin ae aragii: \qc \sc TARA MALEH NA BABILON, \sc* \qc \sc TINAN FORON TAMFAES \sc* \qc \sc TURAN FORON SINANG AE I LAULAU KANAKA NA PIKLINBAT. \sc* \m \v 6 Ia ka par fifin ae i umin ta daun fanu kalkaluu ke God i talos arae i umin ta dan rakrakai. Fanu ae, ri e fanu ae ri fafas la ini asa Iesu. \p Aunbiing ia par u, ia ka lala wol. \v 7 Ke angelo ae ka tara sing iau aragii, “Isi sani o ka lala wol? Ian famalal sani ae i kum lon fifin ae usuf o ke muruuw aka ae fifin i kiis lo, ae ifit e paklu ma ka sangful e kom lo. \v 8 \x - \xo 17:8 \xt Daniel 7:7; Parpar 11:7; BukSong 69:28\x*Muruuw aka ae o par ta u, i liu ta pakanini ma igii biil mang i liu. Namih, in suu tina turuung ae biil ti farfarop lo ma ik la una falifu ae in fiu lo. Ma fanu tina piklinbat ae asri biil ri siit ta u na Buk na Liu, aunbiing God biil biitom i fakiis piklinbat, rin par muruuw aka ae ke rik bitit. Wara le i liu tah pakanini, igii biil mang i liu, isau le namih in fis sabin. \p \v 9 “I rokap le in mel e polo na wol sing kerer, isi keren malal lo: Ifit e paklun muruuw ae, e ifit e pungpung ae fifin ae i kiis lo. \v 10 Ke nenge kamtina sabin e ifit e paklun muruuw ae, i aragii ifit e king. Ilim ka met tah, itikii sau igii ma neng biil biitom i tapiek. Isau le aunbiing in tapiek, in kiis sau na fatuklin aunbiing. \v 11 Ma muruuw ae i liu ta pakanini, ma igii biil mang i liu, i e fawal u e king. I neng lon ifit e king ae ma in la una falifu ae in fiu lo. \p \v 12 \x - \xo 17:12 \xt Daniel 7:24\x*“I sangful e kom lo ae o par ta u, ri e sangful e king ae biil biitom ri kep rakrakai kiri una nagogon. Isau le rin kep rakrakai una nagogon arae foron king turan muruuw aka ae, na in tikii sau e awa. \v 13 In tikii sau e wolwol kiri ma rin ta rakrakai turan rakrakai una nagogon kiri usuf muruuw aka ae. \v 14 Rin fapaket turan Natun Sipsip, isau le Natun Sipsip in paket tikii ri, wara le i e Kumguui ken foron kumguui ke King ken foron king. Fanu ae ri ti tura, ri fanu ae ka kam pes ta ri, ka tim pes ta ri ke ae ri unune tekentu lo.” \p \v 15 Ke angelo ae ka fas iau aragii, “Foron dan o par ta u, ae tamfaes i kiis na olo, i e marmarsan fanu, motrong, marmarsan mat ke fanu tina marmarsan orek. \v 16 Muruuw aka turan sangful e kom ae o par ta u, rin ememse tamfaes ae. Rin falaulau u, rik kasis ufu foron kilkiliis kia isi ik pongong, rik ien pinsa ke rik fasok u ini yiif. \v 17 Wara le God tom i tel wolwol ken foron king ae ka tikii una fasuut wolwol kia, ke ri ka ta rakrakai una nagogon kiri usuf muruuw aka ae, papang na aunbiing foron orek ke God ik suut. \v 18 Fifin ae o par ta u, i e tara maleh ae i nagogon foron king tikii tina piklinbat.” \c 18 \s1 Babilon ka Luut \p \v 1 Nami na foron tier igii, ia ka par nenge angelo sabin i pupu la tinbae na kukulii. Imel e tara rakrakai kia ma piklinbat ka malal tikii na memeh kia. \v 2 \x - \xo 18:2 \xt Aisaia 13:21; 21:9; Jeremia 50:39; 51:8; Parpar 14:8 \x*Ke ka lala perek aragii, \q1 “Ka luut tah! Ka luut ta e tara maleh na Babilon! \q2 Ma igii ka tapiek maleh ken foron kinit, \q1 ke felun mumumun ken foron tanwa laulau tikii, \q2 ke felun mumumun ken foron man tikii \q1 ae ri duh ma ri laulau kanaka.\f + \fr 18:2 \ft Fale tom tasum na Buk na Gogoh ri wol le fale orek biitom na rina igii, i aragii: \ft \+it ke felun mumumun ken foron muruuw tikii ae ri duh ma ri laulau kanaka.\+it*\f* \q2 \v 3 \x - \xo 18:3 \xt Aisaia 23:17; Jeremia 51:7\x*Wara le fanu na marmarsan falifu tikii \q1 ri ka umin ta wain rakrakai tina sinangun puur kia. \q2 Foron king tina piklinbat \q1 ri ka tel ta sinangun puur tura. \q2 Ke foron tom foimnge pitkalang tina piklinbat sabin, \q1 ka fuun ta e minsik kiri \q2 tina foron sinangu ae i laulau kanaka.” \p \v 4 \x - \xo 18:4 \xt Aisaia 48:20; Jeremia 50:8; 51:6,45\x*Namih, ia ka ongen kinen tikas sabin tina kukulii ka tarah, \q1 “Fanu kiak, \q2 gam suuh koseng u, \q1 isi gong gam fatal u na \q2 foron sinang laulau kia \q1 ke isi gong gam kalsakai \q2 ti fangungut ae in kep u. \q1 \v 5 \x - \xo 18:5 \xt Stat 18:20,21; Jeremia 51:9\x*Wara le foron sinang laulau kia \q2 ka kiiskiis pungpung ubae tom na kukulii, \q2 ma God i wol papte \q1 foron tier laulau tom ae i tel ta u. \q1 \v 6 \x - \xo 18:6 \xt BukSong 137:8; Jeremia 50:29\x*Sani i ta ta u usuf gam, \q2 ta fafis u sing i. \q1 Ma fawu rin kiliis fafis u usuf i, \q2 namin sani i tel ta u. \q2 Kap na dan rakrakai ae i faumin ta gam ini, \q1 gamen kiliis fafis u usuf i \q2 ini dan ae i rakrakai kanaka. \q1 \v 7 \x - \xo 18:7 \xt Aisaia 47:7-9\x*Ta tara fangungut turan tara mamais usuf i, \q2 in fasi ini memeh ae i me ta u ini, \q1 turan minsik ae i kiis ta na olo. \q2 Na wolwol kia, \q1 i usefages u tom aragii, \q2 ‘Ia kiis arae nenge kuin, \q1 biil ia nenge makos, \q2 ke biil ifasi ian mamais.’ \q1 \v 8 Pesu, foron tatawin \q2 arae minet, mamais ke fitol, \q1 in tapiek lo na in tikii e biing, \q2 ma ik fatakal u. \q1 Ke ik sok tikii na yiif, \q2 wara le i rakrakai e Kumguui God ae i nagogon u.” \p \v 9 \x - \xo 18:9 \xt Esekiel 26:16,17\x*Foron king tina piklinbat ae ri tel ta sinangun puur tura ma ri ka fatal u na foron sinang laulau kia, rin mamais ke rik teng aunbiing rin par bau na yiif ae in sok lo. \v 10 Rin ti tapak koseng u, wara le rin nangnangih na fangungut ae i kalsakai u ke rik teng aragii, \q1 “Kiskam! Kiskam! \q2 Kiskam e tara maleh. \q1 Babilon, rakrakai na maleh! \q2 Na fatuklin aunbiing sau, \q1 ke nagogon ke God ka falaulau wo!” \p \v 11 \x - \xo 18:11 \xt Esekiel 27:31,36\x*Fanu tikii tina piklinbat ae ri foimnge pitkalang la rin teng ke rik mamais, wara le biil mang tikas in fiil ti tier sing ri. \v 12 \x - \xo 18:12 \xt Esekiel 27:12,13,22\x*Foron tier arae: Goul, siliwa, foron fat ae i fen kanaka e matri ke foron kolson matanwah. Foron rokap na kaen, foron kaen ae i par arae sian gaih, foron kaen ae i silika ke foron kaen ae i melmelek. Foron au tikii ae imel e rokap na sana, foron tier tikii ae ri tel u ini kom na elefen, foron au ae i fen kanaka e matri, baras, aen ke nenge matngan fat ae ri foteng u ini mabel. \v 13 Ke fale tier ae i furung rokap e sana, arae sinamon, mir ke foron tier ae bau lo i furung rokap. Ke wain, wel na olif, palawa turan wit, foron bulmakau, foron sipsip, foron os turan kariis ke foron fafauun foes sabin. \p \v 14 Ke rik tara aragii, “Fuan au ae o masmas u la, ka mangmangal ta koseng o. Foron minsik turan memeh kiam ka mangmangal ta koseng o ma biil mang on par u sabin.” \v 15 \x - \xo 18:15 \xt Esekiel 27:31,36\x*Fanu ae ri foimnge pitkalang la na foron tier ae ke ka fuun ta e minsik kiri lo, rin soti tapak koseng u, wara le ri nangnangi na fangungut ae i kalsakai u. Rin mamais ma rik teng \v 16 ma rik tarah, \q1 “Kiskam! Kiskam! \q2 Kiskam e tara maleh. \q1 I kilkiliis la ini foron rokap na kaen, \q2 fal i par arae sian gaih \q2 ke fal i melmelek. \q1 Ma i ges la ini goul \q2 ke ini foron kutkute ae ri tel u ini foron fat ae i fen kanaka e matri \q1 turan foron rokap na kolson matanwah. \q2 \v 17 \x - \xo 18:17 \xt Aisaia 23:14; Esekiel 27:26-30\x*Itikii sau e awa, \q1 ke tara minsik kiam ka laulau tikii!” \p Foron kiapten tikii, fanu tikii ae ri wof la na foron sip, foron tom foim na foron sip turan fanu tikii ae ri kep pitkalang la na palgantes, rin soti tapak. \v 18 \x - \xo 18:18 \xt Esekiel 27:32\x*Aunbiing rin par bau na yiif ae i sok lo, rik tarah, “Maleh sa i arae tara maleh igii?” \v 19 \x - \xo 18:19 \xt Esekiel 27:30-34\x*Rin saba piyiif na paklu ri, rik mamais ke rik teng aragii, \q1 “Kiskam! Kiskam! \q2 Kiskam e tara maleh. \q1 Fanu tikii ae imel e foron sip kiri na palgantes, \q2 ka fuun ta e minsik kiri tina foron minsik kia! \q1 Isau le na itikii sau e awa, \q2 ka laulau sikit!” \b \q1 \v 20 \x - \xo 18:20 \xt Lo 32:43; Jeremia 51:48\x*“Kukulii, on laes isi! \q2 Gam fanu kalkaluu, \q1 foron aposel ke foron profet, \q2 gamen laes, \q1 wara le God ka nagogon ta u \q2 kunan sani i tel ta u ulo gam.” \p \v 21 \x - \xo 18:21 \xt Jeremia 51:63,64; Esekiel 26:21\x*Ke nenge rakrakai na angelo ka kep nenge tara na fat arae fat una fapekpekes wit ke ka lin u na palgantes ma ka tarah, \q1 “Tara maleh na Babilon, \q2 rin lin fatuktuk u arae fat igii, \q1 ke in mangmangal sikit. \q2 \v 22 \x - \xo 18:22 \xt Aisaia 24:8; Jeremia 7:34; 25:10; Esekiel 26:13 \x*Ke kinen gita, kinen foron tom seksek, \q1 kinen foron tom kuf tulal \q2 ke kinen foron tom kuf tafih, \q1 biil mang rin ongen u na maleh igii. \q1 Ke biil sabin rin par fanu \q2 ae ri usum na marmarsan foim aiwa. \q1 Ke biil sabin rin ongen kinen fat \q2 ae ri fapekpekes wit la ini aiwa. \q1 \v 23 Biil ti malal na lam in popos sabin aiwa. \q2 Biil sabin rin ongen \q1 kinen ti kaltu ke fifin \q2 ae ru fakekel fuuh aiwa. \q1 Fanu kiam ae ri foimnge pitkalang la, \q2 i laumet ta e asri na piklinbat. \q1 O lame fager fanu na foron funmat tikii \q2 ini malera kiam. \q1 \v 24 \x - \xo 18:24 \xt Jeremia 51:49\x*Ma na Babilon, ri tafe daun foron profet, \q2 daun fanu kalkaluu \q1 ke daun fanu tikii ae ri siimete ta ri na piklinbat.” \c 19 \s1 Ususefages Buuii na Kukulii \p \v 1 Nami na foron tier ae, ia ka ongen nenge tier arae kinen motrong bae na kukulii ri perek aragii, \q1 “Aleluia! \q1 Ke God kirer e fafaliu, \q2 memeh turan rakrakai, \q1 \v 2 \x - \xo 19:2 \xt Lo 32:43; 2King 9:7\x*wara le i tekentu ma i tortores \q2 e foron nagogon kia. \q1 God ka nagogon ta tara tamfaes ae isi in fiu. \q2 Ka falaulau ta piklinbat ini sinangun puur kia. \q1 God ka nagogon ta u \q2 kunan daun foron fafauun kia.” \m \v 3 \x - \xo 19:3 \xt Aisaia 34:10\x*Ke ri ka perek sabin aragii, \q1 “Aleluia! \q1 Bau na yiif ae i sok lo \q2 i fen una mawe \q1 ma biil ti farfarop lo.” \p \v 4 Ke iwu e sangful ini fet e famfamu turan ifet e fakfakiis ae ri liu ri ka ilepul ma ri ka lotu unaisa God ae i kiis ta na nian kiiskiis ken king. Ri ka tarah, \q1 “Amen! Aleluia!” \p \v 5 \x - \xo 19:5 \xt BukSong 115:13\x*Ke kinen tikas tina nian kiiskiis ken king ka tara aragii, \q1 “Usefages God kirer, \q2 gam foron fafauun kia, \q1 gam ae gam bulat la lo, \q2 gam fanu foes turan fanu sabin ae imel e asri.” \p \v 6 \x - \xo 19:6 \xt Esekiel 1:24; BukSong 93:1; 97:1; 99:1\x*Namih, ia ka ongen nenge tier arae kinen motrong, arae kinen dan ae i nor ke arae kinen tara pah, ri perek aragii, \q1 “Aleluia! \q1 Wara le Kumguui God kirer \q2 ae Rakrakai kia i liuliu kulkulef, i King. \q1 \v 7 Keren laes ma kerek gesges \q2 ma kerek ta memeh usuf i! \q1 Wara le biingen fakekel ken Natun Sipsip \q2 ka tapiek mang \q1 ma fifin ae in telpes u \q2 ka geges tah. \q1 \v 8 Ri ka ta rokap na kaen pos usuf i \q2 ae i barang ma i fuuh, \q1 isi in ges ini.” \m Rokap na kaen pos i fakileng tortores na sinangun fanu kalkaluu. \p \v 9 \x - \xo 19:9 \xt Metiu 22:2,3\x*Ke angelo ae ka fas iau aragii, “Siit orek igii: Fanu ae ri sising ta ri isi rin la una inen na fakekel fuuh ken Natun Sipsip, ri kalok.” Ke ka tara sabin aragii, “Foron orek igii, i e orek tekentu ke God.” \p \v 10 Ke ia ka luut uf na iun keke isi ian lotu unaisa, isau le ka tara sing iau aragii, “Gong o tel u! Ia tikiin foim sau kiam turan foron tuamlik ae ri posefat na orek an fafamalal ke Iesu! On lotu unaisa God! Wara le fafamalal ke Iesu i e konon orek profet.” \s1 Ier ae i Kiis na olon Os Pos \p \v 11 \x - \xo 19:11 \xt Esekiel 1:1; BukSong 96:13; Aisaia 11:4\x*Ia ka par kukulii i sapeng ke ia ka par nenge os pos awii na famu lo iau. Ier ae i kiis lo, iwun asa e “Tom Tel Fasuut” ke “Tom Orek Tekentu” ma i tortores e nagogon kia turan fapaket kia. \v 12 \x - \xo 19:12 \xt Daniel 10:6\x*Ma iun kolson mata i arae karfian yiif ma ifuun e bangbang ken king na paklu. Nenge asa ae ri siit ta u lo, biil tikas i usum lo, i keskes sau i usum lo. \v 13 I kilkiliis ini nenge dolon kaen ae ri falum ta u na dah. Ma asa e “Orek ke God.” \v 14 Ma foron tom fapaket tinbae na kukulii ri kiis na foron os pos ma ri ka mimi pes u la. Ri kilkiliis ini foron rokap na kaen ae i pos ma i fuuh. \v 15 \x - \xo 19:15 \xt BukSong 2:9; Aisaia 63:3; Joel 3:13; Parpar 14:20\x*Nenge popok una fapaket ae i ien kanaka i suu tina ngusu una fapu rakrakai ken foron mat tikii. Ma in nagogon ri ini bis ae ri tel u ini aen. I fosfose fuan wain na falifu ae ri bing turim wain la lo, ae i fakileng ngaliaf ke God ae Rakrakai kia i liuliu kulkulef. \v 16 Na dolon kaen kia ma awii isi pawa, ri siit ta asa aragii: \b \qc \sc KING KEN FORON KING \sc* \qc \sc KE KUMGUUI KEN FORON KUMGUUI. \sc* \b \p \v 17 \x - \xo 19:17 \xt Esekiel 39:17-20\x*Ke ia ka par nenge angelo i soti bae na matan pisiih ke ka tautau usuf foron man tikii ae ri wof na mua aragii, “Gam la turim ugapiek una tara inen ke God, \v 18 isi gamek ien pinsan foron king, foron kabisit, fanu rakrakai, ke pinsan foron os turan fanu ae ri kiis la lo, ke pinsan fanu tikii arae foron fafauun foes turan fanu ae biil ri fafauun, ke fanu foes turan fanu ae imel e asri.” \p \v 19 Namih, ia ka par muruuw aka turan foron king tina piklinbat ke foron tom fapaket kiri, ri ka tapiek turim isi fapaket tura ier ae i kiis na olon os pos turan foron tom fapaket kia. \v 20 \x - \xo 19:20 \xt Parpar 13:1-18\x*Isau le ri ka luse muruuw aka ae turan profet famfabal ae i fatapiek ta foron rakrakai na fakileng ini asan muruuw aka ae. I fatapiek ta foron fakileng ae una fabal fanu ae ri ka kep ta fakileng ken muruuw aka ke ri ka lotu ta unaisan tantanwa. Ma ri ka lin ru turim aunbiing ru liu biitom una tara kalpong ae i soksok la ini salfa. \v 21 Fanu tikii kiruh, ri ka met na popok una fapaket ae i suu tina ngusu ier ae i kiis na olon os pos, ma foron man tikii ri ka mas na pinsa ri. \c 20 \s1 Nenge Arip e Bet \p \v 1 Namih, ia ka par nenge angelo i pupu la tinbae na kukulii. I pose na ki na turuung ae biil ti farfarop lo ma i pose sabin na nenge tara sen. \v 2 \x - \xo 20:2 \xt Stat 3:1\x*Ka luse dregon, sii tinpakanini, i e kaltu laulau ma nenge asa sabin e Satan. Ka kabet u na nenge arip e bet. \v 3 Ke ka lin u una turuung ae biil ti farfarop lo, ka babat rakrakai kale u ma ka bulut papte u, isi biil sabin in fabal fanu na foron funmat, papang na aunbiing nenge arip e bet ik rop. Namih, rik puk ufu tom na fatuklin aunbiing sau. \p \v 4 \x - \xo 20:4 \xt Daniel 7:9,22\x*Ia ka par foron nian kiiskiis ken foron king ma fanu ae ri kiis lo ri ka kep ta rakrakai una nagogon. Ke ia ka par tanwan fanu ae ri bus ufu ta paklu ri, i wara le ri posefat na orek an fafamalal ke Iesu ke na orek ke God. Biil ri lotu ta unaisan muruuw aka turan tantanwa ke biil ri kep ta fakileng kia na posong na matri le na limri. Ri ka liu fis sabin ke ri ka nagogon tura Karisito na nenge arip e bet. \v 5 I e apapti famu. \p Foron minet tikii biil ri to liu fis, papang na aunbiing nenge arip e bet ka rop. \p \v 6 Fanu ae ri apti fis na apapti famu, ri kalok ma ri kalkaluu. Fawu u e minet biil ti rakrakai kia na olri, biil. Rin tapiek foron pris ke God ke ke Karisito ma rin nagogon tura na nenge arip e bet. \s1 Satan i Fiu \p \v 7 Aunbiing nenge arip e bet in rop, ke rik puk ufu Satan tina kamkabet. \v 8 \x - \xo 20:8 \xt Esekiel 7:2; 38:2,9,15\x*Ke ik la isi fabal fanu na marmarsan funmat ae ri foteng ri ini Gog ke Magog, na ifet e matan kif na piklinbat. Ke ik lame turim ri isi fapaket ma wewes lo ri ifuun arae karkarat ae tole kiin. \v 9 Rin la tina foron falifu tikii na piklinbat ke rik kawil falifu ae fanu kalkaluu ke God ri kiis lo, na maleh ae i ier kanaka isi. Isau le yiif ka pu tinbae na kukulii ke ka fasok tikii ri. \v 10 Ke kaltu laulau ae i fabal ta ri, ri ka lin u una tara kalpong ae i soksok la ini salfa, na falifu ae ri lin ta muruuw aka turan profet famfabal lo. Rituulen kalsakai fangungut aiwa, na siat ke na wor, ma biil ti farfarop lo. \s1 Foron Minet ri Ti na Nagogon \p \v 11 \x - \xo 20:11 \xt Daniel 7:9,10\x*Namih, ia ka par nenge tara nian kiiskiis ken king ae i pos, tura ier ae i kiis lo. Ke piklinbat turan bat ru ka mangmangal tina posong na mata ma biil mang ti salru sabin. \v 12 Ke ia ka par foron minet, fanu foes turan fanu ae imel e asri, ri ti na matan nian kiiskiis ma foron buk ka sapeng. Ke nenge buk sabin ka sapeng, i e Buk na Liu. Ke foron minet ri ka ti na nagogon namin sani ri ka tel ta u. Ma sani ri tel ta u, ka kiis ta na foron buk ae. \v 13 Ke palgantes ka sok ufu foron minet ae ri met ta lo, ke minet turan Edes, i e maleh ken foron minet, ru sabin ru ka sok ufu foron minet tinaiwa lo ruh. Ma temtem tikii ri ka nagogon u namin sani i tel ta u. \v 14 Namih, ri ka lin minet ru e Edes una kalpong na yiif. Kalpong na yiif ae, i e fawu u e minet. \v 15 Se sabin ae biil ri siit ta asa na Buk na Liu, ri ka lin u una kalpong na yiif ae. \c 21 \s1 Kukulii Fuuh ke Piklinbat Fuuh \p \v 1 \x - \xo 21:1 \xt Aisaia 65:17; 66:22; 1Pita 3:13\x*Namih, ia ka par nenge kukulii fuuh ke nenge piklinbat fuuh, wara le kukulii famu turan piklinbat famu ru ka mangmangal tah ke biil mang ti palgantes. \v 2 \x - \xo 21:2 \xt Aisaia 52:1; 61:10; Parpar 3:12\x*Ke ia ka par Maleh Kalkaluu, i e Ierusalem fuuh, i pupuh la tinbae na kukulii sing God. Ri fageges ta u, arae nenge fifin ae ri ka fakilkiliis fakasi ta u isi in telpes antu. \v 3 \x - \xo 21:3 \xt Esekiel 37:27; WokPris 26:11,12\x*Ke ia ka ongen kinen tikas tina nian kiiskiis ken king ka perek aragii, “Par u, fel ke God ae mang naisan fanu ma in kiis naisri. Rin tapiek fanu kia ke God tom in kiis naisri ma ik God kiri. \v 4 \x - \xo 21:4 \xt Aisaia 25:8; 35:10; 65:19\x*Ke ik salis ufu danun matri tikii. Biil mang in mel e minet, mamais, tineng ke fangungut, wara le foron tier tofe ka mangmangal tah.” \p \v 5 Ke Ier ae i kiis na nian kiiskiis ken King ka tarah, “Ia tel foron tier tikii ik fuuh!” Ke ka tara sabin aragii, “On siit papte u, wara le foron orek igii, ifasi gamen unune lo ma i tekentu.” \p \v 6 \x - \xo 21:6 \xt Aisaia 55:1\x*Ke ka tara sing iau aragii, “Ka suut tah! Iau tom e Alfa ke Omega,\f + \fr 21:6 \ft Na orek Grik, Alfa e tanwaran leta ke Omega e farfarop na leta \f* Tanwara ke Farfarop. Se i metdan, ian faumin foes u ini dan na liu tina matan dan, ae biil in to fiil u. \v 7 \x - \xo 21:7 \xt 2Samuel 7:14; BukSong 89:26,27\x*Se i tifat una farfarop, ian fakale u ini foron tier tikii igii ma ian God kia ma ik tapiek keng kalalik. \v 8 Isau le foron tom soksokemet, fanu ae biil ri unune, fanu ae sinangu ri i laulau kanaka, foron tom sisiimete, foron tom tel sinangun tamfaes, foron tom wef, fanu ae ri lotu la una aisan foron god famfabal ke foron tom lemlemet tikii, salri e tara kalpong ae i soksok la ini salfa. I e fawu u e minet.” \p \v 9 Ke neng lon ifit e angelo ae ri pose na ifit e dis ae ifuun ini foron farfarop na tatawin, ka tara sing iau aragii, “La, iak finngas wo ini fifin ae i fakekel fuuh, i e antu Natun Sipsip.” \v 10 \x - \xo 21:10 \xt Esekiel 40:2\x*Tanwa Kalkaluu ka susuef lo iau ke angelo ae ka kep iau una nenge tara pungpung ae i buuii kanaka. Ke ka finngas iau ini Maleh Kalkaluu, i e Ierusalem, i pupu la tinbae na kukulii sing God. \v 11 I popos ini memeh ke God ma i kilangkilang arae nenge rokap na fat ae i fen kanaka e mata, asa e jaspa, ma i kalkaluu arae galas. \v 12 \x - \xo 21:12 \xt Esekiel 48:30-35\x*Ubiif kale u, i laumet ma i kangkang kanaka ma i sangful ini u e matanfel lo, ke i sangful ini u e angelo ri soti temtem tikii na foron matanfel ae. Na foron matanfel ae, ri siit ta asan sangful ini u e mat tina Israel. \v 13 Ituul e matanfel i parpar una falifu pisiih i susupiek la lo, ituul ka parpar una matan labur, ituul ka parpar una matan taubar, ke ituul ka parpar una falifu ae pisiih i sup la wah. \v 14 Ubiif kale maleh ae, i sangful ini u e fat ae ri tel waran singlen ini, ae ri ka siit ta asan sangful ini u e aposel ke Natun Sipsip lo. \p \v 15 \x - \xo 21:15 \xt Esekiel 40:3\x*Angelo ae i orek turang, i pose na nenge tier ae ri tel u ini goul una ngaf dolo ken maleh ae, foron matanfel lo turan ubiif kale u. \v 16 Ifet e baban maleh ae, ifasi tikii sau. Sapeng ke dolo kia ifasi sau. Aunbiing i ngaf maleh ae, ifasi aragii nenge sangful ini u e arip e stadia\f + \fr 21:16 \ft 12,000 stadia ifasi aragii 2,200 e kilomita\f* na dolo kia, sapeng kia ke kangkang kia, ifasi sau. \v 17 Ke ka ngaf but ken ubiif ae, ifasi aragii nenge mar ini fet e sangful ini fet e kiubit.\f + \fr 21:17 \ft Nenge kiubit ifasi aragii tina pukan liman kaltu una tiptipan lima. 144 kiubit ifasi ini 33 e kipti le i aragii 66 mita.\f* I fatof u arae tom fanu ri fatof foron tier la. \v 18 \x - \xo 21:18 \xt Aisaia 54:11,12\x*Ubiif ae ri tel u ini jaspa, ma maleh ae ini goul kanan ma i kalkaluu arae galas. \v 19 Sangful ini wu e fat ae ri tel waran singlen na ubiif ini, ri me u ini foron rokap na fat ae i fen kanaka e matri. Fat famu ri me u ini jaspa, fawu u ini safaia, fatuul u ini kalkedon, fafet u ini emeral, \v 20 falim u ini sardoniks, fawon u ini konilian, fafit u ini krisolait, fawal u ini beril, fasiu u ini topas, fasangful u ini krisopres, sangful ini tikii ini jasin ke sangful ini u ini ametis. \v 21 I sangful ini u e matanfel ae ri tel u ini foron kolson matanwah. Temtem tikii na matanfel ri tel u ini itikii sau e kolson matanwah. Tara sal tih na maleh ae, ri tel u ini goul kanan ma ifasi rin par siksikit lo arae galas. \p \v 22 Biil ia par ti Felun Tunmapek na maleh ae, wara le Kumguui God ae i Rakrakai Kanaka ru e Natun Sipsip, ru e Felun Tunmapek na maleh ae. \v 23 \x - \xo 21:23 \xt Aisaia 60:19,20\x*Maleh ae, biil i dar ti pisiih le funiil in popos ulo, wara le memeh ke God tom i ta malal ulo ma Natun Sipsip tom i e lam na maleh ae. \v 24 \x - \xo 21:24 \xt Aisaia 60:3\x*Fanu tikii na marmarsan funmat rin la na malal lo ke foron king tikii tina piklinbat rin tapiek ini memeh kiri unaiwa. \v 25 \x - \xo 21:25 \xt Aisaia 60:11\x*Biil in babat e foron matanfel lo na ti biing, wara le biil in mel e wor aiwa. \v 26 Foron funmat tikii rin tapiek ini memeh kiri turan foron minsik kiri unaiwa. \v 27 \x - \xo 21:27 \xt Aisaia 52:1; Esekiel 44:9\x*Biil tom ti tier ae biil i kalkaluu in kau lo ke biil sabin tikas ae i tel foron tier an famatlawen la, le i lem la in kau lo, biil. Fanse sau ae asri ka kiis ta na Buk na Liu ken Natun Sipsip. \c 22 \s1 Dan na Liu \p \v 1 \x - \xo 22:1 \xt Esekiel 47:1; Sekaraia 14:8\x*Namih, angelo ae ka finngas iau ini dan sel ae i kalkaluu arae galas. I e dan na liu. I ring tina nian kiiskiis ke God tura Natun Sipsip. \v 2 \x - \xo 22:2 \xt Stat 2:9\x*Ke ka ring tole tara sal tih na maleh ae. Na iun bulin dan ae, au na liu i ti aiwa. Au ae i fua la na nenge sangful ini u e aunbiing na nenge bet, temtem tikii na funiil, i fua la. Ma foron awu, una fafaliu ken fanu na foron funmat tikii. \v 3 \x - \xo 22:3 \xt Sekaraia 14:11; Stat 3:17\x*Ma na maleh ae, biil sabin in mel e tier ae i kiis na piklin ngaliaf ke God, biil. Nian kiiskiis ke God ke ke Natun Sipsip in kiis aiwa, ma foron tom foim kia rin lotu unaisa. \v 4 Rin par mata ma asa ik kiis na posong na matri. \v 5 \x - \xo 22:5 \xt Aisaia 60:19; Daniel 7:18\x*Biil mang in mel e wor. Ke biil rin dar malal na ti lam le na pisiih, wara le Kumguui God in ta malal usuf ri. Ma rin nagogon fitliu arae foron king ma biil ti farfarop lo. \p \v 6 Angelo ae ka fas iau aragii, “Foron orek igii ifasi gamen unune lo ma i tekentu. Kumguui, God ae i susuef la na tanwan foron profet, i wuun ufu ta angelo kia isi finngas foron tom foim kia ini foron tier ae fatat in tapiek.” \s1 Iesu in Tapiek \p \v 7 “Ongen u, biil in sawin ke iak tapiek! Se i misuut na foron orek profet ae ri siit ta u na buk igii, i kalok.” \p \v 8 Ia Jon, ia ongen ta foron tier igii ke ia ka par ta u. Ma aunbiing ia ka ongen ta u ke ia ka par ta u, ia ka ilepul na iun keken angelo ae i finngas iau ini foron tier igii isi ian lotu unaisa. \v 9 Isau le ka tara sing iau aragii, “Gong o tel u! Ia tikiin foim sau kiam turan foron tuamlik foron profet ke fanu tikii ae ri pose papte foron orek na buk igii. On lotu unaisa God!” \p \v 10 Ke ka fas iau aragii, “Gong o babat na foron orek profet na buk igii, wara le aunbiing ka fatat. \v 11 \x - \xo 22:11 \xt Daniel 12:10\x*Se i tel sinang laulau la, taftawa ik tel sinang laulau. Se i tel sinang ae i duh la, taftawa ik tel sinang ae i duh. Ma se i tel rokap na sinang la, taftawa ik tel rokap na sinang. Se i kalkaluu, taftawa ik kalkaluu tom.” \p \v 12 \x - \xo 22:12 \xt BukSong 28:4; Aisaia 40:10; 62:11; Jeremia 17:10 \x*“Ongen u, biil in sawin ke iak tapiek! Ian tapiek ini fifiil ma iak fasuat temtem tikii namin sani i tel ta u. \v 13 \x - \xo 22:13 \xt Aisaia 44:6; 48:12; Parpar 1:8,17; 2:8\x*Iau tom e Alfa ke Omega,\f + \fr 22:13 \ft Na orek Grik, Alfa e tanwaran leta ke Omega e farfarop na leta \f* Famu ke Mih, Tanwara ke Farfarop. \p \v 14 \x - \xo 22:14 \xt Stat 2:9; 3:22\x*“Fanu ae ri gorse foron kaen kiri, ri kalok ma ifasi rin kau na matanfel na maleh ae ke rik ien fuan au tina au na liu. \v 15 Isau le awii na maleh, e foron puul, foron tom wef, foron tom tel sinangun tamfaes, foron tom sisiimete, foron tom lotu unaisan foron god famfabal ke fanu tikii ae ri ier la isi sinangun lem ma ri lem la. \p \v 16 \x - \xo 22:16 \xt Aisaia 11:1,10\x*“Ia Iesu, ia wuun ta angelo kiak isi ta orek an fafamalal igii usuf gam foron uh na tom unune. Iau e bawu king Dewit ke tubutamat. Iau tom e matal ae i barang kanaka.” \p \v 17 \x - \xo 22:17 \xt Aisaia 55:1\x*Tanwa Kalkaluu ru e fifin ae in fakekel fuuh ru ka tarah, “La ugapiek!” Se sabin i ongen u, in rokap le in tara le, “La ugapiek!” Se i metdan, i rokap le in la ugapiek. Se ae i ier isi yin, i rokap le in umin dan na liu ae biil in fiil u. \p \v 18 \x - \xo 22:18 \xt Lo 4:2; 12:32\x*Ia fanau fanu tikii ae ri ongen foron orek profet na buk igii: Male tikas i luun pes ti tier na olon sani ri ka siit ta u, ke foron tatawin ae ri ka use ta u na buk igii, God in luun pes u na olo. \v 19 Ke male tikas i tel ufu ti fale orek tina buk na orek profet igii, ke God in tel ufu perper aia tina au na liu ke tina maleh kalkaluu. Au na liu ke maleh kalkaluu ae ri ka use ta u na buk igii. \p \v 20 Ier ae i famalal foron tier igii, i tarah, “Iuu, biil in sawin ke iak tapiek.” \p Amen. La ugapiek, Kumguui Iesu. \p \v 21 Famais ke Kumguui Iesu in kiis naisan fanu tikii ke God. Amen.