\id EPH - Bhilali Standard Project \ide UTF-8 \h ईफीसी \toc3 ईफीसी \toc2 ईफीसी \toc1 ईफीसीन मंडळी वाटे पोलुसेन चिट्‌ठी \mt2 इफिसियों की कलिसीया के लिए पौलुस की पत्री \mt1 ईफीसीन मंडळी वाटे पोलुसेन चिट्‌ठी \imt ईफीसीन बारामां \ip जी चिट्‌ठी हय सके तत्‌यारुत लिखाय हसे जत्‌यार कुलुसीयन काजे मसीन पयदावारीन पछेन 60 साल मां लिखाय। लिखणे वाळु नेवताळु पोलुसेन \xt 1:1\xt* उळखाण छे। बेसका नीयमेन किताप जान्‌ने वाळा ईनी वात काजे नी मान्‌ता की पोलुस ईफीसीया मंडळी काजे लिख्‌यु, भले कुलुस्‌यान सहर मां रहणे वाळान माणसेन बारामां वारलु छे की करीन नी कहलो हय। तेरेमां लागे की ज आखा देसेन बेसका मंडळी मां बी फेलावणेन कुसीत कर्‌यु हसे। पोलुस असु बी कहें की जत्‌यार जी चिट्‌ठी लिख्‌यु \xt 3:1; 4:1; 6:20\xt* तत्‌यार हयु जेल मां हतलु। पोलुस तुखीकुस काजे ईफेसुसेन मंडळी मां जाणेन करीन जी चिट्‌ठी मकल्‌यु। \xt 6:21-22\xt* \ip ईफीसुस खास एसीया देस वाटे मटलो सहर ने रोमन राजधाणी हतली। ईफीसुस खास करीन मंदीर सी उचो नाव हतलो। चो युनानी देवी आरतेमीस काजे सुपलो हतलो। \xt नेवताळा 19:23-31\xt* ईफेसुसेन मंडळी पेहेल वारु मजबुत हतली बाकुन पछेन आपसा खुदुत ने भुरसा पर हय गुया। \xt उजेंता बुले 2:1-7\xt* \ip पोलुस ईनी चिट्‌ठीन पेहला भाग मां समजाड़े की भगवान कसु आपसा माणसे काजे नेवाड़्‌यु ने तीनुक ईसु मसी सी तींद्‌रा पापे सी कसु वाचाड़्‌यु। हयु मंडळीन फरक एक डील सी करे तेरेमां मसी मुणकान हीसाब मां ने खास भागे बन्‌लान हीसाब मां मसीन भेळे एक घरेन हीसाब मां छे। कितापेन दीसरा भाग मां पोलुस मसी जीवन जीवणेन वात बताड़े। \iot बाहरती वात \io1 1. मां पोलुस आपसान बारामां बताड़े ने ईफेसीयन माणसे काजे वारलु छे की करीन पुछे। \ior 1:1-2 \ior* \io1 2. अळतेन हयु मसी भेळे मंडळीन रीस्‌तान बारामां बताड़े। \ior 1:3—3:21 \ior* \io1 3. तत्‌यार पोलुस लिखे की मसी माणसे काजे कसा जीवणु चाहजे। \ior 4:1—6:20 \ior* \io1 4. आकरी मां पोलुस थुड़ीक आकरी वात बताड़े। \ior 6:21-24 \ior* \c 1 \p \v 1 मे पोलुस भगवानेन मरजीन अनसारे ईसु मसीन नेवताळु छे। मे जी चिट्‌ठी ईसु मसी पर भुरसु करन्‌या, \p भगवानेन चुखला माणसे काजे लिखो, जे ईफीसुस सहर मां रहे। \p \v 2 तुहुं काजे आपणा भगवान बास सी ने मालीक ईसु मसी सी गीण-दया ने सुक-सांती जड़ती रहे। \s ईसु मसी मां सरगेन संयबरकत \p \v 3 आपणा मालीक ईसु मसीन भगवानेन ने बासेन बड़ाय हवे, काहाकी हयु हामुक मसी मां सरग वाळा जागा मां आखी भातीन संयबरकत देदु। \v 4 ची संयबरकत काय छे? ची जी छे हयु हामुक कळी घड़ायणे सी पेहलुत ईसु मसी मां नेवाड़ लेदु, \p काहाकी हामु तेरे धड़े परम मां चुखला ने नी-गुना वाळा रवजे। \v 5 ने भगवान आपणु काजे ईसु मसी सी तेरा खुळे लेदला पुर्‌या-पारी बणावणे करीन पेहेल सीत नक्‌खी करलु। ने जीत भगवानेन मरजी हतली, ने तीनी वातेम चु बेसकु खुस हतलु। \v 6 ने तेरेत अनसारे चु आपसा लाटेक्‌ला पुर्‌या ईसुन साहरे आपणे पर गीण-दया देखाड़लु छे, काहाकी आपणु भगवानेन ईनी गीण-दया सी जलम तेरी सेक-सींगारेन बड़ाय करता रवजे। \v 7 हामुक तेरा लुही सी छुटकारु मतलब पापेन माफी, तेरा गीण-दयान धन सी जड़्‌यो। \v 8 तीनुक चु बेसकी आखी वातेन ने समजेन अक्‌कल आप्‌यु। \v 9 हव भगवान आपसी मरजीन सातायली युजना, आपसी अकलेन ने समजेन अनसारे हामु काजे बताड़्‌यु, ने चु पेहेल सीत ईनी युजनान वात काजे आपसा मन मां नक्‌खी कर लेदलु। \v 10 भगवानेन जी युजना हतली की नक्‌खी करली टेम आवसे ती आखा घड़न्‌याक भेळा करीन ईसु मसीन हक मां कर दीस भले ची सरगेम हय, तीनी धरती पर हय तीनी नवली कळजुग बणावीस। \p \v 11 भगवान ते आखो काय आपसी मरजीन अनसारेत करतेलु। चु आपसी मरजीन अनसारे पेहेल सीत आपणु काजे आपसा वाटे मारु वाटु करीन ईसु मां नेवाड़ लेदु। \v 12 काहाकी हामु जे तुंद्‌रे सी पेहेल ईसु मसी भीणी आस कर रवला, हामु भगवान बासेन सेक-सींगारेन गुण गावायणेन उत्‌तर बण जाय। \p \v 13 तुहुं बी ईसुन बारामां छाचली बुले सामळ्‌या, जी तुंद्‌रा छुटकारान खुस-खबर छे, ने ईनी खुस-खबरेन वात पर तुहुं भुरसु बी कर्‌या। तत्‌यार भगवान आपसा वायदान अनसारे तुंद्‌रा जीवेम बी आपसा चुखली-आत्‌मा काजे बठाड़ीन तुंद्‌रे पर आपसा जीव-आत्‌मान छाप लागाड़लु छे। \v 14 भगवान आपणे वाटे पेहेल सीत जु चुखलु जीव-आत्‌मा आप देदु, जु साय्‌न तसु छे। ने जी वात पाक्‌की छे की भगवान आपणुक जे तीनाक मान्‌या छे, पुरु की पुरु छुटकारु देसे ने तत्‌यार भगवान जु हक आपणुक आपणेन वायदु करलु छे, चु हक आपणुक जड़से ने जड़से। असु करीन आखा आपणुक भगवान बासेन सेक-सींगार ने गुणे गावणेन उत्‌तर बण जासुन। \s पोलुस ईफीसीन मंडळी वाटे दुवा करे \p \v 15 ने जत्‌यार मे मालीक ईसु पर तुंद्‌रा भुरसान बारामां, ने ईसु पर भुरसु करन्‌या भगवानेन आखा चुखला माणसे पर तुंद्‌रा परमेन बारामां सामळ्‌यु ती मे बेसकु खुस हयु। \v 16 ने ती सी मे बी जत्‌यार भगवान सी दुवा करने करीन बठ्‌या करो, तत्‌यार मे तुहुंक हेर करतु जाय्‌न, तुहुंक भगवान अगळ बेसका वारु कवतु आय र्‌यु। \v 17 ने आपणा मालीक ईसु मसीन भगवान सी दुवा कर्‌या करो की चु भगवान तुहुं काजे, ईसुक वारु जाणने करीन अक्‌कल ने समजेन आत्‌मा आपे करीन, जु भगवान बास बेसकु मटु सेकवाळु छे।\x + \xo 1:17 \xo*\xt यसाया 11:2\xt*\x* \v 18 मे जी बी दुवा करो की तीनी आस वाटे भगवान तुहुंक बुलावलु छे, तीनी आस काजे तुहुं मन मां वारु जाण लेवु। ने ज बी पाक्‌का जाण लेणु चाहजे, की भगवानेन नेवाड़्‌ला माणसेक, चुखला माणसेम सी जड़न्‌या हकेन सेक धन बेसकु छे। \v 19 मे जी बी दुवा करो की, तुहुं ज बी जाण लेवु की, जे ईसु पर भुरसु करे तींद्‌रे मां काम करने वाळान भगवानेन ताकत, रुकाये नी असी बेसकी मटी छे। \v 20 ने ईनी ताकत सी भगवान ईसु मसी काजे मर्‌या-सर्‌याम सी जीवतु करीन बठु कर देदु ने तीना काजे सरगेन राजगादी पर आपसे जेवड़्‌ये आंग्‌ये बठाड़ लेदु।\x + \xo 1:20 \xo*\xt भजन सहीता 110:1\xt*\x*\x + \xo 1:20 \xo*\xt ईब्‌रानी 10:22\xt*\x* \v 21 ने तीना ईसु काजे आखी भातीन राज-करन्‌या, पर ने हक-जमाड़न्‌या पर मुख्‌या ने ताकत पर, ने आखा मनार्‌या पर ने तीनु आखा पर तीनुक माणसे नेवतीन पुजे ने जे आखा रया खया पर हक आप देदु। ने ईनी कळी मां बी, ने आवणेवाळी नवली कळी मां बी ईसु बराबर कुय नी रहे। \v 22 ने भगवान आखी कळ काजे ईसुन पांय तळे मेल देदु, एक कह्‌याम भगवान ईसु पर भुरसु करन्‌या मंडळीन फायदा वाटे ईसु काजे आखान मुखी बणायु। ने ईसुन हक ते मंडळीन बी हक छे। ईसु आपसी मंडळीन, मुणकान तसु मुखी छे।\x + \xo 1:22 \xo*\xt कुलुसी 2:10\xt*\x*\x + \xo 1:22 \xo*\xt भजन सहीता 8:6\xt*\x* \v 23 ने जी मंडळी ईसुन डील छे, ईना ईसु मां भगवानेन आखा गुणे वसला छे, ने भगवानेन आखा मां आखा गुणे भरे। \c 2 \s पापेम मरला माणसेक ईसु सी नवलो जीवन जड़े \p \v 1 एक टेम हतली जत्‌यार तुहुं माणसे हीनु अपराद ने पापे वाटे आत्‌मान रुप मां मरला हतला। \v 2 पेहले तुहुं ईनी कळीन दीसरा माणसेन तसा गलत जीवन जीवतेला, ने चु भुतड़ु सीकाड़तेलु तीनी वात काजे मानीन जीवतेला, जु वाहळा मां रहण्‌या कुहर्‌या भुतड़ान मुखीन छे। हय जुत भुतड़ु भगवानेन हुकुम नी माने तीनु माणसे पर हक जमाड़ीन राज कर रयु। \v 3 आपणु बी पेहले भगवानेन हुकुम नी माने तींद्‌रेन तसा डीलेन ने मनेन भुंड्‌ली हेर करीन जीवतेला। ने दीसरा माणसेन चाल-चालनेन तसात आपणु भगवानेक रीस लाग्‌यो तसा जीया, ने हामरे पर भगवानेन डंड आवण्‌यो हतलो। \p \v 4 बाकुन भगवान हयु बेसकु दयाळु छे, आपसा बेसका परम सी आपणु काजे परम कर्‌यु। \v 5 आपणु पेहले पापेत मां मरला हतला, बाकुन भगवान आपणु काजे ईसु मसी भेळ जीवेम जीव वाळीन जीवता कर्‌यु; भगवानेन गीण-दया सीत आपणुक पापेन डंडेम सी छुटकारु जड़लु छे, \v 6 ने भगवान आपणु काजे ईसु मसी मां तेर भेळु जीवाड़्‌यु ने सरगेन राजगादी पर ईसु पुठ्‌ये बठाड़ देदु। \v 7 भगवान आपसी गीण-दया आवणेवाळी कळ वाटे जलमेन भलाय आखाक देखाड़ने करीन आपणु काजे परम करे, सरगेन राजगादी पर ईसु मसी पुठ्‌ये बठणेन हक आपे। \v 8 काहाकी ईसु पर भुरसु करने सी तेरी गीण-दया सी पापेन डंड सी आपणुक छुटकारु जड़लु छे। आपणु, जु छुटकारु आपणे जुरे हात नी कर्‌या, बाकुन जु छुटकारु भगवान भीणी सी फुकट मांत आपलु दान छे। \v 9 ने कुय बी माणुस मटाय नी करनु चाहजे, करीन जु छुटकारु आपणा भला कामे सी नी जड़्‌यु। \v 10 काहाकी आपणु ते भगवान सीत ईसु मसी मां एक नवला सीका मां घड़ायला छे; ने चु, आपणु काजे तीना भला कामे काजे करता जाय्‌न जीवणे करीन घड़्‌लु छे, तीनु भला कामे काजे चु पेहले सीत पाक्‌की करलु छे। \s आपणु आखा ईसु मां एक छे \p \v 11 ने तुहुं जे पयदावारीत सी नी-यहुदी छे, ईनी वातेक हेर करु, जे यहुदी माणसे डील मां पेहेरवटेन अगली फतरी काटाड़ रया, चे तुहुं काजे नी फतरी काटा नी-यहुदी कय्‌न छीट राखतेला। \v 12 तीनी टेमे तुहुं ईसु मसी सी छेटे हतला, ने ईस्‌रायेली जातीन माणसे मां भेसकायला नी हतला, ने भगवानेन बुली करला वायदान साजल्‌या नी हतला। हेरेसी ईनी कळी मां भगवान बीगुर ने आस करे बीगुर जीवन जीवतेला। \v 13 आस करीन तुहुं मसी ईसु सी ने हामरे, सी बेसका छेटे हतला, बाकुन हय ईसु मसीन लुही सी ईसु मां मेळीन तुहुं भगवान साते ने हामरे साते आय लागला छे। \v 14 काहाकी हयुत हामरु मेळ कराड़न्‌यु छे, जु दुयु यहुदी ने नी-यहुदी काजे एक कर देदु, ने अलग करने वाळा भीतड़ा काजे जो ईचमां हतलो तीना काजे उदारी देदु। \f + \fr 2:14 \fr*\ft गलाती 3:28 नेवताळान 2:39 \ft*\f* \v 15 ने आपणा डील सी दुसमनी मतलब तीना यहुदी नीयम तेरी हुकुम नीयमेन रीती मां हतली, तीनीक मीटाड़ी देदु काहाकी दुयुम सी आपणे मां एक नवली जाती बणायन मेळ कराड़ देय। \v 16 छाचलीन ईसु दुय टुळान लड़ाय काजे कुरुस पर दुसमनी सार देदु ने असुत यहुदी माणसे काजे ने नी-यहुदी माणसे काजे एक डील बणायन भगवान सी मीलाड़ देदु। \v 17 ने चु आय्‌न तुहुं काजे जे छेटे हतला, ने तीनु काजे जे साते हतला, दुय टुळा काजे भगवान सी मेळ कराड़नेन खुस-खबर सामळायु। \v 18 असु करीन की आपणु दुय टुळा, यहुदी ने नी-यहुदी माणसे ईसु मां भुरसु करीन भगवानेन आपला आपसा चुखला-जीव-आत्‌मान मदत सी भगवान बासेन्‌चां पुग जाजे। \p \v 19 ने हय तुहुं पेहलेन तसा दीसरा ने अन्‌जाण्‌या नी हय, बाकुन भगवानेन चुखला माणसे पुठ्‌ये भेसकायन उळखाय्‌ता हय्‌न आखी वातेम साजल्‌या बण गुया। ने खरान हय तुहुं भगवानेन घराणाम मां भेसकाय गुयला छे। \v 20 ने ईसुन नेवताळा ने भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळा माणसे ईना घराणा वाटे घरेन नेहान पाया साय छे, ने ईसु मसीत ईना नेहान खुणान दगड़ा साय छे।\x + \xo 2:20 \xo*\xt 1 कुरींथी 12:28\xt*\x*\x + \xo 2:20 \xo*\xt यसाया 28:16\xt*\x* \v 21 ने तेरेमां आखो काय एकतु हय्‌न मालीक मां एक चुखलु मंदीर बणतु जाय। \v 22 तेरेमां तुहुं बी आत्‌मा सी भगवानेन रहणेन घर हवणे करीन भेळात बणता जाय। \c 3 \s नी-यहुदी माणसे मां पोलुसेन परचार \p \v 1 हेरे वजे सी मे पोलुस जे तुहुं नी-यहुदीया वाटे मसी ईसुन बांदायलु छे। \v 2 तुहुं छाचलीन सामळी रया, की तुंद्‌री भलाय करतात, भगवान गीण-दया भेळ ज कामे मेसेक सुप देदलु। \v 3 भगवान आपसी युजनान सातायली वात काजे डुळा अगळ देखाड़ीन मारे पर उजन्‌तु करलु छे, तीनी वातेन बारामां मे तुंद्‌रे वाटे पेहलेत उपर लिख देदलु छे। \v 4 जी वात भणीन तुहुंक मालम पड़ जासे, की मे पोलुस खरान ईसु मसीन बारामां सातायली युजनान काजे जाणो। \v 5 जी सातायली युजना गुया जमाना मां जे माणसे जीवतेला, तींद्‌रे पर उजेंती नी हवली हतली, जसो हय भगवान आपसा जीव-आत्‌मा सी आपसा नेवाड़्‌ला चुखला नेवताळा पर, ने भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळा माणसे पर उजेंती करलु छे। \v 6 ची सातायली युजना जी छे, की ईसु मसीन खुस-खबर पर भुरसु करने सी हय ईसु मसी मां नी-यहुदी वाळा माणसे बी, यहुदी माणसे साते भगवानेन वायदु करला एकुत वाटान साजल्‌या ने हकदार्‌या छे, ने एकुत डीलेन भाग छे। \p \v 7 मे ते भगवान मेसेक गीण-दया सी तेरी खुस-खबर सामळावणे करीन तेरु चाकर्‌यु बण्‌यु। जी ताकुतेन साहरे काम मारे मां काम कर रय, ची ताकत मारी नी हय, बाकुन भगवानेन ताकत छे। \v 8 भले, मे भगवानेन चुखला माणसे मां आखा सी नानु छे, बाकुन तेबी ईसु मसीन खुस-खबर नी-यहुदी माणसे मां सामळावणे करीन भगवान मारे पर गीण-दया करलु छे, ने ईसु मसीन खुस-खबर गीणाये नी अतरी बेसकी बरकतेन खजानो छे। \v 9 ईनी खुस-खबरेन सातायली युजना काजे आखा अगळ उजेंती करने करीन भगवान मेसेक नेवाड़्‌लु छे, जी युजना आखी चीज घड़न्‌या भगवान मां सुरु सीत सातायली हतली। \v 10 तेरेमां हय ईसुन मंडळी सी भगवानेन आखी भातीन अकल, सरग वाळा जागा मां राज करन्‌या मुख्‌याक ने हकवाळा पर उजेंती हय रय। \v 11 भगवान आखा घड़त्‌या काजे घड़नेन सुरु सीत जी जलेमकी युजना बणावलु हतलु, तीनीत युजना काजे भगवान आपणा मालीक ईसु मसी मां पुरी करलु छे। \v 12 ने ईना ईसु मसी पर पुरु-पुरु भुरसु करीन आपणु बीहे पाखुर, ने हिम्‌मत करीन हक सी भगवान बासेन्‌चां जाय सकजे। \v 13 ने मे तुंद्‌रे सी लीलघाय्‌न कह्‌वो की तुंद्‌रेत वाटे दुख झेल र्‌यु करीन तुहुं हळका मां हवु; छाचलीन जु दुख मे तुंद्‌रे वाटे झेल र्‌यु, ईना दुखे वाटे, तुहुं हय अबरुदार बण गुयला छे। \s मसीन परम \p \v 14 ती मे तीना भगवान बासे अगळ मांडा टेकीन लीलघायु। \v 15 जु सरग वाळान ने धरती वाळा आखा काजे आपसात घराणा मां भेळा हवणे करीन बुलावे। \v 16 मे भगवान बास सी लीलघाय्‌न कहं की चु तुंद्‌रा जीवेम असु हवणी देय, की तुहुं तेरा सेक वाळान ताकत सी मतलब तेरा जीव-आत्‌मान ताकत सी, आपसा जीव मां ताकत हात करता जावु, ने काठा हवता जावु। \v 17 ने ईसु पर भुरसु करने सी, ईसु मसी तुंद्‌रा मन मां रय सके, ने तुहुं तेरा परम मां उंडा जड़ मुळे नाखीन अदु, ने परम मांत नेहु नाखीन काठा रहु करीन। \v 18 ने आखा चुखला माणसे भेळा ज समज्‌णेन ताकत हात करे, काहाकी मसीन परम चवड़ो, नांबो, उंचो ने उंडो छे। \v 19 ईसु मसीन ज परम आपणी समज सी बी बाहर छे, मे भगवान सी बी लीलघाय्‌न कहं की, चु तुहुंक ईना परम मां पुरुत घुळाय्‌णेन ताकत आपे करीन, ने असा करीन की तुंद्‌री जीवेम भगवानेन आखा गुणे पुरात उजेंता हय जाय। \p \v 20 आपणु भगवान ते बेसकु जबर ताकत वाळु छे, ने आपणु जतरी बी दुवा करजे, ने जतरु बी वीच्‌यार करजे तेरे सी बी बेसका आपणा जीवे मां चु काम कर सके। \v 21 मे ईना भगवानेन बड़ाय करो; ने ईसु मसीन साहरे, ने तेरी मंडळीन साहरे पीड़ीडीट, भगवानेन सेक-सींगारेन जलम बड़ाय हवती रहे। आमीन। \c 4 \s मसीन डील मां एक्‌कु \p \v 1 मे ते मालीक ईसु वाटे जेल मां कुंडाय रयु; ने तुहुं काजे ते, भगवान आपसा पुर्‌या-पारी बणावणे करीन बुलावलु छे, हेरेसी मे ईना जेल मां रय्‌न तुंद्‌रे धड़े लीलघाया करो की, तुहुं ईनात बुलावान साहरे जीवु \v 2 तुहुं आखी मटाय छुड़ु, दीसरा माणसे साते डाहवाय मां करु, ने परम मां गम खाता जाय्‌न ने परम सी एक दीसरा सी दयाळा, नीचळा बणीन वेहवार सेहण कर लेवु। \v 3 भगवान आपणुक मेळ कराड़्‌यु, ने आपसान चुखली-आत्‌मा सी एकुत मंडळी वाळा बणाय देदु, ती अगा बी एक मन्‌या हय्‌न भेळा रवजु। \v 4 ईसुन एकुत डील छे, जी तेरी मंडळी छे, ने भगवानेन चुखलु जीव-आत्‌मा एकुत छे, तसात आपणु एकुत आस वाटे बुलाय छांड्‌या। \v 5 एकुत मालीक छे, एकुत भुरसु, ने एकुत बपतीस्‌मा छे, \v 6 आपणु एकुत भगवान छे, जु आखा पर राज करन्‌यु आखान बास छे। चु आपणु आखा मां काम करन्‌यु छे, ने आपणु आखा सी काम करन्‌यु छे। \p \v 7 बाकुन जसु ईसु मसीन आपणी गीण-दया सी नक्‌खी कर्‌यु, तसुत चु आखा काजे आंग्‌ये वाटु आपलु छे। \v 8 जसु खरला सास्‌तुर मां लिखलो छे, \q1 चु जीत हात करीन उपर गुयु; \q2 चु वेरी माणसे काजे बांदीन पुठ्‌ये ली गुयु; \q2 ने आपसा माणसे काजे वाटु वाट देदु। \p \v 9 चु उपर गुयु तेरो मतलब छे की चु धरतीन उंडला जागा मां बी उतरीन गुयलु।\x + \xo 4:9 \xo*\xt ईब्‌रानी 2:9\xt*\x*\x + \xo 4:9 \xo*\xt युहन्‌ना 3:13\xt*\x* \v 10 ने जु नेचली धरती मां उतरीन गुयु, चु की चु आखा सरगे सी उपर जात रयु, असु करीन चु आखान मालीक बण जाय। \v 11 ने ईसु उपर सरग मां चहड़ीन मंडळी वाटे जे आटा आप देदु, काहनास काजे नेवताळु, ने काहनास काजे भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळा माणसे, ने काहनास काजे खुस-खबर सामळावन्‌या बणायु, ने काहनास काजे राखवाळी करन्‌या ने सीकापण आपण्‌या बणावीन मंडळी काजे आप देदु। \v 12 चुखला माणसे काजे सेवा करनेन तीयारी करने करीन ने चुखली मंडळीन ईसु मसीन डीलेन तसी ची वारु अधणु चाहजे करीन, ईसु मसी जे वाटा मंडळी काजे आप्‌यु। \v 13 असु करीन आपणु आखा की आखा काजे, भगवानेन बेटा ईसुन अक्‌कल मां, ने तेरे पर भुरसा मां, एक माणुस बणीन पुरा की पुरा पाक्‌कात बण जासु, जसु ईसु मसी पुरु की पुरु पाक्‌कु छे, जीत भगवानेन युजना छे। \v 14 असा करसु ती आपणु अगा नानला पुर्‌या नी रवजे, ठगण्‌या माणसेन ठग वीद्‌या सी ठगायजे नी, ने गलत सीकाड़ने सी, अथा ने अथा नी भटकायजे; \v 15 बाकुन परम सी छाचली वात देखाड़ता जाय्‌न ईसु मसीन तसा, आखी वाते मां अदता जासु, जु मंडळीन मुणको छे। \v 16 ने ज मुणको आखा डीलेक चालाड़ने ने ज डील आखा नस्‌टा सी, ने हाटका सी जुड़ायलो रहे, ने डीलेन आखा हीस्‌सा आपणा-आपणा काम करता जाय ने आखो डील अधीन आपसोत पुसाये। तसा मंडळीन माणसे एक दीसराक परम करता जाय्‌न आपसु-आपसु काम करे ने असु करीन मंडळी बी अधीन पुसाये। \s मसी मां नवलु जीवु \p \v 17 ने मे तुहुं काजे मालीक ईसु नावे चेताय दम की हय सी नी-यहुदी माणसेन तसा पछा चाल मां धरु, जे भगवान काजे नी जाणे ने फालतुत वात काजे लीन चाले; \v 18 काहाकी तींद्‌रे अकलेन डुळा आंदळा हय गुयला छे, चे आपसे मनेक काठो कर लेदा, ने चे बी नी-यहुदी वाळा हय गुयला छे, ने भगवानेन जीवन सी छेटा हय गुयला छे। \v 19 ने चे बे सरम्‌या हय्‌न छीनाळा मां मन लागाड़ीन मुजा ली र्‌या, ने आखी भातीन भुंडला काम कर्‌या करे। \p \v 20 बाकुन तुहुं काजे ईसु मसीन बारामां असी सीकापण नी जड़्‌यो। \v 21 छाचलीन तुहुं ईसुन बारामां सामळ्‌या तत्‌यार तीनी छाचाय सी सीकापण काजे सीकला छे; जी ईसुन जीवेम उजेंती हय। \v 22 ती तुहुं काजे तुंद्‌री जुन्‌ली चाल-चलण ने जुन्‌ली टेव छुड़ देणु चाहजे, काहाकी चो जीवन ते भटकाड़ने वाळा भुंड्‌ला वीच्‌यारे सी बीगड़ती जाय रय। \v 23 तुंद्‌रा मनेन वीच्‌यार नवला करने करीन, आत्‌मा काजे तुंद्‌रे मां काम करनी देवु। \v 24 ने एक नवला जीवनेन टेव धरु, जी भगवानेन सीके घड़ायली छे, ने छाचलीन धरमी ने चुखली छे।\x + \xo 4:24 \xo*\xt 2 कुरींथी 5:17 \xt*\x*\x + \xo 4:24 \xo*\xt कुलुसी 3:10 \xt*\x* \p \v 25 आपणु एक दीसरान डील छे, ने तुहुं झुट मेलनु छुड़ देवु, ने एक दीसराक छाचली वात कहुं।\x + \xo 4:25 \xo*\xt रोमी 12:5 \xt*\x* \x + \xo 4:25 \xo*\xt कुलुसी 3:9\xt*\x*\x + \xo 4:25 \xo*\xt जकर्‌याह 8:16\xt*\x* \v 26 कदी तुहुं रीसवाय जावु, ती पाप घुण करु, दाहड़ु बुडणेन पेहले आपसी रीस सेळवी लेजु; \v 27 ने भुतड़ा काजे मुखु घुण आपता।\x + \xo 4:27 \xo*\xt भजन सहीता 4:4\xt*\x* \v 28 तुंद्‌रे मायन काहनुक चुरी करता हय, ती चु चुरी करनु छुड़ देणु चाहजे, ने ईमानदारी सी वारलु काम करीन कमाय्‌णु चाहजे; ने असो काम करसे ती तेरे भीणी बी कसराय्‌ला माणसे वाटे देणे करीन बी रवसे। \v 29 तुंद्‌रा मुंहडाम सी फालतु वात नी नीकळनु चाहजे, बाकुन तीनी टेमे वारलु काम मां अधे तसली सुवाळी वात नीकळनु चाहजे, तेरेसी सामळने वाळा पर बी गीण-दया हवे। \v 30 ने भगवानेन जीव-आत्‌मा काजे दुखी मां करु, ईना चुखली-आत्‌मा सी तुंद्‌रे पर छुटकारान छाप छे।\x + \xo 4:30 \xo*\xt यसाया 66:10\xt*\x* \v 31 तुहुं जीवनेन आखी कड़वान, रीस, जखड़ी पड़नु, दीसरान नाव-बद्‌दी करनु, ने आखी भातीन कुहराय, तुहुं ईनुक ईचमां सी छेटे कर देवु। \v 32 बाकुन एक दीसरा पर गीण करु, ने परम करु, जसु भगवानेन, ईसु मसी वाटे, तुहुं काजे माफ कर देदलु छे, तसात तुहुं बी एक दीसरा काजे बी माफ कर देवु। \c 5 \s वीजाळा मां जीवु \p \v 1 तुहुं ते भगवानेन लाटेक्‌ला पुर्‌या-पारी छे, ने भगवानेन चाल धरु, \v 2 ईसु मसी आपणे सी परम करलु छे, आपणे वाटे आपसा काजे भगवान अगळ वारु गमे असो गंदायण्‌या भेटेन तसु बादान रुप मां चड़ावलु छे। ईसुन तसात तुहुं बी दीसरा सी परम करता जाय्‌न जीवु। \p \v 3 भगवानेन चुखला माणसे काजे तालेत रहणु चाहजे, ने तुंद्‌रे ईचमां छीनाळ्‌या, चंगला ने हायाळ्‌ळा नी हवणु चाहजे। ईनी वातेन बारामां दीसरा माणसेक वाक काटणेन मुखु आपतात घुण। \v 4 भुंडी वातेक ने चंगली वातेक लीन हासी मजाक घुण करता। असली वातेन मुंहडाम सी भाप लग नी नीकाळनु चाहजे। असली वात करनु सुभा नी देय, बाकुन भगवान काजे बेसकु वारु कह्‌या करनुत सुप देय। \v 5 काहाकी तुहुं ते जी वात वारु जाणी र्‌या की काहनु बी छीनाळ्‌यु, नीते भुंडलु माणुस नीते चंगलु नीते हायळु हय, ती चु मुरती पुजण्‌या बराबर छे, ने चु ईसु मसीन ने भगवानेन राजेन हकदार्‌यु नी बणे। \p \v 6 जसो गमे तसों करु करीन सीकाड़न्‌यान फालतु वातेन वाये लागीन धुकु घुण खाता, असला हुकुम नी मान्‌या माणसे पर भगवान रीसवाये, ने तींद्‌रे पर भगवानेन डंड आवण्‌यु छे। \v 7 ने असला माणसेन सात संगात मां करु। \v 8 काहाकी तुहुं ते पेहेले आंदारला मां हतला, बाकुन हय मालीक ईसु मां वीजाळा मां छे, तेरेमां वीजाळान पुर्‌यान तसा चालु। \v 9 काहाकी वीजाळान फळ आखी भातीन भलाय, ने धरमेन काम, ने खरली छे, \v 10 तुहुं जी वात पारखीन देखु की मालीक काजे काहनी वात गमे। \v 11 आंदारलान नी फळ लावणे वाळान कामे मां साजेल्‌या मां बणु, बाकुन तीनु काजे छुड़ देवु। \v 12 काहाकी तींद्‌रा सातायला कामेन वाते बी लाजवायणेन वात छे। \v 13 वीजाळो तींद्‌रा आखा गलत कामेक उजेंता करे ने चे आपसी गलती समजीन मान लेय, ने बदलीन आपसात वीजाळो बण जाय, ने दीसराक बी वीजाळो आपे। \v 14 ने आपणु बी असा हवता आय रया, \q1 ए सुवणे वाळा जाग जावु, \q2 ने मर्‌या-सर्‌याम सी जीवता हय जावु, \q1 ती मसी ईसुन वीजाळो तुंद्‌रे पर भबळसे।\x + \xo 5:14 \xo*\xt यसाया 7:1 \xt*\x*\x + \xo 5:14 \xo*\xt रोमी 15:11-12 \xt*\x* \p \v 15 ने आपसा उठणु बसणु पुरु की पुरु धी‌यान राखु। नी अकल्‌यान तसा नी, बाकुन अक्‌कल वाळा बणीन जीवु, \v 16 ने आपणु ते खुल्‌ला दाहड़ा मां जीवी रया। ने जत्‌यार बी मुखु जड़ जाय, मुखा काजे महंग्‌लु समजीन भगवानेन वारलु काम करता रवजु।\x + \xo 5:16 \xo*\xt आमोस 5:13\xt*\x*\x + \xo 5:16 \xo*\xt कुलुसी 4:5\xt*\x* \v 17 ने तुहुं तुंद्‌रा जीव मां मालीक भगवानेन मरजी काजे समजु, ने तेरेत अनसारे काम करु, बाकुन नी अक्‌कल वाळा मां बणु। \p \v 18 अंगुरेन रस पीन छाकता घुण, काहाकी एरे सी पापी वीच्‌यार उब्‌जे; बाकुन चुखली-आत्‌मा काजे तुंद्‌रा जीवेम पुरात भरायन काम करनी देवु।\x + \xo 5:18 \xo*\xt नीतीवचन 23:31-32\xt*\x*\x + \xo 5:18 \xo*\xt गलाती 5:21-25\xt*\x* \v 19 ने भगवान मालीकेन अबरा मां हेळी मेळीन भगवानेन वातरा कवता जाय्‌न भगवानेन गीते, गाय्‌णो, ने भजन गाया करु, आखे तीना मालीकेन अबरा मां मन मां गावता गुंगणाय्‌ता रहु।\x + \xo 5:19 \xo*\xt कुलुसी 3:16\xt*\x*\x + \xo 5:19 \xo*\xt 1 कुरींथी 14:26\xt*\x* \v 20 ने हामरा मालीक ईसु मसीक नावलीन आखे टेमे, आखी वात वाटे बास भगवान काजे बेसकु वारु, कवता रहु। \p \v 21 ने तुहुं ईसु मसी सी बीही र्‌या, करीन आपसा काजे एक दीसरान हक मां कर देवु। \s लाडी लाडा वाटे एक दीसरान हक मां रहणेन वात \p \v 22 ए, लाड्‌या, जसा तुहुं आपसा काजे मालीक ईसुन हाते मां सुप रया, तसात तुहुं आपसा काजे आपणा-आपणा धेणीन हातेम सुप देवु।\x + \xo 5:22 \xo*\xt गलाती 3:4\xt*\x*\x + \xo 5:22 \xo*\xt 1 पतरस 3:1\xt*\x* \v 23 काहाकी लाडु आपसी लाडीन मुणको छे जसु मसी मंडळ्‌यान मुणको छे, मतलब मुखी छे। चु आपसी मंडळीन ने आपसा डीलेन छुटकारु करन्‌यु बी छे। तेबी चु मंडळी पर जबरान हक नी जमाड़े। \v 24 बाकुन मंडळी काजे ईसु मसीन हक मां रहणुत छे। तसात ए लाड्‌या तुहुं आखी वाते मां आपणा-आपणा धेणीन हक मां रहु। \p \v 25 ए, घरवाळा, तसात, तुहुं जाणु की ईसु मसी आपसी मंडळी काजे अतरा जादा परम कर्‌यु की चु आपसी मंडळी वाटे आपसु जीव लग आप देदु, तसात तुहुं आपणी-आपणी घरवाळी काजे परम करु। \v 26 की हीनाक बुलेन साहरे पाणी सी उंगळायान चुखु झण करीन चुखलु बणावे। \v 27 हय चु आपसी मंडळी काजे एक नवली लाडीन तसी सींगार करीन ने घाटाळी बणावीन आपसा अगळ उबी करने करीन चु असु कर्‌यु। जसु नवली लाडी काय बी दाग नी रहे, ने चामड़ो चीमाय्‌लो नी रहे, ने असली काहनी बी दीसरी कसर नी रहे, तसीत ईसुन मंडळी बी नी-गुना वाळी ने चुखली रवसे। \v 28 तसोत जत वारु छे की अदमी आपणी-आपणी लाडी सी आपसा डीलेन तसु परम राखे। जु आपसी लाडी सी परम राखणु चाहजे, मतलब चु आपसा सी बी परम राखे। \v 29 काहाकी काहनु बी कदी आपसा डील सी दुसमनी नी राखे, बाकुन तीनाक पाळे पुसे, जसु मसी ईसु बी मंडळीन साते करे। \v 30 काहाकी हामु तेरा डीलेन भाग छे। \v 31 “खरला सास्‌तुर मां ज बी लिखलो छे; माणुस आपसा आस्‌या बास्‌या काजे छुड़ीन आपसी लाडी साते भेसकायन रवसे, ने चे दुय जणा एक डील कह्‌वासे।” \v 32 जी वात बेसकी मटी छे, ने पेहेल सातायली हतली, बाकुन हय मे उजेंतु देखाड़ो, जी वात ते ईसु मसीन ने तेरी मंडळीन मेळान सहलाणी छे। \v 33 बाकुन जी वात तुहुं लाडा लाडीन मेळ काजे आपसान चुखोझण देखाड़े। ने तुंद्‌रे मायन हरेक जणु आपसी लाडी काजे आपसान तसा परम करनु चाहजे, ने हरेक जणी आपसा लाडान कह्‌याम चालीन ईज्‌जत करनु चाहजे। \c 6 \s पुर्‌या-पारी ने आस्‌या बास्‌या साते एक दीसरान हक मां रहणेत वात \p \v 1 ए पुर्‌या-पारी, मालीक ईसु पर भुरसु करता जाय्‌न आस्‌या बास्‌यान हुकुम मानु, काहाकी ज तालेत छे। \v 2 “ने भगवानेन बुल बी असा कहें” तारा बाबान ने तारी आयसीन ईज्‌जत करीन अबरु राख्‌जी जी पेहली हुकुम छे, तेर भेळे वायदु बी छे। \v 3 “असु करसी ती तारो भलो हवसे, ने तु धरती पर बेसका दाहड़ा लग जीवतेलु रवसी।”\x + \xo 6:3 \xo*\xt नीरगमन 20:12\xt*\x* \p \v 4 ए आस्‌या बास्‌या तुहुं आपणा-आपणा पुर्‌या-पारी काजे मालीक भगवानेन सीकाड़ने सी वारु टेवाड़ता जाय्‌न, तीनुक पाळु पुसु। बाकुन सुदारनेन टेमे तीनुक फालतु घुण कीचवाड़ता।\x + \xo 6:4 \xo*\xt नीतीवचन 3:11-12; 15:18; 22:6\xt*\x*\x + \xo 6:4 \xo*\xt कुलुसी 3:2 \xt*\x* \s मालीक ने गुलाम पावर्‌यु \p \v 5 ए गुलाम पावर्‌या, जसा तुहुं ईसु मसीन हुकुम मन मां मानु, तसात जे धरती पर वाळा तुंद्‌रा मालीक छे, तींद्‌रे सी बी बीहता ने कापता जाय्‌न गमते रवते तींद्‌रु हुकुम मानु। \v 6 काहनाक माणसेक खुस करने वाळान तसा देखाड़ने वाटे करीन सेवा चाकरी करनेन ढंगड़ा मां करु, बाकुन ईसु मसीन गुलाम पावर्‌यान तसा खरले मने भगवानेन ईनी मरजीन अनसारे हर घड़ी तींद्‌री सेवा करु। \v 7 ने माणसेन सेवा चाकरी कर र्‌या, असा समजीन सेवा चाकरी मां करु, बाकुन मालीक ईसु मसीन सेवा चाकरी कर र्‌या, समजीन वारला मन सी तींद्‌री सेवा चाकरी करु। \v 8 हेर करु की वारलु काम करन्‌याक ईनाम आपण्‌यु भगवान मालीक छे, भले चु काम करन्‌यु गुलाम पावर्‌यु हय, भले चु आजाद, मालीक हय। \p \v 9 ए गुलाम पावर्‌यान मालीक्‌या, ईनेत रीते तुहुं बी तुंद्‌रा गुलाम पावर्‌या साते भुळा रहु। कुय काजे बीहाड़ु मां, काहाकी तुहुं काजे मालम छे, की तींद्‌रु ने तुंद्‌रु दुयुन एकुत मालीक भगवान सरग मां छे। हीसाब लेणेन घड़ी, चु ते काहनाक बी छाटीन, नानला मटान नेवाड़ु नी करे।\x + \xo 6:9 \xo*\xt 2 ईतीहास 19:7\xt*\x*\x + \xo 6:9 \xo*\xt लुका 6:31\xt*\x* \s आत्‌मान लड़ायन हत्‌यार \p \v 10 हेरेसी मालीक ईसु मां तेरी ताकत सी तुहुं बी ताकतवाळा बणु। \v 11 ठगण्‌या भुतड़ान कदर सी बचणे ने तेरे साते गड़दीने करीन भगवानेन आखा हत्‌यार काजे हात कर लेवु, जे सीपायड़ान आखा हत्‌यारेन तसा छे। \v 12 काहाकी आपणी लड़ाय डील ने लुही साते नी हय, बाकुन तीनु राज करन्‌या ने हक जमाड़न्‌या साते छे, जे भुतड़ान जमेन मेळा छे, जे वाहळाम रवीन ईनी आंदारली कळीन माणसेक पाप कराड़्‌ने करीन पटाड़ीन राज करे। \v 13 ने काठला दाहड़ा मां बी काठा रवीन, आखी वातेम जीत हात करीन टेकला रहणे करीन भगवानेन आखा हत्‌यार पुठ्‌ये ली लेवु।\fig रोमन सीपायड़ु|alt="Roman soldier" src="lb00196c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="6:10"\fig* \p \v 14 काहाकी छाचली सी आपणी कमर बांदीन, ने धरमेन कामेन टुपु पेहरीन,\x + \xo 6:14 \xo*\xt यसाया 11:5; 59:17\xt*\x* \v 15 ने पाय मां हेळ-मेळ कराड़नेन खुस-खबरेन तीयारीन खासड़ा पेहेरीन,\x + \xo 6:15 \xo*\xt यसाया 52:7\xt*\x*\x + \xo 6:15 \xo*\xt नहुम 1:15\xt*\x* \v 16 ने ईनु आखा साते भुरसान ढाळ लीन काठ रहु, काहाकी तुहुं तीना वेरीन आखा धपतेला बीलखा काजे उल्‌वी देवु। \v 17 ने छुटकारान टुपु, ने आत्‌मान तलवार, ज भगवानेन बुल छे, ली लेवु।\x + \xo 6:17 \xo*\xt यसाया 49:2; 59:17\xt*\x*\x + \xo 6:17 \xo*\xt ईब्‌रानी 4:12\xt*\x* \v 18 ने चुखली-आत्‌मान अगवाय सी हर घड़ी ने आखी भात्‌ये भगवान सी लीलघाय्‌ता ने दुवा करता रहु, ने भगवानेन आखा चुखला माणसे वाटे बी जागला रवीन एक मन्‌या हय्‌न लीलघाय्‌ता ने दुवा करता रहु। \v 19 ने मारे वाटे बी की मेसेक बुलनेन घड़ी असा वारु बुले देणु चाहजे, की मे हिम्‌मतेन साते खुस-खबरेन मतलब काजे बताड़ सको, \v 20 जसु मे साकळ सी फांदायलु राजान राजु छे, ने असु बी की मे तीनी वात मां जसो मेसेक चाहजे, तसु हिम्‌मत सी बुलो। \s आकरी बुले \p \v 21 तुखीकुस, जु लाटेक्‌लु भायस ने मालीक ईसु मां भुरसा लायक सेवक छे, हयु तुहुंक बताड़से की तुहुं बी मारी हाल जाणु की मे कसु रव। \v 22 तीनाक मे तुंद्‌रे धड़े असु करीन मकल्‌यु, की तुहुं हामरा हाल काजे जाणु, ने हयु तुंद्‌रा मन मां सांती देय। \p \v 23 ए भायस्‌यो ने बहणस्‌या, मे भगवान सी लीलघाय्‌न असु कहो, की भगवान बास सी ने मालीक ईसु मसी सी तुहुं आखा काजे सुक-सांती जड़ती रहे, ने तुहुं भुरसा मां ने एक दीसरान परम मां बड़ता जावु। \v 24 ने जे आपणा मालीक ईसु मसी काजे अमर परम करे, तीनु आखा काजे भगवानेन गीण-दया जलम जड़ती रहे।