\id ACT - Bhilali Standard Project \ide UTF-8 \h नेवताळा \toc3 नेवताळा \toc2 नेवताळा \toc1 नेवताळान काम \mt2 प्रेरितों के काम \mt1 नेवताळान काम \imt नेवताळान कामेन बारामां \ip ईसुन नेवताळान कामेन कितापेन मंडळीन सुरुवातेन काहनी छे, ने जी यरुसलेम सी यहुदीया, सामरीया ने तेरे अघे लग कसी पुग गुय, जसु ईसु हेरा चेला काजे सरगे जाणे सी पेहेलुत बताड़लु \xt 1:8\xt* ईनी किताप काजे लुकु लिखलु, जु लुकान अनसारे खुस-खबर बी लिखलु। चु एक डाक्‌टर हतलु, ने जसों हयो तसीत वात काजे लिखणे करीन समळीन लिखतेलु, चु हेरा खुस-खबर ने ईसुन नेवताळान कामेन किताप तीना थीयोफीलुस काजे बताड़्‌यु, चु युनानी बुलीन हतलु, बाकुन कितापेन हय सके की भुरसु करने वाळा माणसे वाटे बी हतलो ने तेरे मां युनानी ने यहुदी दुयु माणसे भेळा हतला। \xt 1:1\xt* \ip ईसुन नेवताळान काम हय सके मसीन पयदा हवणेन 60-64 सालेन ईचमां लिखाय गुयलो, काहाकी किताप जेल जाणे सी लागाड़ीन पोलुसेन जेल मां सी पछु छुटणेन पेहलुत खत्‌तम हवे। लुकु बी नेवताळा पोलुस साते जाणेन टेमे ने हय सके की अन्‌तकीयान सहर मां नेवताळान कामेन किताप लिखलु हसे। नेवताळा लुकान खुस-खबर काजे चालु राखला छे, ने ईसुन सरगे मां जाणेन साते सुरु हवे। ईनी किताप काजे लिखणेन मतलब लुकान पेहल लिखली खुस-खबरेन तसोत छे। लुकु थीयोफीलुस काजे चाहतेलु, ने हेर भेळु भुरसु करने वाळा मसी माणसेन गिन्‌ती बड़ने सी मालुम पड़े की तीनुक काय सीकाड़ी गुयला, तेरेमां ईसुन जीवाय ने भुरसु करने वाळा मसी माणसेन धरमेन परचारेन एक वारलु किताप लिख्‌यु। \ip नेवताळान कामेन किताप हामरे वाटे पेहेल वाळी मंडळीन दाखलु बताड़े, ने ईसु मां भुरसु करीन कसा जीवणु करीन देखाड़े। नेवताळान दाखलु हामु काजे देखाड़े की दीसरा काजे खुस-खबर परचार फेलावणे मां चुखली-आत्‌मान ताकत पर कसु भुरसु करनु चाहजे। \iot बाहरती वात \io1 1. पेहेल चुखली-आत्‌मा चेला पर आवे ने मंडळी बेसकी हवती जाय। \ior 1:1—8:1 \ior* \io1 2. पछेन मंडळी काजे एला पाड़े ने यरुसलेमेन बाहर फेलतो जाय। \ior 8:2—12:23 \ior* \io1 3. ने पछेन पोलुस आपसान पेहेली सेवान चाल पर जाय। \ior 12:24—14:28 \ior* \io1 4. अळी सभा यरुसलेम मां बठक करीन असा वीच्‌यार करे की नवला भुरसु करने वाळा माणसेन काय जरुवत छे। \ior 15:1-35\ior* \io1 5. अळतेन अळी पोलुस हेरी दीसरी सेवान चाल पर जाय। \ior 15:36—18:22\ior* \io1 6. पछेन अळी पोलुस हेरी तीसरी सेवान चाल पर जाय। \ior 18:23—20:38\ior* \io1 7. तत्‌यार यरुसलेम मां पोलुस काजे धराय जाय। \ior 21—26 \ior* \io1 8. आकरी मां हीनाक रोम मां मकली देय। \ior 27—28 \ior* \c 1 \s लुकान साहरे लिखली दीसरी कितापेन बारामां \p \v 1 थीयुफीलुस मारु लाटेक्‌लु! मे मारी पेहली कितापेन तीनुक आखा कामेन बारामां लिखलु छे, च ईसु सुरु कर्‌यु ने आयन सीकाड़तु रयु। \v 2 ने जीने दाहड़े लग सरग मां नी हाकलायु तेर सी पेहले दाहड़े लग ईसु चुखली-आत्‌मा सी आपसान नेवाड़ला नेवताळा काजे जी वात सीकाड़तु रयु। \v 3 ने ईसु कुरुस पर दुख हाकलीन मर गुयु ने मर्‌या-सर्‌याम सी पछु जीवतु हय्‌न आपसा नेवताळाक बेसका पुरावा सी देखाव पड़्‌यु की चु जीवतेलु छे। असुत चु चाळीस दाहड़ा लग तीनुक देखाव पड़तु रयु, ने तींद्‌रे पुठ्‌ये भगवानेन राजेन बारामां वात करतु रयु। \v 4 ने चु तीनुक भेळु हय्‌न तीनुक हुकुम आप्‌यु की, “बास जु वायदु करलु छे चु वायदु पुरु हवणे लग तुहुं यरुसलेम सहर सी घुण जावु, ने तुहुं चु वायदु पुरु हवणे लग वाट देखता रवजु। मे तुहुं काजे तीना वायदान बारामां देखाड़ देदलु छे। \v 5 काहाकी युहन्‌‌‌नु ते पाणी सी बपतीस्‌मा देदु, बाकुन थुड़ाक दाहड़ान पछेन तुहुं चुखली-आत्‌मा मां बपतीस्‌मा लेसु।” \s ईसुन सरगे हाकलायणु \p \v 6 चे नेवताळा बयड़े भेळा हय्‌न ईसु सी पुछ्‌या, “ए मालीक, काय तु ईनेत टेमे ईस्‌रायल देसेन राज काजे बदली देसी काय?” \v 7 ईसु तीनुक कह्‌यु, “तीनी टेम काजे जाणनेन तुंद्‌रो काम नी हय तीनाक भगवान खुद आपसा हक सी ठहरावलु छे। \v 8 बाकुन जत्‌यार चुखली-आत्‌मा तुंद्‌रे पर उतरसे, ती तुहुं ताकत हात करसु; ने तुहुं यरुसलेम सहर ने आखा यहुदीया जीलाम, ने सामर्‌या सहरेम ने धरतीन ईनी धड़े सी पली धड़े लग मारा गवा बणसु।” \v 9 ज कय देदु ने अळी ईसु तींद्‌रे देखते-देखते उपर सरगे मां हाकलाय गुयु, ने वादळो तीनाक ढाक लेदो। \p \v 10 ईसुक जातलु देखीन चेला सरगे भीणी एक हेट्‌या देख रवला, तत्‌यार धवळा पुथल्‌या पेहरला दुय अदमी तींद्‌रे धड़े आवीन उबा हय गुया, \v 11 ने तीनुक कह्‌या, “ए गलील मां रहण्‌या माणसे, तुहुं काहा उबा हय्‌न सरगे भीणी देख रया? हीयुत ईसु, जु तुंद्‌रे ईचमां सी सरगे मां हाकलाय गुयलु छे, ईनेत रीते अळी पछु आवसे, जसा तुहुं हीनाक जातलु देखला छे।” \s यहुदा ईसकारीयातीन जागे मत्‌‌तीयास काजे नेवाड़नु \p \v 12 तत्‌यार चेला जेतुन नावेन बयड़े सी यरुसलेम पछा आया, चु बयड़ु यरुसलेम सहर सी धड़ेत एक कीलुमीटर लांबे हतलु। \v 13 जत्‌यार चे पुगीन घरेन उपरी कमरा पर गुया, जाहां चे थुबी रवला, चे पतरस ने, युहन्‌‌‌नु ने, याकुप ने, अन्‌दीरीयास ने, फीलीप्‌पुस ने, थोमास ने, बरतुल्‌मे ने, मत्‌‌ती ने हलफाईन पुर्‌यु याकुप ने सीमोन ने, याकुपेन पुर्‌यु यहुदा चां हतला। \v 14 हींद्‌रे पुठ्‌ये थुड़ाक बायरा ने ईसुन माय मरीयम ने, ईसुन भाय बी हतलु। चे आखा एक मन हय्‌न दुवा करने बाजी रवला। \p \v 15 थुड़ाक दाहड़ा पछेन पतरस ने भुरसु करने वाळा भायसेन मतलब एक सोव वीसेक जणान टुळा मां पतरस उबु हय्‌न कवणे लाग्‌यु। \v 16 “ए भायस्‌यो,” चुखला सास्‌तुर मां चुखली-आत्‌मा दावुदेन मुंहडा सी ज काय यहुदान बारामां पेहेल सीत कवलु हतलु, ची वात पुरी हवणुत हतलो। चु यहुदा, ईसुक धरन्‌यान अगवाय करन्‌यु हतलु। \v 17 काहाकी यहुदा ते आपणात टुळा मायन हतलु ने हेरु आपणी सेवान काम मां हीस्‌सु बन्‌लु। \p \v 18 चु पापेन कमाय सी एक खेत मुल लेदु, ने चु तीना खेतेन झाड़के जाय्‌न टांगाय गुयु, ने मुंहडान भुरसे पड़्‌यु, तेरो पेट फाट गुयो, ने तेरा आखा आतड़ा बाहर नीकळी गुया। \v 19 जी वात यरुसलेम सहर मां आखा रवण्‌या काजे पतु हय गुयु, तीना खेतेन नाव हकळदमा मतलब लुहीन खेत पड़ गुयो। \p \v 20 भजनेन किताप मां बी लिखलो छे की, \q1 तेरो घर उजड़ी जाणु चाहे ने; \q2 तेरेमां रहण्‌या एक बी नी बचणु चाहजे। ने तीना माणसेन, \q1 सेवा कामेन आवजी काहनु दीसरु ली लेय। \p \v 21-22 तेरेमां ज जरुड़ी छे की जत्‌यार मालीक ईसु हामरे ईचमां हतलु तत्‌यार जे माणसे जलम हामरा हतला, तींद्‌रेम सी काहनाक एक काजे नेवाड़े। मतलब तीनी टेम सी लागाड़ीन जत्‌यार सी युहन्‌‌‌नु माणसे काजे बपतीस्‌मा देणु चालु करलु ने जत्‌यार लग ईसु काजे हामरे ईचमां मां सी हाकलाय गुयलु। ईनु माणसे मां सी काहनाक एक काजे तीनाक मर्‌या-सर्‌याम सी जीवतु हवणेन हामरे साते गवा बणनु चाहजे। \p \v 23 तेरेसी चे दुय अदमी काजे सांबा लाया युसुफ काजे, जु बरसब्‌बास कवायतेलु ने तेरो नावठ्‌यो नाव युस्‌तुस हतलो, दीसरु मत्‌‌तीयास काजे, \v 24 ने जे भगवान धड़े असी दुवा कर्‌या, “ए मालीक! तु आखान मन काजे जाणे। हामुक ज देखाड़, की तु ईनु दुय मायन कुणी काजे नेवाड़्‌लु छे, \v 25 ने चु एक ईसुन नेवताळान रुप मां यहुदान आवजी पर ईनी सेवा-चाकरीन जागु हात करे तसा। तीना जागा काजे छुड़ीन यहुदा आपसे जागे जाती रयु।” \v 26 तत्‌यार चे तेरा बारामां चिट्‌ठी नाख्‌या ने चिट्‌ठी ईछा ती ची चिट्‌ठी मत्‌‌तीयासेन नावेन नीकळी। अळतेन चु मत्‌‌तीयास ईसुन ग्‌यारे नेवताळा मां भेसकाय गुयु। \c 2 \s चुखली-आत्‌मान उतरनु \p \v 1 जत्‌यार पेन्‌तेकुस्‌तेन दाहड़ु आयु, ती ईसुन आखा नेवताळा एक जागे भेळा हय रवला। \v 2 ती उचकाणुन आधीन तसलु घुळ्‌ळु सरगे सी आयु, ने तीना घर मां चे बसी रवला च आखो घर तीना घुळ्‌ळा सी भराय गुयो। \v 3 ने आकठान खळायती लपटेन तसी जीप्‌या चां अगळ देखायणे लागी। चे आकठा सी जीपे मां तींद्‌रेम सी हरेक पर आय्‌न उभी रय गुय। \v 4 चे आखा चुखली-आत्‌मा मां भराय गुया, ने भगवानेन चुखली-आत्‌मा तीनु काजे बुलनेन ताकत आपी, ने चे भाती-भातीन बुली बुलने बाजी गुया। \p \v 5 सरगेन नेचा ने यरुसलेम मां आखा देसेन आवला यहुदी नीयम काजे मानने वाळा माणसे रय रवला। \v 6 ने चे ईसुन नेवताळा काजे जत्‌यार चे अवाज सामळ्‌या तत्‌यार माणसेन एक मट्‌लु टुळु भेळु हय गुयु, जे माणसे ज सामळीन घाबरायणे लाग्‌या काहाकी चे भुरसु करने वाळा माणसे काजे आपणी खुदेन बुली मां बुलतेला सामळ्‌या। \v 7 चे आखान-आखा बेसका वीच्‌यारेम पड़ गुया, ने चकरायन कह्‌णे बाजी गुया, “सामळु जे बुलने वाळा आखान-आखा गलील देस मां रहण्‌या नी हय काय! \v 8 ती पछेन काहा आपणे मायेन हर एक जणु ईनु काजे आपणी-आपणी देसेन बुली बुलतेला कसा सामळने बाजी रया? \v 9 हामु ते पारथी ने मेदी ने एलामी ने, मेसोपोटामीया, मां रवण्‌या छे, ने यहुदीया ने कप्‌पुदुक्‌या, पुन्‌तुस ने आसीया, \v 10 फुर्‌गीया ने, पंफुलीया, मीसर ने लीबीया देस जो कुरेने आड़े-धड़े, ईनु आखा देसेम रवण्‌या, रोम मां रवण्‌या माणसे छे, \v 11 यहुदी धरम मानने वाळा माणसे, ने काहना यहुदी धरम धरीन नवला चेला बणन्‌या छे ने केरती मां रवण्‌या, ने अरब देस वाळा बी छे। हामु आखा आपणी-आपणी बुली मां हींद्‌रे सी भगवानेन मटला-मटला कामेन वात सामळने बाजी रवला।” \v 12 ने चे आखा घाबराय गुया, ने घाबराय्‌न एक दीसराक कवणे बाजी गुया, “ज असो काय हय रयो?” \v 13 बाकुन थुड़ाक दीसरा माणसे हास्‌ता जाय्‌न कह्‌या, “जे ते दारु पीन छाकी र्‌या।” \s पतरस आखा अगळ उजेंतु कवे \p \v 14 तत्‌यार पतरस ग्‌यारे नेवताळान ईचमां उबु हय गुयु ने अतरी जुर सी कह्‌यु की चे आखा सामळी लेय ने कह्‌यु, ए यहुदी माणसे ने यरुसलेम सहर मां रवण्‌या, तुहुं मारी वात कान्‌टा उघाड़ीन सामळु ने ज जाण लेवु। \v 15 जसा तुहुं समजी रया तसों नी हय ने जे माणसे छाकला नी हय, काहाकी हींताळ ते संदारेन नवुत बज रय। \v 16 ने सामळु जी वात बी छे, की ईनी वातेन बारामां भगवान योएल सी कह्‌लु जु भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळु हतलु: \q1 \v 17 आकरी दाहड़ा मां काय हवसे तेरे बारामां भगवान कवे, \q2 की मे मारी चुखली-आत्‌मा आखा माणसेन डीलेम मकलीस \q1 ने तुंद्‌रा पुर्‌या ने पुरे भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळा बणसे \q2 ने तुंद्‌रा जुवान माणसेक अघो काय करनु च जड़से \q2 ने तुंद्‌रा डाहला माणसे सपनाम वात करसे। \q1 \v 18 अतरात नी बाकुन अळी बी छे जे मारी सेवा करन्‌या ने सेवा करने वाळी पर बी तींद्‌रे मां बी \q2 मे मारी चुखली-आत्‌मा मकलीस, \q2 ने चे बी हवणे वाळी अघली वात बताड़से। \q1 \v 19 ने मे उपर सरगे मां बेसको वारु काम देखाड़ीस, \q2 ने नेचु धरती पर सहलाणी देखाड़ीस, \q1 मतलब लुही, आकठी, ने उड़तेला कुळान वादळो देखाड़ीस। \q2 \v 20 मालीकेन मटा-भारी \q2 ने सेक-सींगार भर्‌या दाहड़ा आवणेन \q2 पेहले दाहड़ु आंदारो हवणे बाजी जासे, ने चांद लुहीन तसु हय जासे। \q1 \v 21 ने तीनु दाहड़ाम जु मालीकेन नाव लीन दुवा करसे, तेरुत छुटकारु हवसे। \p \v 22 ए ईस्‌रायली जातीन मारा भायस्‌यो! मारी वात मन लागाड़ीन सामळु! तुहुं आपसात जाणु की भगवान ईसु नासरीन साहरे तुंद्‌रे अगळ ताकुतेन वारु कामेन सहलाणी देखाड़लु छे! तेरे सी पुरावा भेळ ज मालुम पड़ गुयलो की ईसु भगवान वगे सी मकेल्‌लु हतलु। \v 23 चु ईसु भगवानेन ठेहरावली युजनान अनुसार धरायलु ने तुहुं कायदाक तुड़न्‌यान हाते तीनाक कुरुस पर चड़ाया ने माराड़ देदा। \v 24 बाकुन भगवान मरनेन बंद छुड़ीन ईसु काजे मर्‌या-सर्‌याम सी पछु जीवाड़्‌यु। काहाकी ईसु माणसेन तसु मरनेन बंद मां रवे असु नी हतलु। \v 25 काहाकी ईसुन बारामां दावुद ज कवे, \q1 “मे जलम लग मालीक भगवान भीणी देख रवीस; \q2 चु मारे जेवड़्‌ये आन्‌गे रवे; तेरेसी मे कसला बी दुखेम कदी लथड़ीन नी पड़ो। \q1 \v 26 तेरेसी मारो हीयो मन बी बेसको खुस छे, \q2 ने आस छे, \q1 मारी चुखली-आत्‌मा बी बेसकी खुस छे; \q2 ने मारा डीलेन नुकसाण बी नी हये। \q1 \v 27 काहाकी तु मार जीव काजे मोतेन कळ मां नी नाखे। \q2 ने नी ते तु तारा चुखला भगत काजे सड़ने देय। \q1 \v 28 तु मेसेक जीवाय्‌न छाचली वाट देखाड़्‌यु; \q2 तारी हजरी मां रवणे सी मेसेक वारु खुसी जड़े।” \p \v 29 ए मारा भायसे, मे कुळधेणी राजु दावुदेन बारामां तुंद्‌रु धाक राखे बीगुर ज कय सको की चु मर गुयु ने तीनाक गाड़ बी देदा। ने तेरो मसाण आज लग हामरे ईचमां छे। \v 30 दावुद भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळु माणुस हतलु, तेरेसी चु जी वात जाण तेलु, की भगवान सगुन खाय्‌न मेसेक ज कह्‌यु की मे तारीत कुळी मां सी एक जणा काजे तारी राजगादी पर बठाड़ीस। \v 31 तेरेसी जो काय अघो हवणे वाळो हतलो च देखीन दावुद ज कवलु; ने मारा डीलेन बी नुकसाण नी हये। काहाकी तु मारा जीव काजे मोतेन कळ मां नी नाखे। \q1 ने नी ते तु तारा छाचला पावर्‌या काजे सड़ने देय। जी वात दावुद, ईसु मसीन बारामां कवलु की \q2 चु मर्‌या-सर्‌याम सी पछु जीवतु हय्‌न बठु हवसे। \p \v 32 ईनात ईसु काजे भगवान मर्‌या-सर्‌याम सी पछु जीवतु करीन बठु कर देदलु छे ने हामु ईनी वातेन गवा छे। \v 33 ने ईना ईसु काजे भगवान आखी कळजुगेन हकदार्‌यु बणावीन आपसे जेवड़्‌ये आन्‌गे बठाड़ देदु, ने जु ईसु वायदु करला चुखली-आत्‌मा काजे भगवान सी आपलु छे, तीना काजे तुहुं देख रया, ने सामळी रया। \v 34 दावुद आपसु डील भेळु सरगे मां नी गुयु, बाकुन चु आपसुत कहें, \q1 मालीक भगवान मारा मालीक भगवान काजे कह्‌यु, \q2 “तु मारे जेवड़्‌ये आन्‌गे बठ, \q1 \v 35 जत्‌यार लग मे मारा वेरीक, तारा पाय तळेन जागु नी बणाय दम। \p \v 36 “ईस्‌रायली जातीन आखी कुळीन ज जाण लेणु चाहे की भगवान ईसु काजे मालीक बी, ने मसी बी ठेहराय देदलु छे तीना काजे तुहुं कुरुस पर चड़ाय देदला।” \p \v 37 ज सामळीन चे आपसान गलती काजे समजणे बाजी गुया ने चे पतरस काजे ने ईसुन दीसरा नेवताळाक पुछणे बाजी गुया, “ए भायस्‌यो! हामुक काय करनु चाहजे?” \p \v 38 पतरस तीनुक कह्‌यु, “तुहुं पाप भीणी सी मन फेरवीन भगवान भीणी वळु, ने तुंद्‌रे मायन एकेक जणु आपणा-आपणा पापेन माफी वाटे ईसु मसीन नावेन बपतीस्‌मा लेवु। ती तुहुं भगवानेन चुखली-आत्‌मान वाटु हात करसु, \v 39 काहाकी भगवानेन चुखली-आत्‌मान वाटु आपणेन वायदु तुंद्‌रे वाटे, ने तुंद्‌री अवल्‌यात वाटे छे, ने तीनु आखा वाटे छे, जे हींताळ छेटा छे ने तीनुक हामरु मालीक भगवान बुलावणे वाळु छे।” \p \v 40 पतरस अळी बेसका वातेन साहरे गवाय देदु, ने ज कवतु जाय्‌न तींद्‌रे धड़े रवणे करीन कह्‌यु, “तुहुं आपसा काजे ईनी पीड़ीन एक हेट्‌या माणसे सी बचाड़ु।” \v 41 जे पतरसेन वात पर भुरसु कर्‌या, चे बपतीस्‌मा ली लेदा; ने तीनेत दाहड़े तीनेक हजार माणसे ईसुन नेवताळा पुठ्‌ये भेसकाय गुया। \v 42 ने चे ईसुन नेवताळा धड़े सीकणे मां सात-संगात मां, ने ईसुन खातरीन पंगतेम खाणे मां ने ईसु धड़े दुवा करने मां साते रया। \s भुरसु करन्‌यान सात-संगात \p \v 43 ईसुन नेवताळान साहरे बेसको वारु कामेन सहलाणी हवतेली ती आखा माणसे बीहीन सीयारी ली लेदा। \v 44 ने आखा ईसु पर भुरसु करन्‌या भेळात रवतेला, ने तींद्‌रे धड़े जो काय बी हतलो तेरेमां आखान साजु हतलु। \v 45 चे आपणो-आपणो माल-धन ने खेत एच देद्‌ला, जे पयस्‌या-टका आवे, चे पयस्‌या-टका तीनाक चाहजे, तीनाक आप देदला। \v 46 चे आखा एक मन्‌या हय्‌न दाहड़ीन मंदीर मां भेळा हवतेला, ने आखान घर-घर जाय्‌न मालीकेन खातरीन पंगत मां भेसकायतेला ने सुदले मने भेळा हय्‌न खाणो खात्‌ला। \v 47 ने चे भगवानेन गुण गाया करतेला, ने आखा माणसे तींद्‌रे सी खुस हतला। ने जे-जे पाप सी छुटकारु हात करतेला, तीनुक मालीक ईसु दाहड़ीन तींद्‌रे पुठ्‌ये भेसकी देदलु। \c 3 \s लंगड़ु भीक मांगण्‌यु वारु हवे \p \v 1 पतरस ने युहन्‌‌‌नु मांजणीक वेळाय, दुवा करने मंदीर मां जाणे बाजी रवला। \v 2 ने तीनी टेमे माणसे एक माणुस काजे ली जाणे बाजी रवला, चु जलम सीत लंगड़ु हतलु। चे तीनाक दाहड़ीन लावीन मंदीरेन घाटाळ्‌ळा नावेन झपलान्‌चां बठाड़ देदला। ने चु मंदीर मां आवण्‌या-जाण्‌या धड़े भीक मांग्‌या करतेलु। \v 3 जत्‌यार चु पतरस ने युहन्‌ना काजे मंदीर मां भरायतेला देख्‌यु, ती तींद्‌रे धड़े जाय्‌न भीक मांग्‌यु। \v 4 पतरस ने युहन्‌ना तीना भीणी एक-हेट्‌या देख्‌या, ने पतरस कह्‌यु, “हामरे भीणी देख।” \v 5 ने चु काय जड़से करीन तींद्‌रे भीणी एक हेट्‌यु देख्‌यु। \p \v 6 बाकुन पतरस तीनाक कह्‌यु, “मार धड़े चांदी ने, नीते सनो हय बाकुन मार धड़े ज छे, च तुसेक आपो ईसु मसी नासरीन नाव सी चाल ने हींड-फीर।” \v 7 ने पतरस तेरु जेवड़्‌यु हात धरीन तीनाक उठाड़्‌यु, ने तत्‌यारुत लंगड़ान पायेम ने मांडाम ताकत आय गुय। \v 8 ने चु उछळीन मामार उबु हय गुयु, ने हींडणे-फीरने बाजी गुयु; ने भगवानेन गुण गावतु जाय्‌न, उच्‌चु कुद्‌तु-कुद्‌तु, पतरस ने युहन्‌ना पुठ्‌ये मंदीर मां जाती रयु। \v 9 आखा माणसे तीनाक हींडतेलु-फीरतेलु ने भगवानेन गुण गावतेलु देख्‌या, \v 10 माणसे तीनाक उळखीन कह्‌या, जु ते हयुत छे, जु मंदीरेन घाटाळ्‌ळा नावेन झपला पर भीक मांग्‌या करतेलु। तीना लंगड़ा साते ज काय बी हवलो, तीनाक देखीन चे चकराय गुया। \s मंदीर मां जाय्‌न पतरस माणसे काजे सीकाड़े \p \v 11 जत्‌यार चु माणुस पतरस ने युहन्‌नान हात धरीन पुठ्‌ये जाणे बाजी रवलु। तत्‌यार आखा माणसे चकरायन सुलेमानेन खपड़ा मां तींद्‌रेन्‌चां दवड़ता आया। \v 12 पतरस तीनुक आवतेला देखीन कह्‌यु, ए ईस्‌रायली माणसे! तुहुं ईना माणसेक देखीन काहा चकराय रया, ने हामरे भीणी एक-हेट्‌या काहा देख रया। तुहुंक असो लाग रयो की हामुक हामरे जुरे ने हामरी भक्‌तीन जुरे ईनाक हींडतु-फीरतु करला छे, बाकुन असो नी हय। \v 13 अब्‌राहमेन, इसाकेन ने याकुपेन भगवान, हामरा डाहा भगवान आपसा चाकर्‌या ईसु काजे सेक-सींगार भरलु छे। तुहुं ईना ईसु काजे सीपायड़ान हातेम धराय्‌न पीलातुसेन हात लगु कर देदा ने जत्‌यार पीलातुस तेरु नीयाव करीन छुड़नेन वीच्‌यार कर्‌यु, ती तुहुं हीनाक मां छुड़े करीन नीकारु कर देदा। \v 14 तुहुं चुखला ने वारलु माणसेक मां छुड़े करीन तेरु नीकारु कर देदा, ने आपसान करता हत्‌याराक छुड़ दे करीन कह्‌या। \v 15 ने असु करीन तुहुं जीवाय आपण्‌या काजे माराय नाख्‌या, बाकुन भगवान तीनाक मर्‌या-सर्‌याम सी जीवतु करीन बठु कर देदु; ने हामु ईनी वातेन गवा छे। \v 16 काहाकी हामु ईसु नाव पर भुरसु कर्‌या, ने ईनात नावेन जुरे ईना माणुस काजे, तीनाक तुहुं देखु, ने जाणु की जुर जड़लु छे। छाचलीन हयुत भुरसु जु ईसुन साहरे छे, ईनाक तुहुं आखा अगळ वारु करलु छे। \p \v 17 ने हय ए भायस्‌यो! मे जाणो की तुहुं ने तुंद्‌रा मुखी अनजाण्‌या हतला, एरेन करीन चे ईसु काजे कुरुस पर चड़ावीन माराड़ नाख्‌या। \v 18 बाकुन भगवान आपसा अघी सी आवणे वाळी वात देखाड़न्‌या माणसेन साहरे पेहले सीत कय देदलु की आवणे बाजी रयु तीना मसी काजे दुख झेलनु पड़से। असु करीन भगवान आपसान कवलो पुरो कर्‌यु। \v 19 तेरेसी तुहुं पाप भीणी सी मन फेरवीन भगवान भीणी वळु; ती तुहुं काजे भगवान माफ करसे। \v 20 तुहुं मालीकेन हजरी मां वारु जीव जीवणेन टेम जड़से। तत्‌यार भगवान तुंद्‌रे वाटे पेहले सी ठेहरावला ईसु मसी काजे तुंद्‌रेन्‌चां मकलसे। \v 21 जु मसी तीने टेमे लग सरगे मां रवसे, जत्‌यार लग चु आखी चीज काजे पेहल हतली तसीत नी बणावे; ईनी टेमेन ने वातेन बारामां, भगवानेन चुखलु अघी सी हवणे वाळी वात देखाड़न्‌या माणसेन कळी घड़ायी ती सीत कवता आय र्‌या। \v 22 जसु मुसु कह्‌लु, मालीक-भगवान तुंद्‌रे वाटे तुंद्‌रा भाय-बेटाम सी एक भगवानेन चुखला अघी सी आवणे वाळी वात देखाड़न्‌या काजे उबजाड़से, ने चु चुखलु अघी सी आवणे वाळी वात देखाड़न्‌यान ज काय तुहुं काजे कहें, चत सामळीन तुहुं तेरी वात मांजु। \v 23 बाकुन काहनु बी तीना चुखला अघी सी आवणे वाळी वात देखान्‌यान वात सामळीन नी माने, चु तीना काजे चु आपसा असामी मां सी अलग करीन मार देसे। \v 24 ने समुएल ने तेरे सी अळी आवला आखा भगवानेन अघी सी आवणे वाळी वात बताड़ने वाळा मसीन आवणेन बारामां ईनु दाहड़ान बारामां पेहले सीत कवला हतला। \v 25 तुहुं ते भगवानेन अघी सी आवणे वाळी वात देखान्‌यान अवल्‌यात छे, ने तीना वायदान साजेल्‌या छे, तीना वायदाक भगवान तुंद्‌रा डाहा-डाहा वाटे तीनी टेमे ठेहरायु, जत्‌यार चु अब्‌राहम काजे कह्‌यु, तारी अवल्‌यातेन साहरे धरती पर रवण्‌या आखी कळीन माणसे संयबरकत हात करसे। \v 26 भगवान तुंद्‌रे मायन एकेक जणा काजे कुहराय सी छुड़ावीन संयबरकत आपणे करीन, आपसा पावर्‌या काजे पेहले तुंद्‌रेन्‌चां मकेल्‌लु छे। \c 4 \s मट्‌ली बसक अगळ पतरस ने युहन्‌‌‌नु \p \v 1 पतरस ने युहन्‌‌‌नु माणसेक कवणे बाजी रवला, ती पुजारु, मंदीर मां राखवाळी करन्‌या सीपायड़ान मुखी, ने सदुकी पंथवाळा माणसे तींद्‌रेन्‌चां जुर करीन आय गुया। \v 2 पतरस ने युहन्‌‌‌नु ईसु मर्‌या-सर्‌याम सी जीवतु हय गुयु करीन मर्‌या-सर्‌याम सी जीवतु हय्‌न बठु हवणेन बारामां ईसुन दाखलु देखाड़ीन परचार करीन सीकाड़तेला। तेरेसी चे बेसका रीसाय रवला। \v 3 अळी चे तीनु काजे धरीन दीसरे दाहड़े लग जेलेम कुंड देदा, काहाकी सांतो हय गुयलो। \v 4 बाकुन जे तींद्‌री वात सामळी रवला, तीनु मायन बेसका जणा ईसु पर भुरसु कर्‌या, ने ईसु पर भुरसु करन्‌या बायराक-पुर्‌याक छुड़ीन अदमी-अदमी पांचेक हजार हय गुया। \p \v 5 दीसरे दाहड़े यरुसलेम सहर मां भगवानेन मंदीरेन मुखीन, ने पुडारीन, ने नीयम सीकाड़न्‌या मास्‌तर्‌यान बठक हय। \v 6 ने चां भगवानेन डाहलु पुजारु हन्‌ना, ने काइफा, ने युहन्‌‌‌नु, ने सीकन्‌दर ने मुखी पुजारान घरन्‌या बी भेळा हतला। \v 7 चे पतरस ने युहन्‌ना काजे ईचमां उबा करदीन ज पुछणे बाजी गुया, “तुहुं कुणीन ताकत ने नावे ज काम करला छे?” \v 8 तत्‌यार चुखली-आत्‌मा पतरस मां पुरु भरायन कब्‌जा मां कर लेदु, ने ती पतरस तीनुक कह्‌यु, ए माणसेन मुखी ने पुडारी! \v 9 एक लंगड़ा माणसेन भलो हवलो छे, एरे बारामां आज हामु काजे तुहुं पुछणे बाजी रया की जु कसु वारु हवलु छे। \v 10 ती तुहुं आखा काजे ने ईस्‌रायली जातीन माणसे काजे मालुम हय जाणु चाहजे, की जु लंगड़ु माणुस ईसु मसी नासरीन नाव सी वारु हय्‌न, तुंद्‌रे अगळ उबु हय रयु। तुहुं तीना ईसु मसी काजे कुरुस पर चड़ाया, बाकुन भगवान तीना ईसु मसी काजे मर्‌या-सर्‌याम सी पछु जीवाड़ीन बठु कर देदलु छे। \v 11 जु ईसु हयुत छे, तीना दगड़ाक “मीस्‌तर्‌या” बेकार समजीन बाहर नाख देदा, \q1 चु दगड़ुत घरेन नेहान, \q2 खुणे वाळु दगड़ु बण गुयु। \p \v 12 तेरेसी ईसुक छुड़ीन काहना बी दीसरा माणसेन साहरे पाप सी छुटकारु नी जड़े, काहाकी सरगेन नेचो ईनी आखी कळी मां ईसु नाव छुड़ीन दीसरो नाव नी हय, तीने नावे आपणुक पापेम सी छुटकारु जड़तु हय। \p \v 13 जत्‌यार यहुदी मुखी पतरस ने युहन्‌नान हिम्‌मत देखीन चकराय गुया काहाकी जे ते अनपड़ ने सुदला माणसे छे; बाकुन अळतेन मालुम पड़्‌यो की जे ते ईसु पुठ्‌ये रवला हतला; \v 14 बाकुन वारु हवला माणसे काजे तींद्‌रे भेळतु उबु हय रवलु देखीन, तीनुक जपाप मां काय नी कह्‌वायो। \v 15 बाकुन चे पतरस ने युहन्‌ना काजे बठक सी बाहर मकली देदा ने आपसा-आपसा जु वीच्‌यार कर्‌या, \v 16 “हामु हीनुक काय करजे ने काय नी? काहाकी यरुसलेम मां रवण्‌या आखा माणसे काजे जु पतु हय गुयलु छे, की जु एक बेसका वारु कामेन सहलाणी देखाड़ला छे; ने आपणुक हीना कामेन नीकारु करता नी बणे। \v 17 बाकुन तेबी ईनी वातेन वदु परचार माणसे मां नी हवणु चाहजे, करीन आपणु ईनुक धमकी देदा, की तुहुं ईना ईसुन नाव लीन कुय साते अगा वात मां करु।” \p \v 18 अळी चे पतरस ने युहन्‌ना काजे अळी बुलावणे मकल्‌या ने तीनुक हुकुम आपीन कह्‌या, की तुहुं ईसुन नाव लीन कुय साते वात बी घुण करु, ने कुय काजे सीकाड़ु बी घुण। \v 19 बाकुन पतरस ने युहन्‌ना तीनु काजे ज जपाप आप्‌या, “तुहुंत नीयाव करीन कहं; हामु काजे भगवानेन नींगा मां, भगवानेन सामळने छुड़दीन तुंद्‌री सामळनु वारु रवसे काय? \v 20 काहाकी हामु ज देखला ने सामेळला छे, तेरा बारामां नी कवे, ने हुगात हय र्‌या ती हामुक नी जमे।” \v 21 तत्‌यार चे पतरस ने युहन्‌ना काजे अळी बेसका चेतावीन छुड़ देदा, काहाकी तीनुक डंड आपणेन तीनुक काय बी बाहनो नी जड़्‌यो, काहाकी ज वारु काम हयो हतलो तीना कामेन साहरे आखा माणसे भगवानेन बड़ाय करने बाजी रवला। \v 22 काहाकी तीना वारु कामेन सहलाणीन साहरे च माणुस वारु, तेरी उमर चाळीस साल सी वदु हतली। \s भुरसु करने वाळा माणसे वाटे हिम्‌मतेन दुवा \p \v 23 जत्‌यार चे पतरस ने युहन्‌ना काजे छुड़ देदा, ती पतरस ने युहन्‌‌‌नु आपसा सातीन्‌चां आया, ने ज काय पुडारी ने भगवानेन मुख्‌या पुजारा कवला, च आखो तीनुक कय देदा। \v 24 ज सामळीन पतरस ने युहन्‌‌‌नु तींद्‌रा साती आखा मेळीन भगवान सी एक जसी वीन्‌ती कर्‌या, ए मालीक, तुत सरगे ने धरतीक, ने समुदर ने समुदर मां ज काय छे, च आखो बणावलु‌ छे। \v 25 तु चुखली-आत्‌मान साहरे आपसा पावर्‌या दावुदेन मुंहडे ज कवलु हतलु, \q1 नी-यहुदी माणसे असलात काहा आयड़े? \q2 आखा देसेन माणसे फालतु वीच्‌यार काहा कर रया? \q1 \v 26 धरतीन राजा, \q2 ने देस देसेन राज करन्‌या आखा भेळा हवे; \q2 चे मालीक भगवान भीणी ने तेरा नेवाड़ला राजा भीणी जुर करे। \p \v 27 काहाकी चे छाचलीन, चुखलु चाकर्‌या ईसुन वीरुद मां हय्‌न जाळसांदी बणाय रया, तीना काजे तु नेवाड़लु छे, हेरोदेस ने पुंतीयुस पीलातुस, ने नी-यहुदी ईस्‌रायली जातीन माणसे सहर मां भेळा हय रया। \v 28 हव, चे एरेन करीन भेळा हय रया की ज काय तारी ताकत ने मरजी सी पेहले सीत ठहरावलो छे, ज पुरो हय सके। \v 29 ए मालीक! हय, हींद्‌री धमकी काजे देख, की तारा पावर्‌या काजे जु वाटु आप की चे तारा बुल काजे बीहे बीगुर पुरी हिम्‌मत सी सामळावे। \v 30 ने तु माणसेक वारु करने करीन आपसुत हात अगु कर; ने तारा चुखला चाकर्‌या ईसुन नावे, सहलाणी ने भाती-भातीन वारु काम देखाड़? \v 31 जत्‌यार चे भगवान धड़े दुवा करीन नवराय गुया, ती चु जागु, जां चे भेळा हय रवला, हाल पड़्‌यु, ने चुखली-आत्‌मा तींद्‌रेम पुरु-पुरु भरायन तीनुक कब्‌जाम कर लेदु, ने चे हिम्‌मत सी भगवानेन बुल माणसे काजे सामळावणे बाजी गुया। \s ईसुन माणसे हेळी मेळीन रहणु \p \v 32 ईसु पर भुरसु करन्‌या माणसेन एक टुळु ने एक मन्‌या ने एक जसा हय्‌न रवतेला। कुय बी आपसा धन काजे आपसो नी समजतेला। ज काय तींद्‌रे धड़े रवतेलो, तेरेमां आखान साजु हतलो। \v 33 ईसुन नेवताळा पर जुर लागाड़ीन मालीक ईसुन मर्‌या-सर्‌याम सी जीवतु हय्‌न बठु हवणेन गवा देदला, ने तीनु आखा पर भगवानेन मट्‌ली गीण-दया हतली। \v 34 ने तींद्‌रेम कुय बी गरीब नी हतलो, काहाकी तींद्‌रे धड़े खेती नीते घर हतलो, तीनुक चे एच देद्‌ला, \v 35 ने तींद्‌रु दाम लावीन ईसुन नेवताळान पायेन्‌चां लायन मेल देदला; ने तीनुक ज चाहतेलो च तीनुक वाट देदला। \p \v 36 युसुफ नावेन एक सायपर्‌सेन लेवी कुळी मायन हतलु, जु कुपरुस मां पयदा हवलु हतलु, तेरो नाव ईसुन नेवताळा बरनाबास पाड़ला हतलो। बरनाबास मतलब दीलासु आपण्‌यान पुर्‌यु। \v 37 तेरु एक जागु हतलु, तीना जागा काजे चु वेचलु हतलु, ने चु जागान रुप्‌या लावीन ईसुन नेवताळान पाय मां मेल देदु। \c 5 \s हनन्‌या ने सफीरा \p \v 1 हनन्‌या नावेन एक अदमी ने आपसी घरवाळी सफीरा खेत वेचणेन बारामां वीच्‌यार कर्‌या अळतेन एक खेत वेच देदु। \v 2 चु खेतेन दामेन एक वाटु आपसु राख लेदु जी वात तेरी घरवाळीक बी मालुम हतली, ने चु दीसरु हीस्‌सु लावीन नेवताळान पाय मां मेक देदु। \v 3 अतरा मां पतरस कह्‌यु, “हनन्‌या! तु भुतड़ा काजे तारा मन पर काहा राज करने देदु, ने भुतड़ान जी वात काहा मान लेदु की तु चुखली-आत्‌मा काजे लुच्‌चाय मेल ने खेत वेचलु तीना दामेन सी ईतराक रुप्‌या बचाड़ीन मेल ले? \v 4 वेचायणेन पेहले च खेत तारो नी हतलो काय? ने तीना वेचायला खेतेन दाम पर तारु हक नी हतलु काय? तु आपसा मन मां असलु वीच्‌यार काहा आवणे देदु? तु माणसेक नी, बाकुन भगवानेक झुट मेक्‌लु छे।” \v 5 हनन्‌या ची वात सामळ्‌युत ने हीट पड़्‌यु ने तेरु जीव नीकळी गुयु। ने जे बी एरे बारामां सामळ्‌या, चे बेसका बीही गुया। \v 6 अळतेन थुड़ाक जुवान्‌या उठीन हनन्‌या धड़ेक हाकलीन सीवड़ीन पुथल्‌या मां वेलट्‌या, ने बाहर ली जाय्‌न वोगे कर देदा। \p \v 7 ज हयो, तीनी वातेन बारामां हनन्‌यान घरवाळी काजे मालुम नी हतलो, तीनेक घंटा हय गुया ने अळतेन ची पतरस हतलु तीना घरमां आवी। \v 8 तत्‌यार पतरस तीनीक जु सवाल पुछ्‌यु, “मेसेक बताड़, तुहुं च खेत अतरात पयस्‌या मां वेचला काय?” ची जपाप आपी, “हव, अतरात पयस्‌या मां वेचला।” \p \v 9 तेरु जपाप सामळीन पतरस तीनी काजे कह्‌यु, “तुहुं दुय जणा मालीक भगवानेन चुखली-आत्‌मा काजे पारखणे करीन एक मन्‌या हय्‌न काहा राजी हय गुया सामळु! जे माणसे तारा धेणी काजे अळावीन वगे करने गुयला, चे पछा आवीन झपले उबा हय रया, ने हय चे तुसेक बी वगे करने बाहर ली जासे।” \v 10 जी वात सामळतेत ची पतरसेन पायेम हीट पड़ी, ने मर गुय, ने चे जुवान्‌या घरमां आवीन तीनीक मरली देख्‌या, ने चे तीनीक बी ईछीन बाहर ली जाय्‌न तेरा धेणीन मसाण धड़ेत अळावीन वगे कर देदा। \v 11 तेरेसी आखी मंडळीन माणसे ने जी वात सामळीन बीही गुया। \s वारु कामेन सहलाणी ने भाती-भातीन मटा-मटा काम \p \v 12 ईसुन नेवताळान साहरे बेसका वारु कामेन सहलाणी ने मटा-मटा काम माणसे मां देखाव पाड़्‌यु, ने आखा ईसुन नेवताळा एक मन्‌या हय्‌न सुलेमानेन खपड़ी मां भेळा हवतेला। \v 13 बाकुन दीसरा माणसे काजे ईसुन नेवताळा पुठ्‌ये भेसकायणे वारु नी लागतेलो बाकुन चे ईसुन नेवताळा काजे चे बेसका वारु छे करीन कवतेला। \v 14 बाकुन ईसु पर भुरसु करन्‌या बेसका अदमी ने बायरा आवीन मालीक ईसुन मां जादास-जादा अदु हवता गुया। \v 15 जत्‌यार पतरस जां मायन नीकळीन गुयु ती मांदला माणसे पर पतरसेन साहळु काहना ने काहनाक पर पड़से ने पड़से करीन माणसे, मांदला काजे सयड़क धड़े लावीन खाट्‌ली पर ने झुळना मां टुपाड़ीन मेल देदला \v 16 ने यरुसलेम सहरेन आड़े-धड़ेन सहर वाळा बी मांदला काजे भुतड़ा आत्‌मा लागला माणसे काजे लावतेला ने चे आखा वारु हय जातला। \s ईसुन नेवताळाक एला पाड़े \p \v 17 ज आखो देखीन भगवानेन डाहलु पुजारु, ने सदुकी पंथवाळा तेरा आखा सात-संगात वाळा बेसका कुहरायणे बाजी गुया। \v 18 ने चे ईसुन नेवताळा काजे धरीन जेल मां कुंडी देदा। \v 19 बाकुन मालीक भगवानेन एक सरग वाळु भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळु, जेलेन झपलु उगाड़ देदु, ने चु तीनाक बाहर ली जाय्‌न कह्‌यु, \v 20 “जावु, ने मंदीरेम उबा हय्‌न ईनी नवली जीवाय्‌न बारामां आखी वात माणसेक सामळावु।” \v 21 ने ईसुन नेवताळा सरग वाळा भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळान वात सामळीन संदारो हवतात मंदीर मां जाय्‌न नवली जीवाय्‌न वात सामळावणे बाजी-गुया। \p तत्‌यार भगवानेन डाहलु पुजारु, ने सदुकी पंथवाळा तेरा आखा सात-संगात वाळा आवीन यहुदी माणसेन बसक ने ईस्‌रायली जातीन आखा पुडारी काजे भेळा कर्‌या, ने सीपायड़ाक कय मकल्‌या की तुहुं जेल सी ईसुन नेवताळा काजे ली आवु। \v 22 बाकुन जत्‌यार सीपायड़ा चां पुग्‌या, ती चे ईसुन नेवताळा तीनुक जेल मां नी जड़्‌या। ती चे सीपायड़ा पछा आवीन भगवानेन डाहला पुजारा ने सदुकी पंथवाळा ज कह्‌या, \v 23 “हामु जाय्‌न देख्‌या ती जेलेम वारु छत करीन बंद कर मेकलो हतलो, ने झपले पहरु देण्‌या झपले पहरु देदा जाय्‌न उबा हय रवला; बाकुन जत्‌यार हामु मांही गुया, ती चां सारा काहना नी हतलो।” \v 24 ची वात सामळीन मंदीरेन राखवाळ्‌या डखी ने भगवानेन डाहला पुजारी फीकुर मां पड़ गुया, ने ची वीच्‌यार करने बाजी गुया, “हय आपणु काय करजे।” \v 25 तीनेत टेमे काहनुक आवीन तीनुक जी खबर आप्‌यु, “देख, तीनु माणसे काजे तुहुं जेल मां कुंडी देदला, चेत माणसे मंदीर मां उबा हय्‌न माणसेक नवली जीवाय्‌न बारामां सीकाड़ने बाजी रया।” \v 26 तत्‌यार मंदीरेन राखवाळ्‌या सीपायड़ान डखी, आपसा सीपायड़ा काजे लीन गुयु ने ईसुन नेवताळा काजे धर लायु। बाकुन माणसे हामुक दगड़ाट देसे, करीन तीनुक जबरान धरीन नी लायु, काहाकी चे माणसेक देखीन बीहतेला। \p \v 27 चे ईसुन नेवताळा काजे लावीन मट्‌ली बठक अगळ उबा कर देदा; ने भगवानेन डाहलु पुजारु ईसुन नेवताळा सी सवाल पुछ्‌यु, \v 28 “हामु तुहुं काजे बेसका कयड़ा चेताड़ीन हुकुम आप्‌ला की ‘तुहुं ईसुन नाव लीन माणसेक घुण सीकाड़जु?’ तेबी तुहुं आखा यरुसलेम सहर मां ईसुन नाव लीन सीकाड़ने बाजी गुया, ने ईसुन लुहीन गुनु हामरे मुणका पर पाड़ने हींड रया।” \p \v 29 पतरस ने ईसुन नेवताळान चु जपाप आप्‌या, “माणसेन हुकुम सी भगवानेन हुकुम पाळनु बेसको वारु छे। \v 30 तीना ईसु काजे तुहुं कुरुस पर चड़ावीन खीळा ठुकीन मार नाख्‌ला, तीना ईसु काजे आपणा डाहा-डाहान भगवान मर्‌या-सर्‌याम सी जीवाड़ देदु। \v 31 ईनात ईसु काजे भगवान मालीक ने पापेम सी छुड़ावणे वाळु ठेहरावीन, आपसे जेवड़्‌ये आन्‌गे बठाड़ीन मट्‌लु हक आप देदु, ने चु ईस्‌रायली जातीन माणसे काजे पापे भीणी सी मन फेरवीन, भगवान भीणी वळनेन ताकत ने पापेन माफी आपे। \v 32 ईनी आखी वातेन गवा हामु छे, ने चुखली-आत्‌मा बी छे, ने चु चुखली-आत्‌मा, भगवान तीनु माणसेक आपलु छे, जे भगवानेन हुकुम काजे पाळे।” \p \v 33 जी वात सामळीन चे बेसका रीसाय गुया, ने ईसुन नेवताळा काजे मार नाखणेन वीच्‌यार कर्‌या। \v 34 यहुदी माणसेन मट्‌ली बसक मां गमलीयेल नावेन एक फरीसी माणुस हतलु, चु मुसान साहरे लिखली सास्‌तुरेन कायदा सीकाड़न्‌यु मास्‌तर हतलु, ने तेरी ईज्‌जत आखा करतेला। चु यहुदी माणसेन बसक उबु हय्‌न हुकुम आप्‌यु की “ईनु ईसुन नेवताळाक ईतरीक वार लग बाहर ली जावु।” \v 35 ने अळी चु बसक मायन ईस्‌रायली माणसेक कह्‌यु, “ए ईस्‌रायली जातीन माणसे, तुहुं ईनु माणसे साते ज काय करने हींड रया, च वारु वीच्‌यार करीन करजु। \v 36 काहाकी ईनु दाहड़ा सी पेहले थीयुदास नावेन एक माणुस ज कवतु जाय्‌न उबु हयु, ‘मे काही छे’ ने च्‌यारेक सोव माणसे तेरे पर भुरसु करीन तेरे पुठ्‌ये चाल पड़्‌या, बाकुन तीनाक काहनुक मार नाख्‌यु; ने दत्‌रा बी माणसे तेरे पुठ्‌ये हतला, चे आखा रावण्‌या-तीवण्‌या हय्‌न सर गुया। \v 37 अळतेन माणसेन गिन्‌तीन टेम आवी, तीने टेमे गलील जीला मां रवण्‌यु यहुदा उजेंतु हयु। चु ईतराक माणसे काजे तेरे भीणी कर लेदु। बाकुन तीनाक बी काहनुक मार नाख्‌यु। ने तेरे पर भुरसु करन्‌या बी रावण्‌या-तीवण्‌या हय गुया \v 38 तेरेसी मे तुहुं काजे कहं की तुहुं ईनु ईसुन नेवताळा सी छेटा रवणु, ने हींद्‌रा काम मां आड़ा मां देवायु, काहाकी हींद्‌री युजना ने काम माणसे वगे सी हसे ती ची आपसीत सर जासे। \v 39 बाकुन कदी जी युजना भगवान सुदी सी हसे, ती तुहुं हीनुक कदी सारी नी सकु; ने तुहुं भगवानेन वीरुद हय्‌न तेरे साते लड़ायण्‌या बी गीणायसु।” \p तत्‌यार चे बसक मायन ईस्‌रायली माणसे गमलीयेलन वात मान लेदा। \v 40 ने चे, ईसुन नेवताळा काजे बुलावणे मकल्‌या ने जत्‌यार तीनुक ली आया ती तीनुक ठुक्‌या; ने तीनुक जु हुकुम आपीन कह्‌या, “ईसुन नाव लीन कुय साते वात घुण करु।” ने अळतेन तीनुक छुड़ देदा। \v 41 ने ईसुन नेवताळा जी वात सामळीन ज कवता जाय्‌न खुस हय्‌न मट्‌ली सभा मां सी जाती रया, “कम सी कम हामरी ईसुन नावे नाव-बद्‌दी ते हयी।” \v 42 चे दाहड़ीत मंदीर मां, ने घर-घर जाय्‌न ईसुन वात सामळावता रया, ने ईसुन ची खुस-खबर सामळावता गुया की “ईसुत मसी छे।” \c 6 \s सात चाकरी करन्‌या काजे नेवाड़े \p \v 1 तीनु दाहड़ाम जत्‌यार माणसे जादात ईसुन चेला बणीन ईसु मां भेसकाया। ती युनानी बुली बुलन्‌या, ज कहीन कुर-कुर करने बाजी गुया, “दाहड़ीन खाणाम ने समान वाटे, ती हामरा रांडायला बायरा काजे टाळ देय ने तीनुक काय नी आपे।” \v 2 तत्‌यार ईसुन बारे नेवताळा, चेलान बसक बुलावीन कह्‌या, ज वारु नी हय की हामु खाणु वाटणेन करता वारती बणीन भगवानेन बुल छुड़ देजे। \v 3 तेरेसी ए भायस्‌यो, तुहुं आपसा मां सी वारलु गुण वाळा अदमी काजे नेवाड़ लेवु, तींद्‌रेम चुखली-आत्‌मा पुरु-पुरु भरायलु छे, ने चे अक्‌कल वाळा ने ईमानदार छे, ने हामु तीनुक खाणु ने समान वाटणेन हक आप देसु। \v 4 बाकुन हामु भगवान धड़े दुवा करता रवसु ने भगवानेन बुलेक वाटणेन चाकरी करता रवसु। \p \v 5 जी वात सामळीन आखा माणसे खुस हय गुया। ने चे स्‌तीफनुस काजे नेवाड़ लेदा तेरेमां चुखली-आत्‌मा पुरु-पुरु भरायलु हतलु, ने चु ईसु पर पाक्‌कु भुरसु करन्‌यु हतलु। ने चे फीलीप्‌पुस काजे, ने पुरखुरुस काजे, ने नीकानोर काजे, ने तीमोन काजे, ने परमीनास काजे, ने अन्‌ताकीया वाळा नीकुलावुस काजे जु यहुदी धरम काजे मान्‌ने बाजी गुयलु हतलु, नेवाड़्‌या। \v 6 ने चे तीनुक ईसुन नेवताळा अगळ उबा कर देदा ने ईसुन नेवताळा तीनु नेवाड़ला वाटे भगवान धड़े दुवा कर्‌या ने अळी तींद्‌रे पर आपसा हात मेल्‌या। \p \v 7 भगवानेन वात फेलायती गुय, ने यरुसलेम मां बेसका ईसु पर भुरसु करीन चेला बण गुया; ने भगवानेन डाहला पुजारान मट्‌लु टुळु ईना ईसुन भुरसा काजे मान लेदा। \s स्‌तीफनुस काजे धरीन ली जाणु \p \v 8 स्‌तीफनुस भगवानेन गीण-दया ने भगवानेन जुरे सी भरायन माणसे मां सहलाणीन वारु काम देखाड़तेलु। \v 9 तीनी टेमे छुट्‌ला-माणसे नावेन यहुदी माणसेन भक्‌तीन घरे मायन हतला, कुरेनी ने सीकेन्‌दर्‌या ने कीलक्‌या ने आसीयान माणसे मां सी एक-एक जणु उठीन बेसका जणा स्‌तीफनुस साते वातेम जखड़ी पड़ने बाजी गुयला \v 10 बाकुन स्‌तीफनुस भगवानेन चुखली-आत्‌मान अगवाय मां ने भगवानेन अकलेन अगवाय मां बुलतेलु तेरेसी तीनुक स्‌तीफनुसेन वात काटायी नी सकी। \v 11 तेरेसी चे पयस्‌या आपीन थुड़ाक अदमीक जी झुटी गवा देवाड़्‌या, “हामु ईना स्‌तीफनुस काजे मुसान ने भगवानेन नाव-बद्‌दी करतेलु सामेळला छे।” \v 12 असा करीन चे माणसे काजे, ने पुडारी काजे ने यहुदी-धरम सीकाड़न्‌या मास्‌तर्‌या काजे भड़कावीन उचकाणुन स्‌तीफनुसन्‌चां आय लाग्‌या ने तीनाक धरीन मट्‌ली बसक अगळ ली गुया। \v 13 ने चां चे झुटा गवा उबा कर्‌या, ने चे झुटा गवा देण्‌या कह्‌या “जु अदमी दाहड़ीत ईना चुखला मंदीरेन ने मुसान साहरे लिखली सास्‌तुरेन नाव-बद्‌दी करे।” \v 14 काहाकी हामु ईनाक ज कवतेलु सामेळला छे, “ईसु नासरी ईना मंदीर काजे उदार देसे, ने मुसान साहरे आपली रीती-भातीक बद्‌ली देसे।” \v 15 मट्‌ली बसक मां बसला आखा माणसे स्‌तीफनुस भीणी एक हेट्‌या देख रवला, ती तीनुक, स्‌तीफनुसन मुंहडान सीकु सरग काहवाळ्‌यान तसु देखाय देदु। \c 7 \s स्‌तीफनुस डाहा-डाहान वात कय्‌न सीकाड़े \p \v 1 भगवानेन डाहलु पुजारु पुछ्‌यु, “जे माणसे तारे पर जु गुनु लागड़ रया, चु गुनु सय छे काय?” \v 2 तत्‌यार स्‌तीफनुस कह्‌यु, ए डाहा-डाहा ने भायस्‌यो! मारी वात सामळु। जत्‌यार हामरु बास अब्‌राहम, हारान मां बसणेन पेहले मेसोपोटामीया मां रवतेलु, ती तीनी टेमे सेक-सींगार भर्‌यु भगवान तीनाक देखाव पड़्‌यु, \v 3 ने कह्‌यु, आपसो देस ने आपसा घर काजे छुड़ दे, ने तीने देस जां, ज देस मे तुसेक देखाड़ीस। \v 4 तत्‌यार अब्‌राहम कसद्‌यान देस हारान सहर मां बस गुयु। तेरु बास मर गुयु ने अळी भगवान तीनाक चां सी ईना देस मां लायु, जां तुहुं हींताळ रय र्‌या। \v 5 ईना देसेम भगवान तीनाक जागरी रीते काहनी जागा नी आप्‌यु, चां लग की पाय मेकणे करीन बी जागा नी आप्‌यु। बाकुन चु वायदु कर्‌यु की मे ज देस तुसेक ने अळी तारी अवल्‌यात काजे आपीस तीनी टेमे अब्‌राहमेन एक बी पुर्‌यु नी हतलु। \v 6 भगवान अब्‌राहम काजे ज बी कह्‌यु, तारी अवल्‌यातेन अवल्‌यात दीसरा देस मां परदेसीन तसा रवसे। ने चां आखा माणसे तीनुक गुलाम बणायन जुर जबरान काठो काम करावीन चार सोव साल लग वेला पाड़से। \v 7 अळी भगवान कह्‌यु, जुर जबरान काठो काम करावीन वेला पाड़न्‌या नी-यहुदी माणसे काजे, मे नीयाव करीन डंड आपीस, ने अळी काठो काम करन्‌या तीना देसेम सी नीकाळ लावीस ने ईनीत जागे मारी सेवा करसे। \v 8 ने भगवान ईब्‌राहीम वाटे फतरी काटणेन बुली कर्‌यु; ने असु करीन चु इसाकेन बास बण्‌यु ने आठवे दाहड़े तेरी फतरी काटायी। इसाक, याकुपेन बास बण्‌यु, ने याकुप बारे कुळेन डाहलु बास बण्‌यु। \p \v 9 कुळ धेण्‌या, युसुफ पर कुहरायतेला, तेरेसी चे युसुफ काजे मीसरे देस जाण्‌या वेपारी काजे वेच देदा; बाकुन भगवान युसुफ पुठ्‌ये हतलु। \v 10 चु आखी गरा सी युसुफ काजे बचाड़्‌यु। भगवान युसुफ काजे मीसरेन राजा फीरोन अगळ गीण-दया ने अक्‌कल आप्‌यु; ने चु राजा युसुफ काजे आपसा घरबारेन हकदार्‌यु बणाय देदु। \v 11 तीनी टेमे आखा मीसर देसेम ने कनान देसेम काळ पड़्‌यु; ने भारी गरा आवी, ने आपणा आड़ा-बुड़ा काजे खाणे करीन काय नी जड़्‌यो। \v 12 जत्‌यार याकुप ज सामळ्‌यु की मीसर देस मां अन जड़े, ती चु हामरा आड़ा-बुड़ा काजे चां पेहली कावा मकल्‌यु। \v 13 ने चे दीसरी कावा चां मीसर मां गुया, ती युसुफ आपसा भायस्‌यो काजे आपसी उळखाण कराड़्‌यु, ने फीरोन राजा काजे युसुफेन घरन्‌यान पतु चाल्‌यु। \v 14 तत्‌यार युसुफ आपसा याकुप ने तेरा आखा घरबार्‌या काजे बुलाय मांग्‌यु। चे आखा मेळीन पांच कम च्‌यार वीसु माणसे हतला। \v 15 याकुप मीसर देस गुयु। ने आपणा आड़ा-बुड़ा बी मरीन सर गुया। \v 16 अळी तींद्‌रा धड़ेक सकेम मां लाया, ने तीना मसाण्‌या मां अगे कर्‌या, जां अब्‌राहम सकेम मां हामरेन पुर्‌या धड़े चांदी आपीन मुल लेदलु। \p \v 17 बाकुन जत्‌यार भगवान अब्‌राहम साते जु वायदु कर्‌यु, चु वायदु पुरु हवणेन टेम धड़े आय रवली, ती आपणा माणसे मीसर देस मां बेसका हय गुया। \v 18 तत्‌यार मीसर मां एक नवलु राजा पयदा हयु, जु युसुफेन बारामां काय बी नी जाणतेलु। \v 19 चु आपणा जातीन माणसे साते काट राखीन वेला पाड़्‌यु। तेरेसी आपणा आड़ा-बुड़ा काजे आपसा पुर्‌या काजे मरने करीन बाहर नाखणु पड़्‌यो। \v 20 तीनी टेमे मुसु पयदा हयु। भगवानेन नींगा मां चु बेसकु वारु हतलु, ने तीन महना लग आपसा बासेन घर मां पुसायु। \v 21 ने जत्‌यार पुर्‌या काजे बाहर नदी मां नाख देदा, ती फीरोन राजान पुरे तीना पुर्‌या काजे ईछ लेदी, ने तीनाक आपसा पुर्‌यान तसी पाळी-पुसी। \v 22 ने मुसा काजे मीसर देसेन आखी वीद्‌या भणाया। ने मुसु वातेम ने काम मां जुर भर्‌यु बण गुयु। \p \v 23 जत्‌यार मुसु चाळीस सालेन हय गुयु, ती तेरा मन मां वीच्‌यार आयु की मे मारा ईस्‌रायेली भाय-बेटाक भेळु हव। \v 24 तींद्‌रे मायन एक जणा काजे वेला पाड़तेला देखीन मुसु तेरे वळ्‌यु नी हयु, ने मीसर देस वाळा काजे मारीन वेला पाड़नेन बद्‌लु लेदु। \v 25 मुसान वीच्‌यार जु हतलु की मारा भायस समजी जासे की भगवान एरे साहरे हामुक छुटकारु आपसे बाकुन चे तसा नी समज्‌या। \v 26 दीसरे दाहड़े मुसु दुय ईस्‌रायेली भाय-बेटा काजे लड़ायतेला देख्‌यु, ती चु तींद्‌रेन्‌चां आवीन तीनुक मेळ करावणे करीन तीनुक कह्‌यु, ए भायस्‌यो, तुहुं काहा आंबा-सांबा लड़ायन एक दीसरान नुकसाण कर रया? \v 27 बाकुन जु अदमी आपसा भाय-बेटा साते लड़ायन तेरो नुकसाण करी रवलु चु, मुसा काजे धकली देदु, ने कह्‌यु, कुण तुसे काजे हामरु मुखी ने नीयाव करन्‌यु बणावलु छे? \v 28 काल ते, तु तीना मीसर देस वाळा काजे मार नाख्‌यु। तसुत मेसे काजे बी मारने हींड रयु काय? \v 29 जी वात सामळीन मुसु चां सी ढास गुयु ने मीद्‌यान देस मां परदेसी बणीन रवणे बाजी गुयु। ने तीना मीद्‌यान देसेम तेरा दुय पुर्‌या हया। \p \v 30 जत्‌यार चां रवते-रवते चाळीस साल हय गुया, ती एक भगवानेन सरग वाळु काहवाळ्‌यु, सीनाय बयड़ा पर एक धपतेला काटाळ्‌ळा झाड़का मां देखाव पड़्‌यु। \v 31 ज देखीन मुसु चकराय गुयु, ने धपतेला झाड़का काजे देखणे करीन धड़ेस गुयु, ती चु मालीक भगवान काजे ज कवतेलु सामळ्‌यु, \v 32 मे तारा आड़ा-बुड़ान भगवान छे, अब्‌राहमेन, ने इसाकेन, ने याकुपेन भगवान छे। ज सामळीन मुसु थर-थर कापणे बाजी गुयु ने तीनाक धपतेलो झाड़को अळी देखणे हिम्‌मत नी चाली। \v 33 तत्‌यार मालीक मुसा काजे ज कह्‌यु, तु तारा पायेम पेहरला चीपल्‌या नीकाळ दे, काहाकी तु जां उबु हय रयु, ची जागा चुखली छे। \v 34 मे मीसर देस मां रवण्‌या मारा माणसेन वेला काजे देखलु छे; ने तींद्‌रो कासणु ने रड़नु सामेळ्‌लु छे; तेरेसी मे तीनुक छुड़ावणे करीन आवलु छे। हय तीयार हय जां। मे तुसेक मीसर देस मां मकलीस। \p \v 35 तीना मुसा काजे ज कवता जाय्‌न तेरु नीकारु करला, कुण तुसे काजे हामरु मुखी ने नीयाव करन्‌यु बणावीन तीना सरग वाळा भगवानेन काहवाळ्‌यान साहरे तींद्‌रेन्‌चां मकल्‌यु, जु तीनाक धपतेला काटाळ्‌ळा झाड़का मां देखाव पड़लु। \v 36 हयुत मुसु तीनुक मीसर देस मां ने रातला समुदर मां ने जंगल मां चाळीस साल लग मटो-मटो वारु काम ने सहलाणी देखाड़ीन तीनुक नीकाळ लायु। \v 37 जु हयुत मुसु छे, जु ईस्‌रायेली माणसे काजे ज कह्‌लु, भगवान तुंद्‌रात भायस्‌यो मां सी तुंद्‌रे वाटे मारेन तसु एक धरमी भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळु उबु करसे। \v 38 मुसु जंगल मां आपणा माणसे मां उबु हय्‌न आपणा आड़ा-बुड़ा ने तीना सरगदुतेन ईचमां भान्‌गड़्‌यु बण्‌यु, जु सीनाय बयड़ा पर तेरे साते वाते लाग्‌यु। तीनाक जीवतेला भगवानेन बुली जड़ी, तेरेसी चु जी भगवानेन बुली आपणुक सामळावे। \p \v 39 बाकुन आपणा आड़ा-बुड़ा तेरी वात मान्‌ने नी हींड्‌या; बाकुन चे मुसान वात काजे टाळ देदा। ने मीसर देस भीणी आपसो मन लागाड़्‌या। \v 40 ने चे हारुन काजे कह्‌या, हामरे वाटे असु देवता बणाव, जु हामरे अगळ-अगळ चाल तसु; काहाकी जु मुसु हामु काजे मीसर देस सी लावलु, तेरो काय हयो ने काय नी जाणे हामुक मालुम नी हय। \v 41 तीनु दाहड़ाम चे केवड़ान मुरती बणायन तेरे अगळ जनवार्‌या मारीन चड़ाया; ने तेरी पुजा-पाट कर्‌या; ने चे हाते बणावली मुरतीन तीहवार वाळीन खुस हय गुया। \v 42 तेरेसी भगवान तींद्‌रे सी आडु देख लेदु, ने चु तीनु काजे सरगेन तारान पुजा करने करीन रवणे देदु; जसु भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळा माणसेन किताप मां बी लिखलो छे: \q1 ए ईस्‌रायेली माणसेन घरना, \q2 तुहुं चाळीस साल लग जंगल मां, \q2 मारी पुजा-पाट करने करीन जनवार्‌याक मारीन बली चड़ावला ने रुटा करीन चड़ाया करतेला काय। \q1 \v 43 तुहुं मेलेक देवतान तम्‌बु काजे, ने रेफान देवतान तारा काजे आपसा खांदा पर हाकलीन ली गुयला, \q2 ने तुहुं तीनु मुरत्‌या काजे बी पुठ्‌ये ली गुयला \q2 तीनु काजे पुजणे ने आंधणे करीन बणावला हतला। \q1 तेरेसी मे तुहुं काजे बेबीलोन ईलाका सी बी लांबे मकली दीस। \p \v 44 जंगल मां हामरा आड़ा-बुड़ा धड़े गवान तम्‌बु हतलु। भगवान मुसा काजे ईना तम्‌बुन बारामां ज हुकुम आप्‌यु हतलु, मे तीना तम्‌बुन सहलाणी तुसे काजे देखाड़लु छे, तीनी सहलाणीन अनुसार तम्‌बु बणावजी। \v 45 पछेन चु तम्‌बु अगली पीड़ीन आपणा आड़ा-बुड़ा यहोसुन अगवाय मां जां ली आया; तीने टेमे चे नी-यहुदी धड़े जी धरती हापकी लेदला, काहाकी भगवान नी-यहुदी काजे आपणा आड़ा-बुड़ा अगळ सी नीकाळ देदलु; ने असु करीन चु तम्‌बु दावुदेन टेम लग आपणा आड़ा-बुड़ान हातेम रयु। \v 46 ईना दावुद पर भगवान गीण-दया कर्‌यु, ने दावुद जी हेर कर्‌यु की मे याकुपेन भगवान वाटे एक मंदीर बणावीस। \v 47 बाकुन सुलेमान याकुपेन भगवान वाटे मंदीर बणायु। \p \v 48 तेबी आखाम उचु रवण्‌यु भगवान माणसेन साहरे बणावला घर मां नी रयु, जसु भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळु माणुस कवे, \q1 \v 49 सरग मारी राजगादी छे, \q2 ने धरती मारी पायेन पयड़ी छे, \q1 तुहुं मार वाटे काहनु मंदीर बणावसु? मालीक पुछे, \q2 मार वाटे आराम करनेन असु काहनु जागु छे, जां मे आराम करो? \q1 \v 50 काय ज आखो मार हात सी बणावलो नी हय काय? \p \v 51 ए काठला, ने मन ने कान्‌टान नी फतरी काटाड़ला माणसे! तुहुं जलम चुखली-आत्‌मान वीरुद कर्‌या करे। तुहुं तुंद्‌रा आड़ा-बुड़ान तसा छे। \v 52 तुंद्‌रा आड़ा-बुड़ा काहना भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळु माणुस काजे वेला नी पाड़्‌या? चेते तीनु भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळु माणुस काजे मार नाख्‌या, जे पेहले सी तीना वारलु माणसेन बारामां कवला, जु आवणे वाळु हतलु। \v 53 तुहुं काजे सरग वाळा भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळान साहरे कायदु ते जड़्‌यु, बाकुन तीना कायदा काजे तुहुं पाळ्‌या नी। \s स्‌तीफनुस काजे दगड़ाट्‌या \p \v 54 जे स्‌तीफनुसेन वात सामळीन बेसका जबर रीसाय गुया, ने तेरे पर दात ककड़ावणे बाजी गुया। \v 55 बाकुन चुखली-आत्‌मा स्‌तीफनुस मां पुरु-पुरु भरायन कब्‌जा मां कर लेदु ने चु सरगे भीणी एक हेट्‌यु देख्‌यु, ने भगवानेन सेक-सींगार काजे ने ईसु मसी काजे भगवानेन जेवड़्‌ये आन्‌गे उबु हय रवलु देख्‌यु। \v 56 ने चु कय पड़्‌यु, “सामळु! मे सरगे काजे उघड़लो, ने माणसेन पुर्‌या काजे भगवानेन जेवड़्‌ये आन्‌गे बसी रवलु देख रयु।” \p \v 57 तेरी वात सामळीन चे आपसा कान्‌टा बुज लेदा, ने आखा एक वळा हय्‌न तेरे भीणी हुड़दीन आया। \v 58 ने तीनाक सहरे सी घीसड़ीन बाहर ली गुया, ने गवा देण्‌या माणसे आपसा पुथल्‌या नीकाळीन सावुल नावेन एक जुवान माणुस अगळ मेल देदा। \v 59 ने चे माणसे स्‌तीफनुस काजे दगड़ाटतात रया, ने चु असु वीन्‌ती कर्‌यु, “मालीक ईसु! मारा जीव काजे आवरी ले।” \v 60 ती चु मुंहडान भुरसे हीट पड़्‌यु ने जुर सी आयड़ीन कह्‌यु, “मालीक! ईना पाप-गुनान डंड ईनुक घुण आपे।” ने ज कयदीन चु मर गुयु। \c 8 \s ईसुन मंडळीक वेला पाड़नु \p \v 1 सावुल स्‌तीफनुसेन हत्‌याम राजी हतलु। तीने दाहड़े सी माणसे यरुसलेमेन मंडळी काजे बेसका वेला पाड़नु सुरु कर देदा, ने ईसुन नेवताळा काजे छुड़ीन आखान-आखा यहुदीया जीला मां ने सामर्‌या जीला मां रावण्‌या-तीवण्‌या हय गुया। \v 2 ईसुन भगत माणसे स्‌तीफनुसेन लास काजे बेसका रड़ता जाय्‌न वगे कर देदा। \p \v 3 सावुल तीनी टेमे ईसुन मंडळी काजे वेला पाड़ी रवला; ने चु ईसुन आखा माणसेन घर-घर जाय्‌न अदमीक ने बायराक घीसड़ी-घीसड़ीन लाय्‌न जेल मां नाखतेलु। \s सामर्‌या मां खुस-खबरेन परचार \p \v 4 जे माणसे अथा-अथान रावण्‌या-तीवण्‌या हय गुयला चे हींडी-हींडीन ईसुन खुस-खबर सामळावणे बाजी गुया। \v 5 ने फीलीप्‌पुस, सामर्‌या जीलान एक सहर मां जाय्‌न चां ईसु मसीन बमदीन परचार करने बाजी गुया। \v 6 जत्‌यार माणसे फीलीप्‌पुसेन वात सामळीन ने तेरे हाते हवतेली वारु कामेन सहलाणी देखीन, एक मन्‌या हय्‌न बेसका मन लागाड़्‌या। \v 7 काहाकी बेसका जणाम सी वीटेळ्‌ळा भुतड़ा आयड़ीन नीकळी गुयला, ने बेसका लखवान मांदवाड़ वाळा ने लंगड़ा वारका हय गुयला। \v 8 अळी तीना सहर मां खुसी आय गुई। \p \v 9 सीमोन नावेन एक अदमी फीलीप सी पेहलेत ईना सहरेम आय रवलु। चु जादुन खेल देखाड़ीन सामर्‌या सहर वाळाक चकराड़ रवलु, ने आपसा काजे मे बेसकु-भारी माणुस छे, करीन आपसा काजे बेसकु मटु समजतेलु। \v 10 नानला सी मटला लग आखा माणसे तेरी वात मान्‌ता हतला, ने कवतेला, “जु माणुस भगवानेन ची ताकत छे, जी बेसकी-भारी कवाये।” \v 11 चु बेसका दाहड़ा सी जादुन खेल-खेलीन आखाक चकराड़ रयु, आखा माणसे तीनाक बेसका मानतेला। \v 12 बाकुन जत्‌यार चे माणसे फीलीप्‌पुसेन साहरे भगवानेन राजेन खुस-खबर ने ईसु मसीन नाव सामळ्‌या, ईसु पर भुरसु कर्‌या ने बायरा ने अदमी बपतीस्‌मा लेणे बाजी-गुया। \v 13 ने सीमोन बी ईसु पर भुरसु कर्‌यु ने बपतीस्‌मा ली लेदु ने अळी फीलीप्‌पुस पुठ्‌ये रवणे बाजी गुया। ने फीलीपन साहरे वारु कामेन सहलाणी ने मटा-मटा बेसका वारु कामे देख्‌यु, ती चकराय गुया। \p \v 14 जत्‌यार यरुसलेम मां रवण्‌या ईसुन नेवताळा ज सामळ्‌या की सामर्‌या वाळा भगवानेन बुल काजे मान लेदा, ती चे पतरस ने युहन्‌ना काजे तींद्‌रेन्‌चां मकल्‌या। \v 15 चे जाय्‌न सामर्‌यान भुरसु करने वाळा वाटे भगवान धड़े दुवा कर्‌या की ईनुक चुखली-आत्‌मा जड़नु चाहजे। \v 16 काहाकी हय लग तीनु काजे चुखली-आत्‌मा नी जड़्‌यु, तीनुक मालीक ईसुन नावे बपतीस्‌मा अतरोत आप्‌ला हतला। \v 17 अतरे पतरस ने युहन्‌‌‌नु तींद्‌रे पर हात मेक्‌या ने तीनुक चुखली-आत्‌मा जड़ गुय। \p \v 18 सीमोन ज देख्‌यु की ईसुन नेवताळा माणसे पर हात मेके अतरात ने तीनुक चुखली-आत्‌मा जड़ जाय। तेरेसी चु तींद्‌रेन्‌चां रुप्‌या लावीन कह्‌यु। \v 19 “मे तेरे पर बी हात मेको तीनाक चुखली-आत्‌मा जड़ जाणु चाहजे, असु हक मेसेक बी आपु।” \p \v 20 बाकुन पतरस तीनाक जपाप आप्‌यु, “तारे पुठ्‌ये तारा रुप्‌या बी सर जाणु चाहे, काहाकी तु भगवानेन वाटा काजे रुप्‌या आपीन हात करनेन हेर कर्‌यु। \v 21 ईनी वातेम तारु हीस्‌सु बी नी हय, ने हक बी नी हय। काहाकी भगवान अगळ तारो मन सुदो नी हय। \v 22 हेरे सी तु तारा ईना भुंडा मन सी फीरीन भगवान सुदु वळ ने मालीक ईसु सी वीन्‌ती कर। कांखुर मायन भगवान तारा मनेन वीच्‌यारेन माफी आप देय ते आप देय। \v 23 काहाकी मेसेक चुखोझण देखाव पड़ रयो की तु आखी भातीन पाप मां फांदायलु छे।” \p \v 24 जी वात सामळीन सीमोन जपाप देदु, “तु जी बी वात कवलु छे, तसों मार धड़े नी हवणु चाहे, करीन तुहुं मालीक भगवान धड़े मारे वाटे वीन्‌ती करु!” \p \v 25 अळतेन चे ईसुन नेवताळा, मालीक ईसुन गवाय दीन ने भगवानेन बुल सामळावीन यरुसलेम पछा जात रया, ने वाट्‌ये-वाट्‌ये बेसका सामर्‌या जीलान गांव मां ईसुन खुस-खबर सामळावता गुया। \s फीलीपुस कुस देसेन मंत्‌री काजे बपतीस्‌मा आपे \p \v 26 अळतेन मालीक भगवानेन एक सरग वाळु काहवाळ्‌यु फीलीप्‌पुस काजे कह्‌यु, “उठ यरुसलेम सी गाजा सहर भीणी जाणे वाळी वाट पर दाखणाव जां।” जी वाट उजाड़ी बयड़ा मां छे। \v 27 सरग वाळा भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळान वात सामळीन फीलीप्‌पुस उठीन चाल पड़्‌यु। चां वाट्‌येत कुस देसेन एक माणुस जाणे बाजी रवलु, चु गतराड़ु हतलु ने कुस देसेन कंदाके राणीन एक मंत्‌री ने पयस्‌या टकान हीसाब राखण्‌यु हतलु, ने चु भगवानेन पुजा-पाट करने करीन यरुसलेम आवलु हतलु, ने पुजा-पाट करीन पछु जाणे बाजी रवलु। \v 28 चु आपसी घुड़ागाडी पर बस रवलु, ने भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळु यसायान किताप भन्‌ने बाजी रवलु। \v 29 भगवानेन चुखली-आत्‌मा फीलीप्‌पुस काजे कह्‌यु, “अगु जां, ने घुड़ागाडी पुठ्‌ये चाल पड़।” \v 30 फीलीप्‌पुस दवड़ीन तेरेन्‌चां गुयु ने चु तीनाक भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळु यसायान किताप भणतेलु सामळ्‌यु, ने तीनाक पुछ्‌यु, “तु जी वात भन्‌ने बाजी रयु, जी वात समजी रयु काय?” \v 31 चु अधीकारी जपाप आप्‌यु, “जत्‌यार लग कुय मेसेक नी समाजड़े, ती लग मे कसु समजो?” ज कयदीन चु फीलीप्‌पुस काजे आपसी घुड़ागाडी पर चड़ावीन बठाड़ लेदु। \v 32 खरला सास्‌तुरेन ज पाठ चु भन्‌ने बाजी रवलु, \q1 च पाठ ज हतलो तीना काजे गाडरान तसा मारने करीन ली गुया, \q2 ने जसों गाडरो तेरा कान्‌या काटणेन टेमे हुगो हय रवे, तसुत चु हुगु हय रयु, \q2 ने आपसो मुंहडो लग नी उगाड़्‌यु। \q1 \v 33 चु भुळु बणीन रयु, बाकुन ईने टेमे तेरु नीयाव \q2 नी हयु, ने तीनी टेमेन माणसेन बारामां कुण कवसे, \q2 काहाकी धरती पर सी तेरी जीवाय हाकलाय गुया। \p \v 34 ईनी टेमे गतराड़ु फीलीप्‌पुस काजे पुछ्‌यु, “तु मेसेक दया करीन देखाड़ की भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळु माणुस जी वात कुणीन बारामां कय रयु, आपसा बारामां कय रयु की काहना दीसरान बारामां कय रयु?” \v 35 ती फीलीप्‌पुस ईनी खरली सास्‌तुरेम सी सुरु करीन ईसुन खुस-खबर सामळायु। \v 36 वाटे चालता-चालता चे पाणी हतलो चां आखा पुग गुया। पाणीक देखीन गतराड़ु कह्‌यु, “देख, पलो हयो पाणी। हय मेसेक बपतीस्‌मा लेणेम काय रुक छे?” \v 37 फीलीप्‌पुस कह्‌यु, कदी तु पुरो-पुरो मन लागाड़ीन भुरसु करे, ती ली सके। चु जपाप आप्‌यु, “हव, मे भुरसु करो की ईसु मसी भगवानेन पुर्‌यु छे।” \p \v 38 तत्‌यार गतराड़ु घुड़ागाडी चालाड़न्‌याक घुड़ागाडीक उबराक दे कह्‌यु, ने फीलीप्‌पुस ने गतराड़ु दुय जणा पाणी मां भराया ने फीलीप्‌पुस तीनाक पाणी मां बपतीस्‌मा आप्‌यु। \v 39 जत्‌यार चे पाणीम सी बाहर आया, ती मालीक चुखली-आत्‌मा फीलीप्‌पुस काजे ईछ ली गुय। गतराड़ु, तीना फीलीप्‌पुस काजे अळी नी देख्‌यु; ने चु गतराड़ु खुस हय्‌न आपसे वाटे-वाटे अगु चाल पड़्‌यु। \v 40 ने फीलीप्‌पुस असदोद मां देखाव पड़्‌यु, ने चु जत्‌यार लग केसर्‌या नी पुग्‌यु, ती लग सहरे सहरेम ईसुन खुस-खबर सामळावतु गुयु। \c 9 \s सावुलेन बुलावु \r (नेवताळा 22:6-16; 26:12-18) \p \v 1 सावुल, भगवानेन डाहला पुजारान्‌चां गुयु, सावुल हय बी मालीक ईसुन चेला काजे धमकी दीन तीनुक माराड़ने हींडी रवला। \v 2 ने चु भगवानेन वाट देखान्‌या अगवाय करन्‌यान चां जाय्‌न, दमीस्‌क सहरेन यहुदी माणसेन भक्‌तीन घरेन नावे ईसुक मान्‌या अदमीक ने बायराक बांदीन यरुसलेम लावणेन हक मांग लायु। \p \v 3 बाकुन चालते-चालते सावुल दमीस्‌क सहर धड़े पुग्‌यु, ती उचकाणुन सरगे सी तेरे चारेमेर वीजाळो हय गुयो। \v 4 चु सावुल भुयमां हीट पड़्‌यु, ने तीनुक असु कवतेलु एक बुल सामळायु, “सावुल! ए सावुल! तु मेसेक काहा वेला पाड़े?” \v 5 सावुल कह्‌यु, “मालीक! तु कुण छे?” सावुल काजे पछु सामळायु। \p “मे ईसु छे, तीनाक तु वेला पाड़ रयु। \v 6 बाकुन हय तु उठीन सहरेम जां, ने तुसेक ज करनु चाहे च, मे तुसेक देखाड़ दीस।” \p \v 7 जे माणसे सावुल भेळा हतला, चे तसात उबा हय्‌न देखतात रया; काहाकी चे बुल ते सामळतेला बाकुन तीनुक कुय बी देखाव नी पड़्‌यो। \v 8 अळी सावुल भुयमां सी उठ्‌यु, ने डुळा उगाड़्‌यु बाकुन तीनाक ईतरोक बी नी देखायो। अळी तेरा साती तेरु हात धरीन तीनाक दमीस्‌क सहर ली गुया। \v 9 ने तीनाक तीन दाहड़ा लग काय बी नी देखायो, ने तीने टेमे चु खाणो बी नी खादु ने पाणी बी नी पीदु। \p \v 10 दमीस्‌क सहर मां हनन्‌या नावेन एक भुरसु करने वाळु चेलु रवतेलु। मालीक ईसु तीनाक देखीन कह्‌यु, “ए हनन्‌या!” \p चु हनन्‌यु कह्‌यु, “हव, मालीक मे सामळी रयु।” \p \v 11 ती मालीक तीना हनन्‌या काजे कह्‌यु, “उठीन, ‘सुदी’ नावेन गळी मां जां, ने यहुदान घर मां जाय्‌न तरसुस मां रवण्‌या सावुलेन बारामां पतु लागाड़ ले; काहाकी चु भगवान धड़े वीन्‌ती करने बाजी रयु। \v 12 ने चु दाखलु छे की ‘जु अळी पछु देखणे बाजी जाणु चाहे’ करीन हनन्‌या नावेन एक अदमी माहीं आवीन मार मुणका पर हात मेल रयु।” \p \v 13 हनन्‌या वात टाळतु जाय्‌न जपाप आप्‌यु, “ए मालीक! मे जाहान माणसे धड़े सी एरे बारामां सामळी रयु की चु अदमी यरुसलेम मां तारा चुखला माणसे काजे बेसकु वेला पाड़ीन नुकसाण करलु छे। \v 14 ने ‘जे माणसे तार नाव पर भुरसु करे, तीनु आखा काजे बांदीन ली आवणु चाहे।’ करीन हीनाक भगवानेन डाहला पुजारा धड़े सी हक जड़लु छे।” \v 15 बाकुन मालीक ईसु, हनन्‌या काजे कह्‌यु, तु जात रव! काहाकी मे हीना काजे आखा नी-यहुदी माणसे अगळ, ने राजा अगळ, ने ईस्‌रायली जातीन माणसेन अगळ मारो नाव उजेंतो करने करीन नेवाड़लु छे। \v 16 ने मार नावे हीनाक कसा दुख झेलनु पड़से, ची वात मे देखाड़ीस। \p \v 17 ती हनन्‌या चां सी उठीन सावुल हतलु, चां गुयु, ने घर मां जाय्‌न सावुल पर हात मेकीन कह्‌यु, “ए भाय सावुल, तु पछु देखणे बाजी जाणु चाहे करीन ने चुखली-आत्‌मा तारे मां पुरी भराय जाणु चाहे करीन, मालीक मतलब ईसु, मेसे काजे तारेन चां मकेल्‌लु छे, जु तुसे काजे वाटे देखाव पड़लु।” \v 18 ने तत्‌यारुत सावुलेन डुळा मां सी छलटान तसा काहींग पड़्‌यो, ने चु पछु देखणे बाजी गुयु ने उठीन पाणीम बपतीस्‌मा लेदु; \v 19 अळी खाणु खाय्‌न टणकु हय गुयु। ने चु सावुल दमीस्‌क मां रवण्‌या ईसुन चेला पुठ्‌ये थुड़ाक दाहड़ा रयु। \s सावुल दमीस्‌क मां परचार करे \p \v 20 ने अळी चु मामार यहुदी माणसेन भक्‌तीन घर मां जाय्‌न जुर सी ईसुन परचार ज कय्‌न करने बाजी गुयु की “ईसुत भगवानेन पुर्‌यु छे।” \p \v 21 ने आखा सामळन्‌या चकराय्‌न कवणे बाजी गुया, “जु चु माणुस नी हय काय, जु यरुसलेम मां ईसुन नाव लीन वीन्‌ती करन्‌या काजे जनम सीत सारनेन कुसीत करतेलु? ने हयु जां बी एरेन करीन आवलु हतलु, की तीनुक धरीन भगवानेन पुजारान्‌चां ली जाय।” \p \v 22 बाकुन सावुलेन जुर अळी बी वदतु गुयु, ने चु पुरावु दी-दीन ज कवतेलु की “ईसुत मसी छे।” असु करीन चु दमीस्‌क मां रवण्‌या यहुदी माणसेन बुलती बंद करतु रयु। \p \v 23 जत्‌यार बेसका दाहड़ा हय गुया, ती यहुदी माणसे तीनुक मुजगी करीन मार नाखणेन जाळसांदी बणाया। \v 24 बाकुन सावुल काजे तींद्‌री जाळसांदीन बारामां पतु चाल गुयु। चे ते सावुल काजे रात दाहड़ु मारने करीन सहरेन झपला पर डेंगु लीन काठु पहरु दी रवला। \v 25 बाकुन राते सावुलेन चेला सावुलेक ली जाय्‌न चार्‌या मां बठाड़्‌या, ने सहरेन चारेमेर भीतड़ा पर सी चार्‌यो टांगीन नेचा उतारीन ढासाड़ देदा। \s सावुलेन यरुसलेम जाणु \p \v 26 जत्‌यार सावुल यरुसलेम पुग्‌यु, ती चु ईसुन चेलान टुळा मां भेसकायणे कर्‌यु, बाकुन चे आखा तीनाक देखीन बीहतेला, काहाकी तीनुक भुरसु नी हयु की जु बी छाचलीन चेलु बण गुयलु छे। \v 27 बाकुन बरनाबास, सावुल काजे ईसुन नेवताळान्‌चां ली जाय्‌न तीनुक कह्‌यु की “सावुल काजे मालीक वाटे देखाव पड़्‌यु ने तेरे साते वार करलु छे, ने जु सावुल दमीस्‌क सहरेम बीहे बीगुर ईसुन नावेन परचार करलु छे।” \v 28 अळी सावुल यरुसलेम मां चेलान्‌चां आवतु-जातु रयु। ने चु बीहे बीगुर मालीकेन नावेन परचार करतु रयु। \v 29 ने चु युनानी बुली बुलन्‌या यहुदी साते वातेम जखड़ी रयु; बाकुन चे तीनाक मार नाखणेन कुसीत कर्‌या। \v 30 जत्‌यार सावुलेन भाय बंद्‌या काजे पतु चाल्‌यु ती चे तीनाक केसर्‌या सहर मां ली जात रया ने अळी तीनाक तरसुस मकली देदा। \p \v 31 तीनी टेमे आखा यहुदीया जीला मां, ने गलील जीला मां, ने सामर्‌या जीला मां ईसुन मंडळी काजे सुक-सांती जड़ी, ने ईसुन मां नवला माणसे जुड़ायता गुया; ने तीनी काजे मालीक ईसुन डर सी ने दीलासु आपण्‌या चुखला चुखली-आत्‌मा मां वदती जातली। \s लुछा मां भारी वारु काम \p \v 32 पतरस तीना आखा परगाणाम फीरी-फीरीन, लीद्‌दा मां ईसुन चुखला माणसेक भेळु हवणे गुयु। \v 33 चां तीनाक एनीयास नावेन एक माणुस भेळु हयु, चु आठ साल लग गुदड़ा मां पड़ी रवलु। काहाकी तेरे लखवु दुख हात लाग रवलो। \v 34 पतरस तीना काजे कह्‌यु, “ए एनीयास! ईसु मसी तुसेक वारु करे। उठ ने तारो गुदड़ो सय करीन मेल।” ने चु तत्‌यारुत उठीन उबु हय गुयु। \v 35 तत्‌यार लीद्‌दा ने सारोन मां रवण्‌या माणसे तीना वारु हवला माणसेक देख्‌या ने चे मालीक ईसु पर भुरसु करीन मान लेदा। \p \v 36 याफा मां तबीता मतलब दोरकास नावेन ईसुन एक चेली रवतेली। ची बेसकी दीसरान भलाय करतेली ने गरीबेक दान आप्‌या करतेली। \v 37 तीनु दाहड़ाम ची मांदी पड़ी ने मर गुय; ने माणसे तेरी लास काजे उंघळावीन घरेन उपरी कमरा मां ली जाय्‌न मेल देदा। \v 38 लीद्‌दा याफा सहर सी लांबे नी हतली, ने चेला ज सामळ्‌या की पतरस लीद्‌दा मां छे ती दुय अदमी काजे मकलीन तीनाक जी वीन्‌ती कर्‌या, की “तु मामार हामरेन्‌चां आव, ने वार मां लागाड़े।” \v 39 पतरस तत्‌यारुत तींद्‌रे पुठ्‌ये चाल पड़्‌यु ने जत्‌यार चु याफा मां पुग्‌यु, ती माणसे तीनाक उपरी पर ली गुया; ने आखा रांडायला बायरा रड़ता जाय्‌न आवीन तेरे चारेमेर उबा हय गुया; ने कुरतो ने पुथल्‌या दोरकास तींद्‌रे पुठ्‌ये रय्‌न बणावली हतली, चे कुरता ने पुथल्‌या देखाड़ने बाजी गुया। \v 40 ती पतरस आखाक बाहर मकली देदु, ने मांडा टेकीन भगवान धड़े दुवा कर्‌यु; ने लास भीणी देखीन कह्‌यु, “ए तबीता! उठ।” तत्‌यार ची आपसा डुळा उगाड़ देदी, ने पतरस काजे देखीन उठीन बठ गुय। \v 41 पतरस तीनीक हात धरीन उठाड़्‌यु, ने चुखला माणसेक ने रांडायला बायरा काजे बुलावीन तीनीक जीवती-जागती तींद्‌रे अगळ उबी कर देदु। \v 42 जी वात आखा याफा सहर मां फेलाय गुय, ने बेसका माणसे मालीक ईसु पर भुरसु कर्‌या। \v 43 ने पतरस थुड़ाक दाहड़ा लग याफा सहर मां सीमोन नावेन एक चमारटान्‌चां रयु। \c 10 \s पतरस ने कुरनेलीयुस \p \v 1 केसर्‌या सहर मां कुरनेलीयुस नावेन एक माणुस रहतेलु, चु ईताल्‌या नावेन सीपायड़ान टुळान सुबेदार हतलु। \v 2 चु सुबेदार भगवानेन भक्‌ती करने वाळु हतलु, ने आपसा घराणा भेळ भगवानेक बीहीन जीवतेलु, ने यहुदी गरीब माणसेक बेसकु दान आपतेलु, ने दाहड़ीन भगवान सी दुवा कर्‌या करतेलु। \v 3 चु काहनेस दाहड़े मांजणीक वेळाय भगवानेन सरगे काहवाळ्‌या काजे असु कवतेलु सामळ्‌यु, “ए कुरनेलीयुस।” \p \v 4 चु कुरनेलीयुस सरग वाळा काहवाळ्‌या भीणी देखीन कह्‌यु, “ए मालीक काय वात छे?” ने सरगेन भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळु कह्‌यु, “भगवान सी तु जी दुवा करे ची दुवा ने तु गरीबेक ज दान आपे, च दान तुसेक हेर करावणे करीन भगवानेन चां पुग गुयलु छे। \v 5 ने हय तु अदमी काजे याफा सहर मां मकलीन सीमोन काजे जां बुलाय ले, जु पतरस कहवाये। \v 6 चु सीमोन नावेन एक चामड़ान धंदु करने वाळान्‌चां मेजवान्‌यु जाय रयु। तीना सीमोन चमारटान घर समुदर धड़े छे।” \v 7 ने चु भगवानेन सरग वाळु काहवाळ्‌यु चां सी जाती रयु, ती कुरनेलीयुस आपसा दुय पावर्‌या काजे जे तेरे पुठ्‌येत रहतेला, ने एक भगत सीपायड़ा काजे बुलायु, \v 8 ने तीनुक आखी वात समजाड़ीन याफा सहर मां मकली देदु। \p \v 9 दीसरे दाहड़े वाटे चालता-चालता सहर धड़े आवणे बाजी रवला, ती पतरस मांजणीक वेळाय घरेन छत पर चहड़्‌यु ने भगवान सी दुवा करने बाजी गुयु। \v 10 ने तत्‌यार तीनाक भुक लागी, ने चु थुड़ोक खाणेन वीच्‌यार कर रयु बाकुन दीसरा खाणो रांदणे बाजी रवला ती पतरस चुखला चुखली-आत्‌मान कब्‌जा मां हय गुयु ने तीनाक मालुम नी रह्‌यो; \v 11 ने चु देख्‌यु, की सरग उघड़ी गुयो; ने लांबा-चोवड़ा चादरान तसी काहनीस चीज काजे सरगे सी आथराय्‌न, उतरने बाजी रय ने तेरा च्‌यारु खुणा धरती पर मेकाय रया। \v 12 ईनी धरती पर आखी भातीन च्‌यारपाया जनवार्‌या ने घीसाय्‌न चालन्‌या जनवार्‌या ने सरगेन चिरला हतला। \v 13 पछेन अळी एक वात सामळाय की, “ए पतरस उठ, ने ईनुक मारीन खा।” \p \v 14 बाकुन पतरस कह्‌यु, “ए मालीक, मे ईनुक कदी मारीन नी खाम, काहाकी मे मुयळ्‌ळी ने वीटेळ्‌ळी चीज आज लग नी खादु।” \p \v 15 पछेन दीसरी कावा अळी चीत वात सामळाय, “ज काय भगवान तीनी चीजेक चुखली कवलु छे, तीनी चीजेक तु वीटेळ्‌ळी घुण कवे।” \v 16 असो तीन कावा हयो; ने तत्‌यारुत चो चादरा साय चीज सरगे मां पछी हाकलाय गुय। \p \v 17 ने पतरस जो देखलु, तेरे बाराम संका वीच्‌यार करने बाजी रवलु, ती कुरनेलीयुस दुय पावर्‌या ने सीपायड़ु चमारटा सीमोनेन घर आय लाग्‌या ने सीमोनेन घर कां छे? करीन पुछणे बाजी रवला। \v 18 ने चे घर वाळा माणसेक बाहर रय्‌न आयड़ीन पुछ्‌या, “सीमोन, जु पतरस कह्‌वाये, जांत मेजवान्‌यु आय रयु, काय?” \v 19 पतरस च देखलु तेरे बारामां सुची रवलु, की आत्‌मा काय कवली, “देख, तीन माणसे तुसेक हेरता-हेरता आय रया। \v 20 तेरेसी उठीन नेचु जां, ने धाक राखे पाखुर तींद्‌रे पुठ्‌ये जात रव; काहाकी हीनुक मेत मकेल्‌लु छे।” \v 21 तत्‌यार पतरस नेचु उतरीन तीनु माणसेक कह्‌यु, “देखु, तीनाक तुहुं हेरता-हेरता आय रया, चु मेत छे। तुहुं काय कामे आय रया?” \v 22 चे माणसे कह्‌या, “टुळान सुबेदार कुरनेलीयुस धरमी ने भगवानेक बीहीन जीवण्‌यु छे आखा यहुदी जाती मां वारलु आव-भाव वाळु माणुस छे, चुखलु सरग वाळु भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळु कवलु छे की तु पतरस काजे तारे घर बुलाय लाव ने जो काय चु कवसे तेरी वात सामळजी।” \v 23 तत्‌यार पतरस तीनुक घर मां माहें बुलायु ने आव-भाव करीन तींद्‌री मेजवानी कर्‌यु, ने चे चांहान रात रया। \p ने दीसरे दाहड़े पतरस तींद्‌रे पुठ्‌ये तीयार हय्‌न जाती रयु, ने तीना याफा सहर मां रवण्‌या ईसुक मान्‌या भाय-बेटा बी तेरे साते गुया। \v 24 दीसरे दाहड़े चे केसर्‌या पुग्‌या, ने कुरनेलीयुस तेरा भाय-बेटा काजे ने अळी थुड़ाक साथी काजे भेळा करीन तींद्‌री वाट देख तेलु। \v 25 जत्‌यार पतरस कुरनेलीयुसेन घर आयु ने तेरा घर मां भरायणे बाजी रवलु, ती चु कुरनेलीयुस काजे भेळु हयु, ने कुरनेलीयुस पतरसेन पाये पड़ीन पतरस काजे वारु छे की करीन कह्‌यु; \v 26 बाकुन पतरस तीनाक उठाड़ीन कह्‌यु, “उबु हय जां, मे बी सीरप एक माणुस छे।” \v 27 ने पतरस कुरनेलीयुस साते वात करतु-करतु घर मां भरायु, ने चां बेसका माणसे काजे भेळा हय रवला काजे देख्‌यु \v 28 चु तीनाक ज कह्‌यु, “तुहुं काजे जी वात मालुम छे की यहुदी माणसे वाटे, नी-यहुदी घर आवणु-जाणु ने तींद्‌रे पुठ्‌ये उठणु-बसणु कायदान वीरुद छे। बाकुन भगवान मेसेक कवलु छे की ‘तु काहना बी माणुस काजे मुयळ्‌ळु ने वीटेळ्‌ळु मां कवे।’ \v 29 तेरेसी मेसेक बुलावणे आया, ती मे काय बी पुछे बीगुर जां आय गुयु; हय मे तुसेक पुछो की तु मेसेक काय कामे बुलाय रयु?” \p \v 30 कुरनेलीयुस कह्‌यु, “ईनेत टेमे, आज सी च्‌यार दाहड़ा पेहेल मे मारा घर मां मांजणीक दाहड़े भगवान धड़े दुवा करने बाजी रवलु, ती एक अदमी झळो-झळो करता पुथल्‌या पेहरीन मार अगळ उचकाणुन आवीन उबु हय गुयु। \v 31 ने कवणे बाजी गुयु, ए कुरनेलीयुस, जी दुवा तु भगवान सी करे ची दुवा, ने जे तु गरीबेक दान करे चे हेर कराड़ने करीन भगवानेन्‌चां पुग गुयलो छे। \v 32 तेरेसी हय तु अदमी काजे याफा मां मकलीन सीमोन काजे जां बुलाय ले, जु पतरस कवाये। चु सीमोन नावेन एक चमारटान घर मेजवान्‌यु जाय रयु। तीना सीमोन चमारटान घर समुदर धड़े छे; \v 33 ने तेरी वात सामळीन तत्‌यारुत माणसेक तारेन चां मकली देदु, ने तु जां आवीन वारु करलु छे। हय ज काय मालीक भगवान तुसेक कवणे करीन हुकुम आप्‌लु छे, च सामळने करीन हामु जां आखा भगवान अगळ हजुर छे।” \s पतरस ईसुन खुस-खबर सामळावे \p \v 34 ज आखो सामळीन पतरस कह्‌यु, “हय मे छाचलीन समजी गुयु, की भगवान काहनान मुंहडा देखीन छीट नी राखे। \v 35 बाकुन जु काहनुक तीनाक बीहीन जीवे ने धरमेन काम करे, चु माणुस भगवान काजे गमे, भले चु काहनी बी जातीन माणुस कांखुर नी हय। \v 36 ने जीत सुक-सांती आपणी खुस-खबर छे, तीनी काजे भगवान ईसु मसीन साहरे ईस्‌रायेली जातीन माणसे काजे सामळावलु हतलु। ने हीयुत ईसु मसी आखान मालीक छे। \v 37 तुहुंक ते, तीनी मट्‌ली वीत्‌ली वातेन बारामां मालुम छे, जी गलील जीला मां सुरु कर्‌यु, ने युहन्‌‌‌नु बपतीस्‌मा आप्‌यु ने अळी तेरे बारामां खुस-खबरेन परचार हयो। ने ची वात आखा यहुदीया जीला मां पुग गुय। \v 38 तुहुं नासरेत वाळा ईसुन बारामां जाणु की भगवान तीनाक आपसी ताकत ने चुखली-आत्‌मा आपीन नेवाड़ लेदु, ने चु ईसु वारलु कामे करतु जाय्‌न भलाय कर्‌यु, ने जतरा बी भुतड़ान कब्‌जा मां हतला, तीनुक चु छुड़ावतु रयु; काहाकी भगवान तेरे पुठ्‌ये हतलु। \v 39 ने जु ईसु, यहुदीया जीला मां, ने यरुसलेम मां जे बी काम कर्‌यु, तीना आखा कामेन हामु गवा छे। बाकुन तीना ईसुक माणसे कुरुस पर मार नाख्‌या। \v 40 बाकुन भगवान तीनाक तीसरे दाहड़े मर्‌या-सर्‌याम सी जीवाड़्‌यु ने तीनाक उजेंतु देखाव पड़ने देदु। \v 41 आखा माणसे अगळ देखाव नी, पड़ने देदु, बाकुन तीना गवा देण्‌या अगळ उजेंतु कर्‌यु। तीनुक चु भगवान नेवाड़ लेदलु, मतलब हामरे अगळ उजेंतु कर्‌यु। चु मर्‌या-सर्‌याम सी जीवतु हय गुयु ने अळी हामु तेरे पुठ्‌ये खादा-पीदा \v 42 ने चु भगवान हामुक हुकुम आप्‌लु छे, की ‘तुहुं माणसे मां ईना ईसुन परचार करु; ने गवा देवु, की जु ईसु हयुत छे; तीना काजे भगवान जीवतेलान ने मरलान नीयाव करन्‌यु नक्‌खी करलु छे।’ \v 43 ईना ईसुन बारामां आखा भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळा माणसे असी गवा देदला, की जु कुय ईसु पर भुरसु करसे, तीनात काजे ईसुन नावे पापेन माफी जड़से।” \s नी-यहुदी माणसे पर चुखली-आत्‌मा उतरे \p \v 44 पतरस जी वात कवणे बाजी रवलु, ने चुखली-आत्‌मा तीनु भगवानेन बुल सामळन्‌या पर सरगे सी उतरीन आय लाग्‌यु। \v 45 नी-यहुदी माणसे काजे बी चुखली-आत्‌मान वाटु जड़ गुयु करीन पतरस पुठ्‌ये याफा सी आवला फतरी काटला यहुदी माणसे चकराय गुया, ने यहुदी माणसे बी ईसु पर भुरसु कर लेदला। \v 46 ने जे यहुदी माणसे नी-यहुदी माणसे काजे भात-भातीन बुली बुलतेला ने भगवानेन बड़ाय करतेला सामळी रवला। ती पतरस कह्‌यु, \v 47 “ईनु माणसे काजे हामुक जड़लु चु, चुखली-आत्‌मा जड़ गुयलु छे, ती हय ईनु काजे पाणी मां बपतीस्‌मा लेणे सी कुण रुक सके?” \v 48 ने पतरस जु हुकुम आप्‌यु की, “ईनुक बी ईसु मसीन नावे पाणीम बपतीस्‌मा आप देवु।” तत्‌यार चे बपतीस्‌मा लेण्‌या पतरस सी वीन्‌ती कर्‌या की “ईतराक दाहड़ा तु हामरेन्‌चां रव।” ने पतरस तींद्‌री वात मान लेदु। \c 11 \s पतरस यरुसलेम मां नी-यहुदी माणसेन गवा देय \p \v 1 ईसुन नेवताळा ने आखा यहुदीया जीला मां रहण्‌या ईसु पर भुरसु करन्‌या भाय-बेटा असा सामळ्‌या, की नी-यहुदी माणसे बी भगवानेन बुल मान लेदा। \v 2 जत्‌यार पतरस यरुसलेम मां आयु, ती फतरी काटणेन बारामां माणसे पतरसेन वात काटीन वाते-वातेम लड़ाय पड़्‌या। \v 3 ने कह्‌या, “तु नी-यहुदी माणसेन घर मां भरायु, ने तींद्‌रे भेळतु खाणु खादलु छे।” \v 4 ती पतरस, जो काय हयो चो आखो सुरु सी आकरी लग एकेक करीन समजाड़तु जाय्‌न कह्‌यु, \p \v 5 मे याफा सहर मां भगवान धड़े दुवा करने बाजी रवलु, ती मे चुखली जीव-आत्‌माम हय गुयु ने मारी चेत नी रयु ने मे जागतो-सपनो देख्‌यु, ने तत्‌यारुत सरग उघड़ी गुयो, ने चादरान तसों लांबो-चवड़ो काहनीक चीज काजे सरगे सी आथराय्‌न उतरीन मार भीणी आयो, ने तेरा च्‌यारु खुणा धरती पर मेकाय गुया। \v 6 मे तीनी चीजेक धीयान सी देख्‌यु। धरतीम आखी भातीन च्‌यारपाया जनवार्‌या, जंगली जनवार्‌या, ने घीसाय्‌न चालन्‌या जनवार्‌या ने सरगेन चिरला हतला। \v 7 ने मेसेक एक बुली सामळाय की ए पतरस! उठ, ने ईनुक मारीन खा। \v 8 बाकुन मे कह्‌यु, ए मालीक! मे ईनुक कदी मारीन नी खाम। काहाकी मे, मुयळ्‌ळी वीटेळ्‌ळी चीज आज लग नी खादु। \v 9 तेबी ची बुली दीसरी कावा अळी सरगे सी मेसेक सामळायी, भगवान तीनी चीजेक चुखली कवलु छे, तीनी चीजेक तु वीटेळ्‌ळी घुण कवे। \v 10 असो तीन कावा हयो; ने अळी चो चादरा साय चीज सरगे मां पछी हाकलाय गुयो। \v 11 ने अळी तीनु तीन अदमी काजे केसर्‌या सहरेम सी मारेन्‌चां मकल्‌यु, चे अदमी तीना घर मां हामु हतला, चां आय लाग्‌या। \v 12 तत्‌यार आत्‌मा मेसेक हुकुम आप्‌यु की तु हींद्‌रे पुठ्‌ये बे फीकर्‌यु हय्‌न जां। ने जे छव भायस बी मारे पुठ्‌ये चाल पड़्‌या; ने हामु तींद्‌रे पुठ्‌ये केसर्‌या सहरेम तीना कुरनेलीयुसेन घर गुया। \v 13 ने चु हामुक देखाड़्‌यु की मेसेक सरग वाळु भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळु मार घरमां उबु हय रवलु देखाव पड़्‌यु, चु मेसेक कह्‌यु, तु याफा सहर मां तारा माणसेक मकलीन सीमोन काजे बुलाय ले, जु पतरस कवाये। \v 14 चु असी वात कवसे, तेरे साहरे तु ने तारो घराणो छुटकारु हात करसे। \v 15 ने जत्‌यार मे चां जाय्‌न तीनुक वात देखाड़ने बाजी गुयु, ती चुखली-आत्‌मा तींद्‌रे पर उतर्‌यु, जसु आपणे पर सुरु मां उतरलु। \v 16 तीनी टेमे मेसेक मालीकेन जु बुल हेर आयो, युहन्‌‌‌नु ते पाणी मां बपतीस्‌मा आपतेलु, बाकुन थुड़ाक दाहड़ा वीत जासे, ने अळी तुहुं काजे चुखली-आत्‌मान बपतीस्‌मा आपसे। \v 17 जत्‌यार भगवान तीनु नी-यहुदी काजे बी हयुत वाटु आप्‌यु जु आपणुक मालीक ईसु मसी पर भुरसु कर्‌या करीन आप्‌यु; ती हामु कुण कहवायजे, जे भगवानेन काम काजे रुक्‌जे? \v 18 जी वात सामळीन चे खुड़ काडण्‌या माणसे धीरा पड़ गुया, ने चे भगवानेन बड़ाय करने बाजी गुया, “ती ते भगवान नी-यहुदी काजे बी अमर जीवाय आपणे करीन तीनुक पाप भीणी सी मन फेरवीन भगवान भीणी वळनेन वाटु आप्‌लु छे।” \s अन्‌ताकीया मां मंडळी \p \v 19 स्‌तीफनुसेन बाहने माणसे यरुसलेम मां जबरान ईसुन माणसेक वेला पाड़नु सुरु कर देदा। ने ईसुन माणसे रावण्‌या-तीवण्‌या हय्‌न एराय गुया, फीरता-फीरता चे फीनीके ने कुपरुस ने अन्‌ताकीया, सहर मां पुग्‌या; बाकुन चे ईसुन माणसे ईसुन खुस-खबर यहुदी माणसेक अतरात सामळावतेला। \v 20 बाकुन तीनु ईसुन चेला मायन थुड़ाक कुपरुस मां रवण्‌या, ने कुरेन मां रवण्‌या हतला, जे अन्‌ताकीया आवीन नी-यहुदी माणसे काजे बी मालीक ईसुन खुस-खबर सामळावणे बाजी गुया। \v 21 ने मालीक ईसुन ताकत तींद्‌रे पुठ्‌ये हतली, ने बेसका माणसे मालीक ईसु पर भुरसु करीन मालीक ईसु भीणी वळ गुया। \p \v 22 यरुसलेम मां रवण्‌या ईसुन मंडळी मां बी जी वात पुग गुय, ने चे बरनाबास काजे अन्‌ताकीया सहर मां तींद्‌रेन्‌चां मकली देदा। \v 23 ने बरनाबास चां जाय्‌न भगवानेन गीण-दया देखीन बेसकु खुस हयु; ने आखाक सीकाड़्‌यु, की तुहुं डील ने मन लागाड़ीन मालीक ईसु पर भुरसु करता रवु। \v 24 काहाकी बरनाबास एक वारलु माणुस हतलु; ने चुखली-आत्‌मा तेरेमां उगेळ्‌तु भरायलु हतलु ने ईसु पर तेरु भुरसु बी पक्‌कु हतलु। ने असा बेसका माणसे मालीकेन चेला बणीन तींद्‌रे पुठ्‌ये भेसकाय गुया। \p \v 25 तत्‌यार बरनाबास सावुल काजे हेरने करीन तरसुस सहर जात रयु। \v 26 ने चु तीना सावुल काजे हेरीन अन्‌ताकीया सहर मां ली आयु, ने चे एक साल लग ईसुन मंडळी काजे भेळा हवता रया, ने बेसका माणसेक सीकाड़ता रया, ने अन्‌ताकीया मां माणसे आखान पेहले ईसुन चेला काजे मसी कवणे बाजी गुया। \p \v 27 तीनु दाहड़ाम भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळा माणसे यरुसलेम सी अन्‌ताकीया सहर मां आया। \v 28 तींद्‌रेम अगबुस नावेन एक जणु उबु हय्‌न भगवानेन चुखली-आत्‌मान अगवाय मां कह्‌यु, आखी कळी मां काळ पड़ने वाळु छे। जु काळ राजान राज क्‌लोदीयुसेन टेमे पड़लु। \v 29 तत्‌यार ईसुन चेला जु वीच्‌यार कर्‌या की एकेक जणु आपसा-आपसा रुप्‌या-टकान अनुसार यहुदीया जीलाम रवणेवाळा आपणा भाय-बेटान सेवा चाकरी वाटे ईतराक रुप्‌या-टका दी मकेलसु। \v 30 ने चे तसा वीच्‌यार्‌या तसात कर्‌या; ने चे पुडार्‌यान्‌चां, बरनाबास ने सावुल काजे रुप्‌या-टका दी मकल्‌या। \c 12 \s ने अळी जादा एला पाड़े \p \v 1 तीनी टेमे हेरोदेस राजा मंडळीन थुड़ाक माणसे काजे जबरान वेला पाड़नु सुरु कर देदु। \v 2 जु हेरोदेस राजु युहन्‌नान भायस याकुप काजे तलवार सी झाटकायन माराड़ नाख्‌यु। \v 3 ने जत्‌यार चु देख्‌यु की असो करने सी यहुदी माणसे खुस हया, ती चु पतरस काजे धरीन लावणे करीन सीपायड़ा काजे मकल्‌यु। चे दाहड़ा अखमीरेन रुटान तीहवार हतलु। \v 4 चु पतरस काजे धरीन जेल मां बंद कर देदु, ने तेरी राखवाळी करने करीन च्‌यार-च्‌यार सीपायड़ा काजे च्‌यार पहरा बणावीन मेल देदु। हेरोदेस राजान वीच्‌यार हतलु की मे ईनु काजे फसह तीहवारेन दाहड़े माणसे अगळ लावीस। \v 5 एरेन करीन चु जेल मां पतरसेन राखवाळी करने करीन पहरु दी रवला; बाकुन ईसुन मंडळीन माणसे अदुस पतरस वाटे भगवान सी असी दुवा करने बाजी रवला। \s जेल मां सी पतरस काजे छुड़ावे \p \v 6 ने हेरोदेस राजा पतरस काजे दीसरे दाहड़े माणसे अगळ लावणे हींडतेलु, तीना दाहड़ान पेहले रात पतरस दुय हातकड़्‌या मां बांदायलु, दुय सीपायड़ान ईचमां सुवणे बाजी रवलु, ने झपला अगळ बी पहरु देण्‌या सीपायड़ा पहरु दी रवला। \v 7 एक कपरा मां उचकाणुन मालीकेन सरग वाळु भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळु आवीन उबु हय गुयु। ने जेलेम वीजाळो हय गुयो; ने भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळु पतरसेन कुख्‌ये टुचलीन तीनाक जागाड़्‌यु, ने कह्‌यु, “मामार उठ।” अतरा मां हातकड़्‌या आपसात छुटीन हीट पड़्‌या। \v 8 तत्‌यार सरगेन भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळु हुकुम आपीन कह्‌यु, कमर बांद ले ने चीपल्‌या पेहेर ले। तत्‌यार तेरी वात सामळीन तसुत कर्‌यु। ने सरग वाळु भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळु पतरस काजे अळी कह्‌यु, “पुथल्‌यो पेहेर ले ने मार पछळ आव।” \v 9 पतरस जेलेम सी नीकळीन सरग वाळा भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळु पछळ चाल पड़्‌यु। बाकुन जु सरगेन भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळु कर रवलु चो तीनाक पल्‌ले नी पड़्‌यो, खरलो छे की झुट्‌लो। बाकुन चु ज समजी गुयु की मे सपनो देखणे बाजी रयु। \v 10 ती चे पेहलु ने दीसरु पहरु छेकीन तीना लुहड़ान झपले लग आया, जो सहरे भीणी उघेड़तेलो। चु झपलु तींद्‌रे वाटे आपसुत उघड़ी गुयु, ने चे बाहर नीकळी गुया। ने चे गळी मायन आया अतरात ने सरग वाळु काहवाळ्‌यु उचकाणुन पतरस काजे चां रहणीदीन जाती रयु।\fig जेलेन भीतड़ा पर साकळ ठुक मेक्‌की|alt="Chains embedded in prison wall" src="hk00204c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="12:7"\fig* \p \v 11 जत्‌यार पतरस काजे समज आय, गुय चु कह्‌यु “हय मेसेक छाचलीन पल्‌ले पड़ गुयो की ज हयो च खरलो छे। मालीक आपसा सरग वाळा भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळा काजे मारेन्‌चां मकलीन मेसेक हेरोदेस राजान कब्‌जाम जेलेम सी छुड़ाय लेदलु छे। ने यहुदी माणसेन आस पर पाणी फेरवी देदलु छे।” \p \v 12 जत्‌यार पतरस काजे जी वात समज मां आय गुय, ती चु युहन्‌नान माय मरीयमेन घर जात रयु। ईना युहन्‌ना काजे मरकुस बी कवे। चां बेसका जणा भेळा हय्‌न भगवान धड़े दुवा करने बाजी रवला। \v 13 पतरस बाहर झपला काजे ठुक्‌यु, ने कुण छे करीन तीनाक देखणे, रुदे नावेन एक पावरनी तीने झपले लग आवी। \v 14 ची पावरनी पतरसेन बुली उळखी लेदी, ने झपलु उगाड़ने रहणीदीन पछी दवड़ीन गुय ने चां भेळा हवला काजे कह्‌यी, पतरस झपले उबु हय रयु। \v 15 चे तीनीक कह्‌या, “तु गांडी ते नी हय।” बाकुन ची पाक्‌कु भुरसु करीन कवतीत रय की मे जो कय रय, ची खरली वात छे। तत्‌यार चे कह्‌या, “चु पतरसेन राखवाळी करन्‌यु सरग वाळु काहवाळ्‌यु हसे।” \p \v 16 अतरी वार लग पतरस झपलु ठुकतुत रयु। जत्‌यार चे झपलु उगाड़्‌या ने पतरस काजे देख्‌या, ती चे बेसका चकराय गुया। \v 17 ने पतरस हात पालवीन हुगा राखणेन ईसारु कर्‌यु, ने काहनी रीती सी मालीक मेसेक जेल सी बाहर नीकाळ लायु चो तीनुक कय देदु; ने अळी चु कह्‌यु “याकुप ने दीसरा भायस्‌यो काजे ईनी वातेन खबर कर देजु।” ने कयदीन चु तीना घर मां सी नीकळीन चां सी दीसरी जागे जात रयु। \p \v 18 पतरस कां जात रयु करीन संदारे एगात सीपायड़ा कांदराय गुया; काहाकी तीनुक ज नी मालुम हतलो की तेरो काय हयो। \v 19 जत्‌यार हेरोदेस राजु दीसरा सीपायड़ा काजे पतरसेक हेरने करीन आखे दुर मकली देदु, ने तेबी तीनुक पतरस नी जड़्‌यु ती चु पहरु देण्‌या काजे पुछ्‌यु, बाकुन चे काय जपाप नी आप्‌या तत्‌यार हेरोदेस राजु दीसरा सीपायड़ा काजे हुकुम आप्‌यु की तुहुं ईनु पेहरु देण्‌या सीपायड़ा काजे मार नाखु, \p ने हेरोदेस राजु यहुदीया जीलान यरुसलेम सहर छुड़ीन केसर्‌या सहर मां जात रयु। \s हेरोदेसेन मरनु \p \v 20 हेरोदेस राजु सुर ने सेदा सहरेन माणसे पर कीचवाय रवलु; हेरेसी सुर ने सेदा सहरेम रवण्‌या माणसे एक मन्‌या हय्‌न मुजगी करीन आया, ने हेरोदेस राजान पावर्‌या बलास्‌तुस काजे मानाड़ीन तेरी अगवाय मां तेरे साहरे हेरोदेस राजा धड़े वीन्‌ती कर्‌या की तु हामरे पर रीस मां करे बाकुन सुकुन जीवे रवणे दे। काहाकी तीनु काजे हेरोदेस राजान देस सीत खाणेनन चीजे जड़तेला। \p \v 21 एक दाहड़ु टाकले दाहड़े हेरोदेस राजु राजान पुथल्‌या पेहरीन ठट हय्‌न आपसी नीयावेन गादी पर बठ्‌यु, ने माणसेक सीकाड़ने बाजी गुयु। \v 22 माणसे आयड़ीन कह्‌या, “जे माणसेन बुले नी हय, बाकुन भगवानेन बुल छे।” \v 23 तीनीत टेमे मालीक भगवानेन एक सरग वाळु काहवाळ्‌यु हेरोदेस पर आय्‌न घाव कर्‌यु, ने तेरा डीलेम कीड़ा पड़्‌या ने मर गुयु, काहाकी चु भगवानेन सेक-सींगारेन बड़ाय नी कर्‌यु। \p \v 24 भगवानेन बुल बड़तो ने आखीदुर पुग्‌तो गुयो। \p \v 25 जत्‌यार बरनाबास ने सावुल यरुसलेम मां आपसो सेवा-चाकरीन काम पुरो कर लेदा, ती चे यरुसलेम सी मरकुस काजे लीन पछा अन्‌ताकीया सहर आवती रया। जु मरकुस युहन्‌‌‌नु कवायतेलु। \c 13 \s बरनाबास ने सावुल काजे खुस-खबर सामळावणे नेवाड़े \p \v 1 अन्‌ताकीया सहरेन मंडळी मां थुड़ाक, भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळा माणसे, ने भगवानेन वात सीकाड़न्‌या हतला-जसा, बरनाबास, ने सीमोन जु काळु कहवायतेलु, ने कुरेन सहर मां रवण्‌यु लुकीयुस, ने गलील जीलाम राज करन्‌या हेरोदेस राजा पुसेन भाय मनाहेम ने सावुल। \v 2 जत्‌यार चे काहनेस दाहड़े उपास करीन मालीक भगवानेन भक्‌ती करने बाजी रवला, तत्‌यार भगवानेन चुखली-आत्‌मा तीनुक कह्‌यु, “मे तीना सेवान-काम वाटे बरनाबास ने सावुल काजे बुलावलु छे, तीना सेवान काम वाटे मकलने करीन, बरनाबास ने सावुल काजे अलग कर लेवु।” \p \v 3 जत्‌यार भगवानेन वात सीकाड़न्‌या ने भगवानेन अघी सी आवणे वाळी वात बताड़न्‌या माणसे उपास ने दुवा करीन नवराय गुया ने अळी चे बरनाबास ने सावुल पर हात मेकीन तींद्‌रे वाटे दुवा कर्‌या तीनुक तीना सेवान-काम सुप देदा ने तीनुक वळायन मकली देदा। \s कुपरुस सहरेन जादु करन्‌यु \p \v 4 अळी चे बरनाबास ने सावुल चुखली-आत्‌मान अगवाय मां भगवानेन सेवान काम वाटे सीलुकीया गुया, ने चां सी मटला ढंड्‌या मां बसीन कुपरुस नावेन काळापाणी मां जाती रया। \v 5 ने सलमीस सहर पुगीन, चे यहुदी माणसेन भक्‌तीन घर मां भगवानेन खुस-खबर सामळाया। मरकुस कहवायण्‌यु युहन्‌‌‌नु बी तींद्‌रे पुठ्‌ये रय्‌न तींद्‌री सेवान काम करतेलु।\fig यहुदी माणसेन भक्‌तीन घर|alt="Front view of a synagogue" src="lb00246c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="13:5"\fig* \p \v 6 ने चे तीना काळापाणी मां आखी दुर फीरता-फीरता, पाफुस सहर मां पुग्‌या, चां तीनुक बार-ईसु नावेन एक यहुदी जातीन जादु देखाड़न्‌यु भेळु हयु। जु, मे भगवानेन अघली वात बताड़न्‌यु माणुस छे करीन ढंगड़ा करन्‌यु हतलु। \v 7 चु जादु करने वाळु बेसकु अकलवाळु हतलु, ने चु सीरग्‌युस-पोलुस पुठ्‌ये-पुठ्‌ये रवतेलु। जु सीरग्‌युस-पोलुस, बरनाबास ने सावुल काजे बुलावीन भगवानेन बुल सामळने हींडतेलु। \v 8 बाकुन जु बार-ईसु तेरो दीसरो नाव ईलीमास-मतलब जादु-देखाड़न्‌यु हतलु। जु बरनाबास ने सावुल भीणी जुर कर्‌यु। ने चु सहरेन हकदार्‌या सीरग्‌युसेन भुरसा काजे बीगाड़णेन कुसीत कर्‌यु। \v 9 बाकुन सावुल, जु पोलुस बी कवायतेलु। चुखली-आत्‌मान कब्‌जाम हय्‌न तीना ईलीमास भीणी एक हेट्‌यु देखीन कह्‌यु, \v 10 तु भुतड़ान पुर्‌यु छे, तारेम दीसराक धुकु देणेन वात ने दीसराक ठगणीन वात ठेसी-ठेसीन भरली छे। ने तु आखी भातीन वारुन वेरी छे। तु मालीकेन सुदी वाट काजे वाकी करने सी नी टळे काय? \v 11 हय देख, मालीक तुसेक डंड आपणे बाजी रयु, \p तत्‌यारुत ईलीमास आंधळु हय्‌न थुड़ाक दाहड़ा लग दीसुन वीजाळो नी देखे। तत्‌यारुत तेरे पर आंदारो छावाय गुयो, ने चु लथेड़तु जाय्‌न कुय मारु हात धरीन ली जासे करीन जां चां सुलेकणे बाजी गुयु। \v 12 जो हयो चो आखो देखीन सहरेन हकदार्‌यु, ईसु पर भुरसु कर लेदु; ने चु मालीक ईसुन बारामां सामळीन चकराय गुयु। \s आन्‌ताक्‌या ने पीसद्‌या मां पोलुसेन आवणु \p \v 13 पोलुस ने तेरा साती मटला ढंड्‌या मां बसीन पाफुस सी पंफुलीया सी पीरगा सहर मां आया; ने चां युहन्‌‌‌नु तीनुक चां मेलदीन यरुसलेम पछु जाती रयु। \v 14 पोलुस ने बरनाबास पीरगा सी अगा जाय्‌न पीसद्‌यान अन्‌ताकीया मां पुग्‌या; ने चे आरामेन दाहड़े यहुदी माणसेन भक्‌तीन घर मां जाय्‌न बस गुया। \v 15 मुसान साहरे लिखलु सास्‌तुर ने भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळा माणसेन किताप भणी भणीन अळी यहुदी माणसेन भक्‌तीन घरेन पुडारी, बरनाबासेन्‌चां ने पोलुसेन्‌चां जी वात कय मकल्‌या, “ए भायस्‌यो! कदी माणसेन सांती आपणे वाटे तुंद्‌रे धड़े काय बी वात हय ती कवु।” \v 16 तत्‌यार पोलुस उबु हय गुयु, ने हात पालवीन असु कवणे बाजी गुयु: \p ए ईस्‌रायली माणसे ने भगवानेक बीहीन जीवणे वाळा नी-यहुदी माणसे सामळु! \v 17 आपणु ईस्‌रायली माणसेन भगवान आपणा डाहा-बुड़ा काजे नेवाड़ लेदलु, ने जत्‌यार चे मीसर देस मां परदेसी बणीन रहतेला, ती तीनुक अगु बड़ावीन ने मटा बणायु, ने चु आपसा हातेन ताकत साहरे तीनुक चां सी नीकाळ लायु। \v 18 चु चाळीस साल लग उजाड़्‌या बयड़ाम तींद्‌री राखवाळी कर्‌यु। \v 19 ने हीयुत भगवान कनान देस मां सात जाती काजे सार देदु, ने चो देस आपणा डाहा-डाहान हक मां कर देदु। \v 20 हव असु करीन आपणा डाहा-डाहान डाहाला बास मीसरे देस मां पारका बणीन रय गुयला ती सी तींद्‌री अवल्‌यात साड़े चार सोव साल मां कनान देस मां अवल्‌यात। \p पछी आय गुय ने अळी जु भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळु समुएल टेम लग नीयाव करन्‌या पुडारीक एकेक करीन उबु कर्‌यु। \v 21 अळी आपणा डाहा-डाहा आपसा वाटे भगवान धड़े एक राजान मांग कर्‌या, ती भगवान तींद्‌रे धड़े बीन्‌यामीन कुळीम सी कीसन पुर्‌यु सावुल काजे राजा बणाय देदु, ने चु राजु चाळीस साल लग राज कर्‌यु। \v 22 ने अळी भगवान सावुल काजे राज गादी पर सी छेटु करीन दावुद काजे तींद्‌रु राजा बणायु; ईना दावुदेन बारामां भगवान जी गवा देदु की “मेसेक एक माणुस मारा मनेन अनसारे जड़ गुयलु छे, जु यीसेन पुर्‌यु दावुद छे। चु दावुद मारी आखी मरजी पुरी करसे।” \v 23 ईना दावुदेन अवल्‌यात मां सी भगवान आपसा वायदान अनसारे ईस्‌रायेली माणसेन चां एक छुड़ावणे वाळा मसी काजे मकल्‌यु। तेरो नाव ईसु हतलो। \v 24 ईसुन आवणेन पेहले, युहन्‌‌‌नु आखा ईस्‌रायेली माणसे काजे, पापे भीणी सी मन फेरवीन भगवान भीणी वळनेन बपतीस्‌मान परचार करलु। \v 25 ने युहन्‌‌‌नु भगवानेन काम पुरो करनेत वाळु हतलु, ती चु कवलु, तुहुं मेसेक जु छुड़ावणे वाळु मसी समजी रया हसे, चु आवणेवाळु हतलु, बाकुन मे, चु नी हय। बाकुन चु ते हय आवणेवाळु छे। ने मे ते, तेरा चीपल्‌यान बंद छुड़ने लायक बी नी हय। \p \v 26 ए मारा ईस्‌रायेली भायस्‌यो, अब्‌राहमेन अवल्‌यात! आखा भगवानेन भक्‌ती करने वाळा नी-यहुदी माणसे छुटकारान खुस-खबर आपणु आखा काजे आपली छे। \v 27 यरुसलेम मां रवणेवाळा ने चां नीयाव करन्‌या मुखी ईसु काजे नी उळख्‌या, ने चे भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळा माणसेन किताप मां लिखली वात काजे नी समज्‌या; जे आरामेन दाहड़ा डीट भणतेला। जाणी बुजीन तीनाक गुनाळु ठेहरावीन लिखली वातेक पुरी कर्‌या। \v 28 भले तेरेमां डंड आपे असु गुनु, तीनुक देखाव नी पड़्‌यु तेबी चे, पीलातुस सी लीलघाय्‌न कह्‌या की हीनाक माराड़ नाख। \v 29 ने ईसुन बारामां जो काय लिखलो हतलो, चो आखो पुरो कर लेदा, ती चे ईसुन धड़ कुरुस पर सी उतार लेदा, ने एक मसाण मां वगे कर देदा। \v 30 बाकुन भगवान तीना ईसुक मर्‌या-सर्‌याम सी पछु जीवतु करीन बठु कर देदु। \v 31 ने चु बेसका दाहड़ा लग तीनु माणसे काजे देखाव पड़तु रयु, जे तेरे पुठ्‌ये गलील जीलाम सी यरुसलेम मां आवला। हय चेत माणसे, दीसरा माणसे अगळ ईसुन गवा छे। \v 32 ने हामु तुहुं काजे तीना वायदान खुस-खबर सामळावजे, जु वायदु भगवान आपणा डाहा-बुड़ा साते करलु। \v 33 भगवान ईसु मसी काजे मर्‌या-सर्‌याम सी जीवतु करीन चु वायदु तींद्‌री अवल्‌यात वाटे मतलब आपणु आखा वाटे पुरु करलु छे, जसों भजनेन किताप दुय मां बी लिखलो छे, \q1 तु मारु पुर्‌यु छे; \q2 ने मे आज सी तारु बास बण गुयलु छे। \p \v 34 भगवान आपणे वाटे, ईसुक मर्‌या-सर्‌याम सी पछु जीवाड़नेन बारामां कह्‌यु, चु ईसु कदी नी सड़े। काहाकी भगवान तीनाक कवतेलु, \q1 मे तुसेक ची चुखली ने जलेमकी संयबरकत आपीस, \q2 जी संयबरकत मे दावुद काजे आपणेन बुली करलु हतलु। \p \v 35 हेरेसी चु एक अळी दीसरा भजन मां कवलु; \q1 तु तारा चुखला भगत काजे सड़ने नी देय। \p \v 36 पछेन दावुद तेरे टेम मां भगवानेन मरजी अनसारे तेरो सेवान काम पुरो करीन मर गुयु ने तीनाक तेरा डाहा-डाहा साते गाड़ देदा ने हेरो डील मसाण मां सड़ गुयो। \v 37 बाकुन भगवान तीनाक मर्‌या-सर्‌याम सी जीवाड़ीन पछु बठु कर्‌यु, तेरो डील नी सड़्‌यो। \v 38-39 ती तुहुं आखा ईस्‌राईली भायस्‌यो तुहुं काजे जाण लेणु चाहजे की ईसुन साहरे पापेन माफीन खबर तुहुंक आप देदला छे ने हेरेत साहरे जु कुय आखा जणा जे भुरसु करन्‌या छे हीनु पाप सी छुटकारु जड़ सक्‌से। तेरे सी तुहुंक मुसान लिखलु कायदु छुटकारु नी आपड़ सके। \v 40 हेरेसी चेतीन रवु, कांखुर मायन भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळा माणसेन किताप मां पुरी नी हय जाय: \q1 \v 41 ए वात काड़ण्‌या, चकराय्‌न छेटे हय जावु! \q1 काहाकी मे तुंद्‌रा जमाना मां एक वारु काम करने वाळु छे, \q2 एक असो काम, कदी तुंद्‌रे मायन कुय बी एरे बारामां वात बी करसे, \q2 तेबी कुय काजे ईनी वात पर भुरसु नी आवे! \p \v 42 जत्‌यार पोलुस ने बरनाबास यहुदी माणसेन भक्‌तीन घर मां सी नीकळीन जाणे बाजी रवला ती माणसे तींद्‌रे धड़े वीन्‌ती कर्‌या, तुहुं आवते आरामेन दाहड़े ईनी वातेन बारामां कवजु। \v 43 ने जत्‌यार तींद्‌री भक्‌तीन बसक हय गुय, ती यहुदी माणसे ने नी-यहुदी धरम मान्‌या नवला चेला, पोलुस ने बरनाबासेन वात मान्‌ने बाजी गुया। पोलुस ने बरनाबास तीनुक समजाड़ीन कह्‌या, भगवानेन गीण-दया मां बन्‌ला रवु। \p \v 44 आवते आरामेन दाहड़े सहरेन आखा माणसे मालीक भगवानेन बुल सामळने करीन भेळा हय गुया। \v 45 बाकुन बेसका माणसे आवतेला देखीन यहुदी माणसे पोलुसेन नाव-बद्‌दी करने बाजी गुया, ने वीरुद करीन वात काटणे बाजी गुया। \v 46 पोलुस ने बरनाबास बीहे बीगुर कह्‌या, जरुड़ी हतलो की पेहले तुहुं काजे भगवानेन बुल सामळावणु हतलो, बाकुन तुहुं भगवानेन बुल नीकारु करीन सामळने नी हींडतेला, ने तुहुं आपसा काजे अमरकायान जलमेन जीवाय्‌न लायेक नी समज्‌ता; हेरेसी हामु हय नी-यहुदी माणसेन चां भगवानेन बुल ली जाजे। \v 47 काहाकी मालीक भगवान हामुक ज हुकुम आप्‌लु छे, \q1 मे तुहुंक नी-यहुदी माणसे वाटे वीजाळो बणावलु छे, \q2 एरेन करीन की तारे साहरे धरतीन खुणे-कुपरे लग माणसे छुटकारु हात करसे। \p \v 48 ने नी-यहुदी माणसे पोलुसेन ने बरनाबासेन वात सामळीन बेसका खुस हया ने चे मालीक भगवानेन बुलेन ईज्‌जत कर्‌या। जतरा माणसे अमरकायान जीवाय वाटे नेवाड़ला हतला, चे ईसु पर भुरसु कर लेदा। \p \v 49 ने तत्‌यार आखा सहर मां मालीकेन बुल फेल गुयो। \v 50 बाकुन यहुदी माणसे, मट्‌ली कुळीन भक्‌त माणसेन ने सहरेन बायरान जुर चड़ाय देदा, ने पोलुस ने बरनाबासेन वीरुद करावणे हुड़दीन आय लाग्‌या, ने तीनुक आपसान सहर मां सी नीकाळ देदा। \v 51 ने अळी पोलुस ने बरनाबास तींद्‌रे वीरुद मां आपसा पायेन धुळु झाटकीन ईकुनीयुम सहरे मां जात रया। \v 52 अन्‌तकीया सहर वाळा भुरसु करने वाळा चेला बेसका खुस हया ने पुरा-पुरा चुखला जीव-आत्‌मा सी भराय गुया। \c 14 \s ईकुनीयुम सहर मां पोलुस ने बरनाबास \p \v 1 असी वीतली वात ईकुनीयुम सहरेन यहुदी माणसेन भक्‌तीन घर मां पोलुस ने बरनाबास भेळात गुया, ने चे तीनुक समज आवी असो ईसुन बारामां देखाड़्‌या। ने तींद्‌री वात सामळीन यहुदी माणसे मायन ने युनानी माणसे मायन बेसका जणा ईसु पर भुरसु कर लेदा। \v 2 बाकुन ईसु पर भुरसु नी करन्‌या यहुदी माणसे, नी-यहुदी माणसेक वीखराड़ी देदा, ने भायस्‌योन वीरुद मां तींद्‌रा जीवेम काट करनेन वीच्‌यार नाख देदा। \v 3 पोलुस ने बरनाबास बेसका दाहड़ा चां रया, ने मालीक पर भुरसु करीन बीहे बीगुर ईसु भगवानेन बारामां वात करता रया, ने मालीक ईसु तींद्‌रे साहरे वारु काम ने सहलाणी देखाड़ीन आपसी गीण-दयान बुलेन गवा देदलु। \v 4 बाकुन तीना सहरेन माणसे मां लड़ाय हय गुय ने अलग-अलग हय गुया; ने असु करीन थुड़ाक यहुदी माणसे भीणी ने थुड़ाक ईसुन नेवताळा भीणी जाणे बाजी गुया। \p \v 5 बाकुन जत्‌यार यहुदी माणसे ने नी-यहुदी माणसे आपसा मुखी साते भेसकायन पोलुस ने बरनाबास साते खुटु वेहवार करने करीन तीनुक दगड़ाटणे करीन वीच्‌यार कर्‌या। \v 6 ती पोलुस ने बरनाबास तींद्‌री मुजगी जाण गुया, ने चे लुकावन्‌या जीलान लुसत्‌रा सहर मां, ने दीरबे सहर मां ढास पड़्‌या। \v 7 ने चे चां जाय्‌न बी खुस-खबर सामळावणे बाजी गुया। \s लुसत्‌रा ने दीरबे \p \v 8 लुसत्‌रा मां एक माणुस बस रवलु, तेरा पाय लुल्‌ला हतला चु पयदा हवलु ती सीत लंगड़ु हतलु, ने चु आज लग चाल्‌यु नी। \v 9 चु पोलुस काजे वात करतेलु सामळी रवलु, ने चु पोलुस भीणी एक हेट्‌यु देख रवलु, ने तीना लंगड़ा मां वारु हवणेन भुरसु हतलु। \v 10 अळी पोलुस जुर सी आयड़ीन कह्‌यु, “आपसा पायेन भुरसे उबु हय जां!” ने चु पोलुसेन वात सामळीन उबु हय गुयु ने चालने-फीरने बाजी गुयु। \v 11 पोलुसेन साहरे हवला वारु कामेक देखीन माणसे लुकावन्‌या बुली मां जुर सी आयड़ीन कह्‌या, “माणसेन रुप लीन देवता हामरे ईचमां उतरीन आवला छे।” \v 12 ने चे बरनाबास काजे गुयुस देवता ने पोलुस काजे हीरमेस देवता कवणे बाजी गुया, काहाकी पोलुस वात करने मां पुडारी हतलु। \v 13 ने गुयुस देवतान मंदीर सहरेन झपला अगळ हतलु। ने तीना मंदीर वाळु पुजारी बेल ने फुलेन माळा लीन चां आय लाग्‌यु। चु माणसे भेळु पोलुस ने बरनाबास वाटे बेल मारीन बादा चड़ावणे हींडतेलु। \p \v 14 बाकुन जत्‌यार नेवताळा बरनाबास ने पोलुस, चे ज सामळ्‌या, ती चे हींद्‌रा पुथल्‌या फाड़ देदा ने जुर सी आयड़ीन ज कवता जाय्‌न माणसेन टुळा मां भराय गुया, \v 15 “ए माणसे! हामु बी ते असात माणसे, छे जसा तुहुं छे जां हामु तुहुं काजे खुस-खबर सामळावणे आवला छे, काहाकी तुहुं हीनी फालतु वात काजे पछा फीरीन हीना जीवतेला भगवान भीणी आवती रहु जु सरग, धरती, समुदर ने तींद्‌रेम ज काय बी छे तीनाक बणायु। \v 16 वीत्‌या जमाना मां भगवान आखी जातीन माणसे काजे आपणे-आपणे दथा-तथा देवतान पुजा-पाट करीन जीवणे देदु, काहाकी चे तीनाक नी उळख्‌या। \v 17 बाकुन तेरा भला कामेन, सरगे सी पाणी पाड़तु रयु, ने टेम-टेम पर मेर पाकाड़तु रयु खाणेन सादन आपतु रयु, ने तींद्‌रा मनेक खुस करतु रयु।” \v 18 असो कयदीन पोलुस कायस करीन तीनु माणसेक तुहुं बेल काजे मारीन बादा चड़ावीन मारी पुजा-पाट मां करु करीन रुक्‌यु। \p \v 19 बाकुन ईतराक यहुदी माणसे अन्‌ताकीया सहरेम सी ने ईकुनीयुम सी आवीन माणसे काजे आपसा सुदा कर लेदा ने पोलुस काजे दगड़ाट्‌या, ने मर गुयु समजीन तीनाक घीसीन सहर सी बाहर ली गुया; ने चांहान नाखीन जात रया। \v 20 बाकुन जत्‌यार चेला पोलुसेन चारेमेर आवीन भेळा हय गुया, ती चु उठीन उबु हय गुयु, ती चु उठीन सहरेम गुयु ने दीसरे दाहड़े बरनाबास पुठ्‌ये दीरबे सहरेम जात रयु। \s सीरीया ने अंताक्‌या सी पछा आवणु \p \v 21 पोलुस ने बरनाबास दीरबे सहरेन माणसे काजे खुस-खबर सामळाया, ने बेसका चेला बणाया, ने लुसत्‌रा ने ईकुनीयुम ने अन्‌ताकीया पछा जात रया। \v 22 ने चे, चेला काजे हिम्‌मत देवड़ावता जाय्‌न तीनुक भुरसा मां काठा रवणे करीन जी वात सीकाड़ता रया, “आपणु काजे बेसका वेला करीन भगवानेन राजेम भरायणु छे।” \v 23 ने चे मंडळीन पुडारी बणावणे करीन माणसेक नेवाड़्‌या ने तीनुक पुडारी‌ ठेराया, ने उपास भेळा भगवान धड़े वीन्‌ती करीन, तीनुक मालीकेन हातेम आप देदा; तीना मालीक ईसु पर चे भुरसु कर्‌या। \p \v 24 तत्‌यार पोलुस ने बरनाबास पीसद्‌या जीलाक वेणकीन, दखणाव पंफुलीया जीला मां पुग्‌या। \v 25 ने पीरगा सहरेम भगवानेन खुस-खबर सामळावीन अताल्‌या सहरेम आया। \v 26 अळी चां सी चे भगवानेन गीण-दयान अनसारे सुपलो काम पुरो करीन मटला ढंड्‌याम बसीन अन्‌ताकीया सहरेम चाहात रया, जां सी चे काम सुरु करला। \p \v 27 जत्‌यार चे अन्‌ताकीया मां पुगीन, चे मंडळीन भुरसु करन्‌या माणसे काजे भेळा कर्‌या, ने ज काय हयो तत्‌यार भगवान तींद्‌रे पुठ्‌ये हतलु ने कसु नी-यहुदी वाळा माणसे वाटे बारनो उघाड़ देदु \v 28 चे बेसका दाहड़ा लग चां आखा चेला पुठ्‌ये रया। \c 15 \s यरुसलेम मां बठक \p \v 1 थुड़ाक ईसु पर भुरसु करन्‌या यहुदी जातीन माणसे यहुदीया जीला सी अन्‌ताकीया आया, ने भायस्‌यो काजे ज सीकाड़ने बाजी गुया की “कदी तुहुं मुसान लिखला कायदान अनसारे फतरी नी काटाड़ु, ती तुहुंक पापेम सी छुटकारु नी जड़े।” \v 2 पोलुस ने बरनाबास तींद्‌री वात सी राजी नी हतला, हींद्‌रे मां लड़ाय हय गुय, तत्‌यार पोलुस ने बरनाबास हींद्‌रा थुड़ाक दुस्‌तीदार काजे ईनी परेसानी मां सी छेटे करने वाटे नेवताळा ने मुख्‌या धड़े यरुसलेम मां मकलनेन वीच्‌यार कर्‌या। \p \v 3 तेरेसी मंडळीन साहरे तीना काजे ईतराक अगास मेकणे गुया; ने फीनीके ने सामर्‌या मायन गुया ने चां वाळा आखा ईसु पर भुरसु करन्‌या ज कवता गुया की नी-यहुदी माणसे बी खुस-खबर पर भुरसु करीन भगवान भीणी हींद्‌रो मन फेरवी लेदा। ने आखा भाय जी वात सामळीन बेसका खुस हय गुया। \v 4 ने जत्‌यार चे यरुसलेम पुग्‌या, ती ईसुन, ने ईसुन मंडळी ने नेवताळा ने पुडारी तीनुक खुस हय्‌न भेळा हया, ने जे गुयला चे तीनुक कह्‌या की भगवान तींद्‌रे पुठ्‌ये रय्‌न कसा-कसा वारु काम कर्‌यु। \v 5 बाकुन फरीसी माणसेन टुळा मां जे ईसु पर भुरसु करला, तींद्‌रे मायन ईतराक उबा हय्‌न कह्‌या, “हीनु नी-यहुदी काजे फतरी काटणेन ने मुसान कायदा पाळनेन हुकुम आपणु चाहजे।” \p \v 6 तत्‌यार ईसुन नेवताळा ने पुडारी फतरी काटणेन ने मुसान कायदा पाळनेन वात पर वीच्‌यार करने करीन भेळा हया। \v 7 जत्‌यार बेसकी वार लग ईनी वात पर माथा-पच्‌ची हय गुय ने अळी पतरस उबु हय्‌न कह्‌यु, “ए भाय बेटा! तुहुं काजे मालुम छे की नी-यहुदी माणसे मां ईसुन खुस-खबर सामळावणे ने तीनुक ईसुन भुरसा मां लावणे करीन बेसका दाहड़ा पेहले भगवान मेसे काजे तुंद्‌रे मां सी नेवाड़ लेदु। \v 8 ने मन काजे पारखणे वाळु भगवान तीनु काजे बी चुखली-आत्‌मा आप्‌यु, जसु आपणु काजे चुखली-आत्‌मा आपलु। ने ईनी वातेन गवा देदु की भगवान हीनुक बी पापेम सी छुटकारु हात करनेन भुरसु आपलु छे। \v 9 ने ईसु पर भुरसान साहरे तींद्‌रो मन चुखो कर देदु ने हय तींद्‌रेम ने आपणेम काय बी छीट नी रय। \v 10 ती हय तुहुं भगवान काजे काहा पारखी रया? ने चेलान बुचाटा मां मुसान कायदान जुड़ो मेलीन काहा बुझु बणाय रया, तीना जुड़ा काजे आपणा डाहा-डाहा लग नी हाकल्‌या? \v 11 हव, हामु काजे पाक्‌कु भुरसु छे की तीने रीते चे मालीक ईसुन गीण-दयान साहरे पापेम सी छुटकारु हात करसे; तीनेत रीते आपणु बी मालीक ईसुन गीण-दयान साहरे पापेम सी छुटकारु हात करसु।” \p \v 12 चे आखा हुगा हय्‌न बरनाबास ने पोलुसेन वात सामळने बाजी रवला। ने चे तीनु सहलाणीन ने वारु कामेन बारामां वारु कह्‌णे बाजी रवला, जे सहलाणी वारु काम भगवान तींद्‌रे साहरे नी-यहुदी अगळ देखाड़लु हतलु। \v 13 सावुल ने पोलुस कय देदा ने अळी याकुप कवणे बाजी गुयु, ए भायस्‌यो, हय मारी वात सामळु। \v 14 सीमोन हामुक देखाड़्‌यु की भगवान नी-यहुदी माणसे पर गीण करीन आपसा नाव वाटे नेवाड़ लेदु। \v 15 ने जी वात भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळा माणसेन वात सी मेळ बी खाय, जसों भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळान किताप मां बी लिखलो छे, \q1 \v 16 हेरे पछेन मे आवीन, \q2 दावुदेन उदेरला तम्‌बु काजे पछु बणावीस, \q1 ने तेरा जुन्‌ला सुनसान घरेक, \q2 अळी पछु काठो बणायन उबा करीस। \q1 \v 17 तेरे सी आखा बचला नी-यहुदी माणसे मालीक काजे हेरे तसा, \q2 जे मारा नावेन कहवाये। \q1 \v 18 जी वात चु मालीक कह्‌वे, जु कळी घड़ायी ती सीत पीड़ीडीट काजे खबर करतु आय रयु। \p \v 19 हेरेसी मारु जु वीच्‌यार छे, की जे नी-यहुदी माणसे मां ईसु पर भुरसु करीन भगवान भीणी वळ गुयला तीनु काजे जाणी बुजीन वेला नी करनु चाहजे। \v 20 बाकुन आपणु तींद्‌रेन्‌चां जी चिट्‌ठी लिखीन दी मकेल्‌ला की “तुहुं मुरती पर चड़ावलो खाणो घुण खावु। ने गळु दड़पीन मारला काहना बी जनवार्‌यान सीकार घुण खावु, ने काहना बी जनवार्‌यान खुन घुण पीयु। ने छीनाळो घुण करु। \v 21 काहाकी पुराणा टेम सी मुसान नीयम कायदान परचार करन्‌या आखा सहर मां जड़े। ने चे आरामेन दाहड़े तींद्‌रा आखा यहुदी माणसेन भक्‌तीन घर मां मुसान कायदान किताप भणीन सामळावे।” \s नी-यहुदी माणसे वाटे चिट्‌ठी \p \v 22 जी वात सामळीन आखी मंडळीन माणसेक, ईसुन नेवताळाक ने पुडारी काजे वारु लाग्‌यो, ने चे वीच्‌यार कर्‌या की आपणे मां सी थुड़ाक माणसे नेवाड़जे। ने चे यहुदा काजे नेवाड़्‌या, जु बरसब्‌बास कवाये। ने सीलास काजे नेवाड़्‌या, जु तीनु भायस्‌यो मां मुख्‌यु हतलु; ने तीनुक पोलुस ने बरनाबास पुठ्‌ये अन्‌ताकीया सहर मां मकली देदा। \v 23 ने तींद्‌रे हाते जी चिट्‌ठी मकल्‌या, तेरेमां लिखलो हतलो: \p “ए अन्‌ताकीया मां, ने सीरीया मां, ने कीलक्‌या मां रवण्‌या नी-यहुदी भायस्‌यो, तुहुं काजे ईसुन नेवताळा भीणी सी ने पुडारी भीणी सी आवीस ने आवजी कवजे! \v 24 हामु सामेळला छे की हामरेन्‌चां सी थुड़ाक माणसे तुंद्‌रेन्‌चां आवीन दत-तथी वात कय्‌न भटकाड़ देदला छे; ने तुंद्‌रा जीवक घाबराड़ देदला छे। बाकुन हामु तीनु काजे असली वात करनेन हुकुम नी आप्‌या \v 25 हेरे सी हामु आखान-आखा एक मन्‌या हय्‌न वीच्‌यार करला छे की हामु हामरेम सी तीनु माणसे काजे नेवाड़ला छे, तीनु माणसे काजे हामरा लाटेक्‌ला बरनाबास ने पोलुस भेळा तुंद्‌रेन्‌चां मकलजे। \v 26 जे चेत माणसे छे, जे मालीक ईसु मसीन नावे तींद्‌रु जीव आपणे लग तीयार हय गुयला। \v 27 ने हामु हींद्‌रे पुठ्‌ये यहुदा ने सीलास काजे मकेल्‌ला छे, जे तुहुं काजे आपणा मुंहडा सी जी आखी वात कय देसे। \v 28 चुखली-आत्‌मा काजे ने हामु काजे मालुम पड़्‌यो की ईनी कामकी वातेक छुड़ीन तुंद्‌रे पर काहनु अळी भार नी मेलनु चाहजे। \v 29 तुहुं मुरती पर चड़ावलो खाणो घुण खावु। ने गळु दड़पीन मारला काहना बी जनवार्‌यान सीकार घुण खावु, ने काहना बी जनवार्‌या घुण खावु। ने छीनाळो घुण करु। असु करीन तुहुं ईनी आखी वात सी छेटे रवजु ती तुंद्‌रो भलो हवसे। वारु रवजु।” \p \v 30 असा करीन चे तीनुक मकली देदा ने चिट्‌ठी लीन अन्‌ताकीया सहर मां गुया, ने चां जाय्‌न चे आखा भुरसु करन्‌या माणसे काजे भेळा करीन ची चिट्‌ठी तीनुक आप देदा। \v 31 ने चे तीनी चिट्‌ठी मां लिखली वात भणीन बेसका खुस हय गुया। \v 32 यहुदा ने सीलास जे भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळा माणसे हतला, चे बी बेसकी वात कय्‌न तीनु भायस्‌यो काजे सांती आप्‌या। ने तींद्‌रा भुरसाक काठा कर्‌या। \v 33 ने चे थुड़ाक दाहड़ा चां रया, ने अळी चे तीनु भायस काजे आवसु ने आवजु कय्‌न, जे तीनुक मकेल्‌ला चां पछा जाती रया। \v 34 बाकुन सीलास काजे चांहान रहणु वारु लाग्‌यो, \p \v 35 ने पोलुस ने बरनाबास अन्‌ताकीया मां ईतराक दाहड़ा रया, ने बेसका दीसरा माणसे पुठ्‌ये रय्‌न चे माणसे काजे सीकाड़ता जाय्‌न मालीक ईसुन खुस-खबर सामळाया। \s पोलुस ने बरनाबासेन वीच्‌यार मेळ नी खाय \p \v 36 ईतराक दाहड़ा हय गुया ने अळतेन पोलुस बरनाबास काजे कह्‌यु “चाल, तीना-तीना सहर मां आपणु खुस-खबर सामळावला, तीना-तीना सहर मां जाय्‌न मालीक पर भुरसु करन्‌या भायस काजे देखता की चे काय करने बाजी रया।” \v 37 तत्‌यार बरनाबासेन हेर जी हतली, की आपणु युहन्‌ना काजे बी पुठ्‌ये ली जाता। जु मरकुस बी कवायतेलु। \v 38 बाकुन पोलुस तीनाक पुठ्‌ये ली जाणु ताले नी समज्‌यु, काहाकी चु पेहले पंफुलीया मां संगात छुड़ देदलु ने मालीक भगवानेन काम मां सात नी देदु। \v 39 ने तींद्‌रे मां माथा-पच्‌ची हय गुय: ने बरनाबास, मरकुस काजे लीन मटला ढंड्‌याम बठीन कुपरुस सहर जाती रयु। \v 40 बाकुन पोलुस, सीलास काजे नेवाड़्‌यु, ने भायस तीना वाटे भगवान धड़े गीण-दया मांगीन तीनाक मालीकेन हातेम सुप देदा। \v 41 ने चु फीरतु-फीरतु कीलक्‌या जीलाम ने सीरीया देसेन ईसुन मंडळी मां जाय्‌न तीनुक ईसुन भुरसा मां काठा करतु गुयु ने अघु-अघु जाती रयु। \c 16 \s पोलुस तीमुथीयुस ने सीलास काजे साते लीन जाय \p \v 1 अळतेन पोलुस दीरबे ने लुसत्‌रा मां बी गुयु चां तीमुथीयुस नावेन एक चेलु हतलु जु ईसु पर भुरसु करनी एक यहुदी जातीन बायरीन पुर्‌यु हतलु बाकुन तेरु बास युनानी हतलु। \v 2 चु तीमुथीयुस लुसत्‌रा ने ईकुनीयुम वाळा भाय-बंद मां बी वारलु बुल-चाल हतली। \v 3 पोलुसेन मरजी हतली की तीमुथीयुस हेरे साते जाय; ने जे यहुदी माणसे हींद्‌रे वजे सी हयु तीमुथीयुस फतरी काट्‌यु काहाकी चे आखा जाणतेला की तेरु बास युनानी हतलु। \v 4 ने चे सहरे-सहरे मां गुया ती तीनुक कायदा काजे पाळने करीन कवता गुया। चे कायदा यरुसलेम वाळा ईसुन नेवताळा ने पुडारी देखाड़ला। \v 5 हेरेसी ईसुन मंडळी भुरसा मां काठी हवती गुया ने गिन्‌ती मां दाहड़ीन अदु हवता गुया। \s तरोआस सहर मां पोलुस काजे सपनो देखाड़े \p \v 6 चे पोलुस ने तेरु साती फुर्‌गीया ने गलातीया परदेस मां सी हय्‌न गुया काहाकी चुखली-आत्‌मा हीनु आसीया मां बुल सामळावणे नी कय देदु। \v 7 अळतेन चे मुस्‌या काकड़ पर पुगीन बीतुनीयाम ईलाका जाणे कर्‌या बाकुन ईसुन आत्‌मा तीनु काजे बीतुनीया जाणे नी देदी। \v 8 तेरेसी चे मुस्‌या नीकळीन तरोआस मां आया। \v 9 ने चां पोलुस राते एक जागतो सपनो देख्‌यु की एक मकीदुनीया वाळु माणुस उबु हय र्‌यु, “ने पोलुस काजे लीलघाय्‌न ज कय र्‌यु की समुदर एणकीन मकीदुनीया जीला मां आवीन हामरी मदत कर।” \v 10 पोलुस ज जागतो सपनो देख लेदु ने अळतेन हामु मकीदुनीया मां ज समजीन जाणे हींडतेला की भगवान हामु काजे खुस-खबर सामळावणे करीन मकेलु छे। \s फीलीपी सहर मां लुदीया नावेन बायरीन जीवन बदले \p \v 11 तरोआस सी हामु मटला ढंड्‌या मां बठीन सुदा सुमात्‌रावे आया चांहा सी दीसरे दाहड़े नीयापुलीस मां आया \v 12 ने हामु नीयापुलीस सहर सी, चालीन फीलीपी सहरेम पुग्‌या, जो मकीदुनीया जीलान खास सहर छे, चां रोमी राजवाड़ान खास माणसे रवे, ने हामु ईतराक दाहड़ा चां रया। \v 13 यहुदी माणसेन आरामेन दाहड़े हामु ज समजीन सहरेम बारनो एणकीन सहर सी बाहरा नदी धड़े आया की चांहा यहुदी माणसे वाटे काहनो दुवा करनेन घर हसे ने चां पुगीन हामु चां भेळा हय रवला ईतराक बायरा धड़े वात करने बाजी गुया। \v 14 तीनु बायरा भेळी लुदीया नावेन एक थुवातीरा सहरेन एक बायर हतली ची जामण्‌या पुथल्‌या वेचणी हतली ने भगवानेन भक्‌ती करनी हतली पोलुसेन वात मन लागाड़ीन सामळने बाजी रवली ने मालीक ईसु तेरो मन उघाड़ देदु। \v 15 ने ची ईसु पर भुरसु करीन आपसा घर बार्‌या भेळी पाणी मां बपतीस्‌मा लेदी ने हामु काजे लीलघाय्‌न कय की कदी तुहुं मेसे काजे मालीक भगवानेन भक्‌ती करन्‌या समजी र्‌या हय ती मारे घर चालु ने मारे घर रवजु ने ची हामु काजे मानाड़ीन ली गुय। \s पोलुस ने सीलास काजे धरीन जेल मां नाखे \p \v 16 जत्‌यार हामु एक दाहड़े दुवा करने घर मां जाणे बाजी रवला ती हामु काजे एक जुवान गुलाम पावरनी भेळी हयी तीनी मां हवणे वाळी वात कहण्‌यु भुतड़ु भराय रवलु ने ची तीना भुतड़ान साहरे माणसे काजे हवणे वाळी वात देखाड़ तेली ने तेरा मालक्‌या वाटे बेसका पयस्‌या कमाय लेतली। \v 17 ची पोलुस ने हामरे पछळ-पछळ आवीन आयड़ती जाय्‌न कह्‌वी जे माणसे आखा मां रवण्‌या भगवानेन चाकर्‌या छे ने तुहुं काजे छुटकारान खबर सामळावे। \v 18 ची बेसका दाहड़ा लग असीत करती रवी बाकुन पोलुस दुखी हय्‌न पछु फीरीन तीना भुतड़ा काजे कह्‌यु मे तुसेक ईसु मसीन नाव सी हुकुम आपो की हेरे मां सी नीकळी जां ने ची तीने टेमे नीकळी गुयु। \p \v 19 तत्‌यार तेरा मालक्‌या देख्‌या की हामरी कमायन आस जात रय ती चे पोलुस ने सीलास काजे धरीन हाटेन चवराया पर मुख्‌यान चां घीसड़ीन ली गुया। \v 20 अळी पोलुस ने सीलास काजे नीयाव करन्‌या मुख्‌यान चां लीन गुया ने तीना काजे कह्‌या ज देख जे अदमी यहुदी छे ने हामरा सहरेम माणसे मां गरबड़ी कर र्‌या। \v 21 ने चे असली रीती भातीन बारामां कय र्‌या जीनी रीती काजे माननु ने पाळनु आपणे वाटे वारु नी हय काहाकी आपणु रोमी माणसे छे। \v 22 तत्‌यार तींद्‌रे सांबा चां वाळा माणसे हुड़दीन आय गुया। \p ने नीयाव करन्‌या तींद्‌रा पुथल्‌या फाड़ीन डील पर सी छेटा कर देदा ने तीनु काजे ठुकणेन हुकुम आप्‌या। \v 23 ने चे पोलुस ने सीलास काजे बेसका ठुक्‌या ने तीनु काजे जेल मां बुजी देदा ने जेल राखवाळ्‌या काजे कह्‌या ईनु काजे वारु चतराये देखजु। \v 24 हुकुम सामळीन जेल राखवाळु तीनु काजे लीन माहें वाळी जेल मां बुज देदु ने तींद्‌रा पाये काजे लाकड़ा मां मेकीन ठुक देदा। \p \v 25 आधलीक रातेन हेर फेर मां पोलुस ने सीलास भगवान साते दुवा करीन भगवानेन गुणे गावणे बाजी रवला ने दीसरा केदी बी तींद्‌री दुवा ने भगवानेन गुण गावतेला सामळी रवला। \v 26 ने तत्‌यारुत चां उचकाणुन बेसकी जुरे धरती हाली ने जेलेन पाया हाल पड़्‌या ने तत्‌यारुत जेलेन बारना उघड़ी गुया ने आखा केदीन हात कड़्‌या ने पाय कड़्‌या उघड़ी गुया। \v 27 जेलेन राखवाळ्‌यु जागी गुयु ने जेलेन बारना उगड़ला देखीन ज्‌य समजी गुयु की केदी ठासी गुया तेरेमां चु मीयान मां सी तलवार नीकाळीन आपसा काजे तलवार दीन मारने हींडतेला। \v 28 बाकुन पोलुस जुर सी आयड़ीन तीना काजे कह्‌यु तु आपसा काजे मारीन आपसान ने नुकसाण मां करे काहाकी हामु जात छे। \p \v 29 तत्‌यार चु जेलेन राखवाळ्‌यु दिवु मांगाड़ीन माहें दवड़ीन गुयु ने कापतु जाय्‌न पोलुस ने सीलासेन पाये मां हीट पड़्‌यु। \v 30 ने चु तीनु काजे बाहार लावीन कह्‌यु ए मालक्‌या छुटकारु हात करने करीन मेसेक काय करनु पड़से। \p \v 31 चे कह्‌या तु, “मालीक ईसु मसी पर भुरसु कर ती तुसे काजे ने तारा घरन्‌या काजे छुटकारु जड़से।” \v 32 ने पोलुस ने सीलास तीना जेलेन राखवाळ्‌या ने तेरा आखा घरन्‌यान माणसे काजे मालीक ईसुन बुल सामळ्‌या। \v 33 ने चु जेलेन राखवाळ्‌यु तीनीत राती तीनु काजे ली जाय्‌न तींद्‌रा घाव धुयु ने चु तत्‌यारुत आपसा घरन्‌या भेळु पाणी मां बपतीस्‌मा लेदु। \v 34 तत्‌यार चु पोलुस ने सीलास काजे आपसान घर लीन गुयु ने तीनु काजे खाणो खावाड़्‌यु ने आपसा आखा घरबार्‌या पुठ्‌ये खुसी कर्‌यु काहाकी चे भगवान पर भुरसु कर्‌या। \p \v 35 संदारे हवतात नीयाव करन्‌या मुख्‌या हेरा सीपायड़ा काजे असी कय्‌न मकल्‌या की तीनु माणसे काजे छुड़ देवु। \p \v 36 जेलेन राखवाळ्‌यु पोलुस काजे जी खबर सामळायु की, नीयाव करने वाळु तुहुं काजे छुड़नेन हुकुम कय मकेल्‌लु छे, तेरेसी हय तुहुं सुकुन सी बाहार नीकळीन जाती रवु। \p \v 37 बाकुन पोलुस सीपायड़ा काजे कह्‌यु हामु रोमी सहर मां रवणेवाळा छे, तेबी हामरे पर लागाड़ला गुना जड़ने पाकुर चे हामु काजे आखा अगळ ठुकला ने जेल मां बुजी देदा ने हय हामु काजे काहा मकली र्‌या? असा हामु ती जाजे बाकुन चेत आवीन हामु काजे बाहार ली जाणु चाहजे। \p \v 38 सीपायड़ा आय्‌न नीयाव करन्‌या काजे जी वात सामळ्‌या ने पोलुस ने सीलास रोमी सहर मां रवणेवाळा छे, करीन बेसका बीही गुया, \v 39 ने चे नीयाव करन्‌या आवीन माफी मांग्‌या ने तीनु काजे जेल मां सी बाहर लीन गुया ने हीना सहर काजे छुड़ीन जाती रवु करीन वीन्‌ती कर्‌यु। \v 40 पोलुस ने सीलास जेल मां सी नीकळीन लुदीया बायरीन घर गुया, ने ईसु पर भुरसु करन्‌या भाय-बंद काजे भेळा हवीन तीनु काजे हिम्‌मत आप्‌या ने चां सी चाल पड़्‌या। \c 17 \s थीसलुनीया सहर मां \p \v 1 पोलुस ने सीलास अमफीपुलीस ने अपुलन्‌या सहर मायन थीसलुनीकी सहर आया चां एक यहुदी माणसेन भक्‌तीन घर हतलो। \v 2 चां पोलुस आपसी टेमेन अनसारे तीनु काजे मेळने गुयु ने तीना आरामेन दाहड़े लग तींद्‌रे साते चुखला सास्‌तुरेम सी वात देखाड़ीन दाखलु दी-दीन वात मां माथा-पच्‌ची हय गुय। \v 3 ने दाखला भेळु सास्‌तुरेन वाते काजे समजाड़्‌यु की ईसु मसी काजे दुख झेलने ने मर्‌या-सर्‌या मां सी जीवतो हवणु जरुड़ी छे, “ने चु ईसुत मसी छे तेरे बारामां परचार करे।” \v 4 तींद्‌रे मां सी थुड़ाक माणसे ईसु पर भुरसु कर्‌या ने भगवानेन भक्‌ती करन्‌या युनानी माणसे मां सी बेसका जणा ईसु पर भुरसु कर्‌या ने बेसकी उची कुळीन बायरा बी ईसु पर भुरसु कर्‌या ने पोलुस ने सीलास पुठ्‌ये भेसकाय गुया। \p \v 5 बाकुन यहुदी माणसे कुहरायणे बाजी गुया, ने चे थुड़ाक हाटे मायन गुंडा माणसे काजे भेळा कर्‌या ने टुळु बणीन दंगु कराड़ देदा। ने चे दवड़ीन आया ने यासोनेन घर अगळ भेळा हय गुया। ने चे असा कुसीत करने लाग्‌या कसा बी करीन पोलुस ने सीलास काजे सहरेन माणसे अगळ ली आवजे। \v 6 बाकुन जत्‌यार पोलुस ने सीलास यासोनेन घर मां नी जड़्‌या ती चे यासोन ने चां वाळा दीसरा भायस काजे घसड़ीन सहरेन नीयाव करन्‌या चां ली गुया ने आयड़ीन कह्‌या जे माणसे आखी कळी मां परेसान कर देदला छे ने हय चां बी आय गुयला छे। \v 7 ने यासोन तीनु काजे हेरा घर मां थुबाड़ रयु, चे आखा मटला राजान हुकुमेन वीरुद करे ने कह्‌वे की एक राजु अळी छे तेरो नाव ईसु छे। \v 8 जत्‌यार समजीन सहरेन माणसे टुळु ने सहरेन हकदार्‌या घाबराय गुया। \v 9 छुड़ावणे वाटे हकदार्‌यान लागणे वाळा पयस्‌या यासोन ने दीसरा माणसे सी लेदा ने तीनुक छुड़ी देदा। \s बीरीया सहर मां \p \v 10 ईसु पर भुरसु करन्‌या भायस तीनेत राते पोलुस ने सीलास काजे बीरीया सहरे मां मकली देदा ने चे बीरीया सहरे मां पुगीन यहुदी माणसेन भक्‌तीन घर मां गुया। \v 11 चे बीरीया सहर वाळा थीसलुनीकी सहर वाळा माणसे सी वदु वारु हतला ने चे बेसका मन लागाड़ीन भगवानेन बुल सामळ्‌या ने पोलुस कह्‌यु ची वात सय हय की नी हय करीन खरला सास्‌तुर मां हेरीन दाहड़ीन पारखतेला। \v 12 तींद्‌रे मां बेसका माणसे ईसु पर भुरसु कर्‌या ने भगवानेन भक्‌ती करन्‌या युनानी मां उची कुळीन बायरा बी ईसु पर भुरसु कर्‌या। \v 13 बाकुन थीसलुनीकी मां रहणे वाळा यहुदी माणसे काजे मालुम पड़ गुयो की पोलुस बीरीया मां भगवानेन बुलेन परचार करने बाजी गुयु ती चे चां बी दवड़ीन आय गुया ने माणसे काजे भड़काया ने तींद्‌रे पर जुर करने बाजी गुया। \v 14 तेरेसी ईसु पर भुरसु करन्‌या भायस पोलुस काजे तत्‌यारुत तु समुदर धड़े जात रव करीन कह्‌या बाकुन सीलास ने तीमुथीयुस चांहान रय गुया। \v 15 पोलुस काजे मेकणे जाण्‌या सीलास ने तीमुथीयुस काजे कह्‌या की तुहुं छाटास आवजु ने चे पोलुस काजे मेकणे करीन तेरे पुठ्‌ये चाल पड़्‌या ने चे पोलुस काजे मेकणे करीन एथेंस लग गुया। \s एथेंस मां पोलुस ईसुन परचार करे \p \v 16 जत्‌यार पोलुस एथेंस सहर मां तीमुथीयुस ने सीलासेन वाट देख रवला ती तीना एथेंस सहर मां बेसका देवतान मुरत्‌या देखीन पोलुस काजे आपसा जीवे मां बेसको दुख लाग्‌यो। \v 17 तेरेमां चे दाहड़ीन यहुदी माणसेन भक्‌तीन घर मां यहुदी ने भगवान काजे बीहणे वाळा युनानी सी वात-वात मां माथा-पच्‌ची करतेलु अतरोत नी बाकुन दाहड़ीन हाटे मां काहना बी रवतेला तींद्‌रे सी वात मां माथा-पच्‌ची करतेलु। \v 18 चां ईपीकुरी ने स्‌तोईकी मास्‌तर्‌या हतला “चे पोलुस साते वात मां माथा-पच्‌ची करतेला ने तींद्‌रे मां थुड़ाक कह्‌या जु बक-बक करन्‌यु हामु काजे काय कह्‌णे हींड रयु ने?” दीसरा कह्‌या जु दीसरा देवतान परचार करन्‌याक मालुम पड़े, काहाकी पोलुस ईसुन बारामां जी सीकाड़नेन वात आपतेला की ईसु मर्‌या-सर्‌या सी जीवतु हय्‌न बठु हय गुयलु छे। \v 19 तेरेसी चे तीना काजे धरीन अरीयुपगुस नावेन एक बयड़ी पर अकलेन बठक मां ली गुया, ने पुछ्‌या, तु जी नवली सीकाड़नेन वात माणसे काजे आपणे बाजी र्‌यु, तीनी सीकाड़नेन वात काजे हामु जाणने हींड रया। \v 20 काहाकी हामु काजे बेसकी घाबराड़ देय असी वात सामळावे तेरेसी हामु जाणने हींड रया की तेरो मतलब काय छे? \v 21 चां रहण्‌या आखा एथेंस सहर मां रहण्‌या आखा माणसे ने दीसरा देसेन माणसे नवली-नवली वात कह्‌वणे ने सामळने मां टेम लागाड़तेला ने तीनुक ईनी वाते मां मजा आवतेली। \s अरीयुपगुस नावेन बसक मां पोलुस ईसुन परचार करे \p \v 22 तत्‌यार पोलुस अरीयुपगुस नावेन बठक मां उबु हय्‌न कह्‌यु, ए एथेंस वाळा माणसे मे देखणे बाजी रयु, की तुहुं देवता पर बेसका भुरसु करीन तींद्‌री पुजा-पाट करु। \v 23 मे जां फीरतु जाय्‌न तुंद्‌री पुजणेन चीज काजे देखणे बाजी रवलु, ती मेसे काजे एक असी बयड़ी देखाव पड़ी तीनी बयड़ी पर ज्‌य लिखलो हतलो, अन्‌जाण्‌या भगवान वाटे तेरेसी तुहुं तीना काजे जाणे पाकुर पुजा-पाट कर रया तेरे बारामां मे तुहुं काजे सामळावो। \v 24 जु भगवान कळी काजे ने तेरेमां जो काय छे, चो आखो बणावलु छे, ने सरग ने धरतीन मालीक छे ने माणसेन हात सी बणावला मंदीर मां नी रवे। \v 25 तीना काजे काहनी बी चीजेन फीकुर नी हय, तेरेसी तीना काजे काहनी बी चीज नी चाहती काहाकी चु आखा माणसे काजे जीवन ने जीवणेन दम आपे ने जो चाहजे आप्‌या करे। \v 26 चु ते एकुत माणुस मां सी आखी जातीन धरती पर रवण्‌या माणसे काजे बणायु, ने तींद्‌री रवणेन जागान काकड़ बांद देदु। \v 27 ज आखो असो करनेन पछळ भगवानेन मरजी जी हतली, की आखी जातीन माणसे भगवान काजे हेरनु चाहजे कांखुर मायन चे हेरता-हेरता तीना भगवान काजे हेर लेय तेबी चु भगवान आपणे मां सी काहाना बी सी छेटु नी हय। \v 28 काहाकी आपणु तेरेत मां जीवता रवजे, \q1 ने तेरेत मां हींडजे-फीरजे ने तेरेत मां टीकला रवजे। \p जसा तुंद्‌रे मायन थुड़ाक लिखण्‌या बी कह्‌ला छे, \q1 की हामु तेरात पुर्‌या-पारी छे। \p \v 29 काहाकी हामु भगवानेन पुर्‌या-पारी हय्‌न आपणु काजे ज नी समजणु चाहजे की भगवान माणसेन वीच्‌यार सी सनान रुप्‌यान नीते दगड़ान बणावली मुरतीन तसु छे। \v 30 वीतला जमाना मां माणसे ज जाणतेला की हामरे वाटे भगवानेन मरजी काय छे, तेरेसी चु तीनुक उचकाणुन डंड आप्‌यु बाकुन हय भगवान जु हुकुम आपलु छे, की आखे जागे माणसे पाप भीणी सी मन फेरवीन भगवान भीणी वळनु चाहजे। \v 31 काहाकी भगवान एक दाहड़ु टाकलु छे, तेरेमां चु एक माणसेन साहरे आखी कळीन माणसेन धरमेन ताकड़ी लीन नीयाव करसे ने चु तीना नीयाव करन्‌या माणुस काजे मर्‌या-सर्‌या माणसे मां सी जीवतु करीन बठु कर देदलु छे ने आखा काजे आपसान ठेहरावली वातेक उजेंतु करीन सबुत आप देदु। \p \v 32 तत्‌यार मर्‌या-सर्‌यान सी पछु जीवतु हवणेन वात सामळीन थुड़ाक माणसे हासी उड़ावणे बाजी गुया, ने थुड़ाक कह्‌या मर्‌या-सर्‌याम सी अळी जीवणेन बारामां हामु कदी नी सामळजे। \v 33 तत्‌यार पोलुस तीनु काजे छुड़दीन जाती र्‌यु। \v 34 बाकुन तेबी थुड़ाक माणसे पोलुसेन वात पर भुरसु कर्‌या ने तेरे पुठ्‌ये चाल पड़्‌या तींद्‌रे मां दीयेनीसीयुस हतलु जु अरीयेपागुस बठकेन एक मेहमर हतलु, ने दमरीस नावेन एक बायरी हतली, ने तींद्‌रे पुठ्‌ये अळी थुड़ाक माणसे हतला। \c 18 \s कुरींथीस सहर मां पोलुस जाय \p \v 1 अळतेन पोलुस एथेंस सहर छुड़दीन कुरींथीस मां गुयु। \v 2 चां तीना काजे अक्‌वीला नावेन एक यहुदी माणुस भेळु हयु, ने चु पुन्‌तुस मां पयदा हवलु हतलु चु हेरी बायरी परीस्‌कीला पुठ्‌ये ईटली सी पेहलुस आवलु हतलु काहाकी क्‌लोदीयुस राजु आखा यहुदी माणसे काजे रोम सहर मां सी नीकळी जावु करीन हुकुम नीकाळ्‌यु। तेरेमां पोलुस तीनु माणसे काजे भेळु हवणे गुयु। \v 3 काहाकी पोलुसेन ने तींद्‌रु एकुत धंदु हतलु तेरेसी पोलुस तींद्‌रेत पुठ्‌ये रवीन काम करने बाजी गुयु, ने तींद्‌रो काम धंदु तम्‌बु बणावणेन हतलो, काहाकी चे तम्‌बु बणावण्‌या हतला। \v 4 पोलुस आरामेन दाहड़े यहुदी माणसेन भक्‌तीन घर मां जाय्‌न वाते मां माथा-पच्‌ची करतेलु ने यहुदी ने युनानी माणसे काजे समजाड़नेन कुसीत करतेलु। \p \v 5 जत्‌यार सीलास ने तीमुथीयुस मकीदुनीया सी आया, ती पोलुस भगवानेन बुलेन परचार करने मां आपसो पुरो मन लागाड़ रवलु, ने चु यहुदी माणसे अगळ गवाय देतु, रयु की ईसुत मसी छे। \v 6 बाकुन जत्‌यार चे माणसे पोलुसेन वीरुद करीन नाव-बद्‌दी करतेला ती पोलुस आपसान झगल्‌यो फाड़ीन तीनु काजे कह्‌यु, “तुंद्‌रु खुन तुंद्‌रा मुणका पर रहे! मे गुनाळु नी हय। मे हय सी नी-यहुदी मां ईसुन परचार करने जायस।” \v 7 असु कय्‌न पोलुस तीनु काजे छुड़दीन जात रयु, ने तीतुस युस्‌तुस नावेन एक माणसेन घर गुयु, जु भगवानेन भक्‌ती करन्‌यु हतलु ने तेरो घर यहुदी माणसेन भक्‌तीन घर साते चस्‌टायन बांदलो हतलो। \v 8 यहुदी माणसेन भक्‌तीन घरेन मुख्‌यु कीर्‌स्‌पुस आपसा आखान घरन्‌या भेळु मालीक ईसु पर भुरसु कर्‌यु, ने बेसका कुरींथी सहर वाळा माणसे बी पोलुसेन साहरे ईसुन बारामां वात सामळीन ईसु पर भुरसु करीन बपतीस्‌मा लेदा। \p \v 9 मालीक ईसु तीनीत राते सपना मां पोलुस काजे कह्‌यु, बीहे मां बाकुन भगवानेन वात कवतु रव ने हुगु मां रवे। \v 10 काहाकी मे तारे पुठ्‌ये छे, ने कुय बी तारो नुकसाण नी करे काहाकी हीना सहर मां मारा माणसे बेसका छे। \v 11 तेरेसी पोलुस माणसे काजे भगवानेन वात सीकाड़तु जाय्‌न चां डेड़ साल लग रयु। \p \v 12 जत्‌यार गल्‌लीयो अखाया देसेन राज-करन्‌यु हतलु, ती यहुदी माणसे मुजगी करीन पोलुस भीणी जुर करीन आया, तीना काजे कुरुट-कचेरी अगळ उबु करीन कह्‌या। \v 13 ने कह्‌या, जु अदमी भगवानेन भक्‌ती करनेन असु नीयम-कायदु सीकाड़े, जु मुसान साहरे लिखला नीयम-कायदा सी अलग छे। \p \v 14 पोलुस आपसुत कह्‌णे हींडतेलु ने तीनेत टेमे गल्‌लीयो यहुदी माणसे काजे कह्‌यु, “ए यहुदी माणसे कदी जु नीयावेन वीरुद मां काय बी गुनु करलु हसे, नीते मटु गुनु कर्‌यु हय, ती मे तुंद्‌री वात सामळीन तीयार रवतु। \v 15 बाकुन जे हीनी वात-वातेम लड़ायतेला, ती बेसका नावेन बारामां ने मुसान साहरे लिखला कायदान बारामां छे, तेरेसी ईनी वाते मां मे तुंद्‌रेम नीयाव करन्‌यु नी बणो, तुहुंत ईनी वातेन बारामां जाणु।” \v 16 ने चु गल्‌लीयो पोलुस काजे नीयाव करे तीनी कुरुट-कचेरी मां सी बाहर नीकाळ देदु। \v 17 ती आखा यहुदी माणसेन भक्‌तीन घरेन मुख्‌या सोस्‌थीनेस काजे नीयाव हवे तीनी कुरुट-कचेरी अगळुत धर पाड़्‌या ने बेसका ठुक्‌या, बाकुन गल्‌लीयो तीनी वात काजे देखी भाळीन काय बी नी कह्‌यु। \s अन्‌ताकीया मां पोलुस पछु आवे \p \v 18 पोलुस बेसका दाहड़ा लग कुरींथी सहर मां रयु, ने हेरे पछळ चु भायसे काजे आवजु कय्‌न परीस्‌कीला ने अक्‌वीला पुठ्‌ये ढंड्‌या मां बसीन सीरीया भीणी चाल पड़्‌यु, ने चु बादा लेदु करीन कींख्‌राया मां आपसान मुणका काजे बुड़ायु। \v 19 अळतेन चे ईफीसुस पुग्‌या, ती पोलुस परीस्‌कीला ने अक्‌वीला काजे चांहान रहणीदीन यहुदी माणसेन भक्‌तीन घर मां जाय्‌न भगवानेन वातेन बारामां माथा-पच्‌ची करने बाजी गुयु। \v 20 चां वाळा माणसे लीलघाय्‌न कह्‌या थुड़ाक दाहड़ा अळी जां रय जां बाकुन पोलुस कह्‌यु मे नी रवतु कय देदु। \v 21 ने तीनु काजे छुड़ दीन जाणेन टेमे कह्‌यु भगवानेन मरजी रवसे तीते मे अळी तुंद्‌रेन्‌चां पछु आवीस, अळतेन पोलुस ईफीसुस सी ढंड्‌या मां बठीन चाल देदु। \p \v 22 ने अळतेन चु केसर्‌या सहर पुग्‌यु ने चां सी यरुसलेम सहर गुयु, ने चां वाळी ईसुन मंडळी काजे भेळु हय्‌न वारु छे की करीन कह्‌यु, अळतेन चु चांहा सी अन्‌ताकीया सहर मां जात र्‌यु। \v 23 पोलुस थुड़ाक दाहड़ा अन्‌ताकीया सहर मां रयु, ने चु गलातीया ने फुर्‌गीया फीरतु जाय्‌न आखा ईसु पर भुरसु करने वाळान भुरसा काजे काठु करतु रयु। \s ईफीसुस ने कुरींथी सहर मां अपुल्‌लोस \p \v 24 तीनी टेमे चां यहुदी माणुस हतलु, तेरो नाव अपुल्‌लोस हतलो, चु सीकेन्‌दर्‌या मां पयदा हवलु, चु अक्‌कल वाळु माणुस हतलु, खरला सास्‌तुर काजे वारु रीते जाण तेलु, चु ईफीसुस मां आयु। \v 25 तीना काजे मालीक ईसुन सीकाड़ने वाळी वात जड़ली हतली, ने मन लागाड़ीन ईसुन बारामां सय-सय सीकाड़तेलु बाकुन तीना काजे युहन्‌नान बपतीस्‌मान बारामां अतरोत मालुम हतलो। \v 26 चु भक्‌तीन घर मां बीहे बीगुर भगवानेन वात कवणे बाजी गुयु, परीस्‌कीला ने अक्‌वीला तेरी वात सामळीन तीना काजे चे तींद्‌रेन्‌चां लीन गुया, ने तीना काजे वारु रीते भगवानेन वात समजाड़्‌या। \v 27 जत्‌यार अपुल्‌लोस समुदर वेणकीन अखाया जाणे करीन पाक्‌कु वीच्‌यार कर्‌यु, ती दीसरा ईसु पर भुरसु करन्‌या भायस, तीना काजे हिम्‌मत देदा ने अखाया वाळा काजे ज लिख्‌या की तुहुं पोलुसेन आव-भाव करजु जत्‌यार पोलुस अखाया पुग्‌यु ती चां वाळा माणसे तेरी बेसकी मदत कर्‌या जे भगवानेन गीण-दया सी ईसु पर भुरसु करला। \v 28 काहाकी चु खरला सास्‌तुर मां सी समजाड़तु जाय्‌न कवतेलु, की ईसुत मसी छे, ने यहुदी माणसे अगळ खरला सास्‌तुर मां सी बेसका वात कय्‌न तींद्‌री बुलती बंद कर देदलु। \c 19 \s ईफीसुस सहर मां पोलुस आयु \p \v 1 तीने टेमे असो हयो की जत्‌यार अपुल्‌लोस कुरींथीस सहर मां हतलु, तीने टेमे पोलुस ने चां आखा परदेस मायन फीरतु-फीरतु ईफीसुस मां आयु, चां तीनुक थुड़ाक चेला भेळा हया। \v 2 तीनु चेला काजे पोलुस पुछ्‌यु “जत्‌यार तुहुं ईसु पर भुरसु करला ती चुखली-आत्‌मा हात करला काय चे चेला कह्‌या?” हामु ते चुखली-आत्‌मान बारामां सामळ्‌या लग नी। \p \v 3 अतरे पोलुस तीनु काजे पुछ्‌यु ती तुहुं कुणीन बपतीस्‌मा लेदला छे? चे जपाप आप्‌या युहन्‌नान बपतीस्‌मा लेदला छे। \p \v 4 पोलुस कह्‌यु युहन्‌‌‌नु ज्‌य कय्‌न मन फीरावणेन बपतीस्‌मा आपलु की जु मारे पछळ आवणे वाळु छे हेरे पर मतलब ईसु पर भुरसु करजु। \p \v 5 ज्‌य सामळीन चे मालीक ईसुन नाव सी बपतीस्‌मा लेदा। \v 6 जत्‌यार पोलुस तींद्‌रे पर हात मेकीन तींद्‌रे वाटे भगवान सी दुवा कर्‌यु ती चुखली-आत्‌मा तींद्‌रे पर उतरीन तींद्‌रे मां भराय गुय ने चे भाती-भातीन बुली बुलने बाजी गुया ने भगवानेन अघे सी वात कह्‌वणे बाजी गुया। \v 7 चे आखा मेळीन बारे जणा हतला। \p \v 8 अळी पोलुस तीन महना लग यहुदी माणसेन भक्‌तीन घर मां जाय्‌न बीहे पाखुर भगवानेन राजेन बारामां यहुदी माणसे साते वाते मां माथा-पच्‌ची करतेलु ने समजाड़्‌या करतेलु। \v 9 बाकुन तींद्‌रे मां सी थुड़ाक माणसे पीटा हतला, ने पोलुसेन वात सामळीन ईसु पर भुरसु नी कर्‌या ने दीसरा अगळ ईना ईसुन टुळान बारामां वाक नीकाळनी बाजी गुया, अतरे पोलुस तींद्‌रे सी अलग हय गुयु, ने आपसान चेला काजे लीन चां सी जात रयु, ने चु दाहड़ीत तुरनुसेन भणावण्‌या घर मां भगवानेन वाटेन बारामां वात कय्‌न तींद्‌रे साते माथा-पच्‌ची करतेलु। \v 10 दुय साल लग चु असुत भगवानेन राजेन बारामां कवतु जाय्‌न समजाड़तु रयु, ने तेरी वात सामळीन आसीया मां रहण्‌या यहुदी माणसेक ने नी-यहुदी माणसेक मालीक ईसुन बारामां बुले सामळीन ईसु पर भुरसु कर्‌या। \s सीकवान पुर्‌या \p \v 11 भगवान पोलुसेन साहरे बेसका भारी काम देखाड़तु रयु। \v 12 जत्‌यार माणसे पोलुसेन डीले लागाड़ीन रुमाल ने फेटको मांदला साते ली जातला ती चे मांदला वारु हय जातला ने भुतड़ान आत्‌मा तींद्‌रे मां सी नीकळी जातला। \v 13 थुड़ाक यहुदी माणसे जागे-जागे बड़वाय करता फीरतेला, ज्‌य करने लाग्‌यु की तींद्‌रे मां भुतड़ान आत्‌मा रवे तींद्‌रे पर मालीक ईसु नाव ज्‌य कय्‌न फुक्‌या तीना ईसुन परचार पोलुस करे मे तुहुंक हेरीत सगुन आपो। \v 14 ने सक्‌कीवा नावेन एक यहुदी मुख्‌या पुजारान सात पुर्‌या हतला, चे बी असात बड़वाय करीन भुतड़ा नीकाळतेला। \p \v 15 बाकुन भुतड़ान आत्‌मा तीनु काजे जपाप आप्‌यु, मे ईसु काजे जाणो ने पोलुस काजे बी जाणो बाकुन तुहुं कुण छे? \v 16 अळतेन तीना माणसे मां भुतड़ान आत्‌मा हतली, चु माणुस झड़ दीन तींद्‌रे पर आय गुयु ने तीनुक हाराड़ देदु, तेरेमां चे नांगेरलात घायल हय्‌न तीना घर सी नीकळीन ढासी गुया। \v 17 ज्‌य हयो तेरी खबर ईफीसुस सहर मां रवण्‌या यहुदी माणसे मां ने नी-यहुदी माणसे मां जात रया ने चे आखा माणसे बीहीन बेसका घाबराय गुया ने हीने रीते मालीक ईसुन नावेन ईज्‌जत अळी जादा हवणे बाजी गुय। \v 18 तींद्‌रे मां सी बेसका जणा भुरसु करला, ने गलत काम करला आखा माणसे अगळ मान लेदा ने चां आया। \v 19 ने चे बड़वाय करन्‌या आपसा आपसान बड़वाय करनेन किताप तींद्‌रे चां लावीन भेळा कर देदा ने आखा अगळ तीनु कितापेन दाम चांदीन पचास हजार टका बराबर हतला। \v 20 असो करीन मालीक ईसुन वात माणसे काजे जादा समज मां आवती गुय ने बेसका माणसे ईसु पर भुरसु करता गुया। \s ईफीसुस मां दंगु \p \v 21 जत्‌यार जी वात हय गुय, ती पोलुस आपसान जीवे मां असु वीच्‌यार कर्‌यु, की मे मकीदुनीया ने अखाया मायन यरुसलेम जायस चां जाय्‌न अळतेन रोम मां बी देखणे जायस। \v 22 तेरेमां पोलुस आपसा साती तीमुथीयुस काजे, ने ईरास्‌तुस काजे सेवा करने करीन मकीदुनीया मकली देदु, ने आपसुत आसीया मां थुड़ीक टेम अळी रयु। \s ईफीसुस मां पोलुस भीणी दवड़ीन आवे \p \v 23 तीने टेमे मालीकेन वाटेन वजे सी माणसेन टुळु वीरुद करीन बेसका माणसे दवड़ीन आया। \v 24 चां देमेतीरीयुस नावेन एक सनार्‌यु हतलु, ने तेर पुठ्‌ये मुरती बणावण्‌यु बी हतलु। चु तींद्‌रे सी, अरतीमीस नावेन एक देवीन मंदीरेन मुरत्‌या चांदीन बणाय मांगतेलु। ने असु करीन चु ने तेरा मुरती बणावण्‌या बेसका कमायतेला। \v 25 चु ईनु काम-धंदु करन्‌या दीसराक बी भेळा करीन कह्‌यु, ए माणसे तुहुं काजे ते मालुम छे, की ईना काम-धंदा मां आपणी बेसकी कमाय हवे। \v 26 बाकुन तुहुं देखु ने सामळु की चु पोलुस ईफीसुस ने आखा आसीया मां माणसे काजे ज्‌य कय्‌न समजाड़े ने मुरती लेणे वीचकाड़े की हाते सी बणावला मुरत्‌या देवता नी हय। \v 27 पोलुस असुत माणसे काजे समजाड़्‌या करसे ती जी डर छे की आपणु मुरती बणावीन वेचणेन काम धंदु बंद हय जासे ने मट्‌ली देवी अरतीमीसेन मंदीरेन ईज्‌जत बी जात रवसे करीन डर छे ने तीनी देवीन पुजा-पाट आखे आसीया ने आखी कळ करे। \p \v 28 जी वात सामळीन चे रीसवाय पड़्‌या ने आयड़ी-आयड़ीन कह्‌या, ईफीसुस्‌या सहर मां रवण्‌या अरतीमीस देवी बेसकी मटी छे। \v 29 सहरेन दीसरा माणसे बी तींद्‌रे मां भेसकाय गुया ने मकीदुनीया वाळा गयुस ने अरीस्‌तारकुस काजे धर लेदा जे पोलुस पुठ्‌ये हींडतेला ने आखान आखा एक मन्‌या हय्‌न उफरीवाळा मकेळा घर मां दवड़ी पड़्‌या। \v 30 जत्‌यार पोलुस तीनु माणसेन टुळान ईचमां जाणे हींड रवलु, बाकुन चेला तीना काजे चां जाणे नी देदा। \v 31 आसीया जीलान थुड़ाक हकदार्‌या पोलुसेन दुस्‌तीदार हतला चे हकदार्‌या जी खबर दी मकल्‌या ने लीलघाय सी कहें की तु उफरीवाळा मकेळा घर मां आवीन दुख मां घुण पड़े। \v 32 तीने टेमे गड़दी मां सी काहनास कांखुरुत आयड़ी रवला, ने काहना काहनाक कांखुरुत आयड़ी रवला, काहाकी बेसका माणसे काजे ज्‌य मालुम नी हतलो की काहा भेळा हवला छे। \v 33 तीनी गड़दी मां सी सीकेन्‌दर्‌या नावेन एक माणुस हतलु तीना काजे यहुदी माणसे तींद्‌रे मां सी नेवाड़ला हतला चे तीनाक समजाड़ीन गड़दी अगळ उबा कर देदा सीकेन्‌दर्‌यु हात पालवीन ईसारु करीन आपसा काजे बचाड़ने हींड रवलु। \v 34 बाकुन जत्‌यार तीनु काजे पतु चाल्‌यु की चु एक यहुदी माणुस छे ती चे आखान आखा एक जसा दुय घंटा लग आयड़ी-आयड़ीन कह्‌या ईफीसुस्‌यान सहरे मां रवण्‌या देवी अरतीमीस बेसकी मटी छे। \p \v 35 तत्‌यार सहरेन मंत्‌री गड़दी काजे हुगु राखीन कह्‌यु, ए ईफीसुस्‌यान सहरे मां रवण्‌या माणसे ईफीसुस सहर मां रवण्‌या माणसे मट्‌ली देवी अरतीमीस देवीन मंदीरेन ने सरग भीणी सी पल्‌ली मुरतीन राखवाळ्‌या चे ईनी वाते काजे आखी कळीन माणसे जाणे। \v 36 अतरे ईनी वाते काजे कुय नी काटी नी सके अतरे ज्‌य वारु छे की तुहुं हुगा रहु ने वीच्‌यार नीकाळे पाखुर काय मां करु। \v 37 काहाकी तुहुं तीनु माणसे काजे लावला छे चे नीते मंदीर मां धड़ु पाड़्‌या ने नीते आपणी देवीन वाक नीकाळ्‌या। \v 38 कदी देमेतीरीयुस काजे ने तेरे साते काम-धंदु करन्‌यान काहानी वाते मां वाक हय ती नीयाव वाटे कुरुट-कचेरी चालु छे ने चां नीयाव करन्‌या धेणी बी छे चां जाय्‌न एक दीसरान वाक नीकाळ्‌या करु। \v 39 बाकुन तुहुं काहींग पुछणे हींडे ती ईनी वातेन बारामां जाणने करीन सहरेन नेमेन बसक हय चां आवजु चां ईनी वातेन वीच्‌यार नीकाळु। \v 40 काहाकी आज जी बी दंगाय हवली छे, ची हामरे माथे पड़से तेरेसी जां हेरे बारामां वीच्‌यार नीकाळनु वारु नी हय काहाकी ईने टेमे ईनी गड़दी मां वाळा माणसे काजे हामरे सी काय बी जपाप नी आपाये। \v 41 ज्‌य कयदीन चु सहरेन पंचु काजे वळाय देदु। \c 20 \s पोलुस मकीदुनीया, ने अखाया जाय \p \v 1 माणसे दवड़ीन आया ने अळतेन चे सींग पड़ने बाजी गुयो, ती पोलुस ईसुन चेला काजे बुलावीन समजाड़्‌यु, ने तीनु काजे आवजु कयदीन चां सी मकीदुनीया भीणी चाल पड़्‌यु। \v 2 ने चु तीना परदेस मां सी हय्‌न ने माणसे काजे बेसकु सांती आप्‌यु चां सी युनान जीला मां जाती रयु। \v 3 ने पोलुस चां तीनेक महना रयु काहाकी यहुदी माणसे तीना काजे मारने करीन जाळसांदी नाख रवला, ने अळतेन वीच्‌यार नीकाळ्‌यु की मे ढंड्‌या मां बसीन सीरीया जात रवीस, बाकुन अळतेन चु अळी वीच्‌यार कर्‌यु की मे मकीदुनीया पछु जात रवीस ने चाल पड़्‌यु। \v 4 बीरीया सहर वाळु पुर्‌रुसेन पुर्‌यु सोपतुरुस ने थीसलुनीकीया मां रहणे वाळा अरीस्‌तारकुस ने सीकुन्‌दुस ने आसीया वाळा तुखीकुस ने तरुफीमुस ने दीरबे वाळु गयुस ने तीमुथीयुस तेरे पुठ्‌ये आसीया लग आया। \v 5 चे माणसे पेहलुत तरोआस मां जाय्‌न हामरी वाट देख रवला। \v 6 अखमीरी रुटान तीहवार हय गुयु, ने अळी हामु फीलीपी सहर सी मटला ढंड्‌याम बसीन तरोआस भीणी चाल पड़्‌या। ने पांच दाहड़ाम हामु तरोआस पुग्‌या। ने चां हामु सात दाहड़ा रया। \s पोलुसेन तरोआस मां आकरी भेट \p \v 7 हाप्‌तान पेहले दाहड़े हामु रुटु तुड़ने वाटे भेळा हया, ती पोलुस माणसे सी वात कर्‌यु, ने चु दीसरे दाहड़े जाणे वाळु हतलु, ने तींद्‌रे सी वात कर्‌यु, ने आधली रात लग वाते करतुत रयु। \v 8 हामु तीना घरेन उपरी खुली मां भेळा हय रवला, चांहा बेसका दिवा धपाड़ीन मेल रवला। \v 9 ने युतुखुस नावेन एक जुवान पुर्‌यु खीड़की पर बठ रवलु, ने बेसकी नीद आय रवली जत्‌यार पोलुस बेसकी वार लग वाते करतु रयु, ती चु नीदेन झपकी मां तीसरी मंजील पर सी हीटी पड़्‌यु, ने जत्‌यार हाकलीन लाया ती चु मरी गुयलु। \v 10 बाकुन पोलुस नेचु उतरीन हेरेसी चस्‌टाय गुयु, ने गळे लागाड़ीन कह्‌यु “घाबरायु मां हयु जीवलुत छे।” \v 11 बाकुन चु उपर गुयु, ने रुटा काजे तुड़ीन वाट्‌यु ने खादु। ने हयु तींद्‌रे साते बेसकी वार ने तींद्‌रे सी दाहड़ु उंगते लग वात करतु रयु, ने पोलुस तीनुक छुड़ीन जाती रयु। \v 12 ने चे तीना जुवान पुर्‌या काजे चे जीवतेलु घर ली आया, ने बेसका सांती ने खुसी मां हय गुया। \s तरोआस सी मीलेतुस मां पोलुस जाय \p \v 13 हामु पेहलुत ढंड्‌या मां बसीन अस्‌सुस भीणी गुया, की चां सी हामु पोलुस काजे चड़ाय लेसुन, काहाकी हयु ज्‌य हेरेसी ठेरावलु हतलु की आपसु चालीन जाणे वाळु हतलु। \v 14 जत्‌यार पोलुस अस्‌सुस मां हामु काजे भेळु हयु, ती हामु तीना काजे ढंड्‌या पर चहड़ाया ने हामु मीलेतुस भीणी चाल पड़्‌या। \v 15 चां सी ढंड्‌या काजे छुड़ीन हामु दीसरे दाहड़े खीयुस गुया ने दीसरे दाहड़े सामुस मां जाय पड़्‌या अळतेन दीसरे दाहड़े मीलेतुस मां आया। \v 16 काहाकी पोलुस जाहां लग हय सके पेन्‌तेकुस्‌तेन दाहड़े लग यरुसलेम मां मामार जाणेन कुसीत कर रवलु, तेरेमां हयु नक्‌खी कर्‌यु की हयु ईफीसुस मां हुबु नी रवे ने अघुत जाती रवसे, काहाकी तीनाक आसीया मां रहणु नी पड़े। \s ईफीसुसेन डाह-डाहा माणसे काजे सीकाड़े \p \v 17 हयु मीलेतुस सी ईफीसुस मां कय मकल्‌यु ने मंडळीन डाहा-बुड़ा माणसे काजे आपसा धड़े बुलायु। \v 18 जत्‌यार चे हेरे धड़े आया ती तींद्‌रे सी कह्‌यु तुहुं जाणु की पेहलेत दाहड़े सी जत्‌यार मे आसीया मां पुग्‌यु मे आखी टेमे तुंद्‌रे साते काहाली रीत सी रयु। \v 19 मतलब वारु भाव सी ने आसळा पाड़ी-पाड़ीन ने ईनु पारख मां ज्‌य यहुदीयान माणसेन कुहरायन वजे सी मार पर आय पड़ी मे मालीकेन चाकरी करतुत रयु। \v 20 ने जी-जी वाते तुंद्‌रे फायदान हतली तीनुक बताड़ने ने माणसे अगळ ने घर-घर सीकाड़ने सी कदी नी पछु हयु। \v 21 यहुदी ने नी-यहुदी माणसे काजे मे बराबर भाव सी मन फेरवणेन भगवान भीणी फीरु करीन कय रयु ने, आपणा मालीक ईसु मसी मां भुरसु करु करीन तीनुक कवतु रयु। \v 22 ने हय देखु मे चुखली-आत्‌मान अगवाय मां बांदायन मे यरुसलेम जाय रयु। मे नी जाणु की चां मार साते काय हवसे। \v 23 अळतेन ज्‌य की चुखली-आत्‌मा आखा सहर मां गवाय दी-दीन मार सी कह्‌वे की बांदायणु ने दुख तारी वाट देख रय। \v 24 बाकुन मारे वाटे आपणा जीवेन काय बी कीमत नी हय। मे ते बस दवड़नु ने तीनी सेवा काजे पुरो करने चाही र्‌यु तीनाक मालीक ईसु सी जड़लो छे चो गुयो छे भगवानेन गीण-दयान गवाय देणु। \p \v 25 हय देखु मे जाणो की तुहुं, आखा तींद्‌रे मां भगवानेन राजेन परचार करतु रयु, ने मेसे अळी कदी नी देखसु। \v 26 तेरेमां आज मे तुंद्‌रे अगळ गवाय दीन कह्‌वो की मे तुंद्‌रे मां सी काहनान बी लुहीन गुनाळु नी हय। \v 27 काहाकी मे भगवानेन आखी मरजी काजे तुंद्‌रे अगळ पुरी रीत सी बताड़ने मां कदी बी पछु नी पड़्‌यु। \v 28 हेरेसी आपणी ने आखा टुळान देख-भाळ करु तेरेमां चुखली-आत्‌मा तुहुं काजे मुख्‌या ठेरावलु छे की तुहुं भगवानेन मंडळीन राखवाळी करु तीना काजे हयु आपणा लुही सी मुल ली लेदलु छे। \v 29 मेसेक मालुम छे, की मारे जाणेन पछे तुंद्‌रे ईचमां धरन्‌या लेंड्‌या आवसे ने चे भुळा-भाळा टुळा काजे नी छुड़े। \v 30 ने अतरो बी की तुंद्‌रे आपणे ईचमां सीत असा माणसे बी उबा हवसे, जे चेला काजे आपसे पछळ चालाड़ने वाटे वात काजे गलत सलत वात सीकाड़से। \v 31 हेरेसी जागता रवु ने हेर करु की मे तीन साल लग रात ने दाहड़ु रड़ीन-रड़ीन एकेक काजे चेतावणी देणे नी छुड़्‌यु। \p \v 32 ने हय मे तुहुंक भगवान काजे ने हेरी बेसकी वारु दयान बुल काजे सुपी दम काहाकी तुहुं बड़ता जावु ने आखा चुखा हवला माणसे मां गवाय देणेन हक आप देसे। \v 33 मे काहनाक ने चांदीन, सनान नीते पुथल्‌यान हर कर्‌यु। \v 34 तुहुं आपसात जाणु की जेत हाते ने मारी ने मारा साते वाळान ज्‌य-ज्‌य चीज चाहजे चो पुरो कर्‌या। \v 35 मे तुहुं काजे आखो काय करीन देखाड़्‌यु की हीनी रीत सी मेहनत करता जाय्‌न लुला काजे समाळजु ने मालीक ईसुन बुल हेर राखणु जरुरी छे। \p \v 36 असो कहणेन पछे हयु मांडा टेक्‌यु ने तींद्‌रे आखा साते दुवा कर्‌यु। \v 37 तत्‌यार चे आखा रड़्‌या ने पोलुसेन गळे लागीन गुळा देणे लाग्‌या। \v 38 चे खास करीन हीनी वातेन दुखी हतला चो हयु कहलु की तुहुं मारो मुंहडो अळी नी देखसु तत्‌यार चे हीनाक ढंड्‌यान्‌चां पुगाड़्‌या। \c 21 \s पोलुस यरुसलेम मां जाय \p \v 1 जत्‌यार हामु तींद्‌रे सी अलग हय्‌न समुदर मां हामरो ढंड्‌यो छुड़ लेदा, ने सुदी सट वाटे कुस मां आया ने दीसरे दाहड़े रुदुस मां ने चां सी पतरा मां आया। \v 2 ने पतरा सी हामु एक ढंड्‌याम बसीन चाल पड़्‌या, चु फीनीके जाणे बाजी रवलु। \v 3 जत्‌यार सायपर्‌स देखायु ती हामु हीनुक डाखर्‌ये हात भीणी छुड़्‌या ने सीरीया भीणी जाय्‌न सुर मां उतर्‌या काहाकी चां ढंड्‌याम सी माल उतारनु हतलो। \v 4 ईसु पर भुरसु करन्‌या भेळा हय गुया, ती हामु चां सात दाहड़ा लग रया चे आत्‌मान सीकाड़ला हतला पोलुस सी कह्‌या की यरुसलेम मां पाय घुण मेले। \v 5 बाकुन चे दाहड़ा पुरा हय गुया, ती हामु चां सी चाल देदा ने आखा बायरा ने पुर्‌या भेळा हामुक सहरेन बाहार लग पुगाड़्‌या ने हामु दर्‌या धड़े मांडा टेकीन दुवा कर्‌या। \v 6 तत्‌यार एक दीसरा सी आवजु ने आवसुन कय्‌न हामु ते ढंड्‌या पर चहड़्‌या ने चे आपसे-आपसे घर जात र्‌या। \p \v 7 तत्‌यार हामु सुर सी पाणी मां हामरी चाल पुरी करीन पतुलीम्‌या मां पुग्‌या ने भायसे काजे आवजु ने आवसुन कय्‌न तींद्‌रे साते एक दाहड़ु रया। \v 8 दीसरे दाहड़े हामु चां सी चालीन केसर्‌या मां आया ने फीलीप्‌पुस खुस-खबरेन परचार करन्‌यान घर मां जु सात मां सी एक हतलु जाय्‌न हेरेन चां रया। \v 9 हेरी चार कुवारी पुरे हतली जी भगवानेन अघे सी वात देखाड़नेन वाटु जड़लु हतलु। \v 10 जत्‌यार हामु चां बेसका दाहड़ा रय लेदा ती अगबुस नावेन एक भगवानेन अघी सी आवणे वाळी वात बताड़न्‌या माणुस यहुदीया सी आयु। \v 11 हामरे धड़े आवीन पोलुसेन फेटको लेदु ने हेरा हात पाय बांदीन कह्‌यु चुखली-आत्‌मा ज्‌य कह्‌वे की तीना माणसेन ज्‌य फेटको छे तीना काजे यरुसलेम मां यहुदी माणसे हीनीत रीत सी बांदसे ने नी-यहुदी हात मां आप देसे। \p \v 12 जत्‌यार हामु जी वात सामळ्‌या ती हामु ने चांहान माणसे हेरेसी दुवा कर्‌या की पोलुस यरुसलेम मां नी जाणु चाहजे। \v 13 बाकुन पोलुस जपाप आप्‌यु तुहुं काय कय र्‌या की रड़ी रड़ीन मारा मन काजे मां तुड़ु मेसे मालीक ईसुन नाव वाटे यरुसलेम मां नी बाकुन बांदाय जाणे वाटे बाकुन मरने वाटे बी तीयार छे। \p \v 14 जत्‌यार चु नी मान्‌यु ती हामु ज्‌य कय्‌न हुगा हय गुया की मालीकेन मरजी पुरी हवे। \p \v 15 तीनु दाहड़ान पछे हामु तीयारी कर्‌या ने यरुसलेम भीणी चाल देदा। \v 16 केसर्‌या सी बी थुड़ाक चेला हामरे साते आय गुया। ने हामु काजे मनासोन नावेन सायपर्‌स मां एक पेहला चेलान चां ली आया की हामु हेरेन चां रय रवजे। \s पोलुस याकुप सी भेळु हवे \p \v 17 जत्‌यार हामु यरुसलेम मां पुग्‌या ती ईसु पर भुरसु करन्‌या भायस खुस हय्‌न हामु काजे भेळा हया ने आव-भाव कर्‌या। \v 18 दीसरे दाहड़े पोलुस हामरे पुठ्‌ये याकुप काजे भेळु हवणे गुया, चां आखा डाहा-बुड़ा भेळा हय रवला। \v 19 तत्‌यार चु पोलुस हीनु काजे आवजु ने आवीस कय्‌न जे काम भगवान हेरी चाकरीन साहरे नी-यहुदी मां करलु एक-एक करीन आखी वात बताड़्‌यु। \v 20 चे ज्‌य सामळीन भगवानेन बड़ाय कर्‌या अळतेन हीनाक कह्‌या ए भाय पोलुस देखे की यहुदी मां सी काय हजार माणसे भुरसु कर्‌या ने आखा मुसान साहरे लिखला कायदाक वाचाड़न्‌या बी छे। \v 21 ईसुक तारे बारामां सीकाड़ गुयलो छे की तु नी-यहुदी मां रवण्‌या यहुदी माणसे काजे मुसा सी छेटा हय जावु करीन सीकाड़े ने कह्‌वे की नी आपणा पुर्‌यान चामड़ी काटाड़ु ने नी रीती रीवाज पर चालु। \v 22 ती हय काय करनु चाहजे? माणसे जरुर सामळसे की तु आवलु छे। \v 23 हेरेसी ज्‌य हामु तारे सी कवजे चो कर हामरेन चां जां चार माणसे छे चे मान्‌ता लेदला छे। \v 24 हीनुक लीन तींद्‌रे साते आपसा काजे चुखु कर ने तींद्‌रे वाटे खरचु आप की चे मुणका काजे बुड़ावे तत्‌यार आखा जाणी लेसे की जी वाते हीनुक तारे बारामां देखाड़ली छे तींद्‌रे मां सी थुड़ीक छाचाय नी हय बाकुन तु आपसु बी मुसान साहरे लिखला कायदा काजे मानीन हेरे अनसारे चाले। \v 25 बाकुन हीयु नी-यहुदीन बारामां चे भुरसु करला छे हामु असा वीच्‌यार करीन चिट्‌ठी मकेला छे की चे तुहुं मुरती पर चड़ावला सीकार सी ने लुही सी ने गळु दड़पीन मारला सीकार सी ने छीनाळा सी बचीन रहु। \p \v 26 तत्‌यार पोलुस तीनु माणसे काजे लीन ने दीसरे दाहड़े तींद्‌रे साते चुखु हय्‌न मंदीर मां गुयु ने चां बताड़ देदु की चुखु हवणेन दाहड़े मतलब तींद्‌रे मां सी एक-एक जणा वाटे चड़ावु चड़ावे जांहा लग की दाहड़ा पुरा नी हवसे। \s मंदीर मां पोलुस धराय जाय \p \v 27 जत्‌यार चे सात दाहड़ा पुरा हवणे वाळा हतला ती आसीयान यहुदीया पोलुस काजे मंदीर मां आखा माणसे कीचवाड़्‌या ने असा आयड़ी-आयड़ीन हीनाक धर लेदा। \v 28 ए ईस्‌रायली मदत करु जु हयुत माणुस छे जु माणसे ने मुसान साहरे लिखला कायदा ने हीना जागान वीरुद मां एक-एक जागा आखा माणसे काजे सीकाड़े जां लग की नी-यहुदी काजे बी मंदीर मां लावीन जु हीना चुखला जागा काजे वीटाळ देदु। \v 29 चे तेरसी पेहल ईफीसुस वाळा तरुफीमुस काजे हेरे साते सहर मां देखलु ने समजाड़ला की पोलुस हीनाक मंदीर मां ली आवे। \p \v 30 तत्‌यार आखा सहर मां माणसे हाय-हाय कर्‌या ने माणसे दवड़ीन भेळा हया ने पोलुस काजे धरीन मंदीरेन बाहार घीसड़ीन लाया ने तत्‌यारुत बारनो बंद कर देदा। \v 31 चे पोलुस काजे मार नाखणे हींडी रवला। तीनेत टेमे सीपायड़ान मुख्‌यु सुबेदार काजे काहनुस जी खबर पुग्‌याड़्‌यु की, की आखा यरुसलेमेन सहरेन माणसे पोलुस भीणी जाय रया। \v 32 चु सुबेदार तत्‌यारुत सीपायड़ा ने सीपायड़ान दीसरा मुख्‌या काजे तेरे पुठ्‌ये लीन पोलुस काजे मारने हींडतेला तीनु यहुदी माणसे भीणी गुया। चे यहुदी सीपायड़ान मुख्‌या सुबेदार काजे ने सीपायड़ान दीसरा मुख्‌या काजे देख्‌या ती चे पोलुस काजे ठुकणे बंद कर देदा। \v 33 तत्‌यार सीपायड़ान मुख्‌या सुबेदार आवीन पोलुस काजे धर लेदु ने दीसरा सीपायड़ान मुख्‌या काजे कह्‌यु की “हेरे हातकड़्‌या लागाड़ देदु।” अळतेन चु सीपायड़ान मुख्‌या सुबेदार गड़दीम वाळा माणसेक पुछ्‌यु, “जु कुण छे ने जु काय गुनु करलु छे?” \v 34 गड़दीम वाळा माणसे मां काहनुस काहींग कय रवलु ने काहनुस काहींग कय रवलु। काहाकी तीना सुबेदार काजे ज मालुम नी पड़्‌यो की संय वात काय छे। तेरेमां चु सुबेदार दीसरा सीपायड़ान मुखी काजे हुकुम आप्‌यु की “हीना काजे कीला मां ली जावु।” \v 35 माणसेन गड़दी बेसकी हतली ने गड़दीम वाळा माणसे धकलावतेला तेरेमां कीलान फटक्‌यान चां जातात पोलुस काजे हाकलीन ली जाणु पड़्‌यो। \v 36 काहाकी माणसेन गड़दी ज आयड़तात हेरे पछळ पड़ी रवला की, “हीनाक मार नाखु!” \p \v 37 जत्‌यार सीपायड़ा पोलुस काजे कीला मां ली जाणे वाळा हतला, ती पोलुस सुबेदार काजे कह्‌यु, “काय मेसेक हुकुम छे काय मे तुसेक काय कहं?” सुबेदार पोलुस काजे जपाप आप्‌यु, “तुसे युनानी बुली आवड़े काय? \v 38 काय तु चु मीसरी ते नी हय, चु थुड़ाक दाहड़ा पेहल लड़ाय करलु, ने चु च्‌यार हजार माणसे काजे बयड़ा मां ली गुयलु?” \p \v 39 पोलुस कह्‌यु, मे ते कीलक्‌यान तरसुस सहर मां रहण्‌यु यहुदी माणुस छे। चु तेरे सी लीलघाय्‌न कह्‌यु, “तु मेसेक हीनु गड़दीन माणसे साते वात करने दे।” \p \v 40 जत्‌यार चु हुकुम आप्‌यु, “पोलुस फटक्‌या पर उबु रय्‌न हाते सी ईसारु कर्‌यु। जत्‌यार आखा माणसे हुगा रय गुया। ती चु ईब्‌रानी बुली मां ज कहणे बाजी गुयु: \c 22 \p \v 1 “ए भायस्‌यो ने आखा डाहला बास, मेसेक वाचाड़ने करीन मे जो काय तुंद्‌रे अगळ कय रयु च सामळु।” \p \v 2 जत्‌यार माणसे पोलुस काजे ईब्‌रानी बुली मां बुलतेलु सामळीन अळी हुगा रय गुया। ती पोलुस तीनुक कह्‌यु, \p \v 3 मे ते एक यहुदी माणुस छे, ने मे कीलक्‌या तरसुस सहरेम पयदा हवलु। ने मे तरसुस मां मारा आसी-बास्‌या मेसेक पाळ्‌या-पुस्‌या ने मटु कर्‌या। ने तरसुस मांत गमलीयेल मास्‌तर मेसे काजे आपणा आड़ा-बुड़ान कायदा पुरान-पुरा सीकाड़्‌यु; ने मे भगवानेन कायदा पाळने मां तुंद्‌रेन तसुत हवस्‌यु ने उतवाळ्‌यु हतलु। जसा आज तुहुं आखा हवस्‌या ने उतवाळ्‌या छे। \v 4 चे माणसे हीनी वाटेन अनसारे चाल रवला मे अदमीक ने बायरा काजे धरी-धरीन बांदीन जेल मां नाखी देदलु। ने बेसकु वेला पाड़्‌यु ने माराड़ी बी नाख्‌यु। \v 5 मे ज बी कर्‌यु तीनी वातेन गवा आखा मंदीरेन डाहला पुजारा छे। पुजारा ने आखी बसकेन माणसे मारी ईनी वातेन गवा छे। मे माणसे काजे जेल बुजीन वेला पाड़ने, करीन मे भायस्‌योन नावे तींद्‌रे धड़े वेला पाड़नेन चिट्‌ठी लिखाड़ीन दमीस्‌क जाणे बाजी रवलु, की जे वां छे तीनुक बी सजा आपाड़ने करीन बांदीन यरुसलेम लावु। \s पोलुस खुदेन बदलनेन बारामां बताड़े \r (नेवताळा 9:1-19; 26:12-18) \p \v 6 जत्‌यार मे चालतु-चालतु दमीस्‌क धड़े पुग्‌यु, ती असो हयो की मांजणीक दाहड़े सरगे सी उचकाणुन वीजाळो मारे चारेमेर चमक्‌यो। \v 7 ने मे भुयमां हीट पड़्‌यु, ने मेसेक एक बुल सामळायु, ए सावुल, ए सावुल, तु मेसेक काहा वेला पाड़े? \v 8 मे जपाप आप्‌यु, “ए मालीक! तु कुण छे?” चु मेसेक कह्‌यु, “मे ईसु नासरी छे। तीनाक तु वेला पाड़े।” \v 9 मारा साती वीजाळाक ते देख्‌या ने वात करन्‌यान बुल घुगवान तसा सामळ्‌या तेबी चे सामेळ्‌ळा ने तेबी चे बुल नी समज्‌या। \v 10 तत्‌यार मे कह्‌यु, ए मालीक! मे काय करो? मालीक मेसेक कह्‌यु, उठीन दमीस्‌क जाती रव; ने ज काय तारे करने वाटे ठेहरावलो छे च आखो चां देखाड़ दीस। \v 11 जत्‌यार च वीजाळो तेज हतलो ती मेसेक काय बी देखाय नी देदो, ती मारा सातीन हात धरीन दमीस्‌क मां आयु। \p \v 12 ने चां भगवानेन कायदाक पाळन्‌यु ईसुन एक भगत हतलु। तेरो नाव हनन्‌या हतलो। चु चां रहणे वाळा आखा यहुदी माणसे मां आव-भाव वाळु हतलु। हीयुत हनन्‌या नावेन मारेन्‌चां आवलु \v 13 ने चु मारे धड़े आयु ने मारे साते उबु हय्‌न कह्‌यु, “ए भाय सावुल! अळी पछु देखणे बाजी जां।” ने मे तत्‌यारुत देखणे बाजी गुयु। \v 14 तत्‌यार चु कह्‌यु, हामरा डाह-डाहान भगवान तुसेक ठेहरावला छे की तु तेरी मरजी काजे जाणे, ने तीना धरमी काजे देखीन तेरी उजेंती वात सामळावे। \v 15 काहाकी तु ज देखलु छे ने सामळ्‌ळु छे तीनी वातेन गवा रवसी। \v 16 हय तु काहा वार लागाड़े, उठ ने बपतीस्‌मा ले ने तेरो नाव लीन तारा पाप काजे धुय दे। \s दीसरी जातीन माणसे मां परचार करनेन बुलावु \p \v 17 जत्‌यार मे पछु यरुसलेम मां आयु ने मंदीर मां भगवान सी दुवा करने बाजी रवलु, ती चुखला जीव-आत्‌मान कब्‌जा मां हय गुयु ने मेसेक काय बी मालुम नी रह्‌यो। \v 18 ने मे मालीक काजे देख्‌यु ने चु मेसेक ज कवणे बाजी रवलु, उतवाळ करीन यरुसलेम सी मामार बाहर नीकळी जां, काहाकी चे मारा बारामां तारी गवाय नी माने। \v 19 मे मालीक काजे कह्‌यु, ए मालीक! कांखुर मायन हया सामळीन मान लेसे, काहाकी हीनुत ते मालुम छे की पेहेल मे तारे भुरसु करन्‌याक धरीन जेल मां कुंडतेला, ने जागे-जागे यहुदी माणसेन साहरे बणावला भक्‌तीन घर डीट तीनुक ठुकाड़तेलु। \v 20 ने जत्‌यार तारी गवाय देण्‌या स्‌तीफनुसेन लुही उहवतेलो ती तत्‌यार मे बी तीनी वातेम राजी हतलु ने चां लागु उबु हय रवलु। ने जे माणसे स्‌तीफनुस काजे मारने बाजी रवला तींद्‌रा पुथल्‌यान राखवाळी करने बाजी रवलु। \v 21 ने चु मेसेक कह्‌यु, तु जात रव, काहाकी मे तुसेक नी-यहुदी मां मारी गवा देणे करीन नांबे-नांबे मकलीस। \p \v 22 माणसे पोलुसेन जी वात जां लग ते सामळता रया; तत्‌यार जुर सी आयड़्‌या, “हीनाक मार नाखु। हीना काजे धरती पर जादा दाहड़ा जीवतेलु रहणु वारु नी हय।” \v 23 जत्‌यार चे आयड़ता जाय्‌न आपसा पुथल्‌या नीकाळीन उराटतेला, ने वाहळा मां धुळु उडाड़ तेला, \v 24 ती सीपायड़ान मेळान सुबेदार हुकुम आप्‌यु, “हीनाक कीला मां ली जावु, ने सपाटा दीन पारखु, तेरे सी जो मालम पड़से की माणसे हेरी वीरुद मां असा काहा आयड़ी रया।” \v 25 बाकुन जत्‌यार चे चापकाटणे करीन तीनाक चामड़ान पट्‌टा सी बांदी रवला, ती पोलुस तेरे साते उबु हय रवला सुबेदार काजे पुछ्‌यु, “काय ज सय छे की तुहुं एक रोमी माणुस काजे, ने चु बीना गुना वाळा काजे सपाटा दी रया?” \v 26 ती सुबेदार ज सामळीन सीपायड़ान डाहला मुखी सुबेदार काजे धड़े जाय्‌न कह्‌यु, “तु असो काहा करने बाजी रयु? तुसेक मालुम नी हय काय की जु ते रोमी माणुस छे।” \p \v 27 ज सामळीन सीपायड़ान डाहलु मुखी सुबेदार पोलुस धड़े आवीन पुछ्‌यु, “मेसेक देखाड़, काय तु रोमी माणुस छे काय?” पोलुस कह्‌यु, “हव!” \p \v 28 ज सामळीन डाहलु मुखी सुबेदार कह्‌यु, “रोमी राजेम रहणेन हक हात करने करीन मेसेक बेसका पयस्‌या आपणु पड़्‌यो।” \p पोलुस कह्‌यु, “मे ते पयदा हयु ती सीत रोमी राजेम छे।” \p \v 29 ज सामळीन चे माणसे पोलुस काजे सपाटा दीन पारखणे हींडी रवला, चे तत्‌यारुत पोलुस धड़े सी पछा हय गुया; ने सीपायड़ान डाहलु मुखी सुबेदार बी असु जाण लेदु की जु रोमी माणुस छे ने हयु पोलुस काजे धरीन बांदाड़लु छे, करीन बीही गुयु। \s मटला माणसेन बसक अगळ पोलुस \p \v 30 दीसरे दाहड़े सीपायड़ान डाहलु मुखी सुबेदार पोलुसेन हातकड़ी छुड़ देदु ने मंदीरेन डाहला पुजाराक ने आखी मट्‌ली बसक काजे भेळा करु करीन सीपायड़ाक हुकुम आप्‌यु। ने आखा भेळा हय गुया ने अळतेन चु पोलुस काजे तींद्‌रे धड़े नेचु ली जाय्‌न तींद्‌रे अगळ उबु कर देदु। काहाकी यहुदी माणसे हेरु वाक काहा नीकाळ रया जी वात चु मालम करने हींडी रवलु। \c 23 \p \v 1 पोलुस यहुदी माणसेन मट्‌ली बसक भीणी एक हेट्‌यु भाळीन कह्‌यु, “ए मारा भायस्‌यो! मे आज लग भगवान अगळ वारलु मने जीवाय जीवलु छे।” \v 2 पोलुसेन वात सामळीन हनान्‌यु मंदीरेन डाहला पुजारु हतलु तेर साते उबा हय रवला माणसे काजे हुकुम आपीन कह्‌यु, “पोलुसेन गाले थापड़ दे।” \v 3 तत्‌यार पोलुस तीनाक कह्‌यु, “ए चुने करीन पुताय करला भीतड़ा! तु मुसान कायदान अनसारे मारु कसु नीयाव करने बस रयु, बाकुन मुसान कायदा तुड़े घुण ‘पोलुस काजे थापड़ दे’ करीन दीसराक कय रयु। तुसेक ते भगवान देसे।” \p \v 4 जे साते उबा हय रवला माणसे पोलुस काजे कह्‌या, “तु भगवानेन मंदीरेन डाहला पुजारान असु वाक नीकाळीन जपाप काहा आप्‌यु?” \v 5 पोलुस कह्‌यु, “ए भायस्‌यो! मेसेक नी मालम हतलो, की जु भगवानेन मंदीरेन डाहलु पुजारु छे; काहाकी लिखलो छे की ‘जे माणसे पर राज करे, तीनुक खुटु बुल घुण कवता।’” \p \v 6 अळतेन जत्‌यार पोलुस काजे मालुम पड़्‌यो की आदा माणसे सदुकी माणसे छे ने आदा माणसे फरीसी माणसे छे। ती चु मट्‌ली बसक अगळ आयड़ीन कह्‌यु, “ए मारा ईस्‌रायेली भायस्‌यो! मे फरीसी वाळु छे ने फरीसी माणसेन पुर्‌यु छे। असी आस करो की मर्‌या-सर्‌याम सी पछु जीवतु हवणेन बारामां मारु नीयाव हवणे बाजी रयु।” \p \v 7 पोलुसेन जी वात सामळीन फरीसी माणसे ने सदुकी माणसेन वातेम लड़ाय हवणे लागी। ने बसक मां बीरजु पड़ गुयु। \v 8 काहाकी सदुकी माणसेन असो कवणु छे की मर्‌या-सर्‌याम सी पछा जीवतु हवण्‌यु नी हय, ने सरग वाळा भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळु बी नी हय। ने काहना बी चुखली-आत्‌मा नी हय। बाकुन फरीसी कवणु छे की मर्‌या-सर्‌याम सी जीवतु हवण्‌यु छे, ने सरग वाळु भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळु बी छे ने चुखली-आत्‌मा बी छे। \v 9 तत्‌यार चां बेसकु कचाटु हय रवलु। थुड़ाक यहुदी-धरम सीकाड़न्‌या मास्‌तर्‌या ने फरीसी माणसे उबा हय्‌न ज कवता जाय्‌न लड़ाय पड़्‌या, हामुक हीना माणुस मां काहनु बी खुट नी देखायतु। ने कदी कुय आत्‌मा नीते काहनु सरग वाळु काहवाळ्‌यु तीनाक कह्‌यु ती अळी काय? \p \v 10 जत्‌यार बेसकी लड़ाय हय, ती सीपायड़ान मुखी सुबेदार बीही गुयु काहाकी तीनाक असो लाग्‌यो कांखुर मायन माणसे मारीन पोलुस काजे टुकड़ा-टुकड़ा नी कर देय। अळतेन चु सीपायड़ान टुळाक हुकुम आपीन कह्‌यु, उतारीन हीनाक जबरान हीनाक तींद्‌रे ईचमां सी नीकाळ लावु, ने कीला मां ली जाती रहु। \p \v 11 तीनी राती मालीक पोलुस धड़े उबु हय्‌न कह्‌यु, “ए पोलुस, हिम्‌मत राख; काहाकी जसु तु यरुसलेम मां गवा देदलु छे, तसुत तुसेक रोम सहर मां जाय्‌न गवा देणु पड़से।” \s पोलुस काजे मारनेन तीयारी \p \v 12 जत्‌यार दाहड़ु नीकळतात यहुदी माणसे पोलुस काजे मारने करीन जाळसांदी बणाया। चे जी सगुन खादा की “जत्‌यार लगुन हामु पोलुस काजे मारीन नाखजे नी चां लग हामु खाणो बी नी खाजे, ने पाणी बी नी पीजे।” \v 13 ईनी जाळसांदी मां चाळीस सी बी अदु अदमी हतला। \v 14 चे मंदीरेन पुजारा ने पुडारी धड़े जाय्‌न तीनुक कह्‌या, “जत्‌यार लग हामु पोलुस काजे मारीन नाखजे नी चां लग हामु खाणो बी नी खाजे, ने पाणी बी नी पीजे। \v 15 तेरेमां हय तुहुं जाय्‌न सीपायड़ान मुखी सुबेदार काजे समजाड़ु की चु तुंद्‌रे धड़े ली आवे, काहाकी मे हेरा बारामां वारु पारखणे हींड रयु। ने हामु तीना पोलुस काजे पुगणेन पेहलुत मारने करीन तीयार रवसुन।” \p \v 16 बाकुन पोलुसेन बहणीसेन पुर्‌या काजे हीनी जाळसांदीन बारामां सामळ्‌यु, ती चु कीला मां जाय्‌न पोलुस काजे आखी वात देखाड़ देदु। \v 17 पोलुस सीपायड़ान मुखी सुबेदार मायन एक सुबेदार काजे बुलावीन तीनाक कह्‌यु “हीना पुर्‌या काजे डाहला सुबेदार धड़े ली जावु; जु डाहला सुबेदारेक काहींग कवणे हींडे।” \v 18 तेरेमां चु सुबेदार तीना पुर्‌या काजे डाहला सुबेदार धड़े ली जाय्‌न तीना डाहला सुबेदारेक कह्‌यु, “हातकड़ी लागाड़ी मेल्‌लु चु पोलुस मेसेक बुलावीन वीन्‌ती कर्‌यु की जु पुर्‌यु डाहला सुबेदार काजे काहींग कवणे हींडे; हीना काजे तेरे धड़े ली जां।” \p \v 19 डाहलु सुबेदार तीना पुर्‌यान हात धरीन तीनाक अलग ली जाय्‌न पुछ्‌यु, “तु मेसेक काय कवणे हींडे?” \v 20 चु पुर्‌यु कह्‌यु, “यहुदी माणसे एक्‌कु करीन जी जाळसांदी बणाय रया की आपणु डाहला सुबेदार काजे जाय्‌न असा वीन्‌ती करसुन की ‘तुहुं पोलुस काजे हामरे धड़े ली आव, काहाकी मे हीनाक वारु पारखणे हींडी रयु।’ \v 21 बाकुन तु तींद्‌री वात घुण माने, काहाकी तींद्‌रेम चाळीस सी बी जादा अदमी पोलुस काजे मारने करीन तकाय रया। ने चे सगुन खादला छे की ‘जत्‌यार लगुन हामु पोलुस काजे मारी नी नाखजे नी चां लग हामु खाणो बी नी खाजे, ने पाणी बी नी पीजे।’ ने चे हींताळ तीयार छे, ने तारा वायदान वाट देख रया।” \p \v 22 तत्‌यार तीना पुर्‌यान वात सामळीन डाहलु सुबेदार तीना पुर्‌या काजे हुकुम आपीन मकल्‌यु “तु जी वात कुय काजे घुण कवे की तु जी वात मेसेक कह्‌लु छे।” \s पोलुस काजे केसर्‌या सहर मां मकले \p \v 23 तत्‌यार सोव सीपायड़ान डाहलु सीपायड़ु तेरा दुय सीपायड़ाक बुलायन कह्‌यु, “केसर्‌या सहर मां जाणे करीन दुय सोव सीपायड़ा, ने सत्‌तर सीपायड़ा घुल्‌ला पर बसीन जाण्‌या, ने दुय सोव भाला वाळा सीपायड़ा तीयार हय जावु। ने रातेन नव बजे लग केसर्‌या जाणे करीन तीयार रवजु। \v 24 ने पोलुस काजे नीयाव करन्‌या फेलीक्‌स घुल्‌ला पर बठाड़ीन अलग ली जाणे करीन तेरे वाटे बी घुल्‌लु तीयार राख्‌जु।” \v 25 सुबेदारेन डाहलु सुबेदार चिट्‌ठी मां ज्‌य बी लिखीन दी मकल्‌यु: \p \v 26 “ए नीयाव करन्‌या फेलीक्‌स! वारलु छे की? मे कलद्‌यु लुस्‌यु छे। \v 27 हीना अदमी काजे यहुदी माणसे धर लेदला ने हीनाक मारने हींडी रवला; बाकुन जत्‌यार मेसेक मालुम पड़्‌यो की जु रोमी छे, मे सीपायड़ा भेळु जाय्‌न हीना काजे छुड़ाय लायु। \v 28 मे जाणतेलु की चे हेरे पर काहनु गुनु लागाड़ीन वाक नीकाळ रया; तेरेमां मे हीनाक तींद्‌री मट्‌ली बसक मां ली गुयु। \v 29 तत्‌यार मे जाण लेदु की जे तींद्‌रा कायदान सास्‌तुरेन बारामां लिखली वात काजे लीन वातेम जखड़ी पड़ रवला ने तेरे पर गुनु लागाड़ीन वाक नीकाळ रवला, बाकुन हेरेम असु गुनु नी हय, तेरेसी हीनाक जेल मां बुजणु नी पड़े ने नी मारनु पड़े। \v 30 जत्‌यार मेसेक बताड़्‌या की चे हीना माणुस काजे मारने हींडे ती मे तत्‌यारुत मे हीना काजे तारे धड़े मकली देदु। ने हेरे पर गुनु लागाड़न्‌या काजे हुकुम आप्‌यु की तुहुं जु बी गुनु हेरे पर नाख रया।” \p \v 31 अतरामा सीपायड़ा जसों कह्‌या तसोत कर्‌या, ने चे रातेम रात पोलुस काजे अन्‌तीपातरीस पुगाड़ देदा। \v 32 दीसरे दाहड़े चालीन जाण्‌या सीपायड़ा पछा यरुसलेम कीला मां आवती रया। \v 33 चे केसर्‌या पुगीन ची चिट्‌ठी नीयाव करन्‌या काजे आप देदा, ने पोलुस तेरे अगळ उबा कर्‌या। \v 34 चु नीयाव करन्‌यु चिट्‌ठी भणीन पोलुस काजे पुछ्‌यु, “तु काहना देस वाळु छे?” ने चु सीपायड़ु कह्‌यु, कीलक्‌या जीला वाळु छे, \v 35 ने चु जाण लेदु की जु कीलक्‌या वाळु छे ती चु कह्‌यु, “जत्‌यार तारे पर गुनु लागाड़न्‌या बी आवसे ती मे तारु नीयाव करीस।” ने चु सीपायड़ा काजे हुकुम आपीन कह्‌यु, “हीना काजे हेरोदेसेन कीला मां ली जाय्‌न पेहरु देवु।” \c 24 \s पोलुसेन फेलीक्‌स अगळ सुनवाय \p \v 1 पांच दाहड़ा हय गुया ने पछेन मंदीरेन डाहलु पुजारु हनान्‌यु थुड़ाक पुडारी ने तेरतुल्‌लुस काजे पुठ्‌ये लीन केसर्‌या आयु। जु तेरतुल्‌लुस एक वकील हतलु। चे आखा नीयाव करन्‌या अगळ पोलुस पर गुनु लागाड़ीन तेरु वाक नीकाळ्‌या। \v 2 जत्‌यार तीनाक बुलाया ती तेरतुल्‌लुस तेरे पर गुनु लागाड़ीन कवणे लाग्‌यु, \p “ए मटला फेलीक्‌स मालीक! हामु ते तु छे करीन वारु सुकना जीवणे बाजी रया, तु नांबे सी देखीन चाले तेरेमां आपणो आखो देस वारु सुदरी गुयलो छे \v 3 ए आखा सी वारु फेलीक्‌स! हामु तारे साहरे सुदारली वातेक हामु मांजे ने तुसेक वारु कह्‌जे। \v 4 बाकुन तेरेमां की तुसेक अळी दुख नी देणे चाहतु चु तीनाक लीलघाय्‌न कह्‌यु, दया करीन तु हामरी दुय वात सामळी ले। \v 5 काहाकी हामु हीना माणुस काजे भड़कावण्‌यु छे। जु आखी कळीन यहुदी माणसे मां लड़ाय कराड़न्‌यु छे, ने आपसा काजे नासरी टुळान मुख्‌यु कह्‌वे। \v 6 जु यरुसलेम मंदीर काजे बी वीटाळनेन कुसीत करलु पर हामु हीना काजे धर पाड़्‌या। हामु मुसान कायदान अनसारे हेरु नीयाव करने हींडतेला। \v 7 बाकुन डाहलु सुबेदार लुस्‌यु आवीन हीनाक जबरान हामरा हातेम सी हापकी लेदु। \v 8 ने असु करीन गुनु लागाड़न्‌या काजे बी चु हुकुम आपीन कह्‌यु की तुहुं हीनी आखी वातेन बारामां जु गुनु हामु हेरे पर लागाड़ रया। तीनी वातेक तु आपसुत पारखी लेसी।” \v 9 जी वात सामळीन यहुदी माणसे बी हीनी वातेक हुकारीन कह्‌या, “हव, जी वात खरली छे।” \s पोलुस आपसा काजे बचाड़ने करीन फेलीक्‌स काजे काहींग कह्‌वे \p \v 10 जत्‌यार नीयाव करन्‌यु पोलुस काजे बुलनेन ईसारु कर्‌यु ती पोलुस असु जपाप आप्‌यु, \p मे जाणो की तु बेसका साल सी हीनी जातीन माणसेन नीयाव कर रयु, तेरेमां मे खुस हय्‌न तारी वातेन जपाप आपो। \v 11 तुसेक ते ज मालुमुत छे की जत्‌यार मे यरुसलेम मां भगवानेन भक्‌ती-भजन करने आवलु, ती सीत हय लग बारे दाहड़ा बी नी हया। \v 12 ने चां कुय बी मेसेक मंदीर मां ने यहुदी माणसेन भक्‌तीन घर, मां ने सहर मां वातेम नाव-बद्‌दी ने माणसेक भेळा करीन भड़कावतेलु देख्‌या, \v 13 ने नीते जे तीनी वाते मां मारु वाक नीकाळीन गुनु लागाड़ रया, तीनी वातेक हय बी जे खरली ठेहराय नी सके। \v 14 बाकुन मे तारे अगळ जी वात मान लम की दीना पंथ काजे जे रद्‌दी-पंथ कह्‌वे। तीना पंथन साहरे मे तीना भगवानेन सेवा-भक्‌ती करो तीना भगवानेन वाट काजे आपणा डाहा-बुड़ा मान्‌ता आय रया, ने तेरी सेवा-भक्‌ती करता आय रया। ने जी वात मुसान साहरे लिखला सास्‌तुर मां ने भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळा माणसेन किताप मां बी लिखली छे, तीनी आखी वात पर मे भुरसु करो। \v 15 ने जसा चे भगवान मां करे तसुत मे बी भगवान मां आसा करो की भगवान धरमी माणसे काजे ने पापी माणसे काजे मर्‌या-सर्‌याम सी जीवतु करीन बठु करसे। \v 16 तेरेमां मे बी भगवान ने माणसे अगळ मारा चुखला मन सी ज छाचली छे, चत करनेन कुसीस करो। \p \v 17 बेसका सालेन पछे मे मारा माणसे काजे दान आपणे, ने भेट चड़ावने आवलु। \v 18 ने चे मेसेक मंदीर मां जनवार्‌या मारीन बादा चड़ावतेलु ने भेट आपतेलु देख लेदला। मे जो काम चुखले मने दीसरा माणसेक बुलावीन गड़दी करे बीगुर करने बाजी रवलु। तीने टेमे मारे पुठ्‌ये आसीया वाळा बेसका यहुदी बी हतला; ने तीनुक जो काम वारु; लाग्‌यो। \v 19 दंगु कराड़न्‌या ते चे, आसीया जीला वाळा यहुदी माणसे हतला। कदी तीनुक मारा वीरुद मां काय कवणु हतलो, ती जे यहुदी जां अगळ आवीन मारे पर गुनु लागाड़ता। तेबी चे जां नी आया। \v 20 नीते जे माणसे जां छे हीनुत काजे कवणे दे की जत्‌यार मे मट्‌ली बसक मां हतलु, ती जे मारे मां काय गुनु देखला? \v 21 हीनी वात काजे छुड़ मे तींद्‌रे ईचमां उबु रवीन आयड़ीन कवलु की मर्‌या-सर्‌याम सी पछा जीवता हवणेन बारामां तारे अगळ आज मारु नीयाव हवणे बाजी रयु। \p \v 22 फेलीक्‌स तीनी वाटेन बारामां वारु वात जाणतेलु, चु ज कह्‌वीन तींद्‌री सुणवाय टाळ देदु, “जत्‌यार डाहलु सुबेदार लुस्‌यु आवसे, ती तुंद्‌री वात सामळीस ने तुंद्‌रु फेसलु करीस।” \v 23 ने सुबेदार काजे हुकुम आप्‌यु की तु पोलुसेन जेलेन वारु राखवाळी करजी, ने तेरा दुस्‌तीदार आवे ती तेरी सेवा-चाकरी करने घुण रुके। \s फेलीक्‌स ने दुर्‌सील्‌लान अगळ पोलुस \p \v 24 थुड़ाक दाहड़ा मां अळतेन फेलीक्‌स हेरी घरवाळी द्‌रुसीला पुठ्‌ये चां आयु। फेलीक्‌सेन घरवाळी यहुदी जातीन हतली। फेलीक्‌सी पोलुस काजे बुलावीन तीना भुरसान बारामां ज मसी ईसु पर छे, तेरेसी सामळ्‌यु। \v 25 बाकुन जत्‌यार पोलुस नीयावेन बारामां, ने हेरा जीवेक मानाड़नेन बारामां, ने आवणे वाळा नीयावेन बारामां वात करतेला। ती फेलीक्‌स सामळीन बेसकु बीही गुयु ने पोलुस काजे कह्‌यु “हय तु जात रव, टेम जड़से ती तारी वात सामळने तुसेक अळी बुलावीस।” \v 26 हीनीत टेमे फेलीक्‌स जी आस कर रवलु की पोलुस मेसेक रुप्‌या आपसे। करीन चु पोलुस काजे अळी-अळीन तेरी वात सामळावणे करीन बुलाया करतेलु। \p \v 27 बाकुन जत्‌यार दुय साल हय गुया ती पुरकीयुस फेस्‌तुस, फेलीक्‌सेन जागा पर आयु; ने फेलीक्‌स यहुदी माणसे पर दया करनेन मरजी सी पोलुस काजे जेल मात रहणी देदु। \c 25 \s पोलुस केसर अगळ नीयाव वाटे वीन्‌ती करे \p \v 1 फेस्‌तुस चु तीन दाहड़ा हय गुया ने अळतेन केसर्‌या सी यरुसलेम मां पुग्‌यु। \v 2 तत्‌यार मंदीरेन डाहला पुजारी ने यहुदी माणसेन नेता आवीन पोलुस पर गुनु लागाड़ीन तेरु वाक नीकाळ्‌या। \v 3 ने चे माणसे फेस्‌तुस काजे दया मां हयन कह्‌या की तु पोलुस काजे यरुसलेम बुलाय ले। काहाकी चे वाट्‌येत पोलुस काजे मारनेन जाळसांदी बणाय रवला। \v 4 फेस्‌तुस जपाप आप्‌यु, “पोलुस केसर्‌या सहरेन जेलेम छे। ने सीपायड़ा तेरु पेहरु दीन राखवाळी कर रया। ने मे छाटुस पछु जायस। \v 5 पछेन कह्‌यु, तुहुं तुंद्‌रा मुख्‌या काजे मारे पुठ्‌ये केसर्‌या मकली देवु ने कदी चु माणुस काहींग गुनु कर्‌यु हसे, ती चे चां तेर पर गुनु लागाड़ीन वाक नीकाळे।” \p \v 6 फेस्‌तुस अळी तींद्‌रे ईचमां आठ-दस दाहड़ा रहणीदीन पछु केसर्‌या गुयु। ने तेरे पुठ्‌ये सात यहुदी हकदार्‌या बी गुया। दीसरे दाहड़े फेस्‌तुस नीयावेन गादी पर बसीन सीपायड़ाक हुकुम आप्‌यु की, “पोलुस काजे बुलाय लावु।” \v 7 जत्‌यार पोलुस आयु, ती यरुसलेम सी आवला यहुदी हकदार्‌या, तेरे चारेमेर उबा हय्‌न तेरे पर बेसका गुनु लागाड़ीन वाक नीकाळ्‌या। ने तीना गुनान पुरावु चे दी नी सक्‌या। \v 8 बाकुन पोलुस जपाप आप्‌यु, “मे यहुदी कायदान बी वाक नी नीकाळ्‌यु, ने मंदीरेन बी वाक नी नीकाळ्‌यु, ने मटला राजान बी वाक नी नीकाळ्‌यु। असु करीन मे काय बी गुनु नी कर्‌यु।” \p \v 9 बाकुन फेस्‌तुस यहुदी माणसे पर गीण-दया करने करीन पोलुस काजे कह्‌यु, “तु यरुसलेम जाणे तीयार छे काय, ने चां मारे अगळ ईनी वातेन बारामां तारो नीयाव करो?” \p \v 10 पोलुस कह्‌यु, मे केसरेन नीयावेन गादी अगळ उबु हय रयु, मारु नीयाव जात हवणु चाहजे। जसों तुसेक बी वारु रीती सी मालुम छे की मे यहुदी माणसेन वाक नी नीकाळ्‌यु। \v 11 कदी मे गुनाळु हय, ने मरनेन डंड जड़े असु गुनु कर्‌यु हय, ती मे मरने तीयार छे; बाकुन कदी तीनी वातेम जे मारे पर गुनु लागाड़ रया, ची वात खरली नी हय ती, कुय बी मेसेक तींद्‌रे सुपरुत नी कर सके। मे मटला राजा अगळ नीयाव धड़े उबु हवणेन वीन्‌ती करो। \p \v 12 तत्‌यार फेस्‌तुस बसकेन मंत्‌री धड़े वीच्‌यार नीकाळीन जपाप आप्‌यु, “तु मटला राजा अगळ नीयाव धड़े उबु हवणेन वीन्‌ती करलु छे, तु केसर धड़े जासी।” \s राजा अग्‌रीपा अगळ पोलुसेन \p \v 13 थुड़ाक दाहड़ा हय गुया ने अळतेन धड़ेवाळा ईलाकान राजा अग्‌रीपा, तेरी बहणीस बेरनीस पुठ्‌ये यहुदा जीलान नवला राजा फेस्‌तुसेक वारु छे की? पुछणे ने आव-भाव करने करीन केसर्‌या आया। \v 14 चे बेसका दाहड़ा रय लेदा ने अळतेन फेस्‌तुस पोलुसेन बारामां राजा काजे ज कह्‌यु “एक माणुस छे, तीनाक फेलीक्‌स जेल मां छुड़ गुयु। \v 15 जत्‌यार मे यरुसलेम मां हतलु, ती मंदीरेन पुजारी ने यहुदी माणसेन पुडारी तेरे पर गुनु लागाड़्‌या; ने कह्‌या की हीनाक डंड आप। \v 16 बाकुन मे तीनुक जपाप आप्‌यु, रोमी माणसेन जी रीती नी हय की गुनु लागाड़न्‌याक ने गुनु करन्‌याक आंबा-सांबा उबा करीन तींद्‌री आंबी-सांबी सुणवाय करे बीगुर गुनु करन्‌या काजे डंड आप देय। \v 17 जत्‌यार चे जां भेळा हया, ती जादा वार नी लागाड़्‌यु, बाकुन दीसरे दाहड़े नीयावेन गादी पर बस गुयु, ने सीपायड़ाक कह्‌यु, ‘तीना माणसेक लावणेन हुकुम आप्‌यु।’ \v 18 जत्‌यार गुनु लागाड़न्‌या उबा हय्‌न तेरे पर गुनु लागाड़्‌या, ती चे, मे समजी रवलु असु काहनु बी गुनु तेरे पर नी लागाड़्‌या। \v 19 बाकुन चे तींद्‌रा भुरसान धरमेन बारामां ने ईसु नावेन माणसेन बारामां चु मर गुयलु ने पोलुस तीना काजे जीवतु छे करीन बताड़लु, ने वातेन जखड़ी मां पड़ रवला। \v 20 मे चक्‌कर मां पड़ रवलु की ईनी वातेन पतु कसु लागड़ो? तेरेमां मे तीनाक पुछ्‌यु, काय तु यरुसलेम जासी काय, ईनी वातेन तारु नीयाव हवसे? \v 21 बाकुन पोलुस कह्‌यु, की ‘मे मटला राजा अगळ नीयाव उबु हवणेन वीन्‌ती करो।’ ती मे सीपायड़ाक हुकुम आप्‌यु की जत्‌यार लग मे ईनाक केसर धड़े नी मकलो, ती लग तुहुं जलम हेरी राखवाळी करु।” \p \v 22 तत्‌यार अग्‌रीपा, फेस्‌तुस काजे कह्‌यु, “मे बी तीना माणसेन वात सामळने हींडो।” \p ती फेस्‌तुस कह्‌यु, “तु काल हेरी वात सामळी लेजी।” \p \v 23 दीसरे दाहड़े राजु अग्‌रीपा ने तेरी बहणीस बेरनीस सी धुम-धाम सी हेरा सीपायड़ा सुबेदार्‌या भेळा ने सहरेन मटला माणसे बसक भेळे चां आय लाग्‌यु। तीने टेमे फेस्‌तुस सीपायड़ाक हुकुम आप्‌यु, “पोलुस काजे जां ली आवु।” \v 24 फेस्‌तुस कह्‌यु, “ए राजा अग्‌रीपा, ने आखा माणसे, जे जां आय र्‌या चे। तुहुं ईना माणसेक देख रया, तेरे बारामां आखा यहुदी माणसे यरुसलेम सहर मां ने जां बी आयड़ी-आयड़ीन मारे धड़े लीलघाय्‌न कह्‌या, ‘ईनाक मार नाखु। ईना काजे धरती पर जादा दाहड़ा जीवतेलु रहणु वारु नी हय।’ \v 25 बाकुन मे पारखी लेदु की चु मरनेन डंड जड़े असु काहनु बी गुनु नी कर्‌यु; तेबी चु आपसुत असु वीन्‌ती कर्‌यु की ‘मे मटला राजा अगळ नीयाव वाटे उबु हवणु छे।’ ती मे ईनाक मटला राजा धड़े मकलेन तज्‌बु कर्‌यु। \v 26 बाकुन मे हेरे बारामां लिखीन दी मकेलने मारे धड़े काय बी पुरावु नी जड़्‌यु। अतरामा मे तीना काजे तारे अगळ ने खास करीन ए राजा अग्‌रीपा तारे अगळ लावलु छे। हेरेन करीन की लिखणे करीन काय ने काय पुरावु जड़े। \v 27 मारु वीच्‌यार छे की तीनाक माणसे गुनाळु समजीन धरीन हात कड़ी लागाड़ला छे, तेरे बारामां जु छाचलीन गुनाळु छे, असु करीन चिट्‌ठी लिखे बीगुर मटला राजा धड़े मकेलनु वारु नी हय।” \c 26 \s पोलुस राजा अग्‌रीपा अगळ उबु हवे \p \v 1 अग्‌रीपा राजु पोलुस काजे कह्‌यु, “तुसेक खुद तारे बारामां कह्‌णेन हक छे।” तत्‌यार पोलुस आपसुत बचणे करीन आपसे भीणी असु कह्‌णे बाजी गुयु। \p \v 2 ए राजा अग्‌रीपा, जतरी वातेन यहुदी माणसे मारे पर गुनु लागाड़े। तीनी वातेन आज तार अगळ जपाप आपणे मां मे वारु समजो। \v 3 खास करीन जी वात अतरी खरली छे, काहाकी तु यहुदी माणसेन आखी रीती-भाती ने तींद्‌री वात काजे जाणो। अतरामा चु लीलघाय्‌न कह्‌यु की तु गम खाय्‌न मारी वात सामळ। \p \v 4 मे नानलु हतलु ती सीत मारा भाय-बेटा मां ने यरुसलेम मां कसु जीव्‌यु, ची वात देस वाळा ने यरुसलेम वाळा आखा यहुदी जाणे। \v 5 कदी चे ईनी वातेन गवाय देणे हींडे ती गवाय दी सके, काहाकी मे हामरा धरमेन अनसारे एक हामरा काठला फरीसी माणसेन अनसारे जीवाय जीवलु छे। \v 6 भगवान हामरा डाहा-डाहा साते मर्‌या-सर्‌याम सी पछा जीवता करनेन जु वायदु करलु छे, ने चु वायदु भगवान पुरु करसे असु मे आस करो ने तीनात वायदान वाटे मारु नीयाव हवणे बाजी रयु। \v 7 हामरी बारे कळीन माणसे मर्‌या-सर्‌याम सी पछा जीन्‌दा हवणे जी आस कर रया, तीनीत आसे वाटे भगवानेन रात दाहड़ु सेवा-भक्‌ती कर रया। ए राजा। हीनुक मर्‌या-सर्‌याम सी पछा जीन्‌दा हवणेन आसेन बारामां यहुदी माणसे मारे पर गुनु लागाड़ रया। \v 8 जत्‌यार की भगवान मर्‌या-सर्‌या माणसे काजे जीन्‌दा करे। असी वात मे कहं ती तुहुं काजे ईनी वात पर भुरसु काहा नी आवतु? \v 9 मे बी समजतेलु की ईसु नासरी नावेन वीरुद मां मेसेक बेसको काय करनु चाहो। \v 10 ने मे यरुसलेम मां बी ईसुन माणसेन वीरुद कर्‌यु; ने मंदीरेन डाहला पुजारा जाय्‌न ईसुन माणसेक वेला पाड़नेन हक मांग लेदु ने बेसका ईसुन चुखला माणसेक जेल मां कुंड देदु। तत्‌यार दीसरा तींद्‌री वीरुद करीन तीनुक मारतेला ती मे बी तींद्‌री वातेक हुकारतेलु। \v 11 ने मे तीनु आखा काजे तींद्‌रा यहुदी माणसेन भक्‌तीन घर मां वेला पाड़तेलु ने तीनुक जुर करीन कह्‌वतेलु की तुहुं ईसुन वाक नीकाळु, नीते मार नाखीस। ने मे तींद्‌रे पर अतरु रीसवाय गुयु की दीसरा सहरेम रहण्‌या ईसुन माणसे काजे बी वेला पाड़ने बाजी गुयु। \s पोलुस आपसान बदलेन बारामां बताड़े \r (नेवताळा 9:1-19; 22:6-16) \p \v 12 ईसु पर भुरसु करन्‌या माणसेक मारनेन धुन मां मे मंदीरेन डाहला पुजारा धड़े हकेन चिट्‌ठी लीन मे दमीस्‌क जाणे बाजी रवलु। \v 13 ए राजा, मे दीसु माथेक दाहड़े, दाहड़ा सी बी जादा जुरे वीजाळो बी धपीन सरगे सी आवतेलो देख्‌यु, जो मेसेक ने मारा साती काजे घेर लेदलो। \v 14 हामु आखा भुयमां हीट पड़्‌या ती मेसेक ईब्‌रानी बुली मां एक बुल सामळायु, “ए सावुल ए सावुल तु मेसेक काहा वेला पाड़े? तारे वाटे कुरहाड़ पर लात देणु काठो छे।” \v 15 ने मे कह्‌यु, “मालीक! तु कुण छे?” मालीक कह्‌यु, “मे ईसु छे, तीनाक तु वेला पाड़े। \v 16 बाकुन हय तु उबु उठ जां; तारा पाय पर उबु हव; काहाकी मे तुसेक जसु देखलु च आखो माणसेक कवणे करीन मारु पावर्‌यु ने गवा बणावीन ठेहरावलु छे, ने अळी आवणे वाळी वात देखाड़ने करीन तुसेक देखाड़ीस। \v 17 मे तुसेक तारा माणसे सी ने नी-यहुदी माणसे सी बचाड़ीन राखीस, तींद्‌रे धड़े मे तुसेक तेरेमां मकलो। \v 18 तु हींद्‌रा जीवेन डुळा उघाड़जी। ने तीनुक जीवेन आंदारला मां सी जीवेन वीजाळा भीणी वाळजी। ने भुतड़ान हक मां सी छुड़ावीन भगवानेन हक मां लावजी; ने असा करीन चे पापेन माफी हात करीन ईसु पर भुरसु करन्‌या चुखला माणसे मां भेसकाय जासे।” \s पोलुस हेरे कामेन बारामां बताड़े \p \v 19 “ए राजा अग्‌रीपा! ती सी आज लग मे तीनी सरगेम सी आवली वातेक कदी नी टाळ्‌यु। \v 20 बाकुन मे पेहले दमीस्‌कुसेन, यरुसलेमेन, ने तत्‌यार यहुदी आखा देसेन रहणे वाळा ने नी-यहुदी माणसेक ज समजाड़तु रयु, की तुहुं पाप भीणी सी मन फेरवीन भगवान भीणी वळु ने भगवान काजे गमे तसों काम करु।” \v 21 ईनी वातेन वाटे यहुदी माणसे मेसे काजे मंदीर मां धर लेदा, ने मारीन नाख देणेन कुसीत कर्‌या। \v 22 बाकुन भगवानेन मदत सी आज लग मर्‌यु नी ने नानला मटला आखा अगळ गवा दम। ने तीनीत वातेक कहतु रयु जी वात भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळा माणुस ने मुसु कहलु की हवणे वाळी छे। \v 23 की ईसु मसी काजे दुख झेलनु पड़से ने चु आखा मरला मां सी पेहेल जीवतु हय्‌न आपणा माणसेक ने नी-यहुदी माणसेक जीवनेन वीजाळान खुस-खबर सामळावसे। \p \v 24 जत्‌यार पोलुस हीनी रीती सी जपाप दी रवलु, ती फेस्‌तुस जुर सी आयड़ीन कह्‌यु, “पोलुस, तु संकाय गुयलु छे! ने तु जादा भणीन गांडु हय गुयु।” \p \v 25 बाकुन पोलुस कह्‌यु, “ए ओबरादार फेस्‌तुस! गांडु नी हय, बाकुन सय ने अक्‌कल वाळी वात कहं। \v 26 ने तीनी वातेक मे बीहे बीगुर राजा अगळ कहणे बाजी रयु, तीनी वातेक राजु जाणे। ने मेसेक भुरसु छे हीनी वात मां सी कुय वात सातायली नी हय, काहाकी ईसु साते जो काय हयो च कांखुर धरतीन खुणे-कुपरे नी हयो। \v 27 ए राजा अग्‌रीपा, तु भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळा माणसेन कहली वात पर भुरसु करे काय? हव, मेसेक मालुम छे की तु भुरसु करे!” \p \v 28 हेरेसी अग्‌रीपा पोलुस काजे कह्‌यु, “तु कम समजणे सी मेसेक मसी बणावणे हींडे।” \p \v 29 पोलुस कह्‌यु, “मे भगवान सी दुवा करो की भले ईतरीक वात सामळावीन ने भले जादा वात सामळावीन, तु अतरुत नी बाकुन जतरा बी मारी वात सामळी रया, चे आखा मारेन तसा ईसु पर भुरसु करन्‌या बण जाणो चाहे। बस, तीनुक मारेन तसा हात कड़्‌या अतरा नी लागणु चाहजे।” \p \v 30 तत्‌यार राजा अग्‌रीपा ने राजा अग्‌रीपान बहणीस बेरनीस ने तेरे धड़े बस रवला आखा उबा हय गुया। \v 31 ने अलग जाय्‌न आपसात कहणे लाग्‌या, जु माणुस जेलेम जाय असु ने मरनेन डंड जड़े असु काहनु बी गुनु नी कर्‌यु। \v 32 अग्‌रीपा फेस्‌तुस काजे कह्‌यु, “कदी तु असु नी कवतु की ‘केसर राजा अगळ मारु नीयाव हवणु चाहजे’ ती जे तुसेक जेल मां सी बरी कर देदा।” \c 27 \s रोम भीणी जाणु \p \v 1 जत्‌यार ज पक्‌को हय गुयो की हामु ढंड्‌याम बसीन ईटली देसेम जाजे। ती चु ने पोलुस ने ईतराक दीसरा केदी काजे तीना सीपायड़ान टुळान हातेम कर देदु, तीना टुळान डाहलु सुबेदार जुलीयुस नावेन हतलु। \v 2 अतरामा हामु काजे आसीया ईलाकान दर्‌या धड़े जाणे वाळा एक, ढंड्‌याम बसीन हामु चाल पड़्‌या। ने मकीदुनीया ईलाकान थीसलुनीकीया सहर वाळु अरीस्‌तारकुस बी हामरे पुठ्‌ये हतलु। \v 3 दीसरे दाहड़े हामु सीदोन सहर मां पुग्‌या ने चां ढंड्‌यान ठेसण पर मटलो ढंड्‌यो हुबो राक देदा। सुबेदार जुलीयुस पोलुस पर दया कर्‌यु ने पोलुस काजे तेरा दुस्‌तीदारेन्‌चां भेळु हवणे करीन जाणे देदु। ने तेरा दुस्‌तीदारेक बी पोलुसेन सेवा-चाकरी करनेन छुट आप देदा। \v 4 चां सी आहळी हामरे सांबी आवतेली; करीन कुपरुस नावेन काळापाणी धड़े-धड़े तेरु आड़ लीन ढंड्‌यो चालाड़ीन ली जातला; \v 5 ने कीलक्‌या ने पंफुलीया ईलाका धड़े समुदर मायन जातला ने लुस्‌या ईलाकान मुरा नावेन सहर मां उतर्‌या। \v 6 चां एक सुबेदार काजे एक दीसरो मटलो ढंड्‌यो देखाव पड़्‌यो। च सीकेन्‌दर्‌या सहर सी आवीन ईटली ईलाका मां जाणे वाळो हतलो। हेरेसी चु हामुक तीना ढंड्‌या मां बठाड़ देदु। \p \v 7 जत्‌यार हामु बेसका दाहड़ा लग धीरा-धीरा चालीन वेला करता जाय्‌न कनीदुस सहर धड़े अगा पुग्‌या। काहाकी हवा हामु काजे अघो जाणे नी देदो; अतरामा हामु केरती नावेन काळापाणीन आड़ लीन सलमोन सहर धड़े पुग्‌या। \v 8 ने चां मायन बेसका एला करता जाय्‌न एक सहरेम पुग्‌या, तीना सहरेन नाव हतलो ढंड्‌या उबा करनेन वारु ठेसण। चां सी लसया सहर धड़ेत हतलो। \p \v 9 टेम बेसकी हय गुयली ने तीना ढंड्‌या काजे बी अगा ली जाणु बी परेसानी हतलो काहाकी तत्‌यार लग उपासेन दाहड़ा बी हय गुयला। तेरेसी पोलुस तीनु माणसे काजे ज कह्‌तु जाय्‌न चेताड़्‌यु। \v 10 “ए अबरेदार माणसे! मेसेक असो लागे की जां सी आपणु जासु, ती आपणे पर आफत आय पड़से ने बेसको नुकसाण झेलनु पड़से। ने मटलो ढंड्‌यो चालाड़न्‌या पर ने मटलो ढंड्‌यो बी टुट जासे। ने कांखुर मायन आपणुक मरनु बी पड़से।” \v 11 बाकुन सुबेदार पोलुसेन वातेक छुड़ीन मटलो ढंड्‌यो चालाड़न्‌या पर ने मटला ढंड्‌यान मालीकेन वात काजे बड़ीन मान्‌यु। \v 12 चां सींगेन दाहड़ा काटणे वाटे वारु नी हतलो तेरेमां बेसका माणसे वीच्‌यार करीन कह्‌या, “आपणुक जां सी जतरा छाटा जावाये ततरा छाटा जां सी जाती रवसुन, ने ईना देसेन काहनी बी रीती सी फीनीक्‌स सहर मां पुगीन चां सींग काटसुन ती बेसको वारु रवसे।” ज एक केरते टापुन एक ठेसण छे जो ढंड्‌यान ठेसणे भीणी जो दखण-बुडण ने धुराव-बुडण भीणी उगाड़ो छे। \s समुदर मां आंधी आवे \p \v 13 जत्‌यार ईतरी-ईतरीक दखण सी आहळी आवणे बाजी गुय, ती चे ज समज्‌या, की जसा चे चाही रवला, तसों तीनुक जड़ गुयो, ती चे ढंड्‌यान-मांजरी पाणीम सी नीकाळ लेदा ने केरतीन काळापाणी भीणी चाल पड़्‌या। \v 14 बाकुन थुड़ीक वार मां काळापाणी भीणी सी एक मट्‌ली आंधी आवी, ची धुराव उगण कह्‌वाये। \v 15 जत्‌यार आंधी ढंड्‌ये आपटाय, ती ढंड्‌या काजे आंधी भीणी सांबो नी जावायो, ती हामु ढंड्‌या काजे आंधी तींखुर जाय, तींखुर जाणे देदा। \v 16 तत्‌यार हामु कोदा नावेन काळापाणीन आड़ मां धीरा-धीरा ढंड्‌या काजे उहवणी देदा, ने काठी मेहनत करीन दीसरा नानला ढंड्‌या काजे हात करीन तीनुक कब्‌जा मां करीन धीरा पाड़्‌या ने मटला ढंड्‌या मां मेल लेदा। \v 17 ढंड्‌या काजे नाड़े करीन बांद देदा, ने बीहाणे सी कहें की कांखुर मायन सुरतीसेन काळापाणी धड़े उतेळ्‌ळा पाणीन कादवड़ा मां मटलो ढंड्‌यो गाड़ाय जासे करीन मटला ढंड्‌यान पाल छुड़ देदा, ने मटला ढंड्‌या काजे उहवणी देदा। \v 18 जत्‌यार हामु आंधी ने झलक मटले ढंड्‌ये बेसकी आपटाय। ती दीसरे दाहड़े चे ढंड्‌याम सी समान नाखणे बाजी गुया। \v 19 ने तीसरे दाहड़े चे तींद्‌रे हाते सी ढंड्‌या मायन समान नाखी देदा। \v 20 जत्‌यार बेसका दाहड़ा लग, नीते दाहड़ु देखाव पड़्‌यु, ने नीते तारा देखाव पड़्‌या, ने बेसकी आंधी चालतीत रय, ने असी हालत हय गुय की हामु बचणेन आसुत छुड़ देदा।\fig आंधी-तुफान मां ढंड्‌यो डुबी गुयो|alt="Ship being wrecked in a storm" src="lb00219c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="27:18"\fig* \p \v 21 जत्‌यार चे बेसका दाहड़ा लग काय नी खादा, तत्‌यार पोलुस तींद्‌रे ईचमां उबु हय्‌न कह्‌यु, ए माणसे, तुहुं काजे मारी वात मानीन केरती नावेन काळापाणी सी आवता ती नीते तुंद्‌री जी परेसानी आवती ने नी जी नुकसाण आवती। \v 22 बाकुन हय मे तुहुं काजे समजाड़ो की हिम्‌मत राखु, काहाकी तुंद्‌रे मायन कुय नी मरे, बाकुन ढंड्‌यान अतरोत खत्‌तम हवसे। \v 23 काहाकी तीना भगवान पुठ्‌ये मे जुड़ायलु छे, ने तेरी मे सेवा-चाकरी करो, तेरु एक सरग वाळु काहवाळ्‌यु आज राते मारे धड़े आवीन कह्‌यु, \v 24 ए पोलुस, बीहे मां! तुसेक केसर राजा अगळ उभो हवणु ने हवणु छे। ने देख, जे तारे पुठ्‌ये ढंड्‌या मां छे, तीनु आखा काजे भगवान तारा हातेम आप देदलु छे। \v 25 तेरेमां, ए माणसे, हिम्‌मत राखु; काहाकी मे भगवान पर जु भुरसु करो, जसों मार सी कह्‌यु, तसोन तसों हवसे। \v 26 बाकुन आपणु ढंड्‌यो काहनास काळापाणी धड़े कादवड़ा मां उतेळ्‌ळा जागा मां जाय्‌न गाड़ाय जासे। \p \v 27 जत्‌यार चोवदहवी रात हय, ती हामु अंदर्‌या नावेन समुदर मां भटकायता फीर रवला। ती आधीक रातेन धड़े-वड़े ढंड्‌यो चालाड़न्‌या काजे मालुम पड़्‌यो की हामु काहनास जागा धड़ेत जाय वागला छे। \v 28 ने चे दुयड़ो नाखीन समुदर मां उंडो देख्‌या ती मालुम पड़्‌यो की समुदरेन उंडाण वीस पुरसाव छे। ने अळी थुड़ाक धड़े गुया ती मालुम पड़्‌यो की समुदरेन उंडाण पंद्‌रे पुरसाव छे। \v 29 जत्‌यार दगड़ा वाळी जागा मां हामरो मटलो ढंड्‌यो अटकी जासे करीन चे बीही गुया ने चे मटला ढंड्‌यान पछला हीस्‌सा भीणी सी ढंड्‌यो उभो राखणे करीन च्‌यार मांजरी नाख्‌या, ने वीजाळो हवणेन वाट देख तेला। \v 30 बाकुन जत्‌यार ढंड्‌यो चालाड़न्‌या ढंड्‌याम सी ढासणे हींडी रवला, ती चे ढंड्‌यान अगला हीस्‌सा भीणी बी ढंड्‌यो उभो राखणे करीन मांजरी नाखणे हींडी रया असो बाहनो बणावीन दर्‌या मां बचणे करीन नानला ढंड्‌या बी समुदर मां उतार देदा। \v 31 ती पोलुस सुबेदार ने सीपायड़ा काजे कह्‌यु, “कदी जे मटलो ढंड्‌यो चालाड़न्‌या मटला ढंड्‌या मां नी रहे ती तुहुं बी नी बचु।” \v 32 ती सीपायड़ा दुयड़ा काटीन नानला ढंड्‌या काजे बचणे करीन मटला ढंड्‌याम सी समुदर मां उतार देदा। \p \v 33 जत्‌यार वीजाळो हवणे वाळो हतलो, तत्‌यार पोलुस आखा काजे जो कहीन समजाड़्‌यु की “बचणेन आस करीन वाट देखता-देखता चोवदे दाहड़ा हय गुया ने तुहुं भुकलात रया, ने ईतरोक बी खाणो नी खादा; \v 34 तेरेमां मे तुहुं काजे समजाड़ो की थुड़ोक खाय लेवु, तेरेसी तुहुं बची रवसु; काहाकी तुंद्‌रे मां सी कुयन बी मुणकान कान्‌यो बी नी उखळे।” \v 35 ने जो कयदीन पोलुस रुटु हातेम लेदु, ने आखा अगळ रुटा वाटे भगवान काजे तु बेसकु वारु छे कह्‌यु; ने रुटु भांजीन खाणे बाजी गुयु। \v 36 ती दीसरा आखा बी हिम्‌मत राखीन खाणो खाणे बाजी गुया। \v 37 हामु आखा मेळीन ढंड्‌या मां दुय सोव ने तीन वीसु ने सुवळे जणा हतला। \v 38 जत्‌यार चे खायलीन आफरी गुया ती ढंड्‌या काजे फवरो करने करीन ढंड्‌याम सी गहुं काजे समुदर मां नाखणे बाजी गुया। \s ढंड्‌यो टुटे \p \v 39 जत्‌यार दाहड़ु उंग्‌यु ती चे तीनी जागा काजे उळख्‌या नी, बाकुन एक खयड़ु देख्‌या, ने चे वीच्‌यार कर्‌या की हय सके ती जात ढंड्‌या काजे उभो राख देजे। \v 40 तत्‌यार चे ढंड्‌यो उभो करने करीन ढंड्‌यान मांजरी काजे समुदर मां नाख देदा, ने डांडे बांद्‌ला नाड़ा काजे छुड़ देदा, ने वाहळो तींखुर सी आवतेलो तींखुर वाळी बरसादी ताणीन समुदर धड़े चाल पड़्‌या। \v 41 चे दुय समुदर भेसकायणेन जागा पर मटलो ढंड्‌यो उभो राख देदा, ने ढंड्‌यान अगलु हीस्‌सु उतेळ्‌ळा जागान कादवड़ा मां गाड़ाय गुयु, ने ढंड्‌यान पछलु हीस्‌सु समुदरेन झलके आफटाय-आफटाय्‌न भागणे बाजी गुयु। \p \v 42 तत्‌यार सीपायड़ा वीच्‌यार कर्‌या, की गुलाम माणसे काजे मार नाखता; कांखुर मायन असो नी हय जाय की जे तीरीन नीकळी जाय। \v 43 बाकुन सुबेदार पोलुस काजे बचाड़नेन करीन तींद्‌रा वीच्‌यार काजे पुरो करने सी रुक्‌यु, ने कह्‌यु की तीनाक तीरता आवड़ी जाय, चे पेहेल कुदीन धड़े जाती रवे। \v 44 ने तीनुक तीरता नी आवड़े चे ढंड्‌यान पाट्‌या पर बसीन जाती रहु। ने असा करीन आखा कुय धरती पर नीकळीन जाती रवे। \c 28 \s माल्‌टा नावेन काळापाणी मां पोलुस \p \v 1 जत्‌यार हामु बचीन नीकळी जां, ती पतु चाल्‌यु की ईना काळापाणीक माल्‌टा कहवे। \v 2 चां वाळा माणसे हामरे पर गीण कर्‌या; काहाकी पाणी पड़नेन वजे सी सेळो लागतेलो; तेरेमां चे आकठो धपाड़ीन हामुक तापाड़्‌या, ने रहणेन आसरु आप्‌या। \v 3 जत्‌यार पोलुस लाकड़ा भेळा करीन आकठा मां मेल्‌यु, ती आकठान आच लागणे सी एक जहर वाळु घड़सु नीकळ्‌यु, ने पोलुसेन हातेम गुचवाय गुयु। \v 4 जत्‌यार चां वाळा माणसे घड़सा काजे पोलुसेन हात मां गुचवायलु देख्‌या, ती आपसा-आपसात कह्‌या, “छाचलीन जु माणुस हत्‌यारु छे, भले जु दरीया सी बच गुयु, तेबी नीयाव ईना काजे जीवणे नी देदु।” \v 5 तत्‌यार पोलुस आपसु हात झेंजड़ीन घड़सा काजे आकठा मां हेड़ पाड़्‌यु, ने पोलुसेन काय बी नुकसाण नी हयो। \v 6 बाकुन चे वाट देखता रया की पोलुसेन हात सुज जासे, नीते हयु हीट पड़से ने मर जासे, बाकुन जत्‌यार चे बेसकी वार लग देखता रया, हेरो काय बी नुकसाण नी हयो, ती चे तींद्‌रा मन मां दीसरुत वीच्‌यार आयु ने चे कह्‌या, “जु ते देवता छे।” \p \v 7 तीना जागान आड़े-धड़े एक टापु पुजारान पुबलीयुसेन खेते हतला, चु पुबलीयुस तीना माल्‌टा काळापाणीन नावेन खास हतलु; चु हामु काजे हेरे घर ली जाय्‌न तीन दाहड़ा लग मेजवानी कर्‌यु। \v 8 तीना पुबलीयुसेन बासेन सेरी आय रवलो, ने चु गुदड़ा मां पड़ी रवलु। अळतेन पोलुस घर मां तेरेन्‌चां जाय्‌न तेरे वाटे मालीक भगवान सी दुवा कर्‌यु, ने तेरे पर हात मेक्‌यु ने चु वारु हय गुयु। \v 9 जत्‌यार असो हयो ती तीना काळापाणीम रहण्‌या दीसरा मांदला माणसे बी आया; ने चां आवीन वारु हय गुया। \v 10 ने चे हामरी बेसकी आव-भाव कर्‌या, ने जत्‌यार हामु सीकेन्‌दर्‌या जाणे वाळाक ढंड्‌या मां बसीन जाणे हींडी रवला ती चे ज बी हामुक चाहतेलो, च ढंड्‌या मां मेल देदा। \s पोलुस रोमी सहर भीणी जाय \p \v 11 तीन महना पछेन हामु सीकेन्‌दर्‌या वाळा ढंड्‌याम बसीन चाल पड़्‌या। जो ढंड्‌यो ईनात काळापाणीम हतलो ने तेरी सहलाणी टाक मेल्‌ली हतली। \v 12 हामु सुरकुसा नावेन काळापाणी मां गुया, ने चां तीन दाहड़ा रया। \v 13 चां सी हामु रेगीयुम मां गुया, ने दीसरे दाहड़े दखण सी वाहळी चाली, तत्‌यार दीसरे दाहड़े पुतीयुली मां गुया। \v 14 चां हामु काजे थुड़ाक ईसु पर भुरसु करन्‌या भायस भेळा हया, ने चे बेसका वीन्‌ती कर्‌या करीन, हामु तींद्‌रेन्‌चां सात दाहड़ा लग रया; ने असा करीन चां सी रोम सहर भीणी चाल पड़्‌या। \v 15 अळतेन चां वाळा ईसु पर भुरसु करन्‌या भायस काजे मालुम पड़्‌यो की हामु आवणे बाजी रया, ती चे हामुक भेळा हवणे करीन अप्‌पीयुस हाटेम लग ने तीन धरम साळान्‌चां लग आया, तीनु ईसु पर भुरसु करन्‌या भायस काजे देखीन पोलुस भगवान काजे तु बेसकु वारु छे कह्‌यु ने हिम्‌मत राख्‌यु। \s रोम सहर मां पोलुस \p \v 16 जत्‌यार हामु रोम सहरेम पुग्‌या ती पोलुस काजे एक सीपायड़ा साते जु तेरी राखवाळी करतेलु, एखेलुत रहणेन हुकुम जड़ गुय। \fig रोमन सहरेन सयड़क काजे देखणु|alt="Street scene of The Roman city" src="hk00242c.tif" size="span" copy="Horace Knowles ©" ref="28:16"\fig* \p \v 17 तीन दाहड़ा पछेन पोलुस चां वाळा यहुदी माणसेन डाहला काजे बुलायु, ने जत्‌यार चे भेळा हय गुया ती चु तीनुक कह्‌यु, “ए भायस्‌यो, मे आपणा माणसेन ने आपणा डाह-डाहान वीरुद मां काय बी कह्‌यु, तेबी मेसेक यरुसलेम सी धराड़ीन रोमी सीपायड़ान हात मां आप देदा। \v 18 चे पुछी-पाछीन मेसेक छुड़ने हींडी रवला, काहाकी मे मरनेन डंड जड़े असु काहनु बी गुनु नी कर्‌यु। \v 19 बाकुन जत्‌यार यहुदी माणसे मारे वीरुद कहणे बाजी गुया, ती मेसेक केसर काजे वीन्‌ती करनु पड़्‌यो, जत नी मेसेक मारा माणसे पर गुनु लागाड़नु हतलु। \v 20 तेरेमां मे तुहुं काजे बुलायु की तुहुंक भेळु हवो ने वात करो; काहाकी ईस्‌रायेली माणसेन आस वाटे सीपायड़ा मेसेक धरीन मारे हाते ने पाये साकळ लागाड़ देदला छे।” \p \v 21 चे तीनाक कह्‌या, “नी हामु तारे बारामां यहुदी माणसे सी चिट्‌ठी हात कर्‌या, ने नी ते यहुदी भायस मायन कुय आवीन तारा बारामां कह्‌यु, ने नी ते गलत कह्‌या। \v 22 बाकुन तारु काय वीच्‌यार छे, चत हामु सामळने हींडी रया, काहाकी हामुक मालुम छे की आखे दुर ईना पंथन वीरुद मां माणसे कहणे बाजी रया।” \p \v 23 तत्‌यार चे एक दाहड़ु पाक्‌कु कर्‌या, ने अळतेन चु दाहड़ु आयु ती बेसका माणसे पोलुसेन्‌चां भेळा हया, ने पोलुस तीनु काजे ईसुन बारामां मुसान साहरे लिखला सास्‌तुरेम सी ने भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळा सास्‌तुरेम सी संदारे सी सांतु लग समजाड़तु रयु, ए भगवानेन राजेन बारामां गवा देतु रयु। \v 24 ज सामळीन कुय तेरी वात मानीन ईसु पर भुरसु कर्‌या, बाकुन कुय तेरी वातेक मानीन ईसु पर भुरसु नी कर्‌या। \v 25 जत्‌यार चे एक मन्‌या हय्‌न तेरी वातेक नी मान्‌या, ती पोलुस तीनुक कह्‌यु, चुखली-आत्‌मा भगवानेन अघली वात बताड़ने वाळा यसायाह साहरे तुंद्‌रा डाहा-डाहाक ज कहलु हतलु, जाय्‌न ईनु माणसेक कय दे, \v 26 तुहुं सामळसु, \q1 ने सामळ्‌यात करसु, \q1 बाकुन तुहुंक ईतरोक बी नी समजाये; \q2 ने तुहुं देखसु, बाकुन तुहुंक पल्‌ले नी पड़े। \q1 \v 27 काहाकी जे तींद्‌रो मन काठो कर लेदला छे। \q2 ने तींद्‌रा कान्‌टा बेहरा हय गुयला छे। \q2 जे तींद्‌रा डुळा मीच लेदला छे। \q1 जे हेरेन करीन असा कर्‌या \q2 काहाकी हीनुक काय बी नी देखायणु चाहजे, \q2 ने हीनुक काय बी सामळायणु नी चाहजे, \q1 ने तींद्‌रा मनेम काय बी पल्‌ले नी पड़नु चाहजे, \q2 ने कदी मारे भीणी नी वळ्‌नु चाहजे, काहाकी मे तीनुक वारु कर दीस। \p \v 28 हेरेसी तुहुं ज जाण लेवु की भगवानेन जी छुटकारान खुस-खबर नी-यहुदी मां सामळावणे करीन मकली रयु, “चे धी‌यान सी ईनी खुस-खबर काजे सामळसे।” \v 29 पोलुस जी वात कय देदु, ने अळतेन यहुदी माणसे वातेम लड़ाय पड़्‌या ने चां सी जाती रया। \p \v 30 ने पोलुस रोम मां पुरा दुय साल लग भाड़ेन घर मां रयु। \v 31 ने जे तेरेन्‌चां आवतेला तीनु आखा काजे चु भेट्‌तु रयु ने वीनधाके ने वीन रुक-टुक मां भगवानेन राजेन परचार करतेलु ने अळी मालीक ईसु मसीन वात सीकाड़तु रयु।