\id MAT Bugun: Bible Translation 1st Edition \ide UTF-8 \ide Unicode (UTF8) \h Methiu \toc1 METHIU ro Muawie \toc2 Methiu \toc3 Mth \mt1 METHIU \mt2 Ro Muawie \imt Yaophi \ip \bk Methiu pha Muawie yao pha ji ne \bk* Isu ne Ragia ro sbang rek, ai chiang shii Hamangkhung-aphuii è ihèg surua shii awai branthek shii sbangthek rek pha ji duiine zab rey yi. Hì pha mua wie jine Jewish branthek jia shii asidoh bie ro, jishii zab pha sohjambling shii, hanyie thek duchoi shii Isu giak ne sieng pha ji shii de ro. \ip Methiu pha jigigam ne gayiigdang ne zey marui ro. Hì ne Isu giak pha è jao ne, airo khowo nane chuajan, ji pha idoh shii Galili hà airo muyua nane gang rek phi pha ji ìd yi. Jithek zey ched ne Isu è Galili è Jerusalem wuii dun, chiih-è idoh pha habda aishii bai hà ziin ne ua muii chiih-è ai hòi din chiih-è nyie rey pha miyao ji de zey ne um ro. \ip Hì pha Muawie è yao pha ji ne Isu ne, hanyie shii Hamangkhung-aphuii pha Iphey ji shii yua mua pha riichai um, chiih-è Hamangkhung-aphuii pha Sajathua chiang yuaphi pha bajoboh Masdo ro. Ai muyua marui pha miyao khrab pha ji ne guii rang shii rab ne zey pha miyao ro: (1) Phiing giu shii yua pha muyua ro: Hamangkhung pha Sajathua shii rai pho ro bujuii, bliathek, chua, nane phariang ishak nane hì zab pha chiang shii yao. (Itho 5-7); (2) samoy snanyi shii blia khi-èrek chiid pha ji yua pha jigigam ro (itho 10); (3) Hamangkhung pha Sajathua shii najang yao (itho 13); (4) samoy izai rek pha miyao siu yao pha jigigam ro (itho 18); (5) thuh shii um pha ishak ji jong ne Hamangkhung-aphuii pha Sajathua thog sharuii pha miyao ji de zey ne um ro (ithothek 24-25). \iot Iliing shii um pha ji \io1 Achinmoi nane Isu giak pha ji \ior (1:1—2:23) \ior* \io1 Jon khowo ro Blia \ior (3:1-12) \ior* \io1 Isu shii khowo phi pha ji nane chuajan \ior (3:3—4:11) \ior* \io1 Isu è Galili shii hong ne blia rek \ior (4:12—18:35) \ior* \io1 Galili è Jerusalem \ior (19:1—20:34) \ior* \io1 Idohhè pha habda Jerusalem hà chiih-è inui shii \ior (21:1—27:66) \ior* \io1 Ithong hòi pha nane dong pha \ior (28:1-20) \ior* \c 1 \s Isu Masi ro blangthek \r (Lug 3:23-38) \p \v 1 Hì ne Isu Masi pha blangthek, Dawid ro riingthek, hanyie yi Abraham ro riingthek, ithek ro sasab ro boh phabi. \p \v 2-6a Abraham re-è yie dang ne Dawid Saja khama blangthek um pha ne ichiih luii shii zey muii ro: Abraham, Ishak, Jakhob, Juda chiih-è airo khuiinothek, ji pha idoh Pherez nane Zera (ithek amuii ne Thamar ro), Hezron, Ram, Aminadab, Nasa, Salmon, Boaz (ai amuii ne Rahab ro), Obed (Ithek ro amuii ne Ruth ro), Jese nane Dawid Saja. \p \v 6b-11 Dawid Saja sieng pha ishak re-è yie dang ne Israel pha bran shii Babylon hà zum ne noh dun pha blangthek de ichiih luii shii zey muii ro: Dawid, Solomon (airo amuii ne Uria yiy ne raijong noh pha bimi ji ro), Rehoboam, Abija, Asa, Zehoshaphath, Zehoram, Uzia, Zotham, Ahaz, Hezekhia, Manase, Amon, Josia nane Jehoiachin nane airo khuiinothek. \p \v 12-16 Babylon hà zum ne rai marui pha ishak è yie dang ne Isu giak pha ishak thogdang pha blangthek ne ichiih luii shii zey muii ro: Jehoiachin, Shealhthiel, Zerubabel, Abiud, Eliakhim, Azor, Zadokh. Achim, Eluid, Eliazer, Muthan, Jakhob nane Joseph, hanyie è Isu giak pha amuii Mery shii yiy pha bufuii ji ro. Hanyie shii Masaiya rone ho muii pha ji ro. \p \v 17 Ji-è, chiihphado Abraham è Dawid Saja thogdang pha blang ne snawi um ro, chiih-è, Dawid pha ishak è Babylon hà zum ne raidun pha ishak thogdang pha blangthek ne snawi um ro. Babylon è yie dang ne Isu Masi giak pha blangthek de snawi um ro. \s Isu Masi giak \r (Lug 2:1-7) \p \v 18 \x - \xo 1:18: \xo*\xt Lug 1:27\xt*\x* Hì ne Isu Masi khi-èrek ne giak pha ji ro. Ai amuii Mery ne Joseph è shadiiegang rekjong ne ruii pha bimi ro. Jishii, ai ne ayiy-agey ba pha ibi shii ai ne Ragung So è ani wiig yi pha doh. \v 19 Joseph ne idang giang sieng ne rai pha bran ro, jiè ai ne Mery shii ug ne che pha saro, nyieliieshii ai è Mery shii hong ne biwo rek yi pha ayang ro. \v 20 Ai è ji è now ramuii shii, Ithong pha hamangkhliie jia ai ibang shii dongkhlei ruii ne aishii yao, “Dawid riing è giak pha Joseph, Mery shii na yiy rek ne noh pha arum chid rabo, ai ani ji ne Ragung So re-è wiig yi ro. \v 21 \x - \xo 1:21: \xo*\xt Lug 1:31\xt*\x* Ai è ani bufuii jia giak ruii phro, na ne ji pha ani shii Isu beng bo, nyieliieshii, ai è awai branthek shii awaithek layog è ragia rek phi ruii phro.” \p \v 22 Thuh hìthek rey ruii pha ji è Ithong è awai chaigthek è khi-èrek ne yao yi pha jithek zab rey sharuii pha ji ro. \v 23 \x - \xo 1:23: \xo*\xt Aij 7:14 (LXX)\xt*\x* “Ayiy-agey ba pha miliao bimi jia è ani wiig ne dufuii jia giak ruii phro, ai ibeng ne Imanuel beng ruii phro” (Jipha miyaosiu ne, Hamangkhung-aphuii ne gethek rog shii um ro). \p \v 24 Ji-è Joseph sieng srane Ithong pha hamangkhliie è khi-èrek ne yao pha duiine Mery shii awai yiy rek noh. \v 25 \x - \xo 1:25: \xo*\xt Lug 2:21\xt*\x* Jishii, ji pha ani agiak sapho ne ai è ji pha Mery rog shii ò amen ro. Chiih-è Joseph è aishii Isu rone beng. \c 2 \s Ìdpho bichiu è wuii \p \v 1 Isu ne Juda pha Bethlehem thawun shii Herod è saja khoh ne rai ramuii shii giak. Khthiie ji pha idoh shii, giak branthek hanyie yi dadiangthek gayiig rek pho, bichiu è Jerusalem hà wuii thog \v 2 ne sai, “Jewthek pha saja rek ruii pha ani giak pha ji ne khi hà lei? Gathek è airo dadiang ne bichiu è ichiih shii chuang thog pha doh dun ro, jiè gathek de aishii misiasia pha ichiih shii wuii ro.” \p \v 3 Herod saja è ji pha chiang yoi mage shii duhug rey dun, chiih-è Jerusalem hà rai pho de zab duhug rey dun. \v 4 Herod è khama jia pha boh phabithek nane Iphey yua pha masdothek um pho shii male ho srane sai, “Masi ne khi hà giak pha um ga?” \p \v 5 “Ji ne Juda pha thawun Bethlehem hà giak ruii phro,” Ithek è chang. Hì ne nyieliieshii chaigthek è zey ro: \q1 \v 6 \x - \xo 2:6: \xo*\xt Mikh 5:2\xt*\x* Juda pha soh Bethlehem, \q2 hà chiih-è Juda hà khama boh rajan um pha ji re-è chiih-è ìu rey sapho nyie chiang oi ro; \q1 nyieliieshii na è dumuii jia wuii ruii phro \q2 hanyie è guro branthek Israel pho shii gayiig rek ruii phro. \p \v 7 Ji-è, Herod saja ne bichiu è wuii pho shii ug srane male ho srane ne dadiang dong pha isbang ishak ji nathek è thieg. \v 8 Jipha idoh ai è nathek bichiu è wuii pho shii hì pha muyuathek rog shii Bethlehem thoh ge: “Wuii srane ji pha ani shii gayiig ne sow bo, nathek è aishii doh mage shii, gu shii de thieg yi bo, jiè gu de aishii wuii srane misiasia mua.” \p \v 9-10 Chiih-è ithek ne dun dun. Din ne nathek bichiu hà doh pha dadiang ji ne dinne doh din. Ithek ji doh mage shii, ithek ne khama sang dun, ithek ne bajo lised dun! Ji ne ithek è ibi wuii ne ani um pha lakhung shii thung dun. \v 11 Ithek è ji pha ani giak pha hò bucho khud ne ani yi awai amuii Mery rog shii iang pha doh mage shii, ithek ne lagiung niing srane aishii misiasia. Ithek è awaithek ro san, bisikho nane remnow pha mana chiih-è lasen yi ji pha ani shii phi marui. \p \v 12 Jipha idoh ithek ne gai lumuii è dong ne awaithek soh hà dun dun. Nyieliieshii, Hamangkhung-aphuii è ithek shii Herod shii idoh adun rabo ne ibang shii bang ne phriie. \s Egyph hà yo dun \p \v 13 Ithek dun ched pha idoh shii, Ithong pha hamangkhliie è Joseph ibang shii yao, “Herod ne ani ji ua pha sow ramuii ro, ani nane ai amuii shii noh ne Egyph thiig hà yo ne rai mage bo, nashii aho sbo ne thiisa rai bo.” \p \v 14 Joseph sieng srane ji pha ani nane ai amuii shii noh srane habiu dang shii Egyph thiig hà yodun. \v 15 \x - \xo 2:15: \xo*\xt Hos 11:1\xt*\x* Ai è thiichiih shii Herod a-iy ba sapho thogdang pha rai marui. Hìthek rey pha ji è Ithong è khi-èrek ne chaig pho è yaojong pha ji izai rey yi pha ji rek ro, “Gune gu dufuii shii Egyph è ho jong ro.” \s Aniphiing shii ua muii \p \v 16 Herod è bichiu re-è wuii pha biwenthek è aishii khinrin marui pha ji thieg ne bajo lijieg dun. Ji-è ai ne awai branthek shii yung ne Bethlehem nane thiichiih nui shii um pha thiig pha aniphiing dam nyi è luii ne khama jia um pho shii zab ua muii bo ne yung. Dadiang dong pha ishak pha chiang è ai ne biwenthek è nyie ìd pha ji pha ishak pha sasab rek ne hì pha blia rek. \p \v 17 Hì duiine chaig Jerimia è yao marui pha ji ne izai rey dun ro: \q1 \v 18 \x - \xo 2:18: \xo*\xt Jeri 31:15\xt*\x* “Rama shii roh pha jia yoi ramuii ro, \q2 khewegkho ne cho ramuii ro. \q1 Rakhel ne awai ani chiang cho pha yoi muii ro; \q2 Ai ne cho pha ne them pha anuii phi ro, \q2 nyieliieshii ithek ne zab iy dun ro.” \s Egyph è thadoh dun din \p \v 19 Herod iy dun pha idoh re-è Ithong pha hamangkhliie è Egyph hà Joseph ibang shii bang, \v 20 ne yao, “Sieng srane ani nane ai muii shii noh ne Israel pha soh hà dun din mage bo, nyieliieshii, ani ji ua pha bidiang pha bran ji ne iyjong dun ro.” \v 21 Ji-è Joseph ne sieng srane ji pha ani nane ai amuii shii noh ne Israel pha soh hà dun thog. \v 22 Jishii, Joseph è Arkhelaus, Herod pha dufuii è Herod chiang Juda shii saja khoh muii rone yoi mage ne rum srane thiichiih adun. Ai ibang shii yua din mage ne jiè ai ne Galili pha soh hà dun dun. \v 23 \x - \xo 2:23: \xo*\xt Mrg 1:24; Lug 2:39; Jon 1:45\xt*\x* Chiih-è Nazareth beng pha thawun shii hò rung ne raidun. Ji ne chaigthek è khi-èrek ne yao marui pha ji izai rey dun ro: “Ai ne Nazareth pho rone ho ruii phro.” \c 3 \s Jon khowo phi pha miyao \r (Mrg 1:1-8; Lug 1:18; Jon 1:19-28) \p \v 1 Jipha ishak shii Jon Khowa phi pha bran de Juda pha balimuang shii wuii thog ne jao ne yua, \v 2 \x - \xo 3:2: \xo*\xt Mth 4:17; Mrg 1:15\xt*\x* “Nawaithek layogthek re-è khid mage bo, ai è yao, nyieliieshii, hamangkhung pha Sajathua ne inui sha ro!” \v 3 \x - \xo 3:3: \xo*\xt Aij 40:3 (LXX)\xt*\x*Jon Khowa pha bran ji ne Aijaya chaig è khi-èrek ne yao marui pha ji ro, \q1 “Bran jia ne balimuang hà ziak muii ro, \q2 ‘Ithong wuii ruii pha lumuii saro iang bo; \q2 ai lua pha lumuii miang rab phi bo!’” \p \v 4 \x - \xo 3:4: \xo*\xt 2Saj 1:8\xt*\x* Jon ne ùd pha iman è rab pha yung guii ne rai ro; ai ne sukhug pha rathang re-è awai rinyi shii riieng ne rai ro; chiih-è ai michie ne muroma nane chimudkho ro. \v 5 Jerusalem pha branthek de Juda soh pho thek de, chiih-è Jordan khoboh moe shii rai pho thek de aishii wuii thog. \v 6 Ithek è layog arek sha phro è yao phi ne ai è ithek shii Jordan kho shii Khowo phi. \p \v 7 \x - \xo 3:7: \xo*\xt Mth 12:34; 23:33\xt*\x* Jon è bajo Pharisithek nane Sadusithek de khowo yi pha wuiiramuii pha ji riig mage shii, ai è ithek shii yao, Nathek phamthek—Nathek ne Hamangkhung-aphuii è lakhung re-è thoh pha lago ji re-è ruang yo bone nathek shii hanyie miyao lei? \v 8 Nathek de nawaithek layog re-è idoh khed rone doh yi pha jithek rek mage bo. \v 9 \x - \xo 3:9: \xo*\xt Jon 8:33\xt*\x* Nathek de Abraham pha riing re-è giak rone yao ne ji pha lago re-è yo pha anow chid rabo. Gu nathek shii yao. Hamangkhung-aphuii è hìthek pha lubaothek re-è de Abraham pha blang nyarab mua phro. \v 10 \x - \xo 3:10: \xo*\xt Mth 7:19\xt*\x* Thabiu ne hingmuiithek pha iriingthek shii jog pha khriig rek ne ruiijong ro; iwoi wie awoi pha hingmuiithek ne zab chiieg ne bai shii fen muii phro. \v 11 “Gu è nathek shii kho re-è khowo phi srane nathek ne layog khid rone doh yi, jishii gu idoh shii wuiiramuii pha bran ji re-è nathek shii Ragung So nane bai è khowo phi ruii phro. Ai ne gu re-è de boh ro; gu ne ai lakhiathek than sbo de asi ro. \v 12 Ai ne igam shii isug re-è yoyo rek pha dasai ne awai rog shii um ro, ai è awairo phiug shii awai haphuii hà khrab, jishii ai è isug shii ne khuchung de a-iy pha bai shii ziao ruii phro.” \s Isu khowo yie \r (Mrg 1:9-11; Lug 3:21-22) \p \v 13 Jipha ishak shii Isu de ai re-è khowo yie pha Galili è thog srane Jordan hà Jon shii wuii thog. \v 14 Jishii Jon è ai khani lai yi pha bidiang. “Gu ne na re-è Khowo yie pha um habuii shii,” Jon è yao, “Chiih-è thuh nane gushii wuii ne bey?” \p \v 15 Jishii Isu è aishii yao, “Thuh shii hì è rey yi bo. Chiih-è hì duiine gethek ne Hamangkhung-aphuii è chiid pha ji zab rek mua.” Ji-è Jon è nuii. \p \v 16 Khthiie Isu Khowo yieched ne, ai yi kho è fuang khia. Chiihphado hamangkhung ne aishii hongphi. Chiih-è ai è riig shii Hamangkhung-aphuii ro Ragung ne khu-atham duiine thazam khey ne ai lakhung shii jo. \v 17 \x - \xo 3:17: \xo*\xt Igo 22:2; Chng 2:7; Aij 42:1; Mth 12:18; 17:5; Mrg 1:11; Lug 9:35\xt*\x*Chiihphado gow yi hamangkhung re-è yao, “Hì ne guro bushun Dufuii ro, hanyie shii gu è nyu pha ji ro.” \c 4 \s Isu shii chuajan \r (Mrg 1:12-18; Lug 4:1-13) \p \v 1 \x - \xo 4:1: \xo*\xt Heb 2:18; 4:15\xt*\x* Chiihphado Ibuii è chuajan yi pha Ragung è Isu shii balimuang hà noh dun. \v 2 Sawi Inaithek nane ibiuthek nyie de achie pha rai ne, Isu ne chi-iyiy dun. \v 3 Chiihphado Ibuii è aishii wuii srane yao, “Na Hamangkhung-aphuii pha Dufuii arone, hì pha lubao shii yung srane iweb rey yi bo.” \p \v 4 \x - \xo 4:4: \xo*\xt Iphy 8:3\xt*\x*Jishii Isu è chang, “Jigigam shii yao, ‘Tharothamang ne iweb ji è asieng bie, jishii Hamangkhung-aphuii ro zab miyaothek pha miyaogam de chiid ro.’” \p \v 5 Chiihphado Ibuii è Isu shii So Rajan pha Jerusalem hà noh dun, aishii Misiahò pha zab è giu shii riu yi, \v 6 \x - \xo 4:6: \xo*\xt Chng 91:11,12\xt*\x*chiih-è aishii yao, “Na Hamangkhung-aphuii pha Dufuii arone, nawai shii buzam chiih mage bo,” Jigigam shii yao, \q1 Hamangkhung-aphuii è na chiang shii awai hamangkhliiethek shii yung ruii phro, \q2 ithek è nashii awaithek wadthek è khoh ruii phro, \q2 jiè naro laikham shii de lubaothek shii akham yi phro. \p \v 7 \x - \xo 4:7: \xo*\xt Iphy 6:16\xt*\x* Isu è chang, “Jishii jigigam shii de yao, ‘Nawai Hamangkhung-aphuii Ithong shii achai rabo.’” \p \v 8 Chiihphado ibuii è Isu shii bajo giu phiing hà noh srane ithek ro bajobohthek nane sohjambling pha zab nuruiithek riig yi. \v 9 Ibuii è yao, “Na è gu shii lagiungniing ne misiasia arone.” “Zab hìthek gu na shii phi ruii phro.” \p \v 10 \x - \xo 4:10: \xo*\xt Iphy 6:13\xt*\x* Chiihphado Isu è chang, “Dun dun bo, Sakhathong! Jigigam shii yao, ‘Nawai Ithong, Hamangkhung-aphuii shii ilab rek ne misiasia bie bo!’” \p \v 11 Chiihphado ibuii è Isu shii thoh marui; chiih-è hamangkhliiethek wuii srane aishii nong phi. \s Isu è awai blia Galili hà jao \r (Mrg 1:14-15; Lug 4:14-15) \p \v 12 \x - \xo 4:12: \xo*\xt Mth 14:3; Mrg 6:17; Lug 3:19,20\xt*\x* Isu è Jon ne phatheg hà chab muii rone yoi mage shii, ai Galili hà wuii dun. \v 13 \x - \xo 4:13: \xo*\xt Jon 2:12\xt*\x* Ai Nazareth hà arai, jimagunde, Zebulun nane Naphthali pha soh Galili khabang pha Khaphernaum thawun hà rai pha wuii dun. \v 14 Ji ne chaig Aijaya miyao marui pha ji izai rey yi pha rek ro: \q1 \v 15 \x - \xo 4:15,16: \xo*\xt Aij 9:1,2 \xt*\x*“Zebulun pha soh nane Naphthali pha soh, \q2 khamuii pha lumuii hà, gai ithua pha Jordan pha, \q2 Gaibranthek pha soh, Galili! \q1 \v 16 Igiia hà rai pha bran de \q2 bajoboh muchuang ji doh ruii phro. \q1 Hanyie yi iy pha igiia soh shii rai pho shii ne \q2 muchuang khilieng ruii phro.” \p \v 17 \x - \xo 4:17: \xo*\xt Mth 3:2\xt*\x*Jipha ishak è Isu awai mua ji jao ne yua: “Nawaithek layog re-è khed bo, nyieliieshii hamangkhung pha Sajathua ne inui sha ro!” \s Isu è ù uapho wi shii ho \r (Mrg 1:16-20; Lug 5:1-11) \p \v 18 Isu è Galili pha khabang ring shii lua mage shii, ai è ù uapho khuiinothek nyi shii doh, Simon (Phithar rone ho) chiih-è ai ikhuii Andrew yi, chiug re-è ù zum ramuii. \v 19 Isu è ithek shii yao, “Gu rog shii wuii bo, gu è nasa shii bran zum pha yua phi pha ro.” \v 20 Khthiie isa de awai sa ro chiugthek thiichiih thoh marui srane ai idoh wuii dun. \p \v 21 Ai ji è wuii dun shii Zebedi ro dufuiithek Jems nane Jon khuiinothek nyi shii doh. Ai de run shii awaisa aphuii Zebedi rog shii chiugthek saro ne rai iang. Isu è ithek shii de ho, \v 22 chiih-è khthiie ithek de awaisa ro run nane aphuii shii thoh marui, chiih-è ai rog shii wuii dun. \s Isu ro muyuathek nane gangthek \r (Lug 6:17-19) \p \v 23 \x - \xo 4:23: \xo*\xt Mth 9:35; Mrg 1:39\xt*\x* Isu è zab pha Galili hà wuii ne, Jewish misiahòthek shii yua, Sajathua pha chiang re-è Mua Wie ji yao, ne hanyie shii miiriie nane radthek um pha bran shii gang rek phi. \v 24 Ji è rek phi pha airo muathek chiang ne Syria pha zab soh shii yoi dun. Ji-è hanyie radpho, zab pha miiriie è diigpho nane nyie arek muluii pho shii: Ibuiithek um pha bran; chiih-è lai khi-ègthek, chiih-è siugpho zab aishii nohthog, chiih-è ai è ithek shii gang phi. \v 25 Galili re-è chiih-è thawunthek sua re-è, chiih-è Jerusalem, Juda, Jordan pha gai soh phothek de bajo ibrogthek de idoh luagieng. \c 5 \s Phiing shii yua pha miyao \p \v 1 Isu è ibrogthek shii riig srane phiingduii hà wuii dun, thiisa hà ai ne dug dun. Ai samoythek ne aishii shan ne khrab dun, \v 2 chiih-è ai jao ne ithek shii yua: \s Zai sangthek \r (Lug 6:20-23) \q1 \v 3 “Hanyie è ithek ne ragung shii dusho rone thieg pho ne sang ruii phro; \q2 hamangkhung pha Sajathua ne ithek ro rey ruii phro!” \q1 \v 4 “Hanyie è duhug rek pho ne sang ro; \q2 Hamangkhung-aphuii è nathek shii ne ichad phi ruii phro!” \q1 \v 5 Hanyie jum pho ne sang ruii phro; \q2 nathek shii ne Hamangkhung-aphuii è nyie sbang rek pha ji choi ruii phro! \q1 \v 6 \x - \xo 5:6: \xo*\xt Aij 55:1,2\xt*\x*Hanyie è Hamangkhung-aphuii è chiid pha zab re-è boh yang pha ji rek pho ne sang ruii phro; \q2 “Hamangkhung-aphuii è chodang pha ley phi ruii phro!” \q1 \v 7 “Hanyie è gai shii bushun rek pho ne sang ruii phro; \q2 Hamangkhung-aphuii è nathek shii bushun rek ruii phro!” \q1 \v 8 \x - \xo 5:8: \xo*\xt Chng 24:3,4 \xt*\x*“Hanyie lubu igang um pho ne sang ruii phro; \q2 nathek ne Hamangkhung-aphuii shii doh ruii phro!” \q1 \v 9 “Hanyie è liijiing pha blia rek pho ne sang ruii phro; \q2 Hamangkhung-aphuii è nathek shii de awai ani rone ho ruii phro!” \q1 \v 10 \x - \xo 5:10: \xo*\xt 1Phth 3:14\xt*\x* “Hanyie è Hamangkhung-aphuii è nyie chiid pha ji rek pha chiang re-è diigkhui pho ne sang ruii phro; \q2 hamangkhung pha Sajathua ne nathek ro rey ruii phro!” \p \v 11 \x - \xo 5:11: \xo*\xt 1Phth 4:14\xt*\x* “Nathek hanyie shii bran è makhakriing ne nathek shii diigkhui phi chiih-è zab awie pha khlamthek shuang yao ruii mage shii nathek ne sang ro; nyieliieshii nathek ne guro samoythek ro.” \p \v 12 \x - \xo 5:12: \xo*\xt 2Phal 36:16; Blk 7:52\xt*\x* Ji-è sang ne lised bo, chiih-è bajoboh lasen ne hamangkhung hà nathek shii ruiijong phi ro. Ji duiine nathek è ibi sieng pha chaigthek shii de ithek è diigkhui rek. \s Suruii nane muchuang \r (Mrg 9:50; Lug 14:34-35) \p \v 13 \x - \xo 5:13: \xo*\xt Mrg 9:50; Lug 14:34,35\xt*\x* “Nathek ne zab tharothamang ro log pha suruii duiine ro; Jishii, suruii phieng ji shan dun arone, suruii phieng rab din pha lumuii ne oi sha ro. Ji ne blia adunmey pha rey ruii phro, ji è hì ne fen muii srane branthek è dia ruii phro. \p \v 14 \x - \xo 5:14: \xo*\xt Jon 8:12; 9:5\xt*\x* “Nathek ne zab pha sohjambling pha muchuang duiine ro. Phiingduii shii rung pha rajan ne a-ug mua. \v 15 \x - \xo 5:15: \xo*\xt Mrg 4:21; Lug 8:16; 11:33\xt*\x*Hanyie magunde muchuangthek pha ichuang ne sugong bucho shii aruii phro; ji pha chiang shii ai è ichuang shii ne bunthruak hà ruii ne, hanyie hò shii doh yi ne zab shii chuangphi ro. \v 16 \x - \xo 5:16: \xo*\xt 1Phth 2:12\xt*\x*Ji duiine nathek ro muchuang de branthek ibi shii chuang phi chid phro, jiè nathek ne nathek è rek pha wie bliathek riig srane hamangkhung hà nathek aphuii shii chiong ruii phro. \s Iphey chiang yua \p \v 17 “Gu ne Moses ro Iphey nane chaigthek ro muyuathek shii chui pha wuii rone anow rabo. Gu ne nathek rog shii chui pha awuii ro, jishii nathek muyuathek shii izai rey yi pha wuii ro. \v 18 \x - \xo 5:18: \xo*\xt Lug 16:17 \xt*\x*Nowkhlei hamangkhung nane sohnyiak nya-um ba shii ne Iphey shii zab zey ne um pha igam ìu è ìu jia de chiih-è ji pha manathek ajong shii ne nathek rog shii ruang arek mua phro. \f + \fr 5:18: \fr*\fqa zab iidohhè pha manathek; \fqa*\ft dinne \ft*\fqa zab hi yua phane zai thog ruii.\fqa*\f* \v 19 Ji-è chiihphado, hanyie è ìu è ìu muyungthek anuii ji duiine gaithek shii yua pha anuii pha rek pho ne, hamangkhung pha Sajathua shii de zab è ìu rey dun phro. Chiih-è hanyie è Iphey ji nuii ne gai shii de ji duiine yua pho shii ne hamangkhung Sajathua shii boh rey ruii phro. \v 20 Gu nathek shii yao, chiihphado, ithek ne Iphey yua pha masdothek nane pharisithek è Hamangkhung-aphuii è nyie chiid pha ji rek phi pha ji re-è izai migi rek arone, hamangkhung pha Sajathua shii akhud mua phro. \s Lijieg pha chiang è yua \r (Lug 12:57-59) \p \v 21 \x - \xo 5:21: \xo*\xt Mul 20:13; Iphy 5:17 \xt*\x* “Nathek ne yoijong branthek è buyo yao pha ji ne, ‘Sgoh arek rabo, hanyie magunde ji rek pho shii ne chua ruii phro, limiang shii jong han chid phro. \v 22 Jishii thuh gu è nathek shii yao: Nathek è nawaithek khuiino shii lijieg\f + \fr 5:22: \fr*\fqa nathek lijieg arone; \fqa*\ft giak jigizey shii um \ft*\fqa nyie miyao oi pha lijieg arone.\fqa*\f* noh arone chai ruii phro, nathek è nawaithek khuiino shii adunmey ro è yao arone!’ Limiang moe hà noh ruii phro, chiih-è nathek è nawaithek khuiino shii gun-achid pha bran bi-ìe rone yao arone ithek shii de thumuluii pha bai hà dun pha buii ro. \v 23 Ji-è khuchung magunde nathek è Hamangkhung-aphuii sraibao shii lasen zid pha rek ramuii shii nathek ikhuii shii nyie shuang um bamuii rone nowkhlei arone, \v 24 nawaithek ro lasen ji yi thiichiih sraibao ibi shii ruii srane, khthiie wuii ne nawaithek ikhuii rog shii liijiing rek bi rai bo, chiih-è chiihphado idoh wuii ne nathek ro lasen ji Hamangkhung-aphuii shii phi bo. \v 25 Yang ne nathek shii hanyie magunde na shuang rek ne limiang moe hà noh dun arone nawaithek rek mua pha ji rek srane chua bsa hà anow ba pha ibi shii lumuii hà nawaithek miyao ò rai pha rek bo. Ji asi shii ne ai è nathek shii chua pho hà noh srane, chiih-è chua pho è magashaig shii phi mua, chiih-è magashaig thek è phatheg hà chab mua. \v 26 Gu nathek shii yao, nathek è zab bang aphi sbo shii ne nathek ne sa phatheg hà raidun phro. \s Siulao pha chiang shii yua \p \v 27 \x - \xo 5:27: \xo*\xt Mul 20:14; Iphy 5:18\xt*\x* “Nathek de yoi hì ne yaojong, ‘Siulao arek rabo.’ \v 28 Jishii thuh gu nathek shii yao: Hanyie è hò-amuii shii awie pha riig srane bimi ji shii ong arone ai lubu iliing shii hò-amuii rog siulao rekjong ro. \v 29 \x - \xo 5:29: \xo*\xt Mth 18:9; Mrg 9:47\xt*\x* Ji-è nathek phazoi pha mieg è nathek shii layog riig noh arone, khia srane fen muii bo! Naro siu zab shii thumuluii pha bai hà fen yi pha ji re-è ne siu pha ibam jia oidun pha ji wieliak phro. \v 30 \x - \xo 5:30: \xo*\xt Mth 18:8; Mrg 9:43\xt*\x* Nathek ro phazoi wad è nathek shii layog rek noh arone, laig srane fen muii bo! Nathek ro zab siu shii thumuluii hà dun yi pha rek pha ji re-è ne wad jia oi pha ji wieliak ba phro. \s Che rai pha chiang è yua \r (Mth 19:9; Mrg 10:11-12; Lug 16:18) \p \v 31 \x - \xo 5:31: \xo*\xt Iphy 24:1-4; Mth 19:7; Mrg 10:4\xt*\x* “Hì de yao jong, hanyiejia è awai yiy shii che shii bimi shii ne che pha siog zey ne phi bo. \v 32 \x - \xo 5:32: \xo*\xt Mth 19:9; Mrg 10:11,12; Lug 16:18; 1Khor 7:10,11\xt*\x*Jishii gu è nathek shii yao: Gey è awai yiy shii che arone, bimi yi siulao pha nyie ichiig oi pha aishii che muii arone, chiih-è ji pha bimi è gai shii gey magunde siulao ne ai è rek yi ro; chiih-è bimi ji è hanyie shii gey ji pha bufuii de siulao rek ro. \s Suruathek chiang yua \p \v 33 \x - \xo 5:33: \xo*\xt Lew 19:12; Ssb 30:2; Iphy 23:21\xt*\x*“Nathek de buyo pha branthek miyao marui ji yoi jong, ‘nawaithek sbang achui rabo, jishii nathek è Ithong shii rek phi pha nyie surua thak pha ji rek bo.’ \v 34 \x - \xo 5:34: \xo*\xt Aij 66:1; Mth 23:22 \xt*\x* Jishii thuh gu è nathek shii yao: Nathek è sbang rek shii surua athak rabo. Hamangkhung pha de surua athak rabo, nyieliieshii jine Hamangkhung-aphuii ro biang ro; \v 35 \x - \xo 5:35: \xo*\xt Aij 66:1; Chng 48:2\xt*\x* sohnyiak pha de athak rabo, nyieliieshii ji pha sohnyiak de airo lai thung pha ithua ro; Jerusalem è de athak rabo, nyieliieshii ji de boh Saja ro rajan ro.” \v 36 Nawaithek khrug pha de surua athak rabo, nyieliieshii nathek ne nawaithek khaziang jia shii de imo dinne isei arab mua phro. \v 37 Oh arone oh rone yao bo, Asi arone asi rone yao bie bo—Hì è muna yao arone Awie Jia è thog ruii phro. \s Rog din pha chiang è yua \r (Lug 6:29-30) \p \v 38 Nathek è hì yao pha ji ne yoijong, mieg chiang mieg yie bo, chiih-è shinyin chiang shinyin yie bo. \v 39 Jishii thuh gu nathek shii yao: “Hanyie magunde nashii ichiig rek noh pha ji shii idoh arog rabo. Hanyiejia è na phazoi pha mizia hà phey arone, aishii ne naro phawig pha mizia shii de phey yi bo. \v 40 Chiih-è hanyie è nathek phadiig shii riao pha limiang moe hà noh dun arone, nathek rugud de aishii nya riao yi bo. \v 41 Hanyie è nathek shii ai miihan han ne labiang jia thog pha bangchiie lua yi pha noh dun arone, labiang nyi thog pha han phi bo. \v 42 Hanyiejia magunde nathek shii nyie magunde lia ruii arone, aishii ne phi muii bo; hanyiejia è nyie chui yang ne de, aishii chui phi bo. \s Suangphothek shii miie bo \r (Lug 6:27,28,32,36) \p \v 43 “Nathek ne yoi hì ne yaojong pha ji ne, ‘nawai ijakthek shii miie mage bo, nawaithek mak shii khiijai mage bo.’ \v 44 Jishii gu nathek shii yao: nawaithek ro shuangthek shii miie srane nathek shii hanyie è diigkhui pho shii sia bo, \v 45 jiè ne nathek ne hamangkhung pha Aphuii anithek rey mua ruii phro. Nyieliieshii ai è hasiang ne awie pha nane wie branthek shii chuang phi, chiih-è hanyie wie rek ne de hanyie è awie pha rek ne de haphie phi. \v 46 Nathek è nawaithek miie pha ji shii miie bie arone nyie rek ne Hamangkhung-aphuii è nathek shii lasen phi chid phlei? Muthan mijin thanpho rangde ji rek! \v 47 Chiih-è nathek ne nawaithek ijakthek shii yao bie arone nathek è nyie rek ge lei? Jine migi arek pho de ji rek. \v 48 \x - \xo 5:48: \xo*\xt Lew 19:2; Iphy 18:13\xt*\x* Hamangkhung hà Aphuii ne zab shii khriig rek pha duiine—Nathek ne khriig rek bo. \c 6 \s Muthan pha chiang è yua \p \v 1 \x - \xo 6:1: \xo*\xt Mth 23:5\xt*\x* “Nowbthan bo, nathek è rek pha giang blia ne branthek shii doh yi pha hong ne arek rabo. Nathek ji è hong ne rek arone, hamangkhung hà Aphuii re-è nyie de lasen amua ruii phro.” \p \v 2 “Ji-è khuchung magunde nathek è dusho bran shii nyiemagunde phi mage shii, Lawasdaithek è misiasia pha hòthek nane lumuiithek shii rek pha duiine, doh yi pha arek chid rabo. Nathek ne jithek rek pha ji re-è branthek è nathek shii chiong yi pha ji rek ro.” Gu è nathek shii yao: Ithek ne awaithek è rek pha chiang ne lasen ley mua jong ro. \v 3 Khuchung magunde nathek è dushothek shii nong phi arone, nathek ne nawaithek ijakthek shii de ji athieg yi rabo. \v 4 Chiihphado hì ne ug pha miyao ro. Chiih-è na è nyie ug ne rek pha ji ne na Aphuii, hanyie è riig srane lasen phi ruii phro. \s Misia chiang yua \r (Lug 11:2-4) \p \v 5 \x - \xo 6:5: \xo*\xt Lug 18:10-14\xt*\x* “Nathek è sia mage shii, lawasdaithek duiine asia rabo! Ithek ne misiasia pha hòthek nane lumuii pha iring hà riu ne sia pha ji ne miie, jiè zab ne nathek shii doh mua. Gu è nathek shii yao: ‘Ithek ne zab ley mua ro.’ \v 6 Jishii nathek è sia mage shii, nawaithek ùgud hà dun ne, habin bin muii bo, chiih-è nawaithek Aphuii shii sia mage bo, hanyie ne adoh ro. Chiih-è Aphuii hanyie ne nathek è ug ne nyie rek pha ji riig srane, nathek shii lasen phi ruii phro.” \p \v 7 Nathek è sia mage shii, migi-arekpho è rek pha duiine, asi pha miyaogamthek ayao rabo, nyieliieshii ithek bajo phiang sia pha ji è ithek shii ne hamangkhung-aphuiithek è ithek misia yoi phi rone now ro. \v 8 Ithek duiine arek rabo. Nathek pha Aphuii è nathek nyie chiid pha ji è nathek è aishii alia ba pha ibi shii thiegjong ro. \v 9 Hì ne, chiihphado, Nathek khi-èrek ne sia chiid pha ji ro: \q1 \p \v 14 \x - \xo 6:14,15: \xo*\xt Mrg 11:25,26 \xt*\x*“Nathek è gai è nathek shii rek pha ichiigthek shii khung phi arone, hamangkhung hà um pha Aphuii de nathek shii de khung phi ruii phro. \v 15 Jishii nathek è gai shii akhung phi arone, nathek Aphuii de nathek ichiigthek shii de akhung phi ruii phro. \s Minyie chiang yua \p \v 16 “Chiih-è nathek minyie nyie shii, lawasdaithek duiine nathek mizia shii duhug rek ne adoh yi rabo. Ithek ne ji è rek pha ji è branthek è nathek ne minyie nyie ramuii rone thieg yi pha ji rek ro. Gu è nathek shii izai yao, ithek ne awaithek è rek pha lasen ley muajong ro. \v 17 Khuchung magunde nathek è minyie nyie pha wuii shii mieg mi ne khaziangthek chug ne wuii bo, \v 18 jiè gai branthek è nathek ne minyie nyie ramuii rone athieg phro—nathek Aphuii, hanyie ne adoh pha ji, ne thieg bie ro. Chiih-è nathek Aphuii, hanyie nathek ro ug ne rek pha ji riig ne nathek shii lasen phi ruii phro.” \s Hamangkhung hà bukho \r (Lug 12:33-34) \p \v 19 “Khi hà phu-ungthek nane thakhsem è chie pha nane riaopho è chuakbraig ne godun pha sohnyiak shii nawai bangnuruii khrab ne aruii rabo. \v 20 Ji pha chiang è ne nawai shii hamangkhung hà nuruii khrab mage bo, thiisa hà ne phu-ung nane thagsemthek de achie mua phro, chiih-è riaophothek de riao ne ayie mua phro. \v 21 Nyieliieshii, nathek ro nuruii khi hà um pha ji hà nathek lubu de idang sha hà um ruii phro.” \s Siu pha muchuang \r (Lug 11:34-36) \p \v 22 “Mieg ne siu pha muchuang duiine ro. Nathek mieg wie arone, nathek siu shii de muchuang è ley ruii phro; \v 23 Jishii nathek ro mieg awie arone, nathek siuthek de igiia hà rey ruii phro. Ji-è, nathek shii muchuang um pha ji igiia arone, ji pha igiia um pha ji ne buii rey dun!” \s Hamangkhung-aphuii nane nuruiithek \r (Lug 16:13; 12:22-31) \p \v 24 “Hanyie magunde ithong nyi ro khiao arey mua phro; ai ne jia shii ne khiijai chiih-è, gai shii miie; ai ne jia shii ilab rek ruii phro, jia shii ibid arek phro. Ji-è nathek de Hamangkhung-aphuii nane bang pha blia ne ò shii arek mua phro.” \p \v 25 Ji-è, hìthek ne gu è nathek shii yao pha ji ro; nathek è ichiih sieng ne rai shii nyie chie niing, dinne, nathek siu shii yung guii pha ji now ne samdiig arek chid rabo. Michie re-è ne sieng pha ji boh ba asi bey? Yung ji è de siu ji boh asi bey? \v 26 Fuiithek shii riig mage bo: ithek è iriie de ahai, yamiing de achiig, iwoi de thazan hà akhrab jimagunde hamangkhung pha Aphuii è ithek shii phi ne gayiig rek ro! Nathek ne jithek pha fuii è de bajo boh branthek asi bey? \v 27 Nathek ji pha chiang shii samdiig ne ìujia phiang sieng ne rai mua bey?\f + \fr 6:27: \fr*\fqa ìujia sieng ba bo; \fqa*\ft dinne\ft*\fqa ìujia phiang sieng ba bo.\fqa*\f* \v 28 Yung chiang è nyie rek ne samdiig phlei? Jabiing pha ibuathek sieng pha ji shii riig mage bo; ithek ne blia de arek, awaithek guii pha yungthek de arab ro. \v 29 \x - \xo 6:29: \xo*\xt 1Saj 10:4-7; 2Phal 9:3-6\xt*\x* Jishii, gu è nathek shii yao, Solomon Saja de awairo bajo nuruii um magunde ibuathek re-è jia duiine khie pha yungthek aguii mua ro. \v 30 Sudoh ichiih um pha saing ne, thimiang ne oi phro, ji ne bai shii fu ruii phro—Jipha jabiing pha saing shii ne Hamangkhung-aphuii è guii phi ro. Ji re-è de bajo wie nathek shii nyie rek ne aguii phi phlei? Nathek ro migi ìujia ro! \v 31 Ji-è guro michie ne khi è mua ruii phlei? Dinne guro niing pha khi re-è thog ruii phlei? Chiih-è nyie guii chid? Ji now ne samdiig arek chid rabo. \v 32 (Migi oi pho ne zab hì pha chiang è idang samdiig ro.) Naro hamangkhung pha Aphuii è nathek è hìthek pha manathek chiid pha ji ne thiegjong ro. \v 33 Hìthek now pha chiang shii ne Hamangkhung-aphuii pha Sajathua nane nathek è ai nyie chiid pha ji samdiig bo, ji è rek arone ai è gai zab manathek de phi ruii phro. \v 34 Ji-è, thimiang pha chiang now ne samdiig arek chiid rabo, thimiang pha samdiig ji ne thimiang hà awailum ne cho pha samdiigthek um ruii phro, inai jiajia pha diigthek ne um ro. Ichiih shii ne jijia inai pha samdiigthek yie ne achodo chid rabo. \c 7 \s Gai shii chua \r (Lug 6:37,38,41,42) \p \v 1 Gaithek shii achua rabo, jiè Hamangkhung-aphuii de nathek shii achua ruii phro, \v 2 \x - \xo 7:2: \xo*\xt Mrg 4:24\xt*\x*Hamangkhung-aphuii de nathek shii ithek è gai shii chua pha duiine chua ruii phro. Chiih-è, ai è nathek shii de ithek è khi pha Iphey yie ne chua pha duiine ji pha Iphey yie ne chua ruii phro. \p \v 3 Chiihphado, nathek ne nyie rek ne nawaithek mieg shii hingbang um pha ji ariig pha nawaithek khuiithek pha mieg shii ididuii iphen um pha ji hìog ne yao phlei? \v 4 Nawaithek mieg rangde hingbang um shii khi-èrek ne nawai ikhuii ro iphen khia phi pha yao mua phlei? \v 5 Lawasdai nathek! Igobi nawaithek mieg è hingbang ji khia bi bo, chiihphado nawaithek khuiithek ro iphen khia pha mieg sang doh mua ruii phro. \p \v 6 Nyie so um pha ji ne choi shii aphi rabo—Ithek è nathek shii idoh jo ruii phro. Mukho khie ne wak moe shii afen rabo—Ithek è ji pha mukho shii ne ithek lai lui hà dia ruii phro. \s Lia, Sow, Chokh \r (Lug 11:9-13) \p \v 7 Lia bo, choi ruii phro, sow bo, nathek ne doh ruii phro, chokh bo, nathek shii habin hong ruii phro. \v 8 Nyieliieshii, hanyie è lia arone phi ruii phro, hanyie è sow arone doh ruii phro, hanyie è chokh arone aishii habin hong ruii phro. \v 9 Nawaithek dufuii è iweb lia shii lubao phi pha aphuii ne nathek duchoi hanyie um lei? \v 10 Chiih-è, ai è ù lia shii nathek ne pham phi habey? \v 11 Awie pha aphuii nathek ne nawaithek anithek shii wie phi pha ji shii thieg ro. Chiihphado ji re-è de hamangkhung hà Aphuii ne nathek è aishii lia pha wie manathek ji phi pha ji ne khama muna thieg ro! \p \v 12 \x - \xo 7:12: \xo*\xdc Lug 6:31\xdc*\x* Nathek è ithek shii khi-èrek yie pha now pha duiine ithek rog shii nathek è rek bo: Moses ro Iphey nane chaigthek muyua marui pha ji ne hì ro. \s Khog gak \r (Lug 13:24) \p \v 13 Khog gak ji è iliing khud bo, nyieliieshii thumuluii pha gak ne sey ro chiih-è ji pha lumuii è dumuii rek pha ji ne ihiìa ro, chiih-è hanyie ji hà lua pho ne bajo ro. \v 14 Jishii chai pha gak ne khog ro, ji ne bajo diig hà dumuii re, chiih-è thiisa hà ne bran ìujia doh ro. \s Hingmuii nane iwoi \r (Lug 6:43-44) \p \v 15 “Biidiie pha chaigthek re-è ragia rek iang bo, ithek ne fuang hà ne shiishai duiine mia ne nathek shii wuii ruii phro, Jishii izai bucho hà ne ithek ne shaliiethek duiine ro. \v 16 Nathek ne ithek è nyie rek pha ji è thieg ruii phro. Migem muiithek è angurthek awoi ruii phro, chiih-è migemgmuii è de hingiphemthek awoi ruii phro. \v 17 Hingmuii phia ne iwoi wie woi ruii phro, jimagunde zia pha hingmuii ne wie awoi mua ruii phro. \v 18 Hing phia ne iwoi awie pha awoi ruii phro, chiih-è zia pha hingmuii ne iwoi wie awoi phro. \v 19 \x - \xo 7:19: \xo*\xt Mth 3:10; Lug 3:9\xt*\x* Iwoi wie awoi pha zab hingmuii ne chiieg srane bai hà fen ruii phro. \v 20 \x - \xo 7:20: \xo*\xt Mth 12:33\xt*\x*Ji-è chiihphado nathek ne biidiie pha chaigthek è nyie rek pha ji è thieg ruii phro. \s Gu ne nathek shii khuchung de athieg ro \r (Lug 13:25-27) \p \v 21 “Hanyie è gu shii Ithong, Ithong, rone ho pho zabjia ne hamangkhung pha Sajathua hà akhud mua ruii phro, jimagunde hanyie è hamangkhung hà Aphuii è ithek shii nyie rek bo è yang pha ji rek pho è khud bie ruii phro. \v 22 Chua pha Inai thog ruii shii, bajo è gu shii yao ruii phro, Ithong, Ithong! ‘Na ibeng è gathek de Hamangkhung-aphuii pha mua ji yao phi, na ibeng è gathek de ibuiithek shii khia ne bajo buangthek rek phi!’ \v 23 \x - \xo 7:23: \xo*\xt Chng 6:8\xt*\x* Chiihphado gu nathek shii yao ruii, ‘gu khuchung de nathek shii athieg, Nathek awie pha branthek, gu è dundun bo!’ \s Hò rungpho nyi \r (Lug 6:47-49) \p \v 24 “Ji-è chiihphado, hanyie è gu miyaogamthek yoi ne nuii pho ne khua bran hanyie è awai hò lubao lakhung shii rung pha ji duiine ro. \v 25 Haphie phie mage ne, khobohthek lakhung shii khed mage ne, chiih-è hasam gidieg boh sam ne ji pha hò shii reng mage ro, jimagunde ji ne achuak ro, nyieliieshii ji ne lubao lakhung shii rung ro.” \p \v 26 “Jishii, hanyie è gu miyaogamthek ji yoi srane anuii pho ne bi-ìe hanyie è awai hò balimuang shii rung pha ji duiine ro. \v 27 Haphie phie ne khoboh khed mage ne, ji pha hò shii hasam gidieg boh sam ne ji pha hò reng mage shii, chiih-è chuakdun. Chiih-è ji ne buii è chuakdun ro!” \s Isu pha riichai \p \v 28 \x - \xo 7:28,29: \xo*\xt Mrg 1:22; Lug 4:32\xt*\x* Isu è jithek yao ched dang shii, ibrog ne ai miyao ji è wiengphleg dun. \v 29 Ai ne Iphey yua pha masdothek duiine asi ro, ji phachiang shii, riichai rog shii yua dun ro. \c 8 \s Isu è bran jia shii gang phi \r (Mrg 1:40-45; Lug 5:12-16) \p \v 1 Isu yi phiingduii è thazam dun thog shii, bajo ibrogthek ai rog shii luagieng. \v 2 Chiihphado hìa è riie pha ji aishii wuii ne, lagiung niing srane yao, “Masdo! Na è rek pha yang arone, gu shii so nyarab mua phi phro.”\f + \fr 8:2: \fr*\fk gu shii so rab bo: \fk*\ft hipha miie è ne bran hanyie shii magunde izia-kho rab muii phro.\ft*\f* \p \v 3 Isu è awai wad phia srane aishii khoh. “Gu è rek phi pha yang muii ro” Ai è yao! “So rey bo!” Khthiie ji pha bran ne gang dun. \v 4 \x - \xo 8:4: \xo*\xt Lew 14:1-32\xt*\x* Chiihphado Isu aishii yao, “Yoi bo! Hanyie shii de ayao rabo, jimagunde miang phabi hà wuii srane aishii riig yi bo, chiihphado na wie rey ge rone zab shii khagi rek ne, Moses muyung pha khlem ji zid phi bo.” \s Isu Roman pha dumuii ro khiao shii gangphi \r (Lug 7:1-10) \p \v 5 Isu è Khaphernaum hà khud mage shii, Roman pha dumuii jia è aishii si srane nong phi pha khung ne yao: \v 6 “Masdo, guro khiao rad ne hò hà biang shii thieng ne, asid mua dang pha bajo diig muii ro.” \p \v 7 “Gu ne aishii wuii srane gang phi ruii phro,” Isu è yao. \p \v 8 Oh asi masdo! Jipha dumuii è Isu shii chang, yung bie bo, gu nashii gu hò hà wuii yi sbo de asi ro, chiih-è gu khiao ne wie rey ruii phro. \v 9 “Gu è lakhung shii de boh dumuii riichai um ro, chiih-è gu bucho shii siphahithek um ro. Gu è hanyie shii yung wuii bo! Chiih-è wuii; chiih-è, hanyie jia shii thawuii! Bo è yung chiih-è ai thawuii, chiih-è gu è gui khiao shii yung, hì rek bo! Chiih-è ai rek phi.” \p \v 10 Isu è ji yoi mage shii, ai ne anomuluii pha rey ne ai rog shii luagieng pha branthek shii yao. Gu è nathek shii yao, gu è Israel hà hì duii pha migi adoh ba ro. \v 11 \x - \xo 8:11: \xo*\xt Lug 13:29\xt*\x* Gu è izai yao, bajo thek ne bichiu nane hakhoi è wuii srane Abraham, Isakh nane Jackhob rog shii hamangkhung pha Sajathua pha michie shii dug ruii phro. \v 12 \x - \xo 8:12: \xo*\xt Mth 22:13; 25:30; Lug 13:28\xt*\x* Jishii, hanyie nathek ne Sajathua hà um pho shii ne igiia hà fen ruii phro, thiisa hà ithek ne shiinyinthek khriieg ne cho ruii phro. \v 13 Chiihphado Isu è dumuii shii yao. “Hò dun sha bo, chiih-è na è nyie migi rek pha ji ne nashii rek ruii phro.” \p Chiih-è ji pha ishak shii dumuii ro khiao ne gang dun. \s Isu è bran bajo shii gang phi \p \v 14 Isu è Phithar hò hà wuii dun, chiih-è thiisa hà ai è Phithar ro khiing ne hakhangzia ne rad ne rai iang pha doh. \v 15 Ai è ai wad kho, ji pha hakhang zia pha ji ne thoh dun, chiih-è sieng srane chie niing. \p \v 16 Habjuang rey mage shii, branthek è hanyie shii ibuiithek um pha ithek bajo shii Isu hà noh ne wuii thog, Isu è awie pha ragungthek shii miyaogam rog shii khia ne hanyie radpho shii gang phi. \v 17 \x - \xo 8:17: \xo*\xt Aij 53:4\xt*\x*Ai ji rek pha ji è Aijaya chaig è yao marui pha ji ne izai rey yi, “Ai ne gethek ro radthek shii awai yi ne miiriiethek han phi.” \s Isu ro luagiengphothek? \p \v 18 Isu è ibrog ne aishii shan dun pha ji doh mage shii, ai è awai samoythek shii khabang pha yoyo ithua hà dun bo è yung. \v 19 Iphey yua pha masdo aishii wuii thog. “Masdo” Ai è yao, “Na khi hà wuii magunde gune narog wuii pha ideb ro.” \p \v 20 Isu è aishii yao, “Shaliiethek shii ne ichothek um, chiih-è fuiithek shii ne irung um, jimagunde, Bran Dufuii shii ne thieng ne thung pha ithua de oi ro.” \p \v 21 Gaibran, hanyie yi samoy ro, ai è yao “Masdo, igobi gu shii gui aphuii shii wieng pha dun yi bo.” \p \v 22 “Gu rog shii luagieng bo,” Isu è chang, “chiih-è awaithek iy-iy è awai iy pha ji shii wieng yi bo.” \s Isu è boh hasam shii them yi \p \v 23 Isu run shii in dun, chiih-è awai samoythek rog shii wuii dun. \v 24 Humblo shii hasam boh sam ne khabang shii reng mage, chiih-è run ne buii è zem sha pha rey dun, jimagunde Isu men dun. \v 25 Samoythek è aishii wuii srane aishii chun. “Ithong wo gathek shii ragia rek phi bo!” Ithek è yao. “Gathek ne iy sha bsa ro!” \p \v 26 “Nathek ne nyama nyie rek ne rum phlei? Isu è chang, nathek shii ne migi ìujia bie ara ro!” Chiihphado ai sieng srane ji pha hasamthek nane gasauthek shii yung ne them yi. Chiih-è thiisa hà ne boh them dun. \p \v 27 Zab ne wiengphleg dun. “Hì ne khi-èrek pha bran ga?” Ithek è yao. “Hasamthek nane gasauthek rangde ai miyao nuii dun ro!” \s Isu è ibuii um pha bran nyi shii gang phi \r (Mrg 5:1-20; Lug 8:26-39) \p \v 28 Isu è khabang khlei pha ithua Gadara soh hà wuii thog mage shii, bran nyi ne wiengmuang è wuii ruii pha ai è si iang. Jipha branthek ne ibuiithek um srane bajo buii ro jiè hanyie de ji pha lumuii hà lua pha chua oi. \v 29 Khthiie ithek è ziak, “Gathek rog shii na nyie yang lei? Hamangkhung-aphuii pha Dufuii! Na ne gathek shii khriig pha ishak ibi hà lago phi pha wuii ne bey?” \p \v 30 Thiichiih è muna ruang asi pha ji shii wak brog ram ne um. \v 31 Ji-è, ji pha ibuiithek Isu shii khung ne yao, “Na è gathek shii khia pha rek arone, gathek shii ji pha wak brog hà thoh ge bo!” \p \v 32 “Dun bo” Isu è ithek shii yao; jiè ithek thoh srane wakthek hà dun dun. Zab ibrog ne sak miang hà ran srane khabang shii wo ne zem dun. \p \v 33 Wakthek gayiig pha bran ji è ran srane thawun hà wuii dun, ibuiithek rog pha branthek shii nyie rek phi zab phaluii yao mage. \v 34 Ji-è, ji pha thawun pha branthek Isu shii si pha wuii dun; chiih-è ithek è aishii doh mage shii, ithek soh shii thoh ne dun bo ne khung ne yao. \c 9 \s Isu è slemriie pha bran shii gangphi \r (Mrg 2:1-12; Lug 5:17-26) \p \v 1 Isu run shii in srane khabang pha thrang awairo thawun hà idoh dundun,\f + \fr 9:1: \fr*\fk awairo thawun: \fk*\ft khapernaum (riig 4:13)\ft*\f* \v 2 Thiisa hà giak bran è slemriie pha bran jia shii awai biang rog shii thieng ne noh thog. Isu è ithek ro migi um pha ji riig mage shii, ai è slemriie pha bran ji shii yao, “lububo rek bo, gu dufuii! Na layogthek ne khungjong phi ro.” \p \v 3 Chiihphado Iphey yua pha masdothek è awaithek chung yao rai, “Hì pha bran ne makhakriing yao ramuii ro!” \p \v 4 Isu ne ithek munow rai pha ji thieg, jiè ai yao, nathek ne nyie rek ne awie pha thek now phlei? \p \v 5 Naro layogthek ne khung jong phi ro è yao pha ji wie ba asi jai ne lua mage bo è yao pha ji wie bey? \v 6 Gu nathek shii khagi rek, chiihphado, ji pha Bran Dufuii shii ne ichiih sohnyiak shii layog khung phi pha riichai um ro. Ji-è ai è slemriie pha bran shii yao, jai ne, nawai lawio chiing ne, chiih-è hò dun bo! \p \v 7 Jipha bran jai fad srane awai hò hà dun dun. \v 8 Bran è ji doh mage shii, ithek ne zab rum dun, chiih-è bran shii de riichai phi pha chiang è Hamangkhung-aphuii shii chiong bo. \s Isu è Methiu shii ho \r (Mrg 2:13-17; Lug 5:27-32) \p \v 9 Isu è ji pha ithua thoh marui ne ai ibi lua shii, Methiu, beng pha mijin than pha ji awai ophis shii dug ne rai iang pha doh, ai è aishii yao “Gu idoh shii luagieng bo.” \p Methiu jai fad srane ai idoh luagieng. \p \v 10 \x - \xo 9:10,11: \xo*\xt Lug 15:1,2 \xt*\x* Isu è Methiu hò\f + \fr 9:10: \fr*\fqa Methiu ro hò; \fqa*\ft dinne \ft*\fqa ai ne (jine Isu) hò.\fqa*\f* hà michie chie ramuii shii, gai mijin thanphothek nane ìu riingthek de wuii thog srane Isu nane ai samoythek rog shii thiibliie hà dug gieng. \v 11 Giak Pharisithek è ji riig srane ai samoythek shii sai, Nyie rek ne masdo ne hì è rek pha branthek rog shii chiegieng phlei? \p \v 12 Isu è ithek shii yoi srane chang, “Branthek hanyie gang pho ne mapho achid phro, chiih-è radpho è chiid bie phro. \v 13 \x - \xo 9:13: \xo*\xt Mth 12:7 \xt*\x*Dun srane jigigam shii nyie yao pha miyaosiu shii ji sow bo: Gu ne bushun chid phro, miiram ua ne khlem pha ji ne achid ro! Gu ne ilab rek pha bran shii ho pha awuii ro, jishii ìu riingthek shii ho pha wuii ro.” \s Minyie nyie pha chiang è musai \r (Mrg 2:18-22; Lug 5:33-39) \p \v 14 Chiihphado Jon khowo ro samoythek Isu shii wuii thog, ne sai, “Gathek nane Pharisithek ne idang minyie nyie” Jishii naro samoythek khuchung de minyie anyie ji ne nyie lei? \p \v 15 Isu è chang, phiyiy shii wuii pha biwenthek yi phiyiybufuii ithek rog um ba shii ne duhug rek phrone luthong bey? Khuchungde asi phro! Jishii phiyiybufuiii ithek noh dun pha inai thog ruii phro, chiihphado ithek minyie nyie ruii phro. \p \v 16 Hanyie è de rugud hèg shii yung iwo ithileg miak ne aphiug ruii phro, nyieliieshii, yung thilek iwo ji è re srane rugud ne lahuhuak icho rey dun phro. \v 17 Dinne Hanyie è de phuii nyiu shii chabjong pha phuii sukhug shii achab phro, nyieliieshii ji pha sukhug pha biia ne chuidun phro, chiih-è phuii ne noidun chiih-è phuii sukhug ne awie pha reydun phro. “Jipha chiang shii phuii nyiu shii ne phuii sukhug iwo hà chab chiid phro.” Chiih-è isa ne wie ruiidun phro. \s Dumuii dimi nane Isu yung khoh pha hò-amuii \r (Mrg 5:21-43; Lug 8:40-56) \p \v 18 Isu è ji yao ramuii shii, Jewish pha dumuii è aishii wuii thog ne lagiungniing, srane yao, “Gu ro dimi ne iyjong dun ro, Jishii, thawuii srane nawai wad è aishii khoh mage bo chiih-è ai ne sieng ruii phro.” \p \v 19 Ji-è Isu jai srane ai idoh luagieng, chiih-è airo samoythek de ai rog shii wuii gieng. \p \v 20 Idam snanyi è diig rek ne grab noi ne riie pha hò-amuii jia è idoh wuii srane Isu yung jiu shii khoh mage. \v 21 Ai è awai shii yao, “Gu è airo yung shii khoh bie nede, gu ne gang rey dun phro.” \p \v 22 Isu è idoh rai ne hò-amuii shii riig, srane yao, lububo rek bo, “Gu dimi wo! Naro migi ji è nawai shii wie rek ge ro.” “Ji è yao pha ishak shii hò-amuii ji ne wie rey dun.” \p \v 23 Chiihphado Isu ne dumuii hò hà wuii dun. Iy pha ben khuang pho nane branthek choh ne rai iang pha doh mage shii, \v 24 ai è yao, zab ne fuang dun mage bo! “Bimi ne a-iy ba ro—Ai ne men bie ro!” Chiihphado ithek zab aishii siak. \v 25 Khthiie dang shii branthek fuang dun ched mage shii Isu è bimi ji pha ùgud hà wuii srane bimi ji pha wad shii chaing mage, chiih-è bimi ji de sieng khlei ruii. \v 26 Mua ji ne zab pha soh shii yoi thogdun. \s Isu è miegthi pha bran nyi shii gang phi \p \v 27 Isu è ji pha ithua thoh marui, chiih-è ai luaramuii shii miegthi pha bran nyi è jao ne ai idoh luagieng, “Gasa shii bushun rek phi bo, Dawid pha dufuii wo!” Ithek è ziak. \v 28 Isu è hò bucho khud mage shii, miegthi pha bran nyi aishii wuii thog, chiih-è ai è ithek shii sai, “Gu è nasa shii gang rek ruii phrone nasa migi rek ne bey?” \p “Oh masdo” Isa è chang. \p \v 29 “Chiihphado Isu ne ithek mieg shii khoh srane yao, nasa è migi rek pha ji è hì è rey mage bo!” \v 30 Chiih-è ithek ro mieg ne dinne wie rey ge. “Isu è isa shii gang è yao, ji ne hanyie shii ayao rabo.” \p \v 31 Jishii ithek ne dun srane Isu chiang pha mua ne zab soh hà yao phi. \s Isu è ayao mua pha bran jia shii gang phi \p \v 32 Branthek dun dun shii, giak bran è Isu hà hanyie miyao ayao mua pha bran noh thog ruii, nyieliieshii aishii ibuii um. \v 33 Jishii, khthiie dang shii ibuii fuang khia mage ne, bran ji ne jao ne yao, zab pha branthek ne wieng dun, “Gathek è hì duiine rek pha blia ne Israel hà de khuchung de adoh ba ro!” ziak ne yao. \p \v 34 \x - \xo 9:34: \xo*\xt Mth 10:25; 12:24; Mrg 3:22; Lug 11:15\xt*\x* Jishii Pharisithek è chang, “Hì ne ibuiithek shii gieng pha sakhathong è Isu shii blu phi ara ro.” \s Isu è branthek shii bushun now \p \v 35 \x - \xo 9:35: \xo*\xt Mth 4:23; Mrg 1:39; Lug 4:44\xt*\x* Isu è thawunthek nane thiigthek hà shan ne lua. Ai è Jewthek misiahòthek shii wuii ne yua, Sajathua chiang pha Mua Wie ji yua, chiih-è, miiriie nane radthek pha branthek shii gang phi. \v 36 \x - \xo 9:36: \xo*\xt Ssb 27:17; 1Saj 22:17; 2Phal 18:16; Ezkh 34:5; Mrg 6:34\xt*\x*Ai ibrog ji doh mage shii, ai lubu hà ithek shii bushun now dun, nyieliieshii, ithek ne samdiig nane nong-oi pha rey dun. Brogpho oi pha shiishai duiine rey dun. \v 37 \x - \xo 9:37,38: \xo*\xt Lug 10:2\xt*\x* Ji-è ai è ne awai samoythek shii yao, “Yamiing ne bajo um habuii shii, raig riug pho ne ìujia bie ro.” \v 38 Ji è yamiing pha blia pho shii thoh ruii pha. “Yamiing pha muspho shii sia mage bo.” \c 10 \s Samoy snanyi shii ho ne riichai phi \r (Mrg 3:13-19; Lug 6:12-16) \p \v 1 Isu è awai samoy snanyi shii ò ho srane ibuii ragungthek khia pha nane ichua miiriie nane radthek shii gang phi pha riichai phi. \v 2 Hì ne guaphasamoythek snanyi pha ibeng ro: igobi Simon (Phithar ro è ho), chiih-è ai ikhuii Andrew; Zebedi pha dufuii Jems nane ai ikhuii Jon; \v 3 Philiph nane Bartholomew; Thomas nane mijin thanpha Methiu; Alphayus pha dufuii Jems nane Thadaeus; \v 4 Soh shii miie pha Simon nane Isu shii zum yi pha Judas Iskharioth ithek ro. \s Samoythek snanyi ro blia \r (Mrg 6:7-13; Lug 9:1-6) \p \v 5 Isu è ji pha samoy snanyi shii miyao yua ne fuang thoh ge: Gai bran pha soh shii nane Samaria thawunthek shii awuii rabo. \v 6 Jiphachiang shii, nathek ne Israel pha bran, ro shiishai san dun pha thiig shii wuii bo. \v 7 \x - \xo 10:7-15: \xo*\xt Lug 10:4-12\xt*\x*Wuii srane yua bo, hamangkhung pha Sajathua ne inui sha ro! \v 8 Radpho shii gang phi bo, iypho shii chai hà yi bo, hìariie è radpho shii gang phi bo, chiih-è, ibuiithek shii khia phi bo. Nathek è igong aphi pha mua, jiè nathek ne gai shii igong ayie pha phi muii bo. \v 9 Nathek ne san liiman nane thama pha bangthek ahan rabo. \v 10 \x - \xo 10:10: \xo*\xt 1Khor 9:14; 1Thi 5:18\xt*\x* Lumuii hà lua shii chayem pha biia de ayie rabo, chiih-è, lai ne gua pha phadiig nane lakhiathek nane thagin de ahan rabo. Bliaphothek è nyie chiid pha ji shii ne phi ruii phro. \p \v 11 Nathek è thawun nane thiig hà wuii mage shii, nathek shii wie ho pha yang pho shii sow bo. Chiih-è, nathek è ji pha ithua adung sapho shii ne ai rog shii rai bo. \v 12 Khuchung, nathek è hò iliing hà wuii shii, yao bo, liijiing ne nathek rog shii um bo. \v 13 Jipha hò bran è nathek shii wie ho arone, nathek pha liijiing nane salamthek ne rai yi bo; chiih-è, ithek è nathek shii wie aho arone, chiihphado nawaithek ro salamthek ji idoh yi bo. \v 14 \x - \xo 10:14: \xo*\xt Blk 13:51\xt*\x* Chiih-è, giak hò hà nane thawun hà nathek shii wie aho arone, chiihphado ji pha ithua thoh srane nawaithek laikham pha nyiakphlab kham ne thoh marui bo. \v 15 \x - \xo 10:15: \xo*\xt Mth 11:24; Igo 19:24-28\xt*\x* Gu è nathek shii izai yao, Chua pha inai shii Hamangkhung-aphuii è ji pha thiigthek è ne Sodom nane Gomorah pha branthek shii lamuna bushun rek ruii phro! \s Diigchiao thog ruii \r (Mrg 13:9-13; Lug 21:12-17) \p \v 16 \x - \xo 10:16: \xo*\xt Lug 10:3\xt*\x* Yoi bo! Gu è nathek shii shiishai duiine choishaluii um pha duchoi shii thoh ramuii ro. Nathek ne pham duiine briak rek ne, pharo duiine zum rek bo. \v 17 \x - \xo 10:17-20: \xo*\xt Mrg 13:9-11; Lug 12:11,12; 21:12-15\xt*\x* Riig bthan bo. Hanyie è nathek shii zum ne limiang moe hà noh dun ne chiih-è nathek shii ne misiahòthek hà chia ruii phro. \v 18 Gu chiang è nathek shii chua pha bohkhohphothek nane sajathek moe noh ruii phro, chiih-è Mua Wie ji nathek shii nane gai bran shii yao bo. \v 19 Khuchung ithek è nathek shii noh ne chuajan noh shii, na khi-èrek ne yao chiih-è nyie yao chid pha ji shii samdiig arek chid rabo; ishak thog mage shii, nathek nyie yao pha ji ne phi ruii phro. \v 20 Nathek è nyie yao pha miyaogamthek jine nathek re-è asi phro; jithek ne Aphuii pha ragung è nathek è yao ruii phro. \p \v 21 \x - \xo 10:21: \xo*\xt Mrg 13:12; Lug 21:16\xt*\x* “Branthek awaithek khuiino shii ua muii pha ithek shii phi muii phro chiih-è Aphuii è awaithek aniphiing shii duiine rek phro, Aniphiing de awaithek pha Aphuii-amuii shii gidieg rek ne iy yi pha phi muii phro.” \v 22 \x - \xo 10:22: \xo*\xt Mth 24:9; Mrg 13:13; Lug 21:17; Mth 24:13; Mrg 13:13\xt*\x*Zab è nathek shii gu chiang è khiijai ruii phro, Jishii, hanyie è iidohhè thog pha kho pho ne ragia rey ruii phro. \v 23 Ithek shii thawun jia hà diigkhui ruii shii, gai hà yo marui bo. Gu è nathek shii izai yang dang. “Bran dufuii awuii sapho shii ne Israel pha zab thawun blia ne ajong ba phro.” \v 24 \x - \xo 10:24: \xo*\xt Lug 6:40; Jon 13:16; 15:20\xt*\x* “Samoy ne awai masdo è boh asi ro; khiao ne awai Ithong è boh asi ro. \v 25 \x - \xo 10:25: \xo*\xt Mth 9:34; 12:24; Mrg 3:22; Lug 11:15\xt*\x* Ji-è, samoy ne Masdo duiine rek pha ji ne chodang pha rek bo, khiao de awai Ithong duiine rek bo. Haliingpha khrug shii Ibuii rone ho arone, ji pha haliingpho branthek shii bajo buii ibeng ho phro. \s Hanyie shii rum chid phlei? \r (Lug 12:2-7) \p \v 26 \x - \xo 10:26: \xo*\xt Mrg 4:22; Lug 8:17\xt*\x* “Ji-è branthek shii arumchid rabo. Thuh shii nyie kheb pha ji ne hong ruii phro, chiih-è ug pha ji ne thieg ruii phro. \v 27 Gu è igiia shii nyie yao pha ji ne inai shii yao din bo, chiih-è nathek è nyie ug ne yoi pha ji hòthek lakhung è yao dun. \v 28 Hanyie è siu shii ua ne jimagunde ragung shii a-ua mua pho shii arum rabo; ji pha chiang shii, Hamangkhung-aphuii shii rum bo, hanyie ne siu nane ragung shii thumuluii hà mua maphi phro. \v 29 Nathek sikhi jia è fuiishiiraithek nyi nyapheg mua phro, thuh de Jishii, Aphuii è achid sapho ne ji pha fuiishiirai jia de nyiak shii achiih mua phro. \v 30 Nathek shii de, ji duiine nathek khrug shii um pha khaziangthek de zab tham ne ruiijong ro. \v 31 Ji-è, arum chid rabo; nathek ne ji pha fuiishiiraithek è de bajo igong pha branthek ro!” \s Isu shii nuii pha nane Isu shii snai \r (Lug 12:8-9) \p \v 32 Hanyie è ithek ne gu è rey phrone hong yao arone, hamangkhung pha Aphuii moe shii gu è ji duiine rek phi pha ro. \v 33 \x - \xo 10:33: \xo*\xt 2Thi 2:12\xt*\x* Jishii, hanyie gu shii hong ne snai arone, aishii de gu hamangkhung pha Aphuii moe shii snai ruii phro. \s Liijiing asi jishii khamriie \r (Lug 12:51-53; 14:26-27) \p \v 34 Gu è ichiih sohjambling shii liijiing yie ne wuii pha ji anow rabo. Asi, gu ne liijiing yie ne wuii pha asi ro, jishii khamriie yi ne wuii ruii phro. \v 35 \x - \xo 10:35,36: \xo*\xt Mikh 7:6\xt*\x* Gu ne dufuii è aphuii shii mak rek yi pha ji rab wuii phro, dimi è amuii shii mak rek yi, shami è khiing shii mak rek yi pha ji rab pha wuii. \v 36 Naro bajo awie pha mak ne nawai haliing è rey ruii phro. \p \v 37 “Hanyie gu shii è de muna awaithek aphuii dinne amuii shii miie pho ne” Guro samoythek rek pha adunmey phro; hanyie è awaithek dufuii dimi shii gu è de muna miie pho ne guro samoythek rek pha adunmey phro. \v 38 \x - \xo 10:38: \xo*\xt Mth 16:24; Mrg 8:34; Lug 9:23\xt*\x*Hanyie è awai bai ji han ne gu idoh aluagieng pho ne guro samoythek rek pha adunmey phro. \v 39 \x - \xo 10:39: \xo*\xt Mth 16:25; Mrg 8:35; Lug 9:24; 17:33; Jon 12:25\xt*\x* Hanyie è awai siu sieng pha ragia rek arone, mua ruii phro; Jishii hanyie gu chiang è awai chai shii mua muii arone mua ruii phro. \s Lasenthek \r (Mrg 9:41) \p \v 40 \x - \xo 10:40: \xo*\xt Lug 10:16; Jon 13:20; Mrg 9:37; Lug 9:48\xt*\x* Hanyie è nathek shii wie ho ai ne gu shii de wie ho ruii ro, chiih-è hanyie gu shii wie ho pho ne gu shii thoh ge pha ji shii wie ho ro. \v 41 Hanyie è Hamangkhung-aphuii pha muapho shii wie ho, nyieliieshii ai ne Hamangkhung-aphuii pha muapho ro, nathek shii mua pha lasen ne aishii de mua ruii phro. Chiih-è hanyie è bran wie shii wieho nyieliieshii ai de wie, aishii de ithek lasen ji mua ruii phro. \v 42 Nathek de hì izai thieg mage bo, nyieliieshii ai ne guro samoy rone hanyie è guro ìu samoythek jia shii de kho choi phi ne niing yi, hamblo shii lasen mua ruii phro. \c 11 \s Jon khowo ro muaphothek \r (Lug 7:18-35) \p \v 1 Isu è awai samoythek snanyi shii jithek yua ched mage shii, ai ji pha ithua thoh ne thiichiih inui pha thawun shii yua ne yao pha wuii dun. \p \v 2 Jon khowo pha phatheg hà Isu è rek ramuii pha jithek yoi mage shii, ai è gai samoythek aishii thoh ge, \v 3 “Gathek shii yao bo, ithek è Isu shii sai, na ne Jon è yao pha jia wuii ruii phro è yao marui pha ji bey? Din ne gathek ne gai wuii ruii pha ji shii khan habey?” \v 4 Isu è chang, “Idoh dun srane nathek è nyie yoi nyie doh pha ji Jon shii yao phi bo: \v 5 \x - \xo 11:5: \xo*\xt Aij 35:5,6; Aij 61:1\xt*\x*Miegthi de mieg doh mua ro; laikhi-èg de lua mua ro; hanyie thek hìa miiriiethek è diig rek ne radpho shii de sang rab\f + \fr 11:5: \fr*\fk sang rab\fk*\ft riig 8:2\ft*\f* ge ro; khohphang de yoi dun ro, chiih-è iypho de chai hà yi din phiro; chiih-è, Mua wie ne dusho pho shii de yua dun ro. \v 6 Hanyie è gu shii izai now pho ne khama sang pha um phro!” \p \v 7 Jon ro samoythek è thoh ne dun dun shii, Isu è ibrog shii ai chiang yao: “Nathek è balimuang hà Jon shii wuii dun shii, nathek nyie riig pha luthong phlei?” Hasam shii saing irab mia pha ji riig wuii ne bey? \v 8 Nathek ne nyie riig pha wuii dun phlei? Bran yi yungthek ichia guii pha ji riig wuii ne bey? Bran hanyie ne ji duiine guii pho ne boh hòthek hà rai phro! \v 9 Gu shii yao riig bo, nathek nyie riig pha wuii dun phlei? Chaig shii bey? Ji ne izai ro, Jishii nathek è chaig è de boh shii doh marui. \p \v 10 \x - \xo 11:10: \xo*\xt Mal 3:1\xt*\x* Jon ne jigigam shii yao marui pha jia ji ro; Hamangkhung-aphuii è yao: “Gune gui muapho nathek ibi hà thoh srane nathek lumuii rab iang yi; \v 11 gu nathek shii yao Jon ne hanyie è idang sieng ne rai pho è de boh ba ro. Jishii hanyie yi hamangkhung pha Sajathua shii ìujia um nede ai ne Jon è boh ba ro. \v 12 \x - \xo 11:12,13: \xo*\xt Lug 16:16\xt*\x* Jon è awai mua yua pha ishak è yie dang ne sudoh thog dang pha hamangkhung pha Sajathua ne bajo diig è mak jo\f + \fr 11:12: \fr*\fqa diig è mak jo; \fqa*\ft dinne \ft*\fqa jine mak thog ruii.\fqa*\f* muii ro. Chiih-è bangchiie pha bran è zum pha bidiang mua ro.” \v 13 Jon pha ishak è chiih-è zab pha chaigthek nane Iphey yua pha masdo è yie dang ne Sajathua chiang shii yaojong ro; \v 14 \x - \xo 11:14: \xo*\xt Mal 4:5; Mth 17:10-13; Mrg 9:11-13\xt*\x* Jishii, nathek è ithek mua ji yoi yang arone, Jon ne Elija ro, hanyie wuii ruii pha ji shii ne chaigjong ro. \v 15 Nathek shii khohthek um arone, chiihphado, yoi mage bo! \p \v 16 “Thuh, gu ne duchung pha branthek shii khi-èrek ò pha lei?” Ithek ne aniphiing duiine bajarai hà dug ne rai muii ro. Ibrog jia è gai shii ziak, \v 17 \v 18 Jon wuii thog shii, ai è minyie nyie ne phuii de aniing, chiih-è zab yao, aishii ne ibuii um ro, \v 19 Jishii, Bran dufuii wuii thog shii ai ne chie ne niing, chiih-è yao, hì pha bran shii Riig mage bo! Ai ne sgow ne niingpho ro, mijin thanphothek nane iriing ìu pho thek pha ijak ro! “Hamangkhung-aphuii khani ne blia è izai chak rone doh yi.” \s Migi anowpho pha thawunthek \r (Lug 10:13-15) \p \v 20 Isu è thawunthek pha branthek shii awairo bajo buangthek rek phi shii ithek ne awaithek layog è akhid phi ne, jiè Isu è ji pha thawunpho shii giung: \v 21 \x - \xo 11:21: \xo*\xt Aij 23:1-18; Ezkh 26:1—28:26; Jol 3:4-8; Ams 1:9,10; Zekh 9:2-4\xt*\x* Chorijin! Nathek shii khama diig ro, nathek khama diig ro, Bethsaida! Buangthek yi nathek shii rek phi pha ji ne Thaire nane Sidon shii rek phi arone, branthek ne khuchung è de awaithek layogthek è thadoh khidjong rone doh yi pha thiilo guii ne siphie shun ne raijong ro! \v 22 Gu nathek shii yao chua pha inai shii Hamangkhung-aphuii è bushun yi nathek è muna ne Thaire nane Sidon shii doh yi phro. \v 23 \x - \xo 11:23: \xo*\xt Aij 14:13-15; Igo 19:24-28\xt*\x* Chiih-è nathek shii, Khaphernaum! Nathek ne nawaithek shii hamangkhung hà chiing pha yang muii bey? Nathek shii ne buzam Thumluii hà fen ruii phro! Buangthek ne Sodom hà rek phi arone, sudoh thog pha idang now ne rai dun iwa! \v 24 \x - \xo 11:24: \xo*\xt Mth 10:15; Lug 10:12\xt*\x*Nathek è ìd mua chua pha inai shii ne Hamangkhung-aphuii è ithek shii ne “Sodom pho shii muna bushun rek ruii phro!” \p \v 25 Jipha ishak shii Isu è yao, “Aphuii, hamangkhung nane sohnyiak pha Ithong! Gu Nashii laso phi, nyieliieshii na è khua pho è ug ne ruii pha ji a-ìd pho shii doh yi. \v 26 Ji chak, Aphuii! Hì ne na è yang pha ji rey yi ro. \p \v 27 \x - \xo 11:27: \xo*\xt Jon 3:35; Jon 1:18; 10:15\xt*\x* “Gu Aphuii è gu shii zab manathek phi jong ro. Hanyie è dufuii shii athieg ro, Aphuii jijia è thieg bie ro, chiih-è hanyie de Aphuii shii athieg ro, dufuii ne thieg hanyie è dong yi pha gua ne ruii pha ji è thieg bie ro. \p \v 28 “Gu shii wuii bo, hanyie zab yi miihanthek ley han ne jid dun pho, nane gu shii wuii mage bo! Gu è nathek shii thung phi ruii phro. \v 29 \x - \xo 11:29: \xo*\xt Jeri 6:16\xt*\x* Guro jakhokh ji yi ne nawai lakhung shii ruii bo chiih-è gu è nui bo, nyieliieshii gu ragung shii neb nane jum; chiih-è nathek de thung pha mua ruii phro. \v 30 Gu è nathek shii phi ruii pha jakhokh ne wie bie ro, gu miihan phi pha ji ne thoh bie ro.” \c 12 \s Jewthek Thung pha inai chiang shii musai \r (Mrg 2:23-28; Lug 6:1-5) \p \v 1 \x - \xo 12:1: \xo*\xt Iphy 23:25\xt*\x* Ìujia ishak idoh shii, Isu è Jewthek Thung pha inai shii phiug raig è dong ne lua ramuii. Ai ro samoythek ne chi-iy, jiè ithek ne phiug nyiu ji jao ne chiig ne igam ji chie. \v 2 Pharisithek è ji doh ne Isu shii yao, “Riig mage bo, na samoythek è Thung pha Inai hì è rek pha ji è gethek Iphey shii gidieg rek muii ro!” \p \v 3 \x - \xo 12:3,4: \xo*\xt 1Sam 21:1-6\xt*\x* Isu è ithek shii yao din, “Nathek de Dawid nane ai branthek è chi-iyiy shii nyie rek pha jigigam ji ne atham riig bey? \v 4 \x - \xo 12:4: \xo*\xt Lew 24:9\xt*\x* Dawid nane ai branthek ne Hamangkhung-aphuii hò bucho shii wuii srane Hamangkhung-aphuii ro hò shii zid pha iwebthek chie pha phi. Ji ne Iphey shii gidieg ro, nyieliieshii, ji pha iweb ne phabithek chie mua bie ro. \v 5 \x - \xo 12:5: \xo*\xt Ssb 28:9,10\xt*\x* Chiih-è, zab Thung pha inai shii phabithek è Misiahò hà wuii srane Thung pha inai Iphey ji chui maphi nede ithek shii ichiig aphi rone nathek ne Moses ro Iphey ji atham bey. \v 6 Gu è nathek shii yao, Misiahò hì è de boh jia ichiih nyiemagunde um ba ro. \v 7 \x - \xo 12:7: \xo*\xt Mth 9:13; Hos 6:6\xt*\x* Jigigam shii zey ne um ro, ‘miiram khlemthek pha ji asi jishii gu ne bushun ji chiid ro, nathek è hì pha miyao ne nyie yao phlei ne wie gua dun arone’ nathek de hanyie ichiig oi pha branthek shii anin iwa; \v 8 nyieliieshii, bran dufuii hì ne Thung pha inai pha Ithong de ro.” \s Wad shii slemriie pha bran jia \p \v 9 Isu è ji pha ithua thoh marui ne Jewthek misiahò hà wuii dun. \v 10 Thiichiih shii wad shii slemriie pha bran jia um iang. Giak branthek ne Isu awai mirek pha ichiig nin pha branthek khan ne um. Ji-è, ithek ne Isu shii sai, “Thung pha inai shii gang phi pha ji ne Iphey pha shuang asi bey?” \p \v 11 \x - \xo 12:11: \xo*\xt Lug 14:5\xt*\x* Isu è ithek shii yao din, “Nathek de Thung pha inai shii nawaithek shiishai jia yi nyahiung hà chiihdun arone, ji pha shiishai shii khoh ne fuang akhia phi ne bey? \v 12 Ji-è, bran ne shiishai ji è de bajo boh ro! Gethek Iphey ne Thung pha Inai shii branthek shii nyanong mua.” \v 13 Ji è yao ched dang Isu è wad slemriie riie pha bran ji shii yao, “Na wad phiang phia mage bo.” \p Ai è de wad phia mage shii ji pha slemriie pha ji ne gai pha wad duiine wie rey dun. \v 14 Ji è rek pha doh mage ne Pharisithek ne dun dun chiih-è Isu shii ua pha phak rai. \s Hamangkhung-aphuii è gua pha khiao \p \v 15 Isu è khinrin ne aishii gidieg rek pha ji yoi mage shii, ji pha ithua thoh ne dun dun; chiih-è bran ibrogthek de ai idoh luagieng. Ai è zab radthek shii gang phi srane \v 16 gaithek shii ai chiang ji ayao rabo ne yung. \v 17 Ai è jithek rek phi pha ji è Hamangkhung-aphuii è Aijaya chaig è yao marui pha miyao ji izai rey yi pha ji rek ro: \q1 \v 18 \x - \xo 12:18-21: \xo*\xt Aij 42:1-4 (LXX)\xt*\x* “Ichiih hì ne gu mugua ne ruii pha khiao ji ro, \q2 hanyie shii gu ne bajo bushun rek ne bajo nyu pha ji ro. \q1 Gu ne gui ragung ai lakhung shii phi, \q2 chiih-è ai ne Sohthek shii guro chua miyao yao phi ruii phro. \q1 \v 19 Ai ne akhiinaing noh chiih-è, aziak noh phro, \q2 chiih-è, lumuii hà òh-òh aziak phro. \q1 \v 20 Ai ne khi-èg shii de ajo phro, \q2 dinne ichuang shii de a-ua phro. \q2 Ai ne izai ji ayang sapho shii ai ne athodang pha rek ne rai phi phro, \q2 \v 21 chiih-è zab branthek ne ai lakhung shii luthong ruii phro.” \s Isu nane sakhathong \p \v 22 Chiihphado shii giak branthek è Isu hà ibuii um ne miegthi nane miyao ayao mua pha bran jia noh ne wuii thog ruii. Isu è ji pha bran shii gang phi, Ji-è ai ne miyao yao muadun chiih-è, mieg de doh muadun. \v 23 Thiichiih pha ibrogthek ne Isu è nyie rek pha ji riig ne zab wieng dun. Ithek è sai, “Hì ne Dawid pha Dufuii rey mua ne bey?” \p \v 24 \x - \xo 12:24: \xo*\xt Mth 9:34; 10:25\xt*\x* Pharisithek è ji yoi mage shii, ithek è chang, “Ai è ibuiithek shii khia bie phi, nyieliieshii ithek ro bohkhoh pha Sakhathong è aishii blu phi ro.” \p \v 25 Isu ne ithek è nyie now pha ji thieg, jiè ai ithek shii yao, “Khi pha soh magunde yoh che ne ibrog nyi rek ne yo che ne awaithek chung gui rai pho ne muna phiang arai mua phro.” Chiih-è, khi pha thawun nane haliingpho yi ibrog yoh che srane awaithek chung gui rai pho ne muadun phro. \v 26 Ji-è ibrog jia gai Sakhathong pha Sajathua shii mak rek rai arone, hì pha miyaosiu è ne ibrog che jong chiih-è jog mua ruii phro. \v 27 Nathek è yao nyieliieshii gushii ne Sakhathong è ji rek pha blu phi ne ibuiithek khia yi, wie. Chiihphado, naro samoythek shii ibuii khia pha blu hanyie miphi lei? Naro samoythek awaithek è rek pha ji è ithek ne asi pha rek rone khagi rek. \v 28 Asi, hì ne sakhathong asi ro, jimagunde Hamangkhung-aphuii pha ragung ro, hanyie è gu shii blu phi ne ibuiithek khia yi, ji è ne Hamangkhung-aphuii pha Sajathua ne nathek lakhung shii wuii rone khagi rek phi. \p \v 29 “Hanyie è de bran gang ro hò chuak ne aishii nyie um pha ji ayie mua phro, igobi bran biigang shii joi bi chid: Chiihphado ai ne hò goh mua phro. \p \v 30 \x - \xo 12:30: \xo*\xt Mrg 9:40\xt*\x* “Hanyie thek guro asi pho ne gu shii izai gidieg rek noh phro; hanyie è gu rog shii anong pho ne khrab pha ji è izai dayiingdayang rey dun. \v 31 Chiih-è jiè gu nathek shii yao branthek shii layog nane buii yao\f + \fr 12:31: \fr*\fqa Ithek è Awie manathek ayao ro; \fqa*\ft dinne \ft*\fqa Ithek awai pha yao ne Hamangkhung-aphuii shii gidieg yao ro.\fqa*\f* pha jithek shii nya khung phi phro; Jishii hanyie è Ragung So shii buii yao pha ji shii ne khuchung de akhung phi phro. \v 32 \x - \xo 12:32: \xo*\xt Lug 12:10\xt*\x* Hanyie è Bran Dufuii shii gidieg rek pha ji ne nya khung phi phro; Jishii, hanyie è Ragung So shii gidieg rek pha ji shii ne khuchung de akhung phi phro—Sudoh nane idang gu de. \s Hingmuii nane iwoi \r (Lug 6:43-45) \p \v 33 “Iwoi wie woi yi pha ne nathek shii hingmuii gang um chid phro; nashii hingmuii jia um arone, nashii ne iwoi de awie pha um ruii phro. Hingmuii ne iwoi khie woi ruii pha ji è thieg ruii phro. \v 34 \x - \xo 12:34: \xo*\xt Mth 3:7; 23:33; Lug 3:7; Mth 15:18; Lug 6:45\xt*\x* Phamthek nathek! Awie pha nathek ne khi-èrek ne miyao wie ji yao mua dun ga? Sem ne lubu è nyie now pha ji yao ruii phro. \v 35 Bran wie è nyie wie mana ruii pha jithek khia ne wie phi ruii phro. Awie pha bran ne awie pha mana ruii pha jithek khia ne phi ruii phro. \p \v 36 “Nathek ne izai now ne rai iang bo! Chua pha ishak thog ruii shii nathek è khama jia pha adunmey pha miyaogam yao muii pha igam tham ne phi chid phro. \v 37 Nawaithek miyaogam yao pha ji è nathek shii chua ruii phro—Nathek yi ichiig um ba oi ba ji yaothiak phi pha ro.” \s Buang pha blia rek yi pha nak \r (Mrg 8:11-12; Lug 11:29-32) \p \v 38 \x - \xo 12:38: \xo*\xt Mth 16:1; Mrg 8:11; Lug 11:16\xt*\x* Chiihphado shii giak Iphey yua pha masdothek nane Pharisithek è yao ruii, “Masdo, gathek ne na mirek pha buang pha blia riig yang muii ro.” \p \v 39 \x - \xo 12:39: \xo*\xt Mth 16:4; Mrg 8:12\xt*\x*“Duchung pha branthek ne khama awie nane Hamangkhung-aphuii shii athieg pha branthek ara!” Isu è yao. “Nathek è gu shii buang pha blia rek phi bo ne lia ne bey? Asi! Nathek shii Jona chaig mirek marui pha buang pha blia ji phi bie phro.” \v 40 \x - \xo 12:40: \xo*\xt Jna 1:17\xt*\x* Jona è ù boh bucho shii inai da-um nane ibiu da-um rai dun pha duiine Bran Dufuii de inai da-um nane ibiu da-um sohnyiak bucho hà rai dun phro. \v 41 \x - \xo 12:41: \xo*\xt Jna 3:5\xt*\x*Chua pha inai shii ne Ninewe branthek riu srane nathek shii nin ruii phro, nyieliieshii nathek ne Jona è mua yao mage pha ji yoi ne awaithek layogthek khid jong ro; chiih-è, gu è nathek shii yao, ichiih shii ne Jona è de boh jia um ro. \v 42 \x - \xo 12:42: \xo*\xt 1Saj 10:1-10; 2Phal 9:1-12\xt*\x*Chua pha inaithek shii Sheba sajamuii de riu srane nathek shii nin ruii phro, nyieliieshii ai de bajo ruang pha soh è wuii ne Solomon Saja ro khua muyua ji yoi marui ro. Chiih-è gu ne nathek shii izai yao ichiih shii Solomon è de boh jia um ro! \s Awie pha ragung idoh khid \r (Lug 11:24-26) \p \v 43 “Khuchung magunde awie pha ragung bran è khia ne dun dun shii, ithek soh igoh shii lua srane thung pha ithua sow.” Ithek jia de adoh sharuii arone, \v 44 ai ne awai shii yao, “Gu ne gui hò hà idoh dun pha ro.” Ji-è ai ne idoh hò dun srane riig ne isoloi; so nane zab khriig rek ne ruii iang pha doh. \v 45 Chiihphado ai ne fuang wuii srane ai rog shii awai è de bajo buii ragung miley yi, ne ithek dun srane thiichiih rai ruii phro. Ji-è rey ched mage shii, ji pha bran ne igobi è de awiedang pha rey ruii phro. Duchung awie pha branthek shii de hì duiine ro. \s Isu pha Amuii nane khuiithek \r (Mrg 3:31-35; Lug 8:19-21) \p \v 46 Isu è branthek shii miyao yao bamuii shii ai amuii nane ai ikhuiithek thiichiih wuii thog. Ithek ne fuang hà riu srane, aishii shii mulo pha sai. \v 47 Ji-è thiichiih pha bran jia è aishii yao, “Riig bo, na amuii nane na khuiino ne fuang hà riu muii ro, chiih-è ithek ne narog shii mulo yang muii ro.” \p \v 48 Isu è chang, “Hanyie ne gu amuii lei? Hanyie ne gu khuiinothek?” \v 49 Chiihphado ai è awai samoythek shii hìog ne yao, “Riig bo, ichiih ne gu amuii nane gu khuiinothek um ro! \v 50 Hanyie è hamangkhung hà um pha gu Aphuii è aishii nyie rek phi bo yang pha ji rek phi pho ne gu khuiinothek, gu bumuiithek chiih-è gu amuii ro.” \c 13 \s Iriie jiie pha najang \r (Mrg 4:9; Lug 8:4-8) \p \v 1 Jipha inai shii Isu è hò thoh marui ne khabang ring hà wuii dun, thiisa hà ai dug srane yua. \v 2 \x - \xo 13:2: \xo*\xt Lug 5:1-3\xt*\x* Ibrog khrab dun pha ji ne bajo boh habuii ne ai run hà dun ne raidun chiih-è branthek ne bajo leyphiing dun pha ji è ai ne run hà in srane thog dun. Ji shii ibrog yi iring hà riu. \v 3 Ai è najangthek è ithek shii bajo manathek è yuaphi. \p “Luang jia bran jia yi iriie wey pha wuii dun. \v 4 Ai è raig shii iriie yi dayiingdayang rek marui, giak yi lumuii hà chiih dun, chiih-è fuiithek wuii srane zab chiing ne chie muii. \v 5 Giak yi lubao sarong shii chiih dun, ji ne nyiak ìujia bie habuii ne, iriie ji khthiie sieng thog, nyieliieshii nyiak ne muna jam oi ro. \v 6 Jishii hasiang thog mage shii, misieng nyiu ne shud dun; chiih-è nyieliieshii iriing ijam dab pha acho, jiè misieng ne khthiie gowdun. \v 7 Giak iriie ne migem biing shii chiih dun. Jipha misieng ne siang jimagunde shii ne giao dun. \v 8 Jishii giak iriiethek yi nyiak wie shii chiihdun, chiih-è misiengthek ne iwoi woi: giak ne biiriie wieng jia thog pha iwoithek woi, giak ne biiriie sariig thog pha, chiih-è giak ne biiriie sa-uom thog pha woi ruii.” \p \v 9 Isu è yao ched, chiihphado “Nathek shii yoi pha khohthek um arone yoi bo!” \s Najangthek pha miyaosiu \p \v 10 Chiihphado samoythek è Isu shii wuii srane aishii sai, “Na ne branthek shii yua shii nyie rek ne najang è yua phlei?” \p \v 11 Isu è chang, “Hamangkhung pha Sajathua pha miyao ug ne ruii pha ji è nathek shii phijong ro. Jishii ithek shii asi ro.” \v 12 \x - \xo 13:12: \xo*\xt Mth 25:29; Mrg 4:25; Lug 8:18; 19:26\xt*\x* Hanyie shii ìujia um pho shii ne muna phi ruii phro, jiè aishii ne chodang pha um ruii phro; jimagunde hanyie shii nyie oi pho shii ne ìujia um ne de yie dun phro. \v 13 Gu è najangthek è yao pha chiang ji ne ithek shii riig yi, jimagunde adoh phi; chiih-è ithek ne yoi, jimagunde ithek ne ayoi chiih-è agao phi ro. \v 14 \x - \xo 13:14,15: \xo*\xt Aij 6:9,10 (LXX)\xt*\x*Ji-è Aijaya chaig è ithek shii yao marui ro; \q1 Hì pha branthek ne yoi pha ne yoi, jimagunde de agao phi ro; \q2 ithek ne riig pha ne riig, jimagunde adoh phi ro, \q1 \v 15 nyieliieshii, ithek khanithek ne blan ro, \q2 chiih-è ithek ne awaithek khohthek ne chiieg muii \q2 Chiih-è awaithek mieg ne siiemuii ro. \q1 Asi arone, ithek mieg de doh ruii, \q2 ithek khoh de yoi ruii phro, \q2 chiih-è, ithek khanithek de gao ruii phro. \q1 Chiih-è, ithek de gu shii khid ruii, Hamangkhung-aphuii shii yao \q2 chiih-è gu ne ithek nyagang mua. \p \v 16 \x - \xo 13:16,17: \xo*\xt Lug 10:23,24\xt*\x* “Nathek ne khama wie ro! Nathek miegthek ne doh dun ro, chiih-è nathek khow ne yoi ro.” \v 17 Gu è nathek shii izai yao, chaigthek nane Hamangkhung-aphuii pha branthek è ithek duiine bajo doh pha now shii jimagunde adoh mua phi. Nathek è nyie yoi pha ji yoi pha now shii ayoi phi. \s Isu è iriie weypho pha najang pha miyaosiu yaophi \r (Mrg 4:13-20; Lug 8:11-15) \p \v 18 Yoi bo, chiihphado wey pha najang pha miyaosiu ne yoi mage bo; \v 19 Hanyie è Sajathua pha mua ji yoi ne agao pho ne iriiethek ne lumuii shii chiih pha ji duiine ro. Awie pha jia è wuii srane ithek shii nyie wey pha ji ne zab riao ne yiedun; \v 20 chiih-è, lubao sarong shii chiih pha iriiethek ji ne hanyie thek è mua ji bajo wie lised ne khthiie yoi dun. \v 21 Jishii, hì ne ithek bucho hà akhud mua, chiih-è ishak phiang thog pha arai mua. Ji-è ji pha mua chiang è diig nane diigchiao thog mage shii, ithek ne khthiie thoh muii phro. \v 22 Migembiing shii chiih pha iriie ne hì ro, hanyie thek è mua ji yoi, jimagunde ichiih pha chai chiang shii samdiig srane bukho rek pha ji miie ne mua shii giao dun, chiih-è ithek ne iwoi awoi mua. \v 23 Chiih-è nyiak wie shii chiih pha iriie ne hì duiine ro, hanyie è mua ji yoi ne guadun: ithek ne iwoi woi ruii, “giak ne biiriie wieng jia thog pha woi ruii, giak ne biiriie sariig thog pha, giak ne biiriie sa-uom thog pha woi ruii.” \s Saingthek pha najang \p \v 24 Isu è ithek shii gai najang yao, “Hamangkhung pha Sajathua hì duiine ro” bran jia è awai raig shii iriie wie hai marui. \v 25 Biu jia, zab men ched dun shii, mak è wuii srane phiug duchoi shii saingthek wey marui ne dun dun. \v 26 Misiengthek yi sieng ne igam jao ne rey ramuii shii, chiihphado saingthek sieng mage. \v 27 Jipha khiao è dun srane masdo shii yao, “masdo!” Na ne nawai raig shii ne iriie wie ji hai marui, saingthek ne khi-è thog ruii phlei? \v 28 “Hì ne giak shuang pho miihai iwa!” Ai è chang. Na ne gathek shii wuii ne sieg muii bo ne yang bey, “ithek è chang? \v 29 Asi, ai è chang, nyieliieshii, nathek è saing ji sieg mage shii ithek rog pha phiugthek de siegdun phro. \v 30 Ji-è phiug nane saing shii ne yamiing rey pha ishak thog dang pha ò sieng yi bo. Chiihphado gu yamiing rekpho shii yao ne igobi ji pha saingthek sieg yi pha ro, ithek shii pho ne bai hà ziao muii, chiih-è phiug shii khrab srane gu haphuii shii chab muii phro.” \s Danaro iriie pha najang yao \r (Mrg 4:30-32; Lug 13:18-19) \p \v 31 Isu è ithek shii gai najang è yao: “Hamangkhung pha Sajathua ne hì duiine ro! Bran jia è danaro iriie yie srane awai raig shii wey. \v 32 Hì ne zab pha iriiethek è ìu ro, jimagunde ji sieng mage shii, hì ne zab pha misieng è boh rey dun. Hì ne hingmuii rey, jiè fuiithek wuii ne ji pha idiphak shii irungthek rok.” \s Phiia pha najang \p \v 33 Isu è gai najang è yao bamuii: “Hamangkhung pha Sajathua ne ji duiine ro! Hò-amuii è phiia yie srane siiriie sawi muhab shii abog sapho shii ne lua ne raidun.” \s Isu ne najangthek è yao \p \v 34 Isu è ibrogthek shii hìthek zab yao pha ne najang yao; ai ithek shii najang è ayao pha ne nyie de ayao phi. \v 35 \x - \xo 13:35: \xo*\xt Chng 78:2\xt*\x*Ai è ji è rek pha ji è chaig è nyie yao marui pha jithek izai rey yi, \q1 “Gu è nathek shii yao ruii shii, najang yao ruii phro; \q2 Gu ne nathek shii sohjambling zen pha ishak è athieg pha miyaothek yao ruii phro.” \s Isu è saingthek pha najang yao phi \p \v 36 Isu è bran ibrogthek shii thoh marui ne iliing hà dun dun, ai samoythek è aishii wuii srane yao, “Saing raig pha najang chiang ji nyie yao phlei ne gathek shii yao riig bo.” \p \v 37 Isu è chang, “Bran hanyie è iriie hai marui pha ji ne Bran Dufuii ji ro; \v 38 Raig ji ne sohjambling ro; iriie wie ji ne hanyie Sajathua pha bran ithek ro ro. Saingthek ne hanyie awie pha jia jithek ro, \v 39 chiih-è hanyie è saingthek hai pha mak ji ne ibuii ji ro. Yamiing jong pha ishak ji ro, chiih-è, yamiing pha bliapho ne hamangkhliie ro. \v 40 Saingthek shii khrab ne bai hà fu muii pha duiine, jong pha ishak shii de ji duiine rey ruii phro; \v 41 Bran Dufuii è airo Sajathua è fuang pho hanyie è branthek shii layog rek yi ne chiih-è hanyie è awie pha blia rek pho shii khrab pha thoh ge. \v 42 Ithek shii bai hòi boh shii fen muii phro, ithek ne choh ne sinyin khriig ruii phro. \v 43 Chiihphado Hamangkhung-aphuii pha branthek ne Aphuii Sajathua hà hasiang duiine chuang ruii phro. Hanyie thek khohthek um pho ne yoi mage bo! \s Nuruii ug ne ruii pha najang \p \v 44 “Hamangkhung pha Sajathua ne hì duiine ro.” Bran jia è raig shii nuruii ug ne ruii pha ji doh. Ai è dinne chaig, chiih-è bajo sang ne dun ne awaishii nyie um pha manathek zab chongjai rek muii srane ji pha idoh wuii srane ji pha raig pheg. \p \v 45 “Hamangkhung pha Sajathua ne hì duiine ro, bran jia è wie rishang sow.” \v 46 Ai è igong um pha rishang jia doh mage shii, ai ne dun srane awai shii nyie um pha ji liu srane ji pha rishang shii pheg ro. \s Chiug pha najang \p \v 47 Hamangkhung pha Sajathua ne hì duiine ro, giak ù ua pho è kho shii chiug mua ne ichua ichua ù zum. \v 48 Jipha chiug ley mage shii, ithek iring shii khia srane dug ne ù gua: wie ji ne sikhen hà chab muii chiih-è wie pha ji shii ne awie pha ji è gua ne fen muii, \v 49 hì ne jong pha ishak shii hì duiine rey ruii phro: “hamangkhliiethek wuii srane awie pha branthek shii wie pha branthek duchoi è khrab muii phro. \v 50 Chiih-è ithek shii ne bai hang shii fen muii phro, thiisa hà ithek ne choh ne shinyin khriieg ruii phro. \s Iwo nane ihèg pha zai \p \v 51 “Nathek ne hì pha miyao ji gaojong bey?” Isu è ithek shii sai. “Um,” ithek è chang. \p \v 52 Ji-è, ai è chang, “chiihphado, hì pha miyaosiu ne Iphey yua pha masdo hanyie è hamangkhung pha Sajathua pha samoy rey dun pho ne, hò muspho hanyie è awai haphuii è iwo nane ihèg manathek yi pha ji duiine ro.” \s Nazareth hà Isu shii snai \r (Mrg 6:1-6; Lug 4:16-30) \p \v 53 Isu è najang jithek yao ched dang shii, ai è ji pha ithua thoh muii. \v 54 Chiih-è awai hò hà idoh dun. Ai è Jewthek misiahò shii yuaphi. Chiih-è hanyie è aishii yoi pho ne wieng dun. “Aishii hì pha khani khi è mua phlei?” Ithek è yao. “Chiih-è hì pha buangthek nyie lei?” \v 55 Ai ne zao rek pha dufuii ji asi bey? Ai amuii ne Mery ji asi bey? Ai khuiithek ne Jems, Joseph, Simon nane Judas thek asi bey? \v 56 Ai bumuiithek ne ichiih shii rai pha jithek asi bey? Ai ne ji pha manathek ne khi è mua dun phlei? \v 57 \x - \xo 13:57: \xo*\xt Jon 4:44\xt*\x* Chiih-è ithek è aishii snai muii. Isu è ithek shii yao, “Chaig shii ne gai pha ithua thek hà ilab rek phi phro, chiih-è, awai hò pha bajarai nane awai haliingthek è ilab arek phi phro.” \p \v 58 Nyieliieshii, ithek ne aishii lubu è migi arek phi. Ji-è, thiichiih shii ai è buangthek pha blia bajo arek phi. \c 14 \s Khowo phi pha Jon iy dun \r (Mrg 6:14-29; Lug 9:7-9) \p \v 1 Herod è Galili shii khohthek ne rai pha ishak shii, Isu chiang shii yoi, \v 2 “Ai ne izai Jon khowo, hanyie ne chai idoh thog dinne bey,” Ai è awai dumuiithek shii yao. “Ji-è ai ne ji pha blu um ne buangthek rek ara ro.” \p \v 3 \x - \xo 14:3,4: \xo*\xt Lug 3:19,20\xt*\x* Herod è Jon shii zum pha yungjong. Chiih-è Ai è shiirnai phang srane phatheg chab muii ro. Ai jithek rek pha ji ne ai ikhuii ro Philiph pha yiy Herodias pha chiang ro. \v 4 \x - \xo 14:4: \xo*\xt Lew 18:16; 20:21\xt*\x* Nyieliieshii, Jon è Herod shii yao, “Herodias shii yiy rek pha ji è adunmey phro!” \v 5 Herod è Jon shii ua muii pha now, jinagunde ai Jewishthek bran è rum nyieliieshii, Jewish thek è Jon ne chaig rone yao dun. \p \v 6 Herod giak pha inai shii Herodias pha dimi è zab pha ibrog moe shii gasiu siu phi. Herod ne sang dun. \v 7 Ji-è, ai è dimi shii sbang rek, “ai è surua thak Na è nyie lia pha ji phi ruii phro!” \p \v 8 Ai amuii pha miyao nuii ne ai è aishii lia, “Gu shii Jon khrug ne ichiih shiikhiia shii giong ne phi mage bo!” \p \v 9 Saja ne zo dun, jimagunde nyieliieshii ai è awai è biwenthek moe shii sbang rek pha ji è ai è bimi è lia pha ji rek phi. \v 10 Ji-è, Jon khrug ne phatheg bucho hà tham yi. \v 11 Khrug ji ne shiikhiia shii giong srane bimi shii phi muii, ai è amuii shii yie ne phi muii. \v 12 Jon pha samoythek wuii thog, ai siu shii han dun, chiih-è wieng muii; chiihphado ithek ne wuii srane Isu shii yao phi. \s Isu è itham guii pha branthek shii chie \p \v 13 Isu è Jon chiang muathek yoi mage shii, ai run shii in srane awailum liijiing ithua hà wuii dun. Branthek de ji pha chiang yoi, jiè ithek awaithek thawunthek thoh srane ai idoh lai è luagieng. \v 14 Isu run è fuang lung ne, ai boh ibrog riig mage shii, ai lubu ne nathek shii bushun now dun, chiih-è hanyie radpho shii ai è gang phi. \p \v 15 Jipha habjuang airo samoythek wuii thog srane yao, “Gethek ne bajo chia sha dun ro, chiih-è ichiih pha ithua ne liijiing ro. Branthek shii thiigthek hà thoh ne awai chie pha pheg yi haro!” \p \v 16 Ithek shii athoh ge rabo, Isu è chang, “ithek shii nawaithek è chie pha phi mage bo!” \p \v 17 “Ichiih gethek shii ne iweb guii nane ù nyi um bie ro, ithek è chang.” \p \v 18 Isu è ithek shii yao din, “Jithek ne ichiih gu moe shii yie mage bo.” \v 19 Ai è branthek shii saing lakhung shii dug pha yung; chiiphado ai è iweb guii nane ù nyi ji yie srane hamangkhung hà hù ne riig ne, Hamangkhung-aphuii shii laso phi. Ai è iweb ji phed srane samoythek shii phi. Chiih-è samoythek è branthek shii phi. \v 20 Zab branthek è lumuiidang pha chie. Chiihphado nyie khe pha ji yi siridthek snanyi ley chiing. \v 21 Hanyie chie pho ne hò-aphuii ne itham guii ro chiih-è hò-amuii nane aniphiing shii ne atham ro. \s Isu è kho lakhung shii lua \r (Mrg 6:45-52; Jon 6:15-21) \p \v 22 Chiihphado Isu è samoythek shii run shii in yi srane ibi khabang thrang pha ithua wuii yi. \v 23 Branthek dun ge pha idoh, ai awailum ne phiingduii hà sia pha wuii dun. Habjuang rey mage shii, Isu ne thiisa ji rey dun. \v 24 Jipha ishak shii ne run ne khabang è ruang rey dun. Khasua è laluadun, nyieliieshii hasam ibi è sam ruii. \p \v 25 Hamiang riang uom nane riig rey pha ishak shii Isu è kho lakhung è lua ne samoythek moe shii wuii thog. \v 26 Ithek è aishii kho lakhung shii lua pha doh mage shii, ithek ne rum dun, “Hì ne ibuii ro.” Ithek è yao, chiih-è rum ne ziak. \p \v 27 Isu è ithek shii jog yao mage, “Lububo rek bo!” Ai è yao, “Hì ne gu ro, nathek ne arum rabo!” \p \v 28 Chiihphado Phithar è de yao, Ithong wo! Ji ne izai na chak arone, gu shii de kho lakhung shii lua ne na hà wuii yi bo. \p \v 29 “Thawuii bo!” Isu è chang, ji-è, Phithar de run è fuang lung srane jao ne kho lakhung shii lua ne Isu shii wuii. \v 30 Jishii ai hasam gang ji riig ne ai ne rum chiih-è kho shii zem pha rekdun. \p “Phithar è ziak ne yao,” “Ithong wo gu shii ragia rek phi bo.” \p \v 31 Isu è jog aishii wuii srane aishii kho ne yao, “Nashii ne migi ìujia um ara? Na ne nyie rek pha than phlei?” \p \v 32 Isa nyi manyie run bucho shii in ne chiih-è hasam de them dun. \v 33 Chiiphado run shii um pha samoythek è Isu shii misiasia, “Na ne izai Hamangkhung-aphuii pha dufuii chak ro!” ithek è ziak. \s Isu Genesareth shii radpho shii gangphi \p \v 34 Ithek ne khabang ji hiìa ne Genesareth pha soh hà wuii thog, \v 35 Thiichiih pha branthek è Isu shii thieg. Ji-è ithek è zab soh pha radpho thoh ge srane ithek shii Isu hà noh thog ruii. \v 36 Ithek è aishii khung ne yao, “Hanyie radpho ne naro rugud ijiu shii khoh yi bo,” zab hanyie è khoh pho ne gang dun ro. \c 15 \s Blangthek muyua \r (Mrg 7:1-13) \p \v 1 Chiihphado giak Pharisithek nane Iphey yua pha masdo Jerusalem è Isu shii wuii ne aishii sai, \v 2 “Nyie rek ne naro samoythek ne gathek ro blangthek muyua marui anuii pha rek phlei? Ithek ne michie chie pha ibi shii wadthek wie è achun pha chie!” \p \v 3 Isu è chang, “Chiih-è nyie rek ne nathek ne Hamangkhung-aphuii muyung anuii pha nawaithek muyua ji nuii ne rai?” \v 4 \x - \xo 15:4: \xo*\xt Mul 20:12; Iphy 5:16; Mul 21:17; Lew 20:9\xt*\x*Hamangkhung-aphuii è yao, nawai aphuii amuii shii ilab rek bo, chiih-è hanyie magunde awairo aphuii amuii shii muchocho arone aishii ne ua muii bo. \v 5 Hanyie bran shii awai aphuii amuii nong mua sbo nyie magunde um shii, jimagunde ai è yao hì ne Hamangkhung-aphuii ro ro. Nathek ne yua, \v 6 ai ne awai aphuii shii ilab arek chid phro. Ji duiine nathek ne nawaithek muyua chiang ji nuii yi pha Hamangkhung-aphuii\f + \fr 15:6: \fr*\fqa nathek ro aphuii; \fqa*\ft giak jigizey shii um \ft*\fqa nathek ro aphuii dinne amuii.\fqa*\f* muyua ji shii thoh muii. \v 7 Lawasdai nathek! Aijaya è khi-èrek ne nathek chiang chaig pha ji ne dunmey dang ro! \q1 \v 8 \x - \xo 15:8,9: \xo*\xt Aij 29:13 (LXX)\xt*\x* Hamangkhung-aphuii è yao, Hì thek pha bran ne gu shii awaithek ro miyaogamthek è ilab rek. \q2 Jimagunde izai nathek lubu shii ne gu è bajo ruang um ro. \q1 \v 9 Hì ne ithek è gu shii misiasia pha ji è adunmey ro, \q2 nyieliieshii, ithek ne bran murab pha Iphey shii guro Iphey duiine yua phro! \s Bran shii zea rab pha manathek \r (Mrg 7:14-23) \p \v 10 Chiihphado Isu è ibrogthek shii ho srane ithek shii yao, “Yoi ne gua bo!” \v 11 Bran sem è bucho dun pha ji ne bran shii zea arab ro; “ji pha chiang shii nyie fuang khia pha ji è aishii zea rab ruii phro.” \v 12 Chiihphado samoythek è aishii wuii srane yao, “Pharisithek è de na miyao ji yoi ne lubu hà lijieg dun pha ji nawai de thieg chak bey?” \v 13 Isu è ithek shii chang ne yao din, “Hamangkhung hà Aphuii miihai asi pha misieng ne sieg ne fen muii phro.” \v 14 \x - \xo 15:14: \xo*\xt Lug 6:39\xt*\x* “Ithek shii now ne arum chid rabo! ithek ne miegthi pho ro miegthi pha dumuiithek ro; khuchung magunde miegthi pha bran jia è miegthi pha bran gai shii chaing ne lua noh arone nyimanyi nyahiung hà chiih dun phro.” \v 15 Phithar è yao ruii, “Hì yao pha ji ne yao phi bo.” \v 16 Isu è ithek shii yao, “Nathek thuh de gaithek è de khua asi ara. \v 17 Nathek ne agao ba bey? Nyie magunde bran sem bucho dun pha ji è lui hà dun srane siu è khia dun. \v 18 \x - \xo 15:18: \xo*\xt Mth 12:34\xt*\x* Jishii, nyie sem è fuang khia ruii pha ji ne lubu è khia ruii phro. Jithek è bran shii zea rab ruii phro. \v 19 Ai lubu è awie pha munowthek khia ruii phro, ji pha munow è aishii sgoh, siulao pha, biwo blia rek pha, mugoh pha, khlam yao pha, gai shii buii rek pha, \v 20 Hì thek pha manathek bran shii zea rab phro. Jimagunde nathek miyao duiine wad achun pha michie chie pha ji è bran shii zea arab phro.” \s Hò-amuii jia pha migi \p \v 21 Isu ne ji pha ithua thoh marui ne Thaire nane Sidon pha rajan pha soh hà wuii dun. \v 22 Thiichiih rai pha Gananithek hò-amuii jia è aishii wuii thog ruii, “Dawid pha Dufuii!” Ai è choh ne yao. “Gu shii bushun now phi bo! Masdo gu dimi ne ibuii um chiih-è awie dang pha rai muii ro.” \p \v 23 Jishii Isu ne ji pha hò-amuii shii nyie miyaogam ayao, airo samoythek è aishii wuii srane khung ne yao, “Jipha hò-amuii shii dun gey bo! Ai ne gethek idoh lua ne bajo roh ruii phro!” \p \v 24 Isu è ithek shii chang ne yao, “gu shii ne Israel pha shiishai san dun pha ji so pha thoh bie ro.” \p \v 25 Ji è yao mage shii ji pha hò-amuii è Isu lai moe shii bam srane yao, “Masdo gusa shii nong phi bo!” \p \v 26 Isu è chang, “Aniphiing ro michie ne yie srane choi shii fen ne phi mua pha ji adunmey phro.” \p \v 27 “Jine izai ro, masdo,” ai è chang! “Jishii, choi de Ithong chie ne thiibliie è chiih dun pha ji è nya chie mua phro.” \p \v 28 Ji-è, Isu ne aishii chang ne yao, “Na ne migi bajo um pha hò-amuii ro! Na è nyie yang pha ji ne na shii rek ruii phi phro.” Ji è yao dang shii bimi ji ne gang dun. \s Isu è bran bajo shii gang phi \p \v 29 Isu è thiichiih thoh ne Galili pha khabang ring è wuii dun. Ai è phiingduii jia shii khrog ne dug dun. \v 30 Boh ibrogthek è ai moe shii, lai alua mua pho, miegthi pho, lai khi-èg pho, ayao mua pho, chiih-è, gai radpho shii noh ne Isu lai shii ruii phi ne, ai è ithek shii gang phi. \v 31 Bi-ìethek de yao din, laikhi-èg de wiedun, lai alua mua pho de lua mua dun, miegthi pho mieg doh dun pha ji doh mage ne zab thiichiih um pha branthek wiengphleg ne Israel pha Hamangkhung-aphuii shii chiong. \s Isu è itham wi pha branthek shii chie noh \p \v 32 Isu è awai samoythek shii ho srane yao, “Gu ne ichiih pha branthek shii bajo bushun now muii ro, nyieliieshii, ithek de gu rog shii inai da-um rey sha pha rai gieng dun ro, thuh shii ithek shii chie pha nyie de oi sha ro. Gu ne nathek shii nyie de achie yi pha dun ge pha anow ro, yang ne ithek ne lumuii hà chi-iy ne thud pha de um phro.” \p \v 33 Samoythek è Isu shii sai, “Gethek ne khi-èrek ne ichiih balimuang shii um pha ibrog shii phi ne chie mua mage phlei?” \p \v 34 Isu è ithek shii sai, “Nathek shii iweb khama um ga?” \p Ithek è chang, “Iweb miley chiih-è ù ìujia um bie ro.” \p \v 35 Isu è ji pha ibrogthek shii nyaliag shii dug pha yung. \v 36 Chiihphado ai è iweb miley nane ù jithek chiing srane Hamangkhung-aphuii shii laso phi srane phed ne samoythek shii phi, samoythek è branthek shii phi ne chie yi. \v 37 Ithek zab è ji lumuii dang pha chie. Chiih-è led marui pha ji ne samoythek è sirid miley chiing. \v 38 Thiichiih um shii chie pha branthek ne itham Sawi um dun ro, hò-amuii nane aniphiing shii atham ro. \p \v 39 Chiihphado Isu è branthek shii dun ge yi, awai de run in srane Magadan pha soh hà wuii dun. \c 16 \s Buang pha ji nak \r (Mrg 8:11-13; Lug 12:54-56) \p \v 1 \x - \xo 16:1: \xo*\xt Mth 12:38; Lug 11:16\xt*\x* Giak Pharisithek nane Sadusithek Isu shii chai pha aishii wuii thog, “Ji-è Hamangkhung-aphuii è aishii khagi rek rone doh yi pha, ithek è aishii buang rek bo ne lia.” \v 2 Jishii Isu chang, “khuchung magunde hasiang yem ramuii shii nathek è yao, gethek shii inai ne wie è rey pha um ro, nyieliieshii, hamang ne shaig ro.” \v 3 Chiih-è hamiang riang nathek ne yao ruii, “Hì ne haphie phie pha rek muii ro, nyieliieshii, hamang ne shaig nane igiia ro. Nathek è hamang hà riig ne nyathieg mua, jishii nathek ne hì pha ishak pha cheb chiang shii ayao mua ro.” \v 4 \x - \xo 16:4: \xo*\xt Mth 12:39; Lug 11:29\xt*\x*Duchung pha branthek ne khama pha awie nane Hamangkhung-aphuii shii athieg dang ara! Nathek è gu shii buang ji lia ne bey? Asi! Nathek shii ne Jona ro buang ji ne phijong pha ji bie ro! \p Ji-è ithek aishii thoh marui ne dun dun. \s Pharisithek nane Sadusithek pha phiia \r (Mrg 8:14-21) \p \v 5 Samoythek khabang è hiìa ne kho thrang wuii thog mage shii, ithek ne iweb yie pha blengdun. \v 6 \x - \xo 16:6: \xo*\xt Lug 12:1\xt*\x* Isu è ithek shii yao, “gayiig bo” “Pharisithek nane Sadusithek phiia pha gidieg è ragia rek bo.” \p \v 7 Ithek awaithek chung jao ne yao rai, “Ai è hì yao pha ji è, nyieliieshii gethek è iweb bia ne ayie pha ji ara ro.” \p \v 8 Isu ithek nyie yao pha ji thieg, jiè ai è ithek shii sai, nathek ne iweb ayie pha chiang è nyie rek ne yao rai phlei? Nathek shii migi ìujia um ro! \v 9 \x - \xo 16:9: \xo*\xt Mth 14:17-21\xt*\x* Nathek ne thuh de agao bey, gu è iweb guii phed ne itham guii branthek shii chie noh pha ji ne nathek anow bey? Nathek è sirid khama iweb chab phlei? \v 10 \x - \xo 16:10: \xo*\xt Mth 15:34-38\xt*\x* Chiih-è, itham wi shii phi ne chie yi pha iweb miley jine nyie lei? Nathek è srid khama chab phlei? \v 11 Ji ne gu ne iweb chiang ne ayao rone nathek ne khi è agao lei? Pharisithek nane Sadusithek pha phiia è nawaithek shii ragia rek bo. \p \v 12 Chiihphado samoythek è gao ai ne ithek iweb shii phiia lua pha chiang awaithek shii ragia rek bo ne phriie pha asi jimagunde Pharisithek nane Sadusithek pha muyua ji è ro. \s Phithar è Isu shii yaothiak \r (Mrg 8:27-30; Lug 9:18-21) \p \v 13 Isu ne Khaisaria Philiphi pha inui soh hà wuii dun, thiichiih shii Isu è awai samoythek shii sai, “Branthek è Bran Dufuii shii hanyie rone è yao lei?” \v 14 \x - \xo 16:14: \xo*\xt Mth 14:1,2; Mrg 6:14,15; Lug 9:7,8\xt*\x*“Giak è ne Jon khowo rone yao,” nathek è chang, giakthek è Elija rone è yao, “giak è Jerimia nane gai chaig rone yao ro.” \p \v 15 “Nathek khi è now lei? Ai ithek shii sai. Nathek gushii hanyie ro è yao phlei?” \p \v 16 \x - \xo 16:16: \xo*\xt Jon 6:68,69\xt*\x* Simon Phithar è chang, “Na ne Masi ro, chiih-è isieng Hamangkhung-aphuii pha Dufuii ro.” \p \v 17 “Nashii ne wie ro, Jon pha dufuii Simon!” Isu è chang, Hì pha izai ne bran è thog pha asi ro, jimagunde hì ne na shii guro hamangkhung pha Aphuii è miang phi ro. \p \v 18 Ji è gu ne na shii yao, Phithar: na ne lubao ro, chiih-è hì pha lubao phing shii gu ne gui ro charch rung ruii phro, chiih-è iy pha ji shii ayang mua phro. \v 19 \x - \xo 16:19: \xo*\xt Mth 18:18; Jon 20:23\xt*\x*Gune nathek shii hamangkhung pha Sajathua pha ziuwad phi ne ruii phro; “Na è sohnyiak shii nyie lem pha ji è hamangkhung hà de lem ruii phro, chiih-è, na è sohkhung shii nyie rek yi pha ji è hamangkhung hà de phi ne rek yi phro.” \p \v 20 “Ai è awai samoythek shii ai ne Masi rone hanyie shii de ayao rabo è gak marui.” \s Isu è awaishii diigchiao ne awai iy pha miyao ji yao \r (Mrg 8:13—9:1; Lug 9:22-27) \p \v 21 Jipha ishak è ne Isu ne awai samoythek shii hong ne yao phi, “Gu ne Jerusalem hà wuii chid phro, thiisa hà wuii srane dukhothek boh phabithek, Iphey yua pho masdothek, wad re-è bajo diigchiao mua ruii phro. Gu shii ua muii phro, jimagunde gune da-um shii idoh hòi ruii phro.” \p \v 22 Phithar è Isu shii thekhlei hà noh srane giung. Phithar è yao, “Ithong wo! Na shii ne hì è rek pha ji ne Hamangkhung-aphuii è khuchung de arey yi phro.” \p \v 23 Isu è shan srane riig ne Phithar shii yao, “Sakhathong! Gu moe è ruang dun dun bo! Na ne gu lumuii shii gak pha rek ramuii ro, nyieliieshii, na miyao hìthek ne Hamangkhung-aphuii è thog ruii pha asi ro, hì ne bran munow ne yao ro.” \p \v 24 \x - \xo 16:24: \xo*\xt Mth 10:38; Lug 14:27\xt*\x* Chiih-è, Isu è awai samoythek shii yao din, “Hanyie è gu rog lua pha now arone, ai ne awaishii bia chid phro,” chiih-è, awairo bai ji han ne idoh lua chid phro. \v 25 \x - \xo 16:25: \xo*\xt Mth 10:39; Lug 17:33; Jon 12:25\xt*\x*Nyieliieshii, hanyie awai chai shii ragia rek pha now arone, ji pha chai ne san dun phro. Jishii, hanyie chai ne gu chiang è san yi arone, aishii mua ruii phro. \v 26 Bran hanyie zab sohjambling mua srane awai chai san muii pha ji è aishii nyie magunde phua pha um bey? Ai ne nyie de amua phro, san dun pha chai ji mua din pha nathek shii nyie phi pha de oi ro. \v 27 \x - \xo 16:27: \xo*\xt Mth 25:31; Chng 62:12; Rom 2:6\xt*\x* Nyieliieshii, Bran Dufuii ne awai Aphuii pha biisiie shii hamangkhliie rog shii wuii ruii phro, chiih-è ai zab shii ithek blia ji duiine lasen phi ruii phro. \v 28 “Gu è nathek shii izai yao dang phro, ichiih um pha giak branthek ne Bran Dufuii ji saja duiine wuii din ruii pha adoh sapho shii ne a-iy phro.” \c 17 \s Isu ne laidun \r (Mrg 9:2-13; Lug 9:28-36) \p \v 1 \x - \xo 17:1-5: \xo*\xt 2Phth 1:17,18 \xt*\x*Dariig pha idoh Isu è Phithar nane khuiinothek nyi Jems nane Jon de noh srane phiing giu jia hà wuii dun, thiisa hà ne awaithek ji bie ro \v 2 ithek è riig dang phiichiih shii Isu ne laidun: Ai mizia ne hasiang duiine khliengchuang pha doh ruii. Chiih-è, airo yung ne khijen imo ne wud dun. \v 3 Chiihphado ji pha samoy uom è Moses nane Elija ne Isu rog mulo pha doh. \v 4 Phithar è ji doh ne Isu shii yao, “Ithong wo! Gathek ne ichiih um iang pha ji ne bajo wie ara! Na è yang arone, gu ne ichiih shii haliig uom rab phi; jia ne na ro; jia ne Moses ro, jia ne Elija ro.” \p \v 5 \x - \xo 17:5: \xo*\xt Igo 22:2; Chng 2:7; Aij 42:1; Mth 3:17; 12:18; Mrg 1:11; Lug 3:22; Iphy 18:15\xt*\x* Ai è yao ramuii shii khliengchuang pha sakhamiing è ithek shii thab ne jiangdun, chiih-è ji pha sakhamiing è goh jia è yao ruii, “Hì ne guro bushun pha Dufuii ro, aishii ne gu bajo sang muii ro, ai miyao yoi bo!” \p \v 6 Samoythek è ji è goh yoi mage shii, ithek ne bajo rum dun ne awaithek miziathek ne nyiak hà jiingdun. \v 7 Isu è ithek moe shii dun thog srane awai wad è khoh, “Arum chid rabo, jai sha mage bo.” \v 8 Ji-è, ithek è hù ne riig shii thiichiih shii hanyie de oi pha Isu awai jijia um bie. \p \v 9 Ithek phiing ji è thazam dun thog shii, Isu è samoythek shii gak ne yao, “Nathek è nyie doh pha ji ne Bran Dufuii iy ne dinne ahòi sapho shii ne hanyie shii de ayao bi rabo.” \p \v 10 \x - \xo 17:10: \xo*\xt Mal 4:5\xt*\x* Chiihphado samoythek è Isu shii sai, “Nyierek ne Iphey yua pha masdothek è Elija ne igobi wuii ruii phro è yao phlei?” \p \v 11 Isu è ithek shii chang, “Ji ne izai chak ro, Elija ne ibi wuii ruii ro, ai ne zab khriig saro iang phro. \v 12 \x - \xo 17:12: \xo*\xt Mth 11:14\xt*\x*Jishii gu ne nathek shii yao Elija ne wuii thog jong ro, branthek è aishii athieg phi ro, aishii ne nathek è khi è yang pha ji rek phi ro. Aishii duiine Bran Dufuii shii de buii rek ruii phro.” \p \v 13 Chiihphado samoythek de ji pha miyao ne Jon Khowo pha chiang è yao ramuii rone gao dun. \s Isu è ibuii um pha bufuii jia shii gangphi \r (Mrg 9:14-29; Lug 9:37-43) \p \v 14 Ithek è bran ibrog um pha ji shii thog din shii, bran jia è Isu shii wuii srane lagiungniing, \v 15 ne yao, “Masdo! Gu dufuii shii bushun now phi bo! Aishii ne siug pha miiriie um ro. Jipha miiriie è bajo sam srane aishii bai kho hà blebbleb chiih yi ro. \v 16 Gu è na samoythek shii noh ne wuii shii, ithek è aishii gang arek mua phi ro.” \p \v 17 Isu è chang, “Nathek ne migi oì pho nane adunmey pha bran ara! Gu ne nathek rog shii khama chia ne rai gieng phlei? Gu ne nathek rog shii khama khan dam? Jipha bufuii ne ichiih gu moe shii noh mage bo!” \v 18 Isu è ibuii ragung shii giung mage, ibuii ragung de bufuii ji è fuang khiadun. Chiih-è ji pha ishak dang shii bufuii ji de gangdun. \p \v 19 Ji-è, samoythek ne Isu shii ug ne wuii srane sai, “Gathek ne nyie rek ne ibuii ragung ji agieng mua lei?” \p \v 20 \x - \xo 17:20: \xo*\xt Mth 21:21; Mrg 11:23; 1Khor 13:2\xt*\x* Isu è chang, “Hì ne nyieliieshii nathek migi ne acho ba ne ji mirey ro. Gu è nathek shii izai yao dang phro, nathek migi ne danaro pha iriie jia duiine um arone, ithek è phiingduii hì shii thiisa hà dun bo è yao nede ji ne nyadun dun phro. Nathek ne nyie magunde nyarek mua phro!” \v 21 Jishii hì è rek ne khia mua pha ji è misia nane minyie è rek mua bie phro; gai è ne arek mua phro. \s Isu è awai iy pha ji din ne yao \r (Mrg 9:30-32; Lug 9:43-45) \p \v 22 Samoythek è zab Galili shii khrab ne dun thog mage shii, Isu è ithek shii yao, “Bran Dufuii shii ne branthek shii phi pha rek mua phro, \v 23 ithek è aishii ne ua mua phro; Jishii da-um pha idoh shii ai ne chai hòi ruii phro.” \p Samoythek ne bajo zodun. \s Misiahò chiang è mijin \p \v 24 \x - \xo 17:24: \xo*\xt Mul 30:13; 38:26\xt*\x* Isu nane airo samoythek Khaphernaum shii wuii thog mage shii, Misiahò pha mijin thanpho è Phithar shii wuii ne sai, “Na ro masdo de Misiahò pha mijin phi chak ne bey?” \p \v 25 Phithar è chang, “Than chak.” \p Phithar è hò bucho wuii thog mage shii, Isu è ibi yaodun, “Simon, na ro munow ne nyie ga? Hanyie è soh pha sajathek blia rek ne chiih-è mijin phi phlei? Soh pho mijin ba asi pha gai sohphothek mijin ba?” \p \v 26 Phithar è chang, “Ji ne gai sohphothek mijin ro.” \p Isu è chang, “Wie ro,” Jipha miyaosiu è gethek sohphothek ne athan chid. \v 27 Jishii, gethek ne hì pha bran shii lijieg yi pha ayang ro. Ji-è khabang shii wuii srane akhiiriie ria mage bo. Naro akhiiriie shii igobi fog ruii pha ù yie ne chiih-è ai sem shii sikhi jia doh ruii ne gu chiang nane na chiang pha Misiahò pha mijin ji cho yi phro. Yie srane gethek ro muthanthek mijin ishak shii phi. \c 18 \s Hanyie ne zab è boh ga? \r (Mrg 9:33-37; Lug 9:46-48) \p \v 1 \x - \xo 18:1: \xo*\xt Lug 22:24\xt*\x* Jipha ishak shii samoythek è Isu shii wuii ne sai, “Hanyie ne hamangkhung pha Sajathua shii boh um ga?” \p \v 2 Ji-è, Isu è ani shii ho, ne ithek ibi shii riu yi, \v 3 \x - \xo 18:3: \xo*\xt Mrg 10:15; Lug 18:17\xt*\x* “ne yao,” “Gu ne nathek shii yao nathek ne aniphiing duiine arey sapho shii ne hamangkhung Sajathua shii akhud mua phro. \v 4 Hamangkhung pha Sajathua shii zab è boh rey pha ne hanyie è awaishii jum rek ne hì pha ani duiine rey yi pha ji ro. \v 5 Chiih-è, hanyie è gu ibeng è ani jia shii wieho arone, gu shii de wieho ro. \s Layog shii chuajan \r (Mrg 9:42-48; Lug 17:1-2) \p \v 6 “Hanyie magunde, nathek è gu shii migi rek pha ji shii ìujia de san yi, ji pha bran shii ne rathok yua shii phang srane khamuii jam hà zem yi pha ji wie liag phro.” \v 7 Sohjambling ne bajo diig um phro, nyieliieshii, thiichiih ne branthek ro migi san pha manathek um ro! Jithek ne idang rey ruii phro—Jishii hanyie chiang è ji rey yi pho shii ne bajo buii rey ruii phro. \p \v 8 \x - \xo 18:8: \xo*\xt Mth 5:30\xt*\x* Nawaithek wad nane lai è nathek è migi shii san yi arone, jithek ne tham ne fen muii bo! Ji ne wad nyi nane lai nyi um ne idang pha bai hà fen yi pha ji è ne wad lai jia oi pha chai sieng pha ithua hà khud pha ji wie liak phro. \v 9 \x - \xo 18:9: \xo*\xt Mth 5:29\xt*\x* Nawaithek mieg è nawaithek migi shii san noh arone, ji pha mieg ne yog srane fen muii bo. Mieg nyi um srane thumuluii pha bai hà fen yi pha ji è ne mieg jia oi pha idang pha chai ithua hà khud pha ji wie liak phro. \s Shiishai sandun pha najang \r (Lug 15:3-7) \p \v 10 Riig bo nathek ne ìuthek shii de snai arek rabo. Gu è nathek shii yao phro, aniphiing pha hamangkhliie ne idang hamangkhung pha Aphuii moe shii rai muiiro. \f + \fr 18:10: \fr*\ft Giak jigi shii ne verse 11 chodo \ft*\fqa Chiih-è Bran Dufuii ne sandun pho shii ragia rek wuii \fqa*\ft (riig Lug 19:10).\ft*\f* \v 11 Nyieliieshii, Bran Dufuii ne san dun pha jithek shii ragia rek pha wuii. \x - \xo 18:11: \xo*\xt Lug 19:10\xt*\x* \p \v 12 “Hanyie shii shiishai weing jia um pha bran ne shiishai jia san dun shii nyie rek phi phro inow ga?” Ai ne sadigey è digey jithek shii phiingduii shii saing chie yi pha thoh marui srane san dun pha shiishai jia shii sow pha wuii dun phro. \v 13 Gu è nathek shii yao dang phro, ai è ji doh mage shii ai ne asan pha shiishai sadige è dige um pha ji è de bajo muna sandun pha jia ji shii sang ba phro. \v 14 Ji duiine nathek ro \f + \fr 18:14: \fr*\fqa Naro; \fqa*\ft ò jigi um \ft*\fqa guro.\fqa*\f*hamangkhung hà Aphuii ne ididuii jia de san yi pha ayang ro. \s Layog rek pha khuiino \p \v 15 \x - \xo 18:15: \xo*\xt Lug 17:3\xt*\x* Nathek khuiino è na shii gidieg shii layog rek arone, aishii\f + \fr 18:15: \fr*\ft Giak jigi shii ne nathek shii \ft*\fqa Mak arek ro.\fqa*\f* wuii srane ai mirek pha ichiig ji riig yi bo. Jishii ug ne nawaisa chung rek bo. Ai è na shii nuii phi arone, na è na khuiino shii yang ne idoh nohge ro. \v 16 \x - \xo 18:16: \xo*\xt Iphy 19:15\xt*\x* Jishii ai è na shii ayoi arone, na rog shii gai jia nyi noh bo, Ji-è jigigam shii yao pha duiine nyi è muna pha khagi ji è zab ichiig ne ji chak rone rek yi bo. \v 17 Chiih-è ai è nathek shii ayoi phi arone, chiihphado zab pha jithek ne charch hà yao muii bo. Idohhè shii, ai è charch shii ayoi arone, aishii ne migi arek pho nane mijin than pho duiine noh bo. \s Gak pha nane rek yi pha \p \v 18 \x - \xo 18:18: \xo*\xt Mth 16:19; Jon 20:23\xt*\x* Ji-è, gu ne nathek zab shii yao, “Nathek è sohnyiak shii nyie gak muii pha ji è hamangkhung hà de gak ruii phro, chiih-è, nathek è sohnyiak shii nyie rek yi pha ji è hamangkhung hà de rek yi phro.” \p \v 19 Gu ne nathek shii dinne yao phro: khuchung magunde nasa è sohnyiak shii lubu ò rek srane nyie chiang shii sia arone, ji ne hamangkhung pha gu Aphuii è nasa shii rek ruii phi phro. \v 20 “Chiih-è gu ibeng è bran nyi uom ò khrab pha ji shii ne, gu ne nathek rog um gieng ro.” \s Khiao shii akhung phi pha najang \p \v 21 \x - \xo 18:21,22: \xo*\xt Lug 17:3,4\xt*\x* Chiihphado Phithar Isu shii wuii srane sai, “Ithong wo!” Gu ikhuii è athodang pha gu shii layog rek muii arone, gu ne aishii khama chiieng khung phi chid phiiga? Milechiieng khung phi habey? \p \v 22 \x - \xo 18:22: \xo*\xt Igo 4:24\xt*\x* Isu è chang, “Miley chiieng duii jia asi pha, jishii samiley chiieng pha mileychiieng\f + \fr 18:22: \fr*\fqa Samiley ishak miley; \fqa*\ft dinne \ft*\fqa samiley è miley ishak.\fqa*\f* khungphi chid phro.” \v 23 Nyieliieshii, hamangkhung pha Sajathua ne hì duiine ro. Luangjia ishak shii saja jia è awai khiaothek muruii pha sasab rek pha phak. \v 24 Ai è ji sasab reg ne riig shii khiao jia ne bang itham phi pha um. \v 25 Khiao shii ne ji pha muruii phi mua sbo acho ro, jiè airo muruii ji phi mua yi pha Saja è awaishii, ai yiy, ai anithek chiih-è, aishii nyie um pha jithek rog khiao rek pha chong liu muii bo ne yung. \v 26 Khiao ji è saja ji pha lai moe shii wuii srane lagiung niing ne yao, “Gu shii ìujia khan bi bo, gu ne nashii zab rang din pha ro.” \v 27 Saja ji è aishii bushun now ne ai muruiithek ne ayie pha tho muii ne dun ge yi. \p \v 28 Chiihphado è ji pha bran de awai khiao ijiiak hanyie shii bang mua pha um pha ji shii lia pha wuii dun. Ai è awai ijak ji shii zum srane bang chiie dun pha ji phi bone khang. Ai è yao, “Na è gu bang chiie dun pha ji jog phi mage bo!” \v 29 Ijak khiao ji è aishii khung ne yao, “Gu rog shii jum rek bo! Gu è nashii bang ji zab rang din phro!” \v 30 Jishii ai è anuii, ji pha chiang shii, airo muruii idoh aphi sapho shii ne aishii ne phatheg hà chabmuii. \v 31 Ji è rek pha ji ne gai khiaothek è doh mage ne bajo zo ne wuii srane saja ji shii zab yao phi. \v 32 Jipha saja è khiao ji shii ho srane giung, “Adunmey pha khiao! Na è gu shii khung ne lia pha ji è gu ne guro zab bang ji ne ayie pha thojong. \v 33 Gu è khi-èrek ne nashii bushun rek pha duiine na de nawai khiao ijakthek shii bushun rek chid phro. \v 34 Ji-è, ji pha saja ne bajo lijieg dun, ai muruii ji aphi sapho shii ne lago phi pha phatheg hà chab muii.” \p \v 35 Isu è yao ched, “Ji duiine ithek è nawaithek khuiino shii lubu akhung phi arone Hamangkhung hà um pha gu Aphuii de, ji duiine ithek shii khuiino ruii phro.” \c 19 \s Isu è yiygey che pha chiang shii yua \r (Mrg 10:1-12) \p \v 1 Isu è ji nyayao ched dang shii, ai Galili thoh marui ne Juda pha sohthug, Jordan khabang thrang hà wuii dun. \v 2 Bran ibrogthek idoh luagieng, Isu è thiichiih shii branthek shii gang phi. \p \v 3 Giak Pharisithek ne Isu moe shii wuii thog srane aishii musai sai ne ibong shii phang yi pha bidiang, “Gey è awai lum ne ichiig phi srane awai yiy shii che muii pha ji ne Iphey shii rek yi ne bey?” \v 4 \x - \xo 19:4: \xo*\xt Igo 1:27; 5:2\xt*\x* Isu è chang, “Jao pha ji è Rabpho è bran shii bufuii bimi rab phrone yao pha jigigam ji atham ba bey?” \v 5 \x - \xo 19:5: \xo*\xt Igo 2:24\xt*\x* Chiih-è Hamangkhung-aphuii è yao, “Hì pha chiang è bufuii ne awai aphuii amuii thoh marui ne awai yiy rog shii dog dun phro, chiih-è isa ne ò rey dun phro. \v 6 Ji-è, ithek ne nyi asi pha jia ro. Ji-è, bran ne Hamangkhung-aphuii è dog phi pha ji ache rabo.” \v 7 \x - \xo 19:7: \xo*\xt Iphy 24:1-4; Mth 5:31\xt*\x* Pharisithek è aishii sai, “chiihphado, Moses pha Iphey shii gey è che pha siog zey ne awai yiy shii che muii bo è nyie rek ne yao phlei?” \p \v 8 Isu è chang, “Moses è nawaithek yiy shii che pha yung pha ji ne nyieliieshii nathek shii yua pha ne bajo diig ro, Jishii, rab pha ishak shii ne ji duiine asi ro. \v 9 \x - \xo 19:9: \xo*\xt Mth 5:32; 1Khor 7:10,11\xt*\x*Gu ne nathek shii izai yao dang phro, chiihphado, bran è awai yiy shii siulao arek pha gai chiang è che muii arone, ai è gai bimi yiy din magunde, ji pha gey ne siulao rey dun phro.” \p \v 10 Ai samoythek è aishii yao, “Gey nane yiy duchoi pha miyao ne hì arone, ayiy-agey chid pha ji wie liag ba phro.” \p \v 11 Isu è chang, “Hì pha muyua ne zab shii adunmey phro. Jishii Hamangkhung-aphuii è hanyie shii phi jipho ro bie phro. \v 12 Branthek ne ayiy-agey rai pha miyao ne bajo yoyo chiang um dun ro, giak ne ayiy-agey pha giakdun; chiih-è giak ne branthek è de rab yi, giak ne hamangkhung pha Sajathua pha chiang è ayiy-agey rai ro. Hì pha muyua ne hanyie è nuii pho ne ji rek yi bo.” \s Isu è aniphiing shii khirzey phi \r (Mrg 10:13-16; Lug 18:15-17) \p \v 13 Giak bran è aniphiing shii wad khoh ne sia yi pha Isu shii noh ne wuii thog, Jishii, samoythek è ji pha branthek shii giung. \v 14 Isu è yao, “Aniphiing shii agak pha gu hà wuii yi bo, nyieliieshii, hamangkhung pha Sajathua ne hìthek duiine rekpho ro ro.” \v 15 Ai è ithek lakhung shii wadthek ruii srane dundun. \s Bukho filiao bran \r (Mrg 10:17-31; Lug 18:18-30) \p \v 16 Luang jia shii, bran jia Isu shii wuii, “Masdo,” Ai è sai, “Gu ne idang pha chai mua pha nyie wie blia rek chid phlei?” \v 17 “Na ne nyie yi wie rone sai phlei?” Isu è chang. Thiichiih shii nyie wie ne jia bie ro. Idang pha chai shii khud pha yang arone muyungthek nuii bo. \p \v 18 \x - \xo 19:18: \xo*\xt Mul 20:13; Iphy 5:17; Mul 20:14; Iphy 5:18; Mul 20:15; Iphy 5:19; Mul 20:16; Iphy 5:20\xt*\x*Ai è sai, “Nyie muyungthek lei?” \p Isu è chang, “Sgoh arek rabo, siulao arek rabo, mugo agow rabo, chiih-è khlam anin rabo, \v 19 \x - \xo 19:19: \xo*\xt Mul 20:12; Iphy 5:16; Lew 19:18\xt*\x*chiih-è, nawai aphuii amuii shii ilab rek bo, nawai hadung-haluii shii nawai shii duiine bushun rek bo.” \p \v 20 Filiao ji è chang, “Gu ne ji pha zab muyungthek nuiijong ro. Gu ne gai ne nyie rek chid ba pha um ga?” \p \v 21 Isu è aishii yao din, “Na ne nawai shii isiie bajowie rek pha yang arone, dun srane nawai shii um pha ji chong rek srane bang jithek yi dushothek shii phi muii bo, chiih-è nane hamangkhung hà bajo bukho rey ruii phro; chiihphado thawuii ne gu idoh luagieng bo.” \p \v 22 Filiao è ji yoi mage shii, zo ne dundun, nyieliieshii ai ne bajo bukho ro. \v 23 Chiihphado Isu è awai samoythek shii yao, “Gu ne nathek shii yao: bukho branthek ne hamangkhung pha Sajathua hà khud pha ji shii ne bajo diig ro. \v 24 Gu è dinne yao, ùd è simen cho shii khud pha ji shii ne bukho bran è Hamangkhung-aphuii pha Sajathua shii khud pha ji muna diig ba ro.” \p \v 25 Samoythek è ji yoi mage shii, zab wieng dun. Chiihphado hanyie ne ragia rey mua phlei? Ithek è sai. \p \v 26 Isu è ithek shii miang riig srane yao, “Hì ne bran è arek mua phro, jimagunde Hamangkhung-aphuii ne zab rek mua phro.” \p \v 27 Chiihphado Phithar è yao mage, “Riig bo,” Ai è yao, “gathek ne zab thoh muii ne na idoh luagieng. Gathek shii ne nyie mua ruii phlei?” \p \v 28 \x - \xo 19:28: \xo*\xt Mth 25:31; Lug 22:30\xt*\x* Isu è ithek shii yao, “Gu ne nathek shii izai yao Bran Dufuii ji è ishak iwo shii saja biang hà dug mage shii, Israel pha iiriing snanyi shii bohkhoh pha guro samoythek snanyi ithek ne bukho biang shii dug ruii phro.” \v 29 Chiih-è, hanyie è awai khuiinothek, bumuiithek, aphuii, amuii nane anithek, raigthek gu chiang è thoh muii pho ne wieng chiieng mua ruii phro, chiih-è, idang pha chai phi ruii phro. \v 30 \x - \xo 19:30: \xo*\xt Mth 20:16; Lug 13:30\xt*\x*Jishii, thuh bajo hanyie thek ne ibi um pho ne idoh rey ruii phro, chiih-è, bajo hanyie thek thuh shii idoh um pho ne ibi rey ruii phro. \c 20 \s Angur raig shii bliapho \p \v 1 Hamangkhung pha Sajathua ne hì duiine ro, luangjia shii bran jia è hamiang riang ai raig shii blia rek pha nung pha wuii dun. \v 2 Ai è ithek shii idang inai jia shii riinang ne liiman sikhi jia phi pha nuii, chiih-è ithek shii ai raig hà blia rek pha thoh ge. \v 3 Ai è hamiang dige rey pha ishak shii bajarai ithua hà wuii dun, chiih-è bran giak ne nyie blia arek pha riu pha doh. \v 4 Ji-è, ai ne ithek shii yao, “Nathek ne wuii srane raig rek bo, chiih-è gu ne nathek shii riinang wie phi pha ro.” \v 5 Ji-è, ithek wuii dun. Chiihphado snanyi ishak shii nane dinne uom ishak shii ai è ji duiine rek. \v 6 Guii ishak nyarey sha pha rey mage shii ai ne bajarai ithua hà wuii dun, chiih-è thiichiih shii giak branthek ne blia oi pha riu ne rai bamuii pha doh. Ai è ithek shii de yao, nathek ne ichiih shii zab inai ne thaluii nyie rek pha rai phlei? \v 7 Asi, gathek shii ne hanyie è de riinang hà anoh phi ro. Ai è ithek shii yao, “Wie, nathek de raig hà wuii srane raig rek bo.” Ai è ithek shii yao. \p \v 8 \x - \xo 20:8: \xo*\xt Lew 19:13; Iphy 24:15\xt*\x* “Habjuang rey mage shii, raig muspho è awai khoboi shii yao, ‘iidohhè è nung pha brapho è yie dang ne igobi è brapho pha bliapho shii ho ne riinang phi mage bo.’” \v 9 Hanyie è ishak guii è rek phothek shii liiman sikhi jia phi. \v 10 Ji-è, igobi brapho shii phi shapha thog mage shii ithek ne ji è huak pha phi ruii phrone now habuii shii ithek shii de liiman sikhi jia jia phi bie. \v 11 Ithek è awaithek bang yie srane mushiiyluwoi ne gidieg yao ne raig muspho shii wuii ne sai. \v 12 Hìthek pha bran ne hanyie iidohhè brapho ne ishak jia thog pha rek bie ro, ithek è yao gathek ne inai biak dang pha hasiang è de shud ne raig rek—thuh na ne gathek shii phi pha duiine ithek shii de ò phi ro! \v 13 Yoi bo, Ijakthek, muspho è ithek è jia shii yao, “Gu ne nathek shii akhinrin ro! Nathek zab shii inai jia pha riinang ne liiman sikhi jia phi pha yao phro. \v 14 Nawaithek ro riinang ji yie ne hò dun bo. Gu ne iidohhè brapho shii de nathek shii khama phi pha ji phi pha yang muii ro. \v 15 Gu ne gui bang ji shii gui è nyie rek yang pha ji rek pha ne rangsua asi bey? Din ne gu è zab shii ò rek pha ji è nathek ne miegriie rek ne bey?” \p \v 16 \x - \xo 20:16: \xo*\xt Mth 19:30; Mrg 10:31; Lug 13:30\xt*\x*Isu è yao ched, “Hanyiethek ne idoh um pho ne ibi rey dun phro, chiih-è, hanyiethek ne ibi um pho ne idoh rey ruii phro.” \s Isu è awai iy pha chiang uom chiieng yao \r (Mrg 10:32-34; Lug 18:31-34) \p \v 17 Isu è Jerusalem wuiiramuii shii, ithek wuiiramuii shii ai è awai samoy snanyi shii thekhlei pha ithua hà noh srane ug ne yao. \v 18 “Yoi bo! Ai è ithek shii yao, gethek ne Jerusalem hà wuiiramuii ro, thiisa hà ne Bran Dufuii shii boh phabithek nane Iphey yua pha masdothek shii phi muii phro. Ithek è aishii ua muii pha nin muii phro, \v 19 Chiih-è, gai branthek wad shii phi muii phro, hanyie è aishii ne makhakriing ne aishii zuang ne bai hà zun ne ua muii phro; jimagunde ai ne da-uom shii idoh hòi ne chai shii sieng ruii phro.” \s Amuii jia è khung \r (Mrg 10:35-45) \p \v 20 Chiihphado Zebedi ai yiy de awai dufuii nyi rog Isu shii wuii srane bam, chiih-è haro rek phi bone aishii lia ro. \p \v 21 Isu è aishii sai, “Na ne nyie chiid muii ga?” \p Ai è chang, “Na ne guro dufuii nyi hì shii ne na è saja rey mage shii na phazoi nane na phawig shii dug yi pha rone sbang rek bo.” \p \v 22 Na ne nawai è nyie lia pha ji ne athieg pha lia ara, Isu è dufuiithek shii chang. Nathek de gu è diig gog niing ruii pha ji nyaniing mua ne bey? \p Niing mua, ithek è chang. \p \v 23 Isu è ithek shii yao, “Zai nathek de guro gog duhug ji ne nyaniing mua phro,” “Jimagunde gu ne nasa shii guro phazoi nane phawig shii dug yi pha ji ne rangsua oi ro. Hì pha ithua ne guro Aphuii è hanyie shii saro phi jithek ro ro.” \p \v 24 Gai samoythek sua è ji pha chiang yoi mage shii, ithek ne khuiino nyi shii lijieg dun. \p \v 25 \x - \xo 20:25,26: \xo*\xt Lug 22:25,26\xt*\x*Ji-è, Isu ne ithek shii ò ho srane yao, “Gai Bran pha bohkhoh phothek ne ithek shii blu rek ruii phro, chiih-è, dumuiithek shii Sajathuathek um ruii phro. \v 26 \x - \xo 20:26,27: \xo*\xt Mth 23:11; Mrg 9:35; Lug 22:26\xt*\x*Chiih, ithek chung ne hì duiine rek pha ji ne adunmey phro. Nathek hanyie è boh rek pha yang arone, ai ne gai khiao rek bi chid phro; \v 27 Chiih-è, nathek hanyie è ibi rey yi pha yang arone, ai ne khiao rek bi chid phro, \v 28 Bran Dufuii ne aishii blia rek yi pha awuii ro, jishii bajo branthek shii blia rek ne awai chai phi srane pheg wuii phro.” \s Isu è miegthi pha bran nyi shii gangphi \r (Mrg 10:46-52; Lug 18:35-43) \p \v 29 Isu nane samoythek è Jerikho thoh ne dun ramuii shii bran ibrog de ithek idoh shii luagieng. \v 30 Miegthi pha bran nyi ne lumuii shii dug ne yoi shii Isu ne thiichiih shii dong ne luaramuii pha yoi mage ne ithek jao ne ziak, “Dawid Saja pha Dufuii wo! Gasa shii bushun rek phi bo!” Masdo! \p \v 31 Ibrog è ithek shii aro yi pha giung, jimagunde ithek ne lamuna gang ziak, “Dawid Saja pha Dufuii wo! Masdo! Gasa shii bushun now phi bo!” \p \v 32 Isu è thiichiih thung srane isa shii ho. “Gu è nasa shii nyie rek phi bone yang ga?” Ai è isa shii sai. \p \v 33 Isa è chang, “Masdo! Gasa ne gasa mieg ji doh din yi pha rek phi bo yang ro!” \p \v 34 Isu è isa shii bushun rek srane isa mieg shii khoh phi; khthiie isa ne doh mua dun, chiih-è isa de ai idoh luagieng. \c 21 \s Jerusalem hà branthek bajo sang ne Isu shii ho \r (Mrg 11:1-11; Lug 19:28-40; Jon 12:12-19) \p \v 1 Isu nane ai samoythek ne Jerusalem moe shii wuii thog, ithek ne Bethphach ithua Sumarothek Phiing shii wuii thog. Thiichiih shii Isu è awai samoy nyi shii hì pha miyao rog \v 2 shii ibi hà thoh ge: Ithek è ibi hà um pha thiig hà wuii dun bo: “Chiih-è thiisa hà nasa è awai iduii rog phiing ne ruii iang pha bambao doh ruii phro. Ji sey srane gu hà noh ruii bo. \v 3 Chiih-è hanyie è nyie yao ruii arone, aishii yao bo, ‘Masdo è chiid \f + \fr 21:3: \fr*\fqa Ithong; \fqa*\ft dinne \ft*\fqa Ithek ro muspho.\fqa*\f* muii ro’; chiih-è chiihphado ai è nasa shii bambao jithek jog phi ne thoh ge phro.” \p \v 4 Hì thek rey ruii pha ne chaig miyao ji izai rey yi phro: \q1 \v 5 \x - \xo 21:5: \xo*\xt Zekh 9:9\xt*\x*“Jion rajan shii yao bo, \q2 Riig bo, nathek saja ne nathek shii wuiiramuii ro! \q1 Ai ne bajo jum rek ne bambao lakhung shii in ne wuiiramuii \q2 chiih-è bambaoduii pha bambao lakhung shii ro.” \p \v 6 Ji-è, samoy de wuii dun, chiih-è, Isu è ithek shii khi-èrek bo è yao pha ji rek. \v 7 Ithek è bambao nane bambaoduii ji noh thog ruii. Ithek è awaithek yungthek gophi, Isu de ji pha lakhung shii in dun. \v 8 Boh bran ibrogthek è ai lumuii shii awaithek yung wiao phi, giak è hingmuii irab che ne wiao phi. \v 9 \x - \xo 21:9: \xo*\xt Chng 118:25,26\xt*\x* Bran ibrog ne Isu ro ibi idoh shii luagieng, chiih-è, Isu idoh shii lua pho è jao ne ziak, “Dawid Saja pha Dufuii shii chiong bo! Hanyie yi Ithong ibeng è wuii pha ji shii ne Hamangkhung-aphuii è khirzey phi ro! Hamangkhung-aphuii shii chiong bo!” \p \v 10 Isu è Jerusalem shii khud mage shii, ji pha rajan shii bajo pho ne sam diig ne sai. “Ai ne hanyie ga?” Branthek è sai. \p \v 11 “Hì ne Galili pha Nazareth chaig Isu ji ro!” Bran ibrog è chang. \s Isu è Misiahò hà wuii dun \r (Mrg 11:15-19; Lug 19:45-48; Jon 2:13-22) \p \v 12 Isu ne Misiahò hà wuii srane hanyie thek è thiichiih shii chongjai rekpho shii fuang gieng muii. Ai è bang giong pha thiibliiethek nane pharo chong rek pha murothek reng ne fen maphi. \v 13 \x - \xo 21:13: \xo*\xt Aij 56:7; Jeri 7:11\xt*\x*Chiih-è ithek shii yao, “Hamangkhung-aphuii è yao pha jigigam shii zey ne um ro, ‘guro Misiahò ne misiasia pha hò ro.’ Jishii ithek è mugo pho ug pha ithua rab muii ro!” \p \v 14 Miegthi pho nane laikhi-èg pho è Misiahò hà ai moe shii wuii thog ruii. Ai è ithek shii gang phi. \v 15 Boh phabithek nane Iphey yua pha masdothek ne ai è wiengphleg pha bliathek nane aniphiing è Misiahò shii Dawid Saja Dufuii boh rone è yao ramuii pha ji doh ne bajo lijieg dun. \v 16 \x - \xo 21:16: \xo*\xt Chng 8:2 (LXX)\xt*\x*Ji-è, ithek ne Isu shii sai, “Na de ithek è nyie yao ramuii pha ji yoi chak bey?” \p Isu è chang, “Gu de yoi chak ro.” “Nathek ne hì pha jigigam ji atham riig bey? Nathek ne aniphiing nane aniphiing shii wie è chiong pha yua jong.” \p \v 17 Isu è ithek shii thoh marui ne Bethany rajan hà wuii thog ne ji pha habiu thiichiih men marui. \s Isu è iphemhingmuii shii thamiie \r (Mrg 11:12-14,20-24) \p \v 18 Jipha thimiang riang duiine shii Isu è rajan hà wuiiramuii shii, Isu ne chi-iy ruii. \v 19 Ai è iphem hingmuii jia lumuii moe shii um pha doh ne ji pha iphem hingmuii shii wuii dun, jimagunde ji shii nyie de oi pha irabthek um bie iang, ji-è, ai ne hingmuii ji shii yao, “Na ne khuchung de iwoi awoi sha phro!” Ji è yaodang pha ji shii ji pha iphem hingmuii ne gow dun. \p \v 20 Samoythek è ji doh mage ne zab wiengphleg dun. Ithek è sai, “Khi è rek ne ji pha iphem hingmuii ne ribjia gow dun phlei?” \p \v 21 \x - \xo 21:21: \xo*\xt Mth 17:20; 1Khor 13:2\xt*\x* Isu è chang, “Gu ne nathek yao, nathek ne migi now ne ìujia de athan arone, nathek de gu è hì pha iphem hingmuii shii rek pha duiine nyarek mua phro. Hì jia asi pha yi nathek ne hì pha phiing shii nyayao mua.” “Hùg ne khamuii hà chiih dun bo è yao ne de ji nyarey dun. \v 22 Nathek è migi now arone, nawaithek è sia ne nyie lia pha ji phi ruii phro.” \s Isu shii riichai um pha chiang è musai \r (Mrg 11:27-33; Lug 20:1-8) \p \v 23 Isu idoh Misiahò shii thog srane jao ne yao; chiih-è ai è yua pha duiine, boh phabithek nane dukhothek aishii wuii srane sai, “Na shii nyie rangsua um ne hìthek rek phlei? Na shii ne hìthek rek pha rangsua ne hanyie è phi lei?” \p \v 24 Isu è ithek shii chang, “Gu de nathek shii musai jia sai phro, nathek è gu musai ji chang phi arone, Gu de nathek shii hìthek rek pha rangsua ne khi è mua pha ji yao phi phro. \v 25 Jon è khowo phi pha rangsua ne khi è thog phlei? Ji ne Hamangkhung-aphuii re-è phi nebey asi pha yi tharothamang re-è phi ne bey?” \p Ithek ne awaithek chung jao ne khiinaing rai, gethek ne khi è yao sha pha lei? Gethek è Hamangkhung-aphuii re-è phi rone chang arone, ai ne gethek shii yao ruii phro, “Ji arone, nathek ne Jon shii nyie rek ne migi anow ga? \v 26 Jimagunde, gethek ne tharothamang re-è phi rone yao arone, branthek è gethek shii nyie rek pha ji rum muii ro, nyieliieshii, branthek ne Jon ne chaig rone thieg noh dun ro.” \v 27 Ji-è, ithek è Isu shii chang, “Gathek ne athieg ro!” \p Chiih-è ai de ithek shii yao, “Gu de nathek shii hìthek rek pha rangsua khi-è mua pha ji ayao phi.” \s Dufuii nyi pha najang \p \v 28 Thuh, shii nathek ne nyie now ga? Luangjia shii bran jia shii dufuii nyi um. Aphuii è Dufuii chai shii wuii srane yao, gu Dufuii! Sudoh inai na raig hà wuii srane blia rek mage bo. \v 29 Dufuii chai ji è chang, “Gu ne arek yang ro! Jishii, idoh awai lubu lai ne raig rek pha wuii dun. \v 30 Chiihphado, aphuii ji-è, dufuii jia shii wuii srane ji è rek ne yao, dufuii jiè chang, ‘Oh, Masdo’ rone chang jishii ai ne raig rek pha awuii. \v 31 Isa nyi hanyie è awai aphuii è yang pha ji rek phi lei?” \p Ithek è chang, “Dufuii chai,” ji è rek phi ro. \p Ji-è, Isu ithek shii yao, gu ne nathek shii yao: mijin thanpho nane siulao rek pho ne Hamangkhung-aphuii pha Sajathua shii nathek ibi dun ruii phro. \v 32 \x - \xo 21:32: \xo*\xt Lug 3:12; 7:29,30\xt*\x*Jon khowo phi pha ji è nathek shii lumuii izai ji yao habuii shii nathek è aishii migi anow phi; Jishii, mijin thanphothek nane siulao pho è aishii migi now dun. Nathek hì doh pha rangde nawaithek khani lai ne aishii migi anow ro. \s Raig shii khanpho pha najang \r (Mrg 12:1-12; Lug 20:9-19) \p \v 33 \x - \xo 21:33: \xo*\xt Aij 5:1,2\xt*\x* Isu è yao, “Gai najang de nuii mage bo.” Luangjia shii sohmuspho è awai raig shii angurgmuiithek hai ne muthua gun srane angur phuii rey yi pha angur chui pha icho jia jog, chiih-è, ji khan pha haliig jia rung. Chiih-è, ai è raig rekpho shii chei marui ne thoh ne awai lumuii hà luadun. \p \v 34 Angur ji khrab pha ishak thog ruii shii, ai è awai khiaothek shii raigkhan pho shii awai chiang yie pha thoh ge. \v 35 Yamiing khanpho è ai khiaothek shii zum srane giak shii ne zuang muii, jia shii ua muii, jia shii lubao chao maphi. \v 36 Jipha idoh è bran è gai khiaothek ibi è de bajo khiao shii thoh ge, jithek shii de raig khan pho è ibi pho thek duiine rek phi. \v 37 Idohhè awai dufuii shii ithek hà thoh ge. Ai è yao, Zai ithek ne guro dufuii shii ne ilab rek. \v 38 Jishii, raig cheipho è dufuii shii doh mage shii, ithek ne awaithek chung yao rai, hì ne muspho ro dufuii ji ro. Thawuii bo, cho gethek ne aishii ua muii haro, chiih-è airo nuruii ne gethek mua ruii phro! \v 39 Ji-è, ithek ne aishii zum srane raig ji è fuang fen muii ne chiih-è ua maphi. \p \v 40 Isu è ithek shii sai, “Jipha raig muspho thog ruii shii, ji pha muspho è jithek pha raig cheipho shii nyie rek ruii phlei?” \p \v 41 Ithek è Isu shii chang, “Jipha muspho è ithek shii ua mua ne ji pha angur raig ne fuang pha raigkhanpho shii phi muii phro, ji ne ishak thog shii gui mathang khriig phi pha gai raigkhan pho so ne khan yi phro.” \p \v 42 \x - \xo 21:42: \xo*\xt Chng 118:22,23\xt*\x*Isu è ithek shii yao, Nathek ne jigigam shii nyie yao pha ji atham bey? \q1 Rungpho è lubao shii Adunmey rone snai muii pha ji ne \q2 zab è de bajo miigak lubao rey dun ro. \q1 Hì ne Ithong è rek phi ro; \q2 Hì ne khama khie doh pha blia ro! \p \v 43 Isu è yao din, “Ji-è, gune nathek shii yao phro,” “Hamangkhung-aphuii ro Sajathua ne nathek è riao srane hanyie bran è iwoithek wie woi pha ji shii phi muii phro.”\f + \fr 21:43: \fr*\ft giak jigizey shii ne lao 44: \ft*\fqa hanyie bran è iwoithek wie woi pha ji shii phi mua phro \fqa*\ft (riig Lug 20:18)\ft*\f* \p \v 44 Hanyie è ji pha lubao lakhung shii chiih arone, ji pha lubao è aishii ne dum dum khiia thiak dun phro; chiih-è, hanyie lakhung shii ji pha lubao chiih ruii nede, ji pha bran ne lubao ji è doh ne nyiak phlab rey dun phro. \p \v 45 Boh phabithek nane Pharisithek ne Isu è najangthek yao pha ji ne ithek chiang yao phrone thieg dun. \v 46 Ji-è, ithek ne Isu shii zum pha rek, Jishii, Isu ne chaig rone now pha bran ibrog um pha ji shii rum dun. \c 22 \s Phiyiy michie pha najang \r (Lug 14:15-24) \p \v 1 Isu è dinne najangthek è branthek shii yao. \v 2 Hamangkhung pha Sajathua ne hì duiine ro: Luang jia shii, saja jia è awuii dufuii pha phiyiy michie saro phi. \v 3 Ai è awai khiaothek shii phiyiy hà wuii yi pha biwenthek ho pha thoh ge, jimagunde ithek ne awuii yang phi. \v 4 Ji-è, ai è gai khiaothek shii hì pha mua rog biwenthek hà thoh ge: Thuh shii gu michie ne ideb sha ro; Guro rawoithek nane igong um pha suwuiiduiithek ua jong muii ro, chiih-è zab ne ideb sha ro. Phiyiy pha michie shii wuii mage bo! \v 5 Jishii, ho pha biwenthek ne ji anuii pha awaithek pha chongjai hà wuii dun; jia yi awai raig hà wuii marui, gai jia è awai chongjai hà wuii marui, \v 6 giak è ai khiao shii zum srane zuang ne ua muii. \v 7 Jipha saja ne bajo lijieg dun, ji-è, ai ne awai siphahithek thoh ne hanyiethek è rek jipho shii ua ne ithek rajanthek de zab ziao muii. \v 8 Chiihphado, ai è awai khiaothek shii ho srane ithek shii yao, guro phiyiy michie ne ideb sha ro, jishii gu è ho pha bran ji shii phi mua sapho asi ro; \v 9 thuh shii boh lumuiithek hà wuii ne khama pha bran ithek è doh pha ji shii ho mage. \v 10 Ji-è, khiaothek è fuang wuii srane lumuiithek hà khama pha bran doh muii pha ji, wie awie miapho shii khrab ne, chiih-è, phiyiy hò shii bran è zab ley ched dun. \p \v 11 Saja ji è bucho wuii ne biwenthek ji shii riig ne, chiih-è ai ne bran jia ne phiyiy yungthek aguii pha doh ro. \v 12 Saja ji è sai, “Gu ijak wo! Na ne phiyiy yung aguii pha ichiih shii nyie rek ne wuii phlei?” Jishii bran ji è nyie de ayao phi. \v 13 \x - \xo 22:13: \xo*\xt Mth 8:12; 25:30; Lug 13:28\xt*\x* Chiihphado Saja ji è awai khiaothek shii yao, “Aishii ne lai nane wad joi mua bo, chiih-è fuang pha igiia hà fen muii bo. Thiisa hà ai ne choh ne shinyin khriieg ruii phro.” \p \v 14 Isu è yao ched, “Bajo shii ho, jimagunde gua pha ji ne ìujia bie ro.” \s Mijinthek phi pha chiang è musai \r (Mrg 12:13-17; Lug 20:20-26) \p \v 15 Pharisithek dun srane musaithek rog Isu shii phang pha phak rai. \v 16 Ji-è ithek è awaithek ro samoythek nane Herod ro branthek shii ai hà thoh ge. “Masdo,” ithek è yao, “Gathek ne thieg nane izai yao. Na ne Hamangkhung-aphuii ro yang pha izai ji yua phi, gai munow shii ne nyie de samadiig ro, nyieliieshii nane gaithek shii boh ìu ariig ro. \v 17 Gathek shii yao bo, chiihphado, nane nyie now ga? Roman saja shii mijin than pha ji ne gethek Iphey shii gidieg ba, asi ba?” \p \v 18 Isu, ithek ro awie pha muphak ji thieg, chiihphado ai yao, “Nathek lawasdai! Nathek gushii nyie um ne ibongbong phlei? \v 19 Mijin shii phi pha sikhi ji gushii riig yi bo!” \p Ithek è sikhi ji aishii yi ne phi, \v 20 chiih-è ithek shii sai, “Hìthek ne hanyie mizia nane ibeng lei?” \p \v 21 Ithek è chang. “Bisiu ro.” \p Ji-è Isu è ithek shii yao, “Wie, chiihphado, nyie Bisiu ro ji Bisiu shii phi mage bo, chiih-è nyie Hamangkhung-aphuii ro ji ne Hamangkhung-aphuii shii phi mage bo.” \p \v 22 Ithek ji yoi mage shii, ithek ne wiengphleg dun; chiih-è ithek aishii thoh marui ne dun dun. \s Iy ne hòi din pha chiang è musai \r (Mrg 12:18-27; Lug 20:27-40) \p \v 23 \x - \xo 22:23: \xo*\xt Blk 23:8\xt*\x*Jipha ò inai shii giak Sadusithek Isu shii wuii ne iy pha bran ne ahòi din phrone yao. \v 24 \x - \xo 22:24: \xo*\xt Iphy 25:5\xt*\x*“Masdo,” ithek è yao, “Moses è yao hò-aphuii hanyie è ani agiak pha iy dun arone, awai khuiino misiungmuii shii yiy chid srane ani giak pha ji ne iy dun pha hò-aphuii ro ani rey bo. \v 25 Thuh shii, khuiino miley ichiih shii rai. Abam ji è yiy srane ani oi pha iy dun, jiè misiungmuii jine ikhuii shii thoh marui. \v 26 Ji duiine din pha ikhuii shii de irey, chiih-è uom pha khuiino shii irey, chiih-è mileynoi pha khuiino shii de irey dun. \v 27 Idohhè shii zab irey dun. Jipha hò-amuii de iy dun. \v 28 Thuh shii, iy pha ji è chai hòi inai shii, ai ne hanyie yiy rey phlei? Ithek zab è aishii yiy.” \p \v 29 Isu è ithek shii chang, “Nathek ne khama adunmey pho ro nyieliieshii ithek ne jigigam nane Hamangkhung-aphuii ro blu athieg ara ro. \v 30 Chiih-è iy pha ji chai sieng mage shii, ithek ne hamangkhliiethek duiine chiih-è ayiy rai phro. \v 31 Thuh shii, iy pha ji chai sieng ruii pha chiang shii: Hamangkhung-aphuii è ithek shii nyie yao pha ji ne nathek atham riig bey? Ai è yao, \v 32 \x - \xo 22:32: \xo*\xt Mul 3:6\xt*\x*‘Gu ne Abraham ro Hamangkhung-aphuii, Isakh ro Hamangkhung-aphuii, chiih-è Jakhob ro Hamangkhung-aphuii ro.’ Ai ne isieng Hamangkhung-aphuii ro, chiih-è iy pha Hamangkhung-aphuii ro asi ro.” \p \v 33 Iphiing è ji yoi mage shii, nathek ne ai muyua jishii wiengphleg dun. \s Boh muyung \r (Mrg 12:28-34; Lug 10:25-28) \p \v 34 Isu è Sadusithek shii aro yiedang pha rek muii rone pharisithek è yoi mage shii, nathek ò wuii, \v 35 \x - \xo 22:35-40: \xo*\xt Lug 10:25-28\xt*\x*chiih-è nathek è jia, Iphey yua pha Masdo jia yi, musai rog aishii phang yi pha bidiang. \v 36 “Masdo,” Ai è sai, “Iphey shii zab è boh muyung nyie lei?” \p \v 37 \x - \xo 22:37: \xo*\xt Iphy 6:5\xt*\x*Isu è chang, nawai Ithong Hamangkhung-aphuii shii nawai lubu è miie bo, nawairo zab ragung rog è miie bo, chiih-è nawairo zab khani rog è miie bo. \v 38 Jine zab è boh nane zab è mugak muyung ro. \v 39 \x - \xo 22:39: \xo*\xt Lew 19:18\xt*\x*Din pha zab è boh muyung hì ro: Nawai shii miie pha duiine nawai hadung-haluii pho shii miie bo. \v 40 Moses ro Iphey nane chaigthek muyua jine hì pha muyung nyi è luthong phro. \s Masaiya chiang musai \r (Mrg 12:35-37; Lug 20:41-44) \p \v 41 Giak Pharisithek ò shii khrab mage shii, Isu è ithek shii sai, \v 42 “Masi chiang shii nathek nyie now lei? Ai ne hanyie ro riing lei?” \p “Ai ne Dawid ro riing ro,” ithek è chang. \p \v 43 “Chiihphado, nyie,” Isu è sai, Dawid shii Ithong ho phane Dawid shii ragung è thoh ne bey? Dawid è yao, \q1 \v 44 \x - \xo 22:44: \xo*\xt Chng 110:1\xt*\x* Ithong è gu Ithong shii yao: \q2 Gu è na shuangthek shii naro lai iliing hà aruii sapho shii ne \q2 Ichiih gu phazoi shii dug bo. \p \v 45 “Chiihphado, Dawid è aishii ‘Ithong,’ rone ho arone, nyie khi-èrek Masaiya ne airo riing rey mua phlei?” \p \v 46 Hanyie jia è de Isu musai ji achang mua, chiih-è ji pha idoh è hanyie de aishii musaisai pha lubu boh arek mua. \c 23 \s Isu è Masdothek nane Pharisithek shuang shii phriie \r (Mrg 12:38-39; Lug 11:43,46; 20:45-46) \p \v 1 BH Chiihphado Isu è bran ibrog nane awai samoythek shii yao, \v 2 Iphey yua pha masdothek nane pharisithek ne Moses pha Iphey yua ne rai pha riichai phi ne ruii ro. \v 3 Ji-è, nathek ne ithek muyua jithek nuii ne rek bo; Jishii, ithek mirek jithek nui ne arek rabo, jimagunde, ithek ne nyie yua pha ji ne awaithek ne arek ro. \v 4 Ithek ne branthek pha phadung shii miihan ahan mua pha han yi srane awaithek ne wad ìujia de miihan shii khoh ne anong gieng ro. \v 5 \x - \xo 23:5: \xo*\xt Mth 6:1; Iphy 6:8; Ssb 15:38\xt*\x* Ithek ne awaithek shii branthek shii doh yi pha rek ne rai ro. Ithek ne awaithek shii doh yi pha yung shii jigigam zey ne khrug nane phaliing shii miak phro! ithek ro yung khama boh ji doh yi! Chiih-è ithek ro rugud pha mirgong ji bajo phiang guii rone riig yi!\f + \fr 23:5: \fr*\fk Ithek ro rugud shii miak: \fk*\ft Jipha miak pha ji ne Hamangkhung-aphuii misia pha cheb ji guii ro (riig Ssb 15:37-41)\ft*\f* \v 6 ithek ne michie chie pha ishak shii de ithua wie gua ne dug, Jewthek misiahòthek shii de ong ne ruii pha biangthek shii dug; \v 7 ithek ne branthek è ithek shii bajaraithek hà ilab phi ne masdo rone ho pha ji wie now. \v 8 Nawaithek chung ne Masdo Nyieliieshii ithek ne khuiinothek ro chiih-è ithek masdo ne jia bie ro. \v 9 Chiih-è, ithek ne ichiih sohnyiak shii hanyie shii de aphuii aho rabo, nyieliieshii, nathek ro Aphuii ne hamang pha Aphuii jia bie ro. \v 10 Chiih-è, nawaithek chung dumuii de aho rabo, nyieliieshii, ithek ne ò bie ro, chiih-è, nathek pha dumuii ne Masi bie ro. \v 11 \x - \xo 23:11: \xo*\xt Mth 20:26,27; Mrg 9:35; 10:43,44; Lug 22:26\xt*\x* Nathek duchoi shii hanyie ne zab è boh rek pha now arone, zab ro khiao rek bi bo. \v 12 \x - \xo 23:12: \xo*\xt Lug 14:11; 18:14\xt*\x* Hanyie è awaishii boh rek ne rai arone aishii ne ìu rey yi phro, chiih-è, hanyie ne ìu rek ne rai arone, aishii ne boh rey yi phro. \s Isu è nathek ro lawasdaithek shii nin \r (Mrg 12:40; Lug 11:39-42,44,52; 20:47) \p \v 13 Iphey yua pha masdothek nane Pharisithek wo! Nathek shii ne khama buii thog ruii ro, Lawasdai nathek wo! Nathek è hamangkhung pha Sajathua pha habin ne branthek pha mizia shii kheb muii ro. Chiih-è, nawaithek de ji pha bucho shii akhud, branthek shii de ji pha bucho shii akhud yi. \f + \fr 23:13: \fr*\ft Giak jigi shii ne 14 de chodo ro, Nathek shii ne khama diig phro, Iphey pha masdo nane pharisithek! Lawasdai nathek! nathek e misiungmuiithek ro hò shii riao srane phua yie ne misia phiang sia ro! Nyieliieshii ai pha chiang re-è nathek shii ne bajo buii rey ro! \ft*\ft (riig Mrg 12:40).\ft*\f* \p \v 14 Iphey yua pha masdothek nane Pharisithek wo! Nathek ne khama buii mua ruii phro! Lawasdai pho nathek wo! Nathek ne misiungthek shii lai dia ne ithek hò wuii srane ithek manathek riao ne yie maphi ro. Ji è rek nede ithek ne bajo phiang sia pha doh yi ro. Jiphachiang è ithek shii ne zab è awie lago phi ruii phro! \v 15 Iphey yua pha masdothek nane Pharisithek! Lawasdai nathek! Nathek shii khama buii thog ruii phro! Nathek è jia shii yang ne noh pha, khamuiithek hiìa ne zab pha thiigthek hà wuii phro, chiih-è nathek è ji rek mua dun nede, nawai è ji pha bran shii nawaithek rog shii thumuluii hà dun sbo dinne de nyichiieng rek yi ro. \p \v 16 “Miegthi dumuii nathek wo! Nathek ne khama buii mua ruii phro. Nathek è yua ne rai,” Hanyie è Misiahò pha ibeng è surua thak arone ai ne ji pha surua è achun din phro, jimagunde hanyie è Misiahò san ibeng è surua thak arone ji pha surua è awaishii chun din phro. \v 17 Miegthi bi-ìe nathek! Khi pha muna yi bajo so ba ga? San ba asi pha san shii so pha Misiahò ji bey? \v 18 Nathek è hì de yau ne ruii ro, “Hanyie è sraibao pha ithua pha ibeng è surua thak arone, ai ne ji pha surua è achun din phro; Jishii, ai è sraibao pha ithua shii zud pha lasen ibeng è surua thak arone, ai ne ji pha surua è chun din phro.” \v 19 Nathek ne khama pha miegthi pho ga? Khi pha muna yi bajo chid pha muna ga? Sraibao shii zid pha lasen ba bey? Asi pha yi lasen shii so rab pha sraibao ji bey? \v 20 Ji-è, khuchung magunde, bran jia è sraibao pha ibeng è surua thak arone, ai ne sraibao pha ithua phi pha lasen ibeng è de surua thakjong ro; \v 21 chiih-è, khuchung magunde ai è Misiahò pha ibeng è surua thak arone, ai ne thiichiih rai pha Hamangkhung-aphuii ibeng è surua thakjong ro. \v 22 \x - \xo 23:22: \xo*\xt Aij 66:1; Mth 5:34\xt*\x* Chiih-è, khuchung magunde giak è hamangkhung pha ibeng è surua thak arone, ai ne Hamangkhung-aphuii hanyie è ji pha biang boh pha dug pha ibeng è de surua thak ro. \p \v 23 \x - \xo 23:23: \xo*\xt Lew 27:30\xt*\x* Iphey yua pha masdothek nane Pharisithek! Lawasdaithek wo! Nathek shii khama buii thog ruii pha um ro! Nathek ne iwoikhabua, phadina, buzo, wieng ji è biiriie sua yie ne Hamangkhung-aphuii shii phi magunde ithek ne Iphey shii bajo chid pha muyua, ji ne wie che pha, bushun rek pha, isiie rek pha muyuathek rone anuii ro. Ji-è ithek ne gai shii de asnai pha nyi-minyie shii nui ne rek chid phro. \v 24 Miegthi dumuiithek wo! Nathek ne nawaithek gog è mujo chiing muii, jishii nathek ne yua phiang suduii shii ne min muii! \p \v 25 Nathek shii ne khama diig phro, Iphey yua pha masdothek nane Pharisithek wo! Lawasdai nathek! Nathek ne nawaithek gogthek nane shiikhiiathek ne fuang hà sud, jimagunde iliing hà ne mak rek pha nane iwed è ley ro. \v 26 Miegthi Pharisithek wo! Gog bucho hà nyie um pha ji sud bi bo, chiihphado fuang pha ji è nyasow dun phro! \p \v 27 \x - \xo 23:27: \xo*\xt Blk 23:3\xt*\x* Nathek shii ne khama diig thog ruii phro! Iphey yua pha masdothek nane Pharisithek wo! Lawasdai nathek wo! Nathek ne wieng shii chun shun pha duiine ro, fuang hà ne bajo khie doh jimagunde iliing hà ne izaingthek nane ishongthek um ro. \v 28 Ji duiine, fuang hà nathek ne zab shii wie dong phi, Jishii iliing hà ne ley Lawasdai nane layogthek um ro. \s Isu è nathek shii diigkhui pha thogruii pha miyao yao \r (Lug 11:47-51) \p \v 29 Khinyama diig thog ruii phro! Iphey yua pha masdothek nane Pharisithek wo! Lawasdai pho nathek wo! Nathek ne chaigthek shii wiengthek khie rab phi, chiih-è, hanyie è wie sieng pho shii now yi pha wieng shii wie midong shii chia ne rab phi; \v 30 chiih-è, ithek ne yao, gathek de guithek blangthek sieng pha ishak shii sieng arone gathek ne ithek duiine chaigthek shii a-ua phro. \v 31 Nathek ne nawaithek shii chaigthek shii ua pho pha riingthek rone nuii muii ro! \v 32 Chiihphado nawaithek blangthek mujau marui pha ji jong pha rek bo! \v 33 \x - \xo 23:33: \xo*\xt Mth 3:7; 12:34; Lug 3:7\xt*\x* Nathek phamthek nane phamthek pha anithek wo! Nathek ne thumuluii dun yi pha nin pha ji è khi-èrek ne yo mua pha luthong phlei? \v 34 Ji-è gu ne nathek shii yao dang phro, gu è nathek shii chaigthek nane khua pha bran nane masdothek thoh ruii phro; nathek è ithek giak shii ua muii phro, giak shii zun muii phro, chiih-è, giak shii Jewthek misiahòthek shii zuang srane nathek shii thawun hà gieng muii phro. \v 35 \x - \xo 23:35: \xo*\xt Igo 4:8; 2Phal 24:20,21\xt*\x*Jiphachiang è ichiig oi pha Abel shii ua muii pha ji yie ne nathek è Berachiah pha dufuii Zekharia hanyie shii Misiahò nane sraibao pha duchoi shii ua muii nathek ne khama sgoh rek pha ji ne lago ne nathek lakhung shii chiih ruii phro. \v 36 Gu ne nathek shii izai yao dang phro: jithek sgow pha zab lago ne duchung pha branthek lakhung shii chiih ruii phro! \s Isu è Jerusalem shii miie \r (Lug 13:34-35) \p \v 37 Jerusalem, Jerusalem! Nathek è chaigthek ua muii chiih-è Hamangkhung-aphuii è nathek shii thoh pha muapho shii de lubao chao nyia muii! Khemuii è awai iduiithek shii awai iyig hà phiig pha duiine gu khama chiieng gu ne nathek branthek shii gu wad è giak phi pha yang, Jishii nathek gu shii arek yi ro! \v 38 \x - \xo 23:38: \xo*\xt Jeri 22:5\xt*\x* Ji-è, nathek ro Misiahò thoh muii ne isoloi rey ruii phro. \v 39 \x - \xo 23:39: \xo*\xt Chng 118:26\xt*\x* Thuh è thiwing, gu nathek shii izai yao phro: Hanyie yi Ithong ibeng è wuii pho aishii ne Hamangkhung-aphuii è khirzey phi bo, ji ayao sapho shii ne sudoh nathek ne gu shii khuchung de adoh phro. \c 24 \s Isu è Misiahò ji chuak ruii phro è yao \r (Mrg 13:1-2; Lug 21:5-6) \p \v 1 Isu è Misiahò ji thoh ne dundun, airo samoythek aishii wuii thog ne Misiahò ji shii riig yi. \v 2 Ai è yao, “Ji chak ro, nathek ne zab hì shii wie riig bo. Gu ne nathek shii hì yao: lubao jia de ichiih pha ithua shii khim ne arai phro; jithek zab shii ne buzam chiih ruii phro.” \s Diigthek nane diigchiaothek \r (Mrg 13:3-13; Lug 21:7-19) \p \v 3 Isu è sumaro phiing shii dugdun, airo samoythek ne ug ne aishii wuii thog ruii. Ithek è sai, “Gathek shii yao phi bo, hìthek ne khuchung rey ruii phlei, chiih-è, hì ne na wuii ruii pha ishak nane idam jong sha rone doh yi pha nyie rey ruii phlei.” \p \v 4 Isu è chang, nawaithek shii ragia rek bo. Chiih-è nathek shii hanyie è de khinrin arek yi rabo. \v 5 Bajo branthek ne gu chiang è wuii ne yao phro, gu ne Masi ji ro! Chiih-è ithek bajo bran shii khinrin ruii. \v 6 Nathek è inui shii makthek rek pha gow yoi ruii phro, chiih-è ruang hà makthek rey pha muathek yoi ruii phro; jimagunde diig anow chid rabo. Jithek ne rey chid phro, Jishii ji pha miyaosiu è ne jong pha ishak thog ruii rone ayao ro. \v 7 Sohnyiak chung ne mak rek rai phro, chiih-è, Sajathua chung de mak jo rai phro. Jipha ishak shii ne zab hà nokhoniisai nane sajidthek de sham ruii phro. \v 8 Jithek ne ani giak pha igobi pha miiriie duiine ro. \p \v 9 \x - \xo 24:9: \xo*\xt Mth 10:22\xt*\x* Jipha idoh è de ithek shii zum ne lago phi srane ua muii pha phi muii phro. Zab branthek gu chiang è nathek shii khiijai ruii phro. \v 10 Bajo branthek è ji pha ishak shii awaithek migi ji thoh muii phro. Ithek ne awaithek chung khinrin, chiih-è, awaithek chung khiijai rai phro. \v 11 Khlam pha chaigthek bajo khia khlei ne branthek shii khinrin ruii phro. \v 12 Hì duiine awie pha ji shiiy ruii ne branthek ro miie ne chiie rek muii phro. \v 13 \x - \xo 24:13: \xo*\xt Mth 10:22\xt*\x*Jishii, hanyie è iidohhè thog dang pha rai pho ne ragia rey ruii phro. \v 14 Sajathua pha Mua Wie hì ne zab sohkhung pha zab branthek khagi rek yi pha yua phro: chiih-è jong pha ishak thog ruii phro. \s Zianakhuruii pha midong \r (Mrg 13:14-23; Lug 21:20-24) \p \v 15 \x - \xo 24:15: \xo*\xt Dan 9:27; 11:31; 12:11\xt*\x* “Chaig Daniel miyao yao ithek ne Zianakhuruii midong doh ruii phro. Ji ne ithua so shii riu ruii phro.” (Tham pho shii zey bo: hì pha miyaosiu ne wie thieg yi ro!) \p \v 16 “Chiihphado hanyie Juda shii um pho ne phiingthek hà ran ruii phro. \v 17 \x - \xo 24:17,18: \xo*\xt Lug 17:31\xt*\x* Bran hanyie yi shaphiing hà um iang pha ji è hò è awai manathek yie pha de thazam alung rabo. \v 18 Bran hanyie ne raig hà um iang pha ji è hò dun ne awai yungthek yie pha awuii rabo. \v 19 Jithek pha ishak shii ne ani wiig pha nane ani ìu um pha hò-amuiithek ne khama diig rey ruii phro! \v 20 Nathek ne hakhangshak shii chiih-è Jewish Thung pha Inai ayao ched sapho Hamangkhung-aphuii shii sia mage bo. \v 21 \x - \xo 24:21: \xo*\xt Dan 12:1; Dng 7:14\xt*\x*Jipha diig ishak ne soh jao pha è yie dang ne sudoh thog dang pha diig reyjong pha ji è de awiedang pha diig ji thog ruii phro. Ji duiine dinne khuchung de arey phro. \v 22 Jishii, Hamangkhung-aphuii è ji pha inaithek ne dum rekjong ro. Jipha inai dum arek arone hanyie de asieng mua phro. Ji ne nyieliieshii gua pha awai branthek chiang è Hamangkhung-aphuii è ji pha inai ne dum rek ruii phro. \p \v 23 “Chiihphado, hanyie è nathek shii yao” Riig mage bo, ichiih shii Masi um ro chiih-è thiisa hà ai um rone yao ruii magunde ji migi arek rabo. \v 24 Chiih-è biidiie Masithek nane biidiie chaigthek dong ruii phro; rek mua arone, ithek ne boh buangthek nane wieng pha blia rek ne Hamangkhung-aphuii mugua pha bran shii khinrin ruii phro. \v 25 Yoi bo! Gu nathek shii hì ne ishak athog ba pha ibi shii yao. \p \v 26 \x - \xo 24:26,27: \xo*\xt Lug 17:23,24\xt*\x* “Din ne, bran è nathek shii yao ruii, riig bo, ai ne bali shii um ro—Thiisa awuii rabo; dinne ithek yao ruii, riig bo, ai ne ichiih hà ug muii ro—Migi arek rabo. \v 27 Chiih-è haliao yi zab hamang pha bichiu è hayang thog dang pha bliak pha duiine Bran Dufuii wuii ruii phro. \p \v 28 \x - \xo 24:28: \xo*\xt Lug 17:37\xt*\x* “Khi hà siu iy um, ji hà ne biichiing khrab ruii phro. \s Bran dufuii wuii ruii \r (Mrg 13:24-27; Lug 21:25-28) \p \v 29 \x - \xo 24:29: \xo*\xt Aij 13:10; Jol 2:10,31; 3:15; Dng 6:12; Aij 13:10; Ezkh 32:7; Jol 2:10; 3:15; Aij 34:4; Dng 6:13\xt*\x* “Khthiie jithek pha diig inai idoh, hasiang ne igiia rey dun, habie ne achuang sha phro, chiih-è dadiang ne hamangkhung re-è chiih dun phro, chiih-è hamangkhung pha bluthek ne awai ithua è gieng muii phro. \v 30 \x - \xo 24:30: \xo*\xt Dan 7:13; Zekh 12:10-14; Dng 1:7\xt*\x* Bran Dufuii pha cheb ne hamang hà dong ruii phro; chiih-è Bran Dufuii yi hamangkhung pha sakhamiingthek è blu nane bajoboh biisiie rog shii wuii ruii shii zab pha sohnyiak pha zab branthek ne ji riig ne cho ruii phro. \v 31 Chiih-è ben rone, ai ne awairo hamangkhliiethek shii sohnyiak pha ijiu wi shii thoh ne, ithek è ai mugua pha bran shii ne soh jia jong pha ji è gai soh thog pha khrab ruii phro. \s Iphem hingmuii pha muyua \r (Mrg 13:28-31; Lug 21:29-33) \p \v 32 “Iphem hingmuii è nathek shii muyua yua yi bo. Idiphakthek yi irey nane inyiu rey mage shii, chiih-è jao ne irab rey khlei ruii shii, nathek ne haluadam ne inui rone thieg. \v 33 Ji duiine, nathek è jithek zab riig mage shii, jao sha pha ishak ne deb rey ne inui sha rone nathek ne thieg.\f + \fr 24:33: \fr*\fqa ishak ne noi sha ro, jao pha ji shii saro bo; \fqa*\ft dinne \ft*\fqa ai ne noi sha, wuii shapha saro bo.\fqa*\f* \v 34 Now bo thuh shii sieng pha branthek iy pha ibi shii jithek zab rey ruii phro. \v 35 Hamangkhung nane sohnyiak ne san dun phro, jimagunde gu miyaogamthek ne khuchung de asan phro. \s Hanyie magunde ishak nane inai athieg \r (Mrg 13:32-37; Lug 17:26-30,34-36) \p \v 36 “Hanyie è de athieg phro, khi-èrek ne, khuchung inai nane ishak thog ruii—Hamangkhliie de athieg dinne Dufuii\f + \fr 24:36: \fr*\ft giak jigizey shii ne oi ro \ft*\fqa Dufuii de oi.\fqa*\f* è de athieg mua phro, Aphuii ji jia è thieg bie ro. \v 37 \x - \xo 24:37: \xo*\xt Igo 6:5-8\xt*\x* Bran Dufuii wuii ruii pha ji ne Noah pha ishak shii nyie rey pha ji duiine ro. \v 38 Khokhed pha inai ibi shii branthek ne chie niing ne rai, hò-aphuii hò-amuii ne yiygey rai, Noah yi run hà khrog pha inai thog pha; \v 39 \x - \xo 24:39 \xo*\xt Igo 7:6-24\xt*\x* Khokhed ne zab shii shaodun pha ji thog dang pha nyie rey pha ji ne thuh de nathek ne athan ba ro. Ji-è Bran Dufuii wuii shii de ji duiine rey ruii phro. \v 40 Jipha ishak shii ne bran nyi ne raig shii blia ò rek phro: jia shii ne noh dun, gai shii ne thoh marui. \v 41 Hò-amuii nyi ne rathak ò shii shui rai: jia shii ne noh dun, gai shii ne thoh marui. \p \v 42 “Nawai shii gayiig rek bo, jiè nyieliieshii nathek ne nawaithek Ithong khuchung pha inai wuii ruii pha ji ne athieg phro. \v 43 \x - \xo 24:43,44 \xo*\xt Lug 12:39,40\xt*\x* Hò muspho è mugopho khuchung wuii ruii pha ishak thieg arone, nane nyayao mua ai ne sieng ne rai srane hò ji ne mugopho è agow yi phro. \v 44 Ji-è chiihphado, nathek de idang saro ne rai bo, nyieliieshii Bran Dufuii ne nathek è aishii aluthong pha ishak shii wuii ruii phro. \s Migi nane migi oi pha khiao \r (Lug 12:41-48) \p \v 45 “Hanyie, chiihphado hì ne izai nane khua khiao bey? Hì ne jia ro ai masdo è gai khiaothek shii dumuii phi shii nathek ro michie yi khriig ishak shii phi yi pha. \v 46 Ai hò dun shii ai ji è rek ne rai pha Muspho è doh arone ji pha khiao shii ne khama sang ruii phro. \v 47 Zai, Gu nathek shii yao, muspho è ji pha khiao shii ne awairo zab nuruiithek pha dumuii rab muii phro. \v 48 Jishii ai ne awie pha khiao arone, ai è awai shii yao muspho wuii pha ne ishak bajo athog sha ruii. \v 49 Chiih-è ai ne awai ijak khiaothek shii jao ne zuang ne gui ne phuiithiig pho rog chie niing. \v 50 Chiihphado ji pha khiao ro muspho yi khiao è aishii aluthong inai nane ai athieg pha ishak shii idoh dun ruii phro. \v 51 Muspho è aishii zuang srane aishii ne lawasdaithek rog shii phi muii.\f + \fr 24:51 \fr*\fqa aishii ne dumdum che muii; \fqa*\ft dinne \ft*\fqa aishii ne fuang hà fen muii.\fqa*\f* Thiisa hà ai ne cho ne shiinyieng khriieg ruii phro. \c 25 \s Hò-amuii miliao sua pha najang \p \v 1 \x - \xo 25:1: \xo*\xt Lug 12:35\xt*\x*“Jipha ishak shii hamangkhung pha Sajathua ne hì duiine phro. Luangjia hò-amuii miliao sua hanyie è awaithek ro ichuangthek pha thiiliie yi ne phiyiybufuii shii si pha wuii dun. \v 2 Ithek è guii yi bi-ìe, chiih-è guii yi khua ro. \v 3 Bi-ìethek yi awaithek ro ichuangthek ne yi jishii awaithek ro yo thiiliie ne ayie ro, \v 4 jishii khuathek ne awaithek ichuangthek pha thiiliie ne chab pha ji shii ley chab ne yi. \v 5 Phiyiybufuii ne chia ne wuii thog, jiè hò-amuiithek ne jiing ne men dun. \p \v 6 “Hì ne habiu duchoi reyjong mage shii, ziak mage, ‘Ichiih ne phiyiybufuii um ro! Thawuii ne aishii si bo!’ \v 7 Hò-amuii sua sieng srane awaithek ro muchuangthek rab. \v 8 Chiihphado bi-ìe jithek è khuapho shii yao, nathek ro thiiliie gathek shii de ìujia phi bo, nyieliieshii gathek ichuangthek ne nyia sha pha rek ro. \v 9 Asi, zai, khuathek è chang, ‘ichiih ne nathek nane gathek shii achoh phro. Nawaithek ne haphuii hà wuii ne pheg mage bo.’ \v 10 Ji-è bi-ìe hò-amuiithek ne thiiliie pheg pha wuii dun; chiih-è ithek wuii dun shii, phiyiybufuii thog. Ithek guii hanyie è saro ne wuii pho ne ai rog phiyiy pha michie hà wuii gieng, chiih-è habin ne kheb dun. \p \v 11 \x - \xo 25:11,12: \xo*\xt Lug 13:25\xt*\x* “Idoh shii gai hò-amuiithek de thog. ‘Masdo! Gathek shii de iliing wuii yi bo!’ ithek ne ho. \v 12 Zai asi! Gu nathek shii athieg ro, Phiyiybufuii ji è chang.” \p \v 13 Chiih-è Isu è yao ched, nawaithek shii ragia rek bo, chiihphado nyieliieshii nathek ji pha inai nane ji pha ishak shii athieg phro. \s Khiaothek uom pha najang \r (Lug 19:11-27) \p \v 14 \x - \xo 25:14-30: \xo*\xt Lug 19:11-27\xt*\x* Jipha ishak shii hamangkhung pha Sajathua ne ji duiine phro. Luangjia bran hanyie yi awai hò thoh ne awai lumuii hà lua sha pha rek shii; ai è awai khiaothek shii ho srane nuruii shii dumuii phi marui. \v 15 Ai è zab shii khi-èrek mua pha ji phi marui: ai è jia shii san sikhi itham guii phi, din pha jishii itham nyi, chiih-è din pha jishii itham jia phi. Chiihphado ai ne awai lumuii hà wuii dun. \v 16 Khiao hanyie è itham guii sikhi mua pha ji ne wuii srane blia rek ne dinne itham guii wiangphi. \v 17 Ji duiine khiao hanyie è itham nyi sikhi mua pha ji itham nyi wiangphi. \v 18 Jishii khiao hanyie è itham jia sikhi mua pha ji è wuii srane nyiak shii icho jog ne awai muspho ro bang ne ug muii. \p \v 19 Bajo ishak pha idoh khiaothek ro muspho yi idoh dun thog ne ithek rog shii sasab rek rai. \v 20 Khiao hanyie è itham guii sikhi mua pha ji è wuii srane chiih-è yo itham guii ji de phimuii. Na è gu shii ne itham sikhi phi, Masdo, ai è yao. Riig bo! Ichiih yo itham guii ji gu miwiang phi ro. \v 21 Wie rek, nane wie nane isiie khiao! Ai muspho è yao. Na ne sasab nane bang ìujia shii isiie rek, jiè gu ne nashii muna blia shii dumuii rek yi pha ro. Thawuii ne guro sang shii yigieng bo! \v 22 Chiihphado khiao hanyie shii itham nyi sikhi phi pha ji è wuii srane yao, na è gushii itham nyi sikhi phi, masdo. Riig bo! Ichiih pha yo itham nyi sikhi ji gu wiang ro. \v 23 Wie rek, na wie nane isiie khiao! Muspho è yao. Na ne sasab nane bang ìujia shii isiie rek, jiè gu ne nashii blia muna shii dumuii ruii phro. Thawuii ne guro sang shii yigieng bo! \v 24 Chiihphado khiao hanyie è itham jia sikhi mua pha ji è wuii srane yao, Masdo, gune thieg nane bran sua; nane na è ahai pha ji yamiing shii de chiig, chiih-è nane na è ahai pha ji hà de iriie khrab. \v 25 Gu ne rumdun, jiè gu è wuii srane naro bang yi nyiak hà ugmuii. Riig bo! Ichiih ne naro ji um ro. \v 26 Na ne awie nane shkhadajo pha khiao ro! Airo muspho è yao. Na ne thieg, gu ne khi hà yamiing ahai ji hà chiig, chiih-è khi hà igam ashiiy ji hà chiing ne bey? \v 27 Wie, chiihphado, nane gu bang ne bang chab bsa hà chab phi chid, chiih-è gu idoh dun din shii gui bang zab chodo ne idoh mua din. \v 28 Thuh, bang ai è yi srane hanyie shii itham sua sikhi um pha ji shii phi muii phro. \v 29 \x - \xo 25:29: \xo*\xt Mth 13:12; Mrg 4:25; Lug 8:18\xt*\x*Chiih-è zab pha bran hanyie shii ìu um, aishii ne muna phi din, chiih-è aishii ne cho sapho um ruii; jishii hanyie shii nyie de oi dangpho shii ne ìujia um pha ji de yi muii phro. \v 30 \x - \xo 25:30: \xo*\xt Mth 8:12; 22:13; Lug 13:28\xt*\x* Ji-è ji pha adunmey pha khiao—aishii ne fuang pha igiia hà fen muii bo; thiisa hà ai ne cho ne shinyin khriieg ruii phro. \s Idohhè pha chua \p \v 31 \x - \xo 25:31: \xo*\xt Mth 16:27; Mth 19:28 \xt*\x* Bran Dufuii yi Saja duiine wuii ruii shii chiih-è zab hamangkhliiethek ne ai rog shii phro, ai ne awai biisiie biang shii dug ruii phro, \v 32 Chiih-è zab sohthek pha branthek ne ai ibi shii khrab ruii phro. Chiihphado ai è ithek shii ibrog nyi shii chemuii phro, brogpho è Shiishai shii siphinthek è chemuii pha duiine phro. \v 33 Ai è giang bran shii ne awai phazoi hà ruii chiih-è gaithek shii ne phawig hà ruii muii phro. \v 34 Chiihphado Saja è awairo phazoi pha bran shii yao ruii phro, thawuii bo, nathek shii ne gu Aphuii è khirzey phi ro! Thawuii ne nyie yi soh rab pha ji è nathek shii saro phi pha Sajathua ji shii ong bo. \v 35 Gu chi-iyiy shii nathek è chie pha phi, gu gahang-hang shii nathek è gu shii niing pha phi; gu ne biwen shii nathek è gu shii ne nawaithek hòthek hà ho phi. \v 36 Gu ne ikhilen shii nathek è gu shii guii phi; gu rad shii nathek è gu shii gayiig phi, phatheg hà um shii nathek è gu shii si wuii. \p \v 37 Giangthek è ne aishii chang ruii, khuchung, Ithong, gathek ne na chi-iyiy shii chie pha phi phlei? Din ne gahang-hang shii niing pha phi phlei? \v 38 Khuchung gathek ne na biwen shii hò hà ho phlei, din ne ikhilen shii na shii guii phi phlei? \v 39 Khuchung shii gathek ne na rad ne phatheg hà rai pha ji doh ne wuii phlei? \v 40 Saja è chang ruii, gu nathek shii yao, nathek è khuchung magunde guro dusho khuiinothek jia shii nong rek phi arone na è gushii rek phi ro. \p \v 41 Chiihphado ai è awai phawig pha bran shii yao ruii, gu è dun dun bo, ithek zab ne Hamangkhung-aphuii ro thamiie pha iliing shii ro! Ibuii nane airo hamangkhliie shii saro pha idang pha bai shii fen muii phro! \v 42 Gu chi-iyiy shii nathek è achie yi, gahang-hang shii nathek è gu shii niing pha aphi; \v 43 Gu ne biwen shii nathek è nawaithek hò hà aho, ikhilen shii nathek è yung aguii phi; gu rad shii chiih-è phatheg hà chab shii nathek è gu shii gayiig arek phi. \v 44 Chiihphado ithek è aishii chang ruii, khuchung, Ithong, gathek è na chi-iyiy chiih-è gahanghang chiih-è biwen chiih-è ikhilen, chiih-è rad chiih-è phatheg hà doh phliie chiih-è na shii anong phi bey? \v 45 Saja è chang ruii, gu nathek shii yao, nathek è dushoduii jia shii anong phi, jiè nathek è gu shii de anongphi. \v 46 \x - \xo 25:46: \xo*\xt Dan 12:2\xt*\x* Chiihphado jine idang pha lago thog ruii phro, Jishii giangthek ne idang pha chai hà dun ruii phro. \c 26 \s Ithek Isu shii shuang rek \r (Mrg 14:1-2; Lug 22:1-2; Jon 11:45-53) \p \v 1 Isu è jithek yua ched dang shii, Isu è awai samoythek shii yao. \p \v 2 \x - \xo 26:2: \xo*\xt Mul 12:1-27\xt*\x* Nathek ne thieg, “Danyi pha idoh shii, ne Hiìadun pha idoh ro, chiih-è, Bran Dufuii shii bai shii zun pha phi muii phro.” \p \v 3 Ji-è, boh phabithek nane dukhothek ne Khaiaphas boh phabithek ro boh hò shii ò si rai. \v 4 Chiih-è, Isu shii ug ne zum srane ua mua pha phak rai. \v 5 Ithek è yao, “Gethek ne hì ne sai pha idoh shii arek pha um ro, branthek ne shuang rek ruii phro.” \s Bethany hà Isu shii thiiliie thoi phi \r (Mrg 14:3-9; Jon 12:1-8) \p \v 6 Isu yi Bethany hà hìariie pha Simon hò shii um. \v 7 \x - \xo 26:7: \xo*\xt Lug 7:37,38\xt*\x* Isu è michie chie ramuii shii, hò-amuii jia ne bajo igong chiid pha rem now pha ji jariie shii chab ne wuii thog. Ai è ai khrug shii thoi phi. \v 8 Samoythek è ji doh mage ne lijieg dun. Ithek è yao, “Hìthek ne thaluii nyie rek muii phlei? \v 9 Hì pha rem now pha ji ne igong bajo shii chongliu srane ji pha bang ne dusho shii phi muii arone wie phro!” \p \v 10 Isu è ithek miyao rai ji thieg ne, jiè ithek shii yao, nathek ne hì pha hò-amuii shii nyie um ne diig phi phlei? Hì ne ai è gu shii wie jia nane khie pha blia rek phi ro. \v 11 \x - \xo 26:11: \xo*\xt Iphy 15:11\xt*\x* Dusho ne nathek rog shii idang um gieng phro, Jishii, nathek ne gu rog shii idang oi gieng phro. \v 12 Ai è nyie rek pha ji ne gu siu shii sumaro thoi phi ne gu wieng pha ji khriig rekjong phi ro. \v 13 Thuh shii, gu ne nathek shii izai yao dang phro, “Sohjambling shii hanyie magunde hì pha mua yao shii ai mirek phi pha ji de aishii nowkhlei pha yao ruii phro.” \s Judas è Isu shii zum yi pha nuii \r (Mrg 14:10-11; Lug 22:3-6) \p \v 14 Chiihphado Samoy snanyi è jia—Judas Iskharioth beng phaji yi boh phabithek shii wuii ne sai, \v 15 \x - \xo 26:15: \xo*\xt Zekh 11:12\xt*\x* chiih-è sai, gu è Isu shii zum yi arone, nathek ne gu shii nyie phi phlei? Ithek è liiman sikhi sa-uom tham ne aishii phi. \v 16 Chiihphado è Judas ne Isu shii ithek shii zum ne phi pha chua wie mua yi pha riig ne rai. \s Isu è awai samoythek rog shii hiiadun pha michie chie \p \v 17 Igobi pha, Hiìadun pha ji shii phiia ajiie pha iweb chie shii, samoythek è Isu shii wuii srane sai, gathek shii naro Hiìadun pha ji chie pha iweb ne khi hà wuii srane saro pha yang lei? \p \v 18 “Ai è ithek shii yao, Jipha rajan hà bran jia shii wuii” srane “aishii yao mage bo: masdo è yao ramuii ro; guro ishak ne thog sha ro; gu nane guro samoythek è Hiìadun pha ji ne na hò shii sai pha ro.” \v 19 Samoythek è Isu è khi è yao pha ji rek ne Hiìadun pha michie sai pha saro phi. \p \v 20 Habjuang rey mage shii, Isu nane Samoy snanyi ne chie pha dug. \v 21 Chie pha ishak shii Isu è Yao, “Gu ne nathek shii yao, nathek è jia ne gu shii zum yi phro.” \p \v 22 Samoythek ne bajo zo ne aishii jia jia rek ne sai ruii, izai “Ithong wo! Ji ne gu asi bey?” \p \v 23 \x - \xo 26:23: \xo*\xt Chng 41:9\xt*\x* Isu è chang, “Hanyie è ichiih gu rog shii awai iweb jo gieng pha jia è gu shii zum yi phro. \v 24 Jigigam shii yao pha duiine Bran Dufuii ne iy dun phro, Jishii, Bran dufuii shii zum yi pha bran ji shii ne khama buii thog ruii phro! Jipha bran ne agiak liag arone wie liag phro!” \p \v 25 Zum yi, pha Judas è yao ruii. “Zai Masdo, ji ne gu shii yao pha asi bey?” Ai è sai. \p Isu è chang, “Nawai è yaodun ro.” \s Ithong ro michie \r (Mrg 14:22-26; Lug 22:14-20; 1Khor 11:23-25) \p \v 26 Ithek è chie ramuii shii, Isu è iweb idum chiing srane laso phi pha sia srane phed ne awai samoythek shii phi. Ai è yao, “Hì choi ne chie mage bo; hì ne guro siu ji ro.” \p \v 27 Chiih-è, ai è gog ji chiing srane Hamangkhung-aphuii shii laso phi ne ithek shii phi. Ai è yao, \v 28 \x - \xo 26:28: \xo*\xt Mul 24:8; Jeri 31:31-34\xt*\x* “Hì ne gu ifai ro, hanyie Hamangkhung-aphuii è shiinyie nab phi pha ji ro, chiih-è gu ifai è noi ne layogthek shii khung phi phro. \v 29 Gu ne nathek shii yao, gu ne hì pha phuii ne Aphuii pha Sajathua pha inai shii phuii iwo aniing ba sapho shii ne dinne khuchung de aniing din sha phro.” \p \v 30 Chiihphado ithek ne ibai bai ne sumaro phiing hà wuii dun. \s Isu è Phithar è snai pha ji shii chaig \r (Mrg 14:27-31; Lug 22:31-34; Jon 13:36-38) \p \v 31 \x - \xo 26:31: \xo*\xt Zekh 13:7\xt*\x*Chiihphado Isu è ithek shii yao, sudoh ibiu dang shii ithek zab yo ne gu shii ji thoh marui phro, ji rey pha ji è jigigam shii yao pha duiine ro, Hamangkhung-aphuii ne brogpho shii ua muii phro, chiih-è shiishai ibrog ji ne dayiingdayang dun dun phro. \v 32 \x - \xo 26:32: \xo*\xt Mth 28:16\xt*\x*Jishii, Gu ne chai shii hòi din mage shii gu ne ithek ibi shii Galili hà wuii dun phro. \p \v 33 Phithar è yao srane Isu shii yao, “zab è na shii thoh marui magunde gu ne na shii khuchung de athodang phro!” \p \v 34 Isu è Phithar shii yao, “Gu ne na shii izai yao dang phro, Khephuii a-ìo ba pha ibi shii na è gu shii athieg rone uom chiieng yao bi ruii phro.” \p \v 35 Phithar è chang, “Gu ne narog iy pha um dun nede gu ne hì è rek ne khuchung de ayao phro!” \p Gai samoythek de ji è yao gieng. \s Isu è Gethsemane hà sia \r (Mrg 14:32-42; Lug 22:39-46) \p \v 36 Chiihphado Isu ne awai samoythek rog shii Gethsemane beng pha ithua hà wuii dun, chiih-è, ai è ithek shii yao, “Gu è sia pha wuii dun shii nathek ne ichiih shii rai iang bo.” \v 37 Ai è Phithar nane Zebedi pha dufuii nyi shii noh ne wuii dun. Thiisa hà aishii bajo duhug nane diig now pha ishak thogruii. \v 38 Chiih-è ai è ithek shii yao, “Guro lubu pha bajo duhug ne gune choi muii ro. Ichiih shii rai ne gu rog shii athodang pha sieng ne rai bo.” \p \v 39 Ai ne ìujia thithe wuii srane awai mizia ne nyiak hà bam ne sia, “Gu Aphuii wo! Rek mua arone diig rek pha gog hì chiing maphi bo! Jishii gu munow ji asi pha yi nawai munow ji rek bo.” \p \v 40 Chiihphado ai samoy uom shii idoh dun ne riig shii samoy uom ne men dun pha doh ruii; chiih-è ai è Phithar shii yao, “Nathek uom ne ishak jia thog bie pha de gu rog riig ne arai mua bey? \v 41 Wie riig bo, chiih-è, chuajan hà achiih yi pha sia mage bo. Ragung è ne rek yang habuii shii, siu è arek mua phi ro.” \p \v 42 Isu ne din ne de wuii dinne sia, “Gu Aphuii wo! Diig pha gog hì ne gu è aniing sapho shii ne achiing mua phi arone nawai munow ji rek mage bo.” \v 43 Ai è idoh dun thog shii samoythek ne men ne um iang; ithek ne awaithek mieg ayang mua pha rey dun. \p \v 44 Din ne Isu è ithek shii thoh marui srane wuii dinne uom chiieng rey sha pha ibi pha miyaogamthek duiine yao ne sia. \v 45 Chiih-è, ai è samoythek shii dun ne yao, “Nathek ne thuh de men nane thung ne rai ba mua bey? Riig mage bo! Bran Dufuii shii zum ne layogpho ro blu shii phi muii pha ishak thog sharuii ro. \v 46 Sieng sha mage bo, cho gethek dun sha rai. Riig bo, gu shii zum yi pha bran um ro!” \s Isu shii zum \r (Mrg 14:43-50; Lug 22:47-53; Jon 18:3-12) \p \v 47 Isu ji è yao ramuii shii samoy snanyi shii um pha Judas thiichiih wuii thog. Ai rog shii boh phabithek nane dukhothek mutho pha bran ibrog ne migiang rog khamriie nane muchangthek han ne wuii thog. \v 48 Zum yi pha bran è branthek shii phrai ne yao ruii, “gu è khi pha bran shii khichiug pha ji ne nathek chiid pha ji ro, aishii zum bo!” \p \v 49 Judas è Isu shii miang wuii srane, Masdo! Na rog shii “liijiing um bo è yao srane aishii khichiug phi.” \p \v 50 Isu è chang, “Gu ijak wo! Na ne ichiih nyie rek pha um phaji ne jog rek mage?”\f + \fr 26:50: \fr*\fqa hipha chiang ne jog rek bo, ijak! \fqa*\ft dinne \ft*\fqa na ichiih nyie rek ne, ijak?\fqa*\f* \p Ji è yao ched dang mage shii ithek è Isu shii zum ne phang muii. \v 51 Isu rog um pha bran jia è awai khamriie khia srane Boh Phabi pha khiao jia ro khoh wiagthiak maphi. \v 52 “Nawai khamriie ne irung shii chab din muii bo, zab hanyie è khamriie khia pho ne khamriie è iy ruii phro, Isu è aishii yao. \v 53 Na ne athieg bey? Gu ne Aphuii shii nong yi pha nya ho mua phro, ai è khthiie snanyi armingthek hamangkhliie nyathoh phi phro. \v 54 Jishii ji rek arone, jigigam shii nyie rey pha yao pha ji ne khi-èrek ne izai rey mage phlei?” \p \v 55 \x - \xo 26:55: \xo*\xt Lug 19:47; 21:37\xt*\x* Chiihphado Isu è bran ibrogthek shii yao, “Nathek ne gu ne Iphey shii adunmey pha blia rek pha duiine gu shii sudoh zum pha ji è khamriie nane miichangthek han ne wuii chid ne bey? Inai tham ne gu ne nathek moe shii Misiahò hà yua ne rai habuii shii nathek è gu shii azum. \v 56 Jishii, hìthek rek pha ji è chaigthek è jigigam shii zey marui pha jithek izai rey yi pha ji rek phro.” \p Ji è yao ched dang shii samoythek ne aishii thoh marui ne zab yodun. \s Isu shii limiang moe shii noh thog \r (Mrg 14:53-65; Lug 22:54,55,63-71; Jon 18:13-14,19-24) \p \v 57 Hanyie è Isu shii zum pho è Isu shii ji hà ne Khaiaphas hò hà noh dun Iphey yua pha masdothek nane dukhothek ò khrab ne dug. \v 58 Phithar de ruang è ug ne Kho Phabi biang thog dang pha luagieng. Ai de biang bucho wuii srane khi-èrek ruii pha jithek riig pha sandrithek rog wuii ne dug gieng. \v 59 Boh Phabithek nane zab pha limiangthek è Isu shii nin ne ua muii pha lumuii so; \v 60 Jishii Bran bajo è wuii ne khlam ne yao magunde ithek è nyie amua phi. Idohhè shii bran nyi è riu \v 61 \x - \xo 26:61: \xo*\xt Jon 2:19\xt*\x* srane yao, “Hì pha bran è yao muii ro, ‘gune Hamangkhung-aphuii pha Misiahò ji ne chuak ne da-um shii idoh nya rung din phi phro.’” \p \v 62 Boh phabi ji è riu srane Isu shii yao, “Na shii nin pha miyao ji chang pha nyie miyao oi bey?” \v 63 Jishii Isu è arodang pha raidun. Jipha idoh è ji pha boh phabi è aishii yao din, “Isieng rai pha Hamangkhung-aphuii ibeng gu nashii surua phi phro: Na ne Masi, Hamangkhung-aphuii pha Dufuii arone, gathek shii izai yao mage bo.” \p \v 64 \x - \xo 26:64: \xo*\xt Dan 7:13\xt*\x* Isu è ai chang, “Nawai è yao dun ro. Jishii, gune nathek shii izai yao dang phro: sudoh pha ishak è thiwing ne nathek è Bran Dufuii ne Bohblu pha phazoi moe shii dug ne hamangkhung pha sakhamiing lakhung shii wuii ruii pha doh phro!” \p \v 65 \x - \xo 26:65,66: \xo*\xt Lew 24:16\xt*\x*Ji è yao mage shii ji pha Boh phabi ne airo yungthek shii ji srane yao, hì ne Hamangkhung-aphuii biwo ro! Gethek ne gai nyie miyao doh pha achid sha phro! Nawaithek è de ai ro makhakriing pha miyao ji yoi jong! \v 66 Nathek ne nyie now muii ga? \p Ithek è chang, ai ne ichiig ro, jiè ai ne iy chid phro. \p \v 67 \x - \xo 26:67 \xo*\xt Aij 50:6\xt*\x*Ji-è, ithek è ai mizia shii chan cho srane aishii zuang; chiih-è, hanyie thek è aishii phey pho è yao, \v 68 “Hì ne na shii hanyie muzuang ley ne, gathek shii chaig, Masaiya, yao riig bo!” \s Phithar è Isu shii snai \r (Mrg 14:66-72; Lug 22:56-62; Jon 18:15—18:25-27) \p \v 69 Phithar ne fuang sibiang ji pha fuang shii dug ne rai shii Kho Phabi pha khiaomuii jia wuii srane aishii sai, “Na de Galili pha Isu rog um gieng pha bran ji ro.” \p \v 70 Jishii, ai è branthek moe shii khlam ne yao. Ai è chang, “Nathek ne nyie yao ramuii pha ji ne gu ne agao phi ro,” \v 71 chiih-è, ji pha sibiang shii khud muii pha ji è fuang khiadun. Gai khiaomuii è de aishii doh mage shii thiichiih um pha branthek shii yao, “Ai de Nazareth pha Isu rog shii um pha ji ro.” \p \v 72 Phithar è dinne snai ne chang, “Gu ne surua thak ne yao dang phro, ji pha bran shii gu ne athieg dang ro!” \p \v 73 Jipha ìujia idoh shii thiichiih riu ne rai pha branthek è Phithar shii wuii thog. Ithek è aishii yao, “Na de ithek pha è jia ro. Nawai è nyie khi è yao pha ji è ìd dun ro!” \p \v 74 Phithar è yao din, “Gu ne surua thak ne yao dang phro, gu ne izai yao ramuii ro! Gu è khlam yao arone, Hamangkhung-aphuii è gu shii lago phi ruii phro. Gune ji pha bran shii athieg chak ro!” \p Ji è yao ched dang shii khephuii è ìo ruii, \v 75 chiih-è, Phithar è de Isu è nyie yao pha ji nowkhlei ruii: “Khe a-ìo ba pha ibi shii na ne gu shii athieg rone uom chiieng snai ruii phro.” Ai è fuang dun srane khiwegkho ne cho. \c 27 \s Isu shii Philath hà noh dun \r (Mrg 15:1; Lug 23:1-2; Jon 18:28-32) \p \v 1 Hamiang riang shii boh phabithek nane dukhothek è Isu shii ua muii airo gidieg phak rai. \v 2 Ithek è aishii shiirnaithek è joi ne noh srane Roman pha badri Philath shii phi muii. \s Judas iy dun \r (Blk 1:18-19) \p \v 3 \x - \xo 27:3-8: \xo*\xt Blk 1:18,19\xt*\x* Zum yi pha Judas è Isu shii nin muii pha yoi mage shii, lubukhid ne liiman sikhithek sa-uom ji idoh yie srane boh phabithek nane dukhothek shii phi muii. \v 4 “Gu è ichiig oi pha bran shii zum yi pha ji è layog rekjong muii ro!” Ai è yao. \p “Gathek ne ji pha chiang shii nyie rek ne gayiig chid phlei?” Ithek è chang. “Hì ne nawai blia ro!” \p \v 5 Judas è sikhithek thiichiih Misiahò shii fen marui ne dun dun; chiihphado dun srane zun ne iy dun. \p \v 6 Boh phabithek è sikhithek chiing srane yao, “Hì ne ifai pha bang ro, chiih-è hì ne Misiahò pha bang rog shii ruii pha ji ne gethek Iphey shii gidieg rey dun phro.” \v 7 Bajo nung rai ne ithek è ji pha bangthek è fuang pha branthek shii wieng pha, Jarai rab pha raig jia pheg pha phak rai. \v 8 Ji buii ne thuh pha inai shii ji pha raig ne “Ifai pha Raig” Rone beng ne ruii. \p \v 9 \x - \xo 27:9,10: \xo*\xt Zekh 11:12,13\xt*\x* Chiihphado chaig Jerimia miyao marui pha ji izai reythog: “Ithek è liiman sikhithek sa-uom, Israel pha branthek è aishii phi pha nuiirai pha bang ji yie, \v 10 ne Ithong è gu shii yung pha duiine ji pha bang è jarai rab pha raig pheg muii.” \s Philath è Isu shii musai sai \r (Mrg 15:2-5; Lug 23:3-5; Jon 18:33-38) \p \v 11 Isu ne hanyie è aishii musai sai pha Roman Badri moe shii riu. “Na ne Jewthek pha saja bey?” Ai è sai. \p “Nawai è yao muii ro,” Isu è chang. \v 12 Jishii ai è boh phabithek nane dukhothek pha chiang ne nyie de achang phi. \p \v 13 Ji-è, Philath è aishii yao, “Na ne ithek è nashii they ramuii pha jithek ayoi bey?” \p \v 14 Jishii Isu è miyaogam jia de chang pha anuii phi, ji è rek pha ji è Badri ne bajo anomuluii pha rey dun. \s Isu iy yi pha yaothiak \r (Mrg 15:6-15; Lug 23:13-25; Jon 18:39—19:16) \p \v 15 Hiìadun pha Sai pha ji shii ne Roman badri ne lajia ne idang ibrog è lia pha phathegpho jia shii thoh phi. \v 16 Jipha ishak shii zab è thieg pha phathegpho Isu Barabas beng pha ji de um ro. \v 17 Ji-è ibrog khrab thog mage shii, Philath è ithek shii sai, “Nathek è gu ne hanyie shii thoh yi pha yang lei? Isu Barabas shii thoh pha ba asi pha Masi beng pha Isu shii thoh haba?” \v 18 Jewishthek pha riichai è Isu shii ne aishii phi muii rone wie è thieg nyieliieshii ithek ne miegriie ro. \p \v 19 Philath è chua pha hò shii dug bamuii shii, ai yiy è aishii mua jia thoh ge: “Ichiig oi pha bran rog shii nyie de arek rabo, nyieliieshii, dibiu gu ibang shii ai chiang pha sasab ne bajo diig rek pha bang muii ro.” \p \v 20 Boh phabithek nane dukhothek è ibrog shii nyu ne Philath shii Barabas shii thoh ne Isu shii ua mua pha lia yi. \v 21 Jishii, Philath bran ibrog thek shii sai, “Nathek è nyi hì è, gu ithek pha hanyie shii thoh yi pha now phlei?” \p Ithek è chang, “Barabas!” \p \v 22 Philath è ithek shii sai din, “Masi beng pha Isu shii gu è nyie rek pha lei?” \p “Aishii ne bai hà zun muii bo!” ithek è chang. \p \v 23 Jishii Philath è sai din, “Ai è nyie suruii rek muii ga?” \p Ji-è ithek ne bajo boh boh rek ne ziak, “Aishii ne bai shii zun muii bo!” \p \v 24 \x - \xo 27:24: \xo*\xt Iphy 21:6-9\xt*\x* Philath è nyieliieshii ò ji athem pha um rone doh mage shii, ai è kho yi srane, ibrog moe shii wad chun, chiih-è yao, “Hì pha Bran iy pha gaja ne gu asi phro! Hì ne nawaithek mirek ro!” \p \v 25 Zab ibrog è chang, “Ai iy pha gaja gathek nane gathek pha aniphiing shii chiih yi bo!” \p \v 26 Philath è Barabas shii nathek shii thoh muii; chiih-è, ai è Isu shii zuang yi ne aishii bai hà zun yi pha phi muii. \s Siphahithek è Isu shii siakjo \r (Mrg 15:16-20; Jon 19:2-3) \p \v 27 Philath pha siphahithek è Isu shii Badri boh hò bucho noh dun srane zab iphiing ai moe shii khrab thog ruii. \v 28 Ithek è airo yungthek than maphi ne gai yung shaig jia guii phi. \v 29 Chiih-è, ithek è migem phang è rago jia rab ne ai khrug shii thung phi, chiih-è ai phazoi shii thagin jia khoh yi; ji è rek srane ai ibi shii bam ne aishii siakjo noh. Ithek è aishii yao, “Jewthek pha saja phiang sieng bo!” \v 30 Ithek è aishii chan cho ne muchang yie srane ai khrug shii thab. \v 31 Ithek è ai siakjo pha jong mage shii ithek è yung shaig ji than din srane awai yung ji guii din phi. Ji è rek ched ne ithek è aishii bai shii zun pha noh dun. \s Isu shii bai shii zun \r (Mrg 15:21-32; Lug 23:26-43; Jon 19:17-27) \p \v 32 Ithek è fuang wuiiramuii shii Simon beng pha bran Syrene è wuii ruii pha jia shii si iang. Ji-è, siphaihithek è aishii de Isu bai ji bangchiie nuang ba yi. \v 33 Ithek ne “Golgotha beng pha ithua shii wuii thog, ji pha Golgotha pha miyaosiu ne gadong um pha ithua rone è yao pha ro.” \v 34 \x - \xo 27:34: \xo*\xt Chng 69:21\xt*\x* Thiichiih shii ithek è Isu shii ikhow lao pha phuii phi, jishii ai è chai mage shii ji aniing. \p \v 35 \x - \xo 27:35: \xo*\xt Chng 22:18\xt*\x* Ithek aishii bai hà zun maphi ne ai yungthek ne miiran riig ne awaithek chung thang rai. \v 36 Jipha idoh è ithek de thiichiih riu ne riig ne rai. \v 37 Isu khrug lakhung shii “Hì ne Jewthek pha saja Isu ji rone” ithek è aishii shuang rek ji zey ne miak phi. \v 38 Chiih-è, ithek è Isu rog shii awie pha bran nyi shii bai hà zun muii. Jia ne ai phazoi moe shii, jia ne ai phawig moe shii. \p \v 39 \x - \xo 27:39: \xo*\xt Chng 22:7; 109:25 \xt*\x* Thiichiih è dong ne lua pho thek è awaithek khrug hù ne Isu shii awie dang pha siakjo ne riig. \v 40 \x - \xo 27:40: \xo*\xt Mth 26:61; Jon 2:19\xt*\x* “Na ne Misiahò ji mua srane da-um shii nyarung din phrone yao! Na ne Hamangkhung-aphuii pha Dufuii chak arone, nawai shii de ragia rek mage ne bai ji è thazam lung ne dun mage bo!” \p \v 41 Ji duiine phabi boh thek nane Iphey yua pha Masdothek nane dukhothek de aishii siakjo phi: \v 42 “Ai è gai shii ne ragia rek habuii shii awai shii ne ragia arek mua ara! Ai ne Israel pha saja ji asi bey? Thuh ai è bai è thazam lung ne dun mua arone gathek de aishii migi rek pha ro! \v 43 \x - \xo 27:43: \xo*\xt Chng 22:8\xt*\x* Ai ne Hamangkhung-aphuii shii luthong ne awai shii Hamangkhung-aphuii pha Dufuii rone è yao mua ro. Ji izai arone, Hamangkhung-aphuii è aishii ragia rek pha now bey ne cho gethek de riig sharai!” \p \v 44 Ai rog bai shii zun gieng pha awie bran è aishii ji duiine siakjo dun. \s Isu iy dun \r (Mrg 15:33-41; Lug 23:44-49; Jon 19:28-30) \p \v 45 Hanai duchoi rey pha ishak shii zab soh shii igiia rey ne thab dun, ji pha igiia ne ishak uom thog dang pha thab dun. \v 46 \x - \xo 27:46: \xo*\xt Chng 22:1\xt*\x* Habjuang ishak uom rey ramuii shii Isu è boh ziak, “Eli, Eli, lama sabakhthani?” Jipha miyaosiu ne, “Guro Hamangkhung-aphuii! Guro Hamangkhung-aphuii! Na ne gu shii nyie rek ne thoh muii phlei?” \p \v 47 Thiichiih riu pha giak branthek è yao, “Ai ne Elija shii ho ramuii ro!” \v 48 \x - \xo 27:48: \xo*\xt Chng 69:21\xt*\x*Ithek è jia è ran srane yung neb jia yie srane phuii bisieng shii wo ne muchang shii jiang ne aishii phi ne niing yi pha rek. \p \v 49 Jishii gaithek è yao, “Khan bi, Elija è wuii ne aishii ragia rek phi pha ji riig bi bo!” \p \v 50 Isu è dinne boh ziak ne idoh hè pha misey sey marui. \p \v 51 \x - \xo 27:51: \xo*\xt Mul 26:31-33\xt*\x* Misiahò shii theg pha yung de ijuang è yie dang ne ikhiing thog dang pha zedun. Sohnyiak de shamdun, shakthek de chuidun, \v 52 wiengthek de hong dun, chiih-è, Hamangkhung-aphuii pha branthek iy dun pho thek de hòi ne chai sieng. \v 53 Ithek de wieng ji thoh muii ne, ithek Isu iy ne hòi din pha idoh è ithek de Rajan So hà wuii dun. Thiisa hà ithek shii bran bajo è doh. \p \v 54 Arming pha dumuii nane siphaihithek hanyie è Isu shii riig ne rai pho è sajiid sham pha nane nyie thek rey pha doh ne zab rum ne yao, “Ai ne izai Hamangkhung-aphuii pha Aphuii ro Dufuii chak ara!” \p \v 55 \x - \xo 27:55,56: \xo*\xt Lug 8:2,3\xt*\x* Thiichiih shii bajo hò-amuiithek um, ithek ne ruang è riig ne rai. Hanyie yi Galili è Isu shii nong phi pha wuii gieng pho ro. \v 56 Ithek ne Mery Magdalene, Jems nane Joseph pha amuii Mery, nane Zebedi pha yiy ji ro. \s Isu shii wieng muii \r (Mrg 15:42-47; Lug 23:50-56; Jon 19:38-42) \p \v 57 Habjuang rey mage shii, Arimathea è bukho bran jia wuii thog ruii; ai beng ne Joseph ro, chiih-è, ai de Isu ro samoy jia ro. \v 58 Ai è Philath moe shii wuii srane Isu siu ji lia. Philath è Joseph shii siu ji phi ge pha yung. \v 59 Ji è, Joseph è ji yie srane, yung iwo jia è jiang phi, \v 60 chiih-è, awai wieng shii wieng muii, ji pha ne shakgang shii inai ìujia pha ibi shii jog pha wieng ji ro. Ai è ji pha wieng habin shii lubao boh jia è kheb marui ne dun dun. \v 61 Mery Magdalene nane gai Mery yi wieng ji hà dug. \s Wieng shii riu pha sandri \p \v 62 Jipha thimiang ne Jew Thung pha Inai ro, boh phabithek nane Pharisithek Philath shii wuii ne si \v 63 \x - \xo 27:63: \xo*\xt Mth 16:21; 17:23; 20:19; Mrg 8:31; 9:31; 10:33,34; Lug 9:22; 18:31-33\xt*\x* srane yao, “Masdo, gathek ne khlam ji a-iy ba pha ibi shii yao pha miyao ji ne now muii ro, ai è yao, ‘Gu ne da-um shii hòi din ruii phro.’ \v 64 Ji è ji pha inai thog dang pha wieng ji shii ne wie thiigang pha yung mage bo, ji arone, ai samoythek wuii ne ai siu ji agow mua phro, chiih-è branthek shii ai ne iy pha è hòi din rone ayao mua phro. Hì pha khlam ne igobi pha è de bajo awie pha rey ruii phro.” \p \v 65 Philath è ithek shii yao, “Thiigangpho yie ne, wuii ne nawaithek è khi-èrek mua pha ji rek ne khan yi bo.” \p \v 66 Ji è ithek de thiichiih thoh ne wieng hà wuii dun srane wieng ji ahong yi pha lubao shii wie bin ne sandrithek shii khan ne rai yi ne dundun. \c 28 \s Hò din \r (Mrg 16:1-10; Lug 24:1-12; Jon 20:1-10) \p \v 1 Jew Thung pha Inai idoh, Deobari hamiang hasiang chiu mage shii, Mery Magdalene nane gai Mery ne wieng ji riig pha wuii dun, \v 2 Humblo thiichiih shii sajid boh jia sham ruii; Ithong pha hamangkhliie jia hamangkhung re-è thiichiih shii wuii thog ne, lubao ji hong ne thiichiih shii dug dun. \v 3 Ai ro dong pha ji ne muchuang duiine ro, chiih-è airo yungthek ne hayun duiine imo ro. \v 4 Sandrithek ne rum ne sham ne iy pha branthek duiine rey dun. \p \v 5 Hamangkhliie ji è hò-amuii shii yao. “Nathek ne arum rabo,” Ai è yao, “Gu ne thieg muii ro nasa ne hanyie shii bai hà zun ne ua muii pha Isu shii sow ramuii ro. \v 6 Ai ne ichiih shii oi ro; ai ne awai yao pha duiine hòi jong ro. Ichiih aishii ruii pha ji shii wuii ne riig bo. \v 7 Thuh shii jog dun ne, ai samoythek shii yao bo, chiih-è ai ne iy pha ji è hòi ro, thiisa hà ai ne ithek ibi hà Galili hà dun ramuii ro; thiisa hà nathek ne aishii doh ruii phro! Chiih-è gu nathek shii nyie yao pha ji now bo.” \p \v 8 Ji-è, ithek de wieng ji jog thoh ne dun shii, rum pha de rum ne sang pha ji è ran srane ai samoythek shii yao. \p \v 9 Humblo shii Isu è ithek shii si ne yao, “Liijiing nathek rog shii um bo.” Ithek è ai moe shii wuii srane ai lai shii khoh srane aishii misiasia. \v 10 Isu è ithek shii yao, “Nathek ne arum rabo. Dun ne gu khuiinothek shii Galili hà wuii iang pha yao mage bo, thiisa hà ithek è gu shii doh ruii phro.” \s Sandrithek pha mua \p \v 11 Hò-amuiithek ne awaithek lumuii hà dun ramuii shii, thiichiih wieng thiigang pha giak sandrithek de idoh rajan hà dun srane boh phabi shii nyie rey pha ji zab yao phi. \v 12 Boh phabithek è dukhothek shii si srane nung rai; ithek è sandrithek shii bang bajo phi \v 13 srane yao, “Nathek ne hì è yao chid phro, airo samoythek è gathek men pha habiu shii wuii ne ai siu ji gow ne yie dun. \v 14 Badri è ji yao ruii arone, ithek mirek asi rone gathek è aishii nya-nyiu ne yao phi phro, ji-è, nathek ne arum rabo.” \p \v 15 Sandrithek è bang ji yie srane ithek shii nyie rek bo è yao pha ji rek phi. Chiih-è ji pha mua ne ji pha idoh è yie dang ne sudoh thog pha Jewishthek ro mua ji duiine shiiydun ro. \s Isu ne samoythek moe shii dong khlei \r (Mrg 16:14-18; Lug 24:36-49; Jon 20:19-23; Blk 1:6-8) \p \v 16 \x - \xo 28:16: \xo*\xt Mth 26:32; Mrg 14:28\xt*\x*Samoy snajia thek ne Isu awai è wuii bo ne è yao marui pha Galili phiingduii hà wuii dun. \v 17 Ithek è aishii doh mage shii ithek è aishii misiasia. Giak è than pho de um, \v 18 Isu è ithek moe inui wuii srane ithek shii yao, “Gu shii ne hamangkhung hà nane sohnyiak pha riichai phi jong ro. \v 19 \x - \xo 28:19: \xo*\xt Blk 1:8\xt*\x* Ji-è, wuii srane zab pha ithua hà zab branthek shii gu samoy rab phi bo: ithek shii Aphuii ibeng è, Dufuii ibeng, chiih-è Ragung So ibeng è khowo phi bo, \v 20 chiih-è, gu è nathek shii yungjong pha jithek zab shii nuii yi pha yua phi bo. Gu ne nathek rog shii iidohhè thog pha um ruii phro.”