\id MAT - BOPO \ide UTF-8 \h ମାତିଉ \toc3 ମାତି \toc2 ମାତିଉ \toc1 ମାତିଉ ଲେକ୍‌ଲା ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ଟର୍‌ ନିକ କବୁର୍‌ \mt2 ମାତିଉ ଲିଖିତ ଯୀଶୁ ଖ୍ରୀଷ୍ଟଙ୍କ ସୁସମାଚାର \mt1 ମାତିଉ ଲେକ୍‌ଲା ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ଟର୍‌ ନିକ କବୁର୍‌ \imt ମାତିଉ ପୁସ୍ତକ୍‌ ବିସୟେ ହଃଦେକ୍‌ \ip ମାତିଉ ଲେକ୍‌ଲା ନିକ କବୁର୍‌ ଅଃଉଁଲି ଚାରିଗଟ୍‌ ନିକ କବୁର୍‌ ବିତ୍ରେ ଗଟେକ୍‌, ଜୁୟ୍‌ରି କି ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ଟର୍‌ ଜିବନ୍ କଃତା ବୁଜାୟ୍‌ କଃଉଁଲି । ସେ ସଃବ୍‌କେ “ନିକ କଃବୁର୍‌” ବଃଲି କଃଉଆ ଅଃଉଁଲି । ଇ ଚାରି ଗଟ୍‌ ନିକ କବୁର୍‌ ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ଟର୍‌ ମଃଲା ହଃଚେ ମାତିଉ, ମାର୍କ, ଲୁକ ଆର୍‌ ଜହନ୍‌ ଲେକି ଆଚ୍‌ତି । ମାତିଉ ଲେକ୍‌ଲା ନିକ କବୁର୍‌ କଃବେ ଲେକା ଅୟ୍‌ରିଲି ସେରି ଟିକ୍‌ ବାବେ ଜାଣାନଃରିଲେକ୍‌ ହେଁ, ହଃଣ୍ଡିତ୍‌ମଃନ୍ କଃଉଁଲାୟ୍‌, କ୍ରିସ୍ଟ ଜଃଲମ୍‌ ଅୟ୍‌ ତିନିକଳି ବଃର୍ସ୍‌ ହଃଚେ ଲେକା ଅୟ୍‌ରିଲି । ଆରେକ୍‌ ଇ ପୁସ୍ତକ୍‌ କୁୟ୍‌ ଜଃଗାୟ୍‌ ଲେକା ଜାୟ୍‌ରିଲି ସେରି ଜାଣାନାୟ୍‌, ମଃତର୍‌ କଃତେକ୍‌ ଲକ୍‌ ଆନ୍‌ମାନ୍‌ କଃରୁଲାୟ୍‌ ଜେ ଇରି ପାଲେସ୍ଟାଇନ୍ ଦେସାର୍‌ ଜିରୁସାଲମ୍‌ ଗଃଳେ ଲେକା ଅୟ୍‌ରିଲି । \ip ଇ ନିକ କବୁର୍‌ ଲେକୁ ମାତିଉ, ଜିସୁ ତାକ୍‌ ତାର୍‌ ଚେଲା ଅଃଉଁକେ କୁଦ୍‌ତା ଆଗ୍‌ତୁ ସେ ଗଟେକ୍‌ ରିବ୍‌ନି ରିଲା । ସେ ଲେବି ନାଉଁଏ ହେଁ ଜାଣାସୁଣା ରିଲା । ବାରଗଟ୍‌ ପେରିତ୍‌ମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ ମାତିଉ ହେଁ ଗଟ୍‌ ଚେଲା ରିଲା ଆର୍‌ ସେ ଜିଉଦିମଃନାର୍‌ ଗିନେ ଇ ନିକ କବୁର୍‌ ଲେକିରିଲା । ଜୁଇରି ସେ ତାର୍‌ ଲେକାୟ୍‌ ହଃର୍ନା ନିୟମାର୍‌ ତିନିକଳି ଗଟ୍‌ ବଃଚନ୍ ଲେକି ଆଚେ ବଃଲି ହଃର୍ମାଣ୍‌ ମିଳୁଲି । ମାତିଉ ଜାଣାଉଁକ୍‌ ମଃନ୍ କଃରୁଲା ଜେ, ଜିସୁ ଜେ କ୍ରିସ୍ଟ ବଃଲେକ୍‌ ମଃସିଆ ଜାକେ ଇସ୍ୱର୍‌ ବାଚ୍‌ଲା ଉଦାର୍‌କଃର୍ତା ଆର୍‌ ରଃଜା, ଜାର୍‌ ବିସୟେ ହଃର୍ନା ନିୟମାର୍‌ ଦଃର୍ମ୍‌ ସାସ୍ତରେ ବାବ୍‌ବାଣି କଃଉଆ ଜାୟ୍‌ରିଲି, ଇରି ମାତିଉ ବୁଜାୟ୍‌ କଃରି ଜାଣାଉଁକ୍‌ ମଃନ୍ କଃର୍ତିରିଲା । ତାର୍‌ ଲେକାୟ୍‌ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ରାଇଜ୍‌ କଃତା ସେ ବେସି ଲେକିଆଚେ । ଜିଉଦିମଃନ୍ କ୍ରିସ୍ଟ ବଃଲେକ୍‌ ମସିଅକ୍‌ ରାଜ୍‌ନିତି ରାଇଜାର୍‌ ରଃଜା ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ବଃଲି ଆସା କଃର୍ତି ରିଲାୟ୍‌ । ମାତିଉ ସେ ବିସ୍ୱାସ୍‌କେ ବାଦ୍‌ଲାୟ୍‌କଃରି ଇସ୍ୱରାର୍‌ ରାଇଜ୍‌ ଜେ ଆତ୍ମିକ୍‌ ରାଇଜ୍‌, ଜଃଗତାର୍‌ ରାଇଜ୍‌ ନାୟ୍‌, ଇ ବିସୟେ ବଃଡେ ଜଃତୁନେ ଲେକି ଆଚେ । \ip ମାତିଉ ଲେକ୍‌ଲା ନିକ କବୁର୍‌ ନଃଉଆଁ ନିୟମାର୍‌ ହଃର୍ତୁ ପୁସ୍ତକ୍‌ ଇସାବେ ଲେକ୍‌ଲେକ୍‌ ବିଳେଦ୍‌, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ହଃର୍ନା ନିୟମାର୍‌ ଗାଦା ବଃଚନ୍‌ମଃନ୍ ନିଆ ଅୟ୍‌ଆଚେ । ଇ ପୁସ୍ତକ୍‌ ହଃର୍ନା ନିୟମ୍‌ ଆର୍‌ ନଃଉଆଁ ନିୟମ୍‌କେ ମିସାଉଁଲି । ହଃଣ୍ଡିତ୍‌ମଃନ୍ ହେଁ କଃଉତି ଜେ, ମାତିଉ ତାର୍‌ ଲେକାୟ୍‌ ମସାର୍‌ ହାଁଚ୍ ଗଟ୍‌ ପୁସ୍ତକ୍‌ ହର୍‌ କଃରୁକେ ଚେସ୍ଟା କଃରି ଆଚେ, ଜୁୟ୍‌ରି ହଃର୍ନା ନିୟମାର୍‌ ହଃର୍ତୁ ହାଁଚ୍ ଗଟ୍‌ ପୁସ୍ତକ୍‌ । ଜିସୁ ଡଙ୍ଗୁର୍‌ ଉହ୍ରେ ହୁଣି ସିକ୍ୟା ଦିଲା ବିସୟ୍‌କେ \xt ୫–୭\xt* ଇସ୍ୱର୍‌ ମସାକ୍‌ ବିଦି ଦିଲା ବିସୟ୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ହେଁ ତୁଳ୍‌ନା କଃରା ଅଃଉଁ ହାରେ \xt ବିବ ୧୯:୩–୨୩:୨୫\xt* । \iot ଇ ପୁସ୍ତକ୍‌ ବିତ୍ରେ ରିଲା ମୁଳ୍‌ ବିସୟ୍‌ମଃନ୍‌ \io1 ୧. ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ଟର୍‌ ଜଃଲମ୍‌ ଆର୍‌ ସେବା କାମାର୍‌ ଆରୁମ୍‌ । \ior ୧–୪\ior* \io1 ୨. ଜିସୁର୍‌ ସେବା କାମ୍‌ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ସିକ୍ୟା । \ior ୫–୨୫\ior* \io1 ୩. ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ଟର୍‌ ମଃର୍ନ୍‌ ଆର୍‌ ଉଟ୍‌ତାର୍‌ । \ior ୬–୨୮\ior* \c 1 \s ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ଟର୍‌ କୁଳ୍‌ବଃଉଁସ୍‌ \r (ଲୁକ ୩:୨୩-୩୮) \p \v 1 ଇ ଲେକା ଅଃଉଁଲି ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ଟର୍‌ ହୁର୍ବାର୍‌ କୁଳ୍‌ବଃଉଁସ୍‌ମଃନାର୍‌ ନାଉଁମଃନ୍ । ସେ ଦାଉଦ୍‌ ବଃଉଁସାର୍‌ ରିଲା, ଆର୍‌ ସେ ଅବ୍ରାହାମାର୍‌ କୁଳ୍‌ବଃଉଁସାର୍‌ ଲେକାହଃତାର୍‌ । \p \v 2 ଅବ୍ରାହାମାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଇସାକ୍‌; ଇସାକାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଜାକୁବ; ଜାକୁବର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଜିଉଦା ଆର୍‌ ତାର୍‌ ବାୟ୍‌ସିମଃନ୍‌କେ ଜଃଲମ୍‌ ଦିଲା, \v 3 ପେରସ୍‌ ଆର୍‌ ଜେରହର୍‌ ଉବାସି ଜିଉଦା ଆର୍‌ ଆୟ୍‌ସି ତାମର୍‌; ପେରସାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ହିସ୍ରଣ୍; ହିସ୍ରଣାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଆରାମ୍‌, \v 4 ଆରାମାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଅମିନାଦବ୍‌, ଅମିନାଦବାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ନହସନ୍, ନହସନାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ସଲମନ୍, \v 5 ସଲ୍‌ମନାର୍‌ ହୟ୍‌ସିର୍‌ ନାଉଁ ବୟାଜ, ବୟାଜାର୍‌ ଆୟ୍‌ସିର୍‌ ନାଉଁ ରାହାବ, ବୟାଜାର୍‌ ହୟ୍‌ସିର୍‌ ନାଉଁ ଅବେଦ, ଅବେଦର୍‌ ଆୟ୍‌ସିର୍‌ ନାଉଁ ରୁତ୍‌, ଅବେଦର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଜିସି । \p \v 6 ଜିସିର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଦାଉଦ୍‌ ରଃଜା, ଦାଉଦାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ସଲ୍‌ମନ୍, ସଲ୍‌ମନାର୍‌ ଆୟ୍‌ସି ଆଗେ ଉରିୟର୍‌ ଡକୁର୍ସି ରିଲି, \v 7 ସଲ୍‌ମନାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ରିହବିୟାମ୍‌, ରିହବିୟାମାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଅବିୟ, \v 8 ଅବିୟର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଆସା, ଆସାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଜିହସାପଟ୍‌, ଜିହସାପଟାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଜରାମ, ଜରାମାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଉଜିୟ, \v 9 ଉଜିୟର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଜତାମ୍‌, ଜତାମାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଆହାସ୍‌, ଆହାସାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ହିଜକିଅ, \v 10 ହିଜକିଅ ମନସିକେ ଜଃଲମ୍‌ ଦିଲା ମନସି ଆମନ୍‌କେ ଜଃଲମ୍‌ ଦିଲା ଆମନ୍‌ ଜସିଅକେ ଜଃଲମ୍‌ ଦିଲା, \v 11 ଆମନାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଜସିଅ, ଜସିୟର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଜିକନିୟ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ବାୟ୍‌ସିମଃନ୍; ଇସ୍ରାଇଲ୍‌ମଃନ୍‌କେ ବାବିଲନ୍ ଦେସେ ବାନ୍ଦି ନେତାବଃଳ୍‌ ଜିକନିୟ ଜଃଲମ୍‌ ଅୟ୍‌ରିଲା । \p \v 12 ବାବିଲନ୍ ଦେସେ ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ମଃନ୍‌କେ ବାନ୍ଦି ନିଆ ଅୟ୍‌ଲା ହଃଚେ ଜିକନିୟର୍‌ ହୟ୍‌ସି ସଲ୍‌ଟିଏଲ୍‌ ଜଃଲମ୍‌ ଅୟ୍‌ଲା । ସଲ୍‌ଟିଏଲାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଜିରୁବାବେଲ୍‌, \v 13 ଜିରୁବାବେଲାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଅବିହୁଦ୍‌, ଅବିହୁଦାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଏଲିୟାକିମ୍‌, ଏଲିଆକିମାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଆସର୍‌, \v 14 ଆସର୍‌ ତାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ସାଦକ୍‌, ସାଦକାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଆକିମ୍‌, ଆକିମାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଏଲିହୁଦ୍‌, \v 15 ବାବିଲନ୍ ବଃନ୍‌ବାସ୍‌ ଅୟ୍‌ଲା ହଃଚେ ଜିସୁର୍‌ ଜଃଲମ୍‌ ହଃତେକ୍‌, ଇସଃବୁ ହୁର୍ବାର୍‌ ଦାଦିବାବୁମଃନାର୍‌ ବିସୟେ ଲେକା ଜାୟ୍‌ ଆଚେ, ଜେହାକିନ୍‌, ସଲ୍‌ଟେଲ୍‌, ଜେରୁବାବେଲ୍‌, ଏଲିହୁଦ୍‌, ଏଲିଆକିମ୍‌ ଆଜର୍‌, ଜାଦକ୍‌, ଆକିମ୍‌, ଏଲିଉଦ୍‌, ଏଲିଆଜର୍‌, ମତାନ୍‌, ଜାକୁବ, ଆର୍‌ ଜସେପ୍, ଜେକି ଜିସୁ ଜାକେକି ମଃସିଆ ବଃଲ୍‌ତି ତାର୍‌ ଆୟ୍‌ସି ମିୟମ୍‌କେ ବିବା ଅୟ୍‌ଲା, \v 16 ମତାନାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଜାକୁବକ୍‌, ଜାବୁବର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଜସେପ୍, ଇ ଜସେପ୍ ମରିୟମ୍‌କେ ବିବା ଅୟ୍‌ରିଲା, ଇ ମରିୟମାର୍‌ ହେଟେ ହୁଣି ଜିସୁ ଜଃଲମ୍‌ ଅୟ୍‌ଲା, ଲକ୍‌ମଃନ୍ ତାକ୍‌ କ୍ରିସ୍ଟ ଆର୍‌ ମଃସିଆ ବଃଲି କଃଉତି । \p \v 17 ଇବାନ୍ୟା ଅବ୍ରାହାମାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଦାଉଦ୍‌ ହଃତେକ୍‌ ଚଃଉଦ କୁଳ୍‌ବଃଉଁସ୍‌, ଆର୍‌ ଦାଉଦାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ବାବିଲନ୍ ବାନ୍ଦାୟ୍‌ଅୟ୍‌ ଜାତାହଃତେକ୍‌ ଚଃଉଦ କୁଳ୍‌ବଃଉଁସ୍‌, ଆରେକ୍‌ ବାବିଲନ୍ ବାନ୍ଦାୟ୍‌ଅୟ୍‌ ଗଃଲା ତଃୟ୍‌ହୁଣି କ୍ରିସ୍ଟର୍‌ ଜଃଲମ୍‌ ହଃତେକ୍‌ ଚଃଉଦ କୁଳ୍‌ବଃଉଁସ୍‌ । \s ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ଟର୍‌ ଜଃଲମ୍‌ କଃତା \r (ଲୁକ ୨:୧-୭) \p \v 18 \x + \xo ୧:୧୮ \xo*\xt ଲୁକ ୧:୨୭.\xt*\x*ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ଟର୍‌ ଜଃଲମ୍‌ ଇବାନ୍ୟା ଅୟ୍‌ଲି । ତାର୍‌ ଆୟ୍‌ସି ମରିୟମ୍‌କେ ଜସେପ୍ ସଃଙ୍ଗ୍ ବିବା ଅଃଉଁକେ ମାଗ୍‌ଣି ହଃଚେ, ସେମଃନ୍ ବିବା ନଃଉତା ଆଗ୍‌ତୁ ପବିତ୍ର ଆତ୍ମା ତଃୟ୍‌ହୁଣି ସେ ଆଙ୍ଗେ ଅୟ୍‌ଆଚେ ବଃଲି ଜାଣାହଃଳ୍‌ଲି । \v 19 ମରିୟମାର୍‌ ଡକ୍ରାସି ଜସେପ୍ ଦଃର୍ମି ଲକ୍‌ ରିଲା, ତଃବାର୍‌ଗିନେ ସେ ମରିୟମ୍‌କ୍ ସଃବୁଲକାର୍‌ ମୁଏଁ ଲାଜ୍‌ କଃରାଉଁକ୍‌ ମଃନ୍ ନଃକେଲା, ଆର୍‌ ସେ ଲୁକ୍‌ଣେ ତାକ୍‌ ଚାଡୁକ୍‌ ମଃନ୍‌କଃଲା । \v 20 ମଃତର୍‌ ସେ ଇରି ମଃନେ ହାଚ୍‌ଲା ହଃଚେ, ଦଃକା, ମାପ୍ରୁର୍‌ ଗଟେକ୍‌ ଦୁତ୍‌ ତାକ୍‌ ଚଃହ୍ନେ ଦଃକାୟ୍‌ ଅୟ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ଏ ଦାଉଦ୍‌ ବଃଉଁସାର୍‌ ଜସେପ୍ ! ମରିୟମ୍‌କେ ବିବା ଅଃଉଁକେ ଡିର୍ନାୟ୍‌, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସେ ପବିତ୍ର ଆତ୍ମାୟ୍‌ ଆଙ୍ଗେ ଅୟ୍‌ଆଚେ । \v 21 \x + \xo ୧:୨୧ \xo*\xt ଲୁକ ୧:୩୧.\xt*\x*ସେ ଗଟେକ୍‌ ହିଲା ଜଃଲମ୍‌ କଃରେଦ୍‌, ଆର୍‌ ତୁମି ତାର୍‌ ନାଉଁ ଜିସୁ ସଃଙ୍ଗାଉଆସ୍‌, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସେ ତାର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ସେମଃନାର୍‌ ହାହେ ହୁଣି ମୁକ୍ଳାୟ୍‌ଦ୍‌ ।” \p \v 22 ବାବ୍‌ବାଦିର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଇସ୍ୱରାର୍‌ ଇ ଜୁୟ୍‌ କଃତା ଜଃନ୍‌କଃରି ହୁରୁଣ୍ ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ଇତାର୍‌ ଗିନେ ଇ ସଃବୁ ଗଃଟ୍‌ଲି । \v 23 ସେ ବାବ୍‌ବାଣି ଅଃଉଁଲି, “ଗଟେକ୍‌ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳି ଟକି ଆଙ୍ଗେ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ଆର୍‌ ସେ ଗଟେକ୍‌ ହିଲା ଜଃଲମ୍‌ କଃରେଦ୍‌, ଆର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ତାର୍‌ ନାଉଁ ଇମାନୁଏଲ୍‌ ବଃଲି ସଃଙ୍ଗାଉତି ।” ଇ ନାଉଁଆର୍‌ ଅଃର୍ତ୍‌, ଅଃମାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଇସ୍ୱର୍‌ ଆଚେ । \p \v 24 ଇତାର୍‌ହଃଚେ ଜସେପ୍ ନିଦେହୁଣି ଉଟ୍‌ଲା ଆର୍‌ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ଦୁତ୍‌ ତାକ୍‌ ଜୁୟ୍‌ରଃକମ୍‌ କୟ୍‌ରିଲା, ସେବାନ୍ୟା କଃଲା ଆର୍‌ ମରିୟମ୍‌କେ ବିବା ଅୟ୍‌ଲା । \v 25 \x + \xo ୧:୨୫ \xo*\xt ଲୁକ ୨:୨୧.\xt*\x*ମଃତର୍‌ ମରିୟମ୍‌ ତାର୍‌ ହିଲା ଜଃଲମ୍‌ ନଃକେର୍ତା ହଃତେକ୍‌ ଜସେପ୍ ତାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ସୟ୍‌ନଃକେଲା, ଆର୍‌ ସେ ହିଲା ଜଃଲମ୍‌ ଅୟ୍‌ଲାକ୍‌, ଜସେପ୍ ସେ ହିଲାର୍‌ ନାଉଁ ଜିସୁ ବଃଲି ଦିଲା । \c 2 \s ହଃଣ୍ଡିତ୍‌ମଃନ୍ ଜିସୁକେ ଦଃକୁକେ ଗଃଲାୟ୍‌ \p \v 1 ହେରଦ୍‌ ରଃଜା ରାଇଜ୍‌ କଃର୍ତାବଃଳ୍‌ ଜିଉଦା ରାଜିର୍‌ ବେତ୍‌ଲିହିମ୍‌ ଗଃଳେ ଜିସୁ ଜଃଲମ୍‌ ଅୟ୍‌ଲା ହଃଚେ, ଦଃକା, ହୁର୍ବ ଦେସାର୍‌ କଃତିଗଟ୍‌ ହଃଣ୍ଡିତ୍‌ମଃନ୍ ଜିରୁସାଲମ୍‌ ଆୟ୍‌ଲାୟ୍‌, \v 2 ଆର୍‌ ହଃଚାର୍ଲାୟ୍‌, “ଜୁୟ୍‌ ହିଲା ଜିଉଦିମଃନାର୍‌ ରଃଜା ଅଃଉଁକେ ଜଃଲମ୍‌ ଅୟ୍‌ଆଚେ, ସେ କୁୟ୍‌ତି ଆଚେ ? କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଅଃମିମଃନ୍‌ ହୁର୍ବ୍‌ ଦେସାର୍‌ ଅଃଗାସେ ତାର୍‌ ତାରା ଦଃକି ତାକ୍‌ ଜୁଆର୍‌ କଃରୁକେ ଆସିଆଚୁ ।” \p \v 3 ଇରି ସୁଣି ହେରଦ୍‌ ରଃଜା ଆର୍‌ ତାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଜିରୁସାଲମାର୍‌ ସଃବୁ ଲକ୍‌ମଃନ୍ କାବା ଅୟଃଲାୟ୍‌ । \v 4 ସେତାକ୍‌ ହେରଦ୍‌ ରଃଜା ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ସଃବୁ ବଃଡ୍ ଜାଜକ୍‌ ଆର୍‌ ହଃଣ୍ଡିତ୍‌ ମଃନ୍‌କେ କୁଦି ସେମଃନ୍‌କେ ହଃଚାର୍ଲା, “ମଃସିଆ ଜେ କି କ୍ରିସ୍ଟ, ସେ କୁୟ୍‌ତି ଜଃଲମ୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ?” \p \v 5 ସେମଃନ୍ ଉତୁର୍‌ ଦିଲାୟ୍‌, “ଜିଉଦା ରାଜିର୍‌ ବେତ୍‌ଲିହିମ୍‌,” କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଇ କଃତା ଗଟେକ୍‌ ବାବ୍‌ବାଦି ଲେକିଆଚେ- \q1 \v 6 “ଏଗା ଜିଉଦା ରାଜିର୍‌ ବେତ୍‌ଲିହିମ୍‌, \q2 ତୁୟ୍‌ ଜିଉଦା ରାଜିର୍‌ ବଃଡ୍ ଗଃଳ୍‌ମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ କୁୟ୍‌ ଗୁଣେ ହେଁ ସାନ୍ ନାୟ୍‌, \q1 କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଅଃମାର୍‌ ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଚାଲାଉଁକ୍‌, \q2 ଗଟେକ୍‌ ଚାଲାଉତା ଲକ୍‌ ତର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଆସେଦ୍‌ ।” \p \v 7 ଇରି ସୁଣି ହେରଦ୍‌ ହୁର୍ବ ଦେସାର୍‌ ସେ ହଃଣ୍ଡିତ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଲୁକ୍‌ଣେ କୁଦି, ସେ ତାରା କଃଡେବଃଳ୍‌ ଡିସ୍‌ଲି, ଇରି ସେମଃନାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ନିକ କଃରି ବୁଜ୍‌ଲା । \v 8 ତାର୍‌ହଃଚେ ହେରଦ୍‌ ରଃଜା ସେମଃନ୍‌କେ ବେତ୍‌ଲିହିମ୍‌ ହଃଟାୟ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ତୁମିମଃନ୍ ଜାୟ୍‌ ସେ ହିଲାକ୍‌ ନିକକଃରି ଲଳା ଆର୍‌ ତାକ୍‌ ବେଟ୍‌ ହାୟ୍‌ଲା ଦାହ୍ରେ ମକ୍‌ ଜାଣାଉଆ, ଜଃନ୍‌କଃରି ମୁଁୟ୍‌ ହେଁ ଜାୟ୍‌ ତାକ୍‌ ଜୁଆର୍‌ କଃରିନ୍ଦ୍‌ ।” \p \v 9 ହଃଣ୍ଡିତ୍‌ମଃନ୍ ରଃଜାର୍‌ କଃତା ସୁଣି ସେତିହୁଣି ଗଃଳାୟ୍‌, ଆର୍‌ ସେମଃନ୍ ହୁର୍ବ୍‌ ଦେସେ ଜୁୟ୍‌ ତାରା ଦଃକି ରିଲାୟ୍‌, ସେ ତାରା ସେମଃନାର୍‌ ଆଗେ ଆଗେ ଜାୟ୍‌, ଜୁୟ୍‌ ଗଃରେ ହିଲା ରିଲା ସେ ଗଃର୍‌ ଉହ୍ରେ ଜାୟ୍‌ ତେବଃଲି । \v 10 ସେମଃନ୍ ସେ ତାରାକେ ଦଃକି ବଃଡେ ସଃର୍ଦା ଅୟଃଲାୟ୍‌ । \v 11 ଆର୍‌ ଗଃର୍‌ ବିତ୍ରେ ହୁରି ସେ ହିଲାକ୍‌ ତାର୍‌ ଆୟ୍‌ସି ମରିୟମ୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଦଃକ୍‌ଲାୟ୍‌ ଆର୍‌ ତାକ୍‌ ହାଦେ ଡୁଳି ଜୁଆର୍‌ କଃଲାୟ୍‌, ଆରେକ୍‌ ନିଜାର୍‌ ନିଜାର୍‌ ହେଳି ଉଗାଳି ସନା, ବୁତେକ୍‌ ମଲାର୍‌ ଦୁହ୍‌ଣି ଆର୍‌ ବାସ୍ନା ଚିକଣ୍‌ ସେ ହିଲାକ୍‌ ଦିଲାୟ୍‌ । \v 12 ଇତାର୍‌ହଃଚେ ହେରଦ୍‌ ରଃଜାର୍‌ ଲଃଗେ ବାଉଳି ନଃଜଃଉଁକେ ଇସ୍ୱର୍‌ ସେମଃନ୍‌କେ ଚଃହ୍ନେ ଆଡର୍‌ ଦିଲାକ୍‌, ସେମଃନ୍ ବିନ୍ ବାଟ ଅୟ୍‌ ନିଜାର୍‌ ଦେସେ ବାଉଳି ଗଃଳାୟ୍‌ । \fig ଦୁହ୍‌ଣି ଡାଳ୍‌, ଦୁହ୍‌ଣି ଦାନି ଆର୍‌ ଦୁହ୍‌ଣି ବେଦି|alt="Frankincense branch, censer and incense altar" src="bk00116c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="2:11"\fig* \s ମିସର୍‌ ଦେସେ ହଃଳାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ \p \v 13 ହଃଣ୍ଡିତ୍‌ମଃନ୍ ଗଃଲା ହଃଚେ, ଇସ୍ୱରାର୍‌ ଗଟେକ୍‌ ଦୁତ୍‌ ଜସେପ୍‌କେ ଚଃହ୍ନେ ଦଃକାୟ୍‌ଅୟ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ଉଟ୍‌, ହିଲାକ୍‌ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ଆୟ୍‌ସିକ୍‌ ଦଃରି ମିସର୍‌ ଦେସେ ହଃଳାଉ, ଆରେକ୍‌ ଅଃମି ନଃକଉତା ହଃତେକ୍‌ ସେତି ରିଆ, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ହେରଦ୍‌ ରଃଜା ହିଲାକ୍‌ ମଃର୍ନେ ମାରୁକ୍‌ ଲଳେଦ୍‌ ।” \p \v 14 ସେତାକ୍‌ ଜସେପ୍ ଉଟି ହିଲାକ୍‌ ଆର୍‌ ମରିୟମ୍‌କ୍ ଦଃରି ସେ ରାତି ମିସର୍‌ ଦେସେ ହଃଳାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 15 ଆର୍‌ ହେରଦ୍‌ ମଃର୍ତା ହଃତେକ୍‌ ସେତି ରିଲାୟ୍‌, ଜଃନ୍‌କଃରି ବାବ୍‌ବାଦି କୟ୍‌ରିଲା ମାପ୍ରୁର୍‌ ଇ କଃତା ହୁରୁଣ୍ ଅୟ୍‌ଦ୍‌, “ମିସର୍‌ ଦେସେ ହୁଣି ମୁଁୟ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ହଅକେ କୁଦି ଆଣ୍‌ଲେ ।” \s ହିଲାମଃନ୍‌କେ ହେରଦ୍‌ ମଃର୍ନେ ମାରାୟ୍‌ଲା \p \v 16 ଇତାର୍‌ହଃଚେ ହୁର୍ବ୍‌ ଦେସେ ହୁଣି ଆସିରିଲା ହଃଣ୍ଡିତ୍‌ମଃନ୍ ତାକ୍‌ ଜଃଟିକଃରି ଗଃଳାୟ୍‌ ବଃଲି ହେରଦ୍‌ ଜାଣୁ ହାରି ବଃଡେ ରିସା ଅୟ୍‌ଲା, ଆର୍‌ ହଃଣ୍ଡିତ୍‌ମଃନାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଜୁୟ୍‌ ବେଳାୟ୍‌ ତାରା ଉଦିରିଲି ସେରି ନିକକଃରି ବୁଜିରିଲା, ସେ ହଃର୍କାରେ ଦୁୟ୍‌ ବଃର୍ସ୍‌ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ସାନ୍ ବଃର୍ସାର୍‌ ଜଃତେକ୍‌ ଅଃଣ୍ଡ୍ରା ହିଲାମଃନ୍ ବେତ୍‌ଲିହିମ୍‌ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ଲଃଗାଲଃଗିର୍‌ ଗଃଳେ ରିଲାୟ୍‌, ସଃଇନ୍‌ମଃନ୍‌କେ ହଃଟାୟ୍‌ ସେ ସଃବ୍‌କେ ମଃର୍ନେ ମାରାୟ୍‌ଲା । \p \v 17 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଜିରିମିୟ ବାବ୍‌ବାଦିର୍‌ ଇ କଃତା ହୁରୁଣ୍ ଅୟ୍‌ଲି, \q1 \v 18 “ରାମା ଗଃଳେହୁଣି ଗଟେକ୍‌ ବଃଡ୍ ଟଣ୍ଡ୍ ସୁଣୁକ୍‌ ଅୟ୍‌ଲି, \q2 ସେରି ଏତାୟ୍‌ ଏତାୟ୍‌ କାନ୍ଦ୍‌ତାର୍‌ । \q1 ରାହେଲ୍‌ ତାର୍‌ ହିଲାମଃନାର୍‌ ଗିନେ କାନ୍ଦୁଲି; \q2 ହିଲାମଃନ୍ ଆର୍‌ ନାୟ୍‌ନି ବଃଲି, \q2 ସେ ତାର୍‌ ଦୁକ୍‌ ହାସ୍ରାଉତା କଃତା ନଃମାନ୍‌ଲି ।” \s ମିସରେ ହୁଣି ବାଉଳି ଆୟ୍‌ଲାୟ୍‌ \p \v 19 ହେରଦ୍‌ ମଃଲା ହଃଚେ, ଇସ୍ୱରାର୍‌ ଗଟେକ୍‌ ଦୁତ୍‌ ଜସେପ୍‌କେ ମିସରେ ଚଃହ୍ନେ ଦଃକାୟ୍‌ ଅୟ୍‌ କୟ୍‌ଲା, \v 20 “ଉଟ୍‌, ହିଲାକ୍‌ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ଆୟ୍‌ସିକ୍‌ ଦଃରି ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ ଦେସେ ବାଉଳି ଜାହା । କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ହିଲାକ୍‌ ଜିବନ୍‌ ନେଉଁକେ ମଃନ୍‌ କଃର୍ତି ରିଲାୟ୍‌, ସେମଃନ୍ ମଃଲାୟ୍‌ ।” \v 21 ସେତାକ୍‌ ଜସେପ୍ ଉଟି ଜିସୁ ହିଲାକ୍‌ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ଆୟ୍‌ସିକ୍‌ ଦଃରି ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ ଦେସେ ବାଉଳି ଗଃଲା । \p \v 22 ମଃତର୍‌ ହେରଦ୍‌ ମଃଲା ହଃଚେ ତାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଆର୍କିଲାୟ ଜିଉଦା ରାଇଜାର୍‌ ରଃଜା ଅୟ୍‌ଆଚେ ବଃଲି ସୁଣି ଜସେପ୍ ସେତି ଜଃଉଁକେ ଡିର୍‌ଲା, ମଃତର୍‌ ଚଃହ୍ନେ ଆଡର୍‌ ହାୟ୍‌ ଗାଲିଲି ଗଃଲା । \v 23 \x + \xo ୨:୨୩ \xo*\xt ମାର୍କ ୧:୨୪; ଲୁକ ୨:୩୯; ଜହ ୧:୪୫.\xt*\x*ମଃତର୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ତାକ୍‌ ଚଃହ୍ନେ କୟ୍‌ଲାକ୍‌, ସେ ଗାଲିଲି ରାଇଜ୍‌ ହାକ୍‌ ହଃଳାୟ୍‌ଲା । ଆର୍‌ ନାଜରିତ୍‌ ନାଉଁଆର୍‌ ଗଃଳେ ଜାୟ୍‌ ବାସା କଃଲାୟ୍‌ । ଜଃନ୍‌କଃରି ବାବ୍‌ବାଦିମଃନାର୍‌ ଇ ବଃଚନ୍ ହୁରୁଣ୍ ଅୟ୍‌ଦ୍‌, “ସେ ନାଜରିତିୟ ବଃଲି ଡାକେ ହୁଟେଦ୍‌ ।” \c 3 \s ବାପ୍ତିସମ୍‌ ଦେତା ଜହନାର୍‌ ପର୍ଚାର୍‌ \r (ମାର୍କ ୧:୧-୮; ଲୁକ ୩:୧-୧୮; ଜହ ୧:୧୯-୨୮) \p \v 1 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ବାପ୍ତିସମ୍‌ ଦେତା ଜହନ୍‌ ଜିଉଦା ଦେସାର୍‌ ସୁକ୍‌ଲା ବଃଟାୟ୍‌ ଆସି ପର୍ଚାର୍‌ କଃରୁକେ ଆରୁମ୍‌ କଃଲା, \v 2 \x + \xo ୩:୨ \xo*\xt ମାତି ୪:୧୭; ମାର୍କ ୧:୧୫.\xt*\x*“ତୁମାର୍‌ ହାହ୍‌ଚାଡା, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜ୍‌ ଚଃମେ ଅୟ୍‌ଲିନି ।” \v 3 ଜିସାୟ୍‌ ବାବ୍‌ବାଦି ଜାର୍‌ କଃତା କୟ୍‌ରିଲା, ଇରି ସେ ମାନାୟ୍‌, \q1 “ସୁକ୍‌ଲା ବଃଟାୟ୍‌ ଉଲ୍‌ଗାଟ୍‌ ଅୟ୍‌ କଃଉତିରିଲା ଗଟ୍‌ ଲକାର୍‌ ଟଣ୍ଡ୍, \q2 ‘ମାପ୍ରୁର୍‌ ଗିନେ ବାଟ୍‌ ତିଆର୍‌ କଃରା; \q2 ତାର୍‌ ବାଟ୍‌ ସଃଳ୍‌କ୍‌ କଃରା ।’” \p \v 4 ଜହନ୍‌ ଉଟ୍‌ ରମେ ବୁଣ୍‌ଲା ବଃସ୍ତର୍‌ ହିନ୍ଦ୍‌ତି ରିଲା ଆର୍‌ ତାର୍‌ ଅଃଟାୟ୍‌ ଚାମାର୍‌ ଅଃଟାବାନ୍ଦୁଣ୍‌ ବାନ୍ଦ୍‌ତି ରିଲା । ଆରେକ୍‌ ସେ ଜିଟ୍‌କା\f + \fr ୩:୪ \fr*\ft “ଜିଟ୍‌କା” ବଃଲେକ୍‌ ଗଟେକ୍‌ ରଃକମାର୍‌ ଗଃଚାର୍‌ ହଃଳ୍‌, ଜୁୟ୍‌ରି ଅଃବ୍‌କା ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ ଦେସେ ମିଳେଦ୍‌ । \ft*\f* ଆର୍‌ ବଃନାର୍‌ ମଃଉଁ କାତିରିଲା । \v 5 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଜିରୁସାଲମ୍‌ ଗଃଳାର୍‌ ଆର୍‌ ଜିଉଦା ରାଜିର୍‌, ଆରେକ୍‌ ଜର୍ଦନ୍‌ ଗାଡ୍ ଚଃମେ ରିଲା ସଃବୁ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଜହନ୍‌ ଲଃଗେ ଆସୁକ୍‌ ଦଃର୍ଲାୟ୍‌ । \v 6 ଆର୍‌ ସେମଃନ୍‌ ନିଜେ ନିଜେ କଃରିରିଲା ହାହ୍‌ ଆର୍‌ ଦସ୍‌ ସଃବୁ ମାନ୍‌ଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ ଜହନ୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଜର୍ଦନ୍ ଗାଡେ ବାପ୍ତିସମ୍‌ ନିଲାୟ୍‌ । \p \v 7 \x + \xo ୩:୭ \xo*\xt ମାତି ୧୨:୩୪; ୨୩:୩୩.\xt*\x*ମଃତର୍‌ ପାରୁସି ଆର୍‌ ସାଦୁକିମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଗାଦେକ୍‌ ଲକ୍‌ ବାପ୍ତିସମ୍‌ ନେଉଁକେ ଆସ୍ତାର୍‌ ଦଃକି ଜହନ୍‌ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ଏ ନାଗ୍ ସାହ୍‌ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ବଃଉଁସ୍‌ମଃନ୍, ଇସ୍ୱର୍‌ ତୁମିକେ ଜୁୟ୍‌ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ଦେଉଁକେ ଜଃଉଁଲା, ସେତିହୁଣି ବଚୁ ହାରାସ୍‌ ବଃଲି କେ ତୁମିକେ କୟ୍‌ଲା ? \v 8 ଜଦି ତୁମିମଃନ୍ ସଃତ୍‌କଃରି ହାହେ ହୁଣି ମଃନ୍‌ ବାଦ୍‌ଲାୟ୍‌ ଆଚାସ୍‌, ତଃବେ ନିକ କାମ୍‌ କଃରି ଦଃକାଉଆ । \v 9 \x + \xo ୩:୯ \xo*\xt ଜହ ୮:୩୩.\xt*\x*ମଃନେ ବାବା ନାୟ୍‌ ଜେ, ଅବ୍ରାହାମ୍‌ ତ ଅଃମାର୍‌ ଉବା ବଃଲି କୟ୍‌ଲେକ୍‌, ତୁମିମଃନ୍ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ମୁକ୍‌ଳୁ ହାରାସ୍‌ । ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ କଃଉଁଲେ, ଇସ୍ୱର୍‌ ଇ ଟେଳାମଃନାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ହେଁ ଅବ୍ରାହାମାର୍‌ ଗିନେ ହିଲାମଃନ୍‌ ଉବ୍‌ଜାଉଁ ହାରେ । \v 10 \x + \xo ୩:୧୦ \xo*\xt ମାତି ୭:୧୯.\xt*\x*ଆର୍‌ ଅଃବେ ହେଁ ଗଃଚ୍‌ମଃନାର୍‌ ବୁନ୍ଦେ କୁରାଡି ଲାଗି ଆଚେ; ବଃଲେକ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଗଃଚେ ନିକ ହଃଳ୍‌ ନଃହେଳେ, ସେ ଗଃଚ୍‌କେ କାଟିକଃରି ଜୟେ ହଃକା ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 11 ମୁଁୟ୍‌ ସିନା ତୁମିକେ ହାହେ ହୁଣି ମଃନ୍‌ ବାଦ୍‌ଲାୟ୍‌ ଆଚାସ୍‌ ବଃଲି ହାଣାୟ୍‌ ବାପ୍ତିସମ୍‌ ଦେଉଁଲେ, ମଃତର୍‌ ମର୍‌ ହଃଚେ ଜେ ଆସୁଲା, ସେ ମର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଅଃଦିକ୍‌ ବଃଡ୍‌, ତାର୍‌ ହାଦାର୍‌ ହାଣ୍ଡାୟ୍‌ ବଃଉଁକେ ମୁଁୟ୍‌ ଜୟ୍‌ଗ୍‌ ନାୟ୍‌; ସେ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ପବିତ୍ର ଆତ୍ମା ଆର୍‌ ଜୟେ ବାପ୍ତିସମ୍‌ ଦଃୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 12 ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ କଟାର୍‌ ହଃର୍ଚାଳ୍‌ କଃରୁକେ ଆର୍‌ ସଃବୁ ନିକ ଗଅଁକେ ରୁଣ୍ଡାୟ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଗଃଦ୍ୟାୟ୍‌ ସଃଙ୍ଗାଉଁକ୍‌ ତାର୍‌ ଆତେ କୁଲା ଆଚେ, ମଃତର୍‌ ସଃବୁ ହଃଲମଃନ୍‌କେ ନଃଲିବ୍‌ତା ଜୟେ ହଡାୟ୍‌ ହଃକାୟ୍‌ଦ୍‌ ।” \s ଜିସୁ ବାପ୍ତିସମ୍‌ ହାୟ୍‌ଲା \r (ମାର୍କ ୧:୯-୧୧; ଲୁକ ୩:୨୧-୨୨) \p \v 13 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଜିସୁ ଜହନ୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ବାପ୍ତିସମ୍‌ ନେଉଁକେ ଗାଲିଲି ହୁଣି ଜର୍ଦନ୍ ଗାଡେ ଆୟ୍‌ଲା । \v 14 ମଃତର୍‌ ଜହନ୍‌ ମଃନାକଃରି ଜିସୁକେ କୟ୍‌ଲା, “ମୁଁୟ୍‌ ସିନା ତର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ବାପ୍ତିସମ୍‌ ହାଉତା କଃତା, ଆର୍‌ ତୁୟ୍‌ ମର୍‌ ତଃୟ୍‌ ଆସି ଆଚ୍‌ସି ।” \p \v 15 ମଃତର୍‌ ଜିସୁ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ଅଃବେ ମର୍‌ କଃତାୟ୍‌ ରାଜି ଅଃଉ, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଅଃମି ଇବାନ୍ୟା ସଃବୁ ଦଃର୍ମ୍‌କାମ୍‌ କଃରି ଇସ୍ୱରାର୍‌ ଇଚା ହୁରୁଣ୍ କଃର୍ତାର୍‌ ଲଳାଆଚେ ।” ତଃବେ ଜହନ୍‌ ତାକ୍‌ ବାପ୍ତିସମ୍‌ ଦେଉଁକେ ରାଜି ଅୟ୍‌ଲା । \p \v 16 ଜିସୁ ବାପ୍ତିସମ୍‌ ନଃୟ୍‌ ହାଣାୟ୍‌ ହୁଣି ବାରାୟ୍‌ଲା, ଆର୍‌ ସଃର୍ଗ୍‌ ଉଗାଳି ଅୟ୍‌ଲି, ଆରେକ୍‌ ସେ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ଆତ୍ମାକ୍‌ ହାଣ୍ଡ୍‌କା ହର୍‌ ଅୟ୍‌ ତାର୍‌ ଉହ୍ରେ ଉତ୍ରି ଆସ୍ତାର୍‌ ଦଃକ୍‌ଲା । \v 17 \x + \xo ୩:୧୭ \xo*\xt ମାତି ୧୨:୧୮; ୧୭:୫; ମାର୍କ ୧:୧୧; ଲୁକ ୯:୩୫.\xt*\x*ଆର୍‌ ସଃଡେବଃଳ୍‌ ସଃର୍ଗେ ହୁଣି ଗଟେକ୍‌ କଃତା ସୁଣା ଅୟ୍‌ଲି, “ଏ ଅଃମାର୍‌ ଲାଡାର୍‌ ହଅ, ଆର୍‌ ତଃୟ୍‌ ଅଃମି ବଃଡେ ସଃନ୍‌ମତ୍‌ ।” \c 4 \s ଜିସୁକେ ସୟ୍‌ତାନାର୍‌ ପରିକ୍ୟା \r (ମାର୍କ ୧:୧୨-୧୩; ଲୁକ ୪:୧-୧୩) \p \v 1 \x + \xo ୪:୧ \xo*\xt ଏବ୍ରି ୨:୧୮; ୪:୧୫.\xt*\x*ଇତାର୍‌ହଃଚେ ସୟ୍‌ତାନ୍ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ପରିକ୍ୟା କଃରାୟ୍‌ ଅଃଉଁକେ ପବିତ୍ର ଆତ୍ମା ଜିସୁକେ ସୁକ୍‌ଲା ବଃଟାୟ୍‌ କାଡାୟ୍‌ ନିଲି ।\x + \xo ୪:୧\xo*\xt ଏବ୍ରି ୨:୧୮; ୪:୧୫. \xt*\x* \v 2 ଆରେକ୍‌ ଜିସୁ ଚାଳିସ୍‌ ଦିନ୍ ଆର୍‌ ଚାଳିସ୍‌ ରାତି ଉହାସ୍‌ ରିଲା ହଃଚେ, ତାକ୍‌ ବେସି ବୁକ୍‌ ଲାଗ୍‌ଲି । \v 3 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ସୟ୍‌ତାନ୍ ତାର୍‌ ଲଃଗେ ଆସି କୟ୍‌ଲି, “ତୁୟ୍‌ ଜଦି ଇସ୍ୱରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି, ତଃବେ ଇ ଟେଳାମଃନ୍‌କେ ରୁଟି ଅଃଉଁକେ କଃଉ ।” \p \v 4 ମଃତର୍‌ ଜିସୁ ଉତୁର୍‌ ଦିଲା, “ଦଃର୍ମ୍‌ସାସ୍ତରେ ଲେକା ଆଚେ, \q1 ‘ମାନାୟ୍‌ ଅଃବ୍‌କା ରୁଟି କାୟ୍‌ କଃରି ଜିବନ୍‌ ନଃରେୟ୍‌, \q2 ମଃତର୍‌ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ଟଣ୍ଡେ ହୁଣି ବାରାୟ୍‌ଲା ହଃତି ବଃଚନେ ବାଚେଦ୍‌, ଜୁୟ୍‌ରି ଜିବନ୍‌ ଗିନେ ଲଳା ।’”\x + \xo ୪:୪\xo*\xt ବିବ ୮:୩. \xt*\x* \p \v 5 ଇତାର୍‌ହଃଚେ ସୟ୍‌ତାନ୍ ଜିସୁକେ ପବିତ୍ର ଗଃଳ୍‌ ଜିରୁସାଲମେ ନଃୟ୍‌ ମନ୍ଦିର୍‌ ଟିହେ ଟିଆ କଃରାୟ୍‌ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲି, \v 6 “ତୁୟ୍‌ ଜଦି ଇସ୍ୱରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି, ତଃବେ ଇତି ହୁଣି ତଃଳେ ଡଃଗାଉ, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସାସ୍ତରେ ଲେକା ଆଚେ-\x + \xo ୪:୬\xo*\xt ଗିତ୍‌ ୯୧:୧୧-୧୨.\xt*\x* \q1 ‘ସେ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଦୁତ୍‌ମଃନ୍‌କେ ତକେ ବଚାଉଁକେ ଆଡର୍‌ ଦଃୟ୍‌ ହଃଟାୟ୍‌ଦ୍‌; \q2 ସେମଃନ୍ ତକ୍‌ ଆତେ ଟେକି ଦଃର୍ତି, \q2 ତଃବେ ତର୍‌ ହାଦ୍‌ ହେଁ ଟେଳାୟ୍‌ ନଃହାୟ୍‌ ।’” \p \v 7 ଜିସୁ ତାକ୍‌ ଉତୁର୍‌ ଦିଲା, “ସାସ୍ତରେ ଆରେକ୍‌ ଲେକା ଆଚେ, \q1 ‘ତୁୟ୍‌ ନିଜାର୍‌ ମାପ୍ରୁ ଇସ୍ୱର୍‌କେ ପରିକ୍ୟା କଃର୍‌ ନାୟ୍‌ ।’”\x + \xo ୪:୭ \xo*\xt ବିବ ୬:୧୬.\xt*\x* \p \v 8 ଆରେକ୍‌ ସୟ୍‌ତାନ୍ ଜିସୁକେ ଗଟେକ୍‌ ଉଚ୍ ହଃର୍ବାତ୍‌ ଟିହେ ନିଲି ଆର୍‌ ଜଃଗତାର୍‌ ସଃବୁ ରାଇଜ୍‌ ଆର୍‌ ସେ ରାଇଜାର୍‌ ସଃବୁ ଦଃନ୍‌ ଦଃକାୟ୍‌ କୟ୍‌ଲି, \v 9 “ତୁୟ୍‌ ଜଦି ମକ୍‌ ମୁଣ୍ଡିଆ ମାରି ଜୁଆର୍‌ କଃର୍ସି, ତଃବେ ଇ ସଃବୁ ମୁୟ୍‌ ତକ୍‌ ଦଃୟ୍‌ନ୍ଦ୍ ।” \p \v 10 ତଃବେ ଜିସୁ ଉତୁର୍‌ ଦିଲା, “ଦୁର୍‌ ଅଃଉ, ସୟ୍‌ତାନ୍‌ ! ସାସ୍ତରେ ଲେକା ଆଚେ, ‘ତୁୟ୍‌ ତର୍‌ ମାପ୍ରୁ ଇସ୍ୱର୍‌କେ ଜୁଆର୍‌ କଃର୍‌ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ହଃକା ସେବା କଃର୍‌ ।’”\x + \xo ୪:୧୦ \xo*\xt ବିବ ୬:୧୩.\xt*\x* \p \v 11 ତାର୍‌ହଃଚେ ସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଜିସୁକେ ଚାଡି ହଃଳାୟ୍‌ଲି; ଆର୍‌ ଦୁତ୍‌ମଃନ୍ ଆସି ତାର୍‌ ସେବା କଃରୁକେ ଦଃର୍ଲାୟ୍‌ । \s ଜିସୁ ଗାଲିଲି ତଃୟ୍‌ ତାର୍‌ କାମ୍‌ ଆରୁମ୍‌ କଃଲା \r (ମାର୍କ ୧:୧୪-୧୫; ଲୁକ ୪:୧୪-୧୫) \p \v 12 \x + \xo ୪:୧୨ \xo*\xt ମାତି ୧୪:୩; ମାର୍କ ୬:୧୭; ଲୁକ ୩:୧୯,୨୦.\xt*\x*ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ଜହନ୍‌କେ ବାନ୍ଦି ଜଃଇଲେ ହୁରାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ ବଃଲି ଜିସୁ ସୁଣ୍‌ଲା, ସେ ଗାଲିଲିକେ ଗଃଲା ।\x + \xo ୪:୧୨ \xo*\xt ମାତି ୧୪:୩; ମାର୍କ ୬:୧୭; ଲୁକ ୩:୧୯-୨୦. \xt*\x* \v 13 \x + \xo ୪:୧୩ \xo*\xt ଜହ ୨:୧୨.\xt*\x*ଆର୍‌ ସେ ନାଜରିତ୍‌ ତଃୟ୍‌ ନଃରେୟ୍‌ ସୁବ୍‌ଲନ୍ ଆର୍‌ ନପ୍ତାଲି ହଲିୟେ ରିଲା ଗାଲିଲି ସଃମ୍‌ନ୍ଦ୍ କଃଣ୍ଡିର୍‌ କପୁର୍ନାହୁମ୍‌ ଗଃଳେ ଜାୟ୍‌ ବାସା କଃଲା । \v 14 ଜଃନ୍‌କଃରି ଜିସାୟ୍‌ ବାବ୍‌ବାଦି ଲେକ୍‌ଲା ଇ କଃତା ହୁରୁଣ୍ ଅୟ୍‌ଦ୍‌, \q1 \v 15 “ସୁବ୍‌ଲନ୍ ଦେସ୍‌ ଆର୍‌ ନପ୍ତାଲି ଦେସ୍‌,\x + \xo ୪:୧୫ \xo*\xt ଜିସା ୯:୧-୨.\xt*\x* \q2 ସଃମ୍‌ନ୍ଦ୍ ଚଃମାର୍‌ ଆର୍‌ ଜର୍ଦନ୍ ଗାଡାର୍‌ ସେହାଟି ରିଲା ଅଜିଉଦିମଃନାର୍‌ ଗାଲିଲି । \q1 \v 16 ଅଃନ୍ଦାରେ ବାସା କଃର୍ତା ଲକ୍‌ମଃନ୍ \q2 ଗଟେକ୍‌ ବଃଡ୍ ଉଜାଳ୍‌ ଦଃକ୍‌ତି, \q1 ଆର୍‌ ମଃର୍ନାର୍‌ ଚାୟ୍‌ ଦେସେ ରେତା ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ଉହ୍ରେ, \q2 ସେ ଉଜାଳ୍‌ ଉଦେଦ୍‌ ।” \p \v 17 \x + \xo ୪:୧୭ \xo*\xt ମାତି ୩:୨.\xt*\x*ସଃଡେବଃଳ୍‌ ହୁଣି ଜିସୁ ପର୍ଚାର୍‌ କଃରୁକେ ଆରୁମ୍‌ କଃରି କଃଉଁକେ ଦଃର୍ଲା, “ତୁମାର୍‌ ହାହ୍‌ ଚାଡା, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜ୍‌ ଚଃମେ ଅୟ୍‌ଲିନି ।”\x + \xo ୪:୧୭ \xo*\xt ମାତି ୩:୨.\xt*\x* \s ଜିସୁ ଚାରିଗଟ୍‌ ମାଚୁଆମଃନ୍‌କେ କୁଦ୍‌ଲା \r (ମାର୍କ ୧:୧୬-୨୦; ଲୁକ ୫:୧-୧୧) \p \v 18 ଜିସୁ ଗାଲିଲି ସଃମ୍‌ନ୍ଦ୍ କଃଣ୍ଡିବାଟ୍‌ ବୁଲ୍‌ତିରିଲା ବଃଳ୍‌ ସିମନ୍, ଜାକେ ପିତର୍‌ ବଃଲି କଃଉତି, ଆର୍‌ ତାର୍‌ ବାୟ୍‌ସି ଆନ୍ଦ୍ରିଅ, ଇ ଦୁୟ୍‌ ବାୟ୍‌କ୍‌ ସଃମ୍‌ନ୍ଦେ ବୟ୍‌ଜାଲ୍‌ ହଃକାଉତାର୍‌ ଦଃକ୍‌ଲା, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସେମଃନ୍ ମାଚୁଆ ରିଲାୟ୍‌ । \v 19 ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ମର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଆସା, ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ନଃର୍‌ମଃନ୍‌କେ ମାପ୍ରୁର୍‌ ଲଃଗେ ଆଣୁକେ ସିକାୟ୍‌ନ୍ଦ୍ ।” \v 20 ସେଦାହ୍ରେ ସେମଃନ୍ ତାକାର୍‌ ଜାଲ୍‌ ଚାଡ୍‌ଲାୟ୍‌ ଆର୍‌ ଜିସୁର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଗଃଲାୟ୍‌ । \p \v 21 ଆରେକ୍‌ ଜିସୁ ସେତିହୁଣି କଃଣ୍ଡେକ୍‌ ଆଗେ ଜାୟ୍‌ ଜେବଦିର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଜାକୁବ ଆର୍‌ ଜହନ୍‌ ନାଉଁଆର୍‌ ଆରେକ୍‌ ଦୁୟ୍‌ ବାୟ୍‌କ୍‌ ତାକାର୍‌ ଉବାସି ଜେବଦି ସଃଙ୍ଗ୍ ଡଙ୍ଗାୟ୍‌ ଜାଲ୍‌ ହଃଜାଳ୍‌ତି ରିଲାର୍‌ ଦଃକି ସେମଃନ୍‌କେ କୁଦ୍‌ଲା । \v 22 ଆର୍‌ ସେମଃନ୍ ସେଦାହ୍ରେ ଡଙ୍ଗା ଆର୍‌ ତାକାର୍‌ ଉବାସିକ୍‌ ଚାଡି ଜିସୁର୍‌ ହଃଚେ ହଃଚେ ଗଃଲାୟ୍‌ । \s ଜିସୁର୍‌ ସିକ୍ୟା, ପର୍ଚାର୍‌, ଉଜ୍‌ କଃର୍ତାର୍‌ \r (ଲୁକ ୬:୧୭-୧୯) \p \v 23 \x + \xo ୪:୨୩ \xo*\xt ମାତି ୯:୩୫; ମାର୍କ ୧:୩୯.\xt*\x*ତାର୍‌ହଃଚେ ଜିସୁ ସେମଃନାର୍‌ ପାର୍ତ୍‌ନା ଗଃରେମଃନ୍ ସିକ୍ୟା ଦଃୟ୍‌ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜାର୍‌ ନିକ କବୁର୍‌ ପର୍ଚାର୍‌ କଃଲା ଆର୍‌ ସଃବୁ ରଃକମାର୍‌ ରଗିକ୍‌ ଉଜ୍‌ କଃରିକଃରି ଗାଲିଲିର୍‌ ସଃବୁ ହାକ୍‌ ବୁଲୁକ୍‌ ଦଃର୍ଲା ।\x + \xo ୪:୨୩ \xo*\xt ମାତି ୯:୩୫; ମାର୍କ ୧:୩୯.\xt*\x* \v 24 ଆର୍‌ ଜିସୁର୍‌ କଃତା ସିରିଆ ଦେସାର୍‌ ସଃବୁ ହାକ୍‌ ଉର୍ଜି ଅୟ୍‌ଲି, ଆରେକ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ବୁତ୍‌ ଡଃସ୍‌ଲାର୍‌ ଲକ୍‌କେ, କୁନ୍ଦେଲ୍‌ ରଗି, ଏକ୍‌ଅଃଙ୍ଗି ରଗି, ଇବାନ୍ୟା ଗାଦେକ୍‌ ରଃକମାର୍‌ ରଗେ ମଃଳୁ ହଃଳିରିଲା ଲକ୍‌ ଆର୍‌ ଦୁକାୟ୍‌ ହଃଳିରିଲା ସଃବୁ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଜିସୁର୍‌ ଲଃଗେ ଆଣ୍‌ଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ ଉଜ୍‌ କଃଲା । \v 25 ଆରେକ୍‌ ଗାଲିଲିର୍‌, ଦେକାପଲି ବଃସ୍ତି\f + \fr ୪:୨୫ \fr*\ft ଦଃସ୍‌ଗଟ୍‌ ବଃସ୍ତିକେ ଗ୍ରିକ୍‌ ବାସାୟ୍‌ ଦେକାପଲି ବଃଲି କଃଉତି । ଦେକା-ବଃଲେକ୍‌ ଦଃସ୍‌, ପଲି-ବଃଲେକ୍‌ ବଃସ୍ତି ।\ft*\f*, ଜିରୁସାଲମ୍‌, ଜିଉଦା ରାଇଜ୍‌ ଆର୍‌ ଜର୍ଦନ୍ ଗାଡ୍ ସେହାଟିର୍‌ ଗାଦେକ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ତାର୍‌ ହଃଚେ ହଃଚେ ଗଃଳାୟ୍‌ । \c 5 \s ଡଙ୍ଗ୍ରେ ହୁଣି ଜିସୁର୍‌ ସିକ୍ୟା \p \v 1 ଜିସୁ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଦଃକି ଗଟେକ୍‌ ଡଙ୍ଗୁର୍‌ ଉହ୍ରେ ଗଃଲା, ଆର୍‌ ସେତି ବଃସ୍‌ଲା; ତାର୍‌ହଃଚେ ଜିସୁର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ତାର୍‌ ଲଃଗେ ଆୟ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 2 ସେତାକ୍‌ ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ ସିକ୍ୟା ଦେଉଁକେ ଦଃର୍ଲା । \s କୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ବାୟ୍‌ଗ୍‌ \r (ଲୁକ ୬:୨୦-୨୩) \q1 \v 3 “ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ଆତ୍ମା ଉହ୍ରେ ବଃର୍ସା କଃର୍ତି, ସେମଃନାର୍‌ ବାୟ୍‌ଗ୍‌; \q2 କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜ୍‌ ସେମଃନ୍‌କାର ! \q1 \v 4 କାନ୍ଦ୍‌ତା ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ବାୟ୍‌ଗ୍‌; \q2 ସେମଃନ୍ ଦୁକ୍‌ ବଃଳ୍‌ ସାସ୍‌ ହାଉଁ ହାର୍ତି ! \q1 \v 5 ମାୟଃନ୍‌କାରି ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ବାୟ୍‌ଗ୍‌; \q2 କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ବୁୟ୍‌ଁ ଦେଉଁକେ ସଃୟ୍‌ତ୍‌ କଃରି ଆଚେ, ସେରି ସେମଃନ୍ ହାଉତି ! \q1 \v 6 ଇସ୍ୱରାର୍‌ ଇଚା ଦଃର୍ମ୍‌କାମ୍‌ କଃରୁକେ ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ମଃନ୍, ସେମଃନାର୍‌ ବାୟ୍‌ଗ୍‌; \q2 କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ସେମଃନାର୍‌ ମଃନ୍ ସଃର୍ଦା କଃରାୟ୍‌ଦ୍‌ ! \q1 \v 7 ବିନ୍ ଲକ୍‌କେ ଦଃୟା ଦଃକାଉତା ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ବାୟ୍‌ଗ୍‌; \q2 କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସେମଃନ୍ ଦଃୟା ହାଉତି ! \q1 \v 8 ମଃନ୍‌ବିତ୍ରେ ଜେ ନିର୍ମୁଳ୍‌ ସେମଃନ୍ ବାୟ୍‌ଗ୍‌; \q2 କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସେମଃନ୍ ଇସ୍ୱର୍‌କେ ଦଃକ୍‌ତି ! \q1 \v 9 ସୁସ୍ତାକାରି ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ବାୟ୍‌ଗ୍‌; \q2 କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସେମଃନ୍ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ବଃଲି ଡାକେ ହୁଟ୍‌ତି ! \q1 \v 10 \x + \xo ୫:୧୦ \xo*\xt ୧ ପିତ ୩:୧୪.\xt*\x*ଇସ୍ୱରାର୍‌ ଇଚାୟ୍‌ ଦଃର୍ମ୍‌କାମ୍‌ କଃରି ତାଡ୍‌ନା ହାଉତା ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ବାୟ୍‌ଗ୍‌; \q2 କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜ୍‌ ସେମଃନାର୍‌ ।” \p \v 11 \x + \xo ୫:୧୧ \xo*\xt ୧ ପିତ ୪:୧୪.\xt*\x*“ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ମର୍‌ ଗିନେ ଲିନ୍ଦା ଆର୍‌ ତାଡ୍‌ନା କଃର୍ତି, ଆରେକ୍‌ ମିଚେ ତୁମାର୍‌ ବିରଦେ ସଃବୁ ରଃକମାର୍‌ କଃରାବ୍‌ କଃତା କଃଉତି, ତଃବେ ତୁମିମଃନାର୍‌ ବାୟ୍‌ଗ୍‌ । \v 12 \x + \xo ୫:୧୨ \xo*\xt ପେରି ୭:୫୨.\xt*\x*ତୁମିମଃନ୍ ଅଃନାୟ୍‌ ସଃର୍ଦା କଃରା, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସଃର୍ଗ୍‌ ହୁରେ ତୁମାର୍‌ ଗିନେ ଗାଦେକ୍‌ ପୁରିସ୍କାର୍‌ ଆଚେ; ସେବାନ୍ୟା ତ ତୁମାର୍‌ ହୁର୍ବାର୍‌ ବାବ୍‌ବାଦିମଃନ୍‌କେ ତାଡ୍‌ନା କଃରି ରିଲାୟ୍‌ ।” \s ନଣ୍ ଆର୍‌ ଉଜାଳ୍‌ \r (ମାର୍କ ୯:୫୦; ଲୁକ ୧୪:୩୪-୩୫) \p \v 13 \x + \xo ୫:୧୩ \xo*\xt ମାର୍କ ୯:୫୦; ଲୁକ ୧୪:୩୪,୩୫.\xt*\x*“ତୁମିମଃନ୍ ହୁର୍ତିବିର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ଗିନେ ନଣ୍ ହର୍‌, ମଃତର୍‌ ନଣ୍ ଜଦି ତାର୍‌ ସୁଆଦ୍‌ ଆରାୟ୍‌ଦ୍‌, ତଃବେ ସେରି କଃନ୍‌କଃରି ହେଁ ନଣାର୍‌ ଗୁଣ୍‌ କଃରି ହାରି ନୟ୍‌ । ସେରି ଆର୍‌ କୁୟ୍‌ କାମେ ହେଁ ନଃଲାଗେ, ସେରି ହଃଦାୟ୍‌ ହଃବ୍ଳାୟ୍‌କଃରି ଲକ୍‌ମଃନ୍ ତାକ୍‌ ମାଡ୍‌ତା ଜୟ୍‌ଗ୍‌ ।” \p \v 14 \x + \xo ୫:୧୪ \xo*\xt ଜହ ୮:୧୨; ୯:୫.\xt*\x*“ତୁମିମଃନ୍ ଜଃଗତାର୍‌ ଉଜାଳ୍‌ ହର୍‌ । ଡଙ୍ଗୁର୍‌ ଉହ୍ରେ ତିଆର୍‌ ଅୟ୍‌ଲା ଗଃଳ୍‌ ଲୁକି ରେଉଁ ନାହାରେ । \v 15 \x + \xo ୫:୧୫ \xo*\xt ମାର୍କ ୪:୨୧; ଲୁକ ୮:୧୬; ୧୧:୩୩.\xt*\x*ଆର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ କୁପି ଲାଗାୟ୍‌ ମାଣ୍ ତଃଳେ ନଃସେଙ୍ଗାଉତି, ମଃତର୍‌ ଦିହ୍‌ରୁକା ଉହ୍ରେ ସଃଙ୍ଗାଉତି, ସେତାକ୍‌ ସେରି ଗଃରେ ରିଲା ସଃବୁ ଲକ୍‌କେ ଉଜାଳ୍‌ ଦଃୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 16 \x + \xo ୫:୧୬ \xo*\xt ୧ ପିତ ୨:୧୨.\xt*\x*ସେନ୍‌କାର୍‌ ତୁମିମଃନାର୍‌ ଉଜାଳ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ଆଗେ ଡିସ, ଜଃନ୍‌କଃରି ସେମଃନ୍ ତୁମିମଃନାର୍‌ ସଃତ୍‌କାମ୍‌ ଦଃକି ତୁମିମଃନାର୍‌ ସଃର୍ଗ୍‌ ଉହ୍ରେ ରିଲା ଉବାଦିର୍‌ ଜଃଜ୍‌ମାନ୍ କଃର୍ତି ।” \s ବିଦି ବିଦାନ୍ \p \v 17 “ମୁଁୟ୍‌ ଜେ ମସାର୍‌ ବିଦି କି ବାବ୍‌ବାଦିମଃନାର୍‌ ଦଃର୍ମ୍‌ ସାସ୍ତର୍‌ ନଃସ୍ଟ୍‌ କଃରୁକେ ଆସିଆଚି ବଃଲି ବାବା ନାୟ୍‌; ନଃସ୍ଟ୍‌ କଃରୁକେ ନଃଆସି ମଃତର୍‌ ହୁରୁଣ୍ କଃରୁକେ ଆସିଆଚି । \v 18 \x + \xo ୫:୧୮ \xo*\xt ଲୁକ ୧୬:୧୭.\xt*\x*କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ସଃର୍ଗ୍‌ ଆର୍‌ ହୁର୍ତିବି ରେତା ହଃତେକ୍‌, ମସାର୍‌ ବିଦିର୍‌ ଗଟେକ୍‌ ମଃତ୍ରା କି ଗଟେକ୍‌ ଟପା ନଃସ୍ଟ୍‌ ନୟ୍‌, ସଃବୁ କଃତା ହୁର୍ନ୍‌ ନଃଉତା ହଃତେକ୍‌ ଇରି ନଃଗେଟେ । \v 19 ବଃଲେକ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ ଇ ସଃବୁ ସାନ୍ ସାନ୍ ଆଦେସ୍‌ମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ କୁୟ୍‌ ଗଟେକ୍‌ ଆଦେସ୍‌ ନଃମାନେ ଆର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ହେଁ ସେବାନ୍ୟା ସିକ୍ୟା ଦଃୟଃଦ୍‌, ସେ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜେ ସାନ୍ ବଃଲାୟ୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌; ମଃତର୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ ସେ ସଃବୁ ମାନେଦ୍‌ ଆର୍‌ ସିକ୍ୟା ଦଃୟଃଦ୍‌, ସେ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜ୍‌ ତଃୟ୍‌ଁ ବଃଡ୍ ବଃଲାୟ୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 20 କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ କଃଉଁଲେ, ଜଃବେ ହଃତେକ୍‌ ତୁମିମଃନାର୍‌ କାମ୍‌ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ଇଚା ହଃର୍କାରେ ଆର୍‌ ଦଃର୍ମ୍‌ ଗୁରୁ ଆର୍‌ ପାରୁସି ମଃନାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଅଃଦିକ୍‌ ବିସ୍ୱାସ୍‌ ଅୟ୍‌ନଃରିଲେକ୍‌, ତଃବେ ତୁମିମଃନ୍ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜେ ଜଃଉଁ ନଃହାରାସ୍‌ ।” \s ରିସା କଃତା \r (ଲୁକ ୧୨:୫୭-୫୯) \p \v 21 “ତୁମିମଃନ୍ ସୁଣି ଆଚାସ୍‌ ଜେ, ହୁର୍ବ୍‌ କାଳେ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ କଃଉଆ ଅୟ୍‌ଆଚେ, ‘ନଃର୍‌ ମାରା ନାୟ୍‌, ଆର୍‌ ଜୁୟ୍‌ଲକ୍‌ ନଃର୍‌ ମାରେଦ୍‌, ସେ ବିଚାର୍‌ କଃର୍ତା ଟାଣେ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ହାୟ୍‌ଦ୍‌ ।’ \v 22 ମଃତର୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ କଃଉଁଲେ, ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ବାୟ୍‌ ଉହ୍ରେ ରିସା ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ସେ ବିଚାର୍‌ କଃର୍ତା ଟାଣେ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ହାୟ୍‌ଦ୍‌ । ଆରେକ୍‌ ଜୁୟ୍‌ଲକ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ବାୟ୍‌କ୍‌ ନିର୍ବୁଦିଆ ବଃଲି କୟ୍‌ଦ୍‌, ସେ ବେରାଣେ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ହାୟ୍‌ଦ୍‌; ଆର୍‌ ଜୁୟ୍‌ଲକ୍‌ ଲଳାକ୍‌ ନୟ୍‌ଲାର୍‌ ବଃଲି କୟ୍‌ଦ୍‌, ସେ ଜୟ୍‌ ଲାଗ୍‌ତା ନଃର୍କେ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ହାୟ୍‌ଦ୍‌, \v 23 ଇତାକ୍‌, ଇସ୍ୱରାର୍‌ ଗିନେ ବେଦି ଲଃଗେ ତୁମି ତୁମାର୍‌ ଦାନ୍‌ ଆଣ୍‌ତି ରିଲା ବଃଳ୍‌ ତୁମାର୍‌ ବିରଦେ ତୁମାର୍‌ ବାୟ୍‌ଦିର୍‌ କାୟ୍‌ କଃତା ଆଚେ ବଃଲି ସେତି ତୁମିକେ ଏତୁହଃଳେଦ୍‌, \v 24 ତଃବେ ସେତିର୍‌ ବେଦି ତଃଳେ ତୁମାର୍‌ ଦାନ୍‌ ସଃଙ୍ଗାୟ୍‌ ବାଉଳି ଜାହା, ଆଗ୍‌ତୁ ନିଜାର୍‌ ବାୟ୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ମିସା, ଆର୍‌ ତାର୍‌ହଃଚେ ତୁମାର୍‌ ଦାନ୍‌ ବେଦି ଉହ୍ରେ ଆଣି ଦିଆସ୍‌ ।” \p \v 25 “ତୁମାର୍‌ ବିରଦି ସଃଙ୍ଗ୍ ବାଟେ ରିଲାବଃଳ୍‌ ବେଗି ତାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ମିସାବିଳା ବାବ୍‌ ଦଃକାଉଆ, ନୟ୍‌ଲେକ୍‌ ବିରଦି ତୁମିକେ ବିଚାର୍‌ କଃର୍ତା ଲକାର୍‌ ଆତେ ସଃହ୍ରି ଦଃୟଃଦ୍‌, ଆରେକ୍‌ ବିଚାର୍‌କଃରୁ ତୁମିକେ ଜାଗୁଆଳି ଆତେ ସଃହ୍ରି ଦଃୟ୍‌ଦ୍‌, ଆର୍‌ ତୁମି ଜଃଇଲେ ହୁରାସ୍‌ । \v 26 ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିକେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ତୁମି ସଃରା ସଃରି ଗଟେକ୍‌ କାସୁ ହେଁ ନଃସୁଜ୍‌ତା ହଃତେକ୍‌ ସେ ଜଃଗାୟ୍‌ ହୁଣି କଃନ୍‌କଃରି ହେଁ ମୁକ୍‌ଳି ଆସୁ ନଃହାରାସ୍‌ ।” \s ଦାରିକାମ୍‌ କଃତା \p \v 27 “ତୁମିମଃନ୍ ସୁଣି ଆଚାସ୍‌, ଲେକାଆଚେ, ‘ଦାରିକାମ୍‌ କଃରା ନାୟ୍‌ ।’ \v 28 ମଃତର୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ କଃଉଁଲେ, ଜୁୟ୍‌ଲକ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ମାୟ୍‌ଜିକେ କଃରାବ୍‌ ଆକାୟ୍‌ ଦଃକେଦ୍‌, ସେ ତାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ମଃନ୍‌ ବିତ୍ରେ ଦାରିକାମ୍‌ କଃରି ସଃର୍ଲାନି । \v 29 \x + \xo ୫:୨୯ \xo*\xt ମାତି ୧୮:୯; ମାର୍କ ୯:୪୭.\xt*\x*ଆର୍‌ ତୁମିକେ ଜଃଡେବଃଳ୍‌ କାତା ଆକି ହାହ୍‌ କଃରାୟ୍‌ଦ୍‌, ତଃବେ ସେରି କାଡି ହଃବ୍ଳାଉଆ, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ତୁମାର୍‌ ସଃବୁ ଗଃଗାଳ୍‌ ନଃର୍କେ ନଃସ୍ଟ୍‌ ଅଃଉତା ବାଟା ଗଟେକ୍‌ ଆକି ନଃସ୍ଟ୍‌ ଅଃଉତାର୍‌ ତୁମାର୍‌ ଗିନେ ନିକ । \v 30 \x + \xo ୫:୩୦ \xo*\xt ମାତି ୧୮:୮; ମାର୍କ ୯:୪୩.\xt*\x*ଆରେକ୍‌ ତୁମିକେ ଜଃଡେବଃଳ୍‌ କାତା ଆତ୍‌ ହାହ୍‌ କାମ୍‌ କଃରାୟ୍‌ଦ୍‌, ତଃବେ ସେରି କାଟି ହଃବ୍ଳାଉଆ, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ତୁମାର୍‌ ସଃବୁ ଗଃଗାଳ୍‌ ନଃର୍କେ ହଃଳ୍‌ତା ବାଟା ଗଟେକ୍‌ ଆତ୍‌ ନଃସ୍ଟ୍‌ ଅଃଉତାର୍‌ ତୁମାର୍‌ ଗିନେ ନିକ ।” \s ଚାଡ୍ ହଃତାର୍‌ ବିସୟେ ସିକ୍ୟା \r (ମାତି ୧୯:୯; ମାର୍କ ୧୦:୧୧-୧୨; ଲୁକ ୧୬:୧୮) \p \v 31 \x + \xo ୫:୩୧ \xo*\xt ମାତି ୧୯:୭; ମାର୍କ ୧୦:୪.\xt*\x*“ଆରେକ୍‌ ଲେକା ଆଚେ, ‘ଜୁୟ୍‌ଲକ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ମାୟ୍‌ଜିକେ ଚାଡେଦ୍‌, ସେ ତାକ୍‌ ଚାଡ୍‌ହଃତାର୍‌ ଲେକି ଦେଉଅ ।’ \v 32 \x + \xo ୫:୩୨ \xo*\xt ମାତି ୧୯:୯; ମାର୍କ ୧୦:୧୧,୧୨; ଲୁକ ୧୬:୧୮; ୧ କର ୭:୧୦,୧୧.\xt*\x*ମଃତର୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ କଃଉଁଲେ, ଜୁୟ୍‌ଲକ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ମାୟ୍‌ଜିକେ ଦାରିକାମାର୍‌ ଦଃସ୍‌ ଚାଡି ବିନ୍ କାମାର୍‌ ଗିନେ ଚାଡେଦ୍‌, ତଃବେ ସେ ତାକ୍‌ ଦାରିଆଣି କଃରାୟ୍‌ଦ୍‌, ଆର୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ ସେ ଚାଡ୍‌ଲା ମାୟ୍‌ଜିକେ ସଃଙ୍ଗାୟ୍‌ଦ୍‌, ସେ ହେଁ ଦାରିକାମ୍‌ କଃରେଦ୍‌ ।” \s ହଃର୍ମାଣ୍‌କସ୍‌ କଃର୍ତା କଃତା \p \v 33 “ଆରେକ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ସୁଣି ଆଚାସ୍‌ ଜେ, ହୁର୍ବ୍‌ କାଳେ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ କଃଉଆ ଜାୟ୍‌ରିଲି, ‘ତୁମି ମିଚ୍ ହଃର୍ମାଣ୍‌ କଃରାନାୟ୍‌, ମଃତର୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ହଃର୍ମାଣ୍‌ ସଃବୁ ମାପ୍ରୁର୍‌ ଗିନେ ହୁରୁଣ୍ କଃରା ।’ \v 34 \x + \xo ୫:୩୪ \xo*\xt ଜାକୁ ୫:୧୨; \xt*\xt ମାତି ୨୩:୨୨.\xt*\x*ମଃତର୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ କଃଉଁଲେ, ସଃୟ୍‌ତ୍‌ କଃର୍ତାବଃଳ୍‌ କଃବେ ହେଁ ହଃର୍ମାଣ୍‌ କଃରା ନାୟ୍‌; ସଃର୍ଗାର୍‌ ହଃର୍ମାଣ୍‌ କଃରା ନାୟ୍‌, ବଃଲେକ୍‌ ସେରି ଇସ୍ୱରାର୍‌ ସିଙ୍ଗାସଣ୍‌; \v 35 କି ହୁର୍ତିବିର୍‌ ହଃର୍ମାଣ୍‌ କଃରା ନାୟ୍‌, ବଃଲେକ୍‌ ସେରି ଇସ୍ୱରାର୍‌ ହାଦ୍‌ ସଃଙ୍ଗାଉତା ଟାଣ୍; ଜିରୁସାଲମାର୍‌ ହଃର୍ମାଣ୍‌ କଃରା ନାୟ୍‌, ବଃଲେକ୍‌ ସେରି ମଃହାରଃଜାର୍‌ ଗଃଳ୍‌; \v 36 ଆରେକ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ମୁଣ୍ଡାର୍‌ ହଃର୍ମାଣ୍‌ କଃରା ନାୟ୍‌, ବଃଲେକ୍‌ ସେତିର୍‌ ଗଟେକ୍‌ ବାଳ୍‌ ହେଁ ଦବ୍‌ କି କଃଳ୍ୟା କଃରୁକେ ତୁମାର୍‌ ସଃକ୍ତି ନାୟ୍‌ । \v 37 ତୁମିମଃନ୍‌ ‘ହେଁ’ ଅଲେ ‘ହେଁ’ ବଃଲା, ‘ନାୟ୍‌’ ଅଲେ ‘ନାୟ୍‌’ ବଃଲା, ଇତିହୁଣି ଜାୟ୍‌ରି ଅଃଦିକ୍‌, ସେରି ଦୁସ୍ଟ୍‌ ଆତ୍ମା ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଆସେଦ୍‌ ।” \s ବେର୍‌ ଦଃରାନାୟ୍‌ \r (ଲୁକ ୬:୨୯-୩୦) \p \v 38 “ତୁମିମଃନ୍ ସୁଣି ଆଚାସ୍‌, ଲେକା ଆଚେ, ‘ଆକିର୍‌ ବାଦୁଲେ ଆକି ଆର୍‌ ଦାତାର୍‌ ବାଦୁଲେ ଦାତ୍‌ ।’ \v 39 ମଃତର୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ କଃଉଁଲେ, କେ ତୁମାର୍‌ ଦୁସ୍ଟ୍‌ କଃଲେକ୍‌ ତାର୍‌ ବାଦ୍‌ଲା ନିଆନାଁୟ୍‌, ମଃତର୍‌ ଜେ ତୁମାର୍‌ କାତା ଗାଲେ ଚାହୁଳ୍‌ ମାରେଦ୍‌, ତାକ୍‌ ଡେବ୍ରି ଗାଲ୍‌ ହେଁ ଦଃକାୟ୍‌ ଦିଆସ୍‌ । \v 40 ଆର୍‌ କେ ଜଦି ତୁମାର୍‌ ଆଙ୍ଗି ନେଉଁକେ ମଃନ୍‌କଃରି ବିଚାର୍‌ କଃର୍ତା ଟାଣେ ନଃୟ୍‌ଦ୍‌, ତଃବେ ତାକ୍‌ ତୁମାର୍‌ ହଃଚ୍ୟା ହେଁ ଦିଆସ୍‌ । \v 41 ଆର୍‌ ଜଦି ଗଟେକ୍‌ ସଃଇନ୍ ତାର୍‌ ବଜ୍‌ ବଳାୟ୍‌ କସେକ୍‌ ଜୁଉ ବଃଲି ବଃଳ୍‌ମାଡ୍ କଃଲେକ୍‌, ତୁମି ତାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଦୁୟ୍‌ କସ୍‌ ଜାହା । \v 42 କେ ଜଦି ତୁମିକେ କାୟ୍‌ରି ମାଗେଦ୍‌, ତାକ୍‌ ଦିଆସ୍‌; ଆର୍‌ କେ ଜଦି ତୁମାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ରିଣ୍ ନେଉଁକେ ମଃନ୍ କଃରେଦ୍‌, ତାକ୍‌ ଦିଆସ୍‌ ।” \s ସଃତ୍ରୁକେ ଲାଡ୍‌ କଃରା \r (ଲୁକ ୬:୨୭-୨୮,୩୨-୩୬) \p \v 43 “ତୁମିମଃନ୍ ସୁଣି ଆଚାସ୍‌, ଲେକା ଆଚେ, ‘ତୁମାର୍‌ ନିଜାର୍‌ ଲକ୍‌କେ ଲାଡ୍‌ କଃରା ଆର୍‌ ତୁମାର୍‌ ସଃତ୍ରୁକେ ଲାଡ୍‌ କଃରା ନାୟ୍‌ ।’ \v 44 ମଃତର୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ କଃଉଁଲେ, ତୁମିମଃନାର୍‌ ସଃତ୍ରୁମଃନ୍‌କେ ଲାଡ୍‌ କଃରା, ଆର୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ତୁମିକେ କଃସ୍ଟ୍‌ ଦେତି, ସେମଃନାର୍‌ ଗିନେ ପାର୍ତ୍‌ନା କଃରା, \v 45 ଜଃନ୍‌କଃରି ତୁମିମଃନ୍ ତୁମାର୍‌ ସଃର୍ଗାର୍‌ ଉବାଦିର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଅଃଉଆସ୍‌; ସେ ତ ମିଚ୍ ଆର୍‌ ସଃତ୍‌ ଲକାର୍‌ ଉହ୍ରେ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ବେଳ୍‌ ଉଦାଉଁଲା, ଆରେକ୍‌ ଦଃର୍ମି ଆର୍‌ ଅଃଦଃର୍ମି ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ଉହ୍ରେ ବଃର୍ସା ମାରାଉଁଲା । \v 46 ଆର୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ତୁମିକେ ଲାଡ୍‌ କଃର୍ତି, ସେମଃନ୍‌କେ ହଃକା ଲାଡ୍‌ କଃଲେକ୍‌ ତୁମାର୍‌ କାୟ୍‌ ପୁରିସ୍କାର୍‌ ? ରିବ୍‌ନିମଃନ୍ ହେଁ ତ ସେବାନ୍ୟା କଃରୁଲାୟ୍‌ ! \v 47 ଆର୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ଜଦି ନିଜାର୍‌ ନିଜାର୍‌ ବାୟ୍‌କ୍‌ ହଃକା ଜୁଆର୍‌ କଃରାସ୍‌, ତଃବେ ତୁମି ଅଃଦିକ୍‌ କାୟ୍‌ରି କଃରୁଲାସ୍‌ ? ଅଜିଉଦିମଃନ୍‌ ହେଁ ତ ସେବାନ୍ୟା କଃରୁଲାୟ୍‌ ! \v 48 ବଃଲେକ୍‌, ତୁମିମଃନାର୍‌ ସଃର୍ଗାର୍‌ ଉବାଦି ଜଃନ୍‌କାର୍‌ ସିଦ୍‌, ତୁମିମଃନ୍ ହେଁ ସେବାନ୍ୟା ସିଦ୍‌ ଅଃଉଆ ।” \c 6 \s ଦାନ୍‌ ଦଃର୍ମ୍‌ କଃତା \p \v 1 \x + \xo ୬:୧ \xo*\xt ମାତି ୨୩:୫.\xt*\x*“ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଦଃକାୟ୍‌ ଅଃଉଁକେ ଇଚା କଃରି ସେମଃନାର୍‌ ମୁଏଁ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ଇଚା ବିରଦେ କଃରାନାୟ୍‌; ଇତାକ୍‌ ଜଃଗ୍ରାତ୍‌ ଅୟ୍‌ରିଆ, ସେବାନ୍ୟା କଃଲେକ୍‌ ତୁମାର୍‌ ସଃର୍ଗାର୍‌ ଉବାଦି ତଃୟ୍‌ହୁଣି ତୁମି କାୟ୍‌ ହେଁ ପୁରିସ୍କାର୍‌ ହାଉଁ ନଃହାରାସ୍‌ ।” \p \v 2 “ଇତାକ୍‌ ଦାନ୍‌ କଃର୍ତାବଃଳ୍‌ ହେଟ୍‌କପଟ୍ୟାମଃନାର୍‌ ହର୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ମୁଏଁ ତୁରି ହୁକା ନାୟ୍‌; ସେମଃନ୍ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଜଃଜ୍‌ମାନ୍ ହାଉଁକ୍‌ ପାର୍ତ୍‌ନା ଗଃରେ ଆର୍‌ ସାୟ୍‌ ମଃଜାୟ୍‌ ସେବାନ୍ୟା କଃର୍ତି । ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ସେମଃନ୍ ଅଃହ୍‌ଣା ଅଃହ୍‌ଣା କଃଲା କାମାର୍‌ ପୁରିସ୍କାର୍‌ ହାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ ଆଚ୍‌ତି । \v 3 ମଃତର୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ଦାନ୍‌ କଃର୍ତାବଃଳ୍‌ ତୁମାର୍‌ କାତା ଆତ୍‌ କାୟ୍‌ କଃରୁଲି, ସେରି ଡେବ୍ରି ଆତ୍‌ ନଃଜାଣ, \v 4 ଜଃନ୍‌କଃରି ତୁମାର୍‌ ଇ ଦାନ୍‌ ଲୁକ୍‌ଣେ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ଆର୍‌ ତୁମାର୍‌ ଉବାଦି ଜେ ଲୁକ୍‌ଣେ ଦଃକେଦ୍‌, ସେ ତୁମିକେ ହଃଳ୍‌ ଦଃୟଃଦ୍‌ ।” \s ପାର୍ତ୍‌ନା କଃର୍ତା ସିକ୍ୟା \r (ଲୁକ ୧୧:୨-୪) \p \v 5 \x + \xo ୬:୫ \xo*\xt ଲୁକ ୧୮:୧୦-୧୪.\xt*\x*“ପାର୍ତନା କଃର୍ତାବଃଳ୍‌ ହେଟ୍‌କପଟ୍ୟାମଃନାର୍‌ ହର୍‌ ଅଃଉଆ ନାୟ୍‌, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସେମଃନ୍ ଲକ୍‌କେ ଦଃକାୟ୍‌ ଅଃଉଁକେ ପାର୍ତ୍‌ନା ଗଃରେ ଆର୍‌ ସାୟ୍‌ ମୁଣ୍ଡେମଃନ୍ ଟିଆଅୟ୍‌ ପାର୍ତ୍‌ନା କଃରୁକେ ମଃନ୍ କଃର୍ତି; ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ସେମଃନ୍ ଅଃହ୍‌ଣା ଅଃହ୍‌ଣା କଃଲା କାମାର୍‌ ସଃର୍ନେ ପୁରିସ୍କାର୍‌ ହାୟ୍‌ ଆଚ୍‌ତି । \v 6 ମଃତର୍‌ ତୁମି ପାର୍ତ୍‌ନା କଃର୍ତାବଃଳ୍‌ ତୁମାର୍‌ ଗଃର୍‌ ବିତ୍ରେ ଜାହା ଆରେକ୍‌ ଦୁଆର୍‌ ଡାହିକଃରି ଲୁକ୍‌ଣେ ତୁମାର୍‌ ଉବାଦି ଚଃମେ ପାର୍ତ୍‌ନା କଃରା; ଆର୍‌ ତୁମାର୍‌ ସଃବୁ ଦଃକ୍‌ତା ସଃର୍ଗାର୍‌ ଉବାଦି, ଜେ କି ନଃଡିସ୍ତେ ଆଚେ, ସେ ସେରି ଦଃକି ତୁମିକେ ପୁରିସ୍କାର୍‌ ଦଃୟଃଦ୍‌ ।” \p \v 7 “ଆରେକ୍‌ ପାର୍ତ୍‌ନା କଃର୍ତାବଃଳ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌କେ ଅଜିଉଦି ଲକାର୍‌ ହର୍‌ ଚୁଚାହଲ୍ୟା କଃତାମଃନ୍‌ କୟ୍‌ ତର୍‌କେ ତର୍‌ ପାର୍ତ୍‌ନା କଃରାନାୟ୍‌, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସେମଃନ୍ ବୁତେକ୍‌ କଃତା କୟ୍‌ ପାର୍ତ୍‌ନା କଃଲେକ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ସେମଃନାର୍‌ କଃତା ସୁଣେଦ୍‌ ବଃଲି ମଃନେ ବାବ୍‌ତି । \v 8 ଇତାର୍‌ ଗିନେ ସେମଃନାର୍‌ ହର୍‌ ଅଃଉଆ ନାୟ୍‌, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ତୁମିମଃନାର୍‌ କାୟ୍‌ରି ଲଳା, ସେରି ମାଗ୍‌ତା ଆଗ୍‌ତୁ ତୁମାର୍‌ ସଃର୍ଗାର୍‌ ଉବାଦି ଇସ୍ୱର୍‌ ସେରି ଜାଣେଦ୍‌ । \v 9 ତଃବାର୍‌ଗିନେ ତୁମିମଃନ୍ ଇବାନ୍ୟା ବଃଲି ପାର୍ତ୍‌ନା କଃରା- \q1 ‘ଏ ଅଃମାର୍‌ ସଃର୍ଗାର୍‌ ଉବା, \q2 ତର୍‌ ନାଉଁ ପବିତ୍ର ବଃଲି ମାନ୍‌ତି ଅଃଉଅ; \q2 \v 10 ତର୍‌ ରାଇଜ୍‌ ଆସ, \q2 ଜଃନ୍‌କଃରି ସଃର୍ଗେ ସେନ୍‌କଃରି ହୁର୍ତିବି ତଃୟ୍‌ ତର୍‌ ଇଚା ହୁରୁଣ୍ ଅଃଉଅ । \q2 \v 11 ଆଜି ଅଃମିମଃନ୍‌କ୍‌ ଲଳା ରିଲା କାଦି ଦେ । \q2 \v 12 ଅଃମିମଃନ୍‌ ଜଃନ୍‌କଃରି ଅଃହ୍‌ଣା ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ସଃବୁ ଦସିମଃନ୍‌କେ କେମା କଃରୁଲୁ, \q2 ସେନ୍‌କଃରି ଅଃମାର୍‌ ସଃବୁ ହାହ୍‌ କେମା କଃର୍‌ । \q2 \v 13 ପରିକ୍ୟାୟ୍‌ ଅଃମିମଃନ୍‌କ୍‌ ଆଣ୍‌ନାୟ୍‌, \q2 ମଃତର୍‌ ସୟ୍‌ତାନ୍ ଜେ ଦୁସ୍ଟ୍‌ ତାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଅଃମିକ୍‌ ରଃକ୍ୟା କଃର୍‌ । \q2 ଜଃନ୍ ରାଇଜ୍‌, ସଃକ୍ତି ଆର୍‌ ଜଃଜ୍‌ମାନ୍ ଜୁଗେ ଜୁଗେ ତର୍‌ ଅଃଉଅ, ଆମେନ୍‌ ।’\f + \fr ୬:୧୩ \fr*\ft କଃତେକ୍‌ ହଃର୍ନା ଆତ୍‌ ଲେକାୟ୍‌ ଇ ହଃଦ୍‌ମଃନ୍ ନାୟ୍‌ । ଜଃନ୍ ରାଇଜ୍‌, ସଃକ୍ତି ଆର୍‌ ଜଃଜ୍‌ମାନ୍ ଜୁଗେ ଜୁଗେ ତୁମାର୍‌ ଅଃଉଅ, ଆମେନ୍‌ ।\ft*\f*” \p \v 14 \x + \xo ୬:୧୪ \xo*\xt ମାର୍କ ୧୧:୨୫,୨୬.\xt*\x*“ତୁମି ଜଦି ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ସଃବୁ ଦଃସ୍‌ କେମା କଃରାସ୍‌, ତଃବେ ତୁମାର୍‌ ସଃର୍ଗାର୍‌ ଉବାଦି ତୁମିକେ ହେଁ କେମା କଃରେଦ୍‌ । \v 15 ମଃତର୍‌ ତୁମି ଜଦି ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ କେମା ନଃକେରାସ୍‌, ତଃବେ ତୁମାର୍‌ ସଃର୍ଗାର୍‌ ଉବାଦି ହେଁ ତୁମାର୍‌ ଦଃସ୍‌ ସଃବୁ କେମା ନଃକେରେ ।” \s ଉହାସ୍‌ କଃତା \p \v 16 “ଉହାସ୍‌ କଃର୍ତାବଃଳ୍‌ ହେଟ୍‌କପଟ୍ୟାମଃନାର୍‌ ହର୍‌ ମୁଉଁ ସୁକାୟ୍‌ ରିଆନାୟ୍‌, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସେମଃନ୍ ଉହାସ୍‌ କଃରୁଲାୟ୍‌ ବଃଲି ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଦଃକାୟ୍‌ ଅଃଉଁକେ ଅଃହ୍‌ଣା ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ମୁଉଁ ସୁକାୟ୍‌ ରେତି; ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ସେମଃନ୍ ଅଃହ୍‌ଣା ଅଃହ୍‌ଣା କଃଲା କାମାର୍‌ ପୁରିସ୍କାର୍‌ ହାୟ୍‌ ଆଚ୍‌ତି । \v 17 ମଃତର୍‌ ତୁମି ଉହାସ୍‌ କଃର୍ତାବଃଳ୍‌ ମୁଉଁ ଦଃଉଆ ଆର୍‌ ମୁଣ୍ଡେ ଚିକଣ୍‌ ଲାଗାଉଆ, \v 18 ଜଃନ୍‌କଃରି ତୁମି ଉହାସ୍‌ କଃରୁଲାସ୍‌ ବଃଲି ଲକ୍‌ମଃନ୍ ନଃଜାଣତ୍‌, ମଃତର୍‌ ତୁମାର୍‌ ନଃଡିସ୍ତାର୍‌ ଉବାଦିର୍‌ ମୁଏଁ ଜାଣାହଃଳା; ଆର୍‌ ତୁମାର୍‌ ସଃର୍ଗାର୍‌ ଉବାଦି ଜେ କି ନଃଡିସ୍ତେ ଆଚେ, ସେ ତୁମିକେ ହଃଳ୍‌ ଦଃୟଃଦ୍‌ ।” \s ସଃର୍ଗେ ସଃଙ୍ଗାୟ୍‌ଲା ଦଃନ୍ \r (ଲୁକ ୧୨:୩୩-୩୪) \p \v 19 \x + \xo ୬:୧୯ \xo*\xt ଜାକୁ ୫:୨,୩.\xt*\x*“ଜୁୟ୍‌ ଲଃଗେ ଅଳ୍‌ମା କି କିଲୁଆ ନଃସ୍ଟ୍‌ କଃରେଦ୍‌, ଆରେକ୍‌ ଚର୍‌ମଃନ୍ ସିନ୍ଦ୍‌ମାରି ଚରି ନେତି, ଇବାନ୍ୟା ହୁର୍ତିବି ଲଃଗେ ଅଃହ୍‌ଣା ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଗିନେ ଦଃନ୍ ଅଃର୍ଜା ନାୟ୍‌ । \v 20 ମଃତର୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଲଃଗେ ଅଳ୍‌ମା କି କିଲୁଆ ନଃସ୍ଟ୍‌ ନଃକେରେ ଆର୍‌ ଚର୍‌ମଃନ୍ ସିନ୍ଦ୍‌ମାରି ଚରି ନଃନେତି, ଇବାନ୍ୟା ସଃର୍ଗେ ଅଃହ୍‌ଣା ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଗିନେ ଦଃନ୍ ଅଃର୍ଜା । \v 21 କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଜୁୟ୍‌ତି ତୁମାର୍‌ ଦଃନ୍‌, ସେତି ତୁମାର୍‌ ମଃନ୍‌ ।” \s ଗଃଗାଳାର୍‌ ଉଜାଳ୍‌ \r (ଲୁକ ୧୧:୩୪-୩୬) \p \v 22 “ଆକି ଗଃଗାଳାର୍‌ କୁପି । ଇତାର୍‌ ଗିନେ ତୁମାର୍‌ ଆକି ଜଦି ନିକ ରଃୟ୍‌ଦ୍‌, ତଃବେ ତୁମାର୍‌ ସଃବୁ ଗଃଗାଳ୍‌ ଉଜାଳ୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 23 ମଃତର୍‌ ତୁମାର୍‌ ଆକି ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ନିକ ନଃରେୟ୍‌, ତଃବେ ତୁମାର୍‌ ସଃବୁ ଗଃଗାଳ୍‌ ଅଃନ୍ଦାର୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । ବଃଲେକ୍‌ ତୁମାର୍‌ ମଃନାର୍‌ ଉଜାଳ୍‌ ଜଦି ଅଃନ୍ଦାର୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ତଃବେ ସେ ଅଃନ୍ଦାର୍‌ କଃଡେ ବୟଃଙ୍କାର୍‌ ।” \s ଇସ୍ୱର୍‌ ଆର୍‌ ଦଃନ୍ ସଃମ୍ପତି \r (ଲୁକ ୧୬:୧୩; ୧୨:୨୨-୩୧) \p \v 24 “କୁୟ୍‌ ମାନାୟ୍‌ ହେଁ ଜଳେକ୍‌ ସାଉକାରାର୍‌ ସେବା କଃରୁ ନାହାରେ; କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସେ ଗଟ୍‌ଲକ୍‌କେ ଲାଡ୍‌ କଃରେଦ୍‌ ଆର୍‌ ଆରେକ୍‌ ଗଟ୍‌ଲକ୍‌କେ ଲାଡ୍‌ ନଃକେରେ, ନୟ୍‌ଲେକ୍‌ ଗଟ୍‌ଲକାର୍‌ କଃତା ମାନେଦ୍‌ ଆର୍‌ ଆରେକ୍‌ ଗଟ୍‌ଲକାର୍‌ କଃତା ନଃମାନେ । ତୁମିମଃନ୍ ଇସ୍ୱର୍‌ ଆର୍‌ ଦଃନ୍, ଦୁୟ୍‌ ଲକାର୍‌ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା ଅଃଉଁ ନାହାରାସ୍‌ ।” \p \v 25 “ଇତାର୍‌ ଗିନେ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ କାଉଁଲେ, କାୟ୍‌ରି କାଉଁନ୍ଦ୍‌ ଆର୍‌ କାୟ୍‌ରି ହିଉଁନ୍ଦ୍‌, ଇବାନ୍ୟା ତୁମାର୍‌ ଜିବନାର୍‌ ଗିନେ, କି କାୟ୍‌ରି ହିନ୍ଦୁନ୍‌, ଇବାନ୍ୟା ତୁମାର୍‌ ଗଃଗାଳାର୍‌ ଗିନେ ହେଁ ଚିତା କଃରାନାୟ୍‌ । କାଦି ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଜିବନ୍ ଆର୍‌ ବଃସ୍ତର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଗଃଗାଳ୍‌ କାୟ୍‌ ବଃଡ୍ ନାୟ୍‌ ? \v 26 ଅଃଗାସାର୍‌ ଚେଳେମଃନ୍‌କେ ଦଃକା, ସେମଃନ୍ ନଃବୁଣ୍‌ତି କି ନଃକାଟ୍‌ତି, ଆରେକ୍‌ ହାଲେ ନଃସେଙ୍ଗାଉତି, ଅୟ୍‌ଲେକ୍‌ ହେଁ ତୁମାର୍‌ ସଃର୍ଗାର୍‌ ଉବାଦି ସେମଃନ୍‌କେ କାଦି ଦେଉଁଲା । ତୁମିମଃନ୍ କାୟ୍‌ ସେମଃନାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ବଃଡ୍ ନାୟ୍‌ ? \v 27 ଆରେକ୍‌ ତୁମିମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ କେ ଚିତା କଃରି କଃରି ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଆୟ୍‌ଁସ୍‌ କଃଣ୍ଡେକ୍‌ ବାଡାଉଁ ହାରେ ?” \p \v 28 “ଆର୍‌ ବଃସ୍ତର୍‌ ଗିନେ କାୟ୍‌ତାକ୍‌ ଚିତା କଃରୁଲାସ୍‌ ? ବଃନାର୍‌ ହୁଲ୍‌ମଃନାର୍‌ କଃତା ବାବି ଦଃକା, ସେରିମଃନ୍ କଃନ୍‌କଃରି ବାଡ୍‌ତି; ସେରିସଃବୁ କଃବାଳ୍‌ ନଃକେର୍ତି, କି ସୁତା କାଟି ସେମଃନାର୍‌ ଗିନେ ବଃସ୍ତର୍‌ ନଃବୁଣ୍‌ତି । \v 29 ମଃତର୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ କଃଉଁଲେ, ରଃଜା ସଲ୍‌ମନ୍ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ସଃବୁ ଦଃନ୍‌ ରଃୟ୍‌କଃରି ହେଁ, ଇ ହୁଲ୍‌ମଃନାର୍‌ ହର୍‌ ଗଟେକ୍‌ ସୁନ୍ଦୁର୍‌ ବଃସ୍ତର୍‌ କଃବେ ହିନ୍ଦି ନଃରିଲା । \v 30 ମଃତର୍‌ ହଃଦାର୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଜାଳ୍‌ ଆଜି ଆଚେ, ଆର୍‌ କାଲି ଚୁଲି ବିତ୍ରେ ହଃକା ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ତାକ୍‌ ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ଇବାନ୍ୟା ବେସ୍‌ ଦେଉଁଲା, ତଃବେ ଏ ଅଃଳକ୍‌ ବିସ୍ୱାସିମଃନ୍, ସେ କାୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ଅଃଦିକ୍‌ ସଃତ୍‌କଃରି ବଃସ୍ତର୍‌ ନଃଦେୟ୍‌ ?” \p \v 31 “ଇତାର୍‌ ଗିନେ କାୟ୍‌ରି କାହାସ୍‌ ? କାୟ୍‌ରି ହିଉଆସ୍‌ ? କି କାୟ୍‌ରି ହିନ୍ଦାସ୍‌ ? ଇବାନ୍ୟା ବଃଲି ଚିତା କଃରା ନାୟ୍‌ । \v 32 କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଅଜିଉଦିମଃନ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌କେ ନଃଜାଣ୍‌ତି, ସେମଃନ୍ ଇସଃବୁ ବିସୟ୍‌ ଲଳି ବୁଲ୍‌ତି । ଆର୍‌ ଇ ସଃବୁ ବିସୟ୍‌ ଜେ ତୁମିମଃନାର୍‌ ଲଳା, ସେରି ତୁମାର୍‌ ସଃର୍ଗାର୍‌ ଉବାଦି ଜାଣୁଲା । \v 33 ମଃତର୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ହଃର୍ତୁ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ରାଇଜ୍‌ ଆର୍‌ ସେ ତୁମାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି କାୟ୍‌ରି ଇଚା କଃରୁଲା ସେତାକ୍‌ ଦିଆନ୍‌ କଃରା, ତଃବେ ସେ ତୁମିକେ ଇସଃବୁ ହେଁ ଦଃୟଃଦ୍‌ । \v 34 ବଃଲେକ୍‌ କାଲିର୍‌ ଗିନେ ଚିତା କଃରାନାୟ୍‌, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ କାଲି ନିଜେ ନିଜାର୍‌ ଗିନେ ଚିତା କଃରାସ୍‌ । ଆଜିର୍‌ କଃସ୍ଟ୍‌ ଆଜିର୍‌ ଗିନେ ସଃରି ।” \c 7 \s ବିନ୍ ଲକାର୍‌ ଦଃସ୍‌ ଦଃର୍ତାର୍‌ \r (ଲୁକ ୬:୩୭-୩୮,୪୧-୪୨) \p \v 1 “ତୁମିମଃନ୍ ଜଃନ୍‌କଃରି ବିଚାରେ ନଃହେଳାସ୍‌, ଇତାର୍‌ ଗିନେ ବିନ୍ ଲକାର୍‌ ବିଚାର୍‌ କଃରାନାୟ୍‌ । \v 2 \x + \xo ୭:୨ \xo*\xt ମାର୍କ ୪:୨୪.\xt*\x*କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ବିଚାରେ ବିଚାର୍‌ କଃରାସ୍‌, ସେ ବିଚାରେ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ହେଁ ବିଚାର୍‌ କଃରା ଅୟ୍‌ଦ୍‌; ଆରେକ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ନାହେଁ ନାହି ଦିଆସ୍‌, ସେ ନାହେଁ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ହେଁ ନାହି ଦିଆ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 3 ଆର୍‌ କାୟ୍‌ତାକ୍‌ ତୁମାର୍‌ ବାୟ୍‌ର୍‌ ଆକାୟ୍‌ ରିଲା ସାନ୍ କୁଟା ଦଃକୁଲାସ୍‌, ମଃତର୍‌ ତୁମାର୍‌ ନିଜାର୍‌ ଆକାୟ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ବଃଡ୍ ଆକିକୁଟା ଆଚେ, ସେରି କାୟ୍‌ତାକ୍‌ ବାବି ନଃଦେକୁଲାସ୍‌ ? \v 4 ବଃଲେକ୍‌ ତୁମି କଃନ୍‌କଃରି ନିଜାର୍‌ ବାୟ୍‌କ୍‌ କଃଉଁ ହାରାସ୍‌, ‘ଆଉ ତର୍‌ ଆକାୟ୍‌ ରିଲା ସାନ୍ ଆକିକୁଟା ବାର୍‌କଃରି ଦଃୟ୍‌ନ୍ଦ୍,’ ଆର୍‌ ଦଃକା, ତୁମାର୍‌ ଆକାୟ୍‌ ବଃଡ୍ ଆକିକୁଟା ଆଚେ ! \v 5 ରେ, ହେଟ୍‌କପଟ୍ୟାମଃନ୍‌, ଆଗ୍‌ତୁ ନିଜାର୍‌ ଆକାୟ୍‌ ରିଲା ବଃଡ୍ ଆକିକୁଟା ବାର୍‌ କଃରି ହଃକାଉଆ, ତାର୍‌ହଃଚେ ନିଜାର୍‌ ବାୟ୍‌ର୍‌ ଆକାୟ୍‌ ରିଲା ସାନ୍ ଆକିକୁଟା ବାର୍‌ କଃରୁକ୍‌ ନିକକଃରି ଦଃକୁ ହାର୍‌ସି ।” \p \v 6 “ଜାୟ୍‌ରି ପବିତ୍ର ସେରି କୁକୁର୍‌ମଃନ୍‌କେ ଦିଆସ୍‌ ନାୟ୍‌, କଃନ୍‌ଅୟ୍‌ଲେକ୍‌ ସେମଃନ୍ ଲେଉଟିକଃରି ତୁମିକେ ଚାବ୍‌ତି । କି ତୁମାର୍‌ ମୁକ୍ତା ଗୁସ୍ରାମଃନାର୍‌ ମୁଏଁ ହଃକାଉଆ ନାୟ୍‌, କଃନ୍‌ଅୟ୍‌ଲେକ୍‌ ସେମଃନ୍ ସେ ସଃବୁ ସେମଃନାର୍‌ ହାଦେ ରଃମ୍‌ନ୍ଦି ହଃକାଉତି ।” \s ମାଗା, ଲଳା, କଃହାଟେ ମାରା \r (ଲୁକ ୧୧:୯-୧୩) \p \v 7 “ମାଗା, ତଃବେ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ଦିଆ ଅୟ୍‌ଦ୍‌; ଲଳା, ତଃବେ ତୁମିମଃନ୍ ମିଳାଉଆସ୍‌; କଃହାଟେ ମାରା, ତଃବେ ତୁମାର୍‌ ଗିନେ କଃହାଟ୍‌ ଉଗାଳା ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 8 ବଃଲେକ୍‌, ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ ମାଗେଦ୍‌, ସେ ହାୟ୍‌ଦ୍‌; ଜେ ଲଳେଦ୍‌, ସେ ମିଳାୟ୍‌ଦ୍‌; ଆର୍‌ ଜେ କଃହାଟେ ମାରେଦ୍‌, ତାର୍‌ ଗିନେ କଃହାଟ୍‌ ଉଗାଳି ଦିଆ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 9 ଆର୍‌ ତୁମାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଇବାନ୍ୟା କୁୟ୍‌ ଉବା ଆଚେ, ଜେ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ରୁଟି ମାଗ୍‌ଲେକ୍‌ ତାକ୍‌ ଟେଳା ଦଃୟଃଦ୍‌ ? \v 10 ଆରେକ୍‌ ମାଚ୍ ମାଗ୍‌ଲେକ୍‌ ତୁମି ତାକ୍‌ ସାହ୍‌ ଦଃୟ୍‌ଦ୍‌ ? \v 11 ତୁମିମଃନ୍ କଃରାବ୍‌ ଅୟ୍‌ଲେକ୍‌ ହେଁ, ତୁମି ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣା ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ହିଲାମଃନ୍‌କେ ନିକ ନିକ ଦାନ୍‌ ଦେଉଁ ଜାଣାସ୍‌, ତଃବେ ତୁମାର୍‌ ସଃର୍ଗାର୍‌ ଉବାଦି ତାର୍‌ ଲଃଗେ ମାଗ୍‌ତା ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ କଃତେକ୍‌ ଅଃଦିକ୍‌ ନିକ ବଃଲ୍‌ରିମଃନ୍ ନଃଦେୟ୍‌ ।” \p \v 12 \x + \xo ୭:୧୨ \xo*\xt ଲୁକ ୬:୩୧.\xt*\x*“ବଃଲେକ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ତୁମାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଜଃନ୍‌କା ବେବାର୍‌ କଃରତ୍‌ ବଃଲି ମଃନ୍ କଃରୁଲାସ୍‌, ତୁମିମଃନ୍ ହେଁ ସେମଃନାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ସେବାନ୍ୟା ବେବାର୍‌ କଃରା, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଇରି ହଃକା ମସାର୍‌ ବିଦି ଆର୍‌ ବାବ୍‌ବାଦିମଃନାର୍‌ ଦଃର୍ମ୍‌ସାସ୍ତର୍‌ ସିକ୍ୟାର୍‌ ସଃତ୍‌ ଅଃର୍ତ୍‌ ।” \s ସାକୁଳ୍‌ ବାଟ \r (ଲୁକ ୧୩:୨୪) \p \v 13 “ସାକୁଳ୍‌ ଦୁଆର୍‌ ଅୟ୍‌ ବିତ୍ରେ ହୁରା; କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ନାସ୍‌ କଃରୁକେ ନେତା ନଃର୍କାର୍‌ ଦୁଆର୍‌ ଅଃସାର୍‌ ଆର୍‌ ବାଟ ବଃଡ୍, ଆରେକ୍‌ ସେ ଦୁଆର୍‌ ଦଃୟ୍‌ ହୁର୍ତା ଲକ୍‌ ଗାଦେକ୍‌ । \v 14 ଆର୍‌ ଅଃମ୍ବର୍‌ ଜିବନ୍‌ ବାଟ୍‌କେ ନେତା ଦୁଆର୍‌ ସାକୁଳ୍‌ ଆର୍‌ ବାଟ କଃସ୍ଟ୍‌, ଆରେକ୍‌ ସେରି ବେଟ୍‌ ହାଉତା ଲକ୍‌ ଉଣା ।” \s ଗଃଚ୍ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ହଃଳ୍‌ \r (ଲୁକ ୬:୪୩-୪୪) \p \v 15 “ବାମାଉତା ମିଚ୍ ବାବ୍‌ବାଦିମଃନାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଜଃଗ୍ରାତ୍‌ ଅୟ୍‌ରିଆ; ସେମଃନ୍ ମେଣ୍ଡା ବେସ୍‌ ଦଃରି ତୁମାର୍‌ ଚଃମେ ଆସ୍ତି, ମଃତର୍‌ ସେମଃନ୍ ମଃନ୍ ବିତ୍ରେ ଗଟେକ୍‌ ଗଟେକ୍‌ ଗଃଦବାଗ୍ ହର୍‌ । \v 16 ସେମଃନାର୍‌ କାମ୍‌ ଦଃକି ତୁମି ସେମଃନ୍‌କେ ଚିନୁ ହାରାସ୍‌ । କାଟାବୁଟାୟ୍‌ ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ଜୁବ୍‌ଳା ନଃହେଳେ କି କାଟାକଳି ଗଃଚେହୁଣି ଡୁମ୍ବୁର୍‌ ହଃଳ୍‌ ନଃହେଳେ । \v 17 ସେବାନ୍ୟା ସଃବୁ ନିକ ଗଃଚେ ନିକ ହଃଳ୍‌ ହଃଳେଦ୍‌, ମଃତର୍‌ କଃରାବ୍‌ ଗଃଚେ କଃରାବ୍‌ ହଃଳ୍‌ ହଃଳେଦ୍‌ । \v 18 ନିକ ଗଃଚେ କଃରାବ୍‌ ହଃଳ୍‌ ନଃହେଳେ, କି କଃରାବ୍‌ ଗଃଚେ ନିକ ହଃଳ୍‌ ନଃହେଳେ । \v 19 \x + \xo ୭:୧୯ \xo*\xt ମାତି ୩:୧୦; ଲୁକ ୩:୯.\xt*\x*ଜୁୟ୍‌ ଗଃଚେ ନିକ ହଃଳ୍‌ ନଃହେଳେ, ସେ ଗଃଚ୍‌କେ କାଟି ଜୟେ ହଃକା ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 20 \x + \xo ୭:୨୦ \xo*\xt ମାତି ୧୨:୩୩.\xt*\x*ବଃଲେକ୍‌ ସେରଃକମ୍‌ ବାମାଉତା ବାବ୍‌ବାଦିମଃନାର୍‌ କାମ୍‌ ଦଃକି ସେମଃନ୍‌କେ ତୁମି ଚିନୁ ହାରାସ୍‌ ।” \s ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ନଃଜାଣି \r (ଲୁକ ୧୩:୨୫-୨୭) \p \v 21 “ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ମକ୍‌ ‘ମାପ୍ରୁ, ମାପ୍ରୁ’ ବଃଲି କଃଉତି, ସେମଃନ୍ ବିତ୍ରେ ସଃବୁଲକ୍‌ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜେ ଜଃଉଁ ନଃହାର୍‌ତି, ମଃତର୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ମର୍‌ ସଃର୍ଗାର୍‌ ଉବାର୍‌ ଇଚା ହୁରୁଣ୍ କଃର୍ତି, ସେମଃନ୍ ହଃକା ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜେ ଜଃଉଁକେ ହାର୍ତି । \v 22 ସେ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ବିଚାର୍‌ ଦିନ୍ ଗାଦେକ୍‌ ଲକ୍‌ ମକ୍‌ କଃଉତି, ‘ଏ ମାପ୍ରୁ, ଏ ମାପ୍ରୁ, ଅଃମିମଃନ୍‌ କାୟ୍‌ ତର୍‌ ନାଉଁଏ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ବାବ୍‌ବାଣି କୟ୍‌ନଃରିଲୁ ? ଆରେକ୍‌ ତର୍‌ ନାଉଁଏ କାୟ୍‌ ବୁତ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଚାଡାୟ୍‌ ନଃରିଲୁ ? ଆର୍‌ ତର୍‌ ନାଉଁଏ କାୟ୍‌ ଅଃମିମଃନ୍‌ ଗାଦେକ୍‌ କାବାଅଃଉତା କାମ୍‌ କଃରି ନଃରିଲୁ ?’ \v 23 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ନ୍ଦ୍, ‘ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ନଃଜାଣି । ଏ ଅଃଦଃର୍ମିମଃନ୍‌, ମର୍‌ ଲଃଗେହୁଣି ଦୁର୍‌ ଅଃଉଆ ।’” \s ଗଃର୍‌ ତିଆର୍‌ କଃର୍ତା ଦୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ \r (ଲୁକ ୬:୪୭-୪୯) \p \v 24 “ତଃବେ ଜୁୟ୍‌ଲକ୍‌ ମର୍‌ ଇ ସଃବୁ କଃତା ସୁଣେଦ୍‌ ଆର୍‌ ମାନେଦ୍‌, ସେ ଟେଳା ଉହ୍ରେ ଗଃର୍‌ ବାନ୍ଦ୍‌ଲା ବୁଦିଆ ଲକ୍‌ ହର୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 25 ବଃର୍ସା ଅୟ୍‌ଲି, ହୁର୍‌ ଆୟ୍‌ଲି, ବାଉବଃତାସ୍‌ ଆୟ୍‌ଲି ଆର୍‌ ସେ ଗଃର୍‌କେ ଦଃକା ମାର୍‌ଲି । ମଃତର୍‌ ସେ ଗଃର୍‌ ନଃବେସୁଳ୍‌ଲି, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସେରି ଚଃଚ୍ରା ଉହ୍ରେ କୁନାଦି ଅୟ୍‌ରିଲି ।” \p \v 26 “ଆର୍‌ ଜୁୟ୍‌ଲକ୍‌ ମର୍‌ ଇ ସଃବୁ କଃତା ସୁଣି ନଃମାନେ, ସେ ବାଲି ଉହ୍ରେ ଗଃର୍‌ ବାନ୍ଦ୍‌ଲା ନିର୍ବୁଦିଆ ଲକ୍‌ ହର୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 27 ବଃଡ୍ ବଃର୍ସା ଅୟ୍‌ଲି, ହୁର୍‌ ଆୟ୍‌ଲି, ବାଉବଃତାସ୍‌ ଆୟ୍‌ଲି ଆର୍‌ ସେ ଗଃର୍‌କେ ଦଃକ୍ୟା ମାର୍‌ଲି, ଆର୍‌ ସେ ଗଃର୍‌ ବାଙ୍ଗି ଅଦ୍ରିଗଃଲି । ଆରେକ୍‌ ତାର୍‌ ଦଃସା ବଃଡେ ବୟ୍‌ଙ୍କାର୍‌ ଅୟ୍‌ଲି ।” \s ଜିସୁର୍‌ ଅଃଦିକାର୍‌ \p \v 28 \x + \xo ୭:୨୮ \xo*\xt ମାର୍କ ୧:୨୨; ଲୁକ ୪:୩୨.\xt*\x*ଜିସୁ ଇ ସଃବୁ କଃତା କୟ୍‌ ସଃର୍ଲା ହଃଚେ, ଲକ୍‌ମଃନ୍ ତାର୍‌ ସିକ୍ୟା ସୁଣି କାବା ଅୟ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 29 କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସେ ସେମଃନାର୍‌ ଗୁରୁମଃନାର୍‌ ହର୍‌ ସିକ୍ୟା ନଃଦେୟ୍‌, ଅଃଦିକାର୍‌ ହାୟ୍‌ଲା ଲକାର୍‌ ହର୍‌ ସେମଃନ୍‌କେ ସିକ୍ୟା ଦେତିରିଲା । \c 8 \s ଜିସୁ ଗଟେକ୍‌ ବଃଡ୍ ରଗିକ୍‌ ଉଜ୍‌ କଃଲା \r (ମାର୍କ ୧:୪୦-୪୫; ଲୁକ ୫:୧୨-୧୬) \p \v 1 ଜିସୁ ହଃର୍ବାତେ ହୁଣି ଉତ୍ରି ଆୟ୍‌ଲାକ୍‌, ଗାଦେକ୍‌ ଲକ୍‌ ତାର୍‌ ହଃଚେ ହଃଚେ ଗଃଳାୟ୍‌ । \v 2 ଆର୍‌ ଗଟେକ୍‌ ବଃଡ୍‌ ରଗି ତାର୍‌ ତଃୟ୍‌ ଆସି ଜୁଆର୍‌ କଃରି କୟ୍‌ଲା, “ଏ ମାପ୍ରୁ, ତୁୟ୍‌ ଜଦି ମଃନ୍ କଃଲେକ୍‌ ମକ୍‌ ଉଜ୍‌ କଃରୁ ହାର୍ସି ।” \p \v 3 ସେତାକ୍‌ ଜିସୁ ଆତ୍‌ ଲାମାୟ୍‌ ତାକ୍‌ ଚୁୟ୍‌କଃରି କୟ୍‌ଲା, “ମୁଁୟ୍‌ ମଃନ୍‌ କଃରୁଲେ, ତୁୟ୍‌ ଉଜ୍‌ ଅଃଉ ।” ସେଦାହ୍ରେ ତାର୍‌ ବଃଡ୍‌ ରଗେହୁଣି ଉଜ୍‌ ଅୟ୍‌ଲା । \v 4 ଆର୍‌ ଜିସୁ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ଦୁକ୍‌, ଇ କଃତା କାକେ କଃଉନାୟ୍‌, ମଃତର୍‌, ଜାଜକ୍‌ ଲଃଗେ ଦଃକାୟ୍‌ ଅଃଉ, ଆରେକ୍‌ ମସା ଜୁୟ୍‌ ବେଟି ଦେଉଁକେ ଆଦେସ୍‌ ଦିଲା ଆଚେ, ସେରି ସେମଃନାର୍‌ ଚଃମେ ତୁୟ୍‌ ଉଜ୍‌ ଅୟ୍‌ ଆଚ୍‌ସି ବଃଲି ସାକି ଦେଉଁକେ ଦାନ୍‌ ଦେସ୍‌ ।” \s ଜିସୁ ଗଟେକ୍‌ ରମିୟ ସଃଇନାର୍‌ ମୁଳିକାର୍‌ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାକେ ଉଜ୍‌ କଃଲା \r (ଲୁକ ୭:୧-୧୦) \p \v 5 ଜିସୁ କପୁର୍ନାହୁମ୍‌ ଗଃଳେ ଆୟ୍‌ଲାକ୍‌, ଗଟେକ୍‌ ସଏ ସଃଇନାର୍‌ ଅଃଦିକାରି ତାର୍‌ ଚଃମେ ଆସି ଗଃଉଆରି କଃରି କୟ୍‌ଲା, \v 6 “ଏ ମାପ୍ରୁ, ମର୍‌ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା ଏକ୍‌ଅଃଙ୍ଗି ରଗେ ହଃଳିକଃରି ବଃଡେ କଃସ୍ଟ୍‌ ହାୟ୍‌ ଗଃରେ ଟାଟାୟ୍‌ ସଇଆଚେ ।” \p \v 7 ଜିସୁ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ମୁଁୟ୍‌ ଜାୟ୍‌ ତାକ୍‌ ଉଜ୍‌ କଃରିନ୍ଦ୍‌ ।” \p \v 8 ମଃତର୍‌ ସେ ମୁଳିକା ସଃଇନ୍ ଉତୁର୍‌ ଦିଲା, “ମାପ୍ରୁ, ତୁୟ୍‌ ଜେ ମର୍‌ ଗଃରେ ହାଦ୍‌ ହଃକାଉସି ମୁଁୟ୍‌ ଅଃନ୍‌କା ଜୟ୍‌ଗ୍‌ ନାୟ୍‌, ମଃତର୍‌ ତୁୟ୍‌ ହଃଦେକ୍‌ କଃଉ, ମର୍‌ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା ଉଜ୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 9 ବଃଲେକ୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ମର୍‌ ଉହ୍ରାର୍‌ ଅଃଦିକାରି ତଃଳେ ରେତା ଲକ୍‌ ଅୟ୍‌ଲେକ୍‌ ହେଁ ମର୍‌ ତଃଳେ ସଃଇନ୍‌ମଃନ୍ ଆଚ୍‌ତି; ମୁଁୟ୍‌ ଗଟ୍‌ ଲକ୍‌କେ, ‘ଜାଆ !’ ବଃଲେକ୍‌ ସେ ଜାୟ୍‌ଦ୍‌, ଆରେକ୍‌ ଗଟ୍‌ଲକ୍‌କେ, ‘ଆଉ !’ ବଃଲେକ୍‌ ସେ ଆସେଦ୍‌; ଆର୍‌ ମର୍‌ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାକ୍‌, ଇରି କଃର୍‌ ! ବଃଲେକ୍‌ ସେ କଃରେଦ୍‌ ।” \p \v 10 ଜିସୁ ଇରି ସୁଣି କାବା ଅୟ୍‌ ହଃଚ୍ ବାଟ ଆସ୍ତା ଲକ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ ବିତ୍ରେ ଅଃଡେକ୍‌ ବଃଡ୍ ବିସ୍ୱାସ୍‌ ନଃହାୟ୍‌ଁ । \v 11 \x + \xo ୮:୧୧ \xo*\xt ଲୁକ ୧୩:୨୯.\xt*\x*ମଃତର୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ କଃଉଁଲେ, ଗାଦେକ୍‌ ଲକ୍‌ ଉଦ୍‌ତି ଆର୍‌ ବୁଡ୍‌ତି ବାଟ୍‌ହୁଣି ଆସି ଅବ୍ରାହାମ୍‌, ଇସାକ୍‌ ଆର୍‌ ଜାକୁବକ୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜେ ବଜି କାଉଁକେ ବଃସ୍ତି । \v 12 \x + \xo ୮:୧୨ \xo*\xt ମାତି ୨୨:୧୩; ୨୫:୩୦; ଲୁକ ୧୩:୨୮.\xt*\x*ମଃତର୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ସେ ରାଇଜେ ରେତା କଃତା, ସେମଃନ୍‌କେ ହଃଦାୟ୍‌ ଅଃନ୍ଦାରେ ହଃକାଅୟଃଦ୍‌, ସେତି କାନ୍ଦ୍‌ତି ଆର୍‌ ଦାତ୍‌ ଚାବି ଅଃଉତି ।” \v 13 ଆର୍‌ ଜିସୁ ସଃଇନ୍ ଅଃଦିକାରିକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ଜାଆ, ତୁୟ୍‌ ଜଃନ୍‌କଃରି ବିସ୍ୱାସ୍‌ କଃରି ଆଚ୍‌ସି, ତର୍‌ ଉହ୍ରେ ସେନ୍ ଅଃଉଅ ।” \p ସେଦାହ୍ରେ ସେ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା ଉଜ୍‌ ଅୟ୍‌ଲା । \s ଜିସୁ ଗାଦେକ୍‌ ଲକ୍‌କେ ଉଜ୍‌ କଃଲା \r (ମାର୍କ ୧:୨୯-୩୪; ଲୁକ ୪:୩୮-୪୧) \p \v 14 ହଃଚେ ଜିସୁ ପିତର୍‌ ଗଃରେ ଆସି, ପିତରାର୍‌ ସଃତୁର୍ସି ଜଃରାର୍‌ ଗିନେ ଟାଟାୟ୍‌ ସଇରିଲାର୍‌ ଦଃକ୍‌ଲା; \v 15 ସେତାକ୍‌ ଜିସୁ ତାର୍‌ ଆତେ ଚୁୟ୍‌ଲାକ୍‌ ତାର୍‌ ଜଃର୍‌ ଚାଡ୍‌ଲି, ଆର୍‌ ସେ ଉଟି ତାର୍‌ ସେବା କଃରୁକେ ଦଃର୍ଲି । \p \v 16 ସଃଞ୍ଜ୍ ଅୟ୍‌ଲାକ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଗାଦାଗଟ୍‌ ବୁତ୍‌ ଡଃସ୍‌ଲାର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଜିସୁର୍‌ ହାକ୍‌ ଆଣ୍‌ଲାୟ୍‌, ସେତାକ୍‌ ସେ ଗଟେକ୍‌ କଃତାୟ୍‌ ସେମଃନାର୍‌ ବୁତ୍‌ ଚାଡାୟ୍‌ଲା, ଆର୍‌ ସଃବୁ ମଃଳୁହଃଳ୍‌ଲା ଲକ୍‌କେ ଉଜ୍‌ କଃଲା । \v 17 ଇରଃକମ୍‌ ସେ ଜିସାୟ୍‌ ବାବ୍‌ବାଦି କୟ୍‌ରିଲା କଃତା ହୁରୁଣ୍ କଃଲା, “ସେ ନିଜେ ଅଃମିମଃନାର୍‌ ନିଗାଳ୍‌ ସଃବୁ ନିଲା ଆର୍‌ ବ୍ୟାଦି ସଃବୁ ବୟ୍‌ଲା ।” \s ଜିସୁର୍‌ ଚେଲା ଅଃଉଁକେ ମଃନ୍ କଃର୍ତା ଲକ୍‌ମଃନ୍ \r (ଲୁକ ୯:୫୭-୬୨) \p \v 18 ଜିସୁ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଚାରିହାକାର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଦଃକି ତାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ ସଃମ୍‌ନ୍ଦାର୍‌ ସେହାଟିକ୍‌ ଜଃଉଁକେ କୟ୍‌ଲା । \p \v 19 ଆରେକ୍‌ ଗଟେକ୍‌ ସାସ୍ତ୍ରି ତାର୍‌ ଚଃମେ ଆସି କୟ୍‌ଲା, “ଏ ଗୁରୁ, ତୁୟ୍‌ ଜୁୟ୍‌ତି ଗଃଲେକ୍‌ ହେଁ, ମୁଁୟ୍‌ ତର୍‌ ହଃଚେ ହଃଚେ ଆସିନ୍ଦ୍‌ ।” \v 20 ସେତାକ୍‌ ଜିସୁ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “କଲ୍ୟାର୍‌ ହାର୍‌ ଆଚେ, ଅଃଗାସ୍‌ ଉହ୍ରାର୍‌ ଚେଳେମଃନାର୍‌ ବାସା ଆଚେ, ମଃତର୍‌ ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସିର୍‌ ମୁଣ୍ଡ୍ ଗୁଞ୍ଜୁକେ ଟାଣ୍ ନାୟ୍‌ ।” \p \v 21 ଆରେକ୍‌ ଚେଲାମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଆରେକ୍‌ ଏକ୍ଲା କୟ୍‌ଲା, “ଏ ମାପ୍ରୁ, ହଃର୍ତୁ ଜାୟ୍‌ ମର୍‌ ଉବାକ୍‌ ବେଟି ହଃକାଉଁକ୍‌ ମକ୍‌ ଚାଡି ଦେ ।” \p \v 22 ମଃତର୍‌ ଜିସୁ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ମର୍‌ ହଃଚେ ହଃଚେ ଆଉ, ମଃଲା ଲକ୍‌କେ ଅଃହ୍‌ଣା ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ମଃଲା ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ବେଟି ହଃକାଉଁକ୍‌ ଚାଡି ଦେସ୍‌ ।” \s ଜିସୁ ବାଉବଃତାସ୍‌କେ ତିର୍‌ କଃଲା \r (ମାର୍କ ୪:୩୫-୪୧; ଲୁକ ୮:୨୨-୨୫) \p \v 23 ଜିସୁ ଡଙ୍ଗାୟ୍‌ ଚଃଗ୍‌ଲାକେ, ତାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ତାର୍‌ ହଃଚେ ହଃଚେ ଜଃଉଁକେ ଦଃର୍ଲାୟ୍‌ । \v 24 ଆର୍‌ ତଃତ୍‌କାଣ୍‌ ସଃମ୍‌ନ୍ଦେ ଅଃପର୍‌ବଳ୍‌ ବାଉବଃତାସ୍‌ ଅୟ୍‌ଲି, ଆର୍‌ ଉଲାଳେ ଡଙ୍ଗା ବୁଡୁକ୍‌ ଦଃର୍ଲି, ମଃତର୍‌ ଜିସୁ ସୟ୍‌ରିଲା । \v 25 ଆର୍‌ ସେମଃନ୍ ଜିସୁର୍‌ ଲଃଗେ ଆସି ତାକ୍‌ ଉଟାୟ୍‌ କଃରି କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଏ ମାପ୍ରୁ, ବଚାଉ, ନୟ୍‌ଲେକ୍‌ ଅଃମି ବୁଡି ମଃରୁନ୍ଦ୍ ।” \p \v 26 ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ଏ ଅଃଳକ୍‌ ବିସ୍ୱାସିମଃନ୍, ତୁମିମଃନ୍ କାୟ୍‌କଃରୁକ୍‌ ଅଃତେକ୍‌ ଡିରୁଲାସ୍‌ ?” ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଜିସୁ ଉଟି ସଃମଃନ୍ଦ୍ ଆର୍‌ ବାଉକେ ତିର୍‌ ଅଃଉଁକେ ଆଡର୍‌ ଦିଲା, ଆର୍‌ ସଃବୁ ତିର୍‌ ଅୟ୍‌ଲି । \p \v 27 ସେତାକ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ କାବା ଅୟ୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଏ କଃନ୍‌କା ଲକ୍‌, ବାଉ ଆର୍‌ ସଃମ୍‌ନ୍ଦ୍ ହେଁ ତାର୍‌ କଃତା ମାନୁଲାୟ୍‌ ।” \s ବୁତ୍‌ ଡଃସ୍‌ଲା ଦୁୟ୍‌ ଲକ୍‌କେ ଜିସୁ ଉଜ୍‌ କଃଲା \r (ମାର୍କ ୫:୧-୨୦; ଲୁକ ୮:୨୬-୩୯) \p \v 28 ହଃଚେ ସେହାଟି ଗଦରିୟମଃନାର୍‌ ହଲିକେ ଜିସୁ ହଚ୍‌ଲାକ୍‌, ବୁତ୍‌ ଡଃସ୍‌ଲାର୍‌ ଦୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ ମଃସୁଣ୍‌ କାଲେ ହୁଣି ବାରାୟ୍‌ ତାକେ ବେଟ୍‌ ଅୟଃଲାୟ୍‌ । ସେମଃନ୍ ଅଃନାୟ୍‌ ସଃକ୍ତି ରିଲାୟ୍‌ ଜେ, ସେ ବାଟ୍‌ ଦଃୟ୍‌ କେହେଁ ଜାଆ ଆସ୍‌ କଃରୁ ନଃହାର୍ତି ରିଲାୟ୍‌ । \v 29 ଆର୍‌ ସେଦାହ୍ରେ ସେମଃନ୍ ବେଲ୍‌କି ଅୟ୍‌କଃରି କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଏ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି, ତର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଅଃମାର୍‌ କାୟ୍‌ରି ଆଚେ ? ବେଳା ନଃଉତ୍‌ ତୁୟ୍‌ କି ଅଃମିମଃନ୍‌କେ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ଦେଉଁକେ ଇତି ଆୟ୍‌ଲିସ୍‌ ?” \p \v 30 ଆର୍‌ ସେମଃନାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଦୁରିକେ ଗଟ୍‌ ଗୁସ୍ରା ମଃନ୍ଦା ଚଃର୍ତିରିଲାୟ୍‌ । \v 31 ସେତାକ୍‌ ବୁତ୍‌ମଃନ୍ ଜିସୁକେ ଗଃଉଆରି କଃରି କଃଉଁକେ ଦଃର୍ଲାୟ୍‌, “ତୁୟ୍‌ ଜଦି ଅଃମିମଃନ୍‌କ୍‌ ଚାଡାଉସି, ତଃବେ ଗୁସ୍ରା ମଃନ୍ଦାର୍‌ ବିତ୍ରେ ହଃଟାଉ ।” \p \v 32 ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ଜାହା ।” ସେତାକ୍‌ ସେମଃନ୍ ବାରାୟ୍‌ ଗୁସ୍ରାମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ ହୁର୍ଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ ଗୁସ୍ରା ମଃନ୍ଦା ସଃବୁ ରସେ ଦଃବ୍‌ଳି ଜାୟ୍‌ ସଃମଃନ୍ଦ୍ କଃଣ୍ଡାୟ୍‌ ହୁଣି ଆସି ସଃମଃନ୍ଦ୍ ବିତ୍ରେ ଅଦ୍ରି ବୁଡି ମଃଲାୟ୍‌ । \p \v 33 ଆରେକ୍‌ ଚଃରାଉତା ଲକ୍‌ମଃନ୍ ହଃଳାୟ୍‌ ଗଃଳାୟ୍‌ ଆର୍‌ ଗଃଳ୍‌ ବିତ୍ରେ ଜାୟ୍‌ ସଃବୁ କଃତା ଆର୍‌ ବୁତ୍‌ ଡଃସ୍‌ଲାର୍‌ ଲକ୍‌କେ ଜାୟ୍‌ ଜାୟ୍‌ରି ଗଃଟିରିଲି ସେରିମଃନ୍ ଜାଣାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 34 ଆର୍‌ ଗଃଳ୍‌ ବିତ୍ରାର୍‌ ସଃବୁ ଲକ୍‌ ଜିସୁକେ ବେଟ୍‌ ଅଃଉଁକେ ବାରାୟ୍‌ ଆୟ୍‌ଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ ତାକ୍‌ ଦଃକି ସେମଃନାର୍‌ ସଃନ୍ଦାୟ୍‌ ହୁଣି ବାରାୟ୍‌ ଜଃଉଁକେ ଗଃଉଆରି କଃଲାୟ୍‌ । \c 9 \s ଜିସୁ ଗଟ୍‌ ଏକ୍‌ଅଃଙ୍ଗି ରଗିକେ ଉଜ୍‌ କଃଲା \r (ମାର୍କ ୨:୧-୧୨; ଲୁକ ୫:୧୭-୨୬) \p \v 1 ଜିସୁ ଡଙ୍ଗାୟ୍‌ ବଃଗି ସଃମଃନ୍ଦ୍ ଲିଙ୍ଗି ନିଜାର୍‌ ଗଃଳେ ଆୟ୍‌ଲା । \v 2 ଆର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ମଃଳୁହଃଳ୍‌ଲା ଗଟେକ୍‌ ଏକ୍‌ଅଃଙ୍ଗି ରଗିକ୍‌ କଃଟ୍‌ ତଃୟ୍‌ ବୟ୍‌କଃରି ତାର୍‌ ଚଃମେ ଆଣ୍‌ଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ ଜିସୁ ସେମଃନାର୍‌ ବିସ୍ୱାସ୍‌ ଦଃକି ସେ ଏକ୍‌ଅଃଙ୍ଗି ରଗିକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ହଅରେ, ସାସ୍‌ ଦଃର୍‌, ତର୍‌ ହାହ୍‌ କେମା କଃରା ଅୟ୍‌ଲି ।” \p \v 3 ଆର୍‌ ହଃଣ୍ଡିତ୍‌ମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ କେ କେମଃନ୍ ତାକାର୍‌ ତାକାର୍‌ ବିତ୍ରେ କଃଉଆକଇ ଅଃଉତି ରିଲାୟ୍‌, “ଇ ଲକ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ଲିନ୍ଦା କଃରୁଲା ।” \p \v 4 ଜିସୁ ସେମଃନାର୍‌ ମଃନ୍‌ ବିତ୍ରାର୍‌ ବାବ୍‌ନା ଜାଣି କୟ୍‌ଲା, “ତୁମିମଃନ୍ ନିଜାର୍‌ ନିଜାର୍‌ ମଃନ୍‌ ବିତ୍ରେ କାୟ୍‌କଃରୁକ୍‌ କଃରାବ୍‌ ଚିତା କଃରୁଲାସ୍‌ ? \v 5 ବଃଲେକ୍‌ କାୟ୍‌ରି ଉହାସ୍‌ ? ‘ତର୍‌ ହାହ୍‌ କେମା କଃରା ଅୟ୍‌ଲି,’ ବଃଲି କଃଉତାର୍‌, କି, ‘ଉଟ୍‌, ଇଣ୍ଡ୍,’ ବଃଲି କଃଉତାର୍‌ ? \v 6 ମଃତର୍‌ ହୁର୍ତିଏ ହାହ୍‌ କେମା କଃରୁକେ ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସିର୍‌ ଜେ ଅଃଦିକାର୍‌ ଆଚେ;” ଇରି ଜଃନ୍‌କଃରି ତୁମିମଃନ୍ ଜାଣୁ ହାରାସ୍‌, ଇତାର୍‌ ଗିନେ ଜିସୁ ଏକ୍‌ଅଃଙ୍ଗି ରଗିକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ଉଟ୍‌, ତର୍‌ କଃଟ୍‌ ଦଃରି ନିଜାର୍‌ ଗଃରେ ଜାଆ ।” \p \v 7 ସେତାକ୍‌ ସେ ରଗି ଉଟି ତାର୍‌ ଗଃରେ ଗଃଲା । \v 8 ସେରି ଦଃକି ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଡିରି ଗଃଳାୟ୍‌, ଆର୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ମାନାୟ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଇରଃକମ୍‌ ଅଃଦିକାର୍‌ ଦଃୟ୍‌ ଆଚେ, ତାର୍‌ ଜଃଜ୍‌ମାନ୍ କଃଲାୟ୍‌ । \s ଜିସୁ ମାତିଉକ୍‌ କୁଦ୍‌ଲା \r (ମାର୍କ ୨:୧୩-୧୭; ଲୁକ ୫:୨୭-୩୨) \p \v 9 ଜିସୁ ସେତିହୁଣି ଜଃଉଁ ଜଃଉଁ ମାତିଉ ନାଉଁଆର୍‌ ଗଟ୍‌ ମାନାୟ୍‌କେ ସିସ୍ଟୁ ବାନ୍ଦ୍‌ତା ଟାଣେ ବଃସି ରିଲାର୍‌ ଦଃକି ତାକେ କୟ୍‌ଲା, “ମର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଆଉ ।” \p ସେତାକ୍‌ ସେ ଉଟି ଜିସୁର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଗଃଲା । \p \v 10 \x + \xo ୯:୧୦ \xo*\xt ଲୁକ ୧୫:୧,୨.\xt*\x*ଆର୍‌ ଜିସୁ ମାତିଉର୍‌ ଗଃର୍‌ ବିତ୍ରେ କାଉଁକେ ବଃସ୍‌ଲା ବଃଳ୍‌, ଗାଦେକ୍‌ ରିବ୍‌ନି ଆର୍‌ ହାହିମଃନ୍‌ ଆସି ତାର୍‌ ଚେଲାମଃନାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ବଃସ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 11 ପାରୁସିମଃନ୍ ସେରି ଦଃକି ତାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ କଃଉଁକେ ଦଃର୍ଲାୟ୍‌, “ତୁମିମଃନାର୍‌ ଗୁରୁ କାୟ୍‌କଃରୁକ୍‌ ରିବ୍‌ନି ଆର୍‌ ହାହିମଃନାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ କାଉଁଲା ?” \p \v 12 ମଃତର୍‌ ଜିସୁ ସେରି ସୁଣି କୟ୍‌ଲା, “ଉଜ୍‌ ଲକାର୍‌ ଗିନେ ବୟ୍‌ଦ୍‌କାରି ଲଳା ନାୟ୍‌, ମଃତର୍‌ ମଃଳୁ ହଃଳ୍‌ଲା ଲକାର୍‌ ଗିନେ ଲଳା ଆଚେ । \v 13 \x + \xo ୯:୧୩ \xo*\xt ମାତି ୧୨:୭.\xt*\x*‘ଅଃମି ହୁଜା ମଃନ୍ ନଃକେରୁ, ମଃତର୍‌ ଦଃୟା ମଃନ୍ କଃରୁନ୍ଦ୍‌,’ ଇ କଃତାର୍‌ ଅଃର୍ତ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ଜାୟ୍‌ ସିକା, ବଃଲେକ୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ଦଃର୍ମିମଃନ୍‌କେ କୁଦୁକେ ନାସି, ମଃତର୍‌ ହାହିମଃନ୍‌କେ କୁଦୁକେ ଆସି ଆଚି ।” \s ଉହାସାର୍‌ କଃତା \r (ମାର୍କ ୨:୧୮-୨୨; ଲୁକ ୫:୩୩-୩୯) \p \v 14 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଜହନାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ଜହନ୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଜିସୁର୍‌ ତଃୟ୍‌ ଆସି କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଅଃମିମଃନ୍‌ ଆର୍‌ ପାରୁସିମଃନ୍ ଉହାସ୍‌ କଃରୁଲୁ, ମଃତର୍‌ ତର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ କାୟ୍‌ତାକ୍‌ ଉହାସ୍‌ ନଃକେର୍ତି ?” \p \v 15 ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ବଃର ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ହଃତେକ୍‌ ବଃର ଗଚ୍ୟାମଃନାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ବିବାଗଃରେ ରଃୟ୍‌ଦ୍‌, ସଃଡେବଃଳ୍‌ ହଃତେକ୍‌ ସେମଃନ୍ କାୟ୍‌ ଦୁକ୍‌ କଃର୍ତି, ମଃତର୍‌ ବେଳା ଆସେଦ୍‌ ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ସେମଃନାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ବଃରକେ କାଡି ନିଆ ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ସଃଡେବଃଳ୍‌ ସେମଃନ୍ ଉହାସ୍‌ କଃର୍ତି ।” \p \v 16 “କେହେଁ ନଃଉଆଁ ହଃଚ୍ୟାର୍‌ ହାଟ୍‌ଳି କଃଣ୍ଡେକ୍‌ ଚିରି ହଃର୍ନା ହଃଚ୍ୟାୟ୍‌ ନଃଡେସାୟ୍‌, ବଃଲେକ୍‌ ସେ ହାଟ୍‌ଳି ହଃଚ୍ୟାର୍‌ ବଃଡ୍ କଃଣ୍ଡ୍ ଚିଡାୟ୍‌ ନଃୟ୍‌ଦ୍‌ ଆର୍‌ ଆରେକ୍‌ ଅଃଦିକ୍‌ ବଃଡ୍ କାଣା କଃରେଦ୍‌ । \v 17 ଆର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ନଃଉଆଁ ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ରଃସ୍‌ ହଃର୍ନା ଚାମ୍‌ ମଣାୟ୍‌ ନଃସେଙ୍ଗାଉତି, ସଃଙ୍ଗାୟ୍‌ଲେକ୍‌ ଚାମ୍‌ ମଣା ହାଟେଦ୍‌ । ଆର୍‌ ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ରଃସ୍‌ ହର୍ଚ୍ ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ଆର୍‌ ଚାମ୍‌ ମଣା ନଃସ୍ଟ୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌; ମଃତର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ନଃଉଆଁ ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ରଃସ୍‌ ନଃଉଆଁ ଚାମ୍‌ ମଣାୟ୍‌ ସଃଙ୍ଗାଉତି ଆର୍‌ ଚାମ୍‌ ମଣା ଆର୍‌ ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ରଃସ୍‌ ହେଁ ନଃସ୍ଟ୍‌ ନୟ୍‌ ।” \s ଜାୟ୍‌ରସାର୍‌ ଜିସି ବଚ୍‌ଲି ଆର୍‌ ଗଃଗାଳ୍‌ ଜାତା ମାୟ୍‌ଜି ଉଜ୍‌ ଅୟ୍‌ଲି \r (ମାର୍କ ୫:୨୧-୪୩; ଲୁକ ୮:୪୦-୫୬) \p \v 18 ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ ଇ କଃତାମଃନ୍‌ କଃଉତା ବଃଳ୍‌, ଗଟ୍‌ ଜିଉଦି ମୁଳିକା ଜିସୁର୍‌ ଚଃମେ ଆସି ଜୁଆର୍‌ କଃରି କୟ୍‌ଲା, “ମର୍‌ ଜିି ଅଃବେ ସେ ମଃଲି, ମଃତର୍‌ ତୁୟ୍‌ ଆସି ତାର୍‌ ଉହ୍ରେ ଆତ୍‌ ସଃଙ୍ଗାୟ୍‌ଲେକ୍‌ ସେ ବଚେଦ୍‌ ।” \p \v 19 ସେତାକ୍‌ ଜିସୁ ଉଟି ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଚେଲାମଃନାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ତାର୍‌ ହଃଚେ ହଃଚେ ଗଃଲାୟ୍‌ । \p \v 20 ଆର୍‌ ବାର ବଃର୍ସ୍‌ ହଃତେକ୍‌ ଗଃଗାଳ୍‌ଜାତା ରଗ୍ ଅୟ୍‌ରିଲା ଗଟ୍‌ ମାୟ୍‌ଜି ଜିସୁର୍‌ ହଃଚ୍‌ବାଟ୍ୟା ଆସି ତାର୍‌ ହଃଚ୍ୟାର୍‌ ଆଚଳ୍‌ ଚୁୟ୍‌ଲି । \v 21 ବଃଲେକ୍‌ ସେ ମଃନେ ମଃନେ କଃଉତି ରିଲି, “ତାର୍‌ ହଃଚ୍ୟାର୍‌ ଆଚଳ୍‌ ଚୁୟ୍‌ଲେକ୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ଉଜ୍‌ ଅୟ୍‌ନ୍ଦ୍ ।” \p \v 22 ମଃତର୍‌ ଜିସୁ ହଃଚ୍‌ବାଟ୍‌ ଉଲ୍‌ଟି କଃରି ତାକ୍‌ ଦଃକି କୟ୍‌ଲା, “ଏ ନୁନି, ସାସ୍‌ ଦଃର୍‌, ତର୍‌ ବିସ୍ୱାସ୍‌ ତକେ ନିକ କଃଲି ।” ତଃତ୍‌କାଣ୍ ସେ ମାୟ୍‌ଜି ଉଜ୍‌ ଅୟ୍‌ଲି । \p \v 23 ହଃଚେ ଜିସୁ ସେ ଜିଉଦି ମୁଳିକାର୍‌ ଗଃରେ ଆସି ସୁର୍ଲି ହୁକ୍‌ତା ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଆର୍‌ ଆଉଲି କାନ୍ଦ୍‌ତା ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଦଃକି କୟ୍‌ଲା, “ହଃଦାୟ୍‌ ବାରାଉଆ । \v 24 ଇ ଟକି ନଃମେରେ, ମଃତର୍‌ ସଇ ଆଚେ ।” ସେତାକ୍‌ ସେମଃନ୍ ତାକ୍‌ ଗେଙ୍ଗ୍ରାୟ୍‌କଃରି କଃଉଁକେ ଦଃର୍ଲାୟ୍‌ । \v 25 ମଃତର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ହଃଦାୟ୍‌ ବାରାୟ୍‌ଲାକେ ସେ ବିତ୍ରେ ଜାୟ୍‌ ସେ ଟକିର୍‌ ଆତେ ଦଃରି ଉଟାୟ୍‌ଲାକ୍‌, ସେ ଉଟ୍‌ଲି ଆର୍‌ ଟିଅୟ୍‌ଲି । \v 26 ଆରେକ୍‌ ଇ କଃତା ଦେସ୍‌ ଜାକ ଉର୍ଜି ଅୟ୍‌ଲି । \s ଜିସୁ ଜଳେକ୍‌ କାଣାକେ ଆକି ଦଃକାୟ୍‌ଲା \p \v 27 ଜିସୁ ସେତିହୁଣି ଜାତା ବଃଳ୍‌ ଜଳେକ୍‌ କାଣା ହଃଚେ ହଃଚେ ଜାୟ୍‌ ଆଉଲି ଅୟ୍‌ କାଉଁକେ ଦଃର୍ଲାୟ୍‌, “ଏ ଦାଉଦାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ! ଅଃମିମଃନ୍‌କେ ଦଃୟା କଃର୍‌ ।” \p \v 28 ଆରେକ୍‌ ସେ ଗଃରେ ହୁର୍ଲାକେ ସେ କାଣା ମାନାୟ୍‌ମଃନ୍ ତାର୍‌ ଚଃମେ ଆୟ୍‌ଲାୟ୍‌, ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ମୁଁୟ୍‌ ଜେ ଇରି କଃରୁ ହାରିନ୍ଦ୍ ସେରି କାୟ୍‌ ବିସ୍ୱାସ୍‌ କଃରୁଲାସ୍‌ ?” \p ସେମଃନ୍ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ହେଁ ମାପ୍ରୁ ।” \p \v 29 ସେତାକ୍‌ ଜିସୁ ସେମଃନାର୍‌ ଆକାୟ୍‌ ଚୁୟ୍‌କଃରି କୟ୍‌ଲା, “ତୁମିମଃନାର୍‌ ବିସ୍ୱାସ୍‌ ହଃର୍କାରେ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ଅଃଉଅ ।” \v 30 ତଃବେ ସେମଃନାର୍‌ ଆକି ଡିସ୍‌ଲି । ଆରେକ୍‌ ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ ଜଃଗ୍ରାତ୍‌ କଃରାୟ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ଇ କଃତା, କେ ଜଃନ୍‌କଃରି ନଃଜାଣତ୍‌ ।” \p \v 31 ମଃତର୍‌ ସେମଃନ୍ ବାରାୟ୍‌ ଜାୟ୍‌ ସେ ଦେସ୍‌ ଜାକେ ତାର୍‌ କଃତା କୟ୍‌ ବୁଲ୍‌ଲାୟ୍‌ । \s ଜିସୁ ଗଟେକ୍‌ ଗୁଲାକ୍‌ କଃତା କାଉଁକେ ସଃକ୍ତି ଦିଲା \p \v 32 ସେମଃନ୍ ବାରାୟ୍‌ ଜାତିରିଲା ବଃଳ୍‌, ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଗୁଲା ବୁତ୍‌ ଡଃସିରିଲା ଲକ୍‌କେ ଜିସୁର୍‌ ଚଃମେ ଆଣ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 33 ଆରେକ୍‌ ବୁତ୍‌ ଚାଡାୟ୍‌ଲାକ୍‌ ସେ ଗୁଲା କଃତା ଅଃଉଁକେ ଦଃର୍ଲା । ସେତାକ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌ କାବା ଅୟ୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ ବିତ୍ରେ ଇରଃକମ୍‌ ଗଃଟ୍‍ଣା ଗଃଟ୍‌ତାର୍‌ ଅଃମି କଃବେ ହେଁ ନଃଦେକୁ ।” \p \v 34 \x + \xo ୯:୩୪ \xo*\xt ମାତି ୧୦:୨୫; ୧୨:୨୪; ମାର୍କ ୩:୨୨; ଲୁକ ୧୧:୧୫.\xt*\x*ମଃତର୍‌ ପାରୁସିମଃନ୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ସେ ବୁତ୍‌ମଃନାର୍‌ ମୁଳିକାକ୍‌ ଦଃରି ବୁତ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଚାଡାଉଁଲା ।” \s ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ଉହ୍ରେ ଜିସୁର୍‌ ଦଃୟା \p \v 35 \x + \xo ୯:୩୫ \xo*\xt ମାତି ୪:୨୩; ମାର୍କ ୧:୩୯; ଲୁକ ୪:୪୪.\xt*\x*ଇତାର୍‌ହଃଚେ ଜିସୁ ସଃବୁ ଗଃଳେ, ଆରେକ୍‌ ଗାଉଁମଃନ୍‌କେ ବୁଲୁକ୍‌ ଦଃର୍ଲା । ଆର୍‌ ସେମଃନାର୍‌ ପାର୍ତ୍‌ନା ଗଃରେ ସିକ୍ୟାଦଃୟ୍‌ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜାର୍‌ ନିକ କବୁର୍‌ ପର୍ଚାର୍‌ କଃରି ସଃବୁ ରଃକମାର୍‌ ରଗ୍ ଆର୍‌ ସଃବୁ ରଃକମାର୍‌ ମଃଳୁହଃଳ୍‌ଲାର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଉଜ୍‌ କଃଲା । \v 36 \x + \xo ୯:୩୬ \xo*\xt ମାର୍କ ୬:୩୪.\xt*\x*ଆର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଦଃକି ଜିସୁ ସେମଃନାର୍‌ ଗିନେ ଦଃୟା ଦଃକାୟ୍‌ଲା, ବଃଲେକ୍‌ ସେମଃନ୍ ଗଃଉଳିଆ ନୟ୍‌ଲା ମେଣ୍ଡାମଃନ୍ ସଃହା ନୟ୍‌ଲା ହର୍‌ କଃସ୍ଟ୍‌ ହାୟ୍‌ ଏଣେ ତେଣେ ଜଃତ୍‌କଃତ୍‌ ଅୟ୍‌ରିଲାୟ୍‌ । \v 37 \x + \xo ୯:୩୭ \xo*\xt ଲୁକ ୧୦:୨.\xt*\x*ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଜିସୁ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ତାସ୍‌ ସିନା ଜଃବର୍‌, ହାୟ୍‌ଟି କଃର୍ତା ଲକ୍‌ ଉଣା । \v 38 ଇତାକ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ତାସ୍‌ ହଃଦାୟ୍‌ ହାୟ୍‌ଟି କଃର୍ତା ଲକ୍‌କେ ହଃଟାଉଁକେ, ତାସ୍‌ହଃଦାର୍‌ ସାଉକାର୍‌କେ ଗଃଉଆରି କଃରା ।” \c 10 \s ବାରଗଟ୍‌ ଚେଲା \r (ମାର୍କ ୩:୧୩-୧୯; ଲୁକ ୬:୧୨-୧୬) \p \v 1 ଜିସୁ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ ଚଃମେ କୁଦି ସେମଃନ୍‌କେ ବିଟାଳ୍‌ ବୁତ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଚାଡାଉଁକେ ସେମଃନାର୍‌ ଉହ୍ରେ ଅଃଦିକାର୍‌ ଦିଲା; ଆର୍‌ ସଃବୁ ରଃକମାର୍‌ ରଗ୍ ଆର୍‌ ଦୁକା ଉଜ୍‌ କଃରୁକେ ଅଃଦିକାର୍‌ ଦିଲା । \v 2 ସେ ବାରଗଟ୍‌ ଚେଲାମଃନାର୍‌ ନାଉଁ ଅଃଉଁଲି, ହଃର୍ତୁ ସିମନ୍, ଜାକେ ପିତର୍‌ ବଃଲି କଃଉତି ଆର୍‌ ତାର୍‌ ବାୟ୍‌ସି ଆନ୍ଦ୍ରିଅ; ଜେବଦିର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଜାକୁବକ୍‌ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ବାୟ୍‌ସି ଜହନ୍‌; \v 3 ପିଲିପ୍, ବାର୍ତଲମି; ତମା ଆର୍‌ ମାତିଉ ରିବ୍‌ନି; ଆଲ୍‌ପିଅର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଜାକୁବକ୍‌; ଆର୍‌ ତଦିୟ; \v 4 କିଣାନିୟ ସିମନ୍, ଜେ କି ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ମଃନ୍‌କେ ମୁକ୍‌ଳାଉଁକେ ମଃନ୍ କଃର୍ତିରିଲା, ଆର୍‌ ଇସ୍କାରିଅତ୍‌ ଜିଉଦା, ଜେ ଜିସୁକେ ସଃତ୍ରୁର୍‌ ଆତେ ସଃହ୍ରି ଦିଲା । \s ଜିସୁ ବାରଗଟ୍‌ ଚେଲାକେ ପର୍ଚାର୍‌ କଃରୁକେ ହଃଟାୟ୍‌ଲା \r (ମାର୍କ ୬:୭-୧୩; ଲୁକ ୯:୧-୬) \p \v 5 ଜିସୁ ବାରଗଟ୍‌ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ ଅଃଦିକାର୍‌ ଦଃୟ୍‌ ହଃଟାୟ୍‌ଲା, “ଅଜିଉଦିର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ଟାଣେ ଜାହାନାୟ୍‌, ସମିରଣିୟମଃନାର୍‌ କୁୟ୍‌ ଗଃଳେ ହୁରା ନାୟ୍‌ । \v 6 ମଃତର୍‌ ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ ବଃଉଁସାର୍‌ ଆଜ୍‌ଲା ମେଣ୍ଡାହର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ହାକ୍‌ ଜାହା । \v 7 ଆର୍‌ ଜଃଉଁ ଜଃଉଁ, ‘ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜ୍‌ ଚଃମେ ଅୟ୍‌ଲିନି !’ ବଃଲି ପର୍ଚାର୍‌ କଃରା ! \v 8 ମଃଳୁହଃଳ୍‌ଲା ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଉଜ୍‌ କଃରା, ମଃଲା ଲକ୍‌କେ ଉଟାଉଆ, ବଃଡ୍‌ ରଗିମଃନ୍‌କେ ଉଜ୍‌ କଃରା, ବୁତ୍‌ମଃନ୍‌କେ ବାର୍‌କଃରା ତୁମିମଃନ୍ ତଃନେ ହାୟ୍‌ ଆଚାସ୍‌, ତଃନେ ଦିଆସ୍‌ । \v 9 ତୁମିମଃନ୍‌ ବେସ୍‌ଣି ଲଃଗେ ଟଃକା, ସନା, କି ରୁହା ନିଆନାଁୟ୍‌ । \v 10 \x + \xo ୧୦:୧୦ \xo*\xt ୧ କର ୯:୧୪; ୧ ତିମ ୫:୧୮.\xt*\x*ଆର୍‌ ଜାତାବଃଳ୍‌ ମଣା କି ଜଳେକ୍‌ ଆଙ୍ଗି କି ହାଣ୍ଡାୟ୍‌ କି ଡାଙ୍ଗ୍ ନିଆନାଁୟ୍‌ । କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ହାୟ୍‌ଟି କଃର୍ତାଲକ୍‌ ତାର୍‌ ଜାୟ୍‌ରି ହାଉତା କଃତା, ସେରି ସେ ହାଉଁକ୍‌ ଜୟ୍‌ଗ୍‌ ।” \p \v 11 “ଆର୍‌ ତୁମିମଃନ୍ କୁୟ୍‌ ଗାଉଁଏ କି ଗଃଳେ ହୁରାସ୍‌, ସେତି କେ ତୁମିକେ ଗଃରେ କୁଦି ଦଃରୁକ୍‌ ମଃନ୍ କଃରେଦ୍‌, ସେରି ଆନ୍‌ମାନ୍‌ କଃରା, ଆରେକ୍‌ ନଃବାଉଳ୍‌ତା ହଃତେକ୍‌ ସେତି ରିଆ । \v 12 ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ଗଟ୍‌ ଗଃରେ ହୁରାସ୍‌, ସେତି ରେତା ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ କଃଉଆ, ‘ତୁମିମଃନାର୍‌ ସୁସ୍ତା ଅଃଉଅ !’ \v 13 ଜଦି ସେ ଗଃରାର୍‌ ମାନାୟ୍‌ ତୁମିକେ ରେଉଁକ୍‌ ଦଃୟଃଦ୍‌, ସେ ସୁସ୍ତା ତାର୍‌ ଉହ୍ରେ ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ଆର୍‌ ଜଦି ସେ ତାର୍‌ ଗଃରେ ରେଉଁକ୍‌ ନଃଦେରେ, ତଃବେ ସେ ସୁସ୍ତା ତୁମାର୍‌ ଉହ୍ରେ ଲେଉଟି ଆସେଦ୍‌ । \v 14 \x + \xo ୧୦:୧୪ \xo*\xt ପେରି ୧୩:୫୧.\xt*\x*ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ଗଃଳେ କି ଗଃରେ ନଃକୁଦେ ଆର୍‌ ତୁମାର୍‌ କଃତା ନଃସୁଣେ, ତଃବେ ସେତିହୁଣି ବାରାୟ୍‌ ଜାତା ବଃଳ୍‌ ତୁମି ତାକ୍‌ ଚାଡ୍‌ଲାସ୍‌ ବଃଲି ଚିନ୍ ହର୍‌ ତୁମାର୍‌ ହାଦାର୍‌ ଦୁଳି ହାହଳି ଦିଆସ୍‌ । \v 15 \x + \xo ୧୦:୧୫ \xo*\xt ମାତି ୧୧:୨୪.\xt*\x*\x + \xo ୧୦:୧୫ \xo*\xt ଲୁକ ୧୦:୪-୧୨.\xt*\x*ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିକେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ବିଚାର୍‌ ଦିନ୍ ଇମଃନାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ସଦମ୍‌ ଆର୍‌ ଗମ୍‌ରା ଗଃଳାର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଇସ୍ୱର୍‌ ଅଃଦିକ୍‌ ଦଃୟା କଃରେଦ୍‌ ।” \s ଆସ୍ତା ଲିନ୍ଦା ତାଡ୍‌ନା \r (ମାର୍କ ୧୩:୯-୧୩; ଲୁକ ୨୧:୧୨-୧୭) \p \v 16 \x + \xo ୧୦:୧୬ \xo*\xt ଲୁକ ୧୦:୩.\xt*\x*“ଦଃକା ବାଗ୍‌ମଃନାର୍‌ ମଃନ୍ଦାୟ୍‌ ମେଣ୍ଡାମଃନାର୍‌ ହର୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ଅଃଦିକାର୍‌ ଦଃୟ୍‌ ହଃଟାଉଁଲେ; ସାହ୍‌ ହର୍‌ ବୁଦିଆ ଆର୍‌ ହାଣ୍ଡ୍‌କା ହର୍‌ ନିର୍ମାୟା ଅଃଉଆ । \v 17 \x + \xo ୧୦:୧୭ \xo*\xt ମାର୍କ ୧୩:୯-୧୧; ଲୁକ ୧୨:୧୧,୧୨; ୨୧:୧୨-୧୫.\xt*\x*ମଃତର୍‌ ମାନାୟ୍‌ମଃନାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଜଃଗ୍ରାତ୍‌ ଅଃଉଆ, ବଃଲେକ୍‌ ବେରାଣ୍ ମେଣ୍ଡାୟ୍‌ ହଃଚାଦି କଃରୁକେ ସଃହ୍ରି ଦେତି ଆର୍‌ ସେମଃନାର୍‌ ପାର୍ତ୍‌ନା ଗଃରେ ସାଟ୍‍ଣି ସଃଙ୍ଗ୍ ମାର୍ତି । \v 18 ଆର୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ମର୍‌ ଗିନେ ସଃର୍କାର୍‌ ଅଃଦିକାରି ଆର୍‌ ରଃଜାମଃନାର୍‌ ହାକ୍‌ ନେତି, ସେରି ସେମଃନାର୍‌ ଆର୍‌ ଅଜିଉଦି ଲକାର୍‌ ତଃୟ୍‌ ସାକି ହର୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 19 ମଃତର୍‌ ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ତୁମିକେ ସଃହ୍ରି ଦେତି ସଃଡେବଃଳ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ କଃନ୍‌କଃରି କାୟ୍‌ କଃତା କଃଉଆସ୍‌; ସେତାର୍‌ ଗିନେ ଚିତା କଃରାନାୟ୍‌, ବଃଲେକ୍‌ କାୟ୍‌ରି କଃଉଆସ୍‌ ସେରି ସେଦାହ୍ରେ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ଦିଆ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 20 କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ କଃଉତା ଲକ୍‌ ନାୟ୍‌; ମଃତର୍‌ ତୁମାର୍‌ ଉବାଦିର୍‌ ପବିତ୍ର ଆତ୍ମା ତୁମାର୍‌ ମଃନ୍ ବିତ୍ରେ ରଃୟ୍‌ କଃତା କୟ୍‌ଦ୍‌, ସେ ହଃକା କଃତା କଃଉତା ଲକ୍‌ ।” \p \v 21 \x + \xo ୧୦:୨୧ \xo*\xt ମାର୍କ ୧୩:୧୨; ଲୁକ ୨୧:୧୬.\xt*\x*“ବାୟ୍‌ ବାୟ୍‌କ୍‌, ଉବାସି ହୟ୍‌ସିକେ, ମଃର୍ନ୍‌ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ହାଉଁକ୍‌ ସଃହ୍ରି ଦେତି, ଆରେକ୍‌ ହିଲାମଃନ୍ ଉବାସି ଆୟ୍‌ସି ବିରଦେ ଉଟ୍‌ତି ଆର୍‌ ସେମଃନ୍‌କେ ମଃର୍ନେ ମାର୍ତି । \v 22 \x + \xo ୧୦:୨୨ \xo*\xt ମାତି ୨୪:୯; ମାର୍କ ୧୩:୧୩; ଲୁକ ୨୧:୧୭; \xt*\xt ମାତି ୨୪:୧୩; ମାର୍କ ୧୩:୧୩.\xt*\x*ଆର୍‌ ମର୍‌ ନାଉଁ ଗିନେ ତୁମିମଃନ୍ ସଃବୁଲକାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ବିରଦ୍‌ କଃର୍ତି, ମଃତର୍‌ ଜୁୟ୍‌ ମାନାୟ୍‌ ସେସ୍‌ ହଃତେକ୍‌ ବିସ୍ୱାସେ ତିର୍‌ ଅୟ୍‌ ରଃୟ୍‌ଦ୍‌, ସେ ହାହେ ହୁଣି ମୁକ୍ଳେଦ୍‌ । \v 23 ମଃତର୍‌ ସେମଃନ୍ ତୁମିକେ ଗଟ୍‌ ଗଃଳେ କଃସ୍ଟ୍‌ ଦେତି, ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଆରେକ୍‌ ଗଟ୍‌ ଗଃଳେ ହଃଳାୟ୍‌ ଜାହା, ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ ଦେସାର୍‌ ସଃବୁ ଗଃଳେ ବୁଲି ନଃସେରାଉତା ଆଗ୍‌ତୁ ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଆସେଦ୍‌ ।” \p \v 24 \x + \xo ୧୦:୨୪ \xo*\xt ଲୁକ ୬:୪୦; \xt*\xt ଜହ ୧୩:୧୬; ୧୫:୨୦.\xt*\x*“ଚେଲା ଗୁରୁ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଆର୍‌ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା ସାଉକାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ବଃଡ୍ ନାୟ୍‌ । \v 25 \x + \xo ୧୦:୨୫ \xo*\xt ମାତି ୯:୩୪; ୧୨:୨୪; ମାର୍କ ୩:୨୨; ଲୁକ ୧୧:୧୫.\xt*\x*ଚେଲା ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଗୁରୁ ଆର୍‌ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ସାଉକାର୍‌ ହର୍‌ ଅୟ୍‌ଲେକ୍‌ ସେମଃନାର୍‌ ଗିନେ ସଃତେକ୍‌ ସଃରି । ସେମଃନ୍ ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ଗଃରାର୍‌ ମୁଳିକାକ୍‌ ବାଲ୍‌ଜିବୁଲ୍‌ ବଃଲି କଃଉଁଲାୟ୍‌, ତଃବେ ତାକାର୍‌ ଗଃରାର୍‌ କୁଟୁମ୍‌କେ ଅଃଦିକ୍‌ କଃଉତି ।” \s କାକେ ଡିର୍‌ବାର୍‌ \r (ଲୁକ ୧୨:୨-୭) \p \v 26 \x + \xo ୧୦:୨୬ \xo*\xt ମାର୍କ ୪:୨୨; ଲୁକ ୮:୧୭.\xt*\x*“ବଃଲେକ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଡିରା ନାୟ୍‌, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଜାୟ୍‌ରି ଜାଣା ନଃହେଳେ ଅଃନ୍‌କାର୍‌ ଡାହିଅୟ୍‌ ଲୁକି ରିଲାର୍‌ କାୟ୍‌ରି ନାୟ୍‌, ଆର୍‌ ଜାୟ୍‌ରି ଜାଣା ନଃହେଳେ ଅଃନ୍‌କାର୍‌ କାୟ୍‌ରି ନାୟ୍‌ । \v 27 ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ଜାୟ୍‌ରି ଅଃନ୍ଦାରେ କଃଉଁଲେ ସେରି ଉଜାଳେ କଃଉଆ, ଆରେକ୍‌ ଜାୟ୍‌ରି ତୁମିମଃନ୍ ଲୁକ୍‌ଣେ ସୁଣାସ୍‌ ସେରି ଗଃରାର୍‌ ଚାନି ଉହ୍ରେ ହୁଣି ପର୍ଚାର୍‌ କଃରା । \v 28 ଆର୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ତୁମାର୍‌ ଗଃଗାଳ୍‌କେ ନଃସ୍ଟ୍‌ କଃର୍ତି ମଃତର୍‌ ତୁମାର୍‌ ଜିବନ୍‌ ନଃସ୍ଟ୍‌ କଃରୁ ନଃହାର୍‌ତି, ସେମଃନ୍‌କେ ଡିରି ଜାହାନାୟ୍‌, ମଃତର୍‌ ଜେ ତୁମାର୍‌ ଗଃଗାଳ୍‌ ଆର୍‌ ଆତ୍ମାକେ ନଃର୍କେ ନଃସ୍ଟ୍‌ କଃରୁ ହାରେ, ତାକ୍‌ ହଃକା ଡିରା । \v 29 ଜଳେକ୍‌ ଜଃଟ୍ୟାଚେଳେ କାୟ୍‌ ଗଟେକ୍‌ କାସୁ ଡାବୁୟ୍‌ ବିକା ନଃଉତି ? ଆର୍‌ ତୁମିମଃନାର୍‌ ଉବାଦିର୍‌ ଆଦେସ୍‌ ନୟ୍‌ଲେକ୍‌ ସେମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଗଟେକ୍‌ ହେଁ ବୁଏଁ ନଦ୍ରେ । \v 30 ମଃତର୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ତୁମାର୍‌ ମୁଣ୍ଡାର୍‌ ସଃର୍ନେ ବାଳ୍‌ ଗଃଣି ଆଚେ । \v 31 ଇତାକ୍‌ ଡିରି ଜାହାନାୟ୍‌, ତୁମିମଃନ୍ ଗାଦେକ୍‌ ଜଃଟ୍ୟା ଚେଳେ ହୁଣି ବଃଡ୍ ।” \fig ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ ଦେସାର୍‌ ହୁର୍ବାର୍‌ ଚାତ୍‌ ହଃକାୟ୍‌ଲା ଗଃର୍‌|alt="Flat-roofed, olden house in Israel" src="lb00234c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="10:27"\fig* \s ଜିସୁକେ ମାନ୍‌ତି କଃର୍ତାର୍‌ \r (ଲୁକ ୧୨:୮-୯) \p \v 32 “ଆର୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ତଃୟ୍‌ ମକ୍‌ ଜାଣି ବଃଲି କୟ୍‌ଦ୍‌, ମୁଁୟ୍‌ ହେଁ ମର୍‌ ସଃର୍ଗାର୍‌ ଉବାର୍‌ ତଃୟ୍‌ ତାକ୍‌ ଜାଣି ବଃଲି କୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 33 \x + \xo ୧୦:୩୩ \xo*\xt ୨ ତିମ ୨:୧୨.\xt*\x*ମଃତର୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ତଃୟ୍‌ ମକ୍‌ ନଃଜାଣି ବଃଲି କୟ୍‌ଦ୍‌, ମୁଁୟ୍‌ ହେଁ ସଃର୍ଗାର୍‌ ଉବାର୍‌ ତଃୟ୍‌ ତାକ୍‌ ନଃଜାଣି ବଃଲି କୟ୍‌ଦ୍‌ ।” \s ସୁସ୍ତା ବାଦୁଲେ କଃଣ୍ଡା \r (ଲୁକ ୧୨:୫୧-୫୩; ୧୪:୨୬-୨୭) \p \v 34 “ମୁଁୟ୍‌ ହୁର୍ତିବିଏ ସୁସ୍ତା ଦେଉଁକେ ଆସି ଆଚି ବଃଲି ମଃନେ ବାବା ନାୟ୍‌; ସୁସ୍ତା ଦେଉଁକେ ନାସି, ମଃତର୍‌ କଃଣ୍ଡା ଦେଉଁକେ ଆସି ଆଚି । \v 35 କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଉବାସି ସଃଙ୍ଗ୍ ହୟ୍‌ସି ଆର୍‌ ଆୟ୍‌ସି ସଃଙ୍ଗ୍ ଜିସିର୍‌ ଆର୍‌ ସଃତୁର୍ସି ସଃଙ୍ଗ୍ ବୁଆର୍ସିର୍‌ ବିରଦି କଃରୁକେ ଆସିଆଚି । \v 36 ଆର୍‌ ମାନାୟ୍‌ର୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ କୁଟୁମାର୍‌ ଲକ୍‌ ହଃକା ତାର୍‌ ସଃତ୍ରୁ ଅଃଉତି ।” \p \v 37 “ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ ମକ୍‌ ଚାଡି ନିଜାର୍‌ ଆୟ୍‌ସି କି ଉବାସିକ୍‌ ଅଃଦିକ୍‌ ଲାଡ୍‌ କଃରେଦ୍‌, ସେ ମର୍‌ ଚେଲା ଅଃଉଁକେ ଜୟ୍‌ଗ୍‌ ନାୟ୍‌; ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ ମକ୍‌ ଚାଡି ନିଜାର୍‌ ଜିସି ହୟ୍‌ସିମଃନ୍‌କେ ଅଃଦିକ୍‌ ଲାଡ୍‌ କଃରେଦ୍‌, ସେ ମର୍‌ ଚେଲା ଅଃଉଁକେ ଜୟ୍‌ଗ୍‌ ନାୟ୍‌ । \v 38 \x + \xo ୧୦:୩୮ \xo*\xt ମାତି ୧୬:୨୪; ମାର୍କ ୮:୩୪; ଲୁକ ୯:୨୩.\xt*\x*ଆର୍‌ ଜେ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ କ୍ରୁସ୍‌ ଦଃରି ମର୍‌ ହଃଚେ ହଃଚେ ନାସେ, ସେ ମର୍‌ ଚେଲା ଅଃଉଁକେ ଜୟ୍‌ଗ୍‌ ନାୟ୍‌ । \v 39 \x + \xo ୧୦:୩୯ \xo*\xt ମାତି ୧୬:୨୫; ମାର୍କ ୮:୩୫; ଲୁକ ୯:୨୪; ୧୭:୩୩; ଜହ ୧୨:୨୫.\xt*\x*ଜେ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଜିବନ୍ ବାଚାୟ୍‌ଦ୍‌, ସେ ତାର୍‌ ଜିବନ୍ ଆରାୟ୍‌ଦ୍‌; ଆର୍‌ ଜେ ମର୍‌ ଗିନେ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଜିବନ୍ ଆରାୟ୍‌ଦ୍‌, ସେ ତାର୍‌ ଜିବନ୍ ବାଚାୟ୍‌ଦ୍‌ ।” \s ପୁରିସ୍କାର୍‌ \r (ମାର୍କ ୯:୪୧) \p \v 40 \x + \xo ୧୦:୪୦ \xo*\xt ଲୁକ ୧୦:୧୬; ଜହ ୧୩:୨୦; \xt*\xt ମାର୍କ ୯:୩୭; ଲୁକ ୯:୪୮.\xt*\x*“ଜେ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ଆଗଳି ଦଃରେଦ୍‌ ସେ ମକ୍‌ ଆଗଳି ଦଃରେଦ୍‌; ଆର୍‌ ଜେ ମକ୍‌ ଆଗଳି ଦଃରେଦ୍‌, ସେ ମକ୍‌ ହଃଟାୟ୍‌ଲା ଉବାକ୍‌ ଆଗଳି ଦଃରେଦ୍‌ । \v 41 ଜେ ବାବ୍‌ବାଦିକେ ବାବ୍‌ବାଦି ବଃଲି ଆଗଳି ଦଃରେଦ୍‌, ସେ ବାବ୍‌ବାଦିର୍‌ ପୁରିସ୍କାର୍‌ ହାୟ୍‌ଦ୍‌, ଆର୍‌ ଜେ ଦଃର୍ମ୍‌ ଲକ୍‌କେ, ଦଃର୍ମି ଲକ୍‌ ବଃଲି ଆଗଳି ଦଃରେଦ୍‌, ସେ ଦଃର୍ମ୍‌ ଲକାର୍‌ ନାଉଁଏ ପୁରିସ୍କାର୍‌ ହାୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 42 ଆରେକ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ ଇ ଚେଲାମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଗଟେକ୍‌ ଲକ୍‌କେ ମର୍‌ ଚେଲା ବଃଲି ଗିନେକ୍‌ କାକର୍‌ ହାଣି କାଉଁକେ ଦଃୟଃଦ୍‌, ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ସେ କଃନ୍‌କଃରି ହେଁ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ପୁରିସ୍କାର୍‌ ଆରାୟ୍‌ ନଃକେରେ ।” \c 11 \s ଜିସୁ ଆର୍‌ ବାପ୍ତିସମ୍‌ ଦେତା ଜହନ୍‌ \r (ଲୁକ ୭:୧୮-୩୫) \p \v 1 ଜିସୁ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ବାରଗଟ୍‌ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ ବଃତାୟ୍‌ ସଃର୍ଲା ହଃଚେ, ଗାଲିଲିର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ଗଃଳେମଃନ୍ ସିକ୍ୟା ଦେଉଁକେ ଆର୍‌ ନିକ କବୁର୍‌ ପର୍ଚାର୍‌ କଃରୁକେ ସେଟାଣେ ହୁଣି ଗଃଲା । \p \v 2 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ବାପ୍ତିସମ୍‌ ଦେତା ଜହନ୍‌ ଜଃଇଲ୍‌ ଗଃରେ ରିଲା । ଆର୍‌ କ୍ରିସ୍ଟ ଜୁୟ୍‌ ସଃବୁ କାମ୍‌ କଃର୍ତିରିଲା ସେ ସଃବୁର୍‌ କବୁର୍‌ ହାୟ୍‌, ସେ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ ତାର୍‌ ହାକ୍‌ ହଃଟାୟ୍‌ଲା । \v 3 ସେମଃନ୍ ଜାୟ୍‌ ଜିସୁକେ ହଃଚାର୍ଲାୟ୍‌, “ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ ଆସେଦ୍‌ ବଃଲି ଜହନ୍‌ କୟ୍‌ରିଲା, ତୁୟ୍‌ କାୟ୍‌ ସେ ମାନାୟ୍‌ ? କି, ଅଃମିମଃନ୍‌ ଆରେକ୍‌ ବିନ୍ କାକେ ଜାଗୁନ୍ଦ୍‌ ?” \p \v 4 ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ତୁମିମଃନ୍ ବାଉଳି ଜାହା ଆର୍‌ ଜାୟ୍‌ ଜାୟ୍‌ରି ସୁଣୁଲାସ୍‌ ଆର୍‌ ଦଃକୁଲାସ୍‌ ସେରି ସଃବୁ ଜହନ୍‌କେ ଜାଣାଉଆ । \v 5 କାଣାମଃନ୍ ଦଃକୁ ହାରୁଲାୟ୍‌, ଚଟାମଃନ୍ ଇଣ୍ଡୁ ହାରୁଲାୟ୍‌, ବଃଡ୍‌ ରଗି ଉଜ୍‌ ଅଃଉଁଲାୟ୍‌, ବଃୟ୍‌ରାମଃନ୍ ସୁଣୁ ହାରୁଲାୟ୍‌, ମଃଲା ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଉଟୁଲାୟ୍‌ ଆର୍‌ ଦୁକିଦିନାରି ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ତଃୟ୍‌ ହେଁ ନିକ କବୁର୍‌ ପର୍ଚାର୍‌ କଃରା ଅଃଉଁଲି । \v 6 ଆର୍‌ ଜେ ମକ୍‌ ଅବିସ୍ୱାସ୍‌ ନଃକେରି, ବିସ୍ୱାସ୍‌ କଃରେଦ୍‌ ତାର୍‌ ବାୟ୍‌ଗ୍‌ ।” \p \v 7 ଜହନାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ବାଉଳି ଜାତାବଃଳ୍‌ ଜିସୁ ଜହନାର୍‌ କଃତା ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ କଃଉଁକେ ଦଃର୍ଲା, “ତୁମି କାୟ୍‌ରି ଦଃକୁକ୍‌ ସୁକ୍‌ଲା ବଃଟାୟ୍‌ ଜାୟ୍‌ ରିଲାସ୍‌, କାୟ୍‌ ବାଉୟେ ଜଲ୍‌ତା ସୁର୍ଲିନଃଳା ? \v 8 ସେରି ନୟ୍‌ଲେକ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ କାୟ୍‌ରି ଦଃକୁକେ ବାରାୟ୍‌ ଜାୟ୍‌ରିଲାସ୍‌ ? କାୟ୍‌ ମଃସ୍‌ଣି ବଃସ୍ତର୍‌ ହିନ୍ଦି ରିଲା ମାନାୟ୍‌କେ ? ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ମଃସ୍‌ଣି ବଃସ୍ତର୍‌ ହିନ୍ଦ୍‌ତି ସେମଃନ୍ ରଃଜାର୍‌ ନଃଉରେ ରେତି । \v 9 ସେରି ନୟ୍‌ଲେକ୍‌ କାୟ୍‌କଃରୁକ୍‌ ବାରାୟ୍‌ ଜାୟ୍‌ରିଲାସ୍‌ ? କାୟ୍‌ ଗଟେକ୍‌ ବାବ୍‌ବାଦିକେ ଦଃକୁକେ ? ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ତୁମିମଃନ୍ ବାବ୍‌ବାଦି ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଅଃଦିକ୍‌ ବଃଡ୍ ଲକ୍‌କେ ଦଃକ୍‌ଲାସ୍‌ । \v 10 ଜୁୟ୍‌ ଜହନାର୍‌ କଃତା ସାସ୍ତରେ ଲେକାଆଚେ, ‘ଇସ୍ୱର୍‌ କୟ୍‌ଲା, ମୁଁୟ୍‌ ମର୍‌ କବୁର୍‌ କାରିଆକ୍‌ ତର୍‌ ଆଗ୍‌ତୁ ହଃଟାଉଁଲେ, ସେ ଆଗ୍‌ତୁ ଜାୟ୍‌ ତର୍‌ ଗିନେ ବାଟ ତିଆର୍‌ କଃରେଦ୍‌ ।’ \v 11 ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ମାୟ୍‌ଜି ହେଟେହୁଣି ଜଃଲମ୍‌ ଅୟ୍‌ଲା ସଃବୁ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ ବାପ୍ତିସମ୍‌ ଦେତା ଜହନ୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ବଃଡ୍ କେ ନାୟ୍‌ । ମଃତର୍‌ ଜେ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜେ ସଃବ୍‌କେ ସାନ୍, ସେ ଜହନାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ହେଁ ବଃଡ୍ । \v 12 \x + \xo ୧୧:୧୨ \xo*\xt ଲୁକ ୧୬:୧୬.\xt*\x*ଆର୍‌ ବାପ୍ତିସମ୍‌ ଦେଉ ଜହନ୍‌ ତାର୍‌ କଃତା ପର୍ଚାର୍‌ କଃଲା ବଃଳ୍‌ହୁଣି ଆଜି ହଃତେକ୍‌ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜ୍‌ ଉହ୍ରେ ବଃଳ୍‌ମାଡ୍ ଅଃଉଁଲି, ଆରେକ୍‌ ଅଃଦିକାର୍‌ କଃର୍ତା ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଜଃବର୍‌ ବଃଳ୍‌ବପୁ ସଃଙ୍ଗ୍ ଅଃଦିକାର୍‌ କଃରୁକେ ମଃନ୍ କଃରୁଲାୟ୍‌ । \v 13 ବଃଲେକ୍‌ ସଃବୁ ବାବ୍‌ବାଦିମଃନ୍ ଆର୍‌ ମସାର୍‌ ବିଦି ଆର୍‌ ଦଃର୍ମ୍‌ସାସ୍ତର୍‌ ଜହନ୍‌ ହଃତେକ୍‌ ବାବ୍‌ବାଣି କୟ୍‌ରିଲାୟ୍‌ । \v 14 \x + \xo ୧୧:୧୪ \xo*\xt ମାତି ୧୭:୧୦-୧୩; ମାର୍କ ୯:୧୧-୧୩.\xt*\x*ଆର୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ଜଦି ମାନୁକ୍‌ ମଃନ୍ କଃରୁଲାସ୍‌, ତଃବେ ଜୁୟ୍‌ ଏଲିୟ ଆସୁକ୍‌ ଆଚେ, ଏ ହଃକା ସେ ମାନାୟ୍‌ । \v 15 ଜାର୍‌ ସୁଣୁକ୍‌ କାନ୍‌ ଆଚେ ସେ ସୁଣ ।” \p \v 16 “ମଃତର୍‌ ମୁଁୟ୍‌ କାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଆଜିକାଲିର୍‌ ମାନାୟ୍‌ର୍‌ ତୁଳ୍‌ନା କଃରିନ୍ଦ୍‌ ? ଜୁୟ୍‌ ହିଲାମଃନ୍‌ ଆଟ୍‌ ବଃଜାରେ ବଃସି ତାକାର୍‌ ତାକାର୍‌ ବିତ୍ରେ କୁଦି କଃଉତି, \v 17 ‘ଅଃମିମଃନ୍‌ ତୁମାର୍‌ ଚଃମେ ସୁର୍ଲି ହୁକ୍‌ଲୁ, ତୁମିମଃନ୍ ନଃନାଚ୍‌ଲାସ୍‌, ଅଃମିମଃନ୍‌ ଦୁକେ ଦୁକ୍‌ ଗିତ୍‌ କୟ୍‌ଲୁ, ତୁମିମଃନ୍ ନଃକାନ୍ଦ୍‌ଲାସ୍‌, ଇ ଜୁଗାର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌, ସେ ହିଲାମଃନାର୍‌ ହର୍‌ ।’ \v 18 କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଜହନ୍‌ ଆସି ଉହାସ୍‌ କଃଲା, ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ରଃସ୍‌ ନଃକାୟ୍‌ଲା, ଆର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, ‘ତାକେ ବୁତ୍‌ ଦଃରି ଆଚେ !’ \v 19 ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଆୟ୍‌ଲା ଆର୍‌ କାଉଆ ହିଉଆ ଆୟ୍‌ଲା, ଆର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, ‘ଦଃକା, ଏ ଗଟେକ୍‌ କାଉରାହେଟା ଆର୍‌ ମଃଦୁଆ, ରିବ୍‌ନି ଆର୍‌ ହାହିମଃନାର୍‌ ସଃଙ୍ଗୁଆଳି !’ ମଃତର୍‌ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ଗ୍ୟାନ୍ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ କାମ୍‌ ତଃୟ୍‌ ସଃତ୍‌ ବଃଲି ଜାଣାୟ୍‌ଦ୍‌ ।” \s ଅଃବିସ୍ୱାସି ଗଃଳ୍‌ \r (ଲୁକ ୧୦:୧୩-୧୫) \p \v 20 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଗଃଳେ ଜିସୁର୍‌ ଗାଦେକ୍‌ ସଃକ୍ତିର୍‌ କାମ୍‌ କଃରା ଅୟ୍‌ରିଲି, ସେ ଗଃଳ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଜିସୁ ଲିନ୍ଦା କଃରୁକେ ଦଃର୍ଲା, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସେମଃନ୍ ହାହ୍‌ ଚାଡି ନଃରିଲାୟ୍‌ । \v 21 “ଚି, ଦଃଣ୍ଡାର୍‌ ଜୟ୍‌ଗ୍‌ କରାଜିନ୍, ଚି, ଦଃଣ୍ଡାର୍‌ ଜୟ୍‌ଗ୍‌ ବେତ୍‌ସାଇଦା, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ତୁମିମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଜୁୟ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ସଃକ୍ତିର୍‌ କାମ୍‌ କଃରା ଅୟ୍‌ଆଚେ, ସେରିମଃନ୍ ସଃବୁ ସର୍‌ ଆର୍‌ ସିଦନ୍‌ ତଃୟ୍‌ଁ କଃରା ଅୟ୍‌ରିଲେକ୍‌, ସେମଃନ୍ କଃଡେବଃଳ୍‌ ହୁଣି ବାସ୍ତା ହିନ୍ଦି ଚାରେ ବଃସି ହାହ୍‌ ଚାଡି ରିଲାୟ୍‌ହୁଣି । \v 22 ଅୟ୍‌ଲେକ୍‌ ହେଁ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ କଃଉଁଲେ, ଇସ୍ୱର୍‌ ବିଚାର୍‌ କଃର୍ତା ଦିନ୍ ସର୍‌ ଆର୍‌ ସିଦନ୍‌ ତଃୟ୍‌ର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଅଃଦିକ୍‌ ଦଃୟା ଦଃକାୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 23 ଏ କପୁର୍ନାହୁମ୍‌ ତଃୟ୍‌ର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍, ତୁମି କାୟ୍‌ ନିଜେ ସଃର୍ଗେ ହଃତେକ୍‌ ଉଟୁକ୍‌ ମଃନ୍ କଃରୁଲାସ୍‌ ? ତୁମିକେ ନଃର୍କେ ହଃକା ଅୟ୍‌ଦ୍‌, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ତୁମାର୍‌ ତଃୟ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ସଃକ୍ତିର୍‌ କାମ୍‌ କଃରା ଅୟ୍‌ଆଚେ, ସେରି ସଃବୁ ଜଦି ସଦମ୍‌ ତଃୟ୍‌ କଃରା ଅୟ୍‌ରିଲେକ୍‌, ସେରି ଆଜି ହଃତେକ୍‌ ରିଲିହୁଣି । \v 24 \x + \xo ୧୧:୨୪ \xo*\xt ମାତି ୧୦:୧୫; ଲୁକ ୧୦:୧୨.\xt*\x*ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିକେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ଇସ୍ୱର୍‌ ବିଚାର୍‌ କଃର୍ତା ଦିନ୍ ତୁମାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ସଦମ୍‌ ଦେସାର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଅଃଦିକ୍‌ ଦଃୟା ଦଃକାୟ୍‌ଦ୍‌ ।” \s ମର୍‌ ତଃୟ୍‌ ଆସା ଆର୍‌ ବିସାଉଆ \r (ଲୁକ ୧୦:୨୧-୨୨) \p \v 25 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଜିସୁ ପାର୍ତ୍‌ନା କଃରି କୟ୍‌ଲା, “ଏ ଉବା, ସଃର୍ଗ୍‌ ଆର୍‌ ହୁର୍ତିବିର୍‌ ମାପ୍ରୁ, ତୁୟ୍‌ ବୁଦି ଆର୍‌ ଗ୍ୟାନ୍ ରିଲା ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଇ ସଃବୁ କଃତା ଲୁକାୟ୍‌କଃରି ବୁଦି ନୟ୍‌ଲା ଲକ୍‌କେ ଜାଣାୟ୍‌ଲିସ୍‌, ସେତାର୍‌ ଗିନେ ତକେ ଜୁଆର୍‌ କଃରୁଲେ । \v 26 ଅୟ୍‌ ଉବା, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଇରି ତର୍‌ ଆକାୟ୍‌ ମଃନ୍ ସଃର୍ଦାର୍‌ କଃତା ଅୟ୍‌ଲି ।” \p \v 27 \x + \xo ୧୧:୨୭ \xo*\xt ଜହ ୩:୩୫; ଜହ ୧:୧୮; ୧୦:୧୫.\xt*\x*“ମର୍‌ ଉବାର୍‌ ଅଃଦିକାରେ ରିଲା ସଃବୁ ଅଃଦିକାର୍‌ ମକ୍‌ ଦିଆ ଅୟ୍‌ଆଚେ, ଆର୍‌ ହୟ୍‌ସିକେ କେ ନଃଜାଣ୍‌ତି, ମଃତର୍‌ ଉବାସି ହଃକା ଜାଣିଆଚେ, ଆରେକ୍‌ ଉବାକ୍‌ କେ ନଃଜାଣ୍‌ତି, ମଃତର୍‌ ହଅ ହଃକା ଜାଣିଆଚେ, ଆର୍‌ ହଅ ଜୁୟ୍‌ମଃନ୍‌କ୍‌ ଉବାକ୍‌ ଜାଣାଉଁକ୍‌ ମଃନ୍ କଃରେଦ୍‌, ସେମଃନ୍ ହଃକା ଜାଣ୍‌ତି ।” \p \v 28 “ଏ ତାକ୍‌ଲା ଆର୍‌ ବଜ୍‌ ବୟ୍‌ଲା ଲକ୍‌ମଃନ୍, ମର୍‌ ତଃୟ୍‌ ଆସା, ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ବିସାଉଁକ୍‌ ଦଃୟ୍‌ନ୍ଦ୍ । \v 29 ମର୍‌ ଜିଅଡି ଅଃହ୍‌ଣା ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ କଃନ୍ଦେ ବଃଉଆ, ଆର୍‌ ମର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ସିକା, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ନିଜେ ଦିର୍‌ ଆର୍‌ ମଃନ୍‌ ସୁଦାର୍‌ ଅୟ୍‌ ଆଚି, ସେତାକ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ମର୍‌ ତଃୟ୍‌ ଜିବନ୍‌ ବିତ୍ରେ ବିସାଉଁ ହାରାସ୍‌ । \v 30 ଆରେକ୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଜିଅଡି ଦଃୟ୍‌ନ୍ଦ୍ ସେରି ବଃଉଁକେ ନିକ ଆର୍‌ ଉହାସ୍‌ ।” \c 12 \s ବିସାଉଁଣିବାର୍‌ \r (ମାର୍କ ୨:୨୩-୨୮; ଲୁକ ୬:୧-୫) \p \v 1 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଜିସୁ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ବିସାଉଁଣିବାର୍‌ ଦିନ୍ ତାସ୍‌ ହଃଦାବାଟ୍‌ ଅୟ୍‌ ଗଃଳାୟ୍‌, ସଃଡେବଃଳ୍‌ ତାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ବୁକାର୍‌ ଗିନେ ଗଅଁ କେଡ୍ ଚିଡାୟ୍‌ କାଉଁକେ ଦଃର୍ଲାୟ୍‌ । \v 2 ମଃତର୍‌ ସେରି ଦଃକି ପାରୁସିମଃନ୍ ଜିସୁକେ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଦଃକ୍‌, ବିସାଉଁଣିବାର୍‌ ଦିନ୍ ଜାୟ୍‌ରି କଃର୍ତା ବିଦି ନାୟ୍‌, ସେରି ତର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ କଃରୁଲାୟ୍‌ ।” \p \v 3 ମଃତର୍‌ ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ଦାଉଦ୍‌ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ସଃଙ୍ଗୁଆଳିମଃନ୍ ବୁକାର୍‌ ଗିନେ କାୟ୍‌ କଃରି ରିଲାୟ୍‌, ସେରି କାୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ନଃହଳାସ୍‌ ? \v 4 ସେମଃନ୍ କଃନ୍‌କଃରି ଇସ୍ୱରାର୍‌ ଗଃରେ ହୁରି ଜୁୟ୍‌ ରୁଟି ମାପ୍ରୁର୍‌ ତଃୟ୍‌ ଦିଆ ଅୟ୍‌ରିଲି, ମସାର୍‌ ବିଦି ହଃର୍କାରେ ସେ ରୁଟି ଜାଜକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଚାଡି ବିନ୍ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ କାଉଁକେ କାର୍‌ ଅଃଦିକାର୍‌ ନଃରିଲି, ସେରି କାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 5 ଆର୍‌ ବିସାଉଁଣିବାର୍‌ ଦିନ୍ ଜାଜକ୍‌ମଃନ୍ ମନ୍ଦିର୍‌ ବିତ୍ରେ ହୁରି ବିସାଉଁଣି ଦିନାର୍‌ ବିଟାଳ୍‌ କଃଲେକ୍‌ ହେଁ ଦସି ବଃଲାୟ୍‌ ନଃଉତି, ମସାର୍‌ ବିଦି ସାସ୍ତରେ ଇରି କାୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ନଃହଳାସ୍‌ ? \v 6 ମଃତର୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିକେ କଃଉଁଲେ, ଇତି ମନ୍ଦିର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଗଟେକ୍‌ ବଃଡ୍ ଲକ୍‌ ଆଚେ । \v 7 \x + \xo ୧୨:୭ \xo*\xt ମାତି ୯:୧୩.\xt*\x*ସାସ୍ତରେ ଲେକା ଆଚେ, ‘ଅଃମି ହୁଜା ମଃନ୍ ନଃକେରୁ, ମଃତର୍‌ ଦଃୟା ମଃନ୍ କଃରୁନ୍ଦ୍‌ ।’ ଇ କଃତାର୍‌ ବାବ୍‌ ତୁମି ଜାଣି ରିଲେକ୍‌, ଇ ଦଃସ୍‌ ନୟ୍‌ଲା ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଦସି ନଃକେଲାସ୍‌ ହୁଣି । \v 8 କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ନିଜେ ବିସାଉଁଣି ବାରାର୍‌ ମାପ୍ରୁ ।” \s ସୁକ୍‌ଲା ଆତ୍‌ ଉଜୁର୍ଲି \r (ମାର୍କ ୩:୧-୬; ଲୁକ ୬:୬-୧୧) \p \v 9 ଜିସୁ ସେଟାଣେ ହୁଣି ଜାୟ୍‌ ସେମଃନାର୍‌ ପାର୍ତ୍‌ନା ଗଃର୍‌ ବିତ୍ରେ ହୁର୍ଲା । \v 10 ସେତି ଗଟ୍‌ ଲକ୍‌ ରିଲା, ତାର୍‌ ଗଟେକ୍‌ ଆତ୍‌ ସୁକିଜାୟ୍‌ରିଲି । ଆରେକ୍‌ ଜିସୁର୍‌ ବିରଦେ ଦଃସ୍‌ ଦଃରୁକ୍‌ କଃତେକ୍‌ ଲକ୍‌ ଜାଗି ରିଲାୟ୍‌, ସେତାର୍‌ ଗିନେ ଜିସୁକେ ହଃଚାର୍ଲାୟ୍‌, “ବିସାଉଁଣିବାର୍‌ ଦିନ୍ ଉଜ୍‌ କଃର୍ତାର୍‌ କାୟ୍‌ ମସାର୍‌ ବିଦି ବିରଦ୍‌ ନାୟ୍‌ ?” \p \v 11 \x + \xo ୧୨:୧୧ \xo*\xt ଲୁକ ୧୪:୫.\xt*\x*ମଃତର୍‌ ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ଜଦି ତୁମିମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ କାର୍‌ ଗଟେକ୍‌ ମେଣ୍ଡା ବିସାଉଁଣିବାର୍‌ ଦିନ୍ କାଲ୍‌ ବିତ୍ରେ ଅଦ୍ରେଦ୍‌, ତଃବେ ତାକ୍‌ କାୟ୍‌ ଉଟାୟ୍‌ ନାଣାସ୍‌ ?” \v 12 ତଃବେ ମେଣ୍ଡା ତଃୟ୍‌ହୁଣି ମାନାୟ୍‌ କଃତେକ୍‌ ବଃଡ୍, ମସାର୍‌ ବିଦି ହଃର୍କାରେ “ବିସାଉଁଣିବାର୍‌ ଦିନ୍ ବିନ୍ ଲକେ ଉହ୍‌କାର୍‌ କଃର୍ତା ବିଦି ।” \v 13 ତାର୍‌ହଃଚେ ଜିସୁ ସେମାନାୟ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ତର୍‌ ଆତ୍‌ ଲାମାଉ ।” \p ସେ ଆତ୍‌ ଲାମାୟ୍‌ଲାକେ ତାର୍‌ ବିନ୍ ଆତ୍‌ ହର୍‌ ଆରେକ୍‌ ନିକ ଅୟ୍‌ଲି । \v 14 ସେତାର୍‌ଗିନେ ପାରୁସିମଃନ୍ ବାରାୟ୍‌ ଜାୟ୍‌ କଃନ୍‌କଃରି ତାକେ ମଃର୍ନେ ମାରୁଆଁ ବଃଲି କୁଟ୍‌ ହାଚ୍‌ଲାୟ୍‌ । \s ଇସ୍ୱର୍‌ ବାଚ୍‌ଲା ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା \p \v 15 ଜିସୁ ତାକ୍‌ ମାରୁକ୍‌ କୁଟ୍‌ ହାଚୁଲାୟ୍‌ ବଃଲି ଜାଣି ସେତି ହୁଣି ଅଃଲ୍‌ଗା ଅୟ୍‌ ବାରାୟ୍‌ ଗଃଲା । ଆରେକ୍‌ ଗାଦେକ୍‌ ଲକ୍‌ ତାର୍‌ ହଃଚେ ହଃଚେ ଗଃଳାୟ୍‌, ଆର୍‌ ସେ ସଃବୁ ରଗିମଃନ୍‌କେ ଉଜ୍‌ କଃଲା । \v 16 ଆର୍‌ ତାର୍‌ କଃତା କାକେ ନଃକଃଉଁକ୍‌ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା । \v 17 ବାବ୍‌ବାଦି ଜିସାୟ୍‌ର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଇସ୍ୱର୍‌ ଜୁୟ୍‌ କଃତା କୟ୍‌ରିଲା ସେରି ହୁରୁଣ୍ ଅଃଉଁକେ ସେ ଇରି କଃଲା; \q1 \v 18 “ଅଃମାର୍‌ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା, ଜାକେ ଅଃମି ବାଚି ଆଚୁ, \q2 ସେ ଅଃମାର୍‌ ଆତ୍ମାର୍‌ ବଃଡେ ଲାଡାର୍‌, ତାର୍‌ ଉହ୍ରେ ଅଃମାର୍‌ ବଃଡେ ସଃନ୍‌ମତ୍‌; \q1 ମର୍‌ ଜିବନ୍‌ ତାର୍‌ ଉହ୍ରେ ଆସେଦ୍‌, \q2 ଆର୍‌ ସେ ଅଜିଉଦି ସଃବୁ ଦେସାର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ତଃୟ୍‌ ମର୍‌ ନ୍ୟାୟ୍‌ ବିଚାର୍‌ ପର୍ଚାର୍‌ କଃରେଦ୍‌ । \q1 \v 19 ସେ ଗଃଣ୍ଡ୍‌ଗଳ୍‌ ନଃକେରେ କି ରାଟୁ ନଃକେରେ, \q2 କି ସାୟ୍‌ ମଃଜାୟ୍‌ ଟିଆ ନୟ୍‌, ଆର୍‌ ବଃଡ୍ ଟଣ୍ଡ୍‌କଃରି ପର୍ଚାର୍‌ ନଃକେରେ । \q1 \v 20 ସେ ସୁର୍ଲିଡାଙ୍ଗ୍ ନଃବାଙ୍ଗେ ଆର୍‌ ସେ ଦୁଆଁ ଅଃଉତା ସଃଳିତା ନଃଲିବାୟ୍‌ । \q2 ସେ ସଃହା ନୟ୍‌ଲା ଆର୍‌ ନିଗାଳ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ନ୍ୟାୟ୍‌ ବିଚାର୍‌ ନଃଉତା ହଃତେକ୍‌, \q2 ତାର୍‌ କାମେ ହୁଣି ତୁନ୍‌ ନଃହାଳେ । \q2 \v 21 ଆର୍‌ ତାର୍‌ ନାଉଁଏ ଅଜିଉଦି ସଃବୁ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଆସା କଃର୍ତି ।” \s ଜିସୁ ଆର୍‌ ବାଲ୍‌ଜିବୁଲ୍‌ \r (ମାର୍କ ୩:୨୦-୩୦; ଲୁକ ୧୧:୧୪-୨୩) \p \v 22 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ବୁତ୍‌ ଡଃସ୍‌ଲାର୍‌ କାଣା ଆର୍‌ ଗୁଲା ମାନାୟ୍‌କେ ଜିସୁର୍‌ ହାକ୍‌ ଆଣ୍‌ଲାୟ୍‌; ଆର୍‌ ଜିସୁ ତାକ୍‌ ଉଜ୍‌ କଃଲା, ତଃତ୍‌କାଣ୍ ସେ କଃତା କଃଉ ହାର୍ଲା ଆର୍‌ ଦଃକୁ ହାର୍ଲା । \v 23 ସେରି ଦଃକି ସଃବୁ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌ କାବା ଅୟ୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଏ କାୟ୍‌ ସେ ଦାଉଦାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ନାୟ୍‌ ?” \p \v 24 \x + \xo ୧୨:୨୪ \xo*\xt ମାତି ୯:୩୪; ୧୦:୨୫.\xt*\x*ମଃତର୍‌ ପାରୁସିମଃନ୍‌ ସେରି ସୁଣି କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଇ ଲକ୍‌ ବୁତ୍‌ମଃନାର୍‌ ମୁଳିକା ବାଲ୍‌ଜିବୁଲ୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ସଃକ୍ତି ହାୟ୍‌ ବୁତ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଚାଡାଉଁଲା ।” \p \v 25 ମଃତର୍‌ ଜିସୁ ସେମଃନାର୍‌ ମଃନାର୍‌ କଃତା ଜାଣି ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ଜୁୟ୍‌ ରାଇଜ୍‌ ବାଗ୍ ବାଗ୍ ଅୟ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ବିରଦେ ଉଟେଦ୍‌, ସେରି ନଃସ୍ଟ୍‌ ଅୟ୍‌ ଜାୟ୍‌ଦ୍‌, ଆରେକ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଗଃଳ୍‌ କି ଗଃର୍‌ ବାଗ୍ ବାଗ୍ ଅୟ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ବିରଦେ ଉଟେଦ୍‌, ସେରି ତିର୍‌ ଅୟ୍‌ ରେଉଁ ନାହାରେ । \v 26 ଆର୍‌ ସୟ୍‌ତାନ୍ ଜଦି ସୟ୍‌ତାନ୍‌କେ ଚାଡାୟ୍‌ଦ୍‌, ତଃବେ ସେ ବାଗ୍ ବାଗ୍ ଅୟ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ବିରଦେ ଉଟ୍‌ଲିନି; ତଃବେ ସୟ୍‌ତାନାର୍‌ ରାଇଜ୍‌ କଃନ୍‌କଃରି ତିର୍‌ ଅୟ୍‌ ରଃୟ୍‌ଦ୍‌ ? \v 27 ମୁଁୟ୍‌ ଜଦି ବାଲ୍‌ଜିବୁଲାର୍‌ ସଃକ୍ତିଏ ବୁତ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଚାଡାଉଁଲେ, ତଃବେ ତୁମିମଃନାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ କାର୍‌ ବଃଳେ ବୁତ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଚାଡାଉତି, ତୁମାର୍‌ ଚେଲାମଃନାର୍‌ ଇ କାମାର୍‌ ଗିନେ ତୁମାର୍‌ ବିଚାର୍‌ ମିଚ୍ ବଃଲି ଜାଣା ହଃଳୁଲି । \v 28 ମଃତର୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ଜଦି ଇସ୍ୱରାର୍‌ ଆତ୍ମାର୍‌ ବଃଳେ ବୁତ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଚାଡାଉଁଲେ, ତଃବେ ତ ମାପ୍ରୁର୍‌ ରାଇଜ୍‌ ତୁମାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଆସି ହଚ୍‌ଲିବେ ।” \p \v 29 “ଆରେକ୍‌ କେ ବଃଳ୍‌ବପୁ ଲକ୍‌କେ ନଃବାନ୍ଦ୍‌ଲେକ୍‌, କଃନ୍‌କଃରି ତାର୍‌ ଗଃରେ ହୁରିକଃରି ତାର୍‌ ଆସ୍ତିବାଡି ଜୁରି ନେଉଁ ହାରେ ? ତାକ୍‌ ହଃର୍ତୁ ବାନ୍ଦ୍‌ଲେକ୍‌ ସିନା ତାର୍‌ ଗଃର୍‌ ଜୁରି ନେଉଁ ହାରେ ।” \p \v 30 \x + \xo ୧୨:୩୦ \xo*\xt ମାର୍କ ୯:୪୦.\xt*\x*“ଜେ ମର୍‌ ସଃଙ୍ଗାର୍‌ ନାୟ୍‌, ସେ ମର୍‌ ବିରଦି, ଆରେକ୍‌ ଜେ ମର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ନଃରୁଣ୍ଡାୟ୍‌, ସେ ଜଃତ୍‌କଃତ୍‌ କଃରେଦ୍‌ । \v 31 ତଃବେ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ କଃଉଁଲେ, ମାନାୟ୍‌ମଃନାର୍‌ ସଃର୍ନେ ହାହ୍‌ ଆର୍‌ ଲିନ୍ଦା କଃତା କେମା କଃରା ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ମଃତର୍‌ ପବିତ୍ର ଆତ୍ମାର୍‌ ବିରଦେ ଲିନ୍ଦା କଃତା କୟ୍‌ଲେକ୍‌ କେମା କଃରାନୟ୍‌ । \v 32 \x + \xo ୧୨:୩୨ \xo*\xt ଲୁକ ୧୨:୧୦.\xt*\x*ଆର୍‌ ଜେ ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ବିରଦେ କଃତା କୟ୍‌ଦ୍‌ ତାକ୍‌ କେମା ଦିଆ ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ମଃତର୍‌ ଜେ ପବିତ୍ର ଆତ୍ମା ବିରଦେ କଃତା କୟ୍‌ଦ୍‌, ତାକ୍‌ ଇ ଜୁଗେ କି ସେ ଜୁଗେ କେମା ନାୟ୍‌ ।” \s ଗଃଚ୍ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ହଃଳ୍‌ \r (ଲୁକ ୬:୪୩-୪୫) \p \v 33 \x + \xo ୧୨:୩୩ \xo*\xt ମାତି ୭:୨୦; ଲୁକ ୬:୪୪.\xt*\x*“ଗଃଚ୍‌କେ ନିକ କଃଉଆ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ହଃଳ୍‌କେ ନିକ କଃଉଆ, ନୟ୍‌ଲେକ୍‌ ଗଃଚ୍‌କେ କଃରା ବଃଲା ଆର୍‌ ତାର୍‌ ହଃଳ୍‌କେ ହେଁ କଃରାବ୍‌ ବଃଲା । କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ହଃଳ୍‌କେ ଦଃକି ଗଃଚ୍ ଚିନା ହଃଳେଦ୍‌ । \v 34 \x + \xo ୧୨:୩୪ \xo*\xt ମାତି ୩:୭; ୨୩:୩୩; ଲୁକ ୩:୭; ମାତି ୧୫:୧୮; ଲୁକ ୬:୪୫.\xt*\x*ରେ ନାଗ୍ ସାହ୍‌ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ବଃଉଁସ୍‌ମଃନ୍, ତୁମିମଃନ୍ ଦୁସ୍ଟ୍‌ ଅୟ୍‌କଃରି କଃନ୍‌କଃରି ସଃତ୍‌ କଃତା କଃଉ ହାରାସ୍‌ ? କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଗଃର୍ବ୍‌ ବିତ୍ରେ ଜାୟ୍‌ରି ରଃୟ୍‌ଦ୍‌, ସେରି ଟଣ୍ଡ୍ କୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 35 ସଃତ୍‌ ମାନାୟ୍‌ ନିଜାର୍‌ ଗଃର୍ବ୍‌ ବିତ୍ରେ ରିଲା ନିକରି ବାର୍‌ କଃରେଦ୍‌; ଆର୍‌ ବାନ୍ୟା ଲକ୍‌ ଗଃର୍ବେ ହୁଣି ବାନ୍ୟାରି ବାର୍‌ କଃରେଦ୍‌ ।” \p \v 36 “ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିକେ କଃଉଁଲେ, ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଜଃତେକ୍‌ ଅଃଳ୍‌ସିଆ ଲାବ୍‌ ନୟ୍‌ଲା କଃତା କଃଉତି, ବିଚାର୍‌ ଦିନ୍ ସେମଃନ୍ ସେତିର୍‌ ଉତୁର୍‌ ଦେତି । \v 37 ଇତାକ୍‌ ତୁମାର୍‌ ଟଣ୍ଡାର୍‌ କଃତାକ୍‌ ଦଃରି ତୁମି ନିର୍ଦସି, ଆର୍‌ ତୁମାର୍‌ କଃତାକ୍‌ ଦଃରି ତୁମି ଦସି ବଃଲି ଜାଣା ହଃଳାସ୍‌ ।” \s କାବା ଅଃଉତା ଚିନ୍ ଦଃକାଉଁକ୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌ \r (ମାର୍କ ୮:୧୧-୧୨; ଲୁକ ୧୧:୨୯-୩୨) \p \v 38 \x + \xo ୧୨:୩୮ \xo*\xt ମାତି ୧୬:୧; ମାର୍କ ୮:୧୧; ଲୁକ ୧୧:୧୬.\xt*\x*ସଃଡେବଃଳ୍‌ ସାସ୍ତ୍ରି ଆର୍‌ ପାରୁସିମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ କଃତି ଲକ୍‌ ଜିସୁକେ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଏ ଗୁରୁ, ଅଃମିମଃନ୍‌ ତର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଗଟେକ୍‌ କାବା ଅଃଉତା ଚିନ୍ ଦଃକୁକେ ମଃନ୍ କଃରୁଲୁ ।” \p \v 39 \x + \xo ୧୨:୩୯ \xo*\xt ମାତି ୧୬:୪; ମାର୍କ ୮:୧୨.\xt*\x*ମଃତର୍‌ ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ଦୁସ୍ଟ୍‌ ଆର୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌କେ ବିସ୍ୱାସ୍‌ ନଃକେର୍ତା ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଚିନ୍ ଲଳ୍‌ତି,” ମଃତର୍‌ ବାବ୍‌ବାଦି ଜୁନସାର୍‌ ଚିନ୍ ଚାଡି କାୟ୍‌ ଚିନ୍ ହେଁ ସେମଃନ୍‌କେ ଦିଆ ନୟେ । \v 40 କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଜୁନସ୍‌ ଜଃନ୍‌କଃରି ତିନି ଦିନ୍ ଆର୍‌ ତିନି ରାତି ବଃଡ୍‌ ମାଚାର୍‌ ହେଟ୍‌ ବିତ୍ରେ ରିଲା, ସେନ୍‌କଃରି ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ତିନି ଦିନ୍ ତିନି ରାତି ମାଟି ବିତ୍ରେ ରଃୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 41 ଜୁୟ୍‌ ଦିନ୍ ଇସ୍ୱର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ବିଚାର୍‌ କଃରେଦ୍‌, ନିନିବିର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ତୁମାର୍‌ ବିରଦେ ଲିନ୍ଦା କଃରୁକେ ଉଟ୍‌ତି, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସେମଃନ୍ ଜୁନସ୍‌ ପର୍ଚାର୍‌ କଃଲାକ୍‌ ହାହ୍‌ ଚାଡି ରିଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ ଦଃକା, ଇତି ଜୁନସାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଗଟେକ୍‌ ବଃଡ୍ ଲକ୍‌ ଆଚେ । \v 42 ଆର୍‌ ବିଚାର୍‌ ଦିନ୍ ସିବା ଦେସାର୍‌ ରାଣି ବିଚାରେ ଇ କାଳାର୍‌ ମାନାୟ୍‌ମଃନାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଉଟି ସେମଃନ୍‌କେ ଦସି କଃରେଦ୍‌, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସେ ସଲ୍‌ମନାର୍‌ ଗ୍ୟାନାର୍‌ କଃତା ସୁଣୁକ୍‌ ହୁର୍ତିବି ସଃର୍ଲା କନେହୁଣି ଆସିରିଲି, ଆର୍‌ ଦଃକା, ଇତି ସଲ୍‌ମନାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ବଃଡ୍ କଃତା ଇତି ଆଚେ । \s ଦୁସ୍ଟ୍‌ ଆତ୍ମା ଲେଉଟି ଆସ୍ତାର୍‌ \r (ଲୁକ ୧୧:୨୪-୨୬) \p \v 43 “ବିଟାଳ୍‌ ଆତ୍ମା ଗଟ୍‌ଲକାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ବାରାୟ୍‌ ଗଃଲା ହଃଚେ, ହାଣି ନୟ୍‌ଲା ଜଃଗା ସଃବୁ ବୁଲିକଃରି ବିସାଉଁକ୍‌ ଟାଣ୍ ଲଳେଦ୍‌, ଆର୍‌ ସେରି ମିଳାଉଁକ୍‌ ନାହାରେ । \v 44 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ସେ କୟ୍‌ଦ୍‌, ମୁଁୟ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଗଃରେହୁଣି ବାରାୟ୍‌ ଆସିରିଲେ, ମର୍‌ ସେ ଗଃରେ ଲେଉଟି ଜାୟ୍‌ନ୍ଦ୍ । ଆରେକ୍‌ ସେଗଃରେ ଆସି ସେରି ନିର୍ମୁଳ୍‌ ଅୟ୍‌ ସୁନ୍ଦୁର୍‌ ଅୟ୍‌ରିଲାର୍‌ ଦଃକେଦ୍‌ । \v 45 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ସେ ଜାୟ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଅଃଦିକ୍‌ ସାତ୍‌ଗଟ୍‌ ଦୁସ୍ଟ୍‌ ଆତ୍ମା ସଃଙ୍ଗେ ଦଃରି ଆସେଦ୍‌, ଆରେକ୍‌ ସେମଃନ୍ ସେ ଗଃରେ ହୁରି ସେତି ବାସା କଃର୍ତି; ଆର୍‌ ସେଲକାର୍‌ ହଃର୍ତୁ ଦଃସା ତଃୟ୍‌ହୁଣି ସେସ୍‌ ଦଃସା ଅଃଦିକ୍‌ କଃରାବ୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ଇ କାଳାର୍‌ ଦୁସ୍ଟ୍‌ ମାନାୟ୍‌ମଃନ୍ ଇରଃକମ୍‌ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ହାଉତି ।” \s ଜିସୁର୍‌ ଆୟ୍‌ସି ଆର୍‌ ବାୟ୍‌ସିମଃନ୍ \r (ମାର୍କ ୩:୩୧-୩୫; ଲୁକ ୮:୧୯-୨୧) \p \v 46 ଜିସୁ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଇ କଃତା କଃଉତା ବଃଳ୍‌, ତାର୍‌ ଆୟ୍‌ସି ଆର୍‌ ତାର୍‌ ବାୟ୍‌ସିମଃନ୍ ତାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଟଣ୍ଡ୍ ଅଃଉଁକେ ମଃନ୍‌କଃରି ହଃଦାୟ୍‌ ଟିଆ ଅୟ୍‌ରିଲାୟ୍‌ । \v 47 ସେତାକ୍‌ ଗଟ୍‌ଲକ୍‌ ଜିସୁକେ କୟ୍‌ଲା, “ଦଃକ୍‌, ତର୍‌ ଆୟ୍‌ଦି ଆର୍‌ ବାୟ୍‌ଦିମଃନ୍ ତର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଟଣ୍ଡ୍ ଅଃଉଁକେ ହଃଦାୟ୍‌ ଟିଆ ଅୟ୍‌ ଆଚ୍‌ତି ।” \p \v 48 ମଃତର୍‌ ଜିସୁ ତାକ୍‌ ଉତୁର୍‌ ଦିଲା, “କେ ମର୍‌ ଆୟା, ଆର୍‌ କୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ମର୍‌ ବାୟ୍‌ମଃନ୍ ?” \v 49 ସେ ଚେଲାମଃନାର୍‌ ବାଟ ଆତ୍‌ ଦଃକାୟ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ଏଦେ ଦଃକା, ଇ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌ ମର୍‌ ଆୟା ଆର୍‌ ମର୍‌ ବାୟ୍‌ମଃନ୍ । \v 50 ବଃଲେକ୍‌ ଜୁୟ୍‌ଲକ୍‌ ମର୍‌ ସଃର୍ଗାର୍‌ ଉବାର୍‌ ଇଚା ହୁରୁଣ୍‌ କଃରେଦ୍‌, ସେ ମର୍‌ ବାୟ୍‌, ବେଣି ଆର୍‌ ଆୟା ।” \c 13 \s ବିଆନ୍ ବୁଣୁର୍‌ କଃତା \r (ମାର୍କ ୪:୧-୯; ଲୁକ ୮:୪-୮) \p \v 1 ଜିସୁ ସେଦିନ୍ ଗଃରେହୁଣି ବାରାୟ୍‌ ଜାୟ୍‌ ସଃମଃନ୍ଦ୍ କଃଣ୍ଡାୟ୍‌ ଗଃଲା ଆର୍‌ ସେତି ସିକ୍ୟା ଦେଉଁକେ ବଃସ୍‌ଲା । \v 2 \x + \xo ୧୩:୨ \xo*\xt ଲୁକ ୫:୧-୩.\xt*\x*ସେତାକ୍‌ ତାର୍‌ ଚଃମେ ଗାଦେକ୍‌ ଲକ୍‌ ଆସି ରୁଣ୍ଡ୍‌ଲାକ୍‌, ସେ ଜାୟ୍‌ ଗଟେକ୍‌ ଡଙ୍ଗାୟ୍‌ ବଃସ୍‌ଲା, ଆର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ କଃଣ୍ଡାୟ୍‌ ଟିଆଅୟ୍‌ ତାର୍‌ ସିକ୍ୟା ସୁଣ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 3 ତାର୍‌ହଃଚେ ସେ କଃତେକ୍‌ କଃତାମଃନ୍‌ କୟ୍‌ ସେମଃନ୍‌କେ କଃଉଁକେ ଦଃର୍ଲା, “ଦଃକା, ବୁଣ୍‌ତା ଗଟେକ୍‌ ମାନାୟ୍‌ ବିଆନ୍‌ ବୁଣୁକ୍‌ ବାରାୟ୍‌ଲା । \v 4 ବିଆନ୍ ବୁଣୁ ବୁଣୁ କଃତେକ୍‌ ବିଆନ୍ ବାଟେ ଅଦୁର୍ଲି, ଆର୍‌ ଚେଳେମଃନ୍ ଆସି ସେରିସଃବୁ ବେଟି କାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 5 ଆରେକ୍‌ କଃତେକ୍‌ ବିଆନ୍ ଅଃଳକ୍‌ ମାଟି ରିଲା ଚଃଚ୍ରା ବୁୟେଁ ଅଦୁର୍ଲି ଆର୍‌ ବୁତେକ୍‌ ମାଟି ନଃରିଲାକ୍‌ ବେଗି ଗଃଜା ଅୟ୍‌ଲି; \v 6 ମଃତର୍‌ ବେଳ୍‌ ଉଦ୍‌ଲାକ୍‌ ସେରିମଃନ୍ କଃରାକେ ହଡି କମ୍‌ଜି ଗଃଲି, ଆର୍‌ ତାର୍‌ ଚେର୍‌ ନଃରିଲାକ୍‌ ସୁକି ଗଃଲି । \v 7 ଆର୍‌ କଃତେକ୍‌ ବିଆନ୍‌ କାଟା ବୁଟା ବିତ୍ରେ ଅଦୁର୍ଲି, ଆର୍‌ କାଟାବୁଟାମଃନ୍ ବାଡିକଃରି ସେସଃବୁକେ ଚାହି ହଃକାୟ୍‌ଲି । \v 8 ମଃତର୍‌ ବିନ୍ କଃତେକ୍‌ ବିଆନ୍ ନିକ ମାଟାୟ୍‌ ଅଦୁର୍ଲି ଆର୍‌ ହଃଳ୍‌ ହଃଳ୍‌ଲି, କଃତେକ୍‌ ସଏ ଗୁଣ୍, କଃତେକ୍‌ ସାଟେ ଗୁଣ୍, ଆରେକ୍‌ କଃତେକ୍‌ ତିରିସ୍‌ ଗୁଣ୍ ଅଃଦିକ୍‌ ହଃଳ୍‌ ହଃଳ୍‌ଲି ।” \v 9 ଜିସୁ ତାର୍‌ କଃତା ସଃରାୟ୍‌କଃରି କୟ୍‌ଲା, “ଜାର୍‌ ସୁଣୁକ୍‌ କାନ୍‌ ଆଚେ ସେ ସୁଣ ।” \fig ଜିସୁ ସଃମ୍‌ନ୍ଦ୍ କଃଣ୍ଡାୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ସିକ୍ୟା ଦେଉଁଲା|alt="Jesus teaching the crowd by the sea" src="lb00299c.tif" size="span" copy="Horace Knowles ©" ref="13:2"\fig* \s ଇ କଃତାର୍‌ ବାବ୍‌ \r (ମାର୍କ ୪:୧୦-୧୨; ଲୁକ ୮:୯-୧୦) \p \v 10 ଇତାର୍‌ହଃଚେ ଚେଲାମଃନ୍ ଜିସୁର୍‌ ଲଃଗେ ଆସି ହଃଚାର୍ଲାୟ୍‌, “ତୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ କାୟ୍‌ତାକ୍‌ କଃତାମଃନ୍‌ କୟ୍‌ ବୁଜାଉଁଲିସ୍‌ ?” \p \v 11 ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜାର୍‌ ବିତ୍ରି କଃତା ଜାଣୁକେ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ବୁଦି ଦିଆଅୟ୍‌ ଆଚେ, ମଃତର୍‌ ସେମଃନ୍‌କେ ଦିଆ ନହୟେ । \v 12 \x + \xo ୧୩:୧୨ \xo*\xt ମାତି ୨୫:୨୯; ମାର୍କ ୪:୨୫; ଲୁକ ୮:୧୮; ୧୯:୨୬.\xt*\x*ତଃବେ ଜାର୍‌ ଆଚେ ତାକ୍‌ ଦିଆ ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ଆର୍‌ ତାର୍‌ ବୁତେକ୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌; ମଃତର୍‌ ଜାର୍‌ ନାୟ୍‌, ତାର୍‌ ତଃୟ୍‌ ଜାୟ୍‌ରି ଆଚେ, ସେସଃବୁ ହେଁ ତାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ନିଆ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 13 ସେମଃନ୍ ଦଃକି ଦଃକି ନଃଦେକ୍‌ତି ଆର୍‌ ସୁଣୁ ସୁଣୁ ନଃସୁଣ୍‌ତି କି ନଃବୁଜ୍‌ତି; ଇତାର୍‌ ଗିନେ ସେମଃନ୍‌କେ ମୁଁୟ୍‌ କଃତାମଃନ୍‌ କୟ୍‌ ବୁଜାଉଁଲେ । \v 14 ଆର୍‌ ଜିସାୟ୍‌ ବାବ୍‌ବାଦିର୍‌ ଇ ବାବ୍‌ବାଣି ସେମଃନାର୍‌ ଗିନେ ହୁରୁଣ୍ ଅୟ୍‌ଲି- \q1 ‘ଇ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ସୁଣୁ ସୁଣୁ ସୁଣ୍‌ତି, ମଃତର୍‌ କଃନ୍‌କଃରି ହେଁ ବୁଜୁ ନଃହାର୍‌ତି; \q2 ଆରେକ୍‌ ଦଃକୁ ଦଃକୁ ଦଃକ୍‌ତି, ମଃତର୍‌ କଃନ୍‌କଃରି ହେଁ ଜାଣୁ ନଃହାର୍‌ତି । \q1 \v 15 କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଇ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ମଃନ୍‌ ଅଃଟୁଆ ଅୟ୍‌ଲି, \q2 ସେମଃନ୍ କାନେ ବଃଡେ କଃସ୍ଟେ ସୁଣ୍‌ଲାୟ୍‌, \q2 ଆର୍‌ ଅଃହ୍‌ଣା ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଆକି ଲୁମ୍‌ଲାୟ୍‌ । \q1 ଜଃନ୍‌କଃରି ସେମଃନ୍ ଆକାୟ୍‌ ନଃଦେକ୍‌ତି, \q2 ଆର୍‌ କାନେ ନଃସୁଣ୍‌ତି, \q2 ଆର୍‌ ମଃନେ ନଃବୁଜ୍‌ତି, \q1 ଆର୍‌ ବାଉଳି ନାସ୍ତି, \q2 ଆର୍‌ ଅଃମି ସେମଃନ୍‌କେ ଉଜ୍‌ ନଃକେରୁ ।’” \p \v 16 \x + \xo ୧୩:୧୬ \xo*\xt ଲୁକ ୧୦:୨୩,୨୪.\xt*\x*“ମଃତର୍‌ ବାୟ୍‌ଗ୍‌ ତୁମିମଃନାର୍‌ ଆକି, ଜଃନ୍ ସେରି ଦଃକେଦ୍‌, ବାୟ୍‌ଗ୍‌ ତୁମିମଃନାର୍‌ କାନ୍‌, ଜଃନ୍ ସେରି ସୁଣେଦ୍‌ । \v 17 କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ତୁମିମଃନ୍ ଜାୟ୍‌ ଜାୟ୍‌ରି ଦଃକୁଲାସ୍‌, ସେରି ସଃବୁ କଃତେକ୍‌ ବାବ୍‌ବାଦି ଆର୍‌ ଦଃର୍ମି ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଦଃକୁକେ ମଃନ୍ କଃଲାୟ୍‌, ମଃତର୍‌ ଦଃକୁକେ ନଃହାୟ୍‌ଲାୟ୍‌; ଆରେକ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ଜାୟ୍‌ ଜାୟ୍‌ରି ସୁଣୁଲାସ୍‌, ସେରି ସଃବୁ ସେମଃନ୍ ସୁଣୁକ୍‌ ମଃନ୍‌ କଃଲାୟ୍‌, ମଃତର୍‌ ନଃସୁଣ୍‌ଲାୟ୍‌ ।” \s ଜିସୁ ବିଆନ୍ ବୁଣ୍‌ତା କଃତାର୍‌ ବାବ୍‌ ବୁଜାୟ୍‌ଲା \r (ମାର୍କ ୪:୧୩-୨୦; ଲୁକ ୮:୧୧-୧୫) \p \v 18 “ତଃବେ ତୁମିମଃନ୍ ବିଆନ୍ ବୁଣ୍‌ତା ଲକାର୍‌ କଃତାର୍‌ ବାବ୍‌ ସୁଣା, \v 19 ଜେ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜାର୍‌ ବଃଚନ୍ ସୁଣି ସେରି ନଃବୁଜେ, ସେ ବାଟ ଲଃଗେ ଅଦ୍ରି ରିଲା ବିଆନ୍ ହର୍‌, ସୟ୍‌ତାନ୍ ଆସି ତାର୍‌ ମଃନ୍‌ ବିତ୍ରେ ଜାୟ୍‌ରି ବୁଣା ଜାୟ୍‌ରିଲି, ଦୁସ୍ଟ୍‌ ସେରି ଚରି ନଃୟ୍‌ଦ୍‌ । ବାଟ ଲଃଗେ ଅଦ୍ରି ରିଲା ବିଆନାର୍‌ ବାବ୍‌ ଅଃଉଁଲି ଇରି । \v 20 ଜେ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ବଃଚନ୍ ସୁଣ୍‌ଲା ଦାହ୍ରେ ସଃର୍ଦାୟ୍‌ ସେରି ମଃନେ ଦଃରେଦ୍‌, ସେ ଚଃଚ୍ରା ବୁୟେଁ ଅଦ୍ରି ରିଲା ବିଆନ୍ ହର୍‌, \v 21 ମଃତର୍‌ ସେମଃନାର୍‌ ଚେର୍‌ ବିତ୍ରେ ଜାୟ୍‌ ନଃରିଲାକ୍‌, ସେମଃନ୍ ବୁତେକ୍‌ ଗଃଳି ଦଃରି ରେଉଁ ନଃହାର୍‌ତି, ହଃଚେ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ବଃଚନ୍ ଗିନେ କାୟ୍‌ ଜଃଞ୍ଜାଳ୍‌ କି ଦୁକ୍‌ କଃସ୍ଟ୍‌ ଆୟ୍‌ଲେକ୍‌, ସେମଃନ୍ ସେଦାହ୍ରେ ସେରି ଚାଡିଦେତି । \v 22 ଜେ ବଃଚନ୍ ସୁଣେଦ୍‌, ମଃତର୍‌ ଜଃଗତାର୍‌ ଚିତା ଆର୍‌ ଦଃନାର୍‌ ଲଃବ୍‌ ତାକ୍‌ ଚାହି ହଃକାୟ୍‌ଦ୍‌, ସେ ଆର୍‌ ହଃଳ୍‌ ହଃଳୁ ନାହାରେ, ସେରି କାଟା ବୁଟାୟ୍‌ ଅଦ୍ରି ରିଲା ବିଆନ୍ ହର୍‌, ସେମଃନ୍ କାୟ୍‌ ହେଁ ତାସ୍‌ ନଃହାଉତି । \v 23 ମଃତର୍‌ ଜେ ବଃଚନ୍ ସୁଣି ବୁଜେଦ୍‌, ସେ ନିକ ମାଟାୟ୍‌ ଅଦ୍ରି ରିଲା ବିଆନ୍ ହର୍‌, ସେମଃନ୍ ନିକ ତାସ୍‌ ଲାବ୍‌ କଃର୍ତି, କେ ସଏ ଗୁଣ୍ ଅଃଦିକ୍‌ ହାଉତି, କେ ସାଟେ ଗୁଣ୍ ଅଃଦିକ୍‌ ହାଉତି, ହିଁ ତିରିସ୍‌ ଗୁଣ୍ ଅଃଦିକ୍‌ ହାଉତି ।” \s କଃଦଟଳାର୍‌ କଃତା \p \v 24 ଜିସୁ ଆରେକ୍‌ ଗଟ୍‌ କଃତା କୟ୍‌ ସେମଃନ୍‌କେ ବୁଜାୟ୍‌ଲା, “ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜ୍‌ ଅଃନ୍‌କାର୍‌ ଗଟ୍‌ ମାନାୟ୍‌ହର୍‌, ସେ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ହଃଦାୟ୍‌ ନିକ ବିଆନ୍ ବୁଣି ରିଲା, \v 25 ମଃତର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ସୟ୍‌ରିଲା ବଃଳ୍‌, ତାର୍‌ ସଃତ୍ରୁ ଆସି ସେ ଗଅଁ ବିଆନ୍ ବିତ୍ରେ କଃଦଟଳା ମୁଞ୍ଜି ବୁଣି ବାରାୟ୍‌ ଗଃଲା । \v 26 ତାର୍‌ହଃଚେ ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ମୁଞ୍ଜି ଗଃଜା ଅୟ୍‌ ହଃତାର୍‌ ବାରାୟ୍‌ ହଃଳ୍‌ ହଃଳୁକ୍‌ ଦଃର୍ଲି, ସଃଡେବଃଳ୍‌ କଃଦଟଳା ହେଁ ଡିସ୍‌ଲି । \v 27 ସେତାକ୍‌ ଗଃରାର୍‌ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାମଃନ୍‌ ଆସି ସାଉକାର୍‌କେ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, ‘ଏ ସାଉକାର୍‌, ତୁୟ୍‌ କାୟ୍‌ ତର୍‌ ହଃଦାୟ୍‌ ନିକ ବିଆନ୍ ବୁଣି ନଃରିଲିସ୍‌ ? ତଃବେ କୁୟ୍‌ତିର୍‌ କଃଦଟଳା ରଃନ୍ ଉଟ୍‌ଲି ?’ \v 28 ସେ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, ‘କୁୟ୍‌ ଅଲେ ସଃତ୍ରୁ ଇରି କଃରିଆଚେ ।’ ଆରେକ୍‌ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାମଃନ୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, ‘ଅଃମିମଃନ୍‌ ଜାୟ୍‌ ସେରି ଜିକି ହଃବ୍ଳାଉନ୍ଦ୍ ବଃଲି କାୟ୍‌ ତର୍‌ ମଃନ୍ ?’ \v 29 ମଃତର୍‌ ସାଉକାର୍‌ କୟ୍‌ଲା, ‘ନାୟ୍‌, ତୁମିମଃନ୍ କଃଦଟଳା ଜିକ୍‌ତା ବଃଳ୍‌ କେଜାଣ୍ ତାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଗଅଁ ହେଁ ଜିକି ହଃବ୍ଳାଉଆସ୍‌ । \v 30 ସେତାକ୍‌ ତାସ୍‌ କାଟ୍‌ତା ହଃତେକ୍‌ କଃଦଟଳାକ୍‌ ହେଁ ବାଡୁକେ ଦିଆସ୍‌, ହଃଚେ କାଟ୍‌ତା ବଃଳ୍‌ କାଟ୍‌ତା ଲକ୍‌କେ କୟ୍‌ଦ୍‌, ତୁମିମଃନ୍ ହଃର୍ତୁ କଃଦଟଳା ସଃବୁ ଗଟେ ଟାଣେ କଃରି ଜୟେ ହଡାଉଁକ୍‌ ହଃଣ୍ଡା ବାନ୍ଦା, ଆର୍‌ ଗଅଁ ସଃବୁ ମର୍‌ ଗଃଦ୍ୟାୟ୍‌ ସଃଙ୍ଗାଉଆ ।’” \s ସଃର୍ସୁ ମୁଞ୍ଜିର୍‌ କଃତା \r (ମାର୍କ ୪:୩୦-୩୨; ଲୁକ ୧୩:୧୮-୧୯) \p \v 31 ଜିସୁ ଆରେକ୍‌ ଗଟେକ୍‌ କଃତା କୟ୍‌ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜ୍‌ ଅଃନ୍‌କାର୍‌ ଗଟେକ୍‌ ସଃର୍ସୁ ମୁଞ୍ଜି ହର୍‌, ଜୁୟ୍‌ରି ନଃୟ୍‌ ଗଟ୍‌ ଲକ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ବାଳେ ବୁଣ୍‌ଲା । \v 32 ସଃର୍ସୁ ମୁଞ୍ଜି ସଃବ୍‌କେ ସାନ୍ ବିଆନ୍, ମଃତର୍‌ ସେରି ବାଡ୍‌ଲେକ୍‌, ସଃବୁ ସାଗ୍ ଗଃଚ୍ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ବଃଡ୍ ଅୟ୍‌ ଇବାନ୍ୟା ବାଡେଦ୍‌ ଜେ, ଅଃଗାସ୍‌ ଉହ୍ରାର୍‌ ଚେଳେମଃନ୍ ଆସି ତାର୍‌ ଡାଳ୍‌ବିତ୍ରେ ଗୁଡା ଗାଲି ବାସା କଃର୍ତି ।” \s କମିର୍‌ କଃତା \r (ଲୁକ ୧୩:୨୦-୨୧) \p \v 33 ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ ଆରେକ୍‌ ଗଟ୍‌ କଃତା କୟ୍‌ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜ୍‌ କମିର୍‌ ହର୍‌, ଗଟେକ୍‌ ମାୟ୍‌ଜି ସେରି ନଃୟ୍‌କଃରି ମାଣେକ୍‌ ଗମ୍‌ଗୁଣ୍ଡ୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ମିସାୟ୍‌ କଃରି ଚଃଟ୍‌କ୍‌ଲି, ଆର୍‌ ହଃଚେ ସେ ସଃବୁ କମିର୍‌ ହର୍‌ ଅୟ୍‌ଲି ।” \s ଜିସୁ କଃତା କୟ୍‌ ବୁଜାୟ୍‌ଲା \r (ମାର୍କ ୪:୩୩-୩୪) \p \v 34 ଜିସୁ କଃତାମଃନ୍‌ କୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ସିକ୍ୟା ଦେତିରିଲା, ଅଃନ୍‌କଃରି କଃତାମଃନ୍‌ ନଃକୟ୍‌କଃରି କାୟ୍‌ ସିକ୍ୟା ହେଁ ନଃଦେତି ରିଲା, \v 35 ଇତାର୍‌ ଗିନେ ବାବ୍‌ବାଦିମଃନାର୍‌ ଇ ବାବ୍‌ବାଣି ହୁରୁଣ୍ ଅୟ୍‌ଲି, \q1 “ଅଃମି କଃତାମଃନ୍‌ କୟ୍‌ ସିକ୍ୟା ଦେଉଁନ୍ଦ୍; \q2 ଜଃଗତ୍‌ ଉବ୍‌ଜାଣ୍‌ ଅଃଉତା ଆଗ୍‌ତୁର୍‌ ଲୁକିରିଲା କଃତାସଃବୁ କଃଉନ୍ଦ୍ ।” \s ଜିସୁ କଃଦଟଳା ରଃନାର୍‌ ବାବ୍‌ ବୁଜାୟ୍‌ଲା \p \v 36 ହଃଚେ ଜିସୁ ସେ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଚାଡି ଗଃରେ ହୁର୍ଲା, ତାର୍‌ହଃଚେ ତାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ଜିସୁର୍‌ ଚଃମେ ଆସି ହଃଚାର୍ଲାୟ୍‌, “ବାଳାର୍‌ କଃଦଟଳା କଃତାର୍‌ ବାବ୍‌ ନିକକଃରି ବୁଜାଉ ।” \p \v 37 ଜିସୁ କୟ୍‌ଲା, “ନିକ ବିଆନ୍ ଜେ ବୁଣେଦ୍‌, ସେ ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି । \v 38 ତାସ୍‌ ହଃଦା ଅଃଉଁଲି ଜଃଗତ୍‌, ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜେ ବାସା କଃର୍ତି, ସେମଃନ୍ ନିକ ବିଆନ୍, କଃଦଟଳା ରଃନ୍ ହାହ୍‌ ଆତ୍ମାର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ । \v 39 ଜୁୟ୍‌ ସଃତ୍ରୁ ସେରି ବୁଣ୍‌ଲି, ସେ ସୟ୍‌ତାନ୍, କାଟାବେଟା ବେଳା ଅୟ୍‌ଲି ଜୁଗ୍ ସେସ୍‌ ଦିନ୍, ଆର୍‌ କାଟ୍‌ତା ଲକ୍‌ସଃବୁ ସଃର୍ଗ୍‌ ଦୁତ୍‌ମଃନ୍ । \v 40 ବଃଲେକ୍‌ କଃଦଟଳା ଜଃନ୍‌କଃରି ଗଟେ ଟାଣେ ଗାଦା କଃରି ଜୟେ ହଡାଉଁକ୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ଜୁଗ୍ ସେସ୍‌ ଦିନ୍‌ ସେରକମ୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 41 ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଦୁତ୍‌ମଃନ୍‌କେ ହଃଟାୟ୍‌ଦ୍‌ ଆର୍‌ ସେମଃନ୍ ତାର୍‌ ରାଇଜାର୍‌ ସଃବୁ ବାଦା ଅଃଉତା ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଆର୍‌ ଅଃଦଃର୍ମି ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ରୁଣ୍ଡାଉତି । \v 42 ଆର୍‌ ସେମଃନ୍‌କେ ଜୟ୍‌କୁଣ୍ଡେ ହଃବ୍ଳାଉତି, ସେ ବିତ୍ରେ କାନ୍ଦ୍‌ତାର୍‌ ଆର୍‌ ଦାତାର୍‌ କିଳିମିଳି ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 43 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ଦଃର୍ମି ଲକ୍‌ମଃନ୍ ସେମଃନାର୍‌ ସଃର୍ଗାର୍‌ ଉବାସିର୍‌ ରାଇଜେ ବେଳ୍‌ ହର୍‌ ଜିକ୍‌ଜିକା ଡିସ୍ତି । ଜାର୍‌ ସୁଣୁକ୍‌ କାନ୍‌ ଆଚେ ସେ ସୁଣ ।” \s ତହ୍‌ଲା ଦଃନାର୍‌ କଃତା \p \v 44 “ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜ୍‌ ଗଟ୍‌ ହଃଦାୟ୍‌ ଲୁକ୍‌ଣେ ରିଲା ଦଃନ୍ ହର୍‌ । ଗଟ୍‌ ମାନାୟ୍‌ ସେରି ଦଃକି ସେ କଃତାକ୍‌ ଲୁକାୟ୍‌ଲା, ଆର୍‌ ସଃର୍ଦା ଅୟ୍‌ ଜାୟ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ସଃର୍ନେ ବିକିକଃରି ସେ ହଃଦାକେ ଗେନ୍‌ଲା ।” \s ମୁକ୍ତାର୍‌ କଃତା \p \v 45 “ଆରେକ୍‌ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜ୍‌ ଇବାନ୍ୟା ଗଟେକ୍‌ ନିକ ନିକ ମୁକ୍ତା ଲଳ୍‌ତିରିଲା ବେବାରି ହର୍‌ । \v 46 ଗଟେକ୍‌ ବଃଡେ ମଲାର୍‌ ମୁକ୍ତା ଦଃକି ସେ ଜାୟ୍‌ ତାର୍‌ ଗଃରେ ରିଲାର୍‌ ସଃବୁ ବିକିକଃରି ସେ ମୁକ୍ତାକେ ଗେନ୍‌ଲା ।” \s ମାଚ୍ ଦଃର୍ତାର୍‌ ଜାଲାର୍‌ କଃତା \p \v 47 “ଆରେକ୍‌ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜ୍‌ ସଃମ୍‌ନ୍ଦେ ହଃକାୟ୍‌ଲା ସଃବୁ ରଃକମାର୍‌ ମାଚ୍ ରୁଣ୍ଡାଉତା ଗଟେକ୍‌ ମାଚ୍‌ଜାଲ୍‌ ହର୍‌ । \v 48 ସେରି ବଃର୍ତି ଅୟ୍‌ଲାକ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ କଃଣ୍ଡାୟ୍‌ ଜିକି ଆଣ୍‌ଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ ବଃସି ନିକନିକରି ଡଙ୍ଗାୟ୍‌ ଗଟେଟାଣେ କଃଲାୟ୍‌, ମଃତର୍‌ ବାନ୍ୟାରିମଃନ୍ ହଃଦାୟ୍‌ ହଃବ୍ଳାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 49 ଜୁଗ୍ ସେସ୍‌ ଦିନ୍‌ ସେରଃକମ୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ଦୁତ୍‌ମଃନ୍ ବାରାୟ୍‌ ଆସି ଦଃର୍ମିମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଦୁସ୍ଟ୍‌ମଃନ୍‌କେ ବିନେ କଃର୍ତି । \v 50 ଆରେକ୍‌ ସେମଃନ୍‌କେ ବଃଟିର୍‌ ଜୟ୍‌କୁଣ୍ଡେ ହଃକାଉତି, ସେତି ସେମଃନ୍ କାନ୍ଦି କାନ୍ଦି ଦାତ୍‌ ଚାବି ଅଃଉତି ।” \s ହଃର୍ନା ଆର୍‌ ନଃଉଆଁ ସିକ୍ୟା \p \v 51 ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ ହଃଚାର୍ଲା, “ତୁମିମଃନ୍ କାୟ୍‌ ଇ ସଃବୁ କଃତା ବୁଜ୍‌ଲାସ୍‌ ?” \p ସେମଃନ୍ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ହେଁ ମାପ୍ରୁ, ବୁଜ୍‌ଲୁ ।” \p \v 52 ସେତାକ୍‌ ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ତଃବେ ଜୁୟ୍‌ ଗଃରାର୍‌ ମୁଳିକା ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଗଃଦିଆ ବିତ୍ରାର୍‌ ରିଲା ନଃଉଆଁ ଆର୍‌ ହଃର୍ନା ତାସ୍‌ ବାର୍‌ କଃରେଦ୍‌, ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜାର୍‌ ଚେଲା ଅୟ୍‌ଲା ସଃବୁ ଦର୍ମ୍‌ ଗୁରୁ ତାର୍‌ ହର୍‌ ।” \s ଜିସୁ ନିଜାର୍‌ ନାଜରିତ୍‌ ଗଃଳେ ମାନ୍‌ତି ନଃହାୟ୍‌ଲା \r (ମାର୍କ ୬:୧-୬; ଲୁକ ୪:୧୬-୩୦) \p \v 53 ଜିସୁ ଇ ସଃବୁ କଃତାମଃନ୍‌ କୟ୍‌ଲା ହଃଚେ, ସେଟାଣେ ହୁଣି ବାରାୟ୍‌ ଗଃଲା । \v 54 ଆର୍‌ ସେ ନିଜାର୍‌ ଦାଦିବାବୁର୍‌ ଗଃଳେ ଆସି ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ସେମଃନାର୍‌ ପାର୍ତ୍‌ନା ଗଃରେ ଇ ରଃକମ୍‌ ସିକ୍ୟା ଦିଲା ଜେ, ସେମଃନ୍ କାବା ଅୟ୍‌କଃରି କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଇଲକାର୍‌ ଇ ରଃକମ୍‌ ବୁଦି ଆର୍‌ ସଃକ୍ତିର୍‌ କାମ୍‌ କୁୟ୍‌ତି ହୁଣି ଆୟ୍‌ଲି ? \v 55 ଇ ମାନାୟ୍‌ କି ସେ ବାଡାୟ୍‌ର୍‌ ହୟ୍‌ସି ନୟ୍‌ ? ଇତାର୍‌ ଆୟ୍‌ସି କାୟ୍‌ ମରିୟମ୍‌ ନୟ୍‌ ? ଆର୍‌ ଇତାର୍‌ ବାୟ୍‌ସିମଃନାର୍‌ ନାଉଁ କାୟ୍‌ ଜାକୁବକ୍‌, ଜସେପ୍, ସିମନ୍ ଆର୍‌ ଜିଉଦା ନୟ୍‌ ? \v 56 ଆର୍‌ ଇତାର୍‌ ବେଣିମଃନ୍‌ କାୟ୍‌ ସଃବୁ ଅଃମାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ନଃରେଉଁଲାୟ୍‌ ? ତଃବେ ସେ ଇ ସଃବୁ ଗ୍ୟାନ୍ ଆର୍‌ ସଃକ୍ତି କୁୟ୍‌ତି ହୁଣି ହାୟ୍‌ଲା ?” \v 57 \x + \xo ୧୩:୫୭ \xo*\xt ଜହ ୪:୪୪.\xt*\x*ଆର୍‌ ସେମଃନ୍ ତାକେ ନଃମାନ୍‌ଲାୟ୍‌ । \p ମଃତର୍‌ ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ବାବ୍‌ବାଦି ନିଜାର୍‌ ଦାଦିବାବୁ ଗଃଳେ ଆର୍‌ ନିଜାର୍‌ ଗଃର୍‌କୁଟୁମ୍‌କେ ଚାଡି ବିନ୍ ସଃବୁ ଟାଣେ ମାନ୍‌ତି ହାୟ୍‌ଦ୍‌ ।” \v 58 ଆର୍‌ ଜିସୁ ସେ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ଅବିସ୍ୱାସ୍‌ ଗିନେ ସେତି ବୁତେକ୍‌ ସଃକ୍ତିର୍‌ କାମ୍‌ ନଃକେଲା । \c 14 \s ବାପ୍ତିସମ୍‌ ଦେତା ଜହନାର୍‌ ମଃର୍ନ୍‌ \r (ମାର୍କ ୬:୧୪-୨୯; ଲୁକ ୯:୭-୯) \p \v 1 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଚଃକର୍‌ବତି ହେରଦ୍‌ ଜିସୁର୍‌ କଃତା ସୁଣି, ତାର୍‌ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, \v 2 “ଇ ବାପ୍ତିସମ୍‌ ଦେତା ଜହନ୍‌ ତାର୍‌ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା, ସେ ମଃଲା ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଜିବନ୍ ହାୟ୍‌ ଉଟିଆଚେ, ସେତାର୍‌ ଗିନେ ଇ ସଃବୁ ସଃକ୍ତି ତାର୍‌ ତଃୟ୍‌ କାମ୍‌ କଃରୁଲି ।” \p \v 3 \x + \xo ୧୪:୩ \xo*\xt ଲୁକ ୩:୧୯,୨୦.\xt*\x*ବଃଲେକ୍‌ ହେରଦ୍‌ ନିଜାର୍‌ ବାୟ୍‌ସି ପିଲିପାର୍‌ ଡକୁର୍ସି ହେରଦିଆର୍‌ ଗିନେ ଜହନ୍‌କେ ଦଃର୍ଲା ଆର୍‌ ବାନ୍ଦି ଜଃଇଲ୍‌ ଗଃରେ ହୁରାୟ୍‌ରିଲା । \v 4 କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଜହନ୍‌ ତାକ୍‌ କଃଉତି ରିଲା, “ହେରଦିଆକେ ସଃଙ୍ଗାଉତାର୍‌ ତର୍‌ ବିଦି ନାୟ୍‌ ।” \v 5 ଆର୍‌ ହେରଦ୍‌ ଜହନ୍‌କେ ମଃର୍ନେ ମାରୁକ୍‌ ମଃନ୍ କଃର୍ତି ରିଲେକ୍‌ ହେଁ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଡିର୍ତିରିଲା ଆର୍‌ ମାରୁ ନଃଚ୍‌ତିରିଲା, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସେମଃନ୍ ଜହନ୍‌କେ ବାବ୍‌ବାଦି ବଃଲି ମାନ୍‌ତି ରିଲାୟ୍‌ । \p \v 6 ମଃତର୍‌ ହେରଦାର୍‌ ଜଃଲମ୍‌ ଦିନ୍ ଆୟ୍‌ଲାକ୍‌, ହେରଦିଆର୍‌ ଜିସି ଗତିଆମଃନାର୍‌ ମୁଏଁ ନାଚି କଃରି ହେରଦ୍‌କେ ସଃର୍ଦା କଃରାୟ୍‌ଲି । \v 7 ସେତାକ୍‌ ହେରଦ୍‌ ହଃର୍ମାଣ୍‌ କଃରି କୟ୍‌ଲା, “ମୁଁୟ୍‌ ସଃୟ୍‌ତ୍‌ କଃରି କଃଉଁଲେ, ତୁୟ୍‌ ଜୁୟ୍‌ରି ମାଗ୍‌ଲେକ୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ତକେ ସେରି ଦଃୟ୍‌ନ୍ଦ୍ ।” \p \v 8 ଆର୍‌ ସେ ଟକିକେ ତାର୍‌ ଆୟ୍‌ସି ସିକାୟ୍‌ଲାକ୍‌, ସେ କୟ୍‌ଲି, “ବାପ୍ତିସମ୍‌ ଦେତା ଜହନାର୍‌ ମୁଣ୍ଡ୍ ମକେ ଅଃବେ ଇତି ଗଟ୍‌ ତାଳି ତଃୟ୍‌ ଦେ ।” \p \v 9 ଇରି ସୁଣି ରଃଜା ବଃଡେ ଦୁକ୍‌ କଃଲା, ଅୟ୍‌ଲେକ୍‌ ହେଁ ତାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ବଜିୟେ ବଃସି ରିଲା ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ମୁଏଁ ହଃର୍ମାଣ୍‌ କଃରି ରିଲାର୍‌ ଗିନେ, ସେରି ଦେଉଁକେ ଆଦେସ୍‌ ଦିଲା । \v 10 ସେତାକ୍‌ ଜାଗୁଆଳିକେ ହଃଟାୟ୍‌ ଜଃଇଲ୍‌ ଗଃରେ ଜହନ୍‌କେ ମୁଣ୍ଡ୍ କାଟାୟ୍‌ଲା । \v 11 ଆର୍‌ ତାର୍‌ ମୁଣ୍ଡ୍ ଗଟ୍‌ ତାଳାୟ୍‌ ଆଣାୟ୍‌ ସେ ଟକିକେ ଦିଲାୟ୍‌, ଆରେକ୍‌ ସେ ଟକି ସେରି ଦଃରି ଆୟ୍‌ସି ହାକ୍‌ ନିଲି । \v 12 ତାର୍‌ହଃଚେ ଜହନାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ଆସି ଜହନାର୍‌ ମଃଲାମଃଳ୍‌ ନଃୟ୍‌ ମଃସୁଣ୍‌ କାଲେ ତହ୍‌ଲାୟ୍‌ ଆର୍‌ ଜାୟ୍‌ ଜିସୁକେ ଜାଣାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ । \s ଜିସୁ ହାଁଚ୍ ଅଃଜାର୍‌ ଲକ୍‌କେ କାଦି କାଳାୟ୍‌ଲା \r (ମାର୍କ ୬:୩୦-୪୪; ଲୁକ ୯:୧୦-୧୭; ଜହ ୬:୧-୧୪) \p \v 13 ଜିସୁ ସେରି ସୁଣି ସେ ଟାଣ୍ ଚାଡି ଡଙ୍ଗାୟ୍‌ ଚଃଗି ଗଟେକ୍‌ ସିଣିନ୍ଦ୍ ଟାଣେ ଗଃଲା । ଆର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଇରି ସୁଣି ଗଃଳ୍‌ ବିତ୍ରେହୁଣି ଆସି ଇଣ୍ଡି ଇଣ୍ଡି ତାର୍‌ ଚଃମେ ଗଃଳାୟ୍‌ । \v 14 ଆର୍‌ ଜିସୁ ଡଙ୍ଗାୟ୍‌ହୁଣି ବାରାୟ୍‌ ଅଲେକାର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଦଃକି ସେମଃନ୍‌କେ ଦଃୟା ଦଃକାୟ୍‌ଲା ଆର୍‌ ସେମଃନାର୍‌ ରଗିମଃନ୍‌କେ ଉଜ୍‌ କଃଲା । \p \v 15 ବେଳ୍‌ ଅୟ୍‌ଲାକ୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ତାର୍‌ ଲଃଗେ ଆସି କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଇରି ଗଟେକ୍‌ ସିଣିନ୍ଦ୍ ଟାଣ୍, ଆରେକ୍‌ ଉତୁର୍‌ ବେଳା ଅୟ୍‌ଲିନି; ସେତାକ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଗାଉଁଏମଃନ୍‌ ଜାୟ୍‌ ନିଜାର୍‌ ନିଜାର୍‌ ଗିନେ କାଦି ଗେନୁକ୍‌ ସେମଃନ୍‌କେ ଚାଡି ଦେସ୍‌ ।” \p \v 16 ମଃତର୍‌ ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ସେମଃନ୍ ଜଃଉଁକେ ଲଳା ନାୟ୍‌, ତୁମିମଃନ୍ ସେମଃନ୍‌କେ କାଳାଉଆ ।” \p \v 17 ସେମଃନ୍ ଜିସୁକେ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଅଃମାର୍‌ ତଃୟ୍‌ ଅଃକାୟ୍‌ ହାଁଚ୍ ଗଟ୍‌ ରୁଟି ଆର୍‌ ଜୁଳେକ୍‌ ମାଚ୍ ଆଚେ ।” \p \v 18 ଜିସୁ କୟ୍‌ଲା, “ସେରିମଃନ୍ ମର୍‌ ହାକ୍‌ ଆଣା ।” \v 19 ଆରେକ୍‌, ସେ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ରଃନ୍ ଉହ୍ରେ ବଃସୁକେ କୟ୍‌ଲା, ଆର୍‌ ଜିସୁ ସେ ହାଁଚ୍ ଗଟ୍‌ ରୁଟି ଆର୍‌ ଜଳେକ୍‌ ମାଚ୍‌କେ ଆତେ ଦଃରି ସଃର୍ଗ୍‌ ବାଟ୍ୟା ଦଃକି ଆସିର୍ବାଦ୍‌ କଃରି ରୁଟିମଃନ୍ ବାଙ୍ଗାୟ୍‌ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ ଦିଲା, ଆର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ବାଟାକଃରି ଦିଲାୟ୍‌ । \v 20 ସଃବୁ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ହେଟ୍‌ ହୁର୍ନେ କାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ ଆର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ଉବୁର୍ଲାର୍‌ କୁଦ୍ରି ରୁଟି ବେଟି ବାର ଡଃଲା ବଃର୍ତି କଃଲାୟ୍‌ । \v 21 ସେତି କାୟ୍‌ଲା ଲକ୍‌, ମାୟ୍‌ଜି ଆର୍‌ ସାନ୍ ହିଲାମଃନ୍‌କେ ଚାଡିକଃରି ହାକାହାକି ହାଁଚ୍ ଅଃଜାର୍‌ ଅଃଣ୍ଡ୍ରାଲକ୍‌ ରିଲାୟ୍‌ । \s ଜିସୁ ହାଣି ଉହ୍ରେ ଇଣ୍ଡ୍‌ଲା \r (ମାର୍କ ୬:୪୫-୫୨; ଜହ ୬:୧୫-୨୧) \p \v 22 ସେଦାହ୍ରେ ଜିସୁ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ ଡଙ୍ଗାୟ୍‌ ଚଃଗି ତାର୍‌ ଆଗ୍‌ତୁ ସଃମ୍‌ନ୍ଦ୍ ସେହାଟି ଜଃଉଁକେ କୟ୍‌ଲା, ଆରେକ୍‌ ଜିସୁ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ସେଲ ଚାଡି ଦିଲା । \v 23 ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ସେଲ ଚାଡି ଦିଲା ହଃଚେ, ସେ ପାର୍ତ୍‌ନା କଃରୁକେ ଅଃଲ୍‌ଗା ଅୟ୍‌କଃରି ଡଙ୍ଗୁର୍‌ ଉହ୍ରେ ଗଃଲା, ଆର୍‌ ସଃଞ୍ଜ୍ ଅୟ୍‌ଲାକ୍‌ ହେଁ ସେତି ଏକ୍ଲା ରିଲା । \v 24 ମଃତର୍‌ ଡଙ୍ଗା ସଃଡେବଃଳ୍‌ କଃଣ୍ଡାୟ୍‌ ହୁଣି ଅଃନାୟ୍‌ ଦୁରି ରିଲି, ଆର୍‌ ଜଃବର୍‌ ବାଉର୍‌ ଗିନେ ଉଲାଳ୍‌କେ ସେରି ଏଣେ ତେଣେ ଅଃଉତି ରିଲି । \p \v 25 ମଃତର୍‌ ରାତି ଚାର୍‌ଟା ବଃଳ୍‌ ସେ ସଃମଃନ୍ଦ୍ ଉହ୍ରେ ଇଣ୍ଡି ଇଣ୍ଡି ଚେଲାମଃନାର୍‌ ଚଃମେ ଆୟ୍‌ଲା । \v 26 ସେତାକ୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ଜିସୁକେ ସଃମ୍‌ନ୍ଦ୍ ଉହ୍ରେ ଇଣ୍ଡ୍‌ତାର୍‌ ଦଃକି ଡିରିକଃରି କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଇରି ତ ଡୁମା !” ଆର୍‌ ସେମଃନ୍ ଡିରାର୍‌ ଗିନେ ବେଲ୍‌କି ଅୟଃଲାୟ୍‌ । \p \v 27 ମଃତର୍‌ ଜିସୁ ସେଦାହ୍ରେ ସେମଃନାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଟଣ୍ଡ୍‌ଅୟ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ସାସ୍‌ ଦଃରା, ଇରି ତ ମୁଁୟ୍‌, ଡିରି ଜାହାନାୟ୍‌ ।” \p \v 28 ସେତାକ୍‌ ପିତର୍‌ ଉତୁର୍‌ ଦିଲା, “ଏ ମାପ୍ରୁ, ଜଃବେ ତୁୟ୍‌, ତଃବେ ହାଣି ଉହ୍ରେ ତର୍‌ ଲଃଗେ ଜଃଉଁକେ ମକ୍‌ ଆଦେସ୍‌ ଦେ ।” \p \v 29 ଜିସୁ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ଆଉ ।” ସେତାକ୍‌ ପିତର୍‌ ଡଙ୍ଗାୟ୍‌ହୁଣି ଉତ୍ରି ହାଣି ଉହ୍ରେ ଇଣ୍ଡି ଇଣ୍ଡି ଜିସୁର୍‌ ଚଃମେ ଗଃଲା । \v 30 ମଃତର୍‌ ସେ ବାଉକେ ଦଃକି ଡିର୍‌ଲା ଆର୍‌ ହାଣାୟ୍‌ ବୁଡୁକ୍‌ ଦଃର୍ଲା ଆର୍‌ ବେଲ୍‌କି ଅୟ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ଏ ମାପ୍ରୁ, ମକେ ବଚାଉ ।” \p \v 31 ଜିସୁ ସେଦାହ୍ରେ ଆତ୍‌ ଲାମାୟ୍‌ ତାକେ ଦଃରି କୟ୍‌ଲା, “ଏ ଅଃଳକ୍‌ ବିସ୍ୱାସି, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ ମକ୍‌ ସଃତ୍‌ ନଃକେଲିସ୍‌ ।” \p \v 32 ଆର୍‌ ସେମଃନ୍ ଡଙ୍ଗାୟ୍‌ ଚଃଗ୍‌ଲାକେ ବାଉ ତିର୍‌ ଅୟ୍‌ଲି । \v 33 ସେତାକ୍‌ ଡଙ୍ଗାୟ୍‌ ରିଲା ଚେଲାମଃନ୍ ଜିସୁକେ ଜୁଆର୍‌ କଃରି କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ତୁୟ୍‌ ନିଜ୍‌କଃରି ଇସ୍ୱରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ।” \s ଗିନେସଃରତେ ଜିସୁ ରଗିମଃନ୍‌କେ ଉଜ୍‌ କଃଲା \r (ମାର୍କ ୬:୫୩-୫୬) \p \v 34 ସେମଃନ୍ ସଃମ୍‌ନ୍ଦ୍ ଲିଙ୍ଗି ଗିନେସ୍‌ରଃତ୍‌ କଃଣ୍ଡାୟ୍‌ ହଚ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 35 ଆର୍‌ ସେତିର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଜିସୁକେ ଚିନୁ ହାରି ସେତିର୍‌ ଚାରିବାଟ୍ୟା କବୁର୍‌ ହଃଟାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ ଆର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ସଃବୁ ରଗିମଃନ୍‌କେ ତାର୍‌ ଟାଣେ ଆଣ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 36 ଆର୍‌ ରଗ୍ୟାମଃନ୍ ଜଃନ୍‌କଃରି ଜିସୁର୍‌ ଗଃଗାଳାର୍‌ ହଃଚ୍ୟା ଆଚଳ୍‌ ଚିଉତି, ସେତାର୍‌ଗିନେ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ହାଦେ ହଃଳି ଗଃଉଆରି କଃରୁକେ ଦଃର୍ଲାୟ୍‌, ଆରେକ୍‌ ଜଃତେକ୍‌ ଲକ୍‌ ଚୁୟ୍‌ଲାୟ୍‌ ସେମଃନ୍ ଉଜ୍‌ ଅୟ୍‌ଲା । \c 15 \s ଦାଦିବାବୁମଃନାର୍‌ ରିତିବିଦି \r (ମାର୍କ ୭:୧-୧୩) \p \v 1 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଜିରୁସାଲମେ ହୁଣି ପାରୁସି ଆର୍‌ ଦଃର୍ମ୍‌ଗୁରୁ ଜିସୁର୍‌ ହାକ୍‌ ଆୟ୍‌ଲାୟ୍‌ ଆର୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, \v 2 “ତର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ କାୟ୍‌ତାକ୍‌ ଅଃମାର୍‌ ପାରାଚିନ୍‌ମଃନ୍‌ ଦିଲା ରିତିବିଦି କଃରି ଆସୁଲାର୍‌ ନଃମାନୁଲାୟ୍‌ ? କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ କାତାବଃଳ୍‌ ଅଃମାର୍‌ ରିତିବିଦି ହଃର୍କାରେ ଆତ୍‌ ନଃଦଉଁଲାୟ୍‌ ।” \fig ବିଦି ହଃର୍କାରେ ନିର୍ମୁଳ୍‌ ଅଃଉତାର୍‌|alt="Ceremonial washing" src="lb00280c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="15:2"\fig* \p \v 3 ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ତୁମିମଃନ୍ ହେଁ ତୁମାର୍‌ ଦାଦିବାବୁ ଦିଲାର୍‌ ବିଦି କଃରି ଆସୁଲାର୍‌ ଗିନେ କାୟ୍‌ତାକ୍‌ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ଆଦେସ୍‌ ନଃମାନୁଲାସ୍‌ ? \v 4 ଇସ୍ୱର୍‌ ତ କୟ୍‌ଲା ଆଚେ, ‘ଆୟା ଉବାକ୍‌ ମାନା, ଆର୍‌ ଜୁୟ୍‌ଲକ୍‌ ଉବା କି ଆୟାକ୍‌ ସାୟ୍‌ପ୍‌ ଦଃୟ୍‌ଦ୍‌, ସେ ନିଜ୍‌କଃରି ମଃର୍ନ୍‌ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ହାୟ୍‌ଦ୍‌ ।’ \v 5 ମଃତର୍‌ ତୁମିମଃନ୍ କଃଉଁଲାସ୍‌, ଜୁୟ୍‌ଲକ୍‌ ଉବାକ୍‌ କି ଆୟାକ୍‌ କୟ୍‌ଦ୍‌, ‘ମର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଜାର୍‌ ଗିନେ ତୁମାର୍‌ ଉହ୍‌କାର୍‌ ଅୟ୍‌ଲି ହୁଣି, ସେରି ମାପ୍ରୁକ୍‌ ଦାନ୍‌ କଃରିଆଚି,’ \v 6 ସେ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଉବା ଆୟାକ୍‌ ସଃତ୍‌କଃରି ନଃମାନେ, ଇହର୍‌ ତୁମିମଃନ୍ କଃରି ଆସୁଲାର୍‌ ରିତିବିଦି ଗିନେ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ବଃଚନ୍ ହଲ୍ୟା କଃରୁଲାସ୍‌ । \v 7 ରେ ହେଟ୍‌କପଟ୍ୟାମଃନ୍, ଜିସାୟ୍‌ ବାବ୍‌ବାଦି ତୁମିମଃନାର୍‌ ଗିନେ ଟିକ୍‌ ବାବ୍‌ବାଣି କୟ୍‌ଆଚେ । \q1 \v 8 ‘ଇ ଜାତି ମୁଏଁ ମକ୍‌ ଜଃଜ୍‌ମାନ୍ କଃର୍ତି, \q2 ମଃତର୍‌ ସେମଃନାର୍‌ ମଃନ୍‌ ମର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଦୁରିକ୍‌ ରଃୟ୍‌ଦ୍‌ । \q1 \v 9 ସେମଃନ୍ ମାନାୟ୍‌ମଃନାର୍‌ ରିତିବିଦିକ୍‌ ଦଃର୍ମ୍‌ ସିକ୍ୟା କଃତା ବଃଲି ସିକ୍ୟା ଦେତି, \q2 ଆର୍‌ ହଲ୍ୟା ମର୍‌ ସେବା କଃର୍ତି ।’” \s ମାନାୟ୍‌କେ ବିଟାଳ୍‌ କଃର୍ତା କଃତା \r (ମାର୍କ ୭:୧୪-୨୩) \p \v 10 ଆରେକ୍‌ ଜିସୁ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଚଃମେ କୁଦି କୟ୍‌ଲା, “ସୁଣା ଆର୍‌ ବୁଜା ! \v 11 ଟଣ୍ଡ୍ ବାଟ୍ୟା ଜାୟ୍‌ରି ବିତ୍ରେ ଜାୟ୍‌ଦ୍‌, ସେରି ମାନାୟ୍‌କେ ବିଟାଳ୍‌ ନଃକେରେ, ମଃତର୍‌ ଟଣ୍ଡ୍ ବାଟ୍ୟା ଜାୟ୍‌ରି ବାରାୟ୍‌ଦ୍‌, ସେରି ହଃକା ମାନାୟ୍‌କେ ବିଟାଳ୍‌ କଃରେଦ୍‌ ।” \p \v 12 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ଜିସୁର୍‌ ଚଃମେ ଆୟ୍‌ଲାୟ୍‌ ଆର୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ପାରୁସିମଃନ୍ ଇ କଃତା ସୁଣିକଃରି ଲାଜ୍‌ ହାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ ଆଚ୍‌ତି, ସେରି କାୟ୍‌ ଜାଣୁଲିସ୍‌ ?” \p \v 13 ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ମର୍‌ ସଃର୍ଗାର୍‌ ଉବା ଜୁୟ୍‌ସଃବୁ ଗଃଚ୍ ନଃରୟ୍‌, ସେରିମଃନ୍ ସଃବୁ ଉଟ୍‌କା ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ।” \v 14 \x + \xo ୧୫:୧୪ \xo*\xt ଲୁକ ୬:୩୯.\xt*\x*“ସେମଃନ୍‌କେ ଚାଡା, ସେମଃନ୍ କାଣାମଃନ୍‌କେ ବାଟ ଦଃକାଉତା କାଣାମଃନ୍, ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ଗଟ୍‌ କାଣା ଆରେକ୍‌ ଗଟ୍‌ କାଣାକେ ବାଟ କାଡାୟ୍‌ଦ୍‌, ତଃବେ ଦୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ ହେଁ କାଲେ ଅଦୁର୍ତି ।” \p \v 15 ଇତାକ୍‌ ପିତର୍‌ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ଇ କଃତାର୍‌ ବାବ୍‌ ଅଃମିକ୍‌ ବୁଜାୟ୍‌ ଦେ ।” \p \v 16 ଜିସୁ କୟ୍‌ଲା, “ତୁମିମଃନ୍ ହେଁ କାୟ୍‌ ଅଃବେ ହଃତେକ୍‌ ନଃବୁଜାସ୍‌ ? \v 17 ଜାୟ୍‌ରି ସଃବୁ ଟଣ୍ଡ୍ ବାଟ୍ୟା ହୁରେଦ୍‌, ସେରି ହେଟ୍‌ ବିତ୍ରେ ଜାୟ୍‌ଦ୍‌ ଆର୍‌ ହଃଦାୟ୍‌ ବାରାୟ୍‌ ଜାୟ୍‌ଦ୍‌, ଇରି କାୟ୍‌ ନଃବୁଜୁଲାସ୍‌ ? \v 18 \x + \xo ୧୫:୧୮ \xo*\xt ମାତି ୧୨:୩୪.\xt*\x*ମଃତର୍‌ ଟଣ୍ଡ୍ ବାଟ୍ୟା ଜାୟ୍‌ରି ସଃବୁ ବାରାୟ୍‌ଦ୍‌, ସେରି ଗଃର୍ବ୍‌ ବିତ୍ରେ ହୁଣି ବାରାୟ୍‌ଦ୍‌, ଆର୍‌ ସେରି ହଃକା ମାନାୟ୍‌କେ ବିଟାଳ୍‌ କଃରେଦ୍‌ । \v 19 ବଃଲେକ୍‌ ଗଃର୍ବ୍‌ ବିତ୍ରେ ହୁଣି କଃରାବ୍‌ ବାବ୍‌ନା, ନଃର୍‌ଅଃତ୍ୟା, ଦାରି କଃର୍ତାର୍‌, ଦାରି ମାୟ୍‌ଜି ଟାଣେ ଜାତାର୍‌, ଚର୍‌ କାମ୍‌, ମିଚ୍ ସାକି ଆର୍‌ ଲିନ୍ଦା କଃର୍ତାର୍‌ ବାରାୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 20 ଇ ସଃବୁ ବିସୟ୍‌ ମାନାୟ୍‌କେ ବିଟାଳ୍‌ କଃରେଦ୍‌, ମଃତର୍‌ ରିତିବିଦି ହଃର୍କାରେ ନଃଦଉତା ଆତେ କାତାର୍‌ ମାନାୟ୍‌କେ ବିଟାଳ୍‌ ନଃକେରେ ।” \s ଗଟେକ୍‌ ମାୟ୍‌ଜିର୍‌ ବିସ୍ୱାସ୍‌ \r (ମାର୍କ ୭:୨୪-୩୦) \p \v 21 ଜିସୁ ସେ ଜଃଗାୟ୍‌ହୁଣି ବାରାୟ୍‌ ସର୍‌ ଆର୍‌ ସିଦନ୍‌ ହଲି ବାଟ ଗଃଲା । \v 22 ଆର୍‌ ସେତି ବାସା କଃର୍ତି ରିଲା ଗଟେକ୍‌ କିଣାନ୍ ଦେସାର୍‌ ମାୟ୍‌ଜି ଆୟ୍‌ଲି ଆର୍‌ ଆଉଲି ଅୟ୍‌ କାଉଁକେ ଦଃର୍ଲି, “ଏ ମାପ୍ରୁ, ଦାଉଦାର୍‌ ହୟ୍‌ସି, ମକେ ଦଃୟାକଃର୍‌, ମର୍‌ ଜିଇକେ ବୁତ୍‌ ଡଃସିଆଚେ, ଆର୍‌ ସେ ବଃଡେ କଃସ୍ଟ୍‌ ହାଉଁଲି ।” \p \v 23 ମଃତର୍‌ ଜିସୁ ତାକ୍‌ ହଃଦେକ୍‌ ହେଁ ନଃକୟ୍‌ଲା । ସେତାକ୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ଆୟ୍‌ଲାୟ୍‌ ଆର୍‌ ଜିସୁକେ ଗଃଉଆରି କଃରି କଃଉଁକେ ଦଃର୍ଲାୟ୍‌, “ଆକ୍‌ ଇତିହୁଣି ଚାଡି ଦେସ୍‌, ସେ ଜଃଉଅ, ବଃଲେକ୍‌ ଇ ମାୟ୍‌ଜି ଅଃମାର୍‌ ହଃଚେ ହଃଚେ ଆଉଲି ଅଃଉଁଲି ।” \p \v 24 ମଃତର୍‌ ଜିସୁ କୟ୍‌ଲା, “ମୁଁୟ୍‌ ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ ବଃଉଁସାର୍‌ ଆଜ୍‌ଲା ମେଣ୍ଡାମଃନ୍‌କେ ଚାଡି କାର୍‌ ଗିନେ ହେଁ ନାସି ।” \p \v 25 ମଃତର୍‌ ସେ ମାୟ୍‌ଜି ଆୟ୍‌ଲି ଆର୍‌ ମୁଣ୍ଡିଆ ମାରି ଜୁଆର୍‌କଃରି କଃଉଁକେ ଦଃର୍ଲି, “ଏ ମାପ୍ରୁ, ମର୍‌ ଉହ୍‌କାର୍‌ କଃର୍‌ ।” \p \v 26 ମଃତର୍‌ ଜିସୁ କୟ୍‌ଲା, “ହିଲାମଃନାର୍‌ କାତା କାଦିକ୍‌ କୁକୁର୍‌ମଃନାର୍‌ ଚଃମେ ହଃକାଉତାର୍‌ ନିକ ନାୟ୍‌ ।” \p \v 27 ମଃତର୍‌ ମାୟ୍‌ଜି କୟ୍‌ଲି, “ଅୟ୍‌ ମାପ୍ରୁ, ବଃଲେକ୍‌ କୁକୁର୍‌ମଃନ୍ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ସାଉକାରାର୍‌ ଟେବୁଲ୍‌ ଉହ୍ରେ ହୁଣି ଅଦୁର୍ଲା ଲିତା ସଃକ୍ଳିମଃନ୍‌ ବେଟି କାତି ।” \p \v 28 ସେତାକ୍‌ ଜିସୁ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ଏ ଆୟା, ତର୍‌ ବଃଡେ ବିସ୍ୱାସ୍‌, ତର୍‌ ଜଃନ୍‌କାର୍‌ ମଃନ୍ ତଃନ୍‌କାର୍‌ ଅଃଉଅ ।” ଆର୍‌ ସେଦାହ୍ରେ ତାର୍‌ ଜିସି ଉଜ୍‌ ଅୟ୍‌ଲି । \s ଜିସୁ ଗାଦେକ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଉଜ୍‌ କଃଲା \p \v 29 ଜିସୁ ସେ ଜଃଗା ଚାଡି ଗାଲିଲି ସଃମ୍‌ନ୍ଦ୍ ଚଃମେ ଆୟ୍‌ଲା । ଆର୍‌ ଡଙ୍ଗୁର୍‌ ଉହ୍ରେ ଜାୟ୍‌ ବଃସ୍‌ଲା । \v 30 ଆରେକ୍‌ ଗାଦେକ୍‌ ଲକ୍‌ ଚଟା, କଃଲା, କାଣା, ଗୁଲା, ବଃଇରା ଆର୍‌ ବିନ୍‌ବିନ୍‌ ରଗ୍ୟାମଃନ୍‌କେ ସଃଙ୍ଗେ ଦଃରି ଜିସୁର୍‌ ଚଃମେ ଆୟ୍‌ଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ ସେମଃନ୍‌କେ ଜିସୁର୍‌ ହାଦ୍‌ ତଃଳେ ସଃଙ୍ଗାୟ୍‌ଲାୟ୍‌; ଆର୍‌ ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ ଉଜ୍‌ କଃଲା । \v 31 ଇ ରଃକମ୍‌ ଗୁଲାମଃନ୍ କଃତା କଃଉଁଲାୟ୍‌, କଲାମଃନ୍ ଉଜ୍‌ ଅଃଉଁଲାୟ୍‌, ଚଟାମଃନ୍ ଇଣ୍ଡୁଲାୟ୍‌ ଆର୍‌ କାଣାମଃନ୍ ଦଃକୁଲାୟ୍‌, ଇରି ଦଃକି ଲକ୍‌ମଃନ୍ କାବା ଅୟଃଲାୟ୍‌; ଆର୍‌ ଇସ୍ରାଏଲାର୍‌ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ଜଃଜ୍‌ମାନ୍ କଃଲାୟ୍‌ । \s ଜିସୁ ଚାରି ଅଃଜାର୍‌ ଲକ୍‌କେ କାଦି କାଳାୟ୍‌ଲା \r (ମାର୍କ ୮:୧-୧୦) \p \v 32 ଆର୍‌, ଜିସୁ ତାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ ଚଃମେ କୁଦି କୟ୍‌ଲା, “ଇ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ଉହ୍ରେ ମର୍‌ ଜିବନେ ଦଃୟା ଆସୁଲି, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଇମଃନ୍‌ ତିନିଦିନ୍ ଅୟ୍‌ଲି ମର୍‌ ସଃଙ୍ଗେ ଆଚ୍‌ତି ଆର୍‌ ଇମଃନାର୍‌ ଟାଣେ କାୟ୍‌ରି ହେଁ କାଉଁକେ ନାୟ୍‌; କଃଡେବଃଳ୍‌ ବାଟେ ଜାତା ବଃଳ୍‌ ସେମଃନାର୍‌ ଜିବନ୍ ଉଡି ଜାୟ୍‌ଦ୍‌, ଇତାର୍‌ ଗିନେ ସେମଃନ୍‌କେ ବୁକାର୍‌ ହେଟେ ଚାଡି ଦେଉଁକେ ମର୍‌ ମଃନ୍ ନାୟ୍‌ ।” \p \v 33 ଚେଲାମଃନ୍ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଅଃତେକ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଆଦାର୍‌ ହୁର୍ନେ କାଳାଉଁକେ ଅଃମିମଃନ୍‌ ଇ ଗାଉଁଗୁଡା କି ଲକ୍‌ବାକ୍‌ ନୟ୍‌ଲା ଟାଣେ କୁୟ୍‌ତି ହୁଣି ଅଃତେକ୍‌ ରୁଟି ମିଳାଉଁନ୍ଦ୍ ?” \p \v 34 ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ ହଃଚାର୍ଲା, “ତୁମାର୍‌ ଟାଣେ କଃତିଗଟ୍‌ ରୁଟି ଆଚେ ।” \p ସେମଃନ୍ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ସାତ୍‌ଗଟ୍‌ ରୁଟି ଆର୍‌ କଃତିଗଟ୍‌ ସାନ୍‌ ମାଚ୍ ଆଚେ ।” \p \v 35 ତାର୍‌ହଃଚେ ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ ବୁୟେଁ ବଃସୁକେ କୟ୍‌ଲା । \v 36 ଆର୍‌ ଜିସୁ ସେ ସାତ୍‌ଗଟ୍‌ ରୁଟି ଆର୍‌ ମାଚ୍‌କେ ଦଃରି ଇସ୍ୱର୍‌କେ ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ ଦିଲା ଆର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ ଦିଲା; ଆର୍‌ ସେମଃନ୍ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ବାଟାକଃରି ଦିଲାୟ୍‌ । \v 37 ସଃବୁ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ହେଟ୍‌ ହୁର୍ନେ କାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ ଆର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ଉବୁର୍ଲାର୍‌ ବାଙ୍ଗ୍‌ଲା ରୁଟି ବେଟି ସାତ୍‌ ଡଃଲା ବଃର୍ତି କଃଲାୟ୍‌ । \v 38 କାତା ଲକ୍‌ମଃନ୍ ମାୟ୍‌ଜି ଆର୍‌ ସାନ୍ ହିଲାମଃନ୍‌କେ ଚାଡି ଚାରି ଆଜାର୍‌ ଅଃଣ୍ଡ୍ରାଲକ୍‌ ରିଲାୟ୍‌ । \p \v 39 ଇତାର୍‌ହଃଚେ ଜିସୁ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ସେଲ ଚାଡି ଦିଲା ଆର୍‌ ଡଙ୍ଗାୟ୍‌ ଚଃଗି ମଗ୍‌ଦାନ୍ ସଃନ୍ଦି ଲଃଗେ ଆୟ୍‌ଲା । \c 16 \s ଜିସୁକେ କାବାଅଃଉତା କାମ୍‌ କଃରୁକେ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌ \r (ମାର୍କ ୮:୧୧-୧୩; ଲୁକ ୧୨:୫୪-୫୬) \p \v 1 \x + \xo ୧୬:୧ \xo*\xt ମାତି ୧୨:୩୮; ଲୁକ ୧୧:୧୬.\xt*\x*ପାରୁସି ଆର୍‌ ସାଦୁକିମଃନ୍ ଜିସୁକ୍‌ ହାନ୍ଦାୟ୍‌ ହଃକାଉଁକ୍‌ ତାର୍‌ହାକ୍‌ ଆୟ୍‌ଲାୟ୍‌ । ସେମଃନ୍ ତାକ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ବାଚ୍‌ଲା ଆଚେ ବଃଲି ସାକି ଦେଉଁକେ ସେ ଅଃଗାସ୍‌ ଉହ୍ରେ ଗଟେକ୍‌ କାବା ଅଃଉତା ଚିନ୍ କଃରି ଦଃକାଅ ବଃଲି କୟ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 2 ମଃତର୍‌ ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ବେଳ୍‌ ବୁଡ୍‌ତା ବଃଳ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ କଃଉତି ରିଆସ୍‌, ‘ନିକ ହାଗ୍ ଅୟ୍‌ଦ୍‌, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଅଃଗାସ୍‌ ବଃନି ହର୍‌ ରଃଙ୍ଗ୍ ଅୟ୍‌ଆଚେ ।’ \v 3 ଆର୍‌ ସଃକାଳ୍ୟା ବଃଳ୍‌ କଃଉଆସ୍‌, ‘ଆଜି ବାଉହାଣି ଅୟ୍‌ଦ୍‌, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଅଃଗାସ୍‌ ବଃନି ହର୍‌ ରଃଙ୍ଗ୍ ଆର୍‌ ବାଦୁଳ୍ୟା ଅୟ୍‌ଆଚେ ।’ ତୁମିମଃନ୍ ଅଃଗାସାର୍‌ ରଃକମ୍‌ ଦଃକି ଅଃନ୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ବଃଲି ଆନ୍‌ମାନ୍‌ ହାରୁଲାସ୍‌, ମଃତର୍‌ ଅଃବେ ଗଃଟ୍‌ତା କାଳାର୍‌ ଚିନ୍ ଦଃକି କାୟ୍‌ତାକ୍‌ ବୁଜୁ ନଃହାରୁଲାସ୍‌ ? \v 4 \x + \xo ୧୬:୪ \xo*\xt ମାତି ୧୨:୩୯; ଲୁକ ୧୧:୨୯.\xt*\x*ଦୁସ୍ଟ୍‌ ଆର୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌କେ ବିସ୍ୱାସ୍‌ ନଃକେର୍ତା ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଚିନ୍ ଲଳ୍‌ତି, ମଃତର୍‌ ଜୁନସାର୍‌ ଚିନ୍ ଚାଡି ଆର୍‌ କାୟ୍‌ ଚିନ୍ ହେଁ ସେମଃନ୍‌କେ ଦିଆ ନୟ୍‌ ।” \p ତାର୍‌ହଃଚେ ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ ଚାଡି ବିନ୍ ଟାଣେ ଗଃଲା । \s ପାରୁସି ଆର୍‌ ସାଦୁକିମଃନାର୍‌ ସିକ୍ୟା \r (ମାର୍କ ୮:୧୪-୨୧) \p \v 5 ଚେଲାମଃନ୍ ସଃମ୍‌ନ୍ଦାର୍‌ ସେହାଟି ହଚ୍‌ଲାୟ୍‌, ମଃତର୍‌ ରୁଟି ନେଉଁକେ ହାସୁର୍ଲାୟ୍‌ । \v 6 \x + \xo ୧୬:୬ \xo*\xt ଲୁକ ୧୨:୧.\xt*\x*ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ପାରୁସି ଆର୍‌ ସାଦୁକିମଃନାର୍‌ କମିର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଦୁରିକ୍‌ ରିଆ ।” \p \v 7 ସେତାକ୍‌ ତାକାର୍‌ ତାକାର୍‌ ବିତ୍ରେ କଃଉଆକଇ ଅଃଉଁକେ ଦଃର୍ଲାୟ୍‌, “ଅଃମି ରୁଟି ଆଣୁକେ ହାସୁର୍‌ଲାକେ ସେ ଇରି କଃଉଁଲା ।” \p \v 8 ମଃତର୍‌ ଜିସୁ ସେରି ଜାଣି କୟ୍‌ଲା, “ଏ ଅଃଳକ୍‌ ବିସ୍ୱାସିମଃନ୍, ତୁମାର୍‌ ତଃୟ୍‌ ରୁଟି ନାୟ୍‌ ବଃଲି କାୟ୍‌ତାକ୍‌ ତୁମାର୍‌ ତୁମାର୍‌ ବିତ୍ରେ କଃତା ଅଃଉଁଲାସ୍‌ ? \v 9 \x + \xo ୧୬:୯ \xo*\xt ମାତି ୧୪:୧୭-୨୧.\xt*\x*ତୁମିମଃନ୍ କାୟ୍‌ ଅଃବେ ହଃତେକ୍‌ ବୁଜୁ ନଃହାରୁଲାସ୍‌ ? ସେ ହାଁଚ୍ ଅଃଜାର୍‌ ଲକ୍‌ ହାଁଚ୍‌ଗଟ୍‌ ରୁଟି କାୟ୍‌ଲା ହଃଚେ, ଉବୁର୍ଲା ବାଙ୍ଗ୍‌ଲାରିମଃନ୍ କଃତି ଡଃଲା ବେଟ୍‌ଲାସ୍‌ ? ଇରି କାୟ୍‌ ତୁମାର୍‌ ଏତୁ ନାୟ୍‌ । \v 10 \x + \xo ୧୬:୧୦ \xo*\xt ମାତି ୧୫:୩୪-୩୮.\xt*\x*ଆରେକ୍‌ ଚାରି ଅଃଜାର୍‌ ଲକ୍‌ ସାତ୍‌ଗଟ୍‌ ରୁଟି କାୟ୍‌ ସଃର୍ଲା ହଃଚେ ଉବୁର୍ଲା ବାଙ୍ଗ୍‌ଲା ରୁଟିମଃନ୍ କଃତି ଡଃଲା ବେଟ୍‌ଲାସ୍‌ ? \v 11 ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ରୁଟି କଃତା କୟ୍‌ନଃରିଲେ, ଇରି କଃନ୍‌କଃରି ବୁଜୁ ନଃହାରୁଲାସ୍‌ ? ମଃତର୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ପାରୁସି ଆର୍‌ ସାଦୁକିମଃନାର୍‌ କମିର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଦୁରିକ୍‌ ରିଆ ବଃଲି କୟ୍‌ରିଲେ ।” \p \v 12 ଜିସୁ ରୁଟାୟ୍‌ ମିସାଉତା କମିର୍‌ କଃତା କୟ୍‌ ନଃରିଲା, ମଃତର୍‌ ପାରୁସି ଆର୍‌ ସାଦୁକିମଃନାର୍‌ ସିକ୍ୟା ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଜଃଗ୍ରାତ୍‌ ଅୟ୍‌ ରେଉଁକେ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ରିଲା, ସେରି ସେମଃନ୍ ସଃଡେବଃଳ୍‌ ବୁଜ୍‌ଲାୟ୍‌ । \s ଜିସୁ ହଃକା କ୍ରିସ୍ଟ ବଃଲି ପିତର୍‌ କୟ୍‌ଦ୍‌ \r (ମାର୍କ ୮:୨୭-୩୦; ଲୁକ ୯:୧୮-୨୧) \p \v 13 ତାର୍‌ହଃଚେ ଜିସୁ କାଇସରିଆ ପିଲିପି ଗଃଳେ ଆସି ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ ହଃଚାର୍ଲା, “ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି କେ ବଃଲି ଲକ୍‌ମଃନ୍ କାୟ୍‌ରି କଃଉଁଲାୟ୍‌ ?” \p \v 14 \x + \xo ୧୬:୧୪ \xo*\xt ମାତି ୧୪:୧,୨; ମାର୍କ ୬:୧୪,୧୫; ଲୁକ ୯:୭,୮.\xt*\x*ଇତାକ୍‌ ସେମଃନ୍ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “କେ କେ କଃଉଁଲାୟ୍‌, ବାପ୍ତିସମ୍‌ ଦେତା ଜହନ୍‌, କେ କେ ଏଲିୟ, ଆରେକ୍‌ କେ କେ ଜିରିମିୟ ଆର୍‌ ବାବ୍‌ବାଦିମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଗଟେକ୍‌ ।” \p \v 15 ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ ହଃଚାର୍ଲା, “ମଃତର୍‌ ମୁଁୟ୍‌ କେ ବଃଲି ତୁମିମଃନ୍ କାୟ୍‌ରି କଃଉଁଲାସ୍‌ ?” \p \v 16 \x + \xo ୧୬:୧୬ \xo*\xt ଜହ ୬:୬୮,୬୯.\xt*\x*ସିମନ୍ ପିତର୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ତୁୟ୍‌ କ୍ରିସ୍ଟ\f + \fr ୧୬:୧୬ \fr*\ft କ୍ରିସ୍ଟ ଉଦାର୍‌ କଃର୍ତା ଜିବନ୍ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି\ft*\f*, ଜିବନ୍ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ।” \p \v 17 ତାର୍‌ହଃଚେ ଜିସୁ କୟ୍‌ଲା, “ଏ ଜୁନସାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ସିମନ୍ ତର୍‌ ବାୟ୍‌ଗ୍‌, ବଃନି ଆର୍‌ ମାସ୍‌ ବଃଲେକ୍‌ ମାନାୟ୍‌ ତକେ ଇରି କଃଉଁକେ ନଃକୟ୍‌କଃରି, ମଃତର୍‌ ମର୍‌ ସଃର୍ଗାର୍‌ ଉବା ନିଜେ ଇରି ତର୍‌ ମୁଏଁ କୟ୍‌ ଆଚେ । \v 18 ଆର୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ହେଁ ତକେ କଃଉଁଲେ, ତୁୟ୍‌ ପିତର୍‌, ବଃଲେକ୍‌ ଟେଳା, ମଃତର୍‌ ଇ ଟେଳା ଉହ୍ରେ ମୁଁୟ୍‌ ମର୍‌ ମଣ୍ଡ୍‌ଳି ତିଆର୍‌ କଃରିନ୍ଦ୍‌, ଆର୍‌ ନଃର୍କାର୍‌ ବଃଳ୍‌ ତାକେ ଆରାଉଁକ୍‌ ନାହାରେ । \v 19 \x + \xo ୧୬:୧୯ \xo*\xt ମାତି ୧୮:୧୮; ଜହ ୨୦:୨୩.\xt*\x*ମୁଁୟ୍‌ ତକେ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜାର୍‌ କୁଚିକାଡା ଦଃୟ୍‌ନ୍ଦ୍, ତୁୟ୍‌ ହୁର୍ତିବିଏ ଜାୟ୍‌ରି ବଃନ୍ଦ୍‌ କଃର୍ସି ସଃର୍ଗେ ହେଁ ସେରି ବଃନ୍ଦ୍‌ ରଃୟ୍‌ଦ୍‌, ଆରେକ୍‌ ହୁର୍ତିୟେ ଜାୟ୍‌ରି ମେଲା କଃର୍ସି ସଃର୍ଗେ ହେଁ ସେରି ମେଲା ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ।” \p \v 20 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ସେ ଜେ କ୍ରିସ୍ଟ ହଃକା ମଃସିଆ, ଇ କଃତା କାକେ ହେଁ ନଃକଉଁକ୍‌ ତାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା । \s ଜିସୁ ତାର୍‌ ମଃର୍ନ୍‌ ଆର୍‌ ଉଟ୍‌ତା କଃତା କୟ୍‌ଲା \r (ମାର୍କ ୮:୩୧–୯:୧; ଲୁକ ୯:୨୨-୨୭) \p \v 21 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ହୁଣି ଜିସୁ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ କଃଉଁକେ ଦଃର୍ଲା, “ମକ୍‌ ଜଃନ୍‌କଃରି ହେଁ ଜିରୁସାଲମ୍‌ ଜଃଉଁକେ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । ଆର୍‌ ପାରାଚିନ୍, ବଃଡ୍ ଜାଜକ୍‌, ଆର୍‌ ଦଃର୍ମ୍‌ଗୁରୁ ଆତେ ବଃଡେ ଦୁକ୍‌ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ହାୟ୍‌ନ୍ଦ୍ । ଆର୍‌ ମଃରିନ୍ଦ୍ ଆରେକ୍‌ ତିନିଦିନାର୍‌ ହଃଚେ ମଃର୍ନେହୁଣି ଉଟୁକ୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ।” \p \v 22 ସେତାକ୍‌ ପିତର୍‌ ଜିସୁକେ ଗଟ୍‌ ହାକ୍‌ କୁଦିନିଲା ଆର୍‌ ଦଃକା ଦଃୟ୍‌ କଃଉଁକେ ଦଃର୍ଲା, “ଏ ମାପ୍ରୁ, ଇସ୍ୱର୍‌ ତକେ ଦଃୟା କଃର, ଇରିମଃନ୍‌ ତକେ କଃବେ ହେଁ ନଃଉଅ ।” \p \v 23 ମଃତର୍‌ ଜିସୁ ଉଲ୍‌ଟି ଦଃକି ପିତର୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ମର୍‌ ଚଃମେହୁଣି ଦୁର୍‌ ଅଃଉ ସୟ୍‌ତାନ୍‌, ତୁୟ୍‌ ମର୍‌ ବାଦାହର୍‌ ମଃଜାୟ୍‌ କାୟ୍‌ତାକ୍‌ ଅଃଉଁଲିସ୍‌, ବଃଲେକ୍‌ ତୁୟ୍‌ ଇସ୍ୱରାର୍‌ କଃତା ନଃବାବି ମାନାୟ୍‌ର୍‌ କଃତା ବାବୁଲିସ୍‌ ।” \p \v 24 \x + \xo ୧୬:୨୪ \xo*\xt ମାତି ୧୦:୩୮; ଲୁକ ୧୪:୨୭.\xt*\x*ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଜିସୁ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “କେ ମର୍‌ ହଃଚେ ହଃଚେ ଆସୁକ୍‌ ମଃନ୍ କଃରେଦ୍‌, ତଃବେ ସେ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଇଚାକ୍‌ ଚାଡ୍, ଆର୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ କ୍ରୁସ୍‌ ବୟ୍‌କଃରି ମର୍‌ ହଃଚେ ହଃଚେ ଆସ । \v 25 \x + \xo ୧୬:୨୫ \xo*\xt ମାତି ୧୦:୩୯; ଲୁକ ୧୭:୩୩; ଜହ ୧୨:୨୫.\xt*\x*ବଃଲେକ୍‌ କୁୟ୍‌ ମାନାୟ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଜିବନ୍ ବଚାଉଁକେ ମଃନ୍ କଃରେଦ୍‌, ସେ ତାର୍‌ ଜିବନ୍ ଆରାୟ୍‌ଦ୍‌, ମଃତର୍‌ କୁୟ୍‌ ମାନାୟ୍‌ ମର୍‌ ଗିନେ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଜିବନ୍ ଆରାୟ୍‌ଦ୍‌, ସେ ତାର୍‌ ଜିବନ୍ ରଃକ୍ୟା କଃରେଦ୍‌ । \v 26 ଆର୍‌ ଜଦି କେ ଜଃଗତାର୍‌ ସଃବୁ ଲାବ୍‌କଃରି ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଜିବନ୍ ଆରାୟ୍‌ଦ୍‌, ତଃବେ ତାର୍‌ କାୟ୍‌ ଲାବ୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ଆର୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଜିବନ୍ ଲେଉଟି ହାଉତା ହାୟ୍‌ ସେ କାୟ୍‌ରି ଦେଉଁ ହାରେ ? \v 27 \x + \xo ୧୬:୨୭ \xo*\xt ମାତି ୨୫:୩୧; ରମି ୨:୬.\xt*\x*ଆରେକ୍‌ ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଉବାସିର୍‌ ଜଃଜ୍‌ମାନ୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଦୁତ୍‌ମଃନାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଆରେକ୍‌ ଗଟ୍‌ତର୍‌ ଆସେଦ୍‌ ଆର୍‌ ସଃଡେବଃଳ୍‌ ସେ ହଃତି ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ତାର୍‌ କାମ୍‌ ହଃର୍କାରେ ହଃଳ୍‌ ଦଃୟଃଦ୍‌ । \v 28 ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିକେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ରାଇଜେ ଆସ୍ତାର୍‌ ନଃଦେକ୍‌ତା ହଃତେକ୍‌, ଇତି ଟିଆ ଅୟ୍‌ରିଲା ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ କଃତେକ୍‌ ଲକ୍‌ କଃନ୍‌କଃରି ହେଁ ନଃମେର୍ତି ।” \c 17 \s ଜିସୁର୍‌ ରୁହ୍‌ ବାଦୁଲ୍‌ଲି \r (ମାର୍କ ୯:୨-୧୩; ଲୁକ ୯:୨୮-୩୬) \p \v 1 ଚଅ ଦିନାର୍‌ ହଃଚେ ଜିସୁ, ପିତର୍‌, ଜାକୁବକ୍‌ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ବାୟ୍‌ସି ଜହନ୍‌କେ ସଃଙ୍ଗେ ଦଃରି ଅଃଲ୍‌ଗା ଅୟ୍‌ ଗଟେକ୍‌ ଉଚ୍ ଡଙ୍ଗୁର୍‌ ଉହ୍ରେ ନିଲା । \v 2 ସେତି ସେମଃନାର୍‌ ମୁଏଁ ଜିସୁ ବିନ୍ ରୁହ୍‌ ଅୟ୍‌ଲା, ତାର୍‌ ମୁଁ ବେଳ୍‌ ହର୍‌ ଉଜାଳ୍‌ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ବଃସ୍ତର୍‌ ବେଳ୍‌ ଉଜାଳ୍‌ ହର୍‌ ଚିଟ୍‌ ଦବ୍‌ ଅୟ୍‌ଲି । \v 3 ଆରେକ୍‌ ମସା ଆର୍‌ ଏଲିୟ ଜିସୁର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ କଃତାବାର୍ତା କଃଉତାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ ଡିସ୍‌ଲି । \v 4 ସେତାକ୍‌ ପିତର୍‌ ଜିସୁକେ କୟ୍‌ଲା, “ଏ ମାପ୍ରୁ, ଅଃମିମଃନ୍‌ ଇଟାଣେ ଆଚୁ ଇରି ଅଃନାୟ୍‌ ନିକ, ତର୍‌ ମଃନ୍ ଅୟ୍‌ଲେକ୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ଇତି ତିନିଗଟ୍‌ କୁଳିଆ କଃରିନ୍ଦ୍‌, ତର୍‌ ଗିନେ ଗଟେକ୍‌, ମସାର୍‌ ଗିନେ ଗଟେକ୍‌ ଆର୍‌ ଏଲିୟର୍‌ ଗିନେ ଗଟେକ୍‌ ।” \p \v 5 \x + \xo ୧୭:୫ \xo*\xt ମାତି ୩:୧୭; ୧୨:୧୮; ମାର୍କ ୧:୧୧; ଲୁକ ୩:୨୨.\xt*\x*\x + \xo ୧୭:୫ \xo*\xt ୨ ପିତ ୧:୧୭,୧୮.\xt*\x*ପିତର୍‌ ଇ କଃତା କଃଉ କଃଉ କଃଣ୍ଡେକ୍‌ ଉଜାଳ୍‌ ମେଗ୍ ସେମଃନ୍‌କେ ଡାହ୍‌ଲି, ଆର୍‌ ସେ ମେଗେ ହୁଣି ଇ କଃତା କଃଉଆ ଅୟ୍‌ଲି, “ଇରି ଅଃମାର୍‌ ଲାଡାର୍‌ ହଅ, ଆର୍‌ ଉହ୍ରେ ଅଃମାର୍‌ ବଃଡେ ସଃନ୍‌ମତ୍‌, ଆର୍‌ କଃତା ସୁଣା ।” \p \v 6 ଇରି ସୁଣି ଚେଲାମଃନ୍ ବେସି ଡିର୍‌ଲାୟ୍‌ ଆର୍‌ ମୁଁ ତଃଳେ କଃରି ବୁୟେଁ ଡୁଳ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 7 ତାର୍‌ହଃଚେ ଜିସୁ ଆସି ସେମଃନ୍‌କେ ଚୁୟ୍‌କଃରି କୟ୍‌ଲା, “ଉଟା, ଡିରି ଜାହାନାୟ୍‌ ।” \v 8 ଆର୍‌ ସେମଃନ୍ ଉହ୍ରେ ଦଃକି ଜିସୁକେ ଚାଡି ଆରେକ୍‌ କାକେ ହେଁ ନଃଦେକ୍‌ଲାୟ୍‌ । \p \v 9 ସେମଃନ୍ ଡଙ୍ଗ୍ରେ ହୁଣି ଉତୁର୍ତା ବଃଳ୍‌ ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ ଆଦେସ୍‌ ଦଃୟ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ମଃର୍ନେ ହୁଣି ଉଟି ନଃକେର୍ତା ହଃତେକ୍‌, ତୁମି ଇ ଦଃକ୍‌ଲା କଃତା କାକେ ହେଁ କଃଉଆ ନାୟ୍‌ ।” \p \v 10 ଚେଲାମଃନ୍ ତାକ୍‌ ହଃଚାର୍ଲାୟ୍‌, “ତଃବେ ଦଃର୍ମ୍‌ଗୁରୁମଃନ୍‌ କାୟ୍‌ତାକ୍‌ କଃଉଁଲାୟ୍‌ ହଃର୍ତୁ ଏଲିୟ ଆସେଦ୍‌ ?” \p \v 11 ଜିସୁ କୟ୍‌ଲା, “ଏଲିୟ ଆସିକଃରି ସଃବୁ କଃତା ଆରେକ୍‌ ଟିକ୍‌ଟାକ୍‌ କଃରେଦ୍‌ । \v 12 \x + \xo ୧୭:୧୨ \xo*\xt ମାତି ୧୧:୧୪.\xt*\x*ମଃତର୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ କଃଉଁଲେ, ଏଲିୟ ଆସି ସଃର୍ଲାନି, ମଃତର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ତାକେ ନଃଚିନିକଃରି ଜାୟ୍‌ରି ମଃନ୍ ସେରି ତାକେ କଃରି ଆଚ୍‌ତି । ସେରଃକମ୍‌ ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ହେଁ ସେମଃନାର୍‌ ଆତେ ଦୁକ୍‌ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ହାଉଁକ୍‌ ଜଃଉଁଲା ।” \p \v 13 ଜିସୁ ବାପ୍ତିସମ୍‌ ଦେଉ ଜହନ୍‌ ବିସୟେ କୟ୍‌ଲା ବଃଲି ଜିସୁର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ସଃଡେବଃଳ୍‌ ବୁଜ୍‌ଲାୟ୍‌ । \s ଜିସୁ ଗଟେକ୍‌ ବୁତ୍‌ ଡଃସିରିଲା ହିଲାକ୍‌ ଉଜ୍‌ କଃଲା \r (ମାର୍କ ୯:୧୪-୨୯; ଲୁକ ୯:୩୭-୪୩) \p \v 14 ହଃଚେ ଜିସୁ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ଚଃମେ ଆୟ୍‌ଲାୟ୍‌, ସେତି ଗଟେକ୍‌ ଲକ୍‌ ଜିସୁର୍‌ ଲଃଗେ ଆସି ମାଣ୍ଡିକୁଟା ଟେସି କୟ୍‌ଲା, \v 15 “ଏ ମାପ୍ରୁ, ମର୍‌ ହଅକେ ଦଃୟା କଃର୍‌, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସେ କୁନ୍ଦେଲ୍‌ମଃରି ବଃଡେ କଃସ୍ଟ୍‌ ହାଉଁଲା, ସେ କଃବେ କଃବେ ଜୟେ, କଃବେ କଃବେ ହାଣାୟ୍‌ କୁନ୍ଦେଲ୍‌ ମଃରୁଲା । \v 16 ମୁଁୟ୍‌ ତର୍‌ ଚେଲାମଃନାର୍‌ ଟାଣେ ଆଣି ରିଲେ, ମଃତର୍‌ ସେମଃନ୍ ତାକ୍‌ ଉଜ୍‌ କଃରୁକେ ନଃହାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ ।” \p \v 17 ଜିସୁ କୟ୍‌ଲା, “ଏରେ ଅବିସ୍ୱାସି ଆର୍‌ ବିନ୍ ବାଟେ ଜାତା ଲକ୍‌ମଃନ୍, କଃତି କାଳ୍‌ ହଃତେକ୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ରଃୟ୍‌ନ୍ଦ୍ ? ଆର୍‌ କଃତେକ୍‌ କାଳ୍‌ ତୁମାର୍‌ ବେବାର୍‌ ସଃମ୍ବାଳିନ୍ଦ୍ ? ତାକ୍‌ ଇତି ମର୍‌ ଚଃମେ ଆଣା ।” \v 18 ଜିସୁ ବୁତ୍‌କେ ଗଟ୍‌ ଦଃକା ଦିଲାକ୍‌, ବୁତ୍‌ ତାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ବାରାୟ୍‌ଗଃଲି, ଆର୍‌ ସେ ହିଲା ସେଦାହ୍ରେ ଉଜ୍‌ ଅୟ୍‌ଲା । \p \v 19 ଇତାର୍‌ହଃଚେ ଚେଲାମଃନ୍ ଜିସୁର୍‌ ଟାଣେ ଲୁକ୍‌ଣେ ଆସି ହଃଚାର୍ଲାୟ୍‌, “ଅଃମିମଃନ୍‌ କାୟ୍‌ତାକ୍‌ ସେ ବୁତ୍‌ ଚାଡାଉଁ ନଃହାର୍ଲୁ ?” \p \v 20 \x + \xo ୧୭:୨୦ \xo*\xt ମାତି ୨୧:୨୧; ମାର୍କ ୧୧:୨୩; ୧ କର ୧୩:୨.\xt*\x*ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ତୁମାର୍‌ ଅଃଳକ୍‌ ବିସ୍ୱାସ୍‌ ଗିନେ, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିକେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ଜଦି ଗଟେକ୍‌ ସଃର୍ସୁ ମୁଞ୍ଜି ହର୍‌ ତୁମାର୍‌ ବିସ୍ୱାସ୍‌ ରଃୟ୍‌ଦ୍‌, ତଃବେ ଇ ଡଙ୍ଗୁର୍‌କେ, ‘ଇତିହୁଣି ସେତି ଗୁଚି ଜାଆ,’ ବଃଲି କୟ୍‌ଲେକ୍‌, ଗୁଚି ଜାୟ୍‌ଦ୍‌; ଆର୍‌ ବିସ୍ୱାସାର୍‌ ବଃଳେ କାୟ୍‌ରି ହେଁ ନଃହାର୍ତାର୍‌ ନାୟ୍‌ । \v 21 ମଃତର୍‌ ପାର୍ତ୍‌ନା ଆର୍‌ ଉହାସ୍‌ ଚାଡି ବିନ୍ କାୟ୍‌ ଉପାୟେ ଇ ରଃକମ୍‌ ବୁତ୍‌ ବାରାୟ୍‌ ନଃଜାୟ୍‌ଁ ।\f + \fr ୧୭:୨୧ \fr*\ft ଇ ହଃଦ୍‌ କଃତେକ୍‌ ହଃର୍ନା ଆତ୍‌ ଲେକାୟ୍‌ ନାୟ୍‌ ।\ft*\f*” \s ଜିସୁନିଜାର୍‌ ମଃର୍ନ୍‌ କଃତା ଆରେକ୍‌ ଗଟ୍‌ତର୍‌ କୟ୍‌ଲା \r (ମାର୍କ ୯:୩୦-୩୨; ଲୁକ ୯:୪୩-୪୫) \p \v 22 ତାର୍‌ହଃଚେ ଚେଲାମଃନ୍ ଗାଲିଲିୟେ ଗଟ୍‌ଟାଣେ ରୁଣ୍ଡ୍‌ଲାବଃଳ୍‌, ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ନଃର୍‌ମଃନାର୍‌ ଆତେ ସଃହ୍ରି ଅଃଉଁକେ ଜଃଉଁଲା, \v 23 ସେମଃନ୍ ତାକେ ମଃର୍ନେ ମାର୍ତି, ଆର୍‌ ତିନିଦିନାର୍‌ ହଃଚେ ସେ ଆରେକ୍‌ ଉଟେଦ୍‌ ।” \p ଇତାକ୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ବଃଡେ ଦୁକ୍‌ ଅୟଃଲାୟ୍‌ । \s ଜିସୁ ମନ୍ଦିର୍‌ ସିସ୍ଟୁ ବାନ୍ଦ୍‌ଲା \p \v 24 ଜିସୁ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ କପୁର୍ନାହୁମ୍‌ ଆୟ୍‌ଲା ହଃଚେ, ମନ୍ଦିର୍‌ ସିସ୍ଟୁ ନେତା ଲକ୍‌ ପିତର୍‌ ଚଃମେ ଆସି ହଃଚାର୍ଲା, “ତୁମାର୍‌ ଗୁରୁ କାୟ୍‌ ମନ୍ଦିରାର୍‌ ସିସ୍ଟୁ ନଃଦେୟ୍‌ ?” \p \v 25 ପିତର୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ହେଁ, ଦଃୟ୍‌ଦ୍‌ ।” \p ପିତର୍‌ ଗଃରେ ଆୟ୍‌ଲା ହଃଚେ, ଜିସୁ ଆଗ୍‌ତୁ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ସିମନ୍‌ ତୁୟ୍‌ କାୟ୍‌ରି ବାବୁଲିସ୍‌ ? ହୁର୍ତିବିର୍‌ ରଃଜାମଃନ୍ କାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ସିସ୍ଟୁ କି ରଃଜାର୍‌ ବାଗ୍ ନେତି ? ନିଜାର୍‌ ଦେସାର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି କି, ବିନ୍ ଦେସାର୍‌ ଲକ୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ?” \p \v 26 ପିତର୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ବିନ୍ ଦେସାର୍‌ ଲକାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ।” ତଃବେ ଜିସୁ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ତଃବେ ତ ନିଜାର୍‌ ଦେସାର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଚାଡ୍ ହାଉତି । \v 27 ମଃତର୍‌ ଅଃମିମଃନ୍‌ ସେମଃନାର୍‌ ବାଦା ନଃଦେଉଁଆ, ଇତାର୍‌ ଗିନେ ସଃମ୍‌ନ୍ଦେ ଜାଆ ଆର୍‌ ବଃଳ୍‌ସି ହଃକାଉ, ଆର୍‌ ହଃର୍ତୁ ଜୁୟ୍‌ ମାଚ୍ ଲାଗେଦ୍‌, ତାକେ ଦଃରି ତାର୍‌ ଟଣ୍ଡ୍ ମେଲା କଃଲେକ୍‌ ଗଟେକ୍‌ ରୁହା ଅଦ୍‌ଲି ହାଉସି, ସେରି ଆଣି ମର୍‌ ଗିନେ ଆର୍‌ ତୁମାର୍‌ ଗିନେ ସେମଃନ୍‌କେ ସିସ୍ଟୁ ଦେସ୍‌ ।” \c 18 \s ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଜାୟ୍‌ କେ ସଃବ୍‌କେ ବଃଡ୍ ? \r (ମାର୍କ ୯:୩୩-୩୭; ଲୁକ ୯:୪୬-୪୮) \p \v 1 \x + \xo ୧୮:୧ \xo*\xt ଲୁକ ୨୨:୨୪.\xt*\x*ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ଜିସୁର୍‌ ହାକ୍‌ ଆସି ହଃଚାର୍ଲାୟ୍‌, “ତଃବେ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜେ କେ ସଃବ୍‌କେ ବଃଡ୍ ?” \p \v 2 ଜିସୁ ଗଟେକ୍‌ ସାନ୍ ହିଲାକ୍‌ ଚଃମେ କୁଦି ସେମଃନାର୍‌ ମଃଜାୟ୍‌ ଟିଆ କଃରାୟ୍‌ କୟ୍‌ଲା, \v 3 \x + \xo ୧୮:୩ \xo*\xt ମାର୍କ ୧୦:୧୫; ଲୁକ ୧୮:୧୭.\xt*\x*“ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ତୁମିମଃନ୍ ଲେଉଟି ସାନ୍ ହିଲା ହର୍‌ ନୟ୍‌ଲେକ୍‌, କଃବେ ହେଁ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜେ ଜଃଉଁ ନଃହାରାସ୍‌ । \v 4 କୁୟ୍‌ ମାନାୟ୍‌ ଇ ସାନ୍ ହିଲା ହର୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାକ୍‌ ସାନ୍ କଃରେଦ୍‌, ସେ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜେ ସଃବ୍‌କେ ବଃଡ୍ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 5 ଆର୍‌ କୁୟ୍‌ ମାନାୟ୍‌ ମର୍‌ ନାଉଁଏ ଇ ହର୍‌ ଗଟେକ୍‌ ସାନ୍ ହିଲାକେ ଆଗଳି ଦଃରେଦ୍‌, ସେ ମକେ ଆଗଳି ଦଃରେଦ୍‌ ।” \s ବିସ୍ୱାସେ ବାଦା ଦେତାର୍‌ \r (ମାର୍କ ୯:୪୨-୪୮; ଲୁକ ୧୭:୧-୨) \p \v 6 “ମଃତର୍‌ ଜୁୟ୍‌ଲକ୍‌ ମକ୍‌ ବିସ୍ୱାସ୍‌ କଃର୍ତା ଇ ସାନ୍ ହିଲାମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରାର୍‌ ଏକ୍ଲାକେ ବାଦା ଦଃୟଃଦ୍‌, ତାର୍‌ ଗଃଳାୟ୍‌ ଗଟେକ୍‌ ବଃଡ୍ ଜଃତା ଟେଳା ଅଳାୟ୍‌ ସଃମ୍‌ନ୍ଦେ ହଃକାୟ୍‌ଲେକ୍‌ ତାର୍‌ ଗିନେ ନିକ ଅୟ୍‌ଲି ହୁଣି । \v 7 ଚି ! ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ବିସ୍ୱାସେ ବାଦା ଦେତାର୍‌ ଗିନେ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ହାଉତା ଜଃଗତ୍‌, ବାଦା ତ ବାୟ୍‌ଦ୍‌ରେ ଗଃଟେଦ୍‌, ମଃତର୍‌ ଚି ! ଜୁୟ୍‌ ଲକାର୍‌ ଗିନେ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ବିସ୍ୱାସେ ବାଦା ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ସେ ଦଃଣ୍ଡାର୍‌ ଜୟ୍‌ଗ୍‌ ।” \p \v 8 \x + \xo ୧୮:୮ \xo*\xt ମାତି ୫:୩୦.\xt*\x*“ଜଦି ତୁମାର୍‌ ଆତ୍‌ କି ହାଦାର୍‌ ଗିନେ ତୁମି ହାହ୍‌ କଃରୁଲାସ୍‌, ତଃବେ ସେରି କାଟି ହଃକାଉଆ; ଦୁୟ୍‌ ଆତ୍‌ ଆର୍‌ ଦୁୟ୍‌ ହାଦ୍‌ ଦଃରି କଃବେ ନଃଲିବ୍‌ତା ଜୟ୍‌ ତଃୟ୍‌ ହଃଳ୍‌ତା ବାଦୁଲେ, କଃଲା କି ଚଟା ଅୟ୍‌ ଅଃମ୍ବର୍‌ ଜିବନେ ହୁର୍ତାର୍‌ ତୁମାର୍‌ ଗିନେ ନିକ । \v 9 \x + \xo ୧୮:୯ \xo*\xt ମାତି ୫:୨୯.\xt*\x*ଜଦି ତୁମାର୍‌ ଗଟେକ୍‌ ଆକିର୍‌ ଗିନେ ତୁମି ହାହ୍‌ କଃରୁଲାସ୍‌, ତଃବେ ତାକ୍‌ କାଡି ହଃବ୍ଳାଉଆ; ଦୁୟ୍‌ ଆକି ଦଃରି ନଃର୍କେ ସଃର୍ଜ୍‌ଲା ଜୟେ ହଃଳ୍‌ତା ବାଟା, ଗଟେକ୍‌ ଆକି ଦଃରି ଅଃମ୍ବର୍‌ ଜିବନେ ହୁର୍ତାର୍‌ ନିକ ।” \s ଆଜ୍‌ଲା ମେଣ୍ଡାର୍‌ କଃତା \r (ଲୁକ ୧୫:୩-୭) \p \v 10 \x + \xo ୧୮:୧୦ \xo*\xt ଲୁକ ୧୯:୧୦.\xt*\x*“ଜଃଗ୍ରାତ୍‌, ଇ ସାନ୍ ହିଲାମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଏକ୍ଲାକେ ହେଁ ଇନ୍‌ମାନ୍ କଃରାନାୟ୍‌, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ସଃର୍ଗେ ସେମଃନାର୍‌ ଦୁତ୍‌ମଃନ୍ ସଃବୁ ବଃଳ୍‌ ମର୍‌ ସଃର୍ଗାର୍‌ ଉବାର୍‌ ମୁଉଁ ଦଃକୁଲାୟ୍‌ । \v 11 କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଜାୟ୍‌ରି ଆଜ୍‌ଲି ଆଚେ, ସେରି ଲଳି ବଚାଉଁକେ ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଆସି ଆଚେ ।\f + \fr ୧୮:୧୧ \fr*\ft ଇ ହଃଦ୍‌ କଃତେକ୍‌ ହଃର୍ନା ଆତ୍‌ ଲେକାୟ୍‌ ନାୟ୍‌ ।\ft*\f*” \p \v 12 “ତୁମିମଃନ୍ କାୟ୍‌ରି ମଃନେ କଃରୁଲାସ୍‌ ? କୁୟ୍‌ ଲକାର୍‌ ହାଁଚ୍ କଳି ମେଣ୍ଡା ରେତି, ଆର୍‌ ସେମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଗଟେକ୍‌ ଆଜେଦ୍‌, ତଃବେ କାୟ୍‌ ଗଟେକ୍‌ ଉଣା ହାଁଚ୍ କଳି ମେଣ୍ଡାକେ ଡଙ୍ଗ୍ରେ ଚାଡି ସେ ଜାୟ୍‌ ସେ ଆଜ୍‌ଲା ମେଣ୍ଡାକେ ନଃଲଳେ ? \v 13 ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ତାକ୍‌ ମିଳାୟ୍‌ଦ୍‌, ତଃବେ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିକେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ଜୁୟ୍‌ ଗଟେକ୍‌ ଉଣା ହାଁଚ୍ କଳି ମେଣ୍ଡା ଆଜି ନଃରିଲାୟ୍‌, ସେମଃନାର୍‌ ବାଟା ଆଜିରିଲା ଗଟେକ୍‌ ମେଣ୍ଡାର୍‌ ଗିନେ ସେ ଅଃଦିକ୍‌ ସଃର୍ଦା କଃରେଦ୍‌ । \v 14 ସେବାନ୍ୟା ଇ ସାନ୍‌ମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଗଟେକ୍‌ ନଃସ୍ଟ୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ଇରି ତୁମାର୍‌ ସଃର୍ଗାର୍‌ ଉବାର୍‌ ମଃନ୍ ନାୟ୍‌ ।” \s ତୁମାର୍‌ ବିରଦେ ଜେ ଦଃସ୍‌ କଃରେଦ୍‌ \p \v 15 \x + \xo ୧୮:୧୫ \xo*\xt ଲୁକ ୧୭:୩.\xt*\x*“ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ତୁମାର୍‌ ବାୟ୍‌ ତୁମାର୍‌ ବିରଦେ ହାହ୍‌ କଃରେଦ୍‌, ତଃବେ ତୁମାର୍‌ ଦୁୟ୍‌ ଲକାର୍‌ ବିତ୍ରେ ତାକେ ତାର୍‌ ଦସ୍‌ ଦଃକାଉଆ । ଜଦି ସେ ତୁମାର୍‌ କଃତା ସୁଣେଦ୍‌, ତଃବେ ତୁମି ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ବାୟ୍‌କ୍‌ ହାୟ୍‌ଲାସ୍‌ । \v 16 ମଃତର୍‌ ସେ ଜଦି ତୁମାର୍‌ କଃତା ନଃସୁଣେ, ତଃବେ ତୁମାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଆରେକ୍‌ ଗଟ୍‌ ଲକ୍‌କେ ନୟ୍‌ଲେକ୍‌ ଦୁୟ୍‌ ଲକ୍‌କେ ନଃୟ୍‌ ତାର୍‌ ଲଃଗେ ଜାହା । ଜଃନ୍‌କଃରି ଅଃମାର୍‌ ସାସ୍ତର୍‌ ହଃର୍କାରେ ‘ଦୁୟ୍‌ କି ତିନି ସାକିର୍‌ ମୁଏଁ ସଃବୁ କଃତା ତିର୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ।’ \v 17 ସେ ଜଦି ସେମଃନାର୍‌ କଃତା ହେଁ ନଃମାନେ, ତଃବେ ମଣ୍ଡ୍‌ଳିକେ କଃଉଆ ଆର୍‌ ଜଦି ସେ ମଣ୍ଡ୍‌ଳିର୍‌ କଃତା ହେଁ ନଃମାନେ, ତଃବେ ସେ ତୁମାର୍‌ ଆକାୟ୍‌ ଅଜିଉଦି ଆର୍‌ ରିବ୍‌ନି ହର୍‌ ଅଃଉଅ, ଆର୍‌ ତାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ମିଳାମିସା କଃରାନାୟ୍‌ ।” \s ମଃନା କଃର୍ତାର୍‌ ଆର୍‌ ରାଜି କଃଉତାର୍‌ \p \v 18 \x + \xo ୧୮:୧୮ \xo*\xt ମାତି ୧୬:୧୯; ଜହ ୨୦:୨୩.\xt*\x*“ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିକେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ତୁମିମଃନ୍ ହୁର୍ତିବିଏ ଜାୟ୍‌ରି ସଃବୁ ବଃନ୍ଦ୍‌ କଃରାସ୍‌, ସଃର୍ଗେ ସେରି ସଃବୁ ବଃନ୍ଦ୍‌ କଃରା ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ଆରେକ୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍‌ସାରେ ଜାୟ୍‌ରି ସଃବୁ ଉଗାଳାସ୍‌, ସଃର୍ଗେ ହେଁ ସେରି ସଃବୁ ଉଗାଳା ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ।” \p \v 19 “ଆର୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିକେ ସଃତ୍‌ କଃତା କଃଉଁଲେ, ହୁର୍ତିବିଏ ତୁମାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଦୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ବିସୟ୍‌ ହେଁ ଗଟେକ୍‌ ମଃନେ ଜାୟ୍‌ରି ହେଁ ମାଗାସ୍‌, ମର୍‌ ସଃର୍ଗାର୍‌ ଉବାର୍‌ ଆତେ ସେ ଅଃଦିକାର୍‌ ଆଚେ, ସେରି ତୁମାର୍‌ ଗିନେ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 20 କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଟାଣେ ଦୁୟ୍‌ କି ତିନିଲକ୍‌ ମର୍‌ ନାଉଁଏ ଗଟେତଃୟ୍‌ଁ ରୁଣ୍ଡ୍‌ତି, ସେ ଟାଣେ ମୁଁୟ୍‌ ସେମଃନାର୍‌ ତଃୟ୍‌ ରଃୟ୍‌ନ୍ଦ୍ ।” \s କେମା ନଃଦେତା ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା \p \v 21 \x + \xo ୧୮:୨୧ \xo*\xt ଲୁକ ୧୭:୩,୪.\xt*\x*ସଃଡେବଃଳ୍‌ ପିତର୍‌ ଜିସୁର୍‌ ଚଃମେ ଆସି ହଃଚାର୍ଲା, “ଏ ମାପ୍ରୁ, କଃତିତର୍‌ ମର୍‌ ବାୟ୍‌ ମର୍‌ ବିରଦେ ହାହ୍‌ କଃଲେକ୍‌ ତାର୍‌ ଦଃସ୍‌ କେମା କଃରିନ୍ଦ୍‌ ? କାୟ୍‌ ସାତ୍‌ ତର୍‌ ହଃତେକ୍‌ ?” \p \v 22 ଜିସୁ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ତୁମିକେ ସାତ୍‌ ତର୍‌ ହଃତେକ୍‌ ନଃକୟ୍‌ଁ, ମଃତର୍‌ ସତୁରି ଗୁଣ୍ ସାତ୍‌ ତର୍‌ ହଃତେକ୍‌ । \v 23 କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜ୍‌ ଇହର୍‌ । ଗଟେକ୍‌ ରଃଜା ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାମଃନାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଇସାବ୍‌ କଃରୁକେ ମଃନ୍ କଃଲା । \v 24 ରିଣ୍‌ଦେଉ ଇସାବ୍‌ କଃରୁକେ ଆରୁମ୍‌ କଃଲାକ୍‌, ଲାକେ ଟଃକା ରିଣ୍ ନଃୟ୍‌ରିଲା ଗଟେକ୍‌ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାକେ ରିଣ୍‌ଦେଉ ଚଃମେ ଆଣ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 25 ମଃତର୍‌ ରିଣ୍ ସୁଜୁକ୍‌ ତାର୍‌ କାୟ୍‌ରି ହେଁ ନଃରିଲାକ୍‌ ତାର୍‌ ସାଉକାର୍‌ ତାକ୍‌, ତାର୍‌ ଡକୁର୍ସିକେ, ତାର୍‌ ହିଲା ଆର୍‌ ତାର୍‌ ଜାୟ୍‌ରି ରିଲାର୍‌ ସଃବୁ ବିକିକଃରି ରିଣ୍ ସୁଜୁକ୍‌ କୟ୍‌ଲା । \v 26 ସେତାକ୍‌ ସେ ରିଣିଆ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା ସାଉକାରାର୍‌ ଗଡେ ଡୁଳି ଜୁଆର୍‌ କଃରି କାଉଁକେ ଦଃର୍ଲା, ‘ସାଉକାର୍‌ ତୁୟ୍‌ ମକେ ଦଃର୍ମ୍‌ କଃରି ଜାଗ୍, ମୁଁୟ୍‌ ତର୍‌ ସଃବୁ ରିଣ୍ ସୁଜିନ୍ଦ୍ ।’ \v 27 ତାର୍‌ହଃଚେ ତାର୍‌ ସାଉକାର୍‌ ତାର୍‌ ବିସ୍ୱାସ୍‌ ଦଃକି ରିଣିଆ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାକ୍‌ ଦଃୟା କଃଲା, ଆର୍‌ ତାର୍‌ ରିଣ୍ ହେଁ କେମା କଃଲା ।” \p \v 28 “ମଃତର୍‌ ସେ ରିଣିଆ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା ମାନାୟ୍‌ ସେତିହୁଣି ବାରାୟ୍‌ ଗଃଲା ଆର୍‌ ତାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ପଚାସ୍‌ ଟଃକା ରିଣ୍ ନଃୟ୍‌ରିଲା ଗଟେକ୍‌ ସଃଙ୍ଗାର୍‌ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାକେ ଦଃକ୍‌ଲା ଆର୍‌ ତାକ୍‌ ଦଃରି ତାର୍‌ ଟଟି ହିଚି କଃଉଁକେ ଦଃର୍ଲା, ‘ତୁୟ୍‌ ଜଃତେକ୍‌ ରିଣ୍ ନିଲିସ୍‌ ଆଚ୍‌ସି ସୁଜ୍‌ ।’ \v 29 ସେତାକ୍‌ ତାର୍‌ ସଃଙ୍ଗାର୍‌ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା ତାର୍‌ ହାଦେ ଡୁଳି କାକୁଲ୍‌ତି ଅୟ୍‌ ଗଃଉଆରି କଃରୁକେ ଦଃର୍ଲା, ‘ମକେ ଅଃଳକ୍‌ ଦଃର୍ମ୍‌ କଃରି ଜାଗ୍, ମୁଁୟ୍‌ ସଃବୁ ରିଣ୍ ସୁଜିନ୍ଦ୍ ।’ \v 30 ମଃତର୍‌ ସେ ରାଜି ନୟ୍‌ଲା, ଆର୍‌ ରିଣ୍ ନଃସୁଜ୍‌ତା ହଃତେକ୍‌ ତାକ୍‌ ଜଃଇଲେ ହୁରାୟ୍‌ଲା । \v 31 ସେତାକ୍‌ ତାର୍‌ ସଃଙ୍ଗାର୍‌ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାମଃନ୍‌ ଇ ଗଃଟ୍‍ଣା ଦଃକି ବଃଡେ ଦୁକ୍‌ କଃଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ ତାକାର୍‌ ସାଉକାର୍‌କେ ଇ ସଃବୁ ଗଃଟ୍‍ଣା ଗଟେକ୍‌ ଗଟେକ୍‌ କଃରି ଜାଣାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 32 ସେତାର୍‌ ଗିନେ ତାର୍‌ ସାଉକାର୍‌ ତାକ୍‌ ଚଃମେ କୁଦିକଃରି କୟ୍‌ଲା, ‘ଏ ହଃଟ୍‌କାର୍‌ ରିଣିଆ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା, ତୁୟ୍‌ ମକ୍‌ ଗଃଉଆରି କଃଲାକ୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ତର୍‌ ସଃବୁ ରିଣ୍ କେମା କଃଲେ । \v 33 ମୁଁୟ୍‌ ଜଃନ୍‌କଃରି ତକେ ଦଃୟା କଃଲେ, ସଃନ୍‌କଃରି ହେଁ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ସଃଙ୍ଗାର୍‌ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାକ୍‌ ଦଃର୍ମ୍‌ କଃର୍ତାର୍‌ ତର୍‌ କାମ୍‌ ନଃରିଲି କି ?’ \v 34 ଆର୍‌ ତାର୍‌ ସାଉକାର୍‌ ରିସା ଅୟ୍‌ ସଃବୁ ରିଣ୍ ନଃଚୁଟ୍‌ତା ହଃତେକ୍‌ ତାକ୍‌ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ହାଉଁକ୍‌ ଜଃଇଲେ ହୁରାଉତା ଲକାର୍‌ ଆତେ ସଃହ୍ରି ଦିଲା ।” \p \v 35 ଜିସୁ କଃତା କୟ୍‌ସଃରାୟ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ତୁମିମଃନ୍ ହଃତି ଲକ୍‌ ଜଦି ମଃନ୍‌ ବିତ୍ରେହୁଣି ସଃର୍ଦା ମଃନେ ଅଃହ୍‌ଣା ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ବାୟ୍‌ମଃନ୍‌କେ କେମା ନଃକେରାସ୍‌, ତଃବେ ମର୍‌ ସଃର୍ଗାର୍‌ ଉବା ହେଁ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ସେନ୍‌କଃରି କେମା ନଃକେରେ ।” \c 19 \s ଚାଡ୍ ହଃତାର୍‌ ଦେତା କଃତା \r (ମାର୍କ ୧୦:୧-୧୨) \p \v 1 ଜିସୁ ଇସଃବୁ କଃତା କୟ୍‌ ସଃର୍ଲା ହଃଚେ, ଗାଲିଲି ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଲେଉଟି ଜର୍ଦନ୍ ଗାଡାର୍‌ ସେହାଟି ରେତା ଜିଉଦା ରାଇଜ୍‌ ହାକ୍‌ ହଚ୍‌ଲା । \v 2 ଆରେକ୍‌ ଗାଦେକ୍‌ ଲକ୍‌ ତାର୍‌ ହଃଚେ ହଃଚେ ଗଃଳାୟ୍‌, ଆର୍‌ ସେତି ସେ ରଗିମଃନ୍‌କେ ଉଜ୍‌ କଃଲା । \p \v 3 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ପାରୁସିମଃନ୍ ଜିସୁର୍‌ ଚଃମେ ଆୟ୍‌ଲାୟ୍‌ ଆର୍‌ ତାକ୍‌ କଃଟ୍‌ହାଳ୍‌ କଃରି ହଃଚାର୍ଲାୟ୍‌, “କାୟ୍‌ତାର୍‌ ଗିନେ ହେଁ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ମାୟ୍‌ଜିକେ ମସାର୍‌ ବିଦି ହଃର୍କାରେ କାୟ୍‌ ଚାଡୁକ୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ?” \p \v 4 ଜିସୁ କୟ୍‌ଲା, “ତୁମିମଃନ୍ କାୟ୍‌ରି ଦଃର୍ମ୍‌ ସାସ୍ତର୍‌ ନଃହଳାସ୍‌ ? ରାଜି ଉବ୍‌ଜାୟ୍‌ଲା ମାପ୍ରୁ ଆଗେହୁଣି ସେମଃନ୍‌କେ ଅଃଣ୍ଡ୍ରା ଆର୍‌ ଟକି କଃରି ତିଆର୍‌ କଃରିଆଚେ । \v 5 ଆର୍‌ କୟ୍‌ଲା, ‘ଇତାର୍‌ ଗିନେ ମାନାୟ୍‌ ଆୟାଉବାକ୍‌ ଚାଡେଦ୍‌ ଆର୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ମାୟ୍‌ଜି ଟାଣେ ମଃନ୍ ଦଃୟଃଦ୍‌ ଆର୍‌ ଦୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ ଗଟେକ୍‌ ଅଃଉତି ।’ \v 6 ଇତାକ୍‌ ସେମଃନ୍ ଆର୍‌ ବିନ୍ ନଃଉତି, ମଃତର୍‌ ଗଟେକ୍‌ ଅଃଉତି; ବଃଲେକ୍‌ ଜାୟ୍‌ରି ଇସ୍ୱର୍‌ ମିସାୟ୍‌ ଆଚେ, ମାନାୟ୍‌ ସେରି ଅଃଲ୍‌ଗା ଅଃଲ୍‌ଗା ନଃକେର ।” \p \v 7 \x + \xo ୧୯:୭ \xo*\xt ମାତି ୫:୩୧.\xt*\x*ପାରୁସିମଃନ୍ ତାକ୍‌ ହଃଚାର୍ଲାୟ୍‌, “ତଃବେ ମସା କାୟ୍‌ତାକ୍‌ ଚାଡ୍‌ହଃତାର୍‌ ଲେକି ଦଃୟ୍‌ ମାୟ୍‌ଜିକେ ଚାଡୁକ୍‌ ଆଦେସ୍‌ ଦଃୟ୍‌ ଆଚେ ?” \p \v 8 ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ମସା ତୁମିମଃନାର୍‌ ଅଃଟୁଆ ମଃନ୍ ଦଃକିକଃରି ତୁମିମଃନାର୍‌ ଅଃହ୍‌ଣା ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ମାୟ୍‌ଜିକେ ଚାଡୁକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, ମଃତର୍‌ ଆଗ୍‌ତୁ ହୁଣି ସେନ୍‌କାର୍‌ ନଃରିଲି । \v 9 \x + \xo ୧୯:୯ \xo*\xt ମାତି ୫:୩୨; ୧ କର ୭:୧୦,୧୧.\xt*\x*ମଃତର୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ କଃଉଁଲେ, ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ମାୟ୍‌ଜିକେ, ଦାରି ଦଃସ୍‌ ଚାଡି ବିନ୍ କଃତାର୍‌ ଗିନେ ଚାଡ୍ ହଃତାର୍‌ ଦଃୟଃଦ୍‌ ଆର୍‌ ଆରେକ୍‌ ଗଟେକ୍‌ ମାୟ୍‌ଜିକେ ସଃଙ୍ଗାୟ୍‌ଦ୍‌ ସେ ଦାରିକାମ୍‌ କଃରେଦ୍‌ ।” \p \v 10 ଚେଲାମଃନ୍ ଜିସୁକେ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ମାୟ୍‌ଜି ସଃଙ୍ଗ୍ ଅଃଣ୍ଡ୍ରାର୍‌ ଜଦି ଇରଃକମ୍‌ ବିସୟ୍‌ ଆଚେ, ତଃବେ ବିବା କଃଉତାର୍‌ ନିକ ନାୟ୍‌ ।” \p \v 11 ମଃତର୍‌ ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ସଃବୁ ଲକ୍‌ ଇ କଃତା ମାନୁ ନଃହାର୍‌ତି, ମଃତର୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ସଃକ୍ତି ଦିଆ ଅୟ୍‌ଆଚେ, ସେମଃନ୍ ହଃକା କଃରୁ ହାର୍ତି । \v 12 କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ କେ କେ ଆୟ୍‌ସିର୍‌ ହେଟେହୁଣି ବେଜୁ ଅୟ୍‌ ଜଃଲମ୍‌ ଅୟ୍‌ ଆଚ୍‌ତି, ଆର୍‌ କେ କେ ମାନାୟ୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ବେଜୁ କଃରାଜାୟ୍‌ ଆଚ୍‌ତି, ଆରେକ୍‌ କେ କେ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜ୍‌ ଗିନେ ଅଃହ୍‌ଣା ଅଃହ୍‌ଣାକ୍‌ ବେଜୁ କଃରି ଆଚ୍‌ତି । ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ ଇରି କଃରୁ ହାରେ, ସେ କଃର ।” \s ଜିସୁ ସାନ୍ ହିଲାମଃନ୍‌କେ ଆସିର୍ବାଦ୍‌ କଃଲା \r (ମାର୍କ ୧୦:୧୩-୧୬; ଲୁକ ୧୮:୧୫-୧୭) \p \v 13 ଜିସୁ ଜଃନ୍‌କଃରି ସାନ୍ ହିଲାମଃନାର୍‌ ଉହ୍ରେ ଆତ୍‌ ସଃଙ୍ଗାୟ୍‌ ପାର୍ତ୍‌ନା କଃରେଦ୍‌, ଇତାର୍‌ ଗିନେ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ତାର୍‌ ଚଃମେ ସାନ୍ ସାନ୍ ହିଲାମଃନ୍‌କେ ଆଣ୍‌ଲାୟ୍‌, ମଃତର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ଆଣ୍‌ତା ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଦଃକାଦିଲାୟ୍‌ । \v 14 ମଃତର୍‌ ଜିସୁ କୟ୍‌ଲା, “ସାନ୍ ହିଲାମଃନ୍‌କେ ଚାଡି ଦିଆସ୍‌, ସେମଃନ୍‌କେ ମର୍‌ ଚଃମେ ଆସୁକ୍‌ ମଃନା କଃରା ନାୟ୍‌, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜ୍‌ ଇରଃକମ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ।” \p \v 15 ଆର୍‌ ଜିସୁ ସେମଃନାର୍‌ ଉହ୍ରେ ଆତ୍‌ ସଃଙ୍ଗାୟ୍‌ ଆସିର୍ବାଦ୍‌ କଃରି ସେତିହୁଣି ବାରାୟ୍‌ ଗଃଲା । \s ଗଟେକ୍‌ ମାଜନ୍ ବେଣ୍ଡ୍ୟା \r (ମାର୍କ ୧୦:୧୭-୩୧; ଲୁକ ୧୮:୧୮-୩୦) \p \v 16 ଆର୍‌ ଗଟ୍‌ ମାଜନ୍ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା ଜିସୁର୍‌ ଚଃମେ ଆସି ହଃଚାର୍ଲା, “ଏ ସଃତ୍‌ ଗୁରୁ, ଅଃମ୍ବର୍‌ ଜିବନ୍‌ ହାଉଁକ୍‌ ମୁଁୟ୍‌ କାୟ୍‌ ନିକ କାମ୍‌ କଃରିନ୍ଦ୍‌ ?” \p \v 17 ଜିସୁ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ନିକ ବିସୟେ ମକ୍‌ କାୟ୍‌ତାକ୍‌ ହଃଚାରୁଲି ? ଇସ୍ୱର୍‌ ହଃକା ସଃତ୍‌, ମଃତର୍‌ ତୁୟ୍‌ ଜଦି ଅଃମ୍ବର୍‌ ଜିବନ୍‌ ହାଉଁକେ ମଃନ୍ କଃରୁଲିସ୍‌, ତଃବେ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ବିଦି ସଃବୁ ମାନ୍ ।” \p \v 18 ସେ ଜିସୁକେ ହଃଚାର୍ଲା, “କାୟ୍‌ କାୟ୍‌ ରଃକମ୍‌ ବଲ୍‌ ?” \p ଜିସୁ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ଇରିମଃନ୍‌, ‘ନଃର୍‌ ମାରା ନାୟ୍‌, ଦାରିକାମ୍‌ କଃରା ନାୟ୍‌, ଚରି କଃରାନାୟ୍‌, ମିଚ୍ ସାକି ଦିଆସ୍‌ ନାୟ୍‌ । \v 19 ଆୟା ଉବାକ୍‌ ମାନ୍‌ତି କଃରା, ଆରେକ୍‌ ତୁମାର୍‌ ହାକିହଃଳ୍‌ସାକେ ଅଃହ୍‌ଣାକ୍‌ ଲାଡ୍‌ କଃଲା ହର୍‌ ଲାଡ୍‌ କଃରା ।’” \p \v 20 ସେ ବେଣ୍ଡ୍ୟା ମାନାୟ୍‌ ଜିସୁକେ କୟ୍‌ଲା, “ଇରିମଃନ୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ସଃବୁ କଃରି ଆସୁଲେ, ମର୍‌ ଆର୍‌ କାୟ୍‌ରି କଃରୁକେ ବାକି ଆଚେ ?” \p \v 21 ଜିସୁ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ଜଦି ତୁୟ୍‌ ହୁରୁଣ୍ ଅଃଉଁକେ ମଃନ୍ କଃରୁଲିସ୍‌, ତଃବେ ଜାୟ୍‌କଃରି ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ସଃର୍ନେ ଦଃନ୍ ବିକିକଃରି କାୟ୍‌ରି ନୟ୍‌ଲା ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଦାନ୍‌ କଃରି ଦେସ୍‌, ଆର୍‌ ତୁୟ୍‌ ସଃର୍ଗେ ଦଃନ୍ ହାଉସି; ତାର୍‌ହଃଚେ, ମର୍‌ ହଃଚେ ହଃଚେ ଆଉ ।” \p \v 22 ମଃତର୍‌ ଇ କଃତା ସେ ବେଣ୍ଡ୍ୟା ସୁଣ୍‌ଲା, ଆର୍‌ ମଃନ୍ ଦୁକ୍‌କଃରି ବାରାୟ୍‌ ଗଃଲା, ବଃଲେକ୍‌ ତାର୍‌ ଜଃବର୍‌ ଦଃନ୍ ରିଲି । \p \v 23 ସେତାକ୍‌ ଜିସୁ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ମାଜନ୍ ଲକ୍‌ କଃଡେ କଃସ୍ଟେ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜେ ଜାୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 24 ଆରେକ୍‌ ଗଟ୍‌ତର୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ଗଟ୍‌ ମାଜନ୍‌ ଲକ୍‌ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ରାଇଜେ ଜାତା ବାଟା, ସୁତ୍‌ଲିର୍‌ କାଣାବାଟ୍‌ ଅୟ୍‌ ଉଟ୍‌ ଚିଙ୍ଗୁଳ୍‌ତାର୍‌ ଉସାସ୍‌ ।” \p \v 25 ଚେଲାମଃନ୍ ଇରି ସୁଣ୍‌ଲାୟ୍‌ ଆର୍‌ କାବା ଅୟ୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ତଃବେ କେ ହାହେହୁଣି ନିଜ୍‌କେ ବଚାଉ ହାରେ ?” \p \v 26 ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ ଦଃକି କୟ୍‌ଲା, “ଇରି ମାନାୟ୍‌ କଃରୁ ନଃହାରେ ମଃତର୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ସଃବୁ କଃରୁହାରେ ।” \p \v 27 ପିତର୍‌ ଜିସୁକେ କୟ୍‌ଲା, “ଦଃକ୍‌, ଅଃମିମଃନ୍‌ ସଃବୁ ଚାଡିକଃରି ତର୍‌ ହଃଚେ ହଃଚେ ଆସି ଆଚୁ, ଅଃମିମଃନ୍‌ ତଃବେ କାୟ୍‌ରି ହାଉନ୍ଦ୍ ?” \p \v 28 \x + \xo ୧୯:୨୮ \xo*\xt ମାତି ୨୫:୩୧; ଲୁକ ୨୨:୩୦.\xt*\x*ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ସଃତ୍‌ କଃରି କଃଉଁଲେ, ନଃଉଆଁ ଜୁଗ୍ ଆୟ୍‌ଲେକ୍‌ ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଜଃଜ୍‌ମାନ୍‌ ସିଙ୍ଗାସଣ୍‌ ତଃୟ୍‌ଁ ବଃସେଦ୍‌, ସଃଡେବଃଳ୍‌ ମର୍‌ ହଃଚେ ହଃଚେ ଆସି ଆଚାସ୍‌, ତୁମିମଃନ୍ ହେଁ ବାରଗଟ୍‌ ସିଙ୍ଗାସଣେ ବଃସିକଃରି ଇସ୍ରାଏଲାର୍‌ ବାର ବଃଉଁସ୍‌ ଉହ୍ରେ ରାଜ୍‌ କଃରାସ୍‌ । \v 29 ଆରେକ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ ମର୍‌ ନାଉଁ ଗିନେ ଗଃର୍‌, ବାୟ୍‌, ବେଣି, ଉବା, ଆୟା, ହିଲା, କି ବୁୟ୍‌ଁ ଚାଡେଦ୍‌ ସେ ସଏ ଗୁଣ୍ ଅଃଦିକ୍‌ ଆସିର୍ବାଦ୍‌, ଆର୍‌ ଅଃମ୍ବର୍‌ ଜିବନ୍‌ ହାୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 30 \x + \xo ୧୯:୩୦ \xo*\xt ମାତି ୨୦:୧୬; ଲୁକ ୧୩:୩୦.\xt*\x*ମଃତର୍‌ ହଃର୍ତୁ ରିଲା କଃତେକ୍‌ ଲକ୍‌ ହଃଚେ ଅଃଉତି ଆର୍‌ ହଃଚେ ରିଲା କଃତେକ୍‌ ଲକ୍‌ ହଃର୍ତୁ ଅଃଉତି ।” \c 20 \s ବୁତି ଡାବୁ ଦେତା କଃତା \p \v 1 “ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜ୍‌ ଇବାନ୍ୟା ଗଟେକ୍‌ ସାଉକାର୍‌ ହର୍‌, ସଃକାଳ୍‌ ଅୟ୍‌ଲା ଦାହ୍ରେ ତାର୍‌ ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ବାଳେ ବୁତି ଲାଗାଉଁକେ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଲଳୁକ୍‌ ବାରାୟ୍‌ ଗଃଲା । \v 2 ସେ ବୁତିକଃରୁ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଦିନେକେ ଗଟେକ୍‌ ରୁହା ଟଃକା ବୁତି ଦେଉଁକେ ଚିଡାୟ୍‌କଃରି ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ବାଳେ ହଃଟାୟ୍‌ଲା । \v 3 ଆରେକ୍‌ ନଅଃ ଗଃଟା ବେଳାୟ୍‌ ସେ ବାରାୟ୍‌ ଗଃଲା ଆର୍‌ ବଃଜାରେ ବିନ୍ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ହାୟ୍‌ଟି ନୟ୍‌ଲାକ୍‌ ଅଃଳ୍‌ସିଆ ଅୟ୍‌ ଟିଆ ଅୟ୍‌ରିଲାର୍‌ ଦଃକ୍‌ଲା ଆର୍‌ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, \v 4 ‘ତୁମିମଃନ୍ ହେଁ ମର୍‌ ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ବାଳେ ଜାହା, ଆର୍‌ ତୁମିକେ ଜାୟ୍‌ରି ଦେତାର୍‌ ଟିକ୍‌ ସଃତେକ୍‌ ତୁମିକେ ଦଃୟ୍‌ନ୍ଦ୍ ।’ \v 5 ଆର୍‌ ସେମଃନ୍ ଗଃଲାୟ୍‌ । ତାର୍‌ହଃଚେ ସେ ବାର ଗଃଟା ଆର୍‌ ତିନିଗଃଟା ବେଳାୟ୍‌ ବାରାୟ୍‌ ଗଃଲା ଆର୍‌ ସେହର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ବାଳେ ହଃଟାୟ୍‌ଲା । \v 6 ଆରେକ୍‌ ହାଁଚ୍ ଗଃଟା ବେଳାୟ୍‌ ବାରାୟ୍‌ ଗଃଲା ଆର୍‌ କଃତି ଲକ୍‌କେ ଅଃଳ୍‌ସିଆ ଅୟ୍‌ ଟିଆ ଅୟ୍‌ରିଲାର୍‌ ଦଃକି ହଃଚାର୍ଲା, ‘ତୁମିମଃନ୍ କାୟ୍‌ତାକ୍‌ ହାୟ୍‌ଟି ନଃକେରି ବେଳ୍‌ ବୁଡାଉଁଲାସ୍‌ ?’ \v 7 ସେମଃନ୍ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, ‘ବଃଲେକ୍‌ ଅଃମିକ୍‌ କେ ବୁତି ନଃଲାଗାଉତି ।’” \p ସେ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ତୁମିମଃନ୍‌ ହେଁ ମର୍‌ ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ବାଳେ ଜାହା ।” \p \v 8 “ହଃଚେ ବେଳ୍‌ ବୁଡ୍‌ତା ବଃଳ୍‌ ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ବାଳାର୍‌ ସାଉକାର୍‌ ତାର୍‌ ଗୁମୁସ୍ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, ‘ବୁତି କଃଲା ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ କୁଦି ହଃଚେ ଆୟ୍‌ଲା ଲକ୍‌ମଃନ୍ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଆରୁମ୍‌ କଃରି ହଃର୍ତୁର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ବୁତି ଡାବୁ ଦେସ୍‌ ।’ \v 9 ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ହାଁଚ୍ ଗଃଟା ବଃଳ୍‌ ଆସି ବୁତି କଃରି ରିଲାୟ୍‌, ସେମଃନ୍ ଗଟେକ୍‌ ଲେକା ରୁହା ଟଃକା ବୁତି ଡାବୁ ହାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 10 ଆରେକ୍‌ ହଃର୍ତୁମ୍‍ହୁଣି ବୁତି କଃଲା ଲକ୍‌ ଅଃଦିକ୍‌ ହାଉନ୍ଦ୍ ବଃଲି ମଃନେ ବାବ୍‌ତି ରିଲାୟ୍‌, ମଃତର୍‌ ସେମଃନ୍ ହେଁ ଗଟେକ୍‌ ଲେକା ରୁହା ଟଃକା ହାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 11 ମଃତର୍‌ ସେରି ହାୟ୍‌ ସାଉକାର୍‌କେ ରିସା ଅୟ୍‌ ଉଳୁକ୍‌ ଦଃର୍ଲାୟ୍‌ ଆର୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, \v 12 ‘ଇ ହଃଚାର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଗଟେକ୍‌ ଗଃଟା ମଃତର୍‌ ହାୟ୍‌ଟି କଃଲାୟ୍‌, ଆରେକ୍‌ ଅଃମିମଃନ୍‌ ଦିନ୍ ସଃରା କଃରାୟ୍‌ ହାୟ୍‌ଟି କଃଲୁ, ମଃତର୍‌ ତୁୟ୍‌ ସେମଃନ୍‌କେ ଅଃମାର୍‌ ସଃମାନ୍ କଃଲିସ୍‌ ।’” \p \v 13 “ମଃତର୍‌ ସେମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଗଟେକ୍‌ ଲକ୍‌କେ ସାଉକାର୍‌ କୟ୍‌ଲା, ‘ବାୟ୍‌, ତକେ ମୁଁୟ୍‌ ଅଃନ୍ୟାୟ୍‌ ନଃକେରି, ତୁୟ୍‌ କାୟ୍‌ ମର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଗଟେକ୍‌ ଲେକା ରୁହା ଟଃକାର୍‌ ଗିନେ ରାଜି ଅୟ୍‌ନଃରିଲିସ୍‌ ? \v 14 ଜାୟ୍‌ରି ହାୟ୍‌ ଆଚ୍‌ସି, ସେରି ଦଃରି ବାରାୟ୍‌ ଜାଆ, ମଃତର୍‌ ଇ ହଃଚାର୍‌ ଗଟ୍‌ ଗଃଟା ହାୟ୍‌ଟି କଃଲା ଲକ୍‌କେ ହେଁ ତର୍‌ ହର୍‌ ଦେଉଁକେ ମର୍‌ ମଃନ୍ । \v 15 ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଦଃନ୍‌କେ ନିଜାର୍‌ ମଃନ୍ ଇଚାୟ୍‌ ଦେଉଁକେ କାୟ୍‌ ମର୍‌ ଅଃଦିକାର୍‌ ନାୟ୍‌ ? କି ମୁଁୟ୍‌ ସଃତ୍‌ କାମ୍‌ କଃଲାକ୍‌ ଡାରା ଅଃଉଁଲାସ୍‌ ?’” \p \v 16 \x + \xo ୨୦:୧୬ \xo*\xt ମାତି ୧୯:୩୦; ମାର୍କ ୧୦:୩୧; ଲୁକ ୧୩:୩୦.\xt*\x*“ସେରଃକମ୍‌ ହଃଚେ ରିଲା ଲକ୍‌ ହଃର୍ତୁ ଅଃଉତି ଆର୍‌ ହଃର୍ତୁ ରିଲା ଲକ୍‌ ହଃଚେ ଅଃଉତି ।” \s ଜିସୁ ତାର୍‌ ମଃର୍ନ୍‌ ଆର୍‌ ଉଟ୍‌ତା କଃତା ଇତାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ତିନି ତର୍‌ କୟ୍‌ଲା \r (ମାର୍କ ୧୦:୩୨-୩୪; ଲୁକ ୧୮:୩୧-୩୪) \p \v 17 ଜିସୁ ଜିରୁସାଲମ୍‌ ଜଃଉଁକେ ବାରାଉତା ବଃଳ୍‌ ବାର ଗଟ୍‌ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ ଅଃଲ୍‌ଗା କଃରି ବାଟେ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, \v 18 “ଦଃକା, ଅଃମିମଃନ୍‌ ଜିରୁସାଲମେ ଜଃଉଁଲୁ, ବଃଡ୍ ଜାଜକ୍‌ ଆର୍‌ ଦଃର୍ମ୍‌ଗୁରୁ ଆତେ ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ସଃହ୍ରି ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । ଆର୍‌ ସେମଃନ୍ ତାକ୍‌ ମଃର୍ନ୍‌ ଡଃଣ୍ଡାର୍‌ ଦସି କଃର୍ତି । \v 19 ଆର୍‌ ଟାହ୍ରା କଃରୁକେ, ସାଟ୍‍ଣି ମାରୁକ୍‌ ଆର୍‌ କ୍ରୁସ୍‌ ଉହ୍ରେ ଅଃତ୍ୟା କଃରୁକେ ଅଜିଉଦି ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ଆତେ ସଃହ୍ରି ଦେତି; ଆର୍‌ ତିନିଦିନାର୍‌ ହଃଚେ ସେ ଉଟେଦ୍‌ ।” \s ଗଟେକ୍‌ ଆୟାର୍‌ ଗଃଉଆରି \r (ମାର୍କ ୧୦:୩୫-୪୫) \p \v 20 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଜେବଦିର୍‌ ଡକୁର୍ସି ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ହୟ୍‌ସିମଃନ୍‌କେ ଦଃରି ଜିସୁର୍‌ ଚଃମେ ଆୟ୍‌ଲି ଆର୍‌ ଜୁଆର୍‌ କଃରି ଦଃୟା କଃରୁକେ କୟ୍‌ଲି । \p \v 21 ଜିସୁ ତାକ୍‌ ହଃଚାର୍ଲା, “ତୁୟ୍‌ କାୟ୍‌ରି ମଃନ୍ କଃରୁଲିସ୍‌ ?” \p ସେ ଜିସୁକେ କୟ୍‌ଲି, “ତୁୟ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ରାଇଜେ ରଃଜା ଅୟ୍‌ ଆୟ୍‌ଲେକ୍‌, ମର୍‌ ଇ ଜଳେକ୍‌ ହଅର୍‌ ବିତ୍ରେ ଗଟେକ୍‌ ତର୍‌ କାତା ବାଟ୍ୟା ଆରେକ୍‌ ଗଟେକ୍‌ ତର୍‌ ଡେବ୍ରି ବାଟ୍ୟା ବଃସୁକେ ଅଃଦିକାର୍‌ ଦେ ।” \p \v 22 ମଃତର୍‌ ଜିସୁ ଜେବଦିର୍‌ ଜୁଳେକ୍‌ ହୟ୍‌ସିକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ତୁମି କାୟ୍‌ରି ମାଗୁଲାସ୍‌ ସେରି ଜାଣୁ ନଃହାରୁଲାସ୍‌ । ମୁଁୟ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଦୁକାର୍‌ କପାୟ୍‌ ସୁରୁକ୍‌ ଜଃଉଁଲେ, ସେତି କାୟ୍‌ ତୁମି ସୁରୁକ୍‌ ହାରାସ୍‌ ?” \p ସେମଃନ୍ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ହାରୁନ୍ଦ୍‌ ।” \p \v 23 ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ତୁମିମଃନ୍ ମର୍‌ ଦୁକାର୍‌ କପାୟ୍‌ ସୁରୁକ୍‌ ହାରାସ୍‌ ସଃତ୍‌, ମଃତର୍‌ ମର୍‌ କାତା ବାଟ୍ୟା ଆର୍‌ ଡେବ୍ରି ବାଟ୍ୟା କାକେ ବଃସୁକେ ଦେତାର୍‌ ମର୍‌ ଅଃଦିକାର୍‌ ନାୟ୍‌ । ମଃତର୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ଗିନେ ମର୍‌ ଉବା ଟାଣ୍ ବାଚି ଆଚେ, ସେମଃନ୍ ହଃକା ବଃସ୍ତି ।” \p \v 24 ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ବିନ୍ ଦଃସ୍‌ଗଟ୍‌ ଚେଲା ଇରି ସୁଣି ସେ ଦୁୟ୍‌ ବାୟ୍‌ର୍‌ ଉହ୍ରେ ରିସା ଅୟ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 25 \x + \xo ୨୦:୨୫ \xo*\xt ଲୁକ ୨୨:୨୫,୨୬.\xt*\x*ମଃତର୍‌ ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ ତାର୍‌ ଚଃମେ କୁଦି କୟ୍‌ଲା, “ଇ ଅଜିଉଦି ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ରଃଜାମଃନ୍ ବିନ୍ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ଉହ୍ରେ ରାଜ୍‌ କଃର୍ତି ଆର୍‌ ବଃଡ୍ ବଃଡ୍ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ସେମଃନାର୍‌ ଉହ୍ରେ ଅଃଦିକାର୍‌ ଦଃକାଉତି, ଇରି ତୁମି ଜାଣାସ୍‌ । \v 26 \x + \xo ୨୦:୨୬ \xo*\xt ମାତି ୨୩:୧୧; ମାର୍କ ୯:୩୫; ଲୁକ ୨୨:୨୬.\xt*\x*ତୁମାର୍‌ ବିତ୍ରେ ସେନ୍‌କାର୍‌ ନାୟ୍‌, ମଃତର୍‌ ତୁମାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଜେ ବଃଡ୍ ଅଃଉଁକେ ମଃନ୍ କଃରେଦ୍‌, ସେ ବିନ୍ ଲକାର୍‌ ସେବାକାରି ହର୍‌ ଅଃଉଅ । \v 27 ଆରେକ୍‌ ଆର୍‌ ତୁମାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଜେ ସଃବ୍‌କେ ବଃଡ୍ ଅଃଉଁକେ ମଃନ୍ କଃରେଦ୍‌, ତଃବେ ସେ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା ହର୍‌ ସଃବ୍‌କାର୍‌ ସେବା କଃର । \v 28 ଜଃନ୍‌କଃରି ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ହେଁ ସେବା ହାଉଁକ୍‌ ନାସେ, ମଃତର୍‌ ସେବା କଃରୁକେ ଆର୍‌ ଗାଦେକ୍‌ ଲକାର୍‌ ଗିନେ ମୁକ୍ଳାଉତା ମଲ୍‌ ହର୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଜିବନ୍ ଦେଉଁକେ ଆସି ଆଚେ ।” \s ଜିସୁ ଜଳେକ୍‌ କାଣାକେ ଆକି ଦଃକାୟ୍‌ଲା \r (ମାର୍କ ୧୦:୪୬-୫୨; ଲୁକ ୧୮:୩୫-୪୩) \p \v 29 ଜିସୁ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ଜିରିହ ଗଃଳେହୁଣି ବାରାୟ୍‌ ଗଃଲା ବଃଳ୍‌, ଗାଦେକ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ତାର୍‌ ହଃଚେ ହଃଚେ ଗଃଲାୟ୍‌ । \v 30 ଆର୍‌ ବାଟ୍‌ ଲଃଗେ ବଃସିରିଲା ଜଳେକ୍‌ କାଣା ଜିସୁ ସେବାଟ୍‌ ଅୟ୍‌ ଜଃଉଁଲା ବଃଲି ସୁଣ୍‌ଲାୟ୍‌ ଆର୍‌ ଉଲ୍‌ଗାଟ୍‌ ଅୟ୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଏ ମାପ୍ରୁ, ଦାଉଦାର୍‌ ହୟ୍‌ସି, ଅଃମିକ୍‌ ଦଃୟା କଃର୍‌ ।” \p \v 31 ମଃତର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ସେମଃନ୍‌କେ ତୁନ୍‌ହାଳୁକେ ଦଃକା ଦିଲାୟ୍‌, ମଃତର୍‌ ସେମଃନ୍ ଆରେକ୍‌ ଉଲ୍‌ଗାଟ୍‌ ଅୟ୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଏ ମାପ୍ରୁ, ଦାଉଦାର୍‌ ହୟ୍‌ସି, ଅଃମିକ୍‌ ଦଃୟା କଃର୍‌ ।” \p \v 32 ତାର୍‌ହଃଚେ ଜିସୁ ଟିଆ ଅୟ୍‌ ସେମଃନ୍‌କେ କୁଦି ହଃଚାର୍ଲା, “ମୁଁୟ୍‌ ତୁମାର୍‌ ଗିନେ କାୟ୍‌ରି କଃରିନ୍ଦ୍‌ ବଃଲି ତୁମି ମଃନ୍ କଃରୁଲାସ୍‌ ?” \p \v 33 ସେମଃନ୍ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଏ ମାପ୍ରୁ, ଜଃନ୍‌କଃରି ଅଃମାର୍‌ ଆକି ଉଗାଳି ଅଃଉଅ ଆର୍‌ ଅଃମି ଦଃକୁ ହାରୁନ୍ଦ୍ ।” \p \v 34 ଆର୍‌ ଜିସୁ ଦଃୟା କଃରୁକେ ମଃନ୍ କଃଲା, ଆର୍‌ ସେମଃନାର୍‌ ଆକି ଚୁୟ୍‌ଲା, ତଃବେ ସେଦାହ୍ରେ ସେମଃନ୍ ଦଃକୁକେ ହାର୍‌ଲାୟ୍‌ ଆର୍‌ ଜିସୁର୍‌ ହଃଚେ ହଃଚେ ଇଣ୍ଡୁକ୍‌ ଦଃର୍ଲାୟ୍‌ । \c 21 \s ଜିସୁ ଜଃଜ୍‌ମାନେ ଜିରୁସାଲମେ ଜାତାର୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୧:୧-୧୧; ଲୁକ ୧୯:୨୮-୪୦; ଜହ ୧୨:୧୨-୧୯) \p \v 1 ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ଜିସୁ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ଜିରୁସାଲମ୍‌ ଲଃଗାର୍‌ ଜିତ୍‌ ଡଙ୍ଗୁର୍‌ ଉହ୍ରେ ରିଲା ବେତ୍‌ପାଗି ଗାଉଁଏ ହଚ୍‌ଲାୟ୍‌, ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଜିସୁ ଜଳେକ୍‌ ଚେଲାକେ ଇ କଃତା କୟ୍‌ ହଃଟାୟ୍‌ଲା, \v 2 “ତୁମାର୍‌ ମୁଆଁର୍‌ ସେ ଗାଉଁଏ ଜାହା, ଆର୍‌ ସେତି ହଚ୍‌ଲେକ୍‌, ସେତି ବାନ୍ଦ୍‌ଲାର୍‌ ଗଟେକ୍‌ ମାୟ୍‌ ଗଃଦ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ଗଟେକ୍‌ ହିଲାଗଃଦକ୍‌ ଦଃକାସ୍‌; ସେମଃନ୍‌କେ ମେଲି ମର୍‌ ହାକ୍‌ ଆଣା । \v 3 ଆର୍‌ କେ ତୁମିକେ କାୟ୍‌ରି କୟ୍‌ଦ୍‌, ତଃବେ କଃଉଆ, ‘ଇମଃନାର୍‌ ତଃୟ୍‌ ମାପ୍ରୁର୍‌ ଲଳା ଆଚେ ।’ ସେଦାହ୍ରେ ସେ ସେମଃନ୍‌କେ ହଃଟାୟ୍‌ଦ୍‌ ।” \p \v 4 ବାବ୍‌ବାଦିର୍‌ କଃତାମଃନ୍‌ ହୁରୁଣ୍ ଅଃଉଁକେ ଇରି ଅୟ୍‌ଲି, \q1 \v 5 “ସିଅନାର୍‌ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳିମଃନ୍‌କେ କଃଉଆ, \q2 ‘ଦଃକ୍‌ ତର୍‌ ରଃଜା ତର୍‌ ଚଃମେ ଆସୁଲା ! \q1 ସେ ବଃଡେ ଦିରାର୍‌ ଆର୍‌ ହିଲାଗଃଦ ଉହ୍ରେ ବଃସି ଆଚେ, \q2 ଆର୍‌ ଗଃଦ ହିଲା ଉହ୍ରେ ଚଃଗି ଆସୁଲା ।’” \p \v 6 ସେତାକ୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ଜିସୁର୍‌ କଃତା ମାନି ସେନ୍ କଃଲାୟ୍‌ । \v 7 ତାର୍‌ହଃଚେ ମାୟ୍‌ ଗଃଦ ଆର୍‌ ହିଲାଗଃଦକ୍‌ ଜିସୁର୍‌ ହାକ୍‌ ଆଣ୍‌ଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ ତାର୍‌ ଉହ୍ରେ ବଃସ୍ତର୍‌ମଃନ୍ ଅଚାୟ୍‌ଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ ଜିସୁ ତାର୍‌ ଉହ୍ରେ ବଃସ୍‌ଲା । \v 8 ଆରେକ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଗାଦେକ୍‌ ଲକ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣା ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ବଃସ୍ତର୍‌ ବାଟେ ଅଚାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ ଆର୍‌ କଃତେକ୍‌ କଃଜୁରି ଗଃଚାର୍‌ ଡାଳ୍‌ ମାରି ଆଣି ବାଟେ ଅଚାଉଁକେ ଦଃର୍ଲାୟ୍‌ । \v 9 ଆର୍‌ ଜିସୁର୍‌ ଆଗେ ଆର୍‌ ହଃଚେ ଜାତା ଲକ୍‌ମଃନ୍ ବଃଡ୍ ଟଣ୍ଡ୍ କଃରି କଃଉଁକେ ଦଃର୍ଲାୟ୍‌, “ହସାନ୍ନା, ଦାଉଦାର୍‌ ହୟ୍‌ସି, ମାପ୍ରୁର୍‌ ନାଉଁଏ ଜେ ଆସୁଲା, ତାର୍‌ ଆସିର୍ବାଦ୍‌ ଅଃଉଅ, ସଃବ୍‌କେ ଉହ୍ରାର୍‌ ମାପ୍ରୁର୍‌ ଜଃଜ୍‌ମାନ୍ ଅଃଉଅ ।” \p \v 10 ଆରେକ୍‌ ଜିସୁ ଜିରୁସାଲମେ ଗଃଲାକେ ଜିରୁସାଲମ୍‌ ଗଃଳ୍‌ଜାକ “ଏ କେ ?” ବଃଲି ଉର୍ଜି ଅୟ୍‌ଲି । \v 11 ସେତାକ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଏ ଗାଲିଲି ରାଇଜାର୍‌ ନାଜରିତ୍‌ ଗାଉଁଆର୍‌ ବାବ୍‌ବାଦି ଜିସୁ ।” \s ଜିସୁ ଜିରୁସାଲମ୍‌ ମନ୍ଦିରେ ବିତ୍ରେ ଗଃଲା \r (ମାର୍କ ୧୧:୧୫-୧୯; ଲୁକ ୧୯:୪୫-୪୮; ଜହ ୨:୧୩-୨୨) \p \v 12 ତାର୍‌ହଃଚେ ଜିସୁ ମନ୍ଦିର୍‌ ବିତ୍ରେ ଗଃଲା, ଆର୍‌ ସେତି ବିକାବାଞ୍ଜା କଃର୍ତା ସଃବୁ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ବାର୍‌କଃଲା । ଆର୍‌ ଡାବୁ ବାଦ୍‌ଲାଉତା ବେବାରିମଃନାର୍‌ ଟେବୁଲ୍‌ ଆର୍‌ ହାଣ୍ଡ୍‌କା ବେବାରିମଃନାର୍‌ ବଃସ୍ତା କୁର୍ଚିମଃନ୍ ଉଲ୍‌ଟାୟ୍‌ ହଃକାୟ୍‌ଲା । \v 13 ଆର୍‌ ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ସାସ୍ତରେ ଲେକା ଆଚେ, ‘ଅଃମାର୍‌ ଗଃର୍‌ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ପାର୍ତ୍‌ନାଗଃର୍‌ ବଃଲି ଡାକେ ହୁଟେଦ୍‌,’ ମଃତର୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ତାକ୍‌ କଃଙ୍ଗାର୍‌ମଃନ୍ ଲୁକ୍‌ତା ହାର୍‌ କଃରୁଲାସ୍‌ ।” \p \v 14 ଆରେକ୍‌ କାଣା ଆର୍‌ ମେଟା ଲକ୍‌ମଃନ୍ ମନ୍ଦିର୍‌ ବିତ୍ରେ ଜିସୁର୍‌ ତଃୟ୍‌ ଆୟ୍‌ଲାକ୍‌, ସେ ସେମଃନ୍‌କେ ଉଜ୍‌ କଃଲା । \v 15 ମଃତର୍‌ ବଃଡ୍ ଜାଜକ୍‌ ଆର୍‌ ଦଃର୍ମ୍‌ଗୁରୁ ମଃନ୍‌ ତାର୍‌ କାବା ଅଃଉତା କାମ୍‌ ସଃବୁ ଆର୍‌ ମନ୍ଦିର୍‌ ବିତ୍ରେ, “ଦାଉଦାର୍‌ ହୟ୍‌ସିର୍‌ ଜୟ୍‌ ଅଃଉଅ,” ବଃଲି ଉଲ୍‌ଗାଟ୍‌ ଅଃଉତା ହିଲାମଃନ୍‌କେ ଦଃକି ରିସା ଅୟଃଲାୟ୍‌ । \v 16 ସେମଃନ୍ ଜିସୁକେ ହଃଚାର୍ଲାୟ୍‌, “ଇମଃନ୍‌ କାୟ୍‌ ବଃଲି କଃଉଁଲାୟ୍‌, ସେରି କାୟ୍‌ ତୁୟ୍‌ ସୁଣୁଲିସ୍‌ ?” \p ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ହେଁ ସୁଣୁଲେ । ତୁମିମଃନ୍ କାୟ୍‌ ଇ କଃତା କଃବେହେଁ ଦଃର୍ମ୍‌ ସାସ୍ତରେ ହଳି ନଃକେରାସ୍‌, ‘ତୁମି ସାନ୍ ହିଲା ଆର୍‌ ଦୁଦ୍‌ କାତା ହିଲାମଃନ୍‌କେ ଟିକ୍‌ ବାବେ ଜଃଜ୍‌ମାନ୍ କଃରୁକେ ସିକାୟ୍‌ ଆଚାସ୍‌ ?’” \p \v 17 ଆରେକ୍‌ ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ ଚାଡି ଜିରୁସାଲମେ ହୁଣି ବାରାୟ୍‌ ବେତାନିଆକେ ଗଃଲା ଆର୍‌ ସେ ରାତି ସେତି ରିଲା । \s ଜିସୁ ଡୁମ୍ବୁର୍‌ ଗଃଚ୍‌କେ ସାୟ୍‌ପ୍‌ ଦିଲା \r (ମାର୍କ ୧୧:୧୨-୧୪,୨୦-୨୪) \p \v 18 ଆର୍‌କ ଦିନ୍ ସଃକାଳ୍ୟା ଜିସୁ ଜିରୁସାଲମ୍‌ ଗଃଳେ ବାଉଳ୍‌ତା ବଃଳ୍‌ ତାକ୍‌ ବୁକ୍‌ ଲାଗ୍‌ଲି । \v 19 ଆର୍‌ ବାଟ୍‌ ହାଳାୟ୍‌ ଗଟେକ୍‌ ଡୁମ୍ବୁର୍‌ ଗଃଚ୍ ଦଃକି ତାର୍‌ ଚଃମେ ଗଃଲା, ସେ ଗଃଚେ ହଃତାର୍‌ ଚାଡି କାୟ୍‌ରି ହେଁ ନଃହାୟ୍‌ଲାକେ ସାୟ୍‌ପ୍‌ ଦଃୟ୍‌ ଡୁମ୍ବୁର୍‌ ଗଃଚ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ସଃବୁ ଦିନ୍‌ ହେଁ ତର୍‌ ତଃୟ୍‌ ହଃଳ୍‌ ନଃଦେର ।” ସେତାର୍‌ଗିନେ ସେଦାହ୍ରେ ସେ ଡୁମ୍ବୁର୍‌ ଗଃଚ୍ ସୁକ୍‌ଲି । \p \v 20 ଚେଲାମଃନ୍ ସେରି ଦଃକି କାବା ଅୟ୍‌କଃରି କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଡୁମ୍ବୁର୍‌ ଗଃଚ୍ କଃନ୍‌କଃରି ସେଦାହ୍ରେ ସୁକ୍‌ଲି ।” \p \v 21 \x + \xo ୨୧:୨୧ \xo*\xt ମାତି ୧୭:୨୦; ୧ କର ୧୩:୨.\xt*\x*ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିକେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ଜଦି ତୁମାର୍‌ ବିସ୍ୱାସ୍‌ ଆଚେ, ଆର୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ଅବିସ୍ୱାସ୍‌ ନଃକେରାସ୍‌, ତଃବେ ଇ ଡୁମ୍ବୁର୍‌ ଗଃଚ୍‌କେ ଜଃନ୍‌କାର୍‌ ଅୟ୍‌ଆଚେ, ଅଃତେକ୍‌ ହଃକା କଃରାସ୍‌ ସେରି ନାୟ୍‌, ମଃତର୍‌ ଜଦି ଇ ଡଙ୍ଗୁର୍‌କେ ହେଁ ‘ଉଟ୍‌କି ଅୟ୍‌ ସଃମ୍‌ନ୍ଦେ ଜାୟ୍‌ ଅଦୁର୍‌’ ବଃଲି କଃଉଆସ୍‌, ତଃବେ ସେରଃକମ୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 22 ଆରେକ୍‌ ବିସ୍ୱାସ୍‌ କଃରି ପାର୍ତ୍‌ନା କଃରାସ୍‌ ଆର୍‌ ଜାୟ୍‌ରି ମାଗାସ୍‌ ସେରି ସଃବୁ ହାଉଆସ୍‌ ।” \s ଜିସୁର୍‌ ଅଃଦିକାର୍‌ କଃତା \r (ମାର୍କ ୧୧:୨୭-୩୩; ଲୁକ ୨୦:୧-୮) \p \v 23 ତାର୍‌ହଃଚେ ଜିସୁ ମନ୍ଦିର୍‌ ବିତ୍ରେ ହୁରି ସିକ୍ୟା ଦେତାବଃଳ୍‌ ବଃଡ୍ ଜାଜକ୍‌ମଃନ୍ ଆର୍‌ ପାରାଚିନ୍‌ମଃନ୍ ତାର୍‌ ଚଃମେ ଆସି ହଃଚାର୍ଲାୟ୍‌, “ତୁୟ୍‌ କୁୟ୍‌ ଅଃଦିକାର୍‌ ଦଃରି ଇସଃବୁ କଃରୁଲିସ୍‌, ଆର୍‌ ତକେ କେ ଇ ଅଃଦିକାର୍‌ ଦିଲା ?” \p \v 24 ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ମୁଁୟ୍‌ ହେଁ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ଗଟେକ୍‌ କଃତା ହଃଚାରିନ୍ଦ୍, ଜଦି ତୁମିମଃନ୍ ମକେ ସେରି କଃଉଆସ୍‌, ତଃବେ ମୁଁୟ୍‌ କୁୟ୍‌ ଅଃଦିକାରେ ଇ ସଃବୁ କଃରୁଲେ ସେରି କୟ୍‌ନ୍ଦ୍ । \v 25 ଜହନ୍‌ ବାପ୍ତିସମ୍‌ ଦେତା ଅଃଦିକାର୍‌ କାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ହାୟ୍‌ରିଲା ? ସଃର୍ଗେ ହୁଣି କି ମାନାୟ୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ?” \p ସେତାକ୍‌ ସେମଃନ୍ ତାକାର୍‌ ତାକାର୍‌ ବିତ୍ରେ କଃଉଆକଇ ଅୟଃଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ କଃଉଁକେ ଦଃର୍ଲାୟ୍‌, “ଜଦି ସଃର୍ଗେ ହୁଣି ବଃଲି କଃଉନ୍ଦ୍, ତଃବେ ସେ ଅଃମିକ୍‌ କୟ୍‌ଦ୍‌, ‘ତଃବେ ତୁମିମଃନ୍ କାୟ୍‌ତାକ୍‌ ଜହନ୍‌କେ ବିସ୍ୱାସ୍‌ ନଃକେଲାସ୍‌ ?’ \v 26 ଜଦି ମାନାୟ୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ବଃଲି କଃଉନ୍ଦ୍, ତଃବେ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଡିର୍‌, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସଃବୁ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଜହନ୍‌କେ ବାବ୍‌ବାଦି ବଃଲି ମାନୁଲାୟ୍‌ ।” \v 27 ଇତାର୍‌ ଗିନେ ସେମଃନ୍ ଜିସୁକେ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଅଃମି ନଃଜାଣୁ ।” \p ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ତଃବେ ମୁଁୟ୍‌ କୁୟ୍‌ ଅଃଦିକାରେ ଇ ସଃବୁ କଃରୁଲେ, ସେରି ମୁଁୟ୍‌ ହେଁ ତୁମିକେ ନଃକୟ୍‌ଁ ।” \s ଜଳେକ୍‌ ହୟ୍‌ସିର୍‌ କଃତା \p \v 28 “ମଃତର୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ଇ କଃତାକ୍‌ କାୟ୍‌ରି ବାବୁଲାସ୍‌ ? ଗଟେକ୍‌ ଲକାର୍‌ ଜଳେକ୍‌ ହୟ୍‌ସି ରିଲାୟ୍‌, ସେ ବଃଡ୍ ହୟ୍‌ସି ହାକ୍‌ ଆସି କୟ୍‌ଲା, ‘ବାୟ୍‌ ଜାଆ, ଆଜି ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ବାଳେ ହାୟ୍‌ଟି କଃର୍‌ ।’ \v 29 ବଃଡ୍ ହୟ୍‌ସି କୟ୍‌ଲା, ‘ମର୍‌ ମଃନ୍ ନାୟ୍‌,’ ମଃତର୍‌ ହଃଚେ ମଃନ୍ ବାଦ୍‌ଲାୟ୍‌ କଃରି ଗଃଲା । \v 30 ଆର୍‌ ସାନ୍ ହୟ୍‌ସିର୍‌ ହାକ୍‌ ଆସି କୟ୍‌ଲା, ‘ବାୟ୍‌, ଜାଆ ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ବାଳେ ହାୟ୍‌ଟି କଃର୍‌,’ ସେ କୟ୍‌ଲା, ‘ମାପ୍ରୁ ଜଃଉଁଲେ,’ ମଃତର୍‌ ସେ ନଃଗେଲା । \v 31 ଇ ଦୁୟ୍‌ଲକାର୍‌ ବିତ୍ରେ କେ ଉବାସିର୍‌ କଃତା ମାନ୍‌ଲା ?” \p ସେମଃନ୍ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ବଃଡ୍ ହୟ୍‌ସି ।” \p ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିକେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ରିବ୍‌ନି ଆର୍‌ ବେସୁଆମଃନ୍ ତୁମାର୍‌ ଆଗ୍‌ତୁ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ରାଇଜେ ଜାତି । \v 32 \x + \xo ୨୧:୩୨ \xo*\xt ଲୁକ ୩:୧୨; ୭:୨୯,୩୦.\xt*\x*କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଜହନ୍‌ ତୁମାର୍‌ ହାକ୍‌ ଦଃର୍ମାର୍‌ ବାଟ୍‌ ଅୟ୍‌ ଆୟ୍‌ଲା ଆର୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ତାକ୍‌ ବିସ୍ୱାସ୍‌ ନଃକେଲାସ୍‌, ମଃତର୍‌ ରିବ୍‌ନି ଆର୍‌ ବେସୁଆମଃନ୍ ତାକ୍‌ ବିସ୍ୱାସ୍‌ କଃଲାୟ୍‌, ମଃତର୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ଜଃନ୍‌କଃରି ଇସ୍ୱରାର୍‌ ଇଚା ବିସ୍ୱାସ୍‌ କଃରୁ ହାରାସ୍‌, ଇତାର୍‌ ଗିନେ ସେରି ଦଃକି ହେଁ ମଃନ୍ ନଃବାଦ୍‌ଲାୟ୍‌ଲାସ୍‌ ।” \s ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ବାଳାର୍‌ ବାଗ୍‌ତାସି \r (ମାର୍କ ୧୨:୧-୧୨; ଲୁକ ୨୦:୯-୧୯) \p \v 33 ଜିସୁ କୟ୍‌ଲା, “ଆରେକ୍‌ ଗଟ୍‌ କଃତା ସୁଣା, ଗଟେକ୍‌ ସାଉକାର୍‌ ରିଲା, ସେ ଗଟେକ୍‌ ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ବାଳ୍‌ କଃରି ଚାରି ବେଳ୍‌ତ୍ ବାଳ୍‌ ବୁଣ୍‌ଲା ଆର୍‌ ମଃଜାୟ୍‌ ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ରଃସ୍‌ ହିଳ୍‌ତା ଗଃଣା ବଃସାଇଲା, ଆର୍‌ ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ବାଳ୍‌ ଜାଗ୍‌ତା ମାଚା ବାନ୍ଦ୍‌ଲା । ଆରେକ୍‌ ତାସିମଃନ୍‌କେ ସେ ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ବାଳ୍‌ ବାଗେ ଦିଲା ଆର୍‌ ବିଦେସ୍‌ ବାରାୟ୍‌ ଗଃଲା । \v 34 ତାର୍‌ହଃଚେ ହଃଳ୍‌ କଳ୍‌ତା ବେଳା ଅୟ୍‌ଲାକ୍‌, ସେ ତାର୍‌ ବାଗ୍ ହାଉଁକ୍‌ ବାଗ୍ ତାସିମଃନାର୍‌ ହାକ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାମଃନ୍‌କ୍‌ ହଃଟାୟ୍‌ଲା । \v 35 ମଃତର୍‌ ବାଗ୍ ତାସିମଃନ୍ ତାର୍‌ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାମଃନ୍‌କ୍‌ ଗଟେକ୍‌କେ ଦଃରିକଃରି ମାଡ୍ ମାର୍ଲାୟ୍‌, ଆରେକ୍‌ ଗଟେକ୍‌କେ ମଃର୍ନେ ମାର୍ଲାୟ୍‌, ଆରେକ୍‌ ଗଟ୍‌ ଲକ୍‌କେ ଟେଳା ସୁତି ମାର୍ଲାୟ୍‌ । \v 36 ଆରେକ୍‌ ସେ ହଃର୍ତୁ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଅଃଦିକ୍‌ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାମଃନ୍‌କ୍‌ ହଃଟାୟ୍‌ଲା, ଆରେକ୍‌ ବାଗ୍ ତାସିମଃନ୍ ସେମଃନ୍‌କେ ହେଁ ସେନ୍‌କାର୍‌ କଃଲାୟ୍‌ । \v 37 ‘ମଃତର୍‌ ମର୍‌ ହଅକେ ସେମଃନ୍ ମାନ୍‌ତି କଃର୍ତି,’ ଇରି କୟ୍‌ ହଃଚେ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ହୟ୍‌ସିକେ ସେମଃନାର୍‌ ହାକ୍‌ ହଃଟାୟ୍‌ଲା । \v 38 ମଃତର୍‌ ସେ ବାଗ୍ ତାସିମଃନ୍ ହୟ୍‌ସିକ୍‌ ଦଃକି ତାକାର୍‌ ତାକାର୍‌ ବିତ୍ରେ କଃଉଆକଇ ଅୟଃଲାୟ୍‌, ‘ଏ ତ ସାଉକାରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି, ଆସା ଆକ୍‌ ମଃର୍ନେ ମାରି, ଇତାର୍‌ ଅଃଦିକାର୍‌ ଅଃମାର୍‌ ଆତେ ନେଉଁଆ ।’ \v 39 ତାର୍‌ହଃଚେ ତାକ୍‌ ଦଃରି ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ବାଳେହୁଣି ହଃଦାୟ୍‌ ହଃକାୟ୍‌ ମଃର୍ନେ ମାର୍‌ଲାୟ୍‌ ।” \fig ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ବାଳ୍‌ ଜାଗ୍‌ତା ମାଚା|alt="Watchtower in a vineyard" src="hk00105c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="21:33"\fig* \p \v 40 ଜିସୁ ହଃଚାର୍ଲା, “ତଃବେ ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ସେ ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ବାଳାର୍‌ ସାଉକାର୍‌ ଆସେଦ୍‌ ସଃଡେବଃଳ୍‌ ସେ ବାଗ୍ ତାସିମଃନ୍‌କେ କାୟ୍‌ କଃରେଦ୍‌ ?” \p \v 41 ସେମଃନ୍ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ସାଉକାର୍‌ ସେ ଦୁସ୍ଟ୍‌ମଃନ୍‌କେ ବଃଡେ ଆର୍ଲାକଃରି ମଃରାୟ୍‌ଦ୍‌, ଆର୍‌ ଜୁୟ୍‌ ବାଗ୍ ତାସିମଃନ୍ ଟିକ୍‌ ବେଳାୟ୍‌ ତାର୍‌ ବାଗାର୍‌ ହଃଳ୍‌ ଦେତି, ସେମଃନ୍‌କେ ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ବାଳ୍‌ ବାଗ୍‌ତାସ୍‌ କଃରୁକେ ଦଃୟ୍‌ଦ୍‌ ।” \p \v 42 ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ତୁମିମଃନ୍ କାୟ୍‌ କଃବେ ହେଁ ଦଃର୍ମ୍‌ ସାସ୍ତରେ ଇ କଃତା ନଃହଳାସ୍‌ ? \q1 ‘ଗଃର୍‌ ବାନ୍ଦ୍‌ତା ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଜୁୟ୍‌ ଟେଳାକେ ଦୁର୍‌କଃଲାୟ୍‌, \q2 ସେରି କନାର୍‌ ମୁଳ୍‌ ଟେଳା ଅୟ୍‌ଲି । \q1 ମାପ୍ରୁର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଇରି ଅୟ୍‌ଲି, \q2 ଆର୍‌ ସେରି ଅଃମାର୍‌ ଗିନେ କାବା ଅଃଉତା କଃତା ।’” \p \v 43 “ଇତାର୍‌ ଗିନେ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ କଃଉଁଲେ, ଇସ୍ୱରାର୍‌ ରାଇଜ୍‌ ତୁମାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି କାଡି ନିଆ ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ଆର୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ଇଚା ହୁରୁଣ୍ କଃର୍ତି, ସେମଃନ୍‌କେ ଦିଆ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 44 ଆର୍‌ ଜେ ଇ ଟେଳା ଉହ୍ରେ ଅଦ୍ରେଦ୍‌ ସେ ହୁଟିକଃରି କଃଣ୍ଡ୍‌ କଃଣ୍ଡ୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ଆରେକ୍‌ ଇ ଟେଳା ଜାର୍‌ ଉହ୍ରେ ଅଦ୍ରେଦ୍‌ ତାକ୍‌ ସେରି ଗୁଣ୍ଡ୍‌ଗୁଣ୍ଡା କଃରେଦ୍‌ ।\f + \fr ୨୧:୪୪ \fr*\ft ଇ ହଃଦ୍‌ କଃତେକ୍‌ ହଃର୍ନା ଆତ୍‌ ଲେକାୟ୍‌ ନାୟ୍‌ ।\ft*\f*” \v 45 ବଃଡ୍ ଜାଜକ୍‌ ଆର୍‌ ପାରୁସିମଃନ୍ ତାର୍‌ ଇ ସଃବୁ କଃତାମଃନ୍‌ ସୁଣ୍‌ଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ ଜିସୁ ଜେ ସେମଃନ୍‌କେ ଦଃକାୟ୍‌ କୟ୍‌ଲା ବଃଲି ବୁଜ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 46 ଇତାର୍‌ ଗିନେ ସେମଃନ୍ ତାକ୍‌ ଦଃରୁକ୍‌ ଉପାୟ୍‌ କଃଲାୟ୍‌, ମଃତର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଡିର୍‌ଲାୟ୍‌, ବଃଲେକ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଜିସୁକେ ବାବ୍‌ବାଦି ବଃଲି ମାନ୍‌ତି ରିଲାୟ୍‌ । \c 22 \s ବିବା ବଜିର୍‌ କଃତା \r (ଲୁକ ୧୪:୧୫-୨୪) \p \v 1 ଜିସୁ ଆରେକ୍‌ କଃତାମଃନ୍‌ କୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ସିକ୍ୟା ଦିଲା, \v 2 “ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜ୍‌ ଇବାନ୍ୟା । ଗଟେକ୍‌ ରଃଜା ତାର୍‌ ହୟ୍‌ସିର୍‌ ବିବାବଜି କଃଲା । \v 3 ଆର୍‌ ସେ ବଜି ତଃୟ୍‌ ଆସ୍ତା ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ କୁଦୁକେ ସେ ରଃଜା ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାମଃନ୍‌କ୍‌ ହଃଟାୟ୍‌ଲା, ମଃତର୍‌ ସେ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଆସୁକ୍‌ ମଃନ୍ ନଃକେଲାୟ୍‌ । \v 4 ସେ ଆରେକ୍‌ ବିନ୍ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାମଃନ୍‌କ୍‌ ଇ କଃତା କୟ୍‌କଃରି ହଃଟାୟ୍‌ଲା, ‘ବଜିକେ ଆସ୍ତା ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ କଃଉଆ, ଦଃକା ଅଃମି ବଜି ରାନ୍ଦି ସଃର୍ଲୁନି, ଅଃମାର୍‌ ଦୁମାଦୁମା ଚେଳି ଆର୍‌ ମେଣ୍ଡାମଃନ୍ ମାର୍‌ଲୁ ଆଚୁ । ସଃବୁ ତିଆର୍‌ ଅୟ୍‌ଲି ଆଚେ ତୁମିମଃନ୍ ବିବା ବଜିକେ ଆସା ।’ \v 5 ମଃତର୍‌ ସେ ବଜିକେ ଆସ୍ତା ଲକ୍‌ମଃନ୍ ରଃଜାର୍‌ କଃତାକ୍‌ ଅମାନ୍ୟା କଃରି କେ ତ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ତାସ୍‌ ହଃଦାୟ୍‌ ଆର୍‌ କେ ତ ଅଃହ୍‌ଣା ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ବେବାର୍‌କେ ଗଃଳାୟ୍‌ । \v 6 ବାକି ଲକ୍‌ମଃନ୍ ରଃଜାର୍‌ ଗତି ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାମଃନ୍‌କେ ଦଃରିକଃରି ଆର୍ଲା କଃଲାୟ୍‌ ଆର୍‌ ମଃର୍ନେ ହେଁ ମାର୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 7 ମଃତର୍‌ ରଃଜା ଇ କଃତା ସୁଣି ଜଃବର୍‌ ରିସା ଅୟ୍‌ଲା ଆର୍‌ ସେ ତାର୍‌ ସଃଇନ୍ ମଃନ୍‌କେ ହଃଟାୟ୍‌ କଃରି ସେ ହଃତ୍ୟାକାରିମଃନ୍‌କେ ମଃର୍ନେ ମାରାୟ୍‌ଲା, ଆର୍‌ ସେମଃନାର୍‌ ଗଃଳ୍‌କେ ବଃସମ୍‌ କଃଲା । \v 8 ତାର୍‌ହଃଚେ ରଃଜା ତାର୍‌ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାମଃନ୍‌କ୍‌ କୟ୍‌ଲା, ‘ବିବା ବଜି ତ ରାନ୍ଦା ଅୟ୍‌ଲି ଆଚେ, ମଃତର୍‌ ମୁଁୟ୍‌ କୁଦି ରିଲା ଲକ୍‌ମଃନ୍ ବଜି କାଉଁକେ ଜୟ୍‌ଗ୍‌ ନାୟ୍‌ । \v 9 ଅଃବେ ତୁମିମଃନ୍ ଗଃଳାର୍‌ ସଃବୁ ବଃଡ୍ ବଃଡ୍ ସାଉଳିମଃନ୍‌କେ ଜାହା ଆର୍‌ ଜଃତେକ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଦଃକାସ୍‌, ସେ ସଃବୁ ଲକ୍‌କେ କୁଦି ଆଣା ।’ \v 10 ସେତାକ୍‌ ସେ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାମଃନ୍‌ ସେ ବଃଡ୍ ବଃଡ୍ ସାଉଳିମଃନ୍‌କେ ଗଃଲାୟ୍‌ ଆର୍‌ ସେତି ସଃତ୍‌ ଆର୍‌ ଜଃତେକ୍‌ ଦୁସ୍ଟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଦଃକ୍‌ଲାୟ୍‌, ସେ ସଃବ୍‌କେ ରୁଣ୍ଡାୟ୍‌ ଆଣ୍‌ଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ ସେସଃବୁ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ବିବା ବଃଙ୍ଗ୍‌ଲାୟ୍‌ ବଃର୍ତି ଅୟଃଲାୟ୍‌ ।” \p \v 11 “ମଃତର୍‌ ରଃଜା ବିବା ବଜିୟେ କୁଦ୍‌ଲା ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଦଃକୁକେ ବିତ୍ରେ ଆସି ସେ ସେତି ବିବା ବଃସ୍ତର୍‌ ହିନ୍ଦିନଃରିଲା ଗଟେକ୍‌ ମାନାୟ୍‌କେ ଦଃକି କଃରି ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, \v 12 ‘ଏ ବାୟ୍‌, ତୁୟ୍‌ ବିବା ହଃଚ୍ୟା ନଃହିନ୍ଦି କଃନ୍‌କଃରି ଇ ଟାଣେ ଆସି ଆଚ୍‌ସି ?’ ମଃତର୍‌ ସେମାନାୟ୍‌ କାୟ୍‌ବଃଲି ହେଁ ଉତୁର୍‌ ନଃଦିଲା । \v 13 \x + \xo ୨୨:୧୩ \xo*\xt ମାତି ୮:୧୨; ୨୫:୩୦; ଲୁକ ୧୩:୨୮.\xt*\x*ସେତାକ୍‌ ରଃଜା ତାର୍‌ ସେବାକାରି ମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, ‘ଇ ମାନାୟ୍‌ର୍‌ ଆତେ ଗଡେ ବାନ୍ଦି ଆକ୍‌ ହଃଦାର୍‌ ଅଃନ୍ଦାରେ ହଃକାଉଆ, ତଃବେ ସେ ସେତି କାନ୍ଦି କାନ୍ଦି ଦାତ୍‌ ଚାବି ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ।’” \p \v 14 ଜିସୁ କୟ୍‌ ସଃରାୟ୍‌ ଇରି କୟ୍‌ଲା, “ବଃଲେକ୍‌ କୁଦ୍‌ଲା ଲକ୍‌ ଗାଦେକ୍‌, ମଃତର୍‌ ବାଚ୍‌ଲା ଲକ୍‌ ଉଣା ।” \s ସିସ୍ଟୁ ଦେତାର୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୨:୧୩-୧୭; ଲୁକ ୨୦:୨୦-୨୬) \p \v 15 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ପାରୁସିମଃନ୍ ସେତିହୁଣି ବାରାୟ୍‌ ଜାୟ୍‌ ଜିସୁକେ କଃତା ହଃଚାରି କଃରି ହାନ୍ଦେ ହଃକାଉଁକ୍‌ ସେମଃନ୍ କୁଟ୍‌ ହାଚ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 16 ତଃବେ ସେମଃନ୍ ତାକାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ ହେରଦିୟ ଦଃଳାର୍‌ କଃତେକ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଜିସୁର୍‌ ହାକ୍‌ ହଃଟାୟ୍‌ଲାୟ୍‌, ସେମଃନ୍ ଜାୟ୍‌ ଜିସୁକେ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଏ ଗୁରୁ, ଅଃମି ଜାଣୁଲୁ, ତୁୟ୍‌ ସଃତ୍‌ ଆର୍‌ ସଃତ୍‌ ବାବେ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ଇସାବେ ସିକ୍ୟା ଦେଉଁଲିସ୍‌, ଆରେକ୍‌ ତୁୟ୍‌ କାକେ ହେଁ ନଃଡିରୁଲିସ୍‌ ବଃଲେକ୍‌ ତୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ମୁକ୍‌ମେଟ୍‌ ନଃଦେକ୍‌ସି । \v 17 ତଃବେ ଅଃମିକ୍‌ କଃଉ, ରମ୍‌ ଦେସାର୍‌ ରଃଜା କାଇସର୍‌କେ ଅଃମି ସିସ୍ଟୁ ଦେତାର୍‌ ବିଦି କି ନାୟ୍‌ ?” \p \v 18 ମଃତର୍‌ ଜିସୁ ସେମଃନାର୍‌ କୁଟ୍‌ ଜାଣି କୟ୍‌ଲା, “ରେ ହେଟ୍‌କପଟ୍ୟାମଃନ୍, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ମକ୍‌ ହାନ୍ଦାୟ୍‌ ହଃକାଉଁକ୍‌ ଉପାୟ୍‌ କଃରୁଲାସ୍‌ ? \v 19 ସେ ସିସ୍ଟୁ ଦେତା ଡାବୁ ମକ୍‌ ଦଃକାଉଆ ।” \p ତଃବେ ସେମଃନ୍ ଗଟ୍‌ କାସୁ ତାକ୍‌ ଦିଲାୟ୍‌ । \v 20 ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ ହଃଚାର୍ଲା, “ଇ ମୁର୍ତି ଆର୍‌ ନାଉଁ କାର୍‌ ?” \p \v 21 ସେମଃନ୍ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ରମ୍‌ ରାଜିର୍‌ ରଃଜା କାଇସରାର୍‌ ।” \p ତଃବେ ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ତଃବେ ଜୁୟ୍‌ରି କାଇସରାର୍‌, ସେରି କାଇସର୍‌କେ ଦିଆସ୍‌; ଆର୍‌ ଜୁୟ୍‌ରି ଇସ୍ୱରାର୍‌ ସେରି ଇସ୍ୱର୍‌କେ ଦିଆସ୍‌ ।” \p \v 22 ସେମଃନ୍ ଇ କଃତା ସୁଣି କାବା ଅୟଃଲାୟ୍‌ ଆର୍‌ ଜିସୁକେ ଚାଡି ହଃଳାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ । \s ମଃଲା ଲକ୍‌ ଆରେକ୍‌ ଉଟ୍‌ତା କଃତା \r (ମାର୍କ ୧୨:୧୮-୨୭; ଲୁକ ୨୦:୨୭-୪୦) \p \v 23 \x + \xo ୨୨:୨୩ \xo*\xt ପେରି ୨୩:୮.\xt*\x*ସେ ଦିନ୍ ସାଦୁକିମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ କଃତେକ୍‌ ଲକ୍‌ ଜିସୁର୍‌ ଲଃଗେ ଆୟ୍‌ଲାୟ୍‌, ସେମଃନ୍ ମଃଲା ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଆରେକ୍‌ ଉଟ୍‌ତି ବଃଲି ନଃମାନ୍‌ତି ରିଲାୟ୍‌ । \v 24 ସେମଃନ୍ ଜିସୁକେ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଏ ଗୁରୁ, ମସା କୟ୍‌ଆଚେ ଜେ, କେ ଜଦି ବିବା ଅୟ୍‌ ହିଲାମଃନ୍‌ ନଃଉତ୍‌ ମଃରେଦ୍‌, ତଃବେ ତାର୍‌ ବାୟ୍‌ସି, ମଃରୁ ବାୟ୍‌ସିର୍‌ ଡକୁର୍ସିକେ ବିବା ଅୟ୍‌ ସେ ତାର୍‌ ବାୟ୍‌ସିର୍‌ ଗିନେ ହିଲା ଜଃଲମ୍‌ କଃରେଦ୍‌ ଆର୍‌ ସେ ହିଲା ସେ ମଃଲା ବାୟ୍‌ସିର୍‌ ବଃଉଁସ୍‌ ବାଡାୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 25 ତଃବେ ଦଃକ୍‌, ଅଃମାର୍‌ ବିତ୍ରେ ସାତ୍‌ ବାୟ୍‌ ରିଲାୟ୍‌, ହଃର୍ତୁ ବାୟ୍‌ ବିବା ଅୟ୍‌ ମଃଲା, ଆର୍‌ ହିଲାଟକି ନଃରିଲାକ୍‌ ତାର୍‌ ଡକୁର୍ସିକେ ତାର୍‌ ହିଟିର୍‌ ବାୟ୍‌ସି ସଃଙ୍ଗାୟ୍‌ଲା । \v 26 ତାର୍‌ ହିଟିର୍‌ ବାୟ୍‌ସି ଆରେକ୍‌ ତାର୍‌ ହିଟିର୍‌ ବାୟ୍‌ସି, ଇ ରଃକମ୍‌ ସାତ୍‌ ବାୟ୍‌ ଜାକ ହେଁ ସେ ଟକିକେ ସଃଙ୍ଗାୟ୍‌ଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ ହିଲାଟକି ନଃଉତ୍‌ ମଃଲାୟ୍‌ । \v 27 ହଃଚେ ସେ ମାୟ୍‌ଜି ହେଁ ମଃଲି । \v 28 ତଃବେ ହଃଚେ ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ମଃଲାଲକ୍‌ମଃନ୍ ଉଟ୍‌ତି ଆଚେ ସଃଡେବଃଳ୍‌ ସେ ମାୟ୍‌ଜି ସାତ୍‌ ବାୟ୍‌ ବିତ୍ରାର୍‌ କାର୍‌ ଡକୁର୍ସି ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ବଃଲେକ୍‌ ସେ ସାତ୍‌ ବାୟ୍‌ ହେଁ ତ ତାକ୍‌ ସଃଙ୍ଗାୟ୍‌ ରିଲାୟ୍‌ ।” \p \v 29 ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ତୁମିମଃନ୍ ଦଃର୍ମ୍‌ ସାସ୍ତର୍‌ ଆର୍‌ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ସଃକ୍ତି ହେଁ ନଃଜାଣି ବୁଲ୍‌କି ଜଃଉଁଲାସ୍‌ । \v 30 ବଃଲେକ୍‌ ମଃଲା ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଉଟ୍‌ତି ସଃଡେବଃଳ୍‌ ସେମଃନ୍ ବିବା ନଃକେର୍ତି କି ବିବା ନଃଉତି । ମଃତର୍‌ ସେମଃନ୍ ସଃର୍ଗାର୍‌ ଦୁତ୍‌ମଃନାର୍‌ ହର୍‌ ଅୟ୍‌ ରେତି । \v 31 ମଃଲା ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଉଟ୍‌ତାର୍‌ କଃତା ଇସ୍ୱର୍‌ ଜୁୟ୍‌ରି ତୁମିମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା ଆଚେ, ସେରି କି କଃବେ ତୁମିମଃନ୍ ନଃହଳାସ୍‌ ? \v 32 ‘ଅଃମି ଅବ୍ରାହାମାର୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌, ଇସାକାର୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ଆର୍‌ ଜାକୁବର୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ।’ ସେ ମଃଲା ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ନୟ୍‌, ମଃତର୍‌ ବଚ୍‌ଲା ଲକାର୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ।” \p \v 33 ଜିସୁର୍‌ ଇ ସିକ୍ୟା ସୁଣିକଃରି ଲକ୍‌ମଃନ୍ ବଃଡେ କାବା ଅୟଃଲାୟ୍‌ । \s ବଃଡ୍ ବଲ୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୨:୨୮-୩୪; ଲୁକ ୧୦:୨୫-୨୮) \p \v 34 ଜିସୁ ସାଦୁକିମଃନ୍‌କେ ତୁନ୍‌ ହାଳାୟ୍‌ଲା ଆଚେ ବଃଲି ସୁଣି ପାରୁସିମଃନ୍ ଗଟେତଃୟ୍‌ଁ ରୁଣ୍ଡ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 35 ଆର୍‌ ସେମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଗଟେକ୍‌ ବିଦି ସିକାଉ ଜିସୁକେ ହାନ୍ଦାୟ୍‌ ହଃକାଉଁକ୍‌ ହଃଚାର୍ଲା, \v 36 “ଏ ଗୁରୁ, ମସାର୍‌ ବିଦି ବିତ୍ରେ କୁୟ୍‌ ଆଦେସ୍‌ ବଃଡ୍ ?” \p \v 37 ଜିସୁ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ତୁୟ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ସଃର୍ନେ ମଃନ୍‌, ସଃବୁ ଜିବନ୍‌, ସଃବୁ ମଃନ୍ ଦଃୟ୍‌ ମାପ୍ରୁ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌କେ ଲାଡ୍‌ କଃର୍‌ । \v 38 ଇରି ଅଃଉଁଲି ସଃବ୍‌କେ ବଃଡ୍ ଆର୍‌ ହଃର୍ତୁ ଆଦେସ୍‌ । \v 39 ତାର୍‌ ହଃଚାର୍‌ ବଲ୍‌ ହେଁ ଇ ବଲ୍‌ ହର୍‌, ‘ତୁମି ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ହାକିହଃଳ୍‌ସାକେ ଅଃହ୍‌ଣାକ୍‌ ଲାଡ୍‌ କଃଲା ହର୍‌ ଲାଡ୍‌ କଃରା ।’ \v 40 \x + \xo ୨୨:୪୦ \xo*\xt ଲୁକ ୧୦:୨୫-୨୮.\xt*\x*ଇ ଜଳେକ୍‌ ଆଦେସ୍‌ ଉହ୍ରେ ମସାର୍‌ ସଃର୍ନେ ବିଦି ଆର୍‌ ବାବ୍‌ବାଦିମଃନାର୍‌ ସିକ୍ୟା ବଃର୍ସା କଃରୁଲି ।” \s କ୍ରିସ୍ଟ ବଃଲେକ୍‌ ମସିଆ \r (ମାର୍କ ୧୨:୩୫-୩୭; ଲୁକ ୨୦:୪୧-୪୪) \p \v 41 ପାରୁସିମଃନ୍ ଗଟେଟାଣେ ରୁଣ୍ଡି ରିଲାବଃଳ୍‌ ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ ହଃଚାର୍ଲା, \v 42 “କ୍ରିସ୍ଟ ବଃଲେକ୍‌ ମସିଅକ୍‌ କେ ବଃଲି ତୁମିମଃନ୍ କାୟ୍‌ରି ବାବୁଲାସ୍‌, ସେ କାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ?” \p ସେମଃନ୍ ଜିସୁକେ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଦାଉଦାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ।” \p \v 43 ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ତଃବେ ଦାଉଦ୍‌ ମସିଆକ୍‌ ‘ମର୍‌ ମାପ୍ରୁ’ ବଃଲି କାୟ୍‌ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଆଚେ ? କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଆତ୍ମା ତଃୟ୍‌ହୁଣି ସେ ଇରି ଲେକିଆଚେ, \q1 \v 44 ‘ମାପ୍ରୁ ମର୍‌ ମାପ୍ରୁକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, \q2 ମୁୟ୍‌ ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ହଃତେକ୍‌ ତୁମାର୍‌ ସଃତ୍ରୁମଃନ୍‌କେ, ତୁମାର୍‌ ହାଦ୍‌ ତଃଳେ ନଃକେରି ଆଚୁ, \q2 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ହଃତେକ୍‌ ମର୍‌ କାତାକୁଚି ବାଟ୍‌ ବଃସିରେ ।’ \m \v 45 ଜଦି ଦାଉଦ୍‌ ମସିଆକ୍‌ ‘ମର୍‌ ମାପ୍ରୁ’ ବଃଲି କୟ୍‌ଆଚେ, ତଃବେ କ୍ରିସ୍ଟ କଃନ୍‌କଃରି ଦାଉଦାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଅଃଉଁ ହାରେ ?” \p \v 46 ତଃବେ ଜିସୁକେ କେହେଁ ହଃଦେକ୍‌ କଃଉଁକେ ନଃହାୟ୍‌ଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ ସେଦିନ୍ ହୁଣି କେହେଁ ତାକ୍‌ କାୟ୍‌ କଃତା ହେଁ ହଃଚାରୁକ୍‌ ସାସ୍‌ ନଃକେଲାୟ୍‌ । \c 23 \s ଜିସୁ ଦଃର୍ମ୍‌ ଗୁରୁ ଆର୍‌ ପାରୁସିମଃନ୍‌କେ ଲିନ୍ଦା କଃଲା \r (ମାର୍କ ୧୨:୩୮-୩୯; ଲୁକ ୧୧:୪୩,୪୬; ୨୦:୪୫-୪୬) \p \v 1 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଜିସୁ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, \v 2 “ଦଃର୍ମ୍‌ଗୁରୁ ଆର୍‌ ପାରୁସିମଃନ୍ ମସାର୍‌ କୁର୍ଚି ଉହ୍ରେ ବଃସି ଆଚ୍‌ତି । \v 3 ତଃବେ ସେମଃନ୍ ଜୁୟ୍‌ରି ସଃବୁ କଃରୁକେ କଃଉଁଲାୟ୍‌, ସେ ସଃବୁ ମାନା ଆର୍‌ କଃରା, ମଃତର୍‌ ସେମଃନାର୍‌ କାମ୍‌ ହର୍‌ ତୁମିମଃନ୍ କଃରାନାୟ୍‌, ବଃଲେକ୍‌ ସେମଃନ୍ ଜାୟ୍‌ରି ସିକାଉତି ସେରି ନଃକେର୍ତି । \v 4 ସେମଃନ୍ ସିକ୍ୟା ସଃବୁ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ହିଟି ଉହ୍ରେ ଜଃବର୍‌ ବଜ୍‌ ହର୍‌ ଲାଦିଦେତି, ମଃତର୍‌ ନିଜେ ଆଙ୍ଗଟି ସଃଙ୍ଗ୍ ହେଁ ସେରି ଟେକି ଦେଉଁକେ ମଃନ୍ ନଃକେର୍ତି । \v 5 \x + \xo ୨୩:୫ \xo*\xt ମାତି ୬:୧.\xt*\x*ସେମଃନ୍ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଦଃକାଉଁକ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣା ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ସଃବୁ କଃର୍ତା କାମ୍‌ କଃର୍ତି, ସେମଃନ୍ ସାସ୍ତର୍‌ ବଃଚନ୍ ଲେକାହାଟା କଃହାଳେ ଆର୍‌ ଡେଣାୟ୍‌ ବାନ୍ଦି ଅଃଉତି, ଆର୍‌ ଦଃକା, ସେମଃନ୍ ହିନ୍ଦିରେତା ବଃସ୍ତରାର୍‌ ଆଚଳ୍‌ ସଃବୁ ଅଃନାୟ୍‌ ଡେଙ୍ଗ୍, \v 6 ଆର୍‌ ବଜିଲଃଗେ ବଃଡ୍ ଟାଣେ ବଃସୁକେ ଆର୍‌ ପାର୍ତ୍‌ନା ଗଃରେ ବଃଡ୍ କୁର୍ଚି ଉହ୍ରେ ବଃସୁକେ ମଃନ୍ କଃର୍ତି । \v 7 ଆର୍‌ ସେମଃନ୍ ଆଟେ ବଃଜାରେ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଜୁଆର୍‌ ହାଉଁକେ, ଆର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ସେମଃନ୍‌କେ ‘ଏ ଗୁରୁ’ ବଃଲି କଃଉଅତ୍‌ ବଃଲି ମଃନ୍ କଃର୍ତି । \v 8 ମଃତର୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ‘ଗୁରୁ’ ବଃଲାୟ୍‌ ଅଃଉଆ ନାୟ୍‌, ବଃଲେକ୍‌ ତୁମିମଃନାର୍‌ ଗୁରୁ ଅଃକାୟ୍‌ ଗଟେକ୍‌, ଆରେକ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ସଃବୁ ବାୟ୍‌ ବାୟ୍‌ । \v 9 ଆର୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ଇ ହୁର୍ତିବିଏ କାକେ ହେଁ ‘ଉବା’ ବଃଲି କଃଉଆ ନାୟ୍‌, ବଃଲେକ୍‌ ତୁମାର୍‌ ଉବାଦି ଗଟେକ୍‌ ସେ, ସେ ସଃର୍ଗେ ଆଚେ । \v 10 ଆର୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ‘ମୁଳିକା’ ବଃଲି କଃଉଆୟ୍‌ ଅଃଉଆ ନାୟ୍‌, ବଃଲେକ୍‌ ତୁମାର୍‌ ମୁଳିକା ଗଟେକ୍‌, ସେ କ୍ରିସ୍ଟ । \v 11 \x + \xo ୨୩:୧୧ \xo*\xt ମାତି ୨୦:୨୬,୨୭; ମାର୍କ ୯:୩୫; ୧୦:୪୩,୪୪; ଲୁକ ୨୨:୨୬.\xt*\x*ମଃତର୍‌ ତୁମାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ ବଃଡ୍, ସେ ତୁମାର୍‌ ସେବାକାରି ଅଃଉଅ । \v 12 \x + \xo ୨୩:୧୨ \xo*\xt ଲୁକ ୧୪:୧୧; ୧୮:୧୪.\xt*\x*ଆର୍‌ ଜୁୟ୍‌ଲକ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାକ୍‌ ବଃଡ୍ ବଃଲି ଦଃକାୟ୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ତାକ୍‌ ସାନ୍ କଃରା ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାକ୍‌ ସାନ୍ କଃରେଦ୍‌, ତାକ୍‌ ବଃଡ୍ କଃରା ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ।” \s ଜିସୁ ପାରୁସିମଃନ୍‌କେ ଲିନ୍ଦା କଃଲା \r (ମାର୍କ ୧୨:୪୦; ଲୁକ ୧୧:୩୯-୪୨,୪୪,୫୨; ୨୦:୪୭) \p \v 13 “ମଃତର୍‌ ଏ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ହାଉତା ଜୟ୍‌ଗ୍‌ ହେଟ୍‌କପଟ୍ୟା ଦଃର୍ମ୍‌ଗୁରୁ ଆର୍‌ ପାରୁସିମଃନ୍, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜେ ଜାତା ବାଟ୍‌କେ ବଃନ୍ଦ୍‌ କଃରୁଲାସ୍‌; ତୁମିମଃନ୍ ତ ନିଜେ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜେ ନଃଜଃଉଁଲାସ୍‌ ଆରେକ୍‌ ସଃର୍ଗେ ଜାତା ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ହେଁ ଜଃଉଁକେ ନଃଦେଉଁଲାସ୍‌ । \v 14 ଏ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ହାଉତା ଜୟ୍‌ଗ୍‌ ହେଟ୍‌କପଟିଆ ସାସ୍ତ୍ରି ଆର୍‌ ପାରୁସିମଃନ୍, ବଃଲେକ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ହଲ୍ୟାୟ୍‌ ଡେଙ୍ଗ୍ ପାର୍ତ୍‌ନା କଃରାସ୍‌, ଆର୍‌ ରାଣ୍ଡି ମାୟ୍‌ଜିମଃନାର୍‌ ଗଃର୍‌ସଃବୁ ଜୁରି ନେଉଁଲାସ୍‌, ଇତାର୍‌ ଗିନେ ତୁମିମଃନ୍ ବଃଡେ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ହାଉଆସ୍‌ ।\f + \fr ୨୩:୧୪ \fr*\ft ଇ ହଃଦ୍‌ କଃତେକ୍‌ ହଃର୍ନା ଆତ୍‌ ଲେକାୟ୍‌ ନାୟ୍‌ ।\ft*\f*” \p \v 15 “ଏ ଦଃଣ୍ଡାର୍‌ ଜୟ୍‌ଗ୍‌ ହେଟ୍‌କପଟ୍ୟା ଦଃର୍ମ୍‌ଗୁରୁ ଆର୍‌ ପାରୁସିମଃନ୍, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ଗଟେକ୍‌ ଲକ୍‌କେ ତୁମାର୍‌ ଦଃର୍ମେ ମିସାଉଁକେ ସଃବୁ ସଃମ୍‌ନ୍ଦ୍ ଆର୍‌ ସେହାଟିର୍‌ ଦେସ୍‌ ବୁଲ୍‌ତିରିଆସ୍‌, ଆରେକ୍‌ ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ସେ ତୁମାର୍‌ ଦଃର୍ମେ ମିସେଦ୍‌, ସଃଡେବଃଳ୍‌ ତାକ୍‌ ତୁମିମଃନାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଦୁୟ୍‌ ଗୁଣ୍ ନଃର୍କେ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ହାଉଁକ୍‌ ଜୟ୍‌ଗ୍‌ କଃରାଉଁଲାସ୍‌ ।” \p \v 16 “ଏ ବଃଡେ ଦଃଣ୍ଡାର୍‌ ଜୟ୍‌ଗ୍‌ ଜେ, ତୁମି କାଣା ଲକ୍‌କେ ବାଟ ଦଃକାଉତା କାଣାମଃନ୍, ତୁମିମଃନ୍ କଃଉତି ରିଆସ୍‌, ‘କେ ମନ୍ଦିର୍‌ ହଃର୍ମାଣ୍‌ କଃଲେକ୍‌ କାୟ୍‌ ନୟ୍‌, ମଃତର୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ ମନ୍ଦିରେ ରିଲା ସନାକେ ହଃର୍ମାଣ୍‌ କଃରେଦ୍‌, ତଃବେ ସେ ହଃର୍ମାଣ୍‌ ବାୟ୍‌ଦ୍‌ରେ ଲାଗେଦ୍‌ ।’ \v 17 ଏ ନିର୍ବୁଦିଆ ଆର୍‌ କାଣାମଃନ୍ ସନା, କି ସେ ସନାକେ ପବିତ୍ର କଃରି ଆଚେ ଜୁୟ୍‌ ମନ୍ଦିର୍‌, ଇ ଜଳେକ୍‌ ବିତ୍ରେ କୁୟ୍‌ରି ବଃଡ୍ ? \v 18 ଆରେକ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ କଃଉତି ରିଆସ୍‌, ‘ଜଦି କେ ହୁଜା ବେଦିର୍‌ ହଃର୍ମାଣ୍‌ କଃଲେକ୍‌ ସେରି କାୟ୍‌ରି ନାୟ୍‌, ମଃତର୍‌ ଜେ ହୁଜା ବେଦି ଉହ୍ରେ ରିଲା ବେଟିର୍‌ ହଃର୍ମାଣ୍‌ କଃରେଦ୍‌, ତଃବେ ସେ ହଃର୍ମାଣ୍‌ ବାୟ୍‌ଦ୍‌ରେ ଲାଗେଦ୍‌ ।’ \v 19 ଏ କାଣାମଃନ୍ ହୁଜା କି ସେ ହୁଜାକେ ପବିତ୍ର କଃରେଦ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ବେଦି ଇ ଜୁଳେକ୍‌ ବିତ୍ରେ କୁୟ୍‌ରି ବଃଡ୍ ? \v 20 ତଃବେ ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ ହୁଜା ବେଦିର୍‌ ହଃର୍ମାଣ୍‌ କଃରେଦ୍‌, ସେ ତ ହୁଜା ବେଦି ଆର୍‌ ବେଦି ଉହ୍ରେ ରିଲା ବେଟିକ୍‌ ହେଁ ହଃର୍ମାଣ୍‌ କଃରେଦ୍‌ । \v 21 ଆର୍‌ ଜେ ମନ୍ଦିରାର୍‌ ହଃର୍ମାଣ୍‌ କଃରେଦ୍‌, ସେ ମନ୍ଦିର୍‌ ଆର୍‌ ସେତି ବାସାକଃର୍ତା ଇସ୍ୱରାର୍‌ ନାଉଁଏ ହେଁ ହଃର୍ମାଣ୍‌ କଃରେଦ୍‌ । \v 22 \x + \xo ୨୩:୨୨ \xo*\xt ମାତି ୫:୩୪.\xt*\x*ଆରେକ୍‌ ଜେ ସଃର୍ଗାର୍‌ ହଃର୍ମାଣ୍‌ କଃରେଦ୍‌, ସେ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ସିଙ୍ଗାସଣ୍‌ ଆର୍‌ ସେତି ବଃସିରିଲା ଇସ୍ୱରାର୍‌ ହଃର୍ମାଣ୍‌ କଃରେଦ୍‌ ।” \p \v 23 “ଏ, ଦଃଣ୍ଡାର୍‌ ଜୟ୍‌ଗ୍‌ ହେଟ୍‌କପଟ୍ୟା ଦଃର୍ମ୍‌ଗୁରୁ ଆର୍‌ ପାରୁସିମଃନ୍, ବଃଲେକ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ପଦିନା, ହାନ୍‌ମରି ଆର୍‌ ଜିରାର୍‌ ଦଃସ୍‌ ବାଗାର୍‌ ଗଟେକ୍‌ ବାଗ୍ ଇସ୍ୱର୍‌କେ ଦେଉଁଲାସ୍‌, ଆର୍‌ ମସାର୍‌ ବିଦିର୍‌ ବଃଡ୍ ବଲ୍‌ ସଃବୁ, ବଃଲେକ୍‌ ନ୍ୟାୟ୍‌ବିଚାର୍‌, ବିସ୍ୱାସ୍‌ ଦଃୟା କଃର୍ତାର୍‌ ଆର୍‌ ମାନ୍‌ତାର୍‌, ଇ ସଃବୁ ତୁମିମଃନ୍ ଚାଡି ଆଚାସ୍‌; ମଃତର୍‌ ମସାର୍‌ ବିଦିର୍‌ ହଃର୍ତୁ କଃତା ସଃବୁ ନଃଚାଡି, ଇ କଃତା ଆଗେ ମାନ୍‌ତା ଲଳା । \v 24 ଏ କାଣାମଃନ୍‌କେ ବାଟ ଦଃକାଉତା ଲକ୍‌ମଃନ୍ ତୁମିମଃନ୍ ମଚିକ୍‌ ଚାନୁଲାସ୍‌, ମଃତର୍‌ ଉଟ୍‌କେ ଗିଳୁଲାସ୍‌ ।” \p \v 25 “ଏ, ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ହାଉତା ଜୟ୍‌ଗ୍‌ ହେଟ୍‌କପଟ୍ୟା ଦଃର୍ମ୍‌ଗୁରୁ ଆର୍‌ ପାରୁସିମଃନ୍, ବଃଲେକ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ଗିନାର୍‌ ଆର୍‌ ତାଳିର୍‌ ହଃଦା ବାଟ୍ୟା ଦଃଉଁଲାସ୍‌ ଆର୍‌ ନିର୍ମୁଳ୍‌ କଃରୁଲାସ୍‌, ମଃତର୍‌ ବିତୁର୍‌ ବାଟ୍ୟା ସେରିମଃନ୍ ଜୁରିଆକାମ୍‌ ଆର୍‌ ମଃନାର୍‌ କଃରାବ୍‌ ଚିତାମଃନ୍ ବଃର୍ତି ଅୟ୍‌ଆଚେ । \v 26 ରେ କାଣା ପାରୁସିମଃନ୍ ଆଗ୍‌ତୁ ଗିନାର୍‌ ଆର୍‌ ତାଳିର୍‌ ବିତ୍ରାର୍‌ ଦଃଉଆ, ତଃବେ ହଃଦା ବାଟ୍ୟା ହେଁ ନିର୍ମୁଳ୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ।” \p \v 27 \x + \xo ୨୩:୨୭ \xo*\xt ପେରି ୨୩:୩.\xt*\x*“ଏ ଦଃଣ୍ଡାର୍‌ ଜୟ୍‌ଗ୍‌ ହେଟ୍‌କପଟ୍ୟା ଦଃର୍ମ୍‌ଗୁରୁ ଆର୍‌ ପାରୁସିମଃନ୍, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ଚିଟ୍‌ଦବ୍‌ ଡିସ୍ତା ମଃସୁଣ୍‌ ହର୍‌, ବଃଲେକ୍‌ ସେରି ହଃଦାୟ୍‌ ସୁନ୍ଦୁର୍‌ ଡିସେଦ୍‌, ମଃତର୍‌ ବିତ୍ରେ ମଃଲା ଲକାର୍‌ ଆଡ୍ ଆର୍‌ ସଃବୁ ରଃକମାର୍‌ ବିଟାଳ୍‌ ବଃର୍ତି ଅୟ୍‌ ରଃୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 28 ସେରଃକମ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ହେଁ ହଃଦାୟ୍‌ ସଃବୁ ଲକାର୍‌ ଆକାୟ୍‌ ଦଃର୍ମି ଲକ୍‌ ବଃଲି ଦଃକାୟ୍‌ ଅଃଉଁଲାସ୍‌, ମଃତର୍‌ ବିତ୍ରେ ହେଟ୍‌କପଟ୍‌ ଆର୍‌ ଅଃଦଃର୍ମି କାମ୍‌ ବଃର୍ତି ଅୟ୍‌ ରଃୟ୍‌ଦ୍‌ ।” \s ଜିସୁ ସାସ୍ତ୍ରି ଆର୍‌ ପାରୁସିମଃନାର୍‌ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ କଃତା କୟ୍‌ଲା \r (ଲୁକ ୧୧:୪୭-୫୧) \p \v 29 “ଏ ଦଃଣ୍ଡାର୍‌ ଜୟ୍‌ଗ୍‌ ହେଟ୍‌କପଟ୍ୟା ଦଃର୍ମ୍‌ଗୁରୁ ଆର୍‌ ପାରୁସିମଃନ୍, ବଃଲେକ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ବାବ୍‌ବାଦିମଃନାର୍‌ ମଃସୁଣ୍‌ ତିଆର୍‌ କଃରୁଲାସ୍‌ ଆର୍‌ ଦଃର୍ମି ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଏତାଉଁକେ ମଃସୁଣ୍‌କେ ସୁନ୍ଦୁର୍‌ କଃରୁଲାସ୍‌ । \v 30 ଆର୍‌ କଃଉଁଲାସ୍‌, ‘ଅଃମିମଃନ୍‌ ଜଦି ଅଃମାର୍‌ ହୁର୍ବାର୍‌ ଦାଦିବାବୁ ବଃଳାର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ରିଲେକ୍‌, ଅଃମିମଃନ୍‌ ସେମଃନାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ବାବ୍‌ବାଦିମଃନ୍‌କେ ଅଃତ୍ୟା କଃରୁକେ ନଃମିସ୍‌ଲୁ ହୁଣି ।’ \v 31 ଇତାକ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ଜେ ବାବ୍‌ବାଦିମଃନ୍‌କେ ଅଃତ୍ୟାକାରିମଃନାର୍‌ କୁଳ୍‌ ବଃଉଁସ୍‌ ଅଃଉଁଲାସ୍‌, ସେ କଃତା ତୁମିମଃନ୍ ଅଃହ୍‌ଣା ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ କଃତାୟ୍‌ ସାକି ଦେଉଁଲାସ୍‌ । \v 32 ତଃବେ ତୁମି ଆଗେ ଜାହା, ତୁମାର୍‌ ହୁର୍ବ୍‌ କାଳାର୍‌ ଦାଦିବାବୁମଃନ୍ ଜୁୟ୍‌ କାମ୍‌ ଆରୁମ୍‌ କଃରି ରିଲାୟ୍‌, ସେରି ହୁରୁଣ୍ କଃରା । \v 33 \x + \xo ୨୩:୩୩ \xo*\xt ମାତି ୩:୭; ୧୨:୩୪; ଲୁକ ୩:୭.\xt*\x*ଏ ସାହ୍‌, ଏ ନାଗ୍‌ସାହାର୍‌ ବଃଉଁସ୍‌ମଃନ୍ ! ତୁମିମଃନ୍ ନଃର୍କ୍ ବିଚାର୍‌ ଦଃଣ୍ଡେହୁଣି କଃନ୍‌କଃରି ମୁକ୍ଳାସ୍‌ ? \v 34 ଇତାକ୍‌ ଦଃକା, ମୁଁୟ୍‌ ତୁମାର୍‌ ହାକ୍‌ ବାବ୍‌ବାଦି, ଗ୍ୟାନି ଆର୍‌ ଦଃର୍ମ୍‌ଗୁରୁ ଲକ୍‌କେ ହଃଟାଉଁଲେ; ତୁମିମଃନ୍ ସେମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରାର୍‌ କାକେ କାକେ ମଃର୍ନେ ମାରାସ୍‌ ଆର୍‌ କ୍ରୁସ୍‌ ଉହ୍ରେ ଅଃତ୍ୟା କଃରାସ୍‌, ଆର୍‌ କାକ୍‌କାକ୍‌ ତୁମାର୍‌ ପାର୍ତ୍‌ନା ଗଃରେ ସାଟ୍‍ଣି ସଃଙ୍ଗ୍ ମାରାସ୍‌ ଆର୍‌ ଗଃଳେମଃନ୍ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଆର୍ଲା କଃରାସ୍‌ । \v 35 ଜୁୟ୍‌ ଦଃର୍ମି ହେବଲ୍‌କେ ଅଃତ୍ୟା ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଆରୁମ୍‌ କଃରି, ଜୁୟ୍‌ ବେରିକାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଜିକରିଅକେ ତୁମିମଃନ୍ ମନ୍ଦିର୍‌ ତଃୟ୍‌ର୍‌ ପବିତ୍ର ବେଦି ଟାଣେ ଆର୍‌ ହୁଜାବେଦିର୍‌ ମଃଜାୟ୍‌ ମାର୍ଲାସ୍‌, ତାର୍‌ ଅଃତ୍ୟା ହଃତେକ୍‌ ହୁର୍ତିବିଏ ଜଃତେକ୍‌ ସଃବୁ ଦଃର୍ମ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଅଃତ୍ୟା ଅୟ୍‌ଆଚେ, ସେ ସଃବୁ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ତୁମାର୍‌ ଉହ୍ରେ ହଃଳେଦ୍‌ । \v 36 ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିକେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ଇ ସଃବୁ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଅଃତ୍ୟା କଃରି ରିଲାକ୍‌ ଇ କାଳାର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ଉହ୍ରେ ଇ ସଃବୁ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ହଃଳେଦ୍‌ ।” \s ଜିସୁ ଜିରୁସାଲମାର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଜଃଗ୍ରାତ୍‌ କଃରାୟ୍‌ଲା \r (ଲୁକ ୧୩:୩୪-୩୫) \p \v 37 “ଏ ଜିରୁସାଲମ୍‌, ବାବ୍‌ବାଦିମଃନ୍‌କେ ଅଃତ୍ୟାକାରିଣି ଜିରୁସାଲମ୍‌, ଆର୍‌ ମାପ୍ରୁ ତର୍‌ ତଃୟ୍‌ ହଃଟାୟ୍‌ରିଲା ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଟେଳା ଚେଚି ମଃର୍ନେ ମାରି ରିଲା ଜିରୁସାଲମ୍‌, ମାୟ୍‌କୁକ୍‍ଡ଼ା ଜଃନ୍‌କଃରି ତାର୍‌ ହିଲାମଃନ୍‌କେ ତାର୍‌ ଡେଣା ତଃଳେ ରୁଣ୍ଡାୟ୍‌ଦ୍‌, ସେରଃକମ୍‌ ମୁଁୟ୍‌ କଃତେକ୍‌ ତର୍‌ ହିଲାମଃନ୍‌କେ ରୁଣ୍ଡାଉଁକ୍‌ ମଃନ୍ କଃଲେ, ମଃତର୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ମଃନ୍ ନଃକେଲାସ୍‌ । \v 38 ଦଃକା ତୁମାର୍‌ ମନ୍ଦିର୍‌ ତୁମାର୍‌ ଆତେ ଚାଡି ଦିଆ ଅୟ୍‌ଆଚେ । \v 39 ବଃଲେକ୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ‘ମାପ୍ରୁର୍‌ ନାଉଁଏ ଜେ ଆସୁଲା ତାର୍‌ ଆସିର୍ବାଦ୍‌,’ ତୁମିମଃନ୍ ଇ କଃତା ନଃକଉତା ହଃତେକ୍‌ ଆଜିହୁଣି ମକ୍‌ କଃବେ ହେଁ ଦଃକୁ ନଃହାରାସ୍‌ ।” \c 24 \s ଜିସୁ ଜିରୁସାଲମ୍‌ ମନ୍ଦିର୍‌ ବଃସମ୍‌ ଅଃଉତା କଃତା କୟ୍‌ଲା \r (ମାର୍କ ୧୩:୧-୨; ଲୁକ ୨୧:୫-୬) \p \v 1 ଜିସୁ ମନ୍ଦିର୍‌ ବିତ୍ରେହୁଣି ବାରାୟ୍‌ ଜାତିରିଲା ବଃଳ୍‌, ତାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ମନ୍ଦିରାର୍‌ ମେଳ୍‌ଗଃର୍‌ମଃନ୍‌ ଦଃକାଉଁକ୍‌ ତାର୍‌ ହାକ୍‌ ଆୟ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 2 ତଃବେ ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ତୁମିମଃନ୍ କାୟ୍‌ରି ଇସଃବୁ ନଃଦେକୁଲାସ୍‌ ? ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିକେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ଇ ଗଟେ ଟେଳା ଆରେକ୍‌ ଗଟେକ୍‌ ଟେଳା ଉହ୍ରେ ନଃରେୟ୍‌, ସଃବୁ ହେଁ ବୁୟେଁକୁଳାୟ୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ।” \s ଦୁକ୍‌ ଆର୍‌ କଃସ୍ଟ୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୩:୩-୧୩; ଲୁକ ୨୧:୭-୧୯) \p \v 3 ତାର୍‌ହଃଚେ ଜିସୁ ଜିତ୍‌ ଡଙ୍ଗ୍ରେ ବଃସ୍‌ଲାକେ ଚେଲାମଃନ୍ ତାର୍‌ ଲଃଗେ ଲୁକ୍‌ଣେ ଆସି ତାକ୍‌ ହଃଚାର୍ଲାୟ୍‌, “ଅଃମିମଃନ୍‌କେ କଃଉ, ଇ ସଃବୁ ଗଃଟ୍‍ଣା କଃବେ ଗଃଟେଦ୍‌ ? ଆର୍‌ ତର୍‌ ଆସ୍ତାର୍‌ ଆର୍‌ ଜୁଗ୍ ସେସ୍‌ ଅଃଉତା ଚିନ୍ କାୟ୍‌ରି ସେରି ଅଃମିକ୍‌ କଃଉ ।” \p \v 4 ତଃବେ ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ଜଃଗ୍ରାତ୍‌ ଅୟ୍‌ରିଆ, ଜଃନ୍‌କଃରି କେ ହେଁ ତୁମିକେ ନଃବୁଲ୍‌କାଉତି । \v 5 ବଃଲେକ୍‌ କଃତେକ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ମର୍‌ ନାଉଁଏ ଆସି ‘ମୁଁୟ୍‌ କ୍ରିସ୍ଟ ବଃଲେକ୍‌ ମଃସିଆ !’ ବଃଲି କୟ୍‌କଃରି ଗାଦି ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ବୁଲ୍‌କାଉତି । \v 6 ତୁମିମଃନ୍ ଜୁଜ୍‌ ଅଃଉତା କଃତା ସୁଣାସ୍‌ ଆର୍‌ ଜୁଜ୍‌ ଅଃଉତିରିଲାର୍‌ କବୁର୍‌ ସୁଣାସ୍‌, ମଃତର୍‌ ଜଃଗ୍ରାତ୍‌, ଡିରା ନାୟ୍‌, ବଃଲେକ୍‌ ଇ ସଃବୁ ବାୟ୍‌ଦ୍‌ରେ ଗଃଟେଦ୍‌, ମଃତର୍‌ ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଜୁଗ୍ ନଃବୁଡେ । \v 7 କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଦେସ୍‌ ବିରଦେ ଦେସ୍‌, ଲକ୍‌ ବିରଦେ ଲକ୍‌ ଉଟ୍‌ତି, ଆରେକ୍‌ ଟାଣେ ଟାଣେ କଃତାର୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ଆର୍‌ ଦଃର୍ତି ଲଃଦ୍‌ବଃଦେଦ୍‌ । \v 8 ମଃତର୍‌ ଇ ସଃବୁ ଗଃଟ୍‍ଣା ମାୟ୍‌ଜିର୍‌ ହିଲା ଜଃଲମ୍‌ କଃର୍ତା ଆଗ୍‌ତୁ ଆରୁମ୍‌ ଦୁକା ହର୍‌ ।” \p \v 9 \x + \xo ୨୪:୯ \xo*\xt ମାତି ୧୦:୨୨.\xt*\x*“ମଃତର୍‌ ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ତୁମିକେ କଃସ୍ଟ୍‌ବଗ୍ କଃରୁକେ ସଃହ୍ରି ଦେତି, ଆର୍‌ ସେମଃନ୍ ତୁମିକେ ମଃର୍ନେ ମାର୍ତି, ଆର୍‌ ମର୍‌ ନାଉଁଏ ବିସ୍ୱାସ୍‌ କଃର୍ତା ଗିନେ ସଃବୁ ଜାତିର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ତୁମିକେ ଗିଣ୍ କଃର୍ତି । \v 10 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଗାଦେକ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ବାଦା ହାଉତି ଆର୍‌ ମାପ୍ରୁ ବିସ୍ୱାସ୍‌ ଚାଡି ସେମଃନ୍ ତାକାର୍‌ ତାକାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଦଃରାୟ୍‌ଦେତି ଆର୍‌ ତାକାର୍‌ ତାକାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଗିଣ୍ କଃରାକଃରି ଅଃଉତି । \v 11 ଆର୍‌ ସଃଡେବଃଳ୍‌ ବୁତେକ୍‌ ବାମାଉତା ବାବ୍‌ବାଦିମଃନ୍ ବାରାୟ୍‌କଃରି ଗାଦେକ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ବୁଲ୍‌କାଉତି । \v 12 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଅଃଦଃର୍ମ୍‌ କାମ୍‌ ଜଃବର୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ଇତାକ୍‌ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ଗିନେ ଗାଦେକ୍‌ ଲକାର୍‌ ଲାଡ୍‌ ଉଣା ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 13 \x + \xo ୨୪:୧୩ \xo*\xt ମାତି ୧୦:୨୨.\xt*\x*ମଃତର୍‌ ଜେ ସେସ୍‌ ହଃତେକ୍‌ ସାସ୍‌ ଦଃରି ରଃୟ୍‌ଦ୍‌, ସେ ନିଜ୍‌କେ ବଚାଉ ହାରେ । \v 14 ଆର୍‌ ସଃବୁ ବାସାର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ତଃୟ୍‌ ସାକି ଦେଉଁକେ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜାର୍‌ ଇ ନିକ କବୁର୍‌ ହୁର୍ତି ସଃରା ପର୍ଚାର୍‌ କଃରା ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ତାର୍‌ହଃଚେ ଜୁଗ୍ ସେସ୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ।” \s ବଃଡେ କଃସ୍ଟାର୍‌ ଦିନ୍ \r (ମାର୍କ ୧୩:୧୪-୨୩; ଲୁକ ୨୧:୨୦-୨୪) \p \v 15 “ଇତାକ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ଦାନିଏଲ୍‌ ବାବ୍‌ବାଦି କୟ୍‌ଲା, ସେ ନାସ୍‌କାରି ଗିଣ୍ ଆସ୍ତିକ୍‌ ମନ୍ଦିରାର୍‌ ପବିତ୍ର ଟାଣେ ରେତାର୍‌ ଦଃକାସ୍‌ ।” ହଳ୍‌ତା ଲକ୍‌ ଇରି ବୁଜତ୍‌ । \v 16 “ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଜିଉଦା ରାଜାୟ୍‌ ରେତି ସେମଃନ୍ ଡଙ୍ଗ୍ରେ ହଃଳାୟ୍‌ ଜଃଉଅତ୍‌ । \v 17 \x + \xo ୨୪:୧୭ \xo*\xt ଲୁକ ୧୭:୩୧.\xt*\x*ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଚାନି ଉହ୍ରେ ରେତି ସେମଃନ୍ ନିଜାର୍‌ ଗଃର୍‌ ବିତ୍ରାର୍‌ ଆସ୍ତିବାଡି ନେଉଁକେ ଉତ୍ରି ନାସତ୍‌ । \v 18 ଆର୍‌ ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଜେ ତାସ୍‌ ହଃଦାୟ୍‌ ରଃୟ୍‌ଦ୍‌, ସେ ତାର୍‌ ହଃଚ୍ୟା ଆଣୁକେ ଗଃରେ ବାଉଳି ଜଃଉଅ ନାୟ୍‌ । \v 19 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ମାୟ୍‌ଜିମଃନ୍ ଆଙ୍ଗେ ରେତି ଆର୍‌ ଦୁଦ୍‌ କାଳାଉତିରେତି, ସେମଃନ୍ ଜଃବର୍‌ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ହାଉତି । \v 20 ମଃତର୍‌ ତୁମାର୍‌ ହଃଳାଉତାର୍‌ ଜଃନ୍‌କଃରି ସିତ୍‌ ବଃଳ୍‌ କି ବିସାଉଁଣିବାର୍‌ ଦିନ୍ ନଃଉଅ, ଇତାକ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌କେ ପାର୍ତ୍‌ନା କଃରା । \v 21 \x + \xo ୨୪:୨୧ \xo*\xt ପ୍ରକା ୭:୧୪.\xt*\x*ବଃଲେକ୍‌ ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଇ ରଃକମ୍‌ ଜଃବର୍‌ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ଗଃଟେଦ୍‌ ଜେ, ଜଃଗତାର୍‌ ଆରୁମେ ହୁଣି ଆଜି ହଃତେକ୍‌ ନଃଗେଟେ, ଆର୍‌ କଃବେ ହେଁ ନଃଗେଟେ । \v 22 ମଃତର୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ସେ କଃସ୍ଟାର୍‌ ଦିନ୍ ଉଣା କଃରି ନଃରିଲେକ୍‌ କେହେଁ ମୁକ୍ତି ହାଉଁକେ ନଃହାର୍ଲାୟ୍‌ ହୁଣି । ମଃତର୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ବାଚ୍‌ଲାର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ଗିନେ ସେ ଦିନ୍‌କେ ଉଣା କଃରାଅୟ୍‌ଦ୍‌ ।” \p \v 23 “ଆର୍‌ ସଃଡେବଃଳ୍‌ କେ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ‘କ୍ରିସ୍ଟ ଇତି ଆଚେ,’ କି, ସେତିଆଚେ,' ବଃଲି କୟ୍‌ଲେକ୍‌, ତୁମି ତାକ୍‌ ବିସ୍ୱାସ୍‌ କଃରାନାୟ୍‌ । \v 24 ବଃଲେକ୍‌ ସଃଡେବଃଳ୍‌ ବାମାଉତା କ୍ରିସ୍ଟ ଆର୍‌ ବାମାଉତା ବାବ୍‌ବାଦିମଃନ୍ ଉଟି ବଃଡ୍ ବଃଡ୍ ଚିନ୍ ଆର୍‌ କାବା ଅଃଉତା କାମ୍‌ମଃନ୍‌ ଦଃକାଉତି, ଜଦି ଅଃଉଁ ହାରେ ଇସ୍ୱର୍‌ ବାଚ୍‌ଲା ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ହେଁ ବୁଲ୍‌କାଉତି । \v 25 ଦଃକା, ମୁଁୟ୍‌ ଗଃଟ୍‍ଣା ଗଃଟ୍‌ତା ଆଗ୍‌ତୁ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ସଃବୁ ଜାଣାୟ୍‌ଲେ ।” \p \v 26 \x + \xo ୨୪:୨୬ \xo*\xt ଲୁକ ୧୭:୨୩,୨୪.\xt*\x*“ତଃବେ ଦଃକା, ଲକ୍‌ମଃନ୍ ତୁମିକେ ମାପ୍ରୁ ବଃଟାୟ୍‌ ଆଚେ ବଃଲି କଃଉତି, ତଃବେ ବାରାୟ୍‌ ଜାହା ନାୟ୍‌, ଦଃକା ସେ ବିତୁର୍‌ ଗଃରେ ଲୁକି ଆଚେ ବଃଲି କଃଉତି, ତଃବେ ତାକାର୍‌ କଃତା ବିସ୍ୱାସ୍‌ କଃରା ନାୟ୍‌ । \v 27 ବଃଲେକ୍‌ ବିଜ୍‌ଲି ଜଃନ୍‌କଃରି ହୁର୍ବ୍‌ ଦିଗେ ମଃଲ୍‌କାୟ୍‌ ବେଳ୍‌ ବୁଡ୍‌ତି ଦିଗ୍ ହଃତେକ୍‌ ଉଜାଳ୍‌ ଦଃକାଜାୟ୍‌ଦ୍‌, ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ହେଁ ସଃନ୍‌କଃରି ଆସେଦ୍‌ ।” \p \v 28 \x + \xo ୨୪:୨୮ \xo*\xt ଲୁକ ୧୭:୩୭.\xt*\x*“ବଃଲେକ୍‌ ଜୁୟ୍‌ଟାଣେ ମଃଲା ଗଃଗାଳ୍‌ ରଃୟ୍‌ଦ୍‌, ସେଟାଣେ ରାବଣ୍‌ମଃନ୍‌ ହେଁ ଗଟେତଃୟ୍‌ ରୁଣ୍ଡ୍‌ତି ।” \s ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଆସ୍ତାର୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୩:୨୪-୨୭; ଲୁକ ୨୧:୨୫-୨୮) \p \v 29 \x + \xo ୨୪:୨୯ \xo*\xt ପ୍ରକା ୬:୧୨; ପ୍ରକା ୬:୧୩.\xt*\x*“ମଃତର୍‌ ସେ ଦିନାର୍‌ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ହଃଚେ, ସେଦାହ୍ରେ ବେଳ୍‌ ଅଃନ୍ଦାର୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ଆର୍‌ ଜଃନ୍ ଉଜାଳ୍‌ ନଃଦେୟ୍‌, ତାରାମଃନ୍ ସଃର୍ଗେ ହୁଣି ଅଦୁର୍ତି ଆର୍‌ ଅଃଗାସାର୍‌ ସଃବୁ ସଃକ୍ତିମଃନ୍ ଏଣେ ତେଣେ ଅଃଉତି । \v 30 \x + \xo ୨୪:୩୦ \xo*\xt ପ୍ରକା ୧:୭.\xt*\x*ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଅଃଗାସ୍‌ ଉହ୍ରେ ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସିର୍‌ ଚିନ୍‌ମଃନ୍‌ ଡିସେଦ୍‌ ଆର୍‌ ସଃଡେବଃଳ୍‌ ହୁର୍ତିବିର୍‌ ସଃବୁ ବାସାର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ କାନ୍ଦ୍‌ତି ଆର୍‌ ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସିକେ ସଃକ୍ତି ଆର୍‌ ବଃଡେ ଜଃଜ୍‌ମାନ୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଅଃଗାସାର୍‌ ମେଗେ ଆସ୍ତାର୍‌ ଦଃକ୍‌ତି । \v 31 ଆର୍‌ ତୁରି ହୁକି ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ସଃର୍ଗ୍‌ ଦୁତ୍‌ମଃନ୍‌କେ ହଃଟାୟ୍‌ଦ୍‌ ଆର୍‌ ଦୁତ୍‌ମଃନ୍ ହୁର୍ତିବିର୍‌ ଗଟ୍‌ କନେହୁଣି ଆରେକ୍‌ ଗଟ୍‌ କଃନ୍‌ ହଃତେକ୍‌ ଚାରିହଃକାର୍‌ ତାର୍‌ ବାଚ୍‌ଲା ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ରୁଣ୍ଡାଉତି ।” \s ଡୁମ୍ବୁର୍‌ ଗଃଚାର୍‌ ସିକ୍ୟା \r (ମାର୍କ ୧୩:୨୮-୩୧; ଲୁକ ୨୧:୨୯-୩୩) \p \v 32 “ଡୁମ୍ବୁର୍‌ ଗଃଚାର୍‌ ଗଟେକ୍‌ କଃତା ସିକା, ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ତାର୍‌ କଃନ୍ଦାୟ୍‌ କଃଉଁଣା ହଃତାର୍‌ ଦଃରେଦ୍‌ ଆର୍‌ ଡାଳ୍‌ ହଃତାର୍‌ ଅୟ୍‌ ବାଡି ଆସେଦ୍‌, ସଃଡେବଃଳ୍‌ ତୁମି କଃରା ଦିନ୍ ଆସୁଲି ବଃଲି ଜାଣାସ୍‌ । \v 33 ସେରଃକମ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ଇସଃବୁ ଗଃଟ୍‍ଣା ଦଃକ୍‌ଲେକ୍‌, ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଦୁଆର୍‌ ଚଃମେ ବଃଲି ଜାଣା । \v 34 ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିକେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ଇ ସଃବୁ କଃତା ନଃଗଟ୍‌ତା ହଃତେକ୍‌ ଅଃବେ ଇ କାଳାର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ କଃନ୍‌କଃରି ହେଁ ନଃମେର୍ତି । \v 35 ଅଃଗାସ୍‌ ଆର୍‌ ହୁର୍ତିବି ନଃସ୍ଟ୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ମଃତର୍‌ ମର୍‌ କଃତା କଃବେ ନଃସ୍ଟ୍‌ ନୟେ ।” \s ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଆସ୍ତାର୍‌ କେ ହେଁ ନଃଜାଣ୍‌ତି \r (ମାର୍କ ୧୩:୩୨-୩୭; ଲୁକ ୧୭:୨୬-୩୦,୩୪-୩୬) \p \v 36 “ମଃତର୍‌ ସେ କଃବେ ଆସେଦ୍‌, ସେ ଦିନ୍ ଆର୍‌ ବେଳା କେ ନଃଜାଣ୍‌ତି, ସଃର୍ଗାର୍‌ ଦୁତ୍‌ମଃନ୍ କି ହୟ୍‌ସି ହେଁ ନଃଜାଣେ, ମଃତର୍‌ ସଃର୍ଗାର୍‌ ଉବା ହଃକା ଏକ୍ଲା ଜାଣେଦ୍‌ । \v 37 ଆର୍‌ ନହର୍‌ ବଃଳ୍‌ ଜୁୟ୍‌ରଃକମ୍‌ ଗଃଟିରିଲି ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଆସ୍ତା ବଃଳ୍‌ହେଁ ସେରଃକମ୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 38 ହାଣି ମାରି ହୁର୍ତି ବୁଡ୍‌ତା ଆଗ୍‌ତୁ ନହ ଜାଜେ ହୁର୍ତା ଦିନ୍ ହଃତେକ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଜଃନ୍‌କଃରି କାଉଆ ହିଉଆ ଆର୍‌ ବିବା କଃରୁକ୍‌ ଆର୍‌ ବିବା ଦେଉଁକେ ମାତି ରିଲାୟ୍‌ । \v 39 ହୁର୍‌ ହାଣି ଆସି ସଃବୁଲକେ ବଳାୟ୍‌ ନଃନେତା ହଃତେକ୍‌ ଜଃନ୍‌କଃରି କାୟ୍‌ରି ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ସେରି କେ ଜାଣି ନଃରିଲାୟ୍‌, ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଆସ୍ତା ବଃଳ୍‌ ହେଁ ସେରଃକମ୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 40 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଦୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ ତାସ୍‌ ହଃଦାୟ୍‌ ରେତି, ଗଟେକ୍‌ ଲକ୍‌କେ ନିଆ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ଆର୍‌ ଗଟ୍‌ ଲକ୍‌କେ ଚାଡି ଦିଆ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 41 ଜଳେକ୍‌ ମାୟ୍‌ଜିମଃନ୍ ଜଃତାୟ୍‌ ରୁଚ୍‌ତି ରେତି, ଏକ୍ଲାକେ ନିଆ ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ଆରେକ୍‌ ଏକ୍ଲାକେ ଚାଡି ଦିଆ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ।” \p \v 42 “ଇତାର୍‌ ଗିନେ ତୁମିମଃନ୍ ଜଃଗ୍ରାତ୍‌ ଅୟ୍‌ରିଆ, ବଃଲେକ୍‌ ତୁମାର୍‌ ମାପ୍ରୁ କୁୟ୍‌ ଦିନ୍ ଆସେଦ୍‌ ସେରି ତୁମିମଃନ୍ ନଃଜାଣାସ୍‌ । \v 43 \x + \xo ୨୪:୪୩ \xo*\xt ଲୁକ ୧୨:୩୯,୪୦.\xt*\x*ମଃତର୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ଇରି ଜାଣିରିଆ ଜେ, କୁୟ୍‌ ବେଳାୟ୍‌ ଚର୍‌ ଆସେଦ୍‌ ଇରି ଗଃରାର୍‌ ମୁଳିକା ଜାଣି ରିଲେକ୍‌, ସେ ଜଃଗ୍ରାତ୍‌ ଅୟ୍‌ରିଲା ହୁଣି ଆର୍‌ ଗଃରେ ସିନ୍ଦ୍ ମାରୁକ୍‌ ନଃଦିଲା ହୁଣି । \v 44 ତଃବାର୍‌ଗିନେ ତୁମିମଃନ୍ ହେଁ ଜଃଗ୍ରାତ୍‌ ଅୟ୍‌ରିଆ ବଃଲେକ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ବେଳାୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ମଃନେ ବାବି ନଃରିଆସ୍‌ ସେ ବେଳାୟ୍‌ ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଆସେଦ୍‌ ।” \s ନିକ ଆର୍‌ ବଃର୍ନ୍‌ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା \r (ଲୁକ ୧୨:୪୧-୪୮) \p \v 45 “ତଃବେ ସାଉକାର୍‌ ତାର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଟିକ୍‌ ବେଳାୟ୍‌ ହଃଳିବାତ୍ୟା ଦେଉଁକେ ଜାକେ ସେମଃନାର୍‌ ଉହ୍ରେ ବାଚ୍‌ଲା ଆଚେ, ଇବାନ୍ୟା ସଃତ୍‌ ଆର୍‌ ବୁଦିର୍‌ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା କେ ? \v 46 ସାଉକାର୍‌ ଆସି ତାର୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାକ୍‌ ସେରଃକମ୍‌ କାମ୍‌ କଃର୍ତି ରିଲାର୍‌ ଦଃକେଦ୍‌, ତଃବେ ସେ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାର୍‌ ବାୟ୍‌ଗ୍‌ । \v 47 ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ସାଉକାର୍‌ ସେ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାକେ ତାର୍‌ ସଃବୁ ସଃମ୍ପତି ଉହ୍ରେ ଅଃଦିକାର୍‌ ଦଃୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 48 ମଃତର୍‌ ଜଦି ସେ ଦୁସ୍ଟ୍‌ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା ମର୍‌ ସାଉକାର୍‌ ଆସ୍ତାର୍‌ ବିଲମ୍‌ କଃରେଦ୍‌ ବଃଲି ମଃନ୍‌ ବିତ୍ରେ କୟ୍‌, \v 49 ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ସଃଙ୍ଗାର୍‌ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାମଃନ୍‌କ୍‌ ମାଡ୍ ମାରୁକ୍‌ ଦଃରେଦ୍‌ ଆର୍‌ ମଃଦୁଆ ମଃନାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ କାଉଆ ହିଉଆ କଃରେଦ୍‌, \v 50 ସେବାନ୍ୟା ଅୟ୍‌ଲେକ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଦିନ୍ ସେ ଜାଗି ନଃରେୟ୍‌, ଆର୍‌ ଜୁୟ୍‌ ବେଳା ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା ଜାଣି ନଃରେୟ୍‌, ସେ ଦିନ୍ ଆର୍‌ ସେ ବେଳାୟ୍‌ ତାର୍‌ ସାଉକାର୍‌ ଆସେଦ୍‌ । \v 51 ଆରେକ୍‌ ସାଉକାର୍‌ ସେ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାକ୍‌ କଃଣ୍ଡ୍ କଃଣ୍ଡ୍ କଃରି କାଟି ହେଟ୍‌କପଟ୍ୟା ମଃନାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ବାଗ୍ ବାଟା ଟିକ୍‌ କଃରେଦ୍‌; ସେତି ସେ କାନ୍ଦି କାନ୍ଦି ଦାତ୍‌ ଚାବି ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ।” \c 25 \s ଦଃସ୍‌ଗଟ୍‌ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳିର୍‌ କଃତା \p \v 1 \x + \xo ୨୫:୧ \xo*\xt ଲୁକ ୧୨:୩୫.\xt*\x*“ସଃଡେବଃଳ୍‌ ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜ୍‌ ଦଃସ୍‌ଗଟ୍‌ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳି ହର୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌; ସେମଃନ୍ ଅଃହ୍‌ଣା ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ କୁପି ଦଃରି ବଃରକେ ବେଟୁକ୍‌ ବାରାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 2 ସେମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ ହାଁଚ୍ ଗଟ୍‌ ନିର୍ବୁଦିଆଣି ରିଲାୟ୍‌ ଆର୍‌ ହାଁଚ୍ ଗଟ୍‌ ବୁଦିଆଣି ରିଲାୟ୍‌ । \v 3 ସେ ନିର୍ବୁଦିଆଣି ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳିମଃନ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣା ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ କୁପି ଦଃରି ଗଃଳାୟ୍‌, ମଃତର୍‌ ସେମଃନ୍ ବିନେ ଅଃଦିକ୍‌ ଚିକଣ୍‌ ଦଃରି ନଃରିଲାୟ୍‌ । \v 4 ମଃତର୍‌ ବୁଦିଆଣି ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳିମଃନ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣା ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ କୁପି ସଃଙ୍ଗ୍ ବିନେ ଅଃଦିକ୍‌ ଚିକଣ୍‌ ଦଃରି ରିଲାୟ୍‌ । \v 5 ବଃର ଆସୁକ୍‌ ବେଳ୍‌ କଃଲା ଗିନେ ସଃବୁ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳିମଃନ୍‌ ଗୁନି ଗୁନି ସଇଲାୟ୍‌ ।” \p \v 6 “ମଃତର୍‌ ମଃଜାରାତି ବଃଳ୍‌, ‘ଏଦେ ଦଃକା, ବଃର ଆୟ୍‌ଲାନି, ଆସା ବେଟୁକ୍‌ ଜୁଆଁ,’ ବଃଲି ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଉଲ୍‌ଗାଟ୍‌ ଅୟଃଲାୟ୍‌ । \v 7 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ସେ ଦଃସ୍‌ଗଟ୍‌ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳିମଃନ୍‌ ଉଟି ଅଃହ୍‌ଣା ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ କୁପି ହଃଜାଳ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 8 ତାର୍‌ହଃଚେ ସେ ନିର୍ବୁଦିଆଣି ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳିମଃନ୍‌ ସେ ବୁଦିଆଣି ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳିମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, ‘ତୁମାର୍‌ ଚିକଣ୍‌ ଅଃମିକ୍‌ କଃଣ୍ଡେକ୍‌ ଦିଆ, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଅଃମାର୍‌ କୁପିସଃବୁ ଲିବି ଜଃଉଁଲି ।’ \v 9 ମଃତର୍‌ ବୁଦିଆଣି ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳିମଃନ୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, ‘ନାୟ୍‌, ନାୟ୍‌, ନାୟ୍‌, ତୁମାର୍‌ ଅଃମାର୍‌ ଗିନେ ଚିକଣ୍‌ ନଃକେଟେ । ଦୁକାଣେ ଜାୟ୍‌ ନିଜାର୍‌ ନିଜାର୍‌ ଗିନେ ଚିକଣ୍‌ ଗେନି ଆଣା ।’ \v 10 ମଃତର୍‌ ସେମଃନ୍ ଚିକଣ୍‌ ଗେନୁକ୍‌ ଜାତାବଃଳ୍‌ ବଃର ଆୟ୍‌ଲା, ଆର୍‌ ଜୁୟ୍‌ ହାଁଚ୍ ଗଟ୍‌ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳିମଃନ୍‌ ତିଆର୍‌ ଅୟ୍‌ରିଲାୟ୍‌, ସେମଃନ୍ ବଃର ସଃଙ୍ଗ୍ ବିବା ଗଃରେ ହୁର୍ଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ ଦୁଆର୍‌ ଡାହାଅୟ୍‌ଲି ।” \p \v 11 \x + \xo ୨୫:୧୧ \xo*\xt ଲୁକ ୧୩:୨୫.\xt*\x*“ତାର୍‌ହଃଚେ ସେ ହାଁଚ୍‌ଗଟ୍‌ ନିର୍ବୁଦିଆଣି ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳିମଃନ୍‌ ହେଁ ଆସି କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, ‘ଏ ମାପ୍ରୁ, ଏ ମାପ୍ରୁ, ଅଃମାର୍‌ ଗିନେ କଃହାଟ୍‌ ଉଗାଳା ।’ \v 12 ମଃତର୍‌ ବଃର ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, ‘ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ନଃଜାଣି ।’” \p \v 13 ଇ କଃତା କୟ୍‌ ସଃରାୟ୍‌ ଜିସୁ କୟ୍‌ଲା, “ତଃବେ ଜଃଗ୍ରାତ୍‌ ଅୟ୍‌ରିଆ, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଆସ୍ତାର୍‌ ସେଦିନ୍ କି ସେବେଳା ନଃଜାଣାସ୍‌ ।” \s ତିନିଗଟ୍‌ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାର୍‌ କଃତା \r (ଲୁକ ୧୯:୧୧-୨୭) \p \v 14 \x + \xo ୨୫:୧୪ \xo*\xt ଲୁକ ୧୯:୧୧-୨୭.\xt*\x*“ଗଟ୍‌ ଦିନ୍ ଗଟ୍‌ ଲକ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାମଃନ୍‌କ୍‌ କୁଦିକଃରି ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ସଃବୁ ଦଃନ୍‌ବିତ୍‌ ତାକାର୍‌ ଆତେ ସଃର୍ହି ଦିଲା, ଆର୍‌ ବିଦେସ୍‌ ଜଃଉଁକେ ବାରାୟ୍‌ଲା, ସଃର୍ଗ୍‌ ରାଇଜ୍‌ ଇହର୍‌ । \v 15 ସେ ଗଟ୍‌ ଲକ୍‌କେ ହାଁଚ୍ ଅଃଜାର୍‌ ରୁହା ଟଃକା ଆର୍‌ ଗଟ୍‌ ଲକ୍‌କେ ଦୁୟ୍‌ ଅଃଜାର୍‌ ରୁହା ଟଃକା ଆର୍‌ ଗଟ୍‌ ଲକ୍‌କେ ଗଟେକ୍‌ ଅଃଜାର୍‌ ରୁହା ଟଃକା, ଇରଃକମ୍‌ ସେମଃନ୍‌କେ ସେମଃନାର୍‌ ହାର୍ତା ସଃକାତ୍‌ ଦଃକି ଦଃୟ୍‌କଃରି, ସେ ବିଦେସ୍‌ ଗଃଲା । \v 16 ଜୁୟ୍‌ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା ହାଁଚ୍ ଅଃଜାର୍‌ ରୁହା ଟଃକା ହାୟ୍‌ରିଲା, ସେ ସଃଙ୍ଗେ ସଃଙ୍ଗେ ସେରି ବେବାର୍‌ କଃରି ଆରେକ୍‌ ହାଁଚ୍ ଅଃଜାର୍‌ ରୁହା ଟଃକା ଲାବ୍‌ କଃଲା । \v 17 ସେରଃକମ୍‌ ଦୁୟ୍‌ ଅଃଜାର୍‌ ରୁହା ଟଃକା ହାୟ୍‌ରିଲା, ସେ ହେଁ ଆରେକ୍‌ ଦୁୟ୍‌ ଅଃଜାର୍‌ ରୁହା ଟଃକା ଲାବ୍‌ କଃଲା । \v 18 ମଃତର୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା ଗଟେକ୍‌ ଅଃଜାର୍‌ ରୁହା ଟଃକା ହାୟ୍‌ ରିଲା, ସେ ଜାୟ୍‌ ଗଟ୍‌ କାଲ୍‌ କଃଣି ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ସାଉକାରାର୍‌ ସେ ଟଃକାକ୍‌ ତହିକଃରି ମାଟାୟ୍‌ ଲୁକାୟ୍‌ ରିଲା ।” \fig ଟଃକା|alt="Talents" src="hk00168c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="25:15"\fig* \p \v 19 “ବୁତେକ୍‌ ଦିନାର୍‌ ହଃଚେ ସେ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାମଃନାର୍‌ ସାଉକାର୍‌ ବାଉଳି ଆସି ସେମଃନାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ତଃହ୍‌ଣା ଦଃୟ୍‌ରିଲା ଟଃକାର୍‌ ଇସାବ୍‌ କଃରୁକେ ଦଃର୍ଲା । \v 20 ଜୁୟ୍‌ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା ହାଁଚ୍ ଅଃଜାର୍‌ ରୁହା ଟଃକା ହାୟ୍‌ରିଲା, ସେ ଆରେକ୍‌ ହାଁଚ୍ ଅଃଜାର୍‌ ରୁହା ଟଃକା ଆଣି କୟ୍‌ଲା, ‘ସାଉକାର୍‌ ତୁୟ୍‌ ମକ୍‌ ହାଁଚ୍ ଅଃଜାର୍‌ ରୁହା ଟଃକା ଦଃୟରିଲିସ୍‌, ଦଃକ୍‌, ଅଃବେ ମୁଁୟ୍‌ ଆରେକ୍‌ ହାଁଚ୍ ଅଃଜାର୍‌ ରୁହା ଟଃକା ବେବାର୍‌ କଃରି ଲାବ୍‌ କଃରି ଆଚି ।’ \v 21 ତାର୍‌ ସାଉକାର୍‌ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, ‘ବଃଡେ ସଃତ୍‌, ଆର୍‌ ସଃତ୍‌ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା, ତୁୟ୍‌ ଅଃଳକ୍‌ କଃତାୟ୍‌ ମାୟଃନ୍‌କାରି ଅୟ୍‌ଲିସ୍‌, ମୁଁୟ୍‌ ତକେ ବୁତେକ୍‌ ବିସୟେ ଅଃଦିକାର୍‌ ଦଃୟ୍‌ନ୍ଦ୍, ତୁୟ୍‌ ତର୍‌ ସାଉକାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ମିସି ସଃର୍ଦା କଃର୍‌ ।’” \p \v 22 “ତାର୍‌ହଃଚେ ଜୁୟ୍‌ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା ଦୁୟ୍‌ ଅଃଜାର୍‌ ରୁହା ଟଃକା ହାୟ୍‌ରିଲା ସେ ହେଁ ଆସି କୟ୍‌ଲା, ‘ସାଉକାର୍‌ ତୁୟ୍‌ ମକ୍‌ ଦୁୟ୍‌ ଅଃଜାର୍‌ ରୁହା ଟଃକା ଦଃୟରିଲିସ୍‌, ଦଃକ୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ଆରେକ୍‌ ଦୁୟ୍‌ ଅଃଜାର୍‌ ରୁହା ଟଃକା ଲାବ୍‌ କଃରି ଆଚି ।’ \v 23 ତାର୍‌ ସାଉକାର୍‌ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, ‘ତୁୟ୍‌ ବଃଡେ ସଃତ୍‌ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା, ତୁୟ୍‌ ଅଃଳକ୍‌ କଃତାୟ୍‌ ମାୟଃନ୍‌କାରି ଅୟ୍‌ଲିସ୍‌, ତକେ ବୁତେକ୍‌ କଃତା ଉହ୍ରେ ଅଃଦିକାର୍‌ ଦଃୟ୍‌ନ୍ଦ୍ । ତୁୟ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ସାଉକାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ମିସି ସଃର୍ଦା କଃର୍‌ ।’” \p \v 24 “ତାର୍‌ହଃଚେ ଜୁୟ୍‌ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା ଗଟେକ୍‌ ଅଃଜାର୍‌ ରୁହା ଟଃକା ହାୟ୍‌ରିଲା ସେ ହେଁ ଆସି କୟ୍‌ଲା, ‘ସାଉକାର୍‌ ଦଃକ୍‌, ତୁୟ୍‌ ବଃଡେ ଅଃଟୁଆ ମଃନାର୍‌ ଲକ୍‌ । ତୁୟ୍‌ ଜୁୟ୍‌ତି ବୁଣି ନଃରେସି ସେତି କାଟ୍‌ସି ଆର୍‌ ଜୁୟ୍‌ତି ତୁୟ୍‌ ଉଡାଳି ନଃରେସି ସେତି ରୁଣ୍ଡାଉସି, ଇରି ମୁଁୟ୍‌ ଜାଣିରିଲେ । \v 25 ଇତାର୍‌ ଗିନେ ମୁଁୟ୍‌ ତକେ ଡିରିକଃରି ତର୍‌ ଟଃକାକ୍‌ ମାଟିତଃଳେ ତହି ଲୁକାୟ୍‌ ସଃଙ୍ଗାୟ୍‌ ରିଲେ, ଦଃକ୍‌ ତୁୟ୍‌ ନିଜାର୍‌ ଟଃକା ହାୟ୍‌ଲିସ୍‌ ।’” \p \v 26 “ମଃତର୍‌ ତାର୍‌ ସାଉକାର୍‌ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, ‘ଏରେ ଦୁସ୍ଟ୍‌ ଆର୍‌ ଅଃଳ୍‌ସିଆ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳା, ମୁଁୟ୍‌ ଜୁୟ୍‌ତି ବୁଣି ନଃରେୟ୍‌ ସେତି କାଟିନ୍ଦ୍, ଆର୍‌ ଜୁୟ୍‌ତି ତାସ୍‌ ଉଡାଳି ନଃକେରି ସେତି ରୁଣ୍ଡାୟ୍‌ନ୍ଦ୍, ଇରି କାୟ୍‌ ତୁୟ୍‌ ଜାଣିରିଲିସ୍‌ ? \v 27 ତଃବେ ତୁୟ୍‌ କଃଣ୍‌ତର୍‌ ଲାଗାୟ୍‌ ରିଲେକ୍‌, ମୁଁୟ୍‌ ଆସି କଃଣ୍‌ତର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ମର୍‌ ଟଃକା ହାୟ୍‌ଲେହୁଣି ।’ \p \v 28 ଆରେକ୍‌ ସାଉକାର୍‌ କୟ୍‌ଲା, ‘ଇ ଲକାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଇ ଟଃକା ନଃୟ୍‌ ଜାର୍‌ ଦଃସ୍‌ ଅଃଜାର୍‌ ଟଃକା ଆଚେ, ତାକ୍‌ ଦିଆସ୍‌ । \v 29 \x + \xo ୨୫:୨୯ \xo*\xt ମାତି ୧୩:୧୨; ମାର୍କ ୪:୨୫; ଲୁକ ୮:୧୮.\xt*\x*ବଃଲେକ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଲକାର୍‌ ଆଚେ ତାକ୍‌ ଦିଆ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ଜଃବର୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । ମଃତର୍‌ ଜାର୍‌ ନାୟ୍‌, ତାର୍‌ ହାକ୍‌ ଜାୟ୍‌ରି ଆଚେ, ସେରି ହେଁ ତାର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ନିଆ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 30 \x + \xo ୨୫:୩୦ \xo*\xt ମାତି ୮:୧୨; ୨୨:୧୩; ଲୁକ ୧୩:୨୮.\xt*\x*ଆର୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ଇ ଅଃଳ୍‌ସିଆ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାକ୍‌ ହଃଦାୟ୍‌ ଅଃନ୍ଦାରେ ହଃକାଉଆ, ସେତି ସେ କାନ୍ଦି କାନ୍ଦି ଦାତ୍‌ ଚାବି ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ।’” \s ସଃରାସଃରି ବିଚାର୍‌ \p \v 31 \x + \xo ୨୫:୩୧ \xo*\xt ମାତି ୧୬:୨୭; ମାତି ୧୯:୨୮.\xt*\x*“ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ସଃବୁ ସଃର୍ଗ୍‌ଦୁତ୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ରଃଜା ଅୟ୍‌ ଜଃଜ୍‌ମାନ୍ ସଃଙ୍ଗ୍ ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଆସେଦ୍‌, ସଃଡେବଃଳ୍‌ ସେ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଜଃଜ୍‌ମାନ୍‌ ସିଙ୍ଗାସଣ୍‌ ଉହ୍ରେ ବଃସେଦ୍‌ । \v 32 ଆରେକ୍‌ ତାର୍‌ ମୁଏଁ ସଃବୁ ବାସାର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଗଟେତଃୟ୍‌ଁ କଃରା ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ଆର୍‌ ସେମଃନ୍‌କେ ଦୁୟ୍‌ ଦଃଳ୍‌ କଃରି ବାଗ୍ କଃରେଦ୍‌, ଜଃନ୍‌କଃରି ଗଃଉଳିଆ ଚେଳିକ୍‌ ଆର୍‌ ମେଣ୍ଡାକେ ଅଃଲ୍‌ଗା କଃରି, \v 33 ମେଣ୍ଡାମଃନ୍‌କେ ତାର୍‌ କାତା ବାଟ୍ୟା ଆର୍‌ ଚେଳିମଃନ୍‌କେ ତାର୍‌ ଡେବ୍ରି ବାଟ୍ୟା ଟିଆ କଃରେଦ୍‌ । \v 34 ତାର୍‌ହଃଚେ ରଃଜା ତାର୍‌ କାତା ବାଟ୍ୟାର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଦ୍‌, ‘ଆସା, ମର୍‌ ଉବାର୍‌ ଆସିର୍ବାଦ୍‌ ହାୟ୍‌ଲା ଲକ୍‌ମଃନ୍ । ତୁମାର୍‌ ଗିନେ ଜଃଗତାର୍‌ ଆରୁମେ ଜୁୟ୍‌ ରାଇଜ୍‌ ତିଆର୍‌ ଅୟ୍‌ଆଚେ, ଆସା ସେ ରାଇଜାର୍‌ ଅଃଦିକାରି ଅଃଉଆ । \v 35 ବଃଲେକ୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ବୁକେ ରିଲେ, ତୁମିମଃନ୍ ମକ୍‌ କାଉଁକେ ଦିଲାସ୍‌; ଆର୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ସସେ ରିଲେ, ତୁମିମଃନ୍ ମକ୍‌ ହାଣି ସକୁକ୍‌ ଦିଲାସ୍‌; ମୁଁୟ୍‌ ହଃର୍‌ବାସି ରିଲେ, ମକ୍‌ ରେଉଁକ୍‌ ତୁମାର୍‌ ଗଃରେ ଟାଣ୍ ଦିଲାସ୍‌; \v 36 ମୁଁୟ୍‌ ନଃଗ୍‌ଳା ରିଲେ, ତୁମିମଃନ୍ ମକ୍‌ ବଃସ୍ତର୍‌ ହିନ୍ଦାୟ୍‌ଲାସ୍‌; ମଃଳୁହଃଳି ରିଲାବଃଳ୍‌ ମର୍‌ ଜଃତୁନ୍ କଃଲାସ୍‌; ମୁଁୟ୍‌ ଜଃଇଲ୍‌ବିତ୍ରେ ରିଲେ ତୁମିମଃନ୍ ମକ୍‌ ଦଃକୁକେ ଆସି ରିଲାସ୍‌ ।’” \p \v 37 “ତଃବେ ଦଃର୍ମି ଲକ୍‌ମଃନ୍ ତାକ୍‌ କଃଉତି, ‘ଏ ମାପ୍ରୁ ଅଃମି କଃବେ ତକେ ବୁକେ ରିଲାର୍‌ ଦଃକି କାଉଁକେ ଦଃୟ୍‌ରିଲୁ ? ଆର୍‌ ସସେ ରିଲାର୍‌ ଦଃକି ହାଣି ସକୁକ୍‌ ଦଃୟ୍‌ରିଲୁ ? \v 38 ଆର୍‌ କଃବେ ତକେ ହଃର୍‌ବାସି ରିଲାର୍‌ ଦଃକି, ଅଃମାର୍‌ ଗଃରେ ଟାଣ୍ ଦିଲୁ ? ଆର୍‌ ତକେ ନଃଗ୍‌ଳା ଦଃକି ବଃସ୍ତର୍‌ ହିନ୍ଦାୟ୍‌ଲୁ ? \v 39 ଆର୍‌ କଃବେ ତୁୟ୍‌ ମଃଳୁହଃଳି ରିଲାବଃଳ୍‌ ଆର୍‌ ଜଃଇଲେ ରିଲା ବଃଳ୍‌ ଅଃମି ତର୍‌ ଲଃଗେ ଆସିରିଲୁ ?’ \v 40 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ରଃଜା ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଦ୍‌, ‘ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିକେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ତୁମିମଃନ୍ ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ମର୍‌ ଇ ଇନସ୍ତା ବାୟ୍‌ମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଗଟେକ୍‌ ନିଗାଳ୍‌ ଲକ୍‌କେ ଇସଃବୁ କଃରି ରିଲାସ୍‌ ବଃଲି ସେରି ସଃବୁ ତୁମିମଃନ୍ ମକେ କଃରିଆଚାସ୍‌ ।’” \p \v 41 “ତାର୍‌ହଃଚେ ରଃଜା ତାର୍‌ ଡେବ୍ରି ବାଟ୍ୟାର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ହେଁ କୟ୍‌ଦ୍‌, ‘ଏ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ସାୟ୍‌ପ୍‌ ହାୟ୍‌ଲା ଲକ୍‌ମଃନ୍ ମର୍‌ ମୁୟେଁହୁଣି ଦୁର୍‌ ଅଃଉଆ ! ଆର୍‌ ସୟ୍‌ତାନ୍ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ଦୁତ୍‌ ମଃନାର୍‌ ଗିନେ ସଃବୁ ଦିନାର୍‌ ହାଁୟ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଜୟ୍‌ ତିଆର୍‌ ଅୟ୍‌ଆଚେ ସେତି ଜଃହା । \v 42 ବଃଲେକ୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ବୁକେ ରିଲେ ତୁମିମଃନ୍ ମକ୍‌ କାଉଁକେ ନଃଦିଲାସ୍‌; ସସେ ରିଲେ, ମକେ ହାଣି ସକୁକ୍‌ ନଃଦିଲାସ୍‌ । \v 43 ମୁଁୟ୍‌ ହଃର୍‌ବାସି ରିଲେ, ମକ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ଟାଣ୍ ନଃଦିଲାସ୍‌; ମୁଁୟ୍‌ ନଃଗ୍‌ଳା ରିଲେ, ମକ୍‌ ବଃସ୍ତର୍‌ ହିନ୍ଦୁକେ ନଃଦିଲାସ୍‌; ମୁଁୟ୍‌ ମଃଳୁହଃଳି ରିଲେ ଆର୍‌ ଜଃଇଲେ ରିଲେ, ମକ୍‌ ଦଃକୁକେ ନାୟ୍‌ଲାସ୍‌ ।’” \p \v 44 “ତଃବେ ସେମଃନ୍ ହେଁ କଃଉତି, ‘ଏ ମାପ୍ରୁ, କଃବେ ଅଃମିମଃନ୍‌ ତକେ ବୁକେ ରିଲାର୍‌ କି ସସେ ରିଲାର୍‌, ଆର୍‌ ହଃର୍‌ବାସି ରିଲାର୍‌ କି ନଃଗ୍‌ଳା ରିଲାର୍‌, ଆର୍‌ ମଃଳୁହଃଳି ରିଲାର୍‌ କି ଜଃଇଲେ ରିଲାର୍‌ ଦଃକି ତର୍‌ ସେବା ନଃକେଲୁ ?’ \v 45 ତଃବେ ରଃଜା ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଦ୍‌, ‘ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିକେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ଇ ଇନସ୍ତା ଲକାର୍‌ ବିତ୍ରାର୍‌ ଗଟେକ୍‌ ନିଗାଳ୍‌ ଲକ୍‌କେ ହେଁ ଇ ସଃବୁ କଃରି ନଃରିଲାର୍‌ଗିନେ ତୁମିମଃନ୍ ମକ୍‌ ନଃକେଲାସ୍‌ ।’ \v 46 ଆର୍‌ ଇ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ସଃବୁ ଦିନାର୍‌ ଗିନେ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ବଃଗ୍‌ତି, ମଃତର୍‌ ଦଃର୍ମି ଲକ୍‌ମଃନ୍ ସଃବୁ ଦିନାର୍‌ ଗିନେ ଅଃମ୍ବର୍‌ ଜିବନ୍‌ ଅଃଦିକାରି କଃରୁକେ ଜାତି ।” \c 26 \s ଜିସୁକେ ମାରୁକ୍‌ ଜିଉଦି ବଃଡ୍ ଲକ୍‌ମଃନ୍ କୁଟ୍‌ କଃଲାୟ୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୪:୧-୨; ଲୁକ ୨୨:୧-୨; ଜହ ୧୧:୪୫-୫୩) \p \v 1 ଜିସୁ ଇ ସଃବୁ କଃତା କୟ୍‌ଲା ହଃଚେ, ତାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, \v 2 “ମୁକ୍ଳାଉଁଣି ହଃର୍ବ୍‌ ଅଃଉଁକେ ଅଃବେ ଦୁୟ୍‌ ଦିନ୍ ଆଚେ, ଇରି ତୁମିମଃନ୍ ଜାଣାସ୍‌ । ଆରେକ୍‌ ସଃଡେବଃଳ୍‌ କ୍ରୁସ୍‌ କାଟେ ମଃରୁକ୍‌ ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ସଃହ୍ରି ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ।” \p \v 3 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ବଃଡ୍ ଜାଜକ୍‌ ଆର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ପାରାଚିନ୍‌ମଃନ୍ କୟାପା ନାଉଁଆର୍‌ ମୁଳ୍‌ ଜାଜକାର୍‌ କୁଆଳେ ରୁଣ୍ଡ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 4 ଆର୍‌ ସେମଃନ୍ ଜିସୁକେ କେ ନଃଜାଣ୍‌ଲା ହର୍‌ ଦଃରି ମାରୁକ୍‌ କୁଟ୍‌ କଃଲାୟ୍‌ । \v 5 ମଃତର୍‌ ସେମଃନ୍ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ହଃର୍ବ୍‌ ବଃଳ୍‌ ନୟ୍‌, କେଜାଣ୍ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ ମାଡ୍‌ଗଳ୍‌ ଅଃଉତି ।” \s ବେତନିଆ ଗାଉଁଏ ଗଟେକ୍‌ ମାୟ୍‌ଜି ଜିସୁର୍‌ ମୁଣ୍ଡେ ଚିକଣ୍‌ ଡାଳ୍‌ଲି \r (ମାର୍କ ୧୪:୩-୯; ଜହ ୧୨:୧-୮) \p \v 6 ଜିସୁ ବେତାନିଆର୍‌ ବଃଡ୍‌ ରଗେ ହୁଣି ଉଜ୍‌ ଅୟ୍‌ରିଲା ସିମନ୍‌ ଗଃରେ ରିଲାବଃଳ୍‌, \v 7 \x + \xo ୨୬:୭ \xo*\xt ଲୁକ ୭:୩୭,୩୮.\xt*\x*ଗଟ୍‌ ମାୟ୍‌ଜି ଆଲାବାସ୍ଟେର୍‌ ନାଉଁଆର୍‌ ଟେଳାୟ୍‌ ତିଆର୍‌ ଅୟ୍‌ଲା କଣ୍ଡାୟ୍‌ ବେସି ମଲାର୍‌ ବାସ୍ନା ଚିକଣ୍‌ ଦଃରି ଜିସୁର୍‌ ହାକ୍‌ ଆୟ୍‌ଲି, ଆର୍‌ ଜିସୁ କାଉଁକେ ବଃସି ରିଲାବଃଳ୍‌ ତାର୍‌ ମୁଣ୍ଡେ ଡାଳୁକ୍‌ ଦଃର୍ଲି । \v 8 ଚେଲାମଃନ୍ ଇ ସଃବୁ ଦଃକି ରିସା ଅୟ୍‌ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଅଃତେକ୍‌ ଚିକଣ୍‌ କାୟ୍‌ତାକ୍‌ ହର୍ଚ୍ ଅଃଉଁଲି ? \v 9 ଇ ଚିକଣ୍‌ ତ ବୁତେକ୍‌ ମଲେ ବିକିକଃରି ସେ ଡାବୁ ନୟ୍‌ଲା ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଦିଲେକ୍‌ ଅୟ୍‌ଲି ହୁଣି ।” \p \v 10 ଜିସୁ ଚେଲାମଃନାର୍‌ କଃତା ସୁଣି ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “କାୟ୍‌ତାକ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ଇ ମାୟ୍‌ଜିଟକିକ୍‌ କଃସ୍ଟ୍‌ ଦେଉଁଲାସ୍‌ ? ସେ ତ ମର୍‌ ଗିନେ ଗଟେକ୍‌ ବଃଡେ ନିକ ଆର୍‌ ସୁନ୍ଦୁର୍‌ କାମ୍‌ କଃରି ଆଚେ । \v 11 ଗଃରିବ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ତ ସଃବୁବଃଳ୍‌ ତୁମାର୍‌ ସଃଙ୍ଗେ ଆଚ୍‌ତି, ମଃତର୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ସଃବୁ ବଃଳ୍‌ ତୁମାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ନଃରେୟ୍‌ । \v 12 ମଃତର୍‌ ସେ ମର୍‌ ଗଃଗାଳ୍‌ ଉହ୍ରେ ବାସ୍ନା ଚିକଣ୍‌ ଡାଳି ମକ୍‌ ତହ୍‌ତା ଦିନାର୍‌ ଗିନେ ତିଆର୍‌ କଃଲା ହର୍‌ ଇରି କଃରି ଆଚେ । \v 13 ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିକେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ଗୁଳା ଜଃଗତାର୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଜଃଗାୟ୍‌ ନିକ କବୁର୍‌ ପର୍ଚାର୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌, ସେ ଟାଣେ ଇ ମାୟ୍‌ଜିଟକିକ୍‌ ମଃନେ ହଃକାଉତା ଗିନେ ସେ କଃରି ରିଲା ଇ କାମାର୍‌ କଃତା ହେଁ କଃଉଆ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ।” \s ଜିସୁକେ ଦଃରାୟ୍‌ ଦେଉଁକେ ଜିଉଦା ରାଜି ଅୟ୍‌ଲା \r (ମାର୍କ ୧୪:୧୦-୧୧; ଲୁକ ୨୨:୩-୬) \p \v 14 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ବାରଗଟ୍‌ ଚେଲାମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଇସ୍କାରିଅତ୍‌ ଜିଉଦା ନାଉଁଆର୍‌ ଗଟ୍‌ ଚେଲା ଜାଜକ୍‌ ହାକ୍‌ ଜାୟ୍‌କଃରି କୟ୍‌ଲା, \v 15 “ମକ୍‌ କାୟ୍‌ରି ଦିଆସ୍‌ କଃଉଆ, ମୁଁୟ୍‌ ଜିସୁକେ ଦଃରାୟ୍‌ ଦଃୟ୍‌ନ୍ଦ୍ ?” ସେତାକ୍‌ ସେମଃନ୍ ତାକ୍‌ ତିରିସ୍‌ ଗଟ୍‌ ରୁହା ଟଃକା ଗଃଣିକଃରି ଦିଲାୟ୍‌ । \v 16 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ହୁଣି ଜିଉଦା ଜିସୁକେ ସେମଃନାର୍‌ ଆତେ ଦଃରାୟ୍‌ ଦେଉଁକେ ବାଟ ଲଳୁକ୍‌ ଦଃର୍ଲା । \s ଜିସୁ ନିସ୍ତାର୍‌ ହଃର୍ବାର୍‌ ବଜି କାୟ୍‌ଲା \r (ମାର୍କ ୧୪:୧୨-୨୧; ଲୁକ ୨୨:୭-୧୩,୨୧-୨୩; ଜହ ୧୩:୨୧-୩୦) \p \v 17 କମିର୍‌ ନୟ୍‌ଲା ରୁଟି ହଃର୍ବାର୍‌ ହଃର୍ତୁମ୍‌ ଦିନ୍ ଚେଲାମଃନ୍ ଜିସୁର୍‌ ଲଃଗେ ଆସିକଃରି ହଃଚାର୍ଲାୟ୍‌, “ଅଃମିମଃନ୍‌ କୁୟ୍‌ଟାଣେ ମୁକ୍ଳାଉଁଣି ହଃର୍ବ୍‌ ବଜି ତିଆର୍‌ କଃରୁନ୍ଦ୍‌ ବଃଲି ତୁୟ୍‌ ମଃନ୍ କଃରୁଲିସ୍‌ ?” \p \v 18 ଜିସୁ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ଗଃଳ୍‌ ବିତ୍ରେ ହଃଲ୍‌ନା ଲକାର୍‌ ହାକ୍‌ ଜାୟ୍‌, ତାକ୍‌ କଃଉଆ, ଗୁରୁ କଃଉଁଲା, ‘ମର୍‌ ବେଳା ଚଃମେ ଅୟ୍‌ଲିନି, ମୁଁୟ୍‌ ମର୍‌ ଚେଲାମଃନାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ତର୍‌ ଗଃରେ ମୁକ୍ଳାଉଁଣି ହଃର୍ବ୍‌ କାଉଁନ୍ଦ୍ ।’” \p \v 19 ସେତାକ୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ଜିସୁ କୟ୍‌ଲା ହର୍‌ ମୁକ୍ଳାଉଁଣି ହଃର୍ବ୍‌ ବଜି ତିଆର୍‌ କଃଲାୟ୍‌ । \p \v 20 ହଃଚେ ସଃଞ୍ଜ୍ ଅୟ୍‌ଲାକ୍‌ ଜିସୁ ତାର୍‌ ବାରଗଟ୍‌ ଚେଲାମଃନାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ କାଉଁକେ ବଃସ୍‌ଲା । \p \v 21 ସେମଃନ୍ କାତି ରିଲାବଃଳ୍‌ ଜିସୁ କୟ୍‌ଲା, “ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିକେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ତୁମାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଗଟ୍‌ଲକ୍‌ ମକ୍‌ ସଃତ୍ରୁମଃନାର୍‌ ଆତେ ଦଃରାୟ୍‌ ଦଃୟ୍‌ଦ୍‌ ।” \p \v 22 ଇ କଃତା ସୁଣି ଚେଲାମଃନ୍ ବଃଡେ ଦୁକ୍‌ କଃଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ ସଃବୁ ଚେଲା ଜିସୁକେ ହଃଚାରୁକ୍‌ ଦଃର୍ଲାୟ୍‌, “ମାପ୍ରୁ ମୁଁୟ୍‌ କି ସେ ଲକ୍‌ ?” \p \v 23 ଜିସୁ କୟ୍‌ଲା, “ଜେ ମର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ କପାୟ୍‌ ଆତ୍‌ ବୁଡାୟ୍‌ଦ୍‌, ସେ ମକ୍‌ ସଃତ୍ରୁର୍‌ ଆତେ ସଃହ୍ରି ଦଃୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 24 ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସିର୍‌ କଃତା ସାସ୍ତରେ ଜଃନ୍‌କଃରି ଲେକା ଅୟ୍‌ଆଚେ, ସେରଃକମ୍‌ ସେ ମଃରୁକ୍‌ ଜଃଉଁଲା ସଃତ୍‌, ମଃତର୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଲକାର୍‌ ଆତେହୁଣି ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ସଃତ୍ରୁର୍‌ ଆତେ ଦଃରାୟ୍‌ ଅଃଉଁଲା, ଚି ସେ ଦଃଣ୍ଡାର୍‌ ଜୟ୍‌ଗ୍‌, ସେଲକାର୍‌ ଜଃଲମ୍‌ ଅୟ୍‌ନଃରିଲେକ୍‌ ନିକ ଅୟ୍‌ଲି ହୁଣି ।” \p \v 25 ଇତାକ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଜିଉଦା ଜିସୁକେ ସଃତ୍ରୁର୍‌ ଆତେ ସଃହ୍ରିଦିଲା, ସେ ହଃଚାର୍ଲା, “ଗୁରୁ, ସେ ଲକ୍‌ କି ମୁଁୟ୍‌ ?” \p ଜିସୁ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ହେଁ ତୁୟ୍‌ କୟ୍‌ ଆଚ୍‌ସି ।” \s ମାପ୍ରୁବଜି \r (ମାର୍କ ୧୪:୨୨-୨୬; ଲୁକ ୨୨:୧୪-୨୦; ୧ କର ୧୧:୨୩-୨୫) \p \v 26 ଆର୍‌ ସେମଃନ୍ କାତି ରିଲାବଃଳ୍‌ ଜିସୁ ରୁଟି ଦଃରି ଇସ୍ୱର୍‌କେ ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ ଦିଲା ଆର୍‌ ସେରି ଆସିର୍ବାଦ୍‌ କଃରି ଚେଲାମଃନ୍‌କେ ଦଃୟ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ନିଆ କାହା, ଇରି ମର୍‌ ଗଃଗାଳ୍‌ ।” \p \v 27 ହଃଚେ ସେ ଗଟେକ୍‌ କପାୟ୍‌ ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ରଃସ୍‌ ଦଃରି ଇସ୍ୱର୍‌କେ ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ ଦିଲା ଆର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ ଦଃୟ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ଇରି ସଃବୁଲକ୍‌ ଡୁକା, \v 28 ଇରି ମର୍‌ ବଃନି, ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ହାହ୍‌ କେମା ଗିନେ ମୁଁୟ୍‌ ମର୍‌ ଜୁୟ୍‌ ବଃନି ଡାଳି ଦେଉଁକେ ଜଃଉଁଲେ, ଜୁୟ୍‌ରି ଇସ୍ୱରାର୍‌ ନଃଉଆଁ ବିଦିର୍‌ ଗଟ୍‌ ଚିନ୍ । \v 29 ମଃତର୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ କଃଉଁଲେ, ଜୁୟ୍‌ ଦିନ୍ ମୁଁୟ୍‌ ମର୍‌ ଉବାର୍‌ ରାଇଜେ ତୁମାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ନଃଉଆକଃରି ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ରଃସ୍‌ ଡୁକିନ୍ଦ୍, ସେଦିନ୍ ହଃତେକ୍‌ ଆଜିହୁଣି ମୁଁୟ୍‌ ଇରି କଃବେହେଁ ନଃକାୟ୍‌ଁ ।” \p \v 30 ଆରେକ୍‌ ସେମଃନ୍ ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ ଗିତ୍‌ କୟ୍‌ଲା ହଃଚେ ଜିତ୍‌ ଡଙ୍ଗ୍ରେ ଗଃଲାୟ୍‌ । \s ଜିସୁ ପିତର୍‌କେ ଅଃଉତା ଗଃଟ୍‍ଣା କୟ୍‌ଲା \r (ମାର୍କ ୧୪:୨୭-୩୧; ଲୁକ ୨୨:୩୧-୩୪; ଜହ ୧୩:୩୬-୩୮) \p \v 31 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ଆଜି ରାତି ତୁମିମଃନ୍ ସଃବୁ ଲକ୍‌ ମକ୍‌ ଚାଡି ହଃଳାଉଆସ୍‌, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ସାସ୍ତରେ ଲେକା ଆଚେ, ‘ଅଃମି ମେଣ୍ଡା ଗଃଉଳିଆକ୍‌ ମାରୁଆଁ ଆର୍‌ ମଃନ୍ଦାର୍‌ ମେଣ୍ଡାମଃନ୍ ଜଃତ୍‌କଃତ୍‌ ଅଃଉତି ।’ \v 32 \x + \xo ୨୬:୩୨ \xo*\xt ମାତି ୨୮:୧୬.\xt*\x*ମଃତର୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ମଃରିକଃରି ଆରେକ୍‌ ଉଟ୍‌ଲା ହଃଚେ, ତୁମାର୍‌ ଆଗେ ଗାଲିଲିକେ ଜାୟ୍‌ନ୍ଦ୍ ।” \p \v 33 ମଃତର୍‌ ପିତର୍‌ ଜିସୁକେ କୟ୍‌ଲା, “ଅୟ୍‌ଲେକ୍‌ ହେଁ ସଃବୁଲକ୍‌ ତକେ ଚାଡି ହଃଳାଉତି, ମଃତର୍‌ ମୁଁୟ୍‌ କଃବେ ହେଁ ଚାଡି ନଃଜାୟ୍‌ଁ ।” \p \v 34 ଜିସୁ ପିତର୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ମୁଁୟ୍‌ ତକେ ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ଆଜି ରାତି କୁକ୍‌ଳା ନଃବାସ୍ତା ଆଗ୍‌ତୁ ତୁୟ୍‌ ମକ୍‌ ନଃଜାଣି ବଃଲି ତିନିତର୍‌ କଃଉସି ।” \p \v 35 ପିତର୍‌ ଜିସୁକେ କୟ୍‌ଲା, “ଜଦି ମକ୍‌ ତର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ମଃରୁକ୍‌ ହଃଳେଦ୍‌ ତଃବେ ହେଁ ମୁଁୟ୍‌ ତକେ ନଃଜାଣି ବଃଲି କଃବେ ହେଁ କଃଉନଃଚି ।” \p ଆର୍‌ ସଃବୁ ଚେଲାମଃନ୍ ହେଁ ସେରଃକମ୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌ । \s ଗେତ୍‌ସିମନି ବାଳେ ଜିସୁର୍‌ ପାର୍ତ୍‌ନା \r (ମାର୍କ ୧୪:୩୨-୪୨; ଲୁକ ୨୨:୩୯-୪୬) \p \v 36 ଇତାର୍‌ହଃଚେ ଜିସୁ ତାର୍‌ ଚେଲାମଃନାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଗେତ୍‌ସିମନି ନାଉଁଆର୍‌ ବାଳେ ଗଃଲାୟ୍‌, ଜିସୁ ତାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ସେତି ଜାୟ୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ପାର୍ତ୍‌ନା କଃରି ଆସ୍ତା ହଃତେକ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ଇତି ବଃସିରିଆ ।” \v 37 ଜିସୁ ପିତର୍‌ ଆର୍‌ ଜେବଦିର୍‌ ଜୁଳେକ୍‌ ହୟ୍‌ସିକ୍‌ ସଃଙ୍ଗେ ନିଲା, ଆର୍‌ ସେ ମଃନ୍ ବିତ୍ରେ ବଃୟା ବିକଳ୍‌ ଅଃଉଁକେ ଦଃର୍ଲା, \v 38 ଆର୍‌ ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ମର୍‌ ହଃରାଣ୍ ମଃର୍ତା ହର୍‌ ଉକ୍‌ଳି ଜଃଉଁଲି, ତୁମିମଃନ୍ ଇତି ରଃୟ୍‌ ଜାଗିରିଆ ।” \p \v 39 ଆରେକ୍‌ ଜିସୁ ଅଃଳକ୍‌ ଦୁରି ଆଗେ ଜାୟ୍‌କଃରି ମାଣ୍ଡିକୁଟା ଦଃୟ୍‌ ପାର୍ତ୍‌ନା କଃରି କୟ୍‌ଲା, “ଏ ମର୍‌ ଉବା, ଜଦି ତର୍‌ ଇଚା, ତଃବେ ଇ ଦୁକ୍‌ କଃସ୍ଟାର୍‌ କପା ମର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଦୁର୍‌ ଅଃଉଅ, ମଃତର୍‌ ଇରି ମର୍‌ ଇଚା ନାୟ୍‌, ତର୍‌ ଇଚା ।” \p \v 40 ଆର୍‌ ସେ ଚେଲାମଃନାର୍‌ ହାକ୍‌ ଆସି ସେମଃନ୍‌କେ ସଇରିଲାର୍‌ ଦଃକ୍‌ଲା, ଆର୍‌ ସେ ପିତର୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ତୁମିମଃନ୍ କାୟ୍‌ ମର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଚଃନେକ୍‌ ହେଁ ଜାଗୁ ନାହାର୍ଲାସ୍‌ ? \v 41 ତୁମିମଃନ୍ ହାନ୍ଦାୟ୍‌ ଜଃନ୍‌କଃରି ନଃହେଳାସ୍‌, ଇତାର୍‌ ଗିନେ ଜାଗି ରଃୟ୍‌ ପାର୍ତ୍‌ନା କଃରା; ତୁମାର୍‌ ଆତ୍ମାର୍‌ ଇଚା ସଃତ୍‌, ମଃତର୍‌ ଗଃଗାଳ୍‌ ଦୁର୍ବୁଳ୍‌ ।” \p \v 42 ଆରେକ୍‌ ଜିସୁ ଆରେକ୍‌ ଗଟ୍‌ତର୍‌ ଜାୟ୍‌ ପାର୍ତ୍‌ନା କଃରି କୟ୍‌ଲା, “ଏ ମର୍‌ ଉବା, ନଃଡୁକ୍‌ଲେକ୍‌ ଦୁକ୍‌ କଃସ୍ଟାର୍‌ କପା ଜଦି ମର୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଦୁର୍‌ ଅଃଉଁ ନାହାରେ, ତଃବେ ତର୍‌ ଇଚା ହୁରୁଣ୍ ଅଃଉଅ ।” \v 43 ତାର୍‌ହଃଚେ ଜିସୁ ବାଉଳି ଆସି ଆରେକ୍‌ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ ସଇରିଲାର୍‌ ଦଃକ୍‌ଲା, ବଃଲେକ୍‌ ସେମଃନାର୍‌ ଆକି ନିଦେ ଡାହି ଅଃଉତି ରିଲି । \p \v 44 ସେତାକ୍‌ ଜିସୁ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ ଚାଡି ଆରେକ୍‌ ପାର୍ତ୍‌ନା କଃରୁକେ ଗଃଲା, ଆରେକ୍‌ ଗଟ୍‌ତର୍‌ ସେରଃକମ୍‌ କଃତା କୟ୍‌କଃରି ତିନିଜରା ପାର୍ତ୍‌ନା କଃଲା । \v 45 ତାର୍‌ହଃଚେ ସେ ଚେଲାମଃନାର୍‌ ଲଃଗେ ବାଉଳି ଆସିକଃରି ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ଚଃନେକ୍‌ ହର୍‌ ସଇକଃରି ବିସାଉଆ, ଦଃକା ସେ ବେଳ୍‌ ଚଃମେ ହଚ୍‌ଲିନି । ଆରେକ୍‌ ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ହାହିମଃନାର୍‌ ଆତେ ସଃହ୍ରି ଅଃଉଁକେ ଜଃଉଁଲା । \v 46 ଉଟା, ଅଃମିମଃନ୍‌ ଜୁଆଁ, ହଦେ ଦଃକା ! ଜେ ମକ୍‌ ସଃତ୍ରୁର୍‌ ଆତେ ଦଃରାୟ୍‌ ଦଃୟ୍‌ଦ୍‌ ସେ ମର୍‌ ଲଃଗେ ଆସି କେଟ୍‌ଲାବେ ।” \s ଜିସୁକେ ବାନ୍ଦି ନିଲାୟ୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୪:୪୩-୫୦; ଲୁକ ୨୨:୪୭-୫୩; ଜହ ୧୮:୩-୧୨) \p \v 47 ଜିସୁ ଇ କଃତା କଃଉତି ରିଲାବଃଳ୍‌, ବାରଗଟ୍‌ ଚେଲାମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଇସ୍କାରିଅତ୍‌ ଜିଉଦା ନାଉଁଆର୍‌ ଗଟ୍‌ ଚେଲା ଆର୍‌ ତାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଗଟ୍‌ମଃନ୍ଦା ଲକ୍‌ କଃଣ୍ଡା ଆର୍‌ ଟେଙ୍ଗା ଦଃରିକଃରି ଆୟ୍‌ଲାୟ୍‌, ସେମଃନ୍‌କେ ବଃଡ୍ ଜାଜକ୍‌ ଆର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ପାରାଚିନ୍‌ମଃନ୍ ହଃଟାୟ୍‌ ରିଲାୟ୍‌ । \v 48 ଆର୍‌ ଜିସୁକେ ସଃତ୍ରୁର୍‌ ଆତେ ସଃହ୍ରି ଦେତା ଜିଉଦା ଜିସୁ କୁୟ୍‌ରି ବଃଲି ସେମଃନ୍‌କେ ଚିନାଉତା ଗିନେ ଇ ଚିନ୍ ଦଃୟ୍‌ କୟ୍‌ରିଲା, “ମୁଁୟ୍‌ ଜାକେ ଚୁମିନ୍ଦ୍ ସେ ହଃକା ଜିସୁ, ତାକ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ଦଃରା ।” \p \v 49 ଆର୍‌ ଜିଉଦା ସେଦାହ୍ରେ ଜିସୁର୍‌ ଲଃଗେ ଆସି “ଏ ଗୁରୁ ଜୁଆର୍‌” ଇରି କୟ୍‌ ତାକ୍‌ ଚୁମ୍‌ଲା । \p \v 50 ମଃତର୍‌ ଜିସୁ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ଏ ବାୟ୍‌, ତୁୟ୍‌ ଜୁୟ୍‌ କାମ୍‌ କଃରୁକେ ଆସି ଆଚ୍‌ସି, ସେରି ବେଗି କଃର୍‌ ।” \p ତାର୍‌ହଃଚେ ଜିଉଦା ସଃଙ୍ଗ୍ ଆସିରିଲା ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଜିସୁକେ ଦଃରି ବାନ୍ଦ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 51 ଜିସୁର୍‌ ସଃଙ୍ଗେ ରିଲା ଗଟେକ୍‌ ଚେଲା ତାର୍‌ କଃଣ୍ଡା ବେଟିକଃରି ମୁଳ୍‌ ଜାଜକାର୍‌ ଗତିଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳାର୍‌ କାନ୍‌ କାଟି ହଃକାୟ୍‌ଲା । \v 52 ଜିସୁ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ତର୍‌ କଃଣ୍ଡାକ୍‌ କାପ୍ ବିତ୍ରେ ସଃଙ୍ଗାଉ, ବଃଲେକ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ କଃଣ୍ଡା ଦଃର୍ତି, ସେମଃନ୍ କଃଣ୍ଡା ସଃଙ୍ଗ୍ ହଃକା ନାସ୍‌ ଅଃଉତି । \v 53 ଆରେକ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ କାୟ୍‌ରି ମଃନେ ବାବୁଲାସ୍‌, ମୁଁୟ୍‌ ଜଦି ମର୍‌ ଉହ୍‌କାର୍‌ ଗିନେ ମର୍‌ ଉବାକ୍‌ ଗଃଉଆରି କଃଲେକ୍‌ ସେ ଅଃବେ ସଃଙ୍ଗେ ସଃଙ୍ଗେ ମର୍‌ ଗିନେ ବାରଗଟ୍‌ ନିଜାର୍‌ ଦଃଳ୍‌ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଅଃଦିକ୍‌ ସଃର୍ଗ୍‌ ଦୁତ୍‌କେ ହଃଟାୟ୍‌ଦ୍‌ । \v 54 ତଃବେ ଇରଃକମ୍‌ ବାୟ୍‌ଦ୍‌ରେ ଗଃଟେଦ୍‌ ବଃଲି ଦଃର୍ମ୍‌ ସାସ୍ତର୍‌ ତଃୟ୍‌ଁ ଜାୟ୍‌ରି ଲେକା ଆଚେ, ସେରି କଃନ୍‌କଃରି ହୁରୁଣ୍ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ?” \p \v 55 \x + \xo ୨୬:୫୫ \xo*\xt ଲୁକ ୧୯:୪୭; ୨୧:୩୭.\xt*\x*ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଜିସୁ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ଗଟେକ୍‌ କଃଙ୍ଗାର୍‌ ବିରଦେ ବାରାୟ୍‌ଲାହର୍‌ କଃଣ୍ଡା ଆର୍‌ ଟେଙ୍ଗା ଦଃରି ତୁମିମଃନ୍ କାୟ୍‌ରି ମକ୍‌ ଦଃରୁକ୍‌ ଆୟ୍‌ଲାସ୍‌ ? ସଃବୁ ଦିନ୍ ମୁଁୟ୍‌ ମନ୍ଦିର୍‌ ବିତ୍ରେ ବଃସି ସିକ୍ୟା ଦେତିରିଲେ, ମଃତର୍‌ ସଃଡେବଃଳ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ମକ୍‌ ନଃଦେର୍‌ଲାସ୍‌ । \v 56 ମଃତର୍‌ ବାବ୍‌ବାଦିମଃନାର୍‌ ଦଃର୍ମ୍‌ସାସ୍ତର୍‌ ଜଃନ୍‌କଃରି ହୁରୁଣ୍ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ସେତାକ୍‌ ଇସଃବୁ ଅୟ୍‌ଆଚେ ।” \p ସଃଡେବଃଳ୍‌ ସବୁ ଚେଲାମଃନ୍ ଜିସୁକେ ଚାଡି ହଃଳାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ । \s ଜିଉଦି ବେରାଣ୍ ମୁଣ୍ଡାୟ୍‌ ଜିସୁର୍‌ ବିଚାର୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୪:୫୩-୬୫; ଲୁକ ୨୨:୫୪-୫୫,୬୩-୭୧; ଜହ ୧୮:୧୩-୧୪,୧୯-୨୪) \p \v 57 ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଜିସୁକେ ଦଃର୍ଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ ସେମଃନ୍ ତାକ୍‌ କୟାପା ମୁଳ୍‌ ଜାଜକ୍‌ ଗଃରେ ନିଲାୟ୍‌ । ସେତି ଦଃର୍ମ୍‌ଗୁରୁ ଆର୍‌ ପାରାଚିନ୍‌ମଃନ୍ ରୁଣ୍ଡି ରିଲାୟ୍‌ । \v 58 ପିତର୍‌ କଃଣ୍ଡେକ୍‌ ଦୁରିରଃୟ୍‌ ମୁଳ୍‌ ଜାଜକାର୍‌ କୁଆଳ୍‌ ହଃତେକ୍‌ ଜିସୁର୍‌ ହଃଚେହଃଚେ ଗଃଲା । ଜିସୁକେ ସେମଃନ୍ କଃନ୍‌କଃର୍ତି ସେରି ଦଃକୁକେ ସେ ବିତ୍ରେ ଜାୟ୍‌ ଜାଗୁଆଳିମଃନାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ବଃସିରିଲା । \v 59 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ବଃଡ୍ ଜାଜକ୍‌ ମଃନ୍‌ ଆର୍‌ ସଃବୁ ବଃଡ୍‌କୁଟୁମେ ବଃସିରିଲା ଜିଉଦି ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଜିସୁକେ ମଃର୍ନେ ମାରୁକ୍‌ ତାର୍‌ ବିରଦେ ମିଚ୍ ସାକିମଃନ୍‌କେ ଲଳୁକ୍‌ ଦଃର୍ଲାୟ୍‌ । \v 60 ଗାଦେକ୍‌ ଲକ୍‌ ଜିସୁର୍‌ ବିରଦେ ମିଚ୍ ସାକିମଃନ୍ ବାରାୟ୍‌ଲାୟ୍‌, ମଃତର୍‌ କାୟ୍‌ରି ନଃହାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ । ମଃତର୍‌ ସଃରାସଃରି ବଃଳ୍‌ ଦୁୟ୍‌ଲକ୍‌ ବାରାୟ୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, \v 61 \x + \xo ୨୬:୬୧ \xo*\xt ଜହ ୨:୧୯.\xt*\x*“ଇ ମାନାୟ୍‌ କୟ୍‌ଆଚେ, ‘ମୁଁୟ୍‌ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ମନ୍ଦିର୍‌କେ ବାଙ୍ଗିକଃରି ସେରି ତିନିଦିନାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଆରେକ୍‌ ବାନ୍ଦୁ ହାରିନ୍ଦ୍ ।’” \p \v 62 ମୁଳ୍‌ ଜାଜକ୍‌ ଟିଆ ଅୟ୍‌କଃରି ଜିସୁକେ କୟ୍‌ଲା, “ତୁୟ୍‌ କାୟ୍‌ତାକ୍‌ କାୟ୍‌ରି ନଃକଉଁଲିସ୍‌ ? ତର୍‌ ବିରଦେ ଇମଃନ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ସାକି ଦେଉଁଲାୟ୍‌, ଇରି କାୟ୍‌ରି ?” \v 63 ମଃତର୍‌ ଜିସୁ ତୁନ୍‌ହାଳି ରିଲା; ସେତାକ୍‌ ମୁଳ୍‌ ଜାଜକ୍‌ ଜିସୁକେ କୟ୍‌ଲା, “ମୁଁୟ୍‌ ତକେ ଜିବନ୍‌ ରିଲା ଇସ୍ୱରାର୍‌ ନାଉଁଏ ହଃର୍ମାଣ୍‌ କଃରି ହଃଚାରୁଲେ, ମକ୍‌ କଃଉ, ତୁୟ୍‌ କି ଇସ୍ୱରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି କ୍ରିସ୍ଟ ବଃଲେକ୍‌ ମସିଆ ?” \p \v 64 ଜିସୁ ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ତୁୟ୍‌ ତ କୟ୍‌ଲିସ୍‌, ଆରେକ୍‌ ମୁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ କଃଉଁଲେ, ଆଜିହୁଣି ତୁମିମଃନ୍ ନଃରାର୍‌ ହୟ୍‌ସିକ୍‌ ସଃବ୍‌କେ ଉଟ୍ୟା ସଃକାତ୍‌ ଇସ୍ୱରାର୍‌ କାତା ବାଟ୍ୟା ବଃସି ରିଲାର୍‌ ଆର୍‌ ଅଃଗାସ୍‌ ଉହ୍ରେ ଆସ୍ତାର୍‌ ଦଃକାସ୍‌ ।” \p \v 65 ସେତାକ୍‌ ମୁଳ୍‌ ଜାଜକ୍‌ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ବଃସ୍ତର୍‌ ଚିରି କୟ୍‌ଲା, “ଇମାନାୟ୍‌ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ଲିନ୍ଦା କଃଲା, ଅଃମାର୍‌ ଆର୍‌ ସାକି କାୟ୍‌ତାକ୍‌ ଲଳା ? ଦଃକା ତୁମିମଃନ୍ ଅଃବେ ହେଁ ଇସ୍ୱର୍‌କେ ଲିନ୍ଦା କଃଲାର୍‌ ସୁଣ୍‌ଲାସ୍‌ । \v 66 ତଃବେ ତୁମିମଃନ୍ କାୟ୍‌ରି ବଃଲୁଲାସ୍‌ ।” \p ସେତାକ୍‌ ସେମଃନ୍ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ସେ ଦସି, ସେ ମଃର୍ନ୍‌ ଦଃଣ୍ଡାର୍‌ ଜୟ୍‌ଗ୍‌ ।” \p \v 67 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ସେମଃନ୍ ଜିସୁର୍‌ ମୁୟେ ଲାଳ୍‌ ତୁକ୍‌ଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ ତାକେ ବିଦା ମାର୍‌ଲାୟ୍‌; ଆର୍‌ କେ କେ ଜିସୁକେ ଚାହୁଳ୍‌ ମାରି କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, \v 68 “ଏ କ୍ରିସ୍ଟ, ତୁୟ୍‌ ଜଦି ବାବ୍‌ବାଣି କଃଉତା ଲକ୍‌, ତଃବେ ଅଃମିକ୍‌ କଃଉ, କେ ତକେ ମାର୍ଲା ?” \s ଜିସୁକେ ନଃଜାଣି ବଃଲି ପିତର୍‌ କୟ୍‌ଲା \r (ମାର୍କ ୧୪:୬୬-୭୨; ଲୁକ ୨୨:୫୬-୬୨; ଜହ ୧୮:୧୫-୧୮,୨୫-୨୭) \p \v 69 ଇବିତ୍ରେ ପିତର୍‌ ହଃଦାର୍‌ କୁଆଳେ ବଃସିରିଲା, ଆର୍‌ ଗଟେକ୍‌ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳି ଆସି ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲି, “ତୁୟ୍‌ ହେଁ ଗାଲିଲିର୍‌ ଜିସୁର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ରିଲିସ୍‌ ।” \p \v 70 ମଃତର୍‌ ପିତର୍‌ ସଃବୁ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ମୁଏଁ ନାୟ୍‌ ବଃଲି କୟ୍‌ଲା, “ତୁୟ୍‌ କାୟ୍‌ରି କଃଉଁଲିସ୍‌, ସେରି ମୁଁୟ୍‌ ନଃଜାଣି ।” \v 71 ଆରେକ୍‌ ପିତର୍‌ ହଃଦାର୍‌ ଦୁଆର୍‌ ଲଃଗେ ବାରାୟ୍‌ ଗଃଲାକେ, ଆରେକ୍‌ ଗଟେକ୍‌ ଦଃଙ୍ଗ୍‌ଳି ତାକ୍‌ ଦଃକିକଃରି ସେତି ରିଲା ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲି, “ଇ ମାନାୟ୍‌ ନାଜରିତ୍‌ ଜିସୁର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ରିଲା ।” \p \v 72 ପିତର୍‌ ଆରେକ୍‌ ଗଟ୍‌ତର୍‌ ନାୟ୍‌ ବଃଲି କୟ୍‌ଲା, “ମୁଁୟ୍‌ ହଃର୍ମାଣ୍‌ କଃରି କଃଉଁଲେ, ସେମାନାୟ୍‌କେ ମୁଁୟ୍‌ ନଃଜାଣି ।” \p \v 73 ଚଃନେକ୍‌ ହଃଚେ ସେତି ଟିଆ ଅୟ୍‌ରିଲା ଲକ୍‌ମଃନ୍ ପିତର୍‌ ଚଃମେ ଆସି ତାକ୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ତୁୟ୍‌ ହେଁ ବାୟ୍‌ଦ୍‌ରେ ସେମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଗଟ୍‌ ଲକ୍‌, ବଃଲେକ୍‌ ତର୍‌ କଃତା କଃଉତାର୍‌ ଜାଣା ହଃଳୁଲି ।” \p \v 74 ସେତାକ୍‌ ପିତର୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ମୁଁୟ୍‌ ହଃର୍ମାଣ୍‌ କଃରି ସଃତ୍‌ କଃଉଁଲେ, ସେନ୍ ନୟ୍‌ଲେକ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ମକ୍‌ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ଦେଉଅ । ମୁଁୟ୍‌ ସେମାନାୟ୍‌କେ ନଃଜାଣି ।” \p ସେଦାହ୍ରେ କୁକ୍‌ଳା ବାସ୍‌ଲି, \v 75 ଆର୍‌ ସଃଡେବଃଳ୍‌ ପିତର୍‌କେ ଜିସୁ କୟ୍‌ରିଲା କଃତା ମଃନେ ହଃଳ୍‌ଲି, ଜିସୁ କୟ୍‌ରିଲା, “କୁକ୍‌ଳା ନଃବାସ୍ତା ଆଗ୍‌ତୁ ତୁୟ୍‌ ମକ୍‌ ନଃଜାଣି ବଃଲି ତିନିତର୍‌ କଃଉସି ।” ପିତର୍‌ ହଃଦାୟ୍‌ ବାରାୟ୍‌ ଜାୟ୍‌ ବଃଡେ ଦୁକ୍‌ ଅୟ୍‌ କାନ୍ଦ୍‌ଲା । \c 27 \s ଜିସୁକେ ପିଲାତ ହାକ୍‌ ନିଲାୟ୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୫:୧; ଲୁକ ୨୩:୧-୨; ଜହ ୧୮:୨୮-୩୨) \p \v 1 ସଃକାଳ୍‌ ଅୟ୍‌ଲାକ୍‌ ବଃଡ୍ ଜାଜକ୍‌ ମଃନ୍‌ ଆର୍‌ ପାରାଚିନ୍‌ମଃନ୍ ଜିସୁକେ ମଃର୍ନେ ମାରୁକ୍‌ ତାର୍‌ ବିରଦେ ଗୁସ୍ଟୁ କଃଲାୟ୍‌ । \v 2 ସେମଃନ୍ ଜିସୁକେ ସିକ୍ଳି ସଃଙ୍ଗ୍ ବାନ୍ଦି ରମିୟ ସାସନ୍‌କଃର୍ତା ପିଲାତ ନାଉଁଆର୍‌ ଗର୍ନର୍‌ ଆତେ ସଃହ୍ରି ଦିଲାୟ୍‌ । \s ଜିଉଦାର୍‌ ମଃର୍ନ୍‌ \r (ପେରି ୧:୧୮-୧୯) \p \v 3 \x + \xo ୨୭:୩ \xo*\xt ପେରି ୧:୧୮,୧୯.\xt*\x*ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଜିସୁକେ ସଃତ୍ରୁର୍‌ ଆତେ ସଃହ୍ରି ଦିଲା ଜିଉଦା, ଜିସୁ ମଃର୍ନ୍‌ ଦଃଣ୍ଡ୍‌ ହାୟ୍‌ ଆଚେ, ଇରି ଦଃକିକଃରି ସେ ନିଜାର୍‌ ବୁଲ୍‌ କାମ୍‌କେ ଏତାୟ୍‌ ଦୁକ୍‌କଃରି ମଃନ୍‌ବାଦ୍‌ଲାୟ୍‌ ବଃଡ୍ ଜାଜକ୍‌ ଆର୍‌ ପାରାଚିନ୍‌ମଃନାର୍‌ ଲଃଗେ ସେ ତିରିସ୍‌ ଗଟ୍‌ ରୁହା ଟଃକା ବାଉଳାୟ୍‌ ଦଃୟ୍‌ କୟ୍‌ଲା, \v 4 “ମୁଁୟ୍‌ ଗଟେକ୍‌ ନିର୍ଦସି ଲକ୍‌କେ ମଃର୍ନ୍‌ ଦଃଣ୍ଡ୍‌ ହାଉଁକ୍‌ ସଃହ୍ରି ଦଃୟ୍‌ ହାହ୍‌ କଃରିଆଚି ।” \p ମଃତର୍‌ ସେମଃନ୍ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ସେ କଃତାୟ୍‌ ଅଃମାର୍‌ କାୟ୍‌ରି ଆଚେ ? ସେ କଃତା ତୁୟ୍‌ ବୁଜ୍‌ ।” \p \v 5 ସେତାକ୍‌ ଜିଉଦା ରୁହା ଟଃକା ସଃବୁ ମନ୍ଦିର୍‌ ବିତ୍ରେ ହଃବ୍ଳାୟ୍‌କଃରି ହଃଳାୟ୍‌ଲା, ତାର୍‌ହଃଚେ ସେ ଜାୟ୍‌ ନିଜେ ଉଚ୍‌କି ଅୟ୍‌ ମଃଲା । \p \v 6 ମଃତର୍‌ ବଃଡ୍ ଜାଜକ୍‌ ମଃନ୍‌ ସେ ରୁହା ଟଃକା ନଃୟ୍‌କଃରି କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଇ ଟଃକା ମନ୍ଦିରାର୍‌ ଟଃକା ସଃଙ୍ଗ୍ ଗଟେ ଟାଣେ ମିସାୟ୍‌ ବଃଣ୍ଡାର୍‌ ବିତ୍ରେ ସଃଙ୍ଗାଉତା ବିଦି ନୟ୍‌, ବଃଲେକ୍‌ ଇରି ଗଟ୍‌ ଲକାର୍‌ ବଃନିର୍‌ ମଲ୍‌ ।” \v 7 ସେମଃନ୍ ଇ ଟଃକାକ୍‌ କାୟ୍‌ କଃରୁଆଁ ବଃଲି କଃତା ଅୟ୍‌କଃରି ବିନ୍‌ଦେସାର୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ମଃସୁଣ୍‌ ଗିନେ ଗଟ୍‌ କୁମ୍ବାର୍‌ ଲକାର୍‌ ବୁୟ୍‌ଁ ସେ ଟଃକା ଦଃୟ୍‌ ଗେନ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 8 ସେତାର୍‌ଗିନେ ଆଜି ହଃତେକ୍‌ ସେ ହଃଦାକେ “ବଃନି ହଃଦା” ବଃଲି କଃଉତି । \p \v 9 ଇରଃକମ୍‌ ଜିରିମିୟ ବାବ୍‌ବାଦି କୟ୍‌ରିଲା ବାବ୍‌ବାଣି ହୁରା ଅୟ୍‌ଲି, “ଜାୟ୍‌ରି ତିରିସ୍‌ ଟଃକାୟ୍‌ ବିକୁକ୍‌ ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ତିର୍‌ କଃରି ରିଲାୟ୍‌, ସେ ତିରିସ୍‌ ଟଃକା ସେମଃନ୍ ନଃୟ୍‌, \v 10 ସେ କୁମ୍ବାର୍‌ ଲକାର୍‌ ହଃଦା ଗେନ୍‌ଲାୟ୍‌ । ଇରି କଃରୁକେ ମକ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ଆଦେସ୍‌ ଦଃୟ୍‌ରିଲା ।” \s ପିଲାତ ଜିସୁର୍‌ ବିଚାର୍‌ କଃଲା \r (ମାର୍କ ୧୫:୨-୫; ଲୁକ ୨୩:୩-୫; ଜହ ୧୮:୩୩-୩୮) \p \v 11 ଜିସୁକେ ରମିୟ ଗର୍ନରାର୍‌ ପିଲାତର୍‌ ଚଃମେ ଟିଆ କଃଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ ଗର୍ନରାର୍‌ ପିଲାତ ଜିସୁକେ ହଃଚାର୍ଲା, “ତୁୟ୍‌ କାୟ୍‌ ଜିଉଦିମଃନାର୍‌ ରଃଜା ?” \p ଜିସୁ କୟ୍‌ଲା, “ହେଁ, ତୁୟ୍‌ କଃଉଁଲିସ୍‌ ।” \v 12 ମଃତର୍‌ ବଃଡ୍ ଜାଜକ୍‌ ଆର୍‌ ପାରାଚିନ୍‌ମଃନ୍ ଜିସୁର୍‌ ବିରଦେ ଦଃସ୍‌ ଦଃକାୟ୍‌ କୟ୍‌ଲାକ୍‌, ଜିସୁ କାୟ୍‌ରି ହେଁ ନଃକୟ୍‌ଲା । \p \v 13 ସେତାକ୍‌ ପିଲାତ ଜିସୁକେ କୟ୍‌ଲା, “ଇମଃନ୍‌ ତର୍‌ ବିରଦେ କଃତେକ୍‌ ସାକି ଦେଉଁଲାୟ୍‌, ସେ ସଃବୁ ତୁୟ୍‌ କାୟ୍‌ ନଃସୁଣୁଲିସ୍‌ ?” \p \v 14 ମଃତର୍‌ ଜିସୁ କଃତା ହଃଦେକ୍‌ ହେଁ କାୟ୍‌ରି ନଃକୟ୍‌ଲା, ତଃବେ ପିଲାତ ବଃଡେ କାବା ଅୟ୍‌ଲା । \s ଜିସୁ ମଃର୍ନ୍‌ ଡଃଣ୍ଡ୍‌ ହାୟ୍‌ଲା \r (ମାର୍କ ୧୫:୬-୧୫; ଲୁକ ୨୩:୧୩-୨୫; ଜହ ୧୮:୩୯–୧୯:୧୬) \p \v 15 ସଃବୁ ବଃର୍ସ୍‌ ନିସ୍ତାର୍‌ ହଃର୍ବ୍‌ ବଃଳ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ଇଚାୟ୍‌ ଗଟେକ୍‌ କଃୟ୍‌ଦିକେ ସେମଃନାର୍‌ ଗିନେ ଚାଡି ଦେତାର୍‌ ରମିୟ ସଃର୍କାରାର୍‌ ଗର୍ନରାର୍‌ ରିତି ରିଲି । \v 16 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ସେମଃନାର୍‌ ବାରବା\f + \fr ୨୭:୧୬ \fr*\ft କଃତେକ୍‌ ହଃର୍ନା ଆତ୍‌ ଲେକାୟ୍‌ ବାରବାର୍‌ ନାଉଁ ଜିସୁ ବାରବା ବଃଲି ଲେକା ଆଚେ ।\ft*\f* ନାଉଁଆର୍‌ ଗଟେକ୍‌ ବଃଡ୍ କୟ୍‌ଦି ରିଲା । \v 17 ତଃବେ ସେମଃନ୍ ଗଟ୍‌ତଃୟ୍‌ ରୁଣ୍ଡ୍‌ଲାବଃଳ୍‌ ପିଲାତ ସେମଃନ୍‌କେ ହଃଚାର୍ଲା, “ମୁଁୟ୍‌ ତୁମାର୍‌ ଗିନେ କାକେ ଚାଡି ଦଃୟ୍‌ନ୍ଦ୍ ବଃଲି ତୁମିମଃନ୍ ଇଚା କଃରୁଲାସ୍‌ ? ବାରବାକେ କି ଜାକେ କ୍ରିସ୍ଟ ବଃଲି କଃଉତି, ସେ ଜିସୁକେ ?” \v 18 କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ଜିଉଦି ନେତାମଃନ୍ ଜେ ଡାରା ଅୟ୍‌କଃରି ଜିସୁକେ ସଃହ୍ରି ଦଃୟ୍‌ରିଲାୟ୍‌, ସେରି ପିଲାତ ଜାଣି ରିଲା । \p \v 19 ଆର୍‌ ପିଲାତ ବିଚାର୍‌ କଃର୍ତା ଟାଣେ ବଃସିରିଲାବଃଳ୍‌ ତାର୍‌ ଡକୁର୍ସି ତାର୍‌ ଚଃମେ କବୁର୍‌ ହଃଟାୟ୍‌ଲି, “ସେ ଦଃର୍ମି ଲକାର୍‌ କଃତାୟ୍‌ ତୁୟ୍‌ ମୁଳ୍‌କେ ଆତ୍‌ ଦେସ୍‌ନାୟ୍‌, କାୟ୍‌ତାକ୍‌ବଃଲେକ୍‌ ତାର୍‌ ଗିନେ ମୁଁୟ୍‌ ଆଜି ଚଃହ୍ନେ ବଃଡେ କଃସ୍ଟ୍‌ ହାୟ୍‌ ଆଚି ।” \p \v 20 ମଃତର୍‌ ବଃଡ୍ ଜାଜକ୍‌ ଆର୍‌ ପାରାଚିନ୍‌ମଃନ୍ ବାରବାକେ ଚାଡୁକ୍‌ ଆର୍‌ ଜିସୁକେ ଅଃତ୍ୟା କଃରୁକେ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ କଃଉଁକେ ବୁଜାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 21 ମଃତର୍‌ ପିଲାତ ଆରେକ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ହଃଚାର୍ଲା, “ଅଃମି ଇ ଦୁୟ୍‌ ଲକାର୍‌ ବିତ୍ରେ ତୁମାର୍‌ ଗିନେ କାକେ ଚାଡି ଦେଉଁନ୍ଦ୍ ବଃଲି ତୁମିମଃନାର୍‌ ମଃନ୍ ?” \p ସେମଃନ୍ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ବାରବାକେ ।” \p \v 22 ପିଲାତ ସେମଃନ୍‌କେ ହଃଚାର୍ଲା, “ତଃବେ ଜାକେ କ୍ରିସ୍ଟ ବଃଲି କଃଉତି, ସେ ଜିସୁକେ ମୁଁୟ୍‌ କାୟ୍‌ କଃରିନ୍ଦ୍‌ ?” \p ସେମଃନ୍ ସଃବୁଲକ୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ତାକ୍‌ କ୍ରୁସ୍‌ ଉହ୍ରେ ଚଃଗାଉଆ ।” \v 23 ସେତାକ୍‌ ସେ ହଃଚାର୍ଲା, “କାୟ୍‌ତାକ୍‌, ସେ କାୟ୍‌ ଦଃସ୍‌ କଃରିଆଚେ ?” \p ମଃତର୍‌ ସେମଃନ୍ ବଃଡେ ଉଲ୍‌ଗାଟ୍‌ ଅୟ୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ତାକ୍‌ କ୍ରୁସ୍‌ ଉହ୍ରେ ଚଃଗାଉଆ ।” \p \v 24 ଇତାକ୍‌ ପିଲାତ ଜଃଡେବଃଳ୍‌ ଦଃକ୍‌ଲା ଜେ, ସେ କାୟ୍‌ କଃରୁକେ ନଃହାରୁଲା, ବଃଲେକ୍‌ ଆରେକ୍‌ ଗଃଣ୍ଡ୍‌ଗଳ୍‌ ଅଃଉଁଲି । ସଃଡେବଃଳ୍‌ ସେ ହାଣି ନଃୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ମୁଏଁ ଆତ୍‌ ଦୟ୍‌କଃରି କୟ୍‌ଲା, “ଇ ଲକାର୍‌ ଅଃତ୍ୟାୟ୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ନିର୍ଦସ୍‌ ! ତୁମିମଃନ୍ ସେରି ବୁଜା ।” \p \v 25 ଇତାକ୍‌ ସଃବୁଲକ୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଜିସୁର୍‌ ଅଃତ୍ୟାର୍‌ ଦଃସ୍‌ ଅଃମାର୍‌ ଆର୍‌ ଅଃମାର୍‌ ହିଲାମଃନାର୍‌ ଉହ୍ରେ ହଃଳ ।” \p \v 26 ସେତାକ୍‌ ପିଲାତ ସେମଃନାର୍‌ ଗିନେ ବାରବାକେ ଚାଡି ଦିଲା, ମଃତର୍‌ ଜିସୁକେ ସାଟ୍‍ଣି ସଃଙ୍ଗ୍ ମାରାୟ୍‌ କ୍ରୁସ୍‌ ଉହ୍ରେ ଚଃଗାଉଁକ୍‌ ସଃଇନ୍‌ମଃନାର୍‌ ଆତେ ସଃହ୍ରି ଦିଲା । \s ସଃଇନ୍‌ମଃନ୍ ଜିସୁକେ ଗେଙ୍ଗ୍ରାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୫:୧୬-୨୦; ଜହ ୧୯:୨-୩) \p \v 27 ତାର୍‌ହଃଚେ ପିଲାତର୍‌ ସଃଇନ୍‌ମଃନ୍ ଜିସୁକେ ପିଲାତର୍‌ କୁଆଳ୍‌ ବିତ୍ରେ ନଃୟ୍‌ ସଃବୁ ସଃଇନ୍‌ ଦଃଳ୍‌କେ ଜିସୁର୍‌ ଚଃମେ ରୁଣ୍ଡାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 28 ଆରେକ୍‌ ସଃଇନ୍‌ମଃନ୍ ଜିସୁର୍‌ ବଃସ୍ତର୍‌ କାଡି ତାକ୍‌ ଜାମ୍‌କଳି ହର୍‌ ଡିସ୍ତା ବଃସ୍ତର୍‌ ହିନ୍ଦାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 29 ଆର୍‌ ସେମଃନ୍ ଗଟ୍‌ କାଟାର୍‌ ମୁକୁଟ୍‌ ହାଜିକଃରି ଜିସୁର୍‌ ମୁଣ୍ଡେ ହିନ୍ଦାୟ୍‌ଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ ତାର୍‌ କାତା ଆତେ ଗଟ୍‌ ସୁର୍ଲିଡାଙ୍ଗ୍ ଦଃରାୟ୍‌କଃରି ତାର୍‌ ମୁଏଁ ମାଣ୍ଡିକୁଟା ଟେସ୍‌ଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ ଗେଙ୍ଗ୍ରାୟ୍‌କଃରି କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଏ ଜିଉଦିମଃନାର୍‌ ରଃଜା, ଜୁଆର୍‌ ।” \v 30 ଆର୍‌ ସେମଃନ୍ ଜିସୁର୍‌ ଉହ୍ରେ ଲାଳ୍‌ ତୁକ୍‌ଲାୟ୍‌ ଆର୍‌ ସେମଃନ୍ ଜୁୟ୍‌ ଡାଙ୍ଗ୍ ତାକ୍‌ ଦଃରାୟ୍‌ ରିଲାୟ୍‌, ସେ ଡାଙ୍ଗ୍ ସଃଙ୍ଗ୍ ତାର୍‌ ମୁଣ୍ଡେ ମାରୁକ୍‌ ଦଃର୍ଲାୟ୍‌ । \v 31 ଆରେକ୍‌ ସେମଃନ୍ ଜିସୁକେ ଗେଙ୍ଗ୍ରାୟ୍‌ଲା ହଃଚେ, ସେ ରଃଜାର୍‌ ବଃସ୍ତର୍‌ କାଡି ତାର୍‌ ନିଜାର୍‌ ବଃସ୍ତର୍‌ ହିନ୍ଦାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ ଆର୍‌ ଜିସୁକେ କ୍ରୁସ୍‌ ଉହ୍ରେ ଚଃଗାଉଁକ୍‌ ନିଲାୟ୍‌ । \s ଜିସୁକେ କ୍ରୁସ୍‌ କାଟେ ମାର୍‌ଲାୟ୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୫:୨୧-୩୨; ଲୁକ ୨୩:୨୬-୪୩; ଜହ ୧୯:୧୭-୨୭) \p \v 32 ସେମଃନ୍ ଜିରୁସାଲମ୍‌ ଗଃଳେହୁଣି ବାରାୟ୍‌ ଜାତାବଃଳ୍‌ କୁରିଣିୟ ଗଃଳାର୍‌ ସିମନ୍‌ ନାଉଁଆର୍‌ ଗଟ୍‌ ଲକ୍‌କେ ଦଃକ୍‌ଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ ସଃଇନ୍‌ମଃନ୍ ଜିସୁର୍‌ କ୍ରୁସ୍‌ ବଃଉଁକେ ତାକ୍‌ ବଃଳ୍‌ମତ୍‌ କଃଲାୟ୍‌ । \v 33 ଆର୍‌ ସେମଃନ୍ ଗଲ୍‌ଗତା ନାଉଁଆର୍‌ ଗଟେକ୍‌ ଜଃଗାୟ୍‌, ବଃଲେକ୍‌, ଜାକେ “ମୁଣ୍ଡ୍ କିହ୍ରି ହର୍‌ ଜଃଗା” ବଃଲି କଃଉତି, ସେତି ହଚି, \v 34 ସେତି ସେମଃନ୍ ଜିସୁକେ ହିତା ମିସିରିଲା ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ରଃସ୍‌ କାଉଁକେ ଦିଲାୟ୍‌, ମଃତର୍‌ ଜିସୁ ସେରି ଚାକିକଃରି କାଉଁକେ ମଃନ୍ ନଃକେଲା । \p \v 35 ତାର୍‌ହଃଚେ ସେମଃନ୍ ଜିସୁକେ କ୍ରୁସ୍‌ ଉହ୍ରେ ଜଃଗାୟ୍‌ ତାର୍‌ ବଃସ୍ତର୍‌କେ କେଳିବାଚି ଅଃହ୍‌ଣା ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ବିତ୍ରେ ବାଟା କଃରି ନିଲାୟ୍‌ । \v 36 ଆରେକ୍‌ ସେତି ରଃୟ୍‌ ତାକ୍‌ ଜାଗ୍‌ତି ରିଲାୟ୍‌ । \v 37 ଆର୍‌ ସେମଃନ୍ ତାର୍‌ ମୁଣ୍ଡ୍ ଉହ୍ରାର୍‌ କ୍ରୁସ୍‌ କାଟେ ଇ ଦଃସାର୍‌ କଃତା ଲେକି ଲାଗାୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଏ ଜିଉଦିମଃନାର୍‌ ରଃଜା, ଜିସୁ ।” \v 38 ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଜୁଳେକ୍‌ କଃଙ୍ଗାର୍‌ମଃନ୍‌କେ ହେଁ ଜିସୁର୍‌ କାତା ବାଟ ଗଟ୍‌ ଲକ୍‌କେ ଆର୍‌ ଡେବ୍ରି ବାଟ ଗଟ୍‌ ଲକ୍‌କେ ତାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ କ୍ରୁସ୍‌ ଉହ୍ରେ ଚଃଗାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ । \p \v 39 ଆର୍‌ ସେ ବାଟ ଜାତିରିଲା ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଅଃହ୍‌ଣା ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ମୁଣ୍ଡ୍ ଜଲାୟ୍‌ ଜିସୁର୍‌ ଲିନ୍ଦା କଃରି କଃଉଁକେ ଦଃର୍ଲାୟ୍‌, \v 40 \x + \xo ୨୭:୪୦ \xo*\xt ମାତି ୨୬:୬୧; ଜହ ୨:୧୯.\xt*\x*“ରେ ମନ୍ଦିର୍‌ ବାଙ୍ଗୁ ଆର୍‌ ତିନିଦିନ୍ ବିତ୍ରେ ସେତାକ୍‌ ତିଆର୍‌ କଃରୁ, ତୁୟ୍‌ ଜଦି ସଃତ୍‌ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି, ତଃବେ ନିଜ୍‌କେ ବଚାଉ ଆର୍‌ କ୍ରୁସ୍‌ କାଟେହୁଣି ଉତ୍ରି ଆଉ ।” \p \v 41 ବଃଡ୍ ଜାଜକ୍‌ ମଃନ୍‌ ହେଁ ଦଃର୍ମ୍‌ଗୁରୁ ଆର୍‌ ପାରାଚିନ୍‌ମଃନାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ମିସିକଃରି ସେବାନ୍ୟା କୟ୍‌କଃରି ଜିସୁକେ ଲିନ୍ଦା କଃରୁକେ ଦଃର୍ଲାୟ୍‌, \v 42 “ସେ ବିନ୍ ସଃବୁ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ରଃକ୍ୟାକଃଲା, ମଃତର୍‌ ଅଃବେ ଅଃହ୍‌ଣାକ୍‌ ବଚାଉଁକେ ନଃହାରୁଲା, ସେ ତ ଇସ୍ରାଏଲାର୍‌ ରଃଜା ସେ ଇ ଦାହ୍ରେ କ୍ରୁସ୍‌ ଉହ୍ରେ ହୁଣି ଉତ୍ରି ଆସ, ତଃବେ ଅଃମିମଃନ୍‌ ତାର୍‌ ତଃୟ୍‌ ବିସ୍ୱାସ୍‌ କଃରୁଆଁ । \v 43 ସେ ନିଜ୍‌କେ ଇସ୍ୱର୍‌ ହୟ୍‌ସି ବଃଲି ଇସ୍ୱର୍‌ ଉହ୍ରେ ଆସ୍ର କଃରିଆଚେ, ତଃବେ ଦଃକୁଆଁ ଇସ୍ୱର୍‌ ତାକ୍‌ ଅଃବେ ରଃକ୍ୟା କଃରୁକେ ମଃନ୍ କଃରୁଲା କି ନାୟ୍‌ ।” \p \v 44 ଆରେକ୍‌ ଜୁୟ୍‌ କଃଙ୍ଗାର୍‌ମଃନ୍‌କେ ଜିସୁର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ କ୍ରୁସେ ଚଃଗା ଜାୟ୍‌ ରିଲି, ସେମଃନ୍ ହେଁ ଜିସୁକେ ସେବାନ୍ୟା ଗେଙ୍ଗ୍ରାଉଁକ୍‌ ଦଃର୍ଲାୟ୍‌ । \s ଜିସୁର୍‌ ମଃର୍ନ୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୫:୩୩-୪୧; ଲୁକ ୨୩:୪୪-୪୯; ଜହ ୧୯:୨୮-୩୦) \p \v 45 ହଃଚେ ବାର ଗଃଟାହୁଣି ତିନି ଗଃଟା ହଃତେକ୍‌ ଦେସ୍‌ଜାକ ଅଃନ୍ଦାର୍‌ ଅୟ୍‌ଲି । \v 46 ଆର୍‌ ହାକାହାକି ତିନି ଗଃଟାବଃଳ୍‌ ଜିସୁ ବଃଡ୍ ଟଣ୍ଡ୍ କଃରି କୟ୍‌ଲା, “ଏଲି, ଏଲି, ଲାମା ସାବକ୍‌ତାନି ?” ବଃଲେକ୍‌, “ଏ ମର୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌, ଏ ମର୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌, ତୁୟ୍‌ ମକ୍‌ କାୟ୍‌ତାକ୍‌ ଚାଡ୍‌ଲିସ୍‌ ?” \p \v 47 ଇରି ସୁଣି ସେତି ଟିଆ ଅୟ୍‌ରିଲା କଃତେକ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ଇ ଲକ୍‌ ଏଲିୟକେ କୁଦୁଲା !” \v 48 ସେଦାହ୍ରେ ସେମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରାର୍‌ ଗଟ୍‌ ଲକ୍‌ ଦଃବ୍‌ଳି ଜାୟ୍‌କଃରି, ଗଟେକ୍‌ ସ୍ପଞ୍ଜ୍ ଆଣି ତାକ୍‌ ହିତା ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ରଃସେ ବୁଡାୟ୍‌କଃରି, ସେତାକ୍‌ ଡାଙ୍ଗ୍ ଟିହେ ବାନ୍ଦିକଃରି ଜିସୁକେ କାଉଁକେ ଦିଲା । \p \v 49 ମଃତର୍‌ ବିନ୍ ଲକ୍‌ମଃନ୍ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ରିଆ, ଏଲିୟ ତାକ୍‌ ବଚାଉଁକେ ଆସୁଲା କି ନାୟ୍‌ ଦଃକୁଆଁ ।” \p \v 50 ମଃତର୍‌ ଜିସୁ ଆରେକ୍‌ ଗଟ୍‌ତର୍‌ ଆଉଲି ଅୟ୍‌ ଆତ୍ମା ଚାଡ୍‌ଲା । \p \v 51 ଆରେକ୍‌ ଦଃକା ମନ୍ଦିର୍‌କେ ଦୁୟ୍‌ ବାଗ୍ କଃର୍ତା ମଃଜାୟ୍‌ ଅଳାୟ୍‌ରିଲା ପର୍ଦା ଉହ୍ରେ ହୁଣି ତଃଳ୍‌ ହଃତେକ୍‌ ଚିରି ଅୟ୍‌ ଦୁୟ୍‌ ହଳା ଅୟ୍‌ଲି, ଆର୍‌ ବୁୟ୍‌ଁ ଲଃଦ୍‌ବଃଦ୍‌ଲି ଆର୍‌ ଡଙ୍ଗ୍ରାର୍‌ ଟେଳାମଃନ୍ ହୁଟ୍‌ଲି । \v 52 ଆରେକ୍‌ ମଃସୁଣ୍‌ କାଲ୍‌ମଃନ୍ ମେଲା ଅୟ୍‌ଲି, ଆର୍‌ ଗାଦେକ୍‌ ମଃଲା ଇସ୍ୱରାର୍‌ ପବିତ୍ର ଲକ୍‌ମଃନ୍‌ ଉଟ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 53 ଆରେକ୍‌ ସେମଃନ୍ ମଃରି ଉଟି ମଃସୁଣ୍‌ କାଲେ ହୁଣି ବାରାୟ୍‌ଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ ଜିସୁ ମଃରି ଉଟ୍‌ଲା ହଃଚେ, ସେମଃନ୍ ପବିତ୍ର ଜିରୁସାଲମ୍‌ ଗଃଳେ ଗଃଲାୟ୍‌ ଆର୍‌ ଗାଦେକ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଦଃକାୟ୍‌ ଅୟଃଲାୟ୍‌ । \p \v 54 ହାଁଚ୍ କଳି ସଃଇନ୍‌ମଃନାର୍‌ ମୁଳିକା ଆର୍‌ ତାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଜୁୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଜିସୁକେ ଜାଗି ରିଲାୟ୍‌, ସେମଃନ୍ ଦଃର୍ତି ଲଃଦ୍‌ବଃଦ୍‌ଲାର୍‌ ଗଃଟ୍‍ଣା ଦଃକି ବଃଡେ ଡିରିକଃରି କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, “ସଃତ୍‌କଃରି, ଏ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ହୟ୍‌ସି ରିଲା ।” \p \v 55 \x + \xo ୨୭:୫୫ \xo*\xt ଲୁକ ୮:୨,୩.\xt*\x*ଆରେକ୍‌ କଃତେକ୍‌ ମାୟ୍‌ଜିମଃନ୍ ସେ ଜଃଗାୟ୍‌ ରଃୟ୍‌ ଦୁରିକ୍‌ହୁଣି ଇ ସଃବୁ ଦଃକ୍‌ତି ରିଲାୟ୍‌; ସେମଃନ୍ ଜିସୁକେ ସେବା କଃରି କଃରି ଗାଲିଲି ତଃୟ୍‌ହୁଣି ଜିସୁର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ଆସି ରିଲାୟ୍‌ । \v 56 ସେମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ ମଗ୍‌ଦଲିନି ମରିୟମ୍‌, ଜାକୁବକ୍‌ ଆର୍‌ ଜସେପାର୍‌ ଆୟ୍‌ସି ମରିୟମ୍‌ ଆର୍‌ ଜେବଦିର୍‌ ହୟ୍‌ସି ଜାକୁବକ୍‌ ଆର୍‌ ଜହନାର୍‌ ଆୟ୍‌ସି ରିଲାୟ୍‌ । \s ଜିସୁକେ ତହ୍‌ଲାୟ୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୫:୪୨-୪୭; ଲୁକ ୨୩:୫୦-୫୬; ଜହ ୧୯:୩୮-୪୨) \p \v 57 ବେଳ୍‌ ବୁଡି ଆସ୍ତାବଃଳ୍‌ ଜସେପ୍ ନାଉଁଆର୍‌ ହାରାମାତିଆର୍‌ ଗଟ୍‌ ମାଜନ୍ ଲକ୍‌ ଆୟ୍‌ଲା; ସେ ହେଁ ଜିସୁର୍‌ ଗଟେକ୍‌ ଚେଲା ରିଲା । \v 58 ସେ ପିଲାତର୍‌ ହାକ୍‌ ଜାୟ୍‌କଃରି ଜିସୁର୍‌ ଗଃଗାଳ୍‌ ମାଗ୍‌ଲା, ତଃବେ ପିଲାତ ଜିସୁର୍‌ ଗଃଗାଳ୍‌ ଦେଉଁକେ ଆଦେସ୍‌ ଦିଲା । \v 59 ଜସେପ୍ ଜିସୁର୍‌ ଗଃଗାଳ୍‌କେ ନିଲା ଆର୍‌ ନିର୍ମୁଳ୍‌ ନଃଉଆଁ ହଃଚ୍ୟା ଗୁଳ୍ୟାୟ୍‌, \v 60 ଜସେପ୍ ଅଃହ୍‌ଣାର୍‌ ଗିନେ ଜୁୟ୍‌ ନଃଉଆଁ ମଃସୁଣ୍‌ ଡଙ୍ଗ୍ରେ କଃଣିରିଲା, ସେ ବିତ୍ରେ ଜିସୁର୍‌ ମଃଳ୍‌କେ ସଃଙ୍ଗାୟ୍‌ ମଃସୁଣ୍‌ କାଲାର୍‌ ଦୁଆର୍‌ ବାଟେ ଗଟ୍‌ ବଃଡ୍ ଟେଳା ଡାହିକଃରି ଗଃଲାୟ୍‌ । \v 61 ମଗ୍‌ଦଲିନି ମରିୟମ୍‌ ଆର୍‌ ବିନ୍ ମରିୟମ୍‌ ସେଟାଣେ ମଃସୁଣ୍‌ ଚଃମେ ବଃସି ରିଲାୟ୍‌ । \s ମଃସୁଣ୍‌ ଜାଗୁମଃନ୍ \p \v 62 ତାର୍‌ ଆର୍‌କ ଦିନ୍, ବଃଲେକ୍‌ ବିସାଉଁଣିବାର୍‌ ଦିନ୍ ବଃଡ୍ ଜାଜକ୍‌ ଆର୍‌ ପାରୁସିମଃନ୍ ପିଲାତର୍‌ ଚଃମେ ରୁଣ୍ଡିକଃରି କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, \v 63 \x + \xo ୨୭:୬୩ \xo*\xt ମାତି ୧୬:୨୧; ୧୭:୨୩; ୨୦:୧୯; ମାର୍କ ୮:୩୧; ୯:୩୧; ୧୦:୩୩,୩୪; ଲୁକ ୯:୨୨; ୧୮:୩୧-୩୩.\xt*\x*“ଏ ଆଜ୍ଞା, ଅଃମିମଃନ୍‌କ୍‌ ଏତୁ ହଃଳୁଲି, ସେ ମିଚୁଆ ଜିବନ୍‌ ରିଲା ବଃଳ୍‌ କୟ୍‌ରିଲା, ‘ତିନିଦିନାର୍‌ ହଃଚେ ମୁଁୟ୍‌ ଆରେକ୍‌ ଉଟିନ୍ଦ୍‌ ।’ \v 64 ସେତାର୍‌ଗିନେ ତିନିଦିନ୍ ହଃତେକ୍‌ ମଃସୁଣ୍‌ ଜାଗୁକେ ଆଦେସ୍‌ ଦେ, ନୟ୍‌ଲେକ୍‌ କେଜାଣ୍ ତାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ଆସି ତାର୍‌ ମଃଳ୍‌କେ ଚରିନଃୟ୍‌ ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ କଃଉତି, ‘ସେ ଜିବନ୍ ହାୟ୍‌କଃରି ଉଟ୍‌ଲା ଆଚେ;’ ସେନ୍‌କାର୍‌ ଅୟ୍‌ଲେକ୍‌ ହଃର୍ତୁର୍‌ ମିଚ୍ ତଃୟ୍‌ହୁଣି ହଃଚାର୍‌ ମିଚ୍ ଅଃଦିକ୍‌ କଃରାବ୍‌ ଅୟ୍‌ଦ୍‌ ।” \p \v 65 ପିଲାତ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ଗଟ୍‌ଦଃଳ୍‌ ଜାଗୁଆଳିମଃନ୍‌କେ ନିଆ ଆର୍‌ ଜଃତେକ୍‌ ହାରୁଲାସ୍‌ ସଃତେକ୍‌ ମଃସୁଣ୍‌କେ ଜାଗାଉଆ ।” \p \v 66 ତଃବେ ସେମଃନ୍ ଜାୟ୍‌ ସେ ମଃସ୍‌ଣେ ଡାହ୍‌ଲା ଟେଳାୟ୍‌ ମୁଦ୍ରାମାର୍‌ଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ ଜାଗୁଆଳିମଃନ୍‌କେ ଜିସୁର୍‌ ମଃସୁଣ୍‌ ଜାଗ୍‌ଲାୟ୍‌ । \c 28 \s ଜିସୁ ମଃର୍ନେହୁଣି ଉଟ୍‌ଲା \r (ମାର୍କ ୧୬:୧-୧୦; ଲୁକ ୨୪:୧-୧୨; ଜହ ୨୦:୧-୧୦) \p \v 1 ବିସାଉଁଣିବାର୍‌ ସଃର୍ଲା ହଃଚେ, ରଃୟ୍‌ବାର୍‌ ବର୍‌ ସଃକାଳ୍ୟା ମଗ୍‌ଦଲିନି ମରିୟମ୍‌ ଆର୍‌ ବିନ୍ ମରିୟମ୍‌ ମଃସୁଣ୍‌ ଦଃକୁକେ ଗଃଳାୟ୍‌ । \v 2 ଆର୍‌ ସଃଡେବଃଳ୍‌ ଦଃର୍ତି ଲଃଦ୍‌ବଃଦ୍‌ଲି, ଆର୍‌ ଇସ୍ୱରାର୍‌ ଗଟେକ୍‌ ଦୁତ୍‌ ସଃର୍ଗେହୁଣି ଉତ୍ରି ଆସି ମଃସୁଣ୍‌ ବାଟେ ଡାହିରିଲା ଟେଳା ଗୁଚାୟ୍‌ ତାର୍‌ ଉହ୍ରେ ବଃସ୍‌ଲା । \v 3 ସେ ଦୁତାର୍‌ ରୁହ୍‌ ବିଜ୍‌ଲି ହର୍‌ ଆର୍‌ ତାର୍‌ ହିନ୍ଦିରିଲା ବଃସ୍ତର୍‌ କଃରାଟେଳା ହର୍‌ ଚିଟ୍‌ ଦବ୍‌ ରିଲି । \v 4 ଆରେକ୍‌ ଜାଗ୍‌ତା ଲକ୍‌ମଃନ୍ ଦୁତ୍‌କେ ଡିରିକଃରି ତଃର୍‌ତଃରି ମଃଲା ଲକାର୍‌ ହର୍‌ ଅୟଃଲାୟ୍‌ । \p \v 5 ମଃତର୍‌ ସଃର୍ଗ୍‌ ଦୁତ୍‌ ସେ ମାୟ୍‌ଜିମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ତୁମିମଃନ୍ ଡିରା ନାୟ୍‌, ବଃଲେକ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ଜେ କ୍ରୁସ୍‌ ଉହ୍ରେ ମଃଲା ଜିସୁକେ ଲଳୁଲାସ୍‌, ମୁଁୟ୍‌ ସେରି ଜାଣି । \v 6 ସେ ଇତି ନାୟ୍‌, ମଃତର୍‌ ସେ ଜଃନ୍‌କଃରି କୟ୍‌ରିଲା, ତଃନ୍‌କଃରି ସେ ଉଟି ଆଚେ, ଆସା ଜୁୟ୍‌ତି ତାର୍‌ ମଃଲା ଗଃଗାଳ୍‌ ସଃଙ୍ଗା ଜାୟ୍‌ରିଲି, ସେ ଟାଣ୍ ଦଃକା । \v 7 ବେଗି ଜାୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ତାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ କଃଉଆ, ‘ଜିସୁ ମଃଲା ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେହୁଣି ଉଟି ଆଚେ, ଆରେକ୍‌ ଦଃକା ସେ ତୁମାର୍‌ ଆଗ୍‌ତୁ ଗାଲିଲି ରାଜିଏ ଜଃଉଁଲା, ସେତି ତାକ୍‌ ତୁମିମଃନ୍ ଦଃକାସ୍‌ !’ ଦଃକା ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିକେ ଜାୟ୍‌ରି କୟ୍‌ଲେ, ସେରି ହାସ୍ରା ନାୟ୍‌ ।” \p \v 8 ଇ କଃତା ସୁଣି ସେ ମାୟ୍‌ଜିମଃନ୍ ବେସି ଡିର୍ଲାୟ୍‌, ଆର୍‌ ବଃଡେ ସଃର୍ଦା ଅୟ୍‌ ମଃସୁଣ୍‌ କାଲେ ହୁଣି ଦାପେ ଜାୟ୍‌କଃରି ଜିସୁର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ କଃବୁର୍‌ ଦେଉଁକେ ଦଃବୁଳ୍‌ଲାୟ୍‌ । \p \v 9 ଆର୍‌ ଜିସୁ ସେଦାହ୍ରେ ସେମଃନ୍‌କେ ଦଃକାୟ୍‌ ଅୟ୍‌କଃରି କୟ୍‌ଲା, “ତୁମାର୍‌ ସୁସ୍ତା ଅଃଉଅ ।” ତଃବେ ସେମଃନ୍ ଜିସୁର୍‌ ଲଃଗେ ଆସି ତାର୍‌ ହାଦ୍‌ ଦଃରି ତାକ୍‌ ଜୁଆର୍‌ କଃଲାୟ୍‌ । \v 10 ସେତାକ୍‌ ଜିସୁ ସେମଃନ୍‌କେ କୟ୍‌ଲା, “ଡିରା ନାୟ୍‌, ତୁମିମଃନ୍ ଜାହା ଆର୍‌ ମର୍‌ ବାୟ୍‌ମଃନ୍‌କେ କଃଉଆ ସେମଃନ୍ ଗାଲିଲି ଜଃଉଅତ୍‌; ସେମଃନ୍ ମକ୍‌ ସେତି ଦଃକ୍‌ତି ।” \s ଜିସୁର୍‌ ମଃସୁଣ୍‌ ଜାଗୁମଃନାର୍‌ କଃତା \p \v 11 ସେ ମାୟ୍‌ଜିମଃନ୍ ଜିସୁର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍‌କେ କବୁର୍‌ କଃଉଁକେ ଜାତା ବଃଳ୍‌, ମଃସୁଣ୍‌ ଜାଗ୍‌ତା ଲକ୍‌ମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ କଃତେକ୍‌ ସଃଇନ୍‌ମଃନ୍ ଜିରୁସାଲମ୍‌ ଗଃଳେ ଜାୟ୍‌ ସେ ସଃବୁ ଗଃଟ୍‍ଣାର୍‌ କଃତାମଃନ୍‌ ବଃଡ୍ ଜାଜକ୍‌ ମଃନ୍‌କେ ଜାଣାୟ୍‌ଲାୟ୍‌ । \v 12 ଜାଜକ୍‌ମଃନ୍ ପାରାଚିନ୍‌ମଃନାର୍‌ ସଃଙ୍ଗ୍ ମିସିକଃରି ଗୁସ୍ଟୁ କଃଲାୟ୍‌ ଆର୍‌ ସେମଃନ୍ ସଃଇନ୍‌ମଃନ୍‌କେ ବୁତେକ୍‌ ଟଃକା ଦଃୟ୍‌ କୟ୍‌ଲାୟ୍‌, \v 13 “ତୁମିମଃନ୍ କଃଉଆ ଅଃମିମଃନ୍‌ ସଃବୁ ନିଦୟ୍‌ ରିଲାବଃଳ୍‌ ତାର୍‌ ଚେଲାମଃନ୍ ରାତି ଆସିକଃରି ଜିସୁର୍‌ ମଃଲା ମଃଳ୍‌କେ ଚରିକଃରି ନିଲାୟ୍‌ । \v 14 ଆର୍‌ ଜଦି ଇ କଃତା ଗର୍ନର୍‌ ସୁଣେଦ୍‌, ତଃବେ ଅଃମିମଃନ୍‌ ତାକ୍‌ ବୁଜାୟ୍‌ କଃଉନ୍ଦ୍ ଜେ, ତୁମିମଃନାର୍‌ କାୟ୍‌ ଦଃସ୍‌ ନାୟ୍‌, ତୁମିମଃନ୍ ଚିତା କଃରାନାୟ୍‌ ।” \p \v 15 ସେତାକ୍‌ ସଃଇନ୍‌ମଃନ୍ ଟଃକା ନଃୟ୍‌, ସେମଃନ୍‌କେ ଜଃନ୍‌କଃରି କଃଉଆ ଅୟ୍‌ରିଲି ସେନ୍ କଃଲାୟ୍‌ । ଇତାକ୍‌ ଇ କଃତା ଜିଉଦିମଃନାର୍‌ ବିତ୍ରେ ଉର୍ଜିଅୟ୍‌ ଆଜି ହଃତେକ୍‌ ହେଁ ସେ କଃତା ଆଚେ । \s ଚେଲାମଃନ୍‌କେ ଜିସୁ ଦଃକାୟ୍‌ ଅୟ୍‌ଲା \r (ମାର୍କ ୧୬:୧୪-୧୮; ଲୁକ ୨୪:୩୬-୪୯; ଜହ ୨୦:୧୯-୨୩; ପେରି ୧:୬-୮) \p \v 16 \x + \xo ୨୮:୧୬ \xo*\xt ମାତି ୨୬:୩୨; ମାର୍କ ୧୪:୨୮.\xt*\x*ଜିସୁର୍‌ ଏଗାର୍‌ଗଟ୍‌ ଚେଲା ଗାଲିଲି ଜାୟ୍‌, ଜିସୁ ଜୁୟ୍‌ ଡଙ୍ଗ୍ରେ ଜଃଉଁକେ କୟ୍‌ରିଲା, ସେ ଡଙ୍ଗ୍ରେ ଗଃଲାୟ୍‌ । \v 17 ଆର୍‌ ସେମଃନ୍ ସେତି ଜିସୁକେ ଦଃକି ଜୁଆର୍‌ କଃଲାୟ୍‌, ମଃତର୍‌ କେ କେ ସଃତ୍‌ ନଃକେଲାୟ୍‌; \v 18 ଆରେକ୍‌ ଜିସୁ ସେମଃନାର୍‌ ଚଃମେ ଆସି କଃତା ଅୟ୍‌ କୟ୍‌ଲା, “ସଃର୍ଗ୍‌ ଆର୍‌ ହୁର୍ତିବିର୍‌ ସଃବୁ ଅଃଦିକାର୍‌ ମକେ ଦିଆ ଅୟ୍‌ଆଚେ । \v 19 \x + \xo ୨୮:୧୯ \xo*\xt ପେରି ୧:୮.\xt*\x*ତଃବେ ତୁମିମଃନ୍ ଜାୟ୍‌ ସଃବୁ ବାସାର୍‌ ରିଲା ଲକ୍‌ମଃନ୍‌କେ ଉବା, ହଅ ଆର୍‌ ପବିତ୍ର ଆତ୍ମାର୍‌ ନାଉଁଏ ବାପ୍ତିସମ୍‌ ଦଃୟ୍‌, ସେମଃନ୍‌କେ ଚେଲା କଃରା । \v 20 ଆର୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନ୍‌କେ ଜୁୟ୍‌ ଜୁୟ୍‌ ଆଡର୍‌ ଦଃୟ୍‌ ଆଚି ସେରି ସଃବୁ ମାନୁକ୍‌ ସିକାଉଆ, ଆରେକ୍‌ ମଃନେ ରଃକା ଜୁଗ୍ ସେସ୍‌ ଅଃଉତା ହଃତେକ୍‌ ସଃବୁବଃଳ୍‌ ମୁଁୟ୍‌ ତୁମିମଃନାର୍‌ ସଃଙ୍ଗେ ସଃଙ୍ଗେ ଆଚି ।”