\id TIT - Bunama NT [bdd] -Papua New Guinea 1991 (DBL -2014) \h Taito \toc1 Taito ꞌina leta Paulo ꞌileleya \toc2 Taito \toc3 Tait \mt1 TAITO \mt2 Taito ꞌina leta Paulo ꞌileleya \ip Mwalo Paulo Taito ꞌina paihowa ꞌiꞌebwaeya ma ꞌabehega tohekalesiyao bwanabwana Kiliti ꞌoina ꞌiꞌitaꞌita yahidi, ta ꞌina leta bewa ꞌileleya ma ꞌoinega paihowaina ꞌana loina ꞌisanapu. \c 1 \s1 Loyauwedo \p \v 1 Natugu Taito, ꞌino leta bewa taugu Paulo ꞌoiguwega, taugu Yehoba ꞌina topaihowa ta Yesu Keliso ꞌana tohepwaila. Cigu paihowaina ꞌiꞌebwaegauwa ma taudi Yehoba ꞌana hesihesinuwao yaꞌabihe waiwaiyedi ma sihemisa moisa ma nuwadi ꞌisabwalena, ta ꞌoinega sanapu moisega sipaihowa dumwalu. \v 2 Wete Yehoba mwalo hene ꞌigwae hemisaediya ta sihemisaeya ꞌabehega yawasidi miyamiya hatayana ꞌiꞌebwaedi. Ta geya sowana ꞌiꞌabo. \v 3 Tutaina Yehoba ꞌihesinuweya ꞌoina tauna ꞌina gwaehemisega Yesu ꞌitauyama, ta yawasida moisa ꞌiꞌabilatuheya, ta Yehoba, tauna ꞌada Toꞌabihetena, ꞌiloinaegauwa ta yaguguguguya. \p \v 4 Taito, ꞌowa yaꞌahwa natunegowa moisa ꞌida hemisa ꞌaigeda, ꞌoinega Tamada Yehoba ma ꞌada toꞌabihetena Yesu Keliso ꞌidi helauwega siꞌabihetego ma ꞌumiya daumwala. \s1 Taito ꞌina paihowa Kiliti ꞌoina \p \v 5 Bewa weyahina yaꞌebesinegowa bwanabwana Kiliti ꞌoina ma toꞌaha nobwa hekalesiya ꞌalona geya bwebweꞌana ꞌugihe dumwalu, ma wete ꞌigu loinega tohanugetao ꞌuhesinuwedi, ꞌasa ꞌaigeda ꞌaigeda ꞌoidiya. \p \v 6 Ta ꞌigu loina bewa tohanugetao ꞌadi hesinuwa weyahina, beno gide, to loheya ꞌeguma ꞌina mumuga ꞌausalana, ma mwanena ꞌaigeda tuwamo, ma natudiyao wasadi ꞌane geya sida puiya, ta geya sida logwahata, ma hesi taudi maꞌidi hemisa Yehoba ꞌoina. \v 7 Weyahina tohanugetao Yehoba weyahina sipaipaihowa, ꞌilobwainediya ma mumugadi bwebweꞌana, ma sahena sidebadeba paꞌala nana sihehe gamwagamwagu, nuwana bwasi galana sinumanuma yauyaule, nuwana loheya ꞌana toꞌehunuwa, nuwana wasawasa ꞌana tohamwa. \v 8 Ma hesi ꞌadi lobwaina ma taumanao siꞌitayahidi, ma mumugadi tuwa ꞌausaladi, ta ꞌidi nuwatuhu matuhadi. Ma wete mumugadi dumwaludi, ma ꞌehaudi, ta taudi toꞌalamaꞌiꞌitana. \p \v 9 Ta wete heꞌitaedi moisaedi sihesagohediya sihemisaedi, ma sinuwatuhu yahidi, ma ꞌane tomota tupwadi silemedi heꞌita ꞌoinega, ta ꞌeguma taiyawedi sihegwae ꞌaboꞌabowedi siꞌabihe dumwaludi. \v 10 Weyahina toguipaila mabwaiyadi simiyamiya, ta meYudiya ꞌidi loina ꞌana tomuliyao boda hedada sigwaegwae besobeso ma tomota siꞌaboꞌabowedi. \v 11 Coinega ꞌidi ꞌahwaꞌaboꞌabo weyahina ꞌuꞌetobodedi, weyahina hali susu ma hali susu siꞌabihepuidi, ta ꞌidi heꞌita ꞌaboꞌaboina ꞌoinega nuwanuwadi mane siloba. \p \v 12 Bewa ꞌoinega ta palopita ꞌaigeda Kiliti loheyaina ꞌigwaeya, \q1 “Kiliti taudi mumugadi toꞌeꞌaboꞌabo ma tologwahata, ma mumugadi gide tuwa hebahebai, weyahina gamwadi ꞌina mwausumo weyahina sinuwanuwatuhu.” \p \v 13 Palopitaina ꞌina gwae bewa moisa, ꞌoinega ꞌuheliyedi ma sinuwabui ma sihemisa moisa. \v 14 Ma ꞌuꞌetobodedi, ma sahena Yudiyaedi ꞌidi heꞌoteꞌotetela sihehesagohedi, ta wete heꞌita moisa ꞌana towahiꞌwataꞌwatao sahena simulimuliyedi. \p \v 15 Taudi mumugadi ꞌehauna ꞌoidiya ginaula mabwaiyana ꞌehauna, ma hesi taudi wasa bwebweꞌana ꞌana tolowahiꞌwata, ma mumugadi galadi, taudi ꞌoidiya geya ꞌeta toꞌaha ꞌehauna, weyahina ꞌidi nuwatuhu galadi mabwaiyadi. \v 16 Taudi sigwae ꞌabehega Yehoba sisanapuya, ta ꞌidi paihowa ꞌoinega Yehoba siuhaleya, weyahina taudi togala ma wete loina ꞌana tosinala, ꞌoinega paihowa bwebweꞌana geya ꞌeta ꞌadi lobwaina. \c 2 \s1 Heꞌita dumwaluna weyahina \p \v 1 Ma ꞌowa heꞌita dumwaluna ꞌuheꞌitae. \v 2 Ma babadaedi ꞌuhegwaedi sahena sinumanuma yauyaule weꞌaha galana, ma sahena wete siyaliyaliyaya besobeso, ma hesi Yehoba sihemisa moisa, ma helau ta ꞌalamaꞌiꞌita ꞌoidiyega simaha. \p \v 3 Caiꞌaihaleyao wete ꞌuhegwaedi ma mumugadi maꞌidi heꞌasisi, ta sahena tomota siꞌahwaꞌahwa galagalaedi, ma wete sahena waini sinumanuma hedade, ta ꞌilobwainediya mumuga ꞌausalana siheheꞌita wahiwahine hauhaudi ꞌoidiya, \v 4 ma ꞌane mwanediyao ta natudiyao sihelau bwaibwainidi. \v 5 Ma ꞌane maꞌidi heꞌasisi, ma mumuga bwebweꞌana ꞌoidiyega ꞌidi hada siꞌitayahidi, ma wete mwanediyao sihelauwedi ta ꞌenadi sihematamatana, ma bewa ꞌoinega hali tomota Yehoba ꞌina gwae siheꞌasisiye, ta sahena siꞌahwaꞌahwa galagalae. \p \v 6 Loheloheya hauhaudi ꞌuguguyadi ma mumugadi siꞌitayahidi. \p \v 7 Ta ꞌowa mumugau mabwaiyana ꞌoidiyega tomota ꞌuheꞌitadi ma taudi wete simumuga bwebweꞌana. Eeta gwae moisega ꞌuheꞌita, ma ꞌane mumugau ta ꞌino heꞌita ꞌilobwaine. \v 8 Ma ꞌane ꞌino heꞌitao sahena tomota siꞌahwaꞌahwa ꞌaboꞌabowe, ma ꞌino gwae bwebweꞌadi ꞌadi hesagoha ꞌoinega ꞌa ꞌalehao sideba mwadina, ꞌidi ꞌahwayali besobeso ꞌoidiyega. \p \v 9 Topaihowao wete ꞌuhegwaedi ma ꞌidi babadao ꞌidi loina siheꞌasisiyedi, ta ꞌidi paihowega siꞌabihe yaliyayadi, ma sahena silologwahata, \v 10 ta sahena yagaha. Ma hesi maꞌidi heꞌasisi moisa taudi ꞌada toꞌabihetena Yehoba tetelina siꞌabilatuhe ꞌidi paihowa ꞌausalanega. \p \v 11 Yehoba ꞌina helauina ꞌilatu pwaima tomota ꞌada ꞌabihetena weyahina, \v 12 ta ꞌiheꞌitaegita ma mumuga besobeso ma nuwatuhu galadi talogwahatedi, ma hesi tamiya mumuga bwebweꞌadi ma dumwaludi ꞌoidiya. \v 13 Bewa tuta maꞌida yaliyaya ꞌada toꞌabihetena Yesu Keliso tahemisae, tauna ꞌida Yehoba waiwaina ma maꞌina wasawasa, ta ꞌina hapwesa weyahina tayamwayamwa. \v 14 Tauna ꞌitagwaleya weyahida, ta ꞌiꞌamasa sabi ꞌabihetegita ꞌida pui mabwaiyana ꞌoidiyega, ta ꞌiꞌabihe ꞌehaugita, ta ꞌiboi ꞌina boda ꞌoina ꞌilagugita, ta ꞌane ꞌina paihowa bwebweꞌadi ꞌoidiya taguibiga. \v 15 Heꞌita bewa ꞌuheꞌitadi tomota ꞌoidiya, ma loina dumwaluna ꞌoinega ꞌulohatotodi ma simumuga bwaibwaina. Ma sahena ꞌeta taiya ꞌigwae sinaligo. \c 3 \p \v 1 Wete ꞌuhenuwa lagudi ma ꞌasa ꞌana toloinao ꞌidi loina ꞌoidiya sitagwaledi, ma sihematamatana, ta paihowa bwebweꞌadi sipaihowadi. \v 2 Ta sahena ꞌahwayali ma heꞌahwa panapanawa, ma hesi tomota ꞌoidiya simumuga wahinuhega maꞌidi heꞌasisi. \p \v 3 Moisa tauda mwalo yauyauleida ta tologwahata hedada, ꞌoinega henuhenuwa ma yaliyaya besobeso nuwada siꞌewaꞌewa ma ꞌeda bwebweꞌana taꞌebesineya. Ma wete nuwanuwada loꞌaleha ma heꞌipiꞌipi, ꞌoinega tomota tupwadi siloꞌalehegita, ma wete tauda taloꞌalehediya. \p \v 4 Ta muliyetega Yehoba tauna ꞌada Toꞌabihetena ꞌina helau ma ꞌina ꞌatemuyamuya ꞌiꞌabilatuheya, \v 5 ta ꞌiꞌabihetegita, geya ꞌida paihowa dumwaludi weyahidi, ma hesi tauna ꞌina ꞌatemuyemuyega, ꞌoinega ꞌina Yaluyaluwa Tabuna ꞌoinega ꞌida pui ꞌibuyodiya, ta ꞌiꞌabihe ꞌehaugita, ta yawasida ꞌehauna ꞌiꞌebwaegita. \p \v 6 Ma ꞌada Toꞌabihetena Yesu Keliso tauna ꞌoinega Yaluyaluwa Tabuna Yehoba ꞌisiweya ꞌateda. \v 7 Ma tauna ꞌina helauwega ꞌiꞌahwa dumwaluwegita, ꞌoinega tanuwatuhu yahiya ꞌabehega yawasida miyamiya hatayana taloba. \p \v 8 Gwae bewa mabwaiyana gwae moisa, ꞌoinega ꞌuhewaiwai ꞌadi lohatoto ꞌoidiya, ma ꞌane taudi Yehoba ꞌana tohemisao gwaeyedi sihemisedi ma simuliyedi, ma paihowa bwebweꞌadi sipaihowadi, bewa ginaula bwebweꞌana ta tomota ꞌadi ꞌebelema. \p \v 9 Ma heꞌahwa lasalasa besobeso loina weyahidi, nana hali \w yaso\w* sanidi weyahidi, bewa nata geya siꞌabihetegita, ꞌoinega ꞌuꞌebesinedi. \p \v 10 Ceguma taiya nuwanuwana ꞌiꞌahwa lasalasa tomota ꞌoidiya ꞌuhegwae maꞌaigeda bo maluwa ma ꞌilolagu. Ceguma geya ꞌilolagu walogwahate. \v 11 Weyahina ꞌina nuwatuhu geya sidumwalu, ta tauna ꞌiboi ꞌisanapu ginaulaedi ꞌipaipaihowadi galadi tuwa. \s1 Gwae ꞌana ꞌebelosaloha \p \v 12 Cabwa Atimasi bo Tikiko yahesumaneyawa ꞌoiuwa, ꞌoinega ꞌeguma ꞌitautauyawa ꞌulomwayamwayauma, weyahina nuwanuwagu gogai ꞌana tuta taugu ꞌasa Nikopoli ꞌoina yamiyamiya. \p \v 13 Loina ꞌana tosanapu tauna Senasi ma wete Apolosa ꞌuꞌabihetedi, ta manima ꞌabiyadi ꞌuhesumanedi ꞌidi ꞌadau ꞌoina, ma ꞌane maꞌidi yaliyaya. \p \v 14 Ta ꞌidi bodao mabwaiyadi ꞌuheꞌitadi ma siguibiga, ta sawasawahidi tomiyamwau siꞌabihetedi, ma sahena simiyamiya daidaita. \p \v 15 Cebwa maꞌigu bodao ꞌima helau ꞌoiuwa, ma ꞌiyadao Bada ꞌana tomuliyao baꞌidamwao wamiyamiya taudi wete ꞌima helau ꞌoidiya. Yehoba ꞌina ꞌabihetena mabwaiyami ꞌoimiya. \q1 Taugu Paulo.