\id 1CO - Kaluli Bible \h 1 Kolin \toc1 Mo꞉fo꞉s Agel We Fo꞉l Eyo꞉ Kolin Kaluka꞉isalemo꞉ Sa꞉sa꞉liga꞉fo꞉ \toc2 1 Kolin \toc3 1Kol \mt2 Mo꞉fo꞉s Agel We Fo꞉l Eyo꞉ \mt1 Kolin \mt2 Kaluka꞉isalemo꞉ Sa꞉sa꞉liga꞉fo꞉ \imt1 Asuluma꞉no꞉ towo꞉ we \ip Fo꞉ldo꞉ elen ho꞉len a꞉namio꞉, Kolin amisa꞉n alan a꞉no꞉ Akaya hen, Gilig doba꞉da꞉ elen. Fo꞉l eyo꞉ Kolin amisa꞉n alan a꞉namio꞉, Ya꞉suwa꞉ towo꞉ a꞉na mo꞉mo꞉da widaki, sa꞉so꞉ a꞉na mo꞉mo꞉do꞉. Ko꞉sega Fo꞉l e Kolin sa꞉so꞉ ta꞉ta꞉sa꞉ga꞉, nanogo꞉ A꞉fesa꞉s a꞉na dia꞉ni ho꞉no꞉go꞉lab amio꞉, hida꞉yo꞉ nowo꞉ Kolin sa꞉s us a꞉na fa꞉la꞉dowo꞉. A꞉la꞉gabiki Fo꞉l eyo꞉ imo꞉wo꞉ asulo꞉ nafa dimiaki a꞉la꞉ta꞉ga꞉, hida꞉yo꞉ ililo꞉ diab a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ digalakiyo꞉, mo꞉fo꞉s we a꞉na sa꞉sa꞉liga꞉fo꞉. \ip Fo꞉l eyo꞉ to we sa꞉sa꞉lakiyo꞉, Keliso kaluka꞉isale ko꞉lo꞉ Kolin sa꞉s a꞉namilo꞉ sab a꞉no꞉ tilidabu ililo꞉ a꞉no꞉ mogagabiki, e kele asulaki sa꞉sa꞉lo꞉. Ili sa꞉s us a꞉namio꞉ hida꞉yo꞉ da꞉lab. Kaluka꞉isale nolo꞉ aloba꞉dab, nolo꞉ uwo꞉ dian man dimidab, nolo꞉ Ya꞉su Asulo꞉ ma꞉no꞉lo꞉ nab amio꞉ hala dimidab, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ Keliso kalu egelebo꞉ mo꞉walila꞉lab. Hida꞉yo꞉ a꞉no꞉ sa꞉s usamio꞉ alan fa꞉la꞉dowo꞉. A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ Fo꞉l eyo꞉ iyo꞉ digalema꞉ki towo꞉ wido꞉. Eyo꞉ ga dian man tog digalo꞉ a꞉no꞉ wido꞉, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ hida꞉yo꞉ ko꞉lo꞉ kalu Godeya꞉ Mamaya꞉lo꞉ mo꞉tililia꞉ ha꞉na꞉lab ilo꞉ amilo꞉ fa꞉la꞉doma꞉nigab a꞉no꞉lo꞉ wido꞉. Gulugululan man nafa a꞉no꞉lo꞉, Mama Malilo꞉wa꞉ boba nafa ko꞉lo꞉ Keliso kaluka꞉isalemo꞉lo꞉ dimian a꞉no꞉lo꞉ wido꞉. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ sowo꞉ kaluwo꞉ tambo a꞉ma꞉la꞉ dasima꞉ika꞉ a꞉la꞉likiyo꞉ wido꞉. \ip Fo꞉l elo꞉ to ko꞉lo꞉ Kolin kaluka꞉isalemo꞉lo꞉ wido꞉ a꞉namio꞉ imo꞉wo꞉ hida꞉yo꞉ dimiaki go꞉lo꞉b a꞉la꞉asulo꞉. Fo꞉l eyo꞉ Godeya꞉lo꞉ asulab au asuwa꞉takiyo꞉, kaluka꞉isalemo꞉wo꞉ mada dinafa fanda sio꞉. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ heb 13 a꞉namio꞉ Fo꞉l eyo꞉ towo꞉ a꞉la꞉sio꞉, nowo꞉mbo꞉lo꞉ ha꞉fo꞉ disa꞉lan man a꞉no꞉ boba wa꞉la꞉b ko꞉lo꞉, Godeya꞉ ene kaluka꞉isalemo꞉ dimia꞉sen. \c 1 \p \v 1-2 Ne Fo꞉l, Godeya꞉ ene asulo꞉wa꞉ ilikiyo꞉, ne da꞉feyo꞉ ko꞉lo꞉, ne Ya꞉su Kelisowa꞉lo꞉ iliga꞉felo꞉ kalu nowo꞉ ne. Nili nao Sostenes naino꞉ mo꞉fo꞉s we sa꞉sa꞉la꞉sa꞉ga꞉, Gode amilo꞉ tilidabu kaluka꞉isale Kolin amisa꞉n usamilo꞉ sab gimo꞉ a꞉na iliga꞉to꞉l. Gio꞉ Godeya꞉ eno꞉le dowa꞉sa꞉ga꞉, Ya꞉suwa dowakiyo꞉ malilo꞉le doma꞉ki, Godeya꞉ gio꞉lo꞉ da꞉feyo꞉. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ kaluka꞉isale heno꞉ tambo amilo꞉ sab abeyo꞉ ni Alan Ya꞉su Kelisowa꞉ wi amilo꞉ tilida꞉dab i a꞉no꞉, Gode eyo꞉ iyo꞉ malilo꞉ ta꞉fo꞉. Ya꞉su e, ili Alano꞉lo꞉, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ nili Alano꞉lo꞉ e. \v 3 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ ha꞉fo꞉ disa꞉ma꞉no꞉ man o꞉lia꞉ ha꞉sa dowan man o꞉lia꞉yo꞉, nili Do Gode o꞉lia꞉ Alan Ya꞉su Keliso o꞉lia꞉ma꞉yo꞉ gimo꞉ dimina꞉ki dulugu so꞉lo꞉l. \s1 Godemo꞉ mada o꞉m a꞉la꞉sio꞉ \p \v 4 Ya꞉su Keliso eya a꞉la꞉ta꞉ga꞉yo꞉ Gode eyo꞉ gi o꞉lia꞉yo꞉ ha꞉fo꞉ disa꞉ ko꞉lo꞉, niyo꞉ ho꞉leno꞉ tambo gi asulakiyo꞉ Godemo꞉wo꞉ mada o꞉m a꞉la꞉ sa꞉la꞉lo꞉l. \v 5 Gio꞉ Ya꞉su Keliso eya dowab amio꞉, kelego꞉ nafaleyo꞉ gimo꞉ dimi ko꞉lo꞉, gio꞉ asulo꞉ nafale o꞉lia꞉, Godeya꞉ to walama꞉no꞉ asulo꞉ a꞉no꞉lo꞉ di ko꞉lo꞉lab. \v 6 Nililo꞉ Keliso ko꞉lo꞉ gimo꞉lo꞉ wido꞉ a꞉no꞉, gi amio꞉ hendele ege alilaki, halaido꞉ a꞉lab. \v 7 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ gio꞉ Alan Ya꞉su Keliso kalab amilo꞉ fa꞉la꞉doma꞉nigab a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ yasila꞉lab amio꞉, Godeya꞉ Mama eyo꞉ bobayo꞉ gimo꞉wo꞉ tambo dimia꞉lab ko꞉lo꞉, gi amio꞉ mo꞉kele doma꞉ib. \p \v 8 \x - \xo 1.8 \xt 1Tes 3.13, 5.23\x*Ya꞉su eyo꞉ gio꞉ halale alita꞉i ha꞉na꞉la꞉ga꞉, henfelo꞉ welo꞉ edaba ta꞉fa꞉ib. A꞉la꞉dimida꞉li ha꞉na꞉la꞉ga꞉yo꞉, Alan Ya꞉su Kelisowa꞉ ho꞉len a꞉namio꞉ gi amio꞉ hala dimido꞉wo꞉ mo꞉ba꞉ba꞉ib. \v 9 \x - \xo 1.9 \xt 1Tes 5.24, 1Yo꞉n 1.3\x*Gode eyo꞉ hendele dimida꞉sen ko꞉lo꞉, elo꞉ sio꞉ a꞉no꞉ tambo ilili alifa꞉ib. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ Gode imilise a꞉ma꞉yo꞉ gio꞉ ene so꞉wa Alan Ya꞉su Keliso o꞉lia꞉ doma꞉ki ho꞉ido꞉. \s1 Tilidabu kaluka꞉isaleyo꞉ ko꞉lilo꞉ alobo꞉no꞉ \p \v 10 \x - \xo 1.10 \xt Fili 2.2\x*Ni nao nado i, Alan Ya꞉su Kelisowa꞉ wiya ilikiyo꞉, niyo꞉ towo꞉ halaido꞉ gimo꞉ sa꞉ma꞉nigo꞉l. Keliso kaluka꞉isale nol o꞉lia꞉yo꞉ asulo꞉ imilig dowaki, gi usamio꞉ aloba꞉da꞉so꞉bo. Gio꞉ ua dowaki asulo꞉wo꞉ imilise dowa꞉bi. \v 11 Ni nao i, Koloeya꞉ ayamilo꞉ sa꞉sen nolba꞉yo꞉ nemo꞉wo꞉ gio꞉ gegelebo꞉ towa꞉yo꞉ kega꞉laka꞉ a꞉la꞉sio꞉. \v 12 \x - \xo 1.12 \xt Ilig 18.24-28, 1Kol 3.4\x*Niyo꞉ gililo꞉ to weaundo꞉ kegakilo꞉ sa꞉lab a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ so꞉lo꞉l. Kalu nolba꞉ sa꞉lakiyo꞉, “Ne Fo꞉l kudu ho꞉no꞉l.” Nolba꞉yo꞉, “Ne Abolos kudu ho꞉no꞉l.” Nolba꞉yo꞉, “Ne Bida kudu ho꞉no꞉l.” A꞉la꞉ta꞉ga꞉ nolba꞉yo꞉, “Ne Ya꞉su Keliso kudu ho꞉no꞉l” a꞉la꞉sa꞉la꞉lab. \v 13 A꞉la꞉do꞉ alobana sa꞉labko, Ya꞉su Kelisowo꞉ usa aloba꞉daki auma꞉ib. Folo꞉ gi asuwa꞉taki i malana aluwa꞉le? A꞉la꞉ta꞉ga꞉ gio꞉ Fo꞉la꞉ wiya ho꞉na to꞉lolo꞉ ko꞉lo꞉ gaida꞉le? A꞉la꞉ba! \v 14 \x - \xo 1.14 \xt Ilig 18.8, Lom 16.23\x*Gi us a꞉namio꞉ niyo꞉ kalu a꞉la꞉, Kilisbus o꞉lia꞉ Gaius o꞉lia꞉ a꞉no꞉ko꞉ ho꞉na to꞉lolo꞉. Kaluka꞉isale nolo꞉ niyo꞉ ho꞉n amio꞉ mo꞉to꞉lolo꞉ ko꞉lo꞉, Godemo꞉wo꞉ mada o꞉m a꞉la꞉so꞉lo꞉l. \v 15 A꞉la꞉go꞉ko꞉lo꞉ kalu noma꞉yo꞉ ne Fo꞉la꞉ wiya ho꞉n amio꞉ a꞉na to꞉lolo꞉ a꞉la꞉bo꞉ mo꞉sa꞉ma꞉ib. \v 16 \x - \xo 1.16 \xt 1Kol 16.15\x*A, hendele niyo꞉ Stefanasa꞉ eso꞉lo꞉ a꞉no꞉lo꞉ ho꞉na to꞉lolo꞉. Ko꞉sega kalu nolo꞉ niyo꞉ ho꞉na to꞉lolo꞉ a꞉la꞉bo꞉ mo꞉asulo꞉. \v 17 Mo꞉wo꞉ kaluka꞉isale nolo꞉ niyo꞉ ho꞉na to꞉lola꞉melea꞉ki, Ya꞉su Keliso eyo꞉ ne a꞉na iliga꞉foma. Ko꞉sega eyo꞉ ne ene to nafa a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ fanda wida꞉melea꞉ki iliga꞉fo꞉. Niyo꞉ to nafayo꞉ widakiyo꞉, asugdo꞉ di o꞉ngo꞉ dowakiyo꞉ towo꞉ mo꞉wido꞉. Niyo꞉ a꞉la꞉wida꞉li kibo꞉bowo꞉ Ya꞉su Keliso ko꞉lo꞉ i malan amilo꞉ sowo꞉ a꞉ma꞉ halaido꞉wo꞉ o꞉ngo꞉malo꞉ngo꞉ domabe. \v 18 \x - \xo 1.18 \xt Lom 1.16\x*Kaluka꞉isale nolo꞉ Ya꞉su e i malana sowo꞉ a꞉la꞉bo꞉ da꞉dakiyo꞉, no꞉nolo꞉ to sa꞉lab a꞉la꞉asulab. Kaluka꞉isale i a꞉no꞉ de hena sulufa꞉ ha꞉nakigab. Ko꞉sega Godeya꞉lo꞉ asuwa꞉takilo꞉ gasilia꞉lab kaluka꞉isale niliyo꞉, Ya꞉su i malan amilo꞉ sowo꞉ a꞉no꞉ Godeya꞉ ene halaido꞉ a꞉ma꞉ go꞉. \v 19 \x - \xo 1.19 \xt Ais 29.14\x*Godeya꞉ ene to sa꞉sa꞉lo꞉ amio꞉ a꞉la꞉sio꞉, \q1 “Kaluka꞉isale abeyo꞉ e kailaki asulo꞉ nafaleyo꞉ ne dilo꞉b a꞉la꞉asulalega, Gode eyo꞉ iyo꞉ asulo꞉wo꞉ malo꞉ngo꞉ ta꞉felema꞉ib. \q2 Kaluka꞉isale abeyo꞉ e asugdo꞉ di a꞉la꞉asulalega, ililo꞉ dimidama꞉no꞉ asulab a꞉no꞉ Gode eyo꞉ ka꞉ma꞉ib.” \p \v 20 \x - \xo 1.20 \xt Job 12.17, Ais 19.12, 33.18, 44.25\x*A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ asugdo꞉ di kaluka꞉isale i a꞉no꞉ wagama꞉iba? Mo꞉sa꞉sa꞉ elelo꞉ asulo꞉ kalu i o꞉mo꞉wo꞉lo꞉ waga fa꞉la꞉doma꞉iba? A꞉la꞉ta꞉ga꞉ henfelo꞉ wenamilo꞉ asulo꞉wo꞉ nafa dia꞉sa꞉ga꞉lo꞉ nenelakilo꞉ saeta꞉lowan kalu i a꞉no꞉lo꞉ wagama꞉nigaba꞉le? Asulo꞉ nafayo꞉ henfelo꞉ amilo꞉ di a꞉no꞉ Gode eyo꞉ no꞉nolo꞉ alitaki o꞉ngo꞉malo꞉ngo꞉ ta꞉felo꞉ ko꞉lo꞉lab \v 21 \x - \xo 1.21 \xt Madi 11.25\x*Godeya꞉ ene asulo꞉ nafale a꞉ma꞉ togo꞉ we a꞉na dimidalia꞉ difa꞉. Henfelo꞉ kaluka꞉isaleya꞉ ene asulo꞉ a꞉na ilikiyo꞉, Godeyo꞉ mada mo꞉fanda asululia꞉ib. Ko꞉sega kaluka꞉isale abeyo꞉ nililo꞉ to widab a꞉no꞉ tilida꞉dalega, Gode eyo꞉ i a꞉no꞉ asuwa꞉taki gasilia꞉ib. To nililo꞉ widab a꞉no꞉ henfelo꞉ kaluka꞉isaleya꞉yo꞉ o꞉ngo꞉mal a꞉la꞉asulab. \v 22 Yu kaluka꞉isale iliyo꞉ molo ha꞉na꞉no꞉ ko꞉li ko꞉lilo꞉ a꞉no꞉ ba꞉ba꞉no꞉ asulo꞉, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ Gilig kalu iliyo꞉ asulo꞉ nafa o꞉lia꞉ asug nafa o꞉lia꞉yo꞉ ko꞉lo꞉ dia꞉no꞉ kedo꞉. \v 23 \x - \xo 1.23 \xt Lom 9.32, 1Kol 2.14\x*Ko꞉sega niliyo꞉ Ya꞉su Keliso ko꞉lo꞉ i malan amilo꞉ sowo꞉ a꞉no꞉ wida꞉lo꞉l ko꞉lo꞉, Yu kaluka꞉isale iliyo꞉ to a꞉no꞉ mo꞉beaki mo꞉tilida꞉dab, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ Yu kaluka꞉isalema iliyo꞉ a꞉no꞉ madali to sa꞉lab a꞉la꞉asulo꞉. \v 24 \x - \xo 1.24 \xt Kolo 2.3\x*Godeya꞉lo꞉ da꞉fea꞉sa꞉ga꞉lo꞉ ho꞉leli kaluka꞉isale nio꞉, nolo꞉ Yu kaluka꞉isale, nolo꞉ Yu kaluka꞉isalema. Ko꞉sega nio꞉ tambo to wido꞉ we tilida꞉da꞉sa꞉ga꞉yo꞉ a꞉la꞉asulo꞉, Keliso e Godeya꞉ ene halaido꞉wo꞉ o꞉m, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ asug nafaleyo꞉ mo꞉wo꞉ E. \v 25 \x - \xo 1.25 \xt 2Kol 13.4\x*Henfelo꞉ kaluwa꞉yo꞉ Godeya꞉ ene asulo꞉ a꞉no꞉ o꞉ngo꞉ma a꞉la꞉asula꞉sen. Ko꞉sega Godeya꞉ ene asulo꞉ a꞉ma꞉yo꞉ henfelo꞉ amilo꞉ asugdo꞉ di fa꞉la꞉dowab a꞉no꞉ tininila꞉ ko꞉lo꞉lab. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ henfelo꞉ kaluwa꞉yo꞉ Godeya꞉lo꞉ dimido꞉ a꞉no꞉ halaido꞉lo꞉ma a꞉la꞉asula꞉sen ko꞉sega, Godeya꞉lo꞉ dimido꞉ a꞉ma꞉yo꞉ henfelo꞉ kaluwa꞉ halaido꞉ a꞉no꞉ tininila꞉ ko꞉lo꞉lab. \p \v 26 \x - \xo 1.26 \xt Madi 11.25, Ya꞉m 2.5\x*Ni nao nado i, Gode eyo꞉ gio꞉ o꞉ho꞉lema꞉no꞉ amio꞉, gio꞉ tamin amio꞉ kalu o꞉bo꞉ngo꞉ elena꞉le asuluma. Henfelo꞉ kaluwa꞉ siwa꞉l amio꞉, gio꞉ asulo꞉lo꞉ di kaluwo꞉ modo꞉lo꞉ mo꞉elen. Gio꞉ halaido꞉lo꞉ bo꞉fo꞉lowan kaluwo꞉ modo꞉lo꞉ mo꞉dowo꞉. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ gio꞉ wilo꞉ di kaluwo꞉ modo꞉lo꞉ mo꞉fa꞉la꞉dowo꞉. \v 27 Ko꞉sega Gode eyo꞉ henfelo꞉ wenamilo꞉ asulo꞉lo꞉ di kalu a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ sendeloma꞉kiyo꞉, henfelo꞉ kaluwa꞉ siwa꞉l amilo꞉ asulo꞉lo꞉ mo꞉di kalu a꞉lab a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ da꞉fe alita꞉sen. Gode eyo꞉ henfelo꞉ wenamilo꞉ halaido꞉lo꞉ bo꞉fo꞉lowan kalu a꞉no꞉ sendeloma꞉kiyo꞉, halaido꞉lo꞉ma kalu a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ da꞉fe alita꞉sen. \v 28 Gode eyo꞉ henfelo꞉ wenamilo꞉ wilo꞉ma kaluka꞉isale o꞉lia꞉, wa꞉feyo꞉ kaluka꞉isale o꞉lia꞉, kaluka꞉isale o꞉ngo꞉malo꞉ o꞉ngo꞉ ba꞉dab a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ dia꞉sen. Kaluka꞉isale i a꞉na a꞉la꞉ta꞉ga꞉yo꞉, Gode eyo꞉ wilo꞉ kalu a꞉no꞉ sana to꞉lolaki, o꞉ngo꞉malo꞉ngo꞉ ta꞉ta꞉sen. \v 29 \x - \xo 1.29 \xt A꞉fe 2.9\x*A꞉la꞉go꞉ko꞉lo꞉ kaluka꞉isale imilig noma꞉yo꞉ Godeya꞉ siwa꞉l amio꞉ enen wiyo꞉ mo꞉wabulu sa꞉ma꞉ib. \v 30 \x - \xo 1.30 \xt Jer 23.5-6\x*Gio꞉ Ya꞉su Keliso amilo꞉ dowab a꞉no꞉, Gode enen go꞉. Gode eyo꞉ Ya꞉su Keliso e nili asulo꞉ nafale mo꞉wo꞉ e ta꞉fo꞉. Ya꞉su Keliso eyo꞉ nio꞉ Godeya꞉ siwa꞉l amio꞉ digalo꞉ kalu doma꞉ki ta꞉fo꞉. Eyo꞉ nio꞉ Godeya꞉ ene malilo꞉ kaluka꞉isale doma꞉ki ta꞉fo꞉. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ nio꞉ man mogago꞉ usamilo꞉ eleno꞉, Ya꞉su Keliso e sili alifa꞉. \v 31 \x - \xo 1.31 \xt Jer 9.24\x*A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ Godeya꞉ to amio꞉ a꞉la꞉sa꞉sa꞉lo꞉, “Kalu abeyo꞉ sagala꞉liki to sa꞉ma꞉no꞉ asulab a꞉no꞉, Kalu Alana꞉ wiyo꞉ ko꞉lo꞉ duludakiyo꞉, towo꞉ sagala꞉liki sa꞉la꞉bi.” \c 2 \s1 Ya꞉su i malan amilo꞉ alu a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ fanda wido꞉ \p \v 1 Ni nao nado i, ne gilo꞉wa ya꞉sa꞉ga꞉yo꞉, Godeya꞉ to hendele a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ kalaba widakiyo꞉, niyo꞉ asulo꞉lo꞉ di kaluwa꞉lo꞉ widan aumbo꞉ mo꞉wido꞉. \v 2 Mo꞉wo꞉ ne gi o꞉lia꞉ ilikiyo꞉, niyo꞉ kelego꞉ nolo꞉ tambo ga꞉lilaki, Ya꞉su Keliso a꞉no꞉leko꞉ asula꞉mela꞉no꞉ dowab. Ya꞉su e ko꞉lo꞉ i malan amilo꞉ sowo꞉ a꞉no꞉, ne mada asula꞉mela꞉no꞉ dowab. \v 3 \x - \xo 2.3 \xt Ilig 18.9, 2Kol 10.1\x*A꞉la꞉ta꞉ga꞉ ne gilo꞉ amilo꞉ mio꞉ ho꞉len a꞉namio꞉, halaido꞉lo꞉ma dowaki, kiyo꞉ bibisoda꞉sa꞉ga꞉ tagio꞉ alan dowo꞉. \v 4 \x - \xo 2.4 \xt 1Tes 1.5\x*To nilo꞉ sa꞉la꞉len o꞉lia꞉ to nafa wida꞉len o꞉lia꞉, asulo꞉lo꞉ di kaluwa꞉lo꞉ widan aumbo꞉ mo꞉wida꞉len. Niyo꞉ to widakiyo꞉, Mamaya꞉ ene halaido꞉wo꞉ ko꞉lo꞉ gimo꞉wo꞉ fanda wida꞉len. \v 5 Nilo꞉ a꞉la꞉do꞉ wida꞉len a꞉no꞉ mo꞉wo꞉ we. Gili tilidabuwo꞉ henfelo꞉ kaluwa꞉lo꞉ asulo꞉ widab a꞉na tili asulabena꞉ki go꞉. Ko꞉sega gio꞉ Godeya꞉ ene halaido꞉ imilise a꞉na tilidabuma꞉ki asulab. \s1 Asulo꞉ nafayo꞉ Mamaya꞉ dimian \p \v 6 Hendele, tilidabu kaluka꞉isale halaido꞉lo꞉ dowab o꞉mo꞉wo꞉, niliyo꞉ to halaido꞉wo꞉ wida꞉sen. Ko꞉sega to halaido꞉ a꞉no꞉, henfelo꞉ kaluwa꞉ asulo꞉wa a꞉la꞉ta꞉ga꞉yo꞉ mo꞉di. Henfelo꞉ wema꞉ misa꞉ kalu a꞉na a꞉la꞉ta꞉ga꞉yo꞉lo꞉ mo꞉di. Kalu i a꞉ma꞉ halaido꞉wo꞉ o꞉ngo꞉malo꞉ngo꞉ doma꞉ ha꞉na꞉lab. \v 7 Nililo꞉ to halaido꞉ wida꞉sen a꞉no꞉ Godeya a꞉la꞉ta꞉ga꞉ di. Godeya꞉lo꞉ asulo꞉ nafa dimidaefa꞉ to a꞉no꞉, tamin amio꞉ wo꞉no꞉le delen ko꞉lo꞉, kaluka꞉isaleyo꞉ mo꞉asulo꞉. Nio꞉lo꞉ Godeya꞉ ene malilo꞉ nafa a꞉no꞉ dia꞉ga꞉ mesea꞉ki a꞉la꞉likiyo꞉, henfelo꞉ we semo꞉ dimido꞉ iliki, a꞉na dinali saefa꞉. Ko꞉sega o꞉go꞉ niliyo꞉ asuluma꞉no꞉ to nafa a꞉no꞉ kalaba fanda wido꞉l. \v 8 Godeya꞉ asulo꞉ to nafa a꞉no꞉ henfelo꞉ amilo꞉ misa꞉ kalu i a꞉no꞉ tambowo꞉ mo꞉fanda ba꞉ba꞉. Iyo꞉ to nafa a꞉no꞉ asulo꞉ kibo꞉bowo꞉, nili wabulun Ya꞉su e, i malan amio꞉ mo꞉sana somabe. \v 9 \x - \xo 2.9 \xt Ais 64.4\x*To a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ sa꞉lakiyo꞉, Godeya꞉ ene bugo꞉ amio꞉ towo꞉ a꞉la꞉sa꞉sa꞉lo꞉, \q1 “Godelo꞉ mada alan asulab kaluka꞉isale o꞉mo꞉lo꞉, Gode elo꞉ kelego꞉ nafa dimidama꞉no꞉ a꞉la꞉likilo꞉ dimidaefa꞉ a꞉no꞉, \q2 kalu imilig noma꞉yo꞉ siya꞉yo꞉ mo꞉ba꞉ba꞉ a꞉la꞉ta꞉ga꞉ ka꞉la꞉na꞉yo꞉lo꞉ mo꞉dabu. \q2 Kelego꞉ a꞉no꞉ kaluwa꞉ asulo꞉ amio꞉lo꞉ mada mo꞉asulufo꞉len.” \m \v 10 Tamin amio꞉ Godeya꞉lo꞉ dimidaefa꞉ a꞉no꞉ wo꞉no꞉le delen ko꞉sega, o꞉go꞉ Mama eya a꞉la꞉ta꞉ga꞉yo꞉ Gode eyo꞉ nimo꞉wo꞉ kalaba walalifa꞉ ko꞉lo꞉lab. Mama Malilo꞉ eyo꞉ kelego꞉ tambo dinafa fanda asululiaki, Godeya꞉ ene asulo꞉ usamilo꞉ wo꞉no꞉lelo꞉ da꞉lab a꞉no꞉lo꞉ e fanda asulo꞉ ko꞉lo꞉lab. \v 11 Kaluwa꞉ asulo꞉ usamilo꞉ da꞉lab a꞉no꞉ kalu noma꞉yo꞉ mo꞉asulo꞉ ko꞉sega, kalu a꞉ma꞉ ene mamaya꞉ asulufo꞉lab. A꞉la꞉do꞉ gan aumbo꞉ kalu imilig noma꞉yo꞉ Godeya꞉ asulo꞉wo꞉ mada mo꞉asuluma꞉ib. Godeya꞉ ene Mama a꞉ma꞉ ene asulufo꞉lab. \v 12 Niliyo꞉ henfelo꞉ wema꞉ mama ko꞉lo꞉ dima. Ko꞉sega niliyo꞉ Godeya꞉lo꞉ boba nimo꞉lo꞉ madalilo꞉ dimi a꞉no꞉ dinafa fanda asuluma꞉kiyo꞉, Mama Godelo꞉wa a꞉la꞉ta꞉ga꞉lo꞉ mio꞉ a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ di. \v 13 Niliyo꞉ boba dimi a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ sa꞉lakiyo꞉, henfelo꞉ kalu wema꞉ asulo꞉ a꞉na dia꞉sa꞉ga꞉yo꞉ mo꞉sa꞉la꞉sen. Ko꞉sega Mama Malilo꞉ a꞉ma꞉yo꞉ nimo꞉wo꞉ widabiki, niliyo꞉ to hendele Mamaya꞉lo꞉ a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ wida꞉sen. \v 14 Kaluka꞉isale abeyo꞉ Godeya꞉ ene Mamayo꞉ e amio꞉ mo꞉dowo꞉lalega, Godeya꞉ ene Mamaya꞉ asulo꞉ nafa ko꞉lo꞉ yab a꞉no꞉ mada mo꞉dia꞉ib. Iliyo꞉ asulo꞉ nafa a꞉no꞉ madali to walab a꞉la꞉asulab. To a꞉no꞉ Mama enenko꞉ fanda widab ko꞉lo꞉, iliyo꞉ mada mo꞉asuluma꞉ib. \v 15 Kaluka꞉isale abeyo꞉ Godeya꞉ ene Mamayo꞉ e amio꞉ dofo꞉lab a꞉ma꞉yo꞉, kelego꞉ tambo o꞉li alobana asuluma꞉ib. Ko꞉sega ililo꞉ asulo꞉ a꞉no꞉ kaluka꞉isale nol, Godeya꞉ Mamalo꞉ma dowab a꞉ma꞉yo꞉ mada mo꞉alobana ba꞉ba꞉ib. \v 16 \x - \xo 2.16 \xt Ais 40.13\x*Godeya꞉ ene bugo꞉ amio꞉ towo꞉ a꞉la꞉sa꞉sa꞉lo꞉, \q1 “Kalu imilig noma꞉yo꞉ Kalu Alana꞉ asulo꞉wo꞉ mada mo꞉fanda asuluma꞉ib. \q2 Kalu noma꞉yo꞉ Kalu Alanbo꞉wo꞉ mada mo꞉wala sa꞉ma꞉ib.” \m Ko꞉sega Ya꞉su Kelisowa꞉ asulo꞉ a꞉no꞉ ni amio꞉ dowab. \c 3 \s1 Tilidabu kaluka꞉isaleyo꞉ alobo꞉no꞉ \p \v 1 Ko꞉sega ni nao nado i, ne gi o꞉lia꞉ silikiyo꞉, Mamalo꞉ dowo꞉ kalu o꞉mo꞉lo꞉ wido꞉ o꞉leaumbo꞉ gimo꞉wo꞉ a꞉la꞉bo꞉ mo꞉wido꞉. Kaluka꞉isale henfelo꞉ wema꞉ mando꞉ kudu ha꞉na꞉lab o꞉mo꞉lo꞉ widan au wido꞉. Ya꞉su Keliso amilo꞉ tilidabu gililo꞉wo꞉, so꞉wa tuo꞉lun o꞉ngo꞉ dofo꞉len. \v 2 \x - \xo 3.2 \xt Hibu 5.12-13, 1Bid 2.2\x*Gio꞉ ma꞉no꞉ halaido꞉wo꞉ semo꞉ma꞉no꞉ dowo꞉lo꞉biki, niyo꞉ gimo꞉wo꞉ bo ibo꞉ ko꞉lo꞉ dimi. Hendele o꞉go꞉lo꞉ gio꞉ ma꞉no꞉ halaido꞉wo꞉ semo꞉ma꞉no꞉ dowo꞉ ko꞉lo꞉lab. \v 3 \x - \xo 3.3 \xt 1Kol 1.10-11\x*Mo꞉wo꞉ gio꞉ go꞉no꞉n do꞉mo꞉wa꞉lo꞉ asulab au o꞉kudu ha꞉na꞉lab. Gio꞉ eteaki, gegelebo꞉ towa꞉yo꞉ kega꞉lab ko꞉lo꞉, man a꞉ma꞉yo꞉ go꞉no꞉n do꞉mo꞉wa꞉lo꞉ asulab a꞉no꞉ kudu ha꞉na꞉lo꞉l a꞉la꞉li widakigab. Gio꞉ henfelo꞉ kaluka꞉isaleya꞉lo꞉ man dimidan o꞉leau dimida꞉lab. \v 4 \x - \xo 3.4 \xt 1Kol 1.12\x*Gi us amio꞉, kalu noma꞉ sa꞉lakiyo꞉, “Ne Fo꞉l kudu ho꞉no꞉l,” a꞉la꞉ta꞉ga꞉ noma꞉yo꞉, “Ne Abolos kudu ho꞉no꞉l.” A꞉la꞉do꞉ sa꞉la꞉lab a꞉ma꞉yo꞉, gio꞉ henfelo꞉wa꞉ man o꞉kudu ha꞉na꞉lo꞉l a꞉la꞉li widakigab. \p \v 5 \x - \xo 3.5 \xt Ilig 18.4,11,27-28\x*Giliyo꞉ dinafa asuluma. Abolos e o꞉ba? A꞉la꞉ta꞉ga꞉ Fo꞉l elo꞉ o꞉ba꞉le? Na꞉no꞉ Godeya꞉ nanog dian kalu ko꞉lo꞉, ene nanog a꞉no꞉ dia꞉lab amio꞉, gio꞉ tilidabuwo꞉ a꞉na fa꞉la꞉dowo꞉. Alana꞉yo꞉ emo꞉wo꞉ nanogo꞉ ko꞉li dimiaki, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ nemo꞉wo꞉lo꞉ ko꞉li dima꞉ki dimi ko꞉lo꞉, na꞉no꞉ nanog a꞉no꞉ko꞉ dia꞉li sen. \v 6 Ne folo꞉ gelo꞉, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ Abolos e egelo꞉wa ho꞉ndo꞉ tula꞉sen. Ko꞉sega e fa꞉la꞉ma꞉no꞉ a꞉no꞉ Godeya꞉ ene dimida꞉sen. \v 7 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ elo꞉ gelan kalu a꞉no꞉ a꞉la꞉ta꞉ga꞉ e gelo꞉ amilo꞉ ho꞉ndo꞉ tula꞉sen kalu a꞉no꞉lo꞉ a꞉ma꞉ wiyo꞉ mo꞉sa꞉ma꞉ib. Ko꞉sega Gode, egelo꞉lo꞉ fa꞉la꞉mena꞉kilo꞉ dimidalitab a꞉no꞉ alandeyo꞉ o꞉m. \v 8 \x - \xo 3.8 \xt Madi 16.27, A꞉fe 2.20-22\x*Kalu elo꞉ gelab a꞉no꞉ a꞉la꞉ta꞉ga꞉, kalu e gelo꞉ amilo꞉ ho꞉ndo꞉ tulab a꞉no꞉lo꞉, a꞉la꞉ma꞉yo꞉ nanogo꞉ imilig ko dimidab. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ kalu a꞉la꞉ o꞉mo꞉wo꞉ wa꞉lo꞉, enedo꞉ nanog dimido꞉ o꞉leau ilili dimia꞉ib. \v 9 Godeya꞉ ene nanog a꞉no꞉ na꞉nbo꞉ dimi ko꞉lo꞉ nani dia꞉lo꞉l. Gio꞉ Godeya꞉ ene egelo꞉ ko꞉lo꞉ a꞉lab. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ gio꞉ Godeya꞉ ene a ko꞉lo꞉ a꞉lab. \p \v 10 Gode eyo꞉ nemo꞉ ha꞉fo꞉ disa꞉laki asulo꞉wo꞉ dimi ko꞉lo꞉, ne alo꞉ dian asulo꞉lo꞉ di kalu o꞉ngo꞉ fa꞉la꞉do alitabiki, niyo꞉ aiko꞉wo꞉ halaido꞉ gelo꞉. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ aiko꞉ nilo꞉ gelo꞉ wa꞉l amio꞉, kalu noma꞉yo꞉ ayo꞉ a꞉na fa꞉la꞉do alitab. Ko꞉sega Godeya꞉ nanogdo꞉ dian kaluwo꞉ tambo nanogo꞉ a꞉na diakiyo꞉ dinafa ba꞉da꞉liki dia꞉bi. \v 11 \x - \xo 3.11 \xt Ais 28.16, 1Bid 2.4-6\x*Kalu noma꞉yo꞉ aiko꞉ gelo꞉ a꞉no꞉ dugula꞉sa꞉ga꞉yo꞉, ko꞉li nowo꞉ mada mo꞉gema꞉ib. Aiko꞉ halaido꞉ ko꞉lo꞉ o꞉ma gele alifa꞉ a꞉no꞉ Ya꞉su Keliso eneno꞉ o꞉m. \v 12 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ kaluwa꞉yo꞉ aiko꞉ halaido꞉ gelo꞉ a꞉ma꞉ wa꞉la diakiyo꞉, nolba꞉yo꞉ kelego꞉ nafale dia꞉sa꞉ga꞉ dia꞉ib. Kelego꞉ nafa a꞉no꞉ go꞉lo꞉, silbayo꞉, u nafale a꞉no꞉ko꞉ dia꞉ib. Ko꞉sega nolba꞉yo꞉ i a dia꞉ib, gamba꞉ a dia꞉ib, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ da꞉fa꞉ buwa꞉ dia꞉ib. \v 13 \x - \xo 3.13 \xt 1Kol 4.5\x*A꞉la꞉go꞉ko꞉lo꞉ Godeya꞉lo꞉ mo꞉walilabdo꞉ ho꞉len a꞉namio꞉, kaluwa꞉lo꞉ nanog dia꞉len a꞉no꞉ tambo kalaba fa꞉la꞉doma꞉ib. Mo꞉wo꞉ ho꞉len a꞉namio꞉, nanog o꞉bo꞉ngo꞉ dia꞉lena꞉le, deya꞉ da꞉fealikiyo꞉, nafa dilo꞉b a꞉la꞉bo꞉ a꞉na fa꞉la꞉dowaliki ba꞉ba꞉ib. \v 14 Deya꞉lo꞉ da꞉fe ba꞉dab a꞉namio꞉, de a꞉ma꞉yo꞉ nanog elo꞉ di a꞉no꞉ mo꞉nalega, ene wa꞉lo꞉ a꞉na dia꞉ib. \v 15 Ko꞉sega kalu abeyo꞉ nanog elo꞉ di a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ deya꞉yo꞉ tambo nalega, nanog elo꞉ dia꞉len a꞉ma꞉ wa꞉lo꞉ sulu ha꞉na꞉ib. Ayo꞉ deya꞉ nab amilo꞉ kalu sili handalowo꞉ o꞉ngo꞉ dowalikiyo꞉, ene nanog di a꞉no꞉ tambo sulu ha꞉naliki, Gode eyo꞉ kalu a꞉no꞉ a꞉ma꞉la꞉ gasilia꞉ib. \p \v 16 \x - \xo 3.16 \xt 1Kol 6.19, 2Kol 6.16\x*To we dinafa asuluma. Gio꞉ tambo Godeya꞉ ene a ko꞉lo꞉ a꞉lab, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ Godeya꞉ Mamayo꞉ gi usami sab. \v 17 Kaluka꞉isale abeyo꞉ Godeya꞉ ene alo꞉ mogagilab a꞉no꞉, Gode eyo꞉ kalu a꞉no꞉lo꞉ mogaila꞉ma꞉ib. Mo꞉wo꞉ Godeya꞉ ene a a꞉no꞉ mada malilo꞉le, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ gio꞉ tambo malilo꞉ a a꞉no꞉ ko꞉lo꞉lab. \p \v 18 Gio꞉ ginina꞉ma꞉la꞉yo꞉ dikidakiyo꞉ halabo꞉ asula꞉so꞉bo. Kalu abeyo꞉ henfelo꞉ kaluka꞉isale wema꞉ siwa꞉l amio꞉ ne asulo꞉wo꞉ alan dilo꞉b a꞉la꞉asulalega, henfelo꞉ kaluka꞉isale wema꞉ siwa꞉l amio꞉ ge no꞉nolo꞉ kalu o꞉ngo꞉ ko꞉le dowa꞉bi. A꞉la꞉galikiyo꞉ Godeya꞉ siwa꞉l amio꞉ ge asulo꞉lo꞉ di kalu hendeleyo꞉ a꞉na fa꞉la꞉doma꞉ib. \v 19 \x - \xo 3.19 \xt Job 5.13\x*Mo꞉wo꞉ henfelo꞉ kaluka꞉isale wema꞉ asulo꞉ alan di a꞉no꞉, Godeya꞉ siwa꞉l amio꞉ asulo꞉ a꞉no꞉ o꞉ngo꞉malo꞉ngo꞉ dowab. Godeya꞉ ene bugo꞉ amio꞉ a꞉la꞉sa꞉sa꞉li alifa꞉, “Henfelo꞉ kalu wema꞉yo꞉ ne asulo꞉wo꞉ alan di a꞉la꞉asulalikiyo꞉, Gode eyo꞉ ene asulo꞉ amilo꞉ dimidaefa꞉ a꞉no꞉ ka꞉ma꞉ib.” \v 20 \x - \xo 3.20 \xt Song 94.11\x*A꞉la꞉ta꞉ga꞉ Godeya꞉ bugo꞉ amio꞉ to nowo꞉ a꞉la꞉sa꞉sa꞉li alifa꞉, “Henfelo꞉ wenamio꞉ asugdo꞉ di kaluwa꞉lo꞉ dimidama꞉no꞉ asulo꞉ a꞉no꞉, Alan eyo꞉ asug ililo꞉ a꞉no꞉ fanda ba꞉da꞉sa꞉ga꞉yo꞉, o꞉ngo꞉malo꞉b a꞉la꞉asula꞉sen.” \v 21 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ giliyo꞉ kaluwa꞉ wiyo꞉ wabudakiyo꞉ dulugu sa꞉la꞉so꞉bo. \v 22 Fo꞉l nelo꞉, Aboloso꞉lo꞉, Bidayo꞉lo꞉, Gode eyo꞉ gio꞉ asuwa꞉foma꞉ki, ni we tambo gilo꞉wa iliga꞉fo꞉. Gode eyo꞉ henfelo꞉ kelego꞉ a꞉ma꞉yo꞉ gio꞉ nafale mesea꞉ki dimi. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ gio꞉ mela꞉no꞉lo꞉ o꞉sabo꞉lo꞉, sowo꞉wo꞉lo꞉, o꞉gdo꞉ dowa꞉labo꞉lo꞉, tif amilo꞉ fa꞉la꞉doma꞉nigabo꞉lo꞉, gio꞉ sagalo꞉ nafa mesea꞉ki, gimo꞉ dimi ko꞉lo꞉ gilino꞉le a꞉lab. \v 23 A꞉la꞉ta꞉ga꞉ gio꞉ tambo Ya꞉su Kelisowa꞉no꞉, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ Keliso e Godeya꞉no꞉. \c 4 \s1 Kelisowa꞉ ene nanog dian kaluwo꞉ \p \v 1 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ gili asulakiyo꞉, nio꞉ Kelisowa꞉ ene nanog dian kalulo꞉b a꞉la꞉asula꞉bi. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ Godeya꞉ ene to ko꞉lo꞉ tamin amilo꞉ wo꞉no꞉lelo꞉ delen a꞉no꞉ niliyo꞉ kalaba walama꞉ki ta꞉fo꞉. \v 2 \x - \xo 4.2 \xt Luk 12.42\x*Nanogdo꞉ dian kaluka꞉isale i a꞉ma꞉yo꞉, nanog dima꞉kilo꞉ ilo꞉ da꞉feyo꞉ a꞉no꞉ sagalema꞉ki, iyo꞉ nanogo꞉ halale dia꞉i ha꞉na꞉la꞉ga꞉ ditandala꞉bi. \v 3 Giliyo꞉ “Fo꞉l e nanogo꞉ o꞉li diaba꞉le” a꞉la꞉liki aloba꞉dalega, ne mo꞉kele asuluma꞉no꞉. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ nolba꞉yo꞉ mo꞉walilo꞉ amio꞉lo꞉ man nilo꞉wo꞉ aloba꞉dalega, ne mo꞉kele asuluma꞉no꞉. Hendele, ne no꞉no꞉n a꞉ma꞉la꞉yo꞉ mo꞉aloba꞉da꞉sen. \v 4 Ne mogago꞉lo꞉ mo꞉dimido꞉ a꞉la꞉asulo꞉, ko꞉sega nilo꞉ a꞉la꞉do꞉ asulab a꞉ma꞉yo꞉ ne digalo꞉ kalu a꞉la꞉bo꞉ mo꞉widab. Mo꞉wo꞉ kalu Alana꞉yo꞉ ne ko꞉lo꞉ aloba꞉daki sa꞉ma꞉ib. \v 5 \x - \xo 4.5 \xt 1Kol 3.8\x*A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ mo꞉walilima꞉no꞉ ho꞉lendeyo꞉ o꞉semo꞉fa꞉la꞉dowo꞉ wenamio꞉, giliyo꞉ kalu nolo꞉ aloba꞉da꞉so꞉bo. Kalu Alan mia꞉no꞉ a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ yasilima꞉niki. Elo꞉ yabdo꞉ ho꞉len a꞉namio꞉, sololi us amilo꞉ wo꞉no꞉lelo꞉ delen a꞉no꞉ ho꞉lena dia꞉fa꞉ib. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ kaluka꞉isaleya꞉ asulo꞉ usamilo꞉ wo꞉no꞉lelo꞉ delen a꞉no꞉lo꞉ kalaba dia꞉fa꞉ib. Ho꞉len a꞉namio꞉ nanogo꞉ ina꞉li ina꞉lilo꞉wa꞉lo꞉ dimida꞉len o꞉leaumbo꞉, Gode eyo꞉ wa꞉lo꞉ dimia꞉ib. \p \v 6 \x - \xo 4.6 \xt Lom 12.3\x*Ni nao nado i, niyo꞉ Abolos na꞉na da꞉fe sa꞉lakiyo꞉, gimo꞉wo꞉ sio꞉. Giliyo꞉ sa꞉sdo꞉ bo꞉fo꞉lowan kalumo꞉wo꞉ waga asuluma꞉nigaba꞉le a꞉la꞉liki walama꞉ki sio꞉. Giliyo꞉ na꞉no꞉ asulakiyo꞉, Godeya꞉ bugo꞉ amilo꞉ to sa꞉sa꞉lo꞉ da꞉lab a꞉no꞉ ta꞉ta꞉ga꞉ hala ha꞉nabena꞉ki wido꞉l. Giliyo꞉ a꞉la꞉gakiyo꞉, kalu nowo꞉ duludaki, nowo꞉ wa꞉la꞉ sa꞉ndaki, a꞉la꞉bo꞉ ga꞉so꞉bo. \v 7 \x - \xo 4.7 \xt Lom 12.6\x*Ge mada wilo꞉ dowab a꞉la꞉bo꞉ abe dimiabeyo꞉? Gililo꞉ nanog dimidama꞉no꞉ asulo꞉ halaido꞉ a꞉no꞉ tambo, Godeya a꞉la꞉ta꞉ga꞉ di ko꞉lo꞉lab. A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ ge mo꞉di o꞉ngo꞉ dowakilo꞉, go꞉no꞉n a꞉ma꞉la꞉lo꞉ wi duludako꞉ wangabi gaya? \p \v 8 Gili asulakiyo꞉, “Nio꞉ kelego꞉ nafale a꞉no꞉ diakiyo꞉, nili tilidabuwo꞉ mada halaido꞉ dowab,” a꞉la꞉asulo꞉ ko꞉sega a꞉la꞉do꞉ mo꞉go꞉ ko꞉lo꞉lab. Gili asulakiyo꞉, “Widan kaluwo꞉ niliyo꞉ tinia꞉sa꞉ga꞉, nio꞉ misa꞉ kalu alan o꞉ngo꞉ kagayaki, kelego꞉wo꞉ tambo nili bo꞉fo꞉lo꞉l,” a꞉la꞉asulab ko꞉sega, a꞉la꞉do꞉ mo꞉dowo꞉ ko꞉lo꞉lab. Tilidabu gililo꞉wo꞉ mada halaido꞉ anama꞉kiyo꞉, ne alan asulab. Ko꞉sega gili tilidabuwo꞉ mada halaido꞉le dowo꞉ kibo꞉bowo꞉, gio꞉ misa꞉ kalu o꞉ngo꞉ dowaliki, ni welo꞉ misa꞉ kalu domabe. \v 9 Ko꞉sega nio꞉ misa꞉ kalu o꞉ngo꞉wo꞉ mo꞉dowo꞉l. Gode eyo꞉ iliga꞉felo꞉ kalu nio꞉ tifdeya ta꞉tab. Niyo꞉ da꞉fe sa꞉ma꞉nigo꞉l. Nio꞉ kalu sana soma꞉nikilo꞉ sendelia꞉ga꞉lo꞉ ane o꞉ngo꞉ dowab. Nio꞉ sendelo alitakiyo꞉, henfelo꞉ kaluka꞉isaleya꞉ siwa꞉l amio꞉lo꞉, ma꞉mul kaluwa꞉ siwa꞉l amio꞉lo꞉, nio꞉ sanala꞉ma꞉no꞉wo꞉ o꞉ngo꞉ dowab. \v 10 Nio꞉ Kelisowa dowab amio꞉, kaluka꞉isale nolba꞉yo꞉ nio꞉ no꞉nolo꞉ kalu a꞉la꞉asulab. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ tilidabu gililo꞉ a꞉na ilikiyo꞉, ginina꞉ma꞉la꞉yo꞉ gio꞉ o꞉ma asulo꞉lo꞉ di a꞉la꞉asulo꞉. Kaluka꞉isale nolba꞉yo꞉ nio꞉ wilo꞉ma dowo꞉ a꞉la꞉asulab. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ ginina꞉ma꞉la꞉yo꞉ gio꞉ wilo꞉ kalu alan dowo꞉ a꞉la꞉asulab. Kalu nolba꞉yo꞉ nio꞉ wa꞉feyo꞉ kalu dowo꞉ a꞉la꞉asulab ko꞉sega, ginina꞉ma꞉la꞉yo꞉ gio꞉ wabulun kalu dowo꞉ a꞉la꞉asulab. Gili asulo꞉ a꞉no꞉ hala fa꞉la꞉dowab. \v 11 \x - \xo 4.11 \xt 2Kol 11.23-27\x*Hendele, tamina a꞉la꞉ta꞉ga꞉lo꞉ dowa꞉i mio꞉ a꞉namio꞉ nio꞉ ma꞉n o꞉lia꞉ ho꞉n o꞉lia꞉yo꞉ aundo꞉ma dowaki, maiyo꞉ka ta꞉sen. So꞉g nililo꞉ ko꞉lo꞉wo꞉ bidi alifelo꞉ ko꞉ kagedela꞉sen. Kalu nolba꞉yo꞉ nio꞉ mogagi yame tandea꞉sen. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ nio꞉ hendo꞉ma, mageso꞉ o꞉ngo꞉ sia꞉sen. \v 12 \x - \xo 4.12 \xt Madi 5.44, 2Tes 3.8\x*Niliyo꞉ nanogo꞉ nini dagiya꞉ halaido꞉ dimida꞉sen. Kalu nolba꞉yo꞉ nio꞉ dio꞉ge sa꞉lab amio꞉, niliyo꞉ iyo꞉ asuwa꞉foma꞉ki, Godemo꞉ dulugu sa꞉la꞉sen. Kalu nolba꞉yo꞉ nio꞉ migi kudaki, hida꞉yo꞉wo꞉ dimiab amio꞉, niliyo꞉ a꞉ma꞉la꞉ towo꞉ mo꞉sa꞉laki, hida꞉yo꞉ ililo꞉ dimiab a꞉no꞉ko꞉ dia꞉sen. \v 13 A꞉la꞉ta꞉ga꞉ kalu nolba꞉yo꞉ nio꞉ sada꞉dab amio꞉, niliyo꞉ imo꞉wo꞉ to nafale a꞉sa꞉la꞉sen. Tamina a꞉la꞉ta꞉ga꞉lo꞉ dowa꞉i mio꞉ a꞉namio꞉, kaluka꞉isale tambowa꞉ siwa꞉l amio꞉ nio꞉ kelego꞉ heseyo꞉ mogago꞉ sandifo꞉ o꞉ngo꞉ dowaki, nio꞉ o꞉ngo꞉malo꞉ngo꞉ ta꞉ta꞉sen. \p \v 14 Niyo꞉ mo꞉fo꞉s we gio꞉ sendeloma꞉ki iliga꞉to꞉ba. Ko꞉sega gio꞉ so꞉wale, nelo꞉ alan asula꞉sen o꞉ngo꞉ dowo꞉ ko꞉lo꞉, niyo꞉ hagugo꞉ to we gimo꞉wo꞉ a꞉na sa꞉sa꞉liga꞉to꞉l. \v 15 \x - \xo 4.15 \xt Gala 4.19\x*Gili tilidabulo꞉ tilidoma꞉no꞉ kaluwo꞉ daoseno꞉ do꞉la꞉fo꞉ o꞉ngo꞉ dowo꞉ kibo꞉bowo꞉, gili go꞉lo꞉ modo꞉wo꞉ mo꞉domabe. Niyo꞉ to nafayo꞉ gimo꞉wo꞉ walama꞉ mio꞉ amio꞉, gio꞉ Ya꞉su Kelisowa tilidabu a꞉na ilikiyo꞉, gili go꞉lo꞉ imilig ne ko꞉lo꞉ fa꞉la꞉dowo꞉. \v 16 \x - \xo 4.16 \xt Fili 3.17\x*A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ giliyo꞉ man nilo꞉ dimida꞉sen a꞉no꞉ kudu ha꞉na꞉lubi. \v 17 \x - \xo 4.17 \xt Ilig 19.22\x*Gio꞉ a꞉la꞉ dimida꞉melea꞉kiyo꞉, niyo꞉ Timotiyo꞉ gilo꞉wa iliga꞉to꞉l. Ni so꞉wa we niyo꞉ mada alan asula꞉sen. E ho꞉leno꞉ tambo Alana꞉ nanogo꞉ nafale dimida꞉sen ko꞉lo꞉, gilo꞉wa iliga꞉to꞉l. E gilo꞉wa fa꞉la꞉dowalikiyo꞉, Ya꞉su Kelisowa tilida꞉da꞉sa꞉ga꞉lo꞉ man nilo꞉ dimida꞉sen a꞉no꞉ gio꞉ a꞉asuluma꞉kiyo꞉, Timoti eyo꞉ gimo꞉wo꞉ wida꞉mela꞉ib. Man a꞉la꞉do꞉ dimida꞉mela꞉no꞉ a꞉no꞉ niyo꞉ heno꞉ tambo amio꞉ tilidabu kaluka꞉isale tambomo꞉wo꞉ wida꞉sen. \p \v 18 Gi nolba꞉yo꞉ ne gilo꞉ amio꞉ mo꞉mia꞉nigab a꞉la꞉asulakiyo꞉, ginina꞉ma꞉la꞉yo꞉ kaila꞉liki ta꞉sen. \v 19 Ko꞉sega Alana꞉yo꞉ fogo꞉ nemo꞉wo꞉ dimialega, ne gilo꞉ amio꞉ bo꞉e mia꞉no꞉. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ ne ya꞉ga꞉yo꞉, kaluka꞉isale kaila꞉likilo꞉ sab a꞉ma꞉ ini towo꞉ ne alobana ba꞉ba꞉no꞉. Ko꞉sega a꞉no꞉ ko꞉mba. Niyo꞉ halaido꞉ ililo꞉ di a꞉no꞉ o꞉ba a꞉la꞉ta꞉ga꞉ dia꞉le a꞉la꞉bo꞉ hendele da꞉fe ba꞉ba꞉no꞉. \v 20 \x - \xo 4.20 \xt 1Kol 2.4\x*Mo꞉wo꞉ we, Godeya꞉ enedo꞉ bo꞉fo꞉mela꞉no꞉ a꞉ma꞉ ha꞉go꞉ kaluka꞉isalemo꞉ walama꞉kiyo꞉, to moso ko꞉lo꞉ ililo꞉ sa꞉lab a꞉ma꞉yo꞉ mo꞉walama꞉ib. Godeya꞉ ene halaido꞉ i amilo꞉ dowab a꞉ma꞉yo꞉ kalaba walama꞉ib. \v 21 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ niyo꞉ gimo꞉wo꞉ waga dimidama꞉ki asulaya? Niyo꞉ biyo꞉ ta꞉li siliki, gio꞉ a꞉na digalema꞉ki asulaya? O꞉ niyo꞉ ha꞉fo꞉ disa꞉lakilo꞉ nofolan man a꞉na iliki, gimo꞉wo꞉ ha꞉sa sa꞉ma꞉ mena꞉ki asulaya? \c 5 \s1 Man mogago꞉ gi sa꞉s us amilo꞉ da꞉lab a꞉no꞉ dila꞉bi \p \v 1 \x - \xo 5.1 \xt Wkp 18.7-8, Lo 22.30\x*Uwo꞉ dian man mogago꞉ nowo꞉ sa꞉s gi usa fa꞉la꞉dowaka꞉ a꞉la꞉liki, noma꞉yo꞉ nemo꞉wo꞉ sa꞉labi dabu. Uwo꞉ dian man a꞉no꞉ ha꞉la꞉ kaluka꞉isale iliyo꞉lo꞉ mo꞉dimidan a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ fa꞉la꞉dowab. Man a꞉no꞉ we, kalu noma꞉yo꞉ iyaya꞉ inga a꞉no꞉ o꞉lia꞉ alilab a꞉la꞉sa꞉labi dabu. \v 2 A꞉la꞉ta꞉ga꞉ ginina꞉ma꞉la꞉yo꞉ wangabiki kailaya? A꞉la꞉bo꞉ mo꞉gaki, gio꞉ go꞉no꞉na꞉ma꞉la꞉yo꞉ sendelowaki, kele asuluma꞉no꞉wo꞉ o꞉li. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ man mogago꞉ wengo꞉lo꞉ dimidab kalu a꞉no꞉ sa꞉s gililo꞉ us a꞉namio꞉ mo꞉ta꞉taki, ha꞉la꞉ya o꞉ta꞉ta꞉bi. \v 3 \x - \xo 5.3 \xt Kolo 2.5\x*Hendele ne gi o꞉lia꞉yo꞉ mo꞉so꞉l ko꞉sega, mama nilo꞉wo꞉ gi o꞉lia꞉ sab. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ ne gi o꞉lia꞉ silikilo꞉ dimidan o꞉leaumbo꞉, kalu a꞉la꞉do꞉ gab a꞉ma꞉ mano꞉ niyo꞉ aloba꞉da꞉sa꞉ga꞉, o꞉ma dinali saefa꞉. \v 4-5 \x - \xo 5.4-5 \xt 1Tim 1.20\x*A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ gio꞉ Alan Ya꞉suwa꞉ wi amio꞉ kegeakiyo꞉, ni mamayo꞉ a꞉la꞉ta꞉ga꞉ Alan Ya꞉suwa꞉ ene halaido꞉wo꞉lo꞉ gi o꞉lia꞉ doma꞉ib ko꞉lo꞉, uwo꞉lo꞉ dian kalu a꞉no꞉ Sa꞉da꞉na꞉ya꞉ ene bo꞉fo꞉melea꞉ki, sa꞉s gi us amio꞉ ta꞉ta꞉so꞉bo. A꞉la꞉dimidalikiyo꞉, Sa꞉da꞉na꞉ eyo꞉ ene do꞉mo꞉wo꞉ mogaila꞉ma꞉ib, ko꞉sega tif amio꞉ Alana꞉ ene ho꞉leno꞉ fa꞉la꞉dowalikiyo꞉, kalu wema꞉ mamayo꞉ asuwa꞉taki a꞉ma꞉la꞉ gasilia꞉ib. \p \v 6 \x - \xo 5.6 \xt Gala 5.9\x*Kalu a꞉no꞉ gi sa꞉s usamio꞉ o꞉sab ko꞉lo꞉, gio꞉ kailakiyo꞉, gini wi duludab a꞉no꞉ mada mogago꞉. Niyo꞉ bale sa꞉ma꞉nigo꞉l ko꞉lo꞉ asuluma. Yis ha꞉lu a꞉no꞉ falawaya dia꞉talega, falawa a꞉no꞉ tambo anama꞉ib. Giliyo꞉ man mogago꞉ a꞉no꞉ mo꞉dilalega, gi amio꞉ ta꞉noma꞉ib. \v 7 \x - \xo 5.7 \xt Ais 53.7, 1Bid 1.19\x*Yu kaluka꞉isale iliyo꞉ Tinio꞉ Asulo꞉ Ma꞉no꞉ ho꞉leno꞉ fa꞉la꞉dowab amio꞉, yis kelego꞉ a꞉no꞉ ene ayamilo꞉ tamin deleno꞉ tambo dila꞉sen. O꞉leaumbo꞉ yis kelego꞉ gi amio꞉ da꞉lab a꞉no꞉lo꞉ tambo dila꞉bi. A꞉la꞉dimidalega, gio꞉ falawa ho꞉gi, yisdo꞉ mo꞉difa꞉ o꞉leo꞉ngo꞉ doma꞉ib. A꞉la꞉do꞉ so꞉lo꞉lo꞉ mo꞉wo꞉ we. Ya꞉su Keliso, e nililo꞉ Tinio꞉ Asulo꞉ ma꞉no꞉ nakilo꞉ sibi ko꞉lo꞉ so꞉no꞉wo꞉ e. Nili mogago꞉ ko꞉lo꞉ hama꞉kiyo꞉, no꞉ ko꞉lo꞉ boba dimian o꞉leaumbo꞉, Ya꞉su e o꞉ma sa꞉nda꞉sa꞉ga꞉ boba dimi ko꞉lo꞉lab. \v 8 \x - \xo 5.8 \xt Lo 16.3\x*A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ Yu kaluka꞉isaleya꞉yo꞉ Tinio꞉ Asulakilo꞉ ma꞉no꞉ na꞉sen o꞉leaumbo꞉, niliyo꞉lo꞉ Godeya꞉ mano꞉ dinafa kudu ha꞉na꞉niki. Ililo꞉ yis ko꞉lo꞉ dila꞉ o꞉leaumbo꞉, niliyo꞉lo꞉ mogago꞉ dimidan man a꞉no꞉ dila꞉ma꞉niki. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ ililo꞉ falawa yisdo꞉ma dowo꞉fa꞉ ko꞉lo꞉ moso na꞉len o꞉leaumbo꞉, niliyo꞉lo꞉ man mogago꞉ dimidan a꞉no꞉ ni usamio꞉ mo꞉wo꞉no꞉le dia꞉taki, to hendele a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ digale kudu ha꞉na꞉niki. \p \v 9 Niyo꞉ tamin amio꞉ mo꞉fo꞉so꞉ gemo꞉ sa꞉sa꞉liga꞉takiyo꞉, kaluka꞉isale uwo꞉ mando꞉ dimida꞉lab o꞉lia꞉yo꞉ uwayo꞉ gasa dowa꞉so꞉boka꞉ a꞉la꞉li sa꞉sa꞉liga꞉fo꞉. \v 10 Nilo꞉ to sio꞉ a꞉no꞉ henfelo꞉ kaluka꞉isale ha꞉la꞉ya ilikilo꞉, uwo꞉ mando꞉ dimida꞉labo꞉, mesela꞉labo꞉, afalo꞉ dia꞉labo꞉, madali godemo꞉lo꞉ wabulu sa꞉la꞉lab a꞉no꞉lia꞉yo꞉ dowa꞉so꞉boka꞉ a꞉la꞉likiyo꞉ mo꞉sio꞉. Gio꞉ kaluka꞉isale a꞉no꞉ tambo gola ba꞉dai kibo꞉bowo꞉, henfelo꞉ wenamio꞉ ge o꞉ba domabeya꞉le? \v 11 \x - \xo 5.11 \xt 2Tes 3.6, Tait 3.10\x*Ko꞉sega mo꞉fo꞉s nilo꞉ sa꞉sa꞉lo꞉ a꞉ma꞉ mo꞉wo꞉ we. Kaluka꞉isale abeyo꞉ ne Ya꞉su amio꞉ tilidabuka꞉ a꞉la꞉sa꞉lab ko꞉sega, eyo꞉ uwo꞉ mano꞉ dimida꞉laba꞉le, kalu nolba꞉ kelego꞉ da꞉lab a꞉no꞉ mesela꞉laba꞉le, madali godemo꞉ wabuda꞉laba꞉le, towo꞉ sada꞉da꞉laba꞉le, aluna꞉ ho꞉no꞉ na꞉sa꞉ga꞉ no꞉nola꞉laba꞉le, nolba꞉ kelego꞉wo꞉ afalebo꞉ dia꞉laba꞉le, kalu a꞉no꞉ giliyo꞉ ele ba꞉dakiyo꞉, gio꞉ kalu o꞉ngo꞉ o꞉lia꞉yo꞉ uwayo꞉ mo꞉gasa dowaki, ma꞉no꞉wo꞉ e o꞉lia꞉yo꞉ na꞉so꞉bo. \p \v 12-13 \x - \xo 5.12-13 \xt Lo 13.5, 17.7\x*Mo꞉tilidabu kaluka꞉isale ko꞉lo꞉ ha꞉la꞉ amilo꞉ sab hono, ni aloba꞉ma꞉no꞉wo꞉ mada mo꞉ililo꞉. Ha꞉la꞉ kaluka꞉isale i a꞉no꞉ Godeya꞉ ene aloba꞉ma꞉ib. Ko꞉sega tilidabu kaluka꞉isale ilikilo꞉ man dimidab a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ aloba꞉ma꞉no꞉wo꞉, nanogo꞉ gililo꞉wo꞉ o꞉m. Godeya꞉ bugo꞉ amio꞉ to sa꞉sa꞉lo꞉wo꞉ a꞉la꞉da꞉lab, “Kalu mogago꞉lo꞉ dimida꞉lab a꞉no꞉ gi usamio꞉ mo꞉doma꞉ki ha꞉la꞉ya ta꞉ta꞉bi.” \c 6 \s1 Keliso kaluka꞉isale gegelebo꞉ mo꞉walila꞉so꞉bo \p \v 1 Keliso kaluka꞉isale gio꞉ gegelebo꞉ kegaki aloba꞉ma꞉no꞉wo꞉ dowalikiyo꞉, ha꞉la꞉ kalulo꞉ amilo꞉ mo꞉walilima꞉no꞉ tililia꞉ ha꞉nab a꞉no꞉ mo꞉ililo꞉. A꞉la꞉bo꞉ mo꞉dimidaki, giliyo꞉ sa꞉s usa digalalega a꞉no꞉ o꞉li. \v 2 \x - \xo 6.2 \xt Kala 20.4\x*Tif amio꞉ Gode amilo꞉ tilidabu niliyo꞉ henfelo꞉ kaluka꞉isaleya꞉lo꞉ dimidan a꞉no꞉ o꞉lika aloba꞉ma꞉ib a꞉la꞉bo꞉ gio꞉ mo꞉asulaya? A꞉la꞉bo꞉ giliyo꞉ hendele dimidama꞉ib ko꞉lo꞉, to ha꞉lu ko꞉lo꞉ gi usamilo꞉ fa꞉la꞉dowab we, giliyo꞉ mo꞉aloba꞉dab a꞉no꞉, asulo꞉wo꞉ babale dowabiki gaya? \v 3 A꞉la꞉ta꞉ga꞉ tif amio꞉ ma꞉mula꞉ kalu i a꞉no꞉ giliyo꞉ o꞉lika aloba꞉ma꞉ib a꞉labo꞉ mo꞉asulaya? Niliyo꞉ a꞉la꞉bo꞉ o꞉li dimidama꞉no꞉ da꞉lab ko꞉lo꞉, henfelo꞉ amilo꞉ ha꞉lu kelego꞉ fa꞉la꞉dowab a꞉no꞉ niliyo꞉ tambowo꞉ o꞉lika alobana sa꞉ma꞉no꞉. \v 4 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ tilidabu kaluka꞉isale gi usamio꞉ to kegaki, digalema꞉no꞉wo꞉ dowab amio꞉, giliyo꞉ to a꞉no꞉ digalema꞉kiyo꞉, ha꞉la꞉ kalu, sa꞉s us amilo꞉ wilo꞉ mo꞉da꞉lab o꞉mo꞉lo꞉ dimiab ko mo꞉wo꞉ ha꞉? \v 5 Niyo꞉ to we gio꞉ sendelo alitaki so꞉lo꞉l. Tilidabu kaluka꞉isale gi us a꞉namio꞉ to kegaki aloba꞉ma꞉no꞉ dowalikilo꞉ asulo꞉lo꞉ di kalu digalema꞉no꞉ nowo꞉ gi us amio꞉ aundo꞉ma ko꞉lo꞉laba? \v 6 Ko꞉sega gio꞉ gegelebo꞉ mo꞉digalaki, ao noma꞉yo꞉ ao nowo꞉ ha꞉la꞉ kalumo꞉ alobanama꞉kiyo꞉, gamaniya꞉lo꞉ mo꞉walila꞉sen a꞉na tililia꞉gane. A꞉la꞉do꞉ gab a꞉no꞉ mo꞉ililo꞉. \v 7 Sa꞉s gi us amio꞉ ao a꞉la꞉ nowo꞉ ha꞉la꞉ya꞉ siwa꞉la mo꞉walilima꞉no꞉ kagayab a꞉ma꞉yo꞉, gio꞉ Godeya꞉lo꞉ asulab aumbo꞉ mo꞉kudu ho꞉no꞉l a꞉la꞉widakigab. Gao noma꞉yo꞉ gi asulo꞉lo꞉ mogagab a꞉no꞉ a꞉ma꞉la꞉bo꞉ sa꞉la꞉so꞉bo. Gi kelego꞉ gao noma꞉lo꞉ afaledo꞉ diab a꞉no꞉ gio꞉ kata꞉ta꞉bi. \v 8 Ko꞉sega giliyo꞉ man nafa dimidama꞉no꞉ da꞉lab a꞉no꞉ mo꞉kudu ha꞉naki, gegelebo꞉ kelego꞉ noma꞉lo꞉ da꞉lab a꞉no꞉ gi susulu sa꞉la꞉la꞉lab a꞉la꞉ta꞉ga꞉, giliyo꞉ man mogago꞉wo꞉ dimida꞉lab. Man gililo꞉ dimidab a꞉no꞉ gaomo꞉ dimida꞉laka꞉. \p \v 9-10 \x - \xo 6.9-10 \xt Gala 5.19-21, A꞉fe 5.5, Kala 22.15\x*Kaluka꞉isale mogago꞉lo꞉ dimida꞉lab a꞉no꞉ Godeya꞉lo꞉ bo꞉fo꞉mela꞉no꞉ hen a꞉namio꞉ mo꞉tina꞉ib a꞉la꞉bo꞉ gio꞉ mo꞉asulo꞉wo꞉? Man a꞉no꞉ we, uwo꞉lo꞉ dimida꞉labo꞉, madali godelo꞉ wabuda꞉labo꞉, ga nowo꞉ afa dia꞉labo꞉, da꞉lo꞉ dimia꞉labo꞉, kelego꞉ noma꞉no꞉lo꞉ afalo꞉ dia꞉labo꞉, mesela꞉labo꞉, aluna꞉ ho꞉n na꞉likilo꞉ no꞉nola꞉labo꞉, sada꞉da꞉labo꞉, noma꞉ kelego꞉wo꞉ dikidakilo꞉ susulu dia꞉labo꞉, kaluka꞉isale i a꞉no꞉ tambo Godeya꞉lo꞉ bo꞉fo꞉mela꞉no꞉ hen a꞉namio꞉ mada mo꞉tina꞉ib. \v 11 \x - \xo 6.11 \xt Tait 3.3-7\x*Tamin amio꞉ kaluka꞉isale gi nolo꞉ man a꞉no꞉ dimida꞉i ya꞉len. Ko꞉sega Alan Ya꞉su Kelisowa꞉ wiya, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ Mama Malilo꞉ halaido꞉ a꞉na ilikiyo꞉, Gode eyo꞉ mogago꞉ a꞉no꞉ hala꞉sa꞉ga꞉, kaluka꞉isale eno꞉le ta꞉takiyo꞉, i a꞉no꞉ ene siwa꞉l amio꞉ digalo꞉ kaluka꞉isale a꞉la꞉bo꞉ a꞉na sio꞉. \s1 Gili do꞉mo꞉wo꞉ Mama Malilo꞉wa꞉ a \p \v 12 \x - \xo 6.12 \xt 1Kol 10.23\x*Kalu nolba꞉ sa꞉lakiyo꞉, “Niyo꞉ kelego꞉ tambowo꞉ o꞉lika dimidama꞉no꞉” a꞉la꞉sa꞉la꞉sen. A꞉, a꞉no꞉ hendele sa꞉lab ko꞉sega, kelego꞉ nol gilo꞉ dimidab a꞉ma꞉yo꞉ ge mo꞉asuwa꞉fa꞉ib. “Kelego꞉ tambowo꞉ niyo꞉ o꞉lika dimidama꞉no꞉,” ko꞉sega kelego꞉ imilig noma꞉yo꞉ ne tili dofo꞉ melea꞉kiyo꞉ mo꞉ta꞉fa꞉no꞉. \v 13 \x - \xo 6.13 \xt 1Tes 4.3-5\x*A꞉la꞉ta꞉ga꞉ kalu nolba꞉ bale sa꞉lakiyo꞉, “Ma꞉no꞉ a꞉no꞉ kufa꞉no꞉, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ kuf a꞉no꞉ ma꞉no꞉wa꞉no꞉ka꞉” a꞉la꞉sa꞉ma꞉ib. Ko꞉sega Gode eyo꞉ a꞉la꞉ a꞉no꞉ dila꞉ma꞉ib. Nili do꞉mo꞉ we uwo꞉ dia꞉melea꞉ki ta꞉foma. O꞉ngo꞉ma. Do꞉mo꞉ nilo꞉ we Kalu Alana꞉ eno꞉ ko꞉lo꞉, ene tili dofo꞉lab. \v 14 \x - \xo 6.14 \xt Lom 8.11, 1Kol 15.20, 2Kol 4.14\x*Godeya꞉ ene halaido꞉ a꞉ma꞉yo꞉ Alan sowo꞉ a꞉no꞉ a꞉ma꞉la꞉ a꞉dasi alifa꞉ ko꞉lo꞉, nio꞉lo꞉ eyo꞉ a꞉ma꞉la꞉ a꞉dasi alifa꞉ib. \v 15 \x - \xo 6.15 \xt A꞉fe 5.30\x*Gio꞉ to we asuluma. Gili do꞉mo꞉ ko Ya꞉suwa꞉ ene do꞉mo꞉ heb ko꞉lo꞉ a꞉lab. A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ niyo꞉ Kelisowa꞉ ene do꞉mo꞉ heb we dia꞉sa꞉ga꞉, uwo꞉ diakilo꞉ molelo꞉ dia꞉sen ga o꞉lia꞉yo꞉ gasa doma꞉no꞉wo꞉ o꞉liya꞉le? A꞉la꞉bo꞉ mada dimida꞉so꞉boka꞉! \v 16 \x - \xo 6.16 \xt Madi 19.5\x*Kalu abeyo꞉ e uwo꞉ diakilo꞉ molelo꞉ dia꞉sen ga o꞉lia꞉ ege dowalega, e ga a꞉no꞉lia꞉yo꞉ do꞉mo꞉ imilise dowab a꞉la꞉bo꞉ gio꞉ mo꞉asulaya? Godeya꞉ bugo꞉ amio꞉ towo꞉ a꞉la꞉sa꞉sa꞉lo꞉ ko꞉lo꞉ da꞉lab, “A꞉la꞉yo꞉ do꞉mo꞉ imilise doma꞉ib.” \v 17 \x - \xo 6.17 \xt Yo꞉n 17.21-23, Lom 8.9-11\x*Ko꞉sega kalu abeyo꞉ e Alan amilo꞉ kudab a꞉no꞉, Alana꞉ mama amio꞉ imilise dowab. \v 18 Kaluka꞉isalelo꞉ man mogago꞉ nol dimidab a꞉no꞉ do꞉mo꞉ ha꞉la꞉ya dowab. Ko꞉sega kaluka꞉isale abeyo꞉ e uwo꞉wo꞉ dialega, ene do꞉mo꞉ a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ mogagilab. A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ gio꞉ ho꞉leno꞉ tambowo꞉ uwo꞉ dian man a꞉no꞉ gola ba꞉da꞉ga꞉, fa꞉s dimita꞉ga꞉ ha꞉na꞉bi. \v 19-20 \x - \xo 6.19-20 \xt 1Kol 7.23, 1Bid 1.18-19\x*Giliyo꞉ to we asuluma. Do꞉mo꞉ gililo꞉wo꞉ Mama Malilo꞉wa꞉ ayo꞉ o꞉m. Gode eyo꞉ Mama Malilo꞉wo꞉ gimo꞉ dimi ko꞉lo꞉, e gi usa a꞉lab. Gode eyo꞉ su alan sila꞉sa꞉ga꞉, gio꞉ a꞉na kilili ko꞉lo꞉, gili do꞉mo꞉ ko gilino꞉ma. A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ gili do꞉mo꞉wa꞉lo꞉ man dimidab a꞉ma꞉yo꞉ Godeyo꞉ ko꞉lo꞉ wabuda꞉lubi. \c 7 \s1 Ga dian man \p \v 1 O꞉go꞉ niyo꞉ gililo꞉ mo꞉fo꞉s amilo꞉ sa꞉sa꞉lo꞉ a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ a꞉ma꞉la꞉ sa꞉ma꞉nigo꞉l. Kalu abeyo꞉ e galo꞉ mo꞉diab, a꞉no꞉ nafa. \v 2 Ko꞉sega uwo꞉ dian man a꞉no꞉ modo꞉ fa꞉la꞉dowo꞉ ko꞉lo꞉, kaluwa꞉yo꞉ gayo꞉ dia꞉b, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ gayo꞉ kalulo꞉wa ha꞉na꞉b a꞉la꞉ma꞉no꞉wo꞉ a꞉no꞉ nafa. \v 3 Galeso꞉ gio꞉ ga꞉ gayo꞉ sagale alitaki, e o꞉lia꞉ imilise dowa꞉bi. A꞉la꞉ta꞉ga꞉yo꞉ ga gio꞉lo꞉ kalu gilo꞉wo꞉ sagale alitaki, e o꞉lia꞉ imilise dowa꞉bi. \v 4 Mo꞉wo꞉ ga gi do꞉mo꞉wo꞉ ga꞉no꞉lema. Ge kalu wa꞉lo꞉wo꞉lo꞉ a꞉lab. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ kalu gi do꞉mo꞉ ko ga꞉no꞉lema. Ga꞉ ga ya꞉lo꞉wo꞉lo꞉ a꞉lab. \v 5 Kalu o꞉lia꞉ ga o꞉lia꞉ ga꞉go꞉ tili alitab a꞉no꞉, gaino꞉ do꞉mo꞉wo꞉ ka꞉la꞉so꞉bo. Ga꞉go꞉ Godemo꞉ to sa꞉ma꞉no꞉ a꞉lakiyo꞉, asulo꞉wo꞉ imilise dia꞉taki, ho꞉leno꞉ abolda꞉su ele alitalega, a꞉no꞉ o꞉li. Ko꞉sega eleta꞉ga꞉yo꞉, ga꞉g dowan au dowa꞉bi. Gio꞉ a꞉la꞉bo꞉ mo꞉dimidalega, gi do꞉mo꞉wa꞉lo꞉ asulan a꞉no꞉ mo꞉tili dowalikiyo꞉, Sa꞉da꞉na꞉yo꞉ fog a꞉na tinda꞉ga꞉ da꞉fema꞉ib. \v 6 Nilo꞉ to sio꞉ a꞉no꞉, gimo꞉ ele dimiaki so꞉lo꞉ba. Ko꞉sega gio꞉ ko꞉lo꞉ asuwa꞉taki so꞉lo꞉l. \v 7 Ni asulo꞉wa꞉yo꞉ ne ko꞉lo꞉ galo꞉ mo꞉diakilo꞉ sa꞉le dowo꞉ o꞉leaumbo꞉, kaluka꞉isale tambo o꞉leo꞉ngo꞉ doma꞉ki asulo꞉l. Ko꞉sega Gode eyo꞉ boba kelego꞉wo꞉ kaluka꞉isale ina꞉li ina꞉lilo꞉mo꞉ tambo dimi ko꞉lo꞉, noma꞉yo꞉ boba ko꞉li diaki, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ noma꞉yo꞉ boba ko꞉li di ko꞉lo꞉lab. \p \v 8 A꞉la꞉ta꞉ga꞉ kalu sa꞉leyo꞉lo꞉, ga bolo꞉ dowabo꞉lo꞉, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ ga sa꞉ba꞉lo꞉ dowabo꞉lo꞉ gio꞉, ne ga mo꞉diakilo꞉ sa꞉le dowo꞉l wengo꞉ dowalega nafa. \v 9 \x - \xo 7.9 \xt 1Tim 5.14\x*Ko꞉sega gini do꞉mo꞉wa꞉lo꞉ asulab a꞉no꞉ dinafalo꞉ mo꞉tili doma꞉no꞉ dowalega, gayo꞉ diaki, kalu ha꞉naki a꞉lalikiyo꞉ o꞉li ko꞉m. Uwo꞉ dia꞉no꞉ man a꞉no꞉ alan asulabena꞉ki, gio꞉ a꞉la꞉dimida꞉bi. \p \v 10-11 \x - \xo 7.10-11 \xt Madi 5.32\x*Niyo꞉ kalu gayo꞉ o꞉ma di gimo꞉wo꞉lo꞉, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ ga kaluwo꞉ o꞉ma ane gimo꞉wo꞉lo꞉, ele nowo꞉ gimo꞉ sa꞉ma꞉nigo꞉l. To we nino꞉ma, Alana꞉ ene ele difa꞉ ko꞉lo꞉ so꞉lo꞉l. Ga gio꞉, kalu go꞉no꞉ndo꞉wo꞉ ta꞉ta꞉so꞉bo. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ kalu gio꞉lo꞉ ga go꞉no꞉ndo꞉ di a꞉no꞉ ta꞉ta꞉so꞉bo. Ko꞉sega gayo꞉ kaluwo꞉ ta꞉ta꞉ga꞉ anelalega, e kalu ko꞉li nowo꞉ mo꞉ha꞉naki ga꞉li kata꞉bi. E kaluwo꞉ a꞉ha꞉na꞉no꞉ asulalega, kalu tamin amilo꞉ elo꞉ dilo꞉ a꞉na a꞉ma꞉la꞉ ha꞉na꞉sa꞉ga꞉, asulo꞉wo꞉ imilise in o꞉lia꞉ a꞉dowa꞉bi. \p \v 12 To nol we kaluka꞉isale nolbo꞉wo꞉ sa꞉ma꞉nigo꞉l. To we Alana꞉yo꞉ mo꞉sio꞉ ko꞉sega, nilo꞉ asulab a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ so꞉lo꞉l. Tilidabu kalu abeyo꞉ ga elo꞉ a꞉no꞉ mo꞉tilidabu dowo꞉ ko꞉sega, ga a꞉no꞉ ino꞉ mo꞉ta꞉fo꞉ ha꞉na꞉no꞉ asulalega, kalu eyo꞉ ga a꞉no꞉ ta꞉ta꞉so꞉bo. \v 13 A꞉la꞉ta꞉ga꞉ tilidabu ga abeyo꞉ ino꞉ mo꞉tilidabu ko꞉sega, in a꞉ma꞉yo꞉ ingayo꞉ mo꞉ta꞉fo꞉ ha꞉na꞉no꞉ asulalega, ga giyo꞉ kalu a꞉no꞉ ta꞉ta꞉so꞉bo. \v 14 Mo꞉wo꞉ tilidabu ga a꞉na ilikiyo꞉, in ha꞉la꞉ a꞉no꞉lo꞉ Godeya꞉ eno꞉ dowab. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ tilidabu kalu a꞉na ilikiyo꞉, inga ha꞉la꞉ a꞉no꞉lo꞉ Godeya꞉ eno꞉ dowab. A꞉la꞉do꞉ mo꞉go꞉ kibo꞉bowo꞉, so꞉wa a꞉la꞉ma꞉lo꞉ sa꞉la꞉li a꞉no꞉ Godeya꞉ eno꞉wo꞉ mo꞉domabe. Ko꞉sega hendele Godeya꞉ we a꞉la꞉dimido꞉ ko꞉lo꞉, so꞉wa i a꞉no꞉lo꞉ Godeya꞉ eno꞉ dowab. \v 15 \x - \xo 7.15 \xt Lom 14.19\x*Ko꞉sega ha꞉la꞉ kalu a꞉ma꞉yo꞉ inga Keliso dowo꞉ a꞉no꞉ mo꞉beaki ta꞉fa꞉no꞉ asulalega, a꞉la꞉dimidama꞉ki kata꞉ta꞉bi. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ ha꞉la꞉ ga a꞉no꞉ in Keliso dowo꞉ a꞉no꞉ mo꞉beaki ta꞉fo꞉ ha꞉na꞉no꞉ asulalega, hamana꞉ki kata꞉ta꞉bi. O꞉leaumbo꞉ fa꞉la꞉dowalikiyo꞉, Keliso a꞉ma꞉lo꞉wo꞉ ga꞉li doma꞉ib. Mo꞉wo꞉ Gode eyo꞉ Keliso kaluka꞉isale nol o꞉lia꞉yo꞉ ha꞉sa mesea꞉ki da꞉feyo꞉. \v 16 \x - \xo 7.16 \xt 1Bid 3.1\x*Keliso ga gio꞉, ge kalu ha꞉la꞉ a꞉lab a꞉no꞉ gi mana ilikiyo꞉, Gode eyo꞉ e asuwa꞉taki gasilia꞉iba꞉le, a꞉la꞉bo꞉ ge babalab. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ Keliso kalu gio꞉lo꞉, ga꞉ ga ha꞉la꞉ a꞉lab a꞉no꞉ gi mana ilikiyo꞉, Gode eyo꞉ e asuwa꞉taki gasilia꞉iba꞉le a꞉la꞉bo꞉ gelo꞉ babalab. \s1 Gode eyo꞉ ge o꞉bo꞉ngo꞉ elena ho꞉ido꞉wa꞉le, a꞉naka dowa꞉i ha꞉na꞉lubi \p \v 17 Godeya꞉lo꞉ gino꞉ da꞉feyo꞉ o꞉leau ka, dowa꞉i ha꞉na꞉lubi. Ge a꞉na doma꞉ki a꞉la꞉li, Gode eyo꞉ ge ho꞉ido꞉. Ne sia꞉likiyo꞉, ele a꞉no꞉ sa꞉s tambo amio꞉ wida꞉sen. \v 18 Gode eyo꞉ kalu nowo꞉ e do꞉go꞉fo꞉ hege gedeo꞉ elena ho꞉idalega, kalu a꞉no꞉ a꞉ma꞉la꞉yo꞉ mo꞉hege gedeo꞉ o꞉ngo꞉ a꞉doma꞉ ha꞉na꞉no꞉wo꞉ asula꞉so꞉bo. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ Gode eyo꞉ kalu nowo꞉ do꞉go꞉fo꞉ mo꞉gedeo꞉ elena ho꞉idalega, kalu a꞉no꞉ do꞉go꞉fo꞉ hege gedea꞉so꞉bo. \v 19 \x - \xo 7.19 \xt Lom 2.25, Gala 5.6, 6.15\x*Do꞉go꞉fo꞉ hege gedean man a꞉no꞉ o꞉ngo꞉mal ko꞉lo꞉lab. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ do꞉go꞉fo꞉ mo꞉hege gedeo꞉ a꞉no꞉lo꞉ o꞉ngo꞉mal ko꞉lo꞉lab. Godeya꞉ ele difa꞉ kudu ha꞉na꞉no꞉wo꞉ mada alandeyo꞉ o꞉m. \v 20 Gode eyo꞉ ge o꞉bo꞉ngo꞉ elena ho꞉ido꞉wa꞉le, a꞉naka dowa꞉i ha꞉na꞉lubi. \v 21 Gode eyo꞉ ge madali nanogdo꞉ dian kalu elena ho꞉idalega, ge a꞉kele asula꞉so꞉bo. Ko꞉sega ge ga꞉li doma꞉no꞉ fogo꞉ ba꞉dalega, ge a꞉naka sili alifo꞉ hamana. \v 22 \x - \xo 7.22 \xt File 1.16, 1Bid 2.16\x*Mo꞉wo꞉ kaluka꞉isale abeyo꞉ Gode eyo꞉ ge madali nanogdo꞉ dian kalu elen amilo꞉ ho꞉ido꞉ a꞉no꞉, o꞉go꞉ ge Alana꞉ eno꞉ dowab ko꞉lo꞉, ge ga꞉li mesea꞉ki ta꞉fo꞉lab. O꞉leaumbo꞉ kaluka꞉isale abeyo꞉ Gode eyo꞉ ge madali nanog dian kalulo꞉ mo꞉elen amilo꞉ ho꞉ido꞉ a꞉no꞉, o꞉go꞉ ge Ya꞉su Kelisowa꞉ ene madali nanog dian kaluka꞉isale fa꞉la꞉dowab. \v 23 Gode eyo꞉ su alan sila꞉sa꞉ga꞉, gio꞉ a꞉na kilili. A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ madali nanog dian kalu o꞉leaumbo꞉, ge henfelo꞉ kaluwa꞉lo꞉ asulakilo꞉ sa꞉lab a꞉ma꞉ ha꞉g amio꞉ dowa꞉so꞉bo. \v 24 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ nao nado i, Gode eyo꞉ ge o꞉bo꞉ngo꞉ elena ho꞉ido꞉wa꞉le, a꞉na dowa꞉i ha꞉naki, Gode o꞉lia꞉ dowa꞉bi. \s1 Kalu galo꞉ mo꞉di o꞉lia꞉ ga kalulo꞉ mo꞉ane a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ sio꞉ \p \v 25 Niyo꞉ galo꞉ mo꞉di kalu o꞉lia꞉ ga kalulo꞉ mo꞉ane o꞉lia꞉ a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ sa꞉ma꞉nigo꞉l. Niyo꞉ Alana꞉lo꞉ ele saefa꞉ a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ so꞉lo꞉ba. Ko꞉sega Gode eyo꞉ ne nofolo alitakiyo꞉, ne to hendelelo꞉ sa꞉lan kaluwo꞉ fa꞉la꞉do alifa꞉ ko꞉lo꞉, no꞉no꞉ndo꞉ asulabo꞉ ko꞉lo꞉ sa꞉ma꞉nigo꞉l. \v 26 O꞉g ho꞉len wenamio꞉ hida꞉yo꞉wo꞉ alan fa꞉la꞉dowab ko꞉lo꞉, gio꞉ o꞉gdo꞉ a꞉lab o꞉leau, a꞉naka doma. \v 27 Ge gayo꞉ dilalega, ga ta꞉fa꞉no꞉wo꞉ asula꞉so꞉bo. Ge gayo꞉ mo꞉dilalega, ga dia꞉no꞉wo꞉ keda꞉so꞉bo. \v 28 Ko꞉sega ge gayo꞉ dialega, ga diab man a꞉no꞉ mogago꞉wo꞉ mo꞉dimidab. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ ga bolo꞉ kalu ha꞉nab a꞉no꞉lo꞉, mogago꞉wo꞉ mo꞉dimidab. Ko꞉sega galo꞉ di kalu ilo꞉ amio꞉, henfelo꞉ wenamio꞉ hida꞉yo꞉ nolo꞉ fa꞉la꞉doma꞉ib ko꞉lo꞉, gio꞉ hida꞉yo꞉ a꞉no꞉ begele hamana꞉ki so꞉lo꞉l. \p \v 29 Nao nado i, to nilo꞉ sio꞉ a꞉no꞉ fanda sa꞉ma꞉nigo꞉l. Ho꞉len nilo꞉ so꞉l we, elema꞉no꞉wo꞉ ko꞉na꞉ma dowab ko꞉lo꞉, o꞉g wena a꞉la꞉ta꞉ga꞉yo꞉ kalu galeso꞉ gio꞉, ga sagalema꞉no꞉ a꞉no꞉leko꞉ dowa꞉so꞉bo. \v 30 Nofolakilo꞉ kaluka꞉isale kuo꞉ya꞉lab i a꞉no꞉, kuo꞉ya꞉lab us a꞉nakabiyo꞉ dowa꞉so꞉bo. Kaluka꞉isale sagale alita꞉lab i a꞉no꞉, sagalo꞉ us a꞉nakabiyo꞉ dowa꞉so꞉bo. Kaluka꞉isale kelego꞉ modo꞉lo꞉ dia꞉lab i a꞉no꞉, kelego꞉ a꞉no꞉leko꞉ asula꞉so꞉bo. \v 31 \x - \xo 7.31 \xt 1Yo꞉n 2.17\x*Kaluka꞉isale henfelo꞉ nanogdo꞉ dimida꞉li ha꞉na꞉lab gi a꞉no꞉, nanog a꞉no꞉ alandeyo꞉ o꞉mo꞉lo꞉b a꞉la꞉asulakiyo꞉ dia꞉li ha꞉na꞉lowa꞉so꞉bo. Mo꞉wo꞉ ni ko꞉lo꞉ henfelo꞉ wenamilo꞉ dowa꞉sen a꞉no꞉ tambo ko꞉na꞉ma elema꞉no꞉ ha꞉nab. \p \v 32 Niyo꞉ henfelo꞉ wenamilo꞉ kele asulo꞉ dowan a꞉no꞉ gio꞉ ga꞉li doma꞉ki asulo꞉l. Galo꞉ mo꞉di kalu a꞉ma꞉yo꞉ Kalu Alano꞉ sagalema꞉ki a꞉la꞉asulakiyo꞉, ene nanogde a꞉no꞉leko꞉ diaki, halale kudu ha꞉na꞉lab. \v 33 Ko꞉sega galeso꞉ kalu a꞉ma꞉yo꞉ ingayo꞉ sagalema꞉ki tilidowakiyo꞉, henfelo꞉ nanog ko꞉li ko꞉lilo꞉ dimida꞉i ha꞉na꞉mela꞉ib. \v 34 Asulo꞉ a꞉la꞉ a꞉ma꞉yo꞉, kalu a꞉no꞉ susuda꞉lab. Ga bolo꞉ o꞉lia꞉ ga bolo꞉yado a꞉ma꞉yo꞉, Kalu Alana꞉ ene nanogde a꞉no꞉leko꞉ diaki, halale kudu ha꞉na꞉lab. Ga a꞉ma꞉yo꞉ ene do꞉mo꞉ a꞉no꞉lo꞉, ene asulo꞉ a꞉no꞉lo꞉ Godeya꞉ eno꞉le doma꞉ki asulab. Ko꞉sega ga kalulo꞉ ane sab a꞉ma꞉yo꞉, ino꞉ sagalema꞉ki a꞉la꞉asulakiyo꞉, henfelo꞉ nanog weno꞉ ko꞉lo꞉ asulaki dimida꞉i ha꞉na꞉mela꞉ib. \v 35 To nilo꞉ so꞉lo꞉l we gio꞉ dinafa mesea꞉ki asuwa꞉taki so꞉lo꞉l. Ele dia꞉ta kudu hamana꞉ki so꞉lo꞉ba. Gio꞉ man digalo꞉ kudu hamana꞉ki so꞉lo꞉l. Gio꞉ asulo꞉ a꞉la꞉yo꞉ mo꞉dowaki, Alana꞉ ene nanog a꞉no꞉leko꞉ dimida꞉i hamana꞉ki so꞉lo꞉l. \p \v 36 Kalu nowo꞉ gayo꞉ same ko꞉sega, a꞉la꞉yo꞉ yasila꞉li ha꞉na꞉la꞉ga, kalu a꞉ma꞉yo꞉ gayo꞉ bo꞉e dia꞉no꞉ asulalikiyo꞉, ga o꞉mo꞉wo꞉ halayo꞉ dimidama꞉no꞉ dowalega, a꞉la꞉yo꞉ dima꞉ki ta꞉ta꞉bi. A꞉no꞉ o꞉li ko꞉lo꞉ mogago꞉lo꞉ mo꞉dimidab. \v 37 Kalu nowo꞉ e gayo꞉ same ko꞉sega, ene do꞉mo꞉wa꞉lo꞉ asulan a꞉no꞉ o꞉li tili dofo꞉likiyo꞉, e asulo꞉wo꞉ halaido꞉ dowaki, ne gayo꞉ mo꞉diaki, sa꞉le ka mela꞉no꞉ eneno꞉ a꞉la꞉asulalega, a꞉no꞉lo꞉ o꞉li dimidab. \v 38 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ kalu a꞉ma꞉yo꞉ ga same a꞉no꞉ dialega, a꞉no꞉ nafa. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ kalu a꞉ma꞉yo꞉ ga same a꞉no꞉ mo꞉dialega, o꞉lo꞉ nafale dimidab. \p \v 39 \x - \xo 7.39 \xt Lom 7.2-3\x*Gayo꞉ ino꞉ o꞉sab amio꞉, ga e ina oga꞉difo꞉ mela꞉ib. Ko꞉sega ino꞉ sowalega, ga e fage alifa꞉ ko꞉lo꞉, kalu no amio꞉ ga꞉li ha꞉na꞉ib. Ko꞉sega e Keliso kaluwa mada mesa꞉ni ha꞉na꞉bi. \v 40 Ko꞉sega ga a꞉no꞉ kalu no amio꞉ mo꞉ha꞉nalega, ene sagalo꞉wo꞉ mada alande doma꞉ib, niyo꞉ a꞉la꞉asulab. Godeya꞉ ene Mamayo꞉ ne amio꞉ dofo꞉liki a꞉na so꞉lo꞉l. \c 8 \s1 No꞉ ho madali godemo꞉lo꞉ dimiab a꞉no꞉ ma꞉no꞉wa꞉le \p \v 1 \x - \xo 8.1 \xt Ilig 15.29\x*O꞉go꞉ niyo꞉ madali godemo꞉lo꞉ boba dimiakilo꞉ no꞉ ho nab a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ gimo꞉ sa꞉ma꞉nigo꞉l. Kalu nolba꞉ sa꞉lakiyo꞉, “Nio꞉ tambo asulo꞉lo꞉ di,” a꞉la꞉sio꞉. Asulo꞉ a꞉ma꞉ ilikiyo꞉ enena꞉ma꞉la꞉yo꞉ kailakigab. Ko꞉sega ha꞉fo꞉ disa꞉lan man a꞉ma꞉yo꞉ Keliso kaluka꞉isale nio꞉ halale alita꞉sen. \v 2 \x - \xo 8.2 \xt Gala 6.3\x*Kaluka꞉isale abeyo꞉ e asulo꞉wo꞉ alan dilo꞉b a꞉la꞉asulalega, e asulo꞉ hendeleyo꞉ semo꞉di ko꞉lo꞉lab. \v 3 Ko꞉sega kaluka꞉isale Godelo꞉ mada alan asulab a꞉no꞉, Gode eyo꞉ iyo꞉ dinafa fanda asulab. \p \v 4 \x - \xo 8.4 \xt Lo 4.39, 6.4, Gala 4.8\x*A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ niyo꞉ madali godemo꞉lo꞉ boba dimiakilo꞉ no꞉ ho nab a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ sa꞉ma꞉nigo꞉l. Henfelo꞉ wenamilo꞉ madali gode a꞉lab i a꞉no꞉ mela꞉no꞉ hendeleyo꞉ aundo꞉ma. Gode hendeleyo꞉ mada imilise ko꞉lo꞉lab. \p \v 5 Henfelo꞉ kaluka꞉isaleya꞉yo꞉ “Ni alano꞉ we” a꞉la꞉ta꞉ga꞉ “Ni godeyo꞉ weka꞉” a꞉la꞉liki sa꞉la꞉sen. Madali gode a꞉no꞉ henfelo꞉ wenamio꞉lo꞉, akin amio꞉lo꞉ modo꞉ a꞉lab. \v 6 \x - \xo 8.6 \xt A꞉fe 4.5,6\x*Ko꞉sega, tilidabu kaluka꞉isale nililo꞉wo꞉ Gode imilise, nili Do Alan a꞉no꞉ko꞉ a꞉lab. Kelego꞉ tambo we e fa꞉la꞉do alifa꞉ ko꞉lo꞉, nio꞉ eno꞉le dofo꞉lo꞉l. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ Kalu Alano꞉ imilise, Ya꞉su Keliso e ko꞉lo꞉ a꞉lab. Kelego꞉ tambowo꞉ eya a꞉la꞉ta꞉ga꞉ fa꞉la꞉dowo꞉. Nio꞉ eya a꞉la꞉ta꞉ga꞉ mela꞉no꞉wo꞉ di ko꞉lo꞉ so꞉l. \p \v 7 Ko꞉sega Keliso kaluka꞉isale nolo꞉ a꞉la꞉bo꞉ mo꞉fanda asulab. Iyo꞉ tamin amio꞉ madali gode a꞉no꞉ ho꞉leno꞉ tambo wabuda꞉len ko꞉lo꞉, o꞉go꞉ iyo꞉ no꞉ ho a꞉no꞉ nakiyo꞉, hendele madali gode a꞉ma꞉no꞉ a꞉la꞉asulab. Iyo꞉ asulo꞉wo꞉ a꞉la꞉ dowaki, asulo꞉ ililo꞉ma꞉yo꞉ hala dimido꞉bo꞉lo꞉b a꞉la꞉asulaki sendelowab. \v 8 Ma꞉no꞉ nilo꞉ nabo꞉lo꞉, nilo꞉ mo꞉nabo꞉lo꞉, Godeya꞉ siwa꞉l amio꞉ o꞉ngo꞉malo꞉ngo꞉ asulab. Ma꞉no꞉ nab a꞉ma꞉yo꞉ nio꞉ nafayo꞉ mo꞉ta꞉taki, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ mogago꞉leyo꞉ mo꞉ta꞉fa꞉ib. \p \v 9 \x - \xo 8.9 \xt Lom 14.13-15, Gala 5.13\x*Ko꞉sega gio꞉ dinafa! Go꞉no꞉ndo꞉ asulab aumbo꞉ o꞉li dimidama꞉ib ko꞉sega, Keliso kaluka꞉isaleyo꞉ tilidabuwo꞉ halaido꞉lo꞉ma dofo꞉lab i a꞉ma꞉yo꞉, gililo꞉ ma꞉no꞉ nab a꞉no꞉ ba꞉da꞉sa꞉ga꞉yo꞉ ifikidaki sulufo꞉ tinabena꞉ki, man gililo꞉ dimidab a꞉no꞉ dinafa tilidowa꞉bi. \v 10 Kalu asulo꞉wo꞉ a꞉la꞉lo꞉ dowo꞉ a꞉ma꞉yo꞉, fanda asululi kaluka꞉isale gio꞉ madali godeya꞉ aya ha꞉na꞉sa꞉ga꞉, no꞉ howo꞉ nalena ba꞉dalega, gilo꞉ nab a꞉ma꞉yo꞉ e susululia꞉ga꞉, no꞉ ho madali godemo꞉lo꞉ dimi a꞉no꞉ elo꞉ ma꞉ib. \v 11 \x - \xo 8.11 \xt Lom 14.15,20\x*Gi gaowa꞉ tilidabuwo꞉ halaido꞉lo꞉ma elen a꞉no꞉, Ya꞉su Keliso e asuwa꞉taki sowo꞉ ko꞉sega, asulo꞉ alan gililo꞉ a꞉ma꞉yo꞉ gaowa꞉ tilidabu a꞉no꞉ gi mogagi alitab. \v 12 Giliyo꞉ gao gado a꞉ma꞉ asulo꞉ o꞉lia꞉ tilidabu o꞉lia꞉yo꞉ mogagilab ko꞉lo꞉, man gililo꞉ dimido꞉ a꞉no꞉ gaomo꞉wo꞉ mogago꞉ dimidab. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ Ya꞉su Keliso emo꞉wo꞉lo꞉ mogago꞉ dimidab. \v 13 \x - \xo 8.13 \xt Lom 14.21\x*A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ ma꞉no꞉ nilo꞉ nab a꞉ma꞉yo꞉ nao nado ili tilidabuwo꞉ mogaima꞉no꞉ dowo꞉lalega, ne ma꞉no꞉ a꞉no꞉ mada mo꞉naki kata꞉fa꞉no꞉. Nao nado i a꞉no꞉ mogago꞉wo꞉ mo꞉dimidama꞉kiyo꞉, ne mo꞉ma꞉no꞉. \c 9 \s1 Iliga꞉felo꞉ kaluwa꞉ wa꞉l dia꞉no꞉ to ko꞉lo꞉ sio꞉ \p \v 1 \x - \xo 9.1 \xt Ilig 22.17-18, 26.16, 1Kol 15.8-9\x*Ne ga꞉li mesa꞉no꞉ kalu nowo꞉ ne, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ iliga꞉felo꞉ kalu nowo꞉ ne. Nili Alan Ya꞉suwo꞉ niyo꞉ ba꞉ba꞉. Nilo꞉ Alana꞉ nanog dimido꞉ amilo꞉ fo hedo꞉wo꞉ gi o꞉m. \v 2 \x - \xo 9.2 \xt 2Kol 3.2-3\x*Kalu nolba꞉yo꞉ ne Alana꞉ iliga꞉felo꞉ kaluma a꞉la꞉asulab, ko꞉sega gi Keliso dowo꞉ a꞉no꞉ neya a꞉la꞉ta꞉ga꞉ fa꞉la꞉dowo꞉ ko꞉lo꞉, ne iliga꞉felo꞉ kalu hendeleka꞉ a꞉lakiyo꞉, gili widab. \p \v 3 Kaluwa꞉lo꞉ ne wa꞉la꞉ sana sa꞉lab amio꞉, niyo꞉ imo꞉wo꞉ a꞉ma꞉la꞉bo꞉ a꞉la꞉sa꞉la꞉sen. \v 4 \x - \xo 9.4 \xt Luk 10.8\x*Nini nanog diab a꞉na ilikiyo꞉, ma꞉no꞉wo꞉ o꞉lika dia꞉no꞉. \v 5 Godeya꞉ ene nanog diakiyo꞉, iliga꞉felo꞉ kaluwo꞉lo꞉, Ya꞉suwa꞉ ene ao nolo꞉lo꞉ a꞉la꞉ta꞉ga꞉ Bida elo꞉, ini ingayo꞉ Keliso dowo꞉ ko꞉lo꞉ tililia꞉ siab o꞉leaumbo꞉, niliyo꞉lo꞉ a꞉la꞉ka dimidama꞉no꞉. \v 6 Giliyo꞉ kalu nolo꞉ o꞉li tili dowab ko꞉sega, Banabas na꞉n tili doma꞉no꞉wo꞉ nanogo꞉ naina꞉ dia꞉no꞉wa꞉le? \v 7 Ame kalu iyo꞉ ma꞉no꞉ ma꞉no꞉wo꞉ mole enedo꞉ma꞉yo꞉ mo꞉kililian. Kalu abeyo꞉ elo꞉ gelo꞉ a꞉ma꞉yo꞉, hendeyo꞉ dia꞉sa꞉ga꞉ ma꞉ib. Kalu abeyo꞉ kabo sibilo꞉ bo꞉fo꞉len a꞉ma꞉yo꞉, bo ibo꞉ gula꞉sa꞉ga꞉yo꞉ hebo꞉ ma꞉ib. \p \v 8 Niyo꞉ kaluwa꞉lo꞉ asulab a꞉no꞉ko꞉ dia꞉sa꞉ga꞉ so꞉lo꞉ba. Godeya꞉ eleya꞉yo꞉lo꞉ weno꞉ko꞉ sa꞉lab. \v 9 \x - \xo 9.9 \xt Lo 25.4, 1Tim 5.18\x*Mo꞉sa꞉sa꞉lo꞉ ele sa꞉sa꞉lo꞉ amio꞉ a꞉la꞉sio꞉ ko꞉lo꞉ da꞉lab, “Kaowa꞉ giba꞉yo꞉ da꞉si fo a꞉no꞉ sebebo꞉ hamana꞉ki wa꞉la꞉ sa꞉nda꞉lab amio꞉, kaowa꞉ mego꞉fo꞉ kalita꞉so꞉bo.” To a꞉la꞉do꞉ sio꞉ a꞉no꞉ Gode eyo꞉ kao a꞉no꞉ko꞉ asulaki sa꞉lakigaba? \v 10 \x - \xo 9.10 \xt 2Tim 2.6\x*Gode eyo꞉ nio꞉ hendele asulaki to a꞉no꞉ a꞉na sio꞉wa꞉le? A꞉ hendele towa꞉lo꞉ sa꞉sa꞉lo꞉ a꞉ma꞉yo꞉ nio꞉ ko꞉lo꞉ asulaki sio꞉. Egelo꞉ a꞉namio꞉, kaluka꞉isale nolo꞉ hendelo꞉ walila꞉lab amio꞉lo꞉, nolo꞉ folo꞉ tula꞉lab amio꞉lo꞉, hende a꞉no꞉ ma꞉no꞉laki nanogo꞉ a꞉na dimida꞉lab. \v 11 \x - \xo 9.11 \xt Lom 15.27\x*Niliyo꞉ man nafale mamaya꞉lo꞉wo꞉ gi usamio꞉ o꞉ma gele alifa꞉ ko꞉lo꞉, giliyo꞉ nili do꞉mo꞉ asuwa꞉fa꞉no꞉ kelego꞉wo꞉lo꞉ nimo꞉wo꞉ dimialega, nafaleyo꞉ o꞉m. \v 12 \x - \xo 9.12 \xt Ilig 20.34, 2Kol 11.9\x*Widan kalu nol ko꞉lo꞉ gililo꞉ asuwa꞉ta꞉sen a꞉no꞉ mada ego꞉ ko꞉lo꞉, gililo꞉ ni ko꞉lo꞉ asuwa꞉fa꞉no꞉ a꞉no꞉lo꞉ mada nafale dowo꞉ ko꞉lo꞉lab. \p Ko꞉sega ni ko꞉lo꞉ asuwa꞉fa꞉no꞉ a꞉no꞉, niliyo꞉ gimo꞉wo꞉ mo꞉dibodo꞉l. Kaluka꞉isaleya꞉yo꞉ Ya꞉su Kelisowa꞉ to nafa da꞉ba꞉no꞉wo꞉ mo꞉kama꞉kiyo꞉, hida꞉yo꞉ ko꞉li ko꞉lilo꞉wo꞉ niliyo꞉ o꞉li dia꞉i mio꞉. \v 13 \x - \xo 9.13 \xt Lo 18.1-3\x*Giliyo꞉ to we asuluma. Godeya꞉ malilo꞉ ayamilo꞉ kalu nanogdo꞉ diab a꞉ma꞉yo꞉, ma꞉no꞉wo꞉ malilo꞉ a a꞉naka dia꞉ga꞉ na꞉sen. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ bobalo꞉ so꞉kugulu mean kalu i a꞉no꞉lo꞉, ho so꞉kugulu meakilo꞉ heb dowab a꞉no꞉ ili na꞉sen. \v 14 \x - \xo 9.14 \xt Madi 10.10, Gala 6.6\x*A꞉la꞉do꞉ dimidan aumbo꞉, Alan Ya꞉su eyo꞉ eleyo꞉ a꞉la꞉saefa꞉. Kalu abeyo꞉ Ya꞉suwa꞉ to nafa ko꞉lo꞉ kalab amilo꞉ wida꞉sen i a꞉ma꞉yo꞉, kelego꞉ ililo꞉ dia꞉no꞉ dowo꞉ aumbo꞉ to wida꞉lab a꞉na dia꞉ib. \p \v 15 Ko꞉sega to so꞉lo꞉l we, nio꞉ kudu ha꞉nakiyo꞉ mo꞉dimido꞉. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ o꞉go꞉ giliyo꞉ ne asuwa꞉foma꞉ki so꞉lo꞉ba. Gilo꞉ asuwa꞉takilo꞉ dimiab a꞉no꞉ ne mada mo꞉dia꞉no꞉ asulab. Ne sowai kibo꞉bowo꞉ o꞉li. Niyo꞉ gililo꞉ asufa꞉ a꞉no꞉ diai kibo꞉bowo꞉, ni wiyo꞉ mo꞉wabulu so꞉mo꞉lo. \v 16 \x - \xo 9.16 \xt Jer 20.9\x*Ko꞉sega Godeya꞉ to nafa walama꞉no꞉wo꞉ Alan eyo꞉ nemo꞉ mada dimidama꞉ki saefa꞉ ko꞉lo꞉, niyo꞉ nanog a꞉no꞉ dimidakiyo꞉, no꞉no꞉n a꞉ma꞉la꞉yo꞉ kailakiyo꞉, mo꞉duluba꞉no꞉ dowo꞉. Niyo꞉ nanog we ta꞉fa꞉no꞉ dowo꞉ kibo꞉bowo꞉, mogago꞉wo꞉ neya fa꞉la꞉domabe. \v 17 Nanog nilo꞉ dio꞉l we no꞉no꞉n asulo꞉wa꞉ di kibo꞉bowo꞉, niyo꞉ wa꞉lo꞉ o꞉li dimo꞉lo. Ko꞉sega Godeya꞉ enedo꞉ da꞉fe saefa꞉ a꞉na ilikiyo꞉ ni di ko꞉lo꞉, nanog a꞉no꞉ko꞉ madali dia꞉i ha꞉na꞉lo꞉l. \v 18 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ nilo꞉ wa꞉l dia꞉no꞉wo꞉ o꞉bo꞉ngo꞉ ko꞉lo꞉ dia꞉iba? Nilo꞉ Godeya꞉ to nafa widab amilo꞉ dia꞉no꞉ dowo꞉ a꞉no꞉ kata꞉taki, niyo꞉ madaliyo꞉ ka walama꞉no꞉ ko꞉lo꞉, a꞉na ilikiyo꞉ ne sagalo꞉ alan dio꞉l. Sagalo꞉ a꞉no꞉ nilo꞉ wa꞉l dio꞉ o꞉m. \p \v 19 Ne misa꞉ kalu noma꞉ ha꞉ga dowakiyo꞉, madali nanog dian kaluwo꞉ mo꞉dowa꞉sen. Ko꞉sega kaluka꞉isale modo꞉wo꞉ Ya꞉su amio꞉ tili dabuma꞉ki, ne kaluka꞉isale i wema꞉ ha꞉ga tambo dowaki, ini madali nanog dian kalu dofo꞉liki, i a꞉no꞉ tililia꞉ ha꞉na꞉lo꞉l. \v 20 \x - \xo 9.20 \xt Ilig 21.20-26\x*Yu kaluka꞉isaleyo꞉ Ya꞉sulo꞉wa tililia꞉ mia꞉nikiyo꞉, ne Yu o꞉lia꞉ silikiyo꞉, nelo꞉ i o꞉ngo꞉ dowaki, ili man a꞉no꞉ kudu ane. Niyo꞉ Mo꞉sa꞉sa꞉ ele difa꞉ a꞉ma꞉ ha꞉g amio꞉ mo꞉dowo꞉ ko꞉sega, elelo꞉ kudu ha꞉na꞉sen kaluka꞉isaleyo꞉ Ya꞉sulo꞉wa tililia꞉ mia꞉nikiyo꞉, ne elelo꞉ kudu ha꞉na꞉sen kaluka꞉isale i o꞉lia꞉ siliki, nelo꞉ ele a꞉no꞉ kudu ha꞉na꞉len. \v 21 A꞉la꞉do꞉ go꞉ aumbo꞉, Yu kaluka꞉isalemalo꞉ Ya꞉sulo꞉wa tililia꞉ mia꞉nikiyo꞉, ne i o꞉lia꞉ silikiyo꞉, Mo꞉sa꞉sa꞉ ele difa꞉ o꞉lo꞉ mo꞉kudu ha꞉naki, ili man dimidan au kudu ha꞉na꞉sen. A꞉la꞉fo꞉ ko꞉sega niyo꞉ Godeya꞉ ele difa꞉ a꞉no꞉ ta꞉taki go꞉ma. Ne Ya꞉su Kelisowa꞉ ene ele a꞉ma꞉ ha꞉ga dowa꞉sen. \v 22 \x - \xo 9.22 \xt 2Kol 11.29\x*Keliso kaluka꞉isale asulo꞉wo꞉ halaido꞉lo꞉ma dowab a꞉no꞉, ili tilidabuwo꞉ halalema꞉kiyo꞉, ne i o꞉lia꞉ silikiyo꞉, man ililo꞉ kudu ha꞉nab o꞉leaumbo꞉, nelo꞉ kudu ha꞉na꞉sen. Niyo꞉ Godeya꞉ to nafa a꞉no꞉ henfelo꞉ kaluka꞉isale ko꞉li ko꞉lilo꞉wa ha꞉na꞉ga꞉ widakiyo꞉, ne ini man dimidan a꞉ma꞉ ha꞉ga dowaki wida꞉sen. Kaluka꞉isale nolo꞉ Gode eyo꞉ asuwa꞉taki gasilima꞉kiyo꞉, niyo꞉ to widakiyo꞉ tog ko꞉li ko꞉lilo꞉ kudu ha꞉naki wida꞉sen. \v 23 Nilo꞉ dimida꞉sen a꞉no꞉ Ya꞉suwa꞉ to nafa a꞉no꞉ kaluka꞉isaleya꞉ asulo꞉ usamio꞉ anayaki halaido꞉ doma꞉ki dimido꞉. A꞉na ilikiyo꞉, kelego꞉ nafale ko꞉lo꞉ to a꞉na a꞉la꞉ta꞉ga꞉lo꞉ fa꞉la꞉dowa꞉lab a꞉no꞉ nio꞉ uwa sagalaki dia꞉no꞉. \p \v 24 Kaluka꞉isale heyab amilo꞉ dimidano꞉ asuluma. Kaluwo꞉ modo꞉wa꞉ henema꞉ib ko꞉sega, wa꞉lo꞉ kalu imilig tiniab a꞉ma꞉ dia꞉ib. A꞉la꞉do꞉ gan aumbo꞉, gio꞉lo꞉ wa꞉lo꞉ dia꞉niki, nanogo꞉ halale dia꞉lubi. \v 25 \x - \xo 9.25 \xt Fili 3.14, 2Tim 2.4-5, 4.7-8\x*Kaluwo꞉ henema꞉nikiyo꞉, asulo꞉wo꞉ dinafa tili dota꞉ga꞉, halale dimidalian. Iliyo꞉ kelegema꞉no꞉ wa꞉l a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ dia꞉no꞉ a꞉laki dimida꞉sen. Ko꞉sega wa꞉l nililo꞉ dia꞉no꞉ a꞉no꞉ mo꞉kelegema꞉ib, ko꞉ngo꞉ mela꞉no꞉ doma꞉ib. \v 26 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ niyo꞉ Godeya꞉ nanogo꞉ dimidakiyo꞉, nelo꞉ ha꞉na꞉no꞉leyo꞉ ko꞉lo꞉ tigini ba꞉da꞉ga꞉ nai ha꞉na꞉lo꞉l. Kalu madali dedakilo꞉ buban aumbo꞉ niyo꞉ mo꞉dimida꞉sen. \v 27 \x - \xo 9.27 \xt Lom 8.13, 13.14\x*Niyo꞉ do꞉mo꞉ nilo꞉wo꞉ yame tandeaki, no꞉no꞉ndo꞉ asulab au kudu hamana꞉kiyo꞉, do꞉mo꞉wo꞉ halaido꞉ tili dowa꞉sen. Niyo꞉ to nafayo꞉ nolbo꞉lo꞉ wida꞉li mio꞉ a꞉namio꞉ no꞉no꞉n ne wa꞉lo꞉ mo꞉diabena꞉kiyo꞉, do꞉mo꞉ nilo꞉wo꞉ dinafa tili dowa꞉sen. \c 10 \s1 Nili ma꞉muwa꞉lo꞉ dimido꞉wo꞉ ko꞉lo꞉ asuluma \p \v 1 \x - \xo 10.1 \xt Kis 13.21-22, 14.22-29\x*Ni nao nado i, gio꞉ nili ma꞉muwa꞉lo꞉ dimido꞉ a꞉no꞉ dinafa asuluma. Mo꞉sa꞉s eyo꞉ nili ma꞉mu ilo꞉ tililia꞉ mio꞉ amio꞉, iyo꞉ tambo kola꞉ ha꞉ga dofo꞉ ha꞉na꞉len. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ iyo꞉ tambo ho꞉n genelo꞉ golo꞉ us a꞉na ta꞉nowo꞉. \v 2 Ni ko꞉lo꞉ ho꞉n amilo꞉ to꞉lolo꞉ aumbo꞉, iyo꞉lo꞉ tambo kola꞉ usa to꞉lolaki, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ ho꞉n golo꞉ us a꞉na to꞉lolo꞉. I a꞉no꞉ Mo꞉sa꞉sa꞉ ene e so꞉lo꞉l dowab a꞉la꞉liki to꞉lolo꞉. \v 3 \x - \xo 10.3 \xt Kis 16.35\x*Godeya꞉ Mamaya꞉lo꞉ ma꞉no꞉ dimi a꞉no꞉ko꞉ iyo꞉ tambo mo꞉no꞉. \v 4 \x - \xo 10.4 \xt Kis 17.6, Nam 20.11\x*A꞉la꞉ta꞉ga꞉ Mamaya꞉lo꞉ ho꞉n dimi a꞉no꞉lo꞉ ua mo꞉no꞉. Mamaya꞉ u a꞉na a꞉la꞉ta꞉ga꞉lo꞉ ho꞉n fa꞉la꞉dowab a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ mo꞉no꞉. U egeledo꞉ sia꞉len a꞉no꞉, Ya꞉su Keliso ene e ko꞉m. \v 5 \x - \xo 10.5 \xt Nam 14.29-30\x*Iliyo꞉ a꞉la꞉dimida꞉len ko꞉sega, Gode eyo꞉ kaluka꞉isale modo꞉mo꞉wo꞉ mo꞉sagalo꞉ ko꞉lo꞉, iyo꞉ kalaleli hen a꞉naka sia꞉laba danelima꞉ki ta꞉fo꞉. \fig Isolael kaluka꞉isale iyo꞉ ho꞉n genelo꞉ golo꞉ us a꞉na ta꞉nowo꞉.|alt="Israelites cross sea" src="02_Ex_14_07_RG_gr.tif" size="col" copy="© Sweet Publishing http://sweetpublishing.com, licensed under a CC: BY-SA 3.0 Unported licence." ref="10.1" \fig* \p \v 6 \x - \xo 10.6 \xt Nam 11.4,34, 1Kol 10.11\x*Kaluka꞉isale i a꞉ma꞉yo꞉ man mogago꞉ a꞉no꞉ meselaki dimido꞉ ko꞉lo꞉, nio꞉lo꞉ a꞉la꞉bo꞉ dimidabena꞉ki, i amilo꞉ fa꞉la꞉dowo꞉ a꞉ma꞉yo꞉ nio꞉ ko꞉lo꞉ asulo꞉wo꞉ dima꞉ki widakigab. \v 7 \x - \xo 10.7 \xt Kis 32.6\x*Ililo꞉ dimido꞉ aumbo꞉ giliyo꞉ madali godeyo꞉ dimidakiyo꞉ wabuda꞉so꞉bo. Godeya꞉ bugo꞉ amio꞉ a꞉la꞉sa꞉sa꞉lo꞉, “Kaluka꞉isale iliyo꞉ madali gode wabudakiyo꞉, ma꞉n o꞉lia꞉ ho꞉n o꞉lia꞉yo꞉ alan na꞉likiyo꞉ ulu heyo꞉” a꞉la꞉sa꞉sa꞉lo꞉. \v 8 \x - \xo 10.8 \xt Nam 25.1-9\x*Uwo꞉ man ililo꞉ dimido꞉ o꞉leaumbo꞉, giliyo꞉ dimida꞉so꞉bo. Kaluka꞉isale nolba꞉yo꞉ a꞉la꞉dimida꞉len amio꞉, 23,000 a꞉la꞉fo꞉ a꞉no꞉ ho꞉len imilig a꞉naka danili. \v 9 \x - \xo 10.9 \xt Nam 21.5-6\x*Kaluka꞉isale nolba꞉lo꞉ Ya꞉su Kelisowa꞉ halaido꞉wo꞉ waga a꞉laba꞉le a꞉lakilo꞉ da꞉fe ba꞉ba꞉ o꞉leaumbo꞉ giliyo꞉ dimida꞉so꞉bo. Iliyo꞉ Keliso da꞉fe ba꞉dabikiyo꞉, sowa꞉ya꞉yo꞉ ma꞉bulu ko꞉lo꞉, i a꞉no꞉ danili. \v 10 \x - \xo 10.10 \xt Nam 16.41-49\x*A꞉la꞉ta꞉ga꞉ ililo꞉ Godemo꞉lo꞉ mo꞉beo꞉ to sio꞉ o꞉leaumbo꞉, giliyo꞉ sa꞉la꞉so꞉bo. Kaluka꞉isale nolba꞉yo꞉ a꞉la꞉dimida꞉labikiyo꞉, ma꞉mula꞉ kalu sowando꞉ a꞉no꞉ ya꞉sa꞉ga꞉, kaluka꞉isaleyo꞉ yasala꞉. \p \v 11 I amilo꞉ hida꞉yo꞉ fa꞉la꞉dowo꞉ a꞉no꞉ nolba꞉yo꞉ a꞉la꞉ dimido꞉lo꞉b a꞉la꞉bo꞉ molo asuluma꞉ki go꞉. Ho꞉len nilo꞉ o꞉gdo꞉ sab we elema꞉no꞉wo꞉ ko꞉na꞉ma dowab ko꞉lo꞉, nimo꞉wo꞉ hagugu salitakiyo꞉, dimido꞉ a꞉no꞉ kolo꞉ sa꞉sa꞉li alifa꞉. \v 12 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ kaluka꞉isale abeyo꞉ ne o꞉li halale kagafo꞉lo꞉l a꞉la꞉asulalega, ge sulufo꞉ tinabena꞉ki, go꞉no꞉no꞉ dinafa dowa꞉bi. \v 13 Da꞉feyo꞉ ko꞉li ko꞉lilo꞉ gelo꞉ amilo꞉ fa꞉la꞉dowa꞉lab ko, kaluka꞉isale nol amio꞉lo꞉ ko꞉ngo꞉ ka fa꞉la꞉dowa꞉sen. Ko꞉sega da꞉feyo꞉wo꞉ gilo꞉wa fa꞉la꞉dowalikiyo꞉, Godeya꞉ enedo꞉ dinali sio꞉ a꞉no꞉ asulufo꞉likiyo꞉, gilo꞉ mo꞉tininima꞉no꞉ dowo꞉ a꞉no꞉ gelo꞉wa fa꞉la꞉doma꞉kiyo꞉ mo꞉ta꞉fa꞉ib. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ da꞉feyo꞉wo꞉ fa꞉la꞉dowa꞉lab amio꞉, giyo꞉ halale kagayaki tininima꞉kiyo꞉, Gode eneno꞉ ge da꞉feyo꞉ a꞉namilo꞉ sili alita꞉ga꞉lo꞉ ha꞉na꞉no꞉wo꞉ gemo꞉ walama꞉ib. \s1 Madali gode o꞉lia꞉yo꞉ gasa dowa꞉so꞉bo \p \v 14 A꞉la꞉ma꞉ib ko꞉lo꞉, ni milile gio꞉ madali gode kudu ha꞉nakilo꞉ gulugulula꞉sen a꞉no꞉lia꞉yo꞉ ta꞉ta꞉ga꞉, ko꞉na꞉ dage dowa꞉bi. \v 15 Gio꞉lo꞉ asugdo꞉ di ko꞉lo꞉ to nilo꞉ so꞉lo꞉l we ginino꞉ dinafa alobana asula꞉bi. \v 16 \x - \xo 10.16 \xt Madi 26.26-28\x*Niliyo꞉ Ya꞉su asulo꞉ ma꞉no꞉ nakiyo꞉, ho꞉no꞉ Godemo꞉ mada o꞉m a꞉la꞉sa꞉la꞉sa꞉ga꞉ nab amio꞉, Ya꞉suwa꞉ ene ho꞉bo꞉ a꞉na ilikiyo꞉, nio꞉ e o꞉lia꞉ gasalitab. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ niliyo꞉ ma꞉n dowo꞉fa꞉ a꞉no꞉ goda꞉sa꞉ga꞉ nakiyo꞉, Ya꞉suwa꞉ ene do꞉mo꞉ a꞉ma꞉ ilikiyo꞉, nio꞉ e o꞉lia꞉ gasalitab. \v 17 \x - \xo 10.17 \xt Lom 12.5\x*Ma꞉n dowo꞉fa꞉yo꞉ imilise dowo꞉ ko꞉lo꞉, kaluka꞉isale modo꞉ sab ni wema꞉yo꞉ ma꞉no꞉ imilise a꞉no꞉ko꞉ nab amio꞉, nio꞉ do꞉mo꞉wo꞉ imilise dowo꞉ ko꞉lo꞉lab. \v 18 \x - \xo 10.18 \xt Wkp 7.6\x*Isolael kaluka꞉isaleya꞉lo꞉ dimido꞉ a꞉no꞉ gio꞉ asuluma. Iliyo꞉ no꞉ howo꞉ Godemo꞉ so꞉kugulu meaki, heb nol a꞉no꞉ ua na꞉sen ko꞉lo꞉, man dimido꞉ a꞉na ilikiyo꞉, ua imilise dowakiyo꞉, Godeyo꞉ wabuda꞉sen. \v 19 \x - \xo 10.19 \xt 1Kol 8.4\x*To nilo꞉ so꞉lo꞉l we ha꞉go꞉ o꞉b so꞉lo꞉ba꞉le? No꞉ ho madali godemo꞉lo꞉ dimian a꞉no꞉ alan kelego꞉wo꞉ weka꞉ a꞉la꞉sa꞉laigaba꞉le? O꞉ngo꞉ma! Madali gode ko꞉lo꞉ dede dimido꞉ a꞉no꞉ alan kelego꞉wo꞉ weka꞉ a꞉la꞉sa꞉laigaba꞉le? \v 20 \x - \xo 10.20 \xt Lo 32.17, Kala 9.20\x*A꞉la꞉bo꞉ mada mo꞉so꞉lo꞉l. Ko꞉sega niyo꞉ a꞉la꞉so꞉lo꞉l. Ha꞉la꞉ kaluka꞉isale madali godemo꞉lo꞉ no꞉ ho dimi a꞉no꞉, Gode Alanbo꞉wo꞉ mo꞉dimiaki, mama mogago꞉mo꞉ dimia꞉sen. A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ gio꞉ mama mogago꞉ o꞉lia꞉ kudaki gasa doma꞉kiyo꞉ mo꞉asulaki so꞉lo꞉l. \v 21 \x - \xo 10.21 \xt 2Kol 6.15-16\x*Ya꞉suwa꞉lo꞉ go꞉fo꞉ amilo꞉ ho꞉n wasu o꞉lia꞉ mama mogago꞉wa꞉ go꞉fo꞉ amilo꞉ ho꞉n wasu o꞉lia꞉ a꞉no꞉ giliyo꞉ a꞉la꞉kabiyo꞉ mada mo꞉ma꞉ib. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ kaluka꞉isale Ya꞉su asulakilo꞉ ma꞉no꞉ nab o꞉lia꞉, mama mogago꞉lo꞉ duludakilo꞉ ma꞉no꞉ nab o꞉lia꞉yo꞉, a꞉la꞉ka nakiyo꞉ uayo꞉ mo꞉gasa doma꞉ib. \v 22 \x - \xo 10.22 \xt Lo 32.21\x*Niliyo꞉ Alan e mo꞉bea꞉sa꞉ga꞉ gadima꞉kiyo꞉ mo꞉dimidama꞉niki. Halaido꞉ nilido꞉ wema꞉yo꞉, Alan elo꞉wo꞉ tinio꞉wa꞉le? O꞉ngo꞉ma! \s1 Godeya꞉ wi alano꞉ dulugu alitaki dimida꞉bi \p \v 23 \x - \xo 10.23 \xt 1Kol 6.12\x*Niliyo꞉ kelego꞉ tambo o꞉li ka dimidama꞉no꞉ a꞉lab ko꞉sega, kelego꞉ nililo꞉ dimidab nol a꞉ma꞉yo꞉ nio꞉ nafalelo꞉ mo꞉ta꞉fa꞉ib. Niliyo꞉ kelego꞉ tambowo꞉ o꞉li ka dimidama꞉no꞉ a꞉lab ko꞉sega, kelego꞉ nililo꞉ dimidab nol a꞉ma꞉yo꞉ nio꞉ mo꞉asuwa꞉fa꞉ib. \v 24 \x - \xo 10.24 \xt Lom 15.1-2\x*Niliyo꞉ mada no꞉no꞉na꞉ma꞉la꞉ ko꞉ tilidowaki asuwa꞉fa꞉nigo꞉l a꞉la꞉bo꞉ asula꞉so꞉bo. Giliyo꞉ nolo꞉lo꞉ mada asulaki asuwa꞉ta꞉lubi. \v 25 No꞉ ho ko꞉li ko꞉lilo꞉ magede amilo꞉ gilo꞉ di a꞉no꞉ nakiyo꞉, Godeya꞉ siwa꞉l amio꞉ hala no꞉bo꞉lo꞉b a꞉la꞉bo꞉ mo꞉kudu asulaki, ga꞉li na꞉bi. \v 26 \x - \xo 10.26 \xt Song 24.1\x*Mo꞉wo꞉ Godeya꞉ bugo꞉ amio꞉ a꞉la꞉sa꞉sa꞉lo꞉, “Henfelo꞉ we o꞉lia꞉ kelego꞉ henfelo꞉ a꞉namilo꞉ da꞉labo꞉ a꞉no꞉ tambo Alana꞉ eno꞉le ko꞉lo꞉ da꞉lab” a꞉la꞉sio꞉. \p \v 27 Mo꞉tili dabu kaluka꞉isale nolba꞉yo꞉ ge ma꞉no꞉ ma꞉mena꞉ki ho꞉idaliki ha꞉na꞉no꞉ asula꞉sa꞉ga꞉ a꞉na ha꞉nakiyo꞉, ma꞉no꞉ o꞉bo꞉ngo꞉wa꞉le gemo꞉ maiya꞉ki dimiab a꞉no꞉ na꞉bi. Giyo꞉ Godeya꞉ siwa꞉l amio꞉ hala no꞉ba꞉le a꞉la꞉bo꞉ mo꞉kudu asulaki, ka na꞉bi. \v 28 \x - \xo 10.28 \xt 1Kol 8.7\x*Ko꞉sega kaluka꞉isale noma꞉yo꞉ gemo꞉wo꞉ sa꞉laki, “No꞉ ho we madali godemo꞉ boba dimi” a꞉la꞉sa꞉lalega, no꞉ ho a꞉no꞉ ge hendele na꞉so꞉bo. Giyo꞉ kalu a꞉no꞉ asuwa꞉takiyo꞉, hala dimidabo꞉lo꞉b a꞉la꞉bo꞉ e asulabena꞉ki, ge dabulo꞉biki na꞉so꞉bo. \v 29 Go꞉no꞉ndo꞉ hala dimido꞉ a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ so꞉lo꞉ba. Ko꞉sega kalu nolba꞉lo꞉ ge hala dimidabo꞉lo꞉b a꞉la꞉do꞉ kele asulab a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ so꞉lo꞉l. Kalu noma꞉yo꞉ hala dimidab a꞉labo꞉ mo꞉kele asulalega, kelego꞉ tambowo꞉ ge o꞉li na꞉bi. No꞉no꞉n asulo꞉wa꞉yo꞉ ga꞉li dimidama꞉no꞉ dowo꞉ ko꞉lo꞉, kalu noma꞉ asulo꞉wa꞉lo꞉ ka꞉lab a꞉no꞉ wangabiki gaba꞉le? \v 30 \x - \xo 10.30 \xt 1Tim 4.4\x*Niyo꞉ ma꞉no꞉ nakiyo꞉, Godemo꞉wo꞉ mada o꞉m a꞉la꞉sa꞉la꞉sa꞉ga꞉ nalega, kaluka꞉isale nolba꞉yo꞉ ne hala dimidab a꞉la꞉bo꞉ waga dimidabiki sada꞉daba꞉le? \p \v 31 \x - \xo 10.31 \xt Kolo 3.17\x*A꞉la꞉go꞉ko꞉lo꞉ ge ma꞉no꞉ nab a꞉ma꞉yo꞉lo꞉, ho꞉n nab a꞉ma꞉yo꞉lo꞉, gi o꞉bo꞉ngo꞉ kelego꞉ dimidaba꞉le a꞉ma꞉yo꞉ Godeya꞉ wi alan a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ dulugu alitaki dimida꞉bi. \v 32 \x - \xo 10.32 \xt Lom 14.13\x*Yu kaluka꞉isaleyo꞉lo꞉, Gilig kaluka꞉isaleyo꞉lo꞉, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ Gode amilo꞉ tilidabu kaluka꞉isale a꞉no꞉lo꞉, giliyo꞉ ini tilidabuwo꞉ mogagima꞉kiyo꞉ dimida꞉so꞉bo. \v 33 \x - \xo 10.33 \xt 1Kol 9.20-22\x*Nilo꞉ dimido꞉ a꞉ma꞉yo꞉ kaluka꞉isaleyo꞉ tambo sagalema꞉ki dimida꞉sen. Niyo꞉ no꞉no꞉ ko꞉ sagalema꞉no꞉ dimida꞉senba. Gode eyo꞉ kaluka꞉isale modo꞉wo꞉ a꞉ma꞉la꞉ gasilima꞉kiyo꞉, niyo꞉ i asuwa꞉taki nanogo꞉ a꞉na dimida꞉sen ko꞉lo꞉, nilo꞉ dimido꞉ au, giliyo꞉lo꞉ a꞉la꞉ka dimida꞉lubi. \c 11 \p \v 1 \x - \xo 11.1 \xt 1Kol 4.16\x*Ya꞉su Keliso elo꞉ man dimida꞉sen au, niyo꞉lo꞉ kudu ha꞉nakiyo꞉ a꞉la꞉dimido꞉ ko꞉lo꞉, man nilo꞉ dimida꞉li kudu ho꞉no꞉l we au, giliyo꞉lo꞉ a꞉la꞉kudu ha꞉naki dimida꞉lubi. \s1 Godeya꞉ sa꞉s usamilo꞉ ego꞉ doma꞉no꞉ mano꞉ we \p \v 2 Ho꞉leno꞉ tambowo꞉ giliyo꞉ ne asulufo꞉ko꞉ ha꞉na꞉likiyo꞉, to man nilo꞉ gimo꞉lo꞉ wido꞉ a꞉no꞉ asula꞉liki ta꞉li dofo꞉len ko꞉lo꞉, niyo꞉ gili wiyo꞉ duludaki, kaila꞉ so꞉lo꞉l. \p \v 3 \x - \xo 11.3 \xt Mo꞉mo꞉ 3.16, A꞉fe 5.23\x*Gio꞉ to we dinafa fanda asuluma꞉ki niyo꞉ a꞉la꞉asulab. Kaluwo꞉ tambowa꞉ misa꞉yo꞉ Ya꞉su Keliso e ko꞉lo꞉ a꞉lab. Gaya꞉ misa꞉yo꞉ kalu ko꞉lo꞉lab. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ Ya꞉su Kelisowa꞉ enen misa꞉yo꞉ Gode e ko꞉lo꞉lab. \v 4 Kalu abeyo꞉ Godemo꞉ to sa꞉laki, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ Godeya꞉ towo꞉ kalaba widakiyo꞉lo꞉, ene misa꞉yo꞉ go꞉lufo꞉liki sa꞉lalega, kalu a꞉ma꞉yo꞉ ene misa꞉ Ya꞉su a꞉no꞉ sendelo alitakigab. \v 5 Ga abeyo꞉ Godemo꞉ to sa꞉laki, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ Godeya꞉ towo꞉ kalaba widakiyo꞉, ene misa꞉yo꞉ mo꞉go꞉lufo꞉liki sa꞉lalega, ene misa꞉yo꞉ ko꞉lo꞉ sendelo alitakigab. Ga a꞉ma꞉lo꞉ dimidab a꞉no꞉, ene misa꞉ fo꞉no꞉ tambo hanula꞉fo꞉liki auma꞉ib.\f + \fr 11.5 \ft Fo꞉l ho꞉len a꞉namio꞉, ga misa꞉ fo꞉no꞉ tambo hanulabdo꞉ a꞉no꞉, e mada sendeloma꞉ki hanulan. \f* \v 6 Gayo꞉ ene misa꞉yo꞉ mo꞉go꞉lufo꞉liki towo꞉ a꞉na sa꞉lalega, ene misa꞉ fo꞉no꞉ abol gedela꞉ma꞉no꞉wo꞉ o꞉li. Ko꞉sega gayo꞉ ene misa꞉ fo꞉no꞉ abol gedeo꞉lalikiyo꞉lo꞉, hanula꞉lalikiyo꞉lo꞉, elo꞉ dimido꞉ man a꞉no꞉ mada mo꞉ego꞉ ko꞉lo꞉, e sendelowabena꞉ki, ene misa꞉yo꞉ go꞉luma꞉ki asulab. \v 7 \x - \xo 11.7 \xt Mo꞉mo꞉ 1.26-27\x*Gode eyo꞉ kalu i a꞉na a꞉la꞉ta꞉ga꞉yo꞉, ene misido꞉ o꞉lia꞉ ene halaido꞉ o꞉lia꞉yo꞉ kalaba wida꞉sen. A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ kaluwa꞉yo꞉ ene misa꞉yo꞉ go꞉la꞉so꞉bo. Ko꞉sega kaluwa꞉ halaido꞉ a꞉no꞉ gaya꞉ wida꞉lab. \v 8 \x - \xo 11.8 \xt Mo꞉mo꞉ 2.18-23\x*Gode eyo꞉ kaluwo꞉ gaya a꞉la꞉ta꞉ga꞉yo꞉ mo꞉dimido꞉, ko꞉sega gayo꞉ kaluwa a꞉la꞉ta꞉ga꞉ dimido꞉. \v 9 A꞉la꞉ta꞉ga꞉ Gode eyo꞉ kalu dimido꞉wo꞉, gayo꞉ ko꞉lo꞉ asuwa꞉foma꞉ki dimido꞉ma. Ko꞉sega gayo꞉ kalu asuwa꞉foma꞉ki dimido꞉. \v 10 Mo꞉wo꞉ a꞉na ilikiyo꞉, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ ma꞉mula꞉ kalu a꞉na ilikiyo꞉lo꞉, ga e noma꞉ ha꞉ga dowo꞉ a꞉la꞉widakiyo꞉, ene misa꞉yo꞉ mada go꞉la꞉bi. \p \v 11 Ko꞉sega Alan amilo꞉ so꞉lo꞉ dowab a꞉namio꞉, gayo꞉ ina꞉lilo꞉ mo꞉doma꞉ib, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ kaluwo꞉lo꞉ ina꞉liyo꞉ mo꞉doma꞉ib. \v 12 Mo꞉wo꞉ Gode eyo꞉ ga we kaluwa a꞉la꞉ta꞉ga꞉lo꞉ dimido꞉ o꞉leaumbo꞉, kaluwo꞉ gaya꞉ sa꞉la꞉lia꞉ melea꞉ki ta꞉fo꞉. Ko꞉sega kelego꞉ we tambo Godeya꞉ enena a꞉la꞉ta꞉ga꞉ fa꞉la꞉do alifa꞉. \v 13 A꞉la꞉fo꞉ ko꞉lo꞉ to we ginino꞉ dinafa alobana ba꞉da꞉bi. Ga iliyo꞉ Godemo꞉ dulugu sa꞉lakiyo꞉, misa꞉ elo꞉wo꞉ mo꞉go꞉lufo꞉liki sa꞉ma꞉no꞉wo꞉ o꞉liya꞉le? \v 14 Asulo꞉ ni us amilo꞉ delen a꞉ma꞉yo꞉ ninin mano꞉ ko꞉lo꞉ fanda widakigab. Kalu e misa꞉ fo꞉no꞉ sambo ta꞉fo꞉lalega, misa꞉ fo꞉n sambo a꞉ma꞉yo꞉ e mo꞉ego꞉, fo꞉fo꞉dolo꞉ dowab. \v 15 Ko꞉sega ga eyamio꞉ misa꞉ fo꞉no꞉ sambo ta꞉fo꞉lalega, ene misa꞉ fo꞉n a꞉ma꞉yo꞉ e amio꞉ momado꞉ nafale ta꞉fo꞉. A꞉ma꞉ mo꞉wo꞉ we. Gode eyo꞉ misa꞉ fo꞉n emo꞉lo꞉ dimi a꞉ma꞉yo꞉, ene misa꞉yo꞉ go꞉lu alitaki go꞉. \v 16 Kalu noma꞉yo꞉ to wenamio꞉ kegakiyo꞉ mo꞉walilima꞉no꞉lalega, eyo꞉ to we digale asuluma. Niyo꞉lo꞉ a꞉la꞉ta꞉ga꞉ Godeya꞉ ene sa꞉s ko꞉li ko꞉lilo꞉ a꞉ma꞉yo꞉lo꞉, Godeya꞉ to widab amio꞉ man nolo꞉ mo꞉kudu ha꞉naki, man imilise weno꞉ko꞉ kudu ha꞉na꞉sen. \s1 Ya꞉su asulo꞉ ma꞉no꞉ nakilo꞉ dimidan mano꞉ we \p \v 17 Niyo꞉ ele nolo꞉ gimo꞉wo꞉ wala sa꞉ma꞉nigo꞉l. Gio꞉ sa꞉s amio꞉ kegeakiyo꞉, man gililo꞉ dimidan a꞉ma꞉yo꞉, gio꞉ mo꞉asuwa꞉taki mogaila꞉sen ko꞉lo꞉, man gililo꞉ dimido꞉ a꞉no꞉ nafa dimido꞉ a꞉la꞉bo꞉ mo꞉sa꞉ma꞉no꞉. \v 18 \x - \xo 11.18 \xt 1Kol 1.10-12\x*Nilo꞉ tamin amilo꞉ sa꞉ma꞉no꞉wo꞉ we. Gio꞉ sa꞉s ami kegeakiyo꞉, gegelebo꞉ aloba꞉da꞉i aneka꞉ a꞉la꞉bo꞉ kalu noma꞉yo꞉ nemo꞉wo꞉ sa꞉labi dabu ko꞉lo꞉, to a꞉no꞉ hendele a꞉la꞉asulo꞉l. \v 19 Gililo꞉ aloba꞉dab a꞉ma꞉yo꞉, nanog nowo꞉ fa꞉la꞉doma꞉ki gab. Aloba꞉dab a꞉ma꞉yo꞉ Godeya꞉lo꞉ asulab aumbo꞉ abe kudu ha꞉naba꞉le a꞉la꞉likiyo꞉, gimo꞉ walama꞉ki gab. \v 20 Gio꞉ ua kegene dofo꞉likiyo꞉, Ya꞉su asulo꞉ ma꞉no꞉ hendelelo꞉ mo꞉diab. \v 21 Gio꞉ ma꞉no꞉ nakiyo꞉, noldo꞉ mo꞉yasilaki, tamin doba꞉da꞉ bo꞉bo꞉ge ha꞉na꞉ga꞉ besagali na꞉sen. A꞉la꞉gab amio꞉, kalu nolo꞉ ma꞉no꞉lo꞉ mo꞉di ko꞉lo꞉ maiyo꞉ dowaki, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ nolo꞉ aluna꞉ ho꞉no꞉ modo꞉ naki no꞉nolab. \v 22 A꞉la꞉do꞉ gait a꞉no꞉ waga dimidaya? Gio꞉ ma꞉no꞉lo꞉ ma꞉no꞉ ayo꞉ aundo꞉ma ko꞉lo꞉ gaba꞉le? Godeya꞉ ene sa꞉s we o꞉ngo꞉mal a꞉la꞉asulakiyo꞉, gao mo꞉di a꞉no꞉ sendelo alitaki gaya꞉le? Man gililo꞉ dimidab ko niyo꞉ waga sa꞉ma꞉no꞉wa꞉le? Niyo꞉ gili wiyo꞉ dulugu sama꞉ki gaya꞉le? Gio꞉ nafa dimidab a꞉labo꞉, niyo꞉ mada mo꞉sa꞉ma꞉no꞉. \p \v 23-24 Alan Ya꞉su amilo꞉ to dia꞉sa꞉ga꞉ gimo꞉lo꞉ dimio꞉lo꞉ we. Ya꞉sulo꞉ teledowo꞉ nulu a꞉namio꞉ eyo꞉ ma꞉n so꞉fa꞉ nowo꞉ dia꞉sa꞉ga꞉, Godemo꞉ mada o꞉m a꞉la꞉sa꞉la꞉sa꞉ga꞉yo꞉, ma꞉n a꞉no꞉ enedo꞉ tili wida꞉sen kalumo꞉ goloso꞉go꞉. A꞉no꞉ dimiakiyo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Ma꞉n we no꞉no꞉n do꞉mo꞉wo꞉ o꞉m. Gi asuwa꞉foma꞉ki dimio꞉l ko꞉lo꞉, giliyo꞉ ne asulakiyo꞉, a꞉la꞉dimida꞉lubi.” \v 25 \x - \xo 11.25 \xt Kis 24.6-8, Hibu 8.8-13\x*A꞉la꞉do꞉ go꞉ o꞉leaumbo꞉, ma꞉n a꞉no꞉ na꞉sa꞉ga꞉yo꞉, kab amilo꞉ wain ho꞉n wasu a꞉no꞉ dia꞉ga꞉ ta꞉li dowaki a꞉la꞉sio꞉, “Wain ho꞉n we no꞉no꞉n ho꞉bo꞉ amilo꞉ Godeya꞉lo꞉ ho꞉gi dinali saefa꞉yo꞉ we. Gio꞉ ho꞉n we na꞉likiyo꞉, ne asulaki, a꞉la꞉ka dimida꞉li ha꞉na꞉lubi.” \v 26 Ya꞉su e a꞉ma꞉la꞉yo꞉ semo꞉ yab amio꞉, gio꞉ Ya꞉su asulo꞉ ma꞉n o꞉lia꞉ ho꞉n o꞉lia꞉ na꞉likiyo꞉, giliyo꞉ Ya꞉su elo꞉ nagalo꞉ dia꞉sa꞉ga꞉lo꞉ sowo꞉ a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ kalaba wida꞉mela꞉ib. \p \v 27 \x - \xo 11.27 \xt Hibu 10.29\x*A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ kaluka꞉isale abeyo꞉ Alana꞉ ma꞉n o꞉lia꞉ ho꞉n o꞉lia꞉ nakiyo꞉, ene mano꞉ mo꞉tili dowaki, o꞉ngo꞉malo꞉ngo꞉ a꞉la꞉asula꞉li nalega, eyo꞉ Alana꞉ do꞉mo꞉ o꞉lia꞉ ho꞉bo꞉ o꞉lia꞉ a꞉no꞉ wa꞉la꞉ sa꞉ndaki, Ya꞉su e sowo꞉ a꞉no꞉ o꞉ngo꞉malo꞉ngo꞉ ta꞉takigab. \v 28 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ giliyo꞉ ma꞉n o꞉lia꞉ ho꞉n o꞉lia꞉yo꞉ o꞉dia꞉nikiyo꞉, go꞉no꞉n asulo꞉ ko꞉le aloba꞉da꞉bi. \v 29 Kaluka꞉isale abeyo꞉ Alana꞉ ene do꞉mo꞉wo꞉ dinafalo꞉ mo꞉fanda asulaki, ma꞉n o꞉lia꞉ ho꞉n o꞉lia꞉yo꞉ ka dia꞉sa꞉ga꞉ nalega, e hala dimidab ko꞉lo꞉, Gode eyo꞉ e mo꞉walilima꞉ib. \v 30 A꞉la꞉do꞉ gab a꞉na ilikiyo꞉, kaluka꞉isale modo꞉wo꞉ halaido꞉lo꞉ma dowaki, nolo꞉ walaf diaki, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ nolo꞉ sowo꞉ ko꞉lo꞉lab. \v 31 Ko꞉sega nio꞉ ma꞉no꞉ o꞉dia꞉nikiyo꞉, ninin asulo꞉ ko꞉le aloba꞉dalega, nio꞉ Godeya꞉lo꞉ mo꞉walilab a꞉ma꞉ ha꞉g amio꞉ mada mo꞉dowo꞉ ko꞉lo꞉lab. \v 32 \x - \xo 11.32 \xt Hibu 12.5-6\x*Nio꞉ henfelo꞉ kaluka꞉isale o꞉lia꞉ gasalitaki mo꞉sulu hamana꞉kiyo꞉, Alan eyo꞉ nili mano꞉ aloba꞉da꞉sa꞉ga꞉, nimo꞉wo꞉ man sa꞉laki, digale alita꞉lab. \p \v 33 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ ni nao nado i, gio꞉ Alana꞉ ma꞉n o꞉lia꞉ ho꞉n o꞉lia꞉ ma꞉niki ua kegeakiyo꞉, nolo꞉ o꞉yasi dowa꞉bi. \v 34 Ge maiyalega, aya na꞉sa꞉ga꞉ ya꞉bi. A꞉la꞉dimida꞉lalega, gio꞉ ualo꞉ kegeab amio꞉ Godeya꞉lo꞉ mo꞉walilima꞉no꞉ a꞉ma꞉ ha꞉g amio꞉ mo꞉doma꞉ib. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ to walama꞉no꞉ nolo꞉, ne gilo꞉wa ya꞉sa꞉ga꞉ a꞉na sa꞉ma꞉no꞉. \c 12 \s1 Mamaya꞉ boba kelego꞉ dimiabo꞉ we \p \v 1 Ni nao nado i, nol asuwa꞉foma꞉kiyo꞉ Godeya꞉ ene Mamaya꞉yo꞉ gimo꞉wo꞉ asulo꞉ nafa halaido꞉wo꞉ dimia꞉ib ko꞉lo꞉, gio꞉ babalo꞉ dowabena꞉ki, boba kelego꞉ a꞉ma꞉lo꞉ nanog dia꞉no꞉wo꞉ gimo꞉ walama꞉nigo꞉l. \v 2 \x - \xo 12.2 \xt Hab 2.18-19\x*Gio꞉ ha꞉la꞉ya elen amio꞉, tolo꞉ mo꞉sa꞉lan gode a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ wabuluma꞉ki, noma꞉yo꞉ gio꞉ tog ko꞉li ko꞉lilo꞉wa hala tililia꞉ ha꞉na꞉len. A꞉la꞉bo꞉ gio꞉ asulo꞉ ko꞉m. \v 3 \x - \xo 12.3 \xt 1Yo꞉n 4.2-3\x*A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ gio꞉ to we dinafa fanda asuluma. Kaluka꞉isale abeyo꞉ Godeya꞉ Mamaya꞉lo꞉ tili dowab a꞉ma꞉yo꞉, “Ya꞉suwo꞉ mogagila꞉ma” a꞉la꞉bo꞉ mada mo꞉sa꞉ma꞉ib. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ kaluka꞉isale abeyo꞉ Mama Malilo꞉lo꞉ mo꞉a꞉lab a꞉ma꞉yo꞉, “Ya꞉suwo꞉ Kalu Alande” a꞉la꞉bo꞉ mo꞉sa꞉ma꞉ib. \p \v 4 \x - \xo 12.4 \xt Lom 12.6\x*Boba kelego꞉wo꞉ ko꞉li ko꞉lilo꞉ da꞉lab, ko꞉sega Mama o꞉lo꞉ dimia꞉sen a꞉no꞉ imilig ko꞉lo꞉lab. \v 5 Godeya꞉ nanog dimidama꞉no꞉wo꞉ ko꞉li ko꞉lilo꞉ da꞉lab ko꞉sega, nanog a꞉no꞉ tambo Ya꞉su Alan imilig eneno꞉ ko꞉lo꞉lab. \v 6 Nanog diab us a꞉namio꞉ ko꞉li ko꞉lilo꞉ dian ko꞉lo꞉ da꞉lab, ko꞉sega nanog a꞉no꞉ dima꞉kiyo꞉, Gode imilise eyo꞉ asulo꞉ nafa halaido꞉wo꞉ imo꞉wo꞉ tambo dimia꞉sen. \p \v 7 Kaluka꞉isale nolo꞉ asuwa꞉ta꞉ melea꞉kiyo꞉, Gode eyo꞉ Mamaya꞉ ene boba kelego꞉wo꞉ tili dabu kaluka꞉isale ina꞉lilo꞉mo꞉wo꞉ tambo dimia꞉sen. \v 8 Asug nafa dia꞉ga꞉lo꞉ nolbo꞉lo꞉ sa꞉ma꞉no꞉ a꞉no꞉ Godeya꞉ ene Mamaya a꞉la꞉ta꞉ga꞉ nolbo꞉wo꞉ a꞉na dimia꞉lab. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ Godeya꞉ asulo꞉ nafa dia꞉sa꞉ga꞉lo꞉ walama꞉no꞉ a꞉no꞉, Godeya꞉ ene Mama imilig a꞉na a꞉la꞉ta꞉ga꞉ nolbo꞉wo꞉ a꞉na dimia꞉lab. \v 9 Mama imilig a꞉na a꞉la꞉ta꞉ga꞉yo꞉ tili dabu halaido꞉wo꞉ kaluka꞉isale nolbo꞉wo꞉ dimia꞉lab. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ Mama imilig a꞉na a꞉la꞉ta꞉ga꞉yo꞉ kaluka꞉isale nolbo꞉wo꞉ walaf dowabdo꞉ falele alifa꞉no꞉ a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ dimia꞉lab. \v 10 Kaluka꞉isale nolbo꞉wo꞉ molo ha꞉na꞉no꞉ dimidama꞉ki dimia꞉lab. Kaluka꞉isale nolbo꞉wo꞉ Godeya꞉ towo꞉ kalaba walama꞉ki dimia꞉lab. Kaluka꞉isale nolbo꞉wo꞉ mama nafa o꞉lia꞉ mama mogago꞉ a꞉no꞉ alobana asuluma꞉ki dimia꞉lab. Kaluka꞉isale nolbo꞉wo꞉ to ko꞉li ko꞉lilo꞉wo꞉ sa꞉ma꞉no꞉ a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ dimia꞉lab. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ kaluka꞉isale nolbo꞉wo꞉ to ko꞉lilo꞉ sa꞉lab a꞉ma꞉ ha꞉gdo꞉ nodo sa꞉ma꞉no꞉ a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ dimia꞉lab. \v 11 \x - \xo 12.11 \xt 1Kol 7.7\x*Nanog ko꞉li ko꞉lilo꞉ dimidama꞉kiyo꞉, Mama imilig eyo꞉ halaido꞉wo꞉ dimia꞉lab. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ Mama imilig a꞉ma꞉yo꞉ enedo꞉ asulab au da꞉fea꞉sa꞉ga꞉, kaluka꞉isale ina꞉li ina꞉lilo꞉mo꞉ dimia꞉lab. \s1 Do꞉mo꞉ imilig amio꞉ heb ko꞉li ko꞉lilo꞉ da꞉lab \p \v 12 \x - \xo 12.12 \xt 1Kol 10.17\x*Kaluwa꞉ do꞉mo꞉wo꞉ imilig, ko꞉sega e amio꞉ heb modo꞉wo꞉ us a꞉na a꞉lab. Heb a꞉no꞉ ko꞉li ko꞉lilo꞉ a꞉ma꞉yo꞉ do꞉mo꞉ imilise fa꞉la꞉do alifelo꞉ ko꞉lo꞉lab. Ya꞉su Kelisowa꞉ do꞉mo꞉wo꞉ o꞉leo꞉ngo꞉ ko꞉lo꞉lab. \v 13 \x - \xo 12.13 \xt Gala 3.28\x*Mama imilig a꞉ma꞉yo꞉ tili dabu kaluka꞉isale nio꞉ tambo ho꞉na to꞉lola꞉sa꞉ga꞉, nio꞉ do꞉mo꞉wo꞉ imilise doma꞉ki ta꞉fo꞉. Do꞉mo꞉ us a꞉namio꞉, nolo꞉ Yu kaluka꞉isale, nolo꞉ Yu kaluka꞉isalema, nolo꞉ madali nanog dian, nolo꞉ noma꞉lo꞉ mo꞉bo꞉fo꞉lowan. Ko꞉sega ho꞉n nalu aumbo꞉, Mama imilise a꞉no꞉ko꞉ nio꞉ tambomo꞉ gulu mea꞉lab. \p \v 14 Ni do꞉mo꞉ we heb imiliseya fa꞉la꞉dowo꞉ma. Ko꞉sega heb ko꞉li ko꞉lilo꞉ kuda꞉sa꞉ga꞉ do꞉mo꞉wo꞉ a꞉na fa꞉la꞉do alifelo꞉ ko꞉lo꞉lab. \v 15 Giba꞉yo꞉ sa꞉lakiyo꞉, “Ne dagima ko꞉lo꞉, do꞉mo꞉ hebo꞉ nema” a꞉la꞉bo꞉ sa꞉lalega, do꞉mo꞉ heb a꞉namilo꞉ a꞉lab a꞉no꞉ mo꞉kelege dowaki, e do꞉mo꞉ a꞉naka o꞉iliki sa꞉lab. \v 16 A꞉la꞉ta꞉ga꞉ ka꞉la꞉na꞉ sa꞉lakiyo꞉, “Sio꞉ nema ko꞉lo꞉, do꞉mo꞉ hebo꞉ nema” a꞉la꞉sa꞉la꞉lalega, do꞉mo꞉ heb a꞉namilo꞉ a꞉lab a꞉no꞉ mo꞉kelege dowaki, e a꞉naka o꞉iliki sa꞉la꞉lab. \v 17 Do꞉mo꞉ we tambowo꞉ si imilise ko꞉ dowo꞉ kibo꞉bowo꞉, to sio꞉wo꞉ waga da꞉baba꞉ya꞉le? A꞉la꞉ta꞉ga꞉ do꞉mo꞉ we ka꞉la꞉n imilise ko꞉ dowo꞉ kibo꞉bowo꞉, muno꞉ waga da꞉baba꞉ya꞉le? \v 18 Ko꞉sega do꞉mo꞉ nilo꞉wo꞉ o꞉leo꞉ngo꞉ma. Gode ene asulo꞉wa꞉ iliki, heb ko꞉li ko꞉lilo꞉ a꞉no꞉ do꞉mo꞉ usa kudu alifelo꞉. \v 19 Do꞉mo꞉wo꞉ heb imilise ko꞉ dowo꞉ kibo꞉bowo꞉, do꞉mo꞉lo꞉ma domabe. \v 20 Ko꞉sega o꞉leaumba. Do꞉mo꞉ imilig a꞉lab wenamio꞉ heb ko꞉li ko꞉lilo꞉ kudu alifelo꞉ ko꞉lo꞉ a꞉lab. \p \v 21 Siya꞉yo꞉ dagimo꞉wo꞉, “Ne gelo꞉ mo꞉asulab. Nina꞉liyo꞉ o꞉li doma꞉no꞉,” a꞉la꞉bo꞉ mo꞉sa꞉ma꞉ib. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ misa꞉ya꞉yo꞉lo꞉ gibmo꞉wo꞉, “Ne gelo꞉ mo꞉asulab. Nanogo꞉ nina꞉liyo꞉ o꞉li dia꞉no꞉,” a꞉la꞉bo꞉ mada mo꞉sa꞉ma꞉ib. \v 22 A꞉la꞉ba ko꞉sega do꞉mo꞉ heb ko꞉li ko꞉lilo꞉ nililo꞉ we halaido꞉lo꞉ma dowab a꞉ma꞉yo꞉, nanog elo꞉ dimidab a꞉no꞉ halaido꞉ dowab ko꞉lo꞉, kelego꞉ a꞉no꞉ aundo꞉malalega, do꞉mo꞉ nafayo꞉ mo꞉doma꞉ib \v 23 Nili do꞉mo꞉ heb nol we o꞉ngo꞉malo꞉b a꞉la꞉do꞉ asulab a꞉no꞉, niliyo꞉ dinafa tili dowan. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ ni amilo꞉ do꞉mo꞉ heb sendeloma꞉no꞉ dowo꞉ a꞉no꞉ hagulabolo꞉ mo꞉ta꞉taki, dinafa momade alita꞉sen. \v 24 Ko꞉sega do꞉mo꞉ heb ego꞉ ba꞉dab a꞉no꞉, kalaba ta꞉fo꞉. Gode eyo꞉ do꞉mo꞉ heb ni amilo꞉ ko꞉li ko꞉lilo꞉ a꞉no꞉ kudu alifela꞉sa꞉ga꞉ ta꞉takiyo꞉, do꞉mo꞉ heb wilo꞉ma dowab a꞉no꞉ Gode eyo꞉ wilo꞉ ta꞉fo꞉. \v 25 Elo꞉ dimido꞉ a꞉no꞉, nili do꞉mo꞉ wenamio꞉ aloba꞉dabena꞉ki dimido꞉. Ko꞉sega do꞉mo꞉wo꞉ heb ko꞉li ko꞉lilo꞉ ni amilo꞉ a꞉lab a꞉no꞉ tambo ua imilo꞉ tili doma꞉ki dimido꞉. \v 26 Do꞉mo꞉ heb imilig nowo꞉ ko꞉lo꞉ nagalo꞉wo꞉ ba꞉dab a꞉namio꞉, do꞉mo꞉ heb nol a꞉no꞉lo꞉ tambo nagalo꞉ a꞉no꞉ ba꞉da꞉i ha꞉na꞉lab. Do꞉mo꞉ heb imilig nowo꞉ wilo꞉ dowab a꞉namio꞉, do꞉mo꞉ heb nol a꞉no꞉lo꞉ tambo sagalo꞉wo꞉ ua doma꞉ib. \p \v 27 \x - \xo 12.27 \xt Lom 12.5\x*Gio꞉ tambowo꞉ Kelisowa꞉ ene do꞉mo꞉ ko꞉lo꞉, kaluka꞉isale gio꞉ ina꞉li ina꞉lilo꞉ amio꞉ do꞉mo꞉ heb nowo꞉ ge ko꞉lo꞉ a꞉lab. \v 28 \x - \xo 12.28 \xt A꞉fe 4.11-12\x*Gode eyo꞉ sa꞉s us amilo꞉ nanogo꞉ dima꞉ki da꞉feakiyo꞉, iliga꞉felo꞉ kalu i a꞉no꞉ agelo꞉ ko꞉lo꞉ da꞉feyo꞉. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ Godeya꞉ tolo꞉ kalab amilo꞉ widan kalu i a꞉no꞉ andeb ko꞉lo꞉ da꞉feyo꞉. Godeya꞉ mando꞉ wida꞉lab i a꞉no꞉ asol ko꞉lo꞉ da꞉feyo꞉. A꞉ma꞉ fa꞉s amio꞉, molo ha꞉na꞉no꞉lo꞉ dimidama꞉no꞉wo꞉. A꞉ma꞉ fa꞉s amio꞉ walafdo꞉ falelema꞉no꞉wo꞉, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ noldo꞉ asuwa꞉fa꞉no꞉wo꞉lo꞉, sa꞉sdo꞉ bo꞉fo꞉mela꞉no꞉wo꞉lo꞉, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ to ko꞉li ko꞉lilo꞉ da꞉da꞉sa꞉ga꞉lo꞉ sa꞉ma꞉no꞉wo꞉lo꞉, i a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ da꞉feyo꞉. \v 29 Sa꞉s us amio꞉, tili dabu kaluka꞉isale i a꞉no꞉ tambo iliga꞉felo꞉ kaluma. Iyo꞉ tambowo꞉ Godeya꞉ tolo꞉ kalab amilo꞉ widano꞉ o꞉mba. Iyo꞉ tambowo꞉ Godeya꞉ mando꞉ widano꞉ o꞉mba. Iyo꞉ tambowo꞉ molo ha꞉na꞉no꞉lo꞉ dimidano꞉ o꞉mba. \v 30 A꞉la꞉ta꞉ga꞉ iyo꞉ tambowo꞉ walafdo꞉ falele alitano꞉ o꞉mba. Iyo꞉ tambowo꞉ to ko꞉li ko꞉lilo꞉lo꞉ sa꞉lano꞉ o꞉mba. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ iyo꞉ tambowo꞉ to ko꞉lilo꞉ sa꞉lab a꞉ma꞉ ha꞉gdo꞉ nodo sa꞉lano꞉ o꞉mba. \v 31 \x - \xo 12.31 \xt 1Kol 14.1\x*A꞉la꞉go꞉ko꞉lo꞉ giliyo꞉ nanog diakiyo꞉, boba kelego꞉ taminde amilo꞉ da꞉lab a꞉no꞉ ne mada dia꞉no꞉ a꞉la꞉asula꞉bi. Ko꞉sega man nafale imilig noma꞉yo꞉ nolo꞉ tininita꞉ga꞉ iwalulo꞉ da꞉lab a꞉no꞉, niyo꞉ gimo꞉ walama꞉nigo꞉l. \c 13 \s1 Kaluka꞉isale nol asulan man a꞉no꞉ we \p \v 1 Niyo꞉ henfelo꞉ kaluka꞉isaleya꞉ to ko꞉li ko꞉lilo꞉wo꞉ o꞉li ka sa꞉ma꞉no꞉, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ ma꞉mula꞉ kaluwa꞉ to a꞉no꞉lo꞉ dia꞉sa꞉ga꞉ o꞉li sa꞉ma꞉no꞉ ko꞉sega, kaluka꞉isale nol asulano꞉ aundo꞉malalega, ne belo madalilo꞉ so꞉no꞉wo꞉ o꞉ngo꞉ dowab. \v 2 \x - \xo 13.2 \xt Madi 17.20\x*Ne Godeya꞉ towo꞉ kalab amilo꞉ walama꞉no꞉ asulo꞉ a꞉no꞉ dia꞉sa꞉ga꞉yo꞉, kelego꞉ wo꞉no꞉lelo꞉ da꞉labo꞉ fanda asululia꞉sa꞉ga꞉, ne mada asulo꞉wo꞉ di ko꞉sega, nol asulano꞉ ne amio꞉ aundo꞉malalega, ne ba madali o꞉ngo꞉malo꞉ngo꞉ ko꞉lo꞉ a꞉lab. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ niyo꞉ tili dabuwo꞉ halaido꞉ dowaki, misio꞉wo꞉ o꞉li gigilima꞉no꞉ dowo꞉, ko꞉sega nol asulano꞉ ne amio꞉ aundo꞉malalega, ne ba madali o꞉ngo꞉malo꞉ngo꞉ dowab. \v 3 Kelego꞉ nilo꞉wo꞉ wa꞉feyo꞉ kaluka꞉isale nolbo꞉ tambo dimia꞉no꞉ a꞉la꞉ta꞉ga꞉ no꞉no꞉n do꞉mo꞉wo꞉ kalu nolba꞉yo꞉ deya so꞉fa꞉ki dimia꞉no꞉ ko꞉sega, nol asulano꞉ ne amio꞉ aundo꞉malalega, man nilo꞉ dimido꞉ a꞉no꞉ madali walab. \p \v 4 Kaluka꞉isale abeyo꞉ nolo꞉ asulo꞉ka꞉ a꞉la꞉likilo꞉ man elo꞉ dimidano꞉ we. Eyo꞉ nol o꞉lia꞉yo꞉ ha꞉fo꞉wo꞉ disa꞉laki, ha꞉sa yasi dowan. E nol o꞉lia꞉yo꞉ mo꞉etea꞉sen. E alano꞉lo꞉b a꞉la꞉asulakiyo꞉, enena꞉ma꞉la꞉yo꞉ mo꞉kaila꞉ sa꞉lan. \v 5 Eyo꞉ nolo꞉ mo꞉sendelo alita꞉sen. Eneko꞉ doma꞉no꞉ a꞉lakiyo꞉ mo꞉asula꞉sen. E bo꞉ebo꞉ mo꞉gadia꞉sen. Emo꞉lo꞉ hala dimidab a꞉no꞉ kabi a꞉laki ga꞉lila꞉sen. \v 6 \x - \xo 13.6 \xt Lom 12.9\x*Eyo꞉ mogago꞉ dimidab a꞉no꞉ ba꞉da꞉ga꞉yo꞉, e mo꞉beakiyo꞉ mo꞉sagala꞉sen. Digalo꞉ man dimidab a꞉no꞉ e sagala꞉sen. \v 7 \x - \xo 13.7 \xt 1Bid 4.8\x*Kaluka꞉isale noldo꞉ asulan a꞉ma꞉yo꞉ ene tili dabuwo꞉ mo꞉ta꞉fo꞉ ha꞉naki, Godeya꞉lo꞉ dimidama꞉no꞉ a꞉no꞉ hendele dia꞉no꞉ a꞉la꞉liki yasila꞉sen. Eyo꞉ hida꞉yo꞉ ko꞉li ko꞉lilo꞉ a꞉no꞉ dia꞉i ha꞉nakiyo꞉, mo꞉ta꞉fo꞉ ha꞉naki, halale kagafo꞉ ko꞉ ha꞉na꞉sen. \p \v 8 Nol asulan man a꞉no꞉ ko꞉ngo꞉ mela꞉no꞉ doma꞉ib. Ko꞉sega Godeya꞉ towo꞉ kalab amilo꞉ widan man a꞉no꞉ elema꞉ib. To ko꞉li ko꞉lilo꞉ da꞉da꞉sa꞉ga꞉lo꞉ sa꞉lan a꞉no꞉lo꞉ elema꞉ib. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ asulo꞉wo꞉ alando꞉ di a꞉no꞉lo꞉ tambowo꞉ kelege doma꞉ib. \v 9 O꞉g ho꞉len wenamio꞉, asulo꞉ nililo꞉ di a꞉no꞉, hebda꞉su di ko꞉lo꞉lab. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ Godeya꞉ towo꞉ kalaba wida꞉likiyo꞉, hebda꞉su sa꞉la꞉lo꞉l. \v 10 Ko꞉sega ilili alita꞉ga꞉ nafale ta꞉fa꞉no꞉ ho꞉len a꞉no꞉ fa꞉la꞉dowalikiyo꞉, heb heb a꞉lo꞉ nililo꞉ o꞉gdo꞉ dia꞉lo꞉l we kelege doma꞉ib. \v 11 Ne so꞉wala꞉su silikiyo꞉, nilo꞉ to sa꞉lano꞉lo꞉, ni asulo꞉wo꞉lo꞉, nilo꞉ ba꞉dano꞉lo꞉, so꞉wagalina꞉lo꞉ dimidan o꞉leau dimida꞉len. Ne analia꞉ga꞉ kalu dowakiyo꞉, so꞉wagalina꞉ man a꞉no꞉ tambo ka ta꞉fo꞉. \v 12 O꞉gdo꞉ nilo꞉ ba꞉dab a꞉no꞉, hewo꞉ amilo꞉ funa꞉ ba꞉dan a꞉gaki, tambowo꞉ mo꞉fanda bo꞉do꞉l. Ko꞉sega tif amio꞉ nio꞉ hendeleyo꞉ si kudu ba꞉dakiya, fanda ba꞉ba꞉no꞉. O꞉go꞉ nelo꞉ asulo꞉ a꞉no꞉, heb heb a꞉la꞉ di ko꞉sega, Gode elo꞉ ne ko꞉lo꞉ fanda asululiab o꞉leaumbo꞉, tif amio꞉ niyo꞉ kelego꞉ tambowo꞉ fanda asululia꞉no꞉. \p \v 13 \x - \xo 13.13 \xt 1Tes 1.3\x*A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ man otalen we ko꞉ngo꞉ dofo꞉ ha꞉na꞉mela꞉ib. Tili dabu mano꞉, hendele dia꞉no꞉ yasilan mano꞉lo꞉, nol asulan man a꞉no꞉lo꞉ dofo꞉mela꞉ib. Ko꞉sega nol asulan man a꞉no꞉ wa꞉la꞉b dowaki, man nolo꞉ a꞉ma꞉ tinio꞉ ko꞉lo꞉lab. \c 14 \s1 Mamaya꞉ boba kelego꞉ dimia꞉no꞉ to nolo꞉ we \p \v 1 \x - \xo 14.1 \xt 1Kol 12.31, 14.39\x*A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ giliyo꞉ nol asulan man a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ kudu ha꞉na꞉lubi. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ Mamaya꞉lo꞉ boba kelego꞉ nimo꞉lo꞉ dimiab a꞉no꞉ dia꞉no꞉ a꞉laki alan asula꞉bi. Boba kelego꞉ imilise nowo꞉, Godeya꞉ tolo꞉ kalaba walama꞉no꞉ a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ dia꞉no꞉wo꞉ mada alan asula꞉bi. \v 2 Kaluka꞉isale abeyo꞉ kaluwa꞉lo꞉ mo꞉ele da꞉ba꞉no꞉ to a꞉no꞉ sa꞉lalega, kaluka꞉isalemo꞉ dabuma꞉ki sa꞉laba. Eyo꞉ Godemo꞉ sa꞉lab. Mo꞉wo꞉ kaluka꞉isaleyo꞉ to a꞉no꞉ mo꞉fanda asuluma꞉ib, ko꞉sega, eyo꞉ Mamaya꞉ halaido꞉ a꞉na ilikiyo꞉, to wo꞉no꞉ledo꞉ da꞉lab to a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ tolab. \v 3 Ko꞉sega Godeya꞉ tolo꞉ kalaba walama꞉no꞉ kalu a꞉ma꞉yo꞉ kaluka꞉isalemo꞉wo꞉ sa꞉la꞉lab. Ililo꞉ to sa꞉lab a꞉ma꞉yo꞉ kaluka꞉isaleyo꞉ asuwa꞉taki, halaido꞉ dimiaki, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ to a꞉ma꞉yo꞉ iyo꞉ nofolo꞉ alita꞉lab. \v 4 Kaluka꞉isale abeyo꞉ kaluwa꞉lo꞉ mo꞉ele da꞉dan tolo꞉ sa꞉lab a꞉ma꞉yo꞉, eneno꞉ ko꞉lo꞉ halale alitakigab. Ko꞉sega kaluka꞉isale abeyo꞉ Godeya꞉ tolo꞉ kalab amilo꞉ widab a꞉ma꞉yo꞉, sa꞉s kaluka꞉isaleyo꞉ tambo asuwa꞉taki, ili tili dabuwo꞉ ko꞉lo꞉ halale alita꞉lab. \v 5 Kaluwa꞉lo꞉ mo꞉ele da꞉dan to ko꞉lo꞉ Mamaya꞉lo꞉ dimiab a꞉no꞉, niyo꞉ gio꞉ tambo toma꞉ki asulab. Ko꞉sega gio꞉ tambowa꞉yo꞉ Godeya꞉ towo꞉ kalab amio꞉ walama꞉ki a꞉la꞉bo꞉, ne mada alan asulab. Mo꞉wo꞉ man dimidan a꞉la꞉ us wenamilo꞉ wa꞉la꞉b da꞉labo꞉ we, Godeya꞉ tolo꞉ kalab amilo꞉ walama꞉no꞉ man a꞉no꞉ alandeyo꞉ o꞉m. Ko꞉sega gio꞉ kaluwa꞉lo꞉ mo꞉ele da꞉dan to a꞉no꞉ sa꞉lalikiyo꞉, to a꞉no꞉lo꞉ nodoma꞉no꞉ kalu nowo꞉ dowalega, sa꞉s kaluka꞉isaleyo꞉ o꞉li halale alifa꞉ib. \p \v 6 Nao nado i, ne gilo꞉wa ya꞉ga꞉ to ko꞉li, gilo꞉ mo꞉asulo꞉ a꞉no꞉ sa꞉lalega, gio꞉ waga asufa꞉iba꞉le? A꞉la꞉do꞉ mo꞉auma꞉ib. Ko꞉sega ne gilo꞉wa ya꞉ga꞉yo꞉, niyo꞉ gimo꞉wo꞉ to wo꞉no꞉lelo꞉ deleno꞉ kalaba sa꞉laba꞉le, o꞉ asulo꞉ nafa to dimiaba꞉le, o꞉ Godeya꞉ towo꞉ kalaba widaba꞉le o꞉ walama꞉no꞉ to a꞉no꞉ fanda widaba꞉le, a꞉la꞉bo꞉ niyo꞉ sa꞉lalega, a꞉ma꞉yo꞉ gio꞉ asuwa꞉fa꞉ib. \v 7 To we niyo꞉ da꞉fe sa꞉ma꞉nigo꞉l. Dagiya꞉lo꞉ dimido꞉ kelego꞉, ulunayo꞉, gidayo꞉lo꞉, mela꞉no꞉lo꞉ma ko꞉sega, go꞉no꞉wo꞉ doma꞉ib. Ko꞉sega a꞉la꞉ma꞉ go꞉no꞉ doma꞉kilo꞉ ta꞉lian aumbo꞉ mo꞉kudu ha꞉nalega, kaluka꞉isaleyo꞉ gisalo꞉ sa꞉lab a꞉no꞉ dinafayo꞉ mo꞉asuluma꞉ib. \v 8 A꞉la꞉ta꞉ga꞉ olo bulu amilo꞉ belo sa꞉ndab a꞉no꞉ dinafalo꞉ mo꞉folo ha꞉nalega, kaluka꞉isaleyo꞉ mo꞉kegenema꞉ib. \v 9 Gi amio꞉lo꞉ o꞉leau fa꞉la꞉doma꞉ib. Giliyo꞉ kaluwa꞉lo꞉ mo꞉ele da꞉ba꞉no꞉ towo꞉ sa꞉lalega, to ha꞉g gililo꞉ sa꞉lab a꞉no꞉ kaluka꞉isale nolo꞉ mada mo꞉asuluma꞉ib. To gilo꞉ a꞉no꞉ madali walama꞉ib. \v 10 Henfelo꞉ wenamio꞉ to sa꞉lano꞉ ko꞉li ko꞉lilo꞉ da꞉lab, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ to us a꞉namio꞉ mo꞉wo꞉ da꞉lab. \v 11 Ko꞉sega hen noma꞉ to a꞉no꞉ ne mo꞉asulalega, kalu to o꞉lo꞉ sa꞉lab a꞉no꞉, niyo꞉ e mageso꞉ mio꞉lo꞉b a꞉la꞉asuluma꞉no꞉, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ eyo꞉lo꞉ ne hen nowo꞉ kalu a꞉la꞉asuluma꞉ib. \v 12 Sa꞉s gi usamio꞉lo꞉ o꞉leo꞉ngo꞉ ka fa꞉la꞉doma꞉ib. A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ boba kelego꞉ Mamaya꞉lo꞉ dimian a꞉no꞉ gio꞉ dia꞉no꞉wo꞉ alan asulab ko꞉lo꞉, sa꞉sdo꞉ halale alitan boba kelego꞉ a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ dia꞉ga꞉, giliyo꞉ nanogo꞉ halaido꞉ dia꞉lubi. \p \v 13 Mo꞉wo꞉ a꞉na ilikiyo꞉, kaluka꞉isale abeyo꞉ kalu mo꞉ele da꞉dan towo꞉ sa꞉lalikiyo꞉, eyo꞉ to a꞉ma꞉ ha꞉go꞉ nodo sa꞉ma꞉no꞉ a꞉laki asulo꞉wo꞉ halaido꞉ dia꞉nikiyo꞉, Godemo꞉ dulugu sa꞉la꞉bi. \v 14 Niyo꞉ kaluwa꞉lo꞉ mo꞉ele da꞉dan to a꞉na iliki dulugu sa꞉lalega, ni mamaya꞉yo꞉ dulugu sa꞉lab, ko꞉sega asug nilo꞉ma꞉yo꞉ mo꞉fanda asulab. \v 15 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ niyo꞉ waga dimidama꞉no꞉wa꞉le? Ni mamaya꞉yo꞉ dulugu sa꞉lalikiyo꞉, ni asuga꞉yo꞉lo꞉ dulugu sa꞉ma꞉no꞉. Ni mamaya꞉yo꞉ gisalo꞉ mo꞉lalikiyo꞉, ni asuga꞉yo꞉lo꞉ mo꞉luma꞉no꞉. \v 16 Gio꞉ a꞉la꞉bo꞉ mo꞉dimidalega, gi mamaya꞉yo꞉ Godemo꞉wo꞉ mada o꞉m a꞉la꞉dulugu sa꞉lab amio꞉, kaluka꞉isale nolba꞉yo꞉ gi to sa꞉lab a꞉ma꞉ ha꞉go꞉ mo꞉asuluma꞉ib ko꞉lo꞉, iliyo꞉ hendele sa꞉lab a꞉la꞉bo꞉ mada mo꞉sa꞉ma꞉ib. \v 17 Giyo꞉ to ko꞉li noma꞉ iliki, Godemo꞉lo꞉ dulugu sa꞉lab a꞉no꞉, go꞉no꞉no꞉ mada o꞉m a꞉la꞉bo꞉ nafale sa꞉ma꞉ib, ko꞉sega to sa꞉lab a꞉ma꞉yo꞉ kaluka꞉isale nolo꞉ mada mo꞉asuwa꞉fa꞉ib. \v 18 Niyo꞉ kaluwa꞉lo꞉ mo꞉ele da꞉dan towa a꞉la꞉ta꞉ga꞉ sa꞉la꞉sen. Giliyo꞉lo꞉ a꞉la꞉dimia꞉sen ko꞉sega niyo꞉ ho꞉len modo꞉wa dimidakiyo꞉, gio꞉ tininila꞉. A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ ne Godemo꞉wo꞉ mada o꞉m a꞉la꞉sa꞉la꞉sen. \v 19 Ko꞉sega tili dabu kaluka꞉isaleyo꞉ gulugululakiyo꞉, niyo꞉ to mano꞉ abolda꞉su wido꞉ amio꞉, kaluka꞉isaleyo꞉ to a꞉no꞉ fanda asulaki, iligi da꞉dalega, ne sagalo꞉ doma꞉no꞉. Ko꞉sega ililo꞉ mo꞉ele da꞉dan to a꞉ma꞉ iliki, niyo꞉ towo꞉ sambo wida꞉li ha꞉nalega, ne mo꞉sagalema꞉no꞉. \p \v 20 \x - \xo 14.20 \xt A꞉fe 4.14\x*Nao nado i, gio꞉ so꞉wagalina꞉lo꞉ asulan aundo꞉ dowab a꞉no꞉ ka ta꞉foma. So꞉wa tuo꞉luna꞉lo꞉ man mogago꞉wo꞉ mo꞉dimidan o꞉leau, giliyo꞉lo꞉ a꞉la꞉dimida꞉bi. Ko꞉sega asulo꞉ gililo꞉wo꞉, kalu ko꞉go꞉dego꞉wa꞉ man a꞉no꞉ dia꞉sa꞉ga꞉, halale kagaya꞉bi. \v 21 \x - \xo 14.21 \xt Ais 28.11-12\x*Godeya꞉ ene ele amio꞉ a꞉la꞉sio꞉ ko꞉lo꞉ da꞉lab, \q1 “Kalu Alana꞉ sa꞉lakiyo꞉, ‘Niyo꞉ to ko꞉li ko꞉lilo꞉lo꞉ sa꞉lan kaluwa꞉ mego꞉fa a꞉la꞉ta꞉ga꞉yo꞉, \q2 Yu kaluka꞉isale no꞉no꞉n do꞉mo꞉wo꞉ sa꞉ma꞉no꞉ ko꞉sega, \q1 Iliyo꞉ ni towo꞉ mo꞉dinafa tili da꞉ba꞉ib.’ ” \m \v 22 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ kaluka꞉isale mo꞉tilidabu a꞉no꞉ Godeya꞉ halaido꞉wo꞉ ele bo꞉ba꞉kiyo꞉, Godeya꞉ Mama eyo꞉ kaluwa꞉lo꞉ mo꞉ele da꞉dan towa꞉ sama꞉ki boba dimi. Bo꞉ba a꞉no꞉ tilidabu kaluka꞉isale i asuwa꞉foma꞉ki go꞉ma. Ko꞉sega tilidabu kaluka꞉isaleyo꞉ Godeya꞉ halaido꞉wo꞉ bo꞉ba꞉kiyo꞉, Godeya꞉ Mama eyo꞉ Godeya꞉ towo꞉ kalaba walama꞉ki boba dimi. \v 23 \x - \xo 14.23 \xt Ilig 2.13\x*Tilidabu kaluka꞉isaleyo꞉ sa꞉s aya kegea꞉sa꞉ga꞉, mo꞉ele da꞉dan to a꞉no꞉ tambo tolab amio꞉, ha꞉la꞉ kaluka꞉isaleya꞉le, mo꞉tilidabu kaluka꞉isaleya꞉le usa tinda꞉ga꞉ da꞉dalega, iyo꞉ i we mada no꞉nolakigab a꞉la꞉asuluma꞉ib. \v 24 \x - \xo 14.24 \xt Yo꞉n 16.8\x*Ko꞉sega gio꞉ tambo Godeya꞉ towo꞉ kalaba widab amio꞉, mo꞉tilidabu kaluka꞉isaleya꞉le, ha꞉la꞉ kaluka꞉isaleya꞉le aya tinda꞉ga꞉ da꞉dalega, to gilido꞉ widab a꞉na ilikiyo꞉, iliyo꞉ “Ne mogago꞉ kalulo꞉b. Gode eyo꞉ ne mo꞉walilima꞉ib,” a꞉la꞉bo꞉ asuluma꞉ib. \v 25 A꞉la꞉ta꞉ga꞉ enen asulo꞉ amilo꞉ wo꞉no꞉lelo꞉ deleno꞉ tambo kalaba dia꞉taliki, e hena misa꞉fu alifo꞉likiyo꞉, Godeyo꞉ wabulu sa꞉la꞉sa꞉ga꞉yo꞉, gimo꞉wo꞉, “Hendele, Godeyo꞉ gi usamio꞉ a꞉labo꞉lo꞉b,” a꞉la꞉sa꞉ma꞉ib. \s1 Godelo꞉ wabudan man hendeleyo꞉ we \p \v 26 \x - \xo 14.26 \xt 1Kol 12.8-10\x*A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ nao nado i, gio꞉ Godeyo꞉ wabudaki ua kegeakiyo꞉, gio꞉ waga dimidama꞉no꞉wo꞉? Gio꞉ kegeakiyo꞉, nolo꞉ gisalo꞉ mo꞉luma꞉no꞉ doma꞉ib. Nolo꞉ to mando꞉ walama꞉no꞉ doma꞉ib. Nolo꞉ Godeya꞉ to emo꞉lo꞉ kalab amilo꞉ widabdo꞉ sa꞉ma꞉no꞉ doma꞉ib. Nolo꞉ kaluwa꞉lo꞉ mo꞉ele da꞉dan tolo꞉ sa꞉ma꞉no꞉ doma꞉ib. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ nolo꞉ to a꞉no꞉lo꞉ nodo sa꞉ma꞉no꞉ doma꞉ib. Gililo꞉ dimidab a꞉no꞉ tambowa꞉yo꞉, sa꞉so꞉ ko꞉lo꞉ halale alifa꞉no꞉ dimida꞉bi. \v 27 Kaluka꞉isale nolba꞉yo꞉ kaluwa꞉lo꞉ mo꞉ele da꞉dan to sa꞉ma꞉no꞉ dowalega, kalu a꞉la꞉ya꞉le, otalena꞉le a꞉ma꞉ ka sa꞉ma꞉no꞉ dowalega o꞉li. I a꞉no꞉ uayo꞉ sa꞉la꞉so꞉bo. Imilig noma꞉ ko꞉le sa꞉la꞉sa꞉ga꞉yo꞉, noma꞉yo꞉ a꞉na sa꞉la꞉bi. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ kaluka꞉isale nolo꞉ ililo꞉ to sio꞉ a꞉no꞉ fanda asuluma꞉kiyo꞉, noma꞉yo꞉ ha꞉go꞉ nodo sa꞉la꞉bi. \v 28 To ko꞉lilo꞉lo꞉ sa꞉lab o꞉lo꞉ nodo sa꞉ma꞉no꞉wo꞉ aundo꞉malalega, mo꞉ele da꞉dando꞉ tola꞉lab kalu a꞉no꞉ sa꞉s usamio꞉ hela꞉ta꞉ga꞉, enena꞉ma꞉la꞉ Godemo꞉ sa꞉la꞉bi. \p \v 29 \x - \xo 14.29 \xt 1Tes 5.21\x*Godeya꞉ tolo꞉ kalab amilo꞉ walama꞉no꞉wo꞉, a꞉la꞉ya꞉le o꞉ otalena꞉le a꞉ma꞉ ka sama꞉ki ta꞉ta꞉bi. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ kaluka꞉isale nolo꞉ to ililo꞉ sa꞉lab a꞉no꞉ da꞉da꞉likiyo꞉ aloba꞉da꞉lubi. \v 30 Ko꞉sega kaluwo꞉ Godeya꞉ towo꞉ wida꞉lalikiyo꞉, Godeya꞉ Mamayo꞉ kalu da꞉da꞉lab nowo꞉mbo꞉wo꞉ to ho꞉gi nowo꞉ kalaba widalikiyo꞉, eyo꞉ to a꞉no꞉ walama꞉no꞉ asulalega, kalu tamin amilo꞉ wida꞉len a꞉no꞉ ka꞉la꞉bi. \v 31 A꞉la꞉dimida꞉sa꞉ga꞉yo꞉, gio꞉ ina꞉li ina꞉lila꞉bo꞉ fogo꞉ dimiaki, i a꞉no꞉ tambo Godeya꞉ towo꞉ kalab amio꞉ walama꞉ib ko꞉lo꞉, gio꞉ tambo asulo꞉wo꞉ diaki, tili dabuwo꞉ halale alita꞉mela꞉ib. \v 32 Godeya꞉ towo꞉ kalab amilo꞉ walama꞉no꞉ kalu i a꞉ma꞉yo꞉ uayo꞉ tolabena꞉ki, eneno꞉ o꞉lika tili doma꞉ib. \v 33-34 \x - \xo 14.33-34 \xt 1Kol 11.3, 1Tim 2.12\x*Gode eyo꞉ kelego꞉ dimidakiyo꞉, babale dofo꞉likilo꞉ mo꞉dimida꞉lab. Kelego꞉ tambowo꞉ dinafa ha꞉sa dowa꞉melea꞉ki dimidali ta꞉lab. \p Gode amilo꞉ tili dabu kaluka꞉isaleya꞉ sa꞉s ko꞉li ko꞉lilo꞉ wenamilo꞉ man dimidab aumbo꞉, ka꞉isale iyo꞉ sa꞉s usamio꞉ hela꞉ta꞉ga꞉ siliki, towo꞉ halale sa꞉la꞉so꞉bo. Eleya꞉lo꞉ sio꞉ aumbo꞉, iyo꞉ ha꞉ga dowa꞉bi. \v 35 Ga iyo꞉ to nowo꞉ mo꞉wo꞉ fanda asuluma꞉no꞉ dowalega, e aya ha꞉na꞉sa꞉ga꞉ siliki, ene inbo꞉ dabu ba꞉da꞉bi. Sa꞉s aya kegeakiyo꞉ towo꞉ gaya꞉ halale sa꞉lalega mada mo꞉ililo꞉. \p \v 36 Kolin kaluka꞉isale, Godeya꞉ towo꞉ gilo꞉ ami ko꞉le tamin mo꞉mo꞉do꞉wa꞉le? Godeya꞉ ene to a꞉no꞉ imilise gimo꞉ ka dimeya꞉le? A꞉la꞉baka꞉. \v 37 \x - \xo 14.37 \xt 1Yo꞉n 4.6\x*Kalu abeyo꞉ eneno꞉, “Ne Godeya꞉ tolo꞉ kalab amilo꞉ widan kalu dowo꞉lo꞉b” a꞉la꞉asulaki, o꞉ “Ne mamaya꞉ bobayo꞉ o꞉ma di” a꞉la꞉asulalega, nilo꞉ to ko꞉lo꞉ sa꞉sa꞉lo꞉ we, eyo꞉ Alana꞉ elelo꞉b a꞉la꞉asulakiyo꞉ kalaba sa꞉la꞉bi. \v 38 Kaluka꞉isale abeyo꞉ to welo꞉ mo꞉iligi da꞉dab a꞉no꞉, to elo꞉ sa꞉labo꞉lo꞉ giliyo꞉ iligibo꞉ da꞉da꞉so꞉bo. \p \v 39 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ nao nado i, giliyo꞉ Godeya꞉ towo꞉ kalab amilo꞉ walama꞉no꞉wo꞉ mada alan asula꞉bi. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ kaluwa꞉lo꞉ mo꞉ele da꞉dan to sa꞉ma꞉no꞉wo꞉ giliyo꞉ ka꞉la꞉so꞉bo. \v 40 Ko꞉sega sa꞉s amilo꞉ gililo꞉ kelego꞉ dimidan a꞉no꞉ tambo, giliyo꞉ tog digalo꞉ nafaleya kudu ha꞉naki dimida꞉lubi. \c 15 \s1 Ya꞉su e sowa꞉sa꞉ga꞉ a꞉ma꞉la꞉ dasi \p \v 1 Nao nado i, Godeya꞉ to nafa nilo꞉ gimo꞉lo꞉ wido꞉ a꞉no꞉, o꞉go꞉ niyo꞉ wa꞉ka a꞉dinafa wala sa꞉ma꞉nigo꞉l. Giliyo꞉ to a꞉no꞉ tili da꞉da꞉ga꞉yo꞉, gio꞉ o꞉go꞉ halale kagafo꞉lab ko꞉lo꞉ sa꞉ma꞉nigo꞉l. \v 2 To nafa nilo꞉ gimo꞉lo꞉ wido꞉ a꞉no꞉, giliyo꞉ dinafa halale ta꞉li dofo꞉lalega, to a꞉ma꞉ ilikiyo꞉, Gode eyo꞉ gio꞉ asuwa꞉taki a꞉ma꞉la꞉ gasilia꞉ib. Ko꞉sega giliyo꞉ to a꞉no꞉ dinafayo꞉ mo꞉halale ta꞉li dofo꞉leno꞉lalega, tilidabu gilo꞉wo꞉ o꞉ngo꞉mal doma꞉ib. \p \v 3 \x - \xo 15.3 \xt Ais 53.5-12\x*Tamin amilo꞉ to nilo꞉ di a꞉no꞉, niyo꞉ to a꞉no꞉ gimo꞉ wido꞉. To a꞉ma꞉ ha꞉g sa꞉ma꞉no꞉ alano꞉ we, Godeya꞉ bugo꞉ amilo꞉ saefa꞉ o꞉leaumbo꞉, Ya꞉su Keliso e nili mogago꞉wa sowo꞉. \v 4 \x - \xo 15.4 \xt Madi 12.40, Ilig 2.24-32\x*E sowabiki, daido꞉wa difa꞉. E ho꞉len asol a꞉namio꞉, mela꞉no꞉wo꞉ dia꞉sa꞉ga꞉ a꞉ma꞉la꞉ dasili. Godeya꞉ ene towa꞉lo꞉ sa꞉sa꞉lo꞉ o꞉leau fa꞉la꞉dowo꞉. \v 5 \x - \xo 15.5 \xt Madi 28.16-17, Luk 24.34\x*Ya꞉su e dasilia꞉ ha꞉nakiyo꞉, Bidalo꞉wa handalota꞉ga꞉yo꞉, tif amio꞉ enedo꞉ tili wido꞉ kalu kugula꞉fo꞉lo꞉ sendo꞉ a꞉na handalowo꞉. \v 6 A꞉ma꞉ fa꞉s amio꞉ elo꞉ kudu ha꞉na꞉len kaluka꞉isaleyo꞉ fudo꞉ bi a꞉la꞉fo꞉lo꞉ tinio꞉ i a꞉ma꞉yo꞉ ho꞉len imilig a꞉namio꞉ Ya꞉suwo꞉ uaka ba꞉ba꞉. Kaluka꞉isale i a꞉no꞉, modo꞉ nolo꞉ o꞉g wenamio꞉ o꞉sab ko꞉sega a꞉la꞉seyo꞉ dane ane. \v 7 \x - \xo 15.7 \xt Ilig 1.3-4\x*A꞉la꞉ta꞉ga꞉ Ya꞉su e Ya꞉ma꞉sdowa handalota꞉ga꞉yo꞉, iliga꞉felo꞉ kalu ilo꞉wa tambo fa꞉la꞉dowo꞉. \v 8 \x - \xo 15.8 \xt Ilig 9.3-6\x*A꞉la꞉ta꞉ga꞉ nelo꞉ amio꞉ Ya꞉su e tifdeya handalowo꞉. Iliga꞉felo꞉ kalu doma꞉no꞉wo꞉ ne mo꞉ego꞉ ko꞉sega, ne so꞉wa ko꞉lo꞉ ho꞉lende amilo꞉ mo꞉sa꞉la꞉li o꞉leaumbo꞉, tog nowa a꞉la꞉ta꞉ga꞉ iliga꞉felo꞉ kalu ta꞉fo꞉. \v 9 \x - \xo 15.9 \xt A꞉fe 3.8, 1Tim 1.15\x*Iliga꞉felo꞉ kalu nolo꞉ wilo꞉ dofo꞉lab ko꞉sega, ne ili ha꞉ga dowaki, tifdeyo꞉ ne ko꞉lo꞉ o꞉lo꞉l. Niyo꞉ Godeya꞉ ene sa꞉s kaluka꞉isale i a꞉no꞉ ta꞉lia꞉sa꞉ga꞉, yame tandeaki, hida꞉yo꞉ ko꞉li ko꞉lilo꞉ imo꞉wo꞉ dimia꞉len ko꞉lo꞉, ne iliga꞉felo꞉ kalu doma꞉no꞉wo꞉ mo꞉ego꞉. \v 10 \x - \xo 15.10 \xt 2Kol 11.23\x*Ko꞉sega Godeya꞉ nemo꞉lo꞉ ha꞉fo꞉ disa꞉ a꞉ma꞉ ilikiyo꞉, ne iliga꞉felo꞉ kalu ta꞉fo꞉ ko꞉lo꞉ o꞉lo꞉l. Godeya꞉ ene ha꞉fo꞉ disa꞉ a꞉ma꞉yo꞉ madaliyo꞉ mo꞉wala꞉, fowo꞉ hedo꞉. Nanog halaido꞉ nilo꞉ dimido꞉ a꞉ma꞉yo꞉, iliga꞉felo꞉ kalu nolba꞉lo꞉ dimidab a꞉no꞉ tinio꞉. Ko꞉sega nanog a꞉no꞉ nina꞉li nino꞉ma. Godeya꞉ nemo꞉lo꞉ ha꞉fo꞉ disa꞉ a꞉na ilikiyo꞉, nanogo꞉ dimido꞉. \v 11 Ko꞉sega nanog a꞉no꞉ ni dimido꞉lalikiyo꞉lo꞉, iliga꞉felo꞉ kalu nolba꞉yo꞉ dimido꞉lalikiyo꞉lo꞉, a꞉no꞉ o꞉li. Niliyo꞉ to nafa imilise a꞉no꞉ko꞉ wida꞉sen ko꞉lo꞉, gio꞉ to a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ tilidabu. \fig Ya꞉su e dasilia꞉ga꞉ enedo꞉ tiliwida꞉sen kalulo꞉wa handalowo꞉.|alt="Ressurected Jesus seen by disciples" src="IB04176_gr.tif" size="col" copy="Farid Faadil © Biblica, Inc. Used with permission. All rights reserved worldwide." ref="15.5" \fig* \s1 Sowo꞉ a꞉no꞉ tif amio꞉ a꞉ma꞉la꞉ dasima꞉ib \p \v 12 Niliyo꞉ Ya꞉su Keliso e sowa꞉sa꞉ga꞉ mela꞉no꞉wo꞉ dia꞉sa꞉ga꞉, a꞉ma꞉la꞉ dasilia꞉gane a꞉la꞉li wida꞉sen ko꞉lo꞉, gio꞉ nolba꞉yo꞉ “Kaluka꞉isale sowo꞉ a꞉no꞉ a꞉ma꞉la꞉yo꞉ mo꞉dasima꞉ib” a꞉la꞉do꞉ sa꞉lab a꞉no꞉ wangabi sa꞉laya? \v 13 Kalu sowo꞉wo꞉ a꞉ma꞉la꞉yo꞉ mo꞉dasilan kibo꞉bowo꞉, Gode eyo꞉ Ya꞉suwo꞉ a꞉ma꞉la꞉bo꞉ mo꞉dasili alifabe. \v 14 A꞉la꞉ta꞉ga꞉ Gode eyo꞉ Ya꞉su Kelisowo꞉ a꞉ma꞉la꞉yo꞉ mo꞉dasili alifa꞉ kibo꞉bowo꞉, to nililo꞉ wida꞉lab a꞉no꞉ o꞉ngo꞉mal a꞉la꞉ta꞉ga꞉ tili dabu gilo꞉wo꞉lo꞉ ba madali o꞉ngo꞉ domabe. \v 15 O꞉leo꞉ngo꞉ kibo꞉bowo꞉, niliyo꞉ Godeya꞉lo꞉ dimido꞉ a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ wido꞉ amio꞉, nio꞉ madali tolo꞉ sa꞉lan kalu o꞉ngo꞉ fa꞉la꞉domabe. Mo꞉wo꞉ niliyo꞉ Gode eyo꞉ Ya꞉su Keliso e a꞉ma꞉la꞉ a꞉dasi alifa꞉ a꞉la꞉bo꞉ fanda wida꞉sen. Ko꞉sega Gode eyo꞉ Ya꞉suwo꞉ a꞉ma꞉la꞉yo꞉ mo꞉dasili alifa꞉ kibo꞉bowo꞉, sowo꞉wo꞉lo꞉ a꞉ma꞉la꞉yo꞉ mo꞉dasilimabe. \v 16 Gode eyo꞉ sowo꞉ kaluka꞉isaleyo꞉ mo꞉dasi alifa꞉no꞉ kibo꞉bowo꞉, Ya꞉suwo꞉lo꞉ a꞉ma꞉la꞉yo꞉ mo꞉dasi alifabe. \v 17 Ya꞉su Keliso e Gode eyo꞉ hendele a꞉ma꞉la꞉yo꞉ mo꞉dasi alifa꞉ kibo꞉bowo꞉, tili dabu gililo꞉wo꞉ o꞉ngo꞉mal dowaki, gio꞉ man mogago꞉ a꞉naka o꞉dofo꞉ ha꞉na꞉melebabe. \v 18 A꞉la꞉ta꞉ga꞉ Keliso kaluka꞉isale Ya꞉su amilo꞉ tili da꞉da꞉sa꞉ga꞉lo꞉ dane ane a꞉no꞉lo꞉ hendele sulu ane domabe. \v 19 Nio꞉ Ya꞉su eyo꞉ asuwa꞉taki, nafale mesea꞉ki ta꞉fa꞉ib a꞉la꞉li tilida꞉daki yasilo꞉l. Ko꞉sega niliyo꞉ eyo꞉ henfelo꞉ wenamilo꞉ do꞉mo꞉ wilo꞉ ko asuwa꞉fa꞉ib a꞉la꞉li tili asulai kibo꞉bowo꞉, nimo꞉wo꞉ mada alan nofolomabe. \p \v 20 A꞉laba. Ko꞉sega Ya꞉su sowo꞉ a꞉no꞉ Gode eyo꞉ hendele a꞉ma꞉la꞉ dasi alifa꞉. Ya꞉su ko꞉lo꞉ a꞉ma꞉la꞉ dasi a꞉ma꞉yo꞉, Keliso kaluka꞉isale sowo꞉ a꞉no꞉ tif amio꞉ a꞉ma꞉la꞉ dasima꞉ib a꞉la꞉li widaki go꞉. Egelo꞉ amilo꞉ ho꞉gi hedo꞉ o꞉leaumbo꞉, Gode eyo꞉ taminde amilo꞉ dasi alifa꞉yo꞉ Ya꞉su e ko꞉lo꞉, tif amio꞉ Keliso kaluka꞉isale sowo꞉ a꞉no꞉lo꞉ a꞉ma꞉la꞉yo꞉ a꞉la꞉ka dasi alifa꞉ib. \v 21 \x - \xo 15.21 \xt Lom 5.12\x*Kalu imilig nowa a꞉la꞉ta꞉ga꞉yo꞉ sowano꞉ ko꞉lo꞉ fa꞉la꞉do alifa꞉. O꞉leaumbo꞉, sowo꞉ kaluka꞉isaleyo꞉ mela꞉no꞉wo꞉ a꞉ma꞉la꞉ dia꞉sa꞉ga꞉ dasi alifa꞉no꞉ a꞉no꞉lo꞉, kalu imilig nowa a꞉la꞉ta꞉ga꞉ fa꞉la꞉do alifa꞉. \v 22 Kaluka꞉isaleyo꞉ tambo Adama a꞉la꞉ta꞉ga꞉ fa꞉la꞉dowo꞉ ko꞉lo꞉, iyo꞉ tambo sowa꞉lab. O꞉leaumbo꞉ kaluka꞉isale abeyo꞉ Ya꞉su Kelisowa amilo꞉ dowab i a꞉no꞉ mela꞉no꞉ mela꞉no꞉wo꞉ dia꞉ib. \v 23 \x - \xo 15.23 \xt 1Tes 4.16, Kala 20.5\x*Ko꞉sega dasi alifa꞉no꞉ ho꞉len enedo꞉leyo꞉ da꞉lab. Gode eyo꞉ Ya꞉suwo꞉ e ko꞉le tamindeya dasi alifa꞉ a꞉la꞉ta꞉ga꞉, Ya꞉su e a꞉ma꞉la꞉ yab amio꞉, Gode eyo꞉ kaluka꞉isale Ya꞉suwa꞉ eno꞉le dowo꞉ a꞉no꞉lo꞉ a꞉na dasi alifa꞉ib. \v 24 A꞉ma꞉ fa꞉s amio꞉, elema꞉no꞉ ho꞉lendeyo꞉ a꞉na fa꞉la꞉doma꞉ib. O꞉g a꞉namio꞉, Ya꞉su eyo꞉ gamani misa꞉ kaluwo꞉lo꞉, henfelo꞉ wenamilo꞉ wi ko꞉li ko꞉lilo꞉ amilo꞉ halaido꞉lo꞉ a꞉lab a꞉no꞉ tambo, e buba꞉sa꞉ga꞉ tiniakiyo꞉, ililo꞉ halaido꞉ bo꞉fo꞉len a꞉no꞉ tambo iya Godemo꞉ dimia꞉ib. \v 25 \x - \xo 15.25 \xt Madi 22.44\x*Mo꞉wo꞉ Ya꞉su e ene gis kalu tambowo꞉ semo꞉ wa꞉la꞉ so꞉no꞉ amio꞉, Ya꞉su e misa꞉ kalu alan dofo꞉mela꞉ib. \v 26 \x - \xo 15.26 \xt Kala 20.14\x*Ya꞉su eyo꞉ gis nol a꞉no꞉ tambo tinia꞉sa꞉ga꞉yo꞉, eyo꞉ sowan mano꞉ tifa bidila꞉sa꞉ga꞉ tininima꞉ib. \v 27 \x - \xo 15.27 \xt Song 8.6\x*Mo꞉wo꞉ Gode ene bugo꞉ amio꞉ a꞉la꞉sa꞉sa꞉lo꞉, “Gode eyo꞉ kelego꞉ tambowo꞉ Ya꞉sumo꞉ bo꞉fo꞉melea꞉ki, e ha꞉ga difa꞉.” A꞉la꞉fa꞉la꞉doma꞉kiyo꞉ Godeya꞉ ene saefa꞉ ko꞉lo꞉, Gode eneno꞉ Ya꞉suwa꞉ ha꞉g amio꞉ mo꞉a꞉lab a꞉la꞉bo꞉ nio꞉ fanda asulab. \v 28 Gode eyo꞉ kelego꞉ tambowo꞉ Ya꞉su Kelisomo꞉ bo꞉fo꞉melea꞉ki ene dagiya dia꞉tab amio꞉, ene so꞉wa a꞉ma꞉yo꞉ eneno꞉ iya Godeya꞉ ha꞉ga ta꞉fa꞉ib. Ta꞉tab a꞉na ilikiyo꞉, Gode e iwalu dowaki, kelego꞉ tambowo꞉ eneno꞉ a꞉na bo꞉fo꞉mela꞉ib. \v 29 Ko꞉sega sowo꞉ kaluka꞉isale i a꞉no꞉ a꞉ma꞉la꞉yo꞉ mo꞉dasima꞉no꞉ dowo꞉ kibo꞉bowo꞉, kaluka꞉isale nolba꞉yo꞉ sowo꞉ kaluka꞉isale asuwa꞉takiyo꞉, ili wi amilo꞉ ho꞉n amilo꞉ to꞉lolan man a꞉no꞉ mo꞉lo꞉ma domabe. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ sowo꞉ kaluka꞉isale i a꞉no꞉ a꞉ma꞉la꞉yo꞉ mo꞉dasima꞉no꞉ dowo꞉ kibo꞉bowo꞉, sowo꞉ kaluka꞉isale a꞉ma꞉ wi amilo꞉ ho꞉na to꞉lolan man a꞉ma꞉yo꞉ mada mo꞉asuwa꞉fabe. \p \v 30 \x - \xo 15.30 \xt Lom 8.36\x*A꞉la꞉ta꞉ga꞉ iliga꞉felo꞉ kalu niliyo꞉ to nafa widakiyo꞉, ho꞉leno꞉ tambo hida꞉yo꞉ ko꞉li ko꞉lilo꞉ odo꞉ ba꞉da꞉li sia꞉len ko꞉lo꞉, sowo꞉wo꞉ mo꞉dasima꞉no꞉ dowo꞉ kibo꞉bowo꞉, hida꞉yo꞉ a꞉no꞉ niliyo꞉ mada mo꞉dimo꞉lo. \v 31 Ni nao nado i, nio꞉ tambo nili Alan Ya꞉su Kelisowa dowakiyo꞉, ne gimo꞉wo꞉ mada alan sagalab ko꞉lo꞉, to gimo꞉lo꞉ sio꞉ a꞉no꞉ hendele so꞉lo꞉l. Ho꞉leno꞉ tambo niyo꞉ hida꞉yo꞉ alan diakiyo꞉ soma꞉no꞉wo꞉ o꞉ngo꞉ dowa꞉lab. \v 32 \x - \xo 15.32 \xt Ais 22.13\x*A꞉fesa꞉s amisa꞉n amio꞉, niyo꞉ saila gasa o꞉ngo꞉ dowab kalu mogago꞉ i a꞉no꞉lia꞉ bubo꞉ ko꞉lo꞉, no꞉no꞉n asulo꞉wa꞉ dimido꞉ kibo꞉bowo꞉, nilo꞉ dimido꞉ a꞉ma꞉yo꞉ ne mada mo꞉asuwa꞉fabe. Henfelo꞉ kaluwa꞉lo꞉ sa꞉lab we, “Nio꞉ aliyo꞉ soma꞉ib ko꞉lo꞉, o꞉go꞉ ma꞉n o꞉lia꞉ ho꞉n o꞉lia꞉ alan naki sagalema꞉niki.” Nio꞉ man ililo꞉wo꞉ mo꞉kudu ha꞉na꞉no꞉ ko꞉sega, kaluka꞉isale sowo꞉ a꞉no꞉ a꞉ma꞉la꞉yo꞉ mo꞉dasima꞉no꞉ kibo꞉bowo꞉, nio꞉lo꞉ sagalema꞉no꞉ man a꞉no꞉ko꞉ kudu ho꞉no꞉bo꞉lo. \v 33 Kalu a꞉la꞉do꞉ asulab a꞉ma꞉yo꞉ gio꞉ dikidaki susululia꞉ga꞉ hamana꞉kiyo꞉ dowa꞉so꞉bo. Mo꞉wo꞉ gio꞉ mogago꞉lo꞉ dimidab a꞉no꞉lia꞉ ege dowalega, man nafa gililo꞉ dimidan a꞉no꞉ mogagila꞉ma꞉ib. \v 34 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ babaledo꞉ asulab a꞉no꞉ kata꞉ta꞉ga꞉, man digalo꞉le a꞉no꞉ asulakiyo꞉, mogago꞉ a꞉dimidama꞉no꞉wo꞉ ta꞉foma. Kaluka꞉isale gio꞉ nolo꞉ Godeyo꞉ mo꞉asulo꞉ o꞉lab. Gio꞉ ko꞉lo꞉ sendelo alitaki, niyo꞉ to we a꞉na so꞉lo꞉l. \s1 Sowo꞉ dasilab do꞉mo꞉ a꞉no꞉ ko꞉li doma꞉ib \p \v 35 Ko꞉sega kalu noma꞉yo꞉ a꞉la꞉dabu ba꞉dalikiyo꞉, “Sowa꞉lab we waga dasima꞉iba꞉le? A꞉la꞉ta꞉ga꞉ a꞉dasilia꞉ga꞉yo꞉ do꞉mo꞉ ililo꞉wo꞉ o꞉bo꞉ngo꞉ doma꞉iba꞉le?” a꞉la꞉dabu ba꞉dab ko꞉lo꞉ sa꞉ma꞉nigo꞉l. \v 36 \x - \xo 15.36 \xt Yo꞉n 12.24\x*Gio꞉ hala asulaki dabu ba꞉dab. Giliyo꞉ hen amilo꞉ fo gelab a꞉no꞉ mo꞉badalialega, mela꞉no꞉lo꞉ mo꞉dia꞉ib. Fo a꞉no꞉ tamin amio꞉ badalia꞉sa꞉ga꞉yo꞉, musug ho꞉giyo꞉ a꞉na fa꞉la꞉doma꞉ib. \v 37 Giliyo꞉ goani gelakiyo꞉, kelego꞉ gilo꞉ gelab a꞉no꞉, tif amilo꞉ i fa꞉la꞉doma꞉no꞉ o꞉ngo꞉lo꞉ mo꞉gelo꞉. Us a꞉no꞉ko꞉ gelan. \v 38 Us gelo꞉ amilo꞉ kelego꞉ fa꞉la꞉doma꞉no꞉ a꞉no꞉ Gode eyo꞉ enedo꞉ asulab au da꞉fe saefa꞉. Us ko꞉li ko꞉lilo꞉ a꞉namio꞉, misido꞉ ko꞉li ko꞉lilo꞉ enedo꞉leyo꞉ ko꞉lo꞉ fa꞉la꞉doma꞉ib. \v 39 Henfelo꞉ wenamio꞉ do꞉mo꞉wo꞉ imilisema, ko꞉li ko꞉lilo꞉ da꞉lab. Kaluwa꞉ do꞉mo꞉wo꞉ ko꞉li, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ no꞉ma꞉ do꞉mo꞉wo꞉lo꞉ ko꞉li. O꞉ba꞉yo꞉lo꞉ ko꞉li, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ ka꞉yo꞉lo꞉ ko꞉li ko꞉lo꞉ a꞉lab. \v 40 Akin halonamio꞉ kelego꞉ da꞉lab a꞉no꞉lo꞉ do꞉mo꞉wo꞉ ko꞉li ko꞉lilo꞉ a꞉lab, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ henfelo꞉ wenamio꞉lo꞉ do꞉mo꞉wo꞉ ko꞉li ko꞉lo꞉ a꞉lab. Ko꞉sega kelego꞉ akin amilo꞉ da꞉lab a꞉ma꞉ do꞉mo꞉ amilo꞉ momado꞉wo꞉ nafale ko꞉li ko꞉lo꞉lab. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ henfelo꞉ wema꞉ do꞉mo꞉ amilo꞉ momado꞉wo꞉ mada ko꞉li ko꞉lo꞉ a꞉lab. \v 41 Ofa꞉ fo꞉fo꞉lesodo꞉ momado꞉ enedo꞉leyo꞉ ko꞉lo꞉lab. Eleya꞉ ene fo꞉fo꞉lesodo꞉ momado꞉ elo꞉wo꞉lo꞉ ko꞉li ko꞉lo꞉ a꞉lab. Tamina꞉lo꞉ momado꞉wo꞉lo꞉ ko꞉li a꞉lab. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ tamin nol ko꞉li ko꞉lilo꞉ a꞉ma꞉ ene momado꞉wo꞉ ko꞉li ko꞉lilo꞉ a꞉lab. \p \v 42 A꞉la꞉do꞉ go꞉ o꞉leaumbo꞉, kaluka꞉isale sowo꞉ a꞉no꞉ a꞉ma꞉la꞉ a꞉dasima꞉ib. Do꞉mo꞉ hen amilo꞉ dia꞉fa꞉nigab a꞉no꞉, hese ha꞉na꞉no꞉ do꞉mo꞉ dowo꞉. A꞉ma꞉la꞉ dasima꞉no꞉ do꞉mo꞉ a꞉no꞉, mo꞉hese ha꞉na꞉no꞉, ko꞉ngo꞉ halaido꞉ mela꞉ib. \v 43 \x - \xo 15.43 \xt Fili 3.20-21\x*Do꞉mo꞉ hen amilo꞉ dia꞉tan a꞉no꞉, mogago꞉ ba꞉ba꞉no꞉ dowo꞉. A꞉ma꞉la꞉ dasima꞉no꞉ do꞉mo꞉ a꞉no꞉, wilo꞉ di nafale doma꞉ib. Do꞉mo꞉ hen amilo꞉ dia꞉tan a꞉no꞉, halaido꞉lo꞉ma dowo꞉. A꞉ma꞉la꞉ dasima꞉no꞉ do꞉mo꞉ a꞉no꞉, halaido꞉le doma꞉ib. \v 44 Do꞉mo꞉ hen amilo꞉ dia꞉tan a꞉no꞉, hena꞉no꞉ ko꞉lo꞉ a꞉ma꞉la꞉ henbo꞉ dimiab. A꞉ma꞉la꞉ dasima꞉no꞉ do꞉mo꞉ a꞉no꞉, mama eyo꞉ mela꞉no꞉ dimia꞉sen ko꞉lo꞉ do꞉mo꞉ a꞉no꞉ Hebene eno꞉. Henfelo꞉ do꞉mo꞉ we a꞉lab ko꞉lo꞉, niliyo꞉ Hebeneya꞉ do꞉mo꞉leyo꞉lo꞉ hendele a꞉lab a꞉la꞉asulo꞉. \v 45 \x - \xo 15.45 \xt Mo꞉mo꞉ 2.7\x*Godeya꞉ bugo꞉ amio꞉ a꞉la꞉sa꞉sa꞉lo꞉, “Tamin amilo꞉ fa꞉la꞉dowo꞉ kalu Adam e do꞉mo꞉wa꞉ mela꞉no꞉ a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ dia꞉ga꞉ sen.” Ko꞉sega a꞉ma꞉ fa꞉s amio꞉ kalu nowo꞉ Adam o꞉ngo꞉ ko꞉lo꞉ mio꞉. Kalu a꞉no꞉ Ya꞉su ko꞉lo꞉, e mela꞉no꞉lo꞉ dimia꞉no꞉ mama a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ fa꞉la꞉dowo꞉. \v 46 Mela꞉no꞉ mama a꞉no꞉ tamin amio꞉ mo꞉fa꞉la꞉dowo꞉. Henfelo꞉wa꞉ do꞉mo꞉ ko꞉le fa꞉la꞉dowo꞉, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ mela꞉no꞉ mama a꞉no꞉ tifa fa꞉la꞉dowo꞉. \v 47 Taminde amilo꞉ kalu fa꞉la꞉dowo꞉ a꞉no꞉ hena a꞉la꞉ta꞉ga꞉ fa꞉la꞉do alifa꞉. Kalu tif amilo꞉ mio꞉ a꞉no꞉ Hebene a꞉la꞉ta꞉ga꞉ mio꞉. \v 48 Henfelo꞉ kaluka꞉isale i a꞉no꞉ tambo, taminde amilo꞉ fa꞉la꞉dowo꞉ kalu o꞉leo꞉ngo꞉ ko꞉lo꞉lab. Hebeneya꞉no꞉ kaluka꞉isale i a꞉no꞉, tif amilo꞉ Hebene a꞉la꞉ta꞉ga꞉lo꞉ mio꞉ kalu o꞉ngo꞉ ko꞉lo꞉lab. \v 49 Nio꞉ tambo henfelo꞉ kalu misido꞉le o꞉ngo꞉ ko꞉lo꞉ fa꞉la꞉dowo꞉. O꞉leaumbo꞉lo꞉, tif amio꞉ nio꞉ Hebene a꞉la꞉ta꞉ga꞉lo꞉ mio꞉ kalu misido꞉le o꞉ngo꞉ ko꞉lo꞉ fa꞉la꞉doma꞉ib. \p \v 50 Nao nado i, niyo꞉ gimo꞉wo꞉ mada hendele fanda so꞉lo꞉l. Henfelo꞉wa꞉ do꞉mo꞉ o꞉lia꞉ ho꞉bo꞉ o꞉lia꞉ we, Godeya꞉lo꞉ bo꞉fo꞉mela꞉no꞉ hen us a꞉namio꞉ mada mo꞉tina꞉ib. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ nili do꞉mo꞉ hese ha꞉na꞉no꞉ wema꞉yo꞉, ko꞉ngo꞉ mela꞉no꞉wo꞉ mada mo꞉dia꞉ib. \v 51 \x - \xo 15.51 \xt Madi 24.31, 1Tes 4.15-17\x*Gio꞉ dabuma. To wo꞉no꞉lelo꞉ da꞉lab nowo꞉ sa꞉ma꞉nigo꞉l. Nio꞉ nolo꞉ soma꞉ib, nolo꞉ mo꞉soma꞉ib, ko꞉sega Gode eyo꞉ nio꞉ tambo mada nafale ko꞉li a꞉fa꞉la꞉do alifa꞉ib. \v 52 Edakiyo꞉ belowo꞉ sa꞉ndalikiyo꞉, wigibole a꞉naka si fo꞉n yabalan o꞉leau fa꞉la꞉doma꞉ib. Belowo꞉ sa꞉ndalikiyo꞉, Gode eyo꞉ dane ane kalu i a꞉no꞉ dasilia꞉sa꞉ga꞉yo꞉, ko꞉ngo꞉ mela꞉no꞉ do꞉mo꞉wo꞉ imo꞉ dimia꞉ib. O꞉leaumbo꞉ Gode eyo꞉ nili do꞉mo꞉ we tambo ko꞉li a꞉fa꞉la꞉do alifa꞉ib. \v 53 \x - \xo 15.53 \xt 2Kol 5.4\x*Nili do꞉mo꞉ hese ha꞉na꞉no꞉ we ko꞉li nodola꞉sa꞉ga꞉, mo꞉hese ha꞉na꞉no꞉ do꞉mo꞉ fa꞉la꞉doma꞉ib. Soma꞉no꞉ do꞉mo꞉ nililo꞉ we nodola꞉sa꞉ga꞉, ko꞉ngo꞉ mela꞉no꞉ dowa꞉i ha꞉na꞉no꞉ do꞉mo꞉ ta꞉fa꞉ib. \v 54 \x - \xo 15.54 \xt Ais 25.8\x*Hesema꞉no꞉ do꞉mo꞉ nililo꞉ we nodola꞉sa꞉ga꞉, nafale dowa꞉i ha꞉na꞉mela꞉ib. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ soma꞉no꞉ do꞉mo꞉ nililo꞉ we nodola꞉sa꞉ga꞉, ko꞉ngo꞉ mela꞉no꞉ ho꞉gi nowa doma꞉ib. A꞉no꞉ ko꞉lo꞉ fa꞉la꞉dowalikiyo꞉, Godeya꞉lo꞉ to sa꞉sa꞉lo꞉ we hendele ilili alifa꞉ib. To a꞉ma꞉yo꞉ a꞉la꞉sio꞉, \q1 “Gode eyo꞉ sowana꞉lo꞉ halaido꞉ a꞉no꞉ bidila꞉sa꞉ga꞉, sana to꞉lolaki tinio꞉ ko꞉lo꞉lab.” \q1 \v 55 \x - \xo 15.55 \xt Hos 13.14\x*“Sowan, giyo꞉ bubo꞉wo꞉ waga tininima꞉no꞉wo꞉? \q2 Gilo꞉ olana꞉ halaido꞉wo꞉ ha꞉?” \m \v 56 \x - \xo 15.56 \xt Lom 7.13\x*Soma꞉no꞉wa꞉ ene olana꞉ halaido꞉ a꞉no꞉, man mogago꞉wo꞉ o꞉m. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ ele a꞉ma꞉yo꞉ nililo꞉ man mogago꞉ dimidab a꞉no꞉ kalaba wida꞉sen ko꞉lo꞉, man mogago꞉ a꞉ma꞉ halaido꞉wa꞉yo꞉ nio꞉ mogagila꞉ma꞉no꞉ dowa꞉lab. \v 57 Ko꞉sega Alan Ya꞉su Keliso eyo꞉ soma꞉no꞉ a꞉no꞉ o꞉ma tinio꞉ ko꞉lo꞉, niliyo꞉lo꞉ eya a꞉la꞉ta꞉ga꞉yo꞉ bubo꞉wo꞉ o꞉li tininima꞉ki ta꞉fo꞉. A꞉la꞉go꞉ko꞉lo꞉ niliyo꞉ Godemo꞉wo꞉ mada o꞉m a꞉la꞉sa꞉ma꞉niki. \p \v 58 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ ni milile, tilidabu ginido꞉ amio꞉ mada dinafa halale kagama. Man ko꞉li ko꞉lilo꞉ a꞉ma꞉yo꞉ gio꞉ kanilia꞉ga꞉ ha꞉nabena꞉ki dinafa dowa꞉bi. Gio꞉ Ya꞉suwa kuda꞉sa꞉ga꞉lo꞉ nanog diab a꞉no꞉, ba madaliyo꞉ mo꞉wala꞉ma꞉ib a꞉la꞉asulo꞉ ko꞉lo꞉, giliyo꞉ ho꞉leno꞉ tambowo꞉ Ya꞉su Alana꞉ ene nanog a꞉no꞉ iligi dia꞉i ha꞉nakiyo꞉ halale dimida꞉lubi. \c 16 \s1 Ya꞉lusalem kaluka꞉isaleyo꞉ asuwa꞉foma꞉ki, moleyo꞉ kegea꞉bi \p \v 1 \x - \xo 16.1 \xt Lom 15.25-26, 2Kol 8.1-9\x*Godeya꞉no꞉ kaluka꞉isale Ya꞉lusalemdo꞉ sab o꞉mo꞉lo꞉ mole kegea꞉sa꞉ga꞉lo꞉ dimia꞉no꞉ a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ sa꞉ma꞉nigo꞉l. Nilo꞉ Galasia sa꞉s kaluka꞉isalemo꞉lo꞉ dimidama꞉kilo꞉ saefa꞉ o꞉leaumbo꞉, giliyo꞉lo꞉ a꞉la꞉ka dimida꞉lubi. \v 2 Dom ho꞉leno꞉ tambo amio꞉, mole gilo꞉ diab a꞉no꞉ heb nolo꞉ aloba꞉da꞉sa꞉ga꞉, kegene dia꞉ta꞉lubi. A꞉la꞉bo꞉ kegea꞉leno꞉lalega, nelo꞉ fa꞉la꞉dowab amio꞉ gio꞉ moleyo꞉ mo꞉kelema꞉ib. \v 3 A꞉la꞉dimidakiyo꞉, giliyo꞉ kalu nolo꞉ moleyo꞉ Ya꞉lusalem dia꞉ hamana꞉kiyo꞉ da꞉fea꞉bi. Ne fa꞉la꞉dowalikiyo꞉, ele ba꞉ba꞉no꞉ mo꞉fo꞉so꞉ nowo꞉ niyo꞉ sa꞉la꞉sa꞉ga꞉yo꞉, kalu gililo꞉ da꞉feyo꞉ i a꞉no꞉ Ya꞉lusalem fa꞉la꞉dowakilo꞉ walama꞉no꞉wo꞉, niyo꞉ mo꞉fo꞉s a꞉no꞉ imo꞉wo꞉ dimita꞉ga꞉ iliga꞉fa꞉no꞉. \v 4 Nelo꞉ ha꞉na꞉no꞉ dowalega, iyo꞉ ne o꞉lia꞉ ua ka ha꞉na꞉no꞉. \s1 Fo꞉l e Kolino꞉ ha꞉na꞉no꞉ a꞉la꞉saefa꞉ \p \v 5 \x - \xo 16.5 \xt Ilig 19.21\x*Ne Masedonia kaluka꞉isaleyo꞉lo꞉ ba꞉ba꞉no꞉ asulo꞉l ko꞉lo꞉, ne Masedonia ko꞉le ha꞉na꞉sa꞉ga꞉yo꞉, gilo꞉ amio꞉ a꞉na mia꞉no꞉. \v 6 \x - \xo 16.6 \xt Lom 15.24\x*Ho꞉len nolo꞉ ne ge o꞉lia꞉ mesa꞉no꞉ asulaki, ta꞉n amilo꞉ ele otaleno꞉ a꞉na elema꞉iba꞉le da꞉fema꞉no꞉ ko꞉lo꞉, ne gi o꞉lia꞉ sa꞉ga꞉, ta꞉fo꞉ ha꞉nalikiyo꞉, ne hen o꞉bamida꞉ya꞉le ha꞉na꞉no꞉ a꞉namio꞉, giliyo꞉ ne asuwa꞉taki, sagala꞉likiyo꞉ iliga꞉fa꞉ib. \v 7 Ne ge o꞉lia꞉yo꞉ ho꞉leno꞉ abolda꞉su dota꞉ga꞉ ha꞉na꞉no꞉ma. Kalu Alana꞉yo꞉ nemo꞉wo꞉ fogo꞉ dimialega, ne ge o꞉lia꞉yo꞉ ho꞉leno꞉ modo꞉ o꞉a꞉la꞉ga꞉ ha꞉na꞉no꞉ asulo꞉. \v 8 Ko꞉sega o꞉go꞉ ne A꞉fesa꞉s amisa꞉n wenaka o꞉dofo꞉la꞉ga꞉, Ba꞉ndiko꞉s ho꞉leno꞉ fa꞉la꞉dowalikiyo꞉, a꞉na dota꞉ga꞉ mia꞉no꞉. \v 9 \x - \xo 16.9 \xt Ilig 19.8-10, 2Kol 2.12\x*Mo꞉wo꞉ Gode eyo꞉ ne wenamio꞉ nanogo꞉ alan dima꞉kiyo꞉ togo꞉ kolaefa꞉. Ko꞉sega kaluka꞉isale modo꞉ sab wema꞉yo꞉, nemo꞉wo꞉ mo꞉beakiyo꞉ gis dimida꞉liki sab. \p \v 10 \x - \xo 16.10 \xt 1Kol 4.17\x*Timoti e gilo꞉ amio꞉ yalega, giliyo꞉ emo꞉wo꞉ sagalaki tililia꞉bi. Ne ko꞉lo꞉ Alana꞉ nanog dia꞉i ha꞉na꞉lo꞉l we aumbo꞉, Timoti elo꞉ nanog a꞉no꞉ dia꞉i ha꞉na꞉lab. \v 11 \x - \xo 16.11 \xt 1Tim 4.12\x*A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ kalu noma꞉yo꞉ e wa꞉la꞉ sa꞉ndakiyo꞉ mo꞉bea꞉so꞉bo. Ne Timoti o꞉lia꞉ tilidabu kalu nol o꞉lia꞉yo꞉ nelo꞉wa fa꞉la꞉doma꞉ mena꞉ki yasilo꞉l ko꞉lo꞉, giliyo꞉ e ha꞉fo꞉ disa꞉lakiyo꞉ sagala꞉sa꞉ga꞉, ha꞉sa iliga꞉ta꞉bi. \p \v 12 \x - \xo 16.12 \xt 1Kol 3.6\x*Nili nao Abolos elo꞉wo꞉lo꞉ towo꞉ sa꞉ma꞉nigo꞉l. Abolos e ao nol o꞉lia꞉ gilo꞉wa mena꞉kiyo꞉, niyo꞉ emo꞉wo꞉ towo꞉ halaido꞉ sio꞉, ko꞉sega o꞉g mia꞉no꞉wo꞉ e mo꞉beabiki ta꞉tab. Tif amio꞉ ho꞉len nowo꞉ fogo꞉ dowalikiyo꞉ e mia꞉ib. \p \v 13 Keliso amilo꞉ tilidabu man a꞉no꞉ dinafa tilidowaki, halale kagaya꞉bi. Gio꞉ tagilakiyo꞉ gigili kagaya꞉so꞉bo. \v 14 Nanog gililo꞉ dimidab a꞉no꞉ tambo, nol o꞉lia꞉yo꞉ ha꞉fo꞉ disa꞉laki dimidama. \p \v 15-16 \x - \xo 16.15-16 \xt 1Kol 1.16\x*Giliyo꞉ a꞉la꞉asulo꞉. Akaya hen a꞉namio꞉, kaluka꞉isaleyo꞉ mo꞉mo꞉dalo꞉ tilidabu a꞉no꞉, Stefanasa꞉ ene eso꞉lo꞉ o꞉m. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ iyo꞉ Godeya꞉no꞉ kaluka꞉isale nolo꞉ asuwa꞉takiyo꞉ halaido꞉ nanog dia꞉sen. A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ niyo꞉ gimo꞉wo꞉ to we a꞉la꞉ halale so꞉lo꞉l. Ni nao i gio꞉, kalu we o꞉ngo꞉ma꞉ ha꞉ga dowaki, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ kaluka꞉isale i o꞉lia꞉lo꞉ Godeya꞉ nanogdo꞉ dimida꞉lab a꞉no꞉lia꞉ma꞉ ha꞉ga dowa꞉bi. \v 17 Stefanaso꞉, Fotunatuso꞉, Akaikuso꞉ kalu otalen i we nelo꞉wa fa꞉la꞉dowo꞉ amio꞉, ne mada sagalo꞉wo꞉ alan dowo꞉. Gililo꞉ mo꞉dimidama꞉no꞉ dowo꞉ aumbo꞉ i a꞉ma꞉ dimido꞉. \v 18 Iliyo꞉ nemo꞉wo꞉lo꞉ gimo꞉wo꞉lo꞉ sagale alitaki, halale alifa꞉. A꞉la꞉go꞉ko꞉lo꞉ giliyo꞉ kalu a꞉la꞉do꞉ dimidab a꞉ma꞉ wiyo꞉ dulugu alita꞉bi. \p \v 19 \x - \xo 16.19 \xt Ilig 18.2,18,26\x*Sa꞉s kaluka꞉isale A꞉sia hen amilo꞉ sab a꞉ma꞉yo꞉ sagalo꞉ towo꞉ gimo꞉ saga꞉to꞉l. Akwilayo꞉, Bisilayo꞉, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ ili ayamilo꞉ sa꞉s kaluka꞉isale kegeo꞉ i a꞉ma꞉yo꞉lo꞉ gio꞉ asulaki, Alana꞉ wiya ilikiyo꞉, sagalo꞉ towo꞉ iliga꞉tab. \v 20 Gao gado i wilo꞉ sab tambowa꞉yo꞉ sagalo꞉ towo꞉ gemo꞉wo꞉ iliga꞉tab. Gao nol o꞉lia꞉ sagale alitakilo꞉ ebean aumbo꞉ mimila꞉bi. \p \v 21 Ne Fo꞉l, sagalo꞉ to heb we no꞉no꞉n dagileya꞉ sa꞉sa꞉lo꞉ ko꞉lo꞉ iliga꞉to꞉l.\f + \fr 16.21 \ft Mo꞉fo꞉s we, Fo꞉l eneno꞉ towo꞉ sa꞉la꞉labikiyo꞉, Sostenes eyo꞉ mo꞉fo꞉s amio꞉ a꞉na sa꞉sa꞉lo꞉. Ko꞉sega to heb 21 imilig we, Fo꞉l ene dagileya꞉ sa꞉sa꞉lo꞉.\f* \p \v 22 \x - \xo 16.22 \xt Gala 1.8-9, Kala 22.20\x*Kaluka꞉isale abeyo꞉ Alan Ya꞉su Keliso o꞉lia꞉yo꞉ ha꞉fo꞉wo꞉ mo꞉disa꞉lalega, kaluka꞉isale i o꞉lo꞉ amio꞉ Godeya꞉ ene gadio꞉ a꞉no꞉ doma꞉ki so꞉lo꞉l. Kalu Alan, ge mena. \p \v 23 Alan Ya꞉su Kelisowa꞉ ene sagalakilo꞉ ha꞉fo꞉ disa꞉lan man a꞉no꞉ gi o꞉lia꞉ dowa꞉biyo꞉. \p \v 24 Nio꞉ tambo Ya꞉su Keliso amio꞉ ege dowo꞉ ko꞉lo꞉, nilo꞉ ha꞉fo꞉ disa꞉lan a꞉no꞉ gi o꞉lia꞉ dowa꞉biyo꞉.