\id MRK - Barai NT and OT portions [bbb] -Papua New Guinea 2006 (DBL -2014) \h MAKI \toc1 MAKI \toc2 Maki \toc3 Mak \mt1 MAKI \imt1 Makedo Vua Amure \ip E Make ro ive fuone be ijeja Joni fu Jerusareme ijia ubaerei. Ro fu e Forukiro Fita ijiebuo imeno. Fure Jesudo suvuare ije abe isoega e Romuko bu ijia dana Jesu fu e izeki bu ije vierafekuae fu ijene isoe. E Romuko ije bu e daroki bino buka mukoreigia aguariavo. Ijadufuo e Make fu Jesudo suvuare ige fu isoema ijia fu Jesu fu izege vame sumiki ka daroki ije remo ijene kuariae. Ro kuke fu izege Jesure e adagi ijene amaeriamo bu una madiaeva ijiakiro e ije kavene ise nirokiaeva fu kuriaerena kiaga bu e ije arena vako ijene isoena kuariae. Areme fu kuke izege Jesu fu kuae, Naeje na Ema ijiebuo Farino kuaema ijene isoe. \iot Makedo vua binobino fu isoema ijeja - \io1 1:1-13 Jesu fu ruomo ijene. \io1 1:14–10:52 Jesu fu vua nijasiakinu ire sumiki binobino renoema ijene. \io1 11:1–15:47 Fura radekuma ije Jesu fu Jerusareme irifo ro guove ijia oenoema ijene. \io1 16:1-20 Jesu fu una urina e vua fuone fievo ije biediaema ijene. \c 1 \s1 Joni e do ruoriamo fu Jesudo vua ije abe kuarianoema ijene \r (Matiu 3:1-12, Ruki 3:1-18, Joni 1:19-28) \p \v 1-2 Vua ige fu e Jesu Kuraesi Godido Fari ijadufuo vua maeje. Ro vua fuone ije bune izege e Asaea e ije Godido vua vierafena kuaemo fu kuaema bu ijiege isoe, \q1 Godi fu Fari fuone kuae, Na e vua none abe oenoeno be kuaga fu ude vame one ije amaeriga a rade vake. \v 3 Fu va ae sao ijia fina kumeko, E Ireobo ije fu ruakuveno janika fuefuo vame ije mukoreigia asuna urari amaerino kumekono kume. \p \v 4 Ijadufuo Joni e do ruoriamo fu ae sao ijia oenoekinu e ije bu fuone ruovo ije kiae, Vame ise ja kenoevo ije nika arefo. Ro ni una oe kuderiana Godido roga fu ise jone giana arega na ja do ruoriano kiae. \v 5 Fu ijiege kuariakinu renoekoga e boeje Judia ivuake ijia kariva ije abero e Jerusaremeko ije bu Jonido vua ije fiena fuone ruae. Bu ro do Jodeni ijia ise buone visuna Godi kuarakoga Joni fu bu kaenamiana do ruoriae. \p \v 6 Ro Joni ugone fu samo ije fu fanu kamero surive ijia amaeriaeva ije samo. Ro madare fuone ije fu fanu surive ijia amaeri. Ro kuke ire fu ino ije fu mutuokina muni vi ije inoeno. \v 7 Joni fu vua nijasiana kuariakinu kiae, E be fu rade nuvedie ruome. Ro e ije daro fuone fuka ma ireobo ro none ije fume sibaneke. Ijadufuo na fuefuo i medufuo ije na vierafe naka naebe mani. \v 8 Ijadufuo name ja do ijiaru ruoriakiro fu roga fure Godido Kavene maeje abe nujaejiakono kiae. \s1 Joni fu Jesu do ruoramoga Setanire rade biesirima ijene \r (Matiu 3:13–4:11, Ruki 3:21-22, Ruki 4:1-13) \p \v 9 Areme ve ijia Jesu fu are Nasareti arena vakuma do Jodeni ijia kekemoga Joni fu urina Jesu dabe do ruorae. \v 10 Areme Jesu fu iko do ije arena irifo ijia ajia ruomo ijia fu gake saove fu daovekoga Godido Kavene fu ume tuvuaeki igege arina nigofo fuone ijia kunae. \v 11 Areme Godi fu saove ijia ijiege kumei, Farino, naka a ireobo oetuavo. Ro na a gavo fuka oemadiemono kumei. \v 12 Fu ijiege kumekoga ve ijia Godido Kavene ijare Jesu mesirina dabe ae sao ijia vae. \v 13 Fu va ijia muge ro maza foti (40) ijiege ijia fikoga Setani fu biesiri. Ro kuke fu fanu taraeko ijena ijia oenoekoga anera ijiebe arina fu ifejae. \s1 Jesu fu e kijume karavo ije kumevo bu fu nuvena vaeva ijene \r (Matiu 4:12-22, Ruki 4:14-15, Ruki 5:1-11) \p \v 14 Areme bu maza be Joni dabe dibure nujakoga rade Jesu fu sakae Gareri ijia vae. \v 15 Fu va ijia kekena e Gareriko ije Godido vua maeje kuariana kiae, Maza ije Godi fu zinuevena oe jone ije samuagiadufuo ije funika ivuare. Ijadufuo ni ise jone ja revo ije arena una oe kuderiana vua maege ige na kuariavo ije fiena ma vierafeno kiae. \v 16 Areme maza be Jesu fu do daturako nafuema bu kua Garerino kuavo ijadufuo irifo ijia ufuaenoeno ijia fu e ino iviegi ije biediae. Ro e boga ive fuone ije Saemoni ro iviene fuone ije e Aduru. E inokiro ije bu do ije daturako nafuema ijia kimae sanoeve. \v 17 Ijadufuo Jesu fu biediana kiae, Kimae ije ja sanoejo ije ijia aregaro ni urina na nuvediefo. Ja na nuvediega na kijume ije ja karavo ijiege vame nijasiaga ja e kaenamiano kiae. \v 18 Fu ijiege kuariamoga bu saroruba ugie buone ije ijia arena bune urina Jesu nuvena vae. \p \v 19 Ijiege rena Jesu fune buina vako ijia fu una kuke ivuake ijia ino iviegi e Jemisikiro Joni e Zebedido anafa ije giae. Ro e ije bu vanage buone ijia karina ugie buone ije amaeriavo fu biediae. \v 20 Jesu fu giana kumenoga bu fiena uri asoe buone Zebedikiro e buone imevo ije vanage ijia uniana bune uri Jesu nuvena vae. \s1 E ije kavene ise ijare niroema ijene \r (Ruki 4:31-37) \p \v 21 Jesu fune e vua fuone fievo ijena ruoma are Kafoniamu kuavo ijia usiae. Ro nituame maza ije e bu mauike karina Godi baname isoevo ijia Jesu fune e Jiusi ijiebuo are bu afuina vua kuaevo ijia aruna zinueve vua nijasiae. \v 22 Fu vua nijasiamoga e boeje bu vua fuone ije fievo buka oeseradiae. Ijadufuo maeje vua fuone fu nijasiamo ije fu e Jiusi bu vua akae nijasiavo ijiebuo vua ijieki ije fuka baki. Rove vua fuone fuka ma daroki. \p \v 23 Areme e be kavene ise niroema ijare are guove ijia urina urukeigia kumei. \v 24 Jesu e Nasaretiko gare, a noeje a kena irere abekiro ruae? Abite a no kena kame isekafuokiro ruae. Na vierafe aeje aka Godido e Akae ijeno kumei. \v 25 Fu ijiege kumenoga Jesu fu urina kavene ise ije kuriaerena kuae, Vua ije a kuaemo ije arekiro nine itibirena keke vano kuae. \v 26 Ijadufuo kavene ise ije fune urina e ije dabe urukeigia kuriakuriama areme fune e ije arena keke vae. \v 27 Jesu fu kavene ise ije ijiege remoga e boeje bu ije giavo buka oeseradiae. Ijadufuo bu zinuevena uri bue kuae, E ije fu e izekido fuka vua sumiki ije abena darokuma nijasiame. Ro kuke fu kavene ise ije kuriaerena kiaga buka fu irinavono kuae. \v 28 Jesu fu ijiege renoekoga vua fuone ije fuka migegire ifena vakoga e boeje sakae Gareri guove ijia kariva buka fie furi. \s1 Jesu fu e boeje karauniaema ijene \r (Matiu 8:14-17, Ruki 4:38-41) \p \v 29 Areme Jesu fune e Jiusi ijiebuo are bu afuina vua kuaevo ije arena fune e Jemisikiro Joni kaenamiana bune e Saemonikiro Aduru ijiebuo are ijia vae. \v 30 Bu ijia aru vakoga e ije buka migegire usiaena Saemoni jure fuone bara ije fu vajae fete mamo ije kuarae. \v 31 Ijadufuo Jesu fune va bara ije namo ijia kekena umui kenoga adame fuone fu fete urimo ije funeka ijia bakirei. Adame fuone fune bakiremoga bara ije fu urina bu samuagiakinu ire vajiae. \p \v 32 Areme ve musirema ijia e uruvana bune e adagi ijiakina e kavene ise nirokiaeva ijene kaenamiana Jesudo ruae. \v 33 Ro e ije bu e are Kafoniamu kariva ijiebe e adagi ije kaenamiana are viene ijia afuiva fuka ma uruvana. \v 34 Areme Jesu fune uri e adame binobino abeva ije karauniakinu e ije kavene ise nirokiavo ije uruvana karauniae. Fu ijiege rekinu uri kavene ise ije kuriaerena vafiamo bu vua bino naebe kuae. Ijadufuo maeje Jesu bune gana vierafei ijadufuo bume itibirena usiaena vae. \s1 Jesu fu are etura ijia baname isoekiro vaema ijene \r (Ruki 4:42-44) \p \v 35 Areme Jesu fune naema suoke ve naebe irasema ijia fune urina are etura ijia baname isoekiro vae. \v 36 Fu ijia vakoga Saemonikiro e vua fuone fievo ije bune fu rerena ijia vae. \v 37 Bu fu rerena vakuma biena kuae, E Ireobo, e boeje buka a reranoevono kuae. \v 38 Bu ijiege kuaravoga fu kiae, Ni roga no are ivuake gue ijia vafo. No ijia vaekina na e ije vua nijasiadufuo. Ijadufuo maeje na ruaeva ije na ijadufuo ruaevano kiae. \v 39 Ijadufuo Jesu fu aesakae Gareri guove ijia oenoekinu e Jiusi ijiebuo are bu afuina vua kuaevo ijia aruna vua nijasianoe. Fu ijiege renoekinu kavene ise ije bu e nirokiavo ije kuriaeremo bu e ije arena usiae vae. \s1 Jesu fu e vajae mataegi ije kenujaema ijene \r (Matiu 8:1-4, Ruki 5:12-16) \p \v 40 Areme e be adame tatie igeki bu kua reforasino kuavo ije abema ijare Jesu fino ijia ruae. E ije fu kekena Jesudo nidua ijia augesana uri soesoena kuae, E Ireobo a vierafe a oemarekuma ni vajae none ige amaerijiega fu una madieno kuae. \v 41 Fu ijiege kuaramoga Jesu fu ije fiemo fuka ireobo oefiae ijadufuo fu umui fuone akoena e mataegi ije niriae. Fu niriaena kuae, Eko na vierafe na a amaeradakono kuae. \v 42 Areme ve ijia adame reforasi fuone ije fune bakiremoga e ije fu saroruba una mae. \v 43-44 Fune una maemoga Jesu fu uri vua gikikimana kuarana kuae, Ire ige na reva ije ade va e bino kuariamo. Ro nime migegire va e Godido zinone ifaejemo ije vajae surive one abena nijaene. Areme ni ire bino kena e Mosisido akae ije fu kuaema ijiege rena Godido zinone ifaejene. A ijiege rega e bu ijia gana vierafero adame one ije fune bakiremaro bu ijiege vierafeno kuae. \p \v 45 Rove e ije fu naebe arei ro fuka vua ijene dabe va e boeje kuariana nijasiae. Ijadufuo vua ije funeka migegireigia ifena are irore ijia vakoga e boeje bu fie. Ijadufuo Jesu fu naebe una samadukua kekena are gue ijia oenoekinu vua nijasiae. Ro fume va are etura ijia fikoga e are binobino karinoeva ije bu ijia fuone rovoga fu vua nijasiae. \c 2 \s1 Jesu fu e vajae garema ije kenujaema ijene \r (Matiu 9:1-8, Ruki 5:17-26) \p \v 1 Ijiege rena mu sibaneke furikoga Jesu fune una kuke Kafoniamu romoga e boeje bu vua ije fie. \v 2-3 Ijadufuo bune una vua fiekuae Jesu fino ijia ruae. Bu ro ijia afuiva are fu fino guove ro viene makave ije buneka e ijiebe iritoeje. Ijiege rekoga Jesu fu ijia manina vua maeje nijasiamo ijia e fari inokirokiro inokiro bu e vajae garema ije giena ijia ruae. \v 4 Areme bu e ije mesirina are guove ijia aruna vakuvega fuka iserei. Ijadufuo maeje are ije bune e boeje ijiebe bijukurae. Ijadufuo bu e ije giena dabe are ado ijia ajiana tarome ukua ije farae. Areme bune kaje kena fata ijia kiriama areme e ijene dabe fata ijiakuma Jesu manino ijia abiesei. \v 5 Bu ijiege revoga Jesu fu e ije bu fu ma vierafeva ije giae. Ijadufuo fu una dakude e vajae garema ije kuae, Farino gure, ise one ije nane giana arevono kuae. \p \v 6 Rove Jiusi e mamekanu akae nijasiavo gue bu ijia karido bu ije gana una bue kuaevo, \v 7 E gare fu irerefuo vua ijiege kuaeme? E be fu erare ume igia e guebuo ise ije giana arekuma baki ro fune Godire fuosukua. \v 8 E ije bu ijiege kuaevoga Jesu fune giae. Ijadufuo fu urina kiae, Ja irerefuo karina vua binobino ijiege kuaekuae vierafe? \v 9 Igia fie, ja vierafe vua inokiro ige izare fu samadukuado na e vajae garema gure kuake? Nabe kuako, eko ise one ije nane gana arevano ni urina vano kuake ke na kuako nine suve one ije ke datena vano kuakono kiae? \v 10-11 Fu ijiege kuaria areme kiae, Ja na naebe ma vierafevo ijadufuo na nijasiaga ja ijia gana ma vierafeke. Ja ijia vierafero Ema Ijiebuo Fari ige na daro nado na ume igia ebuo ise ije na giana arevoro ja ijiege vierafekono kiae. Areme uri e vajae garema ije kuae, Ni urina suve one ije ke date tuana are vano kuae. \v 12 Ijiege rena e boeje bu uria ijia irena verikoga e ije vajae garema ije fune saroruba urina suve fuone ke datena fune vae. Fu vakoga e boeje bu ije gavo buka oeseradiamo bu una Godido oemarei. Bu oemarekinu una bue kuaevo, Ire ije fu rema ije fuka ma sumiki ro kuke ire ijieki bino noka naebe ude giaevano kuae. \s1 Jesu fu e Rivae kumema ijene \r (Matiu 9:9-13, Ruki 5:27-32) \p \v 13 Jesu fune ijiege re areme fune una Gareri do daturako nafuema irifo ijia vae. Areme e uruvana buka fu nuvena ijia vakoga fu vua nijasiae. \v 14 Fu vua nijasiama areme fune do irifo ijia ufuaena vako ijia fu e Arufasido fari e Rivae ije bie. Ro e Rivaedo i ije fu takesi abenoeno ijadufuo fu are fuone fu imeno ijia finoga fu gae. Areme fu kuae, Ni urina na nuvedieno kuamoga Rivae fune urina Jesu nuvena vae. \p \v 15 Areme maza besu ijia Jesu fune una Rivaedo are ijia fuosiki ire ikiro vae. Fu vakoga e takesi abenoejo ijiakiro e ise renoejo uruvana bu fu nuvena ijia vae. Bune va Jesukina e vua fuone fievo ijena besu karina ire i. \v 16 Bu ijiege revoga e Feresi gue vua akae nijasiavo ije bu ijene giae. Ijadufuo bu urina e ije Jesudo vua fievo ije kiae, E jone ireobo ije fu irerefuo e gure ise renoejo ijiakiro e takesi abenoejo ijena ire imono kiae? \v 17 Rove Jesu fune giana uri vua be ijiege mena e vua akae nijasiavo ije kuariae. Fu kiae, E ije adame abevo ijiebe bu e adame giavo ije vierafevo. Ro e ije bu naebe adame abevo ije bu e adame giavo ije ireobo vierafevo baki. Ijiege ro na ruaeva ije na e ije bu maturaeva ijiebuo ruaeva baki ro na e ije bu ise renoejo ije karauniakiro ruaevano kiae. \s1 Bu ire atovo ijadufuo Jesu duna kuaeva ijene \r (Matiu 9:14-17, Ruki 5:33-39) \p \v 18 Areme maza be e Jonido vua fievo ijiakina e Feresi ije bune ire atoe. Bu ire atovoga e bino bu usiaena Jesu kuae, E Jonido vua fievo ijiakiro e Feresi buka ire atovo. Rove e vua one fievo ije bu irerefuo naebe ijiege ire atovono kuae? \v 19 Areme Jesu fu una vua be ijiege mena kuariae. Fu kiae, Maza ije barubara bu maninamikuae ire ijo ijia e baru ije fu ijia fike bu e ruaeva ije kiaga bu ire atona karina una oefiaeguma vakuva baki. Ro buka oemarekinu besu karina ire ike. \v 20 Ro vakuma sone rade baru ije fu bara ije mesirina ae be vakuma e ije bu ijia sone buefuo oefiane abena ire atoke. Vame besu ijiegero naeje na e ije fu bara abekuveno igeki. Ijadufuo e vua none fievo ije na uria igia buina oenoejo ije noka besu oemarekinu ire ive. Ro maza rade e ani none bu na mesirie kanie na baronekuva ijia bu noefuo oefiane abena ire atokono kiae. \p \v 21 Fu ijiege kuaria areme uri vua be bu izege e Feresi ijiebuo vame isuiko ijiakiro vame fuone iviaeko ije naebe kena besu maziedufuo ije mena kuariae. Fu kiae, E be fu erare ugone fuone isuiko fu faraega fu una ugone ubine iviaeko be abena ijiakuma nijana sagumo baki. Ro fu ijiege rekuma ugone iviaeko ijare isuiko ije dabe jijukuma fuka ireobo faraeke. \v 22 Vame besu ijiege ro fu e be erare vuaeni iviaeko ije abena una kamui isuiko bu fanu surive ijia amaeriva ijia usiamo baki. Ro fu ijiege rekuma kamui isuiko ije funeka susuikena faraega vuaeni iviaeko ije fu usiaeke. Bu ijiege rekuva ire inokiro ije buneka isereke. Ijadufuo bu vuaeni iviaeko ije buka kena una kamui iviaeko ijia usiaekina ire inokiro ije buka marekono kiae. \s1 Bu maza ije bu mauike karijo ijadufuo duna Jesu kuaraeva ijene \r (Matiu 12:1-8, Ruki 6:1-5) \p \v 23 Areme maza ije e Jiusi bu mauike karijo ijia Jesu fu e vua fuone fievo ijena juare bu vuiti ire raesi igeki ije oeva ijia urana oenoe. Bu ijia oenoevo ijia e vua fuone fievo ijiebe uri ire vuiti garine ije bino tuana umui tare ijia ijumijuna surive ije ufekorekinu inoeve. \v 24 Areme e Feresi bu ije giana uri Jesu kuae, Eko e vua one fievo ije bu irerefuo akae nuvuone abe tuasena maza ije no mauike karijo ijia vuiti ije tuana ivono kuae. \p \v 25 Ro Jesu fu una kiae, Ro ja maza ije Devidi fu e fuone ijena vasiaoriamo bu ire ikuae vierafeva ije jabe suvuare fuone dana gae? \v 26 Bu maza ije e Abiata fu uria Godi zinone ifaejamo ijia Devidi fu vasiaoemoga fu Godido are ijia aru vae. Fu aruna burete ije Abiata fu Godi zinone ifaejaema fuka ire akae rove e Devidi fu ije abena iga e fuone ije ivajiaema ije jane vierafevano kiae. \v 27 Fu ijiege kuaria areme uri e Feresi ije kiae, Mazani ije ja mauike karivo ije Jesu nare e ifejiakiro nijae. Ro na maza ije nijaga fu maza ijare una ema gure samuagiadufuo baki. \v 28 Ijadufuo Ema ijiebuo Fari ige naeje na maza ije e bu mauike karivo ijadufuo E Ireobo ijeno kiae. \c 3 \s1 E ije umui abe kiraema ijene \r (Matiu 12:9-14, Ruki 6:6-11) \p \v 1 Areme maza be Jesu fu kuke una e Jiusi ijiebuo are bu afuina vua kuaevo ijia aruna vaga e umui abe kiraema fu ijia fine. \v 2 Ro e gue ijia kariva ije buka Jesu ni veri arega fu maza ije e bu mauike karijo ijia e ije kenujaga bu gana dabe kotorekuae bu ije vierafei. \v 3 Ijadufuo Jesu fu e ije umui abe kiraema ije kuae, Eko, urina igia rono kuae. \v 4 Areme Jesu fune una e ijia karivo ije kiae, Ja vierafe maza akae ije no mauike karijo ijia e ijieki ije no kena izege reke? Nobe bu marejia ke no ise bino buone reke? Ro kuke ja vierafe nobe kania ke no bu karauniakono kiae? Fu ijiege kuariamoga e ije bu naebe una vua bino kuarae ro bume mauikeigia karina fie. \p \v 5 Ijadufuo Jesu fu uri e ije giamo fuka defarui. Ro kuke fu giaga oe buone ije buka gikikimana ijadufuo fuka ireobo oefiae. Areme fu urina e ije umui abe kiraema ije kuamo fu umui akoemo umui fuone fune una marei. \v 6 Fu ijiege remoga e Feresi bu ije gana bune are ije arena usiae va e Erodido vua fievo ijena izege bu Jesu kanadufuo ije kuaena ijunami. \s1 E ka ma uruvana Jesu nuve vaeva ijene \p \v 7 Ijiege rena Jesu fune uri e vua fuone fievo ijena una do daturako nafuema ijia vakoga e Gareriko ka ma uruvana bu uri fu nuvena vae. \v 8 Ro kuke buka e uruvana sakae binobino ijia karinoeva ije budua bu ijia ruae. Bu e sakae Judia ro sidove Jerusareme ro Aedumia guove ijia karinoeva ijiebe ruae. Ro kuke e binodua do Jodeni ruvaema gara karinoeva ijiakina e are Taea ro Saedoni ijia karinoeva ijiebe urina ruae. Ijadufuo maeje bu irere Jesu fu renoeno ije fieva ijadufuo bu ije ruae. \p \v 9 Buka e uruvana rovoga Jesu fu urina e vua fuone fievo ije kiamoga bu sisime be fuefuo abe ruae. Buka e uruvana afuina fu dabe utikurakuvejo ijadufuo fu ijia ajiana vua kuariakiro kiamo bu abe ruae. \v 10 Ijadufuo maeje fune ude e uruvana karauniaema ijadufuo e gue visinamiaeva ije buka fu faregakuae vierafei. \v 11 Ro kavene ise ije bu e nirokiaeva ije bu Jesu gavone buka uri e ije kame ninaruna Jesu manino ijia auge save. Bu ijia augesana vijekinu kumevo, No vierafe aeje aneka ma Godido Farino kumei. \v 12 Rove Jesu fu urina kavene ise ije kuriaerena kia, Ja ive none ije jade abe samadirevono kiae. \s1 Jesu e tuero vua fuone fievo ije kema ijene \r (Matiu 10:1-4, Ruki 6:12-16) \p \v 13 Areme Jesu fune maza be uruo ijia ajiana vae. Fu va ijia kekena uri e fu vierafema ije kumenoga bu fuone ruae. \v 14 Bu ijia rovoga Jesu fu e tuero umui bijiana kiae, Na vierafe jaeje ja e Afasero none reke. Na ja ijiege kuariaekina ja naena oenoekinu vua none abe e kuariake. \v 15 Ro kuke na daro miaga ja e ije kavene ise nirokiaeva ije kiaga bu e ije arena usiae vakono kiae. \p \v 16-17 Ro e tuero fu kema ijiebuo ive ije ijiege, E Saemoni e ije Jesu fu una Fita kuaema ijiakina e Jeimisikiro Joni e Zebedido anafa ijene. (Ro Jesure imiana e Boanegisi kiaema ijene. Ro ive ijadufuo zinume maeje e saove igege kumevo ijene). \v 18-19 Ro e gue ijeja e Adurukina Firifi ro e Batoromiukina e Matiu ijene. Ro bino ije e Tomasikina Jemisi e Afiasedo fari ijene. Ro bino ije e Tadiasikina Saemoni e ije fu e mamekanu ijena vua gikikimana kuaemo ijene. Ro kuke e Judasi Isikarioti e ije fu rade Jesu abe e ani miamo bu kanaeva ijene kei. \s1 Jesu bu dabe Setanino kuaeva ijene \r (Matiu 12:22-32, Ruki 11:14-23, Ruki 12:10) \p \v 20 Areme Jesu fune una gire fuone ijia ajia vakoga e boeje bu kuke usiae ijia afui. Ijadufuo Jesukiro e vua fuone fievo bu ire ikuvega fuka maza baki. \v 21 Ro e gue bu kuae Jesu fu nigofo iserema kuaevo ijadufuo agane fuone vua ije fiena Jesu mesirikuae ruae. \v 22 Ro kuke e vua akae nijasiavo gue bu Jerusareme ijia ruaeva ijiebe kuaevo Jesu fu kavene ise Setani bu kua Birizibuno kuavo ijare oe fuone ijia arimano kuae. Ro e gue bu kuae fu kavene ise ijiebuo e ireobo Setanire daro maga fu kavene ise ije kiaga bu usiae vakono kuae. \p \v 23 Bu ijiege kuavoga Jesu fu vua ije fie. Ijadufuo fu urina e ije kumeno bu rovoga fu vua be ijiege mena kuariae. Fu kiae, Ja vierafe kavene ise Setani fube una korofuo rorukuranamikono kiae? \v 24-25 Ro kuke igia fie. E aesakae be karivo bu ata guegue rena una bue bijaekuva bu maza jiamado karivakuva baki. Ro kuke e agane be bu dabe ata guegue rena una bue madinamikinu karivakuva bu maza jiamado karivakuva baki. \v 26 Vame besu ijiege Setanido e ije fu samuagiamo ije bu uri bue ata guegue rena bijaekuva buka maza jiamado karikuva baki. Ro buka migegire bakiredufuo. \v 27 Ro kuke igia fie, e daroki ijadufuo are ije fu erare faraena aru sinuome fuone iniemena kekuma baki. Ro e ije fu iniemekiro vierafekuma fuka ude e daroki ije fare to areme rade fu sinuome fuone iniemejake. \p \v 28 Ro vua ige naka ma kuariave. Ema igiebuo ise ijiakiro vua ise boeje bu kuaenoevo ije Godi fu giana aredufuo. \v 29 Ro erare fu Godido Kavene Akae ije vua ise bino fuesina kuaekuma Godi fube gana areke. Rove ise fuone ije fuka maza boeje ijia navadufuo. \v 30 Jesu vua ije fu ijiege kuaema ijadufuo maeje bu e guebe kuaevo fu kavene ise ijare oe fuone ijia arima kuaevo ijadufuo fu ijiege kuariae. \s1 Jesudo asie ijiakiro uviarafa fuone ijene \r (Matiu 12:46-50, Ruki 8:19-21) \p \v 31 Jesu fu uria vua ije kuariamo ijia asie fuone ijiakiro uviarafa fuone bu ijia usiae. Bu ro makave ijia iregana e be kuavo fu aruna Jesu kuakiro vae. \v 32 Ro buka e boeje ijiebe dabe kirakura ufuaenoena fu ukua ijia fine. Ijadufuo e ije fu aruna kuae, Asie one ijiakiro uviarafa one bu a rerana ro makave gufi irevano kuae. \p \v 33 Bu ijiege kuavoga Jesu fu una kiae, Ja vierafe asie none ijiakiro uviarafa none ije erano kiae? \v 34 Areme fu una e ijia kariva ije gianoena areme kiae, Asie none ijiakiro uviarafa none ije bu e ige kariva ijene. \v 35 Ijadufuo maeje erare fu irere boeje Asoe none fu vierafemo ijia kenoeno ijare fu uvia none ro maki none ro asie noneno kiae. \c 4 \s1 Jesu fu e uije daejuima ijia mena kuaema ijene \r (Matiu 13:1-9, Ruki 8:4-8) \p \v 1 Areme Jesu fu una kuke do Gareri daturaeko nafuema irifo ijia zinuevena vua nijasiae. Areme e ka ma uruvana bu ijia fu dabe utikurae. Ijadufuo fu urina vanage ijia ajia biona do ado ijia fikoga e boeje ruaeva ije bu do irifo ijia kari. \p \v 2 Areme fu urina vua boeje fuka ke mena kuariakinu nijasiae. \v 3-4 Fu kiae, Igia fiefo. Maza be e be fune va uije daejuko uije gue bu duoena vame ije e bu oenoejo ijia arivo bune ume ijiebe arina kari i. \v 5-6 Ro gue bu duena munuage ado ijia arina buneka tavuae rove girege buone ije bu naebe uruke sae. Ijadufuo maeje sakae maeje fu isekube ijadufuo bu tavua ajiavo fune maza keke kaniamo buneka saerei. \p \v 7 Ro uije gue bu fiene mibiamibia uve ijia arivoga fu fiene ijare iraraemo bu naebe fo kirae. \v 8 Ro gue bu sakae ma ijia ari tavuana fo kirae. Fo gue bu sibaneke (30) ijiege kirakoga gue bu sibaneke uruke (60) kirae ro gue buka ma uruvana (100) ijiege kirae. \v 9 Jesu fu ijiege kuaria areme kiae, Ja adanekikuva ni vua ige na kuariavo ije mukoreigia fieno kiae. \p \v 10 Areme rade maza be Jesu fu fuonukua fino ijia e gue vua ije fieva ijiebe e vua fuone fievo ijena fu fino ijia ruae. Bu usiaena Jesu kuae, No vierafe a vua ije a mena kuaruema ijadufuo maeje samadukua kuaruoga no fieno kuae. \v 11 Ijadufuo Jesu fu una kiae, Na vame sauiki Godi fu izege e fuone ijiebuo oe ije samuagiamo ije nane e ije ja na nuvedievo ije kuariana nijasiae. Ro e ije bu naebe na nuvedievo ije vua ije naka ke mena kuariake. \v 12 Na ijiege mena kuariaekina vua irere e Asaea fu kuaema ije fuka ijiakuma riareke. Ro vua ije fu kuaema ije bu ijiege isoe, \q1 E buka vua ijadufuo maeje fiekuae kukuma rereke rove buka gakuva baki. Ro kuke buka vua ije kukuma fieke rove bube mukoreigia vierafedufuo. Ro bu vua ije mukoreigia fie vierafevobitie bu ise buone ijia oe kuderiaga Godi fu ise buone giana arekono kuae. \s1 Jesu fu e ije uije daejuima ijadufuo maeje kuaema ijene \r (Matiu 13:18-23, Ruki 8:11-15) \p \v 13 Jesu fu ijiege kuaria areme kiae, Ja vua ige na mena kuariavo ije ja naebe mukoreigia fiekuva ja izege una vua bino na rade mena kuaevo ije mukoe fiena vierafeke. \v 14 Vua na mena kuariaeva ijadufuo zinume fu ijiege. E ije uije daejuima ije fu e ije Godido vua abe e gue kuariamo ijieki. \v 15 Ro e gue bune uije ije bu duoena vame ijia ariva ijieki. Bu vua none bune fievo rove Setanire migegire ro vua none bu fiena abe oe buone ijia nijavo ije fune kekena kari vako. \v 16-17 Ro uije gue bu duena munuage ado sakae isekube namo ijia ariva ijeja e ije bu oemarekinu vua ije migegire fievo ijene. Bu vua ije migegire fie rove bu naebe abe oe buone ijia gikikimana vierafevo. Ijadufuo bu oenoega ijia e binobe ise bino buone rekinu kame vame ise ijia isekafiaga bu isejavaevo ijia buone ma vierafevo ije buneka migegire ijia arevo ijene. \p \v 18-19 Ro uije gue bu duena mibiamibia uve ijia arivo fiene ijiebe okuriaema ijeja e ije bu vua maeje bune fieve. Rove buka una sinuome ro moni ije uruke oetuakinuro ume igadufuo ire binobino uruke vierafeve. Ijadufuo vua maeje bu fievo ije bu oe buone ijia gikikimana vierafena kenoeko bu ijanaririana e damuiki revo baki. \v 20 Ro uije ije sakae maeje ijia ariva ije bu e ije vua none ije mukoreigia fiena vame maeje Godi oemaedufuo ije mimatanoevo ijene. Bu vua maeje mukoe fiena e gue bu vame maeje sibaneke mimatako gue bu sibaneke uruvana mimatave. Ro e gue buka ma uruvana mimatavo ijeno kiae. \s1 Ikuosae bu sanana abe nurieva ijene \r (Ruki 8:16-18) \p \v 21 Fu ijiege kuaria areme kuke una kiae, Fu e be erare ikuosae fuone sanana abe sauina nijakuma baki. Ro fuka abe are fuone guove samadukau ijia nija fu sanaga e bu gakinu karike. \v 22 Ijadufuo maeje ire ije saui naovo ije bu rade samadirega bu giadufuo. Ijiegero vua none ije fu ijieki. Ijadufuo vua irere na mena kuariavo ijiebuo zinume maeje bu sone rade samadirega bu fiedufuo. \v 23 Ijadufuo ja adanekikuva ni vua ige mukoe fieno kiae. \p \v 24 Jesu fu ijiege kuaria areme kiae, Vua ige na kuariakuvejo ije mukoreigia vierafefo. Erare fu Godido vua ije mukoreigia fiemo e ijare fu vua ijadufuo asune ije mukoreigia vierafedufuo. Ro kuke Godi fuka una e ije vua maeje binodua nijaedufuo. \v 25 Ro erare fu ire bino kena mukoreigia renoeno ije Godi fuka una binodua vajadufuo. Ro erare fu ire fuone sibaneke fu kemo ije naebe kena mukoreigia renoeno ije Godi fuka una kamazake. \s1 Uije bume korubuo tavuaeva ijene \p \v 26 Jesu fu ijiege kuaria areme kuke kiae, Vame izege Godi fu e fuone ijiebuo oe ije samuagiamo ije fu e ije fu juare fuone ijia uije daejuimo ijieki. \v 27 E ije fu uije daejuima areme maza boeje fu naena urimo ije fu uije bu tavua ajia ro bu izege revo ije fuka naebe vierafei. \v 28 Fune va finoekoga uije bume korubuo tavuana ajia kia atana fo kirae. \v 29 Bune kirana vakuma ifo boeje buneka duima furinoga e juare koeki ije fune ifo boeje turana kanafuikiro ruae. Ijadufuo maeje mazani ije fune juare masivo ijeno kiae. \s1 Jesu fu uije iseke ijia mena kuaema ijene \r (Matiu 13:31-32,34, Ruki 13:18-19) \p \v 30 Jesu fu ijiege kuaria areme kiae, Ja vierafe no izege vame ije Godi fu e fuone ijiebuo oe ije samuagiamo ije kuaeke? Ro kuke no abena irere ijia mena kuaega fu samadireke? \v 31-32 Igia fie, vame izege Godi fu e fuone ijiebuo oe ije samuagiamo ije fu uije ka isekube ine sira sunine fu tavuana ubaereme igeki. E be fu ine sunine iseke ije abena juare ijia oemoga maza sibaneke furiko fuka tavuana ireobo rei. Areme fune kia fuone mamekanu bijana ire boeje juare ijia oeva ije asidiamoga ume bu ro ijia nae mevo ijiekino kiae. \p \v 33 Jesu fu vua ijieki uruvana ke mena kuariako bu fiena vakuma buneka manivoga fu ijia arei. \v 34 Ro vua fuone boeje fu e ije kuariaema ije fuka ke mena kuariae. Ro vua ijiebuo maeje ije fu rade una e vua fuone fievo ijena finoekinu kuariamo bu ijia fiena vierafei. \s1 Jesu majaufi ije vafuima ijene \r (Matiu 8:23-27, Ruki 8:22-25) \p \v 35 Areme maza besu mufuo ijia Jesu fu uri e vua fuone fievo ije kiae, Roga no do gara vano kiae. \v 36 Ijadufuo e vua fuone fievo ije bune e boeje ijia arena uri Jesu mesirina fuina vanage ajiana bune vae. Ro kuke vanage bino budua buina vae. \v 37 Bu vako ijia majaufi ka ma ireobo ijare ufikoga davare ije fuka ufena sisime ijia arikoke vanage ije funeka iritoejekuvene. \v 38 Ro Jesu fu vanage ijuone ijia anume abe nigofo nijana fune ninae. Fu ninaemaga e vua fuone fievo ije bu uri sana kuae, E Ireobo noeje noneka do urana oekuae reve. Ro abe ifejuokiro vierafe ke a baki? \p \v 39 Bu ijiege kuaravoga Jesu fu urina majaufi ije kuriaerena vafui. Areme fune kuke davare ije ufeno ije kuae, Sibaneno ni arena mauike nano kuae. Areme majaufi ije fune saroruba ijia arekoga davare fu una mauike fu naema ijiege nae. \v 40 Bu ijiege revoga Jesu fu una dakude e vua fuone fievo ije kiae, Jaeje ja irerefuo jumeve? Jabe Godi ma vierafe ke ja bakino kiae? \v 41 Ro e ije buka ireobo jumeva ijadufuo bu una kuae, E ije fute erare? Fu daro ije fu izia abema ijadufuo majaufi ijiakiro davare buka vua fuone fiena arevano kuae? \c 5 \s1 Jesu fu e be kavene ise ijiebe niroeva ije kenujaema ijene \r (Matiu 8:28-34, Ruki 8:26-39) \p \v 1 Areme bune sisime abena vakuma do Gareri gara are e Gerasiko bu kariva ijia usiae. \v 2-3 Areme Jesu fune vanage ije arena ari vakoga e be kavene ise ijiebe dabe nirovo ijare kekena bie. Ro e ije fu munie tire ije bu e oega ke uniavo ijia naeno. Ro e ije fuka e daroki ijadufuo e bu izege fu farena seni kame tokuva baki. \v 4 E buka maza boeje seni kame diakiro umui fuone kame toejavone fuka giriesana kame turasemo ijadufuo e bu fu faregavo baki. \v 5 Ijadufuo mumaza fu munie tire ro uruo ijia vijenoekinu vajae fuone dabe mune ijia kaniakinu oenoeko fune kafirame. \p \v 6-7 Ijadufuo fu oenoeno gake Jesu fu romoga fu mumabo gafia difurina ruae. Fu ruoma Jesu manino ijia augesana uri uruvana vijena kume, E Jesu Godi E Ireobo kave gufia fino ijadufuo Fari gure, a irere none rekiro vierafe? A isekie na Godido ive ijia kuravono ade na dabe isekafiemono kumei. \v 8 Fu ijiege kumema ijadufuo maeje Jesure kavene ise ije kuae, E ije arena keke vano kuaema ijadufuo fu ije ijiege kumei. \v 9 Ro Jesu fu una kuae, Ro a ive one ije erano kuae? Jesu fu ijiege kuamoga e ije fu una gue kuae, No ive nuvuone ijeja Boeje. Ijadufuo maeje noka kavene ise boeje oe fuone guove ijia karivano kuae. \v 10 Ro e ije fuka una kukuma Jesu soesoena kuae, Ade kuoga no are ige no karivo ije arena usiae ae be vano kuae. \p \v 11 Ro uruo ivuake ijia buka mave boeje bu ijia irena ire inoeve. \v 12 Ijadufuo kavene ise ije bu uri Jesu soesoena kuae, A isekie ni kuoga no usiaena mave gariebuo oe ijia arino kuae. \v 13 Bu ijiege kuavoga fu kiae, Ni ijiege reno kiamoga kavene ise ije bune e ije arena usiae mave ijiebuo oe ijia ari. Ro mave buka ma uruvana tu tauseni (2000) ijiege. Ijadufuo bu usiae subinaena uruo igegameki ijia arina do urana oe. \v 14 Bu ijiege revoga e mave samuagiavo bu ije giana usiae subinae e ije bu juare mena samua karijo ijiakina e boeje sidove guove ijia kariva ijene vua ije dabe kuaria vae. Ijadufuo e ije bu vua ije fiena usiae Jesu ire ije fu rema ije gakuae ruae. \v 15 Bu usiaena e ije fu kavene ise ijiebe dabe nironoevo ije gae. Bu gake e ije fune ire ije fu renoeno ije fune arena una e ma rena ugone fuone sama fino bu gana ireobo jumei. \v 16 Areme e ije bu ire ije bu kavene ise ijiakiro mave ijiebuo reva ije giaeva ijiebe una e ije ruaeva ije kuariae. \v 17 Bu kuariavoga e ije ijia ruaeva ije bu vua ije fiena uri Jesu dabe soesoe. Bu kuae, Eko a isekie ade noena igia fikiro nine vano kuae. \p \v 18 Bu ijiege kuavoga Jesu fu ijadufuo fune una vanage ajiakuvenoga e ije kavene ise niroemo fu kenujaema ije fu uri Jesu kuae, E Ireobo a vierafe nabe obiki vakono kuae? \v 19 Rove Jesu fu una vafuna kuae, Ni una va are one ijia kekena irere E Ireobo fu one rema ije agane one ijene kuariane. Ro kuke ni izege E Ireobo fu one oefiane abena ifejaema ijene kuariano kuae. \v 20 Jesu fu ijiege kuaramoga e ije fune una va aesakae Dikaforisi ijia oenoekinu irere Jesu fu fuone rema ije kuarianoe. Areme e boeje bu vua fuone fievo buka oeseradiae. \s1 Jesu fu bara iseke baronema ijiakiro bara ije adame abema karauniaema ijene \r (Matiu 9:18-26, Ruki 8:40-56) \p \v 21 Areme Jesu fune sisime abena una do daturako nafuema ije gara vae. Ro do gara ijia buka e uruvana fu samuana afui kari. Ijadufuo fu vakuma ijia kekemoga bune usiae dabe utikurae. \v 22 Ro e be ive fuone Jaerasi fu are e Jiusi bu afuina vua kuaevo ijadufuo e ireobo be. E ije fu ro Jesu fino nidua ijia augesana uri Jesu kuae, \v 23 E Nijasiamo, kabae none funeka baronekuvene. Ijadufuo a isekie ni ro umui nigofo nijaga adame fuone fu maega fu una oenoeno kuae. \p \v 24 Ijadufuo Jesu fune fuobiki vakiro vae. Ro buka e boeje Jesuna vako ijadufuo buka bue ajiafiranamikinu vae. \v 25 Ro bara be buina vako ije fu kaegena fi ruako funeka juaevasia tuero (12) ijiege furi. Rove kavuane fu arimo ije fu naebe furi. \v 26 Bara ije fuka juaevasia uruvana moni karana va e adame giavo ije fuaeveko bu ifejae rove buka naebe mani. Ro bara ijadufuo adame fu furino baki ro fuka una ireobo reme. \v 27 Ijadufuo bara ije fu fieke Jesu fuka e karauniamo fu fie. Ijadufuo fu e boeje ruovo uve ijia nuvediana Jesudo ugone fu saema ije niriae. \v 28 Fu vierafero fu ugone ijia niriaekuma fuka maekiro fu ijiege vierafei. Ijadufuo fu nuvena Jesudo ugone ubine ijia niriae. \p \v 29 Fu ugone fuone ijia niriaemoga kane fu kena oenoeno ije funeka saroruba bakirei. Areme bara ije fu korufuo fieke adame fuone ije fune furino fu fie. \v 30 Fu ijiege rekoga Jesu fudua fune fieke daro fuone gue fune usiaevo fu fie. Ijadufuo fu una dakudena e boeje bu nuve vako ije kiae, E ije erare ugone none igia niriaemano kiae? \v 31 Fu ijiege kiamoga e vua fuone fievo ije bu una gue kuae, E Nijasiamo buka e uruvana a dabe utikurave ijadufuo a irerefuo kuae erare ugone one niriakaemano kuame. \v 32 Rove Jesu fuka e ije erare ugone fuone niriaema fu ije gakiro rerei. \v 33 Ro bara ije fu vierafega fune fure Jesudo ugone ije niriae. Ijadufuo fuka ireobo jumekinu va Jesu augesana irere fu rema boeje furana kuarae. \v 34 Fu ijiege kuaramoga Jesu fu una kuae, Kabaeno, one a ma vierafemo ijare adame one ije fune kenujae. Ijadufuo nine oe dasuna va mukoreigia finoeno kuae. \p \v 35 Ijiege rena Jesu fu uria manina bara ije vua kuaramo ijia e bino bu e Jaerasido are ijia ruae. Bu usiaena Jaerasi kuae, Kabae one fune baronei. Ijadufuo e gure E Nijasamo a mesirikiro vierafemo ije areno kuae. \v 36 Rove Jesu vua buone ije fume fiebarekinena una Jaerasi kuae, A vua ije bu kuaravo ije ade jumedakiro nime ma vierafeno kuae. \v 37 Areme Jesu fune uri Fitakina Jemisikina Joni e Jemisido uvia ije kaenamiana fuina vagaro e gue fu kiamo bu ijare. \v 38 Ijiege rena bune vakuma Jaerasido are ijia usiae. Areme Jesu fu giake e boeje buka urukeigia niraena isekinekinu vijenoevo fune giae. \v 39 Ijadufuo Jesu fu nana are guove ijia aru manime kiae, Ja irerefuo oefiane abena niraeve? Na vierafe ame gure fu baronema baki ro fume ninaemano kiae. \p \v 40 Fu ijiege kiamoga e ije bu uri fu dabe varaemena kisae. Rove Jesu fu urina e boeje kuriaeremo bu usiae makave ijia vae. Areme fune ame ijadufuo orafa ijiakiro e vua fuone fievo inokubeke ije kaenamiana ame iseke fu namo ijia aru vae. \v 41 Bune ijia aruna irekoga Jesu fu ame ije umui kena isama fuone ijia kuae, Tarita kumino kuae. (Ro vua ijadufuo maeje, Bara iseke ige na kuavo ni una urine.) \v 42 Fu ijiege kuamoga bara iseke ije fu urina are guove ijia oenoe. Ro bara iseke ije juaevasia fuone fu tuero (12) ijiege. Jesu fu bara iseke ije kenujamoga e uruvana bu gavo buka ireobo oeseradiae. \v 43 Areme Jesu fu uri orafa fuone ije kuriaerena kiae, Ja ire ige na reva ije jade va e gue kuariavo. Ro ni ire bino bara iseke ije vajaga fu ino kiae. \c 6 \s1 E Nasaretiko ijiebe Jesu ijuoneva ijene \r (Matiu 13:53-58, Ruki 4:16-30) \p \v 1 Areme Jesu fune are ije arena una urina are fuone Nasareti ijia vakoga e vua fuone fievo ije bu fuina vae. \v 2 Areme Jesu fune maza ije bu mauike karijo baname isoevo ijia va e Jiusi ijiebuo are vua kuaevo ijia aruna e ijene vua nijasiae. Ro e boeje bu vua fuone fievo buka oeseradiae. Ijadufuo bu urina kuae, E ije vierafe ije fu erare nijae? Ro kuke daro ije fu erare magana fu abena ire sumiki binobino ije renoene? \v 3 E ije fu e be are sanoeno ro kuke fu bara Merido fari none vierafei. Ro uviarafa fuone ijeja e Jemisikiro Josesi ro e Judasikiro e Saemoni ijene. Ro kuke makirafa fuone bune igia karivo ije none vierafevano kuae. Bu ijiege kuaena vierafega buka jaediamoga bu fu ijuonei. \p \v 4 Ijadufuo Jesu fu urina kiae, E Godido vua vierafena kuaemo ijadufuo vua ije bu e ae guebe fiena ma vierafevo. Ro agane fuone maeje vua fuone bube ma vierafekono kiae. \v 5 Fu ijiege kuariana ro fu naebe una ijia ire sumiki bino renoe. Ro fume e sibaneke adame abeva ije umui nigofo naejiana karauniae. \v 6 E boeje buka uria naebe fu ma vierafevoga fu ije giamo fuka ireobo oeserei. \s1 Jesu fu e vua fuone fievo tuero kema ijene \r (Matiu 10:5-15, Ruki 9:1-6) \p Areme Jesu fune urina are isesina besubesu ijia oenoekinu vua nijasianoe. \v 7 Fu ijiege renoeno ijia fu e tuero vua fuone fievo ije kumeno bu fuone ruae. Fu e ijene kekina fu daro miaga bu e ije kavene ise ijiebe nirokiaeva ije kuriaerega bu usiae vakuae fu ijadufuo kei. Areme fu uri kiae, Nine e inokiro ijiege ke maziemaziena usiae are binobino ijia vafo. \v 8 Ro ja vakuva jade ire uruvana kena oenoejo. \v 9 Ro nime ire dia suri jone ijiaru saro nine mudu jone ke faradia vafo. Ro jade buretekiro kamui ijiakina moni ro seti jone bino kena vako. \v 10 Ro ja sidove be ijia vaga e be fu ja oemarejiana kaenamiakuma ni are fuone ijiaru karina areme nine maza ije ja vako ijia arena vafo. \v 11 Ro ja are tire ijia oenoega e bu naebe ja oemarejiana kaenamiakuva ni are ro sidove ije arena vafo. Ro kuke ni dia suri jone ije azona kuokuo ije kaniakaniama areme nine vafo. Ja ijiege rekuva e sidove ijia kariva ije bu giana vierafero ja bu jane mukoe giamemarevaro bu ijiege vierafeno kiae. \p \v 12 Areme e Jesudo vua fievo ije bune usiae oenoekinu vua ije e bu ise buone ijia oe kuderiana ro una Godi ma vierafedufuo ijene dabe kuarianoe. \v 13 Bu ijiege kuarianoekinu uri kavene ise ije bu e nirokiavo ijene kuriaerena rorukuriae. Areme bu kuke e ije adame abevo ije oere aziriakinu karauniae. \s1 Joni e do ruoriamo fu baronema ijene \r (Matiu 14:1-12, Ruki 9:7-9) \p \v 14 Areme Kini Erodi fu ire boeje Jesu fu renoeno ije fie. Ijadufuo maeje e boeje bu Jesu irere fu renoeno ije bune fie furi. Ro e gue bu kuae, Fu Joni e ije e do ruoriamo fu baronema ijare una urina daro abena ire sumiki ije renoeno kuae. \v 15 Ro e gue bu kuae, Fu e Iraejareno kuae. Ro e gue bu kuae, Fu e be fu e ije bu isuibe Godido vua vierafena kuaenoeva ijieki beno kuae. \v 16 Ro Erodi fudua fu vua ije fiena kuae, E ije fu e Joni e ije na abe uro ufuvo fu baronema ijare una urimano kuae. \v 17-18 Ro Erodi ijiege fu kuaema ijadufuo maeje fu fure ude kiamo bu Joni fare tona mesiri dibure nujae. Ijadufuo maeje fu uvia fuone Firifido bara Erodiase abeno Joni fu kua, Aka isema remano kuamoga fu ijadufuo dabe dibure nujae. Fu kua, Vame ije a una uvia one ijadufuo bara ije abema ije aka akae tuasemano kuamo ijadufuo fu ijiege rei. \p \v 19-20 Ijadufuo Erodiase fuka vua ijare defaruiga fu una oe ise Joni vierafena kanakuvega Erodi fuka vame fuone bijukurame. Ijadufuo maeje Erodi fu vierafega Joni fuka e ma ro fuka e akae. Ijadufuo fu jumena naebe ire ise bino fuone rei. Ro kuke maza ijia Erodi fuka Joni vua ije fu nijasiamo ije fuka oemarekinu fiemo rove vua ijadufuo maeje fu naebe vierafe. \p \v 21 Areme maza be Kini Erodi fune mazani fuone bu bieteva ije romoga bara fuone Erodiase fune vame izege Joni kanadufuo ije vierafe. Ro Erodi fune mazani fuone ijadufuo e mamekanu fuone imejo ijiakina e azo kenoejo ijiebuo e mamekanu ijiakina e mamekanu bino are Gareri guove ijia kariva ijiebuo ire kanafui. \v 22 Areme bune besu afuina ire ijo ijia Erodiasedo kabae ije fune aruna ukua ijia mani dua urui. Fu dua urumoga Erodikiro e ije fuina kariva bu gavo buka oemadiae. \v 23 Ijadufuo Erodi fu urina bara ije kuae, A irere vierafekuma ni kiega na abena mano kuae. Na godi none ijadufuo ive ijia kuraedo a irere vierafena kiekuma naka kena vajake. Ro kuke ire boeje na samuavo ije a vierafekuma na ke atana gue a vajakono kuae. \v 24 Ijadufuo bara ije fune keke va asie fuone kuae, A vierafe fu kiekuma na izege kuarakono kuae? Ro asie fuone fu kuae, A vaga fu kuakuma ni kua na Joni e do ruoriamo ijadufuo nigofo ije vierafevano kuano kuae. \p \v 25 Fu ijiege kuaramoga bara ije fu migegire difurina una gumia keke Erodi kuae, Na vierafe aka iviama igia e kia bu va Joni e do ruoriamo ije kanane. Bu kanana nigofo fuone ije ufuna tere ijia utina abe igia miene. (Bara ije fu Jonido nigofo ije gakuma fu vierafero fune ma baronemaro fu ijadufuo ijiege kuarae.) \v 26 Fu ijiege kuaramoga Kini Erodi fuka ireobo oefiae. Rove fune e boeje afuiva ijiebuo nidua ijia godi fuone kuraema ijadufuo fu naebe arei. \v 27 Ijadufuo fuka migegire urina e juo karijo ije kiamo bu dibure ijia Jonido nigofo ije ufuna abe una makuae vae. E ije bune va dibure ijia usiaena Joni kanana nigofo fuone ije kana daturae. \v 28 Areme bune abe tere ijia nijana abe ro bara ije mavoga fu abe una asie fuone mae. \v 29 Bu ijiege rekoga e Jonido vua fievo gue bune vua ije fiena va gafia usiae surive fuone dabe va mako rui. \s1 Jesu fu e ma uruvana ije ire vajaema ijene \r (Matiu 14:13-21, Ruki 9:10-17, Joni 6:1-14) \p \v 30 Areme rade e Afasero ije Jesu kiamo bu usiae vaeva ije bune una ro Jesu fino usiae. Bu usiaena vua boeje izege bu va e nijasiakinu e iseki karauniaeva ijene Jesu kuarae. \v 31 Bu ijiege rekoke e uruvana bu ro ijia giakinu ro una vake. Ijadufuo Jesukiro e vua fuone fievo bu ire idufuo ije fuka maza baki. Ijadufuo Jesu fu uri kiae, Roga no nuvuosukua are etura ijia va mauike karike ja madiano kiae. \v 32 Ijadufuo bune uri buosukua vanage abena do gara are etura ijia vae. \p \v 33 Jesukiro e vua fuone fievo bune vanage abena vakuvejoga e uruvana are binobino ijia ruaeva ije bune giae. Ijadufuo bune urina ude do irifo ijia diake ufuaena vakuma gafia usiaekoga bu rade vanage abena vakuma usiae. \v 34 Areme Jesu fune uri e boeje bu ijia afuiva ije giana fuka oefiane abei. Ijadufuo maeje e ije buka mave-sifi ije bu e samuagiamo baki igege oenoejo fu ijene giae. Ijadufuo fune uri zinuevena vua binobino nijasiae. \p \v 35 Fu vua nijasiako ve fune mukuvenoga e vua fuone fievo ije bu urina ro Jesu kuae, E Ireobo are ige noka etura igia ruae. Ro kuke ve gure funeka mukuvene. \v 36 Ijadufuo ni e gure kia bu una va sidove ro are ivuake ijia ire bu idufuo ije bino fuaevena ino kuae. \v 37 Bu ijiege kuavoga Jesu fu una kiae, Ije arekiro ni jare uri ire bino rerena vajiaga bu ino kiae. Rove e vua fuone fievo bu una kuae, No buefuo ire fuaevekuva no vierafe noka mani siriva tu aderedi (200) ijiege abena ire fuaeveke. A vierafe fube manido no moni ijiege abena ire fuaevena e ige vajia bu ikono kuae? \v 38 Bu ijiege kuaravoga fu kiae, Ni va e ije ruaeva ije kiaga bu burete izege ke ruaejoga ije giano kiae. Ijadufuo bune va e ije ruaeva ije giana una ro Jesu kuae, Burete ije bu umui fague ro kijume ije bu inokiro ijiege kena ruaevano kuae. \p \v 39 Ijadufuo fune e vua fuone fievo ije kiamo bu e ije ruaeva ije kiavoga bu vajoma ado ijia atana binobino karinoe. \v 40 E gue bu atana uvani aderedi ijiege kariko gue bu atana fifiti (50) ijiege karinoe. \v 41 Areme Jesu fune urina burete umui fague ijiakiro kijume ije kena kake saove gufia gakinu Godido baname isoe. Areme fune ke tuasena e vua fuone fievo ije vajiamoga bu kena una e boeje ijia kariva ije vajiae. \v 42-43 Bu kena vajiavoga e boeje bu ire ije ivo buka deufiae. Areme e vua fuone fievo ije bune urina ire nugune ije karina una tere tuero (12) ijiege utisei. \v 44 Ro e boeje bu ijia ire iva ije e baru ijiaru buka faeve taoseni (5000) ijiege. \s1 Jesu fu davare ado ijia biere vaema ijene \r (Matiu 14:22-23, Joni 6:15-21) \p \v 45-46 Areme Jesu fune e vua fuone fievo ije kiamoga bu vanage abena do ijia urana una gara are Besaeda ijia vae. Bune vakoga Jesu fu uri e boeje ijia kariva ije kiae, Ni una are jone ijia vano kiamo bune vakoga fu una uruo ijia ajiana baname isoekiro vae. \v 47 Ro e vua fuone fievo ije bu uria vanage abena do ukua ijia vako fune ve titutei. Ro Jesu fudua fu uria fuosukua uruo ijia fina baname isoeme. \v 48-50 Fu ijia fina baname isoekinu giake e vua fuone fievo ije buka uria vanage dabe do ado ijia manoeve. Ijadufuo maeje fuka majaufi ireobo ijare bu vako ijia ufime. Ijadufuo ve iko naerema ijia Jesu fune una bu vako uinike do ado ijia bierena keke asidiana vakuveno bu gae. E boeje vanage ijia kariva ije bu gana vierafero fute e barome oenoenoro buka ireobo jumena uri vijei. \p Bu jumevoga Jesu fu migegire una kiae, E garie na nareno jade jumekiro nika giriesano kiae. \v 51-52 Areme fune vanage ijia ajia buina fiko majaufi fu ijia aremoga e vua fuone fievo ije buka ireobo oeseradiae. Ijadufuo maeje bu Jesu fu daro fuone ijia burete umui fague ije kena e ka ma uruvana vajiamo bu iva ije buka naebe mukoe gana vierafei. Ijadufuo maeje nigofo buone buka ma gikikimana. \p \v 53 Ijiege rena bune do ijia urana vakuma gara are Genesareti ijia usiae. Ro vanage bu abe vaeva ije bu dabe do irifo ijia kirae. \v 54 Ro e ijia kariva ije bu Jesudo uikubae ije bune ude gaeva ijadufuo bune vierafei. \v 55 Ijadufuo bu usiae difurisaena sidove binobino ijia oenoekinu e ije visinamiavo ije kaenamiana fata ijia uniana ke Jesu fino ijia ruae. \v 56 Ro Jesu fu sidove isesina ro mamekanu ijia ro are binobino ijia vakone e ije buka e visinamiavo ije kaenamia are binobino bu ire fuaevejo makave ijia uniavo. Bu kaenamia ijia uniakinu Jesu soesoena kuaga fu e adagi ije kiaga bu ugone fuone ubine ijia niriaega bu madiakuae bu ijiege rei. \c 7 \s1 Jesu fu ema ijiebuo akae ijadufuo ju kuariaema ijene \r (Matiu 15:1-9) \p \v 1 Maza be e Feresi ijiakiro e vua akae nijasiavo gue bu Jerusareme ijia ruaeva bu va Jesu fino ijia fuina kari. \v 2 Bu ijia karikinu giake e Jesudo vua fievo gue bu naebe umui do rue ro bume ire ive. Bu vame ije e Feresi bu umui do ruena ire ijo ijiege bu naebe revo bune giae. \v 3 Ro isuibe e Jiusi ijiebuo asaerafa bu ire ikuvejo ije bu ude umui do ruema areme ire ivo. Ijadufuo e Feresi ijiakina e Jiusi ije budua bune besu ijiege reve. \v 4 Ro vame be bu revo ije bu ire fuaevena ruovo ije buka karina do soma areme kena ifaeje ivo. Ro kuke bu vame besu ijiege kafusikiro firete ro sukore buone kena do ruoriavo. Ro vame ije bu revo ije bu asaerafa buone ijiebe ijiege rena ruaeva ijadufuo budua bu ijiege revo. \p \v 5 Ijadufuo e Feresi ijiakina e vua akae nijasiavo ije bu uri Jesu kuae, E vua one fievo ije bu irerefuo asaerafa nuvuone ijiebuo akae ije bu naebe ijia nuvediana umui do so ro bume umiguma ire ivono kuae. \v 6-7 Bu ijiege kuaravoga Jesu fu una kiae, E gure jaka e iti kufuiki. Isuibe e Asaea fune joefuo vua be ijiege kuae ro vua ije fuka ma kuae. Ro vua ije fu kuaema ije bu ijiege isoe: \q1 E ije bume itire ijia kuae, No Godi aroevono kuae rove bu oe buone ijiakuma aroevo baki. Ro kuke baname buone bu isoena na arorievo ije maeje fuka baki. Ro akae bu e nijasiavo bu Godido akae ije nijasiavo baki. Ro bume ema ijiebuo akae ije kena e nijasiavono kuae. \m \v 8 Jesu fu ijiege kuaria areme urina kiae, Ijadufuo e Asaea ijiege fu joesina kuaema ije fuka ma kuae. Ja Godi akae ije fu naema ije jane arena una ema ijiebuo akae ije kena e nijasiave. \v 9 Ro kuke ja vame izege Godido akae ije giana akariadufuo ije janeka mukoreigia vierafei. \v 10 Ijadufuo maeje e Mosisi fu akae fuone fu isoema ijia fu kuae, Asoe one ijiakiro asie one ije mukoe iriniafo. Ro kuke erare fu asie fuone ro asoe fuone ije vua ise bino buesina kuaekuma e ije nika kanaga fu baroneno kuae. \v 11-12 Rove jare nijasiavo ije ja kuae, E be erare fu moni fuone fu ire fuaevena orafa vajiakiro naema ije fuka areno kuae. Ijadufuo maeje moni ije fune ude kuae fu kena Godi vajakono kuae. Ja ijiege kuaevo ijia jane e ije fu asie ro asoe fuone ije ifejiadufuo ije jane mukoreigia bijukuraejave. \v 13 Ro kuke vame jone ije ja ijiege e nijasiavo ije fuka una Godido vua ijiaki nigaraeme. Ja ijiege renoekinu una ire ijieki binodua uruvana revono kiae. \s1 Ire ije fu e ijiebuo oe ije kame umimiavo ijene \r (Matiu 15:10-20) \p \v 14 Jesu fu ijiege kuariama areme fune una kuke e boeje kumenoga bu ijia afui. Areme fu urina kiae, E boeje na ige kuariako ni mukoreigia fiefo. \v 15-16 E ije fu oenoena ire ino ije fu ire ijare e ije dabe Godido nidua ijia e ise remo baki. Ro fune vua irere ise fu oe fuone ijia vierafena kuaenoeno ijare e ije fu Godido nidua ijia fuka naebe maturaemano kiae. \p \v 17 Jesu fu ijiege kuaria areme fune e ije arena gire guove ijia aru vae. Areme e vua fuone fievo ije bu urina kuae, Ni vua ije a mena kuaruema ijadufuo maeje kuaruo no fieno kuae. \v 18-19 Ijadufuo fu urina kiae, Ja e boeje buka totenamikoro e vua none fievo ije jadua jaka uria totenamive. Igia fie e be erare fu ire ikuma fu ire ijare fu dabe ise rekuma baki. Ro ire ije fu ino ije fu oe fuone guove ijia arukuma baki. Ro fume devatua ijia arina ro una keke vakono kiae. (Fu ijiege kuaema ije no vierafe ire boeje no ijo buka mukore). \p \v 20 Jesu fu ijiege kuaria areme una kiae, E ije vua irere fu oe fuone ijia vierafemo ije fu itire ijia kuaemo. Ijadufuo fu vua ise kuaekuma ijare e ije fuka Godido nidua ijia naebe maturae. \v 21-23 Ijadufuo maeje e ije fuka ire ise binobino oe fuone ijia vierafemo. Ijadufuo fune ire ise ije fu oe fuone guove ijia vierafemo ijare urimone fune va ire ise binobino reme. Fu ire ise ije barubara oenoejo ijiakina e kaniavo ro ebuo bara turavo ijene reme. Ro kuke fu sinuome uruvana kekiro vierafekinu kairafa gue oe ise vierafekinu ro vua kufuimekinu naebe jaevekinu ire ise renoeno. Ro kuke fu e guebuo sinuome kekiro vierafekinu e guebuo vua ise kuaekinu ro aroekaranoekinu vame ise e naebe oemadiavo ije renoemo. Ijadufuo fu ire ise ijieki ijiebe oe fuone ijia usiaekoke e ije fu va ise renoeno kiae. \s1 Bara ijare ma vierafema ijene \r (Matiu 15:21-28) \p \v 24 Jesu fu ijiege kuaria areme fune urina vakuma are Taea ivuake ijia keke. Fu ijia kekena gire be ijia ajia sauikiro vierafe rove e gue bu fu izia fino ije bune vierafe. \v 25 Areme bara be fu kabae fuone fu kavene ise ijare niromo ijadufuo fu Jesu ruaema ije fie. Ijadufuo fune vakuma fu fino ijia kekena nidua fuone ijia auge sae. \v 26 Ro bara ije fu bara Guriki ro bu aesakae Siriafonisia ijia bietei. Ijadufuo bara ijare kekena Jesu nidua ijia augesana soesoe. Fu kuae, E Ireobo a isekie ni kavene ise ige kuaga fu kabae none ige arena keke vano kuae. \v 27 Rove Jesu fu bara ijadufuo ma vierafemo ije gakiro vierafe. Ijadufuo fu una kuae, No vierafe ude noka ame ijiebe ire vajia areme rade no una siroe ije ire vajiake. Ro no ame ijiebuo ire ije ude kena siroe vajiakuva fu naebe marekono kuae. \v 28 Rove bara ije fuka faememarena una kuae, Vua ije ame ma kuarieme. Rove na vierafe siroe ije buka uria ame ijiebuo ire nugune ije ikono kuae. \v 29 Bara ije fu ijiege kuamoga Jesu fu kuae, Ije aka ma kuarieme ijadufuo ni vane. Ro kavene ise ije kabae one fune arena vaemano kuae. \v 30 Areme bara ije fune una va are fuone gafia kekena gake ame ije fune ninae. Ijadufuo maeje kavene ise ije fune ame ije arena keke vae. \s1 Jesu e ada tuguaema ije kenujaema ijene \p \v 31 Ijiege rena Jesu fune are Taea arena are Saedoni vae. Fu va ijia kekena fune are Saedoni arena una Do Gareri sakae Dekaforisi guove ijia vakiro vae. \v 32 Fu Gareri ijia kekemoga e gue bu urina e ada bijuki vua isema kuaemo ije mesiri Jesu fino ijia ruae. E ije bu vierafe buka e iseki ije mesiri Jesu soesoena kuaga fu umui nigofo nijakuae bu ijiege vierafei. \v 33 Ijadufuo Jesu fune mauike fuosukua e ije mesirina va fuebe kekena umui gome fuone ijia e ijadufuo adane ijia uniae. Areme fune uri vi ufena umui fuone ijia azima areme e ijadufuo karo ijia farei. \v 34 Areme fune kake saove ijia rerekinu oe ufena kuae, Efafatano kuae. (Ro vua ijadufuo maeje nine ada irana vua kuaene). \p \v 35 Jesu fu ijiege kuamoga e ije fune fiena uri zinuevena vua kuae. \v 36 Areme Jesu fu urina e boeje kuriaerena kiae, Ire ige na reva ije jade e bino kuariavono kiae. Rove e ije buka faememarena uri vua ije dabe e boeje kuariae. \v 37 Bu kuariavoga e boeje bu vua ije fievo buka oeseradiamo bu kuae, E ije ire boeje fuka mukoreigia renoene. Ro kuke fuka e ada tuguariaeva ije kiaga bu una vua fieve. Ro e ije itibireva ije fu kiaga bu una vua kuaevono kuae. \c 8 \s1 Jesu e fo tauseni gorumiaema ijene \r (Matiu 15:32-39) \p \v 1 Areme nituame bune una kuke e uruvana ijia afui rove ire bu idufuo ije fuka baki. Ijadufuo Jesu fu e vua fuone fievo ije kumeno bu ruae. \v 2 Bu rovoga fu kiae, Naka e igiebuo oefiadieme. Ijadufuo maeje bune mu inokubeke noena kariva ijadufuo iviama ire bu idufuo ije fuka baki. \v 3 Ro na ire bino naebe vajiaga name kia bu una are vakuva buka vasiaoriana nibuariake. Ro e gue na vierafe buka are mumabo ruaevano kiae. \v 4 Areme e vua fuone fievo ije bu una kuae, E Ireobo noka ae sao igia kari. Ijadufuo a vierafe no izia burete karina e ige gorumia bu iga fu deufiakono kuae? \v 5 Bu ijiege kuaravoga Jesu fu una kiae, Ro ja vierafe ja burete izege naevano kiae. Ro bu una kuae, No burete seveni naevano kuae. \p \v 6 Areme Jesu fune una e boeje kiamo bu ari karikoga fu burete seveni ije kena Godido baname isoena oemare. Areme fune ke tuasena e vua fuone fievo ije vajiamoga bu karina una e boeje vajiae. \v 7-8 Areme fune kuke kijume isesina bino bu naeva ije kena Godido oemarei. Areme fune e vua fuone fievo ije kiamoga bu karina e boeje vajiavo bu ivo fuka deufiamo nugune bu iremarei. Areme e vua fuone fievo ije bune ire nugune ije karina tere seveni ijiege utisei. \v 9-10 Ro e ijia ruaeva ije buka e uruvana fo taoseni (4000) ijiege. Areme Jesu fune e boeje kiamo bu vakoga fu uri e vua fuone fievo ijena vanage ijia ajiana bune una are Damanuta ijia vae. \s1 E Feresi ije bu ire sumiki be gakuae vierafeva ijene \r (Matiu 16:1-4) \p \v 11 Bune va are Damanuta ijia usiaevoga e Feresi gue bu Jesu biesirikuae ruae. Bu usiaena kuae, Eko ni ire sumiki be rega no gana vierafero ane ma Godire daro maga a renoenoro no ijiege vierafeno kuae. \v 12 Bu ijiege kuavoga Jesu fu urukeigia danuma areme kiae, Irerefuo e ige iviama karijo ije buka ire sumiki be gakuae vierafe? Naka ma kuariavo igia fiefo. Na ire sumiki be nabe rega e ige ja iviama karivo ije gakono kiae. \v 13 Areme fune e ije arena uri vanage abena fune una do ije urana gara vae. \s1 E Erodikiro e Feresi ijiebuo vame bu kenoejo ijene \r (Matiu 16:5-12) \p \v 14 Ro e vua fuone fievo ije bu totiamoga bu naebe ire uruvana kena vae ro bume burete besu ijiaru abena vae. \v 15 Areme Jesu fu urina kiae, Ja oenoekuva ni e Feresi ijiakiro e Erodi ijiebuo ire isiti ije mukoreigia akariakinu oenoeno kiae. (Ro Jesu vua ije fu ire isiti ijadufuo kuariaema ije fu e Feresi ijiakiro e Erodi ijiebuo vame buone bu kenoejo ijadufuo kuae). \v 16 Rove e vua fuone fievo ije bu vua fuone fu kuaemo ije bu naebe mukore fie. Ijadufuo bu vierafero fubite ire burete bu naebe ke ruaeva ijadufuo kuaemoro bume mauike karina una bue kuaevo fune vierafei. \v 17 Ijadufuo Jesu fu una kiae, Ja irerefuo burete ije ja naebe ke ruaeva ijadufuo dabe kuaeve? Ja vua ige na kuariavo ije jaka naebe mukoe fiena vierafe. Ja oe jone ije bute ka uria gikikimana? \v 18-19 Ja e nioki ijadufuo jabe giakuae vierafe? Ro kuke jaka adaki ijadufuo jabe fiekuae vierafe? Ja ude ire burete umui fague ije na ke tuasena e faeve tauseni (5000) vajiaeva ije jabe vierafei? Ro kuke ja tere izege ire nugune ije utiseva ije jabe vierafevano kiae? Fu ijiege kuariamoga bu una kuae, No tere tuero ijiege utisevano kuae. \v 20 Ro Jesu fu una kiae, Ro ja kuke burete seveni ije na ke tuasena e fo taoseni (4000) vajiaeva ijia ire nugune ije ja tere izege utisevano kiae? Fu ijiege kuariamoga bu kuae, No tere seveni ijiege utisevano kuae. \v 21 Areme Jesu fu urina kiae, Ja ire sumiki inokiro ije na reva ije jane giae. Rove jaka uria naebe ma vierafevano kiae. \s1 Jesu e nikuzeki ije kenujaema ijene \p \v 22 Areme bune ruoma are Besaeda ijia usiaevoga e gue bu e nikuzeki ije mesirina Jesudo ruae. Bu vierafe buka Jesu kuaga fu e ije niriaega fu maekuae bu ruae. \v 23 Ijadufuo bu usiae soesoevoga Jesu fu urina e nikuzeki ije umui kena keke makave ijia vae. Areme fune uri vije ufena e ijadufuo niome ijia azirama areme umui nigofo nijana kuae, A iviama abe una ire bino giamono kuae? \v 24 Fu ijiege kuamoga e ije fu una kake gakinu kuae, Na e ije nane giae rove na giaga buka ine igege oenoejono kuae. \v 25 Ijadufuo Jesu fu una kuke e ijadufuo niome ijia faremoga fuka ni nafaena uri ire boeje mukoreigia giae. \v 26 Areme Jesu fune e ije vua nijaena kuae, Ni una are one ijia vakiro ade una va sidove gafia irere na reva ijene e kuariamono kuae. \s1 Fita fu Jesudo kuaema ijene \r (Matiu 16:13-20, Ruki 9:18-21) \p \v 27 Areme Jesu fune e vua fuone fievo ijena are isesina bino sakae Sesaria Firifae guove ijia vakuae vae. Ro bu uria vame vako ijia fu uri kiae, Ja vierafe e bu na gievo ije bu era vierafevano kiae? \v 28 Fu ijiege kiamoga bu una kuae, E gue bu kuae aeje a e Joni e do ruoriamo ijene. Ro gue bu kuae, A e Iraeja ro gue bu kuae, Aeje a e be Godido vua vierafena kuaemo ijeno kuae. \v 29 Ijadufuo Jesu fu una kiae, Ro jaeje ja vierafega naeje na erano kiae? Ro Fita fu urina kuae, No vierafega aeje a Kuraesi e ije Godi fu kuamo fu ari ruaema ijeno kuae. \v 30 Fita fu ijiege kuaramoga Jesu fuka uri kuriaerena kuae, Vua ije a kuaema ije jade va e kuariavono kiae. \s1 Jesu fu izege isejavaema areme baronedufuo fu kuariaema ijene \r (Matiu 16:21-28, Ruki 9:22-27) \p \v 31 Areme Jesu fune uri e vua fuone fievo ije vua ijiege nijasiana kuariae. Fu kiae, Ema ijiebuo Fari ige naeje bu e mamekanu ijiakina e Godido zinone ifaejevo ijiakina e vua akae nijasiavo ijiebe na buka ijuonena kaniega na isejavaema baroneke. Ro mu inokubeke furike na una urikono kiae. \v 32 Jesu fuka samadukua ijiege kuariamoga Fita fuka uri Jesu umui kena vae. Fu umui kena va fuebe kekena Jesu vua ije fu kuaema ijene kuriaerena vafui. \v 33 Fita fuka ijiege tuatumena kuaramoga Jesu fu dakudena una e vua fuone fievo ije giama areme una Fita kuriaerena kuae, Setani garege vane. A Godido vierafe ije a baki ro ame emabuo vierafe ijia kuariemono kuae. \p \v 34 Areme Jesu fune uri e boeje ijiakina e vua fuone fievo ije kumeno bu ruae. Bu rovoga fu urina kiae, E be erare fu dia makae none ijia nuvediekiro vierafekuma e ije fuka korofuo fuone ijuegafanamidufuo. Fu ijiege re areme fuka uri vajae fiane binobino fuone ruovo ijia uria giriesa faememarena noefuo imedufuo. \v 35 Ijadufuo maeje erare fu una fuone izege fu ume igia oemarekinu fivadufuo ije uruke vierafenoekuma rade fube vame ma karivako ije abeke. Ro erare fu maza boeje noefuo imena e gue oetuana ifejiakinu vua none abe kuaenoekuma e ije fu rade vame ma karivako ije abeke. \v 36-37 Ro erare fu ume igadufuo sinuome ije uruke oetuagaro Godi fu ijuoegafakuma e ije kavene fuone ije fune dabe abueme. Ro kuke fu ume igadufuo sinuome ijiebe ifejaga fu Godido are maeje abekuma baki. \v 38 Ro e be erare fu e vua none fiemo rekiro uri jaeve ro vua none abe e ije ise renoekinu Godi naebe vierafevo ije nijasiakiro jaevemo ije nase una bu giana ijuonedufuo. Na maza ije Ema igiebuo Fari ige na una Godido sanaema ijiakiro anera akae ijena una ruovo ijia na una bu giana ijuonekono kiae. \c 9 \p \v 1 Jesu fu ijiege kuaria areme kiae, Vua ige naka ma kuariavo mukoe fiefo. E boeje gure ja kariva ijia e gue ja uria ni uria kariva ijia ja maza ije Godi fu e fuone ijiebuo oe ije samuagiakiro fuka darokuma roga ja ni jone ijia gake. \s1 Jesudo vajae ije fu nibe rema ijene \r (Matiu 17:1-13, Ruki 9:28-36) \p \v 2 Areme maza sigisi ijiege furinoga Jesu fune Fitakina Jemisi ro Joni ijene kaenamiana bune buosukua uruo kabo ijia ajiana vae. Bu va ijia usiae irena gakoga Jesudo vajae ije fune saroruba una nibe rei. \v 3 Fu ijiege rekoga ugone fuone ije buka mukoe sanana abaekirae. Ro ugone ije bu abaekiraeva ije bu e umeigia ugone soga bu abaekiravo ijieki ije fuka baki ro fuka ma abaekirae. \v 4 E inokubeke vua fuone fievo bu ije irena gavo ijia e Mosisikiro Iraeja e ije isuibe oeva ijiebe bume ijia Jesuna irena vua kuaevo bu giae. \v 5 Areme Fita fu una Jesu kuae, E nijasiamo, ige no ruaeva ije funeka marei. Na vierafe noka are muvuaka inokubeke, be one ro be Mosisido ro be Iraejado ijiege igia saejiakono kuae. \v 6 (Ro Fitakiro e inokiro bu ire ije rema ije gavo buka uruke judiae. Ijadufuo Fita fuka iti giremoga fu naebe vua bino kuae ro fume ijia manina gae). \p \v 7 Areme amite ijare utina ari e ije ka foteke okuriakoga Godi fu amite guove ijia ijiege kumei, E ije fu ma fari none naka fu ireobo oetuavo. Ijadufuo nika vua fuone ije mukoreigia fiena irinano kumei. \v 8 E inokubeke bu vua ije fie areme bu una kuderia rerega e ije fu baki. Ro fune Jesure fuosukua buina ijia manino bu gae. \v 9 Ijiege rena bune uruo ije arena una ari ruovo ijia Jesu fu kiae, Ja una vakuva irere ige fu remo ja gaeva ije jade e bino kuariavo. Ro jani areke Ema ijiebuo Fari ige na barone areme una uriga ni ijia sone e kuariano kiae. \p \v 10 Ijadufuo e inokubeke bu ire ije bu gaeva ije bume mauike oe buone ijia arei. Rove bume mauike una bue kuae, Fu baronena una urikono kuema ije fu irerefuo ijiege kuaruemano kuae? \v 11 Areme bune una Jesu kuae, A vierafe e vua akae nijasiavo ije bu irerefuo kuae fu Iraejare ude una ruakono kuae? \v 12 Bu ijiege kuaravoga Jesu fu una kiae, E Iraeja fu ude una ro ire boeje amaeriakinu kanafuina urari nakono kuaeva ije buka ma kuae. Ro kuke Godido buki akae ijia vua ije bu isoena kuae, Ema ijiebuo Fari ije fuka vajae fiane uruvana biediake ro kuke e boeje buka fu ijuonekono kuae. Ijadufuo ja vierafe bu irerefuo ijiege kuaena isoe? \v 13 Vua ige naka ma kuariave, E Iraeja fune ude romoga e ije bune uri izege Godido vua akae ijia bu fuesina isoena kuaeva ijiege rena bune uri e Iraeja dabe buone bu vierafeva ijia rei. \s1 Jesu ame iseke fu kavene ise ijare niroema ije amaerima ijene \r (Matiu 17:14-21, Ruki 9:37-43a) \p \v 14 Jesu fune e vua fuone fievo inokubeke ijena una ari vakuma game e vua fuone fievo gue bu kariva ijia usiae. Areme bu giake buka e uruvana ijia buina kari. Ro kuke e vua akae nijasiavo gue bu urina e Jesudo vua fievo ijena madinamivo bu giae. \v 15 Ro e boeje bu gake Jesu romoga buka oeseradiamo bu difurisaena usiae fu biena anae. \v 16 Areme Jesu fu uri e vua fuone fievo ije kiae, Ja vua ige ja irere ije buina kuaena dabe saguvono kiae? \p \v 17 Fu ijiege kuariamoga e be fu e uve ijia urina kumei, E nijasiamo na fari none fuka itibirega na mesirina one ruae. Ijadufuo maeje fu kavene ise ijare nirokoke fu vua kuaemo baki. \v 18 Kavene ise ije fu fari none ije nirona kana dabe akoega fu sakaedo ijia dijena itire sabae arina ubae sakinamikinu vajae gareme. Ijadufuo na mesiri ro e vua one fievo ije kiae, Ni kavene ise ije kuaga fu ame none ije arena vano kiae. Rove e vua one fievo ije bu amaeriga fuka iseremono kumei. \v 19 Ro Jesu fu una gue kiae, E gure jone ja ma vierafevo ije fuka ma isesina. Na maza izege jaena fikinu vua nijasiaga ja ijia mukoreigia ma vierafeke? Ni ame ije mesiri roga na gano kiae. \v 20 Areme bune ame ije mesiri rovoga kavene ise ije fu Jesu gana keke vakiro uri ame ije kana dabe akoemo fu ume ijia dijena jiekenokinu itire sabae arime. \v 21-22 Fu ijiege remoga Jesu fu una dakude asoe fuone ije kuae, A vierafe fari one ije fu iviama ijiege reme ke fune isuibe ijiege rena ruomono kuae. Ro asoe fuone fu una kuae, Fuka uria ame isekube ijia ijiege rena ruae. Kavene ise fuka kanaga fu baronekiro fu ijiege vierafe. Ijadufuo fuka maza boeje kana dabe do ijia abiekinu dabe miane ifaejeme. Rove a vierafega ane manikuma ni oefiane nuvuone ije guona ifejuono kuae. \v 23 Fu ijiege kuaramoga Jesu fu una kuae, A irerefuo a kie a manikuma ni ifejuono kieme? Ro igia fie, erare fu ma vierafekuma ije fu manido fu ire boeje binobino renoekono kiae. \v 24 Ro ame ijadufuo asoe fuone fu una kumei, Naeje nane a ma vierafe rove ma vierafe none fu ma isekube. Ijadufuo ni una kuke ifejiega na biona ma gikikimana a ma vierafeno kumei. \p \v 25 Ijiege rena Jesu fu giake buka uria e uruvana rovoga fu urina kavene ise ije kuriaerena kuae, Kavene ada bijuki itibirema gure, na a kuavono ni e ije arena keke vane. Ro ade una ro fu niromono kuae. \v 26 Ijadufuo kavene ise ije fune kekekiro uri ame ije dabe niromoga fu ugafuruna kurima areme keke vae. Areme ame ije funeka daro furinoga fu ijia mamoena ajuaremoga e boeje bu gana vierafero fune baronemaro bu ijiege vierafe. \v 27 Rove Jesu fu uri ifejana umui keno fu una uri. \v 28 Areme rade Jesu fune una are ijia aru vakoga e vua fuone fievo ije bu mauike nuvena aru Jesu kuae, Kavene ise ije nore ude rorukurae. Rove a vierafe fu irerefuo naebe e ije arena keke vaemano kuae. \p \v 29 Bu ijiege kuaravoga Jesu fu kiae, Ire ijieki ijeja jaka baname isoena Godi kuarakuva fu redufuo. Ro vame bino ije ja izege rena kavene ise ije kuriaerena rorukuriaga bu usiae vakuva bakino kiae. \v 30 Areme bune are ije arena una Gareri ijia urana vae. Ro Jesu fu vierafe fuka e ije ni sauikuriana vakiro ijiege vierafei. \v 31 Ijadufuo maeje fu e vua fuone fievo ije izege fu rade barone areme una uridufuo fu ijene kuariana nijasiame. Ijadufuo fu kiae, Rade Ema ijiebuo Fari ige na bu dabe e ise revo ije mia bu kaniega na baroneke. Ro rade mu inokubeke furiga na una urikono kiae. \v 32 Rove e vua fuone fievo ije bu Jesu vua ije fu irerefuo ijiege kuariamo ije buka naebe mukoreigia vierafe. Ro kuke bu jumeva ijadufuo bu naebe una Jesu duna bino kuarae. \s1 E ije erare fuka ma e anuigi ijene \r (Matiu 18:1-5, Ruki 9:46-48) \p \v 33 Areme bune vakuma are Kafoniamu ijia usiaena gire be ijia ajiana kari. Bu ijia kariva ijia Jesu fu urina e vua fuone fievo ije kiae, Ja vame gafe ja vua irere ije kuaena dabe joe madinamivano kiae. \v 34 Jesu fu ijiege kuariamoga e vua fuone fievo ije bu naebe una ve gue kuarae. Ijadufuo maeje bu erare fu e anuigi redufuo bu ijadufuo kuaena bue madinami. \v 35 Areme Jesu fune ari figana e tuero vua fuone fievo ije kiamo bu ruae. Bu rovoga fu kiae, Erare a koro dabe amure vierafenoeno ije nika arene. Ro amure nika e gue vierafena uri buefuo imeno kiae. \v 36 Fu ijiege kuaria areme uri ame isekube mesirina ukua ijia nujae. Areme fune uri kaeikemega una dakude e vua fuone fievo ije kiae, \v 37 E ije erarebe ja ive none ijia ame iseke igeki ije oemarekinu mesirivo ije bu kuke na oemarejiekinu mesirieve. Ro erarebe bu na oemarejiekinu mesirievo ije bu kuke e ije fu kiemo na ari ruaeva ije oemarekinu mesirivono kiae. \s1 Erare fu naebe Jesuki nigaraemo ije fu una fuosiki remo ijene \r (Ruki 9:49-50) \p \v 38 Areme Joni fu urina kuae, E nijasiamo e be fu ive one ijia kavene ise ije kuriaeremo bu usiae vako no gana kuavo fu arei. Ijadufuo maeje fu noena oenoeno bakino kuae. \v 39 Fu ijiege kuaramoga Jesu fu una kiae, Ja e ije fu ijiege renoeno ije jade vafuvo. Ijadufuo maeje erare fu ive none ijia ire sumiki be remo ije fu una noesina vua ise bino kuaekuma baki. \v 40 Ro kuke erare fu naebe noena nigaraemo e ije fu una noena reme. \v 41 Ro vua ige naka ma kuariavo fiefo. E be erare fu vierafero aeje a Kuraesido e ro fu ijiege vierafekinu ire isekube do gaeki ijieki ije a ifejakuma ije Godire vame maeje bino fuone rejakono kiae. \s1 E gue biesiriaga bu ise revo ijene \r (Matiu 18:6-9, Ruki 17:1-12) \p \v 42 Jesu fu ijiege kuaria areme una kuke kiae, Erare fu e ije bu oe vafaena ame isesina igege na ma vierafevo ije kame arafiriaga bu una ise renoekuva na vierafe e ije buka mune ireobo be dabe uro fuone ijia kirana davare ukua ijia akoega fu do ino kiae. \v 43-44 Areme Jesu fu una kuke vua be ijiege mena kuariae. Fu kiae, A vierafega bu umui one ijiebe a mesirana dabe ise bino revoga na vierafe aka kanaufu akoedufuo. A ijiege rekuma ije fune maredo a umui guekinu are ma karivako ijia vake. Ro a naebe umui one inokiro ijia be kanaufu akoekuma ije bune umui one ijiebe a mesirana dabe are ise miane fu naena vafaemo baki ijia vake. \v 45-46 Ro kuke a vierafega bu dia one ijiebe a mesirana vame ise ijia vakoga ni dia be kanaufu akoene. A ijiege rekuma ije fune maredo a dia besu e aekiraema igege are ije ma karivako ijia vake. Ro a naebe dia one be ufu akoekuma ije bu dia one inokiro ijiebe a dabe miane ise ije fu maza boeje ijia naeno ijia akoega a isejavaedufuo. \v 47 Ro kuke a vierafega bu niome one inokiro ijiebe a mesirana ise renoejoga ni niome one ije be nafe akoene. A ijiege rekuma ije fuka maredo a ni guekinu are ije ma karivako ijia vake. Ro a naebe ijiege rekuma ije bu ni one inokiro ijiebe a dabe are ise miane naeno ijia akoega a ijia isejavaedufuo. \v 48 Ro vua ije are ise miane naeno ijadufuo ije fune e Asaeare isuibe ijiege kuae. Ro vua ije fu kuaema ije bu ijiege isoe, \q1 Are ise ijia nifune ije e fuzavo ije bube oeke. Ro miane ije ijia naena vako ije fube vafaekono kuae. \p \v 49 Ro igia fie, Godi fu i jone boeje ja menoevo ije fu kena miane ijia ifaejena ise ije fu kari korekiro maeje fu aredufuo. \v 50 Ro kuke ire soru bu abena ire sana ivo ije mariene fuone fuka mukore. Ro mariene fuone fu iserekuma bu izege rega fu una marekuma baki. Ijadufuo vua none ije fuka ire soru igeki. Ijadufuo ni maza boeje vua none ijene oe jone ijia vierafekinu renoega fu soru igege vame ise jone ijene sojiafo. Fu ijiege rega ja una mukoreigia e boeje ijena kafaena karinoeno kiae. \c 10 \s1 Bara kena uniavo ijene \r (Matiu 19:1-12, Ruki 16:18) \p \v 1 Areme Jesu fune are ije arena una Judia guove do Jodeni ruvaema irifo gara ijia vae. Fu ijia vakoga e uruvana bu fuone rovoga fune izege fu renoeno ijiege una kuke vua nijasiae. \v 2 Fu vua nijasiamo ijia e Feresi gue bu Jesu biesirikuae ruae. Bu usiaena kuae, E be fu bara fuone rorukuraga fu vakuma a vierafe fube akae nuvuone tuasemo ke fu bakino kuae? \v 3 Bu ijiege kuavoga Jesu fu una kiae, Ro ja vierafe Mosisi akae fu abe miaema ije fu izege kuae? \v 4 Areme e ije bu una kuae, Mosisido akae ije fu kuae, E be erare bara fuone rorukuraga fu vakuma fuka fefa be isoena kua, Ivia a bara none bakino kuana abe maga fu vakono kuae. \p \v 5 Bu ijiege kuaravoga Jesu fu una kiae, Vua ije Mosisi fu isoena kuae ja bararafa jone rorukuriaga bu vano kuaema ijadufuo maeje oe jone fuka ma gikikimana. \v 6-9 Rove iko zinume Godi fu aesakae ige amaerima ijia fu kuae, \q1 Godi fu e fari amaeri ro bara amaeri. Ijadufuo e fari ije fu uri asoe fuone ijiakiro asie fuone arena una bara fuone ijiaki finoke. Bu ijiege karinoejo ijia buneka una buobiki vajae besu reke. Ijadufuo bu vajae inokiro baki ro buka besu. Ijadufuo bara ije Godi fu abena una e fari ijiaki besu uniaeva ije e bino bube kena ata binobino uniakono kuae. \p \v 10 Areme rade bune una va are ijia kariva ijia e vua fuone fievo ije bu una Jesu vua ije fu kuariaema ijadufuo duna kuae. \v 11-12 Ijadufuo Jesu fu urina kiae, E be erare fu bara fuone amure rorukuraga fu una bara raego ije abekuma e ije fune bara ijene daturame. Ro kuke bara amure fu rorukuraema ije fu va una baru iviaeko be manikuma ije fune baru ijene daturamono kiae. \s1 Jesukiro ame isesina ijene \r (Matiu 19:13-15, Ruki 18:15-17) \p \v 13 Areme e gue bu vierafe bu anafa buone ije kaenamiana Jesudo roga fu umui nigofo naejiakinu buefuo baname isoekuae ruae. Bu ijiege kaenamia rovoga e vua fuone fievo ije buka naebe oemarei ijadufuo bu urina e ije anafa kaenamia ruaeva ije kuriaerei. \v 14 Rove Jesu fu naebe oemare ijadufuo fu urina e vua fuone fievo ije kiae, Ja ame isesina ije jade vafiavo. Ro nime arega bu kaenamia none ruafo. Ijadufuo maeje e ije eranebe bu ame isesina ije bu asoe buone ije ma vierafevo ijiege bu na ma vierafekuva Godi fu e ijieki ijiebuo oe ije samuagiake. \v 15 Ijadufuo ni vua ige na kuariakuvejo ije mukoreigia fiefo. Erare fu ame isesina ige bu na ma vierafevo ijiege Godi ma vierafekuma fu e ije Godi fu oe buone ijia samuagiamo ijena besu maziedufuo. Ro fu bakuma fu izege una buina maziekuma bakino kiae. \v 16 Fu ijiege kuaria areme uri ame isesina ije umui fuone ijia kamudiana umui nigofo naejiakinu daro miae. \s1 E sinuome zaraema ijene \r (Matiu 19:16-30, Ruki 18:18-30) \p \v 17 Areme Jesu fune e vua fuone fievo ijena una vame ijia ruomo ijia e be fu difurina ruae. Fu kekena Jesudo nidua ijia augesana kuae, E maegure E Nijasiamo, na ire maeje na irere ije rega na vame ma karivako ije abekono kuae? \v 18 Ro Jesu fu una kuae, Eko a irerefuo na kie e maegureno kieme? Fu e be erare fu e ma baki ro fune Godire fuosukua. \v 19 Ro igia fie, a Godido akae boeje ane fie. Ro akae ijia fu kuae, Ade e kaniakinu bara turakinu ro iniemekinu vua kufui kuaekinu ro e biesiria sinuome buone kemono kuaema ije ane fie. Ro kuke akae be fu kuae anika asoe one ijiakiro asie one ije iriniano kuaema ije ane fiemano kuae. \v 20 Jesu fu ijiege kuaramoga e nikaki ije fu una kuae, E Nijasiamo na vierafe vua irere boeje a kuariemo ije na uria e isekube ijia nane ijiege kenoekinu iriniana ruaevano kuae. \p \v 21 Areme Jesu fu uri e ije gana areme fu oetuakinu kuae, Eko, ire boeje ane remo ije fune marei. Ro nine va ire besu igene rene. Ni va sinuome one boeje karina una e guebuo fuaevene. Areme ni moni ije abena una e sinuome baki ije vajia areme ni urina na nuvedieno kuae. \v 22 Rove e nikaki ije fu vua ije fiemo fuka ireobo oefiaemo fu oefiaeguma vae. Ijadufuo maeje fu vierafega fuka sinuome uruvana zarae. \v 23 Areme Jesu fu una dakudena e vua fuone fievo ije giama areme kiae, E ije sinuome zaraeva bu sinuome ijia bijuana karivo ije bu Godido e ije fu oe buone ije samuagiamo ijena besu maziedufuo fuka ma gikikimanano kiae. \v 24 Fu ijiege kuariamoga e vua fuone fievo bu vua ije fievo buka oeseradiae. Ijadufuo Jesu fu una kiae, Anafa none gurie vame ije e bu Godido e ije fu oe buone ije samuagiamo ijena maziedufuo ije fuka ma gikikimana. \v 25 Ro igia fie, mave kamero ije fuka mave ireobo ro sieme tire ije fuka isekube, Ijadufuo mave ije fu sieme tire ijia aru vadufuo ije fuka gikikimana. Vame besu ijiege ro e sinuome zaraema ije fu una Godido e ije fu oe buone ije samuagiamo ijena maziedufuo fuka ma gikikimanano kiae. \p \v 26 Areme e vua fuone fievo bu vua ije fievo buka oeseradiae. Ijadufuo bu uri bue kuae, Ja vierafe e ije erare fu manido fu una e ije Godi fu oe buone ije samuagiamo ijena besu maziekono kuae? \v 27 Bu ijiege karina bue kuaevoga Jesu fu kiae, Fu e be erare vierafe fuone ro vame fuone fu kenoeno ijia fu manima baki. Ro fune Godire fuosukua fu manido fu era fu vierafema ije kuaga fu una Godido e ije fu oe buone ije samuagiamo ijena besu maziekono kiae. \v 28 Areme Fita fu una kuae, E Ireobo no ire nuvuone boeje noneka ijia arena uri a nuvedana ruaeva ije guono kuae. \v 29-30 Fu ijiege kuaramoga Jesu fu una kuae, Vua ije aka ma kuaeme. Rove ni igia fie, e be erare fu are fuone ijiakiro uviarafa ro makirafa fuone ro orafa ijiakiro anafa ro juare fuone ije noefuo ijuoegafia areme uri Godido vua maeje abe e kuariakuma Godi fu rade ire ma bino kedufuo. Ro ire ijeja fu are ro uviarafa ro makirafa ro asieasoe ro anafa ro juare ije vajake. Ro kuke fu na nuvediemo ijadufuo fuka ire ise bino biediadufuo. Rove Godi fuka rade vame ma karivako ije abe maga fu ijia fi vake. \v 31 Ro igia fie, erare bu ude vakuae vierafevo ije rade bu una rane gamia iredufuo. Ro kuke erarebe iviama rade irevo bu una ude irekono kiae. \s1 Jesu una maza ije fu baronedufuo ije kuariaema ijene \r (Matiu 20:17-19, Ruki 18:31-34) \p \v 32 Areme Jesukiro e vua fuone fievo ije bune una Jerusareme ajia vakuae vae. Ro bu uria vame vako ijia Jesu fu ude vako e vua fuone fievo ije bu ijuone ijia nuvei. Bu nuve vaga buka ireobo oeseradiame ro e gue ijia nuve vako ije budua buka ireobo jumei. Areme Jesu fune una dakude e tuero vua fuone fievo ije kaenamiana va buebe usiaena fune uri irerebe rade fuone redufuo ije kuariae. \v 33-34 Fu kiae, Igia fiefo. No vakuma Jerusareme usiaevo ijia Ema ijiebuo Fari ige na bu abena e zinone ifaejevo ijiebuo e mamekanu ijiakina e vua akae nijasiavo ije miadufuo. Areme bure na toenamie areme uri vua ise bino noesina kuaena na dabe isekafiedufuo. E ijiebe na abe una e Jiusi baki ije miaga bu na dabe varaemena vi ufemadiekinu ifiema areme abe kurosi ijia kanieke. Areme mu inokubeke furiga Godi fu kiega na una urikono kiae. \s1 Jemisikiro Joni bu Jesu duna kuaeva ijene \r (Matiu 20:20-28) \p \v 35 Areme Zebedido anafa inokiro e Jemisikiro Joni bu usiaena Jesu kuae, E nijasiamo no vierafe aka ire be nuvuefuo rekono kuae. \v 36 Bu ijiege kuavoga Jesu fu una kiae, Ro ja vierafe na irere joefuo rekono kiae? \v 37 Ro bu una kuae, E Ireobo no vierafe a maza ije a una e ireobo rena fata one maeje sanaema ijia fina e boeje samuagiamo ijia kuoga no umui one maeneke ro aeneke ijia karino kuae. \v 38 Bu ijiege kuavoga Jesu fu una kiae, Vua ja kuarievo ije jaka naebe mukoreigia vierafekinu kuarieve. Nanaka vajae fiane ireobo abedufuo rove ja vierafe jabe manido jadua ja vajae fiane besu ijene abekono kiae? \v 39 Areme bune una kuae, No vierafe none manido no rekono kuae. Bu ijiege kuaravoga Jesu fu una kiae, Na vierafe e buka ire ise bu none rega na isejavaedufuo ije bu kuke jone rega jadua ja ijiege isejavaeke. \v 40 Ro e ije bu umui none maeneke ro aeneke ijia karidufuo ja kuarieva ije na nare rekuva baki. Ro are ije fu Asoe none ijare e fuone ije fu vierafema ijiebuo amaerijiaemano kiae. \p \v 41 Areme ve ijia e vua fuone fievo gue bu vua ije fievo buka defarudiamo bu una Jemisikiro Joni ziegafiae. \v 42 Ijadufuo Jesu fu urina e vua fuone fievo ije kiamo bu una besu afui. Areme fu urina kiae, E Jiusi baki ijiebuo e mamekanu bu e buone samuagiavo ije buka vajae fiaeguma samuagiavo ije jane vierafe. \v 43 Rove igia fie, vame ijiege bu kevo ije jadua jade ijiege kevo. Ro erare fu vierafe fuka joefuo e ireobo rekiro vierafekuma e ije fuka una joefuo imedufuo. \v 44 Ro erare fu e nigofo rekiro vierafekuma e ije fuka e be joefuo imeno igege renoeke. \v 45 Vame besu ijiege Ema ijiebuo Fari ige na ruaeva ije na e ireobo rekiro ruaeva baki. Ro name e be fu e befuo imeno na ijiege rekiro ruae. Na kurosi ijia baronena kavuane none ijia usiaena e boeje karauniakiro na ijadufuo ruaevano kiae. \s1 Jesu fu Batimiasi kenujaema ijene \r (Matiu 20:29-34, Ruki 18:35-43) \p \v 46 Jesu fune ijiege e vua fuone fievo ije kuariakinu ruoma sidove Jeriko ijia usiae. Areme bune nana vakoga e boeje bu urina buina vae. Bu ijiege vako ijia bu e Timiasido fari e Batimiasi ijene bie. Ro e ije fu e ni kuzeki fuka maza boeje vame irifo ijia fikinu e boeje bu asivo ije irefuo sarefiriamo. \v 47 Ijadufuo fu fina fieke Jesu e Nasaretiko ije fu romo fu fie. Areme fu uri urukeigia kumei, E Ireobo e Devido uifari gare, a na oefiadakuma ni na ifejieno kumei? \v 48 Fu ijiege kumei rove e ijia ruovo ije buka uri kuriaerena kuae, Eko, mauike igia fino kuae. Rove e ije fuka una urukeigia vijekinu kumei, E Ireobo E Devidido uifari gare, a na oefiadakuma ni na ifejieno kumei. \v 49 Ijadufuo Jesu fune arena ijia manine una e ije kiae, E game kumeno ije kua fu igia rono kiae. Jesu fu ijiege kiamoga bu e nikuzeki ije kuae, Jesu fu a kumeno ni uri oemarekinu vano kuae. \p \v 50 Ijadufuo e nikuzeki ije fune migegire urina ugone fuone fu nakae fino ije ke dabe akoena fune Jesudo ijia vae. \v 51 Areme Jesu fu kuae, Na irere ije rejakiro a ije vierafemano kuae? Fu ijiege kuamoga e nikuzeki ije fu una kuae, E nijasiamo na vierafe a ni none ige amaerijiega na una ni nafaeno kuae. \v 52 Ijadufuo Jesu fu una kuae, Eko one a ma vierafema ijare a kenujaemano ni oemarekinu vano kuae. Fu ijiege kuamoga saroruba e ijadufuo ni ije fune una nafaemoga fu uri Jesu nuvena vae. \c 11 \s1 Jesu fu Jerusareme vaema ijene \r (Matiu 21:1-11, Ruki 19:28-40, Joni 12:12-19) \p \v 1 Ijiege rena Jesu fune e vua fuone fievo ijena bune Jerusareme vakuae ruoma are Betefesi ro Beteni uruo Orivi kuavo ivuake ijia usiae. Areme Jesu fune urina e vua fuone fievo inokiro vua igene kuariae. \v 2 Fu kiae, Va sidove gafia usiaena gaga bu mave doniki be bu abe oenoejo baki ijene ijia kiraejoga ije irana mesiri una igia ruafo. \v 3 Ro ja va iraga e be fu giana kiako, Ja irerefuo mave doniki ije iravono kiakuma ni kua, No E Ireobo ijare maza aokube vierafema ijadufuo no ije irado no una migegire mesiri ruakono kuano kiae. \p \v 4-5 Ijadufuo bune va gafia usiae gake mave doniki ije bu dabe are viene bu aruvo ijia kiraeva bu gae. Areme bune usiae iravoga e ije viene ivuake ijia ireva ije bu giana kiae, Ja erare kiaga ja mave doniki ije iravono kiae? \v 6 Bu ijiege kuariavoga e Jesudo vua fievo inokiro bune uri vua izege Jesu fu kuariaema ijiege una e ije kuariavo bu arekoga bu irana una vae. \v 7 Bune irana una va Jesu fino ijia usiaena uri ugone buone bu ado saeva ije azona mave doniki ado ijia riejavoga Jesu fu ijia ajia fi. \v 8 Bu ijiege rekoga e boeje bune urina ugone buone bu ado savo ije azona vame ijia riejana vae. Areme e gue bu uri ine maeje bu juare buone ijia oeva ijiebuo kia ijene ufusena vame ijia riejakoga fu ijia bierena vae. \v 9-10 E gue bu ude vako gue bu rade nuve vakinu kumevo, \q1 No Godido ive ije abe aroeke. No vierafe Godire e ige fu E Ireobo ijadufuo ive ijia ruomo ije daro make. Ro kuke no vierafe Godire izege fu ude e Devidi daro mamoga fu asaerafa nuvuone samuagiaema ijiege fu una kuke e ige fu ruomo ije daro maga fu no samuaguoke. No Godi E Ireobo kave gufia ijia fino ijadufuo ive ije dabe ajiakono kumei. \p \v 11 E boeje bu ijiege kumekinu Jesu mesirina ruoma Jerusareme ijia usiae. Areme Jesu fune arina Godido Are bu baname isoevo ijia aruna ire boeje gianoe. Fu ijiege gianoena ve titutemoga fune urina e vua fuone fievo ijena una Beteni ijia naekiro vae. \s1 Ine durime igeki ije fo naebe kiraema ijene \r (Matiu 21:18-19) \p \v 12 Areme bune suoke una ruovo ijia Jesu fuka vasia oe. \v 13 Ijadufuo fu mumabo gamia ruakinu ine durime igeki ije bu kua figino kuavo ije be fu akuma manino ije gae. Ijadufuo fu urana gaga ine fu fo kiraejoga fu gakiro vae. Rove fu va gake ine ije fume a ijiaru manine. Ijadufuo maeje ine ije fu fo kiradufuo mazani ije fu naebe ruae. \v 14 Ijadufuo Jesu fu urina ine ije kuae, Aeje a una fo kiraga e bu turana ikuva bakino kuae. Fu ijiege kuamoga e vua fuone fievo bu vua ije fie. \s1 Jesu fu Godido Are ijia e ije bu ire binobino fuaevejo ije kuriaerema ijene \r (Matiu 21:12-17, Ruki 19:45-48, Joni 2:13-22) \p \v 15-16 Areme bune una ruoma Jerusareme usiae areme Jesu fune nana Godido Are bu baname isoevo ijia aru vae. Fu aruna e ije bu ire binobino karina fuaevejo ije kuriaeremo bu usiae. Areme fune uri e ije moni dana vajuonamivo ijiakina e ije ume tuvuaeki kena fuaevejo ijiebuo fata ije kame kuderiajiae. Fu ijiege rekinu uri e ije bu sinuome buone kena Godido are guove ijia oenoevo ijene kuriaeremo bu arei. \v 17 Areme fune uri e ije vua kuariakinu nijasiana kiae, Isuibe Godido vua bu isoeva ijia fu ijiege kuae, \q1 Are none bu e boege aesakae binobino ijia karinoeva ije bu ijia aruna Godido baname isoedufuo. Rove jare ijia aruna dabe e iniekibuo are igege amaerivono kuae. \m \v 18 Jesu fu ijiege kuariamoga e zinone ifaejevo ijiebuo e mamekanu ijiakina e vua akae nijasiavo ije bu vua ijene fie. Ijadufuo bu uri vame izege bu Jesu kanadufuo ije rerei rove buka jumei. Ijadufuo maeje e boeje bu vua fuone fu nijasiamo ije fiega buka oeseradiaga bu oemarekinu fiekuae vierafei. \v 19 Areme fune ve titutemoga Jesu fu uri e vua fuone fievo ijena bune sidove ije arena vae. \s1 Godi ma vierafedufuo ijene \r (Matiu 21:20-22) \p \v 20 Bune va naoeva suoke una vame ijia ruakinu ine ije Jesu fu ude kuaema ije gake fune saerei. Ine ijadufuo a ijiakina kia fuone boeje foteke buneka saerena vakuma girege gamia kekei. \v 21 Ro Fita fune Jesu irere fu ude rema ije fune vierafei. Ijadufuo fu urina Jesu kuae, E Nijasiamo garia gane. Ine gare a kuaema ije fune saeremano kuae. \p \v 22 Fita fu ijiege kuamoga Jesu fu urina e vua fuone fievo ije kiae, Janika Godi ma vierafefo. \v 23 Naka ma kuariave, erare fu oe fuone ijia naebe zazae ro fume ma vierafena uruo gare kuako, Ni koro tuana davare gamia urano kuakuma fuka rega ja gake. \v 24 Ijadufuo igia fie, a ire befuo Godi baname isoena kuamo ije ma vierafero ane abemaro ijiege vierafekinu baname isoekuma ire a kuamo ije a abeke. \v 25 Ro ja Godido baname isoevo ijia ja ire ise bino kairafa jone ijiebuo reva ije vierafekuva ni oe jone ijia totefo. Ja ijiege rekuva Godi Asoe jone saove gufia fino ije fu ise jone ja reva ije fu giana areke. \v 26 Ro ja e binobuo ise ije ja naebe giana oe jone ijia totekuva Godi Asoe jone saove gufia fino ije fu ise jone ja renoeva ije fube giana arekono kiae. \s1 Bu Jesudo daro ije fu abema ijadufuo duna kuaeva ijene \r (Matiu 21:23-27, Ruki 20:1-8) \p \v 27-28 Jesu fu ijiege kuariama furi areme bune una urina vakuma Jerusareme usiae. Areme fune va Godido Are bu baname isoevo ijia aruna oenoe. Fu ijia oenoenoga e mamekanu Godido zinone ifaejevo ijiakina e vua akae nijasiavo ijiakina e mamekanu bino bu urina kuae, Vame ije a renoeno ije erare kuaga a ijiege renoeno kuae? \v 29 Bu ijiege kuaravoga Jesu fu una kiae, Na vierafe na duna besu kuariaga ja una maeje kuariekuva na ijare sone e ije erare kiega na ire igene renoejo na ije kuariake. \v 30 Ja vierafega Joni e ije fu do ruoriamo ije fu Godire kuae ke fu emabe kuaga fu renoeno kiae? \p \v 31 Fu ijiege kuariamoga bu uri dabe bue kuaena sagui. Bu kuae, Note una izege vegue kuarake? No kuako fu Godire maemano kuakuva fuka kuoko ro ja irerefuo naebe Joni ma vierafevano kuoke. \v 32 Ro kuke no kuako fu emabe maevano kuakuva e gure bu izege redufuo ije no vierafega fuka judueme. Ijadufuo maeje e boeje bune ma vierafega e Joni fune ma e Godido vua vierafena kuaemo beno kuae. \v 33 Ijadufuo bu una Jesu kuae, No Joni vame ije fu erare kuaga fu renoeno ije noka naebe vierafevano kuae. Areme fu urina kiae, Ijiekido na e ije erare kiega na ire ije renoevo ije nabe kuariakono kiae. \c 12 \s1 Jesu fu e ije juare samua kariva ijia mena kuaema ijene \r (Matiu 21:33-46, Ruki 20:9-19) \p \v 1 Areme Jesu fune uri zinuevena vua bino mena e boeje kuariae. Fu kiae, E be fu sakae fuone ijia juae mena faere kira ufuaenoena arei. Fu ijiege rena fune juare guove ijia are bedua bu ijia karina juare samuadufuo ije sae. Areme fune uri e bino kemo bu juare fuone samuakoga fune are mumabo ijia vae. \v 2 Fu va ijia fina fieke ine fo fune kirana duivo fiena fune e fuone imeno be kuamo fu ine fo gue fuefuo karikiro vae. \v 3 Fu vakuma gafia kekemoga e ije juare samua kariva ijiebe urina e ije farena dabe ifima arevo fu umui kiriasana una ruae. \v 4 Areme e ije fune una e fuone imeno be kuamo fu una vae. Fu vakoga e ije juare samua kariva ije bu kuke e ije vaema ije nigofo ijia kanana areme uri ire ka ma ise ije fuone rei. \v 5 Bu ijiege revoga e juare koeki ije fu kuke una e be kuamo fu vakoga bu kanavo fu baronei. Areme fune una kuke vame besu ijiege rena uri e gue kiamo bu vae. Bu va gafia usiaevoga e ije juae samua kariva ije bu uri e gue faradiana ifiakinu gue bu kaniavo bu oe. \p \v 6 Ro e juare koeki ije fu vierafe fuka fari fuone fu oetuamo ije kuaga rane ije fure vakiro fu ijiege vierafei. Ijadufuo fu una fue kuae, Na fari none kuaga fure vakuma bube kanake. Ro buka fu aguaena vua fuone abekono kuaena uri fari fuone kuamoga fu vae. \v 7 Rove e ije juare samuana kariva ije bu fu vakoga bune gana uri bue kuae, E gure fu e juare koeki ijadufuo fari. Ijadufuo roga noka kana areme asoe fuone ijadufuo juare boege nuvuone abeno kuae. \v 8 Bu ijiege kuaena bune uri fari fuone ije farena kanavo fu baronemoga bu dabe juare faere gafa akoevano kiae. \p \v 9 Jesu fu vua ijiege mena kuariama areme kiae, Ja vierafe e juare koeki fu vua ije fiekuma fu irere abeke? Na vierafe fu fiekuma fu ro e juare samua karivo ije kania bu oeke. Areme fune una e gue kiaga bure juare fuone samuakono kiae. \v 10-11 Jesu fu ijiege kuariama areme una kiae, Ja Godido vua bu isuibe isoeva ije jabe dana vierafe? Ro vua ije bu kuaeva ije bu ijiege isoe, \q1 E are savo ije bu tugie maeje fu are ije farena manidufuo ije bu vierafero fu isero bu dabe akoe. Rove fune E Ireobo ijare korofuo tugie ijene abena una amaerimo fuka anuigi rei. Ijadufuo iviama fune tugie ijare are ukua ije bijuana manino. Ro ije funeka ma fune E Ireobo ijare korufuo ire ije remo none gaevano kuae. \m \v 12 Jesu fu vua ijiege kuariamoga e Jiusi ijiebuo e mamekanu bu vierafega vua ije fu mena kuaemo ije fu buesina kuae. Ijadufuo buka Jesu fare tokuae vierafei. Rove buka e boeje ruaeva ije jume ijadufuo bu naebe ire be fuone rei ro bume ijia arena vae. \s1 Jesu bu takesi abievo ijadufuo duna kuaeva ijene \r (Matiu 22:15-22, Ruki 20:20-26) \p \v 13 Ijiege rena bu rade e Feresi gue ro e Erodido e gue ije kiavo bu Jesu biesirina duna bino kuarakuae ruae. \v 14-15 Bu ro Jesu fino ijia usiaena kuae, E Nijasiamo, no vierafega vua irere a kuaemo ije aka vua ma ijiaru kuaeme. Ro e ije a vua kuariamo ije bu e mamekanu ro e isesina ije a jumekinu kuariamo baki. Ro aka vua maeje izege Godi fu e igiebuo vierafema a ijene nijasiame. Ijadufuo a vierafega takesi ije no Sisa e Romukobuo e ireobo ije fuone abievo ije note akae tuaseke no baki? Ijadufuo a vierafe nobe takesi reke ro no arekono kuae? \p Ro Jesu fu vua kufui buone fune giana vierafei. Ijadufuo fu kiae, Ja irerefuo na biesiriekuae vierafei? Ni moni sunine be abe nijasiega na gano kiae. \v 16 Ijadufuo bune urina moni sunine ebe abe mae. Bu abe mavoga fu abe nijasiakinu kiae, Igia gafo. Ja gaga uikubae igiakiro ive ije isoeva ije bu eradono kiae? Ro e mamekanu ije bu una kuae, Uikubae ije no gaga fu e Sisadono kuae. \v 17 Bu ijiege kuaravoga fu kiae, Ijadufuo ja giaga irere bu e ireobo Sisadokuva ni kena una fu vajafo. Ro irere ja giaga bu Godidokuva ije ni kena una Godi vajano kiae. Jesu fu vua mukore ijene kuariamo e boeje bu vua ije fievo buka oeseradiae. \s1 Bu e ije oena una urivo ijadufuo duna Jesu kuaraeva ijene \r (Matiu 22:23-33, Ruki 20:27-40) \p \v 18 Areme maza be e Sejusi gue bu Jesu fino ijia usiae. Ro e ije ruaeva ijiebe kuaevo e ije oevo ije bu una urivo bakino kuaevo. \v 19 Ijadufuo bu usiaena Jesu duna ijiege kuarae. E Nijasiamo, Mosisi fu kuo e be fu uvia fuone ijare bara abena ame bino naebe tuanaga fu baronekuma uvia fuone fuka bara amune ije abekina fure uvia fuone ijadufuo ame tuanano kue. \v 20 Ro maza be agane besu ijia buka e gaegi seveni ijiege. Ijadufuo e boga ije fune bara abena ame bino fu naebe tuanae ro fune baronei. \v 21-22 Fu baronekoga uvia fuone ijare fuse bara ije abei rove fudua fu ame bino naebe tuanae ro fune baronei. Areme ame gaegi boeje bune vame besu ijiege rena bara ije abe rove bu ame bino naebe tuanaekoga bara ije fu baronei. \v 23 Ijadufuo a vierafega maza ije e oeva bu una urivo ijia bara ije fu erado barano kuae? \p \v 24 Ro Jesu fu una kiae, E gure jaka mukoe vierafevo baki. Ijadufuo maeje ja Godido vua ijiakiro daro fuone fu ire binobino remo ije jaka naebe vierafei. \v 25 Ijadufuo igia fie. Maza ije e oeva bu una urivo ijia bara baru bube una maninamike. Ro buka anera ije saove gufia karivo igege reke. \v 26 Ro ja e ije bu oena una urivo ijadufuo vua ije Mosisi fu tarare ije miane naema ijadufuo fu isoena kuaema ije jabe dana gae? Ro Mosisi vua ije Godi fu kuaramo fu isoema ijia fu ijiege kuae, \q1 Naeje na e Eburamekiro Aeseki ro e Jekafu ijiebuo Godino kuae. \m \v 27 Ro vua ijadufuo maeje Godi fu e ije oevo ijiebuo Godi baki ro fu e ije bu ni uria karivo ijiebuo Godi. Ijadufuo jaeje jaka isema vierafevano kiae. \s1 Akae ma ireobo ijene \r (Matiu 22:34-40, Ruki 10:25-28) \p \v 28 Areme e vua akae nijasiamo be fu ijia fido fu fieke e ije bu vua ije dabe bue karina kuaevo fu fie. Ro kuke fu fieke Jesu fune e Sejusi ijiebuo duna bu kuaeva ije fune una mukoreigia kuariamo fu fie. Ijadufuo fu urina duna be Jesu kuae, A vierafega akae ije bu naeva ijia akae izare fuka ma ireobono kuae? \v 29-30 Ro Jesu fu una kuae, Akae ma ireobo ije igene, \q1 E Isureroko igia fiefo, Godi E Ireobo nuvuone ije fune Godi besu ijiaru. Ijadufuo janika oe jone maeje ijiakuma ro kavene ro vierafe jone ro kuke daro jone boeje ijiakuma E Ireobo Godi jone ije oetuano kuae. \m \v 31 Ro kuke akae ireobo be ijafiki ijeja, \q1 Anika izege a one oetuanamimo ijiege una kairafa gue oetuane. \m Bu akae inokiro ijiebe buka mamekanu ro kuke bure akae gue bu asidiaevano kiae. \p \v 32 Jesu fu ijiege kuaramoga e ije fu una kuae, E Nijasiamo vua ije a kuaema ije aneka mukoreigia vierafena kuae. Ro vua ije a kuae Godi bino fuka baki ro fune Godi besu ijiaruno kuaema ije aneka ma kuaeme. \v 33 Ijadufuo noka Godi ijene oe nuvuone ijiakiro vierafe nuvuone ro daro nuvuone ijiakuma oetuadufuo. Ro kuke izege no nuvuone oetuanamivo ijiege noka una e gue oetuakuva ije fuka ma anuigi. Ijadufuo bu akae inokiro ijiebe buka ma anuigi. Ro una ire boeje no kena zinone ifaejevo ije sibaneke anuigino kiae. \v 34 E ije fu ijiege kuaemoga Jesu fu gake funeka mukoreigia una gue kuaramo fu gae. Ijadufuo fu una kuae, Aeje na gaga aneka e ije Godi fu oe buone ije samuagiamo ijena besu maziekiro ivuaremano kuae. Jesu fu ijiege kuariamoga e bino bu rade naebe una duna bino kuarae. \s1 Bu Godi E Ije fu kuaga fu ruakono kuaeva ijadufuo Jesu duna kuaeva ijene \r (Matiu 22:41-46, Ruki 20:41-44) \p \v 35 Ijiege rena Jesu fu uria Godido are ijia vua nijasiamo ijia fu urina e ijia kariva ije duna be kuariae. Fu kiae, E ije vua akae nijasiavo ije bu izege gana vierafei. Ijadufuo bu kuae e ije Godi fu kuaga fu ruadufuo ije fu e Devidido uifari ijiano kuae? \v 36 Ro igia fie, e Devidi fune Godido Kavene ijare oe fuone ijia vierafejamoga fu kuae, \q1 Godi E Ireobo ijare una e ireobo none ije fu kua, Ni ro umui maeneke none igia fine. A ijia fike na e ani one kena kania areme ke dia rotire one ijia uniano kuae. \m \v 37 Ijadufuo Devidi fu korofuo e ije Godi kuamo fu ruaema ije kua E Ireobono kuae. Ijadufuo ja vierafe Devidi fu izege una e ije kuako, Aeje a uifari nono kuakono kiae. Jesu fu ijiege kuariamoga e boeje ijia afuiva buka oemarekinu vua ije fie. \s1 Jesu fu e vua akae nijasiavo ije ju kuariaema ijene \r (Matiu 23:1-36, Ruki 20:45-47) \p \v 38 Ijiege rena bu kari fiejakoga fu vua nijasiana vakuma kiae, E gure nika e vua akae nijasiavo ijiebuo vame bu kenoejo ije mukoreigia giakinu oenoefo. E ije bu vierafe buka ugone jiamadogo sana are bu ire fuaevejo ijia oenoega e bu giana mukoreigia aguariana anadiakuae bu ije vierafe. \v 39 Bu ijiege renokinu buka are ije e bu afuina vua kuaevo ijia ro kuke are bu iro ivo ijia buka fata maeje kena karinoeve. \v 40 Ro kuke buka oenoekinu bara amune ije biesiriana sinuome buone iniemejiave. Bu ijiege renoekinu uri e niome ijia baname jiamadogo isoega e bu giana aroriakuae bu ijiege renoeve. Rove e ijiege renoejo ije Godi fuka kame vame gikikimana ijia isekafiaga bu isejavaekono kiae. \s1 Bara amune fu moni Godi maema ijene \r (Ruki 21:1-4) \p \v 41-42 Areme Jesu fune Godido Are ijia fina giakoga e boeje bune ro mavua ije bu moni abievo ijia moni abieve. E ije sinuome zaraeva uruvana bu ro usiaena moni mamekanu abiekoga ro bara amune sinuome baki ije fu ro moni abagara inokiro ije kena mavua ijia sae. \v 43 Fu kena ijia samoga Jesu fu gana uri e vua fuone fievo ije kumeno bu fu fino ijia ruae. Bu rovoga fu kiae, Vua ige naka ma kuariavo fiefo. Bara amune sinuome baki ige moni ije fu mavua garia saema ijare fuka e boegiebuo moni bu saeva ije asidiae. \v 44 Ijadufuo maeje e gue buka moni uruvana zarae rove bu moni sibaneke kena mavua ijia sae. Ro bara amune ige fu moni isekube fu ire fuone fuaevekiro nijae. Rove fuka foteke kena una mavua ijia saemano kiae. \c 13 \s1 Maza rade bu Godido Are faraedufuo ijene \r (Matiu 24:1-2, Ruki 21:5-6) \p \v 1 Jesu fu Jerusareme ijia Godido Are bu baname isoevo ije arena keke vako ijia e vua fuone fiemo be fu urina vua be ijiege kuarae. Fu kuae, E Nijasiamo ni are guria gane. Are gure buka mune mukore ijia karina saevano kuae. \v 2 Fu ijiege kuaramoga Jesu fu una kuae, Mune besubesu gure bu kena are gure saeva ije rade bube uria ije bu nana ajiaeva ijiege naona vake. Ro mune boeje buka e be faraega bu diduena arikono kiae. \v 3 Jesu fu ijiege kuaria areme fune va gara uruo be bu kua Orivino kuavo ijia fikoga Fitakiro Jemisikina Joni ro Aduru bu mauikeigia fu fino ijia ruae. \v 4 Bu usiaena kuae, E Ireobo a vierafe bu veze are ije farae koredufuo ni ije kuaruo no fiene. Ro kuke fu irerebe rega no ijia giana vierafero vua ige a kuaruomo ije fune rekuvenoro no ijiege vierafeno kuae. \p \v 5 Areme Jesu fu una kiae, Ni vua ige na kuariakuvejo ije mukoreigia gakinu oenoefo. Ro jade e ije bu vua kufui kuaenoevo ijiebuo vua ije fiena nuvediavo. \v 6 Ijadufuo maeje buka e uruvana usiaena biesiriana kiako, Naeje na Kuraesino kiaga e uruvana buka uri bu nuvediadufuo. \v 7 Ro e buka are ivuake ja kariva ijia ro ba are mumabo gamia bijaenoega ja fieke. Rove ni igia fiefo, ja vua ije fiekuva jade uri jumevo. Ijadufuo maeje ire ijieki ije buka redufuo. Rove jade vierafero aesakae ige fune iviama furikuvenoro ijiege vierafevo. \v 8 Ire boeje bu ijiege rekega aesakae mamekanu gue bu urina una aesakae mamekanu guena bijaeke. Ro kuke aesakae isesina ije buka urina aesakae isesina guena bijaeke. Ro aesakae binobino ijia fuka vasia kekega aesakae bino buka uveke. Ijadufuo ja ire ise binobino bune ijiege zinuevejo ja gakuva ije ni vierafero rade buka ire ise mamekanu ijiebe rekiro ja ijiege vierafedufuo. \p \v 9 Ijadufuo nika mukoreigia jone samuanamikinu oenoefo. Ijadufuo maeje e bino buka usiae ja toenamiana kame koto rekinu ro e gue ja buka e Jiusibuo are bu afuina vua kuaevo ijia aruna ja kaniake. Ro kuke ja na nuvedievo ijadufuo e buka ja kaenamiana e mamekanu aesakae samuavo ijiebuo nidua ijia vake. Areme ja uri nidua buone ijia irena vua none maeje na nijasiaeva ijene bu kuariadufuo. \v 10 Ijiege rena e none buka uri Godido vua maeje abena ude e ije are irore ijia karinoeva ije kuarianoena furiga ijare sone rade aesakae ige fu furidufuo. \v 11 Ro maza ije bu ja kaenamiana koto rekuae vako ijia jade uri vua izege ja kuaedufuo ije ireobo vierafevo. Ijadufuo maeje vua ije jame jare vierafena kuaekuva baki ro fune Godido Kavene ijare vua vierafejiaga ja kuaeke. \v 12 Ro kuke na ige kuariako fiefo. E gue buka uri uviarafa buone kaenamiana una e ani buone ije vajiaga bu kania bu oeke. Ro kuke asoerafa ije bu uri anafa buone ijene kena besu ijiege reke. Ro anafa ije budua bu uri orafa buone ije ijuegafia areme kaenamiana una e ani buone vajia bu kaniaga bu oeke. \v 13 Ijiege rena e boeje buka ja mukoreigia ijuoneke ijadufuo maeje ja noefuo imenoevo ijadufuo bu ijiege reke. Rove erare fuka uria giriesana ma vierafena vakuma ubine ijia kekemo ije fu Godire kenujake. \s1 Ire ka ma ise ijare redufuo ijene \r (Matiu 24:15-28, Ruki 21:20-24) \p \v 14 Ro ja maza rade ire ka ma ise be are bu baname isoevo guove ijia gakuva nika mukoreigia vierafefo. Ja ire ije gakuva ni e boeje Judia guove ijia kariva ije kiaga bu migegire subinae uruo mamekanu ijia ajia vafo. \v 15 Ro e ije fu are fuone ado ijia fino ije fude una saroena are guove ijia sinuome fuone karimo. \v 16 Ro e be fu juare fuone ijia imenoeno ije fude una are ijia ugone fu ado abiemo ije abekiro vako. \p \v 17 Ro maza ijia bara ije e fudieva ijiakiro bara ije erarebe bu ame kateki kamudianoejo ije buka isejavaeke. \v 18-19 Ijadufuo nika Godi baname isoekina jabe maza ije iduane urimo ijia subinae vadufuo. Ijadufuo maeje maza ise ije ja isejavaedufuo ije fuka ma ise ijare redufuo. Ro igia fie, ire ka ma ise ijieki be fu iko Godi aesakae ige amaerima ijia ruoma iviama igia fu ijiege rema baki. Ro kuke ire ka ma ise ijieki be fube rade una redufuo. \v 20 Rove Godi fu maza ise ije naebe ufuna arimabitie fu e be erare ni uria fi vakuma baki. Ro fune Godire e ije fu umui bijiaema ije vierafemo ijadufuo fu buefuo maza ije abe ufuna una arime. \p \v 21 Ijadufuo e be fu urina kiako e ije Godi fu kuamo fu ja karauniakiro ruaema ije fu gafi ruomo kiakuma jade fu ma vierafevo. \v 22 Ijadufuo maeje mazani ijia e bino buka usiaena ja biesiriake. Bu kiako, Naeje na e ije Godi fu kua fu ruako kuaema ijeno urina na nuvedieno kiake. Ro gue bu usiaena kiako, Noeje no e Godido vua vierafena kuaevo ijeno kiake. Bu ijiege kuaria areme uri nuga ro ire sumiki binobino rekinu buka giriesana e ije Godire umui bijiana kema ijiebuo buone ma vierafevo ije kame iserejiakuae reke. \v 23 Ro igia fie, naka vua ige ude kuariaekina ja rade maza ije ruakuma ja gana vierafekono kiae. \s1 Jesu fu una ruomo ijene \r (Matiu 24:29-31, Ruki 21:25-28) \p \v 24-25 Ijiege rena ire ka ise boeje bu rema furike mazani ije fuka una titutekega asame fube una sanake. Areme zuvi ije saove gufia irevo boeje buka diduena arike. Ro ire boeje saove gufia girenamina naovo ije buka avanavaesake. \v 26 Areme maza ijia Ema ijiebuo Fari ige na daro ro sanaema none ijiakuma una amite uve ijia roga ja gieke. \v 27 Ja ijiege gieke na anera kiaga bu aesakae igiakiro saove ijiebuo kusoe guegue ijia e ije Godi fu umui bijiaema ije kaenamiana una besu afuikono kiae. \s1 Jesu fu ine makame ijia bijana kuariaema ijene \r (Matiu 24:32-35, Ruki 21:29-33) \p \v 28 Jesu fu ijiege kuaria areme una ine makame ijia bijana kuariae. Fu kiae, Nine ine makame ije vierafefo. Ja maza ije ine makame fu a kanamone ja gana vierafero mazani juare mevo ije fune ivuaremoro ja ijiege vierafevo. \v 29 Ijadufuo vame besu ijiege ja ire boeje bu revo ije giakuva ja vierafero maza ije na una ruadufuo ije funeka ivuare. Ro kuke fune ijifureki zinuevenoro ja ijiege vierafeke. \v 30 Ro vua ige naka ma kuariave, ire boeje na kuariavo ije e agane jone ige bu iviama kariva ije bu uria karike ire ije fu rega bu gia areme bu rade oeke. \v 31 Ro saove gufiakiro sakae ige buka rade bakireke. Ro vua none ijiaru fube bakirekiro fu maza boeje ijia navakono kiae. \s1 Maza ije Jesu fu una ruomo ije fu erare vierafema baki \r (Matiu 24:36-44) \p \v 32 Areme Jesu fu una kiae, Maza ije na una ruovo ije Godido anera saove gufia karivo ije abero Godido Fari ige nadua naka naebe vierafei. Ro fune Godire fuosukua maza ije vierafei. \v 33 Ijadufuo ni uri ni nafaena rerekinu karifo. Ijadufuo maeje ja mazani ije fu veze redufuo ije jaka naebe vierafei. \v 34 Ijadufuo ni igia fie. Maza ije na una ruovo ije fu vua ije na bijana kuariakuvejo ijiege redufuo. E ireobo be fu ae mumabo be vakiro uri e fuone imejo ije kaenamiana e besubesu i irere fu medufuo ije nijasiaema ijieki. Fu nijasiama areme uri e ije viene samuadufuo ije kuae, Ani viene ije samua fikinu ire boeje samuagiake na vaekina una rono kiaema ijieki. \v 35 Ijadufuo ni jadua ijiege samuana karinofo. Ijadufuo maeje na veze una ruovo ije jaka naebe vierafei. Nate mufuo ro ba ve ufirema ijia ro ba kukoruko kumeno ijia ro ba ve irasemo na ijia ruadufuo ije ja naebe vierafe. \v 36 Ijadufuo ni mukoreigia samuana karinoefo. Na una roga ja uria ni naoeva na giadufuo ije naka isedieme. \v 37 Ro vua ige na josukua kuariavo baki ro naka e boege kuariavono kiae. \c 14 \s1 E ije bu Jesu kanakuae vierafeva ijene \r (Matiu 26:1-5, Ruki 22:1-2, Joni 11:45-53) \p \v 1 Ro maza ije bu iro Fasova ijiakiro Burete Iriaeki Ire Isiti Baki ije bu ina una Godi izege fu asaerafa buone karauniaema ije vierafevo ije fu mu inokiro ijiege uria name. Ijadufuo e mamekanu ije Godido zinone ifaejevo ijiakina e vua akae nijasiavo ije bune mauike nuriete igia Jesu kanakuae vua kuaena vame rerei. \v 2 Bu kuae, No maza ije no iro Fasova ivo ijia nobe kanake ijadufuo maeje e igia ruaeva buka defarudiaedo bu kanuokono kuae. \s1 Jesu bu ire udi urimo be dabe aziraeva ijene \r (Matiu 26:6-13, Joni 12:1-8) \p \v 3 Areme rade Jesu fune va are Beteni ijia Saemoni e ije ire tatie igeki ije abena furima ijadufuo are ijia fine. Fu ijia fino ijia bara be fu ire udi mukore urimo bu moni mamekanu fuaevevo ije be abe sukore ijia usiama abena fu fino ijia ruae. Fu kekena gake Jesu fu ire inoga bara ije fu ire ije dabe bijuruna nigofo fuone ijia usiaejae. \v 4 Fu ijiege remoga e gue bu ije gavo buka defarudiae. Ijadufuo bu kuae, Bara gare fu irerefuo ire maegare fume dabe niseme? \v 5 Fu ire mukore ije nika arekina fu abe fuaevena moni ireobo abena una e sinuome baki ije ivajiakuma. Fu irerefuo dabe nisemono kuaena buka fu ziegafae. \p \v 6 Ijadufuo Jesu fu uri e ije kiae, Bara guradufuo vierafe ije ja irerefuo dabe arifirina oefiane mave? Irere fure rema ije fuka ire mukore ije noefuo rei. \v 7 Ijadufuo maeje e ije sinuome baki ije bu maza boeje igia jaena karike. Ro ve bino ja bu ifejiakuae vierafekuva ije ja ifejiake. Ro naeje na maza boeje jaena igia finokuva baki. \v 8 Ijadufuo bara ije fu irere fu vierafema fu ijene rei. Fu vierafe fu ige na naebe mako ariva ijia fuka ire udi mukore urimo ije abe ruoriena amaeriekiro fu ijiege vierafei. \v 9 Ro vua ige naka ma kuariave. E bu are irore iziebureki vua maege abe kuaenoevo ijia buka bara ige irere fu rema ije dabe kuaenokinu fu vierafenoekono kiae. \v 10 Areme e tuero (12) Jesudo vua fievo be e Judasi Isikariotino kuavo ije fu Jesu mesiri e ani miakiro vierafe. Ijadufuo fune e zinone ifaejevo ijiebuo e mamekanu bu sidove Jerusareme kariva ijia vae. \v 11 Fu va ijia kekena vua ije kuariamoga bu vua fuone fievo buka oemadiae. Ijadufuo bu kuae, No vierafe noka moni bino a vajakono kuae. Ijadufuo e Judiasi fune urina vame izege fu Jesu abe e ani fuone miadufuo ijene rerei. \s1 Jesu e vua fuone fievo ijena ire radekuma ije ima ijene \r (Matiu 26:17-25, Ruki 22:7-14,21-23, Joni 13:21-30) \p \v 12 Ro maza ije bu kua Burete Iriaeki Ire Isiti Bakino kuavo ruomo ije e Jiusi bu mave-sifi ame bu iro Fasova maza ijia ivo ije kaniana zinone ifaejevo. Ijadufuo e ije Jesudo vua fievo ije bune maza ijia uri Jesu kuae, A vierafe no izia oefuo ire kanafuiga a iro Fasova ije ikono kuae. \v 13 Bu ijiege kuavoga Jesu fu uri e vua fuone fievo inokiro kiae, Ni va Jerusareme ijia aruna e be fu do jia ruomo ije biefo. Areme ni e ije nuvena \v 14 are guove ijia aruna e are koeki ije kua, E Nijasiamo nuvuone fu kume, Na are izia iro Fasova ije e none ijena ikono kuafo. \v 15 Areme e ije fu are nijasiaga ni iro no idufuo ijene ijia kanafuina amaerino kiae. \p \v 16 Ijadufuo e inokiro ije bune vakuma sidove ijia usiaena ire boeje fu kuariaema ijiege rena uri iro Fasova ije ire kanaufui. \v 17 Areme ve fune musiremoga Jesu fune e tuero vua fuone fievo ijena vakuma are ijia usiae. \v 18 Bu ijia usiaena bune karina ire ivo ijia Jesu fu uri kiae, Vua ige naka ma kuariave. E ige ja naena karina ire ijo igia e be fu na abena una e ani ije miaga bu kanie na baronekono kiae. \v 19 Jesu fu ijiege kuariamoga e vua fuone fievo ije buka oefiadiae. Ijadufuo e besubesu fu una kuae, E Ireobo a vierafega nare ijiege reke ke na bakino kuae. \v 20 Ro Jesu fu una kiae, Igia fie. E tuero ige ja naena kariva ijia e ije fu iviama burete fuone abe nosiki disi guria abiemo e ijare na abena e ani miake. \v 21 Ro Ema ijiebuo Fari ige naeje buka dabe izege bu buki akae ijia noesina isoena kuaeva ijiege rena kaniedufuo. Rove e ije erare fu na abe una e ani ije miamo ije fu iseko naka fuefuo ireobo oefiadieme. Ijadufuo maeje Godire e ije fuka dabe vame ise ijia isekafake. Ro asie fuone fu naebe fu bietebitie ije fuka marekono kiae. \p \v 22 Ijiege rena bune uria karina ire ivo ijia Jesu fu urina burete abe Godido baname isoena oemarei. Areme fune abe tuasena ke vajiakinu kiae, Burete ige fu vajae surive none igekino ni kena ino kiae. \v 23 Jesu fu ijiege re areme fune una kafusi ije abena Godido baname isoena oemare. Areme fune abe miakinu kiae, \v 24 Ire ije fu kavuane none igeki. Godi fu rade kavuane none ije fu korosi ijia usiaemo ijare abena vame iviaeko ije fu e boeje ijiebuo ise ije fu giana areko kuaema ijene amaerina e ijiebuo ise ije sojiadufuo. \v 25 Ro vua ige naka ma kuariave, naeje na iviama igia ro una gafege nabe una jaena do vuaeni ige ike. Ro na sone vakuma rade maza ije Godi fu una e fuone ijiebuo oe ije samuagiadufuo ijia na are iviaeko ijia jaena ikono kiae. \v 26 Jesu fune ijiege kuaria furi uri dua uruma areme bune usiaena uruo Orivi manino ijia vae. \s1 Jesu fu izege Fitare rade fedufuo kuaraema ijene \r (Matiu 26:31-35, Ruki 22:31-34, Joni 13:36-38) \p \v 27 Bune va ijia usiaevoga Jesu fu urina kiae, Ivia muge e boege ja subinae vaga na ja ijia arena vake. Ijadufuo maeje bune buki akae ijia ijiege isoena kuae, \q1 Bu e ije mave-sifi samuagiamo ije kanaga mave-sifi fuone bu dabe giegisana vakono kuae. \m \v 28 Areme rade Godi fu kiega na una uri areme na ude Gareri vake ja rade vuakono kiae. \v 29 Jesu fu ijiege kuariamoga Fita fu una kuae, E Ireobo e gue bu a nujana subinae vake. Ro naeje na vierafe nabe a nujana kovakono kuae. \v 30 Ro Jesu fu una kuae, Fita vua ige naka ma kuaravo fiene. Ivia muge kukoruko fu naebe kumema ijia e bu noesina kuakuva aka maza inokubeke feke. A fena kiako na e ije ja kuaevo ije naka naebe vierafevano kiake kukoruko fu ijia kumekono kuae. \v 31 Rove Fita fuka una darokuma kuae, Na vierafe bu na kaniekuae kiekuva nabe feke. Fita fu Jesu ijiege kuaramoga e ije Jesudo vua fievo boeje budua bu urina vua besu ijiege kuarae. \s1 Jesu fu are Gesemeni ijia baname isoema ijene \r (Matiu 26:31-35, Ruki 22:31-34, Joni 13:36-38) \p \v 32 Areme bune vakuma are Gesemeni ijia usiaevoga Jesu fune urina e vua fuone fievo ije kiae, Jani igia karike na va baname isoeno kiae. \v 33 Fu ijiege kuariana fune uri e inokubeke Fitakiro Jemisi ro Joni ije kaenamiana vae. Ro fuka urukeigia oefiae ro kuke oeserei. \v 34 Ijadufuo fu urina kiae, Oe none fuka urukeigia oefiadiemo ije nabite na baronedufuo. Ijadufuo jani igia karikinu na samuagieno kiae. \v 35 Fu ijiege kuaria areme fune fuosukua sibaneke biona va mumabo ijia vae. Fune va tuana sakaedo ijia dijena baname isoena Godi kuaga ire irufui fube fuone rekiro fu ijiege baname isoe. \v 36 Jesu fune baname isoena kuae, Godi Asoeno, a vierafe fu marekuma ni vajae fiane ige na abekuvejo ijiakiro na baronekuvejo ije ade arega fu none remo. Rove na vierafe ni one izege a vierafema ijia reno kuae. \p \v 37 Jesu fu ijiege baname isoema furi areme una ruogake e vua fuone fievo ije bune ninaoe. Ijadufuo fu kekena Saemoni Fita kuae, Saemoni, a irerefuo ninaene? A izerema ijadufuo a naebe maza aokube uri ni nafaena na samuagiekiro vierafe? \v 38 Urina kojo samuanamikinu baname isoena karikina kavene ise Setani fu ja biesiriakuma jabe mamoeke. Vua ige naka ma kuariave, na vierafe kavene jone ije buka baname isoekuae vierafe. Rove vajaema jone buka mamoevono kiae. \v 39 Areme fune una ude fu baname isoema ijiege baname isoekiro vae. \v 40 Fu ijiege baname isoema furi areme una ro giake e ije buka ninaokiaga bu nisutabaeve. Ijadufuo bu kake Jesu gae rove bu izege vua kuarakuva baga bu arei. \p \v 41 Areme fune una kuke ro giana kiae, Jaeje ja izereva ijadufuo jaka uria ninana abeve. Ni ije jane sibane naoevano ni urifo. Maza ije Ema ijiebuo Fari ije na bu abe una e ise renoejo ije miaga bu kaniedufuo ije fune ruae. \v 42 Ro e ije fu na abe e ani none miadufuo ije fune igie ruomo uriga no vano kiae. \s1 Jesu bu farena toeva ijene \r (Matiu 26:47-56, Ruki 22:47-53, Joni 18:3-12) \p \v 43 Jesu fu uria manina vua kuariamo ijia e Judasi fune ijia kekei. Fu e azo kenoejo ije ro e zinone ifaejevo ijiebuo e mamekanu ijiakina e Jiusibuo e mamekanu ije bu uniaejaeva ijena simekiro magu ije kena ijia ruae. \v 44 Ro Judasi fune uria ijia ijuriana kiae, Ja giega na va e izene abe ui mikuva ni e ijene fare tona mesiri vano kiae. \p \v 45 Ijadufuo Judasi fune migegire kekena Jesu anaena kuae E Nijasiamono kuae. Areme fune Jesu farena uimi. \v 46 Judasi fu ijiege kuarako e ani ije bune ijia usiaena Jesu farena toe. \v 47 Ro e be ijia manino ijare uri sime fuone ije meruna dabe e be e ireobo zinone ifaejemo ijadufuo imeno ije adane fuone kana daturae. \v 48 E ije fu ijiege remoga Jesu fu una kiae, E gure ja vierafero nana e iniekiro ja ijadufuo simekiro magu kena na toenamiekuae ruae? \v 49 Na maza boeje naka e Jiusi ijiebuo are bu baname isoevo ijia aru fina vua nijasianoe rove ja naebe ijia aruna na toenamie. Rove na vierafega ire boeje ige iviama remo ije fuka vua irere bu Godido buki akae ijia isoena kuaeva ijiakuma riarekono kiae. \v 50 Areme e vua fuone fievo ije bune ijia Jesu nujana subinae vae. \v 51-52 Ro e nikaki be fu Jesu nuvenoeno ije fu ugone fae be dabe uruaemado bu farevoga ugone fuone fu nafekomo fu ijia arena detaba kona vae. \s1 Bu Jesu mesirina e Jiusibuo e mamekanu ijiebuo vaeva ijene \r (Matiu 26:57-68, Ruki 22:54-55,63-71) \p \v 53 E ije Jesu farena toeva ije bune fu mesirina e Godido zinone ifaejevo ijiebuo e ireobo e Kaefasido are ijia vae. Ijadufuo maeje e Godido zinone ifaejevo ijiebuo e mamekanu ijiakina e vua akae nijasiavo ijiakina e aeko ijiebuo e mamekanu ije bu ijia besu afuive. \v 54 Ijiege rena bune Jesu mesirina vakoga Fita fu giakinu mumabo gamia nuvedia ruoma Kaefasido are makave ijia kekei. Areme fune e ije juo karijo ijena ijia miane iruana fine. \v 55 Ro e zinone ifaejevo ijiebuo e mamekanu ijiakina e mamekanu boeje koto fievo ije bune uri vua kufui bino Jesusina kuaena rerei. Bu kuaena rere arega fu ise bino rejoga bu abena kurosi kanakuae ijiege rei. \v 56 Ro buka e uruvana aruna vua kufui binobino Jesudo kuae rove vua buone buka ma baki. \p \v 57-59 Ro e gue bu urina vua kufui gue fuesina ijiege kuae, No fie e ije fu kuae, Na are ige ema bu saeva ije faraekoreke. Areme na mu inokubeke furiga na una kuke are be ema bu savo baki ije sakono kuae. Rove vua ije bu kuaeva ije buka ma kuaeva baki. \p \v 60 Bu ijiege kuaevoga e Kaefasi fu e ijiebuo nidua ijia urina Jesu kuae, A vua gure bu oesina kuaevo ije abe una vua bino gue kuariake a bakino kuae? \v 61 Rove Jesu fu naebe una vua bino kuarae. Ijadufuo e Kaefasi fu una kuke kuae, Ro a vierafe aeje ane ma Godido Fari e ije fu kua fu ruakono kuaema ijeno kuae? \v 62 Fu ijiege kuamoga Jesu fu kuae, Ke vua ije aka ma kuae naeje na ma e ijene. Ro Ema ijiebuo Fari ige naeje na rade Godi ka e daroki ijadufuo umui maeneke ijia fike. Areme na una saove gufia amite uve ijia ari roga ja giekono kiae. \p \v 63 Fu ijiege kuaramoga e Kaefasi fuka urina ugone fuone fu saema ijene faradia farae. Areme fune uri e boeje kiae, Vua fuone ije none fie ro no irerefuo una kuke e bino kiaga bu vua fuesina binodua kuaruoke? \v 64 Ro ja vua ise bino fu Godisina kuaema ije jane fie ijadufuo ja fuje ja dabe izege rekono kiae? Fu ijiege kiamoga e boeje bu una kuae, No vierafe noka dabe kana fu baronekono kuae. \v 65 Ro e gue bu urina vi ufemadina ugone fae be dabe nikubae fuone ijia kiraejae. Areme e gue bune uri nikubae ijia kanakinu kuavo, A vierafega e ige erare a kanavoga ni kuaruo no fieno kuae. Bu ijiege rema areme e juo karijo ije bune usiae Jesu mesirina dabe ifi. \s1 Fita bu Jesudo kuavo fu fema ijene \r (Matiu 26:69-75, Ruki 22:56-62, Joni 18:15-18,25-27) \p \v 66-67 Ijiege rekoga Fita fu Kaefasedo are makave faere gufa miane iruana manino bara be Kaefasedo imeno ije fu kekena gae. Areme fu urina kuae, Eko, na vierafe aeje aka e be Jesu e Nasaretiko ijiaki oenoeno na gaevano kuae. \v 68 Rove Fita fuka fena una kuae, Na vua ije a kuariemo ije naka naebe vierafevano kuae. Areme fune kekena viene ivuake ijia vakoga kukoruko fu ijia kumei. \p \v 69 Areme bara besu ije fu una kuke Fita gana uri e ije ireva kiae, E ige fu e be Jesuki oenoeno na gaevano kiae. \v 70 Rove Fita fuka una kuke fei. Areme maza sibaneke furiko e bino budua ijia irevado bu uri Fita kuae, Eko adua no vierafega a e be fuosiki oenoeno ijadufuo maeje no gaga a e be e Garerikono kuae. \v 71 Rove Fita fuka uri Godi kurana kiae, Na ma kufui mekuva Godi fu na dabe isekafieke. Rove naka ma kuariave na e ije ja kuaevo ije naka naebe vierafevano kiae. \p \v 72 Ijiege rena Fita fu vua ijiege kuariako kukoruko fu ijia una kumei. Areme Fita fu ijia una Jesu vua ije fu ude kuaraema ije vierafei. Fu vua ije Jesu fu kuae, A kukoruko fu naebe maza inokiro kumeke a ijia maza inokubeke kiako na e ije na naebe vierafevano kiakono kuaema fu ije vierafei. Ijadufuo fuka urukeigia oefiaemoga fu kekena makave ijia ireobo nimei. \c 15 \s1 Bu Jesu mesiri Faeretido vaeva ijene \r (Matiu 27:1-2,11-14, Ruki 23:1-5, Joni 18:28-38) \p \v 1 Areme ve iko abaesamo ijia e zinone ifaejevo ijiebuo e mamekanu ijiakina e Jiusibuo e mamekanu ro e vua akae nijasiavo ijiakina e mamekanu ije koto fievo ije bune vua izege bu Jesu kana fu baronedufuo ije kuaena abe marei. Areme bune Jesu farena dabe toma areme kiavo bu mesirina una Faeretido are ijia vae. \v 2 Bu mesiri ijia vakoga Faereti fu uri Jesu kuae, A vierafega aeje ane ma e Jiusi ijiebuo Kini ijeno kuae. Ro Jesu fu una gue kuae, Ke vua ije a kuaemo ije ane ma kuariemono kuae. \v 3 Areme e zinone ifaejevo ijiebuo e mamekanu ije buka urina vua ise uruvana fuesina kuae. \v 4 Ijadufuo Faereti fu una Jesu kuae, E gume buka vua ise uruvana oesina kuaeve. Ro a vierafe abe una vua bino gue kuariake? \v 5 Faereti fu vua ijiege Jesu kuarae rove fu naebe una vegue kuarakiro vierafemaga Faereti fu ije gamo fuka oeserei. \p \v 6 Ro juaevasia besubesu bu iro Fasova ije ivo ije e Romukobuo e ireobo fu e aeko bu dibure ijia era bu vierafena kuavo fu ije kiaga bu usiae vako. \v 7 Ro e gue dibure ijia kariva ije bu e Romuko ijena bijaeva ijiebe ijia kari. Ro e be ive fuone ije Barabasi. \v 8 Ijadufuo e boeje ijia afuiva ije bune urina Faereti fu izege juaevasia besubesu ijia remo ijene kuarae. \v 9 Bu ijiege kuaravoga Faereti fune ije fiena uri kiae, Ja vierafega na Jesu e Isureroko ijiebuo Kini ije kenuja fu vakono kumei. \v 10 Faereti fu vierafega bu Jesu oe isema vierafena fuina nigaraenoejo ijadufuo bu fu mesiri fuone ruaevaro fu ijiege vierafei. \p \v 11 Rove e zinone ifaejevo ijiebuo e mamekanu ije bu urina e boeje soesoekinu kuariana kiae, Janika e Romukobuo e ireobo ije kua, No vierafe a e Barabasi kenujaga fu vano kuafo. \v 12 Bu ijiege kuavoga Faereti fu una kuke urina kiae, Ro ja e gure ja kume fu e Jiusibuo Kinino kumeva ije fuje na abe izege rekono kiae? \v 13 Fu ijiege kuariamoga bu kumei, E ije dabe kurosi kanano kumei. \v 14 Ro Faereti fu una kiae, Ro ja vierafega e ige ise ije fu irere rema ijadufuo ja abe kurosi kanakuvejono kiae. Rove e boeje buka una urukeigia vijekinu kumei, Abe kurosi kanano kumei. \v 15 Ro Faereti fu vierafe fuka irere e boeje bu oemadiadufuo ijia rekiro vierafe. Ijadufuo fu uri e Barabasi buefuo kuamo fu keke vae. Areme fune uri e azokenoejo ije kiamo bu Jesu ifima areme mesiri usiaena dabe kurosi kanakuae vae. \s1 E azokenoejo bu Jesu dabe varaemeva ijene \r (Matiu 27:27-31, Joni 19:2-3) \p \v 16 Areme e azokenoejo ije bune uri Jesu mesirina dabe usiae una Faeretido are maeje ijadufuo ae makave ijia ruae. Bu mesiri ijia usiaena uri e azokenoejo boeje foteke kumevo bu ijia besu afui. \v 17 Areme bune uri ugone jaraeki kavuane ije dabe abiesana uri ukiese ufuna abe atevema dabe Jesudo nigofo ijia abiesejae. \v 18 Bu ijiege dabe varaemena uri anaekinu kuae, No vierafe aeje aka e Jiusi ijiebuo Kini ireobo ijeno kuae! \v 19 Areme bu uri mudu dabe nigofo ijia kukuma kanana vi ufemadikinu augesana kurituakafae. \v 20 Bune dabe ijiege varaemema areme urina ugone kavuane bu abe abiesaeva ije fare daovena una ugone fuone fu samo ije kena saejae. Areme bune mesirina usiae kurosi kanakuae vae. \s1 Bu Jesu abe kurosi kanaeva ijene \r (Matiu 27:32-44, Ruki 23:26-43, Joni 19:17-27) \p \v 21 Bu mesiri vame ijia vako ijia bu Saemoni e Saeriniko ije fu Jerusareme ruakiro ruomo ije bie. Areme bune uri e ijene kuriaerena kuavoga fu Jesudo kurosi ije abe dabena vae. (Ro e Saemoni fu e Arekisedakiro Rufasi ijiebuo asoe). \v 22 E Saemoni fune kurosi ije abe dabemoga bune Jesu mesirina ruoma are Gorogota kuavo ijia usiae. (Ro ive Gorogota ijadufuo maeje, Uruo e nigofo ane igeki). \v 23 Areme bune uri do vuaeni abe ia kugi bino medima abe maga fu ikina fube vajae fiane abekiro bu ijiege re rove fuka naebe i. \p \v 24 Ijiege rena e azokenoejo ije bune uri Jesu dabe kurosi ijia kanae. Areme bune uri Jesudo ugone ije kame nana kasi dabe akoega erare kega bu gakuae bu ijiege rei. \v 25 Areme maza fune ajia kave garia ruaema ijia bu Jesu abe kurosi kanae. \v 26 Ro Jesudo korosi ubine ijia bu vua be fuesina ijiege isoena kanae. Ro vua ije bu isoeva ije bu ijiege isoe, E ige fu e Jiusi ijiebuo Kini ijeno kuae. \v 27 Areme bune kuke e inieki inokiro kena Jesuna kurosi kaniae. E be bu abe korosi be ijia kanana abe umui maeneke ijia saga be bu kanaga abe umui aeneke ijia sae. \p \v 28-29 Ro e gue bu vame ije bu Jesu abe kurosi kanaeva ijane ruovo. Ijadufuo bu usiae gana nigofo kuriatekinu dabe varaemena kuaevo. E gare, are kuaemo a Godido Are bu baname isoevo ije faraenaro mu inokubeke a una sa furikono kuae. \v 30 Ijadufuo ni koro kurosi ijia oe kenujanamina una ari roga no gano kuae. \v 31 Vame besu ijiege e ije zinone ifaejevo ijiebuo e mamekanu ijiakiro e vua akae nijasiavo ije bu besu afuima areme Jesu dabe ijiege varaemei. Bu kuaevo, E ije fu e gue karauniae rove fu izege una korufuo fue kenujanamikuma baki. \v 32 Ro kuke ni areke e gare Godi kuamo fu ari ruaema ije ro E Isurerokobuo Kini ije fu kurosi ijia ari roga no gana fu ma vierafeno kuae. Ro e inieki inokiro ije bu ke fuina kurosi kaniaeva ije budua buka vame besu ijiege una Jesusina vua ise kuae. \s1 Jesu fu baronema ijene \r (Matiu 27:45-56, Ruki 23:44-49, Joni 19:28-30) \p \v 33 Bu ijiege rena ruoma maza uvuoka maniko ijia fuka amite utina ruakoga are boeje fuka ve titutena vakuma mazani dakude gura mani. \v 34 Areme Jesu fuka ijia urukeigia vijena kumei, Irae, Irae, rema sabatanino kumei. (Ro vua ijadufuo maeje Godi none Godi none, a irerefuo na abuozie vae). \v 35 Fu ijiege kumenoga e bino ijia ireva ije bu vua ije fie areme kuaevo, E gare fu e Eraeja kumeno kuae. \v 36 Areme e be fune una difurina keke atebae abena ine ubine ijia bijana abe do vuaeni ijia abiena abe Jesudo itire ijia azirae arega fu iga fu gakiro. Areme e ije fu kuae, Ni arekega Eraeja fu ro fu kenujaga no gano kuae. \p \v 37 Fu ijiege kuaekoga Jesu fu una urukeigia vijema areme fune ijia oe kana ufumo fu baronei. \p \v 38 Fu iko baronekoga ugone ije bu abena Godido Are guove ijia kiraeva ije fu dabe ukua ijia faraena ari ruoma ubine gumia kekei. \v 39 Ro e azokenoejo ijiebuo e ireobo ije fu ijia manina Jesu verime. Ijadufuo fu uri Jesu vua fu kumeno ijiakiro izege fu baronemo ije gae. Areme fu kuae, E gure na vierafega fune ma Godido Farino kuae. \v 40 Ro bara gue bu ruaeva ije bu mumabo gafia irena giave. Ro bara ije ruaeva ijeja bara Meri are Madarako ijiakiro bara Sarome ro bara Meri e Jemisi e iseke ijiakiro e Josisi ijiebuo asie ijene. \v 41 Bu bara ijiebe ude Gareri gamia Jesu nuvena oenoekinu fu samuae. Ro kuke buka bara uruvana gamia Jerusareme nuvena ruaeva ijiebe ijia buina irei. \s1 Jesu bu abe mako ruiva ijene \r (Matiu 27:57-61, Ruki 23:50-56, Joni 19:38-42) \p \v 42-43 Areme fune ve mukuveno ijia e Josofu e Arimatiako ije fu ruae. E ije fu e anuigi be ro fu e Jiusibuo e mamekanu ijena fino. Ro kuke fuka maza ije Godi fu una e fuone ijiebuo oe ije samuagiadufuo ije samuanoeno ijene. Ro mufuo ije e Josofu fu ruaeva ije bu maza ije bu mauike karina Godi baname isoevo ijadufuo ire kanaufuivo. Ijadufuo fu vierafe fuka ude Jesudo vajae surive nafe arikiro vierafe. Ijadufuo fume zinune Faereti kuakiro vae. \v 44 Ro Faereti fu Jesu baronema ije fuka naebe ma vierafei. Ijadufuo fu e azokenoejo ijiebuo e ireobo ije kumeno fu romoga fu kuae, A vierafe Jesu fube ma baronemano kuae? \v 45 Fu ijiege kuamoga e ije fu una kuae, Ke Jesu fune ma baronemano kuae. Ijadufuo Faereti fu una Josofu kuae, Ni va Jesudo surive nafe arino kuae. \v 46 Areme Josofu fune e guena va Jesudo surive ije fare nafena abe ari ugone iviaeko ijia abena utijae. Areme bune abena va munuage be bu atana amaeriva ijia nujae. Bu abe ijia nujana uri mune ireobo be ijia namo ije vajamanina dabe viene ije bijukurae. \v 47 Ro bara Meri are Madarako ijiakiro Meri e Josisido asie ijiebe Jesu bu abe nujaeva ije gae. \c 16 \s1 Jesu fu una urima ijene \r (Matiu 28:1-8, Ruki 24:1-12, Joni 20:1-10) \p \v 1 Ijiege rena maza ije bu mauike karina Godi baname isoevo ije fune furinoga bara Meri are Madarako ijiakiro bara Sarome ro e Jemisido asie Meri ije bune ia udi mukore urimo ije bino Jesudo vajae surive ije azirakuae fuaeve. \v 2 Areme Sanide suoke ve iko abaesamo ijia bune Jesu bu mako ruiva ijia vae. \v 3 Bu uria vame ijia vakinu bue kuae, Erare mune game bu abe mako viene ije bijukuraeva ijene abe bio nijaejuokono kuae? \v 4-5 Bu ijiege kuaekinu vakuma game Jesudo mako ijia usiaena gake mune ireobo ije bune dabe biona nijaevaga buka nana mako guove ijia arui. Bu aruna gake e nikaki ugone abaeki saema ijare mako guove umui maeneke ijia fino bu gana ka jumei. \p \v 6 Rove e ije fu una kiae, Bara gurie, jade jumevo. Na vierafe ja Jesu e Nasaretiko ije bu abe kurosi kanaeva ije rerenoeve. Rove ni are ige bu fu abe nujaeva igia gafo. E ije fu igifureki baki ro fune una uri. \v 7 Ijadufuo ni una va e vua fuone fievo ijiakiro e Fita ije kia fune ude vua fu kuariaema ijiege fune Gareri vakono ni va ijia bieno kiae. \v 8 Ijadufuo bara ije bu vua ije fievo buneka oeseradia ro kuke buka judiamoga bune usiae difurisaena una vae. Ro irere bu gaeva ije buka naebe e bino kuariae ijadufuo maeje buka judiae. \s1 Jesu fu e vua fuone fievo ije fu biediamo ijene \r (Matiu 28:9-10, Joni 20:11-18) \p \v 9 Jesu iko fu una urima ije fu bara Meri are Madarako ije fu kavene ise seveni bu fu nirovo fu kuriaeremo bu bara ije arena usiae vaeva ije bie. \v 10 Fu biemoga bara ije fune va e ije bu fuina oenoeva ije bu oefiane abekinu niraevo ije kuariae. \v 11 Fu kuariana kiae, Jesu fune una urina ni uria fino na gaevano kiamoga e ije bu vua fuone buka naebe ma vierafei. \p \v 12 Areme rade Jesudo nikubae fu una ni be rena e inokiro bu ae be vakuae vame ijia vako fu ije biediana buina vua kuaekinu vae. \v 13 Ijiege rena e inokiro ije bu una usiaena e vua fuone fievo gue ije Jesudo vua ije kuariae rove buka naebe vua buone ma vierafei. \p \v 14 Areme rade e ireveni (11) vua fuone fievo ije bu karina ire ivo ijia Jesu fu ijia ruae. Fu ijia kekena vua kuriaekuriaeki kuariana madiae. Ijadufuo maeje funeka maza boeje izege fu barone areme una uridufuo ije fune kuariae rove vua fuone buka naebe ma vierafei. Ro kuke bu e ije bu fu urimo bu biena ro kuariaeva ije buka naebe ma vierafeva ijadufuo fu kuriaekuriaeki kuariae. \v 15-16 Jesu fu ijiege kuaria areme una kiae, Ni va are irore ijia vua none maeje abena e boeje kuarianoefo. Ro erare fu vua jone fiena una oe dakude na ma vierafena do ruekuma e ije Godi fu kenujake. Rove erare fu naebe na ma vierafekuma Godi fu e ije dabe isekafake. \v 17 Ro e ije erarebe bu na ma vierafevo ije buka ire sumiki bino reke. Bu ive none ijia kavene ise ije kiaga bu usiae vake ro kuke buka isama binobino ije kuaeke. \v 18 Ro kuke e bu tabare sakia ro ire ise bino e bu ina oevo ije ikuva bube oeke. Ro e ije erarebe bu na ma vierafevo ije bu e adagi ije vajae buone ijia faradiakuva buka madiakono kiae. \s1 Jesu fu una saove ije Asoefuo fino ijia vaema ijene \r (Ruki 24:50-53, Ekisi 1:9-11) \p \v 19 Jesu fu ijiege kuariama areme fune urina saove ijia Godido umui maeneke ijia fikiro vae. \v 20 Areme e vua fuone fievo ije bune usiaena aesakae binobino ijia Jesudo vua maeje abena e boeje kuariana vae. Bu ijiege renoekoga E Ireobo fuka korofuo buina oenoekinu ifejiamoga bu ire sumiki uruvana renoe. Ijadufuo e boeje bu ire sumiki ije giavo ijia buka vua buone ije fiena ma vierafei.