\id PSA \ide UTF-8 \h Womusu \mt1 WOMU SI BA GUSUNƆ KUA \ip Tire teni, ten ɡɑri sɑ̃ɑwɑ womu si bɑ Gusunɔ kuɑ yellun di. Womu sin ɡɑsu su sɑ̃ɑwɑ siɑrɑbu, ɡɑsu kɑnɑru, ɡɑsu bu kɑ torɑrun suuru kɑnɑ, ɡɑsu bu kɑ fɑɑbɑ kɑnɑ Gusunɔn mi, kɔ̃sɑ ɡɑɑ yɑ̀ n bu deemɑ, ɡɑsu mɑɑ nuku sɑnkirɑnun sɔ̃. \ip Yesun tii u womu sin ɡɑri ɡɛɛ siɑ win sɔ̃ɔsiru sɔɔ. Gisɔ womu si, su kuɑ ɡɑ̃ɑ ɡirinu nɑɑnɛ dokeobun sɑ̃ɑru sɔɔ. \ip Bɑ womu si bɔnu kuɑwɑ subɑ nɔɔbu. Bɔnu bɑɑyere yɑ domɑrun ɡɑri mɔ yen wii ɡoberɔ. \is1 Tire ten kpunɑɑ \iq1 1. Womusun bɔnu ɡbiikɑɑ, womu 1n di sere womu 41. \iq1 2. Womusun bɔnu yiruse, womu 42n di sere womu 72. \iq1 3. Womusun bɔnu itɑse, womu 73n di sere womu 89. \iq1 4. Womusun bɔnu nnɛse, womu 90n di sere womu 106. \iq1 5. Womusun bɔnu nɔɔbuse, womu 107n di sere womu 150. \ie \c 1 \ms1 WOMUSUN BƆNU GBIIKAA \q1 \v 1 Wi u sɑ̃ɑ doo nɔɔruɡii, \q1 wiyɑ u ku rɑ tɔn kɔ̃sobun ɡɑri nɔ. \q1 Wiyɑ u ku rɑ durumɡibu swĩi. \q1 Wiyɑ u ku rɑ n wɑ̃ɑ kɑ be bɑ Gusunɔ ɑtɑfiiru mɔ̀. \q1 \v 2 Wiyɑ u rɑ n nuku dobu mɔ̀ Gusunɔn ɡɑri sɔɔ sɔ̃ɔ sɔɔ. \q1 Wiyɑ u rɑ n Gusunɔn ɡɑri bwisikumɔ wɔ̃kuru. \q1 Wiyɑ u rɑ n Gusunɔn ɡɑri kĩ sɑɑ kpuro. \q1 \v 3 U sɑ̃ɑ nɡe dɑ̃ɑ te tɑ yɔ̃ dɑɑrɔ. \q1 Ten wurusu rɑ n bekusu sɑ̃ɑwɑ sɑɑ kpuro. \q1 Tɑ rɑ mɑwɑ ten mɑrubun sɑɑ sɔɔ. \q1 Tɔnu wi u sɑ̃ɑ nɡe mɛ, \q1 ye u seewɑ u wɔri kpuro, yɑ rɑ koorewɑ. \q1 \v 4 Adɑmɑ tɔn kɔ̃so kun doo nɔɔru wɑsi. \q1 U ǹ sɑ̃ɑ nɡe dɑ̃ɑ te. \q1 Yɑkɑ ɡbebusɑ u kɑ weenɛ si woo ɡɑ rɑ yɑrinɑsie. \q1 \v 5 U ǹ ɡem wɑsi Gusunɔ ù n nùn siri. \q1 U ǹ mɑɑ kpɛ̃ u n wɑ̃ɑ ɡemɡibun wuurɔ. \q1 \v 6 Domi win swɑɑ dɔɔwɑ kɑm koo yerɔ. \q1 Adɑmɑ Yinni Gusunɔwɑ u ɡemɡibu swɑɑ ɡbiiye. \c 2 \q1 \v 1-2 Yinni Gusunɔ u ɡoo ɡɔsɑ u bɑndu wɛ̃. \q1 Mbɑn sɔ̃nɑ sinɑmbu bɑ nùn seesimɔ. \q1 Mbɑn sɔ̃nɑ tem yɛ̃robu bɑ nùn seesimɔ. \q1 Mbɑn sɔ̃nɑ tem wiruɡibu bɑ tɑbun sɔɔru mɔ̀. \q1 Mbɑn sɔ̃nɑ bwesenu nu ɑrukɑwɑni bɔkumɔ. \q1 Mbɑn sɔ̃nɑ tɔmbɑ nɔɔ tiɑ mɔ̀ bɑ mɔ̀, \q1 \v 3 su ben dɑm buɑ, su tii yɑkiɑ ben yorun di. \q1 \v 4-6 Bɑ n yɛ̃ mɑ kɑmɑ mi, \q1 domi Gusunɔ u bu yɛ̃ɛmɔ. \q1 Yinni u sɔ̃ wɔllɔ u bu yɑɑkoru mɔ̀. \q1 U sunɔ wi u ɡɔsɑ swĩi kɔ win ɡuurɔ te bɑ mɔ̀ Siɔni. \q1 Yen sɔ̃, i n tii sɛ, \q1 kpɑ u ku bɛɛ sɛɛyɑsiɑ kɑ mɔru, \q1 kpɑ i nɑndɑ win mɔru bɑkɑn sɔ̃. \q1 \v 7 Sunɔ wi, u nɛɛ, kon kpɑrɑ ye Yinni Gusunɔ u mɑn sɔ̃ɔwɑ. \q1 U nɛɛ, ɡisɔ nɑ kuɑ win bii. \q1 Gisɔ u kuɑ nɛn tundo. \q1 \v 8 U mɑn sɔ̃ɔwɑ u nɛɛ, \q1 nɑ̀ n nùn bwesenu kpuro kɑnɑ, \q1 u koo mɑn nu wɛ̃. \q1 Nɑ̀ n nùn hɑnduniɑn ɡoonu nnɛ kɑnɑ, \q1 u koo mɑn ye wɛ̃. \q1 \v 9 U mɑɑ mɑn sɔ̃ɔwɑ u nɛɛ, \q1 kon kpĩ n bu kpɑrɑ nɡe wi u kpɑrɑmɔ kɑ sii bokuru, \q1 kon kpĩ n bu kɔsuku nɡe weke te bɑ mɔmɑ. \q1 \v 10 Tɛ̃, bɛɛ sinɑmbu, bɛɛ be i tem kpɑre, \q1 i kirɔ yeni swɑɑ dɑkio. \q1 Bɛɛ sinɑmbu, bɛɛ be i tem kpɑre, i yɛ̃ru kɑsuo. \q1 \v 11 I Yinni Gusunɔ sɑ̃ɑwɔ kɑ bɛɛrɛ. \q1 I Yinni Gusunɔ wiru kpĩiyɔ kɑ nɑsiɑru, \q1 \v 12 kpɑ u ku rɑɑ mɔru ko subɑru sɔɔ. \q1 Domi win mɔru yɑ̀ n seewɑ, u koo de i kɑm ko. \q1 Adɑmɑ doo nɔɔruɡibɑ be bɑ nùn nɑɑnɛ sɑ̃ɑ kpuro. \c 3 \d Dɑfidin womu ɡeni ɡɑ kɑ kpikiru yɑ̃ te u suɑ win bii Abusɑlɔmun sɔ̃. Ge wee. \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ, nɛn yibɛrɛbɑ bɑ dɑbi. \q1 Be bɑ mɑn seesi bɑ dɑbi. \q1 \v 2 Geemɑ dɑbirɑ tɑ ɡerumɔ, \q1 nɑ ǹ somiru wɑsi wunɛn min di. \q1 \v 3 Adɑmɑ nɛ, nɑ nɛɛ, \q1 wunɑ ɑ rɑ mɑn ɡɑnɛ nɡe tɛrɛru, \q1 wunɑ ɑ rɑ mɑn nɑsɑrɑ wɛ̃, \q1 wunɑ ɑ rɑ mɑn sekuru yɑre. \q1 \v 4 Nɑ̀ n nun nɔɔɡiru sue nɑ somiru kɑnɑ, \q1 ɑ rɑ nɛn nɔɔ nɔ wunɛn ɡuurun di mi ɑ wɑ̃ɑ. \q1 \v 5 Nɑ̀ n kpunɑ nɑ dweeyɑ wɔ̃ku ɡiriru, \q1 wunɑ ɑ rɑ n mɑn kɔ̃su. \q1 Nɑ̀ n yɑndɑ nɑ rɑ deemɛwɑ \q1 wunɑ ɑ mɑn kɔ̃su. \q1 \v 6 Yibɛrɛ dɑbinu nu mɑn kooro bure, \q1 yibɛrɛ dɑbinu nu mɑn sikerenɑ, \q1 ɑdɑmɑ nɑ ǹ ben bɛrum mɔ. \q1 \v 7 Gusunɔ nɛn Yinni, ɑ seewo ɑ mɑn fɑɑbɑ ko. \q1 A seewo ɑ nɛn yibɛrɛbɑ wiru kɔsuku. \q1 A seewo ɑ ben nɔsu kɔsuku. \q1 \v 8 Wunɑ ɑ rɑ tɔnu fɑɑbɑ ko. \q1 A de wunɛn domɑru tɑ n kɑ wunɛn tɔmbu wɑ̃ɑ. \c 4 \d Dɑfidin womu ɡe u wom kowobun wiruɡii kuɑ kɑ mɔrɔku. Ge wee. \q1 \v 1 Gusunɔ, nɑ̀ n wɑ̃ɑ nɔni swɑ̃ɑru sɔɔ, \q1 wunɑ ɑ rɑ mɑn somi. \q1 Nɑ̀ n nun sokɑ, ɑ mɑn wurɑrio. \q1 A nɛn wɔnwɔndu wɑɑwo, \q1 ɑ nɛn kɑnɑru nɔɔwɔ, \q1 wunɛ wi ɑ rɑ mɑn sirie. \q1 \v 2 Bɛɛ tɔmbu, sere sɑɑ yerɑ̀ i ko i n mɑn wɔmmɔ. \q1 Bɛɛ tɔmbu, sere sɑɑ yerɑ̀ i ko i n kɑm ɡire. \q1 Bɛɛ tɔmbu, sere sɑɑ yerɑ̀ i ko i n weesu swĩi. \q1 \v 3 I n yɛ̃ mɑ Gusunɔ u rɑ tii nɑɑnɛɡii ɡɔsie. \q1 I n yɛ̃ mɑ Gusunɔ u rɑ nɛn nɔɔ nɔ. \q1 \v 4 I bwisikuo ɡɔ̃ruɔ bɛɛn kpin yenɔ kpɑ i mɑri. \q1 I diirio bɛrum sɔ̃ kpɑ i durum deri. \q1 \v 5 I Yinni Gusunɔ nɑɑnɛ dokeo. \q1 I yɑ̃kunu koowo ni u bikiɑmɔ. \q1 \v 6 Tɔn dɑbirɑ weeweenu mɔ̀ tɑ mɔ̀, \q1 Gusunɔ, ɑ kɑ sun bɔri yɛndu nɑɑwɔ. \q1 Yinni, ɑ kɑ sun nɔnu ɡeu mɛɛrio. \q1 \v 7 Adɑmɑ nɛ, nɑ rɑ n nuku dobu mɔ \q1 n kere be bɑ dĩɑnu yibɑ. \q1 Nɑ rɑ n yɛ̃ɛrimɔ n kere be bɑ tɑm yibɑ. \q1 \v 8 Nɑ̀ n kpunɑ nɑ rɑ dweeye kɑ bɔri yɛndu, \q1 domi wunɛ turowɑ ɑ mɑn kɔ̃su, Yinni Gusunɔ. \c 5 \d Dɑfidin womu ɡe u wom kowobun wiruɡii kuɑ kɑ ɡɑɑsirɑru. Ge wee. \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn swɑɑ dɑkio. \q1 Gusunɔ, ɑ nɛn weeweenu nɔɔwɔ. \q1 \v 2 Yinni Gusunɔ, ɑ nɛn wuri swɑɑ dɑkio. \q1 Yinni, nɛn sinɑ boko, wunɑ nɑ kɑnɑmɔ. \q1 \v 3 Yinni Gusunɔ, ɑ rɑ nɛn kɑnɑru nɔ bururu. \q1 Yinni Gusunɔ, ɑ rɑ nɛn nɔɔ nɔ sɔ̃ɔ ù n yɑrɑ. \q1 Wee nɑ wunɛn wisibu mɑrɑ. \q1 \v 4 Yinni Gusunɔ, ɑ ku rɑ kɔ̃sɑ kɑ̃. \q1 Kɔ̃sɑn kowobu bɑ ǹ wɑ̃ɑ yeru wɑsi wunɛn mi. \q1 \v 5 Tii suobu bɑ ǹ kpɛ̃ bu yɔ̃rɑ wunɛn mi. \q1 A kɔ̃sɑn kowobu tusɑ. \q1 \v 6 A tɔn ɡowobu tusɑ. \q1 A tɑki diobu tusɑ. \q1 A rɑ wee kowobu kpeerɑsie. \q1 \v 7 Adɑmɑ nɛ, wunɛn durom bɑkɑm sɔ̃nɑ \q1 kon kpĩ n dɑ wunɛn sɑ̃ɑ yerɔ. \q1 Wunɛn durom bɑkɑm sɔ̃nɑ \q1 kon kpĩ n yiirɑ mi ɑ wɑ̃ɑ. \q1 Miyɑ kon kpĩ n nun bɛɛrɛ wɛ̃. \q1 Miyɑ kon kpĩ n nun sɑ̃. \q1 \v 8 Yinni Gusunɔ, ɑ sɑ̃ɑwɑ bɔrɔkini. \q1 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn swɑɑ sɔ̃ɔsio ye ɑ kĩ n swĩi. \q1 Yinni Gusunɔ, ɑ nɛn yibɛrɛbɑ sɔ̃ɔsio mɑ \q1 wunɑ ɑ mɑn kpɑre. \q1 \v 9 Ben ɡɑri kun nɑɑnɛ mɔ. \q1 Ben yɑrɑ yɑ rɑ n tɔmbu fufu mɔ̀wɑ. \q1 Kɔ̃sɑ ben bwisikunu nu rɑ n nɑɑ ɡire. \q1 Kɑm kobɑ ben ɡere yɑ rɑ kɑ nɛ. \q1 \v 10 A bu nɔni sɔ̃ɔwɔ ben tɑɑrɛn sɔ̃. \q1 A bu sureo ben tiin yinɑ sɔɔ. \q1 A bu ɡiro wunɛn wuswɑɑn di, \q1 domi ben durum yɑ kpɑ̃. \q1 Bɑ mɑɑ nun seesi. \q1 \v 11 Be bɑ sɑ̃ɑ wunɛɡibu, kɑɑ de bu nuku dobu wɑ. \q1 Kɑɑ de bu kɑtinu kɑrɑ. \q1 Kɑɑ de bu yɛ̃ɛri. Kɑɑ bu kɔ̃su. \q1 Kɑɑ bu domɑru kuɑ. \q1 Kɑɑ bu ɡɑnɛ nɡe tɛrɛru wunɛn kĩrun sɑɑbu, \q1 domi bɑ nun kĩ, \q1 mɑ bɑ nun mɛm nɔɔwɑmmɛ. \c 6 \d Womu ɡe Dɑfidi u wom kowobun wiruɡii kuɑ kɑ mɔrɔku. Ge wee. \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ, ɑ kɑ mɑn mɔru sɑ̃ɑ, \q1 ɑdɑmɑ nɑ nun kɑnɑmɔ, \q1 ɑ ku mɑn ɡerusi, ɑ ku mɑn sɛɛyɑsiɑ. \q1 \v 2 A nɛn wɔnwɔndu wɑɑwo, ɑ mɑn bɛkio, \q1 domi nɛn wɑsi kun dɑm mɔ. \q1 Wee nɑ ɡɔɔ dɔɔ. \q1 \v 3 Nɛn bwɛ̃rɑ kun kpĩ. \q1 Yinni, sere sɑɑ yerɑ̀ kɑɑ mɑn deri mɛ. \q1 Sɑɑ yerɑ̀ kɑɑ mɑn somiru nɑ. \q1 \v 4 A wurɑmɑ ɑ mɑn fɑɑbɑ ko. \q1 A mɑn wɔro wunɛn durom sɔ̃. \q1 \v 5 Domi wi u ɡu u ǹ mɑɑ wunɛn bwisikunu mɔ̀. \q1 Wi bɑ sikɑ u ǹ mɑɑ kpɛ̃ u nun sɑ̃. \q1 \v 6 Yinni Gusunɔ, weeweenu derɑ nɑ ǹ dɑm mɔ. \q1 Wɔ̃kuru bɑɑtere nɛn nɔni yĩresu rɑ n kokumɔwɑ. \q1 Wɔ̃kuru bɑɑtere nɛn kpin yerɑ rɑ n wɑɑrewɑ. \q1 \v 7 Nɛn nɔni mɔsɑ swĩin sɔ̃. \q1 Yibɛrɛbɑrɑ bɑ mɑn yeni kpuro koosiɑ. \q1 \v 8 Bɛɛ be i kɔ̃sɑ mɔ̀ kpuro, i doonɔ nɛn min di, \q1 domi nɑ fɑɑbɑ kɑnɑ. \q1 Yinni Gusunɔ u nɛn wuri nuɑ. \q1 \v 9 U nɛn weeweenu nuɑ. \q1 U nɛn kɑnɑru mwɑ. \q1 \v 10 Yinni Gusunɔ u koo nɛn yibɛrɛbɑ kɑmiɑ, \q1 kpɑ bu sekuru wɑ. \q1 U koo bu ɡirɑ, \q1 kpɑ bu biruku yirɑ wurɑ kɑ sekuru. \c 7 \d Womu ɡe Dɑfidi u kuɑ sɑnɑm mɛ u nuki sɑnkire Kusi Bɛnyɑmɛɛɡiin sɔ̃. Ge wee. \q1 \v 1 Gusunɔ nɛn Yinni, wunɑ nɑ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 A mɑn wɔro be bɑ mɑn nɑɑ ɡiren nɔmɑn di. \q1 \v 2 Kpɑ bu ku rɑɑ mɑn mwɑ bu kɑsuku \q1 nɡe mɛ ɡbee sunɔ ɡɑ rɑ yɑɑ kɑsuku, \q1 ɡoo u kun ye wɔre. \q1 \v 3 Gusunɔ, nɛn Yinni, wee bɑ mɑn tɑɑrɛ wɛ̃ɛmɔ bɑ mɔ̀, \q1 nɑ ɡoo torɑri, \q1 nɑ nɛn kĩnɑsi bɔrɔ kɔ̃ɔru kuɑ, \q1 nɑ nɛn yibɛrɛ wɔri, \q1 nɑ win yɑ̃nu wɔrɑ kɑ wɔbiɑ. \q1 Adɑmɑ nɑ̀ n yen ɡɑɑ kuɑn nɑ kɑ ɡem, \q1 \v 5 ɑ de nɛn yibɛrɛ u mɑn sɛ̃re u ɡo. \q1 A de u nɛn ɡoru deri mi. \q1 \v 6 Yinni Gusunɔ, ɑ nɛn yibɛrɛ wɔrio kɑ mɔru. \q1 Be bɑ kɔ̃ruɑ, ɑ bu sɛɛyɑsio kɑ mɔru. \q1 A de ɑ n wɑ̃ɑ nɛn bɔkuɔ. \q1 A de ɑ mɑn siriɑ. \q1 \v 7 Yinni Gusunɔ, wee ɑ sɔ̃ wunɛn sinɑ ɡɔnɑɔ. \q1 A de bwesenu nu mɛnnɑmɑ mi. \q1 A de ɑ nu siri mi. \q1 \v 8 Yinni Gusunɔ, wunɑ kɑɑ tɔmbu siri. \q1 A mɑn sirio nɡe mɛ nɛn dɛɛrɑrɑ nɛ. \q1 A mɑn nɛn ɡem wɛ̃ɛyɔ. \q1 \v 9 A de tɔn kɔ̃sobun dɑɑ yu nɔru ko, \q1 kpɑ ɑ de ɡemɡibu bu kuurɑ. \q1 Yinni Gusunɔ, ɑ sɑ̃ɑwɑ ɡemɡii. \q1 Wunɑ ɑ rɑ tɔnun ɡɔ̃run ɡɑri wɛ̃ɛri. \q1 \v 10 Wunɑ ɑ rɑ mɑn ɡɑnɛ nɡe tɛrɛru. \q1 Wunɑ ɑ rɑ bèn ɡɔ̃ru ɡɑ dɛɛre fɑɑbɑ ko. \q1 \v 11 Wunɛ, ɑ rɑ siriwɑ dee dee. \q1 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑɑ sɛ̃. \q1 \v 12 Kɑ mɛ, tɔn kɔ̃so u ku rɑ win dɑɑ deri. \q1 U rɑ win tɑkobi nɔɔ dɛrewɑ. \q1 U rɑ win tɛndu bɛriwɑ. \q1 U win sɛ̃u sɔre u yĩisi. \q1 \v 13 U tɑbu yɑ̃ɑ ɡɔɔɡinu kuɑ. \q1 Mɑ u sɛ̃ɛ dɔ̃ɔɡinu kuɑ. \q1 \v 14 U win sɔmburu seewɑ. \q1 U kɔ̃sɑ bwisikumɔ. U weesu wĩimɔ. \q1 \v 15 U suurɑ ɡbɑ ɡɑbun sɔ̃, \q1 ɑdɑmɑ win tiiwɑ u koo ye wɔri. \q1 \v 16 Kɔ̃sɑ ye u rɑɑ kuɑ kpuro, \q1 win wirɔwɑ yɑ koo wɔri. \q1 Win dɑmɡii te u rɑɑ dɔrɑmɔ, \q1 win wirɑ tɑ koo kɔrɑ. \q1 \v 17 Yinni Gusunɔ, kon nun siɑrɑ, \q1 domi ɑ sɑ̃ɑ nɑɑnɛɡii. \q1 Yinni Wɔrukoo, kon nun tɔmɑ kɑ womu. \c 8 \d Dɑfidin womu ɡe u wom kowobun wiruɡii kuɑ. Ge wee. \q1 \v 1 Gusunɔ bɛsɛn Yinni, \q1 wunɛn yĩsirɑ kpɑ̃ hɑnduniɑ kpuro sɔɔ, \q1 nɑ nun tɔmɑmɔ wunɛn kpɑ̃ɑrun sɔ̃ \q1 te tɑ wɔllu ɡunum kere. \q1 \v 2 Bɑɑ bii piiminu kɑ bii wɛ̃ɛnu nu nun siɑrɑmɔ kɑ womusu. \q1 Nin womu si, su kuɑ nɡe ɡbɑ̃rɑru. \q1 Tɑ wunɛn yibɛrɛbɑ ɡɑnuɑ, \q1 ɑ kɑ be bɑ nun seesimɔ kɑmiɑ, \q1 ɑ kɑ be bɑ mɔru kɔsiɑmɔ kɑmiɑ. \q1 \v 3 Nɑ wɔllun kpɑ̃ɑru mɛɛrɑ te ɑ kuɑ. \q1 Nɑ suru kɑ kperi wɑ yi wɑ̃ɑ yin ɑyenɔ. \q1 \v 4 Mɑ nɑ bwisikɑ nɑ nɛɛ, \q1 mbɑ tɔnu u sɑ̃ɑ ɑ n sere kɑ nùn yɑɑye, \q1 wɑrɑ rɑ n tɔnu ɑ n sere kɑ nùn nɔɔrimɔ. \q1 \v 5 Wee, ɑ nùn tɑkɑ kuɑ u kɑ nun ɡɛrɛrɛm dɑ. \q1 Wee, ɑ nùn yiiko kɑ bɛɛrɛ wɛ̃ nɡe sunɔ. \q1 \v 6 Wee, ɑ nùn kuɑ wiruɡii tɑkɑ koorɑ kpuro sɔɔ. \q1 Wiyɑ u kpɑɑku yɛɛ nɔmɑ sikerenɛ. \q1 Wiyɑ u ɡbeeku yɛɛ nɔmɑ sikerenɛ. \q1 Wiyɑ u ɡunɔsu nɔmɑ sikerenɛ. \q1 Wiyɑ u swɛ̃ɛ nɔmɑ sikerenɛ, \q1 kɑ hunde konibɑ kpuro nim sɔɔ. \q1 \v 9 Gusunɔ bɛsɛn Yinni, wunɛn yĩsirɑ kpɑ̃ \q1 hɑnduniɑ kpuro sɔɔ. \c 9 \d Womu ɡe Dɑfidi u wom kowobun wiruɡii kuɑ. Bɑ ɡu kuɑwɑ kɑ ɡɔ̃ru yɑ̃kɑ. Ge wee. \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ, kon nun siɑrɑ kɑ nɛn ɡɔ̃ru kpuro. \q1 Kon wunɛn sɔm mɑɑmɑɑkiɡiɑn ɡɑri kpɑrɑ. \q1 Kon womu ko kɑ nuku dobu. \q1 Yinni Wɔrukoo, kon nun tɔmɑ. \q1 \v 3 Nɛn yibɛrɛbɑ bɑ nun wɑ, bɑ biruku yirɑ wurɑ. \q1 Nɛn yibɛrɛbɑ bɑ nun wɑ, bɑ wɔrukɑ bɑ ɡbisukɑ. \q1 \v 4 Yinni Gusunɔ, wunɛ wi ɑ sɔ̃ wunɛn sinɑ ɡɔnɑɔ, \q1 ɑ rɑ siri dee dee. \q1 Wunɛ wi ɑ sɔ̃ wunɛn sinɑ ɡɔnɑɔ, \q1 ɑ mɑn ɡem wɛ̃. \q1 \v 5 Yinni Gusunɔ, ɑ bwese ni nu ǹ nun yɛ̃ ɡerusi. \q1 A tɔn kɔ̃sobu kpeerɑsiɑ. \q1 A ben yĩsɑ ɡo sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 6 Yinni Gusunɔ, ɑ nɛn yibɛrɛbɑn wusu kɔsukɑ. \q1 A ben tii kpeerɑsiɑ mɑm mɑm. \q1 Bɑ ǹ mɑɑ bu yɑɑyɑmɔ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 7 Yinni Gusunɔ, ɑ sɔ̃ wunɛn sinɑ ɡɔnɑɔ. \q1 Kɑɑ n sɑ̃ɑwɑ sunɔ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 Wunɑ ɑ hɑnduniɑ kpɑre ɡem sɔɔ. \q1 Wunɑ ɑ tɔmbu sirimɔ dee dee. \q1 \v 9 Yinni Gusunɔ, ɑ sɑ̃ɑwɑ be bɑ dɑm dɔremɔn kɔ̃so. \q1 A sɑ̃ɑwɑ be bɑ kpikiru suɑn kuku yeru. \q1 \v 10 Yinni Gusunɔ, be bɑ wunɛn yĩsirun bɛɛrɛ yɛ̃, \q1 bɑ rɑ n nun nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 Be bɑ nun kɑsu, ɑ ku rɑ bu biru kisi. \q1 \v 11 Yinni Gusunɔ u win sinɑ ɡɔnɑ tɛriɑ Siɔniɔ. \q1 I nùn siɑro kɑ womusu. I win sɔmɑn ɡɑri kpɑro. \q1 I de bwesenu kpuro nu yi nɔ. \q1 \v 12 U rɑ be bɑ wuri mɔ̀ yɑɑye. \q1 U rɑ be bɑ nɔni sɔ̃ɔren kɑnɑru nɔ. \q1 U rɑ be bɑ bu dɑm dɔremɔ sɛɛyɑsie. \q1 \v 13 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn durom kuo. \q1 A mɛɛrio wɑhɑlɑ ye nɑ mɔ̀ be bɑ mɑn tusɑn sɔ̃. \q1 A mɑn wɔro ɡɔɔn nɔmɑn di, \q1 \v 14 kpɑ n kpĩ nɑ n wɑ̃ɑ Siɔnin tɔmbun suunu sɔɔ, \q1 nɑ n tɑkɑru mɔ̀ ye ɑ mɑn kuɑn sɔ̃, \q1 nɑ n nuku dobu mɔ̀ fɑɑbɑ ye ɑ mɑn kuɑn sɔ̃. \q1 \v 15 Wee bwese tukunu nu suurɑ ɡbɑ ɡɑbun sɔ̃, \q1 mɑ nin tii nu wɔri ye sɔɔ. \q1 Nu ɡɑbu yinɑ bɛriɑ, mɑ nin tiin nɑɑsu wɔri ye sɔɔ. \q1 Tɔn kɔ̃sobɑ sɔm kɔ̃sunu kuɑ. \q1 Mɑ ben tii bɑ nin ɑre wɑ. \q1 Yinni Gusunɔ u sɔ̃ɔsi mɑ u rɑ siri dee dee. \q1 \v 17 Wee ye u koo de n koorɑ. \q1 Tɔn kɔ̃sobɑ koo ɡbiwɑ. \q1 Be bɑ nùn yinɑ bɑ koo kɑm ko. \q1 \v 18 Adɑmɑ u ku rɑ yɑ̃ɑrobu duɑri. \q1 U rɑ de wɔnwɔndobu bɑ n yĩiyɔbu mɔ wi sɔɔ. \q1 \v 19 Yinni Gusunɔ, ɑ seewo. \q1 A ku de bu nɛɛ, tɔnuwɑ u kɑ nun kinɛnu mɔ̀. \q1 A ku de bwese tukunu nu nun ɑtɑfiiru ko. \q1 A bu sɛɛyɑsio nɡe mɛ n weenɛ, \q1 \v 20 kpɑ nu bɛrum soorɑ, \q1 nu ɡiɑ mɑ nu sɑ̃ɑwɑ tɔn dirobu. \q1 Yinni Gusunɔ, ɑ seewo. \c 10 \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ, sɑ nɔni sɔ̃ɔre. \q1 Mbɑn sɔ̃nɑ ɑ kɑ sun tomɑ. \q1 Mbɑn sɔ̃nɑ ɑ kukuɑ. \q1 \v 2 A mɛɛrio nɡe mɛ tɔn kɔ̃sobɑ tii sue. \q1 Bɑ yɑ̃ɑrobu nɔni sɔ̃ɔmɔ bɛrum sɑriru sɔɔ. \q1 Bɑ bu kɔkirimɔ bɑ suremɔ ben yinɑ sɔɔ. \q1 \v 3 Tɔn kɔ̃sobɑ woo kɑnɑmɔ. \q1 Ye ben ɡɔ̃ru ɡɑ binɛ sɑ̃ɑ, yerɑ bɑ rɑ kɑsu. \q1 Bɑ̀ n ye wɑ, kpɑ bu Gusunɔ wɔmɛ bu nùn yɑɑkoru koosi. \q1 \v 4 Ben tii suɑbu sɔɔ, bɑ rɑ nɛɛ, \q1 Gusunɔ sɑri, u ǹ bikiɑmɔ ye bɑ mɔ̀. \q1 \v 5 Ye bɑ niɑ sɑ̃ɑ, yɑ rɑ koorewɑ. \q1 Bɑ ǹ kpɛ̃ bu Gusunɔn siribu tubu. \q1 Bɑ rɑ ben yibɛrɛbɑ yɑ̃ɑtɑm siewɑ. \q1 \v 6 Kpɑ bu tii sɔ̃ bu nɛɛ, bɑ ǹ wɔrumɑmɔ pɑi! \q1 Kɔ̃sɑ ɡɑɑ kun bu deemɑmɔ. \q1 \v 7 Bɔ̃ri kɑ weesu kɑ ɡɑri kɔ̃siyɑ \q1 yi rɑ n yibɑ ben nɔsɔ. \q1 Kɔ̃sɑ ben yɑrɑ yɑ rɑ n wuuwɑ. \q1 \v 8 Wuun biruɔrɑ bɑ rɑ n kukuɑ. \q1 Miyɑ bɑ rɑ n tɔmbu yɔɔru bwɛ̃ɛyɛ. \q1 Tɑɑrɛ sɑriruɡii ɡoo ù n yɑrɑ, \q1 bu nùn sɛ̃re bu ɡo. \q1 Dɑm sɑriruɡii ù n yɑrimɑ, \q1 bu nùn mwɑ bu ɡo. \q1 \v 9 Bɑ rɑ n kukuɑwɑ nɡe ɡbee sunɔ ɡe ɡɑ yɑɑ mɑrɑ. \q1 Bɑ̀ n dɑm sɑriruɡii mwɑ ben yinɑ sɔɔ, \q1 kpɑ bu nùn ɡɑwɑ bu kɑ doonɑ, \q1 \v 10 kpɑ bu nùn sɛ̃suku bu ɡo. \q1 Ben dɑm bɑkɑm mu nùn kɑmiɑ. \q1 \v 11 Bɑ rɑ tii sɔ̃wɑ bu nɛɛ, Gusunɔ kun ben ɡɑri mɔ̀. \q1 U ku rɑ mɛɛri ye bɑ mɔ̀. \q1 \v 12 Yinni Gusunɔ, ɑ seewo, \q1 ɑ ku be bɑ nɔni sɔ̃ɔre duɑri, \q1 ɑ bu somiɔ. \q1 \v 13 Mbɑn sɔ̃nɑ kɑɑ de tɔn kɔ̃sobu bu nun wɔmɛ \q1 bu nɛɛ, ɑ ku rɑ bu sɛɛyɑsie. \q1 \v 14 Yinni Gusunɔ, ɑ rɑ n yɛ̃ nɔni swɑ̃ɑ \q1 te tɔmbɑ mɔ hɑnduniɑ sɔɔ. \q1 A rɑ bu somi. A rɑ mɑɑ ɡobekubɑ nɔɔri. \q1 Yen sɔ̃nɑ bɑ rɑ nun tii wɛ̃. \q1 \v 15 A tɔn kɔ̃son dɑm buo, \q1 ɑ nùn win kɔ̃sɑ kɔsieyo. \q1 Kpɑ win nuku kɔ̃suru tu kpe mɑm mɑm. \q1 \v 16 Yinni Gusunɔ, wunɑ ɑ sɑ̃ɑ sinɑ boko sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 Kɑɑ be bɑ ǹ nun sɑ̃ɑmɔ ɡirɑ wunɛn tem di. \q1 \v 17-18 Yinni Gusunɔ, ɑ kɑnɑ nini swɑɑ dɑkio. \q1 Wɔnwɔndo ù n nun kɑnɑ, ɑ nùn dɑm kɛ̃ɛyɔ. \q1 Be bɑ dɑm dɔremɔ, bɑ̀ n nun sokɑ, ɑ bu wɔro. \q1 Be bɑ ɡobekubɑ dɑm dɔremɔ, ɑ bu sirio, \q1 kpɑ ɡoo u ku mɑɑ de bɑ n win bɛrum mɔ. \c 11 \p \v 1 Womu ɡe Dɑfidi u wom kowobun wiruɡii kuɑ. Ge wee. \q1 Yinni Gusunɔ u sɑ̃ɑwɑ nɛn kɑ̀rì. \q1 Yen sɔ̃, i ku mɑɑ nɛɛ, \q1 n yɔ̃ɔwɔ nɡe ɡunɔ n dɑ n kuke ɡuunɔ. \q1 \v 2 Wee tɔn kɔ̃so u win tɛndu bɛri, \q1 u win sɛ̃u sɔri u kɑ tɑɑrɛ sɑriruɡii to yɑm wɔ̃kuru sɔɔ. \q1 \v 3 Sɑnɑm mɛ duniɑ kpuro sɑnkirɑ, \q1 mbɑ ɡemɡii u koo mɑɑ kpĩ u ko. \q1 \v 4 Adɑmɑ i n yɛ̃ mɑ Yinni Gusunɔ u wɑ̃ɑ win sɑ̃ɑ yee dɛɛrɑrɔ, \q1 mɑ u win sinɑ ɡɔnɑ swĩi wɔllɔ. \q1 \v 5 U rɑ tɔn kɔ̃so kɑ mɑɑ tɔn ɡeon dɑɑ wɛ̃ɛri, \q1 kpɑ u n dɑm diobu tusɑ. \q1 \v 6 Ben ɑre wee. \q1 U rɑ bu sɛɛyɑsie kɑ dɔ̃ɔ kɑ sɔ̃ɔ bisu kɑ woo bɔkɔ. \q1 \v 7 Adɑmɑ u rɑ ɡemɡii dɑm koosie, \q1 domi win tii u sɑ̃ɑwɑ ɡemɡii, \q1 u rɑ mɑɑ dɑɑ ɡeɑ kɑ̃. \c 12 \d Womu ɡe Dɑfidi u wom kowobun wiruɡii kuɑ kɑ mɔrɔku. Ge wee. \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ, ɑ nɑ ɑ sun fɑɑbɑ ko. \q1 Wee ɡemɡibɑ doonɑ. \q1 Nɑɑnɛɡii ɡoo mɑɑ sɑri hɑnduniɑ sɔɔ. \q1 \v 2 Weesɑ bɑɑwure u rɑ n win winsim kuɑmmɛ, \q1 u n nùn nɔni wɔ̃kumɔ kɑ ɡɑri dori. \q1 \v 3 Yinni Gusunɔ, ɑ be bɑ tɔmbu fufu mɔ̀n nɔsu kɔruo. \q1 A be bɑ ɡɑri ɡerumɔ kɑ tii suɑbu mɑrisio. \q1 \v 4 Domi bɑ ɡerumɔ bɑ mɔ̀, \q1 bɑ rɑ wɑ ye bɑ kĩ ben nɔɔ dobun sɑɑbu, \q1 bɑ ɡɑri ɡerubu yɛ̃, \q1 bɑ ǹ ɡoon bɛrum mɔ. \q1 \v 5 Adɑmɑ Yinni Gusunɔ, ɑ nɛɛ, \q1 ɑ wɔnwɔndo be bɑ dɑm dɔremɔ wɑɑmɔ. \q1 A sɑ̃ɑro be bɑ weeweenu mɔ̀ wɑɑmɔ. \q1 A be bɑ yɑ̃ɑtɑm siemɔ wɑɑmɔ. \q1 Tɛ̃, kɑɑ se ɑ be kpuro fɑɑbɑ ko. \q1 \v 6 Yinni Gusunɔ, wunɛn ɡɑri yi dɛɛrewɑ. \q1 Yi sɑ̃ɑwɑ nɡe sii ɡee si bɑ sɔwɑ nɔn nɔɔbɑ yiru. \q1 Yinni Gusunɔ, nɑ yi nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 \v 7 Wee tɔn kɔ̃sobu bɑ wɑ̃ɑ yɑm kpuro. \q1 Mɑ tɔmbɑ sɑnkirɑmɔ bɑ dɔɔ. \q1 Yinni Gusunɔ, ɑ sun kɔ̃suo. \q1 A sun ɡbɑro ben nɔmɑn di. \c 13 \d Womu ɡe Dɑfidi u wom kowobun wiruɡii kuɑ. Ge wee. \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ, sere dommɑ kɑɑ n mɑn duɑri. \q1 Sere dommɑ kɑɑ n mɑn wuswɑɑ berue. \q1 \v 2 Sere dommɑ kɑɑ n derɑ nɑ n bwisikumɔ nɛn ɡɔ̃ruɔ. \q1 Sere dommɑ kɑɑ n derɑ nɑ n nuki sɑnkire. \q1 Sere dommɑ kɑɑ n derɑ nɛn yibɛrɛ u n mɑn tɑɑre. \q1 \v 3 Yinni Gusunɔ, ɑ suuru koowo. \q1 A mɑn wisio. A mɑn dɑm kɛ̃ɛyɔ. \q1 A de nɛn nɔni yi ɡɛllɑ. \q1 A ku de n ɡbi. \q1 \v 4 A ku de nɛn yibɛrɛbɑ bu mɑn kɑmiɑ, \q1 kpɑ bu woo kɑnɑ. \q1 A ku de nɑ n bɑ̃ɑrimɔ, \q1 kpɑ bɑ n nuku dobu mɔ̀. \q1 \v 5 Nɑ nun nɑɑnɛ sɑ̃ɑ domi ɑ mɑn kĩ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 Nɑ nun nɑɑnɛ sɑ̃ɑ domi ɑ mɑn ɡeɑ kuɑ. \q1 Nɑ nun nɑɑnɛ sɑ̃ɑ domi ɑ mɑn fɑɑbɑ kuɑ. \q1 Yen sɔ̃nɑ nɑ nuku dobu mɔ. \q1 Wunɑ kon siɑrɑ kɑ womusu. \c 14 \r (I mɑɑ mɛɛrio 53) \p \v 1 Dɑfidin womu ɡe u wom kowobun wiruɡii kuɑ. Ge wee. \q1 Wee nɡe mɛ ɡɑri bɑkɑsu su sɑ̃ɑ. \q1 Su rɑ nɛɛ, Gusunɔ sɑri. \q1 Su sɑnkire. \q1 Su kom kɔ̃sum mɔ̀. \q1 Sin ɡɑɡu sɑri ɡe ɡɑ ɡeɑ mɔ̀. \q1 \v 2 Yinni Gusunɔ u tɔmbu mɛɛrimɑ sɑɑ wɔllun di, \q1 u kɑ wɑ ɡoo ù n wɑ̃ɑ u bwisi mɔ, \q1 u kɑ wɑ ɡoo ù n wɑ̃ɑ u nùn sɑ̃ɑmɔ. \q1 \v 3 Adɑmɑ u wɑ, be kpurowɑ bɑ kɔ̃ɔre, \q1 be kpurowɑ bɑ sɑnkire, \q1 be kpurowɑ bɑ kɔ̃sɑ mɔ̀. \q1 Bɑɑ ben turo kun ɡeɑ mɔ̀. \q1 \v 4 Ye u wɑ mɛ, yerɑ u tii bikiɑ u nɛɛ, \q1 kɔ̃sɑn kowo be, bɑ ǹ yɛ̃ru mɔ? \q1 Wee bɑ nɛn tɔmbu ɡbɛnimɔ, \q1 ben ɡoo kun mɑn sɑ̃ɑmɔ. \q1 \v 5 Yen sɔ̃, kon de bu diiri ɡem ɡem \q1 domi ko nɑ n wɑ̃ɑ be bɑ mɑn mɛm nɔɔwɑmmɛn suunu sɔɔ. \q1 \v 6 Bɛɛ kɔ̃sɑn kowobu, i sɑ̃ɑrobun himbɑ sɑnkumɔ, \q1 i bu sekuru dokemɔ. \q1 Adɑmɑ Yinni Gusunɔ u bu kɔ̃su. \q1 \v 7 Yinni Gusunɔ, nɑ nun kɑnɑmɔ, \q1 ɑ de fɑɑbɑ kowo ɡoo u yɑri Siɔnin di \q1 u Isirelibɑ, Yɑkɔbun bweseru yɑrɑ dɛsirun di, \q1 kpɑ bɑ n wɑ̃ɑ bɔri yɛndu sɔɔ. \q1 À n kuɑ mɛ, \q1 ɑnnɑ ɑ nuku dobu wɑ bi bɑ koo ko mi. \c 15 \p \v 1 Dɑfidin womu. \q1 Yinni Gusunɔ, wɑrɑ koo du wunɛn sɑ̃ɑ yerɔ. \q1 Wɑrɑ ko n wɑ̃ɑ ɡuu te ɑ ɡɔsɑn mi. \q1 \v 2 Wiyɑ wi u sĩimɔ dee dee, u ɡeɑ mɔ̀, \q1 u ɡem ɡerumɔ win ɡɔ̃ruɔ, \q1 \v 3 u ku rɑ ɡoo kɔ̃sɑ mɑni, \q1 u ku rɑ win tɔnusi tore, \q1 u ku rɑ win beruse wĩ, \q1 \v 4 u rɑ be bɑ Gusunɔ nɑsie bɛɛrɛ wɛ̃, \q1 u rɑ wi Gusunɔ u yinɑ kɑm mɛɛri, \q1 u rɑ win nɔɔ mwɛɛru yibie bɑɑ ǹ n mɛren nɑ n nùn sɑ̃ɑ, \q1 \v 5 u ku rɑ tɔmbu ɡobi nim dokeye, \q1 u ku rɑ kɛ̃ru mwɛ u kɑ seedɑ weesuɡiɑ di. \q1 Wi u sĩimɔ nɡe mɛ, u ǹ sokurɑmɔ pɑi. \c 16 \p \v 1 Dɑfidin womu. \q1 Yinni Gusunɔ, wunɑ nɑ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 Wunɛn miyɑ kon kuku yeru wɑ. \q1 A mɑn kɔ̃suo. \q1 \v 2 Wunɑ nɑ sɔ̃ɔmɔ mɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛn Yinni. \q1 Wunɛ turowɑ ɑ rɑ mɑn ɡɑ̃ɑ ɡeenu wɛ̃. \q1 \v 3 Be bɑ nun mɛm nɔɔwɑmmɛ tem mɛ sɔɔ, berɑ bɑ bɛɛrɛ mɔ. \q1 Be sɔɔrɑ nɛn kĩru kpuro wɑ̃ɑ. \q1 \v 4 Adɑmɑ be bɑ bũnu sɑ̃ɑmɔ, bɑ tii nuku sɑnkirɑnu sosiɑmmɛwɑ. \q1 Nɑ ǹ kɑ bu bũu yɑ̃kunu mɔ̀. \q1 Nɑ ǹ bũu nin yĩsiru sokumɔ. \q1 \v 5 Yinni Gusunɔ, wunɑ ɑ rɑ mɑn wɛ̃ yèn bukɑtɑ nɑ mɔ. \q1 Wunɑ ɑ mɑɑ yɛ̃ ye n koo mɑn deemɑ. \q1 \v 6 Wunɑ kɑɑ mɑn tubi ɡeɑ wɛ̃. \q1 Kɑ ɡem nɑ nuku dobu mɔ. \q1 \v 7 Yinni Gusunɔ, wunɑ nɑ siɑrɑmɔ yèn sɔ̃ ɑ rɑ mɑn bwisi kɛ̃. \q1 Wunɑ nɑ siɑrɑmɔ yèn sɔ̃ ɑ rɑ mɑn kirɔ ko bɑɑ kɑ wɔ̃kurɔ. \q1 \v 8 Wunɑ nɑ rɑ n mɛɛrɑ bɑɑdommɑ. \q1 Wunɑ ɑ rɑ n wɑ̃ɑ kɑ nɛ. \q1 Wunɑ ɑ rɑ n mɑn kɔ̃su. \q1 Gɑ̃ɑnu kun kpɛ̃ nu mɑn surɑ. \q1 \v 9 Nɛn nukurɑ do. \q1 Nɛn bwɛ̃rɑ yɛmiɑ. \q1 Nɛn wɑsi koo wɛ̃rɑ bɔri yɛndu sɔɔ. \q1 \v 10 Domi ko nɑ n kɑ nun wɑ̃ɑ. \q1 A ǹ nɛn hunde derimɔ ɡɔribun wɑ̃ɑ yerɔ. \q1 A ǹ wurɑmɔ wunɛn kĩnɑsin wɑsi yi kɔ̃si. \q1 \v 11 Adɑmɑ kɑɑ mɑn wɑ̃ɑrun swɑɑ sɔ̃ɔsi. \q1 Wunɛn miyɑ kon yɛ̃ɛri. \q1 Wunɛn miyɑ kon nuku dobu ko bi bu ǹ kpeemɔ. \c 17 \p \v 1 Dɑfidin kɑnɑru. \q1 Yinni Gusunɔ, ɑ nɛn weeweenu nɔɔwɔ, \q1 nɑ kĩwɑ ɑ mɑn ɡem wɛ̃. \q1 Yinni Gusunɔ, ɑ swɑɑ tem kpĩiyɔ ɑ nɔ, \q1 wunɛn somirɑ nɑ kĩ. \q1 A nɛn kɑnɑru nɔɔwɔ, \q1 nɛn ɡɔ̃run diyɑ tɑ wee. \q1 \v 2 A mɑn sirio, \q1 ɑ yɛ̃ mɑ nɑ ɡem mɔ. \q1 \v 3 Wɔ̃kuru, ɑ nɑ nɛn mi, \q1 ɑ wɛ̃ɛrɑ ye nɑ bwisikumɔ, \q1 ɑ wɛ̃ɛrɑ ye nɑ ɡerumɔ, \q1 ɑdɑmɑ ɑ ǹ torɑru ɡɑru wɑ. \q1 \v 4 A wɑ mɑ nɛn dɑɑ yɑ ǹ tiɑ kɑ ɡɑbuɡiɑ. \q1 Nɑ wunɛn ɡɑri mɛm nɔɔwɑ. \q1 Nɑ ǹ tɔn kɔ̃sobun yirɑ swĩi. \q1 \v 5 Nɑ yɔ̃rɑwɑ dim dim wunɛn swɑɑ sɔɔ. \q1 Nɑ ǹ ɡɛrɑre yen min di. \q1 \v 6 Tɛ̃, wunɑ nɑ soku, Yinni Gusunɔ. \q1 A mɑn wisio. \q1 A nɛn ɡɑri nɔɔwɔ. \q1 \v 7 A mɑn wunɛn durom bɑkɑm sɔ̃ɔsio, \q1 domi ɑ rɑ be bɑ nun nɑɑnɛ sɑ̃ɑ wɔre ben yibɛrɛbɑn nɔmɑn di. \q1 \v 8 A nɛn lɑɑkɑri koowo \q1 nɡe mɛ tɔnu u rɑ n win nɔnin lɑɑkɑri mɔ. \q1 A mɑn beruo \q1 nɡe mɛ ɡuɑ yɑ rɑ yen binu bere yen kɑsɑ sɔɔ. \q1 \v 9 Domi tɔn kɔ̃sobɑ mɑn nɔni sɔ̃ɔmɔ, \q1 yibɛrɛbɑ bɑ mɑn sikerenɛ, bɑ kĩ bu mɑn ɡo. \q1 \v 10 Bɑ nuki sosu bɑ ǹ wɔnwɔndu mɔ. \q1 Bɑ ɡɑri mɔ̀ kɑ tii suɑbu. \q1 \v 11-12 Be wee bɑ sɑ̃ɑ nɡe ɡbee sunɔ ɡe ɡɑ yɑɑ mɑrɑ ɡu kɑsuku. \q1 Bɑ nɛn yirɑ swĩi. \q1 Bɑ mɑn nɑɑmwɛ bɑ kooro bure, \q1 bɑ mɑn nɔni ɡirɑri bu kɑ mɑn ɡɑbɑ bu surɑ. \q1 \v 13 Yinni Gusunɔ, ɑ seewo ɑ bu wɔri, \q1 ɑ ben dɑm buo. \q1 A mɑn wɔro ben nɔmɑn di. \q1 A bu ɡoowo kɑ wunɛn tɑkobi. \q1 \v 14 A ben wɑ̃ɑrun dɛ̃ɛbu kɑwo. \q1 A de bu ben dɑɑ kɔ̃sɑ kpuron ɑre wɑ, \q1 kpɑ yi n bu wɑ̃ɑsi sere kɑ ben bibun bibɔ. \q1 \v 15 Adɑmɑ nɛ, nɑ̀ n seewɑ, kon wunɛn wuswɑɑ wɑ yèn sɔ̃ nɑ dɛɛre, \q1 kpɑ nɑ n nuku dobu yibɑ. \c 18 \r (I mɑɑ mɛɛrio Sɑmuɛli II, 22) \d Womu ɡe Dɑfidi, Yinni Gusunɔn sɔm kowo u wom kowobun wiruɡii kuɑ. Gɑri yiniwɑ u Yinni Gusunɔ sɔ̃ɔwɑ sɑnɑm mɛ u nùn wɔrɑ sɑɑ win yibɛrɛbɑn nɔmɑn di, n mɑm nɛɛre Sɔɔlu. U nɛɛ, \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ, wunɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛn dɑm. Wunɑ nɑ kĩ. \q1 \v 2 A sɑ̃ɑwɑ nɡe kpee bɑɑ yè sɔɔ kon kuke. \q1 A sɑ̃ɑwɑ nɛn kuku yee nɑɑnɛɡiru. \q1 Wunɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛn Yinni wi u mɑn yɑkiɑ. \q1 Wunɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛn tɛrɛru. \q1 Wunɛn dɑmɑ mu mɑn wɔrɑ. \q1 Wunɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛn kɑ̀rì. \q1 \v 3 I kɑ mɑn Yinni Gusunɔ siɑro. \q1 Nɑ̀ n nùn nɔɔɡiru sue nɑ fɑɑbɑ kɑnɑ, \q1 u rɑ mɑn wɔrewɑ nɛn yibɛrɛbɑn nɔmɑn di. \q1 \v 4 Gɔɔ rɑɑ mɑn bɔkuɑ, \q1 u kɑ mɑn doonɔ nɡe nim tori bɑkɑ. \q1 \v 5 Gɔribun wɑ̃ɑ yerɑ mɑn tɛ̃kuɑ, \q1 ɡɔɔ mɑn tɑɑ bɛrie. \q1 \v 6 Mɑ nɑ nɔɔɡiru suɑ nɛn nuku sɑnkirɑru sɔɔ, \q1 nɑ Yinni Gusunɔ sokɑ. \q1 Mɑ u nɛn nɔɔ nuɑ sɑɑ win wɑ̃ɑ yerun di. \q1 Mɛyɑ mɑɑ nɛn weeweenu wɔri win swɑsɔ. \q1 \v 7 Tem mu yĩirɑ, mɑ ɡuunu diirɑ, \q1 yèn sɔ̃ Yinni Gusunɔ u mɔru bɛsirɑ. \q1 \v 8 Mɑ win mɔru seewɑ nɡe wiisu, \q1 mɑ yɑ yɑburɑ nɡe dɔ̃ɔ yɑrɑ, \q1 mɑ yɑ yɑrimɔ win nɔɔn di nɡe dɔ̃ɔ buri. \q1 \v 9 U derɑ wɔllɑ kɑ tem dɛbɛ dɛbɛ kuɑ, \q1 mɑ u sɑrɑmɑ u ɡuru wii bɑkɑru tɑɑkumɔ. \q1 \v 10 U wɔllun kɔ̃so ɡoo sɔni nɡe dumɑ. \q1 Mɑ u bɛllimɔ woo sɔɔ. \q1 \v 11 U kukuɑ yɑm wɔ̃kuru sɔɔ, \q1 mɑ ɡuru wii sinumɡinu nùn wukiri. \q1 \v 12 Win wuswɑɑɔ yɑm bururɑm mu wɑ̃ɑ. \q1 Min diyɑ ɡurɑ nɛmɔ kɑ ɡuru kpenu kɑ dɔ̃ɔ buri. \q1 \v 13 Win nɔɔ ɡɑ nɔɔrɑ wɔllun di nɡe ɡuru ɡbɑ̃sukubu. \q1 Mɑ ɡuru kpenu nɛɛrɑmɔ kɑ dɔ̃ɔ buri. \q1 \v 14 U nɛn yibɛrɛbɑ yɑrinɑsiɑ kɑ ɡuru kpenu ni nu sɑ̃ɑ nɡe sɛ̃ɛnu. \q1 U bu ɡirɑ bɑɑmɑ kɑ ɡuru mɑɑkinu. \q1 \v 15 U wɛ̃ru wurɑ, yibɛrɛbɑ bɑ nɑndɑ. \q1 Mɑ ɡuru woo bɔkɔ ɡɑ dɑɑnu ɡberɑsiɑ. \q1 Mɑ duniɑn kpɛɛkpɛɛku ɡɑ sɔ̃ɔsirɑ. \q1 \v 16 Mɑ u win nɔmu dɛmiɑmɑ wɔllun di \q1 u mɑn nɛnuɑ u yɑrɑ nim bwee bɑkɑrun di. \q1 \v 17 U mɑn wɔrɑ yibɛrɛbɑn nɔmɑn di. \q1 Yibɛrɛ be, bɑ mɑn dɑm kere, \q1 mɑ bɑ mɑn tusɑ. \q1 \v 18 Yibɛrɛ be, bɑ mɑn wɔriwɑ nɔni swɑ̃ɑrun sɑɑ sɔɔ. \q1 Adɑmɑ Yinni Gusunɔ u kuɑ nɛn tɑ̃si yeru. \q1 \v 19 U mɑn wɔrɑ ben nɔmɑn di, \q1 nɑ n kɑ tii mɔ, \q1 domi u mɑn kĩ. \q1 \v 20 U mɑn domɑru kuɑ yèn sɔ̃ nɑ dɛɛre. \q1 U mɑn domɑru kuɑ yèn sɔ̃ nɑ ɡem swĩi. \q1 \v 21 Nɑ win woodɑ mɛm nɔɔwɑ. \q1 Nɑ ǹ nùn seesi. \q1 \v 22 Nɑ win woodɑ kpuro swĩi. \q1 Nɑ ǹ win ɡere yinɛ. \q1 \v 23 Nɑ nɛn tii nɛnuɑ \q1 kpɑ n ku rɑ kɑ durum ko. \q1 Nɑ sɑ̃ɑwɑ dee dee win wuswɑɑɔ. \q1 \v 24 Yen sɔ̃nɑ u mɑn kɔsiɑ nɡe mɛ nɛn dɑɑ ɡeɑ nɛ. \q1 U mɑn kɔsiɑ nɡe mɛ nɛn ɡɔ̃ru ɡɑ dɛɛrɑm nɛ. \q1 \v 25 Sɑ̀ n sɑ̃ɑ nɑɑnɛɡibu, kɑɑ n sun sɑ̃ɑwɛwɑ nɑɑnɛɡii. \q1 Sɑ̀ n sɑ̃ɑ ɡemɡibu, kɑɑ n sun sɑ̃ɑwɛwɑ ɡemɡii. \q1 \v 26 Sɑ̀ n sɑ̃ɑ dɛɛrobu, kɑɑ n sun sɑ̃ɑwɛwɑ dɛɛro. \q1 Sɑ̀ n mɑɑ sɑ̃ɑ keetɑɡibu, kɑɑ n sun sɑ̃ɑwɛwɑ keetɑɡii. \q1 \v 27 Yinni Gusunɔ, wunɛn tiiwɑ ɑ rɑ tɔn be bɑ tii kɑwe fɑɑbɑ ko. \q1 Wunɛn tiiwɑ ɑ rɑ be bɑ tii sue kɑwe. \q1 \v 28 Yinni Gusunɔ, ɑ sɑ̃ɑwɑ nɛn fitilɑ. \q1 A rɑ mɑn yɑm bururɑsie. \q1 \v 29 A rɑ mɑn dɑm kɛ̃ n kɑ kpĩ n yibɛrɛ be bɑ tɑbu yɑ̃nu mɔ wɔri, \q1 kpɑ n yɔ̃ n ben ɡbɑ̃rɑru sure. \q1 \v 30 Ye Yinni Gusunɔ u mɔ̀, yɑ rɑ n dɛndewɑ. \q1 Bwisi ɡeeyɑ u rɑ tɔnu kɛ̃. \q1 U sɑ̃ɑwɑ be bɑ nùn nɑɑnɛ sɑ̃ɑn tɛrɛru. \q1 \v 31 Gusunɔ turowɑ u wɑ̃ɑ. \q1 Wi turowɑ u sɑ̃ɑ bɛsɛn Yinni. \q1 Wi turowɑ u koo sun kɔ̃su. \q1 \v 32 Wiyɑ u rɑ mɑn dɑm kɛ̃. \q1 Wiyɑ u rɑ mɑn swɑɑ ɡeɑ sure, \q1 \v 33 kpɑ u de nɛn nɑɑsu su n sɑ̃u nɡe nɛmu, \q1 nɑ n kɑ yɔ̃ dim dim ɡuuru wɔllɔ. \q1 \v 34 Wiyɑ u rɑ mɑn tɑbu sɔ̃ɔsi. \q1 Wiyɑ u rɑ mɑn dɑm kɛ̃ n kɑ tɛndu ɡɑwɑ te tɑ bɔ. \q1 \v 35 Yinni Gusunɔ, wunɑ ɑ rɑ mɑn fɑɑbɑ ko nɡe tɛrɛru. \q1 Wunɑ ɑ rɑ mɑn bere kɑ wunɛn dɑm bɑkɑm. \q1 Wunɛn durom sɑɑbuwɑ nɑ kɑ kuɑ dɑmɡii. \q1 \v 36 Nɑ̀ n dukɑ mɔ̀, ɑ rɑ de nɑ n sɑ̃u. \q1 Nɑ̀ n dukɑ mɔ̀, nɑ ku rɑ mɑɑ sokure. \q1 \v 37 Nɑ̀ n nɛn yibɛrɛbɑ nɑɑ ɡire, \q1 wunɑ ɑ rɑ de n bu nɑɑmwɛ. \q1 Wunɑ ɑ ku rɑ de n ɡɔsirɑmɑ \q1 nɑ kun bu kpeerɑsie. \q1 \v 38 Nɑ rɑ bu suririwɑ temɔ n kɔsuku \q1 kpɑ bu kpɑnɑ bu se. \q1 \v 39 Yinni, wunɑ ɑ rɑ mɑn dɑm kɛ̃ n kɑ tɑbu ko. \q1 Wunɑ ɑ rɑ mɑn nɑsɑrɑ wɛ̃ nɛn yibɛrɛbɑn wɔllɔ. \q1 \v 40 Wunɑ ɑ rɑ de nɛn yibɛrɛbɑ bu mɑn biru kisi. \q1 Wunɑ ɑ rɑ de n be bɑ mɑn tusɑ kpeerɑsiɑ. \q1 \v 41 Nɑ rɑ bu munkuwɑ kpɑ bu ko nɡe tuɑ. \q1 Nɑ rɑ bu tɑɑkuwɑ kpɑ bu ko nɡe pɔtɔkɔ. \q1 Yinni Gusunɔ, bɑ̀ n nɔɔɡiru suɑ bɑ fɑɑbɑ kɑnɑ, \q1 ɑ ku bu fɑɑbɑ ko. \q1 Bɑ̀ n somiru kɑnɑ, ɑ ku bu wisi. \q1 \v 43 Yinni Gusunɔ, wunɑ ɑ mɑn wɔrɑ \q1 be bɑ mɑn seesin nɔmɑn di. \q1 Wunɑ ɑ mɑn kuɑ bwese tukunun wiruɡii. \q1 Wunɑ ɑ derɑ bɑ mɑn yoru diiyɑmmɛ. \q1 \v 44 Bɑ̀ n yɑnde nɛn ɡɑri nuɑ, bɑ rɑ n mɑn mɛm nɔɔwɑmmɛwɑ. \q1 Bɑ̀ n mɑn wɑ, bɑ rɑ n mɑn sɑ̃ɑmɔwɑ. \q1 \v 45 Bɑ̀ n mɑn wɑ, bɑ rɑ nɑndewɑ. \q1 Bɑ̀ n mɑn wɑ, bɑ rɑ yɑrimɛwɑ ben kuku yerun di bɑ n diirimɔ. \q1 \v 46 Yinni Gusunɔ u wɑ̃ɑ. \q1 I nùn siɑro. Wiyɑ u sɑ̃ɑ nɡe kperu mi nɑ rɑ kuke. \q1 I nùn bɛɛrɛ wɛ̃ɛyɔ. Wiyɑ u mɑn fɑɑbɑ kuɑ. \q1 \v 47 Wiyɑ u rɑ mɑn mɔru kɔsie nɛn yibɛrɛbɑn mi. \q1 Wiyɑ u rɑ de bwesenu nu mɑn yiirɑ. \q1 \v 48 Wiyɑ u rɑ de n kisirɑ yibɛrɛbɑn nɔmɑn di. \q1 Yinni, ɑ mɑn wɔlle suɑ ben wuswɑɑɔ. \q1 Wunɑ ɑ mɑn fɑɑbɑ kuɑ tɔn kɔ̃sobun nɔmɑn di. \q1 \v 49 Yen sɔ̃nɑ kon womusu ko kɑ wunɛn yĩsiru. \q1 Wunɑ kon siɑrɑ bwesenun suunu sɔɔ. \q1 \v 50 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn ɡɔsɑ ɑ kuɑ sunɔ. \q1 Wunɑ ɑ mɑn nɑsɑrɑ bɑkɑ wɛ̃. \q1 Nɑ yɛ̃ mɑ kɑɑ n nɛ Dɑfidi durom sɔ̃ɔsimɔ \q1 nɛ kɑ nɛn bweseru sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \c 19 \d Dɑfidin womu ɡe u wom kowobun wiruɡii kuɑ. Ge wee. \q1 \v 1 Wɔllu kɑ kperi yi Gusunɔn yiiko sɔ̃ɔsimɔ. \q1 Sɔ̃ɔ kɑ suru bɑ Gusunɔn bɛɛrɛ sɔ̃ɔsimɔ. \q1 Kɑ win nɔmɑ u sɑɑbɑ yi yi. \q1 \v 2 Tɔ̃ru bɑɑtere tɑ ten seedɑ dimɔ. \q1 Wɔ̃kuru bɑɑtere tɑ ten ɑreru dimɔ. \q1 \v 3 Adɑmɑ n ǹ kɑ nɔɔ ɡɑɡu, \q1 n ǹ kɑ ɡɑri ɡɛɛ, \q1 n ǹ kɑ bɑrum ɡɑm. \q1 \v 4 Kɑ mɛ, bɑ yiiko yen seedɑ nɔɔmɔ hɑnduniɑ kpuro sɔɔ. \q1 Bɑ ye mɛɛrɑ hɑnduniɑn ɡoonu nnɛ sɔɔ. \q1 A sɔ̃ɔ mɛɛrio. \q1 Wɔllu miyɑ Gusunɔ u nùn wɑ̃ɑ yeru kuɑ. \q1 \v 5 Ù n yɑrɑ u rɑ n sɑ̃ɑwɑ nɡe kurɔ kpɑon durɔ. \q1 Ù n sĩimɔ u rɑ n sɑ̃ɑwɑ nɡe tɑbu durɔ. \q1 \v 6 U rɑ yɑriwɑ wɔllun bee tiɑ, \q1 kpɑ u du berɑ ɡiɔ. \q1 Ù n sĩimɔ, ɡɑ̃ɑnu sɑri ni nu koo win yɑm susuru suuri. \b \q1 \v 7 Yinni Gusunɔn ɡɑri yi yibɑ. \q1 Yi rɑ tɔnu wɑ̃ɑru kɑ dɑm wɛ̃. \q1 Yinni Gusunɔn nɔɔn ɡɑri yi nɑɑnɛ mɔ. \q1 Yi rɑ yɛ̃ru sɑriruɡii bwisi kɛ̃. \q1 \v 8 Yinni Gusunɔn ɡere yɑ dɛnde. \q1 Yɑ rɑ tɔnu nuku dobu wɛ̃. \q1 Yinni Gusunɔn sɔ̃ɔsiru tɑ dɛɛre. \q1 Tɑ rɑ tɔnu yɑm wɑɑsie. \q1 \v 9 Yinni Gusunɔn sɑ̃ɑru tɑ sɑ̃ɑ ɡem. \q1 Tɑ ko n wɑ̃ɑwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 Ye Yinni Gusunɔ u yi, yɑ sɑ̃ɑwɑ dee dee, \q1 yɑ rɑ tɔmbu kpuro siriwɑ. \q1 \v 10 Domi win ɡɑri yi wurɑ ɡeɑ kere. \q1 Win ɡere yɑ tim ɡɔm dobu kere. \q1 \v 11 Nɑ̀ n win ɡɑri yi swĩi, \q1 yi rɑ mɑn kirɔ ko. \q1 Nɑ̀ n win woodɑbɑ mɛm nɔɔwɑ, \q1 nɑ rɑ yen ɑrufɑɑni wɑ. \q1 \v 12 Kɑ yen de kpuro tɔnu koo kpĩ u win torɑnu kpuro tubu? \q1 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn dɛɛrɑsio nɛn torɑ ni nɑ ǹ tubɑn di. \q1 \v 13 A ku mɑɑ de n durum ko kɑ deɡɑnɡɑm. \q1 A ku de yu mɑn dɔɔrɛ ko, \q1 kpɑ nɑ n durum bɑkɑn tɑɑrɛ mɔ. \q1 Adɑmɑ ɑ de nɑ n dɛɛre. \q1 \v 14 Yinni Gusunɔ, ɑ de ɑ n sɑ̃ɑ nɛn kuku yeru. \q1 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn fɑɑbɑ koowo durum kpuron di. \q1 A de nɛn ɡɑri yi nun wɛ̃re. \q1 A de nɛn bwisikunu nu nun wɛ̃re. \c 20 \d Kɑnɑ te wom kowobun wiruɡii u kuɑ Dɑfidin sɔ̃. \q1 \v 1 Gusunɔ, Yɑkɔbun Yinni, ɑ sinɑ boko swɑɑ dɑkio sɑnɑm mɛ u kɑnɑru mɔ̀. \q1 A nùn kɔ̃suo sɑnɑm mɛ u wɑ̃ɑ nɔni swɑ̃ɑru sɔɔ. \q1 \v 2 Yinni Gusunɔ, wunɛ wi ɑ wɑ̃ɑ wunɛn sɑ̃ɑ yee dɛɛrɑrɔ te tɑ wɑ̃ɑ Siɔniɔ, \q1 ɑ sinɑ boko somimɑ, kpɑ ɑ n yɔ̃ win biruɔ. \q1 \v 3 A win kɛ̃nu kpuro yɑɑyo, \q1 kpɑ ɑ win yɑ̃kunu kpuro mwɑ. \q1 \v 4 A nùn wɛ̃ɛyɔ ye win ɡɔ̃ru ɡɑ kĩ kpuro, \q1 kpɑ ɑ de win himbɑ kpuro yu koorɑ. \q1 \v 5 A de ye u nun bikiɑ kpuro yu koorɑ, \q1 kpɑ bɛsɛ kpuro su yɛ̃ɛri sinɑ bokon nɑsɑrɑn sɔ̃, \q1 kpɑ su wunɛn yĩsiru wɔlle suɑ. \q1 \v 6 Tɛ̃, nɑ yɛ̃ mɑ wunɑ ɑ sinɑ boko ɡɔsɑ, \q1 ɑ rɑ mɑɑ nùn somi. \q1 Wunɑ ɑ rɑ win kɑnɑru nɔ sɑɑ wɔllun di, \q1 kpɑ ɑ nùn nɑsɑrɑ wɛ̃ kɑ wunɛn dɑm bɑkɑm. \q1 \v 7 Gɑbɑ ben tɑbu kɛkɛbɑ kɑ ben dumi nɑɑnɛ sɑ̃ɑ, \q1 ɑdɑmɑ bɛsɛ, wunɛ Yinni Gusunɔwɑ sɑ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 \v 8 A de tɔn be, bu dɑm biɑ bu wɔruku, \q1 ɑdɑmɑ ɑ sun dɑm sosio bɛsɛ, su kɑ yɔ̃rɑ dim dim. \q1 \v 9 Yinni Gusunɔ, ɑ bɛsɛn nɔɔ nɔɔwɔ sɑnɑm mɛ sɑ nun soku. \q1 A sinɑ boko somiɔ. \c 21 \d Womu ɡe wom kowobun wiruɡii u kuɑ Dɑfidin sɔ̃. \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ, sinɑ boko u nuku dobu mɔ wunɛn dɑm sɔ̃. \q1 U rɑ yɛ̃ɛri wunɛn somirun sɔ̃. \q1 \v 2 Domi ɑ nùn wɛ̃ ye win ɡɔ̃ru ɡɑ kĩ. \q1 A ǹ nùn yinɑri ye u nun bikiɑ. \q1 \v 3 Wee, ɑ kɑ nùn domɑ ɡeeru nɑɑwɑ. \q1 A nùn furɔ wurɑɡuu dokeɑ ɑ kuɑ sinɑ boko. \q1 \v 4 U nun bikiɑ ɑ win wɑ̃ɑru dɑkɑɑ dɑɑsiɑ, \q1 mɑ ɑ tu dɑkɑɑ dɑɑsiɑ n kɑ tɛ. \q1 \v 5 Wunɛn somirun sɑɑbuwɑ win bɛɛrɛ yɑ kɑ kpɛ̃ɑ. \q1 Wunɛn fɑɑbɑn sɑɑbuwɑ u kɑ ɡirimɑ bɑkɑ wɑ. \q1 \v 6 Wunɛn domɑrɑ ko n wɑ̃ɑ kɑ wi sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 A rɑ n wɑ̃ɑ kɑ wi bɑɑdommɑ, \q1 kpɑ u n nuku dobu mɔ. \q1 \v 7 Yinni Wɔrukoo, sinɑ boko u nun nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 Wunɛn durom sɑɑbu ɑ ǹ derimɔ u sokurɑ. \q1 \v 8 Sinɑ boko, dɔmɑ te kɑɑ tii sɔ̃ɔsi, \q1 kɑɑ wunɛn yibɛrɛbɑ nɔmɑ turi, \q1 kɑɑ be bɑ nun tusɑ nɔmɑ turi, \q1 kɑɑ bu doke dɔ̃ɔ bwee bɑkɑru sɔɔ. \q1 Yinni Gusunɔn mɔru yɑ sɑ̃ɑwɑ nɡe dɔ̃ɔ boko. \q1 Dɔ̃ɔ wi, u koo bu mwɑ. \q1 \v 10 Kɑɑ de ben bibu bu ɡbi. \q1 Kɑɑ de ben bweseru tu nɔru ko hɑnduniɑ yeni sɔɔ. \q1 \v 11 Bɑ̀ n nɔɔ tiɑ kuɑ bu kɑ nun kɔ̃sɑ kuɑ, \q1 yɑ ǹ koorɔ. \q1 \v 12 A wunɛn tɛndu bɛrio ɑ bu twee. \q1 Bɑ koo nun biru kisi. \q1 \v 13 Yinni Gusunɔ, ɑ seewo. \q1 Sɑ ko nun womu kuɑ wunɛn dɑm sɔ̃. \q1 Sɑ ko nun tɔmɑ wunɛn yiikon sɔ̃. \q1 Yinni Gusunɔ, ɑ seewo. \c 22 \d Dɑfidin womu ɡe u wom kowobun wiruɡii kuɑ. U nɛɛ, \q1 \v 1 Gusunɔ, nɛn Yinni, mbɑ n kuɑ ɑ kɑ mɑn deri. \q1 Mbɑn sɔ̃nɑ ɑ ǹ mɑn swɑɑ dɑki \q1 sɑnɑm mɛ nɑ nun weeweenu koosimɔ. \q1 Mbɑn sɔ̃nɑ ɑ ǹ mɑn fɑɑbɑ kue. \q1 \v 2 Mbɑn sɔ̃nɑ ɑ ku rɑ mɑn wurɑri \q1 sɑnɑm mɛ nɑ nun sokɑ sɔ̃ɔ sɔɔ. \q1 Mbɑn sɔ̃nɑ ɑ ku rɑ mɑn wisi \q1 sɑnɑm mɛ nɑ nun kɑnɑ wɔ̃kuru. \q1 \v 3 Wunɑ ɑ sere sɑ̃ɑ Dɛɛro, ɑ sɔ̃ wunɛn sinɑ kitɑrɔ. \q1 Isirelibɑ bɑ nun tɔmɑmɔ. \q1 \v 4 Wunɑ bɛsɛn sikɑdobɑ bɑ nɑɑnɛ kuɑ, \q1 mɑ ɑ bu yɑkiɑ. \q1 \v 5 Bɑ nun somiru kɑnɑ, mɑ ɑ bu fɑɑbɑ kuɑ. \q1 Bɑ nun nɑɑnɛ kuɑ, mɑ ɑ bu sekuru yɑrɑ. \q1 \v 6 Adɑmɑ nɛ, nɑ mɑɑ sɑ̃ɑwɑ tɔnu mi? \q1 Aɑwo, nɑ sɑ̃ɑwɑ nɡe kɔkɔbu. \q1 Mɑ tɔmbɑ mɑn yɑɑkoru mɔ̀, \q1 bɑ mɑn ɡɛmɑ. \q1 \v 7 Be bɑ mɑn wɑ kpuro, \q1 bɑ rɑ n mɑn yɛ̃ɛmɔwɑ, \q1 bɑ n mɑn nɔɔ swiikinu mɔ̀, \q1 bɑ n wii ɡimɑnu koosimɔ, bɑ n mɔ̀, \q1 \v 8 nɑ nɛn tii Gusunɔ nɔmu sɔndiɑ. \q1 Mbɑn sɔ̃nɑ u ǹ mɑn fɑɑbɑ kue. \q1 Ù n mɑn kĩn nɑ, mbɑn sɔ̃nɑ u ǹ mɑn yɑkie. \q1 \v 9 Adɑmɑ Yinni Gusunɔ, wunɑ ɑ mɑn yɑrɑ nɛn mɛron nukurun di. \q1 Wunɑ ɑ mɑn bwɛ̃ɛ dorɑ wɛ̃ ye nɑ nɛn mɛron bom nɔrumɔ. \q1 \v 10 Wunɑ ɑ mɑn kɔ̃su sɑɑ mìn di bɑ mɑn mɑrɑ. \q1 Wunɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛn Yinni sɑɑ nɛn mɛron nukurun di. \q1 \v 11 A ku kɑ mɑn tondɑ, \q1 domi nɔni swɑ̃ɑrɑ mɑn turuku koosimɑ. \q1 Goo mɑɑ sɑri wi u koo mɑn somi. \q1 \v 12 Yibɛrɛ dɑbinu nu mɑn sikerenɛ \q1 nɡe nɑɑ kinɛ ni nu ɡɔbu. \q1 Bɑ mɑn kooro bure nɡe Bɑsɑnin kɛtɛ ɡɔbi. \q1 \v 13 Bɑ mɑn kukirisimɔ \q1 nɡe ɡbee sunɔ ɡe ɡɑ yɑɑ kɑsu. \q1 \v 14 Nɛn dɑm mu doonɑ \q1 nɡe nim mɛ mu yɑri yɑni sɛɛri sɔɔ. \q1 Nɛn kukunun ɡbin ɡbinkɑ kpuro sɔsikiɑnɑ. \q1 Nɛn mwiɑ doonɑ nɡe ɡum mɛ mu yɑndɑ. \q1 \v 15 Nɛn ɡɔ̃ru ɡɑ ɡberɑ nɡe sɔndu, \q1 mɑ nɛn yɑrɑ yɑ nɛn dɑro mɑni. \q1 Nɑ kpĩ yɑnim sɔɔ nɡe ɡoru. \q1 \v 16 Domi yibɛrɛ dɑbinɑ nu mɑn kooro bure bɑɑmɑ \q1 nɡe ɡbeeku bɔ̃nu. \q1 Bɑ nɛn nɔmɑ kɑ nɛn nɑɑsu yɑburɑ. \q1 \v 17 Nɑ woore sere nɛn kukunu kpuro nu sɔ̃ɔsire. \q1 Tɔmbu bɑ mɑn mɛɛrɑ bɑ nɔɔ yɑɑre. \q1 \v 18 Bɑ nɛn yɑ̃nu bɔnu mɔ̀ ben tii tiinɛ sɔɔ. \q1 Mɑ bɑ nɛn yɑbe bɑkɑru tɛtɛ toosimɔ. \q1 \v 19 Wunɛ Yinni Gusunɔ, wunɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛn dɑm. \q1 A kun kɑ mɑn tonde mɛ. \q1 A nɑ fuuku ɑ mɑn fɑɑbɑ ko. \q1 \v 20 A mɑn wɔro yibɛrɛbɑn tɑkobin di. \q1 Bɑ dɑm mɔ nɡe ɡbeeku bɔ̃nu. \q1 A nɛn wɑ̃ɑru wɔro ben nɔmɑn di. \q1 \v 21 Bɑ mɑn wɔrimɔ nɡe ɡbee sinɑnsu. \q1 Bɑ mɑn kooro buremɔ nɡe kɛtɛ ɡbeekinu. \q1 \v 22 Kon nɛɡibu kpuro wunɛn ɡɑri sɔ̃. \q1 Kon nun siɑrɑ mi bɑ mɛnnɛ. \q1 \v 23 Yɑkɔbun bweseru, bɛɛ be i Yinni Gusunɔ nɑsie, \q1 i nùn siɑro. \q1 Bɛɛ Isirelibɑ, Yɑkɔbun bweseru, i nùn tɔmɔ. \q1 Bɛɛ Isirelibɑ, i nùn sɑ̃ɑwɔ. \q1 \v 24 Domi u ku rɑ nɔni swɑ̃ɑruɡiin wɑhɑlɑ yɑɑkoru ko. \q1 U ku rɑ mɑɑ ye ɑtɑfiiru ko. \q1 U ku rɑ nùn biru kisi. \q1 U rɑ win sokuru wurewɑ. \q1 \v 25 Kon nun siɑrɑ sɑnɑm mɛ be bɑ nun nɑsie bɑ mɛnnɛ. \q1 Kon nɛn nɔɔ mwɛɛnu yibiɑ ben bɑɑwuren wuswɑɑɔ. \q1 \v 26 Sɑ̃ɑrobu bɑ koo di bu debu. \q1 Be bɑ Yinni Gusunɔ kɑsu, berɑ bɑ koo nùn siɑrɑ. \q1 Kpɑ ben hunde yu dɑkɑɑ dɑ. \q1 \v 27 Hɑnduniɑn ɡoonu nnɛn tɔmbu bɑ koo Yinni Gusunɔ yɑɑyɑ \q1 kpɑ bu ɡɔsirɑmɑ win mi. \q1 Bwesenu kpuro nu koo yiirɑ win wuswɑɑɔ. \q1 \v 28 Domi Yinni Gusunɔwɑ u sɑ̃ɑ sunɔ. \q1 U bɑndu dii bwesenu kpuron wɔllɔ. \q1 \v 29 Bɑɑ hɑnduniɑn dɑmɡibu bɑ koo nùn kpunɑ. \q1 Tɔmbu kpurowɑ bɑ koo nùn yiirɑ. \q1 \v 30 Be bɑ koo mɑrurɑ, bɑ koo bu Yinni Gusunɔn ɡɑri sɔ̃. \q1 Be bɑ ǹ ɡinɑ nɛ duniɑ sɔɔ, bɑ koo win ɡɑri kpɑrɑ, \q1 kpɑ bu ben bibu sɔ̃ ye u win tɔmbu kuɑ, \q1 kpɑ be kpuro bu nùn sɑ̃. \c 23 \p \v 1 Dɑfidin womu. \q1 Yinni Gusunɔ wunɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛn kpɑro, \q1 nɑ sɑ̃ɑwɑ nɡe wunɛn yɑ̃ɑru. \q1 Nɑ ǹ ɡɑ̃ɑnu bie. \q1 \v 2 Wunɑ ɑ rɑ kɑ mɑn de mi yɑkɑ bekusu wɑ̃ɑ. \q1 Wunɑ ɑ rɑ kɑ mɑn de mi nim mu mɑɑri. \q1 Kpɑ ɑ mɑn wɛ̃rɑsiɑ mi. \q1 \v 3 A rɑ de nɛn dɑm mu wurɑmɑ, \q1 ɑ rɑ mɑn sure swɑɑ ɡeɑ sɔɔ, \q1 wunɛn yĩsirun bɛɛrɛn sɔ̃. \q1 \v 4 Nɑ̀ n sĩimɔ yɑm wɔ̃ku bɑkɑru sɔɔ, \q1 nɑ ǹ kɔ̃sɑ nɑsie, \q1 yèn sɔ̃, ɑ kɑ mɑn wɑ̃ɑ. \q1 Wunɛn dɛkɑ yɑ rɑ mɑn kpɑre. \q1 Wunɛn bokurɑ tɑ rɑ mɑn ɡbɑre. \q1 Yeniwɑ yɑ rɑ mɑn dɑm kɛ̃. \q1 \v 5 Yinni, bɑɑ yibɛrɛbɑ bɑ̀ n mɑn sikerenɛ, \q1 ɑ rɑ mɑn dɑm koosie kɑ bɛɛrɛ, \q1 ɑ turɑre ɡumɡiɑ wisi nɛn wirɔ, \q1 ɑ dĩɑ bwese bwesekɑ yi nɛn wuswɑɑɔ, \q1 ɑ nɛn nɔrɑ yibiɑ pɛrɛrɛ. \q1 \v 6 Yinni Gusunɔ, nɑ yɛ̃ mɑ tɔ̃ɔ bɑɑtere \q1 kɑɑ mɑn tɔn ɡeeru sɔ̃ɔsi nɛn wɑ̃ɑru sɔɔ. \q1 Tɔ̃ɔ bɑɑtere kɑɑ mɑn ɡeɑ kuɑ nɛn wɑ̃ɑru sɔɔ. \q1 Kpɑ nɑ n wɑ̃ɑ wunɛn mi sere kɑ nɛn ɡɔɔwɔ. \c 24 \p \v 1 Dɑfidin womu. \q1 Yinni Gusunɔ, wunɑ ɑ tem mɔ kɑ ye yɑ wɑ̃ɑ mɛ sɔɔ. \q1 Wunɑ ɑ hɑnduniɑ mɔ kɑ yen hunde konibɑ kpuro. \q1 \v 2 Wunɑ ɑ tem kpɛɛkpɛɛku swĩi nim wɔ̃ku sɔɔ. \q1 Wunɑ ɑ mu bɔnu kuɑ kɑ dɑɑnu. \q1 \v 3 Wɑrɑ u koo kpĩ u yɔ wunɛn ɡuurɔ \q1 mi wunɛn wɑ̃ɑ yee dɛɛrɑrɑ wɑ̃ɑ. \q1 \v 4 Wi u koo yɔ mi, \q1 wiyɑ wìn ɡɔ̃ru ɡɑ dɛɛre. \q1 Wiyɑ wìn nɔmɑ yɑ sɑ̃re. \q1 Wiyɑ wi u ku rɑ weesu swĩi. \q1 Wiyɑ wi u ku rɑ bɔ̃re u kɑ tɔnu nɔni wɔ̃ke. \q1 \v 5-6 Wiyɑ wi u wunɛ Gusunɔ, Yɑkɔbun Yinni soku. \q1 Wi u sɑ̃ɑ nɡe mɛ, \q1 wiyɑ kɑɑ domɑru kuɑ. \q1 Wiyɑ kɑɑ fɑɑbɑ ko. \q1 Wiyɑ kɑɑ ɡem wɛ̃. \q1 \v 7 Bɛɛ wuun kɔ̃sobu, i kɔnnɔ ɡunum sosio. \q1 I Yinni Gusunɔn sɑ̃ɑ yerun kɔnnɔ kɛniɔ. \q1 I de sinɑ boko bɛɛrɛɡii u du. \q1 \v 8 Wɑrɑ u sɑ̃ɑ sinɑ boko wi. \q1 Yinni Gusunɔwɑ. \q1 U dɑm mɔ, u yiiko mɔ, \q1 u sɑ̃ɑwɑ tɑbu durɔ dɑmɡii. \q1 \v 9 Bɛɛ wuun kɔ̃sobu, i kɔnnɔ ɡunum sosio. \q1 I Yinni Gusunɔn sɑ̃ɑ yerun kɔnnɔ kɛniɔ. \q1 I de sinɑ boko bɛɛrɛɡii u du. \q1 \v 10 Wɑrɑ u sɑ̃ɑ sinɑ boko wi. \q1 Gusunɔ, wɔllu kɑ tem Yinniwɑ. \q1 Wiyɑ sinɑ boko bɛɛrɛɡii. \c 25 \p \v 1 Dɑfidin womu. \q1 Yinni Gusunɔ, wunɑ nɑ soku. \q1 Wee nɑ yiire nɑ nun kɑnɑmɔ. \q1 \v 2 Nɑ nun nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 A ku de n sekuru wɑ. \q1 A ku de nɛn yibɛrɛbɑ bu mɑn yɛ̃ɛ. \q1 \v 3 Be bɑ nun nɑɑnɛ sɑ̃ɑ bɑ ǹ sekuru wɑsi, \q1 ɑdɑmɑ be bɑ ǹ kɑ nun yɔ̃, bɑ koo sekuru wɑ. \q1 \v 4 Yinni Gusunɔ, nɑ nun kɑnɑmɔ, \q1 ɑ mɑn wunɛn swɑɑ sɔ̃ɔsio. \q1 A mɑn sɔ̃ɔsio nɡe mɛ kon sĩ ye sɔɔ. \q1 \v 5 Nɛn Fɑɑbɑ kowo, ɑ mɑn kpɑro ɡem swɑɑ sɔɔ. \q1 A mɑn keu koowo. \q1 Domi wunɑ nɑ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ bɑɑdommɑ. \q1 \v 6 Yinni Gusunɔ, nɑ nun kɑnɑmɔ, \q1 ɑ wunɛn durom kɑ wunɛn wɔnwɔndu yɑɑyo, \q1 ye ɑ mɑn sɔ̃ɔsi yellun di. \q1 \v 7 A ku mɑɑ yɑɑyɑ durum ye nɑ kuɑ nɛn ɑluwɑɑsiru sɔɔ. \q1 A ku nɛn mɛm nɔɔbu sɑriru mɛɛri. \q1 A mɑn yɑɑyo wunɛn wɔnwɔndu kɑ wunɛn tɔn ɡeerun sɔ̃. \q1 \v 8 Yinni Gusunɔ, ɑ sɑ̃ɑwɑ tɔn ɡeo. \q1 A mɑɑ sɑ̃ɑwɑ ɡemɡii. \q1 A rɑ durumɡii swɑɑ ɡeɑ sɔ̃ɔsi. \q1 \v 9 A rɑ be bɑ tii kɑwe swɑɑ ɡeɑ sɔ̃ɔsi, \q1 kpɑ ɑ bu kpɑrɑ ye sɔɔ. \q1 \v 10 Domi be bɑ wunɛn ɑrukɑwɑni nɛni, \q1 mɑ bɑ wunɛn woodɑbɑ swĩi, \q1 ɑ bu kĩ, ɑ mɑɑ sɑ̃ɑ nɑɑnɛɡii ben mi. \q1 \v 11 Yinni, wunɛn yĩsirun sɔ̃, \q1 ɑ nɛn durum wɔko domi yɑ kpɑ̃. \q1 \v 12 Nɑ yɛ̃ mɑ wi u nun nɑsie, \q1 wiyɑ ɑ rɑ swɑɑ sɔ̃ɔsi ye u koo kpe. \q1 \v 13 Wiyɑ u ko n wɑ̃ɑ bɔri yɛndu sɔɔ. \q1 Win bweserɑ tɑ koo tem mɛ tubi di. \q1 \v 14 Yinni Gusunɔ, wi u nun nɑsie, \q1 wiyɑ ɑ rɑ wunɛn ɑsiri sɔ̃. \q1 Wiyɑ ɑ rɑ wunɛn ɑrukɑwɑnin woodɑbɑ ɡiɑsie. \q1 \v 15 Nɑ yɛ̃ mɑ wunɑ ɑ rɑ nɛn nɑɑsu yɑre sɑɑ yinɑn di. \q1 Yen sɔ̃nɑ ko nɑ n nun mɛɛrɑ bɑɑdommɑ. \q1 \v 16 Yinni Gusunɔ, ɑ nɛn wɔnwɔndu wɑɑwo. \q1 Wee, bɑ mɑn deri, nɑ wɑ̃ɑ nuku sɑnkirɑnu sɔɔ. \q1 \v 17 A mɑn tu wunɔ. \q1 A mɑn yɑro nɔni swɑ̃ɑrun di. \q1 \v 18 A nɛn wɑhɑlɑ mɛɛrio. \q1 Wee, nɑ wɔnwɔndu soore. \q1 A nɛn durum wɔko. \q1 \v 19 A mɛɛrio nɡe mɛ nɛn yibɛrɛbɑ bɑ dɑbi, \q1 bɑ mɑn tusɑ bɑ kɔ̃ruɑ. \q1 \v 20 A mɑn wɔro, ɑ mɑn kɔ̃suo. \q1 A ku de n sekuru wɑ domi nɑ kukuɑ wunɛn mi. \q1 \v 21 A mɑn somiɔ nɑ n kɑ dɛɛre. \q1 A mɑn somiɔ nɑ n kɑ wɑ̃ɑ ɡem sɔɔ. \q1 Wunɑ nɑ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ, \q1 kɑɑ mɑn kɔ̃su. \q1 \v 22 Gusunɔ, ɑ wunɛn tɔmbu Isirelibɑ yɑro ben nɔni swɑ̃ɑru kpuron di. \c 26 \p \v 1 Dɑfidin womu. \q1 Yinni Gusunɔ, wunɑ nɑ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ mɑm mɑm. \q1 Nɑ sĩimɔwɑ dee dee wunɛn woodɑbɑ sɔɔ. \q1 A mɑn ɡem wɛ̃ɛyɔ. \q1 \v 2 A nɛn bwisikunu kɑ nɛn bwɛ̃rɑ sirio. \q1 A mɑn wɛ̃ɛrio kpɑ ɑ mɑn ɡiɑ. \q1 \v 3 Domi wunɛn kĩrɑ nɑ nɔni ɡirɑri. \q1 Mɑ nɑ sĩimɔ wunɛn durom sɔɔ. \q1 \v 4 Yen sɔ̃nɑ nɑ ku rɑ kɑ tɔn kɔ̃sobu sinɛ. \q1 Mɛyɑ nɑ ku rɑ mɑɑ kɑ murɑfitibɑ sĩ. \q1 \v 5 Nɑ kɔ̃sɑn kowobu tusɑ. \q1 Nɑ ku rɑ kɑ bu sinɛ. \q1 \v 6 Nɑ rɑ nɛn nɔmɑ niɛwɑ n kɑ sɔ̃ɔsi mɑ nɑ ǹ tɑɑrɛ mɔ. \q1 Nɑ rɑ de n nun sɑ̃ nɑ n wunɛn yɑ̃ku yeru sikerenɑmɔ, \q1 \v 7 nɑ n nun siɑrɑmɔ, \q1 nɑ n wunɛn sɔm mɑɑmɑɑkiɡinun ɡɑri kpɑrɑmɔ. \q1 \v 8 Nɑ rɑ kɑ̃ n dɑ wunɛn sɑ̃ɑ yerɔ \q1 domi miyɑ ɑ rɑ n wɑ̃ɑ wunɛn yiikon ɡirimɑ sɔɔ. \q1 \v 9 Yinni Gusunɔ, ɑ ku de n ɡbi kɑ durumɡibu sɑnnu. \q1 A ku de n kɑm ko kɑ be bɑ tɔmbun yɛm yɑrimɔ sɑnnu. \q1 \v 10 A ku mɑn siri kɑ be bɑ dɑɑ kɔ̃sɑ mɔ̀ sɑnnu. \q1 A ku mɑn siri kɑ be bɑ rɑ nɔm birɑn kɛ̃nu mwɛ sɑnnu. \q1 \v 11 Nɑ sĩimɔwɑ dee dee wunɛn woodɑbɑ sɔɔ. \q1 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn durom kuo, ɑ mɑn fɑɑbɑ koowo. \q1 \v 12 Nɑ yɔ̃wɑ dim dim swɑɑ ɡeɑ sɔɔ. \q1 Yen sɔ̃nɑ kon nun siɑrɑ mi wunɛn tɔmbɑ mɛnnɛ. \c 27 \p \v 1 Dɑfidin womu. \q1 Yinni Gusunɔwɑ u rɑ nɛn swɑɑ yɑm bururɑsie, \q1 u mɑn fɑɑbɑ mɔ̀. \q1 Nɑ ǹ ɡoon bɛrum mɔ. \q1 Yinni Gusunɔ u sɑ̃ɑwɑ nɛn kuku yeru. \q1 Nɑ ǹ ɡɑ̃ɑnun bɛrum mɔ. \q1 \v 2 Nɛn yibɛrɛbɑ bɑ̀ n mɑn wɔrimɑ bu kɑ mɑn ɡo, \q1 bɑ ǹ mɑn wɑsi. \q1 Kɔ̃sɑn kowobu bɑ̀ n mɑn susimɑ bu kɑ mɑn nɔni sɔ̃, \q1 ɡɑ̃ɑnu kun mɑn mɔ̀. \q1 Be kpurowɑ bɑ koo wɔruku. \q1 \v 3 Nɛn yibɛrɛbɑ bɑ̀ n mɑn sikerenɑ bɑ mɑn tɑbu wɔrimɑ, \q1 nɛn tororɑ kun kɑrɑmɔ. \q1 Gusunɔwɑ ko nɑ n nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 \v 4 Gɑ̃ɑ teenɑ nɑ Gusunɔ kɑnɑmɔ ni nu mɑn nɛni ɡem ɡem. \q1 Niyɑ, nɑ n wɑ̃ɑ kɑ wi, win wɑ̃ɑ yerɔ \q1 nɛn wɑ̃ɑrun tɔ̃ru kpuro sɔɔ. \q1 Kpɑ n win durom dendɑ \q1 kpɑ nɑ n nùn sɑ̃ɑmɔ. \q1 \v 5 Domi u koo mɑn bere win wɑ̃ɑ yerɔ nɔni swɑ̃ɑrun sɑnɑm, \q1 kpɑ u kɑ mɑn dɑ kperu wɔllɔ mi ɡoo kun mɑn nɑɑ turi. \q1 \v 6 Yen sɔ̃nɑ kon kpĩ n nɛn yibɛrɛbɑ yɛ̃ɛ be bɑ kɑ mɑn sikerenɛ. \q1 Kon dɑ Yinni Gusunɔn wɑ̃ɑ yee dɛɛrɑru mi, \q1 kpɑ n nùn yɑ̃kunu kuɑ, \q1 kpɑ n nùn siɑrɑ kɑ womusu. \q1 \v 7 Yinni Gusunɔ, nɑ nun soku. \q1 A nɛn nɔɔ nɔɔwɔ. \q1 A nɛn wɔnwɔndu wɑɑwo. \q1 A mɑn wurɑrio. \q1 \v 8 Wunɑ ɑ nɛɛ, bu nun sɑ̃ɑwɔ. \q1 Wee, nɑ nun sɑ̃ɑmɔ. \q1 \v 9 Nɑ sɑ̃ɑwɑ wunɛn sɔmɔ. \q1 A ku mɑn biru kisi. \q1 A ku mɑn ɡirɑ kɑ mɔru. \q1 Wunɑ ɑ rɑ mɑn somi. \q1 A ku mɑn deri. \q1 Gusunɔ nɛn Fɑɑbɑ kowo, \q1 ɑ ku mɑn yinɑ. \q1 \v 10 Nɑ yɛ̃ mɑ bɑɑ nɛn tundo kɑ nɛn mɛro bɑ̀ n mɑn yinɑ, \q1 wunɛ Yinni Gusunɔ, kɑɑ mɑn mwɑ. \q1 \v 11 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn wunɛn swɑɑ sɔ̃ɔsio \q1 kpɑ ɑ de n sĩ dee dee ye sɔɔ, \q1 domi nɛn yibɛrɛbɑ bɑ dɑbi. \q1 \v 12 A ku mɑn bɛri yibɛrɛbɑn nɔmɑɔ. \q1 A ku de bu mɑn kuɑ ye nɑ ǹ kĩ. \q1 Domi seedɑ dio weesuɡibu bɑ mɑn seesimɔ, \q1 be, be bɑ dɑm dɔrebun wɑsikirɑnu mɔ̀. \q1 \v 13 Nɑ yĩiyɔbu mɔ mɑ kon Yinnin durom dendɑ, \q1 wɑsobun suunu sɔɔ. \q1 \v 14 Yen sɔ̃, ɑ n Yinni Gusunɔ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 A ku mwiɑ kpɑnɑ. \q1 A de wunɛn tororu tɑ n sɔ̃ sim sim. \q1 A n Yinni Gusunɔ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \c 28 \p \v 1 Dɑfidin womu. \q1 Yinni Gusunɔ, wunɑ nɑ wuri koosimɔ. \q1 Wunɛ wi ɑ sɑ̃ɑ nɡe nɛn kpee bɑɑ mi nɑ rɑ kuke, \q1 ɑ ku mɑn duɑri. \q1 Domi ɑ̀ n mɑɑri mɛsum, \q1 ko nɑ n sɑ̃ɑwɑ nɡe wi u ɡɔɔ dɔɔ. \q1 \v 2 Nɑ̀ n nɔmɑ yiiyɑ nɑ kɑnɑru mɔ̀ sɑ̃ɑ yee dɛɛrɑ ten mi, \q1 ɑ nɛn kɑnɑru swɑɑ dɑkio. \q1 \v 3 A ku mɑn ɡɑrisi tiɑ kɑ tɔn kɔ̃sobu, \q1 kɑ be bɑ mɑɑ kɑ ben winsim ɡɑri mɔ̀ nɡe kĩru, \q1 ɑdɑmɑ ben ɡɔ̃ruɔ kɔ̃sɑ yɑ yibɑ. \q1 \v 4 A bu ben kookoosun ɑre wɛ̃ɛyɔ nɡe mɛ yi nɛ. \q1 Ye bɑ ɡɑbu kuɑ, ɑ de yu wɔri ben wirɔ. \q1 \v 5 Domi bɑ ǹ ɡɑrɑ ye wunɛ Gusunɔ ɑ mɔ̀. \q1 Yen sɔ̃, ɑ bu kɔsukuo kpɑ bu ku rɑɑ mɑɑ se. \q1 \v 6 Yinni Gusunɔ, wunɑ kon siɑrɑ, \q1 domi ɑ rɑ nɛn kɑnɑru nɔ. \q1 \v 7 Wunɑ ɑ mɑn ɡɑnuɑ nɡe tɛrɛru, \q1 ɑ sɑ̃ɑwɑ nɛn dɑm. \q1 Wunɛ sɔɔrɑ nɛn nɑɑnɛ wɑ̃ɑ, domi ɑ mɑn fɑɑbɑ kuɑ. \q1 Mɑ nɑ nuku dobu mɔ, \q1 nɑ nun siɑrɑmɔ kɑ womusu. \q1 \v 8 Yinni Gusunɔ, ɑ sɑ̃ɑwɑ wunɛn tɔmbun dɑm. \q1 Domi ɑ sɑ̃ɑwɑ nɡe kɑ̀rì, ɑ kɑ wi ɑ ɡɔsɑ fɑɑbɑ ko. \q1 \v 9 A wunɛn tɔmbu fɑɑbɑ koowo kpɑ ɑ bu domɑru kuɑ, \q1 be, be bɑ sɑ̃ɑ wunɛn ɑrumɑni. \q1 A bu kpɑro kpɑ ɑ bu nɔɔri sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \c 29 \p \v 1 Dɑfidin womu. \q1 Bɛɛ be i wɑ̃ɑ wɔllɔ, i Yinni Gusunɔ siɑro \q1 win yiiko kɑ win dɑm sɔ̃. \q1 \v 2 I win yĩsiru wɔlle suo, \q1 kpɑ i yiirɑ win wuswɑɑɔ win dɛɛrɑrun sɔ̃. \q1 \v 3 Yinni Gusunɔ yiiko kpuroɡii \q1 u derɑ ɡurɑ yɑ ɡbɑ̃rɑmɔ. \q1 Win nɔɔ ɡɑ nɔɔrɑ ɡuru winu sɔɔ. \q1 U dɑm mɔ nim bɑkɑm wɔllɔ. \q1 \v 4 Win nɔɔ ɡɑ nɔɔrɑ kɑ dɑm kɑ yiiko. \q1 \v 5 Win nɔɔ ɡe, ɡɑ Libɑnin dɑ̃ɑ dɑmɡinu bɛsukumɔ. \q1 \v 6 U derɑ Libɑnin ɡuunu nu yɔ̃ɔkumɔ \q1 nɡe kɛtɛ kpɛmminu. \q1 Mɑ ɡuu te bɑ mɔ̀ Hɛɛmɔɔ tɑ suɑrɑ dikɑ \q1 nɡe kɛtɛ ɡbeeku kpɛmbu. \q1 \v 7 Win nɔɔ ɡɑ derɑ ɡuru mɑɑkinu koorɑmɔ. \q1 \v 8 Win nɔɔ ɡɑ nɔɔrɑ, \q1 mɑ ye yɑ wɑ̃ɑ Kɑdɛsin ɡbɑburɔ kpuro yɑ diirɑ. \q1 \v 9 U ɡbɑ̃rɑ sere nɛm ɡurɑɡinu nu nɑndɑ nu mɑrɑ. \q1 Mɑ dɑ̃nu kpuron wurusu dɛllɑ sɔ̃ɔwɔ. \q1 Yerɑ win sinɑ kpɑɑrun di bɑ mɔ̀, \q1 yiikoɡiiwɑ Yinni Gusunɔ. \q1 \v 10 Wiyɑ u dɑm mɔ nim wɔllɔ. \q1 Wiyɑ u ko n sɑ̃ɑ sunɔ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 11 Wiyɑ u koo mɑɑ tɔmbu dɑm kɛ̃. \q1 Wiyɑ u koo bu domɑru kuɑ u bu bɔri yɛndu wɛ̃. \c 30 \d Womu ɡe Dɑfidi u kuɑ bu kɑ Yinni Gusunɔn sɑ̃ɑ yeru wukiɑ. U nɛɛ, \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ, kon wunɛn kpɑ̃ɑru kpɑrɑ. \q1 Domi ɑ mɑn yɑrɑ sɑɑ wɔrun di. \q1 A ǹ mɑɑ dere nɛn yibɛrɛbɑ bu mɑn yɛ̃ɛ. \q1 \v 2 Gusunɔ nɛn Yinni, nɑ nun nɔɔɡiru sue \q1 nɑ fɑɑbɑ kɑnɑ, mɑ ɑ mɑn bɛkiɑ. \q1 \v 3 A mɑn wɔrɑ ɡɔɔn nɔmɑn di, \q1 mɑ ɑ derɑ sɑ tondinɛ kɑ be bɑ ɡu. \q1 \v 4 I Yinni Gusunɔ siɑro kɑ womusu, \q1 bɛɛ be i kɑ nùn yɔ̃ dim dim. \q1 I win yĩsi dɛɛrɑ te wɔlle suo. \q1 \v 5 Domi win mɔru ku rɑ tɛ. \q1 Adɑmɑ u rɑ tɔnu durom kuewɑ win wɑ̃ɑru kpuro sɔɔ. \q1 Nuku sɑnkirɑnu nù n nùn deemɑ yokɑ, \q1 sisiru bururu, u rɑ deemɛ nuku doo bɑkɑbɑ. \q1 \v 6 Nɑ rɑɑ nɛɛ, nɛn nuku doo bini sɔɔ, \q1 nɑ ǹ sokurɑmɔ pɑi. \q1 \v 7 Yinni Gusunɔ, wunɛn sɑɑbuwɑ nɑ kɑ wɑ̃ɑ bɔri yɛndu sɔɔ \q1 nɡe wi u kukuɑ kpee bɑɑ sɔɔ. \q1 Adɑmɑ ye ɑ wunɛn wuswɑɑ beruɑ, \q1 nɛn lɑɑkɑri yɑ burisinɑ. \q1 \v 8 Yen biruwɑ nɑ nɔɔɡiru suɑ \q1 nɑ nun somiru kɑnɑ. \q1 \v 9 Nɑ nɛɛ, mbɑ kɑɑ wɑ ɑ̀ n mɑn ɡo, \q1 ɑ mɑn doke siki wɔruɔ. \q1 Nɑ̀ n ɡɔsirɑ tuɑ, kon kpĩ n nun sɑ̃? \q1 Kon kpĩ n wunɛn ɡem ɡɑri kpɑrɑ? \q1 \v 10 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn swɑɑ dɑkio, \q1 kpɑ ɑ mɑn durom kuɑ. Yinni, ɑ mɑn somiɔ. \q1 \v 11 Wee tɛ̃, nɛn nuku sɑnkirɑru tɑ kuɑ nuku dobu. \q1 A nɛn sɑɑki ye nɑ wukiri nuku sɑnkirɑrun sɔ̃ wunɑ. \q1 Mɑ ɑ mɑn tɔ̃ɔ bɑkɑ yɑ̃nu sebusiɑ n kɑ nuku dobu ko. \q1 \v 12 Nɛn bwɛ̃rɑ yɑ koo nun bɛɛrɛ wɛ̃ kɑ womusu, \q1 nɑ ǹ nɔɔ mɑrimɔ. \q1 Gusunɔ nɛn Yinni, \q1 wunɑ kon siɑrɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \c 31 \d Womu ɡe Dɑfidi u wom kowobun wiruɡii kuɑ. U nɛɛ, \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ, wunɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛn kuku yeru. \q1 A ku de n sekuru wɑ. \q1 A mɑn wɔro domi wunɑ ɑ sɑ̃ɑ ɡemɡii. \q1 \v 2 A mɑn swɑɑ dɑkio. A mɑn wɔro fuuku. \q1 A de ɑ n sɑ̃ɑ nɛn kpee bɑɑ kɑ nɛn ɡbɑ̃rɑru \q1 mi kon kpĩ n kuke, kpɑ n kɑ fɑɑbɑ wɑ. \q1 \v 3 A mɑn kpɑro kpɑ bu wɑ mɑ ɑ nɑɑnɛ mɔ, \q1 kpɑ nɑ n kukuɑ wunɛn mi. \q1 \v 4 Mɛyɑ kɑɑ mɑn yɑrɑ sɑɑ tɑɑ ye bɑ mɑn bɛrien di, \q1 domi wunɑ ɑ mɑn kɔ̃su. \q1 \v 5 Nɑ nun nɛn wɑ̃ɑru nɔmu sɔndiɑ, \q1 domi wunɑ ɑ mɑn wɔrɑ Yinni Gusunɔ, \q1 wunɛ wi ɑ nɑɑnɛ mɔ. \q1 \v 6 Nɑ be bɑ bũnu sɑ̃ɑmɔ tusɑ, \q1 mɑ nɑ nun nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 \v 7 Ko nɑ n wɑ̃ɑwɑ nuku dobu sɔɔ wunɛn durom sɑɑbu, \q1 domi ɑ nɛn nɔni swɑ̃ɑru yɛ̃. \q1 Mɛyɑ ɑ mɑɑ yɛ̃ nɡe mɛ nɑ nuki sɑnkire. \q1 \v 8 A mɑn wɔrɑ yibɛrɛbɑn nɔmɑn di. \q1 Wee ɑ derɑ nɑ tii mɔ. \q1 \v 9 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn durom kuo. \q1 Domi nɑ wɑ̃ɑ nuku sɑnkirɑru sɔɔ. \q1 Nuku sɑnkirɑ te, tɑ derɑ nɛn bwɛ̃rɑ kɑ nɛn wuswɑɑ kɑ nɛn wɑsi kpuro burisinɛ. \q1 \v 10 Wɑhɑlɑ yɑ mɑn ɡoomɔ, \q1 mɑ weeweenu derɑ nɑ tɔkɔ mɔ̀. \q1 Nɛn dɑm mu doonɔ nɛn torɑrun sɔ̃, \q1 mɑ nɛn ɡɔmɑ dwiiyɑmɔ. \q1 \v 11 Nɛn yibɛrɛbɑ bɑ mɑn sekuru doke, \q1 mɑ be bɑ sɑ̃ɑ nɛɡibu bɑ tu sosimɔ. \q1 Be bɑ mɑn yɛ̃, beyɑ bɑ nɛn bɛrum mɔ̀. \q1 Bɑ̀ n kɑ mɑn yinnɑ swɑɑɔ, bɑ rɑ duki suwɑ. \q1 \v 12 Tɔmbɑ mɑn duɑri nɡe wi u ɡu. \q1 Nɑ sɑ̃ɑwɑ nɡe ɡɑ̃ɑ ni bɑ kɔ̃. \q1 \v 13 Nɑ nɔɔmɔ kɔ̃sɑ ye tɔmbɑ ɡerumɔ nɛn sɔ̃. \q1 Mɑ be bɑ mɑn sikerenɛ kpuron bɛrum mɑn mɔ̀. \q1 Domi bɑ wesiɑnɑmɔ bu kɑ mɑn ɡo. \q1 \v 14 Adɑmɑ Yinni Gusunɔ, wunɑ nɑ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 Domi wunɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛn Yinni. \q1 \v 15 Nɛn siɑn wɑ̃ɑru kpuro wunɛn nɔmu sɔɔrɑ tɑ wɑ̃ɑ. \q1 A mɑn wɔro sɑɑ nɛn yibɛrɛbɑ \q1 kɑ be bɑ mɑn nɔni sɔ̃ɔmɔn nɔmɑn di. \q1 \v 16 A mɑn wunɛn yɑm bururɑm sɔ̃ɔsio. \q1 A mɑn wɔro wunɛn durom sɔ̃. \q1 \v 17 Yinni Gusunɔ, nɑ̀ n nun sokɑ, ɑ ku de n sekuru wɑ. \q1 Adɑmɑ ɑ de tɔn kɔ̃so u sekuru wɑ, \q1 kpɑ u dɑ ɡɔribun wɑ̃ɑ yerɔ \q1 ɡɔɔ u nùn nɔɔ mɑrisiɑ. \q1 \v 18 A ku de wee kowobu bu ɡɑri ɡere, \q1 kɑ be bɑ tii suɑ ɡɑri mɔ̀, bɑ ɡɑbu ɡɛmɑ. \q1 \v 19 Yinni Gusunɔ, wunɛn durom mu kpɑ̃, \q1 mɛ ɑ be bɑ nun nɑsie yiiye, \q1 kɑ be bɑ ben nɑɑnɛ doke wunɛ sɔɔ. \q1 Tɔmbu bɑ koo kpĩ bu wɑ durom mɛ ɑ rɑ bu kue. \q1 \v 20 Domi ɑ rɑ be bɑ nun nɑsie kɔ̃su, \q1 kpɑ bɑ n wɑ̃ɑ wunɛn wuswɑɑɔ \q1 bu ku kɑ du nɑɑnɑɑnu sɔɔ, \q1 kpɑ ɑ bu bere wunɛn dirɔ tɔn kɔ̃sobun sɔ̃. \q1 \v 21 Yinni Gusunɔ, wunɑ kon siɑrɑ, \q1 domi ɑ mɑn wunɛn durom sɔ̃ɔsi. \q1 Nɑ rɑɑ sɑ̃ɑwɑ nɡe wuu ɡe bɑ tɑrusi, \q1 \v 22 sere nɛn lɑɑkɑri yɑ burisinɑ, \q1 nɑ nɛɛ, wee ɑ mɑn ɡirɑ wunɛn wuswɑɑn di. \q1 Adɑmɑ ɑ nɛn weeweenu nuɑ \q1 sɑnɑm mɛ nɑ nɔɔɡiru suɑ nɑ nun sokɑ. \q1 \v 23 Yen sɔ̃, i Yinni Gusunɔ kĩɔ, \q1 bɛɛ be i nùn nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 Domi u be bɑ nùn nɑɑnɛ doke kɔ̃su. \q1 Adɑmɑ u rɑ be bɑ tii sue sɛɛyɑsie kɑ dɑm. \q1 \v 24 Bɛɛ be i yĩiyɔbu mɔ Yinni Gusunɔn mi, \q1 i nukuru doro, \q1 kpɑ i de bɛɛn bwɛ̃rɑ yu wurɑmɑ. \c 32 \p \v 1 Dɑfidin womu. \q1 Doo nɔɔruɡiiwɑ wìn torɑnu bɑ suuru kuɑ, \q1 mɑ bɑ win durum wunɑ. \q1 \v 2 Doo nɔɔruɡiiwɑ wìn kɔ̃sɑ Yinni Gusunɔ kun ɡɑrisi, \q1 mɑ u ǹ mɑɑ keetɑ mɔ win ɡɔ̃ruɔ. \q1 \v 3 Sɑnɑm mɛ nɑ ǹ nɛn durum wure, nɛn kukunu ɡbisɑ, \q1 nɑ weeweenu kuɑ tɔ̃ɔ ɡiriru, \q1 \v 4 domi wunɛn nɔmu ɡɑ mɑn sɛ̃re bururu kɑ yokɑ. \q1 Nɛn dɑm mu dɛllɑ nɡe mɛ dɑ̃ɑ wurusu su rɑ ko sɔ̃ɔ sɑ̃rerun sɑɑ. \q1 \v 5 Nɑ nɛɛ, kon nɛn torɑnu wurɑ \q1 wunɛ Yinni Gusunɔn mi. \q1 Nɑ nɛn durum tuubɑ kuɑ wunɛn mi, \q1 nɑ ǹ nɛn kɔ̃sɑ beruɑ. \q1 Mɑ ɑ mɑn nɛn durum tɑɑrɛ wunɑri. \q1 \v 6 Yen sɔ̃, n weenɛ bɑɑwure wi u nun nɑɑnɛ sɑ̃ɑ \q1 u nun kɑnɑ wɑhɑlɑn sɑɑ sɔɔ. \q1 Bɑɑ nim bɑkɑm mù n yibɑ mu sɑrɑ, \q1 mu ǹ yɛ̃ro turi. \q1 \v 7 Wunɑ sɑ̃ɑ nɛn kuku yeru, \q1 ɑ rɑ mɑn ɡbɑre wɑhɑlɑn di. \q1 A derɑ nɑ womusu mɔ̀ wunɛn fɑɑbɑn sɔ̃. \q1 \v 8 Yinni Gusunɔ, ɑ nɛɛ, kɑɑ mɑn keu ko, \q1 kpɑ ɑ mɑn swɑɑ sɔ̃ɔsi ye n weenɛ n swĩi. \q1 Kɑɑ mɑn bwisi kɛ̃, kpɑ ɑ n mɑn kɔ̃su. \q1 \v 9 A mɑɑ nɛɛ, n ku ko bwisi sɑriruɡii nɡe dumɑ, \q1 ǹ kun mɛ nɡe birɑkɔ, \q1 yìn nɔɔwɔ bɑ ǹ koo ko bɑ kun yɑrukɑ \q1 kɑ kɑrɑbɑsuuru doke, \q1 bɑ n kɑ yi ɡɑwe, kpɑ yi ku rɑɑ tɔnu wɔri. \q1 \v 10 Tɔn kɔ̃sobun wɑhɑlɑ kpɑ̃, \q1 ɑdɑmɑ wi u Yinni Gusunɔ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ, \q1 win durom mu rɑ n yɛ̃ro wɑ̃ɑsiwɑ. \q1 \v 11 Yen sɔ̃, bɛɛ ɡemɡibu, i ɡɔ̃ru doro Yinni Gusunɔ sɔɔ, \q1 kpɑ i dɛsinu kɑrɑ. \q1 Bɛɛ bèn ɡɔ̃ru ɡɑ dɛɛre, \q1 i ɡuudɑ koowo kɑ nuku dobu, bɛɛ kpuro. \c 33 \q1 \v 1 Bɛɛ be i sɑ̃ɑ ɡemɡibu, i Gusunɔ siɑro kɑ womusu. \q1 Bɛɛ be i dɛɛre, i nùn siɑro bɑɑdommɑ. \q1 \v 2 I nùn siɑro kɑ mɔrɔkunu \q1 kpɑ i womusu ko kɑ ɡɔ̃ɔɡenu. \q1 \v 3 I nùn bɛɛrɛ wɛ̃ɛyɔ kɑ wom kpɔɔ, \q1 kpɑ i ɡɑ̃ɑsu torɑ i kɑ nùn siɑrɑ. \q1 \v 4 Yinni Gusunɔ u rɑ ɡem ɡerewɑ. \q1 Ye u mɑɑ ɡeruɑ kpuro yɑ rɑ koorewɑ mɑm mɑm. \q1 \v 5 U rɑ ye yɑ woodɑ kɑ ɡem swĩi kɑ̃. \q1 Win durom mu yibɑ tem kpuro sɔɔ. \q1 \v 6 Win nɔɔn ɡɑriyɑ wɔllɑ kɑ tɑkɑ koorɑ, \q1 kɑ ɡɑ̃ɑ ni nu wɑ̃ɑ te sɔɔ kpuro. \q1 \v 7 Mɑ u derɑ nim wɔ̃kun nim mu mɛnnɑ yɑ̃ɑtem. \q1 \v 8 Bɛɛ hɑnduniɑɡibu, i Yinni Gusunɔ nɑsio. \q1 I diirio win wuswɑɑɔ. \q1 \v 9 Domi ye u ɡeruɑ kpuro, yerɑ yɑ rɑ koore. \q1 Ù n woodɑ wɛ̃ kpɑ yu koorɑ. \q1 \v 10 Yinni Gusunɔ u rɑ bwesenun himbɑ ɡɔsie, \q1 kpɑ yu kɑm ko mɑm mɑm. \q1 \v 11 Adɑmɑ win himbɑ yɑ ku rɑ ɡɔsiɑre, \q1 yɑ ko n wɑ̃ɑwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 12 Bwese te tɑ Gusunɔ mɔ Yinni, \q1 tɑ ko n nuku dobu mɔwɑ. \q1 Mɛyɑ bwese te u mɑɑ ɡɔsɑ win tiin sɔ̃ \q1 tɑ koo yɛ̃ɛriwɑ. \q1 \v 13 Sɑɑ wɔllun diyɑ Yinni Gusunɔ u tɔmbu kpuro mɛɛrɑ. \q1 \v 14 Sɑɑ win wɑ̃ɑ yerun di, u hɑnduniɑɡibu kpuro mɛɛrɑ. \q1 \v 15 Wi, wi u tɔmbu kpuro bwisikunu wɛ̃, \q1 u mɑɑ ben kookoosu kpuron lɑɑkɑri mɔ. \q1 \v 16 Sinɑ boko ù n nɑsɑrɑ wɑ tɑbu sɔɔ, \q1 n ǹ mɔ yèn sɔ̃ u tɑbu kowo dɑbiru mɔ. \q1 N ǹ mɑɑ tɑbu durɔn dɑm \q1 mu rɑ nùn yɑre win yibɛrɛn nɔmɑn di. \q1 \v 17 Wi u win nɑɑnɛ doke dumɑ sɔɔ, \q1 u ǹ nɑsɑrɑ wɑsi. \q1 Mɛyɑ kɑ yen dɑm kpuro \q1 yɑ ǹ kpɛ̃ yu nùn wɔrɑ kɑrin di. \q1 \v 18 Adɑmɑ be bɑ Yinni Gusunɔ nɑsie, \q1 mɑ bɑ ben yĩiyɔbu doke win durom sɔɔ, \q1 beyɑ u kɔ̃su, \q1 \v 19 u kɑ ben hunde wɔrɑ ɡɔɔn di, \q1 kpɑ bɑ n wɑsi bɑɑ ɡɔ̃ɔru tɑ̀ n duɑ ben tem sɔɔ. \q1 \v 20 Bɛsɛ, Yinni Gusunɔn miyɑ bɛsɛn yĩiyɔbu wɑ̃ɑ. \q1 Wiyɑ u koo sun somi kpɑ u sun kɔ̃su nɡe tɛrɛru. \q1 \v 21 Bɛsɛn ɡɔ̃ru ɡɑ do win sɔ̃. \q1 Sɑ mɑɑ nùn nɑɑnɛ sɑ̃ɑ win dɛɛrɑrun sɔ̃. \q1 \v 22 Yinni Gusunɔ, ɑ de wunɛn durom mu n wɑ̃ɑ kɑ bɛsɛ. \q1 Domi wunɛ sɔɔrɑ bɛsɛn yĩiyɔbu wɑ̃ɑ. \c 34 \d Dɑfidi u tii ɡɔsiɑ wiiro Abimɛlɛkin wuswɑɑɔ, yerɑ durɔ wi, u nùn ɡirɑ win min di. Sɑɑ yerɑ Dɑfidi u womu ɡeni kuɑ u nɛɛ, \q1 \v 1 nɑ kon Yinni Gusunɔ siɑrɑ sɑɑ bɑɑyere. \q1 Mɛyɑ nɛn nɔɔ ɡɑ ǹ mɑrimɔ nɑ kun nùn tɔmɛ. \q1 \v 2 Yinni Gusunɔ sɔɔrɑ kon yɛ̃ɛri. \q1 Bɛɛ wɔnwɔndobu, i swɑɑ dɑkio, \q1 kpɑ i ɡɔ̃ru dorɑ. \q1 \v 3 I kɑ mɑn Yinni Gusunɔ wɔlle suo, \q1 su win yĩsiru bɛɛrɛ wɛ̃ sɑnnu. \q1 \v 4 Nɑ Yinni Gusunɔ sokɑ, mɑ u mɑn wurɑri, \q1 u mɑn yɑrɑ nɛn bɛrum kpuron di. \q1 \v 5 Be bɑ nùn wuswɑɑ kisi, bɑ rɑ n nuku dobu mɔwɑ. \q1 Bɑ ǹ mɑɑ ben wuswɑɑ wukirimɔ sekurun sɔ̃. \q1 \v 6 Yinni Gusunɔ u rɑ wɔnwɔndon sokuru nɔ. \q1 Mɛyɑ u rɑ mɑɑ nùn yɑre nuku sɑnkirɑnu kpuron di. \q1 \v 7 Win ɡɔrɑdo u rɑ be bɑ nùn nɑsie kɔ̃su, \q1 kpɑ u bu yɑrɑ kɑrin di. \q1 \v 8 I nɑ, i win durom dendɑ kpɑ i wɑ nɡe mɛ mu kpɑ̃. \q1 Doo nɔɔruɡiiwɑ wi u kuku yeru kɑsu win mi. \q1 \v 9 Bɛɛ be i sɑ̃ɑ wiɡibu, i nùn nɑsio. \q1 Domi be bɑ nùn nɑsie, ɡɑ̃ɑnu ku rɑ bu kɔmiɛ. \q1 \v 10 Bɑɑ ɡbee sunɔ kpɛmu ɡɑ rɑ ɡɑsɔ bie ɡu di. \q1 Adɑmɑ be bɑ Yinni Gusunɔ kɑsu, \q1 ɡɑ̃ɑ ɡeenu kun bu sɑrɑrimɔ. \q1 \v 11 Bɛɛ nɛn bibu, i susimɑ i nɔ, \q1 kpɑ n bɛɛ sɔ̃ɔsi nɡe mɛ i ko kɑ Yinni Gusunɔ nɑsiɑ. \q1 \v 12 Wi u kĩ u wɑ̃ɑru di bɔri yɛndu sɔɔ, \q1 kpɑ u tɛ, \q1 \v 13 u kɔ̃sɑn ɡerubu de, kpɑ u weesu deri. \q1 \v 14 U kɔ̃sɑ suurio, kpɑ u ɡeɑ ko. \q1 U ɑlɑfiɑ nɑɑ ɡiro. \q1 \v 15 Gemɡibɑ Yinni Gusunɔ u rɑ n nɔni wɛ̃ɛ. \q1 Mɛyɑ u rɑ mɑɑ ben wuri swɑɑ dɑki. \q1 \v 16 Yinni Gusunɔ u rɑ kɑ kɔ̃sɑn kowobu sɑnnɛ, \q1 kpɑ u de bu ben ɡɑri duɑri tem mɛni sɔɔ. \q1 \v 17 Yinni Gusunɔ u rɑ ɡemɡibun sokuru wure, \q1 kpɑ u bu wunɑ ben wɑhɑlɑ kpuron di. \q1 \v 18 U rɑ n kɑ be bɑ nuki sɑnkire wɑ̃ɑ, \q1 kpɑ u be bɑ mwiɑ kpɑnɑ fɑɑbɑ ko. \q1 \v 19 Kɔ̃sɑ dɑbinɑ nu rɑ ɡemɡii deemɛ, \q1 ɑdɑmɑ Yinni Gusunɔwɑ u rɑ nùn wɔre ye kpuron di. \q1 \v 20 Wiyɑ u win wɑsin ɡbin ɡbinkɑ kɔ̃su. \q1 U ǹ derimɔ bɑɑ win kuku teeru tu kɔsirɑ. \q1 \v 21 Adɑmɑ kɔ̃sɑ yɑ̀ n tɔn kɔ̃so deemɑ, yɑ rɑ nùn ɡowɑ. \q1 Mɛyɑ u rɑ mɑɑ ɡemɡiin yibɛrɛbɑ sɛɛyɑsie. \q1 \v 22 Wiyɑ u rɑ win sɔm kowobun hunde wɔre kɑrin di. \q1 Be bɑ mɑɑ nùn nɑɑnɛ sɑ̃ɑ bɑ ǹ tɑɑrɛ wɑsi. \c 35 \p \v 1 Dɑfidin womu. \q1 Yinni Gusunɔ, be bɑ mɑn wɔrim wee, \q1 ɑ bu wɔrio. \q1 Be bɑ kɑ mɑn sɑnnɑmɔ, ɑ kɑ bu sɑnnɔ. \q1 \v 2 A tɛrɛ piibu kɑ bɑkɑru suo, \q1 kpɑ ɑ nɑ ɑ mɑn somi. \q1 \v 3 A wunɛn yɑɑsɑ suo ɑ be bɑ mɑn nɔni sɔ̃ɔmɔ sɔ̃ɔsi, \q1 kpɑ nɑ n yɛ̃ mɑ wunɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛn fɑɑbɑ kowo. \q1 \v 4 A de be bɑ mɑn kɑsu bu ɡo bu sekuru wɑ. \q1 A de be bɑ kĩ n kɑm ko bu biti soorɑ \q1 kpɑ bu biru wurɑ. \q1 \v 5 A de bɑ n sɑ̃ɑ nɡe yɑkɑ si woo ɡɑ kɑ doonɔ, \q1 kpɑ Yinni Gusunɔn ɡɔrɑdo u bu ɡirɑ. \q1 \v 6 A de ben swɑɑ yu wɔriɑ, \q1 kpɑ yɑm wɔ̃kuru tu ye wukiri. \q1 Kpɑ Yinni Gusunɔn ɡɔrɑdo u bu nɑɑ swĩi. \q1 \v 7 Wee nɑ ǹ ɡɑ̃ɑnu kue bɑ kɑ mɑn suurɑ bɛriɑmmɛ. \q1 \v 8 A de bu kɑm ko subɑru sɔɔ, \q1 bu wɔri ben suurɑ ye sɔɔ, bu ɡbi. \q1 \v 9 Kpɑ nɑ n nuku dobu mɔ̀ wunɛn sɔ̃ Yinni Gusunɔ, \q1 fɑɑbɑ ye ɑ mɑn kuɑn sɔ̃. \q1 \v 10 Kpɑ sɑɑ nɛn ɡɔ̃ru sɔɔn di, n nɛɛ, \q1 ɡoo sɑri wi u dɑm mɔ nɡe wunɛ. \q1 Domi ɑ nɛ wɔnwɔndo yɑrɑ \q1 sɑɑ wi u mɑn dɑm keren nɔmɑn di. \q1 \v 11 Wee, wee kowobu bɑ seewɑ bɑ mɑn ɡɑri mɑnimɔ yi nɑ ǹ yɛ̃. \q1 \v 12 Nɑ̀ n bu ɡeɑ kuɑ, kɔ̃sɑ bɑ rɑ mɑn kɔsie, \q1 kpɑ bu mɑn deri nɛ turo. \q1 \v 13 Adɑmɑ sɑnɑm mɛ nɛn yibɛrɛ be, bɑ bɑrɔ, \q1 nɑ sɑɑkin yɑberu sebuɑ nuku sɑnkirɑrun sɔ̃. \q1 Mɑ nɑ tii tɔ̃yɑ mɔ̀ kɑ nɔɔ bɔkuru. \q1 Nɑ rɑ n yiirewɑ nɑ n kɑnɑru mɔ̀, \q1 \v 14 nɑ n sɑ̃ɑ nɡe ben kpɑɑsi, ǹ kun mɛ nɡe ben mɛro bisi. \q1 Nɑ nuki sɑnkire nɡe wi u win mɛro biɑ. \q1 \v 15 Adɑmɑ be, bɑ rɑ mɛnnɛwɑ bu nuku dobu ko, \q1 sɑnɑm mɛ nɑ sokurɑ. \q1 Bɑ rɑ mɛnnɛwɑ nɛn biru bu kɑ mɑn kɔ̃sɑ bwisikusi, \q1 kpɑ bɑ n mɑn yɑɑ kɑsikimɔ bɑɑdommɑ. \q1 \v 16 Bɑɑ kɑ be bɑ ǹ Gusunɔ yɛ̃ bɑ mɑn yɛ̃ɛmɔwɑ. \q1 Bɑ mɑn kɔ̃rusi, bɑ nɔɔ dɔnnɛ ɡbɑm ɡbɑm. \q1 \v 17 Yinni, sere dommɑ kɑɑ n yenibɑ mɛɛrɑ. \q1 A ku de bu mɑn wɔri, \q1 domi bɑ sɑ̃ɑwɑ nɡe ɡbee sinɑ kpɛnsu. \q1 \v 18 Wunɑ kon siɑrɑ mi wunɛn tɔmbɑ mɛnnɛ, \q1 kpɑ n nun bɛɛrɛ wɛ̃ tɔn dɑbinun suunu sɔɔ. \q1 \v 19 A ku de be bɑ sɑ̃ɑ nɛn yibɛrɛbɑ bɑ n mɑn yɛ̃ɛmɔ kɑm sɔɔ, \q1 kpɑ be bɑ mɑn tusɑ kɑm sɔɔ bɑ n mɑn wɔmmɔ kɑ ɡɔnibu. \q1 \v 20 Domi ben ɡɑri ɡerubu kun do. \q1 Kɔ̃sɑ bɑ rɑ n tɔmbu mɑnimɔ, \q1 be bɑ wɑ̃ɑ bɔri yɛndu sɔɔ tem mɛ sɔɔ. \q1 \v 21 Bɑ rɑ n mɑn nɔɔ ɡɛ̃ɛwɑ bɑ n mɔ̀, bɑ mɑn wɑ. \q1 \v 22 Yinni Gusunɔ, wunɑ ɑ ye kpuro wɑɑmɔ. \q1 Yen sɔ̃, ɑ ku nɔɔ mɑri, \q1 ɑ ku mɑɑ kɑ mɑn tondɑ. \q1 \v 23 Gusunɔ, nɛn Yinni, ɑ seewo ɑ mɑn siriɑ. \q1 A kɑ mɑn yinɔ. \q1 \v 24 Gusunɔ nɛn Yinni, ɑ sɑ̃ɑwɑ ɡemɡii, ɑ mɑn sirio, \q1 kpɑ bu ku rɑɑ mɑɑ nuku dobu ko nɛn sɔ̃, \q1 \v 25 bu ɡere ben ɡɔ̃ruɔ bu nɛɛ, \q1 wee, ye bɑ kĩ, yɑ koorɑ, bɑ mɑn kɑmiɑ. \q1 \v 26 A de be, be bɑ nuku dobu mɔ̀ nɛn wɑhɑlɑn sɔ̃, \q1 be kpuro bu sekuru wɑ sɑnnu sɑnnu. \q1 A de be, be bɑ mɑn seesimɔ, \q1 bu sekuru wɑ tɑ n kpɑ̃. \q1 \v 27 Adɑmɑ ɑ de be bɑ nuku dobu mɔ nɛn tɑɑrɛ sɑrirun sɔ̃ bu yɛ̃ɛri, \q1 kpɑ bɑ n wunɛ Yinni Gusunɔ siɑrɑmɔ bɑɑdommɑ, \q1 wunɛ, wi ɑ kĩ nɛ, wunɛn sɔm kowo nɑ n wɑ̃ɑ bɔri yɛndu sɔɔ. \q1 \v 28 Yinni, nɑ kon wunɛn ɡem ɡɑri kpɑrɑ. \q1 Kon mɑɑ nun tɔmɑ bɑɑdommɑ. \c 36 \d Womu ɡe Dɑfidi Gusunɔn sɔm kowo u wom kowobun wiruɡii kuɑ. U nɛɛ, \q1 \v 1 tɔn kɔ̃so wi u ǹ kɑ Gusunɔ yɔ̃n ɡɑri mɑn sɔkumɔ nɛn ɡɔ̃ruɔ, \q1 domi u ǹ bwisikumɔ mɑ n weenɛ u Gusunɔ nɑsiɑ. \q1 \v 2 U win tii sue too. \q1 Yen sɔ̃nɑ u ǹ win torɑru wurɑmɔ, \q1 kpɑ u tu tusi. \q1 \v 3 Win ɡɑri kpuro, weesɑ yi sɑ̃ɑ. \q1 U ku rɑ wure u ɡɑ̃ɑnu ko kɑ lɑɑkɑri u sere ɡeɑ ko. \q1 \v 4 Kɔ̃sɑ u rɑ n bwisikumɔ win kpin yerɔ. \q1 Yen swɑɑ sɔɔrɑ u rɑ n mɑɑ wɑ̃ɑ. \q1 U ku rɑ ye dukɑ suuri. \q1 \v 5 Adɑmɑ Yinni Gusunɔ, wunɛn durom mu wɑ̃ɑwɑ sere kɑ wɔllɔ. \q1 Wunɛn bɔrɔkiniru tɑ mɑɑ sɔ̃ɔsire sere kɑ ɡuru winɔ. \q1 \v 6 Mɛyɑ mɑɑ wunɛn ɡem mu kpɑ̃ nɡe ɡuu bɑkɑnu. \q1 Wunɛn siribu bu duku nɡe nim wɔ̃kun bweru. \q1 Yinni Gusunɔ, wunɑ ɑ rɑ tɔmbu kɑ yɛɛ nɔɔri, \q1 \v 7 domi wunɛn kĩru tɑ kpɑ̃. \q1 Wunɛn kɑsenun kɔkɔrɔwɑ tɔmbɑ kuku yenu kɑsu. \q1 \v 8 A rɑ wunɛn durom yibie nɡe be bɑ di bɑ debɑ. \q1 A rɑ bu nuku dobu wɛ̃ nɡe be bɑ nim ɡem wɑ bɑ nɔrɑ. \q1 \v 9 Domi wunɑ ɑ sɑ̃ɑ wɑ̃ɑrun nuuru. \q1 Wunɛn yɑm bururɑm sɑɑbuwɑ sɑ kɑ wɑ̃ɑrun ɑsɑnsi tubumɔ. \q1 \v 10 A be bɑ nun yɛ̃ durom kuo. \q1 A bèn ɡɔ̃ru ɡɑ dɛɛre bɔrɔkiniru sɔ̃ɔsio. \q1 \v 11 A ku de tii suobu bu mɑn nɑɑ turi, \q1 kpɑ tɔn kɔ̃sobu bu de n dukɑ yɑkurɑ. \q1 \v 12 Wee be bɑ kɔ̃sɑ mɔ̀, bɑ wɔrukumɔ, \q1 mɑ bɑ kpɑnɛ bu se. \c 37 \p \v 1 Dɑfidin womu. \q1 A ku tii nɔwiɑ ko tɔn kɔ̃sobun sɔ̃. \q1 A ku kɑ kɔ̃sɑn kowobu kinɛnu ko. \q1 \v 2 Domi bɑ rɑ mundewɑ nɡe yɑkɑ ɡbebusu, \q1 kpɑ bu yɑndɑ nɡe yɑkɑ bekusu. \q1 \v 3 A n Yinni Gusunɔ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ kpɑ ɑ n ɡeɑ mɔ̀. \q1 Nɡe mɛyɑ kɑɑ n kɑ wɑ̃ɑ yeru mɔ tem mɛ sɔɔ, \q1 kpɑ ɑ n bɔri yɛndu mɔ. \q1 \v 4 A wunɛn nuku dobu kɑsuo Yinni Gusunɔn mi. \q1 U koo mɑɑ nun wɛ̃ ye wunɛn ɡɔ̃ru ɡɑ kĩ. \q1 \v 5 A Yinni Gusunɔ wunɛn wɑ̃ɑru nɔmu sɔndio, \q1 ɑ n nùn nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 Wiyɑ u koo nun kpuro wunɑnɑ. \q1 \v 6 U koo de wunɛn ɡem mu sɔ̃ɔsirɑ \q1 nɡe sɔ̃ɔ wii wɔllun sɔ̃ɔ. \q1 \v 7 Wi u kpĩɑ u kɔ̃sɑ kuɑ ye u ɡɔ̃ru doke, \q1 ɑ ku tii nɔwiɑ ko win sɔ̃. \q1 A n mɑɑri kpɑ ɑ n Yinni Gusunɔ swɑɑ dɑki. \q1 \v 8 A mɔru derio, ɑ nuku ɡbisibu yinɔ, \q1 ɑ ku tii nɔwiɑ ko. \q1 Ye kpurowɑ yɑ koo rɑ nun kɔ̃sɑ koosiɑ. \q1 \v 9 Domi bɑ koo tɔn kɔ̃sobu kpeerɑsiɑ, \q1 ɑdɑmɑ be bɑ Yinni Gusunɔ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ, \q1 berɑ bɑ ko n tem mɛ mɔ. \q1 \v 10 N tie fiiko ye tɔn kɔ̃sobɑ kun ko n mɑɑ kɑ wɑ̃ɑ. \q1 Bɑɑ ɑ̀ n mɛɛrɑ mi bɑ rɑɑ wɑ̃ɑ, ɑ ǹ mɑɑ bu wɑsi. \q1 \v 11 Adɑmɑ be bɑ tii yɛ̃, bɑ koo tem mɛ tubi di, \q1 kpɑ bɑ n yɛ̃ɛrimɔ ɡem ɡem ɑlɑfiɑ sɔɔ. \q1 \v 12 Tɔn kɔ̃sobɑ ɡemɡibu bwisiku kɔ̃sunu koosimɔ, \q1 mɑ bɑ bu wiru diirisimɔ. \q1 \v 13 Yinni u tɔn kɔ̃so be yɛ̃ɛmɔ, \q1 u yɛ̃ mɑ tɔ̃rɑ bu sisie. \q1 \v 14 Tɔn kɔ̃sobɑ ben tɑkobi womɑmɔ, \q1 mɑ bɑ ben tɛnnu bɛrimɔ \q1 bu kɑ sɑ̃ɑrobu kɑ wɔnwɔndobu hunde wunɑ, \q1 kpɑ bu be bɑ ɡeɑ mɔ̀ ɡo. \q1 \v 15 Adɑmɑ ben tɑkobi be, bɑ koo duwɑ ben tiin toronɔ, \q1 kpɑ ben tɛnnu nu bɔɔkirɑ. \q1 \v 16 Gɑ̃ɑ piimii ni ɡemɡii u mɔ, \q1 nu tɔn kɔ̃so dɑbinun dukiɑ kere. \q1 \v 17 Domi bɑ koo tɔn kɔ̃sobun dɑm kpeerɑsiɑ, \q1 ɑdɑmɑ Yinni Gusunɔ u yɔ̃ ɡemɡibun biruɔ. \q1 \v 18 Yinni Gusunɔ u yɛ̃ \q1 ye n koo tɑɑrɛ sɑriruɡibu deemɑ ben wɑ̃ɑru sɔɔ. \q1 Ben yɛnu ɡɑ ǹ bɑnsu mɔ̀. \q1 \v 19 Bɑ ǹ sekuru wɑsi wɑhɑlɑn sɑɑ sɔɔ. \q1 Bɑ ko bɑ n mɑɑ deburu mɔ ɡɔ̃ɔrun sɑnɑm. \q1 \v 20 Adɑmɑ tɔn kɔ̃sobɑ koo kɑm ko. \q1 Yinni Gusunɔn yibɛrɛbɑ bɑ kɑ yɑkɑsun wɛ̃su weenɛ. \q1 Bɑ koo yɑrinɑwɑ nɡe dɔ̃ɔ wiisu. \q1 \v 21 Tɔn kɔ̃sobu bɑ̀ n bɔkurɑ, bɑ ku rɑ wesie. \q1 Adɑmɑ ɡemɡii u rɑ kɛ̃ kɑ nuku tiɑ. \q1 \v 22 Be Yinni Gusunɔ u domɑru kuɑ, \q1 bɑ ko n tem mɛ mɔ, \q1 ɑdɑmɑ be u bɔ̃rusi, beyɑ bɑ koo kpeerɑsiɑ. \q1 \v 23 Yinni Gusunɔ u rɑ tɔn ɡeo kpɑre win sɑnum sɔɔ. \q1 Yɛ̃ron swɑɑ rɑ nùn wɛ̃re. \q1 \v 24 Ù n sokurɑ u wɔrumɑ, u rɑ sewɑ, \q1 domi Yinni Gusunɔ u win nɔmɑ nɛni. \q1 \v 25 Nɑ rɑɑ sɑ̃ɑ bii, tɛ̃ nɑ bukurɑ. \q1 Nɑ ǹ mɑɑ wɑɑre Gusunɔ u ɡemɡii deri, \q1 ǹ kun mɛ win bibu bu bɑrɑ ko bu kɑ di. \q1 \v 26 Bɑɑdommɑ u wɛ̃ɛmɔ kɑ nuku tiɑ. \q1 U ǹ be bɑ bɔkurɑmɔ yinɑrimɔ. \q1 Win bibu bɑ rɑ mɑɑ ɡɑbu ɑrufɑɑni kue. \q1 \v 27 A kɔ̃sɑ derio kpɑ ɑ ɡeɑ ko, \q1 kpɑ wunɛn bibun bweseru tɑ n tem mɛ mɔ kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 28 Yinni Gusunɔ u ɡem kĩ. \q1 U ǹ win tɔmbu derimɔ, u rɑ n bu kɔ̃su. \q1 Adɑmɑ bɑ koo tɔn kɔ̃sobun bweseru kpeerɑsiɑ. \q1 \v 29 Gemɡibɑ ko n tem mɛ mɔ, \q1 kpɑ bɑ n wɑ̃ɑ mi, kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 30 Gemɡiin nɔɔ, ɡɑri bwisiɡiiyɑ ɡɑ rɑ yɑre. \q1 Win yɑrɑ, ɡemɑ yɑ rɑ mɑɑ ɡere. \q1 \v 31 Gusunɔn woodɑ yɑ rɑ n wɑ̃ɑ win ɡɔ̃ruɔ. \q1 Win nɑɑsu kun mɑɑ sokurɑmɔ. \q1 \v 32 Tɔn kɔ̃so u rɑ n ɡemɡii sɑ̃kiriɑmmɛwɑ, \q1 kpɑ u n swɑɑ kɑsu u kɑ nùn ɡo. \q1 \v 33 Adɑmɑ Yinni Gusunɔ kun derimɔ u nùn nɔmɑ turi. \q1 U ǹ mɑɑ nùn tɑɑrɛ wɛ̃ɛmɔ siribun sɑnɑm. \q1 \v 34 A n Yinni Gusunɔ yĩiyɔ kpɑ ɑ n win swɑɑ swĩi. \q1 U koo nun wɔlle suɑ kpɑ ɑ n kɑ tem mɛ mɔ. \q1 Kɑɑ wɑ tɔn kɔ̃sobɑ kpeerɔ. \q1 \v 35 Nɑ tɔn kɔ̃sobu wɑ kɑ ben dɑm kpuro, \q1 bɑ yɛki nɡe dɑ̃ɑ kɛriɡiru te tɑ kpɑre. \q1 \v 36 Adɑmɑ ben bɑɑ yɑ doonɑ, wee bɑ ǹ mɑɑ wɑ̃ɑ. \q1 Nɑ bu kɑsu, ɑdɑmɑ bɑ ǹ wɑɑrɔ. \q1 \v 37 A tɑɑrɛ sɑriruɡii mɛɛrio \q1 kpɑ ɑ n nùn lɑsɑbu sɑ̃ɑ. \q1 Domi wi u rɑ bɔri yɛndu kɑ̃n bweserɑ kun kpeemɔ. \q1 \v 38 Adɑmɑ mɛm nɔɔ sɑriruɡibɑ koo kɑm kowɑ kpuro, \q1 kpɑ tɔn kɔ̃sobun bweseru tu kpeerɑ. \q1 \v 39 Yinni Gusunɔwɑ u ɡemɡibu fɑɑbɑ mɔ̀. \q1 Wiyɑ u rɑ bu bere nɔni swɑ̃ɑrun sɑnɑm. \q1 \v 40 U bu somimɔ, u bu wɔrɑmɔ tɔn kɔ̃sobun nɔmɑn di, \q1 u bu fɑɑbɑ mɔ̀, domi win miyɑ bɑ ben kuku yeru kɑsu. \c 38 \d Dɑfidin womu ɡe u kuɑ Gusunɔ u kɑ nùn yɑɑyɑ. \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ, ɑ ku mɑn sɛɛyɑsiɑ wunɛn mɔru sɔɔ. \q1 A ku mɑn so sɑnɑm mɛ ɑ mɔru bɛsire. \q1 \v 2 Domi wunɛn sɛ̃ɛnu nu mɑn ɡirɑri, \q1 mɑ wunɛn nɔmu ɡɑ mɑn so ɡɑ surɑ. \q1 \v 3 Wunɛn mɔrun sɑɑbu, nɛn wɑsin ɡɑm sɑri mi n bwɑ̃ɑ do. \q1 Nɛn durum sɑɑbu nɑ ǹ mɑɑ dɑm ɡɑm mɔ. \q1 \v 4 Domi nɛn torɑnu kpɛ̃ɑ sere nu mɑn ɡunum kerɑ. \q1 Nu sɑ̃ɑ nɡe sɔmu bɑkɑnu ni nu mɑn bunum kere. \q1 \v 5 Nɛn booboosu kɔ̃sɑ sere su numiɑ nɛn ɡɑri bɑkɑrun sɔ̃. \q1 \v 6 Nɑ dɛbɑrɑ, nɑ wɑsirɑ sere nɑ ǹ mɑɑ dɑm mɔ. \q1 Bɑɑdommɑ, nɑ rɑ n sĩimɔwɑ kɑ nuku sɑnkirɑnu. \q1 \v 7 Domi bɑrɑrɑ nɛn wɑsi kpuro mwɑ. \q1 Yin ɡɑm mɑɑ sɑri mi n bwɑ̃ɑ do. \q1 \v 8 Nɑ kɔsikirɑwɑ muku muku, nɑ ǹ mɑɑ dɑm ɡɑm mɔ. \q1 Nɛn ɡɔ̃ru ɡɑ burisinɛ sere nɑ weeweenu mɔ̀. \q1 \v 9 Yinni, ye nɑ kĩ kpuro, wunɑ ɑ yɛ̃. \q1 Nɛn weeweenu kun mɑɑ nun berue. \q1 \v 10 Nɛn ɡɔ̃ru ɡɑ ǹ sɔ̃ sɛ̃ɛ, nɛn dɑm mɑn doonɑrimɔ. \q1 Wee nɛn nɔni kun mɑɑ wɑ̃ɑru tere. \q1 \v 11 Nɛn kpɑɑsibu kɑ be bɑ mɑn yɛ̃ kpuro \q1 bɑ mɑn duki suurimɔ nɛn bɑrɑrun sɔ̃. \q1 Mɑ be bɑ mɑɑ wɑ̃ɑ nɛn turuku, \q1 bɑ tii mɛnɑ nɛnɛm. \q1 \v 12 Be bɑ kɑsu bu mɑn ɡo, \q1 bɑ mɑn yɛ̃ri bɛriɑmmɛ bɑɑdommɑ. \q1 Be bɑ nɛn kɔ̃sɑ kɑsu, bɑ mɑn kɔ̃sɑ siemɔ, \q1 bɑ kɑsu bu mɑn nɔni wɔ̃ke. \q1 \v 13 Adɑmɑ nɛ, nɑ mɑɑriwɑ piti nɡe soso \q1 wi u kun ɡɑ̃ɑnu nɔɔmɔ, \q1 u ǹ mɑɑ ɡɑ̃ɑnu ɡerumɔ. \q1 \v 14 Mɛyɑ nɑ sɑ̃ɑ nɡe soso. \q1 Nɑ ǹ bu ɡɑ̃ɑnu wisɑ. \q1 \v 15 Yinni Gusunɔ, wunɛ sɔɔrɑ nɛn yĩiyɔbu wɑ̃ɑ. \q1 Gusunɔ nɛn Yinni, ɑ de ɑ mɑn wisi. \q1 \v 16 A ku de bu nuku dobu ko nɛn sɔ̃, \q1 kpɑ bu mɑn seesi sɑnɑm mɛ nɑ sokurɑmɔ. \q1 \v 17 Wee nɑ wɔrumɑɑ dɔɔ, \q1 mɑ nɛn wɑhɑlɑ yɑ mɑn wɑ̃ɑsi. \q1 \v 18 Nɑ nɛn torɑnu tuubɑ mɔ̀. \q1 Torɑ ni, nu mɑn bɛrum mɔ̀. \q1 \v 19 Wee nɛn yibɛrɛbɑ bɑ bwɑ̃ɑ do, \q1 bɑ mɑɑ dɑm mɔ. \q1 Be bɑ mɑn tusɑ kɑm sɔɔ, bɑ dɑbi. \q1 \v 20 Kɔ̃sɑ bɑ mɑn kɔsiemɔ, ye nɑ bu ɡeɑ kuɑ. \q1 Bɑ nɛn kɔ̃sɑ kɑsu yèn sɔ̃ nɑ rɑ n ɡeɑ mɔ̀. \q1 \v 21 Yinni Gusunɔ, ɑ ku mɑn deri. \q1 Nɛn Yinni, ɑ ku kɑ mɑn tondɑ. \q1 \v 22 A nɑ fuuku ɑ mɑn yɑkiɑ, \q1 wunɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛn fɑɑbɑ kowo. \c 39 \d Dɑfidin womu ɡe u Yedutum, wom kowobun wiruɡii kuɑ. U nɛɛ, \q1 \v 1 nɑ rɑɑ nɛɛ, kon nɛn sɑnu sɑnusu lɑɑkɑri ko \q1 kpɑ n ku durum ko nɛn ɡɑri ɡerubu sɔɔ. \q1 Kon nɛn nɔɔ kpĩ sɑnɑm mɛ nuku kɔ̃suruɡii wɑ̃ɑ nɛn bɔkuɔ. \q1 \v 2 Nɑ rɑɑ mɑɑri, nɑ ǹ ɡɑ̃ɑnu ɡeruɑ, \q1 mɑ nɑ deemɑ n kuɑ kɑm, \q1 domi nɛn nɔni swɑ̃ɑru tɑ sosiwɑ. \q1 \v 3 Nɛn lɑɑkɑri yɑ seewɑ. \q1 Ye nɑ bwisikumɔ yɑ mɑn nɛni nɡe dɔ̃ɔ, \q1 mɑ nɑ ɡeruɑ nɑ nɛɛ, \q1 \v 4 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn nɛn wɑ̃ɑrun sɑkɑ sɔ̃ɔsio \q1 kpɑ nɑ n yɛ̃ nɡe mɛ nɑ ǹ dɑm mɔ. \q1 \v 5 N wee ɑ nɛn tɔ̃ru yĩirɑ kɑ wunɛn nɔmɑn yɑsum, \q1 mɑ nɛn wɑ̃ɑrun sɑnɑm kun ɡɑ̃ɑnu turɑ wunɛn nɔni sɔɔ. \q1 Kɑ ɡeemɑ tɔnu bɑɑwure koo doonɑ nɡe woo tiɑ, \q1 \v 6 ǹ kun mɛ nɡe tiro. \q1 Ye u mɔ̀ kpuro kɑmɑ. \q1 U ɑrumɑni mɛnnɑmɔ, u ǹ yɛ̃ wɑrɑ koo ye di. \q1 \v 7 Tɛ̃ Yinni, mbɑ nɑ mɑɑ mɑrɑ. \q1 Nɛn yĩiyɔbu wɑ̃ɑ wunɛ sɔɔ. \q1 \v 8 A mɑn yɑkio nɛn durum kpuron di. \q1 A ku de ɡɑri bɑkɑsu su n mɑn yɑɑkoru mɔ̀. \q1 \v 9 Kon mɑri, nɑ ǹ ɡɑri ɡerumɔ, \q1 domi wunɑ ɑ derɑ yɑ koorɑ mɛ. \q1 \v 10 A ku mɑɑ mɑn wɑhɑlɑ ko. \q1 Nɑ wɑsikirɑmɔ wunɛn nɔm ɡɛrɑn sɔ̃. \q1 \v 11 A rɑ tɔnu ɡerusi \q1 kpɑ ɑ nùn sɛɛyɑsiɑ win torɑnun sɔ̃. \q1 Ye tɔnu u kĩ, yerɑ ɑ rɑ di nɡe kɔkɔbu. \q1 Geemɑ, tɔnu bɑɑwure u koo doonɑwɑ nɡe woo tiɑ. \q1 \v 12 Yinni Gusunɔ, ɑ nɛn kɑnɑru nɔɔwɔ, \q1 kpɑ ɑ nɛn sokuru swɑɑ dɑki. \q1 A ku nɛn wuri ɑtɑfiiru ko, \q1 domi nɑ sɑ̃ɑwɑ sɔɔ wunɛn mi nɡe nɛn sikɑdobɑ kpuro. \q1 \v 13 A mɑn derio sɛ̃ɛ, \q1 kpɑ n wom wɑ n sere sɑriru ko. \c 40 \r (I mɑɑ mɛɛrio nɑɑsu 14-18, 70:2-6) \d Dɑfidin womu ɡe u wom kowobun wiruɡii kuɑ. U nɛɛ, \q1 \v 1 nɑ nɛn yĩiyɔbu doke Yinni Gusunɔn mi. \q1 Mɑ u mɑn sĩiremɑ u nɛn nɔɔ swɑɑ dɑki. \q1 \v 2 U mɑn ɡɑwɑ u yɑrɑ sɑɑ kɑm kobun wɔrun di, \q1 mi pɔtɔkɔ wɑ̃ɑ. \q1 U nɛn nɑɑsu sɔndi kpee sɑɑrɑ wɔllɔ, \q1 kpɑ n kɑ yɔ̃rɑ dim dim. \q1 \v 3 Gusunɔ u derɑ nɑ womu kpɔɔ mɔ̀ \q1 ɡe nɑ kɑ nùn siɑrɑmɔ. \q1 Tɔn dɑbiru tɑ nuɑ mɑ tɑ bɛrum kuɑ, \q1 mɑ tɑ ten nɑɑnɛ doke Yinni Gusunɔ sɔɔ. \q1 \v 4 Doo nɔɔruɡiiwɑ wi u Yinni Gusunɔ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ, \q1 wi u ku rɑ ɡɛre u tii suobu kɑ wee kowobu swĩi. \q1 \v 5 Gusunɔ nɛn Yinni, wunɛn sɔm ɡeenu \q1 kɑ wunɛn himbɑ ye ɑ sun kuɑ yɑ dɑbi. \q1 Gusunɔ, ɑ kpɑ̃, ɑ ǹ sɑɑrɑ mɔ. \q1 Nɑ kĩ n ye kpuro kpɑrɑ n tɔmbu nɔɔsiɑ. \q1 Adɑmɑ yen ɡeerɑ kpɑ̃ sere nɑ ǹ kpɛ̃ n ye sɑɑri. \q1 \v 6 A ǹ yɑ̃kuru kĩ, ǹ kun mɛ kɛ̃ru. \q1 A ǹ yɑ̃ku dɔ̃ɔ mwɑɑrɑruɡiru bikie, \q1 ǹ kun mɛ torɑruɡiru. \q1 Adɑmɑ ɑ nɛn swɑsu kɔriɑ. \q1 \v 7 Mɑ nɑ nɛɛ, nɛ wee, \q1 nɡe mɛ bɑ nɛn ɡɑri yoruɑ woodɑn tireru sɔɔ. \q1 \v 8 Gusunɔ nɛn Yinni, nɑ kĩ n wunɛn kĩru ko. \q1 Wunɛn woodɑ yɑ wɑ̃ɑ nɛn ɡɔ̃ruɔ. \q1 \v 9 Tɔn wɔrun suunu sɔɔ, \q1 nɑ rɑ wunɛn fɑɑbɑn lɑbɑɑri ɡeɑ kpɑre. \q1 Yinni Gusunɔ, ɑ yɛ̃ mɑ nɑ ku rɑ nɛn nɔɔ mɑri. \q1 \v 10 Nɑ ǹ wunɛn fɑɑbɑn ɡɑri beruɑ nɛn ɡɔ̃ruɔ. \q1 Nɑ wunɛn nɑɑnɛ kɑ wunɛn somiru tɔmbu nɔɔsiɑ. \q1 Nɑ tɔn wɔru ɡunɑ wunɛn tɔn ɡeeru \q1 kɑ wunɛn bɔrɔkiniru sɔ̃ɔsi. \q1 \v 11 Yinni Gusunɔ, ɑ ku de n wunɛn wɔnwɔndu biɑ. \q1 A de wunɛn tɔn ɡeeru kɑ wunɛn bɔrɔkiniru \q1 tu mɑn kɔ̃su sɑɑ kpuro sɔɔ. \b \q1 \v 12 Domi kɔ̃sɑ ye yɑ mɑn sikerenɛ yɑ ǹ ɡɑrirɔ. \q1 Nɛn kom kɔ̃sum kpuro mɑn ɡirɑri, \q1 mu ǹ wɑɑbu wɑ̃. \q1 Mu nɛn wirun seri dɑbiru kere. \q1 Nɑ mwiɑ kpɑnɑ. \q1 \v 13 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn wɔro, \q1 ɑ nɑ fuuku ɑ mɑn fɑɑbɑ ko. \q1 \v 14 A de be bɑ kɑsu bu mɑn hunde wunɑ \q1 bu seku bɑkɑru wɑ. \q1 A de be bɑ nuku dobu mɔ nɛn wɑhɑlɑn sɔ̃ \q1 bu biru wurɑ kpɑ bu sekuru di. \q1 \v 15 A de be bɑ mɑn yɑɑkoru mɔ̀ \q1 bɑ n wɑ̃ɑ dɛsirun biti sɔɔ. \q1 \v 16 Adɑmɑ ɑ de be bɑ nun kɑsu \q1 bɑ n nuku dobu mɔ. \q1 Kpɑ be bɑ wunɛn fɑɑbɑ wurɑ \q1 bɑ n yɛ̃ɛrimɔ wunɛn sɔ̃. \q1 Kpɑ bɑ n ɡerumɔ mɑ Yinni Gusunɔwɑ kpɑ̃ɑru bo. \q1 \v 17 Adɑmɑ nɛ sɑ̃ɑrowɑ, nɑ ǹ ɡɑ̃ɑnu mɔ. \q1 Kɑ mɛ, Yinni u mɑn yɑɑye. \q1 Nɛn Yinni, wunɛ wi ɑ rɑ mɑn somi kpɑ ɑ mɑn wɔrɑ, \q1 ɑ ku tɛ. \c 41 \d Womu ɡe Dɑfidi u wom kowobun wiruɡii kuɑ. U nɛɛ, \q1 \v 1 doo nɔɔruɡiiwɑ wi u rɑ sɑ̃ɑron bwisikunu ko. \q1 Ù n wɑ̃ɑ wɑhɑlɑ sɔɔ, Yinni Gusunɔ u koo nùn yɑrɑ. \q1 \v 2 Yinni Gusunɔ u koo nùn kɔ̃su, \q1 kpɑ u n win wɑ̃ɑru nɛni. \q1 Mɛyɑ u ko n nuku dobu mɔ win wɑ̃ɑru sɔɔ. \q1 U ǹ mɑɑ derimɔ u wɔri win yibɛrɛbɑn nɔmɑɔ. \q1 \v 3 Yinni Gusunɔwɑ u koo nùn kɔ̃su \q1 kpɑ u nùn nɔɔri sɑnɑm mɛ u bɑrɔ u kpĩ. \q1 \v 4 Wee, nɑ ɡerumɔ nɑ mɔ̀, \q1 Yinni Gusunɔ, ɑ nɛn wɔnwɔndu wɑɑwo, \q1 ɑ nɛn hunde bɛkio. \q1 Domi nɑ nun torɑri. \q1 \v 5 Nuku kɔ̃surun sɔ̃, nɛn yibɛrɛbɑ bɑ mɔ̀, \q1 sɑɑ yerɑ̀ kon ɡbi. \q1 Kpɑ bu wɑ bu nɛn yĩsiru duɑri. \q1 \v 6 Goo ù n nɑ nɛn mi, weesɑ yɛ̃ro u rɑ mɑn kue, \q1 kpɑ u nɛn ɡɑri ɡurɑ u kɑ dɑ u nɛn kɔ̃sɑ ɡere tɔɔwɔ. \q1 \v 7 Nɛn yibɛrɛbɑ kpuro bɑ ɡunnu ɡunnu ɡɑri mɔ̀. \q1 Bɑ mɑn kɔ̃sɑ bwisikusimɔ. \q1 \v 8 Domi bɑ mɔ̀, wɑhɑlɑ ye, yɑ mɑn nɛni ɡem kɑ tiɑ. \q1 Nɛ wee nɑ kpĩ, n ǹ koorɔ n mɑɑ se. \q1 \v 9 Nɛn bɔrɔ kĩnɑsi, kɑ wì sɑ wɑ̃ɑ sɑnnu bɔri yɛndu sɔɔ, \q1 nɑ mɑɑ nùn nɑɑnɛ sɑ̃ɑ, mɑ sɑ dimɔ sɑnnu, \q1 wiyɑ u kuɑ nɛn yibɛrɛ. \q1 \v 10 Yen sɔ̃, Yinni Gusunɔ, ɑ nɛn wɔnwɔndu wɑɑwo, \q1 ɑ mɑn wɔro, kpɑ n bu kuɑ ye n weenɛ n bu kuɑ. \q1 \v 11 Nɛn yibɛrɛ ù kun mɑn kɑmiɛ, \q1 sɑɑ ye sɔɔrɑ kon ɡiɑ mɑ ɑ mɑn kĩ. \q1 \v 12 A mɑn kɔ̃su nɛn mɛm nɔɔbun sɔ̃. \q1 Mɑ ɑ derɑ nɑ wɑ̃ɑ wunɛn mi sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \b \q1 \v 13 Nɑ Gusunɔ Isirelibɑn Yinni siɑrɑ. \q1 U ko n wɑ̃ɑwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. Ami. \c 42 \ms1 WOMUSUN BƆNU YIRUSE \d Koren bibun womu ɡe bɑ wom kowobun wiruɡii kuɑ. Ge wee. \q1 \v 1 Nɡe mɛ nim nɔru ɡɑ rɑ de nɛmu ɡɑ n dɑɑrun nim kɑsu, \q1 nɡe mɛyɑ nɛn ɡɔ̃ru ɡɑ nun kɑsu Yinni Gusunɔ. \q1 \v 2 Nɛn ɡɔ̃ru ɡɑ wunɛn bɛkɛ bɑrɔ, Yinni Gusunɔ, wunɛ wi ɑ wɑ̃ɑ. \q1 Sɑɑ yerɑ̀ nɑ kon tii sɔ̃ɔsi wunɛn wuswɑɑɔ Yinni. \q1 \v 3 Nɛn nɔni yĩresu su kuɑ nɛn nim nɔrurɑm wɔ̃kuru kɑ sɔ̃ɔ sɔɔ, \q1 sɑnɑm mɛ bɑ mɑn bikiɑmɔ bɑ mɔ̀, \q1 mɑnɑ Gusunɔ nɛn Yinni u wɑ̃ɑ. \q1 \v 4 Nɛn tororu tɑ rɑ kɑrewɑ nɑ̀ n yɑɑyɑ \q1 sɑnɑm mɛ tɔn dɑbiru tɑ rɑ n mɑn sikerenɛ, \q1 nɑ n tu ɡbiiye su kɑ dɑ Gusunɔn sɑ̃ɑ yerɔ, \q1 sɑ n nuku dobu mɔ̀, sɑ n Gusunɔ siɑrɑmɔ sɑnnu. \q1 \v 5 Mbɑn sɔ̃nɑ ko nɑ n nuki sɑnkire, kpɑ nɑ n weeweenu mɔ̀. \q1 Nɑ ko n nɛn yĩiyɔbu doke Gusunɔ nɛn Yinnin mi, \q1 kpɑ n mɑɑ nùn siɑrɑ. \q1 Domi u sɑ̃ɑwɑ nɛn Yinni kɑ nɛn Fɑɑbɑ kowo. \q1 \v 6 Nɛn Yinni, nɑ nuki sɑnkire. \q1 Yen sɔ̃nɑ nɑ nun yɑɑyɑmɔ sɑɑ Yuudɛnin dɑɑrun di, \q1 kɑ ɡuu te bɑ mɔ̀ Hɛɛmɔɔn di \q1 kɑ ɡuu te bɑ mɔ̀ Miseɑɑn di. \q1 \v 7 Wunɑ ɑ rɑ de dɑɑrun nim mu kukiri, \q1 kpɑ nim kureru tu se tu ɡɑru suɑ, \q1 kpɑ ni kpuro nu mɑn wukiri. \q1 \v 8 A mɑn wunɛn kĩru sɔ̃ɔsio sɔ̃ɔ sɔɔ, \q1 wɔ̃kuru kpɑ nɑ n womusu mɔ̀, nɑ n nun tɔmɑmɔ, \q1 nɑ n nun kɑnɑmɔ wunɛ wi ɑ mɑn wɑ̃ɑru wɛ̃. \q1 \v 9 Gusunɔ, nɛn Yinni, ɑ sɑ̃ɑwɑ nɛn kpee sɑɑrɑ. \q1 Mbɑn sɔ̃nɑ ɑ mɑn duɑri. \q1 Mbɑn sɔ̃nɑ kɑɑ de nɛn yibɛrɛbɑ bɑ n mɑn dɑm dɔremɔ \q1 kpɑ nɑ n nuki sɑnkire. \q1 \v 10 Nɛn kukunu bɛsikirɑmɔ sɑnɑm mɛ bɑ mɑn nɔni sɔ̃ɔmɔ, \q1 bɑ mɑn wɔmmɔ, bɑ ɡerumɔ bɑ mɔ̀, mɑnɑ Gusunɔ nɛn Yinni wi. \q1 \v 11 Mbɑn sɔ̃nɑ nɑ kon nuki sɑnkire. \q1 Mbɑn sɔ̃nɑ ko nɑ n weeweenu mɔ̀ nɛn ɡɔ̃ruɔ. \q1 Nɛ, kon nɛn nɑɑnɛ dokewɑ wunɛ sɔɔ, \q1 kpɑ n nun siɑrɑ kpɑm. \q1 Domi ɑ sɑ̃ɑwɑ nɛn Yinni kɑ nɛn Fɑɑbɑ kowo. \c 43 \q1 \v 1 A mɑn ɡem wɛ̃ɛyɔ Gusunɔ nɛn Yinni. \q1 A kɑ mɑn yinɔ be bɑ ǹ nun nɑsien wuswɑɑɔ. \q1 A mɑn yɑkio wee kowobu kɑ tɔn kɔ̃sobun min di. \q1 \v 2 Gusunɔ, wunɛ wi ɑ mɑn kɔ̃su, mbɑn sɔ̃nɑ ɑ mɑn yinɑmɔ. \q1 Mbɑn sɔ̃nɑ kɑɑ de nɛn yibɛrɛbɑ bɑ n mɑn dɑm dɔremɔ \q1 kpɑ nɑ n nuki sɑnkire. \q1 \v 3 A de wunɛn yɑm bururɑm kɑ wunɛn bɔrɔkinirɑ n mɑn kpɑre. \q1 A kɑ mɑn doo sere wunɛn ɡuu dɛɛrɑ ten mi, mi ɑ wɑ̃ɑ, \q1 \v 4 kpɑ n dɑ wunɛn yɑ̃ku yerɔ. \q1 Gusunɔ, wunɛ wì sɔɔ nɑ nuku dobu mɔ, \q1 kon nun siɑrɑ kɑ womusu, kɑ mɔrɔku. \q1 Gusunɔ, wunɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛn Yinni. \q1 \v 5 Mbɑn sɔ̃nɑ nɑ kon nuki sɑnkire, \q1 kpɑ nɑ n weeweenu mɔ̀ nɛn ɡɔ̃ruɔ. \q1 Nɑ kon nɛn nɑɑnɛ dokewɑ wunɛ sɔɔ, \q1 kpɑ n wure n nun siɑrɑ. \q1 A sɑ̃ɑwɑ nɛn Yinni kɑ nɛn Fɑɑbɑ kowo. \c 44 \d Womu ɡe Koren bibu bɑ wom kowobun wiruɡii kuɑ. Ge wee. \q1 \v 1 Gusunɔ, sɑ nuɑ kɑ bɛsɛn tiin swɑɑ \q1 wunɛn sɔmɑ ye ɑ kuɑ bɛsɛn bɑɑbɑbɑn wɑɑti. \q1 Berɑ bɑ sun ye sɔ̃ɔwɑ. \q1 \v 2 Kɑ wunɛn tiin nɔmɑ ɑ bwese tukunu ɡirɑ. \q1 A bwese ni so nu yɑrinɑ, \q1 mɑ ɑ bɛsɛn bɑɑbɑbɑ swĩi nin wɑ̃ɑ yenɔ. \q1 \v 3 Bɛsɛn bɑɑbɑ be, bɑ bwese nin tem mwɑ. \q1 N ǹ mɔ yèn sɔ̃ bɑ tɑkobi mɔ, \q1 n ǹ mɑɑ mɔ yèn sɔ̃ bɑ dɑm mɔ, \q1 ɑdɑmɑ yèn sɔ̃ ɑ bu kĩwɑ mɑ ɑ wɑ̃ɑ kɑ be, \q1 mɑ ɑ bu yɑrɑ kɑ wunɛn nɔmu. \q1 \v 4 Gusunɔ, wunɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛn sinɑ boko. \q1 A wunɛn tɔmbu nɑsɑrɑ wɛ̃ɛyɔ. \q1 \v 5 Kɑ wunɛn dɑmɑ sɑ ko bɛsɛn yibɛrɛbɑ suriri. \q1 Kɑ wunɛn yĩsirɑ sɑ ko bu suni. \q1 \v 6 Domi nɑ yɛ̃ mɑ n ǹ nɛn tɛndu, \q1 ǹ kun mɛ nɛn tɑkobi yɑ koo mɑn fɑɑbɑ ko. \q1 \v 7 Wunɑ kɑɑ sun wɔrɑ bɛsɛn yibɛrɛbɑn nɔmɑn di. \q1 Kpɑ ɑ be bɑ sun tusɑ burisinɑ. \q1 \v 8 Sɑ ko n woo kɑnɑmɔ tɔ̃ru bɑɑtere wunɛn sɔ̃, \q1 sɑ n nun siɑrɑmɔ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 9 Kɑ mɛ, wee ɑ sun yinɑ, ɑ sun sekuru doke, \q1 ɑ ku rɑ n mɑɑ kɑ bɛsɛn tɑbu kowobu wɑ̃ɑ bɑ̀ n tɑbu yɑriɔ. \q1 \v 10 A derɑ sɑ biruku yirɑ wurɔ bɛsɛn yibɛrɛbɑn wuswɑɑɔ, \q1 be, be bɑ sun tusɑ bɑ bɛsɛn yɑ̃nu ɡurɑmɔ. \q1 \v 11 A sun bɛri ben nɔmɑɔ nɡe mɛ bɑ rɑ ɑrɑri yɑ̃ɑru nɔmu bɛrie. \q1 Mɑ ɑ derɑ sɑ yɑrinɑ, sɑ yɑbi bwese tukunu sɔɔ. \q1 \v 12 A bɛsɛ, wunɛn tɔmbu dɔrɑmɔ ɡobi sɑri, \q1 ɑ ǹ mɑɑ sun ɡɑrisi ɡɑ̃ɑ ɡeenu. \q1 \v 13 Wee ɑ sun sekuru doke bɛsɛn berusebun wuswɑɑɔ, \q1 \v 14 be, be bɑ sun sikerenɛ, bɑ sun yɛ̃ɛmɔ, bɑ sun yɑɑkoru mɔ̀. \q1 A derɑ bwese tukunu nu sun womu dokemɔ, \q1 mɑ nu sun wii ɡimɑnu koosimɔ kɑ yɑɑkoru. \q1 \v 15 Wee sere kɑ tɛ̃, seku te, tɑ rɑ n mɑn mɔ̀wɑ, \q1 kpɑ nɑ n nɛn wuswɑɑ wukiri \q1 \v 16 yèn sɔ̃ nɛn yibɛrɛ u mɑn wɔri, u wɔmmɔ \q1 u mɑn nɔɔ kuurimɔ. \q1 \v 17 Yenibɑ kpurowɑ yɑ rɑ sun deemɛ. \q1 Kɑ mɛ, sɑ ǹ nun duɑri, \q1 sɑ ǹ mɑɑ wunɛn ɑrukɑwɑni kusie. \q1 \v 18 Bɛsɛn ɡɔ̃ru ɡɑ ǹ sĩire wunɛn min di, \q1 sɑ ǹ mɑɑ ɡɛre wunɛn swɑɑn di. \q1 \v 19 Adɑmɑ kɑ mɛ, ɑ sun kɔsukɑ ɡbɑburɔ dɛmɑkunun wɑ̃ɑ yerɔ. \q1 Mɑ ɑ sun yɑm wɔ̃kuru wukiri. \q1 \v 20 Gusunɔ, sɑ̀ n dɑɑ wunɛn yĩsiru duɑri, \q1 mɑ sɑ dɑ sɑ bũnu ɡɑnu sɑ̃ɑmɔ, \q1 \v 21 ɑ ǹ kɑɑ tubu, wunɛ wi ɑ tɔnun ɡɔ̃run ɡɑri yɛ̃? \q1 \v 22 Adɑmɑ wunɛn sɔ̃nɑ bɑ sun ɡoomɔ bururu kɑ yokɑ, \q1 bɑ sun mɛɛrɑ nɡe yɑ̃ɑ ni bɑ kɑ dɔɔ bu ɡo. \q1 \v 23 A dom yɑndo Yinni! Mbɑn sɔ̃nɑ ɑ do. \q1 A dom yɑndo. A ku sun yinɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 24 Mbɑn sɔ̃nɑ ɑ wunɛn wuswɑɑ berumɔ. \q1 Mbɑn sɔ̃nɑ ɑ ǹ bɛsɛn wɔnwɔndu mɔ̀. \q1 A ǹ wɑ nɡe mɛ bɑ sun tɑɑre? \q1 \v 25 Domi sɑ nuki sɑnkire. Sɑ kpĩ tuɑ sɔɔ. \q1 \v 26 A seewo ɑ sun somi. \q1 A sun wɔro wunɛn durom bɑkɑm sɔ̃. \c 45 \d Kĩrun womu ɡe Koren bibu bɑ wom kowobun wiruɡii kuɑ. Ge wee. \q1 \v 1 Nɛn ɡɔ̃ru ɡɑ bwisiku duronu yibɑ sere nu yɑrimɔ. \q1 Nɑ womu ɡeni mɔ̀ sunɔn sɔ̃. \q1 Nɛn yɑrɑ yɑ sɑ̃ɑ nɡe yoro ɡeon yorutiɑ. \q1 \v 2 Wunɑ ɑ burɑm bo tɔn bibun suunu sɔɔ. \q1 Wunɛn ɡɑri yi durom yibɑ. \q1 Yen sɔ̃nɑ ɑ Gusunɔn domɑru mɔ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 3 Tɑbu kowo dɑmɡii, ɑ wunɛn tɑkobi bɛkio, \q1 wunɑ ɑ yiiko kɑ bɛɛrɛ bɑkɑ mɔ. \q1 \v 4 Kɑ wunɛn sinɑndun dɑm, \q1 ɑ wunɛn tɑbu kɛkɛ yɔɔwo ɑ dɑ ɑ nɑsɑrɑ suɑ, \q1 kpɑ ɑ ɡem sɑnnɑ kɑ dɑɑ duudwiɑ kɑ ɡeɑn kobu, \q1 kpɑ ɑ sɔm mɑɑmɑɑkiɡinu ko kɑ wunɛn nɔm ɡeun dɑm. \q1 \v 5 Wunɛn sɛ̃ɛnu nu nɔɔ do, \q1 nu koo wunɛn yibɛrɛbɑ sɔku, \q1 kpɑ tɔmbu bu wɔruku wunɛn wuswɑɑɔ. \q1 \v 6 Gusunɔ, bɑ wunɛn bɑndu swĩi sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 Gemɑ ɑ kɑ wunɛn bɑndu nɛni. \q1 \v 7 A ɡeɑ kĩ, mɑ ɑ kɔ̃sɑ tusɑ. \q1 Yen sɔ̃nɑ Gusunɔ wi u sɑ̃ɑ wunɛn Yinni, u nun ɡɔsɑ. \q1 U mɑɑ nun nuku dobu wɛ̃ ye u kɑ nun ɑye bɛɛrɛɡiru wɛ̃ \q1 te tɑ wunɛn kpɑɑsibuɡiru kpɑ̃ɑru kere. \q1 \v 8 Wunɛn yɑ̃nu nu turɑre numɔ \q1 ye bɑ rɑ soku miru kɑ ɑloɛsi kɑ kɑsi. \q1 Bɑ mɔrɔkunu soomɔ ɑ kɑ nuku dobu wɑ \q1 wunɛn sinɑ ɡbɑburɔ te bɑ suunu donnu mɑni mɑni. \q1 \v 9 Sinɑ bii wɔndiɑbɑ bɑ sɑ̃ɑ wunɛn kurɔ kpɑɑ sɑ̃kobu. \q1 Kurɔ kpɑo u yɔ̃ wunɛn nɔm ɡeuɔ u wurɑ sebuɑ ye yɑ nɑ Ofirin di. \q1 \v 10 A swɑɑ dɑkio, bii kurɔbu ɑ nɛn ɡɑri nɔ, \q1 kpɑ ɑ yi bwisiku. \q1 A wunɛn tɔmbu duɑrio kɑ wunɛn bɑɑn yɛnuɡibu. \q1 \v 11 Wunɛn burɑm mu kɑ sinɑ boko nɑɑwɑ ɡem ɡem. \q1 A nùn bɛɛrɛ wɛ̃ɛyɔ yèn sɔ̃ u sɑ̃ɑ wunɛn yinni. \q1 \v 12 Tirin tɔmbu be bɑ bwesenu kpuro ɑrumɑni kere, \q1 bɑ koo kɑ nun dukiɑ bwese bwesekɑ nɑɑwɑ \q1 bu kɑ wunɛn kĩi ɡeeru kɑsu. \q1 \v 13 Sinɑ bii wɔndiɑ kurɔ kpɑo wi, u wɑ̃ɑ sinɑ kpɑɑrɔ, \q1 u yɑ̃nu sebuɑ ni bɑ burɑru koosi kɑ wurɑbɑ. \q1 \v 14 Bɑ kɑ nùn dɑ sunɔn mi kɑ win yɑ̃ɑ burɑ nɔniɡii ni, \q1 mɑ win kurɔ kpɑɑ sɑ̃kobɑ nùn swĩi. \q1 \v 15 Bɑ bu duusiɑ sinɑ kpɑɑrɔ kɑ nuku dobu kɑ yɛ̃ɛribu. \q1 \v 16 Sinɑ boko, wunɛn bibɑ koo wunɛn bɑɑbɑbɑn tubi di, \q1 kpɑ bu bɑndu di tem kpuro sɔɔ. \q1 \v 17 Nɛn womu ɡeni, ɡɑ koo de bu wunɛn yĩsiru yɑɑyɑ tɔ̃ru bɑɑtere, \q1 kpɑ bwesenu kpuro nu nun siɑrɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \c 46 \d Womu ɡe Koren bibu bɑ wom kowobun wiruɡii kuɑ. Bɑ ɡu kuɑwɑ kɑ ɡɔ̃ru yɑ̃kɑ. Bɑ nɛɛ, \q1 \v 1 Gusunɔwɑ u sɑ̃ɑ bɛsɛn kuku yee nɑɑnɛɡiru \q1 kɑ bɛsɛn tɑ̃si yeru. \q1 Bɑɑ nuku sɑnkirɑnu sɔɔ, \q1 u rɑ n sɔɔru sɑ̃ɑwɑ u kɑ tɔnu somi. \q1 \v 2 Yen sɔ̃nɑ sɑ ǹ bɛrum mɔ̀ sɑnɑm mɛ tem mu yĩirimɔ, \q1 ǹ kun mɛ sɑnɑm mɛ ɡuunu diirimɔ nim wɔ̃kun sɔɔwɔ. \q1 \v 3 Sɑ ǹ nɑnde sɑnɑm mɛ nim wɔ̃kun nim kurenu nu wɔki nu yɑkɑ mɔ̀ \q1 sɑnɑm mɛ nu ɡuunu yĩirimɔ. \q1 \v 4 Dɑɑru ɡɑrɑ wɑ̃ɑ tèn nim mu kɑ nuku dobu nɑɑmɔ Wɔrukoon wɑ̃ɑ yerɔ, \q1 dii dɛɛrɑ ten mi, mi wi, Gusunɔ u wɑ̃ɑ. \q1 \v 5 Gusunɔ u wɑ̃ɑ te sɔɔ, yen sɔ̃nɑ tɑ ǹ wɔrumɛ. \q1 Gusunɔ u rɑ tu ɡɑbewɑ sɑɑ buru buru yellun di. \q1 \v 6 Bwesenu nu burisinɛ, mɑ bɑnnu wɔrukumɔ. \q1 Gusunɔ u ɡbɑ̃rɑ, mɑ tem mu yɑndɑ. \q1 \v 7 Gusunɔ wɔllu kɑ tem Yinni u kɑ sun wɑ̃ɑ. \q1 Yɑkɔbun Yinni, u sɑ̃ɑwɑ bɛsɛn kuku yee nɑɑnɛɡiru. \q1 \v 8 I nɑ i wɑ ye Yinni Gusunɔ u kuɑ. \q1 U sɔm mɑɑmɑɑkiɡinu kuɑ hɑnduniɑ sɔɔ. \q1 \v 9 U tɑbu kpeesiɑ yen ɡoonu nnɛ ye sɔɔ. \q1 U tɛnnu kɑ yɑɑsi bɔɔkɑ, \q1 mɑ u tɑbu kɛkɛ yi dumi ɡɑwe dɔ̃ɔ mɛni. \q1 \v 10 U nɛɛ, i yɔ̃ro, kpɑ i ɡiɑ mɑ wiyɑ Gusunɔ. \q1 U bɑndu dii bwesenu kpuro sɔɔ, kɑ tem kpuro sɔɔ. \q1 \v 11 Gusunɔ wɔllu kɑ tem Yinni u kɑ sun wɑ̃ɑ. \q1 Wi, Yɑkɔbun Yinni u sɑ̃ɑwɑ bɛsɛn kuku yee nɑɑnɛɡiru. \c 47 \d Womu ɡe Koren bibu bɑ wom kowobun wiruɡii kuɑ. Ge wee. \q1 \v 1 Bɛɛ hɑnduniɑn bwesenu, i tɑki koowo, \q1 kpɑ i kuuki ko kɑ nuku dobu Yinni Gusunɔn mi. \q1 \v 2 Domi u sɑ̃ɑwɑ Yinni Wɔrukoo wi u nɑnum mɔ. \q1 U sɑ̃ɑwɑ sinɑ boko tem kpuro sɔɔ, \q1 \v 3 wi u rɑ de su bwesenu ɡɑnu tɛɛsi, \q1 kpɑ sɑ n nu tɑɑre. \q1 \v 4 Wiyɑ u sun bɛsɛn tem ɡɔsiɑ, mɑ sɑ yen woo kɑnɑmɔ, \q1 bɛsɛ Yɑkɔbun bweseru te wi, Yinni u kĩ. \q1 \v 5 Gusunɔ u yɔɔmɔ Siɔniɔ, mɑ bɑ nɑsɑrɑn tɑki mɔ̀. \q1 U ɡbiɑ u dɔɔ, mɑ bɑ kɔbɑ soomɔ. \q1 \v 6 I Gusunɔ womu kuo, i Gusunɔ womu kuo. \q1 I Yinni, sinɑ boko siɑro kɑ womu. \q1 \v 7 Domi wiyɑ u sɑ̃ɑ hɑnduniɑ kpuron sunɔ. \q1 I nùn womu kuo. \q1 \v 8 Wiyɑ u bɑndu dii bwesenu kpuro sɔɔ, \q1 mɑ u sɔ̃ win sinɑ ɡɔni dɛɛrɑ sɔɔ. \q1 \v 9 Bwese tukunun sinɑ bibɑ mɛnnɑmɔ kɑ Gusunɔ Aburɑhɑmun Yinnin tɔmbu. \q1 Domi wiyɑ u kɑ be bɑ tem kɔ̃su wɑ̃ɑ. \q1 Wiyɑ u kpuro kere. \c 48 \d Womu ɡe Koren bibu bɑ kuɑ. Ge wee. \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ, ɑ kpɑ̃, \q1 yen sɔ̃nɑ n weenɛ bu nun tɔmɑ bɑɑmɑ, \q1 wunɛn wuuɔ kɑ wunɛn ɡuu dɛɛrɑ ten wɔllɔ te bɑ mɔ̀ Siɔni. \q1 \v 2 Tɑ yɔ̃ burɑm burɑm tɔnɑ. \q1 Wi u tu mɛɛrɑ kpɑ u n nuku dobu mɔ̀ ten burɑm sɔ̃. \q1 Guu ten sɔ̃ɔ yɛ̃sɑn nɔm ɡeu ɡiɑ, sinɑ bokon sinɑ kpɑɑrɑ mi. \q1 \v 3 Yinni Gusunɔ, wunɛn sinɑ kpɑɑru sɔɔ, \q1 ɑ rɑ sun sɔ̃ɔsiwɑ mɑ ɑ sɑ̃ɑ bɛsɛn kuku yeru kɑ ɡem. \q1 \v 4 Domi wee, sinɑmbu bɑ mɛnnɑ, \q1 bɑ nɔɔ tiɑ kuɑ bu kɑ Siɔni wɔri. \q1 \v 5 Adɑmɑ ye bɑ nun wɑ, \q1 miyɑ bɛrum bu mwɑ, bɑ wururɑ nɡe tɔn kurɔ \q1 wi mɑrubun wɑhɑlɑ yɑ nɛnuɑ sɑnɑm mɛ u yiire. \q1 Yerɑ bɑ nɑndɑ bɑ duki suɑ. \q1 \v 7 Bɑ fukurɑ bɑ wɔrukɑ nɡe ɡoo nimkuu ɡe sɔ̃ɔ yɑri yerun woo ɡɑ fukɑ. \q1 \v 8 Ye sɑ nɔɔmɔ bɑ ɡerumɔ, sɑ ye wɑ Gusunɔ, wɔllu kɑ tem Yinnin wuuɔ. \q1 Sɑ ye wɑ Gusunɔ bɛsɛn Yinnin wuuɔ. \q1 Wiyɑ u koo de wuu ɡe, ɡɑ n wɑ̃ɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 9 Gusunɔ, sɑ wunɛn durom bwisikunu mɔ̀ wunɛn sɑ̃ɑ yee ten mi. \q1 \v 10 Nɡe mɛ ɑ yĩsiru yɑrɑ, \q1 nɡe mɛyɑ bɑ koo nun tɔmɑ hɑnduniɑn ɡoonu nnɛ sɔɔ. \q1 Domi ɑ rɑ tɔmbu kpɑre ɡem sɔɔ. \q1 \v 11 Be bɑ wɑ̃ɑ Siɔnin ɡuurɔ, bɑ nuku dobu mɔ̀. \q1 Yudɑn tɔmbu bɑ yɛ̃ɛrimɔ wunɛn siri bi ɑ kuɑn sɔ̃. \q1 \v 12 I sĩiyɔ i kɑ Siɔni sikerenɑ. \q1 I yen kɔ̃su yenu ɡɑrio. \q1 \v 13 I yen ɡbɑ̃rɑ te mɛɛrio, \q1 kpɑ i yen sinɑ kpɑɑnu mɛɛri \q1 i rɑ kɑ bɛɛn bibu yen fɑɑɡi kuɑ, \q1 \v 14 i nɛɛ, Yinni Gusunɔwɑ u sɑ̃ɑ bɛsɛn Yinni \q1 sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 Wiyɑ u koo mɑɑ sun kpɑrɑ sere kɑ bɛsɛn ɡɔɔn tɔ̃rɔ. \c 49 \d Womu ɡe Koren bibu bɑ wom kowobun wiruɡii kuɑ. Ge wee. \q1 \v 1 Bɛɛ bwesenu kpuro, i swɑɑ dɑkio i nɔ. \q1 Bɛɛ hɑnduniɑɡibu, i swɑɑ tem kpĩiyɔ i nɔ. \q1 \v 2 Dɑmɡibu kɑ bwɛ̃ɛbwɛ̃ɛbu, i swɑɑ dɑkio i nɔ. \q1 Sɑ̃ɑrobu kɑ ɡobiɡibu, i swɑɑ tem kpĩiyɔ i nɔ. \q1 \v 3 Nɑ kon ɡɑri bwisiɡii ɡere. \q1 Nɛn bwisikunu nu mɑɑ ɑsɑnsi mɔ. \q1 \v 4 Nɑ bwisiɡibun mɔnnu swɑɑ dɑki, \q1 nɑ kon mɑɑ bɛɛ nu tubusiɑ kɑ mɔrɔku. \q1 \v 5 Mbɑn sɔ̃nɑ kon bɛrum ko wɑhɑlɑn sɑɑ sɔɔ. \q1 Mbɑn sɔ̃nɑ kon bɛrum ko sɑnɑm mɛ nɛn yibɛrɛbɑ bɑ mɑn sikerenɛ nuku kɔ̃surun sɔ̃. \q1 \v 6 Bɑ ben dukiɑ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 Mɑ bɑ tii sue dukiɑ yen kpɑ̃ɑrun sɔ̃. \q1 \v 7 Adɑmɑ ben ɡoo kun kpɛ̃ u win winsim hunde yɑkiɑ, \q1 kpɑ u Gusunɔ yen kɔsiɑru wɛ̃. \q1 \v 8 Domi hunden yɑkiɑbu ɡɑ̃ɑ bɑkɑnɑ, bu ǹ nɔru mɔ. \q1 Yen sɔ̃nɑ n ǹ koorɔ bu kpĩ bu ye ko, \q1 \v 9 n ǹ mɑɑ koorɔ bɑ n wɑ̃ɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 Bɑ ǹ kpɛ̃ bu ɡɔɔ yinɑ. \q1 \v 10 Domi sɑ wɑɑmɔ mɑ bwisiɡibu kɑ ɡɑri bɑkɑsu kpurowɑ bɑ ɡbimɔ. \q1 Mɑ bɑ ben dukiɑ derimɔ ɡɑbu bu ɡurɑ. \q1 \v 11 Mɛyɑ be bɑ yĩsiru yɑrɑ bɑ rɑ n bwisikɑ \q1 mɑ ben yɛnusu ko n wɑ̃ɑwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 Ben wɑ̃ɑ yenu kun mɑɑ kɑm mɔ̀. \q1 \v 12 Adɑmɑ tɔnu wi u bɛɛrɛ mɔ u ku rɑ tɛ. \q1 U sɑ̃ɑwɑ nɡe yɛɛ yi bɑ rɑ sɑkiri. \q1 \v 13 Nɡe mɛyɑ ben ɑre sɑ̃ɑ, \q1 be kɑ be bɑ bu swĩi bɑ ben ɡɑri swɑɑ dɑki. \q1 \v 14 Bɑ rɑ bu surewɑ ɡɔriɔ nɡe yɑ̃ɑ ɡɔ̃ɔ ɡe bɑ sure wɔru sɔɔ, \q1 kpɑ ɡɔɔ u bu di. \q1 N sosi, tɔn dɛɛrobɑ koo bu tɑɑku, kpɑ ben bɛɛrɛ yu kpe, \q1 kpɑ ɡɔribun wɑ̃ɑ yeru tu ko ben yɛnu. \q1 \v 15 Adɑmɑ Gusunɔ u koo nɛn hunde wɔrɑ sɑɑ ɡɔribun wɑ̃ɑ yerun di. \q1 Domi u koo mɑn kɔ̃su. \q1 \v 16 Yen sɔ̃, ɑ ku nɑndɑ tɔnu ù n dukiɑ ɡurɑmɔ, \q1 mɑ win yɛnun ɑrumɑni yɑ sosimɔ. \q1 \v 17 A n yɛ̃ mɑ u ǹ kɑ yen ɡɑɑ dɔɔ ɡɔriɔ, \q1 bɑ ǹ mɑɑ kɑ nùn yen ɡɑɑ sikumɔ. \q1 \v 18 U ko n nuku dobu mɔ win wɑ̃ɑru sɔɔ, \q1 kpɑ bɑ n nùn siɑrɑmɔ nuku doo bi u mɔ̀n sɔ̃. \q1 \v 19 Adɑmɑ yen kɔkɔrɔ, u koo win bɑɑbɑbɑ deemɑwɑ ɡɔriɔ. \q1 Be, bɑ ǹ mɑɑ hɑnduniɑn yɑm bururɑm wɑsi. \q1 \v 20 Tɔnu wi bɑ bɛɛrɛ wɛ̃ɛmɔ, mɑ u ǹ bwisi mɔ, \q1 u sɑ̃ɑwɑ nɡe yɛɛ yi bɑ mwɛɛrimɑ bu sɑkiri. \c 50 \p \v 1 Asɑfun womu. Ge wee. \q1 Yinni Gusunɔ u ɡɑri mɔ̀, u hɑnduniɑɡibu soku \q1 be bɑ wɑ̃ɑ sɔ̃ɔ yɑri yerɔ n kɑ dɑ sɔ̃ɔ duu yerɔ. \q1 \v 2 Gusunɔ u kurɑmɑ sɑɑ Siɔni wuu burɔ ɡen min di kɑ yɑm bururɑm. \q1 \v 3 Bɛsɛn Yinni u wee wi, wi u ku rɑ mɑri. \q1 Win wuswɑɑɔ dɔ̃ɔ boko sɔ̃ruɑ, \q1 mɑ ɡuru woo bɔkɔ ɡɑ kɑ nùn sikerenɛ. \q1 \v 4 U nɔɔɡiru sue wɔllɔ kɑ temɔ u kɑ win tɔmbu siri. \q1 \v 5 U mɔ̀, i mɑn nɛn tɔmbu mɛnnɑmɑ be bɑ mɑn nɑɑnɛ sɑ̃ɑ, \q1 be, be bɑ kɑ mɑn ɑrukɑwɑni bɔkuɑ \q1 mɑ bɑ ye sire kɑ yɑ̃kuru. \q1 \v 6 Wɔllu kpuro tɑ koo win ɡem ɡɑri kpɑrɑ. \q1 Domi wiyɑ u sɑ̃ɑ siri kowo. \q1 \v 7 Yinni Gusunɔ u nɛɛ, \q1 i swɑɑ dɑkio bɛɛ nɛn tɔmbu Isirelibɑ. \q1 Nɑ kon bɛɛ sɔ̃ mɑ nɛnɑ nɑ sɑ̃ɑ bɛɛn Yinni. \q1 \v 8 N ǹ bɛɛn yɑ̃kunun sɔ̃ nɑ bɛɛ ɡerusimɔ. \q1 Domi nɑ rɑ bɛɛn yɑ̃ku dɔ̃ɔ mwɑɑrɑruɡinu mwɛ bɑɑdommɑ. \q1 \v 9 Nɑ ǹ mɑɑ nɑɑ kinɛnu mwɑɑmɔ bɛɛn yɛnuɔ, \q1 ǹ kun mɛ boo kinɛnu bɛɛn boo ɡɔ̃sɔ. \q1 \v 10 Domi nɛnɑ nɑ ɡbeeku yɛɛ kpuro mɔ \q1 kɑ yi yi wɑ̃ɑ ɡuunɔ dɑbi dɑbinu. \q1 \v 11 Nɑ ɡunɔ si su wɑ̃ɑ ɡuunɔ kpuro yɛ̃ \q1 kɑ mɑɑ yɛɛ yi yi wɑ̃ɑ yɑkɑsɔ. \q1 Yi mɑɑ sɑ̃ɑwɑ nɛɡii. \q1 \v 12 Ǹ n ɡɔ̃ɔrun nɑ tɑ mɑn mɔ̀, n ǹ wunɛ kon sɔ̃. \q1 Domi nɛnɑ nɑ hɑnduniɑ mɔ kɑ ye yɑ wɑ̃ɑ ye sɔɔ kpuro. \q1 \v 13 I tɑmɑɑ kon nɑɑ kinɛnun yɑɑ temwɑ? \q1 I tɑmɑɑ boo kinɛnun yɛmɑ kon nɔ? \q1 \v 14 Ye n burɑm bo, yerɑ i nɛ Gusunɔ bɛɛn Yinni siɑrɑ. \q1 Kpɑ i bɛɛn nɔɔ mwɛɛnu yibiɑ ni i mɑn kuɑ. \q1 \v 15 A mɑn sokuo sɑnɑm mɛ ɑ nuki sɑnkire. \q1 Sɑɑ ye sɔɔ, kon nun wurɑri, kpɑ ɑ mɑn bɛɛrɛ wɛ̃. \q1 \v 16 Adɑmɑ Gusunɔ u kɔ̃sɑn kowo sɔ̃ɔmɔ u mɔ̀, \q1 mbɑn sɔ̃nɑ ɑ nɛn woodɑbɑ siɑmɔ mɑ ɑ nɛn ɑrukɑwɑnin ɡɑri ɡerumɔ, \q1 \v 17 wunɛ wi ɑ ku rɑ sɔ̃ɔsiru kɑ̃, \q1 mɑ ɑ nɛn ɡere ɑtɑfiiru sɑ̃ɑ. \q1 \v 18 À n ɡbɛnɔ wɑ, ɑ rɑ kɑ nùn nɔɔ tiɑ ko, \q1 ɑ rɑ n wɑ̃ɑ kɑ sɑkɑrɑ kowobu. \q1 \v 19 Wunɛn nɔɔ ɡɑ rɑ n kɔ̃sɑ yibɑwɑ, \q1 wunɛn yɑrɑ yɑ weesu sekumɔ. \q1 \v 20 Mi ɑ sinɑ kpuro, wunɛn winsimwɑ ɑ rɑ n wĩimɔ, \q1 kpɑ ɑ n wunɛn mɛro bisin kɔ̃sɑ ɡerumɔ. \q1 \v 21 Yenibɑ kpurowɑ ɑ kuɑ, mɑ nɑ mɑɑri. \q1 Domi ɑ tɑmɑɑ nɑ sɑ̃ɑwɑ nɡe wunɛ. \q1 Adɑmɑ kon nun tɑɑrɛ wɛ̃ \q1 kpɑ n kpuro terɑsiɑ wunɛn wuswɑɑɔ. \q1 \v 22 I lɑɑkɑri koowo, kpɑ i swɑɑ dɑki i nɔ \q1 bɛɛ be i nɛ Gusunɔ duɑri. \q1 Mɑ n kun mɛ, kon bɛɛ sɛ̃re n yɑɑku. \q1 Goo kun mɑɑ kpɛ̃ u bɛɛ wɔrɑ. \q1 \v 23 Wìn yɑ̃kuru tɑ sɑ̃ɑ siɑrɑbu, \q1 yɛ̃rowɑ u mɑn bɛɛrɛ wɛ̃ɛmɔ. \q1 Wi u mɑɑ win tii nɛni dee dee \q1 yɛ̃rowɑ u koo nɛn fɑɑbɑ wɑ. \c 51 \p Ye Dɑfidi u kɑ Bɑti Sebɑ kpunɑ u kpɑ, Gusunɔn sɔmɔ Nɑtɑni u dɑ win mi. Yen biruwɑ Dɑfidi u wom kowobun wiruɡii womu ɡeni kuɑ. Ge wee. \q1 \v 1 Gusunɔ, ɑ mɑn durom kuo wunɛn kĩi ɡeerun sɔ̃. \q1 A nɛn torɑru wunɔ wunɛn wɔnwɔndun sɔ̃. \q1 \v 2 A mɑn woburuo sɑ̃ɑ sɑ̃ɑ kpɑ ɑ nɛn kom kɔ̃sum wɔkɑ. \q1 A nɛn durum wunɔ kpɑ n sɑ̃rɑ. \q1 \v 3 Domi nɑ nɛn torɑru wurɑ, \q1 nɛn durum yɑ mɑɑ mɑn bitɑni mɔ̀ bɑɑdommɑ. \q1 \v 4 Wunɛ turowɑ nɑ torɑri, \q1 nɑ mɑɑ kuɑ ye yɑ ǹ nun dore. \q1 Yen sɔ̃, ɑ ɡem mɔ ye ɑ kɑ mɑn tɑɑrɛ wɛ̃. \q1 Wunɛn siribu bu dɛnde. \q1 \v 5 N wee, kom kɔ̃sum sɔɔrɑ bɑ mɑn mɑrɑ. \q1 Nɛn mɛro wi u mɑɑ nɛn ɡurɑ suɑ, win tii u sɑ̃ɑwɑ durumɡii. \q1 \v 6 Adɑmɑ ɡemɑ ɑ bikiɑmɔ ɡɔ̃ruɔ. \q1 Ǹ n mɛn nɑ, ɑ de wunɛn bwisi yi n mɑn wɑ̃ɑsi. \q1 \v 7 A mɑn dɛɛrɑsiɑbun wororu \f + \fr 51:9 \fr*\fk wororu \fk*\ft - Yuubɑ bɑ̀ n dɛɛrɑsiɑbun wororu mɔ̀, bɑ rɑ dɑ̃ɑ kiku ɡe bɑ mɔ̀ isɔpu wɑsiwɑ dɛɛrɑsiɑbun nim sɔɔ kpɑ bu kɑ ɡu durumɡii yɛ̃kɑ.\ft*\f* koosio kpɑ n dɛɛrɑ. \q1 A mɑn woburuo kpɑ n bururɑ n wɛ̃su kerɑ. \q1 \v 8 A mɑn nuku dobu wɛ̃ɛyɔ kpɑ nɑ n dɛsinu kɑrɑmɔ. \q1 Bɑɑ mɛ ɑ nɛn ɡɔmɑ dwiiyɑsiɑ, kon kpɑm yɛ̃ɛri. \q1 \v 9 A ku nɛn durum mɛɛri, \q1 ɑ nɛn kom kɔ̃sum kpuro wɔko. \q1 \v 10 Gusunɔ, ɑ mɑn ɡɔ̃ru wɛ̃ɛyɔ ɡe ɡɑ dɛɛre, \q1 kpɑ ɑ mɑn hunde kpɑɑ wɛ̃ ye yɑ koo yɔ̃rɑ sim sim. \q1 \v 11 A ku mɑn ɡirɑ wunɛn bɔkun di, \q1 ɑ ku mɑɑ mɑn wunɛn Hunde Dɛɛro mwɑɑri. \q1 \v 12 A kpɑm mɑn wunɛn fɑɑbɑn nuku dobu wɛ̃ɛyɔ, \q1 kpɑ kĩi ɡeeru tu nɛn hunde dɑm kɛ̃. \q1 \v 13 Sɑnɑm mɛyɑ kon durumɡibu wunɛn swɑɑ sɔ̃ɔsi, \q1 be, be bɑ nun torɑri, \q1 kpɑ bu wurɑmɑ wunɛn mi. \q1 \v 14 Gusunɔ, wunɛ wi ɑ mɑn fɑɑbɑ kuɑ, \q1 ɑ ku mɑɑ mɑn ɡoon yɛm bikiɑ. \q1 Ko nɑ n wunɛn ɡem mɛ ɑ mɑn wɛ̃ tɑkɑru mɔ̀. \q1 \v 15 Yinni Gusunɔ, ɑ nɛn nɔɔ wukio \q1 kpɑ ɡu nun siɑrɑ bu nɔ yɑm kpuro. \q1 \v 16 À n dɑɑ yɑ̃ku dɔ̃ɔ mwɑɑrɑruɡiru kĩ, \q1 nɑ n dɑɑ nun tu kue. \q1 Adɑmɑ ɑ ǹ yɑ̃kunu kĩ. \q1 \v 17 Yɑ̃ku te tɑ nun wɛ̃re, \q1 teyɑ ɡɔ̃ru ɡe ɡɑ tii kɑwɑ. \q1 Gusunɔ, ɑ ǹ tɔmbu yinɑmɔ \q1 be bɑ tuubɑ kuɑ kɑ tii kɑwɑbu. \q1 \v 18 A de ɑ kɑ Siɔni nɔnu ɡeu mɛɛri kpɑ ɑ ye ɡeɑ kuɑ, \q1 kpɑ ɑ Yerusɑlɛmun ɡbɑ̃rɑru seeyɑ. \q1 \v 19 Sɑnɑm mɛyɑ kɑɑ yɑ̃kunu mwɑ ni ɑ bikiɑ. \q1 Niyɑ yɑ̃ku dɔ̃ɔ mwɑɑrɑruɡinu. \q1 Kpɑ bu nɑɑ kinɛnu ɡo wunɛn yɑ̃ku yerɔ. \c 52 \d Dɑfidin womu ɡe u wom kowobun wiruɡii kuɑ. U ɡu kuɑwɑ sɑnɑm mɛ Dɔɛɡu Edɔmu u nɑ Sɔɔlun mi u kɑ nùn sɔ̃ mɑ Dɑfidi u dɑ Akimɛlɛkin mi. Womu ɡe wee. \q1 \v 1 Tɑbu durɔ, mbɑn sɔ̃nɑ ɑ tii siɑrɑmɔ kɔ̃sɑ ye ɑ mɔ̀n sɔ̃. \q1 A n yɛ̃ mɑ Gusunɔn durom mu ko n wɑ̃ɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 2 Kɔ̃sɑ tɔnɑwɑ wunɛn yɑrɑ yɑ rɑ n ɡerumɔ. \q1 Yɑ sɑ̃ɑwɑ nɡe wobu te tɑ nɔɔ do, murɑfiti wunɛ, \q1 \v 3 ɑ rɑ kɔ̃sɑ kɑ̃ n kere ɡeɑ, \q1 kpɑ ɑ n weesu kĩ n kere ɡem. \q1 \v 4 Gɑri kɔ̃siyɑ yi rɑ n yibɑ wunɛn nɔɔwɔ \q1 kpɑ ɑ n wɑ̃ɑ keetɑn swɛɛ sɔɔ. \q1 \v 5 Yen sɔ̃, ɑ n yɛ̃ mɑ Gusunɔ u koo nun surɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 U koo nun ɡɑwɑ u yɑrɑ sɑɑ wunɛn kuu bekuruɡirun di, \q1 kpɑ u nun wunɑ wɑsobun suunu sɔɔn di. \q1 \v 6 Be bɑ Gusunɔ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ, bɑ koo nun wɑ, \q1 kpɑ biti bu mwɑ bu nun yɛ̃ɛ bu nɛɛ, \q1 \v 7 durɔ winiwɑ u yinɑ Gusunɔ u nùn kɔ̃su, \q1 mɑ u win nɑɑnɛ doke win dukiɑ sɔɔ, \q1 u tii kɔ̃su win bwisi sɔɔ. \q1 \v 8 Nɛ, nɑ wɑ̃ɑwɑ Yinni Gusunɔn sɑ̃ɑ yerɔ \q1 nɡe olifin dɑ̃ɑ beku te tɑ kpɑre, tɑ wɛ̃su sɑ̃ɑ. \q1 Nɑ win durom nɑɑnɛ sɑ̃ɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 9 Nɑ kon nùn siɑrɑwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ, domi u kuɑ. \q1 Wi sɔɔrɑ kon nɛn yĩiyɔbu doke be bɑ nùn nɑɑnɛ sɑ̃ɑn suunu sɔɔ \q1 yèn sɔ̃ u sɑ̃ɑ tɔn ɡeo. \c 53 \r (I mɑɑ mɛɛrio 14) \d Dɑfidin womu ɡe u wom kowobun wiruɡii kuɑ kɑ ɡɑɑsirɑru. Ge wee. \q1 \v 1 Wee nɡe mɛ ɡɑri bɑkɑsu su sɑ̃ɑ. \q1 Su rɑ nɛɛ, Gusunɔ sɑri. \q1 Su sɑnkire. Su kom kɔ̃sum mɔ̀. \q1 Sin ɡɑɡu sɑri ɡe ɡɑ ɡeɑ mɔ̀. \q1 \v 2 Yinni Gusunɔ u tɔmbu mɛɛrimɑ sɑɑ wɔllun di, \q1 u kɑ wɑ ɡoo ù n wɑ̃ɑ u bwisi mɔ, \q1 u kɑ wɑ ɡoo ù n wɑ̃ɑ u nùn sɑ̃ɑmɔ. \q1 \v 3 Adɑmɑ u wɑ be kpurowɑ bɑ kɔ̃ɔre. \q1 Be kpurowɑ bɑ sɑnkire. \q1 Be kpurowɑ bɑ kɔ̃sɑ mɔ̀. \q1 Bɑɑ ben turo kun ɡeɑ mɔ̀. \q1 \v 4 Ye u wɑ mɛ, yerɑ u tii bikiɑ u nɛɛ, \q1 kɔ̃sɑn kowo be, bɑ ǹ yɛ̃ru mɔ? \q1 Wee bɑ nɛn tɔmbu ɡbɛnimɔ. \q1 Ben ɡoo kun mɑn sɑ̃ɑmɔ. \q1 \v 5 Yen sɔ̃, bɑ koo nɑndɑ bu diiri \q1 sɑnɑm mɛ ɡɑ̃ɑ bɛrumɡinu sɑri. \q1 Be bɑ kɑ nun tɑbu mɔ̀, \q1 Gusunɔ u koo ben kukunu yɑrinɑsiɑ. \q1 Bɑ koo sekuru wɑ yèn sɔ̃ u bu yinɑ. \q1 \v 6 Yinni Gusunɔ, nɑ nun kɑnɑmɔ \q1 ɑ de fɑɑbɑ kowo ɡoo u yɑri Siɔnin di \q1 u Isirelibɑ, Yɑkɔbun bweseru yɑrɑ dɛsirun di, \q1 kpɑ bɑ n wɑ̃ɑ bɔri yɛndu sɔɔ. \q1 À n kuɑ mɛ, ɑnnɑ ɑ nuku dobu wɑ bi bɑ koo ko mi. \c 54 \d Dɑfidin womu ɡe u wom kowobun wiruɡii kuɑ kɑ mɔrɔku sɑnɑm mɛ Sifuɡibu bɑ nɑ Sɔɔlun mi bu kɑ nùn sɔ̃ mɑ Dɑfidi u kukuɑ ben temɔ. Ge wee. \q1 \v 1 Gusunɔ, ɑ mɑn fɑɑbɑ koowo wunɛn yĩsirun sɔ̃. \q1 A de ɑ mɑn siriɑ kɑ wunɛn dɑm bɑkɑm. \q1 \v 2 Yinni Gusunɔ, ɑ swɑɑ tem kpĩiyɔ kpɑ ɑ nɛn kɑnɑru nɔ. \q1 \v 3 Domi tɔn tukobu bɑ mɑn seesi. \q1 Tɔn kɔ̃sobu bɑ kɑsu bu mɑn ɡo. \q1 Ben bwisikunu sɔɔ, bɑ nɛɛ, wunɛ Gusunɔ ɑ sɑri. \q1 \v 4 Adɑmɑ nɛn mi, wunɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛn fɑɑbɑ kowo. \q1 Be bɑ kɑ mɑn yɔ̃, berɑ ɑ mɑɑ kɑ yɔ̃. \q1 \v 5 A nɛn yibɛrɛbɑ kɔ̃sɑ kɔsio. \q1 A mɑn bɔrɔkiniru sɔ̃ɔsio, ɑ bu ɡo. \q1 \v 6 Kon nun yɑ̃kunu kuɑ kɑ nuku tiɑ. \q1 Kon womu ko kɑ wunɛn yĩsiru n nun tɔmɑ, \q1 domi ɑ sɑ̃ɑ tɔn ɡeo. \q1 \v 7 Wunɑ ɑ rɑ mɑn nuku sɑnkirɑru wunɑri, \q1 kpɑ nɑ n nuku dobu mɔ nɑ̀ n nɛn yibɛrɛbɑ wɑ. \c 55 \d Womu ɡe Dɑfidi u wom kowobun wiruɡii kuɑ kɑ mɔrɔku. Ge wee. \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ, ɑ swɑɑ tem kpĩiyɔ ɑ nɛn kɑnɑru nɔ. \q1 A ku mɑn biru kisi nɑ̀ n nun kɑnɑmɔ. \q1 \v 2 A nɛn lɑɑkɑri koowo kpɑ ɑ mɑn wisi. \q1 Wee nɑ sirenɛ kɑ nuku sɑnkirɑru, \q1 \v 3 nɑ burisinɛ yibɛrɛbɑn ɡɑrin sɔ̃ \q1 kɑ tɔn kɔ̃sobun dɑm dɔrebun sɔ̃. \q1 Tɔmbɑ mɑn kɔ̃sɑ kuɑmmɛ, \q1 bɑ mɑn tɑɑrɛ wɛ̃ kɑ mɔru bɑkɑ. \q1 \v 4 Nɑ nuki sɑnkire too nɛn ɡɔ̃ruɔ. \q1 Mɑ ɡɔɔn bɛrum mɑn nɛnuɑ. \q1 \v 5 Nɑ nɑndɑ sere nɑ diirimɔ. \q1 \v 6 Nɑ nɛɛ, nɑ̀ n dɑɑ kɑsɑ mɔ nɡe kpɑruko, \q1 kon yɔ̃wɑ n dɑ n sinɑ nɑ n wɛ̃re. \q1 \v 7 Kon dukɑ yɑkurɑ n dɑ mi n tomɑ, \q1 kpɑ nɑ n wɑ̃ɑ ɡbɑburɔ. \q1 \v 8 Kon dukɑ yɑkurɑ fuuku n kuku yeru kɑsu, \q1 kpɑ ɡuru woo dɑmɡuu ɡu ku rɑɑ mɑn so. \q1 \v 9 Yinni, ɑ nɛn yibɛrɛbɑn kpunɑɑ kɑm koosio, \q1 kpɑ bu ku nɔɔsinɑ. \q1 Domi nɑ wɑɑmɔ tɔmbɑ wɔbiɑ kɑ sɑnnɔsu mɔ̀ wuuɔ \q1 \v 10 bɑ kɑ ɡen ɡbɑ̃rɑru sikerenɛ sɔ̃ɔ sɔɔ kɑ wɔ̃kuru. \q1 Mɛyɑ kɔ̃sɑ bɑ mɔ̀ wuu ɡe sɔɔ. \q1 \v 11 Nuku kɔ̃suruɡibu kɑ ɡbɛnɔbu kɑ keetɑɡibɑ \q1 bɑ yibɑ wuu ɡe sɔɔ. \q1 \v 12 Ǹ n yibɛrɛn nɑ u nɑ u mɑn wɔnwɑ, \q1 nɑ ǹ ɡɑm ɡerumɔ. \q1 Goo ù n mɑn tusɑ, kon kuke win sɔ̃. \q1 \v 13 Adɑmɑ wunɑ ɑ kuɑ mɛ, \q1 wunɛ wi ɑ sɑ̃ɑ nɛn beruse kɑ nɛn bɔrɔ, \q1 wunɛ wi nɑ rɑ nɛn ɑsiri sɔ̃. \q1 \v 14 Nɛ kɑ wunɛ, kĩi bɑkɑrɑ tɑ sun mɑninɛ, \q1 mɑ sɑ dɔɔ sɑnnu Yinni Gusunɔn sɑ̃ɑ yerɔ. \q1 \v 15 A de ɡɔɔ u tɔn kɔ̃sobu sɛ̃re subɑru sɔɔ, \q1 kpɑ bu dɑ ɡɔribun wɑ̃ɑ yerɔ wɑsiru. \q1 Domi nuku kɔ̃surɑ yibɑ ben swɑɑ sɔɔ. \q1 \v 16 Adɑmɑ Yinni Gusunɔ, wunɑ nɑ fɑɑbɑ kɑnɑmɔ. \q1 Kɑɑ mɑɑ mɑn fɑɑbɑ ko. \q1 \v 17 Tɔ̃ɔ ɡiriru kpuro, nɑ rɑ n weeweenu mɔ̀wɑ. \q1 Mɛyɑ ɑ mɑɑ nɛn nɔɔ nɔɔmɔ. \q1 \v 18 A ǹ kɑɑ de yibɛrɛbɑ bu mɑn nɔmɑ turi bɑɑ mɛ bɑ dɑbi. \q1 Kɑɑ mɑn bɔri yɛndu wɛ̃. \q1 \v 19 Yinni Gusunɔ, wunɛ wi ɑ sɔ̃ wunɛn sinɑ ɡɔnɑɔ sere kɑ bɑɑdommɑɔ, \q1 wunɑ kɑɑ nɛɡii nɔ, kpɑ ɑ bu sekuru doke. \q1 Domi n ǹ koorɔ bu ɡɔ̃ru ɡɔsiɑ \q1 yèn sɔ̃ bɑ ǹ nun nɑsie. \q1 \v 20 Bɑ wi u kɑ bu wɑ̃ɑ bɔri yɛndu sɔɔ sɑnnɔ wɔri. \q1 Bɑ ɑrukɑwɑni ye u kɑ bu bɔkuɑ kusiɑ. \q1 \v 21 Gɑri doriyɑ yi rɑ n wɑ̃ɑ tɔn kɔ̃so win nɔɔwɔ. \q1 Adɑmɑ tɑbun ɡɑriyɑ yi rɑ n wɑ̃ɑ win nukurɔ. \q1 Mɛyɑ mɑɑ win ɡɑri yi rɑ n kokumɔwɑ nɡe ɡum yɑrum. \q1 Adɑmɑ yi rɑ n sɑ̃ɑwɑ nɡe tɑkobibɑ. \q1 \v 22 A wunɛn wɑ̃ɑru kpuro Yinni Gusunɔ nɔmu sɔndio, \q1 kpɑ u nun nɔɔri. \q1 Domi u ǹ derimɔ ɡemɡii u wɔrumɑ. \q1 \v 23 Yinni Gusunɔ, wunɑ kɑɑ de tɔn kɔ̃sobu bu dɑ ɡɔribun wɑ̃ɑ yerɔ. \q1 Kpɑ tɔn ɡowobu kɑ be bɑ bwisi kɔ̃si mɔ bu ɡbi sɛkum. \q1 Adɑmɑ nɛ, wunɑ nɑ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ, Yinni Gusunɔ. \c 56 \d Womu ɡe Dɑfidi u wom kowobun wiruɡii kuɑ. Bɑ ɡu kuɑwɑ kɑ dɔkɔ te tɑ sɑ̃ɑre nɡe kpɑrukoɡiru ɡe ɡɑ sumɔ dɑ̃ɑ bɑkɑru ɡɑrun wɔllɔ. Dɑfidi u womu ɡe kuɑwɑ sɑnɑm mɛ Filisitibɑ bɑ nùn mwɑ bɑ nɛni Gɑtiɔ. Ge wee. \q1 \v 1 Gusunɔ, ɑ nɛn wɔnwɔndu wɑɑwo, \q1 domi tɔn dɑbirɑ tɑ mɑn buku buku mɔ̀. \q1 Tɑ kɑ mɑn tɑbu mɔ̀, \q1 mɑ tɑ mɑn nɔni sɔ̃ɔmɔ tɔ̃ɔ bɑɑtere. \q1 \v 2 Nɛn yibɛrɛ be, bɑ dɑbi, \q1 bɑ mɑn buku buku mɔ̀wɑ sɑɑ kpuro, \q1 be, be bɑ kɑ mɑn tɑbu mɔ̀ mi, \q1 bɑ mɑn wɔri bɑ tɑɑre. \q1 \v 3 Bɛrum mù n mɑn mwɑ. \q1 Wunɑ nɑ rɑ n nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 \v 4 Yinni, nɑ nun siɑrɑ ɡɑri yi ɑ ɡeruɑn sɔ̃. \q1 Nɑ ǹ ɡɑ̃ɑnu ɡɑnun bɛrum mɔ, \q1 domi nɑ nun nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 Mbɑ tɔnu u koo kpĩ u mɑn kuɑ. \q1 \v 5 Tɔ̃ɔ bɑɑtere bɑ rɑ mɑn ɡɑri kɔsiwɑ, \q1 kpɑ bɑ n mɑn ɡɑ̃ɑ kɔ̃sunu bwisikusimɔ. \q1 \v 6 Bɑ nɔɔ tiɑ kuɑ, bɑ mɑn sɑkiriɑmmɛ. \q1 Bɑ nɛn yirɑ kɑsu bu kɑ mɑn hunde wunɑ. \q1 \v 7 Domi bɑ tɑmɑɑ kɔ̃sɑ yɑ koo bu yɑrɑ. \q1 Yinni, ɑ bu suro kɑ mɔru. \q1 \v 8 A nɛn yirɑ kpuro swĩi mi nɑ kpikiru dɑ. \q1 A nɛn nɔni yĩresu ɡɑ̃rio wunɛn bwɑ̃ɑru \f + \fr 56:9 \fr*\fk bwɑ̃ɑru \fk*\ft - Bwɑ̃ɑ te, Yuubɑ bɑ rɑ tu kowɑ kɑ ɡɔnɑ.\ft*\f* sɔɔ. \q1 A sin ɡeeru yoruɑ wunɛn tireru sɔɔ. \q1 \v 9 Gusunɔ, nɑ̀ n nun nɔɔɡiru sue, \q1 nɛn yibɛrɛbɑ bɑ koo biru wurɑ. \q1 Domi nɑ yɛ̃ kɑm kɑm mɑ ɑ sɑ̃ɑwɑ nɛɡii. \q1 \v 10 Yinni Gusunɔ, nɑ nun siɑrɑ ɡɑri yi ɑ ɡeruɑn sɔ̃. \q1 Mɛyɑ kon mɑɑ nun tɔmɑ wunɛn ɡɑri yin sɔ̃. \q1 \v 11 Nɑ ǹ ɡɑ̃ɑnu ɡɑnun bɛrum mɔ, \q1 domi nɑ nun nɑɑnɛ sɑ̃ɑ Yinni. \q1 Ǹ n mɛn nɑ, mbɑ tɔnu u koo kpĩ u mɑn kuɑ. \q1 \v 12 Gusunɔ, kon nɛn nɔɔ mwɛɛru yibiɑ te nɑ nun kuɑ. \q1 Kon yɑ̃kunu ko n kɑ nun siɑrɑ. \q1 \v 13 Domi ɑ mɑn yɑrɑ sɑɑ ɡɔɔn di. \q1 Mɛyɑ ɑ ǹ derimɔ nɛn nɑɑsu su sokurɑ. \q1 Kpɑ n kpĩ n sĩ wunɛn wuswɑɑɔ tɔmbun suunu sɔɔ. \c 57 \r (I mɑɑ mɛɛrio nɑɑsu 8-12, 108:2-6) \d Womu ɡe Dɑfidi u wom kowobun wiruɡii kuɑ. U womu ɡeni kuɑwɑ sɑnɑm mɛ Sɔɔlu u nùn nɑɑ ɡire u ɡo. Mɑ u dɑ u kukuɑ kpee bɑɑ sɔɔ. Ge wee. \q1 \v 1 Gusunɔ, ɑ nɛn wɔnwɔndu wɑɑwo. \q1 Wunɛn miyɑ nɑ kuku yeru kɑsu. \q1 Wunɛn kɑsɑn sɑɑrɑ tɑ koo mɑn bere \q1 sere nɛn nɔni swɑ̃ɑru kpuro tu kɑ kpe. \q1 \v 2 Yinni Wɔrukoo, wunɑ nɑ nɔɔɡiru sue, \q1 domi wunɑ ɑ rɑ mɑn nɔɔri. \q1 \v 3 Sɑɑ wɔllun diyɑ kɑɑ mɑn somimɑ. \q1 Kɑɑ nɛn yibɛrɛbɑ burisinɑ. \q1 A mɑn wunɛn bɔrɔkiniru kɑ wunɛn tɔn ɡeeru sɔ̃ɔsimɑ. \q1 \v 4 Wee nɑ wɑ̃ɑ tɔn kɔ̃sobun suunu sɔɔ \q1 be bɑ sɑ̃ɑ nɡe ɡbee sinɑn si su rɑ tɔmbu tem. \q1 Ben donnɑ nu sɑ̃ɑ ben yɑɑsi kɑ ben sɛ̃ɛnu. \q1 Mɑ ben yɑrɑ sɑ̃ɑ nɡe tɑkobi ye yɑ nɔɔ do. \q1 \v 5 Gusunɔ, wɔllu tɑ ǹ kpɛ̃ tu nun mwɑ wunɛn kpɑ̃ɑrun sɔ̃. \q1 A wunɛn yiiko sɔ̃ɔsio tem kpuro sɔɔ. \q1 \v 6 Nɛn yibɛrɛ be, bɑ mɑn yɛ̃ri bɛriɑ nɛn swɛɛ kpuro sɔɔ, \q1 mɑ nɑ tem tuke nɑ wɑ bɑ wɔru ɡbɑ nɛn wuswɑɑɔ. \q1 Adɑmɑ berɑ bɑ ɡu wɔri. \q1 \v 7 Gusunɔ, nɛn tororɑ sɔ̃. \q1 Kon nun womu kuɑ kpɑ n nɛn bɑrɑnu so. \q1 \v 8 A yɑndo nɛn bwɛ̃rɑ. \q1 Mɑnɑ nɛn ɡɔ̃ɔɡerɑ wɑ̃ɑ. \q1 Mɑnɑ nɛn mɔrɔku ɡɑ wɑ̃ɑ n kɑ sɔ̃ɔ bɔɔsiɑ. \q1 \v 9 Yinni Gusunɔ, kon nun siɑrɑ tɔmbun suunu sɔɔ, \q1 kpɑ n mɑɑ nun tɔmɑ kɑ womusu. \q1 \v 10 Domi wunɛn tɔn ɡeerɑ wɑ̃ɑwɑ sere kɑ wɔllɔ. \q1 Mɛyɑ mɑɑ wunɛn bɔrɔkiniru tɑ sɔ̃ɔsirɑmɔ sere kɑ ɡuru winɔ. \q1 \v 11 Gusunɔ, wɔllu tɑ ǹ kpɛ̃ tu wunɛn kpɑ̃ɑru mwɑ. \q1 A wunɛn yiiko sɔ̃ɔsio hɑnduniɑ kpuro sɔɔ. \c 58 \d Womu ɡe Dɑfidi u wom kowobun wiruɡii kuɑ. Ge wee. \q1 \v 1 Bɛɛ Wɔrukoon tɔmbu, \q1 i ko kpĩ i bɑɑwure siri dee dee i n kɑ sere nɔɔ mɑɑri? \q1 \v 2 Aɑwo, i kɔ̃sɑ mɔ̀wɑ ɡɔ̃ruɔ. \q1 Mɑ i bɔbunu ɑyeru kɛ̃mɔ. \q1 \v 3 Dɑɑ kɔ̃sɑɡii u rɑ sɔ̃ɔsirewɑ sɑɑ win mɛron nukurun di. \q1 Wee kowo u rɑ kɔ̃ɔrewɑ sɑɑ win birun di. \q1 \v 4 Ben nɔɔ ɡɑ rɑ n dɛ̃ɛ yibɑwɑ nɡe wɑɑ, \q1 kpɑ bɑ n ben swɑsu kɔruɑ nɡe surɔkɔru \q1 \v 5 te tɑ kun kĩ tu dobo doboɡibun ɡɑri nɔ, \q1 bɑɑ mɑm wi u dobo dobo yɛ̃ru bon ɡɑri. \q1 \v 6 Yinni Gusunɔ, ɑ bu nɔɔ kɔsukuo. \q1 Be, be bɑ sɑ̃ɑ nɡe ɡbee sinɑn kpɛmminu mi, \q1 ɑ ben bɑɑ sɑburosu yɑkirio. \q1 \v 7 A de bu yɑrinɑ nɡe nim mɛ mu kokumɔ, \q1 kpɑ ɑ bu twee bu ko kpɑnɔbu. \q1 \v 8 Bu ɡbio bu yɑndɑ nɡe sokoro, \q1 kpɑ ɑ ku de bu sɔ̃ɔ wɑ \q1 nɡe bii wìn suru kun yibɑ bɑ kɑ mɑrɑ. \q1 \v 9 Kɑɑ bu ɡurɑwɑ fuuku kɑ woo ɡunɑ sere bu kɑ nɛɛ, \q1 weke te bɑ swɛ̃n koru tɑ dɔ̃ɔ wɑ tɑ swĩɑ, bɑɑ dɑ̃ɑ yɑ̀ n ɡbere. \q1 \v 10 Adɑmɑ ɡemɡii u ko n nuku dobu mɔwɑ \q1 ù n wɑ bɑ nùn mɔru bɑrɑ. \q1 U koo win nɑɑsu kpɑkiɑ tɔn kɔ̃sobun yɛm sɔɔ, \q1 \v 11 kpɑ tɔmbu bu nɛɛ, ɡemɡiiwɑ u koo ɑre wɑ. \q1 Domi Gusunɔwɑ u hɑnduniɑn tɔmbu kpuro sirimɔ. \c 59 \d Womu ɡe Dɑfidi u wom kowobun wiruɡii kuɑ. U ɡu kuɑwɑ sɑnɑm mɛ Sɔɔlu u ɡɔrɑ bu dɑ bu wi, Dɑfidin diru tɑrusi bu nùn ɡo. Ge wee. \q1 \v 1 Nɛn Yinni, ɑ mɑn wɔro nɛn yibɛrɛbɑn nɔmɑn di. \q1 A mɑn kɔ̃suo ben sɔ̃. \q1 \v 2 A mɑn wɔro tɔn kɔ̃sobun nɔmɑn di, \q1 kpɑ ɑ mɑn yɑkiɑ be bɑ tɔmbun yɛm yɑrimɔn nɔmɑn di. \q1 \v 3 Domi be wee bɑ mɑn kɑsu bu ɡo. \q1 Dɑɑ bɔɔbɔyɑɡibɑ bɑ nɔɔ tiɑ mɔ̀ bu kɑ mɑn ɡo. \q1 Nɑ ǹ kɔ̃sɑ kue, nɑ ǹ mɑɑ durum kue, Yinni Gusunɔ. \q1 \v 4 Kɑ mɛ, bɑ sɔɔru mɔ̀ bu kɑ mɑn wɔri. \q1 Yinni, ɑ seewo, ɑ mɑn mɛɛrio, ɑ nɑ ɑ mɑn somi. \q1 \v 5 Gusunɔ Isirelibɑn Yinni, wunɛ wi ɑ wɔllu kɑ tem mɔ, \q1 ɑ seewo ɑ tɔn kɔ̃so be sɛɛyɑsiɑ be, be bɑ ǹ nun nɑsie. \q1 A ku ben ɡoon wɔnwɔndu ko. \q1 \v 6 Yokɑ bɑɑyere bɑ rɑ nɛwɑ bɑ n wori nɡe bɔ̃nu \q1 kpɑ bɑ n kɑ wuu sikerenɛ. \q1 \v 7 Kɔ̃sɑ yɑrimɔ sɑɑ ben nɔsun di, \q1 mɑ n sɑ̃ɑ nɡe bɑ tɑkobi wuuwɑ. \q1 Domi bɑ mɔ̀, wɑrɑ koo nɔ ye bɑ ɡerumɔ. \q1 \v 8 Adɑmɑ wunɛ, Yinni Gusunɔ, ɑ bu yɛ̃ɛmɔ. \q1 A bwesenu kpuro ɑtɑfiiru sɑ̃ɑ. \q1 \v 9 Bɑɑ bɑ̀ n dɑm mɔ ɑmɔ, wunɑ nɑ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 Domi wunɑ nɛn kuku yee bɑkɑru. \q1 \v 10 Yinni kĩruɡii, ɑ nɑ ɑ mɑn swɑɑ ɡbiiyɑ. \q1 Wee ɑ derɑ nɑ nɛn yibɛrɛbɑ mɛɛrɑ kɑ nuku dobu. \q1 \v 11 A ku bu ɡo kpɑ nɛn tɔmbu bu ku rɑɑ ye duɑri. \q1 Adɑmɑ ɑ de bu sirenɑ, kpɑ bu wɔruku wunɛn dɑm sɔ̃. \q1 Domi wunɛ, Yinni Gusunɔ, wunɑ ɑ sɑ̃ɑ bɛsɛn tɛrɛru. \q1 \v 12 Ben ɡere kpuro yɑ durum yibɑwɑ. \q1 A de ben tii suɑbu bu bu surɑ. \q1 Domi bɑ rɑ n weesu kɑ ɡɑri kɔ̃si ɡerumɔwɑ. \q1 \v 13 Yinni, ɑ bu kɑm koosio kɑ mɔru, kpɑ bɑ kun mɑɑ wɑ̃ɑ. \q1 Kpɑ bu ɡiɑ mɑ wunɑ ɑ bɑndu dii Yɑkɔbun bibu sɔɔ kɑ hɑnduniɑ kpuro sɔɔ. \q1 \v 14 Yokɑ bɑɑyere, yibɛrɛ be, \q1 bɑ rɑ nɛwɑ bɑ n wori nɡe bɔ̃nu \q1 kpɑ bɑ n kɑ wuu sikerenɛ, \q1 \v 15 bɑ n kɑsu ye bɑ koo di. \q1 Kpɑ bɑ n wɑ̃ɑ mi, wɔ̃ku ɡiriru, domi bɑ ku rɑ debu. \q1 \v 16 Adɑmɑ nɛ, nɑ kon womu ko wunɛn dɑm sɔ̃. \q1 Buru buru yellu, nɑ kon nun tɔmɑ wunɛn kĩrun sɔ̃, \q1 domi ɑ sɑ̃ɑwɑ nɛn kuku yee dɑmɡiru, \q1 kpɑ n kuke wunɛn mi nɑ̀ n nuki sɑnkire. \q1 \v 17 Yinni Gusunɔ, wunɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛn dɑm kɑ mɑɑ nɛn kuku yee dɑmɡiru. \q1 Wunɑ kon tɔmɑ, domi ɑ sɑ̃ɑwɑ tɔn ɡeo. \c 60 \r (I mɑɑ mɛɛrio nɑɑsu 7-14, 108:7-14) \d Womu ɡe Dɑfidi u wom kowobun wiruɡii kuɑ kɑ mɔrɔku. U ɡu kuɑwɑ u kɑ keu sɔ̃ɔsi. Womu ɡe, Dɑfidin tɑbɑ ɡɑ kɑ yɑ̃ bi u kɑ Siriɡii be bɑ wɑ̃ɑ Mɛsopotɑmiɔ kɑ Sobɑɔ kuɑ. Ye Dɑfidi u tɑɑ bi wee, win tɑbu sunɔ Yoɑbu u Edɔmun tɑbu kowobu ɡowɑ nɔrɔbun subɑ wɔkurɑ yiru (12.000) wɔwɑ ɡɑɑ sɔɔ ye bɑ mɔ̀ Bɔru. Womu ɡe wee. \q1 \v 1 Gusunɔ, wee ɑ sun yinɑ mɑ ɑ sun yɑrinɑsiɑ. \q1 Bɑɑ mɛ ɑ mɔru sɑ̃ɑ, ɑ sun seeyo. \q1 \v 2 A derɑ tem mu yĩirɑ mɑ mu bɛsikirɑ. \q1 A mu kpɑɑsinɔ domi mu kɑnkirɑmɔ. \q1 \v 3 A derɑ wunɛn tɔmbɑ nɔni sɔ̃ɔrɑ, \q1 mɑ bɑ tɑm nɔrɑ mu ben wiru ɡɔsiɑ. \q1 \v 4 Be bɑ nun nɑsie, berɑ ɑ wunɛn ɡidi bɔrɑ wɛ̃, \q1 kpɑ yu sɔ̃ɔsirɑ ɡem sɔ̃. \q1 \v 5 A sun wɔro kɑ wunɛn dɑm. \q1 A bɛsɛn kɑnɑru nɔɔwɔ, \q1 kpɑ su fɑɑbɑ wɑ bɛsɛ wunɛn kĩnɑsibu. \q1 \v 6 Gusunɔ u ɡeruɑ win sɑ̃ɑ yee dɛɛrɑrɔ u nɛɛ, u koo nɑsɑrɑ wɑ. \q1 U koo Sikɛmu bɔnu ko kpɑ u tɔmbu Sukɔtun wɔwɑ yɑbuɑ. \q1 \v 7 Wiyɑ u Gɑlɑdi mɔ. Wiyɑ u mɑɑ Mɑnɑse mɔ. \q1 Efɑrɑimu yɑ sɑ̃ɑwɑ nɡe win sii furɔ kɔkɔru. \q1 Mɑ Yudɑ yɑ sɑ̃ɑ nɡe win sinɑ dɛkɑ. \q1 \v 8 Adɑmɑ Mɔɑbu yɑ sɑ̃ɑwɑ win woburutiɑ. \q1 U koo Edɔmu bɑrɑ nɔɔ teu kɔ̃ɔwɑ u kɑ sɔ̃ɔsi mɑ yɑ kuɑ wiɡiɑ. \q1 Filisitibɑ bɑ koo nùn nɑsɑrɑn kuuki koosi kɑ nuku dobu. \q1 \v 9 Wɑrɑ u koo kɑ mɑn dɑ wuu ɡbɑ̃rɑruɡuu ɡen mi. \q1 Wɑrɑ u koo mɑn kpɑrɑ u kɑ dɑ Edɔmuɔ. \q1 \v 10 Yinni Gusunɔ, wunɑ kɑɑ kɑ mɑn dɑ, wunɛ wi ɑ rɑɑ sun yinɑ, \q1 mɑ ɑ ku rɑ mɑɑ kɑ bɛsɛn tɑbu kowobu yɑri. \q1 \v 11 A sun somiɔ su kɑ yɑri nɔni swɑ̃ɑrun di. \q1 Tɔnun somiru tɑ sɑ̃ɑwɑ wom dirum. \q1 \v 12 À n wɑ̃ɑ kɑ bɛsɛ, sɑ ko kpĩ su tɑbu ko kɑ wɔruɡɔru. \q1 Kpɑ ɑ bɛsɛn yibɛrɛbɑ kɔsuku. \c 61 \d Dɑfidin womu ɡe u wom kowobun wiruɡii kuɑ kɑ mɔrɔku. U nɛɛ, \q1 \v 1 Gusunɔ, ɑ nɛn weeweenu nɔɔwɔ, \q1 kpɑ ɑ nɛn kɑnɑru nɔ. \q1 \v 2 Sɑɑ tontonden diyɑ nɑ nun nɔɔɡiru sue kɑ nuku sɑnkirɑnu. \q1 A kɑ mɑn ɡuuru yɔɔwo te nɑ ǹ kpɛ̃ n kɑ tii yɔ. \q1 \v 3 Domi ɑ sɑ̃ɑwɑ nɛn kuku yeru. \q1 Mɑ ɑ mɑɑ sɑ̃ɑ nɛn ɡbɑ̃rɑru nɛn yibɛrɛbɑn wuswɑɑɔ. \q1 \v 4 Nɑ kĩ nɑ n wɑ̃ɑ wunɛn kuu bekuruɡirɔ sere kɑ bɑɑdommɑɔ, \q1 nɑ n kukuɑ wunɛn kɑserun kɔkɔrɔ. \q1 \v 5 Domi ɑ rɑ mɑn kue ye nɑ kĩ, \q1 kpɑ ɑ mɑn tubi wɛ̃ ye ɑ rɑ be bɑ wunɛn yĩsiru nɑsie wɛ̃. \q1 \v 6 Gusunɔ, ɑ bɛsɛn sinɑ bokon wɑ̃ɑru dɑkɑɑ dɑɑsio. \q1 A de win wɑ̃ɑru tu dɛnyɑ. \q1 \v 7 Kpɑ ɑ de u n bɑndu dii sere kɑ bɑɑdommɑɔ wunɛn wuswɑɑɔ. \q1 A de wunɛn bɔrɔkiniru kɑ wunɛn tɔn ɡeerɑ n wɑ̃ɑ wi sɔɔ. \q1 \v 8 Sɑɑ yerɑ kon nun tɔmɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ, \q1 kpɑ nɑ n nɛn nɔɔ mwɛɛru yibiɑmɔ tɔ̃ɔ bɑɑtere. \c 62 \d Womu ɡe Dɑfidi u Yedutum kɑ wom kowobun wiruɡii kuɑ. Ge wee. \q1 \v 1 Kɑ ɡeemɑ, Gusunɔ wunɛ sɔɔrɑ nɛn nɑɑnɛ wɑ̃ɑ. \q1 Wunɑ ɑ rɑ mɑn fɑɑbɑ ko. \q1 \v 2 Wunɑ ɑ mɑɑ sɑ̃ɑ nɛn kperu tèn mi nɑ rɑ kuke n kɑ fɑɑbɑ wɑ. \q1 Wunɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛn kuku yee bɑkɑru. \q1 A ǹ derimɔ nɛn nɑɑsu su sokurɑ. \q1 \v 3 Sere sɑɑ yerɑ̀ i ko i n tɔnu kunisi i n sɛ̃re, \q1 nɡe mɛ bɑ rɑ ɡɑnɑ ye yɑ dɛburɑ sure, \q1 ǹ kun mɛ kɑrɑ ye yɑ wɔrumɑɑ dɔɔ. \q1 \v 4 Geemɑ, bɑ nɔɔ tiɑ mɔ̀ \q1 bu kɑ durɔ wi surɑ win ɑye bɑkɑrun di. \q1 Bɑ ku rɑ n weesu mɛɛrɑ ɡɑ̃ɑnu ben mi. \q1 Kɑ nɔɔwɑ bɑ rɑ n tɔnu domɑru kuɑmmɛ, \q1 ɡɔ̃ruɔ kpɑ bɑ n nùn bɔ̃rusimɔ. \q1 \v 5 Gusunɔ, wunɛ sɔɔrɑ nɛn nɑɑnɛ wɑ̃ɑ. \q1 Wunɛ sɔɔrɑ nɛn yĩiyɔbu wɑ̃ɑ. \q1 \v 6 Wunɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛn kperu tèn mi kon kuke n kɑ fɑɑbɑ wɑ. \q1 Wunɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛn kuku yee bɑkɑru. \q1 Nɛn nɑɑsu kun mɑɑ sokurɑmɔ. \q1 \v 7 Gusunɔ, wunɑ ɑ rɑ mɑn fɑɑbɑ ko, kpɑ ɑ de nɑ n bɛɛrɛ mɔ. \q1 Wunɑ nɛn kuku yee dɑmɡiru. \q1 \v 8 Bɛɛ tɔmbu, i nùn nɑɑnɛ koowo sɑɑ kpuro. \q1 I nùn sɔ̃ɔwɔ ye yɑ bɛɛ nɛni. \q1 Domi wiyɑ u sɑ̃ɑ bɛsɛn kuku yeru. \q1 \v 9 Tɔnu u sɑ̃ɑwɑ wom dirum. \q1 Mɛyɑ u mɑɑ sɑ̃ɑ weesu. \q1 Bɑ̀ n nùn kilo sɔndi, kɑɑ deemɑ u ǹ woo bunum turɑ. \q1 \v 10 I ku bɛɛn nɑɑnɛ doke dɑɑ bɔɔbɔyɑ sɔɔ. \q1 I ku mɑɑ bɛɛn yĩiyɔbu doke wɔbiɑ sɔɔ. \q1 Bɛɛn dukiɑ yɑ̀ n kuurɑmɔ, i ku bɛɛn bwɛ̃rɑ kpuro doke ye sɔɔ. \q1 \v 11 N ǹ nɔn teeru nɑ Gusunɔn ɡere yeni nuɑ ye u nɛɛ, wiyɑ u dɑm mɔ. \q1 \v 12 Yinni Gusunɔ, wunɑ ɑ durom mɔ. \q1 A rɑ bɑɑwure kɔsiewɑ ye u kuɑ. \c 63 \d Dɑfidin womu. U ɡu kuɑwɑ sɑnɑm mɛ u wɑ̃ɑ Yudɑn ɡbɑburɔ. Ge wee. \q1 \v 1 Gusunɔ, ɑ sɑ̃ɑwɑ nɛn Yinni. \q1 Wunɑ nɑ soku. \q1 Nɑ wunɛn bɛkɛ bɑrɔ. \q1 Mɑ nɛn wɑsi kpuro bɛsikirɑmɔ wunɛn sɑrirun sɔ̃ \q1 nɡe mɛ tem ɡbebum mu rɑ n bɛsikirɑmɔ nim sɑrirun sɔ̃. \q1 \v 2 Wee nɑ wɑ̃ɑ wunɛn sɑ̃ɑ yerɔ nɑ nun mɛɛrɑ, \q1 kpɑ n kɑ wunɛn dɑm kɑ wunɛn yiiko wɑ. \q1 \v 3 Domi wunɛn tɔn ɡeeru tɑ ɡisɔn wɑ̃ɑru kere. \q1 Yen sɔ̃nɑ kon nun tɔmɑ kɑ womusu. \q1 \v 4 Kon nun siɑrɑ nɛn wɑ̃ɑru kpuro sɔɔ, \q1 kpɑ n nɔmɑ suɑ wɔllɔ n kɑ nun sɑ̃. \q1 \v 5 Nɛn hunde koo debu \q1 nɡe wi u dĩɑ duronu kɑ yɑɑ ɡumɡiɑ di. \q1 Kon nun siɑrɑ kɑ nuku dobun kuuki. \q1 \v 6 Nɑ̀ n kpĩ, nɑ rɑ n nun yɑɑyewɑ nɑ n wunɛn bwisikunu mɔ̀ wɔ̃kuru. \q1 \v 7 Domi ɑ sɑ̃ɑwɑ nɛn somiɔ. \q1 Nɑ̀ n kukuɑ wunɛn kɑsenun kɔkɔrɔ, \q1 nɑ rɑ n nuku dobu mɔ. \q1 \v 8 Nɑ kɑ nun mɑninɛwɑ dim dim, \q1 mɑ wunɛn nɔm ɡeu ɡɑ mɑn nɛni. \q1 \v 9 Be bɑ kɑsu bu mɑn ɡo \q1 bɑ koo dɑwɑ sere tem sɔɔ sɔɔwɔ. \q1 \v 10 Tɑkobiwɑ bɑ koo kɑ bu ɡo, \q1 kpɑ purukɑnu nu ben ɡonu tem. \q1 \v 11 Nɛ, sinɑ boko kon yɛ̃ɛri wunɛ sɔɔ. \q1 Wi u kɑ nun bɔ̃ruɑ u koo tii siɑrɑ, \q1 ɑdɑmɑ kɑɑ wee kowobun nɔsu kɔre. \c 64 \d Womu ɡe Dɑfidi u wom kowobun wiruɡii kuɑ. Ge wee. \q1 \v 1 Gusunɔ, ɑ nɛn nɔɔ nɔɔwɔ sɑnɑm mɛ nɑ weeweenu mɔ̀. \q1 A mɑn kɔ̃suo nɛn yibɛrɛ wi nɑ nɑsien sɔ̃. \q1 \v 2 A mɑn yɑro tɔn kɔ̃sobun wesiɑnɔsun di. \q1 Kpɑ ɑ mɑn yɑrɑ dɑɑ kɔ̃sɑɡibun suunun di. \q1 \v 3 Bɑ ben yɑrɑ nɔɔ derɑmɔ nɡe tɑkobi, \q1 kpɑ bɑ n ɡɑri kɔ̃si kɑsukumɔ nɡe sɛ̃ɛnu, \q1 \v 4 bu kɑ wi u kun ɡɑ̃ɑnu kue to ɑsiri sɔɔ. \q1 \v 5 Bɑ tii dɑm kɛ̃mɔwɑ kɔ̃sɑn kobu sɔɔ. \q1 Bɑ rɑ nɔɔ tiɑ ko bu kɑ tɔmbu yinɑ bɛriɑ \q1 bɑ n mɔ̀, ɡoo kun bu wɑsi. \q1 \v 6 Kɔ̃sɑ bɑ himbɑ mɔ̀ bɑ mɔ̀, ben kpunɑɑ ye, yɑ wɑ̃wɑ mɑm mɑm. \q1 Domi ɡoo kun kpɛ̃ u tɔnun ɡɔ̃run ɡɑri tubu. \q1 \v 7 Gusunɔ u bu sɛ̃ɛnu twee. \q1 Wee nu bu ɡirɑri. \q1 \v 8 U bu mwɑ kɑ ben tii tiin ɡɑri. \q1 Be bɑ bu wɑ kpuro bɑ rɑ wii ɡimɑnu kowɑ. \q1 \v 9 Kpɑ bɛrum mu be kpuro mwɑ bɑ n kpɑrɑmɔ ye Gusunɔ u kuɑ, \q1 kpɑ bɑ n yen bwisikunu mɔ̀. \q1 \v 10 Yinni Gusunɔn miyɑ ɡemɡii u rɑ kuku yeru kɑ nuku dobu wɑ. \q1 Kpɑ bèn ɡɔ̃ru ɡɑ dɛɛre bu bɛɛrɛ wɑ win mi. \c 65 \d Womu ɡe Dɑfidi u wom kowobun wiruɡii kuɑ. Ge wee. \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ, sɑ ko nun siɑrɑ kɑ nɑɑnɛ dokebu Siɔniɔ, \q1 kpɑ su nɔɔ mwɛɛ ni sɑ nun kuɑ yibiɑ. \q1 \v 2 Yinni Gusunɔ, wunɛ wi ɑ rɑ tɔmbun kɑnɑru nɔ, \q1 tɔmbu kpuro bɑ koo nɑ wunɛn mi. \q1 \v 3 Bɛsɛn torɑnu sun buniɛ. \q1 Wunɑ kɑɑ sun nu suuru kuɑ. \q1 \v 4 Doo nɔɔruɡiiwɑ wi ɑ ɡɔsɑ u nun susi u wɑ̃ɑ wunɛn sɑ̃ɑ yerɔ. \q1 Wunɛn wɑ̃ɑ yerun nuku dobu koo de su debu wunɛn sɑ̃ɑ yee dɛɛrɑrɔ. \q1 \v 5 Gusunɔ bɛsɛn fɑɑbɑ kowo, wunɛn kĩrun sɑɑbu, \q1 ɑ rɑ bɛsɛn kɑnɑru wure, \q1 kpɑ ɑ sun sɔm mɑɑmɑɑkiɡinu sɔ̃ɔsi. \q1 Wunɑ tɔmbu kpuro bɑ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ temɔ sere kɑ be bɑ wɑ̃ɑ nim wɔ̃kun tem burenɔ. \q1 \v 6 Wunɑ ɑ dɑm mɔ. \q1 Kɑ dɑm mɛyɑ ɑ kɑ ɡuunu swĩi nin ɑyenɔ. \q1 \v 7 Wunɑ ɑ rɑ nim wɔ̃kun wɔkinu mɑrisie, \q1 kpɑ ɑ ɡen nim kurenu yɔ̃rɑsiɑ. \q1 Mɛyɑ ɑ rɑ mɑɑ tɔmbun wurenu kpeesie. \q1 \v 8 Hɑnduniɑn ɡoonu nnɛ sɔɔ, \q1 tɔmbu kpuro bɑ wunɛn sɔm mɑɑmɑɑkiɡinu nɑsie. \q1 Wunɛ wi ɑ rɑ sɔ̃ɔ yɑri yeruɡibu kɑ sɔ̃ɔ duu yeruɡibu nuku dobu wɛ̃. \q1 \v 9 Wunɑ ɑ rɑ tem nɔɔri, kpɑ ɑ mu nim yɛ̃kɑ mu n kpɑ̃. \q1 A rɑ mɑɑ de mu n dukiɑ mɔ. \q1 Gusunɔ, wunɛn bwiɑ yɑ nim yibɑwɑ. \q1 Mɛyɑ ɑ rɑ kɑ tem dwiiyɑsie, kpɑ dĩɑnu nu wɑ nu kɑ kpi. \q1 \v 10 A rɑ ɡberun kpĩin tem kusɑnu kɔsuku kpɑ ɑ nu nim yɛ̃kɑ. \q1 A rɑ mɑɑ de ɡurɑ yu nu dwiiyɑsiɑ mɑm mɑm, \q1 kpɑ ɑ ye bɑ duurɑ mi domɑru kuɑ yu kɑ kpi. \q1 \v 11 A rɑ dewɑ wɔ̃ɔ ɡu tore kpɑ ɡu kpe kɑ wunɛn durom, \q1 kpɑ deburɑ n wɑ̃ɑ mi ɑ sɑrɑ kpuro. \q1 \v 12 Debu te, tɑ wɑ̃ɑwɑ kɑ kpɑrɑ yenɔ, \q1 mɑ nuku dobu nɔɔrɑmɔ ɡuunɔ. \q1 \v 13 Mɑ yɑ̃ɑnu tɛrie kpɑrɑ yenu mi. \q1 Mɛyɑ ɑlikɑmɑ yɑ kpiɑ yɑ wɔwɑ wukiri, \q1 mɑ bɑɑyere kpuro yɑ nun tɑkɑru mɔ̀, yɑ womu mɔ̀ kɑ nuku dobu. \c 66 \p \v 1 Womu ɡe bɑ wom kowobun wiruɡii kuɑ. Ge wee. \q1 Bɛɛ hɑnduniɑn tɔmbu kpuro, \q1 i Gusunɔ nɔɔɡiru sueyo kɑ nuku dobu. \q1 \v 2 I womu koowo win yĩsirun yiikon sɔ̃. \q1 I win yĩsiru wɔlle suo kɑ womusu, \q1 \v 3 kpɑ i nùn sɔ̃ mɑ win sɔmɑ yɑ nɑnum mɔ, \q1 domi win dɑm mu kpɑ̃. \q1 Yen sɔ̃nɑ win yibɛrɛbɑ bɑ nùn wiru kpĩiyɑmmɛ. \q1 \v 4 Hɑnduniɑɡibu kpuro bɑ nùn yiirɑmmɛ. \q1 Bɑ nùn tɔmɑmɔ kɑ womusu, \q1 mɑ bɑ win yĩsiru bɛɛrɛ wɛ̃ɛmɔ. \q1 \v 5 I nɑ i Gusunɔn sɔmɑ mɛɛri ye u kuɑ. \q1 U nɑnum mɔ ù n sɔmburu mɔ̀ tɔmbun suunu sɔɔ. \q1 \v 6 U derɑ dɑɑrɑ ɡberɑ, \q1 mɑ sɑ tɔburɑ bɛsɛn nɑɑsu kun nim wɑ, \q1 mɑ sɑ nuku dobu kuɑ wi sɔɔ. \q1 \v 7 U bɑndu diiwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ win dɑm sɑɑbu. \q1 U bwesenu kpuro mɛɛrɑ kɑ lɑɑkɑri, \q1 kpɑ mɛm nɔɔ sɑribɑ bu ku rɑɑ nùn seesi. \q1 \v 8 I Gusunɔ siɑro bɛɛ bwesenu kpuro. \q1 I nùn tɔmɔ bu nɔ bɑɑmɑ. \q1 \v 9 Domi u bɛsɛn wɑ̃ɑru wɔrɑ. \q1 U ǹ dere su sokurɑ. \q1 \v 10 Gusunɔ, ɑ sun doke lɑɑkɑri mɛɛribu sɔɔ. \q1 A derɑ sɑ wɑ̃ɑ dɔ̃ɔ sɔɔ nɡe sii ɡeesu. \q1 \v 11 A sun kpɛ̃ɛ yinɑ sɔɔ mɑ ɑ sun sɔmu bɑkɑnu sɔbi. \q1 \v 12 A derɑ bɛsɛn yibɛrɛbɑ bɑ sun sɔni, \q1 mɑ sɑ dɔ̃ɔ kɑ nim sɑrɑ. \q1 Adɑmɑ ɑ sun yɑrɑ min di sɑ n kɑ bɔri yɛndu mɔ. \q1 \v 13 Kon du wunɛn sɑ̃ɑ yerɔ n kɑ nun yɑ̃kuru kuɑ, \q1 kpɑ n nɛn nɔɔ mwɛɛnu yibiɑ \q1 \v 14 ni nɑ nun kuɑ nɛn wɑhɑlɑn sɑɑ sɔɔ. \q1 \v 15 Kon kɑ nun kɛtɛbɑ kɑ bonu yɑ̃kuru kuɑ, \q1 kpɑ n kɑ nun yɑ̃ɑ ni nu ɡum mɔ yɑ̃ku dɔ̃ɔ mwɑɑrɑruɡinu kuɑ. \q1 \v 16 Bɛɛ be i Gusunɔ nɑsie, i nɑ i nɔ, \q1 kpɑ n bɛɛ sɔ̃ ye u mɑn kuɑ. \q1 \v 17 Nɑ nùn nɔɔɡiru sue u mɑn somi, \q1 mɑ nɑ nùn siɑrɑ kɑ womusu. \q1 \v 18 Nɑ̀ n dɑɑ torɑru ɡɑru mɔ nɛn ɡɔ̃ruɔ, \q1 Yinni Gusunɔ kun dɑɑ mɑn wurɑrimɔ. \q1 \v 19 Adɑmɑ u nɛn kɑnɑru swɑɑ dɑki u mɑn wurɑri. \q1 \v 20 Nɑ nùn siɑrɑ domi u nɛn kɑnɑru mwɑ. \q1 Mɑ u ǹ mɑn win durom wunɑri. \c 67 \d Womu ɡe Dɑfidi u wom kowobun wiruɡii kuɑ kɑ mɔrɔku. Ge wee. \q1 \v 1 Gusunɔ, ɑ bɛsɛn wɔnwɔndu wɑɑwo, \q1 kpɑ ɑ sun domɑru kuɑ. \q1 A de ɑ kɑ sun nɔnu ɡeu mɛɛri, \q1 \v 2 kpɑ tɔmbu bu wunɛn swɑɑ ɡiɑ hɑnduniɑ sɔɔ, \q1 kpɑ bɑ n yɛ̃ mɑ wunɑ ɑ rɑ tɔnu fɑɑbɑ ko. \q1 \v 3 Gusunɔ, bwesenu kpuro nu nun siɑrɑmɔ \q1 mɑ nu nun tɔmɑmɔ. \q1 \v 4 Nu wɑ̃ɑ nuku dobu sɔɔ, domi ɑ rɑ nu siriewɑ dee dee. \q1 Wunɑ ɑ mɑɑ nu kpɑre tem mɛ sɔɔ. \q1 \v 5 Bwesenu kpuro nu nun siɑrɑmɔ mɑ nu nun tɔmɑmɔ. \q1 \v 6 Domi ɑ rɑ de tem mu dĩɑnu mɑ. \q1 Gusunɔ, wunɑ ɑ sɑ̃ɑ bɛsɛn Yinni. \q1 A rɑ sun domɑru kue. \q1 \v 7 A sun domɑru kuo. Hɑnduniɑɡibu kpuro bɑ nun nɑsie. \c 68 \d Womu ɡe Dɑfidi u wom kowobun wiruɡii kuɑ. Ge wee. \q1 \v 1 Gusunɔ, ɑ seewɑ mɑ wunɛn yibɛrɛbɑ bɑ yɑrinɑ. \q1 Wunɛn wɛrɔbu bɑ duki suɑ wunɛn wuswɑɑn di. \q1 \v 2 A bu yɑrinɑsiɑ nɡe wiisu. \q1 Mɑ bɑ yɑndɑ nɡe ɡum minɛru te bɑ dɔ̃ɔ tĩi. \q1 Tɔn kɔ̃sobu bɑ mundɑ wunɛn wuswɑɑɔ Gusunɔ. \q1 \v 3 Adɑmɑ ɡemɡibu bɑ rɑ n nuku dobu kɑ nɑsɑrɑ mɔwɑ wunɛn mi kpɑ bɑ n yɛ̃ɛrimɔ. \q1 \v 4 I Gusunɔn yĩsiru wɔlle suo kɑ womusu. \q1 I nùn swɑɑ kuo, u ɡbɑburu mɔ̀, \q1 u ɡuru winu sɔni u wee. \q1 Win yĩsirɑ Yinni Gusunɔ. \q1 I nuku dobu koowo win wuswɑɑɔ. \q1 \v 5 Yinni Gusunɔ, wunɑ ɑ sɑ̃ɑ ɡobekubɑn bɑɑbɑ kɑ ɡɔminibun kɔ̃so. \q1 A wɑ̃ɑ wunɛn wɑ̃ɑ yee dɛɛrɑrɔ. \q1 \v 6 Wunɑ ɑ rɑ be tɔmbɑ yinɑ yɛnu wɛ̃, \q1 kpɑ ɑ yobu yɑkiɑ, ɑ bu nuku dobu wɛ̃. \q1 Adɑmɑ kɑɑ mɛm nɔɔ sɑribɑ deriwɑ mi ɡɑ̃ɑnu sɑri. \q1 \v 7 Gusunɔ, sɑnɑm mɛ ɑ wunɛn tɔmbu swɑɑ ɡbiiye ɡbɑburɔ, \q1 \v 8 tem mu yĩirɑ, mɑ wɔllɑ wukiɑrɑ kɑ dɑm wunɛn wuswɑɑɔ. \q1 Mɑ Sinɑin ɡuurɑ diirɑ wunɛ Isirelibɑn Yinnin wuswɑɑɔ. \q1 \v 9 A derɑ ɡuri bɑrukɑɡiɑ yɑ nɑ, \q1 mɑ wunɛn tem sɔɔ wɑ̃ɑrɑ wurɑmɑ. \q1 \v 10 Mɛ sɔɔrɑ wunɛn tɔmbɑ ben wɑ̃ɑ yeru kuɑ, \q1 mɛ, mɛ ɑ sɔɔru kuɑ kɑ kĩru wɔnwɔndobun sɔ̃. \q1 \v 11 Yinni Gusunɔ, ɑ woodɑ wɛ̃, \q1 mɑ tɔn kurɔ sɔmɔ dɑbiru bɑ ye kpɑrɑ. \q1 \v 12 Yibɛrɛbɑn tɑbu sinɑmbɑ yɑkikirɑmɔ, \q1 mɑ ben kurɔbu bɑ ben yɑ̃nu bɔnu mɔ̀ ni bɑ deri. \q1 \v 13 N sɑ̃ɑre kpɑrukonun kɑsi yi sii ɡeesu sɔɔwɑ \q1 mɑ nin sɑnsu wurɑ mɔnsi, mɑ i sere dɑ i kpĩ yɑ̃ɑ ɡɔ̃sɔ? \q1 \v 14 Sɑnɑm mɛ Dɑm kpuroɡii wi, u sinɑm be yɑrinɑsiɑ, \q1 tem mu bururɑ ɡuu te bɑ mɔ̀ Sɑlumɔniɔ. \q1 \v 15 Bɑsɑnin ɡuunu nu sɑ̃ɑwɑ ɡuu bɑkɑnu. \q1 Nin ɡunɡunu mɑɑ dɑbi. \q1 \v 16 Bɛɛ ɡuu ni i ɡunɡuu dɑbinu mɔ, \q1 mbɑn sɔ̃nɑ i kɑ Gusunɔn ɡuu te u ɡɔsɑ nisinu mɔ̀. \q1 I n yɛ̃ mɑ miyɑ u koo win wɑ̃ɑ yeru ko sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 17 Yinni Gusunɔ, ɑ tɑbu kɛkɛ dɑbinu mɔ, \q1 mɑ ɑ sĩimɔ yen nɔrɔm nɔrɔm kɑ yen nɔrɔm nɔrɔm subɑ yɛndun suunu sɔɔ. \q1 Wunɛn yiiko ye yɑ sɔ̃ɔsirɑ Sinɑiɔ yɑ wurɑ wunɛn sɑ̃ɑ yerɔ. \q1 \v 18 Yinni Gusunɔ, ɑ yɔɔwɑ ɡuurun wɔllɔ, mɑ ɑ tɔmbu yoru mwɛɛrɑ. \q1 Mɑ bɑ nun kɛ̃nu kɑ̃, kɑ mɑm be bɑ nun seesimɔn tii. \q1 \v 19 Gusunɔ u rɑ sun nɔɔri. \q1 Wiyɑ u sɑ̃ɑ bɛsɛn fɑɑbɑ kowo. \q1 Yen sɔ̃, sɑ ko nùn siɑrɑ tɔ̃ɔ bɑɑtere. \q1 \v 20 Wiyɑ u rɑ tɔnu fɑɑbɑ ko. \q1 Wi turowɑ u koo kpĩ u nùn yɑkiɑ sɑɑ ɡɔɔn di. \q1 \v 21 Wiyɑ u koo win yibɛrɛbɑn wiru kɔrɑ. \q1 Kpɑ u be bɑ wɑ̃ɑ durum sɔɔn wii suunu yɑbe. \q1 \v 22 Wiyɑ u nɛɛ, u koo kɑ bu nɑ sɑɑ Bɑsɑnin di, \q1 kpɑ u bu yɑrɑmɑ sɑɑ nim wɔ̃ku sɔɔn di, \q1 \v 23 kpɑ su bɛsɛn nɑɑsu kpɛ̃ɛ ben yɛm sɔɔ, \q1 kpɑ bɛsɛn bɔ̃nu nu ben ɡonu tem. \q1 \v 24 Gusunɔ nɛn Yinni, nɛn sinɑ boko, \q1 bɑ wunɛn sɑnum wɑɑmɔ wunɛn sɑ̃ɑ yee dɛɛrɑrɔ. \q1 \v 25 Wom kowobɑ bɑ swɑɑ ɡbiɑ, \q1 mɑ be bɑ bɑrɑnu kɑ mɔrɔkunu soomɔ bɑ bu swĩi, \q1 bɑ wɑ̃ɑ wɔndiɑ be bɑ bɑrɑnu soomɔn suunu sɔɔ. \q1 \v 26 I Yinni Gusunɔ siɑro mi tɔmbɑ mɛnnɑ. \q1 Bɛɛ Isirelibɑn bweseru, i nùn wɔlle suo. \q1 \v 27 Bɛnyɑmɛɛ wi u piiburu bo, win bweserɑ tɑ bu swɑɑ ɡbiiye, \q1 mɑ Yudɑn bwese kɛrɑn wiruɡibu kɑ ben tɔmbu bɑ bu swĩi. \q1 Yen biru, Sɑbulonin bwese kɛrɑ kɑ Nɛfitɑliɡiɑn wiruɡibu bɑ bu swĩi. \q1 \v 28 Gusunɔ u woodɑ wɛ̃ bu nùn ko dɑmɡii. \q1 Gusunɔ, ɑ ye ɑ sun kuɑ dɑm sireo. \q1 \v 29 Sinɑmbɑ koo kɑ nun kɛ̃nu nɑɑwɑ wunɛn sɑ̃ɑ yerɔ te tɑ Yerusɑlɛmun diɑ kpuro ɡunum kere. \q1 \v 30 Yinni Gusunɔ, ɑ Eɡibiti yɑm swĩɛyɔ, ye yɑ nun sɑ̃ɑmɔ kɑ sii ɡeesu, \q1 ye, ye yɑ sɑ̃ɑ nɡe kɑrɑku ɡe ɡɑ wɑ̃ɑ dɑɑrun bɔkuɔ, \q1 ǹ kun mɛ nɡe nɑɑ kinɛ ni nu wɑ̃ɑ ɡɔ̃sɔ, \q1 ye, ye yɑ bwesenu dɑm dɔremɔ. \q1 A be bɑ rɑ n tɑbu kĩ yɑrinɑsio. \q1 \v 31 Dɑmɡibɑ wee sɑɑ Eɡibitin di. \q1 Mɑ Etiopiɡibɑ duki mɔ̀ bɑ nɔmɑ sue Gusunɔn mi ɡiɑ. \q1 \v 32 Hɑnduniɑn sinɑmbu, i Yinni Gusunɔ siɑro kɑ womusu. \q1 I nùn wɔlle suo. \q1 \v 33 I nùn siɑro kɑ womusu \q1 wi, wi u sĩimɔ wɔllɔ te tɑ wɑ̃ɑ sɑɑ yellun di. \q1 Wee win nɔɔ dɑmɡuu ɡɑ nɔɔrɑ. \q1 \v 34 I Gusunɔ bɛɛrɛ wɛ̃ɛyɔ. \q1 Win yiiko yɑ wɑ̃ɑwɑ Isirelibɑ sɔɔ. \q1 Mɑ win dɑm mu wɑ̃ɑ wɔllɔ. \q1 \v 35 Gusunɔ, ɑ nɑnum mɔ wunɛn sɑ̃ɑ yerɔ. \q1 Wunɛ Isirelibɑn Yinni, ɑ rɑ wunɛn tɔmbu dɑm wɛ̃. \q1 Gusunɔ, sɑ nun siɑrɑ. \c 69 \d Womu ɡe Dɑfidi u wom kowobun wiruɡii kuɑ. Ge wee. \q1 \v 1 Gusunɔ, ɑ mɑn fɑɑbɑ koowo. \q1 Nɑ sɑ̃ɑre nɑ nim mwɛɛre wɑhɑlɑn sɔ̃. \q1 \v 2 Nɑ nummɔ yironu sɔɔ, nɑ ǹ kpɛ̃ n yɔ̃rɑ. \q1 Nɑ wɔri nim bwerɔ mɑ nim torɑ kɑ mɑn doonɔ. \q1 \v 3 Nɑ swĩ nɑ wɑsirɑ sere nɛn ɡɔ̃ru ɡɑ ɡberɑ. \q1 Nɛn nɔni dɑm dwiiyɑ ye nɑ wunɛn somiru mɑrɑ. \q1 \v 4 Be bɑ mɑn tusɑ bɑ ǹ ten wiru kɑ nɑɑsu yɛ̃, \q1 bɑ dɑbi bɑ nɛn wirun seri kere. \q1 Nɛn yibɛrɛ be bɑ kĩ bu mɑn ɡo kɑm bɑ dɑm mɔ. \q1 Ye nɑ ǹ ɡbɛnɛ, bɑ kĩ n yen kɔsire wɛ̃. \q1 \v 5 Gusunɔ, ɑ nɛn ɑsɑnsi sɑriru yɛ̃. \q1 Nɛn torɑnu nu ǹ mɑɑ beruɑ wunɛn mi. \q1 \v 6 Gusunɔ, wɔllu kɑ tem Yinni, \q1 ɑ ku de be bɑ nun yĩiyɔ bu sekuru wɑ nɛn sɔ̃. \q1 Isirelibɑn Yinni, \q1 ɑ ku de be bɑ nun kɑsu bu sekuru di nɛn sɔ̃. \q1 \v 7 Domi wunɛn sɔ̃nɑ nɑ seku bɑkɑru sɔɔwɑ tɑ derɑ nɑ nɛn wuswɑɑ wukiri. \q1 \v 8 Nɛn mɛro bisibu bɑ mɑn mɛɛrɑ tuko. \q1 Nɛn mɛro turosibu bɑ ǹ mɑn yɛ̃. \q1 \v 9 Wunɛn dirun kĩrɑ mɑn mɛnimɔ nɡe dɔ̃ɔ. \q1 Be bɑ nun wɔmmɔ, ben wɔmɑ wɔri nɛ sɔɔ. \q1 \v 10 Sɑnɑm mɛ nɑ tii kɑwɑ nɑ nɔɔ bɔkuɑ, bɑ mɑn funɛ wunɑ. \q1 \v 11 Sɑnɑm mɛ nɑ sɑɑki sebuɑ nuku sɑnkirɑnun sɔ̃, \q1 bɑ mɑn yɑɑkoru mɔ̀. \q1 \v 12 Be bɑ sɔ̃ ɡbɑ̃rɑ kɔnnɔwɔ bɑ mɑn wĩimɔ. \q1 Tɑm nɔrobu bɑ kɑ nɛn yĩsiru womu mɔ̀. \q1 \v 13 Adɑmɑ Yinni Gusunɔ, wunɑ nɛ, nɑ kɑnɑmɔ. \q1 Gusunɔ, ɑ mɑn wurɑrio wunɛn durom bɑkɑm sɔ̃ sɑɑ ye ɑ kĩ. \q1 Domi ɑ rɑ tɔnu fɑɑbɑ ko kɑ ɡem. \q1 \v 14 Kpɑ ɑ mɑn yɑrɑ yironun di n ku kɑ kpɑm num. \q1 A mɑn wɔro nɛn yibɛrɛbɑn nɔmɑn di kɑ nim bwerun di. \q1 \v 15 A ku de nim yiburu tu mɑn wukiri, \q1 kpɑ nim bweru tu mɑn di. \q1 A ku de wɔru bɔkɔ ɡu mɑn kɔrusi. \q1 \v 16 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn wurɑrio wunɛn tɔn ɡeerun sɔ̃. \q1 Wunɛn wɔnwɔn bɑkɑru sɔɔ, ɑ mɑn sĩiremɑ. \q1 \v 17 A ku nɛ wunɛn sɔm kowo biru kisi. \q1 A mɑn wurɑrio fuuku, wee nɑ wɑ̃ɑ nuku sɑnkirɑ bɑkɑnu sɔɔ. \q1 \v 18 A susimɑ ɑ nɛn hunde wɔrɑ. \q1 A mɑn fɑɑbɑ koowo nɛn yibɛrɛbɑn nɔmɑn di. \q1 \v 19 A yɛ̃ nɡe mɛ bɑ mɑn funɛ wunɑ. \q1 Bɑ mɑn sekuru doke, bɑ mɑn kɑm mɛɛrɑ. \q1 A mɑɑ nɛn yibɛrɛbɑ kpuro yɛ̃. \q1 \v 20 Sekurɑ mɑn nuki sɑnkɑ sere nɑ kom yɑɑ bie. \q1 Nɑ mɑrɑ ɡoo u mɑn wɔnwɔndu kuɑ, ɑdɑmɑ sɑri. \q1 Nɑ kɑsu wi u koo mɑn nukuru yɛmiɑsiɑ, \q1 nɑ ǹ wɑ bɑɑ turo. \q1 \v 21 Sɑnɑm mɛ ɡɔ̃ɔrɑ mɑn mɔ̀, bɑ dɛ̃ɛ doke nɛn dĩɑnu sɔɔ. \q1 Sɑnɑm mɛ nim nɔru ɡɑ mɑn mɔ̀, tɑm mɔmmɔmɑ bɑ mɑn wɛ̃ n nɔ. \q1 \v 22 A de ben tɔ̃ɔ bɑkɑ dim mu ko yinɑ sɑnɑm mɛ bɑ sɔ̃ sɛ̃ɛ kɑ bɔri yɛndu. \q1 \v 23 A ben nɔni wukirio bu ku mɑɑ kɑ yɑm wɑ, \q1 kpɑ ben dɑm mu dwiiyɑ. \q1 \v 24 A bu wunɛn mɔru seesio, \q1 kpɑ wunɛn mɔru bɑkɑ ye, yu bu deemɑ. \q1 \v 25 A de ben wɑ̃ɑ yenu nu ko bɑnsu. \q1 Kpɑ ɡoo u kun mɑɑ wɑ̃ɑ ben kuu bekunuɡinu sɔɔ. \q1 \v 26 Domi wi ɑ soomɔ, wiyɑ bɑ nɔni sɔ̃ɔmɔ. \q1 Wi ɑ mɑɑ yɑɑsɑ sɔkɑ ɑ mɛɛrɑ kuɑ, \q1 bɑ win nuku sɑnkirɑnu sosimɔ. \q1 \v 27 A ben torɑnu kpuro yɑɑyo. \q1 A ku bu wɔnwɔndu kuɑ bɑɑ fiiko. \q1 \v 28 A ben yĩsinu ɡoowo wɑ̃ɑrun tirenun di, \q1 kpɑ ɑ ku bu mɛnnɑ kɑ ɡemɡibu. \q1 \v 29 Adɑmɑ nɑ wɑ̃ɑ nuku sɑnkirɑnu kɑ wɑhɑlɑ sɔɔ. \q1 Gusunɔ, ɑ de wunɛn somiru tu mɑn yɑrɑ. \q1 \v 30 Kon Gusunɔ siɑrɑ kɑ womusu. \q1 Kon tɑkɑru ko n nùn wɔlle suɑ. \q1 \v 31 Yeyɑ yɑ rɑ Yinni Gusunɔ wɛ̃re n kere nɑɑ kinɛ yeburu. \q1 \v 32 Be bɑ ɡɛmɑ, bɑ̀ n yeni wɑ, bɑ ko n nuku dobu mɔ. \q1 Bɛɛ be i Gusunɔ kɑsu, i ko n ɡɔ̃ru dobu mɔ bɛɛn wɑ̃ɑru sɔɔ. \q1 \v 33 Domi Yinni Gusunɔ u rɑ sɑ̃ɑrobun ɡɑri nɔ. \q1 U ku rɑ wiɡibu duɑri be bɑ wɑ̃ɑ dɛsiru sɔɔ. \q1 \v 34 Wɔllu kɑ tem kɑ nim wɔ̃ku kɑ kpuro ye yɑ wɑsi mi sɔɔ, \q1 yu nùn tɔmɔ. \q1 \v 35 Gusunɔ u koo Siɔni fɑɑbɑ ko. \q1 U koo mɑɑ Yudɑn wusu bɑni. \q1 Win sɔm kowobu bɑ koo sinɑ wuu si sɔɔ kpɑ su ko beɡisu. \q1 \v 36 Ben bibun bweserɑ koo tem mɛ tubi di. \q1 Be bɑ Gusunɔ kĩ, bɑ ko n ben wɑ̃ɑ yeru mɔ mi. \c 70 \r (I mɑɑ mɛɛrio 40:14-18) \d Dɑfidin womu ɡe u kuɑ u kɑ Gusunɔ yɑɑyɑ. Ge wee. \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ, ɑ nɑ fuuku ɑ mɑn wɔrɑ. \q1 A ku tɛ ɑ kɑ mɑn fɑɑbɑ ko. \q1 \v 2 A de be bɑ kɑsu bu mɑn ɡo bu burisinɑ kpɑ bu sekuru wɑ. \q1 A de be bɑ kɑsu n kɑm ko bu sekuru wɑ kpɑ bu biruku yirɑ wurɑ. \q1 \v 3 A de be bɑ mɑn yɛ̃ɛmɔ mi, bu biru wurɑ seku ten sɔ̃. \q1 \v 4 A de be bɑ nun kɑsu bɑ n wɑ̃ɑ nuku dobu sɔɔ. \q1 Kpɑ bɑ n yɛ̃ɛrimɔ wunɛ sɔɔ. \q1 A de be bɑ mɑɑ wunɛn fɑɑbɑ kĩ bɑ n kpɑrɑmɔ sɑɑ kpuro mɑ ɑ kpɑ̃. \q1 \v 5 Gusunɔ, nɑ sɑ̃ɑwɑ sɑ̃ɑro kɑ wɔnwɔndo. \q1 Yen sɔ̃, ɑ nɑ nɛn bɔkuɔ fuuku. \q1 Domi wunɑ ɑ rɑ mɑn somi kpɑ ɑ mɑn wɔrɑ. \q1 Yinni Gusunɔ, ɑ ku tɛ. \c 71 \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ, wunɛn miyɑ nɑ kuku yeru kɑsu. \q1 A ku de n sekuru wɑ bɑɑ fiiko. \q1 \v 2 Wunɛ wi ɑ rɑ siri dee dee, \q1 ɑ mɑn wɔro kpɑ ɑ mɑn fɑɑbɑ ko. \q1 A mɑn swɑɑ dɑkio, kpɑ ɑ mɑn somi. \q1 \v 3 A de ɑ n sɑ̃ɑ nɛn kpee bɑɑ mi kon kuke. \q1 Kpɑ nɑ n wɑ̃ɑ mi bɑɑdommɑ. \q1 Wunɑ ɑ ɡɔ̃ru doke ɑ mɑn fɑɑbɑ ko. \q1 Domi ɑ sɑ̃ɑwɑ nɛn kuku yeru nɡe kpee bɑɑ dɑmɡiɑ. \q1 \v 4 Gusunɔ nɛn Yinni, ɑ mɑn wɔro tɔn kɔ̃sobun nɔmɑn di \q1 kɑ nuku kɔ̃suruɡibun nɔmɑn di. \q1 \v 5 Domi wunɛ sɔɔrɑ nɑ yĩiyɔbu mɔ. \q1 Sɑɑ nɛn piiburun di, wunɑ nɑ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 \v 6 Sɑɑ dɔmɑ tèn di bɑ mɑn mɑrɑ, wunɛ sɔɔrɑ nɛn nɑɑnɛ yɑ wɑ̃ɑ. \q1 Wunɑ ɑ mɑɑ mɑn yɑrɑ nɛn mɛron nukurun di. \q1 Wunɑ ko nɑ n siɑrɑmɔ bɑɑdommɑ. \q1 \v 7 Tɔn dɑbiru tɑ̀ n mɑn wɑ, biti rɑ bu mwɛwɑ. \q1 Adɑmɑ wunɛ, ɑ kuɑ nɛn kuku yee dɑmɡiru. \q1 \v 8 Yinni Gusunɔ, ɑ de nɑ n nun siɑrɑmɔ bɑɑdommɑ. \q1 A de nɑ n nun bɛɛrɛ wɛ̃ɛmɔ tɔ̃ɔ bɑɑtere. \q1 \v 9 A ku mɑn deri nɛn tɔkɔru sɔɔ. \q1 A de ɑ n kɑ mɑn wɑ̃ɑ bɑɑ nɑ̀ n dɑm dwiiyɑ. \q1 \v 10 Domi nɛn yibɛrɛbɑ bɑ nɛn ɡɑri mɔ̀. \q1 Be bɑ kɑsu bu mɑn ɡo, bɑ nɔɔ tiɑ mɔ̀. \q1 \v 11 Bɑ ɡerumɔ bɑ mɔ̀, wee ɑ mɑn deri. \q1 Bɑ koo mɑn nɑɑ swĩiwɑ bu mwɑ. \q1 Domi nɑ ǹ ɡoo mɔ u mɑn wɔrɑ. \q1 \v 12 Ǹ n mɛn nɑ, Gusunɔ nɛn Yinni, ɑ ku mɑn deri. \q1 A nɑ fuuku ɑ mɑn somi. \q1 \v 13 A de be bɑ kɑsu bu mɑn ɡo mi, bu burisinɑ bu kɑm ko. \q1 A de be bɑ nɛn kɑm kobu kĩ bu sekuru wɑ. \q1 \v 14 Adɑmɑ nɛ, wunɑ nɑ yĩiyɔ. \q1 Nɑ kon nun siɑrɑmɔwɑ nɑ n dɔɔ. \q1 \v 15 Kpɑ n wunɛn ɡem kɑ wunɛn fɑɑbɑn ɡɑri kpɑrɑ tɔ̃ɔ bɑɑtere. \q1 Domi yɑ ǹ nɔru mɔ. \q1 \v 16 Yinni Gusunɔ, kon wunɛn sɔm dɑmɡinun ɡɑri ɡere. \q1 Wunɛ turon ɡem ɡɑriyɑ kon kpɑrɑ. \q1 \v 17 Gusunɔ, wunɑ ɑ mɑn keu koosiɑ sɑɑ nɛn birun di. \q1 Yen sɔ̃nɑ sere kɑ tɛ̃ nɑ wunɛn sɔm ɡeenun ɡɑri kpɑrɑmɔ. \q1 \v 18 Gusunɔ, ɑ ku mɑn deri bɑɑ nɑ̀ n tɔkɔ kuɑ, \q1 kpɑ n kpĩ n kɑ tɛ̃n ɑluwɑɑsibɑ \q1 kɑ be bɑ koo rɑ mɑrurɑ wunɛn dɑm ɡɑri sɔ̃. \q1 \v 19 Wunɛn ɡem mu wɑ̃ɑwɑ sere kɑ wɔllɔ. \q1 Gusunɔ, ɡɑ̃ɑ bɑkɑnɑ ɑ kuɑ. \q1 Wɑrɑ u kɑ nun weenɛ. \q1 \v 20 Wunɑ ɑ derɑ sɑ wɑhɑlɑ kɑ nuku sɑnkirɑnu wɑ. \q1 Adɑmɑ kɑɑ nɑ ɑ sun wɑ̃ɑru wɛ̃, \q1 kpɑ ɑ sun yɑrɑ sɑɑ siki wɔrun di. \q1 \v 21 A mɑn nukuru yɛmiɑsio kpɑ ɑ de n nun bɛɛrɛ wɛ̃. \q1 \v 22 Yinni, kon nun tɔmɑ kɑ mɔrɔku, \q1 kpɑ n nun siɑrɑ kɑ womusu wunɛn bɔrɔkinirun sɔ̃. \q1 Kon wunɛn yĩsiru wɔlle suɑ kɑ mɔrɔku, \q1 wunɛ wi ɑ sɑ̃ɑ Isirelibɑn Yinni Dɛɛro. \q1 \v 23 Nɑ̀ n nun siɑrɑmɔ, bɑ koo nɛn nuku dobu wɑ nɛn wuswɑɑn di. \q1 Mɛyɑ mɑɑ nɛn hunde ye ɑ wɔrɑ yɑ koo nun tɑkɑru ko. \q1 \v 24 Mɛyɑ mɑɑ nɛn yɑrɑ yɑ ko n wunɛn ɡɑri kpɑrɑmɔ sɑɑ bɑɑyere. \q1 Be bɑ kɑsu bu mɑn ɡo, bɑ burisinɑ bɑ sekuru wɑ. \c 72 \p \v 1 Womu ɡe Sɑlomɔɔ u kuɑ. Ge wee. \q1 Gusunɔ, ɑ nɛ sinɑ boko bwisi kɛ̃ɛyɔ \q1 n kɑ siri nɡe mɛ ɑ rɑ siri, \q1 \v 2 kpɑ n wunɛn tɔmbu siri ɡem sɔɔ \q1 bɑɑ be bɑ sɑ̃ɑ sɑ̃ɑrobu. \q1 \v 3 Wunɛn ɡem sɔ̃, ben ɡunɡunu kɑ ben ɡuunu nu koo bu ɑrumɑni wɛ̃. \q1 \v 4 Kon sɑ̃ɑrobu siriɑ kpɑ n bu ben ɡem wɛ̃, \q1 kpɑ n bwɛ̃ɛbwɛ̃ɛbun bibu fɑɑbɑ ko, \q1 n be bɑ bu dɑm dɔremɔ kɔsuku. \q1 \v 5 Mɛ̀n nɔɔ sɔ̃ɔ kɑ suru yɑrimɔ, \q1 mɛyɑ bɑ ko n mɑɑ nun nɑsie sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 6 Yinni Gusunɔ, ɑ de nɛ, sinɑ boko nɑ n ɑrufɑɑni mɔ \q1 nɡe ɡurɑ ye yɑ nɛmɔ ɡbee te bɑ kɔrɔ kuɑ sɔɔ, \q1 ǹ kun mɛ nɡe nim ɑrufɑɑniɡum mɛ mu kokumɔ ɡberɔ, \q1 \v 7 kpɑ nɛn bɑndu sɔɔ ɡem mu n wɑ̃ɑ, \q1 kpɑ dukiɑ yu kuurɑ mɛ̀n nɔɔ suru yɑrimɔ. \q1 \v 8 A de nɑ n bɑndu dii \q1 sɑɑ nim wɔ̃ku ɡe bɑ mɔ̀ Mɛditerɑnɛn di \q1 sere n kɑ ɡirɑri nim wɔ̃ku bɔruɡuuɔ, \q1 sɑɑ mɑɑ dɑɑ te bɑ mɔ̀ Efɑrɑtin di \q1 sere hɑnduniɑn nɔrɔ. \q1 \v 9 Kpɑ ɑ mɑɑ de be bɑ wɑ̃ɑ ɡbɑburɔ kpuro \q1 bu nɑ nɛn wuswɑɑɔ bu mɑn yiirɑ, \q1 kpɑ nɛn yibɛrɛbɑ bu tuɑ nɔ. \q1 \v 10 Tɑɑsisi kɑ tem mɛ mu tomɑn sinɑmbu \q1 bɑ koo kɑ mɑn ɡbere ɡobi nɑɑwɑ. \q1 Sebɑ kɑ Sɑbɑn sinɑmbu bɑ koo kɑ mɑn kɛ̃nu nɑɑwɑ. \q1 \v 11 Kpɑ sinɑmbu kpuro bu mɑn yiirɑ, \q1 kpɑ bwesenu kpuro nu mɑn sɑ̃. \q1 \v 12 Domi kon sɑ̃ɑro wi u weeweenu mɔ̀ wɔrɑ, \q1 kpɑ n bwɛ̃ɛbwɛ̃ɛ wi u kun ɡoo mɔ somi. \q1 \v 13 Mɛyɑ nɑ kon mɑɑ sɑ̃ɑron wɔnwɔndu wɑ, \q1 kpɑ n bwɛ̃ɛbwɛ̃ɛn wɑ̃ɑru wɔrɑ. \q1 \v 14 Kon bu wɔrɑ be bɑ bu dɑm dɔremɔn min di. \q1 Kon bu yɑkiɑ be bɑ bu nɔni sɔ̃ɔmɔn nɔmɑn di. \q1 Domi ben wɑ̃ɑru tɑ sɑ̃ɑwɑ ɡɑ̃ɑ ɡirinu nɛn nɔni sɔɔ. \q1 \v 15 Kpɑ nɛ sinɑ bokon wɑ̃ɑru tu dɑkɑɑ dɑ, \q1 kpɑ bu kɑ mɑn Sɑbɑn wurɑ nɑɑwɑ. \q1 Bɑ ko n dɑ mɑn kɑnɑru kue tɔ̃ɔ bɑɑtere \q1 bɑ n mɑn domɑru kuɑmmɛ. \q1 \v 16 Kpɑ ɑlikɑmɑ yu mɑrurɑ tem sɔɔ kɑ ɡuunɔ. \q1 Kpɑ yen winu nu n wom soorɑmɔ nɡe Libɑnin dɑ̃nu. \q1 Mɛyɑ mɑɑ tɔmbɑ koo mɑrurɑ wusu sɔɔ nɡe yɑkɑ bii. \q1 \v 17 Kpɑ nɛ sinɑ bokon yĩsiru tɑ n yɑrɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ, \q1 bɑ n tu soku mɛ̀n nɔɔ sɔ̃ɔ yɑrimɔ. \q1 Tɔmbu bɑ̀ n ben winsim domɑru kuɑmmɛ, \q1 bɑ n dɑ nɛn yĩsiru soku, \q1 kpɑ bwesenu kpuro nu nɛɛ, \q1 doo nɔɔruɡiiwɑ nɛ sinɑ boko. \q1 \v 18 Su Gusunɔ Isirelibɑn Yinni siɑrɑ. \q1 Domi wi turowɑ u rɑ sɔm mɑɑmɑɑkiɡinu ko. \q1 \v 19 Su nùn siɑrɑ win yĩsi bɛɛrɛɡii ten sɔ̃. \q1 Win yiiko yu sɔ̃ɔsirɑ hɑnduniɑ kpuro sɔɔ. \q1 Ami! Ami! \b \q1 \v 20 Womu ɡeniwɑ Dɑfidi Isɑin bii u kɑ win kɑnɑnu wiru ɡo. \c 73 \ms1 WOMUSUN BƆNU ITASE \p \v 1 Womu ɡe Asɑfu u kuɑ. Ge wee. \q1 Geemɑ, Gusunɔ u sɑ̃ɑwɑ tɔn ɡeo Isirelibɑn sɔ̃ kɑ mɑɑ bèn ɡɔ̃rusu dɛɛre. \q1 \v 2 Nɑ rɑɑ wɔrumɑɑ dɔɔ, n tie fiiko n kɑ tem turi. \q1 \v 3 Domi nɑ rɑɑ kɑ ɡɑri bɑkɑsu nisinu kuɑ \q1 yèn sɔ̃ nɑ wɑɑmɔ tɔn kɔ̃sobu bɑ nuku dobu mɔ̀. \q1 \v 4 Gɑ̃ɑnu ɡɑnu kun bu nɔni sɔ̃ɔmɔ ben wɑ̃ɑrun tɔ̃ru kpuro sɔɔ. \q1 Mɛyɑ ben wɑsi yi bwɑ̃ɑ do mɑ yi bɑllimɔ. \q1 \v 5 Bɑ ǹ duniɑn wɑ̃ɑrun wɑhɑlɑ ɡɑɑ yɛ̃. \q1 Mɛyɑ bɑ ǹ mɑɑ yɛ̃ nɔni swɑ̃ɑ te tɔn be bɑ tie bɑ kɑ wɑ̃ɑ. \q1 \v 6 Bɑ tii suɑbu sebuɑ nɡe sɑbɑ ye bɑ rɑ sebe wĩirɔ. \q1 Mɑ bɑ dɑɑ bɔɔbɔyɑ sebuɑ nɡe yɑberu. \q1 \v 7 Ben nuku kɔ̃surun kom mu yɑrimɔ sɑɑ ben nukurun di, \q1 mɑ ben ɡɔ̃run bwisikunu nu sɔ̃ɔsirɑmɔ tɔɔwɔ. \q1 \v 8 Bɑ rɑ n tɔnu yɛ̃ɛmɔwɑ bɑ n mɔ̀, \q1 bɑ koo nùn dɑm dɔre kɑ nuku kɔ̃suru. \q1 Kpɑ bɑ n tii suɑ ɡɑri ɡerumɔ, \q1 \v 9 bɑ n Gusunɔ wɔllu wɔmmɔ. \q1 Mɛyɑ mɑɑ ben yɑrɑ ku rɑ ɡoo deri hɑnduniɑ mi. \q1 \v 10 Yen sɔ̃nɑ tɔmbu kpuro bɑ wurɑmɔ ben mi ɡiɑ. \q1 Mɑ bɑ ben ɡɑri nɔrumɔ nɡe nim, \q1 \v 11 bɑ mɔ̀, Gusunɔ kun ɡɑ̃ɑnu yɛ̃. \q1 Wi, Wɔrukoo, u ǹ yɛ̃ru mɔ. \q1 \v 12 Nɡe mɛyɑ tɔn kɔ̃sobun wɑ̃ɑrɑ sɑ̃ɑ. \q1 Bɑ ku rɑ n wurure. Bɑ rɑ n ben dukiɑ kuurɑsiɑmɔwɑ. \q1 \v 13 Mɑ nɑ tii sɔ̃ɔwɑ nɑ nɛɛ, ǹ n mɛn nɑ, \q1 kɑm sɔɔrɑ nɑ nɛn ɡɔ̃ru dɛɛrɑsiɑ, \q1 mɑ nɑ niɑ n kɑ sɔ̃ɔsi mɑ nɑ dɛɛre. \q1 \v 14 Yinni, tɔ̃ru bɑɑtere ɑ rɑ mɑn sɛɛyɑsiewɑ, \q1 kpɑ ɑ mɑn nɔni sɔ̃ bururu bɑɑtere. \q1 \v 15 Nɑ̀ n nɛɛ, kon ko nɡe tɔn kɔ̃so be, \q1 ko nɑ n kĩ n nɛn bweseru siki te ɑ ɡɔsɑ. \q1 \v 16 Ye nɑ ɡɑri yin ɑsɑnsi kɑsu n kɑ yi tubu, \q1 mɑ nɑ wɑ yi mɑn sɛ̃sie too. \q1 \v 17 Adɑmɑ dɔmɑ te nɑ duɑ wunɛ Gusunɔn sɑ̃ɑ yerɔ, \q1 sɑɑ yerɑ nɑ ɡiɑ ye yɑ tɔn kɔ̃sobu mɑrɑ. \q1 \v 18 Geemɑ, Yinni Gusunɔ, ɑ bu surewɑ \q1 swɑɑ yè sɔɔ bɑ koo sɛllɑ, \q1 kpɑ bu wɔrumɑ bu ɡbi. \q1 \v 19 Kɑɑ de bu kɑm ko mii mii, \q1 kpɑ ben wɑ̃ɑru tu nɔru ko subɑru sɔɔ. \q1 \v 20 Yinni, ɑ rɑ bu kpeerɑsiewɑ, \q1 kpɑ bu ben ɡɑri duɑri \q1 nɡe mɛ tɔnu u rɑ dosu duɑri. \q1 \v 21 Ye nɛn ɡɔ̃ru ɡɑ sɑnkirɑ, \q1 n sɑ̃ɑwɑ nɡe ɡɑ̃ɑnu sɔkɑ nɛn nukurɔ. \q1 \v 22 Mɑ nɑ kuɑ nɡe ɡɑri bɔkɔ, \q1 nɑ ǹ ɡɑ̃ɑnu tubɑ nɡe ɡbeeku yɑɑ. \q1 \v 23 Adɑmɑ kɑ mɛ, nɑ wɑ̃ɑ kɑ wunɛ. \q1 Mɑ ɑ mɑn mwɑ kɑ wunɛn nɔm ɡeu. \q1 \v 24 Kɑɑ mɑn kpɑrɑ kɑ wunɛn bwisi. \q1 Yen biru, kɑɑ mɑn mwɑ wunɛn yiiko sɔɔ. \q1 \v 25 Wɑrɑ nɑ mɔ wɔllɔ, wunɛ bɑɑsi. \q1 Mɛyɑ nɑ ǹ mɑɑ ɡoo yĩiyɔ hɑnduniɑ yeni sɔɔ. \q1 \v 26 Nɛn wɑsi kɑ nɛn bwisikunu kpuro koo doonɑ. \q1 Adɑmɑ wunɛ Yinni Gusunɔ, wunɑ ɑ rɑ mɑn dɑm kɛ̃. \q1 A sɑ̃ɑwɑ nɛn dukiɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 27 Wee be bɑ kɑ nun tondɑ bɑ ɡbimɔ. \q1 Mɛyɑ ɑ be bɑ nun deri ɡo. \q1 \v 28 Adɑmɑ nɛ, n mɑn wɛ̃re nɑ n wɑ̃ɑ wunɛn bɔkuɔ Yinni Gusunɔ. \q1 Domi nɑ kuku yee nɑɑnɛɡiru wɑ wunɛ sɔɔ. \q1 Kon kpɑrɑ ye ɑ mɑn kuɑ kpuro. \c 74 \p \v 1 Womu ɡe Asɑfu u kuɑ. Ge wee. \q1 Gusunɔ, mbɑn sɔ̃nɑ ɑ sun yinɑ. \q1 Mbɑn sɔ̃nɑ ɑ kɑ sun mɔru mɔ̀ \q1 bɛsɛ be ɑ kpɑre nɡe yɑ̃ɑ ɡɔ̃ɔ. \q1 \v 2 A bɛsɛ wunɛn tɔmbu yɑɑyo, \q1 bɛsɛ be ɑ yɑkiɑ sɑɑ yellun di. \q1 A bɛsɛn bwese kɛri yɑɑyo \q1 yi yi kuɑ wunɛɡii. \q1 A Siɔnin ɡuu te yɑɑyo \q1 tèn mi wunɛn wɑ̃ɑ yerɑ rɑɑ wɑ̃ɑ. \q1 \v 3 A doo ɑ wɑ nɡe mɛ yɑm mi, n bɑnsu kuɑ mɑm mɑm. \q1 Yibɛrɛbɑ bɑ ɡɑ̃ɑnu kpuro sɑnkɑ sɑ̃ɑ yee te sɔɔ. \q1 \v 4 Wunɛn yibɛrɛbɑ bɑ kukurɑ sɑ̃ɑ yeru mi nɡe ɡbee sinɑnsu \q1 mɑ bɑ ben ɡidi bɔrɑ ɡirɑ mi. \q1 \v 5 Bɑ sɑ̃ɑre nɡe dɑ̃ɑ buro be bɑ ɡbɑ̃ɑ yiiyɑmɔ dɑ̃ɑ sɔ̃ɔwɔ. \q1 \v 6 Mɑ bɑ sɑ̃ɑ yee ten burɑ yɑ̃nu kpuro kɔsukɑ kɑ ɡbɛ̃ɛ kɑ mɑtɑlɑkɑ. \q1 \v 7 Bɑ wunɛn sɑ̃ɑ yee te dɔ̃ɔ mɛni. \q1 Bɑ tu disi doke te, te tɑ wunɛn yĩsiru sɔɔwɑ. \q1 \v 8 Mɑ bɑ ɡerumɔ ben ɡɔ̃ruɔ bɑ mɔ̀, su bu nɔni sɔ̃ kɑ dɑm. \q1 Mɑ bɑ bɛsɛn sɑ̃ɑ yenu kpuro dɔ̃ɔ mɛni tem mɛ sɔɔ. \q1 \v 9 Yinni, sɑ ǹ mɑɑ yĩreru ɡɑru wɑɑmɔ \q1 te tɑ sun sɔ̃ɔsimɔ mɑ ɑ wɑ̃ɑ bɛsɛn suunu sɔɔ. \q1 Wunɛn sɔmɔbu bɑ ǹ mɑɑ wɑ̃ɑ. \q1 Bɛsɛn ɡoo kun mɑɑ yɛ̃ sere sɑɑ yerɑ̀ kɑɑ n sun deri mɛ. \q1 \v 10 Sere sɑɑ yerɑ̀ kɑɑ n mɑrɑ \q1 yibɛrɛ u n nun nɔɔ kuurimɔ. \q1 Sere sɑɑ yerɑ̀ kɑɑ n nɔɔ mɑɑri \q1 yibɛrɛ u n wunɛn yĩsiru kɑm mɛɛrɑ. \q1 \v 11 Mbɑn sɔ̃nɑ ɑ wunɛn nɔmu kuruɑ. \q1 A ɡu dɛmiɔ kpɑ ɑ bu kɑm koosiɑ. \q1 \v 12 Gusunɔ, sɑɑ yellun di wunɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛn sunɔ. \q1 Wunɑ ɑ sun fɑɑbɑ kuɑ nɔn dɑbinu. \q1 \v 13 Wunɑ ɑ nim wɔ̃ku burɑnɑ kɑ wunɛn dɑm \q1 mɑ ɑ yɛɛ ɡɔbi wiru kɔsukɑ. \q1 \v 14 Wunɑ ɑ kɑrɑku wiru kɔrɑ, \q1 mɑ ɑ derɑ be bɑ wɑ̃ɑ mi ɡɑ̃ɑnu ku rɑ kpi bɑ ɡu temɑ. \q1 \v 15 A derɑ bwiɑ kɑ dɑɑrɑ yɑrɑ, \q1 mɑ ɑ dɑɑnu ɡberɑsiɑ ni nu ku rɑ nim kpe. \q1 \v 16 Wunɑ ɑ wɔ̃kuru kɑ sɔ̃ɔ sɔɔ kuɑ. \q1 Wunɑ ɑ yɑm bururɑm kɑ sɔ̃ɔ kuɑ. \q1 \v 17 Mɑ ɑ tem nɔɔ burɑ yenu kuɑ. \q1 Mɑ ɑ yɑm susuru kɑ purɑn sɑɑbɑ yi. \q1 \v 18 Yinni Gusunɔ, ɑ yɑɑyo mɑ yibɛrɛ u nun yɛ̃ɛmɔ. \q1 Bwese te tɑ ǹ bwisi mɔ, tɑ wunɛn yĩsiru ɡɛmɑ. \q1 \v 19 A ku wunɛn tɔn be ɑ kĩ mi ɡbeeku yɛɛ deriɑ. \q1 A ku bu duɑri be, be bɑ sɑ̃ɑ wɔnwɔndobu. \q1 \v 20 A wunɛn ɑrukɑwɑni yɑɑyo. \q1 Domi dɑm diobu bɑ yibɑ bɑ kukuɑ mi bɑ ǹ bu wɑsi tem mɛ sɔɔ. \q1 \v 21 A ku de wi bɑ dɑm dɔre u sekuru wɑ. \q1 A de wɔnwɔndo kɑ sɑ̃ɑro bu nun siɑrɑ. \q1 \v 22 Yinni Gusunɔ, ɑ seewo ɑ kɑ tii yinɑ. \q1 A yɑɑyo wɔmɑ ye ɡɑri bɑkɑsu rɑ n nun mɔ̀. \q1 \v 23 A ku wunɛn yibɛrɛbɑn wɔkinu duɑri. \q1 A be bɑ nun seesimɔ bɑɑdommɑn wɔkinu nɔɔwɔ. \c 75 \d Womu ɡe Asɑfu u wom kowobun wiruɡii kuɑ ɡe bɑ mɔ̀, ɑ ku kɑm koosiɑ. Ge wee. \q1 \v 1 Gusunɔ, sɑ nun siɑrɑ. \q1 Wunɛn yĩsiru tɑ yibɑ bɛsɛn nɔɔwɔ. \q1 Sɑ wunɛn sɔm ɡeerun ɡɑri kpɑrɑmɔ. \q1 \v 2 Wunɛ, Yinni Gusunɔ, ɑ nɛɛ, \q1 sɑɑ ye ɑ yi yɑ̀ n tunumɑ, kɑɑ tɔmbu siri ɡem sɔɔ. \q1 \v 3 Tem mu koo kpĩ mu yĩiri kɑ ye yɑ wɑ̃ɑ mɛ sɔɔ. \q1 Adɑmɑ wunɑ ɑ yen ɡberebɑ nɛni. \q1 \v 4 A nɛɛ, be bɑ tii sue bu ku mɑɑ tii suɑ. \q1 A mɑɑ tɔn kɔ̃sobu sɔ̃ɔmɔ bu tii suɑbu derio. \q1 \v 5 Bu ku tii wɔlle suɑ, kpɑ bu tɔn biɑ ɡɑri de. \q1 \v 6 Domi wɔlle suɑbu kun wee sɑɑ sɔ̃ɔ yɑri yerun di, \q1 ǹ kun mɛ sɔ̃ɔ duu yerun di, \q1 bu ǹ mɑɑ wee sɔ̃ɔ yɛ̃sɑn nɔm dwɑru ɡiɑn di. \q1 \v 7 Wunɛ Gusunɔwɑ ɑ rɑ tɔmbu siri. \q1 Wunɑ ɑ rɑ ɡɑbu kɑwe kpɑ ɑ ɡɑbu wɔlle suɑ. \q1 \v 8 Yinni Gusunɔ, ɑ nɔrɑ \f + \fr 75:9 \fr*\fk nɔrɑ \fk*\ft - Nɔrɑ ye bɑ kɑ yɑ̃ mini yɑ sɑ̃ɑwɑ Gusunɔn mɔru ye u koo kɑ tɔn kɔ̃sobu siri.\ft*\f* nɛni yɑ tɑm yibɑ mu ɡbisimɔ, \q1 mɑ ɑ mu hɑnduniɑn tɔn kɔ̃sobu wɛ̃ɛmɔ. \q1 Bɑ koo mu nɔwɑ mɑm mɑm sere kɑ mɛn kɔtɔrɔ. \q1 \v 9 Adɑmɑ nɛ, nɑ ǹ nɔɔ mɑrimɔ. \q1 Kon Gusunɔ Yɑkɔbun Yinni tɔmɑwɑ kɑ womusu. \q1 \v 10 U koo tɔn kɔ̃sobun tii suɑbu kpeerɑsiɑ, \q1 kpɑ u be bɑ nùn mɛm nɔɔwɑmmɛ kuurɑsiɑ. \c 76 \d Womu ɡe Asɑfu u wom kowobun wiruɡii kuɑ kɑ mɔrɔku. Ge wee. \q1 \v 1 Bɑ Gusunɔ tubɑ Yudɑɔ, \q1 mɑ u yĩsiru yɑrɑ Isireliɔ. \q1 \v 2 Win wɑ̃ɑ yerɑ wɑ̃ɑwɑ Sɑlɛmuɔ ye bɑ mɔ̀ Siɔni. \q1 \v 3 Miyɑ u tɑbu yɑ̃nu bɔɔkɑ. \q1 Niyɑ, sɛ̃ɛnu kɑ tɛrɛnu kɑ tɑkobibɑ. \q1 \v 4 Yinni Gusunɔ, ɑ sɑ̃ɑwɑ wi bɑ koo nɑsiɑ. \q1 Wunɛn nɑnum mu kpɑ̃ mu kere ɡuu ni nu wɑ̃ɑ sɑɑ yellun di. \q1 \v 5 Bɑ tɑbu durɔ wɔruɡɔbɑn yɑ̃nu potirɑ. \q1 Wee bɑ kpunɑ bɑ ɡu. \q1 Bɑ kpɑnɑ bu kɑ tii yinɑ be, be bɑ rɑɑ dɑm mɔ mi. \q1 \v 6 Gusunɔ Yɑkɔbun Yinni, ye ɑ ɡbɑ̃rɑ, \q1 yerɑ mɑɑsɔbɑ wɔrukɑ kɑ ben dumi. \q1 \v 7 Gusunɔ, wunɑ bɑ koo nɑsiɑ. \q1 Wunɛn mɔru yɑ̀ n seewɑ wɑrɑ u koo kpĩ u yɔ̃rɑ wunɛn wuswɑɑɔ. \q1 \v 8 Wunɛn siribu nɔɔrɑ sɑɑ wɔllun di. \q1 Sɑnɑm mɛ ɑ seewɑ ɑ tɔmbu siri, \q1 mɑ ɑ be bɑ tii kɑwe fɑɑbɑ kuɑ, \q1 yerɑ hɑnduniɑn tɔmbu kpuro bɑ bɛrum soorɑ mɑ bɑ tii deri sɛ̃ɛ. \q1 \v 10 Bɑɑ tɔnun mɔru yɑ̀ n seewɑ, wunɛn yiikowɑ yɑ koo sɔ̃ɔsirɑ. \q1 Be bɑ mɑɑ yɑrɑ wunɛn mɔrun di, bɑ koo yen tɔ̃ɔ bɑkɑru diwɑ. \q1 \v 11 I Gusunɔ bɛɛn Yinni nɔɔ mwɛɛnu kuo kpɑ i nu yibiɑ. \q1 Bɛɛ be i kɑ nùn sikerenɛ i nùn nɑsie, i kɑ nùn kɛ̃nu nɑɑwɔ. \q1 \v 12 Wiyɑ u rɑ sinɑm be bɑ tii sue kɑwe. \q1 Sinɑmbu kpuro bɑ nùn nɑsie. \c 77 \d Asɑfun womu ɡe u Yedutum kuɑ. Ge wee. \q1 \v 1 Nɑ Gusunɔ nɔɔɡiru sue. \q1 Nɑ nùn soku, u koo mɑn swɑɑ dɑki. \q1 \v 2 Nɑ̀ n nuki sɑnkire, nɑ rɑ Gusunɔ kɑsuwɑ. \q1 Wɔ̃kuru nɑ ku rɑ wɛ̃re. \q1 Nɑ rɑ nɛn nɔmɑ yiiyewɑ wɔllɔ nɑ̀ n kɑnɑru mɔ̀. \q1 Adɑmɑ kɑ mɛ, nɛn bwɛ̃rɑ ku rɑ kpunɛ. \q1 \v 3 Nɑ̀ n Gusunɔ yɑɑyɑ, nɑ rɑ n weeweenu mɔ̀wɑ. \q1 Nɑ̀ n bwisikɑ, nɛn ɡɔmɑ yɑ rɑ dwiiyewɑ. \q1 \v 4 Yinni Gusunɔ u ku rɑ de n dweeyɑ. \q1 Nɑ ku rɑ kpĩ n ɡɑri ɡere nɛn nɔni swɑ̃ɑrun sɔ̃. \q1 \v 5 Nɑ rɑ yellu yɑɑyewɑ kpɑ nɑ n ɡɑsɔn ɡɑri bwisikumɔ. \q1 \v 6 Nɑ nɛn womusu yɑɑyɑmɔ wɔ̃kuru, \q1 mɑ nɑ bwisikumɔ nɑ mɔ̀, \q1 \v 7 Yinni Gusunɔ u koo sun yinɑwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ? \q1 U ǹ mɑɑ kɑ sun nɔnu ɡeu mɛɛrimɔ? \q1 \v 8 Win durom mu kpɑwɑ mi sere kɑ bɑɑdommɑɔ? \q1 U ǹ mɑɑ ɡɑri ɡɛɛ mɔ u sun sɔ̃ sere kɑ bɑɑdommɑɔ? \q1 \v 9 U duɑriwɑ u sun durom kuɑ? \q1 U sun win wɔnwɔndu wunɑriwɑ win mɔrun sɔ̃? \q1 \v 10 Mɑ nɑ nɛn tii sɔ̃ɔwɑ nɑ nɛɛ, wee ye yɑ mɑn dumɔ, \q1 yerɑ Wɔrukoon dɑm kun mɑɑ kɑ sun wɑ̃ɑ. \q1 \v 11 Yinni Gusunɔ, kon wunɛn sɔmɑ yɑɑyɑ. \q1 Domi nɑ yɑɑyɑ sɔm mɑɑmɑɑkiɡii ni ɑ kuɑ. \q1 \v 12 Kon wunɛn sɔmɑ kpuron ɡɑri kpɑrɑ. \q1 Kon sɔm mɑɑmɑɑkiɡinun ɡɑri sɑɑri. \q1 \v 13 Gusunɔ, wunɛn swɛɛ yi dɛɛrewɑ. \q1 Wɑrɑ u kɑ nun kpɑ̃ɑru nɛ. \q1 \v 14 A sɑ̃ɑwɑ wi u rɑ sɔm mɑɑmɑɑkiɡinu ko. \q1 A derɑ wunɛn dɑm mu sɔ̃ɔsirɑ bwesenu sɔɔ. \q1 \v 15 Kɑ wunɛn dɑmɑ ɑ wunɛn tɔmbu yɑkiɑ \q1 be, be bɑ sɑ̃ɑ Yɑkɔbu kɑ Yosɛfun sikɑdominu. \q1 \v 16 Gusunɔ, ye nim mu nun wɑ, mɑ mu diirɑ, \q1 mu ɡbisɑ sere sɔɔwɔ. \q1 \v 17 Mɑ ɡurɑ nɛmɔ nɡe dɑɑ surundu. \q1 Mɑ ɡuru ɡbɑ̃sukubu nɔɔrɑmɔ. \q1 Mɑ ɡuru mɑɑkinu dɑɑmɔ wɔllun bɑɑmɑ. \q1 \v 18 Gurɑ yɑ ɡbɑ̃rɑ mɑ ɡuru mɑɑkinu nu hɑnduniɑ kpuro yɑm bururɑsiɑ, \q1 mɑ tem mu diirɑ bɛrum sɔ̃. \q1 \v 19 A sĩɑ nim wɔ̃kun wɔllɔ kɑ mɑɑ mɛn sɔɔwɔ. \q1 Adɑmɑ ɡoo kun wunɛn yirɑ wɑ. \q1 \v 20 A derɑ Mɔwisi kɑ Aroni bɑ wunɛn tɔmbu kpɑrɑ nɡe yɑ̃ɑ ɡɔ̃ɔ. \c 78 \p \v 1 Womu ɡe Asɑfu u kuɑ. Ge wee. \q1 Nɛn tɔmbu, i nɛn ɡɑri swɑɑ dɑkio. \q1 I swɑɑ tem kpĩiyɔ i nɔ ye nɑ ɡerumɔ. \q1 \v 2 Kon bɛɛ fɑɑɡi ɡɑɑ kuɑ kɑ mɔnnu ye yɑ sɑ̃ɑ yellun ɡɑri. \q1 \v 3 Ye sɑ nuɑ kɑ ye sɑ ɡiɑ kɑ ye bɛsɛn bɑɑbɑbɑ bɑ sun sɔ̃ɔwɑ, \q1 \v 4 sɑ ǹ ye bɛsɛn bibu beruɑmmɛ. \q1 Sɑ ko bu Yinni Gusunɔn tɔmɑru sɔ̃wɑ kɑ win dɑm ɡɑri kɑ sɔm mɑɑmɑɑkiɡii ni u kuɑ. \q1 \v 5 U bɛsɛ Isirelibɑ, Yɑkɔbun bweseru woodɑ wɛ̃. \q1 Woodɑ yerɑ u bɛsɛn bɑɑbɑbɑ wɛ̃ bu kɑ ye ben bibu sɔ̃ɔsi. \q1 \v 6 Bii be bɑ koo mɑrurɑ, ben tii bɑ koo ye ɡiɑ, \q1 kpɑ bu mɑɑ ye ben bibu sɔ̃ɔsi. \q1 \v 7 Sɑɑ yerɑ bɑ koo Yinni Gusunɔ nɑɑnɛ ko. \q1 Bɑ ǹ mɑɑ duɑrimɔ ye u kuɑ. \q1 Kpɑ bu win woodɑbɑ mɛm nɔɔwɑ. \q1 \v 8 Bɑ ǹ mɑɑ mɔ̀ nɡe ben bɑɑbɑbɑ. \q1 Domi bɑɑbɑ be, bɑ kuɑ mɛm nɔɔ sɑribɑ, \q1 mɑ ben ɡɔ̃ru ɡɑ ǹ kɑ Gusunɔ turo yɔ̃re. \q1 Mɑ bɑ kuɑ nɑɑnɛ sɑribɑ Gusunɔn mi. \q1 \v 9 Efɑrɑimun bweseru te tɑ tɛnnu mɔ \q1 tɑ biruku yirɑ wurɑ tɑbun sɑɑ. \q1 \v 10 Tɑ ǹ ten ɑrukɑwɑni yibie ye tɑ kɑ Gusunɔ bɔkuɑ. \q1 Tɑ yinɑ tu win woodɑbɑ mɛm nɔɔwɑ. \q1 \v 11 Tɑ win sɔm mɑɑmɑɑkiɡii ni duɑri ni u tu sɔ̃ɔsi. \q1 \v 12 U mɑɑmɑɑki kuɑ ben sikɑdobɑn wuswɑɑɔ Soɑniɔ Eɡibitin temɔ. \q1 \v 13 U nim wɔ̃ku bɛrɑ ɡɑ kpɑɑsinɑ ɡɑ yɔ̃rɑ nɡe ɡɑnɑ, \q1 mɑ u derɑ bɑ tɔburɑ. \q1 \v 14 Guru wii wurorɑ u derɑ tɑ bu ɡbiiye sɔ̃ɔ sɔɔ. \q1 Wɔ̃kuru, kpɑ u de dɔ̃ɔ yɑrɑ yɑ n sɔ̃ɔsire ɡuru wii wuro te sɔɔ. \q1 \v 15 U kpenu bɛsukɑ ɡbɑburɔ, \q1 mɑ nim bɑkɑm mu kurɑ bɑ nɔrɑ. \q1 \v 16 U derɑ nim mu yɑrɑ kpenun di, \q1 mɑ mu kokumɔ nɡe dɑɑ bɑkɑrun nim. \q1 \v 17 Adɑmɑ kɑ mɛ, bɑɑbɑ be, bɑ wi, Wɔrukoo torɑrimɔwɑ bɑ dɔɔ. \q1 Bɑ nùn seesiwɑ ɡbɑburu mi, mi ɡɑ̃ɑnu ku rɑ kpi. \q1 \v 18 Mɑ bɑ wi, Gusunɔ nɔɔ kuurɑ bɑ nùn dĩɑnu kɑnɑ ni bɑ kĩ. \q1 \v 19 Bɑ nɛɛ, kɑ ɡem, Gusunɔ u koo kpĩ u sun diisiɑ ɡbɑburu mini? \q1 \v 20 Geemɑ, Mɔwisi u kpee te so, mɑ nim mu kokɑ nɡe dɑɑrun nim. \q1 Adɑmɑ u koo kpĩ u sun diisiɑ? \q1 U koo kpĩ u sun yɑɑ wɛ̃ su tem? \q1 \v 21 Ye Yinni Gusunɔ u yeni kpuro nuɑ, \q1 yerɑ win mɔru yɑ seewɑ nɡe dɔ̃ɔ \q1 wi bɑ sɔ̃re win tɔmbu Isirelibɑn sɔ̃. \q1 \v 22 Domi bɑ ǹ nùn nɑɑnɛ kue. \q1 Bɑ ǹ win somiru yĩiyɔ. \q1 \v 23 Kɑ mɛ, u ɡuru wiru woodɑ wɛ̃. \q1 Mɑ u wɔllun ɡɑmbobɑ kɛniɑ. \q1 \v 24 U derɑ dĩɑ ni bɑ mɔ̀ mɑnnɑ nu bu nɛɛyɑ sɑɑ wɔllun di. \q1 \v 25 U bu ye wɛ̃wɑ nɡe mɛ̀n nɔɔ bɑ kĩ. \q1 Tɔn boko dimɑ bɑ di. \q1 \v 26 Yen biru, u derɑ woo ɡɑ nɑ \q1 sɑɑ sɔ̃ɔ yɑri yerun di ɡɑ wɔllu swee. \q1 Kɑ win dɑmɑ u woo seeyɑmɑ \q1 sɔ̃ɔ yɛ̃sɑn nɔm dwɑru ɡiɑn di, \q1 \v 27 mɑ u derɑ ɡunɔsu su sɑrɑmɑ \q1 su bu wukiri nɡe tuɑ. \q1 Su dɑbi nɡe yɑni sɛɛri nim wɔ̃kun ɡoorɔ. \q1 \v 28 U derɑ su wɔrukɑ su tɛrie bɑɑmɑ ben sɑnsɑniɔ. \q1 \v 29 Mɑ Gusunɔ u bu wɛ̃ ye bɑ kĩ. \q1 Mɑ bɑ di bɑ debɑ. \q1 \v 30 Adɑmɑ ye bɑ dimɔ bɑ ǹ kpɑ, dĩɑnu yibɑ ben nɔsɔ. \q1 \v 31 Sɑnɑm mɛyɑ Gusunɔ u kɑ bu mɔru kuɑ. \q1 Mɑ u be bɑ dɑm bo ɡo. \q1 U ben ɑluwɑɑsibɑ so u sururɑ. \q1 \v 32 Kɑ mɛ, bɑ wure bɑ torɑ. \q1 Bɑ ǹ win sɔm mɑɑmɑɑkiɡii ni nɑɑnɛ kue. \q1 \v 33 Mɑ Yinni Gusunɔ u bu doke bɛrum sɔɔ u ben wɑ̃ɑru nɔru koosiɑ nɡe woo. \q1 U bu kɑm koosiɑ nɔni kpɑki teeru. \q1 \v 34 Yinni Gusunɔ ù n kĩ u bu ɡo, \q1 yerɑ ben ɡɑbu bɑ rɑ ɡɔsirɑmɛ win mi ɡiɑ. \q1 \v 35 Kpɑ bu yɑɑyɑ mɑ wi, Wɔrukoowɑ u sɑ̃ɑ ben kpee bɑɑ mì bɑ rɑ kuke. \q1 Wiyɑ u rɑ mɑɑ bu wɔre. \q1 \v 36 Adɑmɑ bɑ ku rɑ ɡem ɡere. \q1 Bɑ rɑ n kĩ bu nùn nɔni wɔ̃kewɑ kɑ ben ɡɑri. \q1 \v 37 Ben ɡɔ̃ru ɡɑ ǹ kɑ nùn wɑ̃ɑ. \q1 Bɑ ǹ mɑɑ ben ɑrukɑwɑni yibie. \q1 \v 38 Adɑmɑ kɑ mɛ, Yinni Gusunɔ u rɑ tii nɛnɛ \q1 u kun win mɔru kpuro yɔ̃su. \q1 U rɑ bu wɔnwɔndu kue, \q1 kpɑ u bu ben durum wɔkɑ u kun bu ɡo. \q1 \v 39 U rɑ yɑɑye mɑ bɑ sɑ̃ɑwɑ tɔmbu. \q1 Bɑ sɑ̃ɑwɑ nɡe woo. \q1 Gɑ̀ n doonɑ, ɡɑ ku rɑ wurɑmɛ. \q1 \v 40 Nɔn dɑbinɑ bɑ Gusunɔ seesi ɡbɑburɔ. \q1 Nɔn dɑbinɑ bɑ win mɔru seeyɑ. \q1 \v 41 Bɑ mɑɑ wure bɑ nùn nɔɔ kuurɑ wi, wi u sɑ̃ɑ ben Yinni Dɛɛro. \q1 \v 42 Bɑ ǹ tɔ̃ɔ te yɑɑye tè sɔɔ u bu wɔrɑ yibɛrɛbɑn nɔmɑn di kɑ win dɑm. \q1 \v 43 Bɑ ǹ mɑɑ yɑɑye sɔm mɑɑmɑɑkiɡii ni u kuɑ Eɡibitiɔ kɑ Soɑnin ɡberu kpɑɑnɛɔ. \q1 \v 44 U Eɡibitiɡibun dɑɑnun nim ɡɔsiɑ yɛm, \q1 mɑ bɑ kpɑnɑ bu mu nɔ. \q1 \v 45 U derɑ ɡbɑbu swɛ̃ɛ yi bu wɔri yi di. \q1 Mɑ u derɑ surenu nu bu kɑm kuɑ. \q1 \v 46 U derɑ twee yi ben dĩɑnu wɔri yi di. \q1 Mɑ u derɑ ben hɑniɑn ɑre kɑm kuɑ. \q1 \v 47 U derɑ ɡuru kpenu nu ben resɛm ɡbɑɑnu kɑm koosiɑ. \q1 Mɑ woorɑ ben dɑ̃ɑ ɡbɑɑnu sɑnkɑ. \q1 \v 48 U derɑ ɡuru ɡbɑ̃ɑ kɑ ɡuru kpenu ben yɑɑ sɑbenu di. \q1 \v 49 Mɑ u kɑ Eɡibitiɡii be mɔru seewɑ kɑ dɑm u bu nɔni sɔ̃ɔwɑ. \q1 U derɑ ɡɔɔn ɡɔrɑdobɑ bɑ nɑ dɑbi dɑbinu bɑ bu wɔri. \q1 \v 50 U ǹ dere win mɔru yu ɡoo sɛ̃ɛnɑ. \q1 U bu kɛ̃si kɛ̃si bɑrɑnu kpɛ̃ɛ u kɑ bu ɡo. \q1 \v 51 U Eɡibitiɡibu be, be bɑ sɑ̃ɑ Kɑmun bibun bweserun bii tɔn durɔ ɡbiikoo bɑɑwure ɡo, \q1 be, be bɑ sɑ̃ɑ ben ɑluwɑɑsirun bibu. \q1 \v 52 U derɑ win tɔmbɑ yɑrɑ nɡe yɑ̃ɑ ɡɔ̃ɔ ɡe ɡɑ yɑrimɑ ɡɔ̃run di. \q1 Mɑ u bu kpɑrɑ ɡbɑburɔ. \q1 \v 53 U bu kpɑrɑ kɑ bɔri yɛndu, bɑ ǹ diirɑ. \q1 Mɑ u derɑ nim wɔ̃ku ɡɑ ben yibɛrɛbɑ wukiri. \q1 \v 54 Mɑ u kɑ bu dɑ win tem dɛɛrɑmɔ, \q1 ɡuu ten mi, te u mwɑ kɑ win dɑm. \q1 \v 55 U bwese tukunu ɡirɑ win tɔmbu Isirelibɑn sɔ̃. \q1 Mɑ u tem mɛ bɔnu kuɑ u derɑ bɑ sinɑ mi, kuu bekuruɡinu sɔɔ. \q1 \v 56 Adɑmɑ bɑ Gusunɔ nɔɔ kuurɑ. \q1 Bɑ wi, Wɔrukoo seesi. \q1 Bɑ ǹ win woodɑbɑ mɛm nɔɔwɛ. \q1 \v 57 Bɑ Gusunɔ dɛsirɑri, mɑ bɑ kuɑ nɑɑnɛ sɑribɑ \q1 nɡe mɛ ben bɑɑbɑbɑ bɑ rɑɑ kuɑ. \q1 Bɑ wururɑ nɡe tɛn tèn kirikɑ yɑ kusirɑ. \q1 \v 58 Bɑ win mɔru seeyɑ kɑ ben bũu turɑnu. \q1 Bɑ win nisinu seeyɑ kɑ ben bwɑ̃ɑrokunu. \q1 \v 59 Ye Gusunɔ u ye kpuro wɑ, yerɑ win mɔru seewɑ, \q1 mɑ u Isirelibɑ yinɑ. \q1 \v 60 U sɑ̃ɑ yee te deri te tɑ wɑ̃ɑ Siloɔ. \q1 U kuu bekuruɡii te deri tèn mi u rɑ kɑ bu yinnɛ. \q1 \v 61 Mɑ u derɑ yibɛrɛbɑ bɑ win woodɑn kpɑkororu mwɑ, \q1 tè sɔɔ u rɑ win dɑm kɑ win yiiko sɔ̃ɔsi. \q1 U derɑ bɑ kɑ tu doonɑ tem tukumɔ. \q1 \v 62 U kɑ win tɔmbu mɔru kuɑ, \q1 mɑ u derɑ bɑ bu ɡo tɑbu sɔɔ. \q1 \v 63 U derɑ ɑluwɑɑsibɑ bɑ dɔ̃ɔ mwɑɑrɑ, \q1 mɑ wɔndiɑbɑ bɑ durɔbu biɑ. \q1 \v 64 U derɑ bɑ ben yɑ̃ku kowobu ɡo tɑbu sɔɔ kɑ tɑkobi. \q1 Mɑ ben ɡɔminibu bɑ ǹ ben ɡɔɔ swĩ. \q1 \v 65 Yerɑ Yinni Gusunɔ u seewɑ nɡe tɔnu wi u dom yɑndɑmɑ. \q1 U seewɑ nɡe tɑbu durɔ wɔruɡɔ wi tɑm mu ɡoomɔ. \q1 \v 66 Mɑ u win yibɛrɛbɑ so u ɡirɑ. \q1 U bu sekuru doke te tɑ ǹ kpeemɔ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 67 U Efɑrɑimu Yosɛfun biin bweseru yinɑ. \q1 U ǹ tu ɡɔsɑ. \q1 \v 68 Yudɑn bweseru kɑ Siɔnin ɡuurɑ u kĩɑ u ɡɔsɑ. \q1 \v 69 Guuru miyɑ u win sɑ̃ɑ yeru bɑnɑ \q1 tɑ dɑm mɔ nɡe wɔllu kɑ tem \q1 mɛ u swĩi sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 70 U Dɑfidi ɡɔsɑ u n kɑ sɑ̃ɑ win sɔm kowo. \q1 Yɑ̃ɑ kpɑrɑ yerun diyɑ u nùn mwɑɑmɑ \q1 \v 71 u kɑ ko Isirelibɑ, Yɑkɔbun bweserun kpɑro \q1 be, be bɑ sɑ̃ɑ wi, Yinni Gusunɔn tɔmbu. \q1 \v 72 Dɑfidi wi, u tɔn be kpɑrɑwɑ kɑ ɡɔ̃ru dɛɛrɔ, kɑ lɑɑkɑri. \c 79 \p \v 1 Womu ɡe Asɑfu u kuɑ. Ge wee. \q1 Gusunɔ, wee tɔn tukobu bɑ wunɛn tem wɔri. \q1 Bɑ derɑ wunɛn sɑ̃ɑ yeru tɑ disi duurɑ. \q1 Bɑ derɑ Yerusɑlɛmu yɑ kuɑ bɑnsu. \q1 \v 2 Bɑ wunɛn tɔmbu ɡo, \q1 mɑ bɑ derɑ ɡunɔsu ben ɡonu di. \q1 Bɑ derɑ ɡbeeku yɛɛ yi be, be bɑ nun sɑ̃ɑmɔ min ɡonu temɑ. \q1 \v 3 Bɑ ben yɛm yɑri mu kɑ Yerusɑlɛmu sikerenɛ nɡe nim, \q1 mɑ bɑ ben ɡonu deri mi, ɡoo kun nu sikuɑ. \q1 \v 4 Be bɑ kɑ sun sikerenɛ bɑ sun wɔmmɔ. \q1 Bɛsɛn berusebu bɑ sun yɑɑkoru mɔ̀. \q1 \v 5 Yinni Gusunɔ, sere sɑɑ yerɑ̀ wunɛn mɔru ko n seewɑ. \q1 Sere sɑɑ yerɑ̀ kɑɑ n nisinu seewɑ nɡe dɔ̃ɔ. \q1 \v 6 A de wunɛn mɔru yu wɔri bwese ni nu ǹ nun yɛ̃ \q1 kɑ ni nu ǹ nun sɑ̃ɑmɔ sɔɔ. \q1 \v 7 Domi bɑ Isirelibɑ ɡo, mɑ ben tem mu kuɑ bɑnsu. \q1 \v 8 A ku sun bɛsɛn sikɑdobɑn durum sɔbi. \q1 Adɑmɑ wunɛn kĩrun sɔ̃, ɑ sun wɔnwɔndu kuo. \q1 Domi sɑ kuɑ wɔnwɔndobu. \q1 \v 9 Gusunɔ bɛsɛn fɑɑbɑ kowo, ɑ sun somiɔ \q1 kpɑ wunɛn yĩsiru tu bɛɛrɛ wɑ. \q1 A sun wɔro kpɑ ɑ sun bɛsɛn durum wɔkɑ. \q1 \v 10 Mbɑn sɔ̃nɑ kɑɑ de bwesenu nu n mɔ̀, \q1 mɑnɑ bɛsɛn Yinni u wɑ̃ɑ. \q1 A be bɑ wunɛn tɔmbun yɛm yɑri mɔru kɔsieyo \q1 bwesenun suunu sɔɔ bɛsɛn wuswɑɑɔ. \q1 \v 11 Yinni Gusunɔ, ɑ dɛsobun weeweenu nɔɔwɔ, \q1 kpɑ ɑ be bɑ kɑ dɔɔ bu ɡo fɑɑbɑ ko kɑ wunɛn dɑm. \q1 \v 12 Yinni, bwese ni nu kɑ nun sikerenɛ nu nun wɔnwɑ, \q1 ɑ nu nin durum kɔsieyo sere nɔn nɔɔbɑ yiru. \q1 \v 13 Adɑmɑ bɛsɛ wunɛn tɔn be ɑ kpɑre, sɑ ko nun tɔmɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ, \q1 kpɑ bɛsɛ kɑ bɛsɛn bibun bweseru sɑ n nun bɛɛrɛ wɛ̃ɛmɔ. \c 80 \d Womu ɡe Asɑfu u wom kowobun wiruɡii kuɑ kɑ mɔrɔku. Ge wee. \q1 \v 1 Wunɛ Isirelibɑn kpɑro, ɑ swɑɑ dɑkio ɑ nɔ. \q1 Wunɛ wi ɑ rɑ wunɛn tɔmbu kpɑre nɡe yɑ̃ɑ ɡɔ̃ɔ, \q1 mɑ ɑ sɔ̃ wɔllun kɔ̃sobun suunu sɔɔ, \q1 ɑ tii sɔ̃ɔsio wunɛn yiiko sɔɔ. \q1 \v 2 A bɛsɛ Efɑrɑimu kɑ Bɛnyɑmɛɛ kɑ Mɑnɑsen bwese kɛri wunɛn dɑm sɔ̃ɔsio, \q1 kpɑ ɑ sun fɑɑbɑ ko. \q1 \v 3 Yinni Gusunɔ, ɑ sun wɔro. \q1 A kɑ sun nɔnu ɡeu mɛɛrio, kpɑ ɑ sun fɑɑbɑ ko. \q1 \v 4 Gusunɔ wɔllu kɑ tem Yinni, \q1 sere sɑɑ yerɑ̀ kɑɑ n kɑ sun mɔru sɑ̃ɑ \q1 ɑ n bɛsɛn kɑnɑru yinɑmɔ. \q1 \v 5 Wee ɑ derɑ nuku sɑnkirɑnu nu kuɑ bɛsɛn dĩɑnu, \q1 mɑ ɑ derɑ bɛsɛn nɔni yĩresu kuɑ bɛsɛn nim. \q1 \v 6 A derɑ be bɑ kɑ sun sikerenɛ bɑ sɑnnɑmɔ bɛsɛn sɔ̃. \q1 Mɑ bɛsɛn yibɛrɛbɑ bɑ sun yɛ̃ɛmɔ. \q1 \v 7 Gusunɔ wɔllu kɑ tem Yinni, ɑ sun wɔro. \q1 A kɑ sun nɔnu ɡeu mɛɛrio kpɑ su fɑɑbɑ wɑ. \q1 \v 8 Wee ɑ resɛm dɑ̃ɑ wukɑmɑ Eɡibitin di, \q1 mɑ ɑ tɔmbu seeyɑ ben wɑ̃ɑ yenun di, \q1 mɑ ɑ resɛm ye ɡirɑ mi. \q1 \v 9 A ye ɑyeru kuɑ mɑm mɑm, mɑ yɑ seewɑ yɑ nuwi ɡirɑ. \q1 Yɑ kpɛ̃ɑ yɑ tem kpuro \q1 \v 10 kɑ ɡuunu wukiri, \q1 mɑ yen kɑ̃ɑsi yi kpɛ̃ɑ nɡe dɑ̃ɑ ye bɑ mɔ̀ sɛduru. \q1 \v 11 Yen kɑ̃ɑsi yi, yi dɑ sere nim wɔ̃kuɔ, \q1 mɑ yin nuwi yi dɑ sere dɑɑ bɑkɑrɔ yi kpɑrɑ. \q1 \v 12 Yinni Gusunɔ, mbɑn sɔ̃nɑ ɑ yen kɑrɑn ɡɑmbo kɔsukɑ, \q1 mɑ ɑ derɑ be bɑ sɑrɔ mi, bɑ ye ɡurɑmɔ. \q1 \v 13 Mɑ ɑ derɑ sɑkɑnu kɑ ɡbeeku yɛɛ yi yi tie, yi nɑɑmɔ yi ye dimɔ. \q1 \v 14 Gusunɔ, wɔllu kɑ tem Yinni, ɑ wurɑmɑ. \q1 A mɛɛrio wɔllun di kpɑ ɑ wunɛn resɛm ye nɔni doke. \q1 A ye kɔ̃suo. \q1 \v 15 A resɛm dɑ̃ɑ te nɔɔrio \q1 te, te tɑ sɑ̃ɑ nɡe wunɛn bii wi ɑ ɡɔsɑ. \q1 \v 16 Wee bɑ resɛm bɔɔrɑ bɑ dɔ̃ɔ mɛni. \q1 A bu mɔru kɔsieyo bu ɡbi. \q1 \v 17 A de wunɛn dɑm mu n kɑ wi ɑ ɡɔsɑ u sɔ̃ wunɛn nɔm ɡeuɔ wɑ̃ɑ. \q1 \v 18 Sɑɑ yerɑ sɑ ǹ mɑɑ kɑ nun tondɑmɔ. \q1 A de sɑ n wɑ̃ɑ kpɑ sɑ n nun sɑ̃ɑmɔ. \q1 \v 19 Gusunɔ, wɔllu kɑ tem Yinni, ɑ sun wɔro. \q1 A kɑ sun nɔnu ɡeu mɛɛrio, kpɑ su fɑɑbɑ wɑ. \c 81 \d Womu ɡe Asɑfu u wom kowobun wiruɡii kuɑ kɑ mɔrɔku. Ge wee. \q1 \v 1 Yinni Gusunɔwɑ u sɑ̃ɑ bɛsɛn dɑm. \q1 I nùn womu kuo kɑ nuku dobu. \q1 I Gusunɔ Yɑkɔbun Yinni tɑkɑru koowo kɑ nuku dobu. \q1 \v 2 I womusu koowo. \q1 I ɡɑ̃ɑsu kɑ mɔrɔkunu kɑ ɡɔ̃ɔɡenu soowo. \q1 \v 3 I kɔbɑ soowo suru kpɑon tɔ̃ɔ bɑkɑru sɔɔ. \q1 I kɔbɑ wureo Kunun tɔ̃ɔ bɑkɑru sɔɔ suru ù n tɑrum kuɑ. \q1 \v 4 Domi woodɑ yerɑ Yɑkɔbun Yinni u Isirelibɑ wɛ̃. \q1 \v 5 Woodɑ yerɑ u Yosɛfun yɛnuɡibu wɛ̃ \q1 sɑnɑm mɛ u Eɡibiti wɔri. \q1 Mɑ nɑ nɔɔ ɡɑɡu nuɑ ɡe nɑ ǹ tubɑ. Gɑ nɛɛ, \q1 \v 6 nɑ bɛɛ sɔmunu swɛnyɑ bɛɛn senun di, \q1 nɑ derɑ i yoo sɔmɑ deri. \q1 \v 7 Sɑnɑm mɛ i wɑ̃ɑ nɔni swɑ̃ɑru sɔɔ, \q1 i mɑn sokɑ, mɑ nɑ bɛɛ yɑkiɑ. \q1 Nɑ bɛɛ wisɑ ɡuru mɑɑkinu sɔɔ. \q1 Nɑ bɛɛn lɑɑkɑri mɛɛrɑ Mɛribɑn bwiɑɔ. \q1 \v 8 Bɛɛ nɛn tɔmbu Isirelibɑ, \q1 i mɑn swɑɑ dɑkio i nɔ ye kon bɛɛ sɔ̃. \q1 \v 9 I ku de bũu ɡoo u n mɑɑ wɑ̃ɑ bɛɛn suunu sɔɔ. \q1 I ku mɑɑ nu yiirɑ i sɑ̃. \q1 \v 10 Nɛnɑ Gusunɔ bɛɛn Yinni wi u bɛɛ yɑrɑ Eɡibitin di. \q1 I bɛɛn nɔɔ wukio kpɑ n bɛɛ diisiɑ. \q1 \v 11 Adɑmɑ bɛɛ nɛn tɔmbu, i ǹ mɑn swɑɑ dɑki, \q1 i ǹ mɑɑ mɑn mɛm nɔɔwɛ. \q1 \v 12 Nɑ derɑ i wɔri bɛɛn ɡɔ̃ru bɔbunu sɔɔ, \q1 mɑ i bɛɛn tiin bwisi swĩi. \q1 \v 13 Bɛɛ nɛn tɔmbu, ì n dɑɑ mɑn swɑɑ dɑki i sĩimɔ nɛn swɑɑ sɔɔ, \q1 \v 14 kon dɑɑ bɛɛn yibɛrɛbɑ sekuru doke, \q1 kpɑ n bu nɑɑ swĩi n ɡo ɡo. \q1 \v 15 Sɑɑ ye sɔɔrɑ nɛ, Yinni Gusunɔn yibɛrɛbɑn tii suɑbu koo nɔru ko, \q1 kpɑ Isirelibɑn doo nɔɔru tu tɛ. \q1 \v 16 Kon bu dĩɑ ɡeenu wɛ̃, \q1 kpɑ bu kperun tim ɡem di. \c 82 \p \v 1 Womu ɡe Asɑfu u kuɑ. Ge wee. \q1 Gusunɔ u wɑ̃ɑ wɔllun tɔmbun suunu sɔɔ. \q1 Miyɑ u wɑ̃ɑ u kɑ sirimɔ. U nɛɛ, \q1 \v 2 sere sɑɑ yerɑ̀ i ko i n wɑ̃ɑ i n sirimɔ kɑ weesu, \q1 i n yɔ̃ tɑɑrɛɡibun biruɔ. \q1 \v 3 I dɑm sɑriruɡibu kɑ ɡobekubɑ ben ɡem wɛ̃ɛyɔ. \q1 I wɔnwɔndobu kɑ sɑ̃ɑrobu ben ɡem wɛ̃ɛyɔ. \q1 \v 4 I dɑm sɑriruɡibu kɑ be bɑ dɑm dɔremɔ fɑɑbɑ koowo. \q1 I bu wɔro tɔn kɔ̃sobun nɔmɑn di. \q1 \v 5 Adɑmɑ bɛɛ, i ǹ ɡɑ̃ɑnu ɡɑnu yɛ̃. \q1 I ǹ mɑɑ bwisi ɡɛɛ mɔ. I kom kɔ̃sum mɔ̀wɑ, \q1 mɑ yɑ derɑ ɡem mu doonɑ hɑnduniɑn di. \q1 \v 6 Nɑ rɑɑ nɛɛ, i sɑ̃ɑwɑ wɔllun tɔmbu. \q1 I sɑ̃ɑwɑ Wɔrukoon bibu. \q1 \v 7 Adɑmɑ i ko i ɡbiwɑ nɡe tɔn dirobu. \q1 I ko i ɡbiwɑ nɡe sinɑmbu kpuro. \q1 \v 8 Gusunɔ, ɑ seewo ɑ hɑnduniɑ siri. \q1 Domi wunɑ ɑ bwesenu kpuro mɔ. \c 83 \d Womu ɡe Asɑfu u kuɑ. U nɛɛ, \q1 \v 1 Gusunɔ, ɑ ku mɑri, ɑ ku mɑɑ wɛ̃rɑ. \q1 \v 2 Domi wee wunɛn yibɛrɛbɑ bɑ seewɑ, \q1 be, be bɑ nun tusɑ bɑ wiru yɔ̃rɑsie. \q1 \v 3 Wee bɑ kɔ̃sɑ wesiɑnɑmɔ wunɛn tɔmbun sɔ̃. \q1 Bɑ nɔɔ tiɑ mɔ̀ be ɑ kɔ̃sun sɔ̃. \q1 \v 4 Bɑ ɡerumɔ bɑ mɔ̀, \q1 bu nɑ bu sun kpeerɑsiɑ bwesenu kpuron suunu sɔɔn di, \q1 kpɑ bu ku mɑɑ bɛsɛ Isirelibɑn yĩsiru yɑɑyɑ. \q1 \v 5 Wee bɑ wesiɑnɑ, \q1 mɑ be kpuro bɑ nɔɔ tiɑ kuɑ bu kɑ nun wɔri. \q1 \v 6 Beyɑ, Edɔmubɑ kɑ Isimɛɛlibɑ kɑ Mɔɑbubɑ kɑ Aɡɑribɑ \q1 \v 7 kɑ Gebɑlibɑ kɑ Amɔnibɑ kɑ Amɑlɛkibɑ \q1 kɑ Filisitibɑ kɑ sere Tiriɡibu. \q1 \v 8 Asiriɡibun tii bɑ nɑ bɑ kɑ bu nɔɔ tiɑ kuɑ, \q1 bɑ Lɔtun bibun bweseru, Amɔnibɑ kɑ Mɔɑbubɑ nɔmɑ kɑ̃. \q1 \v 9 Yinni Gusunɔ, ɑ bu kuo nɡe mɛ bɑ Siserɑ kɑ Yɑbini kɑ Mɑdiɑnibɑ kuɑ Kisionin dɑɑrɔ. \q1 \v 10 Bɑ bu kpeerɑsiɑwɑ Eni Doriɔ, \q1 mɑ bɑ ben ɡonu deri mi, nu tem kɔ̃sisiɑ nɡe nɑɑ bisu. \q1 \v 11 A de ben sinɑmbu bu ɡbi nɡe sinɑm beni, \q1 Orɛbu kɑ Seebu kɑ Sebɑ kɑ Sɑlumunɑ, \q1 \v 12 be, be bɑ rɑɑ ɡerunɑ bɑ nɛɛ, \q1 bu dɑ bu Gusunɔn ɑrumɑni ɡurɑ. \q1 \v 13 Yinni Gusunɔ, ɑ bu suo ɑ kɑ doonɑ \q1 nɡe mɛ woo ɡunɑ yɑ rɑ kɑ yɑkɑsu doonɛ. \q1 \v 14 A de bu dɔ̃ɔ mwɑɑrɑ nɡe mɛ dɔ̃ɔ u rɑ dɑ̃ɑ sɔ̃ɔ mwɛ, \q1 ǹ kun mɛ nɡe mɛ dɔ̃ɔ yɑrɑ yɑ rɑ ɡuunu dɑbiri. \q1 \v 15 A bu nɑɑ ɡiro kɑ ɡuru woo bɔkɔ. \q1 A bu nɑndɑsio kɑ woo ɡunɑ. \q1 \v 16 Yinni Gusunɔ, ɑ bu sekuru dokeo, \q1 kpɑ bu wɑ bu ɡɔsirɑmɑ wunɛn mi. \q1 \v 17 A de bu sekuru wɑ, \q1 kpɑ bɑ n nɑnde sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 A ben yĩiyɔbu wunɔ, kpɑ bu kɑm ko. \q1 \v 18 Kpɑ bu ɡiɑ mɑ wunɛ turowɑ ɑ sɑ̃ɑ Yinni Wɔrukoo hɑnduniɑ ye sɔɔ. \c 84 \d Womu ɡe Koren bibu bɑ wom kowobun wiruɡii kuɑ. Bɑ ɡu kuɑwɑ kɑ mɔrɔku. Ge wee. \q1 \v 1 Gusunɔ, wɔllu kɑ tem Yinni, \q1 wunɛn wɑ̃ɑ yeru tɑ mɑn wɛ̃re. \q1 \v 2 Nɑ sɛnde, nɑ diirimɔ n wɑ n kɑ du wunɛn sɑ̃ɑ yerɔ. \q1 Nɛn ɡɔ̃ru kɑ nɛn wɑsi kpuro nuku dobun kuuki mɔ̀ \q1 wunɛ Yinni Gusunɔn sɔ̃, wunɛ wi ɑ wɑ̃ɑ. \q1 \v 3 Nɛn Yinni, nɛn sinɑ boko! \q1 Bɑɑ kɑ ɡunɔminɔ nu rɑ n wɑ̃ɑ yeru mɔ. \q1 Wɔllu kɑ tem Yinni, ɑ rɑ mɑm de \q1 nu sokunu ko wunɛn yɑ̃ku yerun bɔkuɔ. \q1 \v 4 Doo nɔɔruɡibɑ be bɑ wɑ̃ɑ wunɛn sɑ̃ɑ yerɔ \q1 bɑ nun tɔmɑmɔ bɑɑdommɑ. \q1 \v 5 Doo nɔɔruɡibɑ be bɑ tɑ̃sɑ wunɛ sɔɔ. \q1 Bɑ rɑ n sɔɔru sɑ̃ɑ bu kɑ sɑ̃ɑru dɑ. \q1 \v 6 Bɑ̀ n sɑrɔ wɔwɑn di ye bɑ mɔ̀ Yĩresu, \q1 ɑ rɑ de bwii yi koorɑwɑ mi, \q1 kpɑ ɡurɑ yu kɑ ye domɑru nɑɑwɑ. \q1 \v 7 Nɡe mɛ bɑ dɔɔ bu kɑ Gusunɔ yinnibun Yinni sɑ̃ Siɔniɔ, \q1 nɡe mɛyɑ ben dɑm mu rɑ n sosimɔ ɡbɑbu te sɔɔ. \q1 \v 8 Gusunɔ wɔllu kɑ tem Yinni, ɑ mɑn swɑɑ dɑkio. \q1 Gusunɔ Yɑkɔbun Yinni, ɑ nɛn kɑnɑru nɔɔwɔ. \q1 \v 9 Yinni, wunɛ wi ɑ sɑ̃ɑ bɛsɛn tɛrɛru, \q1 ɑ wi ɑ ɡɔsɑn wuswɑɑ mɛɛrio. \q1 \v 10 Nɛn sɔ̃ɔ teerun wɑ̃ɑru wunɛn sɑ̃ɑ yerɔ, \q1 tɑ nɛn yɑm tukum wɑ̃ɑrun sɔ̃ɔ dɑbi dɑbinu kere. \q1 N burɑm bo nɑ n wɑ̃ɑ wunɛn sɑ̃ɑ yerun kɔnnɔwɔ, \q1 ye ko nɑ n kɑ wɑ̃ɑ diru mi tɔn kɔ̃sobɑ wɑ̃ɑ. \q1 \v 11 Yinni Gusunɔ, ɑ sɑ̃ɑwɑ nɡe sɔ̃ɔ. \q1 A mɑɑ sɑ̃ɑwɑ nɡe tɛrɛru. \q1 Wunɑ ɑ rɑ tɔmbu durom kɑ bɛɛrɛ kue. \q1 Be bɑ sĩimɔ ɡem sɔɔ, ɑ ku rɑ kɑ bu ɡeɑ yinɑri. \q1 \v 12 Gusunɔ, wɔllu kɑ tem Yinni, \q1 doo nɔɔruɡiiwɑ wi u nun nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \c 85 \d Womu ɡe Koren bibu bɑ wom kowobun wiruɡii kuɑ. Ge wee. \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ, ɑ wunɛn tem durom kuɑ. \q1 Wee ɑ kɑ bɛsɛ Isireli be sɑ sɑ̃ɑ Yɑkɔbun bweseru wurɑmɑ. \q1 \v 2 A bɛsɛ wunɛn tɔmbun torɑnu wɔkɑ. \q1 A bɛsɛn durum kpuro wukiri. \q1 \v 3 A ǹ mɑɑ kɑ sun mɔru sɑ̃ɑ. \q1 A derɑ wunɛn mɔru kpuro yɑ sure. \q1 \v 4 Gusunɔ bɛsɛn fɑɑbɑ kowo, ɑ sun wesio nɡe yellu. \q1 A ku mɑɑ kɑ sun mɔru ko. \q1 \v 5 Nɡe kɑɑ n kɑ sun mɔru sɑ̃ɑwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ? \q1 Nɡe kɑɑ n mɔru sɑ̃ɑwɑ sere kɑ bɛsɛn bibun bibu sɔɔ? \q1 \v 6 A ǹ sun wɑ̃ɑru wesiɑmɔ \q1 kpɑ bɛsɛ wunɛn tɔmbu su wɑ su nuku dobu ko wunɛn sɔ̃? \q1 \v 7 Yinni Gusunɔ, ɑ sun wunɛn durom sɔ̃ɔsio \q1 kpɑ ɑ sun fɑɑbɑ ko. \q1 \v 8 Yinni Gusunɔ, kon swɑɑ dɑki n nɔ ye ɑ ɡerumɔ. \q1 Domi bɔri yɛndun ɡɑriyɑ ɑ rɑ n wunɛn tɔmbu sɔ̃ɔmɔ \q1 be bɑ nun nɑɑnɛ sɑ̃ɑ \q1 mɑ bɑ kun wure wiirɑ ɡɑri sɔɔ. \q1 \v 9 Be bɑ nun nɑsiewɑ ɑ rɑ fɑɑbɑ ko. \q1 Kpɑ ɑ de bɛɛrɛ yɑ n wɑ̃ɑ bɛsɛn tem sɔɔ. \q1 \v 10 Tɔn ɡeeru kɑ bɔrɔkinirɑ koo wurɑmɑ \q1 kpɑ ɡem kɑ bɔri yɛndɑ n wɑ̃ɑ tem mɛ sɔɔ. \q1 \v 11 Bɔrɔkiniru tɑ koo se tem mɛ sɔɔ nɡe dĩɑ bwese te bɑ duurɑ, \q1 kpɑ ɡem mu sɑrɑmɑ wɔllun di. \q1 \v 12 Yinni Gusunɔn tiiwɑ u koo sun bɔri yɛndu wɛ̃, \q1 kpɑ bɛsɛn tem mu binu mɑ. \q1 \v 13 Gemɑ mu ko n nùn ɡbiiye, kpɑ mu win swɑɑ sɔmɛ. \c 86 \p \v 1 Dɑfidi u kɑnɑru kuɑ u nɛɛ, \q1 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn swɑɑ dɑkio kpɑ ɑ nɛn kɑnɑru nɔ. \q1 Wee nɑ sɑ̃ɑru kɑ wɔnwɔndu soore. \q1 \v 2 A nɛn hunde beruo, domi nɑ rɑ nun sɑ̃. \q1 Gusunɔ, nɑ nun nɑɑnɛ sɑ̃ɑ, \q1 ɑ mɑn fɑɑbɑ koowo. \q1 \v 3 Yinni, wunɑ nɑ rɑ nɔɔɡiru sue bɑɑdommɑ. \q1 A mɑn wɔnwɔndu kuo. \q1 \v 4 Yinni, ɑ mɑn nuku dobu wɛ̃ɛyɔ. \q1 Wunɑ nɑ rɑ n kɑnɑmɔ kɑ nɛn ɡɔ̃ru kpuro. \q1 \v 5 Yinni, ɑ sɑ̃ɑwɑ tɔn ɡeo, \q1 ɑ rɑ mɑɑ tɔmbu ben durum wɔke. \q1 A rɑ be bɑ nun soku kpuro kĩru sɔ̃ɔsi tɑ n kpɑ̃. \q1 \v 6 Yinni Gusunɔ, ɑ nɛn kɑnɑru nɔɔwɔ. \q1 A nɛn weeweenu swɑɑ dɑkio. \q1 \v 7 Domi nɑ̀ n nun kɑnɑ nɔni swɑ̃ɑrun sɑɑ, \q1 ɑ rɑ mɑn wisi. \q1 \v 8 Gɑ̃ɑnu sɑri ni nu kɑ nun weenɛ ye bɑ rɑ sɑ̃ kpuro sɔɔ. \q1 Gɑ̃ɑnu mɑɑ sɑri ni nu kɑ wunɛn sɔmɑ weenɛ. \q1 \v 9 Bwese ni ɑ tɑkɑ kuɑ kpuro nu koo nɑ nu yiirɑ wunɛn wuswɑɑɔ, \q1 kpɑ nu wunɛn yĩsiru bɛɛrɛ wɛ̃. \q1 \v 10 Domi ɑ kpɑ̃, ɑ rɑ mɑɑ sɔm mɑɑmɑɑkiɡinu ko. \q1 Wunɛ turowɑ ɑ sɑ̃ɑ Gusunɔ. \q1 \v 11 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn wunɛn swɛɛ sɔ̃ɔsio, \q1 kpɑ n wɑ n sĩ wunɛn ɡem sɔɔ. \q1 A de n wunɛn yĩsiru nɑsiɑ. \q1 \v 12 Gusunɔ nɛn Yinni, kon nun siɑrɑ kɑ nɛn ɡɔ̃ru kpuro, \q1 kpɑ n nun bɛɛrɛ wɛ̃ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 13 Domi ɑ mɑn durom bɑkɑm kuɑ, \q1 ɑ mɑn yɑrɑ ɡɔribun wɑ̃ɑ yerun sɔɔ sɔɔn di. \q1 \v 14 Yinni Gusunɔ, tii suobu bɑ mɑn seesi. \q1 Tɔn kɔ̃sobu bɑ kĩ bu mɑn hunde wunɑ, \q1 be, bèn bwisikunu ku rɑ n wɑ̃ɑ wunɛn mi ɡiɑ. \q1 \v 15 Adɑmɑ wunɛ Gusunɔ, ɑ sɑ̃ɑwɑ Yinni wɔnwɔnduɡii. \q1 A ku rɑ mɔru se fuuku. \q1 Wunɛn kĩru tɑ kpɑ̃. \q1 A mɑɑ sɑ̃ɑwɑ bɔrɔkini. \q1 \v 16 A mɑn mɛɛrimɑ kpɑ ɑ nɛn wɔnwɔndu wɑ. \q1 A nɛ, wunɛn sɔm kowo dɑm kɛ̃ɛyɔ, \q1 kpɑ ɑ mɑn fɑɑbɑ ko nɛ, wunɛn sɔm kowon bii. \q1 \v 17 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn yĩreru sɔ̃ɔsio te tɑ koo mɑn koorɑ, \q1 kpɑ ɑ de nɛn yibɛrɛbɑ bu ye wɑ kpɑ sekuru tu bu mwɑ. \q1 Domi wunɑ ɑ rɑ mɑn fɑɑbɑ ko, kpɑ ɑ mɑn nukuru yɛmiɑsiɑ. \c 87 \p \v 1 Womu ɡeniwɑ Koren bibu bɑ kuɑ. Bɑ nɛɛ, \q1 Yinni Gusunɔ u Yerusɑlɛmun kpɛɛkpɛɛku swĩiwɑ \q1 ɡuu te win tii u ɡɔsɑ u dɛɛrɑsiɑn wɔllɔ. \q1 \v 2 U Yerusɑlɛmu ye kĩ n kere wuu si su wɑ̃ɑ Yɑkɔbun bweserun tem kpuro sɔɔ. \q1 \v 3 Yerusɑlɛmu, Gusunɔn wuu, \q1 bɑ wunɛn bɛɛrɛ bɑkɑn ɡɑri ɡerumɔ. \q1 \v 4 Nɛ, Yinni Gusunɔ, nɑ̀ n bwesenun yĩsinu yorumɔ ni nu mɑn yɛ̃, \q1 kon Eɡibitiɡibu kɑ Bɑbiloniɡibu kɑ Filisitibɑ kɑ Tiriɡibu kɑ Etiopiɡibun yĩsinu yore. \q1 Domi bɑ bu mɑrɑwɑ Yerusɑlɛmu mini. \q1 \v 5 Adɑmɑ Yerusɑlɛmuɡibu bɑ koo nɛɛ, ben temɑ mi kɑ ɡem. \q1 Wɔrukoowɑ u mɛn kpɛɛkpɛɛku swĩi. \q1 \v 6 Yinni Gusunɔ u koo bwesenun yĩsinu yore kpɑ u nɛɛ, \q1 Yerusɑlɛmuɔrɑ bɑ bu mɑrɑ. \q1 \v 7 Be bɑ womusu mɔ̀ bɑ yɑɑmɔ, bɑ koo nɔɔɡiru suɑ bɑ n mɔ̀, \q1 Yinni, bɛsɛn nuuru kpuro tɑ woowɑ wunɛn mi. \c 88 \d Womu ɡe Koren bibu bɑ wom kowobun wiruɡii kuɑ. Bɑ ɡu kuɑwɑ kɑ ɡuuru. Hemɑni Esirɑhiɡiiwɑ u ɡu kuɑ. Ge wee. \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ nɛn fɑɑbɑ koowo, \q1 nɑ rɑ n nɔɔɡiru suewɑ wunɛn wuswɑɑɔ wɔ̃kuru kɑ sɔ̃ɔ sɔɔ. \q1 \v 2 A de ɑ nɛn kɑnɑru nɔ. \q1 A swɑɑ tem kpĩiyɔ ɑ nɔ ye nɑ nun kɑnɑmɔ. \q1 \v 3 Wee wɑhɑlɑ yɑ mɑn deemɑ n kpɑ̃ \q1 sere nɑ ɡɔribun wɑ̃ɑ yeru turuku kuɑ. \q1 \v 4 Nɑ wɑ̃ɑ be bɑ ɡɔɔ dɔɔn wuurɔ. \q1 Nɑ ǹ mɑɑ dɑm mɔ. \q1 \v 5 Wee nɑ kpĩ kɑ ɡɔribu sɑnnu. \q1 A derɑ nɑ wɑ̃ɑ kɑ be sɑnnu sikirɔ, \q1 be, be ɑ ǹ mɑɑ yɑɑyɑmɔ, ɑ ǹ mɑɑ bu nɔɔrimɔ. \q1 \v 6 A mɑn kpɛ̃ɛ wɔru bɔkɔ sɔɔ mi yɑm wɔ̃kurɑ wɑ̃ɑ. \q1 \v 7 A mɑn mɔru seesi, \q1 mɑ n sɑ̃ɑre nɑ nim mwɛɛre. \q1 \v 8 A derɑ nɛn kpɑɑsibu bɑ mɑn deri. \q1 A derɑ bɑ mɑn tusɑ, \q1 mɑ nɑ tɑɑrere nɑ ǹ kpɛ̃ n nundɑ nɛn wɑhɑlɑn di. \q1 \v 9 Nɛn nɔni dɑm dwiiyɑ nɔni swɑ̃ɑrun sɔ̃. \q1 Yinni Gusunɔ, tɔ̃ru bɑɑtere nɑ rɑ nɔmɑ yiiyewɑ wunɛn mi ɡiɑ nɑ n nun somiru kɑnɑmɔ. \q1 \v 10 Gɔribɑ ɑ rɑ mɑɑmɑɑki kue? \q1 Gɔribɑ bɑ koo kpĩ bu se bu nun sɑ̃? \q1 \v 11 Gɔribɑ bɑ koo kpĩ bu wunɛn bɔrɔkinirun ɡɑri ɡere siki wɔruɔ? \q1 Bɑ koo kpĩ bu wunɛn tɔn ɡeerun ɡɑri ɡere ɡɔribun wɑ̃ɑ yerɔ? \q1 \v 12 Bɑ koo kpĩ bu wunɛn mɑɑmɑɑki wɑ yɑm wɔ̃kurɔ? \q1 Bɑ koo kpĩ bu wunɛn ɡem tubu ɡɔriɔ mi bɑ rɑ tɔmbu duɑri? \q1 \v 13 Yinni Gusunɔ, wunɑ nɑ rɑ fɑɑbɑ kɑnɛ. \q1 Bururu bɑɑtere, wunɑ nɑ rɑ nɔɔɡiru sue. \q1 \v 14 Yinni Gusunɔ, mbɑn sɔ̃nɑ ɑ mɑn wunɛn wuswɑɑ berue. \q1 Mbɑn sɔ̃nɑ ɑ ǹ kĩ n nun wɑ. \q1 \v 15 Sɑɑ nɛn birun di, nɑ wɔnwɔndu soorewɑ nɑ ɡɔɔ dɔɔ. \q1 Nɑ burisinɛ nɔni swɑ̃ɑ te ɑ mɑn kpɛ̃ɛn sɔ̃. \q1 \v 16 Nɛ sɔɔrɑ wunɛn mɔru yɑ wɔri, mɑ yɑ mɑn ɡoomɔ. \q1 \v 17 Yɑ kɑ mɑn sikerenɛ tɔ̃ɔ bɑɑtere nɡe nim bweru. \q1 Ye kpurowɑ yɑ mɑn wukiri. \q1 \v 18 A derɑ nɛn kpɑɑsibu kɑ nɛn bɔrɔbɑ bɑ mɑn biru kisi. \q1 Be kpuro bɑ mɑn deri. \c 89 \d Womu ɡe Etɑni Esirɑhiɡii u kuɑ. Ge wee. \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ, kon wunɛn tɔn ɡeerun womu ko sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 Kon wunɛn bɔrɔkiniru kpɑrɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 2 Nɑ yɛ̃ mɑ wunɛn kĩru tɑ ko n wɑ̃ɑwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 Wunɛn bɔrɔkiniru tɑ ɡirewɑ wɔllɔ. \q1 \v 3 Yinni Gusunɔ, ɑ nɛɛ, \q1 ɑ kɑ Dɑfidi wi ɑ ɡɔsɑ ɑrukɑwɑni bɔkuɑ. \q1 A wi, wunɛn sɔm kowo nɔɔ mwɛɛru kuɑ kɑ bɔ̃ri \q1 \v 4 ɑ nɛɛ, kɑɑ ɡoo wunɑ win bweseru sɔɔ \q1 u ko sunɔ sere kɑ bɑɑdommɑɔ, \q1 kpɑ ɑ win bɑndu tɑ̃sisiɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 5 Yinni Gusunɔ, wɔllu tɑ nun bɛɛrɛ wɛ̃ɛmɔ \q1 mɑɑmɑɑki ye ɑ mɔ̀n sɔ̃. \q1 Wunɛn ɡɔrɑdobɑn wuuru tɑ nun siɑrɑmɔ \q1 wunɛn bɔrɔkinirun sɔ̃. \q1 \v 6 Yinni Gusunɔ, ɑ ǹ sɑɑrɑ mɔ wɔllɔ. \q1 Wunɛn ɡɔrɑdobɑ sɔɔ, ɡoo sɑri wi u kɑ nun nɛ. \q1 \v 7 A nɑnum mɔ wunɛn ɡɔrɑdo dɛɛrobun suunu sɔɔ. \q1 Wunɛn yiiko yɑ kpɑ̃ be bɑ nun sikerenɛn suunu sɔɔ. \q1 \v 8 Gusunɔ, wɔllu kɑ tem Yinni, wɑrɑ u dɑm mɔ nɡe wunɛ. \q1 Wunɛn bɔrɔkinirɑ nun kɑrewɑ tɑ kɑ sikerenɛ. \q1 \v 9 Wunɑ ɑ rɑ nim wɔ̃kun tii suɑbu yɔ̃rɑsie. \q1 Gen nim kurenu nù n seewɑ, ɑ rɑ nu suresie. \q1 \v 10 A Eɡibitiɡibu tɑɑkɑ ɑ pɛsukɑ nɡe ɡoru. \q1 A be, wunɛn yibɛrɛbɑ yɑrinɑsiɑ kɑ wunɛn dɑm. \q1 \v 11 Wunɑ ɑ wɔllu kɑ tem mɔ. \q1 Wunɑ ɑ hɑnduniɑ tɑkɑ kuɑ kɑ ye yɑ wɑ̃ɑ ye sɔɔ. \q1 \v 12 Wunɑ ɑ sɔ̃ɔ yɛ̃sɑn nɔm ɡeu kɑ nɔm dwɑru kuɑ. \q1 Guu ni bɑ mɔ̀ Tɑbori kɑ Hɛɛmɔɔ nu wunɛn yĩsiru bɛɛrɛ wɛ̃ɛmɔ. \q1 \v 13 Wunɛn ɡɑ̃seru tɑ dɑm mɔ. \q1 Wunɛn nɔmu ɡɑ dɑm mɔ. \q1 \v 14 Gemɑ mu sɑ̃ɑ wunɛn bɑndun kpɛɛkpɛɛku. \q1 Kĩru kɑ bɔrɔkinirɑ rɑ n wɑ̃ɑ wunɛn wuswɑɑɔ. \q1 \v 15 Yinni Gusunɔ, doo nɔɔruɡibɑ be bɑ rɑ nun tɑkɑru ko. \q1 Bɑ rɑ sĩwɑ yɑm bururɑm sɔɔ wunɛn wuswɑɑɔ. \q1 \v 16 Bɑ koo nuku dobu ko tɔ̃ɔ bɑɑtere wunɛn yĩsirun sɔ̃. \q1 Kpɑ bu bɛɛrɛ wɑ wunɛn ɡem sɔ̃. \q1 \v 17 Domi wunɑ ɑ sɑ̃ɑ ben dɑm kɑ ben bɛɛrɛ. \q1 Wunɛn sɑɑbuwɑ sɑ tɑ̃simɔ. \q1 \v 18 Yinni Gusunɔ, wunɑ ɑ sɑ̃ɑ bɛsɛ Isirelibɑn tɛrɛru. \q1 Wunɛ Dɛɛro, wunɑ ɑ sɑ̃ɑ bɛsɛn sinɑ boko. \q1 \v 19 Gɑsɔ, ɑ kɑ wunɛn sɔm kowo be ɑ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ ɡɑri kuɑ kɑ̃siru sɔɔ ɑ nɛɛ, \q1 ɑ wunɛn dɑm tɑbu durɔ dɑmɡii ɡoo wɛ̃. \q1 A nùn ɡɔsɑ wunɛn tɔmbun suunu sɔɔn di ɑ wɔlle suɑ. \q1 \v 20 Wiyɑ Dɑfidi wunɛn sɔm kowo. \q1 Wiyɑ ɑ bɑndun ɡum tɑ̃re. \q1 \v 21 Wunɛn nɔmu ɡɑ ko n nùn nɛniwɑ kem kem. \q1 Geyɑ ɡɑ ko n sɑ̃ɑ win dɑm. \q1 \v 22 Yibɛrɛbɑ bɑ ǹ kpɛ̃ bu nùn sɑmbɑ ko. \q1 Tɔn kɔ̃sobu bɑ ǹ kpɛ̃ bu nùn dɑm dɔre. \q1 \v 23 Kɑɑ win yibɛrɛbɑ kpeerɑsiɑ. \q1 Kɑɑ be bɑ nùn tusɑ sɛ̃suku. \q1 \v 24 Wunɛn bɔrɔkiniru kɑ wunɛn tɔn ɡeerɑ ko n wɑ̃ɑ kɑ wi. \q1 Kpɑ ɑ nùn dɑm wɛ̃ kɑ wunɛn yĩsiru. \q1 \v 25 Kɑɑ de win bɑndun dɑm mu tɛriɑ \q1 sɑɑ nim wɔ̃ku ɡe bɑ mɔ̀ Mɛditerɑnɛn di \q1 sere kɑ dɑɑ te bɑ mɔ̀ Efɑrɑtiɔ. \q1 \v 26 U koo nun sɔ̃ u nɛɛ, ɑ sɑ̃ɑwɑ win tundo kɑ win Yinni. \q1 A sɑ̃ɑwɑ win fɑɑbɑ kowo nɡe kpee bɑɑ mì u rɑ kuke. \q1 \v 27 Kɑɑ nùn ko wunɛn bii tɔn durɔ ɡbiikoo. \q1 Kpɑ u n sɑ̃ɑ hɑnduniɑn sinɑmbu kpuron sinɑ boko. \q1 \v 28 Kɑɑ de wunɛn tɔn ɡeeru tɑ n nùn wɑ̃ɑsi. \q1 Kpɑ ɑ kɑ nùn ɑrukɑwɑni bɔke ye yɑ ǹ nɔru mɔ. \q1 \v 29 Kɑɑ de win bibun bweseru tɑ n bɑndu dimɔ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 Kɑɑ de win bɑndu tu dɑm ɡirɑ nɡe wɔllu. \q1 \v 30 Adɑmɑ win bibun bwese te, tɑ̀ n yinɑ tu wunɛn woodɑbɑ mɛm nɔɔwɑ, \q1 mɑ tɑ wunɛn yiirebu ɑtɑfiiru kuɑ, \q1 \v 31 mɑ tɑ ǹ wunɛn sɔ̃ɔsiru swĩi, \q1 mɑ tɑ ǹ wunɛn ɡere mɛm nɔɔwɛ, \q1 \v 32 kɑɑ tu sɛɛyɑsiɑwɑ kɑ bokuru ten mɛm nɔɔbu sɑrirun sɔ̃. \q1 \v 33 Adɑmɑ ɑ ǹ yinɑmɔ ɑ tu wunɛn tɔn ɡeeru sɔ̃ɔsi win sɔ̃. \q1 A ǹ nùn tɔnu kɑndu kuɑmmɛ. \q1 \v 34 A ǹ wunɛn ɑrukɑwɑni kusiɑmɔ. \q1 A ǹ mɑɑ wunɛn ɡere kɔbiɑmɔ. \q1 \v 35 A bɔ̃ruɑ kɑ wunɛn yĩsi dɛɛrɑru mɑ ɑ ǹ Dɑfidi weesu kuɑmmɛ. \q1 \v 36 Kɑɑ de win bibun bweseru tɑ n bɑndu dimɔ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 Kpɑ win bɑndu tɑ n wɑ̃ɑ bɑɑdommɑ nɡe sɔ̃ɔ. \q1 \v 37 Kpɑ tu tɛ nɡe suru. \q1 Win seedɑɡii wi u wɑ̃ɑ wɔllɔ u sɑ̃ɑ bɔrɔkini. \q1 \v 38 Adɑmɑ wee ɑ sunɔ wi ɑ rɑɑ ɡɔsɑ deri, \q1 mɑ ɑ kɑ nùn mɔru kuɑ too. \q1 \v 39 A wunɛn ɑrukɑwɑni kusiɑ ye ɑ rɑɑ kɑ wunɛn sɔm kowo bɔkuɑ. \q1 Mɑ ɑ win sinɑ furɔ kɑsɑ kuɑ. \q1 \v 40 A win ɡbɑ̃rɑnu kpuro kɔsukɑ, \q1 mɑ ɑ win kuku yenu sururɑ. \q1 \v 41 A derɑ be bɑ sɑrɔ mi, bɑ win ɑrumɑni ɡurɑ. \q1 Mɑ bɑ nùn sekuru doke. \q1 \v 42 A win yibɛrɛbɑ dɑm kɑ̃. \q1 A derɑ bɑ nuku dobu kuɑ. \q1 \v 43 A derɑ win tɑbu yɑ̃nu nu dɑm dwiiyɑ. \q1 A ǹ kɑ nùn yɔ̃re tɑbu sɔɔ. \q1 \v 44 A win bɛɛrɛ kpeesiɑ. \q1 Mɑ ɑ win bɑndu surɑ sere kɑ temɔ. \q1 \v 45 A derɑ u tɔkɔ kuɑ fuuku, mɑ ɑ nùn sekuru doke. \q1 \v 46 Yinni Gusunɔ, sere sɑɑ yerɑ̀ kɑɑ n kukuɑ. \q1 Sere sɑɑ yerɑ̀ wunɛn mɔru yɑ ko n seewɑ nɡe dɔ̃ɔ yɑrɑ. \q1 \v 47 A yɑɑyo nɡe mɛ nɛn wɑ̃ɑrun tɔ̃ru tɑ dɛ̃ɛbu nɛ. \q1 A yɑɑyo mɑ tɔnu wi ɑ tɑkɑ kuɑ kpuro u koo rɑ ɡbi. \q1 \v 48 Wɑrɑ u koo kpĩ u n wɑ̃ɑ u kun ɡu. \q1 Wɑrɑ u koo kpĩ u tii yɑrɑ ɡɔribun wɑ̃ɑ yerun di. \q1 \v 49 Yinni, mɑnɑ wunɛn ɡɑsɔn durom mɛ, mu dɑ. \q1 Mɑnɑ nɔɔ mwɛɛ te ɑ Dɑfidi kuɑ kɑ bɔrɔkiniru tɑ wɑ̃ɑ. \q1 \v 50 Yinni, ɑ mɛɛrio seku te wunɛn tɔmbɑ dimɔ. \q1 A yɑɑyo mɑ nɛnɑ nɑ wunɛn tɔn dɑbi te kpɑre. \q1 \v 51 Yinni Gusunɔ, yibɛrɛbɑ bɑ wunɛn tɔmbu sekuru dokemɔ, \q1 mɑ bɑ wi ɑ ɡɔsɑ wɔmmɔ mi u dɔɔ kpuro. \q1 \v 52 Yinni Gusunɔ, wunɑ sɑ ko n siɑrɑmɔ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 Ami! Ami! \c 90 \ms1 WOMUSUN BƆNU NNƐSE \p \v 1 Mɔwisi Gusunɔn sɔm kowo u kɑnɑru kuɑ u nɛɛ, \q1 Yinni, sɑɑ yellun di, wunɑ ɑ sɑ̃ɑ bɛsɛn kuku yeru. \q1 \v 2 A sɑ̃ɑwɑ Gusunɔ ɑ sere ɡuunu kɑ hɑnduniɑ tɑkɑ kuɑ. \q1 Mɛyɑ kɑɑ n mɑɑ sɑ̃ɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 3 A rɑ de tɔnu u ɡɔsirɑ tuɑ. \q1 A rɑ nùn sɔ̃ ɑ nɛɛ, u ɡɔsiro min di, u we. \q1 \v 4 Wunɛn mi, wɔ̃ɔ nɔrɔbu (1.000) rɑ n sɑ̃ɑwɑ nɡe ɡĩɑn tɔ̃ru te tɑ doonɑ kɔ, \q1 ǹ kun mɛ nɡe wɔ̃kurun sɑ̃kiru. \q1 \v 5 A rɑ tɔnun wɑ̃ɑru nɔru koosiewɑ nɡe mɛ dosu ɡɑ rɑ doonɛ bururu. \q1 Gɑ ku rɑ tɛ nɡe yɑkɑsu \q1 \v 6 sìn wɛ̃su rɑ n bɑɑre bururu, \q1 ǹ n kuɑ yokɑ bu su burɑ kpɑ su ɡberɑ. \q1 \v 7 Wunɛn mɔru yɑ derɑ sɑ ɡɔɔ dɔɔ. \q1 Mɑ sɑ nɑndɑ yen sɑɑbu. \q1 \v 8 A rɑ bɛsɛn torɑnu terɑsiewɑ wunɛn wuswɑɑɔ, \q1 kpɑ wunɛn yɑm bururɑm mu bɛsɛn ɑsiri kpuro sɔ̃ɔsi. \q1 \v 9 Bɛsɛn wɑ̃ɑru tɑ rɑ doonɛwɑ wunɛn mɔrun sɔ̃. \q1 Tɑ rɑ doonɛwɑ nɡe wɛ̃siɑ teeru. \q1 \v 10 Tɔnun wɑ̃ɑru tɑ rɑ turi sere wɔ̃ɔ wɑtɑ kɑ wɔkuru, \q1 wi u mɑɑ dɑm mɔ, wɔ̃ɔ wɛnɛ, \q1 ɑdɑmɑ kɑ mɛ, tɔnun wɑ̃ɑrɑ ku rɑ n ɑrufɑɑni ɡɑɑ mɔ \q1 sere wɑhɑlɑ kɑ nɔni swɑ̃ɑru. \q1 Domi tɑ rɑ doonɛwɑ fuuku ɡɔri ɡiɑ. \q1 \v 11 Wɑrɑ u wunɛn mɔrun dɑm yɛ̃. \q1 Wɑrɑ u nun nɑsie yen sɔ̃. \q1 \v 12 A de sɑ n yɛ̃ mɑ bɛsɛn wɑ̃ɑrun tɔ̃rɑ kun dɛ̃u, \q1 kpɑ su ko bwisiɡibu. \q1 \v 13 Yinni Gusunɔ, sere dommɑ kɑɑ ɡɔ̃ru ɡɔsiɑ ɑ wunɛn mɔru deri. \q1 A bɛsɛ wunɛn sɔm kowobun wɔnwɔndu wɑɑwo. \q1 \v 14 A sun wunɛn durom bɑkɑm sɔ̃ɔsio bururu bɑɑtere. \q1 Kpɑ sɑ n nuku dobu mɔ sɑ n womusu mɔ̀ bɛsɛn wɑ̃ɑrun tɔ̃ru kpuro sɔɔ. \q1 \v 15 A sun nuku dobu wɛ̃ɛyɔ nɡe mɛ̀n nɔɔ ɑ sun sɛɛyɑsiɑ. \q1 Kpɑ ɑ bɛsɛn nuku sɑnkirɑ ten wɔ̃su ɡɔsiɑ nuku dobun wɔ̃su. \q1 \v 16 A de su wunɛn sɔmɑ wɑ bɛsɛ wunɛn sɔm kowobu, \q1 kpɑ ɑ bɛsɛn bibun bweseru wunɛn yiiko sɔ̃ɔsi. \q1 \v 17 Gusunɔ bɛsɛn Yinni, ɑ sun durom kuo, \q1 kpɑ ɑ de bɛsɛn sɔmɑ kpuro yu ɑrufɑɑni ko. \c 91 \q1 \v 1 Wunɛ wi Wɔrukoo u kɔ̃su, \q1 ɑ wɛ̃rewɑ Dɑm kpuroɡiin tɔbuɔ. \q1 \v 2 Kon Yinni Gusunɔ sɔ̃ mɑ wiyɑ nɛn kuku yeru kɑ nɛn kɑ̀rì. \q1 Wiyɑ nɛn Yinni wi nɑ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 \v 3 Domi wiyɑ u nun wɔrɑmɔ sɑɑ tɑɑn di. \q1 Wiyɑ mɑɑ nun wɔrɑmɔ sɑɑ kɛ̃si kɛ̃si ɡɔɔ kɑ win wɑhɑlɑn di. \q1 \v 4 U koo nun win sɑnsu wukiri. \q1 Kɑɑ kuku yeru wɑ win kɑsɑn sɔɔwɔ. \q1 Win bɔrɔkinirɑ sɑ̃ɑwɑ nɡe tɛrɛru kɑ tɑrɑkpe. \q1 \v 5 Wɔ̃kurun kɑri ǹ kun mɛ sɛ̃u ɡe ɡɑ wee sɔ̃ɔ sɔɔ, \q1 yen ɡɑɑ kun nun bɛrum mɔ̀. \q1 \v 6 Kɛ̃si kɛ̃si ɡɔɔ wi u bɔsu wɔ̃kuru, \q1 ǹ kun mɛ bɑrɑ te tɑ tɔmbu ɡoomɔ sɔ̃ɔ sɔɔ ɡbɑ̃ɑrɑ, \q1 yen ɡɑɑ kun nun bɛrum mɔ̀. \q1 \v 7 Bɑɑ bɑrɑ ni, nù n tɔmbu nɔrɔbu (1.000) ɡo wunɛn bɔkuɔ, \q1 mɑ nu tɔmbu nɔrɔbun subɑ wɔkuru (10.000) wɔri wunɛn nɔm ɡeuɔ, \q1 ɡɑ̃ɑnu kun nun bɑbɑmɔ. \q1 \v 8 Nɔniyɑ kɑɑ kɑ mɛɛri tɔnɑ kpɑ ɑ tɔn kɔ̃sobun ɑre wɑ. \q1 \v 9 Yèn sɔ̃ Yinni Gusunɔ u kuɑ wunɛn kuku yeru, \q1 mɑ wi, Wɔrukoo u kuɑ wunɛn wɑ̃ɑ yeru, \q1 \v 10 yen sɔ̃nɑ nɔni swɑ̃ɑru ɡɑrɑ kun nun sisie, \q1 bɑrɑru ɡɑrɑ kun mɑɑ wunɛn yɛnu susiɔ. \q1 \v 11 Domi u koo win ɡɔrɑdobɑ nɔɔ kɛ̃ wunɛn sɔ̃, \q1 bɑ n nun kɔ̃su wunɛn swɛɛ kpuro sɔɔ, \q1 \v 12 bu nun nɛnɛ kɑ ben nɔmɑ \q1 kpɑ ɑ ku rɑ kɑ wunɛn nɑɑsu kperu sokurɑ. \q1 \v 13 Kɑɑ ɡbee sunɔ kɑ surɔkɔru yɔ ɑ sɑrɑ, \q1 kpɑ ɑ ɡbee sunɔ kpɛmu kɑ yɑɑ ɡɔbɑ tem tɑɑre. \q1 \v 14 Yinni Gusunɔ u nɛɛ, yèn sɔ̃ u mɑn kĩ, \q1 kon nùn yɑkiɑ kpɑ n nùn kɔ̃su domi u nɛn yĩsiru yɛ̃. \q1 \v 15 Ù n mɑn sokɑ kon nùn wurɑri. \q1 Ko nɑ n wɑ̃ɑ kɑ wi nɔni swɑ̃ɑrun sɑɑ. \q1 Kon nùn yɑkiɑ kpɑ n nùn bɛɛrɛ wɛ̃. \q1 \v 16 Kon de u tɔkɔru ko bɔri yɛndu sɔɔ, \q1 kpɑ n nùn nɛn fɑɑbɑ sɔ̃ɔsi. \c 92 \d Womu ɡe bɑ kuɑ tɔ̃ɔ wɛ̃rɑruɡirun sɔ̃. Ge wee. \q1 \v 1 Yɑ rɑ n do bɑ n nun tɔmɑmɔ Yinni Gusunɔ, \q1 kpɑ bɑ n wunɛn yĩsiru bɛɛrɛ wɛ̃ɛmɔ, wunɛ Wɔrukoo, \q1 \v 2 bɑ n wunɛn durom ɡɑri kpɑrɑmɔ bururu, \q1 kpɑ bɑ n wunɛn bɔrɔkinirun ɡɑri kpɑrɑmɔ wɔ̃kuru \q1 \v 3 kɑ mɔrɔku kɑ ɡɔ̃ɔɡeru. \q1 \v 4 Yinni Gusunɔ, ye ɑ kuɑ yɑ mɑn nuku dobu wɛ̃. \q1 Mɑ nɑ ye kpuro siɑrɑmɔ kɑ womusu. \q1 \v 5 Yinni Gusunɔ, wunɛn sɔmɑ ye ɑ kuɑ yɑ kpɑ̃. \q1 Wunɛn bwisikunu nu duku. \q1 \v 6 Gɑri bɔkɔ ɡɑ ǹ kpɛ̃ ɡu nu tubu, \q1 mɛyɑ nu ǹ mɑɑ kpɛ̃ nu nùn yeeri. \q1 \v 7 Geemɑ, tɔn kɔ̃sobu bɑ seemɔ nɡe yɑkɑsu, \q1 mɑ nuku kɔ̃suruɡibu bɑ kpɑrɑmɔ nɡe dɑ̃ɑ. \q1 Kɑ mɛ, sɔ̃ɔ teeru bɑ koo bu kpeerɑsiɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 8 Adɑmɑ wunɛ Yinni Gusunɔ, wunɑ ɑ kpuro kere sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 9 Wunɛn yibɛrɛbɑ kpuro bɑ koo kɑm ko. \q1 Be bɑ kɔ̃sɑ mɔ̀ kpuro bɑ koo yɑrinɑ. \q1 \v 10 A mɑn ɡbeeku kɛtɛn dɑm kɑ̃, \q1 mɑ ɑ mɑn domɑru kuɑ ɑ mɑn ɡum yɑrum tɑ̃re. \q1 \v 11 Tɛ̃, nɑ wɑɑmɔ nɛn yibɛrɛbɑ bɑ wɔrukumɔ. \q1 Nɑ nɔɔmɔ bɑ kuuki mɔ̀. \q1 \v 12 Gemɡibu bɑ koo kpɛ̃ɑ nɡe kpɑkpɑ bɑ̃ɑ. \q1 Bɑ koo se nɡe Libɑnin dɑ̃ɑ ye bɑ mɔ̀ sɛduru. \q1 \v 13 Bɑ ko n sɑ̃ɑwɑ nɡe dɑ̃ɑ te bɑ ɡirɑ tɑ kpɑrɑmɔ \q1 Gusunɔ bɛsɛn Yinnin sɑ̃ɑ yerɔ. \q1 \v 14 Bɑɑ tɑ̀ n tɔkɔ kuɑ, tɑ ko n binu mɑrumɔwɑ, \q1 kpɑ tɑ n bɔrɔm mɔ tɑ n wurusu sɔɔwɑ. \q1 \v 15 Yeyɑ yɑ koo sɔ̃ɔsi mɑ Yinni Gusunɔ u sɑ̃ɑwɑ ɡemɡii. \q1 U mɑɑ sɑ̃ɑwɑ nɛn kpee bɑɑ mi nɑ rɑ kuke. \q1 Wi sɔɔ, durum ɡɑɑ sɑri. \c 93 \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ, ɑ bɑndu dii, \q1 mɑ ɑ wunɛn yiiko sebuɑ nɡe yɑberu. \q1 Mɑ ɑ dɑm sɛ̃ke nɡe kpɑkɑ. \q1 A mɑɑ derɑ tem mu dɑm mɔ, mu ǹ yĩirimɔ. \q1 \v 2 Sɑɑ yee yellun diyɑ ɑ wunɛn bɑndu swĩi. \q1 Sɑɑ yee yellun diyɑ ɑ wɑ̃ɑ. \q1 \v 3 Yinni Gusunɔ, dɑɑnu nu rɑ n nɔɔɡiru sue nu n wɔki, \q1 kpɑ nu n kuuki mɔ̀. \q1 \v 4 Adɑmɑ wunɛ, ɑ dɑm mɔ ɑ ni kpuro kere. \q1 A bɑndu dii wɔllɔ. \q1 \v 5 Yinni Gusunɔ, wunɛn ɡɑri yi sɑ̃ɑwɑ ɡem. \q1 Wunɛn sɑ̃ɑ yeru tɑ ko n sɑ̃ɑwɑ dɛɛrɑru sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \c 94 \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ, wunɛ wi ɑ rɑ tɔnu mɔru kɔsie, \q1 ɑ wunɛn yiiko sɔ̃ɔsio. \q1 \v 2 Wunɛ hɑnduniɑn siri kowo, ɑ seewo. \q1 A be bɑ tii sue ben kɔ̃sɑ kɔsieyo. \q1 \v 3 Sere sɑɑ yerɑ̀ kɑɑ n derɑ tɔn kɔ̃sobu bɑ n wɑ̃ɑ. \q1 Sere sɑɑ yerɑ̀ kɑɑ n derɑ bɑ n nuku dobu mɔ. \q1 \v 4 Wee be bɑ rɑ n tɔmbu kɔ̃sɑ kuɑmmɛ bɑ ɡɑri sɑɑrimɔ kɑ tii suɑbu. \q1 \v 5 Yinni Gusunɔ, bɑ wunɛn tɔmbu dɑm dɔremɔ \q1 be, be bɑ sɑ̃ɑ wunɛn ɑrumɑni. \q1 \v 6 Bɑ ɡɔminibu kɑ sɔbu ɡoomɔ. \q1 Mɑ bɑ ɡobekubɑ sɛ̃remɔ bɑ ɡoomɔ. \q1 \v 7 Bɑ mɔ̀, Yinni Gusunɔ kun sun mɛɛrɑ. \q1 Gusunɔ Yɑkɔbun Yinni wi, kun bɛsɛn lɑɑkɑri mɔ̀. \q1 \v 8 Bɛɛ ɡɑri bɑkɑsu, i n tii sɛ. \q1 Sere sɑɑ yerɑ̀ i ko i bwisi ko. \q1 \v 9 Gusunɔ wi u tɔnu swɑsu ɡirɑ, wiyɑ kun kpɛ̃ u ɡɑri nɔ? \q1 Wi, wi u tɔnu nɔni ɡirɑ, wiyɑ kun kpɛ̃ u yɑm wɑ? \q1 \v 10 Wi, wi u rɑ bwesenu sɛɛyɑsie, wiyɑ kun tɔnu sɛɛyɑsiɑmɔ? \q1 Wi, wi u rɑ tɔnu yɛ̃ru wɛ̃, wiyɑ kun bwisi mɔ? \q1 \v 11 Yinni Gusunɔ u tɔmbun bwisikunu yɛ̃. \q1 U yɛ̃ mɑ nu sɑ̃ɑwɑ kɑm dirum. \q1 \v 12 Yinni Gusunɔ, doo nɔɔruɡiiwɑ wi ɑ sɛɛyɑsiɑmɔ. \q1 Doo nɔɔruɡiiwɑ wi ɑ seeyɑ kɑ wunɛn woodɑ. \q1 \v 13 Wɑhɑlɑn sɑɑ sɔɔ, u ko n wɑ̃ɑwɑ bɔri yɛndu sɔɔ \q1 sere bu kɑ tɔn kɔ̃so suurɑ ɡbeɑ. \q1 \v 14 Yinni Gusunɔ kun win tɔmbu derimɔ. \q1 U ǹ bu biru kisimɔ, be, be bɑ sɑ̃ɑ win ɑrumɑni. \q1 \v 15 Domi ɡemɡiiwɑ u koo siribu di. \q1 Bèn ɡɔ̃ru ɡɑ dɛɛre kpɑ bu siri bi wurɑ. \q1 \v 16 Wɑrɑ u koo mɑn sɑnnɑ tɔn kɔ̃sobun mi. \q1 Wɑrɑ u koo kɑ mɑn yinɑ kɔ̃sɑn kowo ben nɔmɑn di. \q1 \v 17 Yinni Gusunɔ ù kun dɑɑ mɑn somi, \q1 nɑ n dɑɑ wɑ̃ɑ ɡɔribun wɑ̃ɑ yerɔ. \q1 \v 18 Yinni Gusunɔ, nɑ̀ n bɑ̃ɑrimɔ, \q1 wunɛn duromɑ mu rɑ de nɑ n tɑ̃sɑ. \q1 \v 19 Bwisiku dɑbinu nù n wɑ̃ɑ nɛn ɡɔ̃ruɔ, \q1 ɑ rɑ mɑn nukuru yɛmiɑsie. \q1 Kpɑ nɑ n nuku dobu mɔ. \q1 \v 20 Yinni Gusunɔ, mbɑ n bɛɛ mɔɔsinɛ wunɛ kɑ siri kowo tɔn ɡowo \q1 be bɑ rɑ n wunɛn woodɑbɑ ɡɛmɑ bɑ n tɔmbu dɑm dɔremɔ, \q1 \v 21 kpɑ bɑ n nɔɔ tiɑ mɔ̀ bu kɑ ɡemɡibu wɔri. \q1 Kpɑ bɑ n tɑɑrɛ sɑriruɡibu tɑɑrɛ wɛ̃ɛmɔ. \q1 \v 22 Adɑmɑ Yinni Gusunɔ, wunɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛn ɡbɑ̃rɑ dɑmɡiru. \q1 A sɑ̃ɑwɑ nɛn kpee bɑɑ yèn mi nɑ rɑ kuke. \q1 \v 23 Kɑɑ de ben torɑnu nu wɔri ben wiru wɔllɔ. \q1 Kɑɑ de ben tiin nuku kɔ̃suru tu bu mɑrisiɑ. \q1 Gusunɔ nɛn Yinni, kɑɑ bu nɔɔ mɑrisiɑ. \c 95 \q1 \v 1 I nɑ su Yinni Gusunɔ womu kuɑ. \q1 Su nùn nɔɔɡiru sue kɑ nuku dobu \q1 wi, wi u sɑ̃ɑ fɑɑbɑ kowo dɑmɡii nɡe kpee bɑkɑru. \q1 \v 2 I de su dɑ win wuswɑɑɔ su nùn siɑrɑ. \q1 Su nùn bɛɛrɛ wɛ̃ kɑ siɑrɑbun womusu kɑ nuku dobu. \q1 \v 3 Domi u kpɑ̃. \q1 U sɑ̃ɑ sinɑ boko wi u ye bɑ sɑ̃ɑmɔ kpuro kere. \q1 \v 4 Win nɔmɑ yɑ kpuro nɛni ye yɑ wɑ̃ɑ tem sɔɔwɔ. \q1 Guunun wii kpiinu nu mɑɑ sɑ̃ɑ wiɡinu. \q1 \v 5 Nim wɔ̃ku ɡɑ sɑ̃ɑwɑ wiɡuu. \q1 Wiyɑ u ɡu kuɑ. \q1 Win nɔmɑ yɑ mɑɑ tem kuɑ. \q1 \v 6 I nɑ su kpunɑ su tii kɑwɑ. \q1 Su yiirɑ Yinni Gusunɔ bɛsɛn tɑkɑ kowon wuswɑɑɔ. \q1 \v 7 Domi u sɑ̃ɑwɑ bɛsɛn Yinni. \q1 Sɑ mɑɑ sɑ̃ɑ win tɔmbu be u kpɑre nɡe nɑɑ ɡɔ̃ɔ. \q1 I de i win nɔɔ nɔ ɡisɔ. \q1 \v 8 I ku de bɛɛn ɡɔ̃rusu su bɔbiɑ \q1 nɡe mɛ bɛɛn bɑɑbɑbɑ bɑ kuɑ Mɛribɑɔ \q1 kɑ mɑɑ dɔmɑ te bɑ wɑ̃ɑ Mɑsɑɔ ɡbɑburɔ, \q1 \v 9 mi bɑ mɑn wɛ̃ɛrɑ, \q1 bɑ nɛn lɑɑkɑri mɛɛrɑ bɑɑ mɛ bɑ nɛn sɔmɑ wɑɑre. \q1 \v 10 Wɔ̃ɔ weeruwɑ nɑ bwese te bwɛ̃rɑ yɑrɑ, \q1 mɑ nɑ nɛɛ, tɔn ben ɡɔ̃rusu kɑ mɑn tondɑ. \q1 Bɑ yinɑ bu nɛn woodɑbɑ swĩi. \q1 \v 11 Yen sɔ̃nɑ nɑ mɔru kuɑ mɑ nɑ bɔ̃ruɑ nɑ nɛɛ, \q1 bɑ ǹ sisi bu kɑ mɑn wɛ̃rɑ mi nɑ wɛ̃re. \r (I mɑɑ mɛɛrio Bɑndun Gɑri I, 16:23-33) \c 96 \q1 \v 1 I Yinni Gusunɔ wom kpɔɔ kuo. \q1 Bɛɛ hɑnduniɑɡibu, i nùn womu kuo. \q1 \v 2 I Yinni Gusunɔ womu kuo. \q1 I nùn bɛɛrɛ wɛ̃ɛyɔ. \q1 I win fɑɑbɑn lɑbɑɑri kpɑro tɔ̃ɔ bɑɑtere. \q1 \v 3 I bwesenu win yiikon fɑɑɡi kuo. \q1 Kpɑ i win mɑɑmɑɑkin ɡɑri ɡere. \q1 \v 4 Domi wi, Yinni Gusunɔ u kpɑ̃. \q1 Wiyɑ bɑ koo bɛɛrɛ wɛ̃. U bũnu kpuro dɑm kere. \q1 \v 5 Domi nu sɑ̃ɑwɑ kɑm dirum. \q1 Wiyɑ u wɔllu tɑkɑ kuɑ. \q1 \v 6 Yɑm bururɑm kɑ yiiko bɑkɑ yɑ rɑ n nùn wɑ̃ɑsi. \q1 Dɑm kɑ ɡirimɑ yɑ wɑ̃ɑ win sɑ̃ɑ yerɔ. \q1 \v 7 Bwesenu kpuro, i nɑ i Yinni Gusunɔ bɛɛrɛ wɛ̃. \q1 I nɑ i win dɑm kɑ win yiikon ɡɑri kpɑrɑ. \q1 \v 8 I Yinni Gusunɔn yĩsiru bɛɛrɛ wɛ̃ɛyɔ. \q1 I duo win sɑ̃ɑ yerɔ kɑ kɛ̃nu. \q1 \v 9 I nɑ i nùn kpunɑ kɑ bɛɛn sɑ̃ɑ yɑ̃nu. \q1 Bɛɛ hɑnduniɑɡibu kpuro, i diirio. \q1 \v 10 I bwesenu kpuro sɔ̃ɔwɔ i nɛɛ, Yinni Gusunɔ u bɑndu di. \q1 U tem swĩi mu dɑm mɔ, mu ǹ mɑɑ yĩirimɔ. \q1 U rɑ tɔmbu siriwɑ dee dee. \q1 \v 11 Wɔllu tu nukuru doro. Tem mu yɛ̃ɛrio. \q1 Nim wɔ̃ku kɑ ye yɑ wɑ̃ɑ ɡe sɔɔ kpuro yu kukirio. \q1 \v 12-13 Gberu kpɑɑnɛ yu nukuru doro kɑ ye yɑ wɑ̃ɑ ye sɔɔ kpuro. \q1 Dɑ̃nu nu tɑki koowo Yinni Gusunɔn wuswɑɑɔ, domi u wee. \q1 U wee u hɑnduniɑ siri, kpɑ u yen tɔmbu siriɑ dee dee. \c 97 \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ u bɑndu dii. \q1 Tem mu nukuru doro. \q1 Be bɑ wɑ̃ɑ n tomɑ bu yɛ̃ɛrio. \q1 \v 2 Guru wii wuroru kɑ yɑm wɔ̃kurɑ rɑ n kɑ nùn sikerenɛwɑ. \q1 Gem wɔllɔwɑ u win sinɑ ɡɔnɑ tɛrie. \q1 \v 3 Dɔ̃ɔwɑ u rɑ n nùn swɑɑ ɡbiiye. \q1 Kpɑ u n win yibɛrɛbɑ mwɑɑmɔ. \q1 \v 4 U rɑ de ɡuru mɑɑkinu nu hɑnduniɑ yɑm bururɑsiɑ. \q1 Tem mù n nu wɑ, mu rɑ diiriwɑ. \q1 \v 5 Guunu nu rɑ yɑndewɑ nɡe ɡum win wuswɑɑɔ, \q1 wi, wi u sɑ̃ɑ tem kpuron Yinni. \q1 \v 6 Wɔllu tɑ win ɡem sɔ̃ɔsimɔ. \q1 Mɑ bwesenu kpuro nu win yiiko wɑɑmɔ. \q1 \v 7 Be bɑ bwɑ̃ɑrokunu sɑ̃ɑmɔ, bɑ koo sekuru wɑ. \q1 Be bɑ bũnu siɑrɑmɔ, bɑ koo yɔ̃rɑ kɑ dukiri. \q1 Bũnu kpuro nu koo yiirɑ win wuswɑɑɔ. \q1 \v 8 Yinni Gusunɔ, Siɔniɡibu bɑ ye nuɑ mɑ bɑ nukuru dorɑ. \q1 Yudɑbɑ bɑ nuku dobu mɔ̀ wunɛn siribun sɔ̃. \q1 \v 9 Domi wunɑ ɑ kpɑ̃ɑru bo hɑnduniɑ kpuro sɔɔ. \q1 Wunɑ ɑ mɑɑ bũnu kpuro dɑm kere. \q1 \v 10 Bɛɛ be i Yinni Gusunɔ kĩ, i kɔ̃sɑ tusio. \q1 U rɑ be bɑ nùn nɑɑnɛ sɑ̃ɑ wɔre tɔn kɔ̃sobun nɔmɑn di. \q1 \v 11 Yɑm bururɑm mu wɑ̃ɑwɑ ɡemɡiin sɔ̃. \q1 Nuku dobu bu wɑ̃ɑwɑ bèn ɡɔ̃ru ɡɑ dɛɛren sɔ̃. \q1 \v 12 Bɛɛ ɡemɡibu, i nuku dobu koowo Yinni Gusunɔn sɔ̃. \q1 Kpɑ i win yĩsi dɛɛrɑ te wɔlle suɑ. \c 98 \q1 \v 1 I Yinni Gusunɔ wom kpɔɔ kuo, \q1 domi u sɔm mɑɑmɑɑkiɡinu kuɑ. \q1 Win dɑm sɑɑbu u nɑsɑrɑ wɑ. \q1 \v 2 Yinni Gusunɔ u tɔmbu win fɑɑbɑn ɡɑri tubusiɑ. \q1 U sɔ̃ɔsi mɑ u sɑ̃ɑ ɡemɡii. \q1 \v 3 U win durom kɑ win bɔrɔkiniru yɑɑyɑ Isirelibɑn sɔ̃. \q1 Hɑnduniɑn ɡoonu nnɛ kpuro sɔɔ bɑ win fɑɑbɑ ye wɑ. \q1 \v 4 Bɛɛ hɑnduniɑɡibu kpuro, i nɔɔɡiru suo kɑ nuku dobu. \q1 I nuku dobun kuuki koowo i kɑ nùn siɑrɑ i nùn tɔmɑ kɑ womusu. \q1 \v 5 I nùn womusu kuo kɑ mɔrɔkunu. \q1 I nùn tɔmɔ kɑ ɡɔ̃ɔɡenu. \q1 \v 6 I nùn womusu kuo kɑ kɔbi kɑ ɡuunu. \q1 I tɑki koowo wi, sinɑ bokon wuswɑɑɔ kɑ nuku dobu. \q1 \v 7 Nim wɔ̃ku kɑ ye yɑ wɑ̃ɑ ɡe sɔɔ, yu nɔɔɡiru suo. \q1 Tem kɑ ye yɑ wɑ̃ɑ mɛ sɔɔ, yu womu koowo. \q1 \v 8 Dɑɑ bɑkɑnu nu tɑki koowo. \q1 Guunu nu nuku dobun kuuki koowo \q1 sɑnnu sɑnnu Yinni Gusunɔn wuswɑɑɔ. \q1 \v 9 Domi u wee u hɑnduniɑɡibu siri. \q1 U koo bu siriwɑ ɡem sɔɔ. \c 99 \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ u bɑndu dii mɑ tɔmbɑ diirimɔ. \q1 U sɔ̃ wɔllun kɔ̃sobun suunu sɔɔ mɑ tem mu yĩirimɔ. \q1 \v 2 Yinni Gusunɔ u kpɑ̃ Siɔniɔ. \q1 Wiyɑ u bwesenu kpuro mɔ. \q1 \v 3 I Yinni Gusunɔn yĩsiru wɔlle suo. \q1 Tɑ kpɑ̃, tɑ nɑnum mɔ. U dɛɛrewɑ. \q1 \v 4 I Yinni Gusunɔn dɑm wɔlle suo. \q1 Domi u sɑ̃ɑwɑ sinɑ boko wi u rɑ ɡem kɑ̃. \q1 Yinni Gusunɔ, wunɑ ɑ sun sɔ̃ɔsi nɡe mɛ sɑ ko kɑ bɛsɛn wɑ̃ɑru diisinɑ. \q1 Wunɑ ɑ Yɑkɔbun bweseru woodɑ wɛ̃ Isireliɔ. \q1 \v 5 Yinni Gusunɔ u dɛɛre. \q1 I nùn wɔlle suo. \q1 I nɑ i yiirɑ win sinɑ kitɑrun nuurɔ. \q1 \v 6 Mɔwisi kɑ Aroni bɑ wɑ̃ɑwɑ win yɑ̃ku kowobu sɔɔ. \q1 Sɑmuɛli u sɑ̃ɑwɑ be bɑ rɑ nùn sokun turo. \q1 Be kpurowɑ bɑ nùn sokɑ mɑ u bu wurɑri. \q1 \v 7 U kɑ bu ɡɑri kuɑ sɑɑ ɡuru wii wurorun di. \q1 Mɑ bɑ win woodɑbɑ mɛm nɔɔwɑ ye u bu wɛ̃. \q1 \v 8 Gusunɔ bɛsɛn Yinni, wunɑ ɑ bu wisɑ. \q1 Mɑ ɑ kuɑ ben Yinni wi u rɑ bu torɑru suuru kue. \q1 Adɑmɑ ɑ bu sɛɛyɑsiɑ ben kɔ̃sɑn sɔ̃. \q1 \v 9 I Gusunɔ bɛsɛn Yinni siɑro. \q1 I yiiro win ɡuu dɛɛrɑrɔ i nùn bɛɛrɛ wɛ̃. \q1 Domi u sɑ̃ɑwɑ Dɛɛro. \c 100 \p \v 1 Siɑrɑbun womu. Ge wee. \q1 Bɛɛ hɑnduniɑɡibu kpuro, \q1 i Yinni Gusunɔ tɑkɑru koowo kɑ nuku dobu. \q1 \v 2 I nùn sɑ̃ɑwɔ kɑ ɡɔ̃ru dobu. \q1 I nɑ win mi, i n womusu mɔ̀ kɑ yɛ̃ɛribu. \q1 \v 3 I n yɛ̃ mɑ wi turowɑ u sɑ̃ɑ Gusunɔ. \q1 Wiyɑ u sun tɑkɑ kuɑ. \q1 Sɑ sɑ̃ɑwɑ win tɔmbu. \q1 Sɑ sɑ̃ɑwɑ nɡe yɑ̃ɑ ɡɔ̃ɔ ɡe u kpɑre. \q1 \v 4 I duo win sɑ̃ɑ yerɔ i nùn siɑrɑ. \q1 I duo mi, i nùn tɔmɑ. \q1 I nùn wɔlle suo. \q1 I win yĩsiru bɛɛrɛ wɛ̃ɛyɔ. \q1 \v 5 U sɑ̃ɑwɑ tɔn ɡeo. \q1 Win kĩru tɑ ǹ nɔru mɔ. \q1 U sɑ̃ɑwɑ nɑɑnɛɡii sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \c 101 \p \v 1 Womu ɡe Dɑfidi u kuɑ. Ge wee. \q1 Wee kon womu ko ɡe ɡɑ kɑ siribu kɑ durom yɑ̃. \q1 Yinni Gusunɔ, kon ɡu kowɑ n kɑ nun bɛɛrɛ wɛ̃. \q1 \v 2 Kon nɛn lɑɑkɑri doke swɑɑ ɡeɑ sɔɔ. \q1 Sɑɑ yerɑ̀ kɑɑ mɑn nɑɑwɑ. \q1 Kon sĩwɑ dee dee nɛn yɛnuɡibun suunu sɔɔ. \q1 \v 3 Nɑ ǹ wurɑmɔ n kɔ̃sɑ mɛɛri. \q1 Nɑ mɛm nɔɔbu sɑribɑn dɑɑ tusɑ. \q1 Nɑ ǹ wurɑmɔ yu mɑn tiɑ. \q1 \v 4 Nɑ ǹ wurɑmɔ kɔ̃sɑ yɑ n wɑ̃ɑ nɛ sɔɔ. \q1 Kon kɑ tɔn kɔ̃sobu tondɑ. \q1 \v 5 Kon de wi u rɑ kpɑɑsi wĩi u kɑm ko. \q1 Nɑ ǹ kɑ wi u tii sue nɔɔ tiɑ mɔ̀. \q1 \v 6 Kon mɛɛri n wɑ be bɑ nɑɑnɛ mɔ tem mɛ sɔɔ, \q1 kpɑ bɑ n wɑ̃ɑ nɛn bɔkuɔ. \q1 Wi u sĩimɔ ɡem sɔɔ, wiyɑ u koo ko nɛn sɔm kowo. \q1 \v 7 Gbɛnɔ kun ɑyeru wɑsi nɛn yɛnuɔ. \q1 Mɛyɑ mɑɑ wee kowo u ǹ yɔ̃rɑmɔ nɛn wuswɑɑɔ. \q1 \v 8 Bururu bɑɑtere, nɑ ko n dɑ tem mɛn tɔn kɔ̃sobu nɔɔ mɑrisiewɑ. \q1 Kpɑ n wɑ n kɑ bu wunɑ mɑm mɑm Yinni Gusunɔn wuun di. \c 102 \d Wɔnwɔndon kɑnɑru sɑnɑm mɛ u nuki sɑnkire mɑ u win weeweenu Yinni Gusunɔ sɑɑriɑmmɛ. \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ, ɑ nɛn kɑnɑru swɑɑ dɑkio. \q1 A de ɑ nɛn wuri nɔ. \q1 \v 2 A ku mɑn biru kisi sɑnɑm mɛ nɑ nuki sɑnkire. \q1 A mɑn swɑɑ dɑkio sɑnɑm mɛ nɑ nun soku, \q1 ɑ mɑn wurɑri fuuku. \q1 \v 3 Domi nɛn wɑ̃ɑrun tɔ̃rɑ doonɔ nɡe wiisu, \q1 mɑ nɛn kukunu dɔ̃ɔ mɔ̀ nɡe dɑ̃ɑ nɔɔ. \q1 \v 4 Nɛn tororɑ kɑrɑ mɑ nɛn ɡɔ̃ru ɡɑ ɡberɑ nɡe yɑkɔ ɡbebu, \q1 sere dĩɑnu kun mɑn binɛ mɔ̀. \q1 \v 5 Nɛn weeweenun sɑɑbu nɑ woorɑ. \q1 \v 6 Nɑ kɑ kpɑkpɑyɛ ɡbeeku weenɛ. \q1 Nɑ sɑ̃ɑwɑ nɡe booro ɡe ɡɑ wɑ̃ɑ bɑnsɔ. \q1 \v 7 Nɑ ku rɑ dweeye, nɑ sɑ̃ɑwɑ nɡe ɡunɔ \q1 ɡe ɡɑ wɑ̃ɑ ɡe teu diru wɔllɔ. \q1 \v 8 Nɛn yibɛrɛbɑ bɑ rɑ n mɑn wɔmmɔwɑ bɑɑdommɑ \q1 kpɑ bɑ n kɑ nɛn yĩsiru bɔ̃rumɔ. \q1 \v 9 Wunɛn mɔru bɑkɑn sɔ̃, torom mu kuɑ nɛn dĩɑnu. \q1 Mɑ nɛn nɔni yĩresu su wɔrikimɔ nɛn nim nɔrurɑm sɔɔ. \q1 Domi ɑ mɑn yɑrɑ ɑ kɑsɑ kɔ̃ n tomɑ. \q1 \v 11 Nɛn wɑ̃ɑrun tɔ̃ru tɑ doonɔ nɡe dɑ̃ɑ sɑɑru, \q1 mɑ nɑ dɑm dwiiyɑmɔ nɡe yɑkɔ ɡbebu. \q1 \v 12 Adɑmɑ wunɛ Yinni Gusunɔ, \q1 kɑɑ n bɑndu diiwɑ sere kɑ nɔrɔ. \q1 Mɛyɑ bɑ ko n nun yɑɑye sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 13 Kɑɑ sewɑ ɑ Siɔni wɔnwɔndu kuɑ, \q1 domi sɑɑ ye ɑ yi yɑ turɑ ɑ kɑ ye wɔnwɔndu kuɑ. \q1 \v 14 Wunɛn sɔm kowobu bɑ ye kĩ sere kɑ yen bɑnsɔ. \q1 Bɑ mɑɑ yen tuɑ mɛɛrɑ ɡɑ̃ɑ ɡeenu. \q1 \v 15 Mɛyɑ bwesenu kpuro nu koo wunɛn yĩsiru nɑsiɑ. \q1 Kpɑ nin sinɑmbu kpuro bu wunɛn yiikon bɛrum ko. \q1 \v 16 Sɑnɑm mɛ Yinni Gusunɔ u koo wure u Siɔni bɑni, \q1 u koo tii sɔ̃ɔsi win yiiko sɔɔ. \q1 \v 17 U rɑ sɑ̃ɑron kɑnɑru nɔ. \q1 U ku rɑ tu ɑtɑfiiru ko. \q1 \v 18 A de bu yeni yore bwese te tɑ koo mɑrurɑn sɔ̃, \q1 kpɑ tɔn be bɑ ko n wɑ̃ɑ, bu Yinni Gusunɔ siɑrɑ. \q1 \v 19 Domi wɔllun diyɑ Yinni Gusunɔ u tem mɛɛrɑ. \q1 U mɛɛrimɔ sɑɑ win wɑ̃ɑ yee dɛɛrɑrun di \q1 \v 20 u kɑ yobun weeweenu nɔ u be bɑ ɡbiɔ yɑkiɑ. \q1 \v 21 Kpɑ bu win yĩsiru kpɑrɑ \q1 bu nùn siɑrɑ Yerusɑlɛmuɔ \q1 \v 22 sɑnɑm mɛ bwesenu kpuro nu koo mɛnnɑ kɑ nin sinɑmbu \q1 bu kɑ nùn sɑ̃. \q1 \v 23 U nɛn dɑm dwiiyɑsiɑ nɛn wɑ̃ɑrun suunu sɔɔ. \q1 U nɛn tɔ̃ru kɑwɑ. \q1 \v 24 Nɑ ɡeruɑ nɑ nɛɛ, nɛn Yinni, wunɛ wi ɑ wɑ̃ɑ kɑ bɑɑdommɑ, \q1 ɑ ku mɑn wunɑ sɛkum sɔɔ. \q1 \v 25 Toren di ɑ tem tɑkɑ kuɑ. \q1 Wunɛn nɔmɑ ɑ mɑɑ kɑ wɔllu kuɑ. \q1 \v 26 Ye kpuro yɑ koo doonɑ, ɑdɑmɑ wunɛ, kɑɑ n wɑ̃ɑwɑ. \q1 Yɑ koo tɔkɔru ko nɡe yɑ̃nu. \q1 Kɑɑ ye kɔsi nɡe yɑberu. \q1 Mɛyɑ yɑ koo mɑɑ sɑɑrɑ. \q1 \v 27 Adɑmɑ wunɛ, wunɑ mi. A ǹ tɔkɔru mɔ̀. \q1 \v 28 Wunɛn sɔm kowobun bibu bɑ ko n wɑ̃ɑwɑ ben temɔ. \q1 Ben bweseru tɑ koo tɑ̃si wunɛn wuswɑɑɔ. \c 103 \p \v 1 Womu ɡe Dɑfidi u kuɑ. U nɛɛ, \q1 kon Yinni Gusunɔ siɑrɑ. \q1 Kon win yĩsi dɛɛrɑru tɔmɑ kɑ nɛn ɡɔ̃ru kpuro. \q1 \v 2 Kon Yinni Gusunɔ siɑrɑ. \q1 Win ye u kuɑ, nɑ ǹ duɑrimɔ, bɑɑ yen tiɑ. \q1 \v 3 U rɑ mɑn nɛn torɑnu kpuro suuru kue. \q1 U rɑ nɛn bɑrɑnu kpuro kpeesie. \q1 \v 4 U rɑ mɑn yɑre sɑɑ siki wɔrun di. \q1 U rɑ mɑn durom kɑ wɔnwɔndu kue. \q1 \v 5 U rɑ nɛn wɑ̃ɑru doo nɔɔru yibie. \q1 Kpɑ u mɑn ko nɡe ɑluwɑɑsi nɛn tɔkɔru sɔɔ, \q1 nɑ n dɑm mɔ nɡe ɡunɔ bɑkeru te tɑ yɔ̃ɔwɑ. \q1 \v 6 Yinni Gusunɔ u rɑ siriwɑ ɡem sɔɔ. \q1 U rɑ be bɑ dɑm dɔremɔ wɔre. \q1 \v 7 U Mɔwisi win woodɑbɑ sɔ̃ɔsi. \q1 Mɑ u Isirelibɑ win sɔm mɑɑmɑɑkiɡinu sɔ̃ɔsi. \q1 \v 8 Yinni Gusunɔ u wɔnwɔndu mɔ. \q1 U rɑ mɑɑ tɔnu durom kue. \q1 Win durom mu kpɑ̃. \q1 Win mɔru ku rɑ se fuuku. \q1 \v 9 U ku rɑ tɔmbu ɡerusi kiri kiri. \q1 U ku rɑ mɑɑ mɔru ko n kɑ tɛ. \q1 \v 10 U ku rɑ sun sɛɛyɑsie nɡe mɛ bɛsɛn torɑrɑ nɛ. \q1 U ku rɑ sun bɛsɛn torɑnu kɔsie. \q1 \v 11-12 Adɑmɑ nɡe mɛ sɔ̃ɔ yɑri yeru tɑ kɑ sɔ̃ɔ duu yeru tondinɛ, \q1 nɡe mɛyɑ u rɑ mɑɑ bɛsɛn torɑnu tondɑsie. \q1 Nɡe mɛ wɔllɑ kɑ tem tomɑ, \q1 nɡe mɛyɑ win durom mu kpɑ̃ɑru nɛ be bɑ nùn nɑsien mi. \q1 \v 13 Nɡe mɛ tundo u rɑ n win bibun wɔnwɔndu mɔ, \q1 nɡe mɛyɑ Yinni u be bɑ nùn nɑsien wɔnwɔndu mɔ. \q1 \v 14 Domi u yɛ̃ ye bɑ kɑ sun tɑkɑ kuɑ. \q1 U ǹ duɑri mɑ yɑnimɑ bɑ kɑ sun mɔmɑ. \q1 \v 15 Tɔnun wɑ̃ɑrun tɔ̃nu nu ku rɑ tɛ. \q1 Nu sɑ̃ɑwɑ nɡe yɑkɑsu. \q1 U rɑ sewɑ nɡe dɑ̃ɑ wɛ̃su. \q1 \v 16 Woo ɡɑ̀ n su swee kpɑ su doonɑ. \q1 Bɑɑ sin yĩreru ɑ ǹ mɑɑ wɑsi. \q1 \v 17-18 Adɑmɑ Yinni Gusunɔn durom mu rɑ n wɑ̃ɑwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ \q1 be bɑ nùn nɑsien mi, mɑ bɑ win ɑrukɑwɑni nɛni, \q1 mɑ bɑ win woodɑbɑ mɛm nɔɔwɑmmɛ. \q1 Mɛyɑ mɑɑ win ɡem mu rɑ n kɑ bu wɑ̃ɑ sere kɑ ben bibun bibɔ. \q1 \v 19 Yinni Gusunɔ u win sinɑ ɡɔnɑ tɛriɑ wɔllɔ. \q1 Mɑ u bɑndu dii ɡɑ̃ɑnu kpuron wɔllɔ. \q1 \v 20 Bɛɛ Yinni Gusunɔn ɡɔrɑdobɑ, bɛɛ be i dɑm mɔ \q1 i rɑ win ɡɑri mɛm nɔɔwɛ, i nùn siɑro. \q1 \v 21 Bɛɛ win tɑbu kowobu kpuro, \q1 bɛɛ be i nùn sɑ̃ɑmɔ, \q1 i win kĩru mɔ̀, \q1 i nùn siɑro. \q1 \v 22 Bɛɛ win tɑkɑ koorɑ, i nùn siɑro mi u bɑndu dii kpuro. \q1 Yinni Gusunɔ, kon nun siɑrɑ. \c 104 \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ, kon nun siɑrɑ. \q1 Gusunɔ nɛn Yinni, ɑ kpɑ̃, ɑ ǹ nɔru mɔ. \q1 Yɑm bururɑm kɑ yiiko yɑ nun wukiri. \q1 \v 2 A rɑ tii yɑm bururɑm wukiri nɡe bekuru. \q1 A rɑ wɔllu tɛrie nɡe beku bɑkɑru. \q1 \v 3 Wunɛn wɑ̃ɑ yerɑ wɑ̃ɑ sere wɔllun nim wɔllɔ. \q1 Mɑ ɡuru wirɑ sɑ̃ɑ wunɛn tɑbu kɛkɛ. \q1 Mɑ ɑ bɛllimɔ wom wɔllɔ. \q1 \v 4 Mɑ ɑ woo kuɑ wunɛn ɡɔro. \q1 Mɑ ɡuru mɑɑkinu kuɑ wunɛn sɔm kowobu. \q1 \v 5 A tem swĩi mɛn kpɛɛkpɛɛku wɔllɔ. \q1 Mu ǹ wɔrumɑmɔ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 6 A derɑ nim mu mɛ wukiri sere kɑ ɡuunɔ nɡe beku bɑkɑru. \q1 \v 7 Adɑmɑ ye ɑ nim mɛ nɑruɑ, mɑ mu doonɑ. \q1 Ye mu wunɛn ɡbɑ̃sukubu nuɑ, mu dukɑ suɑ, \q1 \v 8 mu sɑrɑ ɡuunun di, mu dɑ wɔwi sɔɔ sere mi ɑ mu ɑyeru kuɑ. \q1 \v 9 A nim mɛ yɔ̃rɑ yeru kuɑ mu ku rɑɑ kɑ sɑrɑ mu mɑɑ tem wukiri. \q1 \v 10 Wunɑ ɑ bwiin nim kpɑre mɛ mu kokumɔ ɡuunun bɑɑ sɔɔ. \q1 \v 11 Miyɑ ɡbeeku yɛɛ kɑ ɡbeeku kɛtɛkunu nu rɑ nɛ nu nim nɔ. \q1 \v 12 Yen bɔkuɔrɑ ɡunɔsu su sin sokunu mɔ. \q1 Mɑ su wɑ̃ɑ dɑ̃ɑ kikisɔ su swĩi dori mɔ̀. \q1 \v 13 Sɑɑ wɔllun di, ɑ rɑ de ɡurɑ yu ɡuunu swee, \q1 kpɑ tem mu wunɛn sɔmɑn ɑre di. \q1 \v 14 Kpɑ ɑ de yɑkɑsu su kpi yɑɑ sɑbenun sɔ̃ \q1 kɑ dĩɑ ni tɔnu u koo din sɔ̃. \q1 \v 15 Kpɑ bu tɑm wɑ bɑ n kɑ nuku dobu mɔ̀. \q1 Kpɑ bu ɡum wɑ ben wɑsi yi n kɑ wɑ̃. \q1 Kpɑ bu dĩɑnu wɑ ben wɑsi yi n kɑ dɑm mɔ. \q1 \v 16 Bɑɑ kɑ dɑ̃ɑ koo bɑkɑnɔ, nu rɑ nim wɑ \q1 mɛ̀n bukɑtɑ nu mɔ nɡe dɑ̃ɑ ye bɑ mɔ̀ sɛduru ye yɑ wɑ̃ɑ Libɑniɔ. \q1 \v 17 Miyɑ ɡunɔsu su rɑ nɛ su sin sokunu ko. \q1 Miyɑ kpɑkpɑyɛ ɡbeeku ɡɑ rɑ ɡen wɑ̃ɑ yeru ko. \q1 \v 18 Guu ni nu ɡunu nu kuɑ kpee bɛrɑn wɑ̃ɑ yeru. \q1 Mɑ kpee bɑɑ mɑɑ kuɑ yɑɑ ye bɑ mɔ̀ dɑmɑɑn \f + \fr 104:18 \fr*\fk dɑmɑɑ \fk*\ft - Dɑmɑɑ yɑ kɑ sɑɑtɑburu weenɛ.\ft*\f* wɑ̃ɑ yeru. \q1 \v 19 Yinni Gusunɔ, wunɑ ɑ suru kuɑ ɑ kɑ sɑɑbɑ wunɑnɑ. \q1 Sɔ̃ɔ u yɛ̃ sɑɑ ye u koo kpunɑ. \q1 \v 20 Yɑm wɔ̃kuru tɑ̀ n tunumɑ, yɑm tĩrɑwɑ mi. \q1 Sɑɑ ye sɔɔrɑ ɡbeeku yɛɛ yi rɑ bɔsum se. \q1 \v 21 Gbee sinɑn piiminu nù n yɑɑ wɑ, \q1 nu rɑ kukiriwɑ nu kɑ nun nin dĩɑnu bikiɑ. \q1 \v 22 Sɔ̃ɔ ù n yɑrɑ, nu rɑ wurewɑ nin wɑ̃ɑ yerɔ nu kpunɑ. \q1 \v 23 Kpɑ tɔnu u mɑɑ yɑri u dɑ u win sɔmburu ko sere sɔ̃ɔ u kɑ du. \q1 \v 24 Yinni Gusunɔ, wunɛn sɔmɑ yɑ dɑbi. \q1 A ye kpuro kuɑ kɑ lɑɑkɑri. \q1 Wunɛn tɑkɑ koorɑ yɑ wɑ̃ɑ tem sɔɔ kpuro. \q1 \v 25 Wee nim wɔ̃ku ɡɑ kpɑ̃, ɡɑ mɑɑ yɑsu. \q1 Ge sɔɔrɑ yɛɛ dɑbi dɑbinu wɑ̃ɑ, bɑkɑ kɑ buu. \q1 \v 26 Gen wɔllɔwɑ ɡoo nimkusu su sĩimɔ. \q1 Miyɑ ɑ derɑ yɑɑ bɑkɑ yɑ wɑ̃ɑ \q1 yɑ dweemɔ ɡen nim kurenu sɔɔ. \q1 \v 27 Yɛɛ kpuro, wunɛ turowɑ yi mɛɛrɑ \q1 yi kɑ yin dĩɑnu wɑ nin sɑɑ sɔɔ. \q1 \v 28 À n yi wɛ̃ kpɑ yi mwɑ. \q1 À n yi yɔ̃suɑ kpɑ yi debu. \q1 \v 29 À n yi biru kisi, yi rɑ nɑndewɑ. \q1 À n yi wɛ̃siɑru wunɑri, yi ɡuwɑ mi, \q1 kpɑ yi ɡɔsiɑ tem. \q1 \v 30 À n mɑɑ yi wɛ̃siɑru wɛ̃, yi rɑ sewɑ \q1 kpɑ tem mu wurɑmɑ nɡe yellu. \q1 \v 31 Yinni Gusunɔ, wunɛn yiiko yu dɑkɑɑ dɑ. \q1 Kpɑ ɑ n nuku dobu mɔ ye ɑ kuɑn sɔ̃. \q1 \v 32 À n tem mɛɛrɑ, mu rɑ yĩiriwɑ. \q1 À n mɑɑ ɡuunu bɑbɑ, wiisɑ su rɑ yɑri. \q1 \v 33 Kon Gusunɔ nɛn Yinni womu kuɑ nɛn wɑ̃ɑrun tɔ̃ru kpuro sɔɔ. \q1 Kon nùn tɔmɑ sere kɑ nɛn ɡɔɔn tɔ̃rɔ. \q1 \v 34 Yinni Gusunɔ, ɑ de nɛn ɡɑri yi nun dore. \q1 Nɑ kĩ n nuku dobu ko wunɛ sɔɔ. \q1 \v 35 Durumɡibu bu ɡbio, kpɑ bɑ kun mɑɑ wɑ̃ɑ tem mɛ sɔɔ. \q1 Nɑ Yinni Gusunɔ siɑrɑ kɑ nɛn ɡɔ̃ru kpuro. \q1 I Yinni Gusunɔ siɑro. \r (I mɑɑ mɛɛrio Bɑndun Gɑri I, 16:8-22) \c 105 \q1 \v 1 I Yinni Gusunɔ siɑro. I win yĩsiru sokuo. \q1 I win ɡeɑ ye u kuɑ kpɑro. \q1 \v 2 I nùn womu kuo. \q1 I win sɔm mɑɑmɑɑkiɡinu kpɑro. \q1 \v 3 I nuki doro wi, Yinni Gusunɔn yĩsi dɛɛrɑrun sɔ̃. \q1 Be bɑ nùn kɑsu bu nukuru doro. \q1 \v 4 I Yinni Gusunɔn dɑm kɑsuo. \q1 I kɑsuo i n kɑ nùn wɑ̃ɑ. \q1 \v 5-6 Bɛɛ Aburɑhɑmu Gusunɔn sɔm kowon bweseru, \q1 bɛɛ Yɑkɔbun bweseru, bɛɛ be u ɡɔsɑ, \q1 i win sɔm mɑɑmɑɑkiɡii ni yɑɑyo. \q1 I siribu yɑɑyo bi u bɛɛ kuɑ. \q1 \v 7 Wiyɑ Gusunɔ bɛsɛn Yinni wi u koo hɑnduniɑ kpuro siriɑ. \q1 \v 8 U ku rɑ win ɑrukɑwɑni ye u kɑ tɔmbu bɔkuɑ duɑri sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 U rɑ n ye yɑɑyewɑ sere kɑ ben bibun bibun wɑɑtiɔ. \q1 \v 9 Arukɑwɑni yerɑ u kɑ Aburɑhɑmu kɑ Isɑki bɔkuɑ. \q1 \v 10 U kɑ Yɑkɔbu wi bɑ mɔ̀ Isireli ɑrukɑwɑni ye bɔkuɑ \q1 ye yɑ ko n wɑ̃ɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 11 U nɛɛ, kon nun Kɑnɑnin tem wɛ̃. \q1 Mɛyɑ mu ko n sɑ̃ɑ wunɛn tubi wunɛ kɑ wunɛn bibun bweseru. \q1 \v 12 Sɑɑ ye sɔɔ, bɑ ǹ dɑbi. Bɑ sɑ̃ɑwɑ sɔbu mi. \q1 \v 13 Bɑ rɑ n bɔsuwɑ tem kɑ tem sɔɔ. \q1 Bɑ̀ n dɑ bwese tenin mi, bu wurɑ teɔnɔn mi. \q1 \v 14 Adɑmɑ Gusunɔ kun dere bweseru ɡɑru tu bu dɑm dɔre. \q1 U sinɑmbu sɛɛyɑsiɑwɑ ben sɔ̃. \q1 \v 15 U nɛɛ, i ku be nɑ ɡɔsɑ bɑbɑ. \q1 I ku be, nɛn sɔmɔbu kɔ̃sɑ kuɑ. \q1 \v 16 U derɑ ɡɔ̃ɔrɑ nɑ tem mɛ sɔɔ. \q1 Mɑ bɑ dĩɑnu biɑ bu di. \q1 \v 17 Mɑ u derɑ ɡoo ɡbiɑ u dɑ tem mi ben sɔ̃. \q1 Wiyɑ Yosɛfu wi bɑ dɔrɑ nɡe yoo. \q1 \v 18 Bɑ kɑ nùn yɔni bɔkuɑ nɑɑsɔ. \q1 Mɑ bɑ nùn sisun ɡɑndɑru dokeɑ wĩirɔ. \q1 \v 19 Bɑ win lɑɑkɑri mɛɛrɑ \q1 sere yu kɑ koorɑ ye u rɑɑ ɡeruɑ. \q1 \v 20 Sɑɑ ye sɔɔrɑ sinɑ boko u woodɑ wɛ̃ \q1 u nɛɛ, bu nùn yɑrɑmɑ. \q1 Mɑ u derɑ bɑ nùn kusiɑ. \q1 \v 21 Mɑ u nùn kuɑ win yɛnu kɑ win ye u mɔ kpuron wiruɡii, \q1 \v 22 kpɑ u wɑ u kɑ win sinɑ ɑsɑkpɔbu kpɑrɑ nɡe mɛ u kĩ. \q1 Kpɑ u sinɑ bokon bwisi kɛ̃ɔbu bwisi kɛ̃. \q1 \v 23 Sɑɑ yerɑ Yɑkɔbu kɑ wiɡibu bɑ nɑ bɑ sinɑ Eɡibitiɔ Kɑmun bweserun temɔ. \q1 \v 24 Mɑ Gusunɔ u derɑ bɑ mɑrurɑ too. \q1 Bɑ dɑm kuɑ bɑ ben yibɛrɛbɑ Eɡibitiɡibu kerɑ. \q1 \v 25 Mɑ u yibɛrɛ ben ɡɔ̃ru ɡɔsiɑ. \q1 Bɑ wi, Gusunɔn tɔn be tusɑ. \q1 Mɑ bɑ bu nɔni sɔ̃ɔwɑ be, be bɑ sɑ̃ɑ win sɔm kowobu mi. \q1 \v 26 Mɑ u Mɔwisi kɑ Aroni ɡɔsɑ bɑ kuɑ win sɔm kowobu, \q1 mɑ u bu ɡɔrɑ. \q1 \v 27 Mɑ bɑ mɑɑmɑɑki kuɑ kɑ win dɑm tɔn ben suunu sɔɔ Kɑmun tem mi. \q1 \v 28 U derɑ yɑm wɔ̃ku sinumɡiru tɑ nɑ. \q1 Kɑ mɛ, Eɡibitiɡii be, bɑ ǹ wi, Gusunɔn ɡere wure. \q1 \v 29 U ben nim ɡɔsiɑ yɛm mɑ swɛ̃ɛ kpuro yi ɡu. \q1 \v 30 U mɑɑ derɑ surenu nu yibɑ ben tem sɔɔ \q1 sere kɑ sinɑ bokon kpin yerɔ. \q1 \v 31 U derɑ ɡbɑbu swɛ̃ɛ kɑ ɡɑɑnikunu nu nɑ ben tem kpuro sɔɔ. \q1 \v 32 Mɑ u derɑ ɡuru kpenu kɑ dɔ̃ɔ nɑ tem mɛ sɔɔ. \q1 \v 33 Mɑ yɑ ben dɑ̃ɑ ɡbɑɑnu kɑ dɑ̃ɑ ni nu tie ben tem mɛ sɔɔ kpuro kɑm koosiɑ. \q1 \v 34 Yen biru, u derɑ twee yi nɑ dɑbi dɑbinu. \q1 \v 35 Mɑ yi tem min yɑkɑsu kɑ mɛn ɡbeɑn dĩɑnu kpuro di. \q1 \v 36 U mɑɑ Eɡibitiɡibun bii ɡbiikobu ɡo, \q1 be, be bɑ mɑrɑ ben ɑluwɑɑsiru sɔɔ. \q1 \v 37 Mɑ u win tɔmbu yɑrɑ Eɡibitin di \q1 bɑ wurɑ kɑ sii ɡeesu wɑ bɑ sɔɔwɑ. \q1 Ben ɡoo kun mɑɑ sɑnum kpɑnɛ swɑɑ sɔɔ. \q1 \v 38 Sɑɑ ye sɔɔrɑ Eɡibitiɡibun nukurɑ dorɑ \q1 yèn sɔ̃ Isirelibɑ bɑ doonɑ. \q1 Domi bɑ rɑɑ ben bɛrum mɔ too. \q1 \v 39 Mɑ Gusunɔ u Isirelibɑ ɡuru wii wuronu wukiri, \q1 mɑ u bu yɑm bururɑsie wɔ̃kuru bu kɑ yɑm wɑ. \q1 \v 40 Ye bɑ turɑ ɡbɑburɔ, \q1 yerɑ bɑ Yinni Gusunɔ nɔɔɡiru sue bɑ dĩɑnu kɑnɑ, \q1 mɑ u bu kusunu wɛ̃. \q1 Mɛyɑ u derɑ pɛ̃ɛ yɑ nɑ wɔllun di bɑ di bɑ debɑ. \q1 \v 41 U kperu wukiɑ mɑ nim mu kurɑmɑ mu tɛriɑ nɡe dɑɑru tem dirɑɔ. \q1 \v 42 Domi u win nɔɔ mwɛɛ dɛɛrɑ te yɑɑye te u win sɔm kowo Aburɑhɑmu kuɑ. \q1 \v 43 U win tɔn be u ɡɔsɑ yɑrɑ kɑ nuku dobu. \q1 Mɑ bɑ nuku dobun kuuki mɔ̀. \q1 \v 44 Mɑ u bu bwesenu ɡɑnun tem wɛ̃. \q1 Mɑ bɑ bwese nin ɡberun ɑre tubi di, \q1 \v 45 bu wɑ bu kɑ wi, Gusunɔn woodɑbɑ mɛm nɔɔwɑ. \q1 Ǹ n mɛn nɑ, i Yinni Gusunɔ siɑro! \r (I mɑɑ mɛɛrio Bɑndun Gɑri I, 16:34-36) \c 106 \q1 \v 1 I Yinni Gusunɔ siɑro. \q1 I Yinni Gusunɔ siɑro, domi u sɑ̃ɑwɑ tɔn ɡeo. \q1 Win kĩru tɑ rɑ n wɑ̃ɑwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 2 Wɑrɑ u koo Yinni Gusunɔn sɔm mɑɑmɑɑkiɡinu ɡere. \q1 Wɑrɑ u koo kpĩ u nùn tɔmɑ u nɑɑmwɛ. \q1 \v 3 Doo nɔɔruɡibɑ be bɑ win woodɑbɑ mɛm nɔɔwɛ. \q1 Doo nɔɔruɡibɑ be bɑ ɡem swĩi bɑɑdommɑ. \q1 \v 4 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn yɑɑyo durom mɛ ɑ rɑ wunɛn tɔmbu kuen sɔ̃. \q1 A mɑn yɑɑyo kpɑ ɑ bu somi. \q1 \v 5 Kpɑ n ben nuku dobu wɑ be, be ɑ ɡɔsɑ. \q1 Kpɑ n nuku dobu ko ben nuku doo bin sɔ̃. \q1 Kpɑ n yɛ̃ɛri kɑ be sɑnnu be, be bɑ sɑ̃ɑ wunɛn ɑrumɑni. \q1 \v 6 Wee sɑ torɑ nɡe bɛsɛn bɑɑbɑbɑ, sɑ kɔ̃sɑ kuɑ. \q1 \v 7 Sɑnɑm mɛ bɛsɛn sikɑdo be, bɑ wɑ̃ɑ Eɡibitiɔ, \q1 bɑ ǹ wunɛn sɔm mɑɑmɑɑkiɡii ni ɡɑrisi. \q1 Bɑ ǹ wunɛn durom mɛ yɑɑye mɛ ɑ bu sɔ̃ɔsi nɔn dɑbi dɑbinu. \q1 Mɑ bɑ nun seesi nim wɔ̃kuɔ ɡe bɑ mɔ̀ Nɑɑ yɑri. \q1 \v 8 Adɑmɑ ɑ bu fɑɑbɑ kuɑ wunɛn yĩsirun sɔ̃, \q1 ɑ kɑ wunɛn dɑm sɔ̃ɔsi. \q1 \v 9 A nim wɔ̃ku ɡe bɑ mɔ̀ Nɑɑ yɑri ɡbɑ̃re mɑ ɡɑ ɡberɑ. \q1 A derɑ bɑ sĩɑ ɡen suunu sɔɔ ɡbebum nɡe tem sɑɑrɑmɔ. \q1 \v 10 A bu yɑkiɑ sɑɑ wi u bu tusɑn nɔmɑn di. \q1 A bu wɔrɑ yibɛrɛbɑn nɔmɑn di. \q1 \v 11 Nim mu ben yibɛrɛbɑ wukiri, bɑɑ ben turo u ǹ kisire. \q1 \v 12 Mɑ bɑ wunɛ Yinni Gusunɔn ɡɑri nɑɑnɛ kuɑ. \q1 Mɑ bɑ nun siɑrɑmɔ kɑ womusu. \q1 \v 13 Adɑmɑ mii mii, bɑ wunɛn sɔm mɑɑmɑɑkiɡii ni duɑri. \q1 Bɑ ǹ mɑɑ mɑrɑ ɑ wunɛn himbɑ yibiɑ. \q1 \v 14 Ben binɛ yɑ seewɑ ɡbɑburɔ, \q1 mɑ bɑ wunɛ Gusunɔn lɑɑkɑri mɛɛrɑ mi. \q1 \v 15 A bu yɑɑ wɛ̃ ye bɑ bikiɑ, mɑ bɑ di bɑ debɑ too. \q1 \v 16 Yerɑ bɑ kɑ Mɔwisi kɑ Aroni wi bɑ yi nɛnɛm wunɛn sɔmburun sɔ̃ nisinu seewɑ sɑnsɑniɔ. \q1 \v 17 Mɑ tem mu nɔɔ wukiɑ mu Dɑtɑni mwɛ. \q1 Mɑ mu mɑɑ Abirɑmu kɑ win tɔmbu wukiri. \q1 \v 18 Dɔ̃ɔ u ben tɔmbu kpuro di. \q1 Dɔ̃ɔ yɑrɑ yɑ tɔn kɔ̃sobu di. \q1 \v 19 Bɑ nɑɑ buu sii ɡɑnduɡuu kuɑ Horɛbuɔ. \q1 Mɑ bɑ yiirɑ bɑ ɡu sɑ̃wɑ. \q1 \v 20 Bɑ wunɛ Gusunɔ wi ɑ sɑ̃ɑ ben bɛɛrɛ kɔsinɑ kɑ kɛtɛ ye yɑ rɑ yɑkɑsu di. \q1 \v 21-22 Bɑ wunɛ Gusunɔ ben fɑɑbɑ kowo duɑri, \q1 wunɛ wi ɑ bu ɡɑ̃ɑ bɑkɑnu kuɑ Eɡibitiɔ Kɑmun temɔ. \q1 A sɔm mɑɑmɑɑkiɡinu kuɑ mi. \q1 A sɔm mɑɑmɑɑkiɡinu kuɑ nim wɔ̃kuɔ ɡe bɑ mɔ̀ Nɑɑ yɑri. \q1 \v 23 Yen biru, ɑ ɡɔ̃ru doke ɑ bu kpeerɑsiɑ. \q1 Adɑmɑ Mɔwisi wunɛn sɔm kowo u nun suuru kɑnɑ \q1 ɑ kɑ wunɛn mɔru suresiɑ, \q1 kpɑ ɑ ku mɑɑ bu kɑm koosiɑ. \q1 \v 24 Bɑ tem durom mɛ ɡɛmɑ. \q1 Bɑ ǹ wunɛ Yinni Gusunɔn ɡɑri nɑɑnɛ kue. \q1 \v 25 Bɑ wɔkiwɑ ben kunɔ. \q1 Bɑ ǹ wunɛn ɡɑri mɛm nɔɔwɛ. \q1 \v 26 Mɑ ɑ nɔmɑ suɑ wɔllɔ ɑ bɔ̃ruɑ mɑ kɑɑ bu kɑm koosiɑ ɡbɑburɔ. \q1 \v 27 Kpɑ ɑ ben bibu yɑrinɑsiɑ tem kpuro sɔɔ bwese tukunun suunu sɔɔ. \q1 \v 28 Bɑ tii bũu wi bɑ mɔ̀ Bɑɑli Peori wɛ̃. \q1 Mɑ bɑ yɑ̃kunu di ni bɑ ɡɔribu kuɑ. \q1 \v 29 Mɑ bɑ wunɛ Yinni Gusunɔn mɔru seeyɑ kɑ ben kookoosu. \q1 Yerɑ kɛsi kɛsi ɡɔɔ u duɑ ben suunu sɔɔ. \q1 \v 30 Mɑ Finɛɛsi u wunɛ Gusunɔ kɑnɑ, mɑ ɡɔɔ wi, u yɔ̃rɑ. \q1 \v 31 Mɑ ɑ nùn ɡɑrisi ɡemɡii sere kɑ win bibun bweserɔ kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 32 Bɑ mɑɑ wunɛ Yinni Gusunɔn mɔru seeyɑ nim mɛ bɑ rɑ soku Mɛribɑn bɔkuɔ. \q1 Mɑ ɑ Mɔwisi sɛɛyɑsiɑ ben sɔ̃. \q1 \v 33 Domi bɑ nùn nuki sɑnkɑ. \q1 Mɑ u ǹ bwisikɑ u kɑ ɡɑri ɡeruɑ. \q1 \v 34 Bɑ ǹ Kɑnɑnin bwese ni ɡo ni ɑ nɛɛ, bu ɡo. \q1 \v 35 Bɑ kɑ nu burinɑwɑ, mɑ nu bu nin kookoosu tie. \q1 \v 36 Mɑ bɑ nin bũnu sɑ̃wɑ. Mɑ nu kuɑ ben yinɑ. \q1 \v 37 Bɑ kɑ ben bii tɔn durɔbu kɑ tɔn kurɔbu bũu yɑ̃kunu kuɑ. \q1 \v 38 Nɡe mɛyɑ bɑ ɡemɡibun yɛm yɑri. \q1 Bɑ kɑ ben bibu Kɑnɑnin bũnu yɑ̃kuru kuɑ. \q1 Mɑ tem mɛ kpuro mu disi duurɑ tɔn ɡobe ten sɔ̃. \q1 \v 39 Bɑ disi duurɑ ben kookoosun sɔ̃. \q1 Domi su derɑ bɑ rɑ n bũnu ɡɑsirimɔ. \q1 \v 40 Mɑ wunɛ Yinni Gusunɔ ɑ kɑ wunɛn tɔmbu mɔru bɛsirɑ, \q1 ɑ bu tusɑ be, be bɑ sɑ̃ɑ wunɛn ɑrumɑni. \q1 \v 41 A bu bwese tukunu nɔmu sɔndiɑ ni nu bu tusɑ nu tɑɑre. \q1 \v 42 Ben yibɛrɛbɑ bɑ bu dɑm dɔre. Mɑ bɑ bu sekuru doke. \q1 \v 43 Nɔn dɑbinɑ ɑ bu yɑkiɑ. \q1 Adɑmɑ bɑ yɔ̃rɑriwɑ bɑ n nun seesi. \q1 Mɑ bɑ kuɑ wɔnwɔndobu ben durum sɔ̃. \q1 \v 44 A ben nɔni swɑ̃ɑru wɑ sɑnɑm mɛ ɑ ben weeweenu nuɑ. \q1 \v 45 A wunɛn ɑrukɑwɑni yɑɑyɑ. \q1 Mɑ ɑ ben wɔnwɔndu wɑ wunɛn durom bɑkɑm sɔ̃. \q1 \v 46 A derɑ be bɑ bu yoru nɛni bɑ ben wɔnwɔndu wɑ. \q1 \v 47 Gusunɔ bɛsɛn Yinni, ɑ sun fɑɑbɑ koowo. \q1 A sun wunɔ bwese tukunun suunu sɔɔn di, \q1 kpɑ ɑ sun mɛnnɑ, su wɑ su wunɛn yĩsi dɛɛrɑru tɔmɑ, \q1 kpɑ sɑ n yɛ̃ɛrimɔ su kɑ nun sɑ̃. \q1 \v 48 Gusunɔ bɛsɛ Isirelibɑn Yinni, \q1 sɑ ko n nun siɑrɑmɔwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 Kpɑ tɔmbu kpuro bu nɛɛ, ɑmi! \q1 I Yinni Gusunɔ siɑro. \c 107 \ms1 WOMUSUN BƆNU NƆƆBUSE \q1 \v 1 I Yinni Gusunɔ siɑro win tɔn ɡeerun sɔ̃. \q1 Win durom mu rɑ n wɑ̃ɑwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 2 Be u yɑkiɑ, bu nùn siɑro. \q1 Be u wɔrɑ yibɛrɛbɑn nɔmɑn di, bu nùn tɔmɔ. \q1 \v 3 Be u mɛnnɑmɑ tem kpuron di, bu nùn siɑro. \q1 Be u sokumɑ sɑɑ sɔ̃ɔ yɑri yeru ɡiɑn di, kɑ sɔ̃ɔ duu yeru ɡiɑn di, \q1 kɑ sɔ̃ɔ yɛ̃sɑn nɔm ɡeu ɡiɑn di, kɑ sɔ̃ɔ yɛ̃sɑn nɔm dwɑru ɡiɑn di, \q1 bu nùn wɔlle suo. \q1 \v 4 Wee bɑ rɑɑ kɔ̃ɔre ɡbɑburɔ mi ɡɑ̃ɑnu ku rɑ kpi bɑ sirenɛ, \q1 bɑ ǹ wuu wɑ mi bɑ koo sinɑ. \q1 \v 5 Gɔ̃ɔru kɑ nim nɔru ɡɑ bu ɡo. \q1 Mɑ bɑ wurure bɑ ǹ dɑm mɔ. \q1 \v 6 Ben nɔni swɑ̃ɑ te sɔɔ, bɑ Yinni Gusunɔ nɔɔɡiru sue bɑ somiru kɑnɑ, \q1 mɑ u bu yɑrɑ nɔni swɑ̃ɑ ten di. \q1 \v 7 U bu kpɑrɑ swɑɑ ɡeɑ sɔɔ bɑ kɑ turɑ mi bɑ koo sinɑ. \q1 \v 8 Bu nùn siɑro win tɔn ɡeeru kɑ win sɔm mɑɑmɑɑkiɡinun sɔ̃ ni u rɑ ko tɔnun sɔ̃. \q1 \v 9 Domi u wi nim nɔru ɡɑ mɔ̀ nim kɑ̃. \q1 Mɑ u wi ɡɔ̃ɔrɑ mɔ̀ debusiɑ. \q1 \v 10 Gɑbu bɑ rɑɑ wɑ̃ɑ yɑm wɔ̃kuru sɔɔ sere ɡɔribun wɑ̃ɑ yerɔ bɑ yoru dimɔ, \q1 mɑ bɑ kɑ bu yɔni bɔkuɑ \q1 \v 11 yèn sɔ̃ bɑ Yinni Gusunɔn ɡɑri yinɑ, \q1 mɑ bɑ wi, Wɔrukoon bwisi kɛ̃ru ɡɛmɑ. \q1 \v 12 Mɑ u derɑ bɑ tii kɑwɑ wɑhɑlɑ yen sɔ̃. \q1 Mɑ bɑ wɔrukɑ bɑ ɡu, ɡoo kun bu somiru de. \q1 \v 13 Adɑmɑ ben nɔni swɑ̃ɑ te sɔɔ, \q1 bɑ Yinni Gusunɔ nɔɔɡiru sue bɑ somiru kɑnɑ. \q1 Mɑ u bu yɑrɑ nɔni swɑ̃ɑ ten di. \q1 \v 14 U bu yɑrɑ yɑm wɔ̃ku te, kɑ ɡɔribun wɑ̃ɑ yee ten min di, \q1 mɑ u ben yorun yɔni yi kusiɑ. \q1 \v 15 Bu Yinni Gusunɔ siɑro win tɔn ɡeerun sɔ̃. \q1 Bu nùn siɑro win sɔm mɑɑmɑɑkiɡinun sɔ̃ ni u rɑ ko tɔnun sɔ̃. \q1 \v 16 Domi u sii ɡɑndun ɡɑmbobɑ kɔsukɑ. \q1 Mɑ u kɔkɔrɔ sisuɡii bɔɔkɑ. \q1 \v 17 Gɑri bɑkɑsu su tii kuɑ wɔnwɔndobu sin dɑɑ kɑ sin torɑnun sɔ̃. \q1 \v 18 Bɑ ku rɑ mɑɑ dĩɑnu kɑ̃ mɑ bɑ ɡɔɔ turuku kuɑ. \q1 \v 19 Ben nɔni swɑ̃ɑ te sɔɔ, bɑ Yinni Gusunɔ nɔɔɡiru sue bɑ somiru kɑnɑ. \q1 Mɑ u bu yɑrɑ nɔni swɑ̃ɑ ten di. \q1 \v 20 Kɑ win ɡɑriyɑ u bu fɑɑbɑ kuɑ, \q1 mɑ u bu yɑrɑ wɔru bɔkɔ ɡen min di. \q1 \v 21 Bu Yinni Gusunɔ siɑro win tɔn ɡeeru kɑ win sɔm mɑɑmɑɑkiɡinun sɔ̃ ni u rɑ ko tɔnun sɔ̃. \q1 \v 22 Bu nùn siɑrɑbun yɑ̃kunu kuo. \q1 Kpɑ bu win sɔm mɑɑmɑɑkiɡii nin ɡɑri kpɑrɑ kɑ nuku dobu. \q1 \v 23 Be bɑ ɡoo nimkusu duɑ, mɑ bɑ ben sɔmburu mɔ̀ si sɔɔ, \q1 \v 24 bɑ Yinni Gusunɔn nɔmɑn sɔmɑ wɑ \q1 kɑ mɑɑ mɑɑmɑɑki ye u kuɑ nim wɔ̃ku sɔɔ. \q1 \v 25 U ɡɑri ɡeruɑ, mɑ u derɑ woo bɔkɔ ɡɑ seewɑ \q1 ɡɑ nim kurenu seeyɑ. \q1 \v 26 Nù n dɑ wɔllɔ, kpɑ nu sɑrɑmɑ. \q1 Be bɑ wɑ̃ɑ ɡoo nimkuu si sɔɔ, bɑ nɑnde kɑri yen sɔ̃. \q1 \v 27 Tirerɑbu bu mwɑ, bɑ bɑ̃ɑrimɔ nɡe tɑm nɔrobu. \q1 Ben bwisi kpuro yi kpɑ. \q1 \v 28 Ben nɔni swɑ̃ɑ te sɔɔ, \q1 bɑ Yinni Gusunɔ nɔɔɡiru sue bɑ somiru kɑnɑ. \q1 Mɑ u bu yɑrɑ nɔni swɑ̃ɑ ten di. \q1 \v 29 U woo ɡunɑ ye yɔ̃rɑsiɑ, mɑ nim kurenu nu mɑri. \q1 \v 30 Mɑ be kpuron nuki dorɑ ye u kɑ ye kpuro mɑrisiɑ. \q1 Mɑ Yinni Gusunɔ u bu kpɑrɑ u kɑ turɑ sere mi bɑ dɔɔ. \q1 \v 31 Bu Yinni Gusunɔ siɑro win tɔn ɡeeru \q1 kɑ win sɔm mɑɑmɑɑkiɡinun sɔ̃ ni u rɑ ko tɔnun sɔ̃. \q1 \v 32 Bu nùn wɔlle suo mi tɔmbɑ mɛnnɛ. \q1 Bu nùn siɑro ɡuro ɡurobun suunu sɔɔ. \q1 \v 33 Yinni Gusunɔwɑ u rɑ dɑɑrun nim ɡberɑsie, \q1 kpɑ u bwiin nim kpeerɑsiɑ mɑm mɑm. \q1 \v 34 Kpɑ u tem ɡem ɡɔsiɑ tem bɔruɡum mɛn tɔmbun nuku kɔ̃surun sɔ̃. \q1 \v 35 Wi turowɑ u rɑ mi ɡɑ̃ɑnu ku rɑ kpi ɡɔsie nim bwee bɑkɑru. \q1 Kpɑ u tem ɡbebɑ ɡɔsiɑ nim bwii. \q1 \v 36 Kpɑ u be bɑ ɡɔ̃ɔru bɑrɔ sinɑsiɑ mi, \q1 kpɑ bu wuu ko mi bɑ koo sinɑ, \q1 \v 37 kpɑ bu resɛm dɑ̃nu duure mi, nu mɑ dɑbi dɑbiru. \q1 \v 38 U rɑ bu domɑru kue bu dɑbiɑ. \q1 Kpɑ u ben yɑɑ sɑbenu kuurɑsiɑ. \q1 \v 39 Adɑmɑ ɡɑbu bɑ dɑbiru kɑɑre bɑ wɑ̃ɑ sekuru sɔɔ \q1 yèn sɔ̃ bɑ yoru dimɔ bɑ nɔni sɔ̃ɔre. \q1 \v 40 Mɑ Yinni Gusunɔ u derɑ bɑ ben wiruɡibu ɡɛmɑ, \q1 mɑ bɑ sirenɛ kɑm sɔɔ bɑ ǹ yɛ̃ mi bɑ dɔɔ. \q1 \v 41 Adɑmɑ u rɑ sɑ̃ɑro yɑre win sɑ̃ɑrun di. \q1 Kpɑ u win bweseru dɑbiɑsiɑ nɡe sɑbe ɡɔ̃su. \q1 \v 42 Gemɡibu bɑ̀ n nùn wɑ, bɑ rɑ yɛ̃ɛriwɑ. \q1 Kpɑ tɔn kɔ̃sobu bu nɔɔ mɑri. \q1 \v 43 Wi u bwisi mɔ, u de u ɡɑri yi kpuro nɛnɛ \q1 kpɑ u ɡiɑ mɑ Yinni Gusunɔ u sɑ̃ɑwɑ duromɡii. \c 108 \d Womu ɡe Dɑfidi u kuɑ. U nɛɛ, \q1 \v 1 Gusunɔ, nɑ sɔɔru sɑ̃ɑ. \q1 Kon womu ko kɑ nɛn dwee yɑ̃nu, kɑ nɛn ɡɔ̃ru kpuro. \q1 \v 2 Nɛn mɔrɔku kɑ nɛn ɡuuru, i dom yɑndo, \q1 kpɑ n womu ko yɑm sɑ̃reru. \q1 \v 3 Yinni Gusunɔ, kon nun siɑrɑ tɔmbun suunu sɔɔ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 Kon nun womu kuɑ bwesenu sɔɔ. \q1 \v 4 Domi wunɛn tɔn ɡeerɑ kpɑ̃ tɑ wɔllu ɡirɑri. \q1 Mɛyɑ mɑɑ wunɛn bɔrɔkinirɑ sɔ̃ɔsire sere ɡuru wirɔ. \q1 \v 5 Gusunɔ, ɑ seewo ɑ tii wɔlle suɑ. \q1 Kpɑ wunɛn yiiko yu sɔ̃ɔsirɑ hɑnduniɑ kpuro sɔɔ. \q1 \v 6 Kpɑ ɑ wɑ ɑ kɑ bɛsɛ wunɛn kĩnɑsibu fɑɑbɑ ko. \q1 A bɛsɛn kɑnɑru nɔɔwɔ kpɑ ɑ sun fɑɑbɑ ko kɑ wunɛn nɔm ɡeu. \q1 \v 7 Gusunɔ u ɡeruɑ win sɑ̃ɑ yee dɛɛrɑrɔ u nɛɛ, u koo nɑsɑrɑ wɑ. \q1 U koo Sikɛmu bɔnu ko kpɑ u tɔmbu Sukɔtun wɔwɑ yɑbuɑ. \q1 \v 8 Wiyɑ u Gɑlɑdi mɔ. Wiyɑ u mɑɑ Mɑnɑse mɔ. \q1 Efɑrɑimu yɑ sɑ̃ɑwɑ nɡe win sii furɔ kɔkɔru. \q1 Mɑ Yudɑ yɑ sɑ̃ɑ nɡe win sinɑ dɛkɑ. \q1 \v 9 Adɑmɑ Mɔɑbu yɑ sɑ̃ɑwɑ win woburutiɑ. \q1 U koo Edɔmu bɑrɑ nɔɔ teu kɔ̃ɔwɑ u kɑ sɔ̃ɔsi mɑ yɑ kuɑ wiɡiɑ. \q1 Kpɑ u nuku dobun kuuki ko Filisitibɑn tem sɔɔ. \q1 \v 10 Wɑrɑ u koo kɑ mɑn dɑ wuu ɡbɑ̃rɑruɡuu ɡen mi. \q1 Wɑrɑ u koo mɑn kpɑrɑ u kɑ dɑ Edɔmuɔ. \q1 \v 11 Yinni Gusunɔ, wunɑ kɑɑ kɑ mɑn dɑ, wunɛ wi ɑ rɑɑ sun yinɑ, \q1 mɑ ɑ ku rɑ mɑɑ kɑ bɛsɛn tɑbu kowobu yɑri. \q1 \v 12 A sun somiɔ su kɑ yɑri nɔni swɑ̃ɑrun di. \q1 Tɔnun somiru tɑ sɑ̃ɑwɑ wom dirum. \q1 \v 13 À n wɑ̃ɑ kɑ bɛsɛ, sɑ ko kpĩ su tɑbu ko kɑ wɔruɡɔru. \q1 Kpɑ ɑ bɛsɛn yibɛrɛbɑ kɔsuku. \c 109 \p \v 1 Dɑfidin womu ɡe u wom kowobun wiruɡii kuɑ. U nɛɛ, \q1 Yinni Gusunɔ, wunɑ nɑ siɑrɑmɔ, ɑ ku nɔɔ mɑri. \q1 \v 2 Wee tɔn kɔ̃sobu bɑ mɑn ɡɑri ɡerusimɔ mɑ bɑ mɑn weesu kuɑmmɛ. \q1 \v 3 Bɑ kɑ mɑn ɡɑri mɔ̀ kɑ tusiru, mɑ bɑ kɑ mɑn sɑnnɑmɔ kɑm sɔɔ. \q1 \v 4 Nɛ, nɑ bu kĩ, ɑdɑmɑ bɑ mɑn nɔɔ kuurimɔ. \q1 Mɑ nɑ kɑnɑru mɔ̀ be, nɛn yibɛrɛbɑn sɔ̃. \q1 \v 5 Wee bɑ mɑn kɔ̃sɑ kɔsiemɔ ɡem ɑyerɔ. \q1 Mɑ bɑ mɑn tusɑ bɑɑ mɛ nɑ bu kĩru sɔ̃ɔsimɔ. \q1 \v 6 A de tɔn kɔ̃so u nɛn yibɛrɛ kpɑrɑ, \q1 kpɑ wi u koo nùn tɑɑrɛ wɛ̃ u n wɑ̃ɑ win nɔm ɡeuɔ. \q1 \v 7 Bɑ̀ n nùn siri kpɑ bu deemɑ u tore. \q1 Kpɑ bu win kɑnɑru ɡɑrisi durum. \q1 \v 8 Win tɔ̃ru tu ku dɛnyɑ kpɑ ɡoo u nùn kɔsire ko win sɔmburu sɔɔ. \q1 \v 9 Kpɑ win bibu bu ko ɡobekubɑ, \q1 kpɑ win kurɔ u ɡɔminiru sinɑ. \q1 \v 10 Kpɑ win bibu bu ko yɑɑyɑɑre kowobu, bɑ n bɑrɑ mɔ̀. \q1 Kpɑ bu ben wuu deri ɡu ko bɑnsu, \q1 bu dɑ bɑ n dĩɑnu kɑsu mi n tomɑ. \q1 \v 11 Bèn dibu u nɛni, \q1 bu nɑ bu win yɑ̃nu kpuro ɡurɑ. \q1 Kpɑ tɔn tukobu bu win dukiɑ ɡurɑ. \q1 \v 12 Goo u ku rɑɑ nùn durom kuɑ. \q1 Goo u ku mɑɑ win bii ɡobekubɑn wɔnwɔndu ko. \q1 \v 13 Bu win bibun bweseru ɡoowo, \q1 kpɑ win yĩsiru tu ɡbi. \q1 \v 14 Gusunɔ u win bɑɑbɑbɑn torɑnu yɑɑyo, \q1 kpɑ u ku win mɛro nùn win durum suuru kuɑ. \q1 \v 15 Yinni Gusunɔ u de u n win torɑ ni yɑɑye, \q1 kpɑ u win yĩsiru ɡo mɑm mɑm. \q1 \v 16 Domi u ǹ wɔnwɔndu sɔ̃ɔsi. \q1 U sɑ̃ɑrobu kɑ wɔnwɔndobu nɔni sɔ̃ɔwɑwɑ \q1 sere u tɔnu ɡo wi u nuki sɑnkire. \q1 \v 17 Bɔ̃riyɑ u kĩɑ. Ǹ n mɛn nɑ, yi nùn dio. \q1 U ǹ domɑru kĩɛ. Ǹ n mɛn nɑ, tu kɑ nùn tondo. \q1 \v 18 Bɔ̃ri yi nùn wukirio nɡe yɑberu. \q1 Yi duurio win wɑsin sɔɔwɔ nɡe nim, \q1 kpɑ yi du win kukunu sɔɔ nɡe ɡum. \q1 \v 19 Bɔ̃ri yi, yi nùn wukirio nɡe yɑ̃ɑ ni bɑ rɑ doke, \q1 kpɑ yi n nùn sɛ̃ke bɑɑdommɑ nɡe kpɑkɑ. \q1 \v 20 Yeniwɑ Yinni Gusunɔ u koo de yu nɛn yibɛrɛbɑ \q1 kɑ be bɑ mɑn kɔ̃sɑ ɡerusimɔ deemɑ. \q1 \v 21 Wunɛ Yinni Gusunɔ, \q1 ɑ nɑ ɑ mɑn sɑnnɑ wunɛn yĩsirun sɔ̃. \q1 A mɑn wɔro. Domi wunɛn tɔn ɡeeru tɑ kpɑ̃. \q1 \v 22 Wee nɑ sɑ̃ɑ wɔnwɔndo, nɑ ǹ ɡɑ̃ɑnu mɔ, \q1 mɑ nɑ nuki sɑnkire. \q1 \v 23 Wee nɑ doonɔ nɡe sɑɑru. \q1 Mɑ bɑ mɑn ɡire nɡe twee. \q1 \v 24 Nɛn dũu winu dɑm dwiiyɑ nɔɔ bɔkurun sɔ̃. \q1 Mɑ nɑ wɑsire woorɑrun sɔ̃. \q1 \v 25 Nɑ kuɑ wi u sekuru sɔɔwɑ ben mi. \q1 Mɑ bɑ mɑn mɛɛrɑ bɑ wii ɡimɑnu koosimɔ. \q1 \v 26 Gusunɔ nɛn Yinni, ɑ mɑn somiɔ. \q1 A mɑn fɑɑbɑ koowo wunɛn tɔn ɡeerun sɔ̃, \q1 \v 27 kpɑ bu ɡiɑ mɑ wunɑ ɑ nɔmu mɔ be sɔɔ. \q1 Wunɑ ɑ mɑɑ kpuro mɔ̀. \q1 \v 28 Ye bɑ bɔ̃rusimɔ, yerɑ wunɛ kɑɑ domɑru kuɑ. \q1 Bɑ̀ n seewɑ, bɑ koo sekuru wɑ. \q1 Kpɑ nɛ, wunɛn sɔm kowo n nuku dobu ko. \q1 \v 29 Nɛn yibɛrɛbɑ bɑ koo sekuru wɑ, \q1 kpɑ tu bu wukiri nɡe yɑbe bɑkɑru. \q1 \v 30 Kon nɔɔɡiru suɑ n Yinni Gusunɔ siɑrɑ. \q1 Kon nùn siɑrɑ tɔn dɑbinun wuswɑɑɔ. \q1 \v 31 Domi u rɑ n wɑ̃ɑ bwɛ̃ɛbwɛ̃ɛbun bɔkuɔ \q1 u kɑ bu fɑɑbɑ ko be bɑ bu tɑɑrɛ wɛ̃ɛmɔn nɔmɑn di. \c 110 \p \v 1 Womu ɡe Dɑfidi u kuɑ. U nɛɛ, \q1 Yinni Gusunɔ u nɛn Yinni sɔ̃ɔwɑ u nɛɛ, \q1 u sinɔ win nɔm ɡeuɔ sere u kɑ nùn win yibɛrɛbɑ tɑɑreɑ. \q1 \v 2 Nɛn Yinni, Yinni Gusunɔ u koo nun ko sunɔ dɑmɡii Siɔniɔ, \q1 kpɑ ɑ wunɛn wɛrɔbu tɑɑre. \q1 \v 3 Dɔmɑ te kɑɑ wunɛn tɑbu kowobu mɛnnɑ \q1 Gusunɔn ɑye dɛɛrɑru sɔɔ, \q1 wunɛn tɔmbɑ koo nun ben tii wɛ̃ kɑ kĩru. \q1 Wunɛn ɑluwɑɑsirun dɑm mu koo wurɑmɑ bururu bɑɑtere \q1 nɡe mɛ dirum mu rɑ yɑri. \q1 \v 4 Yinni Gusunɔ u bɔ̃ruɑ, \q1 mɛyɑ u ǹ mɑɑ win ɡɑri seeyɑmɔ u nɛɛ, \q1 kɑɑ ko yɑ̃ku kowo kɑ bɑɑdommɑɔ nɡe Mɛɛkisidɛki \q1 \v 5 Gusunɔ u wɑ̃ɑ wunɛn nɔm ɡeuɔ. \q1 U koo sinɑmbu kɑm koosiɑ dɔmɑ te win mɔru seewɑ. \q1 \v 6 U koo bwesenu siri. \q1 Sɑnɑm mɛyɑ ɡonu ko n yibɑ yɑm kpuro. \q1 Kpɑ u sinɑmbu kpeerɑsiɑ tem kpuro sɔɔ. \q1 \v 7 Sunɔ u koo nim nɔ bwiɑɔ win sɑnum sɔɔ, \q1 kpɑ u dɑm wɑ u kɑ nɑsɑrɑ suɑ. \c 111 \q1 \v 1 I Yinni Gusunɔ siɑro. \q1 Kon Yinni Gusunɔ siɑrɑ kɑ nɛn ɡɔ̃ru kpuro. \q1 Kon nùn siɑrɑ tɔn dɛɛrobun suunu sɔɔ. \q1 \v 2 Yinni Gusunɔn nɔmɑn sɔmɑ yɑ kpɑ̃. \q1 Mɑ be bɑ ye kĩ bɑ kɑsu bu ye ɡiɑ. \q1 \v 3 Ye u kuɑ yɑ rɑ n ɡirimɑ kɑ bɛɛrɛ mɔwɑ. \q1 Win ɡem mu rɑ n wɑ̃ɑwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 4 U rɑ de su win sɔm mɑɑmɑɑkiɡinu yɑɑyɑ. \q1 Yinni Gusunɔ u sɑ̃ɑwɑ duromɡii kɑ wɔnwɔnduɡii. \q1 \v 5 U rɑ be bɑ nùn nɑsie dĩɑnu wɛ̃, \q1 kpɑ u win ɑrukɑwɑni yɑɑyɑ. \q1 \v 6 U win tɔmbu win sɔm mɑɑmɑɑkiɡinun dɑm sɔ̃ɔsi \q1 ni u kɑ bu tɔn tukobun tem wɛ̃. \q1 \v 7 Win sɔm mɑɑmɑɑkiɡii ni, nu sɑ̃ɑwɑ ɡem mɑm mɑm. \q1 Win woodɑbɑ bɑ mɑɑ nɑɑnɛ mɔ. \q1 \v 8 Yɑ ko n sirerewɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ, \q1 domi bɑ ye kuɑwɑ ɡem sɔɔ mɑm mɑm. \q1 \v 9 U derɑ bɑ win tɔmbu yɑkiɑ. \q1 Mɑ u kɑ bu ɑrukɑwɑni bɔkuɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 Win yĩsiru tɑ dɛɛre, tɑ mɑɑ nɑnum mɔ. \q1 \v 10 À n kĩ ɑ ko bwisiɡii, ɑ de ɑ ɡinɑ Gusunɔ nɑsiɑ. \q1 Be bɑ bwisi mɔ, beyɑ bɑ rɑ yirɑ ye swĩi. \q1 Win bɛɛrɛ yɑ ko n wɑ̃ɑwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \c 112 \q1 \v 1 I Yinni Gusunɔ siɑro. \q1 Doo nɔɔruɡiiwɑ wi u Yinni Gusunɔ nɑsie, \q1 mɑ win woodɑbɑ bɑ nùn nuku dobu wɛ̃ɛmɔ. \q1 \v 2 Yɛ̃ron bweserɑ koo dɑm ko hɑnduniɑ sɔɔ. \q1 Geeɡibun bibu bɑ koo domɑru wɑ. \q1 \v 3 Alɑfiɑ kɑ dukiɑ ko n wɑ̃ɑ win yɛnuɔ. \q1 Win ɡem kun kpeemɔ kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 4 Tɔn ɡeo wi u wɔnwɔndu mɔ, u rɑ kɑ tɔnu duure, \q1 u mɑɑ sɑ̃ɑ ɡemɡii, wɔ̃kurɑ yɑm dɛɛrɑmɔ win sɔ̃. \q1 \v 5 Doo nɔɔruɡiiwɑ wi u rɑ bɔkure kɑ nuku tiɑ, \q1 mɑ u ku rɑ ɡoo tɑki di win sɔmburu sɔɔ. \q1 \v 6 Domi ɡeeɡii kun sokurɑmɔ pɑi. \q1 Bɑ ko n nùn yɑɑyewɑ kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 7 Lɑbɑɑri kɔ̃sɑ ku rɑ nùn nɑnde. \q1 Win tororɑ rɑ n sɔ̃wɑ sim sim u n Yinni Gusunɔ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 \v 8 U ku rɑ wurure, bɛrum kun nùn mɔ̀, \q1 sere u kɑ win yibɛrɛbɑ kuɑ mɛ u kĩ. \q1 \v 9 U rɑ sɑ̃ɑrobu kɛ̃nu kɛ̃ kɑ nuku tiɑ. \q1 Win ɡem mu ko n wɑ̃ɑwɑ kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 Win dɑm mu koo sosi kɑ bɛɛrɛ. \q1 \v 10 Tɔn kɔ̃so ù n nùn wɑ, win mɔru rɑ sewɑ, \q1 kpɑ u nùn wiru diirisi kɑ nuku ɡbisibu. \q1 Tɔn kɔ̃sobun yĩiyɔbu kpuro bu sɑ̃ɑwɑ kɑm dirum. \c 113 \q1 \v 1 I Yinni Gusunɔ siɑro. \q1 Bɛɛ win sɔm kowobu, i nùn siɑro. \q1 \v 2 Su win yĩsiru bɛɛrɛ wɛ̃ sɑɑ tɛ̃n di sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 3 Su nùn siɑrɑ sɑɑ bururun di sere kɑ yokɑɔ. \q1 \v 4 Yinni Gusunɔwɑ u bwesenu kpuro kere. \q1 Win yiiko yɑ wɑ̃ɑ sere wɔnwɔlleɔ. \q1 \v 5 Gusunɔ bɛsɛn Yinnin wɑ̃ɑ yerɑ wɑ̃ɑ wɔllɔ. \q1 Wɑrɑ u kɑ nùn weenɛ. \q1 \v 6 U rɑ tukewɑ u kɑ wɔllu kɑ tem mɛɛri. \q1 \v 7 U rɑ dɑm sɑriruɡii seeye tem di, kpɑ u wɔnwɔndo seeyɑ kubɑnun di. \q1 \v 8 Kpɑ u de bu sinɑ kɑ win tɔmbun wiruɡibu. \q1 \v 9 U rɑ wĩro yɛnu bɑniɛ u sinɑ, \q1 kpɑ u nùn ko bii mɛro wi u nuku dobu mɔ win bibun suunu sɔɔ. \q1 Yen sɔ̃, i Yinni Gusunɔ siɑro. \c 114 \q1 \v 1 Sɑnɑm mɛ Isirelibɑ, Yɑkɔbun bibun bweseru \q1 bɑ yɑrɑ Eɡibitin di, mɑ bɑ kɑ Eɡibitiɡibu tondɑ \q1 bèn bɑrum bɑ ǹ nɔɔmɔ, \q1 \v 2 Yudɑ yɑ kuɑ Yinni Gusunɔn sɑ̃ɑ yeru, \q1 mɑ Isireli yɑ kuɑ win tem. \q1 \v 3 Sɑnɑm mɛ nim wɔ̃ku ɡɑ bu wɑ, yerɑ ɡɑ dukɑ yɑkurɑ, \q1 mɑ dɑɑ te bɑ mɔ̀ Yuudɛni tɑ biru wurɑ. \q1 \v 4 Guunu yɔ̃ɔkumɔ nɡe yɑ̃ɑ kinɛnu, \q1 mɑ ɡunɡunu yɔ̃ɔkumɔ nɡe yɑ̃ɑ binu. \q1 \v 5 Mbɑ n nun deemɑ nim wɔ̃ku ɑ kɑ dukɑ mɔ̀. \q1 Mbɑ n nun mɔ̀ Yuudɛni ɑ kɑ biru wurɔ. \q1 \v 6 Mbɑ n bɛɛ mɔ̀ ɡuunu i kɑ yɔ̃ɔkumɔ nɡe yɑ̃ɑ kinɛnu. \q1 Mbɑ n bɛɛ deemɑ ɡunɡunu i kɑ yɔ̃ɔkumɔ nɡe yɑ̃ɑ binu. \q1 \v 7 Hɑnduniɑɡibu, i diirio Gusunɔ Yɑkɔbun Yinnin wuswɑɑɔ, \q1 \v 8 wi, wi u rɑ kperu ɡɔsie yɛru, \q1 kpɑ u de kpee sɑɑrɑ yu ko nim bweru. \c 115 \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ, n ǹ bɛsɛ sɑ bɛɛrɛ mɔ, \q1 wunɑ ɑ bɛɛrɛ mɔ wunɛn tɔn ɡeeru kɑ wunɛn bɔrɔkinirun sɔ̃. \q1 \v 2 Mbɑn sɔ̃nɑ tɔn tukobu bɑ koo nɛɛ, \q1 mɑnɑ Gusunɔ bɛsɛn Yinni u wɑ̃ɑ. \q1 \v 3 Gusunɔ bɛsɛn Yinni u wɑ̃ɑ wɔllɔ, u mɔ̀ ye u kĩ. \q1 \v 4 Adɑmɑ tɔn tukobɑ ben bũnun bwɑ̃ɑrokunu kuɑwɑ kɑ wurɑ kɑ sii ɡeesu. \q1 Nu sɑ̃ɑwɑ tɔmbun nɔmɑn sɔmɑ. \q1 \v 5 Bwɑ̃ɑroku ni, nu nɔsu mɔ, ɑdɑmɑ nu ku rɑ ɡɑri ɡere. \q1 Nu nɔni mɔ, ɑdɑmɑ nu ǹ yɑm wɑɑmɔ. \q1 \v 6 Nu swɑsu mɔ, ɑdɑmɑ nu ǹ ɡɑri nɔɔmɔ. \q1 Nu wɛ̃ru mɔ, ɑdɑmɑ nu ǹ numiɑmɔ. \q1 \v 7 Nu nɔmɑ mɔ, ɑdɑmɑ nu ǹ kɑ ɡɑ̃ɑnu bɑbɑmɔ. \q1 Nu nɑɑsu mɔ, ɑdɑmɑ nu ku rɑ sĩ. \q1 Nin dɔkɔrɑ kun mɑɑ nɔɔrɔ. \q1 \v 8 Be bɑ bwɑ̃ɑroku ni mɔ̀ kɑ be bɑ ben nɑɑnɛ doke ni sɔɔ, \q1 bɑ sɑ̃ɑwɑ nɡe ni. \q1 \v 9 Bɛɛ Isirelibɑ, i bɛɛn nɑɑnɛ dokeo Yinni Gusunɔ sɔɔ. \q1 U sɑ̃ɑwɑ bɛɛn fɑɑbɑ kowo kɑ bɛɛn tɛrɛru. \q1 \v 10 Bɛɛ yɑ̃ku kowobu Aronin bweseru, \q1 i bɛɛn nɑɑnɛ dokeo Yinni Gusunɔ sɔɔ. \q1 U sɑ̃ɑwɑ bɛɛn fɑɑbɑ kowo kɑ bɛɛn tɛrɛru. \q1 \v 11 Bɛɛ be i Yinni Gusunɔ nɑsie, \q1 i bɛɛn nɑɑnɛ dokeo wi sɔɔ. \q1 U sɑ̃ɑwɑ bɛɛn fɑɑbɑ kowo kɑ bɛɛn tɛrɛru. \q1 \v 12 Yinni Gusunɔ u sun yɑɑye. \q1 U koo sun domɑru kuɑ. \q1 U koo Isirelibɑ domɑru kuɑ. \q1 U koo Aronin bibun bweseru domɑru kuɑ. \q1 \v 13 U koo be bɑ nùn nɑsie domɑru kuɑ, bukurobu kɑ bibu. \q1 \v 14 U koo bɛɛ kɑ bɛɛn bibu win durom dɑbiɑsiɑ. \q1 \v 15 Yinni Gusunɔ u bɛɛ domɑru kuo wi, wi u wɔllu kɑ tem tɑkɑ kuɑ. \q1 \v 16 Wɔllu tɑ sɑ̃ɑwɑ wiɡiru, \q1 mɑ u tɔmbu tem wɛ̃. \q1 \v 17 N ǹ ɡɔribu bɑ rɑ Yinni Gusunɔ sɑ̃ \q1 be, be bɑ wɑ̃ɑ mi yɑm dɑ n mɑɑri sɔ̃ɔ sɔ̃ɔ. \q1 \v 18 Adɑmɑ bɛsɛrɑ sɑ ko nùn sɑ̃ sɑɑ tɛ̃n di sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 Yen sɔ̃, i Yinni Gusunɔ siɑro. \c 116 \q1 \v 1 Nɑ Yinni Gusunɔ kĩ, \q1 domi u rɑ nɛn nɔɔ nɔ nɑ̀ n nùn sokɑ. \q1 \v 2 U rɑ nɛn ɡɑri swɑɑ dɑki. \q1 Wiyɑ ko nɑ n dɑ soku nɛn wɑ̃ɑrun tɔ̃ru kpuro sɔɔ. \q1 \v 3 Gɔɔn yɔni yi rɑɑ mɑn bɔkuɑ, \q1 mɑ ɡɔribun wɑ̃ɑ yerun nuku sɑnkirɑnu mɑn nɛni. \q1 Nɑ wɑ̃ɑ nɔni swɑ̃ɑru kɑ wuriribu sɔɔ. \q1 \v 4 Yerɑ nɑ Yinni Gusunɔ nɔɔɡiru sue nɑ nɛɛ, \q1 Yinni Gusunɔ, ɑ nɛn wɑ̃ɑru wɔro. \q1 \v 5 Gusunɔ bɛsɛn Yinni u sɑ̃ɑwɑ tɔn ɡeo kɑ ɡemɡii. \q1 Mɛyɑ win wɔnwɔndɑ kpɑ̃. \q1 \v 6 Yinni Gusunɔ u rɑ bwɛ̃ɛbwɛ̃ɛbu kɔ̃su. \q1 Nɑ rɑɑ wɔnwɔndu soore, \q1 ɑdɑmɑ u mɑn fɑɑbɑ kuɑ. \q1 \v 7 Nɛn bwɛ̃rɑ, ɑ wɛ̃ro, \q1 domi Yinni Gusunɔ u mɑn ɡeɑ kuɑ. \q1 \v 8 Geemɑ, u mɑn wɔrɑ ɡɔɔn di, \q1 mɑ u nɛn nɔni yĩresu wokɑ, u ǹ dere n sokurɑ. \q1 \v 9 Kon sĩ win wuswɑɑɔ hɑnduniɑ ye sɔɔ. \b \q1 \v 10 Nɑ nùn nɑɑnɛ doke, bɑɑ mɛ nɑ nɛɛ, nɑ wɔnwɔndu soore. \q1 \v 11 Nɛn nuku sɑnkirɑru sɔɔ, \q1 nɑ nɛɛ, ɡoo sɑri wi u nɑɑnɛ mɔ. \q1 \v 12 Mbɑ kon Yinni Gusunɔ dibu kɔsiɑ ɡeɑ ye u mɑn kuɑn sɔ̃. \q1 \v 13 Kon tɑm tɑ̃rɑ win wuswɑɑɔ, \q1 kpɑ n win yĩsiru soku n kɑ nùn siɑrɑ \q1 fɑɑbɑ ye u mɑn kuɑn sɔ̃. \q1 \v 14 Nɔɔ mwɛɛ ni nɑ nùn kuɑ, \q1 kon nu yibiɑ win tɔmbu kpuron nɔni biru. \q1 \v 15 Be bɑ Yinni Gusunɔ nɑɑnɛ sɑ̃ɑn ɡɔɔ u sɑ̃ɑwɑ ɡɑ̃ɑ bɑkɑnu win mi. \q1 \v 16 Yinni Gusunɔ, ɑ nɛ, wunɛn sɔm kowo swɑɑ dɑkio. \q1 Nɑ sɑ̃ɑwɑ wunɛn sɔm kowo tɔn kurɔn bii. \q1 Wunɑ ɑ nɛn yorun wɛ̃ɛ burɑ. \q1 \v 17 Yen sɔ̃nɑ kon nun siɑrɑbun yɑ̃kuru kuɑ, \q1 kpɑ n wunɛn yĩsiru soku. \q1 \v 18 Nɔɔ mwɛɛ ni nɑ nun kuɑ, \q1 kon nu yibiɑ wunɛn tɔmbu kpuron nɔni biru, \q1 \v 19 wunɛn sɑ̃ɑ yerɔ Yerusɑlɛmun suunu sɔɔ. \q1 Yen sɔ̃, i Yinni Gusunɔ siɑro. \c 117 \q1 \v 1 Bɛɛ bwesenu kpuro, i Yinni Gusunɔ siɑro. \q1 Bɛɛ hɑnduniɑɡibu kpuro, i Yinni Gusunɔ bɛɛrɛ wɛ̃ɛyɔ. \q1 \v 2 Win tɔn ɡee te u rɑ sun sɔ̃ɔsi tɑ kpɑ̃. \q1 Win bɔrɔkiniru tɑ rɑ n wɑ̃ɑwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 I Yinni Gusunɔ siɑro. \c 118 \q1 \v 1 I Yinni Gusunɔ siɑro, u sɑ̃ɑwɑ tɔn ɡeo. \q1 Win kĩru tɑ rɑ n wɑ̃ɑwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 2 Bɛɛ Isirelibɑ kpuro, i wuro i nɛɛ, \q1 Yinni Gusunɔn kĩru tɑ rɑ n wɑ̃ɑwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 3 Bɛɛ yɑ̃ku kowobu Aronin bweseru, i wuro i nɛɛ, \q1 Yinni Gusunɔn kĩru tɑ rɑ n wɑ̃ɑwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 4 Bɛɛ be i Yinni Gusunɔ nɑsie, i wuro i nɛɛ, \q1 Yinni Gusunɔn kĩru tɑ rɑ n wɑ̃ɑwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 5 Nɛn nuku sɑnkirɑnu sɔɔ, nɑ Yinni Gusunɔ somiru kɑnɑ. \q1 U nɛn kɑnɑru nuɑ, mɑ u mɑn yɑrɑ. \q1 \v 6 Yinni Gusunɔ u sɑ̃ɑ nɛɡii, nɑ ǹ ɡɑ̃ɑnu ɡɑnun bɛrum mɔ. \q1 Mbɑ tɔnu u koo kpĩ u mɑn kuɑ. \q1 \v 7 Yinni Gusunɔwɑ u sɑ̃ɑ nɛn fɑɑbɑ kowo. \q1 Yen sɔ̃nɑ ko nɑ n yɛ̃ɛrimɔ nɑ̀ n nɛn yibɛrɛbɑn biru wɑ. \q1 \v 8 A Yinni Gusunɔ nɑɑnɛ koowo ye kɑɑ kɑ tɔnu nɑɑnɛ ko. \q1 \v 9 A Yinni Gusunɔ nɑɑnɛ koowo ye kɑɑ kɑ dɑmɡibu nɑɑnɛ ko. \q1 \v 10 Bwese dɑbinu nu mɑn tɑrusi, \q1 mɑ nɑ nu yɑrinɑsiɑ kɑ Yinni Gusunɔn dɑm. \q1 \v 11 Nu mɑn wukiriwɑ mɑm mɑm, \q1 mɑ nɑ nu yɑrinɑsiɑ kɑ Yinni Gusunɔn yĩsiru. \q1 \v 12 Nu mɑn mɔnsimɑ nɡe tĩi. \q1 Adɑmɑ nɑ nu yɑrinɑsiɑ kɑ Yinni Gusunɔn dɑm \q1 mɑ nu ɡbisukɑ nɡe sɑ̃ki yi yi dɔ̃ɔ mwɑɑrɑ. \q1 \v 13 Nu rɑɑ mɑn bɔriɑmɔ nu kɑ mɑn surɑ, \q1 ɑdɑmɑ Yinni Gusunɔ u mɑn somiru nɑ. \q1 \v 14 Yinni Gusunɔwɑ u sɑ̃ɑ nɛn dɑm. \q1 Wiyɑ ko nɑ n dɑ siɑre. Wiyɑ u mɑn fɑɑbɑ kuɑ. \q1 \v 15 Nɑsɑrɑn kuuki yi nɔɔrɑmɔ ɡemɡibun yɛnusɔ. \q1 Yinni Gusunɔn dɑm mu sɔ̃ɔsirɑ. \q1 \v 16 U win nɔm ɡeu sue, ɡɑ win dɑm sɔ̃ɔsimɔ. \q1 \v 17 Nɑ ǹ mɑɑ ɡbimɔ, ko nɑ n wɑ̃ɑwɑ, \q1 kpɑ n win sɔmɑ ye u kuɑn ɡɑri kpɑrɑ. \q1 \v 18 Yinni Gusunɔ u mɑn sɛɛyɑsiɑ. \q1 Adɑmɑ u ǹ mɑn ɡɔɔ nɔmu bɛrie. \q1 \v 19 I mɑn ɡem kɔnnɔsu kɛniɔ, \q1 kpɑ n du n Yinni Gusunɔ siɑrɑ. \q1 \v 20 Win kɔnnɔ ɡe wee. Min diyɑ ɡemɡibu bɑ rɑ du. \q1 \v 21 Yinni Gusunɔ, nɑ nun siɑrɑ, domi ɑ nɛn kɑnɑru mwɑ, \q1 mɑ ɑ mɑn fɑɑbɑ kuɑ. \q1 \v 22 Wee kpee te bɑnɔbu bɑ yinɑ, terɑ tɑ kuɑ ɡɑni ɡɔmburun dɑm. \q1 \v 23 Yinni Gusunɔwɑ u ye kuɑ mɑ n kuɑ mɑɑmɑɑki bɛsɛn nɔni sɔɔ. \q1 \v 24 Yinni Gusunɔwɑ u tɔ̃ɔ te kuɑ. \q1 Su nuku dobun kuuki ko. \q1 \v 25 Yinni Gusunɔ, ɑ sun somiɔ, kpɑ ɑ sun kuurɑsiɑ. \q1 \v 26 Wi u sisi kɑ wunɛn yĩsiru u sɑ̃ɑwɑ domɑruɡii. \q1 Sɑ ko nùn siɑrɑ Yinni Gusunɔn sɑ̃ɑ yerɔ. \q1 \v 27 Gusunɔ u sɑ̃ɑwɑ Yinni. Wiyɑ u sun yɑm bururɑsie. \q1 I yɑ̃ku yɑɑ bɔkuo. I kɑ ye doo sere yɑ̃ku yerun kɑ̃ɑnɔ. \q1 \v 28 Gusunɔ, ɑ sɑ̃ɑwɑ nɛn Yinni. \q1 Kon nun siɑrɑ. Kon nun wɔlle suɑ. \q1 \v 29 I Yinni Gusunɔ siɑro, u sɑ̃ɑ tɔn ɡeo. \q1 Win kĩru tɑ rɑ n wɑ̃ɑwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \c 119 \q1 \v 1 Doo nɔɔruɡibɑ be bɑ kun tɑɑrɛ mɔ ben sɑnu sɑnusu sɔɔ, \q1 mɑ bɑ sĩimɔ nɡe mɛ Yinni Gusunɔn woodɑ yɑ bu sɔ̃ɔsimɔ. \q1 \v 2 Doo nɔɔruɡibɑ be bɑ win ɡere swĩi, \q1 mɑ bɑ nùn kɑsu ɡem kɑ tiɑ, \q1 \v 3 mɑ bɑ ku rɑ ɡɔbɑ ko, bɑ sĩimɔ win swɛɛ sɔɔ. \q1 \v 4 A wunɛn woodɑbɑ kuɑwɑ bu kɑ ye swĩi dee dee. \q1 \v 5 A de nɛn kookoosu su n swɑɑ swĩi, \q1 n wɑ n kɑ wunɛn ɡere mɛm nɔɔwɑ. \q1 \v 6 Nɑ̀ n wunɛn woodɑbɑ kpuro lɑɑkɑri sɑ̃ɑ, \q1 sɑɑ yerɑ sekurɑ kun mɑn mwɑɑmɔ. \q1 \v 7 Nɑ̀ n wunɛn sɔ̃ɔsi ɡeeru ɡiɑ, \q1 kon nun siɑrɑ kɑ ɡɔ̃ru tiɑ. \q1 \v 8 Kon wunɛn woodɑbɑ nɛnɛ. \q1 A ku mɑn deri mɑm mɑm. \b \q1 \v 9 Aluwɑɑsi ù n kĩ win sɑnu sɑnusu su n dɛɛre, \q1 sere u n wunɛn ɡɑri mɛm nɔɔwɑmmɛ. \q1 \v 10 Nɑ nun kɑsu kɑ nɛn ɡɔ̃ru kpuro. \q1 A de n wunɛn swɑɑ swĩi. \q1 \v 11 Nɑ wunɛn ɡɑri nɛnisi nɛn ɡɔ̃ruɔ kpɑ n ku rɑ kɑ nun torɑri. \q1 \v 12 Yinni Gusunɔ, nɑ nun siɑrɑ, \q1 ɑ mɑn wunɛn woodɑbɑ keu koosio. \q1 \v 13 Nɑ nɔɔɡiru suɑ nɑ wunɛn ɡere kpuro kpɑrɑ. \q1 \v 14 Wunɛn woodɑn mɛm nɔɔbu bu mɑn nuku dobu wɛ̃ɛmɔ nɡe dukiɑ bɑkɑ. \q1 \v 15 Kon wunɛn sɔ̃ɔsiru bwisiku, kpɑ n wunɛn yiirebu nɔni doke. \q1 \v 16 Nɑ kon nuku dobu ko wunɛn ɡere sɔɔ. \q1 Nɑ ǹ mɑɑ wunɛn ɡɑri duɑrimɔ. \b \q1 \v 17 A nɛ wunɛn sɔm kowo durom kuo kpɑ n wɑ nɑ n wɑ̃ɑ, \q1 kpɑ n wɑ n wunɛn ɡere mɛm nɔɔwɑ. \q1 \v 18 A nɛn nɔni wukio, kpɑ n wɑ n ɡiɑ \q1 ɡɑ̃ɑ ɡee ni nu wɑ̃ɑ wunɛn ɡɑri sɔɔ. \q1 \v 19 Nɑ sɑ̃ɑwɑ sɔɔ hɑnduniɑ ye sɔɔ. \q1 A ku mɑn wunɛn woodɑbɑ beruɑ. \q1 \v 20 Nɛn bwɛ̃rɑ yɑ rɑ n woowɑ bɑɑdommɑ wunɛn yiirebu sɔɔ kĩrun sɔ̃. \q1 \v 21 A rɑ tii suobu ɡerusi be, be bɑ sɑ̃ɑ bɔ̃rurobu, \q1 mɑ bɑ ku rɑ wunɛn woodɑbɑ swĩi. \q1 \v 22 A mɑn sekuru kɑ ɡɛndu wunɑrio, domi nɑ wunɛn ɡere swĩi. \q1 \v 23 Bɑɑ mɛ sinɑ bibu bɑ rɑ sinɛ bu mɑn wĩi, \q1 kɑ mɛ, nɛ, wunɛn sɔm kowo nɑ rɑ n wunɛn sɔ̃ɔsiru bwisikumɔ. \q1 \v 24 Wunɛn woodɑbɑ bɑ rɑ mɑn nuku dobu wɛ̃wɑ, \q1 kpɑ bu mɑn bwisi kɛ̃. \b \q1 \v 25 Nɛ wee nɑ mwiɑ kpɑnɑ nɡe wi u kpĩ tuɑ sɔɔ. \q1 A mɑn nɛn wɑ̃ɑru wesio nɡe mɛ ɑ nɔɔ mwɛɛru kuɑ. \q1 \v 26 Nɑ nun nɛn wɑ̃ɑrun dɑɑ kpuro tusiɑ, mɑ ɑ mɑn suuru kuɑ. \q1 A mɑn wunɛn woodɑbɑ sɔ̃ɔsio. \q1 \v 27 A mɑn ben ɑsɑnsi tubusio, \q1 kpɑ nɑ n dɑ wunɛn sɔm mɑɑmɑɑkiɡinu bwisiku. \q1 \v 28 Wee nɑ wuri mɔ̀ nuku sɑnkirɑnun sɔ̃. \q1 A mɑn dɑm kɛ̃ɛyɔ nɡe mɛ ɑ nɔɔ mwɛɛru kuɑ. \q1 \v 29 A de n kɑ weesun swɑɑ tondɑ, \q1 kpɑ ɑ mɑn durom kuɑ nɑ n kɑ wunɛn ɡere swĩi. \b \q1 \v 30 Nɑ ɡɔ̃ru doke n ɡem swĩi. \q1 Nɑ wunɛn woodɑbɑ nɔni ɡirɑri. \q1 \v 31 Nɑ nɛn tii wɛ̃ be sɔɔ. \q1 Yen sɔ̃, ɑ ku de n sekuru wɑ. \q1 \v 32 Wunɛn woodɑbɑrɑ nɑ swĩi, domi ɑ nɛn nɔni wukiɑ. \q1 \v 33 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn wunɛn swɛɛ sɔ̃ɔsio, \q1 kpɑ n kpĩ n yi swĩi nɛn wɑ̃ɑrun tɔ̃ru kpuro sɔɔ. \q1 \v 34 A mɑn bwisi kɛ̃ɛyɔ kpɑ n kpĩ n kɑ wunɛn woodɑbɑ mɛm nɔɔwɑ. \q1 \v 35 Nɑ wunɛn swɑɑ kĩ. \q1 A mɑn sureo ye sɔɔ. \q1 \v 36 A de nɛn bwɛ̃rɑ yu wurɑ ye sɔɔ. \q1 A ku de nɛn kĩru tu wurɑ ɡobi ɡiɑ. \q1 \v 37 A nɛn binɛ wunɔ ɡɑ̃ɑ kɑnkɑm di, \q1 kpɑ ɑ de nɑ n wɑ̃ɑ wunɛn swɛɛ sɔɔ. \q1 \v 38 A wunɛn nɔɔ mwɛɛru yibio nɛ, wunɛn sɔm kowon sɔ̃, \q1 tɑ wɑ̃ɑwɑ be bɑ nun nɑsien sɔ̃. \q1 \v 39 A mɑn yɑro seku te nɑ nɑsien di, \q1 wunɛn siribu bu rɑ n wɑ̃. \q1 \v 40 Nɑ kĩwɑ n wunɛn woodɑbɑ mɛm nɔɔwɑ too. \q1 A de nɑ n wɑ̃ɑ wɑ̃ɑru sɔɔ wunɛn ɡem sɔ̃. \b \q1 \v 41 Yinni Gusunɔ, ɑ de ɑ nɛn wɔnwɔndu wɑ, \q1 kpɑ ɑ mɑn fɑɑbɑ ko nɔɔ mwɛɛ te ɑ mɑn kuɑn sɔ̃. \q1 \v 42 Sɑɑ ye sɔɔ, kon kpĩ n be bɑ mɑn sekuru dokemɔ ɡɑri wisi. \q1 Domi nɑ nɛn nɑɑnɛ doke wunɛn ɡɑri sɔɔ. \q1 \v 43 A ku wunɛn ɡem wunɑ nɛn nɔɔn di, \q1 nɑ yĩiyɔbu mɔ wunɛn siribu sɔɔ. \q1 \v 44 Ko nɑ n wunɛn woodɑbɑ nɛniwɑ sɑɑ kpuro. \q1 Yɑ ko n wɑ̃ɑ nɛn mi sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 45 Kon sĩ kɑ tii mɔru, domi wunɛn woodɑbɑrɑ nɑ kɑsu. \q1 \v 46 Kon ben ɡɑri sinɑmbu sɔ̃. \q1 Nɑ ǹ ko nɑ n mɑɑ wɑ̃ɑ sekuru sɔɔ. \q1 \v 47 Nɑ wunɛn woodɑbɑ kĩ. \q1 Nɑ rɑ n nuku dobu mɔ ye sɔɔ. \q1 \v 48 Nɑ rɑ nɛn nɔmɑ yiiye wɔllɔ n kɑ kɑnɑru ko \q1 wunɛn ɡɑri yi nɑ kĩn sɔ̃. \q1 Domi nɑ kĩ nɑ n yi bwisikumɔ nɛn ɡɔ̃ruɔ. \b \q1 \v 49 Wee ɑ mɑn yĩiyɔbu wɛ̃. \q1 A wunɛn nɔɔ mwɛɛru yɑɑyo te ɑ nɛ, wunɛn sɔm kowo kuɑ. \q1 \v 50 Terɑ tɑ rɑ mɑn nukuru yɛmiɑsie nɛn nɔni swɑ̃ɑru sɔɔ, \q1 kpɑ tu mɑn wɑ̃ɑru wɛ̃. \q1 \v 51 Wee tii suobu bɑ mɑn yɛ̃ɛsu wɔri. \q1 Adɑmɑ kɑ mɛ, nɑ ǹ wunɛn woodɑbɑ deri. \q1 \v 52 Yinni Gusunɔ, nɑ wunɛn yellun siribu yɑɑye. \q1 Biyɑ bu mɑn dɑm kɑ̃. \q1 \v 53 Nɑ̀ n wɑ tɔn kɔ̃sobu bɑ wunɛn woodɑbɑ deri, \q1 mɔru bɑkɑ nɑ rɑ ko. \q1 \v 54 Wunɛn ɡɑrin sɔ̃nɑ nɑ rɑ womusu ko mi nɑ sɔru dimɔ. \q1 \v 55 Wɔ̃kuru nɑ̀ n wunɛn yĩsiru yɑɑyɑ, \q1 nɑ rɑ n wunɛn woodɑbɑ nɛnusiwɑ. \q1 \v 56 Ye yɑ sɑ̃ɑ nɛɡiɑ, yerɑ n wunɛn ɡere mɛm nɔɔwɑ. \b \q1 \v 57 Nɑ mɑɑ wure nɑ ɡerumɔ, \q1 Yinni Gusunɔ, nɛɡiɑ n wunɛn ɡere mɛm nɔɔwɑ. \q1 \v 58 Kɑ nɛn ɡɔ̃ru kpurowɑ nɑ nun sokumɔ. \q1 A wunɛn nɔɔ mwɛɛru yɑɑyo kpɑ ɑ nɛn wɔnwɔndu wɑ. \q1 \v 59 Nɑ̀ n nɛn dɑɑ bwisikɑ, nɑ rɑ wurewɑ n sĩ wunɛn swɛɛ sɔɔ. \q1 \v 60 Nɑ rɑ n sɛndewɑ n kɑ dɑ mi ɡiɑ, nɑ kun tɔ̃ru ɡɔsie. \q1 Kpɑ n wunɛn woodɑbɑ mɛm nɔɔwɑ. \q1 \v 61 Tɔn kɔ̃sobun yini mɑn sikerenɛ. \q1 Adɑmɑ kɑ mɛ, nɑ ǹ wunɛn ɡɑri deri. \q1 \v 62 Wɔ̃ku suunu nɑ rɑ sewɑ n nun siɑrɑ wunɛn siri bi ɑ rɑ ko dee deen sɔ̃. \q1 \v 63 Nɑ sɑ̃ɑwɑ be bɑ nun nɑsie kpuro \q1 kɑ be bɑ wunɛn woodɑbɑ mɛm nɔɔwɑmmɛn bɔrɔ. \q1 \v 64 Yinni Gusunɔ, wunɛn durom yibɑ hɑnduniɑ kpuro sɔɔ. \q1 A mɑn wunɛn woodɑbɑ kpuro sɔ̃ɔsio. \b \q1 \v 65 Yinni Gusunɔ, ɑ rɑ wunɛn sɔm kowo ɡeɑ kue \q1 nɡe mɛ ɑ nɔɔ mwɛɛru kuɑ. \q1 \v 66 A mɑn lɑɑkɑri kɑ bwisi kɛ̃ɛyɔ \q1 domi nɑ wunɛn woodɑbɑ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 \v 67 N sere sekuru wɑ, nɑ rɑɑ kɔ̃ɔrewɑ. \q1 Adɑmɑ tɛ̃, nɑ wunɛn ɡɑri nɛni. \q1 \v 68 A sɑ̃ɑwɑ tɔn ɡeo. \q1 A mɑn wunɛn woodɑbɑ sɔ̃ɔsio. \q1 \v 69 Tii suobu bɑ mɑn weesu koosimɔ. \q1 Adɑmɑ nɛ, nɑ wunɛn yiirebu nɛni kɑ nɛn ɡɔ̃ru kpuro. \q1 \v 70 Ben ɡɔ̃ru ɡɑ bɔɔbu, ɡɑ̃ɑnu ku rɑ bu yeeri. \q1 Adɑmɑ nɛ, wunɛn ɡɑri yi rɑ mɑn nuku dobu wɛ̃. \q1 \v 71 N burɑm bo n sekuru wɑ kpɑ n kɑ kpĩ n wunɛn woodɑbɑ ɡiɑ. \q1 \v 72 Nɑ wunɛn nɔɔn ɡere kĩ n kere ɡɑ̃ɑnu nɔrɔbu (1.000) ye bɑ kuɑ kɑ wurɑ kɑ sii ɡeesu. \b \q1 \v 73 Wunɛn nɔmɑ yɑ mɑn mɔmɑ. \q1 Yerɑ yɑ mɑn tɑ̃sisiɑ. \q1 A mɑn bwisi kɛ̃ɛyɔ n kɑ wunɛn woodɑbɑ ɡiɑ. \q1 \v 74 Be bɑ nun nɑsie, bɑ̀ n mɑn wɑ, bɑ rɑ nuku dobu kowɑ. \q1 Domi nɑ wunɛn nɔɔ mwɛɛru nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 \v 75 Yinni Gusunɔ, nɑ yɛ̃ mɑ wunɛn siribu bu sɑ̃ɑwɑ dee dee. \q1 Wunɛn bɔrɔkinirun sɔ̃nɑ ɑ mɑn sekuru doke. \q1 \v 76 A de wunɛn durom mu mɑn nukuru yɛmiɑsiɑ \q1 nɡe mɛ ɑ nɛ wunɛn sɔm kowo nɔɔ mwɛɛru kuɑ. \q1 \v 77 A mɑn wɔnwɔndu kuo kpɑ n wɑ nɑ n wɑ̃ɑ. \q1 Domi wunɛn sɔ̃ɔsiru tɑ rɑ mɑn nuku dobu wɛ̃. \q1 \v 78 A be bɑ tii sue sekuru dokeo, wee bɑ mɑn dɑm dɔremɔ kɑm sɔɔ. \q1 Adɑmɑ nɛ, wunɛn woodɑbɑrɑ nɑ rɑ n bwisikumɔ. \q1 \v 79 Be bɑ nun nɑsie ɑ de bu wurɑmɑ nɛn mi. \q1 Be bɑ wunɛn woodɑbɑ yɛ̃ ɑ de bu wurɑmɑ nɛn mi. \q1 \v 80 A de nɑ n wunɛn yiirebu mɛm nɔɔwɑmmɛ mɑm mɑm, \q1 kpɑ n ku rɑ sekuru wɑ. \b \q1 \v 81 Nɑ kɑsu ɑ mɑn fɑɑbɑ ko. \q1 Nɑ wunɛn nɔɔ mwɛɛru nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 \v 82 Nɑ kɑsu n wunɛn nɔɔ mwɛɛru ɡiɑ sere nɛn nɔni dɑm dwiiyɑ. \q1 Mɑ nɑ tii sɔ̃ɔmɔ nɑ mɔ̀, sere sɑɑ yerɑ̀ kɑɑ mɑn nukuru yɛmiɑsiɑ. \q1 \v 83 Nɑ sɑ̃ɑre nɡe ɡɔnɑn bɔɔru te bɑ bwɛ̃ wiisu sɔɔ. \q1 Nɑ ǹ wunɛn woodɑbɑ duɑri. \q1 \v 84 Sere sɑɑ yerɑ̀ kɑɑ de nɛ, wunɛn sɔm kowo nɑ n wɑ̃ɑru dii. \q1 Dommɑ kɑɑ be bɑ mɑn nɔni sɔ̃ɔmɔ siri. \q1 \v 85 Tii suobu bɑ suurɑ ɡbemɔ nɛn wuswɑɑɔ. \q1 Bɑ ǹ wunɛn woodɑbɑ swĩi. \q1 \v 86 Wunɛn ɡɑri kpuro yi nɑɑnɛ mɔ. \q1 Wee yibɛrɛbɑ bɑ mɑn nɔni sɔ̃ɔmɔ kɑm sɔɔ. \q1 A mɑn fɑɑbɑ koowo. \q1 \v 87 N tiewɑ fiiko bu kɑ mɑn surɑ bu ɡo. \q1 Adɑmɑ kɑ mɛ, nɛ, nɑ ǹ wunɛn woodɑbɑ derimɔ. \q1 \v 88 A mɑn nɛn wɑ̃ɑru wesio wunɛn durom sɔ̃, \q1 kpɑ n kpĩ n wunɛn ɡere mɛm nɔɔwɑ. \b \q1 \v 89 Yinni Gusunɔ, wunɛn ɡɑri yi ko n wɑ̃ɑwɑ wɔllɔ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 90 Wunɛn bɔrɔkiniru tɑ ko n mɑɑ wɑ̃ɑwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 Wunɑ ɑ tem swĩi mɑ ɑ mu sire dim dim. \q1 \v 91 Wunɛn woodɑbɑn sɔ̃nɑ ɡɑ̃ɑnu kpuro kɑ wɑ̃ɑ ɡisɔ. \q1 Ni kpurowɑ nu mɑɑ wɑ̃ɑ wunɛn sɔ̃. \q1 \v 92 Nɑ̀ kun dɑɑ nuku dobu wɑ wunɛn woodɑ be sɔɔ, \q1 nɑ n dɑɑ ɡu nɛn nɔni swɑ̃ɑru sɔɔ. \q1 \v 93 Nɑ ǹ wunɛn ɡere duɑrimɔ pɑi, \q1 domi yerɑ yɑ mɑn wɑ̃ɑru wɛ̃ɛmɔ. \q1 \v 94 Nɑ sɑ̃ɑwɑ wunɛɡii, ɑ mɑn fɑɑbɑ koowo. \q1 Wunɛn woodɑbɑrɑ nɑ kĩ n swĩi. \q1 \v 95 Tɔn kɔ̃sobu bɑ mɑn mɑrɑ bu ɡo. \q1 Adɑmɑ nɛ, wunɛn ɡɑriyɑ nɑ bwisikumɔ. \q1 \v 96 Ye yɑ yibɑ kpuro, yɑ mɑɑ nɔru mɔ. \q1 Adɑmɑ wunɛn woodɑbɑ bɑ ǹ kpeeru mɔ. \q1 \v 97 Nɑ wunɛn woodɑbɑ kĩ too. \q1 Bɑ rɑ n wɑ̃ɑwɑ nɛn bwisikunu sɔɔ tɔ̃ɔ ɡiriru bɑɑdommɑ. \q1 \v 98 Wunɛn woodɑbɑ bɑ rɑ mɑn bwisi kɛ̃ n kere nɛn yibɛrɛbɑ. \q1 Domi nɑ rɑ n bu nɛniwɑ bɑɑdommɑ. \q1 \v 99 Nɑ nɛn yinnibu kpuro yɛ̃ru kerɑ. \q1 Domi wunɛn woodɑbɑ bɑ rɑ n wɑ̃ɑwɑ nɛn bwisikunu sɔɔ. \q1 \v 100 Nɑ durɔ tɔkɔnu bwisi kere, \q1 domi nɑ wunɛn ɡere mɛm nɔɔwɑmmɛ. \q1 \v 101 Nɑ ku rɑ swɑɑ kɔ̃sɑ mwɛ, kpɑ n wɑ n kɑ wunɛn ɡɑri nɛnɛ. \q1 \v 102 Nɑ ku rɑ de wunɛn woodɑbɑ bu kɑ mɑn tondɑ. \q1 Domi wunɑ ɑ mɑn keu sɔ̃ɔsimɔ. \q1 \v 103 Wunɛn ɡɑri yi tim dobu kere nɛn nɔɔwɔ. \q1 \v 104 Nɑ kuɑ bwisiɡii wunɛn woodɑbɑn sɔ̃. \q1 Yen sɔ̃nɑ nɑ weesun swɛɛ kpuro tusɑ. \b \q1 \v 105 Wunɛn ɡɑri yi sɑ̃ɑwɑ nɡe fitilɑ \q1 ye yɑ mɑn swɑɑ sɔ̃ɔsimɔ. \q1 \v 106 Nɑ bɔ̃ruɑ nɑ sire nɑ nɛɛ, \q1 kon wunɛn sɔ̃ɔsiru mɛm nɔɔwɑ, \q1 domi tɑ sɑ̃ɑwɑ dee dee. \q1 \v 107 Nɑ nɔni sɔ̃ɔre ɡem ɡem. \q1 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn dɑm kɛ̃ \q1 nɡe mɛ ɑ nɔɔ mwɛɛru kuɑ. \q1 \v 108 Yinni Gusunɔ, ɑ nɛn siɑrɑbu wuro, \q1 kpɑ ɑ mɑn wunɛn sɔ̃ɔsiru ɡiɑsiɑ. \q1 \v 109 Nɛn wɑ̃ɑrɑ wɑ̃ɑwɑ kɑri sɔɔ bɑɑdommɑ, \q1 ɑdɑmɑ nɑ ǹ wunɛn woodɑbɑ duɑrimɔ pɑi! \q1 \v 110 Tɔn kɔ̃sobu bɑ mɑn yɛ̃ri bɛrie. \q1 Kɑ mɛ, nɑ wunɛn ɡere swĩi. \q1 \v 111 Wunɛn ɡɑri sɑ̃ɑwɑ nɛn tubi kɑ bɑɑdommɑɔ, \q1 domi yi sɔɔrɑ nɛn ɡɔ̃ru dobu wɑ̃ɑ. \q1 \v 112 Nɛn ɡɔ̃ru ɡɑ kĩ ɡu wunɛn woodɑbɑ mɛm nɔɔwɑ bɑɑdommɑ sere kɑ nɔrɔ. \b \q1 \v 113 Nɑ ɡɔ̃rusu yiruɡibu tusɑ, ɑdɑmɑ nɑ wunɛn woodɑbɑ kĩ. \q1 \v 114 Wunɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛn kuku yeru kɑ nɛn tɛrɛru. \q1 Wunɛn nɔɔ mwɛɛru sɔɔrɑ nɛn yĩiyɔbu wɑ̃ɑ. \q1 \v 115 Tɔn kɔ̃sobu, i kɑ mɑn tondo, \q1 kpɑ n wɑ n Gusunɔ nɛn Yinnin woodɑbɑ swĩi. \q1 \v 116 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn kɔ̃suo nɑ n kɑ wɑ̃ɑ nɡe mɛ ɑ nɔɔ mwɛɛru kuɑ. \q1 A ku mɑn sekuru doke nɛn yĩiyɔbu sɔɔ. \q1 \v 117 A de ɑ n sɑ̃ɑ nɛn tɑ̃si yeru kpɑ n fɑɑbɑ wɑ. \q1 Kpɑ nɑ n wunɛn woodɑbɑ lɑɑkɑri sɑ̃ɑ bɑɑdommɑ. \q1 \v 118 A rɑ be bɑ rɑ wunɛn woodɑbɑ deri ɡɛmwɑ. \q1 Domi ben nɔni wɔ̃kubu bu ǹ ɑrufɑɑni mɔ. \q1 \v 119 A rɑ tɔn kɔ̃sobu ɡɛriewɑ tem mɛn di nɡe nim yɑkɑ. \q1 Yen sɔ̃nɑ nɑ wunɛn woodɑbɑ swĩi. \q1 \v 120 Wunɛn nɑnum mu derɑ nɛn wɑsi diirimɔ. \q1 Nɑ wunɛn siribu nɑsie. \b \q1 \v 121 Nɑ wunɛn woodɑbɑ kɑ wunɛn ɡem mɛm nɔɔwɑmmɛ. \q1 A ku mɑn be bɑ mɑn dɑm dɔremɔ nɔmu sɔndiɑ. \q1 \v 122 A nɛ, wunɛn sɔm kowo nɔɔ mwɛɛru kuo mɑ kɑɑ mɑn somi. \q1 A ku de tii suobu bu mɑn dɑm dɔre. \q1 \v 123 Nɛn nɔni dɑm dwiiyɑ ye nɑ wunɛn fɑɑbɑ \q1 kɑ wunɛn ɡem mɛ̀n nɔɔ mwɛɛru ɑ kuɑ mɑrɑ. \q1 \v 124 A nɛ, wunɛn sɔm kowo kuo nɡe mɛ wunɛn tɔn ɡeerɑ nɛ. \q1 A mɑn wunɛn woodɑbɑn keu sɔ̃ɔsio. \q1 \v 125 Nɑ sɑ̃ɑwɑ wunɛn sɔm kowo. \q1 A mɑn bwisi kɛ̃ɛyɔ n kɑ wunɛn sɔ̃ɔsiru ɡiɑ. \q1 \v 126 Yinni Gusunɔ, sɑɑ yɑ den turɑ ɑ kɑ se \q1 domi wee bɑ wunɛn woodɑ sɑrɑmɔ. \q1 \v 127 Adɑmɑ nɛ, nɑ ye kĩ n kere wurɑ ɡeɑn tii. \q1 \v 128 Nɑ ye kpuro ɡɑrisiwɑ dee dee. \q1 Nɑ swɛɛ yi yi ǹ dɛnde kpuro tusɑ. \b \q1 \v 129 Wunɛn yiirebu bu rɑ n wɑ̃, yen sɔ̃nɑ nɑ bu nɛni. \q1 \v 130 Wunɛn ɡɑrin ɡiɑbu bu rɑ tɔnu yɑm bururɑsiewɑ, \q1 kpɑ yi bwisi sɑribɑ bwisi kɛ̃. \q1 \v 131 Nɑ kɑsu ɡem kɑ tiɑ n wɑ n wunɛn woodɑbɑ ɡiɑ. \q1 \v 132 Yinni Gusunɔ ɑ mɑn mɛɛrimɑ, \q1 kpɑ ɑ mɑn durom kuɑ nɡe mɛ ɑ rɑ be bɑ nun kĩ kue. \q1 \v 133 A de nɑ n tɑ̃sɑ wunɛn ɡɑri sɔɔ. \q1 A ku de torɑru ɡɑru tɑ n mɑn wɑ̃ɑsi. \q1 \v 134 A mɑn wɔro tɔmbun dɑm dɔrebun di, \q1 kpɑ n kpĩ n wunɛn sɔ̃ɔsiru mɛm nɔɔwɑ. \q1 \v 135 A kɑ mɑn nɔnu ɡeu mɛɛrio, \q1 kpɑ ɑ mɑn wunɛn yiirebu sɔ̃ɔsi. \q1 \v 136 Wee nɑ nɔni yĩresu kokumɔ nɡe dɑɑru, \q1 domi tɔmbɑ kun wunɛn woodɑbɑ mɛm nɔɔwɛ. \b \q1 \v 137 Yinni Gusunɔ, ɑ sɑ̃ɑwɑ ɡemɡii. \q1 Wunɛn siribu bu rɑ n sɑ̃ɑwɑ dee dee. \q1 \v 138 A wunɛn woodɑ yiiwɑ ɡem sɔɔ. \q1 Yɑ mɑɑ nɑɑnɛ mɔ. \q1 \v 139 Nɑ̀ n nɛn yibɛrɛbɑ wɑ be bɑ wunɛn ɡɑri duɑri, \q1 nɛn mɔru rɑ sewɑ. \q1 \v 140 Wunɛn ɡɑri yi nɑɑnɛ mɔ. \q1 Nɛ, wunɛn sɔm kowo nɑ yi kĩ. \q1 \v 141 Wee nɑ ǹ kpɑ̃, mɑ bɑ mɑn ɡɛmɑ. \q1 Kɑ mɛ, nɑ ǹ wunɛn woodɑbɑ duɑri. \q1 \v 142 Wunɛn ɡem mu ku rɑ kpe. \q1 Mɛyɑ wunɛn ɡɑri yi sɑ̃ɑwɑ ɡem. \q1 \v 143 Nuku sɑnkirɑnu kɑ nɔni swɑ̃ɑrɑ mɑn wɔrimɔ, \q1 ɑdɑmɑ wunɛn woodɑbɑ bɑ rɑ mɑn nuku dobu wɛ̃. \q1 \v 144 Wunɛn yiirebu bu sɑ̃ɑwɑ dee dee sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 A mɑn bwisi kɛ̃ɛyɔ yi yi koo de nɑ n wɑ̃ɑ. \b \q1 \v 145 Yinni Gusunɔ, nɑ nun sokumɔwɑ kɑ nɛn ɡɔ̃ru kpuro. \q1 A mɑn wurɑrio, kpɑ n kpĩ n wunɛn sɔ̃ɔsiru nɛnɛ. \q1 \v 146 Nɑ nun kɑnɑmɔ, ɑ mɑn fɑɑbɑ koowo, \q1 kpɑ n kpĩ n wunɛn woodɑbɑ mɛm nɔɔwɑ. \q1 \v 147 Nɑ rɑ kɑnɑru kowɑ yɑm mu sere sɑ̃rɑ, \q1 kpɑ nɑ n wunɛn nɔɔ mwɛɛnu nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 \v 148 Yɑm mu sere sɑ̃rɑ nɑ rɑ sewɑ n kɑ wunɛn ɡɑri mɛɛri. \q1 \v 149 A nɛn nɔɔ nɔɔwɔ wunɛn durom sɔ̃. \q1 A mɑn sirio nɡe mɛ ɑ rɑ siri, kpɑ n wɑ nɑ n wɑ̃ɑ. \q1 \v 150 Be bɑ kɔ̃sɑ bwisikumɔ, \q1 be wee bɑ mɑn turuku kuɑ. \q1 Bɑ wunɛn woodɑbɑ deri. \q1 \v 151 Wunɛ Yinni Gusunɔ, ɑ wɑ̃ɑwɑ nɛn turuku. \q1 Wunɛn ɡɑri yi sɑ̃ɑwɑ ɡem. \q1 \v 152 Nɑ yɛ̃ sɑɑ yee yellun di mɑ ɑ wunɛn woodɑbɑ yiiwɑ \q1 bɑ n kɑ wɑ̃ɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \b \q1 \v 153 A nɛn nɔni swɑ̃ɑru mɛɛrio, kpɑ ɑ mɑn wɔrɑ. \q1 Nɑ ǹ wunɛn woodɑbɑ duɑrimɔ. \q1 \v 154 A kɑ mɑn yinɔ kpɑ ɑ mɑn yɑkiɑ. \q1 A de nɑ n wɑ̃ɑ nɡe mɛ ɑ nɔɔ mwɛɛru kuɑ. \q1 \v 155 Tɔn kɔ̃sobɑ kun fɑɑbɑ wɑsi, \q1 domi bɑ ku rɑ wunɛn sɔ̃ɔsiru kɑsu. \q1 \v 156 Yinni Gusunɔ, wunɛn durom mu kpɑ̃. \q1 A mɑn sirio nɡe mɛ ɑ rɑ siri, kpɑ n wɑ nɑ n wɑ̃ɑ. \q1 \v 157 Nɛn yibɛrɛ be bɑ mɑn nɔni sɔ̃ɔmɔ bɑ dɑbi. \q1 Adɑmɑ kɑ mɛ, nɑ ǹ wunɛn ɡere yinɑmɔ. \q1 \v 158 Nɑ tɔnu kɑmbɑ tusɑ, domi bɑ ku rɑ wunɛn woodɑbɑ swĩi. \q1 \v 159 Yinni Gusunɔ, ɑ n yɛ̃ mɑ nɑ wunɛn woodɑbɑ kĩ. \q1 A de nɑ n wɑ̃ɑ wunɛn durom sɔ̃. \q1 \v 160 Gemɑ mu sɑ̃ɑ wunɛn ɡɑrin nuuru. \q1 Wunɛn woodɑbɑ kpuro bɑ kon sɑ̃ɑwɑ ɡem sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \b \q1 \v 161 Wee sinɑ bibɑ mɑn nɔni sɔ̃ɔmɔ kɑm sɔɔ. \q1 Adɑmɑ wunɛn ɡɑri tɔnɑwɑ nɑ nɑsie. \q1 \v 162 Nɑ rɑ n nuku dobu mɔ wunɛn ɡɑri sɔɔ nɡe wi u dukiɑ bɑkɑ wɑ u ɡurɑ. \q1 \v 163 Nɑ weesu tusɑ. Mɑ nɑ wunɛn woodɑbɑ kĩ. \q1 \v 164 Sɔ̃ɔ teeru, nɔn nɔɔbɑ yiruwɑ nɑ rɑ nun siɑre wunɛn siri bi bu sɑ̃ɑ dee deen sɔ̃. \q1 \v 165 Be bɑ wunɛn woodɑbɑ kĩ, bɑ rɑ n bɔri yɛn bɑkɑru mɔ. \q1 Kɔ̃sɑ ku rɑ bu deemɛ. \q1 \v 166 Yinni Gusunɔ, nɑ wunɛn fɑɑbɑ yĩiyɔ. \q1 Yen sɔ̃, nɑ wunɛn woodɑbɑ mɛm nɔɔwɛ. \q1 \v 167 Nɑ rɑ wunɛn yiirebu mɛm nɔɔwɛ. \q1 Nɑ rɑ bu kɑ̃ too too. \q1 \v 168 Nɑ wunɛn yiirebu kɑ wunɛn woodɑbɑ swĩi, \q1 domi nɛn kookoosu kpuro wɑ̃ɑ wunɛn wuswɑɑɔ. \b \q1 \v 169 A de ɑ nɛn wuri nɔ. \q1 A mɑn bwisi kɛ̃ɛyɔ nɡe mɛ ɑ nɔɔ mwɛɛru kuɑ. \q1 \v 170 A nɛn kɑnɑru nɔɔwɔ. \q1 A mɑn wɔro nɡe mɛ ɑ nɔɔ mwɛɛru kuɑ. \q1 \v 171 A rɑ mɑn wunɛn woodɑbɑn keu sɔ̃ɔsi. \q1 A de wunɛn siɑrɑbu bu nɔɔrɑ nɛn nɔɔn di. \q1 \v 172 Woodɑ be kpuro bɑ dɛɛrewɑ. \q1 A de n womu ko ben sɔ̃. \q1 \v 173 Nɑ wunɛn sɔ̃ɔsiru wurɑ. \q1 A nɑ ɑ mɑn somi. \q1 \v 174 Yinni Gusunɔ, wunɛn fɑɑbɑwɑ nɑ mɑrɑ kɑ ɡem. \q1 Mɛyɑ wunɛn woodɑbɑ bɑ rɑ mɑn nuku dobu wɛ̃. \q1 \v 175 A de nɑ n wunɛn siribu tɑ̃siri, kpɑ nɑ n wɑ̃ɑ n kɑ nun siɑrɑ. \q1 \v 176 Wee nɑ sirenɛ nɡe yɑ̃ɑ te tɑ kɔ̃ɔre. \q1 A nɛ, wunɛn sɔm kowo kɑsuo, \q1 nɑ ǹ wunɛn woodɑbɑ duɑrimɔ. \c 120 \p \v 1 Sɑ̃ɑ dɑɑrun womu. Ge wee. \q1 Sɑnɑm mɛ nɑ wɑ̃ɑ nuku sɑnkirɑnu sɔɔ, \q1 nɑ Yinni Gusunɔ sokɑ, mɑ u mɑn wurɑri. \q1 \v 2 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn wɔro wee kowobun nɔmɑn di. \q1 A mɑn yɑkio be bɑ tɔmbu nɔni wɔ̃kumɔn nɔmɑn di. \q1 \v 3 Mbɑ weesu koo kɑ bu nɑɑwɑ, \q1 \v 4 mɑ n kun mɔ tɑbu sɛ̃ɛnu kɑ dɔ̃ɔ bokon ɡɛ̃ɛ. \q1 \v 5 Wee nɑ kuɑ kɑm koore, \q1 nɑ wɑ̃ɑ Mɛsɛkiɔ Kedɑnin kuu bekuruɡirɔ. \q1 \v 6 Nɑ sɔ̃ n tɛ kɑ be bɑ ku rɑ bɔri yɛndu kɑ̃. \q1 \v 7 Nɑ̀ n bɔri yɛndun ɡɑri ɡerubu toruɑ, \q1 bɑ rɑ n tɑbun sɔɔru mɔ̀wɑ. \c 121 \p \v 1 Sɑ̃ɑ dɑɑrun womu. Ge wee. \q1 Nɑ nɛn nɔni sue ɡuunu ɡiɑ. \q1 Mɑn diyɑ kon somiru wɑ. \q1 \v 2 Nɛn somirɑ weewɑ sɑɑ Yinni Gusunɔn min di \q1 wi u wɔllu kɑ tem tɑkɑ kuɑ. \q1 \v 3 U ǹ derimɔ wunɛn nɑɑsu su sokurɑ. \q1 Wi u nun kɔ̃su, u ǹ dom yĩbirimɔ. \q1 \v 4 Wee wi u Isirelibɑ kɔ̃su u ku rɑ dom yĩbiri, \q1 u ku rɑ mɑɑ dweeye. \q1 \v 5 Yinni Gusunɔ u sɑ̃ɑwɑ wunɛn kɔ̃so. \q1 U wɑ̃ɑ wunɛn nɔn ɡeuɔ u nun sɑɑru sɑ̃ɑwɛ. \q1 \v 6 Sɔ̃ɔ sɔɔ, sɔ̃ɔ kun nun soomɔ. \q1 Wɔ̃kuru, suru tɑrum kun mɑɑ nun soomɔ. \q1 \v 7 Yinni Gusunɔ u koo nun bere ɡɑ̃ɑ kɔ̃sunu kpuron di. \q1 U koo wunɛn hunde kɔ̃su, \q1 \v 8 kpɑ u nun kpɑrɑ wunɛn dɑɑru kɑ weru \q1 sɑɑ tɛ̃n di sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \c 122 \p \v 1 Sɑ̃ɑ dɑɑrun womu ɡe Dɑfidi u kuɑ. Ge wee. \q1 Bɑ̀ n nɛɛ, su dɑ Yinni Gusunɔn sɑ̃ɑ yerɔ, \q1 nɛn nukurɑ rɑ dorewɑ. \q1 \v 2 Yerusɑlɛmu, bɛsɛn nɑɑsu su yɔ̃ wunɛn kɔnnɔsɔ. \q1 \v 3 Yerusɑlɛmu, ɑ sɑ̃ɑwɑ wuu ɡe bɑ bɑnɑ ɡeɑ kuɑ, \q1 mɑ bɑ ɡu ɡbɑ̃rɑru toosi bɑ kɑ sikerenɑ. \q1 \v 4 Wunɛn miyɑ Isirelibɑ, Yinni Gusunɔn tɔmbu bɑ rɑ nɛ bu kɑ nùn siɑrɑ, \q1 nɡe mɛ u bu woodɑ wɛ̃. \q1 \v 5 Wunɛn miyɑ siri ɡbɑburɑ wɑ̃ɑ. \q1 Wunɛn miyɑ Dɑfidin bibun bweserun sinɑ ɡɔnɑ wɑ̃ɑ. \q1 \v 6 I bɔri yɛndu kɑnɔ Yerusɑlɛmun sɔ̃, \q1 kpɑ be bɑ wunɛ Yerusɑlɛmu kĩ bɑ n wɑ̃ɑ bwɛ̃ɛ dorɑ sɔɔ. \q1 \v 7 Yerusɑlɛmu, bɔri yɛndɑ n wɑ̃ɑ wunɛn ɡbɑ̃rɑru sɔɔ kɑ wunɛn sinɑ kpɑɑrɔ. \q1 \v 8 Nɛn mɛro bisibu kɑ nɛn bɔrɔbɑn sɔ̃, \q1 kon nɛɛ, Gusunɔ u de bɔri yɛndɑ n wɑ̃ɑ Yerusɑlɛmuɔ. \q1 \v 9 Yerusɑlɛmu, wunɛn ɡeɑ nɑ kɑsu, Gusunɔ bɛsɛn Yinnin sɑ̃ɑ yerun sɔ̃. \c 123 \p \v 1 Sɑ̃ɑ dɑɑrun womu. Ge wee. \q1 Gusunɔ, wunɛ wi ɑ wunɛn sinɑ ɡɔnɑ tɛrie wɔllɔ, \q1 wunɑ nɑ nɔni twɛ̃ɛ. \q1 \v 2 Nɡe mɛ yobun nɔni yi rɑ n ben yinnibun nɔmɑ mɛɛrɑ, \q1 nɡe mɛyɑ bɛsɛn nɔni yi Gusunɔ bɛsɛn Yinniɡiɑ mɛɛrɑ, \q1 sɑ n kɑ mɑrɑ sere dɔmɑ te u koo sun durom kuɑ. \q1 \v 3 Yinni Gusunɔ, ɑ sun wɔnwɔndu kuo too too. \q1 Domi bɑ sun ɡɛmɑ n kpɑ̃. \q1 \v 4 Be bɑ tii sue bɑ sun ɡɛmɑ \q1 mɑ bɑ sun yɑɑkoru kuɑ too sere n den sun nuɑ. \c 124 \p \v 1 Sɑ̃ɑ dɑɑrun womu ɡe Dɑfidi u kuɑ. U nɛɛ, \q1 Gusunɔ Isirelibɑn Yinni ù kun dɑɑ kɑ sun wɑ̃ɑ, \q1 wɑrɑ u koo sun kɔ̃su. \q1 Isirelibɑ bu wureo bu ɡere bu nɛɛ, \q1 \v 2-4 sɑnɑm mɛ tɔn kɔ̃sobun mɔru yɑ seewɑ, mɑ bɑ sun seesi, \q1 Yinni Gusunɔ ù kun dɑɑ kɑ sun wɑ̃ɑ, bɑ koo sun mwɛ wɑsiru, \q1 kpɑ bu sun wukiri nɡe nim mɛ mu kokumɔ dɑɑ torɑɔ. \q1 \v 5 Nim kure dɑmɡinɑ nu koo sun tɑɑre. \q1 \v 6 Sɑ Yinni Gusunɔ siɑrɑ, \q1 domi u ǹ dere bɛsɛn yibɛrɛbɑ bu sun nɔɔ bɛri. \q1 \v 7 U derɑ bɛsɛn hunde yɑ kisirɑ sɑɑ tɑɑn di nɡe ɡunɔ. \q1 Tɑɑ yɑ kɑsikirɑ mɑ sɑ yɑrɑ. \q1 \v 8 Yinni Gusunɔwɑ u sɑ̃ɑ bɛsɛn fɑɑbɑ kowo. \q1 Wiyɑ u wɔllu kɑ tem tɑkɑ kuɑ. \c 125 \p \v 1 Sɑ̃ɑ dɑɑrun womu. Ge wee. \q1 Be bɑ Yinni Gusunɔ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ, \q1 bɑ rɑ n yɔ̃wɑ dim dim nɡe Siɔnin ɡuuru. \q1 Tɑ ku rɑ bɑ̃ɑri. Tɑ ko n yɔ̃wɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 2 Nɡe mɛ ɡuunu kɑ Yerusɑlɛmu sikerenɛ, \q1 nɡe mɛyɑ Gusunɔ u kɑ win tɔmbu sikerenɛ sɑɑ tɛ̃n di sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 3 Tɔn kɔ̃so kun bɑndu dimɔ ɡemɡibun temɔ. \q1 Domi ù n tu di, ben tii bɑ koo kɔ̃sɑ ko. \q1 \v 4 Yinni Gusunɔ, ɑ be bɑ ɡeɑ mɔ̀ ɡeɑ sɔ̃ɔsio. \q1 A bèn ɡɔ̃ru ɡɑ dɛɛre durom kuo. \q1 \v 5 Adɑmɑ be bɑ swɑɑ mwɑɑmɔ ye yɑ ǹ dɛnde \q1 ɑ bu yɑrinɑsio kɑ kɔ̃sɑn kowobu sɑnnu. \q1 Yinni Gusunɔ, ɑ de bɔri yɛndɑ n wɑ̃ɑ Isireliɔ. \c 126 \p \v 1 Sɑ̃ɑ dɑɑrun womu. Ge wee. \q1 Sɑnɑm mɛ Yinni Gusunɔ u kɑ bɛsɛɡii be bɑ yoru mwɛɛrɑ wurɑmɑ Siɔniɔ, \q1 yɑ sun sɑ̃ɑwɛwɑ nɡe dosu. \q1 \v 2 Mɑ sɑ nuku dobu mɔ̀ sɑ yɛ̃ɛmɔ. \q1 Mɑ sɑ nɑsɑrɑn kuuki mɔ̀. \q1 Mɑ bɑ ɡerumɔ bwesenun suunu sɔɔ bɑ mɔ̀, \q1 Yinni Gusunɔ u sun ɡɑ̃ɑ bɑkɑnu kuɑ. \q1 \v 3 Mɛyɑ u sun ɡɑ̃ɑ bɑkɑnu kuɑ. \q1 Wee sɑ wɑ̃ɑ tɛ̃ nuku dobu sɔɔ. \q1 \v 4 Yinni Gusunɔ, ɑ kɑ bɛsɛɡii be bɑ rɑɑ yoru mwɛɛrɑ wurɑmɑ \q1 bɑ n kokumɔ nɡe dɑɑ tori sɔ̃ɔ yɛ̃sɑn nɔm dwɑru ɡiɑ. \q1 \v 5 Be bɑ duurumɔ kɑ nɔni yĩresu, \q1 bɑ koo ɡɛ̃ kɑ nuku dobun kuuki. \q1 \v 6 Wi u duurubu dɔɔ kɑ wuri, \q1 u koo wurɑmɑ kɑ nuku dobu, \q1 u n doo bɔkunu sɔɔwɑ. \c 127 \p \v 1 Sɑ̃ɑ dɑɑrun womu ɡe Sɑlomɔɔ u kuɑ. Ge wee. \q1 Yinni Gusunɔ ù kun diru bɑnimɔ, \q1 be bɑ tu bɑnimɔ sɔmburu kɑmɑ bɑ mɔ̀. \q1 Yinni Gusunɔ ù kun wuu kɔ̃su, \q1 be bɑ ɡu kɔ̃su bɑ dom serɑwɑ kɑm. \q1 \v 2 Kɑm sɔɔrɑ kɑɑ wɑhɑlɑ ko ɑ kɑ wunɛn dĩɑnu wɑ ɑ di. \q1 Kɑɑ se buru buru yellu kpɑ ɑ kpunɑ sere wɔ̃ku suunu sɔmburun sɔ̃. \q1 Adɑmɑ wi Gusunɔ u kĩ, \q1 u rɑ nùn dĩɑnu wɛ̃wɑ bɑɑ yɛ̃ro ù n dò. \q1 \v 3 Wee, bibu bɑ sɑ̃ɑwɑ tubi ye yɑ wee Gusunɔn min di. \q1 Bɑ sɑ̃ɑwɑ soseru te tɑ wee Gusunɔn min di. \q1 \v 4 Bii be bɑ mɑrɑ ɑluwɑɑsiru sɔɔ, \q1 bɑ sɑ̃ɑwɑ nɡe sɛ̃ɛnu tɑbu durɔ dɑmɡiin nɔmɑɔ. \q1 \v 5 Doo nɔɔruɡiiwɑ wi u bu wɑ n dɑbi. \q1 U sɑ̃ɑwɑ nɡe wìn sɛ̃ɛ bwɑ̃ɑrɑ sɛ̃ɛnu yibɑ. \q1 U ǹ sekuru wɑsi sɑnɑm mɛ u koo kɑ win yibɛrɛbɑ yinnɑ wuun ɡbɑ̃rɑrun kɔnnɔwɔ. \c 128 \p \v 1 Sɑ̃ɑ dɑɑrun womu. Ge wee. \q1 Doo nɔɔruɡiiwɑ wi u Yinni Gusunɔ nɑsie, \q1 mɑ u sĩimɔ win swɛɛ sɔɔ. \q1 \v 2 U koo win sɔmburun ɑrufɑɑni di, \q1 kpɑ u n nuku dobu mɔ u n kuurɑmɔ. \q1 \v 3 Win yɛnuɔ \q1 win kurɔ u ko n sɑ̃ɑwɑ nɡe resɛm ye yɑ rɑ mɑ. \q1 Mi bɑ sɔ̃ bɑ dimɔ, \q1 kpɑ win bibu bɑ n sɑ̃ɑ nɡe olifin dɑ̃ɑ kpɛmminu. \q1 \v 4 Domɑ ten bweserɑ wi u Yinni Gusunɔ nɑsie u rɑ wɑ. \q1 \v 5 Yinni Gusunɔ u nun domɑru kuo Siɔnin di, \q1 kpɑ ɑ n wɑɑmɔ nɡe mɛ Yerusɑlɛmu yɑ kuurɑmɔ wunɛn wɑ̃ɑrun tɔ̃ru kpuro sɔɔ. \q1 \v 6 Kɑɑ wunɛn bibun bibu wɑ. \q1 Gusunɔ u de bɔri yɛndɑ n wɑ̃ɑ Isireliɔ. \c 129 \p \v 1 Sɑ̃ɑ dɑɑrun womu. Ge wee. \q1 Isirelibɑ bu ɡeruo sɑnnu sɑnnu bu nɛɛ, \q1 ɡeemɑ, tɔn kɔ̃sobu bɑ rɑ n sun dɑm dɔremɔwɑ \q1 sɑɑ bɛsɛn bweserun toren di. \q1 \v 2 Bɑ sun nɔni sɔ̃ɔwɑ bɛsɛn bweserun toren di. \q1 Adɑmɑ bɑ ǹ nɑsɑrɑ wɑ bɛsɛn wɔllɔ. \q1 \v 3 Bɑ wukɑ bɛsɛn birusun wɔllɔ bɑ kpĩi wunɑ wunɑ. \q1 \v 4 Adɑmɑ Yinni Gusunɔ u sɑ̃ɑwɑ ɡemɡii, \q1 u ben wɛ̃ɛ kɑsukɑ. \q1 \v 5 Yinni Gusunɔ, ɑ de be bɑ Yerusɑlɛmu tusɑ bu sekuru wɑ, \q1 kpɑ bu biruku yirɑ wurɑ, \q1 \v 6 bɑ n sɑ̃ɑ nɡe yɑkɑ si su rɑ kpi diru wɔllɔ. \q1 Su rɑ ɡberewɑ bɑ kun su wukurɑ. \q1 \v 7 Wi u su ɡɛ̃ɛmɔ, su ku rɑ win nɔmu yibu. \q1 Wi u mɑɑ su ɡurɑmɔ, su ku rɑ win nɔm koto teeru turi. \q1 \v 8 Be bɑ sɑrɔ mi, bu ku bu domɑru kuɑ bu nɛɛ, \q1 Gusunɔn domɑru tɑ n kɑ bu wɑ̃ɑ. \q1 Bu ku rɑɑ mɑɑ nɛɛ, bɑ bu domɑru kuɑ kɑ Yinni Gusunɔn yĩsiru. \c 130 \p \v 1 Sɑ̃ɑ dɑɑrun womu. Ge wee. \q1 Yinni Gusunɔ, sɑɑ wɔru bɑkɔn diyɑ nɑ nun nɔɔɡiru sue. \q1 \v 2 Yinni, ɑ nɛn nɔɔ nɔɔwɔ. \q1 A swɑɑ tem kpĩiyɔ ɑ nɛn kɑnɑru nɔ. \q1 \v 3 Yinni Gusunɔ, ɑ̀ n dɑ tɔmbun torɑnu yɑɑye, \q1 wɑrɑ u ko n mɑɑ wɑ̃ɑ. \q1 \v 4 Wunɑ ɑ rɑ tɔmbu suuru kue bu kɑ nun nɑsiɑ. \q1 \v 5 Nɑ Yinni Gusunɔ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 Nɑ win nɔɔ mwɛɛru mɑrɑ. \q1 \v 6 Nɑ Yinni Gusunɔ mɑrɑ \q1 n kere nɡe mɛ wuu kɔ̃so u rɑ n yɑm sɑ̃reru mɑrɑ. \q1 \v 7 Isirelibɑ, i bɛɛn nɑɑnɛ dokeo Yinni Gusunɔ sɔɔ, \q1 domi u wɔnwɔndu mɔ. \q1 Wiyɑ u rɑ tɔmbu yɑkie kɑ swɑɑ dɑbinu. \q1 \v 8 Wiyɑ u koo bɛɛ Isirelibɑ yɑkiɑ, \q1 kpɑ u bɛɛn torɑnu kpuro suuru ko. \c 131 \p \v 1 Sɑ̃ɑ dɑɑrun womu ɡe Dɑfidi u kuɑ. Ge wee. \q1 Yinni Gusunɔ, nɑ ǹ tii sue. \q1 Nɑ ku rɑ n ɡɑ̃ɑ bɑkɑnu nɑɑ ɡire. \q1 \v 2 Nɑ sɑ̃ɑwɑ sɛ̃ɛ nɡe bii wi bɑ bom kɑrɑ \q1 u wɑ̃ɑ win mɛron nuurɔ. \q1 \v 3 Bɛɛ Isirelibɑ, i bɛɛn yĩiyɔbu dokeo Yinni Gusunɔ sɔɔ \q1 sɑɑ tɛ̃n di sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \c 132 \p \v 1 Sɑ̃ɑ dɑɑrun womu. Ge wee. \q1 Yinni Gusunɔ, ɑ Dɑfidi yɑɑyo \q1 win wɑhɑlɑ ye u kuɑ kpuron sɔ̃. \q1 \v 2 Domi u wunɛ Yɑkɔbun Yinni dɑmɡii nɔɔ mwɛɛru kuɑ u nɛɛ, \q1 \v 3 u ǹ duɔ win kuu bekuruɡirɔ u sere nɛɛ, \q1 u koo kpunɑ win kpin yerɔ mi u rɑ wɛ̃re. \q1 \v 4 U ǹ dom yĩbirimɔ, u ǹ mɑɑ doyɑmɔ \q1 \v 5 mɑ n kun mɔ u wunɛ Yɑkɔbun Yinni dɑmɡii wɑ̃ɑ yeru kuɑ. \q1 \v 6 Wee sɑ nuɑ mɑ woodɑn kpɑkororu tɑ wɑ̃ɑ Efɑrɑtɑɔ, \q1 mɑ sɑ tu deemɑ Yɑɑrin ɡberɔ. \q1 \v 7 Su du Yinni Gusunɔn sɑ̃ɑ yerɔ, kpɑ su nùn kpunɑ. \q1 \v 8 Yinni Gusunɔ, ɑ seewo kpɑ ɑ nɑ mi ɑ rɑ wɛ̃re \q1 wunɛ kɑ wunɛn woodɑn kpɑkororu \q1 tèn wɔllɔ ɑ rɑ wunɛn yiiko sɔ̃ɔsi. \q1 \v 9 A de wunɛn yɑ̃ku kowobu bɑ n ɡem swĩi, \q1 kpɑ be bɑ nun nɑɑnɛ sɑ̃ɑ bɑ n nuku dobun kuuki mɔ̀. \q1 \v 10 A ku wi ɑ ɡɔsɑ yinɑ Dɑfidi wunɛn sɔm kowon sɔ̃. \q1 \v 11 Yinni Gusunɔ u Dɑfidi ɡem sɔ̃ɔwɑ kɑ bɔ̃ri u nɛɛ, \q1 u koo win nɔɔ mwɛɛru yibiɑwɑ kɑm kɑm te u nɛɛ, \q1 Dɑfidin bibun turowɑ u koo nùn kɔsire ko win bɑndu sɔɔ. \q1 \v 12 Bii be, bɑ̀ n win ɑrukɑwɑni yibiɑ, \q1 mɑ bɑ win woodɑbɑ mɛm nɔɔwɑ be u bu wɛ̃, \q1 ben bibun bweserɑ tɑ ko n bɑndu dii sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 13 Yinni Gusunɔ u Siɔni ɡɔsɑ. \q1 U ye ɡɔsɑ yɑ n kɑ sɑ̃ɑ win wɑ̃ɑ yeru. \q1 \v 14 Mɑ u nɛɛ, yɑ ko n sɑ̃ɑ win wɛ̃rɑ yeru sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 U koo sinɑ mi, domi wiyɑ u ye ɡɔsɑ. \q1 \v 15 U koo ye domɑru kuɑ, \q1 kpɑ u ye dĩɑnu wɛ̃. \q1 \v 16 U koo yen yɑ̃ku kowobu fɑɑbɑ ko. \q1 Kpɑ be bɑ nùn nɑɑnɛ sɑ̃ɑ bu nuku dobun kuuki ko. \q1 \v 17 Miyɑ u koo Dɑfidi wi u ɡɔsɑn dɑm sosi, \q1 kpɑ u win bweserun ɡoo swĩi, u n sɑ̃ɑ nɡe fitilɑ. \q1 \v 18 U koo de win yibɛrɛbɑ bu sekuru wɑ. \q1 Adɑmɑ wi, win sinɑ furɔ ɡɑ ko n bɑllimɔwɑ win wiru wɔllɔ. \c 133 \p \v 1 Sɑ̃ɑ dɑɑrun womu ɡe Dɑfidi u kuɑ. Ge wee. \q1 Wee, n wɑ̃, n mɑɑ nuku dobu mɔ mɛro bisibu bɑ̀ n wɑ̃ɑ sɑnnu. \q1 \v 2 Yɑ sɑ̃ɑwɑ nɡe ɡum mɛ bɑ wisi Aronin wirɔ, \q1 mɑ mu kokumɔ sere kɑ win toburɔ kɑ win yɑbe wĩirɔ. \q1 \v 3 Mu sɑ̃ɑwɑ nɡe kɑko te tɑ sɑrɑmɑmɔ ɡuu te bɑ mɔ̀ Hɛɛmɔɔn di te tɑ wɑ̃ɑ Siɔniɔ. \q1 Domi miyɑ Yinni Gusunɔ u rɑ tɔmbu domɑru kue, \q1 kpɑ u bu wɑ̃ɑru wɛ̃ te tɑ ǹ kpeemɔ. \c 134 \p \v 1 Sɑ̃ɑ dɑɑrun womu. Ge wee. \q1 I Yinni Gusunɔ siɑro bɛɛ win sɔm kowobu kpuro. \q1 Bɛɛ be i rɑ n wɑ̃ɑ win sɑ̃ɑ yerɔ sere kɑ wɔ̃kurɔ, \q1 \v 2 i bɛɛn nɔmɑ yiiyo win sɑ̃ɑ yerun berɑ ɡiɑ kpɑ i nùn siɑrɑ. \q1 \v 3 Yinni Gusunɔ u bɛɛ domɑru kuo Siɔnin di \q1 wi, wi u wɔllu kɑ tem tɑkɑ kuɑ. \c 135 \q1 \v 1 I Yinni Gusunɔ siɑro. I win yĩsiru tɔmɔ. \q1 Bɛɛ win sɔm kowobu, \q1 \v 2 bɛɛ be i sɔmburu mɔ̀ win sɑ̃ɑ yerɔ, i nùn siɑro. \q1 \v 3 I nùn siɑro, u sɑ̃ɑwɑ tɔn ɡeo. \q1 I kɑ win yĩsiru womu koowo, u sɑ̃ɑwɑ tɔn ɡeo. \q1 \v 4 Yinni Gusunɔ u tii Isirelibɑ Yɑkɔbun bweseru ɡɔsiɑ \q1 bɑ n kɑ sɑ̃ɑ wiɡibu. \q1 \v 5 Nɑ yɛ̃ mɑ u kpɑ̃, mɛyɑ wi, bɛsɛn Yinni u bũnu kpuro kere. \q1 \v 6 Ye u kĩ, yerɑ u rɑ ko wɔllɔ kɑ temɔ kɑ nim wɔ̃kuɔ kɑ ɡen sɔɔwɔ. \q1 \v 7 U rɑ de ɡuru winu nu sɔ̃ɔsirɑ hɑnduniɑ kpuro sɔɔ. \q1 U rɑ de ɡuru mɑɑkinu nu koorɑ kpɑ u de ɡurɑ yu nɛ. \q1 Kpɑ u woo kusiɑmɑ ɡen wɑ̃ɑ yerun di. \q1 \v 8 U Eɡibitiɡibun bii ɡbiikobu ɡo sere kɑ ben yɑɑ sɑbenun bii ɡbiikinɔ. \q1 \v 9 U sɔm mɑɑmɑɑkiɡinu kuɑ Eɡibitiɔ u kɑ yen sinɑ boko \q1 kɑ win sɔm kowobu kpuro sɛɛyɑsiɑ. \q1 \v 10 U bwese dɑbinu ɡo, mɑ u sinɑm dɑmɡibu ɡo. \q1 \v 11 Beyɑ, Sihoni Amɔrebɑn sunɔ kɑ Oɡu Bɑsɑnin sunɔ \q1 kɑ sere mɑɑ Kɑnɑnibɑn sinɑmbu kpuro. \q1 \v 12 U sinɑm ben tem suɑ \q1 u win tɔmbu Isirelibɑ wɛ̃ bɑ tubi di. \q1 \v 13 Yinni Gusunɔ, wunɛn yĩsiru tɑ ko n wɑ̃ɑwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 Bɑ ko n nun yɑɑyewɑ wɑɑti bɑɑyere sɔɔ. \q1 \v 14 Yinni Gusunɔ u koo win tɔmbu siriɑ, \q1 kpɑ u win sɔm kowobun wɔnwɔndu wɑ. \q1 \v 15 Bɑ bwesenun bũnun bwɑ̃ɑrokunu kuɑwɑ kɑ sii ɡeesu kɑ wurɑ. \q1 Tɔmbun nɔmɑn sɔmburɑ. \q1 \v 16 Nu nɔsu mɔ, ɑdɑmɑ nu ku rɑ ɡɑri ɡere. \q1 Nu nɔni mɔ, ɑdɑmɑ nu ku rɑ yɑm wɑ. \q1 \v 17 Nu swɑsu mɔ, ɑdɑmɑ nu ku rɑ ɡɑri nɔ. \q1 Nu ǹ wɛ̃siɑru mɔ nin nɔɔwɔ. \q1 \v 18 Be bɑ nu sekumɔ kɑ be bɑ nu nɑɑnɛ sɑ̃ɑ, \q1 be kpuro bɑ sɑ̃ɑwɑ nɡe ni. \q1 \v 19 Isirelibɑ, i Yinni Gusunɔ siɑro. \q1 Aronin bweseru, i Yinni Gusunɔ siɑro. \q1 \v 20 Lefin yɛnuɡibu, i Yinni Gusunɔ siɑro. \q1 Bɛɛ be i nùn nɑsie, i nùn siɑro. \q1 \v 21 Yinni Gusunɔ u wɑ̃ɑ Yerusɑlɛmuɔ. \q1 I nùn siɑro sɑɑ Siɔnin di. \q1 I Yinni Gusunɔ siɑro. \c 136 \q1 \v 1 I Yinni Gusunɔ siɑro domi u sɑ̃ɑ tɔn ɡeo. \q1 Win wɔnwɔndu tɑ ku rɑ kpe. \q1 \v 2 I Gusunɔ siɑro, u bũnu kpuro kere. \q1 Win wɔnwɔndu tɑ ku rɑ kpe. \q1 \v 3 I yinnibun Yinni siɑro. \q1 Win wɔnwɔndu tɑ ku rɑ kpe. \q1 \v 4 Wi turowɑ u rɑ sɔm mɑɑmɑɑkiɡii bɑkɑnu ko. \q1 Win wɔnwɔndu tɑ ku rɑ kpe. \q1 \v 5 Wiyɑ u wɔllu kɑ tem tɑkɑ kuɑ kɑ win bwisi. \q1 Win wɔnwɔndu tɑ ku rɑ kpe. \q1 \v 6-9 U tem tɛriɑ nim wɔllɔ, mɑ u sɔ̃ɔ kɑ suru kuɑ. \q1 U sɔ̃ɔ kuɑwɑ u kɑ yɑm bururɑsiɑ sɔ̃ɔ sɔɔ, \q1 mɑ u suru kɑ kperi kuɑ ye kpuro yu kɑ yɑm bururɑsiɑ wɔ̃kuru. \q1 Win wɔnwɔndu tɑ ku rɑ kpe. \q1 \v 10-11 Wiyɑ u Eɡibitiɡibun bii ɡbiikobu ɡo. \q1 Mɑ u Isirelibɑ yɑrɑ Eɡibitiɡii ben suunu sɔɔn di. \q1 Win wɔnwɔndu tɑ ku rɑ kpe. \q1 \v 12-15 Kɑ win dɑmɑ u kɑ nim wɔ̃ku ɡe bɑ mɔ̀ Nɑɑ yɑri burɑnɑ yiru, \q1 mɑ u derɑ Isirelibɑ bɑ tɔburɑ ɡen suunu sɔɔn di. \q1 Mɑ u Eɡibitin sinɑ boko kɑ win tɑbu kowobu sure nim wɔ̃ku ɡe sɔɔ. \q1 Win wɔnwɔndu tɑ ku rɑ kpe. \q1 \v 16 Wiyɑ u win tɔmbu kpɑrɑ ɡbɑburɔ. \q1 Win wɔnwɔndu tɑ ku rɑ kpe. \q1 \v 17-20 Wiyɑ u sinɑmbu ɡo be bɑ dɑm mɔ. \q1 Beyɑ, Sihoni Amɔrebɑn sunɔ kɑ Oɡu Bɑsɑnin sunɔ. \q1 Win wɔnwɔndu tɑ ku rɑ kpe. \q1 \v 21-22 Wiyɑ u tɔn ben tem win sɔm kowobu Isirelibɑ wɛ̃ bɑ tubi di. \q1 Win wɔnwɔndu tɑ ku rɑ kpe. \q1 \v 23-24 Wiyɑ u sun yɑɑyɑ sɑnɑm mɛ sɑ wɑ̃ɑ sekuru sɔɔ. \q1 Mɑ u sun wɔrɑ be bɑ sun dɑm dɔremɔn nɔmɑn di. \q1 Win wɔnwɔndu tɑ ku rɑ kpe. \q1 \v 25 Wiyɑ u rɑ hunde koni bɑɑyere dĩɑnu wɛ̃. \q1 Win wɔnwɔndu tɑ ku rɑ kpe. \q1 \v 26 I Wɔrukoo siɑro. \q1 Win wɔnwɔndu tɑ ku rɑ kpe. \c 137 \q1 \v 1 Sɑ sɔ̃wɑ Bɑbilonin dɑɑrun ɡoorɔ \q1 mɑ sɑ sumɔ sɑ kɑ Siɔni yɑɑyɑmɔ. \q1 \v 2 Sɑ bɛsɛn mɔrɔkunu bwɛ̃ dɑ̃ɑɔ. \q1 \v 3 Be bɑ sun tɑbu di bɑ nɛɛ, su womu koowo. \q1 Be bɑ sun dɑm dɔremɔ bɑ nɛɛ, su Siɔnin womusu ko kɑ nuku dobu. \q1 \v 4 Adɑmɑ ɑmɔnɑ sɑ ko kpĩ su Yinni Gusunɔ womusu kuɑ tem tukumɔ. \q1 \v 5 Yerusɑlɛmu, nɑ̀ n nun duɑri, nɛn nɔm ɡeu ɡu ɡbio. \q1 \v 6 Nɑ̀ kun nun yɑɑye kpɑ ɑ n sɑ̃ɑ nɛn nuku dobun nuuru, \q1 nɛn yɑrɑ yu nɛn dɑro mɑniɔ. \q1 \v 7 Yinni Gusunɔ, ɑ de ɑ Edɔmubɑn ɡɑri yɑɑyɑ \q1 yi bɑ ɡeruɑ sɑnɑm mɛ bɑ Yerusɑlɛmu kɑm koosiɑmɔ \q1 bɑ nɛɛ, bu ye kɛro mɑm mɑm sere kɑ yen kpɛɛkpɛɛkuɔ. \q1 \v 8 Bɑbiloniɡibu, i sɑ̃ɑwɑ be bɑ koo kɑm koosiɑ. \q1 Doo nɔɔruɡiiwɑ wi u koo bɛɛ kɔ̃sɑ yèn bweseru i rɑɑ sun kuɑ kɔsie. \q1 \v 9 Doo nɔɔruɡiiwɑ wi u koo bɛɛn bibu sɛ̃re u kɔsuku kperu wɔllɔ. \c 138 \p \v 1 Womu ɡe Dɑfidi u kuɑ. Ge wee. \q1 Yinni Gusunɔ, nɑ nun siɑrɑmɔ kɑ nɛn ɡɔ̃ru kpuro. \q1 Kon nun tɔmɑ wɔllun tɔmbun wuswɑɑɔ. \q1 \v 2 Kon nun kpunɑ wunɛn sɑ̃ɑ yee dɛɛrɑrɔ, \q1 kpɑ n nun tɔmɑ wunɛn tɔn ɡeeru kɑ wunɛn bɔrɔkinirun sɔ̃. \q1 Domi ɑ yĩsiru yɑrɑ wunɛn nɔɔ mwɛɛ te ɑ rɑ yibien sɔ̃. \q1 \v 3 Sɑɑ ye nɑ nun sokɑ, ɑ mɑn wurɑri. \q1 A mɑn dɑm kɑ̃, ɑ mɑn toro sindu wɛ̃. \q1 \v 4 Yinni Gusunɔ, sinɑmbu kpurowɑ bɑ koo nun siɑrɑ. \q1 Domi bɑ wunɛn ɡɑri nuɑ. \q1 \v 5 Bɑ koo wunɛn kookoosu siɑrɑ. \q1 Domi wunɛn bɛɛrɛ yɑ kpɑ̃. \q1 \v 6 Yinni Gusunɔ, bɑɑ mɛ ɑ kpɑ̃, ɑ be bɑ tii kɑwe wɑɑmɔ. \q1 Mɑ ɑ rɑ be bɑ tii sue tubu sɑɑ tontonden di. \q1 \v 7 Nɑ̀ n sĩimɔ nuku sɑnkirɑnun swɑɑ sɔɔ, \q1 ɑ rɑ mɑn wɑ̃ɑru wɛ̃. \q1 A rɑ nɛn yibɛrɛbɑ nɔmu dɛmiɛ bɑ̀ n kɑ mɑn mɔru seewɑ. \q1 Mɛyɑ wunɛn dɑm mu rɑ mɑn fɑɑbɑ ko. \q1 \v 8 Yinni Gusunɔ, kɑɑ mɑn sɑnnɑ. \q1 Wunɛn tɔn ɡeeru tɑ ǹ nɔru mɔ. \q1 Be ɑ tɑkɑ kuɑ, ɑ ku bu deri. \c 139 \p \v 1 Dɑfidin womu ɡe u wom kowobun wiruɡii kuɑ. U nɛɛ, \q1 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn wɛ̃ɛrɑ, ɑ mɑɑ mɑn ɡiɑ. \q1 \v 2 A nɛn sindu kɑ nɛn seebu yɛ̃. \q1 A nɛn bwisikunu tubɑ sɑrun di. \q1 \v 3 A nɛn sɑnum kɑ nɛn kpindu yɛ̃. \q1 A mɑɑ nɛn swɛɛ kpuro yɛ̃. \q1 \v 4 N sere nɔɔ wukiɑ, ɑ nɛn ɡere kpuro yɛ̃ kɔ Yinni Gusunɔ. \q1 \v 5 A kɑ mɑn wɑ̃ɑ biru kɑ wuswɑɑ, \q1 mɑ ɑ mɑn wunɛn nɔmu sɔndi. \q1 \v 6 Yɛ̃ɛ ten bweseru tɑ mɑn sɑ̃ɑwɛ mɑɑmɑɑki bɑkɑ. \q1 Tɑ kpɑ̃, nɑ ǹ kpɛ̃ n tu tubu. \q1 \v 7 Mɑ ɡiɑ kon wunɛn Hunde kisirɑri n dɑ. \q1 Nɡe mɑ ɡiɑ kon dukɑ we ɑ kun kɑ mɑn wɑ. \q1 \v 8 Nɑ̀ n yɔɔwɑ sere wɔllɔ, ɑ wɑ̃ɑ mi. \q1 Nɑ̀ n dɑ ɡɔriɔ, ɑ mɑɑ wɑ̃ɑ mi. \q1 \v 9 Nɑ̀ n dɑ sɔ̃ɔ yɑri yerɔ ǹ kun mɛ sɔ̃ɔ duu yerɔ nim wɔ̃kun ɡoorɔ, \q1 \v 10 min tii, wunɛn nɔmuwɑ ɡɑ koo mɑn kpɑrɑ, \q1 kpɑ wunɛn nɔm ɡeu ɡu mɑn nɛnɛ. \q1 \v 11 Nɑ̀ n nɛɛ, yɑm wɔ̃kurɑ koo mɑn bere, \q1 yɑm dɑ bururewɑ mi nɑ wɑ̃ɑ. \q1 \v 12 Bɑɑ yɑm wɔ̃kuru tɑ ǹ tĩri wunɛn mi. \q1 Wɔ̃kuru tɑ buririwɑ nɡe sɔ̃ɔ sɔɔ. \q1 Yɑm wɔ̃kuru tɑ bɑllimɔwɑ nɡe yɑm bururɑm. \q1 \v 13 Wunɑ ɑ nɛn wɑsin doo dookɑ mɔmɑ. \q1 Wunɑ ɑ mɑn swɛɛnɑ nɛn mɛron nukurɔ. \q1 \v 14 Nɑ nun siɑrɑ yèn sɔ̃ ɑ mɑn tɑkɑ kuɑ \q1 kɑ wunɛn dɑm mɑɑmɑɑkiɡim. \q1 Wunɛn nɔmɑn sɔmɑ kun ɡere mɔ. \q1 Yeniwɑ nɑ yɛ̃ sɑ̃ɑ sɑ̃ɑ nɛn ɡɔ̃ruɔ. \q1 \v 15 Sɑnɑm mɛ bɑ mɑn mɔmɑ ɑsiri sɔɔ, \q1 mɑ bɑ mɑn swɛɛnɑ nɛn mɛron nukurɔ, \q1 nɛn wɑsi kun nun berue. \q1 \v 16 A mɑn wɑ sɑɑ bɑ nɛn nukuru dumɔn di. \q1 Wunɛn tireru sɔɔrɑ bɑ nɛn wɑ̃ɑrun tɔ̃nun ɡeeru yoruɑ nɑ sere nu dibu toruɑ. \q1 \v 17 Gusunɔ, wunɛn bwisikunu nu duku. \q1 Nin dɑbirɑ bɑndɑ. \q1 \v 18 Nɑ̀ n nu ɡɑrimɔ, nu yɑni sɛɛri dɑbiru kere. \q1 Nɑ̀ n mɑɑ dom seewɑ, nɑ rɑ n wɑ̃ɑ kɑ wunɛ. \q1 \v 19 Gusunɔ, ɑ de tɔn kɔ̃sobu bu ɡbi, \q1 kpɑ tɔn ɡowobu bɑ n kɑ mɑn tonde. \q1 \v 20 Be, be bɑ sɑ̃ɑ wunɛn yibɛrɛbɑ, \q1 bɑ nun ɡɑri kɔ̃si mɑnimɔ. \q1 Wunɛn yĩsirɑ bɑ kɑ weesu mɔ̀. \q1 \v 21 Yinni Gusunɔ, be bɑ nun tusɑ kɑ be bɑ rɑ nun seesi, \q1 nɑ ǹ kon bu tusi? \q1 \v 22 Nɑ bu tusɑ too too, nɑ bu ɡɑrisi nɛn yibɛrɛbɑ. \q1 \v 23 Gusunɔ, ɑ mɑn wɛ̃ɛrio kpɑ ɑ nɛn ɡɔ̃ru ɡiɑ. \q1 A nɛn lɑɑkɑri mɛɛrio kpɑ ɑ nɛn bwisikunu tubu. \q1 \v 24 A mɛɛrio ɑ wɑ nɑ̀ n wɑ̃ɑ swɑɑ kɔ̃sɑ sɔɔ, \q1 kpɑ ɑ kɑ mɑn dɑ wɑ̃ɑru te tɑ ku rɑ kpen swɑɑ sɔɔ. \c 140 \d Womu ɡe Dɑfidi u wom kowobun wiruɡii kuɑ. Ge wee. \q1 \v 1 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn wɔro tɔn kɔ̃sobun nɔmɑn di. \q1 A mɑn ɡbɑro ɡbɑnɑɡibun nɔmɑn di. \q1 \v 2 Domi kɔ̃sɑ bɑ rɑ n bwisikumɔ ben ɡɔ̃ruɔ. \q1 Kpɑ bɑ n sɔɔru kpeere bɑɑdommɑ bu kɑ tɑbu ko. \q1 \v 3 Bɑ rɑ ben yɑrɑ derewɑ nɡe wɑɑ. \q1 Kpɑ ben nɔɔ ɡɑ n dɛ̃ɛ mɔ nɡe surɔkɔru. \q1 \v 4 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn tɔn kɔ̃so ɡbɑro. \q1 A mɑn ɡbɑnɑɡibu ɡiro be bɑ kɑsu bu mɑn surɑ. \q1 \v 5 Wee tii suobu bɑ mɑn yinɑ bɛriɑmmɛ. \q1 Bɑ mɑn tɑɑ yinuɑmmɛ swɑɑ sɔɔ. \q1 Mɑ bɑ mɑn yɔɔru bwɛ̃ɛyɛ. \q1 \v 6 Adɑmɑ nɑ nɛɛ, Gusunɔ, wunɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛn Yinni. \q1 A swɑɑ tem kpĩiyɔ ɑ nɛn kɑnɑru nɔ. \q1 \v 7 Yinni Gusunɔ, ɑ sɑ̃ɑwɑ ɡbɑ̃rɑru tèn mi nɑ rɑ kuke n kɑ fɑɑbɑ wɑ. \q1 A rɑ nɛn wiru bere tɑbun sɑɑ sɔɔ. \q1 \v 8 A ku de tɔn kɔ̃son kĩru tu koorɑ. \q1 A ku de ye u niɑ sɑ̃ɑ yu koorɑ, kpɑ u ku rɑɑ tii suɑ. \q1 \v 9 Be bɑ mɑn kooro buremɔ \q1 ɑ de ben torɑnu nu wɔri ben wiru wɔllɔ. \q1 \v 10 A bu dɔ̃ɔ wisio kpɑ ɑ de bu wɔri wɔru bɔkɔ sɔɔ \q1 ɡèn min di bɑ ǹ mɑɑ kpɛ̃ bu yɑri. \q1 \v 11 Wi u weesu mɔ̀ u ǹ tɑ̃simɔ tem mɛ sɔɔ. \q1 Kɔ̃sɑ yɑ ko n mɑɑ ɡbɑnɑɡii swĩiwɑ sere u kɑ kɑm ko. \q1 \v 12 Nɑ yɛ̃ mɑ Yinni Gusunɔ u rɑ wɔnwɔndo siriewɑ dee dee. \q1 Kpɑ u mɑɑ sɑ̃ɑro nùn win ɡem wɛ̃. \q1 \v 13 Geemɑ, ɡemɡibu bɑ koo nun tɔmɑ kpɑ bɑ n wɑ̃ɑ wunɛn wuswɑɑɔ. \c 141 \p \v 1 Womu ɡe Dɑfidi u kuɑ. Ge wee. \q1 Yinni Gusunɔ, nɑ nun soku, ɑ nɑ fuuku nɛn mi. \q1 A nɛn nɔɔ swɑɑ dɑkio nɑ̀ n nun sokumɔ. \q1 \v 2 A de nɛn kɑnɑru tu nun ɡirɑri nɡe turɑre nubu duroruɡiɑn wiisu. \q1 Kpɑ nɔmɑ ye nɑ yiiye yɑ n sɑ̃ɑ nɡe kɛ̃ru \q1 te bɑ rɑ kɑ nun nɑɑwɛ wunɛn sɑ̃ɑ yerɔ yokɑ. \q1 \v 3 Yinni Gusunɔ, ɑ nɛn nɔɔ bɔkuo. \q1 A nɛn nɔɔ sɑrusu kɔ̃suo. \q1 \v 4 A ku de nɛn ɡɔ̃ru ɡu dɑ kɔ̃sɑ ɡiɑ. \q1 A ku de n kom kɔ̃sum ko kɑ be bɑ ɡem sɑriru swĩi. \q1 A ku de n kɑ bu tɔ̃ɔ bɑkɑ dim di. \q1 \v 5 Gemɡii ù n mɑn so, kĩrɑ u mɑn sɔ̃ɔsi. \q1 Ù n mɑn ɡerusi, u mɑn ɡum tɑ̃rewɑ nɛn wirɔ. \q1 Nɑ ǹ ye yinɑmɔ. \q1 Adɑmɑ nɑ ǹ nɛn kɑnɑru mɑrimɔ tɔn kɔ̃sobun sɔ̃. \q1 \v 6 Gusunɔ, ɑ ben siri kowobu sureo kpenu sɔɔ, \q1 kpɑ bu nɛn ɡɑri swɑɑ dɑki, \q1 domi yi sɑ̃ɑwɑ ɡɑri dori. \q1 \v 7 Nɡe mɛ bɑ̀ n kɔrɔ mɔ̀ tem mu rɑ nɔɔ bɑɑre, \q1 nɡe mɛyɑ ɡɔribun wɑ̃ɑ yerɑ koo nɔɔ bɑɑrɑ \q1 tu ben kukunu mwɛ ni nu yɑrinɛ. \q1 \v 8 Yinni Gusunɔ, wunɑ nɑ mɛɛrɑ. \q1 Wunɛn miyɑ nɑ kukuɑ. \q1 A ku nɛn wɑ̃ɑru doke kɑri sɔɔ. \q1 \v 9 A mɑn ɡbɑro tɔn kɔ̃sobun yinɑ ye bɑ mɑn bɛrien di. \q1 A mɑn ɡbɑro ben tɑɑ ye bɑ mɑn bɛrien di. \q1 \v 10 A de tɔn kɔ̃so be, bu wɔri ben yinɑ sɔɔ, \q1 kpɑ nɛ, n kisirɑ min di. \c 142 \d Dɑfidin womu ɡe u kuɑ sɑnɑm mɛ u kɑnɑru kuɑ kpee wɔru sɔɔ. Ge wee. \q1 \v 1 Nɑ Yinni Gusunɔ nɔɔɡiru sue nɑ nùn suuru kɑnɑmɔ. \q1 \v 2 Nɑ nùn nɛn nuku sɑnkirɑnu sɔ̃ɔmɔ. \q1 Nɑ nùn nɛn wɑhɑlɑ sɑɑriɑmmɛ. \q1 \v 3 Nɑ̀ n mwiɑ kpɑnɑ, wunɑ rɑ n yɛ̃ ye kon ko. \q1 Bɑ mɑn yinɑ bɛriɑ swɑɑ yè sɔɔ nɑ sĩimɔ. \q1 \v 4 A mɛɛrio nɔm ɡeuɔ ɑ wɑ mɑ ɡoo sɑri wi u kɑ mɑn yɔ̃. \q1 Nɑ ǹ kuku yeru mɔ. \q1 Goo sɑri wi u mɑɑ nɛn bwisikunu mɔ̀. \q1 \v 5 Yinni Gusunɔ, wunɑ nɑ sokumɔ. \q1 Nɑ nɛɛ, wunɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛn kuku yeru. \q1 Wunɛ turowɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛɡii duniɑ ye sɔɔ. \q1 \v 6 A nɛn wuri swɑɑ dɑkio, domi nɑ nuki sɑnkire too. \q1 A mɑn yɑkio be bɑ mɑn nɔni sɔ̃ɔmɔn nɔmɑn di, \q1 domi bɑ mɑn dɑm kere. \q1 \v 7 A mɑn yɑro dɛsirun di, kpɑ n nun tɑkɑru ko. \q1 À n mɑn durom kuɑ, ɡeeɡibɑ koo nɑ bu mɑn sikerenɑ. \c 143 \p \v 1 Womu ɡe Dɑfidi u kuɑ. Ge wee. \q1 Yinni Gusunɔ, ɑ nɛn kɑnɑru nɔɔwɔ. \q1 Kpɑ ɑ nɛn bikiɑbu swɑɑ dɑki. \q1 A mɑn wisio wunɛn bɔrɔkiniru kɑ wunɛn ɡem sɔɔ. \q1 \v 2 A ku nɛ, wunɛn sɔm kowo siri, \q1 domi ɡoo sɑri wi u koo ɡem wɑ wunɛn mi. \q1 \v 3 Nɛn yibɛrɛ u mɑn nɑɑ swĩi. \q1 U nɛn wɑ̃ɑru tem tɑɑre. \q1 U derɑ nɑ wɑ̃ɑ yɑm wɔ̃kurɔ nɡe be bɑ ɡu n tɛ. \q1 \v 4 Yen sɔ̃nɑ nɛn hunde yɑ dɑm dwiiyɑ, \q1 mɑ nɑ nuki sɑnkire too. \q1 \v 5 Nɑ ɡɑsɔn wɑ̃ɑru yɑɑye. \q1 Nɑ wunɛn sɔmɑ kpuro lɑsɑbu mɔ̀, \q1 mɑ nɑ wunɛn nɔmɑn sɔmburu bwisikumɔ. \q1 \v 6 Wunɑ nɑ nɔmɑ tĩi. \q1 Nɛn ɡɔ̃ru ɡɑ wunɛn bɛkɛ bɑrɔ \q1 nɡe mɛ tem ɡbebɑ rɑ n nim kĩ. \q1 \v 7 Yinni Gusunɔ, nɑ mwiɑ kpɑnɑ. \q1 A mɑn wisio kpɑɑkɑ. \q1 A ku mɑn biru kisi kpɑ n ku ko nɡe be bɑ wɑ̃ɑ ɡɔriɔ. \q1 \v 8 A mɑn wunɛn tɔn ɡeeru sɔ̃ɔsio bururu kɑ yokɑ, \q1 wunɑ nɑ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 A mɑn swɑɑ sɔ̃ɔsio ye kon swĩi, \q1 wunɑ nɑ nɛn hunde nɔmu sɔndiɑ. \q1 \v 9 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn wɔro sɑɑ nɛn yibɛrɛbɑn nɔmɑn di, \q1 wunɛn miyɑ nɑ kuku yeru kɑsu. \q1 \v 10 Wunɑ sɑ̃ɑ nɛn Yinni. \q1 A mɑn sɔ̃ɔsio mɛ ko nɑ n dɑ wunɛn kĩru ko. \q1 A de wunɛn Hunde ɡeo wi, u mɑn kpɑrɑ swɑɑ ye yɑ nɔɔ nɛ sɔɔ. \q1 \v 11 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn wɔro nɡe mɛ ɑ nɔɔ mwɛɛru kuɑ. \q1 A nɛn hunde wunɔ wɑhɑlɑn di wunɛn ɡem sɔ̃. \q1 \v 12 A nɛn yibɛrɛbɑ kɑm koosio, \q1 kpɑ ɑ nɛn wɛrɔbu kpuro kpeerɑsiɑ yèn sɔ̃ ɑ mɑn kĩ. \q1 Nɑ sɑ̃ɑwɑ wunɛn sɔm kowo. \c 144 \p \v 1 Womu ɡe Dɑfidi u kuɑ. Ge wee. \q1 Yinni Gusunɔ, nɑ nun siɑrɑ \q1 wunɛ wi ɑ sɑ̃ɑ nɡe nɛn kpee bɑɑ. \q1 Wunɑ ɑ rɑ mɑn tɑbu sɔ̃ɔsi. \q1 \v 2 Wunɑ ɑ rɑ mɑn durom kue kpɑ ɑ mɑn kɔ̃su. \q1 Wunɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛn kuku yee dɑmɡiru kɑ nɛn fɑɑbɑ kowo. \q1 Wunɑ ɑ sɑ̃ɑ nɛn tɛrɛru te tɑ rɑ mɑn ɡɑnɛ. \q1 Wunɑ ɑ rɑ de bwesenu nu n mɑn wiru kpĩiyɛ. \q1 \v 3 Yinni Gusunɔ, wɑrɑ rɑ n tɔnu ɑ n sere kɑ win bwisikunu mɔ̀. \q1 Wɑrɑ rɑ n tɔnu ɑ n sere kɑ win weeweenu mɔ̀. \q1 \v 4 Tɔnu u sɑ̃ɑwɑ nɡe woo. \q1 Win wɑ̃ɑrun tɔ̃nu nu sɑ̃ɑwɑ nɡe sɑɑru te tɑ rɑ doonɛ. \q1 \v 5 Yinni Gusunɔ, ɑ de wɔllu tu tem dɛbɛ dɛbɛ ko kpɑ ɑ sɑrɑmɑ. \q1 A ɡuunu bɑbo kpɑ dɔ̃ɔ u yɑri ni sɔɔn di. \q1 \v 6 A de ɡuru mɑɑkinu nu sɔ̃ɔsirɑ, kpɑ ɑ nɛn yibɛrɛbɑ yɑrinɑsiɑ. \q1 A bu sɛ̃ɛnu tweeyo kpɑ ɑ de bu yɑrinɑ. \q1 \v 7 A wunɛn nɔmu dɛmiɑmɑ wɔllun di. \q1 A mɑn wɔro kpɑ ɑ mɑn fɑɑbɑ ko \q1 nim bɑkɑm kɑ tɔn tukobun min di \q1 \v 8 be bɑ rɑ n ɡɑri kɑm yɑrɑmɔ ben nɔsun di, \q1 kpɑ bɑ n ben nɔm ɡeu yiiye \q1 bu kɑ nɔɔ mwɛɛ weesuɡinu ko. \q1 \v 9 Yinni Gusunɔ, kon nun wom kpɔɔ kuɑ. \q1 Kon nun womu kuɑ kɑ mɔrɔku sɛrum wɔkuruɡuu, \q1 \v 10 wunɛ wi ɑ rɑ sinɑmbu fɑɑbɑ ko, \q1 kpɑ ɑ nɛ, Dɑfidi wunɛn sɔm kowo yɑrɑ tɑkobi ɡɔɔɡiɑn di. \q1 \v 11 Yinni Gusunɔ, ɑ mɑn wɔro, \q1 kpɑ ɑ mɑn fɑɑbɑ ko tɔn tukobun nɔmɑn di, \q1 be bɑ rɑ n ɡɑri kɑm yɑrɑmɔ ben nɔsun di, \q1 kpɑ bɑ n ben nɔm ɡeu yiiye \q1 bu kɑ nɔɔ mwɛɛ weesuɡinu ko. \q1 \v 12 A de bɛsɛn bii ɑluwɑɑsibɑ bu ko nɡe dɑ̃ɑ \q1 ni nu kpiɑ dee dee nin piiburun di, \q1 kpɑ bɛsɛn bii wɔndiɑbɑ bu mɑɑ ko kurɔ burɑbu \q1 nɡe ɡbere be bɑ dɑ̃kɑ bɑ sɑ̃ɑ sinɑ kpɑɑrun burɑru. \q1 \v 13 A de bɛsɛn birɑnu nu dĩɑ bwese bwesekɑ yibu, \q1 kpɑ bɛsɛn yɑɑ sɑbenu nu dɑbiɑ nu ko subɑ nɔrɔm nɔrɔm \q1 kɑ nɔrɔm nɔrɔm subɑ wɔku wɔkubu bɛsɛn ɡberu kpɑɑnɛɔ. \q1 \v 14 A de bɛsɛn kɛtɛbɑ bu kuurɑ. \q1 A ku de ɡoo u sun wɔri kpɑ u sun yoru mwɛɛri u kɑ doonɑ. \q1 A ku mɑɑ de nuku sɑnkirɑnun wuri yi nɔɔrɑ bɛsɛn swɛɛ sɔɔ. \q1 \v 15 Doo nɔɔruɡirɑ bwese te tɑ sɑ̃ɑ nɡe mɛ. \q1 Doo nɔɔruɡirɑ bwese te tɑ Gusunɔ mɔ Yinni. \c 145 \p \v 1 Womu ɡe Dɑfidi u kuɑ u kɑ Gusunɔ siɑrɑ. Ge wee. \q1 Gusunɔ nɛn sinɑ boko, kon nun wɔlle suɑ. \q1 Kon wunɛn yĩsiru tɔmɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 2 Tɔ̃ɔ bɑɑtere kon nun siɑrɑ. \q1 Mɛyɑ kon wunɛn yĩsiru tɔmɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 3 Yinni Gusunɔ, ɑ kpɑ̃. Wunɑ n weenɛ bu siɑrɑ. \q1 Wunɛn kpɑ̃ɑru tɑ ǹ nɔru mɔ. \q1 \v 4 Sɑɑ bɑɑyeren tɔmbu bu wunɛn sɔmɑ siɑro. \q1 \v 5 Kon wunɛn yiikon ɡirimɑn kpɑ̃ɑru ɡere. \q1 Kpɑ n wunɛn sɔm mɑɑmɑɑkiɡinun ɡɑri kpɑrɑ kɑ womu. \q1 \v 6 Bɑ koo wunɛn dɑm bɑkɑm ɡɑri ɡere, \q1 kpɑ nɛ, n mɑɑ wunɛn kpɑ̃ɑrun ɡɑri kpɑrɑ. \q1 \v 7 Bɑ koo wunɛn tɔn ɡeerun kpɑ̃ɑru yɑɑyɑ \q1 kpɑ bu tɑki ko wunɛn ɡem sɔ̃. \q1 \v 8 Yinni Gusunɔ, ɑ wɔnwɔndu mɔ, ɑ rɑ mɑɑ tɔmbu durom kue. \q1 A ku rɑ mɔru se fuuku. Wunɛn tɔn ɡeerɑ kpɑ̃. \q1 \v 9 Yinni Gusunɔ, ɑ tɔmbu kpuro kĩ. \q1 Wunɛn wɔnwɔndu tɑ rɑ sɔ̃ɔsirewɑ wunɛn tɑkɑ koorɑ kpuro sɔɔ. \q1 \v 10 Yinni Gusunɔ, wunɛn tɑkɑ koorɑ kpuro yɑ koo nun bɛɛrɛ wɛ̃, \q1 kpɑ be bɑ sɑ̃ɑ wunɛɡibu bu nun siɑrɑ. \q1 \v 11 Bɑ koo wunɛn bɑndun bɛɛrɛn ɡɑri ɡere, \q1 kpɑ bu wunɛn dɑm ɡɑri kpɑrɑ \q1 \v 12 bu kɑ wunɛn sɔm mɑɑmɑɑkiɡinu tɔmbu sɔ̃ɔsi \q1 kɑ sere wunɛn bɑndun yiikon ɡirimɑ. \q1 \v 13 Wunɛn bɑndu tɑ ko n wɑ̃ɑwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 Mɛyɑ kɑɑ n tu dii sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 Yinni Gusunɔ u rɑ win nɔɔ mwɛɛnu yibie. \q1 Ye u mɔ̀ kpuro sɔɔ, u rɑ win tɔn ɡeeru sɔ̃ɔsi \f + \fr 145:13 \fr*\ft - Nɑɑ sinin bɔnu yɑ ǹ wɑ̃ɑ yellun tirenu kpuro sɔɔ. Adɑmɑ yɑ wɑ̃ɑ Heberum tireru ɡɑru sɔɔ te bɑ wɑ dɑ̃ku te.\ft*\f*. \q1 \v 14 Yinni Gusunɔ, ɑ rɑ tɔn be bɑ wɔrumɑɑ dɔɔ ɡɑbe, \q1 kpɑ ɑ be bɑ dɑm dwiiyɑ tɑ̃sisiɑ. \q1 \v 15 Tɔmbu kpurowɑ bɑ mɛɛrɑ wunɛn mi ɡiɑ kɑ yĩiyɔbu, \q1 domi wunɑ ɑ rɑ bu dĩɑnu wɛ̃ nin sɑɑ sɔɔ. \q1 \v 16 A rɑ wunɛn nɔmɑ dɛmiɛ \q1 kpɑ ɑ hunde koni bɑɑyere wɛ̃ yèn bukɑtɑ yɑ mɔ. \q1 \v 17 Yinni Gusunɔ, ɑ sɑ̃ɑwɑ ɡemɡii wunɛn swɛɛ kpuro sɔɔ. \q1 Mɛyɑ ɑ rɑ mɑɑ wunɛn wɔnwɔndu sɔ̃ɔsi sɔmɑ ye ɑ mɔ̀ kpuro sɔɔ. \q1 \v 18 Yinni Gusunɔ, be bɑ nun sokumɔ kɑ ɡɔ̃ru dɛɛrɔ, \q1 ben bɔkuɔrɑ ɑ rɑ n wɑ̃ɑ. \q1 \v 19 A rɑ be bɑ nun nɑsie kĩru yibie \q1 kpɑ ɑ ben wuri nɔ ɑ bu fɑɑbɑ ko. \q1 \v 20 A rɑ be bɑ nun kĩ kɔ̃su \q1 kpɑ ɑ tɔn kɔ̃sobu kɑm koosiɑ. \q1 \v 21 Kon wunɛ Yinni Gusunɔ tɔmɑ \q1 kpɑ tɔmbu kpuro bu wunɛn yĩsi dɛɛrɑru bɛɛrɛ wɛ̃ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \c 146 \q1 \v 1 I Yinni Gusunɔ siɑro. \q1 Nɛn bwɛ̃rɑ, ɑ Yinni Gusunɔ siɑro. \q1 \v 2 Kon wunɛ Yinni Gusunɔ siɑrɑ nɛn wɑ̃ɑrun tɔ̃nu kpuro sɔɔ. \q1 Kon wunɛ Gusunɔ nɛn Yinni womu kuɑ nɛn wɑ̃ɑrun tɔ̃nu kpuro sɔɔ. \q1 \v 3 I ku bɛɛn nɑɑnɛ doke sinɑmbu sɔɔ, \q1 bɑ sɑ̃ɑwɑ tɔmbu, \q1 bɑ ǹ kpɛ̃ bu bɛɛ fɑɑbɑ ko. \q1 \v 4 Ben wɛ̃siɑru tɑ rɑ doonɛwɑ kpɑ bu wurɑ bu ko tem. \q1 Yen tɔ̃ɔ te, ben himbɑ kpuro yɑ kɑm kuɑwɑ mi. \q1 \v 5 Doo nɔɔruɡiiwɑ wìn yĩiyɔbu wɑ̃ɑ wunɛ Gusunɔ Yɑkɔbun Yinni sɔɔ. \q1 Doo nɔɔruɡiiwɑ wi u win nɑɑnɛ doke Gusunɔ win Yinni sɔɔ. \q1 \v 6 Wiyɑ u wɔllu kɑ tem kuɑ kɑ nim wɔ̃ku \q1 kɑ ye yɑ wɑ̃ɑ ye kpuro sɔɔ. \q1 U sɑ̃ɑwɑ ɡemɡii sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 7 U rɑ be bɑ dɑm dɔremɔ ben ɡem wɛ̃. \q1 Kpɑ u be bɑ ɡɔ̃ɔru soore dĩɑnu wɛ̃. \q1 Yinni Gusunɔ u rɑ yobu yɑkie. \q1 \v 8 U rɑ wɔ̃kobu nɔni wukie. \q1 U rɑ be bɑ tɑɑre seeye. U rɑ ɡemɡibu kɑ̃. \q1 \v 9 U rɑ sɔbu kɔ̃su. U rɑ mɑɑ ɡɔminibu kɑ ɡobekubɑ nɔɔri. \q1 Kpɑ u tɔn kɔ̃sobun himbɑ kɑm koosiɑ. \q1 \v 10 Yinni Gusunɔ, u ko n bɑndu diiwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 Gusunɔ Siɔnin Yinni, u ko n wɑ̃ɑwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 Yen sɔ̃, i Yinni Gusunɔ siɑro. \c 147 \q1 \v 1 I Yinni Gusunɔ siɑro. \q1 Domi n wɑ̃ bu Gusunɔ bɛsɛn Yinni siɑrɑ. \q1 N mɑɑ wɑ̃ bu nùn tɔmɑ. \q1 \v 2 Yinni Gusunɔ u Yerusɑlɛmu seeyɑmɔ. \q1 U Yerusɑlɛmuɡii be bɑ rɑɑ yoru mwɛɛrɑ mɛnnɑmɔ. \q1 \v 3 U be bɑ nuki sɑnkire nukuru yɛmiɑsiɑmɔ. \q1 U ben mɛɛrɑn bosu bɔkumɔ. \q1 \v 4 U kperi ɡɑrimɔ mɑ u yin bɑɑyere yĩsiru kɛ̃mɔ. \q1 \v 5 Bɛsɛn Yinni u kpɑ̃, u mɑɑ dɑm mɔ. \q1 Win bwisi kun nɔru mɔ. \q1 \v 6 Yinni Gusunɔ u rɑ wɔnwɔndobu nɔɔri. \q1 Kpɑ u tɔn kɔ̃sobu surɑ sere temɔ. \q1 \v 7 I Yinni Gusunɔ siɑrɑbun womusu kuo. \q1 I Gusunɔ bɛsɛn Yinni siɑro kɑ mɔrɔku. \q1 \v 8 U rɑ de ɡuru wiru tu wɔllu wukiri, \q1 kpɑ u ɡurɑ sɔɔru kuɑ yu kɑ nɛ tem sɔɔ, \q1 kpɑ u yɑkɑsu kpiisiɑ ɡuunu wɔllɔ. \q1 \v 9 Wiyɑ u rɑ yɑɑ sɑbenu dĩɑnu wɛ̃, \q1 kpɑ u ɡunɔ binu dĩɑnu wɛ̃ sɑnɑm mɛ nu kuuki mɔ̀. \q1 \v 10 Win nɑɑnɛ kun wɑ̃ɑ dumin dɑm sɔɔ. \q1 Win yĩiyɔbu kun mɑɑ wɑ̃ɑ tɔnun dukɑn dɑm sɔɔ. \q1 \v 11 Be bɑ nùn nɑsie kɑ be bɑ win durom yĩiyɔ, beyɑ u kĩ. \b \q1 \v 12 Yerusɑlɛmu, ɑ Yinni Gusunɔ siɑro. \q1 Siɔni, ɑ Gusunɔ wunɛn Yinni bɛɛrɛ wɛ̃ɛyɔ. \q1 \v 13 Domi wiyɑ u rɑ wunɛn kɔnnɔn ɡɑmbon sɛ̃retii dɑm sire, \q1 kpɑ u wunɛn tɔmbu domɑru kuɑ. \q1 \v 14 U rɑ de bɔri yɛndu tɑ n wɑ̃ɑ wunɛn temɔ. \q1 Kpɑ u de ɑlikɑmɑ yɑ n yibɑ wunɛ sɔɔ. \q1 \v 15 U rɑ win woodɑbɑ nɔɔsie hɑnduniɑ sɔɔ. \q1 Win ɡɑri yi rɑ dukɑ dewɑ fuuku fuuku. \q1 \v 16 U rɑ de nim kperuɡim mu nɛ, \q1 kpɑ mu n buriri nɡe yɑ̃ɑ sɑnsu. \q1 U rɑ de ɡuru kpenu nu nɛ kpɑ nu n sɑ̃ɑ nɡe torom. \q1 \v 17 U rɑ n ɡuru kpee ni kɑsi mɔ̀wɑ tiɑ tiɑ. \q1 Wɑrɑ koo kpĩ u yɔ̃rɑ u yen wooru mɑ. \q1 \v 18 Ù n ɡɑri ɡeruɑ, nim kperuɡim mɛ, mu rɑ yɑndewɑ. \q1 Ù n mɑɑ derɑ woo ɡɑ mu swee, mu rɑ kokuwɑ mu doonɑ. \q1 \v 19 U win ɡɑri kɑ win woodɑbɑ kɑ win ɡere Yɑkɔbu wi bɑ mɔ̀ Isireli sɔ̃ɔwɑ. \q1 \v 20 U ǹ bweseru ɡɑru kue mɛ. \q1 Ten ɡɑru tɑ ǹ mɑɑ win woodɑbɑ yɛ̃. \q1 Yen sɔ̃, i Yinni Gusunɔ siɑro. \c 148 \q1 \v 1 I Yinni Gusunɔ siɑro. \q1 I Yinni Gusunɔ siɑro sɑɑ wɔllun di. \q1 I nùn siɑro sɑɑ wɔllun sɔɔ sɔɔn di. \q1 \v 2 Bɛɛ win ɡɔrɑdobɑ kpuro, i nùn siɑro. \q1 Bɛɛ win tɑbu kowobu kpuro, i nùn siɑro. \q1 \v 3 Sɔ̃ɔ kɑ suru, i nùn siɑro. \q1 Bɛɛ kperi kpuro, bɛɛ be i bɑllimɔ, i nùn siɑro. \q1 \v 4 Bɛɛ be i wɑ̃ɑ wɔllun sɔɔ sɔɔwɔ, i nùn siɑro. \q1 Bɛɛ nim mɛ mu wɑ̃ɑ wɔllɔ, i nùn siɑro. \q1 \v 5 U woodɑ wɛ̃, ye kpuro yɑ koorɑ. \q1 Ye kpuro yu nùn siɑro. \q1 \v 6 U ye tɑ̃sisiɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 U koo woodɑ yi, win tii kun mɑɑ ye sɑrɑmɔ. \q1 \v 7 Sɑɑ tem sɔɔn di, i Yinni Gusunɔ siɑro. \q1 Bɛɛ nim wɔ̃ku kɑ nim bwee bɑkɑnu kɑ yɛɛ nɑnumɡii yi yi wɑ̃ɑ sɔɔ, i Yinni Gusunɔ siɑro. \q1 \v 8 Dɔ̃ɔ kɑ ɡuru kpenu kɑ ɡuri bɑkɑ kɑ bukɔ kɑ woo bɔkɔ, \q1 bɛɛ be i win woodɑbɑ mɛm nɔɔwɑmmɛ, i Yinni Gusunɔ siɑro. \q1 \v 9 Bɛɛ ɡuunu kɑ ɡunɡunu kɑ dɑ̃ɑ ye yɑ rɑ mɑ kɑ sɛdurubɑ, \q1 i Yinni Gusunɔ siɑro. \q1 \v 10 Gbeeku yɛɛ kɑ yɑɑ sɑbenu kpuro kɑ yɛɛ yi yi kɑbirimɔ kɑ ɡunɔsu, \q1 i Yinni Gusunɔ siɑro. \q1 \v 11 Hɑnduniɑn sinɑmbu kɑ bwesenu kpuro kɑ sinɑ bibu kɑ hɑnduniɑn siri kowobu kpuro, \q1 i Yinni Gusunɔ siɑro. \q1 \v 12 Aluwɑɑsibɑ kɑ wɔndiɑbɑ, tɔkɔnu kɑ bibu, \q1 \v 13 bɛɛ kpuro, i Yinni Gusunɔn yĩsiru bɛɛrɛ wɛ̃ɛyɔ. \q1 Win yĩsirɑ kpɑ̃. Win ɡirimɑ yɑ wɔllu kɑ tem sɑre. \q1 \v 14 U win tɔmbu Isirelibɑ be, be bɑ nun nɑɑnɛ sɑ̃ɑ \q1 bɑ wɑ̃ɑ win bɔkuɔ dɑm wesiɑ mɑ n kuɑ bɛɛrɛ bɑkɑ. \q1 Yen sɔ̃, i Yinni Gusunɔ siɑro. \c 149 \q1 \v 1 I Yinni Gusunɔ siɑro. \q1 I Yinni Gusunɔ wom kpɔɔ kuo. \q1 I nùn tɔmɔ tɔmbun suunu sɔɔ be bɑ nùn nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 \v 2 Isireli, ɑ yɛ̃ɛrio wi u nun tɑkɑ kuɑ sɔɔ. \q1 Siɔniɡibu, i yɛ̃ɛrio bɛɛn sinɑ bokon sɔ̃. \q1 \v 3 I nùn siɑro kɑ yɑɑbu. \q1 I nùn siɑro kɑ bɑrɑnu kɑ mɔrɔkunu. \q1 \v 4 Yinni Gusunɔ u win tɔmbu kĩ. \q1 U rɑ wɔnwɔndobu bɛɛrɛ wɛ̃ u bu fɑɑbɑ ko. \q1 \v 5 Be bɑ Yinni Gusunɔ nɑɑnɛ sɑ̃ɑ, bu nɑsɑrɑ suo kɑ bɛɛrɛ bɑkɑ. \q1 Bu nuku dobun kuuki koowo ben kpin yenu wɔllɔ. \q1 \v 6 Bɑ n dɑ Gusunɔ siɑre kɑ bɑɑdommɑ \q1 kpɑ tɑkobi ye bɑ dɛ̃ɛrɑ biru kɑ wuswɑɑ yɑ n wɑ̃ɑ ben nɔmɑɔ \q1 \v 7 bu kɑ bwese tukunu mɔru kɔsie, \q1 kpɑ bu nu sɛɛyɑsiɑ. \q1 \v 8 Kpɑ bu nin sinɑmbu bɔke kɑ yɔni, \q1 kpɑ bu mɑɑ nin wiruɡibu bɔke kɑ sisu, \q1 \v 9 kpɑ bu nu siri nɡe mɛ bɑ yoruɑ. \q1 Yɑ ko n sɑ̃ɑwɑ bɛɛrɛ bɑkɑ win tɔmbun mi be bɑ nùn nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 I Yinni Gusunɔ siɑro. \c 150 \q1 \v 1 I Yinni Gusunɔ siɑro. \q1 I nùn siɑro win sɑ̃ɑ yerɔ. \q1 I nùn bɛɛrɛ wɛ̃ɛyɔ bɑtumɑ mi win yiiko yɑ sɔ̃ɔsirɑmɔ. \q1 \v 2 I nùn siɑro win sɔm mɑɑmɑɑkiɡii ni u kuɑn sɔ̃. \q1 I nùn bɛɛrɛ wɛ̃ɛyɔ nɡe mɛ win kpɑ̃ɑrɑ nɛ. \q1 \v 3 I nùn siɑro kɑ kɔbi. \q1 I nùn siɑro kɑ mɔrɔkunu kɑ ɡɔ̃ɔɡenu. \q1 \v 4 I nùn siɑro kɑ bɑrɑnu kɑ yɑɑbu. \q1 I nùn siɑro kɑ mɔrɔkunu kɑ koronu. \q1 \v 5 I nùn siɑro kɑ sɛkɛtirɛ ni nu som do. \q1 \v 6 Hunde koni bɑɑyere ye yɑ ɡesi wɛ̃siɑmɔ, yu Yinni Gusunɔ siɑro. \q1 I Yinni Gusunɔ siɑro.