\id MIC \ide UTF-8 \h Misee \mt1 MISEE \ip Misee kɑ Esɑi, wɑɑti tiɑ bɑ ben ɡɑri ɡeruɑ. Miseen tireru sɔɔ, u Isirelibɑ kɑ Yudɑbɑ ɡerusi yèn sɔ̃ weesu kɑ nɑɑnɛ sɑriru kɑ kɑrɑnɑbu kɑ dɑm dɔrebu kɑ sere dɑɑ bɔɔbɔyɑ yɑ wɑ̃ɑ ben suunu sɔɔ. Gobiɡibun ɑrumɑni kun bu turɑ sere bɑ mɑɑ sɑ̃ɑrobu kɑ tɔn kurɔbu ɡirɑmɔ bɑ bu ben yɛnusu wɔrɑrimɔ. Ben wiruɡibu bɑ nɔm birɑn kɛ̃nu mwɑɑmɔ. Ben yɑ̃ku kowobu kɑ Gusunɔn sɔmɔbu bɑ tɔmbu ɡobi mwɑɑrimɔ bu sere ben sɔmburu ko. Durum yenibɑ kpuron sɔ̃nɑ Misee u bu ɡerusi. Yen biru, u bu sɔ̃ɔwɑ mɑ Gusunɔn durom mu kpɑ̃. Yen sɔ̃, bu de bu ɡɔ̃ru ɡɔsiɑ kpɑ bu wurɑmɑ Yinni Gusunɔn mi. Mɛyɑ u mɑɑ sɑ̃ɑrobu dɑm kɛ̃mɔ bu kɑ ben tii Gusunɔ wɛ̃. Yinni Gusunɔ u rɑ kpuro ko dee dee. Yen sɔ̃nɑ n ǹ koorɔ u kun kɔ̃sɑn kowobu sɛɛyɑsie. Sɔ̃ɔ teeru u koo win tɔmbu yɑkiɑ u bu yɑrɑ sekurun di. Kpɑ u de bɔri yɛndu kɑ ɡem mu n wɑ̃ɑ ben suunu sɔɔ. \is1 Tire ten kpunɑɑ \iq1 1. Isirelibɑn torɑnu kɑ ben sɛɛyɑsiɑbu, wiru 1n di sere wiru 3. \iq1 2. Yinni Gusunɔn durom, wiru 4n di sere wiru 5. \iq1 3. Yinni Gusunɔ u koo win tɔmbu siri, wiru 6:1n di sere wiru 7:7. \iq1 4. Gusunɔn nɔɔ mwɛɛ duronu, wiru 7:8-20. \ie \c 1 \p \v 1 Yudɑbɑn sinɑ boko Yotɑmu kɑ Akɑsi kɑ Esekiɑsi ben wɑɑti sɔɔrɑ Yinni Gusunɔ u Misee Mɔresɛtiɡii sɔ̃ɔwɑ ye yɑ koo Sɑmɑri kɑ Yerusɑlɛmu deemɑ. \s1 Yinni Gusunɔ \s2 u win tɔmbu tɑɑrɛ wɛ̃ \q1 \v 2 Bɛɛ bwesenu kpuro, i swɑɑ dɑkio. \q1 Bɛɛ hɑnduniɑɡibu, i swɑɑ tem kpĩiyɔ i nɔ. \q1 Yinni Gusunɔ u koo nɑ sɑɑ win wɑ̃ɑ yee dɛɛrɑrun di u bɛɛ tɑɑrɛ wɛ̃. \q1 \v 3 Wee u yɑrim wee sɑɑ win wɑ̃ɑ yee ten min di, \q1 u sĩimɔ ɡuunun wɔllɔ. \q1 \v 4 Ù n nu tɑɑrɑ, nu rɑ numwɑ. \q1 Kpɑ wɔwi yi n yɑndɑmɔ nɡe ɡum yɑrum \q1 ǹ kun mɛ nɡe nim mɛ mu sɑrɑm wee ɡunɡunun di. \q1 \v 5 Isirelibɑ Yɑkɔbun bibun torɑnun sɔ̃nɑ \q1 yeni kpuro yɑ koorɑ. \q1 Wɑrɑ u Isirelibɑ dɑm kɑ̃ bu kɑ Gusunɔ seesi. \q1 Ben wuu mɑro Sɑmɑriwɑ. \q1 Wɑrɑ u Yudɑbɑ suremɔ bũu sɑ̃ɑru sɔɔ. \q1 Ben wuu mɑro Yerusɑlɛmuwɑ. \q1 \v 6 Yinni Gusunɔ u nɛɛ, yenibɑrɑ yɑ koo de Sɑmɑri yu ko bɑnsu \q1 kpɑ bu resɛm duure mi. \q1 U koo yen ɡɑnin kpenu sure sere wɔwɑn sɔɔwɔ. \q1 Kpɑ bu yen kpɛɛkpɛɛku wɑ. \q1 \v 7 Bɑ koo yen bwɑ̃ɑrokunu kpuro kɔsuku. \q1 Kɛ̃ɛ ni bɑ rɑɑ wɑ, bɑ koo nu dɔ̃ɔ mɛni. \q1 U koo de bu yen bũnun sɑ̃ɑ yɑ̃nu kpuro ɡurɑ. \q1 Domi sɑkɑrɑ ɡobiyɑ \f + \fr 1:7 \fr*\fk sɑkɑrɑ ɡobi \fk*\ft - Ben bũu sɑ̃ɑru sɔɔ bɑ rɑ sɑkɑrɑru ko kɑ kurɔ be bɑ rɑ n wɑ̃ɑ ben bũu diru mi. Sɑkɑrɑ ɡobi yirɑ bɑ kɑ dii te bɑnɑ.\ft*\f* bɑ kɑ nu dwɑ. \q1 Tɛ̃, tɔn tukobu bɑ koo nu ɡurɑ bu kɑ sɑ̃ɑru ko. \s1 Wɑhɑlɑ yɑ Yerusɑlɛmu deemɑ \q1 \v 8 Nɛ Misee kon weeweenu ko n swĩ. \q1 Kon sĩ tereru, kɑ nɑɑ dirisu. \q1 Kon wuri ko nɡe ɡbeeku bɔ̃ɔ. \q1 Kpɑ n swĩ nɡe tɑɑtɑɑru. \q1 \v 9 Sɑmɑrin nɔni swɑ̃ɑ te yɑ wɑ sere tɑ Yudɑbɑ ɡirɑri, tɑ ǹ kpeemɔ. \q1 Wee tɑ tunumɑ sere Yerusɑlɛmu nɛn tɔmbun wuun kɔnnɔwɔ. \q1 \v 10 I ku ye kpɑrɑ Gɑtiɔ. \q1 I ku mɑɑ swĩ Akoɔ. \q1 I bindio tuɑ sɔɔ nuku sɑnkirɑnun sɔ̃ Bɛti Leɑfɑrɑɔ. \q1 \v 11 Wee bɛɛ Sɑfiriɡibu bɑ koo bɛɛ yoru mwɛɛri, \q1 kpɑ i n wɑ̃ɑ tereru kɑ sekuru sɔɔ. \q1 Sɑnɑniɡibu bɑ ǹ kɑ̃kɔ bu yɑri ben wuun di. \q1 Bɛtisɑleɡibun weeweenu derɑ bɑ ǹ wɑ̃ɑ yeru mɔ. \q1 \v 12 Mɑrɔtiɡibu bɑ diirimɔ ben ɑlɑfiɑn sɔ̃. \q1 Nɔni swɑ̃ɑ te, tɑ weewɑ Yinni Gusunɔn min di. \q1 Tɑ mɑɑ Yerusɑlɛmun ɡbɑ̃rɑ kɔnnɔ ɡirɑri. \q1 \v 13 Bɛɛ Lɑkisiɡibu i bɛɛn kɛkɛ yi dumi ɡɑwe sɔɔru kowo. \q1 Domi i Isirelibɑn dɑɑ kɔ̃sɑ sɑɑrimɔ. \q1 Mɑ i derɑ Yerusɑlɛmuɡibu bɑ mɑn seesi. \q1 \v 14 Yen sɔ̃nɑ i ko tɛ̃ kɑrɑnɑ kɑ Mɔresɛti Gɑtiɡibu. \q1 Akisibuɡibɑ kun mɑɑ Isirelibɑn sinɑmbu somiru wee. \q1 \v 15 Bɛɛ Mɑresɑɡibu, Yinni Gusunɔ u koo kpɑm bɛɛ yibɛrɛ kpɑo nɔmu sɔndiɑ. \q1 Isirelibɑn sinɑ yiikoɡibu bɑ koo dɑ bu kuke kpee te bɑ mɔ̀ Adulɑmuɔ. \q1 \v 16 Bɛɛ Yerusɑlɛmuɡibu, i bɛɛn seri kɔniɔ i wii kpɑrɑnu yi nuku sɑnkirɑnun sɔ̃. \q1 I swĩiyɔ bɛɛn bii be i kĩn sɔ̃. \q1 Wee bɑ koo bu mwɛɛri bu kɑ dɑ tem tukumɔ. \s1 Be bɑ tɔmbu dɑm dɔremɔ \c 2 \q1 \v 1 Bɔ̃rurobɑ be bɑ rɑ n kɔ̃sɑ bwisikumɔ wɔ̃kuru mi bɑ kpĩ. \q1 Bɑ̀ n seewɑ buru buru kpɑ bu ye ko yèn sɔ̃ bɑ yen dɑm mɔ. \q1 \v 2 Bɑ̀ n ɡoon ɡberu binɛ kuɑ, kpɑ bu tu mwɑ. \q1 Bɑ̀ n ɡoon diru binɛ kuɑ, kpɑ bu tu mwɑ. \q1 Bɑ rɑ yɛ̃ro kɑ win yɛnuɡibu dɑm dɔrewɑ \q1 kpɑ bu du bu ben dukiɑ kpuro ɡurɑ. \q1 \v 3 Yen sɔ̃nɑ Yinni Gusunɔ u nɛɛ, wee nɑ kɔ̃sɑn sɔɔru mɔ̀ tɔn ben sɔ̃. \q1 Bɑ ǹ mɑɑ kpɛ̃ bu ye dukɑ suuri. \q1 Mɛyɑ bɑ ǹ mɑɑ kpɛ̃ bu sĩ bɑ n wĩiru yɔ̃rɑsie dɑm dɑm. \q1 Domi tɔ̃ɔ te tɑ wee mi, tɔ̃ɔ kɔ̃surɑ. \q1 \v 4 Yen tɔ̃ɔ te, bɑ koo ɡɔɔ wurɑ yeni ko bu nɛɛ, \q1 wee! Bɑ bu ɡurɑ kpuro mɑm mɑm. \q1 Ben tɔmbu bɑ ǹ mɑɑ tem mɔ. \q1 Bɑ bu ɡirɑ ben ɡbeɑn di. \q1 Bɑ ye bɔnu kuɑ ben tii tiinɛ sɔɔ. \q1 Mbɑn sɔ̃nɑ bɑ bu ɡurɑ nɡe mɛ. \q1 \v 5 Adɑmɑ sɑɑ ɡɑɑ sisi yè sɔɔ ben ɡoo kun mɑɑ tem wɑsi \q1 Yinni Gusunɔn tɔmbu bɑ̀ n tem bɔnu mɔ̀. \s1 Gɑbu bɑ Gusunɔn sɔmɔ \s2 Miseen ɡɑri siki \q1 \v 6 Ben ɡɑbɑ bɑ seewɑ bɑ Misee sɔ̃ɔwɑ bɑ nɛɛ, \q1 ɑ ku mɑɑ ɡɑri suni ɑ n mɔ̀, kɔ̃sɑ ye, yɑ weewɑ kɑm kɑm. \q1 \v 7 Bɑ Isirelibɑn bweseru bɔ̃rusiwɑ? \q1 Yinni Gusunɔ u suuru kpɑnɑwɑ? \q1 Nɡe mɛyɑ u rɑ rɑɑ sun kue? \q1 Adɑmɑ Misee bu wisɑ u nɛɛ, \q1 ɡɑri doriyɑ nɑ ɡerumɔ be bɑ kom ɡem mɔ̀n sɔ̃. \q1 \v 8 Adɑmɑ bɛɛyɑ Yinni Gusunɔ u sɔ̃ɔmɔ u mɔ̀, \q1 i kuɑ win tɔmbun yibɛrɛbɑ. \q1 I tɔmbu sɛ̃re be bɑ wee tɑbu ɡberun di i ben yɑ̃nu potirɑ. \q1 \v 9 I ben kurɔbu ɡirɑ sɑɑ yɛnu si bɑ kĩn min di, \q1 mɑ i derɑ ben bibɑ kun mɑɑ ɡirimɑ wɑsi sere kɑ bɑɑdommɑɔ yè nɑ rɑɑ bu wɛ̃. \q1 \v 10 I seewo i doonɑ, \q1 i ǹ mɑɑ bɔri yɛndu wɑsi tem mɛ sɔɔ. \q1 Wɑhɑlɑ bɑkɑ yɑ bɛɛ mɑrɑ bɛɛn mɛm nɔɔbu sɑrirun sɔ̃. \q1 \v 11 Domi Gusunɔn sɔmɔ benin bweserɑ i rɑ kɑ̃ \q1 be bɑ rɑ bɛɛ weesu kue bu nɛɛ, \q1 i ko i tɑm wɑ i nɔ, yen tɑm bɔɔbɔm mɑm. \s1 Yinni Gusunɔ \s2 u koo Isireli be bɑ tie mɛnnɑ \q1 \v 12 Yinni Gusunɔ u nɛɛ, \q1 bɛɛ Isirelibɑ, Yɑkɔbun bweseru, \q1 kon bɛɛ be i tie kpuro mɛnnɑ. \q1 Kon bɛɛ mɛnnɑ nɡe yɑ̃ɑnu ɡɔ̃ɔ teu sɔɔ. \q1 Kpɑ i n wɑ̃ɑ sɑnnu nɡe yɑ̃ɑnu kpɑrɑ yerɔ. \q1 Bɛɛn tem mu koo tɔmbu yibu. \q1 \v 13 Nɛ, Yinni Gusunɔ bɛɛn sinɑ boko, \q1 nɛnɑ nɑ bɛɛ kpɑre. \q1 Kon nɑ n bɛɛ swɑɑ ɡbiiye. \q1 Nɛnɑ kon bɛɛ swɑɑ kɛniɑ i kɑ yɑkiɑrɑ. \q1 I ko i swɑɑ ɡĩɑ kpɑ i yɑri min di. \s1 Misee u Isirelibɑn wiruɡibu \s2 kirɔ mɔ̀ \c 3 \q1 \v 1 Bɛɛ Isirelibɑ Yɑkɔbun bweserun wiruɡibɑ nɑ kɑ yɑ̃. \q1 N ǹ bɛɛyɑ n weenɛ i n woodɑbɑ yɛ̃? \q1 \v 2 Adɑmɑ wee i ǹ ɡeɑ kĩ, \q1 kɔ̃sɑ i kĩ. \q1 I rɑ tɔmbu ben ɡɑ̃ɑnu kpuro mwɑɑriwɑ. \q1 Kpɑ i bu yɔ̃su tereru. \q1 \v 3 I rɑ bu diwɑ mɑm mɑm nɡe yɑɑ ye bɑ kokɑ bɑ kukunu kɔsukɑ, \q1 mɑ bɑ ye bɔtirɑ bɑ doke wekerɔ. \q1 \v 4 Yen sɔ̃nɑ ì n Yinni Gusunɔ kɑnɑ u bɛɛ somi, \q1 u ǹ bɛɛ wisimɔ. \q1 U koo bɛɛ biru kisiwɑ kɔ̃sɑ ye i kuɑ min sɔ̃. \s1 Gusunɔn sɔmɔ \s2 be bɑ Isirelibɑ nɔni wɔ̃kumɔ \p \v 5 Misee u nɛɛ, wee ye Yinni Gusunɔ u ɡerumɔ sɔmɔ be bɑ win tɔmbu nɔni wɔ̃kumɔn sɔ̃. U nɛɛ, \q1 bɑ̀ n bu ɡɑ̃ɑnu nɔɔ dokeɑ, \q1 bɑ rɑ nɛɛwɑ, bɔri yɛndɑ wee. \q1 Bɑ̀ kun mɑɑ bu ɡɑ̃ɑnu wɛ̃, \q1 kpɑ bu nɛɛ, tɑbu sisi. \q1 \v 6 Yen sɔ̃, bɑ ǹ mɑɑ yɑm wɑsi. \q1 Bɑ ǹ mɑɑ win ɡɑri mɔ̀. \q1 Yɑm wɔ̃kurɑ koo kɑ bu sikerenɑ. \q1 Bɑ ǹ mɑɑ ɡɑ̃ɑnu wɑsi. \q1 \v 7 Sɔmɔ be, bɑ koo ben wuswɑɑ wukiriwɑ sekurun sɔ̃. \q1 Domi Yinni Gusunɔ u ǹ bu wisimɔ. \q1 \v 8 Adɑmɑ nɛ Misee, kon nɑ n dɑm yibɑwɑ. \q1 Domi Yinni Gusunɔ u mɑn win Hunde wɛ̃. \q1 Nɑ ɡem kɑ wɔruɡɔru sebuɑ. \q1 Mɑ nɑ Isirelibɑ, be Yɑkɔbun bweseru ben mɛm nɔɔbu sɑriru sɔ̃ɔmɔ. \s1 Yerusɑlɛmu koo ko bɑnsu \q1 \v 9 Bɛɛ Isirelibɑ Yɑkɔbun bweserun wiruɡibu, \q1 i swɑɑ dɑkio i nɔ. \q1 I ku rɑ ɡem kɑ̃. \q1 I rɑ mu ɡɔsiewɑ kɔ̃sɑ. \q1 \v 10 Wee i tɔmbu ɡoomɔ, \q1 i ben dukiɑ suɑmɔ i kɑ Yerusɑlɛmu bɑnimɔ. \q1 \v 11 Mɑ i nɔm birɑn kɛ̃nu mwɑɑmɔ i sere siri. \q1 Yɑ̃ku kowobu bɑ rɑ ɡinɑ tɔmbu ɡobi mwɑɑriwɑ bu sere woodɑ sɔ̃ɔsi, \q1 kpɑ Gusunɔn sɔmɔbu bu ɡobi mwɑ bu sere win ɡɑri ɡere. \q1 Kpɑ bɑ n sere mɔ̀ bɑ sɑ̃ɑwɑ Gusunɔn tɔmbu. \q1 Gɑ̃ɑnu kun bu deemɑmɔ yèn sɔ̃ u kɑ bu wɑ̃ɑ. \q1 \v 12 Tɛ̃, bɛɛn sɔ̃, bɑ koo Siɔni kɛrɑ nɡe ɡbee te bɑ wukɑ. \q1 Kpɑ Yerusɑlɛmu yu ko bɑnsu. \q1 Kpɑ ɡuu te tɑ wɑ̃ɑ sɑ̃ɑ yerɔ tu kikisu kpi. \s1 Yerusɑlɛmu yɑ ko n wɑ̃ɑ \s2 bɔri yɛndu sɔɔ \c 4 \q1 \v 1 Sɑɑ ɡɑɑ sisi yè sɔɔ ɡuu tèn mi Yinni Gusunɔn sɑ̃ɑ yerɑ rɑɑ ɡire, \q1 tɑ koo ɡuu ni nu tie bɛɛrɛ kerɑ. \q1 Kpɑ bwese dɑbinu nu nɑ mi, \q1 \v 2 nu nɛɛ, i nɑ su dɑ Yerusɑlɛmuɔ Yinni Gusunɔn ɡuurɔ \q1 mi Isirelibɑ bɑ rɑ nùn sɑ̃, \q1 kpɑ u sun win swɛɛ sɔ̃ɔsi su sĩ yi sɔɔ. \q1 Min diyɑ u koo win woodɑ yɑrɑ kpɑ u ɡɑri ɡerumɑ. \q1 \v 3 U koo bwese dɑbinu siri, \q1 ni nu dɑm mɔ nu nɑ tontonden di. \q1 Kpɑ bwese ni, nu nin tɑkobibɑ bɔɔri nu kɑ tebonu seku. \q1 Mɛyɑ nu koo nin yɑɑsi bɔɔri nu wobɑ so. \q1 Bweseru ɡɑrɑ kun ɡɑru seesimɔ. \q1 Bɑ ǹ mɑɑ tɑbun ɡɑri mɔ̀ ben suunu sɔɔ. \q1 \v 4 Bɑɑwure u ko n wɑ̃ɑ win ɡberu kpɑɑnɛɔ bɔri yɛndu sɔɔ. \q1 Goo kun mɑɑ nùn nɑndɑsiɑmɔ. \q1 Gusunɔ wɔllu kɑ tem Yinniwɑ u yeni ɡeruɑ. \q1 \v 5 Bweseru bɑɑtere tɑ rɑ kɑ̃wɑ tu ten bũu mɛm nɔɔwɑ. \q1 Adɑmɑ bɛsɛ, Gusunɔ bɛsɛn Yinniwɑ sɑ ko mɛm nɔɔwɑ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \s1 Yinni Gusunɔwɑ u sɑ̃ɑ sunɔ \s2 Yerusɑlɛmuɔ \q1 \v 6 Tɔ̃ru ɡɑrɑ sisi tè sɔɔ kon be bɑ mɛɛrɑ kuɑ mɛnnɑ, \q1 kpɑ n be bɑ kpikiru suɑ sokusiɑmɑ, \q1 be, be nɑ rɑɑ nɔni sɔ̃ɔwɑ mi. \q1 \v 7 Kon be bɑ mɛɛrɑ kuɑ mi mɛnnɑ. \q1 Kpɑ be, bɑ n sɑ̃ɑ nɛn tɔmbun sukum mɛ mu tie. \q1 Kpɑ n be, be bɑ rɑɑ kpikiru suɑ mi ko bwese dɑmɡiru. \q1 Kpɑ nɛ, Yinni Gusunɔ nɑ n sɑ̃ɑ ben sunɔ Siɔniɔ sere kɑ bɑɑdommɑɔ. \q1 \v 8 Wunɛ Yerusɑlɛmun ɡuuru, \q1 wunɛ wi ɑ sɑ̃ɑ nɡe wuu kɔ̃sobun diru, \q1 ɑ tɔmbu kɔ̃su, \q1 kɑɑ mɑɑ wunɛn bɛɛrɛ wɑ nɡe yellu. \q1 Domi Yerusɑlɛmu yɑ koo kpɑm ko Isirelibɑn wuu mɑro. \s1 Yerusɑlɛmuɡibun nɔni \s2 swɑ̃ɑru kɑ ben yɑkiɑbu \q1 \v 9 Mbɑn sɔ̃nɑ i kuuki mɔ̀ bɛɛ Yerusɑlɛmuɡibu. \q1 Mbɑn sɔ̃nɑ i tii tɛ̃birimɔ nɡe tɔn kurɔ wi kĩ u mɑ. \q1 Mɑnɑ bɛɛn sunɔ u wɑ̃ɑ. \q1 Mɑnɑ bɛɛn bwisi kɛ̃ɔbu bɑ dɑ. \q1 \v 10 Bɛɛ Yerusɑlɛmuɡibu, i wuri koowo \q1 nɡe tɔn kurɔ wi u yiire u kĩ u mɑ. \q1 Domi tɛ̃, i ko i yɑri Yerusɑlɛmun di. \q1 Kpɑ i dɑ i n wɑ̃ɑ yɑkɑsɔ. \q1 Bɑ koo kɑ bɛɛ dɑ sere Bɑbiloniɔ. \q1 Adɑmɑ Yinni Gusunɔ u koo rɑ bɛɛ yɑkiɑmɑ min di. \q1 Kpɑ u bɛɛ wɔrɑ bɛɛn yibɛrɛbɑn nɔmɑn di. \q1 \v 11 Tɛ̃, bwese dɑbinu nu mɛnnɑmɔ nu kɑ bɛɛ seesi. \q1 Nu mɔ̀, su de ben wuu Yerusɑlɛmu ye, yu bɛɛrɛ biɑ, yu ko bɑnsu. \q1 Kpɑ sɑ n su mɛɛrɑ. \q1 \v 12 Adɑmɑ tɔn be, bɑ ǹ yɛ̃ himbɑ ye Yinni Gusunɔ u yi win tɔmbun sɔ̃. \q1 Bɑ ǹ win bwisikunu yɛ̃. \q1 U kĩ u bu mɛnnɑ nɡe ɑlikɑmɑ ye bɑ subɑ mi bɑ rɑ ye so. \q1 \v 13 Yinni Gusunɔ u nɛɛ, \q1 bɛɛ Yerusɑlɛmuɡibu, i seewo i bɛɛn yibɛrɛbɑ so nɡe ɑlikɑmɑ. \q1 Kon de i n dɑm mɔ nɡe kɛtɛn kɔbɑ ye yɑ dɑm mɔ nɡe sisu. \q1 Mɑ yen nɑɑ konnu nu dɑm mɔ nɡe sii ɡɑndu. \q1 I ko i bwese dɑbinu munkuwɑ. \q1 Kpɑ i ben ɑrumɑni ɡeɑ mwɑ i nɛ Gusunɔ tem kpuron Yinni yiiyɑ. \c 5 \q1 \v 1 Adɑmɑ bɛɛ Yerusɑlɛmuɡibu, \q1 i bɛɛn tɑbu kowobu mɛnnɑmɑ. \q1 Wee bɑ bɛɛ tɑrusi. \q1 Mɑ bɑ bɛɛn sinɑ boko soomɔ bɑɑnɔ kɑ bokunu. \s1 Fɑɑbɑ kowo koo yɑriwɑ \s2 Bɛtelehɛmun di \q1 \v 2 Yinni Gusunɔ u nɛɛ, \q1 wunɛ Bɛtelehɛmu, Efɑrɑtɑɡibun wuu, \q1 wunɑ ɑ piiburu bo Yudɑn wusu sɔɔ. \q1 Adɑmɑ wunɛn min diyɑ kpɑro koo yɑri \q1 wi u koo nɛn tɔmbu Isirelibɑ kpɑrɑ. \q1 U wɑ̃ɑwɑ sɑɑ yee yellun di. \q1 \v 3 Adɑmɑ ko nɑ n ɡinɑ nɛn tɔn be deriwɑ ben yibɛrɛbɑn nɔmɑ sɔɔ \q1 sere kurɔ wì u koo kpɑro wi mɑ, u kɑ mɑ. \q1 Be bɑ kpikiru dɑ, bɑ koo ɡɔsirɑmɑ bu Isireli be bɑ tie deemɑ. \q1 \v 4 Kpɑ kpɑro wi nɑ bɛɛ nɔɔ mwɛɛru kuɑ mi, \q1 u bɛɛ nɛn tɔmbu mɛnnɑ u kpɑrɑ mɑm mɑm \q1 kɑ nɛ, Yinni Gusunɔn dɑm kɑ nɛn yiiko. \q1 Win tɔmbu bɑ ko n wɑ̃ɑ bɔri yɛndu sɔɔ. \q1 Kpɑ u yĩsiru yɑri hɑnduniɑn ɡoonu nnɛ ye sɔɔ. \q1 \v 5 Wiyɑ u koo kɑ bɔri yɛndu nɑ. \q1 Asiriɡibu bɑ̀ n nɑ, bɑ bɛsɛn tem wɔri \q1 bɑ duɑ sere bɛsɛn sinɑ kpɑɑrɔ, \q1 sɑ ko bɛsɛn kpɑro be bɑ dɑm bo seeyɑ bu bu wɔri. \q1 \v 6 Ben tɑbu yɑ̃nun sɔ̃, \q1 bɑ koo Asiriɡibu kɑ Nimuroduɡii be tɑɑre, \q1 kpɑ bu sun wɔrɑ Asiriɡibu bɑ̀ n bɛsɛn tem wɔrimɑ. \s1 Isireli be bɑ wɑ̃ɑ \s2 bwese ni nu tien suunu sɔɔ \q1 \v 7 Isireli be bɑ tiɑrɑ bɑ ko n wɑ̃ɑ tɔn dɑbinun suunu sɔɔ nɡe kɑko ɑrufɑɑniɡiru \q1 te Yinni Gusunɔ u derɑ tɑ wɔrumɑ, \q1 ǹ kun mɛ nɡe ɡurɑ ye yɑ nɛmɔ tɛɛru, \q1 yɑ ǹ ɡɑ̃ɑnu yĩiyɔ tɔnun min di. \q1 \v 8 Isireli be bɑ tiɑrɑ bɑ ko n wɑ̃ɑ tɔmbun suunu sɔɔ, \q1 kpɑ bɑ n dɑm mɔ nɡe ɡbee sunɔ ɡe ɡɑ wɑ̃ɑ ɡbeeku yɛɛn suunu sɔɔ, \q1 ǹ kun mɛ yɑ̃ɑ ɡɔ̃ɔ sɔɔ. \q1 Mi ɡɑ duɑ kpuro, ɡɑ rɑ yɑɑ kɑsukuwɑ ɡu mwɛ. \q1 Goo kun mɑɑ kpɛ̃ u ɡu mwɑɑri. \q1 \v 9 Isirelibɑ, i seewo i bɛɛn yibɛrɛbɑ wɔri. \q1 Kpɑ i bu ɡo mɑm mɑm. \s1 Yinni Gusunɔ \s2 u ye bɑ ɡbɑlli wunɑ \q1 \v 10 Yinni Gusunɔ u nɛɛ, \q1 tɔ̃ru ɡɑrɑ sisi tè sɔɔ kon bɛɛn dumi kɑ bɛɛn tɑbu kɛkɛbɑ kpeerɑsiɑ. \q1 \v 11 Kpɑ n bɛɛn wusu kɑm koosiɑ. \q1 Kpɑ n bɛɛn ɡbɑ̃rɑnu suriri. \q1 \v 12 Kon bɛɛn dobo doboɡibu ɡo. \q1 I ǹ mɑɑ ben dobo dobo wɑsi bɛɛn suunu sɔɔ. \q1 \v 13 Kon bwɑ̃ɑrokunu kɑ kpee ni i ɡirɑ kɔsuku. \q1 I ǹ mɑɑ nu sɑ̃ɑmɔ. \q1 \v 14 Kon bũu wi bɑ mɔ̀ Asitɑɑten sɑ̃ɑ yerun dɑ̃nu wukiri. \q1 Kpɑ n bɛɛn wusu kɔsuku. \q1 \v 15 Nɛn mɔru koo se, \q1 kpɑ n nɛn dɑm sɔ̃ɔsi bwese ni nu ǹ mɑn mɛm nɔɔwɑmmɛn mi. \s1 Yinni Gusunɔ u win tɔmbu \s2 tɑɑrɛ wɛ̃ɛmɔ \c 6 \q1 \v 1 I swɑɑ dɑkio ye nɛ, Yinni Gusunɔ nɑ ɡeruɑ. Nɑ nɛɛ, \q1 Isirelibɑ, i seewo \q1 i kɑ tii yinɑ ɡuunu kɑ ɡunɡunun wuswɑɑɔ. \q1 \v 2 Bɛɛ ɡuunu, i swɑɑ dɑkio. \q1 Bɛɛ tem kpɛɛkpɛɛku dɑmɡinu, \q1 nɛ, Yinni Gusunɔ nɑ nɛn tɔmbu tɑɑrɛ wɛ̃ɛmɔ. \q1 Nɑ kĩ n bu siribu soku. \q1 \v 3 Bɛɛ Isirelibɑ, bɛɛ nɛn tɔmbu, kɔ̃sɑ mbɑ nɑ bɛɛ kuɑ. \q1 Mɑ sɔɔrɑ nɑ derɑ i wɑsirɑ. \q1 I mɑn wisio. \q1 \v 4 I mɑn tɑɑrɛ wɛ̃ɛmɔ yèn sɔ̃ nɑ bɛɛ Isirelibɑ yɑrɑ sɑɑ Eɡibitin di? \q1 Ǹ kun mɛ yèn sɔ̃ nɑ bɛɛ yɑrɑ sɑɑ yorun di? \q1 Ǹ kun mɛ yèn sɔ̃ nɑ bɛɛ kpɑro beni ɡɔriɑmɑ, Mɔwisi kɑ Aroni kɑ Mɑriɑmu? \q1 \v 5 Bɛɛ nɛn tɔmbu, i yɑɑyo kɔ̃sɑ ye Bɑlɑki Mɔɑbun sinɑ boko u bwisikɑ u bɛɛ kuɑ. \q1 I mɑɑ yɑɑyo ye Bɑlɑmu Beorin bii u nùn wisɑ. \q1 Nɑ bɛɛ yɔ̃siri bɛɛn sɑnum sɔɔ sɑɑ Sitimun di sere Giliɡɑliɔ. \q1 Mɑ i nɛn durom wɑ mɛ nɛ, Yinni Gusunɔ nɑ bɛɛ kuɑ. \s1 Ye Yinni Gusunɔ u tɔmbu \s2 bikiɑmɔ \q1 \v 6 Kɛ̃ɛ terɑ̀ kon kɑ Yinni Gusunɔ wi, wi u kpuro kere dɑɑwɑ \q1 nɑ̀ n dɔɔ win sɑ̃ɑ yerɔ. \q1 Kɛ̃ɛ terɑ̀ ko nɑ n nɛni n kɑ nùn yiirɑ. \q1 Nɑɑ wɔ̃ɔ tiɑɡiɑ kon kɑ nùn yɑ̃ku dɔ̃ɔ mwɑɑrɑruɡiru kuɑ? \q1 \v 7 Yinni Gusunɔ u yɑ̃ɑ kinɛ dɑbi dɑbinun bukɑtɑ mɔ? \q1 Gum kotosun bukɑtɑwɑ u mɔ? \q1 Nɛn bii ɡbiikoowɑ kon nùn wɛ̃ u sere mɑn nɛn torɑnu suuru kuɑ? \q1 \v 8 Aɑwo, Yinni Gusunɔ u tɔmbu ɡeɑ sɔ̃ɔsi ye u rɑ kɑ̃. \q1 Ye u bu kɑnɑmɔ bu ko, \q1 yerɑ bu ben berusebu wɛ̃ ye n sɑ̃ɑ beɡiɑ. \q1 Kpɑ bu bu kĩru sɔ̃ɔsi. \q1 Kpɑ bu wi, Gusunɔ ben Yinni swĩi kɑ tii kɑwɑbu. \s1 Yinni Gusunɔ u rɑ ɡbɛnɔbu \s2 kɑ dɑɑ bɔɔbɔyɑɡibu sɛɛyɑsie \q1 \v 9 Yinni Gusunɔ u kɑ Yerusɑlɛmuɡibu yɑ̃. \q1 Wi u bwisi mɔ, u koo nùn nɑsiɑ. \q1 Bɛɛ Yudɑbɑ, i de nɛn siribu bu bɛɛ yeeri. \q1 \v 10 Kon wurɑ tɔn kɔ̃so u dukiɑ ɡure win dirɔ kɑ ɡbɛnɑ? \q1 Kpɑ u n sɑkɑku mɔ ɡe nɑ ǹ kĩ? \q1 \v 11 I tɑmɑɑ wi u kilo weesuɡiɑ mɔ u dɛɛre? \q1 \v 12 Wee bɛɛn ɡobiɡibu bɑ tɔmbu dɑm dɔremɔ, \q1 bɑ rɑ n weesu mɔ̀. \q1 Kpɑ bɑ n ɡɑbu nɔni wɔ̃kumɔ kɑ ben ɡɑri. \q1 \v 13 Tɛ̃, nɑ sɔɔru kpɑ n kɑ bɛɛ sɛ̃suku bɛɛn durum sɔ̃, \q1 kpɑ i kɑm ko. \q1 \v 14 I ko i di, ɑdɑmɑ i ǹ debumɔ. \q1 I ko i nɔɔɡiru suɑ ɡɔ̃ɔrun sɔ̃. \q1 Mɛyɑ n ǹ koorɔ i ɡɑ̃ɑnu bere. \q1 Ì n mɑɑ ɡɑ̃ɑnu beruɑ, tɑbɑ kon kɑ ye kɑm koosiɑ. \q1 \v 15 I ko i duure, ɑdɑmɑ i ǹ ɡɛ̃ɛmɔ. \q1 I ko i olifi ɡɑmɑ, \q1 ɑdɑmɑ i ǹ wɑsi i yen ɡum sɑwɑ. \q1 I ko i resɛm tɑm wĩɑ, \q1 ɑdɑmɑ i ǹ wɑsi i mu nɔ. \q1 \v 16 Domi i sinɑ boko Omirin dɑɑ kɔ̃sɑ sɑɑrimɔ kɑ sere mɑɑ Akɑbuɡiɑ. \q1 I ben dɑɑ sɑɑrimɔwɑ mɑm mɑm. \q1 Yen sɔ̃nɑ kon de bɛɛn wuu ɡu ko bɑnsu. \q1 Kpɑ n de bu bɛɛ yɛ̃ɛ. \q1 I ko i sekuru wɑ bɛɛ kpuro nɡe mɛ nɛn tɔmbu bɑ rɑ wɑ. \s1 Misee u weeweenu mɔ̀ \c 7 \p \v 1 Misee u nɛɛ, \q1 wee nɑ wɔnwɔndu soore nɡe wi u dɑ̃ɑ binu kunɔnu mɔ̀. \q1 Mɑ u ǹ ɡɑ̃ɑnu wɑ u di. \q1 U ǹ mɑɑ resɛm yebɑ wɑ ye win ɡɔ̃ru ɡɑ kĩ u di. \q1 \v 2 Domi tem mɛ sɔɔ, ɡoo sɑri wi u Gusunɔ mɛm nɔɔwɑmmɛ. \q1 Goo kun mɔ̀ dee dee. \q1 Be kpuro bɑ bwisikumɔwɑ bu tɔmbu ɡo. \q1 Mɑ bɑ sɑ̃kiriɑnɑmmɛ. \q1 \v 3 Bɑ kɔ̃sɑn kobun yɛ̃ru mɔ. \q1 Mɑ sinɑmbu kɑ siri kowobu bɑ tɔmbu nɔm birɑm kɛ̃nu mwɑɑrimɔ. \q1 Ben dɑmɡibu bɑ ben binɛ sɔ̃ɔsimɔ. \q1 Mɑ be kpuro bɑ nɔɔ tiɑ sɑ̃ɑ bu kɑ ko ye bɑ kĩ. \q1 \v 4 Ben wi u sɑnɔ bo, u sɑ̃ɑwɑ nɡe sɑ̃kɑ. \q1 Ben wi u dɛɛre, u ɑwĩi kɔ̃si kere. \q1 Yen sɔ̃ tɛ̃, tɔ̃ɔ te Gusunɔn sɔmɔbu bɑ bu nɔɔsiɑ \q1 tè sɔɔ bɑ koo bu sɛɛyɑsiɑ tɑ tunumɑ. \q1 Wee bɑ burisinɛ kɔ nuku sɑnkirɑnun sɔ̃. \q1 \v 5 Yen sɔ̃, ɑ ku wunɛn berusebu nɑɑnɛ ko. \q1 A de ɑ wunɛn yɑrɑ nɛnɛ wunɛn tiin kurɔn wuswɑɑɔ. \q1 \v 6 Domi bii u rɑ win tundo wɔmɛ, \q1 kpɑ bii wɔndiɑ u win mɛro seesi, \q1 kpɑ biɡii kurɔ u win dwɑɑ mɛro seesi. \q1 Bɑɑwure u rɑ n win yibɛrɛ mɔwɑ win tiin yɛnu sɔɔ. \q1 \v 7 Adɑmɑ nɛ, Yinni Gusunɔwɑ ko nɑ n mɛɛrɑ. \q1 Wiyɑ ko nɑ n nɑɑnɛ sɑ̃ɑ. \q1 Domi u rɑ mɑn fɑɑbɑ ko. \q1 Wiyɑ u koo mɑn wisi. \s1 Yinni Gusunɔ \s2 u koo Isirelibɑ fɑɑbɑ ko \q1 \v 8 Bɛɛ be i sɑ̃ɑ bɛsɛn yibɛrɛbɑ, \q1 i ku yɛ̃ɛ ye yɑ sun deemɑn sɔ̃. \q1 Bɑɑ sɑ̀ n wɔrumɑ, sɑ ko se. \q1 Sɑ̀ n mɑɑ wɑ̃ɑ yɑm wɔ̃kuru sɔɔ, \q1 Yinni Gusunɔwɑ u ko n sɑ̃ɑ bɛsɛn yɑm bururɑm. \q1 \v 9 Sɑ ko Yinni Gusunɔn mɔru sɔbe, \q1 domi sɑ nùn torɑ. \q1 Adɑmɑ sɑɑ ɡɑɑ sisi yè sɔɔ u koo kɑ sun yinɑ, \q1 kpɑ u sun ɡem wɛ̃. \q1 U koo kɑ sun nɑ yɑm bururɑm sɔɔ \q1 kpɑ u sun durom kuɑ. \q1 \v 10 Bɛsɛn yibɛrɛbɑ bɑ koo ye wɑ. \q1 Sɑɑ ye sɔɔrɑ bɑ koo sekuru wɑ, \q1 be, be bɑ rɑ rɑɑ bikie bu nɛɛ, \q1 mɑnɑ Gusunɔ bɛsɛn Yinni u wɑ̃ɑ. \q1 Bɑ koo bu tɑɑku nɡe pɔtɔkɔ, \q1 kpɑ su bu yɛ̃ɛ. \q1 \v 11 Tɔ̃ru ɡɑrɑ sisi tè sɔɔ bɑ koo Yerusɑlɛmun ɡɑni seeyɑ, \q1 kpɑ bu bɛsɛn tem nɔɔ burɑ yeru yɑsiɑsiɑ tu tondɑ. \q1 \v 12 Sɑɑ ye sɔɔ, bɛsɛɡii be bɑ wɑ̃ɑ Asiriɔ kɑ Eɡibitiɔ \q1 kɑ dɑɑ ni bɑ mɔ̀ Nilu kɑ Efɑrɑtin ɡoorɔ, \q1 kɑ sere mɑɑ be bɑ wɑ̃ɑ nim wɔ̃kun ɡoorɔ kɑ ɡuunɔ, \q1 bɑ koo wurɑmɑ bɛsɛn temɔ. \q1 \v 13 Kpɑ tem mɛ mu tie duniɑ sɔɔ mu ko bɑnsu, \q1 tɔn be bɑ wɑ̃ɑ min kom kɔ̃sum sɔ̃. \q1 \v 14 Yinni Gusunɔ, \q1 ɑ wunɛn tɔn be ɑ ɡɔsɑ kpɑro kɑ wunɛn kpɑrɑ dɛkɑ. \q1 Be wee bɑ wɑ̃ɑ be tɔnɑ dɑ̃ɑ sɔ̃ɔwɔ mi tem ɡem wɑ̃ɑ. \q1 A bu kpɑro Bɑsɑni kɑ Gɑlɑdin kpɑrɑ yenɔ nɡe yellu. \q1 \v 15 A sɔm mɑɑmɑɑkiɡiɑ koowo nɡe mɛ ɑ kuɑ \q1 sɑnɑm mɛ ɑ sun yɑrɑmɑ sɑɑ Eɡibitin di. \q1 \v 16 Bwesenu nu koo mɑɑmɑɑki ye wɑ. \q1 Kpɑ nu sekuru wɑ bɑɑ mɛ nu dɑm mɔ. \q1 Nu koo nɔɔ nɔmɑ wukiri, nu yɔ̃rɑ nu kun ɡɑri ɡeruɑ, \q1 kpɑ nu kun ɡɑ̃ɑnu nuɑ. \q1 \v 17 Kpɑ nu tuɑ di nɡe wɑɑ, \q1 ǹ kun mɛ nɡe yɛɛ yi yi kɑbirimɔ. \q1 Nu koo yɑri sɑɑ nin kuku yerun di kɑ bɛrum, \q1 nu nɑ wunɛ Yinni Gusunɔn mi, nu n diirimɔ, \q1 kpɑ nu n nun nɑsie wunɛn dɑm sɔ̃. \q1 \v 18 Wɑrɑ u kɑ nun weenɛ. \q1 Wee, ɑ rɑ kɑ bɛsɛ wunɛn tɔmbun bweserun sukum mɛ mu tie tɛmɑnɛ \q1 bɛsɛ be sɑ sɑ̃ɑ wunɛn ɑrumɑni \q1 kpɑ ɑ sun bɛsɛn torɑnu suuru kuɑ. \q1 Wunɛn mɔru ku rɑ tɛ. \q1 Domi kĩrɑ ɑ rɑ sun sɔ̃ɔsi. \q1 \v 19 Kɑɑ mɑɑ bɛsɛn wɔnwɔndu wɑ. \q1 Kpɑ ɑ ku bɛsɛn torɑnu ɡɑrisi. \q1 Kpɑ ɑ bɛsɛn durum wunɑ ɑ kɔ̃ yu dɑ sere nim wɔ̃kun temɔ. \q1 \v 20 Kɑɑ bɛsɛ be sɑ sɑ̃ɑ Aburɑhɑmu kɑ Yɑkɔbun sikɑdominu kĩru kɑ bɔrɔkiniru sɔ̃ɔsi \q1 nɡe mɛ ɑ bɛsɛn sikɑdobɑ nɔɔ mwɛɛru kuɑ sɑɑ yellun di.